Zwierzęta
Nowe zagrożenia dla zwierząt ze strony pasożytów zewnętrznych Co w sierści piszczy? Czyli historia pewnego komara i nie tylko… dr n. wet. Grzegorz Madajczak oraz lek. wet. Katarzyna Jaworska-Adamczyk Zmiany związane z globalnym ociepleniem, a w szczególności wzrost średnich temperatur, intensywne przemieszczanie się ludności i zwierząt oraz modyfikacje w uprawie gruntów i pokrycia roślinnością terenu powodują, że przesuwają się w kierunku północnym granice występowania pasożytów, które mogą przenosić niebezpieczne dla zdrowia patogeny: wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki czy też nicienie. Pasożyty te są nazywane wektorami, a wywoływane przez nie choroby są określane mianem wektorowych (ang. vector-borne diseases – VBDs). Obecnie stanowią ponad 17% wszystkich odnotowywanych przypadków chorób zakaźnych. Jakie nowe gatunki pasożytów zewnętrznych zostały stwierdzone w Polsce w ostatnich latach, a jakie „zbliżają się” do naszego kraju i już wkrótce mogą się u nas pojawić? I czy należy obawiać się ich jako zagrożenia dla zdrowia naszych pupili?
Dokąd latają komary? Jednym z bardziej jaskrawych przykładów przesuwania się granic występowania jest pojawienie się w Europie komara tygrysiego Aedes albopictus. Naturalnym miejscem występowania tego inwazyjnego gatunku są tereny Azji Południowo-Wschodniej oraz wyspy Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. Jednak w wyniku przemieszczania się ludzi i towarów, ocieplenia klimatu, w połączeniu ze zdolnościami adaptacyjnymi tego gatunku w 2008 roku odnotowano jego występowanie już w 28 krajach świata – poza naturalnym
46
zasięgiem. W 2007 roku zaobserwowano obecność komara tygrysiego w Niemczech. Na mapie publikowanej przez European Food Safety Authority pokazano występowanie komara tygrysiego według danych na październik 2020 roku. Kolorem czerwonym są zaznaczone obszary, na których stwierdzono stabilne, zadomowione populacje. Przewiduje się, że z czasem może on dotrzeć nawet do południowych rejonów Skandynawii. Owady te zamieszkują wilgotne, zakrzewione lub zadrzewione obszary. Są agresywne i wykazują duże zdolności adaptacyjne, a do rozrodu wykorzystują na-
