Leef
GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM
HAPKLAAR ADVIES
WEER IN BALANS
OGEN IN DE WATTEN
MARIO GOOSSENS
Doe
LEEF – GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM – 29 MAART 2018 – DIT IS EEN EXTRA UITGAVE VAN VISIE – AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P910695
wat ge graag doet
TEKORT AAN VITAMINE D?
BRENT KLIMT UIT EEN DIEP DAL
‘Ik heb de weg gevonden om eruit te geraken’
#GOESTING
IN DEZE EDITIE
4
#GOESTING
IN DE FLOW Mario Gossens van Triggerfinger drumt met volle goesting.
Zeg ja tegen het leven Wie goesting heeft in het leven, zegt ja op de grote en kleine dingen. Leef schotelt je online leuke opdrachtjes voor, die beloond worden met een glimlach. Enige voorwaarde? Je moet ja zeggen, wat de opdracht ook is. www.leefmagazine.be
14
17
LEKKER TREK Diëtist Michaël Sels geeft je weer goesting in eten.
JONG GEWELD Amber Broos is amper 15 en maakt nu al furore als dj.
en ook: 06
23
16
25
18
26
22
28
KORTGEKNIPT Helemaal op de hoogte 2X #GOESTING Dit is mijn vibe LENZEN Hygiënische tips & tricks SPREEKUUR Voedselvergiftiging
FACTCHECK Vitamine D LEZERSBRIEVEN Uit jouw leven gegrepen DIABETES Gezond aan de slag REGIO Alle nieuws uit jouw streek
Ik heb er echt zin in
L
eef. Hoeveel kracht kan er uitgaan van een woord van vier letters? Wat je in het leven ook onderneemt, wie je pad ook kruist, wat je ook meemaakt, je komt steeds bij hetzelfde devies uit: Leef! Een sterkere naam voor het gloednieuwe gezondheidsmagazine van CM konden we ons niet inbeelden. Met trots presenteren wij je vandaag de eerste editie. Welkom in Leef. Dit magazine wil fundamenteel anders naar gezondheid kijken. Omdat gezondheid om zoveel meer draait dan om ‘niet ziek zijn’. Goed in je vel zitten, familie en vrienden hebben om op terug te vallen, zin ervaren in wat je doet, het leven de moeite waard vinden … dat heeft evenzeer impact op onze gezondheid. Wij willen jou als lezer inspireren om samen met ons gezond in het leven te staan, wat er ook gebeurt. En we nemen daarbij een emotie als uitgangspunt. In dit eerste nummer laten we onder meer Lander, Isabelle en Nirouz aan het woord. Ik kan je nu al verklappen, hun verhalen laten een diepe indruk na. Ze kregen het de voorbije jaren zwaar te verduren. En toch zijn ze elk op hun manier content. Oprecht, authentiek en zonder taboes geven ze ons inkijk in hun leven. En dat is wat we met Leef willen doen. Een brede visie op gezondheid laat zich het best vertellen in verhalen. Over grote, maar evenzeer over kleine gebeurtenissen in iemands leven. Van het printmagazine bieden we je ook een online versie aan met extra materiaal. Naast Leef blijft ook Visie bestaan, waarin je net als vandaag informatie terugvindt van CM en partnerorganisaties. Leef content. Daarmee gaan wij van start. En tevredenheid zit vaak in kleine dingen. Je hebt een hele dag hard gewerkt, je bent moe, je neemt de trein naar huis en plots is het daar: het gevoel alles op orde te hebben. Dat soort (tijdelijk) geluk kan goed doen, omdat je weet dat je op die manier mee het verschil hebt kunnen maken.
LEEF is het gezondheidsmagazine van CM - jaargang 1, nummer 3, maandblad (verschijnt niet in de zomer) Redactie Dieter Herregodts (hoofdredacteur), Marion Aussems, Martine Creve, Marjolein Cuvelier, Bram Dehouck, Anja Giegas, Rosine Pittevils, Sarah Vandoorne, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke Webredactie Marc Helin, Katrijn Windey Redactieadres Haachtse steenweg 579, 1030 Brussel, leef@cm.be V.U. (nationale pagina's) Luc Van Gorp, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel Concept & realisatie Gevaert Graphics, www.gevaertgraphics.be Art Direction Bart Gevaert Coverfoto Lieven Van Assche Illustratie Annelien Smet
Leef en laat je op sleeptouw nemen, zodat we met dit magazine samen kunnen bouwen aan een gezonde samenleving. Luc Van Gorp
Voorzitter CM
© Mine Dalemans
OP ZIJN STOKPAARDJE Mensen met passie. Soms kom je ze tegen en dan blijven ze bij. Zoals drummer Mario Goossens die wereldwijd voor Triggerfinger de ziel uit zijn lijf drumt. Blijkt dat hij daarnaast ook nog bakken goesting over heeft voor zijprojecten.
MARIO GOOSSENS (45) DRUMMER VAN ROCKBAND TRIGGERFINGER ‘Als ik tegen mijn vrouw zeg dat ik goesting heb, dan weet ze hoe laat het is (grijnst ondeugend). Naast seks betekent goesting voor mij doen wat ge graag doet. Ik drum al van kleins af elke dag, ik heb er gewoon altijd zin in. Ik beschouw het ook niet als mijn beroep. Een eigenaardig fenomeen, maar wel eentje dat me jong houdt. Als ik mijzelf soms bezig zie, denk ik: Mario, ge zijt precies een puber. Zo enthousiast.
Goesting in een aanstekelijke drumsessie? Surf voor het exclusieve filmpje naar www.leefmagazine.be.
4
Naast drummen kwamen er ook andere kansen langs. Of ik The Black Box Revelation wou producen, of ik een documentaire wou maken … En dan stelde mijn vrouw voor om samen kinderdrumboeken te maken. Ik doe alles met enthousiasme en drive. Dat hebben we alle drie wel gemeen bij Triggerfinger: goei goesting. How jong, we gaan een plaat opnemen in Amerika! Dat moet veel geld kosten, maar vooral: daar hebben we zin in!’
‘Op het podium ben ik in mijn flow’
5
Ontsnapping
NAAR DE GEZONDHEIDSSECTOR
© Violet Corbett Brock
Dertig scholen krijgen een escape room om de laatstejaars te laten kennismaken met de studies en de jobs in de gezondheidssector. In zo’n escape room laten groepen zich opsluiten. Ze kunnen ontsnappen als ze er binnen een bepaalde tijd samen in slagen om raadsels op te lossen. De Vlaamse ministers Hilde Crevits (Onderwijs) en Jo Vandeurzen (Welzijn) willen deze succesformule gebruiken om jongeren warm te maken voor een opleiding en een job in de gezondheidssector. De zorgsector heeft personeel nodig. Door de vergrijzing zal die nood nog groter worden.
Kazou zoekt
ikgaervoor.be/escaperoom
Is de keuken jouw natuurlijke biotoop en tover je met plezier gerechten uit jouw koksmuts? Dan ben jij misschien wel dé persoon om komende zomer in potten en pannen te roeren op een Kazouvakantie. De kookploeg legt de knorrende magen het zwijgen op. Als keukenpiet en -prinses ben je evengoed inzetbaar om praktische zaken en kleine probleempjes in een vingerknip op te lossen. Kazou biedt jou in ruil een gratis verblijf, een onkostenvergoeding en een onvergetelijke ervaring. Zin om je zomer wat te kruiden? Het menu met de vrije plaatsen vind je op www.kazou.be/kookploeg.
RT ©V
keukenpieten Echt gezegd ‘Je moet verliefd blijven. Meer mensen moeten doen waar ze goesting in hebben en verliefd worden op wat ze doen’
Reageer via kazou@cm.be KOBE DESRAMAULTS in Touché (Radio 1) 6
KORTGEKNIPT
2 000
BELGEN RIJDEN LIEVER ZONDER GORDEL
Chatten
Elk jaar vragen ongeveer 2 000 Belgen een vrijstelling om de gordel te dragen omwille van medische redenen. De gordel niet dragen kan nochtans zeer zware gevolgen hebben. Zowel verkeersdeskundigen als zorgverleners bevestigen dat er geen of zeer weinig redenen zijn die een gordelvrijstelling rechtvaardigen.
MET KANKERLIJN
Word je met kanker geconfronteerd, dan kun je voor een goed gesprek terecht bij de Kankerlijn. Die is voortaan ook via chat bereikbaar op maandag van 9 uur tot 12 uur en op woensdag van 14 uur tot 17 uur en van 19.30 uur tot 22.30 uur. De Kankerlijn is een initiatief van Kom op tegen Kanker. Je vindt er een luisterend oor en krijgt er deskundig advies over alle aspecten van kanker. De Kankerlijn is ook elke werkdag van 9 uur tot 17 uur bereikbaar op het gratis telefoonnummer 0800 35 445, via mail en de website.
Ook topdokter Stefaan Nijs, hoofd van de dienst Traumatologie UZ Leuven, deelt die mening. Bij een ongeval tegen hoge snelheid word je zonder gordel in de wagen rondgeslingerd en bots je hard tegen het stuur of venster, met ernstige hersenschade tot gevolg. De vrijstelling moet een uitzonderingsmaatregel zijn.
ď š kankerlijn@komoptegenkanker.be www.kankerlijn.be
Ziekenhuis voor teddybeer Je zieke of gewonde knuffelbeer laten onderzoeken door studenten geneeskunde. Voor kinderen uit de derde kleuterklas en het eerste leerjaar van sommige scholen in Vlaanderen werd het werkelijkheid. In het Teddy Bear Hospital in het UZ Gent stonden de dokters in spe klaar
PUUR
POETSEN
met een arsenaal aan verbanden, infusen, beademingsmaskers en stethoscopen om de teddyberen weer beter te maken. Dit initiatief neemt de angst van kinderen weg voor ziekenhuizen en dokters. Tegelijk verbetert het de communicatie van studenten geneeskunde met kinderen.
Heb je het poetsen te lang uitgesteld? De achterstand compenseren met een dubbele dosis schoonmaakmiddelen is geen goed idee. Op luchtwegen en handen laten ze ongezonde sporen na. Vooral met producten die verspreid worden met sproeipompjes, moet je oppassen. Die vernevelen druppels die zeepdeeltjes bevatten. Die deeltjes kunnen via de longen worden opgenomen en schade toebrengen aan de longblaasjes. Producten mengen doe je ook beter niet. En al zeker geen bleekwater. Want dan kan chemische damp ontstaan die erg irriterend is voor de luchtwegen. Handschoenen dragen is aan te raden. En zet een venster open.
ď š www.antigifcentrum.be - tel. 070 245 245 7
#GOESTING
8
UIT HET DAL
Zonder het donker
geen sterren
‘En toen werd het zwart.’ Een goed jaar geleden ging het licht uit bij Brent Fripont (21). ‘Ik zat diep, het leek alsof ik niets meer had om voor te gaan. Die donkere periode heeft me geleerd wat het leven waardevol maakt. Dat wil ik meegeven: je bent niet alleen. Er zijn redenen genoeg om door te gaan.’ TEKST ANNELEEN VERMEIRE FOTO'S LIEVEN VAN ASSCHE
9
#GOESTING
21 december 2016
21 december 2016, een dag die Brent Fripont (21) uit Bilzen nooit zal vergeten. ‘Het was de donkerste dag uit mijn leven. Ik was alleen, zag geen reden meer om door te gaan.’ Een dag eerder had Brent zijn rugzak gepakt. ‘Ik wilde weg, ik had rust nodig. Thuis zijn confronteerde me met pijnlijke herinneringen.’ Hij nam de trein naar Leuven. Na een zwarte nacht begon een dag van rondzwerven, van twijfel, eenzaamheid en verdriet. ‘Wilde ik er nog voor gaan? Als je depressief bent, zie je geen perspectief meer.’
IEMAND ANDERS
2016 was een woelig jaar. ‘Verschillende personen die dicht bij me stonden, vielen weg. Ze hadden het moeilijk, ik wilde helpen. Maar ik kon hun problemen niet oplossen. Ik had het gevoel dat ik faalde. Ik zat in het tweede jaar van mijn opleiding lager onderwijs, maar ik had steeds minder energie voor mijn studies. Gelukkig slaagde ik voor mijn herexamens en kon ik starten in het derde jaar. Toch was ik nog altijd mezelf niet.’
BRENT FRIPONT (21) STUDENT EN VRIJWILLIGER Nog even en dan is Brent leraar lager onderwijs. Na de zomer wil hij pedagogische wetenschappen studeren. Daarnaast is hij vrijwilliger bij de jeugddienst van Bilzen. ‘Ik organiseer evenementen. En wie een origineel ontwerp wil voor een affiche, kan ook bij mij terecht.’
Brent kreeg het steeds moeilijker. ‘Mijn stage liep niet. Ik stond voor de klas in het eerste leerjaar. De school had me na een vorige stageperiode gevraagd om terug te komen. Maar het ging niet. Ik zat niet goed in mijn vel. De kinderen voelden dat. Het vlotte niet met de klas. Het leek alsof ik iemand anders was, niet meer die gast van vroeger.’
‘Ik ben mijn docent nog steeds dankbaar. Op een moment waarop je het zelf niet meer weet, heb je iemand nodig die naar je luistert. Mijn docent raadde me aan om bij de huisarts langs te gaan. Ik besefte toen niet dat dit een belangrijke stap was. Ik ging niet naar de huisarts voor mezelf, maar om mijn docent een plezier te doen. De consultatie zette veel in gang. Ik kreeg de diagnose van een depressie. Er werd medicatie opgestart en ik kreeg begeleiding.’
PIJN VOELEN, DE ENIGE UITWEG
‘Maar die diagnose woog op mijn relatie. Nadat ik al enkele mensen was kwijtgeraakt, was ik nu ook mijn vriendin kwijt. Zij was mijn laatste strohalm. Toen onze relatie eindigde, zakte de grond onder mijn voeten weg.’ De ooit zo gedreven student zag geen uitweg meer. ‘De breuk met mijn vriendin was de druppel. Ik werd een schim van mezelf.’ De periode die volgde, was een grote waas voor Brent. ‘Ik herinner me dat ik lang in de zetel heb gelegen, niet in staat om ook maar iets te doen. Ik voelde enkel pijn. Ik wilde zelfs pijn voelen. Zo wist ik, ik ben er nog. En op die manier vond mijn pijn een uitweg. Ik zat in een cocon, mijn ogen waren zwaar, alsof ik elk moment in slaap kon vallen. Geluiden klonken dof, stemmen kwamen niet binnen, het was alsof ik onder water leefde.’ ‘Als je depressief bent, raak je de voeling kwijt met de realiteit, je
‘Een jaar na die donkere dag wilde ik er weer staan’ bent enkel gefocust op je eigen pijn. Ik had nooit verwacht dat ik een depressie zou krijgen. Zoiets overkomt je. Ik herinner me nog dat mensen me vroegen hoe het met me ging. Doe niet zo depressief, klonk het soms. Alleen, die keuze heb je niet. Een depressie houdt je vast. Je bent niet volledig in staat dat zelf te keren.’
De lichtpuntjes
GEWOON EVEN ELDERS ZIJN
‘Weten dat je de controle verliest, is het moeilijkste. Ik kon er niets aan doen.’ Af en toe had Brent een helder moment. Dan besefte hij dat het zo niet verder kon. ‘Maar ik had de moed niet, het lef niet om uit de zetel te komen.’ Brent wilde weg van thuis. ‘Ik wilde weg van de plek die me confronteerde met zoveel pijnlijke herinneringen. Ik had twee opties. Of ik bleef in de zetel wegkwijnen, of ik pakte mijn rugzak en vertrok.’
VAN BRENT
‘Ik hoop dat ik door mijn actie en door wat ik zelf heb meegemaakt, iets kan betekenen voor anderen. Dat ik kan tonen dat er lichtpuntjes zijn, of gewoon, dat niemand alleen staat in zijn strijd.’ Vijf USB-quotes hebben voor Brent een groot verschil gemaakt.
FALEN IS OKÉ. ‘Don’t we all fall, zingt Dotan. Laat je niet van je stuk brengen als iets anders loopt dan je gehoopt had. Uit fouten leer je.’
HET HOEFT NIET ALTIJD GOED TE GAAN. ‘Leonard Cohen zingt: There’s a crack in everything, that’s how the light gets in. Het is niet erg als het even niet zo goed met je gaat. Dat wil niet zeggen dat alles om zeep is.’
‘Ik ben voor het tweede gegaan. Ik heb een brief geschreven voor mijn ouders. Dat was moeilijk. Ik wist niet hoe ik hen moest vertellen wat er in me omging. Voor hen was het een afscheidsbrief. Voor mij was het op dat moment een boodschap: ik wil gewoon even elders zijn. Ik had niets meer om voor te gaan, ik had niets te verliezen.’
ER IS ALTIJD IETS OM VOOR TE GAAN.
Het was 20 december toen Brent thuis vertrok. Hij haalde geld af en nam de trein naar Leuven. ‘Ik kende Leuven al een beetje. Ik
‘Love is the warmest colour. De band Alt-J raakt de essentie. Je hebt mensen nodig. Laat hen toe. De mensen die je graag ziet, zijn geen hulpverleners en dat is ook niet nodig. Iemand die er voor je is, die naar je luistert, een klein gebaar, dat helpt je het meest.’
‘It’s always darkest before dawn, een uitspraak van een goede vriendin. Ook deze gaat over lichtpuntjes in het donker. Zelfs als je het echt moeilijk hebt, zijn er dingen die je leven de moeite waard maken.’
DURF LOS TE LATEN. ‘Zanger James Bay heeft gelijk. So come on, let it go, just let it be, zingt hij. Loslaten moet je leren, maar het werkt bevrijdend. Als je dingen loslaat, vervagen ze. Blijf je ermee zitten, dan vervaag je zelf.’
OMRING JE MET MENSEN DIE JE GRAAG ZIET.
p
#CONTENT
p wilde opgaan in de massa, ano-
Back Up BIEDT HOUVAST
niem zijn, normaal zijn. Het was een rollercoaster. Ik voelde opluchting en tegelijkertijd veel verdriet. Het was kerstperiode, een tijd vol media-acties die solidariteit in de verf zetten. Maar ik had me nog nooit zo alleen gevoeld.’
1813
IK HOORDE MIJN NAAM
‘21 december 2016 is een dag die ik nooit meer vergeet. Ik heb een hele dag rondgezworven, ik had maar een vraag die me bezighield: wil ik er nog voor gaan? Als je echt heel diep zit, wordt je wereld zo klein, dat het lijkt alsof je niets meer hebt om voor te gaan. Ik besefte niet dat er nog mensen waren die er wel voor me wilden zijn.’ Familie, vrienden, iedereen was ongerust. Uiteindelijk vond een buurjongen Brent diezelfde dag nog op de bus. ‘Hij riep mijn naam. Dat was schrikken, ik belandde weer in de realiteit. Ik wist niet wat er zou komen. Ik was terug bij af.’
‘Het was alsof ik onder water leefde’ BUBBEL
‘En zo lag ik opnieuw in de zetel. Er kwam geregeld bezoek. Dan zette ik een masker op. Hield ik de mensen voor dat het wel oké was. Maar diep vanbinnen bleef dat slechte gevoel knagen.’ Via zijn school kwam Brent uiteindelijk in contact met een mobiel crisisteam. Het team kwam verschillende keren aan huis, stond in nauw contact met de huisarts en een psycholoog. ‘Ik kon eindelijk mijn verhaal kwijt. Zij stonden ver
‘BackUp hielp me eraan herinneren dat ik altijd bij iemand terecht kan’, vertelt Brent.
WAT? BackUp is een app van de Zelfmoordlijn1813 en wil houvast bieden bij zelfdodingsgedachten.
HOE WERKT HET? In BackUp kun je personen verzamelen die je kunt bereiken als het niet goed met je gaat. Je kunt noodberichten opstellen, activiteiten oplijsten die helpen om je gedachten te verzetten en items bewaren die je doen glimlachen. Je kunt ook zelf helpen door iemands back-up te zijn.
LET OP! BackUp vervangt de hulpverlening niet. In nood is je huisarts er voor je. Op de website van Zelfmoordlijn1813 vind je nog adressen waar je terechtkunt voor hulp.
EN CM? CM voorziet in een tegemoetkoming voor psychotherapie na door verwijzing. Voor jongeren is dat tot 360 euro, voor volwassenen tot 120 euro. Info en voorwaarden op www.cm.be/psychotherapie. www.zelfmoord1813.be/backup
genoeg van mij. Ik zag stilaan weer wie ik vroeger was geweest. Mijn goesting in het leven was zoek geraakt, maar nu zag ik hoe ik er opnieuw voor kon gaan. Het waren kleine vonkjes, toch waren ze er.’ ‘Ik leerde alarmsignalen herkennen bij mezelf. En ik leerde hoe ik ermee moet omgaan. Ik neem meer rust, ik hou een dag in de week vrij. Zo loop ik mezelf niet voorbij. Soms kruip ik in mijn bubbel. Dan ga ik bijvoorbeeld de afwas doen en denk ik even aan niets. Ik probeer daarnaast te doen wat ik graag doe. Wat enkel energie vreet, daar stop ik mee.’
WHY NOT?
‘Volgend jaar wil ik er weer staan, had ik mezelf voorgenomen. Tijdens mijn depressie was ik begonnen met grafisch ontwerp. Zo kon ik mijn gedachten verzetten. In die periode was de serie 13 reasons why populair. In die controversiële reeks stuurt een meisje naar dertien personen een cassette met daarop telkens een reden waarom ze zelfmoord heeft gepleegd. Het bracht me op het idee om tijdens de Warmste Week van Music For Life eind 2017 een actie te doen om het Centrum ter Preventie van Zelfdoding te steunen. Ik ontwierp dertien USB-sticks in de vorm van een cassette met daarop telkens een reden waarom het leven wèl de moeite waard is. 13 reasons why not, dus. Op 21 december vorig jaar ben ik met de opbrengst naar Puyenbroeck gegaan. Daar ging toen de Warmste Week door. Een jaar na de donkerste dag uit mijn leven stond ik er stilaan weer. Nog niet helemaal, maar ik had redenen genoeg om niet op te geven.’
Without the dark, we wouldn’t see the stars. Zonder het donker geen sterren, zegt een van de USB-sticks. ‘En dus ook geen lichtpuntjes in het leven’, legt Brent uit. ‘De quotes op de sticks verwijzen naar liedjes
en teksten die me in die donkere periode geraakt hebben. Deze was voor mij heel belangrijk. Ik heb door het donker kunnen ervaren wat het leven waardevol maakt. En dat wil ik nooit meer vergeten.’
MUZIEKDOPPEN
NU voor slechts
€125 125
Denk je aan zelfmoord en heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be.
op maat
*
Via CM heb je, bovenop onze scherpe actieprijs, nog recht op een tegemoetkoming van 30 euro per kalenderjaar bij aankoop van een set muziekdoppen op maat.
i.p.v.
€155
Maak online een afspraak voor maatname op www.aurilis.be.
* Actie geldig bij maatname van muziekdoppen op maat met vlakke demping van 01/03/2018 t.e.m. 30/04/2018. Niet cumuleerbaar met andere acties of kortingen.
DE KOMENDE JAREN JE GOESTING KUNNEN DOEN, DA’S EEN GEZOND LEVEN. Jij moet doen waar je zin in hebt. Maak je geen zorgen over eventuele kosten: dat doen wij wel. Met eventuele medische kosten houdt de CM wel rekening. Of het nu gaat om medische zorgen binnen of buiten het ziekenhuis, voor de jeugd of derde jeugd, of je nu veel of weinig ziek bent. Combineer beide verzekeringen en je krijgt 5% korting op de premie van het CM-Hospitaalplan! www.cm.be/verzekeringen
samen met
GEBREK AAN GOESTING
Appetijt
is een kanarie ‘Zolang je maar goed kunt eten’, klinkt het in de volksmond. Is onze appetijt werkelijk gelinkt aan onze gezondheid? Leef gooide het onderwerp op tafel bij Michaël Sels, hoofddiëtist van het UZA. TEKST MARION AUSSEMS ILLUSTRATIES ANNELIEN SMET
‘Als mensen hun eetlust verliezen, verzwakken ze’, zegt diëtist Michaël Sels. ‘Voeding op zich geneest niet, een tumor kun je helaas niet uithongeren. Maar het heeft wel een belangrijke invloed op het herstelproces.’ Wat als je gewoon gezond bent en je worstelt plots met je eetlust? Michaël Sels: ‘Appetijt is vaak de kanarie in de koolmijn. Als die niet meer van zich laat horen, kan dat een signaal zijn dat er iets scheelt. Een gedaalde eetlust wijst vaak
14
op een gezondheidsprobleem. Dat kan een verkoudheid zijn, maar het kan ook wijzen op iets ergers zoals een tumor. Ook stress of een mentale dip kunnen je goesting in eten doen verminderen. En een hormonale verandering zorgt soms voor andere goestingskes.’ Hoe weet je dan wanneer er echt iets aan de hand is? ‘Het gaat er vooral over hoe acuut het verlies van je appetijt is en hoelang het aanhoudt. Wees hiervoor alert. Stel in vraag waarom
je geen honger hebt. Zit je ergens mee waarover je je zorgen maakt? Neem je een bepaald geneesmiddel waardoor je eetlust afgeremd kan zijn? Als het probleem langer dan een week onverklaarbaar aanhoudt, ga dan langs bij de dokter.’ En als je ook daarna niks door je keel krijgt? ‘Let er vooral op dat je niet ondervoed geraakt. Als eten louter nog maar iets functioneels is, dan zien we vaak dat eten moeilijk wordt. Veel draait om de beleving, de
© Th
omas Legrè
ve
MICHAËL SELS (28) HOOFDDIËTIST UZA
in de soep of die extra boter op de boterham gerust.’ ‘Als je niet ziek bent, eet je gezond volgens de voedingsdriehoek. Ook na je ziekte, ter preventie van herval, geldt die stelling. Mijn tip: back to basics. Ga niet mee in hypes waarbij voeding haast een religie wordt. Wees je er gewoon van bewust dat de basis een gezond gewicht en een gezonde voeding is. Eet je te weinig of laat je je net te snel verleiden door zin in lekkers, breng dan structuur aan.’
kwaliteit van het eten of het makkelijk kunnen slikken of kauwen van het voedsel. We moeten ons er weer van bewust worden dat eten niet alleen leuk kan zijn, maar ook noodzakelijk is. Heb je geen goesting om te eten om welke reden ook, dan moet je dat toch doen. Als je in een wagen geen benzine giet, gaat die ook niet ver rijden. Voeding is onze energie.’ Moeten we dan altijd per se gezond eten? ‘Als je langdurig ziek bent en geen honger hebt, is het belangrijk om in het kleine volume dat je eet toch veel calorieën en eiwitten binnen te krijgen. Dan mogen die ballekes
‘Stel in vraag waarom je geen honger hebt.’ Wat is eigenlijk een gezonde appetijt? ‘Dat is voor iedereen verschillend. Wat voor jou persoonlijk een gezonde appetijt is, kan je wel laten berekenen door een diëtist. Een tip om ervoor te zorgen dat je geregeld eet: maak van de maaltijdmomenten de kapstok van de dag en hou vast aan die structuur. Ook als je je fysiek of mentaal niet lekker voelt. Tussen twaalf en één eet iedereen dus, een gezond gezegde.’
Wek appetijt op Als eten niet meer smaakt en er is risico op ondervoeding, kunnen deze tips helpen. ies voor frequente, kleine K maaltijden waar veel calorieën en eiwitten in zitten. E et gerust een makkelijke kanten-klaarmaaltijd, zolang je maar aansterkt. rink niet te veel bij je maaltijd. D Vul je maag niet met water, maar met voeding. Neem je soep na de hoofdschotel. Soep geeft je snel een vol gevoel.
Houd ook de mensen rondom je in de gaten. robeer alert te zijn voor achterP uitgang. Let er bijvoorbeeld op of iemand sneller buiten adem is na een wandeling. Merk op wanneer een goede eter plots kleine porties neemt en ook wel wat vermagerd of verzwakt is. reng een huisbereide maaltijd B langs of stel voor om mee naar de winkel te gaan.
15
2X #GOESTING
Dit is
mijn
vibe
GREET WIELEMANS (49) BRENGT HAAR LICHAAM IN BALANS ‘In mijn opleidingen klankschalen en boventonen werk ik met mensen die tot rust willen komen. Als je een klankschaal langzaam en zacht aanslaat met een stok, komen er klanken en trillingen vrij die je lichaam onmiddellijk absorbeert. Klank is voor mij een middel om weer dichter bij mijn eigen ritme te komen. Er zijn ritmes in het leven die helemaal niet stroken met dat van een mens. Klankschalen brengen je lichaam terug in balans. Let wel, ik ben niet alleen maar aan het onthaasten, ik werk ook hard. Maar als ik weet dat het klopt en dat ik even moet doorzetten, maakt het me zelfs niet moe. Dan is het leuk om te sjezen.’
© Joost De Bock
‘Klank brengt me dichter bij mijn eigen ritme’
16
‘Dj’en
geeft me een kick’
AMBER BROOS (15) MIXT HAAR WEG DOOR DE WERELD
© Joost De Bock
‘Muziek is mijn alles. Als ik een goed nummer hoor, zoek ik het op en luister ik naar hoe het gemixt is. Eind april breng ik mijn eerste technoplaat uit. Ik hoop dat een van mijn helden zoals wereldsterren Charlotte De Witte of Amelie Lens het ook zal draaien. Producen doe ik graag, maar het liefst sta ik op het podium als dj. Ik hou van het contact met mensen, het geeft me een kick als ze uit de bol gaan op mijn muziek. De wereld kunnen afreizen als dj zou een droom zijn die uitkomt. Ik ben dan wel realistisch, dromen mag.’
17
Langer goed met lenzen Om lenzen langer te kunnen verdragen, leggen we onze ogen het best zo goed mogelijk in de watten. Lenzendragers Samira en Frank krijgen tips van oogarts Heleen Delbeke (UZ Leuven). TEKST SARAH VANDOORNE & ANJA GIEGAS FOTO’S LIEVEN VAN ASSCHE & COMPAGNIE GAGARINE
‘Je lenzen dragen van 7 uur ’s ochtends tot 22 uur ’s avonds is geen goed idee’
18
REINIG JE HANDEN EN JE LENZEN CORRECT
‘Was altijd je handen met water en zeep voor je je lenzen uitdoet. Bewaar je lenzen in lenzenvloeistof, bij voorkeur een waterstofperoxidesysteem. Steek je lens nooit in je mond als die op de grond gevallen is. Spoel ze zeker ook niet met kraantjeswater, want onze leidingen zitten vol bacteriën. Neem uit voorzorg een kleine tube fysiologisch (zuiver) water mee.’
WISSEL OP TIJD
‘Draag je lenzen nooit langer dan de aangeraden termijn. Lenzenvloeistof vervang je drie maanden na opening of zoals aangegeven staat op de verpakking. Gebruik ook je lenzenhouder nooit langer, want daarin stapelen bacteriën zich op. Reinig je lenzenhouder elke dag met fysiologisch water, droog het af met een proper doekje en laat het nadien open staan.’
FRANK EN SAMIRA:
‘RESPECTEER DE LIMIET VAN JE LENZEN’ Vader Frank Martens en dochter Samira zijn doorwinterde lenzendragers: Frank draagt ze al 34 jaar, Samira heeft 14 jaar op de teller. ‘Ik ben ermee begonnen op mijn achttiende, om te kunnen voetballen’, getuigt Frank. Samira had een andere beweegreden. ‘Ik wilde van mijn bril af toen ik naar het middelbaar ging. En met lenzen is mijn zicht ruimer: doordat een lens op je oog plakt, zie je het volledige beeld. Het was wel een zoektocht naar het juiste paar. Laat je dus goed begeleiden en geef niet te snel op. Geef je ogen ook genoeg aanpassingstijd.’ Dat beaamt Frank. ‘Lenzen dragen is doorbijten. In het begin is het onwennig maar na verloop van tijd voel je ze niet meer zitten. Dan is het opletten geblazen dat je er niet mee gaat slapen (lacht).’ Of ze bepaalde voorzorgen in acht nemen? ‘Ik wissel thuis af met mijn bril omdat je lenzen niet constant mag dragen’, zegt Samira. ‘Zo kunnen mijn ogen ze op termijn blijven verdragen. Respecteer verder zeker de limiet van de draagtijd van je lenzen. Als je dat niet doet, zie je niet alleen slechter, je voelt het ook.’ Frank: ‘Ik zal nooit lenzen aan- of uitdoen zonder eerst mijn handen te wassen. Ik let er ook op dat mijn maandlenzen ’s nachts lang genoeg in hun vloeistof liggen.’
OPGEPAST IN WATER
‘Water zit vol bacteriën. Douchen met lenzen is daarom niet veilig. Met zwemmen, een bubbelbad nemen of in de sauna zweten moet je ook opletten. Idealiter draag je dan geen lenzen. Als het echt niet anders kan, geven we de voorkeur aan daglenzen die nadien worden weggegooid. Er bestaan ook zwembrillen met aangepaste sterkte.’
DRAAG JE LENZEN NOOIT LANGER DAN 12 UUR PER DAG
‘Als je je lenzen te lang draagt, kunnen bloedvaatjes ontstaan die over je hoornvlies gaan groeien. Dat is niet de bedoeling. Je lenzen dragen van 7 uur ’s ochtends tot 23 uur ’s avonds is dus geen goed idee. Doe je lenzen liever uit als je thuis bent. Wissel voldoende af met je bril. Houd je bril overdag op als je ’s avonds uitgaat. Slapen met lenzen is helemaal uit den boze.’
ZUINIG MET MAKE-UP
‘Veel make-up zorgt ervoor dat je tranenfilm minder wordt van kwaliteit, waardoor je je lenzen minder goed gaat verdragen. Houd makeup nooit langer dan de aangeraden termijn. Mascara zou ik zelfs om de drie maanden vervangen. De bacteriën op de huid gaan mee in de borstels, een potentiële infectiehaard voor lenzendragers.’
19
Oogarts Heleen Delbeke
‘Blijf geen week rondlopen met een infectie’ Lenzen zijn populair. Hoe verklaar je dat? ‘Mensen die een bril nodig hebben om scherp te zien, verkiezen soms lenzen om uiteenlopende redenen. Ze vinden zichzelf mooier, vinden het comfortabeler om te sporten of willen geen beslagen glazen meer.’ ‘Lenzen zijn gemeengoed geworden. Dat is positief, alleen gaan sommige mensen niet meer langs de oogarts voor ze ermee starten. Dat is geen goed idee. Als je je lenzen online aankoopt, mis je de uitleg die je oogarts of opticien je geeft.’ Hoe belangrijk is een reguliere afspraak bij de oogarts? ‘Het is heel belangrijk om je ogen regelmatig te laten controleren. Hoe vaak, dat bespreek je met je oogarts. Bij de meeste lenzendragers gaat het allemaal goed. Maar als patiënten bloedvatingroei hebben op hun hoornvlies of kampen met een infectie, merken we vaak dat ze niet op de hoogte waren van bepaalde risico’s. Sommige mensen gebruiken zelfs jaren aan een stuk dezelfde lenzenhouder, anderen dragen hun daglenzen een hele week. Ze zijn zich van geen kwaad bewust.’
4
Wie niet langer wil afhangen van bril of lenzen, overweegt misschien een chirurgische ingreep aan de ogen. Dr. Heleen Delbeke legt het verschil tussen de twee mogelijkheden, laseren en implantlenzen, uit in vier vragen.
20
VRAGEN OVER LASEREN EN IMPLANTLENZEN WAT IS LASEREN? ‘Met een laser wordt de kromming van je hoornvlies aangepast. Daarvoor moet je hoornvlies sterk genoeg zijn. Vooraleer we overgaan tot laseren, wordt eerst een strenge risicoanalyse gedaan om te kijken of er op lange termijn problemen zouden kunnen ontstaan. Het hangt ook af van de sterkte van je afwijking. Laseren gebeurt niet bij wie een afwijking heeft die hoger ligt dan - 10 dioptrie.’
WAT IS EEN IMPLANTLENS? ‘Dat is een chirurgische ingreep waarbij een kunstlens in het oog wordt geplaatst. Afhankelijk van de leeftijd kan een lens voor de eigen kristallens worden geplaatst of kan de kristallens worden vervangen.
Ook hier wordt een risicoanalyse gedaan, zodat de risico’s op lange termijn zo beperkt mogelijk blijven.’
WANNEER KIES JE VOOR EEN INGREEP? ‘Het gaat voornamelijk om patiënten die hun contactlenzen niet goed verdragen of te veel ongemak ervaren van hun bril. De patiënt moet al minstens twee jaar stabiel zijn qua afwijking en is bij voorkeur ouder dan 21 jaar.’
LOSSEN DE INGREPEN JE AFWIJKING VOOR ALTIJD OP? ‘Het gebeurt soms dat patiënten na enkele jaren weer wat bijziend of verziend worden. Door de leeftijd kunnen ogen ook veranderen.’
‘Als je een hoornvliesinfectie krijgt, is de kans reëel dat er zich een litteken op je hoornvlies vormt. Als dat litteken vlak voor je pupil zit, zal je nadien minder goed kunnen zien. Doe je lens daarom meteen uit zodra je oog rood wordt. Raadpleeg een oogarts als je oog rood blijft na 24 uur. Blijf geen week rondlopen met een infectie.’ Kunnen onze ogen lenzen blijven verdragen? ‘Patiënten zonder andere oogproblemen zouden zeker 20 jaar lenzen moeten kunnen verdragen. Die termijn is heel afhankelijk van het type contactlenzen dat je draagt. Bij zachte contactlenzen wordt het draagcomfort vaak minder na 15 tot 20 jaar. Wie geen zachte maar halfharde lenzen draagt, kan ze tot 50 jaar gebruiken. Ik ken zeventigers die na 50 jaar nog altijd content zijn met hun halfharde lenzen.’
‘Lenzendragers zijn zich vaak van geen kwaad bewust’ Wat is het verschil tussen halfharde en zachte lenzen? ‘Zoals de naam het zegt, is de ene soort gemaakt uit een eerder hard materiaal, de andere uit een zacht materiaal. Een halfharde lens wordt meer op maat gemaakt en is duurder in aankoop, maar je kunt ze jaren dragen. Patiënten vinden soms dat halfharde lenzen minder comfortabel aanvoelen dan zachte lenzen, hoewel een goed aangepaste halfharde lens normaal geen comfortklachten mag geven.’ Wat zijn de voor- en nadelen van daglenzen? ‘Daglenzen zijn duurder, maar lichter van materiaal, waardoor ze beter getolereerd worden. Je gooit ze gewoon weg aan het einde van de dag, dus zijn ze ook hygiënischer. Wie maandlenzen draagt, merkt dat ze aan het einde van de maand de lenzen minder goed verdragen. Dat komt onder andere omdat de eiwitten uit onze traanfilm op die lenzen kunnen opstapelen. Draag je lenzen dus zeker niet langer dan de aangeraden termijn.’ laten staan vooraleer je ze terug kan plaatsen.
TOT JE DIENST
TERUGBETALING Lenzen zijn niet goedkoop, zeker voor wie een zware afwijking heeft. Ook aan een laserbehandeling of het plaatsen van implantlenzen hangt een serieus prijskaartje. Leef zet alle mogelijke tegemoetkomingen op een rijtje.
WAT BETAALT DE ZIEKTEVERZEKERING TERUG? De verplichte ziekteverzekering voorziet een tussenkomst voor contactlenzen vanaf 70 euro, afhankelijk van de lenssterkte en van een (eventueel aanwezige) medische aandoening (vanaf 70 euro). Voor de gewone optische lenzen is er een tegemoetkoming voor halfharde lenzen en voor zachte lenzen indien die laatste maand-, 6 maand- of jaarlenzen zijn. Voor dag- of weeklenzen is er geen tussenkomst. Voor het plaatsen van implantlenzen is er een tussenkomst tot 400,41 euro. Voor laseren is er enkel een tussenkomst voorzien als daarmee een letsel of aandoening behandeld wordt.
WAT BETAALT CM TERUG? CM geeft een tegemoetkoming tot 50 euro per kalenderjaar voor lenzen, inclusief dag- en weeklenzen. De tussenkomst hangt af van je leeftijd en de sterkte van je afwijking. Ook waar je je lenzen koopt is belangrijk: als je via een webshop gaat, krijg je pas een tussenkomst als die specifiek oogzorg aanbiedt. Zowel voor laseren als voor implantlenzen biedt CM een eenmalige tegemoetkoming van maximaal 100 euro per oog.
WAT BETAALT HET CM-MEDIKO PLAN TERUG? Wie zich extra verzekert met het CM-MediKo Plan van CM-verzekeringen, krijgt tot 100 euro per jaar extra terugbetaald voor brillenglazen, contactlenzen (inclusief dag- en weeklenzen zolang ze een corrigerende functie hebben), ambulante heelkundige correcties zoals implantlenzen of laserbehandelingen.
Meer info en voorwaarden op www.cm.be.
SPREEKUUR
VOEDSELVERGIFTIGING
HAP MAAKT ZIEK Een gezellig etentje eindigt soms op het toilet. Als een maaltijd je misvalt, heb je mogelijk een voedselvergiftiging opgelopen. Hoe kun je de volgende keer wel nagenieten van die lekkere maaltijd?
WAT IS EEN VOEDSELVERGIFTIGING?
Een voedselvergiftiging is een maag-darmontsteking door iets te eten dat besmet is met een bacterie, virus, parasiet of gifstof (toxine).
WAT ZIJN DE OORZAKEN?
Vaak zijn bacteriën de boosdoener. Ze zijn al in rauw voedsel aanwezig, maar maken je meestal niet ziek. Als je iets te lang of te warm bewaart, kunnen ze zich vermenigvuldigen en kun je ziek worden. Ze kunnen ook in je eten belanden door beperkte hygiëne. Is een virus of parasiet de oorzaak, dan komt dat meestal door een slechte handhygiëne, hoesten of niezen. Ook toxines afkomstig van bacteriën of schimmels kunnen je ziek maken.
WAT ZIJN DE SYMPTOMEN?
Doorgaans krijg je klachten binnen de 24 uur. Je kunt buikpijn, krampen of diarree krijgen, misselijk zijn of braken. Soms voel je je duizelig, heb je hoofdpijn, spierpijn of koorts. In uitzonderlijke gevallen kun je last krijgen van bloederige, slijmerige diarree.
HOE KUN JE HET VOORKOMEN?
Was je handen voor je je eten aanraakt en na een toiletbezoek. Vervang regelmatig handdoeken, vodden en sponsjes. Hou je keuken en je materiaal proper. Was rauwe groenten en fruit. Gebruik apart materiaal voor vlees en vis en voor groenten. Zorg dat eten goed warm is en helemaal gaar. Bewaar etenswaren fris. Ontdooi niet op kamertemperatuur en zet restjes na uiterlijk twee uur in de koelkast. Bewaar ze afgedekt en niet langer dan twee dagen. Is iets beschimmeld, gooi het weg. Maak de koelkast geregeld proper. Bewaar producten niet langer dan drie maanden in de diepvries. Laat etenswaren niet in de warmte staan en wees voorzichtig met mayonaise, tiramisu of chocolademousse, met eieren, gesneden koud vlees, rauwe vis, melkproducten en salades.
WAT KUN JE ZELF DOEN? ELISE RUMMENS (36) PREVENTIE-ARTS CM Elise is onze huisdokter. Haar stokpaardje op het vlak van gezondheid is beweging. Daarom zie je haar dinsdagavond springen, vliegen, duiken, vallen en weer opstaan. Dan heeft ze haar wekelijkse parkourtraining. www.cm.be/dehuisdokter
22
Een voedselvergiftiging gaat meestal na 1 tot 3 dagen vanzelf over. Drink regelmatig water, zo voorkom je uitdroging. Wees waakzaam bij ouderen, baby’s en kinderen.
WANNEER GA JE NAAR DE DOKTER?
Ga naar de huisarts als je meer dan 38,5°C koorts hebt, erg suf bent, weinig plast of veel dorst hebt. Doe dat ook als buikpijn aanhoudt, als je bloed of slijm bij de ontlasting hebt of net in het buitenland was. Ga eveneens naar de dokter als je baby braakt, niet wil drinken of na twee voedingen nog diarree heeft. Is je kind ouder dan een jaar en duren de symptomen langer dan twee dagen of zijn er ook andere klachten? Ga ook dan naar de huisarts.
FACTCHECK
FACTCHECK
MOET IEDEREEN VITAMINE D SUPPLEMENTEN NEMEN? Vitamine D krijgt veel aandacht in de media. Soms lijkt het wel alsof iedereen er een tekort aan heeft. Moeten we allemaal onze toevlucht nemen tot supplementen?
WAT IS HIEROVER GEWETEN?
HOE KUNNEN WE DIT INTERPRETEREN?
Vitamine D zorgt ervoor dat er voldoende kalk in het bot wordt afgezet en maakt het zo sterker. Daarom is het belangrijk in de preventie van osteoporose, of broze botten. Hoewel we vitaminen nodig hebben, maakt ons lichaam die zelf niet of te weinig aan. Vitamine D nemen we enerzijds op via het zonlicht, anderzijds uit voeding. Het is in hoge mate aanwezig in vette vis, vlees en eierdooiers. Volgens recente studies zou een laag vitamine D-gehalte ook een rol zou spelen bij andere gezondheidsproblemen: dikkedarmkanker, hart- en vaatziekten, diabetes, dementie ‌ Zo kreeg vitamine D de naam van supervitamine. Maar er is nooit een oorzakelijk verband aangetoond tussen deze aandoeningen en een vitamine D-tekort. Het is waarschijnlijker dat een lage vitamine D-concentratie een gevolg is van deze ziektes.
Vitamine D biedt geen oplossing voor allerlei chronische aandoeningen. Het blijft wel noodzakelijk om de botten sterk te houden. Zijn supplementen nodig of heeft ons lichaam voldoende vitamine D dankzij het zonlicht en voeding? Dat hangt af van de hoeveelheid zonlicht waaraan je huid wordt blootgesteld. Kom je veel buiten? Draag je een sluier? Mensen met een donkere huid maken ook minder vitamine D aan dan blanke mensen. Er zijn dus risicogroepen die makkelijker een tekort hebben en voor wie supplementen aangewezen kunnen zijn. Maar als je als gezonde volwassene voldoende buitenkomt, ook in de winter, dan kan je via de Belgische zon genoeg vitamine D aanmaken. Overmaat aan vitamine D kan leiden tot teveel calcium in het bloed, wat gevaarlijk is. Vooral bij zuigelingen moet men hier aandacht voor hebben.
CONCLUSIE NEE Gezonde volwassenen hebben geen baat bij vitamine D-supplementen. Extra vitamine D kan wel aanbevolen worden bij de volgende doelgroepen: kinderen tot 4 jaar, zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, vrouwen na de menopauze, mensen die bijna geen blootstelling hebben aan zonlicht en 70-plussers. Spreek erover met je arts.
BRON: www.gezondheidenwetenschap.be
23
* Actie niet cumuleerbaar met andere kortingen / acties. Gratis onderhoud binnen het jaar na aankoop. Enkel geldig in april 2018.
Vlot vooruit
Tijd voor mobiliteit April is scootermaand
Actie* 10% korting op je eigen aandeel
gratis VAB pechbijstand en onderhoud
Comfort in huis
Discrete zekerheid
Zo hoort het
Beweeglijk door de dag Lukt stappen niet meer zo goed? Wil je je toch nog zelfstandig kunnen voortbewegen, je boodschappen doen of genieten van een deugddoende tocht? Kom testen en ontdek welke scooter het best bij je past. Onze mobiliteitsverstrekkers luisteren naar je verhaal en adviseren je over alle details: je zitcomfort, het aantal wielen, wendbaarheid en snelheid, gebruik binnen of buiten ‌ Kom langs, en vergroot je mobiele vrijheid.
24
Meer info op www.thuiszorgwinkel.be Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. Samen vinden we wat jij nodig hebt. Groetjes, Tina
V03-2018
Vlot vooruit
Kies voor mobiele vrijheid en het advies van onze mobiliteitsverstrekkers.
LEZERSRUBRIEK
Uit jouw leven gegrepen
MAXIMUMFACTUUR
Mensen moeten soms handenvol geld uitgeven voor een behandeling. Vanaf wanneer geldt het voordeel van de maximumfactuur die mensen beschermt wanneer ze veel medische kosten hebben? Tellen alle kosten mee? Eva Vermeire uit Gent
OMVER GESNOWBOARD Vorige maand werd ik op skivakantie in Italië omver gesnowboard en brak ik mijn pols. Ik ging eerst liever niet naar de dokter. Dat leek mij nogal veel papierwerk en gedoe. Bovendien was mijn Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) niet meer geldig. Gelukkig heb je in dat geval alleswetende mama’s. Ze raadde me aan om het telefoonnummer van de alarmcentrale Mutas, dat op de achterkant van het kaartje staat, te bellen. Na amper vijf seconden kreeg ik al iemand aan de lijn. Ik deed mijn verhaal en de mevrouw aan de andere kant deed de rest. Ik kon gerust naar een dokter vertrekken. Geen gedoe en geen papierwerk, wel goede raad en veel hulp. Met een pols in het gips maakte ik er nog een topweek van. Heleen Goossens uit Antwerpen
Hallo naam,
Om het voordeel van de maximumfactuur (MAF) te kunnen krijgen, moeten de jaarlijkse medische kosten een plafondbedrag overschrijden. Dat bedrag is afhankelijk van het jaarinkomen. Alleen medische kosten die de ziekteverzekering terugbetaalt, komen in aanmerking voor de maximumfactuur. Het remgeld, wat je uit eigen zak betaalt, telt mee. Dat is het geval voor het remgeld voor medische en paramedische prestaties; het remgeld voor geneesmiddelen uit de categorieën A, B en C en voor magistrale bereidingen; het remgeld voor technische prestaties en bepaalde kosten bij opname in het ziekenhuis zoals het persoonlijk aandeel in de ligdagprijs.
GEHOORSCHADE Ik vind het artikel met Sean Dhondt in vorig nummer super. Zelf geef ik les over gehoorschade aan leerlingen van het derde middelbaar. Ik ben blij dat iemand die in hun ogen cool is ook oordoppen draagt en daarover spreekt. Dat zal jongeren zeker aanzetten om zijn voorbeeld te volgen. Ik ga dit artikel gebruiken in de klas en probeer meerdere exemplaren van het magazine te krijgen. Want het is nog leuker voor de leerlingen om met de originele versie te werken. Hopelijk overleven de boekjes het dan wel een paar jaar, of toch zolang Sean Dhondt cool wordt gevonden.
SORRY Het spijt me maar ik zeg soms sorry. Ik krijg dikwijls de verontwaardigde reactie dat sorry zeggen een teken van zwakte is. Ik ben het er niet mee eens. Sorry zeggen is eerder een teken van beleefdheid en van sterkte. Want, je stelt je zwakker op om een probleem op te lossen en iemand beter te doen voelen. En dat kun je alleen als je sterk in je schoenen staat. Dus wees sterk en zeg sorry, het spijt me, als het nodig is.
Griet Ottevaere uit Oudenaarde
Karel Jamaer uit Hasselt
Deel je ervaringen
Wij horen graag wat belangrijk is in jouw leven. Zit je met een praktisch probleem, heb je een frustratie, zoek je een oplossing ... Aarzel niet om met ons in dialoog te gaan. Wij luisteren en antwoorden je met plezier. facebook.com/CMziekenfonds
lezersbrieven@cm.be
@CMziekenfonds
25
WORKSHOP DIABETES
‘Kleine
inspanning,
grote impact’
Als de diagnose diabetes valt, luidt de boodschap: meer bewegen, anders eten. ‘Dat is makkelijker in te passen in je leven dan je denkt’, zegt diabeteseducator Frank Dawyndt. TEKST BRAM DEHOUCK
F
FOTO VIOLET CORBETT BROCK
rank is een van de diëtisten die de CM-workshops Gezond aan de slag begeleiden, gericht op mensen met beginnende diabetes type 2. ‘De laatste tien jaar is het aantal diagnoses van diabetes drastisch gestegen’, zegt Frank. Hij ziet de oorzaak in onze gejaagde levensstijl en de vergrijzing van de bevolking. ‘We hebben het druk, maar bewegen minder, en besteden weinig tijd aan onze voeding. We worden zwaarder, hebben minder zin in beweging, en belanden zo in een vicieuze cirkel.’ Nochtans kost de oplossing niet zoveel moeite. ZOEK GEEN PARKING ‘Als je twijfelt tussen de lift en de
26
trap, neem de trap. Rijd niet rond op zoek naar een parkeerplaats maar ga eens te voet of met de fiets naar de winkel.’
‘Het woord dieet schrappen we’ ‘Zulke kleine aanpassingen in je dagelijks leven maken al een groot verschil. Leren bewegen is een opgave. We leggen mensen daarom nooit iets op. Wil je sporten, dan zoeken we iets dat je leuk vindt. Na het sporten voelt iedereen zich beter, het is eraan beginnen dat moeilijk is. Je moet er plezier aan beleven, anders houd je het niet vol.’
LAGERE SCHOOL Voor eten geldt hetzelfde. ‘Het woord dieet schrappen we. Het gaat om evenwichtig eten en structuur brengen in je eetpatroon. Kinderen in de lagere school hebben vaak nog zo’n structuur: een ontbijt, om tien uur een tussendoortje, warm middageten, en ’s avonds nog een boterham. Gaandeweg verliezen we de structuur die nodig is om gezond te leven. Kan je enkel ’s avonds warm eten? Dat is op zich geen probleem, maar eet dan niet te laat en niet te energierijk.’ PARTNER LEERT MEE Op de CM-workshops wordt ook de partner uitgenodigd. ‘Met twee leer je meer dan alleen. Bovendien houdt diabetes het hele gezin bezig. Als de partner de boodschappen doet, is het belangrijk dat hij of zij ook weet waarop te letten.’ www.cm.be/workshop-diabetes
3X
CM TOT JE DIENST MEER INFO & ALLE VOORWAARDEN OP w ww.cm.be/voordelen
VOEDINGS- EN DIEETADVIES Zoek je professioneel advies om iets aan je eetpatroon te doen? Bij de diëtist krijg je een antwoord op je vragen. De diëtist geeft je ook persoonlijk advies, dat rekening houdt met je leefgewoonten en voorkeuren.
LEDENVOORDEEL 40 euro voor minstens 4 sessies voedings- en dieetadvies.
OBESITAS EN EETSTOORNISSEN Sommige mensen kunnen hun eetgedrag gemakkelijker onder controle houden met de steun van een groep met hetzelfde doel. Gespecialiseerde centra en ziekenhuizen organiseren groepsprogramma’s voor obesitas of een ernstige eetstoornis (boulimie, anorexia of binge-eating).
LEDENVOORDEEL Terugbetaling van de helft van de kostprijs met een maximum van 250 euro.
INFOSESSIES OVER VOEDING In de media worden we bestookt met tips over wat we moeten eten. Wat klopt daar allemaal van? Naast workshops voor mensen met diabetes organiseert CM regelmatig infosessies over de voedingsdriehoek, suikers, gezonde voeding ... Je vindt het volledige aanbod op www.cm.be/agenda.
LEDENVOORDEEL Informatie over gezonde voeding aan een voordeeltarief.
#GOESTING
‘Een goede artiest zegt ’
foert
‘Ik ben een eenzaat. Ik heb ervoor gekozen om mijn eigen pad te volgen, en ben er nooit van afgeweken. Daar ben ik best fier op. Trouw blijven aan jezelf is uiteindelijk je hoogste goed. Ik heb mijn roeping beantwoord. Er zijn er genoeg die dat niet doen. Zonde vind ik dat. Veel mensen gaan niet op zoek naar zichzelf. Ze leven naar de verwachting van de buitenwereld. Gelukkig hoort een goede artiest foert te zeggen tegen de maatschappij. Ook al vindt alleen hij zijn lied goed. Hij moet het toch schrijven.’
Speciaal voor Leef speelt Guido Belcanto Cavalier Seul. Bekijk het filmpje en lees het volledige interview op www.leefmagazine.be.
LEEF - GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM
© Lieven Van Assche
ARTIEST GUIDO BELCANTO (64) DOET ZIJN EIGEN GOESTING