RCC nr. 4

ORGAAN VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KOUDE - KNVvK

105e JAARGANG APRIL 2012

RCCk&l

ww

w.a i

rco

ve

nt.

nl

REFRIGERATION & CLIMATE CONTROL | KOUDE & LUCHTBEHANDELING

Veelzijdigheid van tijdelijke koeling Ook in dit nummer

koelconcepten catering Huur in onzekere tijden vereniging kunstijsbanen

Bij deze uitgave van RCC K&L is de Andrews Sykes verhuurgids 2012/2013 bijgesloten

Meer kennis en kwaliteit dankzij de LG Academy

Kosteloze trainingen voor installateurs en adviseurs LG streeft naar een optimale samenwerking met haar

geven we sinds dit jaar ook commerciële trainingen aan

partners. Daarom doen we méér dan het leveren van

adviseurs. Het unieke van de LG Academy is dat we

hoogwaardige duurzame producten. We leveren óók de

onze trainingen ook volledig op maat kunnen maken.

kennis en de kunde. Speciaal daarvoor hebben we de

Zelfs individuele trainingen zijn mogelijk. Dankzij de LG

LG Academy opgericht. Hier krijgen jaarlijks zo’n 1.000

Academy kunt u het kennisniveau in uw bedrijf verhogen

cursisten een kosteloze training in de laatste technieken

en de kwaliteit borgen. En zo uw voorsprong in de markt

en trends in de markt. De trainingen spelen in op actuele

vasthouden of vergroten. Interesse in een training? Neem

onderwerpen, zoals EIA, Breeam, LEED, duurzame

dan contact op met de coördinator Kennis & Opleiding,

totaaloplossingen en slimme installatietips. Daarnaast

via (020) 456 32 82 of kijk op www.lgklimaat.nl

Kijk voor meer informatie op www.lgklimaat.nl

redactioneel redactioneel Koude & luchtbehandeling RCC

KOUDE & LUCHTBEHANDELING

Veelzijdigheid troef in tijdelijke koeling Een brand in een vrieshuis. Nieuwbouw van een koelinstallatie van een ziekenhuis. Een zeer groot evenement waarbij eten en drinken wordt geserveerd. De opstart van een nieuwe opslag van voedingsmiddelen. Allemaal praktijkvoorbeelden waarvoor mogelijk tijdelijke koeling nodig is. Een ondernemer wil namelijk niet altijd een koelinstallatie aanschaffen, maar er soms wel een kunnen gebruiken.

Dat kan te maken hebben met de vraag naar een tijdelijke oplossing, maar ook met het feit dat de nieuwe ondernemer het aankopen van een koelinstallatie graag nog wat voor zich uit schuift. In zulke gevallen is het mogelijk om een installatie te huren.

In Nederland zijn er verschillende bedrijven die allerlei koelapparatuur verhuren. Maar wie denkt dat alles is wat die bedrijven doen, heeft het mis. Bedrijven die koelapparatuur verhuren, zijn namelijk vaak heel veelzijdig bezig. Het concept bestaat namelijk niet alleen uit verhuur, maar ze verzorgen ook huurkoop – eerst huren en dan kopen - en gebruikte koop. Dat houdt het huurpark 'jong' en garandeert dat de klant ultramoderne techniek met weinig bedrijfsuren en een uiterst laag uitvalrisico krijgt.

De bedrijven hebben bovendien een heel breed assortiment. Dat bestaat bijvoorbeeld uit koudwatermachines, warmtewisselaars, airconditioninginstallaties, ventilatieapparatuur, koeltorens, industriële koelers, circulatiepompen en het bijbehorende materiaal als slangen, flensen, koppelingen en verdelers. Want bij calamiteiten moet er snel geleverd kunnen worden en dus hebben ze noodkoeling voor bijvoorbeeld grote vrieshuizen, maar ook voor kleine supermarkten. Waar nodig verzorgen ze ook de papierwinkel die nodig is voor het plaatsen van een koeling. Bovendien zorgen ze (waar nodig binnen 24 uur) voor installatie, onderhoud en reparatie.

Bedrijven die tijdelijke koeling verzorgen, hebben dus veel handen aan de ploeg. Ze rukken uit wanneer dat nodig is, bepalen samen met de klant welke koeling het best past bij de vraag, bezorgen dat product op de locatie, zorgen dat deze wordt geïnstalleerd en eventueel gerepareerd en onderhouden. En gaat de ondernemer niet over tot aankoop, dan halen ze de gehuurde apparatuur ook weer op. Veelzijdigheid is dus troef. En daarover leest u in dit nummer van RCC Koude & Luchtbehandeling meer.

Christine Linneweever Hoofdredacteur RCC Koude & Luchtbehandeling

Officieel Orgaan van: KNVVK KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR KOUDE, (Royal Dutch Association of Refrigeration) Kantoor: Zandlaan 29, 6717 LN Ede; Postadres: Postbus 32, 6710 BA Ede. tel.: (0318) 69 71 98; fax: (0318) 69 71 99 E-mail: info@knvvk.nl Internet: www.knvvk.nl postgiro: 97360 / bankrelatie: RABO-bank 36.28.35.829 Directeur van het KNVvK-bureau: Gerard J. M. Vos NVKL, NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMINGEN OP HET GEBIED VAN DE KOUDETECHNIEK EN LUCHTBEHANDELING Postbus 190, 2700 AD Zoetermeer, tel.: (088) 400 84 90 / fax: (088) 400 84 01 Email: info@nvkl.nl Internet: www.nvkl.nl NEKOVRI, VERENIGING VAN NEDERLANDSE KOEL- EN VRIESHUIZEN ‘De Beukenhof’, Strijpsestraat 51, Eindhoven Postbus 901, 5600 AX Eindhoven tel.: (040) 2565263 / fax: (040) 2553320 E-mail: info@nekovri.nl / Internet: www.nekovri.nl VERAC, VERENIGING VAN LEVERANCIERS VAN AIRCONDITIONING-APPARATUUR Postbus 12 - 3740 AA Baarn tel.: (035) 542 75 26 / fax: (035) 542 76 26 E-mail: info@verac.nl / Internet: www.verac.nl LUKA, NEDERLANDSE VERENIGING VAN LUCHTKANALENFABRIKANTEN Secretariaat LUKA / Old Hickoryplein 12 6461 EZ Kerkrade / Post adres: Postbus 153 / 6460 AD Kerkrade tel: 045-5350734 / fax: 045-5350735 E-mail: info@luka.nl / internet: www.luka.nl FKL, FEDERATIE KOUDE- & LUCHTTECHNIEK Boerhaavelaan 40 / Postbus 190 2700 AD Zoetermeer tel: (079) 353 13 50 / fax: (079) 353 13 65 E-mail: fk&l@fme.nl / Internet: www.federation-fkl.org VLA, VERENIGING VAN LEVERANCIERS VAN LUCHTTECHNISCHE APPARATEN Boerhaavelaan 40 / Postbus 190 2700 AD Zoetermeer tel.: (079) 353 11 24 / fax: (079) 353 13 65 E-mail: vla@fme.nl Internet: www.gezondeluchtingebouwen.nl RAAD VOOR DE KOUDE, Beekenstein 86, 3328 ZD Dordrecht tel: +31(0)78 617 00 99 / fax: +31(0)78 618 95 24 E-mail: info@raadvoordekoude.nl Internet: www.raadvoordekoude.nl NEDERLANDSE KOELTECHNISCHE INDUSTRIE (NKI), Boerhaavelaan 40 / Postbus 190 2700 AD Zoetermeer tel.: (079) 353 11 24 / fax: (079) 353 11 15 E-mail: nki@fme.nl Internet: www.koelindustrie.nl Met medewerking van het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch Installatiebedrijf (OTIB).

Verschijnt maandelijks Uitgever, redactie en advertentie- administratie B+B VAKMEDIANET, Albrechtlaan 1, 1404 AH Bussum - Postbus 219, 1400 AE Bussum - Tel 035-6940740 redactie@vakmedianet.nl Accountmanagement Gejo Flierman (coördinatie) - Tel 035-6940740; mobiel 06 53 22 73 16 gejoflierman@vakmedianet.nl Uitgever Drs. Ruud Bakker Hoofdredacteur Christine Linneweever Eindredacteur Aline de Bruin Marketing Leendert van Wezel Telefonische verkoop Gerbert Roggekamp Traffic & Abonnementen-administratie Jolanda van Selm, traffic@vakmedianet.nl Art Direction / Vormgeving Mr. Richardson Voorzitter Redactieraad Ing. Dick Havenaar - dhavenaar@zonnet.nl Redactieraad Ing. E. Berends / Dr. Ir. C. van den Berg / H. Blok (secretaris) / Dr.Ir. J. Broeze / J. L. F. Hartmans / Ing. K. van Heiningen / Dr. Ir. C. A. Infante Ferreira / Mr. Henry Kruiper/ Ir. C.A. de Schipper MBA / G. J. M. Vos / B. P. M. Willems Abonnementen Nederland € 105,00 (excl. BTW) Buitenland € 125,00 (excl. BTW) Losse nummers € 11,00 (excl. BTW) Drukker Van der Wiel & Rosmalen Drukkers, Arnhem ISSN 0925-630X

105 e Jaargang April 2012

3

o

EEN NVKL INSTALLATEUR GAAT TOT HET GRAADJE

De gezondheid van deze dieren wordt sterk bepaald door het klimaat en de temperatuur. Om die constant te houden heb je installateurs nodig die technisch goed geschoold zijn en een servicegerichte mentaliteit hebben.

Die installateurs hebben zich verenigd in de NVKL. De Nederlandse Vereniging van ondernemingen op het gebied van de Koudetechniek en Luchtbehandeling. Da’s een hele mond vol voor professionaliteit, zekerheid en kwaliteit.

Ze zorgen ervoor dat de ideale temperatuur overal en altijd precies hetzelfde blijft. Let er dus op of uw installateur er een is waar de NVKL achter staat. www.nvkl.nl

Precies de goede temperatuur.

Overal. Altijd. Gegarandeerd.

inhoud Koude & luchtbehandeling RCC

15

De koelconcepten van een cateringbedrijf

15

10 Verenigingsnieuws 26 Experts van voedselvoorziening 38 VRV IV onthuld tijdens Mostra Convegno 40 PTC+ oogst veel lof met Green and Cool Academy

Flexibele huurkoeling goede optie in onzekere tijden

42 Productinfo

22

Advertentie-index AircoRent 11 Aircovent

Reken op 100 % koelkracht met tijdelijke back-up

1, 25

Airview Luchtbehandeling

9

Alklima 44 Andrews Sykes

1, 31, Bijsluiter

BITZER K端hlmaschinenbau

41

VKN behartigt de belangen van kunstijsbanen

06 Nieuws

33 Koudeketens levensaders

18

22

Verder in dit nummer

43

Cool Green Solutions

7

CoolEnergy 17 Coolworld Nederland

41

Meehechter

DawsonRentals Bijsluiter Easy Cool

14

Energyst Rental Solutions

28

Future Climate

Bijsluiter

Gafco-Altron 21 Gasco 9 GEA Refrigeration LG Electronics Multi Import

18

25 2 21

NVKL 4 PTC+ Bijsluiter Recool 37 Testo 14 Western Airconditioning

28

Wijbenga 37 105 e Jaargang April 2012

5

nieuws RCC Koude & luchtbehandeling

Prijswinnaars inblaastemperatuur bij BLT

De VSK 2012 werd een succes voor enkele deelnemers aan de inblaastemperatuur-prijsvraag bij de stand van BLT Luchttechniek. De continu variërende inblaastemperatuur van een Euro air luchtverdeelslang werd gemeten door een atal datalogger, zodat de juiste temperatuur op elk moment van de dag exact geregistreerd kon worden.

Refrigeration Award voor Peter Roth van Güntner

Peter roth, hoofd van de afdeling advanced Development van het bedrijf güntner ag & Co Kg, behaalde een Duitse refrigeration award voor zijn ontwikkeling van de zogenaamde Energie Balans Functie.

De Duitse refrigeration award is een wedstrijd georganiseerd door de Federale Ministerie van Milieu, natuurbescherming en nucleaire Veiligheid in samenwerking met de non-profit adviesbureau co2online en de werkgroep refrigeration. Een deskundige jury kent prijzen toe aan de drie beste concepten in drie categorieën.

Peter roth won in de categorie ‘Speciale toepassing in koel- en airconditioningtechnologie’ door het ontwikkelen van een con-

trolealgoritme dat het energiegebruik van de ventilator in condensatoren optimaliseert. In zijn onderzoek analyseerde roth het energiegebruik in een koelcyclus tijdens verschillende voorkomende situaties.

Hij constateerde dat met name tijdens deellastwerking en onder bepaalde voorwaarden, zoals bijvoorbeeld hoge omgevingstemperaturen, het energiegebruik van de condensorventilatoren zelfs het energiegebruik van de compressor kan overschrijden. Onder deze omstandigheden kan het gunstig zijn voor de totale energiebalans de ventilator te verminderen. Vergeleken met conventionele standaard controle-apparaten, biedt de door roth ontwikkelde Energie Balans Functie ontwikkeld een potentieel voor energiebesparing tot 30 procent voor installaties in deellastbedrijf.

Het toegekende prijzengeld van 10.000 euro zal worden geïnvesteerd in de verdere ontwikkeling van dit algoritme voor indirecte systemen (Drycoolers), zodat in de toekomst er nog meer mogelijkheden zijn om energie te besparen

De volgende deelnemers raadden de juiste inblaastemperatuur en wonnen een Ipad! Wim Verhaaf projectleider Installatiebedrijf andriessen BV te Houten, Wouter Ober projectleider grimbergen noordermeer te rijnsburg en ronnie van der Zande projectleider bij Deveko Klimaatbeheersing te Deventer.

BLT Luchttechniek kan terugkijken op een zeer succesvolle VSK 2012 waarbij de bezoekers konden ervaren wat tochtvrije ventilatie met Euro air luchtverdeelslangen bij zeer uiteenlopende temperaturen betekent.

EnerZIE: de Energie Prestatie van Gebouwen (EPG)

Ter voorbereiding op het berekenen en werken met de Energie Prestatie van gebouwen (EPg) organiseert nEn op 10 mei samen met agentschap nL een gratis informatiemiddag. Ook wordt u verteld wat u in de toekomst te wachten staat op het gebied van regelgeving en normalisatie.

Tijdens de informatiemiddag wordt inzage gegeven in het werken met nEn 7120, de regelgeving en de toekomst ervan. nEn en betrokken experts gaan technisch inhoudelijk op nEn 7120 in. Ook komen nVn 7125 over gebiedsmaatregelen en nEn 8088-1 over ventilatie aan de orde.

Tijdens de middag is volop ruimte voor interactie. Vragen kunnen gesteld worden aan de experts. Ook is er gelegenheid om te netwerken. Het Ministerie van BZK is uitgenodigd deze middag als spreker aanwezig te zijn om meer te vertellen over haar rol en toekomstvisie.

De informatiemiddag vindt plaats op donderdag 10 mei 2012 in de Jaarbeurs Utrecht, ontvangst vanaf 12.00 uur. Voor meer informatie en het voorlopig programma: www.nen.nl/enerZIE. aanmelden kan bij nEn, telefoon (015) 2 690 448 of e-mail evenementen@nen.nl. De normen kunt u bestellen via de normshop: www.nen.nl.

meer nieuws: www.koudeenluchtbehandeling.nl 6

April 2012 105 e Jaargang

Spoorstraat 10 4431 NK ‘s-Gravenpolder info@coolgreensolutions.nl www.coolgreensolutions.nl

‘Ammonia solutions’ op ATMOSphere Europe 2012

De vierde editie van aTMOSphere Europe wordt gehouden in Brussel van 5 tot en met 7 november 2012. De interactieve workshop en conferentie brengt de belangrijkste beleidsmakers, leveranciers en eindgebruikers bij elkaar om te praten over ammoniak als een haalbare oplossing voor de F-gassen in heel Europa.

Belangrijkste thema dit jaar is ‘natuurlijke koudemiddelen – Oplossingen voor Europa’. Daarom zal de nadruk worden gelegd op case studies, ervaringen en discussies over de manier waarop ammoniak een efficiënt, kosteneffectief en milieuvriendelijk alternatief kan zijn voor verschillende toepassingen in Europa.

Het programma laat een perfecte mix van beleidskwesties zien, met high-level sprekers van het Europees Parlement, de Europese Commissie en nationale vertegenwoordigers, naast de twee eindgebruikerssessies met toonaangevende consumentenmerken, koel- en vrieshuizen en detailhandelaren die hun ervaringen en toekomstplannen delen. Verder zijn er twee sessies gewijd aan innovatieve projecten met ammoniak, koolwaterstoffen of CO2 als koudemiddel.

Kabinet presenteert aanpak tekorten in de techniek

Te weinig jongeren kiezen voor een technische opleiding. Tegelijkertijd gaan de komende jaren veel technici met pensioen. Daardoor dreigt een tekort aan goede arbeidskrachten. De ministers van OCW, SZW en EL&I lanceerden daarom een gezamenlijk plan, in nauwe samenwerking met het onderwijs en het bedrijfsleven, om voldoende goed opgeleide bèta’s en technici aan te trekken én te behouden. Voldoende vakkrachten zijn essentieel voor het groeivermorgen van de nederlandse economie.

Op verzoek van het kabinet hebben de topsectoren een Masterplan Bèta en Techniek opgesteld om de tekorten in de sector tegen te gaan. Minister Kamp, minister Van Bijsterveldt en minister Verhagen zullen tijdens een werkbezoek aan het Kennemer College te Heemskerk op dit plan reageren. Zij presenteren dan een pakket maatregelen waarmee het kabinet de initiatieven van onderwijs en bedrijfsleven wil aanvullen en stimuleren.

De drie ministers gaan over de plannen in gesprek met studenten, docenten en bedrijfsleven. Leerlingen presenteren technische innovaties, de ministers krijgen een rondleiding over de moderne campus en bedrijven uit de omgeving presenteren samenwerkingsverbanden die zij hebben met de school.

“Wij noteerden een besparing van 30% op ons energieverbruik!”

Specialist in natuurlijke koudemiddelen Wij fabriceren innovatieve koelunits die uitsluitend gebruik maken van natuurlijke koudemiddelen.

Duurzaam: geen chemische koudemiddelen meer toegepast en besparing op energieverbruik.

www.coolgreensolutions.nl

Workshops leggen basis nieuwe energieprojecten zuivelketen

Breng alle partijen die een rol kunnen spelen bij het energieneutraal maken van de zuivelketen bij elkaar.

Laat ze vervolgens in één op één in gesprekken van vijftien minuten met elkaar ideeën ontwikkelen en de basis leggen voor initiatieven op het gebied van duurzame energieproductie. Zo moesten drie workshops initiatieven aanjagen die zorgen voor duurzame energieproductie binnen de zuivelketen.

Initiatiefnemer Duurzame Zuivelketen (nZO/LTO) gaf opdracht voor de match making-bijeenkomsten voor wind, zon en bioenergie, samen met de werkgroep Extensieve dierlijke sectoren van het agroconvenant. agentschap nL voert het secretariaat van deze werkgroep.

De ambitie van de zuivelketen – neergelegd in de routekaart ‘Melk de groene motor’ – is om in 2020 alle nederlandse zuivelproducten energieneutraal te produceren. Dit betekent dat alle energie die nodig is in de keten melkveehouderij en zuivelindustrie, duurzaam (of hernieuwbaar) wordt opgewekt, bij voorkeur binnen de keten en vooral in de primaire sector.

105 e Jaargang April 2012

7

nieuws RCC Koude & luchtbehandeling

Nieuwe start voor ­KoelGroep Dorenbos

een nieuwe start. De nieuwe naam van heb bedrijf is KoelGroep Dorenbos-Bakker BV. KoelGroep Dorenbos is een internationaal opererend bedrijf voor ontwerp, productie, montage en onderhoud op het gebied van temperatuur- en klimaatbeheersing.. Het unieke ‘Top Tec’ rijpsysteem is in eigen beheer ontwikkeld en biedt vele voordelen ten opzichte van reguliere rijptechnieken. De nieuwe eigenaar, Installatiebedrijf Bakker BV, is al meer dan 100 jaar een begrip in het noorden van het land.

KoelGroep Dorenbos te Tynaarlo is begin dit jaar overgenomen door Installatiebedrijf Bakker BV uit Oosterwolde. Daarmee is de expertise in (bananen)rijpkamers, rijptechnologie, koeltechniek en klimaatbeheersing behouden. Voor de werknemers van de drie dochterondernemingen, Cooling Systems Holland, Koeltechniek Dorenbos en KoelAirco Klimaat, betekent de overname

Twintig jaar DucoTon 10 gevierd met Glashappening Het draaiventilatierooster DucoTon 10 ‘ZR’ viert dit jaar haar twintigste verjaardag en dat laat Duco niet onopgemerkt voorbij gaan. Een Glashappening werd georganiseerd. “Dit ventilatierooster groeide sinds haar introductie uit tot een onvervalste klassieker. Het oerdegelijke en minutieuze ontwerp staat symbool voor het bedrijf.

Dankzij jarenlange ervaring en een voortdurende drang naar perfectie, ontwikkelde Duco een breed gamma ventilatieroosters, die voor elke situatie dé oplossing aanrei-

ken”, verduidelijkt marketing manager Lieven Pieters de organisatie van de Glashappening. Alle genodigden konden uitgebreid en van dichtbij ondervinden dat Duco voor elke situatie een oplossing voorhanden heeft. Naast de uitgebreide kennismaking met de producten, konden alle bezoekers ook de werkvloer van dichtbij ontdekken.

“Via een rondleiding door ons bedrijf wilden we de gasten kennis laten maken met de verschillende afdelingen binnen het bedrijf, van commerciële binnendienst over productie tot R&D. Op die manier kregen zij ook een beeld van de medewerkers die dagelijks tot hun dienst staan”, besluit de marketing manager.

ebm-papst geëerd voor klimaatbescherming

rolmodellen en pioniers voor andere organisaties. Zij laten zien dat klimaatbescherming wel degelijk en goede investering is en zichzelf ook terug betaald,” aldus Prof. Hans Heinrich Driftmann. De ‘Klimaatbeschermingsbedrijven’ zijn geselecteerd door de Duitse Federale overheid en de Duitse Kamer van Koophandel als ambassadeurs van energie efficiency en klimaatbescherming op basis van de geweldige prestaties op het gebied van bedrijfsenergieefficiëntie. Om hun ambitieuze klimaatbeschermingsdoelen te bereiken, hebben zij niet

alleen hun producten en productieprocessen energie-efficiënt gemaakt, maar zij hebben ook hun medewerkers volledig bij dit proces betrokken. “Ik ben ontzettend trots op het feit dat de maatregelen die we hebben genomen op het gebied van milieubescherming zijn geëerd met dit lidmaatschap”, aldus Hans-Jochen Beilke, Chairman of the Board of Managing Directors van de ebm-papst Group. “We hebben veel bereikt met onze GreenTech bedrijfsfilosofie. We zullen doorgaan met het streven naar verdere verbetering”, vervolgt Beilke.

Pieter Cornelis Koelet overleden

met talloze bijdragen verrijkt. Na een opleiding aan de HTS Den Haag en de Universiteit Gent (management) kwam hij terecht bij Schatten NV (nu Johnson Controls) in België, waarvan hij technisch directeur werd. Daarnaast was hij bestuurslid van de Belgische Vereniging voor Koeltechniek, lid van nationale en internationale normalisatiecommissies en actief in het onderwijs. Hij verzorgde talloze artikelen in Kelvin (het Belgische verenigingsblad, inmiddels verdwenen),

waarvan hij tien jaar redactielid was. Hij stond daarnaast dicht bij RCC koude & Luchtbehandeling, zoals dat ook het geval was met de toenmalige NVvK (nu KNVvK). Koelet profileerde zich internationaal enorm met zijn boek ‘Industrial Refrigeration’ uit 1992. Dit leerboek was de sterk verbeterde versie van zijn Nederlandstalige boek ‘Industriële Koeltechniek’ (1987). Als één van de speciale genodigden nam hij deel aan het 75-jarige jubileum van de vereniging.

ebm-papst is sinds 2010 al lid van de Climate Protection and Energy Efficiency Group van de Duitse industrie. Als wereldmarktleider van ventilatoren en motoren werden zij voor zijn grote milieubewustzijn en betrokkenheid door hen geëerd. Dit reflecteert de prestaties van ebm-papst op het gebied van energie efficiency en klimaatbescherming.

“Bedrijven die het klimaat beschermen vormen

Oud-lid van de redactieraad (1997-2006) van RCC Koude & Luchtbehandeling Pieter Cornelis Koelet (1933-2010) is overleden. Koelet woonde vanwege een afnemende gezondheid sinds zijn pensionering in Portugal en hield weinig contact met de Nederlandse achterban. In zijn actieve periode heeft Koelet het vakgebied

8

April 2012 105 e Jaargang

Koeltechniek met gezond verstand componenten & toebehoren voor de koeltechniek en airconditioning koelgassen . industriële gassen . gereedschappen . koudedragers

Tools

Canalit leidinggoot

Airco opstelling

GASCO NEDERL AND

Tubolit geïsoleerde koelleiding

Koudemiddelen

Aspen Condenspompen

dealer van vele gerenommeerde merken, kijk op www.gasco.nl of vraag naar onze catalogus GASCO NEDERLAND NV . ROTTERDAMSEWEG 219B . 2629HE DELFT . T:015 2517272 . F:015 2517277 . INFO@GASCO.NL

Luchtbehandelingsystemen

Verticale units

Close Control Airconditioning

Luchtbehandelingskasten

Airview Luchtbehandeling is uw totaalleverancier in klimaatoplossingen. Door middel van het brede leveringsprogramma kunnen wij u de oplossing bieden voor vrijwel ieder klimaatprobleem.

WTW-units

Hierboven illustreren wij graag de diverse producten uit de productcategorie Luchtbehandelingsystemen. Meer informatie over deze apparatuur kunt u eenvoudig opvragen via de QR-code hiernaast of door een bezoek aan onze website www.airview.nl.

Rooftops Scan de QR-code met uw smartphone of tablet voor meer informatie!

Bij ons kunt u terecht voor méér dan alleen de levering van uw apparatuur. Ook advisering en ondersteuning in alle fases van uw project vormen voor ons een belangrijk onderdeel van de totaaloplossing.

Wij laten u graag zelf de toegevoegde waarde van dit concept ervaren en nodigen u uit om contact met ons op te nemen voor het bespreken van de mogelijkheden.

ADVISERING I ONDERSTEUNING I TOTAALOPLOSSING

Anders denken in klimaatoplossingen

Airview Luchtbehandeling BV I 078 - 652 18 00 I www.airview.nl

knvvk verenigingsnieuws RCC Koude en luchtbehandeling

10e IIR Gustav Lorentzen conferentie 2012 25 tot en met 27 juni 2012 bij TU te Delft Zandlaan 29 6717 LN Ede Postbus 32 6710 BA Ede T: +31(0) 318691198 F: +31(0) 318691199 I: www.gl2012.nl E: info@gl2012.nl

Registration is now open !

Platinum sponsor

The International Institute of Refrigeration (IIR), the Delft University of Technology (TU Delft) and the Royal Dutch Association of Refrigeration (KNVvK) are proud to inform you about the start of the registration of the 10th IIR Gustav Lorentzen Conference on Natural Refrigerants, to be held in Delft, the Netherlands, from June 25th to June 27th 2012 and with additional technical tours on June 28th 2012.

Gold sponsor

The 10th IIR Gustav lorentzen Conference focuses on natural refrigerants, real alternatives, the latest research results and advances related to the use of natural refrigerants, e.g. in refrigeration, air conditioning and heat pump systems.

Over the Gustav Lorentzen Conference 2012 This is the first time this one of a kind conference will be held in the netherlands, following previous successful events in Australia (Sydney) 2010, Denmark (Copenhagen) 2008, norway (Trondheim) 2006, Uk (Glasgow) 2004, China (Guangzhou) 2002, USA (Purdue) 2000, norway (Oslo) 1998, Denmark (Aarhus) 1996 and Germany (Hannover) 1994.

The conference brings together the world’s leading professionals in the field and they will discuss the latest developments in research, technologies, case studies, practical applications, the future of natural refrigerants, world’s best practice relating to energy efficiency, reduction of carbon emissions and more.

Silver sponsor

SSCS Zeist

The growing international interest in natural working fluids is manifested in the large number of abstracts received (177), of which about 140 papers emerged during the review process and will be presented in the prestigious conference named after the late Professor Gustav lorentzen - a visionary person and promoter of natural refrigerants.

Information and registration

Bronze sponsor

More conference information including a preliminary conference schedule and how to register are now available through http://www.gl2012.nl

Extra information has been posted on the website about: ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

Information of keynote speakers and technical papers preliminary programme technical tours partner programme conference fee before and after registration on April 15th 2012 conference organizing and scientific committee registration and hotels. - Please book your hotel well ahead of time as June is a very busy month!

International Partner

Made possible by

10

April 2012 105 e Jaargang

knvvk verenigingsnieuws RCC Koude en luchtbehandeling

Gecombineerde ledenvergadering / jaarvergadering en Dag van de Koude Woensdag 23 mei 2012 vindt de Algemene ledenvergadering en de dag van de Koude van de KNVvK bij TNO in Apeldoorn plaats.

plaats van samenkomst:

ALS HET SNEL KOEL MOET

TnO, laan van Westenenk 501, 7334 DT Apeldoorn (Business Park Apeldoorn).

Aansluitend aan de ledenvergadering is de voordracht van Prof. dr. l.

Hacguebord.

Het bestuur van de knvvk nodigt de leden hiervoor uit.

VERHUUR

Hieronder treft u het programma aan:

ledenvergadering 13.00- 13.30 uur 13.30- 15.15 uur

Ontvangst ledenvergadering (AllEEn vOOR lEDEn )

15.15- 15.30 uur

pauze

Mobiel • Spotkoelers • Split-units • Luchtof Water-gekoeld • Full-service • Snel

lezing Dag van de koude (OOk TOEGAnkElIJk vOOR nIET lEDEn) 15.30- 16.15 uur

lezing door Prof. dr. l. Hacguebord

Dit keer neemt Professor dr. l. Hacquebord ons mee naar de noorden Zuidpool waar hij veel ervaringen heeft opgedaan en daar zeer geanimeerd over kan vertellen. Professor Hacquebord is een Antartica-kenner. naast zijn verbondenheid als Hoogleraar Arctische en Antarctische studiën aan de Universiteit van Groningen is hij onder andere ook Directeur van het Arctisch Centrum, Council member, vertegenwoordiger van nederland en vice-president 2000-2008 van de International Arctic Science Committee, Chair of the IASC Standing Science Committee of Human and Social Sciences, Director of the Willem Barents Pool Insituut, Member of the national IPY Committee (2007-2008), Adviseur van het Interdepartementaal Pool Overleg en Member of the International Polar Heritage Committee of ICOMOS.

NOODHUUR

24 uur • Weekenden • Huur per dag

16.15- uur tot 17.00 uur samenzijn en afsluitend drankje en hapje !

deelname:

BEL GRATIS 0800 55555 12

Aan deelname van zowel de jaarvergadering als de lezing zijn geen kosten verbonden.

Aanmelding kan via de website www.knvvk.nl, via de fax of per post.

105 e Jaargang April 2012

www.AircoRent.nl

11

opmaak def.indd 1

31-03-2006 13:34:25

nvkl verenigingsnieuws RCC Koude en luchtbehandeling

Actie EVC 500: Extra EVC-budget

Nieuwe data Training Natuurlijke Koudemiddelen III Er zijn weer nieuwe data voor de training Natuurlijke Koudemiddelen III. Het certificaat van deze training is verplicht als u met ammoniak werkt (PGS13). Deze training is bestemd voor installatiemonteurs en medewerkers van de technische dienst die te maken hebben of binnenkort te maken krijgen met installaties die werken op natuurlijke koudemiddelen.

Trainingsdata Basistraining: ■ 7 , 8, 9, 10 en 11 mei 2012 Training voor gevorderden: ■ 11, 12 en 13 april 2012 ■ 22, 23 en 24 mei 2012 De opleiding wordt gegeven bij PTC+ in Ede. Meer info en aanmelden kan op http://www.nvkl.nl/ammoniak

Het Ervaringscertificaat (EVC) is hét instrument om ervaring, kennis en kunde in kaart te brengen. OTIB verstrekt werkgevers al langer een financiële tegemoetkoming bij een EVC-traject. In 2012 biedt OTIB voor 500 werknemers in de technische installatiebranche nog eens 500 euro EXTRA tegemoetkoming. Maak er gebruik van!

OTIB vindt het belangrijk dat werknemers en werkgevers vakmanschap optimaal benutten. Hierbij is het EVC-traject is een goed instrument. Met een EVC wordt de aanwezige kennis, kunde en vakmanschap in kaart gebracht. Voor 500 werknemers in de technische installatiebranche stelt OTIB een extra budget van 500 euro beschikbaar.

Voorwaarden ■ ■ ■ ■

■

■ ■

Uw bedrijf is aangesloten bij OTIB. De werknemer is achttien jaar of ouder.

D e werknemer heeft een arbeidsovereenkomst bij uw bedrijf.

V oor bedrijven met minder dan 50 werknemers geldt dat zij voor maximaal 25 werknemers het extra EVC-budget kunnen aanvragen. Voor bedrijven met meer dan 50 werknemers geldt dat zij voor maximaal 50 werknemers het extra EVCbudget mogen aanvragen.

D e tegemoetkoming kan worden aangevraagd door de werkgever die de kosten voor de EVC betaald heeft en een kopie van de factuur aan OTIB kan overleggen.

H et EVC-traject dient te zijn uitgevoerd door een door het EVC-kenniscentrum erkende organisatie.

D e werknemer maakt geen gebruik van de BPV-regeling of de regeling MIT en duaal HBO.

Wilt u meer informatie over EVC500? Bekijk dan de website: www.evc500.otib.nl

12

april 2012 105 e Jaargang

NVKL Kringbijeenkomsten 2012

Tijdens de NVKL Kringbijeenkomsten praten installateurs met elkaar over diverse onderwerpen die spelen in de branche. Deze keer ging het voornamelijk over de dienstverlening van de NVKL en de speerpunten voor de toekomst. De meeste installateurs vinden onderwijs en instroom van jonge mensen in de sector zeer belangrijk, maar ook de informatie over techniek en wetgeving en de belangenbehartiging richting overheden scoort hoog, net als het versterken van de relatie met de leden door middel van de bedrijfsbezoeken. Het resultaat van de discussies in deze bijeenkomsten wordt meegenomen in de beleidsbepaling die door het bestuur in de komende periode wordt gedaan.

De nieuwe speerpunten en de mogelijke herverdeling van middelen worden in de algemene ledenvergadering op 30 mei 2012 gepresenteerd.

verenigingsnieuws nvkl RCC Koude en luchtbehandeling

25.000 euro subsidie te ontvangen voor uw eigen innovatie?

Kandidaten voor NVKL’s Young Management gezocht

De NVKL heeft, onder meer, een groep genaamd ‘Young Management’. Dit netwerk biedt vooral beginnende, maar ook gevorderde ondernemers en managers, werkzaam bij de NVKLlidbedrijven, een platform waar specifieke managementonderwerpen aan de orde komen. De bindende factor is de sector koudetechniek & klimaatbeheersing.

Gemiddeld worden twee keer per jaar interactieve workshops georganiseerd, voornamelijk op de vier deelgebieden Strategie, Financiën, Personeel & Organisatie en Marketing, waarbij het uitwisselen van ervaringen voorop staat. In deze workshops wordt concrete, praktische informatie aangereikt, waarmee de deelnemers direct aan de slag kunnen. Buiten de workshops om is netwerkvorming van vitaal belang.

Indien u onder uw medewerk(st)ers/collega’s potentiële kandidaten voor NVKL’s Young Management heeft, dan kunt u zijn of haar naam en contactgegevens aan de NVKL doorgeven (bianca.smit@nvkl.nl).

FME en de branches van FME, waar ook de NVKL bij hoort, zijn voornemens om een of meer IPC-subsidieaanvragen in te dienen voor de 3de tender mogelijkheid (de tender gaat waarschijnlijk open in de periode juli-september 2012). Hiervoor nodigen wij lidbedrijven en hun samenwerkingspartners, die in de komende twee jaar plannen hebben om gezamenlijk product- en/of productie-innovaties te realiseren, uit om zich aan te melden.

De IPC-regeling staat in het teken van vergaande samenwerking tussen twee of meer mkb-bedrijven, die een gezamenlijke (product- en/of productie-)innovatie willen realiseren. Het uitgangspunt is dat de samenwerkende bedrijven voor eigen rekening en voor eigen risico deelnemen aan deze gezamenlijke innovatie.

Bedrijven die uitsluitend een klant-leverancier-relatie hebben, komen niet in aanmerking.

Meer informatie over IPC staat op de website van Agentschapnl: http://www.agentschapnl.nl/programmas-regelingen/innovatieprestatie-contracten-ipc De IPC-regeling is gericht op mkb-bedrijven, die voldoen aan de MKB norm (tot 250 medewerkers) (zie ook http://www.agentschapnl.nl/programmas-regelingen/kom-ik-aanmerking-voor-ipc)

Tot 25.000 euro subsidie mogelijk

Nieuwe NVKL-leden Per 1-1-2012

Alaska Bedrijfskoeling Services te Vlaardingen http://www.alaskacooling.com Chigo Airco Service te Roden http://www.chigoairco.nl Clima Direct B.V. te Barendrecht http://www.climadirect.nl GOA Leidingtechniek te Zoetermeer http://www.goaleidingtechniek.nl

Per 1-3-2012 Datacenter Infra Solutions te Biest-Houtakker http://www.dc-is.nl/ Jos-Tech te Utrecht http://www.jos-tech.nl Selcius Koude- en Klimaattechniek te Mijdrecht http://www.selcius.nl

De regeling houdt op hoofdlijnen in, dat iedere IPC-deelnemer maximaal 25.000 euro subsidie kan ontvangen. Deze subsidie zal nooit meer zijn dan 40 procent van de eigen en gezamenlijke kosten bedragen. Zowel interne als externe kosten komen voor subsidie in aanmerking. De samenwerking en het overkoepelende plan van de IPC is van grote invloed op de toekenning van de subsidie.

Een uitgebreide beschrijving van de IPC-regeling voor de 2de tender vindt u hier http://www.agentschapnl.nl/content/ipc-handleiding-informatieen-toelichtingen Let op: de 3de tender wordt dus pas in april 2012 bekendgemaakt. De bedragen en percentages kunnen nog veranderen.

Belangstelling Mochten u en uw samenwerkingspartner(s) belangstelling hebben voor deelname, dan kunt u zich aanmelden als potentiële deelnemer bij de NVKL. Mocht u vragen hebben, dan kunt u contact opnemen met de NVKL of met Elly Dix, tel (053) 484 98 53 of per e-mail, elly.dix@fme.nl . Zo nodig zal een telefonische afspraak met de heer Verhoeven, senior adviseur en uitvoerend penvoerder van de IPC’s, worden gemaakt.

Inmiddels hebben zich al bijna 40 ondernemingen aangemeld, die belangstelling hebben om te gaan deelnemen.

105 e Jaargang april 2012

13

12HG-02 - adv RCC 3

27-2-2012

10:22

Pagina 1

Digitale manifolds van testo!

Het enige dat u voortaan nog nodig heeft!

• 40 koudemiddelen in het instrument • Hoge en lage drukmeting incl. 2 temperatuuraansluitingen • Druk, temperatuur, stroom en vacuümmeting in één instrument (570) • Eenvoudige bediening • Gelijktijdig berekenen van oververhitting en onderkoeling • Het loggen van meetgegevens (570) • En nog veel meer...

Voor meer informatie ga naar: www.testo.nl/manifolds

Testo BV, Randstad 21-53, 1314 BH Almere T 036 5487000 F 036 5487009 E info@testo.nl W www.testo.nl

23 0983 12HG-02

VERHUUR VAN KOELING EN STROOM

Bel voor al uw koel vragen: 035 - 62 80 377 Fax 035 - 62 80 379 • info@easycool.nl • www.easycool.nl

Luchtgekoelde chillers • Verrijdbare airconditioners Luchtbehandeling • Luchtgekoelde dakunits Computerunits • Koelcontainers • Koeltorens Dieselgeneratoren SuperSilent • Brandstoftanks Aansluitkabel • Verdeelkasten • Transformatoren Appendages • Specials

koelconcepten Koude & luchtbehandeling RCC

Door Aline de Bruin

De koelconcepten van een cateringbedrijf Van een dineetje voor vijftien man tot het UNICEF Open: cateringbedrijf Maison van den Boer verzorgt een groot scala aan evenementen in Nederland, België en Duitsland. Het vervoer en de koeling van eten en drinken vereist soms een grootschalige logistieke operatie, maar koelconcepten worden nooit officieel vastgelegd. “De omstandigheden op locatie bepalen op welke manier we gaan koelen.”

105 e Jaargang April 2012

15

koelconcepten RCC Koude & luchtbehandeling

M

aison van den Boer is een begrip in de wereld van partyservice en evenementenorganisatie. Het cateringbedrijf heeft een grote naamsbekendheid en catert onder andere grootschalige evenementen als de kunst- en antiekbeurs TEFAF en het golftoernooi KLM Open. Eten en drinken aanbieden voor 10.000 mensen vereist een grootschalige logistieke operatie. Maison van den Boer moet niet alleen rekening houden met het transport van voedsel, maar ook met de koeleisen en de voedselveiligheid. RCC Koude & Luchtbehandeling praat met directeur operations Ralph Eradus over koelconcepten en kwaliteitssystemen.

Broodjes in een ­voetbalstadion Elk evenement is uniek en elke locatie vereist dus een ander plan van aanpak. Een walking dinner voor 5.000 mensen vraagt een andere manier van koeling dan de broodjesvoorziening in een voetbalstadion.

“Vooraf maken wij met de opdrachtgever een algemeen ontwerp van het evenement. We bespreken de logistiek wat betreft de aan- en afvoer van eten en drinken. Koelconcepten leggen we nooit officieel vast. De omstandigheden op locatie bepalen op welke manier we gaan koelen”, zegt Ralph Eradus.

De werkzaamheden van Maison van den Boer kunnen verdeeld worden in drie groepen. Het bedrijf levert partycatering, van productpresentaties en bedrijfsborrels tot huwelijksfeesten en verjaardagen. Daarnaast verzorgt het bedrijf ook venue-catering, het aanbieden van eten en drinken bij voetbalwedstrijden of theatervoorstellingen. Tot slot is Maison van den Boer cateraar van meerdaagse sport- en cultuurevenementen als het UNICEF Open.

Eén van de kernwaarden van het bedrijf is customer intimacy. “We vinden het belangrijk om dichtbij

16

April 2012 105 e Jaargang

de klant te staan. Met veel van onze klanten hebben we een langdurige samenwerking opgebouwd. Er zijn bijvoorbeeld bedrijven die elke vijf jaar hun jubileum vieren en dan komen ze steeds bij ons terug. Het is een branche van mensenwerk”, aldus de directeur operations.

kast blijft het eten voor een bepaalde periode koel. Als de kast eenmaal open is, is de koelketen doorbroken en moet het voedsel gepresenteerd worden. “De regel is dat het voedsel dan binnen twee uur opgediend moet zijn. In voetbalstadions serveren we bijvoorbeeld broodjes van

Voedselveiligheid Maison van den Boer biedt veel ambachtelijke producten. “We stellen onze eigen producten samen. Alles komt uit onze eigen keuken en is met verse ingrediënten bereid.” Voor een evenement wordt het voedsel in de keuken klaargemaakt. Daarna gaat alles per partij naar de locatie toe. Daar wordt het voedsel meteen gecontroleerd met een thermometer.

Ralph Eradus: “Dat is een standaard voorschrift, wij moeten het hele logistieke proces kunnen borgen. Tijdens het proces mag het overschrijden van temperaturen niet hebben plaatsgevonden, dat staat allemaal vastgelegd.” Het cateringbedrijf heeft een certificaat voor de voedselveiligheid. “Alle geledingen van ons bedrijf werken met een kwaliteitssysteem dat voldoet aan zowel de ISO 9001 (klanttevredenheid) als de HACCPnormeringen (voedselveiligheid).”

Na transport wordt het voedsel opgeslagen in koelwagens omdat er vaak alleen ’s ochtends en ’s avonds mogelijkheid is om het eten en drinken op te halen. Alles wordt bewaard in thermocontainers van Smeva. In zo’n

Elk evenement is uniek en elke locatie vereist dus een ander plan van aanpak.

koelconcepten Koude & luchtbehandeling RCC

Bedrijfsprofiel Het cateringbedrijf Maison van den Boer is opgericht in 1906. Sinds die tijd is het bedrijf uitgegroeid tot één van de grootste partijen op het gebied van partyservice en evenementenorganisatie. Maison van den Boer heeft een grote naamsbekendheid en regelt onder andere partycatering, venue catering en catering van meerdaagse sport- en cultuurevenementen. Naast de catering ondersteunt het bedrijf ook een aantal projecten en evenementen. Zo verzorgt het bedrijf jaarlijks het World Economic Forum in Davos, Zwitserland. Dat evenement maakt onderdeel uit van het United Nations World Food Programme.

12 uur tot 2 uur. De overgebleven broodjes worden daarna opgehaald en weggebracht.”

IJscontainer Het eten kan ook worden uitgestald op tafels door het in een bak met ijs te leggen die aan de onderkant gekoeld is. “Denk aan het concept van La Place. Het idee is dan dat het eten en drinken er smakelijk en aantrekkelijk uitziet,” zegt Ralph Eradus. Het ijs wordt aangeleverd of ter plekke gemaakt met een ijscontainer. De mate van koeling is ook afhankelijk van de omgevingtemperatuur en de weersomstandigheden. In de zomer is er bijvoorbeeld intensievere koeling nodig. “Ook de temperatuur van het product speelt een rol.

Bij een product dat koud geserveerd moet worden, zal het ijs minder snel smelten.” Voor al die koeling is veel stroom nodig. Ook in dit geval zijn de omstandigheden op locatie doorslaggevend. “Soms gebruiken we een aggregaat om stroom mee op te wekken. In grote faciliteiten als Ahoy zijn de stroomfaciliteiten al aanwezig

Koeling huren

via putten in de vloer”, aldus de directeur operations.

Duurzame koeling Maison van den Boer vindt het belangrijk om bij het transport en de koeling van food zo duurzaam en innovatief mogelijk te zijn. “Je moet innoverende producten aanbieden in de vorm van steeds wisselende kaarten en productsamenstellingen.

Meegaan in de vraag van klanten betekent dat je steeds weer moet innoveren.”

Naast innovatie focust het cateringbedrijf zich ook op duurzaamheid.

“Wat we doen, moet zo duurzaam mogelijk zijn. Dat doen we bijvoorbeeld door duurzame vlees- en fruitproducten te gebruiken voor ons eten, maar ook door groene stroom te gebruiken.”

Ook de koeling en het transport van voedsel moet duurzamer. Het bedrijf werkt al samen met transporteurs die zo duurzaam mogelijk rijden. “Nu voeren we gesprekken met verschillende leveranciers over nieuwe vormen van koeling. Denk dan aan

koelkasten die compacter en minder zwaar zijn. Dat scheelt weer in de vervoerskosten en is dus duurzamer.”

Meer informatie: Maison van den Boer B.V. De Amert 207 5462 GH Veghel Postbus 39 5460 AA Veghel T: 0413-318318 I: www.maisonvandenboer.com E: info@maisonvandenboer.com

Een perfecte pasvorm bij storingen, onderhoud of verbouwingen www.coolenergy-rentals.nl

Ondernemers RCC Koude & luchtbehandeling

Door Charles Hasselman

Flexibele huurkoeling goede optie in onzekere tijden Juist in economisch mindere tijden kan huren van koel- en klimaattechniek een aantrekkelijke optie zijn. Ook bij een calamiteit of tijdens de ombouw van een installatie staan verhuurders klaar om bij te springen. Het moderne huren is flexibel en alles kan. Razendsnel een grote partij vlees terugkoelen? Binnen een dag heb je een shockvriezer met een vriesvermogen van 100 kW staan.

Huren van ­koeltechniek kan een gunstige ­ optie zijn.

N

ederland kent een flinke handvol verhuurders van koeltechniek. Aan de aanbodzijde lijkt het spelersveld zich het afgelopen decennium te hebben uitgekristalliseerd. Het bestaat uit een mix van grote verhuurders, vaak internationaal opererend, en een reeks kleinere bedrijven. Nieuwkomers zijn er amper.

Sommigen zijn op alle terreinen van de koudetechniek actief, van een simpele

18

April 2012 105 e Jaargang

verplaatsbare airco tot een complete installatie voor een groot gebouw.

Anderen beperken zich tot een specialisme, zoals koelen en vriezen. Grote opdrachten zijn niet voorbehouden aan de verhuurgiganten. Want ook een kleintje met een behoorlijk verhuurvloot kan tijdelijk uitgroeien tot een reus door een beroep te doen op zijn netwerk van koudetechnische installatiebedrijven en zzp’ers.

Dawsongroup Tenminste één ding hebben ze gemeen: de verhuurbranche is erop ingesteld om snel te kunnen inspringen. Dat geldt voor plaatsen van back-upapparatuur bij een storing of een andere calamiteit. Maar ook als het minder urgent is, zijn verhuurders gewend adequaat te reageren op aanvragen voor tijdelijke extra capaciteit.

Ondernemers Koude & luchtbehandeling RCC

Koeltechniek inhuren is een flexibele oplossing. In een onzekere economische tijd is dat een factor van belang.

“Wij spinnen zonder meer garen bij de crisis”, zegt Vincent Poll van Dawsongroup, Europees marktleider van koelen vriescelverhuur. De Nederlandse vestiging van Dawsongroup - Dawson Rentals in Rotterdam - is zakelijk gesproken niet rouwig om de economische tegenwind. Poll: “Het is voor bedrijven moeilijker om te investeren, waardoor huur eerder in beeld komt.

Bovendien geeft recessie onzekerheid. Je kunt als bedrijf vandaag een klant hebben die morgen weer weg is.” Dat speelt bijvoorbeeld in de levensmiddelensector, signaleert Poll.

Supermarkten kopen steeds scherper in, knijpen de looptijd van inkoopcontracten af en wisselen sneller van toeleverancier. Poll: “De onzekerheid zie je terug bij de lancering van een nieuw product. Men wacht af of het product aanslaat en huurt de benodigde extra koel- of vriescapaciteit liever in.”

De vestiging van Dawson in Rotterdam bedient de Benelux. De huurvloot wordt voordurend aangepast aan de eisen van deze tijd. Poll: “Als marktleider moet je ook technisch voorop lopen. Wij zijn bij mijn weten de enige die cellen heeft met brandvertragende

panelen. De wet- en regelgeving wordt steeds strikter. Daar spelen wij op in. Onze installaties worden steeds stiller en energie-efficiënter.

Wij onderscheiden ons met een heel breed assortiment. Relatief nieuw is een mobiele fruitrijpcel en ook onze lijn mobiele shockvriezers is echt iets bijzonders. De zwaarste heeft een capaciteit van 100 kW bij -25 graden Celsius. en kan een vrachtwagenlading vol vlees of vis binnen een dag invriezen.”

De huurperiode varieert volgens Poll enorm. “Dat kan een week zijn, maar ook vijf jaar. Buiten het feit dat wij gewoon een heel goed product leveren, kiezen klanten die voor een lange periode huren, vaak voor het gemak.

Je hebt er geen omkijken naar. Wij hebben ons eigen servicenetwerk. Bovendien kun je heel goed budgetteren.

Je weet precies waar je aan toe bent en je loopt niet tegen onverwachte kosten aan. Dat maakt het heel overzichtelijk voor klanten. Huurkoop komt ook steeds meer voor. Ook aantrekkelijk. Je smeert je investering uit over vijf jaar en uiteindelijk heb je voor een leuk bedrag een goed onderhouden cel.”

Andrews Sykes Andrews Sykes is al meer dan 40 jaar specialist in de verhuur van tijdelijke

Recool verzorgt onder meer noodkoeling, projectmatige koeling en evenementenkoeling.

“Wij onderscheiden ons in oplossingsgericht meedenken”, zegt Emiel Mes van Recool.

klimaatbeheersing. Het bedrijf, dat tot de grootste verhuurbedrijven in Europa gerekend wordt, verkoopt en verhuurt airconditioning, verwarming, bevochtiging, ontvochtiging en ventiltatie aan de zakelijke markt.

Andrews Sykens heeft in Nederland vier vestigingen. Voor wat betreft de segmenten technische en comfortkoeling ligt de nadruk op het verhuren van back up-units. “Wij komen meestal in beeld bij gepland onderhoud of een calamiteit”, zegt Richard van Haastert van Andrews Sykes.

Van Haastert merkt dat er door de economische recessie ‘wat minder vis in de vijver zit’. “Voor de crisis waren snelheid en kwaliteit doorslaggevend. Nu letten klanten meer op de prijs. Aan de andere kant fluctueert de markt voor huurairconditioning nu eenmaal mee met de zomerse temperaturen. Wij hebben een goed jaar gedraaid, maar zeker niet ons beste. Komt dat door de crisis, of door de slechte zomer? Ik denk dat het een combinatie is.”

De klant mag dan de neiging hebben de hand op de knip te houden, bij een (dreigende) calamiteit blijven snelheid en kwaliteit de doorslaggevende factoren. Want de huurkosten bedragen vrijwel altijd een fractie van de kosten van de schade bij het stilvallen van de bedrijfsactiviteit. Zo werd Andrews Sykes ingeschakeld voor noodkoeling in de computerruimte van een groot televisiestation, waar de temperatuur door een

105 e Jaargang April 2012

19

Ondernemers RCC Koude & luchtbehandeling

storing snel opliep tot 32°C. Binnen twee uur zijn er drie airconditioners geplaatst en in bedrijf gesteld. Toen twee weken later, op zaterdagochtend, een ander koelsysteem het begaf, zijn er twee airconditioningunits bijgeplaatst. De melding kwam om 8.30 uur binnen en om 10.00 uur waren de units in werking.

Easycool Alle verhuurders hebben wel een voorbeeld van hun rol als redder in nood. Zo zorgde Easycool onlangs voor 1 megawatt aan noodkoeling in de serverruimte van het Nikhef (het nationaal instituut voor subatomaire fysica) op het Science Park in Amsterdam. Daarmee werd voorkomen dat de internetserver van het Nikhef, dat onderzoek doet op het gebied van (astro)deeltjesfysica, onderuit zou kunnen gaan.

Easycool is sinds 2001 actief als verhuurder. “Wij zijn een wat kleinere verhuurder doordat wij ons concentreren op de Nederlandse markt,” zegt Leone Visser van Easycool. “Maar,” vervolgt ze, “wij hebben niettemin een zeer uitgebreide verhuurvloot die voorziet in elke vorm en vermoRecool heeft kleinere units binnen een paar uur draaiend.

20

April 2012 105 e Jaargang

gen voor koeling”, zegt Leone Visser van Easycool. Ze signaleert dat de concurrentie met het verdiepen van de economische crisis heviger wordt.

“Klanten vragen vaker dan vroeger meerdere offertes aan. Verder moeten wij het hebben van onze service en ons vermogen om heel snel te kunnen schakelen. Dat kan in een kleinere en daardoor flexibele organisatie. En door de meer dan 30-jarige ervaring in de koeltechniek heeft onze directeur Jom Klepper een zodanige reputatie opgebouwd dat veelal toch voor zijn deskundigheid en betrouwbaarheid wordt gekozen. Voor hem is het nog steeds een uitdaging om samen met de klant naar de beste en goedkoopste oplossing te zoeken.”

Visser merkt onder meer aan het teruglopen van het aantal aanvragen voor ruimtekoeling voor bijvoorbeeld kantoorpersoneel dat ondernemers op hun uitgaven letten. “Ondernemers werkten voor de crisis meer preventief. Nu wordt eerder gekozen voor last minute-oplossingen.

Opvallend is dat zodra het even wat koeler is, we de airco’s meteen weer moeten ophalen. Voor de crisis lieten klanten de huurairco’s vaak de hele zomer staan.”

Recool Recool Verhuur is een landelijk opererend verhuurbedrijf van tijdelijke klimaatoplossingen. Als middelgrote verhuurder verzorgt Recool onder meer noodkoeling, projectmatige koeling en evenementenkoeling.

Klanten kunnen terecht voor klimaatbeheersing, koeling, ventilatie, ont- en bevochtiging en verwarming. “Wij onderscheiden ons in oplossingsgericht meedenken”, zegt Emiel Mes van Recool. “Zeker als het gaat om kleinere units, zoals noodkoeling voor server- en schakelruimtes, hebben wij die binnen een paar uur draaiend. Bij een grote unit is de drempel vaak het installatiewerk. Het is niet zo’n probleem om een unit op een vrachtwagen te laden en af te leveren, maar het aansluiten en in bedrijf stellen vraagt doorgaans toch een dag werk, mits op locatie al

Easycool verzorgde onlangs voor 1 megawatt aan noodkoeling in de serverruimte van het Nikhef.

voorzieningen aanwezig zijn om de noodkoeling op aan te sluiten.”

De zomer is de graadmeter voor de bedrijfsactiviteit. Mes: “Een hete zomer betekent meer aanvragen voor noodkoeling. In de winter doen wij redelijk wat met bevochtiging. Een strenge winter gaat vaak gepaard met lage luchtvochtigheid. Met name in drukkerijen en serverruimtes is het van belang dat de luchtvochtigheid op peil blijft. Bevochtiging is wel geïntegreerd in een luchtbehandelingsysteem, maar als het kapot gaat is vervanging niet zo makkelijk te vinden. Tot voor kort waren wij de enige verhuurder met een verplaatsbare stoombevochtiger in het assortiment.”

Ook Recool merkt dat steeds vaker wordt gehuurd omdat er geen budget is om te kopen. Mes: “Maar bij ons vertaalt zich dat niet in een substantiële groei. Ik heb eerder het idee dat het over de hele linie een tikje minder wordt met de verhuur. Ik hoor dat ook van collega’s. Ik verwacht dan ook niet dat de verhuursector het heel veel drukker gaat krijgen als de crisis zich verdiept.”

Met noodkoeling van Easycool werd voorkomen dat de internetserver van het Nikhef onderuit zou kunnen gaan

Condenspompen Gafco-Altron is al jarenlang uw vertrouwde klimaatspecialist

www.multi-import.nl

voor chillers

voor regelapparatuur voor airconditioning

voor condensors en koelers (ook CO2)

voor warmtewisselaars

Gafco-Altron maakt het u gemakkelijk.

Bezoekt u onze website voor het gebruiksvriendelijk bestellen van onze producten via extranet.

www.gafco-altron.nl

Multi Import,

Flexibel en Snel

Hongkongstraat 10 - 14, 3047 BS Rotterdam, Nederland Telefoon : 010 - 437 62 55 : 010 - 437 67 65 Fax : info@multi-import.nl Email

Hoge kwaliteit uit voorraad leverbaar

Tijdelijk koelen RCC Koude & luchtbehandeling

Reken op 100 procent koelkracht met tijdelijke back-up Tijdens revisie of ombouw van de koelapparatuur is een ononderbroken voortgang van de operatie prioriteit nummer 茅茅n. Hoe kan dit worden gegarandeerd? Huren van tijdelijke koelingen ligt voor de hand.

Dit garandeert een vlekkeloze voortzetting van de dagelijkse operatie.

Airhandler van Coolworld bij de mobiele studio.

Radiostudio Q-music in Thialf waarin dj's werden gekoeld en verwarmd door de luisteraars.

W

aar zou de dagelijkse operatie zijn zonder betrouwbare koelapparatuur?

Daarom moeten groot onderhoud, reparaties en revisie altijd nauwkeurig worden voorbereid en uitgevoerd.

Hoe kan een vlekkeloze transitie naar de nieuwe situatie worden gegarandeerd, zonder uitval, storingen of ander operationeel ongemak? De meest betrouwbare optie is om volledig

22

April 2012 105 e Jaargang

over te schakelen naar een tijdelijke back-upkoeling. V贸贸r, tijdens en na de transitie.

Overschakelen op back-up Het afsluiten van oude koelapparatuur en aansluiten van de nieuwe installatie of onderdelen kan dagen of zelfs weken in beslag nemen. In deze periode mogen temperatuurgrenzen niet worden overschreden.

Een tijdelijk back-up systeem biedt uitkomst, maar de ingebruikname verdient zorg en aandacht. Want koelapparatuur is in het algemeen groot en log. Kapitaalintensief.

Het moet gecertificeerd zijn en voldoen aan wet- en regelgeving.

Om een snelle en succesvolle ingebruikname te kunnen realiseren is een betrouwbare projectpartner goud waard.

Tijdelijk koelen Koude & luchtbehandeling RCC

Huren als eye-opener Hoe komen benodigde koelunits, airhandlers, mobiele koel-vriescellen, spot-airco’s en koudwatermachines op locatie? Wie draagt zorg voor een vloeiende overgang naar het tijdelijke back-up systeem en vervolgens naar de nieuwe of gereviseerde installatie?

Tijdens revisie en ombouw van apparatuur kiezen steeds meer bedrijven ervoor om back-up koelapparatuur te huren van een verhuurbedrijf.

Zij ontvangen dagelijks aanvragen voor tijdelijke koelapparatuur. Die komen overal vandaan, uit de industriële, producerende en verwerkende sectoren tot aan de chemie-industrie, laboratoria en onderzoekscentra, maar vaak van main-contractors en installatiebureaus die klanten uit de brand moeten helpen. Yves Buijzen, commercieel manager van Coolworld vertelt: “Het zorgeloze karakter van huren wordt als voordeel gezien.

Je hebt één aanspreekpunt en kunt rekenen op expertise. Ook horen we van zowel directe klanten als installateurs dat de flexibiliteit van huren als een groot pluspunt wordt ervaren. Je kunt steeds naar behoefte koelcapaciteit toevoegen. Huren is dus steeds vaker een eye-opener.”

Zelf apparatuur inzetten?

Loont het voor een bedrijf niet meer om zelf tijdelijke back-upapparatuur in te zetten, als de situatie daarom vraagt? Bijvoorbeeld tijdens het vervangen van een installatie die nog draait op R22? “Dat denk ik niet”, zegt Buijzen. “Je moet die apparatuur continu onderhouden en

beschikbaar hebben. Dat kost geld.

En wat als er toch iets hapert? Een kleine verstoring in de processen kan aanzienlijke kosten met zich meebrengen. Bij huur speelt dit niet. Het is onze business om continu geteste, gereinigde en gekeurde apparatuur beschikbaar te hebben en direct te kunnen plaatsen als de situatie daarom vraagt. We zijn erop ingesteld om 24/7 te kunnen inspringen, bij gepland onderhoud, maar ook bij vervangingsprojecten en in onvoorziene situaties.” Terwijl een vaste installatie wordt omgebouwd zorgt Coolworld voor de backup. Zowel klant als installateur kunnen zorgeloos verder.

Monitoren op afstand Wanneer een bedrijf Coolworld inschakelt, dan is het mogelijk om via telebeheer de tijdelijke koelapparatuur doorlopend op afstand te monitoren. Bedrijven dier hier gebruik van maken zijn veelal verantwoordelijk voor de tijdelijke opslag van temperatuurgevoelige producten, denk aan bloedbanken of de farmaceutische industrie.

Over Coolworld Coolworld richt zich uitsluitend op de verhuur van koeltechniek. De dienstverlening is full-service. Voor industriële toepassingen zijn specifieke oplossingen ontwikkeld en speciaal opgeleide medewerkers kunnen meedenken over de meest economische en praktische oplossing.

Om snel te kunnen leveren beschikt het bedrijf over regionale depots in Nederland, Duitsland, België en Frankrijk.

Check-up ‘koelkracht behouden’ Coolworld biedt bedrijven een kostenloze check-up aan van de koelcapaciteit tijdens revisie en ombouw van koelapparatuur. Hoe kunt u de volledige koelkracht behouden voor een ononderbroken voortgang van de processen? Hoe ondersteunen wij installateurs en contractors bij projecten Tijdens een adviesgesprek wordt gekeken of in de plannen adequaat invulling wordt gegeven aan de behoefte aan koeling. De check-up is kosteloos en wederzijds vrijblijvend.

Testimonials “De prestaties van de tijdelijke back-up chillers van Coolworld waren nagenoeg nog beter dan de te reviseren vaste koelinstallatie.”

A. Van Dorst, Scientific/Technical Support Officer (Research institute) “De schade voor ons bedrijf bleef beperkt tot de kosten van de huur van de tijdelijke installatie. Een fractie van wat een langdurige productiestop zou hebben gekost.”

L. Geerts, Facility Manager Anteryon (Hightech industrie)

105 e Jaargang April 2012

23

Tijdelijk koelen RCC Koude & luchtbehandeling

Tijdelijk koelen tijdens overslag tussen vluchten Van voedingsmiddelen tot levende hommels Worldwide Flight Services (WFS) is wereldwijd verantwoordelijk voor de overslag van producten tussen vluchten of tussen vlucht en vrachtverkeer. In Amsterdam en Frankfurt beschikt de loods van WFS over betrouwbare koelcapaciteit van een 100 kuub koelcel via een langlopend huurcontract.

Bij WFS Holland te Schiphol worden dagelijks ladingen goederen, voedingsmiddelen en bloemen in en uit de loods geplaatst. De koelcel wordt op warme dagen zelfs wel eens gebruikt voor dozen met levende hommels! Producten staan meestal enkele uren in de loods, soms is hierbij koeling nodig. Coolworld draagt zorg voor de plaatsing, controle, onderhoud en eventueel reparatie van de cellen. Via de gekozen huurconstructie heeft WFS eigenlijk geen omkijken meer naar de mobiele koelcel.

Coolworld zorgt voor vrieskou in radiostudio van Qmusic Mobiele klimaatbeheersing op een bijzonder locatie De Q-music-dj's maakten onlangs live radio vanuit een bijzondere locatie, namelijk het Thialf schaatsstadion in Heerenveen. Naast de aparte locatie was er nog een verschil met de normale studio, want de dj’s mochten niet zelf aan de thermostaat zitten. Coolworld zorgde voor de nodige vrieskou ter plaatse met een chiller en airhandler.

Het radioprogramma met toepasselijke naam ‘het kan vriezen, het kan dooien’ was namelijk gekoppeld aan de promotie van de op afstand regelbare thermostaatapp van Essent. De luisteraars bepaalden daarbij de temperatuur in de studio. Degenen die in de uitzending kwamen en een vraag goed beantwoordden mochten de temperatuur in versneld tempo 5 of 10 graden warmer of kouder zetten.

Vervoer van tijdelijke koelinstallatie.

Medicijnen op de voorgeschreven temperatuur Tijdelijke huurkoeling voor opslag De logistieke dienstverlener H.Essers huurt zowel tijdelijke als permanente koeling.

H.Essers transporteert dagelijks de meest uiteenlopende goederen waaronder ook temperatuurgevoelige producten uit de healthcaresector. In een moderne overslagfaciliteit verzorgt H.Essers fullservice op het vlak van logistiek en transport voor farmaceuten als Pfizer, Abbott en GSK. Dit gebeurt in eigen temperatuurgecontroleerde magazijnen.

Tijdens de zomermaanden heeft H.Essers bijkomende koeling nodig. Van zodra het weer hierom vraagt, huurt het bedrijf direct chillers van Coolworld. Om ervoor te zorgen dat de producten in goede conditie op bestemming aankomen, huurt men ook een shockfreezer.

Opslag in tijdelijke koeling.

Meer informatie: Coolworld Nederland B.V. Duikerweg 34 5145 NV Waalwijk Postbus 338 5140 AH Waalwijk T: 0416 - 68 80 88 I: www.coolworld.nl E: salesnl@coolworld.nl

24

April 2012 105 e Jaargang

Wil je solliciteren? Stuur dan je reactie naar engeline.brekelmans@gea.com.

GEA Refrigeration Components Benelux Als onderdeel van de internationale GEA Group, levert Components Benelux innovatieve, hoogwaardige componenten, zoals zuiger- en schroefcompressorunits en service aan koudetechnische installatiebedrijven. Components Benelux is één van de marktleiders in de Benelux; met een breed assortiment en uitgebreide kennis, heeft ons team van sales engineers de mogelijkheid om aan alle wensen van de klant te voldoen.

Engineering for a better world

GEA Refrigeration Components

MINIPOMP SI-30

Heeft u onze nieuwe prijslijst 2012 al? Bel 010 422 58 88

Voor meer informatie over deze vacature kijk je op www.gearefrigerationcomponents.nl

CV/BOILER POMP P

op n l e g .n in nt d e ve bi co n r aa .ai ll e ww A w

Als support engineer heb je de volgende taken: · Het initiëren van contacten met potentiële klanten. · Het vertalen van een aanvraag naar een ontwerp; · Het calculeren en opstellen van offertes en specificaties; · Het maken van orderbevestigingen; · Het verzorgen van de administratieve orderverwerking;

MINIBLUE SENSOR

Ter versterking van het Sales team van Components Benelux zijn wij op zoek naar een support engineer.

MINI ORANGE SILENT+

Marktleider in de koudetechniek word je niet zomaar.

Dat succes dankt GEA aan de onderscheidende inzet van vakmensen. Word jij ook één van onze Refrigeration Experts?

Pompen óf verzuipen!

Support Engineer (m/v)

eXperts

e RCC Koude & luchtbehandeling

EXPERTS OVER tijdelijke koeling

Het verhuren van tijdelijke koeling is een vak apart. Een heel specifiek onderdeel in de koudetechniek. Het is zaak om de klant zo goed mogelijk te bedienen. Steeds weer zo snel mogelijk een goedpassende koeloplossing leveren is het devies. Wie zijn hun klanten?

Waar is veel vraag naar? Hoe gaan ze te werk als er door calamiteiten een noodkoeling moet worden geleverd? De vragen daarover werden deze keer voorgelegd aan Vincent Poll, Sales & Marketing Manager van Dawsongroup, en Eddy van der Kamp, Managing Director van Coolenergy Rentals.

Voor welke branches /sectoren levert uw bedrijf regelmatig koelsystemen voor noodkoeling, tijdelijke koeling of airconditioning?

Vincent Poll: Dawsongroup heeft een heel brede relatiekring. We kunnen iets betekenen voor iedereen die een koelcel nodig heeft. We hebben klanten die producenten van levensmiddelen zijn, zoals bakkerijen en vleesverwerkende ondernemingen, maar ook uit de farmacie en de zorg. We worden vaak betrokken als er bijvoorbeeld iets kapot gaat en er een noodkoeling nodig is. Daarnaast bestaat het merendeel van de aanvragen uit de verhuur van onze diensten door bedrijven die onzekerheid willen uitsluiten doordat ze bijvoorbeeld zelf kortlopende contracten met hun klanten hebben of dat ze door seizoenswerk een tijdelijke voorziening dienen te treffen. Overigens kunnen die klanten de koelcel later ook van ons kopen.

Eddy van der Kamp: Coolenergy Rentals levert voor de volgende branches de koelsystemen: installateurs, facility (voornamelijk datacenters), gebouwenbeheer, transport, chemie en productie

Kunt u toelichten om welke apparatuur het gaat?

Zowel voor koel- en vriesopslag als voor klimaatregeling in een gebouw, ziekenhuis of zorgcentrum of evenementenhal of cateringbedrijf.

Vincent Poll: Wij hebben in ons assortiment mobiele koel- en vriescellen, shockvriezers, tempereercellen en verwarmcellen. Ons temperatuurbereik ligt tussen de -35 en +600°C en is dan ook van toepassing voor iedereen die iets geconditioneerd nodig heeft.

Eddy van der Kamp: Dit gaat voornamelijk over de levering van koudwatermachines (zowel verhuur, verkoop

26

April 2012 105 e Jaargang

'dAwSOngrOUp kAn iETS BETEkEnEn VOOr iEdErEEn diE EEn kOElCEl nOdig HEEFT' als lease). Deze koudwatermachines worden voornamelijk ingezet voor productiekoeling en voor de koeling van gebouwen, opslagruimtes of serverruimtes (in deze situatie gekoppeld aan een of meerdere luchtbehandelingkasten, welke wij in sommige gevallen ook mee verhuren).

Levert u bijvoorbeeld ook apparatuur en installaties voor evenementen van korte duur zoals bijvoorbeeld voor cateringbedrijven? Welke installaties en apparatuur levert u dan? en wat is het koel-verwarmingsvermogen?

Vincent Poll: Als het gaat om catering leveren we vooral koel- en vriescellen, die zorgen voor temperaturen tussen de -25 en +200°C. Eddy van der Kamp: Wij leveren op dit moment zeer weinig aan kort lopende evenementen. Budget bij deze evenementen is over het algemeen zeer beperkt. Wanneer we leveren betreft dit voornamelijk de koeling van VIP-ruimtes. Gemiddeld geleverd vermogen ligt dan tussen de 50 en 100 kW. Wat is de oorzaak dat een noodkoeling een bestaande installatie moet vervangen of ondersteunen voor het realiseren van de vereiste temperatuur of klimaat?

Vincent Poll: Dat kunnen allerlei redenen zijn. Bij brand,

eXperts Koude & luchtbehandeling RCC

een storing of als er iets kapot gaat. Dan kunnen we heel snel een noodkoeling leveren. We hebben meer dan 2.500 eenheden klaar staan om in te zetten. Maar noodkoeling is maar een heel klein deel van onze bezigheden. Het merendeel van de tijd verhuren we aan bedrijven die bijvoorbeeld een nieuw product op de markt brengen en geen voorzieningen daarvoor hebben of die door een verbouwing tijdelijke koeling nodig hebben.

Eddy van der Kamp: De oorzaak moet vooral gevonden worden in uitval van bestaande installaties en in het tekort aan koelvermogen van de bestaande installatie.

De productie is in veel bedrijven omhoog gegaan, echter de koeling is hierop niet aangepast. Ook de serverruimtes worden voller en voller, dit betekent vooral in de zomer (warmere omgevingstemperaturen) een vermogenstekort.

Op welk terrein onderscheid uw onderneming zich op het gebied van de levering van tijdelijke of noodkoelsystemen?

Vincent Poll: We onderscheiden ons in kwaliteit, het ruime aanbod en snel leveren. Onze opbouw is uniek.

Het bedrijf bestaat al sinds 1935 en is Europees markerleider. In het begin was het bedrijf een traileronderneming en verhuurden we koel- en vriestrailers. Dat bleek soms lastig, want de afmetingen van een trailer zijn niet aan te passen. Besloten werd om de vorm aan te passen en de trailer te vertalen naar een stationaire opstelling. Sindsdien zijn de koelunits krachtiger, stiller, uitgebreider en efficiĂŤnter in energiegebruik geworden. De units zijn voorzien van diverse unieke toebehoren, zoals verschillende alarmeringen en

dataregistratieapparatuur en zijn op allerlei mogelijke manieren instelbaar. Tegenwoordig kunnen we onze koel- en vriescellen ook met brandvertragende panelen leveren. Er is dus veel verbeterd.

Eddy van der Kamp: Ons bedrijf onderscheidt zich voornamelijk in het flexibel meedenken met de klant.

Uiteindelijk is alles mogelijk: huren, kopen (jong gebruikt en nieuw), leasen of een combinatie van deze mogelijkheden. Dit laatste vindt veel plaats. Bedrijven willen eerst kunnen testen of de koudwatermachine volledig voldoet aan de vraag, waarna de koudwatermachine wordt overgenomen. Tevens hebben bedrijven de financiĂŤle ruimte niet meer om de apparatuur direct aan te schaffen. In deze situatie is full-operational lease inclusief overname aan het einde van het contract een zeer interessante optie. Ook de aanschaf van jong gebruikte koudwatermachines is uniek in de Benelux.

Koudwatermachines die twee of drie jaar in de verhuurvloot hebben gezeten kunnen worden overgenomen voor een aantrekkelijk bedrag. Hiermee heeft de klant een unit die voldoet aan de nieuwste technologie, voor een aantrekkelijke prijs en die direct leverbaar is.

CoolEnergy profiteert hiervan doordat de verhuurvloot maximaal drie jaar oud is. Dus altijd een nieuwe koudwatermachine bij de klant!

'COOlEnErgY rEnTAlS OndErSCHEidT ziCH dOOr HET FlEXiBEl MEEdEnkEn MET dE klAnT'

105 e Jaargang April 2012

27

Wij bieden u stroom…

…en de juiste temperatuur

Energyst Rental Solutions BV is de specialist op het gebied van tijdelijke koelapplicaties binnen de Pharmaceutische Industrie, Food & Beverage, (Petro) Chemie, Contracting, Facility Management en Evenementen. Onze uitgebreide vloot van luchtgekoelde en watergekoelde vloeistof-chillers en luchtkoelers varieren van 50 kW per stuk tot multi-megaWatt installaties, inclusief “Ultra Low Temperature Chillers”, met vloeistof uittrede temperaturen tot -40°C. Geschikt voor zowel kleinschalige als omvangrijke projecten die vragen om een uitgebreide applicatieanalyse en gedetailleerde projectplanning.

Tevens biedt Energyst oplossingen aan op het gebied van tijdelijke stroomvoorzieningen. Inzetbaar voor het leveren van stroom voor de koelapplicaties, of als back-up voor uw bestaande stroomvoorziening.

Daarnaast levert Energyst met haar team van koel- en stroomspecialisten, 24/7/365 service waardoor continuïteit van uw productie wordt gegarandeerd. Wilt u weten wat Energyst voor u kan doen? Neem dan contact op via +31 (0) 497 532500 of via info.nl@energyst.com

VERHUUROPLOSSINGEN VOOR TEMPERATUURBEHEERSING & STROOMVOORZIENING © 2012 Caterpillar All Rights Reserved CAT, CATERPILLAR, their respective logos, “Caterpillar Yellow” and the POWER EDGE trade dress, as well as corporate and product identity used herein, are trademarks of Caterpillar and may not be used without permission.

VKN Koude & luchtbehandeling RCC

Door Ernst Berends, GEA Grenco Lid van de redactieraad RCC Koude & Luchtbehandeling

VKN behartigt de belangen van kunstijsbanen In Nederland bestaan diverse verenigingen die iets met koeltechniek van doen hebben, de bekendste zijn uiteraard de KNVvK en de NVKL. Ook gebruikers hebben vaak een band; zo zijn koel- en vrieshuis-eigenaren verenigd in de Nekovri. Maar wist u dat ook bijna alle Nederlandse kunstijsbanen dat zijn? Met een enorme achterban, want jaarlijks maken ruim vier miljoen miljoenen mensen gebruik van de kunstijsbanen en vanwege de steeds zachtere winters neemt die behoefte alleen maar toe.

I

In 1967 is de ‘Belangengroep 400 mtr Kunstijsbanen’ opgericht door de toenmalige 400 meter banen: Amsterdam ( 1961), Deventer (1962), Heerenveen ( 1966 ) en de nog in wording zijnde banen in Den Haag en Utrecht. In 1989 is daaruit de huidige ‘Vereniging Kunstijsbanen Nederland’ voortgekomen, waarvan sindsdien nagenoeg alle kunstijsbanen lid zijn.

De vereniging kent ook zogeheten business-leden, meestal leveranciers van componenten en toebehoren, zoals de onmisbare koelinstallaties, dweilmachines, boardings, waterbehandeling et cetera.

Cijfers

12000 zitplaatsen.

Anno 2012 heeft Nederland op 24 locaties permanente kunstijsbanen: Eén 5 kilometer buitenbaan, 16 stuks 400 meter banen, één 333 meter baan, twee 250 meter banen en nog twee ijshallen met een ‘vierkante’ 220 meter ringbaan om een 60 x 30 meter veld (zogeheten Menken-concept).

Bij de meeste complexen bevindt zich een al dan niet overdekte 60 x 30 meter baan.

Behalve op FlevoNice - de 5 kilometer baan in Biddinghuizen - kan alleen nog maar op de 400 meter banen in Geleen en Amsterdam echt buiten geschaatst worden. Daar kunnen dus nog regen, sneeuw en wind getrot-

105 e Jaargang April 2012

29

VKN RCC Koude & luchtbehandeling

IJsrace wordt op speciaal hiervoor geprepareerde machines gereden.

Deze motorfietsen zijn niet voorzien van remmen en hebben een viertakt krachtbron van 500 cc.

De doelstellingen

Hightech-apparatuur in Rusland.

Russisch ijs.

seerd worden. Op de Jaap Edenbaan van Amsterdam kan dat inmiddels al 50 jaar lang.

Prestigeprojecten In de periode van 1969 tot en met 1977 werden er zeven 400 meter banen gebouwd - een absoluut record - als gevolg van de successen van Ard Schenk en Kees Verkerk. In bepaalde gemeenten waren de banen prestigeprojecten, die snel ‘geloosd’ werden zodra er geld bij moest. Het kostte diverse wethouders hun baan.

Vorig jaar zijn de banen van Den Haag en Utrecht nog failliet gegaan, maar inmiddels zijn die weer doorgestart dankzij financiële injecties van de nieuwe eigenaren.

Dit jaar wilde de gemeente Eindhoven nog van haar kunstijsbaan af, maar door enorm veel protest kwam het niet door de Raad.

Dat voorzieningen zoals sport, recreatie, bibliotheken et cetera nu eenmaal geld kosten, wil er in Nederland blijkbaar nog steeds niet in. Bij de jaarlijkse schoolschaatsprojecten spelen de ijsbanen een grote rol.

30

April 2012 105 e Jaargang

Uit een onlangs uitgevoerd onderzoek bleek wederom dat de exploitatie van uitsluitend een ijsbaan niet rendabel is. Op en rondom de ijsbaan moeten dan ook steeds meer andere activiteiten ontplooid worden, zoals ‘s zomers beurzen, rommelmarkten, shows, concerten et cetera . Maar dat is dan vaak weer in strijd met bestaande gemeentelijke verordeningen, al gedane toezeggingen aan andere hallen, bestemmingplannen et cetera.

Men probeert ook wel om ’s winters wat meer te bieden dan schaatsen alleen. Deventer heeft bijvoorbeeld op het onlangs overkapte middenterrein een winterspeeltuin gerealiseerd en in Den Haag kan men soms ice-karten. In Haarlem komen soms als seizoensluiting arresleden met paarden op het ijs.

Alleen in Assen ronken nog éénmaal per jaar de ijsspeedwaymotoren, een zeer spectaculair evenement waarbij het ijs je om de oren vliegt. De ijslaag wordt daarvoor bewust op vijftien centimeter gebracht, want anders raken de 28 mm lange spikes het beton.

De doelstelling van de VKN is het behartigen van de belangen van de kunstijsbanen in het algemeen en van haar leden in het bijzonder. Dit tracht men dan te bereiken door onder andere: ● h et onderhouden en intensiveren van de contacten met de sport, de overheden, het bedrijfsleven en de nieuws-media, al dan niet georganiseerd; ● h et organiseren van de landelijke promotie-activiteiten ten behoeve van de kunstijsbanen zelf, mede in verband met het stimuleren van de sportieve recreatie in de meest ruime zin van het woord; ● h et coördineren van het ter beschikking stellen van de kunstijsbanen ten behoeve van activiteiten van derden; ● h et uitwisselen van kennis en ervaring op technisch, administratief, beleidsmatig en organisatorisch gebied; ● h et doen verrichten van onderzoeken welke in belang zijn voor alle leden; ● o rganiseren van studiereizen naar buitenlandse beurzen, congressen, kunstijsbanen et cetera; ● j aarlijkse IJsmeester/Machinistendag op één der ijsbanen.

Verder participeert de VKN in overlegorganen c.q. werk- of studiegroepen met betrekking tot de bevordering van het schaatstoerisme (ANWB, KNSB en VKN); het voorkomen van schaatsblessures (NOC/NSF, KNSB en VKN); schaatsscholen en schaatsinstructie (VKN, KNSB en commerciële schaatsscholen); energiebesparing (Agentschap NL) en accommodatiebeleid KNSB/NIJB.

Kennisuitwisseling De ijsmeesters komen regelmatig bij elkaar over de (ijs)vloer en staan elkaar

VKN Koude & luchtbehandeling RCC

met raad en daad bij als iemand een probleem heeft.

Twee jaar geleden was er een studiereis naar Rusland en vorig jaar zijn zij op studiereis naar Zwitserland

andere juist weer met koud. Wel of geen toevoegingen aan het dweilwater bij wedstrijden? Elke ijsmeester maakt uiteraard het beste ijs!

Levendige discussies waarbij zeker ook het energiegebruik een steeds belangrijker factor wordt, gezien de enorme kosten die daarmee gepaard gaan. Hergebruik van vrijkomende warmte was nu dan ook een ‘hot’ item.

Warmte uit IJs Warmte uit IJs.

Machinekamer van de ijsbaan in Dordrecht.

geweest om daar enkele zeer grote (12.000 plaatsen!) en moderne ijsstadions met NH3/CO2-installaties te bezoeken, sommigen ook voorzien van hoge druk NH3-warmtepompen.

Zeer leerzaam en interessant dus.

Verder werd een fabriek van de Züko IJsverzorgingsmachines bezocht.

‘Zamboni’ wordt vaak gebruikt als de algemene verzamelnaam, maar er bestaan dus meer merken, zoals Züko, Olympia, Eisbär, et cetera. Frank Zamboni was een naar de USA geëmigreerde Italiaan die in 1946 patent kreeg op dit principe en in 1949 zijn eerste machine bouwde.

Op de nieuwste Nederlandse kunstijsbaan Sportboulevard te Dordrecht werd onlangs de landelijke IJsmeester/Machinistendag gehouden. Dat is altijd in het voorjaar, nadat de meeste banen gesloten (gesmolten) zijn. Dan hebben de ijsmeesters namelijk tijd.

De belangstelling was zeer groot, circa 80 personen. Namens de KNVvK was ook Gerard Vos aanwezig.

In een ontspannen sfeer werden ervaringen uitgewisseld. De ene ijsmeester dweilt met warm water, de

Door de auteur van dit artikel werd een voordacht gehouden met als titel ‘Warmte uit IJs’. Daarna volgde een rondleiding door het prachtige, nieuwe complex met zwembaden, sporthallen et cetera. Dit zijn allemaal gebruikers van de warmte die vrijkomt bij het ijsmaken en het onderhouden daarvan. Dit eerste seizoen was er zelfs warmte over, die via de koeltoren helaas moest worden afgevoerd!

Genoemde presentatie is te zien op de VKN site www.kunstijsbanen.nl onder het kopje ‘IJsbaan-weetjes’.

Heeft u raakvlakken met ijsbanen, de ijssport, et cetera, en bent u na het lezen van dit artikel geinteresseerd geraakt in de VKN, dan kunt u nadere info verkrijgen via secretariaatvkn@planet.nl.

WIE ZIJN WIJ ?

AL 40 JAAR MARKTLEIDER OP HET GEBIED VAN VERHUUR VAN AIRCONDITIONING, VERWARMING, ONTVOCHTIGING EN VENTILATIE AAN DE ZAKELIJKE MARKT Met onze producten en diensten ondersteunen wij onze klanten bij de uitdagingen die zij in de dagelijkse praktijk tegenkomen. Of het nu gaat om een geplande situatie of een noodgeval, wij zorgen ervoor dat het zo snel, deskundig, professioneel en kostenbesparend mogelijk wordt opgelost.

AIRCONDITIONERS

CHILLERS

BOILERS

24/7 SERVICE Fabriek van Züko.

0900 26 37 397 andrewssykes.nl 105 e Jaargang April 2012

31

Belang van koude Koude & luchtbehandeling RCC

Door Cor van den Berg, Lid redactieraad RCC Koude & Luchtbehandeling

Koudeketens levensaders van voedselvoorziening In de artikelenreeks over het belang van koude voor de voedselconservering, werden in voorgaande artikelen invloedrijke historische ontwikkelingen in de industriële voedselconservering en het belang van de koeltechniek daarbij beschreven. Dit bracht ons uiteindelijk bij de moderne tijd. Meer dan de helft van de wereldbevolking woont nu in steden en is voor zijn basale voedselvoorziening afhankelijk geworden van uitgebreide voedselketens. Vers voedsel in deze ketens kan alleen maar vers blijven dankzij lage bewaartemperaturen. Effectieve koudeketens zijn de ware levensaders geworden binnen de algehele voedselvoorziening.

Koeien melken zoals dat vroeger was. Melk werd verzameld in bussen van 30 of 40 liter die tweemaal daags naar de fabriek werden gebracht. Tegenwoordig wordt de rauwe melk drie dagen in de melkkoeltank bewaard en dan opgehaald door de rijdende melkontvangst (RMO).

O

m een goede verskwaliteit van voedsel te kunnen handhaven dient tijdens de overbrugging van afstand tussen producent en consument de gehele keten koel te blijven. Daarnaast geldt voor de groep voedingsmiddelen die gevoelig is voor uitdroging, zoals groente en fruit (AGF), onverpakt vlees, vis en kaas, dat naast lage temperaturen ook voldoende hoge relatieve vochtigheden moeten worden gehandhaafd, want niet alleen direct bederf maar ook uitdroging kan deze producten hun kwaliteit snel doen verliezen. Uitdroging moet gezien worden als een vorm van fysisch bederf.

Koude-effect in de keten Het belang van koeling in de voedselketen kan globaal worden samengevat in de volgende punten: ● i n de nog vaak seizoenbepaalde productie in de land- en tuinbouw worden door koeling de verliezen sterk gereduceerd en het verbeterde productaanbod verder gespreid in de tijd en naar locatie; ● e en groot en gevarieerd aanbod van voedselproducten van hoge kwaliteit is beschikbaar en betaalbaar geworden; ● d oor het bederf gericht tegen te gaan is de gemiddelde kwaliteit van voedsel en daardoor de voedselveiligheid voor de consument

●

●

● ●

sterk verbeterd en beter beheersbaar geworden door systemen voor kwaliteitbewaking; d oor de toepassing van half toebereide en kant-en-klaar voedingsmiddelen, mogelijk geworden door koeling, kost de voedselbereiding de consument minder tijd (convenience); g rote kostenbesparingen door werkwijzen die arbeid besparen en ook eventueel arbeid kunnen uitstellen; v isserijschepen kunnen langer op zee blijven; d oor naar willekeur te kunnen beschikken over lage temperaturen zijn talloze nieuwe procesmogelijkheden ontstaan.

105 e Jaargang April 2012

33

Belang van koude RCC Koude & luchtbehandeling

Een voorbeeld van grote arbeidsbesparing is in de melkveehouderij, waar 40 jaar geleden nog alle verse melk na het melken tweemaal daags zo spoedig mogelijk naar de fabriek moest worden afgevoerd. In de zomerdag kan de rauwe, nog warme melk in enkele uren bederven. Door een koeltank als buffer te gebruiken kan nu worden volstaan de melk eens per drie dagen naar de melkfabriek af te voeren.

Een voorbeeld van de vermindering van werk op onaangename uren is de toepassing in de broodbakkerij van de zogeheten rijsonderbreking overnacht. Bakkers hoeven hierdoor niet meer extreem vroeg op te staan om vers brood op tijd bij hun klanten te krijgen. Nader beschouwd, blijkt het door toepassing van koeling mogelijk het broodproces bij meerdere stappen te onderbreken en later af te maken.

Dit maakt het mogelijk voor de consument om snel verse broodjes gereed te hebben, ook op dagen dat de bakkerswinkel niet open is. Voor de populaire croissant broodjes zijn zelfs zes verschillende methoden bekend om dit mogelijk te maken.

wereld. Recent (5 januari 2012) bracht op de visaanvoer in Tokio een blauwvin tonijn van 593 pond 736.700 US dollar op (2736 $/kg). Gevangen in de Atlantische oceaan, werd de vis aangevoerd in bevroren toestand bij – 70°C om zijn versheid voor de sushi­ bereiding te garanderen.

Met name de industrieën voor melk en zuivel, de slachthuizen, de moderne visafslag en gekoelde distributieketens hebben in feite hun ontwikkeling te danken aan de beheersing van koude. Tot aan de komst van de koelmachine was de omgevingstemperatuur altijd een ijzeren randvoorwaarde voor wat zich afspeelde op het gebied van voedsel en zijn conservering. Goudse kaas, een der meest gewaardeerde kaassoorten ter wereld, kon niet in Frankrijk ontstaan omdat daar de gemiddelde temperaturen hiervoor te hoog zijn. In Frankrijk daarentegen ontstonden in de loop van de tijd enkele honderden kaassoorten waarvan de bereiding vaak gekenmerkt wordt door grote vindingrijkheid bij het tegengaan van het bederf van melk en daarvan afgeleide producten.

Nieuwe koudeketens

Koelversketen en ­vriesketen

Koeltechniek gaf de mogelijkheid om naar willekeur nieuwe koudeketens te ontwerpen en toe te passen. Een voorbeeld van zo’n nieuwe koudeketen is de aanvoer van verse tonijnvis naar Japan vanuit bijna overal ter

Onder productieketen kan worden verstaan: alle bewegingen, handelingen, bewerkingen, organisatie en daarmee samenhangende logistieke afstemming en integratie, die nood-

zakelijk zijn voor het efficiënt vervaardigen van een product, vanaf de primaire productie van de grondstof tot en met het eindproduct, gereed voor gebruik.

Koudeketens zijn die productieketens voor bederfelijke waren waarbij temperaturen beneden kamertemperatuur bewust worden toegepast en gehandhaafd. Bij voedingsmiddelen onderscheidt men de koelversketens, waarbinnen de producten onbevroren, dus bij temperaturen boven hun vriespunt (vaak ongeveer –0,5°C), als verse waar worden behandeld en bewaard, én de vriesketens, waarbinnen voedingsmiddelen in bevroren toestand (-18°C of lager) worden gehouden, behandeld en langdurig bewaard.

Het relatieve belang van beide ketens blijkt uit de schatting dat van alle voedingsmiddelen in de westerse maatschappij ongeveer 75 procent door koude worden verduurzaamd.

Hiervan verblijft ongeveer 90 procent in koelverse toestand en tien procent in bevroren toestand.

In de vriesketen is door de aard van de bewaring bij de veel lagere temperatuur de mogelijke bewaarduur van producten tien tot honderd maal langer dan in de koelversketen.Verschillende temperaturen zijn in gebruik ; –18°C is de standaard temperatuur, welke tijdens transport mag oplopen tot –15°C. In magazijnen voor langdurige opslag worden vaak lagere

Een school blauvintonijnen, inmiddels bedreigde vissoort doordat ze zo geliefd zijn op de grote vismarkten ter wereld.

Verse groente en kaas.

34

April 2012 105 e Jaargang

Belang Van koude Koude & luchtbehandeling RCC

de ALGemene PrOduCtieKeten BIOPRODUCTIE / VERZAMELING / PRIMAIRE VERWERKING Land- en Tuinbouw Oogst Reinigen, uitsnijden ed.

Veeteelt Slacht Drogen Visvangst, visteelt Koelen Jacht Verduurzamen Bioreactoren

OPSLAG/TRANSPORT Koel bewaren

SECUNDAIRE VERWERKING / FOOD PROCESSING Processen bestaand uit eenheidsbewerkingen Verduurzamen

OPSLAG/TRANSPORT/DISTRIBUTIE / GROSSIER Koelen Modulair verpakken GEBRUIKERSMARKT / CONSUMENT Verkoopklaar maken Koel bewaren Koelen Voedselbereiding Verpakken Presentatie

temperaturen (–35°C is niet ongewoon) gehandhaafd om de houdbaarheidsduur verder te verlengen.

Voor speciale transporten zijn nog lagere temperaturen in gebruik.

De koelversketen is afgestemd op het optimaal bewaren van de verse kwaliteiteigenschappen van biologische producten, die afzonderlijk soms erg uiteenlopende eisen voor kwaliteitshandhaving kennen. Optimaal management hiervan vereist een gedegen productkennis. Houdbaarheden zijn dan een tot vier weken, soms langer. Diverse temperatuurregimes komen voor: –1 tot 0°C voor vlees op langdurig transport (bijvoorbeeld zeetransport van Nieuw Zeeland naar Europa); 2-7°C voor de meeste verse producten; rood vlees mag niet op transport als de kerntemperatuur nog boven 7°C is en voor kippenvlees is hiervoor 4°C vereist; maximaal 7°C wordt geadviseerd voor huishoudkoelkasten en veel bewaarmeubels in de detailhandel (recente adviezen sturen aan op 4°C als echt veilige temperatuur voor voedingsmiddelen die enige tijd doorbrengen in een bewaarkabinet); producten zoals

Figuur 1 Voedselproductieketen van producent naar consument.

worst en veel kaassoorten worden bij 12-14°C (keldertemperatuur) gerijpt en bewaard; 11-14°C is ook de veilige range voor tropisch fruit dat gevoelig is voor lage temperatuur bederf (LTB), zoals avocado, bananen en mango, die bij lagere temperaturen meestal grijs en bitter worden. Als bananen gericht moeten afrijpen voor de verkoop laat men de temperatuur vanaf 14°C langzaam oplopen na een korte ethyleen injectie (een afrijpingshormoon).

Bevriezing geeft aanzienlijke schade aan alle verse producten. Daarom moet het vriespunt de temperatuurondergrens in de versketen zijn.

Daarnaast moet in de versketen gewaarschuwd worden voor het niet in dezelfde ruimte bewaren van producten die elkaar kunnen beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld fruitsoorten en bloemen. Doordat bloemen vaak ethyleen produceren doen ze gevoelig fruit overhaast afrijpen.

Toegepast op melk doorloopt het schema achtereenvolgens: de melkveehouderij en de melkwinning (verzameling); afkoeling van de melk om deze voorlopig houdbaar te maken in de koeltank voor bewaring op de boerderij (primaire verwerking); na drie dagen transporteert de rijdende melkontvangst (RMO) de melk naar de fabriek voor de secundaire verwerking, de procesmatige bereiding van consumptiemelk en andere melkproducten. De laatste stap in de secundaire verwerking is altijd een bewerking van in porties verpakken en verduurzamen, gevolgd door gereedmaking voor distributie via afzetkanalen richting de consument. ‘Eenheidsbewerkingen’ (eng. unit operations) zijn de afzonderlijke bewerkingen waaruit een productieproces is opgebouwd. Bijvoorbeeld koelen, verwarmen, transporteren, malen, extraheren, mengen en scheiden.

Figuur 1 geeft een schematisch overzicht van de stappenvolgorde en de bewerkingen in een algemene productieketen voor voedingsmiddelen.

Voorbeelden van voedselproductketens In de praktijk variëren de individuele productieketens nogal eens op

105 e Jaargang April 2012

35

Belang van koude RCC Koude & luchtbehandeling

Diepvriesgroente.

De onovertroffen croissant vers uit de oven, zelf te maken met behulp van gekoeld deeg-in-blik en andere methoden.

het algemene schema in Figuur 1.

Veel producten slaan stappen over of ondergaan stappen extra uitgebreid. Verse tuinbouwproducten ondergaan meestal geen secundaire verwerking, maar alleen oogst, schoning en koeling en transport.

Bijvoorbeeld kropsla wordt na de teelt geoogst, schoongemaakt en gesorteerd, verpakt in boxen en afgekoeld om de veldwarmte snel te verwijderen. Koeling kan bij het teeltbedrijf of op de veiling plaatsvinden.

Hierdoor is de sla (soort afhankelijk) een tot ruim twee weken houdbaar geworden. Voldoende lang om de consument op soms grote afstanden te bereiken. Onder afnemerscontract geteelde sla slaat ook de veilingstap over.

Aardappelen kunnen de vereenvoudigde keten voor tuinbouwproducten doorlopen als consumptieaardappelen, ofwel een uitgebreide secundaire processing ondergaan op weg naar friet, chips of andere aardappelproducten.

Diepvriesgroenten volgen het schema. Deze worden na de oogst, reiniging en sortering (primaire verwerking) in de fabriek meestal geblancheerd, afgekoeld, verpakt en

36

April 2012 105 e Jaargang

ingevroren (secundaire verwerking).

Daarna volgt transport naar een centrale opslag alvorens de handel en distributiekanalen in te gaan. Blancheren is een korte verhitting van één tot enkele minuten met stoom of kokend water, teneinde enzymatisch bederf uit te sluiten.

Ook verse vis kent meestal geen secundaire processing. Na vangst en sortering wordt de vis onder ijs gelegd, waardoor de vis koel blijft en het vissevel nat en glanzend. Dit levert een houdbaarheid op van twaalf tot veertien dagen, waarin het transport naar de haven, aanvoer op de visafslag, handel en distributie naar de consument plaats vinden.

Een product als vlees daarentegen kent na de slacht, uitbenen en koeling, die tesamen als primaire verwerking kunnen worden gezien, juist een veelheid aan secundaire bewerkingen om de vele soorten vleeswaren die bekend zijn te produceren.

Samenvatting In dit vijfde artikel in de reeks ‘voedingsmiddelenconservering door koudeketens’ wordt de algemene voedselproductieketen als schema overzichtelijk gemaakt (Figuur 1). Het

belangrijke effect van koude hierbij voor verlenging van de houdbaarheid is eminent. Onderscheid wordt gemaakt tussen de koelversketen boven het vriespunt, met een houdbaarheid van een tot vier weken, en de vriesketen die bij –18°C (of lager) wordt gehouden en daardoor het voedingsmiddel tien tot honderd maal langer houdbaar maakt. Door de soms sterk uiteenlopende kwaliteitseisen kunnen de behandeling van specifieke producten sterk uiteenlopen. Voorbeelden hiervan worden beschreven.

Summary This is the fifth paper in the series on cold chain food preservation, in which the food chain is schematized and the important effect of refrigeration for most food products outlined. Division is made between the fresh cold chain above freezing point, giving a product one to even four weeks lifetime, and the frozen food chain at temperatures –18°C or lower, which prolongs product lifetimes a further ten to hundred times. The handling of different food products may show a great variation due to their varying quality demands; examples of these are described.

Koelproces onder controle!

Regelventielen Airpurgers Handafsluiters Capacitieve niveauschakelaars

Natuurlijk de beste oplossing +31 (0)345 68 15 49, info@wijbenga.nl, www.wijbenga.nl

Verhuur van tijdelijke klimaatoplossingen.

Chillers

Luchtbehandeling

Airconditioning & Warmtepompen

Recool is uw totaalleverancier in verhuur van klimaatoplossingen. Door middel van het brede leveringsprogramma kunnen wij u de oplossing bieden voor vrijwel ieder klimaatprobleem.

Koeling

Hierboven illustreren wij graag de diverse producten uit ons assortiment. Meer informatie over deze apparatuur kunt u eenvoudig opvragen via de QR-code hiernaast of door een bezoek aan onze website www.recool.nl.

Bij ons kunt u terecht voor mĂŠĂŠr dan alleen de levering van uw apparatuur. Ook advisering en ondersteuning in alle fases van uw project vormt voor ons een belangrijk onderdeel van de totaaloplossing.

Wij laten u graag zelf de toegevoegde waarde van dit concept ervaren en nodigen u uit om contact met ons op te nemen voor het bespreken van de mogelijkheden.

ADVISERING I ONDERSTEUNING I TOTAALOPLOSSING

Vochtbeheersing

Ventilatie

Scan de QR-code met uw smartphone of tablet voor meer informatie!

RECOOL Verhuur in KoelingAirconditioning

Anders denken in klimaatoplossingen

Recool BV I 078 - 691 10 00 I www.recool.nl

daikin RCC Koude & luchtbehandeling

VRV IV onthuld tijdens Mostra Convegno In Nederland wordt een groot aantal airconditioners gebruikt. Thuis en op de werkvloer. In de loop der jaren zijn deze steeds energie-efficiënter geworden. Dat was ook wel nodig, want de apparaten waren in de beginjaren echte energieslurpers. Inmiddels ziet het er heel anders uit. Tijdens de bekende Italiaanse beurs Mostra Convegno in Milaan onthulde de airconditioninggigant Daikin de nieuwe energie-efficiënte VRV IV.

De onthulling van de VRV IV was een apart feestje in de prachtig aangeklede stand die Daikin op de Mostra Convegno had. De vernieuwde machine stond in de stand, afgeschermd met een blauw doek. Tijdens de onthulling werd het doek verwijderd en daarna kon iedereen het fenomeen met eigen ogen van dichtbij bekijken. De VRV IV wordt in mei van dit jaar officieel gelanceerd en is vanaf oktober leverbaar.

VRV staat voor Variable Refrigerant

38

April 2012 105E Jaargang

Volume en deze machine vertegenwoordigt Daikins technologie in klimaatcomfort en energie-efficiëntie voor kleine tot grote kantoren, hotels of andere commerciële voorzieningen. Het hele jaar door voorziet het VRV-systeem in verwarming en koeling. De technologie dateert van 1982 en is sindsdien voortdurend geïnnoveerd.

Omdat een VRV-systeem alleen de nodige hoeveelheid koudemiddel laat

circuleren, kan het in verschillende ruimtes tegelijkertijd een verschillende temperatuur regelen. Daarnaast kan het systeem, dankzij de invertertechnologie, de capaciteit aanpassen aan de werkelijke behoeften. Dit zorgt voor een maximum aan comfort (temperatuursschommelingen zijn geminimaliseerd) en maximale efficiëntie (geen onnodige energiegebruik door start- en stopmodus).

Uiteindelijk resulteert dit in minimale

daikin Koude & luchtbehandeling RCC

bedrijfskosten. De VRV IV omvat drie belangrijke verbeteringen op de vorige generatie VRV.

Verbeteringen Allereerst beschikt de VRV IV over een variabele verdampingstemperatuur, waarmee de installateur in staat is om het systeem te individualiseren op basis van een reeks vooraf vastgestelde instellingen. In automatische modus is het systeem zo geconfigureerd, dat het elk seizoen een topefficiĂŤntie biedt en tegelijkertijd zorgt voor een snelle reactietijd op de warmste dagen, zodat het comfort op elk moment gegarandeerd is. Deze technologie levert een stijging van 25 procent in seizoensrendement (zie kadertekst, red.) op, omdat het systeem continu de verdampingstemperatuur aanpast aan de totale capaciteitsvraag en aan weersomstandigheden.

Daarnaast kan het VRV IV systeem ook continu verwarmen in warmtepompuitvoering (dus ook tijdens de ontdooicyclus). Dat de warmtepomp warmte blijft leveren tijdens de ontdooicyclus is een groot voordeel, omdat alle warmtepompen te maken hebben met ijsvorming op het buitendeel dat daarom regelmatig moet worden ontdooid. Deze ontdooicyclus draait normaal gesproken de koeltechnische cyclus om, wat

een temperatuurdaling in de ruimte veroorzaakt. VRV IV is uitgerust met en uniek warmteaccumulerend element, dat energie levert specifiek voor de ontdooiing. De binnendelen blijven dus verwarmen.Tenslotte biedt de de nieuwe VRV configurator een

geavanceerde softwareoplossing die de inbedrijfstelling en de aanpassing van het systeem vereenvoudigt. Het onderhoud wordt ook eenvoudiger, dankzij een grafische interface waarmee de bedrijfsdata en storingen kunnen worden geanalyseerd.

Seizoensrendement Nu de Europese regelgeving energiegebruikers onder druk zet om hun gebruik drastisch te beperken, de energiezuinigheid van gebouwen en woningen te verbeteren en te voldoen aan de 20/20/20-doelstellingen van de Europese Commissie, is de industrie druk op zoek naar meer gepaste manieren om energierendement te evalueren. De EuP Eco-Design richtlijn heeft bijvoorbeeld als doel, de milieu-impact van producten in de EU te verlagen. Daartoe wordt per 1 januari 2013 een nieuwe berekeningsmethode voor energierendement gelanceerd - het seizoensrendement - ter vervanging van de huidige methode op basis van het nominale rendement, die zijn beperkingen heeft. Vooruitlopend op deze nieuwe norm heeft Daikin nu al, als eerste in de markt, al haar airconditioningsystemen van 7 tot 14 kW geoptimaliseerd voor seizoensrendement. Ook bij de ontwikkeling van de nieuwe generatie VRV, de VRV IV, is rekening gehouden met de nieuwe regelgeving.

Meer informatie: Daikin Airconditioning Netherlands BV Fascinatio Boulevard 562 2909 VA Capelle a/d IJssel Postbus 8585 3009 AN Rotterdam T: 088 324 54 60 F: 088 324 54 69 E: info@daikin.nl I: www.daikin.nl

105 e Jaargang April 2012

39

ptc+ RCC Koude & luchtbehandeling

PTC+ oogst veel lof met Green and Cool Academy

Green & Cool, de internationaal succesvolle Zweedse fabrikant van koelinstallaties voor supermarktketens, heeft in het najaar van 2011 voor haar technici/dealers wereldwijd de Green & Cool Academy gestart en ervoor gekozen om deze bedrijfsacademy onder te brengen bij PTC+ in Ede. Green & Cool koos voor PTC+ op grond van de aanwezige expertise en de unieke faciliteiten in de koudetechniek.

De Green & Cool Academy opende haar deuren in de herfst van 2011. Voor de praktijktrainingen is bij het Expertisecentrum Koudetechniek in Ede een gloednieuwe Green & Cool koelinstallatie geïnstalleerd. Sinds november 2011 hebben ongeveer vijftig deelnemers uit zeven verschillende Europese landen de tweedaagse training gevolgd. De reacties van de ruim honderd deelnemers die de training hebben gevolgd zijn zeer enthousiast. De waardering voor de verschillende trainingsonderdelen varieert van gemiddeld 4,2 tot 4,7 op een schaal van 1 tot 5.

Onderdelen van de training over transkritische CO2-technologie Het centrale thema van de training is

40

April 2012 105E Jaargang

de transkritische CO₂ technologie, waarvan gebruik gemaakt wordt in de Green & Cool installaties. De onderdelen, die in de zeer praktijkgerichte en praktische training aan de orde komen zijn:

Praktische training met CO₂ als koudemiddel ● ● ● ●

Introductie ● ● ●

● ●

Achtergronden en basis van koudetechniek.

Voor- en nadelen van de diverse koudemiddelen.

Impact van verschillende koude technologieën op omgeving, milieu en duurzaamheid als uitdaging.

Introductie van de techniek van (Green & Cool) CO₂-systemen.

Vergelijking met andere koudemiddelen.

● ●

●

Werken met gas, cylinders, koppelingen, slangen e.d.

Aftappen en vullen van het systeem.

Veiligheidsaspecten en veiligheidsapparatuur.

Druktesten.

Belasting en afstelling van het CO₂-systeem Koel- en vriesapparatuur.

Werking van het controlesysteem en de voordelen van het gebruik van de volledige reikwijdte van de functies van het controle systeem.

Functie rapporten en checklisten.

De handleiding voor drukapparatuur en algemene regels voor het gebruik van CO₂ als koudemiddel

PTC+ Koude & luchtbehandeling RCC

● Introductie,

apparatuur en praktijk-

oefeningen.

Kennis van materialen en soldeertechnieken in verband met CO₂-systemen ● Belangrijkste

componenten en hun eigenschappen. ● Solderen van K65 koperbuizen inclusief praktische oefeningen.

De trainingen worden uitgevoerd in verschillende talen, zoals Engels, Duits, Nederlands en Zweeds. De deelnemers die tot dusverre hebben meegedaan aan de trainingen komen onder andere uit Zweden, Finland, Polen, Frankrijk, Spanje, België en Zwitserland. Binnenkort komt een groep uit Denemarken naar Nederland.

Anders Hiorth, voorzitter van de Zweedse Organisatie voor Koudetechniek, was deelnemer aan één van de eerste trainingen. Hij schreef over zijn ervaringen in het vakblad van zijn organisatie, KYLA + Värmepumpar: “I have been on many courses over the years and this was one of the best I have seen. The trainingcentre is exceptional, and has knowledgeable instructors and first-class technical resources. I can warmly recommend this course to everyone who works with or intends to work with transcritical CO₂ refrigeration”. (Ik heb in de jaren aan vele trainingen deelgenomen en dit was een van de beste, die ik heb meegemaakt. Het trainingscentrum was uitzonderlijk en heeft kundige instructeurs en eersteklas middelen. Ik kan deze training warm

aanbevelen aan mensen die werken met, of van plan is te gaan werken met transkritische CO₂-koeling).

Transkritische CO2 techniek

De Green & Cool koelinstallaties onderscheiden zich door de zeer geavanceerde transkritische CO₂techniek. Deze techniek is uiterst milieuvriendelijk, energiezuinig en duurzaam, onder andere door het gebruik van het natuurlijke koudemiddel CO₂. Uniek voor Green & Cool is dat deze eigenschappen gepaard gaan met een bovengemiddelde bedrijfszekerheid.

Green & Cool en CO2 als duurzaam natuurlijk koudemiddel In het verleden gebruikte en ontwikkelde koudemiddelen (zoals CFK’s en HFK’s) hebben negatieve effecten op het milieu, zoals het vernietigen van de beschermende ozonlaag (CFK’s) en het broeikaseffect. Intussen zijn nieuwe technieken en de natuurlijke koudemiddelen, zoals CO₂ in beeld verschenen. Deze ontwikkelingen hebben inmiddels geleid tot aanzienlijke verbetering van de milieueffecten. Momenteel vindt er in de koudesector de volgende grote stap voorwaarts op het gebied van milieu en duurzaamheid plaats. CO₂ speelt hierbij een belangrijke rol. Ter illustratie: HFK’s dragen in de atmosfeer proportioneel bij aan het broeikaseffect. Een van de veel gebruikte HFK’s is R404A. Als R404A in de atmosfeer terecht komt, door wat voor omstandig-

heid dan ook, is de bijdrage aan het broeikaseffect 3920 keer groter dan van CO₂. HFK’s staan inmiddels op de lijst van stoffen, die geleidelijk worden afgeschaft op basis van het Kyoto Protocol, het in 1997 internationaal afgesloten verdrag met als doelstelling onder andere het reduceren van de broeikasemissies op de wereld.

Overigens is het gebruik van CO₂ als natuurlijk koudemiddel niet nieuw.

De technische doorbraak was er toen in de industrie toepassingen werden ontwikkeld om op een veilige manier om te gaan met de hogere druk. Dit is een vereiste bij het werken aan een transkritische installatie. Tegelijkertijd met deze ontwikkeling is de mechanische en energetische efficiëntie van de installaties geoptimaliseerd.

Green & Cool heeft hierbij een essentiële inbreng gehad. Green & Cool heeft apparatuur ontwikkeld voor veel toepassingen van klein tot groot, zoals koelinstallaties en warmtepompen voor koeling en verwarming in de publieke en private sector, zoals restaurants, benzinestations, stralingsapparaten in ziekenhuizen, datacentra en supermarkten.

Zowel de training als de materialen van Green & Cool hebben bijgedragen aan een nieuwe ontwikkeling op de Nederlandse markt.

Meer weten over trainen in de koudetechniek bij PTC+, neemt u dan contact op met L. Voorwinden: 06 20012456.

105 e Jaargang April 2012

41

PRODUCT inFOrMATie RCC Koude & luchtbehandeling

Compendium van de compressortechnologie

Goed boeren met stalventilatoren van ebm-papst

Energie-efficiënte ventilatoren worden steeds belangrijker in de agrarische sector. gedreven door wettelijke eisen en stijgende energiekosten, heeft deze markt steeds meer behoefte aan nieuwe energie-efficiënte oplossingen.

Om aan deze trend tegemoet te komen, introduceert ebm-papst nieuwe series axiaalventilatoren, voorzien van de energiebesparende EC-technologie. De ventilatoren zijn verkrijgbaar in een diameter van 500 tot 1250 mm. Dit is gelijk aan een luchtprestatie tot aan 58.000 m³/h. De ventilatoren zijn ontwikkeld voor onder andere stallen, agrarische applicaties (broed- en voedapparatuur), kassen voor de tuinbouw en voedselopslag. De ventilatoren zijn extra beschermd in vergelijking met onze conventionele ventilatoren door onder andere een as, schroeven en bevestigingsmiddelen van rVS. De elektronica op de printplaat is extra beschermd en de HyBlade-bladen (kunststof) worden gedragen door gecoat aluminium. In vergelijking met de voorgaande aC-ventilatoren, kan met de EC-technologie tot aan 70 procent energie bespaard worden. .Meer informatie: www.ebmpapst.nl

Met de nieuwe semi-hermetische documentatie presenteert gEa refrigeration Technologies haar competenties op alle gebieden van commerciële koeling tot airconditioningtechnologie. Tot nu toe werd alle informatie over semi-hermetische Bock compressoren gecombineerd op 240 pagina's in een enkele catalogus. Vanwege tal van nieuwe producten en updates van reeds bestaande producten, is de catalogus veranderd in een volledig naslagwerk.

De volgende negen hoofdstukken zijn nu beschikbaar: compressoren eentraps- en tweetraps-Hg, Ha; compressoren voor CO2; compressoren voor r410a; compressoren

Tijdelijke koeling van Energyst

Energyst rental Solutions BV is de specialist op het gebied van tijdelijke koelapplicaties binnen de farmaceutische industrie, food & beverage, (petro) chemie, contracting, facility management en evenementen. Onze uitgebreide vloot van luchtgekoelde en watergekoelde vloeistofchillers en luchtkoelers

geoptimaliseerd voor r134a; compressoren voor koolwaterstoffen; aTEX compressoren; Duplex compressoren; compressor- en Hreenheden en Bock elektronische regelingen, Intelligent Compressor Solutions.”

Brochures kan apart worden besteld: bock@gea.com of via Docnav - op www.gearefrigeration.com/de/docnav.com

variëren van 50 kW per stuk tot multimega-Watt installaties, inclusief ‘Ultra Low Temperature Chillers’, met vloeistof uittrede temperaturen tot -40°C. geschikt voor zowel kleinschalige als omvangrijke projecten die vragen om een uitgebreide applicatieanalyse en gedetailleerde projectplanning.

Tevens biedt Energyst oplossingen aan op het gebied van tijdelijke stroomvoorzieningen. Inzetbaar voor het leveren van stroom voor de koelapplicaties, of als back-up voor uw bestaande stroomvoorziening.

Daarnaast levert Energyst met haar team van koel- en stroomspecialisten, 24/7/365 service, waardoor continuïteit van uw productie wordt gegarandeerd.

Meer informatie: info.nl@energyst.com

Nieuwe catalogus Daikin koudetechniek uit

Daikin heeft een nieuwe catalogus uitgebracht voor haar complete programma oplossingen voor productkoeling. naast commerciële informatie omvat het boek uitgebreide technische informatie ter ondersteuning van de installateur bij het calculeren en installeren. Prominent in de catalogus staat de ZEaS. De ZEaS is een invertergestuurde condensingunit op r-410a, met een hoog rendement en een verdampingstemperatuurbereik van +10°C ~ -45°C. De ZEaS is uit te breiden met een Booster unit waardoor gelijktijdig koelen en vriezen mogelijk is. De voordelen van de toepassing van r-410a zijn onder meer de grotere warmte-inhoud, de dunnere koelleidingen en het lagere koudemiddelgebruik. De ZEaS unit is standaard voorzien van een economiser. Conveni-Pack is een totaalsysteem dat speciaal ontwikkeld is om de onttrokken warmte uit de koelmeubels te hergebruiken voor het verwarmen van de winkel of andere ruimtes. Hierdoor kan een aanzienlijke energiebesparing gerealiseerd worden. In veel voorkomende gevallen is het zelfs mogelijk om gebruik te maken van de E.I.a.

(Energie Investerings aftrek). Voor het selecteren van de juiste configuratie heeft Daikin het selectieprogramma refXpress ontwikkeld, dat men gratis kan downloaden van het Daikin extranet.

Meer informatie: productgroep koudetechniek, telefoon 088 324 54 25.

42

April 2012 105 e Jaargang

A . P S. 1 2 0 3 _ K-VA R I S P E E D -I Q _ B L _ N L //

OCTAGON VARISPEED

EENVOUDIGE EFFICIËNTIE? DE INTELLIG ENTE OPLOSSING.

Het aanhoudende succes van de BITZER intelligente compressoren is begonnen met de OCTAGON VARISPEED-serie. Haar geïntegreerde, zuiggasgekoelde frequentieregeling verlaagt de energiekosten aanzienlijk en levert een betrouwbare en effi ciënte functionering, zelfs bij hoge omgevingstemperaturen. Bovendien kan deze uitvoerig geteste BITZER compressor-serie eenvoudig en snel in gebruik genomen worden en bevat ze onderhoudsvrije frequentieregelaars. Kom meer te weten over onze producten via www.intelligent-compressors.com

Samen voor goud!

Scoor en win samen met Alklima in het sportjaar 2012 Bekijk onze drie unieke zomeracties op: www.alklima.nl/acties/zomeractie