GASTVRIJEZORG.NL
Nr. 10 | 2014 | JAARGANG 48
Op naar de sterren
BEWONERS HOLDERT BELEVEN DE BESTE JAREN VAN HUN LEVEN
ONDER ANDERE IN DIT NUMMER >
>Hein Walter wil een kunstenaar in iedere zorginstelling<
>Vrijwilligers: hoe houd je ze tevreden?<
>Alles wat je moet weten over kaasconsumptie in de zorg<
CuliSteam is een innovatief hedendaags gastvrijheidsconcept dat uitermate geschikt is voor elk modern ziekenhuis en instellingen met short stay patiĂŤnten.
Ultraverse maaltijden
Gezond In het seizoen vers geteelde groenten, uitsluitend HMRVTZ[PN ]HU NLJLY[PĂ&#x201E;JLLYKL SL]LYHUJPLYZ
Stoommaaltijden op ieder moment van de dag Keuze uit ruim 100 maaltijdvarianten.
Smaakvol Bereiding d.m.v. een speciale stoomtechniek en perfect gepresenteerd op een porseleinen bord.
Voedzaam Door toepassing van rauwe producten en korte bereidingstijd blijven de vitamines behouden.
Kies voor besparing op energie, ruimte, verspilling en kosten!
CuliCare Tel. 0527 - 635 900 www.culicare.nl
Van Hoeckel Tel. 073 -631 26 90 www.vanhoeckel.nl
Kwaliteitsmaaltijden en hoogwaardige gastvrijheidsconcepten voor de healthcare- en foodservicebranche
12 Gastvrijheid
28 Vrijwilligers
volgens
34 Eten & drinken in de zorg
Hoe houd je ze vast?
Zorgkunstenaar Hein Walter
De rapportcijfers
11
19
38
40
En verder 5
jaskers aantekeningen – 6
tekeningen 19
actueel – 11
op naar de sterren – 32
consumptie in de zorg – 40
onze gouden gastvrijheidsregels – 18 nieks aanals ik baas was – 38
nieuwe producten – 42
onderzoek naar kaas-
agenda en advertentie-index 3
Zorggroep Ter Weel Goes - Verpleeghuis met de afdelingen somatiek, bijzondere zorg en psychogeriatrie
Hét verschil in detail Institutioneel / Kleinschalig wonen
Vers
Koelvers
Sous Vide
Maatwerkoplossingen voor het bereiden / regenereren van maaltijden
Diepvries
Wij hebben er verstand van! Een hoogwaardige, smaakvolle en voedzame maaltijd zonder verspilling
Minimale tijdsbesteding aan maaltijdbereiding en maximale tijdsbesteding aan zorgtaken
Maximale veiligheid voor cliënten en medewerkers
Besparing van ruimte, energie en operationele kosten
“Technology by means...”
Convotherm - Holland Techno Groep, A.F.P.S. Product-, systeem- en conceptoplossingen www.hollandtechnogroep.nl
Nr. 10 - 2014
jaskers aantekeningen
Mis ik iets? Niek gaat behoorlijk los in zijn column op pagina 18. Ik waarschuw u alvast. Vanaf zin één gaat het in de zesde versnelling naar het einde. Niek had het zo op z’n heupen dat hij in plaats van 450 woorden – wat normaal is voor een column – meer dan 900 woorden inleverde. Het lezen voelde alsof ik in een achtbaan zat die achteruitgaat. Over die ruime overschrijding van het aantal woorden doe ik niet moeilijk. Ik heb de column gewoon in tweeën geknipt. Dat houdt het ook voor u een beetje spannend. Natuurlijk gaat zijn column over gastvrijheid en de boodschap is lekker Rotterdams: niet lullen maar poetsen. Niet gastvrijheid praten, maar gastvrijheid doen. Ik weet niet of hij gelijk heeft, maar zijn boodschap is in elk geval zorgwekkend. Het kan in zijn ogen allemaal veel beter. Het moet beter! Zijn verhaal sluit qua boodschap aan op de boodschap die Jenneke van Veen, juryvoorzitter van Gastvrijheidszorg met Sterren, had tijdens het congres in Utrecht. Voor degenen die in de zaal zaten: weet u het nog? Ik hoop het wel. Voor de onwetenden herhaal ik het even: “Ooit is Gastvrijheidszorg met Sterren begonnen als een initiatief om de beste voedingsdienst van ons land met een award te belonen, nu blijft het onderdeel eten en drinken de laatste jaren wat achter.” Ze riep op te onderzoeken hoe dat komt. We hebben er een verhaal over gemaakt. Redelijk wat zinnen daarin die het woord ‘minder’ bevatten. Minder van dit, minder van dat. Het past precies in het verhaal van Suzanne Stienen die onderzoek deed naar de voedselbestedingen in de zorg (Gastvrije Zorg 2014 nr. 4). Natuurlijk heeft u dat interview gelezen. Op eten en drinken wordt al jaren bezuinigd. Om even terug te komen op het verhaal dat we naar aanleiding van Jennekes oproep hebben gemaakt: perceptie speelt hierin een belangrijke rol. Wat de een wel goed vindt, hoeft de ander niet goed te vinden. Wat betreft de waardering voor eten en drinken gaat die vlieger zeker op. Management en cliëntenraad zijn beter over het onderdeel eten en drinken te spreken dan de auditeurs. In zowel de verpleging en verzorging als ziekenhuizen geven het management en de cliëntenraden het eten en drinken steevast een hoger schoolcijfer dan de auditeurs. Als ik bij zorginstellingen of ziekenhuizen langsga, dan kan ik, afgaande op wat mij aldaar wordt voorgeschoteld, niet anders concluderen dat iedereen het gedeelte eten en drinken helemaal op orde heeft. Wie heeft nou gelijk? Of beter gevraagd: wie houdt nu wie voor de gek?
Jasker Kamp is hoofdredacteur van Gastvrije Zorg. Reageren op de aantekeningen van Jasker? jaskerkamp@vakmedianet.nl
5
Nr. 10 - 2014
actueel
Helft patiënten is bang om lastig te zijn De helft van patiënten is bang om lastig te zijn en heeft het idee dat de arts weinig tijd heeft voor het consult. Een ander probleem is dat veel patiënten zich pas na het gesprek herinneren wat ze wilden vragen, zo blijkt uit onderzoek van het NIVEL en AMC. Het gaat vooral om kwetsbare patiënten. “Er blijft altijd maar die grote afstand of dat ontzien van de dokter”, zegt NIVEL-programmaleider Sandra van Dulmen. “Patiënten zijn bang dat de dokter het te druk heeft, ze zien de volle wachtkamer en ze maken hun eigen behoefte ondergeschikt aan de agenda van de dokter.” Volgens Van Dulmen moeten artsen zich ervan bewust zijn dat patiënten barrières ervaren tijdens het consult. Artsen zouden meer moeite moeten doen om er zeker van te zijn dat patiënten alle vragen hebben gesteld die ze willen stellen en ze zouden aan moeten geven dat er ruimte is om vragen te stellen, vindt Van Dulmen.
Slingeland meest patiëntvriendelijke ziekenhuis Het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem is het meest patiëntvriendelijke ziekenhuis van Nederland. Deze publieksprijs is een initiatief van ZorgkaartNederland.nl. De waarderingen op deze site vormen de basis voor de uitslag. Patiënten van het Slingeland Ziekenhuis waarderen vooral dat afspraken worden nagekomen en dat het personeel vriendelijk is. Ook leggen artsen en verpleegkundigen telkens goed uit wat er gaat gebeuren en luisteren ze goed naar patiënten. Alleen de accommodatie blijft iets achter vergeleken bij andere ziekenhuizen. “Bij het Slingeland Ziekenhuis valt op dat patiënten worden gerustgesteld en dat de behandeling vaak pijnloos is geweest”, merkt de jury op. Tweede en derde in de lijst zijn respectievelijk het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven/ Veldhoven en Pasana De Sionsberg in Dokkum.
‘Maak profielschets van patiënten’ Van mensen die vaak in het ziekenhuis verblijven, zou bekend moeten zijn wat ze graag eten of welke televisieprogramma’s ze het liefst kijken. Dat zegt Kardien de Werker van Singapore Airlines. De Werker denkt dat ziekenhuizen er goed aan doen een profielschets van patiënten te maken. “Wat voor soort eten vinden ze lekker, welke bladen lezen ze graag, welke televisieprogramma’s kijken ze het liefst? Dan kun je op die behoeftes inspelen en ze verrassen. ‘Wauw, ze weten wie ik ben, ze houden echt rekening met me’.” Om zich nog beter te profileren, kunnen ziekenhuizen volgens De Werker best luxe producten en diensten aanbieden, net zoals dat in de luchtvaart gebeurt. Kijk ook op pagina 32.
GASTVRIJHEID IN 6 WOORDEN
‘Begin met elkaar fatsoenlijk te behandelen’ Willem Ernst, manager Dienstverlening bij Stichting Eykenburg
6
Nr. 10 - 2014
Bijna iedereen in de zorg eet kaas 95 procent van bewoners in de Nederlandse verzorgingshuizen eet kaas, waarvan 60 procent dagelijks. Dat blijkt uit onderzoek van Vakmedianet, uitgever van Gastvrije Zorg, in samenwerking met FrieslandCampina. Wat bewoners en inkopers vooral belangrijk vinden, is dat de kaas echt Nederlands is. Dat wil zeggen: duurzaam geproduceerd, gemaakt van weidemelk van Nederlandse koeien die grazen op Nederlandse bodem. Verder moet de kaas pittig, vol van smaak en makkelijk snijdbaar zijn. 36 procent van de bewoners geeft de voorkeur aan de A-merken, vanwege de kwaliteit, de smaak maar ook omdat het een vertrouwd product is. Kijk ook op pagina 28.
Ondervoeding eist dagelijks een mensenleven Ziektegerelateerde ondervoeding leidt tot ongeveer vierhonderd doden per jaar in Nederland. Dagelijks overlijdt dus minstens één patiënt aan de gevolgen van ondervoeding. Een en ander concludeert onderzoeksbureau SEO Economisch Onderzoek in het rapport Ondervoeding Onderschat. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de Vereniging van Nederlandse Fabrikanten van Kinder- en Dieetvoeding. “Een deel van de overlijdensgevallen zou voorkomen kunnen worden als in de gezondheidszorg meer rekening gehouden zou worden met de impact van ondervoeding bij zieke mensen en kwetsbare ouderen”, aldus Ellen van der Heijden, bureaudirecteur van de Stuurgroep Ondervoeding in NRC Handelsblad. Onderzoekster Lucy Kok noemt het opvallend dat meer dan twintig procent van patiënten in ziekenhuizen ondervoed is. “Dat verwacht je niet in Nederland”, zegt Kok in dezelfde krant.
Catharina bouwt meer gastvrijheid Het Catharina Ziekenhuis heeft 200 nieuwe parkeerplaatsen in gebruik genomen. Het totaal komt daarmee op 760 plaatsen voor patiënten en bezoekers. Eind volgend jaar komen er nog eens 40 parkeerplaatsen bij. Bijzonder voor een pand midden in de stad, zegt het ziekenhuis. Aanleiding voor de herinrichting van het terrein is de bouw van het nieuwe Catharina Hartcentrum, onderdeel van Operatie Gastvrij. Dit twee verdiepingen tellende centrum komt bovenop de ook nieuw te realiseren entreehal van het Catharina Ziekenhuis. De begane grond van dit nieuwe gebouw sluit aan op de bestaande entreehal, die daarmee meteen vergroot en vernieuwd wordt. Met winkels, een espressobar en een restaurant is de entreehal straks van alle gemakken voorzien.
MÍJN MOMENT |
Joke Fontein
Iedereen kan zich wel een moment of beeld voor de geest halen van pure gastvrijheid. Wat is jouw moment? Dit keer: Joke Fontein, secretaresse Services en Klantlogistiek bij GGNet: “Als vrijwilliger ben ik maatje van Kitty, een patiënt van GGNet in Warnsveld. Toen ik voor het eerst met Kitty op pad ging, werd ik fantastisch begeleid door haar vaste psychiatrisch verpleegkundige. Zij begreep dat dit voor ons allebei een spannend en onwennig moment was en noemde die spanning bij naam. Uiteindelijk liepen we gedrieën gearmd naar mijn auto en zwaaide ze ons uit. Bij terugkomst op de afdeling stond de koffie klaar en nam ze de tijd om ons allebei onze eerste ervaringen te laten vertellen en onze aankopen te bewonderen. Deze persoonlijke aandacht vergrootte mijn gevoel van verbondenheid met Kitty en met de verpleging om haar heen. Ik werd gezien in wat ik voor haar deed en voelde me daardoor tijdens ieder bezoek weer van harte welkom.”
7
Nr. 10 - 2014
BEDRIJFSPRESENTATIE
Bedrijfsafwasautomaat met verswatersysteem: dé ideale oplossing voor de decentrale keuken Miele presenteert een nieuwe serie bedrijfsafwasautomaten met verswatersysteem. Dankzij dit systeem reinigt de machine erg hygiënisch. In combinatie met de snelle programma’s, het lage energieverbruik en de hoge beladingscapaciteit is de Miele-bedrijfsafwasautomaat ideaal voor de steeds verder decentraliserende zorg. De grote centrale keuken in verzorgings-, verpleeg- en ziekenhuizen behoort steeds vaker tot het verleden. “Tegenwoordig wordt het eten zo dicht mogelijk bij de patiënt bereid. Dat doet de kwaliteit van de maaltijd toenemen, en zorgt ook nog eens voor een tijdsbesparing. Bovendien sneuvelt er minder, omdat er sprake is van minder vervoer en transport door het huis”, zegt marketingmanager Wim Zwartkruis van Miele Professional.
VIJF UITVOERINGEN Miele Professional speelt in op deze ontwikkeling met hun nieuwe serie bedrijfsafwasautomaten. De machines komen in vijf uitvoeringen op de markt, variërend van de Speed en Speed Plus tot en met de Briljant, Hygiëne en de HygiënePlus. De nieuwe bedrijfsafwasautomaten scoren naast hygiëne en besparing op energieverbruik punten op het gebied van snelheid met programmatijden vanaf 5 minuten tot maximaal 23 minuten. Ook met de kortste programmatijd wordt het vaatwerk hygiënisch gereinigd conform DIN 10512 en HACCP-richtlijnen, zo blijkt ook uit wetenschappelijke tests van het WFK-instituut. Tevens zijn alle producten van Miele Professional voorzien van het KIWA-keurmerk.
INBOUW De nieuwe modellen van Miele zijn de eerste industriële afwasautomaten die perfect in een bestaande keukenopstelling kunnen worden geïntegreerd. Een doorlopende sokkellijst wordt namelijk niet meer door de inbouw onderbroken. Zonder accessoires kunnen de bedrijfsafwasautomaten met verswatersysteem met een maximale inbouwhoogte van 88 centimeter aan diverse werkhoogten worden aangepast. Met hun witte of RVS ommanteling zijn de nieuwe apparaten blikvangers in iedere keuken en zijn ze geschikt voor een vrijstaande of ingebouwde opstelling, maar hebben ze ook de huiselijke uitstraling die vaak in een kleinere, decentrale keuken of kleinschalige woonvorm gewenst is.
VUILE VAAT VERZAMELEN De machines zijn uitermate geschikt voor decentrale keukens, afdelingskeukens in verpleeg- en ziekenhuizen en keukens in kleinschalige woonvormen, waar geen sprake is van een continu afwasproces. “Je kunt een machine ook gebruiken om de vuile vaat te verzamelen. Pas op het moment dat de machine vol is, laat je het programma lopen. Het voordeel daarvan is ook dat de machine alleen water en energie verbruikt op het moment dat hij draait. Dat is anders dan bijvoorbeeld bij een tankmachine, die doorlopend het water op temperatuur moet houden en dus, zolang hij stand-by staat, ook energie verbruikt”, zegt Wim Zwartkruis. Hij meldt dat de specialisten van Miele altijd een advies op maat geven. “Afhankelijk hoe de dagindeling eruitziet en hoe groot de afdeling is; we komen graag langs om een oplossing en een vrijblijvend advies op maat te geven.”
Voor meer informatie over deze nieuwe bedrijfsafwasautomaten, het maken van een afspraak of een advies of een aanbieding op maat: bel +31 (0) 347 378 884, of ga naar www.miele-professional.nl/nieuwebedrijfsautomaten.
DIT VERHAAL IS TOT STAND GEKOMEN IN SAMENWERKING MET MIELE PROFESSIONAL
8
Nr. 10 - 2014
actueel
Alzheimer Nederland heeft een nieuwe ambassadeur Marga Bult is per 1 september officieel ambassadeur van Alzheimer Nederland. De zangeres en televisiepresentatrice werkte acht jaar in de verpleging en verzorgde ook mensen met dementie. “De impact van wat dementie betekent, komt pas als het in je eigen gezin voorkomt”, vertelt Bult. “Mijn vader had alzheimer en is begin dit jaar overleden. Muziek speelde altijd al een belangrijke rol in ons leven, zeker in de relatie met mijn vader. Ook als contact maken moeilijker ging, zorgde ik voor een mini-concert op zijn kamer. Nog voor het refrein klapte en zong hij al met mij mee. Het belangrijkste was dat ik zijn ogen weer zag glimmen.” Door optredens in de verschillende Alzheimer Cafés in het land, wil Bult door middel van muziek herinneringen levend houden.
Patiënt ontvangt groot cadeau van huisarts Wat heb je als huisarts over voor je patiënten? Een Enschedese huisarts antwoordde: een auto. De 38-jarige Shirley, moeder van drie zoons, stond een barre winter te wachten: omdat haar auto rijp was voor de sloop, moest ze haar kinderen per brommer naar school brengen. Toen huisarts Rob Bonfrer haar verhaal aanhoorde, besloot hij haar te hulp te schieten. Hij kocht een auto voor haar, schrijft Tubantia. “Ze moest nu haar zoon op haar brommertje naar school brengen. Dat lijkt me ’s winters, met sneeuw en ijs niet geweldig”, aldus Bonfrer. Hij kocht voor haar voor 1450 euro een Hyundai Atoz met 114.000 kilometer op de teller en geeft ook nog eens een jaar garantie. Op persoonlijke titel. Bonfrer is niet bang dat er maandag rijen patiënten voor de praktijk staan, met soortgelijke vragen. “Zij heeft nu dit verhaal. Het had ook iemand anders kunnen zijn.”
Gastvrije Zorg online
| Videoblogs
Gastvrijheidszorg in de Praktijk De video’s op Gastvrije Zorg blikken de komende tijd vooruit op de workshopdag Gastvrijheidszorg in de Praktijk, 14 oktober in de Reehorst in Ede. Waarom moet iedere zorgprofessional die met gastvrijheid te maken heeft hierbij aanwezig zijn? Drie collega’s die tijdens dit evenement een workshop verzorgen, vertellen waarom u deze dag niet mag missen. Meer info: Bestpractice.zorgmetsterren.nl
Astrid Bogaars (De Pastorie en Sint Antonius Volkel) en Willeke Peters (De Pastorie).
Gerry Hoff (Levestecare) en Saskia Schnoing-Meppelink (Holdert in Emmen)
Reint Scholten, GGNet
9
DINSDAG 9 DECEMBER LANDGOED ZONHEUVEL IN DOORN
Kom naar deze dag als u op zoek bent naar: • vitale, energieke en zelfbewuste medewerkers • een hogere productiviteit • besparingen op personeelskosten
WWW.OVERDI.NL/INSPIRATIEDAG
Leer van de oplossingen van andere organisaties: Zet een volgende stap naar een actief en succesvol DI-beleid Krijg inspiratie van praktijkcases uit diverse sectoren o.a. de zorg, overheid & het bedrijfsleven Ontdek hoe u de effecten van uw DI-beleid meetbaar maakt
Official Sponsor:
#overdi
Partners:
Met meer personen inschrijven is
KORTING!
Nr. 10 - 2014
onze 4 gouden gastvrijheidsregels Dit keer maar liefst vier collega’s. Betty van Harten, Richard Kiesbrink, Gerald Nijhof en Ivan Witteveen werken bij Zorggroep Solis. Ze zijn hoofd Wonen en Welzijn op verschillende locaties van de zorgorganisatie. Dit zijn hun gouden gastvrijheidsregels.
1
Betty van Harten
Richard Kiesbrink
Richt je op de wijk
Gerald Nijhof: “De mensen uit de wijk worden onze gasten en daarom richten we ons ook op die wijk. Je wilt dat mensen zeggen: ‘Ik ga naar de kapper, dat kan ook in het verzorgingshuis.’ Het verzorgingshuis van de toekomst is voor iedereen, niet meer alleen voor de bewoners.” Richard Kiesbrink: “Door de ontwikkelingen in de zorg worden we gedwongen om zaken op een andere manier aan te pakken. Dat doen we bijvoorbeeld door de wijk in te gaan. Het is een wisselwerking: het zorgteam gaat vanaf de locatie de wijk in en wij willen dat de wijkbewoners weer bij ons komen eten. Op die manier probeer je op een informele manier zorgklanten aan je organisatie te verbinden.”
Iedereen moet zijn steentje bijdragen Gerald Nijhof: “Gastvrijheid, daar moet je samen voor zorgen. Als iemand een gastvrije houding heeft en drie meter verderop loopt iemand chagrijnig te doen, dan onthouden mensen dat laatste. Gastvrijheid werkt alleen als je allemaal consequent dezelfde houding hebt.”
2
Gerald Nijhof
Ivan Witteveen
Werk met mystery guests
Gerald Nijhof: “Wij hebben in samenwerking met Saxion Hogeschool mystery guests ingezet. Op die manier kom je er heel gemakkelijk achter waar de blinde vlekken zitten en wat er nog beter kan op het gebied van gastvrijheid.” Betty van Harten: “Als je mystery guests een aantal keer in het restaurant laat eten, dan levert dat concrete informatie op over gastvrijheid. Wat stralen de restaurantmedewerkers uit en wat doet dat met je gasten? Die informatie is heel waardevol.”
4
Ga samenwerkingen aan
Betty van Harten: “Bekijk samen met wijkverenigingen wat jullie voor elkaar kunnen betekenen. Wij hebben bijvoorbeeld in samenspraak met een aantal organisaties een beweegtuin ingericht: wij hebben de ruimte en zij komen hier om te trainen. Dankzij die samenwerking hebben we ook subsidie van de gemeente gekregen voor de tuin.”
Betty van Harten: “Op het moment dat je een pand van ons betreedt, moet je een goed gevoel hebben. Ik vind het belangrijk dat er een vriendelijke sfeer is en dat we altijd persoonlijke aandacht hebben voor de bewoners.”
Ivan Witteveen: “Omdat je hetzelfde moet blijven bieden, maar met minder middelen, ga je op zoek naar partners. Dankzij die samenwerkingen met wijkpartners kan je de buurt extra faciliteiten aanbieden.”
Ivan Witteveen: “Een pand is een pand, maar je maakt er met elkaar een thuis van.”
Richard Kiesbrink: “Wij hebben de ruimte, zij bieden de activiteit aan. Op die manier help je elkaar.”
11
Nr. 10 - 2014
gastvrijheid volgens
â&#x20AC;&#x2DC;Het is voor mensen met dementie enorm belangrijk om uitdagingen te blijven houdenâ&#x20AC;&#x2122;
12
Nr. 10 - 2014
Zorgcentrum Archipel in Almere won tijdens het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg 2014 de eerste publieksprijs, voor het maken van kunst met dementerende bewoners. Zorgkunstenaar Hein Walter over het gastvrije karakter van kunst.
‘Zorginstellingen hebben anderskijkende kunstenaar nodig’ Tekst Carolien Meijer Fotografie Jasker Kamp
Je bent zorgkunstenaar. Wat houdt het werk in? “Ik ben beeldend kunstenaar en portretdichter en begeleid bewoners van zorgcentrum Archipel bij het maken van kunst. Op maandagmorgen komt er een groepje schilderen of tekenen. Ook maak ik foto’s van bewoners en schrijf hun levensverhaal in dichtvorm. Portretdichten noem ik het. Het werk van de bewoners wordt tentoongesteld en verschijnt in boeken. Ik ben er van overtuigd dat het bezig zijn met kunst het welzijn van de bewoners verhoogt. Leuk dat we de publieksprijs hebben gewonnen. Kunst maken is ook een heel gastvrije activiteit.” Leg eens uit? “Als kunstenaar leg je je ziel in je werk. Een goede portretfoto komt er pas als je je verdiept in de persoon, maar ook de ander moet zijn ziel openstellen. Je komt zo heel dicht bij de mensen. Kunst is mensgericht.”
Welke bewoners wil je bereiken? “Ik ga bij de kleinschalige woonvormen langs om bewoners te stimuleren mee te doen. Ook mensen met dementie kunnen open staan voor nieuwe dingen. Het gebeurt een heel enkele keer dat iemand een slechte dag heeft en na een kwartier weer weg wil. Is niet erg. Maar ik ga wel voor kwaliteit, koop goede materialen en heb hoge verwachtingen. De lat moet hoog, voor de bewoner moet het een uitdaging zijn. We doen hier niet aan bezigheidstherapie. Het moet wél mooi worden.” Hoe pak je het aan? “Ik zie mijn atelier als een cultureel centrum waarin ik de bewoners een cursus geef. Ze werken in een groepje of alleen, vaak ook met mensen van buiten de zorginstelling. Kinderen van basisscholen bijvoorbeeld. Kinderen en ouderen met dementie gaan op een heel natuurlijke manier met
13
Nr. 10 - 2014
14
Nr. 10 - 2014
‘Iedere zorginstelling moet iemand hebben rondlopen die buiten de gebaande paden gaat’
elkaar om. Bij grotere kunstprojecten kunnen ouderen ook gewoon komen kijken. Het is gezellig, er is leven in de brouwerij.” Hoe ben je in de zorg verzeild geraakt? “Als kunstenaar moet je altijd op zoek naar mogelijkheden om geld te verdienen. Ik voelde wel aan dat ik in de zorg mijn eigen werk kon creëren. In 2007 was ik projectleider van Ouderen in Perspectief, een twee jaar durend project, samen met seniorenbond ANBO. Vijf kunstenaars gaven fotografieles aan bewoners van verschillende zorgcentra. De bewoners maakten foto’s van medebewoners en voerden gesprekken. De foto’s werden samen met het levensverhaal tentoongesteld. Er kwam ook een (on demand) boek uit. Zo kwam ik in contact met zorgcentrum Archipel en ben ik zorgkunstenaar geworden. In december 2011 heb ik mijn atelier verplaatst naar Archipel. Volgens mij ben ik de enige zorgkunstenaar van ons land met een eigen atelier in een zorginstelling.” Is het financieel goed geregeld? “Ik gebruik het atelier in ruil voor een dag werk. Heel vaak doe ik iets gratis, omdat ik het belangrijk vind dat bewoners met dementie mens blijven; niet achter gesloten deuren maar onderdeel van de maatschappij. Daar draait het voor mij om. Ik vind het nu tijd worden om te professionaliseren. Ik weet zeker dat zorgkunst een grote, positieve impact heeft op bewoners, dus is een professionele aanpak gewenst. Een zorgkunstenaar moet een zzp’er zijn die gewoon facturen schrijft voor zijn werk. Ik ben bezig met het ontwikkelen van het concept zorgkunst.” Hoe gaat dat concept er uitzien? “Ik wil mijn ideeën uitdragen in workshops voor zorgmanagers en activiteitenbegeleiders. Daarnaast wil ik kunstenaars opleiden tot zorgkunstenaar. Ik heb een stichting opgericht voor fondswerving, De Zijderups. Die stichting wil ik ook inzetten, want je kunt pas aan de slag als het financieel rond is. Ik hoop dat iedere zorginstelling een kunstenaar in huis haalt. Als ik zelf tachtig ben, wil ik ook wel iets meer dan bingo en klaverjassen.”
Aan welke eisen moet die zorgkunstenaar voldoen? “Kwaliteit staat voorop, zorgkunst is niet vrijblijvend. De kunstenaar moet met bewoners werken vanuit zijn eigen discipline, aangevuld met disciplines zoals fotograferen, vormgeven en schrijven. Zo’n universele zorgkunstenaar kan ook worden ingeschakeld als huisfotograaf. Een kunstproject begint altijd met een goed idee. Je moet projecten verzinnen die de buitenwereld binnenhalen en weten hoe fondsenwerving werkt. Er zijn een paar heel grote fondsen, zoals het VSBfonds dat jaarlijks miljoenen te besteden heeft.” Bereik je, naast een zinvolle dagbesteding, ook resultaten? “Het is voor mensen met dementie enorm belangrijk om uitdagingen te blijven houden. Naast het plezier om met elkaar kunst te maken, koffie te drinken en gesprekken aan te gaan, gaat het ook om talentontwikkeling. Een mevrouw die hier al twee jaar komt, heeft een enorme groei doorgemaakt. Kunst maakt haar gelukkig.” Tips voor zorginstellingen? “Neem een kunstenaar in huis. Niet op de loonlijst, maar als zzp’er. Iedere zorginstelling moet iemand hebben rondlopen die buiten de gebaande paden gaat. Zet die kunstenaar ook bij sollicitatiegesprekken en betrek zijn mening bij het aannamebeleid. Kunstenaars kijken anders. Een zorginstelling heeft zo’n andere kijk nodig.” GZ
CV Hein Walter Geboren: 21 februari 1962 Geboorteplaats: Leiden Opleiding: Amsterdamse Academie voor Beeldende Vorming Huidige functie: zorgkunstenaar Hobby: zingen
15
NIEUW
in Bonduelle’s à la crème-gamma: groene kool à la crème
De beste
groenten verdienen
echte room! De Bo Bondue de best Optimaal doo doorr ha hand ndii Oneindig veel receptinspiratie o
READ Bonduelle’s à la crème-gamma biedt u topkwaliteit en optimaal gebruiksgemak. U hoeft de voorgegaarde diepvriesgroenten in portieblokjes enkel te ontdooien en op te warmen. Naast bladspinazie en prei hebben we nu ook groene kool à la crème, meteen een extra reden om ons à la crème-gamma te ontdekken!
www.inspiredbybonduelle.nl
) E AT
Heerlijke combinaties van groenten met zachte room
TO (
H
Y
RECEPT
Groene kool à la crème met walnoten IngrediÍnten (10 personen) 19 blokjes 100 g 1 kg 10 stuks 5 dl
Bereiding s ,AAT DE "ONDUELLE GROENE KOOL Ă&#x152; LA CRĂ&#x2019;ME ontdooien en meng met de gehakte walnoten. s 6ERWARM HET MENGSEL IN DE OVEN OP GRADEN 10% stoom gedurende 5 minuten. s 6ERWARM DE GEKOOKTE AARDAPPELEN TEGELIJK MET de groene kool in de oven. s 0EPER EN ZOUT DE KIPFILET EN BAK NET GAAR s 6ERWARM DE JUS s $RESSEER OP HET BORD
TIP 0ROBEER "ONDUELLE GROENE kool à la crème eens met: s SPEKJES OF GEDROOGDE worst s KRUIDEN SALIE MIERIKS wortel of ras el hanout) s SCHAPENKAAS OF GORGONZOLA
BONDUELLE GROENE KOOL A LA CREME gehakte walnoten gekookte aardappel, vastkokend peper en zout kipďŹ let jus (kant-en-klaar of voorbereid)
/.4+/00%,$ +/+%. s GAAR DE KIP EN KOEL TERUG s KOOK DE AARDAPPELEN EN KOEL TERUG s MAAK DE JUS EN KOEL TERUG s LAAT DE GROENE KOOL ONTDOOIEN EN meng met de gehakte walnoten s DRESSEER ALLE COMPONENTEN OP HET BORD s REGENEREER TOT SERVEERTEMPERATUUR
Nr. 10 - 2014
nieks aantekeningen
Zou u willen liggen waar u nu werkt? (deel 1) Er knaagt iets. Ik heb de laatste tijd een veelvoud aan instellingen bezocht: als spreker, mystery visitor en als klant. Elke keer valt het mij op dat we allemaal zoveel wijze woorden weten te zeggen over gastvrijheid. Iedereen vindt wel een mooie quote, een prachtige interventie, of nog beter: we organiseren een brainstorm over hoe wij dit allemaal beter kunnen maken. Allemaal goed bedoeld, allemaal uit liefde voor ons vak en de patiënt… en allemaal even kansloos. Ook in dit blad vind ik de ene na de andere ‘expert’ die wel iets van gastvrijheid vindt. Fantastisch maar met lekker lezen en weer weg leggen gaan wij het gewoon niet redden. “Ja maar Niek, die Amerikaanse glimlach met de vraag ‘How are you?’, hoort echt niet hier in Nederland.” Dat hoor ik steevast in elke zorginstelling. Prima, maar wat hoort dan wel? “Ja, iemand thuis laten voelen, openstaan, en sympathiek zijn.” Fantastisch! En kansloos... We denken zoveel in Nederland, maar we doen zo weinig. We vinden zoveel in Nederland, ook over die Amerikanen, maar we doen zo weinig. “Action cures everything”, hoor ik de Amerikanen weer. Maar de zorginstellingen in Nederland die gastvrijheid ademen, leven en het tot in de wortels hebben vastgelegd, zijn echt op één hand te tellen. Echt heel leuk allemaal die kleine initiatieven. “We gaan met de afdeling de patiënt centraal stellen.” Wat?! Dat had je geloof ik in 1903 al moeten doen! Gastvrijheid doe je of met z’n allen of helemaal niet. Want, lieve mensen, in 99 procent van de zorginstellingen kan ik een uur rondrollen zonder dat iemand mij gedag zegt. Een uur! Als ik hospitalitymanager was in een hotel en mijn directeur zou dat te horen krijgen, dan zou ik gelijk op straat staan. Het eerste wat ik vaak bij zorginstellingen zie zijn chagrijnige parkeerwachters, enge baliemedewerkers of artsen die alleen naar beneden kunnen kijken in de gang. Als ik die in een hotel zie dan vertrek ik weer. “Ja maar Niek, daar betaal je dan ook voor”, krijg ik meer dan regelmatig als antwoord. Sorry? Maar wie betaalt het salaris dan van de dokter, de baliemedewerker en de parkeerwachter? Dan ben ik toch zeker: de patiënt, de cliënt, de revalidant, of hoe ik ook wordt genoemd. Mijn punt? Niet lullen, maar poetsen. Hou eens op met al die kleine initiatieven en ga het eens echt allemaal doen. Spreek elkaar aan op gastvrij gedrag. Geen gedag zeggen in de gang? Bam! Een Spaans rietje doet wonderen. U MOET uw werk echt anders gaan doen en daar is lef, durf, en kwetsbaarheid voor nodig, anders vind ik u als patiënt gewoon niet meer leuk en kies ik voor een andere instelling.
Niek van den Adel werkt als gastvrijheidstrainer, spreker en inspirator bij TrainMark in Alkmaar. Daarnaast schrijft hij regelmatig blogs op Niekvandenadel.nl. In 2010 ging Niek onderuit met zijn motor en belandde hij in een rolstoel. Sinds vorig jaar werkt hij weer fulltime. Voor zijn trainingen en inspiratiesessies maakt hij vaak gebruik van zijn eigen ervaringen gedurende zijn revalidatieproces. Reageren op de aantekeningen van Niek? n.vandenadel@trainmark.nl
18
Nr. 10 - 2014
OP NAAR DE STERREN
HOLDERT
p.20
p.25
p.27
Naoberschap als rode draad
Ontmoeten staat voorop
‘Gastvrijheid is niet planbaar’
Gastvrijheidszorg met Sterren 2014 wordt mede mogelijk gemaakt door:
19
Nr. 10 - 2014
Naoberschap als rode draad In betrekkelijk korte tijd heeft Holdert gastvrijheid op een hoog niveau gezet. Het Emmense woonzorgcentrum zet sterk in op ‘het naoberschap’, de traditionele burenhulp. Tekst Carolien Meijer
Het Gastvrijheidszorgcongres van 2013 is een eyeopener voor Saskia Schnoing Meppelink, unitmanager facilitair van Holdert. “In dat jaar doen we voor het eerst mee en op het congres heb ik veel ideeën genoteerd die we kunnen vertalen naar onze organisatie. Praktische zaken over het geven van feedback en dat je moet beseffen dat training een continu proces is.” Bij veel voorbeelden dacht ze wel: dat doen wij ook, zo gaat het bij ons allang. “Misschien zijn we wel te bescheiden geweest. Ik realiseerde me dat we gerust overtuigender onze
20
prestaties konden laten zien.” Holdert kreeg in 2013 drie sterren. “Dat moest beter kunnen”, vonden we. “Het afgelopen jaar hebben we dan ook fors ingestoken op gastvrijheid. We hebben veel initiatieven genomen en onder meer themabijeenkomsten en trainingen over gastvrijheid georganiseerd. Dat heeft een goed resultaat opgeleverd. We vinden het super dat we de winnaar zijn. De stemming is euforisch.” De 130 cliënten van Holdert wonen sinds 2009 in een modern gebouw in een omgeving die volop in ontwikke-
ling is. Schnoing Meppelink: “Holdert wil een drempelloos centrum zijn dat zich op de wijk richt. Een rode draad binnen de organisatie is ‘naoberschap’.” Het is de burenhulp die als vanouds leeft in het oosten van het land. De vanzelfsprekendheid waarmee buren elkaar helpen. Holdert heeft dit gedachtegoed op alle fronten doorgezet, bij de mensen onderling, maar ook in het netwerken en samenwerken met de wijk, de gemeente, organisaties en verenigingen. Schnoing Meppelink gelooft in naoberschap. Het is essentieel om toe-
Nr. 10 - 2014
op naar de sterren zijn in je kamer. Mensen horen lachen, kinderen om je heen zien, meedoen, er zijn voor elkaar, daar gaat het om.”
Zorgresort Het gebouw leent zich bij uitstek voor het woonwijkcentrum dat Holdert wil zijn. Schnoing Meppelink wil de locatie uitbouwen tot een zorgresort. “Daar past een hoteluitstraling bij. We hebben ter oriëntatie heel veel hotels bezocht. Alles valt of staat bij hoe welkom je je voelt. Hoe gastvrij je wordt ontvangen. De rest komt later.” Bij Holdert zijn werkgroepen gevormd, in samenspraak met de cliëntenraad. “In de raad zitten leden die uit het bedrijfsleven komen en veel nuttige tips geven. We kunnen veel leren van het besluitvormingsproces in het bedrijfsleven. Daar wordt een eenmaal genomen besluit gewoon uitgevoerd, in de zorg wordt het vaak nog een keertje ter discussie gesteld. Dat was ook wel een cultuuromslag, dat we de medewerkers moesten leren dat meedenken prima is, maar dat we na de besluitvorming aan het werk gaan.”
Restaurant
‘Als je de wijk en het verenigingsleven niet binnenhaalt, dan ga je toe naar de verpleeghuissetting van vroeger’ komstbestendige zorg te bieden, vindt ze. “Als je de wijk en het verenigingsleven niet binnenhaalt, dan ga je toe naar de verpleeghuissetting van vroeger waar de zorg in een klinische witte schort van de ene kamer naar de andere rent. Dan is de bewoner geen burger maar patiënt, een situatie waar
we absoluut niet naartoe willen.” In Holdert worden de bewoners gezien als burgers die hun eigen leven bepalen, hun appartementen zijn woonhuizen in een straat. “Ook als je aan bed gebonden bent, dan geeft meedoen aan de samenleving al meer levensgenot dan om opgeborgen te
Schnoing Meppelink ziet voor de bewoners grote voordelen van het wijkgerichte zorgcentrum. “Bezoekers zorgen voor een mooie derde geldstroom. Zonder bezoekers kan het restaurant niet van acht tot zeven uur open zijn met de mooie menukaart die we nu hebben.” Holdert heeft heel bewust gekozen voor een afdeling met kleinschalige woonvormen voor pg-bewoners. “We willen een locatie zijn waar iedereen kan wonen. Levensbestendig, dus ook als de zorg zwaarder wordt. Het kleinschalig wonen wordt verder ontwikkeld. We hebben geen specifiek gastvrijheidsbudget, maar gaan wel geld vrijmaken voor innovatieve ontwikkelingen, zoals ondersteunende technologie voor de bewoner. We werken nu inpandig met sensoren maar willen dat graag uitbreiden, zodat bewoners ook buiten zo min mogelijk worden beperkt in hun vrijheid. Gastvrijheid is tenslotte ook meer bewegingsvrijheid bieden.” Het grote, transparante gebouw kan soms een hindernis zijn, beseft Schnoing Meppelink. “Hoe zorg je voor een waardig afscheid bij een overlij-
21
路 Samen expertise inzetten om uw cli毛nt optimaal te bedienen. 路 Samen beloften naar uw cli毛nten waarmaken.
Neem vandaag nog contact met ons op voor een totaalconcept op maat.
Bezoekadres De Stroom 5, 7901 TG Hoogeveen T 0528 229 260 E info@distrivers.nl www.distrivers.nl
Nr. 10 - 2014
‘Als we de dagbesteding in ons gebouw organiseren, kan iedereen daarvan profiteren’ den? Sommige mensen, ook buurtbewoners, zien liever geen lijkwagen bij de voordeur, maar dat hoort er wel bij. Het onderwerp vraagt veel dialoog, want iedereen moet er een goed gevoel bij hebben.” Uit verschillende bijeenkomsten is geconcludeerd dat de familie van de overledene de regie bepaalt. “De overledene kan via de voordeur uitgeleide worden gedaan, maar ook via de achterkant van het gebouw. We begeleiden een overlijden verder met een gedenkhoekje en een gedenkdienst.”
Positieve acties Holdert onderhoudt uitstekende contacten met de gemeente Emmen. Als lid van de werkgroep bemoeit het zorgcentrum zich nadrukkelijk met het stadsvernieuwingsplan. “We hebben een goede onderhandelingspositie. De gemeente wil voor de realisatie
van de boulevard graag grond van ons kopen. Goed, maar dan willen we wel meebeslissen. We denken tot in detail mee over de inrichting van de boulevard. Zo krijgen we veel voor elkaar, zoals een mooi terras voor ons gebouw.” Ook met andere organisaties wordt samenwerking gezocht. Zoals met de gehandicaptenzorg die een oplossing zoekt voor de bezuinigingen op de dagbesteding. Schnoing Meppelink: “Als we de dagbesteding in ons gebouw organiseren, kan iedereen daarvan profiteren. Plannen hebben we genoeg. We willen ons met positieve acties goed op de kaart zetten.” In betrekkelijk korte tijd heeft Holdert gastvrijheid op een hoog niveau gezet. “Dat komt ook omdat we de noodzaak voelen”, zegt Schnoing Meppelink. “Je kunt de krant niet openslaan, of je leest over leegstand
en sluiting van zorgcentra. Wij kiezen er niet voor om mee te gaan in deze negatieve spiraal. We brengen positieve zaken met vernieuwingen naar buiten en zoeken daar de krant heel bewust voor op. Dat is tot nu toe aardig gelukt. We hebben geen leegstand en zelfs een kleine wachtlijst.” GZ
Tips van Holdert t Richtlijnen en protocollen zijn nodig maar laat ze niet leidend zijn t Zoek praktische oplossingen waar de bewoner direct van profiteert t Zorg voor laagdrempeligheid; betrek de wijk erbij t Sta open voor vernieuwingen en toon respect voor elkaar t Hou een gezamenlijke focus op het pad dat je wilt bewandelen t Communiceer optimaal met clientenraad en medewerkers t Investeer in de medewerkers en neem ze altijd mee in je verhaal
23
Elk m enu ut j e te lt !
Vers sinds 06.04, want als het gaat om vers telt elke minuut. Daarom start de productie van onze vleeswaren elke dag precies op het juiste tijdstip. Op deze manier kunnen we alle verse ingrediĂŤnten zo puur en zuiver mogelijk toevoegen en smaak, geur en kleur optimaal behouden. Want bij Huuskes staat elk moment van de dag in het teken van vers. En dat doen we al sinds 1956.
Nr. 10 - 2014
op naar de sterren
Ontmoeten staat voorop
Holdert heeft geen drempels voor mensen van buiten. Daardoor blijven de bewoners onderdeel van de maatschappij. Het restaurant is een warme ontmoetingsplaats.
Tekst Carolien Meijer
De maaltijden komen van leverancier Distrivers. “Ongeveer tachtig procent halen we gegaard binnen. Gerechten die we zelf beter kunnen, doen we zelf. Zoals de Dikke rijst. Ook de soep, het bakken van visjes en rond de jaarwisseling de oliebollen, dat gebeurt hier. We wokken ook in het restaurant. Er is veel te beleven.” De presentatie van de maaltijden krijgt speciale aandacht. “We hebben gekozen voor dekschalen. De soep wordt in de terrine opgediend. Bewoners van de kleinschalige woonvormen komen hier ook wel eten. De verzorging trekt ze hun jas aan, zodat ze echt het gevoel hebben uit eten te gaan.” Holdert van voor 2009. Account manager voeding Gerry Hoff kan er smakelijk over vertellen. “Toen hadden we nog een recreatiezaal waarin iedereen zijn eigen stoel had. Sinds vijf jaar zitten we in dit prachtige gebouw met een heel laagdrempelig restaurant. Er komen ook veel mensen van buiten dus je eigen plekje in het restaurant? Dat lukt niet altijd meer.” Holdert is bewust heel uitnodigend voor externe partijen. Jan en alleman komt hier binnen, zegt Hoff, en dat wordt sterk aangemoedigd. “Doordat het zorgcentrum geen drempels opwerpt voor de buitenwereld, blijven de bewoners onderdeel van de maatschappij. Ontmoeten staat voorop.” De ontwikkeling van het nieuwe Holdert gaat een beetje met vallen en opstaan. Het restaurant dat in het begin wat te steriel is, wordt na ingrijpen van een interieurcommissie omgevormd tot een warme ontmoetingsplaats.
Hoff is heel trots op het rijke aanbod van eten en drinken dat er inmiddels is. “Vanaf zeven uur serveren we ontbijt in het restaurant. Warm eten kan tussen de middag en in de avond, met een keuze uit twee diners. We hebben een wekelijks wisselende kaart. En extraatjes bieden we natuurlijk ook. Zo hebben we sinds kort een softijsmachine. Hij is kneteduur, maar een groot succes.”
Tuttifrutti Themamaaltijden en streekgerechten zijn enorm populair. Het is de voeding die de bewoners van huis uit gewend zijn te eten. Hoff: “Ken je het gerecht Dikke rijst met tuttifrutti en kip? Er komt ook nog bruine suiker, boter en kaneel bij. De mensen smullen er van. Bij ons is het een hoofdgerecht, maar in de rest van Nederland wordt het als nagerecht gegeten, zonder de kip natuurlijk. Ook gewild: stamppot met lamsvlees en rode bieten.”
Borreltje Bewoners komen hier ook lekker een borreltje drinken, vertelt Hoff. “Soms ook wel eens een te veel. Maar als dat iemands manier van leven is en er wordt geen overlast veroorzaakt, dan moet het kunnen.” De restaurantmedewerkers zijn overigens allemaal geschoold in sociale hygiëne. Die training is verplicht als er alcohol wordt geschonken. Bezoekers van het nieuwe dierenpark lopen, als de boulevard klaar is, straks langs Holdert. “Hopelijk komen ze bij ons een hapje eten. We willen daar zeker een graantje van meepikken, want daardoor kunnen we voor onze bewoners weer meer mogelijk maken. Het restaurant moet minimaal kostendekkend zijn en het brengt leven in de brouwerij. Ik ben er trots op als bewoners hun laatste jaren als de beste jaren van hun leven benoemen. Dan heb ik mijn doel bereikt.” GZ 25
HOE ZORGT Ă&#x161; NOG VOOR EEN GOEDE MAALTIJD?
In deze tijden kan de maaltijdvoorziening in het nauw raken. Daarom heeft apetito het ontzorgingsconcept ontwikkeld. Topkwaliteit in maaltijden, met minimale inzet en kosten voor u. Heeft u belangstelling? Wij maken graag een geheel vrijblijvende quickscan voor u!
apetito heeft ruim 50 jaar ervaring in de professionele maaltijdvoorziening. In Europa eten dagelijks meer dan 1,3 miljoen mensen een maaltijd van apetito.
Meer weten? Bel gratis 0800-292 56 62.
www.apetito.nl â&#x20AC;˘ info@apetito.nl
Nr. 10 - 2014
op naar de sterren
‘Gastvrijheid is niet planbaar’ De cliëntenraad van Holdert ziet hoe de bewustwording onder de medewerkers is gestegen. ‘Door dat proces is een belangrijke stap vooruit gezet.’ Tekst Carolien Meijer
Binnen de organisatie is het inzicht gegroeid van het belang van gastvrijheid, vindt Hennie Gubbels. Ze is sinds een jaartje of twee secretaris van de cliëntenraad van Holdert. “Ook de betrokkenheid met de cliëntenraad is gestegen. We hebben samen met het management werkgroepen gevormd. Medewerkers hebben een filmpje te zien gekregen over gastvrijheid om zich bewuster te zijn van hun gedrag. Door dat bewustwordingsproces is een belangrijke stap vooruit gezet. Gastvrijheid is niet planbaar, maar een onderdeel van het werk. Bewoners voelen zich hier vrij en veilig, dat is voor mij de optimale gastvrijheid.”
Klantenpanel De cliëntenraad voert maandelijks overleg en daarbij is gastvrijheid een
vast punt op de agenda. Het blijft niet bij het vergaderen met het management, de cliëntenraad is ook actief in overleg met de gemeente en gaat op werkbezoek bij de maaltijdenleverancier om de keukens te bekijken en te zien hoe de distributie is geregeld. Gubbels: “Wij staan achter de keuze om de maaltijden grotendeels in te kopen omdat het veel keuzevrijheid biedt. Voor de bewoners is het een heel fijn en vrij gevoel dat ze zelf kunnen kiezen wanneer ze warm willen eten, en waar. Als ze iets niet lusten, dan zijn er altijd voldoende alternatieven.” De cliëntenraad is ook goed te spreken over de beleving rond de maaltijden. Er is interactie tussen koks en bewoners. Een wijntje of biertje bij het eten is altijd mogelijk. “En als mensen bepaalde
gerechten missen, dan komt het op de kaart. Wij bespreken dat dan in het klantenpanel.”
Blijven prikkelen De cliëntenraad noemt de huidige open cultuur prettig. “Maar we willen wel blijven prikkelen om het niveau te borgen. Door zelf kritisch te blijven meedenken als vertegenwoordiger van de bewoners en zelf overal bij te zijn.” Bewoners kunnen de cliëntenraad gemakkelijk benaderen. Per verdieping heeft de raad een eigen contactpersoon. “Ze weten ons te vinden”, vertelt Gubbels. “Er hangen posters met informatie waar de bewoners ons kunnen bereiken. We proberen overal zichtbaar aanwezig te zijn.” Dat er geen specifiek budget is voor gastvrijheid, stoort de cliëntenraad niet. “Gastvrij gedrag hoort gewoon bij je werk. Je bent dienstverlenend. Het gaat er om de klant te zien, oogcontact te maken en correct te bejegenen. In de zorg is dat niet altijd zo ver ontwikkeld als in het bedrijfsleven maar door het steeds aan de orde te stellen, bereik je veel.” Op het verlanglijstje van de cliëntenraad staan nog wel een paar puntjes. “Maar alles kost geld, dus moeten er keuzes worden gemaakt. We willen graag dat het kleinschalig wonen verder wordt aangekleed. De woonvormen zijn nog in ontwikkeling, maar het kan wat warmer en huiselijker worden ingericht. Op pg hebben we te maken met mensen die in de loop van de tijd steeds meer zorg en aandacht nodig hebben. Wat de cliëntenraad toejuicht, is dat mensen die niet meer heel helder zijn, actief worden gehouden met levensboeken. Met foto’s herinneringen ophalen hoe vroeger werd geleefd, gesprekken op gang brengen. Dat doet Holdert goed.” GZ 27
Nr. 10 - 2014
Versieren en vasthouden Ze onderhouden de tuin, gaan wandelen met bewoners, runnen het kroegje in het zorgcentrum. Vrijwilligers zijn onmisbaar, zeker met alle veranderingen in de zorg. Ze aantrekken is belangrijk, ze tevreden houden een kunst. Tekst Carolien Meijer
28
Nr. 10 - 2014
vrijwilligersbeleid
‘Onze vrijwilligers horen er helemaal bij. We uiten onze waardering met een jaarlijks vrijwilligersfeest’ Henriëtte Nauta is coördinator vrijwilligers en welzijn in De Burcht in Hoogezand, een van de acht locaties van ZINN. De Burcht heeft 230 vrijwilligers op 200 bewoners. “Dat zijn er veel, ja, en toch kunnen er altijd vrijwilligers bij. Ze zijn meer dan ooit heel erg nodig.” Mensen die hun baan kwijt raken, zijn soms voor kortere periode vrijwilliger. Ze stoppen als ze weer werk hebben. Maar sommige vrijwilligers zijn al decennia lang verbonden aan De Burcht. Hoe zorg je voor zo’n stevige band met de zorginstelling? Nauta: “Het begint bij het intakegesprek. We vragen goed door naar de belangstelling van de vrijwilligers. Er komen mensen binnen met een heel goed omschreven idee van welk vrijwilligerswerk ze willen doen. Andere vrijwilligers vragen we wat ze leuk vinden. Er moet een heel goede match zijn. Dat is van wezenlijk belang, want een vrijwilliger die op de goede plek zit, straalt dat ook uit. Ook wordt grote waarde gehecht aan de samenwerking met de zorgmedewerkers.” Eenmaal aan de slag als vrijwilliger zorgt de zorginstelling er voor dat het werk goed kan worden uitgevoerd, zegt Nauta. “Als team welzijn geven we goede informatie, via een kwartaalnieuwsbrief. Verder hebben we regelmatig overleg, want het is voor een vrijwilliger prettig om met andere vrijwilligers en met ons te bespreken waar ze tegenaan lopen.” Vrijwilligers krijgen ook gratis scholing, zodat ze goed kunnen omgaan met bijvoorbeeld gedragsproblemen, hygienisch werken en inzicht krijgen in zingevingsvraagstukken. Na afloop ontvangt de vrijwilliger een certificaat en dat wordt gewaardeerd. Nauta: “Onze vrijwilligers horen er helemaal bij. ZINN uit haar waardering met een jaarlijks vrijwilligersfeest. Een hapje, drankje, muziek en vrolijkheid. En de gewilde vrijwilligersagenda met het ZINN-logo.”
Lenculenhof Jan Bressers is teamleider van de Vivre-locatie Lenculenhof in Maastricht. Hij coördineert ook het vrijwilligerswerk. De 128 bewoners worden ondersteund door 70 vrijwilligers. “Dat mogen er wel meer zijn”, zegt Bressers, “maar veel ouderen hebben het te druk met hun kinderen en kleinkinderen.”
29
Toon uw klanten dat u geeft om duurzaamheid
www.tork.nl / www.tork.be
0888 - 10 10 10 www.foodconnect.nl
Nr. 10 - 2014
‘Het zichtbaar zijn geeft de vrijwilligers energie. Ze merken hoe belangrijk hun werk is’ Bressers heeft met verschillende groepen vrijwilligers te maken. Van de soms wat wispelturige scholieren en studenten die vaak niet lang blijven tot wao’ers en mensen met een lichte functiebeperking die heel veel en heel goed werk verrichten. Er komen ook vrijwilligers binnen via vluchtelingenorganisaties. Inburgeraars die zo beter Nederlands leren en sociale contacten opdoen. Lenculenhof schakelt voor vrijwilligerswerk de Vrijwilligers Centrale Maastricht in. De vacature komt op hun site en in De Trompetter, het gemeenteblad. Bressers: “We vragen naar de motivatie, de ervaring en de stressbestendigheid. Ik benoem mijn werk altijd met de vijf b’s: binnenhalen, begeleiden, belonen, behouden en beëindigen. We moeten goed selecteren want er moet een klik zijn met onze doelgroep van doorgaans 85-plussers.” Favoriet vrijwilligerswerk is het koffieschenken en een praatje maken. Moeilijk is het om mensen te krijgen voor activiteiten in de avonduren en in het weekend. Dat is altijd een gepuzzel, zegt Bressers. De zorginstelling besteedt veel tijd en aandacht aan de vrijwilligers. Elke nieuwe vrijwilliger wordt de eerste maand begeleid. Na afloop daarvan vindt een gesprek plaats. “Als we met elkaar doorgaan begeleiden we in de vorm van trainingen zoals een cursus rolstoelgebruik en een training over het omgaan met dementerenden. We belonen met het vieren van de verjaardag, een presentje, een jaarlijks uitstapje en een feestavond. Zo proberen we de vrijwilligers aan ons te binden en ze enthousiast te houden.”
Foto: Westfriesgasthuis
Bernhoven In het nieuwe ziekenhuis Bernhoven in Uden is Jan van Vugt coördinator van de 160 vrijwilligers. Het is een nieuwe functie. “Voorheen vielen de vrijwilligers onder verschillende medewerkers en dat maakte ze een beetje onzichtbaar. Ik haal de vrijwilligers uit de anonimiteit, onder meer met stukjes op intranet. Het zichtbaar-zijn geeft de vrijwilligers energie. Ze merken hoe belangrijk hun werk is.” De vrijwilligers zijn enorm gemotiveerd, zegt Van Vugt. “Het zijn doorgaans ouderen met de nodige levenservaring. Ze hebben gevoel voor wat nodig is: even een rolstoel halen of een arm om iemand die verdrietig is.” Het ziekenhuis houdt de vrijwilligers betrokken door gestructureerde ondersteuning te bieden. Van Vugt: “De vrijwilligers worden net zo behandeld als de medewerkers, krijgen dezelfde presentjes op de dag van de verpleging en met Sinterklaas. Op de jaarlijkse bijeenkomst worden ze extra in het zonnetje gezet.”
De vrijwilligers kunnen uit goed georganiseerde projecten, compleet met functieomschrijving, kiezen wat het beste bij hun belangstelling aansluit. Ze krijgen een gastvrijheidstraining en een calamiteitencursus ‘Wat te doen bij brand?’. “We zien altijd veel animo bij de vrijwilligers. Een roulatiesysteem hoeven we niet te overwegen”, vertelt Van Vugt, “want als vrijwilligers eenmaal hun stekkie hebben gevonden, willen ze dat werk blijven doen.” Het ziekenhuis maakt een duidelijke afweging. “Het werk mag geen verdringing zijn van betaalde banen. Een mooi voorbeeld is ons nieuwste project: als de patiënt geen familie of andere begeleider heeft, zorgen wij voor een buddy. De buddy vangt de patiënt op, gaat mee naar het spreekuur en zorgt dat alle mogelijke vragen worden beantwoord. Het buddyproject voorziet in een grote behoefte. Het biedt toegevoegde waarde.” GZ 31
Nr. 10 - 2014
â&#x20AC;&#x2DC;Wanneer je als ziekenhuis luxe biedt, zijn er altijd mensen die daarvoor willen betalenâ&#x20AC;&#x2122; 32
Nr. 10 - 2014
als ik baas was...
Kardien de Werker Sales manager Benelux Singapore Airlines
‘Rust creëren voor patiënten’ Wat zou jij doen als je de baas was van een ziekenhuis? Dat is de vraag waar deze rubriek om draait. We stellen ‘m aan mensen die indirect of helemaal niet met de zorg bezig zijn. Waarom? Voor de frisse blik. Deze keer: Kardien de Werker, sales manager Benelux van Singapore Airlines
Tekst en fotografie Dennis van Asselt
“In de luchtvaart proberen we passagiers op hun gemak te stellen door rust te creëren. Voor een gezin met twee kleine kinderen dat voor het eerst op reis gaat, voor een moeder die haar zoon voor een jaar naar Australië ziet vertrekken. Dat zijn stressmomenten. We proberen die mensen relaxed te maken. Je praat met ze, stelt ze op hun gemak. Wij zeggen eigenlijk: ‘Maakt u zich geen zorgen, wij hebben alles onder controle.’”
Hoe zou u patiënten in het ziekenhuis die rust bieden? “Om te beginnen met het visuele aspect: in het ziekenhuis is alles spierwit. Ik mis de warmte die je met kleuren kunt creëren. Bij Singapore Airlines werken we veel met bruintinten en terracotta. Dat kan in een ziekenhuis ook.”
En verder? “Met een persoonlijke benadering. Een simpel voorbeeld: in de luchtvaart willen we mensen zien als individuen, niet als personen die we van A naar B vervoeren. In mijn tijd als purser, als ik van een passagier de instapkaart kreeg, keek ik als eerste naar de naam op het ticket zodat ik hem of haar persoonlijk aan kon spreken. Dan hebben mensen het gevoel dat je ze kent. Veel patiënten hebben een zorgkaart die ze mee moeten nemen als ze naar het ziekenhuis gaan. Hoe mooi zou het zijn als daar een chip in zit, waardoor de baliemedewerker een naam op het scherm ziet als de patiënt dichterbij komt? ‘Goedemorgen mevrouw Van Vliet.’ Met de techniek van vandaag is dat zeker mogelijk.”
Patiënten zijn vaak gestrest als ze naar het ziekenhuis moeten, zeker als het bezoek niet soepel
verloopt. Hoe zou u die stress wegnemen? “Als het bij ons fout gaat tijdens het inchecken, gaat er een seintje naar de gate: ‘Deze passagiers hebben geen goede ervaring gehad.’ Hoe kunnen wij extra ons best doen zodat ze straks weer tevreden het vliegtuig uitstappen? Stel dat er in het ziekenhuis een probleem ontstaat bij de registratiebalie. Wat kun je dan doen zodat die mevrouw of meneer toch blij naar huis gaat? Zorg dat de afdeling weet dat de patiënt die er nu aankomt, gefrustreerd is. Dan kan de receptioniste of verpleegkundige die persoon opvangen. ‘Het ging allemaal niet zo lekker beneden, hoorde ik. Gaat u even rustig zitten, wilt u een kopje koffie?’ Dan voelen mensen dat er toch voor ze wordt gezorgd.”
Hoe zou u het comfort naar een hoger niveau tillen voor patiënten die opgenomen worden? “Bijvoorbeeld door een profielschets te maken van patiënten die vaker in het ziekenhuis verblijven. Wat voor soort eten vinden ze lekker, welke bladen lezen ze graag, welke televisieprogramma’s kijken ze het liefst? Dan kun je op die behoeften inspelen en ze verrassen. ‘Wauw, ze weten wie ik ben, ze houden echt rekening met me.’”
Luxe geeft ook rust, zeker in het vliegtuig. Past luxe in het ziekenhuis? “Ik vind van wel. Patiënten zouden een ziekenhuis moeten kunnen kiezen op basis van service: bijvoorbeeld vanwege de eenpersoonskamers of het à la carte-menu. Misschien wil ik wel in een huiskameromgeving verblijven waar ik me thuis voel, met vloerbedekking en een bank zodat ik niet altijd in bed lig. Als je die luxe biedt, zijn er altijd mensen die daarvoor willen betalen.” GZ 33
Nr. 10 - 2014
Management en cliĂŤntenraad zijn beter over eten en drinken te spreken dan auditeurs
34
Foto: Wim Roelofs
Nr. 10 - 2014
eten & drinken
Niet verslappen a.u.b! Deelnemers aan Gastvrijheidszorg met Sterren 2014 scoren gemiddeld een 8+. Opvallend: het resultaat voor eten en drinken blijft de laatste jaren achter. Een 7,7 dit jaar. Hoe krijgen we meer aandacht voor dit onderdeel? Tekst Carolien Meijer
Juryvoorzitter Jenneke van Veen memoreert het tijdens het congres Gastvrijheidszorg 2014: “Ooit is Gastvrijheidszorg met Sterren begonnen als een initiatief om de beste voedingsdienst van ons land met een award te belonen, nu blijft het onderdeel eten en drinken de laatste jaren wat achter.” Ze roept op te onderzoeken hoe dat komt. Wat zijn de feiten? In 2013 is de gemiddelde score voor gastvrijheidszorg een 8, dit jaar een 8+. Voor eten en drinken zakt de score in 2013 naar een 7,5, dit jaar wordt een 7,7 behaald, in beide jaren dus een half procentpunt lager dan de algemene score. Dat is, zou je kunnen zeggen, nog steeds ruim voldoende of bijna goed. Niettemin blijft dit onderdeel achter. Waarin zit de lagere score voor eten en drinken? En doet de ene sector het slechter dan de andere?
Om antwoord op deze vragen te krijgen, zijn van de twee grootste sectoren – Verpleging en Verzorging en Ziekenhuizen – de resultaten voor eten en drinken geanalyseerd en vergeleken met vorig jaar. De conclusie is dat de sector Verpleging en Verzorging hoger scoort dan in 2013. Bij Ziekenhuizen ligt de score wat lager. Wat opvalt, is dat vooral de auditeurs de verpleging en verzorging dit jaar een hogere en de ziekenhuizen een wat lagere waardering geven. Management en cliëntenraad zijn beter over het onderdeel eten en drinken te spreken dan de auditeurs.
Uitmuntend De cijfers: bij Verpleging en Verzorging noemt 35 procent van het management het eten en drinken uitmuntend en 62 procent noemt het goed. In
2013, toen er een schoolcijfersysteem werd gehanteerd, gaf 1 procent een 9 of 10 (uitmuntend) en 28 procent een 8 (goed). Ook de cliëntenraad geeft dit onderdeel een hogere waardering dan in 2013: 30 procent noemt het eten en drinken uitmuntend (in 2013: 2 procent) en 65 procent noemt het goed (was 24 procent). De auditeurs beoordelen het eten en drinken in verpleeg- en verzorghuizen als volgt: uitmuntend: 3 procent (in 2013: 1 procent) en goed: 27 procent (in 2013: 19 procent). Dan de schoolcijfers van het management van ziekenhuizen. Uitmuntend: 23 procent (in 2013: 8 procent), goed: 77 procent (in 2013: 28 procent). De cliëntenraad: uitmuntend: 48 procent (in 2013: 11 procent) en goed: 59 procent (in 2013: 31 procent).
35
De kleintjes van Campina Nieuwe range portiedesserts FrieslandCampina heeft dit jaar een nieuwe range portiedesserts geïntroduceerd. Het nieuwe assortiment is afgestemd op de behoeften van patiënten en bewoners in de zorg. Met verschillende varianten kwark, vla, yoghurt en pap biedt FrieslandCampina het beste toetje voor elk moment.
Nu verkrijgbaar bij uw grossier! Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw Accountmanager of bel FrieslandCampina Foodservice 033 – 713 33 33.
FrieslandCampina Foodservice Laat merken samen werken
Nr. 10 - 2014
De uitkomsten De verschillen tussen 2014 en (tussen haakjes) 2013.
Minder ziekenhuizen geven dit jaar de mogelijkheid om de maaltijdkeuze à la minute door te geven. De auditeurs beoordelen de ziekenhuizen gemiddeld wat lager dan in 2013. Uitmuntend: 12 procent (in 2013: 25 procent) en goed: 62 procent (in 2013: 33 procent). In zowel verpleging en verzorging als ziekenhuizen geven het management en de cliëntenraden het eten en drinken steevast een hoger schoolcijfer dan de auditeurs.
Keuzemogelijkheden In het kader zijn onderdelen opgesomd waarbij verpleging en verzorging en vooral ziekenhuizen een lagere gemiddelde score opleveren ten opzichte van vorig jaar. De verschillen zitten vooral in de keuzemogelijkheden. Minder ziekenhuizen geven dit jaar de mogelijkheid om de maaltijdkeuze à la minute door te geven. Uit de antwoorden van cliëntenraden blijkt dat ziekenhuizen niet altijd
evenveel variatie bieden, aangepast aan de seizoenen, dat de keuze uit verschillende eetmomenten niet altijd even groot is, dat er minder keuze is uit halalproducten en dat minder ziekenhuizen jaarlijks met een onverwachte proef de cliënttevredenheid onderzoeken. Bij ondervoeding wordt minder vaak extra energierijke voeding bij de warme maaltijd en bij de broodmaaltijden aangeboden. Volgens Jenneke van Veen kan het lastig zijn om het eten en drinken volledig aan te passen aan de wensen van cliënten vanwege de logistieke uitdagingen en de werktijden van de medewerkers. “Maar is het belangrijk dat de aandacht voor het eten en drinken niet verslapt maar juist verbetert? Let ook op het tegengaan van verspilling. Wat mij betreft wordt dat een extra aandachtspunt.” GZ
Verpleging en Verzorging t 90 procent (94 procent): de cliënt kan de keuze à la minute doorgeven t 47 procent (60 procent): de kwaliteit van het eten wordt af en toe getoetst Ziekenhuizen t 77 procent (85 procent): volgens het management kan de keuze à la minute worden doorgegeven t 65 procent (79 procent): volgens de cliëntenraad kan de keuze à la minute worden doorgegeven t 71 procent (75 procent): er is keuze uit verschillende eetmomenten t 74 procent (83 procent): er is veel keuze uit multiculturele producten (onder andere halal) t 77 procent (86 procent): bij ondervoeding extra energierijke voeding bij de warme maaltijd t 81 procent (89 procent): bij ondervoeding extra energierijke snacks bij de broodmaaltijden t 80 procent (100 procent): volgens de cliëntenraad kan de cliënt zelf keuzes maken bij het eten en drinken t 84 procent (97 procent): volgens de cliëntenraad zijn de keuzes afgestemd op het seizoen t 93 procent (100 procent): het management nuttigt regelmatig zelf de maaltijden die de cliënten krijgen t 7 procent (29 procent): jaarlijks wordt met een onverwachte proef onderzocht of cliënten tevreden zijn over de smaak, de presentatie en de consistentie van producten (gaarheid, mooi gepureerd, et cetera)
37
Nr. 10 - 2014
Gewoon lekker, gewoon Hollands, dan is het goed Tekst Dennis van Asselt
Kaas is een van de meest gegeten producten in Nederland, ook in verzorgingshuizen. Een boterham met kaas is zo gewoon, dat niemand er echt bij nadenkt. Maar wat weten we eigenlijk over kaasconsumptie in de zorg?
Voor Nederlanders is kaas een dagelijks ingrediënt; op brood tijdens het ontbijt of de lunch, in blokjes bij de borrel of gesmolten in een fonduepan. Wie is er niet met kaas opgegroeid? Voor ouderen geeft kaas een gevoel van herkenbaarheid. Een boterham of een cracker belegd met kaas, dat kregen ze thuis als klein kind al voorgeschoteld. Kaas is zo normaal, dat niemand er bij stilstaat. Wat is er eigenlijk bekend over de voorkeuren van bewoners in het verzorgingshuis? Haalt de inkoopmanager wel de juiste kaas in huis? Met die vragen in het achterhoofd ging Vakmedianet – uitgever van 38
Gastvrije Zorg – samen met FrieslandCampina op onderzoek uit.
Kaaseters Er is geen enquête nodig om te bepalen dat Nederlanders echte kaaseters zijn; zo staan we overal ter wereld bekend. Toch is het opmerkelijk dat maar liefst 95 procent van de bewoners in de Nederlandse zorginstellingen kaas eet, waarvan 60 procent dagelijks. De kaas wordt vooral tijdens de lunch, het ontbijt en als tussendoortje genuttigd. We zijn trots op de kazen die ons land produceert; het is
Nr. 10 - 2014
kaasonderzoek
Het onderzoek Aan het kaasonderzoek van Vakmedianet (uitgever van Gastvrije Zorg) en FrieslandCampina namen in totaal 156 bewoners / patiënten en 88 inkopers deel, waarvan een ruime meerderheid een traditioneel verzorgingshuis vertegenwoordigden.
Dat wil zeggen: duurzaam geproduceerd, gemaakt van weidemelk van Nederlandse koeien die grazen op Nederlandse bodem. Verder moet de kaas pittig, vol van smaak en makkelijk snijdbaar zijn.
Vertrouwd
een van die kenmerkende Hollandse producten waar we onze identiteit aan ontlenen. In de zorg is dat niet anders, zo blijkt uit ons onderzoek. Wat bewoners en inkopers vooral belangrijk vinden, is dat de kaas echt Nederlands is.
Gegarandeerd Hollands Kaas voor op brood of in stukjes bij de borrel is het lekkerst als het in Nederland is gemaakt, vinden bewoners en inkoopmanagers in de zorg. Liefhebbers van Goudse kaas kunnen heel makkelijk controleren of de kaas inderdaad authentiek is. De Europese Commissie heeft Gouda Holland-kaas in 2010 erkend als Beschermde Geografische Aanduiding en de Stichting Gouda Holland Edam Holland heeft het Gouda Holland-kwaliteitskeurmerk in het leven geroepen. Deze stichting promoot het Gouda Holland-kwaliteitszegel richting handel en consument. Met dit kwaliteitszegel is de originele kaas te onderscheiden van ‘Goudse’ kaas die in het buitenland wordt geproduceerd. Kaas met dit keurmerk is gemaakt volgens een eeuwenoud recept, met melk van Nederlandse koeien die grazen op Nederlandse grond. Het zegel is van de Nederlandse Zuivel Organisatie.
Welke Nederlandse kaasmerken vinden bewoners dan lekker? 36 procent zegt de A-merken, vanwege de kwaliteit, de smaak maar ook omdat het een vertrouwd product is. Bijna de helft van de inkopers is het daarmee eens, tegenover slechts 4 procent die liever een huismerk koopt. Van de inkoopmanagers bestelt 46 procent naast een Amerk ook een huismerkvariant. Tijd om man en paard te noemen, want een van de meest interessante vragen is natuurlijk of de voorkeur van de inkopers gelijk is aan die van de bewoners. Dat blijkt niet altijd het geval. Ze zijn het in ieder geval wel eens over Milner. Deze kaas wordt goed ingekocht en vaak gegeten. Voor verreweg de meeste bewoners en inkopers is smaak de doorslaggevende factor om voor deze kaas te kiezen. Ook wordt Milner gezien als een gezonde optie. En verder? Bewoners zien ook graag Beemster en Old Amsterdam op tafel. Verder worden Goudse kaas en Edammer kaas – kaassoorten en geen merken – vaak spontaan genoemd door de bewoners. De meeste managers halen naast Milner ook Vergeer en Frico in huis. Deze specifieke foodservicemerken zijn bij de bewoners echter beduidend minder bekend. Natuurlijk moet kaas niet alleen lekker zijn; we willen ook dat het goed is voor het menselijk lichaam. We vroegen ons af in hoeverre dat aspect van belang is voor bewoners en managers. Bewoners zien kaas als broodbeleg en/of snack en houden zich niet zo bezig met de voedingswaarden. Het zijn vooral de inkopers die daarop letten. Voor hen is kaas een manier om ervoor te zorgen dat bewoners voldoende vetten, eiwitten en calcium binnenkrijgen.GZ
Meer info Meer weten over de kaasconsumptie in de zorg? Bekijk alle onderzoeksresultaten op Gastvrijezorg.nl, te vinden bij de whitepapers.
39
Nr. 10 - 2014
Tussendoortje met extra eiwitten Arla heeft een nieuwe, frisromige yoghurt boordevol eiwitten op e markt gebracht: Breaker High Protein. Per zakje van 200 ml bevat het 12 gram eiwit en 84 kcal. Het is te verkrijgen in de smaken mango/passievrucht en vanille. Volwassen personen hebben gemiddeld ongeveer 0,8 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag nodig. Sommige groepen hebben wat meer nodig. Dat zijn bijvoorbeeld sporters, zieken en fragiele ouderen. Zij hebben ongeveer 1,2 gram eiwit per kilo lichaamsgewicht per dag nodig. Door de handige verpakking is het ook ideaal voor patiĂŤnten met slikproblemen. En daarnaast natuurlijk ook voor de kinderafdelingen in ziekenhuizen als verwenmoment. De Breaker High Protein-verpakking is nu, per zes stuks, verkrijgbaar via de groothandel. Meer info: salesooh@arlafoods.nl
Pronkstuk voor de keuken Een voorwaarde voor een goede maaltijd is goed keukengereedschap. Met het nieuwe Integra-messenblok van Diamant Sabatier kan de professionele kok prima uit de voeten.Dit messenblok van r is strak vormgegeven en vervaardigd van naturel eikenhout met roestvrij staal. Het complete 5-delige blok bevat een officemes, een universeel keukenmes, een klein en groot koksmes en een broodmes. De Diamant Sabatier Integra-messen hebben een lemmet van hooggelegeerd roestvrij staal. Duurzaam vlijmscherp. De heftschalen zijn vervaardigd van het sterke POM-kunststof met drie klinknagels. Diamant Sabatier biedt kwalitatief hoogwaardige messen met levenslange garantie. Foto: meesterkok Toine Smulders van restaurant Villa Copera in Tolkamer. Meer info: importeur Homeij, tel. (013) 523 83 00. Email: info@homeij.nl.
Aafje verlengt contract met Holland Food Service Aafje thuiszorg, huizen en zorghotels uit Rotterdam en Holland Food Service uit Wijchen zijn een contractverlenging overeengekomen. Aafje is inmiddels ruim twaalf jaar verbonden aan Holland Food Service. Het contract omvat de leveringen van het totaalpakket aan versproducten, convenience maaltijdcomponenten, diepvriesartikelen en DKW-producten. Verder zal de ingeslagen weg van optimalisatie van de integrale processen, het optimaliseren van de cliĂŤnttevredenheid en de borging van de voedselveiligheid worden voortgezet. Aafje en Holland Food Service hebben tevens een nieuw all-inclusive serviceconcept ontwikkeld om maaltijden, boodschappen en gastvrijheidsdiensten te bieden aan zowel intramurale als extramurale klanten met Aafje Hulpthuis. Op de foto: Evelyn Lindeman, raad van bestuur van Aafje (links) en Jeroen Kamerbeek, adjunct-directeur Holland Food Service. Meer info: Hollandfoodservice.nl 40
Nr. 10 - 2014
nieuwe producten
Eten in stijl met design-bestek WMF Hotel introduceert voor de catering, hotel- en restaurantmarkt een Design-bestek vervaardigd in WMF-kwaliteit. Dit betreft een chroomstalen bestek, hoogglans gepolijst en leverbaar met een uitgebreide collectie couvertdelen (tafelcouvert, dessertcouvert, koffielepel, espressolepel, taartvork, toast-/botermes, limonadelepel en steakmes). Model 5300 Unic is volgens de makers geschikt voor vaatwasmachines en dankzij de magnetische werking ideaal voor kantines en zorginstellingen. Het design van het bestekmodel wordt gekenmerkt door krachtige vormen en rechte belijning. Meer info: Pabst & Pabst, Importeur WMF in Nederland, tel. 026-4437186
Erkenning voor duurzame maaltijden van Heuvelrug Voedingsservice Heuvelrug (VSH), producent van duurzame maaltijden in Soesterberg, heeft het Skal-keurmerk behaald. Hiermee is de betrouwbaarheid van de biologische maaltijden van het bedrijf zichtbaar voor de afnemers uit onder meer de zorg en de retail. Voedingsservice Heuvelrug bestaat meer dan 65 jaar en kookt al jaren biologische maaltijden voor de gezondheidszorg, catering en kinderdagverblijven. “Door steeds verdere professionalisering en vragen uit de markt was het een logisch gevolg en nodig om het Skal-keurmerk aan te vragen”, zegt algemeen directeur Wim Kruithof. “Het Skalkeurmerk staat voor ons voor vertrouwen, in een gezonde en verantwoorde biologische maaltijd.” Voedingsservice Heuvelrug (VSH) is een zelfstandige producent van (koel)verse en warme maaltijden, maaltijdcomponenten en complete menu’s die rechtsreeks aan klanten worden geleverd. Meer info: voedingsservice.nl
Zicht op uw kosten?
Wij coachen u in een gezonde bedrijfsvoering en optimalisatie van uw processen
Meer weten? Bel met Paul Vrinzen. T: 073 631 2690 | I: www.vanhoeckel.nl | E: info@vanhoeckel.nl 41
Nr. 10 - 2014
14 oktober
Gastvrijheidszorg in de Praktijk De Reehorst, Ede
Hoofdredacteur Jasker Kamp jaskerkamp@vakmedianet.nl
Bestpractice.zorgmetsterren.nl
Eindredacteur Dennis van Asselt
14 oktober
IHE Nederland Jaarcongres
Medewerkers aan dit nummer Niek van den Adel, Aline de Bruin, Sander Drooglever (coverfoto), Carolien Meijer en Wim Roelofs
ISpant, Bussen ihe-nl.org
Uitgever Ruud Bakker
19 oktober
Sial Paris
Accountmanager Saskia Bosker saskiabosker@vakmedianet.nl tel. 06-51681707
Parc des Expositions de Paris Nord Villepinte Sialparis.com
Vormgeving & opmaak Colorscan, www.colorscan.nl
3 november
Druk Ten Brink, Meppel
Horecafair 2014 Bedrijventerrein A6, Emmeloord
Adres Vakmedianet Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn tel. 088-5840800 www.gastvrijezorg.nl redactie@vakmedianet.nl
Horecafair.nl
11 november
Cursus Voedselallergie voor foodservice
Abonnementenadministratie klantenservice@vakmedianet.nl tel 088-5840888
Renswoude Allergenenconsultancy.nl
Abonnementen Gastvrije Zorg verschijnt 9 keer per jaar. Jaarabonnement: Nederland € 99,00 overige landen € 132,00, los nummer € 12,50; prijzen zijn exclusief btw. Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Die zijn te vinden op www.vakmedianet.nl.
12-15 januari 2015
Horecava RAI Amsterdam
Doelgroep Directie & hospitalitymanagers, hoofden voeding & koks, hoofden inkoop & facilitair managers in zorginstellingen en ziekenhuizen.
Horecava.nl
Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. © Vakmedianet 2014 Publicatievoorwaarden Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatievoorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze zijn te vinden op www.vakmedianet.nl. Disclaimer Alle in deze uitgave opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie.
Advertentie-index Apetito B.V. Bonduelle Nederland BV CuliCare Catering B.V Distrivers Food Connect Maaltijdservice FrieslandCampina Dagvers Holland Techno Groep Huuskes Versproducten Intrakoop Marfo B.V. Miele SCA Hygiene Products Zeist BV Van Hoeckel, partner in food care Zwanenberg Food Group
42
26 16-17 2 22 30 36 4 24 43 44 8 30 41 26
ISSN 1876-617X
Toon Kunkels Hoofd inkoop en logistiek Stichting De Zorgcirkel, Purmerend
”Waarom zelf het wiel uitvinden?“ “De Zorgcirkel is een grote partij binnen de zorg: 27 locaties, 4.000 cliënten, 3.750 medewerkers. Toen we toe waren aan een nieuwe voedingsleverancier, dachten we: waarom zouden we zelf het wiel uitvinden? We schakelden Intrakoop in. Uitgaande van onze cliënten en processen, gingen we met elkaar op zoek naar een geschikte partner. Hun kennis van deze bedrijven is daarbij een grote meerwaarde. Nadat we de keuze hadden gemaakt, hebben ze ons ook geholpen om een goede overeenkomst af te sluiten. Binnen vier maanden was het rond. We hebben een deal die bij ons past, helemaal op maat eigenlijk. Dat is mooi, dat Intrakoop de kracht in huis heeft om grote mantelovereenkomsten te regelen, maar ook kan adviseren als je het op je eigen manier wil doen.”
Samen maken we goede zorg beter betaalbaar
www.intrakoop.nl
Chef Martin is onderdeel van Marfo Food Group