Coronacrisis Een tijdlijn van dag tot dag ČŤČœČ˘Č¤ČŠČœ ĘŠĘŻ
Retailcrisis Wie betaalt nog wel de huur? ČŤČœČ˘Č¤ČŠČœ ĘŞĘŞ
Economische crisis J , *ČŞČ Č§ČœČŠČ˘ Č˘ČœČœČŻ ČŁČ ČŻ Č&#x;Č°ČČ ČŠ! ČŤČœČ˘Č¤ČŠČœ ĘŹĘŤ J Krimp verwacht van 7,7% ČŤČœČ˘Č¤ČŠČœ ĘŹĘ
LCCTICPI YYY XCUVIQGFOCTMV PN
WWW.ADHOCBEHEER.NL
Beleggers en retailers zoeken uitweg in crisis
YKPMGNNCPFUEJCR $ÄŽ XCUVIQGFDGNGIIGTU TGIGPV JGV UVQR\GVVKPIGP XCP FG JWWTDGVCNKPI 8QQTCN ITQVG MGVGPU \GVVGP MYCCF DNQGF OGV GGP\ÄŽFK IG JWWTUVQR\GVVKPIGP 'GP IG\COGPNÄŽMG QRNQUUKPI NÄŽMV XGT YGI Toen de redactie van Vastgoedmarkt een online oproep plaatste om huurstopzettingen van retailers te delen, kon ze niet bevroeden wat die oproep teweeg zou brengen. De ene na de andere e-mail, veelal van gefrustreerde vastgoedeigenaren, stroomde binnen. Grandvision, Wibra, Rituals, Specsavers, Holland & Barret en als kers op de taart: AS Watson, de eigenaar van onder meer ICI Paris XL. Alle stoppen ze (gedeeltelijk) met het betalen van de huur. Dit tot ergernis van beleggers. Niet omdat ze de crisis niet onderkennen, de pijn zit vooral in de manier waarop: de brieven van advocaten die simpelweg mededelen dat er geen huur meer wordt betaald. Alsof het voor de beleggers geen crisis is. Vooral de eenzijdige brieven van AS Watson, de detailhandeldivisie van de Hongkongse multinational Hutchison Whampoa (CK Hutchison Holdings) zette veel kwaad bloed. 'Zo'n reus als Watsons zou eigenlijk twee keer de huur moeten betalen in deze tijden,' zei vastgoedeigenaar Bert Degenaar, die ook zo'n brief ontving.
Ook belegger Pieter van Loon uit Dordrecht kreeg zo'n brief en liet het er niet bij zitten. Hij probeert AS Watson failliet te laten verklaren via de rechter. Een kansloze poging, maar wel een goede publiciteitsstunt. Het verhaal van de Nederlandse Goliath die de grote reus uit Hongkong probeert uit te schakelen, haalde zelfs de Financial Times. Erg constructief zijn dit soort pogingen niet. Brancheverenigingen van huurders en verhuurders doen verwoede pogingen om de partijen bijeen te brengen. Eind maart was er even witte rook. Vastgoedeigenaren zouden tot 20 april geen huurfacturen sturen. Ook zou de kwartaalhuur per maand over worden gemaakt. Maar luttele dagen later, bleek er bitter weinig van een akkoord te zien. 'Toen het erop aan kwam, bleken de standpunten van de deelnemers aan het overleg nog te ver uit elkaar te liggen om een brug te slaan,' zegt Gijs Bessem van retailvastgoedadviseur KroesePaternotte. 'Met het belangrijkste resultaat – uitstel van huurbetaling tot 20 april – komt de sector
de coronacrisis niet door. Het werd ook verworpen door zowel verhuurders als huurders.’ En dus blijven beide partijen naarstig op zoek naar een oplossing. Buiten alle media-aandacht om lukt dat sommige partijen best aardig. Want wie in plaats van de confrontatie de dialoog opzoekt, kan er gezamenlijk uitkomen. 'De deal is dat de retailers de helft van de huur voor de maanden mei en april betalen en de andere helft opschorten. Zo hebben we honderden coronaregelingen getroffen tussen huurders en verhuurders', zegt Bessem van KroesePaternotte. Zo zijn er meer lichtpuntjes. Blokker blijft vooralsnog de huur betalen. 'Wij willen onze problemen niet doorschuiven naar onze partners,' zegt Michiel Witteveen, eigenaar van de Blokkerketen. Ook andere retailers en beleggers blijken bereid tot een compromis. Maar zij zitten beiden gevangen in hetzelfde dilemma: niemand weet hoe lang deze crisis nog duurt.
&G 5ECPFKPCXKUEJG YQPKPIXGTJWWTFGT *GKOUVCFGP DTGKFV \ÄŽP YQPKPIRQTVGHGWKNNG WKV OGV XQQTPCOGNÄŽM FG 4CPFUVCF RTQXKPEKGU GP KP )GNFGTNCPF *GKOUVCFGP MQQRV FG YQPKPIGP XCP 2CVTK\KC JGV ICCV QO FG #ODGT RQTVGHGWKNNG XQQT OKNLQGP GWTQ KPENWUKGH RCTMGGTHCEKNKVGKVGP GP \GUVKI DGFTÄŽHUTWKOVGP &G CCPIGMQEJVG RQTVGHGWKNNG DGUVCCV XQQT QPIGXGGT RTQEGPV WKV YQPKPIGP KP FG IGTGIWNGGTFG GP GGP MYCTV KP FG NKDGTCNG UGEVQT
ABN AMRO: huizenprijs daalt volgend jaar De huizenprijzen gaan volgend jaar voor het eerst sinds 2014 weer dalen als gevolg van de coronacrisis. ‘Na jaren van prijsstijgingen en hoge transactieaantallen krijgt de woningmarkt momenteel een knauw,’ meldt het Economisch Bureau van ABN Amro in de woningmarktmonitor. ‘De maatregelen die nodig zijn om de verspreiding van het coronavirus te beteugelen, leiden tot een terugval van de economie. De werkloosheid neemt toe en de besteedbare inkomens staan onder druk. In combinatie met een verwachte stijging
van de hypotheekrente zorgt dit voor een verslechtering van de betaalbaarheid van koopwoningen.’ De verwachting is dat het aantal woningaankopen hierdoor terugvalt. Dat komt ook doordat sommige beleggers pas op de plaats zullen maken. Dit alles heeft een negatieve impact op de huizenprijzen. ‘Als gevolg van de vraagterugval zal de tot voor kort nog zeer krachtige prijsstijging volgend jaar omslaan in een daling van het gemiddelde prijspeil. Met hoeveel valt op dit moment nog niet exact te zeggen.'
Ingezonden mededeling
Diepe recessie nadert: 'hopen op een V-vorm' Steeds meer economen houden rekening met een diepe, lange crisis. Maar er is ook hoop op een snel herstel. ‘Ik heb het gevoel dat de crisis van 2008 slechts een voorproefje was van deze crisis,’ zegt Harvard-econoom Kenneth S. Rogoff in The New York Times. Rogoff is medeauteur van het boek This time is different: eight centuries of financial folly, over de geschiedenis van economische crises. ‘Zoals het er nu naar uitziet, wordt dit de diepste duik voor de wereldeconomie in honderd jaar,’ aldus Rogoff. ‘Alles hangt af van de vraag hoe lang het virus aanhoudt, maar als het zo doorgaat, wordt dit de moeder van alle crises.’
Het is geen rooskleurige boodschap. Misschien is een verklaring dat de stad New York, waar de krant zijn zetel heeft, extra zwaar lijkt te zijn getroffen door het virus. Wellicht dat Rogoffs visie negatief wordt beĂŻnvloed door de malaise in New York. Maar Rogoff staat niet alleen. Meer economen voorzien dat het coronavirus een stapeling van negatieve effecten op gang zal brengen waar de wereld nog jarenlang de gevolgen van zal ondervinden. Ontslagen, werkloosheid, minder investeringen, minder bestedingen, die leiden tot nog meer ontslagen en faillissementen. Een neerwaartse spiraal. Het slechte nieuws is dat dit kamp steeds meer aanhangers krijgt.
SOLID & POSITIVE # $" % '!!# # ) !" % ! % ) % '!!# $%# ' # " % % '!!# # ! % $ !#! '# % ' ' ! $ ! ( ! '!!#)!# $ %# $ %& % " # '! % &($ !" '! % # ( ) ' ! # #$ ' $% ! &$ ( ' ++ '!!#& % ( $ # ! % )! $% # %