Coverfoto: Fotografie Henk Snaterse, Alphen aan den Rijn
Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud
t hema mvo
12 Breedweer: MVO’er met een grote P van people Schoonmaakbedrijf Breedweer draagt Wajongeren – jonggehandicapten – een warm hart toe. De redactie ontmoette twee van hen op hun werkplek en ervoer hoe de directie van Breedweer invulling geeft aan de MVO-P van people.
16 ‘Poetsers, planeet en portemonnee’
12
Dit jaar werd-ie voor het eerst uitgereikt: de MVO-award. ‘MVO is een strategie’, stellen Cor van der Velden en Mees Weststrate, de twee juryleden van deze Golden Service Award.
20 Dunne grens tussen duurzaamheid en greenwashing ‘De termen groen, eco en duurzaam dreigen te worden uitgehold’, waarschuwt Eric Van Raemdonck, general manager Benelux bij Tana Professional. Hij pleit voor meer toezicht en roept de consument op kritischer te worden.
22 Red de wereld! Of de omzet? Waarom doen schoonmaakbedrijven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Nathalie de Raaff, student Facility Management & Real Estate, deed bureauonderzoek onder vijf schoonmaakbedrijven. Haar bevindingen.
30 ‘Het groenste schoonmaakbedrijf van Nederland’
16
De bedrijfskleur groen van CSU is vandaag de dag een gelukkige; die kleur staat nu voor milieuvriendelijk en duurzaam. En dat wil men weten ook. Een gesprek met directievoorzitter Frie van Hulten over goed werkgeverschap, de thuiszorgmarkt en de te verwachten veranderingen aan de top.
36 Opleiden op locatie Om het opleiden laagdrempelig te maken en onder werktijd te realiseren, ontwikkelde SVS Training On The Job. De medewerkers van Schoonmaakbedrijf Heuvelman volgden de Basisopleiding Schoonmaken. Een impressie van een lesavond.
40 MKBeterschoon: het vervolg De tijd is absoluut rijp om de prijzenoorlog aan te pakken, maar van enige gereserveerdheid om het roer om te gooien is ook sprake. Negen schoonmaakondernemers kwamen eind mei bijeen voor de tweede discussiebijeenkomst Tijd voor kwaliteit. Een verslag.
En verder:
40
4 nieuws ... 19 productinnovatie: Alpheios ... 25 NVZ-jaarbijeenkomst: verslag ... 29 communicatiecolumn ... 39 column Willem Zuydestein ... 44 producten ... 46 arbeid en recht ... 48 contacten en contracten ... 50 producten-/dienstenregister ... 54 column Petra de Bruin
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Inhoud 3
3
18-06-2010 09:51:39
nieuws
Asito brengt eerste MVO-verslag uit Schoonmaakorganisatie Asito uit Almelo heeft haar eerste MVOverslag uitgebracht: een magazine met de titel (VER)ANTWOORD. Het magazine bundelt 27 interviews en bijdragen, wat een compleet beeld geeft van de duurzame activiteiten en het beleid van Asito.
Medio 2009 stelde de schoonmaakorganisatie haar MVO-beleid op. Het bleek dat er al tal van MVOacties werden ondernomen. ‘Vaak onbewust en zonder er aandacht voor te vragen. Dit laat zien dat betrokken ondernemen in de aard van Asito zit’, aldus Van de Watering. In december, na de mislukte klimaattop in Kopenhagen, besloot de directie van Asito ‘een grote stap te zetten. Vanaf 1 januari zijn onze diensten 100% klimaatneutraal.’ Hoe Asito dat doet, staat beschreven in haar MVO-magazine, waarin onder anderen medewerkers, klanten, leveranciers en specialisten aan het woord komen.
‘In toenemende mate hebben ondernemingen een beleid voor MVO ontwikkeld en communiceren zij erover. Gelukkig zien we steeds vaker dat bedrijven verder gaan dan alleen praten en ook concrete acties ondernemen. Bij Asito is het andersom gegaan’, vertelt Ludo van de Watering, algemeen directeur van Asito in het voorwoord van (VER)ANTWOORD.
Meer informatie: www.asito.com
Nieuwbouw voor Atir en HTC Advies Schoonmaakadviseur Atir uit Lelystad en cateringadviseur HTC Advies uit Hoorn ontwikkelen een nieuw kantoor en gaan dat medio 2011 betrekken. Gekozen is voor een duurzaam kantoor, opgezet volgens Het Nieuwe Werken-principe en gevestigd in Almere, vlakbij de A6. In 2008 verkocht André de Reus, directeur-eigenaar van Atir, zijn bedrijf aan Hayk Simons van HTC Advies. Om die reden zijn de twee adviesbureaus nu zusterbedrijven, die onafhankelijk van elkaar activiteiten verrichten voor opdrachtgevers in de specifieke marktgebieden schoonmaak en catering.
maak en hospitality. Daarnaast gaat ook Facility Synergy kantoor houden in Almere. HTC en Atir zijn kennisorganisaties en willen de beste adviesbureaus op hun vakgebied zijn. Dit houdt een grote mate van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid in van de in totaal circa vijftig adviseurs en medewerkers van de bureaus. De adviseurs zijn mobiel en voeren hun werkzaamheden vaak uit bij de opdrachtgevers of thuis. De nieuwbouw wordt dus opgezet en ingericht volgens Het Nieuwe Werken, met flexibele en concentratiewerkplekken, en volgens de visie van de directie van
HTC en Atir, Hayk Simons en Stefan Kraft van Ermel. Het kantoor wordt een ‘ontmoetingsplaats’ voor werknemers, klanten en relaties. De hospitalityinvulling met een espressobar en een restaurant, waarvan de hele dag gebruik kan worden gemaakt, wordt de centrale plek van het kantoor. Ook is het mogelijk symposia en bijeenkomsten voor grotere groepen te houden. Het gebouw gaat voldoen aan de hedendaagse eisen van schoonmaak. De Reus adviseert Atir en HTC hierin. Meer informatie: www.atir.nl en www.htcadvies.nl
Door de positieve ontwikkelingen van de beide bedrijven en de forse groei in de afgelopen jaren is besloten een nieuw kantoor van bijna 1000 m2 op te zetten. Het kantoor voldoet aan de nieuwe behoefte van bedrijf en medewerkers en aan de moderne tijd. Met het nieuwe kantoor wordt tevens de integratie tussen HTC en Atir bevorderd, met name waar het de backoffice (administratie, office en dergelijke) betreft. Hierbij wordt gestreefd naar aansluiting op de vakgebieden schoon-
4
SERM0710_Nieuws 4
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:03:48
nieuws
ISS richt Expertisecentrum One Planet Facilities op Driekwart jaar na de lancering van One Planet Facilities heeft ISS Facility Services het Expertisecentrum One Planet Facilities opgericht. One Planet Facilities (OPF) staat voor de ontwikkeling van duurzame faciliteiten en facilitaire dienstverlening in duurzame gebouwen. Het is het label waaronder ISS Facility Services concrete antwoorden ontwikkelt op de vraag: wat betekent duurzaamheid bij het ontwerp, de bouw, het onderhoud en de exploitatie van gebouwen en bij het faciliteren van hun gebruikers? Doel van het Expertisecentrum is het ontwikkelen en borgen van kennis op het gebied van OPF, in het bijzonder op het gebied van OPF-design. Het centrum is gelokaliseerd in de divisie Integrated Facility Services. De vaste kern van het Expertisecentrum wordt gevormd door specialisten, projectmanagers en managers Design & Build, die kennis en ervaring hebben ontwikkeld in de PPS-aanbestedingen die de Nederlandse overheid sinds het begin van deze eeuw in Nederland stimuleert. De bij die aanbestedingen gehanteerde DBFMO-contractvorm (Design, Build, Finance, Maintain, Operate) stimuleert een levensduurbenadering. Die benadering is een absolute voor-
Reinigingsmiddelenproducent Werner & Mertz noteerde in het crisisjaar 2009 een aanzienlijke groei. De totale groep realiseerde een omzet van ruim € 306 miljoen. Dat betekent een groei van 8% ten opzichte van 2008.
waarde voor een duurzaam ontwikkelingsproces op basis van OPF. Daarnaast wordt het Expertisecentrum aangevuld met specialisten uit de vakdivisies van ISS. ‘Na een nogal moeizame introductie van de DBFMO-contractvorm in Nederland heeft ISS van de acht inmiddels afgesloten contracten er zes in portefeuille. Met de oprichting van het Expertisecentrum komt de ontwikkeling van kennis op het gebied van OPF Design in een stroomversnelling’, aldus Rolf-Jan Goosen, directeur Sales & Marketing van ISS Facility Services.
Dolmans helpt Ronald McDonald Huis in Tilburg Het Ronald McDonald Huis in Tilburg krijgt steun van Dolmans Facilitaire Diensten. Medewerkers
Forse groei Werner & Mertz
van regio Zuid wassen voor het Huis de ramen en geven ondersteuning bij het vloeronderhoud. De eerste glazenwasbeurt werd op 27 mei uitgevoerd. In het Ronald McDonald Huis in Tilburg kunnen ouders, broertjes en zusjes van zieke kinderen die worden behandeld in het St. Elisabeth Ziekenhuis en Revalidatiecentrum Leijpark, logeren. Voor het zieke kind is het een veilig gevoel de ouders in de buurt te hebben. In het Huis in Tilburg kan het leven ondanks alles toch een beetje doorgaan. Dolmans geeft aan graag bij te dragen aan het creëren van een fijne leefomgeving, met inzet van eigen medewerkers.
In de Benelux draaide Werner & Mertz in 2009 een totaalomzet van € 11,87 miljoen, een stijging van ruim 4% ten opzichte van 2008. Vooral de ecologische producten uit het consumenten(Froggy) en het professionele (Tana Professional) gamma van Werner & Mertz scoorden in 2009 opvallend goed. Ze realiseerden bijna 30% van de totale omzet van het bedrijf in de Benelux; een stijging van ruim 13% ten opzichte van het voorgaande jaar. De ecologische reinigingsmiddelen van Werner & Mertz dragen meestal het Ecolabel, een kleine bloem met sterretjes als bloemblaadjes. Dat is voor consumenten en eindgebruikers de garantie dat ze een ecologisch reinigingsproduct gebruiken met minstens dezelfde doeltreffendheid als de klassieke niet-ecologische onderhoudsproducten. Werner & Mertz, producent van reinigings- en onderhoudsproducten, is een familiebedrijf dat zo’n 900 werknemers in dienst heeft. Duurzaam ondernemen staat bovenaan op de agenda. Lees de visie van Eric Van Raemdonck, general manager Benelux bij Tana Professional, op duurzaam en greenwashing in het MVO-katern van dit nummer van Service Management. (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Nieuws 5
5
18-06-2010 10:03:50
nieuws
Vierde MVO-rapport CWS verschenen CWS heeft onlangs zijn vierde MVO-rapport gepubliceerd. Hierin worden de maatregelen van zijn duurzame beleid uitgebreid uit de ‘doeken’ gedaan. Een toepasselijke metafoor voor de katoenen handdoekrol die CWS sinds jaar en dag succesvol maakt in de markt. ‘Door mensen dagelijks de zekerheid te bieden van goede hygiëne, dienen we direct hun gezondheid. We zien het dan ook als onze taak om er alles aan te doen die hygiëne te garanderen. En daarbij houden we zorgvuldig rekening met de gezondheid van toekomstige generaties. Dit klinkt
als een ambitieuze visie, maar het is veel meer dan dat. We hebben onze ideeën en idealen zichtbaar, voelbaar en merkbaar vertaald naar de praktijk. In ons dagelijkse beleid staat niet alleen centraal dat we respectvol omgaan met mens, milieu en maatschappij. Maar ook dat we daar waar mogelijk een concrete bijdrage leveren aan een verbetering daarvan’, aldus een citaat uit het MVO-rapport 2009-2010. Het rapport doet verslag van de bedrijfsactiviteiten die CWS ontplooit op de genoemde terreinen, wat er op die punten is bereikt en welke doelen er het komende jaar zijn gesteld. De naam van het rapport is Een duurzame visie, een praktische aanpak.
Voor meer informatie of het downloaden van het rapport: www.cws-boco.nl
Van Houtum primeur audit NEN-EN 16001 NEN heeft vorig jaar NEN-EN 16001, de nieuwe Europese norm voor energiemanagementsystemen, gepubliceerd. Papierproducent Van Houtum uit Swalmen is het eerste bedrijf in Nederland dat heeft aangetoond volgens NEN-EN 16001 te werken. Wim Post van Lloyd’s Register Nederland overhandigde het eerste certificaat, waaruit blijkt dat Van Houtum een NEN-EN 16001-energiemanagementsysteem heeft geïmplementeerd. Het energiemanagementsysteem geeft invulling aan de energie- en klimaatdoelstellingen van de Nederlandse overheid: 20% energie-efficiëntieverbetering in 2020 (ten opzichte van 2005) en 30% minder CO2-uitstoot (ten opzichte van
1990). Het systeem geeft daarmee impliciet invulling aan het convenant Meerjarenafspraak Energie-efficiëntie ETS-ondernemingen (MEE) dat door de papierindustrie met het ministerie van Economische Zaken is afgesloten. In dit convenant worden met grote energieverbruikende sectoren meerjarenafspraken gemaakt over de verbetering van de energie-efficiëntie. ‘Een goed energiebeleid is meer dan logisch’, stelt Ronald Kok, energiecoördinator bij Van Houtum. ‘Wij inventariseren en registreren al jaren onze energieverbruikers en voeren waar mogelijk efficiëntie door. Goed voor
het milieu en goed voor onze portemonnee. Nu is door een onafhankelijke partij vastgesteld dat wij volgens Europese maatstaven onze energiehuishouding op orde hebben.’ Post van Lloyd’s Register Nederland verklaart: ‘Wij auditten en certificeren al jaren alle managementsystemen van Van Houtum. Naast ISO 9001 voor kwaliteit beschikt Van Houtum over ISO 14001 voor milieu en OHSAS 18001 voor arbozaken. Nu mag aan deze rij ook de NEN-EN 16001 voor energie worden toegevoegd.’ Meer informatie: www.vanhoutum.nl
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
6
SERM0710_Nieuws 6
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:03:53
9Z YjjgoVbZ hVc^iV^gZ gj^biZ BZi eZg[ZXi WZZaY Zc \Zaj^Y A:I >I EA6N 8LH egZhZciZZgi YZ `VidZcZc ]VcYYdZ`gdaY^heZchZg bZi WZZaYhX]Zgb# :Zc ZmXajh^Z[ bZY^jb kddg ]Zi kZgidcZc kVc [^abh bZi eZg[ZXi WZZaY Zc \Zaj^Y# KdaaZY^\Z CdcIdjX] WZY^Zc^c\ kddg jl Z^\Zc edgi^Z b^a^Zjkg^ZcYZa^_` `VidZc# CVVhi egV`i^hX] ]VcYZc Ygd\Zc `Vc YZoZ Y^heZchZg d#V# jl bVVihX]VeeZa^_` WZaZ^Y d[ ^YZ aZ WddYhX]Ve k^V ]Zi Y^heaVn egZhZciZgZc de ZZc idi cj idZ dc\ZWgj^`Za^_`Z bVc^Zg# 9Z ViiZci^ZlVVgYZ! de dd\]dd\iZ! ^h YVVgW^_ oZZg ]dd\# 9Z 8LH EVgVY^hZ 9gn CI HXgZZc eVhi ^c ]Zi YjjgoVbZ :Xd^aZi XdcXZei# :Xd^aZi ^h ZZc VVcigZ``Za^_`Z XdbW^cVi^Z kVc lViZg" Zc ZcZg\^ZWZheVgZcYZ VeeVgVijjg# BZi :Xd^aZi `^Zhi j kddg YjjgoVVb]Z^Y ^c jl hVc^iV^gZ gj^biZ# =Zi kZg]dd\i YZ j^ihigVa^c\ cVVg jl eZghdcZZa Zc gZaVi^Zh Zc WZcVYgj`i jl Ç\gdZcZÈ `ZjoZ# BZZg ^c[d k^V lll#Xlh"WdXd#ca
SERM0710_Nieuws 7
18-06-2010 10:03:54
clear thinking, clean solutions
schoonmaken met een grote C... Ook voor úw bedrijf! Schoonmaken is een vak. Úw vak. Niemand hoeft u dus te
Zo zijn we bijvoorbeeld importeur van Kleen Purgatis, één
vertellen hoe u dat moet doen. En toch is dat wat we graag
van de grootste fabrikanten van reinigingsmiddelen in Europa.
doen bij Crohill. Niet omdat we vinden dat u iets verkeerd
Kleen loopt met haar producten voorop als het gaat om
doet, maar omdat wij denken dat het soms beter kan.
huidvriendelijkheid en sublieme geur. Dat resulteert in meer
Crohill is leverancier van professionele reinigingsproducten
werkplezier bij de schoonmakers en een langere ‘schoon-
(allen ISO 14001+) en is altijd op zoek naar verbeteringen en
beleving’ bij de eindklant. Bovendien beschikt Kleen Purgatis
oplossingen. In producten en methodieken maar ook bij
over de EMAS 14001+ registratie, die steeds
onze afnemers. We delen onze enorme kennis en geven op
belangrijker wordt bij productkeuzes en
alle vlakken ondersteuning (o.a. met analyses, aankoop- en
(Europese) aanbestedingen. Meer weten?
gebruiksadvies en trainingen). We helpen onze klanten graag
Bel voor een vrijblijvende afspraak en
zich te onderscheiden als echte specialisten. Net als wij. Dat
maak kennis met Crohill. Daar wordt u
is de meerwaarde van Crohill. De beste in de praktijk.
echt (nog) beter van.
Uw bedrijf, beter met Crohill. Schutweg 20, 8243 PC Lelystad | Telefoon: 0320 - 28 12 31 | Fax: 0320 - 28 21 92 | E-mail: info@crohill.nl | www.crohill.nl
SERM0710_Nieuws 8
18-06-2010 10:03:55
nieuws
Digitale nieuwscarrousel Op www.servicemanagement.nl wordt dagelijks het branchenieuws geplaatst. Een greep uit de berichten van juni.
DJM Bedrijfsdiensten opent nieuw pand DJM Bedrijfsdiensten concentreert zijn bedrijfsactiviteiten sinds juni in een nieuw kantorenpand aan de Kaagstraat 12 in Raalte. Van daaruit organiseert het schoonmaakbedrijf alle operationele activiteiten. ‘De bedrijfsactiviteiten van de vestigingen van DJM Bedrijfsdiensten in Deventer en Apeldoorn zijn samengevoegd met de vestiging Raalte. Hiertoe is besloten om alle schoonmaakactiviteiten nog efficiënter te kunnen organiseren. We zijn namelijk van mening dat dit het best tot zijn recht komt vanuit een sterk centraal gelegen kantoor’, legt Annemarie Moezelaar uit. In 1993 richtte Moezelaar samen met Jan de Jong DJM Bedrijfsdiensten op. Inmiddels is het dienstenpakket uitge-
breid van reguliere schoonmaak, glasbewassing en specialistische reiniging naar onder meer tuinonderhoud, afvaldiensten en ongediertebestrijding. Bij DJM Bedrijfsdiensten werken circa 400 medewerkers. ‘De keuze voor Raalte is een logische. Sinds de overname van schoonmaakbedrijf Tutert in 2002 zijn we hier namelijk al gevestigd’, aldus directeur Moezelaar. Het hoofdkantoor van DJM Bedrijfsdiensten blijft gevestigd in Deventer. Vanuit dit kantoor worden de vestiging in Raalte en de zusterschoonmaakbedrijven in Nijmegen en Amersfoort aangestuurd. Meer informatie: www.djmbedrijfsdiensten.nl
Numatic doneert ruim € 28.000,- aan Pink Ribbon Frans Veendorp mocht namens Numatic een cheque ter waarde van € 28.665,- aan Pink Ribbon overhandigen.
Frans Veendorp (managing director van Numatic) overhandigt de cheque aan Ida van Belle (directeur Stichting Pink Ribbon)
In oktober 2010 voert Numatic samen met zijn dealers opnieuw actie voor Stichting Pink Ribbon. Het resultaat van afgelopen jaar was boven ieders verwachting.
Dit bedrag is tot stand gekomen door in de actieperiode € 15,- per verkochte Hetty-stofzuiger te reserveren. ‘We zijn er trots op om op deze manier ons steentje bij te dragen en onze maatschappelijke betrokkenheid te tonen’, vertelt Frans Veendorp, managing director van Numatic. In Nederland heeft een vrouw een kans van één op acht om ooit in haar leven borstkanker te krijgen. Numatic wil Pink Ribbon ondersteunen in haar streven borstkanker onder de aandacht te brengen, voorlichting te geven, wetenschappelijk onderzoek te ondersteunen en psychosociale projecten op te starten voor patiënten en hun omgeving. Meer informatie over de besteding van de fondsen: www.pinkribbon.nl
Cao-cursus Wat zijn de belangrijkste wijzigingen in de schoonmaak-cao 20102011? Op 5 en 8 juli houdt werkgeversvereniging OSB een Cao Actualiteitencursus voor haar leden. Voor meer informatie, inschrijven en voorwaarden: www.osb.nl. Steeds meer Europese aanbestedingen De overheid besteedt haar opdrachten steeds vaker Europees aan; jaarlijks gaat het om € 18 miljard. Minister Van der Hoeven vindt dat het merendeel van de aanbestedende diensten op de goede weg is, maar dat er nog zeker ruimte is voor verbetering. Meeneemtoilet Hoge nood onderweg, maar nergens in de buurt is een toilet te vinden? De nieuwe producten Roadbag (voor mannen) en Ladybag (voor vrouwen) – beide een ‘meeneemnoodtoilet’ in zakformaat – bieden daarvoor een compacte, makkelijke en hygiënische oplossing. Monitor schoonmaakbranche CBS meldt dat de schoonmaakbranche in het eerste kwartaal van 2010 5% minder heeft omgezet in vergelijking met een jaar eerder. In de subbranche interieurreiniging van gebouwen ontwikkelde de omzet zich beneden gemiddeld; het bleef 6% onder het niveau van het overeenkomstige kwartaal in 2009. Zembla-uitzending Op 23 mei stond het tv-programma Zembla in het teken van de concurrentiestrijd en prijsdruk in de schoonmaakwereld. Voor meer nieuws en/of aanmelding voor de gratis e-mailnieuwsbrief: www.servicemanagement.nl.
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Nieuws 9
9
18-06-2010 10:03:56
nieuws
Crohill start vakopleiding vloeronderhoud Leverancier van professionele reinigingsproducten en -systemen Crohill is gestart met een vakopleiding voor vloeronderhoud. Eind mei vonden de eerste serie opleidingen Vloeronderhoud voor Schoonmaakbedrijf Vlietstra en SecNed plaats. ‘Het opleiden van medewerkers in (vloer)reiniging is essentieel voor het in stand houden van de kwaliteit van de vloer, maar ook voor de service van een schoonmaakbedrijf’, weet directeur Pim Hilgerdenaar. Voor het bijhouden van kennis en het op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in vloeronderhoud verzorgt Crohill op het eigen kantoor in Lelystad – met trainingsruimte – verschillende cursussen, zoals de basisopleiding Vloeronderhoud. Daarnaast geeft de leverancier de opleiding
Vloerherkenning en opfriscursussen. Ook trainingen op maat behoren tot de mogelijkheden. Alle trainingen zijn zeer praktijkgericht en behandelen algemene basiskennis of juist zeer gerichte productgerelateerde
kennis, afhankelijk van de wensen van het schoonmaakbedrijf waarvoor de training wordt verzorgd. De trainingen duren één of meer dagdelen. Meer informatie: www.crohill.nl
Fusie GWS en d.e. Schoonmaker
Foto: Stefan Korthout Tekst en Beeld
Op 4 juni werd de fusie tussen Schoonmaakbedrijf GWS en d.e. Schoonmaker, beide gevestigd in Rosmalen, een feit door het plaatsen van een handtekening onder een notariële acte. Onder de gecombineerde naam GWS de Schoonmaker blijven de twee broers, Gaby en Gert-Jan Westela-
10
SERM0710_Nieuws 10
ken, en de circa 200 medewerkers actief in schoonmaakonderhoud.
tingen heeft aan zijn medewerkers en aan de samenleving.’
GWS de Schoonmaker blijft gevestigd in Rosmalen. Ook blijft het gespecialiseerd in het dagelijks schoonmaakonderhoud van bedrijven, woningcomplexen, instellingen, theaters, scholen en openbare ruimtes in Midden- en Zuidoost-Brabant. Directeur Gaby Westelaken: ‘GWS de Schoonmaker ziet het als zijn taak om hoge kwaliteit in schoonmaak te bieden en zich te houden aan de gemaakte afspraken over de uitvoering van het werk. We hebben daarvoor diverse beleidsspeerpunten. Ten eerste autonome groei en groei door overname. Ten tweede meer aandacht voor onze medewerkers en relaties en ten derde het tonen van een grote maatschappelijke betrokkenheid op het gebied van jeugd, opleidingen, sport en cultuur. We ondersteunen en initiëren vele maatschappelijke doelen. Overigens zonder daar altijd expliciet mee te koop te lopen. Uitgangspunt is en blijft het besef dat een bedrijf morele verplich-
Meer informatie: www.gwsdeschoonmaker.nl
Adverteerdersindex Alpheios 24 Argo Schoonmaakservice 34 Asito 55 Cleaning Solutions International 28 Crohill 8 CSU Total Care 56 CWS Nederland 7 Gom 2 ICCA 45 Kimberly-Clark 32 Masterkey-Plus 29 Nocore Group 27 Numatic International 18 Piecom Cleaning Products 47 SCA Hygiene Products 35 Wecovi 43 Werner & Mertz Benelux 11 Weska 49
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:03:59
nieuws
Dolmans opent nieuw regiokantoor kantoormedewerkers van regio West. Ook konden zij met behulp van een hoogwerker ervaren hoe een glazenwasser zich tijdens zijn werk op grote hoogte voelt.
Op 28 mei is in Utrecht het nieuwe kantoor van regio West van Dolmans Facilitaire Diensten officieel geopend.
Opdrachtgevers en medewerkers waren uitgenodigd om die middag het pand en de opslaghal te komen bekijken. De gasten werden rondgeleid door de
Voorheen was het kantoor van regio West gevestigd in het hoofdkantoor in IJsselstein. Door de groei van Dolmans Facilitaire Diensten in de afgelopen jaren werd dit kantoor te klein om de stafafdelingen en medewerkers van regio West te kunnen huisvesten. Daarbij was er ook een wens voor een eigen ruimte voor opslag van materiaal en middelen van Dolmans Facilitaire Diensten en van Dolmans Specialistische Reinigingsdiensten. De combinatie van een centraal gelegen kantoor en opslagruimte werd in Utrecht gevonden. Vanuit deze locatie wordt de schoonmaakdienstverlening onveranderd voortgezet. Meer informatie: www.dolmans.com
(Advertentie)
SERM0710_Nieuws 11
18-06-2010 10:04:00
t hema mvo
Schoonmaakbedrijf Breedweer:
MVO’er met een grote P van people Schoonmaakbedrijf Breedweer draagt Wajongeren – jonggehandicapten – een warm hart toe. Begin dit jaar startte de schoonmaakdienstverlener uit Heemskerk de samenwerking met vier Wajongeren. De redactie ontmoette twee van hen op hun werkplek en ervoer hoe de directie van Breedweer, Jack, Bonnie en Cor Stuifbergen, op bijzondere wijze invulling geeft aan de MVO-P van people. PETRA DE BRUIN
W
ie bedrijventerrein De Trompet in Heemskerk oprijdt, ziet een serie MKBbedrijven van diverse pluimage, zoals een beveiligingsbedrijf, een werving- en
direct het naambord van Schoonmaakbedrijf Breedweer in het oog: de gele letters steken duidelijk af tegen de knalrode achtergrond. Een opvallende kleurencombinatie, niet alleen op dit
‘Wajongeren zijn enorm gemotiveerd. Ze willen zo graag werken en zijn inderdaad het zonnetje in huis’ selectiebureau, een plasticproducent en een gemeentelijk fietsenbeheerder. Van alle beletteringen op de panden springt
bedrijventerrein, ook in de schoonmaakbranche. Het brandweerrood en de naam Breedweer blijken niets met
Kerngegevens bedrijf specialisatie
Schoonmaakbedrijf Breedweer schoonmaak- en vloeronderhoud, glasbewassing, gevel- en calamiteitenreiniging en bouwsupport vestigingsplaats Heemskerk oprichtingsjaar 1988 directie Bonnie, Cor en Jack Stuifbergen aantal medewerkers 100 aantal klanten circa 5000 (privé) en 250 (zakelijk) omzet in 2009 € 1,1 miljoen werkgebied Noord-Holland website www.breedweer.nl
12
SERM0710_Breedweer 12
elkaar te maken te hebben. ‘Mijn man Cor wilde opvallende bedrijfskleuren en ons bedrijf hebben we vernoemd naar de nieuwbouwwijk waar we medio jaren tachtig een huis kochten’, vertelt Bonnie Stuifbergen.
‘Pakkie shag’ De vele mooie verhalen over het ontstaan van menig schoonmaakbedrijf sieren absoluut de schoonmaakbranche. Zo ook het verhaal van Schoonmaakbedrijf Breedweer. ‘We kochten midden jaren tachtig een eengezinswoning, hier in Heemskerk. We kochten een ladder om de ramen te lappen, en buren vroegen mijn man om dat ook bij hen te doen. Hij zei dan: “Voor een pakkie shag zeem ik je ramen.” Maar zijn klantenkring groeide gestaag en op een gegeven moment is hij geld voor het ramen zemen gaan vragen. Daarmee legde hij de basis van ons bedrijf.’
Gunning Om een schoonmaakbedrijf te beginnen, zegde Cor Stuifbergen zijn baan bij PTT Post op. Zijn vrouw Bonnie zwaaide de gezondheidszorg vaarwel, waar zij als verpleegkundige werkte. Niet alle naasten begrepen hun overstap naar de schoonmaak, maar anno 2010 kan menigeen hen met argusogen bekijken,
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:07:32
Foto: Fotografie Henk Snaterse, Alphen aan den Rijn
t hema mvo o
De directie van Schoonmaakbedrijf Breedweer uit Heemskerk: vader Cor, zoon Jack en moeder Bonnie want het bedrijf uit Heemskerk staat als een huis. ‘Begin dit jaar hebben we een Europese aanbesteding gewonnen, een vijfjarig contract voor het dagelijkse en periodieke schoonmaakonderhoud en voor de levering van sanitaire middelen aan stichting Tabijn’, vertelt zoon Jack Stuifbergen met gepaste trots. ‘Tabijn is een van de grootste scholengemeenschappen van Noord-Holland, de stichting heeft 27 scholen, 6100 leerlingen, 650 medewerkers en een totale vloeroppervlakte van 35.000 m².’
de tweede keer vierde en de derde keer tweede. We stegen dus, dat gaf hoop. Telkens na een verlies deed ik bij de intermediair navraag naar onze verbeterpunten. Daar hebben we veel van
geleerd. En ja, de vierde keer wonnen we de aanbesteding.’ Met een glimlach op zijn gezicht vertelt Jack over de samenkomst van diverse, vooral grote schoonmaakbedrijven voor de gunning van Tabijn. ‘Ik kwam er met m’n bedrijfswagentje, een Volkswagen Caddy, aanrijden en viel natuurlijk op tussen alle grote, glimmende auto’s. Het was daardoor nog meer kicken dat wij met de opdracht naar huis mochten.’
MVO Aan lef dus geen gebrek, en dat blijkt Jack van geen vreemde te hebben, want vader Cor stapte bij de start van zijn bedrijf een bouwkeet bij een nieuwbouwwijk binnen om te vragen naar glazenwasserswerk. Maar lef er is ook nodig om met Wajongeren aan de slag te gaan; wat was de motivatie van Breedweer om dat te doen? ‘Maatschappelijk verantwoord ondernemen is in; schoonmaakbedrijven zijn er volop mee bezig en opdrachtgevers vragen ernaar. We hebben ingestoken op het milieu door over te stappen van de traditionele schoonmaaktechniek naar de microvezeltechniek. Daarnaast hebben we onze eigen milieuvriendelijke reinigingsproducten laten ontwikkelen. Maar we willen meer, want we willen ons onderscheiden. Dus zijn we begin dit jaar een Wajong-project met
»
Volkswagen Caddy Jack trad 1,5 jaar geleden toe tot de directie van het schoonmaakbedrijf van zijn ouders. Hij had zich dertien jaar als glazenwasser voor het bedrijf ingezet, maar zag vanaf de ladder dat Breedweer toe was aan een nieuwe impuls. Jack nam onder meer de acquisitietaak op zich. ‘Voordat we de Europese aanbesteding van Tabijn gegund kregen, hadden we drie keer aan een aanbesteding meegedaan’, vertelt hij. ‘De eerste keer werden we negende van de achttien schoonmaakbedrijven die meedongen,
Linda maakt de imposante rijen statafels in de hal van het Bonhoeffercollege schoon, statafels waar leerlingen in pauzes aan chillen
Service Management
SERM0710_Breedweer 13
nummer 7/8 juli/augustus 2010
13
18-06-2010 10:07:33
t hema mvo
v Wajongeren gestart’, leggen Bonnie vier een Jack uit.
Zonnetje D directiezoon was getriggerd door De een presentatie tijdens een Kamer van Koophandel-bijeenkomst over Wajongeren. ‘Een manager van een winkelbedrijf vertelde: “Wajongeren zijn bij ons het zonnetje in de winkel.” Dat raakte me zo, dat ik er direct mee aan de slag ben gegaan.’ Via de UWV Banenmarkt kwam Jack in contact met Jobstap, OdiBaan en USG Restart. Het vierde re-integratiebedrijf waarmee Breedweer inmiddels samenwerkt, is De Meer Groep, een naburig bedrijf op bedrijventerrein De Trompet. Maar het bleek geen gelopen race. ‘We ondervonden diverse problemen. We liepen bijvoorbeeld tegen het imagoprobleem van de schoonmaak aan’, weet Bonnie, ‘maar ook tegen de werktijden. Wajongeren meer dan vier uur achtereen inzetten, is namelijk niet aan te bevelen.’ Jack vult aan: ‘Onze ambities hadden we ook te hoog gesteld. We startten namelijk met een zelfstandig project met vier Wajongeren. Zij gingen onder leiding van een coördinator diverse panden schoonmaken. Maar juist het sociale aspect, de saamhorigheid en het werken in een team, daar draait het voor de Wajongeren om.’
Bonhoeffercollege in Castricum. Op deze scholengemeenschap voor vmbo, havo en vwo treffen we op 3 juni een groep van vijftien Breedweer-schoonmaakkrachten en directeur Cor aan. Gekleed in de Breedweer-rode bedrijfskleding voeren zij dagelijks tussen 15.30 en 18.00 uur het schoonmaakonderhoud uit van klaslokalen, gangen, kantoren, vloeren en de apart gelegen gymzaal. Cor helpt graag een handje mee en valt in als er een zieke of afwezige is.
Jobcoaches ‘Linda is begin januari gestart. Zij werkte eerst op een manege, maar die
baan eindigde en dus was Linda weer beschikbaar voor werk. Toen we via de UWV Banenmarkt in contact kwamen met Jack, hebben we een gesprek geregeld en is Linda hier aan de slag gegaan’, vertelt haar jobcoach Simone. Inmiddels werkt Linda zelfstandig en maakt zij de imposante rijen statafels in de hal van het Bonhoeffercollege schoon – statafels waar leerlingen in pauzes aan chillen – en leegt zij de prullenbakken die in het midden van deze statafels hangen. Linda heeft het zichtbaar naar haar zin. Zo ook Dennij, die in een ander deel van het gebouw de
Aan de slag Uit het voornoemde project werd de stekker getrokken en in overleg met de jobcoaches Simone Kerver van Jobstap, Kim Dirks van OdiBaan, René Fransz van USG Restart en Nathalie Peters van De Meer Groep, zijn Linda, Dennij, Serge en Nejat aan de slag gegaan op het (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
03 - 231 33 89 www.boma.be
Dennij veegt met plezier en ‘full swing’ klaslokalen en gangen van het Bonhoeffercollege
14
SERM0710_Breedweer 14
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:07:39
t hema mvo o
Wajong: voor elke werkgever veel mogelijkheden Iedereen kent wel iemand in de familie- of kennissenkring met ADHD, een vorm van autisme of met een visuele, lichamelijke of andere beperking. Geweldig dat ook zij volop in het leven kunnen staan en op de arbeidsmarkt actief zijn. De Wajongere van nu kan morgen uw – gedreven en gemotiveerde – medewerker zijn. Wajongeren willen heel graag een baan en financiële onafhankelijkheid. Ze willen hun talenten gebruiken en zich inzetten voor een bedrijf. Hun toekomst, in maatschappelijk en sociaal opzicht, is belangrijker dan hun uitkering! John Herfkens, algemeen directeur van USG Restart – een mobiliteitsbureau met vele activiteiten, zoals outplacement, re-integratie en jobcoaching – richt zich op Wajongeren. ‘Het is belangrijk dat de maatschappij op een ándere manier naar Wajongeren leert kijken. Deze mensen zijn gemiddeld voor 25% afgekeurd, maar dat betekent dat ze nog voor 75% arbeidsgeschikt zijn! Op dat percentage richten wij ons.’ Bang voor negatieve gevolgen van de economische recessie is Herfkens allerminst: ‘Ook in deze tijd hebben bedrijven gelukkig oog voor maatschappelijk verantwoord ondernemerschap. Enerzijds beschouwen ze dit als hun morele plicht,
vloeren van de klaslokalen en gangen aanveegt. We treffen hem en zijn jobcoach Kim als hij het muzieklokaal onderhanden neemt. ‘Ik sluit ook de ramen als die nog open staan’, merkt Dennij op. Een terloopse opmerking waaruit zijn grote betrokkenheid blijkt. Kim over haar rol als jobcoach: ‘OdiBaan begeleidt mensen naar en bij betaald werk. Voor Dennij hebben we bijvoorbeeld een re-integratieplan geschreven, voor een financiering gezorgd en de introductie bij Breedweer geregeld. Jack en ik hebben na z’n eerste werkdag telefonisch contact gehad om de inzet van Dennij te evalueren. Het bleek dat hij wat efficiënter moest gaan werken; Dennij tilde zijn stoffer telkens op, waardoor
John Herfkens anderzijds is dit een mooie manier om aan een positief imago te werken. Een Wajongere een kans bieden is bovendien vaak goedkoper dan de hoge budgetten voor de pr- of reclamecampagnes die het bedrijf een goede uitstraling moeten geven.’ ‘Ook organisatorisch is het slim om een Wajong-kracht aan te trekken, want er wordt een groeiend tekort aan personeel voorspeld. Een succesvolle methode om deze schaarste te bestrijden, is aanvulling van arbeidscapaciteit aan de onderkant. Dit brengen we op ons eigen hoofdkan-
hij het verzamelde vuil weer verspreidde. Het leuke is dat ik in m’n studententijd een schoonmaakbaan heb gehad, dus ik kan me helemaal in de job van Dennij inleven.’
Nederlandse les Na enkele maanden kan de Wajongbalans voorzichtig worden opgemaakt. Het gaat goed met Linda, Dennij en hun collega’s Serge en Nejat, dus volgen zij binnenkort de Basisopleiding Schoonmaken. ‘Onze medewerkers worden in company opgeleid door SVS. Dat vinden we belangrijk’, benadrukt directeur-eigenaar Bonnie. ‘De medewerkers willen ook graag iets leren, dus de bereidwilligheid om zo’n vakopleiding te volgen is groot. We geven daar-
toor in praktijk. Het verzorgen van de lunch, post en boodschappen en het beantwoorden van de telefoon zijn taken die door een Wajongere worden verricht. De andere medewerkers hebben hierdoor meer tijd om zich toe te leggen op hun eigenlijke werk. Voor ieder bedrijf met twintig of meer medewerkers kan zo’n constructie soelaas bieden’, luidt Herfkens’ filosofie. Bron: SW Journaal, september 2009, met dank aan Linda van Pelt
naast medewerkers die niet of nauwelijks Nederlands spreken, de kans om op zaterdagochtend op Nederlandse les te gaan. Ze willen heel graag leren en meedoen, wij bieden ze daarvoor heel graag de gelegenheid.’ ‘Onze medewerkers en zeker ook onze Wajongeren zijn enorm gemotiveerd. Ze willen zo graag werken en zijn inderdaad het zonnetje in huis. Je proeft de onderlinge saamhorigheid en ziet de teamspirit. Dat is echt fantastisch’, concludeert Jack. Wat hem betreft, bestaat het personeelsbestand van Schoonmaakbedrijf Breedweer nu nog slechts uit vier Wajongeren, maar over vijf jaar voor 10% uit deze groep jong‹‹ arbeidsgehandicapten.
Service Management
SERM0710_Breedweer 15
nummer 7/8 juli/augustus 2010
15
18-06-2010 10:07:44
t hema mvo
Betekenis MVO volgens GSA-winnaars:
Poetsers, planeet en portemonnee Aan de rij prestigieuze prijzen van The Golden Service Awards besloot de organisatie in samenspraak met de Nederlands-Belgische jury vorig jaar een award toe te voegen: de MVO-award. Dat betekende achttien jaar na de introductie van de ‘gouden vak-Oscars’ een internationale primeur. Op 3 februari werd de eerste MVO-award in het Kurhaus in Scheveningen uitgereikt aan ISS België. Daaraan ging een strenge jurering door Cor van der Velden en Mees Weststrate vooraf. Want hoe concreet is MVO ingevoerd en hoe wordt het uitgevoerd? PETRA DE BRUIN
Z
e noemen zichzelf gekscherend Holmes en Watson, naar de wereldbekende fictieve detective Sherlock Holmes en de biochemicus James Watson – de ontdekker van het DNA. Maar de MVO-jureringsklus was verre van gekscherend. Integendeel, het was buitengewoon serieus en uitdagend. MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen) wordt namelijk als vaag en onbereikbaar ervaren of juist het tegenovergestelde: MVO wordt (ten onrechte) met veel glamour en glans uitgedragen.
Namens de Nederlandse en Belgische jury van The Golden Service Awardsorganisatie jureerden Mees Weststrate, directeur van facilitair advies-, bemiddelings- en interim-bureau Mees J, en Cor van der Velden, chief expert bij EuroSkills, de Europese beroepenwedstrijd.
Proces ‘Het proces voor de award voor maatschappelijk verantwoord ondernemen is gelijk aan dat van de andere awards. Bedrijven schrijven zich in, de Golden Service-organisatie (gedragen door
16
SERM0710_GSA 16
Kimberly-Clark Professional, red.) beoordeelt de inschrijvingen en benoemt de genomineerden, enkele juryleden bezoeken de genomineerde bedrijven, die vervolgens worden geëvalueerd en met de voltallige jury worden beoordeeld’, begint het juryduo. ‘Wat we voor de MVO-award min of meer anders hebben aangepakt, was de keuze voor de finalist. We jureerden namelijk namens Nederland en België en hebben daarom onze bevindingen uitgebreid gepresenteerd aan de overige juryleden. Dat leverde veel pittige vragen op, maar we waren het unaniem eens over de winnaar: ISS België.’ De negenkoppige jury wordt gevormd door: Pieter van Leijen (adviesbureau ICCA), Rob Reitsma (Reitsma Advies & Consulting), Fred Roos (Gemiva-SVG Groep) en Coen Verhoeven (Verhoeven & Vijn Interim Management) voor Nederland, en Frank Van Akelijen (RVT Immaculata), Wim Van Assche (Winterhalter Eliona) en Els Nys (Atir) voor België. Cor van der Velden en Mees Weststrate vertegenwoordigden beide landen.
Werkt de Schoonma(a)k(st)er van het Jaar bij u? In het voorjaar van 2011 wordt de Schoonmaker of Schoonmaakster van het Jaar voor België en Nederland gekozen. Vanaf nu is het mogelijk kandidaten voor deze titel aan te melden. De sluitingstermijn voor inschrijving is woensdag 1 september. Voor meer informatie en het inschrijfformulier: www.goldenserviceawards. nl en www.goldenserviceawards.be.
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:09:43
t hema mvo o
Het gaat om veel meer. Ook het regelmatig houden van medewerkerstevredenheidsonderzoeken en het tegengaan van zwartwerken: hoe pakt het bedrijf dat aan? En wat dacht je van de onderwerpen ethiek en integriteit? Is er een vertrouwenspersoon bij wie medewerkers met precaire zaken aan kunnen kloppen? Uiteraard polsten we de genomineerde bedrijven ook op milieuzaken als energiebeperking en milieuzorgsystemen, en op maatschappelijke en regionale betrokkenheid. MVO is een continu proces, waarin steeds naar verbetering wordt gestreefd’, benadrukken de twee juryleden.
Waardering
Cor van der Velden (links) en Mees Weststrate: ‘MVO valt of staat met initiatief en draagvlak.’
Criteria Omdat de MVO-award zijn primeur beleefde, moesten de criteria voor jurering worden opgesteld. Van der Velden: ‘We vonden het uiteraard belangrijk, maar ook een uitdaging om objectieve criteria te vinden. Wanneer je over maatschappelijk verantwoord ondernemen nadenkt, kom je al snel tot de conclusie dat veel schoonmaakbedrijven al aan MVO doen zonder het onder die noemer te plaatsen.’ ‘In onze speurtocht ging het om integraal maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dus: in hoeverre is MVO geïmplementeerd, wordt het door de directie uitgedragen en zijn alle medewerkers erbij betrokken’, vult Weststrate aan. ‘MVO is een strategie. Het gaat namelijk niet enkel om carrièreplanning, opleidingen, het ziekteverzuimbeleid en milieubewust inkopen en werken.
De beoordelingscriteria deelde de jury conform de drie P’s in: people, planet en profit. Ze legden de zes halvefinalisten – GWS uit Rosmalen, Hago Nederland uit Heerlen, Gascogne Groep uit Eindhoven, CSU uit Uden, Care uit Deurne (België) en ISS België uit Gent – zo’n twintig veelzijdige en diepgaande vragen voor. We noemen er enkele. In hoeverre wordt bij inkoop en schoonmaakmethoden rekening gehouden met milieu in verhouding tot de prijs? Wordt er bij de werving en selectie van personeel gestreefd naar een afspiegeling van de samenleving? Wat is uw beleid ten aanzien van laaggeletterdheid? Welk afvalbeleid voert u? Stelt u eisen aan klanten, zoals integriteit? Hoe meet u de klanttevredenheid? Welke MVO-projecten onderneemt u met derden? ‘Per vraag beoordeelden we het antwoord en gaven we er punten aan. Dat leidde tot een totaal per halvefinalist. Dit en onze indruk van het bedrijf, de presentatie en de betrokkenheid bij MVO leidden tot het benoemen van de vier finalisten: CSU, Gascogne Groep, Hago Nederland en winnaar ISS België’, legt Van der Velden uit. ‘Tijdens ons bezoek kwamen overigens soms heel concrete MVO-initiatieven en zaken naar voren. Bijvoorbeeld een boekje voor medewerkers met tips om thuis energie te besparen of het vergaderen met collega’s op afstand door middel van videoconferencing. Dat scheelt kosten en tijd en spaart het milieu, doordat er niet of minder hoeft te worden gereisd.’
Soms werd het vuur aan de schenen van de genomineerden gelegd: ‘Ja, we polsten ook zaken als integriteit. Zo stelden we de vraag: wat is het maximaal aantal vierkante meters dat jullie acceptabel vinden in de uitvoering door schoonmaakmedewerkers?’
Taallesje Dat MVO hot is en dat velen er in de schoonmaakbranche met groot enthousiasme mee bezig zijn, waren voor The Golden Service Awards-organisatie redenen om de MVO-award aan de serie prijzen toe te voegen. ‘De Opleidingsaward is komen te vervallen. De inschrijvingen daarvoor vervaagden, het werd een soort verzamelbak. Verdere definiëring was dus nodig. Daarom hebben de organisatie en de jury besloten tot twee nieuwe awards: voor MVO en voor het Beste leer-werkbedrijf’, legt jurylid Weststrate uit. ‘De MVO-award is een internationale primeur. In de zeven landen waar The Golden Service Awards worden uitgereikt, zijn wij de enige organisatie die een prijs kent voor MVO in de volle breedte’, vult Van der Velden aan. De twee mannen zijn gedurende twee weken door Nederland en België gereden om zes jurybezoeken af te leggen. Veel kilometers, veel geleerd, veel gelachen en veel verhalen. ‘We zochten ook naar innovaties. Dat hoeven niet per se technische vernieuwingen te zijn. ISS België heeft bijvoorbeeld een fietsteam gecreëerd: schoonmakers reizen per fiets in plaats van per auto van project naar project. Het enthousiasme onder de schoonmakers is zo groot, dat een van hen die niet helemaal zelfstandig kan fietsen, nu een fiets met trapondersteuning heeft. Overigens hadden zij moeite met de betekenis van MVO: people, planet en profit, omdat profijt zo’n negatieve klank heeft. Zij noemen de drie P’s van MVO: poetsers, planeet en portemonnee. Een prachtig taallesje, toch?’
Draagvlak Van der Velden en Weststrate tot slot: ‘MVO valt of staat met initiatief en draagvlak. Dat draagvlak is er ook voor de MVO-award. Wij zijn er dus van overtuigd dat deze award ook in 2012 ‹‹ uitgereikt gaat worden.’
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_GSA 17
17
18-06-2010 10:09:43
De winst van duurzaamheid Numatic International is een toonaangevende leverancier van een groot assortiment professionele reinigingsmachines voor de schoonmaak-branche. Uitgangspunt van alle Numatic producten is duurzaamheid. Met name professionele afnemers kijken eerder naar de jaarlijkse exploitatiekosten voor het gebruik van hun machines, dan naar de aanschafprijs. Levensduur, kosten voor reparatie en onderhoud, storingsgevoeligheid en bedieningsgemak zijn aspecten waar met name op wordt gelet. Alle schrob-zuigmachines van Numatic worden geleverd met een gratis servicecontract voor vijf jaar voor reparatie op locatie. Hiermee geven wij een blijk van vertrouwen in onze producten en bieden tevens een bedrijfszekere oplossing voor onze klanten. En daar ligt dan ook de kracht van Numatic: De winst van duurzaamheid!
Voor een gratis demonstratie van onze machines op uw locatie kunt u contact opnemen met de afdeling Sales Support, tel. +31 (0)172 467999
Numatic International BV, Vennootsweg 15, 2404 CG Alphen aan den Rijn Tel. +31 (0)172 467999 E-mail: info@numatic.nl Internet: www.numatic.nl
Numatic.indd 1 18 SERM0710_GSA
17-06-2010 18-06-2010 13:18:27 10:09:46
produc tinnovatie e
Het draait om mensen WIN )NNOVATIONAAR N !WARD
Bij duurzaam schoonmaken zijn mensen geneigd te denken aan het reduceren van milieubelasting door chemische schoonmaakmiddelen. De inkoopcriteria van Agentschap NL (voorheen: SenterNovem) voor duurzaam schoonmaken maken dit extra duidelijk. Er wordt zelden verder gekeken. Terwijl duurzaam schoonmaken gebeurt door mensen, niet door middelen. De Vive Duurzaamheidsscan helpt organisaties om duurzamer schoon te maken, juist door stil te staan bij mensen. LEON HERMSE*
O
ok voor duurzaam schoonmaken is het primaire doel duidelijk: schoonmaken. Duurzamer schoonmaken mag niet betekenen dat ingeleverd wordt op schoonmaakkwaliteit. Dit zou bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, waar Alpheios als leverancier marktleider is, niet getolereerd worden. Duurzaam schoonmaken betekent daarom even goed (of beter) schoonmaken als voorheen, maar dan minder belastend voor mens en milieu.
Kritisch denken Kritisch denken en analyseren is tekenend voor de manier waarop een Duurzaamheidsadviseur van Alpheios een Duurzaamheidsscan uitvoert. Hij
kijkt hierbij als laatste naar middelen; hij begint bij mensen: » Snappen leidinggevenden en schoonmakers het belang van duurzaam schoonmaken voor hun organisatie? Voor bijvoorbeeld patiënten of gebruikers? » Beheersen schoonmakers de goede basistechnieken? Het verkeerd toepassen van middelen leidt vaak tot onnodig hoog verbruik. » Hebben mensen het goede gereedschap? Een onnodig hoog energieverbruik en overdosering vinden vaak plaats door gebruik van versleten materiaal of slecht onderhouden machines. » Wordt er ‘slim’ schoongemaakt door bijvoorbeeld flexibele werkprogram-
ma’s die rekening houden met de bezettingsgraad? » Is er voldoende aandacht voor de ontwikkeling en bescherming van de schoonmakers zelf? Juist dit soort vragen maakt duidelijk waar het draagvlak én de afbreukrisico’s zijn om serieuze veranderingen door te voeren om duurzamer schoon te maken. Daarom interviewt een Duurzaamheidsadviseur ook op alle hiërarchische niveaus van een facilitaire organisatie. Chemische middelen vervangen door middelen met een Ecolabel kan iedereen. Het verschil wordt gemaakt door te kijken naar hoe en waarom mensen schoonmaken binnen hun organisatie.
Implementatie
Kritisch zijn over duurzaam: een voorbeeld ‘Ontkalken met azijn, hoe vaak krijgen we daarover niet een vraag? Wij zijn dankbaar voor die vraag. Het geeft aan dat onze klanten nadenken over duurzamer schoonmaken. Het eenvoudigste antwoord zou zijn azijn te leveren. Dat doen we niet. We vertellen liever dat, om enigszins goed te ontkalken, van azijn vijf keer zoveel nodig is als van een chemisch middel. Dat azijn ook uit een fabriek komt. Dat azijn uren moet inwerken waardoor een toiletgroep een dagdeel onbruikbaar is, terwijl dit met onze chemie een paar minuten is. Dat ook azijn moet worden afgebroken. En tot slot: dat het resultaat met azijn vele malen slechter is, waardoor periodiek zwaar milieubelastende middelen nodig zijn. Klanten begrijpen dit en leren dat duurzaam schoonmaken soms ook vraagt om vérder kijken’, aldus Alpheios.
De beste stuurlui staan aan wal. Advisering is pas krachtig als deze gevolgd wordt door een krachtige implementatie. Hoeveel adviesrapporten belanden er niet, goedbedoeld, in een bureaulade, omdat het wat wel duidelijk is maar het hoe onbenoemd blijft? Voor Alpheios is dit ondenkbaar. Bij de Duurzaamheidsscan gebeurt daarom de analyse, de implementatie, de opleiding en begeleiding van een schoonmaakorganisatie door dezelfde persoon. Zo is zeker dat wat geadviseerd wordt, ook gerealiseerd kan worden. Ook dat is duurzaam: wat een verspilling van tijd, energie en papier zou een dergelijk ‹‹ adviestraject anders zijn... * Leon Hermse is manager Business Development bij Alpheios
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Productinnovatie 19
19
18-06-2010 10:11:14
t hema mvo
De dunne grens tussen en greenwashing Kritisch omgaan met zelfverklaarde ecologische of duurzame producten is een van de stokpaardjes van Eric Van Raemdonck, general manager Benelux bij Tana Professional, een belangrijk Europees merk reinigingsproducten voor de professionele schoonmaak. Hij waarschuwt ervoor dat de termen groen, eco en duurzaam dreigen te worden uitgehold. Van Raemdonck pleit tegelijk voor een strakker toezicht van de lokale en Europese overheden. Maar vooral: de professionele consument moet kritischer worden en niet automatisch vallen voor een ‘groene verpakking’ of een vermeend duurzaam product. BENOIT LESGARDEUR*
D
uurzaamheid is voor Werner & Mertz, de vanuit Mainz (Duitsland) opererende producent van onder andere de reinigingsmiddelen van Tana Professional, een belangrijke doelstelling. ‘Er zijn veel bedrijven die dit vertellen’, zegt Eric Van Raemdonck. ‘Maar vaak houden ze het bij groene woorden die niet met groene daden worden ondersteund.’ Hij illustreert het met een voorbeeld: ‘Een bepaalde oliemaatschappij die graag uitpakt met marketingcampagnes rond zonne-energie, haalt slechts voor een zeer marginaal deel haar omzet uit deze energievorm. Liegen is het niet, maar het is wel erg opportunistisch om een paar zonne-energieprojecten op te starten in de hoop dat die het imago van het hele bedrijf verbeteren, terwijl het vooral windowdressing is. Zo zijn er overigens nog talrijke andere bedrijven, ook in onze sector, die zeggen duurzaam en ecologisch te produceren, maar dat eigenlijk niet doen. Dat heet dan greenwashing’, weet Van Raemdonck.
Groene of loze woorden Maar loze woorden op een verpakking zetten, is vragen om moeilijkheden. Bedrijven die echt voor groen of duurzaam gaan, zijn immers niet te beroerd
20
om hun claims te laten controleren door derden. Labels en certificaten zijn een erg goede manier om de duurzame of groene geloofwaardigheid te onderbouwen. Een derde, onafhankelijke partij gaat dan na of een merk inderdaad zo duurzaam of groen is als het bedrijf zelf beweert. Een label geeft een objectieve garantie aan het product, en onmiddellijke herkenning, goedkeuring en visibiliteit. Van Raemdonck: ‘Sommige fabrikanten van alternatieve schoonmaakproducten beweren dat ze bewust het Europees Ecolabel niet willen aanvragen, omdat het niet ver genoeg zou gaan. Bij Tana Professional kijken we wat raar van op van zo’n houding, omdat wij ook willen ijveren om de regels strenger te maken. Dat doen we echter vanuit een positieve houding ten opzichte van de bestaande
initiatieven en niet door ons ertegen af te zetten. Je kunt toch net zo goed streven naar een betere normering, terwijl je de bestaande normering accepteert? Tenslotte komt het er voor ons op aan om de consument én de professionele verbruiker zo goed mogelijk en zo consequent mogelijk te informeren. We vechten allemaal voor een schoner milieu, dus is het ook belangrijk om als sector aan hetzelfde touw te trekken. Tenzij je natuurlijk als fabrikant merkt dat je sommige van de eisen misschien niet positief kunt invullen. In dat geval heb je redenen om het label niet aan te vragen.’
Labels Alle producten uit het gamma van Tana Professional zijn schoonmaakmiddelen voor professionele reiniging
Werner & Mertz en A.I.S.E. Werner & Mertz werd in 1867 opgericht. Aanvankelijk produceerde het wassen kaarsen, later ook boen- en onderhoudsproducten voor vloeren. De kikker, het embleem van het merk, deed zijn intrede rond de eeuwwisseling. De creatie van herkenbare milieuvriendelijke merken kwam op gang na de ramp in Tsjernobil, in 1986. Met meer dan 900 medewerkers is Werner & Mertz Europees marktleider in ecologische reinigings- en onderhoudsproducten. Het bedrijf is aangesloten bij A.I.S.E., de internationale associatie voor zeep, wasmiddelen en onderhoudsproducten, en was het eerste middelgrote bedrijf dat tot het Charter voor Duurzaam Schoonmaken toetrad.
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Tana Professional 20
18-06-2010 10:11:42
t hema mvo o
duurzaamheid die op een duurzame manier worden geproduceerd. Echter, enkel de Green Care-reinigingsmiddelen uit dit gamma zijn eveneens ecologisch en in die zin ook gecertificeerd. ‘De Green Careproducten uit ons gamma dragen het Europees Ecolabel – de zogenaamde bloem, die wordt toegekend door de European Union Ecolabelling Board (EUEB) – en het A.I.S.E.-label, een label van de schoonmaakindustrie, herkenbaar aan een wereldbol met T-shirt.’ Werner & Mertz is aangesloten bij A.I.S.E., de internationale associatie voor zeep, wasmiddelen en onderhoudsproducten. ‘A.I.S.E.-leden moeten de beperkingen van een aantal codes of practice respecteren en ernaar handelen. Werner & Mertz was het eerste middelgrote bedrijf dat tot het Charter voor Duurzaam Schoonmaken toetrad’, meldt Van Raemdonck met gepaste trots.
Cradle to cradle ‘We gebruiken voor al onze producten waar mogelijk hernieuwbare grondstoffen en betrekken die zo veel mogelijk in Europa, zodat de ecologische voetafdruk van het transport beperkt blijft. Bovendien voldoet onze productontwikkeling aan tal van strenge milieuen duurzaamheidsregelgevingen, zoals de Europese EMAS-richtlijnen. Hoewel het verkrijgen van het EMAS-certificaat (Ecomanagement & Audit Scheme) een vrijwillig initiatief is, legt deze de onderneming voor aan externe jaarlijkse controles. Ze publiceert jaarlijks een environmental statement, met de evaluatie van haar bijdragen aan verplichtingen voor de duurzame ontwikkeling.’ ‘Een geloofwaardig duurzaam product, zoals onze professionele reinigingsmiddelen, kan alleen afkomstig zijn van een bedrijf dat op elk vlak duur-
Eric Van Raemdonck, general manager Benelux bij Tana Professional: ‘Vaak houden bedrijven het bij groene woorden die niet met groene daden worden ondersteund.’ zaam werkt’, licht de general manager toe. ‘De producten bevatten zo veel mogelijk detergenten van plantaardige en dus nagroeibare oorsprong, met een volledige en biologische afbreekbaarheid. Ze zijn tevens vrij van twijfelachtige chemicaliën en worden verpakt in gerecycleerd en recycleerbaar materiaal. We gebruiken PE- en PETflessen. Momenteel gebruiken we voor de productie van de PET-flessen 30% recyclagemateriaal, maar ons streefdoel is 50%.’
Productieproces ‘Ons productieproces is gesloten, met een eigen waterzuiveringsinstallatie, zodat we alleen proper water terug in de watercyclus brengen. Op drie jaar zijn we erin geslaagd de hoeveelheid productiewater met 35% en het afvalvolume met 20% te verminderen.’ Dat zijn cijfers die je meestal verneemt van bedrijven met een erg slecht startniveau. ‘Toch is dit bij ons niet het geval’, onderstreept Van Raemdonck. ‘Duurzaam ondernemen heeft hier al een lange traditie. Maar we zetten onszelf onder
druk om het steeds beter te doen. Zo hebben we reeds vele jaren geleden de verpakkingsdochter geïntegreerd op de productiesite in Mainz. Dat scheelde meteen 1200 vrachtwagenritten per jaar.’ Mainz en de tweede productiesite, in Oostenrijk, werken allebei volgens de ISO 14001-kwaliteitsnorm.
Primeur Werner & Mertz bouwt momenteel een ‘passief’ kantoorgebouw op zijn productiesite in Mainz. Het zal het eerste gebouw in Europa zijn dat zonneenergie combineert met windgestuurde energie, waterenergie en geothermische systemen voor verwarming en koeling. Op deze manier kan het bedrijf meer energie produceren dan het zelf verbruikt. Hierdoor kan het teveel aan gegenereerde energie worden aangewend voor het eigen productieproces en ter bevoorrading van het stadsnet. De opening van het ‘passieve’ gebouw ‹‹ is gepland voor medio 2010. * Benoit Lesgardeur is productmanager Benelux bij Tana Professional
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Tana Professional 21
21
18-06-2010 10:11:42
t hema mvo
Red de wereld! Of de omzet? Stel, u bent facilitair manager van een nationale dienstverlener en u krijgt de opdracht om het schoonmaakonderhoud uit te besteden. Een van de selectiecriteria is: het schoonmaakbedrijf moet duurzaam ondernemen. Maar hoe weet u of de inschrijvers dit daadwerkelijk doen? Dit artikel behandelt de theoretische motivaties voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) van vijf schoonmaakbedrijven, gebaseerd op bureauonderzoek. NATHALIE DE RAAFF*
D
e schoonmaakbranche in Nederland is de laatste jaren geprofessionaliseerd. Net als andere commerciële sectoren verdiepen schoonmaakbedrijven zich in trends en ontwikkelingen in de markt en in de maatschappij. MVO is een van die ontwikkelingen. Schoonmaakbedrijven promoten vaak dat zij duurzaam zijn, op hun website, in offertes en in presentaties. Alleen: wat is daarvan de reden?
Twee categorieën Er zijn veel theorieën geschreven over het waarom van MVO: Adolphson, 2004; Bansal, 2005; Carroll, 1991; Garriga & Melé, 2004; Jones,1995; Vogel, 2005; Windsor, 2006; Graafland & Van de Ven (2006). Volgens deze theorieën zijn de motivaties op te delen in twee categorieën: de morele, ethische motivatie en de financiële motivatie.
Morele motivatie Er zijn bedrijven die MVO bekrachtigen omdat ze vinden dat het bedrijf een morele verplichting heeft aan de maatschappij. Deze bedrijven ondernemen duurzaam omdat ze zich verantwoordelijk voelen voor hun acties en ze het goede voorbeeld willen geven aan andere organisaties. Zij willen de effecten van het bedrijf op milieu (planet) en mensen (profit) terugdringen. Dit wordt ook wel de intrinsieke motivatie genoemd.
22
Nathalie de Raaff deed onderzoek naar het waarom van MVO
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Onderzoek 22
18-06-2010 10:13:20
t hema mvo o
Conclusies De stimulans voor de vijf onderzochte schoonmaakbedrijven in Nederland om duurzaam te ondernemen is een combinatie van met name een beter imago en een betere reputatie (financiële motivatie) en de bekommering om mensen en het milieu (morele motivatie). Dus facilitair manager, als u offertes gaat beoordelen, kijk kritisch naar de inschrijvers. Het is belangrijk dat de missie en visie van het schoonmaakbedrijf bij het beleid en de strategie van uw bedrijf passen. Probeer duidelijk te krijgen welke activiteiten moreel aanwijsbaar zijn en welke gebaseerd zijn op financiële voordelen. Wil het schoonmaakbedrijf een bijdrage leveren aan een goede toekomst voor het milieu en voor volgende generaties? Of wil het een bijdrage leveren aan de toekomstige omzet van het bedrijf?
te schetsen, dus óf een morele motivatie óf een financiële motivatie. Wel kan gesteld worden dat de financiële motivatie vaker de drijfveer is, want de MVO-activiteiten worden gebruikt om een positief imago en een positieve reputatie te creëren tegenover stakeholders als klanten, leveranciers, NGO’s, werknemers, overheid en shareholders. Het imago en de reputatie zijn, mede door het grote commerciële belang, erg belangrijk voor een schoonmaakbedrijf. Ze worden gebruikt als middel om te overleven in de sterk concurrerende markt.
Andere onderzoeken ‘To behave in a responsible way is a moral duty of businesses towards society.’ (Graafland & Van de Ven, 2006)
Financiële motivatie Naast het handelen als een ‘goede burger’ – morele verplichtingen – kunnen bedrijven ook ondernemen vanuit het financiële belang. Economisch MVO focust op de economische voordelen, waarbij bedrijven verantwoording afleggen aan de shareholders. MVO wordt toegepast als een strategisch middel om economische voordelen te behalen, het stijgen van omzet en welvaart. Dit wordt ook wel de extrinsieke motivatie genoemd (Garriga & Melé, 2004). De relatie tussen financiën en sociale factoren is bedoeld voor de ontwikkeling van welvaart (profit).
Voordelen Investeren in MVO kan op korte en lange termijn voordelen opleveren. Een belangrijke financiële kortetermijnmotivatie is kostenbesparing: » door het reduceren van de energiekosten, bijvoorbeeld met behulp van lichtsensoren; » door een efficiëntere aanpak van de afvalverwerking. Maar MVO kan ook een strategisch middel zijn om voordelen op de lange termijn te behalen. Enkele beweegredenen zijn: » Positief imago en reputatie: ethisch verantwoord gedrag is goed voor de reputatie en het imago van het bedrijf. Dit betekent een marketingtool, die gericht kan zijn
op verschillende doelgroepen: - de consumentenmarkt (Graafland & Van de Ven, 2006); - leveranciers en overheidsinstellingen (Lynes & Dredge, 2006); - media, want met negatieve pr kan de media een bedrijf maken of breken. » Werknemers binden en boeien: personeel is de basis van een organisatie, vooral in dienstverlenende organisaties als schoonmaakbedrijven. Zonder medewerkers is er dus geen bedrijf. Een betere bedrijfscultuur (normen en waarden) en de trots van de medewerkers kunnen de verbintenis met het bedrijf verstevigen, wat mogelijk leidt tot betere prestaties, een hoge(re) medewerkerstevredenheid en een lager ziekteverzuim (Graafland & Van de Ven, 2006).
Onderzoek Op basis van de twee voornoemde theorieën of motivaties is onderzoek gedaan onder vijf schoonmaakbedrijven in Nederland: ISS, Asito, Gom (Facilicom), Hago en Hectas Bedrijfsdiensten. De theorieën zijn gekoppeld aan de MVO-activiteiten van deze bedrijven, verkregen uit jaarverslagen, offertes en websites. Geanalyseerd werd of het mogelijk is te stellen dat de schoonmaakbedrijven maatschappelijk verantwoord ondernemen vanuit een morele motivatie, een financiële motivatie of een combinatie van beide. Het onderzoek wijst uit dat de motivatie een combinatie is. Dit betekent dat people, planet en profit in balans zijn. Het is niet mogelijk om een ‘of-of-perspectief’
De bevindingen worden ook bevestigd door andere onderzoeken. Vanuit het Nationaal Initiatief Duurzame Ontwikkeling (NIDO) is een project gestart met negentien verschillende bedrijven. Deze bedrijven zijn een werkgroep gestart om MVO-ervaringen uit te wisselen. In het project werd aan de deelnemers gevraagd om uit een lijst van twintig motieven een keuze te maken. Opvallend feit: de geïnterviewden zagen MVO allen als een potentiële marktkans vanwege een betere reputatie. Ook UPS - Europese Business Monitor voerde over dit onderwerp een onderzoek uit. Hieruit bleek dat 49% van de ondervraagde topmanagers zegt dat de behoefte om het bedrijfsimago en de merkreputatie te verbeteren de belangrijkste drijfveer is om maatschappelijk ‹‹ verantwoord te ondernemen. * Nathalie de Raaff is afstudeerstudent van de opleiding Facility Management & Real Estate aan de NHTV Internationale Hogeschool in Breda (nathalie.de.raaff@live.nl) (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Onderzoek 23
23
18-06-2010 10:13:23
6RPPLJH FRQGLWLHV ]LMQ YDQ QDWXUH LGHDDO Soms kun je een handje helpen Figuurlijk, maar ook letterlijk. Want in de schoonmaak kun je mensen, middelen en machines soms beter op elkaar afstemmen. Kun je meer bereiken met minder energie, tijd en kosten. En dus ontwikkelen we totaalplannen waarmee we de efficiency van de schoonmaak verhogen zonder aan kwaliteit in te boeten. Dat schrijven we niet alleen op: we zijn er ook bij en helpen met de implementatie. Een innovatieve aanpak die leidt tot echte performanceverbetering! EIA>BHLÎ /BO>f ,NLM:BG:;BEBMR ,<:G A>>?M => ",, "GM>K<E>:G "GGHO:MBHG P:K= @>PHGG>G BG => <:M>@HKB> Í E>:GBG@ F:G:@>F>GM :G= MK:BGBG@ LHENMBHGLÎ 0BEM N P>M>G AH> N =NNKS::F >G =H>EMK>??>G= L<AHHG DNGM F:D>G $BCD =:G HI PPP :EIA>BHLOBO> <HF H? ;>E âæç çéå êê êê
CA TE WI GO ISSA N N E R Y /INT R ERCL EAN
6DPHQ ]RUJHQ YRRU HHQ EHWHUH SHUIRUPDQFH
$GYLHVUDSSRUWDJHV Ý VFKRRQPDDNV\VWHPHQ HQ SURGXFWHQ Ý YHUEUXLNVPDWHULDOHQ Ý PDFKLQHV Ý WHFKQLVFKH VHUYLFH Ý RSOHLGLQJ HQ EHJHOHLGLQJ Ý FDOFXODWLHVRIWZDUH
SERM0710_Onderzoek 24
18-06-2010 10:13:24
t hema mvo o
Jaarlijkse themabijeenkomst NVZ
Ondernemen in een veranderende wereld Duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen komt steeds centraler te staan in de bedrijfsvoering. Maar waarop leg je als ondernemer het beste het zwaartepunt? Het antwoord op deze vraag werd gezocht tijdens de jaarlijkse themabijeenkomst van de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ), de Nederlandse Cosmetica Vereniging (NCV) en de Nederlandse Aerosol Vereniging (NAV). Een verslag van een inspirerende bijeenkomst op 20 mei in conferentiecentrum Sparrenhorst in het lommerrijke Nunspeet. PETRA DE BRUIN
D
e directeur van de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ), Wouter Pfeifer, beloofde in zijn welkomstwoord een boeiende middag. En dat werd het ook, de themabijeenkomst van de NVZ, NCV en NAV: Ondernemen in een veranderende wereld. Vier sprekers zochten vanuit verschillende invalshoeken naar een antwoord op de vraag: waar moet het zwaartepunt van MVO liggen? MVO wordt steeds belangrijker in de bedrijfsvoering. Immers, de samenleving kijkt steeds kritischer naar de wijze waarop producten worden vervaardigd. De consument en de professionele afnemer stellen steeds hogere eisen aan producten qua prijs, kwaliteit en duurzaamheid. Dat vergt inzet en inzicht van de ondernemer, die naast het streven naar winst (profit) ook rekening moet houden met het effect van de bedrijfsactiviteiten op het milieu (planet) en ook moet zorgen dat de mens binnen en buiten zijn of haar bedrijf aandacht krijgt (people).
MVO is integreren Dagvoorzitter Ronald van Welie, directeur Wet- en Regelgeving bij de Nederlandse Cosmetica Vereniging, memo-
reerde aan een onderzoek onder de leden van de drie verenigingen naar hun MVO-initiatieven. ‘Het onderwerp blijkt zeer actueel’, concludeerde hij. Als eerste gaf Van Welie het woord aan Eric Bouwmeester, bestuurslid van MVO Nederland en zelfstandig adviseur. Onder het motto Het Nieuwe Ondernemen – Het Betere Werk stimuleert en ondersteunt kennis- en leercentrum MVO Nederland bedrijven, overheden en organisaties bij het invullen van hun maatschappelijke rol. ‘MVO vraagt om een integrale benadering. Het is dus belangrijk om alle facetten, interne processen en stakeholders van de onderneming in je beleid voor effectieve, profijtelijke duurzaamheid mee te nemen’, benadrukte Bouwmeester. ‘We hebben in 2030 twee aardbollen nodig als de groei van economie en wereldbevolking in het huidige tempo doorgaat. Dus is het van het grootste belang om duurzaamheid structureel aan te pakken’, concludeerde de bestuurder annex adviseur op basis van bekende maar altijd weer zeer confronterende cijfers. En wie denkt dat duurzaamheidsinitiatieven niet in recessie-
tijd passen, heeft het mis. Denk aan energie- en waterbesparende maatregelen, recycling en cradle to cradle. Bouwmeester behandelde ook voor de branche belangrijke thema’s, zoals de ketenverantwoordelijkheid (‘“Van well to wheel”, zegt autoproducent Volkswagen,
Wouter Pfeifer, directeur van de Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ), beloofde in zijn welkomstwoord een boeiende middag
Service Management
SERM0710_NVZ congres 25
nummer 7/8 juli/augustus 2010
»
25
18-06-2010 10:12:15
t hema mvo
Vier sprekers zorgden voor een interessante NVZ-themabijeenkomst over ondernemen in een veranderende wereld, v.l.n.r.: Eric Bouwmeester, Rob van Rees, Ruud Koornstra en Wout Buitelaar die stelt het qua duurzaamheid te winnen van de Honda Prius’) en keurmerken als Ecolabel, richtlijnen en wet- en regelgeving. Hij adviseerde te inventariseren en te communiceren wat je doet en aan de slag te gaan. Tot slot vroeg Bouwmeester: ‘Met de kennis van vandaag, wat gaat u morgen aan MVO doen?’
MVO in een driehoek Emeritus hoogleraar Bedrijfsorganisatie en Arbeidsverhouding aan de Universiteit van Amsterdam, Wout Buitelaar, houdt (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
Voor België
26
03 - 231 33 89 www.boma.be
Service Management
SERM0710_NVZ congres 26
zich bezig met (onderzoek naar) management, arbeid en organisatie. In een collegebijdrage zocht ook de fellow (‘Het verschil met hoogleraar is: je doet hetzelfde werk, maar je wordt er niet voor betaald’) van de Amsterdam Business School naar het zwaartepunt van MVO. ‘Duurzaamheid is een oud begrip; begin 1900 kwam het namelijk al voor’, aldus Buitelaar. Hij daagde de deelnemers uit om via een driehoek te kijken en nam de driehoek kerk-leger-fabriek (‘De kerk is de oudste multinational van de wereld’) als eerste voorbeeld. Groepsdynamica, passie (‘Schaf het woord af en spreek over vakmanschap’), sterke punten en werken (‘Dat is mensen leren standaardiseren’) kwamen in een rap tempo voorbij, overgoten met een humoristisch sausje. ‘Banken verkopen een standaardproduct en daaromheen assembleren ze klanten’, aldus de emeritus hoogleraar. ‘Duurzaamheid heette eerst efficiëntie en toen kwaliteit. Alsof je er eerst een rotzooitje van maakte.
Het veiligheidsoverleg bij DSM – DSM staat voor Duurzaam en Slim Management – was anno 1920 duurzaam.’ Een van de andere driehoeken die de hoogleraar behandelde, was die van innovatie: ontwikkeling-continuïteitvernieuwing. ‘Duurzaamheid is het permanent werken met een driehoek’, concludeerde Buitelaar.
MVO als business Na twee theoretische bijdragen nam Rob van Rees achter het sprekersgestoelte plaats. Van Rees is medeoprichter en algemeen directeur van Greenchoice, de energieleverancier van groene stroom en groen gas. ‘We zijn een bedrijf dat MVO als business heeft. Greenchoice is in 2000 opgericht en heeft inmiddels 250.000 huishoudens (zo’n 4% van de energiemarkt) en 4000 bedrijven als klant’, introduceerde Van Rees zijn bedrijf uit Rotterdam. Wat doet Greenchoice nu anders dan al die andere energieleveranciers om zijn doelstelling – de transitie naar duur-
nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:12:17
(Advertentie)
zame energie – te bereiken? ‘We gaan op pad, kopen groene producten op en verkopen het aan de consument. We zijn een soort intermediair.’ Greenchoice heeft als ambitie de wereld te verbeteren door klanten te helpen aan groene energie en door hun te adviseren over energiebesparing. Kortom, Greenchoice wil onderscheidend zijn op de sterk concurrerende energiemarkt. Over het creëren van meerwaarde zei Van Rees: ‘Kijk waar je goed in bent. Richt je daarop en kies een partner. Don’t be evil.’ Hij adviseerde ook om over structuur na te denken (‘Energieleverancier zijn is bulkwerk; we ontvangen zo’n 2000 telefoontjes per dag’) en overtuigde de congresdeelnemers: ‘Met een onderneming kun je méér ondernemen. Maar je hebt wel te maken met veranderende succesfactoren.’ ‘Met MVO kun je gemakkelijk werken aan een verbetering van de wereld. People, dat zijn bij ons de klanten en medewerkers, planet, die liften we erbovenuit en profit, dat is de essentie van duurzaamheid. Biedt iets wat de wereld nodig heeft’, daagde de MVO-ondernemer uit. Tot slot vroeg hij: ‘Is er iemand die onverantwoord wil ondernemen?’
MVO is revolutie It’s all about revolutionary thinking; de inhoud van de vierde en laatste bijdrage deed de titel absoluut eer aan. Ruud Koornstra, medeoprichter van Tendris Holding, voerde een lang maar zeer vermakelijk en inspirerend betoog over MVO. De gesjeesde psycholoog, zoals hij zichzelf noemt, kon niet in het kort beschrijven wat hij doet. ‘Als je m’n vader vraagt wat hij doet, is-ie een half uur bezig’, citeerde Koornstra zijn zoon om het uit te leggen.
‘Met de kennis van vandaag, wat gaat u morgen aan MVO doen?’ ‘Een ondernemer is een dromer’, stelde hij. ‘Net als Martin Luther King. Die droomde immers ook: “I have a dream.” Maar hoe had het uitgepakt als hij had gezegd: “I have a strategy.”?’ Geen droom maar keiharde werkelijkheid, volgens Koornstra: ‘De wereld is een puinhoop. We kunnen een bijdrage aan een betere wereld leveren.’ Via Tendris initieert hij duurzame ondernemingen, waarvan de led-lamp (‘Wat led je?’) internationaal zeer succesvol is. ‘20% van de energie op de wereld gaat op aan licht en 98% daarvan is verspilling’, wist de MVO-initiator. Met talloze voorbeelden, anekdotes en grappen spiegelde Koornstra op cabareteske wijze de wereld anno 2010 voor. Zijn advies om te stoppen met schrijven, omdat het geen zin had om van zijn bijdrage een verslag te maken, hebben we opgevolgd. De kern van de boodschap rethink all was duidelijk. Als ondernemer dromen is één, en anders denken en ‹‹ lef hebben zijn twee.
Service Management
SERM0710_NVZ congres 27
nummer 7/8 juli/augustus 2010
27
18-06-2010 10:12:21
Primeur in Nederland
Wetrok Discomatic Samba Voor ongekende wendbaarheid en niet geĂŤvenaarde productiviteit.
Vraag vrijblijvende demonstratie! Cleaning Solutions International BV P.O. Box 51 2830 AB Gouderak Tel. +31 (0)182-374318 Fax. +31 (0)182-376606 www.cleaningsolutionsinternational.nl 24566-12_Zetter 1 SERM0710_NVZCleaning congres Solutions.indd 28
or Ook vo trok e We overig s bent ne machi s aan n u bij o ede het go adres. 18-06-2010 10:12:22 10:14:14 18-06-2010
communicatiecolumn n
MVO: uit vrije wil of een gedwongen keuze? Doodsbenauwd zijn velen ervoor: de macht en kracht van het internet en het gebruik van social media. Voor de tegenstanders van deze ontwikkelingen is het grootste bezwaar dat ze de regie uit handen moeten geven. Liever het heft in eigen hand en vooraf alles goed redigeren en controleren. Dat kan natuurlijk, maar dan wordt u letterlijk en figuurlijk ingehaald door nieuwe generaties. Waar bijvoorbeeld de misstanden in de kerk zich voorheen beperkten tot de poorten van de gemeenschap, kan het nu binnen een mum van tijd wereldnieuws zijn. Kijken we naar de andere kant van de medaille, dan zien we dat al dat nieuws ons ontzettend veel te bieden heeft. Bijvoorbeeld het gemak waarmee we nu toegang hebben tot informatie. Het verschil tussen een gang naar en een zoektocht in de bibliotheek versus een paar keer klikken is enorm. Of de bereikbaarheid: waar een ondernemer zich nu vrij kan bewegen zonder het contact met zijn klanten te verliezen, was hij voorheen gekluisterd aan zijn werkplek.
velen toch saai onderwerp, verpakt in een eigentijdse jas. Onze manier van leven verandert, daar kunnen we niet omheen. Niet alleen door de technische ontwikkelingen en noviteiten. We zijn ons immers ook steeds meer bewust van de verantwoordelijkheid die wij moeten nemen tegenover people, planet en profit: maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) of Corporate Social Responsibility (CSR). Aan u de keuze. Dat we steeds meer met onze neus op onze verantwoordelijkheid worden gedrukt, is door Hyves, YouTube, Twitter, Facebook en de meest uiteenlopende discussiefora in een stroomversnelling geraakt. Sterker nog, het is onomkeerbaar.
Het is eigenlijk wel jammer dat het lijkt of we deze ontwikkelingen nodig hebben om bereid te zijn daadwerkelijk verantwoording af te legAstrid de Craen gen. Voelt u zich gedwongen of handelt u uit vrije wil? Iedereen We zijn ons steeds meer kent het spreekwoord: wie goed bewust van de doet, goed ontmoet. Als u uw zaken verantwoordelijkheid die wij voor elkaar heeft, wordt u echt niet ingehaald door de tijdgeest. moeten nemen tegenover people, Of toch wel? U kunt namelijk ook Al eens in aanraking gekomen met planet en profit aangenaam verrast worden door de serious games? Vrij vertaald: nuttige snelheid waarmee het goede nieuws over uw bedrijf verspreid games. Bedoeld voor onder andere educatie, training en wordt, met alle profit die dat oplevert. therapie. De toepassingen zijn oneindig. Een klein voorbeeld: de beroepsgroep glazenwassers werd door middel van een Astrid E. de Craen-van der Hulst is gespecialiseerd in communiserious game wegwijs gemaakt in de noodzaak en mogelijkcatieadvies, interim-management, coaching en training. heden van hun pensioenvoorzieningen. Een moeilijk en voor Vanzelfsprekend zijn reacties welkom: info@decommunicatiecraen.nl
(Advertentie)
De perfecte kandidaat De consultants van Masterkey Interim beschikken over meerdere jaren ervaring in de facilitaire branche, waardoor zij een duidelijk toegevoegde waarde leveren bij de werving en selectie. Onze professionals zijn sterk in het vertalen van uw vraagstuk naar praktische en uitvoerbare oplossingen. Uw partner voor Facility Interim Professionals en executive search! Onze Facility Interim Professionals begrijpen als geen ander wat u bezighoudt. Ze spreken uw taal en denken met u mee. Steeds vaker worden onze Facility Interim Professionals gebruikt om op projectbasis opdrachten te vervullen. Ge誰nteresseerd? Neem contact op met een van onze accountmanagers voor het maken van een afspraak of voor het inwinnen van meer informatie. Masterkey Interim B.V. Tel: 055 - 538 45 41 www.masterkey-interim.nl
SERM0710_Communicatiecolum 29
Waarborg kwaliteit Masterkey Interim kan op diverse niveaus interim-opdrachten invullen en uitvoeren. Door de expertise van de afdeling advies van Masterkey-Plus kunnen wij tevens garant staan voor de te leveren kwaliteit. De Facility Interim Professionals kunnen putten uit de uitgebreide facility kennisdatabank.
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
29
18-06-2010 09:55:35
t hema mvo
‘Het groenste schoon van Nederland’ Ruim veertig jaar geleden koos de oprichter van CSU voor de bedrijfskleur groen. Een gelukkige keuze, omdat die kleur nu staat voor milieuvriendelijk en, in het verlengde daarvan, voor duurzaam. Dat willen ze weten ook daar in Uden, want ze promoten zichzelf heel zelfbewust als ‘het groenste schoonmaakbedrijf van Nederland’ en zeggen bovendien dat ze ‘al aan MVO deden voordat die term werd geïntroduceerd’. Een gesprek over goed werkgeverschap, de thuiszorgmarkt en de gewijzigde organisatie als voorbode van te verwachten veranderingen aan de top. DICK VAN ZOMEREN
S
inds 2008 wordt bij CSU heel geleidelijk een organisatieverandering doorgevoerd, waarbij het aantal businessunits wordt verdubbeld van drie naar zes, elk met een eigen staf en geleid door een businessunitdirecteur. Voorheen werd de directie gevormd door drie businessunitdirecteuren onder leiding van directievoorzitter Frie van Hulten. Binnen een jaar is een nieuw model gereed, waarbij Van Hulten en drie statutaire directeuren alsmede drie stafdirecteuren leidinggeven aan de zes businessunits. Die units vertegenwoordigen 12.000 medewerkers, verdeeld over 25 vestigingen.
Bewogen decennium Het bedrijf heeft een bewogen decennium achter de rug. Toen Van Hulten in (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
30
SERM0710_CSU 30
Service Management
1999 als financieel directeur aantrad, noteerde CSU een omzet van € 100 miljoen, verkeerde de onderneming qua liquiditeit in zwaar weer en was zij grotendeels in handen van externe financiers. Maar het lukte Van Hulten en zijn medewerkers om de bedrijfsvoering sterk te verbeteren. Bovendien
we in 2001 de met de businessunits begonnen, deden ze elk iets van € 30 miljoen en was er nog sprake van kleurverschillen door het inpassen van overgenomen bedrijven als De Gast en City Service. Alle kleurverschillen zijn verdwenen, maar inmiddels deden die drie units elk € 65 miljoen. Dan wordt
‘Mede door het afstoten van beveiliging gaan we tegen de stroom in’ kwam vanaf 2003 het karakter van familiebedrijf terug doordat oprichter Cor van der Heijden weer alle aandelen in handen kreeg, waarvan in 2007 tweederde aan de drie kinderen werd overgedragen. De overige aandelen kwamen in handen van vijftig tot zestig eigen directeuren en managers. De omzet is intussen meer dan verdubbeld. Medio 2005 zei Van Hulten in dit blad: ‘Over vier jaar gaan we over de € 200 miljoen.’ Die prognose klopte, in 2008 was het € 204 miljoen (alleen schoonmaak) en vorig jaar € 215 miljoen, ook weer zonder de inmiddels afgestoten omzet van € 40 miljoen van CSU Security. Vanwaar die verdubbeling van het aantal businessunits? Van Hulten: ‘Toen
de afstand tot de klant te groot, neemt het afbreukrisico toe en kan het kwaliteitsaspect in de uitvoering een probleem worden. We gaan nu voor een decentrale verantwoordelijkheid met units die zijn voorzien van een eigen staf, waarbij de leiding niet alleen operationeel verantwoordelijk is, maar ook commercieel en administratief. Dat nieuwe model moet aan het eind van het jaar gereed zijn.’
Tegen de stroom in CSU Security is verkocht aan Facilicom, zodat CSU zich nu ‘alleen maar’ op schoonmaakdiensten richt. In tegenstelling tot enkele grote collega’s biedt de onderneming geen diensten als catering, groenvoorziening en receptieser-
nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:10:17
t hema mvo o
maakbedrijf
ging betekenen andere culturen en aparte procedures, cao’s, planning en managementaandacht. Mede door het afstoten van beveiliging gaan we dus tegen de stroom in. Maar we kiezen voor een kernactiviteit. Zie het als een specialist naast een supermarkt. Maar dan wel als een specialist die als schoonmaaksupermarkt alles in huis heeft.’
Thuiszorg groeimarkt
Directievoorzitter Frie van Hulten staat al tien jaar aan de top van CSU en is in ieder geval tot eind volgend jaar eindverantwoordelijk vices. Dus ook geen maincontracting en multiservices. Waarom die versmalling? Van Hulten: ‘Dat we security in huis hadden, is historisch gegroeid. Die situatie bestond al toen ik aantrad. Maar we hebben nu gekozen voor schoonmaak als specialisme en vermijden branchevreemde activiteiten als uitzenden, cate-
ring en groen. Als het zinvol is, willen we wel allianties sluiten, maar we gaan niet voor het aanbieden van facility management en maincontracting. Als je je toespitst op één vorm van dienstverlening, dan kun je wat kosten en efficiëntie betreft bouwen aan een organisatie met weinig ballast. Catering en beveili-
In thuiszorg dezelfde lijn. Waar collega’s kiezen voor joint ventures (Hago) en overnames (Asito) begon CSU een eigen BV, Tzorg, die uitsluitend een deel van de thuiszorg uitvoert, namelijk huishoudelijk schoonmaken. Dus het onderste deel van de kolom die daarboven bestaat uit verpleging/verzorging. Van Hulten over die stap: ‘In het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning werd die zorg drie jaar geleden in handen van de gemeenten gelegd. Bij de start hebben we twee jaar lang als onderaannemer de bijbehorende huishoudelijke schoonmaak gedaan, in vaktermen HV1 en HV2. Als een pilot en om de risico’s in te schatten. We maakten alleen schoon en deden niets wat de AWBZ betreft, dus geen lichamelijke of geestelijke verzorging. Na evaluatie besloten we om daar per 1 september 2009 een apart bedrijf voor te starten, Tzorg, met een landelijk netwerk voor inschrijvingen bij gemeenten. Dat loopt heel goed en het betekent voor ons een hard groeiende markt. We hebben daarvoor 2000 medewerkers in dienst en werken voor 130 gemeenten bij 8000 huishoudens. We verwachten daar eind van dit jaar € 35 miljoen in om te zetten.’ Hij vervolgt: ‘Onze traditionele schoonmaakomzet hebben we vorig jaar geconsolideerd, de omzetgroei kwam door de thuiszorg. Onze mensen doen dat werk ook heel graag. Het levert directe waardering op, het is echt zorgen en er ontstaat een band met de opdrachtgever. Collega’s van ons raken aan de AWBZactiviteiten, dus de hele complexe thuiszorgkolom. CSU kiest bij thuiszorg uitsluitend voor huishoudelijke verzorging, dus ook hier weer een specialisme.’
Beste werkgever De buitenwereld heeft de foto’s in de krant zonder twijfel met enig leedvermaak bekeken: een stel FNV-stakers
Service Management
SERM0710_CSU 31
nummer 7/8 juli/augustus 2010
»
31
18-06-2010 10:10:18
Ook onze nummer 1 positie in de Dow Jones Sustainability Index recyclen we graag
KIMBERLY-CLARK CORPORATION is voor het vijfde achtereenvolgende jaar de nummer 1 in de categorie Personal Products van de Dow Jones Sustainability World Index. Toch is er nog genoeg te doen, dat realiseren we ons als geen ander. Daarom
*
blijven we ons focussen op het terugdringen van grondstofverbruik in elke fase van de levenscyclus van onze producten. We zijn ervan overtuigd dat dit de beste manier is om onze klanten milieubewuste keuzes met prima prestaties te bieden. Meer weten? Kijk dan op www.kcpreducetoday.com *Geregistreerd handelsmerk en handelsmerk van Kimberly-Clark Worldwide, Inc. Š2009 KCWW
SERM0710_CSU 32
18-06-2010 10:10:20
t hema mvo o
Verantwoord inschrijven Volgens Van Hulten hebben de langdurige vakbondsacties ook wat goeds opgeleverd. ‘Wat voor iedereen duidelijk op de kaart is gezet, is dat de marktwerking het probleem veroorzaakt, niet de schoonmaakbedrijven. Zelfs de vakbonden geven toe dat we klem zitten door de vele EU-inschrijvingen en contractwisselingen waarbij het steeds voor minder moet. Of je het nu goed doet of niet, steeds weer moet je opnieuw inschrijven. Het knijpen van de opdrachtgevers is de oorzaak. Niet alleen in de schoonmaak. Kijk maar wat de supermarkten doen met hun leveranciers en wat bij het busvervoer speelt.’
CSU in MVO Championship-programma CSU is een van de tien geselecteerde deelnemers aan het ISO 26000 Championshipprogramma van de NEN (NEderlandse Normalisatie-instituut). Tien bedrijven uit verschillende branches hebben de ambitie om koploper te zijn in hun branche op het gebied van MVO. Het begeleidingstraject omvat diverse workshops en acties. Zo wordt de nieuwe ISO 26000-scantool (ontwikkeld in samenwerking met NEN) ingezet voor self-assessments. CSU wordt bijgestaan door BECO, internationaal adviesbureau voor duurzame ontwikkeling. De implementatie-ervaringen van de deelnemers worden gebundeld in een ISO 26000 best practice-boek, dat NEN Uitgeverij begin 2011 publiceert. Het boek moet een belangrijke bijdrage leveren aan de promotie van de ISO 26000-standaard. Ook moet het andere organisaties stimuleren om een grotere bijdrage te leveren aan duurzame ontwikkeling. Bij de publicatie organiseert NEN een speciaal promotie-evenement. De Champion-organisaties profileren zich door de implementatie-ervaringen te presenteren. CSU werd benaderd om deel te nemen, omdat de organisatie al in de geest van ISO 26000 handelt, de nieuwe internationale norm voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. CSU’s MVO-jaarverslag 2008 was het eerste jaarverslag in Nederland op basis van ISO 26000.
in Uden op het dak van een bedrijf dat nota bene al zeven keer tot de Beste Werkgevers in Nederland behoorde. Dat incident zal niet tot de mooiste momenten in de loopbaan van de directievoorzitter behoren. Van Hulten: ‘Nee, maar het hoort erbij en staken mag, mits er geen sprake is van excessen. Ik moet ook zeggen dat van de grote schoonmaakbedrijven ons lage en platte dak het gemakkelijkst bereikbaar was, dus dat zal ook wel een rol hebben gespeeld. Maar ik heb jarenlang voor OSB de cao-onderhandelingen met de bonden gedaan en daarbij geleerd om me niet zo druk te maken. Vergeet niet dat de acties van dit voorjaar, en dus ook het beklimmen van ons dak, tegen de bedrijfstak waren gericht en niet tegen CSU zelf. Het blijft
jammer dat die momenten het beeld bepalen en ik vind dat wij als bedrijf buitenproportioneel zijn geraakt. De grote schoonmaakbedrijven zijn helaas altijd het doelwit, want zij doen projecten als de Spoorwegen en Schiphol die publicitair interessant zijn en waar de organisatiegraad van de vakbonden onder de schoonmakers hoger is.’
‘Wat alle aandacht voor de schoonmaak wel heeft opgeleverd, is dat er nu eindelijk een convenant komt waarbij opdrachtgevers, schoonmaakbedrijven en de bonden gaan kijken hoe eigenlijk onmogelijk in te vullen contracten kunnen worden voorkomen. Een soort keurmerk dus voor verantwoord inschrijven. We juichen dat van harte toe.’
Groene werkgever We stelden het al vast: de bedrijfskleur groen komt zeker in het MVO-tijdperk goed van pas. Maar bij CSU is het meer dan een lege huls. De duurzame bedrijfsvoering is gebaseerd op de MVO-richtlijn ISO 26000 en niemand van de 12.000 medewerkers kan het zijn ontgaan dat duurzaamheid en milieuvriendelijk zijn van bovenaf worden gepromoot. ‘We zijn echt al jarenlang bezig met people en planet in samenhang met profit’, aldus Van Hulten. ‘Nog voordat de term maatschappelijk verantwoord ondernemen ineens opdook, waren we al bezig met groen en duurzaamheid. (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
‘Wat me wel pijn heeft gedaan, is de selectieve manier waarop het programma Zembla de branche en ons heeft geportretteerd in een poging om aandacht te vragen voor de onderkant van de arbeidsmarkt. Dat vond ik erger dan die stakers op het dak. Maar niemand poetst uit dat we al jaren door externe partijen in de categorie Beste Werkgevers worden ingedeeld. En dit jaar weer.’
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management
SERM0710_CSU 33
»
nummer 7/8 juli/augustus 2010
33
18-06-2010 10:10:20
t hema mvo
CSU is de eerste geweest die in samenwerking met Greenspeed op grote projecten het schoonmaken met weinig of geen reinigingsmiddelen introduceerde en ISO 14001 had. We rijden deels met elektrische auto’s, stimuleren taal- en inburgeringscursussen, we kiezen bij de aanschaf van bedrijfsauto’s voor A- en
milieubesparend geschenk, zoals spaarlampen, waterbesparende inzetstukjes voor de kraan, een koelkastthermometer en een douchecoach, die aangeeft wanneer je vijf minuten hebt gedoucht. Milieu komt zo tussen de oren. De meest gelezen pagina in ons personeelsblad is inmiddels die met milieu-
‘Wil het milieubesef goed doordringen, dan moet je bij het eigen uitvoerend personeel beginnen’ B-labels wat de uitstoot betreft en we stimuleren actief dagschoonmaak. Milieu kun je van bovenaf sturen en opleggen, maar wil het besef goed doordringen, dan moet je bij het eigen uitvoerend personeel beginnen.’ ‘Om alle medewerkers milieubewust te maken, ontvangen ze elk kwartaal een
SERM0710_CSU 34
tips. Acties die preventief werken. Onze CO2-uitstoot die resteert, compenseren we via een windenergieproject. We zien er niet alleen groen uit, we dénken en doen ook groen. Dit jaar zijn we een van de tien geselecteerde bedrijven in het ISO 26000 Championship-programma van de NEN.’
Senioriteit versus dynamiek Van Hulten is al 31 jaar actief in de schoonmaak. Niet alleen bij grote schoonmaakorganisaties, maar jarenlang ook bestuurlijk, binnen OSB. Hij begon in Uden toen CSU zware slagzij maakte, terwijl de zelfbewuste onderneming in omzet meer dan verdubbeld is en weer op de kaart staat. Wanneer is het voor hem genoeg geweest? ‘Ik ben in ieder geval tot eind volgend jaar eindverantwoordelijk. Dan is de hoofddirectie nieuwe stijl met statutaire en stafdirecteuren gereed en medio volgend jaar verwacht ik dat mijn opvolger bekend moet zijn. Dan heb ik het ruim tien jaar gedaan en dat lijkt me het maximum, want dan is voor beide partijen het nieuwe eraf. Er treedt onmiskenbaar bedrijfsblindheid op en nieuw bloed zorgt voor nieuwe ideeën. Volgend jaar ben ik zestig. Je hebt het voordeel van senioriteit, maar levert dynamiek in. Dat neemt niet weg dat ik dan nog wel graag iets voor CSU wil blijven doen.’ ‹‹
18-06-2010 10:10:21
Naam
(Advertorial)
SCA Hygiene Products is trots op een 3-jarige samenwerkingsovereenkomst met Oxfam Novib. Met deze unieke samenwerking wil SCA een structurele bijdrage leveren aan ontwikkelingsprojecten in Zuid-Soedan. Naast de merken
*
Samen voor een beter leven in Soedan
Edet, Libresse en Tena werkt ook Tork, samen met Oxfam Novib, voor een betere hygiëne ter voorkoming van kindersterfte, bevordering van onderwijs voor meisjes en verbetering van de positie van vrouwen.
Tork is per begin dit jaar samen met Oxfam Novib aan de slag gegaan in de regio Mundri, in Zuid-Soedan. Dit hele gebied werd meer dan twintig jaar geteisterd door een burgeroorlog. Sinds 2005 is sprake van relatieve rust. Bewoners proberen hun leven weer op te bouwen. Desondanks is er een groot gebrek aan de meest basale voorzieningen. Zo ook aan sanitaire voorzieningen.
Help de kinderen in Zuid-Soedan UÊ 1 op de 7 kinderen sterft voor het vijfde levensjaar. Eén van de grootste oorzaken van kindersterfte in Zuid-Soedan is diarree. Simpel handen wassen neemt een groot deel van dit risico weg. UÊ Slechts 50% van de kinderen krijgt een minimum aan onderwijs en maar 1,9% maakt de lagere school helemaal af. Door ziekteverzuim missen 72% van de leerlingen in Mundri regelmatig hun lessen. Ze gaan door de opgelopen
leerachterstand ook daarna vaak niet meer terug naar school. Ook met de hygiëne op scholen is het slecht gesteld. Slechts 30% van de scholen heeft een latrine en bij 40% van de scholen is water in de buurt (binnen een straal van 500 meter).
Tork Helpt! Gedurende 3 jaar zal Tork met Oxfam Novib verschillende projecten in Mundri gaan ondersteunen. Het eerste jaar zal de nadruk met name liggen op het helpen van schoolkinderen door het verbeteren van de voorzieningen voor handhygiëne met 4 concrete oplossingen. 1. Regenwater-opvangsystemen, zodat er het hele jaar door betrouwbaar water beschikbaar is om handen te wassen. 2. Voorzieningen om handen te wassen, gesloten jerrycans met een kraan en zeep die op strategische plekken worden geplaatst. 3. Zeep, lokaal geproduceerde zeep helpt bij het voorkomen van bacterieoverdracht en besmetting via de handen.
4. Educatie, middels uitgebreide hygiene voorlichtingen aan leraren en leerlingen zal een goede basis gelegd worden voor de toekomst.
Soap4Sudan Tork & Oxfam Novib zorgen voor handhygiëne voor 22.000 schoolkinderen, maar samen met u kunnen we nog veel meer bereiken! Met diverse sponsormogelijkheden kunt ook ú deelnemen aan ons project en extra projecten mogelijk maken in Zuid-Soedan. U kunt uw eigen initiatief opstarten of gebruik maken van de kant en klare pakketten die wij hebben ontwikkeld, aan u de keuze. Graag informeren wij u uitgebreid over de mogelijkheden voor deelname en de materialen die u kunt inzetten om uw eigen personeel of klanten te betrekken bij dit unieke project! Voor meer informatie over het project of contact stuurt u een e-mail naar soap4sudan@tork.nl of kijk op
www.torkhelpt.nl
Samen voor een beter leven in Soedan SERM0710_CSU 35 Naamloos-1 1
18-06-2010 15-06-2010 10:10:26 14:49:47
opleiden
Opleiden op locatie 2EPORT A
GE
Het nut van en de noodzaak tot opleiden zijn een feit. De gewenste laagdrempeligheid en de wens om onder werktijd op te leiden ook. Met dit in het achterhoofd klopte Robert Pepelnar, directeur van Schoonmaakbedrijf Heuvelman uit Gouda, bij SVS aan. Het opleidingsinstituut anticipeerde, en ontwikkelde Training On The Job. En zo ontstond opleiden op locatie. De redactie van Service Management liep een lesavond mee. Een impressie. PETRA DE BRUIN
‘Sch ‘Schoonmaakbedrijf Heuvelman is een stille en voor velen een relatief onbekende spe op de schoonmaakmarkt’, zegt directeur Robert Pepelnar (rechts op de foto). speler Zijn schoonvader Leendert Heuvelman richtte het bedrijf op 1 april 1975 op en sin vijftien jaar staan Pepelnar en zwager Michel Heuvelman aan het roer. sinds He bedrijf is gespecialiseerd in het schoonmaakonderhoud van kantoren en Het in instellingen, glasbewassing, gevelreiniging, vloeronderhoud en trappenhuisonderh houd. OSB- en VSR-lid Heuvelman telt 400 medewerkers, onder wie 5 inspectiem medewerkers, die onder meer de kwaliteit van objecten en de klantencontacten b beheren, de DKS-metingen uitvoeren en met de 15 meewerkend voorvrouwen e -mannen samenwerken. Wim van Dam (links op de foto) behoort tot het en inspectieteam.
Scholengemeenschap De Goudse Waarden is een christelijke scholengemeenschap voor vmbo, havo, vwo en mbo en telt zo’n 2500 leerlingen. De vier locaties liggen aan de houCalslaan, Heemskerkstraat, Kanaalstraat en Winterdijk in Gouda en worden onderhoun den door Heuvelman. ‘Al sinds 1999 is De Goudse Waarden klant van ons en voeren orgen we dagelijks – voor of na schooltijd – het schoonmaakonderhoud uit. Maar we verzorgen ook het glas, het vloeronderhoud en het periodieke onderhoud’, legt Pepelnar uit.
Op De Goudse Waarden, locatie Heemskerkstraat, startte medio maart het derde project va Training On The Job. Deze Basisopleiding Schoonmaken betreft de reguliere schoonvan m maakopleiding van SVS, waarbij opleiden wordt gecombineerd met het dagelijks werk. ‘Ople leiden in de dagelijkse omgeving is op zichzelf niet nieuw, de combinatie met het dagelijkse w werk wel’, legt Han Kruize, manager Marketing & Sales bij SVS, uit. ‘We hebben nu ervari ring met enkele projecten en die stemmen tot ieders tevredenheid: de slagingspercentages zzijn uitstekend en het verlet is minimaal.’ Op de foto Naïma en Wesley (rechts). Zij doorllopen het eerste deel van de lesstof van deze avond: het schoonmaken van sanitair.
36
SERM0710_SVS 36
Service Management
nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:08:41
opleiden
Trai Trainer van dit project van Training On The Job is SVS-docent Rudy Boeve. Op de tweede lesavond behandelt hij het schoonmaakonderhoud van sanitair, vloer en twe kantoorinterieur. De negen schoonmaakkrachten krijgen in groepjes van drie kan een uur les. Daarvoor of daarna voeren ze hun dagelijkse werktaak uit. Sproeien of stralen, doseren en mengen, het bevochtigen van een microvezeldoekje, he gebruik van handschoenen, de controle van spullen en de compleetheid het va de materiaalwagen: docent Boeve behandelt ndelt alle aspecten van de BasisBasis van o opleiding Schoonmaken.
De aspecten die het schoonmaakvak tot een echt vak maken is één, maar ergonomie is twee. wee. ht, Of eigenlijk, stelt Boeve: ‘Het allerbelangrijkste. Aan ergonomie besteden we veel aandacht, want daarmee voorkom je veel (lichamelijke) klachten.’ De door de wol geverfde docent is 0. gekleed in het herkenbare blauw-groen geruite SVS-overhemd. Boeve geeft les sinds 1970. Toen SVS nog deel uitmaakte van he ‘Toen het Bouwcentrum’, vertelt hij.
De Basisopleiding Schoonmaken op locatie volgen duurt urt zes weken, per week één avond. Het minimumaantal cursisten is zes, het maximumaantal is twaalf. De kracht van dit door SVS ontwikkelde concept zit ‘m in de combinatie m het dagelijkse werk. Maar ook in het uitgebreide en rijk geïllustreerde cursusboek, met da overzichtelijk is ingedeeld op onderwerpen als Ergonomie, Microvezel, Vouwen, dat M Moppen, Communicatie, Traditioneel schoonmaken en Hulpmaterialen. Verder kunn cursisten zich de methoden via internet eigen maken. Zij hebben namelijk nen t tijdelijk toegang tot de e-learing-module Basiso opleiding Schoonmaken.
‘Langs de kant naast de wisser’, adviseert docent Boeve. ‘Van vuil naar schoon, van buiten en naar binnen en van boven naar beneden.’ Terwijl het moppen van een muur met een n tal microvezelmop wordt voorgedaan (‘Dan hoef je niet op je knieën’), krijgen de cursisten van tips en instructies voor het praktisch, veilig en ergonomisch verantwoord reinigen van ntesanitaire ruimtes en vloeren. Vanavond wordt ook een deel van het hoofdstuk Kantoorintever rieur behandeld. Meewerkend voorvrouw Tineke en Daniëlle en Yvonne krijgen uitleg over rden de kantoorstoel, de telefoon en het bureaublad. ‘Computerbeeldschermen en toetsenborden neem je alleen af als dat in het contract sta staat.’
‘W willen in 2011 alle 400 medewerkers via Training On The Job hebben opgeleid ‘We tot schoonmaakmedewerk(st)er’, vertelt Pepelnar. ‘Na afloop van de opleiding wo het examen afgenomen door het RAS Examenbureau. Ook dat gebeurt op wordt lo locatie. In de eerste twee projecten zijn 19 van de 21 kandidaten geslaagd. Voor de ge geslaagden was er het diploma en we hebben iedereen een bloemetje gegeven, w want dat hadden ze dik verdiend!’
Service Management
SERM0710_SVS 37
nummer 7/8 juli/augustus 2010
37
18-06-2010 10:08:48
.ik zocht .ik vond Ik zocht Een verrassende locatie voor onze bijeenkomst Ik vond Mijn accommodatie via Acco.support Heb jij ook regelmatig een accommodatie nodig? Geen tijd om er zelf goed in te duiken? Geen probleem. Wij helpen je graag met zoeken. Snel en nog gratis ook. Onze suggesties zijn vrijblijvend. En: je krijgt altijd meerdere alternatieven. De keuze is dus nog steeds aan jou!
Bel 0900 - 222 66 66 of mail support@acco.nl
(â&#x201A;Ź 0,25/minuut)
Acco.support is een dienst van
24128-1_Adv Acco 38 Support.indd 1 SERM0710_SVS
zoek en boek een locatie uit duizenden
05-10-2009 10:08:57 14:42:31 18-06-2010
column willem zuydestein
Het Nieuwe Werken als ideaal?
M
et een onderbreking van enkele jaren schuift Pieter al langer dan een decennium zijn benen met enige regelmaat onder mijn vergadertafel. Tijdens dit periodiek overleg bespreken we de ontwikkelingen in de markt en de gevolgen daarvan voor de firma die hij representeert, en voor ons ziekenhuis. Daarnaast bespreken we de omzetgegevens en de verwachtingen voor de komende periode. Kortom, een interessant en bovenal zinvol overleg. In de loop van de jaren bespeurde ik bij mijn gespreks-
ken diende te vervoegen voor overleg en afstemming. Het bespaarde hem in elk geval de dagelijkse filerit naar de zaak. Maar hij miste al snel de sociale contacten met collega’s, de nieuwtjes van de werkvloer, de aantrekkelijke geur van de secretaresse en de roddels bij het koffieapparaat. Het ‘warme gevoel’ dat hij als betrokken medewerker altijd had, liet zich echt niet digitaal vertalen op beeldschermen, zoals zijn werkgever veronderstelde. Hij voelde
Het ‘warme gevoel’ dat hij als betrokken medewerker altijd had, liet zich echt niet digitaal vertalen op beeldschermen partner echter in toenemende mate een zekere gelatenheid, af en toe doorspekt met een sarcastische opmerking. De oorzaak bleek te liggen in ontwikkelingen binnen zijn bedrijf waarmee hij duidelijk moeite had. Aanvankelijk bevond zijn kantoor zich in een middelgrote provinciestad. Daar had hij zijn dagelijkse contacten met collega’s, werden ervaringen uitgewisseld, afspraken gemaakt en werd beleid ontwikkeld. Na verloop van tijd werd het kantoor echter verplaatst naar Amsterdam, hetgeen voor hem meer reistijd betekende. Maar ook die verhuizing bleek niet afdoende te zijn. Want na enkele jaren werden de bedrijfsactiviteiten geconcentreerd in Utrecht en werd ‘Amsterdam’ gesloten. Als tegemoetkoming kreeg hij thuis op kosten van de baas een werkruimte ingericht met telefonie, fax en pc. Hij kreeg in die jaren zelfs een internetverbinding met de hoofdvestiging waar hij, als tegenprestatie, zich één keer in de twee we-
zich dan ook steeds minder de trotse representant van een florerend bedrijf, maar eerder slachtoffer van de bonusscoringsdrift van contactgestoorde managers. De werkelijkheid zal vermoedelijk wel ergens in het midden liggen. Ik kan het hem niet navragen, want hij is al een tijdje ziek. Althans, als ik het mailtje van zijn Utrechtse secretaresse mag geloven. Toch moest ik aan Pieter denken toen ik in Facto Magazine nummer 5 van 2010 een artikel over Het Nieuwe Werken las. Volgens de auteur betekent Het Nieuwe Werken een sociale en technische innovatie op de dimensies organisatie, technologie en huisvesting. Het stelt de mens centraal (!), gaat over sturen op output, leidinggeven aan dynamische organisaties, slimmer werken, zorgen dat de techniek geen barrière vormt en het bieden van een inspirerende fysieke werkomgeving. Want door de toegenomen digitalisering van documenten binnen organisa-
ties, de toepassing van draadloos internet vanuit vrijwel iedere locatie en de inzet van laptops en smartphones is de wijze van werken veranderd en is menig werknemer minder aan een fysieke werkplek gebonden. Het is veel gemakkelijker om bijvoorbeeld vanuit huis te werken (scheelt files, concentratieproblemen et cetera), waardoor in organisaties andere aansturingstrajecten worden ontwikkeld en toegepast (minder hiërarchie, outputgericht). Hetgeen weer consequenties heeft voor de omvang en de inrichting van kantoren (onder andere minder werkplekken), wat weer financieel voordeel oplevert. Je zou dus kunnen zeggen dat al deze ontwikkelingen leiden tot een andere kijk op werken. Met ingrijpende consequenties. Want ik denk dat het echt niet allemaal hosanna is wat de organisatiedeskundigen ons willen doen geloven. En dat ons land barst van de Pieters. Maar wat wil je ook van iemand die niet met een toetsenbord ter wereld is gekomen en die de elektrische schrijfmachine (met correctietoets!) nog op zijn secretariaat heeft ‹‹ zien verschijnen.
(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Column Zuydestein 39
39
18-06-2010 09:52:16
schoonmaakmark t
MKBeterschoon, het vervolg
Tijd voor tegenbeweging De tijd is absoluut rijp om de prijzenoorlog aan te pakken, want die verhardt en verbreedt zich. Maar van enige gereserveerdheid om het roer om te gooien is ook sprake. Negen schoonmaakondernemers kwamen eind mei bijeen voor de tweede discussiebijeenkomst Tijd voor kwaliteit. De grote vraag: zit er muziek in het geïnitieerde MKBeterschoon, een platform voor midden- en kleinbedrijven in de schoonmaak? PETRA DE BRUIN
D
e schoonmaakbranche moet de uitdaging aangaan om te professionaliseren: beter in plaats van goedkoper schoonmaken. Dat was de essentie van de eerste discussiebijeenkomst Tijd voor kwaliteit op 24 maart. Vier schoonmaakbedrijven – Argo Zuidoost, Nederrijn Groep, Nivo Noord en Schoonmaakbedrijf Vlietstra – pakten die uitdaging om te professionaliseren op door een verrassend en sterk initiatief te opperen: MKBeterschoon, een platform voor midden- en kleinbedrijven in de schoonmaaksector. In mei deed Service Management uitgebreid verslag van die eerste bijeenkomst.
Enkele dagen na die publicatie kwam opnieuw een groep schoonmaakondernemers op het kantoor van productleverancier Crohill in Lelystad bijeen: Eric Ambergen van Fonville uit Coevorden, Ella Blommaert van Ruud Zander Schoonmaakbedrijf uit Haarlem, Willem Jansen Verplanke van Lucas Berger Schoonmaakbedrijf uit Arnhem, Jacco van der Knaap van Fris en Rein uit Rotterdam, Peter Rietbroek van Rietbroek Voor Schoonhouden (RVS) uit Rijswijk, Gaby Westerlaken van GWS de Schoonmaker uit Rosmalen en Ype Wierda van Aktief Schoonmaakdiensten uit Gorinchem. Geflankeerd door Ruben Krüs
‘Wanneer een schoonmaakbedrijf zich inschrijft voor Europese en commerciële aanbestedingen, dan moet hij bij wijze van spreken jokken om punten te scoren. Dat kan nooit de bedoeling zijn. Dat kan anders. En dat moet anders’, begint Hilgerdenaar. ‘Tijdens onze eerste discussiebijeenkomst ontstond het idee van het platform MKBeterschoon, want door je als
Jacco van der Knaap, directeur van Fris en Rein
Peter Rietbroek, directeur van Rietbroek Voor Schoonhouden
Ype Wierda, directeur Uitvoering van Aktief Schoonmaakdiensten
40
van Argo Zuidoost uit Doetinchem en Bert Wernke van Nederrijn Groep uit Duiven leidde Pim Hilgerdenaar, directeur van Crohill, wederom de discussie.
Animo?
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_MKBeterschoon 40
18-06-2010 10:14:45
schoonmaakmark t
MKB’ers te verenigen, kun je een vuist maken: samen zijn we sterk. Tijdens deze bijeenkomst willen we proeven hoe groot de animo is om hierin een volgende stap te zetten.’ Reacties van lezers, schoonmaakondernemers en de oprichting van een MKBplatform door werkgeversvereniging OSB, per toeval anderhalve week voor het verschijnen van de publicatie over MKBeterschoon in dit vakblad, onderstrepen dat de tijd rijp is om in actie te komen. Bovendien wordt met deze discussiebijeenkomsten duidelijk een signaal afgegeven naar OSB, die (tot nu toe) te weinig doet voor het MKB (zie het artikel Groot versus klein: OSB onderkent Calimero-effect in Service Management januari/februari 2009, red.).
Kritiek Alhoewel het nieuwe elan door de komst van directeur Rob Bongenaar en voorzitter Hans Simons positief wordt ervaren, is er meer kritiek op de werkgeversvereniging: ‘We dachten dat het OSB-certificaat een meerwaarde zou hebben voor onze klanten.’ Een andere opmerking: ‘Een brancheorganisatie staat voor alle bedrijven c.q. leden uit de branche. We betalen OSB een flinke contributie, maar wat krijg ik ervoor terug?’ Het gevoel onder MKB’ers is dat het imago grotendeels door de grote bedrij-
Pim Hilgerdenaar, directeur van Crohill, gastheer, gespreksleider en mede-initiator
ven wordt bepaald. Daarbij aangetekend: alle grote, landelijk opererende bedrijven zijn vertegenwoordigd in het algemeen bestuur. De OSB onderkent de ondervertegenwoordiging van het MKB en breidt het algemeen bestuur momenteel uit met afgevaardigden van regionale schoonmaakbedrijven.
Onderzoek Dat de discussie just in time is, mogen de marktontwikkelingen en de aandacht in de media onderstrepen. Maar dat de differentiatie tussen landelijke en regionale schoonmaakondernemers niet nieuw is, is ook een feit. ‘Grote schoonmaakorganisaties: één pot nat’ luidde de kop van een artikel over een klanttevredenheidsonderzoek onder schoonmaakorganisaties dat Service Management, Facto Magazine en onderzoeksbureau Integron Performance Management in 2005 organiseerden. De twee belangrijkste conclusies uit dat onderzoek: de dienstverlening van de vijf grootste schoonmaakorganisaties is in de ogen van de opdrachtgevers vooral meer van hetzelfde. En de overige, kleinere schoonmaakbedrijven presteren significant beter.
re situatie en tot onzekere keuzes. Echter, hoe los je het op? Er wordt gerefereerd aan de Zembla-uitzending van 23 mei, waarin ook een MKB’er, Ella Blommaert, tevens deelnemer aan deze discussiebijeenkomst, aan het woord kwam. De groep discussianten in Lelystad opperen enkele ideeën om de markt meer te professionaliseren en het MKB meer te profileren. ‘Laten wij de oplossing aandragen. Laten we campagne voeren. Laten we de publiciteit opzoeken. Laten we bij de overheid langsgaan. En laat Service Management een onderzoek uitvoeren onder ontevreden opdrachtgevers door ze te interviewen; daarmee kun je aantonen dat offertes niet kloppen en dat dat leidt tot teleurstelling over het resultaat op de werkvloer’, aldus enkele reacties. Twee essentiële basiselementen hiervoor: benader het positief en ga uit van je eigen kracht.
MKB?
Maar hoe breng je deze boodschap over op de opdrachtgevers? Want de opdrachtgever weet vaak niet meer tot welk schoonmaakbedrijf hij/zij zich moet richten. Dat leidt tot een onzeke-
Over kracht gesproken: ‘Het MKB is een machtige partij, want tel je de omzetten op van de MKB’ers uit het omzetoverzicht dat Service Management jaarlijks publiceert, dan gaat de groep MKB’ers de landelijke spelers voorbij en heeft die groep het grootste marktaandeel in handen.’ Maar wanneer ben je MKB’er? Kun je een scheidslijn trekken bij de top 5, dus de landelijke schoonmaakbedrijven? Of bij de top 8:
Ruben Krüs, commercieel directeur van Argo Zuidoost
Willem Jansen Verplanke, directeur van Lucas Berger Schoonmaakbedrijf
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_MKBeterschoon 41
»
41
18-06-2010 10:14:59
schoonmaakmark t
Eric Ambergen, directeur van Fonville
Ella Blommaert, directeur van Ruud Zander Schoonmaakbedrijf
Bert Wernke, directeur van Nederrijn Groep
€ 50 miljoen omzet of meer? Het blijkt een vraag waar moeilijk antwoord op te geven is.
drijven bij opdrachtgevers naar voren te brengen. In de discussie komen ook enkele punten van frustratie naar voren. ‘Bij Europese en commerciële aanbestedingen is het een kwestie van wie het beste telefoonboek kan schrijven. Er wordt klakkeloos aangenomen wat schoonmaakbedrijven roepen. Ga eens bij een bedrijf kijken of het echt zo is dat het schoonmaakbedrijf maar 2% ziekteverzuim of een ISO-milieucertificaat heeft’, nodigt een van de deelnemers de intermediairs uit. ‘Het cynisme moet eruit’, concludeert een volgende. En weer iemand anders benadrukt: ‘Als zo’n referentiebezoek wordt uitgevoerd, dan maken wij als MKB’ers veel meer kans. Daar ben ik van overtuigd.’
verhitte discussie over managementrapportages, door klanten veelal vereist en door sommige schoonmaakbedrijven verafschuwd, want: ‘Het gaat om de basis, de handjes, de mensen. Weer zo’n papierwinkel.’ Sommigen waarderen de managementrapportage juist wel: ‘Uit oogpunt van transparantie.’ In ieder geval wordt duidelijk dat managementrapportages volop als marketingtool worden ingezet en dat het tegenwoordig part of the business is.
‘Zijn we MKB’er omdat we er direct een beter gevoel bij hebben?’, vraagt een van de deelnemers. Een ander: ‘Het gaat er mij om dat ik me met mijn schoonmaakbedrijf richt op het MKB, dus op bedrijven met 25 tot 250 medewerkers. Je kunt dus van medewerkers of van omzet uitgaan, maar je kunt MKB ook andere definities geven.’
Expansiekracht De vakkennis, flexibiliteit, snelheid, betrokkenheid, persoonlijke benadering, transparantie, veel aandacht voor klant en medewerkers, de durf om je kwetsbaar op te stellen, een betere kwaliteit en een betere organisatie werden tijdens de eerste discussiebijeenkomst Tijd voor kwaliteit als sterke punten van het MKB genoemd. Maar een verbeterpunt was er ook: het MKB is zich onvoldoende bewust van zijn kracht. De (expansie)kracht van het MKB kan ook zitten in samenwerken, zo werd geconcludeerd. Tijdens de tweede discussiebijeenkomst komen dezelfde zaken naar voren. En opnieuw gaat de discussie over de profilering van het MKB. Ook de intermediairs spelen daarin een rol en hebben grote invloed om midden- en kleinbe-
42
Een andere overtuiging: ‘Je kunt een Europese aanbesteding wel degelijk beinvloeden, maar niemand durft wat te doen, ook niet als er na gunning sprake is van een ongelijk gevoel over de verdeling van de opdracht of percelen. De aanbestedingen zijn namelijk zodanig dichtgetimmerd dat er geen rechtszaak volgt.’
Proces ‘Een schoonmaker maakt schoon, maar waaraan moet dat schoonmaken voldoen om je te kunnen onderscheiden? Gaat het om het schoonmaken zelf of het proces eromheen?’, vraagt iemand. Er ontspint zich een ietwat
Wat de basis inhoudt, beschrijft een andere deelnemer: ‘De medewerkers op de werkvloer hebben voldoende tijd om hun werk goed te doen, ze worden goed geïnstrueerd en goed gecoacht. Ze beschikken over goed gereedschap en de juiste middelen en materialen om hun werk te kunnen doen. Dat is de basis van mijn bedrijf.’
Keurmerk ‘Een mogelijkheid om je te kunnen onderscheiden is een keurmerk’, wordt gesuggereerd. Het idee achter een fair clean-logo: een onafhankelijk orgaan controleert schoonmaakbedrijven op kwaliteit, ziekteverzuim, verloop, toezicht, opleidingen enzovoort. ‘Ik wil me committeren aan het bureau dat me controleert en heb geld over voor een objectieve controle’, merkt een van de discussianten op. Een ander: ‘De klant weet als hij zijn schoonmaak bij een
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_MKBeterschoon 42
18-06-2010 10:15:12
schoonmaakmark t
kwaliteit. Je kijkt niet eens verder, want je weet dat de garage betrouwbaar en deskundig is. Zo’n soort keurmerk zou je dus ook moeten hebben voor de schoonmaak. Je moet je dan als schoonmaakbedrijf houden aan een aantal regels, maar ook aan een minimaal inschrijfniveau, zodat er niet over de ruggen van mensen geld wordt verdiend.’ Twee andere voordelen: met een keurmerk behoren de corpulente offerteboeken tot het verleden en wordt voorzien in de behoefte van opdrachtgevers aan duidelijkheid.
Gaby Westerlaken, directeur van GWS de Schoonmaker
Enthousiasme, hoewel? Er is ook scepsis vanwege het keurmerk Glas & Gevel dat het AWOG-segment van OSB invoerde. ‘Na vier jaar dragen zestien bedrijven dit keurmerk, maar het heeft de branche en de bedrijven nauwelijks iets opgeleverd.’
gecertificeerd schoonmaakbedrijf inkoopt, dat het goed is. Want dat wat wij roepen, daar staan we achter.’ Gerefereerd wordt aan Bovag, het keurmerk voor mobiliteit: ‘Dat staat voor
Ter afsluiting van de discussiebijeenkomst brengt Hilgerdenaar de hamvraag ter tafel: ‘Is er behoefte aan een MKB-platform? Een tegenactie om de
Platform?
markt te professionaliseren?’ Er volgt een tegenvraag: ‘Wat te doen als de concurrent zich bij je meldt?’ ‘Ga uit van je eigen kracht. Als je daarin gevolgd wordt, dan is dat fantastisch’, reageert een discussiegenoot. ‘MKBeterschoon is een middel om ons doel te bereiken om opdrachten in jouw regio gegund te krijgen. Het is een initiatief om sterke punten te bundelen en om samen sterker te zijn.’ Ook het werken aan een langetermijnvisie wordt als behoefte en pluspunt voor de markt gezien. MKBeterschoon dient dus een strategisch belang. Niet alle negen schoonmaakondernemers kunnen zich in het initiatief vinden. Een andere optie is pr, vindt een van hen: ‘Ik probeer me te onderscheiden door de publiciteit op te zoeken en dat levert mij klanten op.’ Dit wordt toegejuicht, maar ook als ‘roepen in de woestijn’ getypeerd. De eindconclusie? Het treft de hele branche en het is nu tijd om een tegen‹‹ beweging in te zetten.
(Advertentie)
Nieuw! Padstop voor Pro’s 100% gerecyclede polyester vezels
In het productieproces worden uitsluitend latex harsen op waterbasis gebruikt
De schoonste vloerpads voor schoonmaakprofessionals. Vloerpads die de professionele, milieubewuste facilitaire dienstverlener uit het hart zijn gegrepen. Door Wecoline vervaardigd van 100% gerecycled materiaal. Wecoline pads by Americo. Een garantie dat u schoonmaakt met de beste en schoonste vloerpads! WECOLINE PADS BY
www.wecoline.com Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_MKBeterschoon 43
43
18-06-2010 10:15:25
produc ten
Nieuw concept vloerreiniging
Gecertificeerde chemie Europa; wereldwijd noteert het een top 5-positie. Kleen loopt voorop in de ontwikkeling van reinigings- en grootkeukenmiddelen en maakt gebruik van recente gemodificeerde grondstoffen. Vooral in de institutionele markt en in de gezondheidszorg staan de producten van het bedrijf hoog aangeschreven, bericht Crohill.
Armada Reinigingsmachines introduceert met de Fimap MR60 B een nieuw concept in vloerreiniging: affordable cleaning. De MR60 B is een professionele opzitschrob-zuigmachine, waarvan de afmetingen en prijs gelijk zijn aan een achterloopmachine. De opzitmachine haalt echter wel een dubbele productiviteit, wat betekent dat er direct 40% op de kosten van vloeronderhoud wordt bespaard, laat Armada Reinigingsmachines weten.
Crohill is importeur van de producten van Kleen Purgatis voor Nederland. Het bedrijf meldt dat alle reinigingsmiddelen van Kleen Purgatis ISO 14001-gecertificeerd zijn. Kleen Purgatis is een Duits bedrijf, opgericht in 1882 en een van de grootste fabrikanten van reinigingschemie in
Naast de ISO 14001-certificering is Kleen Purgatis in het bezit van de EMAS-registratie. Deze laatste certificering zegt iets over het eindproduct en geeft aan dat de gebruikte productiemethoden zo milieuvriendelijk mogelijk zijn. Meer informatie: www.crohill.nl
Schrobwerkpaard Hijman Schoonmaakartikelen uit Amsterdam meldt dat Comtesse de schrobmachine NPR-1515 op de markt heeft gebracht.
De Fimap MR60 B is geluidsarm en kenmerkt zich door eenvoudige bediening en duurzaamheid: de batterijen hebben een capaciteit voor vier uur werken. De machine is voorzien van watertanks van 110 liter en kan hellingen van maximaal 18% aan. Meer informatie: www.armada.nl (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL
+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu
44
SERM0710_Producten 44
Service Management
De NPR-1515 is het nieuwe werkpaard van Comtesse dat volgens de leverancier niet bang is voor een zware klus. De nieuwe 1500 Watt-motor heeft 50% meer vermogen dan normaal en wordt beschermd door een stoffilter. Het tandwielhuis is oliegevuld. Het resultaat is een sterke en stabiele machine die geschikt is voor onder meer schuren, boenen en schrobben.
Nieuw bij de NPR is het ATC-systeem (Automatic Torque Control), wat staat voor een constante stroomafname (kracht van de motor) bij wisselende werkzaamheden dan wel inzetgebieden. Het borsteldeck is voorzien van twee gaten waarop verschillende afzuigsystemen kunnen worden aangesloten. Meer informatie: www.hijman.nl
Persoonlijke gastenlijn Diversey introduceert Soft Care Sensations, een gastenlijn voor hotels die naar eigen wens is aan te passen door het toevoegen van een unieke cover. De cover is in diverse kleuren verkrijgbaar en kan worden voorzien van een logo, merknaam, tekst of afbeelding. Soft Care Sensations is verkrijgbaar met vullingen voor handzeep, shampoo en douchegel van de merken Dove en Lux. Het systeem is duurzaam, onder-
houdsvriendelijk, snel te reinigen, lekt niet en de vullingen kunnen met een unieke sleutel in een handomdraai worden verwisseld, meldt Diversey. Meer informatie: www.diversey.com
nummer 7/8 juli/augustus 2010
18-06-2010 10:06:20
produc ten
Groene straatveegmachines Tennant Company kondigt de introductie aan van de Green Machines 500ze, een volledig elektrische straatveegmachine. De Green Machines 500ze wordt aangedreven met lithium-ionbatterijen. Dit draagt bij aan het reduceren van de CO2-uitstoot en het verbeteren van de luchtkwaliteit. Omdat de 500ze emissievrij en vrijwel geruisloos werkt, is de
machine geschikt voor het reinigen van stadscentra en voetgangerszones. De Green Machines 500ze worden onderworpen aan uitgebreide praktijktests. Binnenkort is deze straatveegmachine in actie te zien in steden in België, Luxemburg, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en Groot-Brittannië. Meer informatie: www.tennantco.com
Handhygiëne onder controle KimberlyClark Professional is gestart met de internationale campagne Take control of poor hand drying over slechte hand-
hygiëne. Dit om de gevolgen van niet-schone handen onder de aandacht van bedrijven en organisaties te brengen. Volgens Kimberly-Clark Professional heeft onderzoek in opdracht van het Europees Tissue Symposium – uitgevoerd door de Universiteit van Westminster – uitgewezen dat er hygiënische risico’s
verbonden zijn aan koude- en heteluchthanddrogers. Volgens het onderzoek is een papieren handdoek, zoals de Kleenex Ultra, de meest hygiënische manier voor het drogen van handen; het aantal bacteriën nam hiermee tot 77% af. Meer informatie: www.kcprofessional.com
(Advertentie)
Duurzaam behoeft niet duur te zijn, neem eens vrijblijvend contact op. ICCA is, sinds 2001, een beëdigd en gecertificeerd makelaar in schoonmaak-dienstverlening. Een onafhankelijke organisatie die schoonmaakadviezen verstrekt aan bedrijven en instellingen. ICCA BV Postbus 1160 1000 BD Amsterdam
SERM0710_Producten 45
t) 020 779 81 74 e) info@iccaadvies.eu w) www.iccaadvies.eu
V & V Facility is het bureau dat zich gespecialiseerd heeft op het gebied van interimmanagement, organisatieadvies, contracttoetsing en recruitment binnen de facilitaire branche. V&V is een onafhankelijke organisatie. V&V Facility Blauwe Hof 6109 Service Management 6602 ZL Wijchen
t) 06 265 208 92 e) info@venvfacility.nl nummer 7/8 juli/augustus 2010 45 w) www.VenVfacility.nl
18-06-2010 10:06:22
arbeid en recht
Valkuilen opdrachtovereenkomst op een rij
Wint de ZZP’er het van de werknemer? Mede door de crisis maken ondernemers meer dan voorheen gebruik van zelfstandigen zonder personeel, ZZP’ers. Ook de schoonmaakbranche lijkt deze landelijke ontwikkeling te volgen. Hiermee lijken, in deze onzekere tijd, de voordelen van een opdrachtovereenkomst het langzamerhand te winnen van de voordelen van een arbeidsovereenkomst. BRAM HAUTVAST*
D
e overeenkomst van opdracht wordt vaak voor een bepaalde tijd of voor een bepaald object aangegaan en nadien hebben partijen geen verplichtingen meer over en weer. Een ontslagprocedure hoeft dan niet te worden gevoerd, laat staan dat een beëindigingsvergoeding moet worden voldaan aan de ZZP’er. Enfin, in eerste instantie lijkt deze constructie beide partijen voordelen te bieden.
Verbondenheid Voordat blijkt dat de ogenschijnlijk voordelige opdrachtovereenkomst ook een keerzijde kan hebben, wordt eerst beantwoord wie nou zo’n ZZP’er (die overigens wel personeel in dienst kan hebben) is. Vaak is het een oud-werknemer of oud-directeur die, na zelfgenomen ontslag of een management buyout, nog enige tijd aan de onderneming verbonden wil blijven vanwege zijn kennis en kunde, of die zijn kennis en kunde ook ter beschikking wil stellen aan derden in dezelfde branche. Het kan dus gaan om een oud-eigenaar die via zijn ‘Management BV’ werkt, maar het kan ook gaan om de schoonmaker of glazenwasser die zo nu en dan door schoonmaakbedrijven wordt ingeschakeld.
46
Naast voordelen, zoals kort beschreven, kent een opdrachtovereenkomst ook de nodige risico’s. De voordelen die met het aangaan van deze overeenkomst worden beoogd, vooral vrijstelling van premieheffing en van inhouding van loonbelasting, worden namelijk niet altijd bereikt. Omdat uit de praktijk blijkt dat de valkuilen niet in alle gevallen even duidelijk zijn, worden de belangrijkste hierna nog eens op een rij gezet.
Dienstbetrekking De opdrachtgever moet zelfstandig vaststellen of er sprake is van een privaatrechtelijke dienstbetrekking in de zin van het Burgerlijk Wetboek, dan
gezagsverhouding. Aangezien een overeenkomst van opdracht ook enige instructiebevoegdheid van de opdrachtgever kent en er ook een vergoeding wordt betaald voor de diensten, is het verschil tussen een overeenkomst van opdracht en een arbeidsovereenkomst niet altijd even makkelijk te maken.
Fictief of niet Als de opdrachtgever vaststelt dat er sprake is van zo’n (fictieve) dienstbetrekking, dan moet hij over de beloning premie heffen en loonbelasting inhouden. Heeft de opdrachtgever vastgesteld dat er geen sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking, dan kunnen de Belastingdienst en
De beoogde voordelen worden niet altijd bereikt wel of de opdrachtovereenkomst hieraan moet worden gelijkgesteld, ook wel fictieve dienstbetrekking genoemd. Er is sprake van een privaatrechtelijke dienstbetrekking als er tegen betaling door een natuurlijk persoon persoonlijke arbeid wordt verricht onder bepaalde
het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV), afhankelijk van de feitelijke situatie, alsnog oordelen dat er van zo’n dienstbetrekking wél sprake is. Het gevolg: de opdrachtgever moet over de beloning toch nog premie heffen en loonbelasting inhouden.
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Arbeid en recht 46
18-06-2010 10:22:49
arbeid en recht
Ondanks het feit dat partijen niet de bedoeling hebben een arbeidsovereenkomst aan te gaan en zij dit expliciet in de overeenkomst van opdracht hebben vastgelegd, kan er dus toch sprake zijn van een (fictieve) dienstbetrekking met alle rechtsgevolgen van dien.
VAR Omdat niet altijd duidelijk is en bovendien voor de opdrachtgever lastig is vast te stellen of de overeenkomst moet worden beschouwd als een (fictieve) dienstbetrekking, heeft de wetgever al enige tijd geleden de zogenoemde VAR (Verklaring arbeidsrelatie) geïntroduceerd en deze tussentijds diverse keren aangescherpt. Op deze manier kan voor het aangaan van de opdrachtovereenkomst bij de Belastingdienst rechtszekerheid worden verkregen over de vraag of premieheffing en inhouding
van loonbelasting noodzakelijk zijn. De Belastingdienst beoordeelt aan de hand van de beleidsregels beoordeling dienstbetrekking welke soort VAR moet worden afgegeven. Als een VAR-wuo (winst uit onderneming) of een VAR-dga (directeur-grootaandeelhouder) door de Belastingdienst wordt verstrekt, hoeven er geen premieheffing en inhouding loonbelasting over de beloning plaats te vinden. Verstrekt de Belastingdienst een VAR-loon (loon uit dienstbetrekking) of een VAR-row (resultaat overige werkzaamheden), dan blijft gelden dat de opdrachtgever zelf zal moeten vaststellen, zoals hiervoor is beschreven, of er sprake is van een (fictieve) dienstbetrekking.
Opdrachtovereenkomst Omdat de opdrachtgever er baat bij heeft dat de opdrachtnemer een
VAR-wuo of VAR-dga overlegt, is het verstandig om in de opdrachtovereenkomst hierover bepalingen op te nemen. Die bepalingen schrijven voor op welke wijze de opdrachtgever en opdrachtnemer met de voornoemde problematiek omgaan. Om überhaupt vooraf duidelijkheid te krijgen, doet de opdrachtgever er dus verstandig aan om aan de opdrachtnemer van tevoren te vragen een recente VAR te overleggen. Zo kan de opdrachtgever het risico voor zover mogelijk beperken en moet niet achteraf alsnog premieheffing ‹‹ of loonbelasting worden voldaan. * Mr. B.P.H. Hautvast werkt als senior manager bij BDO Arbeidsjuristen en maakt deel uit van het BDO Brightteam, dat zich onder andere richt op arbeidsrechtelijk advies en ontslagprocedures in de schoonmaakbranche
(Advertentie)
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Arbeid en recht 47
47
18-06-2010 10:22:50
contac ten en contrac ten
M.B. schoonmaakdiensten kiest voor Diversey Tijdens de ISSA/INTERCLEAN Amsterdam heeft M.B. schoonmaak- en bedrijfsdiensten een vijfjarig contract afgesloten met Diversey. Het bedrijf uit Ede kiest voor het totale gebouwenonderhoudspakket van Diversey.
Carel Lurvink uit Enschede. Daarnaast wil de schoonmaakdienstverlener in samenwerking met Diversey zijn bedrijfsprocessen verder verduurzamen en zijn reinigingsactiviteiten meer verantwoord uitvoeren.
M.B. schoonmaak- en bedrijfsdiensten koos Diversey als partner vanwege de goede ervaringen met het bedrijf in combinatie met Diverseys Official Dealer
Op de foto links Marinus van Binsbergen (directeur van M.B. schoonmaak- en bedrijfsdiensten) en Hayo Zaal (accountmanager bij Diversey).
CSU ondertekent contract met Humanitas Kinderopvang Humanitas en CSU Cleaning Services hebben een contract voor onbepaalde tijd ondertekend voor het schoonmaakonderhoud van de verschillende locaties van Humanitas in Nederland. Het contract betreft het schoonmaakonderhoud van de kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse
opvangverblijven. Het gaat in totaal om 120 locaties. Kinderopvang Humanitas is een van de grootste kinderopvangaanbieders in Nederland. De organisatie biedt duizenden kinderen van nul tot dertien jaar een veilige omgeving. CSU Cleaning Services zal hieraan bijdragen door de kinderen een schone omgeving te bieden. CSU is binnen deze organisatie de enige leverancier van schoonmaak.
Dealerschap voor Hijman Schoonmaakartikelen Sinds april is Hijman Schoonmaakartikelen uit Amsterdam officieel dealer van Nilfisk-Alto-apparatuur. Nilfisk-Alto is eigendom van Nilfisk-Advance, met een omzet van â&#x201A;Ź 789 miljoen en 4900 werknemers een van de voornaamste fabrikanten van professionele schoonmaakapparatuur ter wereld. De producent uit Brussel levert kwalitatief hoogwaardige hogedrukreinigers, stofzuigers en vloerrei-
nigingsapparatuur aan de landbouw-, auto-, industriĂŤle en schoonmaaksector. Productinnovatie is een van de strategische hoofdpunten. Dit om apparatuur te kunnen blijven introduceren die de eindgebruiker bij zijn werkzaamheden ondersteunt en die de kosten verlaagt. De serviceafdeling van Hijman onderhoudt alle machines van Nilfisk-Alto in eigen huis of op locatie, zodat een defect snel kan worden verholpen.
Ecco contracteert Teico Service
48
Teico Service heeft een contract verworven voor het schoonmaaken glasonderhoud van het nieuw betrokken hoofdkantoor van Ecco Europe West. Dit kantoor is gevestigd in het Atlas Arena-complex in Amsterdam-Zuidoost.
bele dames-, heren- en kinderschoenen. Teico Service is een zelfstandige, landelijk opererende onderneming in het leveren van bedrijfsdiensten, waaronder schoonmaak- en glasonderhoud. Het bedrijf heeft vestigingen in Wormerveer en Vollenhove.
Schoenenfabrikant Ecco werd in 1963 opgericht in Denemarken. Inmiddels is het wereldwijd een toonaangevende organisatie op het gebied van comforta-
Op de foto de heer M. Neefs (Ecco Europe West), met rechts naast hem Pieter Dokter (Teico Service).
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Contacten en cont 48
18-06-2010 09:52:55
contac ten en contrac ten
Hago en Royal Haskoning sluiten contract Op 29 april tekenden adviesbureau Royal Haskoning en schoonmaakbedrijf Hago een overeenkomst voor het reinigen van alle kantoren van Royal Haskoning in Nederland. Het gaat om zo’n 40.000 m2. In het contract zette het adviesbureau hoog in op de ervaring van de schoonmaakpartij met resultaatgerichte con-
tracten en met het MVO-beleid. Het door Royal Haskoning en Hago ondertekende contract is een voorbeeld van een samenwerkingsovereenkomst waarin bedrijfsovertuigingen en kwaliteit van het geleverde werk van grote invloed zijn op de leverancierskeuze. De ondertekening vond plaats op het hoofdkantoor van Royal Haskoning in Nijmegen en is het begin van een driejarige samenwerking.
Hazet tekent met Succes Hazet vertegenwoordigt voor Inpacs de Nederlandse markt. Ten tijde van de ISSA/INTERCLEAN 2010 zijn tijdens een informele rondvaart door Amsterdam en de Zaanstreek diverse (inter)nationale contracten getekend. Daaronder twee samenwerkingsovereenkomsten met Hazet. Het gaat om een contract voor vier jaar met schoonmaakbedrijf Succes uit Volen-
dam en een driejarig contract met schoonmaakbedrijf Havesto uit Rotterdam. Op de foto, v.l.n.r. Peter Timp (verkoopleider bij Hazet), Marion Alblas (Havesto), Pieter Hagens (Havesto), Frans Groeneveld (directeur van Hazet), Nico Schokker en Gerard Veerman (beiden van Succes Volendam) en M. Sol (vertegenwoordiger bij Hazet).
(Advertentie)
Waarmee verdient Overijssel de schoonheidsprijs? Met Giethoorn! In het ‘Venetië van het Noorden’ maakte Bert Haanstra een halve eeuw geleden zijn film Fanfare. Sindsdien kent iedereen de Gieterse bruggetjes, vaarten en punters. Ook schilders en schrijvers deden hier inspiratie op. In die inspirerende schoonheid herkennen wij onze eigen doelstellingen. Als vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals streeft Weska naar de schoonheidsprijs van klanten die tevreden zijn met onze duurzame en effectieve schoonmaakoplossingen. Wij adviseren u graag bij de keuze uit ons gevarieerde assortiment. Uw bestelling is direct uit voorraad leverbaar en ons distributienetwerk verzekert u van een snelle levering. Niet alleen in Overijssel, maar in heel Nederland.
Weska, ook in Overijssel dé vakgroothandel voor schoonmaakprofessionals Stolwijkstraat 74-78 3079 DN Rotterdam Telefoon: 010-482 61 33 E-mail: info@weska.nl www.weska.nl
SERM0710_Contacten en cont 49
18-06-2010 09:53:01
produc ten -/dienstenregister Milieubewuste kwaliteitsproducten
Automatisering
Personeel
De vacaturebank voor de facilitaire branche www.vacaturebankfacilitair.nl
E info@vacaturebankfacilitair.nl T 036-5370012
Glas- en gevelreiniging
Reinigingsmiddelen onder private label
Hoogwerkers
Gevelonderhoud Schilderwerken Schoonmaak Vloeronderhoud Calamiteitendienst Beveiliging Bouw Groenvoorziening Hygiene Care
www.ruitenheer.nl Glas- en gevelreiniging
Meubel- en vloerreiniging
Milieubewuste kwaliteitsproducten
Glas- en gevelreiniging
Microvezelmaterialen
Parketrenovatie
50
Reinigingsmiddelen onder private label
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM_ProductenDiensten.indd SERM0710_ProductenDiensten 50
15-06-2010 18-06-2010 12:09:05 10:14:07
SERM
2:09:05
produc ten -/dienstenregister Reinigingsmiddelen met bacteriĂŤn
Renovatie natuursteen
Schoonmaakartikelen
Schoonmaak glas- en gevelreiniging
Schoonmaakmachines
Schoonmaakgroothandel
Schoonmaakonderhoudsmiddelen
Schoonmaakmachines
Schoonmaakorganisaties
Schoonmaakproducten
Schoonmaakorganisaties
Schrob-/zuigmachines
Schoonmaakorganisaties
'"$*-*5"*3& %*&/45&/
www.igefa.nl Zaandam s Dordrecht s Eindhoven s Groningen
Dolmans Facilitaire Diensten B.V. Lage Dijk-Noord 14 Postbus 69, 3400 AB IJsselstein T 030-6872299 F 030-6881601 E info@dolmans.com www.dolmans.com
Door ons werkt u prettiger.
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM_ProductenDiensten.indd SERM0710_ProductenDiensten 51
51
15-06-2010 18-06-2010 12:09:11 10:14:08
produc ten -/dienstenregister
Software/automatisering
Stoomapparatuur
Stoomapparatuur
Tapijtreiniging
Werving & selectie
Het specialistische W&S bureau voor de facilitaire branche! Okapistraat 2 1338JV, Almere 036-5499239
info@apros.nl www.apros.nl
✁
✓ Graag ontvang ik meer informatie over de plaatsingsmogelijkheden in het ■ producten-/dienstenregister van Service Management: Organisatie Naam
M/V
Postbus Postcode Plaats Tel. Email
De ingevulde coupon kunt u sturen naar: Kluwer, t.a.v. Liesbeth van den Hoek, Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn U kunt ook bellen: (0172) 46 64 71 of mailen: lvdhoek@kluwer.nl
52
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM_ProductenDiensten.indd SERM0710_ProductenDiensten 52
15-06-2010 18-06-2010 12:09:16 10:14:08
2:09:16
Wegens vertrek van de huidige functionaris zijn wij op zoek naar een
De nieuwe Kluwer.nl
Bedrijfsleider (v/m) Ons bedrijf is gevestigd en actief in de regio Leiden en Duin- en Bollenstreek. Functieomschrijving: - het volledig beheren van de objecten, calculeren, aannemen personeel en controleren werkzaamheden; - contacten onderhouden met opdrachtgevers; - het rapporteren aan de directie; - leidinggeven aan de personeelsleden. Profiel: - beschikt over de nodige opleidingen (hogerkader SVS of gelijkwaardig); - heeft ruime operationele- en leidinggevende ervaring in de schoonmaakbranche; - beschikt over goede communicatieve vaardigheden (zowel mondeling als schriftelijk); - is bereid variabele tijden te werken; - is woonachtig in de regio Leiden. Wij denken aan een krachtige persoonlijkheid die durft in te grijpen bij conflicten, duidelijkheid verschaft aan de opdrachtgevers en vooral afspraken nakomt. Arbeidsvoorwaarden: Primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn passend bij de functie en ervaring.
De eerste keuze voor professionele vakinformatie www.kluwer.nl
Een schriftelijke sollicitatie (motivatie/CV/pasfoto) kunt u richten aan: Kluwer, T.a.v. Mos, kamer B3.54, postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn onder vermelding van Briefnummer: Service Management nr.7/8 – Vacature. De sollicitatie mag ook per email naar bumalphen@kluwer.nl
De kandidaat die u zoekt hebben wij al gevonden
www.jobnews.nl
SERM0710_ProductenDiensten 53
18-06-2010 10:14:09
Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud
Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Kluwer bv. Kluwer legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-)overeenkomst. Uw gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 32e jaargang. Redactie Petra de Bruin, hoofdredacteur Dick van Zomeren, redacteur Debora Havenaar, eindredacteur Redactieadres Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 66 80 Fax (0172) 42 28 04 E-mail: pdebruin@kluwer.nl dvanzomeren@kluwer.nl Uitgever Fréderique Zeemans Marketing Judith Verkerk e-mail: jverkerk@kluwer.nl Advertentieverkoop Kluwer Liesbeth van den Hoek en Arjen Tuitert Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 64 71 / 46 64 42 E-mail: lvdhoek@kluwer.nl / atuitert@kluwer.nl Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’. Abonnementen Jaarabonnement € 78,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 49,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 11,- per nummer. Vragen over abonnementen kunt u richten aan de afdeling Klantenservice, telefoon (0570) 67 33 58. Abonnementen kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnementsjaar worden opgezegd. Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via telefoonnummer (0570) 67 33 58. Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30 B-2800 Mechelen Telefoon 0800-301 43 Fax 0800-175 29 E-mail: info@kluwer.nl Abonnementsprijs op aanvraag. U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Vormgeving en DTP VerheulCommunicatie.com Alphen aan den Rijn Druk DeltaHage b.v., Den Haag Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvuldigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. ISSN 0928-3021 - Copyright 2003 Service Management Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan. ISSN 1386-0941
Overleven
column
Toen Service Management eind 2007 het initiatief nam om samen met Diversey een congres over maatschappelijk verantwoord ondernemen te houden, leefde het onderwerp nog nauwelijks in onze branche. Met het congres hadden we een bewustwordingsproces voor ogen, want ‘MVO gaat veel verder dan een milieustempel’, aldus een citaat uit het congresverslag. MVO stond 2,5 jaar geleden duidelijk nog in de kinderschoenen. MVO was een vaag, zwaar en onbereikbaar onderwerp, een ver-van-mijn-bedshow. Maar MVO leek ook een etalage-item. En MVO en ongeloof gingen hand in hand; het was een hype en het draaide vooral om de P van profit, en niet om de combinatie met planet en people. Een utopie, zo was het gevoel. Ook het mijne. Toch waren er toen al vele believers in MVO, want slechts 10% van onze congresdeelnemers gaf aan MVO een ‘moetje’ te vinden. Maar hoe snel kan de (schoonmaak)wereld veranderen. Als branche, bedrijf en individu zijn we ons volop bewust van het feit dat we maar één planeet hebben en dat we daar voor onze toekomstige generaties heel erg zuinig op moeten zijn. Hoe groot is het aantal initiatieven. En hoe aansprekend, alledaags en praktisch zijn die talloze initiatieven van schoonmaakbedrijven, leveranciers en producenten van professionele reinigingsmiddelen en -systemen. Met zo’n 150.000 medewerkers is de schoonmaakbranche in Nederland een van de grootste werkgelegenheidssectoren. Met z’n allen kunnen we dus een heel grote rol spelen in een betere, schonere en meer verantwoorde wereld, nu en in de toekomst. De kracht van onze branche is enorm! Maar MVO krijgt pas echt handen en voeten als de directie van een organisatie een visie heeft op duurzamer werken en ervan overtuigd is. Uitdragen en dragen, dat is waar het om draait. Want naast de inzet van de top is ook de inzet van alle medewerkers nodig. Dus niet alleen praten, ook in actie komen. ‘Gewoon doen’, om een zingende klant van een bekende energieleverancier te citeren. Maar niet alles is groen. Er is ook groen en geel. Van ergernis. De grootste? Greenwashing. De glossy folder met mooie woorden zonder inhoud. Of de groene verpakking van een vermeend duurzaam schoonmaakproduct. Dat is dus uiterlijk vertoon, het meeliften op de aandacht voor duurzaamheid. MVO in al zijn puurheid is nu nog bijzonder en onderscheidend. Maar MVO wordt gemeengoed. Het wordt normale bedrijfsvoering en voor ieder bedrijf een must, want je mag en kunt er niet omheen. Wie niet instapt, mist straks de boot. MVO wordt een kwestie van overleven. Petra de Bruin, hoofdredacteur Service Management
www.servicemanagement.nl
54
Service Management nummer 7/8 juli/augustus 2010
SERM0710_Colofon Column PB 54
18-06-2010 09:54:59