BOVAGkrant 2016-8 editie Tweewielerbedrijven

nummer 8 / augustus 2016

krant

FTS/GTB

DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG.

SPEC I EDIT ALE IE FIET S- EN G BEDR IJVENT-

Ik ben geen geboren fietsenmaker, wel een gepassioneerde ondernemer Theo van Iterson, eigenaar van Fietscity Ede

in dit nummer:

Milieuzone

Amsterdam doet tweetakt in de ban pagina 11

Verzekeren

E-bike aan de ketting pagina 12

Uit de kinderschoenen

De deeleconomie groeit pagina 16

Nieuwkomer

Vragen over wetten of regels?

Check het bij LEDEN­ Ledenadvies!

ADVIES (2) ADV.

Loopt u rond met vragen over bijvoorbeeld ontslag of verlof? Heeft u een probleem met een klant of leverancier? En kunt u het antwoord niet vinden op leden.bovag.nl/advies-vragen? Neem dan contact op met BOVAG Ledenadvies. De deskundige adviseurs beantwoorden uw vragen en geven advies op het gebied van personeel, milieu, fiscaliteit en juridische zaken.

U kunt BOVAG Ledenadvies bereiken via ledenadvies@bovag.nl of (030) 659 53 00

VOORAF

VOORWOORD

INHOUD

Prinsjes­ dag voorbij De derde dinsdag in september is in zicht.

Pers, ondernemers en burgers kijken – als het goed is – reikhalzend uit naar de miljoenennota en de diverse begrotingen van de ministeries. Wat is er voor mij in petto?

Ga ik ergens voordeel van hebben of gaat de politiek me dwars zitten?

BOVAG verwacht geen grote verrassingen voor de branche in 2017. De grote wijziging van de autobelastingen (Autobrief II) staat los van alle Prinsjesdag-reuring en is inmiddels ongeschonden door de Tweede en Eerste Kamer geloodst. Daarmee is, dankzij stevige lobby van onder meer BOVAG, een eind gekomen aan de onnodige en ineffectieve fiscale marktverstoring in autoland.

De meeste lobby-energie van BOVAG zit dan ook niet in Prinsjesdag 2017, maar in de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Alle politieke partijen hebben van BOVAG input gekregen voor hun verkiezingsprogramma’s. Dat gaat onder meer over de huidige economische groei.

Goed nieuws natuurlijk, maar hoe houden we Nederland daarbij mobiel? Het is van belang dat iedereen van die groei meeprofiteert, dus ook het mkb. Dat kaart ik ook aan in VNO-verband, waar BOVAG immers een zetel heeft in het dagelijks bestuur. Daarnaast pleit BOVAG voor een betere aansluiting van wet- en regelgeving op nieuwe ontwikkelingen. Denk aan de innovaties op het gebied van data.

En dan bedoel ik niet alleen de connected en zelfrijdende auto.

De wet loopt hopeloos achter. Dat moet met name in Europa snel en goed geregeld worden. U begrijpt: lobby is nooit klaar.

16

Samen delen, 8 samen verdienen Theo van Iterson

De deeleconomie lijkt de hype voorbij. Volgens deskundigen is de trend van bezit naar gebruik een blijvertje. Langzaam verovert het delen van goederen een plekje in onze economie. En dus speelt geld verdienen er inmiddels ook een rol.

12

Innovationto-go

Aan de ketting

15

E-bikes zijn populair bij het dievengilde. Voorkomen van diefstal heeft daarom de grootste aandacht van verzekeraars.

De opkomst van de robot in de retail.

04 KORT Berichten van BOVAG, ideeën voor innovatie, gehoord in de branche en daarbuiten.

21 KLANTREIS

Bertho Eckhardt, algemeen voorzitter BOVAG

Theo van Iterson is een nieuw­ komer in de fietsbranche.

Samen met zijn monteur Lawin vormt hij het gouden team van Fietscity Ede.

Het verhaal van Ruud, een prijsgedreven koper.

22 LEDENVOORDEEL

11

Tweetakt taboe

Amsterdam start in 2018 een milieuzone voor brom- en snorfietsen met een twee­takt­ motor. BOVAG voerde een stevige lokale lobby en wist de schade voor GT-bedrijven te beperken.

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 3

KORT VEELGESTELDE VRA AG

CONGRES

Save the date!

O

p 21 november vindt het gloednieuwe jaarcongres plaats voor ondernemers met aanhangwagen-, was-, tank-, gemotoriseerde tweewieler, verhuur- en/of deelautobedrijven.

Het centrale thema is 'Vooruit!'. Wat dit precies

Anti-spamwet: zorg voor toestemming

K

lanten attenderen op acties en nieuwtjes. Ideaal om dat via een nieuwsbrief te doen. Maar daar zijn wel regels aan verbonden.

Hoofdregel is dat het verboden is om zonder toestemming vooraf commerciële e-mailings te sturen. De ontvanger moet actief toestemming geven voor het ontvangen

Praat mee!

Wilt u op de hoogte blijven van ontwikkelingen in de branche, met collega-ondernemers praten over

715.392 motoren

22.700.000 fietsen

branchegerelateerde zaken of een vraag stellen aan een bestuurslid? Word dan lid van de Facebook-groep van BOVAG Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven, exclusief voor leden van de afdeling.

510.864 bromfietsen

664.632 snorfietsen

September  5 september: Start workshopprogramma Connect (Holten)  6 september: Start workshopprogramma Connect (Breda)  7 september: Start workshopprogramma Connect (Eindhoven)  8 september: Start workshopprogramma Connect (Hilversum)  12 september: Lesauto Testdag en jaarcongres BOVAG Rijscholen (Soesterberg)

16,3 miljard km

Voertuigpark in 2015 4 BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016

 Kijk voor meer informatie op leden.bovag.nl/ vooruitcongres.

Agenda

van dergelijke e-mailings. Bijvoorbeeld door het aanvinken van een vakje dat niet vooraf is ingevuld. Stuurt u een e-mailing naar bestaande klanten, dan heeft u geen toestemming nodig. Voorwaarde is dat u alleen mails mag sturen over soortgelijke producten die de klant al eerder bij u kocht en alleen tijdens de economische levensduur van het product.

CIJFERS

inhoudt en hoe de dag er uit ziet hoort u binnenkort. Maar noteer 21 november alvast in uw agenda. We ontmoeten u graag bij Fort Voordorp in Groenekan, vlakbij Utrecht.

legt de totale Nederlandse bevolking per jaar op de fiets af. In totaal leggen we zo’n 201,1 miljard kilometer af per jaar. Onder andere per auto, voet, bromfiets en met het openbaar vervoer.

1 4 september: BOVAG Ondernemerscafé (Hoogeveen) 2 1 september: BOVAG Ondernemerscafé (Roosendaal) 2 6 september: Innovationto-go (Bunnik) 2 8 september: BOVAG Ondernemerscafé (Beuningen)

 Kijk op leden.bovag.nl/ agenda voor meer events.

138.912 kilometer aan wegdek ligt er in heel Nederland. Slechts 5.279 kilometer daarvan bestaat uit snelwegen.

Bron: Kerncijfers Tweewielers 2016

KORT VAN DE BESTUREN

ONDERZOEK

Pure winst

Recordrespons RODI

D

eze zomer heeft u weer het Relatie Onderzoek Dealer Importeur (RODI) kunnen invullen en daarmee uw mening kunnen geven over de samenwerking met de fabrikanten waarvan u de fietsen verkoopt.

Op basis van de onderzoeksresultaten komt BOVAG dit jaar weer met het dealeradviesboek, met daarin ook een juridische toets van voorwaarden en contracten. Dat boek is handig voor u als ondernemer, omdat het concrete handvatten geeft voor gesprekken met de importeur, retailformule en/of fabrikant. Hoe meer BOVAG-leden deelnemen aan het onderzoek, hoe beter wij inzicht kunnen geven in de verhoudingen tussen de partijen in de keten. En hoe beter wij uw belangen kunnen behartigen, want we weten dan precies waar de pijn- en aandachtspunten liggen. Via het dealerplatform hebben we op die manier bijvoorbeeld het dataconvenant met Accell kunnen afsluiten. Dat convenant zorgt ervoor dat er duidelijkheid komt over wie wat mag doen met klantgegevens en dat voorkomt getouwtrek daarover. Ik ben in elk geval blij dat we een professionaliseringsslag kunnen maken en dat komt doordat u op grote schaal luid en duidelijk uw mening laat horen. Pure winst!

Rob van Oosterhout, voorzitter BOVAG Fietsbedrijven

Alles elektrisch

B

ijna alle automerken hebben inmiddels een model met een stekker, al dan niet honderd procent elektrisch aangedreven.

Voor politici is dat tegenwoordig een heet hangijzer, want het merendeel wil op termijn geen enkele nieuwe auto meer op fossiele brandstof.

In de tweewielerbranche leek een jaar of tien geleden de e-scooter een grote hit te worden. Anno 2016 moeten we constateren dat veel van de gespecialiseerde fabrikanten nu niet meer bestaan of dat grote merken hun inspanningen op een laag pitje hebben gezet. Op de een of andere manier is de businesscase voor elektrische scooters, en al helemaal voor motorfietsen, nog steeds niet rond te krijgen.

Het regent echter wel prototypes, zelfs van mijn ‘eigen’ merk HarleyDavidson; toch wel de laatste waar je zoiets van verwacht, maar we ontkomen er nu eenmaal niet aan. Sterker nog: het model werd zelfs door de liefhebbers enthousiast ontvangen. Het is alleen opvallend om te zien dat zo weinig fabrikanten er écht werk van maken op onze markt. Zelfs de Japanners niet, waar de hybride autotechniek toch zowat is uitgevonden. ZERO verkocht bijna zestig elektrische motoren in de eerste helft van het jaar. Weliswaar drie keer zoveel als een jaar eerder, maar die aantallen moeten echt omhoog.

Simone Bokma, bestuurslid BOVAG Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven

H

et aantal deelnemers aan het Relatie Onderzoek Dealer Importeur (RODI) steeg dit jaar opnieuw. In dit onderzoek wordt de samenwerking met fabrikanten geëvalueerd. 521 respondenten vulden afgelopen maand het RODI in.

De groei van de respons laat zien dat het onderwerp ‘samenwerking met de leverancier’ nog steeds actueel is. Uit een eerste analyse van de resultaten blijkt dat 43% van alle fietsbedrijven aangeeft dat de winstgevendheid in 2016 is verslechterd ten opzichte van 2015.

Daartegenover ziet een minderheid van 9% een verbetering. Deze resultaten geven een iets minder positief beeld in vergelijking met 2015. Het gemiddelde algemene waarderingscijfers van alle merken is met 0,1% een fractie gedaald.

Dealeradviesboek De resultaten van RODI worden in september gepubliceerd in het BOVAG

Dealeradviesboek. Daarnaast nemen de BOVAG-juristen de nieuwe contracten en voorwaarden van de belangrijkste fietsleveranciers- en fabrikanten door. Per merk zetten zij in het dealeradviesboek de meest opvallende punten op een rij.

Regiobijeenkomsten De resultaten van RODI en het dealer­ adviesboek worden in het najaar toegelicht tijdens vijf interactieve regiobijeenkomsten.

Ook worden daar concrete vervolgstappen gezet naar aanleiding van het onderzoek ‘Samen vernieuwen’, dat tijdens de fiets­ branchedag is gepresenteerd. Hoe kunnen we met elkaar de positie van de retail verbeteren? Reserveer de dichtstbijzijnde bijeenkomst alvast in uw agenda: 3 oktober (Zwolle), 10 oktober (Akersloot), 31 oktober (Dordrecht), 28 november (Eindhoven) en 14 december (Bunnik).

 Kijk voor meer informatie op leden.bovag.nl/ regiobijeenkomstenfiets.

VERNIEUWDE LIDMA ATSCHAPSEISEN

Professionalisering van de GT-branche

M

ag elk motor- of scooterbedrijf lid zijn van BOVAG? Nee, alleen bedrijven die voldoen aan de kwaliteitsstandaard van BOVAG. De reputatie van BOVAG-bedrijven is er één van kwaliteit, professionaliteit en vakmanschap. Om die consumentenbelofte waar te kunnen blijven maken, zijn de lidmaatschapseisen van de afdeling Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven vernieuwd. Daarmee laten we nog duidelijker zien waar we voor staan en dat we bijvoorbeeld tellerfraude bij motoren bestrijden en het opvoeren van brom- en snorfietsen buiten de

deur willen houden. In totaal zijn er tien generieke en vier afdelingsspecifieke eisen (twee voor motorbedrijven en twee voor scooterbedrijven). Met een Digitale Zelfevaluatietool kunt u checken of u daaraan voldoet. BOVAG gebruikt de uitkomsten om te beoordelen of alle bedrijven voldoen aan de nieuwe maatstaf én om te inventariseren waar verbetering nodig is en waar BOVAG haar dealers meer bij kan ondersteunen. In de brief die u deze maand heeft ontvangen vindt u de nieuwe lidmaatschapseisen en meer informatie over de Digitale Zelfevaluatie. Let op: invullen van de Digitale Zelfevaluatie is niet vrijblijvend en kan tot 1 oktober.

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 5

t m o k U ? k o o toch

ONDER­ NEMERSCAFÉ (6) ADV. Dezelfde plaatsen. Dezelfde cafés. Nieuw programma!

14 21 28 12 02

sept. sept. sept. okt. nov.

Hoogeveen Roosendaal Beuningen Alkmaar Hengelo

08 15 30 07 13

nov. nov. nov. dec. dec.

Oss Bunnik Sneek Poortugaal/Rhoon Giethoorn

Het BOVAG Ondernemerscafé draait om de nieuwe klant, om innovatie en om samenwerken.

Kom naar het café bij u in de buurt en kom ideeën opdoen.

Door mee te praten én te leren van collega’s uit uw eigen regio.

Kijk voor meer informatie op: leden.bovag.nl/ondernemerscafe

AANMELDEN

FEITEN & CIJFERS

BOVAG ZIET OPLOSSING IN SAMENWERKING EN HERBESTEMMING

Rood licht voor vastgoed Meer en meer bedrijfspanden komen leeg te staan. Niet gek als je bedenkt dat commercie zich in rap tempo verplaatst van de fysieke wereld naar online. Maar wat betekent dat voor ondernemers die hun kapitaal in vastgoed hebben zitten?

Ontwikkelingen gemotoriseerde tweewielerbedrijven Index ontwikkeling branche Motorfietsen per provincie (2006-2016)

Huub Stammes, project­ leider Vastgoed bij BOVAG: “Denk nu alvast na over uw vastgoedstrategie: breng in kaart wat u de komende 5 à 10 jaar met uw bedrijf en pand wilt doen. Zoek bijvoorbeeld uit welke functie­bestem­ming er op het pand rust. Dit kunt u inzien bij de gemeente of via ruimtelijkeplannen.nl. Is de functiebestemming van uw pand breed genoeg om het te kunnen verkopen aan kandidaten uit andere branches? Laat uw pand taxeren en win advies in van experts. Ook kan het lonen om samen te werken met collega-ondernemers op hetzelfde bedrijventerrein.”

N

ederland vergrijst en ontgroent. De steden en randstad groeien, maar het platteland loopt leeg. De financiële crisis heeft voor veel faillissementen gezorgd, ook in de mobiliteitsbranche. Consumenten oriënteren zich en kopen steeds vaker via internet. Toch groeide het aantal fysieke retailverkooppunten de afgelopen tien jaar nog, onder andere door nieuwbouw.

Met veel leegstand van bestaande panden tot gevolg. Leegstaand vastgoed wordt minder waard en het is lastiger om bedrijfspanden te verkopen. Niet zelden komt dat door een bestemmingsplan dat niet eenvoudig te wijzigen is. BOVAG werkt met beleidsmakers, ondernemers en vastgoedeigenaren samen om leegstand van vastgoed tegen te gaan, onder andere door herbestemming te bevorderen.

Bron: Locatus In de provincie Utrecht en Flevoland (rood) is het aantal motorbedrijven sterk gegroeid de afgelopen 10 jaar. Terwijl er in Noord-Brabant en Zeeland (groen) juist een daling was. In de gele gebieden is het aantal stabiel gebleven en in de oranje gebieden was er een lichte groei. Op plekken in Nederland waar de retail in dezelfde sector sterk is gegroeid, is de kans groot dat het moeilijk is om een pand te verkopen en dat de waardevermindering groot is.

63

%

11.000.000 Nederlanders hebben wel eens iets via internet gekocht, in 2006 waren dat nog 6 miljoen mensen.

2.500.000 m² Het vloeroppervlak van verkoop­punten is in 10 jaar met 2.500.000 m² vermeerderd. Dit is een toename van 9,4%.

Er zijn tussen 2006 en 2016 4.560 retail­verkooppunten bijgekomen.

Dit ondanks de financiële crisis.

Het aantal winkelpanden steeg van 217.814 naar 222.374.

Gouden tip van BOVAG

groeide de leegstand in de af­g elopen 10 jaar. Op dit moment staan er meer dan 16.000 winkel­panden leeg.

Bron: BOVAG en CBS

Kijk voor meer informatie in het dossier Vastgoed & Bestemmingsplannen op leden.bovag.nl.

Veranderingen in het koop­ gedrag van consumenten tussen 2006 en 2016:  Het aantal consumptieve bestedingen is gegroeid met 12% (€ 32 miljard).  Er is € 8 miljard meer geld uitgegeven aan voeding en genotsmiddelen.  Duurzame bestedingen zijn afgenomen met € 6 miljard, waarvan bestedingen aan voertuigen met € 1,8 miljoen zijn afgenomen.  De dienstverlening deed het goed met een groei van € 28 miljard euro. Daar maakt brandstof € 0,2 miljard van uit.

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 7

PORTRET VAN EEN ONDERNEMER

Samen met mijn monteur Lawin ben ik een gouden team

Verliefd op retail In 2013 wist ondernemer Theo van Iterson (54): “Ik krijg nog maar één keer de kans te doen wat ik écht wil”. Hij greep die kans met Fietscity Ede. “Ik ben geen geboren fietsenmaker, maar wel een fietsfanaat en ik zag mogelijkheden in een sterk veranderend retaillandschap. Mijn succes? Mijn passie delen met mijn klanten. En Lawin, mijn monteur, is mijn goud. Zonder hem begin ik niets!”

L

“

awin is ontzettend belangrijk.

Gedurende mijn ondernemerscarrière leerde ik dat succes komt met de mensen, die je om je heen verzamelt.

In je eentje kun je niks. Ik ben een echte teambouwer. Lawin is een geboren sleutelaar. Ik haal de klanten in huis met enthousiaste fietsverhalen. Lawin houdt ze binnen door elk mechanisch probleem dat zij tegenkomen lachend op te lossen.

Het ondernemersbloed kriebelde al in mijn schooltijd; ik verdiende een aardig zakcentje met het drukken van visitekaartjes, die verkocht ik aan medeleerlingen. Later, in de proeftijd van mijn eerste baantje, schudde de oude lithograaf die mij hielp zijn vermoeide grijze hoofd: ‘Jongen, leer toch door! Anders sta je over veertig jaar nog met een stofjas aan, net als ik.’ In de trein, onderweg naar huis, dacht ik: ‘Triest … Ik stop met werken, ik ga naar de mts!’

Na de mts kwam ik bij Drukkerij Hoonte Holland in Utrecht terecht. Ik zal de eerste woorden van mijn chef nooit vergeten: ‘Ik heb iedereen hier jankend de kantine in gekregen, dat gaat mij met jou ook lukken!’

Ik antwoordde eigenwijs: ‘Goh, ik dacht dat ik hier was om een vak te leren.’ Dat boterde niet. Maar ik overleefde, want de klanten waren erg tevreden met me.”

8 BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016

Onder druk

Sprong in het diepe

“Hoe je op positieve wijze met personeel kunt omgaan leerde ik bij Drukkerij Practicum in Soest. Daar werd ik als pikkie van 26 tot bedrijfsleider gebombardeerd, omdat ik klanten kon binnenhalen en aan me kon binden. Ik werkte met vaklui, die mij vertrouwden. Dan voel je je gedragen. In de avonduren studeerde ik hbo Management & Marketing. Het bouwen en aansturen van sterke teams voor diverse drukkerijen werd mijn kerncompetentie. In 1997 begon ik mijn eigen drukkerij. Ik stak me voor een miljoen in de schuld. Een mooie, maar zware tijd. Veel business-to-business werk.

Maar de grafische industrie ging langzaam ten onder aan de opkomst van internet. Na acht jaar verkocht ik de zaak. Geen winst, gelukkig ook geen restschuld.

Ik werd supermarktmanager bij Albert Heijn in Utrecht en raakte verliefd op de retail, direct contact met particuliere klanten. Prachtig! Maar ja, ik was een van de 840 managers en wilde eigenlijk toch iets voor mezelf. Mijn redding werd het fietsen, letterlijk en figuurlijk. Voordat ik met Fietscity Ede begon zou ik iemands bedrijf gaan uitbouwen, maar dat werkte niet. Dus zat ik opeens zonder baan. Maar wel een gezin thuis!”

“Nu fiets ik al jaren, weer of geen weer, met een trouwe maat. Louterend is dat, je kijkt allebei dezelfde kant op, praat heel veel. En tegen de wind in wegdromend zei ik hem: ‘Ik krijg op mijn leeftijd nog maar één kans te doen wat ik écht wil.

Ik begin een fietsenwinkel.' Ik zei: ‘Niet doen, er zijn er al teveel.’ Ik antwoordde: ‘Ja, van fietsenmakers. Maar niet van ge pa ss ione e rde onde r ne me r s!’ He t retaillandschap is veranderd. Ouderwetse fietsenmakers balen ervan dat mensen op internet een fiets uitzoeken en in hun winkel willen uitproberen. Ik wil die klanten juist in het zadel helpen en probeer ze dan met enthousiaste fietsverhalen bij mij te houden. Al is het maar voor een tas of het onderhoud.

Ik stapte naa r f ra nch iseorga n isat ie Fietscity. Zij geloofden in mijn droom, stonden borg voor mijn banklening en we zijn nu twee jaar open. Fietscity Ede loopt als een trein. Mijn klanten en ik delen belevingsverhalen, zij zijn blij met de persoonlijke aandacht. En Lawin repareert. Hij en ik, wij zijn een gouden team!”

Tekst: Gideon van Aartsen Fotografie: Dirk-Jan Poot

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 9

BOVAG­H UIS (10) ADV. Het BOVAGhuis is ook uw huis • Ontmoet collega’s uit de branche en de mensen van BOVAG • Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Lekkere lunches en diners uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken • Ruim voldoende gratis parkeergelegenheid Het BOVAGhuis in Bunnik is het huis van alle leden van BOVAG. U bent van harte welkom voor een kop koffie en u kunt kosteloos gebruik maken van het mooie lichte atrium als u met een collega wil afspreken, even een werkplek nodig heeft of voor een kop koffie of een broodje onderweg. Uiteraard is vergaderen bij BOVAG ook mogelijk, tegen sterk gereduceerd tarief kunt u als BOVAG-lid gebruik maken van het vergadercentrum.

Meer informatie via www.bovag.nl/vergaderen of via vergaderen@bovag.nl en 030-6595212

MILIEUZONE

Ondernemers krijgen een actieve rol in de uitvoering

Cijfers

Tabee tweetakt

2011

alle tweetakt van voor 2011 wordt in Amsterdam verboden (behalve euro4 tweetakt).

In het kader van de luchtkwaliteit binden steden de strijd aan tegen brom- en snorfietsen met een tweetaktmotor. Hoewel hun bijdrage in de totale vervuiling verwaarloosbaar is, introduceert Amsterdam per 2018 toch een milieuzone.

H

et Amsterdamse college liet begin 2015 een onderzoek doen naar het weren van tweetaktbrom- en snorfietsen.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat deze oude techniek vele malen vervuilender is dan de modernere viertakt die sinds een jaar of tien de overhand heeft in de scooterverkopen. Probleem is echter dat in kentekenregisters de motortechniek nooit is geregistreerd. Nieuw TNO-onderzoek was voor wethouder Choho dan ook aanleiding om aan te kondigen dat álle brom- en snorfietsen met een registratie van voor 1 januari 2011 zouden worden verbannen. Immers, TNO concludeerde dat er in de hoofdstad vrijwel geen tweetaktexemplaren rondreden die na die datum waren geregistreerd. Dat de verkoop van tweetakt ruim vóór 2011 al was ingezakt ten gunste van viertakt, daar werd aan voorbij gegaan.

Alle oudere viertakten zouden dus ook verbannen worden en in totaal kon meer dan de helft (!) van alle brom- en snorfietseigenaren in Amsterdam een verbod tegemoet zien. Door de aankondiging van

de wethouder zaten scooterhandelaren plotseling met een grote voorraad onverkoopbare – maar schone – tweedehandsjes. Wie koopt immers een viertakt van ‘bouwjaar’ 2010, als die vanaf 1 januari 2018 verboden is?

Keiharde afspraak BOVAG becijferde de financiële schade voor Amsterdamse scooterbedrijven op een miljoen euro en trok bij de gemeente aan de bel. Dat heeft er uiteindelijk toe geleid dat zowel inwoners van de stad als van randgemeenten in eerste instantie toch een ontheffing kunnen krijgen voor een viertakt van de bouwjaren 2008 t/m 2010.

Daarbij is rekening gehouden met een gemiddelde levensduur van tien jaar voor brom- en snorfietsen en de grens schuift dus ook jaarlijks op.

Omdat veel consumenten zelf waarschijnlijk geen enkel idee hebben van de techniek onder hun zadel, wordt de inspectie uitgevoerd in de werkplaats van het scooterbedrijf.

Dat leidt dus tot extra traffic in de winkel, maar de betreffende ondernemers dienen zich wel individueel te conformeren aan een keiharde

afspraak met de gemeente: vanaf aanstaande 1 januari 2017 mag onder geen beding meer tweetakt worden verkocht.

Lobbyresultaat De handhaving van de milieuzone gaat plaatsvinden middels vaste en mobiele kentekencamera’s.

Overigens blijft het opvallend dat de milieuzone voor brom- en snorfietsen vrijwel de complete bebouwde kom van Amsterdam gaat omvatten, terwijl zones voor andere voertuigsoorten alleen binnen de Ring A10 zijn ingesteld. Daarnaast kwam er geen boter bij de vis van de gemeente in de vorm van een sloopsubsidie. De tweetaktscooters die Amsterdam te vies vindt en ingeruild worden, kunnen straks in Haarlem of Alkmaar dus gewoon weer de weg op. Desondanks is BOVAG tevreden over het lobbyresultaat, vooral omdat de lokale ondernemers een actieve rol krijgen in de uitvoering en er ook voordeel uit kunnen halen.

Vragen? Neem contact op met branchemanager Christa Grootveld via gt@bovag.nl.

2008-2010 viertakten met bouwjaren van 2008 t/m 2010 krijgen ontheffing.

1988

oldtimerliefhebbers mogen voor hun brom- of snorfiets van voor 1988 een weekendontheffing aanvragen.

40

%

van de brommers die in Amsterdam worden waar­ genomen, staat buiten de stad geregistreerd (TNO).

35.023

snorfietsen staan geregistreerd in Amsterdam (CBS).

22.786 bromfietsen staan geregistreerd in Amsterdam (CBS).

Bron: CBS, TNO

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 11

SNAPSHOT

Geef uw klant tips om fietsdiefstal tegen te gaan

Dit pikken we niet!

De elektrische fiets is mateloos populair. Helaas ook bij fietsendieven.

Volgens de politie zijn het niet alleen gelegenheidsdieven. Georganiseerde bendes rijden met een busje naar hotspots en laden tientallen e-bikes in om ze vervolgens op een rustige plek open te breken. Fietsverzekeraar ENRA (onderdeel van Bovemij) gaat met andere organisaties de strijd aan om dit de kop in te drukken.

In een voorlichtingscampagne geven ze consumenten tips tegen fietsendiefstal.

Het gebruik van bijvoorbeeld een tweede slot en het vastmaken van de fiets aan een fietsenrek of hek maakt de kans op diefstal al een stuk kleiner. Er is voor BOVAGbedrijven gratis campagnemateriaal beschikbaar om klanten op de preventietips te wijzen. Kijk voor meer informatie op stopfietsendiefstal.nu.

12 BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016

Tekst: Julia Hamel Fotografie: Pieter Magielsen

Cijfers

276.000 Er zijn vorig jaar in Nederland 276.000 e-bikes verkocht. In 2014 waren dat er nog maar 223.000. De populariteit blijft dus nog steeds toenemen.

98.916

In 2015 is er in totaal 98.916 keer aangifte gedaan van fietsdiefstal (zowel e-bikes als gewone fietsen). Het werkelijke aantal diefstallen ligt veel hoger.

Naar schatting doet maar 30% van de consumenten aangifte bij de politie.

241

%

Sinds 2010 is het aantal e-bikes dat wordt gestolen met 241% gestegen.

Bron: Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 13

GRATIS VOOR SPORTIEVE BOVAG-LEDEN! Bent u sportsponsor? Profileer uw bedrijf en vraag kosteloos veiligheidshesjes en ander promotiemateriaal aan via leden.bovag.nl/sport

SPORT­ SPONSORING (14) ADV. SPONSOR VAN SPORTERS ONDERWEG DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG.

INNOVATIE

Innovatielab Inspiratie voor ondernemers

Zonder handen

Robots: niet iets uit science fiction-films, maar keiharde realiteit.

Aan productielijnen van fabrieken komt bijna geen mensenhand meer te pas, menig huishouden heeft een robotstofzuiger en ook zelfrijdende auto’s kun je als robots zien. Tijdens Innovationto-go op 26 september kijken we naar de invloed van robotisering op de mobiliteitsbranche.

D

e potentie van zelfrijdende auto’s is enorm. Daarmee zouden ouderen langer zelfstandig in staat zijn om van a naar b te komen. Kinderen zijn niet meer afhankelijk van ouders om ze naar school of de opvang te brengen. De auto laadt op wanneer het moet, rijdt op gezette tijden naar een carwash en regelt zelf dat hij naar een servicebedrijf gaat voor onderhoud.

Jeroen Aerts is een jonge ingenieur vol energie die niet terugdeinst voor het onbekende. Als medewerker van chiponderdelenfabrikant ASML staat

hij aan de wieg van talloze techniekprojecten. Ook woonde hij een tijdje in het walhalla van de technologiesector: Sillicon Valley. Tijdens Innovation-to-go laat Aerts zien hoe robots, en dan met name de zelfrijdende auto, de komende tijd ons leven gaat beïnvloeden.

Robot als medewerker Een robot die handelingen van een mens overneemt is één ding. Een robot die communiceert met mensen en daarbij de rol van bijvoorbeeld winkelpersoneel overneemt is heel wat anders. Bij Mediamarkt in Rotterdam

waren medewerkers veel tijd kwijt met de weg wijzen aan klanten in hun grote assortiment. Deze taak is nu in handen van robot Trusty. Zo heeft het personeel meer tijd om klanten te adviseren. Als bonus bezorgt de robotwinkelmedewerker de klant ook nog een glimlach door het vertellen van leuke moppen. Richard Kuijpers van Iretail Solutions vertelt u alles over de mogelijkheden van robots in de retail. Hij presenteert drie mogelijke concepten om door middel van technologie meer traffic en beleving bij de klant te genereren.

Wat: Innovation-to-go Waarover: robotisering Wanneer: maandag 26 september 2016, ontvangst vanaf 19.00 uur Waar: BOVAGhuis Bunnik Kosten: gratis voor BOVAG-leden Meer informatie en aanmelden: leden.bovag.nl/ innovationtogo

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 15

ECONOMIE & MAATSCHAPPIJ

SPELEN MOBILITEITSRETAILERS MEE MET DE DEELECONOMIE?

Mobiliteits­visie 2020 - 2030 BOVAG is op dit moment bezig om samen met de Growth Strategy Firm RevelX een visie voor mobiliteitsretail voor 2030 te ontwikkelen. Het rapport nadert zijn voltooiing en zal onder andere ingaan op de gevolgen die de deeleconomie op BOVAG-leden heeft.

Onderzoeker Wiebren Reitsema onderkent dat de trend ‘delen’ effecten heeft voor BOVAG-leden: “Het delen van bijvoorbeeld auto’s, campers en fietsen heeft impact op de leden. We moeten tijdig nadenken wat dit betekent voor hun huidige businessmodellen.

Vandaar dit onderzoek. Je ziet nieuwe partijen toetreden zoals Google en Tesla – die laatste gaat nu ook inzetten op autodelen, vrachtwagens en bussen – en nieuwe businessmodellen ontstaan.

Van online deelplatformen, denk aan SnappCar, Peerby en Abel, tot de samenwerking tussen NS (business card) en MultiTankCard. BOVAG-leden moeten nadenken over welke rol ze op de markt kunnen spelen”, aldus Reitsema.

16 BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016

De deel­ economie wordt volwassen Wie nog gelooft dat er van delen niks goeds komt of dat het alleen iets is voor de stedelijke millenials, heeft het mis. Zo lijkt het tenminste, want de deeleconomie groeit. Van een geiten­wollen­sokken­ trend wordt het langzaam maar zeker een heuse economie, waarin gewoon geld wordt verdiend.

Oftewel: hoe de deeleconomie volwassen wordt.

Tekst: Mark Litjens Illustratie: Edith Buenen

Ervaring, dat is wat er voor bezit in de plaats komt Pieter Paul Verheggen, trendwatcher

H

“

ebben is niet meer het grootste goed.” Aan het woord is Pieter Paul Verheggen, algemeen directeur van Mot ivac t ion. A ls ona f ha n kel ijk onderzoeks- en adviesbureau onderzoekt Motivaction de waarden, motieven en leefstijl van mensen en organisaties. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat millenials, de generatie die grofweg tussen 1980 en 2000 is geboren, anders aankijken tegen bezit. “Wie nu opgroeit, doet dat in welvaart. Alles wat je zoekt, is beschikbaar. Maar deze generatie ziet ook de gevolgen van deze groei, zowel financieel als op het gebied van duurzaamheid.

Ze zoeken naar manieren om efficiënter om te gaan met wat er is, onder andere om geld te besparen en het milieu minder te belasten”, aldus Verheggen.

Financiële en groene motieven liggen ten grondslag aan de deeleconomie. Aangedreven door nog een andere belangrijke ontwikkeling: technologie. Moderne technologie maakt eenvoudig inzichtelijk wat wanneer beschikbaar

is. Kijk bijvoorbeeld naar taxidienst Uber of ruimteverhuurder Airbnb. Met een smartphone in je hand laat je je voor weinig geld vervoeren naar een goedkope kamer die je voor een paar avonden huurt, middenin de stad. De technologische ontwikkelingen zorgen dat alles wat er al is, beter wordt gebruikt. Bovendien worden deze technologieën steeds eenvoudiger en goedkoper in gebruik. Waardoor er vaker nieuwe initiatieven ontstaan om de deeleconomie vooruit te helpen.

Honderd keer Ook trendwatcher en techfanaat Vincent Everts ziet de deeleconomie groeien, waarbij bijvoorbeeld de beschikbaarheid van mobiliteit volgens hem echt een andere kant op zal gaan. “Na het huis is de auto voor de meeste mensen het duurste bezit. Die auto staat 94 procent van de tijd stil. Waarom dan niet in die tijd geld verdienen met die auto? Ik heb mijn Tesla Model S daarom honderd keer verhuurd de afgelopen twee jaar. Veel mensen willen een keer voelen

hoe het is om in een echte elektrische auto te rijden en zijn daarna verkocht. Daarnaast gaat mijn vrouw deze vakantie naar Zweden en ik met de Tesla naar Italië. Dus regelde ik via SnappCar binnen één dag voor tien dagen een Volvo stationcar voor driehonderd euro, inclusief all-riskverzekering. Die stond toch stil bij zijn eigenaar. Dit is nu toch wel een beetje de toekomst aan het worden.”

“Spullen zijn gedoe”, zo vervolgt Everts. “Je ziet dat er een beweging gaande is waarin de mensen graag de beschikking hebben over een auto, maar deze niet per se willen bezitten. Lease is > BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 17

Verkoop neemt af als er wordt gedeeld Vincent Everts, trendwatcher en techfanaat

De deel­ economie in cijfers

500

%

Peerby startte in 2012 en ziet haar platform sinds die tijd jaarlijks gemiddeld met 500% groeien.

20.101

Autodeelplatform SnappCar.nl, waar je als particulier je auto kunt delen met iemand anders, zag in de zomermaanden mei, juni en juli en augustus een recordaantal van 20.101 boekingen: een stijging van bijna 100% ten opzichte van vorig jaar.

4,5

Ook de gemiddelde huur­ periode van de SnappCar-deelauto’s stijgt in deze maanden: van 1,5 dag naar 4 tot 5 dagen.

De langste huurperiode is maar liefst 47 dagen.

18 BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016

> daar eigenlijk al een voorbeeld van. Datzelfde

geldt voor fietsen en caravans en alle andere vormen van mobiliteit. Dat heeft natuurlijk gevolgen voor de bestaande economie. Als je kijkt naar de bedrijven die zijn aangesloten bij BOVAG, dan kun je je voorstellen dat het aantal verkopen afneemt als er meer wordt gedeeld. Je zult als mobiliteitsaanbieder echt moeten gaan nadenken over deze ontwikkeling.”

De directeur van Motivaction deelt dit beeld.

Verheggen: “Als je alleen auto’s verkoopt, dan kun je het zwaar krijgen. Alles wat iemand bezit, voldoet vaak maar aan een paar eisen.

Soms wil hij net iets anders. Als hij daar eenvoudig toegang toe heeft, waarom zou hij het dan nog aanschaffen? Het is fijner om te weten dat zaken beschikbaar zijn op het moment dat jij het nodig hebt. Dus: waarom alleen auto’s verkopen en niet ook verhuren? Je zult als ondernemer toegevoegde waarde moeten gaan bieden. Vroeger ging iedereen voor zijn brood naar de warme bakker op de hoek. Nu nog maar elf procent, de rest gaat naar de supermarkt.

Maar die mensen die nog wel gaan, die gaan voor echt lekker vers brood. Dat bovendien drie keer duurder mag zijn.”

Buiten de lijntjes kleuren Martijn Arets is eigenaar van Crowd Expedition.

Met zijn bedrijf bestudeert hij de ontwikkeling van de deeleconomie. Ook hij onderstreept

het belang van de toegevoegde waarde die traditionele retailers moeten gaan bieden. “Je bewust zijn van welke waarde jij als organisatie toevoegt, is inderdaad belangrijk. Als straks veel wordt gedeeld dan moet je weten waar je kansen liggen. Ga je van producent of leverancier naar dienstverlener? En buiten de lijntjes kleuren mag. Dat doet de concurrentie ook. Zet als autobedrijf je stilstaande demo’s in het weekend en de avond in als deelauto.

Of als taxi’s à la Uber”, zegt Arets. Dat er bedrijfsdeuren dicht gaan, is onvermijdelijk.

Vincent Everts: “Vroeger werkte 95 procent van de beroepsbevolking in de landbouw. Nu nog drie procent. Nog niet zo lang geleden werkte vijftig tot zestig procent van ons in fabrieken.

Nu nog een kwart. Toch hebben we het met z’n allen beter gekregen.”

Ervaring, dat is wat er voor bezit in de plaats komt volgens Pieter Paul Verheggen. “Meemaken. Memorabele momenten kunnen delen.

Dat lijkt voor jongere generaties belangrijker dan voor oudere generaties. Bezit is daarvoor minder relevant geworden. Kijk naar Netflix of Spotify. Waarom al die films of muziek in eigen beheer hebben als je naar alles kunt luisteren of kijken op het moment dat jij daar behoefte aan hebt? Dat het een waarheid is, blijkt wel: Netflix heeft in een paar jaar tijd een marktaandeel gepakt van twaalf procent.

Van een markt die eerder niet bestond.”

Geld verdienen is van alle tijden, dus ook in de deeleconomie zal het een rol gaan spelen Martijn Arets, directeur Crowd Expedition

Peerby is nog zo’n voorbeeld. Als je een gaatje wilt boren, heb je een boormachine nodig. Maar moet je zo’n apparaat dan kopen? “Nee hoor,” zegt Hugo van der Spek, hoofd communicatie van Peerby, “dan kijk je gewoon op onze website of app om te zien wie er in jouw directe omgeving een boormachine met je wil delen.

Waarom iets kopen als het op afroep beschikbaar is? Wij zien een transitie van bezit naar toegang tot bezit, waarbij vooral economische en duurzame gedachten een drijfveer zijn.

Maar je moet het wel op weg helpen. Wij zijn begonnen als gratis leenplatform, maar merkten dat we meer gebruikers konden krijgen, als we een manier zouden toevoegen om je buurman te compenseren. Bijvoorbeeld door het betalen van een huurbedrag in combinatie met het gemak van het aan huis bezorgen van het geleende of gehuurde. Dat soort zaken. Dat is nu geregeld in onze nieuwe huurdienst en dan zie je dat het los komt.”

Transitie Het zegt ook iets over de transitie die de deeleconomie nu doormaakt. Begon het eigenlijk vanuit vaak groene en filantropische gedachten (‘ik heb iets wat ik wel wil delen zodat iemand anders het niet hoeft te kopen’), nu is het meer en meer een echte economie aan het worden, waarin geld wordt verdiend. Zij het nog mondjesmaat. Geld verdienen is van alle

We zijn begonnen als gratis leenplatform, maar inmiddels hebben we ook huurdiensten Hugo van der Spek, hoofd communicatie van Peerby

tijden, dus ook in de deeleconomie zal het een rol gaan spelen. “Uiteindelijk kiest de grootste massa voor die partij die de beste oplossing biedt op het moment dat er behoefte aan iets is.

Alles wat je nodig hebt, is toegankelijk, zonder dat je het hoeft te kopen. Je maakt er tijdelijk gebruik van. Dit heeft niets met ideologie te maken, maar met logica. Natuurlijk zullen er altijd mensen blijven die wél voor bezit gaan.

Maar dat er meer gedeeld gaat worden, dat is onvermijdelijk. Dat gebeurt niet van vandaag op morgen, maar groeit langzaam in verschillende fasen. Het zal zeker nog tien tot twintig jaar duren voordat het echt uitontwikkeld is. Dat is de tijd die traditionele, op verkoop gerichte ondernemers hebben om ervoor te zorgen dat ze tegen die tijd nog bestaansrecht hebben”, besluit Arets.

Pionierende BOVAG-leden Niet alleen grote (internationale) deelplatforms timmeren aan de weg om hun plek te veroveren in de groeiende deeleconomie.

Ook lokaal zien ondernemingen kansen voor de toekomst.

Diverse BOVAG-leden zijn aan het pionieren geslagen, zoals de Oostendorp Autogroep uit Uden.

“Wij kijken naar maatschappelijke en technische ontwikkelingen en de invloed die dit heeft op mobiliteit. Met een grote klant zijn wij een proef gestart om poolauto’s te faciliteren met een online reserveringssysteem en ‘keyless entry’ via een smartphone-app. Vanuit deze proef is ons corporate car sharing initiatief Ready2Drive ontstaan, een alternatief voor de eigen poolauto van een bedrijf of een traditionele huurauto”, zegt Ronald van Lankveld, bij de Oostendorp Autogroep verantwoordelijk voor lease en verhuur. In 2014 is de proef gestart. Van Lankveld: “Onze verwachtingen zijn nog bescheiden, maar wij geloven erg in de toekomst van flexibele mobiliteitsconcepten. Wij zullen Ready2Drive en andere concepten daarom blijven ontwikkelen.”

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 19

Wilt u de aandacht van ruim 9.000 BOVAGADV IN BK ondernemers?

(20) ADV.

1 - 32 TDE/TTB PAGINA'S 01 - 24 ADE PAGINA'S 01 - 32 FTS/GTB PAGINA'S 01 - 24 ALG PAGINA'S 02 - 32 PAGINA'S ADE 02 - 32 OAB/RVS PAGINA'S 02 - 32 ALG PAGINA'S 03 - 32 PAGINA'S nummer 01 / januari 2015

nummer 01 / januari 2015

nummer 01 / januari 2015

nummer 01 / januari 2015

nummer 02 / februari 2015

nummer 02 / februari 2015

RIJ nr.03 - 24 ALG PAGINA'S nr.04 - 32 ADE PAGINA'S nr.04 -TDE/TTB 32 PAGINA'S nr.04 -ALG 24 nr.05 PAGINA'S -FTS-GTB 32 PAGINA'S nr.03 -RIJ 24 nr.05 PAGINA'S -OAB-RVS 24 PAGINA'S nr.05 OAB-RVS - 32 PAGINA'S nr.05 - 32 PAGINA'S IN A'S 4 PA03 G/ maart 2015 2nummer nummer 03 / maart 2015 nummer 04 / maart 2015 nummer 04 / maart 2015 nummer 04 / maart 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 3 2015 0 art / ma n r. er 03 numm S-GTB nummer 02 / februari 2015

t krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krankrant in dit nummer: in dit nummer:

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 10

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 10

200 auto’s tegelijk

Face it!

Vastgoed

Over fiscale sturing en wachtrijen in de showroom pagina 26

Dealercongres 2015 pagina 22

Van tankstation tot creatief bureau pagina 14

Gastvrij

Van turbu­ lentie naar potentie

Thérèse Boer lééft voor haar klanten pagina 20

Bart Warmerdam, directeur Warmerdam De Fietsspecialist

Ken de fietser van nu pagina 05

Lokaal innoveren loont pagina 21

in dit nummer:

in dit nummer:

in dit nummer:

BOVAG-campagne scoort pagina 9

Aan de ketting

Personeel moet flexibeler inzetbaar zijn pagina 10

Personeel moet flexibeler inzetbaar zijn pagina 10

Personeel moet flexibeler inzetbaar zijn pagina 10

OAB/RVS

OAB/RVS

RIJ

FTS/GTB

ALG

TDE/TTB

Ik wil me blijven ontwikkelen

Peter de Kort, Autorijschool Peter de Kort

in dit nummer:

in dit nummer:

Harde cijfers Aan de ketting

Aan de ketting

ALG

RIJ

ALG

OAB/RVS

ADE

De perfecte opvolger voor het fietsplan

Fietsbranchedag 2015 pagina 16

Ans, Maartje en Frits

Gastvrij

Stapp.in deel­ autoconcept

Thérèse Boer lééft voor haar klanten pagina 20

Bart Wiegerinck, directeur Wiegerinck Groep

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 8

Leden in de lead

Leden in de lead

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 10

Klantbehoeftes zijn onderhevig aan tijd

in dit nummer:

Leden in de lead

DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG.

TB FTS/G

Paul Bleijlevens, directeur Bleijlevens Motoren & Techniek

in dit nummer:

Leden in de lead

ALG

ADE

FTS/GT

ALG

TDE/TTB

Wij gooien niks weg, we repareren

VAG.

ADE

FT

J BO DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. GIN BI UIT. BE VOOR DENK

in dit nummer:

Zelfrijdende auto

Zelfrijdende auto

Hoe lang duurt het nog? pagina 10

Hoe lang duurt het nog? pagina 10

Hoe overleeft de retail?

in dit num

Van offline naar online en weer terug pagina 20

Personeel metmeer Er zit nog een rugzak toekomst in continue Tijd en toewijding bereikbaarheid gevraagd pagina 22

in dit nummer:

Eindelijk de weg op Lotte (17) koos bewust Klanten pleasen en voor een BOVAGrijschool pagina 9 verwennen. Dan gaan ze vanzelf van jeHet houden kaf van Edward Doorten, van hetduurzaam koren

mer:

eranch Fietsb 15 dag 20nis met ken Maak matische de prag kende nzoe 10 en steu er pagina fietskop

ijf Je bedreen in runnen ing is in ditev nummer: mg krimpo voudig r t een sen, directeu nieCheck, o Roo Motoren Lud dubbelcheck a Ros

tankstation Green Planet over en de Meningen Doorten Pesse nieuwe Autobedrijf lidmaat-

Ik wil overal een succes van in dit nummer: maken Check, Gert-Jan Kreeft, dubbelcheck Kreeft Opleidingen

Mee met de milieuinspecteur pagina 10

Check, dubbelcheck

De truckdealer­ branche laat me nog niet los Paul van Leuven, erelid in van BOVAG Truckdealers dit nummer:

Autobrief 2.0

Mee met de milieuinspecteur pagina 10

Stop de marktverstoring. Nu! pagina 10

Vervangend vervoer

Doen, falen en doorgaan

Huren levert meer op pagina 19

in dit nummer:

Ken de klant

Autobrief 2.0

Steunzoekers en pragmatische kopers pagina 10

Stop de marktverstoring. Nu! pagina 10

in dit nummer:

Doen, falen en doorgaan

Jaarcongres

A1-rijbewijs op z’n retour

Floris over Van Bommel pagina 16

Hoe nu verder? pagina 19

Goede raad

in dit nummer:

Autobrief 2.0 Stop de marktverstoring. Nu! pagina 10

Goede raad

Profilering door professionaliteit pagina 8

Leden beoordelen garagesoftware pagina 19

Leden beoordelen garagesoftware pagina 19

A1-rijbewijs op z’n retour

Doen, falen en doorgaan

Doen, falen en doorgaan

Hoe nu verder? pagina 11

Floris over Van Bommel pagina 20

Floris over Van Bommel pagina 20

We moeten weer de juiste klanten krijgen Leen de Koning, directeur Amega Groep

W de j k

Leen d

et Lekker met Verwachtingen RevisieEen ís klant Fiscaal Hier komt de Verwachtinge Ondernemer emet Opleiden men m rhart e n r d o t o On missie Met de Risicospreiding fietsen bezig zijn m verdientfeestje aandacht duurzaamheid Leasefiets een groene Laatbloeier overtreffen overtreffen Er is nog is De fun Ondernemen van Groeiende peinndmobiliteit tijd mee klop Teamplayer aanhang kamperen niet stilzitten zoveel te doen De goedkoopste zijn is niet genoeg Ernst Sommerauer, MAN-truckdealer

Stop de pers

Harde cijfers

Drukkerij vindt nieuw businessmodel pagina 16

BOVAG-campagne scoort pagina 19

Selfies

Stop de pers

De 308 SW was niet aan te slepen

Connect Jonge gezinnen Bent u al online? pagina 20 moeten weer gaan kamperen

Guido Fioole, directeur Fioole Auto’s

line! ook on

www.autoflex.nl

line! ook on

WWW.CBX-NEDERLAND.NL www.autoflex.nl

(de)montage Balanceren

Remmentest

Uitlijnen

Hefbruggen

line! ook on

Eenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen bestellen

aixam-onderdelen.nl

Remmentest

Emissietest

Emissietest

(de)montage

(de)montage

Balanceren

Balanceren

Uitlijnen

Uitlijnen

Uitlijnen

Hefbruggen

Hefbruggen

Hefbruggen

Balanceren

Face It en werk samen! pagina 16

Brand!!

| 0345 - www.autoflex.nl 580.670 WWW.CBX-NEDERLAND.NL | 0345 - www.autoflex.nl 580.670 WWW.CBX-NEDERLAND.NL | 0345 - 580.670

WWW.CBX-NEDERLAND.NL | 0345 - 580.670

Eenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen bestellen

✔ Zoeken op chassisnummer

Eenvoudig AIXAM onderdelen bestellen 10%aixam-onderdelen.nl korting t/m maart 2015, gebruik de code BOVAG10% Eenvoudig AIXAMbrommobiel brommobiel onderdelen ✔bestellen Onderhoudssets 5.000/10.000 km

✔ Afhalen bij dealer of verzenden aixam-onderdelen.nl

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen! ✔ Zoeken op chassisnummer ✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km ✔ Afhalen bij dealer of verzenden

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

n bestellenEenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen bestellen

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

li

2015,rdel /10.000 onderdelen! op chass maart nde 5.000 AIXAM m-o Zoeken korting t/m ent originele

✔ Afhalen bij dealer of verzenden on aixam-onderdelen.nl ok

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

✔ en llen nden ssets aixa rhoud beste 10% r of verze bestell e! elendelen ✔ Onde Grootste lin assortiment originele AIXAM onderdelen! onder onderd en bij deale obiel obiel k on bromm bromm ✔ Afhal

✔ Zoeken op chassisnummer ✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km ✔ Afhalen bij dealer of verzenden

o

assortim ummer .000 km op chassisn n ✔ Zoeken udssets 5.000/10 verzende ✔ Onderho bij dealer of ✔ Afhalen

Grootste

oo AIXAM ✔ Zoeken op chassisnummer len.nl ✔! Onderhoudssets 5.000/10.000 km derde onderdelen -ont origin ✔ Afhalen bij dealer of verzenden ele AIXAM www.autoflex.nl aixsteam assor timen AIXAM

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

Filebestrijding op de vluchtstrook pagina 20

We willen de eerste zijn met one-way verhuur

Floris over Van Bommel pagina 20

Groot

isnummer 0 km /10.00 n op chass ✔ Zoeke houdssets 5.000verzenden ✔ Onder n bij dealer of ✔ Afhale

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

10% korting

10%

t/m feb

t/m feb korting

2015, gebruik

%

BOVAG10

Private Lease De kleine lettertjes Ik geniet van pagina het 22 succes dat ons nu ten deel valt

nle! x.lin fleon tok auoo

www.

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

Doen, falen en doorgaan

Floris over Van Bommel pagina 18

Renata Knook, Jaguar/Land Rover dealer

rdele che mobiel onde AIXAM brom .nlaixam-onderdelen.nlde autobran Eenvoudig n! erdeMlen Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen! voor onderdele -ond AIXA ware Eenvoudig AIXAMft originele aixtsteam So brommobiel onderdelen bestellen Christian Tepper, Zoeken op chassisnummer ✔10% timent en bestellen assor onderdel onderdelen Eenvoudig AIXAM brommobiel bestellen 10%aixam-onderdelen.nl korting t/m maart 2015, gebruik de! code BOVAG10% Eenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen biel brommo ✔bestellen Onderhoudssets 5.000/10.000 km Software voor de autobranche Software voor de autobranche directeur Pak ’n Bak Groo l BOVAG k de code ig AIXAM en.n ne Eenvoud isnummer gebruikm

dig Eenvouudig Eenvo

✔ Zoeken op chassisnummer ✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km ✔ Afhalen bij dealer of verzenden

Wegslepen of niet?

Donkervoort Denis volgt Joop op pagina 20

Remmentest

(de)montage

Terugblik Dealercongres

Denis volgt Joop op pagina 20

Tips voor preventie pagina 22

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

Remmentest

line! ook on

Donkervoort

Thérese r klanten haa voor 16 pagina

Edgar van Schaik, salesmanager Nefkens Midden Peugeot

Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor Software voor Emissietestde autobranche Emissietestde autobranche

schapseisen pagina 21

rij GastvBoer leeft

Siewert Gorter, directeur Caravanlife Gorter

Zorg of zegen? pagina 25

Drukkerij vindt nieuw businessmodel pagina 24

Mee met de milieuinspecteur pagina 10

www.autoflex.nl

Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor de autobranche

line! ook on

www.autoflex.nl

line! ook on

2015, gebru

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

ik de code:

g t/m feb

10%

BOVAG

2015, gebru

10% kortin

De BOVAGkrant is hét magazine voor ondernemers die zich bezighouden met mobiliteit. Oftewel, BOVAG-leden werkzaam in de branche van personenen bedrijfsauto's, trucks, fietsen, gemotoriseerde tweewielers, caravans, aanhangwagens, revisie, autoverhuur, autowassen, rijscholen of tankstations.

Benieuwd naar de mogelijkheden om één of meerdere van deze doelgroepen te bereiken? Neem contact met ons op voor een vrijblijvende offerte op maat.

BOVAGkrant I www.bovagkrant.nl E sales@bovag.nl T 030 – 65 95 294

line! ook on

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

line! ook on

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

line! ook on

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

• Maak gratis g • Geniet van ve • Centraal in Ne

www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of verg www.autoflex.nl www.autoflex.nl www.autoflex.nl www.autoflex.nl

G10%t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10% BOVA 10% korting ik de code:

de code:

KLANTREIS

Mijn fiets is een gebruiks­voorwerp, het kan mij niets schelen hoe hij eruitziet

Klant in beeld

Ruud gaat voor de beste prijs “Mijn zoektocht naar een fiets start ik op Marktplaats.nl, want de beste fiets hoeft niet nieuw te zijn. Ik wil de beste fiets voor weinig geld. Een fiets moet niet te veel poespas hebben en vooral doen wat hij moet doen: mij van a naar b brengen”, aldus prijsgedreven koper Ruud.

R

uud is 23 en net klaar met zijn studie commerciële economie. Hij woont in hartje Rotterdam en reist met de trein naar zijn werk in Breda. Hij gebruikt zijn fiets voor alles in de stad: vrienden bezoeken, uitgaan, boodschappen en de ritjes van en naar het station. “Mijn fiets is echt een gebruiksvoorwerp, het kan mij niets schelen hoe mijn barrel eruit ziet, als hij maar fietst.” Dat maakt Ruud tot een echte functionele fietser.

Reparaties laat hij alleen maar uitvoeren als het echt nodig is. “Omdat door de slinger in het voorwiel mijn studentenbarrel niet echt lekker meer fietste, ben ik toch maar de fietsenwinkel binnengestapt met de vraag wat het kost om hem te repareren. Ik fiets vaak en zeker ’s morgens vroeg moet hij het gewoon doen. Ik kan mijn eerste baan natuurlijk niet verprutsen met smoezen over een kapotte fiets.” In deze fietsenzaak komen meer (ex-)studenten hun fiets

laten repareren. Hoofdmoot van de activiteiten is reparatie en daarnaast vliegen losse lampjes en stevige sloten als zoete broodjes over de toonbank. “Het fijne van deze winkel is dat ze mij even belden toen bleek dat er achter ook een lichte slinger in het wiel zat. Positief verrast was ik toen ik onder de snelbinders twee losse lampjes vond bij het ophalen. Cadeautje! Ik kom hier zeker terug.”

De meeste consumenten kopen hun fiets pragmatisch (43%) of met steun (34%), slechts 11% koopt een fiets op basis van de prijs.

Ruud is met zijn aanpak dus in de minderheid.

Maar Ruud is nog jong, wie weet wordt hij later wel een pragmatische koper.

Maak kennis met prijsgedreven klant Ruud (23) uit Rotterdam. Hij is pas afgestudeerd, autoloos en begonnen aan zijn eerste baan in Breda. Hij reist met de trein, de rest doet hij op zijn oude studentenbrik.

Ruud is wat fietsen betreft een prijsgedreven koper: hij wil de beste fiets voor de laagste prijs. 11% van de consumenten koopt een fiets volgens deze strategie.

BOVAG bracht voor de auto- en de fietsbranche verschillende klantreizen en koopstrategieën in kaart.

Lees ze allemaal op leden. bovag.nl/klantreis.

Typen kopers Fiets:

Pragmatische koper

Fiets:

Steunzoekende koper

Fiets:

Belevingzoekende koper

Fiets:

Prijsgedreven koper

Fiets: Customizer Auto:

No-nonsense koper

Auto:

Feel good koper

Auto:

Voorzichtige koper

Auto:

Grondige koper

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 21

BOVAG LEDENVOORDEEL

Verdien uw contributie terug De BOVAG Ledenwinkel is het grootste inkoopcollectief binnen de automotive branche. Iedere dag worden nieuwe scherpe deals gemaakt.

Laat dat voordeel niet liggen, want met de BOVAG Ledenwinkel verdient u heel gemakkelijk een deel van uw BOVAG-contributie terug.

Collectief ledenvoordeel voor u

Energie Bespaar heel veel euro’s met het BOVAG Ledenwinkel Energiecollectief. Overstappen is zeer eenvoudig en wordt verzorgd door de Ledenwinkel.

Uw besparingen kunnen oplopen tot wel 23% gemiddeld! Vraag geheel vrijblijvend een besparings­ analyse aan.

Kijk op www.bovagledenwinkel.nl en zoek op: energie aanbieding.

TL-Verlichting Door uw TL-lampen te wisselen kunt u direct 50% stroom besparen. U plaatst in uw bestaande armaturen door middel van een adapter, een energiezuinige Philips T5 TL-lamp.

Deze is net zo zuinig als LEDverlichting en geeft meer licht. Binnen tien seconden bespaart u al elektriciteit.

Kijk op www.bovagledenwinkel.nl en zoek op: tl verlichting.

Sleutelorganisatie BOVAG Ledenwinkel.nl is exclusief distributeur van AHBproducten in Nederland. Daarom krijgt u als BOVAG-lid speciale korting op de AHB-verkoopprijs van producten voor werkplaats, showroom en buitenterrein. Bij deze BOVAGkrant vindt u de brochure Sleutelorganisatie.

Kijk voor uw speciale BOVAG-prijzen op www.bovagledenwinkel.nl/ werkplaats/sleutellabels.

Meer ledenvoordeel? Kijk op: www.bovagledenwinkel.nl, bel met (030) 65 95 222 of mail naar info@bovagledenwinkel.nl

Kantoorartikelen BOVAG-leden ontvangen een fikse korting op kantoorartikelen van Lyreco. Dat geldt voor het gehele assortiment, waaronder papier, ordners, schrijfwaren, toners en inkjets, facilitaire producten en meubilair.

Daarnaast kunt u met uw eigen contactpersoon van Lyreco speciale prijzen overeenkomen voor specifieke producten die u regelmatig bestelt.

Kijk op www.bovagledenwinkel.nl onder het tabblad kantoor.

Vergaderen bij BOVAG Van kleine besloten bijeenkomsten tot grote presentaties of congressen. Iedereen is welkom om te vergaderen in het BOVAGhuis in Bunnik.  Centraal in Nederland  Zalen voor 4 tot 250 personen  Gezonde, verse en ambachtelijke maaltijden uit de BOVAGkeuken  Ruim atrium biedt ruimte voor uw event of afterparty  Ruime, eigen parkeergelegenheid

22 BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016

ieuwsgierig? Doe de virtuele N tour door het BOVAGhuis op www.bovag.nl/vergaderen.

Daar vindt u ook informatie over zalen, catering en tarieven.

Reserveren kan via de site, maar ook via (030) 65 95 212 of vergaderen@bovag.nl.

BOVAG Ledenadvies Voor advies over cao en personeel, juridische zaken, arbo en veiligheid, milieuzaken en fiscale zaken kunt u terecht op: leden.bovag.nl/ advies-vragen.

Staat uw vraag er niet bij, bel dan met BOVAG Ledenadvies (030) 65 95 300.

SERVICE Afdelingen en sites

BOVAG online BOVAG Ledenportaal leden.bovag.nl Laatste branchenieuws, achter­ grond­informatie in dossiers, praktische tools en hulpmiddelen.

BOVAGkrant www.BOVAGkrant.nl Alle branche-edities online teruglezen, plus informatie voor adverteerders.

BOVAGhuis www.bovaghuis.nl Samenwerken en kennisdelen met andere BOVAG-leden.

BOVAG.nl www.bovag.nl Informatie voor consumenten, inclusief zoekmachine waarin alle BOVAG-leden terug te vinden zijn.

Het BOVAG-verenigingsbestuur Bertho Eckhardt algemeen voorzitter berthoeckhardt@bovag.nl

Derk de Haas bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

George Seitzinger penningmeester verenigingsbestuur@bovag.nl

Peter Niesink algemeen directeur BOVAG peterniesink@bovag.nl

Peter de Rooy bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

Bart de Vries directeur BOVAG bartdevries@bovag.nl

BOVAG FIETSBEDRIJVEN Uw aanspreekpunt Niels Hansen Branchemanager E nielshansen@bovag.nl T (030) 65 95 414

Bestuur BOVAG Fietsbedrijven Rob van Oosterhout (voorzitter) E info@bike4all.nl T (076) 571 32 57 Leon Slijkerman (bestuurslid) E info@fietsenmakerhoorn.nl T (0229) 21 54 67 Ronald Schot (bestuurslid) E info@ronaldschot.nl T (0299) 37 21 55 Wim Landewé E w.landewe@fietscity.nl T (055) 533 37 97 Vacature (bestuurslid)

BOVAG GEMOTORISEERDE TWEEWIELERBEDRIJVEN Uw aanspreekpunt Christa Grootveld Branchemanager E christagrootveld@bovag.nl T (030) 65 95 345

De BOVAG Hofleveranciers zijn speciaal door BOVAG geselecteerde dienstverleners, die, eventueel na bemiddeling door BOVAG Ledenadvies, BOVAG-leden kunnen helpen bij het ondernemen. Met hen zijn speciale tarieven en voorwaarden afgesproken.

Alfa Dealer Accountants Service Van Siburgstraat 2-4 3863 HW Nijkerk T: (088) 253 32 01 E: nijkerk@alfa.nl I: www.alfa.nl

ArboNed B.V. Zwarte Woud 10 3524 SJ Utrecht T: (030) 299 62 99 E: info@arboned.nl I: www.arboned.nl

Simone Bokma E simone@harley-davidson-amsterdam.nl T (020) 722 00 00 Fred Dibbets E sanderstweewielers@hotmail.com T (024) 397 23 20 Kathleen van Dijk E kathleen@twcvandijk.nl T (030) 695 53 60 Joël van der Horst E joel@leertouwer.com T (035) 601 21 06 Roger van de Kuinder E roger@vandekuinder.nl T (035) 621 47 27 Bart Pols E bart@polsmotoren.nl T (041) 633 27 49 Michael Smit E michael@mvm.nl T (034) 628 61 48 Jeroen Weijers E j.weijers3@gmail.com T (025) 251 52 29

BOVAG-dochters Bovemij Groep T (024) 366 66 66 Innovam groep T (030) 608 77 22 RDC inMotiv T (020) 549 71 71

BOVAG-sites leden.bovag.nl www.bovag.nl www.bovagledenwinkel.nl www.bovaghuis.nl www.bovagkrant.nl

Timon Rutten bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

BOVAG Hofleveranciers

Bestuur BOVAG GT

Colofon Graydon Nederland BV Hullenbergweg 250 1101 BV Amsterdam ZO T: (020) 567 97 50 E: verkoop@graydon.nl I: www.graydon.nl/bovag

Consolid – HR Garage Radarweg 511-513 1043 NZ Amsterdam T: (020) 586 11 06 E: info@hr-garage.nl I: www.hr-garage.nl

GGN Stationsplein 50 5211 AP Den Bosch T: (088) 311 61 61 E: info@ggn.nl I: www.ggn.nl

MKB Adviseurs/Flynth Bezuidenhoutseweg 12 Malietoren (18e verdieping) Den Haag T: (070)349 06 50 E: info@mkbadviseurs.nl I: www.mkbadviseurs.nl en www.flynth.nl

DEMAC Acountans/ Consultants Bellweg 2a 4104 BJ Culemborg T: (0345) 53 20 10 E: info@demac.nl I: www.demac.nl

26 augustus 2016, jaargang 24, nr. 8.

De BOVAGkrant is het officiële leden­ magazine van BOVAG en verschijnt 12 keer per jaar.

UITGEVER BOVAG, Kosterijland 15, 3981 AJ Bunnik. Postbus 1100, 3980 DC Bunnik Tel.: (030) 65 95 211. I: www.bovagkrant.nl.

HOOFDREDACTIE Elvira Spoelstra.

E: elviraspoelstra@bovag.nl.

REDACTIE Julia Hamel, Linda in ’t Hout, Selita Oosterveld E: redactie@bovag.nl TRAFFIC Carolien van Rheenen.

E: traffic@bovagkrant.nl.

PROJECTBEGELEIDING & VORMGEVING ZB Communicatie & Media; Ritchard Kelliher ADVERTENTIES Vakmedianet; Informatie over verschijningsdata, plaatsing en tarieven van advertenties op www. bovagkrant.nl. Mail: sales@bovagkrant.nl DRUK Drukkerij Zalsman, Zwolle.

ABONNEMENTEN Opgave, adres­ wijzigingen en vragen: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest. Tel. (0900) 22 65 263. E: klantenservice@aboland.nl.

I: www.aboland.nl. Abonnementsprijs:

€ 110,00 per jaar excl. BTW. (Losse nummers op aanvraag.)

BOVAGKRANT niet ontvangen? Mail naar traffic@bovagkrant.nl. MEDEWERKERS AAN DEZE UITGAVE Gideon van Aartsen, Peter Arno Broer, Bastiaan ter Burg, Tom Huyskens, Jeroen Kreule, Mark Litjens, Pieter Magielsen, Dirk Jan Poot, Maaike Tindemans, Paul de Waal, Adobe Stock, ANP, Shutterstock, BOVAG-archief.

De redactie van BOVAG is bij de samen­ stelling van deze uitgave zorgvuldig te werk gegaan. Ondanks dat kan het toch mogelijk zijn dat gepubliceerde informatie onvolledig of onjuist is. BOVAG stelt het op prijs om daarvan op de hoogte te worden gesteld.

Hergebruik van artikelen uit de BOVAG­krant is toegestaan, mits BOVAG daarvoor vooraf toestemming heeft ge­geven. Op sommige artikelen en beelden rust copyright. BOVAG kan (tenzij sprake is van opzet en/of grove schuld van BOVAG of haar medewerkers) geen aansprakelijk­heid aanvaarden voor moge­lijke gevolgen die zouden kunnen voort­vloeien uit het (her)gebruik van de in deze uit­gave opgenomen informatie.

BOVAGkrant NUMMER 8 / AUGUSTUS 2016 23

Verzekeringen, financieringen en rechtshulp.

Samen gaan we vooruit.

Hoe kunnen wij jou helpen? www.wijzijnbovemij.nl

BOVEMIJ (24) ADV.