Foodmagazine, 2015, editie 2

HONDERD GROOTSTE MERKEN: NUTRILON REDT DE OMZET 8

VISIONAIR STEENBERGEN: ‘SUPER PAST NIET BIJ DEZE TIJD’ 16

HET MAANDBLAD VOOR SUPERMARKTMANAGEMENT

EXPERT DICKINSON: SUPERS ZIJN MATIGE MERKENBOUWERS 26

FEBRUARI 2015 / JAARGANG 71

‘HET DUURT BUITEN DE REGIO TWEE KEER ZO LANG VOOR WE STREEFOMZET HALEN’

REGIOFORMULE RUKT SLECHTS MOEIZAAM OP

EXTRA: COCA-COLA, HOOGVLIET EN GROUP OF BUTCHERS INDUSTRIBUTIEKAMPIOENEN

C O M M E N TA A R

ZIENER

VOORUITGESCHOVEN PIONNEN

W

IE de supermarktlandkaart van Nederland goed bekijkt ziet vooruitgeschoven pionnen.

Sterke regionale ketens die letterlijk hun grenzen opzoeken of er overheen gaan en vestigingen openen in voor hen onbekende gebieden.

Behoedzaam manoeuvreren ze tussen de gevestigde namen en proberen de inwoners voor zich te winnen.

Ze moeten wel, groeien in hun eigen comfortzone kán bijna niet meer. Maar Nederlandse consumenten switchen niet zo heel makkelijk naar een andere formule.

Wanneer Poiesz buiten de oorspronkelijke thuishaven Friesland een vestiging opent duurt het twee keer zo lang voordat de gewenste streefomzet wordt bereikt.

Enkele honderden kilometers zuidelijker dezelfde geluiden. Jan Linders ervaart dat in stedelijke gebieden buiten Limburg, zoals knooppunt Arnhem-Nijmegen en Eindhoven waar recentelijk supermarkten zijn toegevoegd, het typische assortiment ‘met de zuidelijke smaak’ een veel langere weg nodig heeft om bij de mensen aan te slaan. Wanneer het écht niet wil is tijdig terugtrekken ook een kwaliteit. Dirk ging na een aantal jaren weer weg uit Friesland. Dát getuigt van lef. Want er kleven voor het totale supermarktlandschap gevaren aan al deze groeistuipen, waarschuwen retaildeskundigen in dit nummer van Foodmagazine. De vierkante meterdruk wordt met de grensverleggende activiteiten van de regionalen alleen nóg maar groter en de Nederlandse markt heeft alle kenmerken van een verdringingsmarkt. Dat maakt het ook wel weer spannend. Zo probeert het Noord-Hollandse Vomar voet aan de grond te krijgen in zuidelijkere richting en duikt op in de regio Utrecht. Klanten lijken zich nog geen raad te weten met de goedkope en voor hen onbekende service-formule. Directeur Aart van Haren gaf bij de opening aan dat het in Utrecht ‘Vomar-geel’ moet gaan kleuren. Benieuwd hoe dit avontuur afloopt. Andersom is voor landelijke ketens succes in de regio óók geen vanzelfsprekendheid. Friesland, Limburg en NoordHolland blijken lastige bastions om doorheen te dringen. De bevolking heeft er een sterk regionale binding en is trots op het eigen erfgoed. Ze zijn niet snel enthousiast over een landelijke speler. Het schaakspel is nog lang niet ten einde.

Edwin Rensen

2

16 FOOD-VISIONAIR HANS STEENBERGEN: ‘DE SUPERMARKT PAST NIET BIJ DE NIEUWE TIJD’ P R I VAT E L A B E L

26 EIGEN MERK-EXPERT DICKINSON OP FOODMAGAZINE-CONGRES: SUPERS ZIJN MATIGE MERKENBOUWERS Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

IN DE AANBIEDING

COVERSTORY

6

ACHTER HET NIEUWS Het verloren halve miljard: op zoek naar € 500 miljoen omzet tussen de meting van Nielsen en IRI

COLUMN GRIEVINK 13 Een kwart van de winkelcentra voldoet niet meer aan wensen nieuwe consument. Super waar blijf je?

IN BEELD 14 AH XL predikt de digitale en technologische revolutie. Foodmagazine kiekt de jonge hipsterklant rondom de iPad-keukentafel

VOEDSELCOLLECTIEVEN 30 Rechtstreeks van boer naar klant zonder supermarktmand: voedselcollectieven prediken ouderwets de revolutie

DE BOONDYNASTIE 32 Boon werkt aan ‘operatie Elizabeth’, codenaam voor het veranderingsproces van de groothandel. Vader Klaas vertrekt, broer Arij en zoon Willem gaan voort

WINKELEN IN DE VAN WOUSTRAAT 36 Marqt, Ekoplaza, Landmarkt, Stach: de

20

Amsterdamse stadsklant 2015 kiest voor compleet ander formulelandschap

DEEN, POIESZ, VOMAR, HOOGVLIET, LINDERS, IJZERSTERK IN EIGEN REGIO, KNOKKEND OM DE OMZET DAARBUITEN

INDUSTRIBUTIE

MERKEN TOP 100

8 Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

EXCLUSIEF IRI ONDERZOEK: NUTRILON EN BIERACCIJNZEN LATEN OMZET GROEIEN IN A-TYPISCH

44 OP ZOEK NAAR ANTWOORDEN IN DIGITALE TIJDEN 3

DEZE MAAND

OPMERKELIJK ‘Het moet sneller kunnen. Winkelketens moeten opereren als een kameleon.

Want niet de sterkste overleeft, maar de partij die zich het best kan aanpassen’ Winkelexpert Sabien Duetz zegt in de Volkskrant dat winkelketens sneller moeten inspelen op de nieuwe voorkeuren van de klant. Tempo is cruciaal.

‘Soms kosten augurken bij een ander maar 70 cent. Daarvoor kan en wil ik het niet maken. We stoppen er veel liefde in. Het is frustrerend dat ik moet bedelen om een paar centen meer.’

Oos Kesbeke van de gelijknamige fabrikant van tafelzuur vindt het prijsspel in de supermarkt ‘tranentrekkend’. In de Volkskrant.

‘Ook niet alle experts slagen er in mergpijpjes met namaakingrediënten van echte te onderscheiden. Zij vinden alle soorten vergelijkbaar smaken.’

De Consumentenbond merkt bij een test van koekjes dat het zelfs voor deskundigen moeilijk is om trucjes van de voedingsindustrie te doorzien zonder onderzoek.

DRIE VRAGEN AAN...

MARK SCHREUDERS, SALES DIRECTOR ARLA FOODS gen, maar ook in de keten.

Onze melk is nu verkrijgbaar bij de grootste Albert Heijns en bij de Superunie-leden. Vanaf week 10 staat de melk ook bij Jumbo in de schappen. Ook in het foodservice-kanaal is de melk binnenkort verkrijgbaar.’

Met een nieuwe filter-techniek maakt Arla Foods de dagverse melk langer houdbaar. Er wordt minder weggegooid omdat de melk na opening nog zeven dagen te drinken is. Maar dan wordt er ook minder melk verkocht. Voor Mark Schreuders van Arla is dat niet van doorslaggevend belang. ‘We willen de melkverspilling terugdringen.’

Voor Arla lijkt het nadelig dat er minder melk wordt verkocht. De consument hoeft immers minder weg te gooien ?

‘Met de nieuwe Melkunie-melk willen we in de eerste plaats melkverspilling terugdringen.

Wij vinden het zonde dat op jaarbasis ruim 70 miljoen liter aan melk wordt weggegooid in de Nederlandse huishoudens.

We zijn tegelijkertijd een commercieel bedrijf. Dankzij deze innovatie hopen we dat meer mensen voor onze melk kiezen.

Hebben andere producenten deze techniek ook al toegepast?

Melk die zeven dagen na opening fris en vers is, waardoor er minder hoeft te worden weggegooid. Het scheelt voor een gemiddeld huishouden zo’n 10 pakken per jaar.’

Maar dan is deze ontwikkeling voor supermarktondernemers toch niet gunstig?

‘Behalve de klant profiteert ook de ondernemer. Door de langere THT-datum hoeven juist ook supermarkten minder melk weg te gooien. We gaan dus niet alleen verspilling thuis te-

‘Melkunie is de eerste. Ik ken geen andere aanbieders. Twee jaar geleden zijn wij gestart met ons onderzoek op welke manier wij melkverspilling tegen kunnen gaan. Vervolgens kostte het een jaar om de nieuwe machines te bouwen die nodig zijn voor het nieuwe verwerkingsproces. Het filter, dat tijdens het productieproces de bacteriën grotendeels uit de melk filtert, is een van de verbeteringen. Ook is de afvulinstallatie hygiënisch verbeterd.

De melk is hierdoor nóg zuiverder.’

TIEN JAAR TERUG

TOEN: PLUS START PRIJSDIFFERENTIATIE NU: PLUS ROLT PRIJSMODULE UIT 2005: Plus test in een vestiging in Bergschenhoek enkele aanpassingen met het oog op grote Plus-winkels. Dat meldt commercieel directeur Sjaak de Korte van Plus in het februarinummer van 2005. Zo voert de Plus in Bergschenhoek met zijn 1700 vierkante meter een lager prijspeil in vergelijking met kleinere Plus-winkels. De prijzen van 2000 artikelen, waaronder Coca-Cola, Senseo en Heineken, liggen in Bergschenhoek 5 tot 10 procent la-

4

ger. De supermarkt brengt ook een grotere folder uit met minder, maar scherpere aanbiedingen. Plus telt op dat moment ongeveer dertig winkels die gaan werken met de aangepaste formule.

2015: Tien jaar later staat de formule weer aan de vooravond van een nieuw hoofdstuk van prijsdifferentiaties.

Plus geeft na een test ondernemers de mogelijkheid voor het invoeren van een prijsagres-

sieve module in hun supermarkt. De module is in het leven geroepen voor winkels van Plus die het nodig hebben vanwege scherpe prijsconcurrentie in de omgeving. Prijs heeft door toedoen van topman Jan Brouwer een steeds grotere invloed binnen Plus.

Niet vreemd gezien de C1000achtergrond van de topman.

Sinds de komst van Brouwer is het aantal aanbiedingen met ronde prijzen omhoog geschoten.

Fo o d ma ga z i n e m aan d 0000

BEZORGEN KAN VAN ALLE KANTEN

De klant kan van alle kanten de boodschappen laten bezorgen, zo becijfert het FSIN. Op een totale supermarktomzet van â‚Ź 32 miljard lijken het nog kleine percentages. Maar de bezorgservices groeien en knabbelen aan de marges van de levensmiddelenzaken. Het goede nieuws: de supermarkten nemen de bulk voor hun rekening, ruim 30 procent en dan zijn de afhaalpunten nog niet meegerekend.

OVER DE GRENS Criminelen in het Britse graafschap Cheshire hadden wel een erg unieke manier gevonden om dvd’s te stelen bij de lokale Asda. In de winkel deden ze enveloppen met beschermlaag in hun winkelkar bij de afdeling papierwaren. Vervolgens liepen ze naar de dvd-afdeling en stopten de dvd-boxen die ze wilden stelen in de enveloppen en adresseerden die aan zichzelf. Daarna was de volgende stop het postkantoor dat in de vestiging van Asda te vinden is. Ze gaven daar de enveloppen af, betaalden voor de porto en konden thuis op de buit gaan wachten.

Het duurde een tijdje voordat het personeel van het postkantoor wantrouwig werd, maar inmiddels zijn de enveloppen alleen nog achter de balie te koop.

Food mag a zi n e m aand 0 0 0 0

PRIVATELABELCONGRES Na tien jaren van groei is een duidelijke kentering zichtbaar en loopt het omzetaandeel van huismerken langzaam terug.

Foodmagazine organiseert met EFMi Business school het Private Labelcongres.

Komt toekomstige private label groei vooral van budget- of van exclusievere lijnen en in hoeverre is de huidige prijsstrategie van huismerken nog houdbaar in een wereld waarin Lidl sterk groeit met exclusieve kwaliteitsconcepten tegen scherpe prijzen? Sprekers zijn onder andere Eric Leebeek Plus en Mark Dickinson Co-founder Emerge en voormalig Executive Vice President bij Daymon Worldwide, het bedrijf dat Jumbo in schakelde. www.privatelabelcongres.nl.

5

F OTO : H E R B E R T W I G G E R M A N

DIEF PER POST

ACHTER HET NIEUWS

WAAR IS DIE € 500 MILJOEN OM

6

Met spoed gezocht: € 500 miljoen. In 2014 zoekgeraakt in de supermarktbranche in Nederland. Het bedrag is verstopt in de omzet van Lidl óf discounter Aldi.

D

E marktaandelen over 2014 zijn weer bekend. Als altijd met veel spanning tegemoet gezien. Wie doet het goed en wie doet het minder?

Afgezien van de grote veranderingen binnen de Jumbo Groep, Jumbo omhoog van 11,2 naar 14 procent en C1000 omlaag van 9,5 naar 5,8 procent, zijn de verschuivingen in 2014 nauwelijks noemenswaardig geweest. Opvallend is wel het grotere marktaandeel voor Plus. Jaren bleef de keten hangen op 5,8 procent, nu maakt het bij Nielsen een sprongetje van 5,8 naar 5,9 procent en bij IRI een iets groter sprongetje van 5,8 naar 6,0 procent.

Interessanter dan de cijfers, zijn de verschillen tussen de twee onderzoeksbureaus Nielsen en IRI. Hoewel beide instituten ruim 80 procent van de supermarktomzet aan de hand van de kassagegevens wekelijks nauwkeurig in kaart kunnen brengen, lopen de eindcijfers her en der toch behoorlijk uiteen. Dat gaat echt verder dan afrondingsverschillen. Albert Heijn bijvoorbeeld krijgt bij IRI een marktaandeel van 34,3 procent, waar Nielsen het op 34,1 procent houdt. In absolute bedragen toch een verschil van een slordige € 70 miljoen.

Ook bij Superunie lopen de cijfers uiteen.

IRI komt voor de inkoopvereniging uit op een marktaandeel van 29,6 procent, terwijl Nielsen niet verder komt dan 29 procent.

In euro’s een verschil van € 200 miljoen.

Nielsen wil de cijfers niet toelichten, IRI wel. Retail director Patrick van der Zee van IRI Nederland zegt dat ‘Vomar, Nettorama en Boni ditmaal hun gegevens niet hebben verstrekt, zodat voor die ketens een inschatting is gemaakt’.

Het grootste verschil tussen de twee onderzoekbureaus zit ’m echter in de inschatting van de marktaandelen van Aldi en

Lidl. Nielsen komt voor die twee uit op 17,1 procent. IRI schat dat de omzet van beide Duitse retailers goed is voor een marktaandeel van 15,6 procent. Waar komt dat enorme verschil van 1,5 procentpunt, ofwel € 500 miljoen vandaan? Zitten ze er allebei € 250 miljoen naast? Niemand die het weet en in elk geval niemand die het snapt.

F OTO : J A N W I L L E M S C H O U T E N

De onderzoeksbureaus Nielsen en IRI hebben de marktaandelencijfers over 2014 bekendgemaakt. De twee verschillen ernstig over de marktomvang van de discounters Aldi en Lidl. Het verschil bedraagt maar liefst 1,5 procentpunt.

Waar Nielsen het marktaandeel van beide Duitse bedrijven op 17,1 procent schat, houdt IRI het op 15,6 procent.

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Henri Maarse

MZET TOCH GEBLEVEN? ‘VOMAR, NETTORAMA EN BONI DITMAAL HUN GEGEVENS NIET HEBBEN VERSTREKT, ZODAT VOOR DIE KETENS EEN INSCHATTING IS GEMAAKT’.

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Bij de presentatie van de jaarcijfers besloot Huub van Rozendaal van Sligro Food Group daarom tot een Salomonsoordeel.

De dit jaar vertrekkende financieel directeur maakt elk jaar een eigen lijstje met marktaandelen. Van Rozendaal had ook geen verklaring voor het gat van € 500 miljoen tussen de bureaus en besloot beide partijen elk voor de helft gelijk te geven. Hij kwam dus uit op een marktaandeel van 16,4 procent voor Aldi en Lidl. Iets dichter bij Nielsen dan bij IRI? Afrondinsgverschilletje.

Patrick van der Zee, Retail director IRI Nederland: ‘Het is en blijft een inschatting’ Natuurlijk is een verschil van ruim € 500 miljoen groot en uiteraard roept dat de vraag op waar dat verschil tussen IRI en Nielsen vandaan komt. Patrick van der Zee, retail director van IRI Nederland heeft hiervoor geen exacte verklaring, maar wil desgevraagd wel aangeven hoe de inschatting van IRI tot stand komt.

Volgens Van der Zee liep overigens de schatting van de hoogte van de omzet van Aldi en Lidl bij beide bureaus in voorgaande jaren ook al behoorlijk uiteen. ‘Het verschil is dit jaar iets verder opgelopen. Dat komt voor een belangrijk deel doordat Lidl volgens Nielsen wat harder groeit dan wij inschatten.’ Dat laatste woord is belangrijk, benadrukt van der Zee, ‘want zowel bij hen als bij ons gaat het om een inschatting.’ Het marktaandeel van 15,6 procent waar IRI voor Aldi en Lidl op uitkomt, is berekend aan de hand van vier indicatoren. ‘We maken deels gebruik van de data van het huishoudpanel van GfK. Die ‘verrijken’ we dan met gegevens die we van fabrikanten krijgen en cijfers van de Kamers van Koophandel. Daarnaast hebben we nog de gegevens uit onze eigen multichannelmonitor. Een paar keer per jaar vragen we aan consumenten waar zij boodschappen doen, welke producten ze waar kopen en hoeveel ze daar besteden. Al die indicatoren bij elkaar gebruiken we om tot de definitieve inschatting te komen van de omzet van de discounters.’ Ondanks het verschil van € 500 miljoen tussen IRI en Nielsen ziet Van der Zee ook een overeenkomst in de schatting van beide bureaus. ‘Discount is al jarenlang een groeiend segment in het Nederlandse supermarktlandschap, en weet de rest van de markt jaar in jaar uit te verslaan qua groeicijfers.’

7

MERKEN TOP 100

Tekst: Peter Garstenveld

Een a-typisch jaar, zo noemt IRI 2014. Tot en met week 40 daalt de markt met 0,3 procent in omzet. De merken top 100 stijgt echter met 0,2 procent. Wie corrigeert voor Nutrilon ziet echter een daling van 0,4 procent: de babyvoeding trekt de top 100 omhoog.

NUTRILON ZORGT VOOR GROEI IN A-TYPISCH JAAR V ORIG jaar was een a-typisch jaar.

Voor het eerst sinds jaren groeit de omzet in de supermarkt niet meer, hoewel er sprake was van een kleine eindspurt in december. Deze cijfers zitten echter niet in de merken top 100, die meting loopt tot en met week 40. Peter van Pijkeren, director FMCG, noemt het opmerkelijk dat de top 100 merken sneller groeide dan de markt. ‘Dat komt voor rekening van Nutrilon maar ook categorieen zoals bier hebben er invloed op. Corrigeren we, dan daalt de top 100 0,1 procentpunt sneller in omzet dan de totale markt.’ Nutrilon noteert inderdaad een index van 161, een onwaarschijnlijk hoog groeicijfer. Daarmee heeft het merk een sterkere invloed op de omzet van de top 100 merken dan bijvoorbeeld de bieraccijnzen.

Voor A-merken zijn er wel lichtpuntjes.

Van Pijkeren noemt de afstand tussen Amerk en private label die duidelijk afneemt.

Vooral het private label groeit niet verder, neemt zelfs in omzet wat af. Het private label tekende voor 27,3 procent omzetaandeel en dat is over de eerste 40 weken van 2014 27,1 procent. ‘De prijsafstand tussen A-merk en private label wordt kleiner, daardoor kiest de klant eerder voor het A-merk.’

Ook daalt de promotiedruk van 19,9 procent naar 19,0 procent over de meetperiode, waardoor de verkochte A-merken per saldo meer omzet brengen omdat ze niet afgeprijsd bij de consument terechtkomen.

‘Hier zie je een effect van de ombouw van C1000, grote promotieverkoper van A-merken’, aldus Van Pijkeren. ‘Ingrijpend’, noemt Van Pijkeren de stagnerende groei in de su-

Nutrilon heeft een index van maar liefst 161 en komt daarmee op plek 15. Nutrilon in zijn eentje is goed voor het grootste deel van de groei van de top 100, voornamelijk door de vraag vanuit Azië.

8

permarktsector als geheel. ‘Ieder jaar zag je normaal gesproken een stijging, nu lijkt de rek eruit.’ Een verklarende factor is de opkomst van ‘low end’ retailers zoals Action die sterk aan de weg timmert. ‘Maar ook bij Xenos zie je inmiddels vijf tot zes meter chocolade en snoep. Verder noemt Van Pijkeren de online verkoop en sterke retailers als Kruidvat en ICI Paris die scoren in grote nonfood productgroepen zoals zonnebrand en hair care.

Innovatie is het sleutelwoord voor groei.

Bij de groeimerken ziet Van Pijkeren een innovatie-aandeel tussen de 4,5 en 11 procent. Voor een bedrijf als Douwe Egberts ligt dat op 2 procent, die heeft het dus moeilijk. Als het gaat om innovatie dan zijn de trends tweeledig: het is ofwel op de as ‘gezond/verantwoord’ ofwel op de as ‘ge-

Pampers is een merk dat AH relatief veel verkoopt. Dat komt ook door de online omzet die de marktleider op dit merk weet weg te zetten.

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

MERKEN TOP 100 2014

F OTO ’ S : M I C H E L ZO E T E R

Nummer 1 tot en met 50. Omzet in miljoenen euro’s.

Marlboro is voor het eerst groter dan Campina. Voor de supermarkten betekent het vooral ook de afdracht van veel accijns.

nieten’. ‘Daartussen zit geen duidelijke positionering, je zit dan stuck in the middle.

Super foods bijvoorbeeld doen het ontzettend goed.’

Marlboro, Campina en Douwe Egberts Opmerkelijk is een nieuwe aanvoerder van de lijst: Marlboro. Campina zakt naar plek twee. Marlboro – net als Camel en andere sigaretten – haalt zijn groei bijna volledig uit de click-sigaret, een sigaret met een capsule in het filter die de roker fijnknijpt waardoor het aroma vrijkomt. Campina is eigenlijk stabiel, zegt Van Pijkeren. ‘Er is sprake van een algehele daling van de zuivelconsumptie, dat zie je terug bij Campina. De nummer drie Douwe Egberts daalt aanzienlijk met 6 procent omzetverlies. Debet hier-

Ranking 2014 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

Ranking 2013 2 1 3 4 5 6 7 8 10 11 9 13 12 14 34 16 15 18 19 24 20 43 27 23 29 22 25 31 21 26 33 36 35 41 38 32 28 30 40 37 17 44 53 45 39 47 52 51 48 63

Merk

2013

MARLBORO 378,3 CAMPINA 390,6 DOUWE EGBERTS 329,6 COCA COLA 296,3 HEINEKEN 230,2 UNOX 219,7 DR OETKER 181,0 CAMEL 161,8 AMSTEL 153,3 GROLSCH 153,9 PALL MALL 159,5 LAY S 136,1 BECEL 137,6 L&M 121,5 NUTRILON 73,3 KENT 103,8 HONIG 108,4 KNORR 99,5 DANONE 98,2 HERTOG JAN 86,9 VAN NELLE 92,6 MELKUNIE 63,8 BAVARIA 79,2 NESCAFE 87,4 SPA 77,4 HAK 87,9 BLUE BAND 84,3 BIO PLUS 75,9 LU 90,4 CALVE 83,4 MORA 74,2 OLA 69,9 ROBIJN 72,8 JOHN PLAYER SPECIAL 64,8 CONIMEX 68,8 APPELSIENTJE 75,2 PICKWICK 77,7 MILNER 76,5 IGLO 66,7 MAGGI 69,5 FRIESCHE VLAG 100,7 CHIQUITA 63,4 BEEMSTER 56,3 WEST 62,2 SMITHS 68,0 LIPTON 59,6 HERO 56,6 FANTA 57,3 AVIKO 58,3 ALPRO 47,4

2014

Index

398,8 385,1 308,7 294,1 246,2 202,5 177,2 176,7 175,5 160,3 155,4 132,2 128,4 124,2 117,7 100,3 98,2 95,3 95,2 92,6 91,5 90,5 89,9 89,4 84,7 84,0 83,4 83,3 81,2 79,7 76,5 71,8 71,7 70,9 70,0 69,8 69,2 69,0 68,7 68,7 67,1 65,7 65,5 64,3 63,1 62,2 60,7 60,0 59,9 59,7

105 99 94 99 107 92 98 109 115 104 97 97 93 102 161 97 91 96 97 107 99 142 113 102 109 95 99 110 90 96 103 103 99 109 102 93 89 90 103 99 67 104 116 103 93 104 107 105 103 126

Groei in omzet Hero komt door Hero Baby, voorheen Friso, dat sinds de naamsverandering in maart onder het Hero merk valt.

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

9

MERKEN TOP 100

aan is het al eerdere genoemde lage innovatiegehalte van de koffiebrander die duidelijk ook last heeft van de opkomst van private label. ‘Voorheen was er geen private label in cups’, aldus Van Pijkeren die ook de cupsverkoop van Aldi en Lidl als remmende factor noemt op de omzet van Douwe Egberts.

Douwe Egberts bevindt zich overigens in het gezelschap van nog eens 36 dalers in de merken top 100. Daar staan wel weer 45 stijgers tegenover.

Coca-Cola Coca-Cola heeft aan de promotieknop gedraaid, dat verklaart wellicht de index van 99. Niet echt groei, niet echt verlies. 2015 wordt een interessant jaar voor dit merk omdat het per 1 januari Coca-Cola Life heeft geïntroduceerd, de stevia variant.

Wagner Wagner is de hoogste binnenkomer in de merken top 100 op plaats 93. De omzet van het pizza-merk van leverancier Dr. Oetker is met maar liefst 10 procent gestegen. Wagner heeft succesvol geïnnoveerd op de as ‘genieten’ door de introductie van kleine pizza’s als tussendoortje, de piccolini’s. Ook de Big Pizza’s, genieten in een andere vorm, groeien door.

Bio+ en Alpro Bio+ wist vorig jaar zeven plaatsen te stijgen en stijgt nu weer drie plekken door. Het surft mee op dezelfde trend naar gezond en verantwoord eten als Alpro. Alpro kent een groeicijfer van 26 procent! Van Pijkeren: ‘Alpro heeft het assortiment plantaardige

dranken uitgebreid. Naast soja zijn er nu ook plantaardige dranken op basis van andere ingrediënten verkrijgbaar, zoals amandel, kokos en hazelnoten. Overigens, het segment waarin Alpro actief is – melk met toevoegingen – stijgt met 230 procent bijvoorbeeld.

Bavaria, Grolsch, Amstel Bavaria staat met een index van 113 op plek 23. Van Pijkeren wijst op de introducties in het fris-segment zoals cider-fruitbier-witbier. Groei komt ook uit de Radler-variant, zoals ook bij de andere brouwers. Maar bij Bavaria is het vooral de optelsom, want naast het frissegment levert ook 8.6 zijn bijdrage aan de omzet groei. ‘Dat is wederom ‘genieten’, aldus van Pijkeren. Overigens groeit Radler ontzettend hard. Amstel introduceerde als eerste deze variant en tikt ook een omzetindex van 115 binnen. Amstel en Grolsch komen zelfs de top tien van A-merken binnen. Heineken (index 107) was daar al.

Verliest 12 procent omzet ten opzichte van het vorig jaar. De categorie kattenvoer binnen supermarkten staat ook onder druk, evenals hondenvoer, maar kattenvoer categorie verliest minder (-2 procent) dan whiskas. In totaal (source Multi Channel Monitor IRI) wordt er in Nederland € 287 miljoen aan kattenvoer verkocht, waarbij online opkomend is met een aandeel van 7 procent ten opzichte van het totaal. Alleen Whiskas Tempations laat een lichte groei zien (index 101,2) binnen supermarkten

Quaker Laat een mooie groei zien van 13 procent.

De introductie van het tussendoor segment (met havermout repen) begin van het jaar doet tot en met week 48 € 1,6 miljoen. Quaker havermout weet zijn omzet te verdubbelen in 2014, mede door een inhoudswijzing van 500 gram naar 550 gram inclusief een hogere prijs per volume.

Hertog Mona Verliest 18 procent van haar omzet. Dat verlies zit in elk segment, maar het grootste absolute verlies zit in pudding (index 88).

Dat heeft ook weer veel te maken met verlies in distributie bij met name Superunie en Jumbo Holding. Van Pijkeren: ‘Ook lift Mona niet mee op de groeisegmenten yoghurt en kwark. Dat is een gebrek aan innovaties, immers 1 procent van de omzet bij Mona komt uit innovaties binnen yoghurt & desserts, terwijl de concurrentie boven de 20 procent innovatieaandeel heeft.

Unox heeft te lijden onder de zachte winter. Er is een bijna één op één correlatie tussen omzet en temperatuur in de winter.

10

Whiskas

Verliest een forse 4 procent aan omzet.

Grootverdieners Chocomomentje, Karamel traktatie en Kersen Kadootje verliezen allen meer dan 10 procent aan omzet (de kleine verpakkingen). Op verschillende fora staat dat er veel klachten zijn over nieuwe verpakkingen die moeilijk open te krijgen zijn.

Pampers Pampers tekent voor het grootste verschil tussen merken bij AH en Jumbo. Bij AH scoort Pampers veel beter dan bij Jumbo (verschil is meer dan 30 plekken). Dit komt

Mona levert veel in. Het aandeel van innovaties ligt in dit merk ver onder het categoriegemiddelde.

Fo o d ma ga z i n e m aar t 2014

met name door het groot aantal promoties bij AH. Kijkend naar Pampers als merk (traffic generator), lijkt promo dus een key instrument te zijn. Daarnaast zijn prijzen super transparant geworden door sites als www.luiervergelijker.nl. Dit zie je ook terug in de verkopen van Pampers bij AH.nl, wat onderdeel uitmaakt van de cijfers van AH Totaal.

Hero Laat een omzetgroei zien van 7 procent.

Het merk staat onder druk in een aantal categorieën, zoals gekoelde dranken (-17 procent in omzet) en broodbeleg (-8 procent in omzet). Groei in omzet komt door Hero Baby, voorheen Friso, dat sinds de naamsverandering in maart onder Hero valt.

Karvan Cevitam Dit merk weet enorm te scoren met de introductie van de ice tea-variant. De index staat op 115. Van Pijkeren: ‘De ice-tea siroop doet in de meetperiode 8 miljoen op een markt van € 78 miljoen, dat is gigantisch.’ De ice tea-variant heeft daarbij ook maar licht gekannibaliseerd op de Karvan siropen en is nu al goed voor 14 procent van de omzet voor het merk.

Unox De zachte winter zorgt voor een index van 92. ‘En het ligt dus niet aan gebrek aan innovatie’, aldus Van Pijkeren ‘Er is nu eenmaal een bijna één op één correlatie tussen de temperatuur en de omzet in rookworst en soepen van het merk. Bij soepen (index 90) is de daling ook aanzienlijk.’

MERKEN TOP 100 2014 Nummer 51 tot en met 100. Omzet in miljoenen euro’s.

Ranking 2014 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

Ranking 2013 50 46 54 60 49 62 59 56 42 55 58 69 57 72 61 68 66 76 67 84 74 73 64 65 77 80 79 81 75 89 71 85 78 86 83 70 87 98 91 88 99 93 95 92 94 -

Merk BOLLETJE DRUM JOHMA KARVAN CEVITAM VERKADE LUCKY STRIKE PAGE NESTLE MONA ARIEL DUYVIS LINDEMANS GRAND ITALIA JUPILER CHOCOMEL RED BULL NIVEA COOLBEST HEINZ MILKA ALMHOF HARIBO PEIJNENBURG PAMPERS MAASLANDER BONDUELLE DUBBEL FRISSS BERTOLLI CROMA QUAKER ROOSVICEE VAN GILSE WICKY VERSTEGEN DREFT DE RUIJTER KELLOGG’S OLD AMSTERDAM MENTOS KOOPMANS ARLA GAULOISES WAGNER PEPSI M&M’S REMIA NUTRICIA LIGA PETER STUYVESANT PRINCES

2013

2014

Index

57,9 62,0 55,1 50,3 58,1 48,0 52,4 55,7 64,2 55,8 53,4 43,6 54,2 43,0 49,8 44,4 45,4 41,5 45,3 37,9 41,6 41,9 46,6 46,6 40,8 40,0 40,1 39,1 41,5 35,7 43,2 37,5 40,3 37,2 38,2 43,6 36,5 31,5 33,9 35,8 31,3 33,6 29,5 32,8 30,1 33,1 35,6 33,4 33,1 28,4

58,9 58,6 58,2 57,7 55,1 52,7 52,6 52,5 52,5 52,1 50,9 49,9 49,7 49,3 47,1 46,5 46,0 44,9 44,3 44,1 43,9 43,2 43,2 41,9 41,9 40,9 39,9 39,5 39,4 39,4 39,0 38,1 37,6 37,2 36,8 36,7 35,8 35,2 35,2 35,2 33,4 32,5 32,4 32,3 32,3 32,2 32,1 31,4 31,1 30,6

102 95 106 115 95 110 100 94 82 93 95 114 92 115 95 105 101 108 98 116 106 103 93 90 103 102 100 101 95 110 90 102 93 100 96 84 98 112 104 98 107 97 110 98 107 97 90 94 94 108

Wagner scoort goed omdat het van pizza’s ook een tussendoortje heeft weten te maken. Maar ook met de Big Pizza speelt het in op de trend ‘genieten’.

Food mag a zi n e m aar t 2 0 1 4

11

ADVERTORIAL

MERKEN TOP 100 | Alpro®

Opnieuw megasprong in Merken Top 100 Alpro: Change the way the world eats for the better!

orig jaar was Alpro met een sprong van 10 plaatsen één van de hardste stijgers. Dit jaar spreekt het succes nog meer tot de verbeelding. Maar liefst 13 plaatsen schuift het plantaardige voedingsmerk op en komt daarmee op plek 50. Het resultaat van de sterke groei en populariteit van plantaardige voeding die vrijwel geheel door Alpro wordt aangestuurd.

V

,,We zijn echt ontzettend blij en trots op de megasprong die we deze keer met ons merk hebben gemaakt in de Merken Top 100”, zo reageren Selda Ergün, Category Manager en Rene van den Cruijsem, Commercial Manager Nederland. ,,Geheel onverwacht komt het natuurlijk niet. Niemand kan meer om de enorme groei van het plantaardige segment van de laatste jaren heen. Met name gedreven door de trend van gezonde, lekkere en duurzame voeding. Alpro draagt groen consumeren al jaren onverminderd met passie uit en dat resulteert keer op keer in een groei die ver boven de gemiddelde groei binnen food uitsteekt. In het afgelopen jaar zijn we zelfs met 25% gegroeid in Nederland! Dat is ongekend en het mooie is dat de groei niet alleen uit onze nieuwe innovaties komt zoals onze noten- en rijstdrinks, maar ook uit de soja producten die al tientallen jaren bestaan!” Nu ook vanuit de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum de boodschap ‘eet meer plantaardige eiwitbronnen’ komt omdat variatie met plantaardig goed is voor mens en de leefomgeving, worden meer consumenten getriggerd om eens plantaardig te proberen en op zoek te gaan naar variaties op dierlijk. Maar er is nog een belangrijke verklaring van de sterke groei, aldus Van den Cruijsem. ,,Onze multi-ingrediënten strategie waarbij we naast soja ook producten brengen op basis van amandel, hazelnoot, rijst, kokos etc. heeft de groei van plantaardige voeding verder aangezet. Niet iedereen houdt van soja producten, maar heeft wel interesse in andere plantaardige drinks als variatie. Voor deze grote groep shoppers hebben we onze range met groot succes uitgebreid met Amandel-, Kokos-, Hazelnoot-, Rijst- en Haverdrinks. Hiermee geven we een antwoord op de brede behoefte aan plantaardige drinks.”

Activatie Alpro weet steeds meer shoppers te rekruteren en vast te houden. ,,Online via Youtube, SEA en social media worden we steeds beter gevonden door mensen die willen weten hoe ze meer plantaardig kunnen eten en drinken. En dat

Voorste rij vlnr: Regina Alcantara, Brigitte Braat, Josine Lamers, Selda Ergün, Simone Hulsmann, Brian Mahabier. Achterste rij vlnr: Janny van der Avoort, Ruud Barends, Ellis Baggen, Rene van Hees, Brenda van der Hoek, Leonie Hereijgers en Anique van Eeuwijk. gaat veel verder dan de lactose of koemelk intolerante mensen in de samenleving. Vervolgens ontdekt deze consument de brede Alpro range op de winkelvloer. Door goede samenwerking met onze handelspartners is de toegankelijkheid van Alpro op de winkelvloer ook flink vergroot. We weten ook steeds beter met de juiste antwoorden te komen om onze innovaties goed in de markt neer te zetten, instore, near store en front of store. Activatie in en rondom de juiste winkels zoals het creëren van een echte ‘plantaardige moestuin experience’ en een ‘Top it, Taste it’ concept ondersteunt de groei. Onlangs hebben we er een mooie Shopper Marketing Award voor gekregen. We investeren sterk in Shopper Marketing en Category Management om de competenties van het kleine Alpro team verder omhoog te krijgen naar het niveau van de top 10! Daar blijven we mee doorgaan dit jaar. De ambitie spat er bij ons af. We willen aan de top blijven en verder doorgroeien. Een plek bij de top 30 merken is wat ons betreft zeker haalbaar. Om dit te realiseren gaan we dit jaar onder andere verder uitbreiden in de subsegmenten Kokos en Amandel met drinks én plantaardige variaties op yoghurt. Daarnaast komen we met een nieuwe naturel sojadrink met een milde smaak die naast het zo drinken ook heel geschikt is voor bereiding in recepten. Dat zal weer een geheel nieuwe groep consumenten aanspreken. Het zijn initiatieven die nóg meer mensen zullen overtuigen van al het lekkere en goede van plantaardige voeding.”

COLUMN

JANWILLEM GRIEVINK

JANWILLEM GRIEVINK, directeur FSIN, hoofddocent EFMI Business School en Masterclass Foodretail. E-mail: janwillem@conception.nl.

SUPER MOET HUUR ONDERHANDELEN

S

INDS 2008 is de waarde van onroerend goed drastisch verminderd, voor winkelpanden is het afwaarderingsproces nog lang niet afgerond. Online shopping versterkt dit. Winkels en winkelpanden worden minder relevant, vooral winkelcentra in bepaalde delen van een stad of dorp. De wijk is niet meer aantrekkelijk (klanten komen er niet meer), het pand is disfunctioneel (formaat voldoet niet meer), de andere winkels in het winkelcentrum zijn niet meer nuttig voor de consument, en dus stoot het centrum als geheel klanten af. En dan raken de vallende dominostenen ook de supermarkt.

Een supermarkt heeft veel waarde voor de relevantie van een winkelcentrum. Maar omgekeerd geldt hetzelfde.

Een supermarkt in een onaantrekkelijk winkelcentrum heeft straks ook geen bestaansrecht meer. De relevantie van veel winkelcentra zal de komende jaren nog veel meer onder druk komen te staan. We ontkomen niet aan een radicale ruilverkaveling van winkelcentra binnen een stad. Niet omdat beleggers dat zo graag willen, maar omdat de consument dat wil. Hij gaat online en offline shopping steeds meer combineren en stelt totaal andere eisen aan een nieuw type shoppingcentrum. De meest moderne winkelcentra zijn vruchten van denkwerk dat 20 jaar geleden op de tekentafels is gegroeid. Die logica voldoet niet meer.

Ik schat in dat we in de komende 10 jaar minimaal 25 procent van de winkelcentra in de categorie ‘uitsterven’ kunnen plaatsen.

Dit alles moet gevolgen krijgen voor de huurprijs. Maar huurverlagingen zijn nog lang niet overal toegepast. De V&D-directie had gelijk dat ze hun huurprijzen wilden gaan heronderhandelen. Supermarktondernemers moeten datzelfde gaan doen. Maar daar gaan belangen botsen. Tussen vastgoedeigenaren en huurders, tussen de hoofdkantoren en ondernemers, tussen gemeenten en beleggers en standsplanners, tussen politieke idealisten in een gemeenteraad en de pragmatiek van de consument enzovoort. Maar als ze niets doen en als er geen centrale regie komt met als doel om enerzijds de kosten van winkelpanden drastisch naar beneden te brengen en anderzijds de relevantie van winkelcentra te verhogen, dan zullen nieuwkomers – die zich niets aan hoeven te trekken van bestaande mores – de bestaande markt nog meer verstoren. Dan zullen de Googles, de Amazon Freshes, de Cool Blues en de Ali Baba’s van deze wereld de supermarktwerkelijkheid op zijn kop gaan zetten. Het is niet zeker dat de supermarkt altijd een soort distributie-monopolie zal kunnen behouden tussen boer en klant. Als één dominosteen valt, dan zullen de andere niet zomaar overeind blijven.

DE KOMENDE 10 JAAR ZAL EEN KWART VAN DE WINKELCENTRA SLUITEN

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

13

IN BEELD

14

Fo o d ma ga z i n e m aan d 0000

Food mag a zi n e m aand 0 0 0 0

15

INTERVIEW

HORECADIER EN FOODVISIONAIR HANS STEENBERGEN:

‘SUPERMARKT PAST NIET BIJ DE NIEUWE TIJD’ ‘Supers moeten zichzelf opnieuw uitvinden. Maar ik betwijfel of ze dat ook kunnen’, zegt foodtrendwatcher Hans Steenbergen. ‘We zitten op een breukvlak in de tijd. De consument gaat compleet anders naar voeding kijken.’

Voor de supermarkt betekent dat ook het einde van de groei.

16

onder consumenten. Dat zit al breed in de mainstream.

Misschien is het niet altijd rationeel, maar zeker wel intuïtief. Van zo’n boekje als Wat Zit Er In Uw Eten gaan 200.000 exemplaren over de toonbank.’

Al geldt die omslag natuurlijk niet voor iedereen. ‘Ik vrees voor een maatschappelijke tweedeling, ook hier.

Tussen de foodies die meer moeite doen voor hun voeding en er meer voor willen betalen en de groep mensen die het geen donder interesseert.’

Google Twee keer per jaar vliegt Steenbergen naar San Francisco of Seattle om te praten met de wetenschappers die voor Google nadenken over eten en drinken op het werk. Daarvoor heeft de onderneming speciaal een laboratorium opgericht waar een kleine zeventig man werken. Het lab behandelt alle aspecten rond voeding, tot aan eigen moestuinen en bijenkorven toe.’

De internetreus beschouwt eten en drinken namelijk als hoeksteen van de bedrijfscultuur, weet Steenbergen: ‘Het restaurant is voor hen de plek waar mensen elkaar ontmoeten en waar creativiteit ontstaat.’

In Europese oren klinkt zo’n voedingslab overdreven, maar volgens de trendwatcher is het een teken van de tijd. ‘In de Verenigde Staten heeft men al veel eerder de verkeerde afslag genomen. Wat betreft voeding zijn de mensen daar het spoor helemaal bijster.

Gezinnen eten niet meer samen en elk gezinslid heeft zijn eigen deel van de koelkast. Dat is desastreus, want

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

F OTO : M I C H E L ZO E T E R

‘F

OOD is voor veel mensen een levensstijl geworden. Hoe je eet, waar je boodschappen doet en of je kunt koken, daarmee definiëren mensen zichzelf. Vroeger zei de bolide voor de deur iets over jou, nu is dat het eten op je bord.’

Foodtrends worden in de horeca jaren eerder zichtbaar dan in de supermarkt. Daarom is Hans Steenbergen de juiste man om mee vooruit te blikken op de toekomst van de levensmiddelensector.

De horecawatcher schetst afzonderlijke foodtrends die misschien wel bekend in de oren klinken. Maar iedereen onderschat volgens hem de aardverschuiving die er aan de hand is onder consumenten en de enorme stroomversnelling waarin deze trends de afgelopen vijf jaar zijn geraakt.

Op dit moment kantelt de houding ten opzichte van voeding en het huidige systeem van grootschalige voedselproductie, stelt Steenbergen. ‘Vergelijk het met de jaren vijftig en zestig toen de mensen nog onbekommerd een sigaretje opstaken. Op dat punt tussen onwetendheid en besef zitten we nu met eten. De wetenschap levert wekelijks nieuwe inzichten over voeding.

Dit is een fundamentele verandering. Achteraf zullen we verwonderd terugkijken – ‘dat we vroeger zo geproduceerd en gegeten hebben’.’

De omslag in het denken over voeding gebeurt volgens Steenbergen niet alleen in het hoofd van wetenschappers, gastronomen, opiniemakers en milieupredikers. ‘Het onbehagen over voedsel is wijdverspreid

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

17

INTERVIEW

zelf koken en het ritueel van samen eten is niet alleen goed voor de gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat het veel bijdraagt aan de kwaliteit van leven.’

Amerikanen leven onder zoveel druk dat ze niet meer aan koken toekomen. ‘Veel mensen daar kunnen ook niet meer koken. Ik hoop niet dat dit ons voorland is. Onze moeders konden nog kleding verstellen, maar dat doet ook niemand meer zelf.’

De generatie Amerikanen die nu opgroeit leeft korter dan hun ouders. ‘Dat roept enorme vragen op. De obesitasepidemie baart veel mensen zorgen. De VS geven 150 miljard dollar per jaar uit aan voedselgerelateerde ziekten. Je kunt dat met medicijnen proberen op te lossen, maar beter is het om het Amerikaanse dieet aan te pakken van te veel vlees, te veel suiker, te veel zout en vet.’

noemt als voorbeeld de site Koopeenkoe.nl, waar huishoudens samen een koe kopen en het vlees verdelen.

Voor mensen die moeite hebben met de bio-industrie is dat aantrekkelijk. Door het internet ligt de macht nu echt bij de consument, hij kan het zelf organiseren.

Mensen verenigen zich in inkoopclubs.’

Vroeger slachtten huishoudens samen ook een koe.

‘We gaan niet zozeer terug naar de tijd van onze ouders, maar naar de manier waarop onze grootouders het deden.’

Kleinschaligheid wint terrein. ‘Ik was laatst bij familieslachterij Visser in Lunteren. Die slacht enkele tientallen dieren per dag en verwerkt het vlees ter plekke.

Het vee komt van boeren uit de buurt, de beesten hebben dus niet honderden kilometers in de vrachtwagen gezeten en er wordt diervriendelijk geslacht. Dat voelt ook goed voor de consument.’

‘Halve garen’

‘ALS IK DE BAAS WAS BIJ AH? DAN WERDEN DE XL’S ZOALS DE AMSTERDAMSE FOODHALLEN’ F OTO : M I C H E L ZO E T E R

SLA De nieuwe horecaconcepten geven duidelijke aanwijzingen dat het consumentgedrag daadwerkelijk verandert. ‘Alle succesvolle concepten spelen in op de trend gezond-fast-casual. Zie de opkomst van de salad bars als SLA (in Amsterdam, red.) of juice bars. Neem de soep- of de noodletrend, dat zijn blijvertjes. Vrouwen zetten daarin de toon, zij pikken het eerder op dan mannen.’

Toprestaurants werken met producten van dichtbij, waarvan de herkomst duidelijk is. Het liefst kennen ze de boer. ‘Grote chefs kiezen voor streekgastronomie.

Ze zijn op zoek naar hun oorsprong en identiteit. Kijk naar Noma in Kopenhagen bijvoorbeeld. Dat wordt momenteel gezien als hét beste restaurant ter wereld.

De ‘nordic cuisine’ draait om eerbied voor het primaire product en om oude technieken zoals wecken en pekelen.’ Dat staat in schril contrast met de bijna scheikundige technieken die werden toegepast in de keuken van het Catalaanse El Bulli, de voorganger van Noma als beste restaurant.

Eerlijk eten Eerlijker eten, echter, puurder en geproduceerd op de menselijke maat. Dat is wat de consument wil. Ook in Nederland zoeken mensen naar mogelijkheden om meer grip te krijgen op hun voeding. Steenbergen

18

Terug naar vroeger betekent ook dat het ambacht omarmd wordt: zie de tsunami van jonge ondernemers die zelf worst maken, koffie branden en ouderwets brood bakken. Op Katendrecht, de voormalige hoerenbuurt van de Rotterdamse haven, zit de Fenix Food Factory. Een verzamelplek voor een stadsbrouwerij, patémakers, kaasmakers, een bakkerij, een ciderwinkel en een winkel die producten rechtstreeks van de boer verkoopt.

‘Deze jonge ondernemers nemen zelf de regie over de keten in handen. De koffiebrander koopt zijn bonen rechtstreeks van de boer en slaat zo de gebruikelijke tussenschakels over. Zo ontwikkelt zich een alternatief productiesysteem van omvang. Vroeger had je ook dergelijke alternatieven, maar dat bleef gerommel in de marge van ‘een stelletje halve garen’.’

De alternatieve stroming, met bekende namen als Hello Fresh en Willem&Drees, is alleen al lang niet meer klein, maar groeit juist hard. Zeker nu bezorger Leen Menken een goede oplossing biedt voor de fijndistributie.

De grote levensmiddelenfabrikanten houden de vinger aan de pols. ‘Hun grote kracht, hun massa, dreigt langzamerhand hun zwakte te worden. Met grote reclamebudgetten bepaalden zij de markt. Maar dat werkt dankzij internet niet meer. We krijgen een massa van niches.’

Steenbergen adviseert fabrikanten om een partnership aan te gaan met kleinschalige bedrijfjes. ‘Gebruik ze als lab en laat ze producten ontwikkelen die ook haalbaar zijn voor het supermarktkanaal.’

Beleving Supermarkten moeten snel bijleren om bij de tijd te blijven, meent Steenbergen. Anders gaat het gebrek aan beleving ze de kop kosten. ‘Een supermarkt is altijd hetzelfde, er zit geen verrassing in. Met het grote gevaar dat de consument geen enkele loyaliteit heeft aan jouw merk.’

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Amazon Voor de supermarktsector, verwend met jarenlange groeicijfers, betekenen de trends dat er een einde komt aan hun vanzelfsprekende groei. Alternatieve routes snoepen gegarandeerd meer omzet af. Ten koste van de speciaalzaken – met hun kleinschaligheid en ambachtelijkheid – zal de supermarkt niet meer groeien.

En als de koopkracht aantrekt, pakt de horeca weer wat verloren terrein terug.

Daarbovenop zullen online winkels een forse hap nemen uit de huishoudportemonnee, aldus Steenbergen.

‘DE KRACHT VAN LEVENSMIDDELEN FABRIKANTEN – HUN MASSA – WORDT HUN ZWAKTE’ Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

KORTOM...

Houding kantelt tegenover voedsel Het onbehagen over ons eten is wijdverspreid onder mainstream Food wordt een levensstijl Consument wil eerlijk, echt, ambacht en kleinschalig Supers missen vaardigheden om mee te gaan met de tijd

F OTO : H U G O P OT H A R S T

‘Ze moeten minder super en meer markt worden. Als ik de baas was bij Albert Heijn zou ik de XL-vestigingen meer inrichten zoals de Foodhallen in Amsterdam, met verse maaltijden, de etnische keuken en veel ruimte voor ambachtelijkheid.’ De Foodhallen vormen een soort overdekte markt, met stands waar je kunt eten.

Jumbo gaat met de opening van hun Foodmarkten al die kant op. ‘Ik vind het knap wat Jumbo heeft gedaan, ze proberen het in elk geval. Ook al levert het niet meteen geld op, ze zijn aan het leren.’

Steenbergen betwijfelt of supers wel de vaardigheden in huis hebben om zich aan te passen aan de nieuwe tijd: ‘Een supermarkt is ratio: cijfers, planning, logistiek. Terwijl de nieuwe tijd vraagt om sfeer, verbeelding, om creativiteit en gastvrijheid, eigenlijk om alles wat de horeca wél heeft. Dat zit absoluut niet in het dna van de supermarkt.’

Daarom is het volgens Steenbergen niet zo gek wat de Britse supermarktketen Tesco doet door in zee te gaan met Starbucks. ‘Horeca brengt traffic en beleving en levert meer op dan extra meters non food. Ook bij de consument zit daar een behoefte.’

Zo’n ‘supermarkt nieuwe stijl’ met veel ambachtelijkheid heeft behoorlijk wat personeel nodig op de winkelvloer, en veel afdelingen met bediening. Dat botst bijvoorbeeld met het feit dat bijna geen supermarkt nog een slager in dienst heeft. Steenbergen: ‘Ik weet ook niet of dit echt gaat gebeuren. De supers zijn allemaal als de dood voor hun prijsperceptie, bang om er te luxe uit te zien. Ze zitten met elkaar gevangen in de prijsklem.’

Hij wijst op de kaalslag die de webwinkels al hebben aangericht in de non food, met als gevolg leeglopende Nederlandse binnensteden. ‘En in de VS is het bezoek aan de shopping mall in vijf jaar tijd bijna gehalveerd.’

Webgigant Amazon heeft zich daar inmiddels met succes ook op levensmiddelenbezorging gestort, zonder fysieke winkels. ‘AmazonFresh experimenteert met bezorging binnen twee uur. 17 Procent van de prijs gaat naar Amazon. Dan blijft er voor de producent een stuk meer over dan hij krijgt van de supermarkten.’

Voor de supermarkt betekent dit dat zijn grote kracht, het one-stop-shopping, aan belang inboet voor de consument. ‘Want als die zijn bulk online bestelt, hoeft hij alleen nog de deur uit voor het vers.’

En waarom zou hij dat vers niet halen bij Van der Valk? De roemruchte horecafamilie opent een serie verswinkels bij haar restaurants. Dat wordt gegarandeerd een succes, zegt Steenbergen. ‘Van der Valk heeft de parkeerterreinen al en de achterkant van hun operatie is op orde. Bovendien zijn het briljante ondernemers.’

19

COVERSTORY

Met vooruitgeschoven posten verkennen supermarktketens hun grenzen. Soms lijden ze nederlagen en trekken zich terug uit een onbekend gebied. Anderen slagen door stug vol te houden. De concurrentie is moordend.

B R O N : D I S T R I F O O D DY N A M I C S

20

DE REGIO Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Edwin Rensen

GRENSOVERSCHRIJDENDE AMBITIES LASTIG TE REALISEREN IN VERDRINGINGSMARKT Ze floreren in hun eigen gebied: regionale supermarktketens met een eigen identiteit.

Maar ze zijn uitgegroeid en moeten de comfortzone verlaten om verder te excelleren.

Tot 10 jaar geleden was het eenvoudiger om groeiambities te verwezenlijken. De zwakke broeders zijn echter verdwenen en voorzichtigheid is troef. Buiten de regio is er veel onbekendheid bij de consument. 'In onze thuishaven bereiken we twee keer zo snel de streefomzet.'

NALEN RUKKEN OP Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

21

COVERSTORY

Gescheiden Expansie is al snel het toverwoord als ketens niet verder kunnen groeien in hun regio. Het uitsmeren van vaste kosten over een grotere omzet is domweg aantrekkelijker. Toch zitten er voor het totale supermarktlandschap in Nederland óók grote risico's aan deze grensoverschrijdende activiteiten. 'De vierkante meterdruk wordt op deze manier alleen nóg maar groter', stelt directeur Marcel van Aalst van EFMI Business School. 'Doordat de volumes niet meer vanzelf groeien heeft de Nederlandse markt alle kenmerken van een verdringingsmarkt, en dat zorgt voor moordende concurrentie. Zo'n heftige strijd is natuurlijk ook wel weer uitdagend. In tijden als deze worden de mannen van de jongens gescheiden.' Tot tien jaar geleden was het makkelijker om groeiambities te verwezenlijken buiten de eigen grenzen maar de zwakkere broeders zijn langzamerhand verdwenen uit het supermarktlandschap.

'Sindsdien is het nog lastiger om formules die in hun eigen regio succesvol zijn om te zetten naar een ander marktgebied', laat ook supermarktdeskundige Erik Hemmes weten. Toch zijn er ook volgens hem duidelijk bewegingen zichtbaar van formules die zich profileren in andere gebieden. 'Verder kijken dus, want automatische groei is er niet meer bij.'

Poiesz-infuus Verder kijken doet supermarktketen Poiesz zeker. En met beleid. In Friesland is de keten dominant, maar

F OTO : H E R B E R T W I G G E R M A N

O

M niet op de eigen omzet te kannibaliseren zijn regionaal sterke supermarktketens als Poiesz, Jan Linders, Deen, Vomar en Hoogvliet letterlijk op zoek naar hun grenzen. Ze zijn krachtig in hun eigen gebied, groeien uit hun jasje en rukken gestaag op. Maar het is niet iedere keten gegeven om óók op onbekend terrein succesvol te zijn. Om buiten de thuismarkt te slagen zijn kleine stappen nodig. De enorme slagkracht die Jumbo heeft tentoongespreid door in een vrij hoog tempo heel Nederland te veroveren is een uitzondering die de regel bevestigt.

In de Utrechtse groeiwijk Terwijde opende Vomar in november. Veel consumenten zijn daar totaal onbekend met de goedkope service-formule.

ook in andere noordelijke provincies wordt de zoektocht naar nieuwe locaties geïntensiveerd. Inmiddels telt Poiesz 69 vestigingen. Halverwege vorig jaar nam het supermarkten van Jumbo over in Musselkanaal, Norg, Stadskanaal, Veendam en Heerenveen. Poiesz Vastgoed verwierf het eigendom van de winkelpanden waarin de overgenomen supermarkten in Norg, Stadskanaal en Heerenveen zijn gevestigd. 'We zijn een trots en gezond familiebedrijf en het is een luxe dat we ons eigen groeitempo kunnen bepalen', stelt commercieel directeur Rob Terstappen. 'We zoeken continu naar witte vlekken en zitten bovenop de markt.' Het is voor Terstappen wel duidelijk geworden dat vestigen in een nieuw gebied niet meevalt. 'Als we op een plek in Groningen openen waar we onbekend zijn, besteden we veel meer tijd en energie aan de openingscampagne. In Nieuwe Pekela hebben we alle medewerkers van de overgenomen C1000 eerst aan het Poiesz-infuus gelegd. Ze hebben intensieve trainingen gevolgd en uitleg gekregen over alle ins en outs van ons familiebedrijf. Ook verspreiden we extra folders in de regio en

F OTO : H E R B E R T W I G G E R M A N

'DOORDAT DE VOLUMES NIET MEER VANZELF GROEIEN HEEFT DE NEDERLANDSE MARKT ALLE KENMERKEN VAN EEN VERDRINGINGSMARKT, EN DAT ZORGT VOOR MOORDENDE CONCURRENTIE.' 22

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

F OTO : P E N N F OTO G R A F I E

zorgen voor publicaties in kranten. De bekende gezichten van personeelsleden spelen daarbij een belangrijke rol. Die vormen immers het houvast voor de consument. We hebben in een onbekend gebied gemiddeld twee jaar nodig om te groeien naar het omzetniveau dat we nastreven. In onze thuishaven Friesland bereiken we twee keer zo snel de streefomzet.'

Commercieel directeur Rob Terstappen van Poiesz: 'De bekende gezichten van personeelsleden spelen in een nieuwe gebied een belangrijke rol in de promo-campagnes.

Zij vormen het houvast voor de consument.'

winkeling' van de Friese plaats. 'En dan heeft Poiesz toch meer krediet bij de bevolking waardoor het hen wél lukt.' Waar Poiesz in Friesland dicteert doet Jan Linders dat in Limburg. 'Het is heel goed dat deze keten kiest voor een stap voor stap aanpak. Je ziet Linders steeds meer richting Brabant opschuiven. Niet al te ver van huis, het logistieke model moet immers ook rondgerekend worden', aldus Van Aalst.

Bastions

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Lokale gemeenschap Marc Ruis (ex-Edah, Laurus) en tegenwoordig werkzaam als communicatie-adviseur, denkt dat er zelfs in deze tijd kansen liggen om buiten de eigen regio te slagen. Maar niet door alleen op de traditionele manier van 'prijs' en 'assortiment' te concurreren. 'We leven anno 2015 in een andere wereld. Een keten moet véél meer bieden dan alleen levensmiddelen en non-food.

Vanuit een stuk maatschappelijke betrokkenheid moet een band worden aangegaan met de lokale gemeen-

F OTO : H A N S B A N U S

Een tijdje aanzien of het in een ander gebied lukt is prima, maar volhouden tegen beter weten in leidt niet altijd tot het gewenste effect. Hoewel Dirk het in veel provincies prima doet heeft het zich uit Friesland, Twente en Brabant teruggetrokken. Een onbekendere formule is vaak net niet sterk genoeg om op mindere locaties te openen, waar de voor inwoners bekendere ketens wél slagen. Dirk van de Broek breidde in 2006 uit richting Friesland , maar trok zich zes jaar later terug om zich meer op de kerngebieden te richten. Filialen in Wolvega en Drachten werden door Detailresult verkocht aan Poiesz. Marcel van Aalst vindt het éxtra gecompliceerd om in provincies als Friesland en Limburg te slagen.' Dat zijn binnen Nederland lastige bastions om doorheen te dringen. De bevolking heeft er een sterk regionale binding en is trots op het eigen erfgoed. Het valt dus niet mee om daar als Randstedelijke formule te slagen. Wanneer het niet lukt, getuigt het juíst van daadkracht om niet nog vijf jaar door te gaan.

Dan maar een streep er onder. Een keten die het ergens probeert en niet slaagt, moet tijdig bakzeil halen.' Het verbaast ook Erik Hemmes niet dat de keten Friesland heeft verlaten. Volgens hem lok je niet zomaar klanten meer weg bij andere ketens. Die tijd is geweest. In Wolvega lag het sluiten van de Dirk-winkel niet alleen aan de onbekendheid in de regio, maar óók aan de 'overbe-

In Musselkanaal heeft Poiesz twee jaar nodig om de streefomzet te halen. Dat gaat in thuishaven Friesland twee keer zo snel.

23

F OTO : M A R T E N S A N D B U R G F OTO G R A F I E

COVERSTORY

Medewerkers van Poiesz worden eerst aan het 'Poieszinfuus' gelegd. De keten telt inmiddels 69 vestigingen.

schap. Dat maakt de kans op succes in een nieuw gebied groter. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat een filiaalbedrijf in dat opzicht minder mogelijkheden heeft vanwege de landelijke aansturing.' Ruis denkt verder dat bij het betreden van een nieuw marktgebied in korte tijd veel reuring moet worden gemaakt. 'Toon aan dat je van toegevoegde waarde bent. En denk niet dat het na 4 weken, als het nieuwe er vanaf is, vanzelf gaat.

Mensen vergeten snel. Besef dat de consument bijna dagelijks via reclame wordt bestookt door de grote nationale ketens. Het valt niet mee daar tegenop te boksen.'

Aldi-plus Vomar is ook een voorbeeld van een keten die voorzichtig bezig is het marktgebied te verruimen. Maar dat blijkt niet mee te vallen. Enkele maanden geleden kwam het Noord-Hollandse familiebedrijf opvallend voor de dag in de supermarktstrijd die losbarstte in het Utrechtse winkelcentrum Terwijde. Albert Heijn en Aldi kenden de bewoners al wel, maar Vomar was nieuw. 'Ik dacht dat het een soort Aldi-plus zou zijn,' was een reactie van een van de klanten. Beter kon de onbekendheid niet worden getypeerd. Vomar–directeur Aart van

Haren gaf als reden voor het uitstapje in Utrecht op dat er in de groeiwijk behoefte is aan een service-formule die goedkoop is. Maar Vomar wordt in de markt óók genoemd als een formule die het afgelopen jaar flink heeft ingeleverd, zoekende is en misschien dáárom wel buiten de gebaande paden zoekt. 'Blijkbaar kijken ze met deze moves in de regio Utrecht naar de lange termijn, want direct winst maken is er momenteel zeker niet bij,' stelt Hemmes. Marcel van Aalst begrijpt de move van Vomar wél. 'De eigen vastgoed-tak kan Vomar wellicht helpen om in groeiwijken nieuwe klantenkringen aan te boren. ' Het was de 62e vestiging van de keten die vooral bekend is binnen de driehoek Den Helder – Noordwijk – Almere. Eind van dit jaar wil Vomar ook openen in De Meern en Maarsendorp. 'Het moet Vomar-geel gaan kleuren in Utrecht', zei Van Haren over deze uitstapjes. Het zal lastig worden. Ook voor een regionaal sterke keten als Deen is op een bepaald moment verdere groei in het Noord-Hollandse haast niet meer mogelijk. Dus wordt het heil gezocht buiten de regio. Met name in Flevoland heeft de keten de laatste jaren winkels geopend. Recent opende Deen ook in het Gelderse Harderwijk een filiaal.

'EEN KETEN MOET IN ONBEKEND GEBIED MEER BIEDEN DAN ALLEEN LEVENSMIDDELEN EN NONFOOD. VANUIT EEN STUK MAATSCHAPPELIJKE BETROKKENHEID MOET EEN BAND WORDEN AANGEGAAN MET DE LOKALE GEMEENSCHAP.' 24

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Factor tijd

Jan Linders ervaart, hier in de vestiging in Lent bij Nijmegen, dat het typische assortiment met de zuidelijke smaak een langere weg nodig heeft om bij de mensen aan te slaan.

Voorsorteren Het langzaam buiten de eigen oevers treden was niet de strategie die Jumbo voor ogen had. Hét voorbeeld van een keten die spotte met de wetten die gelden voor een geleidelijke aanpak. Van Aalst: 'Een verhaal op zich. Ze hebben hun groeiambities nooit onder stoelen of banken gestoken en zijn al in een heel vroeg stadium landelijk gaan adverteren met tv-spotjes. Daar werd aanvankelijk vreemd tegenaan gekeken, maar het was een perfecte manier van voorsorteren. Het was destijds heel opmerkelijk dat Jumbo opeens in Groningen voet aan de grond kreeg. Al snel kende heel Nederland de keten waarmee de belangrijkste hobbel – onbekendheid in de nieuwe marktgebieden – werd weggenomen. Hiermee hadden ze al een 1-0 voorsprong. Ook werden met Jumbo-autootjes de nieuwe gebieden bewerkt, ruim voordat de winkels openden. Een geoliede marketingmachine dus, maar daar staat een enorm kostenplaatje tegenover en dat is niet voor veel ketens weggelegd.'

KORTOM De vierkante meterdruk wordt door grensoverschrijdende activiteiten groter Nederland heeft alle kenmerken van een verdringingsmarkt De inktvlekstrategie is de beste manier om buiten de regio succesvol te zijn Het is extra gecompliceerd om in provincies als Limburg en Friesland te slagen

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

De factor 'tijd' en 'niet opgeven' spelen een belangrijke rol bij het al dan niet slagen buiten bekend terrein. Emté heeft er ook wat jaartjes over gedaan om succesvol te kunnen zijn in Twente; de naam Sanders was sinds 1955 diep geworteld in de samenleving. Die poets je niet zomaar weg met een onbekende naam. Het Limburgse Jan Linders ervaart in stedelijke gebieden als knooppunt Arnhem-Nijmegen en Eindhoven, waar recentelijk supermarkten zijn toegevoegd dat het typische assortiment met de zuidelijke smaak een langere weg nodig heeft om bij de mensen aan te slaan. 'Maar we merken ook dat de herkomst

van onze producten ook in Brabant en Gelderland tot de verbeelding spreekt. We hebben niet louter Limburgs assortiment in onze supermarkten. Al ons varkensvlees komt bijvoorbeeld uit de regio Helmond en onze groente en fruit halen we ook uit de regio Arnhem-Nijmegen,' aldus Arjen Bartens namens Jan Linders. 'In de openingscampagnes leggen we met speciale folders de formule uit. De signing in de supermarkten helpt de klant ook op weg en verder worden de nieuwe klanten ondergedompeld in onze formule met jaarlijkse themacampagnes als Streekweken en de Club Spaar

Hoogvliet zoekt grens op met Hedel Hoogvliet is sinds februari 2009 gevestigd in Hedel, gelegen aan de Gelderse Maas en flink verwijderd van andere vestigingen in vooral Noord- en Zuid-Holland. Bedrijfsleider Maikel de Man van Hoogvliet Hedel zegt dat het een spannende aangelegenheid was om er voet aan de grond te krijgen.

'Nu na ruim vijf jaar hoor je de klant er niet meer over. Waar in het begin 1 op de 5 klanten ons niet kende, is dat nu 1 op de 20.

We zitten hier prima, de dichtstbijzijnde Nettorama die te vergelijken is met onze formule, is in Den Bosch gevestigd.' Dat het Hoogvliet gelukt is te slagen in Hedel, heeft vooral te maken met de inhoud van de formule laat Denise Smit namens Hoogvliet

weten. 'Lage prijzen, goede service. Hiermee kunnen we de klant, ook in gebieden waar onze naam nog niet gevestigd is, overtuigen.' Hoogvliet beaamt dat het niet meevalt om op onbekend terrein voet aan de grond te krijgen. Of Hoogvliet in de toekomst de grenzen nog verder opzoekt ? ' Concrete plannen zijn hier niet voor.'

De Hoogvliet-vestigingen.

Rechts onderin de vestiging Hedel.

25

INTERVIEW

26

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Joep Meijsen

MARK DICKINSON: SUPERMARKT MOET MEER MERKENBOUWER ZIJN

‘HUISMERK MOET CATEGORY GAAN LEIDEN’ Supermarkten moeten zich gaan gedragen als echte merkeigenaars om huismerken een volgende stap te laten maken. Ook online wacht een uit daging om private label te laten groeien.

M

ARK Dickinson geldt als een belangrijke expert op het gebied van huismerken. Als executive vice president bij private labelbedrijf Daymon Worldwide werkte hij voor retailers in twintig landen en was hij verantwoordelijk voor een omzet van meer dan vier miljard dollar. Tegenwoordig is hij mede-eigenaar van een eigen consultancybureau op het gebied van private labels, Emerge Strategic Solutions. Op 10 maart is hij één van de sprekers tijdens het Private Label Congres in Driebergen. Foodmagazine sprak vast met hem.

F OTO : E M E R G E

Wat is de belangrijkste boodschap die u gaat uitdragen tijdens het congres?

‘Ik wil vooral pleiten voor waakzaamheid. Om eigen merken verder te laten groeien is het van groot belang dat we consumententrends goed begrijpen, dat we investeren in nieuwe media om het verhaal achter het merk te vertellen en dat we meer gaan experimenteren en avontuurlijker worden bij het ontwikkelen van nieuwe producten. De grote A-merkfabrikanten zijn nog nooit zo kwetsbaar geweest als nu. Ze innoveren niet, maar kopen innovatie via overnames, zoals Plum Organics, Annies Naturals en Bolthouse Farms in de VS. Ze groeien door overnames, terwijl huismerken zich in een goede positie bevinden om te groeien door authenticiteit.’

U heeft wereldwijd gewerkt met retailers, van Aeon in Japan, via Massmarkt in Zuid-Afrika en Eurocash in Polen tot Jumbo in Nederland. Welke keten zet

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

volgens u de standaard waaraan andere supermarkten zich kunnen optrekken?

‘Het klinkt wellicht cliché en wat bevooroordeeld als Amerikaan, maar voor mij is Wegmans nog altijd hét voorbeeld voor anderen. Ik heb vorige week nog een rondje gemaakt langs hun winkels en zag een nieuw product dat ze hadden ontwikkeld onder de naam Tom Tom-saus. Een door henzelf ontwikkelde chilisaus in Aziatische stijl. Geïnspireerd door de horeca en ontwikkeld in nauwe samenwerking met toeleveranciers. In de winkel is het op maar liefst twintig verschillende plekken te vinden. Hun huisblad Menu laat zien hoe je ermee kunt koken, het nieuwe product wordt ondersteund door alle social media van het bedrijf en ga zo maar door. Wegmans is niet bang steeds weer nieuwe producten uit te vinden en vooruit te lopen op trends zoals gemak, gezondheid en eenvoud. Dit wordt versterkt door een eigen merkprogramma met een penetratie van meer dan 40 procent.’

Raadt u retailers aan om hun huismerk uit te besteden aan een derde partij, zoals uw voormalige werkgever Daymon?

‘Ik denk dat geen enkele retailer zijn huismerk moet outsourcen. Het hart van private label moet kloppen in de eigen organisatie om succesvol te zijn. Dat is één van de redenen waarom ik na mijn vertrek bij Daymon samen met partner Perry Seelert Emerge heb opgericht.

Hij meer vanuit de marketingkant, ik vanuit de operatie. Als consultants helpen we bedrijven om hun huismerk naar een hoger niveau te tillen.’

27

Het Nationale

Dinsdag 10 maart 2015 | Landgoed De Horst in Driebergen Heeft het private label in de Nederlandse markt zijn verzadigingsfase bereikt?

Na tien achtereenvolgende jaren van groei is er in de afgelopen twee jaar een duidelijke kentering zichtbaar en loopt het omzetaandeel van huismerken langzaam terug. De grote vraag is of er sprake is van een structurele omslag of dat het tijd wordt dat retailers en producenten hun huismerkvisie en -beleid ingrijpend wijzigen om een nieuwe periode van groei te realiseren.

Tijdens de 2e editie van het Nationale Private Label Congres nemen we de groeipotentie van het private label kritisch onder de loep vanuit vijf verschillende perspectieven:

1. Concurrentie

Laurens Sloot Hoogleraar Retail Marketing RuG en EFMI Business School

Pieter Paul Verheggen Algemeen directeur Motivaction

Patrick van der Zee Retail director IRI Nederland

Hans Roelofs CEO Refresco

Leon Broer Marketing directeur Koninklijke Peijnenburg

Eric Leebeek Commercieel directeur Plus Retail

Mark Dickinson Co-founder Emerge en voormalig Executive Vice President Daymon Worldwide

Komt toekomstige private label groei vooral van budget- of van exclusievere lijnen, welke ruimte is er voor private brand concepten van retailers en in hoeverre is de huidige prijsstrategie van huismerken nog houdbaar in een wereld waarin Lidl sterk groeit met exclusieve kwaliteitsconcepten tegen scherpe prijzen?

2. Internationaal Hoe verandert de private label strategie van internationale retailers, wat kunnen wij daar in Nederland van leren en welke kansen biedt dat voor huismerkproducenten?

3. Sourcing

Wat zijn de gevolgen van de toenemende volatiliteit en schaarste op de grondstoffenmarkten voor de sourcing van huismerken en in hoeverre is internationalisatie een noodzakelijke voorwaarde om een sterke inkooppositie te behouden?

4. Shopper

Wie is nu eigenlijk de Nederlandse huismerkkoper, wat vindt die shopper wel en niet belangrijk bij levensmiddelenaankopen en wat is de impact van trends als gezondheid en duurzaamheid op het huismerkbeleid van retailers?

5. Productie

Leo Kivits Hoofddocent Retail Management EFMI Business School

Gaan A-merkfabrikanten hun productie in toenemende mate uitbesteden aan daarin gespecialiseerde producenten of worden de A-merkfabrikanten de nieuwe private label producenten van de toekomst?

Deze en andere vragen komen tijdens het congres onder leiding van dagvoorzitter Leo Kivits (EFMI Business School) op kritische wijze aan bod. Topsprekers uit de handel, industrie en wetenschap delen hun visie met de deelnemende directieleden en senior managers van retailers, huismerkproducenten

Schrijf u nu in via: www.privatelabelcongres.nl

F OTO : E M E R G E

Hoe kijkt u naar de situatie rondom huismerken op de Nederlandse markt?

Tweede Private Label Congres

‘Nederlandse consumenten zijn zeer positief over huismerken en omarmen ze. Dat is een situatie waar retailers hard voor hebben gewerkt. Je hoeft Nederlandse consumenten niet meer te overtuigen van de waarde van huismerken, maar het kan allemaal nog naar een hoger niveau worden getild. Bijvoorbeeld door de betere inzet van technologie om de uitstraling van huismerken te versterken. Vooral voor de zogenoemde Millennial-generatie is technologie iets vanzelfsprekends.

Het succes van Aldi en Lidl heeft, net als elders in Europa, invloed op de Nederlandse markt. Maar de eigen merkstrategie om dit tegen te gaan, hoeft geen imitatie van de aanpak door de discounters te zijn. Daarover zal ik tijdens het congres in maart zeker spreken.’

De tweede editie van het Nationale Private Label Congres wordt op dinsdag 10 maart gehouden op Landgoed De Horst in Driebergen. Tijdens het congres wordt onder leiding van dagvoorzitter Leo Kivits (EFMI Business School) het private label vanuit verschillende perspectieven kritisch onder de loep genomen.

Sprekers zijn topman Hans Roelofs van Refresco, commercieel directeur Eric Leebeek van Plus, marketing directeur Leon Broer van Koninklijke Peijnenburg, Patrick van der Zee van IRI, hoogleraar retail marketing Laurens Sloot en Mark Dickinson van Emerge. Gezamenlijk geven zij antwoord op de vraag of het private label op de Nederlandse markt zijn verzadigingsfase heeft bereikt of dat retailers en producenten door wijziging van hun huismerkvisie en -beleid een nieuwe fase van groei kunnen realiseren. www.privatelabelcongres.nl

Mark Dickinson: ‘De algemene acceptatie van private label is een fundamentele verandering in het gedrag van consumenten die wereldwijd zichtbaar is.’

‘Dit is simpelweg bewijs dat de grote merken niet passief afwachten en de strijd hebben opgegeven. Ze vechten terug. Dat is precies de reden waarom we voortdurend moeten blijven investeren in het begrijpen van consumententrends, in nieuwe media om onze merken te promoten en waakzamer moeten zijn dan ooit tevoren. Hier in de VS zie je dat de A-merken met specifieke producten komen om kopers van huismerken te verleiden weer hun producten te kopen. Zo heeft Procter & Gamble onder het merk Charmin een Basic-variant gelanceerd.

Daarom is het niet meer voldoende om als huismerk de trend van de A-merken te volgen. Wees geen volger, maar wordt als huismerk leider in assortimentsgroepen.’

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Het marktaandeel van eigen merken is in Nederland in 2014 iets gedaald. Verbaast u dat?

Helpt de opmars van online supermarkten huismerken of juist niet?

‘Op dit moment is het vooral een obstakel, omdat het zo twee-dimensionaal is. Je ziet vaak een vaag, klein plaatje, voorzien van een prijs als onderdeel van een lange lijst met producten. De huismerken staan vaak ook onderaan in het overzicht. Het is moeilijk om het verhaal van je product te vertellen op zo’n pagina en dit is waar de grote A-merken met hun imagocampagnes in het voordeel zijn. Het is opvallend dat een snelle groeier in de Verenigde Staten, Amazon, amper iets doet met

‘DE GROTE A-MERKFABRIKANTEN ZIJN NOG NOOIT ZO KWETSBAAR GEWEEST ALS NU.’ Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

huismerken. Retailers zullen het verhaal achter hun huismerken veel nadrukkelijker online moeten vertellen. Je ziet nu al dat bij veel retailers de verantwoordelijken voor het huismerk niet langer inkopers zijn, maar verfijnde merkenbouwers met ervaring bij de grote Amerken. Supermarkten moeten zich gaan gedragen als merkeigenaren.’

Wat zijn in uw visie de opmerkelijkste recente ontwikkelingen in private label?

‘Het allerbelangrijkste is de algemene acceptatie van private label. De belangrijkste buitensportketen van de VS is Recreation Equipment Inc. (REI) en hun eigen merk tenten verkoopt beter dan die van het merk Northface, bij de bouwmarkten van Lowe’s verkoopt het gereedschap van hun Kobalt-merk beter dan het materiaal van veel topmerken en de Kenmore-barbecues van Sears verkopen beter dan die van het merk Weber. Het biologische huismerk van Safeway is inmiddels één van de grootste biologische merken van het land. We praten over een fundamentele verandering in het gedrag van consumenten die wereldwijd zichtbaar is.’

Meer informatie: www.emergefromthepack.com

29

VOEDSELCOLLECTIEVEN

Tekst: Edwin Rensen

De supermarkt kan bij een voedselcollectief alleen maar toekijken. De consument en de teler regelen samen deze alternatieve vorm van voedseldistributie. De prijzen van de artikelen zijn lager en de producent krijgt een hogere prijs. Het fenomeen wordt snel populairder.

V

OEDSELCOLLECTIEVEN zetten supermarkten buitenspel. Ze komen er bij deze vorm van regionale en lokale voedseldistributie niet aan te pas. Steeds meer consumenten maken gebruik van de collectieven die wat doen denken aan de coöperaties zoals die in de 19e eeuw ontstonden: fabrieksarbeiders brachten destijds gezamenlijk geld bijeen om levensmiddelen in te kopen. Lage lonen en de slechte kwaliteit van voedingsproducten dreef hen naar elkaar toe. Anno 2015 zijn de ‘oneerlijke producten’ van de supermarkt de reden. In onder meer Eindhoven, Amsterdam, Almere, Utrecht, Tilburg, Boxtel, Den Haag, Groningen en Amersfoort zijn collectieven van start gegaan. ‘En in het noorden van het land volgen er de komende weken nog twee’, laat Corjan Tolkamp van de Amsterdamse stichting Foodcoop weten. Deze stichting, die een halfjaar geleden van start ging, biedt begeleiding bij het starten van een collectief. Dat is nodig, want er is veel onbekendheid in het land, terwijl de consument er in steeds meer plaatsen wél om vraagt.

F OTO : E D W I N R E N S E N

Niet eerlijk

Abel Herzberger: ‘ Voedselsoevereiniteit terugbrengen waar het hoort.’

30

In Amersfoort is het collectief vier jaar geleden uit idealistisch oogpunt begonnen met twintig belangstellenden. ‘We krijgen er nu ieder halfjaar zo’n dertig leden bij, die gemiddeld voor € 30 per week inkopen’, zegt initiator Abel Herzberger. ‘We hebben 250 leden zonder dat we aan pr doen. Het is een organische groei, omdat de samenleving begint te beseffen dat de producten die in de supermarkt liggen niet altijd eerlijke producten zijn.’ Herzberger stelt dat de levensmiddelenindustrie en de handel bepalen wat er in de supermarkt ligt en wat de producent of teler ervoor krijgt. De consument heeft er te weinig over te vertellen en groente en fruit is

vaak bespoten of bewerkt. Ook hebben veel producten volgens hem ongeoorloofde toevoegingen. ‘Wij willen de voedselsoevereiniteit terugbrengen op de plek waar het hoort. Ik bedoel daarmee dat de consumenten en de boeren veel meer zeggenschap krijgen,’ legt Herzberger uit. De leden van het collectief kopen biologische producten rechtstreeks bij telers binnen een straal van 25 kilometer rond Amersfoort. De tussenhandel valt weg en het aantal voedselkilometers, en dus de C02-uitstoot, is laag. De leden krijgen iedere week een bestellijst, samengesteld op basis van het assortiment dat de telers die week kunnen bieden. Op donderdagochtend worden de producten door vrijwilligers van het chauffeursteam opgehaald en op donderdagavond en vrijdagochtend kunnen de leden de producten afhalen in een loods. Er wordt van hen een tegenprestatie gevraagd in de vorm van vrijwilligerswerk en ze betalen als lidmaatschap een klein bedrag. Herzberger: ‘Over de vraagprijs van de boeren berekenen we voor onze leden een marge van 8 procent. Deze gelden worden gebruikt om de kosten van het distributieproces te dekken. We maken geen winst.’

Hype Abel Herzberger erkent dat ook supermarkten op steeds grotere schaal biologische producten verkopen, maar dat gebeurt alleen maar omdat ze willen dat de klanten niet weglopen. ‘Ik wil hier niet alléén maar negatief over zijn, want het voordeel is dat het landbouwareaal biologisch hierdoor groter wordt. Maar wanneer je bij een supermarkt biologisch inkoopt, gaat het geld in mijn ogen naar een verfoeid systeem. Wanneer ketens zien dat de hype rond biologisch voorbij is, stoppen ze er net zo makkelijk weer mee. Het draait alleen

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

F OTO : TO N K A S T E R M A N S

TELER EN KLANT LATEN SUPER LINKS LIGGEN

Voedselcollectieven vormen (nog) geen serieuze bedreiging voor de supermarkt. Maar het aantal stijgt wel.

om geld,’ laat Herzberger niets aan duidelijkheid te wensen over. Omdat voedselcollectieven in ons land nog in de kinderschoenen staan, beleggen de Amersfoortse initiatiefnemers periodiek bijeenkomsten met collega’s van soortgelijke varianten in het land, om van elkaar te leren. Het aantal is nog te laag om van serieuze concurrentie voor de supermarkt te spreken. De omzetten zijn in die zin te verwaarlozen, maar volgens Herzberger houden de ketens de ontwikkelingen heel nauwlettend in de gaten. ‘Die signalen hebben we. Natuurlijk wordt er gekeken hoe het denken in de samenleving is. Niet voor niets zien we het aantal biologische producten en streekproducten in de supermarkten snel groeien.’

Corjan Tolkamp van Stichting FoodCoop schiet de beginnende voedselcollectieven sinds een halfjaar te hulp. ‘Waarom zou iedereen het wiel opnieuw moeten uitvinden? Wij hebben software ontwikkeld voor het bestelsysteem, het up to date houden van leveranciersgegevens, betaalsystemen en het verdelen van goederen.

Alles om de start makkelijker te maken’, aldus Tolkamp, die zo’n groei waarneemt dat er in sommige steden zelfs afhaalpunten ontstaan. Er zijn verschillende vari-

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

anten denkbaar, zoals coöperatieve voedselnetwerken, coöperatieve markten en coöperatieve winkels of stichtingen. In Amersfoort is niet voor een rechtspersoon gekozen. ‘Dan krijg je te maken met een bestuur en worden de leden passief. Wij vinden dat de betrokkenheid hoog moet zijn: dan is men bereid om in het chauffeursteam te participeren of bestellijsten samen te stellen’, aldus grondlegger Abel Herzberger.

FoodCoop Stichting FoodCoop in Amsterdam gaat de naam aanpassen. Dit na een eis van supermarktketen Coop. Het zou volgens de supermarkt tot onduidelijkheid in de markt leiden. Coop is van mening dat er door de bijna gelijkluidende handelsnaam verwarring op kan treden bij het grote publiek. Coop vloeit voort uit

een coöperatieve bedrijfsvorm die anno 1891 is ontstaan. In 2001 kwam de fusie tussen Coop Nederland en de groothandelscoöperatie Codis tot stand. Coop Supermarkten was een feit. Met de fusie in 2001 is geschiedenis geschreven: een coöperatie van consumenten en ondernemers.

31

INTERVIEW

Tekst: Henri Maarse

VADER KLAAS BOON VERTREKT, ZOON WILLEM VOLGT HEM OP

‘DE AARDIGHEID VAN HET BOODSCHAPPEN DOEN TERUG IN DE SUPERMARKT’ Operatie Elisabeth. Het is de codenaam voor het veranderingsproces dat groothandel Boon doormaakt. Met maar één doel. ‘Elisabeth was de oprichtster van dit bedrijf. Zij had altijd de klant op haar netvlies. In de hectiek van alledag raken we het zicht op die klant soms kwijt. Ja, dat geldt ook voor ons bedrijf ‘, zegt de nieuw toegetreden directeur Willem Boon. ‘Het zou toch mooi zijn als we de aardigheid van het boodschappen doen weer in de supermarkt terug kunnen krijgen’, zegt vader en vertrekkend directeur Klaas Boon.

32

een index van 103.1 eindigt, kun je niet anders dan tevreden zijn.’

Voor dit jaar hebben ze in Sliedrecht de lat hoog gelegd. Arij: ‘We verwachten dit jaar voor de groothandel een omzetgroei tussen de 10 en 15 procent te realiseren. Nee, we doen niet aan luchtfietserij. Zeker, het is ambitieus, maar evenzeer realistisch.’

Maar waar moet die groei vandaan komen?

Klaas: ‘Wij gaan ervan uit dat een derde uit de supermarkten komt, een derde uit de export en een derde uit de samenwerking met Verscentrum Nederland (VCN).

Dat is een bezorgservice die voornamelijk aan instellingen levert en verschillende logistieke stromen bij elkaar brengt. Zo worden er onder meer maaltijden aan huis bezorgd. En het aardige van VCN is dat we via hen online ervaring opdoen.’

Jullie hebben eind 2013 in Vlaardingen de formule Boon’s Markt gelanceerd om competitief te zijn in markten met veel concurrentie. Hoe gaat het daarmee?

Klaas wil even een correctie. Boon’s Markt is weliswaar prijsagressiever dan MCD, maar het verschil zit ’m er

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

F OTO ’ S : R O E L D I J K S T R A

E

EN interview met de directie van Boon. Dat komt zelden voor. Het bedrijf, dat inmiddels 126 jaar bestaat en daarmee bijna net zo oud is als Albert Heijn, opereert het liefste in de schaduw en acht bescheidenheid een groot goed. De wijze waarop Klaas Boon in december vorig jaar na 53 jaar zijn vertrek bij het familiebedrijf aankondigde, is illustratief. Geen receptie, geen uiterlijk vertoon, maar een persoonlijke brief. Uit die brief spreekt wel trots. Trots op het bedrijf, trots op het feit dat hij daarvoor heeft mogen werken en vooral trots op het feit dat zijn zoon Willem nu in zijn voetsporen treedt. De vijfde generatie Boon. En verder wenst Klaas Boon iedereen alle goeds.

In de directiekamer op het hoofdkantoor in Sliedrecht wordt één wand volledig ingenomen door een blow up van een foto van de plek waar het ooit in Kinderdijk begon. Een klein winkeltje als kraamkamer van een onderneming die in 2013 goed was voor een totale consumentenomzet van € 350 miljoen. De cijfers over 2014 zijn begin januari nog niet helemaal definitief, dus houdt algemeen directeur Arij Boon die nog even voor zich. Maar hij is wel ‘redelijk tevreden’. Klaas: ‘Het eerste deel van vorig jaar is toch redelijk heftig geweest. Als je dan met de supermarkten uiteindelijk op

In het distributiecentrum in Sliedrecht, dat een paar jaar geleden door brand werd getroffen

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

33

INTERVIEW

toch vooral in dat er in Boon’s Markt veel meer vers en meer ambacht is toegevoegd. Daarmee wordt de formule nog aantrekkelijker voor de klant. Dat was en is de opzet en die lijkt aan te slaan, aldus de vertrekkende directeur. ‘De omzet van de drie winkels (Vlaardingen, Woudrichem en Kerkdriel, red.), die we naar Boon’s Markt hebben omgebouwd, is met 30 tot 40 procent gestegen. En het ligt dichter bij de 40 dan bij de 30 procent. Het aardige is bovendien dat de omzetstijging vooral in vers zit. In Vlaardingen is agf al goed voor een omzetaandeel van 13/14 procent. Prachtig toch?’

‘BINNEN DE DIVERSITEIT IS ER EEN CONSTANTE: IN DE SUPERMARKT GAAT HET OVER ETEN EN DAT IS PRECIES WAT WE MET BOON’S MARKT BEOOGDEN: HET IS EEN SUPERMARKT WAAR HET OVER ETEN GAAT.’ Hoe kan dat?

Willem: ‘Voorafgaand aan de lancering van Boon’s Markt hebben we ons verdiept in wat klanten nu werkelijk van een supermarkt verwachten. We hebben die klant een naam gegeven: mevrouw Jansen. Een ding staat vast: mevrouw Jansen van vandaag is niet meer de mevrouw Jansen van 40 jaar geleden. Zij doet anders boodschappen, heeft bijvoorbeeld niet zo’n vast patroon meer van boodschappen doen: het kan verschillen. Maar binnen die diversiteit is er een constante: in de supermarkt gaat het over eten en dat is precies wat we met Boon’s Markt beoogden: het is een supermarkt waar het over eten gaat.’

Hebben jullie in Woudrichem en Kerkdriel nog wijzigingen ten opzichte van de pilotwinkel in Vlaardingen doorgevoerd?

Willem: ‘Geen wezenlijke. Dan praat je over kleine aanpassingen in de communicatie of de plaats van de meubels in de winkel. Het belangrijkste is nu vooral dat we mevrouw Jansen voortdurend op ons netvlies houden. En niet alleen bij de medewerkers in de winkels, maar bij alle mensen binnen ons bedrijf. Om iedereen van die houding te doordringen, proberen we dat te visualiseren met een dominospel. Daarin luidt

34

de vraag aan iedereen: wie is jouw volgende mevrouw Jansen?’

Als Boon’s Markt zo’n succes is, waarom bouwen jullie MCD’s dan niet in een hoger tempo om naar die formule?

Arij: ‘Omdat het bij MCD ook gewoon goed gaat. Bovendien moet je je bij elk marktgebied afvragen of er wel voldoende potentieel voor omzetgroei aanwezig is.

Dat is lang niet altijd het geval. Daarnaast is het ook zo dat we nog prima up to date MCD-winkels hebben. Het zou kapitaalsvernietiging zijn om deze zaken nu versneld om te bouwen.’

Boon’s Markt is bedoeld voor competitieve markten. De echte test is als je met die formule ook in de grote steden succesvol bent. Overwegen jullie een Boon’s Markt in een van de grote steden?

Klaas, Arij en Willem kijken elkaar aan. Dan zeggen ze dat dat op korte termijn gaat gebeuren. Omdat dat is afgesproken met de ondernemer willen ze er half januari nog niets over kwijt. Inmiddels is duidelijk dat het om de Boon’s Markt in Utrecht gaat.

Als je kijkt naar de ontwikkelingen in de markt, is het niet onrealistisch te verwachten dat over vijf jaar in elke plaats in Nederland van enige omvang een AH, een Jumbo, een Aldi en een Lidl staat en, afhankelijk van de regio, nog een supermarkt van een Superunielid. Is dat een bedreigend scenario voor Boon?

Arij: ‘Wij hebben absoluut niet het idee te worden vermalen door de grote partijen. Er zijn voldoende marktgebieden waar we lokaal heel goed stand kunnen houden. En er zijn altijd kansen voor partijen als wij. Wij kunnen op basis van onze omvang flexibeler opereren.

Denk maar eens aan lokale of regionale producten.’

Willem: ‘Schaalgrootte is natuurlijk prachtig, maar het kan er ook toe leiden dat formules verder af komen te staan van mevrouw Jansen. Daarmee ontstaat ruimte en die kunnen wij dan weer benutten.’

Maar kan Boon ook volhouden in de voortdurende prijsconcurrentie?

Klaas: ‘Voor ons geldt uiteraard dat het schoorsteentje zal moeten blijven roken. Maar dat geldt evenzeer voor de andere partijen. En als het gaat om de inkoop is onze uitgangspositie als lid van Superunie meer dan uitstekend en zeker niet slechter dan bijvoorbeeld die van Jumbo. Daar ben ik van overtuigd.’

Schaalgrootte gaat ook over marketingkracht, over bekendheid bij lokale overheden en projectontwikkelaars of over investeringen in bijvoorbeeld online markten. Kan Boon op die terreinen voldoende kracht ontplooien?

Klaas: ‘We hebben het afgelopen jaar drie nieuwe vestigingspunten verworven. We zijn op die vastgoedmarkt dus wel degelijk in staat om heel behoorlijk mee te doen.’

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Arij: ‘Als het gaat om online, doen we daar indirect ervaring op via VCN. Natuurlijk is dat niet grootschalig, maar het gaat wel via een organisatie die een landelijke dekking heeft. Opschalen kan dus. En wat betreft onze eigen online activiteiten: we hebben op dit moment niet het gevoel van urgentie om dat te gaan doen. Er is simpelweg nog geen systeem dat de variabele kosten goedmaakt. Maar mocht dat er wel komen, dan zijn we prima in staat om snel te schakelen. We hebben de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in onze backoffice systemen. We hebben bijvoorbeeld ook nog geen zelfscankassa’s, maar als we morgen besluiten om dat systeem wel in te voeren, kan dat.’

Klaas: ‘Ik wil online boodschappen doen niet veroordelen, maar kijk ook eens naar andere ontwikkelingen.

De opening van de Markthal in Rotterdam. Het is toch een feest om te zien wat daar gebeurt en wat je daar allemaal kunt kopen. En via ons eigen consumentenpanel weten we dat mensen bij Boon’s Markt boodschappen doen omdat ze het aardig vinden om er te winkelen. Ja, ook de trendy tweeverdieners zeggen dat. In plaats van al die energie in online te stoppen, zou ik het zo aardig vinden als we er met onze supermarkten in zouden slagen om de aardigheid van het boodschappen doen weer in de winkels terug te brengen. Dat verschraalde uit de supermarkten moet weg.’

‘DE OMZET VAN DE DRIE WINKELS (VLAARDINGEN, WOUDRICHEM EN KERKDRIEL, RED.), DIE WE NAAR BOON’S MARKT HEBBEN OMGEBOUWD, IS MET 30 TOT 40 PROCENT GESTEGEN.

Jullie zitten al decennialang in Sliedrecht, maar hebben op deze thuisbasis nog altijd geen supermarkt. Waarom hebben jullie een paar jaar geleden de SdB niet overgenomen?

Klaas: ‘Het is jammer dat dat niet is gelukt, maar neem maar van mij aan dat het niet goed was om te doen. We zijn uit op de continuïteit van ons bedrijf, niet op het najagen van kortstondig succes.’

Arij: ‘We hebben een winkel op de grens van Sliedrecht en Papendrecht. Weliswaar is dit nu nog een noodwinkel, maar toch.’

Is Boon in uw ogen een regionale of een landelijke kruideniersketen?

Arij: ‘Ons regio is best groot. Van de Betuwe en AarleRixtel aan de oostkant tot Kapellebrug in Zeeland en

‘WE HEBBEN BIJVOORBEELD OOK NOG GEEN ZELFSCANKASSA’S, MAAR ALS WE MORGEN BESLUITEN OM DAT WEL TE GAAN DOEN, KAN DAT.’ Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Leimuiden aan de noordkant. En wij kijken best over de grenzen van die regio heen en zullen kansen pakken als die zich voordoen. Maar voorlopig denken we dat we nog een gezonde groei kunnen realiseren in de regio waarin we nu actief zijn. We zetten in op groei op de bestaande meters.’

De directie van Boon: algemeen directeur Arij Boon, commercieel directeur Willem Boon en adviseur Klaas Boon

Tot slot nog een vraag voor de vertrekkende directeur. Wat is het meest markante moment in uw ruim 50-jarige carrière geweest?

Klaas Boon moet er even over nadenken. Dan weet hij het. ‘Het zijn er eigenlijk twee. Het ene was het moment dat we Arij hebben weten te strikken. Hij was eigenlijk van plan iets heel anders te gaan doen, maar heeft uiteindelijk toch besloten om voor het bedrijf te gaan werken. En het tweede is dat mijn zoon Willem mij opvolgt. Dat vind ik echt bijzonder.’

35

R E P O R TA G E

CONCURRENTIE GROEIT IN NIEUW EETCENTRUM AMSTERDAM

FOODCONCEPTEN FLOREREN AAN VAN WOUSTRAAT Ooit een omgeving met uitzicht op een overschot aan telefoonwinkels, nu een plek waar verschillende foodconcepten wortel schieten. Langzaam maar zeker verdient de Amsterdamse Van Woustraat de status van foodstraat. En daarmee groeit de onderlinge concurrentie.

L

ANDMARKT opende oktober vorig jaar aan de Van Woustraat zijn tweede vestiging in de hoofdstad. Thijs van Banning, initiatiefnemer achter de formule, vertelde tijdens die openingsdag dat het aanbod van de zogeheten stadsmarkt een perfecte aanvulling is op de al langer aanwezige vestigingen van Albert Heijn, Marqt, Ekoplaza (inmiddels verhuisd naar de Stadhouderskade, red.) en eetwinkel Stach.

‘We hebben ons de vraag gesteld, wat ontbreekt hier in de omgeving? Speciaalzaken en een supermarkt met biologisch assortiment zijn er al en ook supermarkten met producten van vaak matige kwaliteit. Daar zit ons assortiment precies tussen: ambachtelijke versproducten met redelijke prijzen’, zei Van Banning toen. Inmiddels is de winkel in volksbuurt De Pijp een paar maanden verder. Is de Landmarkt nog steeds louter een aanvulling of is er concurrentie met de andere foodwinkels? ‘Natuurlijk is er concurrentie. En ja, de verhuizing van de Ekoplaza is eerder goed dan slecht voor ons’, zegt Van Banning nu. ‘Maar veel belangrijker voor de Landmarkt is dat deze straat begint te leven. Toen we hier begonnen waren de panden naast ons leeg. Die zijn nu bezet. Ik hoop dat we als foodstraatje samen sterk mogen worden. Dat zou mooi zijn.’

Van Banning is tevreden over de huidige stand van zaken. ‘We zitten inmiddels op de omzet die we in gedachten hadden. Het is bij ons net zo gegaan als bij iedere andere supermarkt. Na de eerste twee weken viel de omzet terug en na een tijdje ging het iedere week

36

beter. Het is een tijd van leren geweest.’ Zo is er geschoven met de opstelling van de agf. In tegenstelling tot de beginperiode staat er nu een opstelling met appels en peren los van het agf-meubel. Klaar met experimenteren is Van Banning niet. ‘Nee, want de agf zit me nog steeds niet helemaal lekker. Ik wil op die plek, zeg maar, een agf-pleintje creëren.’ Er is meer gebeurd dan geschuif met appels en peren. De winkel heeft nu ook een assortiment appel- en perensap van een boer uit de omgeving. ‘De buurman van onze appelboer bleek een sappers te hebben. Conceptueel heel leuk, sap dat direct om de hoek wordt geperst. Dit hebben we sinds begin dit jaar, een groot succes.’ Van Banning leerde de eerste maanden ook veel over zijn klanten. ‘We krijgen hier veel één- en tweepersoons huishoudens over de vloer. Die willen geen 500 gram zalm, maar 150. Dat is een leerervaring. Hetzelfde zie je ook bij de rozijnen.

De klant hier heeft niets aan 500 gram. We gaan dus kleinere porties aanbieden. Ja, bij onze eerste vestiging in Schellingwoude heeft de klant andere wensen. Hier aan de Van Woustraat wil de klant bijvoorbeeld bereide producten. En dan heb ik het niet alleen over maaltijden, maar ook over bereide spiesjes.’

Ekoplaza Van Banning noemde Ekoplaza al. Eind vorig jaar opende de biologische formule een zogeheten conceptstore aan de Stadhouderskade. De nieuwe norm van Ekoplaza op een oppervlakte van ruim 1000 vier-

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Herman te Pas

Foodconcepten te over aan de Van Woustraat en omgeving. Linksonder de conceptstore van Ekoplaza aan de Stadhouderskade, daarboven de vispresentatie van de Marqt.

Rechtsboven de appel- en perensap van Landmarkt en rechtsonder de maaltijden van Stach.

F OTO ’ S : F O O D M A G A Z I N E

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

37

DE TOOL OM SLIMMER TE ONDERNEMEN IN RETAIL

VRAAG NU EEN AFSPRAAK VOOR EEN DEMO AAN! VIA WWW.DISTRIFOODDYNAMICS.NL

Actief in de retail? Op zoek naar de juiste gegevens? Met de online tool Distrifood #XM@LHBRĂŒGDDÍťĂŒĂŒTĂŒ@KSHICĂŒDMĂŒNUDQ@KĂŒHMYHBGSĂŒHMĂŒCDĂŒENNCL@QJS ĂŒ4ĂŒUHMCSĂŒOQDBHDRĂŒV@SĂŒTĂŒYNDJS ĂŒ Snel, gemakkelijk en dynamisch!

GEBRUIK DISTRIFOOD DYNAMICS VOOR:

inzicht in verzorgingsgebieden ĂŒĂŒTVĂŒNLYDSONSDMSHDĂŒODQĂŒB@SDFNQHD grip op de dynamische foodmarkt ĂŒĂŒTO SN C@SDĂŒHMENQL@SHDĂŒU@MĂŒQTHLĂŒ ĂŒVHMJDKR

Ga naar www.distrifooddynamics.nl of bel 020 0314–-515 35891 35683 voor een vrijblijvende demonstratie!

Distrifood Dynamics werkt samen met

Altijd en overal inzicht in de foodmarkt

R E P O R TA G E

kante meter, gevuld met ongeveer 6000 verschillende producten. Die opening betekende ook het einde van de vestiging aan de Van Woustraat. Daarmee zit de bioconcurrent van Landmarkt nu om de hoek en niet meer schuin tegenover de winkel van Van Banning. Directeur Erik Does van Ekoplaza ziet echter dat de klanten geen problemen hebben met de extra meters. ‘We zijn een stuk groter geworden, dus het lijkt me logisch dat we meer klanten krijgen. Ja, veel bestaande klanten zijn mee en we trekken nu ook consumenten die niet altijd voor biologische producten gaan.’ De Ekoplaza zit nu pal naast een flinke Albert Heijn. Does houdt zich naar eigen zeggen niet echt bezig met rivaliteit in de omgeving. ‘Wij denken niet in concurrenten. Ik vind het zelfs raar wanneer ik lees dat gevestigde namen in de branche ons nu ineens als een grote bedreiging zien.

Dat ze van een paar tienden van procenten in de war raken. De tendens is nu eenmaal dat voeding tegenwoordig van alle kanten wordt aangeboden. Maar dat betekent niet dat een formule als Ekoplaza plotseling procenten uit de markt haalt. Het klopt ook gewoon niet met de feiten. Dat zie ik als ik naar onze kassagegevens kijk. Soms lees ik zelfs dat Stach genoemd wordt als concurrent. Met alle respect en ik bedoel het niet denigrerend, maar die hebben slechts een klein aantal vestigingen. En dan zeggen grote retailers dat het een concurrent is. Waar hebben we het over? Wanneer je het wil hebben over concurrentie, dan moet je kijken naar wat er online wordt aangeboden. Dáár zit de groei.’

Marqt Op een steenworp afstand van de Landmarkt zit een vestiging van Marqt, op de hoek van de Van Woustraat en de Ceintuurbaan. Marqt-oprichter Quirijn Bolle ziet ook het aandeel food groeien in de directe omgeving.

‘Het is volgens mij niet iets wat is gepland, maar bij toeval zo ontstaan. Een paar jaar geleden was hier nog veel leegstand. Dat beeld is nu aan het kantelen. Mede door het opknappen van het pand waar wij nu in zitten.’ Volgens Bolle zijn de verschillen tussen Marqt en een formule als Landmarkt te zien op de winkelvloer.

‘In onze winkel zie je allerlei verschillende typen klanten. Van één persoonshuishoudens tot en met gezin-

KORTOM: De Landmarkt ontvangt veel een- en tweepersoonshuishoudens De Ekoplaza trekt meer klanten na de verhuizing Marqt ontvangt allerlei verschillende typen klanten Stach heeft de winkel aangepast vanwege de concurrentie Zowel een AH aan de Van Woustraat als op de Stadhouderskade

39

nen. Je ziet ons niet trekken aan bepaalde klantengroepen, doen niet aan nauwe segmentering in het assortiment.’ Bolle spreekt echter niet van concurrenten. ‘Zo zie ik het niet. Wat hier aan de Van Woustraat gebeurt is goed voor de stad en de omgeving. Wij kijken alleen naar onszelf en zijn niet bezig met wat anderen te bieden hebben. Het gaat om kritisch zijn op jezelf. Bij Marqt draait het om de intrinsieke productkwaliteit. Daar willen we ons op onderscheiden.’ En op dat punt wil Marqt, volgens Bolle, ook de klant steeds meer betrekken. ‘In onze winkel aan de Van Slingelandstraat hebben we nu een keuken gebouwd. Hier maakt een kok maaltijden met ingrediën-

THIJS VAN BANNING: ‘IK HOOP DAT WE ALS FOODSTRAATJE SAMEN STERK MOGEN WORDEN. DAT ZOU MOOI ZIJN.’ ten uit de winkel. Een keer per week houden we hier open keuken, klanten kunnen letterlijk een kijkje in de keuken nemen. Verder zijn we bezig met het doorontwikkelen van alle afdelingen.’

Stach Wie wél spreekt over onderlinge concurrentie is Céline Mexmain, storemanager van de Stach-vestiging aan de Van Woustraat. De eerste Stach van Amsterdam, sinds meer dan drie jaar hier te vinden, zit pal naast een Albert Heijn en schuin tegenover de Landmarkt. Op de dag dat de winkel wordt bezocht vraagt buiten op de stoep ook een team van HelloFresh aandacht van passanten. Volgens Mexmain is echter de Marqt de voornaamste concurrent. ‘De maaltijden die wij hebben komen van dezelfde leverancier. Toen zij hier begonnen konden we dat wel merken.’ De Stach verzon volgens Mexmain vervolgens iets anders om meer omzet binnen te halen. ‘We hebben achterin de zaak een zithoek gecreëerd, met tafels en stoelen. Ook bieden we nu een ontbijt aan voor € 2,50. Zo spring je in op situaties die er rondom je winkel gebeuren. Zo testen we op dit moment een combinatie met hamburgerverkoop in onze nieuwste Stach. Die combinatie tekent de flexibiliteit van ons concept.’ Mexmain ziet de toegenomen concurrentie, net als de rest, niet als een vervelende bijkomstigheid. ‘Zeker niet. Toen we hier begonnen was het een straat vol met gsm-shops. Dat is nu gelukkig veranderd.’

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

ASSORTIMENT

‘Ik zie grote kansen voor versleveranciers.

Hier ontbreekt het nog weleens aan de goede data en aan analytische vaardigheden, waardoor op feiten gebaseerde beslissingen lastig zijn’.

Dat zegt Carin Van Leeuwen, jurylid van de Challenge Awards.

F OTO : B E R T J A N S E N

Een voorbeeld van trademanagement: AH XL werkt samen met La Trappe om speciaalbier onder de aandacht te brengen.

‘IN VERS LIGGEN KANSEN VOOR CATEGORY MANAGEMENT’

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

co Potkamp, commercieel directeur PepsiCo en Jan Smilde, managing director Red Bull.

Van Leeuwen, die benadrukt dat zij eerder vanuit ‘het vak’ in de jury zit dan als unitmanager Jumbo: ‘In mijn functie als sales director in de zuivelindustrie heb ik ook het trade marketing team aangestuurd.

Als je mij vraagt waar een goede trade marketeer aan moet voldoen, dan is dat een behoorlijke dosis analytisch vermogen in combinatie met een stuk commercieel gevoel en creativiteit. Verder moet je goed kunnen samenwerken, omdat je altijd in teamverband werkt aan categorie ontwikkeling samen met collega accountmanagers en diverse functionarissen bij de retail.

Er wordt visie van je verwacht en je moet deze visie ook nog eens duidelijk over kunnen brengen. Deze mensen zijn niet in grote aantallen te vinden, omdat de functie verschillende persoonlijkheidskenmerken combineert.’ Over verbeteringen: ‘Waar veel trade marketing afdelingen nog op kunnen verbeteren, is het zich verdiepen in de wensen en behoeftes van de klant. Bij Jumbo kom ik nog steeds presentaties tegen die voor alle retailers gemaakt zouden kunnen zijn. Bij de jurering van de Catego-

ry Development cases let ik vooral op het laatste. Dit natuurlijk in combinatie met een plan dat zich richt op de ontwikkeling van de gehele categorie en niet (alleen) op de ontwikkeling van de betreffende leverancier. Wat verder nog weleens ontbreekt, is een vooraf gezamenlijk overeengekomen doelstelling. Iedereen wil altijd een categorie laten groeien, maar wij als retailers kunnen niet met alle categorieën groeien. Het ontwikkelen van een categorie kan ook op andere dimensies, zoals prijsperceptie of marge, ingezet worden.’

F OTO : J U M B O

‘O

VER het algemeen is het vak van trade marketing/category management het best ontwikkeld bij A-merk leveranciers. Ik zie nog grote kansen voor versleveranciers’, aldus van Leeuwen die ruime ervaring heeft in verschillende commerciële functies aan zowel de leverancierszijde als aan de retailzijde, dat laatste bij Jumbo. Bij Jumbo is Van Leeuwen als unitmanager verantwoordelijk voor een deel van het versassortiment, onder andere vlees, vis, vleeswaren, kaas en zuivel.

Van Leeuwen beoordeelt, met een jury van retailers en A-merken, in mei de inzendingen voor de Challenge Awards, de prijs voor erkenning in trade marketing, category management en shopper marketing. Het gaat om cases waarin de leveranciers en de supermarkt gericht werken aan extra omzet en marge. Foodmagazine is mediapartner in deze awards.

Naast van Leeuwen zitten in de jury vooraanstaande retailers en fabrikanten, waaronder Chantal de Rijk-Bex, directeur commercie en marketing Jan Linders Supermarkten, Gerard Koning, commercieel directeur, Henk Kessen, commercieel directeur Detailresult (Dirk en Dekamarkt), Jac-

40

ACHTERGROND

Tekst: Henri Maarse

Olivier Prakken is de nieuwe algemeen directeur van Streekselecties. Na 8 jaar Procter & Gamble, gaat hij nu aan de slag om lekkernijen van Nederlandse bodem te vermarkten. ‘Onze collectie kan nog wel wat groter.’

F OTO : M E N N O VA N D E R B R U G G E N

Olivier Prakken: ‘Prachtigste producten uit Nederland verdienen groter podium’

‘WE HEBBEN MEER DAN GENOEG IN SCHATKAMER STAAN’

R

UIM twee maanden is Prakken (33) nu aan de slag bij Streekselecties. Het bevalt. En voor een buitenstaander mag de overgang van het machtige, mondiaal opererende Procter & Gamble naar het kleinschalige Streekselecties dan groot lijken, Prakken ziet ook veel overeenkomsten. Natuurlijk, de budgetten zijn anders, maar de uitgangspunten niet. ‘We willen met Streekselecties ook aan merken bouwen want die prachtige producten, die je overal in Nederland vindt, verdienen een groter podium. Dat is onze missie.’

Streekselecties staat er goed voor. ‘We hebben een omzet tussen de € 10-15 miljoen, schrijven zwarte cijfers en laten jaar op jaar een gezonde groei zien. Dat is een solide basis.’ Prakken wijst op de 250 winkels van Plus waar de door Streekselecties exclusief voor de supermarktketen ontwikkelde productcollectie GIJS wordt verkocht.

Ook voor Spar is onder de naam Spar uit de streek een range versproducten samengesteld. Prakken wil die collecties verder uitbouwen. ‘We hebben nu 80 producenten waar we actief mee samenwerken. Er is echter een potentieel van 200 leveranciers.

Allemaal vakmensen die de lekkerste pro-

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

‘WE HEBBEN NU 80 PRODUCENTEN WAAR WE ACTIEF MEE SAMENWERKEN. ER IS ECHTER EEN POTENTIEEL VAN 200 LEVERANCIERS’. ducten maken. Er liggen allerlei productinnovaties in het verschiet. Voorbeelden? We komen met nieuwe soepen. Alle ingrediënten komen uit Nederland en ze smaken geweldig. En we hebben een bakker uit Elspeet gevonden die heerlijke appeltaartjes maakt en dat ook met uitsluitend Nederlandse ingrediënten doet. Kortom: we hebben in onze schatkamer meer dan voldoen-

de staan. Naast het uitbouwen van bestaande collecties zullen we ook nieuwe merkcollecties in de markt zetten.’

De vraag is natuurlijk hoe bereikbaar die ‘juweeltjes’ uit de schatkamer zijn voor supermarkten. Lokale of regionale producten zijn prachtig, maar matcht het met de door supermarkten gevraagde of benodigde hoeveelheden? Prakken denkt van wel. ‘Het aanbod is het probleem niet, maar dit zijn geen producten die je één of twee jaar verkoopt om vervolgens weer op zoek te gaan naar andere. Ons samenwerkingsmodel gaat altijd over de lange(re) termijn. Als daar overeenstemming over bestaat, zijn onze leveranciers best bereid te investeren en capaciteit te creëren of we kunnen we nieuwe producenten aansluiten.’

Bestaat niet het gevaar dat supermarkten zelf lokale en regionale producten gaan sourcen en een organisatie als Streekselecties overbodig maken? Prakken maakt zich daarover geen zorgen. ‘Ik denk niet dat dat gaat gebeuren. Wat wij met Streekselecties doen vergt een lange adem. Die ontbreekt vaak bij supermarkten. Daar is de druk om de dagelijkse business goed te doen al groot genoeg.’

41

IN BEELD

42

Fo o d ma ga z i n e m aan d 0000

Food mag a zi n e m aand 0 0 0 0

43

INDUSTRIBUTIE

Na jaren van hegemonie van Albert Heijn en Jumbo wint Hoogvliet voor het eerst de Industributietrofee. Group of Butchers en Coca-Cola hebben de beste relatie met de handel. De trofees werden uitgereikt in een setting met veel discussie over nakende digitale tijden.

INDUSTRIBUTIE: ANTWOORDEN IN DIGITALE TIJD

H

ET is traditie dat de handel en de industrie elkaar rapportcijfers geven. Foodmagazine maakt samen met EFMI de ‘best in class’ bekend in de eerste maand van het jaar. Coca-Cola won al eens eerder. Ook Group of Butchers (voorheen Dutch Grill Specialties) stond al eerder op het podium. Maar aan de retailkant is het toekennen van de hoogste rapportcijfers aan Hoogvliet ronduit een sensatie. Jarenlang domineerden immers Albert Heijn en Jumbo de verkiezing. Naar het waarom is gissen. Is Jumbo te veel intern

gericht door de ombouw van C1000? En tikt de reorganisatie op het hoofdkantoor van AH door in de relatie over 2014? Veel fabrikanten verloren immers een aanspreekpunt. De goede uitslag kan natuurlijk ook liggen aan Hoogvliet zelf, dat erin slaagt zich als innovatieve keten neer te zetten met oog voor de samenwerking met fabrikanten. Hoogvliet rolde in 2014 online snel uit, zette in Hendrik-Ido-Ambacht een versconcept neer. Bij Industributie sloop Hoogvliet de laatste jaren naar de top van het podium. De retailorganisatie uit Alphen

aan den Rijn behaalde sinds 2005 namelijk al zeven keer een podiumpositie en was Albert Heijn in de vorige editie al tot 0,20 cijferpunt genaderd. De runner up-positie is dit jaar overigens in handen van Plus, dat zowel qua positie op de ranglijst (van de 7e naar de 2e positie) als qua absolute score (+0,38) de grootste verbetering laat zien.

Met een score van 7,41 blijft Plus Jumbo 0,10 cijferpunt voor. Meest opvallende daler op de ranglijst is Albert Heijn. De overall-beoordeling van de marktleider daalt met 0,54 cijferpunt, waardoor de Zaankan-

UITSLAGEN ONDERZOEK 2015 OVERALL AMERKEN

DRANKEN

ZOETWAREN EN SNACKS

Totaalscore top 3 1 Coca-Cola 2 Heineken 3 Grolsche Bierbrouwerij

44

8,19 8,03 7,73

1 Coca-Cola 2 Heineken 3 Grolsche Bierbrouwerij

KRUIDENIERSWAREN OVERIG

ZUIVEL EN KAAS

1 D.E Master Blenders 1753 2 Nestlé Culinair & Drinks 3 H.J. Heinz

1 Unilever Foods 2 Alpro Soja Soja 3 Cono Kaasmakers

7,62 7,49 7,29

8,19 8,03 7,73

1 PepsiCo 2 Nestlé Confectionery 3 Perfetti Van Melle

7,37 7,35 7,29

DIEPVRIES 7,54 7,01 7,01

1 Aviko 2 Unilever Foods 3 Dr. Oetker

7,57 7,42 7,31

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Hoogvliet mag zich voor het eerst winnaar noemen van de overall Industributietrofee.

De retailorganisatie uit Alphen aan den Rijn behaalde sinds 2005 al zeven keer een podiumplek.

ters vijf posities op de ranglijst moeten prijsgeven.

Naast veel aandacht voor de rapportcijfers stond het Industributiediner in het teken van de samenwerking in digitale tijden.

De discussie verliep aan de hand van twee stellingen. Stelling 1: online foodverkoop is vooral een retailersfeestje, voor fabrikanten

en toeleveranciers is het hooguit verschuiving van volumes. Stelling 2: over vijf tot tien jaar is een nieuwe toetreder marktleider in de online foodverkoop en die maakt wel winst. De uitkomsten verschillen. Er zijn pessimisten: ‘het wordt sowieso geen feestje voor de bestaande foodretailers’ en ‘online is niet het feestje, maar de nacht-

DROGMETICA, SCHOONMAAK EN ONDERHOUDSARTIKELEN

NON FOOD OVERIG

1 Procter & Gamble 2 SCA Hygiene Products 3 Beiersdorf

1 Nestlé Purina 2 Imperial Tobacco 3 Japan Tobacco

7,03 6,95 6,92

OVERALL VERS EN P.L. Totaalscore top 3

VLEES, VLEESWAREN, VIS, SALADES EN MAALTIJDEN

AGF EN BROOD

1 DGS Group (Group of Butchers) 8,65 2 Johma 7,63 3 Menken Salades & Sauzen 7,42

1 Bake Five 2 Hessing Supervers 3 Peka Kroef

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

merrie voor de retailer.’ En er zijn ook optimisten: ‘we zien kansen voor bulkcategorieën.’ Niemand onderschat de impact van online, maar het businessmodel is nog altijd moeilijk te kraken en ook de bestaande stenen winkels zullen terugslaan: ‘het kan er voor zorgen dat de fysieke winkels meer een feestje worden, meer focus op vers en

6,81 6,72 6,49

1 DGS Group (Group of Butchers) 8,65 2 Bake Five 7,64 3 Johma 7,63

PRIVATE LABEL KW 7,64 7,35 7,32

1 Intersnack 2 Ysco 3 United Coffee

7,52 7,50 7,47

45

FOODMAGAZINE BEDANKT ALLE SPONSOREN VOOR HET MEDE MOGELIJK MAKEN VAN HET INDUSTRIBUTIE-DINER 2015!

www.industributiediner.nl

Toppers zien geen winstperspectief online

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Ruim driekwart van de top van de levensmiddelenhandel denkt dat supermarkten verlies blijven maken op hun online business, zo bleek tijdens het Industributiediner. De uitkomst is pikant, omdat 63 procent het omzetaandeel van de online verkoop op termijn ondertussen wel schat op 2 à 3 procent van de totale omzet. 60 Procent van de top van handel en industrie toont zich positief over de omzetontwikkeling in 2015, nog eens 9 procent is ‘zeer positief’. Een kwart denkt dat de omzet zich ‘neutraal’ ontwikkelt.

verleiding’, aldus de discussie aan een van de tafels tijdens het diner.

Over een eventuele nieuwe toetreder zeggen de tafels: ‘ja, er zullen nieuwe toetreders komen, zij zullen geen marktleider zijn (tenzij op een heel specifieke deelmarkt), en ze zullen voldoende winst maken om te overleven. En niemand aan deze tafel weet

hoe dat er over 10 jaar precies uitziet’. Een andere discussiegroep: ‘van een nieuwe toetreder zien wij niet dat deze ‘erop en erover’ gaat. De huidige retailers hebben te veel know how van de Nederlandse consument en voorsprong op eventuele nieuwe partijen.’

Opvallend is dat de gastspreker Tom Furphy, mede oprichter van Amazon Fresh,

ook denkt dat online vanuit de bestaande Nederlandse retailers zal komen. Die zullen uiteindelijk zegevieren door de diepgaande kennis van de markt. A-merken zullen volgens Furphy een belangrijke rol spelen bij de digitalisering van de supermarktomzet omdat ze houdbaar zijn (geen derving) en hoge volumes kunnen wegzetten.

UITSLAGEN ONDERZOEK 2015 OVERALL RETAIL

INKOOPMANAGEMENT

CATEGORY MANAGEMENT

Totaalscore top 3 1 Hoogvliet 2 Plus 3 Jumbo

7,58 7,41 7,31

DISCOUNT 1 Lidl 2 Aldi 3 Nettorama

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

1 Superunie 2 Albert Heijn 3 Jumbo Groep

7,57 7,48 7,24

1 Hoogvliet 2 Plus 3 Albert Heijn

7,57 7,38 7,24

FORMULEMANAGEMENT 7,77 7,39 7,20

1 Jumbo 2 Hoogvliet 3 Plus

7,65 7,61 7,28

47

Bedankt!

Uw waardering is de kroon op ons werk!

Indistrib

utie

Tr o f

ee 2015

Overall winnaar & winnaar in categorie dranken © 2015 The Coca-Cola Company. “Coca-Cola life”, “Coca-Cola”, “Coca-Cola light”, “Coca-Cola Zero”, the “Coca-Cola script logo” and the “Coca-Cola dynamic ribbon device” are registered trademarks of The Coca-Cola Company.

INDUSTRIBUTIE

DRANKEN EN OVERALL WINNAAR MERKEN COCACOLA

‘ONS GEHEIM? WE STAAN DICHT BIJ ONZE KLANTEN’

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Bert Baron, director home channel, Chantal Wouters, associate director national & key accounts, Jeroen van Zijl, associate director national & key accounts, en John Brands, vp & country manager, van Coca-Cola Enterprises Nederland.

H

ET liefst had Bert Baron bij de uitreiking van de Merkartikel Industributietrofee 2015 alle medewerkers van Coca-Cola direct in de feestvreugde laten delen. ‘Het winnen van deze trofee is een teamprestatie’, zegt hij na afloop. ‘De waardering van retail die hieruit spreekt, is de kroon op ons werk en geeft veel energie om op de ingeslagen weg door te gaan.’

We zijn het ook aan onze stand verplicht, meent de director home channel. ‘We willen tot de allerbesten behoren. Dat is onze missie, om onze klanten de beste service te bieden. Het Industributie-onderzoek is daarvoor een belangrijke graadmeter. Ons geheim? Je moet het in de breedte, dus op alle onderdelen waarop het onderzoek zich richt, goed doen. En iedereen moet

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

het daarna ieder jaar weer beter doen. We werken met multifunctionele teams, die iedere week bij elkaar komen. Ik denk dat we daarin het verschil maken. Ook de overige lijnen, met alle disciplines, zijn kort. Dat is naar mijn idee ook de verklaring voor de groei die we in supply chain management laten zien: we staan dicht bij onze klanten en zitten dicht op hun logistieke processen. Ook als het om online gaat, een belangrijk thema, werken we nauw met onze klanten samen.Zo vindt er een brede uitwisseling van kennis plaats.

Daarnaast werken we hard aan innovaties in de categorie, zoals Coca-Cola life. Innovaties zijn belangrijke drijvers voor groei en verklaren in mijn ogen ook de hogere waardering voor de totale categorie.’

49

LET’S MAKE SOMETHING SPECIAL Wow! De derde keer dubbele winst op rij, maar nu met de hoogste score ooit!

Op 14 januari was voor ons een speciale dag. We waren al drie keer eerder genomineerd geweest en hadden de twee keren hiervoor ook echt gewonnen! Niet alleen voor onze eigen categorie, maar we werden twee keer achter elkaar ook de overall winnaar in Vers en Private label. Daarom hadden we dit keer ook echt wat te verliezen en dat legt er wel een beetje druk op laten we maar zeggen…

Hoe mooi was vervolgens de ontlading toen we hoorden dat we wederom de categorie winnaar waren en ook nog eens voor de derde keer de overall winnaar Vers en Private label! Te mooi om waar te zijn. ‘3 Strikes in a row’! En dat niet alleen. We kregen van de jury de hoogste waardering ooit met 8,65 punten!

Onder onze splinternieuwe naam Group of Butchers zullen we ook dit jaar weer iedere dag een stukje beter worden. Dat is waar we voor gaan. Want ook al winnen we voor de derde keer op rij, wennen doet het niet, het blijft ‘something special’!

INDUSTRIBUTIE

OVERALL WINNAAR VERS EN PRIVATE LABEL GROUP OF BUTCHERS

‘WE WILLEN SCHERP BLIJVEN, DAT IS ONZE DRIJFVEER’

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Ralph de Vries, mede-directeur/ eigenaar (rechts), en Koen Smits, directeur KAM/R&D, van Group of Butchers.

‘W

E hoopten dat we zouden winnen. Het was een spannende avond’, zegt Ralph de Vries. Hij is sinds vorig jaar mede-directeur/eigenaar van Group of Butchers (voorheen DGS Group) en draagt de recente Industributietrofee (de derde op rij, red.) op aan alle medewerkers. ‘Alle eer gaat naar hen, met name naar de mensen die op de achtergrond het werk doen. De lat ligt hoog. We willen het iedere dag beter doen dan gisteren, voor onze klanten maar ook voor onszelf. Het is geweldig dat dat door retail wordt gewaardeerd en opnieuw hoger dan vorig jaar. Dat is een unieke prestatie van onze medewerkers. Als directie zijn wij de animators, het is gaaf dat ze het zo oppakken. Met name op relatie- en op accountmanagement scoren we

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

hoger. De klant heeft het gevoel dat we speciaal voor hem producten ontwikkelen. En dat is ook zo, we werken met aparte klantenteams die zeer toegewijd zijn en tot op het niveau van category management met de klant meedenken. We kennen de systemen en weten exact hoe en waar we waarde kunnen toevoegen. We kunnen als het ware de vleeswarenafdeling van onze klanten zo overnemen. Op basis van die kennis leiden we medewerkers van onze klanten ook op aan onze eigen academy. We zijn echter nuchter en varen niet op cijfers uit het verleden. We willen scherp blijven, dat is onze drijfveer als groep van slagers met passie voor lekkere vleeswaren. De druk blijft hoog. We blijven innoveren, of het nu gaat om de producten of de processen.’

51

“De samenwerking was krachtig, het resultaat prachtig!�

U heeft ons uitgeroepen tot winnaar van de Industributie Trofee 2015 in de categorie Zoetwaren & Snacks! Wij zijn hier enorm trots op en willen u dan ook bedanken voor uw waardering. Het winnen van de trofee is voor ons een extra stimulans om met veel plezier te blijven samenwerken aan het gezamenlijk bouwen van de categorie.

Meer informatie? Bel ons: 030 - 247 38 11.

Deel de ambitie

INDUSTRIBUTIE

ZOETWAREN EN SNACKS PEPSICO NEDERLAND

‘WE WILLEN OP ALLE ONDERDELEN STEVIG IN TOP-3 STAAN’

KOOS GROENEWOLD

Tim Mulder, retail sales director, en Jacco Potkamp, commercieel directeur, van PepsiCo Nederland.

‘W

E zijn ongelooflijk blij met deze prijs. De Industributietrofee is een belangrijke onderscheiding voor ons die alles zegt over onze relatie met de retailpartners. We spitten het Industributierapport ieder jaar helemaal door om onze prestaties op alle functiegebieden verder te verbeteren. Natuurlijk bekijken we de hele categorie, en letten we ook op de prestaties van de andere spelers in zoetwaren en snacks. De vraag is wat doen we goed, maar ook: waar liggen voor ons verbeterpunten. Die resultaten leggen we naast onze interne rapportages’, licht Tim Mulder, retail sales director van PepsiCo Nederland, toe.

‘Op trade marketing hebben we het goed gedaan, maar ook andere spelers hebben hun prestaties op dit

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

terrein verder verbeterd. Op supply chain management kunnen wij ons verder verbeteren door frequenter het gesprek aan te gaan met onze partners.

We hebben afgelopen jaar een groot aantal producten geïntroduceerd. Zoetwaren is een impulscategorie bij uitstek. We zijn beter in staat geweest om die impulsen om te zetten in aankopen. Ook hebben we meerdere retailspecifieke acties geïnitieerd. We zijn een ambitieuze club en willen op alle onderdelen stevig in de top-3 staan. Ik kan onze plannen nog niet delen, wel kan ik zeggen dat de thema’s innovatie, activatie en het verder bouwen aan kennis daarin een belangrijke rol hebben. Dat geldt ook voor de samenwerking met onze partners: we zien daarin een duidelijke en positieve ontwikkeling.’

53

INDUSTRIBUTIE

DROGMETICA, SCHOON EN ONDERHOUD PROCTER & GAMBLE

‘MEER UIT DE CATEGORIE HALEN DOOR SAMENWERKING’

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Rob Manhoudt, commercieel directeur, en Joyce Hoekstra, commercieel adjunct-directeur food, van Procter & Gamble.

M

ET trots keerde Procter & Gamble met de Industributietrofee huiswaarts, en dat voor de zesde keer op rij. Commercieel directeur Rob Manhoudt is blij met de waardering van de relatie door retail. Deze prijs is echter geen doel op zich, benadrukt hij. ‘Al onze inspanningen zijn gericht op het zo goed mogelijk bedienen van consument én klanten. En daarin zijn wat ons betreft verbeteringen mogelijk. Kijk maar naar de beoordelingen in andere categorieën. We leggen de lat daarom ieder jaar weer hoger. Onze ambitie is om volgend jaar op alle functieterreinen hogere waarderingscijfers te noteren.’

Dat Drogmetica overall gemiddeld iets lager scoort, heeft in zijn ogen te maken met de waardeontwikkeling van de categorie. ‘Ook om die reden willen we op alle terreinen beter scoren om zo samen met retail

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

groei van categoriewaarde te realiseren. De onderlinge relatie is goed, retail waardeert onze inspanningen, toch kunnen we met elkaar meer uit de categorie halen door de samenwerking verder te intensiveren. We focussen met name op onze logistieke service, dat hebben we echt opgepakt. Vorig jaar stonden we op nummer één in het onderzoek, dit jaar op zeven.

We hebben afgelopen zomer een aantal issues gehad en doen er alles aan om volgend jaar weer aan kop te gaan. Onze servicegraad is nu al significant verbeterd. Een andere manier om onze ambities waar te maken, zijn innovaties, zoals eerder met Ariel 3-in-1 pods en de komende tijd met de Gillette Fusion ProGlide met Flexball technologie. In samenspraak met afzonderlijke retailers zullen we groots uitpakken met dit nieuwe scheersysteem.’

55

Aviko nr.1 in vriesvers. Dank voor deze waardering!

Nieuw! Uit eten bij je thuis met Aviko Mini Gratins.

O

Aviko ‘Uit Eten bij je Thuis’ is een lijn smaakvolle aardappelproducten voor consumenten die een bijzondere maaltijd willen bereiden.

O

Aviko Aardappel Gratins zijn in 2014 met 18% in omzet gegroeid en het segment kent nog verdere groeimogelijkheden.

O

Mini Gratins zijn kleine gratintaartjes met rösti en kaas. Het is een nieuw product in het concept ‘Uit Eten bij je Thuis’. Mini Gratins zijn door hun kleinere omvang en lagere consumentenprijs zeer toegankelijk.

O

Mini Gratins sluit aan bij doelgroepen waarvoor eten een sociale en gezellige gebeurtenis is. Uitgebreid koken spreekt hen aan.

O

Consumenten geven aan Aviko Mini Gratins interessant te vinden omdat het lekker is en leuk te presenteren. Een maaltijd met Mini Gratins ziet er feestelijk en culinair uit.

A ko. El dag est n ta l.

INDUSTRIBUTIE

DIEPVRIES AVIKO

‘ZORGEN DAT WE ALS LOKAAL MERK RELEVANT BLIJVEN’

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Peter Kok, senior trade marketeer retail Nederland, en Ruud Harmsen, general sales manager retail Nederland, van Aviko.

A

VIKO stond afgelopen vijf jaar vier keer op het podium en steeg afgelopen editie overall van de achtste naar de vijfde plaats. Desondanks kwam de eerste plaats als een verrassing, vertelt Peter Kok, senior trade marketeer. ‘Winnen is geen vanzelfsprekendheid. En ook geen doel op zich’, meent hij. ‘Ieder jaar een stevige positie in de top-3 vinden we misschien nog wel belangrijker dan winnen. We hechten vooral aan een consistente aanpak op alle gemeten deelterreinen.’

Behalve in innovaties investeerde Aviko afgelopen jaar in zijn portfolio. ‘We hebben een afgewogen assortimentskeuze gemaakt en op basis daarvan retailers geadviseerd. Daarmee hebben we een goede omzetprestatie neergezet in een categorie die onder druk staat. Ik denk dat je de Industributietrofee in dat licht

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

kunt zien als een waardering voor onze inspanningen.

Als A-merk kunnen we een belangrijke rol vervullen voor servicesupermarkten. Van belang is dat je aan je klanten laat zien waar je mee bezig bent. Zo betrekken we ze volop bij onze nieuwe merkstrategie. We willen uitgroeien tot inspiratiebron voor maaltijdoplossingen, om zo als lokaal merk relevant te blijven. Ik zie geen aanleiding onze aanpak te wijzigen, ook al wordt de categorie als geheel hoger gewaardeerd en worden de onderlinge verschillen kleiner. We blijven sturen op het stap voor stap verbeteren van de categorie, maar dat zit in onze genen. Scherp onderhandelen, blijft in deze markt belangrijk. Tegelijkertijd zien we dat ook retail het belang onderschrijft van het gezamenlijk benutten van marktkansen.’

57

Bedankt voor de goede samenwerking!

Wij zijn trots op het winnen van de Industributietrofee voor de categorie zuivel en kaas en bedanken onze retailpartners hartelijk hiervoor.

Voor 2015 is onze ambitie om in meerdere categorieĂŤn de Industributietrofee in ontvangst te mogen nemen. Deze uitdaging gaan wij graag met jullie aan.

INDUSTRIBUTIE

ZUIVEL EN KAAS UNILEVER FOOD

‘WE WILLEN NOG INTENSIEVER MET RETAIL SAMENWERKEN’

F OTO : K O O S G R O E N E W O L D

Sander Leenders, customer development director Superunie, Mark Hanemaaijer, customer development director Jumbo/C1000, Jet van Koten, customer development director AS Watson, en Fred van Beek, vice-president Retail & Out of Home Unilever.

‘W

E zijn heel blij met deze erkenning van onze retailpartners’, stelt Fred van Beek, vice-president Retail & Out of Home Unilever. ‘Dat neemt niet weg dat we in elke categorie zullen bekijken hoe we onze prestaties verder kunnen verbeteren. We gaan heel gericht activiteiten plannen en monitoren om onze partners nog beter te servicen.

Na de uitreiking hebben we al onze partners een kilopot pindakaas gestuurd, als gadget, maar vooral om te onderstrepen dat we heel graag samen met hen de categorie en onze A-merken op een leuke manier onder de aandacht willen brengen, om zo consumenten naar deze retailers te blijven trekken.’

De winnaar heeft vooral een ijzersterk account-

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

management, concludeerde de jury. ‘Het Industributieonderzoek is een mooi moment om vast te stellen waar we staan, in de categorie geelvetten, maar ook in de andere categorieën. Op accountmanagement hopen we het huidige niveau te handhaven. We hebben veel analyses gemaakt om alle categorieën effectiever en met nieuw elan in te vullen, onder andere met onderscheidende innovaties. Dat zullen we ook komend jaar doen, denk bijvoorbeeld aan Zwitsal/Robijn. Dat gaan we groots activeren. Op supply chain management zijn we inmiddels, en met succes, een speciaal programma gestart om samen met retail nog beter te scoren op availability. We willen met name de contacten tussen onze supply chain en die aan retailzijde intensiveren’, kondigt Van Beek één van de speerpunten aan.

59

INDUSTRIBUTIE

NONFOOD OVERIG NESTLÉ PURINA NEDERLAND

‘DIERVOEDING MAAKT VERSCHIL’

‘D

E Industributietrofee is een van de belangrijkste awards. Het is prachtig als je door je klanten wordt uitgeroepen tot categoriewinnaar.’

Ondanks de euforie geeft salesmanager Bob Ter Linden direct aan dat Nestlé Purina de prestaties verder wil verbeteren. ‘Daar zijn we continu mee bezig. We laten betere resultaten zien. Tegelijkertijd is de afstand tot de overige spelers beperkt.’

‘We zullen onze pijlen nog meer op accountmanagement en trade marketing richten om te groeien. Op basis van consumentenonderzoek en -analyses geven we een objectieve visie op het schap, die aansluit bij het profiel van de retailer en zijn doelgroep. We zien dat onze strategie zijn vruchten afwerpt. Daarnaast blijven we ons inzet-

ten om innovaties en introducties zo snel mogelijk op de juiste plaats te krijgen.’

In supply chain management behaalt de fabrikant de eerste plaats. ‘Onze leveringsbetrouwbaarheid bedraagt 99,7 procent. Dat hebben we in onze gesprekken vaker benadrukt. Voor ons was dat een gegeven. We vinden dat de basis goed moet zijn. Dat vergaten we in onze bescheidenheid te vertellen.’

Ter Linden benadrukt het belang van de categorie diervoeding. De gemiddelde besteding van honden- en kattenbezitters, vaak gezinnen met kinderen, ligt gemiddeld hoger. Dit geldt ook voor emotionele betrokkenheid bij deze categorie. ‘Supermarkten zijn op zoek naar onderscheid. Met diervoeding kunnen we dat verschil bieden.’

Schrijf je in op www.2-knowhow.nl KENNISINTENSIEF

EN INTERACTIEF

EVENT

12 mei 2015

2 PARTIJEN WORDEN ACTIEF SAMENGEBRACHT TER VERDIEPING VAN DE S A M E N W E R K I N G

DAARBIJ IS TRADE MARKETING EN CATEGORY MANAGEMENT DE VERBINDENDE FACTOR

Save the date

60

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

INDUSTRIBUTIE

AGF EN BROOD BAKE FIVE

‘WE VULLEN GRAAG SAMEN MET KLANT BROODSCHAP IN’

‘W

E zijn absoluut trots dat we voor de tweede keer op rij categoriewinnaar zijn.

En minstens zo blij zijn we met de tweede plaats in de overall ranking van private label- en versleveranciers. Onze klanten spreken hun waardering uit voor de extra stappen die we samen met hen zetten om een broodschap neer te zetten waar de consument van vandaag om vraagt.’ Eva Jansen, marketeer bij Bake Five, refereert daarbij aan de introductie van het dagverse glutenvrije brood Yam bij Jumbo/C1000 en later ook bij Deen.

Bake Five verbeterde de prestaties dan ook vooral op accountmanagement en meedenken in productontwikkeling. ‘We zoeken continu de samenwerking met onze

klanten en kijken gezamenlijk naar de eindconsument.

Dat doen we niet alleen door innovaties, zoals ons Deens brood-concept dat we recent bij Jumbo Foodmarkt hebben geïntroduceerd en waarbij een lang en natuurlijk rijsproces zorgt voor veel smaakontwikkeling, maar ook door de inzet van een team van bakkerijspecialisten. Zij zijn onze ogen en oren op de winkelvloer. Zo ervaren we zelf wat er speelt bij de retailer.’

De samenwerking is goed, stelt Jansen, maar er valt altijd meer uit te halen. Zo liggen er nog volop kansen voor vernieuwing. ‘Het helpt daarbij als we ons nog meer in onze klanten verplaatsen, en omgekeerd moet retail daarvoor open staan. Samenwerken is ondernemen en dat betekent soms ook risico’s nemen.’

KRUIDENIERSWAREN OVERIG DOUWE EGBERTS NEDERLAND

‘ALLE INITIATIEVEN MOETEN LEIDEN TOT CATEGORIEGROEI’

‘Z

O’N sterke stijging binnen de categorie, van de vijfde naar de eerste plaats, hadden we niet verwacht. Dat is een enorm compliment.’

Michel Acda, sales director retail, blikt terug op de prestaties in het Industributie-onderzoek. ‘We bespreken op zeer regelmatige basis met alle klanten en op alle niveaus wat goed gaat en wat beter kan. We hebben sterk gefocust op besluitvaardigheid en op het optimaliseren van de categorie door het maken van de juiste categorie-analyses. Op accountmanagement gaan we van de achtste naar de eerste plaats en op trade marketing van de vijfde naar de eerste plaats.

Het is mooi dat dit zo gewaardeerd wordt.

Denken vanuit de categorie is ook onze rol als

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

category captain. Alle initiatieven moeten leiden tot categoriegroei. Die groei gaat in onze ogen gepaard met een perfecte uitvoering van de winkeloperatie. We hebben veel aandacht voor programma’s om die te verbeteren en bijvoorbeeld out of stock te voorkomen. In ons Shopping Innovation Center in Utrecht nodigen we onze retailpartners uit om onze categorievisie of onze inzichten omtrent consumentengedrag of de markt te delen.

Volgend jaar willen we het nog beter doen, door meer focus en discipline. Retail is een dynamische wereld; het is essentieel om onze prestaties continu te blijven meten om zo samen met retail betere resultaten te behalen. Het is onze gezamenlijke ambitie om waarde toe te voegen aan de categorie.’

61

ASSORTIMENT

ZUIVELDRANKEN TOP

5

Fair shares in Top 5 fair shares in zuiveldranken 1 Boni 156 2 Nettorama

145

3 Poiesz

138

4 Dirk (Detail Consult)

135

5 Jumbo

122

MATIG GEZONDHEIDSIMAGO, HOGE PRIJSPERCEPTIE De consumptie van zuiveldrinks blijft dalen. Steeds meer consumenten laten de vaak zoete producten links liggen en kiezen voor water en (goedkopere) softdrinks. Probiotica zakken verder weg, de bodem lijkt nog niet bereikt.

D

E markt voor zuiveldrinks zit in mineur. Consumenten haken af. ‘Met een omzetindex van 98 en een volume-index van 95 staat deze categorie landelijk zwaar onder druk’, analyseert Martin Geleijnse, category manager bij Hoogvliet. ‘Dit komt vooral door de dalende penetratie in deze categorie. In een jaar tijd is die landelijk gedaald van 64% naar 60%!

Hoogvliet scoort in volume beter dan de

62

markt. De Hoogvliet-shopper blijft in deze categorie de formule dus zeer trouw.’

water en softdrinks in plaats van zuiveldrinks, omdat dit goedkoper is. Verder speelt de zware teruggang van probiotische drinks mee in de daling van deze categorie. Merken als Actimel, Becel pro-activ drink en Yakult lopen in verkoop enorm terug nu er steeds minder claims op de verpakkingen mogen staan.’

Grootverpakkingen Vaker water Dat shoppers de categorie links laten liggen, verklaart Geleijnse uit het matige gezondheidsimago en de hoge prijsperceptie.

‘Zuiveldrinks worden als steeds ongezonder gezien met alle toegevoegde suikers en sucralose. Ook drinken consumenten vaker

De categorie biedt nog wel kansen. Geleijnse ziet de vraag naar gezondere producten en varianten stijgen. ‘Campina Optimel Puur was een goede introductie. De volumes zijn nog niet groot genoeg, maar dit concept zorgt wel voor additionele kopers.’

Het creëren van nieuwe of andere ge-

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Vincent Hentzepeter

Zuiveldranken gezinscategorie

PROMOTIEAANDELEN ZUIVELDRANKEN BINNEN SUPERMARKTEN IN GELD

UITGAVEN AAN ZUIVELDRANKEN 70

40

60 30

50 40

20 30 20

10

10 0

0 Totaal verse en houdbare zuiveldranken

De promotiedruk in koelverse vruchtendranken ligt op het gemiddelde voor supermarkten totaal.

Jonge alleenstaande Tweeverdieners HH met kinderen, beperkt inkomen Welgestelde HH met kinderen

Oudere alleenstaande Kostwinner (2p) Gepensioneerden, beperkt ikomen Welgestelde gepensioneerden

Volgens GfK koopt 4 op de 5 huishoudens weleens zuiveldranken. Huishoudens met kinderen kopen ze het vaakst, ouderen het minst. Gemiddeld geven huishoudens er € 42 per jaar aan uit. Welgestelde gezinnen zitten met € 64,- het hoogst. Kopers zijn voor meer dan de helft gezinnen met kinderen. Met een fair share rond de 130 kopen ze gemiddeld veel meer zuiveldranken.

Ruim de helft van alle verkochte zuiveldranken is een ‘drinkyoghurt’. Bijna een kwart is chocolademelk. De rest bestaat uit karnedranken, kefir en milkshakes. Met 99% marktaandeel is de supermarkt veruit het belangrijkste distributiekanaal.

Gezinnen met kinderen zijn goed voor de helft van de aankopen in zuiveldranken.

(Bron: GfK ConsumerScan Panel september 2013 t/m 2014)

(Bron: GfK ConsumerScan Panel september 2013 – 2014)

bruiksmomenten biedt ook potentieel. En er zit muziek in grootverpakkingen. ‘Die zijn in trek. Ondanks dalende penetratie groeit het volume per aankoop wel. ‘Succesvolle introducties in 2014 waren dan ook Campina Optimel 1,5 liter met daarin uitbreiding met nieuwe smaken. In 2015 zijn er nog geen grote introducties geweest.’ Hoogvliet heeft buiten deze vernieuwingen in 2014 nauwelijks veranderingen in het schap doorgevoerd. ‘Omdat er geen grote wijzigingen in het assortiment hebben plaatsgevonden, is er het afgelopen jaar ook weinig tot niets gesaneerd.’

Sojadranken hardlopers Geleijnse spreekt van een doorgaande, gezonde ontwikkeling in verse sojavarianten.

‘Sojadranken bestaan al enige jaren in koelvers en ontwikkelen zich naar een niveau dat in volume niet onderdoet voor hardlopers binnen drinkyoghurt. De nieuwkomers in de koeling met ‘other ingredients’, zoals amandel en kokos, hebben het zwaar. Hiervan is de rotatie nog relatief laag. Dit blijft dus nog een niche. In de wereld van ‘lang houdbaar’ doen deze varianten het beter.’

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Ondernemer Hans Eland van PLUS Hans Eland in Hengelo (Gld): ‘IK VERKOOP MEER OPTIMEL-ACHTIGEN’ Hans Eland ziet binnen zuiveldranken voornamelijk ontwikkelingen in vers.

‘In de laatste twee jaar is er in houdbaar een status quo. In vers zijn er de nodige verschuivingen. Melk neemt in zijn totaliteit af, maar de drinks als groep niet. Ik verkoop meer Optimel-achtigen. In melk zie je de literverpakkingen stijgen, terwijl grootverpakkingen als cans afnemen. Het demografische effect: er komen meer een- en tweepersoonshuishoudens.’ Zuivelalternatieven zijn in. ‘Ik zie geitenmelk en Alpro Sojadrink toenemen. Het koelverse sojasegment is kleiner dan het houdbare, maar stijgt wel in aandeel.’ Optimel is veruit marktleider bij deze PLUS. ‘Optimel zit

op 60 tot 70 procent. Ze hebben succes met al hun smaken. Milk & Fruit is nummer 2. Daar verkoop ik toch zeker de helft minder van.’ Consumenten maken bewustere keuzes in drinkzuivel. ‘Neem biologische en boerenkarnemelk, dat neemt wel toe.

Dat heeft te maken met gezondheid, maar ook met smaak. In PLUS hebben we het Gijs-verhaal lopen. De verkoop van Gijs-karnemelk is de laatste 2 jaar gestegen, die is lekkerder. Tegelijk zie je de traditionele zuivel wat teruglopen.’ Verse chocolademelk werd eerder gesaneerd. ‘Dat is geflopt. Klanten zijn gewend aan de houdbare variant en zien geen verschil tussen vers en houdbaar.’

63

ASSORTIMENT

KOELVERSE DRANK TOP

5

Fair shares in Fair share top 5 koelverse vruchtendranken 1 Dirk (Detail Result) 161 2 Vomar

142

3 AH Supermarkten

139

4 Deen

139

5 AH XL

124

(Bron: GfK ConsumerScan Panel september 2013 – 2014)

GROEI SAPPEN VOLLEDIG UIT ULTRAVERS Niet sap uit een pak, maar sap van de tap laat de sappencategorie groeien. Door de komst van persmachines verschuift de omzet naar ultravers. Een ontwikkeling die in 2015 door uitbreiding van de distributie zal doorzetten.

D

E supermarkten, inclusief Aldi en Lidl, verkochten vorig jaar volgens IRI voor € 225 miljoen aan koelverse en op de winkelvloer geperste sappen. Dit is 4% meer dan in 2013 en een volumestijging van 1%. De omzetstijging komt voor rekening van sappen uit saptapbediening. Dit fenomeen zorgt voor een verschuiving binnen de categorie. De euroindex over 2014 voor ‘vers van de pers’

64

staat maar liefst op 158! In volume is het segment nog klein, maar in geld tikt ultravers sinaasappelsap aan. Supermarkten verkochten er vorig jaar 35 miljoen euro van. Ze zagen de omzet flink stijgen door uitbreiding van het aantal locaties met een sinaasappelpersmachine. Koelverse sappen, exclusief zelftapmachines, leverden vorig jaar 2% in. Hierbinnen steeg het omzetaandeel van CoolBest, het grootste A-

merk in de categorie, naar 23,6%. HealthyPeople en Innocent zijn ook groeimerken.

Hero stond vorig jaar onder druk.

Zonder toevoegingen Puurheid is een overkoepelende trend in sappen. ‘Zonder toevoegingen’ wordt een steeds belangrijker aankoopmotief. Het succes van de zelftapmachines bewijst dit.

CoolBest zal daarom zijn drie nectarvarianten (Strawberry Hill, Mango Dream en Passionfruit Heaven) uit 100% puur sap laten bestaan. Per week 11 zijn daarmee alle CoolBest-producten vrij van toegevoegde suikers. Hero heeft in 2014 de stap gezet om alleen nog koelverse sappen te maken die 100% natuurlijk zijn en geen onnodige

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Vincent Hentzepeter

Tropisch is trendy

PROMOTIEAANDELEN KOELVERS SAP’ BINNEN SUPERMARKT IN GELD

UITGAVEN AAN ZUIVELDRANKEN 70

40

60 30

50 40

20 30 20

10

10 0

0 Totaal 'koelverse vruchtensappen/dranken'

Jonge alleenstaande Tweeverdieners HH met kinderen, beperkt inkomen Welgestelde HH met kinderen

Oudere alleenstaande Kostwinner (2p) Gepensioneerden, beperkt ikomen Welgestelde gepensioneerden

De promotiedruk in koelverse vruchtendranken blijft hoog, al daalde deze licht.

Zes op de tien huishoudens koopt weleens koelverse vruchtendranken.

(Bron: GfK ConsumerScan Panel september 2013 – 2014)

(Bron: GfK ConsumerScan Panel september 2013 – 2014)

toevoegingen bevatten. De recepturen zijn verbeterd. Voor een heldere communicatie met de consument bevatten de sappen als belangrijkste ingrediënten nu daadwerkelijk de vruchtensoorten die op de verpakking genoemd worden. Ook vernieuwde Hero de verpakking en de naamgeving van enkele concepten. Zo is ‘Hero Fruit2day’ begin dit jaar van naam gewijzigd in ‘Hero Portie Fruit’, terwijl eind 2014 ook de ‘Hero Fruit&CO’ range is omgezet naar ‘Hero’s Liefde Voor Fruit’.

Fruit-groente-combi’s De combinatie van fruit en groente is een recente ontwikkeling in sappen. De range Delicious Discovery is aan de CoolBest-lijn toegevoegd (groenten, kruiden en bloesems). Per week 11 stromen de smaken Rabarber & Framboos, Vlierbloesem & Peer en de limited edition ‘Komkommer, Limoen & Munt’ in. Fruity King lanceerde onder het merk ‘The fruit lab Power Juice’ drie fruit-groentecombi’s: Wortel-mango, Rode biet-granaatappel-druif en Komkommer-ananas. Laagdrempeligheid is hier het credo.

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Verrassende en verfrissende on trend smaken zetten de toon in de categorie koelverse sappen.

Voorbeelden zijn de tropische varianten van zowel Hero, Healthy People als Coolbest met vruchtensoorten als mango, passievrucht en ananas.

Opvallend is de opkomst van kokossmaken. Het aandeel binnen de categorie is in drie jaar tijd verdrievoudigd. Gezien de ontwikkelingen in het kokossegment breiden zowel Hero’s Liefde Voor Fruit als de FruitOntbijt-lijn uit met een Tropical Kokos-variant.

CoolBest voegde vorig jaar naast de bestaande variant Coconut Paradise al Coconut Lemon & Lime toe. Per week 11 wordt Coconut Mango Tango landelijk uitgerold.

Bedrijfsleider Coen Beldhuis van C1000 Jan Kuipers in Oldenzaal: ‘In vers geperst doen we 30.000 euro per jaar’ De winkel in het centrum van Oldenzaal telt 2 meter koelvers vruchtensap bij de AGF-afdeling, maar de topper hier is toch echt de zelftapmachine. Beldhuis: ‘In 2012 is de persmachine er gekomen en die heeft voor additionele omzet gezorgd. Sinds een paar maanden hebben we ook een smoothie-apparaat van Oranka staan, dat levert ook leuke omzet op die niet ten koste van de sappen gaat. De vruchtenpulp komt prefab, het is supervers en helemaal HACCP.’ In euro’s wordt er nu meer ultravers sap verkocht dan voorverpakt sap.

‘De literflessen en de halve liters staan veruit op nummer 1, goed voor 30.000 euro omzet per jaar. Daarna komt Cool-

Best sinaasappelsap, gevolgd door de smaken Vitaday, Strawberry Hill en Mango Dream. Dat CoolBest sinaasappelsap nog zo hoog scoort, is puur vanwege de acties. Dat zie je ook met het C1000-sinaasappelsap. Bij 1+1-aanbiedingen vliegt dit de deur uit. Dan kiezen de klanten voor prijs, maar doorgaans gaan ze vanuit een bewuste keuze voor de tapmachine.’ De trend van kokosdranken ziet Beldhuis ook, maar de verfrissende, tropische smaken blijven een niche. ‘Ze hebben bij ons een lage afzet. We hebben wel acht smaken, maar je moet ervan houden en het ook geprobeerd hebben. Eerst moet je mensen over de streep trekken!’

65

ASSORTIMENT

KINDER EN BABY TOP

5

Fair shares in kinder- en babyproducten 1 Jumbo

182

2 Dirk (Detailconsult)

156

3 Hoogvliet

142

4 Vomar

127

5 AH XL

117

VAKER MET DE POT MEE-ETEN Ouders zetten hun kroost minder vaak potjes voor. Ook worden er minder baby’s geboren. Dat zet de markt voor babyen kinderproducten onder druk, al helpt het opsturen van flessenmelk naar China de retailer een handje.

F

RANK van Mourik, inkoper van de assortimentsgroep kinder- en babyproducten bij Sligro, ziet geen spectaculaire ontwikkelingen in de categorie.

‘In Nederland hebben we te maken met een daling van het geboortecijfer, deze trend is al sinds 2010 zichtbaar. Ook in 2013 zijn er weer minder kinderen geboren ten opzichte van 2012, 3% minder om precies te zijn.

De markt laat echter wel een stijging zien, maar dat komt grotendeels door de export

66

van flesvoeding naar China. Dat zorgt er met name in de Randstad voor dat flesvoeding minder goed te verkrijgen is voor Nederlandse moeders.’

Einde diefstalgolf Vanwege de run op babymelk verdubbelde marktleider Nutricia in 2013 de productie van Nutrilon. Het zijn vooral Chinezen in ons land die extra pakken kopen en opsturen naar familie in het thuisland. De reden

is dat ouders in China sinds het melamineschandaal in 2008 daar geproduceerde babymelk niet meer vertrouwen. Kinderen overleden aan instantmelk, waar deze stof in verwerkt was om fraude met een laag melkeiwitgehalte te verhullen. Een flink probleem afgelopen najaar was het roven van Nutrilon-poeder door Oost-Europese bendes. In het najaar van 2014 werden pakken uit supermarkten en drogisterijen gestolen. Diverse winkels, vooral in het oosten van het land, rapporteerden diefstallen. Sommige Jumbo’s gingen over tot balieverkoop. Magazijnen waren een mikpunt van bendes. In een opslag in Kampen werden 1.800 pakken buitgemaakt. Sinds november werken supermarkten en politie samen om hier een eind aan te maken.

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Tekst: Vincent Hentzepeter

Gezinscategorie

PROMOTIEAANDELEN KINDER EN BABYPRODUCTEN BINNEN SUPERMARKTEN IN GELD

EUROAANDEEL SUPERMARK TEN IN KINDER EN BABY PRODUCTEN 80

25 20

60

15 40 10 20

5

0

0 totaal Kinder- en babyproducten

voeding

totaal Kinder- en babyproducten

voeding

verzorging

luiers en tissues

verzorging

luiers en tissues

Een op de vier pakken luiers gaat weg in promotie.

Alleen in baby- en kindervoeding heeft de supermarkt een sterke positie.

 B R O N : G F K C O N S U M E R S C A N PA N E L , S E P T E M B E R

 B R O N : G F K C O N S U M E R S C A N PA N E L , S E P T E M B E R

2013 T/M 2014

2013 T / M 2 0 1 4 

Door bundeling van de aangiften kon de politie verschillende Roemenen oppakken.

Door gezamenlijke actie is de inbraakgolf sinds december beteugeld.

Drug stijgt harder Volgens GfK domineert de supermarkt de verkoop van kinder- en babyvoeding. Van luiers en tissues wordt bijna de helft door food retail verkocht. Verzorgingsproducten zijn het domein van de drogisterijen. ‘Het grootste gedeelte van de totale marktomzet vindt plaats via het foodkanaal, hoewel ‘Drug’ harder stijgt dan ‘Food’. De omzet binnen beide kanalen komt voor het grootste gedeelte uit A-merken. Private label is met 10% omzetaandeel binnen zowel food als drug een relatief kleine speler.’

Prijsgrens Van Mourik ziet de trend naar gezonde en verantwoorde voeding terugkomen in deze categorie. ‘Met name merken als Goodies en Hipp spelen in op gezonde voeding, waarbij Ella’s Kitchen zich richt op biologische producten zonder toevoeging van suikers of E-nummers. Beide segmen-

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Er is geen categorie in de supermarkt die zo verbonden is aan gezinnen met kinderen als ‘baby- en kinderproducten’. Een gemiddeld gezin uit de lagere inkomensgroepen geeft hier per jaar € 103,- aan uit. Voor gezinnen uit hogere inkomensgroepen is dit maar liefst € 143,-. Opvallend is dat ook tweeverdieners relatief veel uitgeven aan baby- en kinderproducten. Dit heeft te maken met de groep aanstaande ouders binnen dit type huishouden. Ze besteden € 68,- op jaarbasis. Veel hoger dan de overige huishoudens, waaronder de gepensioneerden, die jaarlijks voor zo’n € 15,- spenderen.

Pascal van de Kamp, Jumbo Luyksgestel: ‘Omzet van knijpfruitflesjes groeit’ Jumbo Luyksgestel trekt veel klanten van over de grens. Meer zelfs dan Nederlanders. Dat is gunstig voor de verkoop van baby- en peuterproducten, stelt bedrijfsleider Pascal van de Kamp: ‘Wij zijn in prijs sterker dan België, in babyvoeding met name. De Belgen kopen veel Nutrilon bij ons, een van de hardlopers.’ Er gelden nog steeds beperkingen op de verkoop van melkpoeders vanwege de Aziatische markt. ‘Klanten mogen maximaal twee consumenteneenheden meenemen.’ De vraag naar producten in zakjes stijgt. ‘De omzet van knijpfruitflesjes groeit. Goed dat er een alternatief voor potjes is. Het is positief dat Olvarit de keuze in smaken heeft uitge-

breid.’ Pampers is de topper in luiers, maar het huismerk timmert ook aan de weg. ‘De Jumboluiers verkopen prima en Jumbo heeft uitgepakt met vochtige lotiondoekjes, die lopen heel goed.

Zo kan Jumbo laten zien dat het veel goede artikelen heeft.’ Ook Jumbo drinkpapje Tukkie doen! was een goede zet. ‘Al draaien ze niet de topafzet van PyjamaPapjes. Met de nieuwe verpakking heeft Nestlé dat merk een lift gegeven.’ De biologische babymelk van Hipp slaat nog niet echt aan. ‘Ik heb sinds een paar maanden drie varianten, maar die lopen heel slecht. Ik had er meer van verwacht, omdat het biologisch is. We geven dit product nog wel een kans.’

67

ZOEKT U DE JUISTE KANDIDATEN? Jobsinfood.nl brengt u met hen in contact!

U bent op zoek naar de juiste kandidaat om uw vacature in te vullen. Dan is het logisch dat u de vacature plaatst op Jobs in Food. De online vacaturebank van de makers van Distrifood en Foodmagazine brengt de juiste mensen bij elkaar.

WIJ BIEDEN s De gespecialiseerde vacaturesite voor foodprofessionals s Kwalitatief hoogwaardig bereik s Gekwalificeerd personeel in de foodsector s MBO+ opgeleiden s Eenvoudige wijze van plaatsing van uw vacature s Direct zoeken en reageren s De nieuwste vacatures s Updates per nieuwsbrief Daarnaast krijgen recruiters en bedrijven die veel vacatures plaatsen een eigen inlogaccount

REAGEREN Kijk op www.jobsinfood.nl of neem contact op met Sonja Rouland, sonja.rouland@reedbusiness.nl, tel.: 0314-349627 Acquisitie wordt op prijsgesteld

De enige echte gespecialiseerde vacaturesite in Nederland voor foodprofessionals

ASSORTIMENT

KINDER EN BABY AANDELEN CATEGORIEËN IN KINDER EN BABYPRODUCTEN BINNEN SUPERMARKT TOTAAL IN GELD

KOPERS VAN KINDER EN BABYPRODUCTEN 60 50

3,3%

40 30 38,3 %

20

58,4 %

10 0

verzorging

luiers en tissues

voeding

Luiers, potjes, hapjes, sappen en pappen vormen 90 % van de markt.  B R O N : G F K C O N S U M E R S C A N PA N E L S E P T E M B E R 2013 T/M 2014

Jonge alleenstaande Tweeverdieners HH met kinderen, beperkt inkomen Welgestelde HH met kinderen

Oudere alleenstaande Kostwinner (2p) Gepensioneerden, beperkt ikomen Welgestelde gepensioneerden

Gezinnen met hogere inkomens geven het dubbele uit ten opzichte van gezinnen uit lagere inkomensgroepen.  B R O N : G F K C O N S U M E R S C A N PA N E L S E P T E M B E R 2013 T/M 2014

ten groeien, maar lijken ook een grens te kennen qua prijs. Het devies ‘Moeders willen alleen het beste voor hun kind’ lijkt ook een houdbaarheidsdatum te hebben. Olvarit Friends lijkt daar een voorbeeld van te zijn. Dat komt ook, omdat jonge ouders hun kinderen graag met de pot mee laten eten.’

Trending topics Zowel de retailers als de leveranciers proberen de jonge gezinnen langer aan zich te binden, signaleert Van Mourik. Op de keuzes van consumenten bij de aankoop van kinder- en babyproducten kunnen supermarkten echter slechts beperkt invloed uitoefenen. ‘Want het advies over flesvoeding wordt meestal gegeven in verloskundepraktijken of in ziekenhuizen.’ Van Mourik adviseert retailers in te spelen op trending topics. ‘Zorg dat je weet wat de industrie rechtstreeks communiceert naar jonge moeders en dat nieuwe producten tijdig op het schap staan. Leveranciers van Pampers, Nutrilon en Olvarit weten precies wat er binnen hun markt speelt.’

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Intro’s baby- en kidsproducten Nutricia introduceerde Olvarit Friends. Begin 2014 stroomde de lijn Groentevriendjes in, per oktober kwam daar de lijn Fruitvriendjes bij in de smaken Amy Aardbei, Pia Appel, Benjamin Banaan en Paul Peer. Het gaat om vier verschillende fruitvarianten verpakt in een knijpzakje van 90 gram. Olvarit Friends past volgens de fabrikant in de trend naar pure voeding met een versere smaak.

Daarom bevatten de knijpzakjes slechts één groentesoort en uitsluitend pure ingrediënten en geen conserveringsmiddelen. De introductie moet waarde toevoegen aan het segment kant-en-klare babyvoedingsproducten.

De verkoop staat onder druk, omdat ouders vaker kiezen voor zelf maken. De actie van Wakker Dier om babyvoeding plofkipvrij te krijgen heeft vorig jaar zijn beslag gekregen. Zo hebben Albert Heijn en Jumbo hun huismerkproducten aangepast. AH heeft zijn lijn omgezet naar biologisch, Jumbo is uitsluitend de meer diervriendelijke vrijeuitloopkip gaan voeren.

Hiermee volgen de twee grootste servicesupermarkten eerdere stappen van marktleider Olvarit.

Dr. Oetker richt zich met kindertoetjes op basisschoolkinderen. In 2014 werden er twee varianten aan de Paula-lijn toege-

voegd: Paula 2-pack (lagere prijs per portie) in drie smaken en Paula Dubbelpret: de eerste kindervla met chocoladedecoratie.

Danone introduceerde in week 41 Danoontje Drinkyoghurt. Deze koelverse aardbeien-drinkyoghurt in vierpak is vol van smaak, bevat calcium en vitamine D en zit in een handig flesje. De inhoud is tot 8 uur houdbaar buiten de koelkast, om het ook mee te kunnen nemen in bijvoorbeeld de broodtrommel.

Tjolk is terug. Het mierzoete drankje van weleer is gezonder gemaakt. Het bevat nu 15% fruitpuree en is gezoet met stevia.

69

P R O D U C T I N F O R M AT I E Foodmagazine informeert in de rubriek Productinformatie het supermarktmanagement over nieuwe en vernieuwde producten.

Toeleveranciers kunnen informatie over een nieuw product verstrekken via een speciaal formulier dat bij de afdeling Sales B2B kan worden opgevraagd, of dit doorgeven in de vorm van een persbericht. Zend uw materiaal naar: Redactie Foodmagazine, Rubriek Productinformatie, Postbus 4, 7000 BA Doetinchem. Mail: salesb2b@reedbusiness.nl. Telefoon: (0314) 34 95 95.

MERINGUE

VOEDSELAUTHENTICITEIT

DR. OETKER MIX VOOR MERINGUE De vraag naar meringue en bijbehorende recepten is groter dan ooit. Om in te spelen op de sterke opkomst van meringue, die goed aansluit op de trend ‘bakken vanaf de basis’, introduceert Dr. Oetker Mix voor Meringue.

Normaal gesproken is het maken van meringue erg complex, maar met Dr. Oetker Mix voor Meringue kunnen klanten vele kanten op. In een handomdraai maken zij met dit product schuimpjes, Pavlova en toppings, aangezien ze enkel water toevoegen en niet hoeven te werken met rauwe eieren. De adviesprijs bedraagt € 1,79. Plaatsingsadvies: naast Dr. Oetker Botercrème en overige bakartikelen.

(033) 451 79 00 www.oetker.nl

KBBL ADVISEERT OVER VOEDSELAUTHENTICITEIT EN ETIKETTERING Klopt wat er op het etiket staat? De authenticiteit van een voedingsmiddel wordt regelmatig geweld aangedaan. De kwesties rond voedselfraude liggen nog vers in het geheugen. De consument wil weten wat hij op zijn bord krijgt, en een producent wil ook zeker zijn van de ingrediënten die hij verwerkt. Is het product wel duurzaam geproduceerd en zitten er wel echt die biologische grondstoffen in? KBBL heeft ervaring met het onderzoek naar voedselauthenticiteit. Daarnaast weet KBBL alles over etikettering en de hiervoor geldende nieuwe wetgeving die op 13 december 2014 is ingegaan.

(0570) 52 32 34 www.kbbl

DEELNEMEN STUUR JE BEST PRACTICE IN

MEEDOEN EENVOUDIG

zonder vast format

HEB LEF! ZET EEN KROON OP JE PRESTATIES EN DE SAMENWERKING. KRIJG ERKENNING VOOR DE INSPANNING DIE JULLIE SAMEN GELEVERD HEBBEN.

meer info: challengeawards.nl 70

DEADLINE INZENDEN 5 MAART, EVENT 12 MEI

Fo o d ma ga z i n e fe b r u a r i 2 0 1 5

SCHORPIOEN

HELP, ZE VALLEN DE MARGE AAN

B

LOKKER heeft nu de winstgevendheid van een supermarkt. Het staat heel sneu geschreven in een analyse van de Volkskrant die spreekt van nog maar 2,4 procent voor de nonfoodgigant. Het was 6,6 procent, meldt datzelfde artikel. Het kan slechter: menig supermarktketen is overigens al blij als de formule onderaan de streep 2,4 procent haalt.

Aan Blokker kun je zien hoe snel het kan gaan met de erosie van je marge. Zo ben je rijk, zo ben je arm. Marge kan als zand tussen de vingers weglopen. De problemen bij V&D en Blokker roepen meteen de vraag op hoe ver de supermarktmarge in de gevarenzone zit. Wij zien het in ieder geval overduidelijk en kunnen zo een aantal grote en acute bedreigingen noemen. Zo zijn er de stijgende personeelskosten. Die zullen extra stijgen door het inzetten van nog meer uren, want de supermarkt moet ook nog eens een stapje extra zetten omdat de klant meer beleving op de vloer wil. Zo is er Action dat in wasmiddelen en hair en beauty grote slagen maakt. Zo is er de online foodverkoop die de marge van de stenen winkels dreigt af te romen als het omzetaandeel boven een bepaald percentage komt. Zo is er de druk vanuit de horecahoek door een formule als LaPlace.

Publishing director Casper Niesink

Het maandblad voor supermarktmanagement foodmagazine@reedbusiness.nl

Secretariaat Anja Onstenk tel. (0314) 34 93 37 Managing director Casper Niesink

Hoofdredacteur Peter Garstenveld peter.garstenveld@reedbusiness.nl tel. (0314) 34 91 85

Marketing manager Bart Vording

Redactie Ron Jansen, Henri Maarse, Joep Meijsen, Herman te Pas, Jos Poels , Edwin Rensen

Advertentieverkoop Linda Claver tel. (0314) 34 97 62 Danny van Haren tel. (0314) 34 98 10 www.adverterenbijreedbusiness.nl

Chef eindredactie Michel Buyvoets tel. (0314) 34 94 80 Eindredactie Imago Mediabuilders Vormgeving Lex Aalders, Paulus Maessen

Food mag a zi n e fe b r u a r i 2 0 1 5

Traffic traffic.foodhoreca@reedbusiness.nl tel. (0314) 35 82 23

Maar ook van der Valk met zijn versmarkt is een bedreiging. Valk Versmarkt heeft potentieel tientallen vestigingspunten, een enorme kennis van margerijk assortiment en een lage derving, wat overblijft gaat immers naar het restaurant. In Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht verdwijnt dan ook nog eens de scheiding tussen horeca en retail uit de wet. Dan zullen er caféwinkels ontstaan die supermarktomzet wegsnoepen. Misschien wel veel eerder dan supermarktbars. Tot slot zullen veel supermarkten geïsoleerd komen te staan omdat het omliggende noodlijdende winkel-areaal op slot gaat: de Blokkers, V&D’s en anderen zullen het in kleinere en middelgrote steden afleggen. Weg is de aantrekkelijkheid van het winkelcentrum, gekortwiekt is de klantenstroom.

Kortom, wij zien veel bedreigingen. Wij zijn azijnzeikers.

Maar ziet de supermarkt ze ook? En, zo vragen wij ons af, wat is het antwoord? Komt er een antwoord? We hopen dat we ooit in de supermarktbar een pilsje kunnen drinken op de goede afloop. Zo zijn we dan ook wel weer.

Schorpioen is een ingewijde in de foodbranche. Op deze plek kraakt hij maandelijks een kritische noot.

Klantenservice Tel. (0314) 35 83 58 Fax: (0314) 34 90 48 Adres: Postbus 808, 7000 AV Doetinchem E-mail: klantenservice@-reedbusiness.nl Website: www.rb-klantenservice.nl Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via abonneren.distrifood.nl of telefonisch bij klantenservice.

Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum bij klantenservice wordt opgezegd via tel. (0314) 35 83 58.

Prijzen Nederland per maand € 35,80 (excl. 6% btw) bij automatische incasso of elektronische facturatie. Kijk voor voordelige introductietarieven op www.foodmagazine.nl/abonneren.

Bij betaling via acceptgirokaart wordt € 2,50 acceptgirokosten in rekening gebracht. Jaarabonnement buitenland op aanvraag.

Copyright Het is niet toegestaan

om, zonder voorafgaande toestemming, door Foodmagazine gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen.

Leveringsvoorwaarden Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Reed Business Media zijn van toepassing de algemene voorwaarden die zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Amsterdam, Handelsregister Amsterdam nr.

33.293.475. De algemene voorwaarden zijn in te zien op www.reedbusiness.nl/contact/voorwaarden, waar u deze kunt printen en opslaan.

© 2014 Reed Business Media, Doetinchem.

Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door Reed Business, de uitgever van Foodmagazine, of door de redactie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Reed Business en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties.

Reed Business Media legt klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met Reed Business Media. De gegevens worden ook gebruikt om u te informeren over producten en diensten van Reed Business Media en zorgvuldig geselecteerde derden. De adresgegevens kunnen daarnaast aan zorgvuldig geselecteerde derden ter beschikking worden gesteld voor het verstrekken van informatie of aanbiedingen.

Ook als u dat niet expliciet heeft aangegeven kunt u per e-mail over gelijksoortige producten en diensten van Reed Business worden geïnformeerd, tenzij u daartegen bezwaar maakt. Als u geen prijs stelt op informatie of aanbiedingen per mail of per post, dan kunt u dit doorgeven aan Reed Business Media, t.a.v. Adresregistratie, Postbus 808, 7000 AV Doetinchem, of aangeven bij adresregistratie@reedbusiness.nl. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Privacy statement op www.reedbusiness.nl/privacy.

ISSN: 1383 – 4169

71

uw ie N

Hapjes met inhoud

zonder kunstmatige geur-, kleuren smaakstoffen lekker krokant

mals kippenvlees

sweet chili saus

Maak kennis met onze nieuwe Mora Chick-Ins. Innovatieve kiphapjes met een verrassend lekkere vulling, in de smaken sweet chili en saté. Hapjes met inhoud dus! Alweer een product van Mora dat geschikt is voor zowel friteuse als oven en airfryer. Bovendien bevatten de Mora Chick-Ins geen kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen. Kortom, het beste van twee trends en bij uitstek dé natuurlijke weg naar meer omzet en groei binnen de vriesverscategorie.

Goed nieuws voor u: op al deze gebieden gaat Mora doorpakken in 2015. Met innovaties die perfect aansluiten op deze trends, om bestaande maar ook nieuwe kopers naar uw vriesversafdeling te trekken.

Komend jaar gaan we de Mora Chick-Ins ondersteunen op TV, de Huishoudbeurs, Facebook, PR en met acties en demonstraties bij u op de winkelvloer.

Mmmeer groei, dat wilt u toch ook?

Vanaf week 7 zijn de Mora Chick-Ins te bestellen.

Neem contact met ons op: 013 - 46 40 680.

Mora Saté saus

www.mora.nl