nummer 3, maart 2013
ONAFHANKELIJK VAKBLAD VOOR PROFESSIONELE BEVEILIGING
www.securitymanagement.nl
THEMA: PUBLIEK-PRIVATE SAMENWERKING / SOCIALE VEILIGHEID
Pieter-Christiaan van Oranje (voorzitter VBN)
‘VBN: creatief platform veiligheidsprofessionals’ Boa’s worden voor de wolven gegooid
‘Veiligheid is niet alleen taak politie’
Meer rendement uit beveiliging
Onafhankelijk vakblad voor professionele beveiliging Security Management, onafhankelijk vakblad voor professionele beveiliging, is een uitgave van Vakmedianet bv. Vakmedianet legt de gegevens van abonnees vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. De gegevens kunnen door Vakmedianet, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. Hoofdredacteur Arjen de Kort (arjendekort@vakmedianet.nl) Eindredactie Monique van der Woude Redactieadres Pr. Margrietlaan 3, Postbus 448, 2400 AK Alphen aan den Rijn Telefoon (088) 58 40 918 Uitgever Ruud Bakker Marketing Juliette Lammers (juliettelammers@vakmedianet.nl) Advertentieverkoop Richard van Dijk: 06 - 33031474, richardvandijk@vakmedianet.nl Marion Smits: 06 - 52867200, marionsmits@vakmedianet.nl Abonnementen Vragen over abonnementen kunt u richten aan de Klantenservice, tel. 088 5840 888, klantenservice@vakmedianet.nl. De abonnementsprijs is € 129,– (exclusief btw) per jaar. Studenten betalen € 55,– (inclusief btw). Prijzen zijn inclusief verzend- en administratiekosten. Losse verkoopprijs € 19,– per nummer, exclusief 6% BTW. Een abonnement kan op elk moment ingaan. Op elk tweede en volgende abonnement ontvangt u 25% korting. U ontvangt 10 nummers per jaar. Opzeggen kan schriftelijk tot drie maanden voor de nieuwe jaargang bij B + B Vakmedianet, Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven. Adreswijzigingen (met de oude adresgegevens) doorgeven aan B + B Vakmedianet, Postbus 2238, 5600 CE Eindhoven. Bankrelatie: ING Bank 65.23.73.763 Copyright Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Op alle uitgaven van B + B Vakmedianet zijn de algemene leveringsvoorwaarden van toepassing, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te ‘s-Gravenhage op 22 oktober 2012 onder depotnummer 66/2012. Disclaimer Alle in Security Management opgenomen informatie is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. De juistheid en volledigheid kunnen echter niet worden gegarandeerd. B + B Vakmedianet en de bij deze uitgave betrokken redactie en medewerkers aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor schade die het directe of indirecte gevolg is van het gebruik van de opgenomen informatie. B + B Vakmedianet is aangesloten bij Het Oplage Instituut (HOI) Partners Axis Communications, Trigion, Securitas, G4S Beveiliging, Nedap, ARAS Security, Bosch Security Systems Opmaak en DTP Euradius Basisvormgeving Verheul Media Supporters, Alphen aan den Rijn Druk: Koninklijke Van Gorcum, Assen ISSN 1386-0941
Experimenteren met veiligheid
co lu m n
De afgelopen jaren hebben verschillende prominenten uit de beveiligingsbranche in dit blad aangegeven dat zij een belangrijke rol zien weggelegd voor de branche in het publieke domein. Immers, de overheid kan onder andere als gevolg van bezuinigingen niet meer alle veiligheidstaken zelf uitvoeren. En de branche beschikt over voldoende kennis en goed opgeleide mensen om op een efficiënte manier dit gat in de markt te vullen, althans zo is het verhaal. Publiek-private samenwerking klonk en klinkt daarbij als wondermiddel, waarmee de branche - niet onbelangrijk - ook de zo gewenste groei meent te kunnen realiseren. De komst van de Nationale Politie per 1 januari van dit jaar zorgde en zorgt voor veel discussie in bestuurlijk Nederland, met name bij gemeentebestuurders. Onderzoeker Arnt Mein verwoordt in dit themanummer over publiek-private samenwerking de angst van die lokale bestuurders als volgt: ‘Als de politie druk in de weer is met nationale prioriteiten, wie houdt dan de wacht in binnenstad en woonwijk?’ Volgens hem is de verleiding voor burgemeesters daardoor groot om meer boa’s aan te stellen of die zelfs extern in te huren. Er is hier sprake van een groeimarkt met kansen voor externe aanbieders - lees: particuliere beveiligingsbedrijven - aldus de onderzoeker. Een andere deskundige die in dit themanummer aan het woord komt, bestuurskundige èn kenner van de particuliere beveiligingsbranche Ronald van Steden, lanceert in het verlengde hiervan een interessante gedachte: ‘Waarom doen we niet eens een experiment waarbij we de hele gemeentelijke handhaving privatiseren? Dus niet alleen af en toe een boa’tje, maar ook het management, alles. Er zit enorm veel expertise bij die beveiligingsbedrijven, en gemeentelijke handhavingsdiensten zijn bureaucratisch en stroperig. Zou het niet efficiënter zijn om die hele handhaving particulier te maken, met duidelijke afspraken en financiële prikkels?’ Van Steden is realist genoeg en erkent dat dit politiek ongetwijfeld nog een stap te ver zal blijken te zijn. Tegelijkertijd laat een tweetal cases in dit themanummer zien dat PPS mede door de inbreng van particuliere beveiligingsbedrijven zeer succesvol kan zijn. Misschien wordt het toch eens tijd serieus na te denken over het door Van Steden geopperde experiment. Ik ben benieuwd welk beveiligingsbedrijf de uitdaging zou aandurven. Arjen de Kort Hoofdredacteur Security Management, arjendekort@vakmedianet.nl
www.securitymanagement.nl
Security Management Groep Meer Security Management? Volg ons ook op Twitter: www.twitter.com/@Security_Mgt Security Management nummer 3 maart 2013
3
Onafhankelijk vakblad voor professionele beveiliging
10 ‘Ik zie VBN als creatief platform voor veiligheidsprofessionals’ Eind vorig jaar benoemde de Vereniging Beveiligingsmanagers Nederland (VBN) prins Pieter-Christiaan van Oranje tot haar nieuwe voorzitter. En hoewel hij nog in zijn ‘inwerkperiode’ zit, waarin gesprekken met regiovoorzitters en leden mede zijn agenda vullen, was hij bereid om in een interview te praten over zijn ambities met een vereniging ‘van professionals die toonaangevend zijn in hun vak’.
t hema | PP S / sociale veiligheid
18 Boa’s worden voor de wolven gegooid De politie trekt zich steeds verder terug uit de wijken. Bonnen voor kleine overtredingen worden vaak uitgeschreven door een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa). Particuliere beveiligingsbedrijven willen graag spelers zijn in dit veld, maar het is nog maar de vraag of de tijd daar rijp voor is, zegt bestuurskundige Ronald van Steden.
t hema | PP S / sociale veiligheid
28 ‘Veiligheid is niet alleen een taak van de politie’ Samen staan we sterk. Dat is het idee achter het Convenant Winkelcentrum Zuidplein in Rotterdam. Binnen dit winkelcentrum werkt de politie nauw samen met particulier beveiligingsbedrijf Trigion en andere partijen om de omgeving zo veilig mogelijk te houden. ‘Veiligheid is niet alleen een taak van de politie, iedereen moet zijn eigen steentje bijdragen.’
4
Security Management nummer 3 maart 2013
t hema | PP S / sociale veiligheid
14 Sturen of gestuurd worden?
Per 1 januari van dit jaar is de politie nationaal georganiseerd. Wat zijn de kansen en bedreigingen als gevolg van de invoering van de nationale politie? En wat zijn de mogelijke consequenties voor het lokale veiligheidsdomein?
22 PPS geeft Leyweg terug aan ondernemers
Begin 2012 werd het startsein gegeven voor de pilot Samen Meer HeterDAADkracht in winkelcentrum De Leyweg in Den Haag. Inmiddels zijn we een jaar verder en is de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen zeer effectief gebleken.
26 Boa met opsporingsbevoegdheid lijkt succes
Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) van de gemeente Roermond zijn voor de periode van 8 oktober 2012 tot 8 juni 2013 bevoegd op te treden tegen bepaalde vormen van winkeldiefstal. En hoewel de pilot nog volop loopt, zijn de eerste ervaringen positief te noemen.
32 Slachtoffer van internetmisbruik. Wat nu?
Internetmisbruik kan ernstige gevolgen hebben voor de reputatie van een organisatie of van een persoon. Bovendien kan een organisatie door haar werknemers aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen van online bedreigingen. Internet Risk Management is daarom steeds vaker een must voor organisaties.
34 Brandveiligheid in de zorg is een keuze
En verder 3
colofon
3
column
6
nieuws
37
nieuwe MBO niveau 4 opleiding
43
producten
46
recherche
47
recht
48
contacten en contracten
50
young professional
Bewoners en patiënten van zorginstellingen zouden er vanuit mogen gaan dat de brandveiligheid in hun zorginstelling in orde is. Onderzoeken tonen echter veel tekortkomingen aan. De Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid (NOVB) vindt dat het beter moet en kan en publiceerde onlangs de position paper ‘Brandveiligheid in de zorg: het kan beter’.
38 Meer rendement uit beveiliging
Beveiligers beschikken over een goede basisopleiding. Maar hun kennis en vaardigheden moeten wel worden onderhouden. Immers, ‘de tegenstander’ zit ook niet stil. Jan van Twillert pleit daarom voor het continu oefenen met en trainen van beveiligers, met als resultaat meer rendement van beveiliging.
40 Psychologische factoren bij werving en selectie van beveiligingspersoneel Ieder systeem kent zwakke plekken. Vaak is dat de factor mens. Immers, die heeft fysiek beperkingen, wordt moe, wijkt af van regels of let niet op. De mens is dus een risicofactor in het systeem van beveiligen. Dit artikel behandelt de psychologische factor van het verwerken van informatie door een beveiliger. Met als doel inzicht te verschaffen waarom deze specifieke factor van belang is in het proces van werving en selectie van beveiligingspersoneel.
44 Zichtbare en onzichtbare risico´s
Van 18 tot 22 maart vindt de jaarlijkse internationale Business Continuity Awareness Week (BCAW) plaats. Dit initiatief van het Britse Business Continuity Institute is gericht op verhoging van het algemeen bewustzijn rondom bedrijfscontinuïteit. Dit jaar is het thema ´Business continuity: for the risks you can see and the ones you can´t´.
Coverfoto: Eduard van der Worp
Security Management nummer 3 maart 2013
5
nieuws
IATA stelt prioriteiten voor beveiliging luchtvracht IATA heeft vier prioriteiten gesteld voor een betere beveiliging van luchtvracht. Directeur-generaal en CEO Tony Tyler deed nog eens een oproep voor de implementatie van IATA’s ‘Secure Freight’. Tijdens het ‘Secure Freight Forum’ in het IATA-hoofdkwartier in Genève verwees Tyler naar de 50 miljoen ton cargo die jaarlijks via de lucht wordt vervoerd, goed voor een omzet van 5,3 biljoen dollar en 35% van de waarde van alle goederen in de wereldhandel. Om deze stromen te beveiligen, moet er nauwer worden samengewerkt tussen de diverse spelers, zei Tyler. Hij brak ook een lans voor harmonisatie en overeenstemming tussen de reguleringen. De uitbouw van capaciteit is de
derde steunpilaar waar Tyler naar verwees. Wat dat betreft, hoopt hij meer samenwerking te promoten tussen de diverse regeringen, met als voorbeeld Canada, dat Mexico bijstaat bij de opzet van beveiligingsprogramma’s van zowel vracht als passagiers.
Overheid laks na grote cyberaanval
De cybercriminelen opereerden via een zogeheten botnet, een netwerk van computers, waarmee ze doordrongen tot 150.000 computers in Nederland. In totaal gaat het om 750 gigabyte aan data. Na de inbraak legde het digitaal forensisch onderzoeksbureau Digital Investigation het netwerk in september plat.
Banken nauwelijks nog doelwit overvallers Banken zijn nauwelijks nog doelwit van overvallers. Het aantal bankovervallen is de afgelopen 20 jaar gedaald van 570 in het ‘topjaar’ 1992 tot 4 vorig jaar. De laatste bankoverval werd gepleegd in april. Dat blijkt uit gepubliceerde cijfers van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). Het aantal overvallen op banken daalt al jaren, met uitzondering van enkele uitschieters waarin een kleine opleving viel te constateren. Die daling schrijft
6
Per 1 maart 2013 is Dick Schoof benoemd tot Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Hij volgt Erik Akerboom op die per 1 december 2012 is benoemd tot secretaris-generaal bij het ministerie van Defensie. Schoof (1957) is sinds eind 2010 directeur-generaal Politie en in het bijzonder belast met de vorming van de nationale politie, bij het ministerie van Veiligheid en Justitie. Daarvoor was hij onder andere directeur-generaal Veiligheid bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, hoofddirecteur van de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) en plv. secretaris-generaal van het ministerie van Justitie. Hij begon zijn loopbaan in 1984 bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.
Proef om gestolen auto’s sneller terug te vinden
De overheid weet welke duizenden bedrijven en overheidsinstellingen afgelopen najaar slachtoffer geworden zijn van cybercriminelen, maar met die kennis is niets gedaan. Dat blijkt uit onderzoek van de NOS. Computerbestanden van energieproducenten, mediabedrijven, ziekenhuizen, universiteiten, luchtvaartmaatschappijen en andere bedrijven zijn in handen gekomen van Oost-Europese criminelen. Die lopen nog steeds vrij rond en beschikken mogelijk nog over de computerbestanden.
Schoof Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding
de NVB toe aan het feit dat bankpersoneel niet langer toegang heeft tot grote sommen geld, waardoor een bankoverval voor criminelen geen zin meer heeft. Daartegenover staat dat het aantal plofkraken op geldautomaten in 2012 ten opzichte van een jaar eerder met 4 procent toenam. Criminelen probeerden 127 keer door middel van een explosie de kluis van de geldautomaat te kraken. Ramkraken werden het afgelopen jaar vier keer gepleegd. Dat waren er minder dan de zeven in 2011.
Security Management nummer 3 maart 2013
Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie heeft het startschot gegeven voor een proef met het sneller signaleren van gestolen auto’s. Binnen twee uur na de melding van diefstal van een auto moet het kenteken zowel nationaal als internationaal gesignaleerd staan als gestolen. De snellere registratie is noodzakelijk, omdat veel ontvreemde voertuigen vaak binnen enkele uren het land uit zijn. De snellere signalering is mogelijk door nauwe samenwerking tussen verzekeraars, politie en RDW. Na melding van een diefstal maken de verzekeraars direct een digitale melding aan die vervolgens wordt doorgestuurd naar het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV). Behalve auto’s gaat het ook om vrachtwagens, motoren en andere voertuigen met een kenteken. Het LIV verwerkt de digitale melding tot een aangifte in het registratiesysteem van de politie. Door de snellere signalering gaat de pakkans van autodieven omhoog. Ook krijgt de politie nauwkeurige informatie over de wijze waarop een voertuig is ontvreemd.
nieuws
Ruim 1000 zaken opgelost door anonieme tips Er zijn vorig jaar 1031 misdrijven opgelost met behulp van tips die bij Meld Misdaad Anoniem, oftewel M., zijn binnengekomen. Volgens M. is dat een stijging van 23 procent vergeleken met 2011. Er is vooral vaker gebeld over geweld, overvallen en straatroven. M. zegt dat anonieme tips hebben bijgedragen aan de aanhouding van 1619 verdachten.
giebedrijven. Ook het cijfer voor tips die waardevol of zelfs doorslaggevend waren, is voor 2012 hetzelfde als voor 2011: 65 procent. Het aantal meldingen over softdrugs kent de grootste stijging. Daarover kwamen maar liefst 85 procent meer meldingen binnen dan in 2011. Over
overvallen zijn 22 procent meer anonieme tips binnengekomen, voor moord en doodslag was de groei 38 procent, voor mensenhandel en -smokkel 46 procent en voor openlijk geweld 51 procent. De in totaal 272 tips over openlijk geweld gingen onder meer over Project X in Haren.
Van de 15.000 binnengekomen tips was vorig jaar, net als in 2011, 89 procent bruikbaar voor de politie en andere instanties als verzekeraars en ener-
Campagne voor brandveiligheid ondernemers Jaarlijks vinden zo’n honderd branden plaats met een schadebedrag van meer dan 1 miljoen euro. Vorig jaar waren dat zelfs 120 branden, met een totaalschade van meer dan 365 miljoen euro. Om ondernemers extra bewust te maken van het belang van brandpreventie, zijn MKB-Nederland, VNONCW en het Verbond van Verzekeraars gezamenlijk een campagne gestart. Om ondernemers extra bewust te maken van het belang van brandpreventie, hebben MKB-Nederland, VNONCW en het Verbond van Verzekeraars gezamenlijk een website, brochure en voorlichtingsfilmpje gelanceerd. Op de website www.checklistbrand.nl kunnen ondernemers een checklist invullen die gericht is op het bedrijfsterrein, het bedrijfsgebouw, brandbare materialen en brandbestrijding. Met toegankelijke en praktische informatie willen zij grote en kleine bedrijven helpen met een meer beleidsmatige en structurele aanpak bij het beperken van de risico’s op en de gevolgen van brand.
Brandweer wil notoire valsmelders beboeten Bedrijven waar te vaak het brandalarm afgaat terwijl er niets aan de hand is, kunnen een boete krijgen. Dat zei directeur brandweer in Rotterdam-Rijnmond Annemarie van Daalen voor de microfoon van RTV Rijnmond. Volgens de NOS gaat er binnenkort bovendien een proef van start, waarbij de brandweer eerst een minuut de tijd heeft om te controleren of er wel echt iets aan de hand is. ‘Bedrijven zijn zich te weinig bewust van de verantwoordelijkheid die ze hebben om alarmsystemen goed te laten werken. Bij de veelplegers, waar we zien dat er echt niets verbetert, gaan we gewoon boetes opleggen’, benadrukt Van Daalen. Volgens cijfers van RTV Rijnmond en de NOS is meer dan 90 procent van
de automatische brandmeldingen loos. Volgens Van Daalen zorgt dat ervoor dat medewerkers ‘heel vaak voor niks met toeters en bellen de straat op gaan. Dat heeft consequenties voor de verkeersveiligheid en mogelijk consequenties voor andere branden, omdat een voertuig dan niet inzetbaar is.’ De Rotterdamse brandweer gaat er ‘samen met andere regio’s naar kijken of ook de apparatuur verbeterd kan worden’, vertelt Van Daalen.
Akkoord nieuwe CAO particuliere beveiliging Een meerderheid van de leden van de afzonderlijke vakbonden is akkoord gegaan met het onderhandelingsresultaat voor een nieuwe CAO particuliere Beveiliging. De afgelopen twee jaar hebben werkgevers en werknemers onderhandeld over een nieuwe CAO, waarin arbeidstijden en de roosterproblematiek centraal stonden.
De nieuwe CAO loopt tot 1 oktober 2013. Het onderhandelingsresultaat is te vinden op: www.veiligheidsbranche.nl Het Sociaal Fonds Particuliere Beveiliging heeft voor werknemers een speciale CAO-krant gepubliceerd met daarin uitgebreid aandacht voor de nieuwe CAO: http://www.particulierebeveiliging.com/media/85046/cao-krant.pdf
Security Management nummer 3 maart 2013
7
nieuws
Nederlanders voelen zich onveilig op evenementen Uit onderzoek van het Nationaal Crisiscentrum blijkt dat Nederlanders zich onveilig voelen op drukke evenementen. Een kwart van de Nederlanders voelt zich niet veilig bij drukke evenementen en 1 op 8 Nederlanders mijdt drukke evenementen vanwege een onveilig gevoel.
meen goed voorbereid zijn op een grote ramp. Dit is 4% minder dan in juni 2012. Wel is het aantal Nederlanders (44%) dat onlangs iets heeft gehoord, gezien, of gelezen wat te doen bij een mogelijke grote ramp gestegen ten opzichte van de vorige meting (32%).
Men verkrijgt deze informatie voornamelijk via de televisie en radio. Als Nederlanders op zoek gaan naar informatie over een ramp doet het grootste aantal (73%) dit via websites op het internet gevolgd door televisie (52%), en radio (43%).
De vorige meting in juni 2012 wees uit dat 1 op de 5 Nederlanders zich onveilig voelt op drukke evenementen, en dat 1 op de 10 Nederlanders deze evenementen daarom mijdt. Of dit een relatie heeft met de rellen op de zogenoemde ‘project X’-feesten afgelopen september is niet met zekerheid te zeggen, maar het is wel opvallend aldus de NCTV. Het vertrouwen in de overheid als het gaat om informatievoorziening bij rampen blijft stabiel ten opzichte van juni 2012 met 61%. 79% Nederlanders denkt dat Nederlanders over het alge-
Cybercentrum wil IP-adressen van bedrijven Om gericht te kunnen waarschuwen voor een cyberaanval, moeten van belangrijke bedrijven de IPadressen bekend zijn bij het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC). Dat liet het NCSC weten naar aanleiding van berichtgeving van de NOS, die meldde dat duizenden bedrijven en instanties niet op de hoogte waren gesteld van een cyberaanval. Het cen-
trum roept bedrijven in cruciale sectoren op hun unieke internet-adressen door te geven. Het centrum, een onderdeel van het ministerie van Veiligheid en Justitie, heeft de IP-adressen van bedrijven in vitale sectoren nodig om ze te vergelijken met een lijst met besmette adressen. Dan kunnen die gericht gewaarschuwd worden. ‘We doen geen oproep aan iedereen zijn IP-adres bij ons neer te leggen, maar we moedigen
bedrijven die zich vitaal achten aan dat juist wel te doen’, aldus een woordvoerder van het NCSC. Op www.ncsc.nl is te lezen hoe een virus aangepakt moet worden.
OV Amsterdam bundelt krachten voor veiligheid De vervoerders in de regio Amsterdam gaan bekijken of de veiligheid in het openbaar vervoer toeneemt door ondersteunend personeel aan elkaar uit te lenen. Vervoersbedrijf GVB en de busmaatschappijen Connexxion en EBS zijn hiertoe een proef begonnen. Zodra een melding van een incident binnenkomt, wordt direct bekeken waar de dichtstbijzijnde dienstwagen van de vervoerders zich bevindt. In de
8
praktijk zal dat er vooral op neerkomen dat dienstwagens van het GVB reageren op meldingen van buschauffeurs van Connexxion en EBS, omdat die bij incidenten binnen de Amsterdamse stadsgrenzen sneller ter plekke zijn. In Amsterdam rijden tijdens de proef drie wagens rond van het zogeheten OV-Zorg team van het GVB, één meer dan voorheen. In de afgelopen jaren had zo’n dienstwagen gemiddeld 7 minuten nodig om bij meldingen ter
Security Management nummer 3 maart 2013
plaatse te komen. In een assistentiewagen zitten twee buitengewone opsporingsambtenaren die getraind zijn om op te treden bij incidenten en te zorgen voor de opvang van medewerkers. Zij mogen ook mensen aanhouden. Bij het GVB werden de dienstwagens het afgelopen jaar 7940 keer opgeroepen. De medewerkers verleenden assistentie bij bijvoorbeeld ongelukken, stremmingen, overlastsituaties of lastige passagiers. Bij ernstige situaties wordt de politie erbij geroepen.
nieuws
Forse groei gemeentelijke cameraprojecten In 2012 zijn er 36 nieuwe gemeentelijke cameraprojecten van start gegaan in 32 gemeenten. Vijf gemeenten besloten ermee te stoppen. Dat blijkt uit een analyse van de website slimbekeken.nu (DSPGroep).
In 2012 namen 32 Nederlandse gemeenten het besluit nieuwe cameraprojecten te starten. Dat is bijna net zoveel als in 2011 toen 36 gemeenten hiervoor kozen. Vijf gemeenten besloten, na uitgebreide discussie, geen camera’s op te hangen. Daarnaast wer-
den er zes cameraprojecten in vijf gemeenten beëindigd. De meeste gemeentelijke camera’s werden opgehangen in uitgaansgebieden, daarna volgen op afstand bedrijventerreinen en winkelgebieden. Dé trend in 2012 was de inzet van flexibele camera’s. Vlak voor de kerstvakantie diende het kabinet een wetsvoorstel in om deze vorm van cameratoezicht te voorzien van een wettelijke basis. Het wetsvoorstel ligt op dit moment voor advies bij de Raad van State. Hoewel exacte cijfers onbekend zijn, schat slimbekeken.nu het aantal gemeenten met camera’s op dit moment rond de 150. Van die 150 hebben er negen uitgezocht wat het effect van de camera’s was. In Amsterdam (11 cameraprojecten) en Eindhoven (4 projecten onderzocht) bleek dat de camera’s geen magic bullet zijn, waardoor criminaliteit verdwijnt en mensen zich veiliger voelen. Dat komt doordat veel camerasystemen technisch en ook organisatorisch (live toezicht en opvolging) niet altijd goed werken. Bewoners en ondernemers zijn in elk geval in ruime meerderheid vóór camera’s – uit de evaluaties van onder andere Den Helder, Eindhoven en Amsterdam blijkt dat hun steun voor het instrument onverminderd groot is.
Bedrijven ondertekenen Cyber Principles Acht bedrijven hebben toegezegd een bijdrage te leveren aan de strijd tegen cyber crime door het ondertekenen van de World Economic Forum’s Cyber Principles. Tijdens een ondertekeningsceremonie in de Beurs van Berlage hebben acht CEO’s hun handtekening voor een veiligere cyberwereld gezet.
Het initiatief van het World Economic Forum, genaamd ‘Risk and Responsibility in a Hyperconnected World: Principes and Guidelines’, is in de loop van 2011 ontwikkeld op basis van een project met meerdere stakeholders, waarbij voor Deloitte de rol van projectadviseur was weggelegd. Het belangrijkste resultaat van dit initiatief is de Partnership for
Cyber Resilience, waarbij CEO’s en regeringsleiders gevraagd worden een aantal cyber standaarden te ondertekenen. Sinds de lancering tijdens Davos 2012 hebben meer dan 70 CEO’s de standaarden ondertekend. Inmiddels hebben elf Nederlandse organisaties de eerste stap gezet, waaronder Schiphol Group, Unilever en Havenbedrijf Rotterdam.
Adverteerdersindex ASIS International Axis Communications G4S Beveiliging ISS Facility ILOQ Benelux Nedap Security Management Trigion
Security Management nummer 3 maart 2013
12 2 24 20 16 16 52
9
beveiliging
Pieter-Christiaan van Oranje (voorzitter Vereniging
‘Ik zie VBN als creatief veiligheidsprofessionals’ Eind vorig jaar benoemde de Vereniging Beveiligingsmanagers Nederland (VBN) prins Pieter-Christiaan van Oranje tot haar nieuwe voorzitter. En hoewel hij nog in zijn ‘inwerkperiode’ zit, waarin gesprekken met regiovoorzitters en leden mede zijn agenda vullen, was hij bereid om in een interview te praten over een aantal ontwikkelingen in het vakgebied en natuurlijk over zijn ambities met een vereniging ‘van professionals die toonaangevend zijn in hun vak’. Arjen de Kort
H
et interview met de kersverse voorzitter van de VBN vindt plaats in zijn kantoor aan de levendige Kneuterdijk in het centrum van Den Haag, van waaruit hij zijn werk als CEO van de Nederlandse vestiging van AGT Group vervult. In zijn dagelijkse praktijk spelen vooral waterveiligheid en crisismanagement een belangrijke rol, waarmee hij zich met name begeeft in het publieke domein. Dat de Prins in de wereld van veiligheid en beveiliging actief is, lijkt wellicht logisch gezien zijn achtergrond. Want niet alleen werd hij al van jongs af aan geconfronteerd met beveiliging; zijn vader heeft de afgelopen decennia natuurlijk ook een prominente rol ge-
‘Het draait ook om contacten met anderen, waardoor je nieuwe ideeën kunt opdoen’ speeld om het thema veiligheid in Nederland op de kaart te zetten en gestreden voor onafhankelijk onderzoek op dit terrein. ‘Uiteraard heb ik daarvan iets meegekregen, dat is zo gegroeid.’
Interesse Toch begon hij na een studie Rechten zijn professionele carrière in een commerciële functie bij ABN AMRO. ‘Ik
Curriculum vitae Pieter-Christiaan van Oranje (1972) Studie: Rechten (1999) MBA (2003) Loopbaan: 2000 – 2003 2004 2005 – 2009 2009 – heden
10
ABN Amro Shopservices Koninklijke Marechaussee CEO AGT Group (Netherlands)
Security Management nummer 3 maart 2013
heb daar een prima tijd gehad en veel geleerd, maar na vijf jaar vond ik dat ik teveel een dienstverlener was en te weinig zelf de lijnen kon uitzetten.’ Na een MBA-opleiding en een baan als marketingstrateeg, startte hij vervolgens in 2004 bij de Koninklijke Marechaussee. ‘Ik kende de KMAR al vanuit mijn militaire diensttijd. Toen zat ik aan de zogenaamde groene kant. In de periode vanaf 2004 was ik werkzaam aan de blauwe kant, de opsporing.’ Met enthousiasme vertelt hij over deze periode – ‘ik was graag met het vak bezig, daar lag mijn passie’ waarin hij onder andere te maken had met rechtshandhaving, de rol van de militaire politie, en vreemdelingenwetgeving. ‘Ik leerde er om binnen bepaalde juridische kaders te werken. Wat zijn daarbij je taken, wat zijn je bevoegdheden, en hoe werk je samen? Zo is mijn interesse in veiligheid wel begonnen.’
beveiliging
Beveiligingsmanagers Nederland)
platform voor
Hoe kijkt u naar het vakgebied? ‘Ik kan en wil daar nog niet teveel over zeggen, want ik ben nog maar net aangetreden als voorzitter en zit eigenlijk nog in mijn inwerkperiode. De komende tijd staan er volop afspraken gepland voor gesprekken met de regiovoorzitters en met een aantal leden. Mijn beeld van het vakgebied is dus nog niet compleet. Maar een ontwikkeling waar we in algemene zin in het vak mee te maken krijgen, is het voortschrijdende gebruik van ICT. En door het gebruik van die techniek neemt de behoefte aan goed opgeleide mensen die met innovatieve, technologisch geavanceerde systemen kunnen werken, toe.’ Wat betekent dat voor de security manager. Hoe moet hij zich ontwikkelen?
Foto: Eduard van der Worp
Eind vorig jaar werd u gevraagd voor het voorzitterschap van VBN. Waarom heeft u ja gezegd? ‘Toen ik als CEO van AGT begon, werd ik lid van ASIS International en kwam ik al regelmatig op bijeenkomsten van de Nederlandse Veiligheidsbranche. Ik ontmoette daar voor mij interessante mensen, waaronder mijn voorganger Geert van de Laar. Nadat hij bekend had gemaakt als voorzitter van VBN te stoppen, stond ik kennelijk op een kandidatenlijstje. Toen ik vervolgens werd gevraagd heb ik ja gezegd, omdat ik affiniteit heb met een vereniging waarin mensen met een zelfde mindset actief zijn. Daarnaast sprak de VBN mij aan, omdat professionals uit zowel de publieke als de private sector er lid van zijn. En het is natuurlijk een mooie club om collega’s te ontmoeten. Het draait in het leven immers ook om contacten met anderen, waardoor je nieuwe ideeën kunt opdoen.’
De belangrijkste ambitie van Pieter-Christiaan van Oranje als voorzitter van VBN is om de scope van de vereniging te verbreden en daarmee veiligheidsprofessionals uit andere disciplines erbij te betrekken. ‘Deze ontwikkeling vraagt om een professional die nieuwe concepten kan overbrengen op de klant en tevens in staat is die klant te beïnvloeden. Want zolang die klant op een traditionele manier naar beveiliging kijkt, gaat er
niets veranderen. Daarom zou ik bijvoorbeeld willen pleiten voor een grootschalige pilot op het terrein van publiek private samenwerking, om te zien of een dergelijk ander business model gaat werken. De security mana-
Security Management nummer 3 maart 2013
11
»
beveiliging
E u rop E a n Sec ur it y
Confer enC e & ex hi b iti on Gothenburg | Sweden | 14 >16 april 2013
6 Reasons 1. industry leaders from important companies and organisations will speak about the latest developments, trends and innovations in security. 2. Apply lessons learnt from other industries to your own sector. 3. connect with high-level security professionals from all over Europe and beyond. 4. Get motivated by new ideas and information. 5. Form new partnerships and reconnect with familiar faces in the industry. 6. Get social and join discussions on the event on Facebook, linkedin and Twitter
register before 15 March 2013 to benefit from the discounted rate!
To aT T E n d a s I s e u Ro p e 2 01 3 SpeAkerS will include
Bio
keynote Speaker - Fadel Soliman director, Bridges Foundation, eGypt Demystifying the Concept of Jihad – How to Separate Jihad and Terrorism
Mr. Soliman founded the Bridges Foundation in 2005. This international organisation aims at giving a better understanding of Islam to non Muslims and helps in the de-radicalisation of Muslim youths. Fadel Soliman is a member of the International Union of Muslim Scholars. He received his Master’s degree in Shariah in 2008. Besides being an electronics engineer, Fadel is an international speaker, orator and presenter of Islam. He gave presentations to more than 65,000 people all over the world. He has spoken in churches, universities and governmental departments, such as the American Department of Defense, as well as at international events, such as the Frankfurt International Book Fair, 2004. Through the Bridges Foundation’s workshops, Fadel has trained over 6,500 Muslim youths in more than 17 countries on how to present Islam and refute misconceptions.
keynote Speaker - Anders Groenli Senior Security and risk consultant, Arup, uk The Oslo 22 July Terrorist Attack and Impact on Current Security Thinking
contAct uS
Bio
europe@asisonline.org T.+32 2 645 26 74 www.asisonline.org/gothenburg
Mr. Soliman founded the Bridges Foundation in 2005. This international Anders Groenli works on threat assessments and security strategies for clients worldwide. Since 2010 he has also headed the development of threat definitions and attack scenarios for the European Union FP7 research project SPIRIT (Safety and Protection of built Infrastructure to Resist Integral Threats). He formerly worked for the Norwegian Ministry of Foreign Affairs, as a policy adviser in the Norwegian Parliament and as a project manager for the European Commission. Anders has an MSc in Global Security from Cranfield University at the Defence Academy of the United Kingdom, and a BA in Organisational Psychology and Political Science from the University of Oslo. In 2009 he received the Imbert prize “for the development of ideas for the advancement of risk and security management in the UK”. Anders is a member of the academic board of the Security Institute in the UK.
12
Security Management nummer 3 maart 2013
beveiliging
ger moet dus met nieuwe business concepten de boer op. Daarnaast geloof ik in winning ecosystems. Daarmee bedoel ik dat je als security manager op zoek moet naar partnerships, dat je een groep creëert van niet alleen gelijkdenkenden, maar ook van bedrijven die elkaar in zo’n totaalconcept kunnen versterken.’ Beschikt de security manager over de juiste skills om deze stap te maken? ‘Die manager werkt vaak in een bepaald systeem en een bepaalde omgeving. Hij zou moeten proberen dat systeem en deze omgeving te beïnvloeden. Skills die hij daarbij nodig heeft zijn business development, strategisch denken, en weten welke partijen je moet laten aansluiten om zaken voor elkaar te krijgen. De security manager moet dus op een andere manier naar het vak leren kijken. Wat daarbij kan helpen zijn ervaringen van professionals uit andere vakgebieden. Ik spreek veel mensen uit die andere vakgebieden en mijn ambitie als voorzitter is om hen bij VBN te betrekken en ze mee te laten denken over dit soort nieuwe, innovatieve trajecten. Concreet wil ik binnen VBN met het thema voedselveiligheid
U wilt andere professionals bij de VBN betrekken? ‘Zeker. Het gaat hierbij nog steeds om professionals die zich met veiligheid en beveiliging bezig houden. Maar zij kijken op een andere manier tegen het onderwerp aan en zijn gewend om in andere business modellen te denken. Zij kijken tevens verder dan alleen naar het bedrijf en hebben oog voor de omgeving van het bedrijf, waar zowel directe als indirecte verbanden mee be-
In het persbericht over uw benoeming stond dat VBN zich steviger wil profileren. Wat betekent dit? ‘Ik begrijp dat wel. Het heeft ongetwij-
‘De security manager moet op een andere manier naar het vak leren kijken’ staan. Het mooie is dat we elkaar op zo’n manier kunnen beïnvloeden en van elkaar kunnen leren. Wij kunnen hun ervaringen bijvoorbeeld toepassen in onze publieke of private keten.’ Welke ambities heeft u verder als voorzitter? ‘Voor mij staat de verbreding van de scope van de vereniging - en daarmee andere veiligheidsprofessionals erbij te betrekken - op de eerste plaats. Maar ik
‘Ervaringen uit andere vakgebieden kunnen daarbij helpen’ aan de slag en managers die met deze problematiek bezig zijn bij VBN betrekken. Ik realiseer mij dat dit voor de vereniging iets radicaal anders is, maar het is een zeer actueel onderwerp wat de komende jaren alleen maar belangrijker zal worden.’
ven denken. Mijn derde ambitie is daarom dat we nadrukkelijk nadenken over nieuwe concepten, waar we over vijf jaar willen staan met het vak, en welke mensen daarbij horen. Ik realiseer mij dat dit ambitieuze doelstellingen zijn.’
wil ook dat meer mensen uit de publieke sector lid worden van VBN. Dat zijn er nu te weinig. Die combinatie van private en publieke professionals moet verder worden versterkt. Maar we moeten niet alleen publiek private samenwerking goed op de kaart zetten, we moeten ook in nieuwe richtingen dur-
Vereniging Beveiligingsmanagers Nederland (VBN) » Beroepsvereniging voor alle in Nederland werkzame beveiligingsmanagers. » Doelstelling: bevorderen van de kwaliteit van de beveiliging en het beveiligingsberoep. De vereniging wil dit bereiken door o.a.: kennis/informatiebijeenkomsten organiseren; initiëren en bevorderen studie en onderzoek; bewerkstelligen van meningsvorming en standpuntbepaling inzake beveiligingsvraagstukken en het uitdragen daarvan; deelnemen in overlegorganen en belangenorganisaties met een relatie naar beveiliging. » Leden: 250
feld te maken met mijn persoonlijke achtergrond die wat meer aandacht kan genereren. Maar ik ben niet iemand die snel op de voorgrond treedt en ben terughoudend in de publiciteit. Bovendien gaat het uiteindelijk toch om de inhoud. Daarom ga ik mij allereerst bezighouden met de koers van de VBN. Laten we eerst eens kijken waar we sterk in zijn. En als het dan gepast is ergens iets van te vinden, dan zal ik de publiciteit niet uit de weg gaan. Maar het op de barricaden springen moet wel zinvol zijn en vanuit de inhoud gedreven.’ Heeft een vereniging met 250 leden daarvoor wel voldoende body? ‘VBN vertegenwoordigt een vakgebied en de daarin werkzame professionals. En als die wat uitstralen dan kun je zeker wat namens hen zeggen. Want het zijn wel de mensen die toonaangevend zijn in hun vak. Dat gegeven moeten we niet bagatelliseren.’ Waar staat VBN over 3 jaar? ‘Dan zijn we een vereniging die over meer veiligheidsdisciplines beschikt, met meer leden, die bovendien actief zijn in meer dan alleen klassieke beveiliging. Ik geloof in het doorbreken van silo’s en zie VBN als een creatief platform voor veiligheidsprofessionals. Dat vind ik voor de komende 3 jaar meer dan genoeg uitdaging.’ «
Security Management nummer 3 maart 2013
13
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Samenwerking nationale politie en lokaal bestuur
Sturen of gestuurd worden? Per 1 januari van dit jaar is de politie nationaal georganiseerd. Wat zijn de kansen en bedreigingen als gevolg van de invoering van de nationale politie? En wat zijn de mogelijke consequenties voor het lokale veiligheidsdomein? Arnt Mein *
I
n het recente decembernummer van Secondant, het tijdschrift van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), maakt de voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), Annemarie Jorritsma, zich zorgen over de mogelijke gevolgen van de komst van de Nationale Politie voor het lokaal bestuur (in een mooi interview door Lynsey Dubbeld, Secondant 2012/6). Zij is geen tegenstander van de nationale politie, begrijp haar goed. Maar zij betwijfelt wel of het lokaal bestuur nog wel kan rekenen op de politie als samen-
is er nu één politiekorps. Dat korps is onderverdeeld in tien regionale eenheden, één landelijke eenheid en het politiedienstencentrum. Voor de politiezorg op lokaal niveau zijn basisteams ingericht. Het beheer over de politie wordt nu gevoerd door een nieuwe korpschef, die verantwoording is verschuldigd aan de minister van Veiligheid en Justitie. Het gezag over de inzet van de politie blijft in handen van de (hoofd)officier van justitie (als het gaat om de opsporing) en de burgemeester (voor de openbare ordehandhaving en hulpverlening). Waar tot voor kort het lokale
De verleiding voor burgemeesters is groot om meer boa’s extern in te huren werkingspartner bij de aanpak van veiligheidsvraagstukken. ‘Onveiligheid manifesteert zich op lokaal niveau en dat betekent dat het aan de lokale coalities is om veiligheid te verbeteren. De samenwerking tussen de politie en het lokaal gezag is daarbij het belangrijkst. Het zal moeten blijken of dat lukt met een nationale politie’, zo stelt zij.
Nationale politie Per 1 januari van dit jaar is de politie nationaal georganiseerd. In plaats van de 25 zelfstandige, regionale korpsen en het korps landelijke politiediensten,
14
veiligheidsbeleid inhoudelijk werd afgestemd in het lokale driehoeksoverleg tussen burgemeester, (hoofd)officier van justitie en de korps- of districtschef, zal dat nu vooral plaatsvinden op regionaal niveau met verschillende burgemeesters en de hoofdofficier van justitie. Elke regio stelt eens in de vier jaar een beleidsplan vast, waaronder de verdeling van de politiesterkte voor de basisteams.
Bedreiging...? Het is nog afwachten hoe dit organisatiemodel zich in de praktijk zal ontwik-
Security Management nummer 3 maart 2013
kelen. Jorritsma is er in elk geval niet gerust op. Zij voorziet dat het beleid van de politie nationaal zal worden bepaald, door het ministerie van Veiligheid en Justitie. Daar komt nog eens bij dat ook het Openbaar Ministerie onder dit ministerie ressorteert. Jorritsma: ‘De handhaving van de openbare orde en de preventieve rol van de politie komen weinig aan bod. De nationale politie is (...) erg justitieel gericht. De nadruk ligt op opsporingsprioriteiten en in het bijzonder landelijke prioriteiten, terwijl de lokale situatie nauwelijks wordt genoemd.’ Dit alles staat volgens haar op gespannen voet met de gangbare benadering van veiligheidsvraagstukken, waarbij de gemeente, de politie, het openbaar ministerie, maatschappelijke organisaties, burgers en bedrijfsleven nauw samenwerken om lokale veiligheidsproblemen op te lossen: het veelgeprezen integrale veiligheidsbeleid. Voorbeelden hiervan zijn gerichte projecten om inbraken terug te dringen, overlast van hangjongeren aan te pakken of uitgaanscentra veiliger te maken. Projecten waarbij preventiefbestuurlijke en repressief-justitiële activiteiten elkaar moeten versterken. Jorritsma vertolkt hiermee de vrees van menig burgemeester dat die weinig meer te vertellen zal hebben over de politie, omdat de prioriteiten al door Den Haag zouden zijn vastgelegd. En dat terwijl de burgemeester door ieder-
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
liteit. Bijvoorbeeld bij de aanpak van mensenhandel of hennepteelt. Zie ook het programma bestuurlijke aanpak criminaliteit, op de website van het CCV. Lokale en bovenlokale veiligheidsbelangen vallen hier juist samen, bestuur en justitie kunnen niet zonder elkaar. Waar de basispolitiezorg door de tijdgeest van de jaren zeventig van de vorige eeuw een vermaatschappelijking doormaakte, ziet Tops nu een proces van ‘vermaatschappelijking van de opsporing’. Ook andere kopstukken uit het veiligheidsdomein zien kansen. Zij hebben zich vorig jaar geschaard achter het ‘onafhankelijke’ actieprograma Lokale Besturing Politie, een initiatief van de minister van Veiligheid en Justitie. Het nieuwe politiebestel biedt volop kansen voor een gezamenlijke organisatie van de lokale veiligheidszorg, volgens een brochure over het actieprogramma. Die kansen moeten worden gegrepen, in plaats van te blijven hangen in oude tegenstellingen, zo staat in het voorwoord. Die woorden lijken gericht aan het adres van de VNG en de burgemeesters: niet zeuren, maar poetsen...
Annemarie Jorritsma (voorzitter VNG): ‘Het zou niet zo mogen zijn dat gemeenten door de komst van de nationale politie gedwongen zijn om meer boa’s in te huren.’ een wordt gezien als de eerstverantwoordelijke voor de lokale veiligheid en leefbaarheid, denk maar aan de gemeente Haren met het project X. Burgemeester Zomerdijk van Duiven waarschuwt op het digitale platform van VNG Magazine dan ook voor een kapitein zonder leger. Een knelpunt dat al veel eerder werd gesignaleerd door openbare orde-expert professor Hennekens.
het lokaal bestuur. Waar de kritiek van de VNG in zijn ogen nog is gebaseerd op een klassiek onderscheid tussen openbare orde handhaving (onder leiding van de burgemeester) en opsporing (onder leiding van de officier
Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het actieprogramma biedt jammer genoeg weinig concrete aanknopingspunten. Het blijft bij een, op zichzelf genomen nuttige, procesbeschrijving van de totstandkoming van veiligheidsplannen, met een beschrijving van ieders taak en rol in dit complexe geheel. Want de vragen die onbeantwoord blijven: Hoe kan de burgemeester nu coalities smeden om de politie aan zijn zijde kan krijgen? Beschikt hij over een juiste informatiepositie om zijn claim op de politie overtuigend te onderbouwen? Wat heeft hij aan wisselgeld? Beschikt hij over voldoende overtuigingskracht
‘Grenzen tussen handhaving openbare orde en opsporing vervagen’
... of een kans? Niet iedereen is zo somber als de VNG, die hier een achterhoedegevecht lijkt te leveren. Zo ziet bestuurskundige Pieter Tops in een interview in Binnenlands Bestuur juist kansen voor
van justitie), ziet hij die grenzen juist vervagen. Hij signaleert een ontwikkeling, waarbij het lokaal bestuur in toenemende mate een essentiële rol krijgt toebedeeld bij de aanpak van crimina-
en doorzettingsmacht? Dat is een vraagstuk waar veel burgemeesters en hun veiligheidsadviseurs komend jaar mee in de weer zullen zijn.
Security Management nummer 3 maart 2013
15
»
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
IK BEN REVOLUTIONAIR iLOQ is ‘s werelds eerste digitale cilinder met eigen energievoorziening. Zonder batterijen. Zonder bekabeling. Wij bieden een sluitsysteem met een flexibel en veilig toegangsmanagement, met aanzienlijk lagere onderhoudskosten ten opzichte van elektromechanische systemen. www.iLOQ.com
iLOQ Benelux Cypresbaan 15E 2908 LT Capellle ad IJssel m. +31 (0)623 441 670, f. +358 40 3170 201
2112_iLOQ_ad_opdrachtbevestiging_190x135_V2.indd 1
1/9/13 2:06 PM
Security Redefined De beveiliging van het bedrijf is uw verantwoordelijkheid. Medewerkers, maar ook klanten vertrouwen erop dat u zorg draagt voor een veilige omgeving. Dit is niet eenvoudig, aangezien beveiligingstechnologie vaak complex en inflexibel is. Maar wat als security management lonend is, rapporteren een plezier en bezoekersmanagement makkelijk? Dit is precies wat Nedap’s Security Management Platform AEOS u biedt. Het is hèt platform van de 21e eeuw dat functionaliteiten als toegangscontrole, inbraak en video binnen één applicatie combineert. Wilt u ook elke dag fluitend naar uw werk? Bezoek ons via www.nedap-securitymanagement.com
16
Security Management nummer 3 maart 2013
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Nieuwe gemeentepolitie? Naast het vraagstuk over de zeggenschap over de politie is er nog een tweede ontwikkeling die kansen biedt en/of bedreigingen met zich mee brengt. Namelijk de betekenis van de komst van de nationale politie voor de buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s). Dat zijn ambtenaren die opsporingsbevoegdheid hebben voor specifieke taken, waaronder de aan-
immers boa’s in dienst voor toezicht en handhaving in de openbare ruimte. Als de politie druk in de weer is
pak van de zogenoemde kleine ergernissen in het publieke domein. Gevreesd wordt dat de komst van de
Zal de komst van de nationale politie leiden tot een pseudo-gemeentepolitie? nationale politie een sterkere druk legt op de boa’s. Veel gemeenten hebben
Nationale politie In Nederland is per 1 januari 2013 de nationale politie ingericht. Het korps bestaat uit tien regionale eenheden, één landelijke eenheid en een landelijke concerndienst waarin de ondersteunende afdelingen zijn ondergebracht. Lokale politiezorg De zeggenschap over de lokale inzet van politie blijft berusten bij het bevoegd gezag, dus bij de burgemeester en de officier van justitie. Deze twee partijen maken in de lokale ‘driehoek’ afspraken met de politie over de inzet. Regionale eenheden De tien regionale eenheden voeren alle operationele politietaken uit, behalve taken die een bijzondere expertise vereisen en taken die landelijk doeltreffender of goedkoper kunnen worden uitgevoerd. De volgende tien regio’s zijn in de plaats van de voormalige 26 regiokorpsen gekomen: 1. Noord-Nederland (voorheen de korpsen Groningen, Fryslân en Drenthe). 2. Oost-Nederland (voorheen de drie Gelderse korpsen, IJsselland en Twente). 3. Midden-Nederland (voorheen Utrecht, Flevoland, Gooi en Vechtstreek). 4. Noord-Holland (voorheen Noord-Holland-Noord, Zaanstreek-Waterland en Kennemerland). 5. Amsterdam (Amsterdam-Amstelland). 6. Den Haag (voorheen de korpsen Haaglanden en Hollands Midden). 7. Rotterdam (voorheen de korpsen Rotterdam-Rijnmond en Zuid-Holland Zuid). 8. Zeeland West-Brabant (voorheen de korpsen Midden- en West-Brabant en Zeeland). 9. Oost-Brabant (voorheen de korpsen Brabant-Noord en Brabant Zuid-Oost). 10. Limburg (voorheen de korpsen Limburg-Zuid en Limburg-Noord). Een regionale eenheid bestaat uit: » districten; » (ondersteunende) diensten; » staf. Een district bestaat uit: » basisteams; » districtsrecherche; » flexteam. De taken van de basisteams zijn: » eerste aanspreekpunt; » afhandelen van noodhulp en niet-spoedeisende meldingen, onder centrale aansturing van de meldkamer; » opsporing gericht op veelvoorkomende criminaliteit; » handhaving: jeugd, huiselijk geweld, evenementen, horeca, geestelijke gezondheidszorg, verkeer, vreemdelingentoezicht, milieu- en executietaken.
met nationale prioriteiten (of met zichzelf), wie houdt dan de wacht in binnenstad en woonwijk? De verleiding voor burgemeesters is dan groot om nog meer boa’s aan te stellen of die zelfs extern in te huren. Hier ligt ontegenzeggelijk een groeimarkt, ook voor externe aanbieders. De VNG is daar mordicus tegen. Jorritsma: ‘Het zou niet zo mogen zijn dat gemeenten door de komst van de nationale politie gedwongen zijn om meer boa’s in te huren. En veiligheid is ook een taak van de politie dus waarom zouden gemeenten alle toezicht en handhaving moeten betalen?’ Hier komt de aap uit de mouw: de gemeenten mogen niet opdraaien voor de kosten. De vraag is hoe het boa-korps zich zal gaan ontwikkelen de komende jaren. Hoe meer de nadruk bij de politie zal liggen op nationale prioriteiten, hoe groter de kans dat boa’s dit gat gaan vullen. Zal dit leiden tot een pseudogemeentepolitie? Dat druist lijnrecht in tegen de gedachte van een nationale politie. Een andere vraag is of de boa’s tegen deze taak zijn opgewassen en hoe zij gaan samenwerken met de (nationale) politie. Dreigen ze niet af te drijven van de politie en moeten ze dan maar worden ingelijfd door de basisteams van de nationale politie? Deze consequenties van de komst van de nationale politie lijken nog onvoldoende doordacht. Niet voor niets heeft de Tweede Kamer onlangs bij de minister van Veiligheid en Justitie aangedrongen op een visie op de inrichting van het (lokale) veiligheidsdomein. ‹‹ * Mr. Arnt Mein is onderzoeker op het gebied van veiligheid en rechtshandhaving (http://www.linkedin.com/ in/arntmein)
Security Management nummer 3 maart 2013
17
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Boa’s worden voor de wolven gegooid De politie trekt zich steeds verder terug uit de wijken. Bonnen voor kleine overtredingen worden vaak uitgeschreven door een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa). Particuliere beveiligingsbedrijven willen graag spelers zijn in dit veld, maar het is nog maar de vraag of de tijd daar rijp voor is, zegt bestuurskundige Ronald van Steden. Nicole Weidema *
‘H
et is zonder meer waar dat particuliere bedrijven graag een grotere rol zouden willen spelen op straat, maar dat kan volgens mij alleen als de overheid daarvoor ook de ruimte geeft. Het is nogal ingewikkeld om private boa te worden en als zodanig te worden ingezet’, zegt Ronald van Steden. Hij schreef een proefschrift over particuliere beveiliging, deed onderzoek naar de opmars van boa’s en presenteerde eind 2012 een studie naar het dagelijks werk van gemeentelijke handhavers in Amsterdam. De politiek moet volgens Van Steden veel meer regie voeren op het integrale
veiligheidsbeleid, niet in de laatste plaats omdat de politie bijna stelselmatig weigert om met de boa’s samen te
‘Soms weten boa’s zelf ook niet precies waar hun bevoegdheid begint en waar het ophoudt’ werken, of deze nu in dienst zijn van de gemeente of van een particulier beveiligingsbedrijf. ‘Uit een onderzoek dat vorig jaar is uitgevoerd blijkt dat er sinds 1993 meer mankracht naar de politie is
Een kleine geschiedenis Ronald van Steden voert de achtergrond van boa’s terug naar de onbezoldigde gemeenteveldwachters en rijksveldwachters. Vanaf de jaren ‘70 van de vorige eeuw verschenen er geleidelijk steeds meer professionals met uiteenlopende opsporingsbevoegdheden. In de jaren ‘90 kwam daarom een systeem van buitengewone opsporingsambtenaren. Met de aanpassing van artikel 142 van het Wetboek van Strafvordering in 1994 naar aanleiding van de gewijzigde Politiewet van 1993, legde de politiek de grondslag voor beleid ten aanzien van de boa’s. In een circulaire uit 2011 schrijft het ministerie van Justitie dat het boa-bestel aan herziening toe is, vooral vanwege de steeds belangrijker wordende regierol van de gemeente ten aanzien van het lokale veiligheidsbeleid. De gemeenteraad moet minimaal eens in de vier jaar een integraal veiligheidsplan vaststellen waarin staat wat de gemeente zelf doet en wat zij van haar partners verwacht. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten signaleert dat de opleidingen voor boa’s al geruime tijd worden verzwaard en is ingenomen met deze ontwikkeling. Een verdere professionalisering zou volgens de VNG kunnen worden bereikt met de invoering van een landelijk uniform. Van Steden is daar een voorstander van. ‘Ik snap wel dat bedrijven hun eigen logo graag willen laten zien, maar voor de uitstraling naar buiten is eenduidigheid en onpartijdigheid het belangrijkste.’
18
gegaan, maar relatief gezien gaat het blauw op straat er op achteruit. Dat gat moet worden opgevuld, maar er speelt
Security Management nummer 3 maart 2013
blijkbaar een heel diepe cultuurkwestie: de politie is de sterke arm van de staat en die rol willen ze gewoon niet delen.’ Die dubbele houding kenmerkt niet alleen de politie, maar ook de Rijksoverheid, constateert Van Steden. ‘Aan de ene kant wordt de politie genationaliseerd. Critici vrezen dat dit nog extra druk zal geven op die politie in de buurt. Aan de andere kant zegt datzelfde Rijk dat de gemeenten meer verantwoordelijkheid krijgen voor integrale veiligheid. Dan kan het positief zijn voor de gemeente om een eigen dienst in het leven te roepen en zelf vorm te geven aan het integrale veiligheidsbeleid.’
Geen zorgen Uit onderzoek van Berenschot blijkt dat gemeenten zich weinig zorgen maken over de gevolgen van de Nationale Politie voor de veiligheid in de buurten. De helft van de ondervraagde gemeenten vreest voor een teruggang in beschikbare capaciteit wanneer de politie niet meer lokaal wordt aangestuurd. Maar
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Foto: Victoria Burgers
zij denken dat het allemaal wel los zal lopen, omdat het ook in het belang van de politie is om zichtbaar aanwezig te zijn op straat. Heel anders is de mening van Annemarie Jorritsma, burgemeester van Almere en voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Zij vindt dat er grote risico’s kleven aan een centraal aangestuurde politie. ‘Onveiligheid manifesteert zich op lokaal niveau en dat betekent dat het aan lokale coalities is om veiligheid te verbeteren. De samenwerking tussen de politie en het lokaal gezag is daarbij het belangrijkst’, zegt zij in het decembernummer van Secondant. Jorritsma verzet zich in het artikel tegen het idee dat die lokale coalities kunnen worden overgelaten aan boa’s. ‘De aanpak van kleine ergernissen is de laatste jaren al steeds meer naar de gemeente verschoven. Het gros van de Nederlandse gemeenten heeft boa’s die handhavingstaken op zich nemen. Daar zie je dat de taken van politieagenten en boa’s nogal eens door elkaar lopen. In burgemeestersland ontstaat de neiging om boa’s meer bevoegdheden te geven. Het gaat om een pepperspray hier en een handboeitje daar. Vanuit het oogpunt van veiligheid is dat niet juist.’
Handboeien of wapenstok Die extra bevoegdheden gelden niet voor de private boa’s. In een studie uit 2010 naar particuliere beveiligers als publieke handhavers beschrijft Jan Terpstra, hoogleraar Criminologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, dat private boa’s weliswaar moeten passen in het lokale veiligheidsbeleid, maar niet dezelfde middelen ter beschikking krijgen als hun collega’s in gemeentedienst. Zo beschikken zij maximaal over handboeien, terwijl publieke boa’s in sommige gevallen ook wapenstok en pepperspray bij zich mogen dragen. De private boa heeft ook nooit toegang tot politie- of opsporingssystemen. Een van de problemen bij de inzet van boa’s is dat het voor burgers en boa’s zelf niet glashelder is wat hun bevoegdheden eigenlijk zijn, zegt Van Steden: ‘Wat lastig is aan het hele boa-bestel is dat het uit zes domeinen bestaat (Openbare Ruimte, Milieu, Welzijn en Infrastructuur, Onderwijs, Openbaar vervoer, Werk, Inkomen en Zorg, Ge-
Ronald van Steden: ‘Ik heb wel eens gedacht: Waarom doen we niet eens een experiment waarbij we de hele gemeentelijke handhaving privatiseren, met duidelijke afspraken en financiële prikkels? nerieke Opsporing, red.). En die zijn ook nog een keer opgedeeld in subdomeinen, want private boa’s hebben niet allemaal dezelfde bevoegdheden als publieke boa’s. Dat maakt het ingewikkeld, want de boa’s van het ene domein mogen vooral iets op straat, boa’s uit het andere domein mogen vooral iets in het openbaar vervoer en anderen weer in het milieu. Soms weten boa’s zelf ook niet precies waar hun bevoegdheid begint en waar het ophoudt. Wanneer mogen ze bekeuren en wanneer niet? En een private boa staat nog meer alleen dan de publieke boa.’
Flexibiliteit Gemeenten voeren verschillende redenen aan om terughoudend om te gaan met particuliere boa’s. Van Steden: ‘In de eerste plaats omdat het door alle re-
gelgeving heel lang duurt voor de driehoek toestemming geeft. Dat staat haaks op de flexibiliteit die gemeenten willen van particuliere beveiligers. In de tweede plaats stellen gemeenten ook zelf vraagtekens bij die flexibiliteit. Want willen die boa’s enig effect hebben – voor zover je dat kan meten – is het vaak toch belangrijk dat ze langere tijd in een gebied aanwezig zijn. Dus het idee dat je op piekmomenten af en toe een boa inhuurt, gaat dan niet op. Een derde overweging is dat ze liever controle willen houden over het eigen personeel. Als ze dat uitbesteden aan een bedrijf, en er komen problemen, kan een bedrijf zeggen: “Jullie hebben niet de goede randvoorwaarden gesteld”. Tegelijk kan de gemeente zeggen: “Jullie hebben niet het goede personeel geleverd”. Dan krijg je ruzie. Als je naar
Security Management nummer 3 maart 2013
19
»
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
“Ik kijk niet alleen naar schermen, ik lees mensen.� James Pask, hoofd beveiliging bij het Leger des Heils in Londen, Engeland
James maakt deel uit van het beveiligingsteam van het Leger des Heils in Londen. Hij maakt gebruik van de nieuwste bewakingsapparatuur, maar hetgeen wat James de beste in zijn werk maakt zijn zijn aandachtige ogen en het vermogen om mensen te lezen. En hier zie je waar het allemaal om draait bij ISS - meer dan een half miljoen betrokken mensen wereldwijd helpen uw mensen met oplossingen op maat en The Power of The Human Touch. 20
Security Management nummer 3 maart 2013
FACILIT Y MANAGEMENT
|
CLEANING
|
SUPPORT
|
PROPERTY
|
C AT E R I N G
|
SECURITY
|
www.nl.issworld.com/security
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
die drie factoren kijkt, is het voor particuliere bedrijven dus nog best lastig om stevig voet aan de grond te krijgen.’
afspraken en financiële prikkels? Maar ik denk vooralsnog niet dat dit politiek gezien haalbaar is.’
Van Steden vindt dat de politiek duidelijke keuzes moet maken. ‘Het is toch een beetje klein bier om op piekmomenten een paar van die private boa’s extra in te huren. Ik heb wel eens ge-
Een andere rigoureuze keuze zou zijn om helemaal te stoppen met het boabestel. ‘Het meest simpele is om alles bij de politie te trekken, dan ben je van alle problemen af. In Engeland gebeurt
‘We eisen veiligheid, maar willen dan wel voor een dubbeltje op de eerste rang zitten’ dacht: Waarom doen we niet eens een experiment waarbij we de hele gemeentelijke handhaving privatiseren? Dus niet alleen af en toe een boa’tje, maar ook het management, alles. Er zit natuurlijk enorm veel expertise bij die beveiligingsbedrijven, en gemeentelijke handhavingsdiensten zijn bureaucratisch en stroperig. Zou het niet efficienter zijn om die hele handhaving particulier te maken, met duidelijke
dat. Daar hebben ze de functie van Police Community Support Officers (PCSO) ingevoerd. De PCSO is een buurtagent, met een sociale functie en met minder bevoegdheden dan een normale politieagent. Hij moet het gat opvullen die de politie op straat achterlaat. Zo blijft het allemaal binnen de overzichtelijke lijnen van de politieorganisatie. Maar ook dit scenario is momenteel politiek niet haalbaar.’
Eigen identiteit Professor Terpstra beschrijft in zijn studie situaties waarbij boa’s volstrekt alleen staan. Bijvoorbeeld een voorval waarbij zij een agressieve man aanhouden en zij vervolgens zeventig minuten moeten wachten voordat de politie verschijnt om de man af te voeren. Ook is er een voorbeeld van boa’s die de opdracht kregen om regelmatig langs een huis te rijden waar eerder een overval was gepleegd. De straat was kilometers lang en het precieze adres kregen ze niet. ‘Voor particuliere beveiligingsbedrijven hun mensen ter beschikking stellen als boa moeten ze zich goed afvragen onder welke omstandigheden zij komen te werken’, zegt Van Steden. ‘Je moet als bedrijf ook je eigen mensen willen beschermen. In deze situaties wordt er gekozen om private boa’s te detacheren, wat blijkbaar goedkoper is dan investeren in de politie die er eigenlijk zou moeten zijn. Met andere woorden: we eisen veiligheid, maar willen dan wel voor een dubbeltje op de eerste rang zitten. Dat maakt dat boa’s voor de wolven worden gegooid, omdat ze verantwoordelijkheden krijgen die ze niet kunnen nakomen. Wil je daar als bedrijf aan meewerken?’ Het is belangrijk dat de rol van boa’s duidelijker wordt gedefinieerd, vindt Van Steden. ‘Boa’s moeten bepalen wat hun eigen identiteit is. De problemen zitten voor een deel in het idee dat de politie een aura heeft van “Wij zijn de handhavers”. Boa’s schurken daar graag tegen aan om dat aura ook te krijgen. Maar waar ben je zelf goed in? Is dat vooral handhaven of hebben boa’s een meer sociale functie? Misschien moeten we de functie van de boa iets anders framen, meer als gastheerschap op straat. Dat is wat boa’s van de politie kan onderscheiden: de politie is er voor de handhaving, boa’s hebben meer een sociale en regulerende functie. Zo nodig kunnen zij daarbij opsporen en handhaven. Ik denk dat dit nut heeft. Want als burgers de wijkagenten minder zien, kunnen zij problemen in hun buurt beter aan toegankelijke boa’s kwijt.’ ‹‹ * Nicole Weidema is journalist bij Vakmedianet
Security Management nummer 3 maart 2013
21
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
PPS geeft Leyweg terug a Begin 2012 werd het startsein gegeven voor de pilot Samen Meer HeterDAADkracht in winkelcentrum De Leyweg in Den Haag. Inmiddels zijn we een jaar verder en is de samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen zoals gemeente, politie, ondernemers, en particuliere beveiligers zeer effectief gebleken. ‘Het gebied is afgepakt van de criminelen en overlastveroorzakers en teruggegeven aan de ondernemers en burgers.’ Tom van den akker, Bram van dijk, Paul HulsHof *
I
n 2007 is door de politieacademie het onderzoek ‘Meer Heterdaadkracht, Aanhoudend in de buurt’ (Van Baardewijk, Van den Brink & Van Os, 2007) uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de overgrote meerderheid van de misdrijven wordt opgelost door verdachten op heterdaad aan te houden en dat gemiddeld 60 procent van de heterdaadaanhoudingen door burgers geïnitieerd wordt. Het onderzoek richt zich vervolgens op de vraag hoe vaak burgers een misdrijf zien plegen en hoe zij daar op reageren.
wel. Zo heeft slechts een relatief klein deel (35%) van de ondervraagde ooggetuigen na hun recente ervaring de overtuiging dat hun informatie over een net gebeurd misdrijf door de politie ook direct wordt gebruikt. Dat betekent dus dat 65 procent van de burgers er van overtuigd moet worden dat hun informatie over een net gebeurd misdrijf ook direct door de politie wordt gebruikt.’ Op basis van deze onderzoeksresultaten is onderstaand concept voor Meer Heterdaadkracht ontwikkeld.
‘Jaarlijks wordt circa 4,6 miljoen maal door burgers gezien dat een misdrijf wordt gepleegd. Slechts een klein deel van deze waarnemingen wordt echter via een effectieve, directe samenwerking met de politie tot een goed einde gebracht. De directe pakkans van verdachten zou vele malen groter kunnen zijn, maar blijkt nog door een aantal zaken geremd te worden. Niet alle van deze remmingen zijn door de politie beinvloedbaar, een aantal daarentegen
Het onderwerp Meer Heterdaadkracht wordt ook opgepikt door Politie en Wetenschap (P&W), een onafhankelijke organisatie die de kennisontwikkeling en toepassing van die kennis op het terrein van politie en veiligheid stimuleert.
STAP 1
Gepleegde misdrijven waarnemen
22
STAP 2 Waargenomen misdrijven melden
Pilot winkelgebied Leyweg
Samen met de politie Haaglanden gaat P&W op zoek naar geschikte pilotgebieden om het concept Meer Heterdaadkracht in de praktijk uit te testen. Winkelgebied Leyweg in Den Haag is
STAP 3 Snelmelden en via het juiste kanaal
Security Management nummer 3 maart 2013
STAP 4
Informatie
STAP 5 Aansturing vanuit meldkamer
een van de twee gebieden die geschikt wordt bevonden. Dit gebied, gelegen in het stadsdeel Escamp, verkeerde al een aantal jaren in een negatieve spiraal. Het gebied werd geplaagd door onder meer overlast gevende jongeren en veelal aan alcohol verslaafde veelplegers. Door het aanhoudend hoge aantal winkel- en fietsendiefstallen, gevallen van zakkenrollerij, vernielingen en intimiderend gedrag bleven de klanten weg en moesten steeds meer ondernemers hun winkel sluiten. Winkeliers deden nauwelijks aangifte: deels uit angst voor represailles, deels omdat zij er weinig vertrouwen in hadden dat de negatieve spiraal daarmee zou worden doorbroken. Ook investeerden zij niet of nauwelijks in de veiligheid van hun bedrijven en van het winkelcentrum.
Gezamenlijke aanpak Bureau Zuiderpark, het politiedistrict waar de Leyweg ligt, stelt najaar 2010 een projectleider aan die zich van meet
STAP 6 Inrichting incident afhandeling
Heterdaad aamhouding
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
aan ondernemers af aan richt op het tot stand brengen van een gezamenlijke aanpak waarin naast de politie ook de gemeente, winkeliers en de vastgoedeigenaren zullen participeren. De projectleider gaat zich eerst richten op de werkprocessen binnen de eigen organisatie die voor deze pilot relevant zijn. Organisatorisch moet de politie klaar zijn voor het opnemen, verwerken en opvolgen van meldingen van burgers. Politie Zuiderpark heeft daarom gebruik gemaakt van het onder-
tailhandel (HBD), droegen bij aan het draagvlak onder de winkeliers. De winkelstraatmanager kreeg voor elkaar dat er een nieuwe ondernemersvereniging is opgezet, waarin vooral de (grotere) ondernemers zitting hebben die een grote achterban vertegenwoordigen. Een laatste hobbel vormde de financiële bijdrage die van de vastgoedeigenaren werd gevraagd voor inzet van particuliere beveiliging. Uiteindelijk zijn zij hiermee akkoord gegaan nadat de gemeente
Zowel particuliere beveiligers als politie kunnen personen aanhouden wanneer deze op heterdaad worden betrapt steunende team Veel Voorkomende Criminaliteit. Dit team moet worden belast met de administratieve verwerking van alle meldingen, waardoor reguliere politiemensen zo veel mogelijk tijd op straat kunnen doorbrengen. Tegelijkertijd zijn er afspraken gemaakt met de regionale meldkamer over de snelle opvolging van de meldingen. Kortom, voordat de politie een beroep kan doen op alle samenwerkingspartners, moet ze haar eigen zaken op orde hebben. Het betrekken van de winkeliers is een proces van lange adem. Hun medewerkingsbereidheid neemt geleidelijk toe, onder meer doordat de regionale security managers van de grotere vestigingen er na een gezamenlijk overleg met de projectleider voor zorgden dat het hogere management van hun onderneming toestemming gaf mee te doen aan het project. Ook de investeringen van de gemeente Den Haag in het gebied door uitbreiding van het KVO-traject en in een later stadium het inhuren van een winkelstraatmanager van het Hoofd Bedrijfschap De-
de Leyweg heeft aangewezen als gebied waar cameratoezicht zou komen.
Breed pakket aan maatregelen Op 13 februari 2012 heeft burgemeester Van Aartsen winkelcentrum De Leyweg bezocht en het startsein gegeven voor het project ‘Samen Meer HeterDAADkracht’. Tijdens de opening werd het convenant voor de Collectieve Briefing getekend. De Collectieve Briefing is een bijeenkomst waarbij de politie informatie uitwisselt met beveiliging en handhavingsteams over veelplegers, gesignaleerde verdachten en notoire overlastplegers in het winkelcentrum. De gezamenlijke aanpak van politie, gemeente en ondernemers wordt onder meer benadrukt door een veiligheidsnieuwsbrief die door de gemeente en het vastgoedmanagement wordt uitgebracht. In de nieuwsbrief wordt aandacht geschonken aan de maatregelen die alle partijen hebben genomen om het gebied veiliger en leefbaarder te maken. Ook staan er preventietips in voor ondernemers en beschrijft de poli-
Omgeving winkelcentrum Winkelcentrum Noodhulp politie
Politie vrijwilligers
Ondernemers
Noodhulp politie
In de winkels Biker politie Wijkagent Leyweg
Ondernemers Personeel Beveilliging Klanten
Particuliere beveiliging
Winkelend publiek
»
De drie toezichtschillen rond winkelcentrum de Leyweg.
Security Management nummer 3 maart 2013
23
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Securing Your World Volg ons ook op: G4S_NL Veiligheid & Beveiliging 24
Security Management nummer 3 maart 2013
Met veiligheid en beveiliging heeft iedereen - direct of indirect - dagelijks te maken. Of het nu gaat om de veiligheid van mensen of de beveiliging van gebouwen, goederen of processen: elke situatie vraagt om een eigen aanpak. Als het om beveiligen en veiligheid gaat, is G4S van alle markten thuis. G4S analyseert de situatie, denkt mee en voorziet u van de juiste mensen en de nieuwste technieken. Niet te veel, niet te weinig, maar precies wat u nodig heeft in Ăşw situatie. Compleet, betrouwbaar en professioneel. Voor meer informatie: www.g4s.nl/security
Wilt u op de hoogte blijven van alle trends en ontwikkelingen binnen G4S? Scan dan de QR code en schrijf u in voor de G4S nieuwsbrief.
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Aantal heterdaad aanhoudingen
40
35
30
25
20
15
10
5
0 ja
Vanzelfsprekend is het vergroten van de pakkans van daders het belangrijkste ingrediënt van de aanpak. Bij het winkelcentrum De Leyweg wordt door verschillende partijen en organisaties toezicht gehouden waardoor het aantal waarnemingen van winkeldiefstal en andere delicten kan worden vergroot. Dit toezicht vindt plaats in verschillende schillen: in de winkel, rondom de winkel en in de omgeving van het winkelcentrum (zie de figuur op pagina 23).
45
n1 fe 1 bm 11 rt -1 ap 1 rm 11 ei -1 ju 1 n1 ju 1 lau 11 g1 se 1 p1 ok 1 tno 11 v1 de 1 c11 ja n1 fe 2 bm 12 rt -1 ap 2 rm 12 ei -1 ju 2 n12
tie een aantal succesverhalen over daders die met hulp van burgers en ondernemers op heterdaad zijn aangehouden.
In de winkels zijn met name ondernemers, personeel en klanten verantwoordelijk voor het waarnemen van incidenten. Dat betekent dat zij alert moeten zijn op verdacht gedrag en/of verdachte personen. Door middel van communicatie door de politie Zuiderpark en de projectleider van het KVOplus traject, moet dit bewustzijn worden vergroot. De grotere winkelketens zoals V&D, Jumbo en het Kruidvat beschikken over eigen particuliere beveiligers die zich met name bezighouden met het waarnemen van en optreden tegen criminaliteit in de winkel. De beveiligers worden tijdens de wekelijkse briefing van de politie Zuiderpark gevoed met informatie over veelplegers, overlastplegers of notoire criminelen. In het gebied rondom de winkels houden vrijwilligers van de politie, particuliere beveiligers, de wijkagent van de politie en een politiebiker toezicht. Deze partijen werken nauw met elkaar samen en wisselen dagelijks tijdens hun diensten en wekelijks bij de briefing informatie met elkaar uit over notoire overlastveroorzakers. In deze schil is ook een rol weggelegd voor oplettende burgers, die verdacht gedrag en/of verdachte personen moeten melden aan politie of beveiliging. Zowel de particuliere beveiligers als politie kunnen personen aanhouden wanneer deze op heterdaad worden betrapt. Doordat de politie met extra eenheden aanwezig is, kunnen zij direct assisteren bij een aan-
Aantal heterdaadincidenten en heterdaadaanhoudingen op De leyweg (januari 2011 - juni 2012). houding en de verdachte wegleiden naar het bureau Zuiderpark. De buitenste schil van het toezichtmodel bestaat uit noodhulpauto’s van de politie. Noodhulpauto’s worden vanuit de regionale meldkamer aangestuurd op basis van binnengekomen 112-meldingen of meldingen van politiemensen op straat.
Resultaten Op grond van de bovenstaande figuur constateren we dat het concept Meer Heterdaadkracht heeft gewerkt. Kort na de start van het project zien we in februari en maart 2012 een sterke toename van het aantal heterdaadaanhoudingen. Deze toename valt samen met de invoering van het integrale toezichtmodel en het is plausibel dat de vergroting van het toezicht heeft geleid tot de sterke groei van het aantal heterdaad aanhoudingen. De verwachting was ook dat het intensieve toezicht en de vele heterdaadaanhoudingen een afschrikwekkende werking zouden hebben op daders en het aantal aanhoudingen na verloop van tijd weer zou dalen. Deze verwachting blijkt inderdaad uit te komen. In juni 2012 ligt het aantal aanhoudingen op het laagste
niveau sinds januari 2011. Volgens de politie, toezichthouders, gemeente en ondernemers zijn de notoire daders afgeschrikt en blijven zij weg uit het gebied. Of zoals een politieman dit verwoordde: ‘Het gebied is afgepakt van de criminelen en overlastveroorzakers en teruggegeven aan de ondernemers en burgers.’ Deze constatering wordt ook gestaafd door de resultaten van een enquête die in mei 2012 onder winkeliers is gehouden. Driekwart geeft aan dat de veiligheidssituatie in het winkelgebied is verbeterd. En nog belangrijker is dat uit gegevens van de vastgoedeigenaren blijkt dat het aantal bezoekers van het winkelgebied vanaf februari 2012 sterk gestegen is. Kortom, dankzij de gezamenlijke aanpak is de negatieve spiraal omgezet in een positieve ontwikkeling. ‹‹ * Tom van den Akker is Wijkagent B, Eenheid Den Haag, District III, Bureau Zuiderpark, Projectleider winkelcentrum Leyweg. * Bram van Dijk is partner DSP-groep, projectleider evaluatie pilotprojecten Meer Heterdaadkracht. * Paul Hulshof was ten tijde van de pilot senior adviseur bij DSP-groep. Momenteel is hij werkzaam bij KPMG als advisor risk consulting.
Security Management nummer 3 maart 2013
25
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Pilot Winkelboa in gemeente Roermond
Boa met opsporingsbe Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) van de gemeente Roermond zijn voor de periode van 8 oktober 2012 tot 8 juni 2013 bevoegd op te treden tegen bepaalde vormen van winkeldiefstal. Het ministerie van Veiligheid en Justitie verleende daarvoor aan de boa’s opsporingsbevoegdheid. En hoewel de pilot nog volop loopt, zijn de eerste ervaringen positief te noemen. Mark van Blerk *
O
psporing van misdrijven is een politietaak. Dat is het algemene beeld in Nederland. De panelen van het handhavingspectrum zijn echter schuivende, omdat de politie gewoonweg niet alles meer kan behappen en er derhalve keuzes gemaakt moeten worden. Winkeliers roepen om meer veiligheid in en rondom de winkels. Naast een eigen verantwoordelijkheid die winkeliers hebben is de overheid verantwoordelijk voor het bieden van veiligheid (kerntaak). De minister van Veiligheid en Justitie wil gedurende deze pilot onderzoeken of winkeliers sneller geholpen worden nadat een winkeldief is aangehouden. De extra politiecapaciteit die door de inzet van de winkelboa ontstaat, zou ertoe moeten leiden dat de schaarse politiecapaciteit naar andere prioriteiten gaat.
Historie In het verleden (voor 1994) kende Nederland nog twee vormen van politie. De gemeentepolitie in steden met meer dan 25.000 inwoners en het Korps Rijkspolitie in de kleinere gemeenten. Na de samenvoeging in 1994 van gemeentepolitie en Rijkspolitie tot 26 Re-
2009 VM3
giokorpsen is het toezicht op basale overtredingen verschraald. (Wat de effecten zullen zijn van invoering van de Nationale politie vanaf 1 januari 2013 laat zich nog raden.) De oorzaak van deze verschraling is divers, maar wordt in ieder geval veroorzaakt door: » toename van de bevolking; » toename van het aantal gepleegde strafbare feiten; » verharding van het aantal gepleegde delicten; » nagenoeg dezelfde formatiesterkte van de politie. Om toch grip te blijven houden op deze basale overtredingen, organiseerden de grotere gemeenten eind jaren ’90 van de vorige eeuw, zelf het toezicht en de handhaving, middels de realisatie van stadstoezichtorganisaties. Aanvankelijk waren de stadstoezichtorganisaties mede gericht op re-integratie van werkzoekenden, anno nu zijn het volwaardige en professionele handhavingsorganisaties.
Kader pilot Winkelboa De door het ministerie van Veiligheid en Justitie verleende opsporingsbevoegdheid bestrijkt weliswaar het gehele wetsartikel 310 van het Wetboek van Strafrecht
Gemeente Roermond
Verschil 2012 VM3 Verschil 2012 VM3 en gemidelde VM3 en gemiddelde VM3 2009-2010 2009-2010 absoluut percentage Incident Aangifte Incident Aangifte Incident Aangifte Incident Aangifte Incident Aangifte Incident Aangifte 2.1.1. Winkeldiefstal
26
111
2010 VM3
78
180
Security Management nummer 3 maart 2013
Gemiddelde (2009 VM3 en 2010 VM3)
(eenvoudige diefstal), maar beperkt zich in de uitvoering tot eenvoudige winkeldiefstal waarbij de volgende criteria in acht moeten worden genomen: » De dader moet een first-offender zijn. Deze informatie kan redelijk snel verkregen worden door navraag bij de politiemeldkamer. » Er mag geen geweld voorafgaan aan of tijdens of volgend op het gepleegde feit, omdat dan immers sprake is van diefstal met geweld, dat in een ander artikel strafbaar is gesteld. » Er moet sprake zijn van een meewerkende verdachte; op een ontkennende en niet meewerkende verdachte mogen andere opsporingsmiddelen worden ingezet (na toetsing door een hulpofficier van justitie). Omdat dit teveel tijd in beslag neemt valt dit buiten de pilot. » Het moet een meerderjarige verdachte betreffen. Bij een minderjarige verdachte worden andere trajecten opgestart, waaronder het in kennis stellen van de ouders en de Raad voor de Kinderbescherming. » De waarde van het ontvreemde goed mag niet meer bedragen dan het bedrag dat is opgenomen in de transactiemodule (het feitenboekje).
130
146
104
2012 VM3
120
82
-26
-22
-18%
-21%
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
voegdheid lijkt succes Zowel in het jaar 2010 als in 2011 werden in de gemeente Roermond ongeveer 60 winkeldiefstallen gepleegd die in dit kader pasten. Daarom is de verwachting dat gedurende de pilot gemiddeld ongeveer 1 zaak per week zal worden aangedragen en afgedaan. Voorafgaande aan de start is de pilot besproken met de diverse winkeliersverenigingen in Roermond, Detailhandel Nederland, de politie, het openbaar ministerie, de VNG en het Wetenschappelijk onderzoek- en documentatiecentrum (WODC). De laatste partij monitort namens het ministerie de pilot en stelt aan het einde een evaluatie op.
Opleiding winkelboa Het ministerie van Veiligheid en Justitie stelt aan alle boa’s, werkzaam in het publieke domein, nadere kwaliteitseisen, zoals gespreks- en benaderingstechnieken en een veilige publieke taakuitvoering. Om de voor buitengewoon opsporingsambtenaren nieuwe taak van winkelboa goed uit te kunnen voeren is elke boa hiervoor specifiek opgeleid. Samen met stichting Europese Preventie Opleidingen en Diensten in Veiligheid (EPOD) is een opleiding op de gewenste competenties uitgewerkt, beschreven en gedoceerd. Tijdens deze vierdaagse opleiding kwamen de volgende onderdelen aan bod:
» waarnemen, geheugen en beschrijven; » wijze waarop de dienst door de winkelboa dient te worden uitgevoerd; » winkeldiefstal; » de aangifte; » opsporingsleer voor de winkelboa; » dwangmiddelen volgens het wettelijke kader; » de techniek en de tactiek bij het toepassen van dwangmiddelen; » het proces-verbaal. Een cognitieve en praktische toets vormde het slot van de opleiding.
Daling aantal winkeldiefstallen
Informatie winkeliers Inzet van de pilot is om de winkelier zo min mogelijk extra te belasten. De winkelbediende moet zich niet gaan afvragen met wat voor soort type dader hij/ zij te maken heeft. Tijdens een heterdaadsituatie is er namelijk al stress genoeg en het enige dat de winkelbediende wil is dat de dader zo snel mogelijk wordt overgenomen en straf krijgt. De winkelier belt de politie, hetgeen voor hem/haar gebruikelijk is. De politie stelt vervolgens een aantal vragen (script), waarna de centralist een politieagent of een boa van stadstoezicht aanstuurt. De afdeling Stadstoezicht van de gemeente Roermond maakt gebruik van C2000portofoons zodat een snelle interventie op het netwerk mogelijk is. De winkeliers zijn hiervan door middel van een brief op de hoogte gebracht.
De pilot Winkelboa loopt inmiddels zo’n vier maanden. Op basis van politiecijfers (aangiften) is een daling van het aantal winkeldiefstallen waarneembaar. In het schema op pag. 26 wordt een overzicht gegeven van incidenten en aangiften winkeldiefstal over de laatste vier maanden van de jaarschijven 2009, 2010 en 2012. (De gemeente Roermond monitort de cijfers met als referentiekader de gemiddelde cijfers van de jaarcijfers 2009 en 2010, omdat de politie toen is overgegaan naar een ander bedrijfsprocessensysteem). Te zien is dat het aantal winkeldiefstallen met 21 procent is teruggelopen. De uitvoering van deze pilot werpt zijn vruchten af. De responstijd naar de winkelier is goed. Binnen een kwartier na melding zijn de medewerkers van Stadstoezicht ter plaatse en nemen de verdachte over. Of de daling van de cijfers geheel is toe te schrijven aan deze pilot kan echter alleen het dievengilde beamen. Samen met de winkeliers en de door hen ingehuurd particuliere beveiligers is Roermond op dit vlak een stuk veiliger geworden. ‹‹ * Mark van Blerk is afdelingshoofd Stadstoezicht Roermond.
Security Management nummer 3 maart 2013
27
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
Ervaringen Convenant Winkelcentrum Zuidplein
‘Veiligheid is niet alleen Samen staan we sterk. Dat is het idee achter het Convenant Winkelcentrum Zuidplein in Rotterdam. Binnen dit winkelcentrum werkt de politie nauw samen met particulier beveiligingsbedrijf Trigion en andere partijen om de omgeving zo veilig mogelijk te houden. ‘Veiligheid is niet alleen een taak van de politie, iedereen moet zijn eigen steentje bijdragen.’ Aline de Bruin *
D
e politie en Trigion, toen nog Nederlandse Veiligheidsdienst, werken al sinds de opening van het winkelcentrum in 1972 intensief samen met het management van Winkelcentrum Zuidplein. In 2007 is de samenwerking met alle partijen uit de veiligheidsketen echter intensiever geworden. Naast het management, de politie en Trigion zijn bijvoorbeeld ook de RET, Deelgemeente Charlois, Stadstoezicht en anderen gaan meewerken. Alle gemaakte afspraken tussen de partijen staan in het Convenant Winkelcentrum Zuidplein, dat iedere twee jaar opnieuw wordt ondertekend. ‘Het project is uniek omdat er veel verschillende partijen samenwerken’, zegt Rens Wezeman, de rayonmanager die vanuit Trigion bij het project betrokken is. ‘De omgeving vereist dat ook: het is een gebied met 160 winkels, een grote parkeergarage, een metro- en busstation, veel scholen in de omgeving, een grote supermarkt waar scholieren ‘s middags naar toe trekken, het Ikazia Ziekenhuis met veel bezoekers, Ahoy. Je hebt naast het winkelend publiek ook te maken met uitgaand publiek en alle mensen die van het openbaar vervoer gebruik maken. Het centrum is een overdekt, warm en compact geheel. Dat trekt mensen.’
Publiek en privaat toezicht Binnen het winkelcentrum heeft iedereen zijn eigen taken. De politie houdt
28
toezicht en reageert op meldingen die binnenkomen. Andy Hensen die vanuit de politie Rotterdam-Rijnmond dagelijks actief is binnen het winkelcentrum: ‘Reguliere winkeldieven worden door de winkeliers zelf afgehandeld. De politie krijgt een rechtstreekse melding binnen of de melding loopt via beveiligingsmedewerkers. Als er een incident is met geweld of verzet, komen wij er ook bij.’ Het winkelcentrum had altijd een apart “Zuidpleinteam” met agenten, maar met de komst van de nationale politie is dat veranderd. ‘De inzet blijft nog steeds: vanuit het wijkteam van Bureau Zuidplein wordt capaciteit vrijgemaakt. Met ingang van september houden vier agenten zich specifiek bezig met het gebied. Twee agenten lopen dan door het winkelcentrum en de andere twee zijn in de omgeving bezig.’ Naast de inzet van het politieteam is er een wijkagent die fungeert als de spin in het web. ‘Hij moet problemen signaleren, adviseren en contact onderhouden met de partners en ondernemers. Natuurlijk kan hij altijd een beroep doen op het uitgebreide beveiligingsnetwerk’, aldus Hensen. Het management van het winkelcentrum speelt ook een belangrijke rol in de beveiliging. Hensen: ‘Zij huren het beveiligingsbedrijf in voor toezicht. Primair loopt dat goed. Binnen het convenant is er een extra aanvulling ge-
Security Management nummer 3 maart 2013
maakt: toezichthouders vanuit de deelgemeente surveilleren dagelijks en de politie maakt capaciteit vrij voor ondersteuning.’ De particuliere beveiligers hebben hun eigen taken. Ze openen het winkelcentrum, doen surveillance, zorgen voor de dienstverlening richting ondernemers en monitoren de veiligheid van het openbare gebied in samenwerking met de politie. Wezeman: ‘Als we een winkeldief betrappen, houden we de verdachte aan. Als hij of zij zich gewoon rustig houdt, komt er meteen een busje voorrijden. Wanneer er agressie bij komt kijken, roepen we de hulp van de politie in.’ Ook bemenst Trigion de meldkamer binnen het winkelcentrum, die inmiddels is aangesloten op de toezichtscentrale van de Rotterdamse politie. Wezeman: ‘Als een winkeldief bijvoorbeeld wegrent, dan seinen we de toezichtcentrale in. Die kunnen dan met ons meekijken op de camera’s binnen het winkelcentrum. Daarnaast kunnen ze de beelden van de camera’s in het openbare gebied bekijken en de dief zo blijven volgen. Er is ook weer een aansluiting met de politiemeldkamer die de politie inzet kan sturen. Op het moment dat iemand in het winkelcentrum wat uithaalt, is de pakkans dermate hoog dat hij of zij het liever niet meer doet.’ Naast de politie en de beveiligingsmedewerkers lopen er ook boa’s van de afdeling stadstoezicht binnen het winkel-
t hema | publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
een taak van de politie’
De particuliere beveiligers hebben hun eigen taken. Ze openen het winkelcentrum, doen surveillance, zorgen voor de dienstverlening richting ondernemers en monitoren de veiligheid van het openbare gebied in samenwerking met de politie.
centrum en de omgeving. Zij houden het parkeren van de auto’s in de gaten, letten op de opstelling van fietsen en zorgen ervoor dat het afval netjes in de prullenbakken wordt gegooid. Politieagent Hensen: ‘Boa’s zijn beperkt in hun bevoegdheden ten aanzien van de handhaving. Ze kunnen fungeren als een oog- en oorfunctie en ze zijn zichtbaar, ook voor het publiek. De aanwezigheid van boa’s laat aan het publiek zien dat er toezicht gehouden wordt.’
Uitwisseling van gegevens Dagelijks vindt er ’s middags een brie-
fing plaats in het winkelcentrum met vertegenwoordigers van de RET, Trigion, stadstoezicht en de politie. De politie is verantwoordelijk voor de operati-
ervoor dat de informatie van de partners ook weer in de briefing komt’, aldus Hensen. Er zitten wel een aantal voorwaarden
‘Het is effectief om informatie met elkaar te delen: je bent een stuk efficiënter bezig’ onele uitvoering. ‘Wij doen de briefing en zorgen ervoor dat de informatie upto-date is en dat alle partners goed worden gebriefd. Daarnaast zorgen we
verbonden aan het uitwisselen van die informatie. ‘De randvoorwaarden worden tijdens iedere briefing genoemd. Alle aanwezigen mogen geen informatie
Security Management nummer 3 maart 2013
29
»
produc ten -/dienstenregister Beveiliging en toegangscontrole
Toegangscontrolesystemen
CCTV
Nedap N.V. Security Management Postbus 103 7140 AC GROENLO (T) 0544 471 666 (E) info@nedap-securitymanagement.com (I) www.nedap-securitymanagement.com
Security Management Advisering
Deursloten
ADV_Nedap_v1.indd 1
28-08-12 13:19
“goed voorbereid op alle risico’s” Postbus 182, 1230 AD Loosdrecht Frans Visser 06 - 511 187 66 Wil van de Ven 06 - 104 674 57 Mail: info@visservdven.nl Web: www.visservdven.nl
✁ Graag ontvang ik meer informatie over de plaatsingsmogelijkheden in het Producten-/ dienstenregister van Security Management.
Organisatie Naam
M/V
Ingevulde coupon kunt u sturen naar:
Postbus Postcode Plaats
U kunt ook bellen: 088 - 584 09 66 of mailen: richardvandijk@vakmedianet.nl
Tel. Email
30
Vakmedianet t.a.v. Richard van Dijk Postbus 448 2400 AK Alphen aan den Rijn
Security Management nummer 3 maart 2013
t hema | Publiek- private samenwerking / sociale veiligheid
april 2014 wordt het convenant weer ondertekend, ik zou het mooi vinden als bewoners en ondernemers dan als groep aan kunnen schuiven. Het is even de vraag of het wel kan, maar het idee is goed.’
Resultaten
Andy Hensen (politie Rotterdam-Rijnmond, links) en Rens Wezeman (rayonmanager Trigion) zien informatieuitwisseling als één van de grote voordelen van het convenant.
delen of meekrijgen. We hebben in het convenant de afspraak gemaakt dat het besprokene binnen de ruimte blijft.’ Volgens Wezeman is de informatieuitwisseling één van de grote voordelen van het convenant. ‘Normaal kom je de helft van de informatie niet te weten, maar door het convenant zijn we op de hoogte van elkaars informatie.’ Hensen: ‘We hebben een gemeenschappelijk belang. Het is effectief om informatie met elkaar te delen: je bent een stuk efficiënter bezig.’
Integrale veiligheid De samenwerking tussen de partijen verloopt inmiddels zo gestroomlijnd dat iedereen weet wat er van elkaar verwacht kan worden. De partijen vragen elkaar ook om steun. Als stadstoezicht fietswrakken weg gaat halen, roepen ze bijvoorbeeld de hulp van de politie in als mensen wat agressief gaan worden. Toch blijven er volgens Hensen altijd verbeterpunten, met name op het gebied van de integrale veiligheid. ‘Veiligheid is niet alleen een taak van de politie, iedereen moet zijn eigen steentje bijdragen. Alleen kan je het gewoon niet. Waar je het echt van moet hebben, is de samenwerking.’ Sinds september is de politieagent geplaatst als chef in het winkelcentrum. ‘In die hoedanigheid onderzoek ik ook hoe het nu
zit met de veiligheid van het gebied. Dat heeft niet alleen te maken met toezicht - dat is een korte termijnprikkel - maar ook met de omgeving. Het Zuidplein moet schoon zijn en goed onderhouden. Als de muren beklad zijn met graffiti en er overal afval ligt, levert dat geen positief beeld op. Een verzorgde omgeving spreekt aan bij mensen en trekt minder ongure types aan.’ Verder zou Hensen graag zien dat er aan het netwerk nog twee partners toegevoegd worden. ‘Wie zijn uiteindelijk het meest gebaat bij een veilige en schone omgeving? De ondernemers en de omwonenden. Als ik iets cruciaal vind, is dat er een goed ondernemersnetwerk is. Als politie gaan we één keer per jaar de ondernemers af en stellen we kritische vragen over veiligheid. Ook het management staat in contact met de ondernemers. Maar zij moeten zich zelf ook bewust zijn van de dingen die ze kunnen doen om criminaliteit te voorkomen. Daar kunnen we nog wel slagen in maken.’ Daarnaast zijn de bewoners van het gebied ook belanghebbenden in het verhaal. ‘Voelen zij zich veilig? Hoe is het gesteld met de veiligheid als het winkelcentrum gesloten is? Een goed netwerk van bewoners vind ik ook relevant. Dat bestaat inmiddels wel. In
De resultaten van het samenwerkingsproject zijn inmiddels duidelijk zichtbaar. Naast tastbare onderzoeksresultaten van de Veiligheidsindex en de politiemonitor, is dat duidelijk te merken aan het gevoel van de omgeving. Wezeman: ‘Mensen voelen zich meer op hun gemak. Groepen hangjongeren worden gelijk aangesproken dat ze niet mogen samenscholen. Daarmee ontneem je eigenlijk de slechte momenten voor bezoekers die in het winkelcentrum rondlopen. Die ervaren zulke groepen namelijk als bedreigend. Omdat we er met alle partners bovenop zitten, merken we dat mensen het centrum als veiliger ervaren. Met name in de weekenden zien we heel veel gezinnetjes terug komen. Dat was eerst niet het geval.’ Ook de winkeliers geven aan dat ze het beter naar hun zin hebben. ‘Ze merken dat het aantal diefstallen minder wordt. Je ziet wel dat het aantal aanhoudingen wat omhoog gaat, maar dat komt omdat we meer surveilleren en controleren. Omdat we zo goed samenwerken, zijn we sterker en kunnen we sneller reageren.’
Plannen In april 2014 wordt het convenant geevalueerd, eventueel aangepast en opnieuw ondertekend. Verder blijven de partners bezig met ontwikkelingen binnen het Keurmerk Veilig Ondernemen en wordt het calamiteitenplan opnieuw herzien. Wezeman: ‘We hebben nog genoeg plannen voor de toekomst, maar we zijn erg trots op dit project. Wat wij doen binnen het Winkelcentrum Zuidplein is toch wel redelijk uniek en draagt bij aan het veiligheidsgevoel van iedereen die in het winkelcentrum aanwezig is, zowel winkeliers als winkelend publiek.’ ‹‹ * Aline de Bruin is journalist bij Vakmedianet
Security Management nummer 3 maart 2013
31
informatiebeveiliging
Internet Risk Management
Slachtoffer van internet Internetmisbruik kan ernstige gevolgen hebben voor de (online) reputatie van een organisatie of van een persoon. Bovendien kan een organisatie door haar werknemers aansprakelijk worden gesteld voor de gevolgen van online bedreigingen. Internet Risk Management is daarom steeds vaker een must voor organisaties. Wilfred van roij
W
ie niet tevreden is over een ander persoon, bedrijf of organisatie, kan dit door het internet op een relatief eenvoudige wijze aan een groot publiek wereldwijd kenbaar maken. Er zijn speciale websites ingericht om te klagen over organisaties, bijvoorbeeld www.klacht.nl. Zo op het eerste gezicht lijkt het internet een goed medium om een klacht onder de aandacht te brengen. Dit medium wordt echter steeds vaker misbruikt om organisaties te schaden. Via Twitter kan een beschuldiging bijvoorbeeld heel simpel wereldkundig worden gemaakt. Zo worden ook onterechte klachten verspreid. En wat te denken van de bedreiging van organisaties en hun personeel via het internet?
strafbaar. Hacken en het stelen van data is in de Wet Cybercrime vercriminaliseerd.
Aangifte doen Indien uw organisatie slachtoffer wordt van internetmisbruik is het dus verstandig ook hiervan aangifte te doen bij de politie. Dit kan tegenwoordig schriftelijk en zelfs online. Het doen van aangifte start de vervolging van de dader(s) door de politie. Het doen van aangifte is helaas niet altijd genoeg om het probleem opgelost
Wetgeving Over het algemeen wordt gedacht dat er niets gedaan kan worden aan kwalijke uitlatingen op internet en dat men zich maar moet neerleggen bij wat er wordt geschreven. Dat is echter niet waar. Veel internetmisdrijven zijn al opgenomen in het Wetboek van Strafrecht. Uitgangspunt hierbij is dat er in wezen geen verschil is tussen online en offline misdaden. Het verspreiden van een valse beschuldiging via internet valt bijvoorbeeld onder laster (262 Sr.). Als de beschuldiging wel waar is, maar zodanig is opgesteld dat de eer en goede naam van een persoon of organisatie wordt aangetast, valt dat onder smaad (261 Sr.). Ook belediging (266 Sr.), bedreiging (285 Sr.) en stalking via het internet (285b Sr.) zijn tegenwoordig
32
Security Management nummer 3 maart 2013
te krijgen. Slechts een klein gedeelte van de aangiften leidt tot strafvervolging. Daarnaast duurt behandeling van een aangifte vaak enkele maanden. Tijd waarin het negatieve bericht nog steeds op internet staat en door (toekomstige) klanten, relaties en werknemers gelezen kan worden.
Civielrechtelijke handhaving De onrechtmatige daad, artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek: 1. Hij die tegen een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan
informatiebeveiliging
misbruik. Wat nu? worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden. 2. Als onrechtmatige daad worden aangemerkt een inbreuk op een recht en een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt, een en ander behoudens de aanwezigheid van een rechtvaardigingsgrond. 3. Een onrechtmatige daad kan aan de dader worden toegerekend indien zij te wijten is aan zijn schuld of aan een oorzaak welke krachtens de wet of de in het verkeer geldende opvattingen voor zijn rekening komt. Weinig mensen zijn bekend met civielrechtelijke vervolging. Naast het doen van aangifte is het namelijk mogelijk om iemand te dwingen een onrechtmatige gedraging, in deze het internetmisdrijf, te doen stoppen of een rectificatie te laten plaatsen. De rechter dwingt dit af door middel van een dwangsom. Civielrechtelijke handhaving staat los van de strafrechtelijke handhaving. Civielrechtelijke handhaving heeft als voordeel dat er snel kan worden opgetreden. Een rechtszaak (kort geding) kan al binnen een week worden gehouden. Hierdoor is het een efficiënt middel om juist internetmisbruik tegen te gaan. Daarnaast kiest u zelf of u wilt vervolgen en bent u dus niet afhankelijk van politie en justitie. Ook na een kort geding blijft een strafrechtelijke aangifte overigens als optie bestaan.
Hoe werkt het? Op internet is snel handelen een vereiste; uw naam of die van uw bedrijf wordt immers beschadigd en dat bereikt op de digitale snelweg snel veel publiek. Hoe langer een bericht online is, hoe groter de schade aan uw online imago.
Internet Risk Management Cybercrime is een groeiend probleem en kost het Nederlandse bedrijfsleven en de overheid vele tientallen miljoenen euro’s per jaar. In een serie artikelen gaat Wilfred van Roij in op de risico’s die organisaties via internet bedreigen en hoe zij zich er tegen kunnen wapenen. » Security Management nummer 1 / 2, januari / februari 2013: Hoe bescherm je in 2013 een bedrijf tegen hackers? » Security Management nummer 3, maart 2013: Slachtoffer van internetmisbruik. Wat nu?
Civielrechtelijke handhaving kan volgens de volgende stappen verlopen. » Allereerst is het belangrijk de identiteit van de dader te achterhalen. In ongeveer de helft van de gevallen is de bron reeds bekend of snel te achterhalen. De andere helft van de internetmisbruikers plaatst berichten echter anoniem of gebruikt een nickname (pseudoniem). Gelukkig wil dit niet zeggen dat de gedupeerde met lege handen staat. Zo kan een digitaal rechercheur social engineering gebruiken om de identiteit van de dader te achterhalen. Tevens kan een internetprovider gedwongen worden naam-, adres- en woonplaatsgegevens af te geven. Ook als de dader niet getraceerd wordt, is het mogelijk de hosting provider te dwingen de website te verwijderen. » Wanneer de identiteit van de dader is vastgesteld, kan de dader middels een schriftelijke aanzegging gesommeerd worden te stoppen met het misbruik en het misbruik ongedaan te maken. Het doel hiervan is de dader de kans te geven om het geschil buiten de rechtszaal op te lossen. Een kort geding kan immers kosten met zich meebrengen, die door de dader vergoed dienen te worden. » Indien de dader niet voldoet aan de voorwaarden in de sommatiebrief kan een kort geding gestart worden tegen de internetmisbruiker. In het kort geding kunt u het onmiddellijke staken van het misbruik en het
nalaten van toekomstige uitingen vorderen. Tijdens het kort geding oordeelt de rechter over de onrechtmatigheid van de uiting en kan de rechter bevelen dat de dader het misbruik staakt. Om dit bevel kracht bij te zetten kan vervolgens een dwangsom worden opgelegd. » Een dergelijk kort geding kan in de regel op zeer korte termijn worden gevoerd. Mocht het echt nodig zijn, dan heeft u binnen een paar weken, in buitengewone gevallen soms zelfs binnen een paar dagen na melding, al een uitspraak. Civielrechtelijk handhaving is daarom een efficiënt, effectief maar vooral snel middel om internetmisbruikers aan te pakken.
Internetmisbruik Bovenstaande werkwijze is ook in te zetten bij andere vormen van cybercrime of internetmisbruik waarbij snel handelen een must is. Denk hierbij aan bedreiging, chantage, phishing, identiteitsdiefstal, maar ook aan cyberpesten. In al deze gevallen kan het civiele recht vaak sneller werken dat het strafrecht. Maar waarom maken we er dan zo weinig gebruik van? « * Wilfred van Roij is directeur digitale opsporing, projectleider internet rechercheren en fraude-onderzoek bij ComConnect. Om internetexcessen aan te pakken werkt hij samen met een advocatenkantoor, www.lexx-it.nl.
Security Management nummer 3 maart 2013
33
brandveiligheid
Brandveiligheid in de zorg is een keuze Bewoners en patiënten van zorginstellingen zouden er vanuit mogen gaan dat de brandveiligheid in hun zorginstelling in orde is. Onderzoeken tonen echter veel tekortkomingen aan. Opvallend is dat er geen rekening wordt gehouden met de continuïteit van de zorg. De Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid (NOVB) vindt dat het beter moet en kan en publiceerde onlangs de position paper ‘Brandveiligheid in de zorg: het kan beter’. John van Lierop *
D
e NOVB adviseert de toepassing een integrale risicobenadering, waarbij bewuste keuzes worden gemaakt voor het veiligheidsniveau. Daarnaast dient de inzet van een actief blussysteem sterk te worden overwogen, omdat een dergelijk systeem direct start met blussen alleen daar waar brand is, waardoor een brand geen kans krijgt zich te ontwikkelen.
Wet- en regelgeving De eigenaar/gebruiker van een object stelt in beginsel, als verantwoordelijke, eisen aan de brandveiligheid. Opvallend is dat de eigenaar/gebruiker van een zorginstelling vaak geen eisen stelt die verder gaan dan het wettelijk minimum, terwijl hier toch echt kansen liggen. Zeker wanneer het gaat over aansprakelijkheid en continuïteit. Weinig instellingen kennen de doel-
stellingen van het Bouwbesluit. Het Bouwbesluit gaat uit van minimumvereisten en bevat minimumvoorschriften voor het kwaliteitsniveau van nieuwe en bestaande bouwwerken, inclusief brandveiligheid. De wetgever is van mening dat beneden dat niveau de (brand)veiligheid van mensen direct in gevaar komt. Het Bouwbesluit geeft met andere woorden, slechts een kritische ondergrens aan voor de kwaliteit van een bouwwerk. Het Bouwbesluit regelt niets voor de bescherming van gebouwen en bedrijfscontinuïteit, beide een evident maatschappelijk belang in de zorgsector. Het streven te voldoen aan de minimale wettelijke eisen vormt de basis voor brandveiligheidsproblemen. Minimum is dan tegelijk maximum! In de praktijk blijkt vaak dat artikelsgewijs en ‘verzuild’ invulling wordt gegeven aan de eisen van het Bouwbesluit. Het re-
sultaat is in veel gevallen een niet-robuuste oplossing, waardoor het minste of geringste falen van een ‘onderdeel’ kan leiden tot een onveilige situatie.
Onverwachte gevolgen Zorginstellingen die niet méér doen dan de wet voorschrijft, hebben na een brand vaak een groot probleem. Ook een relatief kleine brand blijkt in de praktijk belangrijke bedrijfs- en zorgprocessen, zoals operaties, onderzoeken in laboratoria, MRI of röntgen, voor lange tijd te ontregelen. Of erger, stil te leggen. Met alle schadelijke gevolgen voor de zorgverlening aan patiënten en het imago van de instelling van dien. Bouwen op basis van de minimale voorschriften van het Bouwbesluit betekent ook potentieel afbreukrisico bij nieuwe inzichten en wijzigingen van het Bouwbesluit. Veel zorginstellingen worstelen nu al met dergelijke problemen en worden geconfronteerd met onvoorziene maatregelen en gevolgen van beslissingen uit het verleden.
Bedrijfsnoodorganisatie adequaat? Sprinklers reageren alleen op hitte, niet op rook en sproeien alleen waar brand is.
34
Security Management nummer 3 maart 2013
In de praktijk is de bedrijfsnoodorganisatie een belangrijke schakel in het streven naar een brandveilige situatie.
brandveiligheid
Misschien wel té belangrijk. Los van de kosten en de goede intenties, bestaat het risico dat de bedrijfsnoodorganisatie faalt. Bedrijfshulpverleners zijn immers ook mensen die bij een brand onvoorspelbaar kunnen reageren. Tel daarbij op dat patiënten en bewoners in zorginstellingen grosso modo niet of nauwelijks zelfredzaam zijn en uitermate verward kunnen reageren bij een calamiteit. Vooral ’s nachts zijn afdelingen minimaal bezet en kan het een onmogelijk opgave blijken een afdeling tijdig te ontruimen.
Brandveiligheid is een keuze De drie pijlers van brandveiligheid – Bouw, Installaties en Organisatie (BIO) – worden traditioneel afzonder-
slachtoffers. Deskundigen van brandweer, adviesbureaus en brancheverenigingen kunnen zorginstellingen ondersteunen bij het aanreiken van scenario’s en het maken van keuzes. Voorwaarde is integraal kunnen denken en de maatgevende scenario’s kunnen identificeren. In die scenario’s kan rekening gehouden worden met de belangen van de bewoners/patiënten.
lijk ingevuld. Met het Bouwbesluit 2012 is er meer ruimte gekomen om brandveiligheid op verschillende manieren vorm te geven. Voor de zorginstellingen is dat goed nieuws, want het biedt perspectief voor een andere mix van maatregelen en mogelijke investeringen. Bijvoorbeeld een automatisch blussysteem of versterking van de bedrijfsnoodorganisatie in plaats van bouwkundige brandwerende afscheidingen. Een zorginstelling dient bij de start van een (ver)bouwproces, vast te stellen welke gevolgen van een brand acceptabel zijn en welke niet. Denk aan inkomstenderving, (in)directe schade, continuïteit van zorgfunctie en hoe macaber ook, het aantal gewonden/
Het vastleggen van de keuzes in een brandveiligheidsvisie getuigt van verantwoord besturen en handelen, van daadkracht en werpt ook een dam op tegen aansprakelijkheidsvragen aan bestuurders in het geval er toch iets misgaat. Een goed doordacht brandveiligheidsconcept schept handelings-
Functionaliteit
Compartimentering met gedeeltelijke detectie
Compartimentering met volledige detectie Sprinklers
Detectie van brand
Ja
Ja
Ja
Automatische alarmmelding
Vertraagd
Ja
Ja
Lokaliseren van brand
Vertraagd
Ja
Ja
Automatisch controleren/onderdrukken van brand
Nee
Nee
Ja
Blussen van brand
Nee
Nee
Meestal
Tegengaan branduitbreiding
Nee
Nee
Ja
Reductie waterschade bij brand
Nee
Nee
Ja
Reductie warmteontwikkeling bij brand
Nee
Nee
Ja
Reductie rookontwikkeling bij brand
Nee
Nee
Ja
Voorkomen brandoverslag naar andere verdiepingen
Nee
Nee
Ja
Overbodig maken permanente bewaking
Nee
Nee
Ja
Bescherming van de gebouwconstructie
Nee
Nee
Ja
Evacuatie-omstandigheden overdag gewaarborgd
Zeer twijfelachtig
Twijfelachtig
Ja
Evacuatie-omstandigheden nacht gewaarborgd
Nee
Zeer twijfelachtig
Ja
Veilige toegang voor brandweer ter bestrijding brand
Nee
Twijfelachtig
Ja
Reductie luchtvervuiling
Nee
Nee
Ja
Nee
Mogelijk
Ja
Bescherming continuïteit bedrijfsproces
Nee
Nee
Ja
Bouwkundige besparingen
Nee
Nee
Ja
Lagere personele inzet bedrijfsnoodorganisatie
Nee
Nee
Ja
Kostenbesparing functiebehoud bekabeling
Nee
Nee
Ja
Schadereductie gebouw
Nee
Nee
Ja
Schadereductie goederen en apparatuur
Nee
Nee
Ja
Lagere verzekeringspremie
Nee
Nee
Ja
Economische criteria
Minimaliseren van financiële (gevolg)schade
»
Vergelijking functionaliteit van een detectiesysteem en sprinklerinstallatie.
Security Management nummer 3 maart 2013
35
brandveiligheid
Het is een goede zaak als zorginstellingen investeringen in brandveiligheid niet als kostenpost beschouwen, maar als bijdrage aan continuïteit en onderdeel van hun algemene patiëntveiligheidsbeleid. perspectief voor alle betrokkenen in het (ver)bouwproces. Het wijst de weg naar de beste mix van bouwkundige, installatietechnische en organisatorische maatregelen – de BIO-maatregelen – voor een state of the art brandveiligheidsniveau.
Actieve blussystemen De NOVB breekt een lans voor toepassing van actieve blussystemen, zoals sprinkler- en watermistsystemen. Deze systemen geven per definitie een hoger beveiligingsniveau, omdat een brand geheel automatisch, zonder tussenkomst van mensen, snel en effectief wordt bestreden. Alleen de sprinkler(s) nabij het vuur worden bij brand geactiveerd. De beginnende brand wordt onder controle gehouden en meestal geblust door een of twee sprinklerkoppen. Een actief blussysteem biedt het voordeel dat brand zich veelal beperkt tot één ruimte. Er hoeft dan slechts beperkt te worden ontruimd. Tevens wordt een veilige toegang voor de brandweer gegarandeerd. In de meeste gevallen is de brand al gedoofd als de brandweer arriveert. Een kleiner team kan veilig een ‘binnenaanval’ uitvoeren en waar nodig nablussen. De zorginstelling kan met een kleine bedrijfs-
36
noodorganisatie en een passende ontruimingsstrategie volstaan.
Juiste investering Zorginstellingen blijken beducht te zijn voor kosten. De wet- en regelgeving is niet gericht op het aspect continuïteit. Een ziekenhuis kan niet zonder operatiekamers, intensive care en laboratoria. Wooncomplexen voor ouderen kunnen hun bewoners niet gemakkelijk elders onderbrengen. Daarom is het een goede zaak als zorginstellingen investeringen in brandveiligheid niet als kostenpost beschouwen, maar als een bijdrage aan continuïteit en onderdeel van hun algemene patiëntveiligheidsbeleid. Zoals eerder genoemd dienen alle BIOaspecten van brandveiligheid te worden meegenomen. Sprinkler- en watermistsystemen geven meer keuzevrijheid, flexibiliteit en beperken investeren in bouwkundige compartimenten en de instandhouding daarvan. De financiële (gevolg)schade bij brand is zeer beperkt. Bovendien wordt imagoschade vermeden; wanneer een zorginstelling tijdelijk, geheel of gedeeltelijk moet sluiten, heeft dat grote gevolgen. Wanneer die aspecten worden meegenomen
Security Management nummer 3 maart 2013
in de risicobenadering blijkt de investering in een actief blussysteem veel waard.
Misverstanden Veel mensen veronderstellen onterecht dat het opsteken van een sigaret onder een sprinklerinstallatie, zorgt dat overal water gaat spuiten en je snel tot je enkels in het water staat. Dat is niet het geval. Sprinklers reageren alleen op hitte, niet op rook en sproeien alleen waar brand is. Angst voor wateroverlast is overdreven, vergeten wordt waarmee de brandweer blust! De investering in een sprinkler- of watermistinstallatie valt mee, zeker wanneer de functionaliteiten daarvan in de BIO-mix van alle brandveiligheidsmaatregelen worden gezien. « * John van Lierop, European Fire Sprinkler Network (EFSN) en Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid (NOVB). De gehele position paper en informatie over de Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid is terug te vinden op www.novb.nl. Vragen of opmerkingen zijn welkom via: john.van.lierop@novb.nl
beveiliging
Nieuwe leerlijn voor safety en security De School Orde & Veiligheid van ROC Mondriaan in Den Haag komt met een nieuwe MBO niveau 4 opleiding die het voor jonge mensen in de safety en security branche mogelijk maakt om daadwerkelijk aan carrièreplanning te gaan denken. AldA KronemAn en roel VerseVeldt *
D
e afgelopen drie jaar is er binnen het project Stepping Stones in Den Haag hard gewerkt aan breed veiligheidsonderwijs rondom integrale veiligheidsvraagstukken. Het ROC Mondriaan, de Haagse Hogeschool en Trigion hebben in samenwerking met de andere stakeholders zoals de gemeente Den Haag, Haagse Campus, de TUD, TNO, NFI en publieke instanties een actieve bijdrage geleverd aan de Safety en Security ontwikkelingen in Den Haag en de Haagse regio.
Behoefte Binnen de safety & security branche bestaat behoefte aan goed opgeleide safety & security professionals. Met het huidige (maximale) beveiligings-opleidingsniveau wordt niet aan deze behoefte voldaan. Het initiatief van de gemeente Den Haag om het project Stepping Stones te starten werd dan ook door alle betrokken partijen positief ontvangen. De doelstelling was om een professionele brug te slaan tussen de opleidingswereld en de arbeidsmarkt. Deze is gerealiseerd door de opzet van een brede en hoogwaardige MBO niveau 4 opleiding, waarbij een mix van offline leervormen en e-learning centraal staan. Die mix noemen we Blended Learning.
Breed veiligheidsonderwijs Blended Learning omvat een eigentijdse opleiding, waarbij wordt gewerkt met virtual action learning, een opleidingsconcept waarbij virtuele leerervaringen worden aangeboden middels se-
rious gaming of geïntegreerde e-modules. Ook nieuwe media worden ingezet. Zo wordt gebruik gemaakt van wiki, een applicatie waarmee documenten en teksten op het web worden gepubliceerd en waar met meerdere personen aan gewerkt kan worden. Dit maakt breed veiligheidsonderwijs mogelijk met een kennisgeoriënteerde manier van leren gezien vanuit het werkveld. Het gaat daarbij om integrale leeropdrachten waarbij ‘samenwerkend produceren’ vanuit alle opleidingsni-
gingsprofessionals om door te groeien naar specifieke security/riskmanagement opleidingen zoals CPO en CPP.
Meer initiatieven De eerste niveau 4 opleiding staat gepland voor cursusjaar 2014/2015. Door een verdere samenwerking met de The Haque Security Delta zullen vanuit bedrijven en opleidingsinstituten meer nieuwe onderwijsinitiatieven in gang worden gezet. De internationalisering zal hierbij een grote vlucht gaan nemen en er zullen in de nabije
Het wordt mogelijk om door te groeien naar specifieke en hogere security/ riskmanagement opleidingen veaus het uitgangspunt is. Deze manier van leren is anders, dynamischer en uitdagender en maakt leren voor de deelnemers aantrekkelijk.
Doorlopende leerlijn Met deze nieuwe niveau 4 opleiding voor de safety & security branche wordt een doorlopende leerweg gerealiseerd van de MBO opleiding niveau 4 van ROC Mondriaan naar de HBO opleiding niveau 5, Integrale Veiligheidskunde en Security Management aan de Haagse Hogeschool. Voor een optimale invulling van de doorlopende leerlijn hebben de scholen gezamenlijk het opleidingscurriculum ontwikkeld. Bij de realisatie hiervan wordt het tevens mogelijk voor beveili-
toekomst ook uitwisselingsprogramma’s worden opgezet. Het streven is om door een intensieve samenwerking met het safety & security werkveld breed veiligheidsonderwijs (ook internationaal) nadrukkelijk op de kaart te zetten, waarbij rol van de stad Den Haag, als hoofdstad van de wereld voor Vrede en Veiligheid, nog meer zal worden bevestigd. « * Alda Kroneman,zelfstandig Onderwijskundig Adviseur, verbonden aan het ROC Mondriaan in Den Haag. * Roel Verseveldt, directeur van Trinity in Den Haag (Security Consultancy en Riskmanagement) en lid van de Raad van Advies van het ROC Mondriaan.
Security Management nummer 3 maart 2013
37
beveiliging
Oefenen met beveiligers
Meer rendement uit beveiliging Beveiligers beschikken over een goede basisopleiding. Maar hun kennis en vaardigheden moeten wel worden onderhouden. Immers, ‘de tegenstander’ zit ook niet stil. Jan van Twillert pleit daarom voor het continu oefenen met en trainen van beveiligers, met als resultaat meer rendement van beveiliging. Jan van TwillerT *
D
oor de crisis wordt er door bedrijven minder geïnvesteerd. Innovaties worden uitgesteld en als het besluit tot investeren wel wordt genomen, dan moet duidelijk zijn wat het te verwachten rendement zal zijn. Dit geldt ook voor investeringen in het menselijke kapitaal. Opleidingsplannen staan zwaar onder druk en de ontwikkeling van medewerkers moet steeds vaker maar even wachten.
Noodzaak Keuzes om minder of helemaal niet meer te investeren in de ontwikkeling van de medewerkers worden gerechtvaardigd door veronderstellingen zoals dat iedereen het in deze tijd lastig heeft en het risico dat de concurrent wel doorontwikkeld, is klein genoeg om te accepteren. In de beveiliging gaat deze stelling echter niet op. De noodzaak van beveiliging en de ontwikkeling van beveiliging is aanwezig. We hebben in de maatschappij te maken met een tegenstander die er op uit is om schade aan te richten aan bedrijven en organisaties. Schade die misschien niet volledig te verzekeren is, onvervangbaar blijkt te zijn of de continuïteit van de onderneming in gevaar brengt.
Oefenen In het algemeen zijn beveiligers prima opgeleid, hebben instructies, procedu-
38
res en protocollen waar ze mee werken, en kennen het te beveiligen object van haver tot gort. Laten we dit eens vergelijken met professionele voetballers van clubs als Ajax, Feyenoord of PSV. De spelers kunnen allemaal voetballen en kennen de regels van het spel. Maar het is niet moeilijk te voorspellen, dat wanneer een van deze drie clubs per direct stopt met de doordeweekse trainingen, er in het weekend geen wedstrijd meer wordt gewonnen.
Tegenstander Juist door de aanwezigheid van een tegenstander is het van belang dat beveiligingsmedewerkers oefenen om enigszins partij te kunnen bieden aan deze tegenstander. Als we kijken naar onze
kans heeft en moet slagen, of anders verdwijnt hij voor een tijdje achter de tralies. De voorbereiding op een aanval kan soms enkele jaren in beslag nemen. Als we de vergelijking met het voetballen doortrekken, dan kunnen we stellen dat onze tegenstanders op Champions League niveau acteren. Zeker als er aanvallen voorbereid worden op bedrijven die deel uit maken van de vitale infrastructuur.
De wedstrijd Van de beveiliging wordt verwacht dat, op het moment dat de wedstrijd wordt gespeeld, deze wordt gewonnen. Het bedrijf investeert jaarlijks soms grote hoeveelheden geld in beveiliging, om
Mag je van de beveiliging verwachten dat ze de wedstrijd winnen als je niet met hen oefent en traint? tegenstander dan is deze zeer gemotiveerd, goed geïnformeerd en voorbereid. Hij bepaalt het voor hem juiste moment om toe te slaan, is geoefend en getraind en is in het bezit van de benodigde middelen om succesvol te zijn. Op het moment dat hij er daadwerkelijk voor gaat, is hij over het algemeen ook succesvol, omdat hij zich van tevoren goed realiseert dat hij maar één
Security Management nummer 3 maart 2013
daarmee te voorkomen dat een tegenstander slaagt in zijn opzet om bij het bedrijf schade aan te richten. De vraag die hier op volgt is dan ook of de beveiliging voldoende is voorbereid op de wedstrijd als er weinig of niet geoefend wordt. Sterker nog, mag je van de beveiliging verwachten dat ze de wedstrijd winnen als je niet met hen oefent en traint?
beveiliging
Maar het belangrijkste rendement van de investering bleek de kwalitatieve ontwikkeling van de beveiligingsmedewerkers, waardoor zij bestand zijn tegen de criminelen die zich ook blijven ontwikkelen en innoveren.
Certificering » Een geoefende beveiliger is een vakbekwame beveiliger die over bepaalde handelingen niet meer hoeft na te denken, maar voor de benodigde vaardigheden het leerstadium ‘onbewust bekwaam’ heeft bereikt. » Een geoefende beveiliger kan zich onderscheiden door zich te certificeren tot RSO (Registered Security Officer) of RHSO (Registered High Risk Security Officer) voor de high risk-objecten binnen de vitale infrastructuur. » Certificering vindt plaats aan de hand van het Beveiligingspaspoort, waarin oefeningen worden bijgehouden. » Om de kwaliteit te waarborgen kunnen beveiligers bij de stichting N’Lloyd gecertificeerd worden op voordracht van een gecertificeerde oefenleider, die de oefeningen met de beveiligers heeft uitgevoerd en geëvalueerd. » Oefenleiders worden jaarlijks door een door de stichting N’Lloyd erkende auditor geaudit. Gedurende deze audit wordt vastgesteld of de oefenleider conform de filosofie van het oefenen het oefenprogramma uitvoert en een veilige omgeving voor de beveiliger heeft gecreëerd. Een positieve audit levert voor de oefenleider certificering, of verlenging van het certificaat op. Het certificeringstraject voor een oefenleider begint met de tweedaagse train de trainer Oefenleider voor objectbeveiligers. Na het volgen van deze training is de oefenleider in staat om oefeningen te organiseren en beveiligers te begeleiden tot het certificaat van RSO of RHSO.
Succesbepalende factor De mens is hierbij de succesbepalende factor. Investeren in de succesbepalende factor levert rendement op. Immers, de succesbepalende factor is doorslaggevend of de onderneming succesvol is of niet. In de beveiliging is de succesbepalende factor de beveiliger die 24 uur per dag, 7 dagen per week aanwezig is om over het bedrijf te waken.
Oefenen in veilige omgeving Een oefening wordt door de deelnemers vaak ervaren alsof ze examen moeten doen. Dit is het moment waarop ik aan mijn leidinggevende moet laten zien wat ik kan! Door een dergelijke opstelling wordt de doelstelling van het oefenen, namelijk medewerkers te ontwikkelen en naar een hoger niveau brengen, niet behaald.
genstander een stap voor te zijn. Dergelijke creatieve oplossingen worden vervolgens tijdens een oefening uitgeprobeerd om te kijken of het werkt. In plaats van te gaan zitten wachten totdat ze worden afgelost, zijn de beveiligers bezig met hun vak.
Oefeningen zijn dus geen examens. Tijdens oefeningen mogen fouten gemaakt worden en mogen nieuwe dingen worden uitgeprobeerd. Om deze situatie met de medewerkers te bereiken, moet de oefenleider een veilige omgeving creëren, waarbinnen fouten gemaakt kunnen worden en waarbinnen medewerkers later niet op hun fouten worden afgerekend. « * Jan van Twillert CPP CSP RSE is managing partner van Orca Security
Ter illustratie, toen ik jaren geleden begon met het oefenen van beveiligers, heb ik de vruchten van deze investering mogen plukken. Er gebeurde namelijk iets met het team wat ik vooraf niet voor mogelijk had gehouden. Ten eerste werden ze alert. Er werd elke dag een of meerdere keren geoefend en men wist zeker dat er wat ging gebeuren tijdens hun dienst, alleen wisten ze niet wat en wanneer. Ten tweede werden ze zich bewust van en leerden ze hoe een tegenstander te werk gaat. Oefeningen waarin verschillende modes operandi van de tegenstander worden uitgeprobeerd, geven beveiligers belangrijke informatie over hun tegenstander. Door regelmatig te oefenen stijgt de motivatie van de beveiligers. Zij gaan nadenken over hoe ze hun tegenstander kunnen herkennen en welke strategie ze toe kunnen passen om hun te-
Door de aanwezigheid van een tegenstander is het van belang dat beveiligingsmedewerkers oefenen om hem partij te kunnen bieden.
Security Management nummer 3 maart 2013
39
securit y
Human Factors & Security
Psychologische factoren bij beveiligingspersoneel Ieder systeem kent zwakke plekken. Vaak is dat de factor mens. Immers, die heeft fysiek beperkingen, wordt moe, wijkt af van regels of let niet op. De mens is dus een risicofactor in het systeem van beveiligen. Dit artikel behandelt de psychologische factor van het verwerken van informatie door een beveiliger. Met als doel inzicht te verschaffen waarom deze specifieke factor van belang is in het proces van werving en selectie van beveiligingspersoneel. Dit inzicht kan bijdragen om geschikte kandidaten te selecteren afgestemd op de soort vorm van beveiliging. John Bastian *
‘De menselijke factor wordt vaak omschreven als het zwakste onderdeel van een beveiligingssysteem en gebruikers als de zwakste schakel in de veiligheidsketen.’ (Patrick Andrew, 2002)
S
ecurityrisico’s die als gevolg van menselijk falen gelopen worden, kunnen catastrofaal zijn. Op 24 januari 2011 bracht een man op Domodedovo-airport in de Russische hoofdstad Moskou explosieven tot ontploffing, waarbij 37 doden vielen en 100 mensen gewond raakten. Het incident werd veroorzaakt doordat de zwaarte van de beveiliging gefocust was op de check-in van passagiers en niet op de omgeving.
Factor mens in beveiligingssysteem De mens, de technologie en geavanceerde beveiligingsapparatuur vormen samen en in onderlinge samenhang de schakels in het systeem van beveiligen. De factor mens neemt hierbij een dominante plaats in. Deze dominantie ligt in het feit dat technologie en beveiligingsapparatuur (nog) niet volledig geautomatiseerd kunnen worden. Op een bepaald moment dienen gegevens uit een beveiligingssysteem te worden
40
beoordeeld door de mens en hierbij kunnen fouten worden gemaakt. Deze fouten ontstaan bijvoorbeeld door interactie tussen mensen en interactie tussen mensen en technische middelen. Voor het laatste geldt hoe complexer de middelen des te groter is de kans op menselijke fouten. Het juist handelen door beveiligingspersoneel op basis van de beoordeling van gegenereerde informatie is daarom uitermate belangrijk. Het voorkomen van fouten staat daarmee in relatie tot de kwaliteit van beveiligingspersoneel. Verondersteld mag worden dat gekwalificeerd personeel bijdraagt aan het voorkomen en verminderen van fouten en daarmee direct en indirect bijdraagt aan het optimum van een beveiligingssysteem. Menselijk functioneren vormt daarom de kern van beveiligen. Bij werving en selectie van beveiligingspersoneel moet dan ook zorg worden besteed aan de psychologische factor om de juiste mensen op de juiste plaats te krijgen.
Psychologische factoren Het systeem van beveiligen kent ver-
Security Management nummer 3 maart 2013
schillende vormen van beveiliging. Voor elke beveiligingsvorm worden specifieke prestaties gevraagd en/of geëist van het beveiligingspersoneel. Aan een centralist op een alarmcentrale worden andere eisen gesteld dan aan een winkelsurveillant of een beveiliger op een vliegveld. Verder zijn ook de situatie en de omgeving van invloed op het presteren van beveiligingspersoneel. Bijvoorbeeld de fysieke toegangscontrole op een vliegveld is een hectische omgeving in tegenstelling tot het beveiligen van een rustig bedrijventerrein. Dergelijke factoren spelen een belangrijke rol in de uitvoering van beveiligingswerk. Het is daarom interessant om te weten welke psychologische factoren een rol spelen bij het systeem van beveiligen. Deze kunnen vervolgens als input dienen voor werven en selecteren van geschikt beveiligingspersoneel voor de juiste vorm van beveiliging.
Definitie menselijke factor Allereerst een definitie van de menselijke factor: ´Human factors can be described as the study of interfaces between humans, their environment, and technology. In particular, it describes how humans interact physically and psychologically in relation to particular environments, acti-
securit y
werving en selectie van vities or systems including reactions and preferences with respect to stimuli´ (Talbot & Jakeman, 2008).
» De psychologische functieleer: de leer die zich richt op de taakuitvoerende mens.
In de definitie draait het om hoe mensen zich fysiek en psychologisch gedragen in relatie tot specifieke omgevingen, activiteiten en systemen. In het bijzonder speelt de verwerking van informatie een grote rol in het bewuste of onbewuste gedrag van mensen hoe zij in bepaalde situaties of omgevingen reageren en handelen.
De psychologische functieleer is in dit kader van belang als het gaat om hoe een beveiliger in bepaalde situaties handelt op basis van informatieverwerking. De definitie van de psychologische functieleer luidt als volgt: ´de studie naar hoe mensen werk-gerelateerde taken uitvoeren in de context van een mens-machine interactie en hoe de gedragsvariabelen en niet gedragsvariabelen deze taakuitvoering beïnvloeden´ (Wickens, 1992).
Als het gedrag van mensen verder onderzocht wordt, komt de wetenschap van de psychologie in beeld. Psychologie is de wetenschappelijke studie naar het gedrag van mensen en de mentale menselijke processen. Facetten uit de psychologie zijn: » Sociale psychologie: de mens in groepsverband. » Neuropsychologie: de werking van de menselijke hersenen.
Informatieverwerking Dit is een brede definitie die zich uitstrekt van het klimaat op de werkplek tot spierkracht van de mens. Informatieverwerking door de mens bij uitvoering van een taak maakt onderdeel uit van de functieleer. Voor een beveiliger uitermate belangrijk, omdat informatieverwerking het verdere verloop van
Systeem van beveiligen Externe factoren: - Bezoekers/klanten - Personeel/derden - Onbekende personen - Maatschappelijke ontwikkelingen - Etc.
Middelen - Fysieke maatregelen -Beleid - Huisregels - Etc.
Grootheden SYSTEEM Objecten Omgeving
Beveiligingssysteem.
Mens
Processen
Techniek
- Ongeoorloofd binnendringen/ jaar/ - Diefstal informatie / jaar - Diefstal middelen / jaar - Toegangs incidenten / jaar - Etc.
het reageren en handelen door een beveiliger in hoge mate bepaalt. Informatieverwerking door de mens verloopt via een aantal stappen: 1. Ontvangen van informatie. 2. Verwerken van informatie. 3. Een beslissing nemen. 4. Tot response komen. Ontvangen van informatie Voordat de informatie verwerkt kan worden, moet die eerst door de mens ontvangen worden. Door middel van de zintuigen wordt informatie ontvangen. Deze zintuigelijke ontvangst kan op twee manieren plaatsvinden, het bewust en het onbewust ontvangen van informatie. Bij de onbewuste ontvangst levert het juiste signaal van de ontvangst van informatie problemen op, omdat de informatieprikkel niet wordt waargenomen door de hersenen. Bijvoorbeeld een beveiliger die meerdere bewakingsmonitoren in de gaten moet houden en verdachte bewegingen over het hoofd ziet. Bewuste ontvangst houdt in dat de informatieprikkel zo duidelijk is dat de informatie daadwerkelijk bewust door de hersenen wordt ontvangen. Het gevaar van het maken van fouten ligt dus in het onbewust ontvangen van informatie. Het bewust of onbewust ontvangen van informatie via de zintuigen en hersenen is voor een beveiliger belangrijk en is bepalend voor het verdere verloop van informatieverwerking. Verwerken van informatie Het daadwerkelijk waarnemen van de informatieprikkel wordt herkend op het moment dat de informatie bewust wordt verwerkt door de mens. De manier waarop de prikkel wordt ervaren en hoe daarop gereageerd wordt, verschilt van mens tot mens. Het verwerken van de informatie is uniek te noemen en de mens is in staat om belangrijke en onbelangrijke informatie van elkaar te scheiden. Hierdoor kan de mens doelbe-
Security Management nummer 3 maart 2013
41
»
securit y
dat de genomen beslissing, goed of fout, doorwerkt in de handeling die daarop volgt. In het geval er geen beslissing wordt genomen, kan een handeling uitblijven of er vindt een handeling plaats in de vorm van het overdragen van de beslissing naar een ander. Op basis van de beslissing van de ander kan dan alsnog een handeling plaatsvinden. Echter, de mens die de beslissing heeft overgedragen voelt zich dan vaak niet meer verantwoordelijk voor de handeling. Een beveiliger zal een handeling uitvoeren of niet uitvoeren op basis van de beslissing die eerder door de beveiliger is genomen. Een verkeerde handeling kan leiden tot risico’s. Bijvoorbeeld uitgifte van een sleutel aan een niet geautoriseerde persoon op basis van een verkeerde beslissing.
Conclusie
Bewust of onbewust ontvangen van informatie via zintuigen en hersenen is voor een beveiliger belangrijk en bepalend voor het verdere verloop van informatieverwerking.
wuste en doelgerichte reacties geven. Indien prikkels niet juist worden verwerkt, zal het onderscheidend vermogen ten aanzien van welke informatie belangrijk en onbelangrijk is vervagen. Het verwerken van ontvangen informatie voor een beveiliger is belangrijk en bepalend voor het verdere verloop van het nemen van beslissingen en response. Indien een beveiliger niet kan onderscheiden welke informatie belangrijk is, kunnen verkeerde beslissingen worden genomen bijvoorbeeld tijdens een alarmopvolgingsproces. Nemen van een beslissing Als de ontvangen informatie is verwerkt, moet de mens beslissen wat er met de informatie gedaan moet worden. Deze beslissing kan weldoordacht zijn of op een snelle automatische manier, het bewust en onbewust nemen van beslissingen. Het nemen van onbewuste beslissingen gebeurt iedere dag bijna routinematig. Bijvoorbeeld het oppakken van een telefoon die over-
42
gaat. Bij weldoordachte beslissingen duurt het beslismoment langer, omdat de mens niet alles in één keer kan overzien. Dit doet zich voornamelijk voor in complexe situaties. Op basis van wikken en wegen wordt na enige tijd een beslissing genomen. Hierbij kan worden opgemerkt dat een weldoordachte beslissing niet altijd leidt tot een juiste beslissing. Voor een beveiliger is het belangrijk juiste beslissingen te nemen op basis van de verwerkte informatie. Onjuiste beslissingen of het niet nemen van beslissingen door beveiligingspersoneel kunnen leiden tot risico’s. Bijvoorbeeld een beslissing een gebouw na een telefonische bommelding wel of niet te ontruimen. Tot response komen Als eenmaal een beslissing is genomen door de mens volgt vrijwel altijd een actie. Dit is de fysieke handeling die volgt op de eerder genomen beslissing. Hierbij is het belangrijk om te weten
Security Management nummer 3 maart 2013
Onderzoeken van psychologische factoren zoals beschreven in dit artikel kunnen een bijdrage leveren in het werving & selectieproces om de geschikte kandidaat voor de juiste beveiligingsvorm te vinden. Vooral het proces van informatieverwerking maakt dat niet iedere beveiliger geschikt is voor elke vorm van beveiliging. Hieruit kan geconcludeerd worden dat psychologische factoren een grote rol spelen in een beveiligingssysteem. Het is namelijk de mens die uiteindelijk bepaalt hoe doeltreffend een beveiligingssysteem functioneert. Uiteraard zijn er naast de behandelde psychologische factoren meerdere andere factoren zoals gedrag, karakter, opleiding en ervaring die een kandidaat uiteindelijk geschikt moeten maken. Het totaalpakket van deze factoren moet de geschikte kandidaat opleveren passend bij de vorm van beveiliging. « * John Bastian is senior Riskmanager Safety & Security bij de afdeling Busi ness Continuity Management Facility Management Rabobank Nederland. Dit artikel is geschreven in het kader van zijn opleiding Master Security Science & Management (Delft Toptech).
Mail uw informatie (met jpg-foto) voor deze rubriek naar arjendekort@vakmedianet.nl
Publicatie ‘Werken met FSE’ gepresenteerd Tijdens een seminar over Fire Safety Engineering is onlangs de publicatie ‘Werken met Fire Safety Engineering’ gepresenteerd. De publicatie biedt een complete praktische toolbox voor het werken met FSE, waarbij niet de regelgeving centraal staat, maar de brandveilige oplossing.
Pixelfunctie voor bewegende beeldinhoud
Werken met Fire Safety Engineering, ISBN 978-90-5367-563-2, www.sbr.nl
G-Tect/MoP is een nieuwe pixelfunctie van Geutebrück voor bewegende beeldinhoud, ofwel Motion Privacy (MoP). Deze werkt zowel in live bewakingsscenes, als voor reeds opgeslagen beeldgegevens. De maskering heeft invloed op alle bewegende objecten uit de videoscene. Omdat het echter alleen het ‘wie?’ en niet het ‘wat?’ onherkenbaar maakt, maakt het niettemin de algehele controle en de herkenning van kritische situaties mogelijk. Vanzelfsprekend kunnen voor bewijsdoeleinden relevante beeldsequenties zonder maskering worden weergegeven, behoudens de overeenkomstige gebruikersrechten.
Meerwaarde van het boek is dat naast de brede introductie van het onderwerp FSE een negental casestudies – waaronder parkeergarages, retail, gezondheidszorg – worden gepresenteerd. Met de cases worden de mogelijkheden van FSE gedemonstreerd; ze zijn niet bedoeld als voorbeelden van gelijkwaardige oplossingen.
Interactieve camera visualisatie in 3D Axis Communications introduceert een aanvulling op haar aanbod van tools voor beveiligingontwerpers. De Axis Camera Families voor Autodesk Revit biedt beveiligingontwerpers de mogelijkheid met 3D-cameramodellen te illustreren hoe de camera set-up er in het echt uit zal zien en welke gebieden het bewakingssysteem zal monitoren na installatie. De cameramodellen bevatten gedetailleerde metadata die nodig zijn voor Building Information Modeling (BIM). De 3D-modellen zijn speciaal gemaakt voor ontwerpers die bewakingssyste-
Professionele HD LED cctv-monitoren Bosch Security Systems introduceert de nieuwe UML Serie 32,- 42- en 55inch professionele HD LED CCTV-monitoren die speciaal zijn ontwikkeld voor beveiligingstoepassingen. De monitoren zijn 30 procent dunner dan de vorige generatie. Dankzij een breed scala aan aansluitmogelijkheden zijn ze geschikt voor het grootschalige gebruik van pc’s in hedendaagse beveiligingssystemen, zoals bijvoorbeeld bij stadsbewaking, in luchthavens of treinstations. Bovendien is de kalibra-
producten
men rechtstreeks in het Autodesk Revit 3D CAD bouwtechnisch tekenprogramma willen ontwerpen en geeft ontwerpers de mogelijkheid om de cameradekking interactief te visualiseren om hen te helpen het juiste cameramodel te selecteren en de systeem layout te optimaliseren.
G-Tect/MoP is een achteraf aangebrachte pixelfunctie voor bewegende beeldinhoud. Het zorgt in openbaar toegankelijke bewakingszones voor inachtneming van de privésfeer en dus voor gegevensbeschermingsconforme videobewaking
tie van het scherm speciaal ontwikkeld voor beveiligingscamera’s. De kleurnauwkeurigheid bij 6500K (0,003 tolerantie) is hoger dan bij vergelijkbare producten. De monitoren ondersteunen resoluties tot 1920 x 1080 (Full HD). Door de hoge verversingssnelheid worden duidelijke beelden verkregen, ook bij videobeelden van snel bewegende objecten. Het gebruik van ‘White Light Emitting Diodes’ (WLED’s) geeft een hogere kleurverzadiging dan de voorgangers. De monitoren zijn halogeenvrij en hebben een laag stroomverbruik. Om een hoge beeldkwaliteit te leveren, passen de monitoren zich automa-
tisch aan de juiste kleur-, temperatuuren gammacurve-instellingen aan. Gammacorrectie zorgt ervoor dat de kleurweergave op het scherm nauwkeurig is. Donkere gebieden worden in helderheid verhoogd en er is minder contrast tussen lichte en donkere gebieden.
Security Management nummer 3 maart 2013
43
business continuit y
Zichtbare en onzichtbare risico´s Van 18 tot en met 22 maart vindt de jaarlijkse internationale Business Continuity Awareness Week (BCAW) plaats. Dit initiatief van het Britse Business Continuity Institute is gericht op verhoging van het algemeen bewustzijn rondom bedrijfscontinuïteit. Dit jaar is het thema ‘Business continuity: for the risks you can see and the ones you can’t’. Ralph habets, Nathalie lokhoRst, JohN vaN leeuweN *
V
olgens het Britse Business Continuity Institute (BCI) vreest 65 procent van alle bedrijven in 2013 slachtoffer te worden van een cyber security incident, waardoor de bedrijfscontinuïteit wordt bedreigd. Veel bedrijven zijn hier de afgelopen tijd al mee geconfronteerd. Een voorbeeld is KPN dat vorig jaar slachtoffer werd van een hack, waaruit veel negatieve publiciteit voortvloeide. Maar ook de overheid ontkomt er niet aan. Zo werd in januari van dit jaar nog een lek in DigiD ontdekt, waarna de dienstverlening tijdelijk moest worden stopgezet. En ook al noemen we zo’n lek een security-issue, er zit ook een fors business continuity aspect aan. Immers, de continuïteit van de dienstverlening kan door zo’n incident op korte of lange termijn bedreigd worden. Daarom is het goed om aandacht te besteden aan de risico’s die de kritische bedrijfsprocessen bedreigen en hier ‘passende organisatorische en technische maatregelen’ voor treffen.
Internationale BCAW Daarom vindt van 18 tot en met 22 maart de internationale Business Con-
44
tinuity Awareness Week (BCAW) plaats. Dit is een jaarlijks initiatief gericht op het verhogen van het algemene bewustzijn rondom business continuity. In de diverse werelddelen zijn er verschillende thema’s benoemd. Zo hanteert BCI in Europa het thema ‘Business Continuity: for the risks you can see and the ones you can’t’. Maar in Canada heeft zusterorganisatie DRIE (Disaster Recovery Information Exchange) bijvoorbeeld gekozen voor het thema ‘Resilience through Business Continuity’. Dit gaat vooral over de mate waarin een bedrijf snel kan herstellen van ernstige verstoringen in de logistieke keten en het gemak waarmee het terugkeert in de oorspronkelijke staat.
Zichtbaar en onzichtbaar Sommige dreigingen zien we aankomen, waardoor er vooraf op kan worden geanticipeerd en voorbereidingen kunnen worden getroffen die specifiek gericht zijn om de dreiging te minimaliseren. Denk maar terug aan de Mexicaanse griep, die kwam langzaam onze kant op en bedrijven konden zich daarop voorbereiden. Verschillende scenario’s werden er gemaakt met ‘wat als x,
Security Management nummer 3 maart 2013
y of z procent van onze medewerkers ziek is?’. Per percentage kon een ander scenario worden voorbereid. Maar er zijn ook dreigingen die we niet zien aankomen. Deze zijn de lastigste om te bestrijden, omdat een bedrijf dan moet terugvallen op generieke maatregelen. Geconfronteerd met een dergelijke calamiteit, moet je wel snel en adequaat kunnen reageren.
Vooruit denken Business Continuity Management is een proces dat een bedrijf helpt om de
Game Benieuwd of u in staat bent een crisis te bezweren? Tot 22 maart stelt de Business Continuity Institute samen met PWC een calamiteiten simulatiegame ter beschikking. Daarmee kunt u de strijd aangaan met teams vanuit de hele wereld en kunt u laten zien hoe goed u bent in het managen van een complexe en onverwachte crisis. Meer informatie kunt u vinden op de website van Business Continuity Institute: www.bcaw2013.com
business continuit y
KPN en BCAW Een van de deelnemende Nederlandse bedrijven aan de BCAW is KPN. In deze week staan er diverse workshops en calamiteitenoefeningen gepland. Binnen KPN staat business continuity permanent op de agenda. Daarbij gaat het vooral over het vergroten van de weerbaarheid van de vitale netwerken en vitale diensten om te voorkomen dat er iets misgaat. Met het awareness programma Be Aware! worden security en business continuity continu onder de aandacht gebracht van medewerkers en van business partners.
continuïteit van de dienstverlening te waarborgen. Om dit te testen, worden er periodiek oefeningen uitgevoerd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan uitwijkoefeningen en calamiteitenoefeningen. Het is vooral belangrijk om vooruit te denken wat de impact is als een bedrijfsproces, een systeem, een dienst of een gebouw door een calamiteit niet meer functioneert of er niet meer is. Vooraf bepaal je of, en zo ja hoe lang je zonder iets kunt. Naar aanleiding daarvan dienen maatregelen te worden getroffen. Zo kan er voor worden gezorgd dat als er toch iets misgaat, bekend is wat er moet worden gedaan om de schade zo veel mogelijk te beperken en zo snel mogelijk weer ‘back in business’ te zijn.
Een voorbeeld van een risico dat niet snel zichtbaar is maar wel grote impact kan hebben is de zogenaamde zonnestorm. Het klinkt als iets uit een film, maar het is een dreiging waarmee we ook in Nederland serieus rekening moeten houden. Een zonnestorm wordt veroorzaakt door grote krachtige uitbarstingen van de zon, waarbij de zon een behoorlijke stoot energierijke deeltjes naar de aarde stuurt. Door een zonnestorm komt er straling vrij die elektriciteitsvoorzieningen, stroomnetwerken, communicatienetwerken, GPS navigatie, en luchtverkeer kan verstoren. De zonneactiviteit bereikt elke 11 jaar een piek en volgens wetenschappers zouden we daarom in 2013 weer aan de beurt zijn.
Keten
Uw bedrijf is onderdeel van een keten. De zwakste schakel in de keten, is ook uw zwakste schakel. Hoe goed u voor uzelf zaken ook op orde kunt hebben. Veel bedrijven outsourcen of offshoren een deel van hun activiteiten. Ook hiervoor geldt dat business continuity bij leveranciers een steeds grotere rol speelt binnen de eigen business continuity. Hiermee worden de leveranciers een belangrijke schakel in de resilience van uw bedrijf. Het inrichten, borgen en testen van business continuity doe je niet zomaar. Het is niet alleen een onderdeel van de bedrijfsvoering, het is ook iets waardoor een bedrijf aan klanten kan laten zien waar het voor staat.
Awareness
Eerder hadden we het over DigiD en de link naar business continuity. Want ook al heeft uw bedrijf misschien niets te maken met de DigiD code, het zou zo maar kunnen dat u gebruik maakt van hetzelfde systeem. In dit geval een online applicatie, als waarin de DigiD code gebruikt wordt. Of misschien heeft u het beheer wel uitbesteed en maakt de leverancier gebruik van hetzelfde systeem. Iets wat leek op een vervan-mijn-bed-show - een risico dat je niet (direct) ziet) - komt dan opeens heel dichtbij. In het kader van continuiteit leert dit voorval om niet alleen intern te kijken, maar ook naar uw leveranciers.
Kortom, het inrichten van business continuity moet in alle facetten van de bedrijfsvoering worden meegenomen. Ook hierbij geldt de wet van de zwakste schakel. Het begint bij mensen die netwerken ontwerpen en het eindigt bij mensen die netwerken beheren en bij leveranciers die onderdeel van de keten zijn geworden. Awareness en inbedding van het denken in de cultuur van de onderneming zijn daarom belangrijk om als bedrijf te evolueren naar een volwassener BCM niveau. En mocht er onverhoopt toch iets misgaan, zorg dan dat u over plannen beschikt, die u geoefend hebt, en dat u weet welke capaciteit en juiste competenties er nodig zijn om een calamiteit het hoofd te bieden. Dit alles om de cruciale dienstverlening snel weer te herstellen en de impact voor klanten te voorkomen of zo laag mogelijk te houden. De Internationale Business Continuity Awareness week is een mooi internationaal initiatief om als bedrijf bij aan te sluiten en om de mensen op een boeiende en leuke manier mee te nemen in het belang van business continuity. « * Ralph Habets, Nathalie Lokhorst en John van Leeuwen werken in het team Business Continuity & Security bij KPN.
Security Management nummer 3 maart 2013
45
»
recherche
Fraudeur heeft duistere hobby De eigenaar van een aantal computerwinkels ontvangt meldingen dat een van zijn vestigingsmanagers zich schuldig zou maken aan verduistering van materialen. Er volgt een onderzoek, waaruit blijkt dat de beschuldigingen kloppen. Bovendien krijgt het onderzoek nog een verrassende en schokkende afsluiting. ROB DE GOEDE *
E
en directeur-grootaandeelhouder (DGA) is eigenaar van twaalf computerzaken. Al deze filialen worden gerund door een vestigingsmanager. Op enig moment ontvangt de DGA een anonieme melding dat bij een van de filialen sprake zou zijn van misstanden en onregelmatigheden. De DGA kan deze melding niet plaatsen en besluit de manager van het betreffende filiaal op de hoogte te brengen van de anonieme informatie. De manager reageert verontwaardigd en zegt dat hij zich niets kan voorstellen bij de anonieme melding.
Voorraadverschillen Na drie maanden ontvangt de DGA een anonieme brief, maar nu met een meer gedetailleerde omschrijving. In de brief staat vermeld dat de manager van het filiaal zich zou verrijken en materialen zou verduisteren. In opdracht van de DGA wordt door de controller een financieel-administratief onderzoek ingesteld. De controller stelt vast dat er ten opzichte van andere filialen erg veel cartridges en harde schijven worden besteld. De DGA besluit om op zaterdagavond de voorraad in het filiaal op te nemen. Tot ontsteltenis van de DGA wordt geconstateerd dat er sprake is van aanzienlijke voorraadverschillen.
Verborgen camera’s De DGA schakelt een recherchebureau in om de (mogelijke) fraude zorgvuldig te onderzoeken. In de arbeidsovereen-
46
komst van alle werknemers is opgenomen dat de directie in geval van verdenking van fraude de mogelijkheid heeft om (verborgen) camera’s te installeren. Vervolgens worden er enkele verborgen camera’s geïnstalleerd. Al vrij snel vallen er een aantal zaken op. Op dinsdag- en donderdagavond wordt gezien dat de manager alleen achterblijft in het filiaal. Vervolgens wordt gezien dat hij op beide dagen enkele cartridges en externe harde schijven meeneemt. Uit het administratief onderzoek blijkt dat deze producten niet zijn verantwoord in de verkoopadministratie.
Hobby In overleg met de DGA wordt besloten om de manager te confronteren met de bevindingen. De DGA spreekt de hoop uit dat de man een plausibele verklaring kan geven. De man heeft een dienstverband van 21 jaar en is twee jaar geleden gescheiden. Vrijwel direct nadat de onderzoekers zich aan de manager hebben voorgesteld, breekt hij. De man vertelt dat hij in zijn privétijd films maakt en hierbij ook gebruik maakt van modellen. De man stelt dat hij hiermee is begonnen na de scheiding en voor deze hobby structureel cartridges, harde schijven en andere gegevensdragers vanuit het filiaal meenam. De man verrekende de materialen niet en niemand wist hier ook van. De man verklaart vervolgens dat hij thuis nog een aantal schijven,
Security Management nummer 3 maart 2013
cartridges en andere materialen heeft liggen, die eigendom zijn van de zaak. De man zegt alle medewerking toe en geeft aan dat de onderzoekers samen met de DGA mee naar zijn privéwoning mogen om daar de verduisterde materialen op te halen. In de woning aangekomen wijst de man een aantal materialen aan die hij heeft verduisterd. Er wordt een lijst gemaakt met aangetroffen materialen. Vervolgens ziet de DGA in de gang van de woning een aantal gebruikte harde schijven staan die ook afkomstig zijn uit het filiaal. Ook deze schijven worden door de man afgestaan.
Kinderpornonetwerk In een emotioneel gesprek wordt de man door de DGA op staande voet ontslagen. De DGA stelt daarbij dat hij nog zal overwegen of hij aangifte doet bij de politie. Op kantoor aangekomen controleert de DGA vervolgens de inhoud van de harde schijven en stelt tot zijn grote schrik vast dat een aantal van deze schijven kinderporno bevat, opgenomen in de woning van de man. De DGA doet hierop onmiddellijk aangifte bij de politie. Diezelfde avond wordt de man door de politie aangehouden en wordt de woning doorzocht. Later bleek dat de man onderdeel uitmaakte van een georganiseerd kinderpornonetwerk. ‹‹ * Rob de Goede, Signum-Interfocus
recht
Kosten fraudeonderzoek verhaald op ex-werknemers Een werkgever vordert van ontslagen werknemers hoofdelijke veroordeling van onderzoekskosten voor een grootschalig onderzoek naar fraude en verdwijning van goederen uit het bedrijf. De betrokkenheid van de werknemers bij deze verduistering van goederen is vastgesteld. De rechter wijst de vordering toe, omdat de werknemers onrechtmatig hebben gehandeld tegenover de werkgever. ROB POORT *
B
ij een grote winkelketen op het gebied van elektronische apparatuur is eind 2009 het vermoeden gerezen, dat apparaten binnen het distributiecentrum en op het laadplatform van Schiphol-Rijk verdwijnen. De werkgever stelt een intern onderzoek in en er wordt geconstateerd dat inderdaad bij herhaling goederen verdwijnen. De politie wordt ingeschakeld, maar die stelt dat er op dat moment onvoldoende bewijs is voor een strafrechtelijk onderzoek. In overleg met de politie wordt wel het interne onderzoek voortgezet. Daarbij wordt de hulp van externe deskundigen ingeroepen. Er worden diverse middelen ingezet; zo worden observaties uitgevoerd, camera’s opgehangen en bij enkele verdachte werknemers wordt gepost. Voor het bekijken van de camerabeelden wordt weer een ander bedrijf ingeschakeld. Kortom: er worden veel kosten gemaakt. Maar er is wel resultaat: er worden uiteindelijk zeven werknemers getraceerd die allen op staande voet worden ontslagen. Tegen hen is bij de politie aangifte gedaan wegens verduistering. De werkgever vordert in een civiele procedure dat de werknemers hoofdelijk veroordeeld zullen worden tot betaling van de ruim 87.000,- euro voor de onderzoekskosten die zijn gemaakt om de verduistering opgehelderd te krijgen.
Aansprakelijk De kantonrechter overweegt dat vaststaat dat alle zeven werknemers zich schuldig hebben gemaakt aan het (mede)plegen van verduistering van apparatuur. Zij zijn dan ook aansprakelijk voor de schade die de werkgever als gevolg van het handelen van elke werknemer heeft geleden. Aannemelijk is dat de werkgever aanvankelijk niet wist wie voor de grootschalige verduistering verantwoordelijk was. Verder staat vast dat het verrichte onderzoek duidelijkheid heeft verschaft over de aansprakelijkheid van de werknemers. Het onderzoek is tevens noodzakelijk geweest om verdere schade te beperken. De kosten voor het onderzoek zouden niet gemaakt zijn als de werknemers niet zouden hebben verduisterd. Het onderzoek is bovendien als gevolg van het onrechtmatig handelen van elk van de werknemers in gang gezet en heeft uitgewezen dat elke werknemer zich schuldig heeft gemaakt aan het medeplegen van verduisteringen en dus onrechtmatig handelen tegenover de werkgever.
Causaal verband Hiermee is het causale verband gegeven. Alle werknemers zijn daarom voor het geheel van deze schade hoofdelijk aansprakelijk, met dien verstande dat betaling door de één de anderen bevrijdt. De rechter komt vervolgens toe aan het oordeel of de door de werkgever ge-
maakte onderzoekskosten redelijk zijn en aan de werknemers kunnen worden toegerekend. Een deel van de gevorderde kosten wordt door de kantonrechter afgewezen. Met als slotsom dat de werknemers hoofdelijk aansprakelijk zijn voor een bedrag van ruim 57.500,euro. Met daarboven nog eens ruim 2.300,- euro aan proceskosten.
Aantekening Kosten die worden gemaakt, omdat een werknemer een fout heeft gemaakt mogen - op grond van artikel 6:170 Burgerlijk Wetboek - door de werkgever niet op de betrokken werknemer worden verhaald. Maar dat is anders als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de kant van die werknemer. En van opzet is zeker sprake als die werknemer, alleen of samen met anderen, de boel flest en goederen van de werkgever verduistert. En hoofdelijke aansprakelijkheid houdt in, dat elke veroordeelde afzonderlijk kan worden aangesproken voor het totale bedrag. Zij kunnen het teveel betaalde dan wel weer onderling op elkaar verhalen. ‹‹ Kantonrechter Amsterdam, 30 oktober 2012, JAR 2013, 20; LJN: BY6874 * mr. ing. R.O.B. Poort is jurist en veiligheidskundige (www.bureaupoort.nl)
Security Management nummer 3 maart 2013
47
contacten en contracten
Mail uw informatie (met jpg-foto) voor deze rubriek naar arjendekort@vakmedianet.nl
SSA 2013: aandacht Zorg, Overheid, Retail en Transport
Tijdens SSA 2013 wordt extra aandacht besteed aan beveiliging en veiligheid in de zorg, zowel intramuraal als extramuraal. Het betreft zowel alles rond veiligheid, van preventie, detectie tot en met blussen, als alles rond beveiliging. Op het themaplein Overheid staat vooral samenwerken aan veiligheid centraal; bijvoorbeeld aan de hand van discussies over kansen en valkuilen bij het inzetten van BOA’s of
vraagstukken rond cameratoezicht en publiek-private samenwerkingsvormen. Ook de nieuwe rol van de brandweer komt aan bod. Op het terrein van retail zullen goede voorbeelden rond overvalpreventie worden gedeeld en hoe gezamenlijk op te treden tegen mobiel banditisme. Georganiseerde criminaliteit en ladingdiefstal zijn een grote schadepost in de wereld van transport & logistiek. Nog belangrijker is de veiligheid van chauffeurs en andere medewerkers. Best practices laten zien dat security uiteindelijk geld opbrengt en niet alleen als kostenpost gezien hoeft te worden. SSA 2013 wordt van 4 tot en met 6 juni gehouden in Amsterdam RAI. Meer informatie: www.safetysecurityamsterdam.nl, Twitter: @ssaamsterdam.
Omzet Securitas in 2012 gelijk gebleven
Vervolg SecuVak in november 2013
Securitas heeft de wereldwijde jaarcijfers over 2012 bekend gemaakt. De autonome omzetgroei in 2012 was 0 procent als gevolg van zwakke marktomstandigheden. De operationele marges in Security Services North Amerca en Security Services Europe lieten vorig jaar een verbetering zien. De marktomstandigheden zorgden echter voor dalende verkoop in veel branches in Frankrijk, Portugal en Spanje. De totale omzet voor 2012 bedraagt 66,5 miljard Zweedse Kroon (7,9 miljard euro).
De tweede editie van SecuVak in Evenementenhal Venray staat gepland voor 19, 20 en 21 november 2013. Doelstelling voor de editie van 2013 is voor beursorganisator Rik Silderhuis het verhogen van het aantal exposanten en hiermee gepaard het aantal bezoekers. ‘Mensen in de regio, maar ook daarbuiten, zijn inmiddels meer bekend geraakt met de vakbeurs. We hopen dat de beurs zal groeien en dat naast de regionale bedrijven ook landelijke spelers zich meer zullen aansluiten.’
Safety & Security Amsterdam kent dit jaar een nieuwe indeling van de bersvloer. Verspreid over de Europahal wordt een aantal themawerelden ingericht waar wordt ingegaan op branchespecifieke veiligheidsvraagstukken. De activiteiten in deze werelden zijn gericht op Zorg, Overheid, Retail en Transport & Logistiek.
Norbain Benelux wordt Smartwares Security Norbain Benelux gaat verder onder de namen Smartwares Security Nederland en Smartwares Security België. Dit is het gevolg van de overname door Smartwares afgelopen zomer. Buiten deze naamswijziging blijft de organisatie hetzelfde; de contactpersonen en de werkwijzen blijven gelijk. Het kantoor en magazijn in Ne-
48
derland zijn inmiddels van Breda naar Gilze verhuisd. De adresgegevens voor de Nederlandse vestiging: Broekakkerweg 15, 5126 BD Gilze, tel. (076) 579 25 77, fax (076) 571 42 50, internet: www. smartwaressecurity.com, e-mail: info@smartwaressecurity.com.
Security Management nummer 3 maart 2013
Samenwerking SK FireSafety en Aras Aras Security en SK FireSafety Group hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend Beide partijen kennen elk hun eigen specialisme: SK op het gebied van brandveiligheid en Aras op het gebied van elektronische beveiliging. Met de samenwerking wordt voldaan aan de vraag van de klant om specialismen samen te brengen en een project als totaalpakket te leveren. Deze projecten omvatten videobeveiliging, inbraakdetectie, toegangscontrole en security management en in steeds meer gevallen brandbeveiliging. Vooralsnog is deze samenwerking van toepassing voor de Nederlandse projecten.
Krachtenbundeling OrcaSecure en ESA OrcaSecure en European Security Academy hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten. Het doel van deze samenwerking is om te komen tot een krachtenbundeling en het gezamenlijk in de markt zetten van een ‘doorlopende leerlijn’ aan opleidingen op het gebied van ‘intelligence-led security’. Te denken valt aan opleidingen als Predictive Profiling, Employment Screening, Ethical Hacking en Protective Intelligence op operationeel, tactisch en strategisch niveau.
Convenant ESIF en OrcaSecure Op 18 januari hebben Ab Verkaik, voorzitter van ESIF (European Security Intelligence Foundation) en Jan van Twillert, managing partner van OrcaSecure, het convenant ondertekend voor de onderlinge samenwerking om het vakgebied Predictive Profiling verder te professionaliseren. Dit betekent onder andere dat de Leergang Diploma Predictive Profiling van OrcaSecure moet voldoen aan de kwaliteitseisen die ESIF hieraan stelt.
Alarmcentrale Stanley aangesloten op Live View Klanten van de particuliere alarmcentrale van Stanley Security Solutions zijn sinds begin dit jaar aangesloten op Live View, het videosysteem dat ervoor zorgt dat de politie via bewakingscamera’s direct kan meekijken bij overvallen en plof- en ramkraken. De aansluiting op Live View werd voor Stanley Security Solutions verwezenlijkt door de aansluiting van de eerste geldautomaat van ABN AMRO op 10 januari jl. Live View is een programma van de politie en het ministerie van Veiligheid en Justitie om overvallen live in beeld te brengen. Beelden van bewakingscamera’s worden bij een overval meteen doorgezet naar de politie. PROPERTY PROTECTED REAL-TIME CAMERATOEZICHT
Almere kiest voor BOA’s G4S De gemeente Almere heeft na een openbare aanbesteding voor de inzet van buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) in het domein Openbare Ruimte de opdracht gegund aan G4S. De samenwerking is aangegaan met een looptijd van ten minste drie jaar. Meer dan 30 speciaal door G4S opgeleide BOA’s en toezichthouders worden verantwoordelijk voor: parkeerhandhaving, handhaving op de
Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en het cameratoezicht in de stad vanuit de meldkamer. De gemeente Almere heeft besloten om de inzet van BOA’s aan een particuliere beveiligingsorganisatie uit te besteden, omdat deze aanpak zal leiden tot een verdere professionalisering van Handhaving en Toezicht binnen de gemeente met als doel de leefbaarheid voor de inwoners te verhogen.
Het contract werd op 30 januari getekend door Jaap Meindersma (Stadsbeheer Almere) en Michel Staat (commercieel directeur G4S Secure Solutions).
CSC Siemens aangesloten op Live View Het Customer Service Center (de PAC) van Siemens in Zoetermeer, is sinds 1 februari aangesloten op Live View. Live View maakt het mogelijk dat de meldkamer van de politie, via een particuliere alarmcentrale, live mee kijkt met camerabeelden wanneer een inbraak, overval of een ander delict plaatsvindt.
Als een aangesloten bedrijf of instelling een overval meldt, wordt de melding, inclusief de camerabeelden, opgepakt door het Customer Service Center. Oordeelt de gespecialiseerde beveiligingsmedewerker dat er daadwerkelijk een overval gaande is, dan informeert hij de politie en zet hij de live beelden direct door naar de meldkamer van de politie. Politiemedewerkers kunnen hierdoor direct zien hoe de situatie is, hoeveel overvallers er zijn, welke wapens zij gebruiken en of er gewonden zijn.
De live beelden stellen de politie in staat om sneller en gerichter in actie komen tegen overvallers. In de meldkamer kan bijvoorbeeld direct worden bepaald welke politie-inzet en andere hulpdiensten nodig zijn, zoals een arrestatieteam, een helikopter of een ambulance. Live View is een initiatief van het ministerie van Veiligheid & Justitie en moet niet alleen de pakkans vergroten en het aantal valse alarmen terugdringen, maar ook de preventieve werking versterken.
Security Management nummer 3 maart 2013
49
young profes siona l
Marie-Louise Ruijs Leeftijd: 23 Functie: Junior Consultant Risk Securitymanagement bij Promundo
Persoonlijk Ik ben Marie-Louise Ruijs, geboren in Nieuwerkerk aan den IJssel en opgegroeid in Soest. In mijn vrije tijd teken, schilder en klus ik graag. Ik zie mijzelf als een enthousiaste, gedreven en resultaatgerichte young professional.
Opleidingen Ik heb Integrale Veiligheidskunde (2012) gestudeerd. En via mijn huidige werkgever kreeg ik de mogelijkheid om de opleidingen ‘Pre-employment and in-employment threat assesment and Security Profiling course’ en de leergang Diploma Predictive Profiling te volgen.
Waarom keuze voor security? Mijn interesse in veiligheid en beveiliging heb ik van huis uit meegekregen. Mijn vader werkt bij de politie en ik vond veiligheid en criminaliteit altijd al heel interessant.
Carrière Mijn werkervaring heb ik onder andere opgedaan bij Bureau Tegenhouden (Politie Utrecht) en het Regionaal Service Centrum (Politie Utrecht). Ook heb ik bij Spirit Jeugd- en Opvoedhulp onder andere voor 25 panden adviesrapporten opgesteld ten aanzien van de veilige inrichting ervan. Ik heb een afstudeeronderzoek in het kader van Predictive Profiling gedaan voor de politie Utrecht. Bestuurservaring heb ik opgedaan tijdens mijn vice-voorzitterschap van de Opleidingscommissie Integrale Veiligheidskunde. Via mijn afstudeeronderzoek ben ik uiteindelijk bij Promundo terechtgekomen.
Wat ik heb geleerd van mijn manager … is dat luisteren een onderschatte competentie is. Iedereen kan praten, maar het is de kunst om echt te luisteren naar wat de ander vertelt.
Wat mijn manager van mij heeft geleerd ... is het enthousiasme wat ik overdraag voor het vak en voor Predictive Profiling. Dit heeft voor positieve reuring in de tent gezorgd.
Security management ontwikkelt zich tot … een vakgebied waarin we te maken krijgen met steeds complexere dreigingen en veiligheidsvraagstukken, waarbij het
50
Security Management nummer 3 maart 2013
nog maar de vraag is of hier direct een oplossing voor is. Deze vraagstukken vragen om een andere aanpak en een intensievere samenwerking tussen organisaties en bedrijven. Neem de digitalisering van informatie. Is deze informatie veilig? Kunnen hier ongemerkt veranderingen in worden aangebracht?
De traditionele security manager verdwijnt, omdat … we te maken krijgen en misschien al hebben met nieuwe dreigingen en met een tegenstander die steeds slimmer wordt. Terwijl de traditionele security manager vooral gericht is op de traditionele dreigingen. Voorbeelden van nieuwe dreigingen zijn het delen van informatie via social media en het nieuwe (thuis)werken.
Social media Voorheen was ik een actief Facebook’er. Nu ben ik vooral te vinden op LinkedIn. Ik ben van beide social media steeds meer voordelen gaan inzien. Behalve dat het leuk is, dient het voor mij als een platform om contacten te onderhouden, met nieuwe mensen in contact te komen en kennis te delen.
Security trends De kansen en ook dreigingen van het gebruik van social media voor en door bedrijven en organisaties. De digitalisering als steeds groter en complexer wordend veiligheidsvraagstuk en upcoming: een toename van het aantal vrouwen binnen het veiligheids- en beveiligingsvak.
Over 5 jaar ben ik … een professional met gedegen kennis over en vooral ervaring binnen verschillende toonaangevende organisaties op het gebied van beveiliging en heb ik met mijn enthousiasme voor Predictive Profiling anderen kunnen overtuigen om de stap te maken van een reactieve naar een proactieve (effectieve) beveiliging.
In deze rubriek aandacht voor jonge securityprofessionals. Zij komen aan het woord over hun opleiding, hun carrière, het vakgebied en hun ambities. Aanmelden van personen voor deze rubriek kan bij de redactie: arjendekort@vakmedianet.nl
Over vertrouwen, veranderen en verantwoordelijkheid
Inschrij met meven mensener
=
KORTIN G!
Over Het Nieuwe Werken MIDDAGCONGRES
Optimale ICT-middelen, trendy werkplekken, moderne flexkantoren, variabele werktijden. Veel organisaties zijn inmiddels bekend met Het Nieuwe Werken en passen het al toe. Maar dat gaat niet overal even soepel. Dat is niet zo vreemd, want met een focus op alleen de faciliteiten kom je er niet. Om Het Nieuwe Werken succesvol te maken zijn ook andere zaken belangrijk. Zaken die vooral te maken hebben met een cultuuromslag, waarbij vertrouwen, verandering en verantwoordelijkheid centraal staan. In december was het congres uitverkocht. Tijdens dit middagcongres kunt u alsnog deelnemen aan de als eerste uitverkochte sessies! En leert u hoe u Het Nieuwe Werken op alle fronten succesvol invoert.
Bekijk het complete programma en schrijf u in:
Het Nieuwe Werken
over
Woensdag 24 april 2013 / NBC Nieuwegein
congres
INFORMATIE EN AANMELDEN DATUM: woensdag 24 april 2013 LOCATIE: Vergader-en congrescentrum NBC in Nieuwegein PRIJS: €295,- p.p. bij deelname van 1 persoon van één organisatie €245,- p.p. bij deelname van 2 personen van één organisatie €225,- p.p. bij deelname van 3 personen of meer van één organisatie VOORWAARDE: Om te profiteren van de korting, moeten de deelnemers zich in 1 keer aanmelden. U ontvangt dan ook 1 factuur. INFORMATIE: www.overhetnieuwewerken.nl/congres
www.ohnw.nl/congres
#congres #ohnw
RGB: Blauw: R74/G150/B205 Groen: R199/G214/B205 Oranje: R235/G107/B74 CMYK: Blauw: c70/m30 Groen: c30/y70 Oranje: m70/y70
LETTERS zwart-100
|
c89-m71
Het drukste moment van de dag De schijnbare stilte van 1 minuut voor openingstijd. Elk moment kan een horde koopbeluste consumenten binnenstormen. Achter de schermen wordt hard gewerkt om hen voor de volle honderd procent van dienst te kunnen zijn. Een adequate en servicegerichte beveiliging is daarbij onmisbaar. Dat weten wij van Trigion maar al te goed. Daarvoor zetten we altijd de juiste mensen in. Alerte, uitstekend opgeleide en doortastende professionals. Trigion is het grootste beveiligingsbedrijf van Nederland. We kunnen bogen op een ervaring van 100 jaar. Zoeken proactief naar nieuwe oplossingen om mensen en eigendommen nog beter en efficiĂŤnter te beschermen. Onze opdrachtgevers waarderen dat. Dat blijkt niet alleen uit onze klanttevredenheidsonderzoeken maar ook uit onze langdurige relaties. Omdat we doen wat er van ons verwacht wordt. En eigenlijk altijd net iets meer dan dat. Wilt u weten wat Trigion voor uw organisatie kan betekenen? Kijk voor meer informatie op www.trigion.nl of bel (010) 298 11 33. Wij zijn u graag van dienst. Trigion. Toonaangevend in veiligheid
De juiste mensen op de juiste plek