SERVICE_2012_0102

nummer 1/2, januari/februari 2012

ONAFHANKELIJK VAKBLAD VOOR PROFESSIONEEL SCHOONMAAKONDERHOUD

www.servicemanagement.nl

THEMA: CODE EN KEURMERK

Onderzoek naar EU-aanbestedingen door Joran Rouppe van der Voort en René Sturing

“Gemeenten bijten in het stof” Het OSB Keurmerk wordt een feit

Strategisch inschrijven en de code

De werkkostenregeling in de schoonmaakbranche

!

#

"

"

!!! !!!

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

t hemacode 07Brood _thema t hema en kenmerk

12 Gemeenten bijten in het stof Gemeenten halen vaak niet het gewenste resultaat uit een Europese aanbesteding. Brengt de code Verantwoordelijk Marktgedrag daarin verandering?

Een onderzoek met constateringen, valkuilen én oplossingen.

16 CSU-rondetafelconferentie: code en confrontatie

12

“De tiende rondetafelconferentie wordt hopelijk een knallende viering”, sprak Ruud van Swieten uit in het welkomstwoord namens gastheer CSU. Dat werd het inderdaad, want tijdens de middagconferentie waren schoonmaakadviseurs en de codecommissie aan elkaar gewaagd.

21 OSB: definitief besluit voor invoering keurmerk Het OSB Keurmerk wordt per 1 januari 2013 een feit. Tijdens de algemene ledenvergadering op 19 december stemden de circa 130 aanwezige leden massaal in met het bestuursvoorstel.

24 Strategisch inschrijven en de code Wat zijn strategische inschrijvingen? (Wanneer) zijn ze toegestaan? Kunnen ze voorkomen worden? En hoe? In de facilitaire dienstverlening lijken dergelijke vragen meer dan ooit actueel.

28 Healing Environment en facilitaire diensten

16

Healing Environment draagt bij aan het herstel van patiënten als ook de facilitaire diensten daarop zijn gericht. Dat is de conclusie uit de expertmeeting die Gom ZorgSupport, VFM en GGZ+ organiseerden.

31 3M-concept: beheer uw vloer Compleet strippen is voortaan overbodig: slechts twee lagen van de nieuwe Scotchgard Floor Protectors beschermen zorgen ervoor, dat alle soorten vloeren langdurig bestand zijn tegen slijtage, krassen en vlekken. 3M brengt de protectors als onderdeel van het Own the Floor-concept op de markt.

33 De werkkostenregeling in de schoonmaakbranche Door de werkkostenregeling hebben werkgevers en werknemers te maken met een volledig nieuw systeem van onbelaste kostenvergoedingen en verstrekkingen. Valt deze regeling voor- of nadelig uit?

Coverfoto: Henk Snaterse Fotografie, Alphen aan den Rijn

En verder:

28

4 nieuws ... 27 column Willem Zuydestein ... 32 Vendor Event: impressie 34 contacten & contracten ... 39 mensen ... 40 jaaroverzicht 2011 ... 43 ingezonden brieven ... 44 producten-/dienstenregister... 46 column Petra de Bruin

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

3

nieuws

Stuyvers Groep kiest voor multiservices Een groepsstructuur met vijf divisies, waarin plaats is voor verbreding in facilitaire dienstverlening.

Het loslaten van de vertrouwde naam Koos Stuyvers Glas- en Gevelreiniging, eind 2010, en het introduceren van de nieuwe naam Stuyvers Groep met vernieuwde huisstijl, duidden al op veranderingen. “Teamwork was en is de kurk waarop we drijven. En dat blijft ook zo”, stelt directeur-eigenaar Koos Stuyvers. PETRA DE BRUIN Het schoonmaken zit ‘m in het bloed: ook de vader en broer van Koos Stuyvers waren schoonmaakondernemer. De familie teert op ruim tachtig jaar ervaring in glas- en gevelreiniging. Onder de bezielende leiding van Koos Stuyvers groeide zijn gespecialiseerde reinigingsbedrijf naar een middelgrote schoonmaakdienstverlenende organisatie. Stuyvers over de stap naar verbreding in dienstverlening: “We kunnen klanten veel beter en met meer diensten bedienen.

Voor de duidelijkheid hebben we gekozen voor één groepsstructuur: Stuyvers Groep. Daaronder vallen vijf divisies: Schoonmaakdiensten, Glas- en gevelreiniging, Facilitaire en Technische Diensten, Afdichtingstechnieken en Consultancy. Dus alle in facilitaire zaken en vastgoedonderhoud gespecialiseerde bedrijven. Met de frisse huisstijl en veelzeggende slagzin Alles helder in facilitaire dienstverlening is voor iedereen duidelijk waarvoor we staan”, aldus Stuyvers.

Bemensing Qua bemensing veranderde de organisatie ook. Rens van Tienhoven werd vorig jaar benoemd als opvolger van de (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

4

inmiddels 65-jarige Stuyvers: “Al vele jaren werk ik in de glas- en gevelreiniging en sinds 2008 als manager bij Stuyvers Groep.” Wie denkt dat Stuyvers binnenkort het bedrijf achter zit laat, heeft het mis: “Ik blijf nog jaren werken en Rens coachen, maar treedt steeds meer op de achtergrond’, legt de AWOG-voorzitter uit.

Ambitieus is het bedrijf, want binnen vijf jaar wil men een kwalitatieve omzetverdubbeling realiseren, al verstrekt men nooit omzet- en personele cijfers.

Stuyvers: “De bestaande klanten blijft onze belangrijkste focus. Zij zijn en blijven immers de basis van ons bedrijf.” De omzetgroei ziet men vooral gerealiseerd in acquisitie en new business. “Daarvoor hebben we twee nieuwe managers aangesteld: Sjaak de Mooij voor de divisie Afdichtingstechnieken en Paul Montfroy als commercieel manager. Beiden zijn ware specialisten op hun vakgebied: Paul heeft ruim twintig jaar commerciële en vastgoedervaring en De Mooij is al even zo lang vakman in afdichtingstechnieken.”

Beleid Momenteel is Stuyvers Groep druk met het behalen van de NEN 4400, een landelijk, hoogwaardig en onafhankelijk betrouwbaarheidskeurmerk voor in Nederland gevestigde ondernemingen die arbeidskrachten ter beschikking stellen en (onder)aannemers van werk.

“We verscherpen onze visie en VG-

Het managementteam van Stuyvers Groep, met v.l.n.r. staand: Bernadet van der Ven, Paul Montfroy, Sjaak de Mooij, Richard Leeflang, Rens van Tienhoven, Leen Kop, Frans Schuurink en Susette Breek, en zittend: Koos Stuyvers, Gonnie Boekelman en Coos Versteege

WM-beleid en vragen al onze leveranciers aan te tonen of en, zo ja, hoe zij hun beleid voor veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu hebben ingericht en hoe zij dit beheersen c.q. borgen.” Dit voorjaar hoopt de facilitair dienstverlener uit Capelle aan den IJssel het NEN 4400-keurmerk te behalen.

(Ver)nieuw(d)e glazenwassersweblog De website www.glazenwassersblog. nl is verhuisd en heeft een doorstart gemaakt. Met 200 bezoekers op werkdagen is deze weblog al vijf jaar de best bezochte site voor en door glazenwassers.

Initiator van Maurice Rutgrink over de doorstart: “Een verhuizing naar een nieuw hostingbedrijf draaide uit op een drama, waardoor onze weblog meer dan vijf weken onbereikbaar was.

Na de verhuizing zijn ook features vervallen, zoals de glazenwassersgids

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

voor Nederland en België, de fotopagina en diverse apps. Helaas zijn we deze kwijt.”

De glazenwassersblog wordt nu gehost op een eigen domein: “Daar gaan we verder waar de oude blog ophield. Met nieuws, actualiteiten, aanbiedingen, vacatures, foto’s en alles voor, door en van glazenwassers. Het oude subdomein (glazenwassen.web-log.nl) blijft bestaan maar wordt niet meer bij gehouden”, aldus Rutgrink.

nieuws

Quaron Cleaning Systems verder als Qlean-Tec Sinds 1 januari heeft Quaron Cleaning Systems haar bedrijfsnaam veranderd in Qlean-Tec. De naamswijziging gaat gepaard met een compleet vernieuwde huisstijl en een nieuwe slogan die beter aansluit bij de identiteit en visie: Een heldere kijk op hygiëne. MVO speelt daarbij een belangrijke rol.

“Quaron Cleaning Systems is volop in ontwikkeling. Qua producten, automatisering, communicatie en efficiëntie”, meldt het persbericht medio

die beter aansluit bij onze bedrijfsfilosofie”, licht algemeen directeur Harry Vernooij toe. december. “We zijn ons meer dan bewust van de maatschappij, maar ook van onze eigen kracht en toegevoegde waarde. Ons bedrijf staat voor een groene en duurzame aanpak, duidelijk advies, efficiëntie en eenvoud, en voor het leveren van totaalconcepten. Dit alles hebben we vertaald in de nieuwe slogan: een heldere kijk op hygiëne. En een nieuwe uitstraling

“Qlean-Tec startte op 1 januari voortvarend met een geheel nieuwe website, die wordt uitgebreid met een bestelmodule en meer digitale communicatiemogelijkheden voor onze klanten.

Contact en service worden hiermee versterkt”, benadrukt Brenda Casius van de afdeling Marketing.

Meer informatie: www.qleantec.com

Eerste officiële CWS-partner op Curaçao Op 16 november is op het kantoor van CWS Nederland in ’s-Hertogenbosch de bijzondere samenwerking met I.L.S. Holland en een bedrijf, handelend onder de voorlopige naam SaniCare, formeel bevestigd.

Rob Boele (CWS), Juriaan Verzeilberg (SaniCare i.o.) en Ruud Meijer (Meijer Heino Beheer) gaven hiermee het startsein tot de verhuur van CWS-producten op Curaçao.

De montage van de apparatuur, het rijden van routes, de reguliere service en de logistiek wordt uitgevoerd door SaniCare; het wassen van de rollen wordt uitbesteed aan lokale business partner, wasserij Korsow.

SaniCare past dit unieke wederverkoop-/huurconcept op dezelfde wijze toe als dat in Nederland op grote

V.l.n.r. Walter Jagt (CWS), Juriaan Verzeilberg (SaniCare), Rob Boele (CWS) en Ruud Meijer (I.L.S. Holland)

schaal plaatsvindt bij de overige partners van CWS. Door ondertekening van het partnership met CWS zijn I.L.S. Holland en SaniCare de eerste officiële vertegenwoordigers

van CWS-producten op Curaçao. Na introductie volgt een uitbreiding van dit concept op de eilanden Aruba, Bonaire, St. Maarten, Saba en Sint Eustatius.

Meer informatie: www.nl.cws.com

Diploma-uitreiking bij Achmea Op 18 november was er een feestelijke diploma-uitreiking bij verzekeraar Achmea. Na de eerste groep in september nam nu ook de tweede groep van tien Hago Next-schoonmakers het officiële SVS-diploma in ontvangst. De uitreiking vond plaats bij Achmea, op Kernlocatie Leiden. Hago Next zet vaart achter het 100% opleiden van zijn schoonmaakmedewerkers.

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

5

nieuws

Tana Professional helpt Roemeens kinderdorp Tana Professional heeft 2160 flesjes desinfecterende handgel via stichting Internationale Kinderhulp Nederland (IKN) geschonken aan International Children’s Care (ICC).

Zo helpt de producent van professionele en ecologische schoonmaakmiddelen het ICC Kinderdorp, het ziekenhuis en vele arme gezinnen in het Roemeens dorpje Odobesti besparen op een zware uitgavenpost. Voor Tana Professional is deze schenking de start van een langdurige steun aan IKN. Internationale Kinderhulp Nederland werft fondsen voor International Children’s Care dat zich het lot van ongeveer 900 wees- en verlaten kinderen in zeventien landen aantrekt. Dit doet de internationale organisatie met

Ed Van Dijk (account manager Beerco), Lambro Triantos (director Internationale Kinderhulp Nederland), Peter Van Loock (commercial director Benelux Tana Professional)

het stichten van de zogenaamde ICC Kinderdorpen waar de jeugdige bewoners een warm onderkomen vinden en toekomstgericht onderwijs genieten.

Eresdé opent nieuwe vestiging in Heerenveen Schoonmaakbedrijf Eresdé heeft na het sluiten van de vestiging Belfor in Heerenveen de nieuwe afdeling Technische Reconditionering opgestart voor het reconditioneren van elektronica en mechanica na brand of wateroverlast.

“Op 1 december werd het pand feestelijk geopend door Brian Vandenbussche, de keeper van SC Heerenveen. De opening werd omlijst door workshops over data-recovery/erasure, CO2 en traditioneel reinigen. Maup Hoppzak van expertisebureau Touw B&B Holding

presenteerde de valkuilen van reconditionering in de maritieme sector”, blikt directeur Henk Vlietstra terug.

Eresdé is opgericht in 2005, telt 175 medewerkers en heeft vestigingen in Harlingen, Leeuwarden en Assen. Vanuit de nieuwe operationele vestiging in Heerenveen worden tevens de afdelingen Specialistische Reiniging en Kantooronderhoud aangestuurd. De nieuwe vestiging wordt geleid door mededirecteur Rob Vis Dieperink.

Meer informatie: www.internationalekinderhulp.nl en www.wmprof.com

Alle ministeries over op TenderNed Vanaf 1 januari gebruiken alle ministeries TenderNed voor opdrachten die volgens de aanbestedingsregels gepubliceerd moeten worden.

Hiermee geven de ministeries gehoor aan de oproep op 9 november van minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie om liever vandaag dan morgen met TenderNed aan de slag te gaan.

TenderNed is het online marktplein voor aanbestedingen.

Meer informatie: www.eresde.nl De overheid doet op jaarbasis vele duizenden aanbestedingen, in totaal € 60 miljard. TenderNed zorgt ervoor dat overheidopdrachten transparanter worden, waardoor ondernemers een eerlijker kans krijgen. Bovendien leidt het tot lastenverlichting. Vanaf medio 2012 kunnen ondernemingen ook digitaal inschrijven. Zij hoeven hun bedrijfsgegevens slechts eenmaal in TenderNed op te slaan en kunnen die steeds opnieuw gebruiken. Dat bespaart ondernemers veel tijd en geld.

Op de foto v.l.n.r. Henk Vlietstra (directeur), Brian Vandenbussche (keeper van SC Heerenveen) en Rob Vis Dieperink (mededirecteur)

6

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

Meer informatie: www.tenderned.nl

) " & " $ " ! " " Ç© & #" !! "$ # Ç© # #(#$ !" % $ Ç© & " "% # $ " Ç© # Ç© $ # # "& Ç© ! Ç© % $ # $' "

$ # % # # $ " ! " ' " #$ # " $ " $ " " $ #$ " $' $ ! # $ $ ! ' " ' * ( & %' # & " ) " ' $ $ $ $ & # " $ ' ! " $ ! $ $ + ) " ' # & " $ " ! " "

& " $ & #!"

! ''' ! #

nieuws

Variant Schoonmaak Service naar nieuw pand Variant Schoonmaak Service heeft haar nieuwe locatie aan de Dubloen 8 in Deurne geopend.

“Het voormalige pand aan de Fabrieksstraat was door de groei te klein geworden”, verklaart directeur Mario

Wijnen. Burgemeester Mak van Deurne verrichtte de openingshandeling, samen met Luuk en Julia Wijnen, de kleinkinderen van de oprichter Wim Haazen van Variant Schoonmaak Service.

Variant telt op dit moment 400 medewerkers verspreid over drie bedrijven: een schoonmaak-, glazenwas- en facilitaire service. “De laatstgenoemde divisie kent een enorme groei die buiten de schoonmaakwerkzaamheden vallen. Van kleine onderhoudswerkzaamheden tot en met complete verhuizingen”, aldus Wijnen.

Tijdens de opening gaf Haazen te kennen zich terug te trekken uit het bedrijf.

Dochter Fiona en zoon Ramon nemen samen met Wijnen de directie over.

Meer informatie: www.variantschoonmaakservice.nl

8

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

nieuws

CSU neemt schoonmaak OCS Nederland over Het Udense schoonmaakbedrijf CSU heeft per 7 november de schoonmaakactiviteiten van OCS Nederland uit Rijswijk overgenomen. Alle medewerkers treden in dienst bij CSU. De overname (omzet circa € 10 miljoen) sluit goed aan bij CSU’s ambitie om zijn marktpositie als landelijk schoonmaakspecialist te versterken.

Het net als CSU landelijk werkende OCS Nederland is met name actief in de regio’s West- en Noord-Nederland.

CSU’s directievoorzitter Frie van Hulten: “OCS Nederland staat bekend als een kwalitatief goed schoonmaakbedrijf waar klanten op kunnen rekenen.

De acquisitie past daarom goed in onze groeistrategie als landelijk schoonmaakspecialist. Door onze eerder doorgevoerde organisatiewijziging van drie naar zes businessunits schoonmaak kunnen we deze uitbreiding goed en met voldoende aandacht voor opdrachtgevers en personeel integreren.”

OCS Nederland is onderdeel van OCS International, wereldwijd actief in faci-

litaire dienstverlening. OCS Nederland is ontstaan door overname en samenvoeging van een aantal gevestigde en landelijk opererende schoonmaakbedrijven. In een branche waarin echter schaalgrootte van belang is om een gezonde concurrentie positie te hebben zag OCS International zich geconfronteerd met de strategische beslissing om

ofwel te investeren in het bereiken van deze schaalgrootte of op zoek te gaan naar een geschikte overname kandidaat. Met de overname door CSU is de voortgang en continuïteit van de dienstverlening gegarandeerd. Klanten en medewerkers kunnen profiteren van de professionele organisatie en kennis van CSU.

De overname van OSC door CSU is een feit. Op de foto v.l.n.r. (achter): Gertjan van der Hoek, statuitair directeur CSU, Guus van Mourik, financieel directeur CSU, Jill Lees, finance director OCS International Ltd en (voor): Frie van Hulten, directievoorzitter CSU, Danny van der Burg, algemeen directeur OCS Nederland

Hago versterkt marktpositie Om de marktpositie van Hago verder te verstevigen en het bestaande volume te behouden in een krimpende markt, is een ijzersterke focus op de markt noodzakelijk. Om deze woorden kracht bij te zetten, is Ben ter Horst benoemd tot directeur Marketing & Sales en Patrick Wiggerman neemt als directeur Verkoop de leiding over het verkoopteam.

alistische manier van aansturing. Zo gaat directeur Marketing & Sales Ben ter Horst (op de foto links) zich richten op een nog betere aansluiting van marketing op sales. Wiggerman: “Ben gaat vanuit creativiteit nieuwe mogelijkheden ontdekken en initiatieven à la Hago Next ontwikkelen. Aan mij en mijn team de taak ze aan de man te

brengen. Ben gooit de ballen op en ik kop ze in, zou je kunnen stellen.”

Ben ter Horst blijft overigens eindverantwoordelijk voor Hago Next. “Ik blijf volop betrokken bij de verdere uitrol ervan en probeer vergelijkbare initiatieven te lanceren.”

Meer informatie: www.hago.nl

De nieuwe aanstellingen komen voort uit een aantal organisatiewijzigingen bij Hago die per 1 januari zijn ingegaan. Om adequaat de focus op de markt te versterken, ontwikkelt Hago nieuwe concepten die aansluiten op de ontwikkelingen in de markt.

Verkoop, verkoopondersteuning, marketing en communicatie dragen wezenlijk bij aan de marktpositie van Hago, maar vragen afzonderlijk om een speci-

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

9

nieuws

Directiewijzigingen binnen Alpheios Per 1 januari heeft Roger van Wersch de operationele aansturing van Alpheios Nederland overgedragen aan Henk Toering, sinds 2007 commercieel directeur van Alpheios Nederland.

Naast deze directiewijzigingen kondigde Alpheios International medio december aan een nieuw logo en een nieuwe huisstijl te voeren. Hiermee maakt Alpheios in Nederland en België duidelijker zicht-

baar dat zij onderdeel is van Vebego. ‘De dienstverlening van Alpheios blijft vertrouwd: zij blijft zich richten op performanceverbetering van schoonmaakorganisaties”, meldt het persbericht.

Richard de Roo neemt de positie van Toering over. In het verleden werkte De Roo onder meer als commercieel directeur voor zusterorganisatie Hago Nederland.

De directiewijzigingen zijn een logisch gevolg van de uitbreidingen van de Vebego activiteit Products & Systems en de overname van de bestuurlijke taken door Van Wersch op het gebied van marketing, communicatie en innovatie binnen Vebego. Van Wersch blijft, naast zijn rol als lid van de management board van Vebego, eindverantwoordelijk als algemeen directeur voor Alpheios International.

NIVO calamiteitendiensten nieuw lid RGN Na een serie gesprekken met geïnteresseerde partijen bleek NIVO calamiteitendiensten voor de ReconditioneringsGroep Nederland de beste keuze voor de dienstverlening in de noordelijke regio. Op de algemene ledenvergadering van 1 december stemden de RGN-leden in met het voorstel van de directie het bedrijf als lid te laten toetreden tot de coöperatie.

Met het nieuwe lid vult RGN de opengevallen plaats in nadat op 1 november Schoonmaakbedrijf (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

W

NE

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

10

Tienstra uit Groningen de groep had verlaten wegens de verkoop van het bedrijf.

RGN NIVO calamiteitendiensten is de nieuwe naam die het in de regio bekende NIVO Noord Facilitaire Dienstverlening voor de reconditioneringswerkzaamheden gaat voeren.

Het in 1992 opgerichte schoonmaakbedrijf wordt geleid door directeur Annette van der Meulen, die een aantal jaren geleden in de voetsporen trad van haar vader die nog steeds in het familiebedrijf actief is.

Het bedrijf met de hoofdvestiging in Leeuwarden, een nevenvestiging in Groningen en met bijna duizend medewerkers in dienst, breidde de activiteiten in het reguliere schoonmaakwerk geleidelijk uit naar een breed pakket aan moderne facilitaire dienstverlening, zoals specialistische reiniging, gebouw- en werkplekbeheer en catering. Al eerder was het bedrijf actief in de brand- en roetschadereiniging. Daardoor beschikt het bedrijf over de diverse certificeringen en gediplomeerde medewerkers.

Ministeries gaan samen inkopen Sinds 1 januari is de Haagse Inkoop Samenwerking (HIS) het eerste inkoopuitvoeringscentrum van de Rijksoverheid een feit.

De nieuwe gezamenlijke inkooporganisatie bedient de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en het kerndeparte-

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

ment Financiën (FIN). De Rijksoverheid wil met het Uitvoeringsprogramma Compacte Rijksdienst werken aan een kleinere en efficiëntere Rijksoverheid. De HIS streeft ernaar dat in 2012 meer ministeries zullen aansluiten.

De HIS, bedrijfsonderdeel van De Werkmaatschappij, is gevestigd in het Rijkskantoor Beatrixpark aan de Wilhelmina van Pruisenweg in Den Haag.

nieuws

Boonen Reinigingstechniek wordt Kärcher Center Boonen Specialist in reinigingsapparatuur Kärcher bouwt haar netwerk Kärcher Centers verder uit met een vestiging in Venlo. Deze centers brengen het assortiment dichter naar de gebruiker en staan garant voor een gastvrij onthaal en een professionele service.

Boonen Reinigingstechniek (Venlo) is reeds 20 jaar actief in reinigings-

apparatuur. Per 1 januari is de onderneming overgenomen door Kärcher. Het bedrijf aan de Parlevinkerweg in Venlo zet zijn activiteiten verder en breidt uit onder de vleugels van familiebedrijf en wereldwijde speler Kärcher.

Met deze overname is het van oudsher gevoerde Nilfisk-assortiment verlaten om integraal over te schakelen

op Kärcher. Piet, Ine en Peer Boonen blijven actief in de zaak. De service op eerder geleverde apparatuur van Nilfisk, Alto Dibo, Kärcher, Meclean en Kaeser blijft gegarandeerd. Voor de klant betekent de overname een nog ruimere keuze aan producten van topkwaliteit.

Meer informatie: www.karcher.nl

Romaro lanceert nieuwe huisstijl Romaro heeft een nieuwe huisstijl per 1 januari. Het geel en donkerblauw heeft plaatsgemaakt voor heldere blauwtinten met een modern logo op een witte achtergrond.

Voordat Romaro met de ontwikkeling van het nieuwe uiterlijk begon, stelde Romaro zichzelf eerst een aantal kritische vragen: wie zijn we, waar staan we voor en welke principes streven we na?

Tijdens het proces werd steeds duidelijker waar Romaro zich als facilitaire

dienstverlener in wil onderscheiden en wat belangrijk is als organisatie.

“Bij Romaro is schoon pas écht schoon als er met respect voor mens en milieu gehandeld wordt. Een aspect dat misschien niet direct iets met het ‘schone’ eindresultaat te maken heeft, maar des te meer vertelt over onze aanpak. Wij willen duurzaam werken en een maatschappelijk verantwoorde onderneming zijn, waarbij de betrokkenheid van het personeel centraal staat”, aldus algemeen directeur Rogier Muzurel.

Gelijktijdig met de aanpassing van de huisstijl gaan Romaro Schoonhouden Gebouwen, VDL, Jobeto en Progaz op in twee nieuwe werkmaatschappijen: Romaro Schoonhouden Gebouwen en Romaro Industriële Service.

Meer informatie: www.romaro.nl

Onderzoek Asito: rol voor bedrijven in duurzaamheid Uit het Nationaal Duurzaamheidsonderzoek dat namens duurzaamheidsproject 1.000.000 druppels (een initiatief van Asito) werd gehouden, blijkt dat consumenten een duidelijke rol zien weggelegd voor het bedrijfsleven. Het bedrijfsleven neemt nog niet voldoende haar verantwoordelijkheid, zo zeggen de respondenten.

Van de 992 respondenten vindt 96 procent dat bedrijven de plicht hebben om bij te dragen aan een beter milieu.

Op maatschappelijk vlak vindt slechts 25 procent dat bedrijven genoeg aandacht besteden aan hun sociale verantwoordelijkheden. Het belang dat de consument hecht aan duurzaamheid is niet te onderschatten. In het onderzoek gaf slechts 8 procent aan geen bedreiging te zien in het overmatig gebruik van natuurlijke grondstoffen.

Sander Haas van initiatiefnemer Asito:

Het Nationaal Duurzaamheidsonderzoek is uitgevoerd door een Masterstudent van de Universiteit Twente. In de komende maanden wordt volgens Asito verder onderzoek gedaan naar de manieren van communiceren over duurzaamheid.

Over een jaar wordt het onderzoek herhaald.

“Het is goed om te zien dat mensen belang hechten aan duurzaamheid.

1.000.000 druppels sluit goed aan bij de vraag van consumenten. Vanuit het project krijgen zij de duurzame informatie waar zij om vragen. Omdat we samenwerken met allerlei organisaties, is het meteen een goede kans voor het bedrijfsleven om meer verantwoordelijkheid te nemen. Inmiddels hebben ruim 300 organisaties zich aangemeld.

Geïnteresseerde organisaties zijn welkom om kosteloos partner te worden.”

Adverteerdersindex Alpheios 7 Atir 26 Greenspeed diverse SCA Hygiene Products Zeist 2 Romac Reinigingsmachines & Systemen 47 Vermop Salmon 23 Wecovi 20 Werner & Mertz 48/bijlage

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

11

t hema code en keurmerk

Europees aanbesteden van schoonmaakdiensten

Gemeenten bijten in het stof Gemeenten halen vaak niet het gewenste resultaat uit een Europese aanbesteding; het is een bekend fenomeen. De code Verantwoordelijk Marktgedrag zou verandering moeten brengen, maar het blijkt meer een constatering te zijn dat het anders moet dan dat het een daadwerkelijke bijdrage levert. Confronterend. Maar ons onderzoek voor de studie Master in Facility Management leverde meer op: valkuilen en oplossingen.

RENÉ STURING EN JORAN ROUPPE VAN DER VOORT*

“N

ederland is doorgeschoten in regels en wetten!� “Inkopen, en Europees aanbesteden als specifieke vorm daarvan, is een vak apart. Het is maatwerk. Men wil immers de best passende partij met wie zij een lange tijd kan en wil samenwerken.� “Juridische kwesties en onvrede over schoonmaakdienstverlening zijn aan de orde van de dag. Dit draagt niet bij aan betere kwaliteit of imago van de branche.� “Als doelstelling besparing is, moet niet naar de laagste prijs gezocht worden.� Het betreffen uitspraken uit interviews, afgenomen in ons onderzoek naar mogelijke verbeteringen bij Europese aanbesteding van schoonmaakdienstverlening voor gemeenten.

moet, het verschil worden gemaakt.

Misschien slaan we hiermee wel gelijk de spijker op z’n kop voor wat betreft de gedragscode. Want dat de schoonmaakbedrijven bereid zijn om te veranderen, dat mag duidelijk zijn met 514 ondertekenaars. Aan opdrachtgeverzijde staat de teller echter pas op 29 stuks. Daarnaast bleek uit interviews dat maar weinig facility managers van gemeenten van de code hebben ge-

12

Wachten Dit betekent overigens niet dat de schoonmaakbranche achterover kan gaan hangen en kan wachten tot opdrachtgevers zo ver zijn. Hun rol moet veel actiever worden en gericht zijn op

Gemeenten

s

Zelfreflectie De resultaten van ons onderzoek kunnen gemeenten als confronterend ervaren. In veel gemeenten denkt men te weten waar het probleem van dit moeilijke aanbestedingstraject ligt. Om de schuldvraag te beantwoorden, wijst men voornamelijk naar de overige stakeholders die betrokken zijn bij het aanbestedingstraject. Terwijl de nodige zelfreflectie vaak ontbreekt! Want juist aan de kant van de opdrachtgever kan, of zelfs

hoord. Tel daarbij op dat de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de code nog niet heeft ondertekend, en u begrijpt de uitdaging.

Europese aanbesteding schoonmaakdiensten

Advies bureaus

Schoonmaak bedrijven

Figuur 1. De vicieuze cirkel van het aanbestedingstraject

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

t hema code en keurmerk

Joran Rouppe van der Voort: “Juist aan de kant van de opdrachtgever kan, of zelfs moet, het verschil worden gemaakt.” het ondersteunen van de opdrachtgever. De onderzoekers zijn het aanbestedingstraject van schoonmaakdiensten gaan zien als een vicieuze cirkel, waarin de stakeholders het probleem in stand houden.

Kennis Het grote probleem in gemeenten is dat feitelijke kennis van schoonmaak en inkoop ontbreekt. Het is mogelijk deze kennis via derden te verkrijgen door een adviesbureau in te schakelen of door marktconsultatie.

“Ja, ik denk dat aanbestedende diensten schoonmaak zien als een wat complexere aanbesteding, zeker met al die ruimtes en zo. Wat moet je nou in de eisen zetten? Ik denk dat opdrachtgevers ook wel bang zijn voor een kort geding, dat ze zeggen: we gaan op safe. Laat die intermediair het maar doen, die doet het veel vaker en veel efficiënter dan de aanbestedende dienst.

Ik denk dat dat de belangrijkste reden is.”

Veel gemeenten kiezen ervoor kennis in te kopen via een adviesbureau.

Door gebrek aan kennis in de gemeenten wordt echter volledig vertrouwd op adviesbureaus. Zij bepalen in grote mate wat goed is voor gemeenten. De kans dat hierdoor het resultaat niet aansluit bij de verwachting van gemeenten is zeer groot.

René Sturing: “Een Europese aanbesteding van schoonmaakdiensten op basis van laagste prijs is vragen om teleurstelling.”

“Iedereen vindt dat hij/zij goed kan schoonmaken, maar een goed contract afsluiten op schoonmaakgebied is echt heel anders.”

Adviesbureaus laten zich vaak leiden door angst voor juridische stappen en kiezen ervoor om, zeker als er geen specifieke wensen vanuit de gemeente zijn, het bestek ‘dicht te timmeren’ om koste wat het kost een rechtszaak te voorkomen. Bij zo’n dichtgetimmerd bestek is voor schoonmaakbedrijven geen enkele innovatie mogelijk en rest schoonmaakbedrijven niets anders dan zich te richten op het criterium prijs. Een Europese aanbesteding van schoonmaakdiensten op basis van laagste prijs is pas echt vragen om teleurstelling en wederzijds wantrouwen. Toch wordt dit nog vaak gedaan!

Verbeteringen “Schoonmaak is eigenlijk een beetje een commodity en boeit eigenlijk ook niemand. Als het bijvoorbeeld gaat om leaseauto’s, dan wil iedereen er wat van zeggen; gaat het over schoonmaak, dan maakt het niet uit.”

De verbeteringen zijn gevonden in de hoek van de relatie tussen de deelnemers aan dit proces. Veranderingsmanagement, waarvoor in dit geval het 8-fasenmodel van Kotter is gebruikt, biedt uitgelezen mogelijkheden. Kotter

wijst de weg in een veranderproces. Per stap is aangegeven hoe hieraan voor een goed resultaat invulling moet worden gegeven. Hierbij is een combinatie gemaakt met communicatieve aspecten.

Urgentie Een Europese aanbesteding van schoonmaakdiensten mag nooit het feestje zijn van alleen de facilitair manager. Het is belangrijk in kaart te brengen wat de wensen en behoeften van de medewerkers op de werkvloer zijn. Pas op het moment dat duidelijk in kaart gebracht is wat goed gaat en, misschien nog wel belangrijker, wat niet goed gaat in de huidige schoonmaakdienstverlening, is het tijd om deze informatie te gebruiken voor een stevig potje marktconsultatie.

Juist dat is het moment waarop het schoonmaakbedrijf in actie moet komen. Niet alleen door open te staan voor een opdrachtgever die van gedachten wil wisselen over een aanbesteding, maar ook door proactief potentiële opdrachtgevers te benaderen.

“Waarom is er in Nederland geen enkele schoonmaakorganisatie die een workshop Europees aanbesteden van schoonmaakdiensten organiseert?”

Nodig één of twee dagdelen potentiële opdrachtgevers uit en laat hen zien

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

13

»

t hema code en keurmerk

wat belangrijke aandachtspunten zijn bij een dergelijke aanbesteding. Het ontzorgen van de klant begint niet pas na ondertekening van het contract.

Dit is het moment om de klantrelatie op te bouwen.

Inkoopteam De tweede stap binnen het veranderingsproces is het samenstellen van het inkoopteam. Inkoop wordt gezien als een crossfunctionele aangelegenheid en beperkt zich niet tot de afdeling facilitair. Dit is de reden dat bij een Europese aanbesteding van schoonmaakdiensten meer disciplines moeten worden samengebracht. Tevens is het voor de intermediair het moment om een proactieve houding aan te nemen. In de ideale situatie maakt het adviesbureau deel uit van het inkoopteam en schuift het ook in deze fase van het proces aan.

Visie en strategie Om te bepalen wat het uiteindelijke resultaat van de Europese aanbesteding moet zijn, is het van cruciaal belang vooraf een inkoopstrategie op te stellen. Hierin wordt nagedacht over de uitgangspunten van de gemeente, die als leidraad dienen voor de Europese aanbesteding. Bij het opstellen wordt onder andere nagedacht over de marktbenadering, de planning, de manier van specificeren en de vormen van gunning- en selectiecriteria.

“Ik denk ook dat ze er heel pragmatisch tegenaan kijken. Los van het feit dat ik erbij blijf dat je het communicatief, financieel en kwalitatief goed moet insteken en dat je echt heldere afspraken met elkaar moet maken. De zin: het moet gewoon schoon zijn, is geen resultaatgerichte opdracht. Je moet definiëren wat schoon is.”

Dit is ook het moment voor het schoonmaakbedrijf waarop de winst van de gegeven workshop bij stap 1 wordt uitbetaald. De (positieve) indruk die het schoonmaakbedrijf achter heeft gelaten, vormt de basis voor een goede relatie. Bied als schoonmaakbedrijf aan om de gemeente te helpen bij het opstellen van de inkoopstrategie. De aanbesteding is immers nog niet gepubliceerd en het is nog toegestaan om met potentiële opdrachtnemers in gesprek te gaan.

Samenvatting » Het is een bekend fenomeen dat gemeenten vaak niet het gewenste resultaat uit een Europese aanbesteding halen. » De nodige zelfreflectie ontbreekt vaak, want juist aan de kant van de opdrachtgever kan, of zelfs moet, het verschil worden gemaakt. » Door gebrek aan kennis in de gemeenten wordt volledig vertrouwd op adviesbureaus. Zij bepalen in grote mate wat goed is voor gemeenten. De kans dat hierdoor het resultaat niet aansluit bij de verwachting van gemeenten is zeer groot. » Een Europese aanbesteding schoonmaakdiensten op basis van laagste prijs is pas echt vragen om teleurstelling en wederzijds wantrouwen. Toch wordt dit nog vaak gedaan! » De verbeteringen zijn gevonden in de relatie tussen de deelnemers aan het proces: veranderingsmanagement op basis van het 8-fasenmodel van Korter.

Communiceren De vierde stap van het veranderingsproces is tevens de laatste stap van het aanbestedingstraject. In deze stap wordt het imago van het ‘nieuwe’ schoonmaakbedrijf bepaald.

“Juist. We zijn in Nederland ver doorgeschoten in regels. De vensterbank moet op maandag worden gereinigd, de telefoon op dinsdag et cetera. Wat je wilt, is dat de entreevloer wordt gemopt als er pekel binnen ligt. Je dienstverlener moet anticiperen op jouw organisatie.”

Informeer de organisatie over het ‘nieuwe’ schoonmaakbedrijf en over eventuele contractveranderingen.

Contractondertekening gaat vaak samen met een fotomoment, voorzie deze van begeleidende informatie en deel dit met de organisatie! Veranderingen voor de eindgebruiker zijn dan inzichtelijk.

Ook kan het schoonmaakbedrijf zichzelf in een positief daglicht stellen. Bij dagschoonmaak doet het nieuwe schoonmaakbedrijf er verstandig aan nieuwe materialen en nette bedrijfskleding te gebruiken. Is er gekozen voor avond- of ochtendschoonmaak?

Dan kan het schoonmaakbedrijf een kaartje op het bureau achterlaten, waarmee zij zich voorstelt. Enthousiasmeren geschiedt dan bijvoorbeeld door een kleine gimmick achter te laten bij het kaartje.

de handen ineenslaan en bereid zijn blijvend zelfreflectie toe te passen en te communiceren.

“Het maximale resultaat haal je door heel goed na te denken over wat ze willen, en dat ook uit te vragen. Daarnaast is het van belang om voor, tijdens en na het contracteren heel goed te communiceren, en blijven controleren of je samen op de gewenste lijn zit. De verhouding prijs/kwaliteit is heel belangrijk. Organisaties moeten heel goed nadenken over de basis.”

Het mag dan zo zijn dat de schoonmaakbranche op dit moment een niet al te best imago heeft dat mede in stand gehouden wordt door opdrachtgevers. Het wordt tijd de vicieuze cirkel te doorbreken. De overheid speelt hierbij als opdrachtgever een belangrijke rol! ‹‹ * René Sturing is facility manager bij Gemeente Castricum en Joran Rouppe van der Voort is facility manager bij ROC Mondriaan Den Haag (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Doorbreken cirkel Om daadwerkelijk verandering bij Europees aanbesteden te realiseren, is het belangrijk dat alle betrokken partijen

Voor België

03 - 231 33 89 www.boma.be

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

15

t hema code en keurmerk

Lustrum CSU-rondetafelconferentie:

Veel code en confrontatie “De tiende rondetafelconferentie wordt hopelijk een knallende viering”, sprak Ruud van Swieten uit in het welkomstwoord van gastheer CSU. Dat werd het inderdaad. Tijdens de middagconferentie waren schoonmaakadviseurs en de codecommissie aan elkaar gewaagd. De hoogst boeiende bijeenkomst werd omlijst met bijdragen van FM-expert Andreas van Wagenberg en aanbestedingsspecialist Suzanne Brackmann.

DICK VAN ZOMEREN EN PETRA DE BRUIN

T

ien jaar geleden bedacht CSU uit Uden een ijzersterke formule om de adviseurs, intermediairs of schoonmaakmakelaars bij elkaar te brengen. Het schoonmaakbedrijf besloot daarbij alleen faciliterend te zijn door een locatie te zoeken, externe

sprekers uit te nodigen en een partnerprogramma te organiseren. De lustrumviering op 10 november vond plaats in de Theater Hangar, op de vroegere vliegbasis Valkenburg in Katwijk bij Den Haag, het toneel van de succesmusical Soldaat van Oranje. Ook ditmaal mocht CSU zich verheugen op een grote opkomst met zestig deelnemers van 25 adviesbureaus, al of niet aangesloten bij de vereniging VMS.

‘Interessante en moeilijke markt’ Na de informele opening door CSUgastheer Ruud van Swieten was het woord aan Andreas van Wagenberg, FMexpert en al sinds jaar en dag voorzitter van de rondetafelconferentie. Deze spoorde de adviseurs aan om mee te doen en te participeren om tot ‘een leerzame middag’ te komen. Hij gaf het startschot met een bijdrage over FMactualiteiten.

CSU-gastheer Ruud van Swieten opende de conferentie

16

Volgens Van Wagenberg is sprake van “een interessante en moeilijke markt”.

Daarbij zullen de stagnerende groei, bezuinigingen (vooral bij de overheid) en concentratie van werk in de Randstad voor de sector facility management resulteren in afname van het volume en lagere prijzen, omdat bestaande FM-

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

concepten voor ons land te duur worden. Het bedrijfsleven speelt daar het snelst op in, maar de overheid staat op achterstand door politieke afwegingen (“politieke polderbesturing”) en beperkte professionalisering. Voor een sober FM kunnen we volgens Van Wagenberg leren van voormalige ontwikkelingslanden: in China bouwt men goedkope CT-scanners, in India is een spotgoedkope mobiele telefoon verkrijgbaar en in India levert men een nieuwe auto voor $ 3000. Dat betreft echter allemaal producten. Van Wagenberg gaf helaas geen voorbeelden uit de dienstensector, bijvoorbeeld versoberde facilitaire taken. De inleider: “De uitdaging voor FM is een kantoorwerkplek adequaat te faciliteren voor de helft van de huidige gemiddelde jaarkosten van € 7000. De zich verdiepende Europese crisis vraagt om sobere innovatie, waarbij de kosten omlaag gaan zonder de essentie van het faciliteren te verliezen.”

‘Een hoog abstractieniveau’ Ook juriste Suzanne Brackmann levert steeds een waardevolle bijdrage aan de CSU-conferenties, met nieuws over Europese aanbestedingen. In haar eigen woorden: “een onderwerp met een

t hema code en keurmerk

hoog abstractieniveau”. Onder de titel Actuele aanbestedingskwesties pakte Brackmann twee zaken bij de kop: de code Verantwoordelijk Marktgedrag en relevante aandachtspunten voor de aanbestedingspraktijk en voor de overeenkomst.

“Het gunningscriteria economisch meest voordelige inschrijving (EMVI) in plaats van laagste prijs moet meer en meer ingang vinden bij aanbestedingen”, stelde de aanbestedingsspecialist.

Een ander aandachtspunt in de aanbestedingspraktijk: opdrachtgever daagt inschrijvers uit met innovatieve oplossingen te komen. “De schoonmaakmarkt is bij uitstek in staat nieuwe concepten te bedenken. Innovativiteit is er en is waanzinnig belangrijk. Hierin is een rol voor de intermediair weggelegd om de opdrachtgevers te stimuleren en te ondersteunen, dus biedt inschrijvende partijen ruimte voor innovatie”, benadrukte Brackmann. Het derde aandachtspunt betrof de proportionele eisen die in aanbestedingen worden gesteld, zoals uitsluitingsgronden, financiële eisen en technische bekwaamheid. “Waarom stellen we eisen? Om te weten of de inschrijvers het kunstje kennen?”, vroeg Brackmann. “Stel eens

geen eisen en je zult zien dat een onderneming een weloverwogen keuze maakt of hij meedoet”, riep ze op.

Strategisch inschrijven mag Tot slot punt 4: inschrijvers doen reële offertes, strategisch inschrijven mag.

“Inschrijvers mogen hun biedingen zo invullen dat daardoor een maximaal aantal punten wordt gescoord. De bedoeling van gunningscriteria is immers om aan te geven op welke wijze de aanbestedingsprocedure kan worden gewonnen. Maar”, vulde Brackmann aan, “manipulatief inschrijven mag niet. Strategisch inschrijven wordt op een gegeven moment manipulatief.

Waar het omslagpunt ligt, is moeilijk vast te stellen”, legde Brackmann de groep schoonmaakmakelaars uit. Over manipulatief inschrijven stelde ze dat “daarvan sprake kan zijn wanneer, als gevolg van miskenning door de inschrijver van bepaalde aannames van de aanbestede dienst, de beoordelingssystematiek zo wordt gemanipuleerd dat het daarmee beoogde doel wordt verstoord.” In de praktijk wordt het manipulatieve karakter van een inschrijving getoetst door te beoordelen of een inschrijver die de (bijna) hoogste score heeft gekregen ook daadwer-

kelijk objectief de economisch meest voordelige inschrijving heeft ingediend.

Hoe voorkom je ongewenst inschrijfgedrag? Brackmann gaf een voorbeeld.

Daarbij adviseerde ze om instructies op te nemen in aanbestedingsdocumenten dat geen nulprijzen of negatieve bedragen mogen worden geoffreerd en dat de inschrijver zijn inschrijving op basis van de geoffreerde tarieven kan waarmaken om een deugdelijke formule op te stellen en om een norm of toets op te nemen. En ze adviseerde een beoordelingssystematiek waarin voor meer onderdelen een tarief moet worden geoffreerd. Bij die systematiek is het raadzaam om niet alleen punten toe te ken(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

17

»

t hema code en keurmerk

van het gelijknamige bureau uit Waalwijk tegen Simons: “Waarom altijd tegen ons te hoop lopen? Prijs ons publiekelijk eens een keer!” Diens verweer: “Dat zal ik graag een keer doen, maar veel van onze leden vinden het werk van adviseurs niet transparant en hebben kritiek op het gedrag van sommigen van u.”

Suzanne Brackmann: “De schoonmaakmarkt is bij uitstek in staat nieuwe concepten te bedenken.” nen aan de verschillende onderdelen maar ook aan het totaalbedrag.

Mentaliteitsverandering Het programma na de pauze was bestemd voor een paneldiscussie onder leiding van dagvoorzitter Van Wagenberg over de code Verantwoordelijk Marktgedrag. Het panel werd gevormd door Kees Blokland, voorzitter van de commissie die de code opstelde, FNV-bestuurder Mari Martens, OSB-voorzitter Hans Simons en Atir-oprichter André de Reus namens de VMS. Aan belangstelling geen gebrek, want het traditionele voorstelrondje van de panelleden resulteerde al in interrupties en een ruime discussie. Een greep uit de opmerkingen.

OSB-voorzitter Simons betoogde dat “de code nu op de kaart staat en het startsein is voor een mentaliteitsverandering, gebaseerd op de gedachte goed schoonmaken kost nu eenmaal (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

18

geld”. Commissievoorzitter Blokland was trots op hetgeen is bereikt, maar merkte wel op dat “het instrumentarium ontbreekt om de ontduikers van de code aan te pakken, ook OSB-leden”. FNV’er Martens: “Mooi die code, maar niet alleen tekenen, ook doen. En opdrachtgevers moeten ook voor het externe schoonmaakpersoneel opkomen.” De Reus: “Blij dat de VMS-intermediairs ook aan de code hebben meegewerkt, maar ik ben teleurgesteld dat er, mede uit angst voor de NMa, geen harde criteria in zijn opgenomen, bijvoorbeeld een normering van de arbeids- en urenprestatie.”

Bijdragen aan afbraakprijzen Naar aanleiding van de veronderstelling door de dagvoorzitter dat de intermediairs wellicht bijdragen aan de huidige afbraakprijzen voor schoonmaak, kwam van die kant meteen het verweer dat de opdrachtgever kiest en de intermediair niet het laatste woord heeft.

Hans Simons (OSB): “We zijn niet tegen de adviseurs van de VMS, want ze denken zelfs mee over ons Keurmerk en voor een OSB-lid dat zich daar niet aan houdt, is het einde oefening. Dat Keurmerk als selectiecriterium gaat werken, we hebben nu al meer aanmeldingen van leden dan gebruikelijk.”

Het aanprijzen van de eigen organisatie door Simons ging de adviseurs duidelijk te ver. Sommigen spraken zelfs van “een kruistocht” van OSB-leden tegen de adviseurs. Directeur Tiny van Riel

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

Codecommissievoorzitter Kees Blokland ziet wel een rol voor adviseurs: “Twintig jaar geleden was er nog schoonmaakkennis bij facility managers en waren er nauwelijks adviseurs. Nu hebben we jullie nodig, dus werk eraan.” Adviseur Joop Koot van het NIC tegen Simons: “Kijk naar uw eigen club als u kaf en koren wilt scheiden. Dat OSB Keurmerk is mooi, maar pak het leden die er niet naar handelen dan ook echt af.” Simons: “Dat gaan we doen. Hoe pijnlijk het ook is als het om eigen leden gaat.”

De reactie van Koot: “In het verleden was OSB nooit daadkrachtig.” Juriste Suzanne Brackmann over het (toekomstige) OSB Keurmerk: “Het helpt. Kijk maar naar de verhuizers. Maar een keurmerk staat of valt met het toezicht.

Kies daarom voor externe audits.” Vakbondsman Mari Martens over de adviseurs: “De branche moet niet wijzen naar de intermediairs en voor ons is er eigenlijk ook geen codecommissie of keurmerk nodig. De 15.000 FNV-leden die schoonmaker zijn delen via ons hun eigen keurmerk wel uit.’

Primaire verantwoordelijkheid Commissievoorzitter Kees Blokland ging nog even in op de begeleiding van die 150.000 uitvoerenden. “Wat je tegenkomt, is één objectleider op 250 uitvoerenden in tientallen panden.

Dat kan echt niet. De vakbonden hebben groot gelijk over omgangsvormen en werkdruk in de schoonmaak.” Een algemene vraag van dagvoorzitter Van Wagenberg aan het panel: “Bij wie ligt de primaire verantwoordelijkheid van een gunning?” FNV’er Martens: “Bij de opdrachtgever, punt uit. Die kiest en moet zich verantwoordelijk voelen voor extern personeel en de gevolgen van contractwisseling.” Een vrouwelijke adviseur uit het hoge Noorden: “Wat u ook allemaal zegt over desastreuze gevolgen bij bezuinigingen van 30% kan waar zijn, maar wij hebben

t hema code en keurmerk

ook gunningen begeleid waarbij zo’n bezuiniging vrijwel geruisloos is doorgevoerd en noch de klanten noch de schoonmakers klachten hebben. De verwarring ontstaat door de schoonmaakbedrijven zélf.”

Stellingen 1. Het is strijdig met de code indien bij een aanbesteding een ondergrens in prijs en prestatie is bepaald en deze wordt gehanteerd bij toe- of afwijzen 2. Intermediairs hebben belang bij het snel heraanbesteden na het plegen van wanprestaties door de zittende leverancier 3. Als een opdrachtgever niet conform uitgangspunten van de code Verantwoordelijk Marktgedrag wil handelen trekt de (VMS-) intermediair zich terug (geeft de opdracht terug) 4. ‘Het voorkomen van onevenredig verhogen van de werkdruk van schoonmakers na aanbesteding en het sociaal beleid van de leverancier uitvoeren behoort tot de zorgplicht van de opdrachtgever’ 5. Het kwaliteitssysteem NEN 2075 (VSW-KMS) is het enige kwaliteitssysteem dat gehanteerd dient te worden bij contractvorming 6. Intermediairs stellen hun kennis ter beschikking aan de commissie Code Verantwoordelijk Marktgedrag, indien de commissie wordt geraadpleegd bij het oplossen van aangedragen problemen

Ondergrens Na het ‘introductierondje’ bleef er drie kwartier over om zes stellingen (zie kader) te bespreken, waarvan er slechts vier aan de beurt kwamen. Geen probleem, want links- of rechtsom komt men steeds weer uit bij de problemen van afbraakprijzen, de rol van intermediairs en werkdruk.

De eerste stelling: Het is strijdig met de code indien bij een aanbesteding een ondergrens in prijs en prestatie is bepaald en deze gehanteerd wordt bij toeen afwijzen. Blokland, die aan de wieg van de code stond: “Klopt, de code laat dit toe. Daar gaan we ons over buigen.”

Vervolgens ontstond een brede discussie over een minimum uurtarief, maar zonder dat deze werd gekoppeld aan bijvoorbeeld uurprestaties en de inzet van jeugdigen.

Heraanbesteden De tweede: Intermediairs hebben belang bij het snel heraanbesteden na het plegen van wanprestatie door de zittende leverancier. De Reus: “Dat horen we ook, maar het is andersom. Als de opdrachtgever en het schoonmaakbedrijf tevreden zijn, is het reclame voor beiden.” Simons: “Maar het is onzuiver als die intermediair ook de kwaliteitsmeting doet.” De Reus meteen: “Net zo onzuiver als een situatie waarin jullie je eigen Keurmerk gaan bewaken.”

Kees Blokland

Stelling drie: Als een opdrachtgever niet conform de code Verantwoordelijk Marktgedrag wil handelen, trekt de (VMS-) intermediair zich terug.

De adviseurs van Alpha Adviesbureau in Zuidlaren: “Dat is niet aan de orde voor een bonafide adviesbureau en dat zijn we, ondanks het feit dat we geen lid van de VMS zijn en daarmee de code niet hebben onderschreven. Is ook nergens voor nodig. De code heeft alleen meerwaarde voor de sociale aspecten en die kunnen we ook zonder code in het contract vastleggen.” Dat was tegen het zere been van de man achter de code, Kees Blokland: “Dat is grote onzin wat u daar zegt.” Hans Simons (OSB) schoot Blokland te hulp: “Sluit u toch maar aan. Dat is beter voor het maatschappelijk aanzien van de schoonmaak.” Meer bijval van Hayk Simons, directeur van Atir: “De code draagt in ieder geval bij aan de dis-

Hans Simons

André de Reus

cussie en helpt bij het managen van verwachtingen.”

Zorgplichten Stelling vier: Het voorkomen van onevenredige verhoging van de werkdruk van schoonmakers na aanbesteding en het sociaal beleid van de leverancier behoren tot de zorgplichten van de opdrachtgever. Koren op de molen van de FNV’er Martens: “Goed werkgeverschap richting ingehuurde externen is ook een taak van de opdrachtgever!”

Juriste Brackmann: “Juridisch kun je daar niet veel mee, het is een sociale dimensie. In eerste instantie moet de opdrachtgever het schoonmaakbedrijf aanspreken, vervolgens de FNV en dan desnoods OSB.” De Reus: “Opdrachtgever, denk na voor je een gunning doet.” Een intermediair: “Wij wijzen erop dat het schoonmaakbedrijf de gedane beloften dient in te vullen.” Maar ze passen ervoor de rol van politieagent

Mari Martens

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

19

»

t hema code en keurmerk

de elfde rondetafelconferentie in november 2012. “Volgend jaar gaan we bekijken hoe ver we zijn gekomen met de code Marktgedrag en het bouwen aan wederzijds vertrouwen.”

Andreas Wagenberg: “De zich verdiepende Europese crisis vraagt om sobere innovatie van FM.” te spelen. Een collega-adviseur: “Het is niet onze taak OSB over misdragingen van haar leden te informeren.”

Een uniek platform Nadat commissievoorzitter Kees Blokland en OSB-voorzitter Hans

Simons van OSB nog hadden verklaard verrast te zijn geworden door de positieve houding van de deelnemers richting bedrijfstak en marktcode, werd het zakelijke programma afgerond door dagvoorzitter Andreas van Wagenberg, die al vooruit liep op

Het gedeelte na de pauze van deze tiende bijeenkomst was levendiger dan eerdere edities, omdat er voor het eerst in tien jaar sprake was van een confrontatie tussen de adviseurs en de schoonmaakbedrijven verenigd in OSB. Een invalshoek die navolging verdient. Om schade te vermijden, zal geen enkel landelijk opererend individueel schoonmaakbedrijf publiekelijk de confrontatie aangaan met 25 adviesbureaus. Dat kan wél heel goed als dat namens hen wordt gedaan, door de OSB-voorzitter bijvoorbeeld.

Dat biedt nieuwe kansen voor de organisatoren c.q. faciliteerders van deze bijeenkomst, want het is het enige platform in Nederland waar beide belangengroepen elkaar op deze schaal ontmoeten. ‹‹

(Advertentie)

Nieuw! Padstop voor Pro’s 100% gerecyclede polyester vezels

De schoonste vloerpads voor schoonmaakprofessionals. Vloerpads die de professionele, milieubewuste facilitaire dienstverlener uit het hart zijn gegrepen. Door Wecoline vervaardigd van 100% gerecycled materiaal. Wecoline pads by Americo. Een garantie dat u schoonmaakt met de beste en schoonste vloerpads!

In het productieproces worden uitsluitend latex harsen op waterbasis gebruikt

20

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

WECOLINE PADS BY

www.wecoline.com

t hema code en keurmerk

OSB: definitief besluit invoering keurmerk Na rijp intern beraad en intensief overleg door de uit tien leden bestaande projectgroep Keurmerk wordt het OSB Keurmerk per 1 januari 2013 een feit. Tijdens de algemene ledenvergadering op 19 december in Buitenplaats Amerongen reageerden de circa 130 aanwezige leden massaal instemmend op het bestuursvoorstel om op 1 januari 2012 te beginnen met de implementatie bij de 520 leden/bedrijven en de effectieve invoering van het Keurmerk een jaar later. DICK VAN ZOMEREN

D

e tweede en laatste algemene ledenvergadering in 2011 werd gehouden in een bomvol bijgebouw naast Buitenplaats Amerongen en geleid door voorzitter Hans Simons, die na een openingswoord routineus eerst twee formele punten van de agenda afhandelde: de notulen van de vorige vergadering en, na een toelichting door Frie van Hulten (directeur van CSU), de begroting voor 2012.

Vervolgens werd eerst drie kwartier ingeruimd voor een overzicht c.q. stand van zaken rond de cao-onderhandelingen. Op dat moment hoogst actueel, omdat die net na vier dagen overleg

waren afgebroken, vooral door de hoge eisen en starre opstelling van FNV. De mislukte cao-onderhandelingen werden uitvoerig toegelicht door bestuurslid Anton Witte (directeur HRM bij Asito) en Jan Kersten van het verenigingsbureau. De eisen van de FNV zouden een loonkostenstijging – loon, premies en reiskosten – van 12% hebben betekend, die van de CNV 8%. Door het afgebroken overleg werd rond de jaarwisseling al rekening gehouden met vakbondsacties in januari.

Marktgedrag Directeur Rob Bongenaar van het verenigingsbureau van OSB kreeg vervol-

gens de gelegenheid om de stand van zaken rond de afgelopen zomer vastgelegde en in de publiciteit gebrachte code Verantwoordelijk Marktgedrag, een belangrijk element van het OSB Keurmerk, toe te lichten.

Het grote publiek en de zakenwereld zijn via reclamespots op radio BNR en Radio I op de hoogte gesteld van de ‘normen en waarden’ die rond de gunning van schoonmaakcontracten van kracht dienen te zijn, terwijl OSB er ook in de dagbladen met opvallende advertenties aandacht voor vroeg. Volgens Bongenaar heeft dat “een enorme respons opgeleverd” en wordt de campagne vanuit het verenigingsbureau ondersteund met toelichtende brochures, brieven, persberichten en banners op beeldschermen. “De kans om eindelijk te komen tot afspraken over verantwoorde tarieven en arbeidsprestaties mogen we nu absoluut niet laten lopen”, aldus Bongenaar. “Draag waar mogelijk uit waarmee we bezig zijn!” Hij meldde ook dat drie grote aanbestedingen die niet in lijn waren met hetgeen in de code staat, na overleg met de codecommissie, zijn ingetrokken. Rob Bongenaar: “We willen heel graag dat u ons goede en slechte voorbeelden aanreikt en zullen niet schromen publiekelijk te maken welke opdrachtgevers en schoonmaakbedrijven in de fout gaan.”

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

21

»

t hema code en keurmerk

Twee aanwezige leden van bedrijven uit de categorie MKB verklaarden desgevraagd dat ze de code onderschrijven, omdat ze daar al jaren naar handelen.

Een van hen zag al licht aan het eind van de prijzentunnel: “Naar mijn mening hebben we het dieptepunt van de neerwaartse spiraal gehad en zijn we ten minste al op weg naar stabilisatie.”

Voorzitter Simons ten slotte: “De code is dagelijks actueel bij het werk van het bureau, heeft geleid tot ledenaanwas en speelt al een disciplinaire rol.”

Bovag Het te introduceren OSB Keurmerk wordt veelvuldig vergeleken met het BOVAG-keurmerk. Vandaar dat de vereniging Dylan Weggeman, directeur Marketing van BOVAG, kort de gele(Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Voor België

22

03 - 231 33 89 www.boma.be

genheid gaf iets te vertellen over het ontstaan van hun keurmerk. Een sterk merk met 92% naamsbekendheid, voor 11.000 ondernemers (niet alleen in de autobranche) met 85.000 medewerkers en een brancheomzet van € 50 miljard. Elk lid met een keurmerk wordt om de twee jaar (extern) gecontroleerd. De kernboodschap van Weggeman: een keurmerk opbouwen kost geld en vooral veel tijd.

Elementen Een projectgroep bestaande uit tien OSB-leden is, onder leiding van extern voorzitter Edwin Lokkerbol, al geruime tijd bezig om vast te stellen welke elementen bij het toekennen van het OSB Keurmerk aan de orde moeten komen.

Lokkerbol gaf een overzicht van de stand van zaken en beschreef de eisen.

Dat betreft in de eerste plaats een financieel/administratief systeem, gebaseerd op de norm NEN 4400-1, inmiddels gehanteerd door 2600 bedrijven, waaronder 2300 uitzendbureaus. Bij die resterende 300 behoren onder andere ook CSU, Fonville, ISS en Asito. De tweede pijler van het keurmerk vormen tijdens de vergadering niet nader omschreven ‘OSB-specifieke aspecten’, dus eisen toegespitst op de schoonmaaksector. De derde pijler is de veelbesproken code Verantwoordelijk Marktgedrag, die

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

– omdat dit verboden is – echter geen eisen stelt aan prijzen voor schoonmaak en de mogelijke arbeidsprestatie per uur. Sinds begin 2012 is al een aantal OSB-leden doende de eisen van het keurmerk te doen invoeren, terwijl het OSB Keurmerk met ingang van 1 januari 2013 geëffectueerd moet zijn.

Projectgroep Drie leden van de projectgroep, Joost Brinkhuis (Asito), Haico Klerks (AMC) en Gaby Westelaken (GWS de Schoonmakers) vormden vervolgens een minipanel dat onder leiding van Hans Simons en Edwin Lokkerbol inging op vragen uit de zaal. Die betroffen onder meer de kosten. Brinkhuis: ‘Het gaat geld kosten, want er komen tijdens de implementatie externe audits.’

Lokkerbol: ‘We denken iets van rond de € 1000 per audit.’ Westelaken ziet “legio voordelen bij een keurmerk, dat onze positie zal versterken.” Haico Klerks kijkt er ook al naar uit: “Dat Keurmerk zal positief bijdragen aan ons imago en een goede ondersteuning voor de bedrijfstak zijn.”

Rob Bongenaar deed een oproep om alle stakeholders te informeren over het OSB Keurmerk. Ga ervoor”, moedigde directeur Bongenaar aan, die overigens opmerkte dat het niet eens mee-

t hema code en keurmerk

(Advertentie)

Elementen voor toekenning OSB Keurmerk - financieel/administratief systeem, gebaseerd op de norm NEN 4400-1; - ‘OSB-specifieke aspecten’, eisen toegespitst op de schoonmaaksector; - code Verantwoordelijk Marktgedrag met eisen aan de mogelijke arbeidsprestatie per uur.

valt om alle 520 eigen leden te bereiken en te overtuigen.

“Het wordt een uitdaging om die allemaal over de streep te trekken.” Op de vraag uit de zaal of er een klachtenlijn komt rond het naleven van het OSB Keurmerk, zei hij onomwonden dat die er inderdaad komt: ”En ook hier: tweemaal geel is rood. Ook voor een OSB-lid.”

Glazenwasser Jaap Klaverstijn vroeg nog hoe het nu moest met het Keurmerk Glas en Gevel, dat sommige leden al hebben, terwijl ze nu ook nog een OSB Keurmerk kunnen krijgen, waar de aandacht vooral naar zal uitgaan. Over die vraag (en het antwoord) denkt het bestuur nog na.

Massale instemming Tijdens drie ledenvergaderingen en het jubileumcongres zijn de leden uitvoerig geïnformeerd over de plannen voor het keurmerk, maar tot dusver ontbrak de formele goedkeuring door de leden voor het invoeren daarvan. Vandaar dat aan het eind van de vergadering de leden de formele vraag kregen voorgelegd of men instemde met de invoering

Het OSB Keurmerk wordt veelvuldig vergeleken met het Bovag-keurmerk van een OSB Keurmerk per 1 januari 2013, zodat men een jaar de tijd heeft om intern orde op zaken te stellen. Dat leverde die middag van 15 december een historisch moment op in het 30-jarig bestaan van de vereniging.

Voorzitter Hans Simons stelde voor dat de 130 aanwezigen met handopsteking zouden aangeven in te stemmen. Dat gebeurde massaal, zodat het door het woud van armen onduidelijk bleef of er tegenstemmers dan wel sceptici in Buitenplaats Amerongen aanwezig waren. Maar het is overduidelijk dat de OSB-leden die actief zijn en de vergaderingen bezoeken het keurmerk willen of het op zijn minst het voordeel van de twijfel gunnen. Ondernemers (en opdrachtgevers) snakken naar onderscheidend vermogen in de schoonmaak. Eerder gold het OSB-lidmaatschap als onderscheidend, vervolgens ISO-certificering en het in het leven roepen van de onderscheiding OSB Plus. Die kwamen nooit van de grond. Nu is er dan een derde variant: het OSB Keurmerk. Beter doordacht en breder gedragen dan ooit. Hopelijk zijn dat de sleutels voor succes. ‹‹

Snel, eenvoudig en flexibel.

HET NIEUWE MAG SYSTEEM. Door het eenvoudige en het flexibele koppelsysteem van mop, houder en sterke magneten, zetten wij met het MAG-systeem een nieuwe standaard in vloerreiniginssystemen. Het snelle verwisselen en grote keuze in verschillende mopsystemen garanderen tijdsbesparing en flexibiliteit in de vloerreiniging. Gedetailleerde informatie vindt u op onze website www.vermop.nl of voor persoonlijk contact belt u met onze salesmanager 0031 6 51544652.

Vloerreiniging

MAG SYSTEM ® VERMOP Deutschland GmbH info@vermop.nl, www.vermop.nl Tel. + 49 9342 878-800

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

23

t hema code en keurmerk

Strategisch inschrijven en de code Wat zijn strategische inschrijvingen? (Wanneer) zijn ze toegestaan? Kunnen ze voorkomen worden? En hoe? Zeker in de facilitaire dienstverlening lijken dergelijke vragen meer dan ooit actueel, niet in de laatste plaats door het verschijnen van de code Verantwoordelijk Marktgedrag Schoonmaak- en Glazenwassersbranche GIJS VERBERNE EN MARNIX DE MEIJ*

D

e code Verantwoordelijk Marktgedrag Schoonmaak- en Glazenwassersbranche is in het leven geroepen na de onrust van vorig voorjaar. In aanbestedingen voor schoonmaakonderhoud is de focus (te) veel verlegd van kwaliteit naar prijs, de laagste prijs wel te verstaan. Een ontwikkeling die, zo menen velen, ertoe heeft geleid dat de arbeidsvoorwaarden van de schoonmaakwerknemers onder druk zijn komen te staan.

Aanwijzingen Als reactie daarop is de code verschenen met onder meer de volgende aanwijzingen: Opdrachtgevers wegen in het aanbestedingsproces alle aspecten zorgvuldig af, waarbij zij: (1) sturen op het gunningscriterium ‘de economisch meest voordelige inschrijving’ en niet op de laagste prijs; (2) bij het vaststellen van de wegingsfactoren voor de (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

24

gunning de ‘wegingsfactor prijs’ in een evenwichtige en passende verhouding brengen tot de wegingsfactoren die aan de andere eisen gehangen worden; (3)

rechter) is daarbij het toverwoord: vooraf moet een aanbestedende dienst zo goed mogelijk aangeven wat hij wil, en waar hij de offertes op beoordeelt.

In de code kan tussen de regels worden gelezen dat strategisch inschrijven aan banden moet worden gelegd eenduidig formuleren aan welke criteria van verantwoordelijk marktgedrag aanbieders moeten voldoen.

In de code kan tussen de regels ook worden gelezen dat de ondertekenaars van mening zijn dat strategisch inschrijven aan banden moet worden gelegd. Verscheidene betrokkenen in de branche bevestigen dat. Genoeg aanleiding om aan de hand van jurisprudentie nader in te gaan op strategische inschrijvingen.

Europese richtlijnen De Europese aanbestedingsrichtlijnen beogen ‘een daadwerkelijke mededinging op het gebied van overheidsopdrachten te garanderen’, zo heeft de Europese wetgever in de preambule bij richtlijn 2004/18/EG overwogen. Een essentiële voorwaarde daarvoor is dat alle inschrijvers gelijk behandeld worden.

Transparantie (‘doorzichtigheid’ in de woorden van de hoogste Europese

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

Achteraf moet de aanbestedende dienst kunnen uitleggen wat hij heeft gedaan, zodat (afgewezen) inschrijvers kunnen controleren of de aanbestedende dienst zich heeft gehouden aan de spelregels die hij vooraf had bekendgemaakt.

Aanbestedingsdocumenten De aanbestedingsdocumenten zijn dus cruciaal. Daarin staat immers – als het goed is – beschreven wat de aanbestedende dienst van inschrijvers verwacht, en hoe de inschrijvingen beoordeeld worden. Een geïnteresseerde marktpartij zal zich bij het opstellen van zijn inschrijving (moeten) laten leiden door de aanbestedingsdocumenten. Als hij dat niet doet, loopt hij de kans dat zijn inschrijving ongeldig wordt verklaard.

Wat is strategisch inschrijven?

Een inschrijver zal zich uiteraard ook laten leiden door de wens de betreffen-

t hema code en keurmerk

Fotografie: huibvanwersch@fotootjes.nl

de opdracht binnen te halen; hij wil de maximale score behalen. Door enigszins te ‘schuiven met posten’ kan mogelijk een hogere eindscore worden gehaald. Dit wordt vaak ‘strategisch inschrijven’ genoemd. Goed beschouwd is het niet meer dan een (logische) poging de eigen score te maximaliseren.

Rechters hebben daar doorgaans begrip voor, getuige bijvoorbeeld een uitspraak van de voorzieningenrechter van de rechtbank Arnhem van 11 juni 2010: ‘Op zichzelf mogen inschrijvers hun biedingen zo structureren dat daardoor een maximaal aantal punten wordt gescoord.

De bedoeling van gunningscriteria is immers om aan te geven op welke wijze de aanbestedingsprocedure kan worden gewonnen. Het is toegestaan om een strategische inschrijving te doen.’ (LJN: BN0353) Let wel: dat de bepalingen in aanbestedingsdocumenten leidend zijn, betekent wel dat een inschrijver niet strategisch mag inschrijven als dat duidelijk uit de aanbestedingsdocumenten blijkt.

(Zie bijvoorbeeld de uitspraak van de voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam van 1 april 2011, LJN: BQ3350).

Strategisch versus manipulatief Tenzij de aanbestedingsdocumenten dit uitdrukkelijk verbieden, zullen rechters er doorgaans begrip voor hebben dat een inschrijver de systematiek van puntentoekenning maximaal probeert te benutten. Het wordt anders als de

dracht aan de inschrijver die de bewuste aanbieding heeft gedaan, aanstonds zal leiden tot toerekenbaar tekortschieten door de inschrijver’ (voorzieningenrechter rechtbank Arnhem, 24 oktober 2008, LJN: BG3627).

Wanneer een inschrijver bij een aanbesteding op ‘laagste prijs’ heel hoge prijzen rekent op subgunningscriteria met een lage weging, en juist heel lage prijzen op de subgunningscriteria met een hoge wegingsfactor, kan het zijn dat de gunningssystematiek ertoe

Strategisch inschrijven is goed beschouwd niet meer dan een (logische) poging de eigen score te maximaliseren rechter van oordeel is dat een inschrijver de gunningssystematiek probeert te manipuleren. De vraag is dan ook: waar houdt (toelaatbaar) strategisch inschrijven op, en begint (ontoelaatbaar) manipulatief inschrijven? Die grens is lastig te trekken. In sommige gevallen is het uiteindelijke ‘resultaat’ van de offerte van doorslaggevend belang, bijvoorbeeld als ‘op voorhand vaststaat dat die aanbieding na gunning van de op-

leidt dat hij de hoogste score behaalt, terwijl hij toch de duurste inschrijving heeft gedaan. De inschrijver loopt echter het risico dat zijn inschrijving ongeldig wordt verklaard: ‘Deze wijze van inschrijven door DVL – het hanteren van dergelijke zeer lage tarieven (bij een hoge wegingsfactor) en zeer hoge tarieven (bij een lage wegingsfactor) – overschrijdt de grenzen van een geoorloofde strategische inschrijving

en is manipulatief’ (voorzieningenrechter rechtbank Breda, 6 oktober 2010, LJN: BO0109).

Gezond verstand Overigens zou een rechter ook kunnen oordelen dat in een situatie als hiervoor geschetst, het niet zozeer de inschrijving is die niet deugt, maar de gunningssystematiek: ‘Elk weldenkend mens zal echter tot de conclusie komen dat, gelet op de zeer geringe onderlinge prijsverschillen van telkens hooguit enkele euro’s, slechts deze laatste inschrijving zou kunnen worden aangemerkt als de economisch meest voordelige aanbieding. […]

Een systeem dat zulke onredelijke of zelfs absurde uitkomsten mogelijk maakt voldoet niet aan de daaraan te stellen deugdelijkheidseisen’ (voorzieningenrechter rechtbank Leeuwarden, 21 januari 2005, LJN: AS3521).

Deze laatste uitspraak laat zien dat rechters zich niet strikt beperken tot de regels van het aanbestedingsrecht, maar ook het (eigen) ‘gezond verstand’ een rol laten spelen. Een ander voorbeeld daarvan is te vinden in een uitspraak van de rechtbank Den Bosch van 25 januari 2011: ‘De langs juridische weg verkregen uitkomst van

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

25

»

(Advertentie)

Kwaliteitsadviseur voor Regio Noord & Regio Zuid Atir is een onafhankelijk toonaangevend adviesbureau op het gebied van schoonmaakonderhoud dat al bijna 25 jaar de belangen behartigt voor ongeveer 500 opdrachtgevers in uiteenlopende branches. Wij staan voor kennis, kwaliteit en toegevoegde waarde. Samen met onze zusterorganisatie HTC Advies zijn we gehuisvest in een prachtig nieuw pand in Almere.

Voor zowel Regio Noord (3 Noordelijke provinciĂŤn) als Regio Zuid (Limburg, Brabant en BelgiĂŤ) zoeken wij ter versterking van ons team een

Kwaliteitsadviseur Werkzaamheden: Uitvoeren van VSR kwaliteitsmetingen en maken van kwaliteitsrapportages; Bespreken van resultaten en geven van advies naar aanleiding van metingen; Verzorgen van contractbeheerwerkzaamheden.

3URÀ HO ‡ PLQLPDDO 0%2 QLYHDX ‡ LQ EH]LW YDQ ULMEHZLMV % HQ GLSORPD VSR-controleur; ‡ RSHUDWLRQHOH HUYDULQJ LQ HHQ VFKRRQPDDNRUJDQLVDWLH ‡ JRHGH FRPPXQLFDWLHYH YDDUGLJKHGHQ in woord en op schrift; ‡ HHQ VWHYLJH SHUVRRQOLMNKHLG HQ HHQ JRHG relatiebeheerder; ‡ YDDUGLJ PHW ZRUG HQ H[FHO ‡ ZRRQDFKWLJ LQ EHWUHIIHQGH UHJLR Arbeidsvoorwaarden: Primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden zijn passend bij de functie en ervaring. Atir biedt een professionele werksfeer, een moderne werkomgeving en een cultuur waarin de meerwaarde voor haar opdrachtgevers centraal staat. Voor informatie kun je contact opnemen met Rob Toorenburgh via 036-3030550 of r.toorenburgh@atir.nl Een schriftelijke sollicitatie (motivatie/CV/pasfoto) kun je per post of mail richten aan: Atir B.V. t.a.v. de heer S. Kraft van Ermel (GYDUG 0XQFKZHJ 0. $/0(5(

26

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

t hema code en keurmerk

deze voorlopige voorzieningenprocedure mag ook van enige afstand worden bekeken en worden getoetst aan de uitkomst van een nuchtere afweging van de betrokken belangen. Alles afwegende valt niet in te zien waarom de voorzieningenrechter AMG in dit geval zou mogen veroordelen de opdracht aan Centric te gunnen’ (zaak 22812/KG ZA 10-901).

Hoe begrijpelijk een dergelijke uitleg van een rechter soms ook kan zijn, het doet in onze ogen wel af aan de zekerheid die inschrijvers zouden moeten hebben, dat een inschrijving niet ongeldig zou mogen worden verklaard zolang deze binnen de kaders blijft die in de aanbestedingsdocumenten zijn aangegeven.

Enkele praktische lessen Welke praktische lessen zijn nu te trekken uit onder meer de jurisprudentie?

Aandachtspunten voor aanbestedende diensten Een aanbestedende dienst die geen ‘strategische’ inschrijvingen wenst te ontvangen, doet er goed aan dit uitdrukkelijk in de aanbestedingsdocumenten aan te geven.

Sommige aanbestedende diensten beperken zich tot een opmerking in het bestek: Strategisch inschrijven is niet toegestaan. Dat lijkt ons onvoldoende. Het verdient aanbeveling dat de aanbestedende dienst dit nader specificeert en dat hij daarbij ook aangeeft wat hij daaronder verstaat en hoe hij een en ander beoordeelt. Een aanbestedende dienst kan bijvoorbeeld voorschrijven dat alle op te geven prijzen, zowel de totaalprijs als de prijzen voor afzonderlijke onderdelen, realistisch en marktconform moeten zijn.

Ook zou een aanbestedende dienst inschrijvers niet in de verleiding moeten brengen om strategisch in te schrijven. Nog al te vaak kennen aanbestedende diensten punten toe op basis van ‘rapportcijfers’ die inschrijvers zichzelf mogen geven, bijvoorbeeld voor de te realiseren klanttevredenheid of levertijden. Een inschrijver is gauw geneigd een irreĂŤel snelle levertijd te noemen, of een onrealistisch hoge klanttevredenheid, zeker als er geen of een zeer beperkte sanctie staat op het niet realiseren daarvan.

Aandachtspunten voor inschrijvers Een inschrijver die van plan is ‘slim’ in te schrijven, doet er goed aan zich ervan te vergewissen dat de aanbestedingsdocumenten de voorgenomen inschrijfwijze niet verbieden. Bij twijfel kan hij aan de aanbestedende dienst vragen stellen. Aldus verkleint hij het risico dat zijn inschrijving als ongeldig terzijde wordt gelegd.

Daarbij loopt hij natuurlijk wel het risico dat hij inzage geeft in de eigen strategie, zodat andere inschrijvers deze kunnen kopiÍren. ‚‚ * Gijs Verberne en Marnix de Meij zijn als advocaat verbonden aan Van Doorne Advocaten en notarissen Amsterdam (www.vandoorne.com)

column willem zuydestein

Het is tijd voor een update!

“P

ersoneel is het kapitaal van de onderneming”, kopte Service Management nummer 12 van december 2011. En dus wordt er in medewerkers geïnvesteerd. Bijvoorbeeld in opleidingen. Een rondetafelgesprek tussen acht schoonmaakprofessionals levert niet bepaald een eenduidige visie op. Wel wordt er geconstateerd dat opleidingen door de waan van de dag geen prioriteit hebben. Omdat de klant er bij aanbestedingen niet naar vraagt? Of omdat de investering voor werkgevers niet direct zichtbaar is? Het achterste van de tong wordt ook in dit soort gesprekken nooit getoond. Er wordt óf naar anderen gewezen óf er worden allerlei redenen genoemd om iets niet te hoeven doen.

“Er is geen geld voor”, of “ze willen toch niet” of “er is geen vraag naar”.

De oplossing lijkt mij overigens vrij simpel: gewoon niet aan beginnen!

Als je als werkgever opleidingen om wat voor reden dan ook niet ziet zitten, moet je er gewoon van afzien. Uiteindelijk bepaalt de markt wel of je beslissing de juiste is. Of je personeel inderdaad

Met dank aan...

Zeventien jaar maandelijks het veranderende vakgebied facility management beschouwen, is een opmerkelijke prestatie. Met Het is tijd voor een update! tekent Willem Zuydestein zijn laatste column op en neemt hij afscheid van Service Management. En de redactie jammerlijk van Willem. Of eigenlijk van Frank Jan van der Leij, pseudoniem voor Willem Zuydestein. Dat zijn circa 170 bijdragen veel gelezen en gewaardeerd werden (en nog steeds worden), mogen de uitgaven onderstrepen van drie bundels in 1998, 2003 en 2008 ter gelegenheid van het 20-, 25- en 30-jarig bestaan van dit vakblad. Frank Jan, namens alle lezers, de redactie en uitgever van Service Management: heel veel dank!

het kapitaal van je onderneming vormt.

The proof of the pudding is in the eating.

In mijn ziekenhuisomgeving kom ik de laatste tijd iets soortgelijks tegen. Ook daar bepaalt de markt c.q. zorgverzekeraar in toenemende mate het kapitaal van de onderneming. Als een dokter onvoldoende is bijgeschoold of te weinig ingrepen op een bepaald terrein doet, wordt hij c.q. het ziekenhuis niet gecontracteerd. En dat betekent dat bepaalde behandelingen wel en andere niet in het ‘eigen’ ziekenhuis gedaan

verantwoordelijkheden delegeren aan lagere niveaus. Als onderdeel van ‘integraal management’. Vroeger zouden we zeggen: afschuiven. Managers lijken vandaag de dag drukker met overleggen, vergaderen en het raadplegen van de smartphone, dan dat ze zich op de werkvloer begeven. Terwijl daar toch het kapitaal van de organisatie rondloopt.

Veertig jaar geleden leerde ik tijdens mijn studie aan de Hogere Hotelschool al dat management is afgeleid van het Latijnse manu agere, het ‘aan de hand

Managers lijken vandaag de dag drukker met vergaderen en de smartphone dan dat ze zich op de werkvloer begeven worden, waardoor patiënten zullen moeten shoppen en reizen. Uiteindelijk willen zowel de overheid als de verzekeraars toe naar concentratie en specialisatie van de medische zorg. Omdat dat niet alleen leidt tot een verbetering van de kwaliteit, maar ook tot een efficiëntere aanwending van de beschikbare middelen in termen van ruimte, apparatuur, personeel en financiering.

Het ziekenhuis als gezondheidssupermarkt, waarin een substantieel deel van het totale zorgpakket wordt geleverd, gaat verdwijnen en zal plaatsmaken voor meer gespecialiseerde zorgcentra: ziekenhuizen, behandelklinieken, dagziekenhuizen, interventiecentra, et cetera. Het zal even wennen zijn, maar zolang half Nederland kilometers rijdt om in een blauwgeel gebouw een houten krukje of een bouwpakket boekenkast te bemachtigen, hebben we weinig te klagen, dunkt me. Terwijl scholing zo belangrijk kan zijn. In diezelfde ziekenhuisomgeving zie ik mede onder invloed van de interne budgettering dat veel functionarissen

leiden’. Uiteindelijk worden mensen bij elkaar gebracht om een bepaald doel te dienen. En dat vraagt onder meer om het formuleren van een visie, het ontwikkelen van een planning, om afstemming van middelen, alsmede om controle en bijsturing. Ik stel vast dat aan die laatste twee elementen door de integraal managers nog maar weinig aandacht wordt geschonken, besmet als de begrippen geworden zijn. En dat verantwoordelijkheden worden gedelegeerd naar het niveau van incompetentie. Een soort omgekeerd Peter Principle dus. Opleidingen zouden hier een belangrijke bijdrage in kunnen leveren.

De lezer merkt het, schrijver dezes wordt ouder en naar de spiegel dagelijks aantoont, ook grijzer. En omdat het er in het leven niet om gaat wat jou overkomt, maar om wat je doet met wat jou overkomt, hecht ik er aan te laten weten dat dit, na bijna zeventien jaar, mijn laatste column voor Service Management is. Het is tijd voor een update. De lezer zij gegroet. ‹‹

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

27

congressen

Healing Environment

De plussen voor facilitaire diensten Om een oplossing te vinden voor krimpende budgetten en stijgende verwachtingen in de zorg, organiseerden Gom ZorgSupport, VFM en GGZ+ op 30 november een expertmeeting voor managers in de zorg en de facilitaire dienstverlening. Duidelijk werd dat een zogeheten healing environment bijdraagt aan het herstel van patiënten als ook de facilitaire diensten daarop zijn gericht. Zelfs ogenschijnlijk ongrijpbare zaken als geur of licht kunnen het herstel van patiënten bevorderen. JORIS VAN GRONINGEN*

H

et lijkt logisch dat een prettige omgeving van invloed is op het welbevinden van patiënten en dat daardoor hun herstel wordt bevorderd. Hoewel de uitslagen van de vele wetenschappelijke onderzoeken als dat van Roger Ulrich uit 1984 statistisch significant zijn, en sindsdien talloze experimenten tot vergelijkbare conclusies hebben geleid, is lang niet iedereen van de resultaten overtuigd. “Net als in het klimaatdebat zijn er believers en non-believers”, aldus Petra van der Schaaf, onderzoekster bij TNO. Zij ontwikkelde

een tool voor de zorgsector, waarmee de sector huidige gebouwen of nieuwbouwplannen kan beoordelen op de mate waarin deze bevorderlijk zijn voor het welzijn van hun patiënten. Daarbij staan acht thema’s centraal: privacy en autonomie, ramen en uitzicht, comfort en controle, oriëntatie en routing, interieur, en natuur en personeel.

Al deze omgevingsfactoren kunnen in positieve zin bijdragen aan een voorspoedig herstel van patiënten. Tegelijkertijd komen ze het functioneren van

De sprekers van de expertmeeting Healing Environment, v.l.n.r.: Liesbeth van Heel (Erasmus MC), Gijs Francken (cliënt), Caroline Bestebreurtje (Haga Ziekenhuis), Petra van der Schaaf (TNO) en Tanja Deurloo (Annindriya)

28

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

het verplegend personeel ten goede.

Beter ingerichte, prettiger werkruimten verminderen het ziekteverzuim, reduceren het aantal medische fouten en het verloop. Dat alles komt de kwaliteit van de zorg rechtstreeks ten goede.

Welbevinden Bij het creëren van een healing environment gaat het vaak om heel simpele, basale zaken, zoals het simuleren van daglicht in afgesloten ruimten door projecties op plafonds en muren die een uitzicht suggereren. In dergelijke ruimten verlopen onderzoeken vlotter en meer ontspannen. Maar ook het idee dat de patiënt zelf een raam kan openen (en dus controle heeft op zijn omgeving), draagt bij aan zijn of haar welbevinden – zeker van belang in een omgeving als een ziekenhuis, waar mensen gedwongen zijn te verblijven.

“Uiteraard vallen de kosten van zulke meer comfortabele ziekenhuizen hoger uit, althans in eerste instantie”, aldus Van der Schaaf: “De extra investeringen bedragen ongeveer 8,5%, maar die vallen in zo’n drie jaar tijd terug te verdienen. Ook het facilitair onderhoud valt wat duurder uit: apart sanitair in een eenpersoonskamer vergt meer inspanning van de schoonma-

congressen

kers. Maar die extra kosten wegen ruimschoots op tegen de winst van een sneller herstel van de patiënt en lager ziekteverzuim onder het personeel. De pure winst zit ‘m voor alle betrokkenen in een sterke verbetering van het welbevinden.”

PlaneTree Toch komen in de vele plannen voor verbetering van de zorg patiënten zelf weinig aan het woord. Het was dan ook een verademing om tijdens de expertmeeting op 30 november te luisteren naar Gijs Francken, een patiënt die twintig jaar geleden tijdens zijn studie aan TU Delft werd getroffen door een ernstige psychose en in zijn carrière werd gefnuikt. Hij hield een hartstochtelijk pleidooi voor een individuele aanpak en huisvesting van psychiatrische patiënten. “In vergelijking met twintig, dertig jaar geleden is veel verbeterd,” aldus Francken. “Toen sliepen we met drie of vier mensen in gemeenschappelijke ruimten op tweedehands bedden van de kringloop. Aparte ruimten zijn heel belangrijk, zeker voor psychiatrische patiënten, om zich te kunnen afzonderen. Dat vergt in eerste instantie misschien een extra investering, maar pakt op de lange termijn juist goedkoper uit.”

Veel van deze ideeën worden al in de praktijk gebracht, zo blijkt uit het verhaal van Caroline Bestebreurtje. Zij is programmamanager Vernieuwd Werken bij het HagaZiekenhuis in Den Haag en betrokken bij de invoering van het PlaneTree-concept. Dit is een vraaggestuurde, op de patiënt gerichte aanpak, waarbij de combinatie van bouw, inrichting, ICT en werkprocessen in een healing environment resulteren.

Patiënt en personeel Uitgangspunt is dat patiënten zich welkom voelen en zich goed kunnen oriënteren op de afdeling – met name van belang voor ouderen die vaak extra opzien tegen een ingreep. “Juist zij moeten op hun gemak worden gesteld,” aldus Bestebreurtje. “Ze moeten niet van balie naar balie hoeven gaan om op de juiste plek terecht te komen. Vervolgens moeten ze ook

In de eerste expertmeeting op 30 november brachten Gom ZorgSupport, GGZ+ en VFM Facility Experts twee ogenschijnlijk gescheiden werelden bijeen: de pragmatisch ingestelde facilitaire managers versus de bevlogen zorgmanagers. Tijdens de workshops bleken de verschillen kleiner dan gedacht: nieuwe ideeën vonden onverwacht veel weerklank. Een inspirerend startpunt voor nadere samenwerking.

geen vijf verschillende artsen en verpleegkundigen met steeds dezelfde vragen aan hun bed hebben. Daarin vervult ICT een belangrijke rol. Onze basis is daarom een digitaal dossier dat overal beschikbaar is. Niet alleen het personeel, maar ook de patiënt en zijn of haar familie moeten goed worden geïnformeerd over status van de behandeling en duur van het verblijf.

Transparantie is in dat opzicht van groot belang.”

Patiëntenapps Het ziekenhuis van de toekomst verrijst momenteel in Rotterdam: het nieuwe Erasmus MC, dat wordt opgeleverd in 2017. “Dat ziekenhuis wordt op basis van vraaggestuurde zorg gebouwd en ingericht”, vertelt Liesbeth van Heel, die vanaf het begin intensief is betrokken bij het nieuwbouwproject. “Zo is het gebouw zo geconstrueerd dat het optimaal daglicht toelaat. Dat verbetert de sfeer aanmerkelijk. Verder zijn de afdelingen ingericht als kleine eenheden, wat de overzichtelijkheid en het comfort van patiënten en personeel ten goede komt.

Patiënten hebben te maken met een vast team dat daardoor betere, meer gedifferentieerde zorg kan bieden. Eenpersoonskamers met eigen badkamer verhogen het gevoel van privacy en een groter gevoel van controle en meer bewegingsvrijheid. We lanceren ook een app op de mobiele telefoon, waarmee patiënten tot een uur van tevoren zelf hun maaltijd kunnen bestellen, en dat hoeft niet per se om 18.00 uur te zijn.

De etenstijden zijn net als die voor het bezoek, verruimd.”

taten geboekt”, weet Tanja Deurloo, van huis uit chemicus en oprichtster van Annindriya dat bedrijven en zorginstellingen adviseert over de toepassingen van geuren. “Geur is het enige zintuig dat direct met het limbische deel van onze hersenen is verbonden, met wat wel het reptielenbrein wordt genoemd. Het werkt dan ook onbewust sterk op onze perceptie, onze beleving van de omgeving en stuurt ook ons gedrag.”

Juist vanwege de directe werking ervan kan met geur ook een illusoir effect worden bereikt. Zo vinden veel ouderen verpleeghuizen niet schoon, terwijl die door het gebruik van microvezels echt brandschoon zijn. Alleen: de geur van boenwas of chloor ontbreekt.

Daarom ontwikkel ik met Gom momenteel een geurtoevoeging om iets aan die perceptie te doen. Net zoals BMW zijn klanten de illusie geeft dat de auto’s naar authentiek leer ruiken, ook al is door de verbeterde leerlooierstechniek de oorspronkelijke, specifieke leergeur verdwenen.” ‹‹ * Joris van Groningen is freelance tekstschrijver (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

Illusie van de geur “Op het gebied van geurtoepassingen in zorginstellingen zijn positieve resul-

+31 (0)70 - 345 87 37 www.greenspeed.eu

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

29

Veilig en herkenbaar samenwerken

Johan > INKOPER

Thomas > VEILIGHEIDSDESKUNDIGE

Barbara > POSTBEZORGSTER

Wesley > BRANDMANAGER

produc tinnovatie

Beheer uw vloer Compleet strippen is voortaan overbodig: slechts twee lagen van de nieuwe Scotchgard Floor Protectors zorgen ervoor, dat alle soorten vloeren langdurig bestand zijn tegen slijtage, krassen en vlekken. Tussentijds bijwerken is bovendien in een handomdraai gebeurd. De protectors maken deel uit van het Own the Floor-concept, een systeem met oplossingen voor het beschermen, schoonmaken en onderhouden van vloeren.

W

ie gebouwen beheert, weet hoe arbeidsintensief – en dus kostbaar – het dagelijkse onderhoud is. Efficiënte schoonmaakmethoden en hoogwaardige reinigingsproducten zorgen dan ook voor een directe kostenbesparing. Maarten van Vliet is marketingcoördinator bij 3M Nederland, en verantwoordelijk voor het Own the Floor-concept en nauw betrokken bij de introductie van de nieuwe Scotchgard Floor Protectors: “Groot periodiek onderhoud kun je voortaan achterwege laten, want compleet strippen van de oude laag hoeft niet meer.

Tussentijds kun je de glans terughalen door de vloer met een ultra high-speedmachine te behandelen. Ongeveer één keer per jaar breng je een nieuwe laag aan waar de vloer dof is gelopen.”

Lovend De nieuwe nano-protectors zorgen voor een glanzende vloer die veilig is en mooi schoon blijft. Van Vliet: “De Scotchgard Floor Protectors hebben uitstekende antislip-eigenschappen en helpen dus glijpartijen voorkomen. Ze beschermen de vloer bovendien tegen veel voorkomende vlekken als jus d’orange, alcoholhoudende handzepen, cola, koffie, wijn en urine.” Er zijn twee uitvoeringen beschikbaar: een voor stenen vloeren, zoals marmer, beton en natuursteen, de andere voor linoleum, pvc en vinyl vloeren. “De eindgebruikers zijn lovend over het eindresultaat.

De vloeren zien er na de behandeling perfect uit en behouden hun glans ook tijdens intensief gebruik.” De Scotchgard nano-coating is tien keer sterker dan een traditionele acrylwas en is dus

beter bestand tegen krassen. Van Vliet: “Ze zijn bovendien beter te verwijderen, omdat je de nano-coating ook plaatselijk kunt bijwerken”.

Schoonmaakmarathon De protectors vormen een belangrijke aanvulling op het Own the Floor-concept van 3M. “We willen de schoonmaakbranche een compleet systeem oplossingen bieden, waarmee sneller en gemakkelijker kan worden gewerkt mét een hoogwaardig eindresultaat.”

Als het aan 3M ligt, wordt de nieuwe website www.schoonmaakmarathon.nl een belangrijk startpunt voor facilitair managers en schoonmaakorganisaties.

Hier is alle relevante informatie verzameld en begint een systematische analyse van het schoonmaak- en onderhoudsproces. Wie dat wil, kan via de website bijvoorbeeld een gratis test aanvragen voor behandeling van een vloervak met de nieuwe protector, maar ook via een handige tool zijn huidige huurcontract voor entreematten onder de loep nemen. Binnen enkele muiskliks kan de ideale entreemat worden geselecteerd en wordt duidelijk waar geld kan worden bespaard. Daarnaast biedt 3M veel ruimte voor uitwisseling van praktijkervaringen: “Zeker in onze branche is de praktijk nog altijd de beste leermeester,” vindt Van Vliet. “Daarom besteden we veel aandacht aan praktijkervaringen en willen we onze relaties de gelegenheid bieden hun ervaringen uit te wisselen.” Daarbij spelen ook sociale media een essentiële rol.

Van Vliet: “We willen onze kennis graag delen. Zo hebben we op LinkedIn een discussiegroep waar distributeurs

en schoonmaakbedrijven toepassingen met elkaar kunnen evalueren en via YouTube, Facebook en Twitter houden we onze relaties op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen, met demonstratievideo’s en productinformatie.”

Vier categorieën De Own the Floor-systemen en producten omvatten vier categorieën: voorkomen, reinigen, beschermen en onderhouden. Alles is op elkaar afgestemd voor een optimaal eindresultaat.

Van Vliet: “Om te voorkomen dat er veel vuil naar binnen komt, hebben we bijvoorbeeld een uitgebreid assortiment Nomad-Entreematten. De matten houden vuil en vocht vast en onttrekken het aan het zicht. Ze zijn bovendien gemakkelijk te reinigen.” Ook voor reiniging heeft 3M een compleet assortiment oplossingen: “We hebben een volledig pakket vloerpads, zodat er voor iedere ondergrond een geschikte pad beschikbaar is. Daarnaast hebben we diverse innovatieve materialen en systemen ontwikkeld onder de naam Easy Clean-systeem. Op de website hebben we alle productinformatie overzichtelijk bij elkaar gebracht.” ‹‹ Voor meer informatie en een test: www.schoonmaakmarathon.nl

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

31

congressen

Vendor Event

‘Hoe een klein kamertje groot kan zijn’ Op 17 november, twee dagen voor de Wereld Toiletdag 2011, organiseerde Vendor uit Tilburg in het PSV-stadion in Eindhoven een bijeenkomst met ‘inspiratie voor professionals’ over toiletten en daarmee samenhangende gebruiken. De slogan voor het event was ‘Hoe een klein kamertje groot kan zijn.’ DICK VAN ZOMEREN

H

et evenement werd omschreven als ‘een reis’ en bijgewoond door circa tachtig personen, bestaande uit dealers, vertegenwoordigers van schoonmaakbedrijven en grote rechtstreekse afnemers van Vendor. Opmerkelijk was dat de ontwikkeling van het toilet centraal stond, maar commercieel uiterst neutraal verliep. De naam Vendor werd in de loop van de middag niet genoemd en de gasten werden evenmin geconfronteerd met nieuwe producten van het bedrijf of het bestaande assortiment.

Goed gevoel De aanwezigen werden kort verwelkomd door Wout Verbruggen, directeur Verkoop & Marketing die vertelde dat de missie van het bedrijf bestaat uit ‘het een goed gevoel geven rond toiletten’. Hij hield een pleidooi om het sanitair van sluitpost naar visitekaartje te doen promoveren. Verbruggen: ‘Wie nu toilet zegt, zegt klein budget en dito ruimte. Dat moet anders.’

Vervolgens was het woord een halfuur aan Johan Molenbroek van de TU Delft die al tien jaar onderzoek doet naar industrieel ontwerpen, in het bijzonder naar sanitair. Volgens Molenbroek kent ons land sinds 1910 toiletten met waterspoeling en verricht een gebruiker per toiletbezoek gemiddeld 42 handelingen.

Onderzoek van de TU Delft voor de NS

32

heeft uitgewezen dat treinreizigers het toilet een vier geven en 83% van hen wil in de trein helemaal niet naar het toilet. Toch wil 85% dat er wel een toilet in de trein is. In opdracht van Bill Gates van Microsoft onderzoekt Molenbroek (samen met zeven andere universiteiten) de mogelijkheden voor een derdewereldtoilet dat niet is aangesloten op water, stroom en het riool.

Nieuwe ontwerpen Het tweede halfuur was voor Renate de Bruin, eigenaar van het ontwerpbureau Erin en oud-student van professor Molenbroek. Ze doet al tien jaar onderzoek op het gebied van ergonomie en industrieel ontwerp en weet ook alles van toiletten en gebruiken. Stap voor stap kwam ze met behulp van afbeeldingen tot creatieve oplossingen voor toiletten en toepassingen. De toiletpot zelf is al honderd jaar vrijwel hetzelfde, geen wonder dat wetenschappers zich buigen over nieuwe ontwerpen. Het probleem daarbij is de diversiteit van de gebruikers: man of vrouw, oud en jong, fysiek of psychisch gehandicapt en cultuurverschillen. De Bruin: ‘Bovendien willen vrouwen in openbare toiletten het liefst boven de pot hangen’. De ontwerpster: ‘De beste houding voor het doen van de behoefte is hurken. Dat voorkomt ook constipatie’. Maar gezien de afkeer van zuidelijke hurktoiletten kan die oplossing hier worden genegeerd.

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

Verrassende kijk Na een start waarin het toilet centraal stond, volgde een pauze en een rondleiding door het PSV-stadion, waarna de middag werd afgerond met een bijdrage van anderhalf uur door George Parker, die met een mengeling van goocheltrucs, snedige opmerkingen en grappen de relatie legde tussen beleving en waarneming. Volgens Parker werkt het brein anders dan de ratio, wat hij aan der lijve ondervond door tijdens een balletje-balletje spel op straat twee keer honderd euro in te zetten en te verliezen. Leidraad tijdens de inleiding van Parker waren de beslissingsinvloeden bij de klant-leverancierrelatie. Directeur Verbruggen van Vendor sloot af met de constatering dat de bijeenkomst ‘een interessante reis was met een verrassende kijk op toilethygiëne.’ ‹‹

werk en recht

Werkkostenregeling Door de werkkostenregeling die vorig jaar 1 januari in werking trad, krijgen werkgevers en werknemers te maken met een volledig nieuw systeem van onbelaste kostenvergoedingen en verstrekkingen. Of de nieuwe regeling voor- of nadelig uitvalt, is niet met zekerheid te zeggen. Maar voor de schoonmaakbranche is het aannemelijk is dat de werkkostenregeling voordelig uitpakt. BRAM HAUTVAST EN ROBERT ROMMELAARS*

0

nder de werkkostenregeling valt alles wat de werkgever aan de werknemer verstrekt, in beginsel loon. Slechts een aantal categorieën valt niet onder deze regeling. Alle andere vergoedingen en verstrekkingen zijn onbelast voor zover ze gezamenlijk het forfaitaire bedrag van 1,4% van de totale fiscale loonsom niet overschrijden. Wordt die norm wel overschreden, dan is de werkgever een eindheffing van 80% verschuldigd over het meerdere. Een juiste keuze kan voordeel opleveren!

De werkkostenregeling is per 1 januari 2011 ingevoerd; werkgevers hebben echter tot en met 2013 jaarlijks de keuze om te vergoeden of te verstrekken op basis van de regels zoals die in 2010 golden of op basis van de werkkostenregeling. In 2014 geldt alleen de werkkostenregeling. De ervaring is dat veel ondernemers afwachten en huiverig zijn om met de werkkostenregeling aan de slag te gaan.

Oude regels In dit voorbeeld zou het schoonmaakbedrijf onder de oude regels € 1.200 (20% eindheffing over de kerstgeschenken) belasting zijn verschuldigd. Onder de werkkostenregeling is deze belasting niet verschuldigd. Het grote voordeel is dat het schoonmaakbedrijf een forfaitaire ruimte van € 42.300 tot haar be-

schikking heeft. De onderneming kan tot een bedrag van € 42.300 aan vergoedingen en verstrekkingen die zij voorheen belast uitkeerde, nu onbelast aan de werknemers uitkeren. Dit betekent dus dat bijvoorbeeld de eindejaarsuitkering als genoemd in de cao, (deels) onbelast kan worden uitgekeerd aan de werknemers.

Scan Uiteraard is dit een voorbeeld, maar het loont zeker de moeite om te laten onderzoeken of de werkkostenregeling voor u voordelig kan zijn. Uiteraard is BDO u daar graag bij van dienst. Met behulp van de WerkkostenScan kunnen we u helpen bij de berekening van de mogelijke voordelen.

De WerkkostenScan houdt in: » een inventarisatie van uw huidige arbeidsvoorwaarden; » advies of het financieel voordelig is om de werkkostenregeling nu toe te passen of in 2014; » advies welke arbeidsvoorwaarden zouden moeten worden aangepast om de werkkostenregeling vanuit fiscaal oogpunt zo optimaal mogelijk te benutten; » of voorgestelde geadviseerde arbeidsvoorwaarden (zie 3) arbeidsrechtelijk kunnen worden doorgevoerd en zo ja, op welke wijze.

Meer informatie: www.bdo.nl

‹‹

Rekenvoorbeeld Een schoonmaakbedrijf heeft een fiscale loonsom van € 4.000.000. Op grond van de cao worden jaarlijks € 23.000 reiskostenvergoeding betaald, € 13.000 studiekosten en € 1.200 aan vakbondscontributie vergoed. Jaarlijks betaalt de werkgever € 2.500 aan verjaardagsgeschenken, € 6.000 aan kerstgeschenken en geeft eens per jaar een barbecue ter waarde van € 4.000.

Het schoonmaakbedrijf beschikt onder de werkkostenregeling over een forfaitaire ruimte van € 56.000 (1,4% x € 4.000.000). Voor de studie- en reiskosten bestaan een bijzondere vrijstelling, deze vergoedingen drukken dus niet op het forfait. De volgende bedragen komen in mindering op het forfait: » forfait € 56.000 » vakbondscontributie € 1.200 » verjaardagsgeschenk € 2.500 » kerstgeschenk € 6.000 » barbecue € 4.000 » restant € 42.300

* mr. B.P.H. Hautvast is senior manager Arbeidsrecht bij BDO Arbeidsjuristen en Robert Rommelaars is specialist loon- en premieheffing bij BDO Adviesgroep Loon- en Premieheffing

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

33

contac ten en contrac ten

Opdracht voor Brom Schoonmaakbedrijf Op de katholieke basisschool St. Dominicus in Utrecht wordt vanaf 1 januari het schoonmaakonderhoud uitgevoerd door Brom Schoonmaakbedrijf.

Brom Schoonmaakbedrijf uit Utrecht, in 1990 opgericht door Ali Brom, richt zich op algemene schoonmaak, glasbewassing, bouwoplevering, evenementenschoonmaak, specialistische en calamitei-

tenreiniging. Voor de recent verworven schoonmaakopdracht op de St. Dominicus-school werden het bestek, de begeleiding van de inschrijving en het schoonmaakcontract verzorgd door Clean Care Service uit Almere, die ook voor het contractbeheer garant staat.

Op de foto v.l.n.r.: Ali Brom, directeur Brom Schoonmaakbedrijf, Nico Sondervan, coördinator Clean Care Service, en Lex de Goeij, schoolleider van KBS St. Dominicus.

Duurzame stofzuigers voor De Kroon Schoonmaak Van der Kolk Schoonmaakwaren levert sinds kort een nieuwe, zeer duurzame stofzuiger aan De Kroon Schoonmaak: de NuSave van Numatic, een ketelstofzuiger die start op 500 watt en die, indien nodig, is om te schakelen naar 800 watt.

De NuSave is een echte ‘MVO’-stofzuiger door energiebesparing en gebruikersvriendelijkheid, doordat de ketelstof-

zuiger bijzonder stil is. Van der Kolk Schoonmaakwaren levert de duurzame stofzuigers met het logo van De Kroon erop.

Op de foto de overhandiging van de eerste NuSave met v.l.n.r.: Erik van der Kolk (Van der Kolk Schoonmaakwaren), Ronald van de Bilt (De Kroon facilitaire diensten) en David Nadin (Numatic International).

Gelecon Zorgconcept bij Ikazia Ziekenhuis Het Ikazia Ziekenhuis heeft na een gedegen testperiode van drie maanden gekozen voor een samenwerking met Gelecon. Inmiddels hebben Monique Stam, hoofd Schoonmaak Ikazia Ziekenhuis, en André Goud, accountmanager Gelecon, het Gelecon Zorgconcept opgestart.

In de testfase zijn alle ruimtes in kaart gebracht, de werkzaamheden geïnventa-

riseerd en een team van mensen getraind ten gunste van snelheid, efficientie en ergonomie. Na de VSR-kwaliteitscontrole werd een ruime voldoende behaald op alle onderdelen van de schoonmaak. Dit alles gerealiseerd met een volledig nieuw opgezet schoonmaakteam in een periode van minder dan één jaar. Voor het schoonmaakprogramma zijn goede resultaten behaald met het Vileda microvezelsysteem.

Gom pakt primeur met Renhold-methode Gom Specialistische Reiniging, onderdeel van Facilicom Services Group, gaat zijn samenwerking met Renhold voor het uitvoeren van specialistisch vloeronderhoud verder uitbreiden.

Reinigingsspecialist Renhold is recent importeur geworden van de nieuwe productlijn PLS Zweden voor het onderhoud van harde vloerbedekking. Gom is door

34

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

Renhold benaderd om de zogenoemde I-WAX methode van PLS Zweden aan te kunnen bieden aan haar opdrachtgevers.

Deze vorm van vloeronderhoud biedt een uniek, innovatief concept ten opzichte van het traditioneel strippen en polymeren van linoleumvloeren. In Zweden wordt deze techniek al meer dan 30 jaar succesvol toegepast. Gom Specialistische Reiniging brengt de methode als eerste op de Nederlandse markt.

contac ten en contrac ten

Overeenkomst Peeters Gebouwenservice en R + R Schoonmaakorganisatie Peeters Gebouwenservice uit Kerkrade en R + R Service en Beheer uit Eindhoven hebben een samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor de schoonmaak in de omgeving Eindhoven. Beide partijen kiezen bewust voor een langdurige samenwerking uit kwaliteitsoogpunt.

R + R Service en Beheer is leverancier van huismeester- en handyman-dien-

sten en gespecialiseerd in operationeel beheer van locaties. Het bedrijf werkt daarbij onder meer voor vastgoedorganisaties en VvE’s. Daarbij wordt steeds vaker om specifieke schoonmaakwerkzaamheden gevraagd. Met Peeters Gebouwenservice is hiervoor een flexibele, regionale partner gevonden.

Op de foto Tim Feijen (links), adjunctdirecteur Peeters gebouwenservice ,en Noël Tijssen, directeur R + R Service en Beheer.

World Forum en ISS continueren samenwerking Het World Forum en ISS Facility Services hebben het bestaande contract voor het reguliere schoonmaakonderhoud en de evenementenschoonmaak wederom vernieuwd.

De nieuwe overeenkomst ging per 1 september in en geldt voor onbepaalde tijd.

Ronald Boesjes: “Door de jarenlange samenwerking hebben onze collega’s veel ervaring met het schoonmaken tijdens

grote en kleine evenementen. De teams fungeren als een goed geoliede machine, die flexibel omgaan met aanpassingen in programma’s en dienstverlening.”

De feestelijke contractondertekening vond plaats in het pas geopende World Café in het World Forum in Den Haag.

Op de foto Ronald Boesjes (links), commercieel directeur Corporate Accounts van ISS, en Michiel Middendorf, general manager van World Forum.

Twee gunningen voor Klaas Harms Schoonmaakbedrijf Klaas Harms uit Vroomshoop heeft twee grote aanbestedingen verworven: per 1 januari het schoonmaken van de gebouwen van Gemeente Twenterand; het bedrijf behoudt tevens het schoonmaakonderhoud van Het Noordik, locaties Vriezenveen en Vroomshoop.

Commercieel directeur Sjaak Kolthof van Schoonmaakbedrijf Klaas Harms is

blij met de gunningen, want de concurrentie was moordend onder de veertien bedrijven die meedongen voor de opdracht van de gemeente Twenterand: “Na vele jaren zijn we de toenmalige gemeente Den Ham in 2007 kwijtgeraakt. We zijn dan ook extra blij dat Gemeente Twenterand nu bij ons terug is. Bovendien, meestal krijgen de landelijk opererende bedrijven deze klussen.”

Gastvrijheid troef bij verlenging contract Hago Zorg Ziekenhuis Rivierenland en schoonmaakbedrijf Hago Zorg hebben getekend voor verlenging van hun samenwerking.

Hago Zorg neemt sinds 1 januari 2007 de schoonmaak van de polikliniek in Culemborg en het volledige ziekenhuis in Tiel voor haar rekening, met onder meer de OK’s, toedieningsruimten voor cytostati-

ca, laboratoria en de glasbewassing.

Nieuw in het contract is de aandacht voor gastvrijheid. Een belangrijk onderwerp in de zorg, en zo ook voor Ziekenhuis Rivierenland; recent is het ziekenhuis zelfs gewaardeerd met drie sterren voor Gastvrijheidszorg. In samenwerking met adviesbureau CSG stelde het ziekenhuis en het schoonmaakbedrijf een bestek samen dat hoog inzet op dit onderwerp.

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

35

contac ten en contrac ten

NPQ FM Solutions nieuwe sponsor van FMN Op 16 november hebben Jack Heesterbeek, CEO van NPQ FM Solutions, en FMN-voorzitter Wim Ledder een sponsorovereenkomst getekend.

NPQ FM Solutions gaat de vereniging actief ondersteunen voor een periode van drie jaar.

NPQ Solutions ontwikkelt en verkoopt facility management informatiesystemen (FMIS). Jack Heesterbeek, CEO NPQ Solu-

tions over de sponsoring: “Doordat onze focus volledig op FM ligt, past het in onze visie te investeren in ontwikkeling in het facilitaire vakgebied.” De sponsoren van beroepsvereniging FMN leveren een belangrijke inhoudelijke en financiële bijdrage, die onderzoek, publicaties en bijeenkomsten mogelijk maken.

Op de foto aan tafel Wim Ledder (l) en Jack Heesterbeek.

MKB Schoon!, Diversey en King tekenen contract MKB Schoon!, Diversey en King hebben elkaar het laatste jaar meer en meer gevonden in het voorzien van kwalitatieve oplossingen voor opdrachtgevers. Op 16 december is de samenwerking officieel vastgelegd in een contract voor vijf jaar.

Joost Hermsen (MKB Schoon!): “Met de producten, ondersteuning en distributie kunnen we onze beloften naar de klant waarmaken: levering op tijd en tot in de werkkast”. MKB Schoon! is een jong, snel groeiend schoonmaakbedrijf, opererend in de provincie Utrecht.

Daarbij levert Diversey de producten en materialen en verzorgt King de distributie.

Op de foto v.l.n.r.: Ron van Zoelen (King Nederland), Joost Hermsen (MKB Schoon!), Peter du Pont (Diversey)

Ahoy verlengt schoonmaakcontract met Hago Schoonmaakbedrijf Hago Nederland heeft haar samenwerking met de evenementenaccommodatie Ahoy Rotterdam verlengd. Na vier jaar samenwerking is op 30 november het contract getekend, waarmee partijen zich voor nog eens vijf jaar aan elkaar verbinden.

Boudewijn Heusinkveld, directeur Hago West-Nederland: “Gezien onze visie op

vakmanschap en het aangaan van langdurige relaties maakt het ons als Hago bijzonder trots om de samenwerking met Ahoy te kunnen voortzetten en verdiepen. De komende jaren streven wij er met elkaar naar om met dit partnerschap telkens weer verbetering door te voeren in kwaliteit en beleving: elkaar versterken en van elkaar leren om beiden uit te kunnen blinken in ons eigen vakgebied.”

Succes Volendam tekent convenant met Belastingdienst Op 13 december hebben Succes Volendam en de Belastingdienst regio Holland-Noord een convenant horizontaal toezicht ondertekend. Dit convenant regelt de wijze van toezicht door de Belastingdienst. Doelstelling is een goede en open relatie tussen partijen.

Met horizontaal toezicht wil de Belastingdienst in een open relatie en op basis van

36

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

wederzijds vertrouwen samenwerken.

Dat betekent overleg vooraf over fiscale aangelegenheden in plaats van controle en correcties achteraf. Met deze nieuwe werkwijze heeft Succes sneller duidelijkheid over haar fiscale positie.

Op de foto v.l.n.r.: Piet Kes, Jaap Schilder, Gerard Veerman en Jack Bont namens Succes Volendam en Samera Ouchene en Gerard Hartog namens de Belastingdienst regio Holland-Noord.

contac ten en contrac ten

Hilton en ISS vernieuwen contract Hilton Hotels Nederland en ISS Facility Services vernieuwen het bestaande contract voor het schoonmaakonderhoud van de hotels met drie jaar.

Na afloop van het huidige contract, zal het nieuwe contract per 1 oktober 2012 ingaan.

De roomattendants van ISS verzorgen in Hilton Amsterdam Airport Schiphol, Hilton Royal Parc Soestduinen en Hilton Den Haag het schoonmaakonderhoud

van de hotelkamers. Dat van de algemene ruimten, de vergadercentra en de keuken wordt gedaan door de ISSschoonmakers. Per 5 december zijn de roomattendants en houseman van Hilton Rotterdam in dienst van ISS en verzorgt ISS ook de overige schoonmaakwerkzaamheden in Rotterdam.

Op de foto: Jan Rutgers, hotelmanager Hilton Rotterdam (l) en Ronald Boesjes, commercieel directeur ISS.

Lübke en Vesteda ondertekenen code Op 22 december tekenden Schoonmaakbedrijf & Glazenwasserij Lübke en Vesteda Woongalerie Amsterdam de gedragscode schoonmaakbranche.

Op 1 april 2010 werden de reeds lopende contracten tussen Schoonmaakbedrijf & Glazenwasserij Lübke en Vesteda Woongalerie Amsterdam via een aanbesteding in omvang verdubbeld. In de daarop volgende 1,5 jaar volgde nog een uitbreiding met drie objecten.

In de code is vastgelegd dat betrokken partijen bij aanbesteding niet alleen kijken naar de prijs, maar dat ook kwaliteit van de uitvoering van schoonmaakwerk en arbeidsomstandigheden meewegen. Dit laatste is onder meer opgenomen in de contracttoetsing, die Masterkey-Plus eenmaal per jaar op alle objecten uitvoert.

Op de foto: Wouter Kooij (l) van Vesteda en Charles Lübke.

Van Alem contracteert Carling G. van Alem Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten heeft voor Carling Opleidingen gekozen voor de basisopleiding voor uitvoerenden, aanvullende opleidingen voor leidinggevenden en de specialistische opleiding B-VCA. “Sinds 1 juli 1997 zijn we ISO 9001:2008 gecertificeerd en sinds 2011 VCA en ISO 14001:2004 gecertificeerd. Deze certifica-

ten stellen ons in staat om gestructureerd een constante kwaliteit te leveren aan onze klanten, onze 350 medewerkers te beschermen tegen allerlei (verborgen) gevaren en ons steentje bij te dragen aan het milieu. In de werkwijze en flexibiliteit van Carling Opleidingen zien we de perfecte match”, vult Stefan Faaij, operationeel directeur, aan.

Op de foto Stefan Faaij (l) en Gerard Spoor.

25 jaar Kotterman en Hijman Hijman Schoonmaakartikelen uit Amsterdam en Kotterman Schoonmaak uit Watergang (Amsterdam) vieren hun 25-jarige samenwerking.

“Door het partnerschap met Hijman Schoonmaakartikelen zijn we al jarenlang in staat om onze dienstverlening naar onze klanten op hoog niveau te houden. Het

persoonlijk contact met de servicemedewerkers is uitstekend, de afhaalbalie uniek, men voert milieuvriendelijke producten, levering tot in de werkkast is mogelijk en sinds kort de facturatie via XML”, aldus Bert van Unnik, algemeen directeur van Kotterman Schoonmaak. Op de foto Bert van Unnik (l) en Roland Wink, algemeen directeur van Hijman Schoonmaakartikelen.

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

37

contac ten en contrac ten

Initial Hokatex stapt in maincontracting Per januari zijn Vinci Facilities en Initial Hokatex een samenwerking in maincontractingtrajecten overeengekomen. Het gaat om een periode van minimaal drie jaar.

Vinci Facilities is onderdeel van Vinci, ‘s werelds grootste concessie– en constructiegroep die zich focust op geïntegreerd facility management. Initial is specialist in bedrijfskleding, sanitaire voorzieningen,

schoonloopmatten, linnen en disposables en staat Vinci Facilities bij in complexere trajecten. Partijen verwachten dat steeds meer klanten voor maincontracting of IFM zullen kiezen. Op de foto v.l.n.r.: René Blom (national account manager Facilities Initial Hokatex), John Bosch (manager Purchasing Nederland Vinci Facilities), Peter Dehne (operationeel manager Vinci Facilities) en Honnie Chi (director national accounts Initial Hokatex).

Waterschap Zuiderzeeland gunt Teico contract Teico Service heeft per 1 januari een contract voor het schoonmaakonderhoud en de glasbewassing van Waterschap Zuiderzeeland verworven.

Waterschap Zuiderzeeland is de waterbeheerder in Flevoland en een deel van Friesland en Overijssel. Zij beheren in dit gebied alle dijken, watergangen, gemalen en waterzuiveringen.

De aanbesteding is in opdracht van

Waterschap Zuiderzeeland uitgevoerd door InTexSo Adviesbureau uit Leusden.

Het meerjarencontract omhelst het schoonmaakonderhoud en glasbewassing van diverse locaties met een totaal vloeroppervlak van 8000 m².

Op de foto v.l.n.r. Ruud Schoofs (rayonmanager Teico), Wout Sleurink (medewerker Inkoop en Beheer Waterschap Zuiderzeeland) en Pieter Dokter (manager Commerciële Zaken Teico).

(Advertentie)

Makkelijk, gratis én actueel Altijd op de hoogte zijn van de allerlaatste ontwikkelingen binnen de schoonmaakbranche? Meld u dan aan voor de gratis Service Management e-mailnieuwsbrief. Met nieuws, interessante producten, opleidingen en agenda met vakevenementen.

AANMELDEN? GA NAAR WWW.SERVICEMANAGEMENT.NL/NIEUWSBRIEF!

38

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

mensen

Mostertman directeur Care

Blaauw development manager Reaction

Sinds 1 december is Gert Jan Mostertman operationeel directeur van Care uit Nijverdal.

Richard Blaauw is sinds 1 september business development manager bij Reaction en verantwoordelijk voor de uitrol van het digitale logboek in Noord- en Midden-Nederland.

Mostertman is verantwoordelijk voor de continuïteit en uitbreiding van de landelijke dekking van de facilitair dienstverlener. Door te investeren in innovaties houdt Care de kwaliteit en de omvang van het dienstenaanbod op een hoog niveau.

Blaauw startte zijn schoonmaakloopbaan bij GOM, werkte onder meer bij ISS, CSU en Asito en richt zich op de IT-tak van de schoonmaakbranche. Hij versterkt in deze functie Reaction op commercieel en operationeel gebied.

EW versterkt salesteam Met ingang van 1 november is Jan Strookman gestart bij EW Facility Services als salesmanager.

Jan Strookman is al geruime tijd actief in de facilitaire dienstverlening.

Voor zijn komst bij EW Facility Services werkte hij voor Hectas. Bij deze organisatie vervulde Strookman diverse managementfuncties, laatstelijk als manager Sales & National Accounts.

Ook in deze rubriek?

Mail de redactie van Service Management: Nieuwe functie voor Van den Brink

Van den Broek accountmanager bij Quality Services

Per 7 november is Peter van den Brink aangesteld als manager Dolmans Specialistische Reinigingsdiensten.

Het verkoopteam van de toiletgroep-hygiënespecialist Quality Services is versterkt met de komst van Edwin van den Broek.

In de functie van commercieel manager van Dolmans Facilitaire Diensten acquireerde Van den Brink al jaren nieuwe klanten voor regulier schoonmaakonderhoud en specialistische reinigingsdiensten. Dolmans Specialistische Reinigingsdiensten is een zelfstandig onderdeel van Dolmans Facilitaire Diensten.

rbruins@kluwer.nl

Sinds 1996 werkt Van den Broek in de schoonmaakbranche, waarvan vier jaar als zelfstandig ondernemer.

Hij specialiseerde zich in de verkoop van sanitaire hygiënediensten en is nu account manager bij Quality Services, voor de regio Noordoost Gelderland en Overijssel.

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

39

jaaroverzicht 2011

Service Management: rubriek en artikel adviseurs Debat: De (on)macht van de schoonmaakadviseurs Zin en onzin van het resultaatcontract ICCA Advies: Goed advies + noviteit maakt tevreden opdrachtgever HNW en facilitaire advisering: Kaleidon introduceert klanteigenaren

editie

pagina

rubriek en artikel

editie

Onafhankelijk Handtekening Visie, lef, duurzaam

oktober november december

50 82 70

januari/februari 22

column gasthoofdredacteur André de Reus: Nieuwe wegen... september

62

april

dagschoonmaak

januari/februari 10 januari/februari 19

14

columns columns Willem Zuydestein Ieder nadeel heeft zo zijn voordeel januari/februari 27 Dit is gewoon mosterd na de maaltijd maart 35 Het Nieuwe Werken: de Totoyisering van arbeidsrelaties april 17 Beter geen overeenkomst dan een slechte mei 53 Een georganiseerde beïnvloeding van emoties juni 31 De taal van het hospitaal verandert juli/augustus 27 Al doende leer je september 28 Allemaal beestjes... oktober 29 Een code voor het vagevuur november 33 De oudere werknemer heeft de tijd... december 57 Kettingcolumn door: Jos Wortelboer, Hectas Schoonhouden Jacco Vonhof, Novon Schoonmaak Erwin Wigbold, Visschedijk Facilitair Paul Raatgever, Proper Glas- en Gevelreiniging Merel Kan, Verkoopbureau Kan Rahma el Mouden, MAS Dienstverleners Rob Boele, CWS Margriet van Dijken, Atir Patrick Wolfert, PGW Advies Roel Vloetman, V&V Facility

mei juni

35 37

juli/augustus september oktober november december

35 35 37 43 47

hoofdredacteur Petra de Bruin: Vakmanschap Leugenlijstje Het Nieuwe Schoonmaken Reaguurders Veilig werken Lekker niksen Schone schijn

januari/februari maart april mei juni juli/augustus september

50 74 50 66 46 50 7

januari/februari 33 maart 39 april 37

Temco Euroclean: is dagschoonmaak goed of niet?

Het unieke concept van Achmea Dagschoonmaak: productenkwartet Dagschoonmaak: gehaat of geliefd?

pagina

september september september september

18 21 24 26

juni

24

september december

52 12

december december

17 20

december

22

december december

28 35

december december

40 42

MVO Asito zet stap in strijd tegen kanker Landelijk duurzaamheidsproject: op weg naar 1 miljoen druppels Samenwerking in de schoolbanken IBN Facilitair: “Je werkt met een mix van verschillende mensen” Ecolabel aan de tand gevoeld Schoonmakers verzorgen Nationaal Integratiediner Draagt medewerkerstevredenheid bij aan aandeelhouderswaarde?

Ecolab-duurzaamheidsdag MVO-norm ISO 26000: de unieke weg naar kostenbesparing Asito’s 2e MVO-congres

opdrachtgevers Versproductenfabrikant Huuskes: Zonder hygiëne geen lekker eten juli/augustus Beekenkamp Plants: “Hygiëne is noodzaak en hoofdzaak” juli/augustus Delta Lloyd en ISS verlengen contract: samenwerken en de kunst van het loslaten oktober

14 20

34

opleidingen/onderwijs Mijlpaal voor SVS én branche: 100.000e cursist Taalsterk aan het werk Nieuwe vakopleiding calamiteitenreiniging

maart maart

40 58

mei

45

jaaroverzicht 2011

jaaroverzicht 2011 rubriek en artikel Overzicht opleidingen in de schoonmaaksector: SVS is ready for take off

editie

pagina

mei december

47 48

productleveranciers ProReMa: liever andere eindverbruikers dan schoonmaakbedrijven maart Initial Hokatex Partners in Succes april Jubilerende Wecovi: van toen naar nu april Eco-Point: van food via lab naar food juli/augustus 80-jarige Hazet de afgelopen tien jaar vooral gemoderniseerd november 7e Gelecon Huisshow in ander jasje november S-Line Products groeit gestaag december

54 21 28 10 61 64 25

productinnovatie Alpheios ontwikkelt virusbestrijdingsmethode DKS op digitale pad IntExt Glasbewassing: Glaswerkplanner Veroorzaakt osmosewater schade?

Mammoet Produkt Service: virusvrije toegang Tana Professional: Model voor kostenefficiënte schoonmaak Hoogduin Packaging: doseer met mate Factos: informatie mobiel maken SCP Dooikorrels: verantwoorde gladheidsbestrijding Euro Products: de perfectie van een parel

maart maart mei mei

36 53 39 40

juli/augustus

19

juli/augustus september november

43 47 52

december

45

december

51

maart

32

april

24

juni september november

30 61 28

november

68

schoonmaakbedrijven Hago zet schoonmaakbranche op ander spoor

editie

januari/februari 38

pagina

maart

28

maart

48

april

10

april

18

mei

29

mei

36

mei

42

juni juli/augustus

27 16

juli/augustus

32

september september oktober december december

36 48 38 31 38

schoonmaakmarkt

recht Terugblik op 2010 Het Nieuwe Werken? Flexibele verbintenissen Extra waarschuwen voor gedweilde tegelvloer Toezicht op werkkast Toiletbezoek onder werktijd Eén slok wijn is nog geen alcoholmisbruik!

rubriek en artikel Vera Vlekjes ontmaskerd Henry Totaal is ‘kleine Belg onder grote Nederlanders’ De Visser opvolger Busch bij Gom Zorgsupport Schoonmaakbedrijf Adiar werkt met ‘clouds’ Succes Volendam: de iPad, het nieuwe ei van Columbus in de schoonmaak Wero dienstverlening: ‘Elke gevel heeft z’n eigen verhaal’ Ruitenheer: glasbewassing integreert in gevelonderhoud Beerco Gevelwerken: vertrouwen speelt sleutelrol in succes Nieuw Leven: wederzijdse klantentrouw Jos Hofkens: krachthig schoon Bij jubilaris Meerwijk duurt eerlijk het langst Airport Services: megacontract facilitaire diensten Schiphol BHS Group: boete werd kassucces Facilicom vindt succes in de breedte Care zet uitblinkers in op Euroskills Implementatie NEN-ISO 26000

januari/februari 14

Marktontmoetingen Schoonmaak: van wantrouwen naar vertrouwen Marktoverzicht schoonmaakbranche 2010: Dringen geblazen op verzadigde schoonmaakmarkt 2010: de visie van Gerard Spoor, Carling Opleidingen Cindy van der Blom, CSG Jasper Hoek, Diversey Bart Vringer, ISS Cleaning Services

januari/februari 28

maart

12

maart maart maart maart

20 21 22 23

Wie is Schoonmaakpositivo van 2010? maart Categoriemanagement Schoonmaak: Overheid op weg naar centraal inkopen vanuit één perspectief maart Verantwoordelijk marktgedrag: een moreel appèl juli/augustus NVZ publiceert omzetcijfers 2010 september

25

42 28 30

»

jaaroverzicht 2011

rubriek en artikel Omzet Europese schoonmaakmarkt meer dan € 60 miljard Getwitter in de schoonmaak

editie

pagina

september november

39 66

toiletten Nationaal Toiletonderzoek 2011: kans op schoon openbaar toilet 26% 2theloo: meer dan een openbaar toilet Jubilaris Eddy Luza 25 jaar in sanitairsegment Ophardt Hygiene: dom is het zeephoudertje niet meer

november november

14 24

november

26

november

30

24 40 34 60 26 34

13 14

pagina

mei

54

juni juni

10 16

oktober

44

november

54

december

53

OSB zet in op MKB en keurmerk januari/februari OSB-nieuwscafé: code voor verantwoordelijk marktgedrag in aantocht maart Symposium FMGezondheidszorg over service leadership april OSB-nieuwscafé: wat betekent het voor u als lid van OSB? april AWOG nu tien jaar in OSB: een balans mei OSB-themacongres: mei FMGezondheidszorg voorjaarssymposium juni OSB viert 30-jarig bestaan juli/augustus OSB-nieuwscafé: “Verandering in gedrag onomkeerbaar!” september VSR-Zomerborrel 2011 oktober FMGezondheidszorg over toekomst FMnovember OSB-jubileumcongres buigt zich over schoonmaaktoekomst november

30 69 32 45 32 60 34 44 54 46 49 76

24

vloeronderhoud 26 18 56 22 32 40 40 32 34 44 56 62

vakmanschap Vakmanschap als enige wapen André de Reus: ‘Vakmanschap maakt het verschil’

editie

verenigingen

(vak)congressen/-beurzen en evenementen Congresverslag: Uitbesteding: van laagste prijs naar kwaliteit januari/februari Vakbeurs Facilitair 2011: terugblik januari/februari Nederlands schoonmaakteam is Europa’s beste: goud, goud, goud januari/februari Schoonmaakgolfdag 2011 in de startblokken maart Kluwer-congres Over Het Nieuwe Werken april Nederlandse en Belgische Schoonmaker van 2011 april Glazenwassers en Gevelbehandelaars Vakbeurs: Welkom! column door Heliview-organisatie mei Glazenwassers en Gevelbehandelaars Vakbeurs: exposantenoverzicht mei Glazenwassers en Gevelbehandelaars Vakbeurs: congresprogramma mei Glazenwassers en Gevelbehandelaars Vakbeurs: beursplattegrond mei Glas- en gevelreinigingsbeurs staat als een huis juni Facto Magazine-congresprogramma mei PIANOo-bijeenkomsten juni Eeuwige roem en een warm applaus juni 1e Schoonmaaktourdag juli/augustus Vooruitblik op CMS Berlijn 25 jaar september 4e Schoonmaakgolfdag: groots event oktober Krimpende Wmo november King Nederland Seminar en Golf Event november Vakbeurs CMS 2011 november Alpheios-symposium Infectiepreventie december

rubriek en artikel OSB-voorzitter Hans Simons: ‘Vakmanschap is meesterschap’ Rondetafelgesprek over schoonmaak & kwaliteit Prijsvraag voor specialistisch reinigen Uitslag vakprijsvraag specialistisch reinigen Gom houdt pilot geurbeleving in schoonmaak Vakmanschap 2.0: de kunst van het loslaten

maart

50

april

38

Duurzame aandacht vloeronderhoud In de schoolbanken voor vloeronderhoud De (on)mogelijkheden van vloerpads

oktober

20

oktober oktober

22 25

diverse De groei(on)mogelijkheden van uitbesteden in België januari/februari Aanpak agressie op de werkvloer juni Voedingsmiddelenindustrie: de schoonmaker als adviseur juli/augustus Service leadership: op het lijf geschreven voor schoonmaakbedrijven! september Vakjury kiest Schoonmaaktoppers 2011 oktober Deelnemers aan de materiaalwagenverkiezing en presentaties oktober Schoonmaakorganisaties zoeken transparantie oktober

16 38 24 32 10 14 30

»

ingezonden brieven

Opdrachtgevers, let op uw zaak. En voor de intermediair: wie de schoen past...

D

e schoonmaakbranche is, hoewel het een van de grotere in Nederland is, een kleine gemeenschap. Net zoals in elke kleine gemeenschap wordt er geroddeld. Soms is het alleen maar roddel, soms is het de rook die een vuur verbergt. Over de rol van de intermediairs is al veel gezegd en geschreven. Soms terecht, soms niet. Er zijn bedrijven die absoluut integer zijn en uitsluitend op deze wijze zaken doen. Er zijn er ook die wat minder nette praktijken bezigen.

Laat ik om te beginnen duidelijk maken dat ik de rol van een intermediair zeker zie zitten. Wanneer je als opdrachtgever onvoldoende kennis in huis hebt om een inschrijving tot een goed resultaat te brengen, is er niets mis mee om die expertise in te huren. Ik heb dan ook met plezier een aantal jaren meegedraaid in de waarborgcommissie die onder leiding van Det Norske Veritas de certificering van de VMS-leden begeleidde. Als ik de waarde van een integere intermediair niet had ingezien, had ik daar geen tijd in gestoken!

Maar de handelswijze om honorering voor een inschrijving af te laten hangen van de te behalen bezuiniging is mijns inziens niet correct. Advisering en begeleiding mogen niet gerelateerd zijn aan de grootst mogelijke bezuiniging, ze moeten gericht zijn op een resultaat dat (Advertentie) DE STANDAARD IN MICROVEZEL

W

NE

Voor België

03 - 231 33 89 www.boma.be

optimaal is. En optimaal is niet, zoals veel mensen denken, het goedkoopst.

Het betekent het maximaal haalbare tegen een acceptabele prijs. Een situatie dus waar zowel opdrachtgever als opdrachtnemer vrede mee kunnen hebben, de bekende win-winsituatie. Wanneer de honorering van de intermediair afhangt van de te behalen bezuiniging, is het ook duidelijk waar de belangen van die intermediair liggen. Tot zover het inschrijvingsproces.

Een verschijnsel dat kort na de opkomst van de intermediair zijn intrede deed, was de begeleiding van het contract door diezelfde intermediair, deels door kwaliteitscontroles. Niets mis mee, zal iedereen zeggen, waar ik het geheel mee eens ben. Maar is een door de gehele branche erkend meetsysteem als VSR ineens niet goed meer? Waarom worden er door intermediairs zoveel eigen systemen gebruikt en in wiens belang is dat?

Het riekt in een aantal gevallen naar omzet genereren, want afkeur op soms hoge(re) eigen normen vraagt om een nieuwe meting. Daarnaast bestaat er in een aantal gevallen ook een risico, gelet op de grote hoeveelheid ZZP’ers die worden ingehuurd. Ook daar is de verleiding voor een afkeuring groot. Immers, een herkeuring is weer omzet voor intermediar én ZZP’er.

Helemaal kwalijk is het dat er soms bedragen worden berekend voor kwaliteit meten die elke beschrijving tarten. Een niet zichtbaar – er wordt alleen een totaalbedrag genoemd – maar wel te berekenen uurtarief van € 200 tot € 300, exclusief niet gedefinieerde reiskosten en reisuren, exclusief btw, is niet ongebruikelijk. Daar waar in de branche alles tot achter de komma moet worden verantwoord, is dat merkwaardig. Ik heb een aantal facturen daarvan gezien. Het zijn tarieven waarvoor een gerenommeerd advocatenkantoor zich niet hoeft te schamen!

“Waarom protesteren die schoonmaakbedrijven dan niet?”, hoor ik u al roepen. Diezelfde intermediair van die hoge rekening begeleidt een ook volgende inschrijving. “Ja maar”, hoor ik u zeggen, “een integere intermediair laat zich niet door een dergelijk protest beïnvloeden.” Juist, een integere intermediair zal dit nooit doen!

Ten slotte, zult u zich afvragen, waarom moet die opdrachtgever op zijn zaak passen? Wie is degene die hier mogelijk onder lijdt? Wie is degene die uiteindelijk de rekening betaalt?

U gelooft toch niet dat het schoonmaakbedrijf dit geheel voor zijn rekening neemt? Ook schoonmaakbedrijven moeten winst maken, willen ze voortbestaan. De uiteindelijke rekening zal aan de opdrachtgever worden gepresenteerd, terwijl ook hier een lachende derde is: de intermediair die er wat minder integere praktijken op na houdt.

Opdrachtgever, ga eens voorzichtig kijken welke bedragen gemoeid zijn met uw kwaliteitscontrole. En of dit in verhouding staat tot enerzijds de branche waarover we het hebben (een branche waar minimumlonen en minimale marges worden gehanteerd) en anderzijds de inspanning die moet worden verricht om tot een kwaliteitsrapportage te komen. Een open tarief dus. En als dat een keurig tarief is, zonder dubieuze eigen rekenmethodes, gefeliciteerd. Dan hebt u te maken met een integere intermediair! ‹‹ Cor van der Velden, PUM-expert namens het ministerie van Buitenlandse Zaken, chief expert van de Europese vakwedstrijden EuroSkills en jurylid van de Golden Service Awards

Mail uw ingezonden brief naar rbruins@kluwer.nl

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

43

produc ten -/dienstenregister

Automatisering

Glas- en gevelreiniging

Microvezelmaterialen

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Geef u op via www.servicemanagement.nl

Glas- en gevelreiniging

Parketrenovatie

Milieubewuste kwaliteitsproducten

Duurzame schoonmaakproducten

Bedrijfskleding

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Geef u op via www.servicemanagement.nl

Meubel- en vloerreiniging

Parkeervoorzieningen

Reinigingsmiddelen onder private label

Schoonmaakartikelen on line GROOTHANDEL Schoonmaak- en glazenwassersartikelen NU online bestellen bij:

DE PARKEERBEUGEL MET AFSTANDSBEDIENING

072 - 511 59 27 www.privapark.nl

44

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

www.deregenboog.nu

produc ten -/dienstenregister Reinigingsmiddelen onder private label

Sanitaire dienstverlening

Schoonmaakartikelen

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

Geef u op via www.servicemanagement.nl CWS Nederland B.V. | De Beverspijken 16 5221 ED Äťs-Hertogenbosch T: 073 6338 338 | E: info.nl@cws.com

www.hazet.igefa.nl Zaandam

Schoonmaak glas- en gevelreiniging

Schoonmaakonderhoudsmiddelen

t

Schoonmaakgroothandel

Schoonmaakmachines

Renovatie natuursteen

Schoonmaakorganisaties

Abonneren op de gratis mailnieuwsbrief van Service Management?

WWW.DOLMANS.COM SCHOON MAAKT BLIJ

Geef u op via www.servicemanagement.nl

Schrob-/zuigmachines

Dordrecht

t0 088 - 365 62 00 f s.com e info@dolman

Software/automatisering

Tapijtreiniging

Vakgroothandel reinigingssystemen

www.hazet.igefa.nl Zaandam

t

Dordrecht

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

45

Vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud

Service Management is een onafhankelijk vakblad voor professioneel schoonmaakonderhoud en is een uitgave van Kluwer bv. Kluwer legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-) overeenkomst. Uw gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. 33e jaargang.

Redactie Ronald Bruins, hoofdredacteur Dick van Zomeren, redacteur Caroline Hamerslag, eindredacteur Redactieadres Postbus 4, 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 66 80 Fax (0172) 42 28 04 E-mail: rbruins@kluwer.nl Uitgever Fréderique Zeemans Marketing Judith Verkerk e-mail: jverkerk@kluwer.nl Advertentieverkoop Kluwer Liesbeth van den Hoek en Arjen Tuitert Postbus 4 2400 MA Alphen aan den Rijn Telefoon (0172) 46 64 71 / 46 64 42 E-mail: lvdhoek@kluwer.nl / atuitert@kluwer.nl Advertentieplaatsingen worden uitgevoerd overeenkomstig de ‘Regelen voor het Advertentiewezen 1990’.

Abonnementen Jaarabonnement € 85,- exclusief verzendkosten en btw. Studenten betalen € 55,- per jaar, inclusief verzendkosten en btw. Losse verkoopprijs € 11,50 per nummer. Vragen over abonnementen kunt u richten aan de afdeling Klantenservice, telefoon (0570) 67 33 58.

Abonnementen kunnen schriftelijk tot uiterlijk drie maanden voor aanvang van een nieuw abonnementsjaar worden opgezegd.

Bij niet-tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd. Op alle uitgaven van Kluwer zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing. Deze kunt u lezen op www.kluwer.nl of opvragen via telefoonnummer (0570) 67 33 58.

Abonnementen in België Wolters Kluwer Belgium (WKB) Motstraat 30 B-2800 Mechelen Telefoon 0800-301 43 Fax 0800-175 29 E-mail: info@kluwer.nl Abonnementsprijs op aanvraag.

U vindt de algemene voorwaarden van WKB op www.kluwer.be Partners 3M Nederland, Diversey, Hectas Bedrijfsdiensten, Numatic International, SCA Hygiene/Tork, SVS en Wecovi Vormgeving en DTP COLORSCAN BV, Voorhout - www.colorscan.nl Druk TenBrink, Meppel Auteursrecht voorbehouden Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvuldigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaardpublicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd.

Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaarden de auteur(s), redacteur(en) en uitgever(s) geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor gevolgen hiervan.

ISSN 0928-3021

www.servicemanagement.nl

Samen sterk #samensterk. In de roerige tijden in aanloop naar een nieuwe cao voor de schoonmaak en glasbewassing lees je op Twitter regelmatig de hashtag (#) samensterk. Ook in een persbericht dook ‘samen sterk’ recent op. Als opmerking, oproep of conclusie? Ik sluit me bij het laatste aan. Waarom?

Als vaste lezer van dit vakblad en/of ontvanger van de emailnieuwsbrief is het u vast niet ontgaan dat ik na acht jaar Service Management achter me laat. Zo’n beslissing brengt je op een gegeven moment bij je laatste column. Dat moment is nu. En dan volgt het onvermijdelijke terugkijken in de dertig edities met mijn ‘handtekening’ als hoofdredacteur. Bladerend door een kleine 500 artikelen en zo’n 900 nieuwsitems maak ik een back-to-the-future-wandeling langs vernieuwende en verdiepende themanummers, hartverwarmende interviews, een zilveren ‘toiletjubileumeditie’, rondetafelgesprekken over aanbestedingen en imago, onderzoeken naar de financiële recessie in de schoonmaak en de verdienmodellen van de schoonmaakmakelaars, beurscatalogi, reportages op de werkvloer, fascinerende vakevents en -wedstrijden, scherpe Kettingcolumns en twee verkiezingen naar gereedschap en vakmanschap.

Dat laatste is de rode, redactionele draad door mijn hoofdredacteurschap. Geënthousiasmeerd door een gesprek en interview met Pim Hilgerdenaar van Crohill pakte ik vakmanschap op en kreeg dit machtig mooie onderwerp al snel opvolging met twee rondetafelgesprekken met MKB’ers. De uitdaging: andere parameters vinden voor bieding en concurrentie op die eeuwige prijs. “De differentiatie tussen grote bedrijven en het MKB is nog nooit zo groot geweest”, luidde één conclusie in maart 2010. Toch waren de vier schoonmaakondernemers aan de discussietafel ervan overtuigd dat “de veranderingen vanuit het MKB moeten komen”. Dus initieerde men een platform voor MKB’ers: MKBeterschoon. Een andere conclusie: “Een stuurgroep of keurmerk ontbreekt”. Tijdens de eerste bijeenkomst mikte het kwartet MKB’ers daarbij op de wildgroei aan intermediairs. Twee maanden later in het tweede rondetafelgesprek, waar negen schoonmaakbedrijven waren vertegenwoordigd, tekende de schoonmaakbedrijven aan: “Een mogelijkheid om je te kunnen onderscheiden is een keurmerk. Een fair clean-logo: een onafhankelijk orgaan controleert schoonmaakbedrijven op kwaliteit, ziekteverzuim, verloop, opleidingen enzovoort.”

Het vervolg op het geïnitieerde platform en keurmerk kent u: door de inzet van ondernemersvereniging OSB is een MKB-platform een feit, evenals de implementatie van een Bovag-keurmerk voor de schoonmaak. Na de massale instemming van de OSB-leden in december is de implementatie in gang gezet.

Los daarvan is er natuurlijk heel veel (vak)werk verzet voor de code Verantwoordelijk Marktgedrag. Wie stelt #samensterk, heeft dus gelijk. Want we zijn #samensterk. Dat hebben we met z’n allen bewezen. En ik doe een oproep: volhouden!

Petra de Bruin, hoofdredacteur Service Management

46

column

Service Management nummer 1/2 januari/februari 2012

REINIGINGSSYSTEMEN

ALLES VOOR DE PROFESSIONELE SCHOONMAAK

SYSTEMEN DE

GEN N

OP

RE + +

Bestellen? Bel Romac, nummer 071-5230870 of mail: info@romac.nl - www.romac.nl Romac Reinigingsmachines & Systemen - Flevoweg 9-C - 2318 BZ Leiden. Dagelijks open van 7.00 - 17.00 uur!

Dagelijkse leveringen tot op het object. Leveringshistorie per object mogelijk.

-

HE L

M AT E R I A L E N

++

MACHINES -

L O S SI

Wordt een expert in duurzaamheid !

WE GROT bea regi DSTR E en w ntw stre IJD : e

in é oord r nu én A de , ww ppl vrag w.ta e p en nap rod rom uct otio ! n.c

Niet contractuele iPhone en iPad beelden.

Bezoek ons op www.tanapromotion.com, beantwoord onze vragen over duurzaamheid en win één van de verschillende Apple producten.

De wedstrijd start op 1 januari 2012 en eindigt op 31 maart 2012.

Als u meer wilt weten over Tana Professional, Green Care® of over duurzaamheid, bezoek dan onze websites: www.green-care.eu of www.wmprof.com

Scan de QR code met uw smartphone

of surf naar www.tanapromotion.com

Werner & Mertz Benelux nv Drève Richelle 161K · B-1410 Waterloo Tel.: +32 2 352 04 00 · Fax.: +32 2 351 08 60 infos@werner-mertz.com · www.wmprof.com

om