Weigeren om te zweven
De actualiteit van de Bijbel en haar context. Als theoloog heb ik altijd geleerd scherp oog te hebben voor de context van de Bijbeltekst. Alleen dan kan zij betekenis krijgen. Als kerkpionier in Amsterdam met de PopUpKerk leerde ik dat de uitlegging zelf een context nodig heeft in het hier en nu om te kunnen spreken. Het ontdekken van de Bijbel gaat niet alleen via studie, wat het nodig heeft is ritueel en maatschappelijke noodzaak. Dan kan de tekst landen. tekst Rikko Voorberg Zingeving zonder urgente maatschappelijke noodzaak gaat zweven en lost uiteindelijk op in vaagheid. Daarbij kun je op verschillende manieren reageren op die maatschappelijke noodzaak. Je kunt het bestuderen: rationele analyse door commissies en universiteiten. We kunnen het psychologiseren: op zoek naar achterliggende oorzaken en een behandelplan bedenken. We kunnen het ook ritualiseren. Daar hebben we als PopUpKerk onze specialiteit van gemaakt. We geven vorm aan tafels met eten, we breken brood, we drinken wijn of sap, maar bedenken ook nieuwe vormen van verbinding, verdieping en ontmaskering soms. Nieuwe rituelen als antwoord op maatschappelijke uitdagingen, daar ligt een noodzaak en een ruimte voor religieuzen met hart voor de (nood)zaak en ruimte in het hoofd en in de ziel. Hoe creëer je dan rituelen? Door het oude uit elkaar te halen, onderdeel voor onderdeel, en vervolgens de elementen op een nieuwe manier in elkaar te passen. Sommige dingen laat je weg, andere nieuwe elementen voeg je toe. Al naar gelang de maatschappelijke vraag 04 |
die er ligt, de tijd van het jaar, het religieuze verhaal en de setting. En zo creëer je iets tijdelijks dat fris en relevant aanvoelt en dat tegelijk ook herinnert aan vroeger en aan eerbied. We stellen als voorwaarde voor deze rituele vormen dat niemand wordt uitgesloten van deelname en dat iedereen zelf kan bepalen in welke mate hij of zij participeert: De één maakt er een grapje van, de ander legt ziel en zaligheid op tafel. Beide manieren worden evenzeer gewaardeerd. Een ritueel heeft altijd een brugfunctie. Het verbindt verschillende terreinen en groepen. En als er één kloof is gegraven door politieke populisten dan is het wel die tussen Islam en Christendom. Terwijl het
Rikko Voorberg (1980) is dominee in Amsterdam en is sterk betrokken bij vluchtelingen (Vluchtkerk). Hij is columnist bij magazine Lazarus en creatief in het opzetten van acties voor kwetsbaren in onze samenleving.
