HET MAGAZINE VOOR LOGISTIEK NEDERLAND
JAARGANG 10 | MAART 2015
Autonoom op weg
Top 100 L D in NederlaV-ers nd
Nieuw Kuehne + Nagel dc in Tiel – lagen picken met robot
Intelligente magazijnoplossingen Kent u de mogelijkheden van moderne magazijnsystemen? Wij tonen u hoe uw magazijn snel, flexibel en efficiënt wordt. Van standaard magazijninrichting tot compleet geautomatiseerde magazijnoplossingen – wij leveren alles uit één hand.
026 - 36 35 750 info@ssi-schaefer.nl www.ssi-schaefer.nl
INHOUD
34 PLATOONING Het zal nog wel enkele jaren duren voordat zelfrijdende trucks in Nederland de weg op kunnen. De potentie is er, de eerste proeven zijn gedaan, nu nog de wetgeving wijzigen.
26 LDV-ERS ZOEKEN DE WEG OMHOOG
46 INNOVEREN VOOR DE RETAIL Kuehne + Nagel reageert snel en adequaat op veranderingen in de retail en opent een dc dat voldoet aan de speciale eisen voor Home- en Personal Care-producten. Een reportage.
EN VERDER 4 ACTUEEL Toekomst voor afhaalpunten online bestellingen 8 FOTO Miljoenste DAF van de band gerold in Eindhoven
RUBRIEKEN 32 COMMUNITY Nieuws uit het netwerk LogistiekLink
RFID meer grip op de voorraad
13 Perspectief
38 PRAKTIJK Centrale rol voor Autostore in ‘Pakjesfabriek’ Accell
54 PRAKTIJK Jungheinrich noteert groei en wil nummer 1 worden
22 Analyse
40 PRAKTIJK Intergamma heeft de logistiek en inkoop volledig omgegooid: minder stops en vollere trucks
55 BEURS Ook de dertiende editie van LogiMat in Stuttgart gaat als zeer succesvol de boeken in. In drie dagen bezochten 35.000 mensen de beurs. Een overzicht van de innovaties
Klantwaardering belangrijker dan kpi’s Kees Verweij bespreekt de verschuivingen in de Top 100
32 Shuttle 10 ACTUEEL Speed Docking: wat levert een kortere verblijftijd op in euro’s? 14 INTERVIEW Vos Logistics groeit weer en het management heeft vertrouwen in de toekomst
42 PRAKTIJK DB Schenker Logistics gaat medewerkers taalcursussen geven
18 INTERVIEW UniCarriers integreert om te groeien, niet om te bezuinigen
45 PRAKTIJK Davinci3iproject heeft veel kennis opgeleverd
20 ACTUEEL Van Uden en Geodis tonen aan: logistiek en Wajong zijn een succesvolle combinatie
50 PRAKTIJK Edith Bevers (Infor) houdt van reuring 51 PRAKTIJK Wolky krijgt met
60 ACTUEEL Voor de derde keer maken heftruckfabrikanten zich op voor de IFOY heftruck awards. Wie zijn kandidaat voor de ‘heftruckoscars’?
Full-roaming shuttle heeft groeipotentie
43 Productnieuws Brandwerende rolcontainerhoes van Firefabric
53 FollowUp Het digitale, logistieke platform voor de sierteeltsector Hubways komt er
62 Talent Paul Buijs deed onderzoek naar de kansen van samenwerking in de distributielogistiek
64 Productnieuws 65 VASTGOED Canon bouwt campus op de Maasvlakte
Contactloos etiketten plakken
LOGISTIEK MAART 2015 |
Het optimisme onder logistiek dienstverleners keert langzaam terug, maar de prijsdruk blijft enorm. Dat blijkt uit een rondetafelbijeenkomst in dit nummer. Nederland dreigt zich zelfs uit de markt te prijzen. Met verder een analyse van Kees Verweij over de belangrijkste ontwikkelingen in de Top 100 logistiek dienstverleners.
3
SUPPLY CHAIN / WEBWINKELLOGISTIEK ACTUEEL door Bas Dijkhuizen
ING: ‘TOEKOMST VOOR AFHAALPUNTEN ONLINE BESTELLINGEN’
LOGISTIEK MAART 2015 |
4
De niet-aflatende groei van de e-commercesector in relatie tot de consequenties voor de webwinkellogistiek zijn voer voor veel onderzoek. Recent stelde ING in een visierapport vast dat de forse groei van online bestellen stedelijke distributie in Nederland ingrijpend zal doen veranderen en dat de toekomst ligt in het afhalen in winkels. Door de e-commercegroei neemt de zendingsgrootte richting stedelijk af, maar neemt de frequentie juist toe. Alle onlineorders thuisbezorgen is duur en onhoudbaar, de toekomst zal daarom liggen in afhalen in fysieke winkels, voorspelt ING Economisch Bureau in het themavisierapport Stedelijke distributie in het winkellandschap van de toekomst. Stedelijke distributie verandert volgens de economen van ING in de komende jaren van een traditionele belevering aan winkels naar meer bezorging aan afhaalpunten of rechtstreeks aan de consument. Keerzijde van dit laatste is volgens de bankeconomen dat alleen maar thuisbezorgen van alle onlineorders ‘een dure en milieubelastende oplossing is en daarom geen toe-
komstbestendige optie’. “Het is de vraag waar de optimale flexibiliteit ligt tegen acceptabele kosten. Het afgelopen jaar bedroegen de bezorgkosten gemiddeld 4,1 procent van de online aankopen. Bij goedkopere producten ligt dit percentage aanzienlijk hoger”, aldus de opstellers van het rapport. Een toekomst met enkel losse afhaalpunten is ook geen optie, omdat het relatief duur is om zo’n punt te openen en operationeel te houden. De opening van veel nieuwe afhaalpunten door veel spelers is bovendien inefficiënt. ING voorspelt dan ook dat steeds meer retailers hun fysieke winkels gebruiken om online bestelde producten te laten afhalen en retourneren. “Omdat veel retailers met fysieke vestigingen de verzendkosten dan schrappen, kan dit nog flink groeien.” UPS, dat kort na het visierapport van ING begin deze maand op de proppen kwam met een brede Europese studie naar het online aankoopgedrag van consumenten, stelt eveneens vast dat de tendens in Nederland is dat winkels in toenemende mate gebruikt worden als afhaalpunt voor bestellingen.
FYSIEK INTERNET – DAT IS DE TOEKOMST VAN LOGISTIEK Zoals internet alles en iedereen digitaal aan elkaar verbindt om informatie uit te wisselen, zo moet ook de logistieke wereld opgaan in een allesomvattend fysiek internet. Dat idee presenteert prof. Eric Ballot (Franse hoogleraar op supply chaingebied) tijdens de jaarlijks bijeenkomst van de Topsector Logistiek op 1 april in Rotterdam. Ballot komt op basis van een recente studie met een roadmap om dit te bereiken, uiterlijk in 2050. Dat moet gebeuren door bestaande
netwerken, bijvoorbeeld in de koelverssector of in de containeroverslag, volledig transparant te maken. Het mag niet uitmaken langs welke weg goederen bij de eindgebruiker komen, zolang het maar de snelste, goedkoopste en duurzaamste weg is die leidt tot het dichtstbijzijnde hub bij het afleveradres. Net als bij internet weet niemand via welke servers de informatie beschikbaar wordt gesteld. Het volledige programma van de dag staat op www.topsectorlogistiek.nl.
“Het aantal onlineshoppers in Nederland dat de fysieke winkel op die manier gebruikt – voor extra gemak of om verzendkosten te vermijden – blijft met vijf procent wel erg laag”, aldus de logistiek dienstverlener. De themavisie van ING stelt verder vast dat stadsdistributiecentra de toekomst hebben, onder andere door de eis van klanten voor een grotere flexibiliteit ten aanzien van afleveropties. Ondertussen krijgen logistiek dienstverleners dankzij deze hubs buiten de stad meer grip op het tijdstip van aflevering. “Vanuit deze stadsdc’s – met als goede voorbeelden die in Amsterdam en Delft – kan vervoer met kleinere en schonere (elektrische) voertuigen efficiënter
naar de binnenstad worden georganiseerd”, aldus ING. Walther Ploos van Amstel, Lector City Logistics aan de Hogeschool van Amsterdam, zegt in een reactie dat de distributie naar winkels, en zeker naar consumenten, nu al goed is geregeld door logistiek dienstverleners. “Dankzij bundeling is het aantal vrachtwagens in winkelstraten sterk teruggebracht. Die bundeling zal, bij de bron en niet aan de rand van de stad, doorgaan. Pakketvervoerders innoveren bovendien in hoog tempo.” Over de rol van stadsdistributiecentra zegt Van Amstel: “Ik geloof niet in stads-dc’s voor winkelbelevering. Wel voor grotere volumes als facilitaire inkoop, bouwlogistiek en horecabevoorrading.”
LDV’ERS NEMEN LOGISTIEK VAN V&D EN MEXX OVER De in nood verkerende retailers V&D en Mexx hebben hun transport- en logistieke activiteiten uitbesteed aan logistiek dienstverleners. V&D wil zijn transportactiviteiten uitbesteden aan G. Snel uit Woerden en Mexx, dat eind december door een Turks familiebedrijf van een faillissement werd gered, heeft zijn warehousing- en distributieactiviteiten ondergebracht bij Bleckmann. De warenhuisketen wil de deal met G. Snel op 1 april rond hebben. De uitbesteding past in de plannen van de noodlijdende
winkelketen om de kosten te drukken. De 21 chauffeurs van V&D treden in dienst van G. Snel. Kledingwinkelketen Mexx besloot eind februari om zijn dc in Voorschoten te sluiten. De dc-activiteiten zijn overgeheveld naar Bleckmann, voorheen TNT Fashion. In het Mexx-dc in Voorschoten werkten ongeveer tweehonderd mensen. Eroglu, de Turkse eigenaar, laat de voorraden de komende maanden geleidelijk oververhuizen naar dc’s van Bleckmann in Bergen op Zoom en Oldenzaal.
LOGISTIEKE DIENSTVERLENING / MARKT EDITORIAL door Heres Stad
NAAR DE GALLEMIEZEN
AGENDA
die actief zijn in de koel- en versdistributie.
Grote internationale vakbeurzen staan voor de deur de komende maand. De belangrijkste daarvan is de ProMat in Chicago, dit jaar van 23 tot 26 maart. Alles op het gebied van material handling in de snel groeiende Amerikaanse markt is daar te zien. Dichter bij huis wordt de SITL gehouden, namelijk in Parijs van 31 maart tot en met 2 april. De beurs geeft jaarlijks een overzicht van de logistieke dienstensector.
April biedt ook een aantal interessante bijeenkomsten. Eén daarvan is op 1 april in Rotterdam waar het jaarlijkse Dinalog-feestje wordt gehouden – hoewel Dinalog dit congres samen realiseert met Connekt, TNO en NWO onder de vlag van Topsector Logistiek. De titel is in ieder geval ‘Mapping the future of logistics’. Meer daarover elders op deze pagina’s.
Voor Nederland staat een aantal evenementen op het programma. Later deze maand, 25 – 17 maart, is in Amsterdam de jaarlijkse ECSLA conferentie voor bedrijven
Een dag later is op 2 april in Venlo de Logistics Career Day, waar Fontys Hogeschool stil wil staan bij 35 jaar Vervoersacademie. Studenten en bedrijven kunnen hier met elkaar in contact komen
wordt de vrachtwagen teruggedrongen. Tegen die tijd hebben wij een voorsprong.” Zo gaat dat in de logistieke dienstverlening. Wie netjes door de crisis is gerold en een goede marktpositie heeft weten te verwerven – met of zonder overnames – kan het zich veroorloven om te investeren in de toekomst en hoeft niet te sikkeneuren over een veel te lage marge. Dat het anders kan, bewijzen bedrijven als Neele-Vat en ook Vos Logistics (zie pagina 14) na een recente management buy-out. Gaat de logistieke dienstverlening naar de gallemiezen? Welnee. Hier en daar vallen bedrijven om. Geen enkele Nederlandse chauffeur komt nog voorbij Keulen, volgens Neele. Het zij zo. Bedrijven die blijven doen wat ze altijd al deden, missen de boot (of welke modaliteit dan ook). Dat is de conclusie, ook dit jaar weer bij het verschijnen van de nieuwe Top 100 Logistieke Dienstverleners.
LOGISTIEK MAART 2015 |
Het gaat weer wat beter in de markt van logistieke dienstverlening. Volumes trekken aan. Er wordt weer een beetje geld verdiend, ook al is de prijsdruk nog altijd ongekend hoog. Slechts hier en daar lukt het om de prijs weer structureel iets hoger te krijgen. Maar niet overal, helaas. Ron Neele van het onlangs gefuseerde Neele-Vat Logistics ziet het internationaal vervoer op de klippen lopen. In dit nummer van Logistiek is hij gastheer van een rondetafelbijeenkomst over de markt. Om een scherpe uitspraak zit hij niet verlegen. “Op het gebied van internationaal transport zijn wielen nostalgie, een hobby. De marktprijs in Europa ligt tussen de 85 en 90 eurocent per kilometer. Een Nederlandse vrachtwagen met Nederlandse chauffeur kost 1,10 euro.” Nederland heeft zich adequaat uit de markt weten te prijzen. In een interview in Nieuwsblad Transport gaf Neele ook een veeg uit de pan aan het Rotterdamse havengebied. “Voor de Maasvlakte heb ik een project doorgerekend en kwam ik uit op een kostprijs van 80 euro de vierkante meter loodsruimte per jaar. In Brabant betaal je de helft.” De grond is volgens Neele veel te duur. Er is maar één conclusie mogelijk. “Zo help je de logistiek naar de gallemiezen.” Niettemin gaat de logistiek dienstverlener wel uitbreiden op de Maasvlakte, maar dan specifiek voor de opslag van gevaarlijke stoffen. En recent investeerde het bedrijf ook in 25 nieuwe intermodale XL-trailers, om de bestaande ladingstromen naar Italië te converteren van weg naar spoor. Ondanks, aldus Neele, dat het wegvervoer zo goedkoop is, dat de trein daar amper tegen op kan. “Maar door invoering van milieuheffingen en tolsystemen
tijdens een speeddate. Verder heeft de bijeenkomst vooral een regionaal/promotioneel karakter. De verpakkingssector komt bij elkaar tijdens de Empak op 15 en 16 april in Den Bosch met een ruim aanbod van verpakkingsmachines, materialen en verpakkingen. Er is ook een uitgebreid seminarprogramma. De Strategie Summit Supply Chain & Logistiek van de Jaarbeurs is dit jaar op 16 en 17 april, maar – helaas – alleen toegankelijk voor genodigden. Het thema richt zich op het anticiperend vermogen van de supply chain manager. Later in april, op dinsdag 21 april om precies te zijn, mag
de agenda vrij gehouden worden voor de jaarlijkse WMSdag, voor de twintigste keer georganiseerd door dit vakblad. Het programma haakt in op verleden en toekomst met plenaire debatten en veel praktijkcases. Meer daarover in de komende uitgave van Logistiek en natuurlijk op www.logistiek.nl. De grote Duitse transportbeurs Transport Logistic vindt plaats in de eerste week van mei, van 5 tot en met 8 mei. Een vakantieweek in Nederland, maar in München staan de beurshallen vol met logistiek dienstverleners, aanbieders van systemen en oplossingen, alsmede havenbedrijven en regionale promotieorganisaties.
5
ACTUEEL
VOORAL LOGISTIEKE SECTOR KAN VOORUIT MET NIEUWE SAP ERP Grote opschudding in de wereld van SAP vorige maand bij de aankondiging van SAP S/4Hana, de nieuwe business suite van ‘s werelds meest vooraanstaande ontwikkelaar van bedrijfssoftware. Sinds 1992 – de introductie van R3 als ERPsysteem – is dit de grootste productinnovatie op dit gebied uit het Duitse Walldorf. Voormalig oprichter Hasso Plattner, inmid-
LOGISTIEK MAART 2015 |
6
dels weer terug als topman, wil aanhaken bij de snelgroeiende e-commercesector met grote partijen als Amazon en Alibaba. “Door hen verandert de wereld volledig. Zij hebben een supersnel systeem nodig om voorraadbewegingen te kunnen aansturen. Transacties moeten velen malen sneller kunnen verlopen.” De gebruikersvereniging in Nederland (VNSG)
reageerde enthousiast. “De nieuwe suite heeft de belofte in zich om alles samen te brengen wat SAP groot heeft gemaakt”, aldus VSNG voorzitter Astrid Zwiers in Computable. “Een robuuste ERP-oplossing, een krachtige in-memory database (Hana) en een userinterface die gebruikersvriendelijk is en onafhankelijk van de device waar gebruikers mee werken.”
3D PRINTING LAAT NOG WEL EVEN ZICH WACHTEN
MERENDEEL LOGISTIEK DIENSTVERLENERS WIL VERHUIZEN
Het enthousiasme over 3Dprinting als nieuwe technologie die (logistieke) processen drastisch zal beïnvloeden, lijkt wat te temperen. Dat blijikt uit onderzoek naar onderdelenlogistiek van VIL (Vlaams Instituut voor Logistiek). McKinsey gaat er in een recent rapport nog van uit dat over tien jaar zeker 30 tot 50 procent van de reserveonderdelen uit de 3Dprinter rollen. Maar dan moet er nog wel veel veranderen. Het productieproces is behoorlijk kwetsbaar en de kwaliteitseisen liggen hoog, zodanig dat industriële nabewerking vaak onvermijdelijk is. De voordelen van 3D-printing zijn desondanks onomstreden: snel van ontwerp naar realisatie, minder materiaalverbruik,
Ruim de helft van alle logistieke dienstverleners en verladers in Nederland wil uitbreiden of verhuizen. De hoogte van de huurprijs is daarbij van ondergeschikt belang, blijkt uit recent onderzoek van de Stec Groep. Uit het onderzoek blijkt verder dat dertig procent van de driehonderd ondervraagde grote verladers en logistiek dienstverleners in Nederland dit jaar, uiterlijk volgend jaar, wil uitbreiden. Een kwart van de bedrijven gunt zich de tijd tot 2018. Bij dertig procent van de deelnemers met verhuisplannen zitten ontwikkelaars, bouwers en beleggers op de voorste rij als adviseur. Stec signaleert verder dat de vraag naar ruimte steeds groter wordt. In meerdere regio’s wordt
verlagen van voorraden en verkorten van levertijden. Ideaal in de wereld van servicelogistiek.
gezocht naar locaties van acht, vijftien en zelfs twintig hectare. Vooral het zuiden van Nederland (Noord-Brabant) is in trek. De belangrijkste factoren voor logistiek succes zijn voor de ondernemers achtereenvolgens de transportkosten, de beschikbaarheid van personeel en de arbeidskosten. Minder prioriteit hebben de bereikbaarheid over de weg (op vijfde plaats), de ligging ten opzichte van de afzetmarkt en de prijzen van grond en huur.
advertentie
VERKOPING BIJ INSCHRIJVING 13 MAART T/M 9 APRIL 2015 – in opdracht van de eigenaren
MODERN DISTRIBUTIECENTRUM MET MAGAZIJN, KANTOREN, CALL CENTER, EXPEDITIERUIMTE, PARKEERGELEGENHEID EN LAADDOCK Koningsbeltweg 22, 1329 AG Almere; kijkdag: 13 maart 2015 10.00 – 15.00 uur totaal ca. 12.000 m2 incl. 2.900 m2 kantoren voor meer informatie, bidbook en foto’s zie onze website
Van Beusekom B.V., Tel.: +31(0)35 699 63 73, E-mail: info@beusekom.nl
www.beusekom.nl Registermakelaars | Taxateurs | Veilinghouders
Advertorial
Technotape ziet omzet verviervoudigen bij gelijke voorraadwaarde Door een sterke groei is het assortiment van Technotape International, inmiddels 3.000 SKU’s, erg complex geworden. Om die reden koos het bedrijf voor Slim4 van Slimstock. Met behulp van de voorraadoptimalisatiesoftware wordt er beter ingespeeld op trends en pieken in de klantvraag. Hierdoor is de leverbetrouwbaarheid met 12 procent gestegen. De omzetstijging bedraagt zelfs 400 procent, terwijl de voorraadwaarde gelijk bleef.
“Met behulp van Slim4 steeg de leverbetrouwbaarheid met 12% bij groei van het assortiment.” Bonne Klein Woolthuis, Managing Director, Technotape International
De opmars van de digitale camera dwong Technotape International, dat 30 jaar geleden begon als toeleverancier voor foto-ontwikkelcentrales, een andere koers te varen. Tegenwoordig levert de internationale groothandel uit Baarn onbedrukte artikelen die geschikt zijn om met behulp van sublimatietechniek te bedrukken. “Onze producten zie je vaak bij grote retailers, die ze vervolgens aanbieden als fotocadeaus”, verduidelijkt Managing Director Bonne Klein Woolthuis. De koerswijziging bleef niet zonder succes: Technotape International behoort tot de Europese top drie op zijn vakgebied. Voorraadcontrole bij trendgevoeligheid De gewijzigde strategie heeft serieuze consequenties voor de logistieke operatie van het bedrijf. Klein Woolthuis: “Onze artikelen zijn nu veel trendgevoeliger. Bovendien is het assortiment verdubbeld naar 3.000 SKU’s. Dat
maakt het onmogelijk om nog langer enkel met gezond verstand en simpele spreadsheets onze voorraden onder controle te houden en tijdig in te spelen op afzettrends.” Met Slim4 kan Technotape International direct inspelen op ontwikkelingen in de klantvraag en zo de voorraden optimaal beheren. Juist bestelmoment internationale zendingen Door de uitbreiding van het assortiment moet Technotape rekening houden met beduidend langere levertijden. Waar voorheen de producten lokaal werden geproduceerd en op maat gemaakt in Baarn, wordt een groot deel van de goederen nu ingekocht uit het Verre Oosten. Slim4 helpt de groothandel onder andere om kritisch te blijven bij het bepalen van de juiste bestelmomenten. “Met de ordergenerator in Slim4 hebben we helder inzicht in de bestelmomenten per leverancier. We voegen nu artikelen toe aan sommige orders die bij een normale min/max-berekening
waarschijnlijk nog niet besteld zouden zijn”, legt Klein Woolthuis uit. Omzet verviervoudigd Sinds de implementatie van Slim4 is de leverbetrouwbaarheid bij Technotape met ongeveer 12 procent gestegen. Het doel van 98 procent voor de AA-artikelen is nog niet bereikt. “Dit ligt vooral aan de grilligheid waarmee sommige toeleveranciers leveren”, legt Klein Woolthuis uit. Desondanks zag Technotape de omzet stijgen met maar liefst 400 procent, zonder dat de voorraadwaarde noemenswaardig toenam. “Deze resultaten hadden we zonder Slim4 nooit behaald, daar zijn we van overtuigd”, aldus de tevreden Managing Director. “In de toekomst gaan we extra verkoopkantoren openen in het buitenland. We verwachten dat de omzet hierdoor met nog eens 50 tot 80 procent zal stijgen in de komende twee à drie jaar.”
LOGISTIEK LOGISTIEK MAART 21 2015 |
8
Mijpaal: miljoenste DAF Minister-president Mark Rutte onthulde onlangs de miljoenste DAF. In de DAF-fabriek in Eindhoven sprak de premier van een mijlpaal om trots op te zijn en het bewijs dat de maakindustrie in Nederland wel degelijk toekomst heeft. DAF kent een roerige historie. Zo ging het bedrijf in 1993 failliet, maar werd er snel een doorstart gemaakt onder de naam DAF Trucks. In 1996 nam Paccar DAF over. Ook op dit moment is er onrust, want de Europese Commissie beschuldigt DAF van verboden prijsafspraken met vijf andere truckbouwers, van 1997 tot 2011. De totale boete bedraagt mogelijk vier miljard euro.
LOGISTIEK LOGISTIEK MAART 21 2015 |
9
ACTUEEL door Bas Dijkhuizen
WAT LEVERT EEN KORTERE VERBLIJFTIJD OP IN EURO’S? Binnenkort begint de vijfde editie van de Speed Docking-competitie. Initiatiefnemers CAROZ en Connekt willen dit jaar met de deelnemers dieper de keten in om te achterhalen welke kosten er daadwerkelijk gemoeid zijn met lange verblijftijden bij dc’s.
LOGISTIEK MAART 2015 |
10
De competitie start maandag 16 maart aanstaande en duurt tien weken. Tijdens het Speed Docking-event krijgen retailers, fabrikanten en logistiek dienstverleners meer inzicht in de oorzaken van de verblijftijden van vrachtauto’s bij distributiecentra. Volgens Edward Heijnen, director supply chain development bij CAROZ, is tijdens de Speed Docking-competitie van 2014 door uitgebreid onderzoek veel duidelijker geworden waar de oorzaken van de vaak lange verblijftijden liggen. “Hierbij kun je onder andere denken aan verkeerde wegbewijzering, een inefficiënt emballageproces, capaciteitsproblemen of onjuist gebruik van palletlabels. Op zich goede inzichten waarmee wij de deelnemers vorig jaar een goed beeld hebben kunnen geven over waar de verbeteringen liggen. Een praktijkvoorbeeld lag bijvoorbeeld in het onaangename aflevertijdstip bij een afleveradres in de ochtend, terwijl op dat moment de verblijftijden structureel langer waren dan bijvoorbeeld drie uur later op de dag”, aldus Heijnen. Halvering verblijftijden Na vier jaar Speed Docking is inmiddels bekend dat de verblijftijden gehalveerd kunnen worden, maar een belangrijke onbeantwoorde vraag is volgens Heijen: wat levert een kortere verblijftijd nu concreet op in
euro’s en in het verlengde daarvan: wat is een faire manier om besparingen in de keten te verdelen? Deze onderzoeksvragen worden dit jaar in samenwerking met vier studenten van de Universiteit van Maastricht beantwoord. Heijnen meldt dat er nog altijd aanmeldingen binnenkomen voor deelname aan Speed Docking. Een keur aan bedrijven doet zeker mee: Arla, A-ware, Bakker Logistiek, Danone, Deen Supermarkten, Detailresult, Friesland Campina, Fruitmasters, Heinz, Hoogvliet, Incore, Inform, Intersnack, Jumbo Supermarkten, Mars, Mercuur, Nestle, Red Bull, Refresco, SCA, Simon Loos, Sligro, Speksnijder, Superunie, Tesisquare, Plus en Wim Bosman. Heijnen: “Aan het deelnemersveld van dit jaar zie je dat er een mooie mix is tussen bedrijven die al sinds de start van Speed Docking deelnemen en een flink aantal nieuwe deelnemers.” Ketensamenwerking Een van de nieuwe deelnemers aan de Nederlandse competitie van Speed Docking is Bakker Logistiek. “Wij hebben vorig jaar in België met onze dochteronderneming Bakker Logistiek Tilburg deelgenomen. Natuurlijk delen wij de verblijftijden met onze eigen klanten, maar omdat wij altijd op zoek zijn naar verbeteringen hebben wij in een vroeg
stadium al aangegeven dit jaar in Nederland deel te nemen”, zegt Herman Roose, CEO van Bakker Logistiek. De logistiek dienstverlener ziet Speed Docking ook als een mooi instrument om ketensamenwerking te realiseren. “Wij kennen natuurlijk de gemaakte logistieke afspraken tussen onze klanten en de retailers. Bovendien weten wij wat voor ons de kosten zijn van lange wachttijden. Maar het gegeven dat dit jaar naar de totale ketenmogelijkheden wordt gekeken, waarbij ook nog eens naar ander netwerken wordt gekeken, maakt Speed Docking dit jaar wel erg concreet. Daarom doen wij deze keer mee”, verklaart Roose. Internationale competitie Bij Mars is vier jaar geleden het idee ontstaan voor Speed Docking als een manier om lange verblijftijden bij afleveradressen bespreekbaar te maken. “Wij constateerden destijds dat onze verblijftijden relatief lang waren, maar we zagen ook dat het vrij lastig was om dit bij onze klanten bespreekbaar te maken”, zegt Edith van Erp-Slot, market logistics director Mars. Speed Docking is de afgelopen jaren dankzij de inspanningen van CAROZ en Connekt uitgegroeid tot een internationale competitie. Edith van Erp-Slot: “Ik hoorde zelfs dat er vergevorderde plannen zijn om Speed Docking in de Duitse Automotive te gaan organiseren. Dit betekent dat fabrikanten, logistiek dienstverleners en retailers Speed Docking inzetten om concrete procesverbeteringen in de keten te realiseren. Voor ons was het dan natuurlijk ook geen discussie dat wij dit jaar weer meedoen aan Speed Docking.”
Uitrol SSCC-label Jumbo Supermarkten kreeg als voormalig winnaar vorig jaar regelmatig te horen dat zij de grote afwezige waren. “De oorzaak hiervan is natuurlijk voornamelijk het gegeven dat onze focus voor een groot deel lag en nog ligt op de integratie van C1000”, verklaart Karel de Jong, directeur supply chain Jumbo Supermarkten desgevraagd. Jumbo neemt dit jaar volgens De Jong actief deel, omdat de koppeling tussen een efficiënt ontvangstproces en de uitrol van het GS1 SSCC-label duidelijk wordt gemaakt. “Natuurlijk steunen wij de uitrol van het SSCC-label volledig, maar we willen ook wel graag met Speed Docking voor onszelf het waarheidsgehalte van eerder opgestelde business cases zien. Bovendien willen we, als voormalig winnaar, ook weten waar we vandaag de dag, aan de vooravond van afronding van de integratie van ons logistiek netwerk, staan.” Vervolgonderzoek Vorig jaar hebben Michael Hilden en Fabian Wilbert uitgebreid onderzoek gedaan naar de oorzaken van de verblijftijden bij de dertien deelnemende retail-dc’s. Wilbert is na zijn afgeronde studie aan de Fontys Hogeschool in Venlo supply chain management gaan studeren aan de Universiteit van Maastricht. Met twee andere studenten van deze universiteit zal hij dit jaar een vervolgonderzoek doen naar de verblijftijden. “Vorig jaar vond ik het jammer dat we verblijftijden nog niet concreet in euro’s konden vertalen of wat een efficiënt ontvangstproces de keten oplevert, en vooral ook hoe je dit eerlijk tussen de verschillende partijen verdeelt”, zegt Wilbert.
SUPPLY CHAIN / SPEED DOCKING
Speed Docking in Duitsland
Vorige jaar ontving Vincent Wagenaar (midden) van Deen Supermarkten uit handen van Walther Ploos van Amstel voor de tweede achtereenvolgende keer de beker als winnaar van de Speed Docking-competitie
LOGISTIEK MAART 2015 |
De in Nederland succesvolle Speed Dockingcompetitie wordt mogelijk ook gehouden in Duitsland. De initiatiefnemers, het logistieke softwarebedrijf Inform en CAROZ, zijn inmiddels vergevorderd met hun plannen voor de opstart van deze competitie in de Duitse automotive sector. Beide bedrijven willen ook bij onze oosterburen met Speed Docking het inbound logistieke proces verbeteren. Niet bij retailers – zoals in Nederland al jaren het geval is – maar bij autofabrikanten. Inform en CAROZ zijn inmiddels dicht bij een overeenkomst met een niet bij naam genoemd groot Duits automerk met als doel om Speed Docking als pilot in de praktijk te brengen.
11
CAROZ en Connekt willen dit jaar met de deelnemers aan Speed Docking dieper de keten in en achterhalen welke kosten er daadwerkelijk gemoeid zijn met lange verblijftijden bij dc’s Gain sharing Over winstverdeling in de (verticale) relatie tussen fabrikanten, logistiek dienstverleners en retailers is volgens Fabian Wilbert vrijwel geen literatuur beschik-
baar. “Wat is er dan mooier dan met Speed Docking een model te ontwikkelen dat de combinatie van besparingspotentieel koppelt aan ‘gain sharing’. De taart eerlijk verdelen is per slot van rekening
Fabian Wilbert (links) en Michael Hilden verrichten in 2014 uitgebreid onderzoek naar de oorzaken van (lange) verblijftijden bij de dertien deelnemende retail-dc’s. toch een belangrijk uitgangspunt.” Speed Docking start vanaf 16 maart en geïnteresseerde partijen kunnen zich nog steeds bij Connekt of CAROZ aanmelden.
In juni wordt de winnaar bekend gemaakt. De grote vraag is natuurlijk of Deen Supermarkten voor de derde keer op rij wordt uitgeroepen tot Nederlands Kampioen Speed Docking.
Apollo Vredestein is ĂŠĂŠn van de grootste bandenproducenten ter wereld. De grillige automotive markt vraagt echter om steeds meer flexibiliteit. Niet alleen om iedere maand 500.000 banden van topkwaliteit af te leveren, maar ook om als organisatie verantwoord te blijven groeien. Over het realiseren van deze groeiambities denken wij graag met onze klanten mee.
Vanuit een business perspectief realiseren we voor Apollo Vredestein zowel verbeteringen in processen als in de flexibele schil. Met als gevolg 100% leverbetrouwbaarheid en een loyale pool van betrouwbare uitzendkrachten. Meer weten over onze HR-dienstverlening? Kijk op inperson.nl
E-COMMERCE / FULFILMENT ACTUEEL door Peter de Weerd
PERSPECTIEF Opleiding Informatica op de HIO in Utrecht en Logistiek op de Erasmus Universiteit in Rotterdam
Werkervaring Meer dan 20 jaar in ICT, Inkoop en Logistiek
Wapenfeit Betrokken bij de transformatie van het grootse homeshopping bedrijf in de e-commerce, marktleider van Nederland.
Aanleiding Overstap naar een start-up binnen een gevestigd bedrijf
John Ruijsch verruilde Fiege na bijna vijf jaar voor Dynalogic. Hij is als business development manager bij Dynalogic onder andere verantwoordelijk voor de nieuwe dienst 2XLInHome.
Bekende gezichten in de logistiek geven soms een verrassende wending aan hun carrière. Wat is hun drijfveer? Wat zijn hun verwachtingen en ambities? Het logistieke vak vanuit een nieuw perspectief.
“Van origine ben ik een IT-man. Als it’er ben ik begin jaren negentig bij Wehkamp begonnen. Hier heb ik de eerste e-commerce website mogen helpen ontwikkelen. Heel leuk en uitdagend omdat het iets nieuws was dat nog geen bedrijf had gedaan. Toch zocht ik een functie die tastbaarder was; niet alleen werken vanuit een display, maar meer handelsgericht. Ik ben toen bij de inkoop terechtgekomen en uiteindelijk bij de supply chain afdeling. Bij Wehkamp heb ik geleerd dat het gaat om de consument en haar beleving. En dat is bepalend voor wat ik nu doe en de keuze die ik heb gemaakt in juli vorig jaar. Ik vind het belangrijker wat de consument van de logistiek vindt, dan de opdrachtgever. KPI’s zijn belangrijk, maar ze zijn niet allesbepalend. Als je de kpi niet haalt, maar de
klant is tevreden, dan is dat top. Datzelfde DNA zie ik terug bij Dynalogic; zij stellen ook de eindklant centraal door netjes, zonder schade en op tijd te leveren. Daarnaast bieden we reparatie- en installatieservice aan. Het klantencontact is belangrijker dan enkel het bezorgen van een pakket. Hoewel ik me had voorgenomen dit soort werk niet meer te doen, hoefde ik niet lang na te denken om ja te zeggen tegen Dynalogic. Het ging toch weer kriebelen, mede doordat ik van mening ben dat e-commerce business hard groeit en kansen biedt. Met name zie ik kansen in het leveren van fresh food én grote goederen (zoals meu-
belen). Naar mijn mening zijn goede logistieke oplossingen allesbepalend en daar werk ik graag aan mee. Als business development manager 2XLInHome ben ik verantwoordelijk voor het uitbouwen van het netwerk, en het creëren van processen en systemen. Feitelijk doe ik precies hetzelfde werk als bij mijn oude werkgever Fiege; alleen nu mag ik de operatie en het netwerk van de grond af aan opbouwen en heb ik geen leidinggevende rol in de zin dat ik mensen rechtstreeks aanstuur. Minder sores en dus meer tijd voor creativiteit. Mijn verantwoordelijkheid is het netwerk succesvol te laten groeien. Ik
“Klantencontact belangrijker dan enkel een pakket bezorgen”
ben bij Fiege vertrokken nadat mijn oplossing, het goed en snel leveren van grote goederen aan consumenten, werd verkocht aan de concurrent. Ik had misschien wel meegekund, maar besloot dat niet te doen omdat de manier van werken van het nieuwe bedrijf niet bij mij past en de onderneming jarenlang de concurrent was. Daarnaast vind ik het een uitdaging om de markt een alternatief aan te kunnen bieden. Ik ben niet iemand die op de winkel past. Ik wil creëren, veranderen, verbeteren. Ik heb het prima naar mijn zin, maar als ik ooit nog anders ga doen, dan zou ik graag aan de andere kant van de tafel willen zitten; bedrijven die achter dashboards kpi’s zitten te volgen, uitleggen dat ze dingen moeten doen waar de klant tevreden van wordt.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
KLANTWAARDERING BELANGRIJKER DAN KPI’S
13
INTERVIEW door Bas Dijkhuizen
Eigen vermogen neemt flink toe LOGISTIEK MAART 2015 | FOTO’S: BART NIJS
14
De overname van Vos Logistics door Scheybeeck Investments en het management van Vos Logistics werd in januari afgerond na goedkeuring van de Autoriteit Consument & Markt. Via de familie-holding Harry Vos Investments had voormalig eigenaar Wim Vos nog een minderheidsbelang van 20 procent in de logistiek dienstverlener uit Oss. Ook de andere aandeelhouders, ABN Amro (54 procent), NIBC (18,2 procent), Friesland Bank (6,3 procent) en het Luxemburgse Wert Investment (1,7 procent), hebben hun aandelen binnen het Brabantse bedrijf van de hand gedaan. Deze geldschieters waren allemaal via een omvangrijke schuldensanering bij Vos Logistics enkele jaren geleden aandeelhouder geworden van de toen in financiële moeilijkheden verkerende logistiek dienstverlener. De financiële positie van Vos is aanzienlijk versterkt door de nieuwe aandeelhouders samen met een achtergestelde langjarige lening van Delta Lloyd Mezzanine Fund. Daardoor neemt het eigen vermogen van het bedrijf uit Oss met 52,2 miljoen euro toe en verminderen de schulden met 45 miljoen euro. Samen met Ben Vos (geen familie van oprichter Harry Vos) heeft Verhoeven een minderheidsbelang van 40 procent in Vos. Scheybeeck heeft de resterende 60 procent van de aandelen in zijn bezit.
LOGISTIEKE DIENSTVERLENING / STRATEGIE
Frank Verhoeven (CEO Vos Logistics) en Ben Vos (CFO Vos Logistics):
‘WE HEBBEN MEER RUIMTE OM TE ONDERNEMEN’ De crisis die bijna de ondergang van Vos Logistics betekende, heeft het bedrijf achter zich gelaten. Frank Verhoeven en Ben Vos hebben vertrouwen in de toekomst na de management buy-out. “Ondanks de problemen is en blijft Vos een mooie onderneming.”
Waarom een constructie met een investeerder? Ben Vos: “We hebben als participerend management Scheybeeck als investeerder gevonden omdat dit zorgt voor een gezonde mix tussen enerzijds onze kennis,
kunde, inzet en anderzijds een partij met meer financiële draagkracht.” Verhoeven: “Aan Dick Burger en Peter Roosjen (directeur van Scheybeeck, red.) hebben we uitgelegd waar we vandaan komen, waar we nu staan en wat we van plan zijn, zonder daar mooie woorden bij te gebruiken. Daar hebben we elkaar ook snel in gevonden. We zijn als bedrijf door lastige fases gegaan, want het is onderweg best wel wat keren erg spannend geweest waarbij we ons de vraag stelden: houden we het allemaal overeind? In 2009 en 2010 zijn we gaan reorganiseren. Dat vroeg veel van de onderneming, van de banken als vermogensverschaffers en van andere stakeholders. Laat onverlet dat we nooit hebben getwijfeld wat het bedrijf allemaal kan, ondanks dat we in een moeilijke markt actief zijn. Vos is een mooi bedrijf met weliswaar de nodige problemen, maar we zijn nu zover dat we die hebben opgelost. We hebben de lijn naar boven ingezet. Dat gegeven was voor de investeerder uiteindelijk ook de reden om in te stappen.” Hoe werkt een buy-out proces? Vos: “Dat proces hebben we zelf in gang gezet. Daarvoor hebben we Nielen Schuman, een corporate finance adviseur uit Amster-
Speelde mee dat Dick Burger een transportachtergrond heeft? Verhoeven: “We hebben met meerdere partijen gesproken. Het was alleen niet het eenvoudigste traject dat we hebben doorlopen, vooral als je kijkt naar het tijdskader waarin we zaten. 2013 was bijvoorbeeld niet het makkelijkste jaar voor de industrie. Met Dick Burger en Peter Roosjen hebben we de eerste keer twee uur gesproken. We kenden elkaar niet. Op de terugweg naar Beverwijk belden ze ons terug en voor aankomst in Beverwijk waren we er al uit. De contouren hadden we staan. Nadien is de meeste tijd gaan zitten in de nadere uitwerking en het sluiten van een akkoord met de banken en de andere aandeelhouders. We zijn daarbij niet afgeweken van de basisafspraak tijdens het eerste gesprek. Door zijn transportachtergrond was Dick Burger goed in staat de situatie van de onderneming te doorgronden.” Hoe ziet de constructie er nu uit? Verhoeven: “We zijn minderheidsaandeelhouder en Scheybeeck heeft zestig procent. Scheybeeck heeft meerdere (transport)bedrijven die zelfstandig de business runnen. Zij zijn wat je noemt een betrokken investeerder. Ze zitten niet in het
dagelijkse management, maar we praten elkaar wel regelmatig bij over wat we doen. We proberen elkaar te inspireren, wat inhoudt dat ook zij met ideeën komen. De transactie heeft ons in staat gesteld een stevig fundament te leggen. Zelf hebben we de afgelopen jaren een professionaliseringsslag gemaakt. We zaten alleen nog met een gemankeerde balans door het opruimen van de problemen in 2008. Het verlies dat we toen schreven, leidde tot een negatief eigen vermogen. Met deze overname is de laatste stap genomen om er weer een normale onderneming van te maken, met gezonde financiële verhoudingen en een aandeelhoudersstructuur die hoort bij een onderneming. We zijn de banken erkentelijk voor wat ze gedaan hebben, maar het waren geen natuurlijke aandeelhouders voor een bedrijf als Vos Logistics.” Hoe gaan jullie de investering van Scheybeeck terugverdienen? Vos: “Daar hebben we geen concrete targets voor vastgelegd. Scheybeeck is een investeerder met een langetermijnvisie. Dat kan ook niet anders in deze sector, die overigens in mijn ogen rijp is voor een consolidatieslag, omdat er in Nederland alleen al 12.500 logistieke ondernemingen zijn, de eenpitters niet meegerekend. Dat vraagt om schaalvergroting en professionalisering.” Verhoeven: “De markt wordt uiteindelijk gevormd door de verladers en die gaan de komende jaren bepalen hoe het landschap eruit komt te zien.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
Waarom de keuze voor een management buy-out? Frank Verhoeven: “Er moest wat met deze onderneming gebeuren om weer een normale situatie te krijgen. We hebben de zaak op orde gebracht door te reorganiseren. Daarin hebben we bijzonder constructief samengewerkt met de banken, die tot voor kort een meerderheidsbelang hadden in ons bedrijf. Die banken – die overigens niet uit luxe zijn ingestapt – hebben ons de ruimte gegeven om hetgeen te doen wat nodig was voor deze onderneming. Dat traject is afgerond en we zitten nu in een nieuwe fase waarin we weer meer gaan ondernemen. Om dat mogelijk te maken zijn we op zoek gegaan naar investeringsmogelijkheden en -ruimte. In overleg met de banken kwamen we er al snel uit dat die rol minder voor hen weggelegd was. Dat heeft er toe geleid dat we ons zijn gaan oriënteren op nieuwe eigenaren van de onderneming. In die oriëntatieronde is de management buy-out als beste optie naar voren gekomen.”
dam, in de arm genomen. Die heeft ons in contact gebracht met Scheybeeck en Delta Lloyd. Deze laatste partij verschafte ons een achtergestelde lening voor het realiseren van de management buy-out.”
15
LOGISTIEKE DIENSTVERLENING / STRATEGIE
netwerk aan LNG-stations begint zich uit te breiden en daar zoeken we ook aansluiting bij. Met LNG willen we een slag maken naar het internationale transport, want op lange routes kun je heel goed uit de voeten met een brandstof die zowel schoon is als relatief goedkoop.”
Is er ruimte om de bakens te verzetten? Verhoeven: “In het internationaal transport gaan we de band met de klant verder uitbouwen om onze positie te behouden. Dit moet er toe leiden dat we autonoom groeien met een kostentechnisch goed product. De grootste groei verwachten we te realiseren in ‘services’ zoals warehousing, distributie, expeditie, freight management en customized transportoplossingen zoals we die onlangs hebben doorgevoerd bij Mebin. We gaan voor een gecontroleerde groeistrategie.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
16
En op multimodaal gebied? Verhoeven: “Alles wat we nieuw bestellen zijn huckepacktrailers die geschikt zijn voor transport per spoor of ferry. De uitdaging ligt in de lagere dieselprijs waardoor de balans tussen weg en spoor wat meer onder spanning komt. We hebben veel gebruik gemaakt van de ro-ro-ferry tussen Bilbao en Zeebrugge, maar door de nieuwe zwavelnormen wordt het verschil tussen weg en water dusdanig klein dat de boot uit de vaart is genomen. Door deze nieuwe norm verplaatst transport zich van water naar de weg wat uiteindelijk weer leidt tot een hogere CO2-uitstoot. Gevolg van deze norm is dat we onze doelstellingen voor multimodaal transport over 2014 niet halen. We verwachten dat de ontwikkeling richting multimodaal transport zich desalniettemin zal doorzetten en we zullen daarom ook blijven investeren in huckepacktrailers. De dalende olieprijs zorgt wel voor vertraging van deze ontwikkeling.” Wat zijn de plannen voor dit jaar? Vos: “We zijn voorzichtig optimistisch voor 2015 en verder. Over het algemeen staan de lichten op groen of lichtgroen. Een van de overwegingen om in dit bedrijf te investeren is onze opvatting dat we in Europa meer crisisjaren achter ons hebben liggen dan er voor ons liggen. Sinds halverwege
Frank Verhoeven (48) Functie: CEO Vos Logistics Daarvoor: meerdere managementfuncties bekleed bij de Royal Frans Maas Group (huidige DSV) Opleiding(en): master in Business Management van de Universiteit van Groningen. Ben Vos (48) Functie: CFO Vos Logistics Daarvoor: startte zijn carrière in 1991 als auditor bij Deloitte, bekleedde daarna bij Brunel de functie van financieel directeur Opleiding: heeft een master in zowel Business Economics als Auditing van de Universiteit van Rotterdam. Warehousing: Aantal trucks: Aantal vestigingen: Aantal medewerkers: Jaaromzet in 2014:
170.000 vierkante meter 1.000 25 1.900 252 miljoen euro
2008 tot en met 2013 was het crisis en eigenlijk zien we het sinds de zomer van dat jaar weer aantrekken. Eerst stegen de volumes en in de tweede helft van 2014 werd de kwaliteit van de omzet wat beter. We zijn dan ook positief over onze eigen capaciteit om gezond verder te groeien zonder acquisities. Die zijn geen doel op zich. We sluiten onze ogen niet voor acquisities, maar ze hebben op dit moment niet onze hoogste prioriteit.” Verhoeven: “In onze toegevoegde waarde-activiteiten verwacht ik de komende jaren, net als de voorafgaande, de grootste groei. We willen groeien in service-activitei-
ten en daar kunnen acquisities in voorkomen. Uiteindelijk moet je daarbij wel kijken welke meerwaarde wij kunnen toevoegen aan een potentiële overnamekandidaat. Als we daar kansen toe zien, dan sluiten we onze ogen daar zeker niet voor. We willen bijvoorbeeld meer body geven aan ons regionale distributienetwerk in zeg maar de grotere Benelux, met een deel van Duitsland meegerekend. We willen in die regio ook meer gebruik maken van onze LNGtrucks waar we sinds 2009 al mee rijden en waarvoor inmiddels ook in België en Duitsland langzaam interesse begint te ontstaan. Het
Waar staat Vos over vijf jaar? Verhoeven: “We opteren voor een strategie van gecontroleerde groei. Ik wil daar nu geen percentage aan vasthangen. Het klinkt misschien een beetje flauw, maar uiteindelijk bepalen onze klanten of we groeien. Als we onze business goed doen tegen de juiste prijzen, dan zullen ze ons daarvoor belonen. Laat onverlet dat we ons leergeld hebben betaald in de crisis. Die heeft ons geleerd hoe een veranderingstraject te managen. Als ons warehouse vol zit, zeggen we niet: het is wel genoeg. Als een verlader een richting op wil dan gaan we daarin mee. We ontwikkelen ook nieuwe concepten. Kijk maar naar ons LNG-verhaal of het BREEAMcertificaat van ons nieuwe warehouse in Oss. Daar heeft de klant niet om gevraagd, maar wij geloven dat dit goed is.” Wat maakt jullie een goed duo? Vos: “Ik ben de man van de binnenkant die let op kansen en die risico’s beheerst. Met name de afgelopen jaren heb ik de controle willen houden op de liquiditeiten en winst- en kostenontwikkeling. Frank is meer de outspoken commerçant van ons tweeën, waardoor we elkaar prima aanvullen. De een is voor het fundament, de ander voor het huis. We doen het echter niet met zijn tweeën, want dan kun je geen onderneming leiden met een paar duizend medewerkers en 250 miljoen euro omzet.” Verhoeven: “We geven richting aan een goed team mensen. We doen dingen samen en zorgen tegelijkertijd voor een goede veldverdeling, waarbinnen we elkaar de ruimte geven en consistent blijven in wat we doen.”
A Trademark of the Continental Corporation
VDO TIS-Web® vakkundig databeheer in een handomdraai VDO TIS-Web® is één van de handige oplossingen van VDO voor het gemakkelijk verwerken van tachograafdata. Het softwarepakket TIS-Web® is eenvoudig in gebruik en biedt een scala aan functionaliteit. En - groot voordeel - alles wat u nodig heeft is een computer met internettoegang.
www.vdonl.nl
VDO TIS-Web® betekent: • Alleen betalen voor wat u nodig heeft • Altijd en overal toegang hebben tot uw data • Hoge veiligheid via wachtwoordbeveiliging en versleutelde datatransmissie • Flexibel in te richten naar uw specifieke situatie • Overzichtelijke rapportages en exports in uw eigen datamanagementsysteem • Automatische overtredingdetectie en rijgedraganalyse • Inlezen van analoge tachograafdata is mogelijk Als u data professioneel wilt beheren en evalueren zonder zich zorgen te hoeven maken over een IT-infrastructuur en aanmaak van back-ups, dan is TIS-Web® het ideale systeem. TIS-Web® is onderdeel van het slimme VDO-concept: Tachograafdata Zonder Zorgen™. Omkijken.
Neemt u voor meer informatie of een vrijblijvende afspraak gerust contact met ons op via +31 (0) 40 3023 500 of nl@vdo.com of bezoek onze website www.vdonl.nl.
Continental Automotive Trading Nederland B.V. Het Schakelplein 22 | Postbus 8807 | 5651 GR Eindhoven | Tel: +31 (0)40 30 23 500 | nl@vdo.com | www.vdonl.nl
INTERVIEW door Heres Stad
‘INTEGREREN OM TE GROEIEN, NIET OM TE BEZUINIGEN’ Internationaal gezien is het integratieproces binnen UniCarriers al een eind op dreef. In Nederland is daar na de overname van Crepa een begin mee gemaakt, onder leiding van Erik Koudijs (47).
LOGISTIEK MAART 2015 |
18
Rond UniCarriers Europe is het lange tijd stil geweest. De samenvoeging van drie heftruckmerken – Nissan, Atlet en TCM – had nogal wat voeten in de aarde. Vanaf vorig jaar zomer zoekt het bedrijf weer de publiciteit. Met ingang van 1 december 2014 is Erik Koudijs de nieuwe directeur van de Nederlandse organisatie, waarin de vestigingen van Atlet in Enschede en Crepa in Rijswijk zijn ondergebracht. Daarnaast zijn er locaties in Venlo en Staphorst. Een tijdlang zat het Europese hoofdkantoor in het Duitse Meerbusch, maar vanaf komende maand is Mölnlycke de plaats van waaruit de Europese markt onder schot wordt genomen. Daar is van oudsher de fabriek waar Atlet magazijntrucks maakt. Dat het hoofdkwartier verhuist naar Zweden staat wellicht niet helemaal los van de benoeming van Thomas Wiklund, die als COO voor sales en services in de plaats komt van de Japanner Keiji Ikeda. CEO van UniCarriers blijft Nobuo Yoh. Wiklund heeft overigens een verleden bij Kalmar, niet bij Atlet. Vervoersacademie Onbekend met de logistieke wereld is Koudijs zeker niet. Ooit volgde hij de Vervoersacademie in Venlo, de plek waar veel telgen uit een vervoerdersgezin naar toe gingen om als volgende generatie ondernemer terug te keren. De vader van Koudijs had een transportbedrijf in het Brabantse Chaam, maar deed het bedrijf een
paar jaar geleden van de hand. Zoon Erik had andere ambities. Te weinig diesel in het bloed wellicht? “Dat viel wel mee. Maar het klopt wel dat de Vervoersacademie niet de juiste opleiding was voor mij. Ik vond het veel te technisch in die tijd, en dan praat ik over eind jaren tachtig. Mijn vader wilde graag dat ik dit ging doen. Ik heb daar veel vrienden en ook mijn vrouw Judith aan overgehouden, maar ik koos er wel voor om van studierichting te veranderen. Op dezelfde hogeschool ben ik commerciële economie gaan doen. Het was natuurlijk wel mijn kennismaking met logistiek in algemene zin. Het bedrijf van mijn vader overnemen is nooit mijn ambitie geweest. Ik vond wonen en leven in Amsterdam een stuk interessanter en heb een tijdlang gewerkt als intercedent bij Tempo-Team. Dat was een zeer leerzame periode, ik kan het iedereen aanraden. Naderhand
Wim Vos was toen enorm bezig om door middel van overnames te groeien. Ik kreeg het bedrijf Koningen Transport in Hoofddorp met veertig auto’s onder mijn hoede om te integreren met de Vos Logistics-organisatie. Bij Vos heb ik diverse functies gehad, onder andere in Duitsland en Frankrijk. In 2007 ben ik vertrokken. Iedereen weet welke moeilijke periode het bedrijf heeft doorgemaakt. Het
“Deze heftruckfabrikant wil enorm groeien” ben ik vijf jaar salesdirecteur geweest van NCR kassasystemen.” Maar toch, de logistiek bleef lonken... “Ja. Vooral dankzij mijn vriendenkring. Via hen kwam ik in 2004 bij Vos Logistics terecht.
verschil van inzicht over de strategie was groot, maar ik heb er wel heel veel geleerd en ben met alle bedrijfsfacetten vertrouwd geraakt. Toen ik voor mezelf besloten had om op te stappen zat ik – heel toevallig – in het vliegtuig naast de directeur van Crawford Nederland, een bedrijf
dat laad- en losdeuren levert. We kwamen aan de praat, hij wilde daar weg. Ik kreeg de kans om zijn functie over te nemen.” Een Zweeds bedrijf ook? “Ja, maar vooral een beursgenoteerd bedrijf. Dus niet meer in handen van een directeur-eigenaar, want daar was ik wel even klaar mee. In 2011 kwam Crawford in handen van Assa Abloy. Vandaag de dag heeft de Nederlandse vestiging zo’n 220 mensen in dienst en kan ik zeggen dat het bedrijf ondanks de crisis altijd winst heeft kunnen maken. Assa Abloy heeft ook Nemef en Lips onder zijn hoede, net als Besam draaideuren bijvoorbeeld. De overname heeft het bedrijf veel goeds gedaan. Maar na verloop van tijd was voor mij de uitdaging weg.” Toen kwam UniCarriers voorbij... “Een belangrijk aspect voor mij
WAREHOUSING / HEFTRUCKMARKT
UniCarriers heeft de ambitie om marktleider te worden “Dat is een mooi streven. Laten we proberen in Nederland een plaatsje op te schuiven, direct achter de grote drie aanbieders. Marktleider worden heeft vooral te maken met de overnamekansen die zich voordoen. Voor ons hier in Nederland ligt er een flinke uitdaging om de twee organisaties goed met elkaar te laten integreren.” Waarom ben je geschikt voor deze klus? “Groot voordeel is dat ik een uitgebreid netwerk heb in de wereld van warehouses en logistiek. Dat is een omgeving die ik ken.
Ook al kom ik niet specifiek uit de heftruckwereld, ik ben wel tussen de wielen groot gebracht. UniCarriers zocht niet iemand die ervaring heeft met het Zweedse bedrijfsleven, maar het komt me goed van pas. De zakelijke cultuur van een internationaal, beursgenoteerd bedrijf is mij niet onbekend. Ik pas goed in een corporate organisatie. Daarnaast heb ik diverse bedrijfsintegraties mogen aansturen.” Hoe gaat de integratie plaats vinden? “Om tot de groei te komen moeten we de kennis en vaardigheden bij zowel Atlet als Crepa maximaal benutten. Anders dan werd gedacht, is de integratie niet ingegeven door bezuinigingen. Daar leg ik veel nadruk op. De eerste maand heb ik vooral gebruikt om te luisteren naar alle sleutelfiguren in de organisatie. Er is natuurlijk wel veel gebeurd voor iedereen. Opeens
vielen veel zekerheden weg, zowel in Enschede als in Rijswijk. Ook beide directeuren stapten op. Uit het perspectief van de medewerkers was er veel onrust. Nu gaan we stap voor stap werken aan een nieuwe organisatie met meerdere vestigingen en in totaal ongeveer driehonderd medewerkers. Daartoe hebben we prioriteiten benoemd, duidelijkheid verschaft en richting gegeven en werken we aan verbetering van de interne communicatie.” Zijn de cultuurverschillen groot? “Het is interessant om te zien hoe complementair beide organisaties zijn. Slechts vijftien relaties uit het totale bestand waren klant bij zowel Atlet als Crepa. Intern zagen ze elkaar toch als concurrent, in de praktijk was dat nauwelijks het geval. Dus er liggen grote kansen om naast magazijntrucks ook vork-
heftrucks aan te bieden en vice versa. Natuurlijk zijn er verschillen tussen de vestigingen, elk met een eigen cultuur en achtergrond. Voorlopig houden we vast aan de diverse locaties, ook in Venlo en Staphorst, omdat we vinden dat de mensen daar over waardevolle kennis en ervaring beschikken. Op termijn sluit ik niets uit, maar nu is daar geen noodzaak toe.” Wat is op korte termijn de ambitie? “Dit najaar tijdens de vakbeurs Logistica vind ik dat we er moeten staan als één organisatie. Dan moet helder zijn voor de markt hoe we ons positioneren. De vakbeurs is voor mij zeker een ijkpunt. Daarnaast gaan we dit jaar een betere marktperformance neerzetten dan afgelopen jaar, wat een heel verwarrend jaar was voor iedereen. Maar we gaan het ook beter doen dan de markt.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
is, dat ik graag werk voor een bedrijf dat kan en wil investeren, waar ruimte is om te ondernemen. Dat kon steeds minder bij Crawford. Bij UniCarriers is dat heel anders. Deze heftruckfabrikant wil enorm groeien.”
19
ACTUEEL door Peter de Weerd
Wat is Wajong?
FOTO: ANP
Wajong is de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten. Met deze wet krijgen jonggehandicapten met een arbeidsbeperking ondersteuning om makkelijker werk te vinden of te behouden. Voldoet een werkgever aan alle voorwaarden, dan kan deze voor dezelfde werknemer zowel loondispensatie, loonkostensubsidie als premiekorting aanvragen. Meer info: UWV, uitzendbureaus of STLwerkt.nl.
LOGISTIEK MAART 2015 |
20
WAJONGERS EN LOGISTIEK SUCCESVOLLE COMBINATIE De logistiek biedt bijna twee keer zoveel kansen voor Wajongers als andere sectoren. Toch valt er nog veel te winnen. Ruim driekwart van de bedrijven werkt nog niet met Wajongers. Logistiek is bij uitstek een deelmarkt waar Wajongers een plek kunnen vinden. Gemiddeld heeft twaalf procent van de bedrijven met logistieke processen Wajongers in dienst; bijna dubbel zoveel als andere sectoren. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van Sectorinstituut Transport en Logistiek (fusie van VTL, Gezond Transport en Fuwa Wegvervoer) onder werk gevers in de sector. In 2014 zijn 1.630 bedrijven (aangesloten bij SOOB) telefonisch geënquêteerd. Er is onder andere onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om mensen die op jonge leeftijd door een ziekte of handicap arbeidsongeschikt zijn geworden, binnen Transport en Logistiek aan het werk te helpen. Zeven procent van de 1.630
ondervraagde bedrijven heeft Wajongers in dienst. Zij verrichten in deze bedrijven voornamelijk hand- en spandiensten (32%) en chauffeurswerkzaamheden (27%). Loods- en magazijnwerkzaamheden worden ook veel door Wajongers gedaan, respectievelijk twaalf procent en tien procent. In acht procent van de bedrijven werkt een Wajonger op de administratie. Zeven procent van de Wajongers is (assistent) verhuizer, vijf procent werkt als logistiek medewerker en drie procent als bijrijder. Onder bedrijven met logistieke werkzaamheden is de inzet van Wajongers veel groter. Gemiddeld heeft twaalf procent van de bedrijven met logistieke processen heeft Wajongers in dienst.
Positieve uitschieters zijn bedrijven met opslag gevaarlijke stoffen en VAL-activiteiten. Van deze bedrijven heeft respectievelijk 50 en 45 procent Wajongers aan het werk of in dienst; kort gevolgd door orderpicking, douane-entrepot, bulkopslag, voorraadbeheer en opslag HACCP. Esther Vorekamp van STL verklaart de hogere participatiecijfers in de logistiek vanwege de aard van de werkzaamheden: “Logistiek kent veel ongeschoolde werkactiviteiten.” Koen Biemans, key accountmanager Overheid bij Manpower: “De logistiek is ook een sector die haar processen goed kent. Bovendien werkt de sector al veel samen met de sociale werkplaats.” Subsidie en begeleiding Wat verder opvalt uit het onderzoek: hoe hoger het aantal werknemers in een bedrijf, des te groter de kans dat men ook Wajongers in dienst heeft
of werkzaamheden heeft die door Wajongers gedaan zouden kunnen worden. Van de ondervraagde bedrijven met 100+ werknemers zegt 64 procent Wajongers aan het werk (35%) of in dienst te hebben (29%) Bij bedrijven met 50 tot 100 werknemers is dat 37 procent (21% aan het werk, 16% in dienst). Van de bedrijven met 21-50 werknemers heeft 28 procent Wajongers aan het werk. Feit is ook dat 77 procent van de (logistieke) bedrijven nog geen gebruik maakt van Wajongers. Biemans: “Bedrijven willen wel, maar weten vaak niet hoe ze de Wajongers moeten inpassen.” Er zouden meer bedrijven participeren als de overheid nog meer begrip zou hebben voor de competitieve markt waarin de bedrijven opereren. Biemans doelt onder meer op subsidie en begeleiding. Ook uitzendbureaus kunnen een belangrijke rol spelen bij het inpassen van Wajongers.
CARRIÈRE / WAJONGERS
hebben een jaar eerder ook een Wajonger in dienst genomen,
maar dat ging mis omdat de begeleiding ontbrak en die is
GEODIS VENLO: HOGERE PRODUCTIVITEIT DOOR WAJONGERS Sjors van Enckevort, sitemanager bij Geodis Venlo, kwam net als zijn collega bij Van Uden via een jobcoachbedrijf in aanraking met het fenomeen Wajongers. De Venlose vestiging van de logistiek dienstverlener werkt inmiddels vier jaar met Wajongers. Tot volle tevredenheid. Van Enckevort: “Toen ik werd gevraagd Wajongers in dienst te nemen, was ik terughoudend, maar ik wilde het een kans geven mits het risiconeutraal- en kosteloos kon.” En dat kan. Wat de kosten betreft, hoeft je het als bedrijf niet te laten, stelt de sitemanager. “Bij ziekte heb je immers geen loondoorbetaalverplichting; dat wordt overgenomen door het UWV. En je krijgt loondispensatie (afhankelijk van de productiviteit van de Wajonger) van de overheid.”
Momenteel heeft het bedrijf met tachtig medewerkers negen Wajongers in dienst. Gemiddeld
zit het percentage Wajongers tussen de tien en vijftien procent. “We begonnen met simpel werk
hard nodig.” Wajongers hebben behoefte aan begeleiding, houd daar rekening mee, is zijn devies. “Geef ze tijd en rust.” Een andere reden waarom de twee Wajongers nu wel goed meedraaien, is een goede selectie. “We hebben vooraf, net als bij iedere sollicitatie, een duidelijk profiel opgesteld waaraan de mensen moeten voldoen. Niet iedere Wajonger hier kan werken in verband met de werkdruk, het verkeer en het feit dat ze moeten kunnen omgaan met handscanners.” Ook de jobcoach heeft de interne opleiding gevolgd: “Zo begrijpt de coach de Wajongers beter en kan ze beter begeleiden om hun prestaties te verbeteren.” Een veronderstelling die waarheid is gebleken: “Ze draaien prima mee en vallen op de werkvloer niet op. Als het kan, willen we graag meer van zulke mensen werk bieden. Het geeft voldoening om hen een kans te geven op de arbeidsmarkt.”
als schoonmaken en stickers plakken. Meerdere personen zijn inmiddels doorgegroeid naar allround warehouse medewerker; met name picking en packing. Ze draaien veelal regulier mee en dat gaat prima. Mochten er problemen zijn, dan is het belangrijk dat de jobcoach er is voor de psychosociale kant.” Hoewel Van Enckevort erkent dat Wajongers meer begeleiding behoeven en de regelgeving niet eenvoudig is, heeft het bedrijf veel profijt van de Wajongers: “Het saamhorigheidsgevoel onderling wordt vergroot. De zorg voor elkaar. Dat resulteert in betere veiligheid, orde en netheid (omdat veel Wajongers gebaat zijn bij structuur) en uiteindelijk een hogere productiviteit.” Bedrijven die de stap overwegen, adviseert hij: “Creëer draagvlak binnen je organisatie en geef je operationele managers ruimte en middelen. Wij hebben ze bijvoorbeeld een opleiding praktijkbegeleider gegeven.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
Peter Asselman, warehouse manager bij Van Uden in Waddinxveen, kwam via een jobcoach in aanraking met het fenomeen Wajongers. Van Uden heeft sinds een jaar twee medewerkers met een beperking in dienst als orderpicker. “Met succes en veel plezier”, blikt Asselman terug op de eerste twaalf maanden. “De aanloop en begeleiding kostten meer tijd en zijn intensiever dan bij een nietWajonger, maar nu ze eenmaal het werk onder de knie hebben gaat het prima. Ze zijn heel gemotiveerd en stabiel.” De begeleiding van de Wajongmedewerkers gebeurt door een externe jobcoach die wordt betaald door de gemeente, volgens Asselman een onmisbare schakel in het succes. “We
FOTO: ROEL DIJKSTRA
VAN UDEN, WADDINXVEEN: JOBCOACH BELANGRIJK VOOR SUCCES
21
ANALYSE door Kees Verweij
LOGISTIEK MAART 2015 |
TOP 100 LDV: NETWERKEN OF OVERNEMEN?
22
Editie 2015 van de Top 100 logistiek dienstverleners is de neerslag van een enerverend jaar. Het was het jaar van de razendsnelle groei van e-fulfilment en de snel toenemende mogelijkheden van apps en Big Data. Wat zijn de belangrijkste verschuivingen in de ranglijst van het afgelopen jaar? Het logistieke jaar 2014 was een jaar met twee gezichten. Met een langzaam toenemend vrachtvolume leek de markt de opgaande lijn in de contractlogistiek te pakken te hebben, maar tegelijkertijd stonden de prijzen over de hele linie zwaar onder druk. Ook in het afgelopen jaar heeft dat verschillende middelgrote en kleinere logistieke dienstverleners de kop gekost. Zo moesten bekende namen als Veurink, Goes Transport, Huisman van de Scheur Logistiek en De Rooij Waalwijk in 2014 hun logistieke activitei-
ten helaas beëindigen. Maar waar verliezers zijn, zijn ook logistieke winnaars die hun marktkansen vorig jaar wisten te verzilveren en een groei wisten te realiseren. Deze logistieke winnaars vindt u traditiegetrouw terug in de jaarlijkse editie van de Top 100 logistiek dienstverleners. De zojuist uitgekomen 2015-editie van de Top 100 geeft u een compleet overzicht van de stijgende sterren en slimme strategen in de logistiek, die op dit moment de logistieke diensten en netwerken voor de markten van morgen aan het ontwikkelen zijn.
Zo ontwikkelt de e-fulfilment zich met een marktgroei van 10% nog steeds razendsnel in Nederland, vragen dienstverleners zich af hoe ze handig gebruik kunnen maken van de explosief toegenomen mogelijkheden van apps en Big Data, en vragen verladers steeds vaker aan dienstverleners om altijd flexibel het juiste vervoermiddel efficiënt, duurzaam en tegen de juiste prijs te gebruiken. Dat vraagt om ketenregie, maar ook om een praktische samenwerking om logistieke netwerken winstgevend op te zetten en te gebruiken. Of werkt een verdergaandere integratie via fusies en overnames toch nog steeds het beste? Top 100: Focus op contractlogistiek en distributievervoer "Waarom staat niet elk logistiek bedrijf in de Top 100?", is een vraag die ik zo nu en dan gesteld
krijg. Het antwoord is dat deze ranglijst in 2014 en 2013, net als nu, gemaakt is op basis van bewuste keuzes. We wilden dat deze Top 100 de focus zou hebben op bedrijven die actief zijn in de contract-, groupage- of distributielogistiek in Nederland, met warehouses waar naast op- en overslag ook allerlei Value Added Logistics en Services (VAL/VAS) plaatsvinden, zoals assembleren, repareren en garantieafhandeling. Daarom hebben we ook dit jaar bedrijven met een geheel andere focus niet in deze Top 100 opgenomen. De belangrijkste deelmarkten die we jaarlijks overslaan, zijn de expressen koeriersmarkt, de afval- en recyclingmarkt, terminals en de verhuismarkt. Geen ECT, Fedex of Van Gansewinkel dus in deze Top 100 van logistiek dienstverleners. De Top 100-bedrijven richten zich allemaal op het toevoegen van
LOGISTIEKE DIENSTVERLENING / TOP 100
FOTO'S: HENK RISWICK, PETER ROEK
DHL voert de Top 100 aan, ND Logistics met stip op nr. 4 Sommige zaken veranderen nooit, en ook dit jaar wordt de Top 100 van logistiek dienstverleners aan-
gevoerd door het Duitse supertrio DHL Supply Chain/Forwarding Freight met 5.060 medewerkers, DB Schenker met 3.729 medewerkers en Kuehne + Nagel met 2.700 medewerkers. Geen verrassing, want de Duitse logistieke markt is veruit de grootste in Europa. Deze Top 3 is hetzelfde als in de afgelopen jaren, waarbij het werknemersbestand van DHL Supply Chain/Forwarding Freight telkens iets afneemt. Er is duidelijk een trend tot flexibilisering bij DHL, zodat het bedrijf sneller op de veranderende wensen van marktpartijen kan inspelen. De rest van de bedrijven in de Top 10 bestond voor de overgrote meerderheid uit bedrijven met een buitenlandse moeder, waaronder Amerikaans, Deens, Duits, Frans en NieuwZeelands. De snelste logistieke stijger van het afgelopen jaar in de Top 10 was het Franse Norbert Dentressangle met 1.900 medewerkers, 225 medewerkers meer dan in 2014. Het bedrijf met haar Nederlandse hoofdkantoor in Oss is de afgelopen jaren gestaag doorgegroeid en doorgedrongen tot de Top 5. De Top 10 bevat verder dezelfde tien bedrijfsnamen als
vorig jaar, dus er is niemand overgenomen of weggevallen. Nederlandse transport Top 15: 6,5 miljard euro omzet in Nederland Wij brengen de Top 100 van logistieke dienstverleners altijd op basis van het aantal werknemers, maar een andere veel gebruikte maatstaf is de behaalde omzet. Het is notoir lastig om de Nederlandse omzet te bepalen van internationaal actieve, grote logistiek dienstverleners, maar het Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer heeft hier na lang wikken en wegen toch een sluitende methodiek voor bedacht. Ook in omzet gemeten is DHL uiteraard de nr. 1 logistiek dienstverlener in ons land met 920 miljoen euro aan omzet en DB Schenker nr. 2. Op nr. 3 staat echter ECT met 582 miljoen euro omzet, en op nr. 4 PostNL, dat 80% van de e-fulfilmentbeleveringen aan de consument in Nederland voor haar rekening neemt (DHL 15% en alle andere 5%). De rest van de Top 15 op basis van omzet betreft uiteraard veel van de bekende namen uit de Top 15 van de ranglijst van
logistiek dienstverleners, waarbij opvalt dat Ewals Cargo Care een relatief grote omzet kent. Nrs. 11 t/m 50: Food, 'nieuwe' dienstverleners en oude bekenden Terug naar de Top 100 van logistiek dienstverleners in 2015. De Top 11 t/m 50 omvat een diverse groep logistiek dienstverleners met vaak Nederlandse wortels, met tussen de 450 en 1.300 werknemers in Nederland. Het aantal werknemers bij deze organisaties stagneerde in 2014 duidelijk. Dat is een indicatie dat men het medewerkersbestand flexibiliseert, waarbij de bedrijven elkaar steeds meer in netwerken weten te vinden om waar dat kansrijk is, tijdelijke allianties en netwerken te vormen voor gezamenlijke bediening van klanten. Syncreon is hier een goed voorbeeld van. Dit bedrijf is specialist in hightech en healthcare logistiek. Aan de andere kant is de food- en FMCGsector ook in 2014 weer crisisbestendig gebleken. Gespecialiseerde dienstverleners als Peter Appel Transport, Nabuurs Transport, St. van den Brink en Simon Loos zijn
LOGISTIEK MAART 2015 |
waarde aan de supply chains van opdrachtgevers via specialistische VAL/VAS-diensten. Het transport van A naar B moet uiteraard ook nog gebeuren, maar om hier rendement op te behalen is tegenwoordig een heidens karwei. De logistiek dienstverleners op deze lijst verdienen hun omzet meer en meer met het inrichten van voor hun klanten op maat gesneden operaties in warehouses. Hierbij wordt soms nauw samengewerkt met andere dienstverleners om zo tot de beste oplossing te komen. Echter, om de Top 100-ranglijst zuiver te houden, zijn de netwerken van samenwerkende zelfstandige logistiek dienstverleners en transporteurs niet apart meegenomen. Dit is gedaan om mogelijke dubbeltellingen in de lijst te voorkomen. Deze netwerken zijn alleen meegenomen als het één organisatie betreft met verschillende werkmaatschappijen, zoals bij de Fritom Group (nr. 26).
23
LOGISTIEKE DIENSTVERLENING / TOP 100
LOGISTIEK MAART 2015 |
24
allen verder doorgegroeid naar een positie net onder de Top 10. Het vervoer van levensmiddelen blijft een stevige volumebusiness, waarin volop aandacht is voor het juiste materieel en de inzet van Big Data om de soms uitdagende beleveringen aan de filialen van supermarkten zo effectief mogelijk te laten plaatsvinden. Andere sterke stijgers in aantal medewerkers in de Top 50 zijn het herrezen Bleckmann Nederland (het vroegere TNT Fashion), Vos Logistics uit Oss, Vos Transport uit Deventer, The Meeus Group en Schavemaker Logistics. Vos Logistics is een oude bekende. Na een forse teruggang in werknemers 5 á 6 jaar geleden, meldt het bedrijf zich nu onder nieuw management weer in de Top 25. Het bedrijf is sterk in de bulkmarkt en zet de laatste jaren sterk in op duurzame logistiek, wat zijn vruchten afwerpt. Naamgenoot Vos Transport uit Deventer specialiseert zich in nationale en internationale distributie, terwijl The Meeus Group als Brabants bedrijf volop actief is in intermodaal en synchromodaal transport. Het bedrijf is onder meer eigenaar van de Markiezaat Container Terminal in Bergen op Zoom. Ten slotte is Schavemaker Logistics een expert in onder andere luchtvrachtlogistiek. Kortom, flink wat stijgers en strategen in de Top 11 t/m 50 van deze Top 100 logistiek dienstverleners, die hun eigen weg kiezen om zich te onderscheiden. Fusie en overnames: een rustig vaarwater in 2014 Nederlandse logistiek dienstverleners zijn volop aan het netwerken en samenwerken op tijdelijke of projectbasis, maar grote fusies of overnames lijken de laatste jaren minder voor te komen. Het Engelse onderzoeksbureau TI rapporteerde in 2014 voor ca. 100 miljoen euro aan fusies en overnames in de Nederlandse logistiek, een stuk minder dan de 300 miljoen euro in de UK. De meeste huidige fusies en overnames zijn in de consumenten- en retaillogis-
tiek of betreffen in moeilijkheden geraakte bedrijven die voor een koopje door een concurrent worden overgenomen. In de eerste categorie is het Franse STEF een voorbeeld. In september 2014 namen zij D. Speksnijder uit het Groene Hart met 115 werknemers over, waarmee de Fransen zich toegang verschaften tot de Nederlandse markt. En in de tweede categorie is Veurink overgenomen door Rotra uit Doesburg. Echt grote fusies of overnames zijn er in 2014 echter niet geweest op de Nederlandse markt. Conclusie: eerder netwerken dan fuseren of overnemen in Nederland 2014 was een jaar van voorzichtig herstel voor de meeste logistiek dienstverleners in Nederland, alhoewel enkelen toch niet gevrijwaard zijn gebleven van de tucht van de markt. De Top 10 van de ranglijst van logistieke dienstverleners bestond uit dezelfde bedrijven als het jaar ervoor, en dat waren voor het overgrote deel dochters van buitenlandse bedrijven. Vooral in de Top 11 t/m 50 waren er veel snelle stijgers en slimme strategen, die zich met specifieke expertise en VAL/VAS-diensten wisten te onderscheiden van de massa. Opmerkelijk is dat het aantal fusies en overnames in Nederland in 2014 beperkt bleef. Er waren eigenlijk maar twee soorten overnames: (1) buitenlandse dienstverleners als het Franse STEF dat via de overname van D. Speksnijder de Nederlandse markt betrad, en (2) Nederlandse gezonde dienstverleners die een omvallende concurrent opkochten. De meeste logistiek dienstverleners werkten eerder flexibel in tijdelijke samenwerkingsverbanden dan dat ze zich committeren aan een intensievere samenwerking. Is dit ook de dominante strategie in 2015, of zullen we weer een grotere fusie of overname meemaken?
Kees Verweij Principal consultant bij Buck Consultants International, kees.verweij@bciglobal.nl
Poster Top 100 bij dit nummer van Logistiek Magazine
Nu 5 pallets gratis
Uw pakketten en pallets in één keer opgehaald In de logistiek draait het om efficiency en slimme oplossingen. Daarom halen we al uw pakketten, pallets en rolcontainers in één keer bij u op. U heeft dus maar één keer per dag een vrachtwagen voor de deur. Dat is wel zo makkelijk. Tel daar ons fijnmazige internationale netwerk bij op en u weet zeker dat uw transport bij ons in veilige handen is. Ervaar het gemak zelf en laat nu 5 pallets en/of rolcontainers gratis ophalen en bezorgen. Nieuwsgierig? Kijk op postnl.nl/logistiek of bel 088 236 37 73.
we hebben iets voor je
INTERVIEW door Peter de Weerd
LOGISTIEK MAART 2015 |
26
MARKT / LOGISTIEK DIENSTVERLENERS
OPTIMISME OVERHEERST IN MARKT MET HOGE PRIJSDRUK De aanhoudende prijsdruk tempert het aanwakkerende optimisme van de stijgende omzetten en volumes. Op tijd schakelen blijft het devies én openstaan voor verandering. bekende namen als Jan Krediet, Van Maanen en VT Verkerk. De bedrijven die gezond zijn of in ieder geval overeind zijn gebleven in de woelige jaren, zijn strategische partnerschappen aangegaan, zijn gefuseerd, hebben overnames gedaan óf hebben zich laten overnemen. Een ding hebben ze gemeen: ze hebben op tijd geschakeld. Dat geldt in ieder geval voor de logistiek dienstverleners die meedoen aan het rondetafelgesprek. Ron Neele is mede-directeur-eigenaar van NeeleVat Logistics. Zijn bedrijf fuseerde eind vorig jaar met Vat, tot voor kort de grootste concurrent. Beide bedrijven menen door de fusie meer slagkracht te hebben en de groeiambities beter te kunnen waarmaken. “We zitten nog middenin de transitiefase, maar het lijkt er op dat we ons niet hebben vergist.” Tiental overnames Jan Peter Müller van Müller Fresh Food Logistics (MFFL) in Holten heeft sinds hij in de zaak zit (1998) een tiental overnames meegemaakt. De laatste was op 8 maart dit jaar. MFFL heeft de diepvriesactiviteiten in Roelofarendsveen van Postkogeko overgenomen. Het is nog te vroeg om hier veel over te zeggen, maar overall stelt hij: “De ene overname is beter dan de andere, maar je houdt er altijd iets aan over in positieve zin.” Sluyter Logistcs, het bedrijf van San-
aan.” Dat is een belangrijke eis voor een succesvolle overname of fusie, stelt Müller. “Iedere overname is anders, maar iedere overname die je doet, moet goed worden geïntegreerd in je bedrijf; zowel de mens- als de systeemkant. Bij mislukte overnames is een slechte integratie vaak de reden.” Het helpt als een bedrijf uit dezelfde regio afkomstig is, weet ook Visser. De overname van Swaans na het faillissement en de deelneming in C. Huybregts werden geen succes. “We moesten snel beslissen van de curator, maar konden achteraf niet de juiste specialismes koppelen.” Risico van het vak meent Neele: “We zijn allemaal opportunisten. We maken een (overname)keuze met de onderbuik om die beslissing vervolgens te rechtvaardigen met cijfers. Soms lukt dat niet.” Geen garantie Sluyter heeft Huybregts inmiddels overgedaan aan Speksnijder Logistiek. Bedrijven overnemen of fuseren uit dezelfde regio is trouwens geen garantie voor succes. Sluyter Logistics voegde
“We slagen er niet in om de prijzen structureel omhoog te krijgen” werd steeds lastig om als kleine speler tegen de grote partijen op te boksen. En klanten willen steeds meer een partij die alles voor ze regelt. Voor de continuïteit voor het bedrijf was de overname goed. Een grote club biedt ook kansen voor het personeel. Bovendien vulden Van de Put en Kuehne + Nagel elkaar goed
enkele jaren terug bedrijven uit Oosterwolde en Assen samen. “Het kostte jaren om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. Het veranderde pas toen we de bedrijfsnaam in Sluyter wijzigden en iedereen dezelfde jas droeg.” Visser is net als Neele meer voorstander van een snelle integratie. “Wij hebben ruim 250 man en
LOGISTIEK MAART 2015 |
Het optimisme onder logistiek dienstverleners keert langzaam terug. “Met name het laatste kwartaal nemen de vraag, nieuwe tenders en de investeringsbereidheid toe”, meent Sander Visser, mede-eigenaar van Sluyter Logistics. “De markt trekt wel een beetje aan, maar het is niet zo dat we knallend omhoog groeien”, meent Ron Neele, mede-eigenaar van NeeleVat Logistics. In de foodsector is de situatie meer stabiel-positief, blikt Jan Peter Müller van Müller Fresh Food Logistics terug op de laatste tijd. Samen met Jorn Versteijnen van Versteijnen Logistics en Moniek van de Put nemen zij deel aan het rondetafelgesprek van Logistiek. Het voorzichtige positivisme onder de logistiek dienstverleners wordt gestaafd door diverse rapportages van banken en onderzoeksbedrijven. 2014 was, in vergelijking met voorgaande jaren, relatief positief voor de sector; de omzetten en volumes namen weer toe. Daarentegen blijven de marges klein. Voor sommigen werden ze te klein en voor hen viel alsnog het doek. Goes Transport was een van die bekende bedrijven die onlangs de deuren moest sluiten. Logistiek dienstverlener Gebr. Versteijnen uit Tilburg nam in 2014 de activiteiten van het failliete Huisman Stukgoed uit Zwolle en Huisman Transport uit Veendam en Apeldoorn over. Eerder viel het doek al voor
der Visser, heeft in het verleden zo’n twintig overnames gedaan. “Voor 2008 namen we over om een goede positie te krijgen in de Benelux, dus puur voor capaciteitsuitbreiding. Na 2008 was het doel omzetgroei.” Visser merkt een duidelijk verschil. “Voor de crisis konden klanten geen kant op en waren de medewerkers vluchtig, nu is dat andersom.” Jorn Versteijnen kent alleen de situatie tijdens en na de crisis. Hij is sinds 2008 eigenaar van Versteijnen Logistics in Tilburg. Hij heeft de ‘speerpunten verplaatst.’ Het traditionele bedrijf met eigen mensen en wielen is door overnames en deelnemingen veranderd in een breder georiënteerde onderneming. “Het is hard werken, maar ik kijk er positief op terug.” Bedrijfsadviseur Moniek van de Put was medeeigenaar van J. van de Put Fresh Cargo Handling op Schiphol. In 2011 werd het bedrijf verkocht aan Kuehne + Nagel. Zij hield zich hoofdzakelijk bezig met de integratie van het bedrijf binnen de Zwitserse netwerkexpediteur. Vorig jaar stapte ze op. “Het
27
Conjunctuuronderzoek TLN De sector transport en logistiek zit weer in de lift, zo blijkt uit het conjunctuuronderzoek van TLN over het vierde kwartaal van 2014. Recente cijfers van Graydon bevestigen dit beeld. Het aantal faillissementen van transportbedrijven is het afgelopen jaar met 12 procent afgenomen tot 176 ondernemingen. Het aantal startende transportbedrijven nam toe met 4 procent tot 1.271. Ondanks dit positieve sentiment zijn ondernemers realistisch en licht sceptisch. ‘Eerst zien, dan geloven’, zo redeneren ondernemers. Ondernemers bij expeditie- en verhuisbedrijven zijn het positiefst gestemd over het economische klimaat. Het merendeel verwacht voor de komende periode verdere verbetering. Ook een groot aantal ondernemers in het binnenlandse stukgoederenvervoer en het tank- en silovervoer rekent op een gunstiger economische klimaat. Ron Neele, directeur NeeleVat Logistics Omzet: 230 miljoen, Medewerkers: 600, Vestigingen: 20, Magazijnoppervlakte: 160.000, Specialisme: aanbieder van keten multimodale diensten (chemie en ADR)
LOGISTIEK MAART 2015 |
28
bij Vat werken ruim 300 mensen. Om dat tot één bedrijf te maken, moet je heel snel onder een naam gaan opereren, anders houd je twee kampen.” NeeleVat heeft een integratiecoach aangesteld om de integratie zo soepel mogelijk te laten verlopen. De logistiek dienstverleners menen ook dat er is niet een waarheid is. De situatie is bepalend. Van de Put en Kuehne + Nagel kozen, succesvol volgen eigen zeggen, voor een langzame integratie. “Hoewel we zaken als financiën en personeelszaken meteen hebben geïntegreerd, hebben we het eerste jaar veel bij het oude gelaten. We zijn onder eigen naam blijven handelen en hebben langzaam de naam Kuehne + Nagel steeds prominenter naar voren geschoven. Mensen, zowel medewerkers als klanten, moeten ook wennen.” Prijsdruk Realisme is troef ondanks dat volumes en omzetten aantrekken, aldus diverse (advies-) bedrijven en banken in hun rapportages. Het positieve sentiment wordt, volgens het onlangs verschenen Conjunctuurbericht
van TLN (zie kader), gevoed door de toenemende bedrijvigheid, een kleine groei van het personeelsbestand en lichte omzetgroei in het afgelopen jaar. De prijzen daarentegen vormen nog altijd een sterk minpunt. Met name de tarieven voor transportactiviteiten zijn nog altijd onder de maat. Maar liefst driekwart van de logistieke dienstverleners wereldwijd was in 2013 niet in staat de prijzen te ontvangen die ze eigenlijk nodig hebben, stelde het adviesbureau Simon-Kucher & Partners vorig jaar vast. De conclusie van het onderzoek geldt vandaag de dag nog steeds. Neele: “De prijzen staan nog steeds ongekend onder druk. Zestig procent van onze totale omzet is Europese distributie. Internationaal trucktransport, short sea, trein of binnenvaart, het maakt niet uit wat je doet; de prijzen staan onder druk. We slagen er niet in om de prijzen structureel omhoog te krijgen, maar beetje bij beetje krijgen we links en rechts de prijzen in de juiste richting.” De prijzen dalen niet meer, maar de prijzen hebben nog nooit zo onder druk gestaan
als afgelopen jaar, menen de logistiek dienstverleners. Müller: “Internationaal groeit iets harder dan nationaal, maar de prijsdruk is ongekend. Voor ons gevoel houdt dat voorlopig niet op. De verklaring is per niche anders. Als je praat over koelvers binnenland zijn er vijf, zes spelers en we presteren het om elkaars leven erg zuur te maken.” Van de Put: “Maar op een gegeven moment laat je het toch los? Als de prijzen zo naar beneden moeten, gun ik een ander het verlies.” Müller beaamt die visie: “Op korte termijn is verlies altijd slechter dan een slechte prijs.” Neele: “We kunnen daar wel flink over doen, maar laat maar eens een opdracht lopen. Dat doe je niet zo snel, omdat volume zo belangrijk is. Ik bagatelliseer het belang van een goede prijs niet, maar het is vaak net iets belangrijker om volume te hebben en partijen te kunnen combineren.” Versteijnen: “Ik weet niet anders dan dat internationaal onder druk staat. Ik heb tussen 2008 en nu nooit een luchtmoment gehad.” Wat betreft prijsdruk heeft Sander Visser, die met zijn bedrijf ope-
reert in de wereld van de technische groothandels en voedingsgrondstoffen, een andere visie. “We merken vooral dat grotere producenten en groothandels weer meer zoeken naar stabiliteit en continuïteit wat betreft hun logistiek dienstverlener. Verladers letten de laatste maanden meer op cijfers en het functioneren van het bedrijf dan enkel de laagste prijs. Ze willen niet aan de zijlijn komen te staan als de markt verder aantrekt.” Versteijnen merkt die kentering ook, maar enkel bij kleinere bedrijven. “Ik maak me wel zorgen over de verharding van zaken doen. Met name bij hele grote partijen heb je te maken met functiescheidingen en praat je met een inkoper. Dat maakt het lastiger om aan te geven dat je dienst waarde heeft en meer is dan een Excelsheet. Ik ben pessimistisch over het feit of zakendoen op basis van relatie weer terugkomt.” De mening dat de business zakelijker is geworden, wordt beaamd door de anderen en voor waarheid aangenomen. Neele: “Zo is het nu eenmaal, maar het wordt er niet leuker
MARKT / LOGISTIEK DIENSTVERLENERS
Sander Visser, directeur Sluyter Logistics Omzet: 50 miljoen, Medewerkers: 275, Vestigingen: 8, Magazijnoppervlakte: 50.000, Specialisme: distributie, groupagevervoer en warehousing
die dat niet op tijd hebben gedaan, menen de praktijkdeskundigen. Van de Put: “Als je denkt ‘ik doe het al 25 jaar zo en dat blijf ik doen’, dan mis je de boot. En alleen van A naar B rijden is niet voldoende meer. Je moet stappen durven te nemen.” Neele: “Succes is afhankelijk van je vermogen om te veranderen. Bedrijven vallen niet enkel om vanwege de crisis. Ook zicht op de markt, de concurrentie en investeren in IT spelen een rol.” Versteijnen is daar een positief voorbeeld van. Hoewel hij gelooft in eigen wielen en mensen, is hij realistisch.
“Bij mislukte overnames is slechte integratie vaak deoorzaak” feur is wel het visitekaartje van je bedrijf”, brengt Van de Put in. Neele: “Klopt. En dat is goed als de klant daarvoor wilt betalen, maar dat wil hij niet.” Veranderingsvermogen Meeveranderen met de markt is essentieel. Bedrijven die zijn omgevallen, zijn vaak de bedrijven
Evenmin wacht hij aan de zijlijn af. Versteijnen: “Wij hebben de eigen wielen, mensen, expeditie en kantoren. Om succesvol te zijn, moet je balans zoeken in je productrange.” Het bedrijf vervoert onder meer high value medische goederen. Hij heeft zijn bedrijf ook verbreed door een overname en door belangen te nemen in andere
bedrijven. De Tilburgse onderneming is zich meer gaan richten op regiefuncties. Versteijnen heeft in 2009 IDS overgenomen. IDS is een 4PL-ketenregisseur die werkt als control tower. “De wereld verandert buiten sneller dan intern”, verklaart hij de overname. “Ik maak me wel zorgen over full truck loads en het mogelijk ontstaan van Uber cargo. Wat gaat dat doen? Met eigen vervoer zit je sneller vast.” Veranderen betekent ook openstaan voor overnames of overgenomen willen worden. Neele: “We hebben altijd een antenne uitstaan op dit gebied. Ik vind het heel belangrijk dat er niet teveel activa in het bedrijf zitten. Als die er wel zijn, worden ze er snel uit verkocht. Het gaat om de klanten en de business.” Versteijnen: “Wat betreft overnames: iedereen hier aan tafel is geïnteresseerd in wat er te koop is omwille van groei, maar dan zal het wel gaan om een asset lightbedrijf of het bedrijf wordt asset light gemaakt.” Regiefunctie Neele: “We zijn net als Versteijnen voorstander van regie. Regie
is de toekomst van internationaal vervoer in Nederland.” Volgens Neele gaat het niet enkel om regie van vrachtwagens, maar ook om andere modaliteiten. “Met vrachtwagens alleen ga je het niet redden. Je moet ketenregisseur zijn. Als de keten goed staat, heb je niks van jezelf, behalve de knowhow, het volume en de juiste prijzen waardoor je marge kunt maken.” Om die rol van ketenregisseur te bereiken heb je een bepaald volume en de juiste kennis nodig. Of overnames en fusies per se nodig zijn om dat te bereiken weet Muller niet, “maar je hebt wel bepaalde schaalgrootte nodig.” Feit is dat Muller 8 maart de diepvriesactiviteiten in Roelofarendsveen van Postkogeko heeft overgenomen. Müller denkt door de overname nog sneller en marktgerichter te kunnen beleveren en een bredere dienstverlening te kunnen bieden in zowel koel- en vriesopslag als distributie. Daarnaast biedt de nieuwe vestiging de mogelijkheid om binnen de Randstad fijnmazig te distribueren. “Groei maakt alles wat makkelijker.” Van de Put: “Je bent een serieuzere gesprekspart-
LOGISTIEK MAART 2015 |
op. Wat op internationaal niveau een grote rol speelt, is het aanbod van goedkope wielen. Polen en Tsjechen vinden we al te duur. We doen het nu met Roemenen en Moldaviërs en de Oekraïners staan al voor de deur. Dat is lastig concurreren. Voorbij Keulen zie je geen Hollander meer.” Versteijnen stuurt zijn eigen chauffeurs nog wel Europa in, maar beaamt de problematiek. “We zoeken in Europa met zijn allen naar de goedkoopste manier.” Neele: “Dan kun je zeggen ‘het is jammer’ en je doet mee aan de nieuwe trend of je doet het niet.” “Maar de chauf-
Jan Peter Müller, directeur Müller Fresh Food Logistics Omzet: 50 miljoen, Medewerkers: 500, Vestigingen: 7, Magazijnoppervlakte: 30.000 koel/vries/ambiënt, Specialisme: Koel vers
29
MARKT / LOGISTIEK DIENSTVERLENERS
Jorn Versteijnen, directeur Versteijnen Logistics Omzet: 60 miljoen, Medewerkers: 375, Vestigingen: 2, Magazijnoppervlakte: 110.000, Specialisme: high value, chemie, e-picking
LOGISTIEK MAART 2015 |
30
ner in onderhandelingen.”Neele: “Als je niet groeit, wordt je personeelsbestand ieder jaar een jaar ouder.” Müller: “Door te groeien kun je met jongere instroom werken en je kunt ervaren mensen een goede plek bieden. Dat maakt de balans in je organisatie beter.” Groei geeft ook kennis meent Versteijnen. “Kennis die essentieel is voor onze tak; eigen wielen, aangezien wij specialisaties hebben die we niet altijd kunnen en willen uitbesteden, omdat er dure liabilitycontracten aan vast zitten. Eigen mensen kennen de procedures en het afbraakrisico is groter als je het uitbesteedt.” Andersom gebeurt nu ook. Meer regie betekent andere keuzes maken dan voorheen, geeft hij toe. “We moeten soms in onze eigen voet schieten door juist niet voor onze eigen, blauwe wagens te kiezen. Waarom? Omdat het beter voor de klant is. Dat heeft effect op het bestand van het aantal auto’s. Het belangrijkste effect is dat we loyale klanten behouden en het bijeffect is dat we minder wagens nodig hebben.” Visser:
“Het gaat niet om wielen, maar om het resultaat van de onderneming.” Neele: “Voor internationaal transport zijn wielen nostalgie, een hobby. Cijfers maken alles duidelijk: een Nederlandse chauffeur met Nederlandse wagen kost 1,10 euro per kilometer. De marktprijs per kilometer in Europa ligt tussen de 85 en 90 eurocent.” Op nationaal niveau ligt dat duidelijk anders. Visser: “De Nederlandse markt werkt meer op vraag en aanbod en het is moeilijk om met een Bulgaar of Roemeen 35 stops in Nederland te doen.” Müller: “De afgelopen jaren was het simpel om geen wielen te hebben, omdat er altijd capaciteit was. Maar dat gaat veranderen”, verklaart hij de keuze voor eigen wielen. Muller: “Bij ons is het heel belangrijk wat voor type bedrijf we laden en lossen: groot of klein.” Ook het specialisme is bepalend. “In koelvers is er een aantal keer per jaar capaciteit-tekort: met Pinksteren, Kerstmis en Pasen of bij mooi weer in de maanden mei en juni is er geen wiel te krijgen. Het hebben van capaciteit is nog steeds
Moniek van de Put, sinds 2014 eigenaar van een gelijknamig adviesbureau. Daarvoor was ze directeur- eigenaar van J. van de Put Fresh Cargo Handling. op Schiphol. Ze verkocht het bedrijf in 2011 aan Kuehne + Nagel
belangrijk.” Van de Put benadrukt het belang van de flexibele schil. “Je moet kunnen afschalen als de situatie er om vraagt.” Vestigingslocatie 55 procent van de grote logistiek dienstverleners en verladers in Nederland wil zijn vestigingslocatie uitbreiden, fysiek groeien of verhuizen, blijkt uit onderzoek van de Stec Groep. De belangrijkste redenen zijn groei, aanpassing van de supply chain of efficiencyvergroting van het netwerk. Dat percentage ligt hoger onder de gespreksdeelnemers. Neele: “De centrale vraag is: waar staan in de toekomst je loodsen, want de mensen op onze kantoren ga ik echt niet verhuizen. Wij bouwen op de Maasvlakte, omdat dat in Nederland een van de enige drie of vier plekken is voor opslag van gevaarlijke stoffen. Ook moeten we loodsen nemen in Tilburg, Veghel, Oosterhout of Moerdijk vlakbij de terminals. Want de loodsen zijn daar veel goedkoper en de aanvoer is qua tijd bijna hetzelfde als in Rotterdam. De
vraag of we moeten verhuizen speelt constant, maar dat wil niet zeggen dat we constant verhuizen.” Visser is het meest concreet. Hij heeft in Assen vier hectare grond gekocht voor de bouw van een nieuw warehouse. “Per dag distribueren we in de regio Assen 1.600 á 1.700 zendingen. Vanuit Rotterdam is dat onmogelijk.” Net als voor Sluyter Logistics is fijnmazige distributie ook voor Müller de reden om uit te breiden qua locaties. “Onze strategie is om meerdere vestigingen te krijgen en daarmee een fijnmaziger distributie.” Dat is ook een belangrijke reden voor de overname van de diepvriestak van Postkogeko. Versteijnen: “In Hongarije huren we en speelt de locatievraag. Door onze activa speelt die verhuisvraag in Nederland niet. Tilburg is bovendien een prima plek. Onze grootste uitdaging is de Europese markt, de tarieven en de flexibiliteit.” Om die flexibiliteit in Europa te vergroten wil NeeleVat Logistics er in Oost Europa nog een aantal commerciële/operationele satellietvestigingen bij hebben.”
Op weg naar leiderschap in de markt? Volg onze 2-jarige part-time Executive Master EMLog en word professional leader en strateeg in Supply Chain Management & Logistics.
Executive Master Supply Chain Management & Logistics (EMLog) Startdatum: 14 september 2015 Hoofdlocaties: Amsterdam, Rotterdam, Eindhoven
De colleges worden gegeven door gerenommeerde hoogleraren en praktijkprofessionals, zoals Prof. dr. Ad van Goor, Ir. Hessel Visser en Prof. dr. Jack van der Veen. Al onze opleidingen versterken leiderschap, ondernemerschap, innovatie en waardecreatie. Zo verdiep je niet alleen je eigen kennis, maar ook je rol als gesprekspartner op strategisch niveau.
www.wagnergroup.nl/emlog Wagner Group. Maak de wereld groter dan jezelf. Wagner Group is een door de Rijksoverheid erkende instelling voor Hoger Onderwijs.
Van har te aanbevo len door vL m
COMMUNITY
MEEDISCUSSIËREN over onderwerpen of producten die u bezighouden? Bezoek www.logistiek.nl/link
PRODUCTEN & DIENSTEN ADVERTORIAL
Beeldimpressie Schäfer Miniload Crane
Cloud based WMS Corax begint het jaar goed
Magazijninrichter SSI Schäfer maakte een video over de werking van de Schäfer Miniload Crane (SMC). Dit is een oplossing voor het opslaan of bufferen van dozen, tableaus en kunststof bakken. Het systeem is ideaal voor bedrijven die op een kleine oppervlakte willen profiteren van de verticale opslagrichting. Verder biedt de Schäfer Miniload Crane een veilige opslag voor kwetsbare of waardevolle goederen, korte verwerkingstijden en een hoge leveringsbeschikbaarheid. www.ssi-schaefer.nl
Het nieuwe jaar is nauwelijks van start of het cloud- en webbased warehousemanagement systeem van Davanti is al vele malen ingezet bij bedrijven in uiteenlopende sectoren. Zo is CORAX onlangs ingezet bij logistiek dienstverlener D.J. Middelkoop in Duiven. Ook Bonded Services, distributeur van Warner Bros in Nederland, werkt tot grote tevredenheid met het schaalbare WMS. Momenteel wordt CORAX geïmplementeerd bij een internationaal verhuisbedrijf, een bedrijf in de versbranche, een vooraanstaande Nederlandse machinebouwer en bij een logistiek dienstverlener in Georgië. www.davantigroup.com
VRAAG & ANTWOORD
Antwoord Sebastian Piest: "Ik heb na de hbo een managementtraineeshipprogramma gevolgd en bij drie bedrijven ervaring opgedaan. Een kleine organisatie past beter bij mij, dan kan ik mij als generalist breder ontwikkelen."
DISCUSSIE
Harm Beerens Te weinig opslagruimte, biedt WMS soelaas?
Annemiek Jorritsma Is beleid voor duurzame inzetbaarheid medewerkers al gemeengoed in logistiek?
Bert Wolters Hoe ziek is logistiek Erik Hengstman Heeft deellogistiek toekomst in Nederland?
Jan Scheffer SAP herdefi nieert ERP. Revolutionair?
PROFIEL ADVERTORIAL
Tips voor e-commerce Action Nu de bezorgkosten dalen, overweegt Action-ceo Ronald van der Mark toch om online stappen te gaan zetten. Hoe moet Action zijn webwinkellogistiek inrichten om er een succes van te maken? Gezien de worsteling van concurrenten Blokker en Xenos? Jacob Otter reageert: "De beste stap zou zijn om dicht bij de bron te picken en te packen en de klant te laten afhalen bij de winkel." Volgens Sicco Jan Bier heeft een webwinkel voor
SupplyChain Management Action voordeel omdat het assortiment inzichtelijk is. "Ook kunnen uitloopartikelen die in het ene fi liaal al zijn uitverkocht via de webshop toch uit een ander fi liaal worden gehaald." Ad Verhagen: "De voorraad in de winkel verhogen. Bouw bij iedere winkel aan de buitenkant een aantal kluizen en stuur iedereen die een bestelling doet de code, zodat degene het zelf kan afhalen. De retouren kun je in de winkel afwerken."
Doormodule voor gaaswand Troax heeft zijn modulaire gaaswandensysteem vereenvoudigd door het mogelijk te maken elk gaaspaneel te vervangen door een deur. Een gaaspaneel van iedere breedte kan worden gebruikt als deurblad. De andere componenten worden aangeleverd als "Door-in-a-Box". “Het is gebaseerd op het concept dat een Troax-gaaspaneel, groot of klein, snel en gemakkelijk omgebouwd kan worden tot een deur. De deur kan een rechtse, linkse, binnen- of buitendraaiende deur worden", zegt Martin Ask, Product Manager Warehouse & Storage Systems. www.troax.nl
LOGISTIEK MAART 2015 |
Vraag Lennert Meulstee: "Uit onderzoek blijkt dat jongeren steeds meer kiezen voor (kleine) mkb-bedrijven in plaats van multinationals. Waar heb jij als logistiek talent voor gekozen na je studie? Naar welk type gaat jouw voorkeur uit?"
Fire Fabric Slim opslagsysteem voor brandwerende rolcontainerhoezen gezocht
EN VERDER
32
WAREHOUSING / SHUTTLES
shuttle door Vincent Weinschenk
Welke systeemconfiguratie is de meest geschikte voor shuttles? Bepalend is de combinatie van eisen in throughput en assortimentssamenstelling, afgezet tegen flexibiliteit en schaalbaarheid.
FULL-ROAMING SHUTTLE HEEFT GROEIPOTENTIE
gepast. Bij captive heeft ieder opslagniveau een eigen shuttle – aantrekkelijk voor een e-commerceomgeving. Maar shuttles kunnen zeker ook in andere sectoren interessant zijn, daar waar de throughput vereisten lager liggen. Voor dat doel worden vaak roaming shuttles ingezet. Hierbij zijn shuttles nog wel ganggebonden, maar niet meer niveaugebonden. Een toepassing met groeiende potentie is de full-roaming shuttle. Dit is in feite het meest directe alternatief voor miniloadsystemen. Gangen zijn met elkaar verbonden, waarlangs shuttles zich 'vrij' kunnen bewegen. Bij een dergelijke toepassing is niet snelheid, maar opslagcapaciteit doorslaggevend. Het is een slimme manier om flexibel een minimaal aantal shuttles (en liften) in te zetten. Handlingcapaciteit is op die manier relatief eenvoudig schaalbaar.
In een serie artikelen geeft Vincent Weinschenk toelichting op een magazijnsysteem dat erg populair is geworden, mede dankzij de opkomst van e-commerce. De auteur kijkt naar geschikte toepassingen, alternatieven en optimalisatie van shuttlesystemen. Weinschenk is betrokken bij diverse selectie- en implementatieprojecten op dit gebied en hij heeft een uitgebreid overzicht van de systemen die momenteel op de markt zijn. Meer hierover op www.wherehows.com
LOGISTIEK MAART 2015 |
De opmars van shuttles is niet meer te stuiten. Dat blijkt uit het groeiend aantal projecten en de toegenomen diversiteit in oplossingen. Die zijn er legio. Of het nu gaat om enkeldiep of multidiep, om bakken, dozen of colli. Maar daarnaast zijn ook captive, roaming en full-roaming systemen te onderscheiden. Binnen de e-commerce, waar steeds kortere lead-times zijn vereist, is sprake van uitdijende assortimenten, waarbij het longtail assortiment groeit. Daarnaast is sprake van schaalvergroting, zeker bij de zogenoemde platformspelers (bijvoorbeeld Wehkamp). Door dubbeldiep (of multi-diep) bakken op te slaan zijn fastmovers direct beschikbaar en zijn slowmovers met beperkt langere leadtimes ook vrij snel beschikbaar. Waren de eerste shuttlesystemen vrijwel alleen toegerust op het opslaan van bakken (600 x 400 cm), de huidige oplossingen zijn dermate flexibel dat gemixed bakken, dozen en trays met uiteenlopende afmetingen kunnen worden verwerkt. Diverse leveranciers hebben hiertoe shuttles ontwikkeld met gesplitst chassis om een flexibel en groter bereik te creëren. Shuttlesystemen worden ook meer en meer ingezet als outboundbuffer om in de gewenste volgorde colli dan wel dozen klant- en winkelspecifiek te laden op pallets of rolcontainers. Hierbij fungeert het shuttlesysteem niet direct als picksysteem, maar als opslagen buffersysteem. In de beginperiode van het 'shuttle-tijdperk' werden met name de captive systemen toe-
Shuttle – deel 2
33
PRAKTIJK door Bas Dijkhuizen
PLATOONING OPMAAT AUTONOOM RIJDEN Het duurt nog wel enkele jaren voordat zelfrijdende trucks in Nederland de weg op kunnen. Onder aanvoering van minister Schultz van Haegen truckproducenten, wetenschappers, de transportsector en verladers zien veel potentie in in eerste instantie gekoppeld rijden. Dat scheelt brandstofkosten en is veilig. Een doorbraak is pas mogelijk als de Nederlandse maar vooral de Europese wetgeving wordt gewijzigd.
LOGISTIEK MAART 2015 |
34
Begin februari reed in Nederland onder grote belangstelling van pers en (Europese) politici een mini-konvooi van drie autonoom rijdende vrachtauto’s voor het eerst vanuit de Scania-fabriek in Zwolle richting de snelweg A28. Voor deze demonstratierit had de RDW een ontheffing verleend, want om in een peloton gekoppeld te kunnen rijden, ook wel platooning genoemd, zijn wetswijzigingen nodig. Dat wil minister Schultz van Haegen maar al te graag doorvoeren, want zij heeft zich ten doel gesteld dat Nederland dé proeftuin moet worden van zelfrijdende auto’s en trucks. Dat streven, waarbij de bewindsvrouw het uitgangspunt hanteert dat ‘we moeten leren door te doen’ heeft er inmiddels in geresulteerd dat de nationale wetgeving aangepast wordt, zodat grootschalige testen mogelijk zijn. Voorlopig is het nog verboden om in Nederland onbemande vrachtwagens in te zetten. Verdrag Europees gezien wordt het waarschijnlijk een stuk lastiger om de benodigde wetswijzigingen voor elkaar te krijgen, want in de EU geldt nog altijd het uit in 1968 stammende Vienna Convention on Road Traffic-verdrag, waar alle lidstaten hun akkoord aan
hebben gegeven. “In dit verdrag staat dat bestuurders altijd en onder alle omstandigheden de controle moeten houden over het voertuig. Of over hun rijdier. U begrijpt, dat heeft een herziening nodig”, grapte de minister vlak voordat zij plaatsnam in de voorste zwarte Scania R 500 Streamline. Schultz benadrukte tijdens de bijeenkomst dat veiligheid een van de belangrijkste aspecten is waar goed naar moet worden gekeken. Tussenruimte De testtrucks van Scania hadden tijdens de demo begin februari alle drie een chauffeur aan boord. Iedere chauffeur bestuurt zelf zijn vrachtwagen, totdat de truck het platooningsignaal oppikt. Dan sluit de truck zich automatisch aan in het konvooi. De volgende vrachtauto’s in de platoon reageren op het remmen en accelereren van de eerste truck. Remt die af, dan remmen alle volgende vrachtauto’s ook real-time met dezelfde dosering. In die zin is er niet veel verschil tussen de bestaande adaptieve cruisecontrol in auto’s die ook automatisch een vooraf ingestelde tussenruimte hanteert. Wifi-module Wanneer een andere vrachtauto een konvooi nadert of invoegt
dan maakt het systeem automatisch contact met het konvooi. Tijdens de bijeenkomst benadrukte Scania dat de chauffeur bij platooning op ieder moment zelf kan ingrijpen en zonodig zelf kan versnellen of vertragen. Dat is mogelijk doordat de ontwikkelaars van de Zweedse truckbouwer een wifi-module toevoegden aan het Adaptive Cruise Control (ACC), waardoor de trucks draadloos contact hebben met elkaar. De Scania’s kunnen zo elkaars gegevens realtime uitlezen en daarop reageren. De gegevens die de wifi-module ontvangt, overstemmen de data van de ACC, zodat een kortere volgafstand tot de voorganger mogelijk is. Zelfstandig sturen Voorlopig hoeft bij gekoppeld rijden geen afscheid te worden genomen van de beroepschauffeur, want de vrachtauto stuurt nog niet zelfstandig. Technici van Scania stellen dat dat technisch al wel mogelijk is. Volgens Lars Gunnar Hedström, hoofd systeemontwikkeling bij Scania, is platooning een opmaat naar volledig zelfrijdende vrachtauto’s. “Vanaf komende zomer gaan we testen uitvoeren waarbij de gekoppelde trucks ook de stuurbewegingen volgen van de eerste vrachtauto.” Het in een treintje rijden biedt verschillende voordelen. “Met twee seconden afstand tot je voorligger is al vijf procent diesel per truck te besparen. Met een halve seconde is meer dan tien procent brandstofbesparing mogelijk. Denk bij dit principe aan wielrenners die in een peloton rijden of meedoen aan een ploegentijdrit; hoe dichter ze op elkaar rijden, hoe minder energie ze verbruiken”, aldus Hedström.
“Een ander voordeel is”, zo stelt het hoofd systeemontwikkeling van Scania, “dat er meer ruimte op de snelweg ontstaat als voertuigen dichter op elkaar rijden. En de verkeersdoorstroming wordt beter, dus minder files en congestie. Bovendien vergroot het de verkeersveiligheid.” DAF test ook Als het aan Scania ligt, is de techniek over drie jaar volledig operationeel op de openbare weg. Ook dan is er nog een vrachtautochauffeur nodig, voor de momenten dat niet in de platoon wordt gereden. Ook Scaniaconcurrent DAF zit niet stil. De Eindhovense truckfabrikant is samen met TNO bezig met platooning. Zo demonstreren beide eind deze maand tijdens de Automotive Week 2015 op de N270 bij Helmond een platooningdemo met twee vrachtwagens. Deze demonstratie is de opmaat voor
DISTRIBUTIE / DUURZAAM TRANSPORT
transporteurs zijn we deze cases ook aan het bekijken.” Automatisch sturen De demonstratie die TNO eind maart met DAF doet, gaat weer wat verder dan wat Scania liet zien op de openbare weg in Zwolle. Krosse: “We laten op de openbare weg de trucks naast automatisch gas geven en remmen ook automatisch sturen, zodat de chauffeur geen rijtaak meer heeft. Een volgende stap is het bieden van meer functionaliteiten en het complexer van maken de omgeving. Dus dat we vanuit een testomgeving naar de openbare weg gaan, die overigens niet al te complex mag zijn met bijvoorbeeld weinig weefvakken en verkeer. Waar we uiteindelijk naar toe willen is dat gekoppeld rijden dusdanig robuust wordt dat het in alle omstandigheden – van simpel tot moeilijk, bijvoorbeeld qua verkeers- en weers-
omstandigheden – kan worden toegepast.” De eerstvolgende stap is eind maart de demonstratie van DAF. “Van daaruit kijken we telkens elk jaar vooruit welke volgende stappen we kunnen maken qua techniek. En wetgeving natuurlijk. De wetswijziging die dit jaar, als het goed is, wordt doorgevoerd maakt het voor ons mogelijk om meer te gaan testen.” Krosse stelt dat er wordt gestreefd naar een scenario die te vergelijken is met die van de introductie van LZV’s. “Ons plan is dat we binnen de context van de vijf jaar die we hebben genoemd, het ook daadwerkelijk mogelijk is op de openbare weg in Nederland.” Europees draagvlak Een grote uitdaging wordt het verkrijgen van Europees draagvlak voor platooning. “Het is heel belangrijk dat je niet alleen iets
bedenkt voor Nederland. Als wij hier eisen gaan stellen aan de systemen die in andere landen niet worden gesteld, dan is dat voor de truckfabrikanten een onwenselijke situatie.” Krosse wil naar een situatie vergelijkbaar met de Europese APK-keuring. “Als een auto in een lidstaat technisch wordt goedgekeurd, dan geldt dat ook voor andere lidstaten. Uiteindelijk wil je ook naar zo’n situatie met automated driving. Daar zullen nog wat jaren overheen gaan. De eerst belangrijke stap is dat we ermee kunnen testen en daar zijn we als Nederland heel voortvarend mee begonnen.” Communicatieprotocollen In Zwolle riep Schultz van Haegen dat Scania en ook de andere truckfabrikanten de platooningtechnologie op elkaar moeten afstemmen. Krosse vindt dat ook en stelt dat met volledige
LOGISTIEK MAART 2015 |
de start van een serie tests op de openbare weg, waarmee DAF net als Scania wil aantonen dat platooning het wegtransport efficiënter, zuiniger, schoner en veiliger maakt. De ambitie is volgens Bastiaan Krosse, programmamanager automated driving van TNO, om in Nederland vrachtauto’s over vijf jaar gekoppeld over de snelwegen te laten rijden. “We zijn met verschillende transporteurs in gesprek met als invalshoek: hoe zit de business case precies in elkaar? Er zijn namelijk allerlei varianten mogelijk qua logistieke business case. Wil je van dc naar dc rijden of gezamenlijk een stuk op de snelweg platoonen waarin je niet samenrijdt van het begin tot aan het eind van je route. Dat is ook hetgeen Scania in Zwolle heeft gedemonstreerd. Er zijn dus allerlei verschillende varianten te bedenken om gekoppeld rijden te organiseren. Met verschillende
35
DISTRIBUTIE / DUURZAAM TRANSPORT
standaardisatie en harmonisatie autonoom rijden volledig tot zijn recht kan komen. “Truckfabrikanten zullen hier overigens niet direct met elkaar over spreken. Op het punt van de letterlijke communicatie tussen voertuigen wordt onder andere overleg gevoerd tussen standaardisatieorganisaties over welke communicatieprotocollen toegepast moeten worden. Daar zitten de OEM’s (Original Equipment Manufacturer) ook aan tafel om mee te discussiëren. Het is noodzakelijk dat dit gestimuleerd wordt, want als je dat niet goed met elkaar regelt, komt het nooit goed.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
36
Beoordelingscriteria Waar ook afstemming over moet komen is de overstap die partijen willen maken van de testbaan naar de openbare weg. Krosse: “Met de Europese Commissie moet erover nagedacht worden hoe dat moet worden georganiseerd. Bovendien zit er ook nog een hele grote uitdaging in het testen en valideren van de systemen. Hoe gaan we bijvoorbeeld beoordelen of een voertuig voldoende robuust is zodat die
daadwerkelijk de weg op kan. Als we dat afzonderlijk gaan doen, is dat een inspanning die de OEM’s financieel niet alleen kunnen te behappen, ook gedacht vanuit de engineering support. Daarom zijn we aan het kijken of we samen kunnen opereren.” Testkilometers Tijdens de Scania-demonstratie stelde Hedström dat Scania op het terrein van zijn eigen testcentrum in Zweden twintig miljoen testkilometers heeft gemaakt. Volgens Krosse is dat aantal kilometers ruim onvoldoende om te komen tot een veilig en robuust systeem. “We hebben zeker honderd tot tweehonderd miljoen testkilometers nodig. Scania heeft bovendien alleen gereden in Zweden. Als je bijvoorbeeld door de Alpen rijdt of een ander gebied, dan moeten je je afvragen of die kilometers in Zweden voldoende relevant zijn. Zijn die voldoende representatief om onbemande trucks van Scania’s ook door de Alpen te laten rijden?” Ieder land gaat daarnaast waarschijnlijk van truckfabrikanten eisen dat er miljoenen kilometers
getest moet zijn alvorens men de openbare weg op kan. “Dat is niet te doen, dus moeten we afspraken maken om dit gezamenlijk op te lossen.” Ideale testland Nederland kent als proeftuin voor onbemande trucks ook nog voldoende uitdagingen. Krosse: “We hebben natuurlijk een druk bezet wegennetwerk, omdat we zo afhankelijk zijn van onze infrastructuur. We hebben heel
veel op- en afritten met veel complexe weefvakken. In die zin zijn we het ideale testland. Wat ook geldt is dat het moet werken bij een minder goede infrastructuur. We moeten de systemen die we ontwikkelen daar niet van af laten hangen. De tempo van de uitrol hangt uiteindelijk af van de overheid en de markt, maar de transporteurs en de logistiek dienstverleners bepalen uiteindelijk de omvang van de toepassing van onbemand rijden.”
“We zien veel kansen in platooning” Voor de bevoorrading van zijn winkels en distributiecentra maakt Albert Heijn negentig miljoen kilometers op jaarbasis. “Zestig procent daarvan wordt gemaakt op de A-wegen. Als we dat gegeven in ogenschouw nemen, dan zien wij vanuit Ahold (het moederconcern van Albert Heijn, red.) absoluut veel kansen in platooning”, zegt Peter Leegstraten, senior consultant transport bij Ahold. Die voordelen zijn volgens Leegstraten het veiligheidsaspect dat gekoppeld rijden met zich meebrengt en brandstofbesparing. “Dat laatste is ook een aspect waarop we de business case voor platooning gaan maken. Vanuit de massa die wij dagelijks transporteren zien wij gekoppeld rijden als iets onontkoombaars. Overigens redeneren we niet alleen vanuit de kostenbesparing die je kunt realiseren op het gebied van brandstofverbruik, ook het milieuaspect speelt een rol.” Leegstraten verwacht net als Krosse dat er over vijf jaar platooning plaatsvindt op de Nederlandse wegen. “De techniek is er dan klaar voor. De snelheid waarmee het kan, hangt echter wel af van de regelgeving eromheen. Die moet op orde zijn voordat het de Nederlandse grens over kan.” Om de haalbaarheid van platooning te meten, heeft Ahold met transporteur Peter Appel, die zelf 45 miljoen kilometer rijdt op
de snelweg op jaarbasis, een analyse gemaakt van de planning op een maandag in januari. “We hebben daaruit geconcludeerd dat we twintig procent van de afgelegde afstanden kunnen doen middels platooning. Voorwaarde is wel dat de tijd alsmede de afstanden tussen de vrachtwagens heel kort moet zijn. Je moet dan ergens gepland een vrachtwagen laten wachten totdat andere voertuigen kunnen aansluiten als je de potentie hiervan volledig wilt uitnutten met een beperkt aantal partijen. Dat vergt intelligentie en daarvoor moeten planningsmodules en platformen voor worden bedacht. “On the flight” connectie zoeken en platoonen zal overigens op bepaalde belangrijke wegen in het netwerk, ook al is het met een beperkt aantal partijen, ook direct de nodige mogelijkheden bieden.” Volgens Leegstraten is er op dit moment nog geen concrete business case berekend. “Dat nog is niet te doen, maar het kan snel gaan. Vooral ook als we uitgaan van het feit dat het gaat om bestaande technieken. Het gaat met name nog om het maken van de juiste koppeling. TNO stelt dat een brandstofbesparing van 10 procent mogelijk is, dan heb je een fors potentieel binnen handbereik. Interessant voor ons, vooral ook als je de grote massa in ogenschouw neemt.”
PRAKTIJK door Bas Dijkhuizen
CENTRALE ROL VOOR AUTOSTORE IN ‘PAKJESFABRIEK’ ACCELL Accell Group is in Nederland de derde gebruiker van het Autostore-systeem. Het orderpicksysteem staat in de voormalige productielocatie van Sparta, samen met Batavus en Koga onderdeel van Accell, dat nu dienst doet als onderdelenmagazijn.
LOGISTIEK MAART 2015 |
38
Sinds januari is in het onderdelenmagazijn van Accell in Apeldoorn de Autostore operationeel. Ten tijde van het bezoek van Logistiek Magazine draait het orderpicksysteem, waar Accell rond de 2,5 miljoen euro in investeerde, op vijftien procent omdat de vulling van de ‘kubus’ met bakken met fietsonderdelen en -accessoires nog bezig is. “Begin maart is de Autostore volledig operationeel. We zijn nog volop bezig met het verhuizen van de voorraad van onze dochter Juncker Bike Parts uit het magazijn in Veenendaal naar Apeldoorn. Juncker is onze grossier van onderdelen en accessoires voor met name de Benelux. Hun werkwijze is leidend voor de inrichting van dit nieuwe magazijn”, zegt Huub Snellen, managing director operations van Accell Nederland. Grote reorganisatie Het magazijn in Apeldoorn deed tot voor kort nog dienst als productielocatie van Spartafietsen. Dat veranderde toen moederconcern Accell in 2013 besloot om, in het kader van een grote reorganisatie die 85 banen kostte, de productie van de Batavus- en Spartafietsen te concentreren in Heerenveen. De hele Junckerorganisatie wordt nu verhuisd van Veenendaal naar Apeldoorn, waar voortaan naast de magazijnfunctie ook alle serviceactiviteiten voor Sparta, Batavus en Koga zullen plaatsvinden. Snellen: “Het onderdelen- en
accessoiresmagazijn in Veenendaal was te klein om verder te groeien. Daarom hebben we de oude productiehal van Sparta in Apeldoorn volledig omgebouwd van een fietsenfabriek naar een magazijn voor logistieke dienstverlening. De eerste investering die we hiervoor hebben gedaan is het plaatsen van de Autostore voor onze fast movers. Daar is Lalesse uit Duiven vorig jaar juli mee begonnen.” Drietrapsraket software Net voor de kerst was de installatie van het goods-to-man orderpicksysteem klaar. De Autostore was toen niet gelijk operationeel, want er moesten drie soorten software op elkaar worden aangesloten; een deel van het WMS van Hatteland, het WMS-deel van Lalesse en het ERP-systeem
staat. Het proces verloopt dus eigenlijk via een drietrapsraket.” Meer omzet De efficiencyslag die Accell nu maakt, zorgt er voor dat de omzet – van wat Snellen gekscherend de ‘pakjesfabriek’ noemt – bijna eens zo groot wordt als die van Juncker ooit was. “We doen hier overigens méér. We handelen onder andere retourzendingen af van alle onderdelen van alle merken alsmede de reparatiefietsen. Op dit moment zitten we midden in deze transitie waarbij een centrale rol is weggelegd voor de Autostore.” Eén doos Op dit moment kan het goodsto-man-systeem rond de 850 tot 900 orderlijnen per uur verwerken. Snellen legt uit: “Nu maken we nog onderscheid in Juncker en Accell-onderdelen en accessoires, omdat we nog gebruikmaken van afzonderlijke softwaresystemen. Straks is daar geen sprake meer van, maar dat is pas mogelijk als we de volledige verhuizing van Juncker naar Apeldoorn achter
“We willen de snelheid van de Autostore opvoeren tot 1.500 orderlijnen per uur” van Accell. Snellen zegt over de software-inrichting: “Het systeem van Hatteland is eigenlijk het meest ‘domme’ sofwaresysteem, want dat weet alleen waar een bak is neergezet, maar niet wat er in zit. Een volgend softwaresysteem geeft aan wat er in een kratje zit en ons systeem vertelt hoeveel wij eruit willen halen. Het derde softwaresysteem vertelt vervolgens waar het
de rug hebben. Waar we naar toe willen is dat een klant zijn bestelling van bijvoorbeeld een voorband van Koga, twee onderdelen van Juncker en een batterijpakket uiteindelijk krijgt uitgeleverd in één doos.” Vloerlocaties Door het samenvoegen van de onderdelen- en accessoiresassortimenten van Juncker, Batavus,
Koga en Sparta kan Accell, en daar is de investering ook op gebaseerd, uiteindelijk op maximaal acht- tot negenduizend orderlijnen per dag uitkomen. “Zover zijn we nog niet, omdat we nog op twee locaties werken. We gebruiken nu nog veel vloerlocaties in Apeldoorn, omdat we niet alle onderdelen kwijt kunnen in de Autostore. Half september zullen de hallen hier een stuk leger zijn en wordt er logistieke dienstverlening verricht in plaats van dat de ruimtes uitpuilen met voorraad.” Zes pickstations De Autostore in Apeldoorn is voorzien van zes stations: vier voor het orderpicken en twee voor replenishment. “We zijn nu al aan het kijken naar uitbreidingsmogelijkheden voor twee extra stations. Er zitten nu 16.000 kratten in, maar we overwegen naar 25.000 te gaan met twee extra pickstations erbij. Uiteindelijk doel van de Autostore is niet alleen het besparen van geld op de inzet van mensen, maar ook het aantal postzegels dat we willen plakken.” Met de installatie van de Autostore alleen is Accell niet klaar met nieuwe magazijn in Apeldoorn. Snellen: “Er vindt ook een investering plaats in het intern transportsysteem. De bakken uit de Autostore moeten uiteindelijk naar de inpak en weer terug via een conveyorsysteem.” Cut off tijd In het nieuwe onderdelen- en accessoiresmagazijn hanteert Accell een cut off-tijd van vijf uur ‘s middags. Dealers die voor dit tijdstip bestellen, ontvangen hun order in principe de volgende dag.
WAREHOUSING / MAGAZIJNINRICHTING
Accell heeft de eer eigenaar te zijn van de vijftigste Autostore wereldwijd. Lalesse Europe uit het Gelderse Duiven installeerde het goods-to-man orderpicksysteem bij het tweewielerconcern. Eerder installeerde de material handling-leverancier het systeem van het Noorse Hatteland bij sportkledingmerk Patrick in België en logistiek dienstverlener Fullfilment Solutions in Nieuw Vennep. Lalesse heeft hiermee tot op heden drie Autostore-systemen verkocht in de Benelux. Het bedrijf meldt dat het vierde Autostore-systeem binnenkort wordt opgeleverd in VelsenNoord en dat een vijfde systeem bij een bedrijf in Groningen nog voor de zomer klaar is.
LOGISTIEK MAART 2015 |
LINKSONDER: HUUB SNELLEN, MANAGING DIRECTOR OPERATIONS VAN ACCELL NEDERLAND
39
Snellen: “We geven op dat gebied overigens onze ogen en oren goed de kost om te leren hoe anderen dit doen. We kunnen duizend orderlijnen per uur verwerken, dus als je vierduizend orderlijnen hebt en we sluiten om vijf uur dan heb je in principe alles gepickt om half tien. Eigenlijk wil DHL dat we alles om tien uur klaar hebben staan, maar we hebben dat weten op te rekken naar elf uur, zodat de
orders voor één uur in Utrecht zijn.” Daarna is er volgens Snellen verloren tijd, omdat de orders pas om vier uur worden opgehaald voor de distributie aan de klant. “Een Wehkamp bijvoorbeeld levert pas om half drie omdat zij de herverdeling van hun orders zelf doen. Wij zijn daar te klein voor, maar je kunt ook de vraag stellen: hoeveel hebben wij nodig om dat proces zelf te doen? Het zou dus
prachtig zijn dat we om zeven uur kunnen sluiten en pas tegen half één uitleveren bij DHL.” Zesduizend orderlijnen Snellen realiseert zich dat om dit doel te behalen er uiteindelijk meer volume moet komen vanuit Apeldoorn alsmede de installatie van een sorteerstraat in het magazijn. “Daar kijken we wel naar, want er zijn gelukkig dagen dat we veel meer dan
vierduizend orderlijnen hebben. Daarom kijken we ook nadrukkelijk naar extra investeringen in het verhogen van de snelheid van de Autostore zodat we vijftienhonderd orderlijnen per uur kunnen verwerken. In diezelfde vier uur doe je er dan zesduizend in plaats van vierduizend. Voorlopig hebben we gezegd dat we de systematiek die Juncker hanteerde overnemen. Later volgt de finetuning.”
PRAKTIJK door Peter de Weerd
MINDER STOPS EN VOLLERE TRUCKS VOOR INTERGAMMA Intergamma heeft zijn logistiek en inkoop volledig omgegooid. Met een nieuw distributiecentrum voor uglies nadert de ‘succesvolle’ ombouw zijn afronding.
LOGISTIEK MAART 2015 |
40
Doe het samen met Gamma. Een bekende reclameslogan die begin jaren negentig op een aanstekelijke manier aan de consument werd overgedragen. Niemand die toen kon vermoeden dat de slogan ruim twintig jaar later ook prima zou passen bij de logistieke operatie van Intergamma, het moederbedrijf van de bouwmarkten Gamma en Karwei. Rechtstreekse leveringen van leveranciers naar de bouwmarkten, relatief hoge ketenkosten en een beperkte mogelijkheid om het serviceniveau te verbeteren; dat moet slimmer kunnen, vond men bij Intergamma. Reden voor het bedrijf om de logistiek en de inkoop volledig om te gooien. Werden leveranciers tot vijf jaar terug gewaardeerd om hun distributienetwerk en hierop ook deels geselecteerd, nu staat het product voorop. “U heeft als leverancier goede spullen. We nemen ze graag af, maar we komen ze zelf halen. We hoeven geen leverancier meer die zelf vrachtwagens heeft”, vat Rob Klifman, directeur supply chain management en centrale inkoop bij Intergamma de nieuwe strategie kernachtig weer. Leveranciers van de doe-het-zelf-keten worden nu geacht de distributie van de goederen naar de winkels samen met Intergamma te regelen. Dit maakt deel uit van de strategiewijziging genaamd Olympus. Een strategiewijziging die onder andere is bedacht als antwoord op de crisis. “Onze winkels kwamen onder druk te staan qua omzet, marge en
kosten. De achterkant van het bedrijf – inkoop en logistiek – liep altijd mee en daar hebben we nu een strategische waarde aan toegevoegd.” Goederen worden afgehaald bij diverse leveranciers en geconsolideerd afgeleverd bij 383 filialen van Gamma en Karwei in Nederland en België. Intergamma wil met de aanpassing de leveringen aan de bijna vierhonderd Gamma- en Karweibouwmarkten drastisch afbouwen. En daar slaagt het bedrijf goed in. “De strategie zorgt voor vollere trucks en dus veel minder stops aan de deur van de filialen, waardoor we heel veel kilometers besparen. Bovendien werken we nu met venstertijden, waardoor de manuren in de winkel veel efficiënter kunnen worden ingepland. Minder uren in het magazijn, meer verko-
netwerk heeft Intergamma hard gewerkt. Zo is de afgelopen jaren het distributiecentrum in Tiel (60.000 vierkante meter opslag en groepage) geoptimaliseerd en gerenoveerd door het implementeren van conveyorsystemen en digitale tracking. Hierdoor werd het mogelijk om het aandeel bouwmarktleveringen via het eigen logistieke centrum fors te vergroten. “Drie jaar geleden ging zeventig procent van alle leveringen rechtstreeks naar de bouwmarkten en dertig procent naar het distributiecentrum in Tiel. Nu gaat zestig procent via Tiel en veertig procent rechtstreeks.” Hoewel Klifman tevreden is met de geboekte voortgang, was er nog een belangrijke uitdaging. Het groepagecentrum in Tiel (DHL) is voornamelijk ingericht voor het overslaan van Europallets, rolcontainers, colli’s en kratten. Buitenmaatse artikelen, zoals raamdecoratie, hout, bouwmaterialen, ladders en trappen konden en kunnen niet via Tiel verlopen.
“We hoeven geen leverancier meer die zelf vrachtwagens heeft” pen”, stelt Klifman. Daarnaast hoeven bouwmarkten niet extra te betalen voor kleine orders. “Operationele voordelen voor de bouwmarkten en kostenvoordelen voor de hele keten”, vat hij de winst samen. “De besparingen die we realiseren investeren we in de cross-channel operatie; het via diverse (digitale) kanalen bedienen van onze klanten.” Rechtstreeks leveren Aan het daarvoor benodigde onontbeerlijke eigen distributie-
Deze goederen werden nog altijd rechtstreeks door de leveranciers aan de bouwmarkten geleverd. Tot september vorig jaar. Voor deze zogenaamde uglies heeft Intergamma een soortgelijk distributiecentrum als in Tiel opgezet in Nieuwleusen, waar Westerman de logistiek voor verzorgt. Intergamma huurt hier een deel van het dc. Door het opzetten van het buitenmaats platform wordt deze stroom goederen nu ook geconsolideerd aangeleverd. Vooralsnog zijn vijf-
tien leveranciers aangesloten op dit platform. In december moet dat aantal 25 zijn. Klifman: “Aan het eind van dit jaar verloopt zeventig procent van de leveringen via de distributiecentra en dertig procent rechtstreeks. In de nabije toekomst wordt dat zelfs tachtig om twintig procent. Minder dan twintig wordt het niet, omdat dat bedrijfseconomisch niet interessant is. Laagwaardige goederen met veel handling zoals blokhutten, potgrond en sierbestrating blijven we rechtstreeks leveren.” Nieuwe competenties Ook aan de inkoopkant heeft Intergamma een koerswijziging doorgevoerd. Om de operatie nog leaner te maken en de kosten in de keten nog verder te verlagen, koopt Intergamma meer bij de bron in, veelal in Azië. Hiervoor is schaalgrootte vereist. Schaalgrootte die het bedrijf heeft gekregen door op inkoopgebied samen te werken met het Duitse bedrijf OBI, de grootste doe-hetzelf-formule in Europa. De wijziging behoeft ook andere competenties van de medewerkers. “We hebben veel nieuwe competenties binnengehaald, omdat we dingen doen die we voorheen minder deden, zoals tenderen en sourcing. We kopen nu meer in bij de bron in het buitenland en dat is een ander proces dan inkopen bij lokale leveranciers. We hebben mensen binnengehaald met die specifieke capaciteiten. Dat geldt ook voor de logistiek. We hadden behoefte aan planners, want als je meer door je eigen netwerk haalt, loop je snel tegen de grenzen van je fysieke gebouwen aan. Dan moet de omloopsnelheid
SUPPLY CHAIN / STRATEGIE
Op maat
LOGISTIEK MAART 2015 |
Intergamma laat steeds meer containers in het Verre Oosten op maat inpakken per bouwmarkt. Vaak twee bouwmarkten per container. De container wordt rechtstreeks vanuit Rotterdam naar de betreffende bouwmarkten gestuurd. Twee, maximaal drie stops per container, maar één container voor een bouwmarkt komt ook al voor. Rob Klifman (foto rechtsonder): “We kijken nu of we in het Verre Oosten kunnen voorgroeperen. Dat wordt de volgende slag. Daarmee voorkomen we dat we grotere logistieke panden nodig hebben in Nederland.” Winkellogistiek zit ook in de pijplijn. “Nu leveren we alles door elkaar heen. Het zou mooi zijn als we een supermarkt gangpad- of zelfs schapgewijs kunnen aanleveren. Dat kan pas als we het 80/20-percentage hebben behaald, want als je veel door je eigen netwerk haalt, heb je controle.”
41
dus omhoog, want bufferen bij leveranciers zoals voorheen, kan nu niet meer. Dat behoeft nauwe samenwerking met de collega’s van verkoop en met de category managers, in plaats van samenwerken met leveranciers. Dat is een andere dimensie.” Directe containerleveringen E-fulfilment is voor Intergamma zeker een andere dimensie. Het bedrijf is in 2013 gestart met het aanbieden van online verkoop,
maar houdt die stroom goederen strikt gescheiden van de twee distrubutiecentra in Tiel en Nieuwleusen. “Reden is dat we geen betrouwbaar idee hebben van de volumeontwikkeling. Bovendien is leveren aan consumenten een ander vak.” Volgens Klifman de juiste keuze: “We hebben de bouwmarktlogistiek geoptimaliseerd en kunnen nu de e-fulfilment gaan optimaliseren. Er moeten bijvoorbeeld
keuzes worden gemaakt tussen op voorraad nemen, dropshipments en crossdock.” Een noodzakelijke slag omdat e-commerce heel hard groeit volgens Klifman. “Dat heeft vooral te maken met ons eigen tempo van opschalen: het ontsluiten van ons assortiment.” Intergamma heeft ten tijde van dit interview dertigduizend artikelen in de webshop, de helft van het winkelassortiment. Als het aan de supply chain manager ligt,
zal het webwinkelaanbod het winkelaanbod op korte termijn overstijgen. Ook als het gaat om de aanvoer van goederen, vallen er nog stappen te maken. Intergamma maakt steeds meer gebruik van de binnenvaart en dat groeit ieder jaar. Momenteel wordt een kleine dertig procent per barge aangevoerd. “Het is voor ons een middel om de aanvoer zo soepel mogelijk te laten verlopen.”
CARRIÈRE / TAALTRAINING PRAKTIJK door Peter de Weerd
LOGISTIEK MAART 2015 |
BETERE TAALKENNIS WORDT CARRIÈREWAPEN DB Schenker Logistics wil de Nederlandse taal onder medewerkers verbeteren. Trainingen moeten zorgen voor betere communicatie, een veiligere werkomgeving en betere dienstverlening.
42
De Nederlandse divisie van de Duitse logistiek dienstverlener is vorig jaar, in samenwerking met Manpower, begonnen met klassikale lessen op de vestiging in Breda. Sinds kort worden op andere locaties ook (individuele) taallessen aangeboden. De taalcursussen moeten zowel het bedrijf als de medewerkers helpen, stelt Paul Boers, director human resources bij DB Schenker Logistics Nederland. Voor wie is de training en hoe ziet deze er uit? “NT2-ers, met basisvaardigheden Nederlandse taal, die hun Nederlandse taalvaardigheden in de werksituatie op een hoger niveau willen krijgen. De training is een combinatie van een bestaande e-learning module met een wekelijks contactmoment waarin de
stof wordt besproken. Dan is ook ruimte om vragen (en bijvoorbeeld e-mails) uit de praktijksituatie te behandelen.” Wat is de doelstelling? “We willen de ruis in communicatie verminderen. Iedereen kan zich enigszins in de Nederlandse taal uitdrukken, maar doordat dit soms heel beperkt is, kan er ruis in de communicatie ontstaan. De wens is om de verbetering zo spoedig mogelijk na indiensttreding te bewerkstelligen, maar in ieder geval voor men fase A (uitzendperiode) doorlopen heeft. Tevens zien we vaak dat NT2ers in het land van herkomst hoger geschoold zijn, soms zelfs in logistieke richting. Door de Nederlandse taal beter eigen te maken, of de drempel om Neder-
lands te praten te verlagen, kunnen zij eerder ingezet worden op functies die bij hun niveau passen. Het verhoogt de doorgroeikansen voor de medewerkers. Voor de werkgever heeft het als voordeel dat het potentieel onder deze doelgroep meer benut kan worden.” Hoe gaan jullie om met de inzet van nieuw buitenlands personeel met een taalachterstand? “Basisspreekvaardigheid in het Nederlands is een vereiste aangezien de voertaal op de werkvloer Nederlands is. Engels wordt als tweede taal gebruikt om waar nodig verdere tekst en uitleg te geven. Op deze manier oefenen de buitenlandse collega’s op het werk hun Nederlandse taalvaardigheden meer dan wanneer zij in de eigen taal converseren met landgenoten.” Wordt de training verplicht en vindt er een examen plaats? “Op dit moment is de training nog niet verplicht. Er vindt geen
examen plaats, maar men kan wel aan het begin en het eind van de training een toets doen om het niveau te bepalen. Ook ontvangt men een certificaat als bewijs van deelname. De motivatie om deel te nemen is hoog. 23 personen nemen nu deel aan de klassikale taaltrainingen. Dit is ongeveer een kwart van de geschatte doelgroep.” Wat zijn de consequenties voor medewerkers die de taal onvoldoende of niet machtig worden? “Voor uitzendkrachten betekent dit dat ze geen contract bij DB Schenker zullen krijgen. We zullen de komende tijd hier nadrukkelijker op sturen, ook bij bestaande medewerkers. Leidinggevenden zullen worden getraind in het herkennen van signalen van laaggeletterdheid. Vermoedelijk is er een behoorlijke groep die nog niet bij ons in beeld is. Het Taalakkoord is voor ons een nieuwe impuls om hier aan te werken.”
PRODUCTNIEUWS
PANASONIC KOMT MET NIEUWE NOTEBOOKS VOOR LOGISTIEK Panasonic heeft de Toughbook CF-54 geïntroduceerd. Deze nieuwe semi-robuuste notebook is ontworpen voor onder meer de logistieke sector. De Toughbook CF-54 is 50 procent dunner en 25 procent lichter dan de huidige marktleider in deze categorie. De notebook is uitgerust met de nieuwe vijfde generatie Intel®CoreTM i5-5300U vProTM-processor voor meer rekenkracht, betere grafische prestaties en een lager energieverbruik dan zijn tegenhanger van de vierde generatie. Voor nog betere prestaties is de CF-54 met een Intel®CoreTM i7 vProTM-processor ook een beschikbare optie. Het 14,0-inch display van
de CF-54 is leverbaar in HD (1366x768), FullHD (1920x 1080) of FullHD met capacitief multi-touchscreen. Een optionele afzonderlijke AMD FireProTM M5100 grafische kaart geeft een
Tien procent meer verwerkingscapaciteit en vijf procent minder energieverbruik. Dat zijn de cijfers die horen bij de nieuwe horizontale orderpicker van Jungheinrich, de ECE 220/225. De cijfers zijn mogelijk vanwege nieuwe rij- en besturingstechnologie, aldus de ontwerper. De ECE 220/225 is verkrijgbaar in meerdere model-
len. De machine is in staat goederen tot 2.500 kilogram te transporteren. Ook zijn er ergonomische verbeteringen doorgevoerd voor de bestuurder, zoals diverse rugleuning- en platformopties. De truck is verkrijgbaar met twee soorten accu's: standaard loodzuur en lithium-ion. Jungheinrich zal in de loop van dit jaar met een compleet nieuwe generatie lithiumion accu's op de markt komen. Accu's met een capaciteit van 240 and 360 ampère/uur. De accu's hebben een oplaadtijd van een half uur. Info: Jungheinrich, Alphen a/d Rijn www.jungheinrich.nl
Info: Panasonic Benelux, Den Bosch www.panasonic.com.nl
BRANDWERENDE ROLCONTAINERHOES VAN FIREFABRIC FireFabric, producent van onbrandbaar en brandwerend doek, heeft een oplossing ontwikkeld voor de logistieke sector: de brandwerende rolcontainerhoes. De hoes is ontwikkeld in samenwerking met een grote Nederlandse winkelketen. De hoes kan onder meer worden gebruikt voor het transport en de opslag van brandgevaarlijke producten zoals haarlak, lampolie en ruitenvloeistof. Hiervoor heeft Firefabric een doek gebruikt die slijtvast is, een lage scheurweerstand heeft en niet zwaar is. Het ontworpen doek bestaat uit drie lagen, waarvan de middelste laag dun, onontvlambaar FireFabric bevat. Samen met de losse bodemplaat is het geheel dertig minuten brandwerend en toepasbaar op alle modellen rolcontainers. Inclusief de bovenplaat weegt het ge-
LOGISTIEK MAART 2015 |
NIEUWE HORIZONTALE ORDERPICKER JUNGHEINRICH
nog betere grafische weergave. De CF-54 wordt geleverd met de meest recente Windows 8.1 Pro Update met een optie voor Windows 7 Professional (beschikbaar via downgraderechten van
Windows 8.1 Pro). De magnesiumplaten bieden het toetsenbord en het scherm volledige bescherming tegen vloeistoffen. Een cover in honingraatstijl zorgt voor voor maximale bescherming tegen stoten. Het apparaat is bestand tegen valpartijen van een hoogte van maximaal 76 cm. Een handvat zorgt voor meer gebruiksgemak. De batterij heeft een levensduur van elf uur met Hot-Swap optie, zodat de batterij verwisseld kan worden zonder het apparaat uit te schakelen. Ook tweede batterij is mogelijk, waardoor de batterijduur tot maximaal 18 uur kan worden uitgebreid. De Toughbook CF-54 is verkrijgbaar vanaf eind maart.
43
heel van 5,5 vierkante meter 6,5 kilogram. De hoezen kunnen geleverd worden in tweehonderd kleuren. Info: firefabric, Hattem www.firefabric.com
Woensdag 17 juni 2015 Den Bosch
RENDEMENT OP MATERIAL HANDLING SYSTEMENÂ Tal van opzienbarende automatiseringsprojecten zijn de afgelopen jaren gerealiseerd in distributiecentra van retailers, fabrikanten en logistiek dienstverleners. Daar zijn grote investeringen mee gepaard gegaan. De verwachtingen waren hoog. Maar waren ze ook terecht? Heeft de investering gebracht wat werd beoogd? Misschien zelfs wel meer dan men destijds kon vermoeden. In kostenbesparing, in productiviteitswinst, in verbeterde arbeidsomstandigheden, in nieuwe marktkansen wellicht.Â
Deze vragen staan centraal tijdens de derde editie van de Material Handling dag op woensdag 17 juni 2015 in Den Bosch. We kijken terug naar veelbesproken projecten met de kennis en wetenschap van nu. Allemaal om een beter inzicht te krijgen in de complexiteit van dergelijke investeringen. Daarnaast presenteren we op de Material Handling dag ook de projecten die nu actueel zijn. Daartoe zullen diverse marktpartijen hun klantencases naar voren schuiven. Beleef het mee en laat u inspireren door: 7 ,"&"+!" $ /0"+ 0&'!"+/ ""+ -)"+ &. $"!"")0" ,2". ( +/"+ "+ *,$")&'(%"!"+ 7 "++&//"//&"/ ,2". ""+ ."!" 2 .& 0&" 2 + $"." )&/"".!" ,-),//&+$"+ 7 &/ 1//&"/ ,2". ,-/) $ "+ ,.!".-& (/0. 0"$&"8+ 0 0&/ % 2,,.. ! "%"". "+ automatische transportsystemen "6" -.&'/ &/ ))""+ "!,")! 2,,. !"")+"*"./ &++"+ !" -.&* &." !,")$.,"- 6, )/ /0 0 ,*/ %."2"+ &+ %"0 &+/ %.&': ,.*1)&".
WWW.MATERIALHANDLINGDAG.NL
Kennispartner:
â‚Ź 99,(excl. BTW)
SCHRIJF U IN VIA:
Initiatiefnemers:
Profiteer tot 4 mei a.s. van vroegboekkorting* Betaal slechts
Premium partner:
Partners:
DINALOG / DAVINC3I SIERTEELT PRAKTIJK door Ferdi den Bakker
Dinalog-project Projectleider vanuit FloraHolland: Edwin Wenink Functie bij FloraHolland: manager supply chain Edwin Wenink: “Er kan geen sprake zijn van regie in de sierteeltsector zonder een basisvolume. Strategisch Platform Logistiek-ambities zoals control towers kun je dan vergeten”
‘DAVINC3I GEEFT BOOST’
In welk stadium is DaVinc3i en hoe verloopt het project tot nu toe? “Waar in het verleden kennis lokaal was geconcentreerd, heeft virtualisatie de wereld transparanter gemaakt. Het DaVinc3iproject heeft als doel om de impact van virtualisatie op ons sierteeltcluster te onderzoeken. De slotconferentie is zojuist geweest, maar dat is wat veel projectpartners betreft niet het eind. Zij willen verder en het plan daarvoor werken wij nu uit. Het project heeft zeker voor een constante stroom aan energie gezorgd.” Wat moet het project concreet opleveren en wanneer? “Een belangrijk doel was om onderbuikgevoelens om te zetten in onderbouwde argumenten. Logistiek, businessmodel-
len en ict zijn bepalend voor de toekomst van deze sector, een branche die te maken krijgt met kortere commerciële ketens. Dat realiseert niet elk bedrijf zich, maar we hebben bewustzijn weten te creëren bij de koplopers en een deel van de volgers. De sierteeltsector moet de eindconsument meer centraal stellen. Retailers zoeken nu al naar andere wegen binnen deze keten. Waar een exporteur vooral een sales- en marketingfunctie had, wordt hij nu vaker tegen wil en dank een soort logistiek dienstverlener. Op basis van onderzoek geeft DaVinc3i hen scenario’s voor toekomstige rollen in de keten. Het staat de ondernemers vrij om hiermee aan de slag te gaan.” Welke belangrijke fase dient zich nu aan?
“We hebben DaVinc3i opgezet met hulp van een groep van 30 á 35 bedrijven. Bij mijn indiensttreding bij FloraHolland was er in deze sector te weinig ruimte voor innovatie in de supply chain. Dankzij Dinalog hebben we een strategisch onderzoek kunnen opstarten, in nauwe samenwerking met onze stakeholders. Eén van deze bedrijven heeft zelfs de layout in zijn kas aangepast en zijn klantorderontkoppelpunt verlegd. Het doel is nu deze én andere voorbeelden door middel van thema’s, masterclasses en andere bijeenkomsten te verspreiden onder de volgers en misschien zelfs alle stakeholders in de sector.” Wie zijn er bij DaVinc3i betrokken en wat zijn de verwachte opbrengsten en kosten? “De basis van wat we bereikt hebben, komt mede op het conto van Jack van der Vorst en Robert Ossevoort als respectievelijk projectleider en projectmanager vanuit Wageningen University. Robert ondersteunde de tien-
tallen deelnemende bedrijven, begeleidde studenten en beantwoordde vragen. Ook namen TU Eindhoven, de VU Amsterdam, LEI Wageningen UR, FloraHolland en VGB deel aan het project. Vanuit Dinalog hebben we subsidie gekregen, daarnaast hebben de universiteiten en de sector zelf (via Productschap Tuinbouw) bijgedragen.” Kun je enkele ‘lessons learned’ noemen? “De keten wordt commercieel gezien korter, maar het hoe en voor wie vergt nog wat tijd en inzicht. Daar dienen we als sector rekening mee te houden. Maar wat bovenal van groot belang is, is dat we hier in Nederland voldoende productie behouden. Er kan geen sprake zijn van regie zonder basisvolume, Strategisch Platform Logistiek-ambities (SPL) zoals control towers kun je dan vergeten. Maar misschien is de belangrijkste les dat je een voltijdpersoon moet aanstellen voor het begeleiden van zo’n project. Die is keihard nodig bij de begeleiding van het proces.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
Heeft het DaVinc3i-project bijgedragen aan het versterken van de sierteelthandel? Edwin Wenink (FloraHolland): “De verzamelde kennis is absoluut vertaald naar een praktische aanpak.”
45
REPORTAGE door Bas Dijkhuizen
SPANNEND PROJECT LEVERT MULTIFUNCTIONEEL DC OP Logistiek dienstverleners moeten als geen ander de kunst verstaan om te reageren op de wisselende vraag vanuit retail. Kuehne + Nagel begrijpt dit en realiseerde snel een dc dat voldoet aan de eisen voor Home- en Personal Care-producten.
LOGISTIEK MAART 2015 |
46
Vorig jaar maart ging de eerste schop de grond in en zeven maanden later werd het dc op bedrijvenpark Medel in gebruik genomen door Kuehne + Nagel. “Voor ons een belangrijk en groot project, omdat de magazijnoperatie van onze voormalige vestiging in Raamsdonksveer niet meer kon groeien. Er was geen ruimte meer om nieuwe klanten aan te trekken voor het segment waarin we actief zijn”, zegt site manager Mark Pasnagel gelijk bij aanvang van de rondleiding door het hagelnieuwe distributiecentrum. Wat ook meespeelde, is dat de logistiek dienstverlener haar klant Unilever in Tiel de garantie kon bieden voor verdere uitbreiding van de opslag van producten die aangepaste opslagcondities vragen, waaronder deodorant en enkele geparfumeerde producten. “In Raamsdonksveer was de rek er helemaal uit, waardoor er geen mogelijkheid bestond om voor deze productgroepen verder uit te breiden.” Een andere belangrijke reden om naar Tiel te verkassen is volgens Pasnagel het feit dat Kuehne + Nagel dicht bij belangrijke afleveradressen van Unilever en Kimberly Clark Consumer wil zitten; zoals het Albert Heijn-dc in Geldermalsen, het Kruidvat-dc in Heteren en het dc van Jumbo in Elst. “Die zitten nu praktisch om de hoek voor ons, wat dus zorgt voor een flinke afname van transportkilometers. Belangrijk voor onze klanten die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben.”
Grote tijdsdruk Tijdens de rondleiding benadrukt Pasnagel dat de nieuwbouw en de verhuizing ‘spannende projecten waren onder grote tijdsdruk’. “Vorig jaar maart stond hier nog niets en was men bezig met de grondwerkzaamheden, terwijl we per se vanaf oktober de home and personal care-producten van onze klanten Unilever en Kimberly Clark Consumer wilden leveren vanuit deze locatie. Denk voor Unilever aan merken als Robijn, Glorix, Andrélon, Axe en Dove. Kimberly Clark is bekend van de merken Page, Popla en Kleenex. Veel papierproducten, waardoor we veel maatregelen moesten nemen in het pand op het gebied van brandveiligheid.” Schuimblusinstallatie Het dc heeft een omvang van 35.000 vierkante meter en is in vijf hallen opgedeeld, waarvan er drie voldoen aan de eisen voor ADR-opslag. “Al deze hallen voldoen aan de allerlaatste eisen op het gebied van brand- en milieuveiligheid. De uitdaging was met name de in-en-uitslag van de ADR-goederen. Alle expeditiezones zijn voorzien van een verlaagd plafond met een dubbel sprinklerdaknet. De ADR-hal met bijhorende expeditie zijn beide voorzien van een Hi-Ex Lichtschuimsysteem.” ALP-lagenpicker De site manager vertelt dat producten maximaal vier tot vijf
WAREHOUSING / MAGAZIJNINRICHTING
Op een steenworp afstand van het nieuwe pand heeft de logistiek dienstverlener nog een distributiecentrum. Beide dc’s beslaan straks gezamenlijk zo’n 117.000 vierkante meter, waardoor er een campus ontstaat
Maart 2014 ging de eerste schop de grond in en zeven maanden later werd het dc op logistiek bedrijvenpark Medel in gebruik genomen door Kuehne + Nagel In het dc maakt K+N ook gebruik van een autonome Automatic Layer Picker (ALP) die dozen machinaal van een pallet kan halen In Tiel kan de ldv’er zijn belangrijkste klant Unilever ruimte bieden voor verdere uitbreiding van de opslag van producten die aangepaste opslagcondities vragen
Kuehne + Nagel heeft sinds kort de beschikking over een innovatieafdeling. Beckmann: “De ontwikkelingen in de retailmarkt gaan snel: de bevolking vergrijst in rap tempo, consumenten verwachten overal dezelfde service als ze op internet ervaren en de technologische ontwikkelingen zijn moeilijk bij te houden. Dit alles heeft enorm veel gevolgen voor de supply chain van onze klanten. Om voorop te kunnen blijven lopen, moeten we meer investeren in innovatie. Klanten willen dat we sneller kunnen reageren op veranderingen en tegelijkertijd verbeteren op onderdelen als kwaliteit, kosten en duurzaamheid. Om hier invulling aan te kunnen geven is nu dagelijks een team mensen bezig met innovaties. In Utrecht hebben we vorig jaar ook een Learning and Development Center geopend waar we onze medewerkers opleiden en trainen en waar we diverse innovaties tonen. Ook organiseren we hier met klanten en onderwijsinstellingen innovatieworkshops en inspiratiesessies. Waar het gaat om innovaties hebben we onlangs bijvoorbeeld een nieuwe tender afgerond voor interntransportmaterieel voor de vervanging van onze hele vloot heftrucks door Jungheinrich. Met Jungheinrich hebben we afgesproken dat we in alle machines een iPad geïntegreerd willen zien. Wij zien daar namelijk ongekend veel mogelijkheden voor procesoptimalisatie in.”
weken op voorraad liggen en dat de doorlooptijd van de voorraad de laatste tijd steeds sneller wordt. “We hebben een drietal aflevermogelijkheden aan de retailers: volle pallets, samengestelde orders door manuele picking of lagenpicking. Om dat laatste proces zo snel mogelijk te laten verlopen, maken we gebruik van een ALP (Automatic Layer Picker) die in rap tempo complete lagen met dozen machinaal van een pallet kan afhalen. We kunnen daarmee samengestelde
pallets maken of een pallet met daarop slechts één product.” Co-packing en krimpen Het dc beschikt over een grote mezzanine vloer waar, onder andere door mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt, VAS-activiteiten worden verricht zoals re-packing en het herverpakken van bepaalde producten. Een belangrijke re-packactiviteit is het krimpen en vacuümtrekken van producten voordat ze in bijvoorbeeld de actiebak van
LOGISTIEK MAART 2015 |
FOTO’S: HENK RISWICK
iPads geïntegreerd in heftrucks
47
WAREHOUSING / MAGAZIJNINRICHTING
Variëren in intensiteit led
LOGISTIEK MAART 2015 |
48
Het distributiecentrum van Kuehne + Nagel in Tiel is volgehangen met led-verlichting. Beckmann: “Led is niet alleen veel zuiniger in gebruik, maar ook veel slimmer in verbruik. Een bijkomend voordeel van led is dat je bij gedimd licht ook daadwerkelijk minder energie verbruikt, dit in tegenstelling tot traditionele tl-verlichting. Dat geeft ons hier ook veel meer mogelijkheden om te variëren in de intensiteit bij het gebruik van led.” Het hele pand, dat het BREEAM-certificaat ‘very good’ heeft, is daarnaast voorbereid op een zonnedak. “En dat zonnedak gaat er dit jaar nog komen, waardoor we mogelijk zelfs het certificaat ‘excellent’ kunnen bemachtigen. Met ontwikkelaar WDP Nederland bestaat overeenstemming over deze investering en we gaan nu de installatie met elkaar voorbereiden.”
een Kruidvat aan de consument worden aangeboden. Pasnagel: “Een andere nog altijd groeiende activiteit is het maken van kant en klare displays in uiteenlopende maten. Van kleintjes op de toonbank tot en met grote displays.” Kuehne + Nagel heeft meer bouwplannen in Tiel. De tweede nieuwbouwfase, aanpalend aan het in oktober opgeleverde dc, kan ieder moment worden gestart. “Met fase twee willen we snel beginnen, het liefst voor nog een HPC-klant. De vergunning hiervoor is verleend, wat ons de mogelijkheid geeft om te kunnen groeien naar 65.000 vierkante meter aan distributieruimte”, zegt Tim Beckmann, directeur Contract Logistiek bij Kuehne + Nagel. Die extra capaciteit geeft de logistiek dienstverlener volgens Pasnagel nog meer mogelijkheden om uitgaande vrachten te bundelen. “Veel van die stromen gaan allemaal naar een Kruidvat of een Jumbo, dus met meer
volume kunnen we nog efficiënter en vaker leveren. Hierdoor spelen we beter in op de wens naar meer service tegen lagere kosten.” Efficiënter werken Beckmann: “De voornaamste reden dat we naar dit pand zijn verhuisd is dat we hier meer uitbreidingsmogelijkheden hebben en ook efficiënter kunnen werken, wat noodzakelijk is om de kosten te verlagen.” Het is misschien een open deur, maar Beckmann laat tijdens de rondleiding concreet zien hoe Kuehne + Nagel met dit gegeven omgaat. “We hebben het pand op een aantal plekken bewust ‘laag’ gehouden, door het plaatsen van een verlaagd plafond. De sprinklerinstallatie zit wat lager, maar daardoor is het pand tegelijk brandveiliger. Dit zorgt voor minder restricties bij het werken met ADR-producten, wat resulteert in een efficiënter proces. Het pand is multifunctioneel gebouwd,
Site manager Mark Pasnagel (links) en Tim Beckmann, directeur Contract Logistics bij Kuehne + Nagel: “Met meer volume kunnen we nog efficiënter en vaker leveren.”
Het dc beschikt over een grote mezzanine vloer, waar VAS-activiteiten worden verricht zoals repacking en het herverpakken van producten wat ons heel veel vrijheid geeft om onze operaties helemaal in te richten zoals wij het willen. Noodzakelijk, want iedereen wil bijvoorbeeld naar 24 uurs- en weekendleveringen toe tegen een lage prijs. Daar heb je de juiste infrastructuur voor nodig en die zal je constant moeten verbeteren met investeringen in de juiste middelen.” Learning and Development Kuehne + Nagel heeft sinds kort de beschikking over een innovatieafdeling. Beckmann: “De ontwikkelingen in de retail-markt gaan snel: de bevolking vergrijst in rap tempo, consumenten verwachten overal dezelfde service als die ze op internet ervaren en de technologische ontwikkelingen zijn moeilijk bij te houden. Dit alles heeft enorm veel gevolgen voor de supply chain van onze klanten. Om voorop te kunnen blijven lopen, moeten we meer investeren in innova-
tie. Klanten willen dat we sneller kunnen reageren op veranderingen, en tegelijkertijd verbeteren op onderdelen als kwaliteit, kosten en duurzaamheid. Om hier invulling aan te kunnen geven is er nu dagelijks een team bezig met innovaties. In Utrecht hebben we vorig jaar ook een Learning and Development Center geopend waar we onze medewerkers opleiden en trainen en waar we diverse innovaties tonen. Ook organiseren we hier met klanten en onderwijsinstellingen innovatieworkshops en inspiratiesessies. Waar het gaat om innovaties hebben we onlangs bijvoorbeeld een nieuwe tender afgerond voor interntransportmaterieel voor de vervanging van onze hele vloot heftrucks door Jungheinrich. Met Jungheinrich hebben we afgesproken dat we in alle machines een iPad geïntegreerd willen zien. Wij zien daar namelijk ongekend veel mogelijkheden voor procesoptimalisatie in.”
Dinsdag 21 april 2015 1931 Congrescentrum, Den Bosch
20 jaar WMS, geleerde lessen voor de toekomst Toonaangevende bedrijven blikken terug op 20 jaar WMS. Wat heeft het ze opgeleverd? Wat hebben ze geleerd? Hoe kijken ze terug op het selectieproces? Zouden ze dit anno nu anders aanpakken? Experts en leveranciers geven hun visie op de technologische vooruitgang van WMS en hoe bedrijven hier hun voordeel mee (kunnen) doen. Tijdens de 20e editie van de WMS-dag zijn er speciale kennissessies over hoe een magazijnoperatie geschikt te maken voor nieuwe kanalen zoals e-commerce. Er zijn presentaties over KPI’s en Supplychain management, maar u kunt ook deelnemen aan sessies over WMS-selectie, mechanisering en orderpickmethoden. * Deze prijs is alleen bedoeld voor deelnemers binnen de primaire doelgroep, zoals staat omschreven in het inschrijfformulier.
6&+5,-) 8 ,1 9,$ ::: :06 '$* 1/
3URĂľWHHU QX YDQ NRUWLQJ HQ EHWDDO VOHFKWV
ä *
H[FO %7:
JHEUXLN KLHUYRRU NRUWLQJVFRGH
:06
AUTOMATISERING PRAKTIJK door Ferdi den Bakker
‘WIL MET TOOLS ALS RHYTHM BOEL WAT OPZWEPEN’
LOGISTIEK MAART 2015 |
Wat neem je mee en in welk product zie je veel potentie? "Ik heb zelf binnen de IT veel ervaring opgedaan in de fashionwereld. En of ik mijn instelling daar vandaan heb weet ik niet, maar je moet wat je doet ook zeker wel leuk vinden, anders kun je beter stoppen. Wat me binnen Infor op productgebied blij maakt, is een product als Rhythm. Dit e-commerceplatform komt in het voorjaar van 2015 beschikbaar voor Beneluxklanten. Rhythm is erg interessant als IT-tool voor e-commerce- en distributiebedrijven en veel meer gericht op wat nodig is binnen een bedrijf en wat zichtbaar moet zijn tussen B2Bondernemingen. De look en feel van het platform is, net als bij alle andere Infor-applicaties, afkomstig van Hook & Loop, een door Infor gekocht ontwerpbureau dat aan de basis staat van de huidige producten."
50
Edith Bevers is geruisloos benoemd tot country manager van softwareleverancier Infor. Toch zal de IT-wereld van haar gaan horen, zegt ze. “Ik wil de boel een beetje opzwepen, met hulp van spannende software.” Een echte introductie van jou als country manager Benelux is er niet geweest. Waarom niet? "Dat is iets wat meer past bij mensen die binnen de wereld-
wijde organisatie van Infor een belangrijke nieuwe functie krijgen. De functie zelf is daarbij een hele mooie waardering, maar ik heb het niet als doel gehad. Nu ik er toch zit, ga
Vrouw aan top Infor Benelux Edith Bevers (48) werkte in het verleden onder andere bij Oracle, QAD en RAET. Daar hield ze zich onder meer met sourcing, procurement en supply chain management bezig. Bij Infor werkt ze sinds 2007. Ze was er verantwoordelijk voor nieuwe opdrachten in de semi-proces- en mode-industrie. Voordat ze werd benoemd tot country manager Benelux was ze er in dienst als sales director manufacturing.
ik wel proberen om de bedrijven in de Benelux te laten zien welke spannende software we in huis hebben. Mijn sparringpartner daarbij is overigens Theo Koster, hij is benoemd tot sales director." Infor wil groeien. Waar liggen de kansen in de Benelux? "Waar Infor sneller dan SAP of Oracle een voet tussen de deur krijgt, is bij de bedrijven die tot een miljard dollar aan omzet behalen. Binnen die categorie bedrijven kun je denken aan internationaal opererende ondernemers die willen groeien, snel wilen kunnen schakelen en innovatie hoog in het vaandel hebben staan. Niet zozeer de bedrijven die 'corporate' denken en doen. We zetten bovendien vol in op cloudsoftware."
Komt de groei voort uit partners of cloudoplossingen? "Ik wil Infor in de Benelux stevig laten groeien. En daarbij spelen zowel partners als onze cloudproducten een belangrijke rol. Mobile ook overigens, maar op een andere manier. Wat resellers en implementatiepartners betreft weten we wat we van ze kunnen verwachten. Aanvullend willen we een aantal kleinere partners in het zadel helpen. Onze sterke focus op cloudsoftware slaat in de Benelux vooral aan binnen de sectoren distributie en project management, food & beverage en industrial manufacturing. Wat opvalt is dat bedrijven vaak kiezen voor een upgrade naar een nieuwere versie van de software, omdat ze ook mobiele apparatuur willen integreren in hun bedrijfsprocessen.”
WAREHOUSING / VOORRAADBEHEER PRAKTIJK door Peter de Weerd
De overgang naar RFID pakt positief uit voor schoenenmerk Wolky. De techniek heeft het Nederlandse bedrijf betrouwbaarder, sneller en klantgerichter gemaakt. De voorraad voor tweeduizend verkooppunten in Europa handmatig up-to-date houden vanuit het distributiecentrum in Emmerich in Duitsland bleek niet langer de geschikte oplossing. Het manueel bijhouden van de voorraad kostte simpelweg teveel tijd en leverde teveel fouten op. De totale aantallen klopten meestal wel, maar op individueel niveau leverde het problemen op. Anthony Diks, ceo Wolky: “We hadden heel veel verschillen op maatniveau, doordat bepaalde maten verkeerd waren weggezet.” Het gevolg is dat er onnodig veel nee-verkoop ontstond en extra werk. Dat moest anders, vond de Nederlandse franchisenemer Tom van Geemen (tien winkels in Nederland). Hij begon een proef
met RFID-tags: “We moesten over naar een universeel systeem. Je kunt immers niet tweeduizend klanten van aparte labels voorzien.” Een andere reden om over te stappen naar RFID ligt online: “De onlineverkoop naar retailers is enorm toegenomen en blijft stijgen. Exacte voorraad is daardoor nog belangrijker geworden.” Sneller en foutloos Wolky heeft sinds eind 2013 alle schoenendozen voorzien van een barcode met geïntegreerd RFIDlabel, afkomstig van Nedap uit Groenlo. Vooraf was de verwachting dat RFID minder nee-verkoop, lagere voorraadkosten en minder derving zou opleveren. Dat moet resulteren in hogere omzetten en betere marges. Ruim
een jaar na de implementatie komen al die verwachtingen uit. Diks: “Het voordeel is dat we nu de hele voorraad in het dc met één man binnen een uur kunnen uitlezen. Voorheen kostte dat minstens een hele dag met vier man. En negen van de tien keer waren er alsnog afwijkingen en moest men terug. Nu waai je met het uitleesapparaat langs de voorraad en worden de verschillen met het originele systeem getoond. Dat verschil is vaak enkele paren.” Reden is dat afwijkingen bij verzenden en ontvangen en verschillen tussen werkelijke en administratieve voorraad direct worden opgemerkt en gecorrigeerd. Het uitlezen van de voorraad in het dc in Emmerich gebeurt drie keer per week, voorheen was dat een keer per half jaar. Diks: “Het systeem vergroot ook het bewustzijn over voorraadcontrole. Niemand kan zich meer verschuilen.” Het aantal fouten is drastisch gedaald. “Voorheen hadden we
duizenden fouten op de gehele voorraad. Dat gaf duizenden mutaties, een hoop extra werk dus. Nu zitten we op 0,6 procent per 10.000 paar schoenen.” Naast minder handlingskosten zorgt de toegenomen exactheid ook voor meer verkoop. Hoewel Diks niet kan aangeven hoe hoog die winst exact is, zegt hij: “De winkels kunnen veel gerichter inkopen en hoeven minder nee te zeggen omdat ze nu realtime kunnen zien wat en hoeveel er op voorraad is. Iedereen is er dus bij gebaat. Als alle merken hier op over zouden gaan, heb je als winkelier een prachtige tool om super accuraat te zijn.” De voordelen maken dat de investering al snel rendabel is, meent Diks. Hij rekent uit dat de implementatie ruim tienduizend euro heeft gekost. Daarnaast zijn de RFID-labels zes keer duurder dan reguliere barcodelabels. De winkelier moet zo’n duizend euro per winkel investeren om over te stappen.
LOGISTIEK MAART 2015 |
MEER GRIP OP VOORRAAD DOOR GEBRUIK RFID
51
SUPPLY CHAIN / KETENSAMENWERKING PRAKTIJK door Peter de Weerd
FOLLOW UP Wie? Hubways: een gezamenlijk initiatief van de Verenigde Sierteeltvervoerders (VSV), Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijproducten (VGB), FloraHolland en Eyefreight
Wat? Een IT-platform voor de sierteeltsector om transportopdrachten uit te wisselen
Waarom?
FOTO: ANP
De efficiëntie van de logistieke operatie moet worden verbeterd en de foutenmarge naar beneden
HUBWAYS LIVE IN 2015
De Nederlandse sierteeltsector wordt mondiaal gezien als wereldmarktleider. Om die positie te behouden is samenwerking onontbeerlijk. Maar hoe krijg je concurrenten zo ver om te gaan samenwerken en informatie te delen? De sierteeltsector heeft hiervoor Hubways bedacht. Met het digitale, online platform kunnen ketenpartners eenvoudig communiceren en digitaal transportinformatie uitwisselen. HubWays biedt de gebruikers online inzicht in de status, locatie en tijdigheid van transportopdrachten. Dit moet de efficiëntie van de logistieke operatie verbeteren doordat administratieve rompslomp, het plegen van talloze telefoontjes en fouten bij de overdracht van informatie tot het verleden behoren. “De vervoerder krijgt de opdracht eerder, waardoor hij beter kan plannen
en de handelaar eerder weet wanneer de handel arriveert. Dat geeft rust in de keten”, vult Henny van Hamersveld aan. Zij is sinds 2013 de directeur van Hubways. Zo eenvoudig en logisch als de oplossing lijkt, zo lastig is het om het platform daadwerkelijk te realiseren. De sierteeltsector is al jaren bezig met de oprichting ervan. Politiek gekonkel en gebrek aan vertrouwen gaf in een eerder stadium flinke vertraging. Het originele project, in eerste instantie een idee van Flora Holland dat een regiefunctie beoogde, is op aandringen van de sector omgevormd tot een ketenplatform.
Bouw IT-platform Het onderlinge vertrouwen is er inmiddels, hoewel dat langer duurde dan verwacht. Van Hamersveld: “December 2014 moest het platform live zijn, maar ik heb bij mijn aantreden in 2013 vier maanden de tijd nodig gehad alleen om alle partijen op een lijn te krijgen.” Nu vergt de bouw van het platform meer tijd, verklaart ze de vertraging van de geplande livegang eind 2014. Die datum is niet gehaald. “Het systeem behoeft een flinke flexibiliteit, omdat bijvoorbeeld orders ofwel kunnen bestaan uit meerdere karren of uit één fust. We willen op karniveau de orders kunnen volgen. Dat maakt het lastig en kost tijd.” Hoewel Van Hamersveld baalt van de vertraging, vloeien er ook positieve ontwikkelingen uit voort: “Handelaren hebben nu meer tijd om orders digitaal
“Het is echt nodig om de efficiency te verbeteren”
om te zetten. Ik zie een kanteling van telefonisch naar digitaal.” Afwachten is er dan ook zeker niet bij. Er worden pilots gestart voor de definitieve livegang. Inmiddels hebben veertig partijen (vervoerders, handelaren en kwekers) aangegeven mee te willen doen aan het pilotproject. Of de markt het platform uiteindelijk ook zal gebruiken, is nog afwachten. Van Hamersveld is optimistisch: “Alle grote handelaren zijn positief en dan heb je het grootste deel van de markt omsloten.” Wanneer Hubways live gaat, kan de directeur niet zeggen. Maar een ding is duidelijk: “Voor het einde van dit jaar moet het zeker operationeel zijn. Het is echt nodig om de efficiency te verbeteren. We willen geen eilandoplossingen.”
LOGISTIEK MAART 2015 |
Het digitale, logistieke platform voor de sierteeltsector Hubways komt er. Later dan gepland, maar misschien ook wel beter.
53
HEFTRUCKS / MARKT ACTUEEL door Heres Stad
Strijdbijl De tijd van overleven is voor veel heftruckleveranciers voorbij. Het moment is gekomen om stoutmoedig de strijdbijl op te graven en te gaan voor het marktleiderschap. Kion (Linde en Still) heeft de organisatie op scherp gezet. UniCarriers (voorheen Atlet en Nissan) beschikt over een goedgevulde oorlogskas. Maar ook Jungheinrich heeft zwaar geïnvesteerd en trekt op eigen kracht ten strijde. Allemaal beschikken ze over een strijdplan en noemen dat: Strategie 2020. Lars Brzoska legt uit wat Jungheinrich daar meer bedoelt.
‘TIJD VOOR DE LAATSTE STAP’ LOGISTIEK MAART 2015 |
54
Imponeren met getallen. Dat is wat salesdirecteur Lars Brzoska deed op een bijeenkomst voor de Duitstalige vakpers. Vooral het getal 1 kwam vaak voorbij – het nummer één merk worden in Europa binnen een paar jaar. Waar staat het bedrijf nu? “Komende maand worden de jaarcijfers over 2014 bekend, maar tot en met het derde kwartaal 2014 noteerden wij een groei van 11,7 procent in verkochte aantallen. Dat is meer dan de wereldwijde groei in aantallen van 8,9 procent. Ook in de laatste drie maanden hebben we de groei weten vast te houden. In een groot aantal Europese landen zijn we al marktleider op basis van volume. Vooral in Oost-Europa, maar ook in landen als België, Ierland en Italië. Ook in Nederland is de nummer 1-positie niet ver meer weg. Daar hoeven we niet op te wachten tot 2020. Dit jaar of anders volgend jaar gaan we dat bereiken. Maar we hebben de ambitie om in heel Europa – ook in Duitsland – te gaan voor het hoogste doel.”
Waar komt die groei vandaan? “We geloven in een sterk partnership met klanten en hebben op dat punt een voorsprong. Voorbeelden? Onze producten zijn als beste getest, met een hogere productiviteit en met minder energieverbruik. Maar we hebben ook de meeste oplossingen gerealiseerd als het gaat om complete magazijnprojecten. Het belangrijkste is misschien wel onze serviceorganisatie die de hoogste beschikbaarheid van onderdelen waarborgt en zorgt voor de minste stilstanduren. Als marktleider moet je op alle punten de hoogste waardering scoren.” Wat was daar voor nodig? “Goede teams die heel hard werken aan de verschillende projecten die we de afgelopen jaren
hebben doorgevoerd. Er is veel geïnvesteerd in bijvoorbeeld een nieuw centraal warehouse voor spare parts hier in Kaltenkirchen. We hebben ook veel gedaan aan verandermanagement, aan het vernieuwen van de cultuur in de diverse vestigingen. Iedereen gelooft in de missie om verder te groeien.” Hoe is de positie in material handling-systemen? “Ook in dit segment hebben we onze zinnen gezet op het marktleiderschap. Natuurlijk hebben we daar met andere concurrenten te maken die op dit moment nog een stuk groter zijn. Maar we investeren grote bedragen en trekken veel kennis en mensen aan om bij de top te komen. Met name op marketinggebied gaan we dit jaar fl inke stappen zetten, omdat onze naamsbekendheid in dit marktgebied nog te wensen overlaat. In het segment automatische kranen hebben we al een geschat marktaandeel van 15 procent. Ook in magazijnstellingen zijn we een grote speler.
In automatiseringsprojecten is het marktaandeel lastig in te schatten.” Ligt de groei vooral bij systemen? “Nee, niet alleen. Zowel binnen als buiten Europa ben ik van mening dat we met de heftruckdivisie tweecijferige groeigetallen kunnen laten zien. Er is nog veel potentieel om te groeien. Onze focus lag en ligt nog altijd op directe verkoop vanuit eigen vestigingen. Maar er zijn zeker markten waar we niet op eigen kracht onze doelstellingen kunnen halen. Dat geldt overigens veel minder voor systeemoplossingen. Dat is vaak zo complex en vraagt zo veel knowhow en fi nanciële armslag, dat het beter is om zelf aan de bal te blijven.”
WAREHOUSING / VAKBEURS BEURS door Heres Stad
Ook de dertiende editie van de LogiMat in Stuttgart zal als zeer succesvol de boeken ingaan. In drie dagen tijd kwamen 35.000 mensen naar de beurs, die een extra hal nodig had om alle stands te kunnen plaatsen. LOGISTIEK MAART 2015 |
WEER FLINKE TOENAME STANDS EN BEZOEKERS BIJ LOGIMAT
55
Aan het succesverhaal LogiMat lijkt vooralsnog geen einde te komen. De stemming was opperbest bij zowel de beursorganisatie als de exposanten. Meer vierkante meters, meer bezoek en (veel) meer internationale deelname. Het kan niet op in Stuttgart. Maar de grenzen komen nu wel in zicht. Hier en daar zijn al standhouders die niet meer op slechts één plek willen staan, omdat ze een breed aanbod hebben en niet alles op een paar vierkante meter de volle aandacht kunnen geven. Maar ook
omdat ze – terecht – het gevoel hebben dat bezoekers niet meer alle hallen doorkruisen. Daarvoor is de beurs te groot geworden met dit jaar al zeven goed gevulde hallen, waar ruim 1.150 standhouders schreeuwen om aandacht (overigens zijn tweehonderd van hen niet met een eigen stand vertegenwoordigd, zij liften mee met een andere exposant). Een goed idee dus, om op twee plekken te gaan staan. Maar de bezoeker krijgt op die manier wel nog meer aanbod en gangpaden voor zijn kiezen.
Compleet Het aanbod wordt met het jaar diverser en completer. En dat is interessant, zeker voor internationale bezoekers. Weliswaar zijn hier en daar nog lokale handelsbedrijven tamelijk prominent aanwezig. Maar de hoofdschotel is steeds meer dat importeurs en fabrikanten zélf zich laten zien. Waar voorheen de beurs nog gaten vertoonde in het producten- en dienstenplaatje is tegenwoordig alles op het gebied van interne logistiek en logistieke software behoorlijk afgedekt. Hier en daar durft zelfs de eerste
logistieke dienstverlener zich al te laten zien. Grote namen op material handlinggebied doen al jaren mee. Nu komen ook de heftruckfabrikanten graag en vol overtuiging naar Stuttgart. Al moet wel gezegd, dat ze ten opzichte van de CeMAT in Hannover (vorig jaar mei) niet veel nieuws te melden hebben. Volgend jaar wellicht. Dan is de LogiMat een maand later en nog iets dichter op de CeMAT. Op de komende pagina’s zijn de belangrijkste vernieuwingen op een rij gezet.
Overname zet Dematic weer op de kaart Nu nog op verschillende stands terug te vinden, maar inmiddels toch één bedrijf. Dematic kwam vorige maand met het overnamebericht van het Engelse SDI Europe. De specialist in sorteren van hangende en liggende kleding was een paar jaar geleden al afgesplitst van het Amerikaanse bedrijf in dezelfde groep. Dematic mag met de SDIproducten ook de Amerikaanse markt op en wil klanten wereldwijd een breed aanbod bieden van uiteenlopende sorteersystemen. Zelf kwam Dematic met eigen productnieuws, waaronder een nieuw softwareplatform. Daarmee wil de systeemleverancier een stap verder gaan dan de meeste WCS (Warehouse Control Systems) kunnen. Ook manuele processen worden in het platform opgenomen. De
LOGISTIEK MAART 2015 |
56
nadruk ligt op data management vanuit diverse bronnen waarmee analyses en optimaliseringsslagen kunnen worden gemaakt. De basis van het systeem is gebouwd in een open architectuur om gemakkelijk te kunnen integreren met de bestaande infrastructuur en zowel op locatie als daar buiten (via cloud-com-
AGV-kasten voor DB Schenker Vorig jaar toonde Swisslog een eigen variant van het bekende Kiva-concept – inmiddels in handen van Amazon. De Zwitserse firma heeft de CarryPick geïntroduceerd bij een vestiging van DB Schenker in Zweden, waar e-fulfilmentactiviteiten plaatsvinden voor speelgoedleverancier Lekmer.com. Het project bestaat uit 65 AGV’s, die 1.500 mobiele legbordkasten halen en brengen vanuit een opslaglocatie naar
een pickgebied, waar zeven werkstations klaarstaan om het goods-to-manprincipe uit te voeren. Voordeel van CarryPick is de mogelijkheid om in een bestaande situatie zonder al te veel kosten op te starten en naar behoefte te groeien of te krimpen. Ideaal voor het uitvoeren van webwinkellogistieke activiteiten, zoals Amazon al langer beweert. Swisslog ziet mogelijkheiden bij de ldv’s die in dit vak actief zijn. De CarryPick is al op zijn plek op 1.000 m2 in een pand van 3 meter hoog. Verder voordeel: de opslagruimte (vaak het grootste deel van het pand) kan zonder licht en verwarming. Dus behalve arbeidskosten dalen ook de energiekosten. Beperkingen zijn er ook. Een AGV kan 600 kg tillen en verplaatsen, maar dat past prima bij de productcategorieën die de ontwerpers voor ogen hebben gehad. www.swisslog.com
Sorteren op hoge snelheid
municatie) informatie te vergaren. Nieuw van Dematic zijn verder een nieuwe crossbelt sorter (SC3) en een nieuwe shoe sorter (SL2) voor de groeiende markt van pakketdistributie. De laatste machine kan vierhonderd pakketten per minuut aan als piekbelasting.
Vanderlande trok de aandacht met een nieuwe tray sorter, dankzij de recente overname van een bedrijf uit Bielefeld. Het model op de beurs kan ruim 10.000 eenheden per uur verwerken en heeft een hoge betrouwbaarheid. Vaak zijn het details die een hoge prestatie mogelijk maken; in dit geval de kleppen van het draagplateau die net iets verder dan 90 graden openen, waardoor producten minder snel blijven hangen. Om het openen te versnellen is elke tray voorzien van extra gewicht. Naast betrouwbaarheid geldt ook modulariteit als een belangrijk wapen in de snelle wereld van e-commerce. Gebruikers willen snel kunnen aanpassen en uitbreiden. De modulaire opbouw zorgt daarvoor.
www.dematic.com
www.vanderlande.com
Picken van losse eenheden
Kardex zet zichzelf op de kaart met een aanvulling op het bestaande paternoster/shuttleprincipe. In de kast zijn bakken met losse producten opgeslagen. De bakken worden op afroep tevoorschijn gehaald en op ergonomische wijze aangeboden aan de orderpicker. Dat wil zeggen, onder een optimale hoek om producten uit een bak te halen en niet recht zoals gebruikelijk.
In de kast is ruimte voor maar liefst 3.000 bakken, die de picker in staat stellen om per uur 500 picks te realiseren op een relatief klein oppervlak. Op de Logimat liet Kardex een combinatie zien van opslagsystemen die diverse werkplekken bedienen. Het intern transport doet Kardex samen met partner Servus Intralogistics. www.kardex-remstar.com
WAREHOUSING / VAKBEURS
Behendig en overal inzetbaar
Compact en eenvoudig Bito heeft Fraunhofer IML in de arm genomen om samen een AGV-innovatieproject op te starten genaam Locative. Het prototype was al in Stuttgart te bewonderen, maar de verwachting is dat Bito pas volgend jaar zijn entree zal gaan maken in dit marktsegment. Uitgangspunt bij het concept is een manier te vinden om op zeer eenvoudige wijze een relatief korte afstand te overbruggen, die heel vaak moet worden afgelegd. Daar heeft Fraunhofer berekeningen op los gelaten. Zo is tien keer per dag 25 meter verplaatsen op jaarbasis 17 uur arbeid, maar staat 100 keer 100 meter op een dag gelijk aan 694 arbeidsuren per jaar (pakweg 85 werkdagen). De nieuwe AGV kan zich binnen een jaar terugver-
dienen, verzekeren de onderzoekers. De navigatie verloopt via een optische sensor en tape op de vloer. De opbouw zal beschikbaar zijn in drie hoogtes, afgestemd op een ergonomische werkhouding. www.bito.com
Navigeren op basis van 3D-technologie staande infrastructuur. Gelet op de toegepaste technologie en het uiterlijk van de Lynx zal het robotvoertuig waarschijnlijk vooral ingezet gaan worden in laboratoria, ziekenhuizen en de farmaceutisch industrie. De technologie van Adept maakt het mogelijk om ook in zeer dynamische omgevingen met AGV’s te werken. Basis vormt hierbij de toepassing van virtuele plattegronden en rijroutes, die keer op keer kunnen worden aangepast. Eigenlijk spreekt Adept liever van mobiele robots dan van automatisch gestuurde voertuigen, hoewel per saldo in beide gevallen het automatisch transport van ladingdragers het einddoel is. www.adept.com
voertuig beschikt over een eigen besturing en kan zonder veel problemen geïntegreerd worden in een bestaande infrastructuur. www.ssi-schaefer.nl
Drones met bijzonder grijper Fraunhofer IML werkt aan een omvangrijk innovatieproject onder de naam Inventairy, gelieerd aan het in Duitsland veel gebezigde begrip Industrie 4.0. Een element daarin is het ontwikkelen van drones, ook voor
toepassing in magazijnen. Eerder gaf IML de drone de mooie taak om als voorraadinspecteur op te treden met RFID-tags op last en lastdrager. De drone zwermt door het opslaggebied, controleert de voorraadniveaus en biedt de data die nodig is om efficiënter te werken. In Stuttgart gaf IML de drone ook transporttaken. Net als de in Hannover gepresenteerde RackRacer (shuttle) fabriceert IML verschillende dronevarianten met behulp van 3D printtechnologie. www.iml.fraunhofer.de
Hoger en smaller Dimensionering van AGV’s is bij Egemin een belangrijk wapen om een groter stuk van de AGVmarkt te veroveren. De vier modellen die vanaf komende maand beschikbaar zijn gedragen zich beter in een smalle ruimte. Aangevuld met hogere masten kan het model met een dubbele
mast reiken tot 3,3 meter. Klanten betalen voor de vernieuwde producten niet meer dan voor de bestaande typen. Egemin ziet zichzelf als marktleider in dit segment met jaarlijks tussen de 150 en 250 AGV’s verdeeld over 40 tot 50 systemen. www.egemin.com
LOGISTIEK MAART 2015 |
Nog meer ‘dierennieuws’ op AGV-gebied: de Zwitserse fabrikant Smart RobotX maakt voor de Duitse leverancier Adept de Lynx SRX II. Belangrijk pluspunt is hier de toepassing van 3D-technologie, waarbij intelligent navigeren mogelijk is zonder ingrepen in de be-
Woorden als bang en schuw passen niet echt bij de AGV die SSI Schäfer als primeur meenam naar Stuttgart. De Weasel is zeer behendig en doet onopvallend zijn werk. Belangrijker nog, de AGV is gemakkelijk overal inzetbaar zonder ingrijpende maatregelen. Dat dankt het automatisch voertuig aan de toepassing van optische navigatie langs een zwart spoor van tape. Dat laat zich niet alleen eenvoudig aanpassen als de route verandert, maar is ook goedkoop. En dat is precies waar SSI Schäfer de AGV-markt mee wil veroveren. De Weasel is een compact transportmiddel van 81x42 cm en een hoogte van 28,5 cm. Met diverse opbouwmogelijkheden vergroot het apparaat de ergonomie in het pickproces. De batterij is voldoende voor 18 uur. Elk
57
WAREHOUSING / VAKBEURS
LOGISTIEK MAART 2015 |
58
Europese markt lonkt voor BYD
Visueel ingestelde heftruck
Partners op innovatiepad
Ergonomische palletwagen
Tijdens CeMAT al prominent aanwezig, maar ook al eerder op de LogiMat. BYD (Build Your Dreams) start de komende weken met daadwerkelijke verkoop van Chinese heftrucks met een bijzondere technologie. Het geheim zit in de toepassing van Li-Fe batterijen met een lange levensduur en een zeer snelle oplaadtijd. Zo snel, dat wisselen van batterijen niet meer nodig is. BYD past de technologie al veel langer toe in bussen, auto’s, straatverlichting en zonnepanelen bijvoorbeeld. Sinds 1999 heeft het bedrijf een vestiging in Rotterdam. De productie is in 2010 van start gegaan en zit nu op een jaarlijkse 50.000 eenheden. www.byd.com
Komende maand rondt Nippon Express op de Maasvlakte een proef af met navigatie en optisch lokatiebeheer in een heftruckomgeving. Fabrikant SEP Logistik stond met dit principe op LogiMat. Alle heftruckbewegingen worden automatisch vast gelegd. Scannen is geen handmatige klus meer. Verkeerde pallets oppakken is zo goed als uitgesloten, want er volgt onmiddellijk een waarschuwing. De oriëntatie van de trucks verloopt via 2D matrix barcodes aan het dak van het pand. Daarmee is tot op 10 cm nauwkeurig te bepalen waar de truck zich bevindt. De techniek moet het aantal lege ritten reduceren en de productiviteit verhogen. www.sepag.de
Heftruckfabrikant Linde toont zich de afgelopen tijd een groot voorstander van partnerships. Tijdens de beurs werd een samenwerkingsovereenkomst bekend gemaakt met Balyo, een specialist op het gebied van robotisering van trucks. Een andere partner stond vlak naast de stand van Linde in Stuttgart. Het bedrijf Schöler levert batterijlaadsystemen, die contactloos tractiebatterijen in heftrucks opladen – ook tussentijds. Stekker en kabel zijn niet meer nodig. Via inductie komt de batterij op de nodige spanning. Na drie maanden testen is het systeem nu op de markt beschikbaar. Linde gaat deze optie voorleggen aan klanten. www.schoeler-gabelstapler.de
Met veel enthousiasme presenteerde Yale zijn nieuwe elektrische handpallettruck. Het summum op het punt van ergonomie en prestatie, zo meent de fabrikant zelf. Dat moet blijken uit de zogenaamde Smart Lift, waarmee een simpele druk op een knop de last direct naar het maximale hefniveau brengt. Drukken en direct weglopen met de truck. Dat scheelt in effectiviteit. Daarnaast de Smart Slowdown, met als doel om bij verandering van rijrichting de snelheid gelijkmatig te reduceren. Ook dat draag bij aan het alles-in-een-keer-goed principe. De trucks zijn er in capaciteiten van 1,6 en 2,2 ton draagvermogen. www.yale.com
Tweezijdige aanhanger
Zijladers sturen slimmer De elektrische zijladers van Hubtex zijn voorzien van een nieuw stuursysteem: de overgang van rijden in lengterichting naar diagonaal verplaatsen gaat nu zonder tussenstop. Daarmee wordt niet alleen tijd gewonnen, maar het komt ook de manoeuvreerbaarheid ten goede. Ook interessant is het voordeel van
minder slijtage aan de wielen, die niet meer op een stilstaand moment over de vloer schuiven, maar tijdens het ronddraaien van de wielen. Vooral bij laden en lossen levert dat besparingen op. Voor chauffeurs geldt dat het sturen veel intuïtiever verloopt en daarmee veiliger. www.hubtex.com
Wat nieuws betreft had Still zijn kruit vorig jaar tijdens de CeMAT al verschoten. Een paar kleine vernieuwingen werden getoond in Stuttgart, waaronder een nieuwe aanhanger voor het industriële trekkersysteem met de naam Liftrunner. Het treintje bestaat uit diverse aanhangermodellen (C- en E-chassismodellen). Nieuw is nu een aanhanger die van twee kanten beladen kan worden met bijvoorbeeld een rolcontainer of een trolley. Dat is bij het bevoorraden van bijvoorbeeld een productielijn – typisch toepassingsvoorbeeld – soms best handig. De komende tijd steekt Still alle energie in een nieuwe cam-
pagne, getiteld ‘zero emission’. De Europese markt gaat volgens Still in rap tempo over op elektrisch aangedreven transportmiddelen. Het einde van de diesel/LPG heftruck is volgens de fabrikant op korte termijn nog niet in zicht, maar zou alleen toegepast moeten worden als er geen alternatief voor handen is. De campagne moet klanten doen beseffen hoe het ook anders kan. www.still.nl
Het complete assortiment transportwielen
Bel voor informatie: Protempo bv 101
Postbus 21, 6500 AA NIJMEGEN Nederland Tel. +31(0)24-3711711. Fax +31(0)24-3711700 verkoop@protempo.eu www.protempo.eu
De orderpickwagen met aandrijving
KT 3 »drive« › Meer Prestatie › Meer Ergonomie › Meer Efficiëntie www.wanzl.nl | logistics@wanzl.com
ACTUEEL door Heres Stad
LOGISTIEK MAART 2015 |
60
WIE WINT IFOY HEFTRUCK AWARD? Voor de derde keer maken heftruckfabrikanten zich op voor de IFOY Awards, die dit jaar tijdens een gala op de beurs Transport Logistic in MĂźnchen (5 mei) worden overhandigd. Welke twaalf trucks en twee systeemimplementaties komen voor de 'Oscars' onder de heftrucks in aanmerking? Trekker voor machinebouwer Eerst maar even de categorie implementaties. Belangrijk, omdat heftruckleveranciers zich steeds meer willen profileren als een systeemaanbieder. Jungheinrich stelt de case Vemag kandidaat voor de award, een Duitse machinefabrikant in Verden die productiemachines maakt voor de vleesverwerkende industrie. Om het vele heftruckverkeer van en naar de productielijn te reduceren bedacht Jungheinrich een concept met een industriĂŤle trekker die volgens een vaste route producten aanbiedt en lege ladingdragers inneemt. Dat scheelt in de nieuwe situatie tien pallettrucks en 75 procent in kosten. Fraaie oplossing, maar niet bijzonder innovatief.
Snelkookpanconcept in opslag Chemiebedrijf Kuraray in Troisdorf kreeg van Still een veelzijdige oplossing aangereikt met diverse componenten voor de opslag van big bags. De opslagkanalen worden gevuld met een shuttle, die met een geautomatiseerde reachtruck van kanaal naar kanaal wordt gereden. Indien nodig neemt een medewerker de opdracht over, waardoor het systeem een stuk flexibeler wordt. Verder intern transport verloopt via een shuttlebaan en met conveyors. De case is interessant vanwege de bijkomende details, zoals een laag plafond (geen sprinkler), kunststof pallets (gesloten
circuit) en het voorkomen van handmatig gesjouw. De uitdaging was vooral om alles binnen negen weken op te bouwen. De investering van 7,5 miljoen euro is in drie jaar terugverdiend. Hydrostaat met ballen Erg spannend is de strijd in de categorie heftrucks tot en met 3,5 ton hefvermogen. Toyota stelt hier de Tonero 30 HST LPG-truck voor. Na de dieseluitvoering is er nu ook een LPG truck in dit segment. Toyota wil namelijk ook een stevige plek veroveren op de vrij omvangrijke markt van hydrostatische heftrucks waar concurrent Linde nog altijd de boventoon voert. Het is een truck geworden zonder opsmuk, maar wel met krachtig rij- en remgedrag. De software is in vergelijking met de vorige trucks veel beter in staat om de rijeigenschappen te verfijnen, zeker in de gemiddelde P-modus. Die instelling levert een voorspelbare en plezierig rijdende truck op.
Sterk vernieuwd sprintertje Veel is nieuw aan de Still RX 20-16 drie- en vierwiels elektrische heftruck. In de sprintmodus is de truck heel snel (tot 20 km per uur), maar zoals altijd komt dat het energieverbruik niet ten goede. Productiviteitswinst zit veel meer in andere aspecten, zoals voorspelbaar rijgedrag. Ook in de besparingsmodus (Blue-Q) vallen de prestaties bovengemiddeld uit en dat met een laag energieverbruik. Het gloednieuwe display houdt de chauffeur realtime op de hoogte van de gevolgen van zijn rijstijl. Stabiel voor intensief werk Door de verplaatsing van het lastzwaartepunt van 500 naar 600 mm heeft Jungheinrich de elektrische EFG S30s een stuk stabieler weten te maken, ondanks de compacte afmetingen. Chassis en assen zijn steviger geworden. De truck behoort in de meest luxueuze uitvoering tot de absolute top in dit segment, maar laat qua energiever-
EVENEMENT / IFOY AWARD
bruik wel een steekje vallen. Aan het comfort voor chauffeurs valt weinig te verbeteren. Zelfs aan een usb-oplaadpoort voor de telefoon is gedacht. Het nieuwe display is zeer informatief. Nieuw is ook de schakelaar voor het veranderen van rijrichting.
Lage krachtpatser Toyota meldt zich twee keer in de categorie heftrucks boven 3,5 ton hefcapaciteit. De Tonero 80 is net als de inzending van Still een 8-tons machine, maar dan met een verbrandingsmotor. Verrassend is de lage bouw en daarmee de uitstekende toegankelijkheid van de truck. Laag zitten vergroot de veiligheid (laag zwaartepunt) en het gevoel van de chauffeur voor de omgeving om hem heen. Toyota werkt met eigen motoren, in deze truck zit een 55 kW-versie. Het brandstofverbruik ligt op ongeveer de helft van zijn voorganger.
Ruim en toegankelijk De hydrostaat in dit segment van Jungheinrich is de DFG540s. Dat was al een tamelijk nieuw model, maar met een aantal vernieuwingen kan de truck 10 procent meer productiviteit noteren. Opmerkelijk is de enorme ruimte in de cabine waar veel denkwerk in zit. Vrijwel alles is instelbaar, ook de stuurkolom; zowel in hoogte als in hoek. Het zicht rondom is voortreffelijk, de toegang tot de truck eveneens. Het energieverbruik scoort gemiddeld, met name vanwege de rijke uitrusting. Verbeterde besturingssoftware houdt de complexe afstemming van motor en aandrijving beter in de hand. Heffen zonder schudden In de categorie warehousestrucks doen maar liefst vijf fabrikanten een gooi naar het hoogst haalbare. Still is ook hier van de partij met de reachtruck FM-X 14. Belangrijkste innovatie is de ALS
(Aktieve Last Stabilisierung) – en dat is precies wat de mast doet, zelfs met 1.000 kg op de vorken op 13 meter hoogte. Door hydraulisch de gebruikelijke beweging te compenseren houdt de mast zich wonderwel in balans. Dat komt niet alleen het opslagproces te goede, maar ook het comfort van de bestuurder van de truck. De rij- en hefsnelheden zijn eveneens indrukwekkend, hetgeen een hoge productiviteit met zich mee brengt. Slim in smalle gangen UniCarriers doet mee aan deze award met een reeds bekende Atlet-truck, de Tergo URS. De belangrijkste vernieuwing – niet onbelangrijk – is de voorzetapparatuur van Cascade, waarmee de pallet in een smalle gang zowel links als rechts kan worden opgepakt. De nieuwe uitvoering is lichter, maar toch sterker en met een snelle werking. De truck is een geslaagde combinatie van een reachtruck en een mandown-smallegangentruck en verenigt daarmee meerdere functies. Vrij navigeren is mogelijk, evenals inductief of met railgeleiding. Ergonomisch geldt de Tergo als de benchmark in dit segment. Handelbare meerij/-loper Toyota zet de BT Levio LPE in als troef binnen deze categorie. In alle opzichten een vooruitgang ten opzichte van de voorganger. Met name ergonomisch gezien zijn de vorderingen de moeite waard. De in hoogte verstelbare dissel is bijzonder, net als de slim neerklapbare veiligheidsbeugels aan de zijkant. Want met een opvouwbaar platform is de truck voor de meelopende bestuurder
prima hanteerbaar. Uitgeklapt is het platform een soepel verende staplek. De gemeten productiviteit van de pallettruck ligt een stuk hoger dan het marktgemiddelde. Orderpicker met smoel Vrijwel alles is nieuw aan de orderverzameltruck ECE 225 van Jungheinrich. Wat direct opvalt is het design met katachtige lampen aan de voorkant. Daar waar veel heftrucks tegenwoordig voorzien zijn van een blue spot bij achteruit rijden, schijnt de ECE een rood licht ver vooruit op de vloer – handig bij onoverzichtelijke situaties rond magazijnstellingen. De productiviteit ligt aanmerkelijk hoger en het energieverbruik is maar liefst 25 tot 30 procent gedaald. Sturen gaat met een JET-pilot, simpel en effectief. Eigenlijk mist de truck alleen nog een afstandsbediening, zoals de truck waarmee concurrent Crown vorig jaar de IFOY-award won. Daar wordt aan gewerkt. Beproefd buitenbeentje Er valt weinig op of aan te merken bij de Burden Carrier die door Clark als warehousetruck is ingezonden. Prima vervoersmiddel, beschikbaar in tal van uitvoeringen, dus ook voor activiteit in en rond een warehouse, bijvoorbeeld met een verlengd platform om goederen mee te nemen. Maar eerst en vooral is de truck bedoeld voor personentransport in fabrieken, op golfbanen, op de camping en waar dan ook. Volledig in Amerika gebouwd, deels met Europese componenten. Maar innovatie van enige betekenis zit er niet op.
LOGISTIEK MAART 2015 |
Imposant werkpaard In de categorie boven 3,5 ton hefvermogen komen dezelfde drie merken met hun paradepaardjes. Wat Still betreft is dat meteen een imposant werkpaard. De RX 60-80 is een 8-tons machine, maar betoont zich in rijgedrag als een truck die de helft minder capaciteit heeft. Dat is een fraaie prestatie. De bediening evenwel vraagt nogal wat gewenning, onder andere door de bestuurderspositie links van het midden en de afgeronde hoeken waardoor het lastig is om precies vast te stellen hoe ver een obstakel verwijderd is. De verbruikscijfers zijn – zeker met Blue-Q – zeer acceptabel.
Recht toe recht aan Een simpel design, maar daarom niet minder effectief. De Traigo 80-45 (4,5 ton) is geen vooruitstrevende verschijning. De vernieuwing zit vooral onder de motorkap en resulteert in een energiebesparing van 22 procent ten opzichte van het vorige model. Het tweepedalensysteem is verbeterd en zorgt voor een rustig rij- en hefgedrag. Eigenlijk geldt voor alle componenten in deze truck dat ze niet zozeer innovatief zijn (want al vaker toegepast), maar wel in mix en samenhang op elkaar zijn afgestemd. Al met al een typisch voorbeeld van een mooie doorontwikkeling.
61
DISTRIBUTIE / PLANNING
door Peter de Weerd
Intensievere samenwerking tussen transporteurs kan de duurzaamheid van distributielogistiek verbeteren en de kosten fors reduceren. Noodzakelijke ingrediënten: techniek en vertrouwen.
DISTRIBUTIELOGISTIEK ONNODIG TE DUUR
LOGISTIEK MAART 2015 |
62
Paul Buijs deed vier jaar lang onderzoek naar de kansen van samenwerking in de distributielogistiek. Hij onderzocht tientallen transporteurs en deed een dieptecase bij twee logistiek dienstverleners in Noord- en Zuid-Nederland die al samenwerkten. “Ik heb een jaar lang alle data doorgespeeld gekregen.” Buijs promoveerde vorig jaar aan de Rijksuniversiteit Groningen op het onderwerp. In zijn proefschrift ‘Horizontal and vertical collaboration in distribution networks with cross-docks’ beschrijft hij welke innovatieve planningsprocedures en welk type icttoepassingen nodig zijn om samenwerkende transporteurs in de toekomst beter in staat te stellen gezamenlijk planningsbeslissingen te nemen. Want verdergaande coöperatie op planningsniveau is volgens de promovendus dé sleutel tot het ware succes om kostenreductie en verduurzaming te realiseren. “Het onderwerp samenwerking is hot. Er is geen congres waarop het niet aan de orde komt. Het management is inmiddels doordrongen van het belang ervan, maar op operationeel niveau valt er nog een wereld te winnen.” De grootste winst valt volgens hem te behalen als bedrijven echt bereid zijn samen te werken. Planningen van twee bedrijven naast elkaar leggen, zoals nu al vaker gebeurt, is niet voldoende. “Met xml-koppelingen red je het niet. Wil je echte winst behalen dan moet je naar methodes toe waardoor je live inzicht hebt in elkaars planningssysteem en -gedrag.” Makkelijker gezegd dan gedaan, weet ook Buijs. Het optimum realiseren behoeft vertrouwen en de juiste techniek. Beide aspecten schieten nog tekort op dit moment.
De rubriek #talent maakt ruim baan voor studenten, young professionals, wetenschappers en entrepreneurs die een podium verdienen.
Paul Buijs (29) Opleiding: Technische bedrijfskunde (Rijksuniversiteit Groningen, zowel BSc als MSc), PhD aan de faculteit Economie en Bedrijfskunde.
Ook de denkwijze in de planningsoperatie – planners zijn primair heel goed in het oplossen van de planningspuzzel – moet veranderen. Nu is de mindset: hoe kunnen wij onze orders en eventueel orders die we van een andere partij krijgen efficiënt oplossen? Echter, de mindset zou moeten zijn: ik kan de order efficiënt oplossen, maar zou mijn partner het nog efficiënter kunnen? Dat moet wel gebeuren om verder te komen dan de quick wins die nu al worden behaald door samenwerking.” Uit de dieptecase van de twee transporteurs blijkt volgens Buijs dat de bedrijven bovenop de quick wins zo’n zes procent aan kilometers per jaar kunnen besparen. Door ladingen al vroeg in de keten te sorteren en te clusteren op basis van hun bestemming kan de doorlooptijd flink worden verkort en het gemiddelde vrachtvolume in het crossdock worden gereduceerd, stelt hij. Gescheiden organisatiestructuur van distributieketens is de oorzaak dat ketensamenwerking nog onvoldoende is.
Over 5 jaar Dan hoop ik binnen het thema duurzame logistiek nog steeds op het raakvlak van wetenschappelijk onderzoek en de industrie te werken.
OUR BUSINESS IS TO STORE YOUR BUSINESS www.stow.nl
Onze magazijnoplossingen Palletstellingen Inrijstellingen Mobiele stellingen Doorrolstellingen Hoogbouwstellingen
Stow Atlas Pallet Shuttle Legbordstellingen Stow Silo Grootvakstellingen Carton live storage
Meer info: Hoogbouw-legbordstellingen Miniload single & multi-store Draagarmstellingen Mezza-Stow systeemvloeren Stow Inspectie & Klantenservice
Stow Nederland bv Minervum 7208b 4817 ZJ Breda, Nederland Tel +31 76 57 98 181 info.stow.nl@stow-group.com
VAKBEURS
‘s -Hertogenbosch Brabanthallen 22 & 23 april 2015 Innovations in industrial motion control and drive technologies Ook voor de logistieke sector
vakbeurs MOCON @MOCONNL / #mocon2015
www.easyfairs.com/mocon-nl
Komt u ook?
PRODUCTNIEUWS
360 GRADEN BEELDEN TERUGKIJKEN OP DIGITALE RECORDER GrootJebbink, specialist op het gebied van veiligheids- en controlesystemen voor bedrijfsvoertuigen, grijpt de komende Transport Compleet beurs in Hardenberg aan om een digitale recorder te presenteren waarmee de beelden van het vorig jaar geïntroduceerde camerasysteem 360° OmniVue zijn terug te kijken. Met de DR-400 is het mogelijk om op een later tijdstip allerlei gegevens over de gereden route van een vrachtwagen terug te zien. Naast de beelden registreert de recorder ook de gereden snelheid, de
route en de bewegingen van het voertuig. Met name bij een verkeersongeval komen deze gegevens goed van pas. Zo is eenvoudig vast te stellen wat de toedracht van het ongeluk is en kunnen vervelende en langdurige verzekeringskwesties voorkomen worden. De DR-400 kan, in combinatie met 360° OmniVue, tot 240 uur aan beeldmateriaal en gegevens opnemen op de uitneembare harde schijf van 500 GB. Het systeem wordt geleverd met, zo meldt GrootJebbink, eenvoudig te gebruiken soft-
LOGISTIEK MAART 2015 |
64
ware. Op een overzichtelijke manier zijn alle gegevens die de DR-400 heeft opgenomen zichtbaar. Dit zijn de opgenomen beelden van de vier camera's van het OmniVue-systeem, een kaart van Google Maps met de gereden route, de snelheid en de door de shocksensor geregistreerde bewegingen van het voertuig. Hierdoor is snel een goed overzicht te krijgen van de situatie. De DR-400 kan bij truckdealers samen met 360° OmniVue worden ingebouwd. Het is daarnaast mogelijk om de recorder in een afsluitbaar kastje te laten monteren. Hierdoor is het onmogelijk om ongemerkt de harde schijf uit de behuizing te halen en de opgenomen gegevens te verwijderen of te manipuleren. Het systeem wordt hiermee dus ongevoelig voor fraude. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met hun dealer voor verkoopprijzen en montagemogelijkheden van 360° OmniVue en DR-400. Info: GrootJebbink, Ermelo www.grootjebbink.eu
ROBUUSTE PRINTERS VOOR RFID-ETIKETTEN Sato, een van de grootste fabrikanten van barcodeprinters, etikettering en EPC-/ RFID-oplossingen, heeft samen met haar partners ID.SYS en Eikona onlangs een nieuwe Auto-ID tracking en tracingoplossing gelanceerd voor de logistieke sector. De nieuwe S-serie (foto) is RFID-ready en stelt bedrijven in staat om etiketteringsuitdagingen op te lossen in de productieketen. De printer is volgens Sato robuust en gemakkelijk te onderhouden,
zorgt voor goede prestaties, is gebruiksvriendelijk en geschikt voor allerlei printtoepassingen in de productie, opslag en transport, en in de logistiek. Naast deze RFID-oplossing heeft het bedrijf onlangs ook een nieuwe vier inch-printer geïntroduceerd. Deze CL4NX kan omgaan met een breed scala aan media en beschikt over een brede printkopopening. Info: Sato Benelux, Harmelen www.satoeurope.com/nl
CONTACTLOOS ETIKETTEN PLAKKEN
Tehabo Techniek uit Apeldoorn bouwt al veertig jaar in eigen fabriek etiketteer- en afvulapparatuur. De BRU 2500 etiketteerunit behoort tot de standaard etiketteermachines die ook vaak gebruikt worden voor speciale toepassingen. Naast een gamma aan pneumatische applicatoren voor etiketteren aan voor-, zij-, achter- en bovenkant is er nu ook een applicator die contactloos etiketten kan aanbrengen dankzij een blaaskop. Die zorgt ervoor dat het etiket in stilstand of in beweging op het product kan worden geblazen. Het etiket hangt klaar op de speciale vacuümkop en kleine hoogteverschillen of vormverschillen hebben zo minder invloed. De vacuümkop kan klantspecifiek geproduceerd worden. Info: Tehabo Techniek, Apeldoorn www.tehabo.nl
LOGISTIEK VASTGOED / NIEUWBOUW PRAKTIJK door Bas Dijkhuizen
GROOTSTE LOGISTIEKE CAMPUS VAN CANON STAAT OP DE MAASVLAKTE Canon Europe heeft in februari zijn nieuwe zogeheten Europese Distribution Campus (EDC) voor West-Europa in Rotterdam officieel geopend. Het pand, dat oktober vorig jaar werd opgeleverd, grenst aan het bestaande pand van Canon. Het nieuwe EDC op de Maasvlakte bestaat uit twee gebouwen: een nieuw state-of-theart magazijn van bijna 70.000 vierkante meter met 69 loading docks en aangrenzend het eerder genoemde bestaande magazijn van Canon. De complete campus is Canon’s grootste distributiecentrum ter wereld, met in totaal 114.000 vierkante meter aan opslagruimte.
ties van Canon die eerder waren ondergebracht in de magazijnen in Amstelveen en Schiphol-Rijk. De campus zal fungeren als een belangrijke regionale hub en een grote rol spelen in de logistieke activiteiten van het concern. De campus op de Maasvlakte verwerkt ongeveer de helft van de producten die naar klanten in de EMEA-regio worden verzonden. BREEAM very good Logistiek dienstverlener Nippon Express is verantwoordelijk voor
RABELINK HEEFT NIEUW HOOFDKANTOOR AAN A18 Logistiek dienstverlener Rabelink heeft onlangs een nieuw hoofdkantoor en crossdock geopend op het A18 Bedrijvenpark in Wehl niet ver van Doetinchem. De crossdockhal is 100 meter lang, 40 meter breed en 7 meter hoog. Het biedt plaats aan 46 docks over beide lengtezijden en een werkplaats. Naast dit perceel van 23.000 vierkante meter heeft
de logistiek dienstverlener uit Doetinchem ook een optie op een perceel van 15.000 vierkante meter. De logistiek dienstverlener heeft nog meer vestigingen; in Doetinchem, ‘s-Heerenberg en een warehouse in Cicarlau in Roemenië. Rabelink beschikt nu over een warehousecapaciteit van meer dan 46.000 vierkante meter en ruim 70.000 palletplaatsen.
de warehouse- en distributielogistiek van de Japanse producent van optica, printers en draagbare röntgenapparatuur. Nippon Express was ook verantwoordelijk voor de bouw van het nieuwe magazijn dat voldoet aan de strengste milieunormen in de vorm van een BREEAM duurzaamheidscertificaat met het predicaat ‘Very Good’. De nieuwe locatie is daarnaast uitgerust met de modernste technologieën en systemen, waaronder printers en software-
oplossingen, uiteraard afkomstig van Canon zelf. De beveiliging van het gebouw bestaat uit netwerkcamera’s en -software voor netwerkvideobewaking van Milestone Systems. Dit Deense bedrijf maakt sinds kort ook deel uit van de Canon-vestigingen in de EMEA-regio. Borghese Logistics dat het pand ontwikkelde heeft het distributiecentrum overigens kort na de ingebruikname voor 38 miljoen euro verkocht aan vastgoedinvesteerder WP Carey.
E-TAILERS INVESTEREN MILJARDEN IN DC’S In 2014 werd in de EU door e-tailers voor bijna 20 miljard euro geïnvesteerd in nieuwe opslag- en distributiecentra. Een groei van 34 procent ten opzichte van 2013, zo blijkt uit een inventarisatie van de Financial Times (FT). De zakenkrant schrijft dat extra opslagcapaciteit in de meeste EU-landen dringend nodig blijft door de onstuimige groei van de
e-commerce sector. De 19,8 miljard euro die geïnvesteerd werd, is volgens het FT het hoogste bedrag in de afgelopen zeven jaar. In het Verenigd Koninkrijk werd met 7,9 miljard euro het meeste geïnvesteerd. In Ierland, Finland en Spanje werd relatief gezien het meest gestoken in de bouw van nieuwe opslagfaciliteiten en distributiecentra.
LOGISTIEK 21 2015 |
Venlo De Japanse elektronicagigant heeft vooraf een uitgebreide strategische analyse gedaan van zijn EMEA-supply chain netwerk. Daarbij werd ook meegewogen dat het concern steeds meer via het water in plaats van door de lucht wil vervoeren. Daardoor viel de keuze op Rotterdam als meest geschikte locatie. Ook Venlo was naar verluidt in de race als vestigingslocatie voor de distributiecampus. Het nieuwe distributiecentrum consolideert en integreert de logistieke opera-
65
BRANCHEWIJZER HEFMASTEN
ARTIKELSTAMDATA: METEN EN WEGEN
LOGISTORE WAREHOUSE MASTERMINDS
Postbus 12 5328 ZG Rossum Tel.: 0418 - 663948 contact@logistore.nl www.logistore.nl
MAST BANDENGROOTHANDEL Kanaalweg 21 2903 LR Capelle aan de IJssel Tel.: 010-2847999 Fax: 010-4507859 www.cargomaster.nl
BATTERIJEN / ACCU’S
HYDRONI KA BV
Postbus 417 5700 ak Helmond Tel.: 0492 - 472700 Fax: 0492 - 382844 info@hydronika.nl
HEFTRUCK-KEURINGEN
Direct contact? Kijk op onze website voor uw contactpersonen.
Exclusief dealer Benelux van MultiScan: dé oplossing voor het automatisch meten en wegen van uw artikelen AUTOMATISCHE TRANSPORTEN OPSLAGSYSTEMEN EN SYSTEM INTEGRATIE
BEUMER GROUP BENELUX Celsiusstraat 51 6716 BZ Ede The Netherlands Tel: +31 318 648 790 Fax: +31 318 648 797 info@beumergroup.nl www.beumer.com
DAMCO METAALWERKEN
3e Industriestraat 5 3133 EJ Vlaardingen T. 010 43 45 188 F. 010 43 57 971 info@damco/metaal.nl www.acculaad.nl www.flexibele-deuren.nl www.damco-metaal.nl BEDIENINGSTRAINING MOBIEL INTERN TRANSPORTMATERIEEL
BMWT-KEUR
Vlietweg 17U 2266 KA Leidschendam Tel.: 070-3010103 Fax: 070-3176058 Email: secr@bmwt.nl www.bmwt.nl
HEFTRUCKVORKEN
LTA
BMWT-TRAIN
Vlietweg 17U 2266 KA Leidschendam Tel.: 070-3010103 Fax: 070-3176058 Email: secr@bmwt.nl www.bmwt.nl
BEVEILIGING STÖCKLIN BV Boxmeerseweg 2E 5835 AC BEUGEN Tel: 0485.361200 Fax: 0485.361023 info@stoecklin.nl www.stoecklin.com
BANDEN
SECURITAS
De Grote Elst 70 5246 JR Rosmalen Tel.: 073-6401600 Fax: 073-6401601 www.securitas.nl
ENTRESOLVLOEREN
LIFTTRUCK
AT TA C H M E N T S
Speldenmakerstraat 10b 5232 BG ’s-Hertogenbosch Tel : 073 - 640 00 52 Fax : 073 - 640 00 54 info@ltabenelux.com www.ltabenelux.com
KEURINGEN VAN MACHINES EN APPARATEN
COM-KEUR Postbus 2600 3430 GA Nieuwegein 030-6053344 info@com-keur.nl www.com-keur.nl
KUNSTSTOF OPSLAG- EN TRANSPORTBAKKEN PALLETS EN PALLETBOXEN
SOLIDEAL NEDERLAND B.V.
(v/h Save Industriebanden B.V.) Veldwade 10 3439 LE NIEUWEGEIN T 030 / 2 80 20 40 F 030 / 2 80 25 80 E ask@solideal.nl Hèt merk banden en wielen voor forklifts en ander intern transport.
BLOKVOORT LED SHOP Jekerstraat 35 4105 ZD Culemborg Telefoon: 0345-778943 Mobiel: 06-23468879 Info@sterkinled.nl www.sterkinMKBled.nl Montage, lease, servicecontract Voor kantoor en magazijn
LOGISTIEK ADVIES-, ONTWERP- EN REALISATIEBUREAUS
LIFT TRUCK ATTACHMENTS B.V.
FROG AGV SYSTEMS BV Tractieweg 190 3534 AP Utrecht Tel.: 030-2440550 Fax:030-2440700 info@frog.nl, www.frog.nl
LED VERLICHTING KANTOOR EN MAGAZIJN
MULTI PROFIEL BV
Magazijn- en Archiefinrichting Korenmaat 7 9405 TL Assen T 0031 592 371177 F 0031 592 371172 info@multiprofiel.nl www.multiprofiel.nl de Entresolvloer specialist van Nederland
BITO SYSTEMS NV
Niasstraat 1, 3531 WR Utrecht Tel.: 030 - 7113090 Fax: 030 - 7113091 www.bitosystems.com info@bitosystems.com
LOGISTORE WAREHOUSE MASTERMINDS
Postbus 12, 5328 ZG Rossum Tel.: 0418 - 663948 Fax: 0418 - 662677 contact@logistore.nl, www.logistore.nl Direct contact? Kijk op onze website voor uw contactpersonen.
LOGISTORE helpt klanten om de logistieke prestaties te verbeteren en kosten te verlagen
EAB STORAGE SYSTEMS NEDERLAND BV
Postbus 323 2740 AH Waddinxveen Tel.: 0182 - 640423 Fax: 0182 - 640414 ferry.schoenmakers@eab.info www.eab.info
HAMAG MAGAZIJNINRICHTING B.V. Postbus 520 3140 AM Maassluis Govert van Wijnkade 43 3144 EG Maassluis Tel: 010-5927639 Fax: 010-5929122 info@hamag.nl www.hamag.nl Hamag, totaalinrichters voor magazijn en archief.
MULTI PROFIEL BV Magazijn- en Archiefinrichting Korenmaat 7 9405 TL Assen T 0031 592 371177 F 0031 592 371172 info@multiprofiel.nl www.multiprofiel.nl
VAN LOOY GROUP NV
Noordersingel 19 B 2140 Antwerpen België, +32 3 235 35 08 Van Looy Group BV Lemelerberg 29 2402 ZN Alphen aan de Rijn Nederland, +31 172 42 38 20 Logistiek studiebureau advies van concept tot realisatie
NEDCON MAGAZIJNINRICHTING BV Nijverheidsweg 26 7005 BJ Doetinchem Tel: 0314-334455 Fax 0314-379444 info@nedcon.com www.nedcon.com
MAGAZIJNINRICHTING
POLYPAL NETHERLANDS BV
BITO SYSTEMS NV
Niasstraat 1, 3531 WR Utrecht Tel.: 030 - 7113090 Fax: 030 - 7113091 www.bitosystems.com info@bitosystems.com
Dé magazijninrichter.
CONSTRUCTOR DEXION HOLLAND BV
Nijverheidsweg 23 h 3641 RP MIJDRECHT Tel.: +31 2 97 23 94 00 Fax: +31 2 97 23 94 11 E-mail: info@constructor.nl www.constructor.nl
Boschstraat 107a (industrieterrein Reubenberg) 6071 PX Swalmen tel: +31 900 7659725 fax: + 31 88 7659725 info@polypal.nl www.polypal.nl
SA STORAX BENELUX NV Au Fonds Race 17 B-4300 Waremme Tel.: 0032-19338686 Fax: 0032-19338680 E-mail info@storax-ramada.com
www.storax-ramada.com
BRANCHEWIJZER VLOEREN/RENOVATIE
STOW NEDERLAND BV Minervum 7208B 4817 ZJ Breda Tel.: 076 - 5798181 Fax: 076 - 5798180 www.stow.nl info.nl@stow-group.com
PALLETCENTRALE BV BMWT-KEUR
Vlietweg 17U 2266 KA Leidschendam Tel.: 070-3010103 Fax: 070-3176058 Email: secr@bmwt.nl www.bmwt.nl
Postbus 6090 4780 LX Moerdijk Tel.: 0168-357000 Fax: 0168-357001 info@palletcentrale.nl www.palletcentrale.nl
PALLETSTELLINGEN
INDURFLOOR B.V.
Kaap Hoornstroom 4, 1271 EL Huizen, Tel.: 035-5257901 Fax.: 035-5263930 info@indurfloor.nl www.indurfloor.nl
VOORZETAPPARATUUR VOOR VORKHEFTRUCKS
LOGISTIEKE PROCESSEN IN MAGAZIJN/DC/PRODUCTIE TROAX BV
Postbus 256, 2160 AG Lisse Heereweg 331, 2161 BL Lisse tel.: 0252 370154 fax: 0252 370184 info@troax.nl www.troax.com
HOVUMA MAGAZIJNSTELLINGEN BV H. Hermansstraat 1 5953 NN Reuver Tel: 077-4741010 Fax: 077-4744050 www.hovuma.com
FERRETTO GROUP HOLLAND BV
BITO SYSTEMS NV LOGISTORE WAREHOUSE MASTERMINDS Postbus 12, 5328 ZG Rossum Tel.: 0418 - 663948 Fax: 0418 - 662677 contact@logistore.nl, www.logistore.nl
LOGISTORE ontwerpt de juiste processen voor uw (logistieke) operatie en ondersteunt u bij de implementatie.
PALLETKANTELAARS
MAGAZIJNKEURINGEN
HALO-INTRA BV
KVVM Tel: 036-5490468 Email: Info@kvvm.nl www.kvvm.nl Voor onafhankelijke niet merk gebonden geaccrediteerde magazijninspecties.
Godfried Bomanslaan 100 4207 PC Gorinchem Tel. 0183-699780 info@halointra.nl
Kisten- PalletMagazijnvlonders Akervoorderlaan 2 2161 DS Lisse Tel: 0252-211114 Fax: 0252-211115 bakker@kistenfabriek.nl info@kistenfabriek.nl
Postbus 40292 7504RG Enschede Tel.: 053-5742277 Fax: 053-5742299 info@bauer-nederland.nl www.bauer-suedlohn.com
DURWEN BENELUX B.V.
HAMAG MAGAZIJNINRICHTING B.V. Postbus 520 3140 AM Maassluis Govert van Wijnkade 43 3144 EG Maassluis Tel: 010-5927639 Fax: 010-5929122 info@hamag.nl www.hamag.nl Hamag Systeemvloeren, op maat met eigen productielijn.
TRACTIEBATTERIJENKEURINGEN
PALLETS M. BAKKER & ZONEN B.V.
BAUER NEDERLAND B.V.
SYSTEEMVLOEREN
Direct contact? Kijk op onze website voor uw contactpersonen.
Kerkenbos 10109 6546 BJ Nijmegen Tel. +31(0)24 7600 840 Email: info@ferrettogroup.nl Web: www.ferrettogroup.nl
MAAS HOLLAND REKKENKEUREN Postbus 140, NL-5750 AC Deurne Blasiusstraat 45b, NL-5754 AT Deurne T +31 493 399442 F +31 493 399229 mail@MaasHolland.nl www.MaasHolland.nl
Niasstraat 1 3531 WR Utrecht Tel.: 030 - 7113090 Fax: 030 - 7113091 www.bitosystems.com info@bitosystems.com
Speldenmakerstraat 10b 5232 BG ’s-Hertogenbosch Tel: 073 - 640 00 51 Fax: 073 - 640 00 54 info@durwenbenelux.com www.durwenbenelux.com
BOL ZONI AURAMO BV
Postbus 417 5700 AK Helmond Tel.: 0492 - 509777 Fax: 0492 - 382844 sales.benenlux@bolzoni auramo.com
WAREHOUSING
ALC WAREHOUSING B.V. BMWT-KEUR
Vlietweg 17U 2266 KA Leidschendam Tel.: 070-3010103 Fax: 070-3176058 Email: secr@bmwt.nl www.bmwt.nl
Postbus 700 2400 AS Alphen aan den Rijn Tel: 0172-418190, Fax 0172-236159 info@alc-warehousing.nl www.alc-warehousing.nl
VELDEMAN STRUCTURE SOLUTIONS
Industrieterrein Vostert 1220 3960 Bree België Tel +32 (0)89 47 31 31 Fax +32 (0)89 47 37 77 E-mail: info@veldemangroup.com Website : www.veldemangroup.com
) &5 ."(";*/& 7"/ -0(*45*&, /&%&3-"/%
PREVIEW In het komende nummer van Logistiek: t 5IFNB 8.4 TPGUXBSF – Terugblik op twintig jaar implementatiedrift – De markt, de trends, de meningen – Kom naar de WMS-dag op 21 april in Den Bosch t %BBSOBBTU BBOEBDIU WPPS – Begeleiding en re-integratie van personeel t 8JMU V [JDI BCPOOFSFO PQ -PHJTUJFL Ga naar: www.logistiek.nl/abonneren
t Verschijndatum: BQSJM t Sluitdatum: BQSJM
Wilt u adverteren in Logistiek? Ga naar www.adverterenbijreedbusiness.nl LOGISTIEK MAART 2015 |
$0-0'0/
68 Logistiek Magazine is een uitgave van Reed Business bv Hanzestraat 1, 7006 RH Doetinchem Postbus 4, 7000 BA Doetinchem Tel.: (0314) 34 99 11 Fax.: (0314) 34 24 08 www.reedbusiness.nl KvK-nummer: 33.293.475 BTW-nummer: NL003514614B01 .BOBHJOH EJSFDUPS B J Casper Niesink 1VCMJTIJOH EJSFDUPS Aart Freriks 3FEBDUJF redactie.logistiek@reedbusiness.nl Heres Stad (algemeen hoofdredacteur) Bas Dijkhuizen, Annemiek Jorritsma, Peter de Weerd &JOESFEBDUJF Imago Mediabuilders 7PSNHFWJOH Paulus Maessen, Lex Aalders "EWFSUFOUJFT Sales B2B Tel.: +31 314 34 95 95 E-mail: salesB2B@reedbusiness.nl www.adverterenbijreedbusiness.nl .BSLFUJOH Marketing Director: Erwin van Luit Marketing: Linda van der Wel
,MBOUFOTFSWJDF Telefoon: 0314-358358 (werkdagen van 08.30 – 17.00 uur) Fax: 0314-349048 Adres: Postbus 808, 7000 AV Doetinchem E-mail: klantenservice@reedbusiness.nl Website: www.rb-klantenservice.nl "CPOOFNFOUFO Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. Opgave via www.logistiek. nl/-abonneren of telefonisch bij onze Klantenservice. Abonnementen lopen automatisch door, tenzij uiterlijk 30 dagen voor de vervaldatum bij onze Klantenservice wordt opgezegd. Dit kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Ook voor informatie over uw lopende abonnement kunt u contact opnemen met onze Klantenservice. 1SJK[FO Jaarabonnement Nederland ₏ 322,40 (excl. 6% btw) bij automatische incasso of elektronische facturatie. Kijk voor voordelige introductietarieven op www.logistiek. nl/abonnementen. Bij betaling via acceptgirokaart wordt ₏ 2,50 acceptgirokosten in rekening gebracht. Jaarabonnement buitenland op aanvraag. %SVL Senefelder Misset B.V., Doetinchem ISSN: 0922-8675 $PQZSJHIU Het is niet toegestaan om, zonder voorafgaande toestemming van Logistiek,
door Logistiek gepubliceerde artikelen, onderzoeken of gedeelten daarvan over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen. -FWFSJOHTWPPSXBBSEFO Op alle aanbiedingen, offertes en overeenkomsten van Reed Business bv zijn van toepassing de algemene voorwaarden die zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel in Amsterdam, Handelsregister Amsterdam nr. 33.293.475. De algemene voorwaarden zijn in te zien op www.reedbusiness.nl/contact/voorwaarden, waar u deze kunt printen en opslaan. %JTDMBJNFS Alle (redactionele) informatie, waaronder begrepen adviezen, ideeĂŤn en meningen, is op zorgvuldige wijze en naar beste weten samengesteld. De inhoud en inkleding van advertenties is bepaald door of namens adverteerders en wordt door Reed Business, de uitgever van Logistiek, of door de redactie niet beoordeeld op de juistheid, volledigheid en rechtmatigheid daarvan. Reed Business en auteurs zijn niet aansprakelijk voor schade in verband met gebruik van (redactionele) informatie en de inhoud en vormgeving van advertenties. 1SJWBDZ Reed Business, waarvan Logistiek onderdeel is, legt uw klantgegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements) overeenkomst, of wanneer u in het kader van dienstverlening contact heeft met
Reed Business bv. De gegevens worden tevens gebruikt om u te informeren over producten en diensten van Reed Business bv en zorgvuldig geselecteerde derden. De adresgegevens kunnen daarnaast aan zorgvuldig geselecteerde derden ter beschikking worden gesteld voor het verstrekken van informatie of aanbiedingen. Ook als u dat niet expliciet heeft aangegeven kunt u per e-mail over gelijksoortige producten en diensten van Reed Business bv worden geĂŻnformeerd, tenzij u daartegen bezwaar maakt. Als u geen prijs stelt op informatie of aanbiedingen per mail of per post, dan kunt u dit doorgeven aan Reed Business bv, t.a.v. Adresregistratie, Postbus 808, 7000 AV Doetinchem, of aangeven bij adresregistratie@reedbusiness.nl. Voor meer informatie verwijzen wij u naar het Privacy statement op www. reedbusiness.nl/privacy.
XXX MPHJTUJFL OM LMBOUFOTFSWJDF
De specialist in intelligente AGV totaal oplossingen
De toekomst
is hier...
Tijden veranderen. AGV Europe heeft ruim 30 jaar ervaring en biedt passende geautomatiseerde oplossingen voor ieder logistiek proces. In bestaande of nieuwe situaties een merkonafhankelijke intelligente AGV oplossing met als doel het verlagen van de total cost of process. Transparant, met garantie op het resultaat, zodat u kan sturen op uw KPI’s.
Fleminglaan 5, 2289 CP Rijswijk PO Box 1024, 2280 CA Rijswijk
Tel.: +31 70 413 60 99 Fax: +31 70 413 55 60
E-mail: info@agveurope.com Website: www.agveurope.com
LOUIS BARDOEL, OPERATIONAL DIRECTOR BIJ IDEALOGISTIC VERHOEVEN.
ALTIJD SNEL WEER ONDERWEG MET TVM. Louis Bardoel is Operational Director bij Idealogistic Verhoeven en al 15 jaar lid van TVM verzekeringen. “Voor de opdrachtgevers van Idealogistic Verhoeven is het belangrijk dat goederen efficiënt en snel worden vervoerd en op tijd op de plaats van bestemming komen. Ook als er onverhoopt schade onderweg is. TVM is als coöperatie betrokken bij de ondernemers en werknemers. Dat merk je op díe momenten dat er complicaties zijn. Er moet dan direct naar een oplossing worden gezocht om de schade snel af te handelen. Dan is TVM er voor je. Zodat wij uiteindelijk onze opdrachtgevers zo goed mogelijk van dienst kunnen zijn.” Aldus Louis Bardoel.
MET TVM ACHTER JE STA JE STERKER.