nr. 1 / Februari 2015 / 41e jaargang / www.missetcatering.nl
M I S SE T
CATERING A L S
C A T E R E N
D A G E L I J K S E
K O S T
JEUGD IN DE RIJ VOOR GEZOND EERHERSTEL VOOR DE ZORGKOK CATERINGSITES VOOR OPDRACHTGEVERS NOROVIRUS NIET TE STUITEN PARTYCATERAAR AANVOERDER TOP 20
I S
NIEUW
GEZOET MET INGREDIテ起TEN VA N N AT U U R L I J K E O O R S P R O N G MINDER CALORIEテ起* *33% MINDER CALORIEテ起 VERGELEKEN MET HET GEMIDDELDE VAN DE COLA窶儡 MET SUIKER IN DE BENELUX DANKZIJ STEVIA-EXTRACT.
COCA-COLA INTRODUCEERT DE EERSTE COCA-COLA MET MINDER CALORIEËN* DANKZIJ EEN MIX VAN ZOETSTOFFEN VAN NATUURLIJKE OORSPRONG: SUIKER EN STEVIA-EXTRACT 33% minder calorieën vergeleken met het gemiddelde van de gesuikerde cola’s in de Benelux, door een vermindering van de suikers met 33%, dankzij zoetstoffen uit stevia
*
COCA-COLA LIFE™ IS EEN VOLGENDE STAP OM MENSEN BEWUSTER TE MAKEN VAN HET BELANG VAN EEN GEBALANCEERDE LEEFSTIJL - Meer KEUZE uit calorievrije dranken of dranken met minder calorieën en kleine verpakkingen - INNOVATIE dankzij het gebruik van zoetstoffen van natuurlijke oorsprong - Heldere INFORMATIE over ingrediënten en voedingswaarde op het etiket - Stimuleren om voldoende te BEWEGEN via tal van initiatieven
Zoetstoffen uit stevia zijn 200 maal zoeter dan suiker en zonder de calorieën
Stevia extract = zoetstof van natuurlijke oorsprong, zonder calorieën
EEN COCA-COLA VOOR IEDEREEN... We investeren in een evenwichtig aanbod zodat de consument steeds een bewuste keuze kan maken
105 kcal**
SINCE 1886
0 kcal**
68 kcal**
SWEETNESS FROM NATURAL SOURCES LOWER CALORIES
GREAT COKE TASTE ZERO SUGAR ZERO CALORIES
0 kcal**
NO CALORIES
**caloriegehalte per 250ml © 2015 The Coca-Cola Company. “Coca-Cola”, “Coca-Cola life”, “Coca-Cola Zero”, “Coca-Cola light”, the “Coca-Cola script logo”, the design of the “Coca-Cola Contour Bottle” and the “Coca-Cola dynamic ribbon device” are registered trademarks of The Coca-Cola Company.
M I S SE T
CATERING
INHOUD / NR. 1 / FEBRUARI 2015
BEDRIJF
6
ONDERWIJS
12
PARTY/EVENTS
ZORG
16
24
ALGEMEEN
32
VERDER IN DIT NUMMER 5 9 10 11 15 18 20
Nieuws bedrijfscatering en column Peter van Ee Green Key maakt niet iedereen blij Nieuws onderwijs Wat mag de cateraar niet op school? Nieuws zorg en column Theo van Brussel Eerherstel voor de instellingskok Norovirus niet te stuiten
INTERVIEW Appèldirecteur Hans van Veen houdt van catering maar niet van schoonmaak. ‘Er is weinig eer aan te behalen.’ GEZONDE JEUGD Hoe krijg je schooljeugd aan de gezonde voeding? Food for Kids weet hoe dat moet. VOEDING GENEEST Voeding kan geneeskrachtig werken als je het gericht inzet.
CATERAARS VERGELIJKEN Consumenten en bedrijven kunnen cateraars online vergelijken. Hoe gaat dat in zijn werk? INVLOEDRIJKE PERSONEN Hij is er weer. De Top 20 van invloedrijke personen in de catering.
OPBEUREND
W
at een opbeurend verhaal, in deze editie van Misset Catering, over het congres 'De primaire cliëntwens', dat in januari plaatsvond in Amsterdam. Het opbeurende zit hem wat mij betreft vooral in de constatering dat de situatie helemaal niet zo uitzichtloos is als we misschien dachten, bij de bereiding van maaltijden in het groot. Het is helemaal niet zo dat we maar moeten accepteren dat de kwaliteit van voeding achteruit gaat omdat de budgetten nu eenmaal ingekrompen zijn. En het is ook niet zo dat vers koken per definitie duurder is dan convenience. Het is zelfs niet per sé zo dat koken in het groot en duurzaamheid met elkaar in tegenspraak zijn. Vers, lekker én duurzaam koken in instellingen kan best, zo betoogden meerdere sprekers in Amsterdam. Het is vooral een kwestie van omdenken, van creativiteit en lef. Natuurlijk moet de cliënt, patiënt of gast weer gewoon centraal komen te staan. Voor zover die dat niet nu al staat. Natuurlijk draait alles om beleving, om smaak, genieten. Gasten van tegenwoordig, ook als dat cliënten of patiënten zijn, willen weten waar hun voeding vandaan komt. Ze eisen ambachtelijke producten, eerlijk en liefst dier- en milieuvriendelijk. Je komt niet meer weg met een poedertje en een bulksaus. Het goede nieuws is volgens mij ook dat de convenienceproducenten dat heel goed in de gaten hebben. Convenience anno nu is niet de convenience van twintig jaar geleden. Ook gemaksproducten zijn vaak heel smakelijk, maatschappelijk verantwoord geproduceerd en soms zelfs écht ambachtelijk. Wat dat betreft hebben we grote sprongen voorwaarts gemaakt. En dat er nog heel wat te gebeuren staat, dat bewijst de discussie die tijdens het congres loskwam. En ook dat is een prima teken, wat mij betreft!
Foto cover: Ruud Ploeg 21 Nieuws partycatering en column Renske Bos 22 Authentieke acts winnen terrein 26 Voorronde Catering Cup naar Nederland 27 Nieuws algemeen 28 Kosten besparen in de spoelkeuken 36 Verzekeren: pas op voor kortingen 38 Beurzen en colofon
martine.zuil@reedbusiness.nl #missetmartine Missetcatering.nl/vandehoofdredactie
Misset Catering 1 / Februari 2015
4
NIEUWS
QUOTE 'DE CATERING NEMEN WE NIET IN EIGEN HAND VANWEGE DE EISEN TEN AANZIEN VAN VOEDSELVEILIGHEID' Minister Asscher liet weten dat de overheid schoonmakers weer in dienst neemt, maar de cateringmedewerkers niet.
DI VERS VAN SAB STELT ÉÉN REGIONAAL PRODUCT CENTRAAL Een nieuwe variatie op een bestaand thema. Contractcateraar SAB Catering heeft het concept Di vers gelanceerd. Elke week staat een bijzonder en gezond product of ingredient uit de regio centraal. In het bedrijfsrestaurant maakt men met dat ingrediënt vijf dagen lang allerlei gerechten. Via displays vertelt SAB aan haar gasten het verhaal achter het product. Waar het vandaan komt, hoe men het produceert. 'Met het lunchconcept Di vers brengen wij de beleving dichterbij', aldus SAB. SAB gaat in elke regio op zoek naar de lekkerste producten. Productmanager Judith Veerman: 'Wij merken dat mensen graag herkenbare producten uit de regio eten. Iets wat ambachtelijk gemaakt is, zonder toevoegingen, dat smaakt meteen al beter. En dan is regionaal eten nog duurzaam ook. Het hoeft namelijk alleen maar over korte afstand vervoerd te worden. Ook krijgen lunchgasten de gelegenheid de producent te bezoeken.'
LIEVER NIET LUNCHEN MET DE SOCIAAL ONDERNEMEN BAAS KORT
Prorest Catering heeft een certificaat gekregen voor sociaal ondernemen. Het gaat om certificering in het kader van de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO). De bedrijfscateraar laat weten dé koploper in sociaal ondernemen te zijn. 'We dragen meer dan gemiddeld bij aan de werkgelegenheid van kwetsbare groepen.'
Nederlandse werknemers lunchen liever niet met hun baas. De lunch is om te ontspannen, en dat kan niet met de baas erbij, zegt bijna 30 procent van de Nederlanders. Ook collega's van andere afdelingen zijn geen populaire tafelgenoten. 22% wil niet met hen aan tafel. Dat blijkt uit onderzoek van bedrijfscateraar Eurest naar lunchgedrag op het werk onder ruim 1000 werkenden. Vooral vrouwen (33 procent) kijken niet uit naar een gezellige lunch met hun leidinggevende. Mannen zijn met 25 procent iets minder negatief, maar ook voor hen is de manager de minst populaire tafelgenoot. Werknemers zien de lunch als een ontspannen, sociaal moment op de dag.
ENERGIE!
G
een mens kan zonder: energie! Als je energiepeil afneemt, nemen vaak ook je prestaties af. Wij cateraars spelen een belangrijke rol in het op peil houden van het menselijke energieniveau. En dat is mooi! Wij moeten zelf ook goed zorgen voor ons eigen energiepeil. Volgens mijn eigen ervaring doen de leden van de VOCC dat heel goed, maar niet alleen met voeding! We zijn nu een aantal maanden met elkaar aan de slag en je voelt binnen deze club de 'energie stromen'. Deze energie zorgt voor mooie, nieuwe prestaties. Heel mooi om die energie te mogen ontvangen. Op dinsdag 3 februari j.l. had de VOCC een ledenvergadering bij de HAS in Den Bosch. Op deze dag verzorgde de HAS tevens zijn jaarlijkse HAS Food Experience. Eén van de agendapunten die we zouden bespreken die dag was een mogelijke samenwerking tussen de HAS en de VOCC. Een samenwerking op het gebied van vernieuwing, ontwikkeling en kennis delen. Een vraag die wij onszelf tevens hebben gesteld in dit proces was: 'Passen we bij elkaar?'. Zonder daar verder over in detail te treden kwamen de VOCC-leden tot een belangrijke constatering die bewuste dag; wat een prachtige energie is er voelbaar binnen deze mooie instelling. En zo is het. Wij gingen die dag vol energie huiswaarts. Naast voeding is de energie van de ander net zo voedend om jezelf te voorzien van energie. De komende jaren ben ik er zeker van dat mijn energieniveau ruim op peil zal blijven. Leo op het werk!, HAS en VOCC bedankt voor jullie ENERGIE!
Peter van Ee, Leo op het Werk!, Leoophetwerk.nl
Misset Catering 1 / Februari 2015
5
INTERVIEW
Appèldirecteur Hans van Veen op zijn zorgboerderij. 'Anderen liften mee op iets dat wij hebben.'
6
Misset Catering 1 / Februari 2015
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto: Bert Jansen
'MAAK VAN MEDEWERKERS ONDERNEMERS' Ze stopten met schoonmaakdiensten, verhogen jaarlijks hun omzet en turnen medewerkers om tot kleine ondernemers op locatie. Hoe doen ze dat? Interview met Hans van Veen, algemeen directeur van Appèl.
Appèl groeit jaar na jaar. In 2014 steeg de cateringomzet autonoom met 18 procent, ook het rendement nam toe. De omzet van scholencateraar Markies Catering, dat werd overgenomen, komt daar nog bij. Dit jaar is het streven om de 50 miljoen 'aan te tikken.' En dan zijn jullie ook nog gestopt met de tak schoonmaak. Waarom? 'Scheelt een miljoen omzet. We gaan ons volledig richten op contractcatering. Een strategische keus die ook te maken had met het feit dat de schoonmaak wordt afgeknepen. Heel flauw gezegd: er is weinig eer aan te behalen.' Anderen zeggen: als je een totaalpakket aanbiedt kom je op meer plaatsen binnen. 'We hebben 35 jaar catering, schoonmaak en receptiediensten aangeboden, maar het heeft ons evenveel minpunten als pluspunten opgeleverd. Ik heb meegemaakt dat we de catering heel goed deden en met de schoonmaak steken lieten vallen en ze daardoor allebei verloren.' In een moeilijke markt slaag je er jaar na jaar in om omzet en rendement te verhogen. Hoe kan dat? 'Interesse en aandacht voor de klant. Vraag het onze klanten. Zij zullen zeggen: Appèl verdiept zich echt in wat wij willen. We zijn sterk in het op maat maken van de catering,
MARKETMAKER
HANS VAN VEEN, ALGEMEEN DIRECTEUR VAN APPÈL
concepten die helemaal zijn toegesneden op de klant.' Openbare aanbestedingen zijn vaak administratieve kwesties. Hoe zijn jullie er in geslaagd om dit creatieve concept onder de aandacht te brengen? 'Bij openbare aanbestedingen is dat natuurlijk lastig. We proberen te scoren tijdens presentaties als we de gelegenheid krijgen. Moodboards en grafische ondersteuning helpen daarbij. Het mooiste is als klanten hiernaartoe komen en proeven wat voor bedrijf wij zijn. Dan leren ze ons echt kennen. Ik merk overigens dat opdrachtgevers er ook steeds vaker toe overgaan om referenties op te vragen. In ons geval is dat gunstig.' >
Als havo-scholier wilde Hans van Veen kok worden. Maar de decaan en zijn ouders raadden hem dat af. Je bent goed in cijfers, doe daar wat mee, kreeg de jonge Hans te horen. Hij volgde een administratieve opleiding op hbo-niveau en trad in dienst bij Van Lanschot Bankiers als optiehandelaar om later 'marketmaker' op de beurs te worden. In 1995 werd Van Veen manager finance en p&o bij Appèl. Hij deed dat tot 2006. Geert van de Ven de grootaandeelhouder, besloot toen met pensioen te gaan. Van Veen verliet Appèl om samen met zijn vrouw een zorgboerderij te starten in Haarsteeg. Hij bleef adviseur van de holding. De Raad van Commissarissen vroeg hem een jaar later of hij terug wilde komen als operationeel directeur. Samen met Gerrit Vink, die benoemd werd tot algemeen directeur, ging hij aan de slag. Anderhalf jaar geleden werd Hans van Veen benoemd tot algemeen directeur.
Misset Catering 1 / Februari 2015
7
BEDRIJF INTERVIEW
'Als je één keer niet doet wat je belooft, word je gelijk drie jaar teruggezet' Gaan opdrachtgevers nu eindelijk naar creativiteit en kwaliteit kijken? 'Door de crisis is prijs belangrijker geworden. Een gezonde zaak. Laat bedrijven maar om zich heen kijken om uit te vinden wat er wordt aangeboden. Sommigen gaan alleen voor de prijs, anderen hebben ook oog voor creativiteit en kwaliteit. Wij schrijven niet overal op in. Er zijn opdrachtgevers waarvan je weet dat ze voor prijs gaan en dat je nummer 7 in de rij bent. Ik heb daar geen zin in, dus doen we daar geen zaken mee.' Wat voor opdrachtgevers zoeken jullie? 'We gaan het liefst in zee met partners met wie we een langdurige relatie kunnen opbouwen, zodat we daar in kunnen investeren. Voorwaarde is wel dat je waarmaakt wat je belooft. Niet dat je denkt: mooi dat zevenjarig contract, ik zit mijn tijd wel uit, ik vul mijn zakken wel. Dat doe je ook maar één keer. Je hebt zo een naam te pakken en dan is het over.' Zijn er cateraars die die naam hebben? 'Elke cateraar heeft een naam. Het heeft bij ons lang geduurd voordat we een zeer goede naam kregen. We waren vroeger kostengestuurd en zijn nu meer omzetgestuurd, met de nadruk op een horecamatige kijk op de catering. Dat heeft een omslag bewerkstelligd. De laatste zes jaar hebben we de beschikking gekregen over een ervaren, stabiel team, mensen die weten waar ze het over hebben. We dragen één verhaal uit, er zit lijn in. Het duurt een aantal jaren voor je zoiets hebt opgebouwd en dan moet je
Tussen de dieren van de zorgboerderij. 'Ik vind het onze taak om startups, zoals Kostelyck, een handje te helpen.'
nog uitkijken, als je één keer niet doet wat je belooft, word je gelijk drie jaar teruggezet. Wij zijn overigens niet de enige die het goed doen. Er zijn meer cateraars, vooral de kleinere, die uitblinken.' Jullie medewerkers krijgen op locatie nogal wat vrijheid. Hoe ver gaat dat? 'Ze kunnen zelf hun menucyclus samenstellen. Ze mogen ook lokale leveranciers inschakelen. Ook binnen het assortiment van onze leverancier, Sligro, hebben ze alle vrijheid. Daarmee maak je je medewerkers tot ondernemertjes op het gebied van eten. Zij weten het best wat de klant wil. Het mooie is ook dat al onze medewerkers iets met eten hebben.' Jullie werken samen Kostelyck. Wat is dat voor een bedrijf? 'Kostelyck is een startup van twee inventieve
BESTEDING € 5 IS HAALBAAR Bezoekers van bedrijfsrestaurants zijn wel degelijk bereid om meer te besteden dan de gemiddelde besteding van € 2,75. 'Maar dan moet de cateraar wel de vrijheid krijgen om zijn eigen beleid en zijn eigen prijzen te bepalen. In dat geval is commercieel cateren in een aantal gevallen mogelijk en is een gemiddelde besteding van vier à vijf euro haalbaar', zegt Hans van Veen. Hij voegt toe dat dat niet overal kan en dat het niet gemakkelijk is. Hogere prijzen in het bedrijfsrestaurant kunnen in sommige gevallen zelfs leiden tot een dreigende werkonderbreking, zo bleek al eens. 'De prijzen zullen met beleid vastgesteld moeten worden, zeker die van het basisassortiment bestaande uit brood, beleg, melk en thee. Als je daarvoor de tijd krijgt kun je veel bereiken.'
8
Misset Catering 1 / Februari 2015
ondernemers die gezonde, lekkere, koelverse maaltijden aanbieden voor zowel de thuismarkt als de zakelijke markt en deze per post willen gaan versturen. Maaltijden waarvan de ingrediënten traceerbaar zijn, afkomstig van telers die verantwoord te werk gaan. Ik wil ze helpen door onze locaties als afhaalpunten ter beschikking te stellen. Als extra service voor onze klanten en om hen te helpen. Ik geloof in samenwerking.' Jullie zouden kunnen zeggen: die maaltijden leveren we zelf wel, verdienen we nog wat meer. 'Ik vind het onze taak om dat soort partijen een handje te helpen. Hun passie en beleving straalt uiteindelijk ook af op ons. Ik hoef er geen geld aan te verdienen, maar wil me wel met hen verbinden.' Waar komt dat sociale gevoel vandaan? 'Dat zit een beetje in me. Naast mijn werk bij Appèl run ik een zorgboerderij. In mijn huis zijn dagelijks 17 mensen met een verstandelijke beperking aanwezig. Ze verzorgen onder begeleiding van vier medewerkers de dieren en de moestuin. Anderen liften mee op iets wat wij hebben. Dat klinkt misschien zoetsappig, maar het is wel de basis. Ik hoef er geen geld aan te verdienen. De zorgboerderij levert ook geen geld op. Ik heb wel het voordeel dat de dieren worden verzorgd en dat alles schoon is. Zij profiteren van de ruimte die wij bieden. Je geeft een partij die nog niets heeft, de ruimte om er iets van te maken.' ◼
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto: HTC Advies
Beursnieuws. Green Key is er nu ook voor bedrijfsrestaurants, er is fiscaal aftrekbaar fruit en We Canteen gaat samenwerken met een facilitair dienstverlener.
GREEN KEY EN FISCAAL AANTREKKELIJK FRUIT
VAKBEURS FACILITAIR
H
et keurmerk Green Key is er nu ook voor bedrijfsrestaurants. In samenwerking met de sector heeft Green Key Nederland de normen vastgesteld. Het bedrijfsrestaurant van de Hogeschool Zeeland ontving op de stand van HTC Advies op de Vakbeurs Facilitair in 's-Hertogenbosch als de eerste de Green Key Bedrijfsrestaurant. Erik van Dijk, directeur Stichting KMVK, liet tijdens de uitreiking weten dat veel partijen er blij mee zijn. Ook Veneca staat erachter, zei hij. Maar is dat wel zo? Kanttekening Greenkey is niet het juiste instrument voor de bedrijfscatering, zegt Hans van Veen, algemeen directeur van Appèl en voorzitter van de Commissie Kwaliteit van Veneca. 'Binnen Veneca hebben wij het onderwerp duurzaamheid goed geregeld, onder andere met het Cercat Certificaat.' Hij is van oordeel dat Green Key vooral een instrument is dat in de horeca kan werken, omdat
Het bedrijfsrestaurant van de Hogeschool Zeeland ontving de Green Key Bedrijfsrestaurant.
voor de opdrachtgevers van cateraars. Als die er aan beginnen dan zullen de cateraars hun beleid daar op af moeten stemmen.' de locatie en het restaurant dezelfde eigenaar hebben. Daarover: 'Die eigenaar kan gemakkelijker voldoen aan de criteria. Voor de bedrijfscatering gaat het altijd om een gering deel van de totale activiteiten binnen het bedrijf en er is slechts een heel beperkte bijdrage voor de cateraar. De rest valt onder de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever.' Hij voegt toe dat Green Key bovendien niet beschikt over een onafhankelijk certificatieschema, dat goedkeuring heeft en gecontroleerd wordt
SAMEN STERK We Canteen dat zich aanvankelijk vooral richtte op onderwijsinstellingen, is nu ook actief binnen de bedrijfscatering. Dat heeft het bedrijf op de Vakbeurs Facilitair bekend gemaakt. We Canteen vormt restaurants om tot food courts waarbij het aanbod wordt verzorgd door lokale ondernemers. Sinds vorig jaar is de cateraar die werd opgericht door Maaike de Reuver en Charlotte van Leeuwen, onderdeel geworden van de facilitaire dienstverlener D&B The Facility Group. Daardoor krijgt de cateraar makkelijker toegang tot bedrijven. We Canteen verzorgt de catering in Head Quarter, een kantoorgebouw in Den Haag en gaat per 1 mei van start op de drie locaties van TomTom.
door een Raad voor Accreditatie, zoals Cercat dat wel heeft. 'Dit maakt Green Key minder geschikt voor bedrijfscatering.' Van Veen voegt toe dat Appèl opdrachtgevers die dat graag willen, wel zal adviseren en ondersteunen. Andere mening De Vereniging van Ondernemende Contract Cateraars (VOCC) is een andere mening toegedaan. Voorzitter Ruud Baljé: 'De reactie van Veneca verbaast me niet omdat zij instrumenten hebben ontwikkeld, zoals het Cercat Certificaat, die intern zijn gericht en waar alleen Veneca-leden baat bij hebben.' Dat wil niet zeggen dat de VOCC nu al staat te juichen met betrekking tot Green Key. De vereniging moet zich nog in de materie verdiepen, maar de eerste reactie is positief. Baljé: 'Het is niet iets dat wordt opgelegd. Partijen kunnen zelf bepalen of ze er al dan niet aan meedoen. Het is een instrument bestemd
Fiscaal aantrekkelijk Op de beurs liet het bedrijf Streekfruit in Strijen weten dat het duurzaam geteeld fruit van goede kwaliteit van telers uit de Hoeksche Waard, aangevuld met citrusvruchten en Fairtrade bananen, levert aan bedrijven. Daar zit een fiscaal voordeel aan vast, aldus het bedrijf. 'Omdat werkfruit buiten de werkkostenregeling valt kunt u de kosten daarvoor als werkgever fiscaal aftrekken. Omdat het fruit de hele dag door beschikbaar is op de werkvloer – bij de koffiepantry, receptie, kantine – wordt het niet als verkapt loon geclassificeerd door de Belastingdienst.' Streekfruit levert wekelijks een pakket vers fruit. Dat fruit kan een bijdrage leveren aan het gezond en productief houden van uw medewerkers, aldus Streekfruit. De pakketten worden per seizoen aangepast. Eventueel zijn wijzigingen in de fruitsamenstelling aan te geven. Er komt bij dit fruit geen verpakkingsmateriaal aan te pas. Dat bevordert de duurzaamheid. ◼
Misset Catering 1 / Februari 2015
9
NIEUWS
QUOTE 'DE LEERLINGENRAAD WILDE PIZZABROODJES, EN OUDERS HEBBEN NOOIT NAAR GEZOND VOEDSEL GEVRAAGD' Dat zei Eduard Nagel, directeur van het Bonaventuracollege, tijdens een discussie over gezonde voeding op school
GEZONDE SCHOOLKANTINE NOG STEEDS IN DE MINDERHEID Het plan van de Tweede Kamer om alle schoolkantines in Nederland gezond te maken, gaat niet tijdig uitkomen. Van de 2000 schoollocaties halen slechts 105 locaties de norm van het Voedingscentrum, zo blijkt uit onderzoek van het KRONCRV-programma De Monitor. Volgens een motie uit 2009, overgenomen door het kabinet, zijn scholen zelf verantwoordelijk voor een gezonde omgeving. In 2015 zouden alle schoolkantines gezond voedsel moeten serveren, maar dat gaat dus niet lukken, zo blijkt nu. De uitvoering van de motie ligt bij het Voedingscentrum, dat aangegeven heeft nog niet genoeg middelen en mensen te hebben om alle kantines te controleren. Bij wel uitgevoerde controles in kantines bleek dat vrijwel geen enkele school ongezonde producten van de kaart had gehaald, zo meldt De Monitor. De Gezonde Schoolkantine biedt voor 75 procent basisproducten aan, dat zijn producten die in de Schijf van Vijf staan. Denk aan groente, fruit, brood.
KORT SCHOOL MET APPEL Geen vetmakers meer, alleen maar gezonde hapjes, zoals appels en ander fruit. Basisschool Ikra in Dordrecht laat weten de eerste Nederlandse school-meteen-appel te zijn. Op basisschool Ikra is het voortaan gezond eten wat de klok slaat. Chips, lollies, chocoladekoekjes en andere vetmakers zijn geschrapt.
10
AOC WIL EIGEN GROENTE GAAN TELEN Planten op school telen om te consumeren in de schoolkantine. Dat idee is naar voren gebracht door leerlingen van het AOC in Almelo. Directeur AndrĂŠ Hoeben ziet het helemaal zitten. Het idee werd geopperd in het kader van het proefpark Morgen is Groen. Plaatsing van een windmolen wordt ook overwogen. Hoeben: 'Een vader van een van onze leerlingen heeft daar wel ideeĂŤn over.' Morgen is Groen staat in het teken van duurzaamheid. Leerlingen bouwden al een serie vogelhuisjes van afvalhout. Het is de bedoeling dat de school samen met bedrijfsleven of overheden activiteiten gaat ontplooien die te maken hebben met duurzaamheid.
Misset Catering 1 / Februari 2015
MEERWAARDE
D
it keer wil ik het met u hebben over de meerwaarde van een onderwijscateraar. Daar is niet zo heel veel over bekend. Een broodje kaas is een broodje kaas, denken velen. Het zal u niet verbazen dat ik daar anders over denk. Onderwijscatering is een vak. Hoe speel je in op studenten die blootgesteld worden aan allerlei impulsen. Ze komen in aanraking met Starbucks, McDonald's en wat al niet meer. Toch hebben zij binnen de muren van de school behoefte aan een veilige omgeving waar na de les lekker 'gechild' kan worden. Waar ze zichzelf kunnen zijn. Een echte onderwijscateraar weet hoe hij dat moet aanpakken. Hij weet ook hoe de ruimte ingericht moet worden, hoe je met apps en narrowcasting kunt inspelen op studenten. Wij praten ook niet over een gezonde schoolkantine maar over een gezonde school. School en cateraar moeten dat samen doen. Ze moeten er samen voor zorgen dat het leuk wordt, dat studenten het naar de zin hebben. Het gaat om de beleving van de klant, zeggen wij altijd. Te vaak wordt er bij het opstellen van contract uitgegaan van de bestuurlijke kant van de zaak. Hebben ze het over kpi's en dergelijke. Wij schrikken daar niet van, maar het zou beter zijn als de wens van de student centraal zou staan en dat zaken als duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord van binnenuit komen en niet van buitenaf worden opgelegd. En dat gezond ook lekker is natuurlijk. Als een cateraar dat kan bieden, vertegenwoordigt hij een geweldige meerwaarde voor de school.
Frank Metzelaar, Cormet Campus Catering, Cormet.nl
Tekst: Jaap de Graaf/ foto's: Misset Catering
DIËTEN VOORSCHRIJVEN AAN JONGEREN HELPT NIET
BEDENK SPANNENDE NAMEN VOOR GEZONDE PRODUCTEN
U
it onderzoek van Cornell University in Amerika blijkt dat kinderen en jongeren niet graag doen wat je ze vertelt. Maar je kunt ze wel subtiel verleiden om gezondere keuzes te maken. Het onderzoek benoemt enkele zogenoemde 'nudges.' Dat zijn kleine, effectieve aanpassingen aan de leefomgeving ter verbetering van de gezondheid. Zorg bijvoorbeeld dat fruit vooraan staat in de kantine, zo meldt het Voedingscentrum op haar site naar aanleiding van het onderzoek. Wie kinderen en jongeren gezonder wil laten eten zal niet belerend moeten zijn. Het voorschrijven van diëten en lichaamsbeweging zal negatieve reacties oproepen en contraproductief zijn, met als gevolg dat de jongeren ongezonder gaan leven in plaats van gezonder. Presentatie Het moet anders. Het veranderen van de omgeving en een betere presentatie van het gezonde aanbod van fruit en groenten kunnen effect sorteren. Het onopvallend aanbieden van fruit heeft vaak niet het beoogde effect. Onderzoek toont aan dat het aanbieden van fruit in een mooie kom wel goed werkt. De kans dat leerlingen
Bied fruit aantrekkelijk aan en de verkoop stijgt.
het fruit dan zullen nemen is twee keer zo groot. Naast een aantrekkelijke presentatie zal ook de ruimte waar het fruit wordt aangeboden aantrekkelijk moeten zijn. Goede verlichting doet ook wonderen, zo bleek. Dit kan de verkoop van fruit met 54 procent doen stijgen. Spannende namen doen het ook goed. Vervang het begrip wortelen bijvoorbeeld door X-ray Vision Wortelen. Omschrijf de spinazie als Super Strength Spinazie. Ook dit verhoogt de verkoop aanzienlijk. Complete maaltijden Omdat verbieden niet goed werkt, is het beter om producten die niet verantwoord zijn op een andere manier aan te bieden. Minder opvallend en minder voor het grijpen. Deze maatregel leidde bijvoorbeeld tot een afname van de consumptie van chocolademelk en een toename van de consumptie van melk. De verkoop van gezonde voeding kan verder bevorderd worden door maaltijden aan te bieden. Wanneer een leerling of student een pizza wil bestellen, kun je hem op andere gedachten brengen door hem een complete maaltijd inclusief een salade aan te bieden tegen een aantrekkelijke prijs. ◼
Het aanprijzen van voeding en dranken is op scholen aan regels gebonden.
RECLAME OP SCHOOL Het aanprijzen van voeding en dranken op scholen is aan regels gebonden die zijn vastgelegd in de Nederlandse Reclame Code. Voor reclame-uitingen die gericht zijn op kinderen jonger dan 13 jaar, gelden regels. Omdat in het voortgezet onderwijs ook 11 en 12-jarige leerlingen zitten, is het goed om er ook daar bij stil te staan, zo meldt het Voedingscentrum. Zo mogen er geen promotionele acties gehouden worden die uitsluitend tot doel hebben de leerlingen op dat moment aan te zetten tot overmatig gebruik van het aangeprezen voedingsmiddel. Op scholen voor voortgezet onderwijs mogen uitsluitend reguliere verpakkingseenheden van een voedingsmiddel aangeprezen en aangeboden worden, geen king size varianten. Het is verboden op verblijven voor kinderen en op scholen voor primair onderwijs reclame te maken voor een voedingsmiddel. Sampling wordt gezien als het maken van reclame. Het mag wel als er speciale toestemming is van de overheid.
Misset Catering 1 / Februari 2015
11
OMWENTELING
12
Misset Catering 1 / Februari 2015
Op de foto hieronder Houda Jadib Jaidan (l) en Alice Flokstra van Food for Kids. 'We proberen leveranciers te vinden die met hart en ziel achter hun product staan.'
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto's: Ruud Ploeg
ALICE EN HOUDA LEREN 1800 JONGEREN GEZOND TE ETEN Jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar zijn wel degelijk bereid om gezond te eten. Je moet ze alleen wel een eindje op weg helpen. Alice Flokstra en Houda Jadib Jaidan van Food for Kids bewijzen dat in Meppel.
G
eitenkaas, boerenyoghurt, versbereide soep en andere gezonde gerechten vinden hun weg naar een groot deel van de 1800 leerlingen van Stad & Es in Meppel, onderwijsinstelling voor havo, mavo en beroepsonderwijs. Sinds augustus jongstleden gevestigd in een nieuw onderkomen op een terrein waar meerdere onderwijsinstellingen een plaats kregen. Het is voor Alice Flokstra en Houda Jadib Jaidan hun debuut in de onderwijscatering. De eerstgenoemde exploiteert ruim twaalf jaar een biologisch cateringbedrijf, Alice Biologische Catering, de tweede kwam er anderhalf jaar geleden bij. Ze werd medeeigenaar van beide bedrijven. Het is opmerkelijk dat een klein bedrijf de catering mag verzorgen in een grote onderwijsinstelling. Alice: 'Tien jaar geleden toen mijn kinderen op deze school zaten, heb ik ook al voorgesteld om biologische en andere gezonde producten te gaan serveren. Dat vinden de kinderen niet lekker, werd me verteld, ze willen patat en koeken. De tijd was er niet rijp voor.' Kritische vragen Toen bekend werd dat Stad & Es van drie locaties naar één zou gaan, namen Alice en Houda meteen contact op met de directeur van de school. Ofschoon enkele andere cateraars hen al voor waren, kregen ze een kans. Een afspraak volgde. Ze legden hun
JEUGD IN DE RIJ VOOR GEITENKAAS, YOGHURT EN VERSBEREIDE SOEP
visie neer en vertelden hun verhaal over vers bereiden, biologisch, gezond en lekker. De week daarop zaten ze aan tafel met een delegatie van de school. Er kwamen kritische vragen. Een daarvan: jullie koken overwegend biologisch, maar is het ook betaalbaar voor onze leerlingen? Alice: 'Na de bijeenkomst zijn we het land ingetrokken op zoek naar meer geschikte leveranciers die tegen betaalbare prijzen kwaliteit kunnen leveren. We kregen de opdracht.' Gezonde producten deden hun intrede. Bijvoorbeeld een broodje gezond van € 1,50 met biologische kaas, sla, tomaat, zonder saus. Eerst verkochten ze er tien, maar al snel werden dat er ruim 100 per dag. Verder iedere dag versbereide soep. Eerst tien, toen 50, nu 100 tot 125 dagelijkse koppen. Een kwestie van een beetje sturen. Houda: 'Als
leerlingen warm water willen hebben voor Cup-a-Soup bieden we ze aan om onze verse soep te proberen. Lusten ze het niet, dan krijgen ze alsnog Cup-a-Soup. In de meeste gevallen gaan ze voor versbereid.' Noem het herfstsoep Het aanbod van soepen bestaat niet alleen uit populaire soorten, ook de minder bekende soepen komen aan bod. Linzensoep bijvoorbeeld. Alice: 'De eerste keer dat we die soep aanboden, noemden we het herfstsoep omdat de naam linzensoep er bij de jongeren niet zo goed ingaat. Herfstsoep wel. Later als ze eraan gewend zijn, noemen we het dan gewoon weer wel linzensoep. Nu we ruim een half jaar bezig zijn, vragen ze niet eens meer wat voor soep het is. Ze nemen het gewoon, omdat ze ervan op aan kunnen dat onze soep lekker is.' De soep wordt iedere ochtend om 7.00 opgezet. Andere gerechten die de jongeren met smaak eten zijn broodje geitenkaas met verse frambozen ('Daar moesten ze echt even aan wennen'), salades, verse smoothies, wraps met onder andere zalm. Versbereide boerenyoghurt met aardbeien, gezoet met banaan, niet met suikers en smaakstoffen. Daarnaast croissants, brownies, verschillende koffies, thee, verse muntthee, fruit, fruitsalades, tosti's, panini's, verschillende broodjes, hartige snacks en vers ijs. Veel gerechten worden van tevoren bereid. Ofschoon de leerlingen tijdens pau- >
Misset Catering 1 / Februari 2015
13
OMWENTELING
zes rijendik voor de uitgifte staan, bedraagt de maximale wachttijd nooit langer dan drie minuten. Doorstroom is belangrijk. Minimaal drie personen verzorgen de uitgifte. Stagiaires van de school en flex medewerkers completeren het team dat naast de twee ondernemers bestaat uit vier vaste medewerkers. Gemalen pitten Leerlingen, docenten en ouders waren vanaf de start enthousiast. Een van de ouders vroeg: hoe hebben jullie het voor elkaar gekregen om mijn zoon bruin brood te laten eten? Alice: 'Veel jongeren laten zich afschrikken door de pitten op het bruine brood. Wij hebben onze bakker gevraagd of hij die pitten erdoorheen wil mengen. Daardoor kiezen de leerlingen eerder voor dat bruine brood.' Ondertussen gaat het verhaal rond in Meppel en omstreken. Houda: 'Er zijn al enkele kinderen overgestapt van een andere school naar deze, voornamelijk vanwege de catering. Op die andere school was het niveau laag en de prijs aan de hoge kant, hier is dat andersom.' Dat de gerechten van Food for Kids over het algemeen in de smaak vallen is geen toeval. De beide ondernemers struinden het hele land af op zoek naar geschikte producten. Deze worden geleverd door bakkers, koffieleveranciers, kaasmakers, slagers en groenteboeren uit verschillende delen van Nederland. Het zijn overwegend kleine ondernemers, begaan met hun product. Het brood is bijvoorbeeld afkomstig van bakkers uit Meppel en Zwolle. Die laatste levert ook het banket en de muffins. De verse munt komt eveneens uit Zwolle. In de randstad werd een leverancier van een suiker- en glutenvrije reep gevonden, een plaatsvervanger voor de Bounty. 'We proberen leveranciers
14
Jongeren en gezonde voeding gaan wel degelijk samen, zo bewijst Food for Kids in Meppel.
te vinden die met hart en ziel achter hun product staan, net als wij.' Hotels nemen af Alice en Houda ('We werken 80 uur in de week') beperken zich niet tot de reguliere schoolcatering. Ze doen meer. Als er bijzondere dagen op de school zijn, zoals opendagen of ouderavonden, zorgen ze ook voor hapjes en drankjes. Dat levert ze extra bekendheid en goodwill op. Of dat nog niet genoeg is exploiteren ze daarnaast het partycateringbedrijf Alice Biologische Catering. 'We hebben veel grote klanten waaronder spirituele centra en hotels. We koken daar op locatie.' Biologische catering slaat dus aan. 'Maar pas op', waarschuwt Alice, 'toen ik begon met het verzorgen van biologische maaltijden, eerst naast mijn werk, later als fulltime ondernemer, waren er meer die het deden.' Maar velen zijn er ook weer mee gestopt, terwijl wij nog steeds draaien.' Compagnon Houda, die ten tijde van het gesprek op het punt stond om met zwangerschapsverlof te gaan, vult aan: 'Het moet je
passie zijn, anders red je het niet.' Geen frituur Dat laatste geldt in zekere zin ook voor de medewerkers. Zij zullen achter het concept moeten staan. Houda: 'Een van de medewerksters stelde voor om de soep anders te gaan maken. Met behulp van poeder uit een zakje, want dat gaat sneller. Bedankt voor het meedenken, zeg ik dan, maar dat is niet de bedoeling. Een ander stelde voor om te gaan frituren, omdat de leerlingen dat zo lekker vinden. We hebben niet eens een frituur en dat willen we graag zo houden.' Zijn er dan helemaal geen leerlingen die de supermarkt of de McDonald's verkiezen boven de schoolkantine? In de directe omgeving is geen supermarkt, maar op enkele minuten lopen is wel een vestiging van de genoemde fastfoodgigant waar ze euroknallers verkopen. En op het station op een steenworp afstand van de school, verkopen ze frites en snacks, twee kroketten voor een euro. Alice: 'Daar hebben we geen last van. Ons aanbod is zo aantrekkelijk dat de leerlingen liever bij ons eten.' ◼
RENDEMENT
HECTIEK
Cateraars die kwaliteit leveren tegen lage prijzen, zullen genoegen moeten nemen met kleine marges. Zo ook Food for Kids. Alice Flokstra: 'We hebben veel geïnvesteerd en we betalen pacht. De marges op veel producten liggen niet hoger dan 10 tot 20 cent. Zo houden we het betaalbaar. Je kunt zeggen dat we een jaar gewerkt hebben zonder er zelf wat aan over te houden. Inmiddels verdienen we er wel aan en ziet de toekomst er goed uit. Andere onderwijsinstellingen hebben belangstelling getoond voor dit concept.'
Cateringmedewerkers werkzaam op een grote onderwijsinstelling moeten stressbestendig zijn. In de pauzes van de school zullen er binnen 20 minuten een paar honderd leerlingen moeten worden bediend, zegt Houda. Het is dan een drukte van belang die gepaard gaat met het nodige lawaai. 'Sommige mensen willen hier heel graag werken, maar kunnen niet tegen de hectiek. Dat blijkt dan tijdens de proefdag die ze hier meedraaien.' Kennismaking vindt plaats tijdens speeddates waar meerdere sollicitanten aanwezig zijn.
Misset Catering 1 / Februari 2015
NIEUWS
QUOTE 'BIOLOGISCHE MAALTIJDEN EN STREEKPRODUCTEN HEBBEN EEN MEERWAARDE VOOR OUDERE MENSEN' Lisette de Groot, hoogleraar voeding van oudere mensen aan Wageningen Universiteit, in dagblad Trouw.
MEDAILLE VOOR GYNAECOLOOG WEGENS STREVEN NAAR OPTIMALE VOEDING Diederic Klapwijk, gynaecoloog in Ziekenhuis Gelderse Vallei, heeft een Medaille van Verdienste ontvangen voor het streven naar optimale voeding in het ziekenhuis. Hij kreeg de onderscheiding van de gemeente Ede. De uitreiking vond plaats tijdens de bijeenkomst ter ere van zijn afscheid als voorzitter van de Alliantie Voeding. Klapwijk werd geprezen voor zijn rol als bevlogen initiatiefnemer en voorvechter bij het streven naar optimale voeding in de zorg. Hij stond in 2007 aan de wieg van de Alliantie Voeding. Als voorzitter wist hij een een bloeiende samenwerking tussen Wageningen Universiteit, Ziekenhuis Gelderse Vallei en partners tot stand te brengen. Mede door zijn inzet is er steeds meer aandacht voor voeding in preventie en zorg. 'Klapwijk wist mensen te verbinden en bruggen te bouwen. Plannen en ideeën werden al snel in acties en projecten omgezet', aldus Prof. Frans Kok van Wageningen Universiteit.
KORT EETLUST DOOR KLEUR Als ouderen met dementie een maaltijd niet lekker vinden, verzorg dan maaltijden met extra smaak, kleur en geur. Wissel zoete gerechten af met hartige gerechten. Advies van Sandra van der Velden, diëtiste van De Zellingen. Ze verstrekt tips op een bijeenkomst van het Alzheimercafé Capelle en Krimpen voor patiënten en partners.
DIEETVOEDING AANGEBODEN OP MARKTPLAATS Op Marktplaats werden grote hoeveelheden kant-en-klare medische dieetvoeding aangeboden. Dit gebeurde omdat deze voeding niet te drinken is, zo meldde het ChristenUnie-Kamerlid Carla Dik. Ze liet desondanks weten dat het met de voeding in de ziekenhuizen langzaam de goede kant op gaat. 'Je ziet op verschillende plekken in het land de bewustwording groeien.' Een motie van Dik en PvdA'er Lea Bouwmeester werd onlangs aangenomen. In die motie staat dat goede voeding een onderdeel wordt van ziekenhuiszorg. Minister van Volksgezondheid Edith Schippers (VVD) moet gaan onderzoeken hoe dat te realiseren is.
FAN-SCAN
S
teeds meer zien organisaties het belang in van een hogere betrokkenheid bij medewerkers. Hogere betrokkenheid bij medewerkers zorgt voor een hogere klanttevredenheid en dat is de garantie voor een hoger rendement en continuïteit. De waarde van de dienst kan sterk worden verhoogd door tevreden en loyale medewerkers. De cirkel is helemaal rond wanneer de medewerkers de passie en het enthousiasme voelen om de klant centraal te zetten in het denken en doen. Het bewijs hiervoor zien wij in onderzoeken die wij bij onze klanten doen. Maar hoe krijg je nou fans? Stap 1: Geef duidelijk de Why aan van je bedrijf en ga op zoek naar wat jouw bedrijf echt drijft. Stap 2: Voer voortgangsgesprekken niet op basis van beoordelingen, maar op basis van groei van de mensen. Stap 3: Geef aan of u fan bent van de medewerkers op basis van onze 4p's, namelijk passie, prestatie, professie en plezier. Stap 4: Check of de medewerkers ook fan zijn van u als leidinggevende. Stap 5: Doe vooral geen veel te lange onderzoeken over hoe klanten zijn, maar vraag of ze fan zijn van uw organisatie en of ze fan zijn van uw medewerkers. Op de Foodstep website (Foodstep.com) vind je onze inspiratiefilm. Voer de fan-scan uit en kijk of de medewerkers fan zijn van uw bedrijf! Maak een foto van jezelf, je medewerkers en deel deze met ons en de wereld. @foodstep
Theo van Brussel, Foodstep Foodstep.nl
Misset Catering 1 / Februari 2015
15
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto's: Diederik van der Laan en Wick
PLATFORM
PLATFORM PATIËNT EN VOEDING ZIET KANSEN
'ZET VOEDING GERICHT IN OM TE GENEZEN' Voeding kan gericht worden ingezet als middel om te genezen, te herstellen en om ziekten te voorkomen. Maar dat gebeurt helaas niet, zegt Gaston Remmers, mede-initiator van het platform Patiënt en Voeding. Samen met Chantal Gill'ard en Cees Smit probeert hij daar verandering in te brengen.
H
et Platform Patiënt en Voeding kwam vorig jaar oktober van de grond en zal in de loop van dit jaar formeel worden opgericht. Uit onvrede omdat voeding niet als middel wordt ingezet om ziekten te bestrijden dan wel te voorkomen. Toen Gaston Remmers in 2012 werd getroffen door tongkanker is hij zich intensiever gaan bezighouden met de mogelijkheden die voeding biedt. Hij stond vooral versteld van het feit dat er geen specifieke aandacht was voor voeding als middel om herstel te ondersteunen. 'En met mijn specifieke slikproblemen moest ik het doen met zoete geconcentreerde medische voedseldrankjes. Helemaal niet smakelijk. Veel mede-patienten hebben soortgelijke ervaringen. Zo gebruikt meer dan de helft van de patiënten voedingssupplementen of een specifiek dieet om het eigen herstel te ondersteunen. De reactie vanuit de behandelaar is op zijn best dan vaak: 'we kunnen niet bewijzen dat het werkt , maar we hebben er geen bezwaar tegen.' Hij voegt toe dat voeding in een ziekenhuis als 'budgettaire sluitpost' wordt gezien, in plaats van als onderdeel van het behandelprotocol. 'Ik maak me daar kwaad over. Je gaat toch ook niet een ondermaatse CT-scanner aanschaffen?'
16
Misset Catering 1 / Februari 2015
Per patiënt Het Platform Patiënt en Voeding is van oordeel dat voeding onderdeel moet worden van een 'medische interventie- en preventiestrategie.' Daarover: 'Voeding moet ingezet worden om ziekten te bestrijden en te voorkomen en herstel te bevorderen. Dat kan, er liggen mogelijkheden. Het is van belang dat voeding gedifferentieerd ingezet wordt, per patiëntgroep of zelfs per patiënt,
Remmers is van oordeel dat voeding gericht kan worden ingezet als middel om te genezen, te herstellen en om ziekten te voorkomen.
naar leeftijd, gewicht, geslacht, leefstijl en culturele achtergrond, conditie van de dag en stadium vwan de ziekte.' Beroepsmatig houdt Remmers zich bezig met 'habitatontwikkeling.' Hij begeleidt innovatieve processen om wijken of gebieden leefbaarder, vitaler en duurzamer te maken. Landbouw en voeding spelen daarbij een rol. Door zijn ziekte ging hij zich buigen over de gezondheidszorg en de rol die eten en drinken daarin zouden moeten spelen. 'Het lichaam is een habitat in zich zelf, een leefomgeving die wij dagelijks moeten verzorgen met onder andere voeding en beweging.' Kennis beter benutten Samen met Cees Smit en Chantal Gill'ard probeert hij het nodige in gang te zetten. Hij voert gesprekken met medestanders, patiëntenorganisaties, een enkele cateraar, voedselproducenten en anderen. Er is begrip, maar er moet nog veel gebeuren. Alles eigenlijk. Belangrijk is dat de kennis over voeding, beter wordt benut. Niet eerst wachten totdat een en ander wetenschappelijk gecheckt is, zegt hij. 'Er is veel ervaringskennis die beter benut kan worden. Daar kunnen we nu al mee aan de slag. Er wordt teveel uitgegaan van algemene voedingsadviezen, dat zijn gemiddelden die heel
veel mensen niet passen en ook niet meer accepteren. De wetenschappelijke routines zijn te langzaam om waardevolle informatie boven water te krijgen. Innovaties nemen te veel tijd in beslag. Verzamel de vele verhalen en ervaringen die er zijn, help patiënten om het kaf van het koren te scheiden, en doe er wat mee. Wij willen geen common food maar personalised food.' Ontwikkeling versnellen Tegelijkertijd moet de ontwikkeling van gezonde voeding versneld worden. 'De regelgeving is erg strikt, te strikt in sommige opzichten. Je mag broccoli bijvoorbeeld niet als gezond omschrijven, terwijl het dat natuurlijk wel is. Versnel die processen. Laat patiëntenorganisaties, voedselproducenten en de gezondheidszorg intensief met elkaar optrekken. Laat ze ontdekken wat de juiste matches zijn tussen voeding en individu. Dan kunnen er veel mooie dingen van de grond komen.' Remmers is van oordeel dat er wereldwijd interessante producten bestaan die ten aanzien van de gezondheid een belangrijke rol kunnen spelen. In Azië is dat bijvoorbeeld het geval, denk aan de bittere komkommer, zegt hij. 'In Azië ervaren veel consumenten, vooral diabetici, dat deze groente een positief effect heeft op de
bloedsuikerspiegel. In Nederland zijn we er niet zo bekend mee. En dat geldt voor veel meer producten.' Fondsen werven Hoe nu verder? Het Platform Patiënt en Voeding drijft op vrijwilligers en heeft nog geen middelen. 'Het is van belang om partijen bij elkaar te brengen en het aantal volgers, dat onze boodschap verspreidt, uit te breiden. Er zullen fondsen geworven moeten worden zodat het platform professionele krachten aan het werk kan zetten om onze punten te kunnen agenderen en projecten en samenwerking van de grond te tillen', zegt de oprichter. Hij vindt het van belang dat enkele veelbelovende voedingsconcepten van ziekenhuizen verder worden doorontwikkeld. Het concept van De Gelderse Vallei in Ede bijvoorbeeld. 'Mensen kunnen daar bestellen wat ze willen en wanneer ze willen. Ze krijgen bij binnenkomst een intake op ondervoeding. Maar er is nog veel meer mogelijk als je gepersonaliseerde voeding bereidt, voeding die is afgestemd op de individuele patiënt. Onze denkwijze en aanpak kunnen leiden tot nieuwe cateringconcepten. Er kan nog heel veel ontwikkeld worden. Op het gebied van vers en sousvide bijvoorbeeld. We staan nog maar aan het begin.' ◼
Gaston Remmers: 'Voeding wordt in een ziekenhuis als budgettaire sluitpost gezien. Daar maak ik me kwaad over. Je gaat toch ook niet een ondermaatse CTscanner aanschaffen?'
ZOUTREDUCTIE Voeding kan gericht worden ingezet om ziekten en aandoeningen te bestrijden, te voorkomen of terug te dringen, is de overtuiging van Gaston Remmers, Cees Smit en Chantal Gill'ard van het Platform Patiënt en Voeding. Cees draagt een voorbeeld uit Azië aan, bittere komkommer, waar vooral diabetici baat bij hebben. Een voorbeeld dat afkomstig is uit Zeeland, is de toepassing van gezuiverd Oosterscheldewater bij het koken. Hiermee kan een zoutreductie van 30 procent bereikt worden terwijl de smaak er niet onder lijdt. Met deze toepassing won instellingschef Hans Everse de Misset Catering Award in de categorie Innovatieve Concepten. Remmers daarover: 'Een leuk voorbeeld van een ontwikkeling die in de praktijk is ontstaan en vervolgens ook daadwerkelijk is ingevoerd. Zonder vertraging. Vooral voor nierpatiënten zou dit een welkome aanvulling kunnen zijn.' (Info verkrijgbaar via email g.remmers@ habitus.nu)
Misset Catering 1 / Februari 2015
17
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto's: iStock
SYMPOSIUM
ZORGDIRECTEUR WISSE TREKT HET BOETEKLEED AAN
EERHERSTEL VOOR KOK EN VERSBEREIDE MAALTIJDEN Er is in de zorg te weinig aandacht besteed aan de kwaliteit van maaltijden. Koks werden naar huis gestuurd, het vakmanschap verdween, kant-en-klaar deed zijn intrede. Als het maar goedkoop was. Foute boel. Met versbereide maaltijden en aandacht voor ambiance bereik je meer. Verslag van het Horecavacongres De primaire cliëntwens.
E
en zorgdirecteur die uit vrije wil publiekelijk het boetekleed aantrekt. Dat komt niet vaak voor. Nu dus wel. Op dinsdag 13 januari deed Marco Wisse, directeur Vivium Zorggroep Naarderheem, een rake uitspraak. 'Op een gegeven moment trokken onze koks alleen nog maar pakken open. Dat had niets meer met koken te maken. We hebben geprobeerd het vakmanschap eruit te slaan.' Wisse kon die uitspraak makkelijk doen, want hij is inmiddels op zijn schreden teruggekeerd. De koks van Naarderheem zijn weer in ere hersteld. Ze doen waarvoor ze zijn opgeleid: koken. Dat gebeurt in een open keuken waar ambachtelijk wordt gekookt. Maar als de bewoners wat anders willen, een frikandel speciaal bijvoorbeeld, kan dat ook. Met deze aanpak verwierf Naarderheem zich bekendheid en een hoge klanttevredenheid. De wereld verandert, voegt Wisse even later toe. 'McDonald's heeft het moeilijk. De consument wil minder halffabricaten. In mijn verpleeghuis willen ze weten wat ze eten en waar dat eten vandaan komt.'
Hoogwaardige voeding Het symposium stond overduidelijk in het teken van kwalitatief hoogwaardige voeding. Vers koken, streekproducten, minder vlees, meer groenten, ambiance, aandacht.
18
Misset Catering 1 / Februari 2015
De nadruk lag op de mogelijkheden, niet op de beperkingen. De aanwezigen kregen te horen dat vers koken helemaal niet duurder hoeft te zijn als je maar efficiënt te werk gaat. Daarvoor zijn vakmensen nodig. Koks die van wanten weten in plaats van spreadsheetmanagers, protocolfetisjisten en regelneven. De Zeeuwse instellingschef Hans Everse zei : 'Geef het vak terug aan de professionals en je zult zien dat zij met
Ook dierenwelzijn was onderwerp van gesprek. Dat hoeft helemaal niet zo kostbaar te zijn .
hetzelfde budget veel meer voor elkaar kunnen krijgen.' En ja, dat kan ertoe leiden dat meer mensen zich tot een zorginstelling aangetrokken voelen. Want verhalen over goede voeding, ambachtelijk bereid, vertellen zich rond, zo werd duidelijk. Dierenwelzijn Duurzaamheid is een ander item dat de zorg bezighoudt. De consumptie van vlees staat ter discussie want het milieu is er niet bij gebaat, bovendien is ook dierenwelzijn een item dat de aandacht trekt. Dat kan beter en dat hoeft niet eens veel kosten. Sterker nog: er is maar een klein prijsverschil tussen vlees dat op een diervriendelijke manier tot stand is gekomen en vlees waarvan de totstandkoming gepaard gaat met dierenleed. Dit zei Jemima Jewell van Compassion in Worldfarming, een organisatie die zich buigt over dierenwelzijn. Dagvoorzitter Rens de Jong vroeg aan Jewell hoe het dan toch mogelijk is dat hij in de supermarkt dubbel zo veel betaalt voor biologische kip dan voor standaard kip. 'Bezoek ik de verkeerde supermarkt of is er een andere reden dat die kip zo duur is?' Jewell antwoordde dat ze niet doelde op dieren die op een geweldige manier in de watten worden gelegd en de gelukkigste kippen op aarde zijn, maar op kippen en andere dieren die een beter leven hebben.
Vanuit de zaal kwam er vervolgens een vraag over dierenwelzijn en halal. Het halal slachten werd ter discussie gesteld. Jewell: 'Dat heeft zeker onze aandacht. We staan op het standpunt dat halal-slagers ook op een humane manier te werk kunnen gaan. We maken ons daar ook sterk voor.' Ravioli met zeewier Diervriendelijker vlees moet dus kunnen en datzelfde geldt voor minder vlees, zo bleek. Adviseur Hayk Simons, voorzitter van de Horecava Innovation Award, zei: '80 procent van de inzendingen stond in het teken van duurzaamheid. Zeewierravioli was daar één van. In plaats van ravioli met gehakt, eet je ravioli met zeewier.' Om toe te voegen dat er op het gebied van het beperken van waste ook nog steeds veel winst is te behalen. Neem groenten die worden vernietigd omdat ze er niet mooi uitzien. 'Komkommers bijvoorbeeld. Helemaal niet erg als die een afwijkende vorm hebben, je kunt ze gewoon gebruiken. Gelukkig begint dat besef door te dringen.' Rol cateraars Ook cateraars kunnen een rol spelen in de zorg. Dat bleek uit de bijdrage van Hutten Catering dat de catering verzorgt in ziekenhuis Bernhoven te Uden. De waste daalde
van 30 naar 3 procent ten opzichte van de oude situatie (men ging van twee naar een ziekenhuis). Bob Hutten liet weten dat dierenwelzijn bijdraagt aan een betere gezondheid van de mens om even later toe te voegen dat eten de energie van ons leven is. 'Maar wat zijn we afgegleden. Hoe kon het gebeuren dat de pizza zo'n groot product in de supermarkt is geworden met een groei van 40 procent. Hoe komt het toch dat we zo weinig respect hebben voor ons eigen leven?' Geen universele waarheid Hutten liet weten dat schaalvergroting en het verhogen van de efficiency op veel plaatsen nodig is, want anders wordt de kostprijs een moeilijk verhaal. En een ingedutte chef die al 35 jaar in dienst is, kan er maar beter uitgeschopt worden. 'Om hem in te ruilen voor een jong, fruitig iemand die er helemaal voor gaat.' Maar hij gelooft niet in een universele waarheid. Niet één model of concept is zaligmakend. Een aantal instellingen is goed bezig, aldus Hutten. 'Die zouden we uit moeten vergroten zodat andere daar hun voordeel mee kunnen doen. Ik denk bijvoorbeeld aan de St. Maartenskliniek en aan Naarderheem. En zo zijn er meer. Die moeten we als voorbeelden naar voren gaan schuiven.'◼
Er is in de zorg jarenlang te weinig aandacht besteed aan de kwaliteit van maaltijden. Dat lijkt nu te veranderen.
ANTI CONVENIENCE In de pauze van het Horecava Facilitair Congres 2015 De primaire cliëntwens, werd dagvoorzitter Rens de Jong aangesproken door een bezoeker die zich zorgen maakte over de strekking. Hij vond dat er een anti-conveniencestemming heerste omdat het voornamelijk ging over vers en ambachtelijk koken, de inbreng van vakmensen en streekgerechten. Of De Jong daar wat aan wilde doen. Toen de dagvoorzitter de opmerking van de man na de pauze ter sprake bracht, bleek het te gaan om Herman Keizer, commercieel directeur van Eetgemak, producent van kant-en-klare maaltijden. Keizer liet weten dat de klanttevredenheid vaak omhoog gaat als een instelling overstapt op de maaltijden van zijn bedrijf. Een congresganger reageerde met de opmerking dat dat niet zo heel veel zegt. 'Het kan zijn dat het niveau van de maaltijden in die bewuste instelling al heel laag was. In dat geval is het niet moeilijk om dat te overtreffen.'
Misset Catering 1 / Februari 2015
19
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto: iStock
ANALYSE
Het norovirus dat in januari hard toesloeg in de zorg en indirect sterfgevallen veroorzaakte, is niet te stuiten. Wel kunnen de gevolgen worden beperkt.
PLAATS BESMETTE AFDELINGEN IN QUARANTAINE
NORO NIET TE STUITEN
H
et norovirus is veroorzaker van duizenden buikgriepbesmettingen in Nederland. Ieder jaar opnieuw. In de winter slaat het virus dikwijls toe. Ook de eerste maanden van dit jaar was het raak. Vooral zorginstellingen werden getroffen. Daar bleef het niet bij. Ook het tweesterrenrestaurant Dinner van chef-kok Heston Blumenthal moest voor een week sluiten vanwege het norovirus. 24 gasten en 21 medewerkers kregen last van diarree en moesten overgeven. Het restaurant is ontsmet.
Duizenden besmettingen Het norovirus, veroorzaker van duizenden buikgriepbesmettingen in Nederland, maakt dit jaar naar het zich laat aanzien meer slachtoffers dan anders. Zelfs bezoekers van cliënten in zorgcentra kregen het zwaar te pakken, zo bleek in woonzorgen behandelcentrum Ielânen in Sneek. Een 81-jarige bewoner bezweek daar zondag 18 januari aan de gevolgen van ernstige buikgriep. Hij was vijf dagen eerder in het huis opgenomen om
Handen wassen en reinigen kunnen verdere verspreiding van het norovirus tegengaan.
te herstellen van een longontsteking. Ook familieleden die hem bezochten, werden ziek. Een woordvoerder van Ielânen laat weten dat hij niet over individuele gevallen mag praten, maar meldt wel dat er in het genoemde huis geen mensen aan het norovirus zijn overleden. De familie van de overleden man bestrijdt dat. De woordvoerder voegt toe dat er maatregelen getroffen zijn om verspreiding van het virus tegen te gaan. Fataal zetje Ook elders in het land sloeg het norovirus toe. In verpleeghuis
GEEN VERKLARING Dat het norovirus dit jaar harder toeslaat dan anders, is niet te verklaren. De Utrechtse GGD-arts Ewout Fanoy zegt: 'Meerdere factoren kunnen daarin een rol spelen: is de weerstand onder mensen lager dan in voorgaande jaren, is het virus aan het veranderen, wat zijn de seizoensinvloeden? We weten het niet.' Naast verpleeg- en verzorgingshuizen kampen ook een school en een ziekenhuis ermee, zegt de GGD-arts. Zoals in het bijgaande verhaal wordt vermeld moest ook een restaurant eraan geloven. Oude mensen met een slecht werkend immuunsysteem en heel jonge kinderen zijn vaak de slachtoffers.
20
Misset Catering 1 / Februari 2015
St. Elisabeth in Lage Vuursche stierven in de eerste twee weken van januari zeker vijf bewoners, meldde De Telegraaf. In alle gevallen gaat het om mensen van hoge leeftijd met een zwakke gezondheid. Het norovirus is meestal niet de directe doodsoorzaak, maar geeft het fatale zetje in de rug. Ook uit andere delen van het land komen meldingen over meer zieken en doden dan in andere jaren. Kan het virus worden voorkomen? Wil Jansen productdeskundige van de Houwers Groep, dienstverlener op het gebied van voedselveiligheid, laat aan Misset Catering weten dat voorkomen onmogelijk is. 'Een virus houd je niet tegen. Het begint met één zieke en het grijpt vervolgens snel om zich heen.' Om verspreiding te voorkomen moeten de besmette afdelingen en de besmette personen in quarantaine worden geplaatst. Verder is het een kwestie van vaak en grondig de handen wassen en van reinigen en desinfecteren. Daarover: 'Desinfecteer
met chloor want dat heeft een langere contacttijd dan alcohol dat snel verdampt.' Het virus kan door medewerkers en bezoekers worden verspreid. 'Het gemene is dat je het virus bij je kunt dragen terwijl je niet ziek bent. In dat geval breng je de besmetting over op anderen zonder dat je het weet.' Zwanger van virus Wanneer een persoon die aan het norovirus leidt overgeeft moet alles op alles worden gezet om de ruimte te ontsmetten. Wil Jansen: 'In geval van overgeven is de ruimte zwanger van het virus. Komt de lucht dan in aanraking met eten, dan is besmetting een feit. Weggooien dat eten als het onafgedekt is.' Een bordje bij de ingang met de tekst 'Pas op hier heerst het norovirus', is niet voldoende, zegt Jansen. De besmette afdeling of afdelingen moeten voor zover mogelijk worden geïsoleerd en mogen in principe alleen door medewerkers met beschermende kleding (jasjes, mutsjes, handschoenen, mondkapjes) worden bezocht. Alleen dan kan verspreiding worden tegengegaan. 'Iedere instelling moet daarom een protocol hebben klaarliggen voor het geval ze door het norovirus worden getroffen.' ◼
NIEUWS
QUOTE 'PILS BLEEF BIJ ONS ONDERBELICHT. DANKZIJ DE SAMENWERKING MET WARSTEINER VERANDERT DAT' Ton Janssen eigenaar van Buitenpoort Catering gaat samenwerken met de Duitse brouwer en verwacht daar veel van.
WOESTE FEESTEN KOMEN TEN GOEDE AAN HET SUCCES VAN BEDRIJVEN Woeste feesten zijn goed voor bedrijven. Dat is de mening van Richard Branson, oprichter van de Virgin Group. Hij werd onlangs geïnterviewd door het online zakenplatform Business Insider. Het ging over de waarde van bedrijfsfeesten binnen een bedrijfscultuur. Zijn visie: 'Een beetje succesvol bedrijf moet vooral woeste feesten geven, dat helpt.' In zijn laatst verschenen boek The Virgin Way, vertelt Branson dat zijn voorkeur voor marketingstunts en wilde bedrijfsfeesten heeft bijgedragen aan het succes van zijn bedrijf. In zijn persoonlijke blog zegt hij zelfs dat laatstgenoemden 'essentieel' zijn voor het runnen van een gezonde onderneming. Feloni, een kenner op het gebied van bedrijven, voegt daar in een artikel aan toe dat dergelijke bedrijfsfeesten kunnen zorgen voor het afbreken van een bepaalde hiërarchie binnen een bedrijf. Dit resulteert in een meer ongedwongen werksfeer en het delen van ideeën door werknemers.
KORT RUIMTE VOOR TRUCKS De gemeente Amsterdam gaat twee jaar lang ondernemers de ruimte geven om te experimenteren met foodtrucks op straat. Tijdens de duur van de pilot wordt het mogelijk om eten te bereiden op straat. Voorheen was het door strenge regelgeving enkel mogelijk om eten met een zeer korte bereidingstijd te verkopen. Daar komt verandering in.
WARM WELKOM VOOR WINTERBARBECUE De winterbarbecue wint aan populariteit in Nederland. Meer bedrijven en particulieren bieden dit typisch zomerse vermaak aan in de winter. Eerder maakten we melding van De Kiekepan dat in Oostenrijk kennismaakte met het fenomeen. 'Barbecueën rondom de jaarwisseling komt daar vaak voor. Ze combineren het met glühwein. Zou ook in Nederland heel goed kunnen', zei Ron Oude Wolbers in Misset Catering. De Ober Catering in Hoevelaken raadt aan om niet binnen te gaan zitten, maar gebruik te maken van 'het prachtige winterweer. Gezellig met vrienden en familie bij de vuurkorf en genieten van heerlijk eten en drinken', aldus het bedrijf.
BEVING Onlangs gegeten in een restaurant in de regio. Het culinaire deel was waanzinnig! De dagen erna was er steeds een stemmetje dat zei: Die chef wil ik, als 'een gadget' dat je per se wilt hebben. De chef uitgenodigd voor een gesprek. Hij vertelde dat hij niet gedacht had dat we 'zo groot' waren, echter ook dat cateraars enigszins oubollig zijn. Want creativiteit op een bord is ver te zoeken als je voor 250 gasten moet koken, toch? Huh, oubollig wij? Nee, wij maken juist hele gave dingen! Ik liet foto's zien. Daarvan was hij onder de indruk, helaas niet van onze gerechten. Ik was gepikeerd, aangezien ik degene ben die vaak de culinaire invulling bepaalt op een partij, al twaalf succesvolle jaren! Maar ik had mijn zinnen gezet op deze chef. Ik beloofde dat hij ALLE culinaire invullingen mocht bedenken voor partijen, dat hij de menukaarten mocht samenstellen van de vaste locaties EN mocht sleutelen aan de invulling van de reeds bevestigde partijen. DEAL! En toen zei hij: 'Maar ik wil dan ook mijn eigen brigade samenstellen.' Ik had niet gerekend op nog meer FTE's, maar ging schoorvoetend akkoord met nog drie nieuwe collega's. Het heeft even geduurd, maar beide brigades zijn nu aan elkaar gewend. Partycateraars: spring, durf, investeer, neem eigenwijze topchefs aan uit de fine dining sector. Voor je organisatie een aardbeving, maar de schadevergoeding (waarvoor dank Erwin Meijer) die je uiteindelijk ontvangt is het meer dan waard, helemaal hier in Groningen!
Renske Bos, Bos en Bos Catering Boscatering.nl
Misset Catering 1 / Februari 2015
21
TRENDS
AUTHENTICITEIT ZET TOON IN EVENEMENTENBRANCHE KOSTEN BEVEILIGING ZULLEN STIJGEN Eenvoudige, originele acts winnen terrein binnen de evenementenbranche. Als gevolg van de aanslagen zal er meer geld uitgetrokken moeten worden voor beveiliging.
H
oe de entertainmentbranche het hoofd boven water houdt in tijden van crisis. Die vraag stond centraal tijdens de Artiesten- en Evenementenbeurs 2015 in Eindhoven. Het antwoord: kwaliteit bieden tegen scherpe prijzen, de moed er in houden en een onverwoestbaar optimisme uitstralen. Tussen de aanbieders van entertainment bevond zich 't Maoske uit Tilburg, partycentra en catering. Een bedrijf dat 132 jaar geleden werd opgericht en veel stormen doorstond. Samen met twee andere ondernemingen, actief op het gebied van
meubilair en verhuur, bemande 't Moaske een stand. Erik de Bie: 'We bieden feesten aan op de locaties van bedrijven. Daarbij zorgen wij voor alles: aankleding, entertainment, eten en drinken. Vijf uur voor €59,95 per persoon.' Zelf tappen De feestvierders kunnen zelf hun biertjes en andere dranken tappen. Zelf ijs maken, een pizza of saté bakken behoort ook tot de mogelijkheden. De Bie: 'Bijkomend voordeel is dat we weinig medewerkers nodig hebben om dit concept uit te voeren. Drie
medewerkers op 150 gasten volstaat.' Hij heeft een tip voor bedrijven die een feest willen organiseren. Uit fiscaal oogpunt kunnen ze dat het beste doen op de eigen locatie. De Bie. 'Dat heeft alles te maken met de nieuwe werkkostenregeling. Van ons krijgen ze te horen hoe ze daar het beste op in kunnen spelen.' De Bie is voorstander van duidelijkheid. Mensen die een feest willen organiseren krijgen meteen te horen wat de kosten zullen worden. Dat willen ze ook, zegt hij. 'Tegenwoordig wordt er vaak op het laatste moment geboekt. Snelheid van handelen
ENTERTAINMENT AANGEBODEN Aanbieders van entertainment vind je op de site van de Artiesten- en Evenementenbeurs, AEB.nl. Klik op exposantenlijst AEB 2015. U vindt daar de namen van de deelnemers en in de meeste gevallen ook hun website-adressen. Een daarvan is Animalverhuur.nl, de site van Bert's Animal Verhuur in Appeltern (zie foto). Gespecialiseerd in attracties met dieren. Denk aan feesten, partijen, huifkartochten, kamelenritjes, ezelritjes, ganzen hoeden, arrenslee met rendieren, kamelenrace, caviarace, maar ook aan reclamespots en theaterproducties. Een andere opmerkelijke act wordt gevormd door de Zingende Kapsters, zie dezingendekapsters.nl. De beide dames zingen terwijl ze nepknippen. Ze brengen rock 'n roll nummers uit de jaren 60 of nummers uit de jaren 40 ten gehore.
22
Misset Catering 1 / Februari 2015
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto's: Misset Catering
Authentiek entertainment wordt gewaardeerd. Het Akoestisch Trio kan aan die vraag voldoen.
MUZIEK EN HUMOR Authentiek entertainment wordt gewaardeerd, dus is er vraag naar akoestische muziek. Het Akoestisch Trio kan aan die vraag voldoen. Erik Potters maakt er deel van uit. Hij volgde een opleiding aan het conservatorium en een theaterschool en speelt naast banjo en saxofoon een ongewoon blaasinstrument: de bombardon. Ze combineren muziek met humor, vertelt hij. 'Als we optreden steken we de draak met dingen. Loopt een van ons de verkeerde kant uit bijvoorbeeld.' Een keer ging er echt iets mis. Een lid van groep liep tegen een glazen deur terwijl hij een blaasinstrument bespeelde. Het kostte hem enkele tanden.
is dus geboden. Verder scheelt het ons ook werk. We hebben meteen in de gaten of een bedrijf serieus is of alleen maar uit is op een koopje.' Geleerd van Leo De beurs maakt duidelijk dat authentiek entertainment kansrijk is. Natuurlijk worden er ook flitsende lichtshows en hightech theaterstunts aangeboden, maar er is vooral belangstelling voor traditionele acts waarbij de eenvoud dikwijls hoogtij viert. Neem Mat Claassen. Hij is professioneel entertainer die zichzelf onder meer als De Swingende
De Swingende Kok vermaakte de bezoekers met wafels en dansjes.
Kok verhuurt. Op de beurs trekt hij de aandacht met de act 'een wafel voor een dansje.' Claassen heeft veel geleerd van wijlen Leo van Eeghem, voormalig eigenaar van De Karpendonkse Hoeve in Eindhoven. 'Luisteren naar de klant, dat leerde ik van Leo, héél goed luisteren naar de klant. En vervolgens je nieuwe ideeën en concepten afstemmen op zijn wensen. Dat heeft hij me bijgebracht. Tot op de dag van vandaag breng ik zijn tips in de praktijk.' Meer beveiliging De beveiliging van evenementen krijgt ook aandacht. Niet het leukste onderdeel van het vak, maar de entertainmentbranche kan er niet omheen. Zeker na de aanslagen in Parijs en de onrust in de wereld is het oppassen geblazen. Naar verwachting worden de veiligheidseisen strenger, zegt Raimond van der Ven van de CTSN Group. 'Altijd als er aanslagen zijn geweest, zie je dat overheden de eisen verscherpen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat men meer moet fouilleren, extra gaat controleren of dat organisatoren van evenementen meer beveiligers moeten inzetten. Bij de Gay Parade in Amsterdam bijvoorbeeld, een geschikt evenement voor extremisten om
toe te slaan, zal dat zeer zeker het geval zijn.' Hij benadrukt dat de CTSN Group er niet op uit is om klanten op kosten te jagen. Integendeel, er wordt gezocht naar verantwoorde oplossingen met inzet van zo weinig mogelijk uren. Het bedrijf is op evenementen preventief aanwezig. Voorkomen is beter dan ingrijpen. Van der Ven: 'Als we niets hebben hoeven doen, is het evenement voor ons geslaagd.' Vlokje de IJsbeer Uiteraard deden ook de levende standbeelden weer van zich spreken op de beurs. Ze zijn niet van echte standbeelden te onderscheiden totdat ze bewegen. Bezoekers schrikken zich rot, maar waarderen het grapje. Steltenlopers zijn ook niet uit te roeien. Ze blijven bezoekers verbazen. Daarnaast is het van belang dat je blijft vernieuwen, zeggen Pieter Neeskens en Godelieve Meijers van Supco Events uit het Belgische Lommel. Een van de nieuwe acties van dit bedrijf is Vlokje de IJsbeer, een bewegend fenomeen dat van een afstandje nauwelijks van echt is te onderscheiden en de mensen dus aardig schrik kan aanjagen. Daar houden de mensen van. ◼
Misset Catering 1 / Februari 2015
23
Tekst: Jaap de Graaf / Foto's: iStock
ANALYSE
VERZAMELSITES DIE PARTYCATERAARS VERGELIJKEN
BOEKINGSSITES ZIJN GEEN GARANTIE VOOR SUCCES Websites waarop bedrijven en particulieren een cateraar kunnen boeken die het beste aan hun wensen voldoet. Moeten cateraars hier blij mee zijn of is het meer een kostbaar blok aan hun been dat veel tijd vergt en weinig oplevert? Het antwoord neigt naar dat laatste, maar niet iedere cateraar is ontevreden.
O
ngemerkt heeft zich een nieuw fenomeen genesteld op internet. Websites waarop cateraars geboekt kunnen worden. Opdrachtgevers kunnen hier invullen wat ze nodig hebben. Vervolgens krijgen ze van enkele cateringbedrijven een melding of zelfs een offerte. Daar kunnen ze een keus uit maken. De exploitanten van deze sites laten zich betalen door de partij die er extra opdrachten en omzet bij te winnen heeft: de cateraar. In veel gevallen betreft het partycateraars die graag in contact komen met nieuwe opdrachtgevers. Meedoen dus maar met sites zoals Cateringspot.nl, Allecatering.nl, Catering-regelen.nl, Thuisafgehaald.nl, Catering-info.nl en Cateraars-vergelijken? Ja, zeggen de voorstanders, want niet geschoten is altijd mis. Nee, zeggen de tegenstanders, want we kunnen beter rechtstreeks vanaf onze eigen site verkopen, want daar krijgt minder vaak 'nee' te horen als je een offerte uitbrengt.
Kleinschalig Vooralsnog gaat de partycatering niet de hotellerie achterna waar boekingssites de handel voor een veel te groot deel hebben overgenomen. Daarvoor is het verschijnsel in de catering te kleinschalig en zijn er ook te weinig successen te melden. 'Het gaat ook allemaal niet zo makkelijk, je moet er
24
Misset Catering 1 / Februari 2015
veel voor doen ', zegt Richard van der Zande van De Elstar Catering in Barneveld. Om toe te voegen dat slechts één op de 40 offertes die hij via Catering-regelen. nl – over die site gaat het – uitbrengt ook daadwerkelijk leidt tot een opdracht. Als het contact via de eigen site wordt gelegd, is de kans op succes vele malen groter. In dat geval leidt 80 tot 85 procent van de offertes
Mensen die een cateraar zoeken hoeven hun gegevens maar een keer in te voeren.
tot een opdracht. 'Dat is mede te danken aan onze prijsstelling. We produceren efficiënt en kunnen tegen aantrekkelijke prijzen leveren.' Bedrag per contact De aangesloten cateraars betalen een laag bedrag per contact dat via de genoemde site tot stand wordt gebracht. Maar de gemiddelde kwaliteit van de potentiele opdrachtgevers is niet al te hoog, zo blijkt uit het verhaal van Van der Zande. Sommigen kruisen wel zes verschillende mogelijkheden aan waar de cateraar dan offerte voor moet indienen. 'Het komt ook geregeld voor dat we veel tijd kwijt zijn om de persoon te vangen (te spreken te krijgen, red). Soms wel een week.' Je zou verwachten dat De Elstar Catering de samenwerking met de site gaat beëindigen. Maar dat gebeurt niet. Van der Zande: 'Als je er constructief mee omgaat, kun je er toch het nodige weghalen. Je moet niet schrikken van een beetje werk, want het is bepaald niet makkelijk om langs deze weg extra klanten binnen te halen. Maar als je niets doet, heb je niets, vandaar dat wij er nog een jaar mee doorgaan.' Geschikt om te starten Vooral kleine, beginnende partycateraars voelen zich aangesproken door de aanbie-
ders op het internet. Elsendoorn Catering in Utrecht bijvoorbeeld. Oprichter van dit jonge bedrijf is Bart Elsendoorn. Hij heeft vooral in het begin profijt gehad van zijn vermelding op Cateringspot.nl. 'Het is een geschikte manier om te starten of om markten aan te boren die nieuw voor je zijn. In dat geval kun je een springplank goed gebruiken.' Hij betaalt voor een jaar € 160 voor deelname. Op de vraag of je via deze en andere sites niet vooral in contact komt met opdrachtgevers die cateraars tegen elkaar uit willen spelen, antwoordt hij: 'Dat is iets van alle tijden en niet iets dat specifiek bij deze sites behoort. Ik denk niet dat de marktwetten van vraag en aanbod zijn veranderd.' Weinig reacties Dat de aanmeldingen niet binnenstromen als je je aanmeldt bij één of meer websites is ook de ervaring van Cor Rietveld van JCCatering in Ouderkerk aan den IJssel. Op het moment van gesprek staat zijn naam vier weken vermeld op twee cateringsites. 'Ik heb van de sites nog geen reacties mogen ontvangen, maar dat kan ook liggen aan ons aanbod. Wij richten ons met name op pannenkoeken en broodjes. Als bedrijven of consumenten iets op dat vlak willen hebben gaan ze, denk ik, zelf gericht
zoeken. Dan zullen ze dat niet zo snel via een cateringsite doen.' Rietveld heeft meer succes met sociale media, vooral Facebook bevalt hem. Op zijn Facebookpagina plaatst hij berichten over recepten en acties die doorverwijzen naar de site van het bedrijf. 'Dat levert me likes en reacties op.' Vindbaarheid Een partycateraar uit het oosten van het land, die zijn naam in dit verband niet vermeld wil zien, staat ook vermeld op een van de cateringsites. Hij doet het voor de vindbaarheid en de naamsbekendheid, niet omdat het zoveel business oplevert. De cateraar betaalt € 5 per reactie die via de cateringsite binnenkomt. 'We doen dit al een jaar of vijf en ik moet zeggen dat het aantal reacties terugloopt. Mensen gaan meer zelf op zoek. Daarom moet je een goede website hebben. Daarmee boek je meer resultaat dan via een cateringsite.' Hij wil ook niet tegen elke prijs opdrachten binnenhalen. 'Via een vergelijkingssite trek je vooral mensen aan die goedkoop uit willen zijn. Daarom ketsen veel offertes af.' De cateraar wil niet koste wat het kost opdrachten scoren. 'Bied je een buffet aan voor € 10 per persoon, willen ze het hebben voor € 8. Dan sta je mooi voor niets te werken, nee daar heb ik geen zin in.' ◼
Opdrachtgevers vullen op de vergelijkingssites in wat ze nodig hebben.
TIPS VOOR BOEKERS Sommige sites verstrekken voorlichting aan organisatoren van feesten. Betaalbarecatering. nl raadt aan om al in een vroeg stadium te gaan zoeken. Overleg met de cateraar is nodig. De site verstrekt een aantal tips zoals: 'Bestudeer allereerst de website van elk cateringbedrijf waarvan u een offerte ontvangt. Bekijk de foto's en referenties en bepaal aan de hand daarvan of uw evenement hier goed tussen zou passen. Spreek altijd duidelijk met uw cateraar af wat precies wel en niet in de offerte inbegrepen zit. Extra's waar u goed op moet letten zijn bijvoorbeeld service, bediening, borden/ bestek, reis- of bezorgingskosten, aankleding, party-materialen en reinigingskosten.' Maak afspraken over de benodigde stroom- en watervoorzieningen en houd rekening met de etenswens van de gasten. 'De kans dat een van uw gasten een speciaal dieet volgt uit gezondheids- of religieuze overwegingen is groot.'
Misset Catering 1 / Februari 2015
25
Tekst: Jaap de Graaf / Foto: Tocat Catering
WEDSTRIJD
De International Catering Cup in Lyon krijgt mogelijk een voorronde in Nederland. Frans ten Oever van Tocat Catering in Hem hoopt dit samen met anderen van de grond te tillen.
CATERING CUP STRAKS WELLICHT NAAR AMSTERDAM
VOORRONDE KOMT
D
e gewenste voorronde zou op de Horecava 2016 moeten plaatsvinden. Zes teams kunnen deelnemen. De winnaar neemt een jaar later deel aan de eindronde van de International Catering Cup in Lyon, blikt Frans ten Oever vooruit. 'Ik hoop dat we het van de grond krijgen. Deze kookwedstrijd heeft echt niveau.' Ten Oever kan het weten. Samen met Mathieu Robert (de Visafslag in Enkhuizen) nam hij, aangestuurd door teamchef Bert van Manen, in januari deel aan de International Catering Cup 2015. Het Dutch Catering Team behaalde een top vijfklassering. Frankrijk, Verenigde Staten en Zwitserland werden respectievelijk één, twee en drie. Op de site van Koksgilde Nederland word de prestatie geroemd, want het niveau van de wedstrijd was hoog en er deden maar liefst twaalf landen mee. Maar Frans ten Oever is zeker niet tevreden. 'We gingen voor de eerste prijs. Die top vijfklassering is een tegenvaller. Afgaande op de jurycommentaren kun je concluderen dat
Het Dutch Catering Team met v.l.n.r. Bert van Manen, Frans ten Oever, Mathieu Robert en een Franse assistent.
en het vervoer van de mise en placeruimte naar het beursgebouw werd meegenomen bij de beoordeling. Die aspecten maken tenslotte ook deel uit van het cateringvak.'
we vierde zijn geworden. Onze prestatie lag heel dicht in de buurt van de nummer 3 als we al niet beter waren.' Hoog niveau Het was de eerste keer dat Nederland aan de tweejaarlijkse International Catering Cup in Lyon meedeed. Twee jaar geleden vloog Ten Oever al naar Lyon om poolshoogte te nemen. De wedstrijd beviel hem. Het niveau was hoog, maar hij zou er zeker bij kunnen aanhaken. Een periode van intensieve voorbereiding begon. 'Ik ben
VOORTREKKERSROL Frans ten Oever die behalve een cateringbedrijf (Tocat Catering) ook een kookschool exploiteert, deed eerder mee aan kookwedstrijden, zoals De Gouden Koksmuts en de Wynand Vogel Bokaal. Hij gaat voor kwaliteit en werkt daar waar mogelijk met streekproducten. 'We hebben al tien jaar een eigen tuin waar we uit kunnen putten en vervullen wat dat betreft een voortrekkersrol.' Het was de eerste en meteen ook de laatste keer dat hij aan de International Catering Cup meedeed. 'Ik ben nu 48, het is mooi geweest. Ik ga me nu toeleggen op het organiseren van een voorronde in Nederland.' Geïnteresseerden kunnen via Tocat.nl met Ten Oever in contact komen.
26
Misset Catering 1 / Februari 2015
begonnen om mensen om me heen te verzamelen die me konden adviseren: Onno Kokmeijer, Wynand Vogel en Jeroen Goossens.' De deelnemende teams dienden drie gangen te bereiden: paté en croute, voorgerecht van gevulde zalm en een hoofdgerecht bestaande uit drie bereidingen van varkensvlees en tenslotte een dessert van chocolade, ananas en kokos. Ten Oever: 'De jury was vooral over ons dessert zeer goed te spreken. Het bestond uit een taartje van 16 centimeter. Dat hebben we niet horizontaal opgemaakt, zoals de anderen deden, maar verticaal. Daarmee onderscheidden we ons.' Maar de regels waren streng. Afwijken leverde meteen strafpunten op. De deelnemers werden voortdurend op de vingers gekeken. Tijdens de mise en place op de vrijdag voorafgaand aan de wedstrijd, zagen verschillende juryleden, waaronder zes meesterkoks, scherp toe op de uitvoering. 'Ook het inpakken
Verkeerde temperatuur De organisatie van de wedstrijd zat goed in elkaar, blikt Ten Oever terug. 'De wedstrijdkeuken was waanzinnig. Een granieten werkblad, stabiele werkbanken. Inductie kookplaten en een gloednieuwe combisteamer.' Maar er waren ook enkele minpuntjes. De communicatie verliep voor 90 procent in het Frans. Wat meer Engels was mooi geweest. Ten Oever ondervond daarvan niet al te veel hinder omdat teamgenoot Robert de Franse taal machtig is. Een ander nadeel was dat de oven in de mise en placeruimte met drie andere landen gedeeld moest worden en dat de display niet de juiste temperatuur aangaf. In werkelijkheid was hij 20 °C warmer dan op de display stond aangegeven, zo bleek. 'Dat leidde ertoe dat onze paté niet 100 procent was. De bovenkant was perfect op kleur maar de zijkanten waren niet zo mooi. De gaarheid was daarentegen wel goed. Ik moet ook zeggen dat we niet de enigen waren die met dit mankement te kampen hadden.'
NIEUWS
KLIEKIPEDIA.NL TEGEN VERSPILLING VAN VOEDING
SVH Meesterkok AngĂŠlique Schmeinck vertelt staatssecretaris Sharon Dijksma hoe je kliekjes opnieuw kunt opwarmen.
Alweer een nieuw initiatief tegen voedselverspilling. Bekende Nederlanders binden samen met de site Kliekipedia.nl de strijd aan tegen waste. SIRE lanceert deze campagne tegen voedselverspilling en vraagt aandacht voor het gebruik van overgebleven ingrediĂŤnten en kliekjes. Bij de presentatie liet staatssecretaris Sharon Dijksma zich door SVH Meesterkok AngĂŠlique Schmeinck uitleggen hoe een en ander in zijn werk gaat. Via de website Kliekipedia.nl kan de consument inspiratie opdoen om van kliekjes iets lekkers te maken. Kliekipedia.nl wordt ondersteund
met een tv- en radiocommercial en biedt informatie, inspiratie, tips en recepten om verspilling terug te dringen. Ook zijn hier video's te vinden waarin meer bekende Nederlanders laten zien hoe zij met kliekjes omgaan. Nederland gooit jaarlijks tussen de 1,7 en 2,6 miljard kilo voedsel weg. De consument zelf blijkt de grootste verspiller met 50 kilo per persoon per jaar. Ruim 14 procent van alle etenswaren die we kopen, gaat ongebruikt de prullenbak in. Veel partijen hebben belangeloos bijgedragen. Onder hen ook Grand Catering.
VANUIT DE STADIONSTOEL BESTELLEN
KEURMERK ALCOHOLBEWUSTE KANTINE
Amsterdam Arena lanceert een app waarmee bezoekers via hun telefoon eten en drinken kunnen bestellen vanuit de stadionstoel. Als het aan de producent ligt kan dat straks ook in andere stadions. De bezoeker geeft vak, rij en stoelnummer op. Daarna wordt een bestelling gedaan en afgerekend, meldt Emerce.nl. De bestelling kan bij de dichtstbijzijnde kiosk of afhaalpunt worden opgehaald. De consument wordt niet in zijn stoel bediend. Op termijn worden de bestellingen ook op de tribune afgehandeld. De ArenA Catering App wordt de komende maanden gefaseerd ingevoerd voor het gehele stadion, in samenwerking met de verschillende cateraars en CocaCola Enterprises. Het Amerikaanse SeatServe ontwikkelde de app.
In Groningen is een nieuw keurmerk gelanceerd. Roeivereniging De Hunze heeft als eerste Groningse vereniging het keurmerk Alcoholbewuste kantine gekregen. Het keurmerk betekent dat De Hunze zich houdt aan afspraken met de gemeente over het alcoholpreventiebeleid. De gemeente heeft samen met de sportverenigingen afspraken gemaakt om het alcoholgebruik onder jongeren tegen te gaan. De Hunze nam de regels hierover op in het bestuursreglement. De sportclubs die meedoen aan het keurmerk zetten extra acties op om alcoholgebruik onder jongeren tegen te gaan. Zo is fris in de kantine goedkoper dan alcohol en wordt het schenken van alcohol beperkt tot bepaalde tijden.
NL
Burgers
Vraag een gratis sample aan op de website!
Ontdek nu onze Homestyle burger:
$'! ( % , ## $" ( ! %&$' &''$ " & % ' % & , $ %&' ! ($"$ !
www.salomon-foodworld.com
Nu ook in Nederland!
+31 (0)88 - 995 35 49
Misset Catering 1 / Februari 2015
27
ANALYSE
GROTE BESPARINGEN OP ARBEID IN DE SPOELKEUKEN De kosten voor de spoelkeuken worden voor 85 procent bepaald door de factor arbeid. Daar valt dus de grootste winst te behalen, zegt Mike Snijders van Rhima Nederland. Op deze pagina's zet hij uiteen welke oplossingen zijn bedrijf zoal te bieden heeft. Niet alleen de vaatwas, ook het vooren het natraject worden belicht. Verder aandacht voor de opkomst van het multifunctionele bedrijfsrestaurant en vorderingen op het gebied van duurzaamheid.
O
plossingen aandragen. Maatwerk leveren. Ervoor zorgen dat de 'schone kunst van het vaatwassen' in de praktijk gebracht kan worden in bedrijfsrestaurants, ziekenhuizen, zorgcentra, horeca en waar het allemaal nog meer nodig is. Woekeren met de vierkante meters als er sprake is van ruimtegebrek. In dat geval wordt bijvoorbeeld gekozen voor een zogenoemde buffettafel die korven met schone vaat automatisch stapelt als ze uit de machine komen. Dat scheelt ruimte, arbeid en kosten. Arbeid is met afstand de duurste factor als het gaat om vaatwassen. Probeer daar op te besparen, adviseert Mike Snijders, product manager bij Rhima Nederland. 'Als je de kosten van de spoelkeuken gaat uitsplitsen dan bedraagt de investering in de machine slechts drie procent van het
28
Misset Catering 1 / Februari 2015
SCHIJNWERPERS OP MULTIFUNCTIONEEL EN DUURZAAMHEID
totaal, de variabele kosten twaalf procent en de factor arbeid maar liefst 85 procent. Op arbeid valt dus de meeste winst te behalen.'
Interne logistiek Om de factor arbeid bij het vaatwassen te beïnvloeden zijn er oplossingen bedacht die betrekking hebben op de verschillende stadia van het proces. Het zijn er welgeteld tien: tafels dekken, tafels afruimen, aanvoer vuil vaatwerk, sorteren vuile vaat, voorspoelen en weken, wassen, drogen, sorteren schone vaat, transporteren en opslag. Snijders: 'We zien onszelf als specialist in de vaatwascyclus. Daar dragen we oplossingen voor aan.' De interne logistiek is vaak inefficiënt geregeld. Borden, lepels, kopjes en andere stukken worden meerdere keren verplaatst en vastgepakt. Een tijdrovende zaak. Snijders: 'Het gaat van a naar b, van b naar c en van c naar d. Wij proberen het zo te organiseren dat het in één keer van a naar d gaat. Een kwestie van de juiste systemen en stations. Die kunnen wij leveren. We zorgen
Tekst: Jaap de Graaf/ Foto's: Rhima, Metos en Roel Dijkstra
De voorspoelmachine zorgt voor een beter resultaat en lagere kosten.
er bijvoorbeeld voor dat de klant de vaat georganiseerd en gegroepeerd kan verwerken. Wijnglazen bij wijnglazen, borden bij borden, ga zo maar door. Dat beperkt de hoeveelheid arbeid en je reduceert de uitval door breuk.' Voorspoelmachine Betrekkelijk nieuw is de voorspoelmachine, die vóór een Rhima WD doorschuifmachine of een WD korventransportmachine geplaatst kan worden. Deze weekt de vaat voor met water dat reeds is gebruikt voor de hoofdwas. Deze methode zorgt voor een beter resultaat, lagere kosten voor zeep, elektra en water ('Je bespaart zes liter per korf') en voor minder arbeid, want de vaat hoeft niet meer met de voorspoeldouche bewerkt te worden. Over dat betere resultaat: 'Dat is het belangrijkste voordeel.
Normaalgesproken wordt de vaat met de voorspoeldouche alleen van bovenaf besproeid, nu komt het water in alle hoeken en kieren.' De kennis van vaatwassen schiet op veel plaatsen te kort. Voorspoelen gebeurt vaak met te warm water, 70 tot 80 ˚C. Snijders: 'Zulke hoge temperaturen werken bij het voorspoelen averechts. Zetmeelresten en eiwitten worden er juist door ingebrand. Dat voel je aan de puntjes aan de onderkant van de borden, net schuurpapier. Het is beter om voor te spoelen op een lagere temperatuur, 35 ˚C bijvoorbeeld. Dat werkt beter en de kosten liggen lager.' De markt wordt daarnaast geteisterd door bedrijven die onzinverhalen vertellen om potentiële kopers over de streep te trekken. Zeggen ze dat een doorschuifvaatwasmachine 70 korven per uur kan
reinigen. Bestaat niet, zegt Snijders. 'Het wassen duurt 90 seconden, het naspoelen 15 seconden. Inladen en uitladen vergt ook tijd, dus zijn hoogstens 25 tot 30 korven per uur haalbaar.' Restaurant nieuwe stijl Het bedrijfsrestaurant nieuwe stijl is niet meer alleen een plaats om tussen de middag te lunchen. Daarvoor zijn de vierkante meters te duur. Daar komt bij dat het nieuwe werken op veel plaatsen zijn intrede heeft gedaan. Werken op flexibele plaatsen en tijden. Koffiedrinken en lunchen op tijden dat het de medewerker uitkomt. Het bedrijfsrestaurant is een multifunctionele ruimte geworden die plaats biedt aan flexwerkplekken. 'Het bedrijfsrestaurant is uitgegroeid tot de huiskamer van het bedrijf', zegt Jos Sauer, commercieel directeur bij
Misset Catering 1 / Februari 2015
> 29
ANALYSE
'Er wordt gewerkt, vergaderd, gegeten en er vinden bijeenkomsten plaats' Metos. 'Er wordt gewerkt, vergaderd, gegeten en er vinden bijeenkomsten plaats.' Wie een blik werpt op de foto's van de enkele projecten van Metos (www.metos.nl/ referenties) ziet een lange reeks aan multifunctionele ruimtes voorbijkomen. Geen een is gelijk aan een ander, maar allemaal zijn ze sfeervol, modern en multifunctioneel. We zien zogenoemde vrijstaande elementen zoals buffetten, barren, zitjes, open keukens en kookeilanden. Daar waar mogelijk kunnen de buffetten voor meerdere doelen gebruikt worden. De keukens en de kookeilanden worden deels gebruikt om er in het zicht van gasten gerechten te bereiden.
Duurzaamheid rukt op in de keuken en het restaurant. Denk aan het gebruik van milieuvriendelijk koudemiddel.
Met deze apparatuur wordt organisch afval sterk teruggebracht.
30
Misset Catering 1 / Februari 2015
Solus Eco In 2010 introduceerde Metos apparatuur waarmee het organisch afval met 80 procent kan worden teruggebracht: de Rendisk Flex WasteDispo. Een nieuwe variant hierop is de Rendisk Solus Eco, een handzame standalone unit die door z'n formaat in elke keuken te plaatsen is, aldus Metos. Voedselresten worden door de Rendisk Solus Eco vermalen en gehydrateerd (het water wordt verwijderd) dankzij een speciale centrifugetechniek. Hierdoor wordt het volume van voedselafval sterk gereduceerd. De droge pulp komt terecht in een container waarna het milieuvriendelijk te verwerken is, zo meldt Metos. 'Een volautomatische reinigingscyclus zorgt voor een schoon intern systeem. De buitenkant van de Solus Eco is snel te reinigen met het bijbehorend spuitpistool.' Duurzaamheid De ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid en een laag energieverbruik gaan door. Robin Hoogendorp van Beuk Horeca laat weten dat zijn bedrijf daar waar mogelijk koeltechnische installaties levert die voorzien zijn van het milieuvriendelijk koudemiddel R290. 'Hiermee investeert de gebruiker ook in een verbetering van het milieu. R290 tast de ozonlaag niet aan en heeft geen effect op het klimaat.' Beuk Horeca levert diverse apparaten en oplossingen die zoveel mogelijk gebruik maken van restenergie. Minder belastend voor het milieu en voor de portemonnee van de gebruiker. 'Denk aan vaatwasmachines die gebruik maken van de vrijkomde warmte uit de machine, om het aanvoerwater alvast voor te verwarmen.'â—ź
Masterclassreeks
Leidinggeven met impact In 3 dagen naar succesvol leidinggeven, stimuleren en motiveren Leidinggeven anno nu Het leidinggeven van vandaag verschilt nogal van dat van enkele jaren geleden. De mensen zijn anders, de verhoudingen op de werkvloer zijn anders, organisaties stellen andere eisen. Dat vraagt nogal wat van leidinggevenden.
Skills en eigenschappen U wilt uw rol als leidinggevende op een verantwoorde manier uitvoeren en u wilt met uw team goede resultaten behalen. Daarvoor heeft u een set skills en eigenschappen nodig die het functioneren als leidinggevende mogelijk maakt. Deze eigenschappen zijn universeel, niet aan een branche gebonden en bovendien: aan te leren!
Leidinggeven met impact Tijdens de 3-daagse masterclassreeks Leidinggeven met Impact leert u hoe u uw vaardigheden als leidinggevende naar een hoger niveau brengt met als doel samen met uw team een beter resultaat te halen. De nadruk in deze reeks ligt op het aanleren van praktische vaardigheden en inzichten waarmee u direct in uw team aan de slag kunt. Meer informatie en direct online inschrijven:
www.academyleiderschap.nl/impact Partners:
RANGLIJST
TOP 20 VOOR HET EERST DOOR PARTYCATERAAR AANGEVOERD HANS VAN DER LINDE IS DE NIEUWE NUMMER 1
1
Voor de eerste keer is een party- en eventcateraar uitgeroepen tot nummer 1 van de Top 20 van belangrijke en invloedrijke personen in de Nederlandse catering. Na vier keer een contractcateraar is het nu Hans van der Linde van Van der Linde Catering + Evenementen die als hoogste eindigt. Hij neemt het stokje over van Bob Hutten. De lijst kent enkele opvallende nieuwkomers zoals de gebroeders Albada uit Heerenveen en enkele kopstukken van vroeger die terug zijn van weggeweest.
1 Hans van der Linde Een partycateraar die inspireert. Van der Linde Catering + Evenementen dat vorig jaar maart tijdens de nucleaire top in Den Haag ruim 12.000 maaltijden voor wereldleiders en hun gevolg verzorgde, investeerde de afgelopen jaren in overnames en uitbreiding en groeide tegen de stroom in. Enkele banken toonden ondanks de crisis vertrouwen in de onderneming en verstrekten kredieten. Hans van der Linde doet niet geheimzinnig. Anderen mogen weten hoe hij het doet. Hij liet een magazine samenstellen waarin uitgebreid wordt teruggeblikt op de nucleaire top, zie NSS Review Magazine op Vanderlinden.nl. Een en ander bleef niet onopgemerkt. Van der Linde behaalde vorig jaar bij uitverkiezingen twee keer een tweede prijs en werd ĂŠĂŠn keer eerste. Zijn bedrijf werd door Misset Catering uitgeroepen tot het Beste party- en eventcateringbedrijf. Tijdens de uitreiking stond de directeur/eigenaar een moment stil bij een overleden collega. De nummer 1 van de Top 20 2015 is een sympathieke ondernemer waar de branche trots op kan zijn.
2 2 Bob Hutten De directeur/eigenaar van Hutten Catering werd vorig jaar uitgeroepen tot de nummer 1 van deze lijst. Ook dit jaar staat hij weer hoog geklasseerd. Hij brengt het belang van eten en drinken daar waar mogelijk onder de aandacht. Een bevlogen ondernemer die zijn boodschap zo nu en dan middels rake uitspraken kracht bijzet. Op het Horecava zorgcongres liet Hutten weten dat 'eten de energie van ons leven' is, om eraan toe te voegen dat we zijn afgegleden. 'Hoe kon het gebeuren dat de pizza in de supermarkt zo'n groot product werd? Hoe komt het toch dat we zo weinig respect hebben voor ons eigen leven?'
Tekst: Jaap de Graaf / Foto's: Misset Catering
5 7 3 3 Renske Bos Samen met haar man John eigenaar van Bos&Bos Catering in Groningen dat jaar na jaar gezonde cijfers en groei laat zien. Ze heeft duidelijke standpunten en is ook bereid om die uit te dragen. Is een ondernemer pur sang die keuzes durft te maken. Zo nam Bos&Bos de afgelopen jaren afscheid van het fenomeen stadioncatering en ging het op zoek naar intensieve samenwerking met locaties. Renske Bos vestigde onlangs de aandacht op zich door een chef en drie koks, afkomstig van een restaurant waar ze toevallig heerlijk dineerde, aan haar brigade toe te voegen. Ze beschrijft het voorval in een column die elders in dit nummer een plaats heeft gekregen.
5 Teun Verheij Algemeen directeur van Albron die aanzien geniet in de branche. Hij koos voor kwaliteit en vernieuwing op het gebied van eten, drinken en ambiance onder het dak van een ander, en ziet die keus nu beloond met een beter rendement. Hij hield samen met enkele collega's een indrukwekkende inleiding, zo kregen wij van omstanders te horen, tijdens een bijeenkomst van het Foodservice Network Nederland. Een verhaal over ondernemen in moeilijke tijden en hoe te reageren op tegenslagen. Teun Verheij zou wel eens de volgende Venecavoorzitter kunnen worden.
7 Ruud BaljĂŠ Heeft een verleden in de catering bij Eurest en Sodexo en is naast zijn werk voor H2X communicatiemakers sinds vorige zomer actief als voorzitter van de vorig jaar opgerichte VOCC (Vereniging van Ondernemende Contract Cateraars), een tegenhanger van Veneca. Hij speelt een grote rol bij het waarmaken van de doelstellingen. Een daarvan is het op projectbasis oppakken en regelen van allerlei zaken en kwesties, zodat de afzonderlijke leden niet zelf op eigen kosten alles moeten uitzoeken. BaljĂŠ is een stuwende factor die de leden aanspoort om samen te werken en daar waar mogelijk open kaart te spelen. De branche is daarbij gebaat.
8
4
6 4 Hans Rijnierse De voormalige topman van Sodexo is nog steeds invloedrijk. Hij is een netwerker van formaat, bekleedt vele functies, waaronder die van Veneca-voorzitter, en laat niet na het belang van gezonde voeding en de rol die Veneca-cateraars daarbij kunnen spelen te benadrukken. De bij Veneca aangesloten cateraars zijn daarbij gebaat. Laten ze daarom zuinig zijn op dit kopstuk.
6 Lotte Wouters Is oprichter van de Food Line-up dat 'eigenwijze en eigentijdse' cateraars aan werk helpt. Het bedrijf legt zich toe op het verzorgen van eten en drinken op events, festivals en openbare plaatsen. Lotte Wouters deelt haar kennis graag met anderen. Haar bedrijf groeit. Zelfs Albert Heijn heeft interesse getoond en de Food Line-up gevraagd om gedurende vijf maanden een permanente foodmarkt te verzorgen op de stoep van de 'meest duurzame supermarkt van Europa' in Eindhoven.
8 Jan Jacob van Donselaar Hij begint zich langzaam maar zeker te roeren: Jan Jacob van Donselaar, managing director Compass Group Nederland. Als de voortekenen niet bedriegen is de cateraar bezig om onder zijn leiding een kwaliteitsslag te maken. Natuurlijk moeten we nog zien wat daarvan terecht komt, maar de eerste stappen zijn gezet. Eurest, onderdeel van Compass Group Nederland, buigt zich over het effect van gezonde voeding op de gezondheid van dementerenden. Van Donselaar heeft ook laten weten hoe zijn bedrijf dat, in samenwerking met Alzheimer's Disease International, aanpakt. Dat is winst voor de branche.
Misset Catering 1 / Februari 2015
33
RANGLIJST
11
9
9 Peter van Ee Voor de vijfde achtereenvolgende keer opgenomen in de Top 20 van invloedrijke personen in de Nederlandse catering. De oprichter van contractcateraar Leo op het werk! is behept met een onverwoestbaar optimisme en hij weet dat op een geloofwaardige manier uit te stralen naar zijn medewerkers. Hij is daarnaast een van de aanjagers van de Vereniging van Ondernemende Contract Cateraars. Geeft er ook in zijn columns in Misset Catering blijk van visie te hebben.
11 Douwe en Ron Albada Twee broers die samen D&R Catering in Heerenveen oprichtten. Het bijzondere is dat ze zich helemaal werpen op gezonde voeding. Ze richten zich met een ongelofelijke dosis energie op bedrijven en scholen. De broers praten graag over hun bedrijf en delen hun visie daar waar mogelijk met anderen. Ze geloven dat gezonde voeding de wereld een stukje beter kan maken en ze werken daar met alle liefde aan mee. Douwe en Ron krijgen steeds meer invloed.
13 13 Rijnie Trip Jonkman Alweer een bestuurslid van de Vereniging van Ondernemende Contract Cateraars die een plaats heeft gekregen in deze Top 20. Rijnie Trip Jonkman, directeur-eigenaar van Van Lier Catering, is een voorbeeld voor andere ondernemers. Ze is ervan overtuigd dat samenwerking het nodige kan opleveren. Dat de vereniging daadwerkelijk van de grond is gekomen, is voor een belangrijk deel aan Trip Jonkman te danken, al zal ze zelf zeggen: ik ben maar één van de oprichters. En dat klopt ook.
10 14 12 10 Paul Wortelboer Hij is terug van weggeweest, Paul Wortelboer. De voormalig directeur van Avenance Nederland, is in dienst van de Engelse contractcateraar BaxterStorey, dat sinds 2011 actief is in Nederland en de rest van Europa. Natuurlijk zijn Nederlandse cateraars niet blij met de extra concurrentie uit het buitenland, maar het concept dat BaxterStorey aanbiedt mag er zijn: vers, gezond, verrassend, innovatief en gastvrij. Vorig jaar trad Wortelboer voor het eerst in de openbaarheid met het uit Engeland afkomstige concept. Een aanwinst voor Nederland, een geduchte concurrent extra voor contractcateraars.
12 Maaike de Reuver Maaike de Reuver van We Canteen dat gebruikmaakt van de diensten van ambachtelijke cateraars en horecaondernemers, heeft afscheid genomen van Charlotte van Leeuwen met wie ze het bedrijf van de grond tilde. Ze heeft nog een stap gezet door zich aan te sluiten bij facilitaire dienstverlener D&B The Facility Group. Het gevolg is dat We Canteen nu meer ingangen heeft bij bedrijven. Het cateringbedrijf is een tweede fase ingegaan en is klaar om flink te gaan groeien. De Reuver toont aan dat een combinatie van idealisme en zakelijk denken kansrijk kan zijn.
14 Theo van Brussel De medeoprichter van Foodstep kent het klappen van de zweep. Hij is een allround foodservice man die voor ieder probleem een aantal oplossingen heeft, daarom is hij een veelgelezen columnist in Misset Catering. De column over de fan-scan die u elders in dit nummers aantreft, is typisch Theo van Brussel. Amusant en doelgericht zoals alleen hij dat kan. Een invloedrijke allrounder.
VIJFDE KEER De Top 20 van belangrijke en invloedrijke personen in de Nederlandse catering is voor de vijfde keer samengesteld. De lijst bestaat uit mensen die zichtbaar en merkbaar hun stempel drukken op ontwikkelingen en
34
Misset Catering 1 / Februari 2015
meningsvorming in de catering. Het is een arbitraire lijst, gebaseerd op waarnemingen, berichten en gesprekken. Eerdere winnaars waren Hans Rijnierse (2x), Teun Verheij en Bob Hutten.
17
15 15 Hans van Veen Algemeen directeur van Appèl dat jaar na jaar groeit. Was lange tijd op de achtergrond actief en begint nu wat meer naar buiten te treden. Heeft een gezonde visie op sociaal ondernemen en kan de zon bij anderen in het water zien schijnen. Werkt bijvoorbeeld samen met twee inventieve ondernemers en stelt locaties van Appèl als afhaalpunten voor hun maaltijden ter beschikking.
19 17 Hayk Simons Loopt als directeur/eigenaar van HTC Advies al jaren mee in de catering, de horeca en de recreatie. Hij pakt tegenwoordig ook de schoonmaak mee. Simons wordt gezien als een kenner van de markt en houdt die kennis niet voor zichzelf, maar draagt deze ook uit. Datzelfde kan gezegd worden van een aantal van zijn collega's. Ook de lezers van Misset Catering profiteren daarvan. Dankzij Simons - denk aan de rubriek contractanalyse - kunnen zij kennisnemen van de gang van zaken achter en voor de schermen van bedrijfsrestaurants.
19 Jurgen van Wijngaarden Trok zich niets aan van de malaise in de partycatering en de horeca, maar investeerde gewoon door. Opvallend is de start vorig jaar van Vineyard food & drinks, multifunctioneel restaurant en netwerklocatie, langs de A2 tussen Utrecht en Amsterdam. Aldaar ook een grote productiekeuken waar efficient wordt geproduceerd voor de catering en de foodsupply. Hij is van mening dat partycateraars 'reële prijzen' moeten vragen.
20
16
18 16 Paul Vermaat Is algemeen directeur van de Vermaat Groep die het goed blijft doen. De omzet stijgt jaar na jaar en dat zal nog wel een tijdje zo doorgaan. Vermaat weet ondernemende types die in staat zijn om succesvol te opereren naar zich toe te trekken. De infrastructuur van de Vermaat Groep is dik in orde. Zo houdt een speciale afdeling zich bezig met het bedenken en op maat maken van concepten. Vermaat zou wat ons betreft wel wat vaker naar buiten mogen treden zodat zijn invloed nog groter kan worden.
18 Albert Kooy SVH Meesterkok die onvermoeibaar doorgaat met het onder de aandacht brengen van de Nieuwe Nederlandse Keuken. Kooy die in 2013 werd uitgeroepen tot beste manager onderwijscatering, is werkzaam als Executive chef en F&B manager op de Stenden University in Leeuwarden. Met hem heeft de onderwijscatering een fenomeen in huis die zijn gelijke niet kent. Kooy vindt het ook geen probleem om anderen wijzer te maken. Hij praat makkelijk over zijn vak. Daardoor heeft Kooy extra veel invloed, ook binnen de catering.
20 Alice Flokstra en Houda Jadib Jaidan Een veel belovend duo sluit de Top 20 af. Alice Flokstra en Houda Jadib Jaidan van Food for Kids slagen erin om jongeren aan de gezonde voeding te krijgen. Door ze een beetje op te voeden en door lekker te koken bereiken ze veel op Stad & Es in Meppel, een school met 1800 leerlingen in de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Tot voor kort waren ze tamelijk onbekend, maar hun aanpak en hun verhaal zijn in kringen van cateraars al maanden onderwerp van gesprek. We gaan nog veel van ze horen.
Misset Catering 1 / Februari 2015
35
Tekst: Jaap de Graaf/ foto's: iStock
VERZEKEREN
DENK AAN ANNULERINGSVERZEKERING BIJ PARTIJEN
KORTINGEN ZIJN PRIMA, MAAR WEES NIET TE ZUINIG Natuurlijk let iedere ondernemer op de centen als het gaat om verzekeren. Hoe lager de premies, hoe liever. Maar pas op met aanbieders die alleen maar schermen met kortingen. Want welke schades worden er gedekt als het misgaat en vooral: welke schades niet? Op deze pagina's een aantal tips om even bij stil te staan.
V
eel polisvoorwaarden zijn ondoorzichtig. Het gevolg is dat ondernemers zich er niet aan houden en dus ook geen schade uitgekeerd krijgen. Mark Driessen van Driessen Assuradeuren zegt: 'Als het bijvoorbeeld om elektra gaat, wordt gemeld dat je je aan de voorwaarden moet houden. Het lastige is dat niemand weet wat die voorwaarden precies inhouden. Het gevolg kan zijn dat de ondernemer niets krijgt uitgekeerd als zijn zaak door brand getroffen wordt.' Het advies in deze: lees ook de kleine letters, vraag door en schakel bij twijfel deskundige hulp in. Driessen: 'Wij werken samen met een extern bedrijf dat inspecties uitvoert zodat duidelijk wordt of al dan niet aan de voorwaarden wordt voldaan. De ondernemer krijgt een rapport met aanbevelingen, de zogenaamde preventiescan, waarin wordt aangegeven wat hij moet doen om schade te voorkomen.' Welke dekkingen? De AFM (Autoriteit Financiële Markten) – onafhankelijke instantie die toezicht houdt op de financiële markten – laat weten dat iedere ondernemer voor zichzelf moet vaststellen waaraan de verzekering moet voldoen. Stel de volgende vragen: Hoe uitgebreid wil je verzekerd zijn? Welke risico's wil en kun je nemen? Hoeveel kan en wil je aan
36
Misset Catering 1 / Februari 2015
premie betalen? Wil je een eigen risico? Hoe moet je verzekeraar jouw claims behandelen? Ben je hiervoor niet al verzekerd? Per post zal een risico-afweging gemaakt moeten worden. Op Driessenassuradeuren.nl vindt de horecaondernemer tips en risico's (dekkingen) waartegen hij zich kan verzekeren. Enkele posten zijn: bedrijfsgebouwen, huurdersbelang (betimmeringen, metsel-, behang- en schilderwerk en andere
zaken die door de huurder zijn aangebracht; red.), bedrijfsschade, aansprakelijkheid, ziekteverzuim, cash geld, milieuschade en rechtsbijstand. Check jaarlijks Houd alle verzekeringen één keer per jaar tegen het licht. Zijn de polissen nog actueel? Ben ik niet over- of juist onderverzekerd? Er bestaan programma's die daarbij kunnen ondersteunen. Het verdient ook aanbeveling om de waarde van het bedrijf één keer in de drie of vier jaar te laten taxeren, zodat de polis daar op afgestemd kan worden. Laagste premie riskant Ga niet voor de allerlaagste premie want dan krijg je de kous op de kop als er uitbetaald moet worden. Die waarschuwing komt van John Cornelissen, mede-eigenaar van Eetcafé De Tijd in Oisterwijk dat ook evenementen organiseert. Hij laat weten dat de premies de laatste tien jaar met sprongen zijn gedaald. 'Natuurlijk gaan ook wij voor een lage premie, daar ben je ondernemer voor, maar sta ook stil bij de vraag wat je ervoor terugkrijgt.'
Een tussenpersoon die mee denkt is goud waard.
Plaatselijke tussenpersoon Cornelissen pleit voor samenwerking met een bekende, liefst plaatselijke tussenpersoon die op de hoogte is van de situatie. Er
moet ook een klik zijn tussen de ondernemer en de tussenpersoon. 'Het is prettig werken als de tussenpersoon jouw bedrijf kent en weet wat er in omgaat. In dat geval krijg je maatwerk.' En betrokkenheid. Dat bleek december jongstleden. De luifel van De Tijd was afgebroken als gevolg van sneeuwval. Cornelissen: 'Ik dacht dat we niet voor uitbetaling in aanmerking zouden komen, maar onze tussenpersoon denkt dat de schade eventueel wel vergoed gaat worden en zoekt dat momenteel uit.' Offertes Hoe goed de verstandhouding met de tussenpersoon ook is, zaken zijn zaken en ondernemen is ondernemen. Dus oriënteerde Cornelissen zich op de markt en vroeg hij bij meerdere bedrijven offertes aan. Een zakelijke aanpak hoeft een goede verstandhouding niet in de weg te staan, zo bleek. 'Onze premie is gedaald nadat we die offertes hadden aangevraagd en onze verzekeraar daarmee confronteerden. De verzekeraar heeft de premie vervolgens aangepast omdat hij ons niet kwijt wilde.' Vergelijkingssites Wie wil vergelijken kan terecht op websites die verzekeringen van verschillende aanbieders vergelijken. De onafhankelijke AFM waarschuwt. Deze sites zijn niet altijd onaf-
hankelijk. Ook vergelijken ze vaak niet alle verzekeraars. Zorg ervoor dat alle gegevens hetzelfde zijn en dat je appels met appels vergelijkt en peren met peren. Let daarbij op de premie, de lengte van de verzekering, het bedrag dat je verzekert, aanvullende verzekeringen en de geboortedatums van de mensen die je verzekert. Ziekteverzuim Verzekeren tegen ziekteverzuim van medewerkers is een kostbare zaak. Maar je hebt er ook veel mee te winnen, zegt Arne Heitmeijer, directielid van Hampshire Hotel 't Hof van Gelre in Lochem en adviseur onder de naam For-ward. Het genoemde hotel betaalt jaarlijks € 9200 voor de verzekering van het ziekteverzuim. De eerste zes weken ziekte zijn voor eigen risico. Het hotel heeft 25 medewerkers in vaste dienst. 'Het ziekteverzuim ligt niet hoog bij ons, maar er hoeft er maar één langdurig ziek te worden en je hebt een enorme schadepost.' Kleine posten Bezuinigen op verzekeringen is erg makkelijk, maar niet altijd verantwoord, zegt Heitmeijer. 'Zo hadden we een keer blikseminslag. Veel apparaten stopten ermee en moesten gerepareerd of zelfs vervangen worden. Een behoorlijke schadepost die we netjes en snel uitgekeerd kregen.' ◼
Polisvoorwaarden zijn soms zo ondoorzichtig dat ook de verzekeringsagent er niet uit komt.
ANNULERINGSVERZEKERING Annuleringsverzekeringen voor reizen en vakanties zijn wel bekend. Consumenten maken daar massaal gebruik van. Voor feesten en partijen ligt dat anders. Velen realiseren zich niet dat je daarvoor ook een annuleringsverzekering kunt afsluiten. Het is aan te bevelen om die verzekering bij klanten onder de aandacht te brengen als zij een partij bij je bestellen. Als de klant vanwege een sterfgeval of ziekte moet annuleren, springt de verzekering bij. Hotellier Heitmeijer: 'Het grote voordeel is dat je in dat geval niet met de klant hoeft te discussiëren over een bedrag dat in rekening gebracht moet worden voor een dienst die niet is geleverd. Om de kosten te drukken, hoeft je ook niet per se het volledige bedrag te verzekeren. De helft zou al mooi zijn. Als het gaat om een partij van € 10.000 krijg je € 5000 uitgekeerd. Daarmee ben je als cateraar of als horecaondernemer aardig geholpen.'
Misset Catering 1 / Februari 2015
37
M I S SE T
CATERING
colofon Hoofdredacteur Martine Zuil, (0314) 34 97 21. Bureauredactie Willy Joosten, (0314) 34 93 49. Fax: (0314) 34 24 08, e-mail: redactie.missetcatering@reedbusiness.nl. Redactie Jaap de Graaf, (0314) 65 08 02. Chef-eindredactie Michel Buyvoets, (0314) 34 94 80. Eindredactie Imago Mediabuilders Medewerkers Frank Metzelaar, Bob Hutten, Mark Duijzer, Peter van Ee, Maaike de Reuver, Renske Bos, Theo van Brussel en Lotte Wouters. Vormgeving Inline Design, Doetinchem.
Het internationale fairtrade congres en festival Chocoa, van 5 tot 9 maart in Amsterdam, is interessant voor professionals in de cacao-industrie en -handel.
4-8 maart Berlijn ITB 2013; internationale toerismebeurs Inl.: Den Haag (070) 311 41 53 Itb-berlin.com
22-25 maart Verona VinItaly Vinitaly.com
5-9 maart Amsterdam Chocoa Chocoa.nl
22-25 maart Londen IFE (International Food & Drink Event) Inl.: Leusden (033) 434 02 50 Ife.co.uk
9 maart Amsterdam Italiianse Wijn Vakdag Italent.nl
23 maart Wageningen Food Professional Day Foodprofessionalday.nl
5-15 maart 1000 restaurants Restaurant Week Restaurantweek.nl
1-2 april Utrecht Event13 inl.: (026) 333 75 77 Event.nl
13-18 maart Hamburg InterNorga Inl: (0049) 40 35 69 24 44 Internorga.de 15-17 maart Düsseldorf ProWein Inl.: (0049) 211 45 60 01 Prowein.com 18 - 19 maart Parijs European Sandwich & Snack Show 2013 Inl: Leusden (033) 434 00 06 Sandwichshows.com
9-12 juni Colombia World Barista Championship Worldbaristachampionship. com 21-23 april Brussel European Seafood Exposition inl.: (0032) 120 78 42 55 04 Euroseafood.com 22-23-24 april Polen Issa/Interclean inl: (020) 549 12 12 Issainterclean.com
Wijzigingen en/of annuleringen worden ons niet altijd gemeld. Verifieer voor u op reis gaat of de informatie uit deze agenda nog klopt. 38
Misset Catering 1 / Februari 2015
ABONNEMENTEN kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.missetcatering. nl/abonneren of telefonisch bij klantenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum bij klantenservice wordt opgezegd via tel. (0314) 35 83 58. PRIJZEN Nederland per maand € 19,50 (excl. 6% btw) bij automatische incasso of elektronische facturatie. Kijk voor voordelige introductietarieven op www.missetcatering.nl/ abonneren. Bij betaling via acceptgirokaart wordt € 2,50 acceptgirokosten in rekening gebracht. Jaarabonnement buitenland op aanvraag. Managing director Casper Niesink Marketing manager Bart Vording Sales director Ivo de Wit Advertenties Sales B2B, tel. (0314) 34 95 95. e-mail: salesB2B@reedbusiness.nl. www.adverterenbijreedbusiness.nl Traffic traffic.foodhoreca@reedbusiness.nl, (0314) 34 93 44. Rubrieksadvertenties Rubrieksadvertenties worden alleen geplaatst tegen vooruitbetaling. Afsluittijdstip Twee weken voor verschijnen vóór 10.00 uur, ovb. Betaling Betalingen ten name van Reed Business Media, Doetinchem. IBAN NL88BNPA0227989597. Voor België: Generale Bankmaatschappij Turnhout, rekeningnummer 230-0197058-71.
MISSET CATERING Misset Catering is een uitgave van de Uitgeefgroep Food & Horeca van Reed Business Media. Publishing director Casper Niesink Adres Hanzestraat 1, 7006 RH Doetinchem, Postbus 4, 7000 BA Doetinchem, Tel. (0314) 34 99 11 (zie doorkiesnummers). www.reedbusiness.nl Klantenservice Tel: (0314) 35 83 58 op werkdagen van 8.30 - 17.00 uur, fax: (0314) 34 90 48, adres: Postbus 808, 7000 AV Doetinchem, e-mail: klantenservice@reedbusiness.nl, website: www.rb-klantenservice.nl Druk Senefelder Misset Doetinchem. COPYRIGHT Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van Misset Catering, door Misset Catering gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen. LEVERINGSVOORWAARDEN Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Reed Business Media zijn van toepassing de algemene voorwaarden die zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Amsterdam, Handels-register Amsterdam nr. 33.293.475. De algemene voorwaarden zijn in te zien op www.reedbusiness.nl/contact/voorwaarden, waar u deze kunt printen en opslaan. DISCLAIMER Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeën en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door Reed Business Media, de uitgever van Misset Catering, of door de redactie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Reed Business Media en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties. PRIVACY Reed Business Media, waarvan Misset Catering onderdeel is, legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van Reed Business Media en zorgvuldig geselecteerde derden. Als u geen prijs stelt op informatie of aanbiedingen per mail of per post, dan kunt u dit doorgeven aan Reed Business Media, t.a.v. Adresregistratie, Postbus 808, 7000 AV Doetinchem, of aangeven bij adresregistratie@reedbusiness.nl. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Privacy statement op www.reedbusiness.nl/privacy.
IN HET VOLGENDE NUMMER In de volgende Misset Catering een opzienbarende contractanalyse uit de onderwijswereld en de trends op het gebied van brood en beleg. Wat gebeurt er allemaal en welke kansen laten cateraars liggen?
- 100% sap van vers fruit
- Exclusief assortiment
- Goede houdbaarheid
- GEEN STATIEGELD
Bekijk ons complete assortiment exclusieve vruchtensappen op www.schulp.nl
Gezond genieten van pure vruchtensappen doe je met Schulp!
Schulp Vruchtensappen Zandpad 76 3621 NG Breukelen Tel: 0346 - 25 96 30 E-mail: info@schulp.nl
Tap pure vruchtensappen uit een fruitkistje
Eenvoudig, voedselveilig met een landelijke en ambachtelijke uitstraling. Cetraco introduceert het JusQueezed “FRUIT DE DAG� concept voor uw buffet. U plaatst een zak met 5 liter sap voorzien van een tapkraantje in het fruitkistje op uw buffet voor ontbijt, lunch of break. Uw gasten kunnen zelf tappen en genieten van deze pure vruchtensappen. U kunt het sap eenvoudig koel houden met koelelementen. Het fruitkistje is verkrijgbaar als 2- en 3-taps dispenser en een 1-taps portable uitvoering met lederen draagriem. Er zijn drie smaken verkrijgbaar: Sinaasappelsap, Multivitamine en Troebele Appelsap. Informeer naar de mogelijkheden van een gratis fruitkistje bij Cetraco in Eindhoven. 040-2916916 www.cetraco.nl
VAKBEURS
De nationale inspiratiedagen voor het ambachtelijke bakkersvak Ook voor catering
@BAKKERSVAKNL #bakkersvak Vakbeurs Bakkersvak
www.easyfairs.com/bakkersvak-nl
BAR/KITCHEN MANAGER TOTALE CONTROLE
Volledige controle achter de bar en in de keuken met de Bar / Kitchen Manager. Optimale procesbeheersing en een realtime overzicht van alle bestellingen. Totale rust op de werkvloer.
ANY PLACE, ANY DEVICE Future POS is een bestel- en betaalapplicatie die werkt op basis van intuïtie. Slechts een mini server, een WiFinetwerk en een Android tablet en/of smartphone is benodigd. Het aantal devices is oneindig. De backoffice is via de browser vanuit elke willekeurige plek te raadplegen.
. INTUÏTIEF . OMZETVERHOGEND . INNOVATIEF . VEILIG
FuturePOS® WWW.EIJSINK.NL 074 250 55 00
H E N G E L O
A M S T E R D A M
B R E D A
D E N
H A A G
E M M E L O O R D