BOVAG In Beweging december 2013

IN BEWEGING nr.

S OPLEIDING SPECIAL

03 | jaargang 02 | 12.2013 | Een uitgave van BOVAG Fietsbedrijven

PAGINA 5

Henk Steenbergen: “Je moet je mensen serieus nemen” PAGINA 8

Monteurs evalueren trainingen en toetsen op de Tweewieler Academy

PAGINA 12

Stuurgroep gaat met input ondernemers aan de slag voor vernieuwd opleidingsprogramma

Inhoud

Agenda

Pagina 4

Loopbaancoach helpt ondernemers zichzelf versterken

Pagina 5

Henk en Coby Steenbergen maken samen met hun personeel de volgende stap

9 december 2013 Workshop Bedrijfsoverdracht (VOL)

Pagina 6

ANKO maakt kappers geknipt voor het vak

Pagina 8

Evaluatie trainingen en toetsen Tweewieler Academy

Pagina 11

BKS, bewijs van vakmanschap

Pagina 12

Hoe nu verder met opleidingen?

Pagina 13

OOMT zorgt voor ontwikkelingen in de branche

Pagina 14

Wielerploeg sponsoren onderstrepen belang vakmanschap

27 januari 2014 Afdelingsbestuur BOVAG Fietsbedrijven 10 februari 2014 BOVAG Fietsbranchedag

Wilt u meer informatie over een bijeenkomst of ander agenda-onderwerp?

Neem dan contact met ons op via fiets@bovag.nl of kijk op leden.bovag.nl

“Elk jaar examen houdt de e-bike in de vakhandel” Vanaf volgend jaar moeten Mecaniciens van de Elektrische Wielerploeg verplicht examen doen, elk jaar opnieuw. Wie het niet haalt, is geen Mecanicien meer. Waarom eigenlijk? Niels Hansen: “Als we willen dat de consument blijft kiezen voor de vakhandel, dan moeten we hard kunnen maken dat we specialisten zijn.” sprake van verplichte jaarlijkse examens.

Hansen: “We hebben sindsdien veel reacties gehad van leden die zeiden dat het opleidingsaanbod en de examens niet voldoende aansloten op de wensen en de behoeften van de markt. Die kritiek hebben we serieus genomen. Als we vakmanschap willen stimuleren, moeten we zorgen voor het allerbeste trainings- en examenaanbod.”

“Wat verwacht een klant van een fietsvakhandel,” vraagt Niels Hansen, manager van BOVAG Fietsbedrijven. Hij geeft zelf meteen antwoord: “De klant verwacht dat hij er een vakman aantreft, of een vakvrouw. Wanneer ben je een vakman?

Dat ben je wanneer je alles weet van je vak: wanneer je weet hoe fietsen in elkaar steken, wat er kapot kan en hoe je ze kunt repareren.”

Zeker sinds de komst van de e-bike is dat vakmanschap niet vanzelfsprekend. “De techniek ontwikkelt zich razendsnel. Het kost echt moeite om dat bij te benen. Lang niet alle BOVAG-leden doen dat genoeg. Het gevolg is dat de consument lang niet overal de goede service en ondersteuning krijgt die ze van een specialist mag verwachten.

Dat bezorgt niet alleen de vakhandel een

2

slechte naam, het raakt ook de branche als geheel, BOVAG en de fabrikant. Immers, als wij ons als vakhandel willen onderscheiden van de opkomende branchevreemde partijen en internetspelers, dan moeten we ons in ieder geval kunnen onderscheiden met specialisme. Daarom willen we als branche de schouders zetten onder het vakmanschap. We willen iedereen duidelijk maken dat je voor een e-bike met de beste ondersteuning naar de vakhandel moet.

Want de vakhandelaar moet elk jaar examen doen. Hij weet dus alles van de nieuwste technieken.”

Reacties Dat verhaal is niet nieuw: op de branchedag in februari werd de Elektrische Wielerploeg gelanceerd. Vanaf het begin was er

Wensen Daarom nodigde BOVAG leden en hun medewerkers uit om te vertellen wat er beter kan. Een groep monteurs volgde de nieuwe trainingen E-Bike Basis, E-Bike Gevorderd en Slim Inruilen en maakte de toetsen. Daarna gaven ze hun mening over de trainingen en de toetsen. Een verslag daarvan vindt u op pagina 8 in dit blad. Hansen: “Iedereen heeft de kans gekregen om ons te vertellen hoe het beter kan. Samen met de Tweewieler Academy en IBKI gaan we nu zorgen dat de opleidingsmogelijkheden voldoen aan wensen en eisen van de branche. Nogmaals: deelname aan de training is vrijwillig, maar elke Mecanicien moet ieder jaar verplicht het examen halen. De toetsen en de trainingen zijn straks zoveel mogelijk afgestemd op de wensen en eisen van de branche. We gaan de vakhandel met zijn allen naar een hoger niveau tillen. Laten we de mensen tonen: wij zijn de specialist, want wij doen elk jaar examen om bij te blijven.”

BOVAGINBEWEGING

Welkom in het digitale BOVAGhuis De nieuwe BOVAG is van alle leden.

Daarom is het digitale BOVAGhuis gebouwd: een online platform waar leden elkaar maar ook BOVAG-medewerkers ontmoeten. U kunt er kennis delen, inspiratie opdoen en uw mening geven over actuele zaken.

Sinds januari is er het BOVAG Ledenportaal.

Op die website is alle informatie die BOVAG u te bieden heeft handzaam ondergebracht.

Maar BOVAG is meer dan een bron van informatie: het is een vereniging van en voor alle leden. BOVAG is een groot netwerk van leden en medewerkers met inspiratie en ideeën. En BOVAG is een club die op wil komen voor de belangen van haar leden.

Daarom is er nu het digitale BOVAGhuis.

Dat is een online community waar alle leden zich eenvoudig kunnen aanmelden. Als u eenmaal bent ingelogd, heeft u toegang tot allerlei discussiegroepen en de profielen van alle gebruikers. U kunt in de forums meepraten over onderwerpen die u belangrijk vindt. Er zijn groepen over uiteenlopende zaken. Ondernemerszaken bijvoorbeeld, over actuele onderwerpen, over wet- en regelgeving. U kunt er uw kennis inbrengen, vragen stellen of de koers bepalen, samen met andere leden. Ook de medewerkers en experts van BOVAG zijn aanwezig in de groepen. Zij delen hun kennis, geven antwoord op uw vragen en zoeken dingen voor u uit. Bovendien kunt u de experts en lobbyisten van BOVAG voeden met inzichten en ideeën. Zo kunnen zij veel beter dan nu opkomen voor uw belangen.

Kortom: in het digitale BOVAGhuis kunt u

direct meepraten over uw vereniging en uw branche. Sinds eind november zijn de discussieforums in de lucht. Daar kunt u discussiëren en inspiratie opdoen met andere BOVAG-leden en -medewerkers. Aan andere

functies wordt nog gesleuteld, maar nu bent u dus al van harte welkom op de forums van het digitale BOVAGhuis.

www.bovaghuis.nl

Discussieer mee over de toekomst van opleidingen in de fietsbranche!

In deze opleidingsspecial van BOVAG In Beweging bespreken wij diverse onderwer-pen waarover we uw mening graag horen. Heeft u onderwerpen die u graag wilt bespreken met BOVAG of collega-ondernemers? Of wilt u uw verhaal over vakmanschap en opleidingen delen? Ga dan naar het digitale BOVAGhuis.

Op de BOVAG-forums kunt u zelf een onderwerp starten of reageren op onderwerpen van collega’s. Er staan al een aantal stellingen klaar waarvan we uw standpunt graag willen weten.

Stelling 1: Zonder opleidingsplan voor je personeel red je het niet.

Stelling 2: Jongeren van tegenwoordig hebben geen interesse meer in het fietsvak.

Stelling 3: Jaarlijkse verplichte bijscholing voor monteurs is een is een must.

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

3

Opleidingsplan: samen op weg naar een beter bedrijf Een goede werkgever weet waar hij heen wil met zijn bedrijf, en biedt zijn medewerkers gelegenheid om daarin mee te groeien.

Marleen van Reeden van BOVAG kan ondernemers helpen om zich te versterken in hun rol als werkgever.

“Werkgevers en werknemers hebben elkaar hard nodig,” zegt Marleen van Reeden, adviseur loopbaanontwikkeling bij BOVAG. “Een werkgever wil graag het beste uit zijn personeel halen. Dat gaat niet vanzelf. De werkgever moet daarom zijn werkgeversrol serieus nemen en goed werkgeverschap tonen. Daarmee nodigt hij zijn werknemers uit tot goed werknemerschap.

Ze zullen gemotiveerder zijn, hart voor de zaak hebben en daardoor productiever zijn. Zo profiteert iedereen.”

Verdiepen Maar wat is dat, goed werkgeverschap? Van Reeden: “Het gaat erom, dat je als werkgever een duidelijke koers uitzet en deze ook deelt met je medewerkers. Pas dan weten zij welke bijdrage zij aan het bedrijfsresultaat kunnen leveren en op welke manier. Een werkgever dient daarna te luisteren naar de wensen van de werknemers, en hen voldoende ruimte te geven om zich te ontwikkelen. Iedereen wil verder komen, groeien in zijn vak. Anders verliezen mensen hun interesse en motivatie. Dat heeft zijn weerslag op de sfeer in het bedrijf en het uiteindelijke bedrijfsresultaat. Wanneer je start als zelfstandig ondernemer en langzamerhand personeel gaat aannemen, wordt het werkgeverschap steeds belangrijker. Dat kan lastig zijn, want werkgeverschap vergt andere vaardigheden.

Ook moet de ondernemer zich opeens verdiepen in allerlei onderwerpen, zoals bijvoorbeeld caoafspraken. BOVAG is er om de ondernemers te ondersteunen in hun rol als werkgever” Coach Voor een een ondernemer is een bedrijfsplan een must. Het geeft aan waar hij met zijn bedrijf naar toe wil. Op basis daarvan

4

kan de ondernemer bepalen wat hij aan medewerkers nodig heeft om zijn gewenste bedrijfsresultaten te halen. De wereld om ons een verandert, en daarmee mogelijk ook de doelen en wensen van ondernemers. Ook de verwachtingen ten aanzien van de inzet en kwaliteit van medewerkers kunnen veranderen en medewerkers zullen een ontwikkeling door moeten maken. Een bedrijfsopleidingsplan kan de ondernemer helpen om gestructureerd aan de slag te gaan met de ontwikkeling van zijn medewerkers. Daarnaast kan ook de werknemer ondersteuning krijgen bij zijn of haar ontwikkeling en hulp ontvangen bij het opstellen van een persoonlijk ontwikkelplan. OOMT faciliteert dit middels het loopbaancoachesproject (www.oomt.nl). Voor de werkgever is Marleen van Reeden daarvoor beschikbaar.

Meelopen Zo’n opleidingsplan klinkt zwaarder dan het is, benadrukt Van Reeden. “Het kan zijn dat werknemers echte technische trainingen nodig hebben. Maar ontwikkeling is veel breder dan dat.

Een voorbeeld: steeds meer fietsbedrijven hebben een open werkplaats. Dat vraagt om een andere werkhouding in de werkplaats: gedag zeggen tegen klanten in de winkel, vragen of ze geholpen willen worden. Natuurlijk zijn er trainingen om klantgerichter te leren denken, maar het kan net zo goed binnen het bedrijf opgelost worden.

Ondernemers hoeven echt niet meteen veel geld uit te geven aan opleidingen: vaak volstaat het om eens mee te lopen met iemand anders in het bedrijf, die daar juist wel goed in is of meer ervaren. Je kunt heel veel van elkaar leren op de werkvloer. Dat kost natuurlijk ook wel geld, maar het laagseizoen leent zich er uitstekend voor.”

Vruchten Kortom: goed werkgeverschap komt niet aangewaaid, maar kan veel opleveren voor alle betrokkenen. BOVAG helpt u als ondernemer om uw koers te bepalen en uw mensen mee te krijgen. En ook al plukt u al snel de vruchten van een gedegen opleidingsplan, het hoeft u niet veel te kosten: een bezoek van Marleen van Reeden wordt betaald door Stichting OOMT, evenals de verschillende coaches voor werkgevers en werknemers.

Wilt u ook advies over de loopbaanontwikkeling van uw personeel? Neem dan contact op met Marleen van Reeden. marleenvanreeden@bovag.nl M 06 – 51 70 40 61 / T 030 – 659 53 13

Stappenplan STAP 1

STAP 3

• Het ontwikkelen van een zelfbeeld als ondernemer.

• Wat is de kracht van mijn bedrijf?

• Waar wil ik me op richten?

• Wat ga ik doen?

• Wat heb ik daarvoor nodig?

• Een opleidingsplan maken om de visie te verwerkelijken.

• Hoe krijg ik de benodigde kennis en vaardigheden in mijn bedrijf?

• Wie moet wat leren, en hoe?

STAP 2

STAP 4

• Bepalen wat voor personeel bij die doelen passen.

• Wat kunnen mijn mensen?

• Welke kennis en vaardigheden heb ik in huis?

• Wat heb ik nog nodig?

• Ontwikkeling doormaken met personeel.

• Beoordelingcyclus opzetten: in functioneringsgesprekken luisteren naar werknemers en samen doelen stellen.

BOVAGINBEWEGING

Het team van Steenbergen Fietsen. Links Henk Steenbergen en zijn vrouw Coby.

Henk Steenbergen heeft hart voor de zaak én zijn mensen

“Je moet je mensen serieus nemen” Henk Steenbergen bouwde zijn eigen fietsenwinkel op. Toen hij een tweede winkel overnam, ontdekte hij dat werkgeverschap ook een vak is. BOVAG hielp hem op weg. Nu maakt Steenbergen zich sterk voor betere, bredere opleidingen. “Alleen zo kunnen we als branche een stap vooruit zetten.”

“Veel fietsenmakers zijn selfmade mensen,” zegt Henk Steenbergen. Samen met zijn vrouw Coby is hij eigenaar van Steenbergen Fietsen, met twee winkels in Groningen en Zuidlaren. “We zijn begonnen als verkoper en monteur in onze eigen zaak. Na verloop van tijd komen er dan mensen in dienst. Zo ben ik een kleine 15 jaar geleden begonnen. Inmiddels heb ik tien man rondlopen in twee winkels. Opeens was ik werkgever. Maar daar heb ik nooit voor geleerd. Er komt van alles op me af waar ik geen weet van heb. Dat is lastig.”

Dat werd Steenbergen vooral duidelijk toen hij 2,5 jaar geleden de winkel in Zuidlaren overnam.

“Daar werkten vijf mensen met een totaal andere werkwijze dan ik kende. Hoe ga je daarmee om?

Hoe pas je die mensen in binnen je bedrijf? Hoe zorg je dat ze leren wat ze moeten weten? Hoe kom je erachter wat ze zelf willen, en hoe breng je die wensen in lijn met je eigen plannen en ideeën? Je zou kunnen zeggen: ontsla gewoon iedereen die niet doet wat jij wilt. Maar dat is niet alleen juridisch bijna onmogelijk, het is vooral moreel niet aanvaardbaar. Ik weet dat veel mensen daarmee worstelen in de branche. Dat is ook de reden dat er veel tijdelijke arbeidscontracten worden uitgegeven. Daar houd ik niet van. Je moet mensen serieus nemen, samen zoeken naar oplossingen. Samen met mijn personeel moest ik een stap verder komen.”

Basisbeginselen Maar hoe doe je dat? Steenbergen nam contact op met allerlei mensen. Uiteindelijk

klopte hij aan bij BOVAG. Hij vond gehoor bij Marleen van Reeden, loopbaanconsulente bij de brancheorganisatie. “Zij is een dag naar ons bedrijf gekomen en heeft mij geholpen om functioneringsgesprekken te voeren. Dat is een moeilijk woord voor iets wat ik ook moeilijk vond. Hoe pak je zoiets aan? Wat voor nut heeft het? Na het bezoek van de loopbaanconsulent ben ik wijzer geworden. Het gaat erom, dat je met elkaar doelen stelt. Samen ga je kijken: waar staan we nu? Waar willen we heen? Na een jaar kijk je terug of die doelen gehaald zijn, en stel je weer nieuwe. Op die manier betrek je je mensen bij de ontwikkeling van je bedrijf.”

“NA HET BEZOEK VAN DE LOOPBAANCONSULENT BEN IK WIJZER GEWORDEN” Maar daar liep Steenbergen tegen een volgend probleem aan: er waren onvoldoende opleidingsmogelijkheden om de gestelde doelen ook te realiseren. “Innovam doet wel wat, maar niet genoeg. De leerstof en de examens sluiten niet goed op elkaar aan. ROC-opleidingen zijn niet meer helemaal van deze tijd, trainingen van fabrikanten hebben vooral een commercieel doel en zijn uitsluitend merkgericht. Waarom is er geen goede opleiding die mijn medewerkers de basisbeginselen van elektrotechniek

bijbrengt? Op zo’n basis kun je bouwen.

Verschillende technieken van verschillende merken heb je dan zo onder de knie. Al het andere is lapwerk.”

Integraal Het gebrek aan opleidingen ging Steenbergen aan het hart. “Ik zie wat ik heb, ik weet waar ik heen wil met mijn zaak. Ik wil vooruit met mijn mensen, naar een mooie, specialistische winkel.

Daar moet ik zelf iets voor verzinnen. Het zou mooi zijn als dat breder wordt geregeld. Op die manier kunnen we als branche in zijn geheel een stap verder zetten.”

Steenbergen kaartte het opleidingsprobleem aan bij BOVAG. Inmiddels heeft hij zitting in de opleidingscommissie, waar hij zich hard maakt voor een integrale aanpak van het opleidingsaanbod, met BOVAG als coördinator. “Nu zie je nog dat fabrikanten een dikke vinger in de pap hebben. Natuurlijk moeten zij betrokken blijven, maar een goed opleidingsaanbod begint volgens mij bij basiskennis, bijvoorbeeld over elektronica.

Daarna kun je naar specifieke merken en modellen gaan kijken. Veel collega’s in de branche ontkennen echter dat dit probleem er is. De opleidingsbereidheid is bovendien laag: Innovam heeft moeite om cursussen vol te krijgen. Dat vind ik ernstig. Als we als branche een stap verder willen komen, dan moet dat veranderen. Daar zet ik me nu voor in via de opleidingscommissie.”

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

5

Hoe gaan andere branches om met opleiding en ontwikkeling?

Een kijkje over de schutting

Hoe zorgen ondernemers dat zij de ontwikkelingen kunnen bijbenen? Waar kunnen zij terecht voor goede opleidingen? Die vragen spelen niet alleen in de fietsenbranche, maar overal. Daarom nemen we een kijkje bij een andere ambachtelijke branche.

ANKO ontwikkelt ondernemerschap kappers Ageeth Nijboer is beleidsadviseur beroepsonderwijs bij de Koninklijke Algemene Nederlandse Kappers Organisatie (ANKO), de BOVAG voor kappers (zie kader). Ook kappers zijn bezig met social media, leidinggeven en werkgeverschap. En hoe ziet de salon van de toekomst eruit?

“De ANKO is als branchevereniging een werkgeversorganisatie,” zegt Ageeth Nijboer. “Ons opleidingsaanbod richt zich daarom voornamelijk op het doorgroeien in ondernemerschap. In de ANKO Academie bieden we trainingen in bijvoorbeeld motiveren en omgaan met personeel, bedrijfsvoering, financieel en salon-management en marketing.

We besteden veel aandacht aan leidinggeven en professionaliseren. Dat kan heel specifiek zijn, bijvoorbeeld stoelenverhuur of social media. En voor de haarwerkers, bedrijven die pruiken maken, hebben we ook trainingen in psychologie: hoe ga je om met ernstig zieke klanten? Dat zijn van die trainingen waarvoor we specialisten inhuren. Maar we hebben ook drie eigen trainers in dienst.”

Gesprek De trainingen komen tot stand op basis van de wensen van de leden, vertelt Nijboer. “Soms zijn er leden die ons vertellen over iets leuks dat ze doen of hebben gezien, waarvan zij denken dat het interessant is voor de branche. Verder doen we regelmatig onderzoek onder onze leden over wat ze van ons verwachten en over wat er speelt. Als er onvrede of problemen zijn gaan we in gesprek: wat willen jullie? En natuurlijk kijken we of het bestaande aanbod aansluit bij de wensen. Het zijn dus de leden die het aanbod vormen.”

6

Zelfbeeld In 2012 liet de ANKO een onderzoek uitvoeren naar de toekomst van de kappersbranche. In allerlei opzichten lijkt dat op het onderzoek naar mobiliteitsretail in 2020 dat BOVAG twee jaar geleden liet uitvoeren. Ook de kappersbranche staat voor belangrijke uitdagingen, als gevolg van een snel veranderende maatschappij. Professionele kapsalons worstelen met de vraag wat hun meerwaarde is en hoe ze dat kunnen uitdragen.

Het onderzoek “Kiezen of verliezen” heeft grote indruk gemaakt onder de leden, aldus Nijboer. “De boodschap is, dat saloneigenaren

nu moeten kiezen welke rol ze in 2020 willen spelen. In aansluiting daarop bieden we een ondernemersscan. De uitkomsten worden besproken met de salonhouder: waar sta je? Wat zijn jouw sterke en zwakke punten als ondernemer.

Zo helpen we de ondernemer een scherp zelfbeeld te ontwikkelen. Op basis daarvan kunnen ze zich verder ontwikkelen en profileren. Om hen daarbij te ondersteunen hebben we een doelgericht trainingspakket ontwikkeld: Mijn salon in 2020. Dit traject zit altijd vol.”

Inspiratie Op de ANKO Academie draait het dus om ondernemerschap. Het aanbod in de branche is echter breder. Nijboer: “De leveranciers van merken geven productgerichte praktijktrainingen.

Groothandels doen hetzelfde, gebaseerd op hun assortiment. Daarnaast zijn er particuliere opleidingsinstituten die stevige pakketten bieden, vooral vaktechnieken. In de toekomst willen we meer samenwerken met de diverse opleiders.

Op dit moment onderzoeken we met wie wij kunnen samenwerken. We zouden bijvoorbeeld graag meer inspiratie aanbieden op het gebied van mode. Maar samenwerking is ook belangrijk omdat moderne klanten steeds meer eisen stellen aan het vakmanschap van de kapper. Ze willen een beleving, een ervaring. Dat vraagt nogal wat vaardigheden. De MBO-opleiding tot kapper is een prachtige basis, maar daarna valt daar niets meer te halen. Reden om komend jaar een BrancheKwalificatieStructuur (BKS) te ontwikkelen.

Zo werken we toe naar een kappersbranche die uitblinkt door uitstekend vakmanschap en modern ondernemerschap.”

Koninklijke ANKO De ANKO is de branchevereniging voor saloneigenaren, en haarwerkers. De organisatie heeft 6.000 leden. Het grootste deel bestaat uit werkgevers met personeel in de branche. Behalve opleidingsmogelijkheden biedt ANKO ondersteuning en advies in juridische zaken en werkgeverschap.

De ANKO behartigd de belangen voor alle kappers op het gebied van : cao, Arbo, behoud lage btw-tarief, lastendruk, vestigingsbeleid, etc. Daarnaast bieden zij ledenkorting op bijvoorbeeld verzekeringen en tijdschriften voor de leestafel. Het secretariaat van de ANKO is gevestigd in Huizen.

WWW.ANKO.NL

BOVAGINBEWEGING

Op welke kennis bent u trots?

Technische kennis is heel belangrijk in het fietsenvak. Goede reparatie, goed onderhoud en goed advies beginnen allemaal bij goede kennis van de techniek. Elke fietsspecialist is dus een kei in fietstechniek.

Toch? We belden het hele land door en vroegen ondernemers: waarin bent u echt goed? Op welke technische kennis bent u trots?

Friesland Tweewielers De Jong, Wommels: Johan de Jong: “Onze technische kennis is breed, er steekt geen specifiek gebied bovenuit. We houden onze kennis op peil met opleidingen en door ons te verdiepen in productinformatie.”

Flevoland Profile Van der Linde, Almere: René van der Linde: “Wij zijn goed in alles wat met product fiets te maken heeft. Onze kennis doen we op in trainingen, en uit eigen inzicht.”

Groningen Bike Store Kuiper, Bedum: Dick Kuiper: “Wij zijn een echte e-bikespecialist. Ik heb sinds mijn zestiende een achtergrond in auto-elektronica. We volgen bovendien veel trainingen om die kennis actueel te houden.”

Drente Fiets-shop Harry Roosken, Erica: Harry Roosken: “Ik heb een algemene winkel met alles van kinderfietsen tot race en e-bike. Ik ben er trots op dat ik overal iets vanaf weet.”

Overijssel Snellers Tweewielers, Enschede: Gerard Zweers: “Ik ben trots op ons personeel, op onze reparaties, op de kwaliteit die we leveren. Wij denken dat wij onze zaakjes goed voor elkaar hebben.”

Utrecht Kroon Fietsentechniek, Kockengen: Willem Kroon: “Ik heb een eenmanszaak, dus ik ben trots op eigen winkeltje. Ik vind het vooral erg leuk om aan e-bikes te werken. Mijn basiskennis komt van Sparta, en van zelf stoeien met mijn testapparatuur.”

Noord-Holland W. de Jongh Rijwielen, Kortenhoef: Willen de Jongh: “Wij zijn goed in fietsen repareren en daar ben ik trots op. Onze kennis halen we uit de vakbladen, en we gaan regelmatig op cursus, bij de fabrikant en op de Tweewieler Academy. En we bellen veel, want daar wordt je wijzer van.”

Zuid-Holland Theo van Zanten Tweewielers, Hazerswoude-Dorp: Theo van Zanten: “Als een klant bij ons komt met duurdere componenten die kapot zijn, proberen we die eerst te repareren. We vervangen nooit zomaar iets. Daar wordt je langzaam beter in: oefening baart kunst.”

Zeeland Verton Tweewielerspecialist, Burgh Haamstede: Coby Verton: “Wij zijn er trots op dat we een echte e-bikespecialist in huis hebben.

Dat is onze zoon. Hij is IT’er, werkte vroeger in de computerbusiness, maar staat nu bij ons in de werkplaats en weet alles van e-bikes.”

Brabant Wielerhuis de Meulenreek, Geffen: Werner Joosten: “Wij zijn heel goed in schijfremmen. Eén van onze monteurs heeft zich daarin gespecialiseerd. Collegaondernemers sturen hun klanten met schrijfremproblemen naar hier, dat zegt wel iets. Verder zijn we ook goed in het afstellen van sportfietsen, maar dat is niet puur technisch.”

Limburg Bike-Fun Peter Hogenhout, Heerlen: Hogenhout: “Wij zijn sterk in alle technische aspecten van de fietsen die wij verkopen. Ik heb een aangeboren gevoel voor techniek.

Als jongen van 8 draaide ik al brommers uit elkaar. Mijn personeel heb ik zelf opgeleid.

Voor echte uitdagingen halen ze mij er nog altijd bij, omdat ik er nog steeds het meeste gevoel voor heb.”

Gelderland Fietsservice Rene van Dam, Elst: René van Dam: “Algehele service is heel belangrijk. Wij repareren alles wat hier binnenkomt. De jongens scholen bij, en oefening baart kunst. En anders is er altijd nog een backup: de helpdesk van de fabrikant.”

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

7

Monteurs evalueren trainingen en toetsen op de Tweewieler Academy

Zegt u het maar!

Wie Mecanicien wil zijn van de Elektrische Wielerploeg, moet elk jaar examen doen. Dat moeten dan wel goede examens zijn, met goede trainingen. Een groep vrijwilligers volgde de trainingen en maakte de toetsen. Daarna gingen ze in gesprek over wat ze goed vinden, en wat beter kan.

“Leuk. Goed. Meer praktijk. Belangrijk. En hier zegt iemand: goede uitleg.” Niels Hansen leest de blauwe briefjes voor. Die zijn op het bord geplakt onder het opschrift “Spontane reacties”. De manager van BOVAG Fietsbedrijven draait zich om naar de zaal. “Kunnen jullie dat toelichten? Wie?” Het is maandagmorgen 7 oktober. In de zaal van de Tweewieler Academy in Nieuwegein zitten zo’n 16 monteurs en een enkele ondernemer, afkomstig van fietsbedrijven door heel Nederland.

Sommigen hebben deelgenomen aan de training E-bike Techniek Basis, anderen aan E-bike Techniek Gevorderden. De laatste toets is net

8

achter de rug. Nu krijgen ze de gelegenheid om te vertellen over wat ze vonden van de trainingen.

Heel belangrijk, heeft Niels Hansen net uitgelegd: vanaf 2014 moeten Mecaniciens elk jaar verplicht examen doen. BOVAG wil zorgen, dat de trainingen en de examens perfect zijn afgestemd op de wensen en behoeftes van de branche.

Koffie “De e-bike is echt iets nieuws,” zegt een ondernemer. “Ik ben al een tijdje fietsenmaker en merk dat ik me moet bijscholen. Anders ga ik de bietenbrug op. Het is belangrijk te weten hoe een multimeter werkt en hoe je een accu kunt meten.

Daarom is zo’n basistraining noodzakelijk.”

Niels Hansen knikt. “Wij willen een stukje beter worden als branche,” zegt hij. “De vrijblijvendheid moet eraf. Wat vinden jullie daarvan?” De hele zaal is het ermee eens. Dan is het tijd voor de gele briefjes, met “Positieve reacties”. Meerdere deelnemers noemen de praktische insteek.

Opvallend is ook dat meerdere mensen vonden dat het gezellig was en er ervaringen konden worden uitgewisseld. “Voldoende koffie”, staat er op een briefje. Iedereen is het erover eens dat het erg belangrijk is dat de trainers afkomstig zijn uit de praktijk. Zij weten tenminste wat er speelt op de werkvloer. Ook vinden velen het goed dat de training algemeen is en niet merkgebonden. “Een verademing ten opzichte van de verkoopshows die nogal wat fabrikanten een training noemen,” zegt een deelnemer.

BOVAGINBEWEGING

Niveau Bij de negatieve punten (oranje briefjes) ontstaat wat verwarring. Deze sessie gaat uitsluitend over de training; na de koffiepauze is het tijd om de toets te bespreken. De briefjes met “Aansluiting bij de praktijk” blijken namelijk over de toets te gaan. Maar er is meer kritiek. Enkele deelnemers vonden dat er teveel tijd verknoeid werd met voorstelrondes en andere sociale zaken. “Wij zijn op maandag open,” zegt een monteur. “Ik moet vrij nemen om naar de training te komen. Dan wil ik die tijd ook nuttig besteden en zoveel mogelijk leren.”

VANAF 2014 MOETEN MECANICIENS ELK JAAR VERPLICHT EXAMEN DOEN Verschillende deelnemers vinden dat het niveau omhoog mag. Anderen vonden de stof ingewikkeld genoeg. Er ontstaat discussie. Een monteur die het te makkelijk vond, zegt dat hij voortaan niet meer komt als het niveau niet omhoog gaat. Niels Hansen merkt op, dat trainen ook niet verplicht is: het gaat erom dat je het examen haalt. “Misschien is het dan goed om vooraf huiswerk op te geven,” oppert iemand, “zodat bepaalde basisdingen al bekend zijn.” Een ander stelt voor om starttoetsen in te voeren, zodat je voor inschrijving weet wat je niveau is en waarop je dus in moet schrijven.

Stoer En dan is er nog de roep om meer praktijk in de trainingen. “Geef me een fiets met een error

en leer me hem maken,” vat een deelnemer het samen. Anderen brengen daar tegenin, dat dat voor elk merk verschillend uitpakt.

Trainer Roel Postma: “In de training op het hoogste niveau komt dat erin. Die ontwikkelen we nu. In het praktijkgedeelte kijken we naar verschillende merken. Ook als die bij jou in de zaak niet verkocht worden, kan het altijd zijn dat je morgen ergens anders werkt. Maar voordat mensen aan die nieuwe training beginnen, doen ze er goed aan de basistrainingen te volgen.

Veel mensen denken dat ze dat wel weten, maar in elke groep gevorderden heb ik wel weer mensen die beter op hun plek zouden zijn in de basistrainingen. Een starttoets is lang geen slecht idee.”

En daarmee zit de tijd erop. Niels Hansen bedankt iedereen voor hun inbreng, en noemt het stoer dat ze zo duidelijk en eerlijk voor hun mening zijn uitgekomen.

Conclusies over de trainingen Dit is wat de meeste deelnemers vinden van de trainingen e-bike techniek: − Opleidingen zijn noodzakelijk − Het moet vooruit met de branche − Het is fijn dat trainers uit de praktijk komen. Dat moet zo blijven − Het niveau van de trainingen mag hoger, maar er moet ook voldoende persoonlijke aandacht zijn − Zelfstudie en starttoetsen zijn welkom − Letten op toepasbaarheid in de praktijk − Meer locaties voor trainingen door het land

Verslag: evaluatie van de toetsen Waar de Tweewieler Academy de trainingen verzorgt, is het IBKI verantwoordelijk voor de toetsen. Tegenover 22 deelnemers legt Gerrit Hoogendoorn van het IBKI uit, hoe een toets tot stand komt. Ook legt hij een aantal vragen voor waarover opmerkingen zijn gekomen. Veel van die vragen vonden de deelnemers te makkelijk.

Toch zijn de scores op die vragen bedroevend laag, aldus Hoogendoorn.

In de zaal brandt een felle discussie los. De vragen zouden niet praktisch zijn, maar alleen maar om feitjes draaien. Een aantal deelnemers hamert erop, vele meer het inzicht in de stof te toetsen dan dit soort feitenkennis. Trainer Roel Postma: “Er is ongetwijfeld de mogelijkheid om de vragen aan te passen. Maar sommige dingen moet je gewoon weten. Bovendien hebben

monteurs in veel kleinere zaken een dubbelrol als verkoper. Voor hen is die basiskennis nog belangrijker.” Dat sust de discussie maar half.

“Een toets bestaat uit 20 vragen,” zegt iemand.

“Iedereen is in 15 minuten klaar. Kunnen we niet 50 vragen krijgen? Dan is iedereen in een half uur klaar, en is de kans kleiner dat je pech hebt en precies de vragen krijgt die je niet weet.” Iemand anders pleit voor open vragen. “Open vragen zijn heel duur,” aldus Hoogendoorn. “Ja, maar het zou goed zijn als er ook inzicht gevraagd wordt, en hoe je tot een antwoord komt,” aldus een deelnemer. De mogelijkheid wordt geopperd om vragen verschillend gewicht mee te geven: feitelijke vragen zouden minder streng beoordeeld kunnen worden. Volgens sommige deelnemers is het niet goed dat training en toets

op dezelfde dag zijn. “Zo kun je slagen door op te dreunen wat je net hebt gezien, zonder dat je echt iets leert,” zegt iemand. Een ander werpt daar tegenin, dat hij ver moet reizen. Twee keer naar Nieuwegein zou voor hem niet praktisch zijn. Hij pleit voor zelfstudie, of voor meerdere locaties voor training en examens.

Herhaaldelijk komt de discussie weer terug op de examenvragen, die te makkelijk zouden zijn.

Niels Hansen belooft goed naar de mogelijkheden te kijken, samen met IBKI. Misschien zouden er toetsen kunnen komen met een paar open vragen, die zwaarder wegen dan de multiple choice-vragen. Daarmee lijken de gemoederen te bedaren. Dan zit de tijd erop. Hansen bedankt iedereen voor zijn inbreng. Het is 13:00 uur. De dag zit erop.

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

9

“BOVAG toont lef” Trainer Roel Postma van de Tweewieler Academy was ook aanwezig bij de evaluaties van toets en training. “Voor mij kwam naar voren dat de cursisten over het algemeen tevreden waren over de training.

Die voldoet aan de wensen van het e-biketijdperk, zowel wat betreft de presentatie van de theorie als het praktijkgedeelte.

Sommige van de opmerkingen die tijdens de meeting werden gemaakt, gingen over de vragen uit de toets aan het einde van de trainingsdag. Die toetsen worden gemaakt en afgenomen door het exameninstituut IBKI. Dat staat echter los van de Tweewieler Academy. Ik weet zeker dat IBKI goed naar die opmerkingen gaat kijken. Aan de andere kant vinden we wel, dat als je een branche-erkend certificaat ontvangt, je dat ook verdiend moet hebben. Het examen is geen bewijs van deelname, maar een bewijs dat je de stof beheerst en in de praktijk kunt toepassen, voor jezelf en voor je klanten. Kortom: IBKI gaat de toets onder de loep nemen en kijken wat ze met de opmerkingen kunnen doen, maar dat betekent niet dat

de lastige vragen zullen verdwijnen. En dat is maar goed ook, wat ons betreft: de Tweewieler Academy wil net als BOVAG dat het kennisniveau binnen de branche naar een hoger level getild wordt. BOVAG heeft daarvoor een duidelijk en gedurfd

standpunt ingenomen op de afgelopen Branchedag. Wat BOVAG daar heeft aangekondigd en wat ze binnenkort gaan uitvoeren, getuigt van lef. Daar staan wij voor de volle 100% achter. Wij zijn er klaar voor. U ook?”

“De trainingen moeten wel toegankelijk blijven” Ronald van den Bor is monteur bij Henk van den Bor Tweewielers in Waddinxveen.

Hij nam deel aan de training Slim Inruilen.

Voor de toets haalde hij een 10. Wat vond hij van de training? “Die was nuttig. Ik werk ook als verkoper en heb dan ook wel eens een e-bike ingeruild. Maar ik wist nooit precies hoeveel ik er nou voor moest geven. Dat heb ik nu geleerd. En goed ook, blijkbaar. Het examen was wat mij betreft in orde. Dat had ik ook gezegd als ik minder hoog had gescoord. Op de evaluatie werd er flink gediscussieerd.

Toen wist ik mijn cijfer nog niet, maar ik

vond het niet helemaal terecht wat daar gezegd werd. Die trainingen en examens zijn bedoeld voor iedereen. Er zit ook winkelpersoneel bij die basiskennis moeten opdoen. Dan moet je de lat niet te hoog willen leggen. Trainingen en toetsen moeten wel toegankelijk blijven. Ik vond het in elk geval erg prettig dat wij onze mening mochten geven. Het is goed om betrokken te zijn bij het geheel. Dat zou vaker mogen gebeuren wat mij betreft. En Niels kennende weet ik zeker dat er met onze inbreng ook echt iets gaat gebeuren.”

“We merken dat trainen vruchten afwerpt” Danny van der Linden, eigenaar van Antilope, Hilversum: “Wij zijn er trots op dat onze medewerkers al lange tijd bij ons werken. Dat brengt structuur in de winkel. Met elkaar hebben we veel kennis opgebouwd. Dat stelt ons in staat om op hoog niveau te werken. Daarvoor

10

moeten we ook blijven leren. Zeker met de komst van de elektrische fiets is trainen noodzakelijk. De techniek is enorm onderhevig aan veranderingen. Je moet wel trainingen volgen om bij te blijven.

Onze jongens gaan vaak naar trainingen van fabrikanten, maar zeker ook naar

die van de Tweewieler Academy. Als ze terugkomen zijn ze meestal tevreden over wat ze hebben geleerd. Dat kunnen ze gelijk toepassen in de praktijk. Je merkt al gauw dat trainen zijn vruchten afwerpt. En je ziet dat de medewerkers er gemotiveerd door worden.”

BOVAGINBEWEGING

BKS: bewijs van vakmanschap Het is belangrijk dat werknemers zich ontwikkelen. De techniek staat immers niet stil, en ook op andere vlakken worden steeds meer kennis en vaardigheden van ze verwacht. De BrancheKwalificatieStructuur geeft richting aan die ontwikkeling. Zo weten werknemers én werkgevers precies waar ze staan.

“De BrancheKwalificatieStructuur staat voor vakmanschap,” zegt Jim Schouten, directeur van IBKI, het instituut dat examens en toetsen ontwikkelt en uitvoert voor de mobiliteitsbranche.

Zo zorgt IBKI dat voor elke deelbranche een structuur van certificaten ontstaat, de BKS. Schouten: “De BKS is een systeem van certificaten. Voor elk certificaat moet een medewerker examen doen. Aan zo’n examen gaan vaak trainingen vooraf. Daar doet de medewerker de kennis en vaardigheden op die bij het certificaat horen. Zo kunnen medewerkers gestructureerd hun kennis en vaardigheden uitbreiden, en zich ontwikkelen tot specialist op deelgebieden. Ook de ondernemer kan met de BKS zien waar hij staat met zijn bedrijf. Welke kennis heeft hij in huis? Welke kennis heeft hij nodig? Moet hij iemand aannemen die over die kennis beschikt? Of zijn er medewerkers die zich

zegt Schouten. “Zo kunnen we ervoor zorgen dat de structuur bij de tijd blijft, en steeds beter en completer wordt.”

via opleidingen in die richting kunnen ontwikkelen?

En welke opleidingen moeten ze daar dan voor volgen? De BKS is dus een handig gereedschap om een moeilijk onderwerp inzichtelijk te maken, voor werknemers én werkgevers.”

bewijs van vakmanschap voor de gehele branche.”

Rendement Opleiding en ontwikkeling zijn belangrijk. Natuurlijk voor medewerkers: iedereen wil graag uitgedaagd worden, zijn kennis en vaardigheden uitbreiden.

Maar ook ondernemers profiteren ervan. Hoe meer kennis er in het bedrijf is, hoe beter klanten geholpen kunnen worden, en hoe sneller en efficiënter de werkplaats problemen kan erkennen en verhelpen. Het gevolg: meer tevreden klanten, hoger werkplaatsrendement en gemotiveerde werknemers. Kortom: iedereen profiteert.

“Omdat opleiding en ontwikkeling zo belangrijk zijn, stimuleert de branche dat ook financieel via het opleidings- en ontwikkelingsfonds OOMT.,”

Investeren Meedoen aan BKS-toetsen is dus gratis voor medewerkers van bedrijven die aan OOMT afdragen. Haalt de medewerker het BKS-examen, dan ontvangt de werkgever die aan OOMT afdraagt bovendien een stimuleringspremie van OOMT. Schouten: “Die stimuleringspremie is een beloning voor de werkgever. “Goed dat u uw medewerkers tijd en gelegenheid geeft om zich te ontwikkelen”, is de boodschap. De premie is meestal niet genoeg om de kosten voor de training te compenseren.

Maar dat geeft niet: een goed opgeleide medewerker brengt meer geld binnen dan een medewerker die minder weet en kan. Opleiden betaalt zich dus altijd terug. Kortom: de BKS is een

Feiten over de BKS − In 2012 werden bijna 1.800 BKS-toetsen afgenomen in de sector fiets/bromfiets. − In 2013 werden t/m augustus 1.200 toetsen afgenomen. − In tegenstelling tot andere branches laat fiets/bromfiets geen terugval zien in toetsen. − De indeling van de BKS verandert in november: in plaats van fietstypes staan vier deelsystemen centraal (derailleurs; remmen en veren; wielen en banden; versnellingssystemen). − Per 1 november is er een nieuwe kwalificatie: Specialist E-bike.

“Na de training bel ik minder vaak de helpdesk” Takwin Martron is monteur bij Dijkhuis Tweewielers in Zuidbroek. Hij volgde de training E-Bike Basis. Voor de toets haalde hij een 8. Wat vond hij van de training en de toets? “Wat mij betreft mag het niveau omhoog. Maar ik heb denk ik van huis uit al meer kennis over dit onderwerp. Dat heeft te maken met mijn vooropleiding: ik heb autotechniek geleerd. Daar heb ik aardig wat geleerd over elektrotechniek.

Overigens was die elektro ook de reden dat ik toen ben afgehaakt: ik vond het toen te moeilijk. Na deze training ben ik in elk geval bewuster op zoek naar problemen bij e-bikes die ik in de werkplaats krijg. Ik bel

minder snel de helpdesk van de fabrikant.

Dat is winst. Over de toets E-Bike Gevorderd was ik verbaasd: ik heb geen training gevolgd, maar scoorde wel een 9. Toen we de training en de toets gingen bespreken, werd er gezegd dat de vakhandel zich moest bewijzen tegenover bijvoorbeeld de HEMA. Ik vind mezelf niet superintelligent. Als ik zo hoog kan scoren zonder toets, dan kan een HEMA-medewerker dat ook. Volgens mij klopt dat niet. Ik wil graag leren, me blijven ontwikkelen. Dat moet ook, willen we als vakhandel het verschil maken. Daarom mag het niveau van mij best wat hoger. Ik vind de intentie van BOVAG om ons mee te laten

praten wel heel goed. Ook is het goed dat examens verplicht worden. Van mij mogen die examens dan wel echt zwaar worden.

Bij het woord examen denk ik terug aan de mavo, waar je het hele jaar door schriftelijke overhoringen kreeg over wat je die week had geleerd. Helemaal op het eind deed je dan examen, over alles wat je had geleerd. De toetsen die ik nu gemaakt heb, zijn eerder SO’s dan een echt examen. Maar misschien vat ik dat woord gewoon te zwaar op. Het idee om elk jaar te toetsen en bij te leren is in elk geval goed. Ik hoop dat BOVAG echt wat gaat doen met onze opmerkingen.”

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

11

Van woorden naar daden: hoe nu verder?

BOVAG heeft zijn oor te luisteren gelegd bij ondernemers, monteurs, opleiders en fabrikanten. Nu is het tijd om de woorden om te zetten in daden. Wat gaan we doen? Wanneer kunt u resultaten verwachten?

“Ik heb heel veel interessante dingen gehoord.” zegt Niels Hansen. “Ondernemers kwamen met kritiekpunten, en ook met waardevolle suggesties.

De Tweewieler Academy wil heel graag nauw samenwerken met BOVAG, maar ook met de ROC’s en de fabrikanten. Zij zijn blij dat BOVAG het voortouw neemt. En de fabrikanten willen graag hun steentje bijdragen om te zorgen dat de dealers nog veel beter worden. En vooral was ik erg verrast door de monteurs die deelnamen aan de pilot en de evaluatie. Zij kwamen met ongelooflijk veel goede ideeën. En ze waren overtuigd dat leren normaal is, dat het erbij hoort, en hielpen enthousiast mee om de trainingen en examens nog beter te maken. Met die houding krijgen we de branche op een superhoog niveau.”

Strak Nu is het tijd om al die verschillende ideeën en suggesties te bundelen en uit te werken. “Daarvoor zijn we bezig om een stuurgroep op te richten,” zegt Hansen. “Die groep bestaat uit monteurs, ondernemers, vertegenwoordiging vanuit OOMT, Tweewieler Academy, ROC’s en BOVAG. Begin november zijn we voor het eerst bij elkaar gekomen. We hebben alle input op een rijtje gezet en gekeken wat we ermee kunnen. We streven ernaar, om er een duidelijke lijn in te brengen.

Aan een samenraapsel waar iedereen maar half tevreden mee is, heeft niemand wat. Dus kijken we goed of we een rode draad kunnen vinden, een manier om zoveel mogelijk punten mee te nemen in een strak opleidingsprogramma. Dat zal

12

geen gemakkelijke klus zijn. Maar in de stuurgroep zitten goede, ervaren mensen. Iedereen vindt dit belangrijk, dus we gaan er veel energie in steken om tot een goed plan van aanpak te komen.”

Vragen En wanneer gaan de ondernemers daar iets van merken? Hansen: “Op 10 februari vindt het BOVAG Fietsbranchedag plaats. Dan gaan we dit onderwerp met elkaar bespreken. En als het even kan, moeten de eerste punten dan al zijn ingevoerd. Wat mij betreft is er geen tijd te verliezen.

In 2014 moeten alle Mecaniciens van de Elektrische

Wielerploeg verplicht examen doen. Dat examen moet top zijn: pittig, maar niet onmogelijk, met vragen die aansluiten bij de praktijk, vragen waar je inzicht voor moet hebben en feiten waar basale feitenkennis wordt getest. Ook de trainingen moeten nog beter worden dan ze al zijn. Dat gaan we nu in orde maken. Overigens is het nog niet te laat: als u ideeën of wensen heeft op het gebied van opleidingen, neem dan vooral contact op. Alle input is welkom.”

Wilt u bijdragen? Op het digitale BOVAGhuis (zie pagina 3) kunt u meepraten over de ideeën die er zijn en het plan.

“Als collectief staan we sterker” “De Tweewieler Academy heeft de opdracht om te zorgen voor voldoende en vakbekwame mensen,” zegt Robbert-Jan van den Berg, manager van de Tweewieler Academy. “Dat doen we naar ons beste kunnen. De fietsenbranche is relatief klein, maar er gebeurt veel, zeker sinds de elektrische fiets er is. Wij zijn voortdurend bezig daarop in te spelen. De afgelopen jaren hebben wij veel energie gestoken in het enthousiasmeren van ondernemers voor het volgen van onze opleidingen. Tegelijkertijd zijn ook de fabrikanten bezig om allerlei trainingen op e-bikegebied te organiseren. Het gevolg kennen we: er was veel aanbod, maar er zat niet altijd lijn in. Essentiële zaken bleven liggen, vaak uit tijdgebrek. De basisprincipes van de elektrotechniek bijvoorbeeld. Daarom zijn wij heel blij dat BOVAG nu de handschoen heeft opgepakt en alle partijen samenbrengt. Als collectief staan we sterker: wanneer de hele branche de krachten bundelt, komen we met zijn allen verder. Als de basis goed is, kun je daarop snel verder bouwen.

Dat is nu in volle gang. Wij zijn erg hoopvol voor de toekomst. Ik weet zeker dat we met elkaar in een paar jaar het kennisniveau van de branche op een hoger peil kunnen brengen. Zo zorgen we ervoor dat het vakmanschap wordt veiliggesteld.”

BOVAGINBEWEGING

OOMT zorgt voor de ontwikkeling in de branche Alles wat opleiding en ontwikkeling in de branche betreft loopt via OOMT. “BOVAG, ROC’s, de Tweewieler Academy: wij brengen alle partijen samen om dingen voor elkaar te krijgen,” zegt directeur Bea Berndsen. “Achter de schermen zorgen wij dat geregeld is wat vanzelfsprekend lijkt.”

Wat gebeurt er met mijn bijdrage?

In de cao Motorvoertuigenbedrijf en Tweewielerbedrijf is vastgelegd dat deze bedrijven een percentage van de loonsom afdragen aan OOMT. Met deze bijdrage financiert OOMT zichtbare en onzichtbare activiteiten.

Voorbeelden daarvan zijn: - Examens voor mbo-leerlingen door IBKI - Techniekcampagnes - Onderzoeken en het doorvertalen daarvan - Subsidies voor ondernemers, bijvoorbeeld op RPT-dagen - Stimuleringspremie BKS-certificaten - Extra begeleiding van leerlingen door Innovam “Ken je dat logo op computers: Intel Inside?” vraagt Bea Berndsen. “Vrijwel niemand koopt een losse Intel-processor. Maar zonder die processor zou mijn computer waardeloos zijn: de processor maakt mogelijk dat mijn pc functioneert. Zo is het ook met OOMT. Het lijkt vanzelfsprekend dat er ROC-opleidingen zijn, en dat leerlingen die van verschillende ROC’s komen, toch hetzelfde hebben geleerd. Het lijkt vanzelfsprekend dat er trainingen e-biketechniek kwamen toen de e-bike een hit werd. Het lijkt vanzelfsprekend dat er RPT-dagen worden georganiseerd om leerlingen beter voor te bereiden op de praktijk. Maar die dingen zijn niet vanzelfsprekend. Uiteindelijk maakt OOMT het mogelijk dat andere partijen (zoals Innovam) dit soort zaken kunnen oppakken.”

Bewust Maar OOMT zit niet alleen maar te wachten tot iemand een idee heeft, vervolgt Berndsen.

“In de hele mobiliteitsbranche zijn enorme veranderingen aan de gang. OOMT heeft daarom uitgebreid onderzoek laten doen hoe het fietsbedrijf van 2020 eruit ziet. Welke vaardigheden hebben vakmensen van de toekomst nodig? Hoe maken we hen bewust van de noodzaak van een leven lang leren?

Met de uitkomsten van die onderzoeken zijn we gaan praten met BOVAG, Innovam en de Tweewieler Academy. Zij werken nu aan nieuwe diensten en producten voor het fietsbedrijf van de toekomst. Nieuwe opleidingen, bijvoorbeeld.”

Uitdaging Opleiding en ontwikkeling zijn geen doel op zich, maar een middel, aldus Berndsen. “OOMT is ooit opgericht door BOVAG en de vakbonden om te zorgen voor goede opleidingen in de branche. Destijds, in 1984, heerste er enorme jeugdwerkloosheid. Tegelijkertijd zat de branche

te springen om goede technici. OOMT verbond die eindjes. Nu zijn de vraagstukken anders. De techniek gaat nu met sprongen vooruit. Daarom moeten mensen voortdurend bijgeschoold worden. Anders verliezen ze de aansluiting, zeker nu de pensioenleeftijd omhoog gaat.

En de werknemer van nu wil meer uitdaging.

Opleiding en ontwikkeling is dus ook een middel om medewerkers te boeien en te binden. OOMT zorgt ervoor dat deze middelen voorhanden zijn, en dat ze voldoen aan de eisen van ondernemers.”

Wensen of ideeën over opleiding?

Het bestuur van OOMT wordt gevormd door afgevaardigden en leden van BOVAG en van de vakbonden. Er zijn op dit moment twee fietsondernemers die zich in hun vrije tijd inzetten voor de opleidingscommissie van BOVAG. Heeft u ideeën over opleiding? Neem contact op met het secretariaat van BOVAG Fietsbedrijven, of spreek deze ondernemers aan.

Praktijk Kortom: OOMT, het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Motorvoertuigenen Tweewielerbranche, is niet het zoveelste instituut dat dingen doet. OOMT is het schakelpunt dat alle partijen achter de schermen bij elkaar brengt. Berndsen: “Wanneer wij van BOVAG horen dat er behoefte is aan een training e-biketechniek, dan verbinden wij BOVAG aan de Tweewieler Academy. Als ondernemers de noodklok luiden dat leerlingen niet kunnen meekomen in de praktijk van de werkplaats, dan maken wij mogelijk dat Innovam bij de ROC’s aanschuift om te zien hoe we dat kunnen oplossen.”

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

13

Wat is het belang van goed opgeleid personeel?

Iedereen in de fietsenbranche heeft belang bij goed opgeleid personeel. De sponsors van de Elektrische Wielerploeg vertellen, waarom dat volgens hen zo is. We vroegen ze bovendien, hoe ze de rol van BOVAG voor zich zien.

Menno Visser, commercieel directeur: “Met goed opgeleid personeel kan de vakhandel mensen blijven binden.

De consument krijgt het gevoel dat de vakhandel het juiste adres is voor wat we bij Batavus “zorgeloos fietsplezier” noemen. Dat is heel breed: van techniek tot maatvoering, klantvriendelijkheid en after sales. Daarom is personeel in de fietsbranche belangrijker dan in veel andere branches.

Douwe Boeijenga, directeur: “Wij doen zaken met de professionele vakhandel. Zulke winkels horen uitstekende service te verlenen, vinden wij, beter dan welke branchevreemde partij dan ook kan bieden. De consument waardeert vakkennis enorm, hij komt ervoor naar de vakhandel. Als partner van BOVAG Fietsbedrijven stimuleren wij opleiding en ontwikkeling dan ook waar nodig. Wat goed is voor de vakhandel, is goed voor ons.

Bovendien hebben wij de meeste e-bikes

De meerwaarde van de vakmensen is juist het professionele advies en goede nazorg.

De industrie heeft al jarenlang een breed trainingsaanbod opgezet. Ook de Tweewieler Academy doet prima werk. Helaas valt de respons vanuit de vakhandel nog tegen. Veel ondernemers lijken zich nog onvoldoende

verzekerd, niet alleen tegen diefstal maar ook casco. Wij willen er daarom op kunnen rekenen dat de branche die vakkundig herstelt.

Het is goed dat BOVAG nu het voortouw neemt om die deskundig-heid te waarborgen.

Het schild moet onmiskenbaar teken zijn dat in dat bedrijf echt goede vakmensen werken.”

opleidingen op diverse fronten steeds breder en dieper wordt. Dat is een positieve ontwikkeling.

Er is echter nog ruimte voor verbetering op het gebied van technische kennis in de fietsvakhandel.

Daar ligt nog een mooie taak, zowel voor ons als fabrikant als voor de vakhandel.

Joost Mol, Retail Support Manager: “Met goed personeel kan een ondernemer zich als vakhandel onderscheiden ten opzichte van andere kanalen. Hoge kwaliteit van de medewerkers die beschikken over de juiste productkennis en technische vaardigheden zorgen ervoor dat het niveau van de branche steeds hoger wordt. Daarom is het goed dat het aanbod van

14

bewust van de noodzaak om te zorgen dat je actuele kennis in huis hebt en houdt. Daarom is het goed dat BOVAG nu richting geeft aan het opleidingsaanbod en de leden wijst op deze noodzaak. De kennis van de dealer maakt zijn toegevoegde waarde uit.”

Ook BOVAG kan daar een belangrijke bijdrage in leveren, door de vakhandel te enthou-siasmeren voor opleiding en ontwikkeling en de mogelijkheden daartoe uit te breiden.”

Ferdi Ertekin, Marketing Manager: “Goed opgeleid personeel is een vereiste om e-bikes goed te kunnen servicen. Dat is belangrijk voor de consument. Die wil immers zo snel mogelijk weer de weg op kunnen. Maar ook de dealer profiteert, want hij is zo min mogelijk tijd kwijt aan een reparatie. En voor ons als fabrikant is het belangrijk dat wij als merk samen met onze dealers een zo goed mogelijke service bieden. Gazelle is dan ook zeer actief met het geven van dealertrainingen door het hele land.

Zo bieden wij trainingen aan voor onze verschillende e-bike systemen en onze diagnosetool alsmede voor ons dealerportal.

Het is goed als de BOVAG een rol gaat spelen in het faciliteren van trainingen voor dealers, eventueel in samenwerking met de fabrikanten.

De Elektrische Wielerploeg is een goed begin hierin, dat juichen wij toe.”

BOVAGINBEWEGING

Stefan Treling, Sales Manager: “De tweewieler-branche draait om techniek, nog meer sinds de komst van de e-bike.

Goed opgeleid personeel maakt eenvoudigweg het verschil.

Helaas doen zich nog regelmatig technische problemen voor bij verschillende e-bikeseries. Oplossingen voor zulke grootschalige problemen zijn veelal niet snel voorhanden.

Een gedegen uitleg aan de technische

Marco Kalden, marketing manager: “De tweewieler-branche is een vakkanaal. Daarbij hoort gedegen vakkennis. En die kennis moet up-to-date zijn.

Goed opgeleid personeel biedt onderscheidend vermogen ten opzichte van branchevreemde aanbieders. Goede opleiding is dus essentieel om de toegevoegde waarde van de branche te benadrukken.

Wat Sparta betreft zou er meer aandacht mogen zijn voor verkoopgerichte trainingen: wat is upsell en hoe doe je dat, hoe ga je om met het “printje” van internet, hoe verkoop je een onderhoudscontract, hoe

Wenneke Beukeboom, Marketing Manager: “Goed opgeleid personeel zorgt voor goede service en daarmee tevreden klanten. Tevreden klanten zorgen voor mond-tot-mond-reclame.

In het tijdperk van de sociale media is dat belangrijker dan ooit.

Dit is een belangrijke meerwaarde van de vakhandel. Daarom is het een goede

mensen op de werkvloer is dan een must, om verontwaardigde consumenten een reële en begrijpelijke verklaring te kunnen geven en een oplossing te bieden. BOVAG kan een centrale, onafhankelijke rol spelen in het opleiden van personeel. Bijvoorbeeld door een combinatieopleiding te maken voor alle systemen die op de markt zijn, met bijbehorend handboek. Zo zijn behoud en uitbreiding van technische kennis voor de vakhandel gewaarborgd.”

Harald Troost, Manager Marketing & Communicatie: “Iedereen zal beamen dat opleiden essentieel is.

De vakhandel moet op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen in fietstechniek.Dat geldt met name voor e-bikes.

Daar vinden ook de meeste ontwikkelingen plaats.

Van maand tot maand zelfs op dit moment.

Kennis is macht, zegt men wel eens.

Kennis en vaardigheden zijn vooral een must. Anders verlies je als vakhandel de concurrentieslag. Gelukkig zijn moderne ondernemers zich daarvan goed bewust.

Toch zie je al te vaak dat ondernemers de dagelijkse praktijk en de korte termijn voorrang geven.

weerleg je bezwaren, noem maar op.

Daarmee perfectioneer je de service die een bedrijf biedt. Daarnaast zouden dealers gestimuleerd moeten worden om jaarlijks een technische update te volgen voor hun kernmerken.

Er ontbreekt een structuur waarmee ondernemers hun medewerkers op de hoogte kunnen houden van de laatste ontwikkelingen. Daar ligt een taak voor BOVAG: structureel leren zou de branche naar een hoger niveau helpen. De dienstverlening aan klanten wordt er beter door. En dat zien we allemaal terug in het resultaat.”

Daar zie ik een rol voor BOVAG: ondernemers bewust maken van het belang van een continu verbeterproces. Alleen samen word je beter.”

ontwikkeling dat het aanbod van trainingen wordt uitgebreid en verbeterd. Het is mooi om te zien dat bij de consument het beeld is ontstaan dat je bij de (e-bike)specialist moet zijn. De opmars van branchevreemd is gestabiliseerd.

Dat betekent wel dat de verwachtingen hoog zijn. Die moeten we als branche waarmaken en consumenten daarin niet teleurstellen. De detailhandel moet ervan doordrongen blijven

dat het lonend is om te investeren in goede opleidingen. Op dat gebied ligt een grote rol voor BOVAG.

Het BOVAG-keurmerk is voor veel mensen een kwaliteitsgarantie, dus moet BOVAG zorgen voor een goed trainingsaanbod.”

Volg ons op twitter: @bovagfiets of Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

15

Theo de Rooij: “Als er goede opleidingsmogelijkheden zijn, kunnen problemen met fietsen zo dicht mogelijk bij de klant worden aangepakt, namelijk daar waar de klant zich meldt: de fietsvakhandel.

De e-fiets is een technisch gecompliceerd product, dat volop in ontwikkeling is.

De vakhandel moet dat bijbenen en de hele werkplaats meenemen in die verbreding van de

Erik de Geus, directeur: “Goed opgeleid personeel is van groot belang. Tegenover de consument kan de tweewielerspecialist zich onderscheiden van bijvoorbeeld pure internetspelers. Juist op het gebied van service en vakmanschap kunnen wij het verschil maken.

Biretco werkt daarom samen met de Twee-wieler Academy en het ROC Den Bosch.

BOVAG Fietsbedrijven Antwoordnummer 4000 3970 PA BUNNIK

Volg ons op Twitter: @bovagfiets

Like ons op www.facebook.com/bovagfiets

kennis. Ik hoor fietsenmakers wel eens beweren dat ze geen computerbedrijf zijn. Maar e-fietsen worden steeds meer rijdende computers, dus zal de vakhandel zich toch op dat gebied moeten oriënteren. BOVAG kan daarin een belangrijke katalysator zijn. De Elektrische Wielerploeg is een prachtige metafoor met behulp waarvan alle losse eindjes aan elkaar kunnen worden geknoopt. Toch zal het nog wel even duren voordat voortdurende scholing volledig geaccepteerd is.”

Onze ondernemers zijn bovengemiddeld actief in het volgen van trainingen en het behalen van BKS-certificaten, ten opzichte van de rest van de branche is de opleidingsbereidheid bij onze bedrijven hoog. Maar het zou nog beter kunnen: het zou goed zijn als er een keurmerk aan opleiden gekoppeld wordt. Dat geeft houvast voor de consument, en biedt de mogelijkheid het kennisniveau te bewaken. De BOVAG Elektrische Wielerploeg is opgezet om zo’n keurmerk te worden op e-bikegebied. Dat is een goede ontwikkeling.”

Maarten de Vos, directeur: “Wij zijn al enige tijd bezig onze ondernemers te helpen een hoger niveau te bereiken.

In maart hebben we ons e-learningplat-form gelanceerd.

Daar kunnen fabrikanten en leveranciers rechtstreeks informatie en trainingen aanbieden bij de ondernemers.

Op die manier willen we zorgen dat ondernemers aangesloten blijven bij de voortdurende ontwikkeling van de techniek

16

Wilco Kruitbosch, Marketing & Bike Brands Manager: “Het vermogen van de tweewielerbranche om zich te onderscheiden ligt in het feit dat men service kan verlenen naast de verkoop van fietsen en e-bikes. Denk aan adviseren, repareren en het afhandelen van klachten.

Voor het servicen van de nieuwste fietstechnieken is specifieke kennis nodig.

Daarom moet het personeel in de branche goed opgeleid zijn. De consument gaat juist naar de vakhandel omdat hij wil “kopen bij de man die hem ook repareren kan”. En hij wil een goed, persoonlijk advies. Een klant is pas goed geholpen als hij gelukkig is met zijn aankoop.

Daar is nog ruimte voor verbetering.

Daarnaast zou er meer inhoud gegeven mogen worden aan het BOVAG-schild.

Laat BOVAG concreet benoemen wat de consument mag verwachten van een BOVAG-speciaalzaak, en zorgen dat in elke zaak goed getraind personeel staat.

De Elektrische Wielerploeg is een goed begin.”

in e-bikes. Zo houden ze een streepje voor op de klant, die steeds beter weet wat er te koop is. En op branchevreemde spelers, uiteraard. Binnen de branche als geheel is het opleidingsaanbod op zich behoorlijk breed. Het zou alleen beter op elkaar afgestemd moeten worden. De trainingen van leveranciers dienen toch vooral het merkbelang, maar er is zeker ook een overkoepelend belang. Daar zie ik een taak weggelegd voor BOVAG. Als de opleidingsverplichting van de Elektrische Wielerploeg er echt komt, is dat een heel goed initiatief.”

BOVAGINBEWEGING