am:magazine, 2015, editie special pensioen by VMN Media

am:

MAART 2015 JAARGANG 37

WWW.AMWEB.NL

SPECIAL PENSIOEN MAART 2015

SPECIAL PENSIOEN INSPIRATIE EN ACHTERGRONDEN VOOR DE VERZEKERINGSPROFESSIONAL

‘MET NAME BIJ GROTERE WERKGEVERS ZAL ADVISEUR ALTIJD EEN ROL BLIJVEN SPELEN’ BIANCA TETTEROO (ACHMEA):

RUDY VAN LEEUWEN: ‘DOOR ALLE PROFESSIONALISERINGSSLAGEN IS HET VAK ER LEUKER OP GEWORDEN.’ KPMG: ‘HET ENTHOUSIASME VOOR HET APF GROEIT BIJ PENSIOENFONDSEN.’ ARTHUR VAN DER WAL: ‘HET INDIVIDU VRAAGT EEN ANDERE MANIER VAN ADVISERING.’ MICHEL VERHEIJ: ‘IK ZOU NU GEWOON GELD WEGZETTEN BIJ DE BANK.’ ANNE-MARIE GOOSSENS: ‘WAAROM EERST DE LAT HEEL HOOG LEGGEN EN NU DE DREMPEL WEER HEEL LAAG?’ PHILIP VAN ANRAAD: ‘WIJ MERKEN DAT ONS TARIEF NAUWELIJKS ONDERWERP VAN DISCUSSIE IS.’ THEO GOMMER: ‘ZZP-ERS GAAN ECHT NIET ALLEMAAL SPAREN VOOR HUN OUDE DAG.’ RITA VAN EWIJK: ‘IK HEB HET GEVOEL DAT DIVERSITEIT HIER ENORM WORDT GEWAARDEERD.’

Bepaal nu de juiste koers, ook voor de periode na 1 januari 2015

Beperk een terugval in de pensioenopbouw met het WĞŶƐŝŽĞŶ ŽŶƟ ŶƵ WůĂŶ ǀŽŽƌ ŝŶŬŽŵĞŶƐ ďŽǀĞŶ ĚĞ ϭϬϬ͘ϬϬϬ ĞƵƌŽ Vanaf 1 januari 2015 is de pensioenopbouw voor inkomens boven de 100.000 euro in zwaar weer terecht gekomen. Voor wie een terugval in de pensioenopbouw wil beperken ŝŶƚƌŽĚƵĐĞƌĞŶ ǁŝũ ŚĞƚ WĞŶƐŝŽĞŶ ŽŶƟ ŶƵ WůĂŶ͘ ŝƚ ƉůĂŶ ŝƐ ĞĞŶ ŶĞƩ ŽͲŽƉůŽƐƐŝŶŐ Žŵ ĚĞ ŐĞŵĂĂŬƚĞ pensioenafspraken ook na 1 januari 2015 zo veel mogelijk te behouden. Hiermee biedt u de werkgever een mogelijkheid om de arbeidsvoorwaarden in stand te houden. Wilt u meer ŝŶĨŽƌŵĂƟ Ğ ŽǀĞƌ ŽŶǌĞ ŶĞƩ ŽͲŽƉůŽƐƐŝŶŐ͍ <ŝũŬ ŽƉ ǁǁǁ͘ĚĞůƚĂůůŽǇĚ͘ŶůͬƉĞŶƐŝŽĞŶĐŽŶƟ ŶƵƉůĂŶ voor ĚĞ ŵŽŐĞůŝũŬŚĞĚĞŶ ǀŽŽƌ Ƶǁ ƌĞůĂƟ ĞƐ͘

special

DC-OPA De eerste generatie DC-deelnemers gaat met pensioen. En mag een uitkering aankopen in een tijd waarin de rente onmogelijk laag is. Bij NationaleNederlanden horen ze heel direct de teleurstelling van die mensen, vertelt pensioendirecteur Arthur van der Wal in deze special. En nee, daar is niets aan te doen. Zonder wetgeving staan verzekeraars met hun rug tegen de muur. Die broodnodige wetgeving wordt wel voorbereid door de ambtenaren van Jetta Klijnsma, maar eerder dan 1 januari 2016 is de klus niet geklaard. Pas dan kunnen DC-deelnemers met een deel van hun kapitaal doorbeleggen in de uitkeringsfase zodat ze minder afhankelijk zijn van de rentestand op het moment van pensionering. Het Verbond van Verzekeraars vroeg recent nog aandacht voor dit probleem en wil dat verzekeraars en/of adviseurs de mogelijkheid krijgen om vooruitlopend op de wetgeving al maatwerkoplossingen te zoeken. “Hierbij zou kunnen worden gekeken naar uitstel van de pensioeningangsdatum”, aldus het Verbond. En: “Deelnemers die dit jaar een uitkering willen aankopen doen er sowieso goed aan om zich tijdig en grondig te oriënteren op het beste aanbod in de markt.” Ik vraag me af hoe deze deelnemers de geschiedenis in gaan. Worden zij de DES-dochters van de pensioenwereld? De eerstegeneratie-DC-slachtoffers? Die straks niet leuk mee kunnen doen met de rest van de gepensioneerden. Dat iedereen in het bejaardenhuis op zaterdag een visje koopt, en dat jij tevergeefs in je portemonneetje grabbelt. Of dat iedereen z’n kleinkinderen fêteert, behalve jij, en dat je kleinzoon dan zegt: ach ja, ik heb een DC-2015opa. Het goede nieuws: deelnemers die dit scenario boven het hoofd hangt, hebben advies nodig. Om in ieder geval het beste aanbod in de markt te krijgen. En de behoefte van het individu aan advies zal alleen maar stijgen als de keuzevrijheid toeneemt. Ook in deze special wordt het weer gezegd: pensioenkantoren die van oudsher op de werkgever gericht waren zullen de draai naar het individu moeten maken. Adviseur Philip van Anraad noemt de conversie van collectief pensioen naar financiële planning nog niet zo groot. Zijn collega Anne-Marie Goossens ziet de pensioenovereenkomst met de werkgever juist als de poort naar individueel advies aan werknemers. Open die poort! Niemand wil armoedzaaiers als opa en oma. Q Jannie Benedictus Redacteur am:

13 MAART 2015

special ‘WE MOETEN EEN NIEUWE BALANS VINDEN’ Powervrouw Bianca Tetteroo staat aan het roer van het pensioenbedrijf van Achmea. De verzekeraar maakt een stevige transformatie door terwijl ondertussen gedeald moet worden met een pensioenwerkelijkheid die compleet verandert. Tetteroo kan het haar moeder nog steeds uitleggen.

PENSIOENADVIES NIEUWE STIJL IS VOORAL COMMUNICEREN

: 10 DE LIJFRENTE IS DOOD, LEVE DE LIJFRENTE?

: 18

Pensioenadviseurs kregen de afgelopen jaren het nodige te

verstouwen. Nu het stof is neergedaald is het tijd om vooruit te kijken. Hoe belangrijk is communicatie geworden? Wanneer

komt de adviesfactuur ter tafel en bereik je de individuele deelnemer? Een gesprek met drie bevlogen adviseurs

Het legioen zzp’ers telt inmiddels meer dan 800.000 en zwelt met de dag aan. Het pensioenprobleem voor deze groep nieuwe ondernemers groeit navenant want velen hebben niets geregeld voor hun oude dag. Toch zijn er ook voor zzp’ers een aantal oplossingen voorhanden om iets aan pensioen te doen. Bovendien zagen recent drie nieuwe producten het levenslicht.

ER IS NIET ZOIETS ALS EEN ONE SIZE FITS ALL ADVIESMARKT

: 24

In de huidige pensioenmarkt wordt de rolverdeling tussen uitvoerder en adviseur duidelijker. Nationale-Nederlanden focust zich daarbij als verzekeraar op productontwikkeling, uitvoering en pensioencommunicatie, vertelt Arthur van der Wal. Hij is sinds medio vorig jaar directeur van het pensioenbedrijf van NN. Adviseurs zouden wat hem betreft een breed aanbod aan advies beschikbaar kunnen stellen aan de markt.

SPECIAL PENSIOEN

COLOFON am:

Inspiratie en achtergronden voor de verzekeringsprofessional Hoofdredactie Theo van Vugt

PENSIOENSTRIJD

: 36

Redactie/medewerkers Robert Paling (eindredactie) Jannie Benedictus, Rosali de Hart, Rob van de Laar, Manon Vonk. Redactieadres Binnensingel 3, 7411 PL Deventer T 088 - 5840 860 Website: amweb.nl E redactie@amweb.nl Twitter: amweb_nl Uitgeverij B+B Vakmedianet Uitgever Ruud Bakker Marketing Meta van Uden Vormgeving colorscan, www.colorscan.nl Druk Senefelder Misset, Doetinchem

AFM: ‘ADVISEURS ZIJN KLAAR VOOR DE TOEKOMST’ Rudy van Leeuwen en Anneke van Es zijn namens de AFM sprekers op het congres am: pensioenstrijd op 17 maart in Inn Style in Maarssen. Werkgever, adviseur, verzekeraar en toezichthouder: ze zijn er allemaal. Om te praten over het veranderende werkveld. De markt is uitgedund. Tegelijk ligt er meer werk dan ooit voor pensioenprofessionals. Hoe nu verder?

VAKKENNIS: DE CIVIELRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE PENSIOENADVISEUR Civielrechtelijke aansprakelijkheid ligt voor de pensioenadviseur op de loer. Het is dus goed om na te gaan hoe de rechter die zorgplicht invult.

: 14

APF: KANTELPUNT VOOR VERZEKERAARS IN DE PENSIOENMARKT Verzekeraars kunnen door het oprichten van een APF profiteren van het feit dat sommige pensioenfondsen afhaken. Een gedegen analyse van de businesscase is wel noodzakelijk.

: 28

WEG MET DE MONOCULTUUR Volgens Merel van Vroonhoven van de AFM is de pensioensector een monocultuur van middelbare autochtone mannen. Wie wat verder speurt, ziet een diverser beeld.

: 32

COLUMN THEO GOMMER

: 42

Adverteren Emilie Kars T 088 - 5840 861 E emiliekars@vakmedianet.nl Gerdien Ruitenbeek T 088 - 5840 868 E gerdienruitenbeek@vakmedianet.nl Toos Schurink (backoffice) T 088 - 5840 858 E toosschurink@vakmedianet.nl Abonnementen Jaarabonnement: € 155. Verschijnt 10 x per jaar plus 4 specials. Losse exemplaren: € 17,50 Klantenservice T 088 - 5840 890 E contactcenter@vakmedianet.nl Auteursrecht Alle rechten in deze uitgave zijn voorbehouden aan Vakmedianet. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van art. 16h t/m 16m Auteurswet jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB). Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan. ISSN 0167-3882 Vakmedianet legt gegevens van abonnees vast voor uitvoering van de (abonnements-)overeenkomst. De gegevens kunnen door Vakmedianet worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact opnemen met Vakmedianet.

13 MAART 2015

‘WE MOETEN EEN NIEUWE BALANS VINDEN’

special DOOR ROBERT PALING : COR SALVERIUS

Achmea heeft de laatste tijd als (pensioen) verzekeraar het nodige omhanden. Niet alleen zette het bedrijf zelf een forse reorganisatie in, de medewerkers op pensioengebied moesten flink aan de bak om alle nieuwe wetten en regels te verwerken. Volgens Bianca Tetteroo, voorzitter van de divisie Pensioen & Leven, is verdere vernieuwing in de pensioensector onontkoombaar. Bij je vermelding als nummer 3 in de Top 50 Powervrouwen in de verzekeringsbranche staat dat veranderen, reorganiseren en enthousiasmeren de rode draad is in je loopbaan. Hoe vertaalt zich dat op de werkvloer?

houdbaarheid van de doorsneepremie was toen nog een heel beladen onderwerp. Wat dat betreft zijn de zaken nu in ieder geval bespreekbaar, al vind ik wel dat we in de uitvoering met te veel kleine wijzigingen achter elkaar moeten dealen. Wij hebben dit pragmatisch aangepakt en hebben deze wijzigingen drie jaar geleden aangegrepen om bij onze premieovereenkomsten via een commerciële migratie ineens de stap naar ons doelproduct en doelsysteem te maken. Bij de uitkeringsovereenkomsten hebben we dat met een technische conversie gedaan. Dat heeft tot een enorme complexiteitsreductie gezorgd, waardoor we klaar zijn voor toekomstige ontwikkelingen.” Een van die ontwikkelingen is de komst van een Algemeen Pensioenfonds. Waarom is de sector daar zo voor?

“Ik heb een enorme gedrevenheid om dingen te doen. Die passie en energie laat ik graag zien, maar wel vanuit de inhoud. Mijn persoonlijke drijfveer daarbij is om het goed te willen doen voor de organisatie en onze klanten. Die resultaatgerichtheid zit ook in de aard van het beestje.” Wat zijn de voornaamste uitdagingen voor

Bianca Tetteroo (45) is

iemand die in de pensioensector werkt, in het

voorzitter van de divisie

bijzonder bij Achmea?

Pensioen & Leven bij

“Bij het uitstippelen van een koers moet je vasthoudend zijn. Je hebt een lange adem nodig. Er zijn de afgelopen jaren veel wetswijzigingen op pensioengebied geweest. Het is zaak om de samenhang daarvan te bewaken, ook omdat het heel veel vergt van de mensen in onze organisatie. Het is dan voor medewerkers wel heel moeilijk om die stip aan de horizon te blijven zien.”

Achmea. Naar haar studie Accountancy aan Nyenrode begon ze haar loopbaan bij Paardekooper & Hoffman, het huidige Mazars. In 1996 maakte ze de overstap naar

“Veel met name kleinere ondernemingspensioenfondsen hebben het lastig. De uitvoeringskosten zijn enorm omhoog gegaan door onder andere de eisen die gesteld worden aan de governance. Het is evident dat dit gaat leiden tot een consolidatieslag in de markt. De inrichting van een Algemeen Pensioenfonds is daar een goede oplossing voor. Het is ook goed voor de deelnemers. Als ik kijk naar onze eigen verzekerden, zitten daar ook nog veel deelnemers bij met een traditionele middelloonregeling. Deze deelnemers hebben harde nominale rechten, maar indexatieperspectief is er door de lage rente nauwelijks meer. Tel daarbij op dat wij als verzekeraar onze premies heel veilig moeten beleggen, ook met het oog op Solvency II, en je mist het opwaartse potentieel voor een belangrijk deel.”

het voormalige Fortis waar ze zowel bij de bank- als de

Pensioenfondsen hebben op grond van hun

verzekeringstak diverse

Financieel Toetsingkader meer vrijheid in hun

Verloopt de aanpassing van het pensioenstelsel

rollen vervulde. In 2009

beleggingsstrategie. Is dat niet frustrerend

niet te stroperig als je er met de ogen van een

kwam ze terecht bij

voor een verzekeraar?

verzekeraar naar kijkt?

Achmea, eerst als CFO bij

“Als je kijkt waar het naartoe gaat, valt dat toch wel mee. Een jaar of vier geleden was de sector nog veel behoudender. Het aanroeren van de

pensioenbeheerder

Tetteroo haalt haar schouders op. “Het is inherent aan onze huidige positie als verzekeraars. We weten in elk geval dat het Algemeen Pensioenfonds er komt en ook verzekeraars kunnen

Syntrus en vanaf 2012 in haar huidige rol

13 MAART 2015

special

daarin producten inrichten. Wij ontwikkelen hier ook een propositie voor. Het APF past bij onze lange traditie als coöperatieve verzekeraar waarbij we ruimschoots ervaring hebben met belangenvertegenwoordiging. Het biedt daarnaast ook de mogelijkheid om maximaal transparant te zijn richting de deelnemers in het APF en ze te ondersteunen met goede informatie over hun financiële huishouding.” Waarom is dat laatste zo belangrijk?

“We gaan een nieuwe fase in waarbij de derde en de vierde pijler steeds belangrijker worden. De aftopping van de tweede pijler leidt ertoe dat die een kleinere rol zal gaan spelen bovenop de AOW. Het wordt daardoor belangrijker om de totale oudedagsvoorziening in beeld te krijgen, ook de eigen woning naast alle overige spaarpotten. We hebben daar als coöperatieve verzekeraar alles voor in huis. De uitdaging zit erin dat op een innovatieve manier onder de aandacht te brengen van klanten. We werken toe naar een geïntegreerde portal, die deelnemers ook via een app kunnen raadplegen. Dit hoeft niet dagelijks maar wel op belangrijke momenten in het leven: de life-events.” Gaan jullie nadrukkelijker met Centraal Beheer de pensioenklant benaderen? “Ja, Centraal Beheer is voor veel deelnemers en werkgevers een vertrouwd merk, ook voor financiële vraagstukken. Zo zijn wij onder andere bezig met het ontwikkelen van een executiononlyvariant, waarbij mensen via de website met de juiste tooling een pensioenverzekering kunnen afsluiten. Uiteraard met kennistoets, zodat de klant kan beoordelen of hij niet beter advies kan vragen. Vooral voor kleinere werkgevers met kennis van zaken kan execution only een uitkomst zijn. Met name bij grotere werkgevers de adviseur altijd een rol zal blijven spelen.”

de. Binnen bedrijven lopen vaak verschillende afspraken en overgangsmaatregelen tegelijk.” Met Avéro hebben jullie nu nog een intermediairlabel. Blijft dat zo?

‘Met name bij grotere werkgevers zal de adviseur altijd een rol blijven spelen’

“Centraal Beheer en Avéro kunnen prima naast elkaar bestaan omdat Avéro zich hoofdzakelijk richt op de adviesmarkt. Overigens zien we wel steeds meer adviseurs die zelf vragen naar het product van Centraal Beheer. Hoe staat het in jouw beleving met het pensioenbewustzijn van de Nederlander?

“Het is een bekend psychologisch mechanisme dat mensen een abstract onderwerp als pensioen naar achteren schuiven, ten faveure van uitgaven waar ze nu direct wat aan hebben. Maak je het concreet en vertaal je het naar het hier en nu, door er bijvoorbeeld de vraag aan te koppelen of iemand zijn huis kan financieren, dan leeft het al meer. Daarnaast is de pensioenproblematiek natuurlijk een stuk urgenter geworden door alle fondsen die hebben moeten afstempelen en de groeiende groep zzp’ers die niets voor zijn oudedag geregeld heeft. Iedereen leefde altijd in het besef dat we in Nederland een goed pensioenstelsel hadden, maar wat goed was voor het verleden hoeft niet goed te zijn voor de toekomst. De gevolgen van de vergrijzing en het feit dat life time employment allang niet meer bestaat, werden tot voor kort niet geconcretiseerd.” Hoe benaderen jullie de zzp-doelgroep? “We zien hen ook als een deel van onze verantwoordelijkheid. Voorlopig is het nog zo dat er onder de meeste zzp’ers een minimale bereidheid bestaat om een echte pensioenvoorziening te treffen. Wij zeggen: begin nu gewoon eerst met sparen via een spaarrekening en regel tenminste een overlijdensrisicoverzekering voor je nabestaanden. Dan doe je in elk geval iets en heb je ook de mogelijkheid om het geld weer op te nemen en te gebruiken. Voor zzp’ers

Waarom?

die al wat verder zijn, kun je ook een aparte kring

“Pensioen is voor meeste werkgevers toch complexe materie en een belangrijke arbeidsvoorwaar-

met een belanghebbend orgaan inrichten binnen

SPECIAL PENSIOEN

een Algemeen Pensioenfonds.”

bekommeren we ons echt nog wel om onze medemens. Neem bijvoorbeeld de broodfondsen, ook een vorm van zelf geregelde solidariteit. Maar een goede balans tussen de belangen van alle pensioendeelnemers is wel belangrijk. Het is noodzakelijk om die balans opnieuw te vinden, bijvoorbeeld door het inrichten van nieuwe solidariteitskringen met inspraak door de deelnemers.” De kosten van pensioenregelingen liggen nu veel meer onder een vergrootglas. Wat hebben jullie op dat vlak bereikt?

“In lijn met de grote reorganisatie binnen Achmea zijn we ook met pensioenen zoveel mogelijk overgestapt naar één proces, één systeem en één locatie. De unit-linkedpensioenverzekeringen zitten in Apeldoorn, het rentedeel doen we vanuit Leeuwarden. Dat, in combinatie met de migratie naar twee doelsystemen, heeft gezorgd voor een enorme complexiteitsreductie. Minder producten en minder systemen leidt niet alleen tot minder mensen bij operations, maar zal uiteindelijk ook leiden tot minder staven. Daarnaast zorgen nieuwe bedieningsconcepten zoals execution only ook voor minder accountmanagers. Bovendien bundelen we voor het APF de kennis en schaalgrootte van de pensioenverzekeraar en Syntrus Achmea Pensioenbeheer.” Veel kosten zitten aan de beleggingskant. Hoe hou je daar grip op? Kun jij het je ouders allemaal uitleggen?

“Alleen mijn moeder leeft nog. Zij heeft een mooi pensioen bij het ABP. Ik kan haar best uitleggen waarom er de afgelopen jaren gekort is en wat er verder allemaal moet veranderen. Het probleem is echter dat ze er zelf geen invloed meer op heeft en ook geen middelen om een eventueel gat te vullen, ook al is dat in haar geval heel klein.” Wat is er nog over van het solidariteitsprincipe als het om pensioen gaat?

“Ik weet zeker dat die solidariteit er nog steeds is. Zolang het gaat om vrijwillig gekozen solidariteit

“Het is vanuit het perspectief van een vermogensbeheerder een no-brainer dat je de kosten zo laag mogelijk wilt houden. ‘Passief beleggen, tenzij’ is bij ons het uitgangspunt. Dat Morningstar aangeeft dat wij met ons eigen Nederlandse aandelenfonds een outperformance leveren stemt me trots. Dat Achmea een van de grootste institutionele vermogensbeheerders is van Nederland weet ook bijna niemand. Ik zou onze vaardigheid op het gebied van vermogensbeheer veel meer onder de aandacht willen brengen. Dat is immers een belangrijke component om bij pensioenen het verschil te maken.” Q

13 MAART 2015

special DOOR ROB VAN DE LAAR

PENSIOENADVIES NIEUWE STIJL IS VOORAL COMMUNICEREN De pensioenadviseur heeft de laatste paar jaar een flinke dosis veranderingen te verwerken gekregen. Drie specialisten geven hun visie op de impact die dat heeft gehad voor de adviespraktijk. Voor hen staat een ding als een paal boven water: goede communicatie is meer dan ooit essentieel voor een goed advies.

e pensioen is een zekerheid voor later, dachten vrijwel alle werknemers decennialang. De crisis en de daarmee gepaard gaande dekkingsgraadproblemen bij pensioenfondsen hebben samen met de vergrijzing voor een heel ander pensioenlandschap gezorgd. Onzekerheid en pessimisme voeren de boventoon. BLIJVEN PRATEN Werk aan de winkel dus voor de pensioenadviseur. Hoe gaat die om met de veranderingen die er de afgelopen vijf jaar zijn geweest in zijn vak? Vooral door veel in gesprek te gaan met relaties, zegt Philip van Anraad. “De trend is dat we steeds meer contact met de klant moeten zoeken en ook met de klant moeten blijven praten. Het nieuwe Witteveenkader heeft ervoor gezorgd dat nagenoeg alle pensioenregelingen aangepast moesten worden. We zien duidelijk dat de werkzaamheden verschuiven naar de voorkant van het proces. De tijd dat we vooral bezig waren met contracten sluiten en administratie voeren, ligt achter ons. Het draait om communicatie en dat is een blijvende verandering. Door alle wijzigingen hebben wij wel de relatie met het overgrote deel van de pensioenklanten verstevigd.”

SPECIAL PENSIOEN

GEEN OPEN FACTUREN Communicatie is ook bij Jan Zwiers het toverwoord. Zeker op het gebied van de beloning. “Ik voer altijd eerst een kennismakingsgesprek om te kijken wat precies de vraag is en hoe ik mijn dienstverlening daarop kan aanpassen. Als ik het traject goed kan inschatten, dan leg ik een vaste prijs neer. Ik werk niet met open facturen of langlopende contracten.” De belangrijkste toegevoegde waarde van de pensioenadviseur is communicatie, zegt Zwiers. “Dat geldt voor de adviesfase, maar ook voor de beheerfase. In de adviesfase leg ik uit wat de impact is van bepaalde keuzes. Werkgevers willen dat nu veel meer weten dan vroeger. Ze maken bewuster de afweging om bijvoorbeeld de overlijdensdekking te verbeteren.”

VIJF JAAR VERANDERINGEN Een greep uit de veranderingen waarmee het pensioenadvies de laatste vijf jaar te maken heeft gekregen: Ŧ 1 januari 2011: introductie PPI Ŧ 1 januari 2012: introductie module Wft Pensioen Ŧ 1 januari 2013: het provisieverbod Ŧ 1 januari 2014: het nieuwe vakbekwaamheidsstelsel Ŧ 1 januari 2015: het aangepaste kader-Witteveen

periode knetterdruk geweest met de wetswijzigingen. Dus je hebt je pensioenactualiteiten dan echt wel bijgehouden.” Anne-Marie Goossens vindt de introductie van het Wft-pensioendiploma een goede zaak. “Ik was zelf al gewend elke twee jaar examen te doen volgens de RPAeisen. De afgelopen jaren heb ik pensioenportefeuilles overgenomen van kantoren die ermee stopten. Het is heel triest wat je dan tegenkomt.” Maar volgens Goossens heeft de invoering van Wft Pensioen ook een keerzijde: “Pensioenadvies is eigenlijk laagdrempeliger geworden doordat het Wft-examen op basisniveau toetst. Daarmee krijgen cowboys weer een kans. Je kunt nu je diploma halen met alleen meerkeuzevragen, terwijl degenen die het diploma al eerder hebben gehaald, op diverse onderdelen zijn getoetst. Waarom eerst de lat hoog leggen en nu de drempel weer heel laag?”

ANNE-MARIE GOOSSENS runt sinds 2004 haar eigen advieskantoor Confiance Financieel Advies in Venray . “Ik heb vanaf de aanvang breed geadviseerd, maar mijn core business is pensioen.” Voordien was ze vanaf 1999 werkzaam bij een assurantiekantoor. “Pensioenadvies geven is het mooiste vak dat er bestaat. Ik krijg er energie van.”

WEER EXAMEN DOEN Ook het nieuwe vakbekwaamheidsstelsel vraagt veel tijd van de adviseurs. Van Anraad vindt het wat overdreven dat houders van een Wft-pensioendiploma alweer hun PEplus-examen moeten gaan halen dit jaar: “Ik vind het raar. Anderhalf jaar geleden hebben onze adviseurs Wft Pensioen gehaald en nu worden ze doodleuk weer getoetst. Die examens worden in de komende drie maanden trouwens afgelegd, dus we zijn ruim voor het eind van het jaar klaar. Maar iedereen is in de achterliggende

MARKT OPGESCHUD Aan de aanbiederskant is de afgelopen jaren de PPI op het toneel verschenen. “In de praktijk is het bij ons een aanwinst voor de mkb-markt gebleken. De PPI heeft de markt zeker opgeschud”, vindt Van Anraad. “Het heeft transparantie en lagere uitvoeringskosten opgeleverd. Bij contractherzieningen komen we vrijwel altijd uit op lagere tarieven.” Op productniveau gaan pensioenen wel steeds meer op elkaar lijken, vindt Van Anraad. Ook Zwiers vindt het aanbod “meer van hetzelfde”: “De producten zijn scherper geprijsd, maar het aantal aanbieders neemt af. Ze kijken te veel naar elkaar, zeker bij beschikbarepremieregelingen. Ik mis oplossingen in de beleggingen bij een stijgende rentestand. Een dalende waarde van de beleggingen in langetermijnobligaties is dan tegennatuurlijk. De komst van de PPI’s heeft de prijzen wel verscherpt.” De PPI is in het kader van de Witteveen-wijzigingen vaak minder flexibel dan een verzekeraar, vindt Goossens.

‘VIA DE PENSIOENREGELING BOUW IK EEN KLANTENKRING OP VAN WERKNEMERS.’ 13 MAART 2015

special

“De omzetting van de regeling gaat daar zoals de PPI heeft bedacht: afwijken is niet mogelijk zonder dat je hoge extra kosten betaalt. Verzekeraars zijn veel minder star en hebben daarnaast hun aanbod de laatste jaren ook veel scherper gemaakt.” Goossens mist in het productengamma van de aanbieders een levenslange erfrenteverzekering. “De meeste verzekeraars zijn daarmee gestopt. Een levenslange erfrente zou juist met de aftopping van de pensioenopbouw tot een loonsom van een ton een mooi product zijn. Het lost een probleem op dat bij overlijden ontstaat en niet ophoudt bij de pensioenleeftijd.”

PHILIP VAN ANRAAD is eigenaar en adviseur bij VAPD in Nieuwegein. Het kantoor telt 12 medewerkers; de portefeuille bestaat voor ongeveer de helft uit schadeverzekeringen en de andere helft uit pensioen.

SPECIAL PENSIOEN

‘VEEL DEELNEMERS ZIJN PENSIOENMOE’

Aanbieders moeten veel duidelijker hun beleggingsstrategie uitleggen en uitdragen, vindt Zwiers. “Informatie over de beleggingen is vaak slecht vindbaar. Als aanbieder zou je die informatie op een goede, eenvoudige en toegankelijke portal moeten zetten. Dat maakt het voor de deelnemer prettiger, want hij voelt zich dan meer ‘in control’.” CONVERSIE FINANCIËLE PLANNING Via de pensioenregeling toegang krijgen tot individueel advies aan medewerkers van bedrijven: het lijkt een ideale situatie voor de pensioenadviseur. In de praktijk blijkt dat maar zelden te werken, zegt Van Anraad: “De conversie van collectief pensioen naar financiële planning is niet zo groot. Werkgevers in het hogere segment faciliteren dat wel: daar zien we wel iets gebeuren. Maar Jan met de pet krijgt tegenwoordig echt niet makkelijker toegang tot financiële dienstverlening.” Bij Goossens is de pensioenovereenkomst met de werkgever juist altijd de poort naar individueel advies aan werknemers geweest: “Na het sluiten van het contract geef ik een collectieve presentatie. Daarna ga ik met elke werknemer die dat wil, om de tafel zitten. Die kan bij mij terecht met vragen. Dat ontlast de werkgever en maakt de drempel voor de deelnemer lager. En zo bouw ik ook een klantenkring op van werknemers. Sommigen gaan als zelfstandige aan de slag en komen dan bij mij voor advies.” Zwiers hanteert de methode dat deelnemers zich bij sommige werkgevers kunnen inschrijven voor een gesprek waarbij hij in een uur de pensioensituatie schetst en laat zien waar de aandachtspunten zitten. “Ik wil dat ze daarover eerst zelf nadenken en contact zoeken met hun eigen adviseur. Vooral dat zelf nadenken is belangrijk. Komen ze daarna bij me terug, dan kan ik ze uiteraard adviseren. Maar dat is niet de eerste insteek van het gesprek.” Hij ziet wel dat werknemers die met hem een gesprek hebben gehad, zorgen voor PR: “Ze vertellen het aan collega’s, die daardoor geprikkeld worden om ermee

dat pensioenadvies altijd op basis van uurtarief wordt gegeven. Wij merken dat ons tarief nauwelijks onderwerp van discussie is. Administratief beheer doen we zo veel mogelijk op basis van een vast tarief. En bij individuele zzp’ers merken we dat zij graag willen weten waar ze aan toe zijn: zij vinden een vaste prijs vaak prettiger.” Pensioenadviseurs met een portefeuille uit het provisietijdperk hebben vaak problemen om hun adviestarief geaccepteerd te krijgen door de klant, zegt Zwiers. “Die zijn te weinig in beeld geweest bij het onderhouden van het contract of met deelnemersgesprekken. De vaktechniek omzetten in begrijpelijke taal: daar ligt de toegevoegde waarde.” Goossens is in 2008 al afgestapt van provisie. Ze is blij dat ze dat vroegtijdig heeft gedaan. “Ik denk dat ik tot 2013 veel geld heb laten liggen, maar ik ben betaald naar wat ik voor de klant heb gedaan. En die is tevreden.”

JAN ZWIERS is in 2009 vanuit Vleuten voor zichzelf begonnen als pensioenadviseur na jarenlang bij een grote verzekeraar gewerkt te hebben. “Ik richt me vanaf het begin volledig op advies en communicatie.” Na de invoering van het provisieverbod is hij wel weer gaan bemiddelen; hij heeft daarin een samenwerking met VMDeerenberg in Alphen aan den Rijn.

aan de slag te gaan. Het mooiste compliment dat ik van een deelnemer kan krijgen, is dat hij het een beetje begrijpt en weet welke acties hij moet nemen. Sommigen komen regelmatig bij me terug om te checken of ze nog op het goede spoor zitten.” TARIEF NIET TER DISCUSSIE Op beloningsgebied heeft Van Anraad bij recente contractherzieningen provisie “overboord gekieperd”, zoals hij het zelf zegt. “In de nieuwe beloningsafspraken leggen we vast

KOP NIET IN HET ZAND In de beheerfase kan een werkgever bij Zwiers administratiepakketten afnemen met of zonder deelnemerscommunicatie. “2015 is voor mij het jaar van de communicatie. Veel deelnemers zijn pensioenmoe en steken hun kop in het zand. En dat is nu juist iets wat ze niet moeten doen. De pensioenadviseur moet aan hen in Jip-en-Janneketaal uitleggen dat je pensioen belangrijk is.” Is de pensioenregeling fatsoenlijk, dan komen er relatief weinig struikelblokken voor met betrekking tot de oudedagsvoorziening, zegt Zwiers. “Maar ik heb geregeld gesprekken met mensen van wie het huis onder water staat, of met werknemers die wel spaargeld hebben, maar het laten verpieteren. Vaak wordt de overlijdensrisicodekking ook onderbelicht. Je komt echt wel problemen tegen.” Q

‘DOOR ALLE WIJZIGINGEN IS DE RELATIE MET ONZE KLANTEN VERSTEVIGD’ 13 MAART 2015

special DOOR FRÉDÉRIQUE HOPPERS EN ANNELIJN KROES

DE CIVIELRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE PENSIOENADVISEUR De pensioenadviseur kan met een verzekering en met algemene voorwaarden zijn aansprakelijkheidsrisico’s beperken. Het voorkomen van discussies over de zorgplicht is echter nog beter. Het is dus goed om na te gaan hoe de rechter die zorgplicht invult.

Civielrechtelijke aansprakelijkheid ligt voor

beantwoording van de vraag of de

de pensioenadviseur, net als voor iedere

pensioenadviseur heeft gehandeld zoals

andere adviseur, op de loer. Aan de zorg-

van een redelijk handelend en redelijk

plicht van de pensioenadviseur worden

bekwaam pensioenadviseur mag wor-

hoge eisen gesteld. Een adequate (be-

den verwacht. De zorgplicht is ook

roeps)aansprakelijkheidsverzekering kan

wettelijk vastgelegd in artikel 7:401 BW:

uitkomst bieden om de (financiële) aan-

de opdrachtnemer (de pensioenadvi-

sprakelijkheidsrisico’s te beperken. Ook het

seur) moet bij zijn werkzaamheden de

Mr. Annelijn Kroes is

gebruiken van algemene voorwaarden kan

zorg van een goed opdrachtnemer in

advocaat bij

voor een beperking van de aansprakelijk-

acht nemen.

Dirkzwager advocaten

heidsrisico’s zorgen. De aansprakelijkheid

& notarissen op de

kan daarin bijvoorbeeld worden beperkt tot

Verplichtingen uit de Wft

sectie

het bedrag waarop de beroepsaansprake-

Naast de (algemene) verplichtingen

Aansprakelijkheid,

lijkheidsverzekering aanspraak geeft.

uit het Burgerlijk Wetboek zijn er voor

schade en verzekering

Algemene voorwaarden moeten wel voor

de pensioenadviseur ook nog regels

of bij het sluiten van de overeenkomst aan

opgenomen in de Wet op het financieel

de klant worden verstrekt om te voorko-

toezicht (Wft). In de civielrechtelijke

men dat ze door de andere partij vernietigd

context kunnen die regels ook een

kunnen worden (artikel 6:233 en 6:234

rol spelen. Het uitgangspunt is dat

BW). Alleen naar de algemene voorwaar-

een ‘passend advies’ moet worden

den verwijzen is niet voldoende.

gegeven.

Uiteraard heeft u echter het liefst tevreden klanten en blijft u weg van de dis-

De pensioenadviseur moet voorafgaand

cussie over het al dan niet hebben

aan het adviseren informatie verstrek-

Mr.Frédérique

voldaan aan de zorgplicht. Het is dan

ken voor zover dit redelijkerwijs relevant

Hoppers is advocaat

ook goed om na te gaan hoe de zorg-

is voor een adequate beoordeling van de

bij Dirkzwager

plicht door de rechter wordt ingevuld.

dienst of het product (artikel 4:20 lid 1 Wft). De informatie die volgens de Wft

advocaten & notarissen op de

Redelijk handelend

moet worden verstrekt, moet feitelijk

sectie Arbeidsrecht

De aansprakelijkheid van de pensioen-

juist zijn, begrijpelijk en niet misleidend

en pensioenrecht

adviseur wordt getoetst aan de hand van

(artikel 4:19 lid 2 Wft).

SPECIAL PENSIOEN

Daar komt bij dat de pensioenadviseur

beperken, is het van groot belang om

voor zover dat relevant is informatie

goed in kaart te brengen wat de financi-

moet inwinnen over de financiële positie,

ele positie is van de klant, welke doel-

kennis en ervaring, doelstellingen en de

stellingen hij heeft en welke risico’s hij

risicobereidheid van de klant (artikel

kan lopen. Leg dat ook allemaal schrifte-

4:23 en 4:24 Wft).

lijk vast. Dit kan voorkomen dat achteraf onduidelijk blijkt wat de inhoud van de

Invulling zorgplicht

opdracht was of op basis van welke

De vervolgvraag is wanneer een pensi-

uitgangspunten het advies tot stand is

oenadviseur dan aan de (zorg)plicht

gekomen. Met name ook goede dossier-

voldoet. Die vraag laat zich helaas niet

vorming is belangrijk om aansprakelijk-

gemakkelijk beantwoorden. Veel hangt

heid te voorkomen.

‘DE PENSIOENADVISEUR MOET OOK REKENING HOUDEN MET TOEKOMSTIGE ONTWIKKELINGEN’

af van de concrete omstandigheden van het geval. Uit de rechtspraak en de

Keep informed

literatuur is echter wel een aantal aan-

Naast de hiervoor genoemde aan-

knopingspunten af te leiden om de kans

dachtspunten is natuurlijk essentieel

om aansprakelijk te worden gehouden zo

dat de pensioenadviseur bekend is met

veel mogelijk te beperken:

civielrechtelijke en fiscaalrechtelijke

niet gemakkelijker op. Wat was en is een

Ŧ In de eerste plaats, en dat lijkt mis-

ontwikkelingen in pensioenland. Over

wijs advies? Op ‘safe’ spelen door voort-

schien een open deur, is het van belang

welke pensioenonderwerpen is zoal

aan uit te gaan van een vast percentage

om te bepalen wat de wensen zijn van

geprocedeerd en worden nog procedu-

van de pensioengrondslag, omdat de

de klant. Welke kosten van de pensi-

res verwacht?

andere constructie (percentage van de

oenregeling zijn voor de klant accepta-

beschikbare premie als werknemersbij-

bel? Past het pensioenadvies wel bij

De afgelopen jaren zijn onder andere

drage) volgens de Commissie Gelijke Be-

het risico dat de klant wil lopen?

procedures gevoerd over het beleg-

handeling (CGB) discriminatie oplevert?

gingsadvies3 , het advies over waardeo-

Of gewoon vasthouden aan de oorspron-

Ŧ Van een pensioenadviseur wordt ook

een proactieve houding verwacht. Een

verdracht en over het handhaven van de

kelijke premieverdeling, omdat (oud-)

pensioenadviseur moet zich bijvoor-

gelijkblijvende risicopremies, terwijl

minister De Geus de uitspraken van de

beeld voldoende inspannen om te

mogelijk voorzienbaar was dat dit

CGB nuanceerde? 5

controleren of informatie zijn klant wel

wettelijk niet langer toegestaan was.

In een niet-gepubliceerde uitspraak van

bereikt heeft.1

Er zijn ook nog onderwerpen die de

de rechtbank Arnhem van 9 oktober

gemoederen in pensioenland bezighou-

2013 adviseerde de tussenpersoon de

de advisering ook rekening houden met

den, maar die helaas nog niet uitgekris-

werkgever om op safe te spelen. Merk-

toekomstige (wettelijke) ontwikkelin-

talliseerd zijn. Toch ervaart de pensioen-

waardigerwijs werd dit veilige advies bij

gen. Er wordt van de pensioenadviseur

adviseur druk om hier iets mee te doen.

de rechter ter discussie gesteld. De

verlangd dat hij klanten wijst op even-

Een zeer lastige positie dus. De risico’s

werkgever stelde financieel nadeel te

tuele risico’s bij de keuze voor een

kennende, kunnen ze echter wellicht

hebben ondervonden van de nieuwe

pensioenvoorziening die in de toe-

ondervangen worden.

premieverdeling, terwijl dit niet aan de

Ŧ Verder moet de pensioenadviseur bij

orde zou zijn geweest als de uitlatingen

komst niet meer (op dezelfde voor-

Werknemersbijdrage

van de oud-minister zouden zijn gevolgd.

Er is de afgelopen 10 jaar veel te doen

De tussenpersoon stelde hier onder

Vastlegging is belangrijk

geweest over de leeftijdsafhankelijke

andere tegenover dat de uitlatingen van

Kortom, op de pensioenadviseur rusten

werknemersbijdrage. De meningen over

de oud-minister discutabel zijn, omdat

heel wat verplichtingen. Om het aan-

afschaffing ervan waren verdeeld en dat

hij geen rekening hield met het argu-

sprakelijkheidsrisico zo veel mogelijk te

maakte het er voor de pensioenadviseur

ment van de ongelijke beloningen die

waarden) kan worden uitgevoerd.

13 MAART 2015

special

ontstaan als wordt uitgegaan van een vast percentage van de beschikbare premie als werknemersbijdrage. De rechter stelde de tussenpersoon in

‘DE ADVISEUR MAG ER NIET TE VEEL OP VERTROUWEN DAT DE WERKGEVER DE OFFERTE ZELF GOED LEEST’

het gelijk. Daarmee lijkt de rechter te onderschrijven dat het vasthouden aan de constructie van een percentage van de beschikbare premie als werknemersbijdrage risicovol is.

Bpf-check Mede als gevolg van het arrest van de

afgelopen twee jaar. Bijna alle pensioen-

rechtshof ’s-Hertogenbosch bevestigd. 6.

Hoge Raad van 3 februari 2012 gaan

regelingen moesten als gevolg van het

Er was sprake van een offertetraject voor

bedrijfstakpensioenfondsen steeds

nieuwe Witteveenkader en een nieuwe

een nieuwe pensioenregeling, waarbij

actiever op zoek naar werkgevers die

(fiscale) pensioenleeftijd gewijzigd

het voor de adviseur duidelijk had moe-

verplicht deelnemer zijn in het fonds,

worden. Dat is een traject waarin de rol

ten zijn dat de werkgever de kosten van

maar zich (nog) niet aangemeld hebben.

van de adviseur met name is toegespitst

de nieuwe pensioenregeling zeer be-

Werkgevers die hier wellicht geen reke-

op een nieuwe pensioenregeling die

langrijk vond. Hoewel de kosten van de

ning mee hebben gehouden en zelfs al

fiscaal zuiver is. Gaat de rol van de

nieuwe pensioenregeling vermeld

een ‘eigen’, verzekerde pensioenregeling

adviseur echter zo ver dat de werkgever

stonden op de offerte (en de werkgever

hebben.

óók geadviseerd moet worden over de

dus zelf ook het verschil had kunnen

De gevolgen van zo’n verplichte deelne-

arbeidsrechtelijke en civielrechtelijke

berekenen ten opzichte van de oude

ming zijn aanzienlijk: een premieclaim

aspecten van dit traject?

regeling), concludeerde het hof dat de

met terugwerkende kracht en mogelijk

adviseur de werkgever expliciet had

zelfs bestuurdersaansprakelijkheid als

Redelijk bekwaam

moeten wijzen op de percentuele hoogte

deze premie niet opgehoest kan worden.

Indachtig het gegeven dat zelfs nu nog

van de kostenstijging. Kortom: de advi-

Het is dan ook niet verwonderlijk dat

geprocedeerd wordt door werknemers

seur mag er niet te veel op vertrouwen

steeds vaker de vraag gesteld wordt of

tegen werkgevers over wijzigingstrajec-

dat de werkgever de offerte zelf goed

(bijvoorbeeld) een accountant, pensioe-

ten uit 2005 (rondom de VPL-wetgeving)

leest, maar moet de belangrijkste con-

nadviseur en/of verzekeraar de werkge-

verdient dit wel aanbeveling. Een redelijk

clusies uit de offerte letterlijk aan de

ver niet had moeten attenderen op een

bekwaam en redelijk handelend pensi-

werkgever communiceren.

eventuele verplichte deelneming. Na-

oenadviseur zal zijn klant niet alleen

tuurlijk: een adviseur kan niet voortdu-

willen behoeden voor claims van de

Tijdens de parallelsessie van de

rend de werkzaamheden van de werkge-

Belastingdienst, maar ook voor claims

am:Pensioenstrijd op 17 maart wordt

ver in de gaten houden. Maar op

van werknemers. Het is dus verstandig

dieper ingegaan op deze materie. So

bepaalde momenten - zoals bij het

goed vast te leggen dat de werkgever is

keep calm and carry on!. Q

sluiten van een nieuwe uitvoeringsover-

gewezen op de vereiste instemming van

eenkomst of bij een fusie of overname

werknemers met de gewijzigde pensi-

- is het maar de vraag of een adviseur

oenregeling. Mogelijk moet zelfs worden

Noten:

ermee wegkomt die check niet te heb-

vastgelegd dat over de instemming van

1 Uitspraak van 28 oktober 2014, nr. 2014-393.

ben uitgevoerd. Better safe than sorry.

de partner met de gewijzigde pensioen-

2 PJ 2012/202 en PJ 2013/137.

regeling geadviseerd moet worden.

3 PJ 2011/38

Wijzigingstraject

Dat de rechter een vergaande informa-

4 PJ 2012/148

Menig pensioenadviseur is nu nog aan

tieverplichting aan de pensioenadviseur

5 PJ 2013/137

het bijkomen van de drukte van de

oplegt, is op 15 juli 2014 door het Ge-

6 PJ 2012/55

SPECIAL PENSIOEN

Nieuw: MoneyView Collectief Pensioen Neem snel een gratis testaccount! U wilt snel verschillende pensioenproducten doorrekenen, zonder onnodig gedoe. U stelt hoge eisen aan de uitkomsten: die moeten betrouwbaar en onder-

MoneyView Collectief Pensioen:

ling vergelijkbaar zijn en volledig inzicht geven in de kosten en opbrengsten. De uitkomsten wilt u eenvoudig kunnen gebruiken in de rapportage aan uw

sæ 3NELLEæENæINTUÉTIEVEæINVOERæVANæGEGEVENS

klant. MoneyView Collectief Pensioen maakt dat allemaal mogelijk!

sæ !UTOMATISCHEæCONTROLEæOPæACCEPTATIENORMEN

MoneyView Collectief Pensioen is volledig webbased en werkt op basis van

sæ !FWIJKENDEæPRODUCTENæEENVOUDIGæAANPASSENæENæDOORREKENEN

de rekenregels van de verzekeraars zelf, zonder onbetrouwbare externe kop-

sæ 6OLLEDIGE æBETROUWBAREæENæINZICHTELIJKEæUITKOMSTEN

pelingen of ondoorzichtige ‘black boxes’. Uw voordelen: snel, betrouwbaar,

sæ &LEXIBELEæRAPPORTAGEMOGELIJKHEDEN

uitkomsten onderling vergelijkbaar en vanaf elke werkplek toegankelijk.

sæ +WALITEITæOPæ-ONEY6IEW NIVEAU

Vraag een gratis testaccount aan op MoneyView Collectief Pensioen via

sæ 4EæGEBRUIKENæVANAFæELKEæWERKPLEK

www.moneyview.nl/mcp

0RINSENGRACHTæ æs 1017 KG Amsterdam s 020 - æ æ æs info@moneyview.nl

Meer informatie? Ga naar moneyview.nl/mcp

special DOOR MANON VONK

DE LIJFRENTE IS DOOD, LEVE DE LIJFRENTE? Een groot deel van het groeiende leger zzp’ers bouwt geen pensioen op. Twee

sowieso niet goed. Pensioen kun je

adviseurs geven hun visie op wat deze groep aan zijn oudedagsvoorziening kan

alleen opbouwen als er sprake is van een

doen. De oplossing blijkt soms simpel: kiezen tussen een spaarrekening of een

arbeidsverhouding en als zzp’er is er

lijfrente. Van die laatste variant nemen we drie nieuwe producten onder de loep.

geen arbeidsverhouding. Maar dat is semantiek.” Verheij is duidelijk: “Je spaart zelf via een bankrekening of je

start een lijfrente bij een verzekeraar of

ederland telt ruim 800.000 zzp’ers. Er zijn

bank. Lijfrente heeft een fiscale compo-

geluiden dat meer dan de helft van hen geen

nent waarbij de premie aftrekbaar is. Je

pensioen opbouwt. Als redenen worden ge-

moet een lijfrenteproduct wel sluiten

noemd dat zij zich niet kunnen aansluiten bij

met een overlijdensdekking: dan wordt

een regulier pensioenfonds, dat zij hun geld liever aan andere

er een nabestaandenlijfrente uitgekeerd.

zaken besteden en dat zij geen vertrouwen hebben in particu-

Je kunt ook zelf verzekeraartje spelen en

liere pensioenregelingen. De woekerpolissen liggen nog te vers

een Fiscale Oudedags Reserve (FOR)

in het geheugen.

reserveren op je jaarrekening. Dan betaal je minder belasting. Als je het goed doet,

Uit welke oplossingen kan een zelfstandige dan nog meer

zet je het geld dat je reserveert via de

kiezen? Als je googelt op ‘pensioen voor zzp’ers’ krijg je in 0,35

FOR ook daadwerkelijk weg bij een bank.

seconden 364.000 resultaten voorgeschoteld. Zo ingewikkeld

De meesten doen dat echter niet, maar

kan het dus niet zijn, zou je denken. Bovenaan de zoekresulta-

bouwen een papieren reserve op.”

ten staat een advertentie van ZZP Pensioen, de gloednieuwe

Dat kan vervelende gevolgen hebben,

pensioenregeling voor zzp’ers, een initiatief van vier ZZP-orga-

zegt Verheij: “Op een gegeven moment

nisaties, Loyalis en APG. De eveneens gloednieuwe pensioenre-

bereikt die reserve het maximum en zegt

kening voor zzp’ers van Brand New Day staat met zijn adverten-

je accountant dat het nu toch echt tijd

tie op de tweede plek. De andere nieuwe pensioenspeler voor

wordt dat geld ook daadwerkelijk te

zzp’ers, BrightPensioen, is nog niet terug te vinden op de eerste

reserveren… Daar had je even geen

pagina van de zoekresultaten. Arbeidsverhouding Als je dezelfde ‘zoekvraag’ stelt aan pensioenadviseur Michel Verheij (Verheij Groep), dan luidt het antwoord dat er maar twee mogelijkheden zijn: zelf sparen of een lijfrente sluiten. “En eigenlijk is het woord pensioen gerelateerd aan een zzp’er

SPECIAL PENSIOEN

‘EIGENLIJK IS HET WOORD PENSIOEN GERELATEERD AAN EEN ZZP’ER SOWIESO NIET GOED’

rekening mee gehouden. Het wordt nog vervelender als je plotseling komt te overlijden en je partner die reserve op de jaarrekening ziet staan, die er dus helemaal niet is. En als je pech hebt, komt de fiscus ook nog even met je afrekenen”, schetst Verheij alle addertjes onder het gras bij een FOR.

Michel Verheij: “Ik zou nu gewoon geld wegzetten bij de bank.”

Failiet Diezelfde addertjes zijn er ook als je

dan geen banksparen. Nee, gewoon geld wegzetten bij een

pensioen in eigen beheer regelt, in het

bank.” Verheij heeft weinig vertrouwen in de nieuwe pensioenre-

geval dat je een BV hebt. “Ook daar gaat

gelingen van ZZP Pensioen en BrightPensioen. “Het is meer van

het om een reservering op de balans. Als

hetzelfde. Er worden een hoop tranen geplengd over het ‘pensi-

je dat geld niet daadwerkelijk opzij zet

oen’ van zzp’ers, maar uiteindelijk krijgen deze partijen gewoon

maar gebruikt in tijden dat het even wat minder gaat of als er een nieuwe auto moet komen, ben je ook de pineut en kun je afrekenen met de fiscus. Het zal niet

ZEVEN MOGELIJKHEDEN

de eerste keer zijn dat een bedrijf daar-

De website Ikwordzzper.nl, een online platform voor startende onderne-

door failliet gaat.”

mers van het bedrijf Bizniz Builders, geeft zeven mogelijkheden om pensioen op te bouwen als zelfstandige:

Wegzetten bij een bank

Ŧ de oude pensioenregeling voortzetten;

Verheij adviseert niet snel een lijfrente-

Ŧ meedoen aan een verplichte pensioenregeling;

product. “Ik zou nu geen verzekerde

Ŧ sparen voor een lijfrente;

lijfrente sluiten. Bij een lijfrente worden

Ŧ zelf sparen of beleggen;

vaak te hoge kosten in rekening gebracht.

Ŧ oudedagsreserve opbouwen;

Hoe minimaal ook, die kosten beïnvloe-

Ŧ stakingswinst omzetten in een lijfrente;

den te veel het uiteindelijke rendement.

Ŧ als DGA pensioen opbouwen.

Weliswaar is een lijfrente fiscaal aantrek-

Een aantal beroepsgroepen, zoals schilders en huisartsen, moeten ver-

kelijk, maar de verzekeraars hebben nog

plicht deelnemen in een pensioenfonds. Verder is het niet mogelijk om in

te weinig geleerd van de woekerpolisaf-

loondienst opgebouwd pensioen in te brengen in een oudedagsvoorziening

faire. Mijn advies is gewoon sparen en

die in de derde pijler wordt opgebouwd.

13 MAART 2015

special

een bak geld binnen. Het is echt geen Leger des Heils dat denkt:

Pensioenrekening van Brand New Day

ik ga goed voor de zzp’er zorgen.”

(BND) in februari. Het zijn alle drie regelingen die in de derde pijler vallen. Door

Vragen stellen

de maatschappelijke aandacht die

Financieel planner René Springintveld stelt dat er drie product-

zzp’ers krijgen, lijkt het alsof deze initia-

oplossingen zijn om een oudedagsvoorziening te regelen. “In

tieven nieuw en spannend zijn. Dat valt

dat geval heb je inderdaad lijfrente, sparen of beleggen tot je

echter tegen. Uiteindelijk zijn het ge-

beschikking. Maar er zijn ook andere manieren te bedenken.

woon lijfrenteproducten: oude wijn in

Waar het in de allereerste plaats om gaat, is dat je als onderne-

nieuwe zakken dus. Wat er nieuw aan is,

mer, of je nu zzp’er of DGA bent, jezelf een aantal vragen moet

is dat ze alle drie een vast bedrag aan

stellen: wanneer wil ik met pensioen, wat wil ik dan aan inkom-

kosten in rekening brengen. Daarnaast

sten hebben en welke vrijheden wil ik hebben? Als je dat helder

wordt een kostenpercentage berekend

hebt, kun je een keuze maken. Dan is het vervolgens wel zaak je

over het opgebouwd vermogen.

aan die keuze te houden”, zegt Springintveld. Voor een zzp’er met een eigen huis zijn er diverse mogelijkhe-

De kosten

den. “Je zou kunnen overwegen versneld af te lossen, zodat je

Zo vraagt ZZP Pensioen een vast bedrag

te zijner tijd het huis vrij hebt. Het loont ook de moeite om te

van € 35 per jaar en een jaarlijks kosten-

onderzoeken of je hypotheek overgesloten kan worden naar een

percentage van 0,35% over het opge-

variant met een lagere hypotheekrente. Verder kun je je huis

bouwd vermogen. Dat laatste wordt wel

verkopen en kleiner gaan wonen of je huis gaan verhuren. Het

per maand verrekend. BrightPensioen

zijn allemaal mogelijkheden om de kosten omlaag te brengen

(voorheen BrightNL) rekent een vast

op het moment dat je met pensioen wilt of gaat. Heb je geld tot

bedrag van € 210 en een kostenpercen-

je beschikking, dan kan het interessant zijn een bedrijfspand

tage van maximaal 0,25% van het

aan te kopen of op een andere manier in vastgoed te beleggen.

opgebouwde vermogen. “Die 0,25% is

Dat vergt wat meer ‘out of the box’-denken van zzp’ers”, aldus

de kostprijs die we doorrekenen. Daar

Springintveld.

verdienen wij niets aan”, aldus Sjaak Zonneveld, commercieel directeur van

Wisselend inkomen

BrightPensioen. “Dit percentage wordt

Hij vindt het lastig om aan te geven wat de beste oplossing is

lager naarmate het vermogen tot boven

voor een zzp’er. “Als ondernemer heb je wisselende inkomsten

een bepaalde grens groeit.”

en maak je vaak kosten om de winst te drukken. Als je kosten

Bij het nieuwe pensioenproduct van

maakt, heb je weer minder ruimte om geld opzij te zetten voor

Brand New Day wordt gerekend met een

een oudedagsvoorziening. Een alternatief is de FOR, maar die

vast bedrag van € 50 per jaar voor

moet je wel goed toepassen. Een goed advies is hierbij echt op

servicekosten en een jaarlijks percenta-

zijn plaats. Als je fiscaal voordeel wilt genieten, zul je je ook aan

ge van 0,25% aan beleggingskosten.

de regels moeten houden. Je creëert voor jezelf aanzienlijk meer vrijheid als je niet voor fiscaal voordeel kiest. Dan heb je de vrijheid om te kiezen wanneer je met pensioen wilt, hoe lang je een bepaald bedrag uitgekeerd wilt hebben et cetera. Dan kies je voor vrijheid op de langere termijn.”

Nieuw? Sinds begin dit jaar zijn er drie nieuwe individueel te sluiten pensioenproducten op de markt. In januari ging ZZP Pensioen van start, gevolgd door BrightPensioen en de nieuwe ZZP

SPECIAL PENSIOEN

‘JE CREËERT AANZIENLIJK MEER VRIJHEID ALS JE NIET VOOR FISCAAL VOORDEEL KIEST.’

Bij deze variant van de pensioenrekening wordt bij BND de beleggingsportefeuille automatisch aangepast van meer naar minder aandelen naarmate de uitkeringsdatum dichterbij komt.

BrightPensioen BrightPensioen telt op dit moment 85 deelnemers. “We draaien operationeel break-even bij 3.000 deelnemers en als we 10.000 deelnemers hebben, kunnen

René Springintveld: “Als je kosten maakt, heb je minder geld om opzij te zetten.”

we onszelf een salaris uitbetalen”, aldus Zonneveld. De nieuwe pensioenspeler

Iedereen kan de rekening sluiten. In de basis is het een bancai-

hoopt op 30.000 deelnemers binnen vijf

re lijfrente. Het grote verschil met de al bestaande pensioenre-

jaar. Zonneveld schat de kansen voor

kening is de kostenstructuur en het risicoprofiel. De ZZP Pensi-

BrightPensioen “zonnig” in. “Wij hebben

oenrekening kent een vaste bijdrage van € 50 per jaar en 0,25%

als voordeel dat wij ons niet alleen

aan beleggingskosten. Brand New Day belegt in de indexfond-

richten op de zzp’er, maar ook nadrukke-

sen van Vanguard. Bij deze variant wordt het aandelenrisico

lijk op de werknemer in loondienst die

standaard afgebouwd naarmate de pensioendatum nadert”, al-

geen pensioen opbouwt. Wij richten ons

dus directeur Gerjan de Lange. “Op dit moment hebben wij

dan op modale en bovenmodale inko-

€ 700 mln belegd vermogen van particuliere klanten.”

mens en dan heb je het over een doelgroep van ongeveer 350.000 mensen.

ZZP Pensioen

Balans Vermogensbeheer is verantwoor-

Deze pensioenregeling, een gezamenlijk initiatief van Zelfstan-

delijk voor de beleggingen; Balans wordt

digen Bouw, FNV Zelfstandigen, PZO, ZZP Nederland, APG en

betaald uit de vaste onkostenvergoeding

Loyalis, telt circa 300 deelnemers. “Binnen nu en vijf jaar

van € 210 per deelnemer.”

moeten dat er enkele tienduizenden zijn”, zegt Zenno Cornelisse, die zelf als zzp’er is ingehuurd om ZZP Pensioen ‘in de

ZZP Pensioenrekening (BND)

markt te zetten’. “Het feit dat deze vier belangenorganisaties

De nieuwe pensioenrekening van BND is

dit opgezet hebben, is ook meteen de onderscheidende factor

een variant op de Pensioenrekening die

ten opzichte van de andere spelers”, zegt Cornelisse. “Ik denk

het bedrijf al sinds 2010 in de markt

dat zij de credits moeten krijgen voor nieuwe wetgeving waar-

heeft. “Wij hebben deze nieuwe variant

door bijvoorbeeld de inleg onder voorwaarden gebruikt kan wor-

met het oog op zzp’ers in de markt gezet

den bij langdurige arbeidsongeschiktheid en een zzp’er niet

omdat het een maatschappelijk thema

eerst zijn oudedagsvoorziening hoeft op te eten als hij in de

is en daar willen wij ook op meeliften.

bijstand dreigt te komen.” Q

13 MAART 2015

A DVE RTO R I A L

> e l i psLi fe

Stefan Duran van elipsLife over de opmars van de premiepensioeninstelling:

‘Positief en niet te stoppen’ De premiepensioeninstelling (ppi) wint aan populariteit. De reden? Stefan Duran, Branch Head Benelux bij levensverzekeringsmaatschappij elipsLife, zegt dat het te danken is aan de klantgerichte oplossingen van deze pensioenuitvoerders.

e Autoriteit Financiële Markten (AFM) hamert er al jaren op: de klant moet centraal staan bij de ontwikkeling van verzekerings- en pensioenproducten. De toezichthouder heeft er zelfs het KNVB-principe voor in het leven geroepen. De ‘k’ staat voor kosteneﬃciency (bestaat er een vergelijkbaar alternatief dat goedkoper is), de ‘n’ voor nut (wat is de toegevoegde waarde voor de doelgroep/consument), de ‘v’ voor veiligheid (zijn er voor de consument voorzienbare teleurstellingen) en de ‘b’ voor begrijpelijkheid. “Het zijn allemaal criteria waaraan veel ppi’s voldoen bij de uitvoering van beschikbare premieregelingen. Daarbij zijn ze voor werkgevers modern, eenvoudig en goedkoop”, verklaart Duran de populariteit.

Opbouwfase Sinds 1 januari 2011 is de ppi in de Wet op het ﬁnancieel toezicht (Wft) en de Pensioenwet (Pw) opgenomen. Een ppi mag uitsluitend in de opbouwfase van het pensioen als aanbieder optreden voor premieovereenkomsten. Het gaat daarbij om de uitvoering van beschikbare premieregelingen (DC: Deﬁned Contribution), waarbij wel de premiebijdrage vaststaat, maar niet de

Stefan Duran

'Financieel adviseurs spelen grote rol in het scherp houden van de ppi's'

ADV ERTORIAL

> e lip s L ife

‘Door het open platform kunnen de vier belangrijkste elementen, beleggen, beheren, verzekeren en communiceren door de tijd heen optimaal worden gehouden.’

hoogte van het uiteindelijke pensioen. Een ppi kan zelf geen pensioen uitkeren. Wanneer de werknemer met pensioen gaat, moet hij met het in de ppi opgebouwde pensioenkapitaal een pensioenuitkering inkopen. “Dat kan bij een verzekeraar. Hetzelfde geldt voor een risico-partnerpensioen, wezenpensioen of arbeidsongeschiktheidsdekking, de ppi moet hiervoor een samenwerking aan met een verzekeraar”, vertelt Duran. Financieel adviseurs zijn volgens hem voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor ‘het scherp houden’ van de ppi’s. “Adviseurs doen voor klanten marktonderzoek en vragen voor de implementatie van nieuwe pensioenoplossingen verschillende oﬀertes aan bij verschillende pensioenuitvoerders. Ze hebben daarbij een perfect vergelijk, zien heel goed waar ppi’s onderling van elkaar verschillen. Dat wordt teruggekoppeld, waarna in volgende oﬀertetrajecten vaak veranderingen cq verbeteringen voor de klant zijn doorgevoerd door de ppi.”

Kritisch Deze ontwikkeling, de kritische rol van de ﬁnancieel adviseur in het streven naar het beste product voor de klant, zorgt volgens Duran voor een ontwikkeling naar meer open platformen. “Ppi’s doen de vermogensopbouw en zoeken daarvoor de beste beleggers. Maar ze kiezen er ook vrijwel altijd voor de verzekeringen tegen arbeidsongeschiktheid en overlijdenrisico’s aan te bieden en willen als het hier om gaat samenwerken met de juiste partners. Daarnaast zoeken ze de beste en voordeligste oplossingen als het gaat om het administreren en communiceren van de producten richting de deelnemers.” Een prima ontwikkeling in de ogen van Duran. “Zij doen dit allemaal achter de schermen, de klant merk daar niets van. Nou niets, men krijgt de beste oplossing voor de beste prijs.” elipsLife is partner van meer dan vijf ppi’s. “Wij dekken risico’s af en leveren maatwerk als het gaat om arbeidsongeschiktheid en overlijden.” elipsLife speelt hierbij kort op de bal, is innovatief en wendbaar. “Eén van de ppi’s waarmee we samenwerken wilde ook de uitkering van het ouderdomspensioen afdekken. Wij doen dit niet. Op het moment dat de vraag kwam hebben wij daarom de samenwerking gezocht met wel een specialist op dat gebied, Nationale-Nederlanden. Wij hebben onze krachten gebundeld en zijn nu samen verantwoordelijk voor de uitke-

ring van het opgebouwde pensioenkapitaal en het dekken van de risico’s. Een goed voorbeeld waar de klant uiteindelijk het beste mee uit is.”

Veel switchen De opkomst van ppi’s heeft veel voordelen, voor de werknemer, maar ook voor de werkgever. Volgens Duran wordt er nog altijd veel geswitcht, bijvoorbeeld omdat het pensioenfonds liquideert of omdat men gewoonweg ontevreden is over de huidige uitvoering. “Dit wisselen van pensioenuitvoerder brengt voor de werkgever vaak hoge kosten met zich mee. Ga maar na, alles moet worden overgedragen naar een nieuwe uitvoerder, werknemers moeten uitgebreid hierover worden geïnformeerd. Bovendien moet de overgang naar een andere pensioenuitvoerder onder meer worden voorgelegd aan de ondernemingsraad (OR), die ook inspraak- en medezeggenschap heeft bij een dergelijke verandering binnen een bedrijf.” Eenmaal bij een ppi kan dat anders liggen. “Door het open platform kunnen de vier belangrijkste elementen, beleggen, beheren, verzekeren en communiceren door de tijd heen optimaal worden gehouden. Een periodieke marktscan blijft verstandig, maar de noodzaak om over te stappen zal afnemen. Deze ontwikkeling is al gaande. Ppi’s melden zich bij ons om te praten over de verzekeringen voor de werkgevers in hun portefeuille. Bovendien weet ik dat vermogensbeheerders en beheerders van pensioen worden benaderd. Allemaal met als doel om het beste voor de klant te bereiken.” Maar er zitten meer voordelen aan vast voor werkgevers. Duran: “Het beheerproces is eenvoudig en de documenten en gegevens zijn continu beschikbaar via internet voor werkgever en werknemer.” Het vaste premiebedrag en het feit dat de werknemer zelf verantwoordelijk is voor de beleggingsrisico’s is ook een grote plus. “Een ppi kan inspelen op de belangen van de klant door een ﬂexibel en open platform. Het ligt voor de hand dat de huidige ppi’s een rol van betekenis gaan spelen in de wereld van de Algemene Pensioen Instelling (API). Dan wordt het mogelijk om ook salaris/diensttijdregelingen uit te voeren.” Duran ziet mede hierdoor dat ppi’s bestaansrecht hebben en houden. “Het is een ontwikkeling die niet is te stoppen en dat is goed. Goed voor de klant.”<

special DOOR JANNIE BENEDICTUS : FOTOGRAFIE NN

‘ER IS NIET ZOIETS ALS EEN ONE SIZE FITS ALL ADVIESMARKT’

Zoals verzekeraars een divers aanbod aan pensioenoplossingen op het schap hebben, zo zouden adviseurs een brede range aan advies beschikbaar kunnen stellen aan de markt. “Van maatwerk tot standaard. De werkgever wil wel betalen, maar de prijs-kwaliteit verhouding moet goed zijn.” Dat zegt Arthur van der Wal, sinds medio vorig jaar directeur van het pensioenbedrijf van Nationale-Nederlanden.

e treffen Arthur van der Wal (42) op de vijftiende verdieping van de NN-toren in Rotterdam. Hier zoekt hij net als de andere duizend medewerkers van het pensioenbedrijf elke dag een plekje in een van de kantoortuinen. Een eigen kamer is er niet meer bij. “Dat is alleen maar goed voor de interactie. Staatssecretaris Jetta Klijnsma voert de nationale pensioendialoog, maar ik voer hier óók elke dag een pensioendialoog”, zegt hij. “Niet alleen met de medewerkers, ook met de intermediairs, de klanten, de politiek, de toezichthouder, noem maar op.”

U bent zo’n negen maanden bezig in deze functie. Heeft u al wat afgevinkt van het actielijstje?

Arthur van der Wal (42) is sinds 1 juli 2014 directeur pensioen van NationaleNederlanden. Met die stap keerde hij terug bij het bedrijf waar hij zijn loopbaan in 1996 begon. Hij werkte er bij

“Een van de grote uitdagingen is het voldoen aan de wensen om nieuwe pensioenoplossingen. Je ziet de draai van DB naar DC, de roep om transparantie, je ziet werkgevers die een voorspelbare pensioenlast willen, je ziet individuen die meer keuzes willen maken. Dat is een continue doorontwikkeling. Daar werken we aan. Maar de afgelopen maanden zijn we ook druk geweest met een grote hoeveelheid nieuwe wetgeving die we moesten verwerken. Voordat je dat rond hebt, dat is bijna een militaire operatie. Het vergt veel van alle betrokken partijen. En het zal altijd beter kunnen, maar ik vind het een enorme prestatie dat we dat in de tijd die ons heeft gerest er doorheen hebben gekregen. De tijd tussen besluitvorming en implementatie lijkt steeds korter te worden. Kijk naar de 100 K-grens. Die versobering zagen we met z’n allen aankomen en dan ineens is het concreet. De wetgeving kwam vrij laat en je moet er wel wat mee voor je bestaande klanten.”

het collectieve pensioenenbedrijf en op het gebied van

Gaat die 100.000 euro grens waarbinnen pensioen mag worden opge-

vermogensbeheer.

bouwd, nog verder omlaag?

Van der Wal verliet NN in

“Dat is aan Den Haag.”

2011 om voorzitter van de directie van pensioen-

Maar wat denkt u?

uitvoerder AZL te worden.

“Als je stelt dat de 100-K grens budgetgedreven is, en het dus een begrotingsinstrument is, dan bestaat die kans. Maar ik zeg niet dat het zo is en ik ga er niet over. Wat ik er vooral belangrijk aan vind, is de risicodekking voor nabestaanden. Die moet voldoende zijn.”

Daar is hij nu nog lid van de raad van commissarissen.

13 MAART 2015

special

Jullie kunnen nu wel een stukje opbouw van de pensioenfondsen afsnoepen.

“Ons primaire doel is om onze bestaande klanten van oplossingen te voorzien. En natuurlijk bewegen wij mee met ontwikkelingen en springen we in op kansen. Ik vind het mooi dat er voor het stuk boven de 100 K-keuzevrijheid bestaat. Maar de ontwikkeling is nog erg prematuur. Het is een arbeidsvoorwaarde en voordat de gevolgen daarvan zijn uitgekristalliseerd, dat duurt wel even. De focus lag tot dusver op risicodekking voor het nabestaandenpensioen. En nogmaals: we helpen eerst onze bestaande klanten en het is mooi als er nieuwe klanten bijkomen. In die volgorde.” De pensioenadviesmarkt is enorm uitgedund

‘De bediening van de adviseur is nu nog erg op de werkgever gericht, het individu vraagt een andere manier van advisering’

en het is aan de adviesmarkt zelf om daar invulling aan te geven. Maar om gestandaardiseerd te kunnen werken, is de draai naar online en digitaal noodzakelijk. Je zult relaties meer zelf moeten laten aanleveren. Je ziet al veel fusies en overnames ontstaan om die investeringen te kunnen dragen. Er wordt al op ingespeeld.” Adviseurs lijken vaak huiverig om het adviestraject niet voor iedere klant van a tot z te doorlopen.

“Je kunt het huiverig noemen, ik zie dat als zorgvuldigheid. Dat is te prijzen. Maar voer ook de dialoog met de toezichthouder; wat kan wel en wat kan niet? Dat gebeurt ook, trouwens.” Kunnen jullie alles matchen wat de adviseur

nadat de deelvergunning werd geïntroduceerd.

aan bedieningsconcept ontwikkelt? Stel, een

Is de markt nu op orde?

adviseur wil alleen adviesuren draaien, doen

“Er heeft een enorme consolidatie plaatsgehad. Wij doen nu nog met 50 kantoren regelmatig zaken en met nog eens 300 kantoren minder vaak. De adviesmarkt wordt steeds professioneler en het kennisniveau is enorm gestegen. Je ziet steeds meer focus en specialisatie, er worden bewuste keuzes gemaakt in verdienmodel en bedieningsconcept. Er is geen one size fits all adviesmarkt. En dat moet ook niet. Ik denk dat werkgevers absoluut behoefte hebben en houden aan advies, maar zie ook dat ze behoefte hebben aan een andere prijs-kwaliteit verhouding. Daar zou de adviesmarkt op moeten inspelen. De kleine werkgever vindt het niet zozeer te duur, het gaat om prijs-kwaliteit. Ze voelen meer voor een gecondenseerd adviesconcept en minder maatwerk. Daar ligt nog een uitdaging.”

jullie dan de rest?

“Dat is in de praktijk niet zo zwart-wit, maar het vereist wel flexibiliteit. Belangrijker is het wekken van de juiste verwachtingen. Wat verwacht de werkgever van zijn adviseur? Het mooie aan de huidige pensioenmarkt is dat de rolverdeling tussen uitvoerder en adviseur duidelijker wordt. Iedereen moet immers heel helder zijn over z’n verdienmodel. Wij focussen als verzekeraar steeds meer op onze primaire taak. Productontwikkeling, uitvoering en goede pensioencommunicatie. Bij pensioeningang bijvoorbeeld zijn wij als verzekeraar met goede communicatie heel relevant voor een deelnemer. Wij zijn het contactpunt.” Speelt de adviseur daarbij nog een rol?

“Het enige dat wij doen is informeren. Wij adviseren niet. Als een deelnemer bij pensioeningang

Die eenvoud geldt ook voor pensioenoplossingen, kan de adviseur met genoeg materiaal de boer op?

“Als ik bij verzekeraars kijk, zie ik een hele mooie diversiteit in pensioenoplossingen. Dat loopt van gestandaardiseerd tot nauwkeurig maatwerk. Zo’n zelfde range kan ook in de adviesmarkt ontstaan. Daar moet elke partij zijn eigen keuzes in maken

SPECIAL PENSIOEN

AM:PENSIOENSTRIJD Arthur van der Wal is een van de sprekers op het congres am:pensioenstrijd op 17 maart in Inn Style in Maarssen. Werkgever, adviseur, verzekeraar en toezichthouder, ze zijner allemaal present. Om te praten over het veranderende werkveld. Het stof is neergedaald. De markt is uitgedund. Tegelijk ligt er meer werk dan ooit voor pensioenprofessionals. Hoe nu verder?

special

een afweging wil maken over zijn DC-kapitaal, dan verwijzen we door.”

Iedere uiting kan reacties opleveren. Daar loop ik niet voor weg, ik heb liever dat we in dialoog zijn en dat het schuurt, dan dat het stilvalt.”

Naar wie? Naar de pensioenadviseur van de werkgever?

Maar is het daardoor geen ondankbaar werk,

“Ja, of naar zijn eigen financieel planner. Het bedieningsconcept van de pensioenadviseur is nu nog erg op de werkgever gericht. Het individu vraagt een andere manier van advisering. Daar ligt nog wel een belangrijk vraagstuk voor de pensioenadviesmarkt. Hoe ga je die draai naar het individu maken? Want als pensioenbewustzijn en keuzevrijheid toenemen, is daar nog veel werk aan de winkel. Die markt wordt alleen maar groter. Nu gaat bijvoorbeeld de eerste generatie DC-deelnemers met pensioen.”

pensioencommunicatie? Je doet het nooit

En die heeft door de lage rente een groot probleem bij de aankoop van pensioen. Wat doen jullie daaraan?

“Wij krijgen mensen aan de telefoon die een offerte opvragen voor een DC-kapitaal en horen heel direct hun teleurstelling. Maar wij kunnen niets doen zonder wetgeving. Het is goed dat de overheid aan een oplossing werkt die doorbeleggen in de uitkeringsfase mogelijk maakt, maar zover is het nog niet. We willen als uitvoerder creatief zijn en meedenken, maar het laatste wat we willen is dat onze klanten vanwege fiscale bovenmatigheid problemen krijgen. We pakken heel duidelijk onze rol in de bewustwording en de informatieverstrekking over de consequenties van de lage rente. Je moet verrassingen voorkomen.” Dat informeren is niet altijd even makkelijk. De NN-advertentie waarin u over heldere pensioencommunicatie sprak oogstte nogal wat kritiek. U had wel erg veel woorden nodig.

“Als we met z’n allen pensioen simpeler maken, dan kan de communicatie ook veel simpeler. Wij doen ons uiterste best om goed te communiceren, en het ene initiatief valt nu eenmaal beter dan het andere. Recent is onze Mijn Pensioencoach app gelanceerd, we hebben voor Libellelezeressen e-learning ontwikkeld, noem maar op.

goed.

“Ik zie het als een grote verantwoordelijkheid. Al mijn collega’s hier. We steken daar heel veel energie in. Dat voelt niet ondankbaar.” Hoe acteren jullie in de roep om hypotheek en pensioen ineen te schuiven?

“Ik vraag me persoonlijk af hoe verstandig het is om in een land waar het pensioenbewustzijn laag is, pensioen in de opbouw te vermengen met de eigen woning. Voor veel mensen is zo’n afweging moeilijk te maken. In de uitkeringsfase zie ik meer mogelijkheden. Dan zijn je inkomsten bekend. Dus we moeten het zeker onderzoeken, maar we moeten niet een economisch probleem willen oplossen met een oplossing die niet in het belang van het individu is.” Hebben verzekeraars een grote stem in de pensioendialoog? Of is het meer de fondsenwereld die de trom slaat?

“Ik heb hiervoor bij AZL gewerkt, ofwel in de fondsenwereld. Ik denk niet zo in hokjes; het is allemaal pensioen, je hebt alleen verschillende uitvoerders. De keuzemogelijkheden in dat landschap worden groter. Er gebeurt echt veel. Discussies liggen open op tafel. Er treedt ook echt wel vermenging op in het landschap. Denk aan Towers Watson dat als adviesbedrijf in een PPI stapt. Denk aan de buy outs van ondernemingspensioenfondsen. Daar worden wij als NN ook weer actiever in. We hebben ons een tijdje terughoudend opgesteld in het overnemen van pensioenverplichtingen. Nu de prijzen zijn genormaliseerd doen we weer selectief mee.” De AFM zoekt nog een uitvoerder...

Lacht. “Nou ze kennen ons, dan moeten ze het maar vragen.” Q

13 MAART 2015

special DOOR TIM BARLAGE EN TJERK KLOMPMAKER

APF: KANTELPUNT VOOR VERZEKERAARS IN DE PENSIOENMARKT Verzekeraars hebben de kans om met het in de markt zetten van een Algemeen Pensioenfonds (APF) te profiteren van pensioenfondsen die de keuze maken om niet zelfstandig te blijven voortbestaan. Een gedegen analyse van de business case is voor verzekeraars wel hard nodig om opportunisme in te dammen.

e trend is al jaren aan de

overgang naar een verzekeringsmaat-

gang en lijkt nog niet te

schappij kunnen de kosten van de uitvoe-

verslappen: steeds meer

ring sterk toenemen, wat nadelig is voor

pensioenfondsen heffen

indexatie. Ook hier raak je als werkgever

zichzelf op en brengen pensioenen over

een deel van je eigenheid kwijt.

naar een ander pensioenfonds of een verzekeraar. Verzekeraars lijken daarbij

Nieuw alternatief

Tim Barlage werkt bij

echter wel minder dominant te worden.

Het APF is een nieuw alternatief dat in

KPMG als adviseur

Cijfers van De Nederlandsche Bank

elk geval een deel van de nadelen van de

binnen de financiële

(DNB) geven aan dat verzekeraars in 2011

huidige opties ondervangt. De kern van

sector

nog 70% van de liquiderende pensioen-

het APF is dat het mogelijk wordt om

fondsen binnenhaalden. In 2014 was dat

diverse pensioenregelingen binnen één

nog slechts 50%. De historisch lage

fonds gescheiden uit te voeren. Het

rente speelt hierbij een rol: die maakt het

zogeheten ‘ringfencing’ - het afzonderlijk

duur om pensioenen om te zetten naar

beheren van vermogens - is dus toege-

een verzekeraar, die een gegarandeerd

staan. Verzekeringstechnische risico’s

pensioen moet bieden.

die voortkomen uit het beheer van pensioenvermogens, positief of negatief,

Nadelen

zijn en blijven voor rekening van de

Beide opties – overdracht aan een ander

werkgever, pensioendeelnemers en

Tjerk Klompmaker

pensioenfonds of een verzekeraar - ken-

-gerechtigden van wie de

werkt bij KPMG als

nen nadelen. Bij een (vrijwillig) bedrijfs-

pensioenregeling(en) binnen een com-

adviseur binnen de

takpensioenfonds raakt de werkgever de

partiment worden uitgevoerd. Buffers ter

financiële sector

zeggenschap over de inhoud van de

dekking van pensioenrisico’s maken

regeling en de premiestelling kwijt.

integraal onderdeel uit van het pensi-

Bovendien ontstaat er een verplichte

oenvermogen binnen het pensioencom-

deling van risico’s met andere werkgevers

partiment. Risico’s die behoren bij de

en werknemers in de sector. Bij een

bedrijfsvoering kunnen alleen maar ten

SPECIAL PENSIOEN

laste of ten gunste komen van het kapitaal dat dient ter dekking van de betreffende pensioenaanspraken.

‘HET ENTHOUSIASME VOOR HET APF GROEIT BIJ PENSIOENFONDSEN’

Ondernemingspensioenfondsen, niet verplicht gestelde bedrijfstakpensioenfondsen en beroepspensioenregelingen kunnen bij het APF onderdak vinden. Op

risico op langleven (na de pensioenda-

slechts 4% gaf aan dat zeker wel te

deze wijze kan een groter pensioenfonds

tum), overlijden en arbeidsongeschikt-

zullen doen. Tegelijkertijd gaf ruim 90%

ontstaan met bijbehorende schaalvoor-

heid moet worden ondergebracht bij een

van de onderzochte pensioenfondsen

delen. Het APF vervangt de eerdere voor-

verzekeraar. PPI’s zouden zich wel

aan een APF op een aantal punten als

stellen met betrekking tot de oprichting

kunnen omvormen tot een APF.

een verrijking te zien. Uit deze schijnbare tegenstelling zou je kunnen afleiden dat

van een Algemene Pensioen Instelling (API) en komt in de plaats van het multi-

Toekomst

de fondsen het dan wel als een verrijking

opf dat nooit echt potten heeft kunnen

Wat voor toekomst heeft het APF? Het

voor een ander fonds zien, maar niet

breken in de markt. Het vervangt niet de

beeld is diffuus. Enerzijds stelde KPMG

voor zichzelf.

premiepensioeninstelling (PPI). De PPI

vorig najaar in een onderzoek vast dat

kan slechts premieovereenkomsten

pensioenfondsen de kat nog uit de boom

Meer enthousiasme

uitvoeren in de vorm van een beleggers-

kijken: 60% van de fondsen stelde zich

Bovendien is er sinds het najaar van

rekening of -verzekering, waarbij het

niet aan te zullen sluiten bij een APF, en

2014 veel meer duidelijk geworden over

13 MAART 2015

special

de precieze voorwaarden en uitgangs-

landse markt op komen en bijvoorbeeld

punten. De teneur in de markt lijkt

regelingen van een grote corporate

sindsdien dan ook te kenteren: het

clusteren in één APF. Last but not least:

enthousiasme groeit, nu steeds duidelij-

het is zeker niet uit te sluiten dat werk-

ker wordt wat de voor- en nadelen van

gevers er bij kleinere pensioenfondsen

het APF zijn. Die voordelen schuilen voor

op zullen aandringen om de voordelen

kleinere pensioenfondsen met name in

van een APF te realiseren. Al met al lijkt

lagere uitvoeringskosten, professionali-

het APF dus wel degelijk een goede kans

sering en geleidelijke standaardisatie

te hebben als serieus alternatief voor

van de pensioenuitvoering. Concurrentie

vele tientallen kleine en middelgrote

kan de verschillende APF’s prikkelen tot

pensioenfondsen.

‘VERZEKERAARS KUNNEN APF-ACTIVITEITEN AAN ZICHZELF UITBESTEDEN’

hoge kwaliteit van dienstverlening en lage uitvoeringskosten en biedt daar-

Toezicht DNB

APF formeel mogelijk is vanaf 1 juli 2015.

mee kansen voor standaardisatie van de

De precieze ingangsdatum is nog niet

De fondsen kunnen dan in 2016 daad-

pensioenuitvoering. Ook in Europees

bekend – het wetsvoorstel moet nog

werkelijk starten. DNB geeft te zijner tijd

perspectief zijn er mogelijkheden:

behandeld worden in de Tweede Kamer

de vergunningen af en stimuleert partij-

buitenlandse partijen kunnen de Neder-

– maar de sector rekent erop dat het

en die dat willen nu al in oriënterend overleg te treden. KPMG verwacht dat DNB zal inzetten op een stevige geschiktheidstoets voor de bestuurders van een APF. De toezichthouder zette de

GOVERNANCE

afgelopen jaren niet voor niets in op

De eisen aan de governance hoorden tot de punten die aan-

hoge eisen aan de governance van

vankelijk tot wat terughoudendheid leidden in de sector. De

pensioenfondsen en de deskundigheid

governance is complexer en er is sprake van gelaagdheid van

van bestuurders. Afgaande op onze

bestuur. Het huidige voorstel luidt:

ervaringen zal DNB dat ook doen bij de

Ŧ bij de inrichting van een APF is er sprake van een onafhan-

inrichting van het bestuur van een APF.

kelijk bestuur, bestaande uit ten minste twee bestuurders,

Er staat immers veel op het spel om de

of een onafhankelijk gemengd bestuur, waarvan ten minste

belangen van de deelnemers goed te

drie bestuurders niet uitvoerende (toezichthoudende) be-

borgen. Een onafhankelijk en deskundig

stuurders zijn;

bestuur is juist in de omgeving van een

Ŧ de bestuurders mogen geen directe vertegenwoordigers zijn van de belanghebbenden bij het APF; Ŧ de werkgevers en werknemers voor wie een compartiment is ingericht, hebben inspraak via de belanghebbendenorganen.

APF essentieel, mede omdat een verzekeraar veelal grote invloed zal hebben en het bestuur een gezond tegenwicht moet kunnen bieden.

Die krijgen geen taken en bevoegdheden voor zover het bedrijfsmatige beslissingen betreft, maar wel over beslissin-

Positie verzekeraars

gen over het eigen pensioenvermogen en afspraken over de

Signalen uit de markt laten intussen zien

kwaliteit van dienstverlening en de uitvoeringskosten.

dat diverse verzekeraars werken aan plannen voor het opzetten van een APF.

In het najaar van 2014 verwachtte bijna 60% van de onder-

Dat is begrijpelijk, want verzekeraars die

zochte pensioenfondsen nog dat deze ‘gedwongen keuze’ voor

op deze manier pensioenen kunnen

een onafhankelijk bestuur het succes van het APF wel eens in

‘aantrekken’ doen dat zonder de zware

de weg zou kunnen staan. Toch lijkt ook hier sprake van een

kapitaalseisen van Solvency II en heb-

kentering nu de voordelen steeds duidelijker worden.

SPECIAL PENSIOEN

Veel vragen

Juiste volgorde

Verzekeraars staan daarmee nu voor een

Van belang hierbij is vooral om de vraag-

groot aantal vragen. Wat wordt de doel-

stukken in de juiste volgorde te behan-

groep en het verdienmodel? Hoe zal het

delen. Het eerste domein dat aandacht

APF zich in de markt positioneren? Wordt

verdient, is een grondige afweging over

het een zelfadministrerend APF of zal het

de business case. Hoe kan het APF zich

APF vooral werkzaam zijn in een netwerk

onderscheiden van andere partijen nu de

van uitbestedingsrelaties? Welke typen

koek maar één keer wordt verdeeld? En

pensioencontract wil het APF uitvoeren en

hoe past het APF binnen de strategie

hoe zien die er op hoofdlijnen uit? Welke

van de verzekeraar? Door die essentiële

synergievoordelen zijn er te bereiken? Hoe

vragen goed te beantwoorden, kan al te

richten we de governance optimaal in?

veel opportunisme – en daarmee sa-

ben geen ‘last’ van de lage rente. Daarbij

Welke potentiële bestuurders komen door

menhangende latere teleurstelling –

speelt wel een beperking qua rechts-

de geschiktheidstoets van DNB?

worden voorkomen. Q

‘ER STAAT VEEL OP HET SPEL OM DE BELANGEN VAN DE DEELNEMERS GOED TE BORGEN’

vorm. Gelet op de mogelijke conflicterende belangen tussen de kortetermijndoelstellingen van een APF met een winstoogmerk en de langetermijnverplichting aan de deelnemers, heeft de regering aangegeven een andere vorm dan een stichting niet wenselijk te vinden. Een stichting mag namelijk geen

Zijn bij u de omzettingsvoorstellen al verstuurd?

winstuitkeringen aan derden doen. Daarmee is gewaarborgd dat de belangen van de deelnemers prioritair blijven voor het pensioenfonds. Wel kan een stichting een onkostenvergoeding van maximaal 5% van de inleggelden of het gestorte kapitaal uitkeren aan derden, zo blijkt uit een memorie van toelichting op het wetsvoorstel voor het APF. Niettemin zijn er wel goede kansen voor verzekeraars: zij hebben immers de mogelijkheid om de bijbehorende activiteiten (onder andere vermogensbeheer, pensioenuitvoering en bestuursondersteuning) uit te besteden aan zichzelf of aan één of meerdere dochterondernemingen. Dat is commercieel uiteraard aantrekkelijk, al zal de praktijk moeten uitwijzen hoe bestuurders en toezichthouders ervoor waken dat de verzekeraar zijn positie kan ‘misbruiken’, bijvoorbeeld door te veel te willen verdienen aan deze activiteiten.

Of kunt u toch hulp gebruiken van onze WFT-gecertificeerde trainees en Pensioenspecialisten? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met simone.van.os@novadia.nl Zij is mobiel te bereiken op 06 - 55720077 Meer vacatures op onze site:

www.novadia.nl Oude Utrechtseweg 30, 3743 KN Baarn, Tel: 035 - 3031760

13 MAART 2015

special DOOR ROSALI DE HART

WEG MET DE MONOCULTUUR Merel van Vroonhoven (AFM) ziet in de pensioensector een monocultuur van middelbare, autochtone mannen, zei ze onlangs in Omni, het relatiemagazine van MN. Dat stoffige beeld lijkt te kloppen voor bestuurders. Maar op de werkvloer rukt de diversiteit snel op. Zes portretten van starters en arrivĂŠs die afwijken van de norm door hun sekse, culturele achtergrond of studie.

â&#x20AC;&#x2DC;Hoe hoger je komt, hoe minder vrouwen er zijnâ&#x20AC;&#x2122; NFU NFOTFO WBO EJWFSTF BDIUFSHSPOEFO HFFGU NFFS UPFHFWPFHEF XBBSEF JO EJTDVTTJFT )FU CSFOHU NFFS QFSTQFDUJFG BBO UBGFM "MT KF BMMFNBBM IFU[FMGEF CFOU LVO KF JFUT NJTTFO *L XBT UJFO UPFO JL NFU NJKO PVEFST VJU .PTLPV WFSUSPL OBBS 'SBOLSJKL *L IFC UXJOUJH KBBS JO WFSTDIJMMFOEF MBOEFO HFXPPOE XBBSPOEFS )POHBSJKF FO &OHFMBOE XBBS JL TUVEFFSEF JO $BNCSJEHF *L LXBN OBBS /FEFSMBOE EPPS IFU XFSL WBO NJKO NBO FO WPPS FFO NBTUFS JO EF 'JOBODJÂŞMF FDPOPNJF %PPS NJKO WPSJHF XFSL WPPS 13* IFU QSPHSBNNB WBO EF 7/ WPPS WFSBOUXPPSE JOWFTUFSFO IFC JL FFO GBOUBTUJTDI JOUFSOBUJPOBBM OFUXFSL JO EF GJOBODJÂŞMF TFDUPS )JFSEPPS LVOOFO XF HPFE TBNFOXFSLFO NFU JOTUJUVUJPOFMF CFMFHHFST JO "NFSJLB "[JÂŞ FO &VSPQB 0PL JO IFU UFBN ĹŚ Narina Mnatsakanian (32)

WPFHU NJKO BDIUFSHSPOE IPPQ JL XBU UPF *L MFH EF MBU

ĹŚ Senior Advisor Responsible

IPPH *L CSFOH BOEFSF QFSTQFDUJFWFO FO FFO BOEFSF

Investment & Governance bij MN.

NBOJFS WBO XFSLFO *L IFC HF[JFO IPF IFU FS FMEFST JO EF XFSFME BBO UPF HBBU

ĹĄ)FU CFFME EBU .FSFM WBO 7SPPOIPWFO TDIFUTU LMPQU

"MT LJOE WBO KBBS XJMEF JL MBUFS JFUT NFU NJMJFV FO

WPPS PO[F PSHBOJTBUJF &S XFSLFO IJFS XFM JOUFSOBUJPOBMF

TPDJBMF WSBBHTUVLLFO HBBO EPFO /V XFSL JL BBO EF

NFOTFO NBBS XFJOJH &S XFSLFO WFFM NBOOFO *O NJKO

JOUFHSBUJF WBO NJMJFV TPDJBMF FO HPWFSOBODFSJTJDPĹ&#x;T JO

UFBN [JKO ESJF WBO EF WJKG NFOTFO WSPVX 0Q TFOJPS

JOWFTUFSJOHTCFTMJTTJOHFO %BU FS OJFU BMMFFO FFO HPFEF

OJWFBV XPSEU IFU BM NJOEFS )PF IPHFS KF LPNU IPF

SFUVSO VJULPNU NBBS PPL EBU IFU PQ FFO WFSBOUXPPSEF

NJOEFS WSPVXFO FS [JKO

NBOJFS HFCFVSU 0G JL FFO CFTUVVSTGVODUJF BNCJFFS *L

4JOET FFO QBBS KBBS JT ./ CF[JH NFU FFO EJWFSTJUFJUQSP-

NPFU OPH WFFM MFSFO .BBS JO QSJODJQF JT EBU XFM JFUT

KFDU EBU NPFU [PSHFO WPPS NFFS BXBSFOFTT 8FSLFO

XBBS JL PWFS OBEFOL Ĺ˘

SPECIAL PENSIOEN

‘Het is voor het eerst dat ik een vrouwelijke baas heb’ Ŧ Rita van Ewijk (48) Ŧ Adjunct-directeur Pensioenen ASR Ŧ Stuurt 130 medewerkers aan š7SPFHFS XJMEF JL BMUJKE IFU POEFSXJKT JO *L XBT FSH MFFSHJFSJH .JKO [VTTFO HJOHFO BMT WBO[FMGTQSFLFOE OBBS EF IVJTIPVETDIPPM ;PESB FS FFO LMFJOUKF XFSE HFCPSFO XFSEFO [F WBO TDIPPM HFIBBME PN UIVJT UF IFMQFO 5PFO JL KBBS XBT XBT JL WBTUCFSBEFO PN EBU OJFU UF EPFO *L IFC NJKO PVEFST BM WSPFH HF®OTUSVFFSE EBU JL NF XJMEF POUXJLLFMFO *L CFO CJK UPFWBM JO IFU QFOTJPFO UFSFDIU HFLPNFO &O JL CFO FS CFXVTU JO HFCMFWFO 1FOTJPFO XPSUFMU IFFM EJFQ JO EF NBBUTDIBQQJK )FU NBBLU PQ KF PVEF EBH IFU WFSTDIJM UVTTFO MFWFO FO PWFSMFWFO &FO XFSLOFNFS XFSLU ¨¨O EBH QFS XFFL WPPS [JKO QFOTJPFO %JF WFSUSPVXU FSPQ EBU IFU HPFE JT 'MFVS 3JFUFS JT NJKO CBBT IFU JT WPPS IFU

‘Goed bewaard geheim dat dit eigenlijk een hele leuke sector is’

FFSTU EBU JL FFO WSPVXFMJKLF CBBT IFC *O EF 3BBE WBO #FTUVVS IFCCFO XF FFO WSPVXFMJKL CFTUVVSTMJE ,BSJO #FSHTUFJO *O EF 3BBE WBO $PNNJTTBSJTTFO CJK "43 XFSLFO UXFF WSPVXFO

Ŧ Koen van Leeuwen (30)

.BSHPU 4DIFMUFNB FO "OOFU "SJT *L IFC IFU HFWPFM EBU EJWFSTJ-

Ŧ Projectmanager bij PGGM

UFJU IJFS FOPSN XPSEU HFXBBSEFFSE PPL BMT IFU HBBU PN BOEFSF

Ŧ Studeerde Culture Organisation & Management

NFOJOHFO .JDIFM 7FSXPFTU WBO EF 3W# [FHU BMUJKE ŞCFIPVE KF FJHFOIFJE CMJKG BOEFST LJKLFO FO KF TDIFSQF CMJL CFIPVEFO ş

š"MT LJOE XJMEF JL CJPMPPH XPSEFO NJKO WBEFS XBT CJPMPPH FO EJF

"MT KF FFO GPUP NBBLU WBO IFU HFOFSJFLF CFFME WBO QFOTJPFO-

OBN POT BMUJKE NFF EF OBUVVS JO /BBSNBUF JL PVEFS XFSE

GPOETCFTUVSFO EBO CFHSJKQ JL XFM XBBS EBU CFFME WBO 7BO

CFHPO JL FDPOPNJF JOUFSFTTBOUFS UF WJOEFO *L IFC FFO DPNCJ-

7SPPOIPWFO WBOEBBO LPNU .BBS EF QFOTJPFOXFSFME WFSBOEFSU

OBUJF WBO FDPOPNJF FO TPDJBMF XFUFOTDIBQQFO HFTUVEFFSE *L

IFFM TOFM ;FMG CFO JL MJE WBO FFO OFUXFSL Ş7SPVXFO JO *OTUJUVUJP-

IFC HFMFFSE PN NFU FFO BOUSPQPMPHJTDIF CSJM NFOTFO UF PCTFS-

OFFM 1FOTJPFOş 7**1 %BU IFFGU OV BM [PşO MFEFO &S JT EVT

WFSFO JO FFO PSHBOJTBUJF

XFM EJWFSTJUFJU JO EF QFOTJPFOTFDUPS .BBS JT EBU PPL PWFSBM

%BU EF QFOTJPFOTFDUPS FFO NPOPDVMUVVS JT IFSLFO JL OJFU .BBS

EPPSWFSUBBME OBBS EF NBOBHFNFOUMBBH 8BU EBU CFUSFGU JT FS

JL CFHSJKQ XFM XBBS IFU WBOEBBO LPNU *L WJOE IFU FFO HPFE

OPH XFM FFO TMBH UF NBLFO Ţ

CFXBBSE HFIFJN EBU IFU FJHFOMJKL FFO IFMF MFVLF TFDUPS JT PN JO UF XFSLFO *L [PV JFEFSFFO XJMMFO VJUOPEJHFO PN NFU FJHFO PHFO UF [JFO EBU EF QFOTJPFOTFDUPS OJFU [P TUPGGJH NBOOFMJKL FO BVUPDIUPPO JT 4JOET EF TQMJUTJOH WBO 1((. FO 1';8 [JKO XF WBO GPOET OBBS VJUWPFSJOHTPSHBOJTBUJF HFHBBO %BU CFUFLFOU NFFS LMBOUFO EVT BVUPNBUJTDI PPL NFFS EJWFSTJUFJU CJOOFO IFU CFESJKG 1((. CFEJFOU PPL EF [PSH FO EBBS [JUUFO WBO PVETIFS WPPSOBNFMJKL WSPVXFO JO FJHFOMJKL JO BMMF MBHFO XFM 8F IFCCFO PPL FFO WSPVXFMJKLF $&0 &MTF #PT +F IFCU WFSTDIJMMFOEF NFOTFO OPEJH PN FFO DPNQMFFU UFBN UF NBLFO 8F IFCCFO IJFS NFOTFO EJF EF GPUPBDBEFNJF PG FDPOPNJTDIF HFTDIJFEFOJT IFCCFO HFEBBO FO XF IFCCFO UFDIOFVUFO VJU %FMGU )FU JT CJOOFO WFSNPHFOTCFIFFS BMMFNBBM GJOBODF HFSFMBUFFSE NBBS XFM NFU FFO edge /JFU BMUJKE IFU HFJKLUF QBE WBO FDPOPNFUSJF PG FFO .#" EBU BMMFFO JT OJFU NFFS HFOPFH Ţ

13 MAART 2015

special

โ Elkaar uitdagen kan alleen als je verschillend bentโ ลฆ Karin Roeloffs (49) ลฆ Business Leader Investments Benelux bij adviesbureau Mercer ลก"MT KF NF WJKGUJFO KBBS HFMFEFO IBE HF[FHE EBU JL [PV HBBO XFSLFO JO EF QFOTJPFOTFDUPS IBE JL HFEBDIU ล "MMFNBBM PVEF HSJK[F NBOOFO 4BBJ POEFSXFSQ 4UPGGJH JNBHP ล %BU JT OJFU NFFS [P 8F [JKO POT HBBO SFBMJTFSFO IPF CFMBOHSJKL QFOTJPFO JT *FEFSFFO XPSEU TUFFET PVEFS 7JKGUJFO KBBS HFMFEFO XBT FS OBVXFMJKLT BBOEBDIU WPPS QFOTJPFO FO QFOTJPFOGPOETFO /V JT IFU QFOTJPFO EBHFMJKLT JO IFU OJFVXT *L CFO IPPGE WBO FFO UFBN WBO TQFDJBMJTUFO EBU QFOTJPFOGPOETFO BEWJTFFSU PWFS IVO CFMFHHJOHFO 8JK IFCCFO WFFM UBMFOUWPMMF KPOHF NFOTFO JO EJFOTU *L CFO FFO WBO EF PVEFSFO 8F IFCCFO HFMVLLJH FFO HFNFOHE UFBN NFU NFOTFO NFU WFSTDIJMMFOEF BDIUFSHSPOEFO 8FM IFCCFO [F BMMFNBBM FFO JOUFSFTTF JO IFU LXBOUJUBUJFWF EBU

โ Je kunt vanuit diverse kanten in deze sector terecht komenโ

NPFU KF XFM IFCCFO ,JKL JL OBBS PO[F LMBOUFO QFOTJPFOGPOET CFTUVVSEFST FO QFOTJPFOVJUWPFSEFST EBO [JF JL XFM EBU EBBS SFMBUJFG XFJOJH WSPVXFO PG NFOTFO NFU FFO BOEFSF DVMUVSFMF

ลฆ Ellen Teuber (43)

BDIUFSHSPOE XFSLFO 5FSXJKM EJF XFM JO EF EPFMHSPFQ [JUUFO +F

ลฆ Business analist bij PPI BeFrank

BDIUFSCBO WFSUFHFOXPPSEJHFO HBBU NBLLFMJKLFS BMT KF MJKLU PQ

ลฆ Opgeleid in de Medische Biologie

EJF BDIUFSCBO *L CFO FSWBO PWFSUVJHE EBU BMT KF FFO UFBN IFCU NFU NFOTFO NFU FFO WFSTDIJMMFOEF BDIUFSHSPOE KF EBBSNFF

ลก)FU CFFME EBU EF QFOTJPFOTFDUPS FFO NPOPDVMUVVS JT LMPQU

UPU CFUFSF SFTVMUBUFO LPNU %BU CMJKLU PPL VJU XFUFOTDIBQQFMJKL

UPUBBM OJFU NFU PO[F PSHBOJTBUJF #F'SBOL JT FFO KPOHF PSHBOJ

POEFS[PFL )FU LBO DPNGPSUBCFM [JKO BMMFNBBM EF[FMGEF TPPSU

TBUJF NFU LPSUF MJKOUKFT %F EJSFDUJF [JU HFXPPO UVTTFO EF

NFOTFO EJF IFU[FMGEF XJMMFO FO EF[FMGEF WJTJF IFCCFO .BBS JO

DPMMFHBล T 8JK HFCSVJLFO HFFO QBQJFS NFFS ,MBOUFO LJKLFO POMJOF

FFO HFNFOHE UFBN JT NFFS DSFBUJWJUFJU FO NJOEFS UVOOFMWJTJF

OBBS EF TUBOE WBO IVO QFOTJPFO

&MLBBS DIBMMFOHFO VJUEBHFO LBO BMMFFO BMT KF WFSTDIJMMFOE CFOU

+F LVOU WBOVJU EJWFSTF LBOUFO JO EF[F TFDUPS UFSFDIU LPNFO &S

8JK DPOTVMUBOUT NPFUFO EBBSJO WPPSPQ MPQFO ลข

XFSLU IJFS PPL FFO GZTJPUIFSBQFVU ;FMG IFC JL NFEJTDIF CJPMPHJF HFTUVEFFSE *O EF QSBLUJKL [BH JL EBU KF BMT POEFS[PFLFS NFFS CF[JH CFOU NFU HFME XFSWFO EBO NFU POEFS[PFLFO #PWFOEJFO XBT EF BSCFJETNBSLU WPPS POEFS[PFLFST TMFDIU ;P LXBN JL UPFO JL KBBS XBT UFSFDIU JO EF QFOTJPFOTFDUPS 5PFO BM WSPFHFO NFOTFO NF PQ GFFTUKFT 8BU JT FS MFVL BBO QFOTJPFO 8BBSPN EPF KF OJFU XBU KF HFTUVEFFSE IFCU *L CFO JO IFU QFOTJPFO HFCMFWFO PNEBU FS FMLF LFFS XFFS OJFVXF POUXJL LFMJOHFO [JKO )FU JT HFFO TUJMTUBBOEF TFDUPS BM JT EBU XFM WBBL IFU CFFME EBU NFOTFO IFCCFO %JWFSTJUFJU JT CFMBOHSJKL PNEBU KF BMMF BTQFDUFO NFF NPFU OFNFO PN EF CFTUF PQMPTTJOH UF WJOEFO *L EFOL EBU KF EBU CFUFS LVOU NFU FFO HFWBSJFFSE HF[FMTDIBQ "MT CVTJOFTT BOBMJTU [JU JL UVTTFO EF CVTJOFTT FO *5 JO *L EFOL EBU NJKO BDIUFSHSPOE EBBSCJK XFM XBU UPFWPFHU *L QSPCFFS BMMFT WBO EJWFSTF LBOUFO UF CFLJKLFO FO FFO PQMPTTJOH UF WJOEFO EJF HPFE JT WPPS IFU QSP EVDU EF LMBOU FO POT[FMG ลข

SPECIAL PENSIOEN

โ Het MT is best autochtoon; ik zou daar wel verandering in willen brengen.โ ลฆ Anilla Hafiz (31) ลฆ Relatiebeheerder en coรถrdinator Pensioenen bij Aegon. ลก0Q NJKO FMGEF CFO JL WBOVJU "GHIBOJTUBO IJFS OBBSUPF HFLPNFO

XJM JL OJFUล *L IBE IFU[FMGEF CFFME WBO EF QFOTJPFOTFDUPS BMT

%F TJUVBUJF EBBS XBT [P WFSTMFDIUFSE EBU FS HFFO ESJOLXBUFS

7BO 7SPPOIPWFO TDIFUTU *L LFO WFFM BMMPDIUPOF KPOHFSFO EJF

NFFS XBT .JKO WBEFS [FJ EJF PPSMPH HBBU PWFS .JKO NPFEFS [FJ

HFTUVEFFSE IFCCFO NBBS EJF EF TUBQ OBBS FFO WFS[FLFSBBS

JL XJM XFH ;JK IFFGU FSWPPS HF[PSHE EBU XF IJFS OV [JKO 8F [JKO

OJFU EVSWFO [FUUFO PNEBU [F EFOLFO EBU FS BMMFFO EF[FMGEF

UXFF KBBS POEFSXFH HFXFFTU NFU CVT CPPU WMJFHUVJH FO UF WPFU

NFOTFO XFSLFO %BU JT FDIU OJFU [P )FU CFFME WBO EF BVUPDI-

NFU NFOTFOTNPLLFMBBST WJB 1BLJTUBO IFFM &VSPQB EPPS

UPOF PVEFSF NBO HFMEU OJFU WPPS NJKO BGEFMJOH *L [JF IJFS WBO

.JKO PVEFST IFCCFO BMUJKE HF[FHE HB TUVEFSFO NBBL FFO

BMMFT WSPVXFO KPOHFSFO NFOTFO VJU "[Jยช BMUFSOBUJFWF UZQFT

NPPJF UPFLPNTU %BU [JU IFFM FSH JO EF DVMUVVS )FU MJFGTU [JFO [F

#JK NBSLFUJOH FO GJOBODJยชO JT XFM NFFS EJF NPOPDVMUVVS %BBS

KF BMT EPLUFS BEWPDBBU PG JOHFOJFVS *L XFFU OPH EBU JL PQ NJKO

IFC JL OPH HFFO BMMPDIUPPO HF[JFO )FU .5 JT CFTU BVUPDIUPPO

WJKGUJFOEF WPPS IFU FFSTU NFU NJKO NPFEFS FFO CBOLIBM CJOOFO-

*L [PV EBBS XFM WFSBOEFSJOH JO XJMMFO CSFOHFO *L WJOE EJWFSTJUFJU

TUBQUF FO EBDIU 8PX )JFS XJM JL XFSLFO *L IBE HFTPMMJDJUFFSE

IFFM CFMBOHSJKL 7PPSBM BMT IFU HBBU PN WSPVXFO JO IFU .5 %F

CJK "FHPO %JF GVODUJF LSFFH JL OJFU NBBS [F IBEEFO XFM JFUT

XFSFME WFSBOEFSU HMPCBMJTFFSU *L EFOL EBU IFU FFO NVTU JT WPPS

BOEFST WPPS NF PQ EF QFOTJPFOBGEFMJOH *L EBDIU ล 0I KFF EBU

FFO JOUFSOBUJPOBMF PSHBOJTBUJF ลข Q

13 MAART 2015

special DOOR ROBERT PALING

AFM: ‘ADVISEURS ZIJN KLAAR VOOR TOEKOMST’ Tijdens am: pensioenstrijd op 17 maart verzorgt ook de AFM een sessie. De toezichthouder belicht de nieuwe werkelijkheid voor pensioenadviseurs die nu ingebed zijn in de Wft Pensioen en ook nog eens te maken hebben met een vloedgolf aan nieuwe pensioenwetgeving. De adviseurs hebben meer vrijheid in advisering dan vaak gedacht, stellen toezichthouders Rudy van Leeuwen en Anneke van Es.

“D

e markt voor pensioenadvies is de afgelopen jaren drastisch veranderd, daar kan ook de AFM niet om heen.” Het is de nuchtere constatering van Rudy van Leeuwen, manager Toezicht & Klantbelang Centraal bij de toezichthouder. “Er is niet alleen heel veel veranderd in het wettelijk kader rondom pensioenregelingen, voor adviseurs is met name het opschroeven van de vakbekwaamheidseisen enorm van invloed.” Dat blijkt ook wel uit de daling van het aantal vergunninghouders. In 2012 waren er 2.700 vergunninghouders, nu zijn er ruim 1.200 pensioenkantoren. “De laatste stand van zaken ken ik niet, maar waarschijnlijk zijn het er nu weer ietsje meer”, aldus Van Leeuwen. MUTATIES De overgebleven kantoren ervaren veel druk om alle wijzingen in de pensioenwetgeving zoals het nieuwe Financieel Toetsingskader (FTK) en de aanpassingen in het Witteveenkader te vertalen naar hun klanten. Anneke van Es, senior toezichthouder bij de AFM, probeert de druk enigszins van de ketel te halen. “Ja, er zijn heel veel wijzigingen en er zijn adviseurs die heel uitgebreid willen adviseren, maar het is ondoenlijk om over al die mutaties te adviseren. Juist in deze situaties is het concept ‘Advies op maat’ goed toepasbaar. De Wft vereist dat je in een

SPECIAL PENSIOEN

adviestraject de vier elementen van zorgplicht aanstipt: doelstellingen, risicobereidheid, kennis en ervaring en financiële positie. Maar de diepgang waarmee je de onderwerpen met de klant bespreekt, hangt ondermeer af van de complexiteit van de vraag van de klant en de mate waarin je je klant al kent. Als je de vraag van de klant in beeld hebt, kun je als adviseur ook makkelijker een link maken naar de toekomst.” VAKBEKWAAMHEID De adviseurs die de vergunning Wft Pensioen hebben, zijn volgens Van Es goed geëquipeerd voor de toekomst. “Met de vakbekwaamheid van de pensioenprofessionals zit het wel goed. De lat is de afgelopen jaren echt omhoog gegaan, het is echt een kennisintensief vak waar de competenties en vaardigheden zijn bijgekomen, zo blijkt op basis van de gesprekken die wij met pensioenprofessionals voeren.” Een uitdaging ligt er nog wel in het opschonen van bestaande dossiers naar de standaarden die nu worden

DRIE TIPS VAN DE AFM 1. Gebruik ‘Advies op maat’ 2. Maar de draai naar individueel advies 3. Schoon oude dossiers op

‘DE LAT IS DE AFGELOPEN JAREN ECHT OMHOOG GEGAAN’

Rudy van Leeuwen: “Door alle professionaliseringsslagen

is het vak er juist leuker op geworden.”

gehanteerd. Van Leeuwen: “In het verleden waren niet alle adviseurs heel erg goed in het op orde brengen of houden van dossiers. Dat is problematisch omdat de basis van goed en doelmatig advies wordt gevormd door dat dossier. Bij de overname van pensioenportefeuilles, na het massaal afhaken van adviseurs in 2013 en 2014, zijn advieskantoren er achter gekomen dat er in veel gevallen nog veel moest gebeuren aan de betreffende dossiers. We zien dat er in de markt ook diverse partijen zijn die op dat vlak hun diensten aanbieden aan adviseurs.” “Een deel van de grote schoonmaakacties is ook via de aanbieders zelf gelopen”, vult Van Es aan. Hoever de sector exact is met het oppoetsen van de dossiers is onduidelijk. “Dat hebben wij nog niet zelf onderzocht.”

BETAALBAARHEID Alle investeringen in de kwaliteit van pensioenadvies ten spijt, blijft het net als bij hypotheken en verzekeringen de vraag in hoeverre de klant ook zit te wachten op dat advies. Van Es denkt dat de adviseurs heel goed in staat zijn om hun advies te verkopen maar erkent wel dat de betaalbaarheid van dat advies een afweging kan zijn voor de klant. “Dat speelt zeker een rol. Een deel van de adviesmarkt is wat dat betreft ook zoekende om hun advieswerk zo kostenefficiënt mogelijk uit te voeren of onderzoekt nieuwe online bedieningsmodellen. Pensioenproducten zijn doorgaans heel complex, dus ik kan me zo voorstellen dat je als klant niet het hele adviestraject online wilt doen, maar wel bereid bent om online gegevens aan te leveren. De ontwikkelingen die we in dat opzicht zien in de pensioenmarkt zijn niet wezenlijk anders dan die bij andere complexe producten zoals hypotheken en levensverzekeringen.” Het dienstverlening op maat-principe is volgens Van Leeuwen van toepassing op alle klanten, volgens welk kanaal en met welke vraag ze ook bij de adviseur binnenkomen. “Je hoeft niet voor elke wijziging het hele adviestraject diepgaand te doorlopen. Als je je klant niet kent, zul je het hele inventarisatietraject moeten doorlopen. Ken je hem wel, dan kun je het heel erg inkorten. Het scheelt ook als je je klanten goed uitsorteert. Voor een nieuwe klant geldt uiteraard ook dat je bijvoorbeeld eerder onderzoek naar wel of niet aansluiten bij een bedrijfstakpensioenfonds (BPF) kunt hergebruiken.” KRITISCHE NOTEN Kritische noten zijn er ook om te kraken. De huidige pensioenadviespraktijk en de bijbehorende wetgeving is nog heel erg gericht op het adviseren van bedrijven die een pensioenregeling zoeken voor hun werknemers. Het pensioenstelsel wordt echter individueler, in lijn met de grotere verantwoordelijkheid die in de nieuwe pensioencontracten bij de deelnemers komt te liggen. Ook pensioen voor zzp’ers speelt een belangrijke rol in het pensi-

13 MAART 2015

special

‘NIET ALLE ADVISEURS WAREN HEEL ERG GOED IN HET OP ORDE BRENGEN OF HOUDEN VAN DOSSIERS’

TOEKOMSTSCENARIO Van Leeuwen: “De vraag over toekomstige wijzigingen is voor een toezichthouder lastig te beantwoorden omdat het vooralsnog een toekomstscenario is. Ook ondernemers zijn daar nog over aan het nadenken. Ten aanzien van alle wijzigingen die er nog aankomen, geldt dat de adviseur altijd de afweging moet maken wat hij wel doet voor een klant en wat niet. De kern van wat goed advies is, verandert niet door toekomstige ontwikkelingen in het stelsel. Advies op maat wil zeggen dat er in onze optiek altijd meer wegen zijn die naar Rome leiden, of in ons geval passend advies. Dat is meer dan een lapmiddel.”

Anneke van Es: “Het is ondoenlijk om over al die mutaties te adviseren.”

oendebat. Is ‘Advies op maat’ daarom wel toegerust op nieuwe uitdagingen of is het slechts een lapmiddel? En welke rol speelt pensioencommunicatie in dit verhaal, ook in relatie tot de rol die de aanbieders op dit vlak hebben?

SPECIAL PENSIOEN

AANTREKKINGSKRACHT Ten aanzien van de pensioencommunicatie stelt Van Es dat een goede informatievoorziening vanuit de aanbieders een basisvoorwaarde is. “Op hen rust wat dat betreft een grote verantwoordelijkheid, zeker als er ook nog sprake is van eigen adviseurs. Maar ook van een zelfstandige adviseur die doorlopend aan zijn vakbekwaamheid werkt, mag je verwachten dat hij op een toegankelijke manier een adviesgesprek kan voeren.” Van Leeuwen en Van Es zijn ervan overtuigd dat het vak van pensioenadviseur ondanks alle uitdagingen voor de sector zijn aantrekkingskracht houdt voor nieuwe toetreders. Van Leeuwen: “Daar zou ik volmondig ja op willen zeggen. Door alle professionaliseringslagen is het vak er juist leuker op geworden.” Q

am:zelfverzekerd De juiste informatie, op het juiste moment, via het juiste kanaal

90% van je collega’s blijft up-to-date met am: am:web

am:magazine

Ruim 75% van de professionals bezoekt am:web meerdere malen per week, 50% zelfs elke dag.

Ruim 40.000 professionals lezen am:magazine. SEPTEM BER

ANG 2014 JAARG

WWW.A MWEB.N

am: NUMMER 5 2014

INSPIRATIE

NDEN EN ACHTERGROSIONAL ERINGSPROFES

VOOR DE VERZEK

GRATIS

am:signalen

am:events

Ruim 60% van de professionals leest één of meerdere am: nieuwsbrieven.

Jaarlijks bezoeken ruim 3.000 professionals één van de am:events

Weet precies wat er speelt met am:! Kijk op www.amweb.nl/zelfverzekerd Bronnen: onderzoek vernieuwde am: - augustus 2014 en cijfers Google Analytics.

A DVE RTO R I A L

> MO NE YVI E W

MoneyView introduceert MoneyView Collectief Pensioen

De nieuwe maatstaf voor het vergelijken van pensioenproducten MoneyView biedt sinds kort vergelijkingssoftware voor collectieve pensioenen. Hiermee zet het Amsterdamse bedrijf een nieuwe norm voor de kwaliteit van productvergelijkingen. Bovendien wordt de gebruiker volop gemak geboden. “Een adviseur moet zijn tijd kunnen steken in het advies en zo min mogelijk bezig zijn met administratief gedoe”, aldus MoneyView. Hoe maken zij dit waar? MoneyView Collectief Pensioen: in één oogopslag de hele markt in beeld “Veel pensioenadviseurs halen nu nog getallen uit offertes van verzekeraars om hun advies aan de werkgever te onderbouwen” zegt Martin Koot van MoneyView. “Dit is een tijdrovend proces, voor zowel de adviseur als de verzekeraars. En als de regeling toch iets gewijzigd moet worden, kun je weer opnieuw oﬀertes gaan opvragen.” MoneyView Collectief Pensioen maakt het opvragen van oﬀertes in de adviesfase overbodig. En biedt volledig overzicht van én inzicht in de producten, waaruit de werkgever kan kiezen.

Snelle invoer van gegevens MoneyView Collectief Pensioen heeft alleen de premiebepalende gegevens nodig. De kerngegevens van de regeling en het deelnemersbestand dus. Wat niet nodig is voor de berekening, wordt ook niet gevraagd. Dit in tegenstelling

tot andere vergelijkingspakketten, waar de productvergelijking onderdeel is van een groter adviesproces met alle bewerkelijkheid van dien.

Automatische controle op acceptatienormen Aan de hand van de regeling wordt per verzekeraar, per product getoetst of deze uitgevoerd kan worden. Indien dit niet zo is, wordt de reden getoond. De adviseur kan dan besluiten het betreﬀende product uit de vergelijking te laten, of de regeling voor dat speciﬁeke product virtueel aan te passen. Bovendien beschikt de gebruiker van MoneyView Collectief Pensioen ook over MoneyView Advisa, waar in detail alle voorwaarden van de producten terug te vinden zijn.

Afwijkende producten eenvoudig aanpassen en doorrekenen Soms kunnen door een kleine aanpassing in de regeling, meer producten meegenomen worden in de vergelijking. De adviseur kan deze wijziging per product aanbrengen. In de uitkomsten worden deze nadrukkelijk gemarkeerd als afwijkend ten opzichte van de ingevoerde regeling. Hierdoor krijgt de adviseur meer producten in zicht, zonder het overzicht kwijt te raken.

Volledige, betrouwbare en inzichtelijke uitkomsten De uitkomsten van de vergelijking bevat alle getallen die een adviseur mogelijk nodig kan hebben: per verzekeraar, per product, per deelnemer, per willekeurig aantal jaren. Gebaseerd op de beleggingsfondsen en life-cycle systematiek die de betreﬀende verzekeraar biedt. Ook de werkgevers- en werknemerslasten zijn volledig inzichtelijk. Deze

ADV ERTORIAL

getallen zijn bovendien betrouwbaar: MoneyView bouwt de producten in haar eigen productensysteem op basis van de exacte productspeciﬁcaties van de verzekeraar. Hiermee komen de premies en dekkingen nagenoeg volledig overeen met de getallen in een verzekeraarsoﬀerte. Er worden geen bochten afgesneden, geen afrondingen toegepast en geen aannames gedaan. De interface van MoneyView Collectief Pensioen stelt de adviseur bovendien in staat om selecties en groepen van die betrouwbare uitkomsten te maken, zodat deze passen bij zijn wijze van presenteren aan de werkgever.

Flexibele rapportagemogelijkheden Nagenoeg alle pensioenadviseurs hebben hun eigen wijze van rapporteren aan de werkgever. Uit MoneyView Collectief Pensioen haalt de adviseur alle getallen, groepen van getallen en graﬁeken die hij naar eigen inzicht kan gebruiken in zijn eigen rapportage. Geen standaardrapport dus, maar maatwerk.

Kwaliteit op MoneyView-niveau MoneyView baseert de berekeningen op de exacte productspeciﬁcaties van de verzekeraar, door deze in te rege-

> M ON EY VIEW

len in het eigen productsysteem. Daardoor kan de maximale graad van transparantie en vergelijkbaarheid behaald worden. MoneyView koppelt niet met externe webservices van verzekeraars en bouwt geen ‘black boxes’ in. Daardoor houdt MoneyView volledig controle op de wijze waarop de berekeningen tot stand komen. Ook laat MoneyView zich nooit betalen door aanbieders voor het inregelen van producten. Immers, wie betaalt bepaalt. MoneyView behoudt hiermee haar volledige onafhankelijkheid.

Te gebruiken vanaf elke werkplek MoneyView Collectief Pensioen is volledig webbased. De applicatie is daarom te gebruiken op elk apparaat met internetverbinding en een webbrowser. Vanaf de zaak, vanuit huis, onderweg op de laptop of tablet: MoneyView Collectief Pensioen is altijd beschikbaar.

Met MoneyView Advisa: alle voorwaarden Met MoneyView Collectief Pensioen krijgt de adviseur ook de beschikking over MoneyView Advisa, waarin de productvoorwaarden van nagenoeg alle pensioenproducten zijn opgenomen. Een waardevolle uitbreiding, omdat hiermee naast prijs ook kwaliteit van een pensioenproduct inzichtelijk gemaakt kan worden.

Meer weten? Vraag een testaccount aan!

'Een adviseur moet zijn tijd steken in advies en niet in administratief gedoe.'

Op moneyview.nl/mcp is alles te vinden over deze nieuwe MoneyView-applicatie. Ook kan via de website een gratis proeﬂicentie aangevraagd worden. Maak kennis met MoneyView Collectief Pensioen!

special DOOR THEO GOMMER

GROTE VERBOUWING

u de Pensioendialoog is afgerond en de kleine aanpassingen zijn gedaan, kan de echte grote pensioenverbouwing van ons pensioensysteem beginnen. Sommigen pleiten voor helemaal

opnieuw beginnen, maar de uitkomst zal normaliter te zijn dat we ons huidige collectieve en solidaire pensioensysteem verbouwen naar een meer individueel systeem. Een aantal vragen die beantwoord moeten worden, spelen dan een bepalende rol. Allereerst, wat doen we met de doorsneepremie? Deze zal ongetwijfeld worden afgeschaft en er zal een meer individuele opbouw -en financiering- komen. Daaruit volgt de vraag of de huidige grote verplichtstelling nog in stand kan blijven. Ik betwijfel het. Niet alleen vanuit juridisch oogpunt, maar zeker vanuit het maatschappelijk belang. Waarom mag er niet op pensioenkosten geconcurreerd worden en is er geen vrije marktwerking bij pensioen? Doen bedrijfstakpensioenfondsen het nu echt beter dan andere marktpartijen? Ik denk het niet.

‘Mijn pensioengeld dus ook mijn keus’

Ook zal er € 100 miljard verdeeld moeten worden tussen ouderen en jongeren. Dat is namelijk het ‘teveel’ dat jongeren hebben betaald als gevolg van de doorsneepremie. Als die wordt afgeschaft kan een 40-jarige dat nooit meer ‘terugverdienen’ en zal hij dus gecompenseerd moeten worden. Aversie Dan is er eigenlijk nog maar één heikel punt: moet er een pensioenplicht komen en zo ja, geldt die dan ook voor zzp-ers?Ik zou bijna uit de aversie van de zzp-ers tegen een pensioenplicht concluderen dat die er dus moet komen. Laten we eerlijk zijn; zzp-ers gaan echt niet allemaal sparen voor hun oudedag. Terwijl ze - juist mede omdat ze zzp-er zijn- wel oud worden. Kortom, met een pensioenplicht, vrije marktwerking en de € 100 miljard verdeeld zijn we al een heel eind. Dan tegelijk maar pensioen en lijfrente integreren en definities en aftrekmogelijkheden op elkaar afstemmen. Andere losse flodders: bijvoorbeeld het recht op waardeoverdracht waarvan ik zoals bekend een plicht zou willen maken. Over de DGA en zijn mogelijkheden van pensioen in eigen beheer zal ook een (fiscaal) ei gelegd moeten worden. Maar, met een pensioenplicht ook voor de DGA, lijkt me dat niet zo moeilijk. Ferrari Tot slot moeten dan de mogelijkheden om meer met pensioengeld te doen dan nu worden verruimd. Ik wil pensioengeld -dus zowel premie als reeds gespaard pensioen- kunnen gebruiken voor studieverlof, sabbatical, aflossen/betalen hypotheek en vooral ook het starten van een eigen bedrijf. Daarnaast wil ik op de pensioendatum een deel van mijn pensioen (25 á 50%) kunnen opnemen als lumpsum en daarmee….inderdaad mijn gedroomde Ferrari kopen, boot of wereldreis maken. Mijn

mr Theo Geommer MPLA

(pensioen)geld, dus ook mijn keus.

is directeur

Al met al is het niet zo moeilijk, als je principes achter je durft te laten en je het pensioen inricht zoals

Wetenschappelijk Bureau

je anno 2015 sowieso zou hebben gedaan, zonder verleden. Dat het nog wel een jaar of 10 zal duren

Akkermans & Partner

voordat de nieuwe pensioenwereld er echt is én geland, hoort nu eenmaal bij het ‘langzame’ pensi-

Groep, advocaat bij

oen en is soms best goed. Q

Gommer & Partners Pensioen Advocaten en voorzitter van de Nederlandse Orde van PensioenDeskundigen.

SPECIAL PENSIOEN

BENT U KLAAR VOOR DE OVERSTAP IN 2015?! De beste én meest betaalbare pensioensoftware DGA en Collectief op dit moment! Wij komen graag bij u langs voor een vrijblijvende presentatie met RJ2014-4 oplossingen, automatische koppeling KVK , ratio-analyses én actuariële compensatiemodellen. Binnenkort, automatische productanalyse van verzekeraars én digitale offerte-aanvragen collectief pensioen.

Finact, al 5 jaar een begrip... Tel. 0800-8700700 www.finact.nl

PENSIOENSPECIALST?! Maak kennis met ons PPN-Kennisabonnement. 1. Ieder kwartaal regionale pensioen-updatedagen op diverse locaties 2. Alle pensioenactualiteiten ‘on line’ beschikbaar d.m.v. Kennisdatabank 3. Actuariële pensioensoftware van Finact 4. Klankborden met onze fiscale, juridische en actuariële helpdesk 5. Permanent Pensioen Actueel met toetsingen Uw investering voor dit totaalpakket bedraagt € 3.495,- excl. BTW per jaar. Pensioen & Planning Nederland Tel. 088-0900800 www.pensioenplanning.nl

De waarde van advies

Samen risicoâ&#x20AC;&#x2122;s in kaart brengen, samen nadenken over oplossingen, samen een uurtje brainstormen. In de toekomst zal de relatie tussen de klant en adviseur meer en meer gericht zijn op samenwerking. Producten verkopen wordt oplossingen aanbieden. Vakmanschap speelt daarbij een belangrijke rol. Uzelf verdiepen in klanten, keuzes maken, samenwerken, lef tonen. Lees hoe een kersverse ondernemer en adviseur daarmee omgaat op dewaardevanadvies.nl/nieuweadviseur, en laat u inspireren.