Bloemnuus 02 04 2015

Nalatenskap

Rekordhouer

Tralies se geesvangjuffrou groet ná 35 jaar

Jim Fouché se Tharina skitter op SA’s

Op agtergrond

Niel Marais moet toesien dat alles vlot verloop

Bl. 9

Bl. 5

Bl. 13 Tel. 051­404­7600

| Donderdag 2 April 2015

| www.bloemnuus.co.za GRATIS

Beker op spel Shimlas pak Pukke in tuiseindstryd Ruan Bruwer DIE land se oë gaan op Maandag 13 April vierkant op die eindstryd van die immergewilde Varsitybeker wees wat op die Kovsie­kampus in Bloemfontein beslis sal word.

Die wedstryd word regstreeks uitgesaai en behoort groot belangstelling te lok.

Die Kovsies se rugbyspan, die Shimlas, sê sy ou aartsvyand, die Pukke, die stryd aan om die kroon as beste tersiêre rugbyspan in die land vir 2015 te dra.

Die Shimlas is die enigste onoorwonne span in die reeks en het net teen Tukkies gelykop gespeel.

Die Vrystaters het Maandag (30/03) met ’n oortuigende sege (21­10) met die Universiteit van Kaapstad afgereken om die eerste keer tot die eindstryd deur te dring. Dit was voor die grootste skare nóg vanjaar op Shimlapark.

Sy vorige beste vertoningslys in die reeks, wat in 2008 ontstaan het, was ’n derde plek in 2010 en 2011.

Die studente van die Noordwes het die Shimlas ’n groot guns bewys deur die Tukkies Maandagaand te klop, anders sou die eindstryd in Pretoria beslis word.

Franco Smith, die Shimlas se hoofafrig­ ter, het Maandagaand drie redes gehad om fees te vier: die sege oor die Ikeys, die Pukke se oorwinning teen verwagtin­

ONS KONSULTEER LANDWYD

HELP DEBT COUNSELLORS cc

• SKULDBERADERS • ADMINISTRATEURS • REGSADVISEURS

ge in en sy 19de huweliksherdenking.

Volgens Smith was Maandag ’n vreugdevolle dag en is sy stoutste verwagtinge oortref.

Hy sê hy het nie verwag dat die Pukke sou seëvier nie.

“Ek is dankbaar dat dinge vir ons so uitgewerk het om ’n tuiseindstryd te hê,” sê Smith.

“Ons moet nou die geleentheid optimaal benut en ek hoop die onder­ steuners sal die paviljoene vol sit. Ek weet die Pukke gaan met busse vol studente hierheen kom. Dit gaan spesiaal wees, soos die intervarsity van vroeër jare.

“Ons het dit nie net vir onsself gedoen nie, maar ook vir die universiteit.”

Dit is egter nie net die Shimlas wat dié dag in ’n eindstryd slaags gaan wees nie. Die koshuisspan Vishuis speel in ’n voorwedstryd in die eindstryd van die nasionale koshuiskompetisie teen Mopani van Tuks en sal met ’n sege die titel ’n vierde keer uit die agt jaar buit. Vishuis het die nasionale titel ook in 2010, 2012 en 2013 gedra. Armentum (2009) en Heimat (2014) is ook vorige wenners.

Boonop speel die UV se o.20­span Maandag om 19:00 op Shimlapark in die eindstryd teen Tuks in ’n herhaling van verlede jaar se eindstryd wat die Kovsies gewen het.

VS goed verteenwoordig OFSKOON die Kovsie Rolene Strauss Sondag haar kroon as Mej. Suid­Afrika aan Liesl Laurie moes afstaan, is die Vrystaat darem goed verteenwoordig. Benewens Strauss was die Bloemfonteiner Elzane van der Bergh, Mej. Doof Suid­Afrika, ook op die kroning teenwoordig. Hier is sy (regs) saam met Laurie afgeneem. Sien ook foto op bl. 3.

Foto: Verskaf

Te veel skuld?

Skuldbeslaglegging (‘garnishee orders’) afgetrek van jou salaris? Ons kan dit stop.

DEBT COUNSELLORS cc 2009/196236/23

• Moenie dat jou krediteure jou meer lastig val nie.

• Moet niks verloor omdat jy agterstallig geraak het nie.

Kellnerstraat 41, Westdene Bloemfontein

Tel. 051 448 8462 • 072 544 8289

Ons konsulteer ook na-ure in die privaatheid van u eie huis of per faks/e-pos.

Botshabelo kantoor: Re-a-Hola kompleks, Kantoor 20, 1ste Vloer

Skakel ons vandag nog vir vinnige skuldverligting – ons KAN help !

X1PX7TB9-BL020415

2 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Kiep heerlik met knoffel

OM vir baie mense ’n heerlike hoender­ gereg, wat boonop bekostigbaar is, voor te berei is maklik. Dié resep is in Onthaal op Groot Skaal deur Callie Maritz en Mari­Louis Guy gepubliseer.

REGS: Hoender is een van die veelsydigste bron­ ne van proteïene en boonop heerlik ook.

H/v Zastron en Oos Burgerstraat, Bloemfontein. Tel. 051 447 3082

’ l a i c ‘Spe

A2-Lamsrib

R77

90

/kg

Vars braaivleis daagliks beskikbaar.

Verskaf A-graad-vleis en diens aan die Vrystaat vir meer as ’n eeu lank.

Besigheidsure:Ma. – Vr. 06:00 – 17:30 Saterdae 06:30 – 13:00 Terwyl Afleweringsdiens beskikbaar.

Samba en kredietkaarte welkom. voorraad hou www.hgrinterbutchery.co.za

Bestanddele: (Genoeg vir 25 mense) S 25 hoenderporsies, vel aan S 65 ml olyfolie S sout en gemaalde swartpeper S 2 heel knoffelbolle, huisies geskil S 500 ml droë witwyn S 30 ml bruinsuiker S gerasperde skil van 6 suurlemoene S 10 takkies vars tiemie S witwyn om panvet los te kook S 3 pakkies (1,5 kg) linguini, gekook S parmesaanskaafsels Metode:

Voorverhit die oond tot 140 °C. Vryf die hoender oral met olyfolie, geur met sout en peper en rangskik, in ’n enkellaag met velkant na bo, in ’n oondvaste bak of bakke.

Druk die heel knoffelhuisies in die oop ruimtes.

Meng die wyn, suiker en suurlemoenskil en giet dit oor die hoender. Sny van die suurlemoen in kwarte en druk die sap oor die gereg. Rangskik suurlemoenkwarte om die hoender.

Sny die ander suurlemoene in skywe en pak bo­op die gereg. Neem die helfte van die tiemietakkies en vryf die blare oor die hoender af. Hou die res vir garnering.

Bedek met foelie en bak dit twee uur lank. Verwyder die foelie, stel die oond op die roosterverstelling (grill) en rooster die gereg vir tien minute totdat die vel bros en goudbruin is.

Skep die hoender, knoffel en suurlemoen­ kwarte met ’n gleuflepel uit en hou dit eenkant.

Voeg ’n skeut witwyn in die bak/ke terwyl dit nog warm is, om die panvet los te laat kook. Giet die pansap in ’n beker.

Skep die gekookte pasta in die oondvaste bak/ke, rangskik die hoender, knoffel en suurlemoen bo­op en giet die pansap bo­oor.

Sit voor met vars parmesaanskaafsels en garneer met die tiemietakkies.

X1PXLHC9-BL020415

AAA

Meat Vleis

NOORD

051 430 4020 H/v Hill & Alexandra Bloemfontein

iteit Kwal rborg a Gewa ens Di

Gratis Spitbraai-kwotasies, skakel Nico by 082 55 99 118

Die Boerewors koning

sedert 1988

Aanbiedinge geldig solank voorraad hou.

Alle debiet-, krediet- en Sambakaarte welkom.

Groot- en kleinhandel.

A2 en A3-Lam (heel of half) ..........R66,90/kg Lamstjops (Gemeng) ................R109,90/kg Hamburgerpatties ...............R36,90/kg Tenderised steak .................R69,90/kg 12 kg Besparingspak ............R575/pak Gewone Maalvleis ...............R49,90/kg Drakensbergwors ................R54,90/kg Beeskookvleis .....................R52,90/kg

Om jou slaghuis te adverteer Skakel 051-4047798

g B ANTING Biltgotner

by Gys die Sl agter ONS IS OOP SATERDAG WILGEHOF

Halsestraat 7 • Tel. 051 522 3391 / 522 1032

P O L LY ' S

Bestellings vanaf R250 met koelgeriewe afgelewer in die stad.

Raymond Mlabastraat (Andries Pretoriusstr.)

Tel. 051 433 1572 / 433 4869 gysslagter@mweb.co.za

OOP SATERDAG 04/04 7:30 – 13:30. VRYDAG EN MAANDAG GESLUIT X1PX7KDD-BL020415

GYS

DIE SLAGTER

HUISAD-BL260315

X1PX7KW1-BL020415

Slaghuis sonder gelyke Samba en kredietkaarte welkom

Tel. 051 522 8103

Tel/fax 051 448 4417 • Bennie 083 300 9948 Gemsbokstreet 18, Oranjesig, Bloemfontein

A2/3 Lam R59,99/kg B2/3 Skaap R49,99/kg C2/3 Skaap R42,99/kg

SPESIALE AANBIEDINGE

¼ Gev. Lam R50,99/kg Plaashoenders R27,99/kg Lamsboud ‘special’ R74,99/kg Pekel beestonge R42,99/kg Beeskookpakke ± R180 elk

Ons is Vrydag, 3 April tot 6 April toe.

Kom kyk 7 April ons nuwe winkel binne.

X1PX7KNR-BL020415

051 522 7606

De la Reylaan 3, Genl De Wet

Aflewering bo R200. Vleis word na jou smaak en keuse verpak.

Topside mince R36,99/kg

Gemengde Beeskookvleis R44,99/kg Pryse geldig vir 14 APRIL 2015 Kredietkaarte welkom Weeksdae 8:00 – 17:30 Saterdae 8:00 – 13:30 X1PX7L39-BL020415

'n Geseënde Christusfees vir al ons kliënte GESLUIT OP GOEIE VRYDAG: OOP SATERDAG EN MAANDAG TOT 14:00.

D&J PRODUKTE DRA 'N GELD TERUG WAARBORG. GRATIS AFLEWERING BO R300-00. D&J AANVAAR KREDIET & DEBIETKAARTE, SAMBA EN KONTANT. PLAAS BESTELLINGS BY 0515227069.

X1PXH749-BL020415

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 3

Gospel singer in Bfn Michael W. Smith

Photo: Supplied

ONE of the world’s most authentic, multi­platinum­selling, Grammy Award­winning Christi­ an artists, Michael W. Smith, will be on tour in South Africa this May. According to a press release, this will be the first time that Smith will be on tour in South Africa with only one promoter.

The Tennessee­based worship leader will perform at the CRC Church in Bloemfontein on 25

May. Smith has released 29 albums, which produced 31 number­one hit singles and sold more than 18 million copies.

Besides the three Grammy awards, he also won 40 Dove awards.

This artist is described as one of the most authentic worship leaders of our generation and he is well known for songs like Above All, Here I Am to

Worship and Agnus Dei. As a respected artist, he has great influence across continents and cultures. In his career of 30 years, he performed for presidents and national leaders, at community gatherings and Billy Graham Crusades and on international television.

However, this grandfather of six says his work is not done yet.

The concerts promise to be

inspired, anointed and excee­ ding the crowd’s expectations.

Audiences can look forward to some of their favourite Smith songs, as well as some hits from his latest album, Sover­ eign.

Tickets are available through itickets.co.za. For more informa­ tion contact Janelie Kruger at janelie@104fm.co.za or 0861­ 104­104.

Kosmos KosmosToere Toere

15 - 22 Apr 2015

R4 950

Sco burgh - seevakansie aan Natal se Suidkus

Toerprogram – 2015 15-22 Apr 25-27 Apr 12 Mei 13-14 Mei 29 Mei

6-17 Jun 19-26 Jun 18-19 Jul 20-30 Jul 10-15 Aug 17-22 Aug 22-23 Aug 3-14 Sep 16-22 Sep 14-19 Okt 26-31 Okt 19-20 Nov 22-27 Nov

Scottburgh – Seevakansie aan Natal se Suidkus Oos-Vrystaat, Lesotho en Katsedam Nampo Oesfees op Bothaville Swan Lake, St. Petersburg Ballet – Konsertpakket Jhb David Fourie Konsert in Kovsiekerk ten bate van Vrystaat Nasorg Sentrum Namibië – Land van Kontraste Krugerwildtuin, Swaziland en Noord-Natal Lord of the Dance – Konsertpakket Johannesburg Botswana, Caprivi, Victoriawatervalle en Zimbabwe Namakwaland, Bidouwvallei en Wupperthal Weskus Blommetoer Gospel Skouspel – Pretoria Botswana, Caprivi, Victoriawatervalle en Zimbabwe Kaapstad, Skiereiland, Wynlande en Karoo Drakensberge en Sanipas Ooskaap, Addo Olifant, Hogsback en Wildekus Afrikaans is Groot – Konsertpakket Pretoria Luukse Bootvaartpakket na Portugeuse Eiland Vanaf

R 4 950.00 R 2 400.00 R 590.00 R 2 050.00 R 60.00 R14 500.00 R 7 900.00 R 2 050.00 R15 600.00 R 6 350.00 R 6 350.00 Op Aanvraag R16 900.00 R 7 900.00 Op Aanvraag R 6 350.00 R 2 150.00 R 7 640.00

Skakel my vir meer inligting: Toit • Andries du T oit 083 412 7453 051-446 5099 Toit • Liesl du T oit 082 924 8825 X1PXD8J9-BL020415

Klee SA se mooistes Liesl Laurie is Sondag as Mej. Suid­Afrika in die Sun City Superbowl gekroon. Bloemfontein se Casper Bosman, wat van Suid­Afrika se Mej. Wêreld, Rolene Strauss, se uitrustings ontwerp het, het ook al die finaliste se rokke vir die groot geleentheid ontwerp. Hy was ook een van die beoordelaars. Hier is hy Vrydag saam met die finaliste in die paleis van die Lost City in Sun City afgeneem. Van links is, voor: Refilwe Mthimunye, Ntsiki Mkhize, Busi Mahlangu, Bosman, Chanelle Sardinha, Taryn Morris en Laurie; agter: Shané Naidoo, Sihle Makhanya, Danelle de Wet, Nicole Lee Lamberts, Gugulethu Banda en Kim Wentzel.

Foto: Yolanda van der Stoep

Stories van hoop op fietstoer gaan soek

VAN 13 tot 23 April word ’n fietstoer van Bloemfontein na Kaapstad aangebied.

Al trappende gaan daar met groot­ paaie, agterpaaie en grondpaaie deur die hartland van Suid­Afrika gery word en by verskillende gemeenskappe aangegaan word op soek na stories van hoop wat ontdek, gevier en oorvertel behoort te word.

Torings van Hoop is sedert 2009 besig in die Bloemfonteinse middestad, waar tekens van hoop in die skynbaar mees hopelose situasies gesoek en gevind word. Nou wil hulle dit verder en wyer vat en op ’n byna simboliese Pelgrimstog stories van hoop en moed gaan soek.

Mense kan op verskeie maniere betrokke raak. Kontak De la Harpe le Roux by 083­232­1051 of dlh@towersof­ hope.org of Danie Joubert by 082­353­ 1893 vir meer inligting.

Some changes made in Ofm radio line­up A COUPLE of changes in the lineup at the regional radio station Ofm will commence in April.

Yolanda Maartens has joined André Kunz as co­host of the Breakfast Special weekdays from 06:00 to 09:00. Cyril Viljoen will to take over from Maartens between 12:00 and 15:00. Viljoen will also present the Ofm Top 10 at 10 on Saturdays from 10:00.

Isabel Venter will host the 09:00 to 12:00 programme in the place of Johrné van Huyss­ teen.

James Kilbourn will slot in from 05:00 to 06:00 to present Before Dawn on weekdays.

A new recruit, Zelda Goetz, will be on air from midnight to 03:00, Mondays to Fridays.

Another new voice at the station is Duncan Bayne, who will join the Siesta team weekdays from 15:00 to 19:00 as a producer.

He will replace Enriko Klopper, who will continue in his slot, 19:00 to 22:00 weekdays. He will be joined by another new voice, Lerato Lelia. Her voice will also be heard on Saturdays from 19:00.

Another new addition to the Ofm line­up on Sundays from 19:00 is The Legends Show presented by well­known Jeremy Mansfield.

Besoek ons ook by www.bloemnuus.co.za

4 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 MENINGS EN RUBRIEKE/COMMENTS AND COLUMNS

Historiese almanak van die Vrystaat Vrystaat se Morné van Rooyen

George de Villebois­Mareuil

Deneys Reitz

S 2 April: Die soldaat, politikus, kabinetsminister en skrywer Deneys Reitz is op dié dag in 1884 as die derde oudste van pres. F.W. Reitz se vyf seuns gebore. Hy het hom op 17 by die Boeremagte in die Tweede Vryheidsoorlog aangesluit.

Ná die vrede het Reitz geweier om die eed van getrouheid af te lê en om onder Britse bewind te woon; daarom het hy na Madagaskar vertrek waar hy drie moeilike jare deurgebring en malaria opdoen het, maar op die volgehoue versoeke van Isie Smuts, genl. Jan Smuts se vrou, het hy omstreeks 1904 na Suid­Afrika teruggekeer.

Isie Smuts het hom oor die volgende drie jaar verpleeg totdat hy sy krag herwin het.

Hy het sy regstudie voltooi en van 1908 af in Heilbron geprakti­ seer. Ná die Eerste Wêreldoorlog het hy tot die politiek toegetree as ondersteuner van die Suid­Afri­ kaanse Party.

Hy was ’n kabinetsminister van 1920 tot 1924 en weer van 1933 tot 1942.

Hy het in 1944 in Londen gesterf waar hy Suid­Afrika se hoë kommissaris was. Die dorp Deneysville is na hom genoem.

S 4 April: Ben van Rensburg is op dié dag in 1978 oorlede. Kort ná sy aanstelling in 1929 as deeltydse sekretaris en penning­ meester van die Nasionale Vrouemonument het die kommis­

sie hom gevra om ’n museum vir oudhede uit die Tweede Vryheids­ oorlog te stig. Reeds op 30 September 1931 kon genl. J.B.M. Hertzog dié museum amptelik open. In 1947 het Van Rensburg as redakteur van Die Volksblad uitgetree en hom heeltyds op sy taak by die museum toegespits.

S 5 April: Die Franse edelman graaf Georges de Villebois­Mareuil het op dié dag in 1900 tydens die Eerste Vryheidsoorlog by Boshof gesneuwel.

Presidente Kruger en Steyn het De Villebois­Mareuil op 17 Maart 1900 in Kroonstad tot veggene­ raal benoem. Op 24 Maart het hy met sowat 125 Franse en Hollanders uit Kroonstad vertrek om die spoorlyn suid van Kimberley by Modderrivier op te blaas. Onderweg sou De Villebo­ is­Mareuil ’n nagtelike aanval op Boshof uitvoer om die dorp te ontset, maar voordat hy die dorp kon bereik, het die Engelse ’n sterk leër daar geplaas.

Toe hy in die vroeë skemer van 5 April Boshof nader, was daar geen sprake van ’n aanval nie. Sowat 14 km suid van die dorp het hy en sy manskappe in die skaduwee van bome gaan rus sodat hulle later verder kon gaan. ’n Verraaier het die Engelse van sy skuilplek laat weet en dié het ’n sterk mag teen hulle uitgestuur. Vier uur lank het die graaf en sy kommando dapper teenstand gebied totdat hy dodelik gewond is.

naam in kollig

DIE plan om die Vrystaat se naam te verander en die aanslag op die beeld van Cecil John Rhodes op die kampus van die Universiteit van Kaapstad het die name en beelde in die land weer skerp in die soeklig geplaas.

Daar heers wyd konsensus dat Suid­Afrika se ryk geskiedenis in die plekname en beelde weerspieël moet word en waar aanstoot geneem word weens ’n kwetsende woord óf omstrede figuur, daaroor gepraat word.

Só is verskeie name in die Vrystaat waarin kwetsende rasseter­ me voorgekom het, ten regte verander. Straat­ en dorpsname word deurentyd hersien. Só is H.F. Verwoerd se beeld voor die destydse Verwoerdgebou in Bloemfontein verwyder en die gebou se naam na die Lebohang­ gebou verander. Die naam Oranje­ Vrystaat is ná 1994 van sy kolonia­ le voorvoegsel bevry. Soos Mosiuoa Lekota, destydse premier, toe gesê het: Al die burgers van die provinsie is nou vry. Die naam bly Vrystaat.

Die kommer oor Mathabo Leeto, LUR vir kuns, kultuur, sport en ontspanning, se voorstel om die Vrystaat se naam te verander is dat die rede is dat die naam “te

Afrikaans” sou wees en dat die provinsie volgens haar ’n Sotho­ naam moet kry. Dit terwyl die C.R. Swart­gebou na Fidel Castro genoem gaan word én die kommu­ nis se beeld by Thaba Nchu gaan pryk.

Terwyl die Vrystaatse regering ál vrotter regeer en dienste ineen­ stort, gryp hy na populistiese planne om die kiesers te paai deur die geskiedenis te suiwer.

Castro is nie ’n ikon vir die mense van die Vrystaat nie en ook allermins ’n simbool van vryheid.

Die Vrystaat het die mooiste name wat uit Sotho en Khoi stam.

Plekke soos Hlohlowane waaruit Clocolan nageboots is en wat afgelei is van “die geluid wat die wind deur riete of lang gras maak”. Of Koesberg, die Khoi­naam vir ’n drajakkals, en Gariep. Ons het ook ’n ryke Griekwa­ en Koranna­erfenis waaruit Afrikaanse name ontspring.

Ons moet meer plaaslike swart­ en Khoi­leiers se beelde oprig en vernoem. Ons wil spog met beelde van Nelson Mandela, M.T. Steyn, C.R de Wet, Moshoeshoe, Winkie Direko, Jan Bloem en Adam Kok. Almal leiers wat ons vry gemaak het sodat ons sáám hier in die Vrystaat kan woon.

Will a new name smell as sweet?

Tony Ullyatt

BLOEMFONTEIN has always enjoyed its reputation as the City of Roses. At least, that’s what I was told on my first visit.

But it seems things are changing as one might expect in a country where there seems to be some confusion, at least in the minds of some, between a statue and a public toilet or, earlier, between the lavatories in an airport building and the airport building itself.

Be that as it may, the City of Roses is changing. So I suppose we

will have to rummage around for some appropriate PC name for the place. But that’s where the problem begins. What are we going to call a city where some folks dump the carcases of dogs and cats by the side of the road just outside the city? It is a unique way of welcom­ ing visitors who are coming here for the first time, isn’t it? That stink of rotting flesh has to be a tourist attraction.

And what are we to name the place where babies are found, both dead and alive, on rubbish tips? It’s bad enough having a cemetery situated right next to a municipal refuse dump. That the cemetery also carries the name of a television cartoon series doesn’t help either.

When I told an acquaintance that my parents were in South Park, he was quite impressed: “Really! And which

characters did they do the voices for?”

Perhaps we should think of a name that reflects a growing trend among Bloemfontein drivers: corner crawlers. After stopping at a stop street – at least they do that, which is more than you can say for many – these good people check the oncoming traffic, make sure there are vast numbers of wagons hurtling towards them, then they ease gently into the main road at the speed of a snail on sleeping pills, quite oblivious or indifferent to everything around them.

All I can say is, they must have amazing insurance policies or an irrepressible death wish. Little wonder the cemetery is so full.

S Tony Ullyatt is a retired professor of English, a poet and an academic researcher.

“Aan die kruis het Hy die vyand uitgeklee en in die openbaar oor hom getriomfeer. Die poorte van die doderyk is uitmekaargeskeur en die leë graf verkondig steeds: Hy alleen regeer!” (uit Bring Hom hulde deur Rick Moser). Dit is Paasnaweek en grafstene met ’n kruis, soos dié een in die Pres. Brand­begraafplaas, kry dan nuwe betekenis.

Foto: Carine Botha

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 5

Groet Tralies ná 35 jaar Ruan Bruwer NÁ ’n verbintenis van 35 jaar met die Hoërskool Sentraal was verlede week ’n besonderse emosionele een vir die geliefde onderwyser Annina Hefer toe sy dié skool moes groet.

Sy het ’n pos by die Hoërskool Punt in Mosselbaai aanvaar waar sy die tweede skoolkwartaal begin.

Hefer het presies 30 jaar aan Sentraal onderrig gegee.

Sy is ook ’n oudleerling van die skool en was een van twee hoofmeisies in haar matriekjaar (1981).

Daardie jaar het die Hoërskool Sentraal, wat toe in Raymond Mhlabastraat geleë was, en die Hoërskool Dan Pienaar saamge­ smelt.

Albei skole het daardie eerste jaar hul leerlingraad en hoofleiers behou.

Albei haar dogters is ook oudleerlinge van Sentraal.

Hefer het rekenaartoepassings­ tegnologie (RTT) gegee. Vroeër jare was dit rekenaartik en tik.

Met die laaste saalperiode verlede week voor die skole gesluit het, het haar alma mater op spesiale wyse van haar afskeid geneem. ’n Tradisie wat sy help begin het, dat matrieks op hul laaste skooldag by die saal onder die skoolvlag uitloop, was ook dié dag vir haar beskore.

Die onderwysgene is sterk in Hefer se DNS. Sy het egter vasgeskop en wou nie soos albei haar ouers ook die onderwys betree nie.

Dit was heel toevallig dat sy haar onderwysloopbaan juis by Sentraal begin het.

“Ek het vir ’n rekenmeester gestudeer en toe ek klaar daarmee is en moes begin werk, het ek gevoel ek is nog nie reg nie.

“Ek het onderwys nagraads gedoen en vir twee weke by Tralies geproef. Ek het skaars my laaste vak geskryf, toe ry ek op ’n dag verby die skool en vat ’n kans en gee my CV in. Ek word toe ingelig ’n onderwyser het daardie oggend bedank en ek is in sy plek aangestel.

“Ek het dus nooit vir hierdie pos aansoek gedoen nie.”

Haar oudste dogter, Louise, is soos haar ma ook ’n RTT­onder­ wyser wat ook volgende kwartaal by ’n nuwe skool (in Middelburg, Mpumalanga) begin.

Dit maak haar die derde geslag wat tik/rekenaar gee, want Hefer se ma was ook destyds ’n tikjuffrou.

Hefer sê sy het ’n berekening gedoen dat sy in haar 30 jaar vir sowat 6 300 leerlinge onder­ rig gegee het.

“Ek het in 2004 die eerste keer by ’n leerling gehoor ek het vir die leerling se ouer ook skoolgehou. Ek is bang hulle

Annina Hefer in haar skoolbaadjie van die Hoërskool Sentraal en ’n vlaggie wat lank in haar klaskamer gehang het. Sy het ’n verbintenis van 35 jaar met die skool.

Foto: Ruan Bruwer begin nou vir my te vertel ek het vir hul ouma of oupa ook skoolgehou!”

Hefer sê sy is baie hartseer om nie langer haar werksdag langs haar beste vriendin in die

personeelkamer te kan begin nie.

“Margretha Rodgers en ek sit die afgelope 25 jaar elke oggend langs mekaar in die personeelka­ mer. Ons het by die skool vriende geword.”

Help met gees vang ANNINA HEFER gaan nie net as onderwyser ’n leemte by die Hoërskool Sentraal laat nie, maar ook op die gebied van gees vang waar sy die laaste klompie jare ’n groot rol gespeel het.

“Die skool het in 2008 gevoel daar moet iets spesiaal en uniek geskep word. Ons het begin om liedjies te skryf en bewegings daarvoor uit te werk,” verduidelik Hefer, wat ’n agtergrond in musiek en drama het.

Toe Hefer en haar dogter, Nicolette, vroeër in die jaar van Mosselbaai terug Bloemfontein toe ry nadat sy pas verneem het sy het die pos in die Suid­Kaap gekry, het hulle twee ’n liedjie in die voertuig geskryf.

“Toe die liedjie van Avicii, The Nights, in die motor speel, het Nicolette gesê ons moet op die bestaande wysie nuwe woorde skryf as ’n soort ’n afskeidslied vir die skool. Ek het in daardie stadium ’n ruk lank al gesoek na ’n liedjie spesifiek vir vanjaar se interhoër­swemgala.

Carmen Nel, ’n gr. 11­leer­ ling het, help skryf aan die woorde van Tralie­tye.”

6 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 Kaartjies word op Bloemnuus se Face­ book­blad weggegee vir Dana Winner se konsert Vrydag (03/04) in die Kovsie­ kerk. Dit word deur Afrikoon­produksies in samewerking met Radio Rosestad en Bloemnuus aange­ bied. Kaartjies kos van R270 tot R450 en is by Computicket te kry.

Dagboek STUUR dagboekinskrywings vir gratis plasing in Bloemnuus na bloemnuus@media24.com voor Maandae om 08:00.

VRYDAG 3 APRIL S Aanhangers van Dana Winner kan na ’n vertoning van haar in Bloemfontein uitsien.

Dié gewilde sanger van België toer vanjaar deur Suid­Afrika om haar nuwe album, Bloom, en ’n splinternuwe liedjie, Lied van Hoop, bekend te stel.

Op die toer sal sy van haar grootste treffers, asook liedjies van Bloom sing.

Met hierdie nuwe album voeg sy nog ’n album by haar suksesvolle loopbaan wat oor meer as 20 jaar in die bedryf strek.

Sy tree net een aand in Bloemfontein in die Kovsiekerk op. Kaartjies kos van R270 tot R450 en is by Computicket beskikbaar.

S Strikdas, die fliek, word uitgereik.

S Goeie Vrydag.

S Twee Oseane­marathon in Kaapstad.

S KKNK begin in Oudtshoorn en duur tot 11 April.

S Die NG gemeente Hugenoot vier die heilige Nagmaal met gepaste wydings­ musiek wat pas by die karakter van die erediens.

Op Paassondag vier die gemeente ’n vreugdevolle opstandingsfees waartydens verskeie musici aan die erediens deel sal hê onder leiding van die orrelis Chris Crouse en die musiekleier, Heinrich Lategan.

Albei eredienste begin om 09:00.

SATERDAG 4 APRIL

S Volmaan.

S Twee Oseane­marathon in Kaapstad.

MAANDAG 6 APRIL S Gesinsdag, openbare vakansiedag.

S Koop ’n Volksblad én Huisgenoot teen R25 by koerantverkopers in Bloemfontein.

S Mountain climbers can enjoy an outing to the Thaba Patchoa Mountain summit. It is located approximately 100 km east of Bloemfontein, close to Tweespruit.

It is a fairly high mountain and the climb to the top plato is challenging. It takes up to two hours to reach it.

Daan Müller and Deon Potgieter will lead the group. Phone Potgieter on 051­522­0590 or 083­599­7145.

DINSDAG 7 APRIL S Elke Dinsdagaand kom die Bloemfontein­ veerpyltjieklub in die Ramblersklub om 18:30 byeen. Bel Amanda by 073­785­7287.

S Wêreldgesondheidsdag.

WOENSDAG 8 APRIL S Christ@Work, ’n selgroep vir werkende en studerende jong mense, kom Woensdae om 19:00 by Lukas Steynweg 1, Heuwelsig, bymekaar. Bel Elna van der Walt by 082­462­5507.

S Die GPF Hospitaalpark­buurtwag vergader om 18:00 by die Laerskool Sand du Plessis.

Bel Nelie by 084­506­8147 of JP by 083­506­2372.

DONDERDAG 9 APRIL S BirdLife Vrystaat hou ’n aandvergadering om 19:00 by die Vrystaatse Argief, Baden­ horststraat 29, Universitas. Ernst Retief, streeksbewaringsbestuurder, BirdLife Suid­Afri­ ka, praat oor die monitering van sekretaris­ voëls en habitatbewaringsprojekte in die Vrystaat. Dit kos R10. Bel Louise Coetzee by 082­382­1341.

S Anton Goosen, ’n legende in die Afikaan­ se en Suid­Afrikaanse musiekbedryf, die vader van Afrikaanse rockmusiek en bekend as die Liedjieboer, tree om 20:00 in Innie Skuur op.

Kaartjies by Kiki Corrner en Exclusively Monicas of bespreek by meerkatkolonie@vo­ damail.co.za.

S Blood Speaks, a stage production for the whole family, incorporating multimedia, mass choirs, dances and drama will be on stage in the Sand Du Plessis Theatre.

It focuses on the message of forgiveness and reconciliation. It will be performed until 11 April, every night at 19:30.

Tickets cost between R50 and R80.

Phone 051­522­4636.

SATERDAG 11 APRIL S KKNK eindig in Oudtshoorn.

S Toets gratis jou bloedglukose en choleste­ rol by Prellerplein. Die CityMed­daghospitaal op Prellerplein bied in samewerking met Pathcare Pathologists ’n gratis toetssessie van 09:00 tot 13:00 aan in die oop ruimte tussen Woolworths en Fego’s.

SONDAG 12 APRIL S The Bloemfontein Dog Training Club will resume training at 16:00 on the fields of the Sand du Plessis Primary School, Hippo­ crates Street, Hospital Park. They offer socialising of dogs, home obedience and advanced obedience. Contact Margaret Leighton at phoenix21@vodamail.co.za.

S Voices for Christ tree om 09:00 in die NG kerk Bloemheuwel in Westdene tydens ‘n spesiale lofprysingserediens op.

Dié vrouegroep is ’n interkerklike musiek­ bediening van Kaapstad wat al tien jaar lank pragtige musiek maak. Hulle sing ou gospeltreffers en skryf hul eie nuwe musiek.

Hulle het so pas hul vierde album uitgereik.

WOENSDAG 15 APRIL S The South African Council for Business Women (SACBW) is hosting a series of seminars as part of their national congress.

The Bloemfontein seminar is between 08:00 and 16:00 at Leopard & Lace.

Dineshrie Pillay will be talking about contract with yourself, Dr Peter Tobin and

Magriet Engelbrecht touch on the topic of gender intelligence in the workplace.

Registration for the congress opens at 08:00. The early bird tickets that are available until 10 April are R350 for mem­ bers and R450 for non­members. Snacks, drinks and lunch will be provided during the seminar.

For more information on the congress, contact Mallory Lambert on 082­600­5080 or vicecongress@sacbw.org.

SATERDAG 18 APRIL S Donkermaan.

S As deel van sy 110­jaar­bestaan hou die Hoërskool Sentraal ’n TralieMakiti. Stalletjies kos R200.

S AGS Jubilate bied ’n vroueteeparty van 10:00 tot 12:00 in die AGS­Jubilate­kerksaal in Hilton aan. Die motiveringspreker Jana du Plessis en sanger Du Preez Stolz tree op.

Koste: R70 per persoon.

Kaartjies by die kerkkantoor van 08:00 tot 13:00 beskikbaar.

Skakel 051­448­8681 of vir Louwna by 082­542­7234.

S Die Ou Presidensie­ Historiese Vereniging besoek die Ou Presidensie in Pres. Brand­ straat. Dit begin om 14:30.

Kobus du Preez is die gids.

Vir besprekings of meer inligting, bel Reza Brits by 051­522­4675 of 082­781­7926.

VRYDAG 24 APRIL S French toast, die fliek, word uitgereik.

MAANDAG 27 APRIL S Vryheidsdag, openbare vakansiedag.

S Pienk Loeriefees in Knysna tot 3 Mei. S Skaf ’n Volksblad én Huisgenoot teen R25 by koerantverkopers in Bloemfontein aan.

WOENSDAG 29 APRIL S SA Stamboek­Elite­teeltsimposium word vir die derde jaar op 29 April in Bloem­ fontein aangebied.

Prof. Dorian Garrick van die Iowa State­ universiteit in Amerika sal die hoofspreker op die geleentheid wees.

Professionele aanbiedings, asook groeps­ en paneelbesprekings, sal verseker dat elke simposiumganger die maksimum praktiese antwoorde en kennis uit die sessies sal put, sê dr. Pierre van Rooyen, hoofbestuurder van SA Stamboek.

Die koste vir die simposium beloop R500 per persoon en sluit simposiummateriaal, verversings en ’n ligte middagete in.

Besprekings kan by 051­410­0900 gedoen word of deur ’n e­pos na sherri@stud­ book.co.za te stuur.

S Christ@Work, ’n selgroep vir werkende en studerende jong mense, kom Woensdae om 19:00 by Lukas Steynweg 1, Heuwelsig, bymekaar. Bel Elna van der Walt by 082­462­5507.

Ekstras nodig vir spel DIÉ wat nog altyd deel wou wees van ’n passiespel, kan hulle aanmeld vir Kruiskoning, wat Saterdag (04/04) in die Sand du Plessis­teater in Bloemfontein aangebied word.

Sowat 50 ekstras is nodig om die skare vir die kruisigingtoneel te vorm.

Michelle Hetzel, die regisseur, sê geen drama­ondervinding is nodig nie en aangesien die ekstras in ’n groeptoneel optree, word niemand blootgestel nie.

Kostuums word verskaf en Hetzel sal al die nodige leiding gee.

Maretha Maartens het die passie­

spel geskryf waarin meer as 100 sangers, akteurs en dansers optree, die meeste amateurs.

Die akteur CW Laten vertolk Jesus en die sanger Ella Kotze is in die rol van Moeder Maria.

Kruiskoning se middagvertoning is uitverkoop, maar daar is ook ’n vertoning op 4 April om 10:45. Die mark in die marmerportaal open om 10:00.

S Kry kaartjies, R50, by Pacofs, 051­447­7772.

S Diegene wat as ekstras aan Kruiskoning wil deelneem, kan e­pos stuur na michelle@pacofs.co.za.

Verken die heelal ’n SPESIALE Paasfees­program, Celebrating the universe, word Vrydag (03/04) om 19:30 by die Naval Hill­planetarium vertoon.

Beelde van die heelal sal op die planetarium se koepel geprojekteer word terwyl die pianis Johan Cromhout musiek speel wat tot die geestelike atmosfeer bydra.

Die film, Passport to the Universe, sal die gehoor op ’n onvergeetlike reis neem.

Kaartjies is by Computicket beskikbaar.

Mark in parkie DIE Westdene­parkmark in Brillstraat word Saterdag (04/04) van 09:00 tot 13:00 aangebied. Handgemaakte produkte en unieke antieke ware sal onder meer te koop wees en ’n wynproe word gehou.

Heerlike kos, lekker musiek en topgehalte­ kuns word ook aangebied. Vir die kleuters is daar kleurryke, nuutgeverfde pretgoed in die speelparkie en ander aktiwiteite.

Toegang is gratis. Bel Marlene Kleyn by 082­519­9030 of stuur ’n e­pos na westdene­ parkmarket@gmail.com vir ’n stalletjie.

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 7

8 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Vrystaat nié kolonialisties GEEN kolonialisme skuil in die naam “Vrystaat” nie, al voer die ANC dit aan vir sy voorgestelde verandering van die provinsie se naam, skryf Hannes Haasbroek.

Vrystaat, o Vrystaat . . . of soos Etienne le Roux sou sê: “Magers­ fontein, o Magersfontein.”

Net wanneer ’n mens dink so iets sal sowaar nie in Suid­Afrika of in jou eie provinsie gebeur nie, want daar is tog sekerlik iewers ’n streep te trek wat betref sinnelose owerheidsuitsprake van “the powers that be”, dan gebeur dit weer!

“Just when you thought it’s safe to go back into the sea”, à la Jaws, dan slaan die gevreesde haai, oftewel naamsveranderings­ trooptog, toe.

Sonder dat gesonde verstand in ag geneem word.

“Dit wil sê daar waar dit volgens werklike meriete geregver­ dig is en nie sommer net “omdat ons kan” of om suiwer ideologie­ se en politieke redes nie.

Nou is daar weer so ’n situasie.

Die Vrystaatse LUR vir sport, kuns, kultuur en ontspanning, Mathabo Leeto, het in die openbaar aangekondig dat die Vrystaat se naam geoormerk word om verander te word.

Menigeen het waarskynlik gedink dit is ’n 1 April­grappie en toe die skok.

As die uitspraak van die ANC se woordvoerder, Thabo Meeko, korrek aangehaal is dat die LUR die naam steeds as ’n koloniale term sien, is dit so ver van die waarheid dat ’n mens kan huil.

Nadat die Vrystaat bykans ’n halfeeu al ’n “vry staat” of republiek was, was dit vir ’n skamele paar jaar ’n Britse kolonie – nie omdat hy wou nie, maar omdat hy ná die Britse verowering en onder die nuwe bewindhebbers verplig was om dit te aanvaar.

As ’n bietjie kolonialisme aan die naam Oranje­Vrystaat kon vaskleef, weet ons die naam in dié vorm is lankal oorle.

Maar vir die onkundiges en vir diegene wat langs die pad die prentjie van die staatkundige ontwikkeling van die gebied verloor het, hier volg dit in ’n neutedop.

S Voor 1846 het die gebied wat ons as die Vrystaat ken ’n heenkome aan swart stamme, Griekwas, San, wit trekboere en Voortrekkers gebied en algemeen as Transgariep (Transoranje) bekend gestaan.

S Nadat maj. Henry Douglas Warden in 1846 as verteenwoordi­ ger van die Britse regering Bloemfontein gestig het om orde in die gebied te handhaaf, is dit twee jaar later deur sir Harry Smith amptelik tot Britse gebied verklaar.

Nou bekend as die Oranjerivier­ soewereiniteit.

S Op 23 Februarie 1854 met die ondertekening van die Bloemfon­ tein­konvensie het Brittanje die gebied ontruim, anders gestel, op ’n skinkbord weggegee, omdat dit

te veel van ’n ekonomiese las geword het.

Dit het ’n Boererepubliek onder pres. J.P. Hoffman geword met die amptelike naam Oranje­Vrystaat en tot 1902 voortbestaan.

Nou is dit nodig om by twee belangrike aspekte stil te staan.

Eerstens waar kom die naam Oranje­Vrystaat vandaan, oftewel die “Oranje” in die name?

Daar word ver teruggespring in die geskiedenis. In 1877 het kol.

Robert Jacob Gordon, Skotse amptenaar van die ou Nederland­ se Oos­Indiese Kompanjie, militêre bevelvoerder aan die Kaap en ontdekkingsreisiger, die naam “Oranjerivier” aan dié betrokke rivier gegee ter ere van prins Willem V van die Nederlandse vorstehuis Oranje­Nassau.

In die grondwetlike ontwikkeling van die landstreek tussen die Oranje­ en die Vaalrivier is die naam van die rivier daarna prominent in die naamgewing opgeneem, vandaar bogenoemde name.

Tweedens, die Oranje­Vrystaat het volgens amptelike dokumente van destyds nie as die Republiek van die Oranje­Vrystaat of Vrystaatse Republiek bekend gestaan nie.

Dit is veral deur latere historici en skrywers uit verstaanbare onkunde, onnadenkendheid, nalatigheid of blootweg geriefshal­ we, waarskynlik ook na aanleiding van die Zuid­Afrikaansche Repu­ bliek (Transvaal), aan dié Boerere­ publiek toegeken.

Die naam was dus Oranje­Vry­

staat of dan soms net Vrystaat. As daar dan na die staatsvorm verwys moet word, is die repu­ bliek Oranje­Vrystaat of die Vrystaat as ’n republiek die aanvaarbare vorm.

S Ná die verwoestende Anglo­ Boereoorlog (1899­1902) het die Vrystaat as Britse kolonie die naam Oranjerivierkolonie gedra.

Die Britte het trouens kort ná die verowering van Bloemfontein in 1900 eensydig reeds dié naam toegepas.

S Ná uniewording in 1910 het die provinsie teruggegryp na die naam Oranje­Vrystaat en deel van Suid­Afrika geword.

S 1994 het aangebreek en die eerste premier van die Oranje­Vry­ staat, Patrick Lekota, het korte mette van die “Oranje” gemaak, hetsy om kolonialisme, apartheid of watter ideologie ook al, opportunisties te hanteer.

En kan jy glo, almal het in die nuwe politieke bedeling mettertyd berusting in die naam Vrystaat (Free State, Foreistata) gevind.

En gedink hiermee is die naamkwessie van die provinsie afgehandel. Maar helaas.

S Waar naamsveranderinge sedertdien in die Vrystaat plaasge­ vind het, is dit meermale met skyngeveggies teengestaan – bygesê, daar was meriete in van die naamsverandering.

Die kropgevoel is dat waar die Vrystaat se naam nou in die gedrang kom – as na die onmid­ dellike reaksie ná die aankondi­ ging gekyk word – sal dit, soos die ou grappie lui, nie “sommer net vir vat” wees nie.

Nee, hier gaan waarskynlik ’n tsoenami­protes wees.

Die vraag is of dit werklik nodig is om in hierdie onverkwiklike tyd in die land se geskiedenis die Vrystaat met so ’n uiters omstrede kwessie op te saal?

Dit is al honderde kere gesê, of duisende, om weens die enorme koste van so ’n naamsmaneuver eerder die geld aan die opheffing van die provinsie en sy mense te bestee.

Kan ’n mens werklik kolonialis­ me in die naam Vrystaat (vrye republiek) lees as die historiese agtergrond daarvan eerlik uitge­ pluis word. Nee!

Useful tips on how to get out of debt trap LEVELS of household debt in South Africa have improved slightly, but at 78% of disposable income, are still much too high.

“At these levels people get stuck in a debt trap, spending nearly all their money to pay the instalments.

“They don’t have any money left to save and even a small mishap such as a car breaking down could mean defaulting on payments or having to take on additional debt, further deepening the crisis,” says Robert Gwerenge, head of innovation and business development at Direct Axis.

He explains that while some debt, such as a loan to further a child’s education, buy a car or do some home renovations can improve your circumstances, excessive debt is restrictive and limits your choices.

“A good rule of thumb is to limit your debt to about 35% of your monthly income.”

If you’ve exceeded this, here are some tips to take back control of your finances.

Record your expenses Keep track of what you’re spending your money on. You might be surprised at your unnecessary or frivolous expenditure.

Draw up a budget This is not complicated. Take a piece of paper and draw a line down the middle.

On the left­hand side write down the household income.

Salaries will probably account for most of your income, but include any additional money you receive such as rent from tenants or payment for doing odd jobs at the weekend.

On the other side write down all your expenses.

Include repayments on loans, buying food and cell phone costs.

Try to cut unnecessary expenses, but be realistic. If you have some money left over, save it.

You can now save up to R30 000 a year tax free, so the government is incentivising you to save.

Consolidate your debt Debt consolidation is a financial term for taking out a loan to pay your creditors.

Only having to repay one loan makes it easier to manage your finances and you will save on the number of monthly account fees.

There are other advantages as well.

If you are spending a lot of your income to make the minimum payment on your credit cards, you will save money in the long run by taking out a loan and cancelling the cards.

By spreading your debt over 24 or 36 months, you will be able to free up your cash flow.

Spend sensibly Certain kinds of debt such as credit cards and store accounts are expensive.

If you do not want to carry cash and still want the convenience of using a card, get a debit card.

Your rule for getting out of and staying out of debt should be that if you can’t afford to pay cash for something don’t buy it.

If you really want that new flat­screen TV, save for it.

Shop smarter Compare prices and shop around for bargains, deals and savings. If you have access to the internet, it is easy to do comparisons.

Make use of retail loyalty offers and incentives.

Cut unnecessary spending Eating out, getting takeaway lunches rather than making your own sandwiches or buying cappuccinos can eat into your disposable income.

By just cutting out a R10 cup of coffee each day, you can save R300 a month and R3 600 a year.

Supplement your income Sell the old bicycles or sports equipment cluttering up your garage.

Alternatively you might be able to earn a

second income house­sitting or using a skill or hobby such as carpentry or baking to earn a bit more.

Use the extra money to pay off high­inter­ est debt first. Then save whatever you have left.

Start an emergency fund It is a very good idea to try and put a little money aside for those unexpected expenses.

This will mean that when something goes wrong, you will not need to borrow money to solve the problem.

Be wise with windfalls If you get some additional money, such as a bonus or tax refund, don’t squander it.

Rather use it to pay off what you owe, starting with the most expensive debt. Try to save a bit.

Find out where you can earn the most interest at the lowest cost and remember to ask about tax­free savings options.

Keep at it Getting out of debt takes time.

Cultivate good financial habits and stick to them.

Once you have paid off high­interest debts shut down store accounts and cancel credit cards so you are not tempted in future.

Save the money you would have used instalments.

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 9

Niel hou drade bymekaar Ruan Bruwer TOE Niel Marais in 2009 as ’n student aan die Universiteit van die Vrystaat (UV) by die Varsitybeker­ reeks betrokke geraak het, sou hy min kon raai hy sou ses jaar later steeds ’n kernrol by die Shimlas se tuiswedstryde vertolk.

Hy is die geleentheids­ bestuurder vir die reeks se wedstryde op die Kovsie­ kampus en jy sien hom met elke wedstryd wat op Shimlapark gespeel word met ’n radio in die hand en aan die rondskarrel.

Hy is in 2009 tydens sy studentejare in sy termyn as studenteraadslid vir sport deur Kovsiesport genader om met die bemarking van wedstryde en T­hemde te help.

Marais, wat B.Com. bemarking studeer het, is hoofsaaklik vir die funksionering en koördine­ ring van die dag se verloop van gebeure verantwoordelik.

Benewens die uitvoering op die dag van die wed­ stryd, moet voorbereidings getref word.

Die verloop van gebeure begin ’n uur voor die afskop van die wedstryd en wanneer dit regstreeks op SuperSport uitgesaai word, moet dit streng

volgens tyd geskied.

Wanneer daar byvoor­ beeld met die twee strategiese breuke in albei helftes en rustyd onderhou­ de met mense gevoer word, moet hy seker maak daardie mense is bewus daarvan en meld hulle betyds aan.

Marais is gewoonlik van die eerste mense wat jy by die wedstryd aantref.

Hy is in 2011 by die Hoërskool Diamantveld in Kimberley as sport­ organiseerder aangestel, maar dit het nie in sy pad gestaan om steeds elke Maandag wanneer die Shimlas tuis in die reeks speel, in sy voertuig te klim en Bloemfontein toe te ry nie.

Marais sê hy het nog nie een wedstryd misgeloop nie.

Op ’n Dinsdag om 07:00 moet hy weer terug by die werk wees.

“Om by sport en die organisering daarvan betrokke te wees maak hierdie vir my die moeite werd en aangenaam om deel van te wees.”

Hy reken die Varsity­ beker is beslis nog nie aan die taan nie, eerder aan die groei met al meer aktiwiteite wat jaarliks met wedstryde gepaard­ gaan.

Niel Marais by verlede Maandag (23/03) se Varsitybeker­wedstryd waar hy as geleentheidsbe­ stuurder opgetree het.

Foto: Mlungisi Louw

Hier is dié week se wenner DEON HARMSE is vandees­ week se wenner van die rugbyraaikompetisie in samewerking met Voda­ com.

Ofskoon hy nie die eindtelling reg voorspel het nie, was hy die enigste een om die Cheetahs se totaal korrek in die vooruitsig te stel.

Die Chiefs was met 37­27 baas.

Harmse se voorspelling was 30­27 vir die Chiefs.

Hy wen die Vodacom Power Bank­toestel.

S Neem weer dié week deel om daardie toestel, wat as ’n mobiele kragvoorsiener tot jou selfoon, skootrekenaar of enige ander toestel dien, te probeer wen.

Stuur jou voorspelling per SMS na 45527 voordat die wedstryd Saterdag (04/04) om 10:40 teen die Brumbies begin.

Begin dit met die sleutelwoord Telling gevolg deur die voorspel­ ling, jou naam en van. ’n Voorbeeld van hoe dit moet lyk, is: Telling.

Cheetahs 30, Brumbies 25. Jan Alleman.

SMS’e kos R1,50.

10 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

When should a case be reviewed or appealed?

QUESTION: I often read that a case goes on appeal. But sometimes it also goes on review. What is the difference?

Jaap Steyn, wat verlede jaar die boek Ons gaan ’n taal maak uitgegee het, is deur die Suid­Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns vir sy kulturele en akademiese bydraes vereer.

Foto: Charles Smith

Oud-redaksielid vir bydrae vereer Elsje Waldeck

DIE Suid­Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns het twee Bloemfonteiners vereer.

Prof. Jaap C. Steyn, akademikus en skrywer, is met erelidmaatskap en Boet Troskie, rolprentmagnaat, met ’n erepenning vereer.

Steyn se erelidmaatskap is aan hom oorhandig vir sy kulturele en akademiese bydraes oor die jare heen.

Hy is ook vir die veelsydigheid, die gehalte van sy bydraes tot onder meer die Afrikaanse letterkunde, taalwetenskap, taalsosiologie, joernalistiek, geskiedenis en kultuurgeskiedenis vereer.

“Dit was vir my heeltemal uit die bloute,” sê Steyn.

“Ek was aangenaam verras

daaroor.”

Hy het van 1959 tot 1964 vir Volksblad gewerk waar hy as vertaler begin het.

Hy was daarna lank hofverslag­ gewer en later hoofsubredakteur.

Ná sy diens aan die koerant was hy drie jaar in Amsterdam waar hy algemene taalwetenskap en Nederlandse taalkunde bestudeer het.

Steyn is ’n gereelde rubriekskry­ wer in Bloemnuus.

Volgens Antoinette Steyn, bemarkingshoof van Kraal­uitge­ wers, is dit gepas dat Steyn se jare lange akademiese bydrae op dié wyse vereer word.

“Ons kan aan niemand dink wat meer geskik is vir die eerbewys as juis prof. Jaap Steyn nie,” sê sy.

Steyn is die skrywer van Ons

gaan ’n taal maak wat in 2014 deur Kraal­uitgewers gepubliseer is.

Troskie sê sy erepenning is vir hom ’n baie groot eer.

“Ek het dit glad nie verwag nie. “ ’n Mens wonder altyd of jy so iets verdien, maar ek is vreeslik dankbaar daarvoor.”

Sy eerbywys is gegrond daarop dat hy een van ’n handjievol Suid­Afrikaners is wat op sy eie internasionale ekonomiese sukses kon behaal.

Met die Mimosa­filmgroep, wat hy bykans eiehandig opgebou het, het hy gewys hy is waarde­ gedrewe.

Hy word ook vir sy filantropiese entrepreneursrol, wat hy onder meer aan die Sentrale Universiteit vir Tegnologie (SUT) speel, vereer.

ANSWER: This is a question that is often asked and is also a distinction that can easily be misunderstood by the uninformed.

In law there is a clear difference between the two processes. To better explain this distinction the following examples will assist: Firstly, it should be understood that when judgment is given in a matter, albeit a criminal or civil matter, it often happens that one of the parties is not satisfied with the outcome.

Such a party may then approach a relevant court by way of an appeal process or a review application to address their dissatisfaction.

An appeal process is normally followed when one of the parties in court proceedings are of the opinion that the judge or magis­ trate (the presiding officer) made an error in arriving at the outcome of a case.

The error or mistake can be either: (a) a mistake by the presiding officer in the finding of the facts that was placed before the court; or (b) an error in the application of legal principles to the facts of the case.

In other words, an appeal is concerned with the merits of the judgment and the aggrieved party (appellant) is asking the court to set aside the wrong decision and to substitute it with a correct decision.

The Oscar Pistorius case that was widely publicized in the media is an example of a criminal case that was taken on appeal. Here the state appealed against the judgement of the court, because the state was of the opinion that the presiding officer erred in her findings on the application of legal principles to the facts.

When a case is taken on review on the other hand, there are different reasons for following such a review procedure. A matter is taken on review when a party in court proceedings is of the view that an error occurred in the court procedure.

Some of the main reasons for a matter to be taken on review, is that the court which initially heard the matter allowed evi­ dence to be produced in court which should have been disal­ lowed, or that the presiding officer displayed some form of bias or malice towards one of the parties appearing before him or her, or failed to properly apply his mind to the question at hand. In review matters, the courts will usually not substitute its decision with that of the decision makers.

However, review proceedings may also be followed in instances where a party is dissatisfied with the outcome of a decision taken by a tribunal, board or an officer performing judicial or administra­ tive functions.

An example of such cases taken on review is normally when for instance a municipality or govern­ ment department awards a tender to a contractor and the unsuccess­ ful tenderer is not satisfied with the outcome – possibly because the tenderer is of the view that there was an irregularity in the tender procedure or that the decision in awarding the tender was not rational.

The difference between the two processes, as well as whether there are merits for following either of the two routes, can be quite technical and the advice of your legal counsel will be impor­ tant in considering whether a matter should be taken on appeal or review following the outcome of a court matter, tender award or other administrative decision with which you are dissatisfied.

S Lucian Companie, director, Phatshoane Henney Attorneys.

Vrae nadat onderwyser erg aangerand is André Damons DIE familielede van ’n onderwyser van Bloemfontein soek dringend antwoorde op tergende vrae nadat hy in raaiselagtige omstandighede wreed aangerand is en nou om sy lewe in ’n hospitaal in die stad veg.

Ernest Wessels (58), ’n onderwyser aan die Hoër­ skool Rosenhof, word in die hoësorgeenheid van die Mediclinic Bloemfontein behandel en het reeds ’n

breinoperasie ondergaan.

Hy is Woensdagnag (25/03) ernstig aangerand en vir dood agtergelaat.

Suzanne­Mari van Zyl (31), Wessels se dogter, sê weens al die beserings aan haar pa se lyf, lyk dit asof hy gemartel is.

Van Zyl en haar man, Deon, het Vrydag van Port Elizabeth in Bloemfontein aangekom nadat haar pa se neefs haar telefonies oor die voorval ingelig het. Hulle weet nie waar en deur wie

haar pa aangerand is nie.

Wessels bly alleen met sy twee honde in ’n woonstel in Langenhovenpark.

“Ons weet net dit moes Woensdagaand of Donder­ dagoggend vroeg gebeur het. Die foto’s wat die dokter aan ons gewys het, wys my pa se brein het ‘geskuif’. Hy het ook bloe­ ding op die brein en is aan ’n ventilator gekoppel. Sy arms is vol stukkende plekke, sy bene is vol pers merke en sy oë is blou geslaan,” sê ’n

hartseer Van Zyl. Dit is nie aanranding nie, dit lyk soos ’n poging tot moord, sê sy.

Deon sê die familie wil weet wat gebeur het en wie so iets kon doen. Volgens hom vermoed hulle die voorval het nie in die huis gebeur nie, want daar is geen aanduiding van ’n inbraak of dat iets gesteel is nie. “Aan die beserings aan sy arms lyk dit asof hy terugbaklei het.

“Daar was baie bloed in

die huis, maar die huis is reeds skoongemaak. Ons vermoed hy is iewers aangerand en by die huis afgelaai. Hy is baie hard met ’n voorwerp in die gesig geslaan. Ons weet nie waar hy was en saam met wie nie.”

Volgens Van Zyl word haar pa weens drukking op die brein en pyn onder verdo­ wing gehou en het hy nog geen reaksie getoon nie.

“Ek sal nie rus voordat die skuldiges opgespoor is nie.

“Ons is tegelyk woedend en hartseer. Niks maak sin nie. Ons wil hê die mense moet gekry word.”

Kapt. Chaka Marope, polisiewoordvoerder, sê die voorval word steeds onder­ soek. Polisiebeamptes kon nog geen inligting oor die voorval kry nie, omdat Wessels nog nie ’n verklaring kon aflê nie.

Enigeen met inligting oor die voorval word versoek om die Bainsvlei­polisiekantoor by 051­409­6001 te bel.

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 11

WEBBERS

X1PWLXPM-BL020415

LENOVA

We are open Mon to Fri 09:00 - 18:00 Contact: Alice: 076 391 4068 Solomon: 076 117 0899 alicez@lenovavonstruction.co.za www.lenovaconstruction.co.za

CONSTRUCTION AND DEVELOPMENT

ELBERT(Opposite HEIGHT IN HILLSIDE to Northridge Mall).

FORBES PARK IN WILD OLIVE!

Brand new development, only 3 units left in phase 1! Hurry up!

Have you ever dreamed of buying a free standing double storey house in a secured complex? Buy now! Selling price only from R1, 270 000!

Secured complex, 24 hour CCTV camera! Prepaid water and electricity meter. Energy saving geyser! Communal swimming pool and jungle gym!

Another uniquely designed new development presented by Lenova Construction and Development 194 - 299m². Very spacious 4 or 3 bedrooms, 3 bathrooms, free-standing double-storey houses in a secured, brand-new complex with only 14 units! The stands are spacious. Pre-paid water and electricity meters! Spacious pajama lounge on first floor! With an eye-level oven! A very big, enclosed braai area!

Big, fully fenced garden! No transfer cost!

SELLING PRICE: From R1 530 000 Secured Complex 24-hour CCTV, Prepaid water and Electricity meter, Energy saving geyser.

Free Standing Double Storey Houses: 170-191.2m², 3 beds, 3 baths, spacious kitchen, dining and lounge, carport or garage. Fully fenced garden.

Wooden garage door with remote control and lots more.

DELANO VIEW IN LILYVALE CRESTONE HILLS IN LILYVALE ON Show: Monday to Friday from: 9:00 to 18:00, Saturday from 15:00 to 18:00.

89 Free Standing Houses in a secure complex.

Prepaid water and electricity meters, High definition CCTV surveillance SELLING PRICE START FROM R1, 330, 000 (3 bedrooms, 2 bathrooms, double garage, with covered braai area).

HURRY UP DON’T HESITATE SECURE TO ENSURE YOU GET YOUR DREAM HOME!

Well-established very secure, brand new complex. With 24 Hour CCTV surveillance. Beautiful double- storey duplex, with 3 beds, 3 baths, Big kitchen, dining and lounge area, a double garage (182m²) SELLING PRICE: R1, 380, 000! HURRY UP (SOME UNITS TO LET)!

Y OWRIDA H S TO F :00

Y OWRIDA H S F 00 TO

ON Show: Monday to Friday from: 9:00 to 18:00, Saturday from 15:00 to 18:00.

:

Y - 18 AY 0 ON D 0 DA 0

Y - 18 AY 0 ON D 0 DA 0

N 9:0 UR 18: MO 0 SAT 0 :0 15

N 9:0 UR 18: MO 0 SAT 0 :0 15

We have 6 different packages:

We have different packages:

3 or 4 bedrooms, 2 or 3 bathrooms, double garages, single or double storey.

3 or 4 Bedrooms, 3 bathrooms, double garage, open plan kitchen, separate dining and lounge.

Spectacular and stunning finishing. Stylishly designed cupboards in kitchen and all Stunning finishing: Granite kitchen top, gas fire place (for type B and C). Built-in Braai. Stylish bedrooms, granite kitchen top, vanity cupboards in all bathrooms, wooden garage door designed cupboards in all bedrooms. Vanity cupboards in all bathrooms. Wooden garage with remote control. Most of the units have an extra parking inside the yard. Fully door with remote control. Fully fenced private garden with lawn. fenced private garden with lawn.

Drive up along Dan Pienaar Rd. past Tempe, turn left on to Rayton Rd. 2 km on your left side, new development Lilyvale.

TERMS AND CONDITIONS APPLY X1PWM961-BL020415

12 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 Tel: 051 411 5800 Faks: 051 436 7038 Dan Pienaarrylaan 95

HUISE TE HUUR:

Ÿ 2 slp RAYTON R11 400 Ÿ 5-slk, FICHARDTPARK,

R11 000

WOONSTELLE TE HUUR:

Ÿ 1slp NABY TECHNICON

R3 675 2 X 2 slp BAINSVLEI R4 500 MEENTHUISE TE Ÿ 2 slp GARDENIAPARK HUUR: R4 700 Ÿ 2 slp FAUNA R4 500 Ÿ 1 slp WILGEHOF R3 150 Ÿ 3 slk LHP R5 100 Ÿ 2 slk NORTHRIDGE MALL Ÿ 1 slk PELLISSIER R3 800 Ÿ 1 slk WESTDENE R2 200 R5 400 Ÿ 3 slk WESTDENE R5 200 Ÿ 1 slk NAVALSIG R2 450 Ÿ 2 slk FICHARDTPARK Ÿ 3 slk PELLISIER R6 200 R4 200

PERSOONLIKE DIENSTE

Ÿ

Skakel 051 411 5800 tussen kantoorure.

rentals@niemannattorneys.co.za X1PWLX4W-BL020415

Leading Financial Service Company requires a Regional Sales Consultant (FS & KZN area) with a relevant qualification gained in the Financial Services industry: • First level Regulatory Exam • 30 FAIS credits -Personal lines • 60 FAIS credits - Commercial lines Applicant must be based in Bethlehem or Bloemfontein and must be willing to travel on a regular basis.

Duties: Target driven: Ensuring sales targets are met in the region Bringing in and monitoring sales leads and trends Building relationships with business partners Must have own cellphone as well as a reliable vehicle.

Salary: Market related salary with cellphone allowance, travel allowance & commission.

Please fax CV (no longer than 3 pages ) to: 0866 341 927 by no later than 8 April 2015.

Should you not receive feedback from us within 7 days of your application, then kindly please consider your application as unsuccessful.

X1PXH9QM-BL020415

TE KOOP KRUIEKENNER

Wat gaan JY na matriek

SPYSENIERING & LOKALE 1401

doen?

Impala Kursusse aangebied: Veldgids 1,2,3. Wildplaasbestuur Jaggids/boskos/spoorsny

Baie werk in die bedryf beskikbaar! Ons help met plasings van suksesvolle studente. FGASA- geakkrediteerd.

014 735 0361/083 256 0210

1435

DR AHMED HEALER, 100%.

Court cases, bring back lost love, men and women health problems, financial problems, protection and promotion, enlargements, cream for manhood, weight problems. Pay after results. Call 078 242 5385. Address: Lechwe Street, Fauna.

TE HUUR 3205

TROETELDIERE 1660

DUITSE HERDERSHONDE. Afrigting: Rosestad Duitse Herdershond Klub. Sondagmiddae 16:00. CBC Skool, Waverleyweg, BFN. 082 412 1230.

EIENDOMME

1 Secure bedroom ground floor flat with private garden and lockup carport in Navalsig to rent R3400 p/m as of 1 May 2015. Prepaid electricity. Contact Ken Strydom @ 0828509585 for details

X1PXFVQ1-BL020415

JOHN THOMPSON (A Division of ACTOM (Pty) Ltd) is South Africa's largest manufacturer of industrial and utility boilers. The company services local and export markets and is an equal-opportunity company, promoting affirmative action. The Package Boiler Division of John Thompson have a vacancy for: 2 Coded Welders 2 Mechanical Fitters 2 Boilermakers 2 Pipe Fitters 2 Semi-skilled 2 Labourers 1 Service Technician 1 Rigger 3-YEAR, FIXED-TERM CONTRACT BLOEMFONTEIN MINIMUM QUALIFICATIONS • Grade 10/Standard 8 • Qualified Boilermaker/Fitter/Pipe Fitter/Welder/Rigger/Millwright Technician EXPERIENCE • Minimum 5 years' experience as a Boilermaker/Fitter/Pipe Fitter/Welder/Rigger/Millwright • Experience in construction work (Boiler and associated plant experience essential) • Knowledge of John Thompson Package Boiler will be advantageous Applications accompanied by a letter, indicating position applied for and a current CV and certified certificates may be faxed for the HR Officer's attention on 086 243 2246 or e-mailed to the HR Officer at AJTHumanResourceJHB@johnthompson.co.za by no later than Friday, 3 April 2015.

X1PXF1K9-BL020415

WOONSTELLE TE HUUR

LENINGS

BETREKKINGS

3250 1445

1 April 2015 1-rooms and bachelors from R1 650 - R2 350 p.m.

Immediately available.

Deloy flat, Elizabeth Street.

Contact: Rental Administrator Procor SA Koki Matsabu Tel. 057 352 2990 Fax: 057 352 3775 E-mail: koki@procorsa.co.za

3600

ALGEMEEN 3680

BESKIKBAAR: Huishulpe, 'nannies', tuinwerkers. Toetse geslaag. Verwysings op lêer. Madeliefie 083 444 7954/082 565 7628 k/u asb.

SOEK, KOOP, VERKOOP

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 13

VS blink uit in atletiek Ruan Bruwer DIE Vrystaat het goed op die nasionale atletiekkampioen­ skap vir laerskole in Germis­ ton gevaar toe hy in die tweede plek geëindig het.

Die provinsie het ook soos die Westelike Provinsie ’n totaal van 16 goue medaljes behaal, maar sy totaal van 46 was vyf meer as die Kapenaars.

Galaletsang Melato van die Laerskool Brandwag was een van die atlete wat goud verower het, sommer in twee nommers. Dit was die kroon op ’n witwarm atletieksei­ soen wat hy beleef het.

Melato was die wenner in die hoogspring vir seuns o.10 en het dit met ’n hoogte van 1,45 m, wat ’n nuwe byeenkomsrekord is, vermag. Hy het ook nie sy gelyke in die verspring gehad nie.

Dit volg op die Vrystaat­ kampioenskap vir laerskole, die Motheo/Gariep­byeen­ koms én die Fichie­prestige­ byeenkoms waar hy elke keer die byeenkomsrekord in die hoogspring verbeter het, die beste daarvan sy 1,35 m wat hy op eersgenoemde behaal het.

Diskusgooier SA kampioen

Tharina van der Walt is die nuwe nasio­ nale rekordhouer in diskusgooi vir o.15­ meisies.

Foto: Mlungisi Louw

Hannes Nienaber en Ruan Bruwer

Galaletsang Melato van die Laerskool Brandwag het ge­ kook op die nasionale atletiek­ kampioenskap vir laerskole. Hy het twee goue medaljes ge­ wen.

Foto: Verskaf

DIE Hoërskool Jim Fouché se Tharina van der Walt het toe nie die nasionale titel in die hamergooi vir o.15­meisies hare gemaak nie, maar het daarvoor vergoed deur die diskusgooititel te wen.

Tharina het verlede naweek op die Suid­Afrikaanse skolekampioenskap in

Rustenburg met ’n allemintige gooi van 43,35 m die vorige nasionale diskusgooi­ rekord van 43,18 m in die slag laat bly.

Sy het ook hiermee vir Colette Uys (41,57 m) van die Hoërskool Riebeeckstad, met wie sy vanjaar in ’n tweestryd betrokke is, ore aangesit. Colette was die gunsteling om as kampioen gekroon te word.

Die Vrystaat het met 71 medaljes die naasmeeste (ná Gauteng) op die kampioenskap verower.

Die 71 is 22 meer as die Wes­Kaap in die derde plek. Van dié medaljes is 19 goud (ses meer as die Wes­Kaap), 29 silwer en 23 brons.

Tharina het die silwermedalje (49,29 m) in die hamergooi verower.

Van die ander Bloemfonteinse meisies wat goud verower het, is Welmari Volschenk van die Hoërskool Fichardtpark in die 3 000 m vir o.19­meisies(10:54.07), die Hoërskool Sentraal se Laurika Pansegrouw in die paalspring vir o.19­meisies (3,00 m), Tralies se Nadia Meiring in die hamergooi vir o.19­meisies (47,89 m) met ’n derde Tralie, Esli Lamley, wat bobaas in die paalspring vir o.17­meisies (3,30 m) was.

Die HTS Louis Botha se Masego Sesele is die Suid­Afrikaanse kam­ pioen in die 400 m­hekkies vir o.19­seuns.

Hy het dié nommer in ’n puik tyd van 52.08 sekondes gewen.

Grey­kollege se Jannes Schlebusch het in die spiesgooi vir o.15­seuns met ’n gooi van 67,15 m losgetrek om met ’n goue medalje na die Rosestad terug te keer.

NOTICE OF ENVIRONMENTAL AUTHORISATION FOR THE PROPOSED CONSTRUCTION OF THE 33,8 KM GRP BYPASS PIPELINE IN THE CALEDON RIVER REGION IN BLOEMFONTEIN, MANGAUNG METROPOLITAN MUNICIPALITY, FREE STATE PROVINCE. Department Environmental Affairs (DEA Reference number: 14/12/16/3/3/1/1198)

Notice is hereby given in terms of the Environmental Impact Assessment Regulations, published in Government Notice No. R543 to R546 of 2010, in Section 10(2) of the National Environmental Act 107 of 1998, that an Environmental Authorisation dated 27 March 2015 has been granted by the National Department of Environmental Affairs. The existing pre-stressed concrete pipeline (PCP) supplying water from Welbedacht to Bloemfontein has surpassed its reliable service life and the integrity has deteriorated over the years resulting in frequent pipeline failures which lead to water supply interruptions and shortages in the Greater Bloemfontein area. Bloemwater has decided to invest in a new glass fibre reinforced polymer (GRP) pipeline to run parallel to the existing PCP line. The proposed pipeline will be approximately 33,8 km in length and 1 000 mm in diameter, running mostly along the edge of the existing pipeline servitude, starting from the Lieuwkop offtake and ending at the Bloemwater Brandkop Reservoir.

The reasons for the decisions are detailed in full in the Environmental Authorisation which can be obtained from Nemai Consulting, however in summary the reasons include: a) The information contained in the BAR, dated November 2014; b) The comments received from the organs of state and interested and affected parties as included in the BAR dated November 2014; c) Mitigation measures as proposed in the BAR dated November 2014 and the EMPr; d) The information contained in the specialist studies contained within Appendix D of the BAR; and e) The objectives and requirements of relevant legislation, policies and guidelines, including Section 2 of the National Environmental Management Act, 1998 (Act No. 107 of 1998).

Parties have the right to appeal against the Environmental Authorisation in terms of Chapter 7 of the EIA regulations.

Parties wishing to formally appeal this authorisation must in accordance to the Environmental Authorisation lodge a notice of intention to appeal with the Minister, within 20 days of the date of the Environmental Authorisation (by 20 April 2015). Appeals can be submitted by any of the following means to Minister and Mr Z Hassam: Tel. By hand: By post: E-mail:

012 399 9356 Environment House, corner of Steve Biko and Soutpansberg, Pretoria Private Bag, X447, Pretoria 0001 AppealsDirectorate@environment.gov.za

CONTACT DETAILS Contact person: Kristy Robertson Nemai Consulting Tel. 011 781 1730 PO Box 1673 Fax 011 781 1731 Sunninghill 2157 E-mail: kristyr@nemai.co.za X1PXKHPR-BL020415

Hekkiesatleet skitter Ruan Bruwer DIE atleet Thabo Verster van Grey­kollege (primêr) het ’n maand of wat se atletiek agter die rug waarin hy die een rekord ná die ander verbeter het en ’n spul goue vertonings gelewer het.

Hy is Bloemnuus en Let’s Play se sportster van die maand vir Maart.

Verster het sy beste vir laaste gelos toe hy op 20 Maart op die Suid­Afri­ kaanse­atletiekkampioenskap vir laerskole in Germiston twee goue medaljes in die 75 m­ en 150 m­hekkies losgenael het met laasgenoemde in ’n gesamentlike rekordtyd.

Thabo en Sebastiaan Ashaan van Mpumalanga was gelyk eerste oor die eindstreep in 20.69 s waarmee die vorige rekord van 20.93 in die slag gebly het. Hulle is vir dié briljante tyd as die gesamentlike beste baanatleet vir seuns aangewys.

Thabo het in Germiston ook sy persoonlike beste tyd in die 75 m­hekkies aangeteken toe hy met 11.34 die nasionale rekord met 0.04 sekondes misgeloop het. Albei hierdie tye het as twee van die beste vier prestasies volgens die puntestelsel getel.

Van sy ander noemenswaardige

prestasies op die atletiekbaan was toe hy die Vrystaat­kampioenskap vir laerskole die byeenkomsrekord in die 75 m­hekkies van 11.58 na 11.49 verbeter het. Hy was die beste seunsbaanatleet.

Ook die byeenkomsrekord in die 150 m­hekkies op die Fichie­prestige­by­ eenkoms is deur hom geëwenaar. Hy het ook die 75 m­hekkies gewen en is as die beste seunsbaanatleet en ­hekkiesatleet aangewys. Op die Motheo/Gariep­byeen­ koms het Thabo die 75 m­ asook die 150 m­hekkiesrekords van onderskeidelik 12.84 en 21.81 na 11.65 en 21.53 verbeter. Weer was hy die beste baanatleet.

Hy doen ook verspring en speel hokkie en rugby en beskou Willie le Roux as sy rolmodel.

Die hekkiesatleet Thabo Verster.

My Family and job was saved by Mama Sonia (Powerful water)

Mama Sonia is a fantastic and powerful woman. I had tried several sangoma's on internet and they never worked. This is when I found her number in this newspaper and called her and explained to her my family and job problems with a consultation fee of R200. To be honest she was my last resort. She talked to me and helped me with her powerful water that helped me like no one else did. I was promoted at work and my family problems were solved. Thank you so much for your help. I advise everyone to call Mama Sonia for any help. She is my healer and I respect her.

LUCKY RING MARRIAGE PROTECTION HEALTH PROTECTION.

FOR AN APPOINTMENT CALL MAMA SONIA : 076 775 6020

X1PXLHQR-BL020415

14 BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015

Shimlas boek plek in eindstryd DIE rugbyspan van die Universiteit van die Vrystaat (UV), die Shimlas, het Maandag (30/03) sy sewende agtereenvolgende wedstryd in die Varsitybeker­ reeks gewen en daarmee ’n eindstryd op sy tuisveld verseker. Hulle is nog onoorwonne in die reeks.

Die Shimlas het die Universiteit van Kaapstad se Ikeys met 21­10 in een

van die halfeindstryde verslaan.

Die Pukke was in die ander halfeindstryd in Pretoria oor die Tukkies baas.

Die eindstryd op 13 April op Shimlapark sal die Shimlas se eerste eindstryd wees. Met ’n sege hul by die UV se netbalspan as nasionale kampioen kan aansluit.

Corneil Muller en Caroline Haasbroek­Brüssow neem ’n selfie kort voordat hulle die volkslied gesing het.

Foto: Saspa

Die vleuel Vuyani Maqina trek deur die lug om die bal te druk van ’n netjiese hoekskop van sy losskakel, Niel Marais. Maqina het egter die bal aangeslaan en die skouspelagtige drie is nie toegeken nie.

Foto: Conrad Bornman

’n Groot skare het vir Maandag se belangrike wedstryd opgedaag met Shimlapark se hoofpaviljoen was stamvol.

Foto: Saspa

Shimlas verdedig, skrum puik Ruan Bruwer SHIMLAS teen Ikeys in ’n neutedop: Soek nie twee punte: Albei spanne besluit om in die uitklopwedstryd nie die twee punte vir ’n strafskop pale toe te neem nie en eerder kantlyn toe te skop en van daar te dryf. Dit het tot gevolg dat die meeste drieë in die wedstryd van rolmaalbewegings gedruk word.

Puik hekwagters: Die Shimlas verdedig hul doellyn soos wat ’n betroubare skaapwagter sy skape sal oppas. Die beste voorbeeld daarvan was toe die Kapenaars in die 24ste minuut vir twee minute verwoed aangeval het, maar geen deurkomkans kon vind nie.

Saai verwoesting: Die Shimlas se skrumvertoning het tussen warm en koud gewissel, maar in die 70ste minuut was hy

kokend toe hy die Ikeys vyf meter terugge­ skrum en balbesit afgeneem het. Toe die Shimlas by die daaropvolgende lynstaan skeef ingooi en Ikeys die keuse gebied word van skrum of lynstaan, was daar net een keuse – lynstaan . . .

Grootste kopseer: Met ’n goeie dryfmaal stryk­ deur die reeks is dit veilig om te sê die Shimlas sou verder gewen het as hul lynstane nie weer gelol het nie. Verskeie lynstane op die besoekers se doellyn is deur die twee hakers óf skeef ingegooi, óf te hoog óf die bal is deur die ontvangers aangeslaan.

Doodskoot: Met 11 punte verskil, agt minute speeltyd oor met die wete dat Ikeys verlede jaar gewys het hulle kan enige agterstand blitsig uitwis, was die wedstryd nog in die weegskaal totdat die senter Lihleli Xoli ’n geel kaart gekry het.

AJ Coertzen, heelagter en kaptein van die Shimlas, is een van drie benoemdes vir agterspeler van die reeks. Hy was oudergewoonte Maandag sy bestendige self. Die publiek kan tot 13 April vir hul keuse stem wat 40% van die stemme uitmaak. ’n Paar Shimlas­spelers, veral die puik losvoorspelers Niell Jordaan, Daniel Maartens en Gerhard Olivier, het ’n dwarsklap gekry deur nie een vir die speler of voorspeler van die reeks benoem te word nie.

Foto: Saspa

RAHMAN’S 1-DAY SPECIAL PRAYER “CHANGED OUR LIVES”

After 4 years searching for a right man, N. Marelette is so happy that she recently married a caring husband just 2 months after Rahman had prayed for her.

2 Weeks after attending Rahman's special prayer meeting in Sasolburg, I Mrs. W.S. Jantjies successfully got my first job promotion at work. I had spent 5 years apllying for a job promotion at work.

Mr. S. Hendrik and his wife bought this lovely Vereeniging house, 3 months after attending Rahman's 1 day special prayer.

Mrs. J.F. Langeveldt (Vanderbijlpark):

I meet this powerful man Rahman on a TV program.

Before I had suffered for years and I tried many people for help but all failed.

I cound not believe it when he showed me my enemies in form of a dream and whatever they were doing to pull me down. Every single detail he showed me about my enemies was so true.

Rahman accurately read my fortune and told me all my problems without me speaking a single word to him. Within 6 days after his prayers, my husband left his girlfriend and came back to me plus my enemies approached me and confessed the bad things they did to me. Rahman also gave me a special ring to fix my financial problems, and a love crystal that made people at home and at work like me, listen to me and do for me whatever I wanted from them without asking me any questions. Even though others have failed to deliver to your expectations, this may be your last chance to

breakthrough no matter what problem you're facing. Consultation Fee: R100 Tel. 051 421 9000 • Cell: 083 493 2383 • Fichardtpark (opposite Checkers Hyper) Bloemfontein X1PXF295-BL020415

BLOEMNUUS, DONDERDAG 2 APRIL 2015 15

Junior Boks off to camp

Die Vrystaat se Philip Henning is die topgekeurde enkelspelspeler in die o.14­seunsafdeling.

Foto: BLD

Topspelers ook hier Johann de Jager

G en rat On Tu is K s d is w oe aa ot n nk as op ies e.

VYF van die agt juniors wat Suid­Afrika vandeesmaand in Tunisië op die Afrika­kampioen­ skap verteenwoordig het, sal die week hier op die Suid­Afri­ kaanse tenniskampioenskap in aksie wees.

Meer as 400 juniors het hulle ingeskryf vir die jaarlikse nasionale kampioenskap wat Woensdag (01/04) in die Rosestad begin het.

Slegs o.14­ en o.16­spelers het in Tunisië gespeel.

Die seuns se o.16­finaliste in Tunisië, Richard Thongoana (Sentraal­Gauteng) wat met Joshua Howard­Tripp (Oos­Gau­ teng) afgereken het, is onder­ skeidelik derde en vyfde vir die nasionale toernooi gekeur.

Drie van die vier o.14­spelers wat in Tunisië was – Joubert Klopper (3, VS), Charl Morgan (4, SG) en Carmen Fichardt (7, VS) – sal hier in die o.14­afde­ lings te sien wees.

Morgan was verlede jaar die o.12­kampioen in Bloemfontein.

Hy en Klopper sal vanjaar straks verby die eerste gekeur­ de Philip Henning van die Vrystaat in die o.14­afdeling moet kom.

Henning is ook ’n voormali­ ge o.12­kampioen en het verlede jaar in die o.14­eind­ stryd teen Matt Johnson vasgeval waarna hy later die jaar Tennis Suid­Afrika se o.14­meesterskampioen was.

Verlede jaar se o.16­finalis Calvin Jordaan speel weer in die afdeling.

Verlede jaar se o.14­meisie­ kampioen, Corin de Waal van die Boland, is sewende gekeur onder vanjaar se o.16­spelers.

Mila Hartig van Noord­Gau­ teng, o.16­finalis in 2014, is die eerste gekeurde onder die o.16­meisies.

Die o.12­spelers sal op die bane van Grey­kollege en Eunice speel.

Die o.14­spelers spook dit op die Universiteit van die Vrystaat (UV) se bane uit.

Die Vrystaat­stadion huisves die o.16­spelers, terwyl die o.18­spelers op Muddplein se bane te sien sal wees.

Al die halfeindstryde en eindstryde Sondag (04/04) en Maandag (05/04) word in die Vrystaat­stadion beslis.

Die Vrystaatse Dunlop­ reeks sal ná die nasionale kampioenskap van 7 tot 11 April beslis word.

ons sal dit koop.

Cash Converters - Bloemfontein

Winkel 7, Mega Park Sentrum, Curielaan (oorkant die skougronde)

051 430 5468

THE South African Rugby Union announced the names of a large group of players to participate in the Junior Springbok trials camp this week in Stellenbosch.

The trials will kick­start the process of selecting the Junior Springbok squad of 28 players for the World Rugby u.20 Championship in Italy in June. A total of 12 players from the Free State have been invited.

The best local u.20 players will train at the Stellenbosch Academy of Sport (SAS) and will play in two trial matches. Following the trials, a smaller group of 34 players will return to the SAS for the Junior Springbok training camp. This training camp will include a short tour of Argentina, featuring two matches against the Los Pumitas.

Commenting on the preparations, Junior Spring­ boks coach Dawie Theron said he would follow the same template as last year.

The Junior Springboks came agonisingly close to winning a second Junior World Championship title in three years last season, but lost by a single point against defending champions, England, after an impressive march to the final.

The final squad will depart for the international showpiece on 27 May. Free State hooker Joseph Dweba is one of five players who represented the Junior Boks at the 2014 world championships who is again eligible to play.

The 12 Cheetahs at the camp are Dweba, Lorenzo Gordon (wing), Gunther Janse van Vuuren (prop), Gerhardus Labuschagné (centre), Ox Nche (prop), Stephen Rautenbach (centre), Frans Steyn (hooker), Andre Swarts (wing), Arno van Staden (wing), Conrad van Vuuren (prop), Reinach Venter (hooker) and Jasper Wiese (eight man).

Joseph Dweba

Free State back on track in Cup Ruan Bruwer

THE Free State got their Vodacom Cup campaign back on track on Saturday (28/03) when they convincingly fended off the chal­ lenge by Boland with 52­15.

The home side, coming off a 17­33 loss at the hands of the SWD Eagles the weekend before, ran in eight tries in total and enjoyed a comfortable 26­8 lead at the break.

The result was only put to bed in the 52th minute when flanker Zingisa April ran a lovely angle off his flyhalf Noël Marx to go over.

Fullback Coenie van Wyk enjoyed a good day with the boot, conver­ ting six out of his seven attempts.

It has to be said that a couple of the Cheetahs’ tries came way too easy. Boland also struggled to stop the Cheetahs’ maul, conceding a couple of penalties and a try in this facet.

Boland had a dominant scrum throughout, but was unable to take any real advantage of this.

From one such a strong scrum in the Cheetahs half, Free State scrumhalf Louis Venter did a good

Coenie van Wyk, fullback of the Free State, shuns a defender on his way to score a try on Saturday.

Photo: Conrad Bornmann job to avoid a couple of tacklers. A couple of rucks later in the play he broke from the side of the ruck to go over untouched for the second try. Before him Van Wyk scored a nice five pointer where JP du Plessis (no 13) en Enver Brandt (no 14)

My husband is back after 15 years of divorce. Mama Asiha showed me my enemies in a mirror. But now we are together again and very happy.

I almost lost hope when my husband asked for a divorce. Living without my husband for 15 years was not easy. I had to support myself financially and consulted top healers, who didn't help. I heard of mama Asiha on the radio and on television, my workmate he had helped with my financial problems.

She told me everything that was happening in my life before I said anything to her. She took out all the witchcraft, showed me the 'mirror in a dish of water'. I saw my husband's girlfriend . She prayed for me with her special powers . My enemies confessed now and I'm also now promoted at work . I don't know how to thank mama Asiha, but to make it public. With her magic ring she can protect homes from bad evils.

Contact Mama Asiha for an appointment on 081 095 9948.

X1PX7V3H-BL020415

Your Problems will be solved on the same day no matter where you are!

I only use mystic prophetic healing oil and water to do the following • I can return your lover while still in my office and call you immediately no matter how far or hard to get.

• Stop your lover/husband from cheating.

• Make him leave all other girlfriend and on you • Need to have a baby/twins • Court cases or prison release.

• Luck for money or rich lover.

• I fix marriages to become stable.

• Boost your business, protection from witchcraft • Success in life, work problems , stop working drugs.

• Corporate healing for political giants, celebrities, soccer player, actor & royals.

Find out how by just one phone call that will set you free and secure your appointment .

Find Mama Ritah own home .

Bloemfontein Waverly

Call 060 3078479 X1PXLHJH-BL020415

cashconverters.co.za • Terms and conditions apply.

combined nicely for Van Wyk to dot down and convert.

Although Boland had very little ball or territory in the first half, they did manage to cross the Cheetahs’ line thanks to flyhalf Christian Rust, who intercepted the ball and scored.

X1PXLHUW-BL020415

X1PXDTWR-BL020415

Coetsee in sewende plek WERNER COETSEE, kaptein van die Knights, het die krieketseisoen in die sewende plek op die Suid­Afrikaanse Spelersvereniging se ranglys vir waardevolste krieketspelers in die land afgesluit. Hy het gereeld met kolf en bal vir die Knights uitgeblink.

Die netbalspan van die Hoërskool Sentraal wat ná 15 wedstryde vanjaar nog onoorwonne is, is van links Frances Hurling, Arné Fourie, Olerato Molapo, Maryna van Wyk, Kalinka Botha, Nicole de Wit, Dané Klopper, Ashley Murley, Danielle Bester (kaptein) en Danelle Jacobs.

Foto: Verskaf

Tralies onoorwonne Ruan Bruwer

DIE Hoërskool Sentraal se eerste netbalspan het vroeg in die seisoen reeds ’n duidelike waarskuwing gerig dat hy vanjaar ’n realistiese aanspraakmaker as die voorste netbalspan in die land gaan wees.

Om dít te vermag gaan Tralies egter met die Afrikaanse Hoër Meisieskool van Pretoria (Affies) moet afreken.

Sentraal het Maandag in Pretoria op die Hoërskool Waterkloof se netbalfees nie een van sy 11 wedstryde verloor nie. Twee daarvan was gelykop. Hy was die enigste onoorwonne span.

Dit was boonop met die uitsondering van enkele skolespanne almal wedstryde teen van die land se sterkste netbalkragte.

Sentraal het in 2015 al met twee spanne

afgereken wat op verlede jaar se Suid­Afri­ kaanse skolenetbalkampioenskap bo hom (vyfde) geëindig het.

Tralies het met Menlopark (44­6), Brac­ kenfell (30­19), Ben Vorster (47­10), DF Malan (43­19), Potch­Volkskool (35­25), Paarl­Gimnasium (34­20), Paarl Girls’ High (25­16), Kemptonpark (38­19) en La Rochelle (38­30) afgereken.

Die wedstryde teen Vereeniging­Gimnasium en Stellenberg het gelykop geëindig.

Tralies het deurgaans as ’n eenheid goed gefunksioneer met doele deur Ashley Murley en Olerato Molapo wat op hul stukke was.

Die senter en kaptein Danielle Bester en verdediger Nicole de Wit het deurlopend goeie spel gelewer.

In haar vyfde jaar as breier pluk Retha de Lange nou die vrugte. Sy is deur die

skeidsregters vir haar houding teenoor hulle geloof. Sentraal het vanjaar ’n jong span met net twee matrieks in die beginspan en vier uit die groep van tien spelers wat vanjaar in gr. 12 is.

Sentraal is ná 15 wedstryde in 2015 nog onoorwonne en sal weer op 21 April in ’n ligawedstryd betrokke wees, maar sy visier sal reeds op die Wildeklawer­toernooi einde vandeesmaand in Kimberley gerig wees. Hier trek die room van die land se spanne saam.

Sentraal het verlede jaar vierde geëindig en in 2013 was hy die naaswenner.

Hy het albei kere naelskraaps teen Affies verloor en hul paaie kan moontlik weer hier kruis waar Tralies ’n punt kan bewys.

Sentraal is saam met Diamantveld, Menlopark en Paarl­Gim in ’n groep en al drie behoort taai kragmetings te wees.

Affies onstuitbaar op netbalbaan DIE Afrikaanse Hoër Meisieskool Pretoria (Affies) gee steeds die pas aan in netbal.

Die Pretorianers het verlede jaar die nommereen­plek ingeneem toe die span op

Sarel terug SAREL PRETORIUS is te­ rug in die Cheetahs se 23­tal vir Saterdag se Superrugby­stryd teen die Brumbies in Can­ berra.

Super­Sarel gaan op die plaasvervanger­ bank begin.

Die span word ver­ der versterk met die heelagter Willie le Roux en stut Coenie Oosthuizen wat terug­ keer.

Hulle het as deel van Bok­verpligtinge teen die Chiefs gerus.

Die Cheetahs het hul laaste vier wedstry­ de verloor.

die nasionale skolekampioenskap sy 104de agtereenvolgende sege behaal het.

Affies het ook in 2013 en 2014 die Wildeklawer­toernooi gewen.

After 15 years of suffering, I made an appointment with mama Janet and Prof.

Kinthi. They checked and told me everything in my life before me even telling them all my problems. They showed me all my enemies using a mirror and water and performed a special prayer for me and now I'm happily married with two kids and I was promoted at work in a short time and they gave me a long life protection.

Their specialities include : winning tenders, salary increase, promotion at work, business boost, male and female health problems, weight loss and gain, family issues, love, divorce, marriage, pregnancy, quit alcohol, drugs, smoking, ring of power, gambling, politicians, court case. *All meeting are confidential * Long distance healing power possible

For appointments call mama Janet in Bloemfontein on 060 401 0649.

X1PXLHMM-BL020415

R991,23/1000 BTW en vervoer uitgesluit

Gebakte Klinkerstene

082 632 9623 Faks: 0866 967 726

Meadowspad, Bloemfontein

Slegs kantoorure: Maandae - Donderdae 08h00 - 16h30 Vrydae 08h00 - 14h30

X1PXAETD-BL020415

MEATMARKET VLEISMARK

Fauna-sentrum, Bloemfontein Tel. en faks 051 421 2908 051 421 2870 / 082 575 1455 / 082 575 1355 / 082 775 5770 Tina

SAMBA I now believe miracles can still happen.

‘special’

en ander kaarte welkom!

Topside Maalvleis (3kg en meer)

R39,90/kg

Vark Boud en Skouer tjops

R45,90/kg

KARKASSE: Lam A2 + A3............................................................................................R64,90/kg Skaap B2 + B3 ........................................................................................R53,90/kg Bees agterkwarte .....................................................................................R39,90/kg Malu Vark P + O ......................................................................................R39,90/kg 3kg en meer: Fauna se EGTE wors ...............................................................................R56,90/kg Maalvleis...................................................................................................R43,90/kg Beesstowe A2 + A3 gemeng ..................................................................R49,90/kg R1 PER/KG EKSTRA VIR VERPAKKING

Pryse geldig 2 – 4 April 2015.

Ons is Saterdag, 4 April, oop tot 14:00 en Maandag, 6 April, oop tot 12:00.

LEKKER BRAAIVLEIS te koop SATERDAG BY FAUNA

X1PX7KA9-BL020415

X1PXN8Q5-BL020415