VOLBRACHT DR. GERT J. MINK

Leeggeten druiventak.

verscholen. Degene die van deze ware wijnstok de druiven geplukt heeft - of de wijn drinkt - vult zich mysterieus genoeg met Christus zelf.

Paul van Dongen vertelde onlangs hoe hij zijn prenten van leeggegeten druiventrossen zijn ontstaan. Alledaagser kon hij eigenlijk niet. Hij had gewoon een keer druiven in de supermarkt gekocht om op te eten. Toen de tros leeg was, klaar om in de groentebak gegooid te worden, keek hij er nog eens naar. Kijkend dacht hij plotseling: het lijkt wel een gestalte. Het is een teken geworden. In dit kale ligt iets van Christus. Eerst etste hij de druiventak die iets van een kruisigingsscene in zich draagt. Later volgde ‘Christus als leeggegeten druiventak’.

In het evangelie gaat het er vergelijkbaar aan toe. Een bijna alledaags ‘ik heb zo’n dorst’ kan ineens diepere lagen vertonen. Vreemd genoeg blijkt de dorstige gekruisigde tegelijk de dorstlessende Christus te zijn.

ds. Gerco Lock, Scheveningen

In de Bethelkerk Scheveningen is tot Stille Zaterdag, 16 april, een expositie te zien met werken van Paul van Dongen. Samen met schrijver Willem Jan Otten en de musici van Ars Musica werd ‘De Nieuwe Passie’ gemaakt. Dit is een omgang in het leven, lijden en verrijzen van Jezus Christus met poëzie, etsen en passiemuziek. Bezoekersinformatie is te vinden op www.denieuwepassie.nl.

VOLBRACHT!

Wij houden van winnaars. Op hen stemmen we het liefst bij verkiezingen. Enthousiast zijn we met de winnaar van een gouden medaille. Jezus lijkt de grote verliezer. Hij hangt te schande aan het kruis. De triomfantelijke intocht vijf dagen geleden lijkt vergeten. Hij buigt het hoofd en geeft de geest. Verslagenheid op Golgotha! Johann Sebastian Bach sluit zijn Matthäuspassion af met het bekende: “Wir setzen uns mit Tränen nieder”:

Wij zetten ons met tranen neer en roepen in het graf U toe: Rust nu zacht! Zoete rust. Rust nu, afgetobde leden! Rust zacht, rust zoet.

De sfeer waarin de evangelist Johannes het sterven van Jezus beschrijft, is totaal anders. Bij hem horen we Jezus’ uitroep: “Volbracht”! Het is een overwinningsroep. Schijnbaar in tegenspraak met de feiten. Het lijkt definitief verlies. Maar Jezus interpreteert anders. Wat verlies lijkt, is winst. “Volbracht!”. “Het doel is bereikt”. En zo is het!

Johannes tekent de Here Jezus gedurende zijn hele evangelie niet in zijn zwakheid maar in zijn koninklijke heerschappij. Hij heeft de regie in handen, zelfs aan het kruis. Ja, juist dan. Het overkomt Hem niet zomaar, Hij is niet passief, maar zelfs, neen juist aan het kruis, actief. Hij legt zijn leven af en pakt het op. Welke taak zegt Jezus volbracht te hebben? Welk doel heeft Hij bereikt? Zijn doelstellingen heeft Hij in de loop van de tijd geïllustreerd met een aantal tekenen. Jezus laat in Kana zien dat Hij uit is op een groot feest. Jezus geneest zieken. Hij biedt de oplossing van het voedselvraagstuk. Hij wekt zijn dode vriend Lazarus tot leven. Mooi! En wat wil een mens nog meer? Nu, een gewoon mens misschien niet. Jezus wel. Hij wil meer. Zijn werk was nog niet volbracht, zijn doel nog niet bereikt. Jezus is niet alleen gekomen om uit te leggen wie de Vader is en wat Hij wil bereiken. Hij zorgt er ook voor dat dit alles werkelijkheid wordt. Zeker: God wil het feest, God wil genezing, God wil verzadiging, God wil leven. Niet eenmalig, maar voor altijd. Jezus bewerkstelligt dit. Hoe doet Hij dat? In verschillende etappes. De eerste etappe is zijn eerste komst naar deze wereld. Deze wereld ligt onder de vloek, ligt onder het domein van de satan. Hij heeft het op deze wereld voor het zeggen. Hij heeft de mensen in zijn ban en brengt hen in de vreselijke ellende. Hij wil hen daar ook in de eeuwigheid in brengen: eeuwige angst en ellende, eeuwige ziekte, eeuwige honger en eeuwige dood. Jezus dwarsboomt dit plan. Zijn komst is een komst van genade. Koninklijk neemt de Here Jezus op zich om de satan, de tegenstander van God en zijn plannen en zijn Rijk, in het hol van de leeuw te verslaan. Hierom kwam Hij naar de aarde, nam Hij de gestalte van een mens aan, besloot Hij zijn leven af te leggen, daalde Hij neer in de hel. Zo zette Hij zijn leven in voor de schapen. Dit is wat gebeurt op Goede Vrijdag. Niet de vrijdag van de nederlaag, maar de vrijdag van de overwinning van Koning Jezus. Hierom klinkt de triomfroep vanaf het kruis: Volbracht!