BOVAGkrant 2020-03

nummer 3 / maart 2020

krant ALLES VOOR EEN BETERE KILOMETER.

We zijn uit ons jasje gegroeid Antoine van Kessel, INQAR Autoverhuur Oss en ’s-Hertogenbosch

in dit nummer:

Waterstof

Kansen en bedreigingen voor de mobiliteitsbranche pagina 10

Fusies en overnames

Hoe pak je de menselijke kant aan? pagina 16

Over op elektrisch

Einde van snorfiets met verbrandingsmotor in zicht pagina 24

Negen miljoen ingezamelde gebruikte autobanden per jaar... … dat zijn alle gebruikte personenwagenbanden uit de vervangingsmarkt in Nederland …op milieuverantwoorde manier verwerkt …dit levert 32 miljoen kilo hoogwaardige grondstoffen …dit betekent bijna 70.000 ton minder CO2-uitstoot … daarmee ecologische besparingen gelijk aan de emissie van 465 miljoen autokilometers (11.600 keer de aardbol rond) of de aanplant van 465.000 nieuwe bomen

Inzamelen van gebruikte autobanden voor een schoner milieu.

Alle gebruikte autobanden uit de vervangingsmarkt worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op een milieuverantwoorde manier verwerkt.

RecyBEM is een initiatief van uw bandenleverancier.

Het RecyBEM-systeem is door het ministerie van I&W algemeen verbindend verklaard (AVV). Hierdoor heeft RecyBEM kracht van wet.

www.bandenmilieu.nl

Oude banden, nieuw leven.

nummer 3 maart 2020

VOORAF 04 KORT

14 SNAPSHOT

29 TIPS

Wetenswaardigheden en nieuws uit de wereld van mobiliteitsretail.

Op 6 mei is BOVAG jarig en vieren we het negentigjarig bestaan van de vereniging.

Voorkom online misleiding op uw website.

07 BOVEMIJ

19 STOPPEN OF DOORGAAN?

Nieuw: flexibele rechtshulp voor ondernemers.

Albert van Rijn droeg zijn autobedrijf over aan zoon Dennis. Zijn advies: “Denk tijdig na over stoppen of doorgaan”.

Online informatie die helpt om optimaal te ondernemen, plus handige informatie over BOVAG.

08 ONDERNEMERSPORTRET Antoine van Kessel van INQAR Autoverhuur heeft twee succesvolle vestigingen. Maar, daar ging wel wat aan vooraf.

30 DOSSIERS & SERVICE

23 GESCHIL De klant komt na een reparatie terug bij het autobedrijf met een roodgloeiende remschijf.

Moet de ondernemer of consument betalen?

10 16

20 24

De potentie van waterstof

Oog voor personeel

Werkplaats wordt autolab

Dag verbrandings­ motor

In de overgang naar emissieloze mobiliteit is waterstof geen heilige graal, maar het biedt wel degelijk kan­ sen voor ondernemers. Branche­ manager Erik Stern: “Als je nu begint, ben je wel klaar voor de toekomst.”

Bij fusies en overnames van bedrijven komen niet alleen juridische en finan­ ciële zaken kijken. Een expert en autodealer vertellen hoe belangrijk de menselijke kant is in het hele proces.

Thijs van Grinsven lost complexe sto­ ringen in een mum van tijd op en won daarmee de titel Autotechnicus van de Toekomst. BOVAG neemt een kijkje op zijn werkplek: AutoLab in Oss.

In het Klimaatakkoord is afgesproken dat retailers vanaf 1 januari 2025 alleen nog maar elektrisch aangedreven snorfietsen mogen verkopen. Hoe is dat zo gekomen? En wat staat er te gebeuren?

Klimaatimpact A llemaal leuk en aardig, dat Klimaatakkoord. Maar ik, als mkb’er, moet fors gaan investeren. Waar haal ik dat geld vandaan? En hoe snel kan ik dat terugverdienen?

Het zijn vragen waarvan ik me heel goed kan voorstellen dat die bij u leven. En ook MKB-Nederland, waarvan BOVAG sinds enige tijd weer lid is, kent die vragen. Daarom heeft MKB-­Nederland aan KPMG gevraagd om een zogenoemde ‘impact toets’ te maken. In gewone-mensentaal: wat is de invloed van het Klimaat­ ­akkoord op ondernemers. Een goede zaak. Want nu weten we waar we nog over moeten lobbyen om de aanpak van het kli­ maatprobleem voor u als ondernemer behapbaar te houden.

Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat het mkb aan de lat staat voor investeringen tussen de veertien en dertig miljard.

En dat de terugverdientijd van die investeringen minimaal tien jaar is. Dat is hoog en veel. Dat er geïnvesteerd moet worden in een duurzame, klimaatneutrale toekomst staat vast. Maar dat moet allemaal wel haalbaar en betaalbaar zijn. En daar gaat BOVAG zich samen met MKB-Nederland voor inzetten.

Ten eerste moet de terugverdientijd naar maximaal vijf jaar.

Anders valt er niet op zo’n investering te ondernemen. Verder moet de financiering van die duurzaamheidsinvesteringen georganiseerd worden. Het kan niet zo zijn dat het mkb een opdracht krijgt vanuit de overheid en dat banken dan niet thuis geven.

Daarnaast zullen BOVAG en MKB-Nederland pleiten voor maat­ werk, voor de juiste instrumenten per branche. De ene sector is immers de andere niet, als het gaat om impact van het kli­ maatbeleid en de effectiviteit van de investeringen.

Als de politiek zorgt dat de investeringen haalbaar, betaalbaar en effectief zijn, dan komt het wat betreft het mkb wel goed.

Want de klimaatinvesteringen bieden ook volop kansen voor Nederlandse ondernemers.

Derk de Haas Waarnemend voorzitter BOVAG BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 3

KORT

Motor verhuren: controleer de klant in Elena

B

OVAG-motorbedrijven kunnen nu ook gebruik maken van het waarschuwingssys­ teem Elena. Op deze ‘zwarte lijst’ kunnen zij bij verhuur of een proefrit de identiteit van de klant checken en nagaan of hij zich in het verleden misdragen heeft, bijvoorbeeld omdat hij een factuur niet betaald heeft of een voertuig beschadigd of verduisterd heeft.

Natuurlijk kunt u zelf ook klanten registreren, om zo andere ondernemers te waarschuwen niet met deze klant in zee te gaan. Bij BOVAG aangesloten verhuur- en deelautobedrijven maken al jaren succesvol gebruik van Elena. Elena uitproberen is nu extra voordelig: als u zich voor 1 juni 2020 aanmeldt, krijgt u het eerste halfjaar gratis.  Kijk op mijn.bovag.nl/elena.

Werken of vrij op feestdagen?

N BOVAG Leasefiets: wat te doen als u een lead krijgt?

N

a de lancering van BOVAG Leasefiets in januari hebben vele geïnteresseerde bedrij­ ven en consumenten al contact opgenomen met een fietsbedrijf. Alle BOVAG-fiets­ bedrijven staan vermeld op bovagleasefiets.nl, dus grote kans dat u ook benaderd wordt door potentiële klanten. Wat moet u doen als u via de mail een lead binnenkrijgt?

1. Zorg allereerst dat u goed voorbereid bent, zodat u de klant goed kunt informeren.

Kijk daarvoor op mijn.bovag.nl/leasefiets.

2. Meld u aan op de online portal van Friesland Lease via leasefiets.nl/dealers.

3. Vervolgens kunt u in de portal offertes opmaken en leasecontracten afsluiten.

iet elke feestdag is een vrije dag voor medewerkers. In elke cao worden daar apart afspraken over gemaakt. Zo is 5 mei volgens de cao’s voor motorvoertuigen- en tweewie­ lerbedrijf en carrosserie ook dit jaar geen vrije dag. Mede­ werkers in de cao tankstations en wasbedrijven kennen geen automatisch vrije dagen voor feestdagen maar hebben op een aantal feestdagen wel recht op een toeslag van vijftig procent. Voor rijscholen, een groep waar geen cao voor is afgesloten, geldt dat de afspraken in de arbeidsovereen­ komst of in het personeelsregelement hierover leidend zijn.

Feestdagenoverzicht BOVAG publiceert de vrije dagen en de dagen waarop toe­ slagen van toepassing zijn elk jaar op mijn.bovag.nl. Een handig overzicht waarmee u bij twijfel direct duidelijkheid kunt geven aan uw medewerkers.  Kijk voor de aangewezen feestdagen en vrije dagen op mijn.bovag.nl en zoek op ‘feestdagenoverzicht 2020’.

BOVAG Leasefiets wordt aangeboden door Friesland Lease in samenwerking met BOVAG.

49,5%

43,6%

17-18

Het slagingspercentage voor het praktijkexamen auto is stabiel, en ligt op 49,5%. Dit is het laag­ ste slagingspercentage van alle categorieën. Dat voor motor ligt het hoogst: 75,4%. Daartussenin zitten onder andere auto met aanhanger (74,8), vrachtwagen (65,2%) en bus (58,8%).

Bij het theorie-examen auto ligt het slagingsper­ centage iets lager: 43,6%. Bij motor slaagt 55,1% voor zijn theorie. Daarboven steekt ver­ keer en logistiek uit met 67,5%. Onder deze categorie vallen onder andere het taxi-, tractor-, vrachtwagen- en busrijbewijs.

De helft (49,5%) van de leerlingen die rijles neemt is 17 of 18 jaar.

Ongeveer een even groot gedeelte (47,7%) is boven de 18.

Slechts 2,8% van de leerlingen is jonger dan 17 jaar.

4 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

Bron: CBR, Rijscholen in Cijfers, cijfers 2018

CIJFERS | RIJSCHOLEN

Voorstel EV-subsidie particulieren

M

inister Van Veldhoven van Milieu en Wonen heeft in maart een voorstel voor een subsidieregeling gepubliceerd, waarmee de drempel voor particulieren wordt verlaagd om over te stappen op een elektrische auto. Het voorstel spreekt van een subsidie van 4.000 euro voor de aanschaf van een nieuwe elektrische auto en

Winnaar superhoofdprijs WinterWasWeken

H

ans Grondman heeft de hoofdprijs gewonnen tijdens de WinterWasWeken: een cheque ter waarde van € 10.000,—, waarmee hij een auto mag uitzoeken op viaBOVAG.nl. Grondman heeft in de maand januari zijn auto gewassen bij BOB Autowas in Amsterdam en viel daarmee in de prijzen. De reclamecampagne voor de BOVAG WinterWasWeken heeft in totaal 6,5 miljoen mensen bereikt. De best beluisterde commercial werd op Radio 10 uitgezonden en door 346.000 personen gehoord. De WinterWasWeken-actie wijst op het grote belang van wassen in de winter en werd dit jaar voor de vierde keer gehouden.

€ 2.000,— voor een gebruikt exemplaar. Naar verwachting gaat de subsidie op 1 juli van dit jaar in, en waarschijnlijk kan er met terugwerkende kracht gebruik van worden gemaakt vanaf een datum in mei. BOVAG is blij met dit voorstel, dat een afspraak uit het Klimaatakkoord invult.

ViaBOVAG.nl weer op tv

V

iaBOVAG.nl gaat in april weer los met een grote tv-campagne.

Naast een commercial over auto’s is er nu ook een versie over motoren.

ViaBOVAG.nl blijft daarnaast continu online adverteren om de website onder de aandacht van de consument te brengen. In de motortijdschriften Promo­ tor en Moto 73 is viaBOVAG.nl ook binnenkort te zien.

Duidelijk en hanteerbaar De subsidieregeling geldt voor nieuwe of gebruikte emissieloze personenauto’s met een oorspronkelijke cataloguswaarde tussen de € 12.000,— en € 45.000,— met een minimale actieradius van 120 kilometer. De auto mag niet direct worden doorverkocht. Om voor de subsidie in aanmerking te komen, moet de auto bij een auto­bedrijf met RDW-erkenning Bedrijfsvoorraad worden aange­ schaft. Leasebedrijven moeten het Keurmerk Private Lease hante­ ren. BOVAG is betrokken geweest bij het opstellen van de regeling en bewaakt dat de regeling in de praktijk duidelijk en hanteerbaar is voor autokopers en autobedrijven.  Lees verder op mijn.bovag.nl, zoekwoord ‘EV-subsidie’.

DealerRepair sluit aan bij caravan- en camperschadeherstellers BOVAG heeft het collectief van DealerRepair verwelkomd als nieuw lid van de afdeling Schade­ herstelbedrijven die sinds 1 janu­ ari 2020 ook specialisten op het gebied van caravan- en cam­ perschadeherstel vertegenwoor­ digt. Alle 35 vestigingen van het netwerk van caravan- en cam­ perdealers treden daarmee toe tot BOVAG.

D

ealerRepair vertegenwoordigt merkdealers die nauwe banden hebben met caravan- en camper­ fabrikanten en gespecialiseerd schadeherstel uitvoeren.

Nieuwe ledengroep De afdeling BOVAG Schadeherstelbe­ drijven is op 1 januari 2020 uitgebreid met een nieuwe ledengroep van schadeherstellers in de caravan- en

camperbranche en deze groep telt nu zeventig leden. Om de kwaliteit van caravan- en camperschadeherstel te borgen, heeft BOVAG een norm vast­ gesteld die gedragen wordt door de hele branche. Door zowel opdracht­ gevers als herstelbedrijven. Deze norm geeft alle partijen helderheid en zekerheid over de kwaliteit én unifor­ miteit van de werkzaamheden. Eén van de speerpunten voor deze leden­

groep is het werken aan een eerlijk speelveld; heldere voorwaarden voor zowel ketens als indi­viduele bedrijven.  Bent u actief in caravan- en cam­ perschadeherstel? Word dan lid en meld u aan op mijn.bovag.nl/ caravancamperschadeherstel.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 5

Advertorial

naam

Bert van Voorthuizen

leeftijd

49 jaar

bedrijf

Joop van Voorthuizen Fietsen

opleiding

MTS

3 vragen aan Bert van Voorthuizen HOE HOUD JE GEPASSIONEERDE FIETSTECHNICI ENTHOUSIAST AAN HET WERK? BERT VAN VOORTHUI ZEN KIEST VOOR EEN MIX VAN TECHNISCHE TRAININGEN, TEAM WORKSHOPS EN COACHING.

Waarom werken jullie samen met OOMT? “Het is lastig om goede fietstechnici te vinden. Vooral omdat we erg kritisch zijn. We zoeken vakmensen met echte passie voor het fietsvak. Binnen ons team hebben alle medewerkers een specialisme. Gemiddeld volgt iedere medewerker minimaal twee technische trainingen per seizoen. Naast individuele technische trainingen investeren we regelmatig in groepstrainingen en persoonlijke ontwikkeling. Vorig jaar hebben we de OOMT Gastvrijheidscheck gedaan, aangevuld met een teamworkshop en individuele coaching.”

“COACHING GEEFT EXTRA STRUCTUUR AAN ONS PERSONEELSBELEID” Waarom geven jullie zoveel aandacht aan persoonlijke ontwikkeling?

Wat leveren trainingen, workshops en coaching concreet op?

“Niemand is hetzelfde. Binnen een team heeft iedereen andere talenten, andere vaardigheden en andere ontwikkelpunten.

We praten regelmatig met elkaar over techniek, over samenwerking en over ontwikkelwensen. Omdat we elkaar vaak spreken, heb ik een duidelijk beeld van de persoonlijke ontwikkelpunten van iedere medewerker. Soms is het prettig als iemand anders meekijkt. Daarom hebben we vorig jaar een OOMT-coach uitgenodigd. De coach heeft voor iedereen een persoonlijk opleidingstraject gemaakt. Dat geeft extra structuur aan ons personeelsbeleid.”

“Wat het oplevert, heb je als team zelf in de hand, vind ik. Mijn insteek is altijd: we doen samen een training en vervolgens bespreken we wat we er in het dagelijkse werk mee doen. Als je er geen handen en voeten aan geeft, is alles na een jaar weer precies zoals het was. Dan heeft het weinig effect. Als de wereld verandert, moet je niet stilzitten en afwachten. Dan moet je in beweging blijven.

Trainingen en workshops houden je scherp.

Hoe gecompliceerder fietstechniek wordt, en hoe kritischer klanten zijn, hoe mooier het voor ons is. Het maakt ons werk alleen maar interessanter.”

Meer weten over coaching? De OOMT-coaches staan voor je klaar. Ga naar www.oomt.nl of bel de OOMT Servicedesk via 0800-0155 voor meer informatie.

BOVEMIJ

De nieuwe juridische flexibiliteit van Bovemij Overname, verhuizing, uitbreiding, medewerkers, inkoop of verkoop; onderwerpen waar een juridisch geschil over kan ontstaan. Bovemij biedt flexibel en persoonlijk juridisch advies waarbij de ondernemer bepaalt of hij voor rechtshulp wil betalen met een bedrijfsrechts­ bijstandverzekering, een vast bedrag als hulp nodig is of liever een abonnement.

W

“

e zien een toename van het aantal geschillen door de mondige burger. Ook is informatie via de smart­ phone vaak binnen handbereik, waardoor we sneller in de pen klimmen. Dat merken de ondernemers in de mobiliteitsbranche en dus wij ook”, vertelt senior jurist Jean-Paul van Beuningen van Bovemij.

Dagelijks belanden er tal van zaken op zijn bureau. “Recent nog een ondernemer die werd aangeschreven door de verhuurder van het pand waar hij zijn BOVAG-bedrijf in heeft gevestigd. Er ontstond een juridisch conflict, waar hij zelf niet meer uitkwam. Hem hebben we goed kunnen helpen, ondanks dat hij op dat moment geen rechtsbijstandsverzekering had.”

Fixed fee Dat de ondernemer toch werd voorzien van juridische bijstand heeft alles te maken met de nieuwe propositie van Bovemij. “De ondernemer zit achter het stuur, hij of zij bepaalt hoe

hij voor rechtshulp wil betalen; per uur, via een abonnement of via een fixed fee.”

In het geval van het voorbeeld van Van Beuningen had de ondernemer direct juridische hulp nodig. “Dus hebben wij voor een vast bedrag, een fixed fee, een haalbaarheidscheck uitgevoerd en een eerste brief naar de verhuurder verstuurd. Die was daarmee tevreden, waardoor het conflict gelukkig snel was opgelost.”

Ook ondernemers die een geschil hebben met de gemeente over bijvoorbeeld een vergunning of de exploitatie van hun BOVAG-bedrijf, kunnen terecht bij Bovemij. “Voor een vast bedrag helpen wij hen”, aldus Van Beuningen.

“En komt er een opdracht binnen waar we geen fixed fee voor kunnen afgeven, dan kan men kiezen voor betalen per uur. Met deze ondernemers spreken we, afhankelijk van de vraag of opdracht, het aantal uren af. Zo weet men vooraf precies wat ze betalen en kunnen verwachten”, legt Van Beuningen uit.

Abonnement Het betalen per uur bestond al, de fixed fee niet. Ook nieuw bij Bovemij is het abonnement.

Ondernemers die verwachten in een bepaalde periode wel wat rechtshulp en advies te kunnen gebruiken, kunnen zo’n abonnement afsluiten. Van Beuningen: “Met dit abonnement koop je vooraf een aantal uren in die je flexibel kunt inzetten, bijvoorbeeld als je een reorganisatie overweegt en wil weten waar je juridisch gezien rekening mee moet houden. Of je maakt toekomstplannen voor je bedrijf waar je regelmatig rechtshulp voor nodig hebt.”

Tweedelijns advies BOVAG Ledenadvies biedt gratis eerstelijns hulp aan BOVAG-leden bij juridische vragen (ledenadvies@bovag.nl of (030) 659 53 00).

Zijn er verdere stappen nodig, zoals het schrijven van een brief op maat of het voeren van een gerechtelijke procedure, dan kunt u bij Bovemij terecht. Bovemij helpt ondernemers in de mobiliteitsbranche, of u nu wel of geen rechtsbijstandverzekering bij Bovemij heeft afgesloten. Dat kan op basis van een abonne­ ment, fixed fee of betalen per uur waardoor u niet voor financiële verrassingen komt te staan.  www.bovemij.nl/rechtshulp.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 7

PORTRET VAN EEN ONDERNEMER

“Ik heb er geen centimeter spijt van” Antoine van Kessel en Ron Ruhl besluiten in 2005 hun vaste baan in de verhuurwereld in te ruilen voor zelfstandig ondernemerschap. Anno 2020 staan er twee gezonde INQAR-vestigingen op hun cv, met een ruime verhuurvloot (bedrijfs)auto’s. “Dat heeft wat voeten in de aarde gehad”, vertelt Van Kessel.

B

“

egin deze eeuw rommelde het bij onze werkgever, een landelijke speler in de autoverhuur. Eerdere ontslagrondes bleven Ron en mij bespaard, maar we wilden een volgende ronde niet afwachten en kwamen op een wild idee: plannen maken om voor onszelf te beginnen. De plannen kwamen in een stroomversnelling toen we met een landelijke franchiseorganisatie om tafel zaten. Die zochten invulling voor het verzorgingsgebied Oss-Uden-Veghel, wij sprongen erin. Dat liep heel goed. Erg goed zelfs, want we groeiden uit ons jasje. Tijd voor een nieuwe locatie, ergens in ons verzorgingsgebied. In Oss vonden we een nieuwbouwproject waar we de kans kregen het nog helemaal naar wens in te richten. Ideaal. De afmetingen van de loods, waar de wasgelegenheid moest komen, de receptie, een hek om het parkeerterrein.

We zitten nu in een geweldig pand.”

In 2017 ontstond er een verschil van inzicht tussen de franchisenemers en de Duitse investeringsmaatschappij die INQAR aanvankelijk heeft opgericht. Dit heeft erin geresulteerd dat INQAR Autoverhuur eind 2017 volledig door de franchisenemers is overgenomen. Dat heeft wat voeten in de aarde gehad, maar nu staat het er. Alle franchisenemers hebben een gelijk aandeel in de coöperatieve vereniging die honderd procent aandeelhouder is van INQAR. Feitelijk zijn wij nu zowel franchisenemer als franchisegever, want wij bieden de

Uitbreiden

formule ook aan aan andere geïnteresseerden.

Het is een lange weg geweest, maar ik heb er geen centimeter spijt van, omdat wij er als collectief heel goed voor staan. Het geeft ons veel voordelen, bijvoorbeeld bij inkoop en landelijke omzet. Bovendien helpen wij elkaar onderling waar mogelijk.”

“De zaak liep goed. Dankzij de jarenlange kennis die we hadden uit onze tijd als werknemers bij een verhuurbedrijf en als onder­ nemer. Die ervaring konden we ook gebruiken toen wij in 2015 in een onrustige periode met een deel van de collega-franchisenemers de keuze hebben gemaakt over te stappen naar een nieuwe franchiseorganisatie, INQAR Auto­ verhuur. Dit gaf ons bovendien de mogelijkheid verder uit te breiden, want de franchiseorgani­ satie had nog een open plek in ’s-Hertogenbosch.

Sinds die tijd hebben we twee vestigingen.

8 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

Het liep erg goed, want we groeiden uit ons jasje

Neuzen dezelfde kant op “Een van de thema’s waar we gezamenlijk mee bezig zijn, is verzekeringen. Het wordt steeds moeilijker en duurder om een wagenpark te verzekeren, daarvan is iedereen doordrongen.

Daarom staan alle neuzen al dezelfde kant op.

Met een collectieve oplossing wordt het eenvoudiger en goedkoper. Daar zijn we nu mee bezig. Ook de overheidsregels rond de bijtelling, het dieselverhaal en elektrisch rijden zijn allemaal onderwerpen waar we als collectief mee bezig zijn. Dat is prettiger dan in je eentje. Dit geldt overigens ook voor het BOVAG-­ lidmaatschap. Er wordt veel gesproken over criminaliteit in de verhuurbranche. Een systeem als Elena helpt ons daarbij. Net zoals gezond verstand: wij accepteren geen contant geld, vragen dubbele legitimatie en zijn bijvoorbeeld alert als iemand telefonisch van buiten ons verzorgingsgebied een auto wil huren. En bij alles geldt: als de baliemedewerker er geen goed gevoel bij heeft, dan gaat de verhuur niet door. Dat is soms best spannend.

Dat BOVAG Elena aanbiedt, is heel prettig. Ook de juridische bijstand, de huurvoorwaarden, De Geschillencommissie en de manier waarop ze voor onze branche opkomen in bijvoorbeeld Den Haag, zijn belangrijke redenen voor het lidmaatschap van het kwaliteitslabel dat BOVAG nu eenmaal is.”

Over INQAR Autoverhuur Oss en ’s-Hertogenbosch Start als verhuurondernemers: 2005 Start in Oss: 2012 Start in 's-Hertogenbosch: 2016 Aantal personeelsleden: 15 personen Bijzonder: De compagnons verdelen hun

aandacht gelijkmatig over de twee vestigin­ gen. Ron verzorgt de operationele planning en Antoine de algemene leiding, waardoor ze elkaar goed aanvullen.

Tekst: Mark Litjens Fotografie: Peter Arno Broer

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 9

BRANDSTOF

K ANSEN EN BEDREIGINGEN VOOR DE MOBILITEITSBRANCHE

Waterstof

op de weg De hype over waterstof is groot. De misverstanden zijn dat ook. Nee, Tesla’s en andere batterij-elektrische auto’s hoe­ ven niet naar de schroothoop. En nee, waterstof gaat niet alles oplossen. Dat neemt niet weg dat deze energiedrager wel kansen biedt in mobiliteit – zeker voor wie nu begint.

O

“

p sociale media trekken mensen nogal eens van leer tegen elektrische auto’s en voegen daar dan vaak de opmerking aan toe dat waterstof de toekomst heeft”, zegt Aad Verkade, branchemanager van BOVAG Truckdealers. “Maar een auto op waterstof is ook een elektrische auto. De kennis die daa rover is opgebouwd, is dus n iet weggegooid.”

Het verschil tussen batterij-elektrische voer­ tuigen (BEV) en voertuigen op waterstof (fuel cell electric vehicle, FCEV) zit hem in de drager van de elektrische energie: in een FCEV is dat geen accupakket maar een tank met waterstof onder hoge druk (700 bar in personenauto’s, 350 bar in bedrijfsautotoepassingen). In de brandstofcel reageert de waterstof met zuurstof uit de lucht tot zuiver water en elektriciteit. Daarmee wordt de auto aangedreven. De twee FCEV-personen­ auto’s die in Nederland op de markt zijn, de Toyota Mirai en de Hyundai Nexo, kunnen ongeveer vijf kilo waterstof tanken en daarmee zo’n 600 kilometer rijden. Tanken is binnen drie minuten gebeurd. Deze auto’s kunnen toe met een veel kleiner accupakket dan de huidige BEV’s. Ze zijn dus flink lichter, hebben een actieradius vergelijkbaar met auto’s met een brandstofmotor en hoeven niet langdurig aan de laadpaal.

Blauw Is waterstof dan de heilige graal nu we van fossiele brandstoffen af moeten? Nee: naast de voordelen ten opzichte van batterij-elek10 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

trisch rijden, zijn er ook belangrijke nadelen. Die spelen op vier terreinen: de bron van waterstof, verliezen bij omzetting, beschikbaarheid van voertuigen en beschikbaarheid van waterstof.

Om met de bron te beginnen: in de Nederlandse industrie wordt waterstof grootschalig ingezet, zo’n achthonderdduizend ton per jaar, hoofdzakelijk voor de productie van kunstmest en in raffinaderijen. Die waterstof wordt geproduceerd uit aardgas, waarbij CO2 vrijkomt. Deze ‘grijze waterstof’ is daarmee niet per definitie een vooruitgang op klimaatgebied, al moet gezegd dat FCEV op grijze waterstof minder CO2 uitstoten dan auto’s op benzine en diesel en geen luchtverontreinigende stoffen. Nu is het technisch mogelijk om de CO2 bij productie af te vangen en op te slaan (‘blauwe’ waterstof).

Maar deze techniek is nog kleinschalig en daardoor duur. Bovendien leidt deze manier van produceren niet tot minder afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, het is vooral belangrijk in de overgangsfase naar groene waterstof.

Ruimte ‘Groene’ waterstof wordt geproduceerd met duurzame elektriciteit en heeft die problemen niet, maar wel een ander: er treedt energieverlies op in het produceren van waterstof en het weer omzetten in de brandstofcel. Uiteindelijk is ongeveer vijftig procent van het oorspronkelijk opgewekte vermogen beschikbaar om mee te rijden.

Met dezelfde hoeveelheid energie rijdt een

BEV twee tot drie keer verder dan een vergelijkbare FCEV. Maar de BEV-techniek heeft te maken met beperkende factoren als actieradius, laadtijden en het gewicht van accupakketten.

“Waar die factoren in de weg zitten, is ruimte voor waterstof als energiedrager”, zegt Aad Verkade. “In de transportwereld wordt er reikhalzend naar uitgekeken, omdat overheden steeds strengere eisen gaan stel­ len aan uitstoot van transport, met name in stedelijke gebieden. Op dit moment zien we de eerste batterij-elektrische trekkers op de markt komen, maar voor lange afstanden zullen die nooit een reële optie worden.”

Stroomversnelling Die potentie wordt aangegrepen door pioniers. Holthausen Clean Technology uit Hoogezand is een bekende speler, van oorsprong leverancier van gassen. “Zij zagen de potentie van waterstof voor hun business en ontwikkelden een eigen brandstofcel”,

Tekst: Sjoerd van der Linden

H2 in cijfers

5

openbare waterstoftankstations hebben we in Nederland.

2

personenauto’s op waterstof zijn er in Nederland op de markt (Toyota Mirai en de Hyundai Nexo).

300.000 voertuigen rijden in 2030 in Neder­ land op waterstof, is het streven in het Klimaatakkoord.

50

waterstoftankstations in 2025 is een van de doelen uit het Klimaatakkoord.

zegt Verkade. De afgelopen jaren haalde het bedrijf regelmatig het nieuws: voor de gemeente Groningen werden vuilniswagens en veegauto’s omgebouwd tot waterstofvoer­ tuigen. Holthausen heeft inmiddels een werkplaats waar vijfhonderd voertuigen per jaar kunnen worden omgebouwd en werkt toe naar tienvoudige capaciteit. Holthausen werkt al jaren samen met Century Autogroep in Groningen, dealer van de VAG-merken. In het verleden bouwde Holthausen Volkswagen Transporters om naar CNG-­ voertuigen; in maart 2018 presenteerden beide bedrijven een demomodel van de zogenoemde H 2-Transporter. Afgelopen februari meldde Century dat de RDW-type­ goedkeuring binnen was en de eerste order werd geleverd aan de gemeente Groningen.

“Het is niet verwonderlijk dat het tot nu toe vooral overheden zijn die op waterstof gaan rijden”, zegt Verkade. “Gezien de kos­ ten voor ombouw en de prijs van waterstof is de cost of ownership commercieel nog

Een auto op waterstof is ook een elektrische auto.

De kennis die daarover is opgebouwd, is dus niet weggegooid Aad Verkade, branchemanager BOVAG Truckdealers

niet interessant. Maar dit soort ontwikkelingen brengt de technologie wel in een stroomversnelling. Steeds meer fabrikanten kondigen experimenten met waterstof aan.”

Loyaliteit De pioniers bewegen sneller dan de traditionele fabrikanten. Daarin schuilt gevaar voor bedrijfswagendealers, zegt Verkade.

“De transitie naar elektrische mobiliteit zorgt > BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 11

Tankstationondernemer Paul Smits opent eind dit jaar een waterstofstation in Roosendaal

> voor een meer divers aanbod. Neem nu

PostNL. Zij kochten altijd bestelauto’s bij de truckdealer; nu rijden zij in steden ook met lichtelektrische voertuigen. De leveran­ cier daarvan wil natuurlijk ook groeien, en kan zomaar met een mooie Chinese bestelbus op batterijen of waterstof aan komen zetten. Het zou een vergissing zijn om als truckdealer dan te rekenen op de loyaliteit van de klant. Nieuwe toetreders komen niet

Meer over waterstof Om het streefgetal van vijftig waterstofstations in 2025 te realiseren, zijn er verschillende subsidies beschik­ baar voor het starten van een waterstofstation. Meer weten over deze mogelijkheden of de toepassingen van waterstof? Kijk dan eens op de website van het H2Platform opwegmetwaterstof.nl

12 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

eerst bij de truckdealer vragen of hij misschien hun producten wil verkopen. Het is zaak om als ondernemer de ontwikkelingen op de voet te volgen en mee te bewegen waar dat mogelijk is.”

Vernieuwing Aan de beschikbaarheid van voertuigen wordt dus gewerkt. Maar die voertuigen moeten ook tanken. En dat kan op dit moment nog slechts op vijf openbare locaties. Het eerste station opende enkele jaren geleden in Rhoon; inmiddels kan er ook getankt worden in Arnhem, Helmond, Delf­ zijl en sinds 16 maart bij het station van Jean Paul Kerkhof in Den Haag. De komende maanden zal dat aantal groeien. Zo opent tankstationondernemer Paul Smits eind dit jaar een waterstofstation in Roosendaal. Om het te bolwerken, verkocht hij vier van zijn tankstations en verhuurde het vijfde. Een radicale keuze, die Smits nam omdat hij twee ontwikkelingen zag die zijn business bedrei-

gen: “In de periferie zijn shops steeds minder rendabel. Bovendien is het tijdperk van fossiele brandstoffen aan het aflopen. Zie het klimaatakkoord van Parijs, de sjoemelsoftware, de stikstofcrisis, de instabiliteit in olieleverende landen. Intussen is de ver­ nieuwing volop bezig. In een paar jaar tijd is Tesla uit het niets in de top drie van ver­ kochte modellen beland. Zo snel kan het gaan. Waterstof is de volgende stap, voor zwaarder vervoer en langere afstanden.”

Nest En dus bouwt Smits onder de naam H2 Point aan een station in Roosendaal - aan de A17 en aan de waterstofleiding van Air Liquide tussen Rotterdam en Antwerpen, net als het Rhoonse station. Hoe heeft hij dat aangepakt? “Je moet een nest met gebruikers creëren die bij jou komen tanken.” Smits noemt het personenvervoer als meest voor de hand liggende sector om mee in gesprek te gaan: binnensteden moeten in 2025 uit-

ik zelf dragen. Ik verwacht dat het station over drie tot vier jaar rendabel is.”

Intussen bouwt Smits ook aan een tweede station, in Oosterhout. De waterstof komt van installaties aangesloten op nabijgelegen windmolens, groene waterstof dus.

“Wanneer je de stroom direct uit de molen gebruikt om waterstof te maken, ziet het plaatje er goed uit. De prijs is nog niet concurrerend, maar we zijn er dichtbij. Binnen enkele jaren moet het lukken. We hebben een aantal organisaties in de omgeving die graag willen aanhaken.” In 2022 moet dit station gaan draaien.

Verdienmodel Er is nog een reden voor Smits om te kiezen voor waterstof: Smits verkocht lange tijd lpg en was ook bestuurslid van de Vereniging Vloeibaar Gas (VVG). “Lpg-stations kunnen probleemloos een waterstofinstallatie erbij zetten”, zegt hij. Een goede keuze, wat Smits betreft: “Ik zoek een sterk verdienmodel voor de toekomst. Laadpalen zijn dat niet, want die kunnen overal staan.

Als branche zijn we traditioneel goed in gas. Waterstof mag bovendien onbemand getankt worden, dus als je zo’n locatie hebt, is het zeker kansrijk.”

Instappen

stootvrij zijn, een taxibus met accu’s is zwaarder dan 3.500 kilo en vereist dus rij­ bewijs C. “Met waterstof los je beide proble­ men op. Het lokale taxibedrijf had interesse en laat met subsidie één of twee van hun tien auto’s ombouwen. Roosendaal bouwt twee vuilniswagens om naar waterstof. Zo creëer ik een ‘coalition of the willing’.”

Subsidie Ook Smits maakt gebruik van subsidies. “De kosten voor de bouw liggen tussen de 1,1 en 1,5 miljoen, afhankelijk van hoe je eraan toerekent. Het Klimaatakkoord beschrijft de ambitie om vijftig operationele stations in 2025 te hebben en daarvoor is geld beschikbaar. Een groep hogeschoolstudenten heeft voor mij een aanvraag geschreven voor een DKTI-subsidie (Demonstratie KlimaatTechnologieën en -Innovaties in transport – red.).

Ook ontving ik cofinanciering vanuit de EU. Zelf heb ik vrijwel geen kapitaal geïnvesteerd; alleen de operationele kosten moet

Erik Stern, branchemanager Tankstations van BOVAG, onderschrijft de kansen die er liggen voor tankstationondernemers. “Naast vijftig tankstations in 2025 zet het Klimaat­ akkoord ook in op driehonderdduizend voer­ tuigen op waterstof in 2030. Wagenparken van overheden doen zelfs CNG al in de ban en streven naar emissieloos. De kosten voor waterstofstations zullen bovendien alleen maar dalen. En er zijn vooralsnog verschillende subsidies te krijgen voor de aanleg van stations.” Nu is dus een goed moment om in te stappen – met de kanttekening dat er niet meteen geld mee te verdienen valt.

“Wat ik hoor van ondernemers is dat je vooral ook zelf je eigen markt moet gaan opzoeken. Je hebt een minimaal aantal voertuigen nodig die een minimale afname doen om een station rendabel te maken. Op dit moment zijn er ruim tweehonderd voertuigen in heel Nederland, maar dat aantal moet de komende tien jaar dus snel groeien.

De beschikbaarheid is nog niet groot, en het ombouwen van bijvoorbeeld een vuilniswagen kost nog meer dan een jaar. Maar de markt komt op gang, geholpen door subsi­ dies, bijtelling van 4 procent over het gehele aankoopbedrag van zo’n tachtigduizend euro en belastingaftrek voor milieuvriende­ lijke investeringen voor ondernemers.”

Businessmodellen

Waterstof is niet zaligmakend, maar als je nu begint, ben je wel klaar voor de toekomst Erik Stern, branchemanager BOVAG Tankstations

buurt en samen de weg te vinden naar diverse subsidies en regelingen die er zijn. Stern: “Het H2Platform kan daarin ondersteunen.

Dat is een expertisecentrum voor onder­ nemers, waarvan BOVAG sinds de oprichting lid is. Zij zijn heel actief met het optuigen van businessmodellen. Ook hebben ze con­ tacten met gemeenten over bijvoorbeeld de veiligheidseisen aan stations. Zij kunnen haarfijn aangeven waar je op moet letten.

Daarnaast zetten zij zich ook in voor heldere en werkbare wet- en regelgeving, ook op het gebied van veiligheid.”

Op mijn.bovag.nl/waterstof vindt u een waterstofdossier, met onder meer een animatie en een stappenplan om aan de slag te gaan, afkomstig van het H2Platform.

Voorsorteren Ook in de tankstationbranche brengt de nieuwe techniek nieuwe toetreders met zich mee. Als voorbeeld noemt Stern Resato in Assen, leverancier van waterstoftoepassingen die enkele jaren geleden instapte in de markt voor tanktoepassingen. “Zij ontwikkelen naast de normale vulstations van 700 of 350 bar ook de zogenoemde slow-fill vulstations die een fractie kosten van de huidige installaties”, zegt Stern. “De keerzijde is een langere tankbeurt, maar voor bijvoorbeeld bouwbedrijven kan het erg interessant zijn om op een eigen locatie te kunnen tanken. Je ziet hier, net als eerder bij groengas, dat andere partijen de functie van het tankstation gaan overnemen. Daar kunnen we niet zo veel aan doen. Wat wel kan is voorsorteren: verkoop van fossiele brandstoffen gaat flink teruglopen, elektrisch en waterstof worden de komende jaren steeds dominanter. Het businessmodel van de branche staat onder druk, dus is het tijd om na te denken over wat je nog meer kunt met je locatie. Waterstof is niet zaligmakend, maar als je nu begint, ben je wel klaar voor de toekomst.”

Het is dus zaak om als tankstationondernemer op te trekken met bedrijven in de BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 13

SNAPSHOT

Er waren eens …

Lang geleden waren er eens veertig garagehouders die geloofden in een betere automotive-wereld wanneer zij zich zouden verenigen. Ze kwamen bijeen in het Utrechtse café-restaurant Noord-Brabant, doopten hun ganzenveer in de inkt en brachten daarmee op 6 mei 1930 om 17.00 uur de BOnd Van Automobielhandelaren en Garagehouders tot leven. Of ze nog lang en gelukkig leefden? Zeker, negentig jaar later viert de vereniging met ruim 9.000 leden negen decennia aan gezamenlijk behaalde resultaten en heffen zij het glas op de toekomst. Proost!

Enkele hoogte­punten uit 90 jaar BOVAG

1930 1931 Oprichting op 6 mei.

Verschijning eerste BOVAG-blad.

14 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

1932

Eerste BOVAG-schild ziet het licht.

1940 1952 Bond van Motorhan­ delaren sluit zich aan.

Eerste cao voor de autobranche wordt afgesloten en de eerste koerslijst voor gebruikte auto’s verschijnt.

1963 Oprichting van Bovemij.

Tekst: Danielle Rousselet

1970

BOVAG start met bemiddelen tus­sen klanten en BOVAG-­ bedrijven.

1982

BOVAG start grootse campagne tegen beunhazerij en zal dit nog vaker herhalen. In 1984 wordt Beun de Haas het gezicht van deze campagne.

1985 1998 2018 Invoering APK II.

Introductie BOVAG Garantiepas.

Lancering viaBOVAG.nl.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 15

FUSIES EN OVERNAMES

Samengaan is mensenwerk Importeurs sturen al jaren op vermindering van het aantal contractpartners en vestigingen. Dat zorgt ervoor dat dea­ lerbedrijven fuseren, overnemen of worden overgenomen.

Het is duidelijk dat dat juridisch en financieel goed gere­ geld moet worden, maar ook de menselijke kant mag niet uit het oog worden verloren. Hoe pak je dat aan?

I Juist de zaken die niet tastbaar zijn, zijn belangrijk bij een overname of fusie. Denk aan identiteit, bedrijfs­ cultuur, macht en vertrouwen Richard Vermeent, commercieel directeur van Innovam Performance Support

16 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

n 2014 was het zo ver: na twee jaar voorbereiden, fuseerden dealerbedrijven Janssen Groep (Renault, Peugeot, Nissan, Dacia; vijf vestigingen in Brabant en Noord-Limburg) en Autobedrijf Kerres (Renault, Dacia, Nissan, Citroën, Kia, acht vestigingen in Zuid-Limburg). Beide ondernemingen waren familie­ bedrijven. “Janssen en Kerres waren al jaren vertrouwde collega’s van elkaar”, zegt Jo Lux, een telg uit de familie achter Kerres en operationeel directeur van het huidige Janssen Kerres. “Beide bedrijven waren al geruime tijd bezig met toekomstplannen.

Dat er iets moest gaan veranderen was wel duidelijk.

Voor de continuïteit van beide ondernemingen was groei nodig. Zo is het balletje gaan rollen.”

Onderstroom “Een fusie of overname kan er op papier heel goed uitzien”, zegt Richard Vermeent, commercieel direc­ teur van Innovam Performance Support, de dienst van Innovam die zich richt op rendementsverbetering en die begin dit jaar ontstaan is uit het samenvoegen van WeBuildRetail en WePowerPeople. “Natuurlijk is een goed bedrijfseconomisch plan onmisbaar.

Maar een bedrijf is meer dan de winst-en-verlies­ rekening: het is een systeem waarin mensen werken volgens bepaalde principes, in een bepaald verband.”

Een overname of fusie kan die principes en het sys­ teem verstoren. Dat kan ongewenste gevolgen hebben. “Er kunnen discussies ontstaan over de beste werkwijze, hoger ziekteverzuim, afname van productiviteit. Ook zie je medewerkers vertrekken, vaak de beste als eerst. De overname of fusie gaat overheersen, ten koste van aandacht voor de klant.”

Daarom is het belangrijk om verder te kijken dan de visie, strategie, doelstellingen, targets en resultaten – de zogenoemde bovenstroom. “Juist de onderstroom is belangrijk: identiteit, bedrijfscultuur, macht en vertrouwen. Zaken die niet tastbaar zijn.”

Tijdens een overname- of fusieproces kan die onderstroom opspelen: er komt een rouwproces op gang om afscheid te nemen van wat was, en er ontstaat onzekerheid over de onbekende toekomst.

Transparant Jo Lux ziet een duidelijk verschil tussen de fusie van zes jaar terug en enkele overnames die er sinds die tijd ook zijn gedaan: een Kia-dealer in Roermond, een Peugeot-dealer en een Citroën-­ dealer in Roermond en Weert werden overgenomen om een aaneengesloten verzorgingsgebied te creëren.

“In onze fusie zijn twee dealerbedrijven op basis van gelijkwaardigheid samengegaan. We hebben vanaf het begin uitgelegd waarom we deze stap zet­ ten. Ook hebben we telkens het personeel betrokken om met elkaar de best practices te kiezen in de

Tekst: Sjoerd van der Linden Illustratie: Edith Buenen

Door het personeel te betrekken en transparant te zijn, hebben we weinig weerstand ontmoet Jo Lux, operationeel directeur van Janssen Kerres Invloed “Of de huidige staat van het overgenomen bedrijf nu goed is of niet, de bijdrage van de medewerkers dient geëerd te worden”, zegt Vermeent. “Als overnemende partij moet je nooit de indruk wekken dat je geen waarde hecht aan die bijdrage. Dat creëert weerstand. Daarnaast is het essentieel om met mede­ werkers in gesprek te gaan. De organisatie verandert, daar ontkom je niet aan. Er moet nieuw gedrag ont­ staan. Opleggen van bovenaf voedt de onderstroom, dus is het zaak om medewerkers binnen duidelijke kaders te betrekken bij de invulling van het nieuwe gedrag. Alleen als iedereen het gevoel heeft invloed te kunnen uitoefenen op de manier waarop er samengewerkt wordt, ontstaat er een nieuw systeem dat werkt en waar iedereen zich in schikt.”

Strakker

bedrijfsprocessen en die door de hele groep tot nieuwe werkwijze te maken. Natuurlijk heeft de ene vestiging grotere veranderingen ondergaan dan de andere, maar door het personeel te betrekken en transparant te zijn, hebben we weinig weerstand ontmoet. Overnames zijn in dat opzicht echt verschillend. Zeker als een stand-alone bedrijf wordt aangesloten op de grote groep, zal dat bedrijf voor grote veranderingen komen te staan. Maar ook daar is het essentieel om transparant te zijn en telkens uit te leggen waarom we op deze manier werken.”

Bij Janssen Kerres heeft de fusie niet geleid tot een grote uitstroom van personeel, zegt Lux. “Er zijn altijd mensen die de verandering van bedrijfscultuur niet zien zitten en vertrekken. Maar dat was een klein aantal mensen. Daarnaast had de centralisatie van een aantal diensten, zoals centrale administratie naar Sittard en een centraal magazijn naar Sittard en Nuenen, tot gevolg dat voor enkele medewerkers de woon-werkafstand onhoudbaar groot werd.” De grootste verandering zat echter in de schaalsprong die de nieuwe groep maakte ten opzichte van de twee familiebedrijven. “We proberen als directie zo persoonlijk mogelijk te blijven, maar we kunnen niet meer elke dag iedereen spreken. De processen zijn daardoor wel strakker geworden. Maar met de juiste mensen op de juiste plek lukt het. Op managementniveau en door de organisatie hebben de verantwoor­ delijken diverse trainingen gevolgd die ons sterker hebben gemaakt. Als directie communiceren we voortdurend met de MT’s van de vestigingen, die bestaan uit een sales- en een aftersalesmanager: van onze kant over hoe we ervoor staan, waar we op groepsniveau mee bezig zijn, waar we naartoe gaan.

Van hun kant vragen en krijgen wij voortdurend input over wat zij denken dat er moet gebeuren en hoe we dingen kunnen aanpakken. De MT-verantwoordelijken op de vestigingen zorgen weer voor de transparantie naar hun medewerkers. Medewerkers vinden het fijn om deelgenoot te zijn van het reilen en zeilen van het bedrijf. We streven naar transpa­ rantie in de breedste zin. Zo blijft iedereen bewust, verantwoord en betrokken in dezelfde richting lopen.”

Tips voor soepel samengaan Jo Lux: “Kijk vooruit, niet terug.

Verdeel de taken goed, zodat ieder­ een zijn eigen taken heeft en eigen mensen aanstuurt, maar zorg wel dat iedereen dezelfde kant uit loopt.

Wees transparant.”

Richard Vermeent: “Investeer tijd en aandacht in de medewerkers, in hun persoonlijke verhaal en de werk­ sfeer. Creëer duidelijkheid over de toekomst. Waar willen we naartoe met het bedrijf? Betrek medewer­ kers zoveel mogelijk bij dit proces.

Maak samen met medewerkers plannen. Wees open en eerlijk over de nieuwe organisatie: functies, ver­ antwoordelijkheden, bevoegdheden.

Train het management in het bege­ leiden van de veranderingen op de werkvloer en begeleid medewerkers in het omgaan met verandering.”

Innovam Performance Support Innovam Performance Support biedt ondersteuning aan autobedrijven om hun rendement te verbeteren.

Richard Vermeent: “We bieden onder andere hulp aan bedrijven die het lastig vinden om de samenwer­ king in een nieuwe organisatiestruc­ tuur, zoals bij een fusie, goed te laten verlopen. Directies vinden veelal dat ze het zelf moeten oplos­ sen en overzien niet altijd de com­ plexiteit en impact van een organisatieverandering. In de waan van de dag is vaak geen ruimte voor diepgaande analyse van de oorzaken van de situatie. Een externe partij kan met de nodige afstand kijken en ondersteunen waar nodig om de gewenste situatie te bereiken.”

Meer informatie: innovam.nl/ performance-support.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 17

AUTOKOPER VRAAGT OM TRANSPARANTIE IN ONDERHOUD

KIES VOOR 100%ONDERHOUDEN BIJ UW OCCASIONS: Eenvoudig aan te vinken in uw occasionsysteem.

Onderbouwt uw kwaliteit en prijs.

Getoond op de grote occasionportalen.

Exclusief voor de betere autobedrijven.

Opvallend voor kopers op de smartphone.

Ook voor de goed onderhouden importauto.

MEER INFORMATIE?

WWW.100PROCENTONDERHOUDEN.NL

STOPPEN OF DOORGAAN?

“Overname?

Onderneem tijdig actie”

Je moet zo af en toe grof gezegd echt even op je bek gaan, daar leer je het meeste van

DENK TIJDIG NA OVER EEN OVERNAME OF VERKOOP VAN JE BEDRIJF. DAT IS HET ADVIES VAN ALBERT VAN RIJN VAN AUTOBEDRIJF VAN RIJN IN MIJDRECHT. TIEN JAAR GELEDEN KWAM ZIJN ZOON DENNIS IN HET BEDRIJF, OP 1 JANUARI 2019 WAS DE OVERNAME EEN FEIT. DAT DIT SOEPEL IS VERLOPEN, IS MEDE TE DANKEN AAN DE RELATIEF LANGE AANLOOP. En, hoe bevalt het als nieuwe eigenaar én als pensionado?

Albert: “Nou, pensioen? Nee, hoor. Ik ben hier nog bijna iedere dag. Ik heb alleen wat meer tijd voor het motorrijden, mijn hobby.”

Dennis: “Het voelt goed, al is het zo nu en dan nog best even wennen. Nu vertel ik mijn vader wat die kan doen, vroeger was het precies andersom. En ja, ik heb zo mijn eigen manieren van hoe ik het aanpak.”

De overname was op 1 januari 2019 een feit.

Hoe is het proces naar die datum toe verlopen?

Dennis: “Ik zat altijd in de schadeherstel, maar pakweg tien jaar geleden vertelde ik mijn vader dat ik graag het bedrijf zou willen overnemen. Ik ben destijds in het bedrijf gestapt en langzaam hebben we toegewerkt naar de over­ name. Erg prettig, ook voor onze klanten. Ook zij hebben lang­ zaam kunnen wennen aan het feit dat mijn vader een stapje terug deed ten gunste van mij.”

Ondanks de goede voorbereiding is alles eind 2018 toch in een stroomversnelling gekomen.

Albert: “Mijn vrouw werd ernstig ziek, dat veranderde de situa­ tie. We hebben toen in nauw overleg met onze accountant ervoor gekozen om de overname naar voren te halen.”

Dennis: “Dat gaf de overname natuurlijk wel een andere lading. Het had eigenlijk een feestje moeten zijn, maar dat werd het niet.”

Wat is er anders na de overname?

Dennis: “Om als bedrijf stappen vooruit te kunnen zetten is soms fris, nieuw bloed nodig. De autobranche verandert in hoog tempo en daarin moet je wel mee.”

Albert: “De branche verandert niet alleen, de klant ook.

Dennis is thuis in de sociale media, ik helemaal niet. Het is belangrijk om die communicatiekanalen te omarmen en in te zetten voor je bedrijf. Ook daarom is het goed dat Dennis nu aan het roer staat.”

Dennis: “Met de komst van andere vormen van mobiliteit is het maar de vraag of je in het in toekomst redt met alleen service en onderhoud. Wij hebben ons daarom toe­ gespitst op onder meer de bouw en het herstel van de carrosserie. En op het verlengen of inkorten van chassis.”

Hebben jullie nog tips voor ondernemers die ook hun bedrijf over willen doen?

Dennis: “Laat de opvolger ook fouten maken. Je moet zo af en toe grof gezegd echt even op je bek gaan, daar leer je het meeste van.

Albert: “Denk tijdig na over stoppen of doorgaan. Dat geeft echt een hoop rust.”

Hulp bij ‘Stoppen of doorgaan’?

Staat u voor een ingrijpende bedrijfskeuze? Download dan de brochure ‘Stoppen of doorgaan?’ op mijn.bovag.nl. Of kom naar een van de kennissessies die BOVAG dit jaar organiseert.

Kijk voor data en locaties op mijn.bovag.nl/stoppenof­ doorgaan.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 19

INTERVIEW

DE AUTOTECHNICUS VAN DE TOEKOMST WERKT IN EEN LAB

Werkplaats vol ingenieurs Thijs van Grinsven loste complexe storingen in een handomdraai op en won zo de titel Autotechnicus van de Toekomst 2020. Zijn persoonlijke hoop: “dat alle autobedrijven zich inspannen om met de tijd mee te gaan en mee te ontwikkelen met de techniek”. Dat is een goede match met zijn werkgever AutoLab in Oss.

E

igenaar Martijn van Ras bouwde AutoLab van de grond af op rond liefde voor auto’s en techniek.

‘Bij AutoLab begrijpen we waarom een auto bedacht is zoals deze bedacht is’, meldt de website van het bedrijf. Dat blijkt geen holle frase: Van Ras (41), zelf ingenieur, werkte lange tijd voor Shell en TNO op de Automotive Campus van Helmond als testengineer en projectmanager. “Menigeen heeft me voor gek verklaard”, zegt Van Ras. “Je beslist niet zomaar om een goede, vaste baan op te zeggen en een autobedrijf te beginnen.” Maar voor Van Ras was autotechniek meer dan werk. Sinds zijn vijftiende werkt hij met auto’s; naar eigen zeggen heeft hij altijd de ontwikkelingen in de techniek bijgehouden, als hobby – in zijn tijd bij TNO was hij in zijn vrije tijd vraagbaak voor autotechnici. “Ik zag mogelijkheden om mezelf in deze branche te onderscheiden met kennis”, zegt hij. Verschillende mogelijkheden om bedrijven over te nemen sloeg hij af: de vraagprijs paste niet meer bij deze tijd. Hij wilde het zelf doen. Met zijn spaargeld kocht hij alles nieuw: bruggen, BMW- en Volvo-software, diverse universele diagnosetools, airco-service-apparatuur, automaatspoelservice-apparatuur en software voor aanpassing van motormanagementsystemen. Daarmee nam hij in 2013 zijn intrek in een oud pand, een moeilijk jaar in de branche. “Mijn doel was om zo Thijs van Grinsven werd in februari Autotechni­ min mogelijk overhead te hebben cus van de Toekomst tijdens een verkiezing op en met goede spullen een solide AutoProf-AMT Live. Hij was de beste van 1.200 basis te leggen.” Inmiddels heeft mbo-studenten die deze editie aan de wedstrijd hij vijf man in dienst en bijna 1.500 meededen. In de categorie Bedrijfsautotechni­ klanten die hun auto’s aan hem cus van de Toekomst won Joey Swinkels. toevertrouwen. Per jaar groeit zijn BOVAG is officieel ambassadeur van de verkie­ omzet met tientallen procenten.

Autotechnicus van het jaar

zing, sponsort de hoofdprijs van de scholen­ competitie en verzorgde een deel van de finale-opdracht. BOVAG zet het beroep van autotechnicus hiermee in de schijnwerpers en vraagt aandacht voor hoogwaardige scholing.

20 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

Formule 1-werkplaats Inmiddels zijn er plannen om de volgende stap te nemen: de aankoop van grond om een eigen pand te bouwen, groter dan het huidige en

energieneutraal. “Om de jongens te enthousiasmeren zeg ik dat we een formule 1-werkplaats gaan neerzetten”, zegt Van Ras. “En dat is ook zo: we coaten de vloer wit en geven alles een steriele en georganiseerde uitstraling.

Ons vak is namelijk ook steriel: autotechniek draait steeds minder om olie en viezigheid, het is laboratoriumwerk.”

Vandaar de naam van zijn bedrijf: een knipoog naar zijn verleden en een programma voor de toekomst.

Tempo De geschiedenis van Van Ras en zijn bedrijf vertoont opmerkelijke overeenkomsten met die van zijn pupil Thijs van Grinsven. Thijs (21) werd met een jaar of 13, 14 gegre­ pen door auto’s. Rijkelijk laat, vindt hij zelf: “Anderen krijgen het met de paplepel ingegoten”. Het begon voor hem met racen en snelheid. “Toen ik 15 was, ging ik auto’s fotograferen. Ik mocht er natuurlijk niet zelf in rijden, dus dit was een mooie manier om toch heel dichtbij te komen.

Zo legde ik connecties in het wereldje. Ook begon ik op de stoep voor het huis te sleutelen, en later in een koud schuurtje.” Toen hij met 17 van de havo kwam, ging hij als vanzelfsprekend naar het hbo: Automotive aan de HAN. “Dat hoorde zo. Het was superleuk, maar ik kon

Tekst: Sjoerd van der Linden Fotografie: Peter Arno Broer

geen dynamo van een startmotor onderscheiden. Ik zou graag engineer zijn, maar ik wil wel kunnen onderbouwen waar ik het over heb. En de enige manier om dat te leren, is het zelf te ervaren in de praktijk.” En dus stopte Van Grinsven met zijn studie en ging naar het mbo in Veghel om auto­ techniek te leren. Hij kon zijn eigen studietempo bepalen en ging er snel doorheen. Hij liep stage bij een Porsche-­ specialist, een tuningbedrijf voor race en rally en ten slotte bij AutoLab. Van Grinsven is inmiddels geslaagd voor zijn opleiding – 2,5 jaar nadat hij die is begonnen. Nu werkt hij fulltime bij Van Ras.

Compliment “Als er een jongen voorbijkomt die op de kartbaan werkt of een sleutelschuurtje heeft, dan denk ik: yes, ze zijn er nog”, zegt Van Ras. “Dat zag ik op het cv van Thijs. En hij heeft hbo-niveau. Daar gaan we naartoe met de branche.” Dat is het niveau waar AutoLab op aanstuurt. Van Ras laat zijn technici alles doen: klantcontact onderhouden, werkorders maken, garagesoftware bedienen, onderdelen bestellen.

“Toen ik als tiener een bijbaantje had in een autobedrijf, vroegen klanten op den duur specifiek naar mij. Dat was een groot compliment. Ik wil ernaartoe dat iedere monteur

eigenaar wordt van een gedeelte van het klantenbestand.”

Zijn droom is dat de branche kan toegroeien naar een verdienmodel waarin kennis meer beloond wordt dan onderdelen schroeven: een hoger uurtarief en lagere marges op onderdelen. “Als wij problemen oplossen voor collega-autobedrijven, dan zijn we daar soms een dag mee bezig. We werken met hoogopgeleid personeel, dure tools en een kleinere slaagkans. Met het huidige gemiddelde uurtarief van de branche blijft er onder de streep erg weinig over.”

Vastbijten Waarom kiest de Autotechnicus van de Toekomst voor AutoLab? “Het mooiste vind ik de visie van Martijn”, zegt Van Grinsven. “Het pand is misschien niet het mooiste of meest waterdichte, maar zijn doel is om te zorgen dat klanten, werknemers en hij als werkgever tevreden zijn. Hij laat ons zien hoe je moet ondernemen. Die visie trekt bepaalde klanten aan. We krijgen veel engineers over de vloer, die vragen stellen die me uitdagen.” En dat vindt hij prachtig.

Het past in hoe hij kijkt naar zijn eigen ontwikkeling. Want hoe word je Autotechnicus van de Toekomst? “Je moet je vastbijten in het onderwerp. Dan krijg je er plezier in en gaat het vanzelf.”

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 21

>

AED: daar red je levens mee

Laat uw ondernemershart kloppen en zorg voor een AED binnen handbereik!

KIJK OP MIJN.BOVAG.NL/AED VOOR MEER INFORMATIE

Alles voor een betere kilometer.

HET GESCHIL

Gloeiendhete kwestie De remschijven en -blokken van een auto zijn net vervangen, als de klant terugkomt bij het autobedrijf. De reden: een roodgloeiende remschijf. Moet de onder­nemer of de consument hiervoor betalen? De Geschillen­commissie doet een uitspraak in deze zaak.  DE ZAAK Een consument komt voor een apk bij een BOVAG-garage en laat daar de remschijven- en blokken van zijn auto vervangen voor een bedrag van € 1.782,95. Ruim een week later rijdt de echtgenote van de consument met de auto naar haar werk en tijdens de rit wordt de rechterremschijf roodgloeiend heet. Het autobedrijf vervangt vervolgens de voorste twee remklauwen en brengt daarvoor de kosten van maar één remklauw in rekening. Maar, de klant wil dit bedrag van € 261,— terug.

 DE UITSPRAAK De kwestie komt terecht bij De Geschillencommissie Voertuigen.

Deze schakelt een deskundige in,

die onder andere in gesprek gaat met de ondernemer, de klant en een leve­ rancier. De consument geeft de oude remklauwen aan de expert om te bekijken. Deze zijn in goede staat, er zit alleen wat roest aan de buiten­ zijde en dat is niet ongebruikelijk.

De remklauwen worden in een bank­ klem gezet, waarna de zuigers met perslucht worden verwijderd. Dit gaat zonder weerstand. Aan de binnenkant van één remklauw wordt wat stof in de remvloeistofrestanten gevonden. Aan een van de zuigers is een licht spoor van klemming waar te nemen, maar na wrijven met een doekje is het nog nauwelijks zichtbaar. De deskundige geeft aan dat bij het herstel van een afwijking aan het remsysteem tenminste één remklauw moet worden vervangen. Dat de ondernemer twee remklauwen

heeft vervangen, is technisch gezien begrijpelijk. Het is namelijk niet duidelijk welke remklauw (deels) geblokkeerd is geweest. De kostprijs van één onderdeel is volgens de leverancier € 234,90, inclusief btw.

De deskundige berekent dat het ver­ vangen van twee remklauwen ongeveer € 681,17 kost, inclusief btw. De Geschillencommissie besluit dat de ondernemer niks aan de consument hoeft te betalen. Hierbij weegt mee dat hij maar één van de twee remklauwen gefactureerd heeft en dat deze kosten niet bovenmatig waren.

De klant is niet bij de zitting en kon daardoor geen vragen van de commissie beantwoorden of een reactie geven. De ondernemer is wel aanwezig. Hij vertelt daar dat niet duide­ lijk was wat de oorzaak van het warmlopen van de remschijf is, ook

niet welke van de remklauwen defect was. De Geschillencommissie beaamt dat de deskundige nauwelijks sporen van klemming op de zuigers heeft waargenomen en dat het technisch juist was om beide remklauwen te vervangen nadat een remklauw door een zuiger was geblokkeerd.

 DE CONCLUSIE De Geschillencommissie stelt dat de ondernemer juist heeft gehandeld. Hij hoeft het bedrag van € 261,- niet terug te betalen aan de klant.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 23

VERDUURZAMING

De slag om de snorfiets Al jaren wordt er bij het ministerie van Infrastructuur en Water­ staat nagedacht over het uitfaseren van de snorfiets met brand­ stofmotor. BOVAG en RAI Vereniging hebben zich daar al die tijd hevig tegen verzet. Met het Klimaatakkoord lijkt de dis­cussie nu beslecht: vanaf 1 januari 2025 mogen er alleen nog elek­ trisch aangedreven snorfietsen worden verkocht. Hoe is dat zo gekomen? En wat kunt u de komende jaren verwachten?

H

“

BOVAG en RAI hebben een aantal garanties teruggevraagd aan de overheid om ondernemers en klanten te helpen bij de overstap Christa Grootveld, branchemanager BOVAG Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven

et gaat gebeuren”, zegt Christa Groot­ veld over de uitfasering van snorfiet­ sen met een verbrandingsmotor. Als branchemanager BOVAG Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven (GT) staat zij al jarenlang, samen met RAI Vereniging, op de bres voor de belangen van ondernemers die snorfietsen verkopen. “We hebben ons vanaf het begin van de discussies altijd op een duidelijk standpunt gesteld: zonder goed plan van aanpak willen we geen gesprek aangaan over het uitfaseren van snorfietsen met verbrandingsmotor. Snorfietsen zijn voor veel van onze leden een belangrijk product. Lange tijd waren er nauwelijks alternatieven voor snorfietsen met verbrandingsmotor, terwijl een flinke groep consumenten wel in meer of min­ dere mate van dit vervoermiddel afhankelijk is. Dat geluid was hard nodig in het debat.”

Zuiver Dat debat speelt al sinds het begin van het vorige decennium. De verkoop van snorfietsen liet toen enkele jaren een sterke stijging zien.

24 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

In dezelfde periode kelderde het imago van de snorfiets juist: er zou veel worden opgevoerd, het rijgedrag van sommige berijders zou gevaarlijk en irritant zijn, er was geen plaats voor snorfietsen op de almaar vollere fietspaden, snorfietsen zouden kwalijke uitlaatgassen verspreiden. In november 2017 gaf de minister in reactie op een motie van ChristenUnie en GroenLinks te kennen na te gaan denken over uitfasering van snorfietsen met een verbrandingsmotor.

Geen wonder dus dat de snorfiets als onderwerp op tafel kwam tijdens de onderhandelingen over het Klimaatakkoord, eind 2018.

“De staatssecretaris gaf toen aan dat zij liefst in 2021 de verkoop van snorfietsen met verbrandingsmotor wilde verbieden”, zegt Grootveld. “Wij hebben toen nadrukkelijk aangegeven dat dat absoluut geen optie is. Bovendien sprak de staatssecretaris opeens over het uitfaseren van snor- én bromfietsen met verbrandingsmotor. Ook daarover hebben we stevige gesprekken gevoerd met het ministerie. We hebben alles op alles gezet om de discussie

Tekst: Sjoerd van der Linden

zuiver te houden en aannames buiten de deur te houden.”

Garanties In het Klimaatakkoord is afgesproken dat vanaf 1 januari 2025 alleen nog nieuwe snorfietsen mogen worden verkocht als die emissieloos zijn, elektrisch aangedreven dus.

Daarnaast spreken de deelnemers aan het Klimaatakkoord af dat ernaar gestreefd wordt om voor 2030 de nieuwverkoop van bromfietsen over te laten gaan naar emissieloos, ‘analoog aan de personenauto’. Grootveld: “Dit is de ambitie van de overheid die uiteindelijk na vele gesprekken en onderhandelingen met de branche in het Klimaatakkoord is opgenomen. De scooterbranche moet zich hier nu op gaan voorbereiden, de verwachting is dat deze ambitie daadwerkelijk doorgevoerd gaat worden. Wel hebben BOVAG en RAI een aantal garanties teruggevraagd aan de overheid om ondernemers en klanten te helpen bij de overstap. We hebben bedongen dat er in 2022 een plan wordt gemaakt voor een regeling rond

resterende voorraden snorfietsen met brandstofmotor. In 2023 wordt een plan gemaakt voor een inruil- of stimuleringsregeling voor consumenten die willen overstappen naar een elektrische snorfiets. En de overheid heeft toegezegd dat zij in campagnes rond emissieloos vervoer ook aandacht zal besteden aan emissieloze brom- en snorfietsen, in overleg met BOVAG en RAI.”

Rust Hoe die afspraken er precies uit gaan zien, is op dit moment nog niet te zeggen. “Wij hopen op constructief overleg en zetten in op afspraken die werkbaar zijn en ondernemers zo min mogelijk last bezorgen”, zegt Grootveld. “Ook pleiten wij voortdurend voor rust: als de afspra­ ken er eenmaal zijn, zou het ons als sector goed doen als er geruime tijd rust is op het beleidsfront rondom brom- en snorfietsen. Het zijn roerige jaren geweest en tot 2025 komt er nog veel op ons af. Het moet een keer ophouden.”

Overigens gaat het daarin niet alleen om het gemoed van ondernemers, maar ook om de

Wat is afgesproken in het Klimaatakkoord?

Partijen werken samen aan de transitie naar 100% emissieloze snorfietsen. Vanaf 1 januari 2025 zullen alle nieuwverkopen van snorfietsen op de Nederlandse markt emissieloos zijn. Het Rijk zal zorgen voor een gelijk speelveld op de Nederlandse markt.

Partijen streven ernaar om de nieuwverkoop van bromfietsen vóór 2030 over te laten gaan naar emissieloos, analoog aan de personenauto.

Nieuwverkoop snorfietsen 2019: 38.522; netto groei elektrisch park 5.389 (13,9%).

2018: 42.002, waarvan 3.828 elektrisch (9,1%).

2017: 61.761, waarvan 1.786 elektrisch (2,9%).

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 25

Ontmoet collega’s uit de branche en de mensen van BOVAG Het BOVAGhuis in Bunnik is het huis van alle leden van BOVAG. U bent van harte welkom voor een kop koffie en u kunt kosteloos gebruik maken van het mooie lichte atrium als u met een collega wil afspreken, even een werkplek nodig heeft of voor een kop koffie of een broodje onderweg. Uiteraard is vergaderen bij BOVAG ook mogelijk, tegen sterk gereduceerd tarief kunt u als BOVAG-lid gebruik maken van het vergadercentrum.

Het BOVAGhuis is altijd voor iedereen goed bereikbaar, met auto en OV. Het BOVAGhuis in Bunnik is dus de ideale locatie in de buurt van Utrecht om branchegenoten te ontmoeten.

Meer informatie via www.bovag.nl/vergaderen of via vergaderen@bovag.nl en 030-6595212

markt de kans te geven om zich aan te passen aan het nieuwe beleid. “Onze leden zijn afhanke­ lijk van internationaal opererende fabrikanten.

Zij moeten tijdig voldoende elektrische snorfiet­ sen aanleveren en zorgen voor een goede lande­ lijke verdeling. Retail volgt fabricage en import; wij hebben in die zin dus weinig tot geen invloed op de snelheid waarop elektrificatie plaatsvindt.

Als BOVAG kunnen we ook niets afdwingen bij fabrikanten. Dat is niet onze rol.”

Verandering Wat betekent dat concreet voor ondernemers?

De tijd zal het leren. Joel van der Horst, eigenaar van Leertouwer uit Soest, maakt zich in elk geval niet zo veel zorgen. “Als snorfietsen met verbrandingsmotor straks niet meer verkocht mogen worden, zullen ze ook niet meer worden geproduceerd. Daar komt dan wel iets voor in de plaats.” Als dealer van de Piaggio-­ merken (Moto Guzzi, Vespa, Gilera, Aprillia) ziet hij de verandering al op gang komen. “Vespa heeft al een elektrisch model, Piaggio komt er binnenkort mee. Piaggio is de grootste scooter­ bouwer ter wereld, dus ik ga er wel van uit dat ze hierop inspringen. Ze zullen wel moeten.”

Doelgroepen Aan de aanbodkant komt het dus wel goed.

Ook aan de vraagzijde ziet hij niet zo veel pro­ blemen: “Mensen zoeken altijd naar een vervoermiddel dat past. En dan maakt het uiteindelijk niet zo veel uit of het elektrisch is aangedreven of met een verbrandingsmotor.

Goed, veel consumenten van nu zullen het niet leuk vinden, een brommer zonder geluid.

Maar daar staat tegenover dat we een heel ander publiek over de vloer krijgen voor elek-

Er liggen kansen om nieuwe doel­ groepen te bereiken met de elektrische snorfiets Joel van der Horst, eigenaar van Leertouwer

trische snorfietsen. Daar liggen dus kansen om nieuwe doelgroepen te bereiken. Dus ik denk dat de snorfiets straks ook een interessante rol blijft spelen. Zeker als het prijsverschil met reguliere fietsen wordt overbrugd door middel van subsidies. Een belangrijke reden waarom er zoveel Tesla’s zijn verkocht, is omdat de bijtelling lager is.”

Sleutelen Onder dealers ziet hij wel wat negativiteit.

Persoonlijk moet hij daar niet zo veel van heb­ ben. “Het is hetzelfde verhaal als toen we van tweetakt naar viertakt gingen. Veel ondernemers zeiden toen dat tweetakt zoveel makkelijker en beter was. Nu is er volgens mij niemand meer die terug zou willen naar tweetakt. Nu we naar elektrisch gaan, zie je soortgelijke verhalen. Ik denk dat er angst voor het onbekende bij zit.”

Maar, geeft hij toe: met de verbrandingsmotor verdwijnt behalve het geluid nog iets belangrijks. “Het sleutelen en oplappen – dat hobby­ matige aspect verdwijnt wel bij elektrische

snor- en bromfietsen”, zegt Van der Horst. “Je kunt er hooguit een keer een nieuwe accu in zetten. Het gaat in dat opzicht wel minder leuk worden.” Dat geldt zeker voor Leertouwer, het bedrijf van Van der Horst. Dat is namelijk gespecialiseerd in onderdelen voor brommers vanaf de jaren ’60. Of valt dat wel mee? “Dat er vanaf 2025 geen snorfietsen met verbrandingsmotor mogen worden verkocht, betekent niet dat ze in een klap verdwijnen”, zegt Van der Horst. “De snorfiets en later de brommer als hobby gaat op termijn wel verdwijnen, maar dat duurt nog heel lang. Het hobbelt nog makkelijk twintig jaar door. Ga maar na: laatst hadden we een vraag voor spaken voor een wiel uit 1928. We dachten: dat lukt nooit, maar we vonden iemand die wekelijks tien wielen maakt voor fietsen uit 1928. Dat is voor mij een reden om positief te blijven.”

Stoppen of doorgaan?

De uitfasering van snorfietsen en later ook brom­ fietsen en motoren met verbrandingsmotor bete­ kent een grote verandering in de branche – en een grote verandering in uw bedrijf. Daarom is het verstandig om uzelf de vraag te stellen: ziet u toekomst voor uw onderneming? Mogelijk is het verstandig om andere activiteiten te ontplooien naast of in plaats van gemotoriseerde tweewie­ lers. BOVAG ondersteunt u in het onderzoeken en beantwoorden van die vraag, met het pro­ gramma ‘Stoppen of doorgaan?’  Kijk op mijn.bovag.nl/stoppenofdoorgaan.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 27

Vragen over wetten of regels?

Check het bij Ledenadvies!

Loopt u rond met vragen over bijvoorbeeld ontslag of verlof? Heeft u een probleem met een klant of leverancier? En kunt u het antwoord niet vinden op leden.bovag.nl/advies-vragen? Neem dan contact op met BOVAG Ledenadvies. De deskundige adviseurs beantwoorden uw vragen en geven advies op het gebied van personeel, milieu, fiscaliteit en juridische zaken.

U kunt BOVAG Ledenadvies bereiken via ledenadvies@bovag.nl of (030) 659 53 00

TIPS

online misleiding

voorkomen Er zijn veel manieren om het online koopgedrag van consumenten te beïnvloeden. Maar, wanneer gaat verleiden over in misleiden? Toezicht­ houder Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft richtlijnen opgesteld voor webshops, die de consument beschermen en voor een eerlijk speelveld voor bedrijven zorgen.

1

Geef complete informatie

Vermeld de prijs en alle kosten in euro’s en geef een duidelijke omschrijving bij elk product of dienst. Geef ook informatie over de gegevens van de consument die u gebruikt of verzamelt. Presenteert u producten of diensten in een bepaalde volgorde, personaliseert u producten of prijzen of gebruikt u algoritmes? Vertel dat aan de consument en leg uit hoe u dat doet.

2

Geef juiste informatie

Noem uw product of dienst alleen ‘gratis’ (of vergelijkbaar) als het waar is. Iets is niet ‘gratis’ als de consument betaalt met persoonsgegevens. Voer ook geen verborgen, niet te vermijden kosten op, zoals een verwijderingsbijdrage voor banden. Bij een abonnement moeten de totale kosten per factureringsperiode duidelijk te zien zijn. Wek bovendien niet de indruk dat de consument snel moet beslissen iets te kopen als dit niet waar is. Bijvoorbeeld door onterechte meldingen zoals: ‘er zijn nog maar enkele items beschikbaar’ of ‘aanbod is beperkte tijd geldig’.

Claim ook niet voortdurend dat een product in de uitverkoop is, dit is misleidend.

3

Geef informatie vóórdat de consument iets koopt

Consumenten moeten een weloverwogen keuze kunnen maken. Daarom moet essentiële informatie zoals de prijs meteen bij de start van elk aanbod duidelijk zijn. Andere belangrijke informatie moet u in ieder geval geven voordat consumenten overgaan tot aankoop. Moeten consumenten een account aanmaken? Geef ook dan alle belangrijke informatie op tijd.

4

Zorg dat de informatie goed vindbaar is

U mag geen informatie die belangrijk is voor de keuze van consumenten verstoppen in de algemene voorwaarden. Een consument moet informatie over bijvoorbeeld prijs, gebruik van persoonsgegevens, annuleren van de bestelling en andere voorwaarden snel en op een logische plek kunnen vinden.

5

Zorg voor gunstige standaardinstellingen

Gebruikt u standaardinstellingen om consumenten een bepaalde keuze te laten maken?

Bijvoorbeeld vooraf aangevinkte vakjes? Zorg dat deze instellingen niet leiden tot een keuze die de consument anders niet zou maken. Denk aan een extra optionele kostenpost, die vooraf aangevinkt is. Vraag de consument bovendien voor iedere betaling actief om toestemming, bijvoorbeeld door het invullen van een wachtwoord.

Meer richtlijnen De Autoriteit Consument & Markt (ACM) is een onafhankelijke toezichthouder die de missie heeft om onder andere de online markt goed te laten werken voor consumen­ ten en bedrijven. ACM heeft in totaal negen richtlijnen opgesteld voor online locaties waar je een aankoop kunt doen zoals webshops en apps.  Meer informatie op mijn.bovag.nl/voorkomonlinemisleiding, of kijk direct op acm.nl.

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 29

MIJN.BOVAG.NL

Actuele dossiers

Alle informatie om optimaal te kunnen ondernemen

Corona Liveblog met relevant nieuws voor BOVAG-ondernemers over het coronavirus, FAQ's, contactgegevens voor leden­ vragen en informatie over wat BOVAG doet om de belangen van leden hierin te behartigen.  In het dossier op mijn.bovag.nl/corona staat alle infor­ matie overzichtelijk bij elkaar.

Personeelszaken Welke arbeidsvoorwaarden, wetgeving en sociale premies gelden er dit jaar? BOVAG heeft dit voor de diverse cao’s op een rij gezet. Ook is er eens speciaal dossier voor rijscholen, met veelgestelde vragen van rijschoolhouders.  Ga op mijn.bovag.nl naar de dossiers en kijk onder het thema Personeel.

Non-conformiteit Ook al krijgt de klant bij een aankoop geen garantie of is deze verstreken, dan kan hij een ondernemer alsnog aan­ sprakelijk stellen bij een gebrek aan het product. Dit valt dan onder non-conformiteit, oftewel wettelijke garantie.  Op mijn.bovag.nl/nonconformiteit staan tips om dit te voorkomen en op te lossen.

ViaBOVAG.nl Dé website voor en door BOVAG-bedrijven met alleen maar advertenties van betrouwbare auto’s en motoren, gericht op serieus geïnteresseerde kopers. Met maandelijks meer dan één miljoen bezoeken. Doet u al mee?  Kijk op mijn.bovag.nl/viabovag. Voor motorbedrijven is er een speciaal dossier: mijn.bovag.nl/viabovagmotor.

 Ga naar mijn.bovag.nl en klik in de navigatiebalk op dossiers.

Vergaderen bij BOVAG

Handige websites

Van kleine besloten bijeenkomsten tot grote presentaties of congressen.

Iedereen is welkom om te vergaderen in het BOVAGhuis in Bunnik.

 mijn.bovag.nl Laatste branchenieuws, achtergrondinformatie in dossiers, praktische tools en hulpmiddelen.

C entraal in Nederland Z alen voor 4 tot 250 personen G ezonde, verse en ambachtelijke maaltijden uit de BOVAGkeuken R uim atrium biedt ruimte voor uw event of afterparty R uime, eigen parkeergelegenheid Nieuwsgierig? Doe de virtuele tour door het BOVAG­ huis op www.bovag.nl/vergaderen.

Daar vindt u ook informatie over zalen, catering en tarieven. Reserveren kan via de site, maar ook via (030) 65 95 212 of vergaderen@bovag.nl.

30 BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020

 mijn.bovag.nl/ledenadvies Advies over cao en personeel, juridische zaken, arbo en veiligheid, milieuzaken en fiscale zaken.  bovagkrant.nl Alle edities online teruglezen, plus informatie voor adverteerders.  bovag.nl Informatie voor consumenten, inclusief zoekmachine waarin alle BOVAG-leden terug te vinden zijn.  bovag.nl/vergaderen Met 4 tot 250 personen voordelig vergaderen in het BOVAGhuis, op een centrale locatie in het land.

SERVICE Het BOVAG-verenigingsbestuur

Afdelingen Autodealers

Derk de Haas waarnemend voorzitter verenigingsbestuur@bovag.nl

Timon Rutten bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

George Seitzinger penningmeester verenigingsbestuur@bovag.nl

Peter Niesink algemeen directeur, bestuurslid peterniesink@bovag.nl

Peter de Rooy bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

Hans Bresser directeur strategie & inno­ vatie, bestuursadviseur hansbresser@bovag.nl

Fietsbedrijven en Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven

Geert Brummelhuis E geertbrummelhuis@bovag.nl T (030) 659 52 42 Tankstations en Autowas- & Poetsbedrijven

Christa Grootveld E christagrootveld@bovag.nl T (030) 659 53 45 Truckdealers en Truck& Trailerbedrijven

Erik Stern E erikstern@bovag.nl T (030) 659 52 16

Aad Verkade E aadverkade@bovag.nl T (030) 659 53 02

Verhuur- & Deelautobedrijven Schadeherstelbedrijven en Ruitschadeherstelbedrijven

Accountadviseurs Algemeen

Onafhankelijke Autobedrijven en Schadeherstelbedrijven niet gelieerd aan dealer(holding) Frans Bastiaansen (west) fransbastiaansen@bovag.nl T 06 51 35 50 57 Arthur van Engelen (oost) arthurvanengelen@bovag.nl T 06 82 50 99 57

Autodealers en Schadeherstelbedrijven gelieerd aan dealer(holding)

René Lamers (oost) renelamers@bovag.nl T 06 20 44 11 67 Jan Pieter van der Meulen (west) janpietervandermeulen@bovag.nl T 06 22 55 57 58 Levien Meiresonne (noord) levienmeiresonne@bovag.nl T 06 20 58 04 89

Jos Overmars (noordoost) josovermars@bovag.nl T 06 22 19 62 35 Stefan Niesink (midden) stefanniesink@bovag.nl T 06 13 98 46 33 Maarten van Hoof (zuidoost) maartenvanhoof@bovag.nl T 06 22 39 14 32 Remco van Rijn (zuidwest) remcovanrijn@bovag.nl T 06 20 05 32 50 Joyce Schipper joyceschipper@bovag.nl T 06 83 18 41 25

Marjolijn Spoorenberg E marjolijnspoorenberg@bovag.nl T (030) 659 52 34 Onafhankelijke Autobedrijven, Dutch Car Restorers en Autogroothandelaren

Frank Ruygrok E frankruygrok@bovag.nl T (030) 659 53 52 BOVAG-werkgeverscoaches

Linda Bergstra E lindabergstra@bovag.nl T 06 41 09 68 39

Hans Joosten E hansjoosten@bovag.nl T (030) 659 54 86 Caravan- & Camperbedrijven en Aanhangwagenbedrijven

Trudy van Breugom E trudybreugom@bovag.nl T 06 17 35 69 81

Maarten Mastop E maartenmastop@bovag.nl T (030) 659 52 30

Remko van Eindhoven E remkovaneindhoven@bovag.nl T 06 22 40 23 29

Rijscholen Edmay van der Lely E edmayvanderlely@bovag.nl T 06 18 47 90 01

Jurriën Kamst a.i.

E jurrienkamst@bovag.nl T (030) 659 52 17

Renate van Rijnsoever E renatevanrijnsoever@bovag.nl T 06 21 93 79 09

Revisiebedrijven Hannie Tak E hannietak@bovag.nl T (030) 659 52 27

Jolanda Verwoert E jolandaverwoert@bovag.nl T 06 22 40 23 29

Colofon 27 maart 2020, jaargang 26, nr. 3 De BOVAGkrant is het officiële leden­magazine van BOVAG en verschijnt 11 keer per jaar.

UITGEVER BOVAG, Kosterijland 15, 3981 AJ Bunnik. Postbus 1100, 3980 DC Bunnik Tel. (030) 65 95 211 I: www.bovagkrant.nl HOOFDREDACTIE Danielle Rousselet E: daniellerousselet@bovag.nl REDACTIE Linda in ’t Hout, Sjoerd van der Linden E: redactie@bovag.nl TRAFFIC Carolien van Rheenen E: traffic@bovagkrant.nl PROJECTBEGELEIDING & VORMGEVING Clog-Work.com; Martijn Ubink ADVERTENTIES Informatie over verschijningsdata, plaatsing en tarieven van advertenties op www.bovagkrant.nl.

Mail: sales@bovagkrant.nl DRUK Drukkerij Zalsman, Zwolle ABONNEMENTEN Opgave, adres­wijzigingen en vragen: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest. Tel. (025) 125 79 24 E: klantenservice@aboland.nl I: www.aboland.nl

Abonnementsprijs: € 112,00 per jaar excl. btw.

(Losse nummers op aanvraag.)

BOVAGKRANT niet ontvangen? Mail naar traffic@bovagkrant.nl MEDEWERKERS AAN DEZE UITGAVE Peter Arno Broer, Edith Buenen, Mark Litjens, Martijn Louws, Paul de Waal, Adobe Stock, BOVAG-archief.

De redactie van BOVAG is bij de samen­stelling van deze uitgave zorgvuldig te werk gegaan. Ondanks dat kan het toch mogelijk zijn dat gepubliceerde informatie onvolledig of onjuist is. BOVAG stelt het op prijs om daarvan op de hoogte te worden gesteld. Hergebruik van artikelen uit de BOVAG­ krant is toegestaan, mits BOVAG daarvoor vooraf toestemming heeft ge­geven. Op sommige artikelen en beelden rust copyright. BOVAG kan (tenzij sprake is van opzet en/of grove schuld van BOVAG of haar medewerkers) geen aansprakelijk­ heid aanvaarden voor moge­lijke gevolgen die zouden kunnen voort­vloeien uit het (her)gebruik van de in deze uit­gave opgenomen informatie.

BOVAG-dochters BOVAG werkt nauw samen met een aantal dochters, op het gebied van verzeke­ringen, onderwijs en data.

Bovemij Takenhofplein 2 6538 SZ Nijmegen T: (024) 751 21 31 E: info@bovemij.nl I: www.bovemij.nl

Innovam Structuurbaan 2 en 19 3439 MB Nieuwegein T: (030) 608 77 22 E: info@innovam.nl I: www.innovam.nl

RDC Groep De Boelelaan 7 1083 HJ Amsterdam T: (020) 549 71 71 E: servicedesk@rdc.nl I: www.rdc.nl

BOVAGkrant NUMMER 3 / MA ART 2020 31

Wij helpen mobiliteitsbedrijven succesvol ondernemen

Van autobedrijf tot benzinepomp en van rijschool tot fietsenwinkel. Weten wat wij voor jouw bedrijf kunnen betekenen?

Kijk op bovemij.nl