BOVAGkrant 2017-10 editie rijscholen

nummer 10 / oktober 2017

krant

SPEC I EDIT ALE IE

RIJSC HOLE N

RSC

ALLES VOOR EEN BETERE KILOMETER.

in dit nummer:

Inspiratie

Afkijken bij ondernemer Frank Schuurman pagina 8

Rijscholen

Branche wil beter niveau instructeur pagina 10

10 tips

Voor eindejaars­ gesprekken pagina 18

Onze nieuwe slogan ‘Alles voor een betere kilometer’ is een keiharde belofte

(ADVERTENTIE)

SPONSOR VAN SPORTERS ONDERWEG DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG.

GRATIS VOOR SPORTIEVE BOVAG-LEDEN! Bent u sportsponsor? Profileer uw bedrijf en vraag kosteloos veiligheidshesjes en ander promotiemateriaal aan via leden.bovag.nl/sport

TE KOOP AANGEBODEN - Standdaarbuiten -

Bedrijfswoning

Bouwjaar : ± 1959 Woonoppervlakte : ± 180 m² Inhoud woonhuis: ± 540 m³

Aan de rand van Standdaarbuiten op een goed bereikbare zichtlocatie gelegen bedrijfsruimte met bedrijfswoning. Het geheel is perfect bereikbaar en centraal gelegen. Momenteel doet de bedrijfsruimte dienst als autogarage. Echter gezien de diverse werkplaatsen, magazijnruimtes, kantoren en het royale perceel (2.236 m²), is het een geschikte locatie voor tal van verscheidene bedrijven. Meer informatie: Sweere vof, 0165—512851, info@sweere.nl.

Bedrijfsruimten    

Werkplaats 1: ± 222 m² Werkplaats 2: ± 51 m² Kantoor: ± 16 m² Opslag 1: ± 117 m²

Showroom: ± 211 m² Kantoor: ± 13 m² Opslag 2 ± 155 m² Opslag 3: ± 20 m²

   

Wilt u de aandacht van ruim 9.000 BOVAG-ondernemers?

ALG 01 - 32 TDE/TTB PAGINA'S 01 - 24 ADE PAGINA'S 01 - 32 FTS/GTB PAGINA'S 01 - 24 ALG PAGINA'S 02 - 32 PAGINA'S ADE 02 - 32 OAB/RVS PAGINA'S 02 - 32 ALG PAGINA'S 03 - 32 PAGINA'S nummer 01 / januari 2015

nummer 01 / januari 2015

nummer 01 / januari 2015

nummer 01 / januari 2015

nummer 02 / februari 2015

3 B n r.0 T S -G T

nummer 02 / februari 2015

RIJ nr.03 - 24 ALG PAGINA'S nr.04 - 32 ADE PAGINA'S nr.04 -TDE/TTB 32 PAGINA'S nr.04 -ALG 24 nr.05 PAGINA'S -FTS-GTB 32 PAGINA'S nr.03 -RIJ 24 nr.05 PAGINA'S -OAB-RVS 24 PAGINA'S nr.05 - 32 PAGINA'S IN A'S 4 PA03 G/ maart 2015 nummer 03 / maart 2015 nummer 04 / maart 2015 nummer 04 / maart 2015 nummer 04 / maart 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 nummer 05 / april 2015 - 2nummer 2015 maart

nummer 02 / februari 2015

t krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krant krankrant r 03 / numme

200 auto’s tegelijk

Over fiscale sturing en wachtrijen in de showroom pagina 26

Gastvrij

Thérèse Boer lééft voor haar klanten pagina 20

in dit nummer: in dit nummer:

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 10

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 10

Face it!

Vastgoed

Dealercongres 2015 pagina 22

Van tankstation tot creatief bureau pagina 14

Van turbu­ lentie naar potentie

Thérèse Boer lééft voor haar klanten pagina 20

Bart Warmerdam, directeur Warmerdam De Fietsspecialist

Ken de fietser van nu pagina 05

Lokaal innoveren loont pagina 21

in dit nummer:

BOVAG-campagne scoort pagina 9

Aan de ketting

Personeel moet flexibeler inzetbaar zijn pagina 10

Personeel moet flexibeler inzetbaar zijn pagina 10

Personeel moet flexibeler inzetbaar zijn pagina 10

OAB/RVS

RIJ

FTS/GTB

ALG

TDE/TTB

B

in dit nummer:

Aan de ketting

Aan de ketting

Ik wil me blijven ontwikkelen

Peter de Kort, Autorijschool Peter de Kort

in dit nummer:

in dit nummer:

Harde cijfers in dit nummer:

ALG

RIJ

ALG

OAB/RVS

ADE

De perfecte opvolger voor het fietsplan

Fietsbranchedag 2015 pagina 16

Ans, Maartje en Frits

Gastvrij

Stapp.in deel­ autoconcept

Bart Wiegerinck, directeur Wiegerinck Groep

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 8

Leden in de lead

Leden in de lead

Klantbehoeftes zijn onderhevig aan tijd

in dit nummer:

Leden in de lead

DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG.

FTS/GT

Paul Bleijlevens, directeur Bleijlevens Motoren & Techniek

Verenigingsbestuur en ledenraad maken frisse start pagina 10

ALG

ADE

FTS/GT

ALG

TDE/TTB

Wij gooien niks weg, we repareren

in dit nummer:

Leden in de lead

VAG.

ADE

F

BO DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. DENK VOORUIT. BEGIN BIJ BOVAG. GIN BIJ UIT. BE VOOR DENK

in dit nummer:

Zelfrijdende auto

Zelfrijdende auto

Hoe lang duurt het nog? pagina 10

Hoe lang duurt het nog? pagina 10

Hoe overleeft de retail?

in dit num

Van offline naar online en weer terug pagina 20

Personeel metmeer Er zit nog een rugzak toekomst in continue Tijd en toewijding bereikbaarheid gevraagd pagina 22

mer:

ranche Fietsb 15 dag 20 is met kenn Maak matische e de prag kend nzoe 10 en steu r pagina fietskope

in dit nummer:

Eindelijk de weg op Lotte (17) koos bewust Klanten pleasen en voor een BOVAGrijschool pagina 9 verwennen. Dan gaan ze vanzelf van jeHet houden kaf van Edward Doorten, van hetduurzaam koren

rijf Je bed een in runnen ing is in dit nummer: gev om krimp voudig r t een sen, directeu nieCheck, o Roo Motoren Lud dubbelcheck Rosa

tankstation Green Planet over en de Meningen Doorten Pesse nieuwe Autobedrijf lidmaat-

Ik wil overal een succes van in dit nummer: maken Check, Gert-Jan Kreeft, dubbelcheck Kreeft Opleidingen

Mee met de milieuinspecteur pagina 10

Check, dubbelcheck Mee met de milieuinspecteur pagina 10

Vervangend vervoer

Huren levert meer op pagina 19

De truckdealer­ branche laat me nog niet los Paul van Leuven, erelid in van BOVAG Truckdealers dit nummer:

Autobrief 2.0 Stop de marktverstoring. Nu! pagina 10

Doen, falen en doorgaan

in dit nummer:

Ken de klant

Autobrief 2.0

Steunzoekers en pragmatische kopers pagina 10

Stop de marktverstoring. Nu! pagina 10

in dit nummer:

Doen, falen en doorgaan

Jaarcongres

Profilering door professionaliteit pagina 8

Leden beoordelen garagesoftware pagina 19

A1-rijbewijs op z’n retour

A1-rijbewijs op z’n retour

Doen, falen en doorgaan

Floris over Van Bommel pagina 16

Hoe nu verder? pagina 19

Hoe nu verder? pagina 11

Goede raad

We moeten weer de juiste klanten krijgen Leen de Koning, directeur Amega Groep

Floris over Van Bommel pagina 20

met Lekker met Verwachtingen RevisieEen ís klant Fiscaal Hier komt de Ondernemer emet Opleiden emen torhart n r d n o O missie Met de Risicospreiding fietsenLaatbloeier bezig zijn m verdientfeestje aandacht duurzaamheid Leasefiets een groene in mobiliteit overtreffen d Er is nog n is De fun Ondernemen van Groeiende kloppe tijd mee Teamplayer aanhang kamperen niet stilzitten zoveel te doen De goedkoopste zijn is niet genoeg Ernst Sommerauer, MAN-truckdealer

Stop de pers

Harde cijfers

Drukkerij vindt nieuw businessmodel pagina 16

BOVAG-campagne scoort pagina 19

Selfies

Stop de pers

De 308 SW was niet aan te slepen

Connect Jonge gezinnen Bent u al online? pagina 20 moeten weer gaan kamperen

Guido Fioole, directeur Fioole Auto’s

www.autoflex.nl

line! ook on

line! ook on

WWW.CBX-NEDERLAND.NL www.autoflex.nl

(de)montage Balanceren Uitlijnen

Remmentest

Hefbruggen

line! ook on

(de)montage Balanceren Uitlijnen

Hefbruggen

Terugblik Dealercongres

Denis volgt Joop op pagina 20

Face It en werk samen! pagina 16

Brand!!

Tips voor preventie pagina 22

llenEenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen bestellen delen beste mobiel onder

Eenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen bestellen

Remmentest

Emissietest

Emissietest

(de)montage

(de)montage

Balanceren

Balanceren

Uitlijnen

Uitlijnen

Hefbruggen

Hefbruggen

| 0345 - www.autoflex.nl 580.670 WWW.CBX-NEDERLAND.NL | 0345 - www.autoflex.nl 580.670 WWW.CBX-NEDERLAND.NL | 0345 - 580.670

WWW.CBX-NEDERLAND.NL | 0345 - 580.670

Eenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen bestellen

✔ Zoeken op chassisnummer

Eenvoudig AIXAM onderdelen bestellen 10%aixam-onderdelen.nl korting t/m maart 2015, gebruik de code BOVAG10% Eenvoudig AIXAMbrommobiel brommobiel onderdelen ✔bestellen Onderhoudssets 5.000/10.000 km

✔ Afhalen bij dealer of verzenden aixam-onderdelen.nl ✔ Zoeken op chassisnummer ✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km ✔ Afhalen bij dealer of verzenden

✔ Afhalen bij dealer of verzenden on aixam-onderdelen.nl ok

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

✔ en 10% nden ssets aixa rhoud bestellen r of verze bestell e! elen elen ✔ Onde Grootste lin assortiment originele AIXAM onderdelen! onderd onderd n bij deale obiel on obiel k bromm ✔ Afhale oo AIXAMbromm .nl✔ Zoeken op chassisnummer dig AIXAM udig

✔ Zoeken op chassisnummer ✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km ✔ Afhalen bij dealer of verzenden

o

assortime mmer .000 km op chassisnu n ✔ Zoeken dssets 5.000/10 verzende ✔ Onderhoubij dealer of ✔ Afhalen

Grootste

len delen!✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km derde onder -onorigin ✔ Afhalen bij dealer of verzenden ele AIXAM www.autoflex.nl aixsteam assortiment

Eenvou Eenvo

✔ Zoeken op chassisnummer ✔ Onderhoudssets 5.000/10.000 km ✔ Afhalen bij dealer of verzenden

li

2015,rdel /10.000 onderdelen! op chass maart nde 5.000 AIXAM m-o Zoeken korting t/m nt originele

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

Filebestrijding op de vluchtstrook pagina 20

We willen de eerste zijn met one-way verhuur

e anch l AIXAM brom tobr n.naixam-onderdelen.nl Eenvoudig de au ! erdele Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen! voor onderdelen -ond AIXAM ware Eenvoudig AIXAMft originele aixtsteam So brommobiel onderdelen bestellen Christian Tepper, Zoeken op chassisnummer ✔10% timent n bestellen assor Eenvoudig AIXAM brommobiel bestellen 10%aixam-onderdelen.nl korting t/m maart 2015, gebruik de code BOVAG10% iel onderdele onderdelen Eenvoudig AIXAM brommobiel onderdelen brommob ✔bestellen Onderhoudssets 5.000/10.000 km Software voor de autobranche Software voor de autobranche directeur Pak ’n Bak Groo de code l BOVAG g AIXAM en.n ne!

Eenvoudi isnummer gebruik km

aixam-onderdelen.nl

Remmentest

Wegslepen of niet?

Donkervoort Denis volgt Joop op pagina 20

Grootste assortiment originele AIXAM onderdelen!

Remmentest

Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor Software voor Emissietestde autobranche Emissietestde autobranche

Donkervoort

Thér klanten haar voor a 16 pagin

Edgar van Schaik, salesmanager Nefkens Midden Peugeot

line! ook on

schapseisen pagina 21

rij leeft Gastv ese Boer

Siewert Gorter, directeur Caravanlife Gorter

Zorg of zegen? pagina 25

Drukkerij vindt nieuw businessmodel pagina 24

Mee met de milieuinspecteur pagina 10

Groot

isnummer km 10.000 n op chass den ✔ Zoeke houdssets 5.000/ verzen ✔ Onder n bij dealer of ✔ Afhale

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

10% korting

t/m feb

g t/m feb

2015, gebruik

%

BOVAG10

l x.n fleon line! tok auoo

www.

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

Doen, falen en doorgaan

Private Lease De kleine lettertjes Ik geniet van pagina het 22 succes dat ons nu ten deel valt

Floris over Van Bommel pagina 18

Renata Knook, Jaguar/Land Rover dealer

Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor de autobranche Software voor de autobranche

line! ook on

www.autoflex.nl

www.autoflex.nl

line! ook on

10% kortin

10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10%

k de code:

10% korting

t/m feb

10%

BOVAG

2015, gebrui

De BOVAGkrant is hét magazine voor ondernemers die zich bezighouden met mobiliteit. Oftewel, BOVAG-leden werkzaam in de branche van personen- en bedrijfsauto's, trucks, fietsen, gemotoriseerde tweewielers, caravans, aanhangwagens, revisie, autoverhuur, autowassen, rijscholen of tankstations.

Benieuwd naar de mogelijkheden om één of meerdere van deze doelgroepen te bereiken? Neem contact met ons op voor een vrijblijvende offerte op maat.

BOVAGkrant I www.bovagkrant.nl E sales@bovag.nl T 030 – 65 95 294

line! ook on

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

line! ook on

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

• Maak gratis gebruik van een werkplek en koffie • Geniet van verse gerechten uit de BOVAG Keuken • Centraal in Nederland afspreken met collega’s

www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.bovag.nl/vergaderen of vergaderen@bovag.nl en 030-6595212 www.autoflex.nl www.autoflex.nl www.autoflex.nl

10% BOVAG 10% korting t/m feb 2015, gebruik de code: BOVAG10% de code:

de code:

ik 2015, gebru

Floris over Van Bommel pagina 20

VOORAF

VOORWOORD

INHOUD

Transparantie Zekerheid en garantie: dáár associëren consumenten BOVAG mee. Dat weten we omdat we dat jaarlijks aan duizend klanten van u vragen. Het is een reputatie die wortelt in de introductie van de BOVAG Garantie, ruim vijftig jaar geleden.

Garantie ligt sinds enkele maanden onder het vergrootglas bij De Nederlandsche Bank, maar bij BOVAG zelf ligt hij al veel langer onder de loep. Want wat vijftig jaar in graniet uitgehouwen lijkt, blijkt toch niet zo rotsvast.

Van oudsher gaat het bij garantie om de zekerheid dat als er iets is met je auto of fiets, je zonder gedoe geholpen wordt. Gegarandeerd door BOVAG. Maar die interpretatie is sleets.

Consumenten worden door de zogenoemde ‘wettelijke garantie’ steeds beter beschermd.

En jongeren hebben minder met garantie: ‘Als er een probleem is met mijn scooter of rijles, haal ik mijn recht wel. Ik hoef vooraf niks te regelen’.

Nog steeds is er behoefte aan zekerheid, maar bij consumenten draait het steeds meer om zekerheid vóóraf: weten wat je koopt. Dat bereik je door transparantie.

Over prijs, kilometerstand, onderhoudshistorie, ‘total cost of ownership’, peer-reviews (wat vinden anderen?) enzo.

Va nd a a r d at B OVAG a l geruime tijd bezig is om die elementen aan zijn garantie toe te voegen. En ook op het nageln ieuwe BOVAGoccasionportal spelen ze een prominente rol.

Verdwijnt de BOVAG Garantie dan? Welnee! We moderniseren hem a l le en. Zoa l s op de reclamemasten staat: onze garantie blijft uw garantie.

Gegarandeerd.

12

Frank Schuurman

Nieuwe campagne Een publiekscampagne voor naams- en logobekendheid mag opvallend zijn. BOVAG koos voor een vrolijke smiley. Ook de slogan ‘Denk vooruit. Begin bij BOVAG’ is vervangen.

Al dertig jaar staat Frank Schuurman aan het roer van zijn Apeldoornse verkeers­ school. Hij en zijn team halen prachtige slagings­percentages.

Hoe hij dit continueert, vertelt hij in deze editie van het onder­ nemersportret.

10 Samen beter Fraude bij theorie-examens, examinatoren die werden bedreigd, dakbord­fraude, faillisse­menten. De branche heeft een deuk opgelopen.

BOVAG werkt met de overheid, CBR, FAM en VRB samen om de problematiek aan te pakken.

04 KORT Berichten van BOVAG, ideeën voor innovatie, gehoord in de branche en daarbuiten.

07 FEITEN & CIJFERS

Bertho Eckhardt, algemeen voorzitter BOVAG

8

Mobiliteit 2017-2018 in kaart gebracht.

22 LEDENVOORDEEL

16

Uit de brand Twee weken na de verwoestende brand draait MotoPort Rotterdam weer. Mede dankzij de bemoeienissen van Bovemij. Door snel en actief te handelen, weten ze de bedrijfsschade tot een minimum te beperken.

18

10 tips Advies voor het voeren van prettige einde­ jaars­gesprekken.

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 3

KORT LEDENADVIES

LIDMA ATSCHAPSEISEN

Kopie identiteitsbewijs maken: mag dat?

Tweede schouwings­ ronde BOVAG Rijscholen

L

eden die vorig jaar (nog) niet voldeden aan de lidmaatschapseisen worden opnieuw geschouwd door W&D Consultants.

D

e regels over het maken van een kopie van een identiteitsbewijs blijken bij zowel consumenten als bedrijven onduidelijk. En omdat het onderwerp regelmatig onderwerp is in de media zijn consumenten terughoudend om hun ID-bewijzen af te geven. BOVAG zet de regels nog eens op een rij.

Er worden tussen BOVAG-bedrijven en consumenten dikwijls overeenkomsten gesloten. Meestal is het voldoende om het identiteitsbewijs te bekijken en vast te stellen dat het geldig en echt is, maar in de praktijk wordt er soms een kopie of een

Gedrag (VOG) zijn ingediend.

Rijscholen die aan alle voorwaarden voldoen, ontvangen in oktober een brief met daarin de schouwingsresultaten.

Met rijscholen die nog niet (kunnen) voldoen aan de lidmaatschapseisen zal BOVAG het gesprek aangaan.

Bij deze tweede schouwing wordt nogmaals een kredietwaardigheidscheck gedaan door Graydon, er wordt gekeken naar slagingspercentage en gecontroleerd of de Verklaringen Omtrent

scan van gemaakt. Dit mag echter niet. De stelregel is dat het kopiëren of scannen van een paspoort, identiteitskaart of rijbewijs wettelijk niet is toegestaan. Het controleren van een ID mag wel. U mag de klant dus wel vragen om het ID-bewijs in te zien. U kunt vervolgens bijvoorbeeld checken of het ID-bewijs geldig is (via diverse betaalde systemen), of de klant oud genoeg is en of de klant beschikt over het juiste rijbewijs.

 Heeft u vragen hierover?

Neem dan contact op via rijscholen@bovag.nl.

PRODUCTEN

Verzekeringspakket voor rijscholen

Persoonsgegevens medewerkers U mag wel een kopie maken van het ID-bewijs van uw medewerker voor het personeelsarchief. Vraag hiervoor wel toestemming van uw medewerker.

Bovemij presenteerde op de Lesauto Testdag een nieuw totaalpakket van diensten en verzekeringsproducten

speciaal voor rijscholen.

Heeft u het gemist? Ga dan snel naar bovemij.nl/ rijscholen.

21

CIJFERS

Ondernemers­vertrouwen BOVAG-leden stijgt Ieder half jaar vraagt BOVAG aan leden een rapportcijfer te geven over hun omzet, winstgevend­ heid en investeringen. Aan de hand hiervan berekent BOVAG het ondernemers­vertrouwen. De resultaten hiervan publiceert BOVAG in de conjunctuurpeiling.

Deze is te downloaden op mijn.bovag.nl.

5

9

6

4 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

19

5

1

2010

2011

2012

2013

2014

Per half jaar -15 -20

-23

-26 -31

Bron: Conjunctuurpeiling BOVAG

8

-37

-39

2015

2016

2017

KORT VAN DE VOORZIT TER

LEDENVOORDELEN

Permanente educatie

T

v-programma EenVandaag concludeert dat de meeste Nederlanders voorstander zijn van een rijtest voor ouderen bij verlenging van het rijbewijs.

Daarop reageerde ouderenbond ANBO dat zo’n rijtest niet afhankelijk van leeftijd mag zijn. Hoewel ouderen ontegenzeggelijk met meer fysieke ongemakken worden geconfronteerd, valt er wellicht wel iets voor die reactie te zeggen. Veel 75-jarigen deden in de jaren zestig rijexamen. Het verkeersbeeld was toen toch even een tikkeltje anders dan nu. Een bloeddruken oogmeting zegt niks over hun rijgedrag en kennis van actuele verkeersregels, dus een opfriscursusje of rijtest lijkt geen overbodige luxe. Maar houdt de verkeerseducatie überhaupt op zodra de hand van de examinator wordt geschud? Het rijbewijs kan tussen de achttienjarige (tegenwoordig al zeventien jaar) en 75-jarige leeftijd in feite zonder controle telkens verlengd worden. Het verkeer nu is echter wezenlijk anders dan tien of twintig jaar geleden, laat staan 57 jaar geleden. Kom je nog wel mee? Vertonen dertigers of veertigers ook nog het wenselijke rijgedrag? Zijn zij wel bekend met de laatste verkeersregels? Een trucker moet bijscholing volgen, een rijinstructeur wordt periodiek getoetst. Maar de gewone automobilist niet.

BOVAG-korting op auteursrechten

L

eden kunnen de afdracht voor muziek en beeld regelen via BOVAG. Daar bespaart u geld mee.

ting. Veel bedrijven hebben voor mede­ werkers of klanten muziek of tv aanstaan in de showroom, kantoor of werkplaats.

In Nederland is bij wet geregeld dat een bedrijf hiervoor een vergoeding betaalt aan auteurs- en naburige rechtenorgani­ saties. Muziek- en tv-makers zijn namelijk ook ondernemers en ook zij willen betaald krijgen voor hun werk.

Frank Hoornenborg, voorzitter BOVAG Rijscholen

BOVAG heeft namelijk een collectieve af­ spraak gemaakt met rechten­organisaties Buma, Sena en Videma. BOVAG-leden die zich aanmelden voor een licentie bij de drie auteursrechtenorganisaties ontvangen nu al tot 33 procent korting. Wie gebruik maakt van de BOVAG-regeling (en dus centraal bij BOVAG registreert), ontvangt daar bovenop nog eens 15 procent kor­

GARANTIE

BIJEENKOMST

BGF Rijscholen verandert voorlopig niet

Jaarvergadering & kerstborrel

B

OVAG werkt aan een BOVAG-breed garantiefonds, op basis van het BOVAG Garantie Fonds Rijscholen (BGF), zoals dat voor de afdeling BOVAG Rijscholen is ontwikkeld.

Dat fonds moet de mogelijke schade voor consumenten dekken bij een onverhoopt faillissement van BOVAGbedrijven. De keuze om het BGF te verbreden is ingegeven door het grote

onderscheidende vermogen dat zo’n fonds BOVAGondernemers geeft bij hun potentiele klanten. Dat betekent echter wel dat er de nodige tijd in de voorbereiding gestoken moet worden door BOVAG en Bovemij. Vandaar dat er zeker tot juli 2018 niets verandert aan het huidige BGF voor rijscholen.

Niet aan de voorwaarden, niet aan de afdracht. Zodra er nieuws is over de noodzakelijke aanpassingen aan BGF, brengen we u op de hoogte.

B

OVAG Rijscholen organiseert op 14 december een jaarvergadering, die wordt afgesloten met een gezellige kerstborrel.

Tijdens de jaarvergadering is algemeen directeur van het CBR, Petra Delsing, aanwezig om terug te blikken op afgelopen jaar en te vertellen wat de plannen van 2018 zijn. Daarnaast heeft u de kans om vragen stellen. Ook Christa Grootveld en Frank Hoornenborg vertellen over wat BOVAG afgelopen jaar heeft gedaan en wat er voor 2018 op de agenda staat, bijvoorbeeld wat de ontwikkelingen zijn rond het BOVAG Garantie Fonds Rijscholen.

 BOVAG-leden kunnen zich tot en met december 2017 aanmelden via mijn.bovag.nl/auteursrechten.

Tijdens de jaarvergadering worden ook nieuwe afdelingsbestuursleden en ledenraadsleden benoemd.

Borrel in het BOVAGhuis Er is volop de ruimte om bij te praten, informatie te delen en nieuwe contacten te leggen met collega-ondernemers. De bij­ eenkomst start om 15.30 uur in het BOVAG­ huis in Bunnik. Na het inhoudelijke gedeelte sluiten we de avond af met borrel en diner, verzorgd door de BOVAGkeuken. U bent van harte welkom om aanwezig te zijn!

 Kijk op mijn.bovag.nl/ evenementen voor meer informatie en om u aan te melden.

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 5

Acht miljoen oude autobanden inzamelen per jaar... …dat zijn alle ingeleverde gebruikte personenwagenbanden in Nederland …dat is gelijk aan de oppervlakte van 400 voetbalvelden

…op milieuverantwoorde wijze verwerkt …dit levert 32 miljoen kilo hoogwaardige grondstoffen …dit betekent bijna 60.000 ton minder CO2-uitstoot …daarmee besparen we CO2 gelijk aan de emissie van 400 miljoen autokilometers (10.000 keer de aardbol rond) of de aanplant van 400.000 nieuwe bomen

Inzamelen oude banden. Voor een schoner milieu.

Alle gebruikte autobanden worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op een milieuverantwoorde wijze verwerkt.

RecyBEM is een initiatief van uw bandenleverancier.

Het RecyBEM-systeem is door het ministerie van I&M algemeen verbindend verklaard (AVV). Hierdoor heeft RecyBEM kracht van wet.

www.bandenmilieu.nl

Oude banden, nieuw leven.

FEITEN & CIJFERS

56

%

BOVAG PUBLICEERT NIEUWE BRANCHECIJFERS

Mobiliteit in cijfers BOVAG maakt al ruim twintig jaar samen met RAI Vereniging hét complete naslag­werk voor de mobiliteits­branche.

Politici, beleids­ makers, journalisten, ondernemers en andere geïnteresseerden raadplegen Mobiliteit in Cijfers regelmatig.

Benieuwd naar wat er allemaal in te lezen is?

De BOVAGkrant licht wat cijfers uit.

De import van personenauto’s in Nederland is in zes jaar bijna verdubbeld. In 2011 kwamen er nog maar 90.421 auto’s vanuit het buitenland, in 2016 waren dat er 179.314.

56% van deze auto's waren vijf jaar of jonger.

1)

DUITSLAND

200

2)

FRANKRIJK

3)

JAPAN

€31.326,-

Personen­ autopark

In 1900 waren er nog maar omstreeks 200 personen­ auto’s geregistreerd. Anno 2016 waren dat er 8.439.000.

De gemiddelde aanschafprijs van een nieuwe auto was tussen 1 januari 2017 en 1 april 2017 € 31.326,-. Over heel 2016 lag die prijs wat lager, namelijk € 30.772,-.

€72,1

mld omzet

in de totale mobiliteitsbranche

De circa 11.500 werkgevers in de mobiliteits­ branche bieden samen werkgelegenheid aan 88.773 medewerkers.

naar brandstof (in % in 2017)

1,7 LPG

%

44,4 miljard 16,1 miljard 6,0 miljard 1,7 miljard 1,1 miljard

Totale geschatte omzet in 2016

72,1 miljard

miljard miljard miljard miljard

2,8% Hybride

0,3% EV/CNG/LNG/ biobrandstof/ waterstof/ onbekend

16,2% Diesel

79% Benzine bron: RDC, RAI Vereniging

Opbouw pomprijs

Autobranche Tankstationbranche Truckbranche Tweewielerbranche Rijscholenbranche Caravan- en aanhang­wagenbranche Verhuurbranche Autowasbranche Revisiebranche

0,9 0,8 0,6 0,5

Veruit de meeste nieuwe personenauto’s die in Nederland worden verkocht, komen uit Duitsland (150.039 stuks). Ook Franse auto’s vallen in de smaak (77.415 stuks), gevolgd door Japanse auto’s (57.319).

*Het btw-tarief is 21%, maar het aandeel van de btw in de totale pomprijs is 17%

van 1 liter euro ongelood (in %)

17% Btw*

36% Prijs voor belastingen, accijns en heffing

46% Accijns en COVAvoorrandheffing

bron: BOVAG, Argus BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 7

PORTRET VAN EEN ONDERNEMER

8 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

Tekst: Jeroen Kreule Fotografie: Marco Slot

Het wordt steeds moeilijker om leerlingen op een bepaald niveau te krijgen

Topscoorder

Frank Schuurman (52) is eigenaar van de gelijknamige verkeers­school in Apeldoorn. Met een slagingspercentage van 73,5 procent is zijn rijschool een van de hoogst scorende van het land. De lat ligt hoog. “Wanneer ouders twijfelen, mogen ze een les meerijden. Dan zien ze dat hun kind toch minder goed rijdt dan gedacht.”

S

“

ommige ouders verwachten dat hun kind na dertig rijlessen hun rijbewijs moeten kunnen halen.

Dat lukt vrijwel nooit. Wie bij ons lest, heeft gemiddeld veertig à vijfenveertig lessen van vijftig minuten nodig.

Dat zeg ik ook tegen iedereen. Ik wil eerlijk en transparant zijn. Als ouders vervolgens voor een andere rijschool kiezen, vind ik dat prima. Zonder rijbewijs en met de handen in hun haar kloppen ze soms alsnog bij ons aan, zelfs na honderd lessen bij die andere rijschool. Kijk, het gaat bij mij maar om één ding: dat een leerling écht kan autorijden voordat hij of zij examen gaat doen. We proberen ze vooral rust te geven. Omdat ik de lat hoog leg, scoort de verkeersschool zo goed. In Apeldoorn en omgeving is er geen rijschool die beter scoort, zelfs landelijk gezien zitten we bij de top. Al meer dan dertig jaar hè? Iemand is klaar voor het examen wanneer ik als instructeur het gevoel heb dat de kandidaat zelfstandig en betrouwbaar kan rijden en ik met een gerust hart kan instappen. In 1987 ben ik voor mezelf begonnen. Mijn broer had op dat moment ook een eigen rijschool. Een

aantal dingen deden we samen, zoals het verzorgen van theorielessen. Die gaf onze vader op zolder. Mijn eerste lesauto was een Opel Kadett, niet lang daarna begon ik met motor en aanhangwagen. Ik heb veertien jaar een eenmanszaak gehad, in 2001 nam ik een instructeur aan. Op dit moment heb ik tien mensen in dienst: acht fulltimers en twee parttimers.”

Combineren “We hebben ongeveer driehonderd leerlingen per jaar. Ik heb niet de intentie om groter te groeien. Zelf geef ik circa dertig uur per week les. Ik combineer, daarom vind ik mijn werk zo leuk. Twee dagen zit ik op de motor, een dag geef rijles met aanhangwagen. En een halve dag brommerrijles. Met autorijlessen ben ik twaalf jaar geleden min of meer geleden gestopt. Soms val ik in, maar alleen bij hoge uitzondering. Mijn instructeurs zijn stuk voor stuk representatieve mensen met gedegen vakkennis. Ik vind dat we een leuk team hebben, dat is mij heel veel waard.

Acht van de tien mensen werken al langer dan tien jaar voor mij, dat zegt wel iets …

Ik verbaas me soms over de instelling van

instructeurs van andere rijscholen. Wanneer ik bij het CBR aan het wachten ben bijvoorbeeld. Dan zie ik ze samen zitten, een instructeur met gezakte leerling. Ik hoor ze het mislukte examen evalueren: het waren de zenuwen, het lag aan de examinator of een andere weggebruiker. Het ligt nooit aan de instructeur zelf. Dat vind ik gek. Ik heb in het verleden ook wel eens een foutje gemaakt waardoor iemand zakte. Als je er maar van leert.”

Smartphone “Kinderen van nu zijn minder geïnteresseerd in rijlessen dan pak hem beet twintig jaar geleden. Wanneer ze bij hun ouders in de auto zitten, kijken ze nauwelijks mee: ze kijken vooral op hun smartphone. Ik zie het aan mijn eigen kinderen. Wanneer vroeger iemand voor de eerste keer kwam lessen, had hij of zij meestal al een paar keer over afgelegen landweggetjes gereden. Dat gebeurt nauwelijks meer. Wat dat betreft wordt het steeds moeilijker om leerlingen op een bepaald niveau te krijgen. Maar we blijven de lat hoog leggen. Dat hoge slagingspercentage is de kracht van deze rijschool.”

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 9

PROFESSIONALISERING

De verwachting is dat de plannen in 2,5 tot 3 jaar gerealiseerd kunnen zijn

BRANCHE WERKT SAMEN OM NIVEAU RIJINSTRUCTEUR TE VERBETEREN

Alles voor een betere

rijscholenbran Tips om te kiezen Het niveau van rijinstructeurs moet omhoog, maar daar­ naast is het ook belangrijk dat leerlingen en hun ouders zich bewust worden van hoe je een goede rijschool kiest.

Eind september is het CBR een social media-campagne begonnen, waarbij tips worden gedeeld via onder andere Google, Facebook en Pinterest.

De campagne is een samen­ werking van het CBR met de rijschoolbrancheverenigingen VRB, FAM en BOVAG.

10 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

De kwaliteit van een deel van de rijscholen is onder de maat. Dat heeft consequenties voor de leerlingen en het imago van de sector. BOVAG werkt met de overheid, CBR, FAM en VRB samen om de problematiek aan te pakken, onder meer door de opleiding tot rijinstructeur flink bij te schaven.

E

“

r zijn veel rijinstructeurs de branche ingestroomd de afgelopen vijf jaar.

Waaronder een groep mensen die met hulp van de overheid een opleiding tot rijinstructeur kon volgen. Zij gingen veelal als zelfstandige aan de slag. Soms noodgedwongen omdat er geen vraag was naar nieuwe instructeurs bij bestaande rijscholen, maar ook vanwege hun gebrek aan ervaring en hun lage niveau”, schetst afdelingsvoorzitter Frank Hoornenborg een deel van de problematiek in rijscholenland. “De branche kwam ook niet altijd positief in het nieuws. Fraude bij theorie-examens, examinatoren die werden bedreigd, dakbordfraude, faillissementen. Dat heeft volgens Frank Hoornenborg allerlei vervelende consequenties, onder meer voor leerlingen en voor het imago van de sector, waar de goeden moeten lijden onder de kwaden.”

Tekst: Linda in ’t Hout

Wat kan er beter?

che BOVAG spoorde de overheid aan om meer toezicht te houden op rijscholen, maar handhaving bleek lastig. De overheid vroeg de branche vervolgens om de problematiek te schetsen en met maatregelen te komen om de rijscholensector te professionaliseren.

Parallel daaraan liep ook de evaluatie van de Wet Rijonderricht Motorrijtuigen (WRM), waarbij er een kans was om wijzigingen door te voeren in de opleiding van instructeurs. Frank Hoornenborg: “In drie documenten hebben BOVAG, FAM en VRB oplossingen aangedragen bij de Tweede Kamer.” Het uiteindelijke doel van de voorgestelde veranderingen is om de kwaliteit van rijonderwijs omhoog te brengen, zodat de instructeur met meer bagage en competenties beginnende bestuurders kan opleiden en veiliger rijgedrag kan aanleren.

“Zo moet er een betere selectie komen vóórdat iemand de opleiding gaat beginnen, de opleiding moet beter aansluiten op de praktijk en de bijscho-

ling moet beter. De Tweede Kamer staat open voor de plannen en vroeg de punten nog verder uit te werken,” aldus Hoornenborg.

Finetunen De ideeën worden nu verder uitgewerkt om het de minister zo makkelijk mogelijk maken om beslissingen te nemen. Daarnaast gaan de brancheorganisaties, CBR en IBKI kijken waar de processen efficiënter kunnen worden ingericht en beter op elkaar worden afgestemd, zodat het geheel naar een professioneler niveau kan worden getild. Hoe minder er in wetgeving hoeft worden vastgelegd, hoe sneller en eenvoudiger de plannen kunnen worden doorgevoerd. Er zijn inmiddels al meerdere gesprekken met onder andere het IBKI geweest. “We zijn momenteel aan het finetunen.

Daarnaast wordt er gewerkt aan voorlichting (zie kader). Ook is met het CBR gesproken over een zevenstappenplan om opleiding en examen beter op elkaar aan te laten sluiten. Daarvoor zou certificering voor rijscholen een onderdeel kunnen zijn. “We weten nu natuurlijk nog niet hoe het nieuwe kabinet over onze plannen denkt.”

Volgens Frank Hoornenborg zou het realistisch moeten zijn om over een jaar of drie de plannen grotendeels doorgevoerd te hebben.

BOVAG Rijscholen, FAM en VRB pleiten in het aanbevelingendocument onder andere voor de volgende wijzigingen aan de WRM-opleiding:  Vooropleidingsniveau verhogen Door het vooropleidingsniveau te verhogen (minimaal MBO3-niveau) sluit het niveau van de beginnende rijinstructeur beter aan op de zwaarte van het opleidingstraject. Daarnaast willen de brancheorganisaties dat voordat de kandidaat-rijinstructeur start met de opleiding, een praktijkgerichte intredetoets wordt afgenomen door het IBKI of CBR. Hiermee wordt gekeken of de rijvaardigheid van de kandidaatrijinstructeur op het juiste basisniveau is.  Toetsing van gedrag en ondernemerschap Veel rijinstructeurs starten na hun opleiding meteen een eigen onderneming. De huidige WRM-opleiding geeft niet voldoende handvatten voor goed ondernemerschap. Het toevoegen van een module ondernemerschap geeft kandidaten de nodige kennis, bijvoorbeeld over administratie en marketing. De module gedrag is daarnaast een gewenst verplicht onderdeel. Correct gedrag vertonen in het verkeer bevordert de verkeersveiligheid. Deze twee onderdelen moeten deel uitmaken van het examen.  Aantal contacturen vergroten Omdat het vak van rijinstructeur een ervaringsvak is, kan dit niet alleen via e-learnings worden aangeleerd.

Kennis over onder andere normen en waarden zijn moeilijk over te brengen in een e-learning. Daarnaast is reflectie en regelmatig overleg met medecursisten en docenten belangrijk voor het verkrijgen van meer inzicht in het vak en het opzetten van een eigen onderneming. Daarom is het voorstel om zes contactdagen verplicht te stellen.  Uitbreiding aantal stage-uren Een kandidaat-rijinstructeur zou naast 35 actieve lesuren ook 35 uur mee moeten rijden met een gediplomeerde rijinstructeur en stagementor. Dit leert de kandidaat veel over hoe je kennis overbrengt tijdens een les, zowel over het voertuig als over het verkeer.

Passief meerijden is even educatief als actief lesgeven.  Nascholing Ook pleit BOVAG voor een aanpassing van de nascholing, met onder andere verplichte bijscholingsdagen- en cursussen, inclusief een toetsmoment.

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 11

MERKCAMPAGNE

Smile!

NIEUWE MERKCAMPAGNE: ALLES VOOR EEN BETERE KILOMETER

12 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

Tekst: Jim Maas

Als het gaat om naams- en logobekendheid, kun je niet op je lauweren rusten Paul de Waal, manager pers en communicatie BOVAG

Aan de vrolijke smiley op de grote gele billboards langs de snelwegen was de laatste paar weken geen ontkomen aan. BOVAG voerde zijn publiekscampagne voor naams- en logobekendheid. Een hele sympathieke deze keer. Paul de Waal, manager pers en communicatie bij BOVAG, over nut en noodzaak van de campagne. > BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 13

Schakelen naar garantie In de eerste week van de billboard­ campagne schreven de media veel over de houdbaarheid van de BOVAG Garantie. De BOVAG Garantie werd hier en daar al dood verklaard. Dat heeft BOVAG getackeld door intensieve pr, maar de campagne op de digitale borden bood de mogelijkheid dat ook te doen langs de snelweg. BOVAG schakelde razendsnel en verving de ‘smiley’-uiting binnen een dag of wat door een uiting waarin de consument werd gerustgesteld: ‘Onze garantie blijft uw garantie. Gegarandeerd.’

H

>

et BOVAG-merk is belangrijk voor bedrijven. Het maakt de leden trots.

Ze onderscheiden zich ermee in hun markt, bij hun klanten. Voor veel ondernemers is het een van de belangrijkste redenen om lid te zijn van BOVAG”, zegt De Waal. “Daarnaast zorgt het sterke keurmerk ervoor dat BOVAG bloedserieus genomen wordt in politiek Den Haag, door andere stakeholders en door journalisten.

We vertegenwoordigen immers niet alleen het belang van 9.000 ondernemers, maar ook van hun klanten. In de waarde van het keurmerk zijn ook de belangen van klanten meegenomen, dankzij bemoeienis van ANWB en Consumentenbond met onze algemene voorwaarden.”

Naamsbekendheid “Dat betekent dat BOVAG heel zorgvuldig met zijn merk omgaat. En dat BOVAG er elk jaar fors in investeert. Immers: een geholpen naamsbekendheid van 88 procent en een logobekendheid van 60 procent zijn rapportcijfers om trots op te zijn. Maar als het gaat om naamsen logobekendheid kun je niet op je lauweren rusten. Je moet daarin blijven investeren.”

BOVAG doet dat op uiteenlopende manieren, legt De Waal uit. “Ten eerste steken we veel tijd en energie in woordvoering en pr. Dat is goed voor de naamsbekendheid. Maar bij een quote in de krant of op de radio staat zelden je 14 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

logo. Woordvoering, optreden in de media is meer een zaak van inhoud, ondersteuning van de lobby, creëren van bewustwording en van promotie van BOVAG-leden en hun producten en diensten. En dat helpt bij de naamsbekendheid van BOVAG. Voor de logobekendheid doet het echter nagenoeg niks. En dus moet je meer doen. Vandaar dat we elk jaar ook een stevig budget reserveren voor een reclamecampagne.”

Nieuwe slogan 2017 begon met het creëren van een nieuwe slogan. ‘Denk vooruit. Begin bij BOVAG’ werd verruild voor: ‘Alles voor een betere kilometer’.

Waarom? De Waal: “De klant verandert. Is minder bang voor problemen. Haalt zijn recht wel, als het nodig is. Hij wordt ook steeds beter beschermd door de wet. Dus is het voor het BOVAG-merk minder noodzakelijk om de nadruk te leggen op zekerheid. De ‘Denk vooruit’-slogan was toch vooral een waarschuwing.

De nieuwe houdt veel meer een belofte in: wij van BOVAG stellen alles in het werk om jou, klant, een betere trip te bezorgen. Op je fiets, in je huurauto, in je lesauto. Oftewel: ‘Alles voor een betere kilometer’.”

Met scherp Met de nieuwe slogan als basis is voor 2017 door het reclamebureau van BOVAG een campagne ontwikkeld die uit een aantal onderdelen

We weten uit onderzoek dat die banners zeker niet als irritant worden ervaren door websitebezoekers

80.000.000x bestaat. Ten eerste adverteert BOVAG het hele jaar lang op relevante websites met banners.

Daarbij probeert BOVAG zoveel mogelijk te schieten met scherp. De Waal: “We zijn aanwezig op sites waar consumenten zich oriënteren op aankoop, reparatie en onderhoud. In de volle breedte. Dus of het nou gaat om auto’s, fietsen, aanhangwagens of rijlessen, we zoeken de relevante sites en zorgen dat we in het blikveld van de oriënterende klant aanwezig zijn. We weten uit consumentenonderzoek dat die banners zeer gewaardeerd worden en zeker niet als irritant worden ervaren door websitebezoekers. Dat komt omdat de boodschap relevant en goed getimed is. Naar verwachting worden de banners van BOVAG in 2017 zo’n 18 miljoen keer gezien en zullen zo’n 130.000 mensen doorklikken naar de informatiepagina’s op BOVAG.nl.”

Smiley Meest in het oog springend dit jaar zijn de uitingen in de herfst op de digitale borden langs de snelweg (28), in steden (66), winkelcentra (160) en op stations (7). De Waal: “Die borden worden in vier weken tijd vele tientallen miljoenen keer gezien door voorbijgangers.

Vaak hebben die weinig tijd, en dus moet je de boodschap simpel en opvallend maken. We hebben doorgedacht op basis van de slogan ‘Alles voor een betere kilometer’. We hebben die kilometer letterlijk in beeld gebracht door

een lijn van A naar B te trekken. Je verplaatst je immers van A naar B. En die lijn, uiteraard weergegeven op fel BOVAG-geel, verandert in een smiley. Symbool voor de ‘betere kilometer’. De reactie op de nieuwe billboards zijn buitengewoon positief. Hij is strak, helder en sympathiek. Eind dit jaar gaan we dit – zoals elk jaar – ook nog meten bij de consument.

Beleving Is dat alles? De Waal: “Nee, BOVAG is daarnaast aanwezig op de nodige publieksevents om ‘beleving’ toe te voegen aan het merk, zoals dat in reclamejargon heet. Concreet betekent het, dat we bijvoorbeeld op de Motorbeurs en het Dutch Motorcycle Festival stonden met ons onvolprezen ‘Try the bike’-concept, waar mensen zonder rijbewijs onder deskundige begeleiding kunnen kennismaken met motorrijden. Daarnaast waren we bijvoorbeeld servicepartner van de Red Bull Zeepkistrace en hadden we een mooie mediagenieke stunt aan de grens met onze F1 Pitstop-actie aan de vooravond van de GP van België op Spa-Franchorchamps.” Het zijn volgens De Waal allemaal manieren om het BOVAG-merk extra te laden. Niet langer met angst en een opgeheven vingertje, maar meer met plezier en zorgeloosheid.

Opblaasboog Ten slotte stelt BOVAG ook veel in het werk om leden te verleiden zélf meer met hun merk te

Wie ziet dat nou?

BOVAG zet twee keer twee weken zijn boodschap op digitale billboards langs snelwegen, in steden, winkelcentra en op stations. Hoe vaak wordt zo’n bord gezien? Wel, dat is vrij goed te berekenen. In geval van de BOVAGbillboardcampagne langs de snelweg betekent dat zo’n tachtig miljoen impressies. In vier weken tijd komt de BOVAG-boodschap dus tachtig miljoen keer op het netvlies van passanten.

doen. Afgelopen jaren deed BOVAG dat door leden te helpen bij hun sportsponsoractiviteiten. Dit jaar heeft BOVAG dat verbreed naar ondersteuning bij evenementen die leden zelf organiseren of waar ze bij betrokken zijn.

BOVAG stelt gratis draaiboeken en promotiematerialen ter beschikking. Denk aan grote opblaasbogen met BOVAG-logo, beachflags en weggevertjes zoals veiligheidshesjes, die ook door sportverenigingen te gebruiken zijn. De Waal: “We hebben al meer dan 50.000 hesjes weggegeven. Elke week staan de felgele BOVAG-bogen op minimaal twee plekken in Nederland. Zo versterken we ‘bottom-up’ – via de leden – wat we vanuit Bunnik ‘top-down’ doen met het merk. Dat versterkt elkaar enorm.”

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 15

BOVEMIJ Pas bij een calamiteit kom je erachter wat een verzekeraar voor je betekent MOTOPORT ROT TERDAM EN BOVEMIJ VOORKOMEN SAMEN HOGERE SCHADE

Uit de brand MotoPort Rotterdam-eigenaar Jan de Kuijer ziet op 11 november 2016 zijn bedrijf in vlammen opgaan. Behalve de showroom wordt alles verwoest. Twee weken na de brand draait MotoPort Rotterdam — in een nabijgelegen locatie — weer. Mede dankzij de bemoeienissen van Bovemij. Door snel en actief te handelen, weten ze de bedrijfsschade van de grootste brandschade uit de historie van Bovemij tot een minimum te beperken.

D

oor een technische oorzaak breekt op die vrijdagmiddag in een van de loodsen brand uit. “Een van mijn jongens uit de werkplaats heeft nog geprobeerd om de brand te blussen, maar het vuur greep al snel om zich heen”, vertelt De Kuijer. “Ik heb meteen de brandweer gebeld en ben als een gek naar de showroom en de werkplaats beneden gelopen om mijn mensen te waarschuwen. Binnen een paar uur stond bijna alles in de fik, ook de kantoren.

Er was geen houden meer aan. Gelukkig was iedereen op tijd buiten en is er niemand gewond geraakt.” Coördinator Expertise Evert Suijker van Bovemij hoort op de radio het nieuws over een grote brand in een motorfietszaak aan de A20. “Het kon er maar één zijn: MotoPort Rotterdam. Ik heb meteen de verzekeringsgegevens en het mobiele nummer van Jan de Kuijer 16 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

opgevraagd. Het bedrijf bleek goed verzekerd, ook voor bedrijfsschade.”

Minder bedrijfsschade Deze verzekering is een extra trigger om snel in actie te komen. Suijker: “Aan de omvang van de schade aan zijn pand en inhoud viel weinig te veranderen. Maar hoe sneller wij Jan op weg zouden helpen, hoe minder bedrijfsschade hij zou ondervinden. Het is de enige schadecomponent waar je nog echt invloed op kunt hebben.

Gelukkig overleefde de server de brand. Hierdoor kregen we snel een duidelijk en betrouwbaar beeld van de belangrijkste bedrijfs- en voorraadgegevens. Dat was een geluk bij een ongeluk.”

De maandag na de brand vond een expertmeeting plaats. Twintig mensen met verschillende disciplines (onder andere MotoPort Rotterdam, Bovemij, politie, gemeente, bouw- en woning-

toezicht, de experts van Cunningham Lindsey en contra-experts van Troostwijk Expertises) bogen zich over de miljoenenschade. Al tijdens deze meeting werd duidelijk dat de experts van Bovemij en die van Jan de Kuijer in nauwe samenwerking zouden optrekken. Suijker: “Ze zaten letterlijk naast elkaar, fungeerden als één team.

Dat heeft de zaak goed gedaan. En er was geen discussie over de impact van de brand. We konden tijdens deze bespreking de taxatierapporten al delen. Ook werd er direct aan de omvang van voorschotten gerekend”, vertelt Suijker. “In de dagen erna is de schade per segment nagelopen en uitgewerkt. Bouwkundigen hebben het pand geïnventariseerd, opgedeeld en door constructeurs laten controleren. Roerende zaken en goederen zijn in kaart gebracht en op waarde bepaald.

Hierdoor kon Jan snel weer vooruit.” Gesterkt door de medewerking van zoveel bereidwillige

Tekst: Joris van Meel Fotografie: Joost Ooijman

professionals besluit De Kuijer er het beste van te maken. De Kuijer: “Mijn motorfietsen in de showroom hadden de grootste restwaarde en moesten snel ergens anders worden gestald. Mol Cargo uit Tiel bleek bereid om mij te helpen bij het logistieke proces.”

Noodwerkplaats Slechts twee weken na de brand draait MotoPort Rotterdam weer. Op een nabij gelegen adres werd een noodwerkplaats ingericht. “Door een calamiteit van deze omvang kun je in één klap al je klandizie kwijtraken. Dat moesten we absoluut voorkomen en daarin zijn we prima geslaagd. Mijn mensen waren drukker dan ooit. We draaiden omzet en hielden zo de bedrijfsschade beperkt. Begin dit jaar zijn we weer begonnen met de verkoop van motorfietsen en sinds april zitten we in ons voormalige

pand aan de Strickledeweg. Intussen draaien we weer als vanouds”, vertelt hij trots. De brand heeft er stevig ingehakt bij Jan de Kuijer en zijn medewerkers. Terugdenkend aan die roerige laatste maanden van 2016, komen de emoties weer direct naar boven. Ondanks alles heeft hij in korte tijd zijn zaak weer opgebouwd.

De Kuijer: “Dat is voor een groot deel ook aan Bovemij te danken. Veel mensen dachten dat ik na de brand ook drama’s zou meemaken op verzekeringsgebied. Niets was minder waar.

Ik kreeg behalve veel steun ook alle ruimte om mijn eigen beslissingen te nemen op basis van goede informatie. Ook over de financiële afwikkeling ben ik tevreden. Premie betalen moet je overal. Wel weet ik dat je er pas bij een calamiteit achter komt wat een verzekeraar echt voor je betekent. Ik heb een hele goeie, dat kan ik nu wel zeggen.”

Binnen een paar uur stonden loodsen, werkplaats, showroom en kantoren van Motoport in de fik.

Gelukkig vielen er geen gewonden, maar de schade viel in de miljoenen.

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 17

WERKGEVERSZAKEN

Begin in het najaar al met het inplannen van gesprekken

10

tips voor

eindejaars­ gesprekken In de laatste maanden van het jaar blikken we terug. Zijn de doelen behaald? Is er voldoende omzet gedraaid? Is er voldoende gepresteerd door het personeel?

BOVAG geeft tips om de eindejaarsgesprekken met uw medewerkers goed aan te pakken.

18 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

1

Spreek vooraf doelen af

Als u een werknemer wilt beoordelen of wilt praten over zijn functioneren, zijn er doelen nodig waaraan hij moet voldoen. Deze doelen kunnen tijdens het planningsgesprek aan het begin van het jaar worden vastgesteld, op basis van een functieprofiel of ontwikkelafspraken. Aan het eind van het jaar zijn de resultaten zichtbaar en kunnen ze geĂŤvalueerd worden tijdens een functioneringsgesprek. Zijn er vooraf geen persoonlijke doelstellingen vastgesteld? Geef dan tijdens een gesprek aan in hoeverre de medewerker de doelstellingen van zijn of haar functie heeft gerealiseerd, zowel in kwaliteit als in kwantiteit. Op oomt.nl/toolbox-werkgever vindt u handige voorbeelden van onder andere een plannings- en beoordelingsformulier.

2

Wees duidelijk over het soort gesprek

Spreek een duidelijke gesprekscyclus met elkaar af zodat medewerkers weten wat voor gesprek ze kunnen verwachten.

Een functioneringsgesprek is een ander soort gesprek dan een beoordelingsgesprek. In de praktijk zal de eerste variant meer de vorm hebben van een dialoog en is er in de tweede meer sprake van eenrichtingsverkeer. Vertel van tevoren hoe het gesprek in zijn werk gaat.

Aan het begin van het gesprek stem je de agenda nog even af.

Tekst: Linda in ’t Hout Illustratie: Margot Melissen

Functioneringsof beoordelings­ gesprek?

Loopbaancoach Marleen van Reeden: “Een functioneringsgesprek en beoordelingsgesprek gaan allebei over het functioneren van de medewerkers, maar er is een belangrijk verschil. Het functio­ neringsgesprek is tweerichtings­ verkeer, zowel leidinggevende als medewerker kunnen onder­ werpen aandragen. Een beoor­ delingsgesprek daarentegen is eenrichtingsverkeer. De leiding­ gevende heeft van tevoren een oordeel vastgelegd van hoe de medewerker heeft gepresteerd.

Als ondernemer kun je het beste kiezen voor een functioneringsge­ sprek. Het tweerichtingsverkeer is erg belangrijk voor een prettige samenwerking en het geeft de kans om door te praten over bijvoorbeeld ontwikkeling.”

3

Begin bijtijds

Als u in het najaar al begint met het inplannen van de gesprekken, kunt u er één of twee per week voeren. Zo hoeft u niet alle gesprekken op het laatste moment in december te houden. Dan blijft het voor u ook leuk en interessant. Bereid het gesprek goed voor. Het helpt als u gedurende het jaar aantekeningen maakt over iemands functioneren. Vraag ook vooraf de mening van anderen, zogenaamde ‘informanten’ zoals klanten of collega’s.

4

Creëer een prettige sfeer

Sommige medewerkers hikken tegen het eindejaarsgesprek aan. Creëer daarom een prettige sfeer en zorg dat de medewerker zich op zijn gemak voelt. Kies een rustige plek en breek het ijs met een luchtig onderwerp of een grapje. Begin met een paar informele vragen.

Geef uw medewerkers de onverdeelde aandacht tijdens het gesprek. U kunt beter een half uur uittrekken en hem de volle aandacht geven dan een uur plannen waarin u steeds gestoord wordt door telefoon of e-mail.

5

Toon oprechte interesse

Zorg ervoor dat u in contact staat met uw medewerkers en dat u ze tijdens het gesprek écht de aandacht geeft. U kunt vragen stellen zoals ‘hoe is het met je?’, ‘wat heb je van mij nodig?’, ‘wat zijn je plannen en ambities voor de komende tijd?’ en ‘hoe ervaar je de balans tussen werk en privé?’ Als u een functioneringsgesprek voert, zorg dan dat het gesprek een dialoog is en dat het ook echt om de medewerker draait.

U kunt de medewerker voorafgaand aan of aan het begin van het gesprek de gelegenheid geven om onderwerpen aan te dragen. Zo praat u over thema’s die voor de medewerker het belangrijkst zijn. Het functioneringsgesprek is ook een goed moment om te vragen hoe het personeel u ziet en of er verbeterpunten zijn. >

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 19

-

Als u tevreden bent over mede­ werkers, geef ze dan de kans om een cursus of opleiding te volgen

Loopbaancoaches Vindt u het moeilijk om het gesprek aan te gaan met een medewerker? Of wilt u hulp bij het invoeren van de gesprekscyclus in uw bedrijf? De BOVAG-loop­ baancoaches helpen u graag.

Bedrijven die onder de cao Motorvoertuigen- en Tweewieler­ bedrijven vallen kunnen kosteloos een beroep op hen doen. U vindt de contactgegevens achterin de BOVAGkrant of op mijn.bovag.nl (zoekwoord: loopbaancoach).

6

>

Denk niet direct in oplossingen

Luister vooral en vraag door, zodat u er achter komt wat de medewerker precies ervaart of wil. U hoeft vervolgens niet meteen met een antwoord of oplossing te komen. Laat de medewerker hier zelf over nadenken. U kunt hem vragen om zelf een plan op te stellen, waar u dan in een later stadium op reageert.

7

Praat over ontwikkeling

Een belangrijk onderdeel van een eindejaarsgesprek is ontwikkeling. Hoe ziet de medewerker de toekomst? Waar ziet hij of zij ontwikkelpunten? Welke ambities heeft deze persoon? Goed personeel is schaars.

Als u tevreden bent over medewerkers, geef ze dan voldoende mogelijkheden om zich te ontwikkelen, door bijvoorbeeld een opleiding of cursus te volgen. Zo blijft het aantrekkelijk om bij het bedrijf te blijven werken.

8

Wees duidelijk en eerlijk

Wees duidelijk in wat u wilt en controleer of iedereen dit ook hetzelfde interpreteert en ervaart. Als u tevreden of enthousiast bent over uw medewerker, spreek dit ook uit en als u wat anders had verwacht, draai er dan ook niet omheen. Als de medewerker zich bewust wordt van zijn zwaktes, kan hij er aan werken. Doe dat wél op een opbouwende manier. Zorg tijdens het gesprek voor een goede balans tussen positieve punten en verbeterpunten. Het kan een valkuil zijn om negentig procent van de gesprekstijd te praten over tien procent van de taken waarin de werknemer slecht functioneert. Besteed dus ook aandacht aan de positieve aspecten. Dat stimuleert.

9

Zet wat besproken is op papier

Zet wat besproken is tijdens het gesprek op papier en laat de medewerker dit ook lezen en ondertekenen. Zo weet u zeker dat u het allebei eens bent met wat er besproken is en heeft u afspraken vastgelegd. Als er problemen zijn met een medewerker, zijn deze documenten ook belangrijk voor de dossiervorming. Een verslag is ook handig als u bij een volgende beoordeling wilt terugkijken hoe de medewerker de afgelopen jaren heeft gepresteerd.

10

Blijf in gesprek

Zowel medewerker als leidinggevende hoeven natuurlijk niet tot een officieel gespreksmoment aan het eind van het jaar te wachten met vragen stellen of om een onderwerp aan te snijden. Als het goed is, is het tussendoor altijd mogelijk om met elkaar in gesprek te gaan. Geef ook tussendoor regelmatig feedback op het functioneren van een medewerker en plan een keer een tussentijdse evaluatie om te kijken hoe het ervoor staat. Kijk voor meer informatie over goed werkgeverschap volgens BOVAG in het dossier ‘Goed werkgeverschap’ op mijn.bovag.nl.

Workshop ‘Klaar voor de toekomst’ Stichting OOMT organiseert speciaal voor medewerkers uit de mobiliteitsbranche prak­ tische workshops om ze klaar te stomen voor de toekomst. Daarbij komt een loopbaan­ coach in uw bedrijf om met uw medewerkers aan de slag te gaan met hun ontwikkelmo­ gelijkheden. Er wordt tijdens de workshop toegewerkt naar een eigen actieplan. Geïnte­ resseerd? Neem dan contact op met een van de loopbaancoaches.

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 21

BOVAG LEDENVOORDEEL

Verdien uw contributie terug De BOVAG Ledenwinkel is het grootste inkoopcollectief binnen de automotive branche. Iedere dag worden nieuwe scherpe deals gemaakt.

Laat dat voordeel niet liggen, want met de BOVAG Ledenwinkel verdient u heel gemakkelijk een deel van uw BOVAG-contributie terug.

Collectief ledenvoordeel voor u

LED-verlichting Door uw TL-lampen te wisselen voor LED-verlichting bespaart u direct geld. Via BOVAG Ledenwinkel kunt u deze heel voordelig aanschaffen en daardoor is uw investering vaak al binnen twee tot drie jaar terugverdiend. Ook fiscaal interessant doordat u gebruik kunt maken van de Energie Investeringsaftrek (EIA).

Telefonie Speciaal voor alle BOVAG leden aantrekkelijke kortingen op zowel de bestaande als nieuwe telefonie- en internetdiensten van o.a. KPN, XS4ALL en T-Mobile met kortingen tot wel 60%!

Daarnaast is er een speciaal ingerichte BOVAG helpdesk Telefonie zonder wachttijden.

Stuur ons uw laatste factuur en ontvang een scherpe offerte.

Kantoorartikelen BOVAG-leden ontvangen een fikse korting op kantoorartikelen van Lyreco. Dat geldt voor het gehele assortiment, waaronder papier, ordners, schrijfwaren, toners en inkjets, facilitaire producten en meubilair.

Daarnaast kunt u met uw eigen contactpersoon van Lyreco speciale prijzen overeenkomen voor artikelen die u vaak bestelt.

Kijk op bovagledenwinkel.nl onder Collectief voordeel.

Kijk op bovagledenwinkel.nl en zoek op: telefonie.

Kijk op: bovagledenwinkel.nl en zoek op: Lyreco.

Energie Bespaar heel veel euro’s met het BOVAG Ledenwinkel Energiecollectief. Overstappen is zeer eenvoudig en wordt verzorgd door de Ledenwinkel.

Uw besparingen kunnen oplopen tot wel 30% gemiddeld! Vraag geheel vrijblijvend een besparings­ analyse aan.

Kijk op bovagledenwinkel.nl en zoek op: energie aanbieding.

Meer ledenvoordeel? Kijk op: www.bovagledenwinkel.nl, bel met (030) 65 95 222 of mail naar info@bovagledenwinkel.nl

Vergaderen bij BOVAG Van kleine besloten bijeenkomsten tot grote presentaties of congressen. Iedereen is welkom om te vergaderen in het BOVAGhuis in Bunnik.  Centraal in Nederland  Zalen voor 4 tot 250 personen  Gezonde, verse en ambachtelijke maaltijden uit de BOVAGkeuken  Ruim atrium biedt ruimte voor uw event of afterparty  Ruime, eigen parkeergelegenheid

22 BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017

ieuwsgierig? Doe de virtuele N tour door het BOVAGhuis op www.bovag.nl/vergaderen.

Daar vindt u ook informatie over zalen, catering en tarieven.

Reserveren kan via de site, maar ook via (030) 65 95 212 of vergaderen@bovag.nl.

BOVAG Ledenadvies Voor advies over cao en personeel, juridische zaken, arbo en veiligheid, milieuzaken en fiscale zaken kunt u terecht op: mijn.bovag.nl.

Staat uw vraag er niet bij, bel dan met BOVAG Ledenadvies (030) 65 95 300.

SERVICES Afdelingen en sites

BOVAG online BOVAG Ledenportaal mijn.bovag.nl Laatste branchenieuws, achter­ grond­informatie in dossiers, praktische tools en hulpmiddelen.

BOVAG.nl www.bovag.nl Informatie voor consumenten, inclusief zoekmachine waarin alle BOVAG-leden terug te vinden zijn.

BOVAG RIJSCHOLEN Uw aanspreekpunten Christa Grootveld Branchemanager E christagrootveld@bovag.nl T (030) 659 53 45

Bestuur BOVAG Rijscholen

BOVAGkrant www.BOVAGkrant.nl Alle branche-edities online teruglezen, plus informatie voor adverteerders.

Frank Hoornenborg (voorzitter) E frank@bruinsma.nl T (030) 251 08 64 Lex Wierks (vice-voorzitter) E lex@wierks.nl T (078) 621 10 00

Accountadviseur BOVAG Rijscholen Tim Jongerius E timjongerius@bovag.nl T (06) 30 93 12 31

BOVAG sites www.bovag.nl www.bovagledenwinkel.nl www.werkenbijbovag.nl www.bovaghuis.nl www.bovagkrant.nl

Ruud Bindels (penningmeester) E ruud@verkeersschooltilburg.nl T (013) 535 69 35 Frank Osseforth E frank@osseforth.nl T (046) – 423 12 00

Het BOVAG-verenigingsbestuur Bertho Eckhardt algemeen voorzitter berthoeckhardt@bovag.nl

Derk de Haas bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

George Seitzinger penningmeester verenigingsbestuur@bovag.nl

Peter Niesink algemeen directeur BOVAG peterniesink@bovag.nl

Peter de Rooy bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

Francien van der Wal financieel directeur BOVAG francienvanderwal@bovag.nl

Bep van der Linden E lindengj@xs4all.nl T (0343) 57 12 65 Arno Smits E a.smits@smitsopleidingen.nl T (0412) 62 55 33 Arthur van der Zwan T info@fredweber.nl E (079) 342 38 63

Timon Rutten bestuurslid verenigingsbestuur@bovag.nl

BOVAG Hofleveranciers De BOVAG Hofleveranciers zijn speciaal door BOVAG geselecteerde dienstverleners, die, eventueel na bemiddeling door BOVAG Ledenadvies, BOVAG-leden kunnen helpen bij het ondernemen. Met hen zijn speciale tarieven en voorwaarden afgesproken.

Alfa Dealer Accountants Service Van Siburgstraat 2-4 3863 HW Nijkerk T: (088) 253 32 01 E: nijkerk@alfa.nl I: www.alfa.nl

ArboNed B.V. Zwarte Woud 10 3524 SJ Utrecht T: (030) 299 62 99 E: info@arboned.nl I: www.arboned.nl

Colofon Graydon Nederland BV Hullenbergweg 250 1101 BV Amsterdam ZO T: (020) 567 97 50 E: verkoop@graydon.nl I: www.graydon.nl/bovag

Consolid – HR Garage Radarweg 511-513 1043 NZ Amsterdam T: (020) 586 11 06 E: info@hr-garage.nl I: www.hr-garage.nl

GGN Stationsplein 50 5211 AP Den Bosch T: (088) 311 61 61 E: info@ggn.nl I: www.ggn.nl

MKB Adviseurs/Flynth Bezuidenhoutseweg 12 Malietoren (18e verdieping) Den Haag T: (070)349 06 50 E: info@mkbadviseurs.nl I: www.mkbadviseurs.nl en www.flynth.nl

New Vision Groep Bellweg 2a 4104 BJ Culemborg T: (088) 04 04 010 E: info@newvisiongroep.nl I: www.newvisiongroep.nl

20 oktober 2017, jaargang 24, nr. 10 De BOVAGkrant is het officiële leden­ magazine van BOVAG en verschijnt 11 keer per jaar.

UITGEVER BOVAG, Kosterijland 15, 3981 AJ Bunnik. Postbus 1100, 3980 DC Bunnik Tel.: (030) 65 95 211. I: www.bovagkrant.nl.

HOOFDREDACTIE Elvira Spoelstra.

E: elviraspoelstra@bovag.nl.

REDACTIE Julia Hamel, Linda in ’t Hout, Selita Oosterveld E: redactie@bovag.nl TRAFFIC Carolien van Rheenen.

E: traffic@bovagkrant.nl.

PROJECTBEGELEIDING & VORMGEVING ZB Communicatie & Media; Ritchard Kelliher ADVERTENTIES Vakmedianet; Informatie over verschijningsdata, plaatsing en tarieven van advertenties op www.bovagkrant.nl.

Mail: sales@bovagkrant.nl DRUK Drukkerij Zalsman, Zwolle.

ABONNEMENTEN Opgave, adres­ wijzigingen en vragen: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest. Tel. (0900) 22 65 263. E: klantenservice@aboland.nl.

I: www.aboland.nl. Abonnementsprijs: € 110,00 per jaar excl. BTW. (Losse

nummers op aanvraag.)

BOVAGKRANT niet ontvangen? Mail naar traffic@bovagkrant.nl. MEDEWERKERS AAN DEZE UITGAVE Gideon van Aartsen, Peter Arno Broer, Bullet-Ray - NPO Radio 5, Allard Frederiks, Rianne van den Heuvel, Maurits van Hout, Hugo de Jong, Talita Kalloe, Jeroen Kreule, Sjoerd van der Linden, Mark Litjens, Jim Maas, Joris van Meel, Margot Melissen, Joost Ooijman, Marco Slot, Paul de Waal, Adobe Stock, BOVAG-archief, fotoarchief Efteling.

De redactie van BOVAG is bij de samen­ stelling van deze uitgave zorgvuldig te werk gegaan. Ondanks dat kan het toch mogelijk zijn dat gepubliceerde informatie onvolledig of onjuist is. BOVAG stelt het op prijs om daarvan op de hoogte te worden gesteld.

Hergebruik van artikelen uit de BOVAG­krant is toegestaan, mits BOVAG daarvoor vooraf toestemming heeft ge­geven. Op sommige artikelen en beelden rust copyright. BOVAG kan (tenzij sprake is van opzet en/of grove schuld van BOVAG of haar medewerkers) geen aansprakelijk­heid aanvaarden voor moge­lijke gevolgen die zouden kunnen voort­vloeien uit het (her)gebruik van de in deze uit­gave opgenomen informatie.

BOVAGkrant NUMMER 10 / OK TOBER 2017 23

Verzekeringen, financieringen en data & internet.

Samen gaan we vooruit.

Hoe kunnen wij jou helpen? www.wijzijnbovemij.nl