Leven in verhalen
Storytelling leek een aantal decennia geleden een beetje zijn beste tijd te hebben gehad. Toen het internet opkwam was het idee dat objectieve informatie steeds gemakkelijker beschikbaar en gedeeld zou worden, ten koste van subjectieve verhalen. Inmiddels mogen we constateren dat verhalen alleen maar aan invloed lijken te winnen. tekst José Sanders
Niet alleen zien we de opkomst van fake news waarin allerlei onware verhalen worden verteld. Ook de journalistiek, reclame en gezondheidscommunicatie lijken steeds meer gebruik te maken van persoonlijke verhalen. Dat is goed te verklaren: door de informatieovervloed van online media verdwalen mensen gemakkelijk en gaan ze op zoek naar herkenbare, persoonlijke ervaringen van anderen. Een aantrekkelijk en begrijpelijk verhaal kan heel overtuigend werken: het biedt een rolmodel, en misschien nog belangrijker, het biedt een simulatiemogelijkheid, die het publiek de verhaalgebeurtenissen “virtueel” laat meebeleven. Het publiek kan onderdeel van het verhaal worden door er zelf actief aan “mee te doen” en dat kan tegenwoordig bij uitstek door de digitale mediatechnologie. Nieuwe media bieden ons meer mogelijkheden dan voorheen om zelf de verteller van het eigen verhaal te worden 08 |
en de eigen digitale omgeving te gebruiken om dit verhaal te delen met anderen.1
het mediaverhaal Jonge mensen lezen niet veel verhalen meer en vertellen minder verhalen in woorden; ze communiceren hun digital stories in beelden. De “story”-functie van social media-netwerken zoals Instagram staat gebruikers toe razendsnel een “verhaal” te vertellen dat in één beeld zegt waar jij op dat moment bent, wat je bezig houdt, en, in zekere zin, wie je bent. Waar we vroeger elkaar opzochten of opbelden om achteraf te vertellen wat we meege-
José Sanders (1965) is hoogleraar Narratieve communicatie aan de Radboud Universiteit. Het onderzoek van José Sanders richt zich op narratieven: verhalende teksten.