สุขสาระ ฉบับที่ 119

สุขสาระ

ปีที่ 10 ฉบับที่ 119 ประจ�ำเดือน พฤศจิกายน 2556

เมื่อเม็ดเลือดขาวต�่ำ มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

แก่งสะพือ (หน้า 21) ปีที่ 10 ฉบับที่ 119 พฤศจิกายน 2556

การพนัน เป็ นพฤติกรรมเบีย่ ง เบนอย่างหนึ่งในสังคมไทย เนือ่ งจาก ขัดต่อบรรทัดฐานในสังคมไทย โดย เฉพาะขัดต่อหลักศีลธรรมซึง่ การพนัน จัดเป็ นอบายมุข ปัญหาการพนันเป็ น ปัญหาใหญ่ เรามีการลักลอบเล่นการ พนันกันอยู่เสมอๆ จนมีคนหัวใสออก ความคิดว่าควรน�ำขึ้นมาข้างบน เพือ่ น�ำเม็ดเงินทีร่ ฐั ฯ สูญเสียไป กลับเข้าสู่ กองคลัง

เพราะการพนันจัดเป็ นพฤติกรรม ทีเ่ กิดขึ้นในสังคมไทยมาเป็ นเวลานาน จน มองเห็นเป็ นเรื่องปกติธรรมดา ดู เหมือน ว่าเราจะไม่แปลกใจกันเท่าใดนัก เมื่อผล ส�ำ รวจสถานการณ์ ก ารเล่ น พนัน ในเด็ ก และเยาวชนอายุตงั้ แต่ 15 ปี ข้ นึ ไป ของ ศู นย์ศึกษาปัญหาการพนัน จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย พบข้อมูลเด็กและเยาวชนเริ่ม

เล่นการพนันตัง้ แต่อายุ 7 ขวบ โดยมีเด็ก และเยาวชนทีเ่ ล่นการพนันครัง้ แรก อายุไม่ เกิน 24 ปี มากถึงร้อยละ 63 หรือ 2.8 ล ้าน คน โดยการพนันทีเ่ ด็กและเยาวชนเล่นมาก ทีส่ ุดอันดับ 1 คือ หวยใต้ดนิ เล่นมากถึง 1 ลา้ นคน รองลงมาคือสลากกินแบ่งรัฐบาล 9 แสนคน ตามมาด้วยการพนันในบ่อน 7 แสนคน และการเล่นการพนันฟุตบอลทีเ่ ด็ก และเยาวชนเล่นถึง 4 แสนคน นอกจากนี้ยงั มีผลส�ำรวจในปี 2556 เรือ่ งสถานการณ์การ เล่นการพนันของนักศึกษาทัง้ กรุงเทพฯ และ ต่างจังหวัด พบว่ามีนกั ศึกษาเล่นการพนัน มากถึงร้อยละ 29.2

โ ด ย พ บ ว่ า การพนันที่นกั ศึ กษาเล่น มากที่สุด 5 อันดับ คือ 1.ไพ่ 2.บิงโก 3.หวยใต้ดิน 4.สลากกินแบ่งรัฐบาล และ 5.การพนันฟุตบอล โดย เฉพาะการพนัน ฟุ ต บอล นัน้ นักศึกษาทีร่ ่วมตอบแบบ ส�ำรวจระบุวา่ เริ่มเล่นมาแล ้ว เฉลีย่ 3 ปี โดยจ�ำนวนเงินที่ เล่นเฉลีย่ คือ 822 บาทต่อ คู่ เล่นต่อสัปดาห์เป็ นเงิน 2,215 บาท และ เล่นต่อคู่สูงสุด 4,017 บาท โดยมีนกั ศึกษา ทีเ่ ล่นการพนันฟุตบอลผ่านเว็บไซต์อกี 31 เปอร์เซ็นต์ โดยช่ องทางที่นกั ศึกษาใช้ใน การรับข้อมูลเพื่อศึกษาการเล่นการพนัน ฟุตบอลคือ สื่อออนไลน์ โทรทัศน์ และ หนังสือกีฬา โดยผลกระทบจากการพนัน ฟุตบอลท�ำให้นกั ศึกษาประสบปัญหาจาก

WWW.Muslim4health.or.th

การพนันร้อยละ 30 ประสบปัญหาทางการ เงินจากการพนันร้อยละ 11 และในจ�ำนวน นี้แก้ปญั หาโดยการกูย้ มื เงินถึงร้อยละ 69

ว่ากันว่าเด็กและเยาวชนติดการ พนันกันมากขึ้นมีสาเหตุมาจาก (1) สื่อ อินเทอร์เน็ตออนไลน์ เราจะเห็นโฆษณา มากมายบนโลกอินเทอร์เน็ตที่ชวนเชิญให้ เล่นการพนัน (2) เพือ่ น เพือ่ นแนะน�ำ เห็น เพือ่ นเล่นได้ ก็อยากได้บา้ ง (3) ร้อนเงิน หรือ อยากได้ในสิง่ ทีต่ อ้ งการเร็วๆ และ (4) ปัญหาครอบครัว อาจมาจากการประชดพ่อ แม่ หรือปัญหาครอบครัวแตกแยก

เราจะปล่อยให้เด็กและเยาวชน ของเราหมกมุ่นอยู่กบั การพนัน หรือจะหา ทางออก ซึ่งในเรื่องนี้ผูร้ ูห้ ลายๆ คนบอก ว่า ทางเลือกในการแก้ปญั หาก็คือ ท�ำให้ การพนันเป็ นสิง่ ผิดกฎหมายซึง่ ผูร้ ูห้ ลายคน ก็บอกว่า เมือ่ เลือกเช่นนี้ก็ตอ้ งปราบปราม อย่างจริงจัง มีประสิทธิภาพแต่กม็ อี ปุ สรรค คือ ต้นทุนค่าใช้จ่ายสูงและเป็ นบ่อเกิดแห่ง

วารสารสุขสาระ เป็นจดหมายข่าวรายเดือนของมูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) องค์กรไม่แสวงหาผลก�ำไร (Non-Profit Organization) จัดท�ำขึ้นเพื่อเผยแพร่กิจกรรมของ มูลนิธิ ที่ได้รับการสนับสนุนจากองค์กร พันธมิตร และการบริจาคจากพี่น้องมุสลิม

เพื่อให้ผู้อ่านได้รับประโยชน์สูงสุด วารสารสุขสาระ ยังได้แทรกบทความและข่าวสารที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม ให้ตระหนักถึงปัญหาทางด้านสุขภาวะ เพื่อจักได้เตรียมตัว ป้องกัน

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) มุ่งเน้นในการส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างจิตส�ำนึกในเรื่องของสุขภาวะและการพัฒนา มีเป้าหมายที่จะร่วมพัฒนาสังคมมุสลิมไทยให้มี สุขภาวะที่ดี ทั้งทางกายและใจ ให้มีชีวิตอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี ชุมชนมุสลิมสามารถเป็นตัวอย่างหรือต้นแบบแก่สังคมไทย สนับสนุนและส่งเสริมให้มุสลิมไทยมีความรู้รอบด้าน มีศักยภาพ สามารถด�ำรงชีวติ อยูใ่ นโลกที่กำ� ลังเปลีย่ นแปลงได้อย่างมีความสุข ร่วมสร้างความเข้าใจอันดีระหว่างสังคมมุสลิมและสังคมไทยทัว่ ไป ทัง้ นี้การท�ำงานทัง้ หมดของมูลนิธิฯ ใช้หลักการของ ศาสนาอิสลามเป็นทางน�ำ

ส�ำนักงานวารสารสุขสาระ – มูลนิธสิ ร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) เลขที่ 1 หมู่ 13 แขวง/เขตมีนบุรี กทม.10510 โทรศัพท์ 02-517-1309

พิมพ์ท:ี่ บริษทั ออฟเซ็ทจ�ำกัด 580 หมู่ 8 ซอยรามอินทรา 34 เขตบางเขน กทม.10230 โทรศัพท์ 02-943-8373-4 โทรสาร 02-943-8374 อีเมล์ offset321@gmail.com

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

3

ลาคอมรฺ ฮากีม ปัญหาทุจริตคอร์รปั ชัน่ ดังนัน้ ทางเลือกที่ สองก็คอื ท�ำให้การพนันถูกกฎหมายเพือ่ รัฐ จะได้นำ� รายได้บางส่วนมาใช้พฒั นาประเทศ หรือช่วยเหลือสังคมได้? แถมปัญหาการทุ จริตคอร์รปั ชัน่ ก็จะลดลงอีกด้วย?หรือจะ เริ่มต้นแก้ปญั หาที่ครอบครัวของเรา โดย คอยดูแลบุตรหลานไม่ให้หลงกลการพนัน ให้ความรู ค้ วามเข้าใจไม่ให้ตกเป็ นเหยื่อ ออนไลน์ ควบคุมเวลาใช้งานคอมพิวเตอร์ สอนให้รูจ้ กั เลือกคบเพื่อนเป็ นต้น ฟังดู เหมือนง่าย แต่ก็ยากยิ่ง อย่างไรก็ตามคง ต้องร่วมมือร่วมใจกันเพือ่ ให้ลูกหลานห่าง ไกลการพนัน

รัฐก็ควรจะด�ำเนินการให้เห็น อย่ า งเป็ น รู ป ธรรม โดยเฉพาะการ สนับสนุ นในเรื ่องของการศึ กษาวิจยั เพราะแนวคิดของรัฐบาลในเรื อ่ งการ ป้ องกันปัญหาพนันทีไ่ ม่ชดั เจนอาจจะ เป็ นเพราะขาดองค์ความรู ท้ ีม่ องการ พนันเป็ นปัญหา ดังนัน้ จึงถึงเวลาแลว้ ที ่ร ฐั ควรจะเร่ ง ศึ ก ษาในเรื่อ งปัญ หา การพนันอย่างจริ งจังว่ามีผลกระทบ กับสังคมและเยาวชนในหลายรู ปแบบ เพือ่ ช่วยให้การตัดสินใจของรัฐในการ แก้ปญั หามีความชัดเจนมากยิง่ ขึ้น

4

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

เรือนจ�ำ

ปลอดบุหรี่

เรือนจ�ำของไทยแม้จะไม่ได้หา้ ม สูบบุหรีแ่ ต่กจ็ ดั ให้สูบได้ในบริเวณทีก่ ำ� หนด แต่บางแห่งก็รณรงค์เป็ นเรือนจ�ำปลอดบุหรี่ เช่น เรือนจ�ำจังหวัดน่าน

ส่วนในต่างประเทศ มีรายงานว่า กรมราชทัณฑ์องั กฤษก�ำลังพิจารณา จะ ขยาย “เขตปลอดบุหรี่” เข้าไปถึงเรือนจ�ำทุก แห่งทัว่ อังกฤษและแคว้นเวลส์ โดยจะเริ่ม ทดลองดูก่อนในปี หน้า ก่อนจะด�ำเนินการ ทัว่ ไปหมดในปี พ.ศ. 2558 แต่กลุม่ คัดค้าน ยังแย้งว่า อาจปฏิบตั ติ ามค�ำสัง่ ได้ยาก และ อาจจะเกิดผลเสียด้วยมีรายงานว่า นักโทษ ในอังกฤษสูบบุหรีก่ นั มากถึงร้อยละ 80 และ ยังพบว่ามีการใช้บหุ รีแ่ ทนเงินตรากันอยูเ่ ป็ น ประจ�ำด้วย

ก่อนหน้านัน้ สมาคมผูค้ ุมเรือนจ�ำ ของอังกฤษ เคยแสดงความห่วงใยสุขภาพ ของเจ้าหน้าทีแ่ ละผูค้ มุ ตามเรือนจ�ำต่างๆ ว่า จะเป็ นผูส้ ูบบุหรี่มอื สอง จากการได้รบั ควัน บุหรี่ทน่ี กั โทษสูบไปด้วย

ขณะทีอ่ งั กฤษก�ำลังจดจดจ้องจ้อง หนังสือพิมพ์เซาท์แลนด์ ไทม์ส ประเทศ นิวซีแลนด์ ได้รายงานไว้ไม่นานมานี้วา่ เรือน จ�ำทัวนิ ่ วซีแลนด์ ไม่รรี อทีจ่ ะปรับเปลีย่ นเป็ น “เรือนจ�ำปลอดบุหรี่” หลังพบว่านักโทษ 2 ใน 3 ติดบุหรี่ จากทัง้ หมดทัว่ ประเทศราว 87,000 คน ด้วยการรณรงค์ให้นกั โทษ “เคี้ยวแครอท” แทนการสูบบุหรี่ร่วมกับการ จัดหาอาหารที่มปี ระโยชน์ต่อสุขภาพของ นักโทษให้มากขึ้น นอกเหนือจากขนมหวาน ซึง่ เต็มไปด้วยน�ำ้ ตาลและบะหมีก่ ่งึ ส�ำเร็จรูป ทีห่ าได้ภายในเรือนจ�ำแต่ไม่ค่อยมีประโยชน์ ต่อร่างกาย โดยจะเริ่มปฏิบตั ติ ามนโยบาย

ดังกล่าวตัง้ แต่วนั ที่ 1 กรกฎาคม เป็ นต้นไป

นอกจากนโยบายแทะแครอทแล ้ว อาหารเพือ่ สุขภาพอย่างอืน่ เช่น ซีเรียลชนิด แท่ง และกลว้ ยอบแห้ง ก็ถูกน�ำมาใช้เพือ่ บ�ำบัดอาการติดบุหรี่ดว้ ยเช่ นกัน และยัง มีการใช้แผ่นแปะนิโคตินเพือ่ ให้ซมึ ลงทาง ผิวหนังแทนการรับสารนิโคตินจากการสูบ บุหรี่ รวมไปจนถึงการจัดงานแข่งขันกีฬา หรือร้องเพลงภายในเรือนจ�ำ เพือ่ ดึงนักโทษ ให้จดจ่อกับการแข่งขันแทนทีจ่ ะนึกถึงบุหรี่ ด้วย

ขณะที่ร ายงานเมื่อ ต้น ปี พ.ศ.

2555 มีการทดลองห้ามสูบบุหรี่ในเรือนจ�ำ ในเขตแสตนเลย์ของฮ่ องกง โดยในช่ วง แรกนัน้ เจ้าหน้าทีป่ ระจ�ำเรือนจ�ำแยกผูต้ ดิ บุหรี่กบั ผูไ้ ม่สูบบุหรี่ออกจากกันทัง้ ห้องคุม ขังและเวลาท�ำกิจกรรม เพือ่ ไม่ให้ส่งผลก ระทบต่อผูไ้ ม่สูบบุหรี่ และหลีกเลีย่ งเกิดข้อ ขัดแย้งกันระหว่างคนสองกลุม่ จากนัน้ เจ้า หน้าทีไ่ ด้กำ� หนดระยะเวลาบ�ำบัดรักษาเป็ น เวลา 6 สัปดาห์ โดยใช้มาตรการต่างๆ เช่น การพูดคุย ท�ำกิจกรรม เล่นกีฬาและเขียน จดหมาย ใช้อปุ กรณ์ช่วยงดสูบบุหรี่ และ ห้ามร้านขายของในเรือนจ�ำขายบุหรี่ดว้ ย จนถึงขณะนี้มนี กั โทษทีป่ ระสบความส�ำเร็จ ในการงดสูบบุหรี่เป็ นจ�ำนวน 738 คน

เรียบเรียงจาก –hilight.kapook.com ‎-ไทยรัฐออนไลน์-23 ก.ย.2556 -http://thai.cri.cn/247/2013/06/13/228s210 755.htm

ริมคลอง

แก่นตะวัน หรือ ทานตะวัน หัว เป็ นพืชดอกในตระกูลทานตะวัน มี ถ่ ิ นก�ำ เนิ ด ในทวี ป อเมริ ก าเหนื อ ชาวอินเดียนแดงปลูกไว้รบั ประทาน หัว โดยเชื่อว่ามีสรรพคุณช่ วยท�ำให้ เจริญอาหาร ต่ อมาจึงแพร่ หลายไป ในสหรัฐอเมริกาและยุโรป ปัจจุบนั นี้ “แก่นตะวัน” ก�ำลังเป็ นที่ตอ้ งการของ ตลาดทั่วโลก เนื่ องจากได้ช่ือว่าเป็ น พืชสารพัดประโยชน์ เราไปดูกนั ซิว่า “แก่ นตะวัน” เป็ นพืชประเภทไหน และความมหัศจรรย์ของ “แก่นตะวัน” มีอะไรบ้าง

“แก่ น ตะวัน ” เรีย กได้ห ลายชื่อ ทัง้ “ทานตะวันหัว” และ “แห้วบัวตอง” มีช่อื ภาษาอังกฤษว่า เยรูซาเล็ม อาร์ตโิ ช้ก (Jerusalem artichoke) บางทีก็เรียกว่า ซันโช้ก (sunchoke) ส่วนชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Helianthus tuberosus L. เป็ นพืช

แก่น

ตะวัน

ดอกในตระกูลทานตะวัน ซึ่งมีตน้ ก�ำเนิด ในตอนใต้ของประเทศแคนาดา และตอน เหนือของประเทศสหรัฐอเมริกา ซึง่ มีอากาศ ค่ อนข้างหนาวเย็น แต่มคี วามทนทานต่อ สภาพภูมอิ ากาศ จึงสามารถปลู กได้ดีใน เขตร้อน และเขตกึ่งหนาวอย่างทวีปยุโรป ท�ำให้ตน้ “แก่นตะวัน” เป็ นทีร่ ูจ้ กั ในหลายๆ ภูมภิ าค ต้นของ “แก่นตะวัน” จะสูงประมาณ 1.5 ถึง 2 เมตร มีขนตามกิ่งและใบ ส่วน ดอกของ “แก่นตะวัน” มีสเี หลืองสดใสคล ้าย กับดอกบัวตอง และทานตะวัน แต่ขนาดจะ เล็กกว่ามาก นอกจากนี้ “แก่นตะวัน” ยังมี หัวใต้ดนิ คลา้ ยมันฝรัง่ ไว้สำ� หรับเก็บสะสม อาหาร ซึง่ ทีห่ วั ของแก่นตะวัน จัดว่ามีสรรพคุณดีเยีย่ ม สรรพคุ ณ ส่ ว นหัว ของ “แก่นตะวัน” จะมีสารอินูลนิ (Inulin) ทีเ่ ต็มไปด้วยน�ำ้ ตาล ฟรักโทสโมเลกุลยาว จึงเป็ น พืชพรีไบโอติกที่มเี ส้นใยสู ง มาก หากรับประทานเข้าไป สารดัง กล่ า วจะไปช่ ว ยดัก จับยึดไขมันในเส้นเลือด ไม่ ว่ า จะเป็ นคอเลสเตอรอล ไตรกลีเซอไรด์ หรือ LDL ที่ เรารับประทานเข้าสู่ร่างกาย ม า ก เ กิ น ไ ป ทิ้ ง อ อ ก ท า ง อุ จ จาระ จึ ง ช่ ว ยลดความ เสี่ย งต่ อ การเกิ ด โรคหัว ใจ และหลอดเลือดได้เป็ นอย่าง ดี

ส�ำ หรับ คนที่ ไ ม่ ค่ อ ยแข็ ง แรง เพราะมีภูมคิ ุม้ กันต�ำ ่ “แก่ นตะวัน” ก็ถือ เป็ น สมุน ไพรที่ช่ ว ยเสริม สร้า งภูมิคุ ม้ กัน ร่างกายให้ดขี ้นึ เพราะอินูลนิ จะไปช่วยลด ปริมาณแบคทีเรียที่ทำ� ให้เกิดโรคในระบบ ทางเดินอาหาร เช่น โคลิฟอร์ม (Coliforms) และ อี.โคไล (E.Coli) ในขณะเดียวกัน “แก่ นตะวัน” ก็จะไปเพิ่มการท�ำงานของ แบคทีเรียที่เป็ นประโยชน์ต่อร่ างกายคือ บิฟิโดแบคทีเรีย (Bifidobacteria) และ แลคโตบาซิลสั (Lactobacillus) ให้เจริญ เติบโตได้ดยี ง่ิ ขึ้น

ส่วนผูท้ ไ่ี ม่อยากเป็ นโรคเบาหวาน การรับประทาน “แก่นตะวัน” ก็จะช่วยลด ความเสีย่ งต่อโรคเบาหวานได้ เพราะ “แก่น ตะวัน” มีแคลอรีตำ � ่ และไม่ไปเพิม่ น�ำ้ ตาลใน เลือด โดยมีงานวิจยั ระบุวา่ คนทีท่ านอินูลนิ จะมีโอกาสเป็ นเบาหวานน้อยกว่าคนทีท่ าน น�ำ้ ตาลถึง 40%

นอกจากนี้ ใครที่อยากลดความ อ้วน “แก่นตะวัน” ก็เป็ นตัวช่วยควบคุมน�ำ้ หนักตัวได้เป็ นอย่างดี ซึง่ หากคนรับประทาน แก่นตะวันซึง่ มีอนิ ู ลนิ สูงเข้าไป ก็จะช่วยเรือ่ ง การลดน�ำ้ หนักตัวได้เพราะร่ างกายเราไม่ สามารถย่อยสารเส้นใยอินูลนิ ได้ ท�ำให้สาร ดังกล่าวตกค้างอยู่ในระบบทางเดินอาหาร หลายชัว่ โมง จึงท�ำให้ผูร้ บั ประทาน “แก่น ตะวัน” เข้าไป ไม่รูส้ กึ หิวและทานอาหารได้ น้อยลงนัน่ เอง

ส�ำหรับสรรพคุณอืน่ ๆ ของ “แก่น ตะวัน” มีอกี มากมาย เช่น ช่วยการท�ำงาน จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

5

กัลยาณา

รุ่งเรือง

เมื่อ

ของระบบขับถ่าย ลดอาการจุกเสียดแน่น ท้องแก้อาการท้องเสีย ท้องผูก ช่วยป้ องกัน มะเร็งล�ำไส้ ลดกลิน่ ปากจากเชื้อแบคทีเรีย ป้ องกันพิษของโลหะหนัก เช่น ตะกัว่ ป้ องกัน อาการภูมแิ พ้ และการแพ้อาหารโดยเฉพาะ ในเด็ก กระตุน้ การดูดซึมแร่ธาตุหลายชนิด โดยเฉพาะแคลเซียม และธาตุเหล็ก

เห็นสรรพคุณของ “แก่ นตะวัน” มากมายขนาดนี้แลว้ ก็คงอยากจะลองรับ ประทานกัน โดยเราสามารถทาน “แก่ น ตะวัน” ได้ทงั้ แบบสดๆ เหมือนกับผักสลัด ทัว่ ๆ ไป รสชาติจะออกคลา้ ยๆ แห้วและ มันแกว หรือจะน�ำไปปรุ งสุ กเป็ นอาหาร หลากหลายเมนู ก็ย่อมได้ หรือหากใครจะ ลองน�ำ หัว แก่ น ตะวัน ไปตัด เป็ น ชิ้น เล็ก ๆ ตากแดดให้แห้งแลว้ น�ำไปอบ ป่ นเป็ นผง เล็กๆ ไปผสมกับแป้ งท�ำขนม คุกกี้ ก็จะ ได้ขนมรสอร่อย แถมยังมีกลิน่ หอม และ มีปริมาณอินูลนิ จ�ำนวนมากซึง่ ดีต่อสุขภาพ ด้วย

แหล่งข้อมูล 1. www.saonfarm.com 2.www.aerdi.ku.ac.th 3. www.ranthong.com

6

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

เม็ดเลือดขาว

เม็ดเลือดขาว เป็ นเซลล์ของระบบ ภูมคิ มุ ้ กันซึง่ คอยป้ องกันร่างกายจากทัง้ เชื้อ ก่อโรคและสารแปลกปลอมต่างๆ ทีจ่ ะเข้าสู่ ร่างกาย เม็ดเลือดขาวมีหลายชนิด ทัง้ หมด เจริญมาจาก pluripotent cell ในไขกระดูก ทีช่ ่อื ว่า hematopoietic stem cell เซลล์ เม็ด เลือ ดขาวเป็ น เซลล์ท่ีพ บได้ท วั ่ ไปใน ร่ างกาย รวมไปถึงในเลือดและในระบบ น�ำ้ เหลืองภาวะเม็ดเลือดขาวต�ำ ่ (Neutropenia) หมายถึง ภาวะทีจ่ ำ� นวนเม็ดเลือด ขาวนิวโทรฟิ ลสัมบูรณ์นอ้ ยกว่าปกติ ทัง้ นี้ เราทราบค่าเม็ดเลือดขาวได้จากการตรวจ เลือ ดซีบีซี ซึ่ง ค่ า ปกติจ ะแตกต่ า งกัน ใน แต่ละห้องปฏิบตั ิการ แต่โดยทัว่ ไปจะอยู่ ในช่วง 4,500-15,000 เซลล์ต่อ 1 ลูกบาศก์ มิลลิเมตร ถ้านิวโทรฟิ ลต�ำ่ กว่า 500 เซลล์/ ลบ.มม. ถือเป็ นค่าวิกฤติของภาวะเม็ดเลือด ขาวต�ำ่

ภาวะเม็ดเลือดขาวต�ำ่ เกิดได้จาก หลากหลายสาเหตุ เช่ น ร่ างกายอ่อนแอ ภาวะขาดสารอาหาร (เช่น ขาดโปรตีน ขาด วิตามิน และ/หรือเกลือแร่ บางชนิด) ใน โรคทีท่ ำ� ให้ร่างกายมีภมู คิ ุม้ กันต้านทานโรค ต�ำ่ /บกพร่อง (เช่น โรคติดเชื้อเอชไอวี/โรค เอดส์) การติดเชื้อเรื้อรังต่างๆ (เช่น วัณโรค) การติดเชื้อไวรัส (เช่น ไข้หวัดใหญ่) โรค

เลือด เช่น โรคไขกระดูกฝ่ อ ผลข้างเคียง จากยาบางชนิด (เช่น ยาบางชนิดทีใ่ ช้รกั ษา โรคทางจิต เวช ยาบางชนิ ด ที่ใ ช้ป้ องกัน อาการชัก) จากยาเคมีบำ� บัด จากการฉาย รังสีรกั ษา และจากโรคมะเร็งบางชนิด (เช่น โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว)

ภาวะเม็ดเลือดขาวต�ำ ่ อาจไม่พบ มีอาการผิดปกติ แต่บางคนอาจอ่อนเพลีย และติดเชื้อง่าย มีไข้บ่อย ทัง้ นี้เมือ่ รูต้ วั ว่า มีเม็ดเลือดขาวต�ำ ่ จ�ำเป็ นต้องดูแลตนเอง อย่างเคร่งครัดเพือ่ ป้ องกันการติดเชื้อ (ภาวะ เม็ดเลือดขาวต�ำ่ จากเคมีบำ� บัด) ซึง่ ในภาวะ เม็ดเลือดขาวต�ำ ่ เมือ่ ติดเชื้อมักเป็ นการติด เชื้อทีร่ นุ แรง จึงให้ระวังการติดเชื้อและหมัน่ สังเกตอาการผิดปกติต่างๆ ทีเ่ กิดขึ้น และ ควรรีบปรึกษาแพทย์โดยเร็ว

การตรวจพบเม็ดเลือดขาวต�ำ ่ เป็ น ภาวะทีพ่ บปลายเหตุ แพทย์จะท�ำการรักษาที่ สาเหตุ บางอย่างก็หายเองได้ บางอย่างรักษา แบบประคับประคอง บางอย่างต้องผ่าตัด และบางอย่ างต้องใช้เคมีบำ� บัด อย่ างไร ก็ตามสาเหตุส่วนใหญ่ของเม็ดเลือดขาวต�ำ ่ เกิดจากโรคติดเชื้อ และสามารถฟื้ นกลับ คืนได้เป็ นปกติ ในระยะเวลาอันสัน้

การปฏิบตั ิตวั เมือ่ ภาวะเม็ดเลือด ขาวต�ำ ่ เนื่องจากเม็ดเลือดขาวท�ำหน้าทีใ่ น

ท่องโรค

ต�่ ำ การก�ำจัดเชื้อโรค หากมีจำ� นวนต�ำ่ ลงมาก ต้องระวังเรื่องการติดเชื้อ ซึง่ อาจรุนแรงถึง ขัน้ เสียชีวติ ได้ ข้อแนะน�ำคือกิจกรรมทุก อย่างต้องอยู่ในภาวะ safe mode เช่น ควร หลีกเลีย่ งทีช่ มุ ชน อยู่ห่างๆ คนมีไข้หรือไม่ สบาย เช่น ไอ จาม อาหารการกินจะต้อง สะอาด อาหารก็ตอ้ งสุกสะอาดเป็ นพิเศษ เน้นไข่,ฟักทอง,ผักใบเขียว,และน�ำ้ เต้าหู ้ และทุกอย่างต้องสุกเท่านัน้ อย่ารับประทาน อาหารทีไ่ ม่สุก งดรับประทานผักสด หรือ ถ้าอยากรับประทานควรลา้ งให้สะอาดแลว้ ต้มให้สุก ผลไม้ ควรล ้างให้สะอาดแล ้วปอก เปลือกและรับประทานให้หมดไม่วางทิ้งไว้ นาน น�ำ้ ผลไม้ ควรคัน้ เองโดยเน้นลา้ งให้ สะอาดก่อนคัน้ หรือ ผลไม้กระป๋ องหรือน�ำ้ ผลไม้กล่องควรเลือกชนิดทีผ่ ่านการฆ่าเชื้อ แล ้ว (ดูกรรมวิธผี ลิตจากข้างกระป๋ อง/กล่อง หรือ จากผูผ้ ลิตทีไ่ ด้มาตรฐาน) ควรหลีก เลีย่ งอาหารทะเล เนื่องจากท�ำให้เกิดปัญหา การติดเชื้อทางเดินอาหารได้บ่อย ควรงด โยเกิรต์ หรือนมเปรี้ยวเนื่องจากมีเชื้อที่มี ชีวติ ซึง่ อาจแข็งแรงจนก่อโรคได้ เป็ นต้น

นอกจากนี้ยงั มีงานวิจยั ที่แนะน�ำ ให้ห ลีก เลี่ย งการกิ น หวาน ซึ่ ง นัก วิ จ ัย พบว่าการกินหวานกดภูมติ า้ นทาน โดยไป กดการท�ำงานของเม็ดเลือดขาว ตัวอย่างเช่น

ถ้ากินขนมหวานชิ้นใหญ่เพียง 1 ชิ้น ความ หวานจะกดการท�ำงานของเม็ดเลือดขาว ประมาณ 50-94 เปอร์เซ็นต์ นาน 5 ชัว่ โมง

อย่างไรก็ตามการปฏิบตั ิตวั เมื่อ เกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต�ำ่ ควรขอค�ำแนะน�ำ จากแพทย์

ในส่ ว นของแพทย์ ท างเลื อ ก องค์การอนามัยโลกให้การรับรองว่า การ ฝังเข็มสามารถรักษาภาวะเม็ดเลือดขาวต�ำ่ ได้

ข้อมูล http://haamor.com http://healththaidiet.blogspot.com http://tourrao.blogspot.com http://www.gotoknow.org/posts/140793 th.wikipedia.org http://www.it-gateways.com/ http://www.hemophiliathai.com/2011/10/ blog-post_24.html http://guru.google.co.th/guru/ thread?tid=0c03a16c7bc2ac26

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

7

เกร็ดสุขภาพ นะดา

การนั่งนาน ๆ เป็นผลเสีย

ต่อสุขภาพ

63 % ของชาวออสเตรเลียจะมีนำ�้ หนักมากกว่าปกติ หรือไม่กอ็ ว้ นเกินไปซึง่ จะ มีผลต่อบุคลิกภาพด้วย

ผู เ้ ชี่ยวชาญยังได้กล่าวต่ ออีกว่า เทคโนโลยีท่ีกา้ วหน้าเป็ นองค์ประกอบที่ ส�ำคัญทีส่ ุดของปัญหานี้

ดร.ทิม ได้เสนอแนะว่าการเดิน เป็ น สิ่ง จ�ำ เป็ น และดีก ว่ า การนัง่ อยู่ ท่ีโ ต๊ะ ท�ำงานนาน ๆ ไม่วา่ จะเดินไปประชุม หรือ เดินไปรับประทานอาหารกลางวันก็ดี

น�ำ้ มันปลารักษาสติปัญญาคอเหล้า

โรงเรี ย นแพทย์ม หาวิ ท ยาลัย ลาโยลาค้นพบว่าน�ำ้ มันปลาที่มโี อเมก้า-3 อาจช่วยป้ องกันสมองเสื่อมด้วยฤทธิ์ของ แอลกอฮอล์ได้ จากการศึกษาพบว่า การ กินเหล ้ามานานจะยิง่ ท�ำให้เสีย่ งกับโรคเกีย่ ว กับสมองเสือ่ มสูงขึ้น แต่ในการศึกษาของ มหาวิทยาลัยลาโยลากับหนู ทดลองได้แสดง ว่าสารประกอบในน�ำ้ มันปลามีสรรพคุณช่วย

8

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

ผูเ้ ชีย่ วชาญแนะว่าการนัง่ นาน ๆ จะเป็ นผลเสียต่อสุขภาพพอ ๆ กับการสูบ บุหรี ่ และเช่นเดียวกัน การออกก�ำลังกายและการควบคุมน�ำ้ หนักก็จะไม่ได้ผลถ้ายังกิน อาหารช่วง Brake ระหว่างประชุม

เฉลีย่ ชาวออสเตรเลียจะใช้เวลาประมาณ 14 ชม. นัง่ อยู่ทเี ่ บาะรถและทีโ่ ต๊ะ ท�ำงาน

การสูบบุหรีเ่ ป็ นสาเหตุตน้ ๆ ของการเสียชีวติ ของผูค้ น แต่การนังนาน ่ ๆ ก็แทบ ไม่ต่างกัน - ดร.แอนดรู ทิม จากสมาคมการจัดกระดูก (Chiropractors’ Association) กล่าวถึงสถิตขิ องความอ้วนทีม่ ากเกินไป เป็ นสาเหตุแห่งการเสียชีวติ อันดับสามของโลก

การนัง่ นาน ๆ ท�ำให้ประสิทธิภาพในการลดน�ำ้ หนักลดลงไปถึง 90 % เลยที เดียวการเผาผลาญกล ้ามเนื้อจะท�ำได้ไม่ดีเท่าทีค่ วร และจะมีผลกระทบต่อกระบวนการ เผาผลาญอาหารทีร่ บั ประทานเข้าไป นอกจากนี้ยงั จะท�ำให้โรคเบาหวานก�ำเริบและจะมี ผลต่อหัวใจและหลอดเลือดหัวใจด้วย – ดร.ทิมกล่าว ป้ องกันการอักเสบและเซลล์สมองตายได้ บ้าง

นัก วิ จ ัย ของมหาวิ ท ยาลัย เคย ศึกษาด้วยการวิเคราะห์ผลการศึกษารวม ด้วยกัน 143 เรื่อง ทราบว่าการดืม่ เพียงเล็ก น้อยอาจช่วยให้เซลล์สมองแข็งขันขึ้นได้ แต่ ถ้าหากดืม่ หนักไปมันกลับไปท�ำร้ายเซลล์ก่อ ให้เกิดการอักเสบลุกลามใหญ่และเซลล์ตาย ลงในทีส่ ุด

ดร.สุเคิล เอ. คอลลินส์ ผูว้ จิ ยั บอกเตือนว่ายังคงจะต้องศึกษาเรื่องนี้ให้ มากขึ้นอีก และบอกก�ำชับว่าวิธที ด่ี ที ส่ี ุดทีจ่ ะ ไม่ตกเป็ นเหยือ่ ของเหลา้ ก็คอื เลิกดืม่ หรือ เพลาการกินให้นอ้ ยลง “อย่าไปหลงคิดว่า ต่อไปนี้จะไปฟาดให้หง�ำเหงือกเท่าไหร่ก็ได้ เพราะแค่กลับไปกินน�ำ้ มันปลา 2-3 แคปซูล ก็เอาอยู่”

โบท็อกซ์อุด”ช�ำ้ รั่ว”ขวางสมองสัง่ งาน

หน่ ว ยบริ ก ารสาธารณสุ ข ของ อังกฤษบอกแนะน�ำสตรีทเ่ี ป็ นโรคช�ำ้ รัว่ กลัน้ ปัสสาวะไม่อยู่ให้รกั ษาด้วยการฉีดโบท็อกซ์ ซึง่ ใช้ฉีดลบรอยเหีย่ วย่นบนหน้าตา ผูห้ ญิงเมืองน�ำ้ ชาทีต่ อ้ งทนทุกข์ กับ อาการนี้ มีอ ยู่ ใ นปัจ จุ บ นั ไม่ ต �ำ่ กว่ า 50,000 คนแต่ หลายคนเก็บตัวเงียบอยู่ เพราะอับอายจนไม่กลา้ เอ่ยปากบอกใคร อาการดังกล่าวยังไม่พบสาเหตุท่ีแน่ นอน คาดว่า อาจจะเป็ นเพราะกระเพาะปัสสาวะ อ่อนไหวเกินไปท�ำให้ปวดปัสสาวะบ่อย และ อาจท�ำให้รวั ่ ไหลออกมาก่อนจะเข้าห้องน�ำ้ ได้ ทัน หมอมักจะแนะน�ำให้ลดเครื่องดื่มที่มี กาเฟอีนอย่างกาแฟและชาให้นอ้ ยลง ออก ก�ำลังกลา้ มเนื้อพื้นเชิงกรานและเข้าห้อง น�ำ้ บ่อยๆ แต่ บางรายอาจจะไม่ได้ผลจน ต้องรักษาด้วยยาหรือการผ่าตัด การฉีด โบท็อกซ์จะไปช่ วยควบคุมผนังกระเพาะ ปัสสาวะ โดยชะลอการส่งสารจากกระเพาะ ไปยังสมองว่าปวดปัสสาวะให้ชา้ ลง ทีม่ า-http://www.hiso.or.th/

ผู้บริโภค

รู้ทัน

เมื ่อ เดื อ นก่ อ นเรารู ้จ ัก สารที่ ผสมอยู่ ใ นครี ม หน้า ขาวแล ว้ ตัว หนึ่ ง คื อ กลูตาไธโอน ซึง่ ในเดือนนี้ขอเสนอสารอีก ตัวหนึ่งทีม่ อี นั ตรายไม่แพ้กนั นัน้ ก็คือสาร ไฮโดรควิโนน

ไฮโดรควิโนนเป็ นสารที่ถูกน�ำมา ใช้ในการฟอกสีมานานหลายสิบปี แล ้ว ก่อน หน้าทีจ่ ะถึงยุคของ ไฮโดรควิโนนก็มยี าฟอก สีทใ่ี ช้รกั ษาฝ้ าหลายตัวซึง่ ก่อให้เกิดอันตราย มาก เช่น สารปรอท สารเหล่านี้สามารถ ฟอกสีผวิ จากด�ำให้ขาวได้อย่างรวดเร็วมาก แต่ก็อนั ตรายมาก เมื่อใช้ไปสักพักมันจะ ฆ่ าเซลล์สร้างสี ท�ำให้เกิดบริเวณผิวที่ทา ปราศจากเซลล์สร้างสี (Leucoderma) ผิว จะมีลกั ษณะขาวจั ๊วเหมือนโดนน�ำ้ ร้อนลวก สารเหล่านี้จงึ ถูกยกเลิกไปในทีส่ ุด

ไฮโดรควิโนน ถูกน�ำมาใช้เนือ่ งจาก เห็ น ผลได้เ ร็ ว ออกฤทธิ์ โ ดยการยับ ยั้ง กระบวนการสร้างเม็ดสีของผิวหนัง หรือ ที่เรียกว่า เมลานิน จึงมีผลท�ำให้ผิวขาว ขึ้นได้ การใช้ผลิตภัณฑ์ท่มี สี ่วนผสมของ ไฮโดรควิโนนนัน้ ควรใช้กบั ผูท้ ่มี ปี ญั หาฝ้ า หรือรอยด่างด�ำจากสิวทีร่ ุนแรงและจะต้อง มีเ ปอร์เ ซ็น ต์ข องตัว ยาที่แ น่ น อนระบุอ ยู่ นอกจากนี้ควรใช้ในระยะเวลาที่จำ� กัด ไม่ ควรใช้นานเกินไป และไม่ควรหยุดใช้ยา ทันทีเนื่องจากอาจจะท�ำให้ผิวคล�ำ้ ลงกว่า เดิมได้จากการที่ผวิ หนังเร่งผลิตเซลล์เม็ด สีมาทดแทน นอกจากนี้ไฮโดรควิโนนเป็ น สารทีท่ ำ� ปฏิกริ ยิ ากับแสงแดด ซึง่ หากทายาที่

มีสว่ นผสมของไฮโดรควิโนนแล ้วไม่ทาครีม กันแดด ฝ้ าจะด�ำกว่าเดิมได้

สารไฮโดรควิโนนถูกก�ำหนดเป็ น สารห้า มใช้ใ นผลิต ภัณ ฑ์ส �ำ หรับ ใบหน้า ตัง้ แต่ปี พ.ศ.2539 ตามพระราชบัญญัติ เครื่องส�ำอาง พ.ศ.2535 อย่ างไรก็ตาม ในคลินิกที่จ่ายยารักษาฝ้ าโดยแพทย์ ยัง สามารถจ่ายให้ผูป้ ่ วยได้ตามความเหมาะ สมตามดุลยพินิจของแพทย์ การใช้ครีม ที่มสี ่วนผสมของไฮโดรควิโนนที่ไม่ได้อยู่ ภายใต้การควบคุมของแพทย์ เช่ น การ หาซื้อครีมทาฝ้ ามาใช้เอง อาจก่ อให้เกิด อันตรายได้ ซึง่ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้มกั จะผสม ไฮโดรควิโนนในปริมาณสูงมากกว่าเกณฑ์ท่ี ก�ำหนด คือ 3-5% [ส�ำนักงานคณะกรรมการ อาหารและยา (อย.) ก�ำหนดให้ผสมสารไฮ โดรควิโนนในการรักษาฝ้ าได้ไม่เกิน 2%] ซึง่ อาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ได้ เริม่ จากอาการระคายเคืองต่อผิว เกิดจุดด่าง ขาวทีห่ น้า ผิวหน้าด�ำ เป็ นฝ้ าถาวร รักษา ไม่หาย ท�ำให้เกิดโรคผิวหนังขึ้น เกิดตุ่ม

ตอนที่ 2 นู นสีดำ� บริเวณโหนกแก้มและสันจมูก ซึ่ง เป็ นบริเวณทีท่ ายาบ่อยๆ หากใช้ตดิ ต่อกัน เป็ นเวลานานมากกว่า 6 เดือน จะท�ำให้เกิด การเปลีย่ นแปลงของเนื้อเยือ่ ภายในผิวหนัง ท�ำให้เกิดเป็ นฝ้ าถาวรสีนำ�้ เงินอมด�ำได้ ซึง่ อาจเกิดจากการที่ผวิ หนังมีการปรับตัวให้ สร้างเม็ดสีมากขึ้น รวมทัง้ เพิม่ โอกาสเสีย่ ง ต่อการเป็ นมะเร็งผิวหนังด้วย โดยเฉพาะ อย่างยิง่ ถ้าใช้ตดิ ต่อกันเป็ นเวลานาน

ในบางประเทศก็ ไ ม่ อ นุ ม ตั ิ ใ ห้ วางจ�ำ หน่ า ย เช่ น ฝรัง่ เศส เนื่ อ งจาก อาจเป็ น สารก่ อ มะเร็ ง ได้ บางประเทศ อนุ ม ตั ิ ใ ห้ว างจ�ำ หน่ า ยได้เ ฉพาะรู ป แบบ 2% cream ในบางผลิตภัณฑ์ความเข้มข้น ของไฮโดรควิโนนอาจมากถึง 4% ปัญหาที่ ส�ำคัญประการหนึ่ง คือ การน�ำไฮโดรควิโนน มาผสมอย่างไม่ถูกต้อง โดยที่ไม่สามารถ ตรวจสอบได้ว่าปริมาณความเข้มข้นมาก น้อยเพียงใด และบางรายอาจใช้วตั ถุดิบ ปลอมในการผลิตอีกด้วย

ผู ้บ ริ โ ภ ค ส า ม า ร ถ ท ด ส อ บ

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

9

หนองจอก

ผลิตภัณฑ์รกั ษาฝ้ าได้ดว้ ยตนเอง โดยน�ำ ผลิตภัณฑ์ท่ีตอ้ งสงสัยขนาดสักเมล็ดถัว่ เขียว มาผสมกับผงซักฟอก แลว้ บี้ให้เข้า กัน สักเล็กน้อย น�ำมาวางบนกระดาษทิชชู แล ้วก็หยดน�ำ้ เปล่าสัก 2-3 หยด รอสักพัก ถ้าเห็นคราบออกด�ำๆ บนกระดาษทิชชู ก็ สงสัยไว้เลยว่า ผลิตภัณฑ์นนั้ น่ าจะมีสาร Hydroquinone เป็ นส่วนประกอบ

อย. ได้ใ ห้ข อ้ สัง เกตว่ า เครื่ อ ง ส�ำอางทีพ่ บสารอันตรายมักให้รายละเอียด บนฉลากไม่ครบถ้วน เช่ น ไม่ระบุแหล่ง ผลิตครัง้ ทีผ่ ลิต และวันเดือนปี ทผ่ี ลิต ใน การเลือกซื้อผูบ้ ริโภคจึงควรระมัดระวังและ ควรสังเกตฉลากเป็ นล�ำดับแรก ฉลากทีถ่ กู ต้องจะต้องเป็ นภาษาไทยมีขอ้ ความบังคับ ครบถ้วน ได้แก่ ชื่อและประเภทผลิตภัณฑ์ ส่วนประกอบ วิธใี ช้ ชื่อ ทีต่ งั้ แหล่งผลิต วัน เดือนปี ทผ่ี ลิต และปริมาณสุทธิการซื้อควร ซื้อจากแหล่งทีน่ ่าเชือ่ ถือ ไม่ควรซื้อเพราะค�ำ โฆษณาเพียงอย่างเดียว

ทีม่ า 1. http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/ thai/knowledgeinfo.php?id=14 2. http://www.weloveshopping.com/shop/showproduct. php?pid=15012739&shopid=194918 3. https://www.facebook.com/JankeelaShop/posts/418047651646563

10

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

พ.อิสมาอีล

หลัง

สิ้นเดื อนกันยายนของทุ กปี เป็ นเดือนที่หลายคนต้องจากที่ทำ� งาน ของตน บางคนใช้เวลาเกือบตลอด ชี วิตกับที่ทำ� งานที่เดียว ขณะที่บาง คนผ่านงานมาแล้วหลายที่ แต่ท่ีแน่ ๆ มนุ ษย์เงิ นเดือนทุ กคนก็ตอ้ งพบ กับวันนี้ หลายคนดีใจที่จะได้พกั ผ่อน อีกหลายคนเสียใจที่ตอ้ งจากผู บ้ งั คับ บัญชา เพื่อนฝูง และผูใ้ ต้บงั คับบัญชา ขณะที่อีกหลายคนก�ำลังวิตกกังวลว่า หลังเกษียณแล้วจะท�ำอะไรดี เงินทอง ที่สะสมไว้จะมีพอใช้หรือไม่ ฯลฯ

การด�ำเนินชีวติ ของทุกคนเปรียบ เสมือนการเดินทางจากจุดเริ่มต้นของชีวติ ไปสู่จดุ หมายปลายทาง ในระหว่างการเดิน ทางอาจมีอุปสรรคขวากหนามบ้างในบาง ช่วง หรืออาจรูส้ กึ เหนื่อยลา้ ซึง่ บางคนก็ได้ มีโ อกาสพบต้น ไม้ใ หญ่ เ พื่อ การพัก ผ่ อ น ก่อนที่จะออกเดินทางต่อ ขณะที่บางคนก็ จ�ำต้องเปลีย่ นเส้นทางเดินก่อนที่จะได้พบ ต้นไม้ใหญ่ เพือ่ หวังทีจ่ ะได้พบสถานทีพ่ กั ผ่อนเพื่อคลายความเหนื่อยลา้ เร็วขึ้น ซึ่ง บางคนก็สมหวัง แต่บางคนก็ผดิ หวัง แต่

อย่ างไรก็ตามทุกคนต้องเดินไม่สามารถ หยุดได้ตราบใดทีย่ งั มีกำ� ลังทีจ่ ะเดินต่อ แต่ ระหว่างทางนี่แหละจะเป็ นเครื่องพิสูจน์ถงึ ความอดทนอดกลัน้ ของแต่ละคน บางคน แอบขโมยเด็ดผลไม้ของชาวบ้านที่ปลูกไว้ ข้างทางมารับประทานโดยไม่ได้รบั อนุญาต จากเจ้าของ ขณะทีบ่ างคนทนหิวไม่ยอมลัก ขโมยใคร คงรับประทานเสบียงทีต่ นเตรียม ติดตัวมาด้วยเท่านัน้ แต่ถา้ คับขันจริง ๆ เขา ก็จะพยายามหาเจ้าของสวนเพือ่ ขออนุญาต เด็ดผลไม้มาทานเพือ่ ประทังชีวติ ช่วงเดิน ทาง บางคนอาจพบกับอันธพาล พบกับคนเลว และคนที่ไม่ ซื่อสัตย์สุจริต แต่ เขาก็ผ่าน พ้นมาได้ดว้ ยความอดทน อดกลั้น และด้ว ย คุ ณ ธรรมตามหลัก การของศาสนา ขณะ ที่บางคนก็ยอมเป็ น สมุน ของอัน ธพาล คนเลวเหล่ า นั้ น จนถอนตัว ไม่ ข้ ึน และจบชีวติ ลงใน สภาพของคนเลว

จริงอยู่

พลังชีวิต วัยหลังเกษียณเป็ นช่วงชีวติ ทีเ่ ป็ นอิสระ แต่ ก็ไม่ควรประมาท เพราะเป็ นวัยที่สงั ขาร ก�ำลังร่วงโรย ไม่สามารถท�ำงานหาเงินมาก ๆ ได้เช่นในอดีต ฉะนัน้ จะต้องดูแลสุขภาพ รับประทานอาหารที่เป็ นประโยชน์ ออก ก�ำลังกายบ้างตามความเหมาะสม พักผ่อน ให้เต็มที่ ออกไปท่องเที่ยวเพือ่ ให้ร่างกาย และสมองได้ผ่อนคลายและเพิม่ ศรัทธาให้ กับตนเองเมื่อได้ไปพบกับสิ่งมหัศจรรย์ท่ี พระผูเ้ ป็ นเจ้าได้ทรงสรรค์สร้างเพือ่ มนุ ษย์ ท�ำงานที่ตนรักอาจได้เงินน้อยหรือไม่ได้ เงินเลย เช่น ช่วยงานการกุศลต่าง ๆ แบ่ง ปัน ประสบการณ์ ท่ีมีแ ก่ เ ยาวชนรุ่ น หลัง ดู แลลู กหลานให้พวกเขาเติบโตเป็ นคนดี ของสังคม และที่สำ� คัญเป็ นช่วงเวลาที่จะ ประกอบศาสนกิจได้อย่ างสมบู รณ์ เพื่อ เป็ นเสบียงสู่วนั แห่งการตัดสิน ซึ่งในช่วง เวลาก่อนเกษียณอาจท�ำได้ไม่เต็มที่ หรือ ไม่มโี อกาสได้ทำ � อย่าปล่อยเวลาให้ผ่านไป โดยไร้ค่า เพราะเวลาช่วงทีเ่ หลือของแต่ละ ท่ า นไม่เ ท่ า กัน แต่ เ ป็ น ช่ ว งเวลาที่ส ำ� คัญ ทีส่ ุดทีผ่ ูเ้ กษียณอายุทกุ ท่านจะให้แก่สงั คม ขอให้ท่านจงภูมิใจในสิ่งที่ท่านได้ทำ� เพื่อ ประเทศชาติตลอดอายุงานหลายสิบปี และ ขอให้เยาวชนรุ่นหลังได้ขอบคุณในความ เหน็ดเหนื่อยของผูท้ ่เี กษียณอายุทุกท่านที่ ได้ทำ� งานอย่างหนักเพือ่ ส่งมอบประเทศไทย ให้ดูแลต่อไปขอให้ผูท้ เ่ี กษียณอายุทกุ ท่านมี ชีวติ ทีเ่ ป็ นสุข มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง มี จิตใจทีส่ งบ อยู่กบั ลูกหลานและคนทีร่ กั รอบกายอย่างมีความสุขตลอดไป

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

11

พบหมอจินตนา พญ. จินตนา โยธาสมุทร

การตรวจน�้ำตาลปลายนิ้ว

เพื่อควบคุมเบาหวาน ด้วยตนเอง

ซาร่าเป็ นหญิงอายุ 45 ปี เธอ เป็ นโรคเบาหวานมานานประมาณ 12 ปี แล ้ว จึงต้องไปพบแพทย์เพือ่ เจาะเลือด ดู นำ�้ ตาล ในเช้าวันตรวจทุกครัง้ ที่ไป โรงพยาบาล เธอต้องใช้ยาฉีดอินซูลนิ และรับประทานยาเพือ่ ลดระดับน�ำ้ ตาล ในเลือดมาตลอด แต่ระดับน�ำ้ ตาลใน เลือดยังคงควบคุมได้ยาก มีนำ�้ ตาล ในเลือดต�ำ ่ ท�ำให้เป็ นลมวูบบ่อย โดย ไม่มอี าการเตือน แพทย์จงึ แนะน�ำให้ ตรวจน�ำ้ ตาลในเลือดด้วยตนเอง เพือ่ การปรับ ยา ปรับ พฤติก รรมการรับ ประทานอาหาร และการออกก�ำลังกาย โดยแพทย์อธิบายว่า

“วิธีการตรวจน�ำ้ ตาลในเลือด ด้วยตนเองเหมาะส�ำหรับคนทีใ่ ช้ยาฉีด อินซูลนิ หรือใช้ยาลดน�ำ้ ตาลชนิดรับ ประทานอย่างเข้มงวดแลว้ ยังไม่ได้ผล คนทีก่ ำ� ลังตัง้ ครรภ์ คนทีค่ วบคุมระดับ น�ำ้ ตาลได้ยาก คนทีต่ อ้ งการค้นหาภาวะ น�ำ้ ตาลในเลือดต�ำ ่ และคนที่มอี าการ น�ำ้ ตาลในเลือดต�ำ่ บ่อยโดยไม่มอี าการ เตือน โดยวิธีน้ ีเป็ นการตรวจน�ำ้ ตาล ปลายนิ้วเรียกว่า self-monitoring blood glucose หรือ SMBG ซึง่ มี 12

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

การตรวจหลายรู ปแบบ เช่ น ตรวจ ระดับน�ำ้ ตาลตามมื้ออาหาร แบบไม่ถ่ี มากนักไปจนถึงการตรวจแบบ 7 จุด ต่อเนื่องกัน 3 วัน ซึง่ นับว่าได้ผลดีกว่า การตรวจน�ำ้ ตาลในเช้าวันตรวจก่ อน พบแพทย์ เนื่องจากการตรวจด้วยวิธี นี้ สามารถตรวจตามความต้องการเพือ่ เปลีย่ นแปลงการรักษา การรับประทาน อาหาร และการออกก�ำลังกาย โดย มีก ารบัน ทึก ข้อ มูล ส�ำ คัญ ลงในแบบ บันทึกน�ำ้ ตาล เช่น เวลาตรวจ ปริมาณ อาหาร และการประเมินพลังงานที่ใช้ ตามความรูส้ กึ ของผูป้ ่ วยเอง”

จากแบบบัน ทึ ก ข้อ มู ล การ ตรวจน�ำ้ ตาล และข้อมูลอื่นๆ ท�ำให้ ทราบว่าระดับน�ำ้ ตาลในเลือดในช่วงเช้า ของซาร่าต�ำ่ บ่อยๆ มีนำ�้ ตาลหลังอาหาร สู งในตลอดช่ วงเวลาของวัน แพทย์ จึง ได้แ นะน�ำ ให้เ ธอวางแผนการรับ ประทานอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรต ในแต่ละมื้อ ให้ลดการใช้ยาอินซูลนิ ใน ช่วงเย็น ให้ใช้ยาอินซูลนิ ชนิดออกฤทธิ์ สัน้ ก่อนมื้ออาหาร

ซึ่ ง จากการตรวจวัด ระดับ น�ำ้ ตาลอย่างต่อเนื่องด้วยวิธีน้ ี ท�ำให้

ซาร่ามองเห็นภาพรวมในการควบคุม เบาหวานของตนเอง จึงสามารถดูแล ตนเองเมื่อเห็นระดับน�ำ้ ตาลในเลือด สู ง หรื อ ต�ำ ่ ท�ำ ให้เ กิ ด แรงจู ง ใจที่จ ะ ปรับเปลีย่ นพฤติกรรมในการบริโภค การออกก�ำลังกาย มีความสุขในการ ใช้ชวี ติ สามารถรับประทานอาหารได้ โดยไม่ตอ้ งกลัว หรือให้ใครมาคอย เตือน แม้วา่ จะเป็ นโรคเบาหวานก็ตาม เนื่องจากการตรวจค่าน�ำ้ ตาลจากปลาย นิ้วโดยวิธนี ้ ี จะเป็ นตัวเลขซึง่ ให้ขอ้ มูล ว่า จะรับประทานอาหารชนิดอืน่ ได้ใน ปริมาณทีเ่ หมาะสมเท่าใด ท�ำให้แพทย์ สามารถเลือกใช้ยาได้ตามความเหมาะ สม และนับว่าเธอยังโชคดีทไ่ี ม่มภี าวะ แทรกซ้อนจากโรคไต ซึ่งมักเกิดตาม หลังคนทีเ่ ป็ นเบาหวานมานานมากกว่า 10 ปี ข้นึ ไป จึงคาดได้วา่ เธอจะยังคง มีคุณภาพชีวติ ทีด่ ใี นอนาคตต่อไป

ห้องสืบสวน นายดีเอสไอ

เราเคยได้ยนิ ข่าวในท�ำนองทีว่ า่ มีผู ้ ไม่หวังดีนำ� เครือ่ งดืม่ หรืออาหารมาให้เหยือ่ หรือน�ำมาป้ ายแขน ซึ่งเหยือ่ ก็หลงเชือ่ ดืม่ กินจนกระทัง่ เกิดอาการหมดสติ หรือง่วง ซึมกันมานานแลว้ และแต่ละครัง้ เราก็คิด กันว่าเรือ่ งท�ำนองนี้ไม่น่าจะเป็ นไปได้ แต่วนั นี้ยนื ยันกันแล ้วว่าเรือ่ งเหล่านี้เป็ นเรือ่ งจริง

รายงานจากเว็ บ ไซต์ ม ติ ช น ออนไลน์เมือ่ วันที่ 11 ตุลาคม 2556 กรณี โรงพยาบาลรามาธิบดีสง่ หนังสือเวียนเตือน หน่วยงานต่างๆ ภายในโรงพยาบาล โดย ระบุวา่ เนื่องจากสัปดาห์ทผ่ี า่ นมามีมจิ ฉาชีพ แฝงตัว เข้า มาปลดทรัพ ย์ผู ป้ ่ วยนอก ที่ รอรับการรักษาในโรงพยาบาลฯ โดยใช้ สารไซลาซีน (Xylazine) ผสมกับน�ำ้ แลว้ น�ำมาให้ผูท้ ่ีรอรับบริการในโรงพยาบาลฯ ดื่ม จนท�ำ ให้ห มดสติแ ละปลดทรัพ ย์เ มื่อ สอบถามทางสถานีตำ� รวจพญาไท ปรากฏ ว่า เหตุการณ์ทำ� นองนี้เคยเกิดขึ้นในโรง พยาบาลอืน่ ๆ เช่นกัน

ล่าสุดโรงพยาบาลรามาธิบดี ได้ ประกาศแจ้งเตือนเป็ นการภายในเพือ่ ให้ผู ้ ป่ วยและญาติระวังตัวมากขึ้นพร้อมเน้นย�ำ้ บุคลากรในเรื่องมาตรการความปลอดภัย ส่วนมาตรการเรื่องยานัน้ ทางโรงพยาบาล ได้เ รี ย นประสานงานกับ ส�ำ นัก งานคณะ กรรมการอาหารและยา (อย.) แล ้ว เพือ่ หา แนวทางป้ องกันในระยะยาวต่อไป

“ไซลาซีน” เป็ นสารทีไ่ ม่มรี ส ไม่มี กลิน่ ไม่มสี ี และดูดซึมได้เร็วทางกระเพาะ

อาหาร ขึ้นทะเบียนเป็ นยาส�ำหรับฉีด เข้าหลอดเลือดด�ำเพือ่ ให้สตั ว์ เช่น ม้า โค สุนขั และแมว มีอาการสงบ ก่อนเคลือ่ นย้าย หรือก่อนการผ่าตัด โดยจะออกฤทธิ์ภายใน 3-5 นาที แต่ ไม่เคยอนุ ญาตให้ใช้ในคนมาก่อน กรณีน้ ี เป็ นกรณีแรก ทัง้ นี้การน�ำยาดังกล่าวไปใช้ ในคนจะท�ำให้มกี ารง่วงซึม ปากแห้ง หัวใจ เต้นช้า หัวใจเต้นผิดจังหวะ ปัสสาวะมาก ถ้า ได้รบั ยามากๆ จะกดการหายใจ และ ท�ำให้ ความดันเลือดต�ำ ่ แต่ยงั ไม่มรี ายงานการเสีย ชีวติ ในคน

อย่ า งไรก็ ต ามหากพบว่า ตัว เอง ได้รบั สารดังกล่าวเข้าไปสามารถแก้อาการ ด้วยยาโยฮิมบิน (yohimbine) หรือให้รบี พบแพทย์เพือ่ ท�ำการรักษา ทัง้ นี้ไม่แนะน�ำ ให้ดม่ื น�ำ้ ปริมาณมากๆ เพือ่ ขับสารออกจาก ร่างกาย โดยเฉพาะเด็ก คนชรา และสตรี มีครรภ์ ต้องระมัดระวังเป็ นพิเศษ เพราะ

ถือเป็ นกลุ่มเสี่ยงจะได้รบั อันตรายจากยา ทุกประเภทอยู่แล ้ว

คงต้องเป็ นหน้าที่ของหน่ วยงาน ที่เกี่ยวข้อง ที่จะต้องสืบสวนหาข้อมูลว่ามี การน�ำยาออกมาใช้โดยผูท้ ่มี ใิ ช่สตั วแพทย์ ได้อย่างไร เป็ นยาลักลอบน�ำเข้าหรือไม่

เห็นด้วยทีค่ วรก�ำหนดให้ผูส้ งจ่ ั ่ าย ยาเป็ นสัตวแพทย์ เช่นเดียวกับยาทีใ่ ช้ในคน ที่ตอ้ งให้แพทย์สงั ่ ไม่ใช่ว่าใครๆ ก็ซ้ อื ไป ใช้ได้ และ อย. ควรประกาศให้ยานี้เป็ นยา ควบคุมพิเศษด้วย

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

13

360 องศา

แว่นแปลภาษา เชือ่ หรือไม่วา่ เรา สามารถแปลภาษาได้ เพียงแค่ใช้แว่นสวม บนศี ร ษะก็ ส ามารถ อ่านค�ำแปลผ่านแว่น ได้ทันที

แว่นทีว่ า่ นี้ คือ แว่นสวมศีรษะเทคโนโลยีเสมือนจริง หรือ Augmented Reality Head Mounted Device (HMD) ซึง่ เพิง่ ได้ เปิ ดตัวไปในงานแสดงสินค้าเทคโนโลยีของญี่ป่ นุ (CEATEC) โดย โอเปอเรเตอร์มอื ถือยักษ์ใหญ่ของญีป่ ่ นุ อย่าง NTT Docomo

แว่นอัจฉริยะนี้ทำ� งานโดยใช้เทคโนโลยีการจดจ�ำตัวอักษร ซึง่ จะตรวจจับข้อความผ่านกลอ้ งของแว่น พร้อมวิเคราะห์แปลภาษา ออกมาผ่านจอภาพภายในแว่นให้ผูใ้ ช้แว่นสามารถอ่านเข้าใจได้ โดย สามารถแปลได้ 4 ภาษาคือ ญี่ป่ ุน อังกฤษ จีนและเกาหลีได้โดย อัตโนมัติ ซึ่งจะช่วยอ�ำนวยความสะดวกให้กบั นักท่องเที่ยวในการ อ่านเมนู อาหาร อ่านป้ ายตามสถานทีต่ ่างๆ รวมถึงอ่านเอกสารได้อกี ด้วย นอกจากระบบวิเคราะห์ตวั อักษรแล ้ว แว่นอัจฉริยะนี้ยงั สามารถ วิเคราะห์ใบหน้าซึง่ จะช่วยแสดงข้อมูลรายละเอียดตัวตนของผูพ้ บเห็น หรือคู่สนทนาได้ ซึง่ ยังมีระบบทัชสกรีน ให้ผูใ้ ช้ทชั สกรีนสังงานกั ่ บโต๊ะ หรือก�ำแพงผิวเรียบได้อกี ด้วย

NTT Docomo บอกว่า แว่นอัจฉริยะนี้เป็ นโปรเจคทีเ่ ตรียม ไว้ส�ำหรับงานโอลิมปิ กทีจ่ ะจัดขึ้นทีป่ ระเทศญีป่ ่ นุ ในปี 2020 หรือในอีก 7 ปี นนั ่ เอง จะเห็นได้วา่ นอกจาก Google ทีผ่ ลิต Google Glass แล ้ว ยังมีอกี หลายบริษทั ทีพ่ ยายามพัฒนาแว่นอัจฉริยะให้เราได้ใช้งาน ซึง่ ในอนาคตแว่นตาแบบนี้อาจจะถูกใช้งานอย่างแพร่หลายแบบสมาร์ท โฟนในปัจจุบนั ก็เป็ นได้

14

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

ข้อมูลจาก 1. http://www.it24hrs.com/2013/glass-translates-foreign-language 2. dailymail

ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

เมือ่ เร็วๆ นี้ศูนย์กิจกรรม สสม.ภาคเหนือ ลงพื้นที่ จัดกิจกรรมมัสยิดปลอดบุหรี่โดยมีมสั ยิด ดารุลสลามตาก และมัสยิดอัล-ฟัตตาห์ จ.ตาก ร่วม ประกาศเจตนารมณ์เป็ นมัสยิดปลอดบุหรี่ และในภาพ น.ท.สมคิด ลัทธิศกั ดิ์ ผอ.ศูนย์กิจกรรมฯ มอบใบ ประกาศ และค�ำประกาศเจตนารมณ์ให้กบั อิหม่ามทัง้ สองมัสยิดเพือ่ เป็ นเกียรติต่อไป และในวันเดียวกันนี้ คณะท�ำงานได้ใช้เวที ละหมาดวันศุกร์ก่อนคุฏบะฮฺแจ้ง วัตถุประสงค์พร้อมประกาศให้พีน่ อ้ งทีม่ าร่วมละหมาด ให้ทราบโดยทัว่ กันว่าต่อจากนี้ในเขตอาคารมัสยิดจะ ไม่มกี ารสูบบุหรี่อย่างเด็ดขาด

เมือ่ วันที2่ 2 กันยายน 2556ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคเหนือ จัดกิจ กรรมรวมพลคลัง สมองเชียงใหม่ ที่หอ้ งประชุม โรงแรม รัตนโกสินทร์ เชียงใหม่ โดย น.ท.สมคิด ลัทธิศกั ดิ์ ผอ.ศูนย์กจิ กร รมฯ ได้เชิญ บุคลากรผูท้ รงคุณวุฒิ และวัยวุฒิ ในฐานะปูชนียบุคคล เป็ นคลังสมองทีท่ รงคุณค่า ของจังหวัดเชียงใหม่ จ�ำนวน 30 ท่าน ร่วมพูดคุยหาแนวทางน�ำประสบการณ์ ความเชี่ยวชาญ มาสร้างเสริม ถ่ายทอด ภูมปิ ญั ญา อันเป็ นประโยชน์ แก่สงั คม ชุมชน โดยท้ายสุด ทางผูเ้ ข้าร่วมประชุมได้มกี ารจัดตัง้ คณะกรรมการเพือ่ สานต่องานอัน เป็ นประโยชน์แก่สงั คมต่อไป และทีป่ ระชุมเห็นชอบให้ดร.พันทวี มา ไพโรจน์ เป็ นประธานคณะกรรมการคลังสมอง จังหวัดเชียงใหม่

เมือ่ วันที่ 29 กันยายน 2556 ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคเหนือ ร่วมกับชุมชนมุสลิมอัต-ตักวา เชียงใหม่ ออกบูธกิจกรรม นโยบาย สาธารณะด้านอาหารปลอดภัย จังหวัดเชียงใหม่เพือ่ ผลักดัน นโยบาย ดังกล่าว โดยมี นายเจริญฤทธิ์ สงวนสัตย์ รองผูว้ า่ ราชการจังหวัด เชียงใหม่ เปิ ดงานรวมพลคนบริโภคอาหารปลอดภัย จัดขึ้นเพื่อ ผลักดันนโยบาย สาธารณะด้านอาหารปลอดภัย เกิดขึ้นจากแผนงาน พัฒนาเครือข่ายการตลาดพืชอาหารปลอดภัย ส�ำนักงานสาธารณสุข โดยการสนับสนุนงบประมาณจากส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้าง เสริมสุขภาพ (สสส.) จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

15

เมือ่ วันที่ 6 ตุลาคม ณ ห้องประชุม โรงเรียนจิตต์ภกั ดี มัสยิดอัต-ตักวา จ.เชียงใหม่ เวลา 09.30 น. นายอุทยั ลือชัย นายอ�ำเภอเมือง เชียงใหม่ เป็ นประธานเปิ ดงาน พร้อมด้วย นาย วิจติ ร หลังสัน นายอ�ำเภอฮอด ร่วมกิจกรรม ของพี่นอ้ งมุสลิมในพื้นที่จงั หวัดเชียงใหม่ ใน การประกาศเจตนารมณ์ 17 มัส ยิด พร้อ ม ประกาศเป็ นมัสยิดปลอดบุหรี่ทงั้ จังหวัด โดยมี น.ท.สมคิด ลัทธิศกั ดิ์ ผอ.ศูนย์กจิ กรรมภาค เหนือ เป็ นผูก้ ล่าวรายงาน พร้อมได้รบั ความ ร่วมมือจากเครือข่ายครู รณรงค์เพื่อการงดสู บ บุหรี่จงั หวัดเชียงใหม่ โดยนางบัวใบ สุกใส และ ทีมงาน ร่วมให้ขอ้ มูลความรู ้ และ กระบวนการ ท�ำงานด้านการละ ลด เลิกบุหรี่ พร้อมกันนัน้ มัสยิดในจังหวัดเชียงใหม่ 17 มัสยิด ร่วมกัน ประกาศเจตนารมณ์ ประกาศเป็ นมัสยิดปลอด บุหรี่ ทัง้ จังหวัด จึงเป็ นนิมติ หมายทีด่ ตี ่อพีน่ อ้ ง มุสลิมในพื้นที่ ทีผ่ ู ้น�ำชุมชน ผู ้น�ำศาสนา ให้ความ ร่วมมือในการสร้างเสริมสุขภาวะ ด้านสุขภาพ ของพีน่ อ้ งมุสลิมในจังหวัดเชียงใหม่

คณะท�ำงาน ส�ำนักงานส่วนกลาง อาคารคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

โทรศัพท์ 02-2186193 โทรสาร 02-2186194 รศ.ดร.อิศรา ศานติศาสน์ ผู้จัดการแผนงานฯ นายดาวุด ทับอุไร เจ้าหน้าที่ติดตามและประเมินผล นายบูดีมัน สะมะแอ เจ้าหน้าที่วิเคราะห์โครงการ นางสาวอุสนีย์ บุญมาเลิศ เจ้าหน้าที่บัญชี นางสาวลินดา ยาเร๊าะสาลี เจ้าหน้าที่บัญชี นางสาวกัลยาณา วาจิ เจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไป นางสาวฮาบีบะห์ แตเป๊าะ เจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไป 16 มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

ศูนย์กิจกรรมภาคเหนือ อาคารโรงเรียนจิตรภักดี 80 ถ.หน้าวัดเกตุ ซ.1 ต.วัดเกตุ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ โทรศัพท์ 053-247367 น.ท.สมคิด ลัทธิศักดิ์ ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายชุมพล ศรีสมบัติ รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางสุทธิดา วิชัยชาติ เจ้าหน้าที่ธุรการและบัญชี

ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคใต้ตอนล่าง ร่วมจัดกิจกรรมปอเนาะสีเขียวภายใต้โครงการเครือข่ายปอเนาะสร้างสุข ในกิจกรรมเสริมสร้าง บทบาทปอเนาะและชุมชนในการจัดการสุขภาวะและสิง่ แวดล ้อมโดยจัดให้มกี ารบรรยายถึงความส�ำคัญของการรักษาความสะอาดและสิง่ แวดล ้อม ตลอดจนกิจกรรมปลูกต้นไม้ 100 ต้น ภายในบริเวณสถาบันศึกษาปอเนาะ และรณรงค์ส่งเสริมในด้านการรักษาความสะอาดและสิง่ แวดล ้อมใน บริเวณโรงเรียนและชุมชนใกล ้เคียง โดยเมือ่ วันที่ 19 กันยายน 2556 จัดกิจกรรมขึ้นพร้อมกันทีส่ ถาบันศึกษาปอเนาะตะฮ์ฟีซุลกุรอานดารุสลาม ม.1 ต.ยะหา อ.ยะหา จ.ยะลา และ สถาบันศึกษาปอเนาะนู รุลฮีดายะห์ ม.2 ต.บาโงย อ.รามัน จ.ยะลา ต่อมาในวันที่ 26 กันยายน 2556 ได้จดั ขึ้นที่ สถาบันศึกษาปอเนาะนู รุลอิหซาน ม.2 ต.เชิงคีรี อ.ศรีสาคร จ.นราธิวาส ทัง้ นี้ ผศ.อับดุลรอซีด เจะมะ และนายแวยูโซ๊ะ แวหะยี กรรมการ ทีป่ รึกษาศูนย์กจิ กรรมฯ พร้อมทีมงานของศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคใต้ตอนล่าง เข้าร่วมกิจกรรมทัง้ สามแห่งอย่างพร้อมเพรียงกัน

แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย เพื่อการพัฒนา ศูนย์กิจกรรมภาคอีสาน 707/25 หมู่ 12 หมู่บ้านโนนม่วง

ซ.อิงมอ 2 ถนนโนนม่วง-มอขอ ต.ศิลา อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40000 โทรศัพท์ 08-68513528 นายอิมรอน โสะสัน ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายมูฮ�ำหมัดซูไฮมี อาแว เจ้าหน้าที่บัญชีและธุรการ นายสุไลมาน หมะเกะ เจ้าหน้าที่วิเคราะห์และติดตามโครงการ

ศูนย์กิจกรรมภาคกลาง อาคารมูลนิธิเพื่อศูนย์กลางอิสลามแห่งประเทศไทย 87/2 ถ.รามค�ำแหง แขวง/เขตสวนหลวง กทม.10240 โทรศัพท์ 02-719-8721 โทรสาร 02-7198717 นายวีระ มินสาคร ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายเชษฐา มะมัย รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางสุปรีดา อับดุลเลาะ เจ้าหน้าที่บัญชี

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

17

ศู นย์กิจกรรม สสม.ภาคใต้ตอนล่าง ได้จดั ประชุม กรรมการทีป่ รึกษาศูนฯ เพือ่ แต่งตัง้ กรรมการจัดงานมหกรรม อาหารและวัฒ นธรรมมุส ลิม ไทย ครัง้ ที่ 5 โดย นายฮา ซัน หะยีม ะเย็ง รองผู อ้ ำ� นวยการศู น ย์ฯ ได้ม อบหมายให้ ผศ.จิระพันธ์ เดมะ กรรมการที่ปรึกษาฯ เป็ นผู ด้ ำ� เนินการ ประชุมในครัง้ นี้ ซึง่ การประชุมดังกล่าวจัดขึ้นใน วันอังคาร ที่ 20 กันยายน 2556 ณ ห้องส�ำนักงานศูนย์กจิ กรรมภาคใต้ตอนล่าง วิทยาลัยอิสลามศึกษา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขต ปัตตานี

เมือ่ วันที่ 22 กันยายน พ.ศ.2556 ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคกลาง ร่วมกับเครือข่ายยุตธิ รรมชุมชน และกองทุนแม่ของแผ่นดิน จัดโครงการ ประชุมเสวนาผูน้ ำ � 3 ศาสนา รณรงค์ลดละเลิกสิง่ มึนเมา บุหรี่ และยาเสพติดในชุมชน ณ ส�ำนักงานเขตสวนหลวง กทม. โดยมีนางสาวสุภาพร อุ่น เมตตาจิต ผูช้ ่วยผูอ้ ำ� นวยการเขตสวนหลวง เป็ นประธานในพิธเี ปิ ด และกล่าวรายงานโดยนายเชษฐา มะมัย รองผูอ้ ำ� นวยการศูนย์ฯ ด�ำเนินการ เสวนาโดยมี พระครูวรกิจจาทร เจ้าอาวาสวัดปากบ่อ และเจ้าคณะเขตสวนหลวง นายวุฒศิ กั ดิ์ บุตรดี กรรมการมูลนิธพิ นั ธกิจแห่งรักและเมตตา คริสตจักรเสรีภาพ กรุงเทพ และนายประสาน ศรีเจริญ ผูท้ รงคุณวุฒจิ ฬุ าราชมนตรี

คณะท�ำงาน ศูนย์กิจกรรมภาคใต้ตอนบน 91 หมู่ ต.ท่าทองใหม่ อ.กาญจนดิษฐ์ จ.สุราษฎร์ธานี 84290 โทรศัพท์ 08-72730648 นายธวัช วงศ์อนันต์ ที่ปรึกษา นางสาวกัณฑิมา หมื่นระย้า รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ

18

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

ศูนย์กิจกรรมภาคใต้ตอนกลาง อาคารมัสยิดกลางประจ�ำจังหวัดสงขลา ถ.ลพบุรีราเมศวร์ ต.คลองแห อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา 90110 โทรศัพท์ 074-257371 นายสุรินทร์ เหมนุกูล ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายตอฮีตร์ สายสอิด รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางอลินา หีมเห็ม เจ้าหน้าที่บัญชี นางสาวอุไรฝะ หวังเบ็ญหมัด เจ้าหน้าที่วิเคราะห์โครงการ

สสม.ชืน่ มืน่ พร้อมประธาน คกอ.สมุทรปราการ น�ำ “โครงการ มัสยิดปลอดบุหรี่” ชู “ศาสนบ�ำบัด” เดินหน้าสู่ความส�ำเร็จ นายไพศาล พรหมยงค์ ประธานคณะกรรมการอิสลาม ประจ�ำ จ.สมุทรปราการ น� ำอิหม่าม ผู น้ � ำชุมชนมุสลิม จ.สมุทรปราการ 13 มัสยิด พร้อมใจตัง้ เจตนารมณ์ ลด ละ เลิกบุหรี่ และดูแลมัสยิดในชุมชนของตนให้ปลอดพ้น ภัยบุหรี่

เมือ่ วันที่ 7 ตุลาคม 2556 ศู น ย์กิ จ กรรม สสม.ภาคกลาง ร่ ว มกับ คณะกรรมการอิ ส ลาม ประจ�ำจังหวัดสมุทรปราการ จัด โครงการประกาศเจตนารมณ์มสั ยิด ปลอดบุหรี่ทงั้ จังหวัด ณ ส�ำนักงาน คณะกรรมการอิ ส ลามจัง หวัด สมุท รปราการ อ.พระประแดง จ.สมุทรปราการ

น า ย วี ร ะ มิ น ส า ค ร ผอ.ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคกลาง กล่าวว่า “จากที่เราเคยเข้าใจกัน ว่า การสูบบุหรี่นนั้ เป็ นเพียงแค่สง่ิ ที่น่ า รัง เกีย จ แต่ ป จั จุบ นั ส�ำ นัก ฟัต วาต่ า งๆ ของประเทศมุส ลิม รวมทัง้ ส�ำ นัก จุ ฬ าราชมนตรี เ อง ก็ ไ ด้วินิ จ ฉัย (ฟัต วา) มาแล ว้ ว่า “บุหรี่เป็ นทีต่ อ้ งห้าม” ฉะนัน้ สสม. พยายามเผยแพร่ ค�ำ ฟัต วานี้ ใ ห้ สังคมได้ทราบโดยทัว่ โดยใช้มสั ยิด เป็ นศู นย์กลางและเป็ นจุดเริ่มต้น ในการรณรงค์แ ละการให้ค วาม

รู เ้ รื่ อ งพิษ ภัย ของบุ ห รี่ แ ละหลัก การศาสนา และขยายไปยังชุมชน มุสลิมใกลม้ สั ยิดด้วย เพือ่ ให้เป็ น สังคมตัวอย่าง” และยังกล่าวอีกว่า “จังหวัดสมุทรปราการ เป็ นจังหวัด เป้ าหมาย 1 ใน 3 จังหวัดภาค กลางทีต่ งั้ เป้ าหมายว่า เป็ นจังหวัด ที่สามารถจะประกาศเจตนารมณ์ เป็ น มัส ยิด ปลอดบุห รี่ท งั้ จัง หวัด ได้ เนื่องจากผูน้ ำ� มีศกั ยภาพ อยู่ ใกล ้เขตพื้นทีก่ รุงเทพฯ ซึง่ สามารถ ติดต่อประสานงานกันได้อย่างใกล ้ ชิด”

นอกจากนี้ ยัง จัด ให้มี กิจกรรม บรรยายบูรณาการศาสนา ครองตนให้พน้ บุหรี่ โทษภัยของ บุหรี่ กฎหมายบุหรี่ทเ่ี กี่ยวข้องกับ ประชาชน พร้อมชี้แจงสถานทีห่ า้ ม สู บ บุ ห รี่ ศาสนสถานทุ ก ศาสนา เป็ น เขตปลอดบุ ห รี่ หนึ่ ง ในนั้น คือ “มัสยิด” ด้วย ซึง่ เป็ นการลด เนื้อทีใ่ ห้ผูส้ ูบบุหรี่มพี ้นื ทีส่ ูบในเขต

นายวีร ะ มิน สาคร ผอ.ศู น ย์กิจกรรม สสม.ภาคกลาง ขณะบรรยาย ร่ วมกับ นายไพศาล พรหมยงค์ ประธานคณะกรรมการอิสลามประจ�ำ จ.สมุทรปราการ

นายอิมรอน ซ�ำสุรีย ์ กรรมการอิสลามประจ�ำจังหวัดฉะเชิงเทรา นักวิชาการ ศาสนา บรรยายเรื่องมัสยิดกับโครงการมัสยิดปลอดบุหรี่ และบรรยาย วิชาการเรื่องภัยจากบุหรี่ โดยนางสาววลีรตั น์ ใจสู งเนิ น นักวิชาการ สาธารณสุขปฏิบตั กิ าร ส�ำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรปราการ

แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะมุสลิมไทย เพื่อการพัฒนา ศูนย์กิจกรรมภาคใต้ตอนล่าง อาคารวิทยาลัยอิสลาม

มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี อ.เมือง จ.ปัตตานี 94000 โทรศัพท์ 073-350266 รศ.ดร.อิสมาแอ อาลี ผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นายฮาซัน หะยีมะเย็ง รองผู้อ�ำนวยการศูนย์ฯ นางแวนีดา แวดาโอ๊ะ เจ้าหน้าที่บัญชี นายดลรอฮีม พันหวัง เจ้าหน้าที่วิเคราะห์โครงการ นายลุกมาน กูนา เจ้าหน้าที่ติดตามผล

โรงเรียนผู้น�ำสุขภาวะมุสลิมไทย อาคารคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย โทรศัพท์ 02-2186193 โทรสาร 02-2186194 นายธงชัย กันพันธ์ ผู้อ�ำนวยการโรงเรียนผู้น�ำ

สื่อสร้างสุขมุสลิมไทย อาคารคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โทรศัพท์ 02-2186193 โทรสาร 02-2186194 นายวิรชาติ มัสอูดี ผู้ประสานงานสื่อสร้างสุข

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

19

สาธารณะได้แคบลง

และจากมติ ก ารประชุม ประธาน อิ ห ม่ า ม ผู น้ � ำ ชุ ม ชน มุสลิม จ.สมุทรปราการ ลงความ เห็ น น้อ มน�ำ “ศาสนบ�ำ บัด ” มา แก้ไขปัญหาผูต้ ดิ บุหรี่ จัดให้มกี าร รณรงค์ประชาสัมพันธ์ (บอร์ดความ รูต้ า้ นบุหรี่,เสียงตามสาย) คุฎบะฮฺ เน้นเยาวชนห่างไกลบุหรี่ยาเสพติด (อย่างน้อยเดือนละ 1 ครัง้ ) กระตุน้ มอบรางวัลแก่ผูท้ ส่ี ามารถเลิกบุหรี่ ได้สำ� เร็จ เพิม่ ข้อการประเมิน “การ ดู แลมัสยิดของตนให้ปลอดบุหรี่” ของการติดตามประเมินการดู แล มัสยิด พร้อมทัง้ ขึ้นทะเบียนผูต้ ิด บุหรี่ เพือ่ ต่อยอด “โครงการให้คำ� ปรึกษาแก่ผูต้ อ้ งการเลิกสูบบุหรี่ใน มัสยิดปลอดบุหรี่” และขยายต่อไป ยังพื้นทีส่ าธารณะของชุมชน ซึง่ เจ้า หน้าที่สาธารณสุขจังหวัดให้ความ ส�ำ คัญ พร้อ มหนุ น แก้ป ญ ั หาผู ส้ ู บ บุหรี่เชิงบูรณการด้วย

นายไพศาล พรหมยงค์ ประธาน คกอ.จ.สมุทรปราการ ให้ ข้อสังเกตเป็ นแง่คิดว่า “มุสลิมทุก

คนที่อดบุหรี่ได้เหมือนกันทัง้ หมด คือยึดพระเจ้า (อัลลอฮฺ) เป็ นหลัก เพราะเขามีความศรัทธา เรียกได้วา่ อิสลามใช้ “ศาสนบ�ำบัด” ในการให้ มุสลิมเลิกบุหรี่ เมือ่ รูว้ า่ บุหรี่เป็ นสิง่ ต้องห้าม เราท�ำดีทกุ อย่าง ยกเว้น ยังละสิง่ ไม่ดี (บุหรี่) ไม่ได้อยู่อย่าง เดียว มันท�ำลายความดีทงั้ หมด เรา จะท�ำอย่างไร”

นั บ เ ป็ น ค ว า ม ชื่ น ใ จ และความส�ำ เร็ จ ในการประกาศ เจตนารมณ์ร่วมกันว่า “มัสยิดของ จังหวัดสมุทรปราการ จะเป็ นมัสยิด ปลอดบุ ห รี่ ท งั้ จัง หวัด ” ในตอน ท้ายโครงการ มีการมอบป้ าย และ บอร์ดประชาสัมพันธ์รณรงค์การไม่ สู บบุหรี่แก่อหิ ม่ามหรือตัวแทนทุก มัสยิด และหลายคนเสนอตนเอง มีความตัง้ ใจเลิกสู บบุหรี่ และบาง คนมีค วามตัง้ ใจ พยายามจะลด ละ เลิกแบบค่อยเป็ นค่อยไป อินชา อัลลอฮฺ...

น.ส.เฉลิมขวัญ ศรีบญ ุ เรือง รายงาน

เมือ่ วันที่ 27 กันยายน พ.ศ.2556 ศูนย์กจิ กรรม สสม.ภาคกลาง โดยนายวีระ มินสาคร ผูอ้ ำ� นวยการศูนย์ฯ พร้อมทีมงานเข้าพบ นาย วุฒิ นาฮิม เลขานุการและคณะกรรมการอิสลามประจ�ำมัสยิดยามีอลุ ค็อยรียะห์ (บ้านครัว) เขตราชเทวี กทม. เพือ่ ติดตามความคืบหน้าการจัด ท�ำโครงการมัสยิดปลอดบุหรี่หนึ่งเขตในจังหวัดกรุงเทพมหานคร ทัง้ นี้คณะกรรมการมัสยิดยามีอลุ ค็อยรียะห์ได้จดั มุมนิทรรศการให้ความรูเ้ รื่อง เกี่ยวกับบุหรี่และมีการบรรยายเรื่องพิษภัยของบุหรี่ในช่วงค�ำ่ คืนหลังละหมาดอีซา

20

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)

แก่ ง สะพื อ เป็ นแก่ ง ที่ ส วยงามในแม่ น�้ำ มู ล จังหวัดอุบลราชธานี เป็ นแก่งที่อยู่ในแม่นำ�้ มูล ในเขตอ�ำเภอ พิบูลมังสาหาร ห่างจากตัวจังหวัดอุบลราชธานีประมาณ 45 กิโลเมตร ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 217

ค�ำว่า สะพือ เพี้ยนมาจากค�ำว่า ซ�ำฟื ด หรือ ซ�ำปึ้ ด ซึง่ เป็ นภาษาส่วยแปลว่า งูใหญ่ หรืองูเหลือม เป็ นแก่งทีม่ หี นิ น้อย ใหญ่สลับซับซ้อน เมือ่ กระแสน�ำ้ ไหลผ่านกระทบหิน เกิดเป็ น ฟองขาวมีเสียงดังตลอดเวลา

ช่วงทีเ่ หมาะส�ำหรับเทีย่ วชมแก่งสะพือ คือ หน้าแล ้ง ราวเดือนมกราคม-พฤษภาคม เพราะน�ำ้ จะลดเห็นแก่ งหิน ชัดเจนสวยงาม ส่วนหน้าฝนน�ำ้ จะท่วมมองไม่เห็นแก่ง ริมฝัง่ แม่นำ�้ มีศาลาพักร้อน และร้านขายสินค้าพื้นเมือง ในวันหยุดมี ประชาชนมาเทีย่ วพักผ่อนกันเป็ นจ�ำนวนมาก

มูลนิ ธสิ ร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.) ขอเชิญร่วมบริจาค

สร้างอาคารส�ำนักงานถาวรของมูลนิ ธิ ได้ท่บี ญั ชี “ร่วมสร้างบ้าน สสม.” บัญชีเลขที่ 402-741990-9

เข้า

กองทุนการศึกษา สสม. ประจำ�ปีการศึกษา 2556

ธนาคารไทยพาณิ ชย์ สาขาจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คุณสุวัฒนา เปลี่ยนเดชา ผู้ไม่ประสงค์ออกนาม ผู้ไม่ประสงค์ออกนาม คุณวนิดา บินมะห์มุด คุณนภา วรหวัง

อานสุขสาระที่บาน

งายๆ

ับสนุน น ส น า  ท ง ย ี เพ คาจัดสง บาท ปละ

200

สมาชิกที่ชำระคาจัดสงแลว หากยังไม ไดรับหนังสือ กรุณาแจงที่อยู ใหมพรอมรายละเอียด มาที่ โทรศัพท. 02-218-6193 j ¡ ­ o

¨

5,000.00 2,000.00 10,000.00 5,000.00 2,000.00

ขอเชิญร่วมบริจาค ช่วยเหลือนักเรียนยากจน ได้ที่ “ทุนการศึกษา สสม.” ธ.ไทยพาณิชย์ สาขาจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย เลขที่บัญชี 403-687420-1

จดหมายข่าววารสารสุขสาระ

21

22

มูลนิธิสร้างสุขมุสลิมไทย (สสม.)