Vastgoedmarkt september 2020

Page 1

Retail Hoe Unibail zich verslikte in Westfield ČŤČœȢȤȊČœ ĘŞĘŹ

Vastgoedmonitor Hoop op snel herstel ebt langzaam weg ČŤČœȢȤȊČœ ĘŤĘŤ

Thema internationalisering J Nederlands kantoor niet meer bij mooiste meisjes ČŤČœȢȤȊČœ ĘŽĘŻ J Logistiek: waar zijn de Nederlandse beleggers? ČŤČœȢȤȊČœ ĘŻĘŠ

!+ ( 0*0* ' '

WWW.ADHOCBEHEER.NL

Thuiswerken drukt waarde kantoren

0KGV CNNGGP KP JGV DWKVGPNCPF OCCT QQM KP 0GFGTNCPF MTĎIV FG DGNGI IKPIUOCTMV XQQT MCPVQTGP GGP MNCR FQQT FG UVTWEVWTGNG VQGPCOG XCP FG VĎF YCCTKP RGTUQPGGN XCPWKV JWKU YGTMV $GFTĎXGP \WNNGP OKPFGT MCP VQQTTWKOVG JWTGP GP FCV OCCMV JGV VQV GGP TKUMCPVGT XCUVIQGFUGIOGPV 'De coronamaatregelen boden bedrijven de kans de impact op de productiviteit te beoordelen van werken op afstand. In de gevallen waarbij de efficiÍntie op peil bleef of groter werd, kunnen bedrijven op het idee komen hun behoefte aan kantoorruimte te evalueren’, aldus beroepsorganisatie Rics (Royal Institution of Chartered Surveyors) in de Q2 2020: Europe Commercial Property Monitor. Een golf van waardedalingen zal het gevolg zijn, denken de ondervraagden. Nederlandse topkantoren zijn over twaalf maanden 1,75 procent minder waard, zo is de verwachting. Voor secundaire kantoren bedraagt de verwachte waardedaling in Nederland 5,5 procent. Het idee dat werken op afstand een blijvertje is, zit niet alleen in de hoofden van vastgoedprofessionals. Volgens onderzoek door het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) verwachten Nederlanders dat ze vaker zullen blijven thuiswerken als de coronacrisis voorbij is. Ze oordelen er ook positiever over dan aan het begin van de crisis. Toen gaf een kwart van

de thuiswerkers (25 procent) aan dat ze daar mee willen blijven doorgaan. Dat percentage nam de afgelopen twee maanden toe tot 45 procent. Tijd dus om over dat thuiswerken afspraken te maken met werkgevers, vindt een ruime meerderheid van de achterban van vakbond FNV volgens onderzoek door Totta Research. Bij de caoonderhandelingen in de financiĂŤle sector gaat de bond ook onderhandelen over een thuiswerkregeling. Ook bij het Rijk en bij de gemeenten komt een thuiswerkregeling op tafel. Aan het onderzoek deden ruim 9.400 leden mee, vooral werkzaam bij gemeente- en rijksoverheid, in de financiĂŤle sector en in callcentra. Ook de kwalitatieve vraag naar kantoren kan veranderen. Volgens onderzoek door softwarebedrijf Salesforce bevalt thuiswerken de oudere werknemers beter dan de jongere. Gevraagd naar hun wensen voor de toekomst na corona zou 39 procent van de babyboomers het liefst fulltime thuis blijven werken. Daarna volgen

millennials (geboren tussen 1980 en 1994) met 37 procent, generatie x (geboren tussen 1955 en 1970) met 36 procent en tot slot generatie Z (geboren tussen 1990 en 2000) waarvan 31 procent fulltime thuiswerken ziet zitten. Niet overal is het hosanna. De sociale druk op woonbuurten is door het massale thuiswerken enorm toegenomen. Volgens het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) ligt het aantal overlastklachten landelijk nu gemiddeld 60 procent hoger dan aan het begin van het jaar. Rianne Appel, universitair hoofddocent Corporate Real Estate & Workplace aan de TU Eindhoven, vraagt aandacht voor het lot van werknemers zonder rustige plek thuis. Medewerkers die bijvoorbeeld eerst de kinderen naar school moeten brengen, kunnen op kantoor regelmatig misgrijpen omdat ze daar niet in alle vroegte kunnen zijn om een plek te claimen. 'Die zitten met de gebakken peren. Of met klussende buren.'

!" # $ % $& ' ( )* + ( , ' % - ).. / 0)0 ' 1 ( ( '

Huurkorting norm voor getroffen retailer Vastgoedbeleggers kunnen niet zomaar de volledige huur in rekening brengen bij retailers die door corona zijn getroffen. Dat concludeert Vastgoedmarkt op basis van een reconstructie en rechterlijke uitspraken. Organisaties van vastgoedbeleggers en detailhandelaren werden het 3 juni eens over een richtlijn. Bij drie maanden opschorting van de huur wordt een maand huur kwijtgescholden en een halve maand doorgeschoven naar volgend jaar. Maar maatwerk is het uitgangspunt.

Nog dezelfde dag ontstond opschudding onder de organisaties van vastgoedbeleggers over de uitleg van die richtlijn door Jan Meerman, directeur van Inretail (retailers in de non-food). Volgens Meerman kunnen beleggers niet om die richtlijn heen. Wat rechters in korte gedingen zeggen, zal vastgoedbeleggers niet blij maken. De meeste huurders die door de pandemie in de financiĂŤle problemen zijn gekomen, hoeven hun betalingsverplichtingen maar gedeeltelijk na te komen.

Ingezonden mededeling

Hollandse woning veilige haven in coronatijd Over de Nederlandse beleggingsmarkt voor woningen bestaat ook in coronatijd geen twijfel. Buitenlandse beleggers investeren volop in Nederlandse woningen, een beweging die al vóór corona werd ingezet. Begin april, amper twee weken nadat het kabinet de lockdownmaatregelen had afgekondigd, nam het Zweedse Heimstaden voor 375 miljoen euro ruim tweeduizend woningen van het Duitse Patrizia over in Gelderland en de Randstad. Patrizia liet zich ook niet onbetuigd. Het kocht vrijwel gelijktijdig namens een beleggende klant 114 appartementen op de Amsterdamse NDSMwerf. Een maand later werd

bovendien de B’Tower met 78 woningen aan de voet van de Rotterdamse Koopgoot overgenomen. Het Britse Round Hill Capital ziet evenmin belemmeringen. In juli nam het samen met een partner uit het Midden-Oosten 820 woningen over in Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem en Deventer. De Nederlandse woningbeleggersmarkt is volgens Bas Wilberts van vastgoedadviseur Savills zeer weerbaar. ‘Als je kijkt naar de schaarste en andere fundamenten, zoals de demografie en economische onderliggers, dan staat de Nederlandse woningmarkt er goed voor, al hangt het af van het soort product.'

SOLID & S O P H I S T I C AT E D ! - $ ") +%%' %% () !, " ) ) ' ) ! $ $ , ) $( ' $%+ ) &'% (( $ +%%' $ %# $ ) + $ %' $ " $ #% '$ , '() "" $ #%$*# $) " ) "( $ %# $ ' $ # ) $) ( " # $) $ $ % +%%' " + $ - $& ! ( %! $ $ &' ) $ #%$*# $) " & $ $ ) ') + $ #() ' #

%% , ' ! $)%' $ , ' ' / ' $ ,%' $ ( $ ( !%') + ' **' $ " '$ '%*& $ $ (


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.