Facto
Magazine
®
16 Facto-rondetafel over beveiliging
Op initiatief van Facto Magazine discussieerden zes professionals (Vinz van Es, Jan van Dijk, Ap Boom, Erik de Jonge, René Dijkhoff en Piet Berkers) met elkaar over beveiliging. Gespreksleider was Jan Verkaar. ‘Uiteindelijk is beveiliging iets waar je als opdrachtgever en dienstverlener samen voor verantwoordelijk bent.’
t hema beveiliging /SSA 2011
26 Tips voor aanbesteden beveiligingsdiensten
Het succesvol aanbesteden van een beveiligingscontract om bezoekers gastvrij te ontvangen én medewerkers, panden, informatie en goederen te beschermen, is geen eenvoudige opgave. Een overzicht van de belangrijkste zaken.
t hema beveiliging /SSA 2011
42 Weten wat de klant wil
Voor ondersteunende afdelingen zoals facility management is het van groot belang om te weten waar de interne klant mee bezig is en wat de relevante ontwikkelingen zijn. Waarom hebben veel facilitaire organisaties dan nog geen afdeling relatiebeheer?
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
3
Denkt u dat het kan? Dat u de zorg voor facilitaire diensten compleet uit handen wordt genomen? En dat u zich helemaal kunt richten op uw kernactiviteiten? Dat de facilitaire professionals die u nodig hebt meteen inzetbaar zijn, maar dat er ook juist een goede aansturing is? Facilitair management met oog voor synergie, flexibiliteit en efficiĂŤntie? Dan denkt u ISS. ISS. A World of Service.
www.nl.issworld.com ISS_Ad_Denkt_U_A4.indd 1
14-12-10 11:09
t hema beveiliging /SSA 2011
14 Facto-congres 26-5: samenwerken aan FM!
Op donderdag 26 mei vindt in Ede het Facto Magazine Congres plaats, met als thema: Samenwerken aan FM! Ruim 25 topsprekers geven hun visie vanuit meerdere invalshoeken. Een overzicht van het programma.
20 Securitybeurs SSA 2011 mikt ook op FM
Van dinsdag 15 tot en met donderdag 17 maart vindt in Amsterdam RAI voor de derde maal de beurs Safety & Security Amsterdam (SSA) plaats. De beurs richt zich dit jaar mede op facility managers. Wat biedt de beurs, welke activiteiten vinden plaats en welke bedrijven/organisaties presenteren zich met een stand?
30 Moeten flexkantoren anders worden beveiligd? Van dinsdag 15 tot en met donderdag 17 maart is in Amsterdam RAI de beurs Safety & Security Amsterdam. Wat biedt deze beurs? Lees er alles over op pagina 20.
Moeten kantoren, die de cellenstructuur en vaste werkplekken loslaten en Het Nieuwe Werken introduceren, anders worden beveiligd? Het gemeentehuis van Venray wordt de komende anderhalf jaar verbouwd tot een Nieuwe Werken-omgeving. Beleidsondersteuner facilitair Marleen Cranen van de gemeente geeft haar visie.
34 Werkt de beveiliging wel?
Hoe goed de beveiliging (op papier) ook in elkaar zit, het kan geen kwaad om van tijd tot tijd een test uit te voeren waarbij een ethische binnendringer kijkt of de beveiliging echt wel zo goed werkt. Hoe gaat dat in zijn werk bij het testen van de toegangsbeveiliging?
38 8 adviezen voor efficiënter onderhoud
En verder 6 nieuws 37 column Philip
Aan gebouwonderhoud, of dat nu het bouwkundige of technische deel betreft, kleven in de praktijk de nodige inefficiënties. Marktonderzoek leert dat met niet al te veel inspanning het nodige valt te verbeteren. Tijd voor acht adviezen voor beter en efficiënter gebouwonderhoud.
44 Ontwerpen met een facilitaire blik
Een facility manager wordt helaas te vaak, te laat of helemaal niet bij een ontwerp- en bouwproces betrokken met de nodige nadelen van dien. Een pleidooi voor meer betrokkenheid van FM bij bouw- en verbouwprojecten van Richard Bruins.
48 community 51 over inkoop 52 boekrecensie 52 DIV-column 53 agenda 53 rising star 55 recht 57 contacten en contracten 58 column Gerard Dessing
Facto Magazine Congres 2011 Donderdag 26 mei 2011 Thema: Samenwerken aan FM Lees meer in dit nummer van Facto Magazine op pagina 14.
Coverfoto: Eduard van der Worp, Haarlem
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
11:09
5
nieuws
Facilicom neemt Hoffmann Bedrijfsrecherche over Facilitair totaalaanbieder Facilicom uit Schiedam heeft het bedrijfsrechercheen adviesbureau Hoffmann Bedrijfsrecherche uit Almere overgenomen. Hoffmann wordt samengevoegd met de recherche- en adviestak van Trigion, de dochteronderneming van Facilicom actief op het gebied van beveiliging. Door deze overname krijgt Trigion de beschikking over bijna honderd specialisten op het gebied van bedrijfsrecherche, forensisch onderzoek en strategisch risico management. Hoffmann blijft na de overname onder eigen naam actief en zelfstandig opereren vanuit het bestaande hoofdkantoor in Almere. De overname betekent voor Trigion een aanzienlijke versterking van haar eigen positie in de markt van bedrijfsrecherche. Naar verwachting komt de totale omzet in deze activiteit na de overname uit op 10 miljoen euro. Meer informatie: www.facilicom.nl, www.trigion.nl, www.hoffmannbv.nl.
‘Groen’ label voor bedrijven met duurzame schoonmaak
Gom Schoonhouden biedt bedrijven een compleet pakket aan milieuvriendelijke facilitaire voorzieningen. Het zogeheten ‘Green Selection Program’ bestaat uit groene schoonmaak, groene sanitaire voorzieningen en groene afvalverwerking. Bedrijven die tekenen voor dit pakket, ontvangen het GSP-label. Zo kunnen zij hun keuze voor maatschappelijk verantwoord ondernemen uitdragen naar medewerkers, klanten en relaties. Hiermee maakt Gom een volledig duurzame schoonmaak niet alleen toegankelijk, maar ook zichtbaar.
Planon en CFP sluiten partnership Planon en Corporate Facility Part ners hebben een strategisch partner ship gesloten.
De huidige commercieel directeur van Trigion, Richard Franken (links) wordt directeur van Hoffmann Bedrijfsrecherche. Rechts operationeel directeur Jos Meekel.
Boek Dries van Wagenberg verschenen De publicatie ‘De toekomst van faci lity management in Nederland’ van dr. ir. Dries van Wagenberg is ver schenen. Het boek is een terugblik op vijftien jaar onderzoek naar facili ty management en omvat mede een beeld van de toekomst tot 2020. De uitgave is gebaseerd op de vaken wetenschappelijke literatuur en op kennis van 22 experts die Van Wagenberg heeft geïnterviewd. In het onderzoek is ook gekeken naar ontwikkelingen bij de beroepsvereniging FMN, opleidingen voor FM en onderzoeksinstituten. Ook deze partijen beïnvloeden de ontwikkeling van FM als professioneel
6
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
vakgebied en beïnvloeden de toekomst. De centrale vraag voor dit boek luidt: Ontwikkelt de besturing van het domein zich in de richting van een professionalisering van het management van de facilitaire activiteiten door toepassing van gevalideerde bedrijfskundige kennis en ervaring? Of ontwikkelt de besturing zich in de richting van een eigenstandige professionele specialisatie van de bedrijfskunde met eigen vraagstellingen, inhoudelijke kennis, instrumenten en vaardigheden? Bestellen is mogelijk bij FMN. Kosten: € 39,95 exclusief BTW en verzendkosten. Leden van FMN hebben de publicatie eind januari reeds ontvangen.
Gezamenlijk beschikken Planon en Corporate Facility Partners (CFP) over alle instrumenten en expertise om organisaties tot 40 procent kosten te laten besparen door de invoering van duurzaamheid. Het gaat om een bundeling van kennis, advisering, monitoring en moderne sofwareoplossingen waarmee klanten hun duurzaamheiddoelstellingen kunnen realiseren. Op de foto Pierre Guelen, algemeen directeur Planon (links) en Bram Adema, directeur Corporate Facility Partners tijdens de ondertekening van het partnerschap op Facilitair 2011.
nieuws
Subsidie veiligheid kleine bedrijven
Top 15 advocatenkantoren De top 15 van advocatenkantoren in Nederland wordt aangevoerd door NautaDutilh. Daar zijn 279 advocaten werkzaam. Op plaats 2 en 3 staan De Brauw Blackstone en Houthoff Buruma met 269 respectievelijk 250 advocaten. In Nederland zijn totaal ruim 16.000 advocaten werkzaam. Het blad Mr. publiceerde onlangs een ranglijst van de vijftig grootste kantoren van ons land (peildatum 1 januari 2011). De top 15 is als volgt.
Naam kantoor
Advocaten
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
Nauta Dutilh De Brauw Blackstone Westbroek Houthoff Buruma Loyens & Loeff AKD Allen & Overy Stibbe Pels Rijcken & Drooglever Fortuijn CMS Derks Star Busmann Clifford Chance Van Doorne Van Diepen van der Kroef Boekel de Nerée Nysingh DLA Piper
279 269 250 223 181 180 154 143 142 126 118 116 111 108 106
Eigen smartphone breekt door op werk Steeds meer bedrijven staan toe dat werknemers hun privé-apparaten voor het werk gebruiken. Met name fonkelnieuwe smartphones worden volop toegelaten, zo blijkt uit een steekproef van Citrix op een bij eenkomst in december. Citrix liet ruim driehonderd bezoekers ondervragen naar het beleid rond het gebruik van eigen gadgets voor werk. Een overgrote meerderheid van deze ondervraagde beursbezoekers gaf aan dat hun organisaties het gebruik van privé-apparaten voor het werk inmiddels toestaan. Zo mag maar liefst 82 procent van de werknemers een eigen smartphone gebruiken op de werkvloer. Ook laptops (73 procent), tablets
(62 procent) en desktops (52 procent) van werknemers worden ingezet voor werkdoeleinden. De soepele regels voldoen blijkbaar aan een behoefte: zes op de tien ondervraagden geven aan dat er onder medewerkers behoefte is aan het gebruik van privé-apparaten op het werk. De belangrijkste reden om het gebruik van eigen apparatuur te verbieden is het beveiligingsbeleid (78 procent). Andere redenen om het niet toe te staan, zijn verlies van controle over de werkzaamheden (27 procent), kosten (20 procent) en beperkte technische mogelijkheden om de vreemde apparatuur gebruik te laten maken van de infrastructuur en software van de organisatie (19 procent).
De overheid stelt 10 miljoen euro beschik baar voor het verbete ren van de veiligheid bij kleine bedrijven. Er is een beveiligingsscan ontwikkeld, waarmee ondernemers een onafhankelijk advies op maat krijgen, af gestemd op hun branche of zaak. Daarvoor is drie miljoen euro beschikbaar. De overige zeven miljoen wordt besteed aan het treffen van maatregelen. Ondernemers kunnen vanaf 1 februari tot en met 1 december subsidieaanvragen voor de scan indienen bij Agentschap NL. Aanvragen voor de subsidie kunnen worden ingediend vanaf 1 februari 2011 tot en met 1 juni 2012. De veiligheidshulp is beschikbaar voor ondernemingen met maximaal vijf vestigingen, met ieder maximaal tien medewerkers. Zie ook www.agentschapnl.nl.
‘Niemand zou terugwillen naar het oude concept’ ‘Niemand zou terugwillen naar het oude concept’. Dat zegt Ingrid Maassen van Arag in het blad Mr. van januari jongstleden. Arag Rechts bijstand werkt sinds maart vorig jaar met zo’n 25 personen in Amsterdam volgens een flexconcept gebaseerd op activiteitengerelateerd werken. In het pand zijn drie soorten werkplekken gerealiseerd: »» een reguliere werkplek voor bellen en computerwerk; »» een stiltewerkplek voor geconcentreerd werken; »» een loungeplek voor overleg en het doornemen van dossiers met collega’s. ‘Je zit bijna elke dag met een andere collega tegenover je’, zegt Maassen. ‘Daar kun je van leren, bijvoorbeeld hoe je een telefoongesprek voert.’
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
7
nieuws
Hanzehogeschool start FM-richting ‘Hospitality in Business’ ‘Hospitality in Business’ is een nieuwe richting van de opleiding Facility Management van de Hanzehogeschool in Groningen. Deze richting biedt niet alleen een breed aanbod van FM-onderwerpen, maar kent ook een focus op de wereld van Hospitality, leisure and events. Het is sterk gericht op het gastheerschap binnen FM, op (klant)beleving, experience, needs en demands of people. Een internationale stage maakt onderdeel uit van het programma.
Omroepinstallatie voor 1 miljoen m2 vvo
FloraHolland heeft Siemens de opdracht gegeven voor het leveren en installeren van een nieuwe ontrui mings- en omroepinstallatie. Het gaat om het pand van FloraHolland in Aalsmeer, één van de vijf vestigingen van FloraHolland. Aalsmeer is met een oppervlakte van ruim één miljoen vierkante meter – circa 200 voetbalvelden het grootste overdekte handelsgebouw ter wereld. In het pand worden maar liefst 4.000 luidsprekers aangebracht. Deze worden niet alleen gebruikt om het veilinggebouw snel en veilig te kunnen ontruimen bij calamiteiten, maar ook voor muziek tijdens het werk, als wel voor communicatie met de circa 1.600 medewerkers die zich dagelijks op de vloer van de veilinghallen bevinden. De installatie is energiezuinig: de ontruimingsinstallatie vraagt geen energie als deze niet in gebruik is. De oplevering van de eerste fase in de realisatie van de nieuwe ontruimings- en omroepinstallatie is gepland voor eind dit jaar. De totale installatie is in 2014 operationeel.
8
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
Hospitality in Business is een Nederlandstalig programma dat start in het tweede jaar. De richting kent twee grote pijlers in het curriculum om de facility manager van morgen integraal op te leiden: »» De eerste pijler bestaat uit de vakken hospitality, imagineering, de marketing van senses & services, de experience-economie, ondernemerschap, leiderschap en organisatiepsychologie. »» De tweede pijler bestaat uit kwaliteitsmanagement, financieel management, risicomanagement, on-
derzoek, real estate management, architectuur, vormgeving, p&o, marketing 2.0, social media en resultaatgerichtheid. Verder is er veel aandacht voor het internationale aspect met buitenlandstages en colleges volgen in het Engels. Daarnaast is er de praktische kant van Hospitality. Het hele tweede en derde jaar staat deels in het teken van vaardigheden als aanvulling op de buitenlandstage.
Eigen kantoorpapier Van Gansewinkel Afvaldienstverlener en grondstoffen leverancier Van Gansewinkel brengt zijn eerste Cradle to Cradle-eindpro duct op de markt: Van Gansewinkel Office paper. Dit 100 procent gerecycled kantoor papier is gecertificeerd door het wetenschappelijke Cradle to Cradle-instituut Epea. Van Gansewinkel Office paper voldoet aan alle eisen voor hoogwaardig kantoorpapier, maar bij de productie wordt tot 83 procent minder water (79
liter bij 1 pak papier) en 72 procent minder elektriciteit gebruikt dan bij standaard kantoorpapier. Dit blijkt uit onderzoek van het Duitse Instituut voor Energie en Milieuonderzoek (Ifeu) uit Heidelberg (www.ifeu.de). De CO2-beparing bedraagt maximaal 53 procent. Bovendien worden er voor Van Gansewinkel Office paper geen bomen gekapt, terwijl voor één pak standaard kantoorpapier tot 7,5 kg hout wordt gebruikt. Het papier is wereldwijd het eerste kantoorpapier met een Cradle to Cradle-certificering.
HNW-verbouwing kost gemeente 4,5 miljoen Het Nieuwe Werken doet ook bij de gemeente Noordoostpolder zijn in trede. Dat gaat gepaard met een investering van 4,5 miljoen euro voor de verbouwing van het ge meentehuis, aldus De Stentor. Een meerderheid van de gemeenteraad stemde onlangs in met Het Nieuwe Werken. Onder meer D66 stemde tegen. ‘Dit gaat gewoon over een verbouwing van het gemeentehuis. Ik mis de zaken die horen bij de gedragskant van Het Nieuwe Werken.’ Ook de VVD was tegen. De OR was sterk voorstander van HNW. ‘Onze medewerkers zeggen: we willen worden afgerekend op prestaties, niet op het van negen tot vijf aanwezig zijn’, aldus burgemeester Aucke van der
Werff. ‘En wij willen een moderne werkgever zijn.’ De PvdA stemde voor, onder meer omdat niets doen de exploitatiekosten van het huidige kantoor de komende jaren flink zou doen stijgen in verband met de weinig energiezuinige toestand van bepaalde technische installaties.
nieuws
Mobiel werken: 25% CO2-besparing Mobiel werken zorgt gemiddeld voor een CO2-verlaging van 25 procent per medewerker. Dit blijkt uit een onderzoek van DHV in opdracht van Vodafone Nederland. Per medewer ker kan 750 kilo CO2 per jaar wor den gereduceerd door mobiel werken. Het onderzoek van DHV is gebaseerd op de manier van werken bij Vodafone. Sinds twee jaar werken 1.200 medewerkers van Vodafone mobiel volgens Het Nieuwe Werken. De CO2-uitstoot van medewerkers wordt voor een groot deel (77 procent) veroorzaakt door het woon-werkverkeer. Vodafone kent een vooruitstrevend beleid ten aanzien van het stimuleren van het openbaar vervoer. Zo zijn de kantoren vlak bij stations gevestigd,
is de leasevloot met de helft gereduceerd en moeten medewerkers en bezoekers vaak betalen voor parkeren bij de kantoren. De helft van de medewerkers heeft een woon-werkafstand van meer dan 35 kilometer en een meerderheid hiervan komt met de auto. Door thuis te werken of op een ander tijdstip te reizen kunnen medewerkers veel CO2 besparen en bijdragen aan de vermindering van files. Naast besparing op woon-werkverkeer is er ook CO2-besparing mogelijk door minder kantoorruimte. Deze besparingen op CO2 zorgen er ruimschoots voor dat de extra CO2-uitstoot door thuiswerken en het gebruik van snelle mobiele internetverbindingen worden gecompenseerd.
Te warm of te koud op kantoor?
Geen gesteggel meer over de ideale temperatuur op kantoor. Dankzij de nieuwe Bureau Buddy kan iedereen zelf zijn eigen ideale temperatuur regelen. Wat is eigenlijk de ideale kantoortemperatuur om in te werken? Daar zijn veel onderzoeken naar gedaan. Die leveren evenveel aanbevolen temperaturen op, variërend van 22 tot 25 °C.
NEN stelt de ideale temperatuur op 20 °C. Belangrijkste conclusie uit al die onderzoeken is dat de ideale temperatuur eigenlijk persoonsgebonden is en mede afhangt van leeftijd, conditie, gewicht, kleding en zelfs van de mate van stress die iemand ervaart. De Bureau Buddy is ‘plug and play’. Dat wil zeggen: stekker het matje in en binnen enkele minuten straalt het zijn warmte via de voeten af naar het lichaam. Het matje is handzaam, zuinig (verbruik vanaf 3,5 cent per uur), veilig en effectiever, duurzamer en hygiënischer dan bijvoorbeeld een bijzetkacheltje. Het product is verkrijgbaar in diverse afmetingen en is vanaf € 79,32 te bestellen in de webshop op www.speedheat.nl.
Internationale vakantiekalender 2011
De tiende internationale HolidayCa lendar is gepubliceerd. De planner geeft feestdagen en schoolvakanties in 2011 weer en is gratis beschikbaar gesteld door Swiss Post. De International HolidayCalendar kan ook gedownload worden op internet via www.swisspost.com/holidaycalendar. Deze planningstool ondersteunt het accurate beheer van internationale direct marketingcampagnes. De huidige uitgave bevat informatie over feestdagen en schoolvakanties voor alle dagen in het jaar in twintig Europese landen. De online versie van de International HolidayCalendar 2011 maakt een selectie van de vakantieperiodes per land en toont ook de vergelijking tussen vakanties in de diverse landen. De interactieve Flash-versie van de Internationale HolidayCalendar 2011 is beschikbaar op www.swisspost.com/ holidaycalendar.
Binden van medewerkers nr. 1 op HR-agenda Onderzoek onder HR-managers laat een scherpe kanteling zien. Inkrimping en ontslag, arbeidsvoorwaarden en de kredietcrisis waren volgens HRmanagers de belangrijkste onderwerpen die de agenda bepaalden in 2010. Inmiddels vindt er een scherpe kanteling plaats in het HR-beleid van bedrijven. In 2011 zien zij het binden van
medewerkers als de grootste uitdaging. Dit blijkt uit onderzoek dat in opdracht van Tempo Team door TNS NIPO is uitgevoerd onder HR-managers in de industrie, handel en transport, zakelijke dienstverlening en de non-profitsector. Met een aantrekkende economie ligt de focus voor de personeelsmanager in
2011 op het waarborgen van continuïteit en het behouden van kwaliteit en kennis. Ook blijkt uit het onderzoek dat HR-managers weer meer nadruk gaan leggen op de werving en selectie van medewerkers. Bedrijven zijn op zoek naar goed personeel en willen dat ook zeker behouden met oog op de te verwachten arbeidskrapte.
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
9
Als je keuze wilt bieden, moet je wel compleet zijn Facilitaire software als service
Axxerion is een compleet internet gebaseerd Facility Management Informatie Systeem (FMIS). De flexibele workflow functionaliteit biedt optimale ondersteuning voor al uw facilitaire, HRM en ITIL processen. Doordat u alleen betaalt voor feitelijk gebruik heeft u de mogelijkheid kleinschalig te beginnen. Alleen uw servicedesk, contractbeheer of gebouw- en ruimtebeheer optimaliseren, of een totaal-oplossing? Aan u de keuze!
N Axxerioun oLokigh t, www.akxixjkerioopn fs.nl
FMIS op basis van software as a service Axxerion is een SaaS-oplossing (Software as a Service). De reden van de grote vraag naar SaaS oplossingen is duidelijk; u heeft geen grote investering vooraf, u hoeft geen hard- of software te kopen en te installeren en u heeft geen kosten en omkijken naar onderhoud en updates. Op elke computer met internettoegang heeft u toegang tot de krachtige functionaliteit van Axxerion. Vanaf elke locatie kunt u voortaan uw facilitaire processen op een gebruiksvriendelijke manier bewaken.
Servicedesk
Ook voor u de juiste keuze Axxerion wordt dagelijks intensief gebruikt door zowel kleine als grote bedrijven, waaronder banken, verzekeraars, overheid, ziekenhuizen, industrie, adviesbureaus, zorginstellingen en woningbouwcorporaties. Ontdek de voordelen van Axxerion voor uw organisatie en bel voor een vrijblijvende demonstratie: 026 – 474 2420.
Projectbeheer
Reserveringen Contractbeheer Inkoop Gebouwbeheer Middelenbeheer Onderhoudsplanning
Documentbeheer Ruimtebeheer HRM ITIL
Axxerion Facility Services - Ressenerbroek 26b - 6666 MR Heteren - Tel: 026-474 2420 - info@axxerionfs.nl - www.axxerionfs.nl
s ?!XXERION INDD
nieuws
Drie koffiemerken in één systeem Office Depot levert een nieuw koffiesysteem. Dit systeem biedt organisaties de mogelijkheid uit verschillende koffiemerken, -kwaliteiten en -zet systemen te kiezen. Binnen het concept kunnen klanten kiezen voor drie verschillende koffiemerken: Micaffè, Fair Trade en het Italiaanse Segafredo Zanetti. Daarbij zijn drie typen zetsystemen mogelijk. ’Bean-to-cup’ espresso levert koffie van gastronomische kwaliteit en met ‘bean-to-cup’ fresh brew wordt binnen 20 seconden verse koffie gezet. Als het belangrijk is om een goede kwaliteit koffie binnen enkele seconden te zetten, is het instantsysteem de beste optie. Office Depot heeft wereldwijd circa 41.000 medewerkers in dienst en is goed voor een jaaromzet van 12,1 miljard dollar.
Ontwerptool voor inrichting werkplekken TNO heeft een hulpmiddel gelanceerd om snel en goed werkplekken in te richten: Ergomix.
afstanden in de tekeningen kunnen direct worden aangepast om uiteindelijk de juiste werkhouding te krijgen.
Met deze simulatietool worden medewerkers in werkplektekeningen weergegeven waardoor hun gebruikelijke handelingen nagebootst en direct zichtbaar worden. De werkhoogte en bijvoorbeeld reik
Op zo’n manier kan een werkplek nog voordat hij is gebouwd worden gecheckt op ergonomie. Dit scheelt in tijd en in kosten achteraf. Zie www.tno.nl, zoek op ‘ergomix’
Creatief met leegstand in Rotterdam Leegstaande panden omtoveren tot inspirerende, flexibele werk- en ontmoetingsruimtes. Rotterdam is bezig met de ontwikkeling van een mobiel en flexibel concept. Odette de Koning is als projectleider betrokken bij de uitwerking van het concept. ‘Met het flexibele werk- en ontmoetingsconcept kunnen we voor korte tijd een kantoor, ontmoetingsof vergaderruimte inrichten. Zodra het pand weer een huurder of koper heeft, pakken we het flexibele kantoor op en richten we ergens anders een pand in.’ Een verdieping in een groot Rotter
dams kantoor bleek een perfecte tij delijke ontwikkelomgeving voor het flexibele concept. Samen met studenten van het HMC (Schiebroek), Ynno en Primair Projekt werd het idee verder vormgegeven. Begin januari werd het definitieve concept gepresenteerd. Samen met het OBR wordt nu gekeken naar lege panden in de stad waar het flexconcept kan passen. Rotterdam draait ook mee op www.seats2share.nl, een marktplaats waar gemeenten gratis door heel Nederland werkplekken of vergaderruimtes voor ambtenaren aanbieden.
VVD/PVV: duurzaam inkopen is te duur De Tweede Kamer heeft kritiek op de kosten van duurzaam inkopen. De inkoopcriteria kunnen wat betreft VVD en PVV in de prullenbak. Duurzaam inkopen kost het bedrijfs leven een half miljard euro aan administratieve lasten en andere bijkomende kosten per jaar. ‘Dit inkoopbeleid is failliet’, zegt VVD-Kamerlid Leegte. ‘Kennelijk is duurzaam inkopen alleen duur inkopen.’ Bovendien betwijfelt Leegte of de strikte criteria leiden tot schonere productie, van bijvoorbeeld het voedsel voor overheidskantines of kantoormeubilair voor ambtenaren.
Website bureau KLB Facto Magazine nr. 1/2 (2011) bevatte op pagina 36 e.v. een artikel over maatschappelijk verantwoorde inkoop van schoonmaak. De vermelde website bij de auteurs was niet correct. Het juiste webadres is www.bureauklb.nl.
Adverteerdersindex Amsterdam RAI 46 Axis Communications bv 2 Axxerion Facility Services 10 Bouwens Groep 12, 13 Delft Toptech 22 DOM Nederland 36 Effectory bv bijsluiter G4S Beveiliging 25 ISS Security Services 4 Miele Professional 29 Mister Kool’s 33 Nsecure Barendrecht 59 NVD Beveiligingsgroep 47 Pro-Mereor Inkoopkenniscentrum 50 Safened 37 Secned BV Security and Cleaning 22 Securitas bv 60 Soba Security Opleidingen 41 SSA 2011 bijsluiter Trigion banderol VFM Facility Experts & People cover
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
11
bouwens-2011-adv-beveiliging_V7.indd 1
2/2/11 12:27 PM
bouw
2:27 PM
bouwens-2011-adv-beveiliging_V7.indd 2
2/2/11 12:26 PM
congres
Donderdag 26 mei 2011, Ede
Facto-congres: Samenwerken aan FM! Nog een kleine drie maanden en dan is het weer zover: op donderdag 26 mei vindt het jaarlijkse Facto Magazine Congres plaats, met dit jaar als thema: Samenwerken aan FM! Een overzicht van het programma.
N
a de thema’s Totale uitbesteding (2007), FM in control (2008), Regieorganisatie (2009) en Alles draait om klanten! (2010) is Facto Magazine er weer in geslaagd een actueel onderwerp te kiezen voor haar jaarlijkse congres, namelijk Samenwerken aan FM! Tijdens de gehele dag (met in totaal twee lezingen en maar liefst vijftien workshops) staat facilitair samenwerken centraal. Want om het primair proces optimaal te kunnen ondersteunen kan FM niet als solist optreden, maar is intensief samenwerken (zowel intern als extern) een zeer belangrijke zo niet de belangrijkste succesfactor. Alle reden dus voor een inspirerend congres met als thema Samenwerken aan FM. Het Facto Magazine Congres 2011 (net als voorgaande jaren een samenwerking met Twynstra Gudde adviseurs en managers) vindt plaats op donderdag 26 mei in Ede (congrescentrum De Reehorst). Het dagprogramma is als volgt.
Plenaire opening Na een welkom door dagvoorzitter Tom van ’t Hek (voormalig bondscoach Nederlands dameshockeyteam), is het woord aan twee plenaire sprekers. Wilfrid Opheij, partner bij Twynstra Gudde adviseurs en managers, gaat in op het verschil tussen de ‘race to the
14
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
bottom’ en een duurzame samenwerkingsrelatie tussen opdrachtgevers en dienstverleners. Hij gaat in op de vraag: hoe kun je komen tot constructieve en duurzame relaties, waar ieder van de partners beter van wordt? Erik de Bruine, directeur Facility Management Rabobank Nederland, bespreekt de praktijk bij het facilitair bedrijf van Rabobank Nederland (930 medewerkers, jaarbudget € 123 miljoen). Onderwerpen die hij belicht, zijn: het verbinden met medewerkers en leveranciers, sturen op de kracht van het collectief, ‘connected leadership’, het belang van voorbeeldgedrag en het realiseren van een optimale samenwerking met in- en externe partijen, zodat het hoogste niveau van integrale dienstverlening op het niveau van hostmanship wordt gerealiseerd.
workshops plaats, waarbij deelnemers naar keuze aan drie workshops kunnen deelnemen. 1. Added value van een groot, internationaal Total FM-contract Peter Jansen (director Service Delivery Management EMEA, Philips Real Estate) en Henk Driessen (Customer Account Leader Johnson Controls)
15 workshops in 3 rondes Om 11.30, 13.30 en 15.00 uur vinden (in drie rondes van een uur) vijftien
Informatie en aanmelden Naam : Facto Magazine Congres 2011 Datum : donderdag 26 mei 2011 Thema : Samenwerken aan FM! Locatie : Congrescentrum De Reehorst, Ede Prijs : 525 euro (excl. btw) Korting : abonnees van Facto Magazine en leden van FMN, FMG en IFMA betalen 475 euro (excl. btw) Informatie : www.factomagazine.nl/congres
congres
2. Contractmanagement, Partnerschap of Pepperoni-gesprek? Fred Meijer (directeur User management TNT Post) en Diederik Tak Labrijn (directeur Business Development Imtech Building Services) 3. Verbeter de samenwerking, begin bij jezelf! Mieke Meulmeester (arbeids- en organisatiepsycholoog bij Mental Care) 4. PPS: It’s a service, not a building! Jos Barnhoorn (exploitatiemanager bij BAM gebouwbeheer/techniek voor PPS-projecten) 5. Virtueel samenwerken Stan Petit (programmamanager virtuele omgeving Rabo Unplugged) en Glenn Francois (consultant HNW en Sociale Innovatie bij Berenschot) 6. Professioneel opdrachtgeverschap bij Schiphol Erik Diks (programmamanager sourcing bij Amsterdam Airport Schiphol) en Leo Schunck (adviseur Operational excellence en ketenregie bij Twynstra Gudde) 7. Samenwerken ondersteunende diensten in een SSC Ton Bernts (Manager Facilities bij Alliander)
8. Partnership in de zorg: voor- en nadelen van een joint venture Tom Fransen (zorgmanager Maasstad Ziekenhuis) en Erik Vrijhoeven (manager Assist Zorgondersteuning)
13. Uitbesteden met een hoge knip in de zorg (case Waterland Ziekenhuis) Diana van der Lee (accountmanager externe relaties Waterland Ziekenhuis) en Jan Kreeft (directeur ISS Cure & Care)
9. Integraal samenwerken als succesfactor bij HNW Marius Alkema (programmamanager HNW bij Univé, VGZ-IZA, en Trias) en Jaap Berghoef (manager Facilitair Bedrijf bij Univé, VGZ-IZA, en Trias)
14. Vertrouwen is goed, controle is beter, communicatie het best! Edward van Tuinen (manager vastgoedbeheer en facilitair Mediq) en Frank Sinot (manager business development Facility Services Netwerk)
10. Accountmanagement: het gesprek met de interne klant (ronde tafel) Gespreksdeelnemers: Daphne van der Kleij (accountmanager bij 4FM), Remco Bauhuis (facilitair accountmanager Universiteit Twente), Herman Kok (senior-consultant Twynstra Gudde) en Wim Ledder (partner bij Skenn/ voorzitter FMN) 11. Op weg naar één SSC bij het Rijk Ingrid van de Boel (directeur FM Holding, de facilitaire samenwerking van vijf ministeries) 12. Samenwerken achter slot en grendel (game ‘De Kooi’) Britta Gielen (partner Twynstra Gudde) en Angeline van Gils (adviseur Twynstra Gudde)
15. Managen van IFM-contracten in de praktijk Ed Berkel (Territory Manager Continental Europe, Shell International) en Paul Tijs (managing director Compass Group Nederland)
Afsluitende presentatie De afsluitende presentatie is in handen van Tom van ’t Hek. Als coach van het Nederlands dameshockeyteam behaalde hij gedurende zes jaar topsuccessen (Europees kampioen, winnaar Champions Trophy en tweemaal Olympisch brons). Met herkenbare voorbeelden uit de topsport bespreekt Van ’t Hek op humoristische wijze de factoren die in zijn ogen bepalend zijn om samenwerking in teams tot ongekende hoogte te brengen. Communiceren, coachend leiderschap, onderling vertrouwen, samenspel, het komt allemaal aan de orde. ‹‹
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
15
t hema beveiliging/SSA 2011
Facto-rondetafel: Trends in beveiliging
Prijs of kwaliteit? Wat is de toegevoegde waarde van beveiliging? En kan beveiliging straffeloos worden ondergebracht in een integraal facilitair contract? Op initiatief van Facto Magazine en Security Management discussieerden zes deskundigen over deze en andere vragen rondom beveiliging en facility management. Tobias Reijngoud *
B
eveiliging wordt meer en meer een speelbal van mensen die op dat terrein niet altijd deskundig zijn: facility managers en inkopers. Die letten bij een aanbesteding namelijk vooral op de prijs en kijken te weinig naar kwaliteit en inhoudelijke aspecten van beveiliging.
Toch is het de vraag of de kwaliteit van beveiliging gebaat is bij integrale aanbesteding. Berkers: ‘Kostenbesparing is vaak de belangrijkste overweging van een aanbestedende partij om een integraal contract in de markt te zetten. Men wil niet voor elke facilitaire dienst een apart contract afsluiten met een aparte dienst-
‘ Onderling vertrouwen opbouwen gaat niet van de ene op de andere dag’ Met deze scherpe stelling start discussievoorzitter Jan Verkaar van SFS-Consultancy het rondetafelgesprek over beveiliging en facility management. ‘Facilitaire diensten, inclusief beveiliging, worden steeds vaker integraal aanbesteed’, stelt Verkaar. ‘Inkoop en facility management hebben de regie, inhoudelijk deskundigen op het gebied van beveiliging zijn vaak te weinig betrokken.’
Status aparte Piet Berkers, directeur van de Nederlandse Security Alliantie, vindt de stelling van Verkaar te kort door de bocht. ‘Je kunt in zijn algemeenheid niet zeggen dat beveiliging een speelbal is van mensen die niet inhoudelijk deskundig zijn op het gebied van security. Beveiliging heeft vaak een status aparte bij integrale uitbesteding van facilitaire diensten. Gezien het belang van beveiliging wordt er in het aanbestedingstraject vaak extra aandacht aan gegeven.’
16
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
verlener. Vanuit de aanbestedende partij gezien kan ik me dat goed voorstellen. Integrale uitbesteding is daarom ook de trend van de toekomst. Maar de gerichtheid op kostenbesparing die daar vaak bij komt, kan ten koste gaan van de kwaliteit van beveiliging.’ Die zorg wordt gedeeld door Ap Boom, manager security bij TNT Post Pakketservice. Maar de druk op de kwaliteit wordt niet alleen veroorzaakt doordat de aanbestedende partij uit is op kostenbesparing. Ook facilitaire dienstverleners en beveiligingsbedrijven zijn daar verantwoordelijk voor, vindt hij. ‘Beveiligingsbedrijven geven vaak toe aan de druk vanuit de opdrachtgever en bieden hun diensten te goedkoop aan. Dat doen ze ook als ze logischerwijs kunnen voorspellen dat daardoor de kwaliteit van hun dienstverlening in het gedrang komt. Je zou als dienstverlener in zekere zin harder moeten onderhandelen.’
Jan Verkaar van SFS-Consultancy trad op als discussieleider van de rondetafel. Berkers vindt dat te simpel gesteld. ‘We hebben de laatste jaren te maken met een krimpende markt’, legt hij uit. ‘Dan is het lastig om hard aan je tarieven vast te houden. Voor je het weet gaat de opdracht aan je neus voorbij. Vooral multinationale beveiligingsorganisaties die forse groeidoelstellingen hebben, zijn geneigd hun tarieven te drukken om daarmee toch opdrachten binnen te halen. Kleinere, lokaal werkende organisaties hebben die ruimte vaak minder.’
Onderling vertrouwen Het accent op kostenbesparing leidt de laatste jaren steeds vaker tot tamelijk kortlopende contracten in de facilitaire wereld, meent Boom van TNT. ‘Sommige opdrachtgevers willen bij wijze van spreken na een jaar alweer
Foto’s: Eduard van der Worp, Haarlem
t hema beveiliging/SSA 2011
De deelnemers aan de Facto-rondetafel over beveiliging: (staand v.l.n.r.) Jan van Dijk (commercieel directeur ISS Security Services), René Dijkhoff (facility manager TU Delft), Erik de Jonge (manager business services ANWB), Ap Boom (manager security bij TNT Post Pakketservice) en Piet Berkers (directeur Nederlandse Security Alliantie). Zittend v.l.n.r. Vinz van Es (algemeen directeur Securitas) en gespreksleider Jan Verkaar (directeur/eigenaar van SFS-Consultancy). van een dienstverlener af kunnen om vervolgens een nog kosteneffectiever contract uit te onderhandelen.’ Die ontwikkeling heeft volgens Boom een negatief effect op de kwaliteit van de dienstverlening, ook op het gebied van security. ‘Want uiteindelijk is beveiliging iets waar je als opdrachtgever en dienstverlener samen voor verantwoordelijk bent. Het ontwikkelen van goede samenwerking en het opbouwen van onderling vertrouwen kost tijd. Daarvoor is een contract met een langere looptijd van belang.’ Daar is René Dijkhoff, facility manager bij TU Delft, het mee eens. ‘Onderling
vertrouwen opbouwen gaat niet van de ene op de andere dag. Wij hebben drie jaar geleden als TU heel bewust een vijfjarig facilitair contract in de markt gezet, inclusief beveiliging. De samenwerking met de dienstverlener was vanaf het begin af aan goed, maar echte onderlinge chemie ontstond pas na een paar jaar.’ Dijkhoff merkt dat de chemie een positief effect heeft op de kwaliteit van de dienstverlening. ‘Het beveiligingspersoneel van de dienstverlener gaat zich steeds verantwoordelijker voelen. Men verbindt zich als het ware met de TU. En dat geldt niet alleen
voor het uitvoerende personeel, ook bij het management van de dienstverlener groeit die verantwoordelijkheid door de jaren heen.’ Vinz van Es, algemeen directeur van Securitas, herkent dat beeld. Naar elkaar toegroeien kost tijd, weet hij. ‘Ruim zeven jaar geleden is Securitas voor het eerst een integraal beveiligingscontract aangegaan met een klant. Alles op het gebied van security gebeurt daar door ons. Maar het invullen van het integrale beveiligingsconcept is een groeiproces geweest, zowel bij ons als bij de opdrachtgever. Er is
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
17
»
t hema beveiliging/SSA 2011
‘Onderling vertrouwen opbouwen gaat niet van de ene op de andere dag.’ (René Dijkhoff, TU Delft)
Jan van Dijk (ISS Security Services): ‘Er zijn geavanceerde methoden in ontwikkeling waarmee je kunt doorrekenen wat een goede beveiliging oplevert voor een bedrijf.’
Ap Boom (TNT Post): ‘Beveiligings bedrijven geven vaak toe aan de druk vanuit de opdrachtgever en bieden hun diensten te goedkoop aan.’
een groot verschil tussen hoe we het concept nu invullen en hoe we dat in het begin deden. Die verandering hangt samen met de groei van het onderlinge vertrouwen tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Het succes van onze samenwerking wordt voor een groot deel bepaald door het feit dat de klant en wij echt samen hebben gebouwd aan vertrouwen en aan een steeds optimalere invulling van de onderlinge samenwerking.’
werkt met kortlopende contracten’, zegt Van Es.
remt, niet als een cruciale bijdrage aan het resultaat van het bedrijf.’ Toch zijn er volgens De Jonge uitzonderingen, zoals een luchthaven. ‘Daar heeft beveiliging een overduidelijke relatie met de kernactiviteiten van het bedrijf. Hetzelfde geldt voor de ANWB. Wij hebben vier miljoen leden, en dus is het beveiligen van de persoonlijke gegevens en de privacy van onze leden absoluut cruciaal. Maar bij veel andere bedrijven wordt de toegevoegde waarde van beveiliging niet altijd voldoende erkend, ook niet door de directie.’
Prestatiecontract Niet alleen een langere contractduur, ook het werken met prestatiecontracten is volgens Van Es een basis waarop onderling vertrouwen kan ontstaan. ‘Een prestatiecontract maakt een beveiligingsbedrijf verantwoordelijk voor de resultaten en de toegevoegde waarde van beveiliging. Op basis van een prestatiecontract beveiligen wij onder meer een groot productiebedrijf met meerdere vestigingen. Wanneer een product een terrein van dat bedrijf verlaat zónder dat het geregistreerd is of zonder dat een afnemer ervoor betaalt, draait Securitas op voor de kosten.’ Het beveiligingsbedrijf is dus in hoge mate verantwoordelijk voor de resultaten van de beveiliging. ‘Een dergelijk vergaande invulling van het begrip ‘vertrouwen’ bereik je niet als je
18
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
Regiefunctie uitbesteden? Een goed prestatiecontract begint bij een aanbestedende partij die heel goed nadenkt over wat eigenlijk zijn behoefte is op het gebied van beveiliging. Dat zegt Erik de Jonge, manager Business Services bij ANWB. ‘Dat is de taak van de manager die bij de aanbestedende partij verantwoordelijk is voor beveiliging. Die moet de eisen op het gebied van kwaliteit en prestatie duidelijk formuleren. Bovendien moet hij de regie voeren in de fase waarin het contract wordt uitgevoerd. Ik hoor wel dat sommige bedrijven zelfs de regiefunctie en het contractmanagement uitbesteden. Daar ben ik niet voor. Om de kwaliteit te garanderen moet je als opdrachtgever uiteindelijk de regie houden.’
Toegevoegde waarde Bij veel bedrijven is beveiliging nog steeds geen vanzelfsprekend onderwerp aan de directietafel, stelt gespreksleider Verkaar. De deelnemers aan de discussie zijn het met hem eens. ‘In het algemeen is het probleem dat beveiliging niet wordt gezien als iets wat toegevoegde waarde heeft voor het bedrijf’, meent De Jonge. ‘Beveiliging wordt juist vaak gezien als iets wat
Jan van Dijk, commercieel directeur van ISS Security Services, onderschrijft dit punt. ‘Het verklaart waarom bij aanbestedingstrajecten voor beveiliging altijd in eerste instantie over de prijs wordt gepraat. Blijkbaar zijn veel aanbestedende partijen niet overtuigd van het belang van goede beveiliging. Anders zou men in eerste instantie over kwaliteit en invulling praten.’
Meetbaar Meetbaar maken van de effecten van beveiliging is volgens Van Dijk in dit kader van groot belang. ‘Gelukkig wordt er op dat vlak de laatste jaren enorme vooruitgang geboekt. Er zijn geavanceerde methoden in ontwikkeling waarmee je kunt doorrekenen wat een goede beveiliging oplevert voor een bedrijf.
t hema beveiliging/SSA 2011
Vinz van Es (Securitas): ‘Het invullen van het integrale beveiligingsconcept is een groeiproces.’
Piet Berkers (NSA): ‘Beveiliging heeft vaak een status aparte bij integrale uit besteding van facilitaire diensten.’
Erik de Jonge (ANWB): ‘Beveiliging wordt vaak niet gezien als iets wat toe gevoegde waarde heeft voor het bedrijf.’
Het meetbaar maken en kapitaliseren van de effecten van beveiliging begint heel simpel met de vraag: wat is de schade voor een bedrijf als er een laptop wordt gestolen? Maar dat soort
afneemt. Het is volgens Dijkhoff de eeuwige cirkeldiscussie als het gaat om de toegevoegde waarde van beveiliging. ‘Als je een object goed beveiligt, neemt de kans op incidenten af. Dat
beveiliger die ook een aantal hospitalitytaken op zich neemt. En andersom zie je dat receptionisten trainingen krijgen in het herkennen van norm afwijkend gedrag, zodat ze alert zijn op het moment dat een bezoeker zich opvallend gedraagt.’
‘ Een grote calamiteit leidt er vaak toe dat beveiliging ineens wél hoog op de agenda van een organisatie komt te staan’ analyses kun je enorm uitbreiden, tot aan het analyseren van beveiligingsrisico’s aan toe. Als je die risico’s goed in beeld hebt, kun je het belang van beveiliging makkelijker onder de aandacht brengen van de directie of de Raad van Bestuur.’ Het klinkt misschien wat cru, maar een grote calamiteit leidt er vaak toe dat beveiliging ineens wel hoog op de agenda van een organisatie komt te staan. Daarover kan Dijkhoff van TU Delft meepraten. In de zomer van 2008 woedde er een grote, uitslaande brand op de campus van de TU. De brand leidde er toe dat meer middelen beschikbaar kwamen voor het beveiligen van de gebouwen en de campus. Maar inmiddels, ruim twee jaar verder, merkt hij dat het gevoel van urgentie
leidt vroeg of laat tot de vraag: nu er toch niks gebeurt, kunnen de middelen voor de beveiliging dan niet omlaag?’
Beveiliger van de toekomst De eisen aan de individuele beveiliger worden steeds hoger, stelt De Jonge (ANWB). ‘Informatiebeveiliging en privacy worden steeds belangrijker, terwijl het belang van fysieke beveiliging relatief afneemt. Dat brengt hogere kwaliteits- en opleidingseisen met zich mee. Beveiligers moeten zich gaan specialiseren.’ Ook Van Dijk van ISS ziet een trend naar beveiligers van hoger niveau. ‘Je ziet dat verschillende facilitaire taken meer en meer bij een enkele functionaris worden ondergebracht. Zoals een
Steeds meer een vak apart De integratie van facilitaire taken kent volgens Van Dijk veel positieve kanten. ‘Het komt ten goede aan dienstverlening, kwaliteit, transparantie en effi ciency’, stelt hij. ‘Maar net als andere vormen van dienstverlening heeft beveiliging specifieke kenmerken. Onder andere door de toegenomen eisen aan specialistische kennis, wordt beveiliging steeds meer een vak apart. Meer nog dan het altijd al was. Je zult dus ergens een scheiding moeten aanbrengen tussen de meer algemene taken en het specialistische beveiligingswerk. Scheiding in taken en werkzaamheden is van belang om de specifieke waarde van de beveiliger volledig tot zijn recht te laten komen. Maar gescheiden taken en verantwoordelijkheden kun je een plaats geven in een totale, integrale oplossing.’ ‹‹
* Tobias Reijngoud is freelance journalist
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
19
t hema beveiliging/SSA 2011
Amsterdam RAI, 15 tot en met 17 maart
Securitybeurs SSA 2011 m Van dinsdag 15 tot en met donderdag 17 maart vindt in Amsterdam RAI voor de derde maal de beurs Safety & Security Amsterdam (SSA) plaats. De beurs richt zich dit jaar mede op facility managers. Wat biedt de beurs, welke activiteiten vinden plaats en welke bedrijven/organisaties presenteren zich met een stand? Gerard Dessing
D
e beurs SSA 2011 is hét nationale platform voor beveiliging en brandveiligheid en biedt een compleet overzicht van de meest actuele producten, diensten en totaaloplossingen. Daarnaast worden de laatste trends en ontwikkelingen voor het voetlicht gebracht. SSA richt zich beslist niet alleen op installateurs, hoofden beveiliging en security-verantwoordelijken. Ook voor eindgebruikers en facilitair opdrachtgevers die met beveiliging en brandveiligheid te maken hebben is de beurs interessant, aldus de pers informatie.
Op de beursvloer bevindt zich het SSA Podium waar inhoudelijk aandacht wordt besteed aan diverse risicovraagstukken. Bij het Preventieloket kunnen de bezoekers met al hun vragen terecht en de Business Lounge biedt legio netwerkkansen. De winnaars van de SSA Awards in maar liefst tien categorieën zijn de eerste dag bekend en de inno vaties staan overzichtelijk bij elkaar op Award Plaza. Op de beurs kan de bezoeker zijn stem uitbrengen voor de Publieksprijs. De openingsdag start met een programma over ‘Samen werken aan veiligheid’. Het thema Brand krijgt extra aandacht op de beurs.
Expositieprogramma Op SSA tonen exposanten hun nieuwste producten en diensten. De bezoeker is verzekerd van een compleet overzicht van wat de branche te bieden heeft. Onder meer ADT, Siemens, Ajax Chubb Varel, Securitas, ADI Global Distribution, G4S, Hertek, Norbain, Panasonic en Nedap geven acte de présence. De productgroepen die op de
informatie! Beurs Data Locatie Tijden Toegang Aanmelden Exposanten
20
: Safety & Security Amsterdam 2011 : dinsdag 15 tot en met donderdag 17 maart : hal 10 en 11, Amsterdam RAI : 10.00 tot 18.00 uur (op woensdag tot 19.00 uur) : na vooraanmelding gratis, anders 25 euro p.p. : www.safetysecurityamsterdam.nl : zie beursplattegrond en exposantenlijst op pag 23 en 24 van deze Facto (let op: het betreft voorlopige gegevens per begin februari)
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
beurs terugkomen, zijn: Bouwkundige & Elektronische Beveiliging, CCTV & Surveillance, IP Networks & Integrated Systems, Security Solutions, Life Safety & Fire Prevention en High Security.
Samen werken aan veiligheid Nynke Lipsius, beursmanager van SSA: ‘De afgelopen maanden is er achter de schermen hard gewerkt aan SSA. In samenwerking met de exposanten, alle betrokken brancheverenigingen en mediapartijen is het beursprogramma samengesteld. Nieuw hierbij is de gesegmenteerde aanpak richting bezoekers.’ Tijdens deze derde editie wordt specifiek ingespeeld op de behoeften van vier bezoekersdoelgroepen: installateurs & adviseurs, ondernemers, security managers & facility managers en beleidsmakers & specialisten binnen overheden.
Activiteiten Naast het expositieprogramma kunnen de bezoekers van SSA 2011 ook rekenen op een aantal activiteiten. Bijzondere evenementen zijn de officiële opening en de uitreiking van de SSA Awards. Doorlopende activiteiten op de beursvloer zijn het Preventieloket, de Brandroute en het SSA Podium.
Openingscongres Tijdens het openingscongres ‘Samenwerken aan veiligheid: Kansen en knelpunten in gezamenlijke aanpak en preventie’ op dinsdagochtend 15 maart worden zowel het toenemende
t hema beveiliging/SSA 2011
1 mikt ook op FM belang als de kansen en knelpunten van effectieve en efficiënte samenwerking tussen de publieke taak en de private sector centraal gesteld.
SSA Awards Voor de derde keer op rij worden de SSA Awards uitgereikt. In 2011 kent de verkiezing een geheel nieuwe opzet. Zo worden er in maar liefst tien categorieën prijzen uitgereikt (in plaats van de gebruikelijke drie), staat de inzending ook open voor niet-exposanten, is er een Publieksprijs en worden alle dertig genomineerden dit jaar op bijzondere wijze gepresenteerd op de beursvloer.
Preventieloket Voor mensen met acute vragen over preventie en aanpak van beveiliging en brandveiligheid is er het Preventieloket. Wie is verantwoordelijk voor wat? Aan welke wet- en regelgeving moet ik voldoen? En hoe handel ik bij calamiteiten? In het loket zijn het ministerie, het CCV, de brandweer en de politie aanwezig. Bezoekers kunnen hier terecht met al hun prangende vragen.
Thema Brand Het thema ‘Brand’ krijgt tijdens de aankomende editie bijzondere aandacht. Zo wordt er een speciale brandroute over de beurs uitgezet en komt het thema dagelijks aan bod op het SSA Podium.
SSA Podium Op het SSA Podium kunnen bezoekers zich laten informeren over actuele ont-
Speciaal voor security en facility management SSA 2011 speelt onder meer in op de behoeften van security managers & facility managers. Speciaal voor hen zijn er de volgende inhoudelijke activiteiten: »» Iedere dag van 12.00-1300 uur: presentatie belangrijkste uitkomsten Security Management Survey 2010 (onderzoek vakblad Security Management in samenwerking met COT) »» Dinsdag 15 maart, 13.00-14.00 uur: MVO en duurzaam beveiligen gaan hand in hand. In een seminar in samenwerking met Niscayah hoort de bezoeker wat de mogelijkheden zijn om diverse systemen als gebouwbeheer, energiebeheer en beveiliging op slimme wijze te koppelen. »» Donderdag 17 maart, 10.00-11.00 uur: Hospitality en security. Zijn onbemande receptiedesks de toekomst? Of is het juist veel klantgerichter en veiliger om heel actief gebruik te maken van gastvrouwen in de entree? Veel bedrijven worstelen met de juiste balans tussen veiligheid en gastvrijheid. In een bijeenkomst in samenwerking met VBN worden aan de hand van recente praktijkcases de voor- en nadelen van beide benaderingen op een rij gezet. »» Donderdag 17 maart, 14.00-15.00 uur: PPS in de beveiliging. Alle programmaonderdelen vinden plaats op het SSA Podium (hal 10).
wikkelingen, nieuwe regelgeving, updates van certificaten en praktische tips voor veilig ondernemen. In het programma zullen per dag drie tot vijf thema’s worden besproken: voor elk wat wils …
Noviteiten Net als bij andere beurzen worden ook op SSA 2011 nieuwe producten en oplossingen gepresenteerd. Enkele voorbeelden: de Z Backscatter Van, die al rijdend beelden opneemt voor het detecteren van explosieven et cetera; de ‘vriendelijke’ camera Eye on You voor de treinreiziger; en een kleine lichtgewicht camera en recorder, speciaal ontwikkeld voor de ondersteuning en beveiliging van personen in kwetsbare situaties.
Gratis toegang SSA is gratis toegankelijk voor vak bezoekers. Iedereen die een uitnodiging ontvangen heeft, kan via www.safetysecurityamsterdam.nl zijn persoonlijke registratiecode invoeren om in het bezit te komen van een toegangsbadge. Anderen zonder uitnodigingskaart kunnen eveneens gratis een code aanvragen en zich voorregisteren via de website.
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
21
»
Bezoek ons op SSA 2011 standnummer 10.421B van 15 - 17 maart
“Security manager met oog voor veiligheid” Master of Security Science & Management Wie al enige tijd werkzaam is op het gebied van Security, weet dat optimale beveiliging en veiligheid pas tot stand kunnen komen, wanneer zij op strategisch niveau goed worden gemanaged. Delft TopTech’s Master of Security Science & Management biedt een integrale benadering van security Management. De opleiding combineert een wetenschappelijke benadering van het werkveld met security oplossingsconcepten en management. Hierdoor kunt u uw kennis op een hoger niveau brengen en uw carrièremogelijkheden vergroten. De eerstvolgende leergang start in juni 2011. Voor meer informatie bel Vera Balledux 015 278 40 39 of kijk op www.delft-toptech.nl/security.
DDT_adv_Security_01.indd 1
06-08-2010 15:55:13
Behoefte aan een andere aanpak met betere prestaties? SecNed Security and Cleaning is een klantgericht bedrijf ontstaan vanuit de ambitie dat het anders en beter kan. Wij gaan voor kwaliteit en met onze pragmatische aanpak staan wij dichterbij de klant, de medewerker en de maatschappij. Onze diensten vanuit Uden en Roosendaal:
UÊ ÃV >> Êi ÊëiV > ÃÌ ÃV ÊÃV >> `iÀ Õ` UÊ > `Þ > ]ÊL `i Êi ÊV V lÀ}i` i ÃÌi UÊ V>ÌiÀ } `iÀÃÌiÕ }]ÊÌÕ `iÀ Õ`Êi Ê post- en reprowerk UÊ ÛiÀ }iÊÃiÀÛ ViÃ
UÊ LiÜ> }Ã` i ÃÌi UÊ ÀiVi«Ì i` i ÃÌi UÊ Ü i ÃÕÀÛi > Vi UÊ «>À iiÀÜ>V Ìi UÊ >` VÊi ÊV> > Ìi Ìi ` i ÃÌi Bent u toe aan het vernieuwen van uw contracten of heeft u behoefte aan een geheel andere aanpak met betere resultaten, neem dan contact op met 088 - 81 82 850 of stuur een mail naar info@secned.nl.
www.secned.nl secned_185x130.indd 1
3-1-2011 9:07:12
t hema beveiliging/SSA 2011
Plattegrond beurs SSA 2011 10.117 10.119 10.216 10.218 10.221 10.223 10.225
2
10.319
4
5
4
4
3
4
10.203
10.304
3
10.421F
10.421G 10.421A
7
4
6
3
10
3
3
10.421E
10.421D
3
10.309 10.308
10
10
3
4
3 10.421C
10.421B
10.523
3
10
6
3
10.207
5
10.208
10.107
4
10.525 4
10.109
5
5
10.311
3
2
3
5 2 4
5
10.106
4.4
10.209
3
5
3
10.108
6
B
10.521 10.519
6
10.517
3
4
10.300
10.200 a rd x bo ,00 3
Info Desk
0,
50
Kiosk
board 3,50 x 0,50
AWARD PLAZA
4
5
10.400
10.401
10 4
4
4
10.509
3
10.507
5
5
4 10 3
3
5 3
10 5
11
10.403
3
4 3
10.301
4
4
3
2
10.402 3
2
4
lift
10.404
10.504 10.504A
5
10.303
3
Holland Room
5
4
6
5
10.201
10
10.101
10
10.100
3
10
10
10.511 10.513
5
10.505
10.407
3
10.102
10.307
10
5
3
10.515
10.103
10
10.104
10
lift
5
5
10.110
10.111 10.210
lift
4
10
4
3
10.112
3
7
3
3
3
4
10.316
3
9
4
10.317
6
10.217
10.113
10
5
10.114
De plattegrond en het exposantenoverzicht bevatten voorlopige gegevens per begin februari. Voor de laatste stand van zaken zie www.safetysecurityamsterdam.nl
10.320
5,5
10
3
4
3
4
10
3 Goods Entrance h=7.25m w=5.80m
4
3
4
10
3
4
3
4
4
3
10.116
3
HALL 10
10.500 10.502
Expo Service Centre
lift
hxwxd 2,2x1,5x2,6
BEZOEKERSREGISTRATIE
SSA 2011
Holland Terrace
11.500 11
10 4
5 10
12
10
10
4
3
11.604
8
11.104
10
11.101
10
11.201
10
11.301
10
11.401
10
11.501
11.106
5
6
10
11.304 11.205
6
3
11.204
C
11.110
11.103
7
11.105
11.112
6
11.305
8 7
11.203
5
11.303
5
Holland Lounge
5
10 7 5
11.324 11.223
10
11.121
4
4
5
11.120
8
10
10
11.118
5 4
5
11.322 11.221
6
11.124
11.222 11.123
5
6
2 5
10
11.109
10
11.323
10
11.230 11.131 11.232 11.133
4
5
11.129
5
11.130
7 5
11.332 11.233
4
5
11.330 11.231
10
5
11.229
6
4
11.331
5
11.430
5
10
4
11.530 11.431
5
5
11.630 11.531
11
11.329
3
11.527
8
10
11.429
22
11.534
5
4
5
4
5 7
5.4
11.434
7
11.337
5
3
3
5
11.237 11.334
4
9
11.235
5
3
5 3
11.132
5 4
6
6
5
5
4 5 3
11.333
3
11.134
4
5
11.432
4
11.234 11.13711.135
3
11.633
5
11.532 11.433
3
7
11.632 11.533
3
3
11.211
5
4
6
11.734
11.422
6
10
5 6
11.736
3
5
10
9 3
9 4 4,5
4
6
8
3
11.421
3
6
11.732 11.631
5
4
11.321
6
4
11.629
5
5
6
11.523
11.313
8
4
12
5
3
10
11.622
11.412
7
3
3
5
10
11.623
4
11.521
10
4
6
10 6
11.620
5 5
4
3
11.311
5
4
4
3
10
6
12
11.411
11.511
11.621
11.625
10
10
3
11.722
3
8
11.209
6
2
5 5
4 5
11.717 11.715
11.611
6
11.719
2
11.510 11.509
3 4
3
11.729
7
11.712 11.710
3
3
11.116
11.107
11.308
10
3.4
3
11.735 11.731
11.207
7
11.307
3
11.407
10 8
12
3
8
10
11.507
12
10
11.609
10
10
10
6
11.709 11.711
10
5
4
5
5
10
10
10
11.405
10
ENTREE HOLLANDCOMPLEX
5
11.607
11.404
6 6
11.403 11.503
5
11.605
6
5
11.706
10
5
11.704
10
4
5
5
5
2
5
3
7
7
3
3
11.705
5
11.602
10
11.603
3
11.707
5
4
11.102
5
11.703
4
11.100
10
4
4
11.300
3
8
h= 3.00m
5
4
11.400
3
11.600
& CAFÉ
3
11.601 5
11.700
3.50+
RESTAURANT
C
» Facto Magazine nummer 3 maart 2011
23
t hema beveiliging/SSA 2011
Exposantenoverzicht Publicatienaam Aalbers / Wico Defence & Security AAOIP All Alarm over IP ABUS Security Center BV Access Control Europe IPPoint ADI Global Distribution ADT Fire & Security Advancis Nederland B.V. Aerocheck Ajax Chubb Varel Automatic Signal A.V.D. Security B.V. Protect Benelux Axis Communications BOOA Training en Opleidingen B.V. Bandit / FR Security B.V. Bavak Beveiligingsgroep B.V. BBN Brandwachten Bergh Brandkasten BK Brandkasten Brandmeldcentrales.nl Breijer Brandveiligheid Buren Systems International BV CCTV Benelux CESnederland Chiron Security Communications Commend BV Cooper Safety BV DareTronics De Raat Brandkasten Dehn + SĂśhne Deister Electronic Benelux office Dekape Delft TopTech / TU Delft Dijkoraad Viavesta Dit is Beveiligen Dom Nederland Dujardin Brandkasten DYMO EAL ENAI Elbo Technology Entelec Euro Barrier B.V. EVVA Nederland B.V. SALTO G + M Audio Technologie B.V. G.E.T. Nederland B.V. G10 BV Galladio Corporate Fashion B.V. Gelan Detectiesystemen B.V. GeutebrĂźck GmbH GLORIA GmbH Gonen Automation Products B.V. GPS Perimeter Systems B.V. G4S Hacousto Hefas Branddetectie B.V. Hertek B.V. High Security International B.V. HM Electronics B.V. HTM Security HS-PAS Parking Access Security B.V. I & C Services BV Ignis Systems Innosec International BV Integrated Security Solutions IOLAN B.V.
24
Standnummer 11.106 10.308 11.527 11.633 11.400 11.301 11.503 10.319 11.118 11.109 11.729 11.500 11.600 11.101 10.421D 11.100 11.603 10.210 10.209 10.107 11.322 11.221 10.108 11.329 11.601 11.313 11.604 10.504A 11.223 10.217 11.719 11.709 11.120 10.421B 10.401 11.429 11.121 10.404 11.632 11.404 10.100 11.229 11.509 10.300 11.611 11.611 11.331 11.523 11.321 10.100 11.703 11.103 11.222 11.124 11.107 10.103 11.421 11.112 11.507 11.303 11.201 11.116 11.715 10.502 11.622 11.607 11.705 11.411
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
Publicatienaam Kaba Nederland BV Security Management Lobeco Fire + Security B.V. M TREE Maasland Security Marenco B.V. - Mul-T-Lock Mauer Locking Systems Medizon - Defibtech Lifeline AED Mobotix AG Modelec Data-Industrie B.V. Hoven, Brandkastenfabriek Van den Nedap N.V. Security Management Nauta Security Storage B.V. Nestor Company Network Video Technologies (NVT) Niscayah Norbain NoRisk Keymanagement B.V. Mobeye NVD Beveiligingsgroep B.V OmniCard B.V. Opening Controls B.V. Oribi Software OSEC B.V Jablotron / P.G. Security Systems BV Panasonic Netherlands B.V. PASS toegangssystemen B.V. PB Electronics B.V. Persoonality PowerView Technology B.V. Priva Park Nederland Protec Protekt Recogtech RH Stoelen SDNA Forensic Marking Safety Plus B.V. / Sabelco Saval brandbeveiliging SDR Institute Europe Securitas Security Monitoring Centre SMC Sellox B.V. SSS Siedle Siemens SimonsVoss Technologies B.V. Solar Nederland B.V. Spyke Security ASSA Supair BV SYTEC / detectomat TD Systems Tele Connect Videosystemen Topguard Transquest Tag & Tracing Solutions Trigion UTC Fire & Security - Global Security Products DGTC Beveiligingen VEBON Videotronic Infosystems Nederland B.V. Alert Group Voltec BV Wagner Nederland B.V. WebWayOne Wilcon Security WindowGard Safety & Sun
Standnummer 11.534 10.102 11.401 11.731 11.700 11.620 11.337 10.111 11.205 11.704 10.316 11.609 10.113 11.235 11.304 10.307 11.307 10.301 11.521 10.203 11.625 11.711 11.633 11.405 10.303 11.203 11.722 11.104 10.317 11.710 10.507 11.421 10.421A 11.106 10.207 11.510 11.736 10.403 10.421F 10.201 11.412 11.602 11.712 11.207 11.501 11.422 11.105 11.123 10.400 11.311 11.707 11.129 11.102 11.209 10.101 11.407 10.104 10.311 11.305 11.623 11.706 11.211 10.106 11.403 10.200
Securing Your World Voor meer informatie kijkt u op www.g4s.nl
G4S, wereldmarktleider in veiligheids- en beveiligingsoplossingen, is van 15 tot en met 17 maart op de Safety & Security beurs aanwezig in de RAI Amsterdam. U bent van harte welkom op het debatplein op de G4S stand (10.103) om de programmaopnames bij te wonen die G4S maakt met verschillende prominente gasten uit de beveiligings- en veiligheidsbranche. Wilt u op de hoogte blijven van alle trends en ontwikkelingen binnen G4S? Scan dan de QR code en schrijf u in voor de G4S nieuwsbrief.
t hema beveiliging/SSA 2011
Aanbesteding van beveiligingsdiensten:
Mag het een onsje meer zijn? Het succesvol aanbesteden van een beveiligingscontract om bezoekers gastvrij te ontvangen én om medewerkers, panden, informatie en goederen te beschermen is geen eenvoudige opgave. Een overzicht van enkele belangrijke zaken. Frans Visser en Wil van der Ven *
T
ijdens gesprekken met facilitaire opdrachtgevers vernemen wij regelmatig dat zij een hogere kwaliteit verwachten van de door hen ingehuurde beveiligingsorganisatie. Als je hierover doorvraagt, bedoelen zij dat niet het ‘gevoel’ heerst dat bijvoorbeeld de betreffende beveiligingsorganisatie haar beste mensen heeft afgevaardigd en echt haar best doet om
Kwaliteitseisen Enkele voorbeelden: »» cultuur: wat is de cultuur van de opdrachtgever, wat zijn de eisen aan de beveiligingsorganisatie om in deze cultuur te ‘gedijen’? »» gewenst niveau: functieprofielen, afgeronde opleidingen (beveiliging) en vaardigheden van het in te zet ten personeel inclusief educatie programma voor de komende jaren »» presentatie beveiligers: kleding, houding, fitheid, persoonlijke ver zorging »» organisatie: onder andere reservecapaciteit, inzet van derden, vervanging, personeelsverloop »» communicatiematrix: overleg vormen op strategisch/tactisch/ operationeel niveau »» gewenste specialisaties: ervaring met crowdmanagement voor grote re events, eerstelijnshulp bij storin gen aan lift/machines et cetera
26
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
zowel zeer klantvriendelijk te handelen bij het ontvangen van de bezoekers van de opdrachtgever als onder andere het vastgelegde toegangsbeleid strikt na te leven. Aan de andere kant is een veelgehoord geluid binnen de wereld van de particuliere beveiligingsorganisaties dat opdrachtgevers kennelijk alleen nog maar beveiligingsdiensten inkopen tegen het laagste tarief. Hoe deze tegenstelling is ontstaan en wat valkuilen zijn waardoor partijen in een dergelijke vervelende situatie terecht kunnen komen én hoe hier ook weer uit te komen, wordt in dit artikel uitgebreid behandeld.
Ontwikkelingen Als opdrachtgevers werkelijk uitsluitend voor de laagste prijs zouden inkopen, zou de oorzaak daarvoor in de eerste plaats kunnen liggen in de marketingcommunicatie bij de aanbieders. Deze laatsten dringen kennelijk onvoldoende door tot de specifieke vraag van de inkopende partijen en vervallen in het leveren van standaardoplossingen. Of zij zijn gedurende een lopend contract onvoldoende in staat gebleken om beveiligingsdiensten te leveren die werkelijk toegevoegde waarde bieden. De volgende ontwikkelingen spelen hier een belangrijke rol: »» De beveiligingsmarkt is van oudsher
een conservatieve markt. In zijn algemeenheid profileren particuliere beveiligingsorganisaties zich als ‘proceduretijgers’, maar zaken als flexibiliteit, klantgerichtheid, extra dingen doen en initiatieven nemen zijn van oorsprong niet hun kernkwaliteiten. »» De rol en taken van een beveiligingsorganisatie zijn de laatste jaren sterk veranderd. Als integraal onderdeel van een modern facilitair bedrijf heeft zij te maken met actuele ontwikkelingen zoals regieorganisaties, Het Nieuwe Werken en MVO. Daarnaast heeft de beveiligingsorganisatie ook een belangrijke rol gekregen bij de verdere ondersteuning en bescherming van haar opdrachtgevers, bijvoorbeeld door deelname in het alerteringssysteem terrorismebestrijding. Ook wordt zij steeds meer ingezet bij ‘events’ binnen en buiten de panden van de opdrachtgevers et cetera. Dit betekent dat de beveiligingsorganisatie zich steeds meer moet ontwikkelen tot een volwassen facilitaire sparringpartner die het product ‘beveiliging’ op operational excellence-niveau kan uitvoeren. »» Voor (met name grotere) opdrachtgevers is de spoeling in de beveiligingsmarkt erg dun. Feitelijk wordt de markt beheerst door drie topspelers in de branche. Bij iedere aanbesteding komen deze partijen vaak als de meest veilige uit de bus als het gaat om bedrijfscontinuïteit.
t hema beveiliging/SSA 2011
Een opdrachtgever die kiest voor minder kosten, zal (meestal) ook minder kwaliteit krijgen. Hier ontstaat een marketingcommunicatieprobleem. Hoe onderscheidt een facilitair aanbieder zich nog als opdrachtgevers jouw diensten niet kunnen onderscheiden van die van de concurrent? Op basis van welke criteria moet de opdrachtgever dan nog een keuze maken? De prijs is in dat geval het meest objectieve criterium: dezelfde kwaliteit voor een lagere prijs. Overigens is een particuliere beveiligingsorganisatie niet ‘verplicht’ aan dit spel mee te doen! Ze moet dan wel in staat zijn om in kwaliteit af te wijken van het geëigende pad en vooral opval-
samenwerking gedurende de looptijd van een contract.
Kosten of kwaliteit? Kostenoptie Menig facilitair bedrijf kiest bij een nieuwe aanbesteding van beveiligingsdiensten voor lage(re) contractkosten om te kunnen voldoen aan de interne druk om kosten te besparen (of deze keuze geheel vrijwillig is of (mede) geïnitieerd door inkoop, laten wij hier in het midden). Op zich is dat een geheel legitieme reden. Maar ook bij het verwerven van
‘Valkuil voor opdrachtgevers is dat zij vaak een dichtgetimmerd programma van eisen opstellen’ len, bijvoorbeeld aan de hand van innovatieve concepten. Anders gezegd: meer kwaliteit leveren en dat over het voetlicht brengen richting de inkopende partijen. Niet alleen tijdens aanbestedingen, maar ook in de dagelijkse
beveiligingsdiensten gaat het gezegde ‘goedkoop is duurkoop’ vaak op. Een teruggang in uitgaven leidt vaak tot een teruggang in kwaliteit van de dienstverlening. Die kwaliteitsteruggang is niet vanaf de eerste dag zicht-
baar, maar sluipt er langzaam in. Denk bijvoorbeeld aan de managementcapaciteit die nodig is voor het afhandelen van de klachten, het voeren van vervelende voortgangsgesprekken en het vroegtijdig ontbinden van een lopend contract met alle juridische gevolgen. De laagste prijs heeft dus wel degelijk neveneffecten. Tip Een opdrachtgever die kiest voor minder kosten zal (meestal) ook minder kwaliteit krijgen. Communiceer dit gegeven periodiek binnen de eigen organisatie en geef uitleg over de achtergronden van de keuze. Dit vergroot de kans op meer begrip van de interne organisatie! Kwaliteitsoptie Een opdrachtgever kan ook kiezen voor kwaliteit. Hij ziet beveiliging als een serieus vakgebied en het programma van eisen bevat duidelijke kwaliteitseisen ten aanzien van de beveiligingsorganisatie. Het kan niet anders dan dat beveiligingsbedrijven hun tariefstelling hier op baseren. In het segment van de grotere opdrachtgevers wisselt de ‘top drie’ bij
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
» 27
t hema beveiliging/SSA 2011
het verkrijgen van grote opdrachten regelmatig ‘stuivertje’. Ook dit verschijnsel is niet in het belang van de aanbestedende opdrachtgevers. Feitelijk houd je daarmee dezelfde kwaliteit in stand en worden deze bedrijven slechts tot onderlinge concurrentie gedreven. Aanvankelijk wordt met de nieuwe partij een frisse nieuwe start gemaakt en al vrij snel wordt duidelijk dat weer ‘van hetzelfde’ is ingekocht. In deze markt van vraag en aanbod ontstaat wel ruimte voor de kwalitatieve mkb-beveiligingsbedrijven. Deze bedrijven moeten dan wel afrekenen met het ‘Calimero-imago’. In de komende periode zullen deze bedrijven de krachten moeten bundelen en creatief moeten zijn in het sluiten van samenwerkingsverbanden, die ook aan de grotere (A1 in jargon) klanten het gebruiksgemak geven zoals dat van de top drie. Bijvoorbeeld door regionale spreiding en bundeling van management en operatie in een passende rechtsvorm. Denk bijvoorbeeld aan de oprichting van de Nederlandse Security Alliantie, waarbij zich zo’n vijftien kleinere PBO’s hebben aangesloten. Tip Wees duidelijk en specifiek in de omschrijving van de kwaliteitseisen. Hoe beter dit gebeurt, des te duidelijker wordt het welke kandidaten hier echt aan kunnen voldoen en tot welke tariefstelling dit leidt. In de verdere gesprekken en onderhandelingen moeten
Wees duidelijk en specifiek in de omschrijving van de kwaliteitseisen. Bijvoorbeeld: hoe ziet de communicatiematrix er uit op strategisch/tactisch/operationeel niveau? met specialisten op de terreinen van inkoop, financiën en contractmanagement. Eventueel wordt hieraan nog een externe marktspecialist toegevoegd. Bij een dergelijke samenstelling is het nagenoeg onmogelijk dat slechts één van de projectteamleden van bepalende invloed is op de einduitkomst van de aanbesteding. Begin altijd met de belangrijkste vraag: willen we eigenlijk wel aanbesteden? En belangrijker nog: waarom willen of moeten we aanbesteden? Daar kunnen allerlei oorzaken aan ten grondslag liggen. Bijvoorbeeld omdat het inkoopbeleid dat voorschrijft, maar evengoed kan het toeleverende beveiligingsbedrijf niet meer voldoen aan de specifieke behoeften van de opdrachtgever op dat moment
Misschien moeten we bij beveiliging wel af van het principe ‘uurtje/factuurtje’ beide partijen het dan wel eens worden over de kwaliteit en de kosten en moet de opdrachtgever dit natuurlijk ook kunnen verantwoorden binnen de eigen organisatie.
Aanbesteden: goed begin is het halve werk! Eerst de verbeterdoelen vaststellen De meeste aanbestedingsprojectteams bij opdrachtgevers zijn opgebouwd uit vakspecialisten en adviseurs. Vaak is dat de security manager, aangevuld
28
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
en is er een opeenstapeling van klachten ontstaan. Daarna is het van belang om de organisatiecontext waarin wordt aanbesteed in beeld te brengen. Wat is bijvoorbeeld het dreigings- en risicoprofiel van het bedrijf, is er een beveiligingsbeleid dat volgens nor menkaders moet worden geoperationaliseerd? Welke ervaringen hebben de verschillende (interne) klanten met de actuele contractpartij en ga zo maar door.
Uiteindelijk wordt op basis van deze gegevens een sterkte-zwakteanalyse uitgevoerd en worden de inkoopdoelen vastgesteld. Stel dat in de komende contractperiode meer moet worden ingespeeld op ‘gastvrijheid’ in plaats van ‘puur bewaken’, dan zal dat later in de beoordeling van de aanbiedingen ook zwaar moeten wegen. De leverancier zal dan moeten aantonen hoe die gastvrije beveiliger wordt getraind en hoe men deze gastvrijheid operationaliseert. Datzelfde geldt voor het tarief, als de aanbestedende partij het beeld heeft dat aan de zittende contractor te hoge tarieven worden betaald. Veel inzicht in de beveiligingsmarkt kan worden verkregen door de markt te consulteren aan zowel aanbiederals afnemerzijde. Het is absoluut aan te bevelen om daaraan een marktanalyse toe te voegen; dat leidt samen met de consultatie tot een afgewogen beeld van de toestand waarin moet worden aan besteed. Aanbestedingstraject Tegelijkertijd moet een helder projectplan worden opgesteld, waarover tussentijds aan de stuurgroep wordt gerapporteerd. Dat plan bevat de aanbestedingsstrategie, compleet met de te realiseren mijlpalen. Na een akkoord van de stuurgroep start de projectgroep met het aanbestedingstraject. In het projectplan moet aandacht uitgaan naar een heldere en duidelijke communicatie naar de aanbiedende partijen. Het is zaak ervoor te zorgen dat alle aanbieders steeds over dezelfde informatie beschikken, dat de spelregels consequent worden gevolgd en dat de beoordelingscriteria duidelijk zijn uit te leggen. Het projectteam moet zich continu realiseren dat als zaken misgaan, het wordt aangesproken op onzorgvuldigheid. Vaak gaat dat gepaard met de nodige problemen, het kostenaspect nog maar daargelaten. Het is daarom aan te bevelen om ook al is dat niet nodig, te kiezen voor een aanbesteding met als voorbeeld het model van de Europese aanbesteding. Kanttekening hierbij is dat bedrijven die niet Europees hoeven aan te
t hema beveiliging/SSA 2011
list zijn werk doen en laat hem ko men met het best passende voorstel.
samenvatting! »» Opdrachtgevers hebben regelmatig problemen met de kwaliteit van de door hen ingehuurde beveiligingsorganisatie. »» Tegelijk hebben particuliere beveiligingsorganisaties te maken met opdrachtgevers die inkopen tegen het laagste tarief. »» Opdrachtgevers moeten duidelijke keuzes maken voor kosten of kwaliteit, met de daarbij behorende consequenties voor de operationele activiteiten.
besteden, hiervan op punten kunnen afwijken. Bijvoorbeeld door het orga niseren van een bezoek aan een regio kantoor van de potentiële leverancier. Beveiligen is en blijft mensenwerk. Alle mooie aanbiedingen ten spijt, bij een dergelijk bezoek kan de aanbe stedende partij een goed beeld krijgen van de dagelijkse praktijk. Als aanbestedende partij moet je uit gaan van het principe van ‘gebruiks gemak’. De toeleverende beveiligings bedrijven zijn specialist; beveiligen is voor hen ‘core business’. Bij de aan besteding moet aan hen zoveel moge lijk informatie over het bedrijf en de bedrijfsvoering worden gegeven.
Misschien moeten we bij beveiliging wel af van het principe ‘uurtje/fac tuurtje’; hier zijn al voorbeelden van bekend! Een groot misverstand is dat je dan als opdrachtgever alles uit handen geeft. Integendeel, als opdrachtgever kun je ook bij dit model ‘in control’ zijn en als het ware in de cockpit zit ten! ‹‹
Tip Valkuil voor opdrachtgevers is dat zij vaak een dichtgetimmerd programma van eisen opstellen. Daarmee wordt iedere vorm van creativiteit bij de aanbieders in de kiem gesmoord. Een opdrachtgever kan er beter voor kiezen om ‘veiligheidszorg’ te kopen. Wie die weg inslaat, moet wel goed definiëren wat hij daaronder verstaat, wat die veiligheidszorg moet inhou den en hoe hij daarover ‘in control’ wenst te zijn. Misschien moet de op drachtgever zelfs de urenopgave ach terwege laten. Op deze manier kan worden voorkomen dat weer ‘hetzelf de’ wordt ingekocht. Laat de specia
* Frans Visser en Wil van de Ven zijn werkzaam bij Visser & Van de Ven security consultants, een samenwerkingspartner van VFM Facility Experts, Utrecht.
(Advertentie)
Een revolutie in drogen op Zorgtotaal 2011 De Miele-droogautomaten met warmtepomptechnologie Tot wel 60% energiebesparing
Korte programmatijden
Geen dure installatiekosten
Veiliger voor uw wasgoed
Me
ld u
mie
le-p
rofe
nu
aan
ssio
nal.
nl
In 3 jaar terugverdiend* Zorgtotaal 2011 Bezoek onze stand op de vakbeurs Zorgtotaal van 16 tot en met 18 maart 2011 in Jaarbeurs Utrecht (standnummer 11C060). Onze adviseurs zullen klaar staan om u vrijblijvend te informeren over de nieuwe Miele-droogautomaten met warmtepomptechnologie en laat u uw individuele besparing voorrekenen. Tevens zal op de Miele-stand de speciale kookdemonstratie Thuis in kleinschalig wonen worden gegeven.
* afhankelijk van omstandigheden en gebruik
MIE11002-02 Adv ZorgTotaal 185x130 FC.indd 1
03-02-2011 09:39:59
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
29
t hema beveiliging/SSA 2011
Moeten flexkantoren an d Moeten kantoren, die de cellenstructuur en vaste werkplekken loslaten en Het Nieuwe Werken introduceren, anders worden beveiligd? Het gemeentehuis van Venray wordt de komende anderhalf jaar verbouwd tot een Nieuwe Werken-omgeving. Beleidsondersteuner facilitair Marleen Cranen van de gemeente geeft haar visie. Gerard Dessing
‘A
ls je overgaat naar een flexkantoor, is de beveiliging zeker een aandachtspunt. Immers, flexwerkers lopen in en uit, gaan op andere tijden werken, het bedrijfsrestaurant wordt anders ingericht en kun je nog wel garanderen dat iedere dag voldoende BHV’ers in het pand aanwezig zijn? Je komt dus diverse veiligheids- en beveiligingsonderwerpen tegen waar je goed over moet nadenken. Hoe gaan zaken straks lopen en wat heeft dat voor gevolgen voor de beveiliging?’ Aan het woord is Marleen Cranen, sinds 2002 werkzaam als beleidsondersteuner facilitair bij de gemeente Venray.
Oude pand voldeed niet meer De Noord-Limburgse gemeente besloot in 2010 het huidige gemeentekantoor ingrijpend te verbouwen. Het kantoor, van origine een Ursulinen-klooster en schoolgebouw dat sinds 1979 door de gemeente als kantoor in gebruik was, voldeed niet meer aan de eisen en wensen van deze tijd. Ondanks gedeeltelijke verbouwingen bleef het gebouw de nodige ‘tekortkomingen’ houden. Zo was door de gebouwindeling integraal samenwerken niet altijd even gemakkelijk en arbotechnisch gezien voldeden bepaalde kantoorruimten niet meer aan de eisen (in de zomer kon het op de bovenste verdieping te warm worden, terwijl
bepaalde afdelingen in de winter niet goed warm te stoken waren). Ook was door de bouwkundige ouderdom en de verouderde technische installaties het gebouw verre van duurzaam te noemen, iets wat in de huidige tijd eigenlijk niet meer kan.
Renovatie Er moest dus iets gebeuren. Nadat complete nieuwbouw als optie was afgevallen, werd een architect ingehuurd die een plan maakte voor een complete, anderhalf jaar durende renovatie. Het vernieuwde kantoor (10.000 m2), dat eind 2012 zijn deuren opent, wordt een modern, efficiënt en duurzaam pand met state-of-the-art technische installaties, verbeterde toegankelijkheid, een efficiënte interne logistiek en bovendien een flexibel kantoorconcept voor de ambtenaren. Dit kantoorconcept brengt een groot voordeel met zich mee: het biedt een open en interactieve structuur. Voor de 518 medewerkers worden 30 vaste en 488 x 70% = zo’n 340 flexplekken gecreëerd. Belangrijk onderdeel van de verbouwing wordt de voormalige kapel. Deze ruimte gaat dienst doen als multifunctioneel werkrestaurant annex raadszaal. Het wordt een publieke ruimte waar inwoners van de gemeente, ambtenaren en lokale politici elkaar kun-
kerngegevens! Organisatie Project Periode Grootte Website
30
: gemeente Venray : verbouwing gemeentekantoor tot flexkantoor : 2010-2012 : 10.000 m2 : www.venray.nl
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
Aandachtspunten security Invoering van HNW brengt onder meer de volgende aandachtspunten voor security met zich mee: »» beveiligingszonering »» brandcompartimentering »» clean desk »» BHV
nen ontmoeten, waar vergaderingen plaatsvinden, waar festiviteiten worden gehouden en waar het gemeentepersoneel zijn lunch gebruikt.
Beveiligingsschillen De ingrijpende renovatie zorgt vanuit beveiligingsoogpunt voor een aantal aandachtspunten. Zo wordt het publieke domein vergroot om burgers, ambtenaren en politici zo goed mogelijk te laten mengen. Cranen: ‘Burgers kunnen straks ook in het werkrestaurant komen. Ten opzichte van nu komen zij dus verder het gebouw in. Natuurlijk leidt dat meteen tot de vraag: waar trek je de grens en waar leg je de beveiligingsschillen aan? Dat is een kwestie van een goede bedrijfsvoeringsfilosofie ontwikkelen, tekeningen bestuderen en beslissingen nemen op basis van onder meer een grondige risicoanalyse. Door de toegenomen transparantie kunnen burgers straks meer zien hoe we ons werk doen, maar dat betekent zeker niet dat die burger ook fysiek overal bij kan. Sterker nog: we ontmoeten de burger nu buiten het beveiligde gebied in het publieke domein, namelijk in het multifunctionele werkrestaurant, een gebied waarin straks ook het vergadercentrum toe-
t hema beveiliging/SSA 2011
n ders worden beveiligd?
Marleen Cranen, beleidsondersteuner facilitair van de gemeente Venray: ‘Burgers kunnen straks ook in het werkrestaurant komen. Dat leidt meteen tot de vraag: waar trek je de grens en leg je de beveiligingsschillen aan?’ gankelijk is. Een burger die iemand wil spreken, hoeft dan niet meer op de afdeling te komen. Het wordt dus
niet drie meter naar achteren of naar voren verplaatsen als je daarmee meteen gelijk op loopt met de brandcom-
‘ Het is slim om de beveiligingszonering aan te laten sluiten bij de brandcompartimentering’ veiliger. Bovendien creëert het voor onze medewerkers een stuk rust, omdat straks alleen nog maar collega’s in het beveiligde gebied kunnen komen.’
Brandcompartimentering Het is slim om deze beveiligingszonering aan te laten sluiten bij de brandcompartimentering, vervolgt Cranen. ‘Waarom zou je een beveiligingsschil
partimentering. Als je dat doet, ben je ook kostenefficiënt bezig.’
Inbraakalarmering Het flexwerkconcept betekent dat ambtenaren - binnen bepaalde grenzen - buiten kantoortijden kunnen werken. In het nieuwe kantoor is het elektronisch inbraakalarmeringssysteem daarop afgestemd.
Cranen: ‘In het oude pand was het ook al mogelijk voor een ambtenaar om buiten kantoortijden op het gemeentehuis te werken, maar dan moest het gehele alarm eraf. Straks gaat dat anders: een medewerker kan als hij daarvoor is geautoriseerd - met zijn toegangspas naar binnen en vervolgens schakelt alleen in de gebieden waar hij in verband met zijn functie ook echt mag komen het alarm uit. Voor alle overige gebieden blijft het alarm gewoon ingeschakeld. Dat is dus een hele verbetering.’ Een andere verandering is dat de opslag van waardevolle goederen en papieren wordt gecentraliseerd. Voorheen bevatte het pand op diverse plaatsen verschillende waardekasten en kluizen, in de nieuwe situatie wordt die opslag op één beveiligde plaats gerealiseerd.
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
31
»
t hema beveiliging/SSA 2011
Artist-impressions van de inrichting en exterieur van het verbouwde gemeentekantoor van Venray per eind 2012.
32
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
t hema beveiliging/SSA 2011
samenvatting!  Het gemeentekantoor van Venray wordt ingrijpend verbouwd tot een flexkantoor.  De overgang naar flexwerken brengt diverse aandachtspunten met zich mee op het gebied van beveiliging en veiligheid.
Clean desk Uit het oogpunt van veiligheid werkt de gemeente Venray in het gerenoveerde pand volgens het clean desk-principe. Iedere ambtenaar die zijn flexwerkplek verlaat, wordt geacht deze leeg achter te laten waarbij zoveel mogelijk informatie digitaal wordt opgeslagen. In de pantry’s worden afsluitbare lockers geplaatst, waar medewerkers hun persoonlijke spullen en bijvoorbeeld een werkdossier kunnen bewaren.
Beveiliger? Een bijzondere rol wordt vervuld door de fysieke aanwezigheid van iemand met een beveiligingsfunctie in het publieke gebied. Momenteel wordt dit op afstand ingevuld, vertelt Cranen, iets wat als een gemis wordt ervaren door zowel de medewerkers met direct klantcontact als door de medewerkers van het agressieteam. In het verbouwde gemeentehuis neemt een medewerker facilitaire zaken plaats in de publiekshal. Aan de functie worden twee hoofdtaken gekoppeld: de persoon moet toezicht houden en assistentie verlenen aan collega’s die te maken hebben met agressief gedrag van burgers. Cranen: ‘Het wordt een functie naast de receptiemedewerker. Het gaat dus echt om ondersteuning tijdens de openingstijden. Overigens kan de medewerker facilitaire zaken ook andere taken vervullen naast zijn beveiligingswerk, zoals het beheren van het vergaderschema.’ Of die persoon ook in uniform zal rondlopen, is nog de vraag. Het moet volgens Cranen in ieder geval iemand zijn die goed herkenbaar is. ‘Onze bodes lopen momenteel in een kostuum van de gemeente. Ik kan me voorstellen dat de medewerker facilitaire zaken, belast met het deelgebied veiligheid en beveiliging, ook met een kostuum wordt uitgerust. In ieder geval is het heel belangrijk dat die persoon goed herkenbaar is en dat zijn aanwezigheid een preventieve uitstraling heeft. Momenteel hebben we de beveiliging nog uitbesteed, maar eerlijk is eerlijk, een beveiliger is toch net iets anders dan een facilitair medewerker. Wat de exacte invulling van de functie gaat worden, gaan we intern nog verder bespreken.’
Bewustzijn Welke beveiligingsmaatregelen ook getroffen zullen worden, Cranen benadrukt het belang van een goed veiligheidsbewustzijn in de organisatie. Ze is ervan overtuigd dat effectieve beveiliging staat of valt met het gedrag van medewerkers. ‘Je kunt een toegangssysteem inclusief badges invoeren, maar als iemand met een collega meeloopt zonder zich via zijn eigen badge aan te melden, staat hij niet geregistreerd. Het gaat dus om het creĂŤren van bewustzijn. Om dat te bereiken is communicatie belangrijk. Zo focussen we vooral op het uitleggen van de achtergronden van maatregelen, zo-
dat medewerkers niet alleen op de hoogte zijn van de regels, maar ook weten waarom die regels in het leven zijn geroepen. Het is en blijft moeilijk, dat weet ik, maar toch is dat de weg. Mensen blijvend bewust maken is een grote uitdaging.’
BHV Tot slot nog een laatste aandachtspunt, voortvloeiend uit het flexwerken: de bedrijfshulpverlening. Omdat de gemeente geen actief thuiswerkbeleid voert (‘nee, tenzij ‌’), zullen de meeste ambtenaren voor hun werk in de regel in het gemeentehuis aanwezig zijn. Voor de gemeente Venray is het niet lastig om ervoor te zorgen dat er voldoende BHV’ers in het gebouw aanwezig zijn, zegt Cranen. ‘We werken met een aanwezigheidsregistratie voor BHV’ers. Dat gaat via roostering en heel simpel via een bordje waarop de BHV’ers aangeven of ze aanwezig zijn. Mochten er te weinig BHV’ers in het pand zijn, dan moeten we daar iets aan doen. Natuurlijk kennen we de lastige periodes zoals vakanties. Dan moet je vooraf maatregelen treffen door roosters op elkaar af te stemmen. Wij hebben er dus geen last van, maar ik kan me wel voorstellen dat als de helft van je organisatie op een dag zou thuiswerken, het zaak is daar heel goed naar te kijken. Als werkgever ben je nu eenmaal verplicht ervoor te zorgen dat er voldoende BHV’ers in het pand aanwezig zijn.’ ‚‚ (Advertentie)
*5$7,6
VFDQ
3 ODQPDWLJ RQGHUKRXG Ĺ‚ 6FKRQHU Ĺ‚ 3UHWWLJHU Ĺ‚ *H]RQGHU Ĺ‚ /DQJHUH OHYHQVGXXU Ĺ‚ 9DVW EXGJHW
7
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
33
t hema beveiliging/SSA 2011
Werkt de beveiliging wel? Hoe goed de beveiliging (op papier) ook in elkaar zit, het kan geen kwaad om van tijd tot tijd een test uit te voeren waarbij een ethische binnendringer kijkt of de beveiliging echt wel zo goed werkt. Hoe gaat dat in zijn werk bij het testen van de toegangsbeveiliging? Rein de Vries *
S
teeds meer organisaties die willen weten hoe hun toegangsbeveiliging in de praktijk uitpakt en hoe weerbaar de organisatie is tegen buitenstaanders die kwaad in de zin hebben, gaan over tot het daadwerkelijk testen van de weerbaarheid. Hoe bestand is de organisatie tegen bedrijfsspionage, tegen al te nieuwsgierige personen, tegen sabotage, enzovoort? Organisaties willen weten of de genomen maatregelen - organisatorisch, technisch en gericht op de medewerker - doeltreffend (effectief) en doelmatig (efficiënt) zijn.
Deming De behoefte om te willen weten of en hoe goed het werkt, komt met name voort uit de Deming-kwaliteitscirkel (Plan-Do-Check-Act) die steeds meer organisaties voor hun managementsystemen, zoals ISO 9001, gebruiken. Organisaties die ook hun beveiliging goed op de rit willen hebben als ‘managed system’, realiseren zich dat er naar doeltreffendheid moet worden gekeken om de cirkel rond te krijgen. In de Plan-fase hebben risicoanalyse en andere methodes de beheersdoelen, beveiligingseisen en concrete beveiligingsplannen opgeleverd. Geselecteerde beveiligingsmaatregelen zijn vervolgens ten uitvoer gebracht (de Do-fase). Veel organisaties laten het hier verder bij en trekken de conclusie dat de beveiliging werkt omdat er nooit incidenten plaatsvinden. Maar is deze conclusie wel gerechtvaardigd? Immers, een incident is slechts een incident als het
34
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
voorval op enige wijze wordt opgemerkt en van hetgeen je niet opmerkt, heb je geen weet. Je kunt dus niet weten of de beveiliging echt goed haar werk doet. Of misschien zo af en toe faalt en dus (te) zwak is. Om te weten of bijstelling of -sturing nodig is, is meer nodig. Een test uitgevoerd door een derde partij kan hierbij behulpzaam zijn. Het levert de voor bijstelling benodigde inzichten op. Uitvoering door een derde partij zorgt voor het doorprikken van beveiligingsblindheid. Onvermoede kwetsbaarheden en zwakke plekken van uiteenlopende aard komen aan het licht. De blackbox-uitvoering, waarbij geen tot nauwelijks voorinformatie aan de binnendringer is gegeven, voorkomt reacties als ‘ja, maar zo kan ik het ook’.
Test Een MysteryGuest-test is een onderzoek waarbij een of meer professionele en (uiteraard) ethische binnendringers de opdracht krijgen om zichzelf vanuit de positie van niet-bevoegd persoon toegang te verschaffen tot de organisatie om vervolgens een specifieke missie uit te voeren. De wijze waarop dit moet plaatsvinden, het doen en laten van de binnendringende professional(s), moet van tevoren nauwgezet worden afgestemd tussen de uitvoerende partij en de organisatie. Dergelijke binnendringacties leveren met name inzichten op wat betreft de menskant. Immers, veel is gelegen aan de factor ‘mens’: is men alert, heeft
men iets door? Komen medewerkers in actie of zien ze passief toe? Is men (te) loslippig? Handelt men doortastend? Ontmaskeren medewerkers de binnendringer nog voordat hij heeft kunnen toeslaan? Maar ook in technisch en organisatorisch opzicht kan een test veel opleveren. Technische voorbeelden zijn er te over zoals deuren die niet goed of niet snel genoeg in het slot vallen, deuren die met niet veel moeite te openen blijken te zijn, camera’s die niet goed gericht zijn en constructies die weliswaar mooi zijn vormgegeven door de architect, maar niet 100 procent het doel treffen. Voorbeeld Een voorbeeld van een zwakte in de organisatie is het volgende. De binnendringer is opgemerkt, is staande gehouden en gevraagd naar de reden van zijn aanwezigheid. Vanwege het ontbreken van een legitieme reden is hij direct naar de uitgang begeleid en gemaand te vertrekken. Op zich is dat geen onaardig resultaat, maar men heeft verzuimd de ware identiteit te achterhalen van de binnendringer: wie was het nou eigenlijk? Het enige wat de organisatie achteraf in handen heeft, zijn (misschien) videobeelden en herinneringen van medewerkers zoals ‘een kleine blonde persoon’. Daarnaast is niet gecontroleerd of de binnendringer ondertussen al een buit had bemachtigd. Misschien had de binnendringer reeds kans gezien om informatiedragers te ontvreemden (di-
t hema beveiliging/SSA 2011
gitale én papieren dragers), informatie op een meegebrachte usb-stick te zetten, foto’s te maken met een smartphone of spyware of afluisterapparatuur te plaatsen.
Doel Om de juiste gewenste resultaten op te leveren, moeten MysteryGuest-acties goed worden afgestemd tussen de contactpersoon bij de opdrachtgever en de coördinator van de actie bij de opdrachtnemer. Een goede intake is een absolute must. Vooral het feitelijke doel achter de actie is van wezenlijk belang. Welk specifiek doel heeft de opdrachtgever ermee voor ogen? Is de actie bedoeld als nulmeting, om inzicht te bieden in de huidige situatie, of dient de actie vooral om het bewustzijn te verhogen? Als de insteek het verhogen van bewustzijn is, moet er bijvoorbeeld meer interactie met medewerkers worden gezocht, moet er onder andere meer kattenkwaad worden uitgehaald en zal meer moeten worden getracht om tegen de lamp te lopen. Bij een statusmeting moet de binnendringer zich terughoudender opstellen, om gedurende een tijdslot zijn waarne-
Aandachtspunten bij MysteryGuest-bezoeken »» Zorg voor een goede afstemming vooraf tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. »» Maak helder wat het doel is achter de test (bijvoorbeeld nulmeting of verhogen bewustzijn) . »» Maak duidelijk of de binnendringer eventueel gevaar loopt. »» Denk goed na over de dag waarop de binnendringer de organisatie bezoekt. »» Zorg voor enige informatie vooraf (bijvoorbeeld een plattegrond en bekendheid met gedrags- en/of huisregels). »» Maak specifieke afspraken over het verkrijgen van bewijsmateriaal (foto’s, filmmateriaal en tastbare zaken). »» Spreek af hoe de binnendringer zich bekend kan maken bij ontdekking.
mingen te kunnen doen. Interactie met medewerkers moet daarbij niet uit de weg worden gegaan, maar ook niet specifiek worden opgezocht. De intake moet ook uitsluitsel geven over andere zaken, bijvoorbeeld of de binnendringer gevaar loopt (zoals van-
over gedrags- en/of huisregels (in veel organisaties niet of slechts gebrekkig voorhanden) helpt om te anticiperen op te verwachten gedrag en om de bevindingen te scoren. Verder moeten specifieke afspraken worden vastgelegd over het verkrijgen
De uitvoering van een test door een derde partij zorgt voor het doorprikken van de beveiligingsblindheid wege radioactieve straling) en of er gevaar is voor het aanmerkelijk verstoren van bedrijfsprocessen. Het ontvreemden van een document kan meer consequenties hebben dan je in eerste instantie vermoedt. Ook de weekdag kan van belang zijn: bij veel organisaties zijn vrijdag en woensdagmiddag erg rustige dagen en daardoor minder of niet representatief voor de ‘normale’ situatie. Het budget in tijd dat beschikbaar is voor de uitvoering, is vaak beperkt. Enige informatie vooraf, zoals een plattegrond, kan helpen om de beschikbare tijd effectiever te besteden. Dit pleit voor een niet 100 procent blackbox-uitvoering. Het beschikken
van bewijsmateriaal (bijvoorbeeld foto’s, filmmateriaal en tastbare zaken), het inspecteren van zaken en het penetreren van diverse soorten ruimtes (denk aan de directievloer, technische ruimtes, medicijnkasten, enzovoort).
Uitkomsten Een goede voorbereiding is eveneens belangrijk voor het opleveren van de juiste uitkomsten. De organisatie beoogt een zekere mate van weerbaarheid tegen aanvallen te bereiken en dus moet je proberen daar met je binnendringactie niet te ver boven te gaan zitten en niet te ‘spartaans’ aan te vallen. Dat heeft geen zin. Als je het echt wilt, lukt het altijd wel om ergens binnen te geraken.
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
35
»
t hema beveiliging/SSA 2011
samenvatting! »» Steeds meer organisaties willen weten of hun toegangsbeveiliging in de praktijk werkt. »» Om te weten of bijstelling of -sturing nodig is, kan een MysteryGuest-test behulpzaam zijn. »» Zo’n test is een onderzoek, waarbij een professionele binnendringer zich als niet-bevoegd persoon toegang verschaft tot de organisatie om vervolgens een specifieke missie uit te voeren. »» De wijze waarop dit moet gebeurt, moet van tevoren nauwgezet worden afgestemd tussen de uitvoerende partij en de organisatie.
Als medewerkers niet goed getraind zijn, kun je beter het echte identiteitsbewijs laten afwijken van eventueel gebruikte dekmantels en zorgen voor niet-werkende telefoonnummers (‘nooit van gehoord, kennen we niet’). Zo bied je de ongetrainde medewerker een kans om succesvol te zijn. Het aanspreken van een onbekende is veelal al een hele prestatie van medewerkers en het (durven) vragen naar de reden van aanwezigheid en een geldig identiteitsbewijs nog veel meer. Het is zaak om tijdens de voorbereiding een aantal realistische testcases
te ontwerpen die aan de beantwoording van de onderzoeksvraag tegemoetkomen. Denk daarbij aan scenario’s die zich in werkelijkheid zouden kunnen voordoen, dat wil zeggen invulling geven aan de vraag hoe een eventuele kwaadwillige te werk zou kunnen gaan om een bepaald doel te bereiken. Dekmantels kunnen hierbij worden gebruikt, maar de testcases moeten altijd realistisch blijven (dit is een criterium). Naast het testen en meten van de huidige status kunnen binnendringacties ook worden gebruikt voor het verkrij(Advertentie)
36
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
gen van beeldmateriaal voor awarenesscampagnes en opleidingsdoeleinden. De herkenbaarheid van de eigen bedrijfssituatie heeft hierbij een aanmerkelijk versterkend effect. ‹‹
* Rein de Vries is adviseur informatiebeveiliging en directeur bij LBVD Informatiebeveiligers. Hij heeft voor dit artikel geput uit ervaring met het coördineren van meer dan dertig MysteryGuest-acties.
column philip
Hoe veilig is veilig? en wie niet de doorgang passeren? Als manager wil ik ook harde infor matie over wie wanneer een bepaalde doorgang is gepasseerd en wil ik graag weten wie wanneer een be paalde doorgang had willen passeren, maar daar door het systeem werd geweigerd.
Als ik arriveer bij het ziekenhuis, zit mijn toegangspasje in mijn jaszak. Met veel moeite trek ik dit tevoor schijn, houd het bij de lezer en loop de fietsenstalling in. Als ik naar buiten wil, moet ik mijn pas weer aanbieden. Vervolgens loop ik langs de receptie naar mijn kamer, die ik met een ge wone sleutel van het slot draai. In de mail zit een nachtrapport van de beveiliging, waarin onder andere melding wordt gemaakt van een zwerver, die uit een gang is geplukt.
Toen ik er zo tegenaan ging kijken, bleek beveiliging in een ziekenhuis een integraal onderdeel uit te maken van de gehele logistieke opgave. Helaas kent het ontwerp van ons nieu we ziekenhuis 3.500 van deze door Eén van de mooie dingen in ons land gangen … Oh ja, voor zowel de be is de gezondheidszorg. Wat iedereen Philip van Klaveren heerder als de geautoriseerde moet daarvan beweert, zal best waar zijn het nog gebruiksvriendelijk zijn ook! (vanuit ieders eigen perspectief), maar Beveiliging in een Met voornoemde facilitaire opdracht het is een feit dat de zorg in ons land ziekenhuis is een integraal prijs ik me gelukkig dat ik kan bijdra van een relatief hoog niveau is en onderdeel van de gehele gen aan de opbouw van een nieuw – ook niet onbelangrijk in vergelijking logistieke opgave ziekenhuis. Dit geeft mij en mijn facili met ons omringende landen – toegan taire medewerkers de kans de balans kelijk voor iedereen. tussen ‘toegankelijkheid’ en ‘beveiliging en veiligheid’ vol gens de laatste inzichten vorm te geven. In dit laatste zit een continue uitdaging voor de manager van facilitaire zaken. Want hoe bewaak je de balans tussen Binnenkort ga ik naar een onafhankelijk installateur om ‘voor iedereen altijd toegankelijk’ en ‘ontoegankelijkheid ideeën te toetsen, te sparren en onze plannen nog verder voor mensen die er niets te zoeken hebben’? Immers, veilig aan te scherpen. Onze architect geeft steeds aan dat ons zie heidsincidenten zoals bedreigingen en zelfs het toebrengen kenhuis het eerste zou zijn waar je de weg wél kunt vinden. van lichamelijk letsel blijven helaas niet alleen beperkt tot Als dan de mensen alleen daar komen op de tijdstippen dat berichtgeving in de media. ze er horen te zijn, ben ik, als facilitair verantwoordelijke, tevreden. Beveiliging blijkt complexer en veelomvattender te zijn dan je op het eerste gezicht zou denken. Bij iedere ‘doorgang’ (want dat is wat je wilt, anders had er gewoon een muur ge In deze column geeft ir. Philip J. van Klaveren, Manager Facilitair Bedrijf staan) moet je je steeds afvragen: wat moet er doorheen, op Meander Medisch Centrum in Amersfoort, zijn visie op facilitaire onderwerpen. welk moment, van welke kant gebeurt dat en wie mag wel Hij schrijft zijn column op persoonlijke titel.
(Advertentie)
SAFENED... doordachte veiligheid! Voor echte veiligheid zorgen, dat doe je niet zomaar. Dat vereist ervaring en deskundigheid. Met meer dan 10 jaar ervaring zorgen wij voor een veilige woon en werkomgeving bij onze klanten. Wij combineren de inzet van goed opgeleide beveiligers met moderne technische toepassingen zonder concessies te doen aan gastvrijheid. Dat vinden wij doordacht beveiligen.
Veiligheidsdiensten Beveiligingsadviezen Opleiding en training Servicemanagement Locatiebeheer
Tel.: 088 - 60 70 700 | kantoor@safened.nl | www.safened.nl
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
37
gebouwonderhoud
8 adviezen voor efficiënter onderhoud Aan gebouwonderhoud, of dat nu het bouwkundige of technische deel be treft, kleven in de praktijk de nodige inefficiënties. Marktonderzoek leert dat met niet al te veel inspanning het nodige valt te verbeteren. Tijd voor acht adviezen voor beter en efficiënter gebouwonderhoud. Martijn Franke *
D
e aanleiding voor het schrijven van dit artikel is een onder zoek naar de behoeften van eigenaren en beheerders van gebouwen ten aanzien van het periodieke onder houd ervan. In het kader van dit marktonderzoek werden zowel gebrui kers/eigenaren als beheerders van commercieel vastgoed geïnterviewd. Tevens zijn circa 150 onderhoudscon tracten kwalitatief en kwantitatief geanalyseerd. De interviews en het onderzoek hebben geleid tot een aan tal adviezen die zowel aanbieders als afnemers van gebouwonderhoud kunnen gebruiken om tot beter en efficiënter onderhoud van gebouwen te komen.
Advies 1. Integreer bouwkun dig en technisch onderhoud Met name in de commerciële vast goedmarkt is er een grote roep om multidisciplinaire onderhoudsbedrij ven. Met name de integratie van bouwkundig en installatietechnisch onderhoud is een wens van veel be heerders. Hierdoor kan de beheerlast dalen en daarmee de efficiëntie stijgen. Bovendien kan de kwaliteit van het ge bouw erdoor worden verbeterd zonder dat de kosten stijgen. Integratie van bouwkundig en installa tietechnisch onderhoud wil overigens niet zeggen dat die onderhoudsbedrij ven met een verfkwast in de weer moeten. Het gaat met name om de pe riodieke inspecties en onderhoudsacti viteiten en het leveren van service bij gebreken. Het grotere bouwkundige
38
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
onderhoud, zoals schilderwerk, heeft een meer projectmatig karakter. Deze activiteiten hebben een kleine frequen tie en kunnen eenvoudig, door eind klant of onderhoudsbedrijf, als project worden uitbesteed.
Advies 2. Bied energiediensten geïntegreerd aan In veel gebouwen wordt 60 tot 70 pro cent van het totale energieverbruik veroorzaakt door de gebouwgebonden installaties. Toch worden energiegere lateerde diensten door onderhoudsbe drijven nog sporadisch aangeboden.
echter niet thuis of weten de gedane beloften niet waar te maken.
Advies 3. Laat de juiste mensen het werk uitvoeren Bij veel van de onderzochte contracten werd voor alle onderhoudsactiviteiten met hetzelfde uurtarief gewerkt: dat van een servicetechnicus. Deze men sen worden doorgaans geleverd voor een prijs van 50 tot 60 euro. Deze technici worden vaak ook ingezet voor werk dat door veel goedkopere krach ten kan worden uitgevoerd, zoals rei nigingswerk van bijvoorbeeld luchtbe
Veel onderhoudsbedrijven rapporteren niet of nauwelijks naar hun klanten Slechts enkele grotere onderhoudsbe drijven bieden op serieus niveau ener giediensten aan. In het gros van de ge vallen staan die diensten echter ook nog in de kinderschoenen en zijn ze ondergebracht in een separate busi nessunit of afdeling. Om werkelijk een verschil te maken zullen deze diensten geïntegreerd moe ten worden in de onderhoudsdienst verlening. Want wie kan er nou beter iets zeggen over het energieverbruik en de besparingsmogelijkheden dan dege ne die de installaties en het gebruik er van goed kent. Veel beheerders willen energiegerelateerde vragen dan ook bij voorkeur bij hun onderhoudsbedrijf kwijt. Die geven in de meeste gevallen
handelinginstallaties. Maar bedrijven gespecialiseerd op dat gebied werken meestal voor tarieven van rond de 30 euro. Overigens loont het gedifferentieerd inzetten van personeel in de regel alleen bij middelgrote en grote gebou wen. Bij kleine gebouwen, met minder dan circa 5.000 vierkante meter vloer oppervlak, wegen de besparingen niet op tegen de extra kosten zoals bijvoor beeld reiskosten van een extra in te zetten partij. Gemiddeld kon bij de on derzochte contracten circa 30 procent worden bespaard op de contractsom bij grotere gebouwen door slimmere inzet van personeel. Veel installatie- cq. onderhoudsbe
gebouwonderhoud
drijven, zeker de kleinere, gebruiken onderhoud als werkbuffer voor perio des van leegloop of zetten goedkope leerlingmonteurs in op onderhoud. In beide gevallen kan de kwaliteit achter blijven. Onderhoud vergt nu eenmaal andere kennis en vaardigheden dan in stallatiewerk. De routine in het onder houdswerk ontbreekt bij deze mensen. Daardoor komt, ondanks de doorgaans lagere uurtarieven, ook het economi sche aspect voor de opdrachtnemer in het geding.
Advies 4. Maak het onder houdsconcept efficiënter In veel gevallen wordt onderhoud uit gevoerd op basis van een inspannings verplichting. Er wordt een vast onder houdsprogramma afgesproken waarin vaste werkzaamheden met vaste fre quenties zijn opgenomen. Vaak wordt daardoor meer werk uitgevoerd dan noodzakelijk met het oog op veiligheid en continuïteit. Een alternatief is het op een meer di agnostische wijze uitvoeren van onder houd. Daarbij worden de installaties regelmatig geïnspecteerd. Op basis daarvan wordt bepaald welk onder houd uitgevoerd moet worden. De ondergrens hierbij is de geldende norm- en regelgeving. Een manier om tot een beter aansluitend, efficiënter onderhoudsconcept te komen is de gebruikmaking van een prestatieover eenkomst. Hierbij wordt het onder houdsbedrijf afgerekend op bepaalde prestatie-indicatoren. Prestatiegericht onderhoud is echter maatwerk. De afgesproken prestatieindicatoren moeten verbonden zijn met de belangen van de klant. Daar voor is het dus belangrijk dat op drachtgever en -nemer goed in staat zijn samen de belangen van de klant te vertalen in praktisch hanteerbare prestatie-indicatoren. Hiervoor zal
met name de opdrachtnemer over een behoorlijke bedrijfskundige kennis moeten beschikken. Mogelijke prestatie-indicatoren zijn bijvoorbeeld de kosten in combinatie met een conditiescore conform NEN 2767, het aantal (ver)storingen, de be schikbaarheidsscore van een installatie of de werkelijk gerealiseerde besparin gen ten opzichte van een bepaald refe rentiepunt. Het onderscheidende kenmerk van een goede prestatiegerichte onderhouds overeenkomst is eenvoud. De meeste modellen die in het kader van dit on derzoek zijn bekeken, zijn te complex. De klant moet bij die voorbeelden soms een adviseur inhuren om de prestatie vast te stellen. Geen efficiënte werkwijze dus. Door de toenemende informatisering van gebouwen wordt het bovendien steeds eenvoudiger om informatie over prestaties van installaties en verstorin gen beschikbaar te krijgen voor metin gen. Ook informatie met betrekking tot de staat/toestand van een installa tie kan zeer zinvol zijn om het onder houdsprogramma op te baseren. Hiervan wordt echter nog slechts spo radisch gebruik gemaakt.
Advies 5. Zorg voor betere kennis van regelgeving De laatste jaren verscherpen gemeen ten en andere overheden het toezicht op de naleving van regels in bedrijfs gebouwen in toenemende mate. Waar door de bekende grote incidenten eerst (brand)veiligheid de hoogste prioriteit had, worden nu in toenemende mate ook regels ten behoeve van milieube heer nageleefd. Daarbij vallen veel onderhoudsbedrijven door de mand. In veel van de onderzochte cases bleek bij het onderhoud niet aan de eisen uit norm- en regelgeving te zijn voldaan. Oorzaak is het gebrek aan kennis bij de onderhoudsbedrijven. Enerzijds is er een zeer groot aantal regels en normen waaraan moet worden voldaan. Door dat de meeste onderhoudsbedrijven
niet alleen onderhouden maar ook installeren, wordt deze problematiek alleen maar groter. Voor een indivi duele medewerker is dit vraagstuk dan ook vrijwel niet meer te overzien. Bij installatieonderhoudsbedrijven blijken de regelgeving en certificeringen ten aanzien van installatiewerk vaak goed geborgd. Voor wat betreft onderhoud is er vaak slechts heel beperkt kennis. Ook bleek bij diverse klanten van eenzelfde onderhoudsbedrijf de mate waarin ze op een bepaald vlak aan de regels voldeden, nogal sterk te verschil len. De afhankelijkheid van de kennis van individuele medewerkers is schijn baar van doorslaggevend belang. Dit is een teken dat de onderhoudsbedrijven als geheel te weinig aandacht aan dit aspect besteden.
Advies 6. Laat beheertaken uitvoeren door onderhouds bedrijf Om werkelijk efficiënt om te gaan met de kosten is het belangrijk om vanuit de praktijk te kijken naar de beheerta ken, zoals het opstellen van meerjaren plannen en -begrotingen. Bij het ma ken dan wel bijstellen van bijvoorbeeld een meerjarenbegroting is het van wezenlijk belang om de kennis vanuit het onderhoud te gebruiken. Een mo mentopname, bijvoorbeeld een condi tiebepaling op basis van de NEN 2767, is met name bij werktuigkundige in stallaties zeker niet feilloos. De reden daarvoor is dat met name visuele as pecten en de levensduur de conditie score bepalen. Die zeggen niet altijd evenveel over de functionele kwaliteit van een object, zeker als geen gebruiks-, onderhouds- of storingshistorie be kend is. Onderhoudsbedrijven kennen, als ze hun werk goed doen, veel meer aspecten van een object om een goede beoordeling te kunnen uitvoeren over bijvoorbeeld de noodzaak tot vervan ging van een installatieonderdeel. Voorwaarde is wel dat ze in staat zijn om zonder eigenbelang een objectief advies te kunnen geven. Het lijkt dan ook voor de hand te lig gen om een deel van de beheertaken bij de onderhoudsbedrijven neer te
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
39
»
gebouwonderhoud
Bedrijven die na de realisatie van een gebouw ook het onderhoud gaan uit voeren, zitten daarnaast vaak nog met een ander dilemma. Fouten of optima lisatiemogelijkheden in de installatie kunnen/mogen ze vaak niet rapporte ren omdat ze daarmee hun collega’s of het hele bedrijf in diskrediet zouden
8 adviezen op een rij »» 1. Integreer bouwkundig en technisch onderhoud »» 2. Bied energiediensten geïntegreerd aan »» 3. Laat de juiste mensen het werk uitvoeren »» 4. Maak het onderhoudsconcept efficiënter »» 5. Zorg voor betere kennis van regelgeving »» 6. Laat beheertaken uitvoeren door onderhoudsbedrijf »» 7. Zorg voor betere rapportages »» 8. Scheid periodiek onderhoud van het overige werk
leggen of hen daar ten minste bij te betrekken.
Advies 7. Zorg voor betere rapportages In technisch opzicht scoren de meeste onderhoudsbedrijven wel een voldoen de. Waar de meeste bedrijven volgens hun klanten echter een dikke onvol doende scoren, is op het gebied van het rapporteren en communiceren. Veel onderhoudsbedrijven rapporteren niet of nauwelijks naar hun klanten, maar zetten in het beste geval een krabbel in een logboek in de techni sche ruimte. Of ze maken de opmer king dat zaken vervangen moeten wor den en komen met een offerte. Maar wat willen opdrachtgevers? Zij wensen een heldere rapportage van de staat van installaties en het uitgevoer de onderhoud. Wanneer zaken moeten worden vervangen of aangepast, willen ze een goed onderbouwd verhaal over de noodzaak van de werkzaamheden, eventuele alternatieven, de termijn waarop werkzaamheden moeten wor den verricht en verwachte kosten.
40
vraagd. Het ging daarbij om werken van tussen 5.000 en 50.000 euro. Uit die cases bleek dat door klanten vaak te veel werd betaald (soms wel tot 40 procent). Veel (zeker grote) bedrijven hebben een beleid om voor alle inkoop boven
In veel cases bleek bij het onderhoud niet aan de eisen uit norm- en regelgeving te zijn voldaan kunnen brengen. Ook zouden ze daar mee garantieclaims kunnen triggeren. Veel onderhoudsbedrijven blijken grote moeite te hebben met het leveren van rapportages, zeker als de opdrachtgever daar specifieke (inrichtings)eisen aan stelt. In veel gevallen (b)lijkt dat te ko men door de starheid van de gebruikte administratieve software.
Advies 8. Scheid periodiek on derhoud van het overige werk Eigenlijk wordt in alle vorige adviezen gepleit voor een scheiding tussen on derhoud en andere werkzaamheden, zoals het uitvoeren van grote vervan gingen of aanpassingen. Bij vrijwel alle genoemde tips vanuit opdrachtgevers is het van belang dat het onderhouds bedrijf volledig objectief advies kan ge ven aan een opdrachtgever. Maar door de situatie zoals deze momenteel vaak het geval is (het onderhoudsbedrijf heeft ook een bouw- of installatieaf deling) hebben de aanbieders volgens hun opdrachtgevers om te beginnen de schijn al tegen.
een bepaalde grens meerdere offertes aan te vragen. In de praktijk gebeurt dat echter weinig. Factoren als te weinig tijd, te hoge werkdruk, te veel vertrouwen in de huisinstallateur en gemak, maken dat veel gebouwbeheer ders zelden vergelijkende offertes aan vragen voor werken die naast het peri odieke onderhoud worden uitgevoerd, zoals grote vervangingen of wijzigingen in het gebouw. Onderhoudsbedrijven moeten het ver lengstuk van een opdrachtgever zijn, de efficiënte vervanger van de vrijwel verdwenen eigen technische dienst. Wanneer er een belang is bij andere werkzaamheden kunnen onderhouds bedrijven deze rol onmogelijk optimaal vervullen. ‹‹
De meeste geïnterviewde grote op drachtgevers gaven aan geen optimaal vertrouwen te hebben in de marktpar tijen. Om die reden halen ze zelf meer kennis in huis c.q. maken ze in minde re of meerdere mate gebruik van ad viesbureaus. Het wantrouwen bij de opdrachtgevers bleek helaas niet geheel onterecht. Er zijn in het kader van dit artikel twintig cases geanalyseerd waar door op drachtgevers in eerste instantie geen vergelijkende offertes werden aange
ir. Martijn Franke is oprichter van Aqus in Apeldoorn (www.aqus.nl). Daarvoor werkte hij bij onderhoudsbedrijven alsmede bij facilitaire adviesbureaus.
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
5QDC
TOONAANGEVEND IN BEVEILIGINGS OPLEIDINGEN
A
ls professional in de beveiliging wilt u natuurlijk kwalitatief hoogstaande oplossingen aanbieden die voldoen aan alle normen. Investeer daarom nĂş in uw kennis en vakbekwaamheid door u in te schrijven voor ĂŠĂŠn van de cursussen van SOBA Security Opleidingen BV! Al 20 jaar lang biedt SOBA Security Opleidingen BV cursussen aan op het gebied van beveiliging en brandveiligheid met docenten die stuk voor stuk expert zijn op hun vakgebied. Cursuslocatie Rijnzathe 7, De Meern
Kwaliteit in beveiliging? Investeer in uw kennis! Profiteer van onze jubileumkortingen JUBILEUM tot wel ACTIE
20%!
Kijk op soba.nl voor verdere details.
SOBA Security Opleidingen BV biedt u de volgende opleidingen aan op het gebied van beveiliging en brandveiligheid: MuSeM
Museum Security Management
MBMI
Monteur BMI
PvE
PvE Opsteller Museale Beveiliging
NVD
Noodverlichtingsdeskundige
MSM
Middelbaar Security Management
BNV
Basiscursus Noodverlichting
MST
Middelbaar Security Techniek
MNV
Monteur Noodverlichting
STR
Security Techniek & Recht
NEN 2535
Vernieuwde NEN 2535:2010
VCA
VCA basisveiligheid
MBV
Monteur Beveiligingssystemen
VCA-VOL
VCA voor leidinggevenden
TBV
Technicus Beveiligingssystemen
IDB
Installatiedeskundige BMI
ABV
Adviseur Beveiligingssystemen
ODB
Onderhoudsdeskundige BMI
Opfriscursus MBV/TBV
Opfriscursus MBV/TBV
PDB
Projecteringsdeskundige BMI
VRKI
Verbeterde Risicoklassenindeling
BBI
Beheerder BMI
TCP/IP
TCP/IP
Nieuwe cursus. Kijk voor meer informatie over onze beveiligings- en andere cursussen op www.soba.nl SOBA Security Opleidingen BV — Mercurion 28, 6903 PZ Zevenaar. Tel.: 0316-34 11 10 Fax: 0316-34 11 01 E-mail: info@soba.nl
%HWHU RSJHOHLG DDQ KHW ZHUN 5QDCACFXA Z AEO[MA(CEVQA KPFF
relatiebeheer
Weten wat de klant wil Voor ondersteunende afdelingen, zoals facility management, is het van groot belang om te weten waar de interne klant mee bezig is en wat de relevante ontwikkelingen zijn. Waarom hebben veel facilitaire organisa ties dan nog geen afdeling relatiebeheer? Machteld Sikkema *
I
edere facilitaire afdeling werkt ten behoeve van het primaire proces, de interne klant. Wie niet weet wat de klant verlangt, kan geen maatwerk leveren maar levert een standaard. En dat kan uiteindelijk iedereen. Dus door te weten wat de klant wil, kunt u maatwerk leveren. Dit geeft bestaansrecht aan de facili taire afdeling. De facility manager kan, samen met zijn medewerkers, zijn meerwaarde tonen. De afdeling wordt zichtbaar en de manager kan
12 redenen voor facilitair relatiebeheer 1. U weet wie uw klanten zijn 2. U spreekt uw klanten met een bepaalde regelmaat 3. U weet wat er speelt binnen alle organisatieonderdelen 4. U weet wat de ontwikkelingen zijn binnen de markt van het primaire proces 5. U weet wat de strategische doelen zijn van uw organisatie 6. U bent beter in staat om uw rol als adviseur inhoud te geven 7. Uw jaarplannen zijn gebaseerd op feiten 8. U toont uw meerwaarde voor de organisatie 9. U draagt met goed onderbouwde adviezen concreet bij aan het bedrijfsresultaat 10. U bent zichtbaar 11. Uw werk wordt leuker 12. U wordt meer gewaardeerd
42
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
de hardnekkige zienswijze dat ‘facili taire afdelingen alleen maar geld kos ten’ onderbouwd weerleggen. Op termijn levert dit een win-winsi tuatie op; de afdeling levert precies die producten en diensten waar het primaire proces behoefte aan heeft. Daardoor kan het primaire proces be ter presteren, met als resultaat dat er (in een profitorganisatie) meer geld wordt verdiend. In verschillende organisaties (groot, klein, overheid, bedrijfsleven, gezond heidszorg) zijn in grote lijnen de werkzaamheden van de facilitaire af deling vergelijkbaar. Maar op onder delen kunnen ze ook afwijken. Soms wordt inkoop tot het facilitaire proces gerekend, evenals de afdeling DIV. En soms worden door facilitair zakenrei zen geboekt. maar vaak ook niet. Of neem de gedelegeerde verantwoorde lijkheid voor de BHV, die ligt bij de ene organisatie bij de facility mana ger, maar bij de andere weer bij HR.
Relatiebeheer Wat de werkzaamheden van de facili taire afdeling ook zijn, er zijn niet heel veel organisaties waar serieus aan relatiebeheer wordt gedaan. Ei genlijk is dat best vreemd. Want wat betekent relatiebeheer? Het houdt in dat u consequent in gesprek bent met de interne klanten waardoor u precies weet aan welke ondersteuning in de vorm van facilitaire producten en diensten zij behoefte hebben zodat ze hun werk goed kunnen doen.
Daarom is voor de facility manager de vraag dan ook van groot belang: wie is de klant en waar houdt hij zich mee bezig? En weten de FMmedewerkers ook wie hun klanten zijn, voor wie ze werken? Het lijkt al lemaal logisch, maar in de praktijk is dat niet altijd het geval.
Exact op de hoogte In gesprek zijn met de interne klant betekent dat u exact op de hoogte bent van wat er speelt binnen het pri maire proces. Gaat de organisatie (of een organisatieonderdeel) op termijn (volgend jaar of over twee, drie jaar) groeien of krimpen? Voldoet de huis vesting nog wel aan dat wat de orga nisatie wil uitstralen? Ook kunt u zich door uw klanten laten informe ren over wat er speelt of gaat spelen buiten de muren van de organisatie. Als het goed is, weet uw klant dit be ter dan u; het is namelijk zijn vak, en u doet daar uw voordeel mee. Natuurlijk houdt de facility manager zelf zich ook bezig met relevante ont wikkelingen die ‘buiten de deur’ plaatsvinden, maar dat ligt dan eerder op het vlak van FM, zoals bijvoor beeld technologische ontwikkelingen en hoe die toepasbaar zijn binnen de organisatie.
Wandelgangen Terugkomend op relatiebeheer. Stel, u doet niet aan relatiebeheer. Anders gezegd: u bent niet (of niet goed) op de hoogte van de ontwikkelingen
relatiebeheer
In gesprek zijn met de interne klant betekent dat FM exact op de hoogte is van wat er speelt binnen het primaire proces. Bijvoorbeeld: gaat de organisatie op termijn groeien of krimpen? bij uw klant. Er komt wel informatie binnen, maar dat is ad hoc. Uw huis meester trof iemand in de rookruimte die vertelde dat … Of u luncht eens aan een andere tafel en vangt iets interessants op waarvan u zegt; als
begint ermee ervoor te zorgen dat de klant snapt waarom de facility mana ger zo graag op de hoogte wil zijn van de businessplannen. Dat vergt de nodige uitleg en toelichting. Vraag om de jaarplannen, maak afspraken
Gaat u als facility manager uw jaarplannen plus budget ophangen aan toevalligheden? ik dat eerder had geweten … Maar dit zijn toevalligheden, het proces van informatievergaring is niet georgani seerd en gestructureerd en is wat u hoort ook wel allemaal juist? Gaat u als facility manager uw jaarplannen plus budget ophangen aan toevallig heden? Natuurlijk, verhalen uit de wandel gangen kunnen bijzonder nuttig zijn, net als een praatje met een collega bij de koffieautomaat. Maar u moet dit eerder zien als aanvullende informa tie op dat wat u al eerder gestructu reerd hebt verzameld, omdat dat on derdeel is van het facilitaire proces. Hoe de facility manager altijd over de juiste klantinformatie beschikt? Het
om structureel bij elkaar aan tafel te zitten om informatie uit te wisselen. En zijn er verhalen in de wandelgan gen, verifieer deze dan meteen. Wees zichtbaar, wees bereikbaar en aan spreekbaar. Misschien beschikt u al over een sys teem waarmee u precies die informa tie ontvangt die u nodig heeft om te kunnen onderbouwen waarom u bepaalde werkzaamheden wel of niet doet en waarom aan die werkzaam heden bepaalde kosten zijn verbon den. Dat is prima. Tegen u zal de directie niet snel zeggen: ‘U kunt nog wel wat bezuinigen binnen de facili taire afdeling’, want a. uw uitgaven
zijn gebaseerd op en direct gerelateerd aan b. de ontwikkelingen van uw klanten. Mocht u echter nog niet zo gestructu reerd uw gegevens verzamelen op ba sis waarvan u ieder jaar goedkeuring vraagt voor een bepaald budget, dan heb ik voor u voldoende argumenten aangedragen om relatiebeheer ge structureerd in te bedden binnen de afdelingsprocessen. Uw meerwaarde wordt meer zichtbaar en beslissingen van directies over het wel of niet vol ledig outsourcen van facilities omdat de eigen beheersituatie alleen maar geld kost, zijn in ieder geval van de baan. ‹‹
* Machteld Sikkema werkt als zelfstandig Facility Professional (zie www.machteldsikkema.nl)
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
» 43
bouw
Ontwerpen met een facilitaire blik Een facility manager wordt helaas te vaak, te laat of helemaal niet bij een ontwerp- en bouwproces betrokken met de nodige nadelen van dien voor de beheersfase. Een pleidooi voor meer betrokkenheid van FM bij bouwen verbouwprojecten. Richard Bruins *
H
et is een veelgehoorde ergernis van de facility manager: een gebouw dat moeilijk te onderhouden is, omdat vooraf niet voldoende over het gebruik en onderhoud van het pand is nagedacht. Niet zelden met forse exploitatiekosten tot gevolg. Het is voor velen een herkenbaar maar tegelijk ook lastig probleem om een aantal redenen. Ten eerste is er weinig theorie voorhanden over de vele facilitaire c.q. exploitatieverhogende aandachtspunten tijdens het ontwerpproces. Het boek ‘Het facilitaire kantoorgebouw’ van Facilicom is een van de weinige Nederlandstalige uitgaven die wel expliciet aandacht besteden aan het onderwerp. Daar komt bij dat bouwmanagementbureaus zelden het bouwproces aansturen vanuit ‘een facilitaire blik’. Zij worden in het algemeen afgerekend op het
binnen budget en planning realiseren van het bouwproces en niet op de kwaliteit van het gerealiseerde werk, de consequenties op de exploitatie of de ‘fit’ met de wensen vanuit de te huisvesten organisatie. De focus ligt hierdoor op de korte termijn (de oplevering) en niet op de lange termijn.
Ontwikkelingen Er zijn verschillende ontwikkelingen die van invloed zijn op de balans tussen functionaliteit en esthetiek bij verbouw en bouw van kantoorpanden. Ten eerste wordt de wereld steeds dynamischer. De veranderende wet- en regelgeving, reorganisaties, uitbesteding van taken, verzelfstandigingen, technologische ontwikkelingen, ver anderende kantoorconcepten, al deze zaken dragen bij aan een toenemende dynamiek en dat alles vraagt steeds
Voorbeelden uit de praktijk van gebrek aan afstemming tussen diverse bouwdisciplines »» Werkplekken te dicht bij raam geplaatst (gevolg: koudeval) »» Inblaasroosters met gekoelde lucht direct boven werkplekken (gevolg: roosters worden door de pandbewoners met tape afgeplakt) »» Fitnessruimte in kantoordeel waar reguliere luchtafzuiging is aangebracht (gevolg: geuroverlast) »» Receptiebalie met onder het werkblad een kast vol technische voorzieningen (gevolg: receptionist kan stoel niet goed aanschuiven) »» Onderkant van poten van stoelen in bedrijfsrestaurant niet afgestemd op vloer (gevolg: flinke schade aan nieuwe houten vloer) »» Trafo weggewerkt in dichtgetimmerde koof (gevolg: trafo is moeilijk bereikbaar) »» Verlichting op grote hoogte aangebracht in een vide (gevolg: vervanging cq onderhoud is zelfs met een hoogwerker lastig) »» Hoge, schuine glaswanden (gevolg: flink hogere schoonmaakkosten)
44
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
vaker om flexibiliteit in de huisvesting. Daarnaast is er sprake van toenemende integraliteit. Diverse disciplines worden steeds meer van elkaar afhankelijk. Dit maakt het ontwerpproces van een gebouw ingewikkeld en tijdrovend. Met als groot risico dat specialisten stuk voor stuk zeer deskundig op hun eigen terrein maar vaak zonder kennis van de te huisvesten organisatie - besluiten nemen die van invloed zijn op de huisvesting van de opdrachtgever. Voorbeeld Het volgende voorbeeld illustreert dat. Bij de bouw van een nieuw pand moet worden besloten of zonwerend glas moet worden toegepast of centraal gestuurde elektrische buitenzonwering. In het ontwerp- en bouwproces buigen in de regel diverse disciplines zich over deze vraag: »» invalshoek werktuigbouwkundige: wat doet dit met de benodigde koelcapaciteit? »» invalshoek installateur: wat scheelt dat aan elektrotechnische voorzieningen? »» invalshoek bouwkundige: wat kost zonwerend glas meer of minder ten opzichte van buitenzonwering? »» invalshoek bouwfysicus: wat betekent dat voor de lichtreflectie voor de overburen? »» invalshoek technisch manager: wat betekent dat voor het onderhoud? »» invalshoek architect: is het esthetisch verantwoord? Alle goede bedoelingen ten spijt, de kans is groot dat niemand zich af-
bouw
Het komt vaak voor dat de bouwkundige planning wordt vastgesteld, zonder dat de FM’er erbij is betrokken. vraagt hoe de kantoorbewoners zullen reageren als met zonnig weer én windkracht 6 de centraal gestuurde buitenzonwering automatisch omhoog wordt gestuurd en niemand in het kantoor meer op zijn beeldscherm kan kijken vanwege overvloedige lichtreflectie. Kortom, het risico bestaat dat een ieder vanuit zijn eigen discipline de juiste afwegingen maakt, maar het in de praktijk lastig blijkt te zijn een integrale afweging te maken die past bij de wens van de opdrachtgever.
Total cost of ownership PPS-aanbestedingen zijn een voorbeeld van een ontwikkeling waarbij wel verder wordt gekeken dan het bouwproces alleen. Uitgangspunt is de optimali satie van bouw én exploitatie (synergievoordelen) en daarmee de totale kosten van de gehele levensduur van een gebouw zoveel mogelijk te beperken (TCO of total cost of ownership). Echter, dit kan ook anders dan met ingewikkelde aanbestedingen. Het is de kunst de eindgebruiker goed te kennen en het ontwerpproces hierop af te stemmen en zo een slim en praktisch ontwerp te creëren waarbij de focus
ligt op een langere termijn dan alleen de datum van oplevering. De ontwikkelingen van PPS zijn overigens nog pril. De evaluaties van een van de eerste PPS-en (verbouw ministerie van Financiën) wijzen overigens op een besparing van 15 procent bij de aanbesteding.
Voorkomen Hoe kan nu voorkomen worden dat een prachtig gebouw wordt opgeleverd
functionaliteit nog in relatie staat tot de esthetische kant van het ontwerp. Ook is het zaak de exploitatiekosten voortijdig te beoordelen. Goede momenten hiervoor zijn gedurende het voorlopig ontwerp (VO), gedurende het definitief ontwerp (DO) en eind DO. Ook het bestek en zelfs de werktekeningen zijn goede momenten om nog kleine verbeteringen door te voeren die kunnen leiden tot grote voordelen. Het is zaak voortdurend alert te blijven
Bouwmanagementbureaus sturen het bouwproces zelden aan vanuit een facilitaire blik maar dat dit uit beheeroogpunt niet goed in elkaar steekt? Ten eerste is het zaak een architect te kiezen die het als een uitdaging ziet om het ontwerp van een esthetisch fraai gebouw te koppelen aan functionele uitgangspunten. Daarnaast zal op vaste momenten getoetst moeten worden of de esthetiek en de functionaliteit nog met elkaar in balans zijn. Hierbij kan met behulp van het PvE worden nagegaan of de
op slimme verbeteringen. Zelfs kleine verbeteringen aan het eind van het proces (vlak voor realisatie) kunnen tot grote voordelen leiden.
Rol FM Wat is nu de rol van FM tijdens het ontwerp- en bouwproces? We onderscheiden drie fasen. a. Voor het ontwerp en bouwproces Bij bouwprocessen zullen de facilitaire
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
45
»
'+#'- cWWhj >ƒj dWj_edWb[ fbWj\ehc leeh X[l[_b_]_d] [d XhWdZl[_b_]^[_Z
:[ i[Ykh_jo cWdW][h [d \WY_b_jo cWdW][h ]WWd dWWh II7 Een bezoek aan SSA is onmisbaar voor de security manager en facility manager. De beurs biedt o.a.: De laatste ontwikkelingen over de koppeling van systemen als gebouwbeheer, energiebeheer en beveiliging. Een overzicht van innovaties en demonstraties van detectie-apparatuur, telereceptiediensten en speurhonden in actie. Volop mogelijkheden om te netwerken door samenwerking met VBN, VPB en ASIS. Het Preventieloket voor al uw vragen over beveiliging en brandveiligheid. M.m.v. het ministerie, de brandweer, het CCV en de politie. De Brandroute langs experts voor de nieuwste productinformatie en richtlijnen. Registreer nu voor een gratis bezoek!
kh DI#h[ejeh le
Uw registratiecode voor gratis toegang:
SS170008
` -"+&
Op www.safetysecurityamsterdam.nl kunt u zich met de registratiecode voorregistreren.
C[[h _d\ehcWj_[ ef mmm$iW\[joi[Ykh_joWcij[hZWc$db Eh]Wd_iWj_[0
C[Z_WfWhjd[h0
84408 RAI SSA bezoekersadvertentie (SFM-08).indd 1
EdZ[h Wkif_Y_†d lWd0
EdZ[hij[kdZ Zeeh0
11-01-2011 10:23:15
0:23:15
bouw
contracten voor onder meer schoon maak en beveiliging vaak worden herzien. Het in gebruik nemen van de nieuwe locatie kan reden zijn tot bezinning. Gaan we de facilitaire or ganisatie anders inrichten c.q. gaan we diensten uitbesteden? Het is de kunst om de voorbereidingen ten aanzien van het facilitaire proces gelijk op te laten lopen met de realisa tie van de ver/nieuwbouw. Dit vraagt om kennis en ervaring op beide vak gebieden. b. Tijdens het ontwerp- en bouwproces Het komt vaak voor dat de bouwkun dige planning wordt vastgesteld, zon der dat de FM’er erbij is betrokken. Met name bij tijdelijke huisvesting en tussentijdse verhuizingen kan dit tot grote knelpunten leiden. Denk hierbij aan beveiligingsmaatregelen ter be scherming van het gebouw, geluidsen/of stofoverlast, et cetera. Daar komt bij dat de afstemming van de fasering en bijvoorbeeld het in ge deelten opleveren en in gebruik nemen
van installaties, nauw moet aansluiten bij de dagelijkse gang van zaken. Een rol van FM in het bouwteam is dan ook een must.
danks de grote werkdruk en eventueel met extra ingehuurde deskundigheid en ondersteuning, deze momenten aan te grijpen om het facilitaire vak op de kaart te zetten. ‹‹
c. Na het bouwproces Er zijn vaak vele aanpassingen en vernieuwingen die samenkomen op de nieuwe werkplek: »» telefonie (bijvoorbeeld ingebruikna me nieuwe IP-telefoontoestellen); »» beveiliging (toekennen autorisaties, uitreiking toegangspassen, alarm opvolging goed regelen et cetera); »» tijdregistratie (uitleg aan medewer kers; omgaan met weerstand); »» nieuwe multifunctionals (uitleg over de werking van de apparaten, voorbereid zijn op kinderziektes et cetera). Tijdige en heldere communicatie be paalt in sterke mate de beleving die de eindgebruiker bij de verhuizing heeft. Juist dit zijn de momenten waarop de schijnwerpers op de facilitaire afdeling gericht staan. Het is de kunst om, on
* Richard Bruins is directeur van FGB Facility & Real Estate (www.fgb-fm.nl)
(Advertentie) www.nvd.nl Standnummer 10.203
Hoe veilig zijn uw bedrijfsgegevens? hackers vrij spel hebben. Met de ICT security scan van NVD wordt duidelijk wat uw organisatie nodig heeft. NVD zorgt voor een op maat gemaakte oplossing zodat uw beveiliging tot in detail geregeld is. Meer informatie: tel. 088 5 921 030.
Al ruim 100 jaar voorbereid op de toekomst
100
JAAR
Online zakendoen wordt steeds populairder maar brengt wel de nodige risico’s met zich mee. Dagelijks wordt privacy- en bedrijfsgevoelige informatie via het internet verstuurd. U wilt niet dat uw bedrijfsgegevens op straat komen te liggen en dat
24/7
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
47
community
Aantal studenten HBO FM daalt
JAAR
AANTAL STUDENTEN
Facto Magazine Congres 2011: Samenwerken aan FM
2005 2006 2007 2008 2009
5469 5380 5427 5328 5214
Facility Management is sterk in beweging. Continu vernieuwen en verbeteren is noodzakelijk om het primair proces optimaal te kunnen bedienen.
Het aantal studenten dat een HBO-opleiding FM volgt daalt.
(Bron: Rapportage arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie Kenwerk 2010-2011)
Opleidingenagenda 22 maart 2011 - Utrecht Het Nieuwe Werken in het papierloze kantoor U krijgt instrumenten aangereikt om te starten met uw eigen succesvolle implementatie; te beginnen bij uw eigen afdeling. 29 maart 2011 - Utrecht Professionaliseren van facilitaire inkoop ‘Inkoop is een ongelooflijk belangrijke concurrentiefactor.’ Hoe u deze uitspraak van Prof.dr. Arjan van Weele kunt vertalen naar de praktijk leert u tijdens deze training. 12 april 2011 - Rotterdam Security Management Actualiteitenmiddag In één middag wordt uw kennis bijgespijkerd over Brandveiligheid, Cameratoezicht en Toegangscontrole. Door het carrouselprincipe volgt u alle sessies.
Meer info en inschrijven:
www.factomagazine.nl/opleidingen
11-999_Facto_community_maart2.indd 1-2
Meer informatie? Ga naar: www.factomagazine.nl/congres
In een steeds complexer wordende omgeving kunnen facilitaire organisaties dat niet meer alleen: ze moeten meer en intensiever samenwerken. Samenwerken, zowel met interne partners, zoals andere ondersteunende afdelingen en interne klanten, maar ook met externe partners, zoals externe dienstverleners en andere facilitaire organisaties. Kortom: samenwerken is een van de belangrijkste succesfactoren voor facility management! Alle reden dus voor een inspirerend congres op 26 mei met als thema: ‘Samenwerken aan FM’. Korting! Leden van FMN, IFMA Holland, FMGezondheidszorg, abonnees van Facto Magazine en leden van de LinkedIn groep van Facto Magazine ontvangen € 50,- korting.
We hadden al de Facto Magazine LinkedIn groep, vanaf deze maand kunt u ons volgen op Twitter:
www.twitter.com/facto_magazine
Join in! Ga naar www.linkedin.com, selecteer bij het zoekveld ‘groups’ en vul ‘Facto Magazine’ in.
community
NIEUW: eendaagse training facilityPOWER! Hoge werkdruk, te veel tijd kwijt met contracten en brandjes blussen, een knagend gevoel om ‘iets’ te moeten met duurzaam ondernemen. Met facilityPower! is dit voortaan verleden tijd! Deze unieke training biedt slimme technieken om met minimale tijd maximaal grip te krijgen op uw (facilitaire) werkzaamheden. Dat doet u in één dag! Geen lange theoretische verhalen, maar praktische, direct toepasbare informatie. En voor elk onderwerp een checklist waarmee u direct aan de slag kunt! Dit leert u: • Meer controle en minder stress • Zonder veel moeite overzicht en structuur in uw werk creëren • Met eenvoudige toepassingen werken aan een beter milieu • Catering, beveiliging en schoonmaak slimmer beheren • Met minder inspanning betere resultaten behalen • Beter onderhandelen • Marktconforme contracten opstellen
Bonus: Social media, hype of noodzaak? Iedereen heeft het erover maar wat is het precies? Als bonus krijgt u een powerpresentatie op het gebied van social media. In recordtempo wordt u wegwijs gemaakt in het social media-landschap en leert u hoe u sociaal media optimaal kunt inzetten.
STELLING
FM moet de trekker zijn van invoering van Het Nieuwe Werken.
Eens Oneens
Ook als u al bekend bent met LinkedIn, Twitter of Facebook leert u verrassende mogelijkheden voor netwerken, contacten onderhouden en personal branding. In slechts drie kwartier worden de deuren naar uw wereldwijde, sociale netwerk geopend!
Datum: 13 april 2011 Locatie: BCN, Capelle aan den IJssel Prijs: € 395,- (voor abonnees) € 445,- (normale prijs)
Aanmelden kan op www.factomagazine.nl/opleidingen
Geef uw mening!
www.factomagazine.nl/blog
TIP Facto Magazine e-mailnieuwsbrief
Timemanagement, de kunst van het kiezen Als facility manager moet u duizenden dingen tegelijk doen. Verhuizingen plannen, contracten opstellen, klanten te woord staan en leveranciers ontvangen zijn slecht een paar voorbeelden. Hoe moet u prioriteiten stellen?
dit boek (t.w.v. € 31,50) gratis mee naar huis. Zo hebt u nóg meer tips om in de praktijk mee aan de slag te gaan. Ontvang iedere week gratis het laatste nieuws op het gebied van facility management en inkoop in uw mailbox! De e-mailnieuwsbrief is samengesteld door de onafhankelijke redactie van Facto Magazine. Met nieuws, interessante producten, opleidingen en agenda met vakevenementen.
Dit boek laat zien hoe u het beste grip krijgt op uw tijdsbesteding. In plaats van altijd ‘sorry, geen tijd’ zegt u voortaan ook ‘tuurlijk, geen probleem’. Zo is iedereen tevreden! Wanneer u zich inschrijft voor de nieuwe training facilityPOWER! krijgt u
Kijk voor oor meer informatie op: www.factomagazine.nl/shop
Aanmelden kan via: www.factomagazine.nl/ nieuwsbrief
15-02-2011 12:52:59
3UCCESVOL INKOPEN EN AANBESTEDEN IS TOPSPORT EN KAN REKENEN OP EEN GOED GEVULDE TRIBUNE 6AN INKOOPPROFESSIONALS WORDT EEN MAXIMAAL RENDEMENT VERWACHT -ARKTKENNIS MAATSCHAPPELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID JURIDISCHE ONDERBOUWING EN
BURG WEERTSSTRAAT A HM ARNHEM
INZICHT ZIJN DE KADERS WAARBINNEN INKOOPPROFESSIONALS DAT SUCCES MOETEN REALISEREN
T
0RO -EREOR IS HET ONAFHANKELIJKE )NKOOPKENNISCENTRUM 7IJ ONDERSTEUNEN OVERHEID
I PRO MEREOR NL
ONDERWIJS ZORG EN BEDRIJFSLEVEN OP STRATEGISCH EN TACTISCH NIVEAU
E INFO PRO MEREOR NL
5W SUCCES IS ONZE MISSIE 'EEN PSEUDOWETENSCHAPPELIJKE VERHALEN
0RO -EREOR HEEFT EEN UITGEBREID NETWERK
MAAR GEWOON KENNIS VAN ZAKEN
INKOOPPROFESSIONALS VAN DIVERSE NIVEAUS
0RO -EREOR BESCHIKT OVER DE TALENTEN OM
%EN ANALYSE VAN SPECIยฝEKE INKOOP
INGEWIKKELDE MATERIE TE VERTALEN NAAR
COMPETENTIES MAAKT DEEL UIT VAN ONZE
PRAKTISCHE ADVIEZEN VOOR UW ORGANISATIE
SELECTIEPROCEDURE
PRO MEREOR NL
INTERIM CONSULTANT NL
/NZE JURISTEN EN CONSULTANTS VERZORGEN
ยณ.OOIT UITGELEERDยด DAT GELDT VOOR IEDEREEN
DE UITVOERING EN BEGELEIDING VAN UW
DIE TE MAKEN HEEFT MET INKOOP EN AAN
%UROPESE AANBESTEDINGEN 7IJ ONTZORGEN
BESTEDEN $E WORKSHOPS VAN 0RO -EREOR
UW ORGANISATIE EN DAARNAAST KRIJGT U
ZIJN PRAKTISCH ACTUEEL INTERACTIEF EN BIEDEN
DE MOGELIJKHEID HET HELE PROCES DIGITAAL
RUIMTE OM PRAKTIJKSITUATIES AAN DE ORDE
TE VOLGEN
TE STELLEN
EUROPESE AANBESTEDINGEN NL
INKOOPKENNISCENTRUM NL
416387?-: 8);;1- :-;=4<))< ->-6?1+0< >1;187?-:-, *A 34=?-:
(FRQRPLVFK PRHLOรณNH WรณGHQ" ย Z RUJDQLVDWLH NDQ KHW DDQ
??? 416387?-: 64
/LQNSRZHU PHHWEDDU EHWHU 7HDPFRDFKLQJ HQ RUJDQLVDWLHRQWZLNNHOLQJ
over inkoop
Wachten Mijn werk zou je kunnen zien als een aaneenschakeling van wachten. Wachten op mensen, op cijfers, op specificaties, op handtekeningen en wachten tot iedereen op de vergadering verschijnt. En in de vergadering weer wachten tot iedereen is uitgesproken.
W
achten is een zekere staat van zijn: je bent hier, maar je wilt daar zijn. Meestal is het slechts tijd die je scheidt van je doel. Het fijne van tijd is dat hij automatisch verstrijkt. Wat dat betreft, is wachten op z’n minst een bezigheid waar altijd een vorm van progressie in zit.
Irritant Maar daarmee is alles gezegd. Want wachten is meestal irritant. Vooral als je wacht op iets wat misschien niet komt. Je kunt besluiten om op te houden met wachten, maar misschien komt het toch. Je komt dus in een onbehaaglijke tweestrijd. Dit geldt trouwens alleen voor leuke dingen. Op nare dingen zit je niet te
stampen. Van de nood een deugd maken dus. Een kwestie van levenshouding. Het is waarschijnlijk de meest verstandige levenshouding als je stress wilt vermijden, maar in het algemeen vinden we mensen die van moment naar moment leven naïef. Voor degenen die carrière willen maken, is het in elk geval geen optie. Die moeten zaken naar hun hand zetten en zeker niet willen wachten. Zij moeten het wachten uitroeien, met wortel en tak.
Geen zin Als je geen zin hebt om te wachten, kun je besluiten iets anders te gaan doen. Je vult je tijd met nieuwe, leukere dingen. Niet wachten tot het droog wordt, maar gewoon lekker in de plassen
Handtekening Het wachten op een handtekening is wel de grootste uitdaging. Ik kan echt niets saaiers maar ook niets frustrerenders noemen dan het wachten op een handtekening. Hier schiet mijn verbeelding tekort, maar als duizenden Facto-lezers even nadenken, heeft er vast wel één een goed idee. ‹‹
Vakantie De carrièremaker weet dat dit nooit gaat lukken. Als je even uitpuft, dan laait het wachten weer op. Nu heb ik
Het wachten op een handtekening is wel de grootste uitdaging wachten. Als je wacht op iets wat zeker komt, is het eigenlijk geen wachten meer. Dan heb je ineens tijd om iets te doen. Als je wacht op een trein, kun je even lezen of iemand bellen. Dan wacht je dus eigenlijk niet.
Het moet toch mogelijk zijn om alles waar je ergerlijk lang op moet wachten, van een leuk etiket te voorzien. Een vergadering moet toch een feestje kunnen zijn? Alleen goede sprekers aan het woord laten bijvoorbeeld, dan kan het best wat worden. Een beetje FM’er weet nog wel wat catering te regelen, het beproefde middel dat van elke vergadering een succes maakt. Je verheugen op een offerte lijkt wat lastiger. Maar misschien kan de leverancier er een liedje bij zingen of zo? Ik laat me verrassen.
Deze maandelijkse rubriek wordt verzorgd door Maarten Erasmus, managing consultant bij Emeritor (www.emeritor.com).
voor hen een tip, om niet op te branden. Zeg maar een middenweg die het wachten niet wegneemt maar wel aangenaam maakt. Wachten wordt namelijk heel leuk, als je je ergens op kunt verheugen. Neem de voorpret van de vakantie, daar kun je echt van genieten. De somberste dagen worden vrolijk bij de gedachte aan een leuke vakantie.
Emotie We moeten misschien het wachten niet zien als een fact of life, maar als een innerlijke staat, een soort emotie.
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
51
boekrecensie
Business Model Generatie Nog voordat je het boek Business Model Generatie openslaat, is al duidelijk dat dit geen standaard managementboek is. Prachtig vorm gegeven, bijzonder ingebonden en rijkelijk voorzien van tekeningen (in lijn met het visueel denken waar de auteurs in het boek een lans voor breken). Remko van der Honing * Ook de inhoud van het boek is ongebruikelijk. Helaas zie je dit soort prachtige boeken die met passie zijn gemaakt veel te weinig. De auteurs claimen (terecht) dat het boek gebruikt kan worden om bestaande businessmodellen tegen het licht te houden en wellicht een herontwerp toe te passen. Waarbij de definitie van een businessmodel heel eenvoudig is: de wijze waarop een organisatie waarde kan creëren voor klanten of de maatschappij als geheel. De negen bouwstenen van een businessmodel vormen de basis van de uitgave.
organisatie. De ondertitel van het boek is 'Handboek voor visionairs, game changers en uitdagers'. Door ontwikkelingen op internet zie je nieuwe businessmodellen ontstaan die we tot voor kort nog niet kenden. Een absolute aanrader! ‹‹ Titel
Ze omvatten de vier hoofdgebieden van een onderneming: klanten, aanbod, infrastructuur en financiële levensvatbaarheid. De auteurs laten zien dat door een accentverschuiving tussen deze bouwstenen een ander businessmodel ontstaat. Daarnaast worden reeds bestaande modellen zoals Blue Ocean of Long tail toegelicht en met elkaar vergeleken. Door de eenvoud van het model, de vele voorbeelden en wijze van presentatie word je automatisch geprikkeld om na te denken over het businessmodel van je eigen
Auteur Uitgeverij ISBN Prijs
: Business Model Generatie. Een handboek voor visionairs, game changers en uitdagers : Alexander Osterwalder en Yves Pigneur : Kluwer : 9789013074086 : € 39,50
* Remko van der Honing is werkzaam bij Crucell. Hij schrijft boekrecensies op persoonlijke titel.
Waardering: Conclusie: Sterk concept vertaald in een direct toepasbaar model
DIV-column
Documenten (on)gestructureerd? Van een DIV’er wordt gezegd dat hij met ongestructureerde informatie werkt. Documenten zijn per definitie ongestructureerd. Ze zijn er in aller lei vormen en maten en je weet pas waarover het gaat als je het docu ment leest. Clement Hoek * Dit in tegenstelling tot informatie die in databasesystemen ligt opgeslagen. Hier weet je vaak precies welke gegevens je in welke velden kunt terugvinden, wat de betekenis is en wat hun onderlinge relaties zijn. Gestructureerde informatie dus. Ik heb echter gemerkt dat de grens lang niet altijd even scherp is. Ik zal dit illustreren aan de hand van een voorbeeld. Voor een overheidsorganisatie moest ik het proces van bestuurlijke besluitvorming digitaliseren. Het betrof het proces van het opstellen en laten goedkeuren van ambtelijke nota’s, inclusief het be-
52
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
sluitvormingsproces van B & W en de gemeenteraad. De procesondersteuning bestond tot dan toe uit Word-macro’s, een gezamenlijke netwerkschijf, en vooral veel fysieke stukken. Bij het ontwerp van het nieuwe document- en procesmanagementsysteem is ervoor gekozen om alle procesgegevens (onder meer behandelaar, status, paraaf, besluit) evenals de herbruikbare documentgegevens in het systeem op te slaan. Het onderwerp kwam bij een B & Wvoorstel op minimaal vijf documenten voor. Voor een raadsvoorstel werd dit aantal verdubbeld. Ditzelfde gold voor velden als opsteller, verantwoordelijke wethouder en het betreffende raads programma. Deze gegevens werden in het systeem vastgelegd, zodat hergebruik eenvoudig mogelijk werd. Ook bij het nader beschouwen van de besluitenlijst bleek dat deze heel goed te
structureren is in een aantal velden. De besluitenlijst werd hierdoor niets meer dan een gegenereerd overzicht van genomen besluiten per vergadering in een afdrukbaar formaat. Het document zelf hoefde niet meer opgeslagen te worden. Het structureren van de ongestructureerde wereld van het document kent twee grote uitdagingen. De eerste betreft het gebrek aan flexibiliteit. Daar waar medewerkers gewoon waren om alles naar eigen inzicht aan te passen, valt het ze zwaar als dit niet meer mogelijk is. Aan de andere kant zijn mensen gewend geraakt aan het nemen van besluiten op papier. Het document met de handtekening was het besluit. In de nieuwe situatie is een digitale paraaf in het systeem voldoende. Het einde dus van de ganzenveer van de burgemeester. ‹‹ * Clement Hoek is ECM Consultant bij Ordina. (clement.hoek@ordina.nl
agenda
rising star
Safety & Security Amsterdam 2011 Datum: 15 t/m 17 maart Locatie: Amsterdam Organisator: RAI Amsterdam
Alex de Groot
Zorgtotaal 2011 Datum: 16 t/m 18 maart Locatie: Utrecht Organisator: VNU Exhibitions
Leeftijd: 28 Opleiding: HBO Facility Management
Professionaliseren van facilitaire inkoop Datum: 31 maart Locatie: Utrecht Organisator: Facto/Kluwer NVTG Congres Datum: 14 en 15 april Locatie: Nijkerk Organisator: NVTG ALV FMN Datum: 12 mei Locatie: Amstelveen Organisator: FMN Facto Magazine Congres 2011 Thema: Samenwerken aan FM Datum: 26 mei Locatie: De Reehorst, Ede Organisator: Facto Magazine Zie: www.factomagazine.nl/congres Facility Open Zeilregatta Datum: 27 mei Locatie: Lelystad Organisator: CFP NEVI Inkoopdag 2011 Datum: 21 juni Locatie: Nieuwegein Organisator: NEVI Green Buildings Datum: 29 september Locatie: Rabobank Nederland, Utrecht Organisator: Corporate Facility Partners World Workplace 2011 Conference & Expo Datum: 26 t/m 28 oktober Locatie: Phoenix (VS) Organisator: IFMA Het Nieuwe Werken Datum: 29 november Locatie: NBC Nieuwegein Organisator: Kluwer
Meer informatie: www.factomagazine.nl, klik op ‘Agenda’.
In deze rubriek komt jong talent aan het woord over carrière en ambities. Aanmelden van personen kan bij de redactie: gdessing@kluwer.nl
»» Ik ben: interim-projectmanager bij VFM. Ik richt me op huisvestings- en facilitaire vraagstukken en project management van huisvestingsprojecten. »» Mijn werk bestaat uit: het vertalen van de wens van de opdrachtgever naar een concreet plan en een concrete inrichting. »» FM-trend? Het gebruik van materiaal, ruimte en kleuren in combinatie met transparantie dient het huiskamergevoel - waarbij er lekker en goed gewerkt kan worden - te ondersteunen. »» Over 5 jaar ben ik … projectmanager op strategisch niveau, van grote projecten. »» Grootste verbazing? Dat een kantoor mooi ontworpen kan worden met zowel beperkte middelen als heel veel middelen. Met creativiteit en de juiste drive is veel mogelijk! »» Grootste succes? Het nieuwe kantoor van Corio (Utrecht). Ik heb het projectmanagement verzorgd, van conceptontwikkeling tot en met realisatie en verhuizing. Het kantoor is een voorbeeld van hét nieuwe en open kantoor voor de toekomst. »» Social media Ik ben in contact met oud-opdrachtgevers, vrienden, collega’s en anderen via twitter. Tevens volg ik trends en probeer ik zo nu en dan in te spelen op een tweet of bericht van LinkedIn dat tot een mooie opdracht zou kunnen leiden. »» Wat zou je graag beter kunnen? Een dubbele Windsor in mijn stropdas leggen! En mensen beter kunnen overtuigen. »» Laatst gelezen managementboek? VIS! Van Lundin, Paul en Christensen. Ik houd van enthousiaste mensen. Daar luister ik graag naar. ‹‹
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
53
QM0188_O_Actualiteitenmiddag_a4_advertentie_hr.pdf
1
11-01-11
13:57
recht
Extra waarschuwen voor gedweilde tegelvloer Dat men kan uitglijden op een pas gedweilde tegelvloer is algemeen bekend. Toch wordt verwacht dat het schoon maakbedrijf daar nog eens extra voor waarschuwt, zeker als niet goed te zien is dat de vloer nog nat en daardoor glad is. Rob Poort *
E
ind mei 2003 wordt door de fir ma Brandschoon de hal van een bedrijfspand gedweild. De hal heeft een tegelvloer met geglazuurde tegels. De schoonmaker gebruikt een mopemmer met aan beide zijden on der elkaar de woorden ‘Caution wet floor’ en daarop ook een driehoek met uitroepteken. Werknemer Jansen, in dienst van de eigenaar van het bedrijfspand, glijdt bij
vereiste oplettendheid en voorzichtig heid in acht zou nemen. Het schoon maken gebeurde niet op vaste tijden en was niet voorzienbaar. Doordat veel te gels geglazuurd waren, kon hij ook niet zien dat die door de schoonmaak extra glad waren geworden. Uit de ‘Aanbevelingen veilig schoon maken’ van de brancheorganisatie blijkt dat de kans dat door een pas ge dweilde vloer ongevallen ontstaan,
Het hof acht de waarschuwing op de emmer niet afdoende het verlaten van een kantoor uit op de tegelvloer en loopt een gecompliceerde beenbreuk op. Hij heeft de emmer en de waarschuwingen niet gezien. Jansen stelt Brandschoon aansprakelijk voor de gevolgen van het ongeval op grond van artikel 6:162 BW (onrecht matige daad). De rechtbank wijst de vordering in november 2006 af (LJN AZ3700) en Jansen gaat in beroep.
Oordeel gerechtshof Het hof begint met de vaststelling dat gevaarscheppend gedrag pas onrecht matig is, als er een voorzienbare grote kans bestaat dat mogelijk schade kan optreden en dat de veroorzaker zelfs dan nog nalaat daar iets tegen te doen. Of veiligheidsmaatregelen nodig zijn, moet worden beoordeeld aan de hand van de kelderluikcriteria (HR 5 novem ber 1965, NJ 199, 136). Van Jansen kon niet zomaar worden verwacht dat hij de
groot wordt geacht. Bij natte gegla zuurde tegels is die kans nog groter. De gevolgen van een val op een gladde vloer kunnen vrij ernstig zijn en dat valt niet buiten het normale verwach tingspatroon. Gezien dit alles is het hof van oordeel dat Brandschoon de nodige maatrege len had moeten nemen. Dit volgt ook uit de aanbeveling van de brancheorganisatie, die aangeeft dat bij natte vloerreiniging de werk plek met waarschuwingsborden moet worden gemarkeerd. Het gaat hier om normen die in de schoonmaakbranche algemeen bekend zijn. Het treffen van dergelijke maatre gelen kan dan ook als gebruikelijk en bovendien weinig bezwaarlijk worden aangemerkt. Het hof acht de waarschuwing op de emmer niet afdoende. Het geringe contrast tussen de middelblauwe kleur van de emmer en de opdruk valt on
voldoende op zodat daar ook geen waarschuwing van uitgaat. Bovendien kan de emmer zelf als ge vaarscheppend object worden gezien! De stelling van Brandschoon dat het gaat om een ongelukkige samenloop van omstandigheden, wordt verworpen evenals het beroep op eigen schuld van Jansen. De uitspraak van de rechtbank wordt vernietigd en de vordering van Jansen wordt toegewezen.
Aantekening Het dweilen van een vloer is een veel voorkomende situatie, ook in een be drijf. Het is bekend dat de vloer dan glad kan zijn, al dan niet in combina tie met bepaalde schoenzolen. Het hof acht, anders dan de rechtbank, het schoonmaakbedrijf aansprakelijk voor de val van de passant omdat er te weinig is gewaarschuwd voor een mogelijk gladde vloer. Een gewaar schuwd mens telt immers voor twee! Of cassatie is ingesteld, is nog on bekend. ‹‹ (Gerechtshof Amsterdam, 26 januari 2010, LJN: BO7591) * Rob Poort is jurist en veiligheidskundige (www.bureaupoort.nl)
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
55
Ook in deze rubriek? Mail uw korte tekst + jpg-foto aan gdessing@kluwer.nl
Ton Goedmakers uit Vebego-bestuur Ton Goedmakers treedt na 35 jaar terug uit de Raad van Bestuur van Vebego
International en wordt lid van de Raad van Commissarissen. Ronald Goedmakers en Steph Feijen vormen vanaf nu gezamenlijk de Raad van Bestuur van Vebego International. Familiebedrijf Vebego (omzet 968 miljoen euro, 38.000 medewerkers) is met name actief in facility services, personeelsdiensten, de zorg en products & systems. Schoonmaakbedrijf Hago en uitzendorganisatie Tènce! zijn bekende dochterbedrijven.
Daniël de Witte naar DWA
Nieuwe directeur national accounts CSU
Per 3 januari is ir. Daniël de Witte (31) in dienst getreden bij DWA installatieen energieadvies als architect/adviseur integrale duurzaamheid. Hij gaat zich bezighouden met het ontwikkelen van integrale concepten op het gebied van duurzaamheid en gebouwde omgeving. Zie ook www.dwa.nl.
Michel Mooij start WorkSpace Holding Michel Mooij is met ingang van 1 januari 2011 teruggetreden als directeur en mede-eigenaar van ProvenWorkspace. Sindsdien verricht hij zijn advies- en ontwikkelactiviteiten zelfstandig vanuit WorkSpace Holding bv. Mooij wil zich op vernieuwende wijze bezighouden met de ontwikkeling van inspirerende huisvestingsoplossingen voor Het Nieuwe Werken.
Verhoef naar Hospitality Consultants Per 1 december 2010 is Marco Verhoef (33) managing partner bij Hospitality Consul tants in Amersfoort. Verhoef is verantwoordelijk voor de Business Unit Community Services.
Kurt van Dijk is per 1 januari benoemd tot directeur National Accounts bij CSU. In deze functie geeft hij leiding aan de national accountmanagers en de medewerkers backoffice en administratie die inmiddels vijftig nationale klanten beheren. Van Dijk werkt sinds 2006 voor CSU, eerst als manager commerciële zaken in Zuid-Nederland en landelijk voor de specialismen hospitality en food. Sinds maart 2010 was hij manager business development. Daarvoor was Van Dijk onder meer facility manager bij Coca-Cola.
contacten en contracten
Contract Captise en ISS
Op de beurs Facilitair hebben ISS en Captise een vernieuwd contract getekend op het gebied van schoonmaakonderhoud, glasbewassing, pest control, sanitaire diensten en dieptereiniging. Captise Facilitair en Inkoop realiseert voordeelcontracten met name in zorg en welzijn in het algemeen en in het bijzonder voor leden van MOgroep kinderopvang, MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening en Jeugdzorg Nederland (samen voorheen MOgroep). Op de foto: staand v.l.n.r. Ton Kersten (ISS), Ellen Floors (manager Facilitair en Inkoop, Captise), Ronald Ballast (ISS). Zittend van links naar rechts: Gerrit Fieret (directeur Captise), Ronald Boesjes (ISS) en Rolf-Jan Goosen (ISS).
Technisch beheer en onderhoud Achmea naar Cofely Achmea heeft het beheer en onderhoud van de gebouwgebonden instal laties op locaties in Leeuwarden, Tilburg en Den Bosch (negen gebouwen, totaal 126.000 m²) uitbesteed aan Cofely. Het bedrijf is niet alleen verantwoordelijk voor de betrouwbaarheid en beschikbaarheid van de tech nische installaties. Het levert ook een bijdrage aan energiebesparing en minimale milieubelasting van het onderhoudsproces. Het is een prestatiegericht contract, waarbij Cofely per gebouw op basis van een bonus-malusregeling periodiek wordt beoordeeld op de kwaliteit van de geleverde diensten. Op de foto v.l.n.r.: Bart Voortman (directeur Group Facility Services Achmea), Jochem van Tilburg (Cofely), Theo Peters (Manager Technisch
Beheer Group Facility Services), Ed van Langelaar (senior inkoper Achmea), Jeroen van Schilt (Cofely), Frans van der Boorn (Cofely) en Gerhard Kraaijenbrink (Cofely).
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
57
Facto column
Magazine
Momenten Aan het eind van de werkdag stopt de lift naar de parkeer garage op de derde verdieping. Een schoonmaakster, inclusief schoonmaakkar, schuift naar binnen. Als de deuren sluiten, begint ze opeens een praatje. ‘Mooi weer buiten hè? Heerlijk, eindelijk weer de zon.’ Ik val even stil. ‘Ja’, reageer ik positief verrast. ‘Daar waren we wel aan toe na al die sombere dagen.’ De lift stopt op de begane grond, de schoonmaakster verlaat de cabine. ‘Fijne avond hoor’, zegt ze. Misschien een nietszeggend gesprekje in de categorie ‘social talk’, maar toch opvallend. In facilityland wordt vaak gespro ken over de inwisselbaarheid van schoonmaakbedrijven en de wens dat schoonmaak gekoppeld wordt aan hospitality. ‘Ook schoonmakers dragen bij aan het gevoel van gastvrijheid in een kantoorpand’, hoor je dan vaak. Tja, makkelijk gezegd, denk ik dan, maar in de praktijk zie je daar toch bitter weinig van terug. Het g esprekje was voor mij echter een eerste erva ring hoe het a nders kan.
Wie erop let, komt dergelijke mooie facilitaire momenten ge lukkig vaker tegen. Laatst las ik een bericht dat in het nieuwe bestuurscentrum van Rabobank Nederland in Utrecht de bezoeker niet alleen wordt verwel komd met een kop versgemalen koffie, maar ook kan beschikken over een iPad, zodat hij wat kranten kan doorbladeren, zijn mail kan checken en even kan pingen met het thuisfront. Origineel verzonnen, zou ik zeggen. Als bezoe ker zou ik daar zeker blij van worden. Andere mooie momenten? Ik noem er twee. Het eerste moment betreft de Facto Magazine LinkedIn Groep. Met bijna 1.000 leden groeien we toe naar een prachtige online community voor facilityprofessionals. Wie zich nog niet heeft aangemeld, nodig ik van harte uit dat alsnog te doen. Het andere moment was toen ik de brochure en website van het Facto Congres 2011 op 26 mei aanstaande zag. Als je na maanden voorbereiding al les op papier of op het beeldscherm ziet, compleet met onderwerpen en spre kers, dan geeft dat een prima gevoel. Op pagina 14 en 15 van deze Facto Magazine treft u de hoofdlijnen van het programma aan. De werking van IFM-contracten, SSC’s, omgaan met leveranciers, professioneel opdrachtge verschap, virtueel s amenwerken, PPS, uitbesteden met een hoge knip, het is een kleine greep uit de onderwerpen die tijdens die dag aan de orde komen. Op www.factomagazine.nl/congres kunt u uitgebreidere informatie vinden. Ik heb er alle vertrouwen in dat donderdag 26 mei voor bezoekers én sprekers ook vele mooie facilitaire momenten zal opleveren! Gerard Dessing, hoofdredacteur (gdessing@kluwer.nl)
58
Facto Magazine nummer 3 maart 2011
®
Facto Magazine is een uitgave van Kluwer bv Redactieadres Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon: (0172) 46 66 22, Fax (0172) 44 06 81 Hoofdredacteur Gerard Dessing (gdessing@kluwer.nl) Eindredactie Ineke de Graaff (idegraaff@kluwer.nl) Uitgever Frédérique Zeemans Marketing Judith Verkerk (jverkerk@kluwer.nl) Advertentieverkoop Arjen Tuitert, Liesbeth van den Hoek Telefoon: (0172) 46 64 42 / 46 64 71 atuitert@kluwer.nl, lvdhoek@kluwer.nl Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Abonnementen Vragen over abonnementen kunt u richten aan de Klantenservice, ☎ (0570) 67 33 58, www.kluwer.nl/klantenservice. De abonnementsprijs is € 135,– (exclusief btw) per jaar. Studenten betalen € 55,– (inclusief btw). Prijzen zijn inclusief verzend- en administratiekosten. Losse verkoopprijs € 17,– per nummer, exclusief 6% BTW. Een abonnement kan op elk moment ingaan. Op elk tweede en volgende abonnement krijgt u 25% korting. U ontvangt 10 nummers per jaar. Opzeggen kan schriftelijk tot drie maanden voor de nieuwe jaargang bij Kluwer bv, Postbus 878, 7400 AW Deventer. Adreswijzigingen (met de oude adres gegevens) d oorgeven aan Kluwer bv, afd. Relatiebeheer, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30, B- 2800 Mechelen Telefoon: 0800-30143, Fax: 0800-17529 E-mail: info@kluwer.be Abonnementsprijs op aanvraag U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Auteursrecht voorbehouden
Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV van toepassing, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam, onder nummer 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoor waarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via ☎ (0570) 67 33 58. Partners G4S Beveiliging bv, Miele Nederland bv, Asito bv Vormgeving en DTP Verheul Media Supporters BV, Alphen aan den Rijn, www.vrhl.nl Druk Ten Brink, Meppel ISSN 0927-1384
www.factomagazine.nl