ในหลวง..กับเรื่องราว
การแปลอัลกุรอานเปนภาษาไทย พระบรมราโชวาทของ พระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทรมหาภู มิ พ ลอดุ ล ยเดช “อิสลามิกชนมีพระคัมภีรอัลกุรอาน อันประกอบพรอมดวยบทบัญญัติทางศีลธรรม จริยธรรม นิติธรรม เปนแมบทศักดิ์สิทธิ์สําหรับการประพฤติปฏิบัติและการดําเนิน ชีวิต สวนใหญจึงมีชีวิตที่เจริญมั่นคง มีความฉลาด รูผิดชอบชั่วดี มีความรับผิดชอบ ต อ ส ว นรวม และนั บ เป น บุ ค คลที่ มี คุ ณ ค า ถ า แต ล ะคนจะพยายามศึ ก ษาพระคั ม ภี ร ใหเขาใจถองแทยิ่งขึ้น พรอมกับเอาใจใสวิทยาการดานอื่นๆ ใหกวางขวางและกาวหนา อยูเสมอ ก็จะสงเสริมใหเปนผูมีความดี มีความรูความสามารถครบถวนสมควรยิ่ง ที่จะเปนหลักและเปนกําลังในการพัฒนา เศรษฐกิจและสังคม” ก อ นป พ.ศ. 2505 จะเป น ป ใ ด ไมแนชัด ทานกงสุลแหงประเทศซาอุดิอาระเบีย ไดเขาเฝาถวายพระมหาคัมภีร อัลกุรอาน ฉบับที่มีความหมายเปนภาษา อังกฤษ เมื่อในหลวงทอดพระเนตรและ ทรงศึ ก ษาดู ทรงมี พ ระราชดํ า ริ ว า ควรจะมีพระมหาคัมภีรอัลกุรอาน ฉบับ ความหมายภาษาไทย ให ป รากฏเป น ศรี ส ง า แก ป ระเทศชาติ เมื่ อ นายต ว น สุวรรณศาสน จุฬาราชมนตรีในสมัยนั้น เป น ผู นํ า ผู แ ทนองค ก าร สมาคม และ กรรมการอิ ส ลามเข า เฝ า ถวายพระพร ในนามของชาวไทยมุ ส ลิ ม ในวั น เฉลิ ม พระชนมพรรษาป นั้ น ในหลวงทรงมี พระกระแสรับสั่งใหจุฬาราชมนตรี แปล ความหมายของพระมหาคัมภีรอ ลั กุรอาน จากพระมหาคั ม ภี ร ฉ บั บ ภาษาอาหรั บ โดยตรง สิ่งนี้เปนพระมหากรุณาธิคุณที่ ทรงมี ต อ ศาสนาอิ ส ลาม และทรงเป น องคอัครศาสนูปถัมภกอยางแทจริง
ในชวงเวลาที่จุฬาราชมนตรีแปล พระมหาคั ม ภี ร ถ วาย ทุ ก ครั้ ง ที่ เข า เฝ า ในหลวงจะทรงแสดงความห ว งใยตรั ส ถามถึงความคืบหนา อุปสรรค ปญหาที่ เกิดขึ้น และทรงมีพระราชประสงคที่จะ ใหพิมพเผยแพร ในปพ.ศ. 2511 อันเปนปครบ 14 ศตวรรษแหงอัลกุรอาน ประเทศมุสลิม ทุกประเทศตางก็จัดงานเฉลิมฉลองกัน อยางสมเกียรติ ประเทศไทยแมจะไมใช ประเทศมุ ส ลิ ม แต ก็ ไ ด มี ก ารจั ด งาน เฉลิมฉลอง 14 ศตวรรษแหงอัลกุรอาน ขึ้น ณ สนามกีฬากิตติขจร เมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2511 เปนวันเดียวกันกับ การจัดงานเมาลิดกลาง ในปนั้นในหลวง พร อ มด ว ยสมเด็ จ พระราชิ นี เ สด็ จ เป น องคประธานในพิธี และในวันนั้นเปนวัน เริ่มแรกที่พระมหาคัมภีรอัลกุรอาน ฉบับ ความหมายภาษาไทย ได พิ ม พ ถ วาย ตามพระราชดําริและไดพระราชทานแก
มั ส ยิ ด ต า งๆ ทั่ ว ประเทศ ในหลวงทรง มี พ ระราชดํ า รั ส ในงานเฉลิ ม ฉลอง 14 ศตวรรษ แหงอัลกุรอาน วา “คั ม ภี ร อั ล กุ ร อาน มิ ใช จ ะเป น คัมภีรที่สําคัญในศาสนาอิสลามเทานั้น แตยังเปนวรรณกรรมสําคัญของโลกเลม หนึ่ง ซึ่งมหาชนรูจักยกยอง และไดแปล เป น ภาษาต า งๆ อย า งแพร ห ลายแล ว ดวย การที่ทานทั้งหลาย ไดดําเนินการ แปลออกเผยแพร เ ป น ภาษาไทยครั้ ง นี้ เปนการสมควรชอบดวยเหตุผล อยาง แทจริง เพราะจะเปนการชวยเหลือใน อิ ส ลามิ ก บริ ษั ท ในประเทศไทยที่ ไ ม รู ภาษาอาหรับ ไดศึกษาเลาเรียนธรรมะ ในศาสนาไดสะดวกและแพรหลาย ทั้ง ยั ง เป น การเป ด โอกาส ให ป ระชาชน ผู ส นใจทั่ ว ไปได ศึ ก ษา ทํ า ความเข า ใจ หลั ก คํ า สอนของศาสนาอิ ส ลามอย า ง ถู ก ต อ ง และกว า งขวางยิ่ ง ขึ้ น เป น ที่ ทราบกันดีวา คัมภีรอัลกุรอาน มีอรรถรส ลึ ก ซึ้ ง การที่ จ ะแปลออกมาเป น ภาษา ไทยโดยพยายามรั ก ษาใจความแห ง คั ม ภี ร เ ดิ ม ไว ใ ห บ ริ สุ ท ธิ์ บ ริ บู ร ณ และ พิมพขึ้นใหแพรหลายเชนนี้ จึงเปนที่ควร อนุโมทนาสรรเสริญ และรวมมือสนับสนุน อยางยิ่ง…”
เรียบเรียงจาก บทความเรื่อง “พระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวที่ทรงมีตอพสกนิกรชาวไทย มุสลิม” โดยทานผูหญิงสมร ภูมิณรงค จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
3
ลา คอมรฺ ฮามิด
อยางที่ทราบกันอยูแลววา บุหรี่ เป น ต น เหตุ ที่ ก อ ให เ กิ ด โรคต า งๆ เช น โรคถุงลมโปงพอง โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคมะเร็ ง ปอด และมี ผ ลต อ ทารกใน ครรภ เป น ต น แต ผ ลกระทบอี ก อย า ง หนึ่งของบุหรี่ที่พวกเราลืมเลือนกันไป นั่น คื อ ขยะที่ เ กิ ด จากบุ ห รี่ ที่ ถู ก ทิ้ ง อย า ง เกลื่อนกลาด ไมวาจะเปน กนบุหรี่ บรรจุ ภั ณ ฑข องบุ ห รี่ ไฟแช็ ก หรือ แมแ ตเ ศษ เถาของบุหรี่ ลวนแลวแต สรางผลกระ ทบตอสิ่งแวดลอมและทรัพยากรนํ้าดวย กันหมดทั้งสิ้น จากการประมาณการพบวามีการ ขายบุหรี่กวา 6 ลานลานมวน และพบ กนบุหรี่ 4.5 ลานลานชิ้น หรือคิดเปน 2 ใน 3 ของจํานวนบุหรี่ตอป ที่ไมไดถูก ทิ้ ง ลงถั ง ขยะหรื อ ที่ เขี่ ย บุ ห รี่ แต พ บได ทั่วไปบนทางเทาและริมถนน รายงานของ Coordinating Body on the Seas of East Asia (COBSEA) ระบุวาปริมาณขยะในทะเล มากถึง 6.4 ลานตันตอป โดยขยะจํานวน 1,800 ตั น ถู ก ทิ้ ง ลงสู ท ะเลทุ ก วั น นอกจากนี้ อ งค ก รอนุ รั ก ษ ท อ งทะเล (Ocean Conservancy) ได ร ายงาน ชนิดขยะในทะเล 10 อันดับแรกที่เก็บ
ขยะจากบุหรี่
รวบรวมไดมากที่สุดจากชายหาดทั่วโลก ระหวางป พ.ศ. 2532 – 2555 พบวามี ขยะในทะเลทั่ ว โลกที่ เ ก็ บ ได ม ากถึ ง 166,144,420 ชิ้น โดยในจํานวนนี้กวา รอยละ 80 เปนขยะประเภทบุหรี่/กน กรองบุหรี่ ฝาและจุกขวด ภาชนะบรรจุ อาหาร ถุงกระดาษและพลาสติก ถวย จาน ช อ น ส อ ม มี ด ขวดเครื่ อ งดื่ ม พลาสติก ขวดเครื่ องดื่ มแก ว กระปอง เครื่องดื่ม หลอดและแทงคนเครื่องดื่ม และเชื อ ก เมื่ อ พิ จ ารณาสั ด ส ว นของ ประเภทขยะพบวาขยะที่เปนกนกรอง บุหรี่พบในสัดสวนรอยละ 32.2 รองลง มาเปนฝาและจุกขวด รอยละ 9
ขยะจากบุหรี่นั้นประกอบไปดวย สารท็อกซิน (Toxin) นิโคติน (Nicotine) ยาฆาแมลงและสารกอมะเร็ง ซึ่งสามารถ ปนเปอนในสิ่งแวดลอมและแหลงนํ้าได ผลการศึ ก ษาระบุ ส ารเคมี ใ นบุ ห รี่ เช น สารหนู นิโคติน เหล็ก และเอทิลฟนอล สามารถทําใหเกลือและนํ้าสะอาดมีพิษ มีผลโดยตรงตอจุลินทรียและปลา แสดงวามีสารเคมีอันตรายตกคาง อยูในดินเปนจํานวนมาก และไมใชแค เพียงสวนประกอบของบุหรี่เทานั้นที่สง ผลกระทบตอสิ่งแวดลอม แตยังรวมไป ถึ ง วั ส ดุ ที่ ใช ผ ลิ ต ด ว ย เช น พลาสติ ก ใน ก น กรองบุ ห รี่ เป น วั ส ดุ ที่ ไ ม ย อ ยสลาย ในประเทศสหรัฐฯ มีการทิ้งกนกรองบุหรี่ กวา 49.8 ลานกิโลกรัมตอป (ไมนับรวม ผลิตภัณฑที่เกี่ยวของกับบุหรี่อื่นๆ เชน ไฟแช็ก ไมขีด ซิการ เปนตน) http://wqm.pcd.go.th/water/images/ agriculture/journal/2557/buree.pdf
4
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ริมคลอง สมุย
อย า งไรก็ ต าม นั ก วิ ท ยาศาสตร ชาวจีน ไดนําสารเคมีที่พบในกนบุหรี่มา ป อ งกั น ท อ เหล็ ก ไม ใ ห เ ป น สนิ ม ซึ่ ง วารสารวิชาการ “สมาคมเคมีอเมริกัน” รายงานว า นั ก วิ ท ยาศาสตร ข องคณะ วิ ศ วกรรมและพลั ง งาน มหาวิ ท ยาลั ย ของจีน ไดคนควาพบวา กนบุหรี่เหลา นั้น มีสารเคมีรวมทั้งนิโคตินดวย 9 ชนิด ซึ่งลวนแตเปนพิษฆาปลาตายได แตเมื่อ นําไปชุบใหทอเหล็กกลา กลับพบวามัน ชวยปองกันสนิม และชวยปองกันพื้นผิว ของโลหะไมใหถูกกัดกรอนอีกดวย
พ ร ม มิ
ผั ก มิ
ห รื อ (Bacopa monnieri) เปนผักพื้นบาน ถิ่นกําเนิดในเนปาลและอินเดีย ใชปลูก เป น ไม ป ระดั บ ในตู ป ลาหรื อ ในสวนนํ้ า หรือรับประทานเปนอาหาร ใชเปนผัก ลวกจิ้มนํ้าพริกได มีการใชในการแพทย อายุ ร เวทของอิ น เดี ย มี ส รรพคุ ณ บํ า รุ ง ความจํา บํารุงสมอง รักษาอาการไข รวม ทั้งมีการใชในตํารับยาไทยหลายตํารับ
พรมมิ เปนพืชสะเทินนํ้าสะเทิน บก ชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ เชนขอบสระนํ้า ลั ก ษณะลํ า ต น ใหญ อวบนํ้ า ไม มี ข น เลื้ อ ยทอดไปตามพื้ น และชู ย อดขึ้ น ใบ เปนใบเดี่ยวรูปไขคอนขางยาว โคนใบ แคบ ปลายใบกวางมนกลม ขอบใบเรียบ แตกจากลํ า ต น แบบตรงกั น ข า ม ออก เปนดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบกลีบดอก สีขาวหรือสีครามออน ตอนโคนติดกัน เปนหลอดตอนปลายแยกเปน 5 กลีบ เกสรตัวผูมี 4 อัน ติดอยูกับกลีบดอก พรมมิ เ ป น พื ช ที่ ป ลู ก ง า ย ขยาย พันธุไดอยางรวดเร็ว แคตัดมาปกบนดิน ก็ ขึ้ น แล ว เหมาะกั บ ดิ น ทุ ก ประเภท โดยเฉพาะดินที่คอนขางเหนียว พรมมิ ตองการแสงแดด และตองการนํ้า ควร ปลอยใหนํ้าทวมดินที่ปลูกอยูตลอดเวลา สําหรับในประเทศไทย มีหลักฐาน การใช พ รมมิ เ ป น ยาตั้ ง แต ส มั ย อยุ ธ ยา โดยมี ก ารกล า วถึ ง พรมมิ ใ นตํ า ราโอสถ พระนารายณ จนมาถึงในสมัยรัตนโกสินทร ไดปรากฏหลักฐานการใชพรมมิในตํารา แพทยศาสตรสงเคราะห ระบุวา พรมมิ มีรสหวาน แกอาการสวิงสวาย (อาการ ที่เปนลม ทําใหหนามืด ตาลาย ใจหวิว หรือกระสับกระสาย) แกหืด ไอ กินแก ริดสีดวง กินเจริญปญญา และมีการใช เปนตัวยาในตํารับตางๆ เชน เขายาเขียว มหาพรหม สํ า หรั บ แก โ ลหิ ต พิ ก าร ซึ่ ง ทําใหพิษรอนทั่วสรรพางคกาย เขายา
แกซางแหงในเด็ก เขายาแกลมที่ทําให ทองขึ้น เขายาเขียวประทานพิษ แกโรค ลม ผ ล ก า ร ศึ ก ษ า วิ จั ย ข อ ง ค ณ ะ เภสั ช ศาสตร แ ละคณะวิ ท ยาศาสตร การแพทย มหาวิทยาลัยนเรศวร คณะ แพทยศาสตร และคณะเภสั ช ศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร ทั้งการพิสูจน ในขั้ น หลอดทดลอง สั ต ว ท ดลอง และ ในมนุ ษย พบวามี ประสิ ทธิ ภาพในการ บํารุงความจํา โดยจากการทดลองทาง คลินิกพบวา เมื่ออาสาสมัครอายุมากกวา 55 ป ไดรับผลิตภัณฑเสริมอาหารพรม มิ เป น เวลา 2 เดื อ นขึ้ น ไป จะมี ค วาม สามารถในการเรี ย นรู แ ละมี ค วามจํ า เพิ่มขึ้น การศึกษาเปรียบเทียบผลของสาร สกัดพรมมิ กับสารสกัดจากใบแปะกวย
จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
5
สาระนารู
และยา donepezil (เป น ยาสํ า หรั บ รั ก ษาภาวะสมองเสื่ อ มชนิ ด ที่ มี อ าการ อัลไซเมอร) ตอพฤติกรรมการเรียนรูและ ความจําของหนูที่แกตามธรรมชาติ พบ วา หลังจากปอนสารสกัดหรือยาติดตอ กันนาน 3 เดือน พบวา หนูแกที่ไดรับ สารกัดพรมมิ (40 mg/kg.) มีการเรียน รูและความจําเกี่ยวกับสถานที่ และความ สามารถในการจดจําสิ่งของไดดีพอๆ กับ หนูแกที่ไดรับสารสกัดจากใบแปะกวย (60 mg/kg.) และกลุ ม ที่ ไ ด รั บ ยา donepezil (1 mg/kg.) และดีกวาหนู แก ก ลุ ม ควบคุ ม ที่ ไ ด รั บ เฉพาะนํ้ า กลั่ น อยางมีนัยสําคัญ การศึกษาผลของพรมมิ ตอการ เปลี่ยนแปลงการไหลเวียนโลหิตบนผิว เปลือกสมอง ความดันโลหิต และอัตรา การเตนของหัวใจของหนู เปรียบเทียบ กับผลของสารสกัดแปะกวย โดยใหสาร สกัดพรมมิ (40 mg/kg. BW) หรือ สาร สกั ด แปะก ว ย (60 mg/kg. BW) ทาง
ปากเป น เวลานานติ ด ต อ กั น 2 เดื อ น พบว า ทั้ ง สารสกั ด พรมมิ แ ละสารสกั ด แปะก ว ย มี ผ ลเพิ่ ม การไหลเวี ย นโลหิ ต บริเวณหลอดเลือดแดงบนเยื่อหุมสมอง โดยมีประสิทธิภาพเทาๆ กัน และสาร สกั ด พรมมิ ไ ม มี ผ ลทํ า ให ค วามดั น โลหิ ต และอั ต ราการเต น หั ว ใจของหนู เปลี่ยนแปลงไป การศึกษาในเด็กที่มีอายุระหวาง 4-18 ป โดยใหรับประทานแคปซูลสาร สกัดพรมมิวันละ 1 แคปซูล (ประกอบ ดวยสารสกัดพรมมิมาตรฐาน 225 มก.) นาน 4 เดือนพบวา พรมมิมีผลชวยเพิ่ม พัฒนาการในการเรียนรูของเด็กไดเมื่อ เที ย บกั บ เด็ ก กลุ ม ที่ ไ ด รั บ ยาหลอก นอกจากนี้ยังพบวาการใหเด็กสมาธิสั้น รั บ ประทานสารสกั ด พรมมิ ขนาด 50 มก. วั น ละ 2 ครั้ ง มี ผ ลช ว ยให เ ด็ ก มี ประสิทธิภาพในการเรียนรูดีขึ้น จากการศึกษาความเปนพิษของ พรมมิในอาสาสมัครสุขภาพดี โดยใหรับ ประทานสารสกัดพรมมิ ขนาด 300 มก./ วัน ติดตอ 15 วัน และตามดวยขนาด 450 มก./วัน อีก 15 วันไมพบความเปน พิษแตอยางใด แตมีอาสาสมัครบางราย มี อ าการระคายเคื อ งในระบบทางเดิ น อาหาร และมีอาการคลื่นไส มีคาํ แนะนําใหกนิ ผักพรมมิประมาณ วันละ 30 กรัม หรือ พรมมิประมาณ 50 ยอด หรือ 1 จาน จะมีคุณคาเทากับกิน สารสกัดพรมมิ 1 เม็ด “พรมมิ” จึงเปนอีกหนึ่งสมุนไพร คุ ณ ภาพ ที่ อ งค ก ารเภสั ช กรรมนํ า มา พัฒนาเปนผลิตภัณฑเสริมอาหารพรมมิ เพื่อบํารุงสมองและบํารุงความจํา ทดแทน สมุ น ไพรนํ า เข า จากต า งประเทศซึ่ ง มี ราคาแพง
http://goodhealth.moph.go.th/blog/index.php?pid=1&user=1&news=563 http://thaiforestherb.blogspot.com/2012/06/blog-post_1998.html http://www.khundee.com/portfolio http://health.kapook.com/view117562.html
6
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ราไว
กรณีที่มี หมอนวดรายหนึ่งอางวา ไดคิดศาสตรแหงการนวดแบบใหมขึ้น มา เรี ย กว า “นวดเป ด ประตู ส มอง” โดยบอกวาศาสตรใหมนั้นสามารถเคลียร เรื่องรกสมองใหลบออกไปได หลังจาก คลิปการนวดเผยแพรออกไป ผูเกี่ยวของ ก็ไดออกมาเตือนภัยวาการนวดดังกลาว เป น การนวดที่ อั น ตรายมาก โดยหมอ นวดในคลิปจะใชวิธีการกดที่คอทั้งสอง ขางพรอมกัน ทําใหผูที่ถูกนวดชัก แน นิ่งไปสักครูหนึ่ง กอนกลับมาเปนปกติ ซึ่ ง การกระทํ า ดั ง กล า วเป น การกดตรง เส น เลื อ ดแดงใหญ ที่ ค อทั้ ง สองข า ง พร อ มๆ กั น ทํ า ให ส มองขาดเลื อ ดไป ชั่วขณะ อาจทําใหผูถูกนวดเปนอันตราย ถึง “เสี ย ชี วิ ต หรื อ เป น อั ม พาต” ซึ่ ง ต อ มาหมอนวดตามคลิ ป ได ถู ก จั บ ดําเนินคดีตามกฎหมายในขอหาลักลอบ เปดสถานบริการเพื่อสุขภาพโดยไมได รับอนุญาต
การนวดแผนไทย (Thai Massage) มีประโยชนหลายอยาง ทั้งกระตุนการ ไหลเวียนของโลหิตเพื่อผอนคลายภาวะ ความเครียด ภาวะทางจิต บําบัดอาการ ปวด เจ็ บ บวม ขั ด ยอก การอ อ นแรง ของกลามเนื้ อ ถื อว าเป นการรักษาอีก ทางเลื อ กหนึ่ ง สํ า หรั บ ผู ที่ ไ ม นิ ย มทาน ยาเพื่อรักษาอาการปวด แตในการนวดนั้นก็มีขอหามและ ข อ ควรระวั ง อยู ห ลายข อ ใครที่ มี โรค ประจํ า ตั ว หรื อ ชอบการนวดแผนไทย ควรจะศึกษาใหดีกอน เพราะหากพลาด พลั้งขึ้นมาอาจทําใหเกิดอาการบาดเจ็บ หรื อ ถึ ง ขั้ น เป น อั ม พาต ร า ยแรงที่ สุ ด ก็ อาจจะทําใหเสียชีวิตได
สําหรับการนวดแผนไทยมีขอหามนวด ดังนี้ 1. ผูมีไขสูงเกินกวา 38.5 องศาเซลเซียส หรือโรคติดเชื้อเฉียบพลัน 2. บริเวณที่มีการอักเสบจากการติดเชื้อ 3. บริเวณกระดูกแตก หัก ปริ ราวขอเคลื่อน 4. โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ที่ยังควบคุมอาการใหเปนปกติ ไมไดจนมีอาการหนามืด ใจสั่น ปวดศีรษะ หรือคลื่นไสอาเจียน 5. โรคผิวหนัง มีแผลเปดหรือแผลเรื้อรัง 6. โรคติดตอในระยะที่มีการแพรเชื้อ 7. โรคมะเร็ง 8. หลังผาตัดแลวแผลยังไมหายสนิท 9. หลอดเลือดดําอักเสบ 10. กระดูกพรุนรุนแรง 11. ขณะมีอาการอักเสบ เพราะจะทําใหการอักเสบมากขึ้น 12. กรณีเดินทาง ทางอากาศระหวางประเทศ จะสามารถนวดไดหลัง 48 ชั่วโมง 13. ไมควรนวดหลังจากรับประทานอาหารใหมๆ 14. ไมควรนวดในขณะรางกายออนเพลียมาก 15. ไมควรนวดภายหลัง หรืออาบนํ้ามาใหมๆ 16. ไมควรนวดผูหญิงที่มีอาการใกลคลอด 17. ไมนวดในชวงมีประจําเดือน กลุมที่ควรระวัง คือ 1. เด็ก หญิงตั้งครรภ และผูสูงอายุ 2. โรคหลอดเลือด เชน หลอดเลือดโปง หลอดเลือดอักเสบ หลอดเลือดแข็งตัว เปนตน 3. โรคเบาหวาน 4. โรคกระดูกพรุน 5. มีความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือดหรืออยูระหวางการไดรับ ยาละลายลิ่มเลือด 6. บริเวณที่เคยไดรับการผาตัด ใสเหล็ก หรือขอเทียม 7. บริเวณบาดแผลที่ยังไมหายสนิทดี 8. บริเวณที่ทําศัลยกรรมตกแตง จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
7
เรื1องเลาโครงการ กัลยาณา
จุ ด ที่ ห า มนวดเด็ ด ขาดคื อ ตาม แนวกระดู ก และหลอดเลื อ ดคื อ แนว กระดู ก ต น คอ สั น หลั ง ซี่ โ ครง บริ เวณ ขางคอ ใตหู หลังหู และตอมนํ้าเหลือง ใตคาง สวนที่มีการนวดหลังนั้นจะเปน การนวดตามแนวสั น กล า มเนื้ อ ไม ใช กระดูก สวนจุดที่ตองระวังคือการกดจุด เปดประตูลม ควรทําแคครั้งเดียว และ จุดที่เปนศูนยรวมของเสนประสาทตางๆ เชน ขอพับแขน ขอมือ และขอพับขา
จากฉบับที่แลวไดทิ้งทายไววา จะขอปรับปรุงขอมูลการเลิกบุหรี่วาเฉลี่ยแลว จาก 57 คน มาจากบานกี่หลังคาเรือนในพื้นที่เปาหมาย ซึ่งขอมูลเบื้องตนที่ไดมา อาจจะยั ง ไม ค รบทุ ก พื้ น ที่ เ ป า หมายที่ ที ม งานลงไปดํ า เนิ น กิ จ กรรม ดั ง นั้ น ฉบั บ นี้ จึงจะขอพูดถึงเครือขายนอกพื้นที่เปาหมาย ที่มีความสนใจจะเขารวมในโครงการ เลิกบุหรี่เริ่มที่บาน จุดเริ่มตน นายการียา ยือแร ผอ.รพ.สต.ยะรัง ไดเชิญนายแวยูโซะ แวหะยี ผูรับผิดชอบโครงการเลิกบุหรี่เริ่มที่บานในพื้นที่ไปบรรยายเกี่ยวกับพิษภัย ของบุหรี่ที่ชุมชน และไดเลากระบวนการทํางานของโครงการเลิกบุหรี่เริ่มที่บานให ทางชุ ม ชนรั บ ทราบ ซึ่ ง เป น ประเด็ น ที่ ไ ด รั บ ความสนใจ หลั ง จากนั้ น นายการี ย า ผอ.รพ.สต.ยะรัง ไดขอนัดเพื่อพูดคุยรายละเอียดการดําเนินโครงการเลิกบุหรี่เริ่มที่ บานวามีกระบวนการและขั้นตอนอยางไร รวมทั้งวิธีการชักชวนใหคนเลิกบุหรี่ตอง ทําอยางไรบาง
เลิกบุหรี่เริ่มที่บาน…(ตอน)
ขอควรปฏิบัติหลังการนวดแผนไทย 1. งดอาหารแสลง เชน อาหาร มั น อาหารทอด หน อ ไม ข า วเหนี ย ว เครื่องในสัตว เบียร เหลา ของหมักดอง 2. ห า ม สลั ด บี บ ดั ด ส ว นที่ มี อาการปวด 3. ให อ อกกํ า ลั ง กายเฉพาะโรค และอาการตามคําแนะนํา
http://social.tnews.co.th/content/ 142573 http://thaimedi.blogspot.com/2016/01/ thai-massage-therapy-professional.html http://www.komchadluek.net/news/ detail/206294 https://sites.google.com/site/ massagethailand00/khx-h
8
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
เกิดแนวรวม ...ขยายพื้นที่ นายแวยูโซะ แวหะยี ผูรับผิดชอบโครงการฯ ระยะที่ 1
นายการยา ยือแร ผอ.รพ.สต.ยะรัง
เรื1องเลาจาก สว. เอนก พงษวิจารณ
หลังจากนั้น ทีมงานโครงการเลิก บุหรี่เริ่มที่บานจึงวางแผนใหทางชุมชน จัด Work shop และนัดลงพื้นที่พรอม ทั้งพาทีมอาสาสมัครพาเลิกบุหรี่ของทีม อ.หนองจิก จ.ปตตานี ไปรวมบรรยาย แลกเปลี่ ย นกั บ ทางชุ ม ชนดั ง กล า วเมื่ อ วันที่ 30 กันยายน 2559 ที่ผานมา ในการ Work shop ครั้งนี้มีทีมงาน โครงการเลิกบุหรี่เริ่ม ที่ บ า น นายการี ย า ผ อ . ร พ . ส ต . ย ะ รั ง แ ล ะ ช า ว บ า น ที่ มี ความตั้ ง ใจจะเลิ ก บุหรี่บางสวนมารวม แลกเปลี่ ย นความ คิ ด เ ห็ น พ ร อ ม ทั้ ง ประสบการณในการ ชวยใหคนเลิกบุหรี่ได ซึ่งจากการที่เรา พาที ม อาสาสมั ค รพาเลิ ก บุ ห รี่ ข องเรา ไปนั้ น ทํ า ให ท างชุ ม ชนมี ค วามมั่ น ใจ มากขึ้น ซึ่งหลังจาก Work shop เสร็จ ในวันนั้นเราจะเขาไปพูดคุยและดําเนิน กิ จ กรรมต า งๆ อย า งเป น ระบบต อ ไป โดยใช ก ระบวนการเลิ ก บุ ห รี่ เริ่ ม ที่ บ า น ซึ่งขณะนี้มีผูแจงความประสงคตองการ
เลิกบุหรี่จํานวน 40 คน โดยทางทีมงาน สสม. กําลังวางแผนและจะเขาไปพูดคุย ชวยเหลือใหคําปรึกษาผูที่ตองการเลิก บุหรี่ใหเลิกบุหรี่ไดในที่สุด อินชาอัลลอฮฺ และนี้ ก็ ถื อ เป น อี ก ผลงานหนึ่ ง ของโครงการเลิ ก บุ ห รี่ เริ่ ม ที่ บ า น ที่ เรา สามารถขยายเครือขายที่อยูนอกพื้นที่
ผมเกิดป พ.ศ. 2494 หลังจาก ในหลวงเสด็จนิวัตพระนครได 1 ป ผม จํ า ได ว า ผมเริ่ ม รู จั ก ในหลวงประมาณ ป พ.ศ. 2500 สมั ย นั้ น ที่ บ า นผมไม มี ไฟฟ า คงใช ต ะเกี ย งในยามคํ่ า คื น จึ ง ไมมีโทรทัศน คงมีแตวิทยุที่ ใชถานกวา สิ บ ก อ นใส ลั ง ไม ผมจึ ง ได รั บ ฟ ง ข า ว การทรงงานของในหลวงจากข า ว ภาคคํ่ า ทางวิ ท ยุ เ ท า นั้ น แต เ นื่ อ งจาก ยั ง เด็ ก มากจึ ง เพี ย งแต รั บ ฟ ง เฉยๆ ไมไดคิดอะไรมาก พอโตขึ้นหนอยก็ ได เห็ น พระบรมฉายาลั ก ษณ จ ากปฏิ ทิ น ที่ ย ายซึ่ ง เป น แม ค า ขายเสื้ อ ผ า ได ม า จากรานคาในตัวเมือง
ดํ า เนิ น การได อ ย า งเป น ระบบ ทั้ ง นี้ การดําเนินโครงการหรือการขยายฐาน เครื อ ข า ยจะเข ม แข็ ง ได ขึ้ น อยู กั บ แกนนําที่ดูแลรับผิดชอบ ซึ่งถาแกนนําดี มีความรับผิดชอบ เราเชื่อวาจะสามารถ นํ า พาโครงการดั ง กล า วไปได อี ก ไกล แนนอน อินชาอัลลอฮฺ จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
9
นั้ น ขึ้ น ครองราชย ใ นขณะที่ ป ระเทศ เจริญกาวหนาแลว ประชาชนอยูดีกินดี ตามควรแก ฐ านะ แต ใ นหลวงของเรา ทรงขึ้นครองราชยในขณะที่ประเทศชาติ ยังลาหลังและประชาชนสวนใหญยังตก อยู ใ นความยากจน โดยเฉพาะผู ที่ อ ยู ในชนบทที่หางไกล ทุกสถานที่ที่ไดเสด็จ ไป ไดทรงพบเห็นแตความยากลําบาก ของผู ค น ที่ ข าดทั้ ง การศึ ก ษา ขาดทั้ ง การดู แ ลเรื่ อ งสุ ข ภาพอนามั ย และ สุ ข ภาวะที่ ดี มี ป ญ หาด า นการทํ า มา
จนกระทั่งป 2511 ผมไดเขามา เรี ย นต อ ที่ ก รุ ง เทพฯ จึ ง มี โ อกาสได ดู จริยวัตรของพระองคทานทางโทรทัศน ที่เสด็จไปตามถิ่นทุรกันดารตางๆ ซึ่งก็ ไม ไ ดคิ ด อะไรมากอี ก เช น กัน นอกจาก สงสัยวาทําไมผูเปนประมุขของประเทศ ต อ งตรากตรํ า ทํ า งานหนั ก เช น นี้ จน กระทั่งปลายป 2513 ผมไดเขาทํางาน
เปนเลขานุการประจํามูลนิธิชวยนักเรียน ที่ ข าดแคลน ในพระบรมราชิ นู ป ถั ม ภ ซึ่ ง มี ข า ราชบริ พ ารหลายท า นร ว มเป น กรรมการบริหารของมูลนิธิฯ ดวย ผม จึ ง ได รั บ ทราบว า การที่ ใ นหลวงต อ ง ทรงงานหนั ก ต า งกั บ พระมหากษั ต ริ ย หรื อ พระจั ก รพรรดิ ข องประเทศอื่ น ๆ ก็เพราะประมุขของประเทศตาง ๆ เหลา หากิน ขาดการจัดการระบบการสงนํ้า เพื่ อ การเกษตรที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ ฯลฯ ป ญ หาต า งๆ เหล า นั้ น ทํ า ให พ ระองค ไมสบายพระราชหฤทัย และไมสามารถ ที่จะทรงนิ่งดูดายได จึงไดเกิดโครงการ ในพระราชดําริขึ้นเพื่อเปนแบบอยางแก หนวยงานภาครัฐ และเพื่อบรรเทาความ เดือดรอนของประชาชนดวย เมื่อไดศึกษา และไดมีโอกาสไป สัมผัสกับโครงการในพระราชดําริหลาย โครงการ ทํ า ให ผ มรู ว า โครงการต า งๆ ส ว นใหญ จ ะไม ซํ้ า กั น อี ก ทั้ ง ยั ง เป น ตนแบบของการแกไขปญหาที่หนวยงาน ภาครัฐสามารถนําไปใชในพื้นที่อื่นๆ ได
10
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
และหลายโครงการเป น การแก ป ญ หา ระยะยาวที่ประชาชนประสบอยู ไมวา จะเปนปญหาของดินที่เพาะปลูกไมได หรื อ ป ญ หาขาดแคลนนํ้ า ป ญ หาที่ เ กิ ด จากอุทกภัยและวาตภัย เปนตน จึงทําให ผมคิดวานั่นคือพระประสงคที่พระองค ทรงทํ า ให ค นไทยได เ ข า ใจถึ ง คํ า ว า “ความคิ ด ริ เ ริ่ ม ” และ “ความรั บ ผิดชอบ” หรือเปลา ซึ่งองคกรตางๆ ไม ว า จะเป น ภาคเอกชนและภาครั ฐ พยายามจะปลูกฝงใหเกิดขึ้นแกบุคลากร
ศึก ษาจนเป น ที่ เข า ใจในทุ ก ศาสนา ที่คนไทยนับถือ เพื่อจะไดทรงวาง พระองคไดถูกตองและจะไดทรง ทราบว า แต ล ะศาสนามี ข อ ห า ม และข อ ปฏิ บั ติ อ ย า งไรเพื่ อ มิ ใ ห พสกนิ ก รของพระองค ต อ ง ลํ า บากใจในการแสดงออกซึ่ ง ความจงรักภักดีตอพระองค ซึ่ง ทําใหพระองคไดรับขอมูลใน ความทุ ก ข ย ากของพวกเขา อยางถูกตอง
โครงการแกมลิงอันเนื่องมาจากพระราชดําร
ของตน โดยไดพยายามใหมีการจัดอบรม กันครั้งแลวครั้งเลาในหลายๆ หลักสูตร แตผลที่ไดก็ไมมากเทาที่ควร นอกจากนั้น ในหลวงยังทรงเต็ม เปยมไปดวยความรัก ความเขาใจ และ การใหอภั ย การออกเยี่ยมราษฎรตาม สถานที่ ต า งๆ ทรงยิ้ ม อย า งมี ค วามสุ ข และทรงวางพระองค อ ย า งเรี ย บง า ย เพื่ อ ให พ สกนิ ก รของพระองค ไ ด ค ลาย ความกังวลเมื่ออยูใกลชิดพระองค ทรง
จริยวัตรที่งดงามและโครงการในพระราชดําริตางๆ จึงกลายเปนมรดกที่ ในหลวงของเรา ทรงมอบใหแกคนไทยทุกคน ไดนําไปเปนแบบอยางและเปนตนแบบ ในการแกไขปญหาตางๆ สืบตอไป
จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
11
ทองโรค ฮากีม
âäàÍç Á àÍç Á
มัลติเพิล มัยอิโลมา (Multiple Myeloma)
โรคมะเร็ ง มั ล ติ เ พิ ล มั ย อิ โ ลมา หรือที่เรียกกันสั้นๆ
ว า โรคเอ็ ม เอ็ ม (MM) เป น โรค มะเร็งทางโลหิตวิทยารูปแบบหนึ่ง ซึ่งไมเปนที่รูจักกันอยางแพรหลาย เกิดจากความผิดปกติในการแบงตัว ของพลาสมาเซลล ซึ่งมีตนกําเนิด จากไขกระดูก มีการสรางโปรตีนที่ ผิดปกติในเลือด โดยปกติพลาสมาเซลลทําหนาที่ สร า งภู มิ คุ ม กั น ให แ ก ร า งกาย แต เ มื่ อ ผูปวยไดปวยเปนโรคเอ็มเอ็มแลว พลาสมา เซลล จ ะถู ก เปลี่ ย นให เ ป น เซลล ม ะเร็ ง และไม ส ามารถสร า งภู มิ คุ ม กั น ได ต าม ปกติ แต จ ะสร า งเอ็ ม โปรตี น ขึ้ น มา พรอมกับหลั่งสารเคมีที่ผิดปกติออกมา สูรางกาย ซึ่งจะทําใหเกิดความผิดปกติ ตอไขกระดูก ตลอดจนอวัยวะอื่นๆ ของ รางกายดวย มั ล ติ เ พิ ล มั ย อิ โ ลมาเป น มะเร็ ง ที่ พบได น อ ย เป น มะเร็ ง ของผู ใ หญ โดย เฉพาะในผูสูงอายุเฉลี่ย อายุ 60 ปขึ้น ไป โดยพบไดนอยกวา 1% ในคนอายุ 12
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ตํ่ า กว า 35 ป ล งมา พบเกิ ด ในผู ช าย สูงกวาในผูหญิงเล็กนอย พบในคนผิวดํา มากกว า คนผิ ว ขาวสองเท า ส ว นใน ประเทศแถบเอเชี ย คิ ด สั ด ส ว นต อ ประชากร 1 แสนคน จะพบผูปวย 0.8 คนในประเทศสิ ง คโปร และ 2 คนใน ประเทศเกาหลี ในสหรั ฐ อเมริ ก าพบ โรคนี้ในผูชาย 7.2 รายตอประชากรชาย 1 แสนคน และในผู ห ญิ ง 4.6 รายต อ ประชากรหญิง 1 แสนคน ในประเทศไทยชวงป พ.ศ. 2544 - 2546 มี ร ายงานจากสถาบั น มะเร็ ง แหงชาติ กระทรวงสาธารณสุข พบโรคนี้ ในผู ช าย 0.6 รายต อ ประชากรชาย
1 แสนคน และในผู ห ญิ ง 0.5 รายต อ ประชากรหญิง 1 แสนคน มั ล ติ เ พิ ล มั ย อิ โ ลมาเป น มะเร็ ง ที่ ยั ง ไม ท ราบสาเหตุ ก ารเกิ ด แต ป จ จั ย เสี่ยงหรือโอกาสพบโรคไดสูงขึ้นมากกวา บุคคลกลุมอื่นคือ ผู สู ง อายุ อายุ ตั้ ง แต 60 ป ขึ้นไป พั น ธุ ก รรม เพราะพบโรคนี้ ไ ด สู ง ขึ้ น ใ น ค น มี ป ร ะ วั ติ ครอบครัวเปนโรคนี้ เชื้ อ ชาติ เพราะพบโรคได สู ง ในคนผิ ว ดํ า มากกว า ในคน ผิวขาว
• • •
• อาชีพการงาน เพราะพบโรค
•
ไ ด สู ง ขึ้ น ใ น ค น ที่ มี อ า ชี พ เ ก ษ ต ร ก ร ห รื อ เ กี่ ย ว กั บ อุตสาหกรรมนํ้ามัน ทั้งนี้อาจ เปนผลจากการไดรับสารเคมี เชน ยาฆาแมลงหรือสารเคมี ในขั้นตอนการผลิตนํ้ามัน นอกจากนี้ ยั ง พบว า ในพื้ น ที่ ที่มีกัมมันตภาพรังสีมาก เชน ในพื้นที่ที่เคยทดลองนิวเคลียร หรือที่เคยถูกระเบิดนิวเคลียร จะมี สั ด ส ว นของอั ต ราผู ป ว ย โรคนี้สูง
ในระยะแรกผูปวยจะไมมีอาการ ผิดปกติแตอยางใด บางคนอาจมีอาการ ซีดเพียงเล็กนอยเทานั้น ซึ่งเปนการยาก ที่จะวินิจฉัยโรคใหถูกตอง สวนใหญกวา จะรูวาปวยเปนโรคเอ็มเอ็ม ก็ตองลุกลาม เข า ระยะที่ 2 หรื อ 3 ที่มี อาการโลหิต จาง ปวดกระดูก กระดูกพรุน กระดูกหัก แคลเซี ย มในเลื อ ดสู ง ซึ่ ง ก็ เ ป น ระยะที่ การรักษาถือวาทําไดยากแลว สวนใหญ ผู ป ว ยโรคมะเร็ ง เอ็ ม เอ็ ม จะถู ก ส ง ไป แผนกออรโธปดิกส หรือดานกระดูกกอน เพราะอาการที่ แ สดงออกทางร า งกาย จะเปนอาการปวดตัว ปวดหลัง กระดูก พรุน กระดูกทรุด กระดูกหัก เปนตน
4. แคลเซียมในเลือดสูงขึ้น เกิด ภาวะขาดนํ้า ออนเพลีย ซึม สับสน มี อาการทองผูก 5. การสรางภูมคิ มุ กันของรางกาย ลดลง ติดเชื้องาย
สาเหตุของการเสียชีวิต
1. จากการติดเชื้อเนื่องจากภาวะ ภูมิคุมกันรางกายออนแอ 2. ภาวะโลหิตจาง เกล็ดเลือดตํ่า และเลือดออกในสมอง
การรักษา
สวนใหญผูปวยที่เขารับการรักษา จะมี อ าการอยู ใ นระยะที่ 2 หรื อ 3 เนื่องจากอาการปวยในระยะแรก ผูปวย แทบไมรูสึกตัว จนตองมีอาการทางกาย กอน สวนใหญจะเปนอาการปวดกระดูก ถึงจะมาพบแพทย ซึ่งก็ถือวาเปนระยะ โรคที่คอนขางอันตรายแลว การใหเคมี
บําบัด ซึ่งเปนวิธีที่ใชมากที่สุด และอาจ มีการฉายแสงรวมดวยเพื่อลดความเจ็บ ปวดจากอาการปวดกระดูก สําหรับยา เคมีบําบัดที่ใหจะมีอยูหลายสูตร แพทย ผูเชี่ยวชาญจะจัดสูตรยาตามอาการปวย ของโรค ซึ่งนับวาเปนอีกหนึ่งความหวัง ของผูปวยโรคนี้ โรคเอ็ ม เอ็ม เป น โรคที่ ป อ งกั น ได ยากโรคหนึ่ ง เนื่ อ งจากไม ท ราบว า จะ เกิดขึ้นเมื่อไร ทุกวันนี้ยังไมมีผลการวิจัย ศึกษาปจจัยการเกิดโรค ปจจุบันทําได เพี ย งเช็ ค ร า งกาย คื อ ตรวจเลื อ ดทุ ก ป หรือทุก 6 เดือน หากเกิดภาวะซีดหรือ โลหิตจาง ก็ใหสงสัยเอาไว แมวาภาวะ ซี ด จะเกิ ด ได จ ากหลายสาเหตุ แต ก าร สงสั ย ไว ก อ น จะเป น ทางป อ งกั น ที่ ดี ที่สุด
อาการ
1. ทํ า ให เ กิ ด ภาวะโลหิ ต จาง ออนเพลีย เหนื่อยงาย เลือดแข็งตัวชา หรื อ มี ป ญ หาเกี่ ย วกั บ การแข็ ง ตั ว ของ เลือด 2. โปรตี น ในเลื อ ดเพิ่ ม สู ง ขึ้ น ทําใหไตวาย ขาบวม ซีด 3. กระดูกถูกทําลาย กระดูกพรุน กระดูกหัก ปวดกระดูก เกิดการยุบตัว ของไขสันหลัง
https://www.bangkokhospital.com/cancer/?p=516 http://haamor.com/th http://www.cccthai.org/l-th/index.php/2009-06-13-08-51-38/ 2010-05-26-10-35-21/788--mm-multiple-myeloma.html จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
13
เรื1องเลา สุทธิดา
บาย สิ่งที่เห็นคือ จํานวนผูเขารวมสัมมนา ยั ง คงหนาแน น หอ งประชุ ม ดารุ ต ตั ก วา ไมตางจากภาคเชา แสดงวาการสัมมนา ครั้งนี้เปนที่นาสนใจของผูเขารวมอยาง มาก กิ จ กรรมในภาคบ า ยมี เ ป น หลาย หัวขอ จึงแบงผูเขารวมสัมมนาชวงบาย ออกเปน 4 กลุม โดยการนับ 1-4 จัด กลุมตามหมายเลขที่นับ ประมาณกลุม ละ 40 คน เข า เรี ย นรู ต ามฐานที่ จั ด ไว โดยกําหนดฐานละ 20 นาที หลังจาก นั้ น จะมี ก ารเวี ย นฐานเพื่ อ ให เ รี ย นรู ในฐานถั ด ไปจนกว า จะครบทั้ ง 4 ฐาน
( ตอนที่ คณะทํางานมีความกังวลวา ชวง บายจํานวนผูเขารวมประชุมจะเหลืออยู สั ก กี่ ค น เพราะหลายต อ หลายครั้ ง ใน การจัดเวทีสัมมนาเต็มวัน ชวงบายเปน ชวงเวลาที่ผูเขารวมหายไปครึ่งตอครึ่ง จํานวนผูเขารวมมากหรือนอยไมใชสาระ สําคัญแตอยางใด ทุกสิ่งทุกอยางขึ้นอยู กับอัลลอฮฺซุบฮานะฮูวะตะอาลา ภาคบายเปนกิจกรรม workshop เวียนฐานการเรียนรู เรื่อง “คลินิกการ บริหารจัดการซะกาต” แบงออกเปน 4 ฐาน โดยในแตละฐานจะมีคณะที่ปรึกษา และคณะกรรมการกองทุ น ซะกาตฯ 2-3 ท า น โดยแต ล ะฐานการเรี ย นรู มี ผูรับผิดชอบหลัก ดังนี้ 1. ฐานการจัดเก็บรวบรวมซะกาต 14
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
และการรณรงค โดยอิ ห ม า มมุ ส ตอฟา หะซัน ประธานทีป่ รึกษากองทุนซะกาตฯ 2. ฐานกระบวนการเปดรับคํารอง และการคั ด กรองผู มี สิ ท ธิ รั บ ซะกาต ผานกลไกความรวมมือระดับตางๆ โดย นายภั ท รพงศ อิ ล าชาญ เลขานุ ก าร กองทุนซะกาตฯ 3. ฐานการแจกจายซะกาตและ การติดตามหนุนเสริมคุณภาพชีวิตผูรับ ซะกาต โดยนายทรงชัย มานะจีรจรัส ที่ปรึกษากองทุนซะกาตฯ 4. ฐานการประชุมคณะกรรมการ และการบริหารจัดการเอกสารหลักฐาน ทางการเงิ น โดยนายประสิ ท ธิ์ ศั ก ดิ์ เสกสรรค เจาหนาที่กองทุนซะกาตฯ อัลฮัมดุลิลลาฮฺ เมื่อเริ่มเวทีในภาค
2)
เพื่อสลับเขาฐานการเรียนรูการบริหาร จัดการกองทุนซะกาตจนครบทั้ง 4 ฐาน ในแต ล ะฐาน นอกจากจะมี ผู รับผิดชอบหลักแลว ยังมีคณะกรรมการ และที่ปรึกษากองทุนซะกาต (บัยตุลมาล) จังหวัดเชียงใหม รวมถายทอดประสบการณ เทคนิค วิธีการจัดเก็บซะกาตตลอดระยะ เวลา 4 ปที่ผานมา ชวงทายของแตละ ฐานจะเป ด โอกาสให ผู เข า ร ว มสั ม มนา ซั ก ถามป ญ หาและข อ สงสั ย โดย ผูรับผิดชอบแตละฐานชวยกันถายทอด ข อ มู ล อย า งหมดเปลื อ ก เพื่ อ ให ผู เข า ร ว มสั ม มนาได รู แ ละเข า ใจทุ ก ขั้ น ตอน กระบวนการ ในแต ล ะฐานการเรี ย นรู มี ก าร อธิบายขั้นตอนของการทํางาน เทคนิค
วิธีการ และเคล็ดลับการทํางาน มีการ แสดงความคิ ด เห็ น แลกเปลี่ ย นซั ก ถาม จนเขาใจโดยทั่วกัน เมื่อกลุมตางๆ เวียน ครบทุ ก ฐานแล ว ทุ ก ข อ มู ล การเรี ย นรู จะถูกนําเขาในเวทีใหญ ซึ่งกําหนดการ ที่ ว างไว ก อ นนั้ น จะให แ ต ล ะกลุ ม ส ง ตั ว แทนออกมานํ า เสนอสิ่ ง ที่ ไ ด รั บ จาก 4 ฐานการเรียนรู แตดวยเวลาที่จํากัด และผู เข า ร ว มสั ม มนาส ว นหนึ่ ง จะต อ ง เดิ น ทางกลั บ ต า งอํ า เภอ (อํ า เภอฝาง อํ า เภอแม อ าย) และอี ก ส ว นหนึ่ ง ต อ ง เดิ น ทางกลั บ ต า งจั ง หวั ด (เชี ย งราย ลํ า ปาง ตาก แม ฮ อ งสอน) ถ า เวลา ล ว งเลยไปมากเกิ น ไปจะเป น อุ ป สรรค ในการเดิ น ทางกลั บ ผศ.ดร.สุ ช าติ เศรษฐมาลิ นี จึ ง นํ า ข อ มู ล จากการ สัมมนาทั้งหมด มาวิเคราะหประมวลผล สรุป และนําเสนอตอผูเขารวมสัมมนา ดังนี้ กองทุ น ซะกาตของเรานั้ น เป น เรื่ อ งของอะมานะฮฺ หน า ที่ ข องความ ไววางใจตออัลลอฮฺซุบฮานะฮูวะตะอาลา ไมใชเรื่องของความสมัครใจ หรือผูใหญ ใจดี และวิ สั ย ทั ศ น ที่ ชั ด เจนที่ เรามาทํ า เรื่ อ งซะกาต เพราะเป น เครื่ อ งมื อ ที่ จ ะ ชําระลางตัวเอง เปนเครื่องมือที่จะขจัด
ความยากจน ขจั ด ความเหลื่ อ มลํ้ า ที่ เกิดขึ้นทางสังคม เปนเครื่องมือที่ใหเรา พึ่ ง พาตนเอง และที่ สํ า คั ญ ซะกาตเป น เครื่ อ งมื อ ที่ จ ะเปลี่ ย นแปลงสั ง คม เพิ่ ม อิหมาน เราไดเห็นภาพสะทอนจากผูรับ ซะกาต ไดเห็นการเปลี่ยนแปลงคุณภาพ ชีวิตดานตางๆ ทั้งการศึกษา การพัฒนา อาชีพ รวมถึงการพัฒนาสุขภาพรางกาย ผ า นกองทุ น ซะกาต ในสถานะของผู ที่ เปนอิหมาม ผูนําชุมชน การทําอามาล อิบาดะฮฺครบถวนยังไมเพียงพอ แตยัง มีภาระผูกพันในฐานะที่เปนผูนํา ตองมี ความหวงใยตอชุมชน ตอบุคคลอื่น เปน สิ่ ง ที่ ผู นํ า ทุ ก คนกํ า ลั ง แบกรั บ จากการ พู ด คุ ย แลกเปลี่ ย นประสบการณ กั น ใน วันนี้ ทําใหไดเห็นวาการบริหารจัดการ กองทุนซะกาตมีองคประกอบสวนตางๆ ที่เกี่ยวของอยูหลายสวน ดังตอไปนี้
1. การบริ ห ารจั ด การ กองทุ น ซะกาตระดั บ ชุ ม ชน
จากในอดี ต การจ า ยซะกาตต า งคน ตางจาย ทําใหเกิดการสรางเสริมบารมี ไดเห็นประสบการณจากมัสยิดตอนบน ที่ ช ว ยตั ว เองก อ น โดยการตั้ ง กองทุ น ฉุกเฉินขึ้นมา เปนการสรางเครือขาย 7 มั ส ยิ ด ภาคเหนื อ ตอนบน การทํ า งาน
ซะกาตตองมีความอดทน ใจกวางและ ไมเยอหยิ่ง
2. การบริ ห ารจั ด การ กองทุ น ซะกาตระดั บ จั ง หวั ด
การบริ ห ารงานกองทุ น ซะกาตระดั บ จั ง หวั ด ต อ งมี ก ารบริ ห ารงานอย า งมี ประสิ ท ธิ ภ าพ เจ า หน า ที่ ต อ งศึ ก ษา หาความรูพัฒนาตัวเอง คนควาหาขอมูล ทางอินเทอรเน็ต เอาใจใสอัปเดตขอมูล อยูตลอดเวลา มีการจัดระบบการทํางาน มี ก ารติ ด ตามอย า งต อ เนื่ อ ง กรรมการ กองทุน ตองมีการประชุมอยางสมํ่าเสมอ มี ก ารกํ า หนดยุ ท ธศาสตร จ า ยซะกาต อยางไรใหมีประสิทธิภาพ วางยุทธศาสตร ใหความสําคัญกับการศึกษา การพัฒนา อาชีพ ตลอดจนสังคมสงเคราะห ที่เปน รายเดือนตางๆ มีการใหผูจายเขามามี สวนรวมได เห็นสภาพที่แทจริงในชุมชน มี ก ารคั ด กรองให ไ ด ผู มี สิ ท ธิ รั บ ซะกาต ที่ตรงตามคุณสมบัติ และอยามองขาม คนที่ มี คุ ณ สมบั ติ แ ต ไ ม ร อ งขอ มี ร ะบบ เอกสารตางๆ รองรับ การสื่อสารอยาง ฉันทมิตร คนที่จายซะกาตแกญาติมิตร จะไมมีการโจมตีหรือตอวากัน ชองทาง การชวยเหลือฉุกเฉิน คนเดินทางพลัด ถิ่น มีชองทางใหเขาถึงอยางไรที่สะดวก รวดเร็ว ในระดับจังหวัดเราไดเห็นการ ติดตามอยางตอเนื่องอยางจริงจัง ไมวา เรื่องการศึกษา การพัฒนาอาชีพ ตลอด จนสังคมสงเคราะหตางๆ มีขอเสนอแนะ ใหกรรมการกองทุนเปนที่ปรึกษาใหกับ ผูรับซะกาตดวย จะเปนการเพิ่มโอกาส ให กั บ ผู รั บ ซะกาตนํ า เงิ น ซะกาตไปใช จายอยางมีประสิทธิภาพ
3. การบริ ห ารจั ด การ กองทุนซะกาตระดับประเทศ
ผศ.ดร.สุชาติ เศรษฐมาลินี (ที่สองจากขวา) ดําเนินการเสวนา
กํ า ลั ง มี ก ารผลั ก ดั น ให อ งค ก รซะกาต สามารถขอเปนองคกรสาธารณกุศลได จึงเปนอีกชองทางหนึ่งในระดับบน สวน กรรมการกลางอิสลามแหงประเทศไทย จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
15
เก็บมาฝาก รุงเรือง
ได อ อกระเบี ย บกองทุ น ซะกาตขึ้ น ใน ภาคใต เริ่ ม ที่ จั ง หวั ด กระบี่ นํ า ไปใช เ ป น จังหวัดแรก ในสวนของเชียงใหม ไดออก ระเบียบของเราเองขึ้นมากอนแลว 4. ผู ให ซ ะกาต ยั ง มี ช อ ง ว า งอี ก มาก ต อ งให ค วามรู ส ร า งความ เข า ใจที่ ถู ก ต อ ง โดยผ า นช อ งทางการ คุฏบะฮฺตางๆ การสื่อสารประชาสัมพันธ การดํ า เนิ น งานของกองทุ น ซะกาตให เข า ถึ ง คนทั่ ว ไปและชุ ม ชน โดยผ า น ชองทางตางๆ ใหผูจายซะกาตสามารถ มีสวนรวมในการกําหนดทิศทางการให ซะกาต มีการติดตามผลการดําเนินงาน ที่ผูใหซะกาตอยากจะเนนคือเรื่องการ ศึกษาอยางตอเนื่อง รวมถึงการพัฒนา อาชีพ เพื่อใหผูรับซะกาตเติบโตขึ้นเปน มือบนของสังคม การรูเทาทันในเหตุการณ ร ว มสมั ย ต า งๆ การติ ด ตามผล ความ โปรงใสตรวจสอบได สรางความนาเชื่อ ถือใหกับกองทุน 5. กลุ ม ผู รั บ ทํ า ให เ กิ ด การเปลี่ ย นแปลงต อ ผู รั บ เกิ ด การ เปลี่ ย นแปลงต อ อิ ห ม า นของผู รั บ บาง คนลื ม แม ก ระทั่ ง การกล า วชาฮาดะฮฺ เรายั ง มี ค วามรู สึ ก ว า เขายั ง เป น มุ ส ลิ ม อยู เป น การกระตุ น อิ ห ม า น ซะกาต เพิ่มพูนสมรรถนะทางรางกาย คนที่ไม สามารถช ว ยเหลื อ ตั ว เองได ลุ ก ขึ้ น มา ฟนฟูรางกายของตัวเองไดอยางชัดเจน การให ซ ะกาตเป น การให กํ า ลั ง ใจ ให ความอบอุน ทําใหพวกเขารูสึกวาไมถูก ทอดทิ้ ง มี ค วามรู สึ ก ร ว มในความเป น เรื อ นร า งเดี ย วกั น ผู รั บ ซะกาตรั บ ด ว ย หั ว ใจ อยากให ผู ใ ห ให ด ว ยหั ว ใจเช น เดี ย วกั น อย า จ า ยเพราะต อ งจ า ย แต จายดวยหัวใจที่อิคลาสบริสุทธิ์ใจ
จบการสั ม มนาเวที 16
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ผูเขียนเปนคนไขประจําโรงพยาบาลนพรัตนราชธานี รามอิ น ทรา ไปพบบทความให ค วามรู ข องคุ ณ หมอที่ ใ ห การรักษา เห็นวานาจะเปนประโยชน จึงเก็บบทความดีๆ มาฝากคุณผูอานสุขสาระ
5
ความเขาใจผิด ของคนไทย เกี่ยวกับนิ่วในระบบทางเดินปสสาวะ
1. ดื่มนํ้าบาดาลทําใหเปนนิ่ว
ในนํา้ บาดาลมีหนิ ปูนชนิด calcium carbonate ละลายอยู ซึ่งเปนสาเหตุ ที่ทําใหคิดไดวาการดื่มนํ้าบาดาลทําให เกิดนิ่ว แตในความเปนจริงมีหลายๆ การ ศึกษาที่พิสูจนแลววาการดื่มนํ้าบาดาล ไมมีผลตออัตราการเกิดนิ่ว อาจจะมีผล อยูบางก็คือทําใหมีแคลเซียมในปสสาวะ มากกว า ปกติ นอกจากนี้ ก ารดื่ ม นํ้ า ที่ ผานการกรองอยางดีจนไมมีแรธาตุ เชน นํ้าที่ผานกระบวนการ reverse osmosis ก็ พ บว า ไม ไ ด ล ดการเกิ ด นิ่ ว ดั ง นั้ น ที่สําคัญไมใชวาเลือกดื่มนํ้าอะไร แตวา ต อ งดื่ ม นํ้ า ให ม ากพอต า งหาก ยิ่ ง คน ที่ เ ป น นิ่ ว ควรดื่ ม นํ้ า ให ม ากพอจนได ปสสาวะออกมาอยางนอยวันละ 2 ลิตร
2. นิ่วทุกชนิดสามารถรับประทานยา เพื่อละลายนิ่วได
เนื่ อ งจากนิ่ ว มี ห ลายชนิ ด หลาย องคประกอบ หลายตําแหนง และขนาด ไมเทากัน ทําใหการรักษานิ่วมีหลายวิธี การรั บ ประทานยาละลายนิ่ ว สามารถ ทําไดในผูปวยที่เปนนิ่วยูริก ซึ่งมีขนาด เล็ ก (ส ว นมากพบในผู ป ว ยเบาหวาน และเกาต) สวนในนิ่วที่มีแคลเซียมเปน องคประกอบ การกินยาพบวาไมไดผล ในผู ป ว ยกลุ ม นี้ ก ารรั ก ษานิ่ ว สามารถ ทําไดโดย
ขจ าอก คิดดีๆ
โรงพยาบาล 1.) การผาตัดสองกลองและใชเครื่องมือกระแทกนิ่ว หรือใชเลเซอรในการ กระแทกนิ่ว วิธีนี้เปนวิธีที่แผลผาตัดเล็กหรืออาจไมมีแผลเลย กรณีเปน นิ่วในทอไต และเปนวิธีที่นิยมในปจจุบันเพราะผูปวย นอนโรงพยาบาล สั้นและสามารถกลับไปทํางานไดไว 2.) การสลายนิ่ ว โดยใช ค ลื่ น ความถี่ สู ง (ESWL) กระแทกนิ่ ว ให แ ตก แล ว ปลอยใหนิ่วที่แตกหลุดออกมาเอง วิธีนี้ไมมีแผลผาตัด สามารถกลับบาน หลังจากสลายนิ่วไดเลย 3.) การผาตัดแบบมีแผลขนาดใหญ จะใชในกรณีนิ่วขนาดใหญมาก หรือนิ่ว ที่ไมสามารถแตกจากการสลายนิ่วได วิธีนี้ตองนอนโรงพยาบาลนานและ เจ็บแผลคอนขางมาก
3. เปนนิ่วถาไมมีอาการไมจําเปนตอง รักษา
ในประเทศไทยนิ่ ว เป น สาเหตุ อันดับหนึ่งที่ทําใหผูปวยมีภาวะไตวาย ในระยะแรกผูปวยมักมีอาการปวดหลัง ป ส สาวะเป น เลื อ ด แต พ อผ า นมาสั ก ระยะอาการต า งๆ จะมี น อ ยลง ทํ า ให ผูปวยบางคนไมไปทําการรักษา ทําให นิ่ ว ไปอุ ด ตั น ในไตและเกิ ด ภาวะไตวาย ในที่สุด
4. ดื่ ม นํ้ า โซดากั บ นํ้ า มะนาวทํ า ให นิ่ ว หลุด
มีหลายขอมูลเกี่ยวกับอาหารบาง ชนิดที่เชื่อกันวา สามารถชวยทําใหนิ่ว หลุ ด ได เช น การดื่ ม นํ้ า โซดากั บ นํ้ า มะนาว การรั บ ประทานแกนสั บ ปะรด ในปจจุบันยังไมมีการศึกษาวาสิ่งดังกลาว ช ว ยในการทํ า ให นิ่ ว หลุ ด แต แ ปลกว า การดื่มนํ้าโซดาและการดื่มนํ้ามะนาวจะ ทําใหมีซิเตรท (citrate) มากขึ้นในนํ้า ปสสาวะ ซึ่งซิเตรทนี้เปนตัวปองกันการ เกิดนิ่ว การปฏิบัติตัวที่สามารถชวยให นิ่วหลุด คือ การดื่มนํ้ามากๆ และออก กําลังกาย
5. ผาตัดนิ่วออกหมดแลว ก็คือหายขาด
นิ่ ว เป น โรคที่ เ ป น ซํ้ า ได อย า ไว วางใจถึงแมหายแลว การปฏิบัติตัวเพื่อ ปองกันการเกิดซํ้าจึงมีความสําคัญมาก วิธีปองกันการเกิดนิ่ว คือ ดื่มนํ้าใหมาก พอ ลดการรับประทานเนื้อสัตว ลดการ รับประทานอาหารเค็ม และลดนํ้าหนัก
ขอบคุณขอมูล : นพ. นันทวัฒน ศิริธานันท แผนกศัลยกรรมระบบทางเดินปสสาวะ รพ.นพรัตนราชธานี กระทรวงสาธารณสุข จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
17
หองขาว
แผนงานสรางสุขมุสลิมไทย
วันที่ 3 ตุลาคม 2559 นายสุรินทร เหมนุกูล ผอ.ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใต ตอนกลาง พรอมคณะทํางาน ลงพื้นที่ รวมกิจกรรม ครัวเรือนตนแบบ “วิถีพอ เพียง สรางอาชีพ และรายได” ซึ่งเปน กิ จ กรรมในโครงการมั ส ยิ ด ครบวงจร โดยไดจัดขึ้นที่มัสยิดครบวงจร “มัสยิด ดารุลฮูดา” ม.12 ต.บานนิคม อ.บางขัน จ.นครศรีธรรมราช พรอมกันนี้ไดจัดให มีการบรรยายใหความรูดานเศรษฐกิจ พอเพียง โดยนายชาญณรงค ไชยรัตน ผูอํานวยการแหลงเรียนรูภูมิปญญาไทย จ.นครศรีธรรมราช วันที่ 6 ตุลาคม 2559 ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใต ตอนกลาง จัดกิจกรรม Big Cleaning Day ในโครงการ มั ส ยิ ด ครบวงจร ณ มั ส ยิ ด บ า นสุ โ สะ ม.2 ต.ธารคี รี อ.สะบายอย จ.สงขลา โดยมีชาวบาน เยาวชนในชุมชน มาช ว ยกั น ทํ า ความสะอาดบริ เวณมั ส ยิ ด และได มี ก าร ปลูกตนไม จัดสวนหยอม เพื่อเปนสถานที่พักผอนของ ชุมชนตอไป พรอมไดดําเนินการสรางหองนํ้าสําหรับ ผูสูงอายุและผูพิการ และติดปายรณรงคหามสูบบุหรี่ ในบริเวณมัสยิดอีกดวย
วั น ที่ 7 ตุ ล าคม 2559 ณ มั ส ยิ ด อั ล อิ ค ลาส ต.บอแฮว จ.ลําปาง ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคเหนือ แผนงานสรางสุขมุสลิมไทย น.ท.สมคิด ลัทธิศักดิ์ ผอ.ศู น ย กิ จ กรรม สสม.ภาคเหนื อ นายนิ รั น ดร บิ น ประทาน กรรมการอิ ส ลามจั ง หวั ด เชี ย งใหม ฝายซะกาต นายเลิศ ชัยคํา ประธานกลุมออมทรัพย มุสลิมเชียงใหม และชาวชุมชนมัสยิดอัลอิคลาส รวม กิ จ กรรม ในโครงการมั ส ยิ ด ครบวงจร เพื่ อ ผลั ก ดั น ใหเกิดแนวทางการบริหารจัดการมัสยิด ใหมีระเบียบ ขอบังคับ ที่มาจากขอตกลงกันในกลุมแกนนําและ สั ป ปุ รุ ษ มี คุ ฏ บะฮฺ ใ นเรื่ อ งสุ ข ภาพ พิ ษ ภั ย ของบุ ห รี่ ยาเสพติด รวมทั้งจัดกิจกรรมทําความสะอาดมัสยิด 18
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
เปนประจํา ดวยความรวมมือของชาวชุมชน สรางอาสาสมัคร รับผิดชอบ ดูแลความสะอาด มีมุมอานหนังสือ มีการรณรงคติดปาย หามสูบบุหรี่ มีกองทุนชวยเหลือกันและกัน หองนํ้าสําหรับผูสูงอายุ เปนตน
ดําเนินงานโดย มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) สนับสนุนโดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)
วันที่ 14 ตุลาคม 2559 ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใต ตอนกลาง โดย นายอนันต เขียวสด ผูประสานงานโครงการ มัสยิดครบวงจร ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมกิจกรรมสงเสริมการ สรางอาชีพในโครงการมัสยิดครบวงจร “มัสยิดบานทุงคา” ม.5 ต.ทรายขาว อ.คลองทอม จ.กระบี่ โดยไดเขาเยี่ยม บ า นนายกิ ต ติ ศั ก ดิ์ ห ว ยลึ ก (ในภาพ) ซึ่ ง ได รั บ การ คั ด เลื อ กและสนั บ สนุ น กิ จ กรรมจากคณะกรรมการ มัสยิดผานโครงการมัสยิดครบวงจร และไดนําความรู ที่ไดจากการฝกอบรมมาปฏิบัติในชีวิตประจําวัน
วั น ที่ 16 ตุ ล าคม พ.ศ.2559 โครงการมั ส ยิ ด ครบวงจร “มัสยิดดารุลฮูดา” (บานนาตําเสา) นําโดย นายเฉลิม กิจจารักษ อิหมามและสมาชิกในโครงการ วิถีพอเพียง สรางอาชีพ สรางรายได จํานวนประมาณ 40 คน ไดไปศึกษาดูงาน ณ ศูนยการเรียนรูเศรษฐกิจ พอเพี ย ง บ า นครู ช าญณรงค ไชยรั ต น ต.บ า นลํ า นาว อ.บางขัน จ.นครศรีธรรมราช เพื่อนําความรูมาปรับใช ในโครงการมั ส ยิ ด ครบวงจรบ า นนาตํ า เสา ในความ รับผิดชอบของ ที่ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใตตอนกลาง
วั น ที่ 19 ตุ ล าคม 2559 ศู น ย กิจกรรม สสม. ภาคใตตอนกลาง โดย นายสุรินทร เหมนุกูล ผอ.ศูนยกิจกรรม สสม.ภาคใต ต อนกลางพร อ ม คณะ ทํ า งาน จั ด กิ จ กรรม สสม.เดิ น ตาม รอยพอ “กายภาพบําบัดกาย สูภัยโรค” ในชุ ม ชนบ า นทอนตรน ณ อาคาร อเนกประสงค โรงเรี ย นบ า นทอนตรน ชุ ม ชนรั ก ษ สุ ข ภาวะบ า นทอนตรน ต.คลองทรายขาว อ.กงหรา จ.พั ท ลุ ง โดยมีนายอดุลย ชูทอง (ในภาพ) นาย อํ า เภอกงหรา จ.พั ท ลุ ง ให เ กี ย รติ ม า เปนประธานเปดงานและรวมกิจกรรม
การออกกํ า ลั ง กายร ว มกั บ ผู สู ง อายุ ใ น ชุมชนบานทอนตรนอีกดวย พรอมดวย อ.กรุณา เณรพงษ วิทยากรผูเชี่ยวชาญ
จากโรงเรี ย นผู นํ า สุ ข ภาวะมุ ส ลิ ม ไทย มาใหความรู และแนะนําการออกกําลัง กายที่ถูกวิธีสําหรับผูสูงอายุ จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
19
หองขาว
แผนงานสรางสุขมุสลิมไทย
วั น ที่ 23 ตุ ล าคม 2559 ศู น ย กิ จ กรรม สสม.ภาคเหนื อ พร อ มด ว ย ชาวดอยสะเก็ดรวมปรึกษา หาแนวทาง การจัดการชุมชนอยางเปนระบบ ดวย กลไกการขั บ เคลื่ อ นภายใต โ ครงการ มั สยิ ดครบวงจร ของแผนงานสรางสุ ข มุ ส ลิ ม ไทย โดยมี ตั ว ชี้ วั ด ที่ ท า ทาย ทํ า อยางไรใหมัสยิดมีโครงสราง การจัดการ แผนการทํางานอยางมีระบบ สามารถ จัดตั้งกองทุนที่ชวยเหลือกันและกันใน ชุ ม ชน จั ด มุ ม อ า นหนั ง สื อ ในชุ ม ชน จั ด ให เ ป น มั ส ยิ ด ปลอดบุ ห รี่ มี ภู มิ ทั ศ น โดยรอบมั ส ยิ ด ให ส วยงามสะอาดตา พร อ มทั้ ง มี คุ ฏ บะฮฺ ที่ เ กี่ ย วข อ งกั บ สุขภาวะทั้งกายใจ อันจะนํามาซึ่งความ สงบรมเย็นของชุมชน เปนตน
วันที่ 26 ตุลาคม 2559 รศ. ดร.อิสมาแอ อาลี ผอ.ศู น ย กิ จ กรรม สสม.ภาคใต ต อนล า ง ร ว มด ว ย นายแวยู โซ ะ แวหะยี กรรมการที่ ป รึ ก ษาฯ พร อ ม เจ า หน า ที่ ศู น ย ฯ ลงพื้ น ที่ ร ว มกิ จ กรรมปรั บ ภู มิ ทั ศ น ภายใตโครงการมัสยิดครบวงจร ณ มัสยิดอุลินนุฮา บานโตะนอ ต.มะนังตายอ อ.เมือง จ.นราธิวาส โดย ได รั บ ความร ว มมื อ เป น อย า งดี จ ากชาวชุ ม ชนมั ส ยิ ด อุลินนุฮา
โครงการอบรมผูนําสุขภาวะมุสลิมไทย เปนโครงการที่เปดกวางใหกับผูนําชุมชน ผูนําองคกร ตลอดจนผูสนใจทั่วไป เข า ร ว มอบรมในหลั ก สู ต รที่ จั ด ขึ้ น เพื่ อ สนั บ สนุ น และส ง เสริ ม การสร า งจิ ต สํ า นึ ก ในเรื่องสุขภาวะ และการพัฒนา โดยมีวัตถุประสงคเพื่อสรางผูนําแหงการเปลี่ยนแปลง ที่ถึงพรอมดวยความรู ทักษะ และทัศนคติที่เอื้อตอการบริการ การพัฒนากิจกรรม ดานสุขภาวะในสังคมมุสลิม สําหรับการอบรมผูนําสุขภาวะมุสลิมไทย รุน 3 ประจํา ป 2559 ไดจัดขึ้นระหวางวันที่ 21-25 ตุลาคม 2559 ณ ชคะมาศรีสอรท อ.หาดใหญ จ.สงขลา มี ผู สนใจจากพื้นที่ในจังหวัดภาคใต สมัครเขารั บการอบรมและผ านการ คัดเลือกทั้งสิ้น 22 คน 20
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
ดําเนินงานโดย มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) สนับสนุนโดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)
ศ.ดร.อิศรา ศานติศาสน ประธานมูลนิธิฯ กลาวเปดการอบรม พรอมบรรยายพิเศษ
ศ.ดร.อิศรา ศานติศาสน ประธาน มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) กลาว เปดการอบรมพรอมบรรยายพิเศษเรื่อง “ประเทศไทย 4.0” และทีมงานวิทยากร ผู เชี่ ย วชาญได แ ก อ.บรรจง บิ น กาซั น บรรยายหั ว ข อ “จิ ต สํ า นึ ก และความ รั บ ผิ ด ชอบของผู นํ า ในการเสริ ม สร า ง สุ ข ภาวะมุ ส ลิ ม ไทย” ผศ.ดร.สุ ช าติ เศรษฐมาลินี บรรยายหัวขอ “บทบาท ผู นํ า ในโลกที่ เ ปลี่ ย นแปลงและสั ง คมที่ เปลี่ ย นไป (พหุ วั ฒ นธรรม)” อ.มนู ญ รามบุ ต ร บรรยายหั ว ข อ “การจั ด การ วิ ส าหกิ จ ชุ ม ชน” อ.อิ ม รอน โสะสั น บรรยายหั ว ข อ “แนวคิ ด ว า ด ว ยการ
พั ฒ นาและแนวทางการบริ ห ารการ พั ฒ นา” อ.วั น ฟุ ร กรณ อั ล หุ ร กอน บรรยายหั ว ข อ “โทษพิ ษ ภั ย ของบุ ห รี่ และยาเส น ” ดร.อณั ส อมาตยกุ ล
บรรยายหัวขอ “บทบาทและศักยภาพ ของผูนําในการสรางการเปลี่ยนแปลง” และ อ.ชูชาติ ผิวสวาง บรรยายหัวขอ “การวางแผนและการบริหารโครงการ พัฒนา” และได เ ข า ศึ ก ษาดู ง านชุ ม ชน ต น แบบเศรษฐกิ จ พอเพี ย งที่ ชุ ม ชน บานเขานา ต.คลองทรายขาว อ.นาทวี จ.สงขลา ซึ่ ง เป น ชุ ม ชนที่ ดํ า เนิ น งาน โดย ผูใหญชัยยุทธ หมันหลัง ผูใหญบาน หมูที่ 8 (บานเขานา) ศิษยเกาโรงเรียน ผู นํ า รุ น 1 ประจํ า ป 2558 (รุ น 28) โดยผู ใ หญ ชั ย ยุ ท ธ แ ละนายซั ย ฟุ ต ดี น เหร็ ม อะ ทํ า หน า ที่ วิ ท ยากรชุ ม ชน บรรยายเรื่ อ งราวการดํ า เนิ น งานของ ชุมชนแกผูเขาอบรม
นายคณี โยธาสมุทร (จากขวา) รรก.ผอ.โรงเรียนผูนําฯ แจกวุฒิบัตร พรอมกลาวปดการอบรม
จดหมายขาว...วารสารสุขสาระ
21
อบรมเยาวชน สสม.
ดําเนินงานโดย มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.) สนับสนุนโดย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการสรางเสริมสุขภาพ (สสส.)
ทั้งนี้การอบรมเยาวชนทั้งสองระดับ มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาศักยภาพผูนํา เยาวชน พรอมสรางแรงบันดาลใจในการทํางานเพื่อสังคม โดยวิทยากรอบรมเยาวชน ระดับมัธยมศึกษาไดแก อ.ไมซาเราะห ขุนรักษ ใหความรูเรื่อง “ทักษะการเขียน” อ.อุ ส มาน ราษฎร นิ ย ม ให ค วามรู เรื่ อ ง “หลั ก การพู ด ” ดร.อั บ ดุ ล ฮาดี สะบู ดิ ง ให ข อ คิ ด ในเรื่ อ ง “ทั ก ษะชี วิ ต ” ดร.ธวั ช นุ ย ผอม ให ค วามรู ใ นเรื่ อ ง “ภาวะผู นํ า ในอิสลาม” แผนงานสร า งสุ ข มุ ส ลิ ม ไทย ได จัดใหมีการอบรบในระดับเยาวชนขึ้น 2 ระดับคือ ระดับมัธยมศึกษาและระดับ อุ ด มศึ ก ษา โดยระดั บ มั ธ ยมศึ ก ษาได จั ด ขึ้ น เมื่ อ วั น ที่ 21-23 ตุ ล าคม 2559 มี เ ยาวชนจากโรงเรี ย น ในพื้ น ที่ ส าม จังหวัดชายแดนภาคใตจํานวน 33 คน แบงเปนชาย 19 คน หญิง 14 คน และ ระดั บ อุ ด มศึ ก ษา ได จั ด ให มี ก ารอบรม เมื่ อ วั น ที่ 28-31 ตุ ล าคม 2559 มี นั ก ศึ ก ษาจากมหาวิ ท ยาลั ย สงขลา นครินทร วิทยาเขตปตตานี มหาวิทยาลัย นราธิ ว าสราชนคริ น ทร มหาวิ ท ยาลั ย ฟาฏอนี มหาวิ ท ยาลั ย ราชภั ฏ ยะลา มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา มหาวิทยาลัย ทั ก ษิ ณ ม ห า วิ ท ย า ลั ย เ ท ค โ น โ ล ยี ราชมงคลศรีวิชัย เขารวมอบรมจํานวน 43 คน แบ ง เป น ชาย 25 คน หญิ ง 18 คน
22
มูลนิธิสรางสุขมุสลิมไทย (สสม.)
วิทยากรระดับอุดมศึกษา สลับสับเปลี่ยนกันไปตามเนื้อหารายวิชา ดังตอไปนี้ “ภาวะผูนําในอิสลาม” โดย ผศ.ดร.สุกรี หลังปูเตะ “ทักษะชีวิต” โดย อ.หริรักษ แกวกับทอง “หลักการพูด” โดย อ.อุสมาน ราษฎรนิยม “หลักการวิเคราะหและ การจั ด การป ญ หาสั ง คม” โดย อ.รชฎ สาตราวุ ธ และได เข า ศึ ก ษาดู ง านที่ ชุ ม ชน บานเขานา ต.คลองทรายขาว อ.นาทวี จ.สงขลา รวมกันวิเคราะหโจทยชุมชน พรอม นํากลับมาเสนอโครงการที่คาย อนึ่งในการอบรมเยาวชนทั้งสองระดับ ศ.ดร.อิศรา ศานติ ศ าสน ประธานมู ล นิ ธิ ส ร า งสุ ข มุ ส ลิ ม ไทย (สสม.) ได บ รรยายพิ เ ศษในหั ว ข อ เรื่ อ งบุ ค คลสํ า คั ญ ของโลกใน ระดับมัธยมศึกษา และในระดับอุดมศึกษา บรรยายเรื่อง ปญหาสุขภาวะมุสลิม โดยเฉพาะโรคภัยจากบุหรี่