nummer 11 / september 2015
krant
ALG
DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG.
in dit nummer:
Fietspadplan
Maximaal 30 km/u op het ďŹ etspad pagina 8
Innovationto-go
Investeren in klantenbinding levert echt veel op Diderik en Gilbert van Gent, Toyota Van Gent
Inspirerende verhalen van gamemakers en gamechangers pagina 17
Jurk te leen
Kledingbieb maakt kopen overbodig pagina 20
De Japanse manieren van Van Gent
Anz._NL_Image_212_68_2015_Layout 1 02.02.15 11:18 Seite 1
(ADVERTENTIE)
The Real Car Wash Factory
CHRIST 1/4 (2) ADV.
Maak het verschil….. meer succes met Christ!
Auto Was Techniek van de Carwash Innovator We garanderen u de hoogste kwaliteit en individuele service voor uw bedrijf
Christ Wash Systems Ringbaan Zuid 360 5022 GA Tilburg • Tel. 013-543 543 3 • www.christ-ag.com • christnl@christ-ag.com
WASH SYSTEMS
+ Bonus Google Glass Experience
CONNECT 1/2 (2) ADV. €395,-*
Workshopprogramma: Het nieuwe ondernemen in de mobiliteitsbranche
4 workshops vanaf
4 interactieve workshops inclusief helpdesk en online leeromgeving
* De afdelingen Rijscholen, Tankstations en Autowasbedrijven ontvangen geen OOMT-subsidie en betalen €945,- excl. BTW.
www.eenvoudigallesonline.nl info@eenvoudigallesonline.nl (024) 751 22 44
ruilproducten uit voorraad leverbaar - common rail pompen en verstuivers - Pompverstuivers - Verdeler- en lijnpompen
DIESEL BUCHLI 1/4 (2) ADV. ruilproduct = topproduct Testen van: - brandstofpompen - Verstuivers - Pompverstuivers - benzine injectoren
Diagnose aan Voertuigen Voertuigtests in testcabine roetfilter oetfilter reiniging en inbouw Training aan technici
mspecialist e e t s y s f o t land! Dé brands van Neder Fahrenheitstraat 35 • 3846 cc harderwijk T 0341 46 70 70 • info@buchli.nl www.buchli.nl
bosch - DELPhI - DENso - VDo - sTANADYNE - YANmAr
VOORAF
VOORWOORD
INHOUD
30 km/u-pad Het wordt steeds drukker op het fietspad in de grote stad. BOVAG heeft een plan. Het is mooi dat steeds meer mensen de tweewieler omarmen. Of dat nu de vader op zijn bakfiets is, de forens op zijn e-bike of de makelaar op zijn scooter. Maar door die drukte neemt de onderlinge ergernis toe. De eerste ref lex van gemeentes is om r igoureuze maatregelen te nemen. Bijvoorbeeld: snorfietsers helm op en naar de rijbaan. Waar ze dus met 25 km/u tussen auto’s moeten laveren die 50 km/u rijden. Slecht idee. Je verplaatst het probleem (ergernis op de rijbaan) en je creëert een extra probleem: ongevallen door het grote snelheidsverschil tussen auto en snorfiets. Zo’n ont w i k kel i ng v raa g t n iet om de invoering van onderbuikmaatregelen, maar om een bredere blik. Daarom heeft BOVAG een plan voor ‘het nieuwe fietspad in de grote stad’ ontwikkeld. Dat plan is te lezen op leden.bovag.nl, maar samengevat is het idee om het stadsfietspad om te bouwen tot ‘30 km/u-pad’. Dat nieuwe stadsfietspad is toegankelijk voor verkeersdeelnemers die niet veel breder zijn dan een fiets (ook scooters dus). Smalle fietspaden met een groot aanbod van tweewielers worden verbreed en beter afgeschermd van de rijbaan. Is er geen ruimte voor verbreding – bijvoorbeeld in de binnenstad – dan wordt de reguliere rijbaan een 30 km/ugebied voor alle verkeersdeelnemers, zodat snorfiets en auto veilig van hetzelfde stuk weg gebruik kunnen maken. Zonder helm. Daar hoort natuurlijk streng en effectief handhaven door de politie bij. De eerste reacties op ons idee z ijn e r g p o s it ie f. Het ministerie van In f rast r uc t uu r & M i l ieu z iet g ra a g exper imenten in de G4-steden langs de l ijnen va n ons voorstel.
Bertho Eckhardt, algemeen voorzitter BOVAG
12
8 Fietspadplan Wie mag wel en wie niet op het fietspad? De leden van BOVAG willen duidelijkheid en hebben een plan bedacht: stel een maximumsnelheid en maximale afmeting in, en handhaaf dat. De minister van I&M heeft er wel oren naar.
De neven Van Gent Al zeven jaar staat Toyota Van Gent op nummer één in de wereldranglijst van klantvriendelijkste Toyota dealers. Hoe ze dat doen? Gewoon: Okyakusama Ibichan.
04 KORT Berichten van BOVAG, ideeën voor innovatie, gehoord in de branche en daarbuiten. Kortom, de dingen die BOVAG en haar leden bezighouden.
07 BOVEMIJ Korting op garantie of garantie helemaal weglaten voor een lagere verkoopprijs? Niet doen, want je bent er niet mee gevrijwaard van claims.
10 FOODTRUCKS De rollende keuken is ongekend populair. Zo'n 500 voertuigen zijn inmiddels al omgebouwd tot foodtruck.
20
16 FEITEN & CIJFERS
Leenstelsel
Nederland kiest massaal voor de fiets en legt daar ook nog eens meer kilometers mee af dan vijf jaar geleden.
De deeleconomie dringt ook door in de wereld van fashion. Want waarom zou je een jurk kopen als hij tachtig procent van de tijd toch in de kast hangt? Lena the Fashion Library, oftewel de 'kledingbieb', is het duurzame antwoord op de overproductie in de modefabrieken.
17 INNOVATION-TO-GO Gamechangers en game makers vertellen hun verhalen tijdens Innovationtogo van het BOVAG Innovatielab op 21 september.
19 AAN HET WOORD Wilbert Roseboom mag met zijn Trijbewijs nu officieel met de tractor de weg op.
E-bike shuffle
14
De ebike is een succes waarvan iederéén wel een graantje wil meepikken. Vooral autobedrijven breiden hun mobliteitsaanbod ermee uit. Wat vinden de fietsretailers daarvan? Worden de kaarten opnieuw geschud? BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 3
KORT SUBSIDIE
BACK TO THE FUTURE
Festival zoekt innovaties De organisatie van het festival ‘Back to the future’ zoekt naar gadgets en technieken die in de toekomst het verschil gaan maken op het gebied van mobiliteit. Het festival kijkt zowel naar het verleden als naar de toekomst van mobiliteit, en naar de toonaangevende
ontwikkelingen die plaats vonden en nog gaan komen. BOVAG-leden krijgen de kans om hun noviteit tentoon te stellen. Wilt u uw gadget of nieuwe techniek tijdens het festival op 21 oktober 2015 laten zien? Ga voor meer informatie naar leden.bovag.nl en zoek op ‘back to the future’.
Agenda Leerlingpremie: op=op
O
OMT biedt bedrijven in de mobiliteitsbranche die één of meerdere BBL-leerlingen in dienst hebben, ook dit jaar weer de gelegenheid leerlingpremie aan te vragen. Dit subsidiebedrag kan oplopen tot 1.350 euro. Wees er snel bij, want op = op. De leerlingpremie is bedoeld om bedrijven te stimuleren leerwerkplekken ter beschikking te stellen. OOMT vindt het belangrijk dat de branche ook in de toekomst over goede vakmensen blijft beschikken. Dit kan alleen wanneer leerlingen ervaring opdoen bij een leerbedrijf. De praktijk is echter weerbarstig. Steeds minder bedrijven stellen een leerwerkplek ter beschikking. Daardoor kiezen jongeren vaker voor een opleiding in een andere branche. Dat betekent op termijn een gevaar
voor de bedrijven zelf wanneer deze in de toekomst goed geschoolde, nieuwe medewerkers zoeken. De leerlingpremie is een loonkostensubsidie, die ook onderdeel is van het Sectorplan voor de mobiliteitsbranche. Dat betekent dat de overheid aan het initiatief meebetaalt. Aanvragen Leerbedrijven die via MN afdragen aan het Sociaal Fonds kunnen de leerlingpremie voor schooljaar 2015-2016 aanvragen. OOMT komt hen tegemoet met een maximaal subsidiebedrag van 1.350 euro voor een schooljaar van tien maanden. Dat komt neer op 135 euro per maand. De leerlingpremie wordt na afloop van het schooljaar uitbetaald. Kijk op www.oomt.nl/ leerlingpremie voor meer informatie en de voorwaarden voor de aanvraag. Er is niet voor alle leerlingen subsidie beschikbaar, dien uw aanvraag dus snel in!
8.654 CIJFERS
mensen waren in 2014 werkzaam bij tweewielerbedrijven (fiets en GT). Dat is een toename van exact 300 medewerkers ten opzichte van het jaar ervoor.
Ook de revisiesector zag het aantal mede werkers licht toenemen, van 497 in 2013 naar 506 vorig jaar.
Bron: Mobiliteit in Cijfers Auto 2015-2016 4 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
+50
In andere sectoren in de mobiliteitsbranche (autobedrijven, truck bedrijven, tank- en autowasbedrijven) daalde de werkgelegenheid. Het aantal werkgevers nam in een jaar tijd juist met 50 toe, naar 11.550 werkgevers in 2014.
September • 8 september: Onder nemerscafé (Zaandam) • 8 september: Workshop Connect (Eindhoven) • 14 september: Workshop Connect (Breda) • 16 september: Onder nemerscafé (Hoogeveen) • 17 september: Workshop Mijn Toekomst (Eindhoven)
• 21 september: Innovationto-go (Bunnik) • 22 september: Onder nemerscafé (Arnhem) • 23 september: Workshop Mijn Toekomst (Sneek) • 24 september: Workshop Mijn Toekomst (Dordrecht) • 30 september: Onder nemerscafé (Venlo)
AutomaaT
uw garagepakket sinds 1986
AutomaaT is een vanuit de praktijk ontworpen administratiepakket en is onder andere geschikt voor universele bedrijven, dealerbedrijven, fleetowners en autohandelaren. Tevens kan het gebruikt worden door LPG-inbouwers, truckcentra en bedrijven gespecialiseerd in campers.
CSW ADV. 92 X 132
en ulair aar b mod Ook verkrijg e onlin
Het programma is een van de meest complete pakketten op de markt. Geen enkel bedrijf is hetzelfde en daarom is de software flexibel en aanpasbaar zodat u er mee kunt werken zoals u wenst. Het pakket levert alles-in-één automatisering van onder andere: • werkplaats • verkoop • magazijn • planning • boekhouding. De boekhouding kan compleet geïntegreerd worden. Neem vrijblijvend contact met ons op en vraag naar de mogelijkheden.
CSW Software Prins Hendrikweg 62 3881 GE Putten
Tel.: 0341-355855 info@csw.nl www.csw.nl
KORT VAN DE FISCUS
SYMPOSIUM RETAIL EN VASTGOED
Brandstofkosten aftrekken van de bijtelling, mag dat?
De toekomst van de autoboulevard
H Vraag: Mag je in het buitenland betaalde brandstof zien als een vergoeding voor privégebruik en dit aftrekken van de bijtelling? Antwoord: Meestal niet. Als een werknemer tijdens vakantie in het buitenland tankt is dit geen vergoeding voor privégebruik. Toch is er wel iets mogelijk: de werkgever mag de brandstof aan de werknemer vergoeden en deze in mindering brengen op het netto loon. Deze inhouding op het loon kan onder strikte voorwaarden als eigen bijdrage voor privégebruik in mindering worden gebracht op de bijtelling. Meer over de aftrek van de eigen bijdrage voor privégebruik auto treft u aan op leden.bovag.nl/belastingdienst.
oe ziet de decentrale retail er in 2025 uit? Zijn er dan nog auto- en woonboulevards, of worden dit de nieuwe stadsdeelcentra? Er is veel aan de hand in het Nederlandse winkellandschap. Ruim 45% van het totale winkeloppervlak is te vinden op decentrale retaillocaties. De leegstand op deze locaties is een groeiend probleem en is van grote invloed op de totale winkelstructuur. Daarom is er een scenariotraject gestart, die de belangrijkste trends en onzekerheden vaststelt die bepalend zijn voor de toekomst. Welke dit zijn en welke actie u zelf moet nemen om uw organisatie toekomstproof te maken, leert
u op het symposium ‘De toekomst van de decentrale retail’. Het scenariotraject is een initiatief van Inretail, NRW en Vereniging Meubelboulevards Nederland. BOVAG en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu zijn hoofdsponsors. Doordat BOVAG actief bij het scenariotraject betrokken is geweest komt (auto)mobiliteit in de scenario’s terug. Aanmelden Het symposium ‘De toekomst van decentrale retail’ vindt plaats op maandag 28 september 2015. De locatie is De Vrije Wolf in Utrecht en de kosten voor deelname zijn 95 euro (exclusief btw). Aanmelden kan via decentraleretail.nl.
IN MEMORIAM
Arno Cloosterman overleden
M
et grote verslagenheid heeft BOVAG kennis genomen van het verdrietige bericht dat Arno Cloosterman, manager BOVAG Onafhankelijke Autobedrijven, tijdens zijn vakantie in het buitenland geheel onverwacht is komen te overlijden. Hij is 52 jaar geworden.
BOVAG verliest een zeer gewaardeerde collega en een betrokken manager met een grote kennis van de automotive branche. Hoewel hij nog maar kort bij BOVAG werkte, heeft hij bij collega’s, leden en bestuursleden een onuitwisbare indruk achtergelaten. Vol enthousiasme wilde hij leden op weg helpen naar een gezonde toekomst. Arno Cloosterman was een aimabele en warme persoonlijkheid, met een positieve kijk op het leven. Met zijn optimisme inspireerde en enthousiasmeerde hij velen. BOVAG wenst zijn vrouw en kinderen en andere dierbaren heel veel sterkte bij het dragen van dit grote verlies.
TRENDING TOPIC BIJ LEDENADVIES
Pech in het buitenland: rechten en plichten Vraag: Hoe zit het met BOVAG Garantie als de consument problemen krijgt in het buitenland? Antwoord: In Nederland geldt de basisregel: het BOVAGbedrijf moet de gelegenheid krijgen om het probleem zelf op te lossen. Krijgt hij deze kans niet, dan heeft de klant geen recht op vergoeding. De BOVAG Garantie vervalt echter niet bij noodreparaties in het buitenland. Dit staat in de algemene voorwaarden. Bij pech in het buitenland is het vaak niet mogelijk voor de verkoper om het gebrek zelf op te lossen. De klant moet dan contact met u opnemen om afspraken te maken over het herstel en de kosten.
De kosten van de reparatie in het buitenland mag u vergoeden naar het tarief dat geldt in uw eigen bedrijf. Informeer de klant hierover, zodat dit geen punt van discussie wordt als de klant weer terug is in Nederland. Tip Spreek verder af dat de klant de vervangen onderdelen meeneemt, of laat de klant foto’s maken als het om ruilonderdelen gaat. Zorg in ieder geval dat de klant om een uitgebreide factuur of specificatie vraagt, zodat u precies kunt nagaan welke werkzaamheden zijn verricht. Meer vragen: BOVAG Ledenadvies (030) 65 95 300 of ledenadvies@bovag.nl.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 5
JAARCONGRES BOVAG ONAFHANKELIJKE AUTOBEDRIJVEN I 6 OKTOBER 2015 I PAPENDAL ARNHEM
STOPPER (6) ADV.
AUTOBRANCHE VANDAAG!
Het jaarcongres op 6 oktober draait volledig om de praktijk van nu. De uitdagingen waar ondernemers met een onafhankelijk autobedrijf vandaag de dag mee te maken hebben. 12.00
Ontvangst met belegde broodjes
13.00
Start plenair congres deel 1
MICHEL VAN ROON
Automotive retail specialist Michel van Roon over de invloed van private leasing, import en digitale media op de verkoop. Daarnaast geven twee ondernemers antwoord op brandende aftersales vragen.
Wat speelt er op het gebied van aftersales en sales en hoe kunnen ondernemers inspelen op de veranderende klantbehoefte? Met onder andere spreker Michel van Roon 14.30
Infosessies en relatieprogramma
17.00
Plenair congres deel 2 Presentatie finalisten Autobedrijf van het Jaar 2015-2016, gevolgd door de spannende ontknoping Peptalk van topcoach, oud-ondernemer en ambassadeur van het Jeugdsportfonds Bert van Marwijk Slotact met verrassende terugblik op 85 jaar BOVAG
18.15
BERT VAN MARWIJK Graag deelt Van Marwijk op 6 oktober zijn succesformule met u. Op sympathieke en enthousiaste wijze vertelt hij over zijn ervaringen als trainer, waarbij diverse anekdotes de revue passeren.
Feestelijke afsluiting met een heerlijk diner en livemuziek
Kortom, voor zowel leden als relaties van BOVAG, een interessant en vlot programma. Met films, boeiende sprekers en veel interactie, gepresenteerd door BNR-presentator Rens de Jong. Mis het niet!
Wacht niet tot morgen, meld u vandaag nog aan via www.bovagjaarcongres.nl Volg het laatste nieuws via @bovagjaarcongres
Netwerkpartners:
BOVEMIJ
“Korting voor garantie? Niet doen!” Stel: een klant doet afstand van BOVAG Garantie voor een paar honderd of duizend euro korting. Ben je als autobedrijf gevrijwaard van eventuele claims? Nee, zegt advocaat Maikel van Ochten die Bovemij-verzekerden bijtstaat in kwesties als deze.
C
onsumenten worden goed beschermd. Vertoont een gekocht product binnen een half jaar na aankoop gebreken dan gaat de wet ervan uit dat de professionele verkoper aansprakelijk is voor de schade. Hij móet het gebrek binnen redelijke termijn verhelpen, tenzij hij aan kan tonen dat het gebrek een externe oorzaak kent. Advocaat Maikel van Ochten van Stichting Rechtsbijstand Mobiliteit (SRM) geeft uitleg: “Een consument mag ervan uitgaan dat een auto die eigenschappen bezit die hij op basis van de koopovereenkomst mag verwachten. Dit wordt in de wet het conformiteitsbeginsel genoemd. Voor een auto betekent dit dat de koper mag verwachten dat die probleemloos rijdt. Wanneer de auto binnen zes maanden na aflevering kapot gaat, wordt er
in beginsel van uitgegaan dat dit gebrek al aanwezig was bij levering. De ondernemer is dan aansprakelijk, tenzij hij het tegendeel kan aantonen.”
Hof Van Ochten was recent bij het Europese Hof van Justitie in Luxemburg, waar hij een Nederlands autobedrijf bijstond. Een klant had er een auto gekocht, die binnen een half jaar na aankoop tijdens het rijden vlam vatte. Het Hof oordeelde dat de garagist bij een gebrek dat ontstaan is binnen zes maanden na levering moet aantonen dat het mankement een externe oorzaak kent. Daarnaast werd bepaald dat de consument ten minste twee maanden de tijd heeft om na ontdekking het gebrek bij de verkoper te melden. Veel autobedrijven zijn zich volgens Van Ochten niet bewust van
de bewijsregels bij consumentenkoop, waardoor zij achteraf in de problemen komen wanneer de consument naar de rechter stapt. De verkoper doet er daarom goed aan om een klacht van een consument altijd te onderzoeken.
Bewijs De verkoper die in de gelegenheid wordt gesteld om een klacht te beoordelen maar dit vervolgens nalaat, kan zijn eigen bewijspositie er n st ig schaden. Va n Ochten ziet dat veel ondernemers auto’s zonder garantie verkopen. “In ruil daarvoor geven ze dan korting; zij denken dan van iedere vorm van aansprakelijkheid af te zijn. Dat is onjuist. Het conformiteitsbeginsel is namelijk een dwingend recht; partijen kunnen daar bij het aangaan van een overeenkomst onderling niet
Wat zegt BOVAG? Melle Koelemaij, BOVAG Ledenadvies: “Wanneer een consument bij de verkoper vragen over nonconformiteit heeft, kan de verkoper bij BOVAG Ledenadvies kosteloos de kwestie bespreken hoe hier mee om te gaan.” Vragen over nonconformiteit? Neem contact op met BOVAG Ledenadvies via ledenadvies@bovag.nl of (030) 65 95 300.
van afwijken.” Consumenten die in plaats van een half jaar garantie korting willen, weten volgens Van Ochten hoe het recht in elkaar zit. “Als hun auto binnen een half jaar niet meer rijdt, komen zij gewoon bij je terug. Doe dus altijd onderzoek wanneer een klant terugkomt met een gebrek. Is er sprake van een eigen gebrek aan het voertuig? Dan moet de verkoper kosteloos tot herstel over gaan. Is het gebrek veroorzaakt door onheil van buitenaf? Dan moet het bewijs daarvan zorgvuldig worden vastgelegd. Je kunt in dergelijke gevallen niet niets doen.” BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 7
VISIE
BOVAG MA AKT PL AN VOOR ‘HET IDEALE FIETSPAD’
RUIM BAAN!
Het fietspad moet op de schop. Letterlijk en figuurlijk. Geef tweewielers een veilige ruimte in de drukke stad en maak, om de boel te verduidelijken en vereenvoudigen, van het fietspad een 30 km/u-pad.
R Hoe nu verder? Wat gebeurt er met het fietspadplan van BOVAG? Bertho Eckhardt: “In eerste instantie is het document gericht aan het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M). Het ministerie heeft enthousiast gereageerd. I&M zou graag zien dat diverse steden pilots gaan houden. Een aantal steden reageert echter afhoudend. Met name Amsterdam denkt dat ze vooral te kampen hebben met een snorfietsprobleem. BOVAG gaat in gesprek met de betreffende steden om te kijken of ons standpunt een oplossing kan bieden voor de problemen waar zij mee kampen.” 8 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
egelmatig is het fietspad in het nieuws: Amsterdam wil snorfietsers ervan weren, anderen willen een helmplicht. En dan wordt het ook nog steeds drukker op fietspaden in de stad. “Het fietspad is een belangrijke verkeersader, waar steeds meer mensen met allerlei soorten tweewielers een plek zoeken”, zegt Bertho Eckhardt, algemeen voorzitter BOVAG. “Op het fietspad komt veel samen van wat er speelt in deze tijd. Bijvoorbeeld de verstedelijk ing, de roep om schonere lucht, het ontwijken van files en het streven naar een gezonde levensstijl. Steeds meer mensen stappen daardoor op de fiets. Tegelijkertijd ontwikkelt de industrie steeds meer tussenvormen van traditionele voertuigcategorieën. De snorfiets en de e-bike bestaan al wat langer, maar nu is er ook de highspeed e-bike. En er zullen meer tussenvormen komen. De wetten en regels lopen daar per definitie achteraan.”
beleidsvorming helpt niet bij het vinden van de juiste antwoorden, vindt BOVAG. “De politiek is geneigd te reageren op incidenten,” zegt Eckhardt. “En dan kan het snel gaan: voor je het weet is er een besluit genomen, waar gebruikers geen touw aan kunnen vastknopen en dat desastreus kan uitpakken voor de handel. Denk aan alle ophef over snorfietsen. Dat raakt direct de leden van BOVAG.”
De lokale politiek is geneigd te reageren op incidenten en dat kan desastreus uitpakken voor de gebruiker en de handel
Incidenten Het fietspad wordt voller. Dat maakt het waarborgen van de verkeersveiligheid tot een steeds grotere uitdaging. Datzelfde geldt voor het op peil houden van de doorstroming, de handhaving en het beperken van het ruimtebeslag. De huidige versnippering in de
30 km/u
Reden genoeg dus om de koppen bij elkaar te steken en al die losse problemen en uitdagingen onder één noemer te brengen. Dat is precies wat BOVAG gedaan heeft, samen met de besturen van BOVAG-afdelingen Fietsbedrijven, Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven, Autodealers en Onafhankelijke Autobedrijven. Het heeft geresulteerd in een nieuwe, overkoepelde kijk op de problematiek in de vorm van ‘het ideale fietspad’. Eckhardt: “BOVAG vindt dat we voortaan naar het fietspad moeten kijken zoals we naar de rijbaan kijken. Het doet er niet toe hoe hard een voertuig maximaal kán, want naar ons idee gaat er een maximumsnelheid gelden. Op het fietspad zou die op 30 km/u moeten liggen. Verder geldt er een maximumomvang voor voertuigen die gebruik willen maken van het fietspad. En er gelden Europese normen, bijvoorbeeld op
Tekst: Sjoerd van der Linden Foto: Edith Buenen
De zes onderdelen Het plan van BOVAG is gericht op steden die kampen met ruimtegebrek op het fietspad. De aanpak bestaat uit zes onderdelen.
1
Infrastructuur: pak knelpunten aan, maak een duidelijke scheiding tussen fietspad en rijbaan, en waar geen ruimte is voor een apart fietspad moet op de rijbaan in de (binnen)stad een maximumsnelheid van 30 km/u gaan gelden (vaak is dat al zo).
2
Voertuigen: de afmeting is bepalend voor toegang tot het fietspad. Zo min mogelijk Nederlandse eisen bovenop Europese eisen.
3 4
Snelheid: op het fietspad geldt een maximumsnelheid van 30 km/u. Wie harder wil, moet naar de rijbaan.
het gebied van uitstoot. Dat is allemaal makkelijker gezegd dan gedaan, maar wij geloven wel in dit idee.”
Handhaving De voordelen van die benadering zijn legio. Zo wordt de handhaving – die uiteraard wel op niveau moet zijn – eenvoudiger. Eckhardt: “Het doet er niet meer toe welke kleur het nummerplaatje heeft of in welke categorie het voertuig valt: te hard is te hard. Onder 30 km/u rij je op het fietspad. Mag je en rij je harder, dan ga je naar de rijbaan.” Daarbij is BOVAG voorstander van een helmplicht op basis van voertuigcategorie. Maar dan wel een passende helm. Met name voor de nieuwe highspeed e-bike is het onwenselijk als daarvoor een klassieke brommerhelm verplicht zou worden. Gelukkig vinden we daar de minister aan onze zijde, die ook wil kijken naar een passende helm. Een soort fietshelm-plus.”
Plaats Ook de doorstroming verbetert dankzij het plan, aldus BOVAG: de snelheidsverschillen op het fietspad nemen af, want bijvoorbeeld de snelle highspeed e-bike-rijder die harder fietst dan 30 km/u, doet dat op de rijbaan. “Dat neemt echter niet weg dat er de nodige aanpassingen gedaan zullen moeten worden in de infrastructuur,” zegt Eckhardt. “Om de toename van langzaam verkeer in de stad bij te benen, moeten fietspaden worden verbreed en verbeterd. Dat is onlosmakelijk aan deze aanpak verbonden. En dan is het leven en laten leven op het ideale fietspad. Heldere regels en een effectieve handhaving maken dat veel gemakkelijker dan nu. En daar profiteert iedereen van. De stadsbewoners, fietpadgebruikers, automobilisten en uiteraard ook de BOVAG-leden. Dan is er geen aanleiding meer om bijvoorbeeld de snorfiets als zondebok aan te wijzen.”
Veiligheid: de huidige helm plicht op basis van voertuig blijft bestaan, maar dan wel met, waar nodig, maatwerk, bijvoorbeeld voor de highspeed e-bike.
5
Gedrag: gebruikers van het fietspad moeten elkaar de ruimte geven. Nationale campagnes moeten dat bevorderen.
6
Handhaving: de norm op het fietspad is de maximumsnelheid, niet de constructiesnelheid of modaliteitskeuze. En die norm moet je streng handhaven.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 9
SNAPSHOT
Een vrachtauto als mini-restaurant of een bakfiets met Spaanse Churros
Restaurant op rolletjes De geur van gegrild vlees, rokende barbecues, versgebakken pizza’s uit houtovens en biologische hamburgers. De evenementenagenda’s van deze zomer staan bomvol met de snel aan populariteit winnende foodtruckfestivals. Oude vrachtauto’s, campers en Volkswagenbusjes die zijn omgebouwd tot mini-restaurants. Of rondrijdende bakfietsen met Spaanse Churros en de ‘Koffie Kever’ met een ingebouwd espressoapparaat voor prijswinnende kopjes koffie. Het is zo maar een greep uit het rijkelijke aanbod aan geuren, kleuren en smaken die voorbij komen. Het populaire Festival TREK in Nederland gaat nog een stapje verder. Het foodtruckfestival reist in de zomermaanden met hun karavaan langs acht steden in Nederland met hun bruisende openluchtrestaurant en een uitgebreid cultureel programma. Van 10 tot 13 september maken ze de laatste stop in het Westbroekpark in Den Haag. 10 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
Fotografie: Festival TREK
224.000 Festival TREK trok tot nu toe in 2015 al 224.000 bezoekers. Festival TREK stond dit jaar al in Utrecht, Nijmegen, Rotterdam, Enschede, Den Bosch, Amsterdam en Maastricht.
500
Naar schatting zijn er momenteel ruim 500 foodtrucks in Nederland.
130
Het Amsterdamse festival Rollende Keukens begon acht jaar geleden met 25 foodtrucks, inmiddels zijn het er 130.
Rond de jaren ’60 bestonden er al foodtrucks in Amerika met voornamelijk Mexicaans eten.
40 Per editie staan er bij Festival TREK 40 foodtrucks.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 11
PORTRET VAN EEN ONDERNEMER
Een tegenvallende beurt kost soms even geld, maar de klant blijft bij je
Het geheim van
Van Gent
Bij Van Gent hebben ze het ’m weer geflikt! Zeven jaar op rij de beste Toyotadealer van Nederland. Ze ontvingen de Toyota Ibichan European Satisfaction Award 2015 in het Spaanse Madrid. Hoe wint dit familiebedrijf de prestigieuze klanttevredenheidsprijs van Toyota telkens weer opnieuw? De neven Diderik en Gilbert van Gent doen een boekje open.
D
“
iderik en ik moeten er wel eens om lachen. Omdat wij de Ibichan Award nu al een aantal keren hebben gewonnen, krijg je wel eens vragen van collega’s. Om ons het geheim te ontfutselen. Ze stellen vragen als: vertel, wat moeten wij doen om die prijs ook een keer in de wacht te slepen? Ibichan is afgeleid van Okyakusama Ibichan, Japans voor: de klant komt op de eerste plaats. Letterlijk betekent Ibichan: nummer één.”
Recht in de ogen Gilbert: “De Japanners toetsen aan vier componenten: klanttevredenheid over sales, klanttevredenheid over aftersales, je apk-marktaandeel en de retail, het aantal auto’s dat je verkoopt. Die apk-component is ingebouwd om de klantloyaliteit te meten. Gaan je klanten voor de jaarlijkse beurt naar een kleine buurtgarage of vertrouwen ze die apk’s aan jou toe? Aan merkdealers kleeft het imago dat hun werkplaatstarieven veel te hoog zijn. Maar wij kunnen iedereen recht in de ogen zeggen dat de dorpsgaragist met zijn één of twee bruggen vandaag de 12 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
dag niet goedkoper kan zijn in het onderhoud dan wij. Ondanks onze mooie panden langs de A12, in Veenendaal en Ede, en het feit dat wij hogere investeringen doen in de werkplaats en de voortdurende bijscholing van ons personeel.”
Gratis Diderik: “Een paar jaar geleden zagen we dat mensen onderhoudsbeurten begonnen over te slaan. Geldnood, de crisis, ze durfden niet meer naar de garage. En dus ontwikkelden wij een omvangrijk gratis servicepakket voor loyale klanten, dat andere dealers gewoon niet kunnen of durven kopiëren. Naast de mobiliteitspas zijn ook vervangend vervoer, lampen vervangen, vloeistoffen bijvullen, voorruitreparaties, de apk en autowassen na de beurt gratis. Zelfs het wisselen van zomer- en winterbanden is bij opslag gratis en voor niks. Andere dealers roepen: “Jullie gratis pakket kost bakken geld, wij moeten juist snijden in de kosten!” Wij weten dat als je investeert in klantenbinding je er op langere termijn veel voor terug krijgt. Een tegenvallende beurt kost soms even geld, maar de klant blijft
bij je. En dankzij zo’n gratis bandenwissel rijdt je klant niet naar de bandenfitter voor nieuwe banden als het profiel te ondiep is geworden.”
Verwennen Gilbert: “We verwelkomen en verwennen onze klanten zoals de eigenaar van een goed restaurant dat ook doet. Ik hoor anderen wel eens roepen: “Die vervelende klant heb ik nu eens eindelijk goed de waarheid gezegd. Maakt me geen bal uit dat hij niet meer komt!” Dat zal je bij Van Gent nooit meemaken. Veel van onze klanten vertrouwen Diderik en mij toe: “Ik kwam al bij jullie aan de dijk.” Dat was het boerenerf van onze familie aan de Slaperdijk in Overberg. Daar groeven onze vaders een gat voor een smeerput in een boerenschuur achter het ouderlijk huis. Niet veel later bouwden ze een echte garage aan de dijk. Daar schroefden ze ook hun eerste Toyota-bord aan de gevel. Dankzij hun eerlijkheid, harde werken, klantvriendelijkheid en niet te vergeten een geweldig team van trouwe medewerkers groeiden zij uit tot een van de grotere Toyota-dealers.”
Tekst: Gideon van Aartsen Fotografie: Peter Arno Broer
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 13
MOBILITEIT
STEEDS MEER ‘VREEMDE’ ONDERNEMERS STAPPEN IN DE GROEIMARKT VAN E-BIKES
Allemaal aan de e-bike
E-bikes zijn hot. Steeds meer doelgroepen ontdekken het vervoermiddel. De verkopen stijgen navenant, al tien jaar lang. Nieuwe spelers willen een graantje meepikken: automerken lanceren hun eigen modellen, dealers en autobedrijven zetten de fietsen in de showroom. Worden de kaarten opnieuw geschud?
E-bike tussen de auto’s “Mensen vinden het soms raar om bij een autodealer binnen te lopen voor een fiets”, vertelt Marco Jonk (foto rechts). “Aan de andere kant zijn wij een begrip in de regio. Bestaande klanten vinden het fijn om alles bij ons onder te brengen. Zij zorgen weer voor mond-tot-mondreclame.” Gert Mulder (foto links): “De basis van mijn onderne ming is het autobedrijf. Die uitstraling wil ik graag houden. Tegelijkertijd wil ik mijn fietsen graag laten zien, maar ik pas op dat mensen niet meer weten in wat voor zaak ze binnenkomen. Daarom heb ik de fietsen op de bovenverdieping van mijn showroom neergezet.”
14 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
D
e Ford-dea ler rea geer t verbaasd wanneer de verslaggever hem vraagt of hij al een hoekje heeft ingeruimd voor de Ford e-bike. “Daar weet ik niets van”, zegt hij. Navraag bij Ford Nederland leert dat de e-bike voorlopig niet in de showrooms komt: het merk experimenteert momenteel met de fiets als onderdeel van het zogenoemde Smart Mobility Plan, aldus de importeur. “Ik ben niet bang voor de e-bikes van automerken”, zegt Rob van Oosterhout, voorzitter van BOVAG Fietsbedrijven. “De meeste merken richten zich op de gadgetmarkt. Het is meer branding dan massaproduct.”
Mobiliteit breder bekijken Een andere ontwikkeling binnen de autobranche volgt de ondernemer uit Teteringen echter met meer belangstelling: het aanbod van e-bikes van de reguliere fietsfabrikanten in de autoshowrooms. “Het verdienmodel rond de auto staat onder druk. Showrooms komen leeg te staan, marges worden alsmaar kleiner. Autobedrijven gaan mobiliteit breder bekijken en richten hun blik op de e-bike.”
Marco Jonk, directeur van Seat-, Mazda- en Honda-dealer Adrie Jonk uit Purmerend, stapte eind 2014 in e-bikes, nadat hij een collega-dealer sprak die het merk BH importeerde. “Een oud-collega zat bovendien bij Qwic, ons hoofdmerk. Het is een Amsterdams merk, dus in feite een lokaal product.” Voor Jonk zijn e-bikes nu echt nog een bijproduct. “In de toekomst zouden we bedrijven kunnen bedienen met mobiliteitspakketten, maar daar zijn we op dit moment niet mee bezig. Eerst maar eens kijken hoe het loopt.” Gert Mulder Auto’s en E-bikes uit Brummen ging in 2013 e-bikes verkopen. “Toen Pon Gazelle kocht dacht ik: daar is een reden voor”, zegt eigenaar Gert Mulder. “Onze handel staat onder druk. E-bikes bieden de mogelijkheid om een bredere vorm van mobiliteit aan te bieden.” Voor Mulder is het niet zo’n grote stap om naast auto’s ook e-bikes te doen. “De techniek in een e-bike ligt dicht tegen het vakgebied van de automonteur. Ten opzichte van de traditionele fietsenmaker heeft een autobedrijf het voordeel dat het de vakkennis over elektronica al in huis heeft. Mensen hebben veel vertrouwen in het auto-
Tekst: Sjoerd van der Linden
E-bikes bieden de mogelijkheid om een bredere vorm van mobiliteit aan te bieden
E-BIKE IN CIJFERS
Wie naar de cijfers kijkt, kan er niet omheen: de e-bike is here to stay. In 2014 werden er
bedrijf als het op techniek aankomt.” Dat mag dan zo zijn, Rob van Oosterhout stelt dat die kennis van techniek eerst en vooral aanwezig is in de moderne fietsenzaak. “De echte vakhandel beschikt over goed geoutilleerde werkplaatsen met gekwalificeerd personeel. Er is goede ondersteuning vanuit de A-merken. Als vakhandel zijn we echt wel groot geworden met de techniek.”
Concurrentie Mulder en Jonk hebben ruimte gemaakt in hun werkplaatsen voor onderhoud aan e-bikes en hun monteurs naar cursussen gestuurd van de importeur. “Wij zijn druk bezig kennis te vergaren”, aldus Jonk. “We kunnen bij lokale fietsbedrijven terecht voor hulp.” Hij ziet zichzelf echter niet als concurrent van de vakhandel: “Ik ben zelf fervent fietser en heb goed contact met omliggende fietsbedrijven. Onze merken zijn uniek in de regio, dus we vormen geen bedreiging voor hen. Overigens is ons contact met de importeur ook erg prettig.” Ook Mulder concurreert niet direct met de fietsvakhandel. “In onze marketing richten wij
ons op onze eigen regio. De lokale vakhandel onderneemt niet veel op gebied van e-bikes. De meeste concurrentie komt van internet, waar fietsen worden verkocht voor prijzen waarvoor wij ze niet eens kunnen inkopen. Dat maakt de markt kapot. Ook voor ons. Ik ken het uit de autobranche. Tien jaar geleden was het gemakkelijk. Nu moet je veel meer doen voor je marge. Die kant gaat het ook op met fietsen. Wie het langste leeft, heeft alles.”
Autoklant op de fiets krijgen Rob van Oosterhout ziet de ontwikkeling van autobedrijven die e-bikes verkopen als een beweging op een groter speelveld en niet als een bedreiging. Maar, op dat speelveld komen wel steeds meer spelers. “Fietsverkoop en -onderhoud vergen vakmanschap, opleiding en ervaring. Als vakhandel moeten wij ons de kaas niet van het brood laten eten door de online shops, mobiele werkplaatsen en autobedrijven die een graantje willen meepikken. We moeten opschalen, participeren, desnoods joint ventures zoeken en samen de autoklant op de fiets krijgen.”
224.000 verkocht. Het jaar daarvoor waren het er nog ruim
30.000 minder, en in 2010 bleef de teller nog steken op
166.000 Het effect van al die nieuwe fietsen is duidelijk zichtbaar: in grote delen van het land is tussen 2010 en 2014 het aantal afgelegde fietskilometers per hoofd van de bevolking toegenomen met meer dan 20 procent.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 15
FEITEN & CIJFERS
E-bike maakt kilometers Voornamelijk door de stijgende verkopen van e-bikes is de gemiddelde Nederlander sinds 2010 zo’n 18 procent meer gaan fietsen. BOVAG analyseerde CBS-cijfers en concludeert dat vorig jaar per persoon 1.018 kilometer op de fiets werd afgelegd, zo'n 153 kilometer mÊÊr dan in 2010. Alle Nederlanders fietsten in 2014 dagelijks gemiddeld bijna 3 kilometer per persoon, tegen bijna 16 autokilometers (als bestuurder) per dag. Per provincie zijn opvallende verschillen waar te nemen. Utrecht is koploper met vorig jaar gemiddeld 1.179 fietskilometers per persoon, op afstand gevolgd door Groningen (1.121 kilometer) en Overijssel (1.117; vijf jaar geleden nog koploper). De gemiddelde Limburger fietst maar liefst 420 kilometer per jaar minder dan de gemiddelde Utrechter: totaal 759 kilometer, slechts 5 procent meer dan in 2010. In alle provincies is het fietsgebruik sinds 2010 toegenomen; in Friesland het minst met 2 procent en in Zeeland het meest met 23 procent.
+18%
2,60 / 3,07
1.121 +2%
2,53 / 2,68
978
+12%
2,33 / 2,61
953
+22%
2,49 / 3,05
1.113
+20%
1,84 / 2,20
803
+9%
2,82 / 3,05
1.117 +22
+18%
%
2,56 / 3,01
2,65 / 3,23
+22%
1.179
2,04 / 2,49
909
+23%
1.099 Aantal verkochte e-bikes
+20%
2,30 / 2,82
2,34 / 2,81
1.029
1.026
legenda verschil 2010/2014
+22%
2,49 / 3,05
1.113
16 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
kilometers per persoon per dag 2010/2014 kilometers per jaar per persoon 2014
x1..000
+5%
1,98 / 2,08
759
2007: 2008: 2009: 2010: 2011: 2012: 2013: 2014:
89 134 153 166 181 175 192 223
INNOVATIE
Innovatielab Inspiratie voor ondernemers
MORGEN BEGINT VANDAAG Auto's op zonne-energie en businessmodellen gebaseerd op gebruik in plaats van bezit; duurzame innovaties ontwikkelen zich in rap tempo. BOVAG biedt een frisse blik op al die nieuwigheden tijdens Innovation-to-go op maandag 21 september in Bunnik.
S
tel je voor: een gezinsauto op zonne-energie die gedurende het hele jaar meer energie opwekt dan dat hij gebruikt. Ook wanneer de auto stil staat. Eenmaal opgeladen kan de auto aangesloten worden op het elektriciteitsnet – bijvoorbeeld voor het gebruik van huishoudelijke apparaten. Een efficiënte en slimme oplossing voor de Nederlandse markt, waar een auto gemiddeld 37 kilometer per dag rijdt en negentig procent van de dag stilstaat. Toekomstmuziek? Een studententeam van de Technische Universiteit in Eindhoven kreeg het al voor elkaar. En hoe mooi zou het zijn als u de mogelijkheden van Snappcar naar uw eigen hand kunt zetten en een brug kunt slaan tussen het stijgende aanbod van de auto’s van ouderen? Wouter van Kuilenburg van het gelijknamige Utrechtse autobedrijf, maakte hier slim gebruik van en creëerde daarmee een buurtfunctie in de Utrechtse wijk Overvecht.
Camptoo Nog zoiets: geld verdienen met stilstaand kapitaal? Via Airbnb
k a n d a t m e t de ve r hu u r va n bijzondere huizen over de hele wereld. Nu is er voor camper- en caravanbedrijven ook een soortgelijk deelplatform ontstaan. Zij kunnen in de zomermaanden hun voorraad verhuren aan vakantiegangers. Het werven van huurders, de verzekering en administratie; het wordt allemaal via het platform geregeld. Een ideale manier om nieuwe doelgroepen te interesseren voor het kamperen én met een beetje geluk koopt de huurder de caravan of camper na de huurperiode. Dit initiatief heet Camptoo en draait sinds deze zomer met een aanbod van ruim honderd caravans en campers.
Gamechangers en -makers Over deze inspirerende cases vertellen drie innovatieve ondernemers en initiators maandag 21 september tijdens het Innovation-to-go event in Bunnik. Lex Hoefsloot en Roy Cobbenhagen van het studenten team Solar Team Eindhoven brengen het verhaal over Stella Lux – de intelligente gezinsauto op zonneenergie. Wat beweegt deze jonge
innovators? En hoe kijken Hoefsloot en Cobbenhagen tegen de gevestigde orde in de mobiliteitsbranche aan? Na hun inspirerende verhaal delen ook Martijn Peeters – oprichter van Camptoo – en Wouter van Kuilenburg hun praktische ideeën en ervaringen met innovatie met u.
Gebruikersgemak, sociaal kapitaal en duurzaamheid Tijdens Innovation-to-go neemt BOVAG u mee in de gedachten van deze vooruitstrevende ondernemers – jong en oud – die hun weg weten te vinden in de deeleconomie en hun eigen speelveld kiezen. Een foc us op de oudere doelg roep, een bedrijfsvoering gebaseerd op r uilen en delen of een product dat zelfvoorzienend functioneert. Wat vo or onde r ne m i n ge n he t o ok z ijn, z e d ra ge n a l le m a a l belangrijke elementen met zich mee: gebr u ikersgema k, sociaa l kapitaal en duurzaamheid. Tijdens Innovation-to-go kunt u zich laten inspireren door praktijkvoorbeelden en de ideeën eruit pikken die voor u interessant zijn.
Innovation-to-go Wanneer: Maandag 21 september Waar: Kosterijland 15, Bunnik Programma 19.30 – 19.55 uur Inloop met koffie en thee 19.55 – 20.00 uur Welkomstwoord door BOVAG 20.00 – 20.45 uur Team Solar Eindhoven: de gezinsauto op zonne energie 20.45 – 21.00 uur Maarten Peeters: hoe Camptoo de Airbnb van caravanbedrijven werd 21.00 – 21.15 uur Wouter van Kuilenburg: over vergrijzing en Snappcar 21.15 – 21.30 uur Afsluiting door BOVAG 21.30 – 22.00 uur Borrel en netwerken Meld u aan via leden.bovag.nl/innovationtogo.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 17
Wij feliciteren de finalisten van de verkiezing Autobedrijf van het Jaar 2015 - 2016
STOPPER (18) ADV.
Veel succes in jullie strijd om de titel!
Postbus 7110 | 6503 GP Nijmegen | Tel (024) 366 66 66 | Fax (024) 366 66 88 | www.bovemij.nl | info@bovemij.nl | Vergunningnummer 12000483
AAN HET WOORD
"In the pocket" WILBERT ROSEBOOM (16) UIT EDE GROEIDE OP MET LANDBOUWMACHINES. ALS 8JARIG JONGETJE ZAT HIJ AL NAAST ZIJN OPA OP DE TRACTOR. VORIGE MAAND WAS HIJ EEN VAN DE EERSTE LEERLINGEN DIE HET TRIJBEWIJS HAALDE, DAT SINDS 1 JULI VERPLICHT IS.
Wat snel, je hebt binnen een maand je T-rijbewijs gehaald. Hoe was het om examen te doen? “Je leert er een hele hoop van. Gelukkig had ik er al wel wat ervaring mee. De instructeur zei dat ik goed kon rijden en dat ik een snelle leerling ben. Voordat ik rijexamen ging doen heb ik eerst nog anderhalf uur gelest om acht uur ’s och tends. Toen mocht ik van half tien tot en met elf uur examen doen. Dat is wel lang, maar we moesten 25 kilometer rijden
dus dan kun je die tijd wel mooi gebruiken.” Maar stiekem had je natuurlijk al vaker op een tractor gereden? “Dat klopt. Mijn vader heeft een eigen landbouwbedrijf en mijn opa had vroeger een boerderij met veel schapen. Toen ik klein was hielp ik hem altijd met het grasmaaien. Ik was acht jaar toen ik voor het eerst op de tractor zat. Dan zat mijn vader of opa ernaast en mocht ik af en toe schakelen of meesturen.
Naarmate ik ouder werd mocht ik ook zelf rijden. Maar alleen op het land hoor, niet op de weg.” Wil je later zelf ook op het land werken? “Ik wil zelf heel graag later op de mobiele kraan of rupskraan werken. Ik zit nu in mijn laatste jaar van de middelbare school en daarna wil ik naar SOMA in Harderwijk om de opleiding voor kraanmachinist te volgen. Ook daarom is het heel handig om je Trijbewijs al te hebben. Ik kan er alle kanten mee op.”
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 19
INSPIRATIE VAN BUITEN
DE KLEDINGBIBLIOTHEEK: OEROUD LEENPRINCIPE BELEEFT REVIVAL
Eindeloos combineren Kleding kopen? Hoezo? In Nederland dragen we immers tachtig procent van de tijd maar twintig procent van onze kleding. Zonde, vinden Suzanne Smulders en de zusjes Elisa, Diana en Angela Jansen. Vorig jaar openden zij de eerste kledingbibliotheek van Amsterdam: Lena the Fashion Library.
20 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
L
ena the Fashion Library opende in december 2014 haar deuren aan de Westerstraat in Amsterdam. Met het simpele leenprincipe van een bibliotheek brengen ze kleding weer ‘terug’ in de economie. “Wij vergelijken het concept vaak met een bibliotheek waar je boeken kunt lenen”, vertelt Suzanne Smulders, mede-eigenaresse van Lena. “Het werkt eigenlijk hetzelfde. Je hebt een bibliotheekpasje waarmee klanten hun kleding kunnen lenen op basis van een puntensysteem. Hiervoor betalen ze een vast bedrag per maand van 20, 35 of 50 euro. Hoe hoger je maandbedrag, hoe hoger je bestedingsruimte om kleding te lenen. Zo krijg je honderd punten bestedingsruimte bij een abonnement van twintig euro en driehonderd punten bij een abonnement van vijftig euro. Je kunt je kleding zo vaak komen wisselen als je wilt. En als je echt verliefd bent op een kledingstuk, kun je het ook kopen. Het try before you buy principe.”
Van bezit naar gebruik In april 2013 stortte de kledingfabriek Rana Plaza in Bangladesh in. Duizend medewerkers – die al onder zeer slechte omstandigheden werkten – vonden de dood tijdens de ramp. Het was de zoveelste gebeurtenis waardoor de weinig transparante kledingindustrie nog meer onder vuur kwam te liggen. Maar als je het aan de dames van Lena the Fashion Library vraagt, was het al ver daarvoor tijd voor verandering. Sinds de opening van Lena kijkt de kledingbranche nieuwsgierig mee naar hoe de vier jonge onderneemsters een belangrijk duurzaamheidsvraagstuk in de branche aan de kaak stellen. “Vaak genoeg hoor je horrorverhalen over de kledingindustrie. Wij besloten niet toe te kijken maar er echt iets aan te doen. Sinds jaar en dag wordt kleding in groten getale geproduceerd maar effectief weinig gedragen. Wij willen juist stimuleren dat mensen gaan nadenken over wat ze aan-
Tekst: Talita Kalloe Fotografie: Beau van Veen, Carolien Baudoin en Madeleine Sars
Je maakt intensiever gebruik van de spullen die er al zijn
schaffen en waar hun kleding vandaan komt. En dat is het mooie aan Lena, Je hebt altijd het gevoel dat je iets ‘nieuws’ koopt, maar wat je eigenlijk doet is het geleende item weer terugbrengen zodat een ander er weer gebruik van kan maken. Op deze manier maak je veel intensiever gebruik van de spullen die er al zijn.”
Community Het uitlenen van een gebruiksvoorwerp als kledingstukken is relatief bewerkelijk. Het is een trendproduct, mensen dragen het om hun lijf en je moet erop vertrouwen dat je klanten het item weer in dezelfde staat terugbrengen zoals ze het leenden. “Het abonnementenmodel dat wij hanteren biedt veel ruimte om te blijven groeien. Maar het is ook praktisch. Administratief komt er namelijk veel kijken bij een uitleensysteem. In principe leen je kleding uit aan vreemden en dan wil je wel weten aan wie je het
meegeeft. Om het administratief behapbaar te houden voor onszelf, kozen we voor dit model. Maar de belangrijkste reden is dat het een goede mogelijkheid biedt om een band op te bouwen met je klanten. Zij komen namelijk om de zoveel tijd weer terug om hun kleding om te ruilen. Op deze manier bouw je een community op met likeminded mensen. En dat sluit perfect aan bij onze huidige deeleconomie.” Binnen een half jaar tijd wist Lena 230 abonnees aan zich te binden. Meer dan ze hadden verwacht. “We hebben gemerkt dat het een goede zet was om een probeer-abonnement van drie maanden aan te bieden. Na die tijd kunnen klanten bepalen of ze het abonnement willen verlengen of niet. Het is best een stap om je volledig te binden aan een systeem dat nog niet helemaal bekend is. Op deze manier verlagen we de drempel voor potentiële klanten en dat werkt.” >
MEER OVER LENA • De vier onderneemsters achter Lena begon nen ooit met de webshop Doortje Vintage • Lena the Fashion Library heeft momenteel 280 abonnees. • Lena wast met het ecologische wasmiddel Seepje, gemaakt van vruchtschillen. • Lena is ruim 150 keer in de media ver schenen waaronder RTL Nieuws, Hart van Nederland, Elle, Linda en de Volkskrant. • Ondernemers benaderen Lena regelma tig, omdat zij een eigen kledingbibliotheek willen starten. • Lena heeft dit jaar de Beste Start-up Award van ABN AMRO gewonnen. • Lena is dit jaar verkozen tot Most Innovative Store door de Dutch Retail Experience Award.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 21
t m o k U ? k o o toch
STOPPER (22) ADV.
Samenwerking en innovatie zijn voorwaarden voor de toekomst. Kom daarom naar het BOVAG OndernemerscafĂŠ en ontmoet mobiliteitsondernemers uit uw eigen regio. Kijk voor data en locaties op: leden.bovag.nl/ondernemerscafe AANMELDEN
Klanten krijgen standaard drie ‘ongelukjes’ cadeau
> Wasmachines
Het onderling uitwisselen van kleding brengt een belangrijke vraag met zich mee: hoe zit het met de hygiëne? “We merkten inderdaad dat we daar veel vragen over kregen. Dat is ook niet zo gek, want eigenlijk leen je kleding van mensen die het zelf al eens gedragen hebben. We besteden daarom veel aandacht aan het gebruikersaspect. Door bijvoorbeeld een waskaart met instructies mee te geven bij ieder kledingstuk. Kleding dat gewoon op 30 graden gewassen kan worden, mogen klanten zelf reinigen. Producten met wol, leer en suède wassen wij. Toen we onze wasmachines in de winkel direct in het zicht plaatsten, merkten we
dat de vragen over hygiëne stopten. Grappig om te zien hoe dat werkt. Daarnaast vinden we het belangrijk dat onze klanten zich gemakkelijk voelen bij het dragen van onze kleding. Daarom krijgen ze standaard drie ‘ongelukjes’ cadeau. Als bijvoorbeeld een knoopje losschiet. Of wanneer er een vlekje in je kleding zit. Dat moet gewoon kunnen.”
Handbagage Een van de uitdagingen van Lena is het aantrekkelijk houden van het assortiment. “Onze doelgroep groeit en onze collectie moet daarin meegroeien. We werken veel samen met labels en ontwerpers die geloven in ons concept en we werken vooral met
merken met een duurzaam karakter, zowel in tijdloosheid als in hoge kwaliteit. Ik denk dat in de combinatie van duurzaamheid, samenwerking en ontwikkeling het succes ligt van Lena.” Lena the Fashion Library zit momenteel alleen nog in de Amsterdamse Jordaan. De vier dames zijn hard bezig met het bedenken van mogelijkheden om het lenen- en terugbrengen van kleding verder te brengen dan hun vestiging aan de Westerstraat. “Het is onze droom om meer vestigingen te openen in Nederland. En wie weet zelfs wereldwijd. Zodat iedere vrouw met enkel en alleen een tas als handbagage en een biebpasje een complete kledingkast tot haar beschikking heeft.” BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 23
SNAPSHOT
Volwassen types Jongeren op snor- en bromfietsen die met veel kabaal voorbij racen op drukke fietspaden; het is een hardnekkig stereotype dat negatief afstraalt op de tweewielerbranche. Gelukkig is dit beeld aan het uitsterven. De tweewielers boeten behoorlijk in aan populariteit onder pubers, mede door de invoering van het bromfietsrijbewijs in 2010 en het autorijbewijs voor 17-jarigen in 2011. Hun aandeel in de verkoop- en eigendomsstatistieken is de afgelopen jaren uitgedund. Toch is het aantal bromen snorfietsen in Nederland tot recordhoogte gestegen. En dat hebben we aan de 30-plussers te danken. Zij gebruiken ze als serieus alternatief voor woon-werkverkeer. Een volwassen doelgroep die op een volwassen manier met het voertuig omgaat en niet zo nodig op de snelste en meest lawaaierige scooter de fietspaden onveilig wil maken. 24 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
Fotografie: Hollandse Hoogte
30-plussers gebruiken tweewielers veelal als serieus alternatief voor woonwerkverkeer
73
%
van de snor- en bromfietseigenaren is 35 jaar of ouder.
54
%
van de nieuwe brom- en snorfietsen in 2015 werd door 26-55 jarigen gekocht.
6
%
16-17 jarigen kochten dit jaar 6,6% van de bromfietsen en 3,2% van de snorfietsen.
% , 12
van alle bromfietsen in Nederland heeft een 16of 17-jarige eigenaar.
0,58
%
van alle snorfietsen in Nederland heeft een 16of 17-jarige eigenaar.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 25
Waterland / Randstad Amsterdam
A.T.R. gespecialiseerd in revisie van
het maken van op maat gemaakte
Dit vanwege geen opvolging.
automatische versnellingsbakken.
gereedschapsborden met sjablonen.
gehaald, direct
A locatie - 2000 m2
Aardvletterweg 7 3417 XL Montfoort.
Bij voorkeur opdrachten in het
ring!
Compleet ingericht:
Tel: 0348-475100 Fax: 0348-475323.
Noorden van het land. Tarief 10 Euro
? Bel dan
per uur excl.btw/excl.reiskosten en
Schade herstel - Garage - Occasions vraagt:
Wasplaats - Overdekt buitenterrein
SERVICES
1704
Rover-M.G.–Austin–Morris-Triumph Mini-Leyland–Landrover-
Focwa - Bovag
Onderdelen
KOOP – HUUR – OVERNAME
vanaf BJ 2006
Mailadres: auto.vl@outlook.com
materialen. J.T. Buursema. Leek Tel.:06-24385773 janteunis48@gmail.com
Damen & Kroes Tel 0411-688088
nst BV TE KOOP, TE HUUR, VRIJSTAAND
Sluitringetjes BEDRIJFSOBJECT OOSTERHOUT NB.
@suzukikunst.nl
Het object omvat
300m2
kantoorruimte.
Gevr: ROLSTOELAUTO’S
garage/
Engelse Auto-onderdelen
Import en Groothandel in torsie-assen, oploopremmen en onderdelen voor aanhangwagens
ca 330m2 met len-Hoogeveen BoseindShowroom Boxtel bj.:een 1960 t/m 2005.
Rover-Jaguar-MGAflsuitbaar terrein 1500m2. Volledig Triumph-Mini. ingericht garage-equipment ter Industrieweg overSCHUT 29 Te koop gevraagd: Soest tel: 0356010668 name wegens geen bedrijfsopvolging, Terrein auto’s, 4x4’s, Haarlem SUV’s, instapklaar. Ssangyong, Inlichtingen 06-30667240 Daihatsu, Nissan, Mitsubishi, Toyota, Suzuki, vanaf 2000 ENTRESOLVL. NEDCON AANGEB. Honda, Landrover, etc, etc. alerauto’s 37,50 M2. BREED 7,50 M. X LANG Tiggeloven 0653840287 fax: 674 908
5,00 M. VRIJE HOOGTE ONDER-
51082799
ZIJDE 2,40 M. BOVENKANT VLOER
Middelbos B.V. Postbus 663, NL-9400 AR Assen Tel. +31(0)592-37 27 19 Fax +31(0)592-37 28 86 • E-mail: info@middelbos.nl
Middelbos B.V.
Import en Groothandel T:+31(0)592-372719 • F:+31(0)592-37 28 86 info@middelbos.nl • www.middelbos.nl
2,75 M. KOLOMMEN 12 X 12 CM
erreinauto’s,
ong, Daihatsu,
INCL. Samenwerking TRAP IS NOG- IN GEBRUIK TE innovatie - toekomSt BEZICHTIGEN VRAAGPRIJS kom naar het Bovag ondernemerscafé ondernemers uit uw EUROontmoet 2550,00 EXCL. B.T.W.
yota, Suzuki,
en eigen regio.
kijk voor data en locaties op:
INL. GERARD TEL. 06 53 28 01 26 leden.bovag.nl/ondernemerscafe
, etc.
0287
aanmeLDen
39%
van de BOVAG-leden verwacht nieuwe klandizie via sponsoring van sport. bovag.nl/sport
Te koop BEDRIJFSPAND met
TO’S 674 908
Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voor afgaande toestemming van de uitgever. De BOVAG Ledenwinkel besteuitgave producten Motion Pressselecteert BV en de de bij deze betrokken en medewerkers voor leden van BOVAG,redactie die dankzij collectieve inkoop tegen aanvaarden geen aansprakelijkheid voor scherpe tarieven verkrijgbaar zijn. mogelijke gevolgen die zouden kunnen Voordeel van het collectief: voortvloeien uit het gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie.
Besparen op bedrijfsdeuren
677 Gebruikt en2.Nieuw van: 0528-273417tel: 0411677 aansluitende stalling van ca 150m
o B.Leegsma
Voor oplagegegevens verwijzen wij naar de reguliere HOI-publicaties.
BOVAG Ledenvoordeel
AUTO’S ONDERDELEN werkplaats/wasplaats, inpandige
g, schadevrij,
ABONNEMENTSPRIJS Voor Nederland 1 134,- per jaar ex. btw. (losse nummers op aanvraag). Tarief overige landen op aanvraag. Motion Press is aangesloten bij het HOI.
WOONHUIS, werkplaats en showVergaderen bij BOVAG room in het midden van het land. Reacties brief onder nummer Van kleine besloten bijeenkomsten tot grote presentaties of congressen. BK20/2014 t.a.v. BOVAG krant Iedereen is welkom om te vergaderen in het BOVAGhuis in Bunnik.
Crawford – ASSA ABLOY biedt de mogelijkheid deel te nemen aan een collectief programma voor service en onderhoud. Al vanaf € 55, per garagedeur profi teert een BOVAGlid onder andere van: • 1 x per jaar gratis onderhoud • Voorrang bij storingen: op werkdagen voor 12 uur gebeld, zelfde dag bezoek • Geen extra voorrijkosten en arbeidsloon bij onderhoud . • Geen arbeidsloon op kleine vervangingen tijdens de onderhoudsbeurt • Extra ledenkorting op materialen (20%), arbeidsloon (30%) en voorrijkosten bij storing (35%). Kijk voor de complete lijst met voordelen op www.bovagledenwinkel.nl en zoek op ‘crawford’.
sluitringetjes. Naritaweg 14,
nies
1043 BZ Amsterdam.
n dsl Vanaf november krijgt u met mij te
557000
maken! www.autoveiling.nl/eva
irect goed bod
ldenzaal –
ONDERDELEN
graaf
www.mercedes-classic-parts.com
d Gerritsen
onderdelen en reparatie oldtimer en
R O T O M ? E D A SCH
Uw klant wil een oldtimer inruilen? Bel dan naar 0416 751 393 Wij geven u direct een bod! ERclassics.com Kleiweg 1 - 5145 NA Waalwijk Bel of stuur een email naar info@erclassics.com
klassieke mercedes
’s & busjes
Marcel Kappen 0524-552963
veel km of GESPECIALISEERD IN KOREAANSE
055-3231635
towientjes.nl
PELS
MERKEN 22000M2 ONDERDELEN WWW.GEERTSAUTOS.NL 0161-412867
um Borger
AUTOMOTORENREVISIE KLOMPENMAKERSTRAAT 119 | 3194 DD | HOOGVLIET TEL: 0031 Doe (0)10 | WWW.OMC-ENGINES.NL Nieuwsgierig? de virtuele4165723 tour door
• Centraal in Nederland • Zalen voor 4 tot 250 personen het BOVAGhuis op www.bovag.nl/ • Gezonde, verse en ambachtelijke vergaderen. 19 december 2014 | de BOVAGkrant | 10 maaltijden uit de BOVAGkeuken Daar vindt u ook informatie over zalen, • Ruim atrium biedt ruimte voor uw catering en tarieven. Reserveren kan via event of afterparty de site, maar ook via (030) 65 95 212 of • Ruime, eigen parkeergelegenheid vergaderen@bovag.nl
Uw specialist in stuurhuizen • Revisie van uw stuurhuis binnen 1 dag • Nieuw: Corsa C stuurkolom kalibreren €125,- excl. btw. Demontage niet nodig www.hansdehaas.nl tel: 0499 - 57 45 74 mobiel: 06 - 204 907 04
26 BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015
SERVICES Afdelingen en sites
Dashboard – Van BOVAG voor u • BOVAG Ledenwinkel • Klanten vertellen.nl • BOVAG Algemene voorwaarden • BOVAG Huurvoorwaarden voor niet-verhuurbedrijven
• Brochure bedrijfs veranderingen • Workshops ‘Klaar voor de toekomst’ • BOVAG Juridische Diensten • BOVAG Ledenadvies • Loopbaancoach
• Businesscase Talentbehoud • BOVAG Buitenpromotie • Het BOVAGlogo • Promotietools
Geert Brummelhuis T (030) 65 95 242 E autodealers@bovag.nl
Tankstations en Autowasbedrijven Vacature E tankstations@bovag.nl E autowas@bovag.nl
Op leden.bovag.nl staat uw persoonlijke dashboard. Met uw lidmaatschapsnummer logt u eenvoudig in en heeft u toegang tot uw eigen BOVAG-producten en diensten.
Rijscholen Frans Bastiaansen T (030) 659 54 24 E rijscholen@bovag.nl
Fietsbedrijven
Het BOVAG-verenigingsbestuur Bertho Eckhardt algemeen voorzitter berthoeckhardt@bovag.nl
Autodealers
Derk de Haas bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl
Niels Hansen T (030) 659 54 17 E fiets@bovag.nl
Onafhankelijke Autobedrijven George Seitzinger penningmeester verenigingsbestuur@bovag.nl
Peter Niesink algemeen directeur BOVAG peterniesink@bovag.nl
Peter de Rooy bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl
Bart de Vries directeur BOVAG bartdevries@bovag.nl
BOVAG Hofleveranciers
Alfa Dealer Accountants Service Van Siburgstraat 2-4 3863 HW Nijkerk T: (088) 253 32 01 E: nijkerk@alfa.nl I: www.alfa.nl
ArboNed B.V. Zwarte Woud 10 3524 SJ Utrecht T: (030) 299 62 99 E: info@arboned.nl I: www.arboned.nl
Caravan- & Camperbedrijven en Aanhangwagenbedrijven Toine Crone T (030) 659 54 12 E caravancamper@bovag.nl E aanhangwagen@bovag.nl
Timon Rutten bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl
De BOVAG Hofleveranciers zijn speciaal door BOVAG geselecteerde dienstverleners, die, eventueel na bemiddeling door BOVAG Ledenadvies, BOVAG-leden kunnen helpen bij het ondernemen. Met hen zijn speciale tarieven en voorwaarden afgesproken.
Vacature E autobedrijf@bovag.nl
Verhuur- en Deelautobedrijven Anton Pluim T (030) 65 95 355 E verhuur@bovag.nl
Revisiebedrijven Hannie Tak T (030) 659 52 27 E revisie@bovag.nl
Gemotoriseerde Tweewielerbedrijven Christa Grootveld T (030) 659 53 45 E gt@bovag.nl
Truckdealers Aad Verkade T (030) 659 53 02 E truckdealers@bovag.nl
BOVAG partners BOVAG Ledenwinkel T (030) 659 52 22 Bovemij Verzekeringen T (024) 366 66 66 Innovam groep T (030) 608 77 22 Bovemij Financiële Diensten T (024) 366 55 66 RDC inMotiv T (020) 549 71 71 ViaNorm T (030) 608 79 70
Colofon Graydon Nederland BV Hullenbergweg 250 1101 BV Amsterdam ZO T: (020) 567 97 50 E: verkoop@graydon.nl I: www.graydon.nl/bovag
Consolid – HR Garage Radarweg 511-513 1043 NZ Amsterdam T: (020) 586 11 06 E: info@hr-garage.nl I: www.hr-garage.nl
GGN Stationsplein 50 5211 AP Den Bosch T: (088) 311 61 61 E: info@ggn.nl I: www.ggn.nl
MKB Adviseurs/Flynth Bezuidenhoutseweg 12 Malietoren (18e verdieping) Den Haag T: (070)349 06 50 E: info@mkbadviseurs.nl I: www.mkbadviseurs.nl en www.flynth.nl
DEMAC Acountans/ Consultants Bellweg 2a 4104 BJ Culemborg T: (0345) 53 20 10 E: info@demac.nl I: www.demac.nl
4 september 2015, jaargang 22, nr 11 De BOVAGkrant is het officiële leden magazine van BOVAG en verschijnt 16 keer per jaar. UITGEVER BOVAG, Kosterijland 15, 3981 AJ Bunnik. Postbus 1100, 3980 DC Bunnik Tel.: (030) 65 95 211. I: www.bovagkrant.nl. HOOFDREDACTIE Elvira Spoelstra. E: elviraspoelstra@bovag.nl. REDACTIE Julia Hamel, Linda in ’t Hout, Selita Oosterveld, Rik Werner. E: redactie@ bovagkrant.nl. TRAFFIC Carolien van Rheenen. E: traffic@bovagkrant.nl. PROJECTBEGELEIDING & VORMGEVING ZB Communicatie & Media; Ritchard Kelliher; Martin Raven ADVERTENTIES BOVAG; Informatie over verschijningsdata, plaatsing en tarieven van advertenties op www.bovagkrant.nl. Mail: sales@bovagkrant.nl DRUK Drukkerij Zalsman, Zwolle. ABONNEMENTEN Opgave, adres wijzigingen en vragen: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest. Tel. (0900) 22 65 263. E: klantenservice@aboland.nl. I: www.aboland.nl. Abonnementsprijs: € 139,00 per jaar excl. BTW. (Losse
nummers op aanvraag.) BOVAGKRANT niet ontvangen? Mail naar traffic@bovagkrant.nl. MEDEWERKERS AAN DEZE UITGAVE Tekst: Gideon van Aartsen, Pieter Buss, Tom Huyskens, Talita Kalloe, Sjoerd Kuipers. Fotografie en illustratie: Carolien Baudoin, Peter Arno Broer, Edith Buenen, Stephan van Leiden, Bart van Overbeek, Madeleine Sars, Patrick Siemons, Beau van Veen, iStock, Shutterstock, Hollandse Hoogte, BOVAG-archief. De redactie van BOVAG is bij de samen stelling van deze uitgave zorgvuldig te werk gegaan. Ondanks dat kan het toch mogelijk zijn dat gepubliceerde informatie onvolledig of onjuist is. BOVAG stelt het op prijs om daarvan op de hoogte te worden gesteld. Hergebruik van artikelen uit de BOVAGkrant is toegestaan, mits BOVAG daarvoor vooraf toestemming heeft gegeven. Op sommige artikelen en beelden rust copyright. BOVAG kan (tenzij sprake is van opzet en/of grove schuld van BOVAG of haar medewerkers) geen aansprakelijkheid aanvaarden voor mogelijke gevolgen die zouden kunnen voortvloeien uit het (her)gebruik van de in deze uitgave opgenomen informatie.
BOVAGkrant NUMMER 11 / SEPTEMBER 2015 27
Ik heb voor een schappelijke prijs gewoon een goed verzekeringspakket. En daar gaat het mij om. Ik hoef niet te gaan shoppen, ik hoef niet na te denken, alles is goed geregeld. En daarom zit ik bij Bovemij!
w
ww .bo ve mi j.nl /kl ant ve
rhalen
BOVEMIJ (28) ADV. p
o os J n
va al a erh v e plet m o c Lees het
Postbus 7110 | 6503 GP Nijmegen | Tel (024) 366 66 66 | Fax (024) 366 66 88 | www.bovemij.nl | info@bovemij.nl | Vergunningnummer 12000483