Veenman blikt terug en vooruit. Elektrische voertuigen leveren ook

INNOVATIE Door René Welmers

VOORUITBLIK OP VOERTUIGONTWIKKELINGEN

POLITIEK HOUDT SPANNING ERIN

De mededeling dat elektrisch aangedreven voertuigen nu snel hun entree maken in de transportwereld is een open deur. Tegelijkertijd zijn er ‘afvalligen’ van het elektrische geloof die er kritische kanttekeningen bij plaatsen. En de politiek, die weet het ook allemaal niet zo zeker.

De ontwikkeling van elektrisch aangedreven voertuigen gaat vooral snel bij voertuigen die bedoeld zijn voor binnenstedelijke distributie. Bezorgende bedrijven willen hun milieubewustzijn tonen en waar kunnen zij dat beter doen dan in de

woonstraten waar zij dagelijks komen voor afleveringen? Met groot hun naam erop en de mededeling dat dit een totaal emissieloos voertuig is. De industrie heeft niet stilgezeten en kan voor dit segment inmiddels een grote diversiteit aan voertuigen aanbieden. Op transportlogistiek.nl geven wij een overzicht van de meest voorkomende ultralichte bestelvoertuigen, van de StreetScooter via de Regis Epic0 tot de E-Worker van Picnic.

ELEKTRISCHE BESTELAUTO’S

In het segment van de wat zwaardere elektrische bestelwagens zijn het vooral de gevestigde autofabrikanten die elektrische oplossingen bieden. Renault (Kangoo en Master), Nissan (e-NV200), PSA (Citroën Berlingo), Volkswagen (Up en Crafter), MAN (e-TGE) en Mercedes-Benz (Vito) zijn voorbeelden van fabrikanten die op dit moment elektrische bestelwagens in de verkooplijsten hebben. Daarnaast zijn onder meer elektrische varianten van de MercedesBenz Sprinter, Fiat Ducato en Iveco Daily in het voorzicht gesteld. Uiterlijk verschillen deze elektrische uitvoeringen nauwelijks van hun familieleden met verbrandingsmotoren. Volkswagen doorbreekt deze trend met futuristische ontwerpen van een opvolger voor de Transporter in de vorm van de ID Buzz. Al deze elektrische varianten voldoen aan de wensen van bewoners en politiek. Geen emissies rond het voertuig en weinig lawaai in de woonomgeving. Weinig reden dus voor tegengas.

ZWARE ELEKTRISCHE VOERTUIGEN

Op dit ogenblik beproeven enkele fabrikanten elektrisch aangedreven trucks en trekkers die een treingewicht van zeker 30 ton kunnen trekken. Volvo startte zijn onderzoek met FL- en FE-bakwagens en meldde onlangs de komst van elektrische bouwvoertuigen en trekkers op basis van de FM. DAF bouwt samen met elektrische aandrijfspecialist VDL elektrische trekkers op basis van de CF en kondigde eveneens recent de verbreding aan van het

HET RIJDEN OP STROOM IS WELLICHT NIET ZO SCHOON IS ALS GEHOOPT

3

programma met elektrische bakwagens. Ook kersvers is het bericht van Iveco dat deze onderneming een samenwerking aangaat met de Amerikaanse elektrische aandrijfspecialist Nicola om in 2021 elektrische vrachtauto’s op de Europese markt te brengen. Het bleef niet bij een papieren aankondiging: in december presenteerde Iveco al een concept op basis van de S-Way. Met accu’s maar wellicht ook met brandstofcel. Scania haalt regelmatig het nieuws met zijn testen met elektrische vrachtauto’s die onder meer gebruikmaken van pantografen om stroom van een bovenleiding te pakken om elektrisch te kunnen rijden zonder van een accu afhankelijk te zijn. Veel meer dan bij de ultralichte voertuigen speelt bij zwaardere elektrische voertuigen immers de reikwijdte van de accu’s een rol. Mogelijk kan hybridetechniek (PHEV) hier een oplossing bieden. Elektrisch rijden waar het moet, diesel (of een verbrandingsmotor) waar het kan. Bijvoorbeeld Scania kan deze techniek al leveren. In Nederland leverde deze fabrikant de eerste NGS Hybride-truck aan Suez/Havi

2

voor de distributie van McDonald’s. ALTERNATIEVEN

Om de uitstoot van CO 2 zo snel mogelijk terug te dringen, zet de Nederlandse politiek in op het volledig verdrijven van de dieselmotor. Vrachtautofabrikanten plaatsen hun vraagtekens bij een volledige overstap op elektrische aandrijving. Gas als motorbrandstof bijvoorbeeld is in Nederland een beladen begrip geworden door de aardbevingen in Groningen. Maar daarmee is gas geen verkeerde keuze als het gaat om de reductie van fijnstof. Als de overstap wordt gemaakt naar biogas, is cng of lng die ideale oplossing voor transportverkeer dat regionaal of (inter)nationaal op weg is. Duitsland en België hebben een veel stimulerender fiscale wetgeving waardoor dáár het rijden op gas veel aantrekkelijker is. Met gecomprimeerd en/of vloeibaar gemaakt biogas zijn reikwijdtes mogelijk die vergelijkbaar zijn met een dieselvoertuig én superschoon. Diverse Nederlandse vervoerders hebben de stap gezet en investeren in deze gastechniek. Door het wisselvallige subsidiebeleid van de Nederlandse overheid worden deze vervoerders niet bepaald ruimhartig gesteund in hun pioniersrol. Hetzelfde geldt voor de fabrikanten die de techniek zo ver hebben ontwikkeld, met name Iveco, Scania en Volvo.

CO 2 -UITSTOOT WERELDWIJD

Bij de keuze voor elektrisch rijden als dé oplossing voor CO 2 - en andere emissies, gaan de evangelisten van dit spannende geloof voorbij aan de CO 2 - uitstoot die ontstaat bij de productie van de accu’s. Omdat die accu’s overwegend in China worden gefabriceerd waar beperking van CO 2 -uitstoot nog geen belangrijk aandachtspunt is, is de uitstoot verontrustend hoog. Nog pijnlijker is het gegeven dat het rijden op stroom wellicht ook niet zo schoon is als gehoopt. Elektriciteit wordt in Nederland nog steeds (deels) opgewekt in steenkool gestookte centrales. Duitsland stookt zelfs de goedkope bruinkool. De CO 2 -uitstoot daarvan overtreft de uitstoot van een moderne dieseltruck fors. Echt schoon is het rijden op elektriciteit in Frankrijk (kernenergie), Zweden en Noorwegen (waterkracht). Ook schoon is het rijden op diesel als daarin hernieuwbare diesel wordt getankt. Dat is nu nog erg duur vergeleken met fossiele diesel. Maar als de overheid aan de invoering daarvan net zo enthousiast zou bijdragen als aan de invoering van elektrisch rijden... Zou dat geen mooi vooruitzicht zijn?

MARKTSITUATIE

Strubbelingen op de wereldmarkt hebben ook hun weerslag op het transport. Die ontwikkeling liet zich al in 2019 zien en zal waarschijnlijk in 2020 een verdere negatieve invloed hebben. Nog maar weinig fabrikanten hebben op dit moment hun marktcijfers zo ver gereed dat de tijd rijp is om deze te publiceren. Op die stand van zaken komen wij in een later nummer van Transport & Logistiek terug.

1. Volvo meldde onlangs de komst van elektrische 2. trekkers op basis van de FM. De Volkswagen ID Buzz als elektrische uitvoering 3. van de Transporter. Een mogelijkheid om de actieradius van een elektrische Scania te vergroten is een pantograaf waarmee stroom van een bovenleiding wordt afgenomen.