Msm 07 08 2014

Page 1

10

het lezen van lichaamstaal Hoe meer je je bewust bent van je eigen lichaamstaal en je manier van presenteren, hoe meer invloed je kunt hebben op de manier waarop je overkomt op anderen. Lees hier hoe non-verbale elementen de communicatie beïnvloeden.

16

help, mijn baas is een narcist! Scoort jouw baas hoog op de schaal van narcistische trekken waarbij jij je als een pion op een schaakbord voelt? Speel het spelletje dan maar gewoon mee. Professor en psychotherapeut Jan Derksen legt in dit artikel uit waarom.

juli/augustus 2014 | nummer 7/8 | jaargang 31

28

mediterranée zo blauw... zo blauw In deze zomermaanden dwalen de gedachten meer dan eens af naar het zonnige zuiden. Deze aflevering van de Taalkwesties is een taalkundige reis die je alvast in subtropische sferen brengt. Geniet van de voorpret!

Vakblad voor de professionele secretaresse

De valkuil van onzichtbaarheid Weg met die valse bescheidenheid met het grootste gemak kun je bij anderen benoemen waar ze goed in zijn, maar zodra je over je eigen prestaties moet vertellen valt je al gauw stil. bescheidenheid kan een prachtige kwaliteit zijn, maar het kan je ook flink in de weg zitten. daarom in dit artikel inzichten die je helpen af te rekenen met valse bescheidenheid, zonder de kwaliteit ervan te verliezen. Hoewel bescheidenheid past bij de rol van de managementassistent bestaat het risico dat je over het hoofd wordt gezien. Bijvoorbeeld als het gaat om salarisverhoging of om een interessante nieuwe klus. Dat kan een groot effect op je loopbaan hebben. Loslaten dus die bescheidenheid. De eerste stap is om je beweegredenen eens kritisch onder te loep de nemen. Stap uit je comfortzone en probeer eens uit

hoe het is om meer op de voorgrond te treden. Niet dat je nu meteen van de daken moet schreeuwen hoe goed je wel bent. Ook hier is het de kunst om de juiste balans te vinden. Enig inzicht in wat je wel en wat je niet kunt is dan wel handig. Lees in dit artikel hoe je je kunt profileren op een manier die bij je past en hoe je jouw ‘kwaliteit’ van bescheidenheid in baPAGinA 8 lans houdt.

blijven leren: jouw toekomst! Leren is groeien. Dat geldt zowel voor je werk als voor je persoonlijke ontwikkeling. En daar wil het trainersteam van Management Support je graag bij helpen. In het najaarsprogramma kom je daarom een breed scala aan trainingen tegen. Gericht op vaardigheden, houding en competenties. Bij deze editie vind je de brochure. Laat je inspireren. Je zult zien dat leren niet alleen noodzakelijk maar vooral leuk is! Brochure gemist? Zie www.managementsupport.nl/ opleidingen.


Ontvang handvatten om aan de slag te gaan met een moderne werkstijl!

Masterclass

Over het nieuwe werKen

Start 30 oktober 2014

OOk interessant vOOr u:

Maak op verschillende inspirerende locaties kennis met Het Nieuwe Werken en leer van gerealiseerde en succesvolle projecten. 5-daagse Masterclass waarbij alle aspecten van het nieuwe werken aan bod komen: de fysieke omgeving, de ICT-wereld, de gevolgen op het gebied van cultuur en leiderschap en het verander- en communicatietraject. Alle dagen zijn volgens een vast stramien opgebouwd. Na een inleiding van ĂŠĂŠn of meer experts over het thema gaat u concreet aan de slag. De masterclass wordt steeds op een inspirerende locatie gegeven. Op die manier maakt u ook werkelijk kennis met gerealiseerde en succesvolle projecten.

RGB: Blauw: R74/G150/B205 Groen: R199/G214/B205 Oranje: R235/G107/B74 CMYK: Blauw: c70/m30 Groen: c30/y70 Oranje: m70/y70

leidinggeven

aan de nieuwe werKers

6 november 2014 De drie kritische succesfactoren voor HNW en hoe u, als leidinggevende, hiermee concreet aan de slag gaat!

Bekijk het complete programma en schrijf u in:

www.ohnw.nl/opleidingen over Het

Nieuwe Werken


inhoud WAt BEDOEL JE NOu prECIES? “Wiens brood men eet, diens woord men spreekt” – ofwel: degene van wie je afhankelijk bent, of bij wie je je geld verdient, geef je gelijk. Je past je aan. Misschien verklaart zo’n oudhollandse uitdrukking al voor een groot deel het moderne fenomeen ‘kantoortaal’, het jargon van werknemers die acht uur per dag opgesloten zitten in kantoortuinen en er een soort eigen woordenboek op nahouden, doorspekt van kreten als ‘erin fietsen’, ‘sparren’, ‘aftikken’ en ‘terugkoppelen’. Het schept toch een band, die taal. Jargon is natuurlijk van alle tijden: in werkplaatsen, op sportvelden, in voetbalkantines en in fabrieken zijn nu eenmaal woorden nodig om snel een beweging of een strategie duidelijk te maken. Niks mis mee. Het versnelt en verduidelijkt de communicatie enorm, en daar is iedereen mee geholpen. Niet alleen de trainer, ook de voetballer zal ik maar zeggen. (Behalve als je Van Gaal heet misschien.) Maar langzaam maar zeker druppelen die eigenaardige woorden ook door naar een wereld die er niets maar dan ook niets mee te maken heeft: die van de Kantoormensch. Ik dacht dat ik me er niet schuldig aan maakte, maar waar je mee omgaat, daar word je mee besmet dus zelfs mijn onschuldige vraag ‘Zullen we even gaan zitten?’ schijnt er al een voorbeeld van te zijn, want feitelijk bedoel ik natuurlijk ‘Zullen we overleggen?’ Heeft verzet zin? Lees de tegengestelde oordelen hierover van taalspecialisten Jan Kuitenbrouwer en Carien Overdijk in het artikel over kantoortaal op pagina 14. Wellicht word je alleen wel raar aangekeken als je te ver doorschiet en het thuis óók gaat hebben over een ‘bilateraaltje’ met je partner die avond, een ‘win-win’ door je kinderen je auto te laten wassen of de vraag of je partner de boodschappen voor het weekend al ‘gefaciliteerd’ heeft. Ik ben een sterk voorstander van duidelijkheid, van concrete woorden. Zodra iemand het tegen mij heeft over input en output, dan zie ik een computer voor me en een stroomdiagram. Bij aanvliegen zie ik de verkeerstoren van Schiphol voor me, compleet met feeëriek verlichte landingsbaan. Bij woorden als communiceren en faciliteren blijft het helaas té lang blanco. Liever hoor ik: ideeën, prestaties, uitleggen, uitspreken, regelen. En waar is het woordje ‘doen’ gebleven? Dat ga ik dóén! Bij wolligheid in taal en onduidelijkheid heb jij als managementondersteuner dé rol van vertaler, degene die een kritische noot kan plaatsen. Die simpelweg het lef heeft om te vragen:

Praktisch 4

signaal

27 spelling- en taaltips 28 taalkwesties 30 softwaretips 32 appladder

Professioneel 8

Weg met die valse bescheidenheid Vermijd de valkuil van onzichtbaarheid

10 het lezen van lichaamstaal Hoe non-verbale elementen communicatie beïnvloeden 12 relaxed omgaan met lastige types Van ‘Ja’ naar ‘Ja... mits’ 14 kantoortaal Daar moet je flexibel in zijn 16 help, mijn baas is een narcist! 19 conflicten op de werkvloer Als je elkaars bloed wel kunt drinken

Persoonlijk 21 column Vicky Marijnen 24 De Brandcheck 26 Young Professional 34 column huub van Mackelenbergh

serVice

‘Maar Frans-Willem, wat bedóél je nou eigenlijk precies?’

22 community

Veel leesplezier met dit zomernummer!

33 Boeken

Hartelijke groet, Vera Bot, hoofdredacteur

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

34 colofon

3


SIGNAAL

Top 6 ontvangst bezoekers Waarmee kunnen organisaties hun bezoekers positief verrassen? In de Nationale Ontvangst Barometer 2014 van Sparq is deze vraag onderzocht. Uit het onderzoek blijkt dat het aanbieden van een kopje koffie of thee als je even moet wachten nog altijd het hoogst op de lijst staat. De top 6 ‘Ontvangst bezoekers’ ziet er als volgt uit: 1. Kopje koffie of thee 65% 2. Persoonlijke ontvangst 57% 3. Aangename geur in wachtruimte 38% 4. Muziek in wachtruimte 30% 5. Bloemen op balie receptie 22% 6. Leren stoelen/luxe interieur 20% <

Flexarbeid groeit naar 30 procent in 2020 In 2020 zal het personeelsbestand voor 30 procent uit flexkrachten bestaan. Op dit moment is dat 25 procent. Dit blijkt uit onderzoek van TNO onder 900 ondernemingen in opdracht van de ABU. Het blijkt dat met name organisaties die al gebruikmaken van flexkrachten dit de komende jaren gaan intensiveren. De grootste groei in flexibele contracten wordt verwacht in tijdelijke contracten, gevolgd door uitzendkrachten/gedetacheerden, oproepkrachten en samenwerking met zzp’ers. In bijna alle sectoren wordt groei verwacht met name in de financiële dienstverlening, zakelijke dienstverlening, overheid en onderwijs, en in zorg en welzijn. <

Versterk je presentatie • Gebruik beeld: één beeld zegt meer dan duizend woorden. • Gebruik anekdotes: door het persoonlijk te maken, houd je de aandacht vast. • Gebruik lijstjes: nummer je argumenten. Zo blijven ze de luisteraars beter bij. • Stel vragen: zo krijg je interactie met de groep. • Gebruik humor: zo heb je de aandacht meteen te pakken. Pas alleen op voor de ‘foute grap’. <

4

Werkstress; herken jezelf Wat zijn de risicogroepen voor werkstress, overspannenheid en burn-out? Degenen die het meeste risico lopen zijn in te delen in acht groepen: 1. De zogenaamde ‘gedwongen perfectionisten‘: mensen die carrière willen maken, veel verantwoordelijkheidsgevoel hebben en geen fouten willen maken. 2. De mensen die niet met veranderde werkomstandigheden kunnen omgaan. Ze hebben bijvoorbeeld een nieuwe chef, krijgen te maken met ellebogenwerk van anderen, hebben nieuwe verantwoordelijkheden of werken te lang en te vaak onder druk. 3. Degenen die hard werken en thuis veel spanningen hebben of een persoonlijk verlies moeten verwerken. Daardoor kunnen ze geen enkele ontspanning vinden en verliezen ze het vermogen zich ergens op te concentreren. 4. Mensen die weinig besef van tijd hebben, alles uitstellen en met alles te laat zijn. Daardoor zien ze een muur van problemen op zich afkomen en verliezen het overzicht. 5. Mensen die hun hele leven veiligheid gezocht hebben in hun positie, hun financiële onafhankelijkheid en hun thuisbasis, die plots geconfronteerd worden met onveiligheid in de vorm van bijvoorbeeld morele chantage, bedreigingen, een ontrouwe partner of stalking. 6. Mensen die zich altijd verantwoordelijk voelen voor anderen en geen ‘nee’ kunnen zeggen. Sommigen van hen uiten zich moeilijk, voelen zich snel schuldig, onthouden alles wat fout gaat en blijven eindeloos piekeren. Anderen die zich wel kunnen uiten, trekken zich het leed van anderen sterk aan en voelen zich voor hen verantwoordelijk. 7. De gedrevenen die het jammer vinden dat een dag maar 24 uur heeft. Ze verzetten bergen en zijn in betrekkelijk korte tijd tot grootse dingen in staat. Zelfs tijdens de vakantie worden gsm en laptop meegenomen om nog wat zaken te kunnen regelen, en ook op de golfbaan lukt het ze niet om de telefoon uit te zetten. Het zijn mensen die zes dagen per week op dubbele snelheid werken. 8. Vrouwen in een dubbelfunctie. Vaak hebben zij het gevoel dat ze zich in hun werk extra moeten bewijzen, terwijl ze thuis ook nog de meeste verantwoordelijkheid nemen. (Bron: PW de Gids Vakbase) < De gloednieuwe training ‘Werkdruk de baas’ is gepland op 30 oktober. Binnenkort volgt hierover meer informatie op managementsupport.nl/opleidingen.

Nederlandse werknemers kennen (bijna) geen taboe De Nederlandse bedrijfscultuur staat te boek als zeer open. Collega’s blijken onderling weinig taboes te kennen en vragen elkaar gerust hoeveel de ander verdient. Zelfs hun seksleven bespreken sommigen gewoon met collega’s, blijkt uit onderzoek van NationaleVacaturebank. Maar er zijn grenzen: collega’s vragen elkaar niet om te liegen tegen de baas. Uit het onderzoek kwam verder naar voren dat Nederlandse werknemers snel een mening hebben over de kledingkeuze van hun collega’s. Een diep decolleté en een te kort rokje worden als minst gepaste kleding voor het werk gezien. Ook een joggingbroek en gympen worden op de werkvloer niet gewaardeerd, terwijl een spijkerbroek met scheuren juist wél kan; slechts 6 procent van de respondenten geeft aan dat dit níet kan. Hoewel werknemers ordinaire kleding niet gepast vinden, geeft 72 procent van de deelnemers aan het onderzoek aan dat ze hun collega niet zouden wijzen op hun foute kledingkeuze. <

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SIGNAAL

Nederland doet het zo slecht nog niet

Tien tips voor een heldere boodschap

Ook al daalde de werkgelegenheid in Nederland vorig jaar opnieuw, in vergelijking met andere Europese landen doen we het qua werkgelegenheid nog goed. Zo blijkt uit cijfers van Europees statistiekbureau Eurostat. De werkgelegenheid in ons land is nog altijd relatief groot in vergelijking met andere Europese landen. Gemiddeld had vorig jaar 76,5 procent van de 20- tot 64-jarigen in Nederland een baan. Binnen de EU ligt dat percentage alleen in Zweden (79,8 procent) en Duitsland (77,1 procent) hoger. De Nederlandse werkgelegenheid neemt sinds 2008 wel jaarlijks af. Duitsland vormt een uitzondering op de Europese trend. In Europa’s grootste economie groeit het aantal mensen met een baan sinds 2005 onafgebroken. De EU streeft ernaar in 2020 driekwart van de Europese bevolking aan het werk te hebben. <

Wanneer je een verhaal wilt overbrengen, is het belangrijk dat anderen je begrijpen. Hoe zorg je dat je boodschap helder wordt? Tien tips.

Jokken over salaris

3. Benadruk. Bij complexe verhalen breng je toch soms meer informatie over dan je luisteraar of lezer lief is. Benadruk dus goed wat daarin het relevantst is: door onderstreping, herhaling of andere tekstuele ingrepen.

Wanneer Nederlanders naar een (nieuwe) baan solliciteren, geeft een op de drie sollicitanten incorrecte informatie over zijn huidige salaris. 31 procent verhoogt het salaris met minimaal 5 procent en een op de zes verhoogt het huidige salaris zelfs met minimaal tien procent. Verder onderhandelt de helft over het salaris, gevolgd door werktijden en een vast contract. Dit blijkt uit onderzoek in het kader van de zesde editie van de Summercourse Arbeidsmarktcommunicatie onder 1017 personen in april 2014. <

Pensioenopbouw definitief omlaag De jaarlijkse pensioenopbouw gaat volgend jaar definitief omlaag. De Eerste Kamer zal in meerderheid instemmen met het wetsontwerp daartoe, bleek onlangs. Naast de regeringsfracties VVD en PvdA steunen ook de ‘bevriende’ oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP het voorstel. Het kabinet sloot eind vorig jaar een akkoord met deze partijen in de Tweede Kamer. Het verzekerde zich daarmee ook van steun in de Senaat, waar het geen meerderheid heeft. Aanvankelijk wilde het kabinet de pensioenopbouw verlagen van 2,25 naar 1,75 procent van het inkomen. Dit plan sneuvelde echter in de Eerste Kamer. De bevriende oppositiefracties wisten vervolgens een wat hogere pensioenopbouw te bedingen: 1,875 procent van het inkomen. Ook komt er op hun aandringen een apart pensioenfonds voor zzp’ers. Volgens het kabinet kan het bedrag dat jaarlijks belastingvrij voor de oude dag gespaard kan worden omlaag omdat iedereen voortaan later met pensioen gaat en dus langer kan doorsparen. Het kabinet gaat ervan uit dat het lagere opbouwpercentage ertoe leidt dat de pensioenfondsen hun premies verlagen. Dat is goed voor de koopkracht en de economie. Het wetsvoorstel betekent een besparing van bijna 3 miljard euro. Dat is de grootste bezuinigingspost uit het regeerakkoord. <

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

1. Luister. Pas als je weet wat de ander wil en belangrijk vindt, kun je zelf je eigen boodschap goed overbrengen. Luister dus naar de vraag van de ander – ook naar misschien onuitgesproken vragen. 2. Schrap. Dwing jezelf om zo kort mogelijk te zijn in je boodschap. Maak je boodschap ‘oprolbaar’: als hij op papier staat en je het vel oprolt, staat het belangrijkste vooraan.

4. Benoem. Laat in je boodschap duidelijk blijken wat je ermee wilt. Verwacht je een antwoord? Benoem dan concreet wat je voor antwoord wilt krijgen en wanneer. 5. Verbreed. Ga breder kijken dan woorden en let ook op je houding, stemgebruik en gebaren. Non-verbale communicatie weegt heel zwaar bij het overbrengen van een boodschap! 6. Oefen. Wie zelfverzekerder wil overkomen, oefent de boodschap een paar keer tot het er soepel uit rolt. Desnoods test je hem op een ander: komt over wat je wilt zeggen? 7. Kijk. Maak regelmatig oogcontact. Zo kun je al veel aflezen: komt je boodschap over? Bereik je je gewenste resultaat? Zo niet, stel dan je boodschap bij. 8. Controleer. Check of je boodschap goed overkomt. Snapt die ander wat je wilt zeggen? Herkent hij wat je zegt, begrijpt hij wat je wilt aangeven? 9. Verbeeld. Met beeld kun je soms meer zeggen dan met woorden. Combineer beide om een totaalplaatje te geven van je verhaal. Dat kan een sfeerbeeld zijn, maar ook een schema of model. 10. Spar. Als je zelf niet uit je verhaal komt, spar dan met anderen. Zeker mensen die doorvragen kunnen je helpen om tot de kern van je verhaal te komen. (Door Karen Visser | www.newbroom.nl)

5


SIGNAAL

Krijg jij wat je verdient? Ook dit jaar werken Management Support en Berenschot samen aan het jaarlijkse salarisonderzoek. Dit onderzoek levert waardevolle informatie op voor jou en je collega’s, die je kunt gebruiken bij functionerings-, beoordelings- en sollicitatiegesprekken. Vul daarom de enquête in zodat we een goede analyse kunnen maken. Invullen duurt maximaal 15 minuten, en je maakt kans op een eendaagse training van Management Support ter waarde van 669 euro. Je bijdrage wordt zeer op prijs gesteld! Het onderzoek staat nog tot 14 augustus online op www.managementsupport.nl <

Nederlanders positief over kantoor De Nederlander is zeer positief als het gaat om het welzijn dat hij op kantoor ervaart: de kantooromgeving is gezellig (42 procent van de ondervraagde Nederlanders), stimulerend (29 procent) en innovatief (21 procent). Slechts 22 procent gebruikt ‘stressvol’ om zijn werkomgeving te omschrijven. Dit blijkt uit wereldwijd onderzoek onder meer dan 7000 kenniswerkers van grote bedrijven in tien verschillende landen, dat in opdracht van Steelcase is uitgevoerd. Nederland scoort van alle landen het beste als het gaat om de grootte van de werkplek (81 procent van de Nederlanders oordeelt positief), de werkatmosfeer (82 procent positief) en de beoordeling van het kantoormeubilair (79 procent positief).

Pensioenkloof tussen mannen en vrouwen Vrouwen ontvangen gemiddeld de helft minder aanvullend pensioen dan mannen. Mannen kregen in 2012 gemiddeld 17.300 euro en vrouwen 8400 euro. “Vaak wordt gedacht dat we in een tweeverdienerssamenleving leven en dat daarom het nabestaandenpensioen onnodig is”, zegt CNVvoorzitter Maurice Limmen. Maar volgens Limmen heeft Nederland feitelijk een ‘anderhalfverdienerssamenleving, omdat veel vrouwen niet volledig werken of onderbroken carrières hebben. “Mocht één van de partners overlijden dan is een goede pensioenregeling, met een goed nabestaandenpensioen, dus erg belangrijk om het hoofd boven water te houden.” (Bron: CBS) <

6

Collega helpen goed voor je loopbaan Werknemers die hun collega’s graag helpen, zijn op de korte termijn minder productief. Op de lange termijn leveren zij echter betere resultaten dan hun egoïstische collega’s. Dat blijkt uit onderzoek van wetenschappers van de University of Pennsylvania. In eerste instantie leveren deze hulpvaardige collega’s minder goede werkresultaten dan collega’s die zich egoïstischer opstellen. De Amerikaanse onderzoekers stellen dat deze hulpvaardige werknemers de behoeftes van collega’s of klanten prioriteit geven boven de eigen belangen en daardoor eigen productiviteit opofferen. Op langere termijn zullen deze genereuze collega’s echter de beste arbeidsresultaten leveren. Uit eerder onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam bleek al dat behulpzame collega’s kunnen rekenen op meer salaris. Die hulpvaardigheid van werknemers blijkt ook een goede uitwerking te hebben op de algehele productiviteit van de organisatie. Denk aan resultaten als hogere omzetten, efficiëntere werkprocessen en een grotere klanttevredenheid. Helaas blijkt die positieve uitwerking op de organisatie een keerzijde te hebben voor het hulpvaardige individu: zijn persoonlijk succes moet eraan geloven omdat hij zijn tijd en moeite voor een groot deel aan anderen opoffert. Op lange termijn blijkt het de genereuze medewerker echter een superieure productiviteit op te leveren: de motivatie van dit soort personeel verhoogt de inzet. Daarnaast heeft hulpvaardigheid een positieve invloed op de expertise: genereuze werknemers zullen immers in contact komen met de activiteiten van een bredere waaier collega’s en daardoor nieuwe vaardigheden aanleren. (Bron: express.be) <

5 redenen om mail te archiveren 1. Schijfopslag: oudere content kan naar goedkopere opslagruimte. Zo blijft de informatie beschikbaar, alleen kost het minder. 2. Databescherming: zo blijft alle data binnen handbereik. Combineer met goed backup-beleid en raak nooit meer data kwijt. 3. Bewaartermijnen: sommige bedrijven zijn verplicht hun data voor een bepaalde periode te bewaren die ze na het verstrijken van die periode willen verwijderen. Een goed beleid voor het bewaren van deze data kan dit eenvoudiger maken. 4. Zoeken en compliance: naast bewaartermijnen, zijn sommige bedrijven ook genoodzaakt om e-mails te bewaren voor compliance en juridische doeleinden. Een e-mail archiveringstool kan op basis van een vooraf ingestelde selectie bepaalde berichten opslaan. 5. Business intelligence: door e-mail inzichtelijk te maken voor business intelligencedoeleinden, kunnen bepaalde patronen boven tafel komen die bedrijven helpen de markt beter te begrijpen, er zeker van te zijn dat bepaalde reactietermijnen nageleefd worden en te bekijken of bepaalde aanpassingen nodig zijn. (Bron: overhetnieuwewerken.nl) <

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SIGNAAL

Werknemers ervaren minder zelfstandigheid Het aandeel werknemers dat aangeeft het eigen werk zelf te kunnen regelen, is de afgelopen jaren gedaald. Vooral werknemers die nog maar kort in dienst zijn ervaren minder zelfstandigheid. Deze daling heeft onder andere te maken met het toegenomen aandeel nieuwe werknemers met een flexibele arbeidsrelatie. Dit blijkt uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2013, uitgevoerd door TNO en het CBS. Tussen 2008 en 2013 daalde het aandeel werknemers met zelfstandigheid in het werk van 61 naar 56 procent. Hierbij gaat het om de vrijheid die werknemers ervaren om zelf te beslissen hoe en wanneer zij hun werkzaamheden uitvoeren. Waar bijvoorbeeld in 2008 nog 65 procent van de werknemers aangaf regelmatig zelf te kunnen beslissen over de uitvoering van het werk, was dat vorig jaar 60 procent. In dezelfde periode nam ook het aandeel werknemers dat zelf de volgorde en het tempo van de werkzaamheden kan bepalen af. Uit eerder onderzoek blijkt volgens TNO dat werknemers die zelf kunnen beslissen hoe en wanneer zij hun werkzaamheden uitvoeren minder vaak burn-outklachten hebben dan werknemers die dat niet kunnen. Daarnaast draagt zelfstandigheid bij aan de innovatiekracht van organisaties. <

Wie het warm heeft werkt beter samen Als je het koud hebt, toon je minder warm menselijk gedrag. Warmte zorgt voor meer samenwerking. Dat meldt de British Psychological Society op basis van onderzoek aan de Universiteit van South Wales. Zestig proefpersonen moesten iets warms of iets kouds vasthouden en daarna deelnemen aan de proef van het gevangenendilemma. Hierin wordt een scenario nagespeeld waarbij twee proefpersonen zich moeten inbeelden dat ze apart van elkaar gevangen zitten op verdenking van een ernstige misdaad. Ze moeten kiezen: ofwel ze zwijgen allebei en krijgen een lichte straf. Degene die bekent terwijl de ander zwijgt, wordt vrijgesproken. Degene die zwijgt, terwijl de ander hem erbij lapt, krijgt tien jaar. Bekennen ze allebei, dan krijgen ze ieder vijf jaar celstraf. Uit het onderzoek blijkt dat proefpersonen die het warm hadden, veel beter meewerkten dan degenen die het koud hadden. Volgens professor Lance Workman is het aannemelijk dat mensen ook in andere situaties beter samenwerken als ze het warm hebben. <

Minder hiërarchie op de werkvloer stimuleert werknemers Ondernemer en bestsellerauteur Ricardo Semler leidt een democratisch bedrijf waar werknemers eigen werktijden, baas en salaris bepalen. Ruim 57 procent van de Nederlandse werknemers ziet deze aanpak, bekend als de Semco-stijl, wel zitten. Randstad deed onderzoek naar de mening over het gedachtegoed van Semler onder Nederlandse werkenden. ‘De mogelijkheid om dingen te doen in je werk die je leuk vindt’ vinden ondervraagden het belangrijkste van Semlers gedachtegoed (78 procent). De top 5 van het Semler-gedachtegoed volgens de ondervraagden: 1. De mogelijkheid om leuke dingen te doen in je werk (78%) 2. Mogelijkheid om in mijn werk talenten te benutten (77%) 3. Kunnen bijdragen aan het succes van het bedrijf (74%) 4. (Mede)verantwoordelijk zijn voor het succes van het bedrijf (69%) 5. Zelf mijn doelstellingen kunnen bepalen in mijn werk (62%) <

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

Handige links Niets is zo heerlijk als de deur van een opgeruimd kantoor achter je dichttrekken voor een welverdiende vakantie! http://managementsupport.nl/tientips-om-opgeruimd-de-zomer-in-tegaan < Zin om creatief aan de slag te gaan deze zomer? Hier vind je allerlei cursussen, workshops en trainingen en zelfs complete vakanties in binnen- en buitenland: http://cursus-vakantie. startpagina.nl < Terwijl collega’s vakantie vieren is het óf heel rustig óf heel druk in de kantoortuin. Hoe overleef je deze periode als je zélf niet weggaat? http://managementsupport.nl/hoeoverleef-je-de-vakantie-van-collegas < Middenin de zomer, de hitte neemt toe... Dorstig, maar genoeg van zoete ijsjes en frisdranken? Denk eens aan een leidingwaterkoeler: www.leidingwaterkoeler.nl < Dé taal die iedereen kent: lichaamstaal. Lees hierover alles op deze site: gezichtsuitdrukking, houding, ogen, lach. En doe meteen een paar testjes: www.lichaamstaal.nl < Maak van je allermooiste vakantiefoto’s (of foto’s van de barbecue op het werk, het afdelingsuitje of de vrijmibo) een collage. Er zijn genoeg online tools: www.collagemaken.nl www.easycollage.nl www.photovisi.com of het vertrouwde http://foto.hema.nl/fotocollages < Wanneer is het te warm om te werken? www.lbv.nl/veel-gesteldevragen/352-wanneer-is-het-tewarm-om-te-werken <

7


SAMENwERkEN

De valkuil van onzichtbaarheid Weg met die valse bescheidenheid! Met het grootste gemak kun je bij anderen benoemen waar ze goed in zijn, maar zodra je over je eigen prestaties moet vertellen valt het al gauw stil. Bescheidenheid kan een prachtige kwaliteit zijn, maar het kan je ook flink in de weg zitten. Daarom in dit artikel inzichten die je helpen af te rekenen met valse bescheidenheid, zonder de kwaliteit ervan te verliezen. Tekst Linda van der Wal | www.lindavanderwal.com

Je kunt bescheidenheid zien bij je collega, wanneer je merkt dat deze niet graag over zichzelf praat. Of wanneer je zelf een welgemeend compliment zo snel mogelijk wegwuift. Een teveel aan bescheidenheid kan het je knap lastig maken, doordat je niet de waardering krijgt die je verdient. Op de voorgrond Hoewel bescheidenheid past bij de rol van de managementassistent bestaat het risico dat je over het hoofd wordt gezien. Bijvoorbeeld als het gaat om salarisverhoging of om een interessante nieuwe klus. Dat kan een groot effect op je loopbaan hebben. Niet voor niets noemt Saskia Stuiveling, voorzitter van de algemene rekenkamer, bescheidenheid haar grootste carrièrefout. In een interview met Intermediair vertelt zij dat ze op een borrel stond met twee oud-studiegenoten die eenzelfde soort functie hadden. In het gesprek realiseerde zij zich dat ze weliswaar dezelfde verantwoordelijkheden droeg als beide heren, maar daar niet dezelfde beloning voor kreeg. Zij ‘lagen’ twee schalen op haar voor. Lang ging zij uit van het principe dat goed werk vanzelf beloond werd, maar ze moest leren om haar bescheidenheid los te laten en vaker op de voorgrond te treden. Valse bescheidenheid Waarom zijn we dan toch zo bescheiden? Vooropgesteld: niet alle bescheidenheid is slecht. Stel je voor hoe het zou zijn als iedereen alleen maar over zichzelf zou praten. Dan mis je echt contact met elkaar. Een belangrijk ingrediënt voor een goed gesprek is immers luisteren en dat lukt niet als alleen jouw verhaal voorop moet staan. Bescheidenheid is dan ook gekoppeld aan waardevolle eigenschappen, zoals een ander de ruimte geven, je af en toe terughoudend opstellen en hoffelijkheid. Het gaat mis wanneer je jezelf onnodig klein maakt. Dát is valse bescheidenheid. Onzekerheid Jezelf klein houden komt vaak voort uit onzekerheid. Zodra je naar buiten moet treden komen de twijfels naar boven. ‘Wie ben ik om te zeggen dat ik ergens goed in ben’? ‘Vinden ze me dan nog wel aardig’? ‘Durf ik dat wel zo te zeggen’? Veel mensen zijn bang dat ze in een arrogante kwast veranderen, zodra ze vertellen over hun successen. Ze maken zich zorgen dat ze anderen het gevoel geven dat zij minder zijn. Door al deze aarzelingen is het gemakkelijk om je successen voor jezelf te houden. En dat is heel jammer, niet alleen voor jezelf, maar ook voor de mensen om je heen, want dáár waar je goed in bent, ligt je belangrijkste bijdrage. Door dit weg te poetsen onthoud je anderen de kans om van jouw kwaliteiten gebruik te maken. Balans Het is de kunst een goede balans te vinden. Het vraagt inzicht om op het juiste moment naar voren te treden en te weten wanneer het verstandig is om een

8

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SAMENwERkEN

stapje terug te doen. Bovendien is het verschil tussen eerlijk zijn over wat je wel en niet kunt, en je eigen bijdrage tekort doen erg klein. En dat kleine verschil kan grote impact hebben. Uit onderzoek blijkt dat het niet loont om iets wat je heel goed hebt gedaan klein te maken. Bijvoorbeeld door te zeggen dat je het ‘natuurlijk goed hebt gedaan, maar dat het niet zo belangrijk was’. Net als dat het niet loont om je eigen bijdrage in gesprek met anderen te overschatten. Stappen Beweegredenen bekijken De eerste stap naar het loslaten van valse bescheidenheid is om je beweegredenen eens kritisch onder de loep te nemen. Klopt het wat je denkt? Is het daadwerkelijk zinvol om jezelf op de achtergrond te houden en worden anderen daar nu echt blijer van? In

De WaarDe Van BeScheiDenheiD Het lijkt soms alsof je alleen meetelt als je voortdurend van de daken schreeuwt hoe goed je bent. Bescheidenheid is dan een karakterfout waar je zo snel mogelijk vanaf geholpen moet worden. Maar is dat zo? Hieronder drie argumenten die laten zien dat bescheidenheid wel degelijk kan lonen. 1. Bescheiden mensen worden aardiger gevonden Stel dat je de keuze hebt: samenwerken met een arrogante collega of een bescheiden teamlid? Dikke kans dat je er snel voor kiest om samen te werken met de collega die iets meer terughoudend is over de eigen prestaties. Bescheiden mensen worden namelijk eerder aardig gevonden dan arrogante types. In de politiek is dit fenomeen zeer duidelijk zichtbaar. Arrogante politieke leiders kunnen minder snel op onze steun rekenen dan meer ingetogen types. Wanneer de eersten verlies leiden, vinden we sneller dat ze dat ‘verdienen’, aldus onderzoek van psycholoog Barry Schlenker. 2. Bescheiden mensen presteren meer Heb je hulp nodig? Dan maak je meer kans dat je wordt geholpen door een bescheiden collega. Dacht je dat de bescheiden medewerker hier zelf niet beter van wordt? Dan brengt het onderzoek van psycholoog Wade Rowatt van de Baylor Universiteit in Texas goed nieuws. Zijn studie laat zien dat medewerkers die eerlijkheid en bescheidenheid combineren, in de ogen van hun teamleiders beter presteren op het werk. 3. afdelingen met bescheiden leidinggevenden functioneren beter Een bescheiden leidinggevende die een reëel inzicht heeft in zijn prestaties is over het algemeen niet alleen geliefder, maar laat de hele afdeling beter presteren. Leiders die zichzelf overschatten hebben vaak slechtere relaties met hun medewerkers en worden minder als inspirerend en motiverend ervaren. Dit was één van de conclusies van het onderzoek waarop Niels van der Kam in 2012 promoveerde. Bron: Psychologie Magazine december 2013

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

kernkwaliteit

Bescheiden

Valkuil Te veel van het goede

positief tegenovergestelde

Arrogant Allergie

Onzichtbaar

positief tegenovergestelde

Te veel van het goede

Profilerend Uitdaging

veel gevallen is het antwoord: Nee! Het is juist leuk als je samen successen kunt vieren en gebruik kunt maken van elkaars kwaliteiten. Situatie vinden De tweede stap is om te bekijken in welke situaties het voor jou kan lonen om te laten zien wat je in huis hebt. Misschien dat het werkoverleg voor jou een goede plek is of dat je je functioneringsgesprek gebruikt om je prestaties duidelijker voor het voetlicht te brengen. Als je dat voor ogen hebt, is het tijd voor de derde stap. Treed naar voren Verlaat je comfortzone en probeer eens uit hoe het is om meer op de voorgrond te treden. Je kunt bijvoorbeeld tijdens het werkoverleg vertellen over een project waaraan je werkt en wat jouw bijdrage daarin was. Je kunt een compliment eens echt in ontvangst nemen, in plaats van het automatisch weg te wuiven. Of je kunt een succes delen met een collega. Leuker Laten zien wat je in huis hebt betekent dat je ophoudt jezelf onnodig klein te maken, zonder jezelf meteen groter te maken dan je bent. Op die manier kunnen jouw kwaliteiten tot hun recht komen en kunnen anderen hier ook gebruik van maken. Dat is niet alleen leuk voor jezelf, maar ook voor je collega’s. In een omgeving waar je elkaar oprecht kunt waarderen voor wat een ieder goed kan, is het niet alleen leuker werken, maar wordt er ook meer resultaat behaald. Valkuil Bescheidenheid kan een mooie kwaliteit zijn, maar te veel van het goede kan ervoor zorgen dat je onzichtbaar blijft. Daardoor blijft jouw bijzondere inzet onopgemerkt, zodat je loopbaankansen kunt missen. In de theorie van het kernkwadrant betekent te veel van het goede dat je in je valkuil belandt. Dat is in dit geval onzichtbaarheid. Mensen die het tegenovergestelde laten zien van waar jij goed in bent, kunnen al snel in je allergiezone terechtkomen. Zo hebben veel bescheiden mensen een hekel aan arrogantie. Hoewel je niet hoeft te gaan houden van arrogante mensen, kun je wel degelijk wat van ze leren. Zij zijn namelijk vaak goed in iets waar de bescheiden mens juist moeite mee heeft: profileren. Leren je te profileren op een manier die bij je past helpt je om je kwaliteit van bescheidenheid in balans te houden. Zo vermijd je de valkuil van onzichtbaarheid. <

9


cOMMUNIcEREN

Hoe non-verbale elementen communicatie beïnvloeden

Het lezen van lichaamstaal Zit iemand met de armen over elkaar en de benen gekruist, dan heeft zij een gesloten houding! Bij sommige opleidingen wordt nog steeds gepredikt dat deze persoon dan niet openstaat voor je boodschap. Wat een onzin! Misschien zit iemand wel heel lekker zo, of heeft hij of zij het koud. Het lezen van lichaamstaal ligt echt wat genuanceerder. Het is echter wel zo dat hoe meer je je bewust bent van je eigen lichaamstaal en manier van presenteren, hoe meer invloed je kunt hebben op de manier waarop je overkomt op anderen. In dit artikel lees je een aantal praktische tips over non-verbale elementen die rechtstreeks jouw communicatie beïnvloeden. Tekst Barbara Schure

In oktober 2013 schreef ik in dit blad een artikel over de impact van woorden. Het ging over onhandige woorden, toverwoorden en zelfs over gevaarlijke woorden. Woorden zijn echter maar een deel van de communicatie; een klein deel volgens sommigen. Je communicatie en de manier waarop je overkomt, bestaat voor een groot deel uit andere communicatie dan woorden. Dit is dus ook een belangrijk deel van je communicatie. We noemen dit ook wel non-verbale en para-linguale communicatie. Je kunt hierbij denken aan je houding, je beweging, je stemgebruik, het schrapen van je keel en alles eromheen zoals bijvoorbeeld je uiterlijk, je kleding, de auto waarin je rijdt en de krant die je leest. Alles wat je doet of wat je níet doet, zegt iets over jou. Het heeft invloed op hoe je je voelt, wat je uitstraalt en hoe een ander je ziet. Om een aantal concrete elementen te belichten, kijken we naar wat kleding voor je doet, wat je houding en beweging voor je doen en wat de impact van je stem is. Kleding Daar sta je dan in je fleurige outfit en grote oorbellen met een pauwenveertje. Je geeft een presentatie aan het MT. Hoe groot is de kans dat je serieus genomen wordt?

10

Niet zo groot. Sterker nog, het kan je zelfs een achterstand opleveren. Maar woon je in die outfit een vrolijke workshop bij of ben je op een feestje, dan ben je waarschijnlijk gemakkelijk te benaderen en vinden mensen je al gauw vriendelijk overkomen. Je kunt kleding dus inzetten om je doel te bereiken. Voor kleding gelden simpele regels Regel 1. Contrast versus overlopende kleuren Hoe meer contrast hoe formeler je overkomt. Bijvoorbeeld de combinatie witte blouse/donker vest, geeft een groot contrast. Een beige blouse met een bruin vest geeft minder contrast. Dit komt wat zachter over. Wil je dus meer formeel voor de dag komen, kies dan meer contrast in de kleurstelling. Wil je juist milder overkomen, combineer dan minder uitgesproken kleuren en minder contrast. Daarnaast zorgen donkere kleuren voor meer geloofwaardigheid en lichtere kleuren voor meer openheid. Regel 2. Patronen versus effen kleding Heb je grote leiders wel eens in een bloemetjesbloes gezien? Streepjes, ruitjes, bloemetjes of andere figuren met opdruk zorgen ervoor dat je minder formeel overkomt. Wil je juist meer formeel gekleed gaan, kies dan effen stoffen met zo min mogelijk afleiding van ritsjes, zakken, knopen en andere hippe details. Een formele kledingstijl brengt ook meer geloofwaardigheid met zich mee. Wil je meer informeel gekleed gaan en meer vriendelijkheid en gezelligheid uitstralen, draag dan kleding met patronen en kleurtjes. Regel 3. Lijnen versus rondingen Goed aansluitende kleding met strakke lijnen, zorgt voor een formelere uitstraling. Denk maar eens aan een schou-

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


cOMMUNIcEREN

derlijn van een colbert. Deze geeft een andere uitstraling, dan de schouderlijn van een vest of trui. Het mag duidelijk zijn dat hier geldt: goed aansluitende kleding met strakke lijnen heeft een formeler effect dan een lekkere comfortabele capuchontrui. Zo... nu weet je waar je op kunt letten qua kleding om een gewenst doel te bereiken. Houding en beweging Voor de regels over houding en beweging helpt het om terug te gaan naar de natuur. Stel je voor, van een veilige afstand zie je het volgende gebeuren: de koning van het dierenrijk rekt zich langzaam uit en brult met een diep en donker geluid.Deze leeuw is hier duidelijk de baas. Bij de gorilla’s zien we de grote zilverrug, de grote grijze leider. Het lijkt haast slow motion als je naar zijn bewegingen kijkt. De kleine pluizige, speelse en drukke aapjes hebben hier (nog) niks te zeggen. Wat zie je als je naar deze leiders kijkt? En wat kun je daarvan leren over je eigen houding en beweging om bijvoorbeeld meer kracht en geloofwaardigheid uit te dragen? Wat de leiders in het dierenrijk doen, doen de grote leiders in de mensenwereld ook. Kijk op kantoor maar eens om je heen, misschien herken je het daar ook wel. Leiders hebben over het algemeen betere en ruimere werkplekken, ze rijden in grotere auto’s en dragen meestal andere kleding dan de medewerkers. Leiders gedragen zich anders en spreken vaak anders. Wat doen ze dan? Zijn dat mensen die heel snel bewegen en met een hoge stem spreken? Nee, dat doen ze niet. Hebben ze bloemetjes in hun haar of kleding met vrolijke patronen en afbeeldingen? Nee zeker niet. En als ze dat wel hebben, wat doet dat dan met hun geloofwaardigheid? Ze bewegen langzaam, soms lijkt het zelfs vertraagd. Hun stem is laag. Denk maar eens aan Obama.

Heb je wel eens grote leiders in een bloemetjesblouse gezien? Weet je trouwens dat de stand van je hoofd invloed heeft op de geloofwaardigheid van je boodschap? Wil je iemand overtuigen van je boodschap, dan is het zaak om een zo recht mogelijke houding aan te nemen: op twee benen staan of op twee billen zitten, borst vooruit, rug recht, kin recht en ook je hoofd zo recht mogelijk. Daarnaast houd je je lijf relatief stil en je bewegingen langzaam. Wil je juist contact maken en een vriendelijke indruk maken, neem dan een actieve luisterhouding aan: buig een beetje naar je gesprekspartner toe en houd je hoofd iets schuin en je kin wat meer naar beneden. Je komt dan vriendelijk een aandachtig over.

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

Stem Veel stemmen klinken op de een of andere manier gespannen. Ze klinken nasaal, klein, krakerig, hoog, laag, piepend of hees en leiden af van de boodschap. Of je nou wilt of niet, je stem geeft meer informatie en heeft daarmee meer impact dan je denkt. Je stem draagt bij aan de indruk die je maakt. Een aarzelende stem klinkt onzeker, een nasale stem klinkt klagerig of kan lui over komen en een monotone stem klinkt al snel verveeld. In hoeverre ben jij je ervan bewust hoe je spreekt? Ik durf te wedden dat je je stem veel beter kunt ontwikkelen en inzetten, dan je nu tot nu toe doet. ‘Ja, maar...’ zul je nu denken: ‘…die stem, daar kun je toch niets aan doen’? Of: ‘Ik praat nou eenmaal zo’! Maar hier is het goede nieuws: de stem is een spier, die kun je dus trainen. Ik train niet veel spieren, maar de stemspier is een spier die ik regelmatig train. Dit kun jij dus ook doen met bepaalde stemoefeningen, waardoor je je bereik groter kunt maken. De verschillende stemhoogten kun je dus inzetten wanneer het handig is. Je kunt je beter ‘afstemmen’ op de ander of op de situatie. Er zit dus rek in ons spraakvermogen. Er is veel meer variatie mogelijk met je stem dan je denkt. Een factor die je stemgebruik beïnvloedt, is de mate van spanning. Als je je op je gemak voelt, kun je je stem beter ‘besturen’. Sta je echter onder druk, dan adem je door de spanning juist meer lucht in. Dit voelt alsof je adem hoog zit; er zit druk op de ketel. Meestal hap je dan naar extra adem, terwijl je juist zou moeten uitademen. De adrenaline zorgt dat je stembanden een hoger geluid produceren. Zorg dus dat je je bewust ontspant als je in een spannende situatie terechtkomt; zo kun je je stem weer besturen en de indruk maken die je beoogt. Houd verder je verhaal boeiend en leer variëren met je stem. Wil je meer impact hebben, spreek dan langzaam met een wat lagere stem. Wil je juist vriendelijk overkomen, spreek dan op een hoge en vragende toon. Nu je weet wat je met kleding, houding, beweging en je stem kunt doen om een bepaald effect te bereiken kun je ermee aan de slag. Maar overdrijf het niet. Experimenteer voorzichtig, maar houd het naturel en zet het in als je het kunt gebruiken. Ik wens je in ieder geval veel plezier en effect! <

11


PERSOONLIJkE ONTwIkkELING

Relaxed omgaan met lastige types

Van ‘ja’ naar ‘ja, mits...’ De problemen van managementondersteuners, zoals te weinig tijd hebben, gestrest raken, conflicten en vermoeidheid hebben twee oorzaken: de houding van jou als ondersteuner en het onzorgvuldige gedrag van anderen, zowel binnen als buiten de organisatie. In dit artikel laat interactie-expert Bert van Dijk zien hoe jij als ondersteuner veel meer invloed kunt uitoefenen op jezelf én anderen dan je waarschijnlijk tot nu toe dacht. Tekst Bert van Dijk

Monique is al vele jaren secretaresse bij een consultancybedrijf. Ze werkt er graag en wordt door iedereen gewaardeerd. Toch voelt ze zich niet happy. Als ze thuiskomt is ze moe. Ze heeft weinig energie over om leuke dingen te doen met haar man en kinderen. Ze werkt hard voor de vier consultants die van haar diensten gebruikmaken. Als er een afspraak gemaakt moet worden, doet ze dat snel en efficiënt. Als diezelfde afspraak weer veranderd moet worden (en dat gebeurt vaak!), doet ze dat zonder mor-

te bereiden voor de volgende klant, gauw even iets te regelen. De hele dag door. Toch weet Monique niet of ze dit werk nog lang wil blijven doen. Ze zegt: “Ik zou dolgraag blijven, maar ik weet niet of ik dit nog lang vol kan houden en of ik het mijn gezin aan kan doen.” Ze heeft tranen in haar ogen, ze weet niet goed meer wat ze moet doen. Een andere baan? Ophouden met werken?

Gebrek aan waardering en vermoeidheid zijn de belangrijkste oorzaken van stress ren. Daarnaast heeft ze veel klantcontacten. De hele dag gaat haar telefoon, en de mail loopt elk uur weer helemaal vol. En dan hebben we het nog niet over de sociale contacten binnen het bureau. Monique houdt er van om zo af en toe een praatje te maken met haar collega’s. Haar collega’s weten haar te vinden voor een kop koffie, een babbeltje, een vraag. Iedereen is dol op haar. Als een collega ziek is neemt ze soepel haar werk er ook nog bij. Dan heeft ze acht professionals om voor te werken. Mensen die ze vooral spreekt door de telefoon. Vanuit de auto: snel, kort, opdrachten, vragen om iets op te zoeken, voor

12

Nee, Monique wil haar baan niet kwijt. Ze wil wel minder vermoeidheid en meer erkenning van haar omgeving voor wat ze allemaal doet. Ze krijgt zelden een compliment. Iedereen vindt het heel vanzelfsprekend dat

belangrijkste oorzaken is van stress, die kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Monique heeft dus een serieus probleem, dat niet serieus genomen wordt. Behalve dan door haarzelf en haar man, als ze het er samen over hebben. Monique kan haar omgeving niet veranderen. Consultants zijn, net als advocaten, dokters, ambtenaren, bankdirecteuren, managers in het algemeen, druk bezette professionals, die rekenen op de ondersteuning vanuit de backoffice en terecht. Maar ze kan wel haar houding veranderen en bewuster invloed uitoefenen op haar omgeving. Haar houding. Monique zegt nu alleen maar ‘ja’. Ze moet meer de Grenzensteller in zichzelf de ruimte geven. Die zegt, als dat nodig is, “ja, mits” of “nee, tenzij”. Zij roept daar natuurlijk weerstand mee op: “Maar Monique, zo ken ik je niet!” Maar de Grenzensteller antwoordt dan: “Nee, ik zei inderdaad altijd ‘ja’, maar dat gaat niet meer, ik wil dat je het deze keer zelf uitzoekt.” Monique moet ontdekken dat het effect

De Grensteller zegt: “Ja, mits...” of “Nee, tenzij...” Monique haar werk doet en daar hoef je het kennelijk verder niet over te hebben. Maar uit onderzoek is gebleken dat gebrek aan waardering, naast vermoeidheid, een van de

groot zal zijn. Mensen zullen haar met meer respect behandelen en er niet meer zomaar van uitgaan dat Monique alles wel even zal fixen. En Monique zal meer baas zijn over

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


PERSOONLIJkE ONTwIkkELING

haar eigen agenda, naast die van anderen, niet altijd ondergeschikt daaraan. Maar dan moet ze wel bereid zijn tot een verandering in zichzelf.

volgende klant vergeten, zoek jij dat even op voor me?” Twee minuten later, net als Monique het adres heeft achterhaald: “Laat maar Monique, ik heb het al.” Dan een vervelende klant, die nog niets gehoord heeft op zijn

Lastige types zijn er de hele dag door En dan de lastige types. Die zijn er de hele dag door: de professionals waar ze voor werkt, de klanten aan de telefoon, haar collega’s. Maar let wel: dit betekent niet dat het per definitie vervelende mensen zijn waar ze mee om moet gaan, al zal ze die zeker ook tegenkomen. Het betekent wel dat er veel mensen zijn waar ze last van heeft, omdat zij ze als lastig ervaart. Mensen kunnen het een secretaresse ook wel heel lastig maken, vaak zonder dat ze zich dat realiseren. Collega’s stellen vragen die ze helemaal niet aan Monique hoeven stellen. Maar omdat ze zo’n behulpzame vrouw is, komen ze al snel naar haar toe. Ze stellen een vraag, Monique zoekt het antwoord. Ze hebben de vraag niet goed geformuleerd en komen nog een keer terug. Monique doet weer haar uiterste best. Een consultant belt: “Ik ben het adres van mijn

mailtje van een uur geleden. Behandelt Monique als een minderwaardig mens. Dan belt haar man: “Monique, ik kan niet op tijd bij de school zijn, kun jij de kinderen even ophalen?”

duidelijk maken. De consultant lijkt van het standpunt uit te gaan: ‘Het is niet erg als jij onnodige dingen moet doen, daar ben je voor’. Maar dat is wél erg en dat kun je ze laten weten. En haar man weet dat allemaal niet, die doet een beroep op je als moeder, maar het komt er wel nog bij. Daar mag je wel eens met hem over praten. Monique is een voorbeeld. Naast de Grenzensteller zijn er meer mogelijkheden waarmee je lastige types te lijf kunt gaan, zoals de Leider, die ervoor zorgt dat jij de verantwoordelijkheid krijgt, of de Volger die er juist voor zorgt dat iemand anders zich verantwoordelijk voelt. Of de Stille, die zorgt dat

Lastige types moet je opvoeden! Monique regelt het. Monique kan dat. Maar Monique wordt ook moe en raakt gefrustreerd door het vele werk dat nu blijft liggen.

anderen de klussen aanpakken en dat jij gewoon je werk kunt doen. In alle rust. En zo zijn er nog vier.

Deze lastige types moet je opvoeden, Monique. Door jouw onbaatzuchtige houding houd je ze als het ware in stand. De collega’s die onterechte vragen stellen lijken te zeggen: ‘Ik heb recht op jouw tijd’. Maar dat hebben ze niet zomaar en dat moet je ze

Ik gun Monique en alle andere ondersteuners die soms niet weten hoe ze lastige types moeten ont-lastigen, dat ze meer uit zichzelf kunnen halen. Want het beroep van ondersteuner is een van de pijlers van een organisatie. Daar moeten we zuinig op zijn! <

Bert van Dijk is praktisch psycholoog. Hij schreef 11 boeken, waaronder Beïnvloed anderen, begin bij jezelf, Bereiken wat je wilt en Relaxed omgaan met lastige types. Verder is Bert trainer, opleider van trainers en een veelgevraagd spreker op congressen. Zijn boek en workshop Relaxed Omgaan met Lastige Types hebben al veel mensen geholpen. Informatie: www.lastigtype.nl

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

13


cOMMUNIcEREN

Kantoortaal

Daar moet je flexibel in zijn Kantoorjargon; voor sommigen een issue, voor anderen gaat het puur om een stukje efficiency. Waarom praten we zo? En heeft verzet eigenlijk wel zin? Tijd om deze twee vragen te tackelen. Tekst Dennis van Asselt

Aanvliegen, infietsen, uitrollen en vervolgens terugkoppelen. En snel schakelen als het even kan. Wie in de supermarkt of aan de keukentafel met dit soort woorden strooit, wordt vreemd aangekeken. Maar tijdens werktijden is dit soort taal heel normaal.

bij elkaar, we gaan samen iets moois presteren, we willen samen hetzelfde, we zijn beter dan de rest. Die gedachten heb je nodig om te presteren als bedrijf. En het is een vorm van efficiency. Die codewoorden zijn voor iedereen binnen de organisatie snel te begrijpen.”

Kantoortaal, zoals taal in alle branches, is codetaal, zegt journalist Carien Overdijk. Na vijftien jaar kantoorervaring dook ze in het jargon en kwam terug met het grappige boekje Waartoe is deze tent op aarde?, over het taalgebruik in het Nederlandse bedrijfsleven. “Een van de vele functies van kantoortaal is om moeilijke boodschappen te verzachten, vooral tijdens reorganisaties, waar mensen hard worden geraakt. Die processen gaan gepaard met veel verhullende taal: ombuigingsoperatie, changemanagement, verandertrajecten. Een taakstelling bij de overheid is gewoon een bezuiniging. Dat soort taalgebruik kan veel irritatie opwekken, en terecht.”

Spannender In haar boek heeft Overdijk kantooridioom ondergebracht in metafoorgroepen die verwijzen naar werelden buiten het kantoor, waar alles veel spannender en kleurrijker is. Strategie, aanvalsplan, een slag maken en speerpunten zijn legermetaforen. Op de rit krijgen, zijpaden bewandelen, iets naar binnen loodsen, aanvliegroutes, vertrekpunten, aan de noodrem hangen; allemaal vervoersmetaforen. De bouw is ook een grote leverancier van kantoorjargon: dichttimmeren, terugkoppelen, schakelen. Na alles op een rijtje te hebben gezet, ontdekte Overdijk iets merkwaardigs: “Het zijn allemaal stoere mannenwerelden. Het zware werk van mannen in niet-kantooromgevingen staat model voor kantoorjargon.” Ze weet precies waarom. “Spierballen tonen, want dat kan op kantoor doorgaans niet. Mannen willen een stoer verhaal hebben en dat maken ze met hun jargon.”

Maar jargon heeft ook voordelen, die vooral te maken hebben met groepsgedrag. “Een andere functie is om binding te creëren”, weet Overdijk. “Het brengt mensen nader tot elkaar, net als clubkleuren. Bedrijven floreren op positieve groepsprocessen, die mede in stand worden gehouden door taal, gedrags- en kledingcodes. Wij horen Carien Overdijk: “Bedrijven floreren op positieve groepsprocessen die mede in stand worden gehouden door taal-, gedrags- en kledingcodes.”

Er is ook al langere tijd een invasie gaande van Engelse woorden in het Nederlandse bedrijfsleven. Overdijk: “Engels heeft een hogere status dan Nederlands, zeker in het bedrijfsleven. Maar het geldt voor de hele maatschappij. Popartiesten zingen liever in het Engels, films zijn vaak Engelstalig. Als je daar hippe woorden uit kunt gebruiken, laat je zien dat je cultureel breed onderlegd bent. En er wordt natuurlijk veel over de grens zaken gedaan, dus aan de top is Engels vaak onmisbaar. Een mooie, die ontzettend hot is: pitchen. Dat is er echt één van de laatste drie jaar. Terwijl daar een prima Nederlandse woord voor bestaat: presenteren. Maar pitchen klinkt hipper, stoerder.” Mensen die weigeren kantoorjargon te gebruiken, voeren volgens Overdijk een verloren strijd. “Je doet er niets tegen. Als je het jargon afwijst, zet je jezelf buiten de cultuur van je bedrijf. Vroeg of laat gebruik je het ook omdat je collega’s je dan beter begrijpen en je dingen niet omslachtig hoeft te formuleren. Mijn advies is om dat verzet te staken.” Noodzakelijk Met dat laatste is niet iedereen het eens. Verzet is niet alleen zinvol, maar zelfs broodnodig, zegt schrijver en journalist Jan Kuitenbrou-

14

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


cOMMUNIcEREN

ONZE EigEN KaNTOOrTuiN Hoe zit het met het taalgebruik bij de uitgever van Management Support, Vakmedianet? We vroegen onze collega’s: welke termen horen of gebruiken jullie het meest?

De top 3 (van 27 respondenten)

Eervolle vermeldingen

Engels termen

1. Bila/bilateraaltje 2. Ergens een klap op geven 3. Terugkoppelen, aanhaken, schakelen, win-win, prio/prioriteren, stavaza (stand van zaken), ergens een plasje over doen

• • • •

• • • • • •

Een vc’tje plannen (videoconference) Ik verlies hier energie op Ik word hier heel verdrietig van Schiet jij even een afspraak in

wer. “Verzet is absoluut noodzakelijk, omdat de communicatie vastloopt als je niet kritisch naar je eigen taalgebruik kijkt.” Kuitenbrouwer heeft er zelf een ware hulpdienst voor opgezet: de Taalkliniek. “Wij zijn er voor de analyse, de ontleding en de vrij rigoureuze toepassing van het gezonde verstand. In de praktijk is het inderdaad een zware strijd. Maar er bestaat niet voor niets zoiets als Bullshit Bingo. Dat is toch een verzet tegen die gekte, een manier om mensen bewust te maken.” Ook de Taalkliniek maakt bingospellen voor opdrachtgevers. “We maken bingokaarten met de ergste clichés van een bedrijf of een sector. Als een uitspraak voor de vijfde keer valt tijdens een vergadering bijvoorbeeld, roep je: bingo!” Zuchten Een spelletje is leuk, maar kantoortaal kan echt belemmeringen veroorzaken, zegt Kuitenbrouwer. “Als iedereen blijft ronddraaien in jargon, komt de boodschap bij mensen buiten de organisatie niet meer aan. Ze lezen het niet meer, zuchten, kunnen het niet navertellen. Sommige organisaties constateren dat ze een communicatieprobleem hebben en huren een soort therapeut in. Wij bestuderen de vocabulaire en bekijken wat nu eigenlijk de boodschap is. We ontwikkelen een taalhuisstijl, een evenknie van een grafische huisstijl. Dat is ons product.”

FYI On hold Update Forecast Core business Finetunen

• • • • • •

Kick off Wrap up Meeting Lead generation Targets Topdown

als ze dat soort taalgebruik hanteren, wordt niet altijd gewaardeerd, weet Kuitenbrouwer. “Ze reageren dan een beetje betrapt, omdat ze ook wel weten dat het onzin is, dat ze het eigenlijk niet zouden moeten zeggen.” Bush Volgens Kuitenbrouwer is kantoorjargon een gevolg van een gebrek aan aandacht voor taal. “De grootste bedreiging van taal en goede communicatie is onverschilligheid, niet gebrek aan vaardigheid. Neem George W. Bush; die man heeft een lage taalvaardigheid. Toch was hij een goede communicator.” Maar een taalspecialist inhuren, gaat dat niet wat ver? Het argument van Kuitenbrouwer is simpel: “Je gaat toch ook niet zelf een logo zitten schetsen? Nou, op die manier moet je ook voor je woordkeuze professionals inschakelen.” <

Jan Kuitenbrouwer: “Verzet is absoluut noodzakelijk omdat de communicatie vastloopt als je niet kritisch naar je eigen taalgebruik kijkt.”

Bobotaal Een ander hulpmiddel – of eyeopener – van Kuitenbrouwer is misschien zijn nieuwe boek Eik Bes Leuk (zie pag. 33), een bundeling van 75 humoristische columns over taal die hij de afgelopen vijf jaar heeft geschreven voor HP De Tijd, NRC en Onze Taal. “Eén daarvan gaat over twee managers die een heel gesprek voeren aan de hand van tweets van Bobotaal, een anonieme wethouder die al die afgrijselijke kantoorclichés noteert. Erg leuk om te volgen.” Over ambtenarentaal kan Kuitenbrouwer zeker meepraten. “Ik zat laatst bij een gemeenteambtenaar die het voortdurend over de bestuurlijke lus had. Ik ben er nog niet helemaal achter wat dat betekent. Het heeft er geloof ik mee te maken dat er bij één onderwerp verschillende wethouders betrokken zijn.” Mensen erop aanspreken

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

15


SAMENwERkEN

Help, mijn baas is een narcist!

Is je baas een charmeur die er alles aan doet om zijn imago op peil te houden? Voel jij je ondergewaardeerd en niet gezien? Durf je hem of haar geen kritiek te geven omdat dan de hel losbarst? De kans is groot dat je te maken hebt met een uit de kluiten gewassen ego. Tekst Marjo van Lijssel

“Ik vermoedde al dat er wat gaande was tussen mijn jonge collega en bijna gepen­ sioneerde manager. Maar toen hij op een dag tegen me vertelde dat ze én een ver­ houding hebben én een buitenechtelijk kind, schrok ik me wezenloos. Met nie­ mand mocht ik hierover praten. Het moest binnenskamers blijven. Thuis zaten namelijk nog een dochter en zijn vrouw, van wie hij geruisloos wilde scheiden. Hij hing graag de charmeur en brave huisvader uit. De bom barstte toen enkele andere colle­ ga’s erachter kwamen en hun kritiek uitten. Een halfjaar later stonden enkelen van hen op straat. Ze zouden niet functioneren.” (Anoniem)

16

Machtige, rijke zakenman Waarschijnlijk scoort bovenstaande manager hoog op de schaal van narcistische trekken. Een jonge, mooie meid bevestigt hem immers in zijn grootsheid. Kritiek verdragen de zelfbewonderaars niet. Dan voelen ze zich diep gekrenkt in hun zelfgevoel. Tijdens het schrijven van dit artikel ging ik op zoek naar ervaringen van mensen die dagelijks met narcistische leidinggevenden moeten omgaan. Dat viel niet mee, want de meesten durven er niet over te praten en als ze dat wel doen, dan hooguit anoniem, uit angst voor represailles. Via social media kreeg ik een reactie binnen van een baas die zijn verhaal kwijt wilde. Een be-

kende, machtige en rijke zakenman die ik ooit op een feestje ben tegengekomen. Hij schreef dat ‘wij bazen’ ook wel eens gehoord willen worden. Leidinggevenden zouden volgens hem niet voor niets narcistische trekken hebben. Het chatten ontaardde in een gesprek waarbij hij binnen enkele minuten een ongepaste intieme, erotische en intimiderende toon zette. Hij ging recht op zijn doel af en wond er geen doekjes om. Ik kapte het chatgesprek abrupt af, want ik werd bang. Ondanks dat heeft de manager op één punt wel gelijk. Als leidinggevende heb je narcistische trekken nodig, anders til je geen groot bedrijf van de grond.

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SAMENwERkEN

Dé narcist bestaat niet In onze cultuur wordt het woordje narcist vooral gebruikt als scheldwoord. Toch heeft elk mens narcistische trekken nodig om te overleven in onze maatschappij volgens professor en psychotherapeut Jan Derksen, gespecialiseerd in narcisme. “We leven in een cultuur waarin mensen zich moeten ontplooien, zelfstandig moeten functioneren en iets zinnigs moeten bijdragen aan de maatschappij. Dat red je alleen met voldoende zelfvertrouwen, moed en durf”, concludeert hij. “Introverte, teruggetrokken en sociaal-angstige mensen kijken vooral naar wat de ander doet. Daar hoeven we niets spectaculairs van te verwachten. Dé narcist bestaat niet. Je kunt wel

angst voor herkenning liever anoniem blijft, ging er zelfs bijna psychisch aan onderdoor. Zij werkte één jaar als secretaresse in een zorginstelling onder leiding van een narcistische manager. “Eigen inbreng was niet mogelijk. Iedereen moest werken volgens zijn richtlijnen”, vertelt ze. “Hij duldde niets van mij. Zelfs het bewegen van mijn vingers op de tafel irriteerde hem. Ik kon niets goed doen en hij was zeer kortaf. Nooit toonde hij belangstelling voor mij. Ik voelde me een ding, geen mens.” Gaby kreeg last van slaap- en concentratieproblemen en viel kilo’s af. Na een halfjaar had ze eindelijk de moed om haar leidinggevende te zeggen dat ze last had van

‘Het beste kun je als secretaresse het spelletje meespelen’ stellen dat mensen in de vormgeving van hun gedrag twee bronnen meer of minder gebruiken: die vanuit zichzelf en vanuit de ander. Het meest gezonde is een goede balans hiertussen. Mensen die sterker scoren op narcisme kunnen zich niet verplaatsen in de wereld van anderen. Ze beleven hun eigen wereldje heel dominant. Die ander is slechts een figurant.” Professor Derksen schreef verschillende boeken over narcisme waaronder ‘Het Narcistisch Ideaal’ en ‘Zijn wij wel narcistisch genoeg?’ Hij is behalve psychotherapeut ook universitair hoofddocent psychodiagnostiek aan de sectie klinische psychologie van de Radboud Universiteit Nijmegen, en hoogleraar aan de faculteit Psychologie en Opvoedkunde van de Vrije Universiteit Brussel. Pion op een schaakbord Gelukkig is een narcistische baas vrij goed te herkennen. “Meestal voel je je dan een soort pion op een schaakbord”, legt Derksen uit. “Er wordt met je geschoven. Echte empathie ontbreekt of is zeer dun. Natuurlijk krijg je zinnen te horen die sociaal wenselijk zijn, maar hier prik je snel doorheen. Belangstelling waarvan je emotioneel merkt dat die echt is, voel je niet zo snel bij dit type mens.” Samenwerken met iemand die ernstige narcistische persoonlijkheidstrekken heeft, kan ziekmakend zijn. Gaby (55), die uit

zijn houding en gedrag. Toen werd hij woest. “Ik was erg brutaal in zijn ogen want hij had het beste met mij voor”, zegt ze. “Mijn collega’s namen het in die periode niet voor mij op, hoewel ook zij last van hem hadden. Ze durfden niets te zeggen uit angst voor hun baan.” Pas op met kritiek De psychische klachten van Gaby werden erger en steeds vaker meldde ze zich ziek. Zelfs de bedrijfsarts en vertrouwenspersoon binnen het bedrijf gaven toe dat hier sprake was van een narcistische baas. Maar uiteindelijk delfde Gaby het onderspit. Na een ziekmelding van een maand werd ze ontslagen. Haar baan zou komen te vervallen volgens de narcistische manager. “Inmiddels heb ik via mijn oud-collega’s gehoord dat hij wel iets menselijker geworden is en zelfs persoonlijke zaken vertelt. Maar helemaal vertrouwen doen ze hem nog niet. Daar is te veel voor gebeurd”. Volgens narcismekenner Derksen is kritiek geven of oorlog voeren met iemand die veel narcistische trekken heeft uit den boze. Het kan je inderdaad je baan kosten. Zeker als je te maken hebt met een prototype narcist. Dankzij hun grootheidsgevoelens zijn ze weliswaar in staat om een bedrijf draaiende te houden. Maar onbewust zijn het ook mensen die graag bewonderd willen worden. “Het beste kun je als secretaresse het spelletje gewoon meespelen”, adviseert

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

Derksen. “Zeg maar regelmatig hoe geweldig en goed je hem of haar vindt. Dat geeft ze energie. Narcistische managers spiegelen hun zelfgevoel, dat dieperliggend gekenmerkt wordt door minderwaardigheid, verdriet, krenking en nietigheid uit hun vroege jeugd. Dat zelfgevoel wordt narcistisch opgeblazen, maar is niet in evenwicht.” Doorgeschoten narcistische fantasieën Secretaressen die hun baas bewonderen, spelen een belangrijke rol in het in stand houden van het zelfgevoel van narcistische managers. “Kritiek leidt tot wat we in de psychologie narcistische krenking noemen”, vervolgt de professor. “Dat roept veel boosheid op. Met als gevolg dat je er, in extreme gevallen, na je volgende beoordelingsgesprek uitvliegt.” Kritiek op het functioneren van leiders moet volgens Derksen vanuit het managementteam komen. En dat is een hele klus. Helaas zijn CEO’s, zowel mannen als vrouwen, het niet zo gewend om een team samen te stellen dat hen bekritiseert. Vanuit hun narcistische gevoeligheid zoeken ze onbewust naar mensen die hen bewonderen. “Heel veel bedrijven zijn hier al kapot aan gegaan”, weet Derksen. “Een deel van de financiële crisis heeft hier zelfs mee te maken. Dat waren doorgeschoten narcistische fantasieën van bankiers die niet gecorrigeerd maar gespiegeld werden in hun grootsheid. De houdbaarheid van een manager zou eigenlijk moeten afhangen van de wijze waarop hij of zij nog kritiek ontvangt en zoekt binnen het team. Die kritiek gaan ze namelijk uit de weg als de realiteit helemaal zoek is. In die omstandigheden zien we ook vaak dat een manager zijn gezin verlaat voor zijn secretaresse.” Moeilijk behandelbaar Onze opvoeding speelt keurig in op de toenemende maatschappelijke nood om narcistischer te worden. Derksen ziet de narcistische trekken in onze samenleving toenemen. “We zijn ontzettend trots geworden op onze kinderen en die zijn zichzelf erg gaan waarderen. Daar zit veel gebakken lucht tussen. Want zelfbeleving heeft lang niet altijd met de realiteit te maken. De realiteit kan zelfs behoorlijk bitter zijn. Gelukkig worden veel jongeren gecorrigeerd zodat ze weer met twee benen op de grond staan. Maar dat geldt helaas lang niet voor iedereen. Ondanks de bankencri-

17


SAMENwERkEN

sis zie je ook de banken weer overeind krabbelen. Ze gaan weer precies hetzelfde doen, want ze zijn niet gecorrigeerd in hun narcistische patronen.” Narcisme behandelen is heel moeilijk, maar het is wel mogelijk. Vooral als een narcistische partner via het gezin betrokken wordt bij een therapeutische behandeling of als ze last krijgen van angsten en depressies. “Pas als de lijdensdruk toeneemt zie je ze binnenkomen in de psychologenpraktijk”, vertelt Jan Derksen. “Maar meestal lijden ze niet. Het is vaak de omgeving die er problemen van ondervindt. Narcisme preventief aanpakken is uiteindelijk de meest effectieve manier. Door in de vroegkinderlijke opvoeding de hechting met de ouders te versterken. Want als de hechting meer diepgang krijgt, wordt het narcisme minder. Is de hechting ondieper, dan is meer narcisme nodig om te overleven.” Een wereld zonder narcisme In dit artikel praten we tot nu toe vooral over ‘open narcisme’. Bij deze vorm zie je dat grootheidsfantasieën goed merkbaar zijn. Maar narcisme bestaat ook in een verborgen gedaante. Dit zijn meestal schuwe mensen die een teruggetrokken leven leiden. Dat doen ze op basis van een soort bescherming van hun grootsheid. Je herkent ze aan hun commentaar dat ze overal op hebben, terwijl ze zelf veilig thuis aan de keukentafel zitten. Ze denken alles beter te kunnen maar doen niets, steken hun nek niet uit. Ze hebben niet die prestatiemotivatie van de open narcist. Een wereld zonder narcisme is volgens Derksen overigens geen oplossing. Die zou er in elk geval heel anders uitzien dan nu. “Dan zou onze economie dit peil niet gehaald hebben en technologische ontwikkelingen waren ook ver achtergebleven”, volgens de professor. “Prestatiemotivatie is cruciaal en dat is nou juist iets wat door narcistische fantasieën wordt opgeroepen. In die zin zijn die fantasieën voor de samenleving uiterst productief en hoeven ze niet schadelijk te zijn voor anderen. Gelukkig hebben veel mensen een goede afwisseling tussen de oriëntatie op henzelf en op de ander. Het belangrijkste is dat je de flexibiliteit hebt om je op meerdere manieren te gedragen, zodat je narcisme keurig in balans blijft.” <

labels maken Eenvoudig professionele P-touch D200VP beletteringsysteem: Beleef meer plezier aan het ordenen van uw werkomgeving. Creëer snel en eenvoudig kleurrijke en slijtvaste labels voor verschillende items zoals ordners, archiefdozen, bewegwijzering en naamplaatjes. www.brother.nl Professor en psychotherapeut Jan Derksen schreef diverse boeken over narcisme waaronder ‘Het Narcistisch Ideaal’ en ‘Zijn wij wel narcistisch genoeg’. Hij is behalve psychotherapeut ook universitair hoofddocent psychodiagnostiek aan de sectie klinische psychologie van de Radboud Universiteit Nijmegen, en hoogleraar aan de faculteit Psychologie en Opvoedkunde van de Vrije Universiteit Brussel. (Foto: Gerard Verschooten)

18

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SAMENwERkEN

Conflicten op de werkvloer

Als je elkaars bloed wel kunt drinken Waar mensen samenwerken of samenleven, ontstaan conflicten. Hoe ze ontstaan, hoe ze zich ontwikkelen en weer verdwijnen, is heel verschillend. Hoe ga je professioneel met conflicten om? Tekst Karen Visser | New Broom

Conflicten zijn er in soorten (zie kader) en maten. Sommige zijn snel opgelost, andere woekeren jaren door en verzieken de sfeer op de hele afdeling. Wat belangrijk is, is om te accepteren dat ze er altijd zullen zijn. Sterker nog: zonder wrijving ontstaat er ook geen vooruitgang. Een voortkabbelende organisatie, waar iedereen het altijd volledig met elkaar eens is, is niet bevorderlijk voor het succes ervan. Meningsverschillen zijn dus prima; pas als mensen daarin niet meer naar elkaar luisteren, ontstaat wat men noemt: een conflict. Als je wilt dat een meningsverschil niet uitgroeit tot een conflict, zijn er drie dingen belangrijk: 1. Denk na over waar het nu concreet over gaat Probeer daarin objectief te blijven: wat wil jij en wat wil de ander? Hoe is het tot dit punt gekomen en wat was jouw aandeel daarin? Misschien heb je daarbij iemand nodig die je kent en vertrouwt, zodat je je beter kunt openstellen. Je kunt ook opschrijven wat er gebeurd is. Zeker met dingen die al wat langer spelen, kan het handig zijn om dingen op papier te zetten. >>

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

WAt is er AAn De HAnD? Conflicten op de werkvloer zijn onder te verdelen in een aantal soorten. Zo zijn er de sociale conflicten: dat zijn conflicten die ontstaan door botsing van karakters en werkstijlen. Welke houding mensen aannemen en welk gedrag ze op hun werk laten zien. Deze conflicten woekeren vaak lang door en kunnen de sfeer sterk beïnvloeden. inhoudelijke conflicten: die gaan bijvoorbeeld over dingen als een rolverdeling, hoe een bepaalde werklast of taak wordt verdeeld of hoe een proces wordt ingericht en afgestemd. Dit type conflicten kan leiden tot verbetering, omdat de manier waarop het werk is georganiseerd erdoor wordt veranderd. De laatste soort zijn de machtsconflicten: de strijd om wie de baas is en wat dat in de praktijk betekent. Meestal zijn conflicten niet in één specifieke categorie onder te brengen, maar zijn ze gemengd van aard. Maar wat voor soort conflict het ook is, onderschat het niet; jaarlijks melden zo’n 90.000 mensen zich ziek als gevolg van een conflict op de werkvloer.

19


SAMENwERkEN

2. Blijf elkaar opzoeken en naar elkaar luisteren Als partijen zich terugtrekken, ontstaat er verharding van de standpunten en sta je niet meer open voor een eventueel compromis. Probeer zelf redelijk te blijven, en houd ook de belangen van de ander in het oog. Als je met de ander praat, is het verstandig je verhaal altijd bij jezelf te houden en geen waardeoordelen te geven die de vlam in de pan doen slaan. Dingen als ‘Jij zorgt er ook altijd voor dat…’ of ‘Jij ziet gewoon niet in dat je hartstikke fout zit’ werken niet bepaald kalmerend. Begin zinnen altijd met ‘ik’ en houd het zoveel mogelijk bij de feiten. ‘Ik merk dat ik er last van heb als jij irritaties over onze samenwerking met andere mensen van de afdeling deelt’. 3. Kijk naar de toekomst, naar de oplossing Op welke manier kunnen jullie hieruit komen en wat is daarvoor nodig? Vaak zit het ‘m in het maken van afspraken over hoe je met elkaar omgaat, of in welk gedrag je liever zou willen zien bij de ander. Zoals dit: ‘Ik heb liever dat je naar mij komt als je denkt dat ik iets niet goed heb aangepakt. Als ik die informatie niet krijg, kan ik het ook niet oplossen’. Soms is er hulp nodig van een andere partij. BIjvoorbeeld een leidinggevende, iemand van een andere afdeling of zelfs helemaal van buiten de organisatie. Dat heet conflictbemiddeling of mediation.

e-mail E-mail kan een versterkende factor zijn in een conflict, waardoor een ‘gewoon’ meningsverschil ontaardt in een mailoorlog. Voor je het weet is een opmerking verkeerd begrepen of een irritatie hoog opgelopen. Gebruik mail dus niet om kritiek te geven, waardeoordelen te ventileren of om op een andere manier je ongenoegen te uiten. Dat kan altijd beter via een telefoontje of – nog beter – door een persoonlijk gesprek. Gaat het toch mis met mail? Stop zodra het dreigt te escaleren. Bel de ander, of loop naar hem of haar toe. Persoonlijk contact kan veel verhelderen en de angel eruit halen. Vergeet ook niet dat mail doorsturen sneller is gebeurd dan je denkt en dat jouw relatief onschuldige, of ‘grappig’ bedoelde opmerking een totaal ander leven kan gaan leiden. Blijf professioneel Wat te doen met hoog opgelopen conflicten waarin je geen uitweg ziet? Dan is het slim om na te gaan hoe belangrijk het oplossen van het conflict voor je is, hoe belangrijk de relatie met die andere partij is en wat het je kost om toe te geven. Hoe boos je ook bent: ventileer dat thuis, niet waar de ander bij is en niet bij andere collega’s. Houd het in elk geval zakelijk en houd de eer aan jezelf. Alleen zo houd je de weg open voor een professionele oplossing. <

(advertentie)

20

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


COLUMN

Je droombaan bestaat niet Iedereen heeft het tegenwoordig over het vinden van z’n droombaan. Die ene perfecte baan die je helemaal gelukkig maakt. Nu wil ik je niet al te bruut uit je droom helpen, maar weet je, die droombaan van jou die bestaat dus niet… Wát?! zul je nu misschien denken, mijn droombaan bestaat niet?! Maar niet getreurd, er is ook goed nieuws: er bestaan namelijk meerdere droombanen voor jou! Ja, je leest het goed, ik ben ervan overtuigd dat er meerdere banen bij je passen en dat jij in verschillende banen helemaal happy kunt zijn. Zolang ze maar passen bij jou! Het gaat namelijk niet om de specifieke baan die je doet maar om in hoeverre die je ruimte biedt om te doen waar jij energie van krijgt, waar jij je talenten in kwijt kunt en die past bij jouw drijfveren en wat voor jou belangrijk is. En dat kunnen best verschillende banen zijn. Sterker nog, dikke kans dat er meerdere banen zijn die dat kunnen bieden. En dat is een fijn idee toch? Op mijn visitekaartje staat nu bijvoorbeeld ‘trainer & coach’, maar dat is slechts de vorm waarin ik doe wat ik doe. Waar het mij om gaat is om mensen zichzelf te laten verrassen, eruit te halen wat er in ze zit. En ze te laten ervaren dat ze meer in hun mars hebben dan ze misschien zelf ooit voor mogelijk hielden. En dat kan ik op vele verschillende manieren doen. Ook bijvoorbeeld door schrijver te worden en een boek te schrijven, door als spreker op een podium te gaan staan, of noem maar op. En ik sluit ook helemaal niet uit dat dat in de toekomst gaat gebeuren. Wat ik wil zeggen is dat zolang je maar doet wat past bij wat jij wilt, kunt en belangrijk vindt, je eigenlijk altijd een droombaan hebt. Veel belangrijker dan streven naar die ene droombaan is het dus zaak om die dingen uit te vinden voor jezelf. Op zoek gaan naar je eigen ‘kompas’, ontdekken wat jouw talenten zijn, waar jij energie van krijgt (en waar je juist op leegloopt), wat belangrijke waarden zijn voor jou, en waar jouw drijfveren liggen. Of anders gezegd: ga na wat jij te brengen hebt in een baan (wat je erin kwijt wilt kunnen) en wat een baan je moet geven (wat jij eruit wilt halen). Als je die elementen in beeld krijgt, geeft dat je een krachtige leidraad voor je werk en leven. Een meetlat waaraan jij kunt toetsen in hoeverre jouw huidige baan bij je past. Met aanknopingspunten voor wat je mogelijk kunt doen om je baan (nog) leuker te maken. Of als je op zoek wilt naar een andere baan, welke banen er dan bij dan jou mogen solliciteren – in plaats van andersom :-). Vicky Marijnen is zelfstandig trainer & coach. Zij begeleidt individuen met loopbaanvragen en thema’s rondom persoonlijke effectiviteit. Daarnaast is zij facilitator en coach voor teams die willen groeien door het ontdekken, ontwikkelen en waarmaken van hun maximale potentieel. Haar levensmotto: haal eruit wat erin zit en verras jezelf! www.vickymarijnen.nl

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

21


community

kwestie Groener gras Zodra ik een betere baan vind dan ik nu heb, stap ik direct op. 53%...

zeg nooit nooit, maar ik ben niet op zoek.

32%...

ja, absoluut, ik houd mijn oren en ogen open voor een nieuwe uitdaging in een ander bedrijf.

15%...

nee, ik zit perfect waar ik nu zit.

Opleidingen Digitaal archiveren 8 september, Utrecht hebt, hoe weet je waar je de juiste informatie kunt vinden, hoe verkrijg je die informatie het snelst en hoe sla je de informatie zo op dat deze altijd en overal door iedereen terug te vinden is? Dit managen van informatie wordt meer en meer dé taak waar het secretariaat in praktische zin een centrale rol in vervult. Managementassistent als sparringpartner 11 en 30 september, Utrecht Wil je echt iets betekenen voor je manager en opdrachtgever? Heb je meer in huis dan je nu kunt laten zien? Wil je meer ruimte om de zaken op jouw manier te regelen? Dan is deze tweedaagse training zéker iets voor jou. Projectmanagement 11, 18 en 25 september, Utrecht Je vervult als projectsecretaresse een onmisbare rol bij het uitvoeren van projecten binnen jouw organisatie. Je moet zorgen voor een goede en snelle communicatie, stelt prioriteiten en houdt de voortgang van de werkzaamheden in de gaten.

Voor meer opleidingen, informatie en inschrijven: www.managementsupport.nl/ opleidingen

22

Hoeveel veranderingen kun jij aan? Veranderingen volgen elkaar tegenwoordig snel op en ze zijn er eigenlijk altijd. Hoe ga jij daarmee om? Met de volgende vier vragen kun je reflecteren op jouw veranderbalans. Ze zijn vrij algemeen van aard en gaan niet over jouw specifieke werksituatie. Hoe concreter je een eigen situatie voor ogen neemt, hoe duidelijker het wordt hoe jij met veranderingen omgaat 1. Hoe gehecht ben je aan de gangbare werkwijze?

Er wordt een nieuwe versie van een veelgebruikt softwarepakket op jullie afdeling ingevoerd. Ga je zitten wachten tot je ‘gedwongen’ wordt je aan te passen en blijf je zo lang mogelijk werken met de versie die je gewend bent, maar die allang achterhaald is en minder kan, of sta je als eerste in de rij bij de implementatie en bied je jezelf graag aan bij een pilot? 2. Hoelang blijf je jezelf en anderen vragen stellen over de noodzaak van veranderen?

Er veranderen dingen op je werk waar je niet om gevraagd hebt. Vroeger notuleerde je de wekelijkse managementvergadering en nu is dat notuleren in je takenpakket ‘geschrapt’ en heb je er een planningstaak bij gekregen. Ga je zitten nadenken over hoe het toch zo gekomen is en ben je bang de controle over je werkzaamheden kwijt te raken? Of durf je met een open houding aan de slag met andere taken: focus je op het hier en nu en sta je open voor het inspelen en vooruitspelen op nog meer veranderingen? 3. Hoe goed voel je verandering aankomen?

in wat dat voor jouw werkzaamheden gaat betekenen? Of zoek je zelfs al contact met je nieuwe collega’s voor een verkennend gesprek? 4. Hoe snel durf je je over te geven aan de ander en aan andere werkwijzen?

Je werkt al een tijd met een bepaald planningssysteem. Dat heeft wel zo zijn beperkingen, maar jullie werken er al jaren mee en het voldoet. Op een dag komt er een nieuwe collega op de afdeling werken en die vertelt enthousiast over een ander systeem. Dat gebruikte zij bij haar vorige baan en dat kan meer, is sneller en niet echt heel moeilijk in het gebruik. Laat je je verleiden door haar enthousiasme en gaan jullie een voorstel indienen om dat systeem ook te gaan gebruiken of denk je: leuk verhaal, aardig meisje, maar hier doen wij het zo? Kom je na het beantwoorden van deze vragen tot de conclusie dat je wel wat meer flexibiliteit kunt gebruiken als het gaat om het omgaan met veranderingen? Kijk dan eens bij de nieuwe training:

Oplossingsgericht omgaan met verandering van Gerda Bos. De details vind je op www.managementsupport.nl/ opleidingen

De organisatie waar je werkt, is bezig te fuseren en je weet dat je naar een andere locatie gaat verhuizen en dat jullie samengevoegd gaan worden met het secretariaat van de fusiepartner. Wacht je af en denk je ‘dat zien we dan wel weer’, of ga je je al een beetje verdiepen

mAnAGEmEnt SuPPoRt JuLi/AuGuStuS 2014


community

De najaarstrainingen staan weer gepland Ook voor het najaar staan er bij Management support weer mooie trainingen op het programma. niet alleen om je vaardigheden te verbeteren, maar ook om je op persoonlijk en professioneel vlak verder te ontwikkelen.

Marktgemiddelde: 45 euro per uur Best betaalde freelancers:

emoties bevorderen je geluk

officemanagers docenten fotografen (60 euro per uur) Minst betaalde freelancers:

secretaressen vertalers salarisadministrateurs (35 euro per uur) (Bron: Nuzakelijk)

BOekentiP Over de serie Elk deel in deze serie biedt tal van praktische tips over de meest effectieve aanpak in herkenbare werksituaties. U ontdekt hoe u bij collega’s of klanten de door u gewenste reactie kunt oproepen door u mondeling, schriftelijk en non-verbaal effectiever uit te drukken. Over dit deel Succes en plezier in het werk zijn vooral afhankelijk van emotionele intelligentie. Kunt u uzelf motiveren om constant te presteren? Hoe gaat u met tegenslag om? Kunt u de emoties van uzelf en anderen goed inschatten? En hoe gaat u om met frustratie of boosheid van anderen? Een emotioneel intelligent persoon kan goed omgaan met zijn eigen emoties en die van anderen. Emotionele intelligentie is dus zowel een persoonlijke als een sociale vaardigheid. Dat onderscheid vormt ook de rode draad van dit boek. U leert hoe u uw eigen emoties beter kunt begrijpen en allerlei emotionele uitbarstingen in goede banen kunt leiden. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op emoties in relaties met anderen. Hoe kunt u uw eigen emoties met anderen delen, zonder die anderen meteen af te schrikken? Wat voelen anderen? Hoe kunt u reageren als anderen kwaad zijn? Speciale aandacht gaat daarbij uit naar de sociale media. Want uw emoties uiten via Twitter, Facebook en e-mail brengt weer nieuwe risico’s met zich mee. Emotionele intelligentie is de basis voor succes in uw carrière en persoonlijke leven. Dit boek hoopt daar een bijdrage aan te leveren.

rug 6 mm

Vergroot uw emotionele intelligentie

Vergroot uw emotionele intelligentie

TaalAnker

92

Vergroot uw emotionele intelligentie Martin Broekhuis

Een emotioneel intelligent persoon kan goed omgaan met zijn eigen emoties en die van anderen. Emotionele intelligentie is dus zowel een persoonlijke als een sociale vaardigheid. Dat onderscheid vormt ook de rode draad in dit boek. Je leert hoe je je eigen emoties beter kunt begrijpen en emotionele uitbarstingen in goede banen kunt leiden. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op emoties in relaties met anderen. Martin Broekhuis

Heleen ter Avest ontwikkelde – speciaal voor managementondersteuners – een training waarin het effectief inzetten van emoties centraal staat. Een waardevolle investering voor jezelf, maar zeker ook voor je organisatie.

Over de auteur Martin Broekhuis is psycholoog en journalist. Hij werkt freelance als trainer, redacteur en communicatieadviseur. Daarnaast schrijft hij boeken en artikelen over communicatie en persoonlijke en sociale vaardigheden.

informatie: www.managementsupport.nl/ opleidingen

toekomst van het vak centraal op Management support live 2014 Management support live staat dit jaar volledig in het teken van de toekomst van het secretaressevak. Nieuw dit jaar is een grootschalig congres waaraan alle leden van Management Support gratis mogen deelnemen. Ook de Top Tien workshops staat weer op het programma, net als de inmiddels befaam-

Daar komen ieder jaar zo’n 40.000 zzp’ers bij.

Managementassistent als sparringpartner, Effectief inzetten van emoties of Oplossingsgericht omgaan met verandering.

Brochure gemist? Zie www.managementsupport.nl/ opleidingen

Emoties kunnen je helpen je doelen te bereiken, het verbetert een goede samenwerking, sterkt je leiderschap en bevordert je succes en geluk.

tarieven zzp’ers In Nederland werken zo’n 800.000 mensen als zelfstandige.

Denk bijvoorbeeld eens aan

Er staan nog meer dan 50 trainingen op de planning. Daar is vast ook iets voor jou bij! Bij dit nummer vind je de brochure met najaarstrainingen.

emoties worden vaak geassocieerd met emotioneel, en dat heeft dan weer een negatieve lading. Jammer, want als je emoties goed weet in te zetten, kan het juist voordelen opleveren.

Meetlat

de beurs waar je volop kunt netwerken met leveranciers en collega’s. Op de website vind je alle informatie én kun je je natuurlijk meteen aanmelden: www.managementsupport.nl/live

mAnAGEmEnt SuPPoRt JuLi/AuGuStuS 2014

Taalanker_Vergroot uw emotionele intelligentie_def.indd 1

30-03-12 18:25

ISBN: 9789013100990 Prijs: € 45,95 Bestellen: managementsupport.nl/shop

23


bRANdchEck

Jeanette van Orsouw:

“Laat mij maar in de gaten springen” Dit is alweer de tweede editie van de nieuwe rubriek waarin een managementondersteu­ ner haar ‘personal brand’ onderzoekt in relatie tot haar vak én de organisatie waarvoor zij werkt – en wel onder begeleiding van expert Jocelyn ‘personal brand’ Rebbens. We zoomen in op offline en online zichtbaarheid, consistentie van het beeld en mogelijke tips ter verbetering. Je ontmoet deze keer: Jeanette van Orsouw! Tekst Jocelyn Rebbens

Eerste indruk Onverwacht had ik Jeanette vóór het interview aan de telefoon toen ik de locatie vanwege werkzaamheden niet kon vinden. De eerste indruk! Ik had een enthousiaste en frisse stem aan de telefoon die mij vertrouwen inboezemde en me tot op het parkeerterrein begeleidde; kordaat en met humor! En dat is ook de live indruk die ik kort erna krijg.

8

Een vrolijke en energieke persoonlijkheid die haar leeftijd zeker niet bevestigt qua uitstraling. Een mix van sportiviteit en vrouwelijke zakelijkheid zie ik ook terug in haar kleding en manier van praten. Jeanette weet zaken goed te verwoorden, komt daadkrachtig en energiek over. Ze is op een open manier zelfbewust, aandachtig en weet waar ze het over heeft!

8,5

Interview Klopt die eerste indruk eigenlijk volgens Jeanette zelf? “Ja, dat herken ik zelf en ook mijn omgeving zegt dat ik pas rust als het licht uitgaat. Soms vinden mensen me hyperdepiep, maar dat past bij mij.”Naast haar werk heeft Jeanette twee zoons en sport ze actief, daar krijgt ze energie van. Tevens is ze maatschappelijk betrokken bij medische goede doelen en organiseert ze onder andere de Burendag.

Gecheckt: Jeanette van Orsouw, 45 jaar, directiesecretaresse en kwaliteits­ management bij Sam’s Kledingactie voor Mensen in Nood 24

Jeanette vindt zichzelf positief aanwezig en zichtbaar, zowel privé als zakelijk en wil vooral geen muurbloempje zijn. “Ik groei ervan om anderen te ontlasten en hun stress te verminderen.” Jeanette is een dienstverlener pur sang, zegt niet graag ‘Nee’ en neemt veel verantwoordelijkheid op zich. In al haar banen die ze tot op heden gehad heeft. Ze klaart graag zelfstandig de klus, maar werkt gezamenlijk met collega’s aan het resultaat! De rode draad in haar carrière is dan ook, dat zij functies als managementassistente of accountverantwoordelijke heeft gehad die nieuw waren en waarbij ze veel invloed had op de invulling ervan. Ook dat past bij haar. Ze kijkt graag verder dan haar neus lang is, ziet kansen en springt graag in de gaten die anderen laten liggen of waar ze geen tijd voor hebben. Dit onderscheidt haar van andere managementassistenten voor haar gevoel.

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


bRANdchEck

Jeanette heeft gewerkt bij onder andere Holland International, American Express, Mars, Cauberg Huygen raadgevend ingenieurs en nu bij Sam’s Kledingactie voor Mensen in Nood. Door deze diversiteit aan organisaties en vrije functies (van zakelijk reisadviseur, ISO supervisor tot managementassistente en kwaliteitscontroleur) heeft ze veel sociale vaardigheden opgedaan. Ze is erg maatschappelijk betrokken en zag hierdoor ook de link met haar huidige baan. De cultuur is informeel, het contact is laagdrempelig en je loopt zo bij elkaar binnen. Daarnaast is er leuk contact met de vrijwilligers. Jeanette vindt het leuk om mensen met elkaar te verbinden. Zo houdt zij letterlijk zelf ook binding. “Ik zoek continu het persoonlijk contact op, zowel privé als zakelijk. Ik loop graag even binnen. Ik heb geen Facebook.” Jeanette had al vroeg een LinkedInprofiel en keek daar bij sollicitanten ook meteen naar. Ze voegt waarde toe aan een organisatie door structuur te bieden, denkt door en is goed in het maken van plannen van aanpak. Jeanette ontvangt als geboren en getogen Zuidhollandse graag eerlijke feedback. “Ik wil geen hielenlikker zijn, maar oprecht aardig zijn!” Als ik haar vraag naar haar toekomst: “Ik wil lekker werken, ik wil mijn energie kwijt en mijn kwaliteiten kunnen toevoegen zodat ik volledig tot mijn recht kom. Ik hoef niet elke 2 of 3 jaar van baan te veranderen maar ben wel gedreven mij maximaal te ontplooien. Laat mij maar sparringpartner zijn!” Online check Uiteraard checken we ook wat Jeanette online van haar Personal Brand laat zien. Ze heeft meteen diverse hits via Google en is makkelijk vindbaar. Haar LinkedInprofiel verschijnt in beeld en haar foto en de logo’s van de organisaties waar ze gewerkt heeft, vallen meteen op. Dit is sterk. Tevens heeft ze aanbevelingen, onderschrijvingen van haar vaardigheden en wordt haar vrijwilligerswerk vermeld. Dit laatste geeft extra dimensie aan je Personal Brand. Jeanette volgt tevens groepen en bedrijven. Ze heeft echter geen samenvatting van zichzelf geschreven, geen omschrijving van haar werkervaring uitgewerkt en ook de contactgegevens ontbreken in de headline. Jeanette verschijnt verder in beeld op de website van Sam’s Kledingactie en door de zakelijke nieuwsbrief, via een advertentie voor fotoapparatuur, op

7

Meedoen? Ben jij benieuwd hoe jij als Personal Brand overkomt, hoe je daar in je werk je voordeel mee kunt doen én ontvang je graag tips van expert Jocelyn Rebbens? Meld je dan aan en wij maken per editie een selectie. Aanmelden kan bij hoofdredacteur Vera Bot: verabot@vakmedianet.nl

Schoolbank.nl en via een artikel van het Prinses Beatrix Spierfonds. Dit geeft meer kleuring en verdieping aan haar Personal Brand en is eveneens terug te zien op LinkedIn. Zoals ze al aangaf, heeft ze geen Facebook account, ontdek ik geen Twitter of actieve andere social media deelname van haar. <

Jocelyn Rebbens is trainer bij Management Support en eigenaar van ReBBels. Ze geeft trainingen, workshops en coaching op het gebied van personal branding, effectieve communicatie en praktische psychologie. Bekijk de trainingen op www.managementsupport.nl/ opleidingen.

tIpS Offline & online versterking personal Brand Jeanette is authentiek, vrolijk, pittig en oprecht. Dit ervaar je zowel in het contact met Jeanette per mail, als per telefoon en in face to face contact. Wat dat betreft komt ze heel consistent over. Ze weet waarover ze spreekt en weet goed wat haar kwaliteiten zijn. Daarnaast is ze graag aanwezig, verbindt op een natuurlijke manier mensen en partijen met elkaar en haalt zelf plezier uit taken en werkzaamheden waar zij verstand van heeft en waar collega’s niet aan toekomen. Dit geeft vertrouwen en maakt dat ik het gevoel heb dat ze waarmaakt wat ze aanpakt. Houd dit vooral vast! Het risico van het ‘veel aankunnen’ is dat je een vergaarbak wordt. De enige tip die ik heb voor je offline Brand is focus te houden op

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

wat past bij jou als persoon én je drive (daar blijf je happy van) en vaker ‘Nee’ te zeggen tegen zaken die verder van je afstaan. Online heb ik nog enkele tips ter versterking. Je bent al goed op weg, maar je kunt wat meer persoonlijke versterking zoeken. Zorg voor een foto op LinkedIn waarbij je in de camera kijkt, dan zie je ook je energie en pit in je ogen. Vul je contactgegevens aan en schrijf een persoonlijke samenvatting, hierin kun je juist je unieke punten als professional aangeven. Werk daarnaast je werkervaring wat meer uit. Kijk verder eens of Twitter iets voor je kan betekenen. Zéker in het kader van je vrijwilligerswerk en maatschappelijke betrokkenheid, is het leuk om via dit platform mensen, activiteiten en goede doelen met elkaar te verbinden.

25


YOUNG PROFESSIONAL

Myrthe

Hetzel

Leeftijd: 30 jaar Opleiding: Schoevers HBO Officemanagement

Ik ben: afdelingssecretaresse bij Royal HaskoningDHV

Mijn werk bestaat (vooral) uit: het ondersteunen van de medewerkers op onze afdeling Light Industry and Food & Beverages. Iedere week is anders, maar een belangrijk deel van mijn werk bestaat uit ondersteuning bij proposals en marketinggerelateerde activiteiten zoals het maken van capability statements, presentaties en projectreferenties.

Mijn goede eigenschappen/competenties: ik ben leergierig, betrokken, gewetensvol en perfectionistisch.

Belangrijkste trend in het vak: door de digitalisering zijn zowel de manier van werken als het werk zelf veranderd. Het vak wordt breder en onze taken diverser waardoor er meer ruimte is voor persoonlijke vaardigheden en interesses. We denken proactief mee en ondersteunen meer inhoudelijk.

Over vijf jaar: zal er weer veel veranderd zijn op het gebied van techniek en binnen de organisaties waarin we werken. Maar onze kernrol blijft ondersteunen, en dat kun je altijd en overal.

Ik verbaas me over: mensen die over elke verandering klagen, terwijl het zoveel productiever is je schouders eronder te zetten en er (samen) het beste van te maken.

Mijn grootste succes: voor mij vormen alle kleine succesjes samen een groot succes; iedere keer dat ik iemand heb kunnen helpen of iets nieuws heb geleerd is voor mij waardevol.

Blooper: ik kan me gelukkig niets herinneren waarvan het schaamrood me nog op de kaken staat. Het gebeurt me wel eens dat ik privé en werk door elkaar haal. Ik heb geloof ik zelfs een keer iemand ‘papa’ genoemd.

Als ik op de stoel van mijn baas/leidinggevende/manager zou zitten, dan: zou ik ook behoefte hebben aan goede ondersteuning! Social media? LinkedIn is erg handig om je zakelijke netwerk uit te breiden en op de hoogte te blijven van kennisgroepen. Ook Royal HaskoningDHV maakt veel gebruik van social media om zich te profileren en zowel medewerkers als klanten enthousiast te maken.

Ik raad dit (vak)boek aan: Quiet: The Power of Introverts in a World That Can’t Stop Talking (Susan Cain) In deze rubriek komt jong talent aan het woord over carrière en ambities. Aanmelden van personen kan bij de redactie: verabot@vakmedianet.nl

26

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SPELLING- EN TAALTIPS

Geen vrijheden in zakelijke teksten Maaike Ouboter zingt in haar liedje Dat ik je mis de zin Je gerust me. Taalkundig is dat niet juist. Maar het zegt prachtig wat ze bedoelt. In zakelijke teksten kunnen we ons dit soort vrijheden helaas niet veroorloven. Tekst Judith Winterkamp

Op onze site staat de zin: Als het kind goed ontwikkelt, dan heeft het een betere kwaliteit van leven. Volgens mij moet daar nog het woord zich in. Klopt dat? Je hebt gelijk. De zin mist een wederkerend voornaamwoord. Het werkwoord ontwikkelen heeft verplicht een wederkerend voornaamwoord. Dus is het: Als het kind zich goed ontwikkelt, dan heeft het een betere kwaliteit van leven. Nog een paar voorbeelden van werkwoorden die altijd een wederkerend voornaamwoord moeten hebben: • zich gedragen (Zij gedraagt … kan niet, het is: Zij gedraagt zich …) • zich vergissen (Hij vergist … kan niet, het is: Hij vergist zich …) • zich verslikken (Zij verslikt … kan niet, het is: Zij verslikt zich …) Er zijn ook zinnen waarin het werkwoord niet per se een wederkerend vnw hoeft te hebben. Maar dan staat er een lijdend voorwerp in. Kijk maar: Ik was me. Me is het wederkerend voornaamwoord. Zonder een wederkerend voornaamwoord krijg je bijvoorbeeld: Ik was de auto. De auto is het lijdend voorwerp. Nog een paar voorbeelden: • (zich) amuseren (Hij amuseert zich/Hij amuseert de gasten) • (zich) wassen (Zij wast zich/Zij wast haar handen) • (zich) vermaken (De kleuters vermaken zich/De kleuters vermaken elkaar) Pas op! Twee veel gemaakte fouten zijn: • zich irriteren kan niet. Moet zijn: zich ergeren of irriteren • zich beseffen kan niet. Moet zijn: zich realiseren of beseffen Correct is: Zij ergert zich aan haar collega of De collega irriteert haar. Ik realiseer me dat … of Ik besef dat … Waarom schrijf je A4-papier met een streepje en A4’tje met een apostrof? Die woorden lijken toch heel veel op elkaar? A4-papier en A4’tje beginnen allebei met het woorddeel A4; voor de keus streepje of apostrof is het laatste deel bepalend. A4-papier heeft een koppelteken omdat het een samenstelling is van het deel A4 en papier. Tussen een cijfer, afkorting of teken en een zelfstandig naamwoord komt namelijk een streepje. Een paar voorbeelden van dit soort samenstellingen: • €-biljet • 100-jarige • ICT-bedrijf

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

TaalTesT

Wat is de juiste schrijfwijze? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

AOW-er of AOW’er? vmbo-er of vmbo’er? baby’tje of baby-tje? $’tje of $-tje? tv-loos of tv’loos? factuur of faktuur? cadeau of kado? product of produkt? elektriciteit of electriciteit? akkoord of accoord?

De antwoorden vind je op pagina 31. Bronnen: Taaladviesdienst van Onze Taal | www.wikipedia.nl | www.taalunieversum.org

Stel nu dat er na zo’n teken, cijfer of afkorting geen zelfstandig naamwoord staat, maar een achtervoegsel. Dan komt er tussen de delen een apostrof (’). Het woord dat ontstaat, heet een afleiding: • €’tje • 100’ste • ICT’er TIP: Weet je niet of een woorddeel een achtervoegsel of een zelfstandig naamwoord is? Probeer dan of het deel zelfstandig kan voorkomen. Is dat zo, dan is het een zelfstandig naamwoord. Kan het niet, dan is het een achtervoegsel. Een achtervoegsel kan namelijk niet ‘los’ voorkomen. <

Judith Winterkamp is trainer bij Management Support en eigenaar van Communicatief tekst & training (www.communicatief.info). Zij geeft trainingen op het gebied van schriftelijke communicatie zoals Brieven en e-mails schrijven, Creatief zakelijk schrijven, Snellezen en Spelling en Taaltips. Bekijk de trainingen op www.managementsupport.nl/ opleidingen.

27


TAALkwESTIES

Geleende woorden uit zonnige streken

Mediterranée zo blauw

In deze zomermaanden dwalen de gedachten meer dan eens af naar het zonnige zuiden. We zijn met ons hoofd misschien niet helemaal bij het werk, maar vertoeven in gedachten al op onze vakantiebestemming. Voor Nederlanders is dat vaak een van de landen aan de Middellandse Zee. Die bieden ons van alles om naar uit te zien: palmenstranden, lekker eten en vooral... mooi weer. Maar ook taal. Want het Nederlands heeft heel wat woorden geleend uit de populaire vakantielanden. Over zulke zonnige leenwoorden gaat deze aflevering. Tekst Theo de Boer | Van Dale | www.vandale.nl

Tijdens de eurocrisis werden ze wel neerbuigend ‘knoflooklanden’ genoemd, de Zuid-Europese landen aan de Middellandse Zee. Die benaming was niet vleiend bedoeld, maar ongewild schuilt er toch een compliment in. Want het Mediterrane dieet, met veel olijfolie en – inderdaad – knoflook is behalve erg smakelijk ook nog eens heel gezond. Vooral in de culinaire sfeer heeft het Nederlands dan ook heel wat woorden ontleend aan Zuid-Europese talen. Portugal We beginnen onze taalkundige rondreis door een beetje te smokkelen. Want Portugal ligt natuurlijk (net) niet aan de Middellandse Zee. Maar het is nu eenmaal vakantie en dan doe je niet moeilijk. Welke woorden hebben we zoal overgenomen uit het Portugees? Daarvoor moeten we aan tafel. Liefhebbers van vis zullen een tapenade met ansjovis (van het Portugese ‘anchova’) of een broodje bakkeljauw (‘bacalhau’) niet versmaden. Kipliefhebbers zweren dan

28

weer bij piripiri en voor de vegetariërs is er een bacove, of anders wel een maracuja. Bij dit alles drinken we een glaasje vinho verde, of anders wel een oude port oftewel dourowijn. In de verte klinken de weemoedige klanken van de fado. Ook via het Portugees van Brazilië hebben we heel wat woorden geleend. Drankjes als cachaça of caipirinha bijvoorbeeld. Maar ook woorden als favela (sloppenwijk) en piranha. Verder hebben heel wat oudere Nederlandse woorden (deels) Portugese wortels. Ons woord banaan is oorspronkelijk Portugees (‘banana’), net als kakkerlak, dat komt van het Portugese ‘cacalacca’. Viva España Maar aan ongedierte wil je op vakantie liever niet denken, dus gauw door naar buurland Spanje. Het land van paella en sangria, maar van nog veel meer. Begin de dag op een terrasje met een broodje serranoham. Dat komt van ‘sierra’ (gebergte); het is dus ham uit de

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


TAALkwESTIES

bergen. Als lunch is een gazpacho (koude soep) aan te bevelen en ‘s avonds na de siësta, onder de klanken van de flamenco, zal een voedzame zarzuela (een stoofpot) wel smaken. Al dan niet voorafgegaan door een rioja met een stukje chorizo, of anders een sherry (vroeger ook wel xeres genoemd) met een blokje manchego. Wie daarna nog puf heeft, kan zich uitleven in tango, salsa of chachacha, daarbij luidkeels olé roepend. Als je dit allemaal niets lijkt, kun je natuurlijk ook gewoon naar die fietsende macho’s in de Vuelta gaan kijken. Ook via Latijns-Amerika zijn heel wat Spaanse woorden tot ons gekomen, van de chili con carne via de tortilla tot de pina colada aan toe. Maar dat is een hoofdstuk apart dat we hier niet zullen schrijven. Wist je trouwens dat heel gewone Nederlandse woorden als tomaat, tabak, papegaai, tornado en lasso ook Spaanse roots hebben? De Franse slag Inmiddels zijn we bij Port Bou de Franse grens gepasseerd en zitten we op de péage. We zijn op vakantie, dus doen we alles met de Franse slag vandaag. Luisteren naar een chanson bijvoorbeeld in een café. Of flaneren langs de boulevard met zijn leuke boetiekjes. Wel grappig trouwens: boulevard is een Frans woord met Nederlandse wortels, want het is weer afgeleid van ons eigen ‘bolwerk’. Maar dit terzijde, want wie Frankrijk zegt, zegt eten. À table! De gerant staat al klaar, geflankeerd door de garçon en de sommelier. Eerst maar een aperitief. Daar komt het menu al en er wordt alvast een rechaud op tafel gezet. Wat denk je, wordt het een entrecote, een tournedos of gaan we vandaag voor de boeuf bourgignon? Pas wel op voor je andouillettes bestelt, want die maakt de chef de cuisine van orgaanvlees en dat weet niet iedereen te waarderen. Na tafel nog een pousse-café oftewel een digestief. Dat kan een cognac of een calvados zijn, maar je kunt ook de armagnac eens proberen. Anderen prefereren een likeurtje, bijvoorbeeld zo’n overheerlijke benedictine. En dan gauw het lits-jumeaux in, want morgen wacht alweer Italië. La grande bellezza Voorbij Sanremo gaan de taalkundige remmen pas echt los. Op toeristisch gebied is Italië tegenwoordig misschien wel onze bekoffie

kaas

pasta

espresso

mascarpone

spaghetti

cappuccino

gorgonzola

macaroni (maccherone)

latte

parmigiano

cannelloni

macchiato

pecorino

fussili

caffè lungo

bel paese

tagliatelle

ander eten

dranken

muziek

geldzaken

pizza

grappa

opera

bank (banco)

stracciatella

chianti

a capella

conto

panino (mv. panini)

barolo

allegro

disconto

salami

martini

fortissimo

giro

ossobuco

sambuca

piano

credit

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

langrijkste leverancier van nieuwe woorden. Alles in Italië is lekker en dat vind je terug in het woordenboek. Maar het blijft niet bij eten en drinken. Ook op cultureel gebied heeft het Italiaans internationaal een grote invloed. Zo is het dé internationale taal van de muziek. In musea zijn prachtige madonna’s en putti te bewonderen. En in vroeger tijden was het Italiaans ook nog eens de taal van het internationale geldverkeer. Ja, het Italiaans heeft grote furore gemaakt. Het is dan ook con amore dat ik schrijf over dit land van la dolce vita en la grande bellezza. Zeker waard om er meer dan een intermezzo door te brengen. Een welgemeend bravo of zelfs bravissimo is hier op zijn plaats. Natuurlijk, niet alles gaat er crescendo en niet alle dingen zijn pico bello geregeld. Dat pico bello is trouwens nep-Italiaans, bedacht als grappige vertaling van ‘piekfijn’. Mandolinen zongen zacht Kroatië en de andere landen van het voormalige Joegoslavië hebben door de oorlog lange tijd minder toeristen getrokken en dat is te zien in de taal: veel meer dan een verdwaald woord als slivovitsj komt er niet vandaan. Zo mogelijk nog magerder is de oogst uit Albanië – Van Dale vermeldt grind en schieten als enige woorden met Albanese wortels – dus laten we snel verder trekken naar Griekenland. Daar komen we al snel weer in de vertrouwde vakantiesferen. Merkwaardig genoeg denken veel mensen dan aan het liedje ‘Mandolinen zongen zacht in Nicosia’, maar het woord mandoline komt uit het Italiaans en Nicosia ligt op Cyprus. Nu ja, daar spreken ze ook Grieks, dat zal het zijn. Wij luisteren inmiddels liever naar de klanken van de bouzouki die een sirtaki speelt, laten ons een alvast een retsina inschenken, of wie weet een ouzo. Wordt het straks een horiatiki, zo’n gezonde Griekse salade met feta, of gaan we zondigen en laten we lekker een moussaka komen, of misschien wel zo’n grote schaal gyros of souvlaki, zwemmend in de tzatziki? Om vervolgens te mijmeren over de klassieke oudheid, een periode waaruit we nog veel meer Griekse woorden hebben geleend, van academie tot zoölogie en duizenden woorden die daar alfabetisch tussenin zitten. Turkse mutsen Al een beetje moe aan het worden? Dat zou jammer zijn, want we moeten nog naar Turkije, een van de populairste bestemmingen aan de Middellandse Zee, bekend van het Turks fruit en de Turkse muts. Dat laatste is niet alleen een hoofddeksel, maar ook een eetbare pompoenensoort. Terwijl de muezzin vanaf de minaret – beide woorden hebben we via het Turks aan het Arabisch ontleend – oproept tot het gebed, speuren we de straat af naar een leuk restaurantje om kebab te eten, met pilav erbij. Of anders een portie van die lekkere köfte met bulgur – of gewoon simpel een lahmacun. Daarna bij de kiosk nog zo’n lekkere Turkse koffie met een stukje baklava erbij, dan met de dolmus naar het hotel en ook deze dag is weer geslaagd. Hier eindigt onze taalkundige reis. Hopelijk hebben al deze woorden je al een beetje in subtropische sferen gebracht. Geniet van de zomer! <

29


SOfTwARETIPS

Aan de slag met SmartArts Het is verbazend dat een van de leukste en krachtigste functies in Microsoft Office voor velen onbekend is: de SmartArts. Sinds versie 2007 zitten ze verstopt in Word, Excel en PowerPoint. Ik gebruik ze in het kader ‘Weg met de bullets’. Tekst Roel Peeters

Zeg nu zelf: welke van de twee opsommingen spreekt jou het meeste aan? Sterker nog, het is niet alleen een esthetische kwestie. Het gaat niet alleen om schoonheid en professionele uitstraling. Beelden blijven nu eenmaal beter hangen dan tekst. Ze trekken de aandacht.

En met deze SmartArt is het meteen duidelijk dat er tegenwerkende krachten zijn. Hoe maak je een SmartArt? Je kunt in alle Microsoft Officepakketten SmartArts maken. Ik kies in dit artikel voor PowerPoint omdat hier nog wat extra functionaliteiten zijn toegevoegd. 1. Het lint a. In het Lint open je het tabblad Invoegen en klik je in de groep Illustraties op de knop SmartArt. 2. De SmartArt galerie a. In het keuzemenu zoek je een passende categorie en vervolgens kies je een passende SmartArt. Na wat proberen zul je merken dat niet iedere SmartArt voldoet aan je wensen. Sommige SmartArts zijn namelijk beperkt in de hoeveelheid tekst die je erin kwijt kan, andere zijn horizontaal georiënteerd of verticaal. Sommige SmartArts hebben de mogelijkheid afbeeldingen toe te voegen en andere niet.

SmartArts versterken het inzicht In deze opsomming van de fasen in een proces geeft de SmartArt ook duidelijk weer dat het om een proces gaat, en niet om een lijst. De afbeeldingen zijn behalve een leuke aanvulling ook metaforisch voor de inhoud. De afbeeldingen fungeren hier tegelijkertijd als kapstok voor het verhaal én als geheugensteun.

3. Tekst schrijven a. Je kunt tekst schrijven in de SmartArts zelf. Persoonlijk vind ik het prettiger om in het tekstvak dat aan de linkerzijde uitklapt de tekst te typen. Hier komt wat kennis van tekstverwerking aan te pas: met een Tab zorg je voor een subniveau binnen je opsomming, met Enter maak je een nieuw item en met Shift/Enter schrijf je op een nieuwe regel binnen hetzelfde item.

30

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


SOfTwARETIPS

4. Afbeeldingen a. Heb je gekozen voor een SmartArt met mogelijkheid voor afbeeldingen? Klik dan op het afbeeldingsplaatje en voeg een afbeelding in die op je pc staat. De afbeelding past zich aan in grootte. 5. Een SmartArt wijzigen a. Wil je liever een andere SmartArt, dan kan dat op ieder moment. Bij Hulpmiddelen voor SmartArts open je het tabblad Ontwerpen

Animaties In PowerPoint kun je de onderdelen animeren. Zo is het bijvoorbeeld aan te raden om ze een voor een binnen te laten komen. Dat doe je door in de SmartArt te gaan staan, het tabblad Animaties te openen en een groene animatie te kiezen. Vervolgens klik je de knop Effectopties open en kies je voor Een voor een. Bestaande ‘bullettekst’ omzetten naar een SmartArt

Daar kun je op zoek in de bibliotheek van SmartArts. Alle tekst past zich aan. 6. Kleurgebruik a. De kleurencombinatie van de SmartArt is op basis van de template. Bij Hulpmiddelen voor SmartArts open je het tabblad Ontwerpen en klikt vervolgens op Kleuren Wijzigen. Als je huisstijl goed is doorgevoerd in de template, zal je enkel huisstijlkleuren en -afgeleiden vinden. 7. SmartArtstijlen a. Het leukste is de afwerking. Allerlei SmartArtstijlen kunnen je compositie schaduw geven of in 3D zetten. Open daarvoor bij Hulpmiddelen voor SmartArts het tabblad Ontwerpen en kies uit de mogelijkheden in de groep SmartArtstijlen.

Nu je de wereld van SmartArts hebt ontdekt, ben je wellicht niet tevreden meer met je PowerPointdia’s vol tekst met opsommingstekens. Het goede nieuws is dat je deze snel kunt omzetten. Het enige wat je hoeft te doen is in het tekstvak te gaan staan met de bestaande bullettekst. Vervolgens kies je in het Lint de knop Converteren naar Smartart. Deze knop staat in de groep Alinea. Maak een keuze uit de galerij en werk de stappen door die hierboven werden opgesomd. Misschien reageert de SmartArt toch niet zoals jij zou willen. Check dan eerst of je niet te veel met Enter hebt gewerkt in de bestaande tekst of dat je wel consequent met opsommingstekens bent geweest. En je zult snel merken dat SmartArts niet van heel veel tekst houden. Maar dat is alleen maar een prima moment om tot de kern te komen en alle ballast uit de dia te bannen. Organigrammen Het was tot en met Office 2003 een geklungel om organigrammen te maken. En ze waren ook nog allesbehalve mooi. Organigrammen zijn nu opgenomen in de galerie van SmartArts. Je kunt er alle kanten mee uit en je hebt een scala aan stijlen. En verder… • Kun je SmartArts kopiëren en plakken in andere programma’s. • Kun je SmartArts ook in een e-mailbericht maken (ja natuurlijk, een e-mailbericht is eigenlijk een Worddocument!). • Kun je in PowerPoint een afbeelding converteren naar een SmartArt zodat je er tekst bij kunt zetten. Daar wordt je afbeelding ineens veel professioneler van. <

Finetunen van SmartArts Je kunt de SmartArt in zijn geheel vergroten of verkleinen. Daarvoor hoef je enkel aan een van de hoekpunten te trekken of te duwen. Tekst opmaken kan gewoon door deze te selecteren en op te maken via de knoppen in het Lint. Het resultaat zal niet in het tekstvenster te zien zijn; wel in de SmartArt. Ik raad af om de onderdelen van de SmartArt zelf aan te passen. Het wordt dan snel een chaos en als je vervolgens een andere SmartArt wilt moet je helemaal opnieuw beginnen. Sleep de SmartArt naar een andere plaats door een van de randen aan te klikken en te verslepen.

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

AnTWOOrDEn TAAlTEST Antwoorden Taaltest van pagina 27 1. 2. 3. 4. 5.

AOW’er vmbo’er baby’tje $’tje tv’loos

6. factuur 7. cadeau 8. product 9. elektriciteit 10. akkoord

31


INFORMATIEMANAGEMENT

Appladder 1. Fixico | iPhone (gratis) Het vinden van een goed en voordelig herstelbedrijf voor autoschades kan tegenwoordig een stuk eenvoudiger dankzij Fixico, of één van de concurrerende apps Deukweg en Schadekiek. Stuur enkele foto’s van de schade op en je ontvangt spoedig een aantal offertes van herstelbedrijven.

2. Mailbox | iPhone, iPad, Android (gratis) Behalve voor iPhone en iPad is de handige e-mailapplicatie Mailbox nu ook voor Android beschikbaar. Het team is inmiddels in dienst bij Dropbox, maar de ontwikkeling is zeker niet stil komen te staan. Met Mailbox kun je, via veegbewegingen, razendsnel je e-mail opschonen.

3. Google Documenten en Spreadsheets | iPhone, iPad, Android (gratis) In plaats van één Office-app zet Google nu in op de zelfstandige apps Google Documenten en Google Spreadsheets, spoedig gevolgd door Slides. Elk zullen ze waarschijnlijk de nodige uitbreidingen krijgen. Documenten geeft je een eenvoudige tekstverwerker, Spreadsheets helpt met je tabellen. Beide apps werken eventueel offline en spelen in op collaboratie.

4. Duolingo | iPhone, iPad, Android (gratis) Voor het leren van een vreemde taal is Duolingo een aanrader. De gratis cursussen kun je zowel via de website als de apps volgen. Er staan nog flink wat uitbreidingen op stapel, zoals Nederlandstalige cursussen, taalexamens met officieel certificaat en conversatiecursussen.

Management Support Magazine Digitaal Management Support Magazine is nu ook digitaal te verkrijgen. Je ontvangt exact hetzelfde papieren tijdschrift maar dan op je beeldscherm! De voordelen op een rij:

5. Kool | iPhone (€ 1,79) Kool helpt bij het dicteren van korte of lange teksten. Spreek een tekst in, in één van de vele ondersteunde talen, en het bericht wordt direct omgezet naar tekst. Vervolgens kun je het gebruiken voor een e-mail, sms’je of WhatsAppbericht.

n Nu volledig geschikt voor je iPad en tablet n Direct beschikbaar bij verschijning n Scannen op interessant nieuws n Doorzoekbaar op trefwoord n Automatisch je eigen archief n Interactief bladeren Meer informatie of inschrijven?

6. CamCard Free | iPhone, Android (gratis) CamCard is een handige en goede tool om visitekaartjes te scannen, direct via de camera van je toestel. De contactgegevens worden in je adresboek gezet. Uiteraard kun je de gegevens nog controleren of bewerken voordat je ze definitief opslaat. De gratis versie heeft een beperkte opslagcapaciteit.

Of ga naar: www.managementsupport.nl/ digitaalmagazine (Door Gertjan Groen)

32

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014


BOEKEN

Eik bEs lEuk Geestige blik op taal Een bundel met columns van taalvirtuoos Jan Kuitenbrouwer over veelvoorkomende, fascinerende spreektaal als ‘Dan heb ik iets van...’, ingeslikte woorddelen (‘Bwijzevan’ = Bij wijze van spreken) en gewichtige dooddoeners als ‘een omgeving waarin uitdagingen gefaciliteerd kunnen worden’. Auteur is onder andere bekend van zijn bestseller Turbotaal, en hij laat opnieuw zijn licht schijnen op de taal van vandaag. Hij fileert het eigenaardige taalgebruik in politiek en media en noteert hilarische dialogen die zowel bevreemdend als herkenbaar zijn... < Eik bes leuk – Auteur Jan Kuitenbrouwer – Uitgeverij Thomas Rap – ISBN 9789400401976 – Prijs € 12,90

komt EEn managEr bij dE doktEr Anekdotes in zakelijke omgeving Nooit meer met je mond vol tanden? In dit boekje staan grappige anekdotes en verhalen om op te dissen op feesten en partijen en op subtiele wijze even welsprekend de aandacht op jezelf te vestigen. Een soort moppen dus eigenlijk, maar dan met een zweem van zakelijkheid. Alsof ze echt gebeurd zijn dus, en uit het leven gegrepen. Niet zo’n moppentapper? Dan is lezen en erom grinniken ook een optie! < Komt een manager bij de dokter – Auteur Eddie van Groningen – Uitgeverij Haystack – ISBN 9789461260307 – Prijs € 12,95

wérkEn in plaats van E-mailEn @anderswerken Uit onderzoek uit 2013 blijkt dat 48 procent van de respondenten ‘s morgens start met e-mail. Misschien jij ook wel? Is dat wel de beste start? Dit praktische boek gaat in op mogelijkheden om je werk effectiever en efficiënter in te richten en ándere keuzes te maken. Voordelen: tijdwinst, productivieit en meer werkplezier. Besproken onderwerpen: alternatieven voor e-mail, werken in de cloud, slimmer e-mailen en digitaal archiveren. Voorzien van praktische tips is dit boek een handige leidraad én raadgever. < Wérken in plaats van e-mailen – Auteurs Marianne Smits e.a. – Uitgeverij Vakmedianet – ISBN 9789462151895 – Prijs € 27,95

dEnk niEt aan EEn rozE olifant Onzichtbaar overtuigen Dit boek belooft dat je vaker je zin zult krijgen. Bij collega’s, je kinderen, je partner. Niet door harder te schreeuwen of te manipuleren maar door ‘framing’: slim inspelen op beelden, vooroordelen en ideeën van anderen. Ze zullen niet eens doorhebben dat je aan het beïnvloeden bent. Zo kun je collega’s beter overtuigen van een nieuwe werkwijze of dienst door te benadrukken waarom het voor henzelf prettiger werkt, dan te hameren op harder werken om targets te halen... Slim gebruikmaken van taal dus, en er je voordeel mee doen. < Denk niet aan een roze olifant – Auteur Sarah Gagestein – Uitgeverij Haystack – ISBN 9789461260994 – Prijs € 19,95

MANAGEMENT SUPPORT JULI/AUGUSTUS 2014

33


colUMn

colofon

Bye bye bescheidenheid!

MANAGEMENT SUPPORT MAGAZINE IS EEN UITGAVE VAN VAKMEDIANET

Je hebt mensen die gemiddeld presteren op hun werk en doen alsof ze geweldig zijn. Je hebt mensen die geweldige prestaties leveren en daar gemiddeld over denken. Je hebt zelfs mensen die zeer slecht presteren en pochen over hun prestatie. Deze blaaskaken en omhooggevallen figuren, daar wil ik het over hebben. ‘Bah’! hoor ik je denken. Verschillende gezichten en types schieten nu ongetwijfeld door je gedachten. Het is niet moeilijk gezichten te associëren bij bovenstaande types. Je ziet ze overal en in elke organisatie. Bij het koffiezetapparaat, tijdens het werkoverleg, op hetzelfde werkeiland, in het eet-/werkcafé. En steeds maar weer die mooie praatjes over de geleverde prestaties waarvan iedereen weet dat ze in de praktijk wel meevallen of zelfs tegenvallen. Alleen weten ze het zelf nog niet. De persoonlijke onzekerheid wordt verdoezeld met een ongezonde dosis zelfverheerlijking. De theorie is simpel: wanneer je maar vaak genoeg tegen jezelf zegt dat je goed bent, ga je het ook zo voelen en geloven. Voorbeelden van verdraaiingen van de werkelijkheid? Vakantieverhalen. Die worden in de loop van de tijd meestal mooier dan het in werkelijkheid was. (Daarom moet je ook nooit teruggaan naar hetzelfde plekkie. Valt meestal tegen.) Maar… desondanks ben ik persoonlijk groot voorstander van het afschudden van bescheidenheid. Behoor jij tot de groep mensen die prima presteert en hier nooit iets over zegt? Dan heb ik de volgende boodschap voor je: weg met de bescheidenheid! De wereld moet weten wat je waard bent, dus vertel het ze. Wees je eigen uithangbord. Je eigen reclameboodschap. Wanneer iemand aan je vraagt hoe het met je gaat, antwoord dan: ‘Het gaat goed, ik ben met leuke dingen bezig’. Je roept nieuwsgierigheid op bij je gesprekspartner. Vervolgens krijg je de ruimte om uitgebreid te vertellen waar je dan wel mee bezig bent. Spreek over jouw werkpassie, jouw energie. De dingen die je echt gaaf vind. En binnen de kortste keren weet heel de organisatie wat jij het liefste doet en zullen je daarvoor benaderen. Zo creëer je je eigen mooiste werkpakket. Dus: weg met die bescheidenheid. (Huub van Mackelenbergh)

Hoofdredacteur Vera Bot, verabot@vakmedianet.nl Eindredacteur Mieke Bloemheuvel, miekebloemheuvel@vakmedianet.nl Aan dit nummer werkten mee Dennis van Asselt, Theo de Boer, Bert van Dijk, Gertjan Groen, Marjo van Lijssel, Huub van Mackelenbergh, Vicky Marijnen, Roel Peeters, Jocelyn Rebbens, Barbara Schure, Karen Visser, Linda van der Wal, Judith Winterkamp, Jan Zandstra (illustratie) Uitgever Jelske Gerritsma Advertentie-acquisitie Irene Verhulst, tel. 06-51378971 ireneverhulst@vakmedianet.nl Vormgeving & opmaak Publish Impulse Group - Cross Media Solutions Alphen aan den Rijn Druk Ten Brink, Meppel Adres Vakmedianet, Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn tel. 088-5840944 / 088-5840943 www.managementsupport.nl Abonnementenadministratie klantenservice@vakmedianet.nl, tel. 088-5840888 Abonnementen Management Support Magazine verschijnt 10 keer per jaar. Jaarabonnement € 98,95 (exclusief btw). Op alle uitgaven van Vakmedianet zijn de Algemene Voorwaarden van toepassing. Die zijn te vinden op www.vakmedianet.nl. Dit magazine is ook digitaal verkrijgbaar: http://digitaal.managementsupport.nl. Doelgroep Management Support Magazine richt zich op de professionele secretaresse, managementassistent, office- en bureaumanager en directiesecretaresse. Partners Conferentiecentrum Woudschoten, Dordrecht Marketing, Golden Tulip, Schoevers en VCK Travel. Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. © Vakmedianet 2014 Publicatievoorwaarden Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn de standaardpublicatievoorwaarden van Vakmedianet van toepassing. Deze zijn te vinden op www.vakmedianet.nl. Disclaimer Alle in deze uitgave opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie. ISSN 1382-3590

34

MAnAGEMEnT SUPPoRT JUlI/ AUGUSTUS 2014


Het klikt tussen Van Dale en mij Voor uw feilloze communicatie kiest u het beste van het beste: de grote woordenboeken van Van Dale in digitale vorm. Als software of online, beide met razendsnel zoekgemak, overal en altijd op uw laptop of tablet. Up-to-date, betrouwbaar en compleet als geen ander. Ontdek hoe het klikt op www.vandale.nl/digitaal.

We geven je ons woord Taaltrainingen

|

Vertaalbureau

|

Van Dale Online

|

Woordenboeken


ervaar de + waarde van woudschoten U boekt weleens een vergaderaccommodatie of conferentieruimte. U wilt dan zeker zijn dat die accommodatie voldoet aan uw wensen en dat deze ook binnen uw budget past. Liever nog: een accommodatie die u verrast. Woudschoten Hotel & Conferentiecentrum in Zeist is centraal gelegen op een bosrijk eigen landgoed van 45 hectare. Graag nodigen wij u uit de +waarde van Woudschoten te ervaren. Naast de all-in prijsstelling vindt u de +waarde vooral in onze persoonlijke gastgerichtheid.

Woudenbergseweg 54 3707 HX Zeist

T 0343 - 492 492 F 0343 - 492 444

E info@woudschoten.nl I www.woudschoten.nl


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.