Fam 07 08

FACTO MAGAZINE

ONAFHANKELIJK VAKBLAD VOOR FACILITY EN INKOOP

WWW.FACTOMAGAZINE.NL

VERSLAG FACTO CONGRES IN EDE

NUMMER 7/8 JULI/AUGUSTUS 2014

UITKOMSTEN FACILITY BELEVINGSONDERZOEK

SOURCING EN INNOVATIEVE REGIE

Thema

Inkoop & Outsourc ing

BEST VALUE IN OFFICE SUPPLIES

DARE TO BE BLACK

Je bent jezelf, je loopt voorop.

Je denkt out of the box, ook als het om je washroom gaat.

Dus kies je voor Satino Black!

Duurzaam design voor een trendy toilet.

Gedurfd, verrassend, eigenzinnig. Just like YOU.

w w w. s a t i n o b l a c k . c o m

‘SORRY, GEEN DIENST’

E

COLUMN

r zijn van die sprekers die het gewoon hebben. Met natuurlijk charisma weten zij hun publiek te boeien zonder dat ze allerlei trucs van stal moeten halen om de toehoorder bij de les te houden. Wat mij betreft voldeden de openingssprekers van het Facto Congres geheel aan deze omschrijving.

Wouter van der Burg van The Bridge hield een kraakhelder betoog over innovatie, en Sander Allegro van Hotelschool Den Haag gaf zijn visie op gastvrijheid in relatie tot FM. Om op deze laatste spreker in te zoomen: Allegro schetste het Gastvrijheidsmodel met aan de ene kant de aanbieder en aan de andere kant de ontvanger. De aanbieder moet er voor zorgen dat de combinatie ProductGedrag-Omgeving goed in elkaar zit en zoveel mogelijk aansluit bij de Behoeften en Doelstellingen van de ontvanger. Als je dat voor elkaar krijgt is sprake van gastvrijheid.

Allegro gaf enkele tips voor FM’ers die gastvrijheid in hun organisatie willen verbeteren. Ik vond ze dermate aansprekend dat ik ze hier graag herhaal. Tip 1: Walk your talk en geef het goede voorbeeld. Tip 2: Laat uitzonderingen toe waar het kan (daar zijn mensen van gecharmeerd). Tip 3: Maak regels nooit belangrijker dan mensen. Tip 4: Nestel je in de bedrijfscultuur, zodat je weet wat er speelt, en Tip 5: Zorg voor een continue dialoog met je klant (en stel hem eens in de zoveel tijd de volgende vraag: ‘Als u één ding zou mogen veranderen in de services, wat zou dat dan zijn?’).

Om het verschil tussen dienstverlening en gastvrijheid duidelijk te maken toonde Allegro twee afbeeldingen. Op de eerste afbeelding een lege bus met aan de voorzijde de tekst ‘Buiten dienst’. ´Dit is dienstverlening´, sprak hij. Het andere beeld stond voor hem gelijk aan gastvrijheid, het was een bus met de tekst ‘Sorry, geen dienst’. Ik vond het treffend gevonden. ‘Buiten dienst’ is geredeneerd vanuit de eigen processen, terwijl ‘Sorry, geen dienst’ veel meer is geredeneerd vanuit de klant. En zo moet het ook zijn in facilitaire dienstverlening: de klant staat centraal, daar draait het om, want zonder klant heeft FM bitter weinig bestaansrecht.

Overigens, over ‘Sorry, geen dienst’ gesproken: dat geldt binnenkort ook voor de

MAAK REGELS NOOIT BELANGRIJKER DAN MENSEN

redactie van Facto. Ook wij gaan er even tussen uit en zijn vanaf midden augustus weer volop aanwezig om u net als altijd via de bekende kanalen weer van actuele en betrouwbare vakinformatie te voorzien. Een fijne vakantie en tot in augustus!

GERARD DESSING, HOOFDREDACTEUR (GERARDDESSING@VAKMEDIANET.NL)

3

8

6 6

Nieuws

8

Thema: inkoop & outsourcing

12

18

Performance management wordt in facilitaire organisaties vooral gebruikt om de prestaties van het facilitair bedrijf

Na een BVP-aanbesteding selecteerde

en/of zijn leveranciers inzichtelijk te

UMC Utrecht een nieuwe leverancier

maken. Het is echter ook een hulpmid-

van kantoorartikelen. Het aantal factu-

del om de strategie van het facilitair

ren is teruggebracht tot slechts twaalf

bedrijf te ontwikkelen en een verbinding

per jaar en de kosten zijn flink geredu-

te leggen met de ambities en doelstellin-

ceerd. Inkoper Wieke Lubbers vertelt.

gen van de moederorganisatie.

Werkt een marktplaats voor inhuur?

22

duidelijk wat het antwoord is op de vraag of marktplaatsen nuttig zijn voor inhuur van tijdelijk extern personeel.

Het nieuwe inkopen Traditioneel inkopen met de toepassing

rement toegepast bij aanbesteding van

'Er is maar beperkt aandacht voor klantbeleving bij facilitaire organisaties'

van de formule 'prijs maal hoeveelheid' is minder gebruikelijk aan het worden. Nieuwe vormen van procurement komen op, met aandacht voor meer parameters dan ooit.

4 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

IFV gebruikt BVP Steeds vaker wordt Best Value Procu-

Na vijf jaar ervaring is voor het NIC

15

Performance management

facilitaire diensten. Kan de opdrachtnemer aan de hoge verwachtingen van de opdrachtnemer voldoen?

24

Langetermijnsucces In een sourcingsproces kunnen spanningen ontstaan tussen direct betrokke-

Rising Star Joep Wessels (VFM) op p. 41

nen omdat ze andere belangen hebben.

Spanningen die het langetermijnresultaat negatief kunnen be誰nvloeden. Hoe is dat te voorkomen?

15

34

28 28

Sourcing en innovatieve regie ArrangeGroup heeft een nieuw ‘Management Supplier’-model gelanceerd, waarin het overnemen c.q. ontzorgen van de opdrachtgever op het aansturende (tactische) niveau in uitbestedingsrelaties. centraal staat.

Werken aan zichtbaar en herkenbaar facilitair bedrijf is van invloed op tevredenheid klanten p. 28

34

Verder...

3

Column Gerard Dessing

27

Column HNW

28

Facility Belevingsonderzoek

33

Over inkoop

37

Recht

38

Contacten en contracten

40

Boeken en Agenda

41

Rising Star

42

Agenda

245 FM'ers bijeen over facilitaire innovatie Innoveer nu! was het thema van het Facto Congres op 17 juni in Ede. De 245 deelnemers beleefden een interessante dag met lezingen, workshops en een humoristische afsluiting door cabaretier Joep van Deudekom.

Een verslag in woord en beeld.

FOTOVERSLAG FACTO CONGRES Facto Congres op 17 juni jl. gemist?

Kijk op www.facto.nl voor alle foto's!

5

NIEuws

AAFM steekt in Polen de handen uit de mouwen

Stichting Celestyn biedt opvang, begeleiding en therapie aan kinderen en volwassenen met een (ernstige) verstandelijke of lichamelijke beperking. “Het project had nooit in deze vorm en omvang neergezet kunnen worden, zonder de ondersteuning van leveranciers door middel van sponsoring en initiatieven vanuit het personeel zoals een sponsorloop, een voetbalcompetitie, spinningmarathon, verkoop van tweedehands goederen en het opzetten van een loterij”, aldus Bart Blankman, Facility Coördinator bij AAFM en projectleider van het Sponsorproject Power to Polska.

Ruim honderd medewerkers van IFM-serviceprovider AAFM Facility Management hebben onlangs in Polen de handen uit de mouwen gestoken. Zij waren hier actief voor de stichting Celestyn, waar ze op een project werkzaamheden uitvoerden zoals:

Op de foto groep 2 van de totale AAFM-ploeg die in Polen is geweest. <

> het impregneren van dakbalken > het leggen van vloeren > het storten van beton > betonvlechten > het aanleggen van elektra > het wegwerken van onkruid en het storten van 30 kubieke meter zand.

Top 20 beste kantoorlocaties van Nederland De Amsterdamse Zuidas staat stevig op kop in de Top 20 van kantoorlocaties die Jones Lang Lasalle onlangs bekend heeft gemaakt. Het bedrijf beoordeeld 230 kantoorlocaties op 57 indicatoren, met als resultaat een score tussen de 0 en 100 procent, een gewogen som van de onderliggende indicatoren.

locaties, met name in de Randstad.

8. Amsterdam - Grachtengordel 72,9%

Pas op plek 9 zien we de eerste kantoorlo-

9. Den Bosch - Paleiskwartier 66,6%

catie buiten de Randstad, namelijk het Pa-

10. Haarlemmermeer - Schiphol 66,3%

leiskwartier in Den Bosch, op korte afstand

11. Eindhoven - High Tech Campus 66,2%

gevolgd door Haarlemmermeer/Schiphol

12. Amsterdam - Zuid 66,2%

Centrum en de High Tech Campus in Eind-

13. Amsterdam - Omval 65,8%

hoven. De Top 20 ziet er als volgt uit:

14. Haarlemmermeer - Hoofddorp Beukenhorst-Zuid 65,7%

1. Amsterdam - Zuidas 83,3%

15. Rotterdam - Centrum 64,4%

2. Den Haag - Beatrixkwartier 78,3%

16. Utrecht - Rijnsweerd/De Uithof 64,3%

3. Den Haag - Nieuw Centrum 76,8%

17. Den Haag - Centrum 64,0%

Na de Zuidas (83,3 procent) volgt op be-

4. Amsterdam - Zuidoost-Centrum 75,2%

18. Amsterdam - Oost 63,8%

hoorlijke afstand de nummer 2 namelijk

5. Utrecht - Stationsgebied 74,4%

19. Leiden - Plesmanboulevard

het Beatrixkwartier in Den Haag (78,3

6. Amsterdam - IJ-oevers 73,8%

Bio Science Park 63,6 %

procent). Daarna volgen andere kantoor-

7. Rotterdam - Central District 73,5%

20. Amsterdam - Sloterdijk 63,5%

6 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

gratis white paper over aanbestedinsgwet Per 1 april 2013 is de nieuwe Aanbeste-

te beschrijven. Het biedt praktische

> Effecten van verlichting

dingswet van kracht geworden. Toch

informatie, zet voor- en nadelen op een

> Productiviteit en kantoorinrichting

zijn nog niet alle organisaties voldoende

rij, biedt een mogelijk aanpak om een

> De rol van FM bij bouw- en verbouw-

uitgerust om op een goede manier om te

beschreven uitdaging aan te pakken. Een

gaan met de nieuwe wet. Om u door de

white paper is bij uitstek geschikt om de

> Facilitaire planning en control

veranderde regelgeving te begeleiden,

lezer van relevante, objectieve informatie

> Succesfactoren van een FMIS-imple-

is op de nieuwe website www.facto.nl

te voorzien die gebruikt kan worden voor

een informatieve white paper te vinden

het nemen van een beslissing.

van mr. drs. Angelique van Sluijs. Deze

mentatie > Aanbesteding beveiligingsdiensten > Prestatie-inkoop van catering

white paper (14 paginaâ&#x20AC;&#x2122;s) behandelt

Andere white papers

puntsgewijs de achtergrond van de

Voorbeelden van andere gratis whitepa-

nieuwe Aanbestedingswet en de grootste

pers op www.facto.nl:

veranderingen ten opzichte van eerdere

> Succesvol ontwikkelen van hospitality

regelgeving. Daarnaast komen de voor-

> De vergaande gevolgen van facilitaire

schriften uit de Gids Proportionaliteit aan de orde en de consequenties van dit

projecten

uitbesteding > Prestatiemeting bij onderhoudsuitbe-

alles voor organisaties.

> 10 tips voor goedkoper en duurzamer wagenparkbeheer > Verbetering belevingskwaliteit schoonmaak.

White paper downloaden?

Kijk op de website www.facto.nl.

steding > Bedrijfshulpverlening

Een white paper is bedoeld om een spe-

> Enterprise Content Management bij

cifiek, afgerond onderwerp of probleem

Evides

Alessio Pinna van Het Afsprakenhuis wint award EW - Saxion De Ew | saxion Ondernemers Award is gewonnen door Alessio Pinna van Het Afsprakenhuis.

De finale vond plaats in De Grolsch Veste. Pinna overtuigde de vijfkoppige jury in De Grolsch Veste met zijn kansrijke idee, visie en strategie.

De prijs omvat een startkapitaal van 5000 euro en een jaar lang begeleiding door professionals op het gebied van ondernemen, aangeboden door hoofdsponsor EW Facility Services.

De negentienjarige Pinna ontwikkelt met Het Afsprakenhuis een onlinesysteem waarmee het voor consumenten mogelijk is om bij aangesloten bedrijven een afspraak te maken.

7

THEMA: INkOOp / OuTsOurCING

UMC Utrecht: van 9000 naar 12 facturen, 20 procent lagere kosten

BEST VALUE IN OFFICE SUPPLIES

Na een gezamenlijke Europese aanbesteding, met UMC Groningen en het Diakonessenhuis Utrecht, selecteerde UMC Utrecht begin 2013 een nieuwe leverancier van kantoorartikelen. Belangrijkste verandering: het assortiment is kleiner en duurzamer en de afrekening vindt maandelijks plaats op basis van een vast bedrag per medewerker, en dus niet meer per besteld artikel. Het aantal facturen is daarmee teruggebracht van negenduizend naar twaalf per jaar. Het nieuwe contract levert een kostenreductie op van 20 procent per jaar.

DOOR GErArD DEssING

8 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

Wieke Lubbers (26) is senior-inkoper bij het UMC

brengen. We werden in onze koers richting BVP

Utrecht, één van de grootste publieke zorginstel-

nog eens bevestigd tijdens de marktconsultatie:

lingen van ons land. Ze is verantwoordelijk voor

ook de drie grote aanbieders adviseerden ons BVP

de inkoop van een aantal productcategorieën,

te gebruiken."

waaronder kantoorartikelen. Vanaf 2012 was ze nauw betrokken bij de Europese aanbesteding

Hoe zat de interne organisatie

kantoorartikelen die in de markt werd gezet met

Van de aanBesteding in elkaar?

behulp van de prestatie-inkoopmethodiek (ook

"Belangrijk is dat je kennis hebt van de filosofie

wel genoemd: prestatie-inkoop of BVP). Leveran-

en methodiek van BVP. Enkele collega’s hebben

cier Office Depot kreeg de opdracht gegund en

daarom eerst een opleiding gevolgd. Vervol-

levert sinds mei 2013 de kantoorartikelen.

gens zijn de interne aanbestedingsdocumenten herschreven, omdat die niet voldeden aan BVP.

Ruim een jaar na de uitrol van het project

Ook is er een projectgroep samengesteld en zijn

profiteert het UMC Utrecht van een efficiënter in-

de interne opdrachtgevers geïnformeerd, dat is

koopproces, flinke kostenbesparingen in factuur-

essentieel. Daarna hebben we in het najaar van

afhandeling en een sterk verkleind en verduur-

2012 de aanbesteding gepubliceerd."

zaamd assortiment.

Wat Was je geVoel toen de Waarom zijn jullie met BVP

aanBiedingen Binnen Waren?

aan de slag gegaan?

"Ik was tamelijk verrast. Eén partij had iets

Wieke Lubbers: "De vorige aanbesteding kantoor-

heel nieuws aangeboden; dat werd meteen goed

artikelen was traditioneel ingestoken. We hadden

gewaardeerd. Maar we merkten ook dat sommige

een heel groot assortiment en er werd per order

aanbieders hadden vastgehouden aan het huidige

gefactureerd. Dat leverde een enorme stroom aan

proces van bestellen, leveren en factureren. Daar

facturen op, soms wel 35 per dag, zo’n 9000 stuks

zat weinig innovatie in."

per jaar. Toen het oude contract afliep wisten we: dit moet anders. We wilden een duurzamer en

Hoe VerlieP de Beoordeling?

kleiner assortiment, en de interne administratieve

"Dat was bijzonder. Het was heel interessant om

kosten moesten omlaag. Om tot goede oplossin-

alle initiatieven en ideeën te lezen van de aanbie-

gen te komen wilden we meer gebruik maken van

ders en te zien welke kansen en risico’s ze hadden

de kennis in de markt. Het was dus logisch om

geïdentificeerd. Daarnaast word je gedwongen

met BVP aan de slag te gaan."

om echt naar de inhoud te kijken, omdat alle verwijzingen naar de aanbieder, bijvoorbeeld

Wat moest anders?

in de vorm van een logo op het papier of het

"Bij de inkoop van kantoorartikelen wilden we af

vermelden van de locatie waar het distributiecen-

van discussies met leveranciers over de kwali-

trum is gevestigd, niet zijn toegestaan. Alles moet

tatieve gelijkwaardigheid van het aangeboden

anoniem."

assortiment en daarop volgende rechtszaken van leveranciers die het niet eens zijn met de gunning.

en de interVieWs? Hadden

In de praktijk is het aanbesteden van kantoorarti-

die toegeVoegde Waarde?

kelen vaak een invuloefening. Leveranciers zetten

"Zeker, die waren echt een eyeopener. Per

achter ruim duizend artikelen een prijs en dat is

leverancier zijn er twee interviews geweest. We

het. Vaak geeft de laagste prijs dan de doorslag.

hadden de partijen er vrij in gelaten wie met ons

We wilden veel meer gebruik maken van de ken-

in gesprek zou gaan. Bij de één kwam de ac-

nis van de leverancier, die heeft vaak heel goede

countmanager, bij de ander de logistiek manager.

ideeën maar krijgt weinig ruimte om die in te

De interviews waren glashelder: een partij die

>>

9

THEMA: INkOOp / OuTsOurCING

ker per jaar. Daarmee is het probleem met de enorme hoeveelheid facturen opgelost; we ontvangen immers nog maar één factuur per maand.

Indien het aantal medewerkers of het verbruik sterk gaat stijgen of dalen, gaan we rond de tafel.

Daarnaast is het assortiment sterk verduurzaamd en verkleind. Vroeger konden medewerkers uit wel zeventig soorten pennen kiezen, nu zijn dat er nog maar vier. Oke, de keuze is minder, maar in de huidige tijd is dat niet verkeerd en aan kwaliteit boeten we niet in. Waar mogelijk zijn we zelfs volledig op duurzame artikelen overgestapt. Daarnaast is het aantal leveringsdagen teruggebracht van iedere werkdag naar tweemaal per week; dat is veel duurzamer. Momenteel kijken we of één leverdag per week ook mogelijk is."

Werken jullie met een Vast assortiment?

"In principe wel, maar ieder kwartaal gaat Office Depot kritisch door het standaardassortiment heen. Niet-afgenomen producten worden van de lijst verwijderd. Medewerkers kunnen overigens buiten het standaardassortiment aanvragen, maar dan moeten ze aangeven waarom ze dat product nodig hebben en waarom het standaardassortiment niet voldoet. Het is een dynamisch assortiment."

Hadden de Bestellers moeite Wieke Lubbers, als senior-inkoper bij UMC Utrecht verantwoordelijk voor

met de Veranderingen?

onder meer kantoorartikelen: "Als je voor de vernieuwing gaat, kun je

"Dat wisselde sterk. Het UMC Utrecht heeft ruim

met BVP interessante dingen tegenkomen die je zelf niet had bedacht."

op papier niet echt duidelijk was, kon ook in het

aan de slag met BVP? 4 tiPs

gesprek die helderheid niet bieden. Een interview is een heel goede manier om een aanbieding te toetsen. Een leverancier moet snappen waar onze

1. Doorgrond de methodiek en verdiep je vooraf goed in de materie.

problematiek ligt en dat we echt wat anders wil-

2. Ga op zoek naar een opdrachtgever die

len. In de interviews kwam heel goed naar voren

achter de methodiek staat en deze begrijpt.

of dat het geval was."

3. stel een een projectgroep samen met Waarom Heeft office dePot de

collega’s die echt met de methode willen

aanBesteding geWonnen?

werken.

"We betalen niet meer per bestelde pen of gum maar werken met een vast bedrag per medewer-

10 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

4. Durf los te laten en stel niet te veel randvoorwaarden.

duizend bestellers, die moet je wel goed informeren. Dat hebben we samen met de leverancier gedaan, met onder meer flyers en inloopsessies om

kerngegeVens

het assortiment te bekijken. Het grootste gedeelte van de bestellers was snel gewend aan de nieuwe

Organisatie

: uMC utrecht

methodiek. Andere bestellers waren kritischer.

Werknemers

: 11.000

Dat is niet erg, door met ze in gesprek te blijven,

Facilitair Bedrijf

: Marjan Mol (directeur)

kom je er samen uit. Dit bleek ook uit het klantte-

Medewerkers FB

: 900 fte (1200 mensen in eigen dienst)

vredenheidsonderzoek dat in het najaar van 2013

Aanbesteding

: kantoorartikelen (2013)

is gehouden. De resultaten waren positief. Een

senior-inkoper

: Wieke Lubbers

punt van aandacht blijft het assortiment. Naar

Website

: www.umcutrecht.nl

aanleiding daarvan is er een ideeënbox geïntroduceerd, zodat bestellers missende artikelen in het basisassortiment aan kunnen dragen. De bestellers kunnen op deze manier mee blijven denken." van de leverancier. Het is daarom ook van belang zijn er nog VerBeterPunten?

dat de opdrachtgever openstaat voor verandering

"Ja, we gaan ons de komende periode meer

en nieuwe initiatieven. Alleen dan heeft het zin om

richten op het bewuster bestellen. Dit houdt in

aan BVP te denken, maar het is ook de taak van de

dat we bestellers moeten uitdagen dat ze minder

inkoper om de opdrachtgever te interesseren voor

frequent en meer in één keer bestellen. Ook kan

de methodiek."

het assortiment nog duurzamer, dat is een voortdurend proces."

Waar ligt Voor jou de kracHt Van BVP als metHodiek?

gaat Het umc utrecHt Voor

"Als opdrachtgever haal je de expertise uit de

andere ProductgroePen ook

markt. Waarom besteden we heel veel tijd om alles

met BVP aan de slag?

op te schrijven in dikke bestekken met soms meer

"Jazeker, voor de recente aanbesteding conveni-

dan honderd eisen, terwijl de markt het veel beter

ence en verse voeding is BVP ingezet. Binnen dit

weet? Als je voor de vernieuwing gaat, kun je met

contract is duurzaamheid een speerpunt, dus was

BVP interessante dingen tegenkomen die je zelf

het van groot belang om de expertise van de leve-

niet had bedacht."

rancier in te roepen. Daarnaast zijn een verbouwproject en de heupen en wervelkolommen volgens

HeB je tiPs Voor inkoPers die

BVP de markt op gebracht. Ook deze projecten

met BVP aan de slag gaan?

zijn erg succesvol verlopen."

"Ja, ik heb er wel een paar. Het is belangrijk dat je weet hoe de methodiek in elkaar zit, dus verdiep je

Welke argumenten Worden

vooraf goed in de materie. Ga op zoek naar een op-

aangeVoerd om BVP al

drachtgever die achter de methodiek staat en deze

dan niet te geBruiken?

ook begrijpt. Zorg voor een projectgroep met men-

"Als eerste is het van belang om in gesprek te

sen die echt met de methode willen werken. En een

gaan met de opdrachtgever. Samen kijken we

andere tip: durf los te laten. Een heldere, overall-

wat de organisatie wil bereiken en welke project-

projectdoelstelling en een paar echt belangrijke

doelstelling er is. Er dient voldoende ruimte te

minimumvoorwaarden zijn oké, maar stel niet te

zijn voor de leverancier om zijn meerwaarde te

veel randvoorwaarden. Dat is moeilijk, maar het

kunnen tonen. Deze waardevermeerdering bereik

is echt een belangrijke succesfactor, anders ga je

je alleen door maximale kennis uit de markt te

weer voorschrijven en controleren en zal er weinig

halen en te durven vertrouwen op de expertise

veranderen in de samenwerking."

11

thema: iNkoop / outsourciNg

werkt een marktplaats voor inhuur?

Na vijf jaar ervaring bij meer dan zestig opdrachtgevers, variĂŤrend van ministeries, provincies, gemeenten tot waterschappen, kijken we terug naar het effect van marktplaatsen voor inhuur van tijdelijk extern personeel.

Met de intrede van de recessie in 2008

uniform en gestroomlijnd inhuur-

nam ook binnen de overheid de druk om

proces en structurele oplossing voor

te bezuinigen toe. Hierdoor ontstond de

inhuurbehoeften

behoefte om meer zicht en grip te krij-

> Verlaging van de TCO van het in-

gen op de uitgaven en de kwaliteit van

huurproces (efficiĂŤnt, rechtmatig en

het personeel dat werd ingehuurd. Ook de toenemende behoefte om de kansen

kostenbewust). > Procesverloop en dossiervorming con-

op opdrachten voor lokale leveranciers en zzp'ers te stimuleren speelde een rol

form de relevante wet- en regelgeving. > Centraal inzicht in en grip op het ge-

bij de introductie van de marktplaats

hele proces van inhuur van externen.

door maNdy broekhof eN

als oplossing. Een marktplaats is een

wouter schipperheijN

digitaal platform voor vraag en aanbod

Vorm

van tijdelijk personeel. Een offertever-

In de praktijk ontstonden verschillende

zoek kan hiermee eenvoudig in de markt

vormen van marktplaatsen voor inhuur

worden gezet, zonder ingewikkelde

van externen. De meest gangbare waren:

aanbestedingsprocedures.

1.

Een marktplaats om tijdelijk perso-

De belangrijkste motieven van opdracht-

neel in te huren op afroep uit de hele

gevers om met een marktplaats aan de

markt (inspanningsverplichting).

slag te gaan waren:

2.

Een marktplaats om opdrachten/ afgebakende projecten uit te zetten

> Grotere flexibiliteit door (dynamisch) groot leveranciersbestand (waar-

in de hele markt (resultaatverplich-

door verzekerd van aanbod dat goed

ting).

aansluit op wensen op het gebied van kwaliteit en prijs). > Meer kansen voor lokale ondernemers op een opdracht.

3.

Een marktplaats waarin (raam) contracten werden geplaatst waaruit afgeroepen kan worden (raamovereenkomst).

> Inrichting van Tegenwoordig zien we ook dat de marktplaatsen worden gebruikt als talent- of competentiepool om uit een vijver van werkzoekenden vaste functies te werven of tussen bedrijven mensen uit te ruilen op specifieke projecten of voor een specifieke duur.

Inhuurproces Kijkend naar het proces van behoefte stellen tot

12 | fa c to m a ga Z iN e | 7/8 2014

5. HR. Betrek ook de afdeling HR bij het opzetten van een marktplaats: inhuur van externen blijft een HR-proces (ook al wordt een marktplaats vaak door inkoop opgezet).

6. Behoefte. Een goede uitkomst volgt uit een goede beschrijving van de behoefte en een zorgvuldige selectie. effect na 5 jaar Ondanks dat het opstarten van een werven van geschikte leveranciers via

> Meer toegang voor lokale onderne-

marktplaats leertijd en geld kost hebben

een marktplaats, is een aantal stappen te

mers/zzpâ&#x20AC;&#x2122;ers waar zij voorheen door

wij ervaren dat onze opdrachtgevers zeer

onderkennen (zie het schema hierboven).

een raamovereenkomst geen kansen

te spreken zijn over het effect van de

hadden.

marktplaats. Op basis van huidige ken-

Echter uit ervaring weten we dat het succes van een marktplaats staat of valt bij een goede inrichting en implementatie aan de voorkant, gevolgd door een zorgvuldige aanpak als het gaat om plaatsen van de uitvraag.

Het succes dient zowel voor opdracht-

> Eenmalig bedrijfsgegevens aanleveren en daarna geselecteerd voor alle

getallen en feedback van opdrachtgevers levert een goed opgezette marktplaats:

offertetrajecten. > Direct kans om zaken te doen, zonder

1.

reductie van tarieven.

tussenpartijen. > Eenduidige werkwijze voor offerte

2.

Een overzichtelijk inhuurproces, goed gedocumenteerd en te rap-

aanvragen binnen een marktplaats

gever als opdrachtnemer ervaren te worden.

Gemiddeld meer dan 15 procent

porteren Lessons Learned

3.

Om de hier genoemde voordelen daadBelangrijkste voordelen van een mart-

werkelijk te kunnen ervaren moet reke-

kplaats voor opdrachtgevers:

ning worden gehouden met een aantal

> Meer keuze in leveranciers (waaron-

praktijklessen:

Een toename van de keuze tussen het aantal leveranciers met factor 3 tot 20

4.

Bewuster gedrag als het gaat om inhuren van externen.

der zzp-ers en lokale aanbieders). > Bewuster bezig zijn met bepalen van benodigde behoefte.

1. Procesbeschrijving. Zorg voor een duidelijke procesbeschrijving (inclusief

> Door directe sourcing en concurren-

taken, rollen en verantwoordelijkheden)

tiestelling lagere kosten (tarieven).

en beleg de eigenaarschap hiervan goed

> EfficiĂŤnter en doelmatiger ingericht inhuurproces (lagere TCO). > Meer sturing op de kwaliteit van het aanbod. > Meer zicht (onder andere rapportages) en grip op inhuur. > Rechtmatigheid beter geborgd.

2. Leertijd. Blijf expliciet benadrukken dat de overgang naar werken met een marktplaats een verandertraject betekent en met name in het begin leertijd en geld kost 3. Intern proces. Focus op inrichting van het interne proces in de organisatie in plaats van op de technische inrichting

Belangrijkste voordelen marktplaats

van het marktplaats systeem

voor opdrachtnemers:

4. Communicatie. Zorg voor heldere

> Kan vaker offerte aanbieden omdat

communicatie, gericht op zowel interne

mandy broekhof (consultant) en wouter

opdrachten niet gebundeld worden

organisatie als op het meenemen van

schipperheijn (directeur) zijn beide

weggezet bij een beperkt aantal leve-

leveranciers bij de implementatie van de

werkzaam bij het Nic. (zie de website

ranciers .

marktplaats.

www.hetnic.nl)

13

Hoe check je de kwaliteit van een schoonmaakbedrijf?

In Nederland zijn veel schoonmaak- en glazenwassersbedrijven te vinden die staan voor kwaliteit en betrouwbaarheid. Bedrijven die beschikken over brede vakkennis, goed omgaan met hun personeel en netjes belasting betalen. Maar hoe zijn die te vinden? Sinds 2013 zijn ze gemakkelijk te herkennen aan het keurmerk van branche-

organisatie OSB. Een nieuw label, exclusief voor bedrijven die het goed doen! Zo heeft heel Nederland voortaan helder zicht op de kwaliteit en betrouwbaarheid van een schoonmaak- of glazenwassersbedrijf. Check dus altijd het OSB-Keurmerk. Wilt u meer weten over het keurmerk en de voorwaarden? Kijk op www.osb.nl

Samen voor een schone zaak

THema: inkoop / ouTsourcing

Het nieuwe inkopen:

leven en laten leven Traditioneel inkopen met de toepassing van de formule prijs maal hoeveelheid wordt meer en meer verleden tijd. We maken met z’n allen de sprong naar nieuwe vormen van procurement, met aandacht voor meer parameters dan ooit. door koen de wijs en royan van velse

H

et heeft een tijdje geduurd voordat inkoop de waarde kreeg die ze verdient.

Toch toonde het DuPont-schema in 1919 al aan wat die meerwaarde kan betekenen: een besparing op de inkoopkosten resulteert in een signifi-

cante verhoging van de rentabiliteit van de onderneming.

Bijna honderd jaar later is bij veel organisaties een volwassen inkoop niet meer weg te denken en niet meer te stuiten. Het traditionele inkopen met de toepassing van een simpele PxQ-formule (prijs x hoeveelheid) wordt meer en meer achter ons gelaten en we maken met z’n allen de sprong naar nieuwe vormen van procurement, met aandacht voor meer parameters dan ooit.

ElEktronisch Alle inkoopvormen zijn aan het veranderen. De letter e heeft zijn intrede gedaan en zijn plaats opgeëist om woorden samen te stellen als e-inkoop, e-veiling, e-tender en e-commerce.

Een groot deel van het tenderproces kan tegenwoordig elektronisch, waarbij systemen op de markt zijn die zelf onder de aanbiedende partijen een winnaar kunnen vaststellen, op voorwaarde dat de eisen, wensen en gunningscriteria goed zijn verwoord in dat systeem. Producten en diensten kunnen geveild worden, waarbij de beste aanbieder de veiling wint, mits

>>

ook tegemoet wordt gekomen aan de minimale kwaliteitscriteria. De

15

THema: inkoop / ouTsourcing

Global sourcinG sPortiEf inkoPEn

Die wereld wordt kleiner. Daar waar honderd jaar geleden het sourcen voor een groot deel

Royan van Velse en Koen de Wijs zijn auteurs van

werd beperkt door de afstanden tussen gebieden

het boek Sportief inkopen, waarin het strategi-

en landen, is er tegenwoordig sprake van global

sche en tactische inkoopproces op sportieve wijze

sourcen. Aziatische landen zijn in opkomst en

wordt toegelicht. In het eerste deel lichten zij de

bieden grondstoffen, componenten of producten

zeven stappen van het proces toe, in het tweede

voor lagere prijzen dan in het Westen.

deel besteden ze aandacht aan het nieuwe inko-

Niet alleen Azië speelt een rol. Ook de Europese

pen en de vele facetten van het vakgebied.

Unie heeft invloed op ons inkooppatroon, zeker wanneer instellingen een aanbestedingsplicht hebben en opdrachten van leveringen, diensten en werken boven bepaalde drempelbedragen verplicht Europees op de markt moeten zetten.

Het geeft de nodige administratieve en soms ook juridische rompslomp, maar het biedt ook kansen. Een organisatie wordt gedwongen om zich beter op de markt te oriënteren en de opgelegde transparantie zorgt ervoor dat het proces en de keuzes te allen tijde te verantwoorden zijn.

'Het nieuwe inkopen houdt in dat partijen elkaar iets gunnen'

andErE rol lEvEranciErs Leveranciers krijgen een andere rol. Door het principe van prestatie-inkoop toe te passen, wordt meer gebruik gemaakt van de expertise van een aanbieder. Het contract wordt geen inspanningsverplichting maar een prestatieverplichting, waarbij de leverancier binnen bepaalde kaders de vrijheid heeft om zijn professie uit te oefenen, en dat vaak tegen lagere tarieven. Partnerships tussen klant en leverancier ontstaan, zeker in het strategische kwadrant van de Kraljic-matrix, met

Pagina’s

: 134

een wederzijdse afhankelijkheid maar ook een

ISBN

: 978-90-819472-2-0

wederzijds vertrouwen.

Uitgeverij

: Ecritures, 2014

Het nieuwe inkopen houdt in dat partijen elkaar

Prijs

: 1 22,50

iets gunnen; en dat volgens de oorspronkelijke betekenis van het woord: geven en nemen, leven en laten leven. Alle partijen hebben daar de meeste baat bij. Sportiviteit, fair-play en eerlijk-

bestellingen, een deelproces van de operationele

heid zijn hierbij onontbeerlijk.

inkoop, geschieden steeds meer via EDI (Electronic Data Interchange) alhoewel in West-Europa

PEoPlE, Profit En ProsPErity

toch nog 50 procent van de bestellingen via de

De drie P’s die voor duurzaamheid staan, people,

fax gaat. ERP’s (Enterprise Resource Planner)

profit en prosperity, laten ook hun sporen achter

worden geïmplementeerd en net als de rest van

op het nieuwe inkopen. Het moet groener, maar

de processen in de wereld gaat inkoop voor een

het mag bij voorkeur niet duurder. Hieruit ont-

deel digitaal.

staat onder meer de gedachte van de circulaire

16 |

Fa c T o m a ga Zine

| 7/8 2014

economie (hergebruik van grondstoffen en producten) maar ook die van de deeleconomie. Door producten, diensten en zelfs medewerkers te delen met andere ondernemingen hoeft er minder aangeschaft te worden, hetgeen zijn weerslag heeft op de drie P’s.

Floow2 is zo’n voorbeeld van een marktplaats waarbij overcapaciteit kan worden aangeboden, hetzij tegen betaling, hetzij volgens het oeroude principe van de ruilhandel.

MEEr kEnnis vErEist Van de inkopers wordt steeds meer verwacht. De langslepende aanbestedingen vergen meer juridische kennis. Het onderhandelen met het mes op tafel is niet helemaal meer van deze tijd, dus ze moeten diplomatieker zijn. Hun voorbereidingen zijn steeds uitgebreider, wat nog erg vaak wordt onderschat door aanbiedende partijen.

Soms werken ze samen met andere inkopers in een inkoopsamenwerkingsverband. En ze moeten verstand hebben van allerlei inkoopgebieden, buiten de reguliere exploitatie en investeringen om. Hierbij valt te denken aan de inkoop van ICT, van assurantiën, van energie of van (ver)bouwprojecten.

De nieuwe inkoper is een duizendpoot die zijn focus niet meer alleen legt op prijs, maar ook zeer zeker op kwaliteit, in samenspraak met de interne klant en de aanbiedende expert, en daarvoor telkens weer de juiste en meest ethische weg moet vinden in een veranderend landschap.

* koen de wijs (links) is strategisch inkoper bij Ziekenhuis rijnstate. royan van velse is manager inkoop en logistiek bij Ziekenhuis rijnstate in arnhem.

17

Facilitor_198x131mm.indd 2

17-2-2014 16:40:28

THema: inkoop / ouTsourcing

Performance management als basis voor strategie facilitair bedrijf Performance management wordt in facilitaire organisaties vooral gebruikt om de prestaties van het facilitair bedrijf en/ of zijn leveranciers inzichtelijk te maken. Het is echter ook een goed hulpmiddel om de strategie van het facilitair bedrijf te ontwikkelen en daarbij een verbinding te leggen met de ambities en doelstellingen van de moederorganisatie. In dit artikel een denkkader. door JoHn dommerHolT

Het belang van strategie voor een organisatie is

In de praktijk worstelen facilitaire organisaties

aan verandering onderhevig. Auteurs als Michael

vaak met het ontwikkelen van een goede strate-

Porter hebben het thema strategie in de jaren ’70

gie. Dit proces begint vaak met het opstellen van

en ’80 hoog op de agenda van organisaties ge-

een missie en een visie. Over het algemeen lukt

plaatst. Daarna is de aandacht meer verlegd naar

dit nog wel goed. Wel zie je dat visies en missies

de operationele niveaus binnen een organisatie.

van verschillende facilitaire organisaties vaak

De laatste periode krijgt strategie weer meer aan-

maar beperkt van elkaar verschillen. Gezien de

dacht, vooral om focus aan te brengen binnen een

faciliterende (ondersteunende) rol en vaak ver-

organisatie. Daarbij kan een bijzondere strategie

gelijkbare positionering van facility management

natuurlijk behulpzaam zijn bij het creëren van

niet zo vreemd. De meeste missies en visies bevat-

onderscheid ten opzichte van concurrenten.

ten thema’s als het bijdragen aan het realiseren

Er zijn veel verschillende definities van strategie.

van de organisatiedoelstellingen, het optimaal

Een veel gebruikte is die van Chandler (1962):

ondersteunen van het primaire proces en het

strategie is het bepalen van basale langetermijn-

ondersteunen van ambities.

doelstellingen van een organisatie, de adoptie van actieplannen en de allocatie van middelen voor

Voor veel facilitaire organisaties blijkt de verta-

het behalen van deze doelstellingen.

ling naar een strategie een stuk complexer. Vaak

>>

19

THema: inkoop / ouTsourcing

wordt al snel in de uitwerking van de strategie

succes van het facilitair bedrijf. Het aantal KSF

ingegaan op organisatievormen, al dan niet

is bij voorkeur beperkt (vier tot zes), waarbij KSF

uitbesteden en dergelijke. Aspecten die belangrijk

op zich niet per se meetbaar hoeven te zijn. Deze

zijn om doelstellingen te bereiken. Een eerste

worden meetbaar gemaakt met behulp van kri-

noodzakelijke stap is om deze doelstellingen goed

tische prestatie-indicatoren (KPI). Vaak worden

te formuleren. Dit moet vervolgens de basis zijn

meerdere KPI’s gebruikt voor het inzichtelijk

voor het verder uitwerken en detailleren van de

maken van een KSF. Soms kunnen nog meer

activiteiten die vereist zijn om deze doelstellingen

gedetailleerde prestatie-indicatoren (PI) gebruikt

daadwerkelijk te behalen. Vooral bij het goed for-

om een KPI nader uit te werken. Op deze wijze

muleren van doelstellingen komt de meerwaarde

ontstaat een hiërarchie (zie de figuur hieronder).

van performance management in beeld.

Toegevoegde waarden Traditioneel gezien gebruiken we performance management binnen facility management vooral nog om de prestatie van de facilitaire organisatie en/of de prestaties van haar leveranciers te beoordelen. Hiervoor worden auditinstrumenten ingezet, zoals VSR-metingen, tevredendheidsonderzoeken, mystery visits en financiële controles.

De praktijk wijst nog steeds uit dat het structureel meten van de prestaties van facilitaire organisaties en hun leveranciers leidt tot een hogere naleving van gemaakte afspraken en dat

De hiërarchie van KSF, KPI en PI.

een contract langer, zonder veel aanpassingen en discussies kan worden ingevuld. Nog los van het

KSF en KPI

voorkomen van faalkosten, ergernis en allerlei

Zoals eerder opgemerkt is het noodzakelijk om

overbodige discussies is deze invulling dus zeker

een verbinding te leggen tussen de doelen en am-

zinvol en waardevol.

bities van de moederorganisatie en de strategie van de facilitaire organisatie. Het gericht toepas-

Maar performance management kan voor een fa-

sen van performance management en het goed

cilitaire organisatie ook van toegevoegde waarde

vaststellen van KSF geeft richting en leidt tot

zijn in het proces van strategievorming. Dit vraagt

focus. Door vervolgens structureel KPI’s en PI’s te

echter om een structureel andere benadering.

meten en te beoordelen wordt invulling gegeven

Daarbij blijft het beoordelen van de prestaties

aan de 'plan-do-check-act'-cyclus.

met de genoemde instrumenten bestaan. Echter, dit is een onderdeel van een keten. Uiteindelijk

Een aandachtspunt is het vaststellen van goede

moeten de prestaties aansluiten op de gestelde

kritische succesfactoren. Deze moeten worden

doelstellingen van de facilitaire organisatie.

afgeleid uit de ambities en doelstellingen van de moederorganisatie en de visie en missie van de

Performance management wordt in dit proces

facilitaire organisatie. Het primaire proces on-

toegepast om, afgeleid van de bedrijfsstrategie

dersteunen betekent veel meer dan als facilitair

en de missie en visie van het facilitair bedrijf,

bedrijf zorgdragen voor een goede werkomge-

gestructureerd toe te werken naar meetbare

ving.

doelstellingen. Dit proces start met het vaststel-

Wat is dan het goed ondersteunen van het pri-

len van zogeheten kritische succesfactoren (KSF).

maire proces?. Houdt dat in dat je een bijdrage

KSF zijn die aspecten die essentieel zijn voor het

levert aan het beperken van het personeelsver-

20 |

Fa c T o m a ga Zine

| 7/8 2014

loop, dat je creativiteit stimuleert of dat je

TenSloTTe

de organisatie als een aantrekkelijke werk-

Het daadwerkelijk verbinden van de strategie van

gever presenteert?

het facilitair bedrijf met de doelstellingen en ambities van de moederorganisatie klinkt op zich logisch.

voorbeeld

In de praktijk vindt dit nog maar beperkt plaats. Om

Een voorbeeld van een KSF is duurzame

dit te realiseren is het noodzakelijk om gespreks-

bedrijfsvoering als afgeleide van alge-

partner op strategisch niveau te zijn. Of kan deze

mene ambities en doelstellingen van de

benadering hierbij helpen?

moederorganisatie. Voor het vaststellen van concrete ambities en het monitoren daarvan kan vervolgens gebruik worden gemaakt van KPI’s. Denk bijvoorbeeld aan SMART-doelstellingen op het gebied van energieverbruik of -reductie, afval en social return. Doelstellingen die natuurlijk passen bij de organisatie en logisch verbonden zijn met de algemene bedrijfsstrategie. Door goed te meten en scores inzichtelijk te maken kun je afleiden in welke mate resultaten worden behaald. Dit vormt vervolgens weer input voor het op- en bijstellen van de strategie.

Vervolgens is het belangrijk om je er bewust van te zijn dat niet aan elk onderdeel van de facilitaire dienstverlening evenveel belang wordt toegedicht. Dit verschil moet ook terugkomen bij het vaststellen van KSF en KPI’s. Dus niet voor elk onderdeel wordt een zelfde aantal of type KSF en KPI’s

drs. John dommerholt, directeur bij Hospitality consultants (www.hospitali-

toegekend.

tyconsultants.nl).

Wanneer maakt u gebruik van interim professionals?

VFM

We facilitate

www.VFM.nl

21

THEMA: INkOOp / OuTsOurCING

Best Value Procurement:

niet alleen maar ‘anders inkopen’ Steeds vaker wordt Best Value Procurement (BVP) toegepast bij het aanbesteden van facilitaire diensten. De opdrachtgever heeft meestal hoge verwachtingen, maar is de opdrachtnemer ook in staat aan deze verwachtingen te voldoen?

door BrIGITTE dE HAAN-kETElAArs EN MANdy vAN dEN BrOEk

Steeds vaker wordt Best Value Procurement (BVP), ook wel prestatie-inkoop, toegepast bij het aanbesteden van facilitaire diensten. Reden hiervoor is dat bewustwording ontstaat bij opdrachtgevers over de effecten van het gunnen op waarde, in plaats van een traditionele, vaak prijsgedreven aanbesteding. Een positieve ontwikkeling die facilitair dienstverleners de ruimte geeft hun expertise ten toon te spreiden en in te zetten.

De verwachtingen van een aanbesteding met BVP als voorwaarde zijn dan ook hoog bij de inkopende partij. Is de opdrachtnemer in staat de

Roy Penders, coördinator facilitair servicebureau

ambities van de opdrachtgever waar te maken?

bij IFV, in gesprek met vakschoonmaker Lex Mathias van Hago Next.

AAnbesteding door iFV Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) contracteerde

de thema’s flexibiliteit, vakmanschap en duurzaam-

eind 2013 Hago Next na een BVP-aanbesteding.

heid. Opdrachtgever en opdrachtnemer bevinden

Het schoonmaakbedrijf werd gekozen op met name

zich nu in de uitvoeringsfase, waar deze thema’s leidend zijn.

De principes van BVP spelen nog steeds een

WAt is best VAlue Procurement?

rol. Daarmee wordt nog maar eens duidelijk gesteld dat BVP geen inkooptrucje of aanbe-

Best Value Procurement (prestatie-inkoop) is een innovatieve manier van

stedingsmethode is. Het is een nieuwe manier

aanbesteden, waarbij leveranciers de kans krijgen te laten zien wat ze echt

van samenwerken tussen opdrachtgevers en

kunnen. Opdrachtgevers dagen hen uit verantwoordelijkheid te nemen en

opdrachtnemers en blijft de gehele contractuit-

overall een betere samenwerking in de keten (en daarmee lagere kosten) te

voering belangrijk. Een totale verandering van

creëren. BVP gaat uit van resultaatverantwoordelijkheid voor de aanbieder en

mindset is nodig om de samenwerking succesvol

partnership, gebaseerd op wederzijds vertrouwen.

te maken.

22 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

Roy Penders, coördinator facilitair servicebureau bij het IFV: "Het verschil met de traditi-

kAnsen en VAlkuilen VAn bVP

onele werkwijze zit hem met name in het feit dat er geen vast omlijnd werkprogramma is.

> Niet de aanpak, maar het gewenste einddoel wordt beschreven

Schoonmakers werken volgens het principe

> voor het slagen van Bvp is de rol van een neutrale procesbegeleider

kijken, denken, doen. Daarmee worden ze uitgedaagd om proactiever te zijn in hun werk.

De winst zit hem in de bewustwording over het

van groot belang (zorgt voor objectiviteit) > Bvp vraagt om een andere houding en ander gedrag van zowel opdrachtgever als opdrachtnemer (mindset verandert)

belang van schoonmaak, en dat medewerkers

> Zorg voor transparantie over het budget

zich gezien en gehoord voelen."

> Maximaliseer informatie-uitwisseling, minimaliseer bureaucratie > Zorg voor open vraagstelling om de beperkingen te minimaliseren en

bescheiden rol oPdrAchtgeVer In een op BVP gebaseerde samenwerking wordt van de opdrachtgever een bescheidener rol

de innovaties maximaal de ruimte te bieden > de leverancier verplaatst zich in klant en eindgebruiker, en focust op het doel waar aan bijgedragen kan worden als opdrachtnemer

verlangd. Dat vraagt afscheid nemen van oud gedrag. Verbeteringen en innovaties ontstaan niet als je de regels en controles blijft opstellen voor de opdrachtnemer. Opdrachtgevers moe-

duurzAAm sAmenWerken

ten wegblijven van continu controleren, maar

IFV koos bewust voor een openbare procedure

wel in control blijven. Ook daarvoor heeft BVP

bij het ingaan van de aanbesteding. Zo kreeg de

tools beschikbaar. Van de leverancier wordt

markt meer gelegenheid deel te nemen, konden

verwacht dat hij tijdens de uitvoeringsperiode

ze kleinere ondernemingen kansen bieden en een

van het contract wekelijks rapporteert aan de

zo groot mogelijke marktwerking creëren.

opdrachtgever, de weekly’s.

Na een zorgvuldige selectie bleven drie partijen over die hun voorstel mochten presenteren. Uit-

Weekly

eindelijk rolde Hago Next uit de bus als de dienst-

Het doel van de weekly’s is het identificeren

verlener die het beste voldeed aan de wensen en

van mogelijke risico’s die tot afwijking kunnen

eisen. Door open communicatie en vertrouwen in

leiden en die dan te managen. De leverancier

elkaar hebben opdrachtnemer en opdrachtgever

is verantwoordelijk voor het bijhouden en pro-

elkaar gevonden in het partnership.

actief aanleveren van deze rapportage aan de opdrachtgever.

De belangrijkste onderdelen van de weekly-rapportage zijn meldingen van ongewenste gebeurtenissen (risico’s), beheersmaatregelen, impact en de tevredenheidsscore van de opdrachtgever.

Van de opdrachtnemer (de expert) mag je ook verwachten dat hij risico’s tijdig kan duiden en de beheersmaatregelen weet aan te dragen.

Penders benadrukt het belang van de weekly: "Het is een belangrijke succesfactor in de samenwerking. Het werkt prettig voor beide partijen en het geeft structuur."

Bram Braakhuis, praktijkcoach Hago Next, is

Brigitte de Haan (linker foto) is consultant/interim FM’er bij porthos Facility

het met hem eens: "Wekelijks bespreken Roy en

Management. Ze is betrokken bij de aanbesteding schoonmaak van het IFv.

ik de rapportages en handelen we de punten af.

Mandy van den Broek is marketing- en communicatiemedewerker bij Hago

Het is duidelijk; we doen het echt samen."

Nederland.

23

THEMA: INkOOp / OuTSOuRCING

Goed huwelijk of vechtrelatie?

Langetermijnsucces in sourcing In een sourcingsproces kunnen spanningen ontstaan tussen direct betrokkenen omdat ze verschillende belangen hebben.

Spanningen die het langetermijnresultaat van de samenwerking negatief kunnen beïnvloeden. Hoe is dat te voorkomen? Hoe kunnen alle betrokkenen succesvol worden?

door Ruud SCHNEIjdENbERG EN MARIT VERHAAGEN-VAN dER TOGT

Een sourcingstraject kent een groot aan-

grote verkoopvolumes op korte termijn,

tal stakeholders aan in- en verkopende

terwijl de aanbiedende organisatie wel-

kant. Deze hebben vaak een verschillend

licht een langetermijnrelatie nastreeft.

belang.

Waar belangen niet op één lijn liggen

Neem iemand die een dienst wil inkopen

en individuele drijfveren contraproduc-

op een bepaald niveau als gevolg van

tief zijn, kan nooit een succes op lange

wetgeving of ambitie, terwijl dat niveau

termijn gehaald worden.

misschien niet behaald kan worden vanwege een besparingsopdracht. Of neem

Het is noodzakelijk dat alle betrokke-

een inkoper die zo goedkoop mogelijk

nen het belang inzien van het realiseren

wil inkopen om een persoonlijke target

van hetzelfde doel en dat zij de drijf-

(en bijbehorende beloning?) te behalen,

veren uitspreken die ze hebben om tot

terwijl hierdoor de gewenste kwaliteit

dat doel te komen. Zolang we elkaars

onder druk komt te staan.

belangen en drijfveren niet kennen en

Aan de kant van de aanbiedende partij

begrijpen, kunnen (en willen) we er ook

zien we hetzelfde mechanisme ontstaan.

niet aan werken om deze op één lijn te

De accountmanager heeft voordeel bij

krijgen.

24 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

Leer eLkaar kennen Een goede, langdurige samenwerking kan ontstaan als de partijen elkaar vertrouwen. Vertrouwen is het resultaat

> Organisatiestrategie en afdelings-

door om te zien waar voordelen te behalen zijn. De methodiek van Lean /

strategieën > Organisatiecultuur, subculturen en mechanismen, persoonlijke drijfveren

Six Sigma kan hierbij helpen. Bespreek daarna gezamenlijk welke competen-

van een bepaalde voorspelbaarheid in

> Individuele kennis en kunde

ties nodig zijn om alle rollen te kunnen

handelen en begrip voor de wederzijdse

> Omgevingsfactoren zoals economie,

vervullen in de afzonderlijke fases van

belangen en drijfveren. De kans dat

wet- en regelgeving, marktsituatie.

vertrouwen ontstaat wordt groter door

het sourcingstraject en de samenwerking die daaruit moet voortkomen.

de volgende kenmerken van alle betrok-

De organisatiestrategie en daaruit

Beschrijf hierbij ook de taken, be-

kenen met elkaar te delen:

afgeleide afdelingsstrategieën zijn, net

voegdheden en verantwoordelijkheden

als kennis en kunde van individuen,

per individu per fase of situatie.

eenvoudig op te vragen.

De organisatiecultuur, subculturen,

Juiste motivatie

mechanismen en persoonlijke drijfve-

Als je weet welke individuen het beste

ren zijn vaak niet direct voorhanden.

passen in de gezochte samenwerking,

Er zijn diverse methodieken om dit te

moeten deze de juiste motivatie krijgen

achterhalen. Bijvoorbeeld die van Geert

om het gezamenlijke doel te bereiken.

Hofstede (1), waarin op basis van een

Hierbij geldt dat mensen:

online enquête en enkele gesprekken hier snel een helder beeld van verkre-

> gemotiveerd worden op basis van individuele drijfveren

gen kan worden.

> geen contraproductieve stimulans Ook voor het ontdekken van

mogen krijgen

de persoonlijke drijfveren zijn er verschillende methodieken beschikbaar zo-

Contraproductieve stimulansen, zoals traditionele beloningsstructuren, moeten altijd voorkomen worden. Dit

als Insights

betekent niet dat men niet persoonlijke

of Manage-

beloond mag worden, maar wel dat die

ment Drives; allemaal relatief eenvoudig

beloning gebaseerd wordt op toegevoegde waarde voor de samenwerking en het effect op lange termijn.

toepasbaar. Creëer een situatie waarin alle betrokkenen ook de uitkomsten met elkaar willen delen. Dit is

specificaties en voorwaarden Bespreek welke specificaties van dien-

eenvoudig te doen door jezelf als eerste

sten en middelen het beste beantwoor-

kwetsbaar op te stellen en vervolgens

den aan de vraag van de eindgebruiker.

anderen uit te nodigen hetzelfde te doen.

Benoem hierbij ook de voorwaarden waaronder deze geleverd kunnen

Juiste mensen

worden.

De facilitaire afdeling is niet vaak de eindafnemer van de in te kopen mid-

Leg alle afspraken, uitgangspunten, ta-

delen of diensten. Net zo min is de

ken, verantwoordelijkheden, bevoegd-

leverancier altijd de producent van een

heden en werkwijzen vast. Niet alleen

middel of dienst.

om elkaar er op aan te kunnen spreken,

Neem gezamenlijk de gehele keten

maar om zeker te zijn van eenduidige

>>

25

THEMA: INkOOp / OuTSOuRCING

interpretatie. Uiteraard zijn juridische

zijdse begrip dat aan het begin van de

documenten vereist, maar deze zijn niet

relatie geldt, resulteert in een gelijkheid

leidend in de samenwerking.

gedurende de gehele relatie.

Relatiebeheer is een continuproces. Be-

reLatie GeZond Houden

spreek gezamenlijk hoe alle betrokkenen

Het leveren van diensten en middelen

zich zullen inzetten om de relatie gezond

doen de betrokkenen nu in gezamen-

te houden.

lijkheid. De verschillende taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden

tot sLot

zijn in een goede relatie tot elkaar ge-

Heeft uw samenwerking met leveran-

bracht. Samen kunnen de betrokkenen

ciers kenmerken van een goed huwelijk

Ruud Schneijdenberg en Marit Ver-

succesvol zijn. Het succes kan verstoord

of voelt u zich eerder tot elkaar ver-

haagen-van der Togt zijn werkzaam bij

worden door scheve machtsverhoudin-

oordeeld? Nieuwe sourcingstrajecten

procore als consultant (zie de website

gen en wederzijds onbegrip.

bieden kansen om het anders aan te

www.procore.nl)

pakken.

Hoewel de verhoudingen, de verplich-

Maar ook in bestaande relaties kan

(1) “Allemaal andersdenkenden: omgaan

tingen, de verantwoordelijkheden

gewerkt worden aan het verbeteren van

met cultuurverschillen”. 2e druk met

en bevoegdheden heel duidelijk zijn

het wederzijds begrip en vertrouwen.

Geert Jan Hofstede, Contact 2005 (verta-

vastgelegd in de samenwerkingsover-

Als je elkaar maar wilt en kunt begrij-

ling van de bestseller “Cultures and orga-

eenkomst, kan men er niet vanuit gaan

pen.

nizations: software of the mind”. 3e druk met Michael Minkov als derde auteur)

dat de machtsverhouding en het weder-

pROduCTEN EN dIENSTEN

Facilitaire diensten

bedrijfscatering

Sanitaire dienstverlening

BESPAREN OP SANITAIRE HYGIËNE?

WWW.DOLMANS.COM SCHOON MAAKT BLIJ t 088 - 365 62 00 f fo@dolman s.com e info@dolman CWS Nederland B.V. | De Beverspijken 16, 5221 ED ‘s-Hertogenbosch | T 073 6 338 338 | E: info.nl@cws.com

www.serving-nature.nl

Adv.Naamvermelding_43x52cm_2.indd 1 16-06-11 14:05 Advertentie.facto_SM.v5.indd 1

OOK ADVERTEREN IN DEZE RUBRIEK? BEL VAKMEDIANET - MICHEL LASES

06 528 672 56

OF STUUR EEN E-MAIL: MICHELLASES@VAKMEDIANET.NL

26 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

Sanitaire dienstverlening

08-02-12 15:12

column

betrokkenheid essentieel voor succes hnW

henny van egmond sinds 2005 actief op het gebied van het nieuwe werken. is partner van yolk (www.yolk.nu)

In veel projecten rond het nieuwe werken gaat het uiteindelijk fout.

Resultaten worden niet behaald, productiviteit stijgt niet, de dienstverlening gaat soms achteruit en van de samenhang in de organisaties is vaak weinig meer over. De betrokkenheid van de medewerkers is meestal een probleem.

Krijgen niet-betrokken medewerkers in één keer alle vrijheid om hun werk in te richten zoals zij willen, dan is de kans groot dat het fout gaat. Gelukkig kan een organisatie veel doen om de betrokkenheid te vergroten.

Het Amerikaanse onderzoeksbureau Gallup doet al sinds het eind jaren '90 onderzoek naar engagement. Inmiddels hebben meer dan 25 miljoen medewerkers in 195 landen het onderzoek ingevuld. Wereldwijd ligt de betrokkenheid gemiddeld op 24 procent: drie van de vier (!) medewerkers zijn niet betrokken bij de organisatie; een enorm risico. Het creëren van betrokkenheid gebeurt door vier stappen te doorlopen. Je kunt pas verder met de tweede stap als je de eerste hebt ingevuld.

De eerste stap betreft twee thema’s en is eigenlijk heel basaal. Het gaat erom dat een medewerker weet wat van hem wordt verwacht op werk en of hij de juiste materialen en uitrusting krijgt om de werkzaamheden goed te verrichten. In mijn overtuiging gaat het hier al fout in de meeste organisaties: er zijn vaak geen heldere verwachtingen of resultaten afgesproken. En faciliteiten als IcT worden vooral als kostenpost gezien. Flexplekken worden ingevoerd met als belangrijkste doel te besparen op huisvestingskosten. levert de eerste stap geen probleem op, dan gaat het vaak fout bij de volgende.

Daar gaat het om de vraag of een medewerker zijn talenten kan gebruiken, daarvoor waardering krijgt (ook en vooral van zijn leidinggevende) en in zijn ontwikkeling wordt gestimuleerd. In veel nederlandse organisaties zijn we niet gewend om complimentjes uit te delen. We doen toch gewoon ons werk.

drie van de vier (!) medeWerkers zijn niet betrokken bij de organisatie

In de derde stap gaat het over de vraag of je echt erbij hoort, er naar je geluisterd wordt, je verbonden bent met de missie van de organisatie en er werkelijk op kwalitatief goed werk wordt gestuurd. De laatste stap ten slotte gaat over de vraag of mensen zich echt kunnen ontwikkelen, groeien als mens en in hun werk.

Wat organisaties onvoldoende beseffen is dat niet-betrokken medewerkers direct leiden tot een slechtere dienstverlening en lagere productiviteit. Zo kan de bezuiniging op IcT of koffie nog wel eens onverwacht negatieve effecten hebben.

27

ONDERZOEK

DE WINST VAN ZICHTBAAR EN HERKENBAAR FB Zesde onderzoek naar Facility Beleving Een facilitair bedrijf moet niet alleen focussen op het verbeteren van de kwaliteit van dienstverlening. Uit onderzoek blijkt dat werken aan de zichtbaarheid en bekendheid van het facilitair bedrijf van invloed is op de klanttevredenheid. Dat geldt ook voor het enthousiasme van interne klanten.

Dit blijkt uit het zesde onderzoek naar Facility Beleving in Nederland, uitgevoerd door Integron uit Rotterdam.

kers over het facilitair bedrijf niet best is gesteld: slechts 5 procent van de eindgebruikers is enthousiast (in 2013 was dat 6 procent). En bovendien: meer dan de helft van de eindgebruikers spreekt niet of nauwelijks zijn waardering uit over de facilitaire dienstverlening.

KOSTENBESPARING Maar liefst 68 procent van de onderzochte facility managers geeft aan dat zij

ZICHTBAARHEID

in 2013 op de facilitaire kosten hebben

Waardering krijg je niet alleen door

moeten besparen. Deze kostenbesparin-

te werken aan betere dienstverlening.

gen zijn niet zonder gevolgen gebleven:

Waardering krijg je in eerste instantie

70 procent van de eindgebruikers is

door de facilitaire dienstverlening meer

van mening dat dit de kwaliteit van de

zichtbaar en bekend te maken.

facilitaire dienstverlening negatief heeft

Dat dat hard nodig is, blijkt uit de

Het Facility Belevingsonderzoek 2014,

be誰nvloed.

onderzoekscijfers: 50 procent van de

in de eerste maanden van dit jaar voor

De gemiddelde tevredenheid over de

eindgebruikers vindt het facilitair bedrijf

de zesde keer uitgevoerd door onder-

facilitaire dienstverlening onderstreept

niet zichtbaar en 45 procent is niet

zoeks- en adviesbureau Integron, brengt

deze trend: deze is gedaald van 7,4

bekend met de facilitaire producten en

actuele inzichten en trends in kaart

(2013) naar 7,2 (2014). Tegelijk geeft

dienstverlening.

rondom facilitaire klantbeleving. Het

22 procent van de gebruikers aan dat

onderzoek naar de waardering van de

de arbeidsproductiviteit verbeterd kan

Het onderzoek legt een helder verband

facilitaire dienstverlening is uitgevoerd

worden door een betere facilitaire onder-

tussen de zichtbaarheid van het facilitair

onder 4400 eindgebruikers. Daarnaast

steuning.

bedrijf en de tevredenheid: eindgebrui-

DOOR STEPHAN VAN GELDER*

is onderzoek gedaan onder 150 facility

kers geven een 8,2 als de dienstverlening

professionals, werkzaam in organisaties

Het facilitair bedrijf heeft eigenlijk geen

duidelijk zichtbaar is en een 8,0 wanneer

met 250 of meer medewerkers.

andere keuze dan om te zorgen voor

de producten en diensten bekend zijn.

een werkomgeving waar eindgebruikers

Als de facilitaire afdeling echter niet

ENTHOUSIASME

goed en prettig kunnen (samen)werken

zichtbaar en de dienstverlening niet be-

Het onderzoek maakt duidelijk dat het

en waar gasten aangenaam kunnen

kend is, leidt dit tot een lagere tevreden-

met het enthousiasme van eindgebrui-

verblijven.

heid, soms tot wel 2 punten lager.

28 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

UITBESTEDING Het facilitair bedrijf levert een enorm scala aan producten en diensten: van

Tevredenheid

Verschil met

Verschil met

bijvoorbeeld vendingautomaten en ca-

eindgebruikers

FMâ&#x20AC;&#x2122;ers

uitbesteed

tering tot dienstverlening op het gebied van schoonmaak en beveiliging. Het is

Beveiliging

7,3

0,6

0,1

dan ook begrijpelijk dat facility mana-

Receptie

7,9

0,1

-0,3

Schoonmaak

6,6

0,0

-0,4

Afvalbeheer

7,1

0,3

0,0

Facilitaire Servicedesk

7,1

0,2

-0,1

Catering

7,5

-0,3

-0,3

Automaten

7,1

-0,4

-0,3

MFPâ&#x20AC;&#x2122;s

7,2

0,2

-0,2

gers niet altijd de waardering van eindgebruikers over de dienstverlening juist weten in te schatten. Maar daar zit een nadeel aan: als verwachtingen van eindgebruikers niet goed wor-

Gemeten tevredenheid op enkele onderdelen van facilitaire dienstverlening.

den ingeschat en als de mate van waardering

de eerste stappen naar meer waardering

SLOT

bij eindgebruikers. Ook het begrijpen

Bij een aantrekkende economie is het

wordt, is het las-

van de eindgebruiker is belangrijk: waar

van groot belang kostenbesparingen in

tig om te vol-

hecht deze waarde aan, hoe is zijn waar-

het Facilitair Bedrijf om te buigen naar

doen aan de

dering en welke zaken moeten vanuit

kwaliteitsverbeteringen, zodat de focus

wensen van de

het perspectief van de eindgebruiker het

meer komt te liggen op het leveren van

eerst aangepakt worden?

toegevoegde waarde aan het primair

onder- of overschat

eindgebruiker.

proces, inclusief een hogere productiviHet onderzoek toont verder aan dat

Uit het onderzoek blijken de grootste

de waardering van uitbestede diensten

inhoudelijke uitdagingen te liggen op de

meestal hoger is dan wanneer de dien-

volgende terreinen:

sten in eigen beheer worden uitgevoerd; dit geldt alleen niet voor beveiliging.

teit van medewerkers.

Meer informatie?

Kijk op www.integron.nl

> de kwaliteit van schoonmaak > de werkplek (meubilair, verlichting,

Uit het onderzoek blijkt dat facility managers de waardering goed inschatten voor schoonmaak. Voor de andere uitbestede diensten is dit niet zo. De dienstverlening rondom beveiliging scoren facility managers 0,6 hoger dan eindgebruikers en als het gaat om ven-

kwaliteit van de ondersteunende middelen, klimaatbeheersing); > de storingsproblematiek van multifunctionals > de bereikbaarheid en paraatheid van de beveiliging > het nakomen van afspraken door

dingautomaten scoren zij 0,4 lager dan

de medewerkers van de facilitaire

eindgebruikers. Goed op de hoogte zijn

afdeling

van de waardering bij eindgebruikers is belangrijk om te werken aan en te inves-

Investeringen in bovenstaande punten

teren in de juiste zaken.

kunnen er voor zorgen dat eindgebruikers en dus de medewerkers beter en

CONCREET VERBETEREN

productiever kunnen functioneren, in

Het werken aan de zichtbaarheid en

een gezondere werkomgeving met een

bekendheid van het Facilitair Bedrijf, de

betere werksfeer waar gasten ook fijner

Stephan van Gelder is managing director

dienstverlening en de medewerkers zijn

kunnen verblijven.

van Integron in Rotterdam.

>>

29

REGIE

Sourcing en innovatieve regie:

realiteit of utopie?

Het Management Supplier-model is een eigentijds, hybride model dat door de scheiding van besturing en aansturing een goed klimaat creëert voor innovaties.

Wat houdt het model in en hoe werkt het? door EGbERT vAN dER sTEEGE

Facility Management manifesteert zich de laatste jaren

Kinderen van hun tijd

als een echt managementdiscipline. Het is duidelijk dat

Het blijven zoeken naar optimalisaties of kostenbespa-

FM een significante bijdrage levert aan de realisatie van

ringen heeft de laatste jaren geleid tot nieuwe innova-

de strategische organisatiedoelen. Populaire thema’s

tieve dienstverleningsconcepten en samenwerkings-

hierbij zijn focus op de kernactiviteiten, het creëren

vormen. Het moment waarop ze zijn ontwikkeld dan

van stakeholdervalue, de optimalisatie van rendement

wel aangegaan, maken het kinderen van hun tijd. Dit is

en flexibiliteit in kosten. Steeds meer facilitaire bedrij-

zowel van toepassing op zelf doen als op de meest ver-

ven heroriënteren zich daarom op hun toegevoegde

gaande vorm van uitbesteding DBFMO. Soms lijkt het

waarde door de strategische sourcingsvraag te stellen.

er op dat deze dienstverleningsconcepten en samenwer-

In toenemende mate wordt besloten tot een beperkte of

kingsvormen op termijn eerder belemmeringen opwer-

verdergaande vorm van uitbesteding. De uitdaging voor

pen dan dat zij zich ontwikkelen tot de succesformule

facilitaire beleidsmakers is om de facilitaire processen

die het primaire proces optimaal ondersteunt.

vervolgens flexibel en duurzaam te organiseren. Waarbij het thema innovatie en optimalisatie vaak als sleutel tot

Beoogde resultaten, zowel kwalitatief als financieel,

succes wordt benoemd.

blijven vaak achterwege door: > het vasthouden aan het zelf doen

Strategic Sourcing

> contractuele samenwerking

Voor het beantwoorden van de strategische sourcings-

> een niet doorwrocht programma van eisen

vraag is strategic sourcing bij uitstek geschikt. Hier-

> onduidelijke contractafspraken

onder verstaan we het ontwikkelen van de facilitaire

> het ontbreken van chemie om tot een goede

sourcingsstrategie op basis van de strategische doel-

invulling van het beoogde partnership tekomen

stellingen van de eigen organisatie of onderneming. In

30 |

tijden dat Business Proces Redesign en Overhead Value

De belangrijkste oorzaken van niet-optimale samenwer-

Analyses veel managementaandacht hebben, wordt

king zijn vaak veranderende organisatie- of marktom-

van de facility manager inzicht in de bedrijfsprocessen,

standigheden waarbinnen blijvend gepresteerd moet

creatieve oplossingsgerichtheid en efficiënte waardecre-

worden. Door te streng vasthouden aan het ‘Zelf Doen’

atie verwacht. Om aan deze verwachting te voldoen is

of door de gebondenheid aan langlopende contractvor-

een goed ontwikkelde sourcingsstrategie noodzakelijk

men kan niet, onvoldoende of tegen een te hoge financi-

en permanente aandacht voor de optimalisatie van de

ele of kwalitatieve ‘prijs’, ingespeeld worden op organi-

facilitaire procesbesturing en -inrichting onontbeerlijk.

satorische veranderingen. Maar het kan ook anders.

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

Sourcing: KweStie van chemie Waarom zou alleen zelf doen of een vergaande vorm van outsourcing succesvol zijn? Het is de chemie tussen mensen en organisaties die het succes bepaalt van een vruchtbare samenwerking. Binnen het zelf doen behoren de chemie en de samenwerking binnen het team tot de belangrijkste en meest bepalende succesfactoren.

Ook binnen outsourcing moet sprake zijn van chemie tussen partijen. Ieder in zijn eigen rol en met zijn eigen verantwoordelijkheid, maar gebaseerd op emotionele verbondenheid. Verbondenheid door overeenstemmende kernwaarden en elkaar respecterende why’s en de drive om binnen diverse outsourcingsvormen samen succesvol te willen zijn, zijn randvoorwaardelijke onderdelen. Uiteraard blijven contracten noodzakelijk, maar tevens blijkt dat bijvoorbeeld een professioneel ingericht Best Value (Procurement)-proces de ruimte biedt om inhoudelijke passie, zakelijke emotie en persoonlijke creativiteit in te brengen in een soms wel erg financieel gedreven samenwerkingsvorm.

De economische en maatschappelijke ontwikkelingen hebben hun effect op de facilitaire organisaties. De noodzaak tot samenwerking is onbetwist; maar dan wel een gepassioneerde op kernwaarden gebaseerde samenwerking met een efficiënte en effectieve inhoudelijke kwaliteit en een transparante financiële structuur. vormen van uitbeSteden De sourcingstrategie, gebaseerd op het bij voorkeur uitbesteden van de operationele of uitvoerende facilitaire taken, is inmiddels geaccepteerd en wordt breed toegepast. Zowel op basis van enkelvoudige samenwer-

blijkt dat veel organisaties er om verschillende redenen

kingsvormen, via single services tot en met multiservice-

de voorkeur aan geven de uitvoering van de facilitaire

contractering.

operatie uit te besteden. Om vervolgens vermenging te

Toch zijn het met name de multinationals, het groot-

voorkomen, kunnen de taken in het tactische domein

bedrijf en toch ook overheidsorganen die veelal, vanuit

(de aansturing) worden belegd bij een derde partij.

besparingspotentieel, hebben gekozen voor de meest vergaande vormen van samenwerking, waarbij de

innovatieve regieorganiSatie

operationele (uitvoerende), tactische (aansturende) en

Deze derde partij moet, op basis van de eigen verant-

gedeeltelijk strategische (besturende) taken worden

woordelijkheden binnen het tactische domein, in staat

uitbesteed.

zijn de strategische visie om te zetten in een goede en

De huidige samenwerkingsvormen kennen een vast

uitgewerkte facilitaire exploitatie. Het is juist de rol van

stramien en veelal een vermenging van taken binnen

deze partij om innovaties te realiseren en een optimale

de managementpiramide. Uiteindelijk kent de op-

samenwerking te creëren met de opdrachtgever en de

drachtgever zijn eigen organisatie het best en is deze,

uitvoerende dienstverleners.

als geen ander, in staat de ondernemingsstrategie te

Het is uiteindelijk de chemie, tussen zowel personen als

vertalen naar de facilitaire besturing. In de praktijk

organisaties, die de succesfactor vormt voor een suc-

>>

31

REGIE

cesvol partnership. Deze vorm van regievoering

Het is juist vanwege deze zaken van belang dat

is vormgegeven in het zogeheten Management

een daadwerkelijke chemie en gelijkwaardigheid

Supplier-model (zie de figuur hieronder).

bestaat tussen de Management Supplier en de opdrachtgever. Om de Management Supplier in

management Supplier-model

staat te stellen de activiteiten goed uit te voe-

De activiteiten binnen het Management Sup-

ren is een onbetwiste onafhankelijkheid van de

plier-model, richten zich op het overnemen

opdrachtgever en de uitvoerende dienstverleners

en/of ontzorgen van de opdrachtgever op het

een absolute voorwaarde.

aansturende (tactische) niveau. Hierbij blijft de opdrachtgever enerzijds verantwoordelijk

innovatieve regieorganiSatie

voor de facilitaire beleidsvorming (vereist voor

Het Management Supplier-model zet alle deel-

de strategische slagkracht) en het afstemmen

nemers in het facilitaire proces in hun kracht. De opdrachtgever is aanspreekbaar voor de strategie en besturing, de Management Supplier op de aansturing en de tactische vertaling van de strategie en de uitvoerende dienstverlener op de kwaliteit van de operatie.

Kortom, het is een eigentijds, hybride model dat door de scheiding van besturing en aansturing een goede klimaat creëert voor innovaties.

Dit nieuwe sourcingscenario heeft een aantal elementen in zich, dat direct invloed heeft op de belangrijkste facilitaire performance factoren: klanttevredenheid en leveranciersperformance.

Het Management Supplier-model is gebaseerd op eigen verantwoordelijkheden binnen het managementniveau en creëert daardoor meer gelijk-

hiervan met de klantorganisatie en anderzijds

waardigheid. Daarbij heeft het alle ingrediënten

voor het contracteren van uitvoerende (in- en

in zich om samenwerking te optimaliseren en

externe) dienstverleners.

innovaties te realiseren in een goed performend

Het is de uitdaging én de verantwoordelijkheid

partnership, dat in staat is de beoogde financiële

van de Management Supplier om het door de

en kwalitatieve resultaten te behalen. Daarmee

opdrachtgever geformuleerde beleid om te zetten

vormgevend aan een innovatieve regieorganisatie

in een tactische strategie.

en facilities in optima forma!

De Management Supplier stuurt de uitvoerende dienstverleners aan en beoordeelt deze op basis van de door de opdrachtgever afgesloten contracten. De kern van de taken van de Management

Egbert van der Steege

Supplier richt zich op de operationele contacten

MSc, managing director

met de klant van de facilitaire organisatie ener-

bij Manage (onderdeel

zijds en de gecontracteerde facilitaire dienstver-

van ArrangeGroup).

lener anderzijds. Taken waarbij performancebepalende factoren als klanttevredenheid en effectief en efficiënt leveranciersmanagement een belangrijke rol spelen.

32 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

over inkoop

wij zijn

onze leveranciers

H

De externe kosten van aeXbedrijven zijn in drie jaar met 2,2 procent gestegen tot 76 procent van de totale inkomsten. in diezelfde periode daalde de verhouding tussen personeelskosten en inkomsten met 3,5 procent, tot minder dan 10 procent. De omzet van deze aeX-bedrijven is in die drie jaar sterk gegroeid. De groei werd dus bereikt met leveranciers, niet met medewerkers. door maarten erasmus

et wordt voor een bedrijfsleiding

de scHeiding

mensen in een bedrijf rondlopen. Het betekent

moeilijk vol te houden dat perso-

tussen leverancier en klant vervaagt

dat de mensen die er rondlopen vaker voor een

neel de belangrijkste asset is. Als dat zo is, waarom namen deze

bedrijven dan niet meer mensen aan? En waarom bleven de salariskosten per medewerker gelijk?

Sterker nog: als je de inflatie meeweegt gingen

leverancier werken.

VoorBode Wat met de facilitaire werkzaamheden is gebeurd, zal ook met andere bedrijfsprocessen

ze er in salaris zelfs op achteruit! Hoeveel belang

gebeuren. Steeds vaker zie ik ICTâ&#x20AC;&#x2122;ers, zzpâ&#x20AC;&#x2122;ers, in-

hecht je dan aan je eigen medewerkers?

terim-managers en consultants op een plek waar vroeger een vaste werknemer zat. De scheiding

Boze krachten

tussen leverancier en klant vervaagt; bedrijven

Je kunt concluderen dat hier boze krachten aan

worden netwerken. Deze beweging verklaart een

het werk zijn. Dat grote bedrijven hun vaste

probleem waar veel organisaties mee worstelen.

werknemers in de ban doen, omdat ze te duur / te

Het aansturen van leveranciers betekent in de

lastig zijn, omdat ze te veel rechten hebben. Maar

nieuwe wereld het aansturen van mensen. Het

je kunt het ook zien als een natuurlijk proces,

is nogal eens onduidelijk wie dat moet doen. De

zonder sturing. Er komen immers steeds meer

inkoopafdeling voelt zich niet geroepen en ik ken

werkzaamheden, waarin leveranciers zich specia-

ook geen afdeling personeelszaken die leveran-

liseren. Of beter: er komen steeds meer bedrijven

ciers wil monitoren. Het is dus terecht dat de

die bepaalde taken beter of goedkoper kunnen.

aandacht voor contractmanagement de laatste

Meer werkzaamheden komen in aanmerking voor

tijd zo is toegenomen. Het is een probleem van

outsourcing of inkoop. Je kiest er dus niet voor

deze tijd.

om meer in te kopen, het gebeurt gewoon.

Pioniers Facilitaire wereld

De echte pioniers op dit gebied zijn de FM' ers.

De facilitaire wereld kent deze beweging maar

Zij hebben al jaren ervaring met het aansturen

al te goed. Er is geen andere sector waar vaker

van dienstenleveranciers. Als ik moet uitleggen

medewerkers worden vervangen of overgenomen door leveranciers. Dit is dan ook meteen

MAARTEN ERASMUS IS

wat contractmanagement is, neem ik graag de

MANAGING CONSULTANT

catering of beveiliging als voorbeeld. Dat is de

de kanttekening die je bij de ontwikkeling bij

BIJ EMERITOR

manier waarop we straks onze bedrijven aanstu-

de AEX-bedrijven moet plaatsen. Groei van het

(WWW.EMERITOR.COM)

ren, onder regie van een paar mensen, die met

inkoopaandeel wil niet zeggen dat er minder

wat geluk nog in loondienst zijn.

33

CONGREs

Leren innoveren Druk bezocht Facto Congres op 17 juni

Sander Allegro, Hotelschool Den Haag: ‘Maak je afdeling positief onmisbaar’.

Innoveer nu! Dat was het thema van het Facto Congres 2014, dat plaatsvond op dinsdag 17 juni in congrescentrum De Reehorst in Ede. De 245 deelnemers beleefden een interessante dag met lezingen, workshops en een geweldige afsluiting door cabaretier Joep van Deudekom.

door AlINE DE BRuIN EN GERARD DEssING Foto’s HERMAN sTövER

34 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

“Innoveren is noodzakelijk als meer

ten door goede service te bieden en door

van hetzelfde niet genoeg is.” Met deze

te zorgen voor een gastvrije omgeving.

woorden opende Wouter van der Burg,

Hij signaleerde wel een probleem: de

adviseur bij The Bridge business inno-

dienstverlening in de facilitaire wereld is

vators en tevens dagvoorzitter, het Facto

vaak sterk protocollair, terwijl gastvrij-

Congres in Ede.

heid om individuele vrijheid vraagt. “Fa-

In zijn lezing nam Van der Burg de

cility managers moeten zich hier bewust

aanwezigen mee in het verloop van een

van zijn en regels nooit belangrijker ma-

innovatietraject. Hij schetste verschil-

ken dan mensen. Wees geen politieagent,

lende manieren van innoveren, bijvoor-

maar maak je afdeling positief onmis-

Cabaretier Joep van Deudekom sloot

beeld door nieuwe markten te betreden

baar. Stuur niet alleen op kosten, maar

met een humoristische presentatie

en innovatieve technologieën slim in te

ook op opbrengsten. En heel belangrijk:

over ‘succes’ het congres af.

zetten. Als organisatie moet je kijken

doe altijd wat je belooft."

waar de kansen liggen en die kansen vervolgens vullen met concrete ideeën.

Na de plenaire lezingen was het tijd voor de workshops. Een greep uit het

trEnDs En innovatiE

programma.

“Trends kunnen vaak de juiste richting aangeven”, aldus Van der Burg. “Denk

EFFECt van niEuwE

bijvoorbeeld aan Big Data, online busi-

wErkvormEn

ness, transparantie, nieuwe technologie,

Wat levert Het Nieuwe Werken daad-

nieuwe markten. Vervolgens kijk je of

werkelijk op? Die vraag stond centraal

die trends en ideeën ook daadwerkelijk

in de workshop Het effect van nieuwe

aansluiten bij de belevingswereld van de

werkvormen van Harold Coenders,

klant. Want dat is erg belangrijk: zorg

directeur AOS Studley, en wereldkam-

dat innovaties aansluiten bij de behoef-

pioene judo Marhinde Verkerk.

ten van de klant.”

Coenders besprak kwalitatieve en kwan-

Lachen om Joep van Deudekom.

titatieve resultaten van nieuwe werkvorSuccesvol innoveren vereist volgens hem

men. “Uit onderzoek blijkt dat bedrijven

het loslaten van bestaande denkpatro-

die het goed doen op het gebied van Het

nen. “Verder moet je jezelf een schijn-

Nieuwe Werken, hoog scoren op het ge-

baar onhaalbaar doel stellen, gecalcu-

bied van branding en identiteit. Omdat

leerde risico’s durven nemen en willen

de medewerkers trots zijn op het bedrijf

Met 245 deelnemers was de plenaire zaal

experimenteren en daarvan snel leren.

waar ze werken, zijn ze gemotiveerd en

in ede nagenoeg vol.

Alleen op die manier kan je succesvol

willen ze ook graag naar kantoor komen;

innoveren.”

zelfs als het niet ‘verplicht’ is.”

Judoka Marhinde Verkerk (tevens ba-

gastvrijhEiD in Fm

chelor interieurarchitectuur) ging in op

Als tweede spreker betrad Sander Al-

de verschillen en overeenkomsten tussen

legro, Hotelschool Den Haag en eigenaar

topsport en het bedrijfsleven.

van Allegro Inn Ovations, het podium.

Hij hield een mooi betoog over gastvrij-

bElEving En sChoonmaak

heid.

In de workshop van VFM, NS Stati-

Volgens Allegro zijn producten en dien-

ons en ProRail stond de reiniging op

sten tegenwoordig onvoldoende onder-

NS-stations centraal en de vraag in

Arjan elst en egbert van der Steege

scheidend. Organisaties kunnen zich nog

hoeverre met schoonmaak de klantbe-

van Arange presenteerden het

wel onderscheiden van hun concurren-

leving is te beïnvloeden? NS Stations

Management Supplier-model.

>>

35

CONGREs

voor monitoring, om constante betrokkenheid te waarborgen. managEmEnt suppliEr-moDEl Namens Arrange gaven Arjan Elst en Egbert van der Steege een toelichting op een nieuwe dienstverlening, namelijk Links Frea Speckmann (KPn) en rechts

v.l.n.r. Marieke roorda-Guitink (nS

het ontzorgen dan wel overnemen van

Wilke Smeenk (Facilicom) over de

Stations), erik Diks (Prorail) en victor

facilitaire taken van de opdrachtgever op

outsourcing 'hard services' van 1400

van Hooijdonk (vFM) over klantbeleving

aansturend en tactisch niveau (zie pagina

technische panden van KPn.

en schoonmaak op stations.

30 en verder voor een nadere toelichting).

liet daar onderzoek naar doen. Het

uitbEstEDing harD

bedrijf maakte daarbij zelfs een station

sErviCEs kpn

twee weken niet schoon én poetste een

Frea Speckmann (KPN) en Wilke Smeenk

station bovenmatig goed. Wat bleek?

(Facilicom FS) bespraken de sinds 2013

Meer of minder schoonmaken heeft

bestaande samenwerking in het kader

relatief weinig effect op de klantbele-

van de outsourcing van de hard services

ving (natuurlijk wel op de technische

van 1400 technische panden van KPN.

kwaliteit). De grootste variatie is

De samenwerking heeft inmiddels enkele

0,4 naar boven en naar beneden ten

lessons learned opgeleverd: begrijp el-

Wouter van der Burg van The Bridge

opzichte van een nulmeting. Maar

kaars business en ‘beperkingen’, zorg voor

business innovators over innovatie

reizigers die een schoonmaker denken

echte transparantie in de samenwerking,

te hebben gezien, geven een halve punt

betrek iedereen bij de transitie en borg de

hoger aan klantbeleving. De conclusie

aanwezige specialistische kennis.

van NS Stations: niet alleen technische kwaliteit, maar ook schoonbeleving

anDErE workshops

moeten een rol spelen in de beoorde-

Andere workshops waren van FGB/EY

ling van schoonmaak. En dit betekent

(uitbesteden met hoge knip), CZ/Twyn-

dat schoonmakers zichtbaarder moeten

stra Gudde (facilitaire regie), Google

zijn en gastvrijheid in hun takenpakket

(Slimmer samenwerken), TenneT (Anders

moeten opnemen richting de reiziger.

samenwerken) en Ground3d (3D-printen).

Harold Coenders (AoS Studley) en

hospitality

wereldkampioene judo Marhinde verkerk

Het onderwerp hospitality kwam in

joEp van DEuDEkom

tijdens hun presentatie.

twee workshops aan bod. Monique van

Het laatste woord was aan cabaretier

den Heuvel (Hotelschool Den Haag)

Joep van Deudekom. Met een humoris-

en Fons van Hoek (Laurens) gingen in

tische quiz sloot hij het congres op een

op het traject dat beide organisaties

prachtige manier af.

doorlopen om gastvrijheid bij Laurens handen en voeten te geven.

Abraham van de Vuurst van MasterKey benadrukte in zijn workshop het belang van hospitality in organisaties. Daar-

FotovErslag

Abraham van de vuurst (MasterKey) in

voor zijn twee zaken van groot belang,

Voor een uitgebreid fotoverslag van het

zijn workshop over Hospitality.

gaf hij aan: investeer in mensen en zorg

congres: kijk op www.facto.nl

36 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

recht

maatrEgElEn VEilighEid tE laat gEnOmEn

Een werkneemster raakt gewond doordat een heftruck over haar voet rijdt. Er volgen twee boetes: één omdat het ongeval niet is gemeld en een tweede omdat de veiligheid niet op orde was.

door mr. ing. rob poort

I

n een bedrijfsmagazijn rijdt een reachtruck over de voet van een werkneemster.

Zij wordt opgenomen in het ziekenhuis.

Het ongeval wordt twee dagen later

gemeld bij de Inspectie SZW. Die legt twee boetes op: één van 1350 euro wegens overtreding van art. 9 lid Arbowet (niet melden ongeval) en één van 4050 euro wegens overtreding van art. 17c Arbobesluit (geen doeltreffende maatregelen voor

nIet melden ongeval aan InspectIe kan flInke

gen van de bedrijfsvoering om verdere ongevallen

fInancIële gevolgen hebben

niet nodig was geweest, wordt gepasseerd.

te voorkomen, geen reden zijn om de boete te matigen. Het gaat dan immers om maatregelen die al eerder genomen hadden moeten worden. De stelling van de werkgever dat ziekenhuisopname De Raad van State overweegt dat dit pas bij het hoger beroep naar voren is gebracht en niet onderbouwd is met toereikende gegevens. Wel

tegengaan verwonding door een mobiel arbeids-

slaagt het betoog van de werkgever dat er maar

middel). Bezwaar is vergeefs.

negen werknemers in dienst waren.

In beroep stelt de werkgever dat hij direct na het

De staatssecretaris heeft daarop, lopende de

ongeval, nog voor het bezoek van de inspectie,

hogerberoepsprocedure, de oorspronkelijk opge-

alle nodige maatregelen heeft genomen om her-

legde boetes gewijzigd in respectievelijk

haling te voorkomen. Die lagen geheel in lijn met

900 en 2400 euro. Die zijn gegrond op het aan-

de aanbevelingen van de inspectie. Dat brengt

tal werknemers en de nieuwe beleidsregel boe-

de rechtbank tot het oordeel, dat de werkgever

teoplegging die in dit geval gunstiger uitpakt.

heeft laten zien, dat hij oog had voor de veiligheid van de werknemers en snel de goede lessen heeft

De werkgever vindt de boetes onevenredig,

getrokken. Daarom wordt de hoogste boete gema-

zeker nu het geen ernstig ongeval betrof en het

tigd tot 3000 euro.

slachtoffer geen blijvend letsel heeft. Matiging of alleen een waarschuwing was voldoende. De

Beide partijen gaan in beroep. De staatssecretaris

raad gaat daar niet in mee en meent dat de opge-

acht matiging onterecht, omdat de noodzakelijke

legde (herziene) boetes gepast en evenredig zijn.

maatregelen pas ná het ongeval zijn getroffen.

De werkgever vindt de ziekenhuisopname geen

AAntekening

gevolg van een arbeidsongeval. Ook zou het boe-

De nieuwe Beleidsregel boeteoplegging arbeids-

tebedrag, gezien het aantal werknemers, te hoog

omstandighedenwetgeving is sinds vorig jaar van kracht. De boetebedragen zijn aanmerkelijk ver-

zijn.

RAAD vAn StAte, AfD.

OOrdeel rAAd vAn StAte De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State oordeelt dat het voorschrijven van het dragen van schoenen met stalen neuzen en wijzi-

BeStuuRSRecHtSpRAAk,

hoogd. Het is dan ook verstandig een ongeval met

24 DeceMBeR 2013,

dodelijke afloop, ziekenhuisopname of mogelijk

ecLI:nL:RvS:2013:2547

blijvend letsel zo snel mogelijk bij de Inspectie

ROB pOORt IS juRISt en veILIgHeIDSkunDIge (WWW.BuReAupOORt.nL)

SZW te melden. Wanneer dit wordt nagelaten, kan dat grote financiële gevolgen hebben.

37

contacten en contracten OOk in deze rubriek? Mail uw kOrte tekst + jpg-fOtO naar gerarddessing@vakMedianet.nl

Scholengroep Den Haag Zuid-West tekent code

Scholengroep Den Haag Zuid-West (SGD-

bij SGDHZW: “Door de code te onderte-

Hospitality Consultants

HZW) heeft de Code Verantwoordelijk

kenen geven we het signaal af dat wij ons

wint FaCility open 2014

Marktgedrag voor de schoonmaakbran-

hier serieus voor in blijven zetten.”

che ondertekend. De onderwijsinstelling

Op de foto v.l.n.r.: Arnoud Andeweg (hoofd

De zeilregatta Facility Open 2014 is

schaart zich hiermee bij de tientallen

Facilitaire Dienst SGDHZW), Serge de

gewonnen door het team van Hospi-

opdrachtgevers van CSU die zich al eerder

Brouwer (business unit directeur CSU)

tality Consultants. Het was de tiende

officieel committeerden aan de richtlijnen

en Amaro Guerreiro (districtsmanager

editie van de Facility Open. Twaalf

van die code. Arnoud Andeweg, hoofd FD

CSU). <

teams, actief in vastgoed, huisvesting en facility management, streden

DiverSey care opent nieuW lab in utrecHt

op het IJmeer om de wisselbeker.

George Maas, partner bij Hospitality Consultants, ontving uit handen van

Diversey Care heeft zijn geavanceerde

Bram Adema van Corporate Facility

Research & Development-laboratorium

Partners, de wisselbeker die Adema

in Utrecht geopend. Utrecht is nu

met zijn team het afgelopen jaar had

wereldwijd het belangrijkste innovatie-

gewonnen. Facilicom naam de prijs

centrum van Diversey Care voor het ont-

voor Snelste Starter in ontvangst.

wikkelen van duurzame, geïntegreerde

Volgend jaar wordt de regatta op

systemen voor de hygiëne- en schoon-

vrijdag 22 mei gehouden, wederom in

maaksector waar chemische middelen

Muiden. <

en doseerapparatuur worden gebruikt. <

Dow benelux verlengt contract met aaFM AAFM Facility Management en Dow Benelux hebben een nieuw IFM-contract ondertekend met een looptijd van minimaal drie jaar. De overeenkomst bouwt voort op de samenwerking die in 2010 is gestart. AAFM krijgt de verantwoordelijkheid voor alle facilitaire diensten, waaronder schoonmaak, catering, technisch onderhoud van kantoren en groenvoorziening. Het Integrated Facility Management-contract omvat tevens de regie over inkoop en contractmanagement van on site FM-services, en het voorzien in een servicedesk en reporting.

Op de foto: links Bernt Bouwmeester, algemeen directeur van AAFM en Arnd Thomas, site leader bij Dow Benelux. <

38 |

Fa c t o Ma Ga Z Ine

| 7/8 2014

Multifunctioneel scherm op gevel ziekenhuis Een zonnepaneel, een fijnstoffilter en een informatiepaneel in één. Daarmee experimenteren Cablean en het Albert Schweitzer ziekenhuis op de voorgevel van de locatie in Zwijndrecht. De gevelbekleding blijft langdurig hangen als demonstratieopstelling.

Het Cablean Energy Gevelscherm - in dit geval 18 vierkante meter groot - kan 3 verschillende toepassingen naar voren draaien.

Zonnecellen om zelf energie op te wekken, een speciale coating die fijnstof uit de lucht aan zich hecht (waarna het bij een regenbui wegspoelt) en een communicatiebord waarop de eigenaar van het pand een boodschap kan plaatsen voor zijn publiek.

Op de foto v.l.n.r. Peter van Dommele (Cablean), Jasper Meijer (ASz) en Ronald van Bemmel (Cablean). <

Samenwerking Hogeschool rotterdam en FGb en het curriculum van de

Op de foto (v.l.n.r.) : Hans

opleiding – en daarmee het

Ronteltap (opleidingsmanager

facilitaire vakgebied – verder

FM Hogeschool Rotterdam),

te ontwikkelen. FGB ver-

Jan Hoogstad (coördinator

zorgt gastcolleges, begeleidt

externe betrekkingen FM

projecten en is als extern

Hogeschool Rotterdam), Tanja

praktijkdeskundige betrokken

Zuijderwijk (hoofddocent FM

bij afstudeerzittingen. Ook is

Hogeschool Rotterdam), Ri-

er de jaarlijkse FGB Scriptie-

chard Bruins (directeur FGB

De opleiding Facility Manage-

van een convenant onderstre-

prijs.

Facility Group), Wijnand van

ment van Hogeschool Rot-

pen beide organisaties dat

FGB stelt nu ook de eigen FM

den Brink (directeur Instituut

terdam en FGB Facility Group

zij zich samen gaan inzetten

Academy open voor studenten

Gebouwde Omgeving Hoge-

gaan intensiever samenwer-

om de bestaande samenwer-

van het zogeheten Honour-

school Rotterdam). Fotograaf:

ken. Met de ondertekening

king verder uit te breiden

programma.

Jan Wilmer. <

ppS-verbouWinG MiniSterie naar poortcentraal Het rijk heeft de opdracht

het ministerie van Infrastruc-

BAM PP PGGM Infrastruc-

voor de vernieuwing en ex-

tuur en Milieu, de Immigra-

ture Coöperatie U.A. met als

ploitatie van Rijnstraat 8

tie- en Naturalisatiedienst en

onderaannemers: O.M.A.,

in Den Haag gegund aan

het Centraal Orgaan opvang

BAM Utiliteitsbouw, BAM

PoortCentraal, een consor-

asielzoekers gehuisvest.

Techniek, ISS Nederland.

tium bestaande uit BAM, ISS

Nieuw is dat het een flexi-

Het integrale pps-contract

en OMA. In dit pand waar

bel rijkskantoor wordt: niet

loopt 25 jaar met een netto

voorheen het ministerie van

specifiek verbouwd voor één

contante waarde van 267

met 2016. Naar verwachting

VROM was gevestigd, worden

rijksdienst en geschikt voor

miljoen euro.

verhuizen begin 2017 de be-

na de vernieuwing het minis-

meerdere organisaties.

De vernieuwing van het pand

trokken organisaties naar het

terie van Buitenlandse Zaken,

PoortCentraal bestaat uit:

vindt plaats van 2014 tot en

vernieuwde pand. <

39

Boeken | agenda

InspIratIe In organIsatIes

I

Inspiratie en inzet in organisaties

n veel managementteams gaat het vooral over plannen, strategie of de cijfers.

Maar hoe voelen wij ons na onze vergadering? Uitgeblust of juist energiek?

Vinden we het werk nog wel leuk? Doen we wel de juiste dingen?

Ofman maakte furore met zijn boeken over kernkwadranten. In dit boek gebruikt hij ze

• auteur: Daniel

om organisatiecultuur te analyseren. De auteur stelt dat er duidelijke grenzen zijn aan

Ofman • uitgever: Servire

de maakbaarheid van organisaties. Inspiratie en inzet ontstaan alleen als de juiste voor-

• ISBN:

waarden worden geschapen. Hij pleit daarom voor een driedimensionale benadering: een integrale visie op werken en (samen)leven. Hierbij gaat het om de balans tussen de

9789021556611

inhoud, jouw invloed en de samenwerking met anderen. Als er één aspect ontbreekt, is

• prijs: 1 24,99

het resultaat nul. Hij toont aan hoe eenvoudig het is om in een van de drie te verdwalen, waarna effectieve communicatie en samenwerking bijna vanzelf verdwijnen.

★★★★★

In plaats van een training te volgen of managementboek te lezen, raadt hij managers door Ian Van deR PooL

aan om eens wat vaker de werkvloer te bezoeken en écht contact te maken met de

doCenT IMagIneeRIng & InTeRnaTIonaL FM BIj

medewerkers. Om uit te vinden wat hen bezielt en waar ze nu echt voor staan. Daar is

nHTV BReda, eIgenaaR VISIonFM en aSSoCIaTe

echter wel moed voor nodig, aldus Ofman.

PaRTneR BIj CMCoMPany. SCHRIjFT BoekReCenSIeS oP PeRSoonLIjke TITeL.

Conclusie: een absolute aanrader.

world workplAce

green BuIldIngS 2014

ASIS SecurIty MAnAgeMent

congreSS 2014

datum: 30 oktober

congreS

datum: 16-18 september

Locatie: de St@art, apeldoorn

datum: 20 november

Locatie: new orleans (VS)

organisator: CFP en amsterdam RaI

Locatie: nijkerk organisator: aSIS Benelux

organisator: IFMa Alv FMn

Security Management

SecurIty eSSen

datum: 13 november

datum: 23 - 26 september

Locatie: n.n.b.

congreS over Het

Locatie: Messe essen

organisator: FMn

nIeuwe werken datum: 4 december

organisator: Security essen FActo-MIddAg

Locatie: nBC nieuwegein

nAtIonAAl pArkeer

datum: 17 november

organisator: Platform www.ohnw.nl

congreS

Locatie: Breukelen

datum: 9 oktober

organisator: Facto/Vakmedianet

eFMc 2015

Locatie: klarenbeek

datum: 1- 3 juni 2015

organisator: Vexpan

Locatie: glasgow, Schotland

agenda 40 |

Fa C T o Ma ga Z Ine

| 7/8 2014

organisator: euroFM

rising star

joep wessels

leeftijd: 27 opleiding: politicologie (bsc) en bestuurskunde (MA) Ik ben: junior adviseur bij VFM Facility Experts.

Mijn werk: is zeer afwisselend, van het doorontwikkelen van producten tot het verduurzamen van bedrijfsvoering en het doen van onderzoek naar klantbeleving en facilitaire processen.

Belangrijkste trend: Veel organisaties willen besparen en tegelijkertijd de dienstverlening verbeteren. Meer voor minder dus. Dat lijkt paradoxaal, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn.

Over 5 jaar ben ik: projectleider van een groot project met veel stakeholders en een goed en gemotiveerd team.

Grootste verbazing tot nu toe: De beperkte aandacht voor de beleving van de klant of eindgebruiker van facilitaire processen bij veel organisaties.

Grootste succes: De ontwikkeling naar outputsturing van de schoonmaak in de spoorbranche.

Social media: Absoluut! Ik gebruik LinkedIn om mijn netwerk te onderhouden, Twitter om trends en ontwikkelingen te volgen en Facebook op privégebied.

Beter kunnen: Leidinggeven, en – als bestuurskundige – meer kennis bezitten op FM-gebied.

Laatst gelezen managementboek: Stephen Covey, The Seven Habits of Highly Effective People. Een interessant boek over gedrag en (persoonlijk) leiderschap.

Het biedt tal van handvatten om jezelf verder te ontwikkelen.

In deze rubriek komt jong talent aan het woord over carrière en ambities.

Aanmelden van personen kan bij de redactie: gerarddessing@vakmedianet.nl

41

facto MAGAZINE

onafhankelijk vakblad voor facility en inkoop

volgend nummer

coloFon Facto Magazine is een uitgave van vakMedianet

in FActo mAgAzine 9 - september 2014:

HooFdredacteur Gerard Dessing, tel. 088-5840912, gerarddessing@vakmedianet.nl eindredacteur Mieke Bloemheuvel, miekebloemheuvel@vakmedianet.nl

gebouwinstAllAties

uitgever Geert van den Bosch

gebouwAutomAtisering volgens Knx Het is heel goed mogelijk de gebouwautomatisering in te richten volgens het KNX-protocol.

Eigenaren/beheerders vertellen welk gemak en voordeel KNX hen oplevert.

Welke innovatieve technische toepassingen zorgen er in de gebouwen van luchtvaartmaatschappij KLM al jaren voor de nodige energiebesparing? en verder: de deeleconomie en Fm In de deeleconomie kun je diensten, overschotten, faciliteiten, materialen en dergelijke op een marktplaats zetten om te ruilen, te verkopen en/of te verhuren. Ook FM’ ers kunnen daar hun voordeel mee doen.

Adverteerdersindex Het NIC

18

HTC Horeca & Catering Adviescentrum

17

OSB

14

SGfacilitor

18

Sodexo Nederland

44 2

VFM Facility Experts & People

42 |

FA C TO M A GA Z INE

| 7/8 2014

vorMgeving & opMaak Publish Impulse Group - Cross Media Solutions Alphen aan den Rijn druk Ten Brink, Meppel

energiemAnAgement bij Klm

Van Houtum

accountManagers Bert Renkema, tel. 06-30060061, bertrenkema@vakmedianet.nl Michel Lases, tel. 06-52867256, michellases@vakmedianet.nl

1-21

adres Vakmedianet, Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn www.factomagazine.nl abonneMentenadMinistratie klantenservice@vakmedianet.nl, tel. 088-5840888 abonneMenten Facto Magazine verschijnt 10 keer per jaar. Jaarabonnement € 153,00, studenten betalen € 61,95, los nummer € 19,95; prijzen zijn exclusief btw. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Die zijn te vinden op www.vakmedianet.nl. partners CWS Nederland BV, Hectas en TOPdesk copyrigHt Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. © Vakmedianet 2014 publicatievoorwaarden Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatievoorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze zijn te vinden op www.vakmedianet.nl. disclaiMer Alle in deze uitgave opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie.

ISSN 0927-1384

Ontvang handvatten om aan de slag te gaan met een moderne werkstijl!

Masterclass

Over het nieuwe werKen

Start 30 oktober 2014

OOk interessant vOOr u:

Maak op verschillende inspirerende locaties kennis met Het Nieuwe Werken en leer van gerealiseerde en succesvolle projecten.

5-daagse Masterclass waarbij alle aspecten van het nieuwe werken aan bod komen: de fysieke omgeving, de ICT-wereld, de gevolgen op het gebied van cultuur en leiderschap en het verander- en communicatietraject.

Alle dagen zijn volgens een vast stramien opgebouwd. Na een inleiding van ĂŠĂŠn of meer experts over het thema gaat u concreet aan de slag. De masterclass wordt steeds op een inspirerende locatie gegeven. Op die manier maakt u ook werkelijk kennis met gerealiseerde en succesvolle projecten.

RGB: Blauw: R74/G150/B205 Groen: R199/G214/B205 Oranje: R235/G107/B74 CMYK: Blauw: c70/m30 Groen: c30/y70 Oranje: m70/y70

leidinggeven

aan de nieuwe werKers

6 november 2014 De drie kritische succesfactoren voor HNW en hoe u, als leidinggevende, hiermee concreet aan de slag gaat!

Bekijk het complete programma en schrijf u in:

www.ohnw.nl/opleidingen over Het

Nieuwe Werken

We improve Quality of Life around the world

Kwaliteit van leven draagt bij aan de ontwikkeling van medewerkers en de prestaties van uw organisatie.

Dat is onze overtuiging.

Wij ontwerpen, managen en leveren facilitaire diensten.

Van catering tot vastgoedmanagement en van bedrijfskleding tot werkplekinrichting.

Zodat u zich kunt richten op uw kernactiviteiten.

Samen realiseren wij uw ambities.

Dat noemen wij Quality of Life Services.