Leef 21 juni 2018: #kriebels

Leef

GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM

DE EERSTE KUS

Win

LEEF – GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM – 21 JUNI 2018 – DIT IS EEN EXTRA UITGAVE VAN VISIE – AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X – P910695

SPRINGKASTEEL VOOR EEN DAG

CHECKLIST VOOR SCHOOLVERLATERS

BETEN EN STEKEN

WAT ZIJN VLINDERS IN JE BUIK?

JEROEN BERNAER STAPT 800 KILOMETER

‘Tocht op juiste moment in mijn leven’

#KRIEBELS

IN DEZE EDITIE

4

#KRIEBELS

CRÈME VAN EEN VROUW Helga ruilde haar interieurshop voor een ijskar.

2

Win!

8 OP BEDEVAART Etienne doet het voor de wandeling.

Maar iedereen heeft zo zijn reden.

17 VONKEN EN VUUR Het liefdesverhaal van Christiane en Wilfried geeft je kippenvel.

en ook: 06

KORTGEKNIPT Helemaal op de hoogte Op reis gaan, zonnen in de tuin of gewoon blijven werken? Laat ons weten hoe jij je vakantie doorbrengt.

Doe ons voor 30 juli de groetjes met een leuke foto of video, waarop jij zelf te zien bent. De origineelste inzending maakt kans op een springkasteel voor een dag. www.cm.be/wedstrijd-kriebels

14

22

18

25

KRIEBELS IN JE BUIK Vlinders of verbeelding?

BETEN EN STEKEN 5 mythes ontkracht

20

SPREEKUUR Jetlag

21

FACTCHECK Hoogspanningskabels

DAAR IS DE ZON Zonnebescherming LEZERSBRIEVEN Uit jouw leven gegrepen

26

EERSTE HULP BIJ AFSTUDEREN Checklist voor schoolverlaters

28

REGIO Alle nieuws uit jouw streek

Het strandje van 1 frank

D

e markt van Zonhoven. Dat was onze bestemming die zondagochtend. Een lastminutebeslissing. Naar buiten kijken, zien dat het mooi weer is, de fiets op en weg. Samen met mijn echtgenote. Het is iets waar we ongelooflijk van genieten.

Een uitstap maken zonder plan. Soms letterlijk. Dan komen we aan een kruispunt en beslissen we ter plekke of we rechtdoor rijden of afslaan. De tocht is belangrijker dan de bestemming. Onderweg zijn geeft ruimte.

Daarvoor hoef je geen verre bestemmingen te kiezen of spectaculaire activiteiten te ondernemen. De markt van Zonhoven ligt op nauwelijks vijf kilometer van onze deur. We hebben er een uurtje gekuierd en aardbeien gekocht. Veel spannender dan dat was het niet. Maar die aardbeien waren wel de lekkerste die we in tijden gegeten hadden. Net omdat ze ons deden proeven van dat ongeplande zondagse uitstapje.

Een van mijn mooiste reisherinneringen deed ik op in Hongarije. Ik trok er naartoe met enkele kotgenoten, nog voor de val van het IJzeren Gordijn. Eens door de zwaar bewaakte grenspost kwamen we in een andere wereld terecht. We verbleven er in een huisje van een man die in de jaren vijftig naar België was gevlucht. Het was een indrukwekkende belevenis.

Wat mij het meeste is bijgebleven, zijn niet de imposante gebouwen in Boedapest, maar een klein strandje aan het Balatonmeer. Het lag op wandelafstand van ons huisje, zodat we er zo goed als elke dag heen trokken. Je betaalde er in die tijd het equivalent van 1 Belgische frank om er een hele dag te vertoeven.

LEEF is het gezondheidsmagazine van CM - jaargang 1, nummer 6, maandblad (verschijnt niet in de zomer) Redactie Dieter Herregodts (algemeen hoofdredacteur), Anneleen Vermeire (hoofdredacteur), Marion Aussems, Martine Creve, Marjolein Cuvelier, Bram Dehouck, Anja Giegas, Rosine Pittevils, Sarah Vandoorne, Michiel Verplancke Webredactie Marc Helin, Katrijn Windey Redactieadres Haachtse­steenweg 579, 1030 Brussel, leef@cm.be V.U. (nationale pagina's) Luc Van Gorp, Haachtse­steenweg 579, 1030 Brussel Concept Bold & Pepper, www.boldandpepper.be Realisatie Gevaert Graphics, www.gevaertgraphics.be Art Direction Bart Gevaert Coverfoto Lieven Van Assche Illustratie Annelien Smet

Ik vermoed dat je het strandje in niet veel reisgidsen zal terugvinden. Wij zijn er eerder toevallig op uitgekomen, maar net daarom heeft die plek zoveel betekenis voor ons.

De meest intense ervaringen doe je op wanneer je je laat verrassen door de omgeving. Met de vakantie in aantocht geldt dat advies meer dan ooit. Of het nu in je achtertuin is of aan de andere kant van de wereld, laat je overvallen door het onverwachte, neem tijd om te ontmoeten en ga onbevangen op weg. Het zal je gegarandeerd kriebels bezorgen.

Luc Van Gorp

Voorzitter CM

3

4

© Thomas Legrève

I ‘ edereen is blij om mij te zien’

GESMOLTEN VOOR IJS HELGA BONNYNS (51) RIJDT ROND MET DE CRÈMEKAR Vier jaar geleden koos Helga voor een nieuwe uitdaging. Ze ruilde haar interieurshop in voor een kleurrijke ijskar. Een beslissing die haar vandaag nog altijd doet stralen.

‘Ik ben altijd een grote ijsfan geweest. Nu eet ik drie à vier bolletjes per dag. Kwaliteitscontrole noem ik dat (lacht). Ik heb de leukste job ter wereld. Met dat deuntje rondrijden en een ijsje scheppen. Iedereen is altijd blij om mij te zien, dus het contact met de mensen is heel leuk.

Hoe keek je als kind zelf uit naar de ijskar? Dat was springen, roepen en dansen. Ik vind het enthousiasme van kinderen én volwassenen echt heerlijk. Volwassenen die beginnen te kirren omdat ik hun favoriete smaak verkoop. Ze in stilte zien genieten in de tuin van mijn ijsbar …

IJs maakt dat los bij mensen.’

5

OP KOT © Sven Dillen

IN WOONZORGCENTRUM

Galiene zorgt voor haar mama Al vijf jaar is Galiene Thoelen uit Hasselt mantelzorger voor haar zieke mama. Uit een onderzoek van Samana bij leerlingen in Limburgse scholen blijkt dat 17 procent van hen opgroeit in een gezin met een hulpbehoevende persoon. Dat is een zieke ouder, een broer of zus met een handicap of een grootouder die zorg nodig heeft.

Ruim de helft van de jongeren met een zorgbehoevende persoon in het gezin, helpt mee. Ze steken vooral een handje toe in het huishouden en houden de hulpbehoevende persoon gezelschap.

Het geeft jongeren een positief gevoel dat ze kunnen helpen. Maar de zorg heeft wel een invloed op hun leven, vooral op hun vrije tijd en hun schoolwerk.

14 procent van de jongeren kan niet praten over hun situatie volgens het onderzoek.

Op school zwijgen de meesten over de zorg die ze thuis opnemen. Met het project Naar een mantelzorgvriendelijke schoolomgeving ijvert Samana voor meer openheid op de schoolbanken.

6

Vanaf volgend academiejaar kunnen acht studenten van de KU Leuven op kot in een woonzorgcentrum in Heverlee.

Dit project wil de verschillende generaties weer bijeenbrengen en een zorgzame samenleving stimuleren. Van de studenten wordt verwacht dat ze wat vrijwilligerswerk doen, zoals een wandeling maken of een kaartje leggen met de bewoners.

Ze volgen vooraf een cursus over zorg om hen op hun vrijwilligerswerk voor te bereiden. De ouderen van het woonzorgcentrum zijn alvast geïnteresseerd. Ze bouwen zelf graag een feestje.

KWALITEIT VAN

81 zwemwateren IS UITSTEKEND Goed nieuws voor wie graag een duik neemt in de Noordzee of in een zwemvijver in Vlaanderen. Het aantal uitstekende zwemwateren is het hoogste ooit, vooral door de blijvende verbetering van de zwemwaterkwaliteit aan de kust. Dat meldt de Vlaamse Milieumaatschappij, die de kwaliteit van zwemwater test. In Vlaanderen zijn er 88 officiële zwemwateren, waarvan 42 badzones aan de kust en 46 zwemwateren in het binnenland. In 2017 werden er 81 als uitstekend beoordeeld, 5 als goed en 2 als aanvaardbaar. Het aantal uitstekende zwemwateren blijft jaarlijks toenemen. www.kwaliteitzwemwater.be

KORTGEKNIPT

IN RIKSJA DOOR DE KEMPEN

DEEL JE

favoriete plekje

In een elektrische riksja verkennen de gasten van het CM-zorgverblijf Hooidonk de streek. In de omgeving van Zandhoven zijn vier fiets- en beleefroutes uitgestippeld. Die lopen langs markante gebouwen, musea en boerderijen waar bezoekers streekproducten kunnen proeven.

Met de riksja kunnen ook mensen die in een rolwagen zitten die routes volgen. Tijdens de rit luisteren passagiers naar Radio Riksja vol verhalen, anekdotes en muziek. Vrijwilligers besturen de riksja en spelen tegelijk voor gids.

www.pakjetijd.be

© ID / Dieter Telemans

BIRGIT VAN MOL in Het Nieuwsblad

Op tijd loslaten om de batterijen op te laden in een aangename omgeving. Dat is het doel van de campagne Pak je tijd-plekje van de vrijetijdsorganisatie Pasar. Een bank aan het water, een pad in het bos of een park in de stad. Iedereen heeft wel een plaats waar hij helemaal tot rust komt. Pasar moedigt iedereen aan om zijn favoriete rustplekje in Vlaanderen te delen op de website. Zo ontdek je andere mooie locaties.

Echt gezegd

‘Alles komt altijd wel in orde. Soms niet op de manier die je zelf voor ogen had, maar met flexibiliteit en veerkracht kom je ver’

Ramen open

BUITEN DE SPITS

We worden een binnenhuisgeneratie. Op het werk komen we niet veel buiten en ook ’s avonds blijven we liever in de zetel zitten. De kwaliteit van de binnenlucht houden we dus maar beter in het oog. Verlucht je woning dagelijks door ramen open te zetten. Dat doe je best aan de achterzijde van je huis en buiten de spitsuren om het effect van vervuilde buitenlucht te minimaliseren. Wees zuinig met schoonmaakproducten.

Beperk ook het vocht in huis. Kook met het deksel op de pot en zet altijd je dampkap aan. Verlucht de badkamer, zeker als je doucht. En open een venster als je de was binnen droogt.

7

#KRIEBELS

88

OP BEDEVAART

Onderweg Als het kriebelt, moet je … op bedevaart gaan. Niet meer van deze tijd?

Op weg gaan en even tot jezelf komen, zijn helemaal terug van nooit weggeweest.

Etienne, Jeroen, Maria en Christiane hebben zo hun eigen reden om op tocht te gaan.

TEKST ANNELEEN VERMEIRE FOTO’S FILIP CLAUS, LIEVEN VAN ASSCHE

99

#KRIEBELS

Etienne

‘Wandelen is verslavend’

Wanneer ben je voor het laatst op bedevaart geweest?

‘Ik ben lid van wandelclub De Trekvogels in Boekhoute. Elk jaar in mei gaan we op bedevaart naar de kapel Onze-LieveVrouw van Stoepe in Ertvelde. Dit jaar waren we met bijna tachtig deelnemers. We starten in Boekhoute voor een tocht van twaalf kilometer. Op de heenweg blijven we samen. Op de terugweg volgt iedereen zijn eigen tempo.’

Waarom naar Stoepe?

‘We gaan al twintig jaar op bedevaart met de club. Vroeger gingen we naar Oostakker. Maar dat was veel omslachtiger om te organiseren. We vinden het belangrijk dat iedereen mee kan doen. Daarom kiezen we nu voor de kapel van Stoepe. En een tocht van 24 kilometer is al een stevige wandeling, niet?’

Wat haal je eruit voor jezelf?

‘Op bedevaart gaan, zelfs dichtbij, zorgt voor een rustmoment. Ook als je niet gelovig bent. Mijn moeder is al een tijdje overleden. Door naar de grot te gaan, denk ik nog eens aan haar. Voor mij voelt het alsof ze daar is. Ik brand een kaarsje voor haar. Vlakbij ons huis is er een kapelletje.

Daar steek ik ook geregeld een kaarsje aan. Voor de kleinkinderen, als ze examens hebben. Of om dicht bij iemand te zijn die me dierbaar is.’

Wat is de kracht van zo’n bedevaart?

‘Samen op tocht gaan is ontspannend, je smeedt banden en komt tot rust. Zelfs de deelnemers die niet naar de kerk gaan, zijn enthousiast. Er is veel vriendschap.’

10

ETIENNE DE BUCK (72)

‘MIJN RUGZAK HEEFT HEEL VLAANDEREN GEZIEN’ ‘Ik neem altijd dezelfde rugzak mee op tocht. Een hapje en een drankje, een regencape, mijn boekje van de club met mijn kilometers, de inhoud is onmisbaar voor een wandelaar.’

Onmisbaar voor...

Waarom kriebelt het om onderweg te zijn?

‘Wandelen is verslavend (lacht). Ik wandel elk weekend met de club. Soms trek ik er in de week ook nog op uit, alleen of met mijn vrouw. Met de club wandelen we op ons eigen ritme, niet in groep. Dat is anders op de bedevaart. Daar kiezen we ervoor om samen te zijn. Om met elkaar te praten, elkaar beter te leren kennen. Het is een gezellige activiteit. Onze groep wordt elk jaar groter.

Ik vind beweging en vriendschap belangrijk. Maar ik ben het ook gewoon om in de meimaand op bedevaart te gaan.

Ik heb er nood aan.’

‘Ik rijd overal naartoe om te wandelen, soms tot drie keer per week. Mijn rugzak heeft al heel Vlaanderen gezien.

Ik geniet ervan om in de natuur te zijn. Ik zie de mooiste plekjes. Doorgaans dragen we geen fluohesje. Op bedevaart wel, dan wandelen we als groep graag zichtbaar.’

Wat betekent op tocht gaan voor jou?

Laat het ons weten via leef@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Maria en Christiane

‘Zolang ik kan, ga ik op bedevaart’

Wanneer ben je voor het laatst op bedevaart geweest?

Christiane: ‘Onze bedevaart met Samana Ninove naar Oostakker-Lourdes in mei is een jaarlijkse traditie. Dit jaar heb ik Maria in de rolstoel begeleid.’

‘Op bedevaart kun je tot rust komen, samenzijn. Die verbondenheid merk ik bij alle pelgrims, hier en elders.

Ik vind gebed onmisbaar. Het neemt voor mij als christen een centrale plaats in in mijn leven.’

Maria: ‘Ik woon sinds 1992 in Ninove. Sindsdien ga ik elk jaar mee op bedevaart. Het is nu de tweede keer in de rolstoel. Vroeger deed ik alles te voet. Sinds mijn heup­operatie lukt dat niet meer.’

Waarom naar Oostakker-Lourdes?

Christiane: ‘De Mariagrot en de kerk zijn een plaats van ontmoeting, vlakbij en voor iedereen toegankelijk.

Onze Lieve Vrouw is een belangrijk persoon voor mij.

Ze neemt mij mee in haar spoor, in het geloof. Oostakker-Lourdes is wonderlijk. Het voelt hier voor mij aan als een oase van rust en stilte.’

Ik ga nog elke week naar de mis. Als het goed weer is tenminste, dan wandel ik tot aan de kerk met mijn looprekje. Zolang ik kan, ga ik op bedevaart. Het is bovendien een leuk uitstapje.’

Christiane: ‘Ik ben ook katholiek, en ga elk jaar mee als vrijwilliger. Met Samana willen we iedereen de kans geven om een bedevaart te kunnen doen. We begeleiden onder andere ouderen en mensen met een beperking.’

Wat haal je eruit voor jezelf?

Maria: ‘Ik woon nog zelfstandig. Ik ga elke week kaarten en dankzij mijn kruiswoordraadsels heb ik nog een goed geheugen. Daar ben ik dankbaar voor. Op bedevaart denk ik aan de mensen die ik graag zie. Ik heb geen kinderen, maar ik heb altijd voor mijn ouders en mijn broers gezorgd. Dicht bij hen zijn, geeft me een goed gevoel.’

Wat is de kracht van zo’n bedevaart?

Christiane: ‘De stilte en de ontmoetingen zijn zo bijzonder. Daar staan we te weinig bij stil.’

CHRISTIANE DE DECKER (75) EN MARIA VAN LAETHEM (91)

‘KAARSJE VOOR FAMILIE EN VRIENDEN’ Maria: ‘Elk jaar koop ik hier een kaars die ik dan aansteek in de grot. Het is een manier om te tonen dat ik aan mijn ouders en vier broers denk.’

Onmisbaar voor...

Waarom kriebelt het om onderweg te zijn?

Maria: ‘Ik ben katholiek opgevoed. Als kind deed ik al elk jaar een ommegang, samen met mijn ouders. Dan delen we een gebed aan verschillende kapelletjes.

Christiane: ‘De mensen die de grot bezoeken hechten er veel belang aan om een kaars te kunnen branden. Zo kunnen ze aan familie en vrienden tonen dat ze hen nooit zullen vergeten.’

11

#KRIEBELS

Jeroen

‘De mooiste maand van mijn leven’ Wanneer ben je voor het laatst op bedevaart geweest?

‘Mijn tocht naar Santiago de Compostela dateert van 2012.

Ik ben alleen vertrokken voor een voettocht van 800 kilometer. Ik ben daarna nog verschillende keren alleen op pad geweest. Vorig jaar nog, door de Sierra Nevada.’

Waarom kriebelt het om onderweg te zijn?

‘Het doet deugd. Mijn tocht naar Compostela kwam op het juiste moment. Ik zat vast, was ongelukkig in mijn job, mijn relatie was op de klippen gelopen, ons huis moest verkocht worden. Ik wilde weg, mezelf terugvinden.’

Waarom naar Santiago de Compostela?

‘Ik dacht meteen aan Spanje, daar voel ik me thuis. Waarom maak je geen voettocht naar Compostela?, vroeg mijn vader.

Inderdaad, waarom niet? Ik zou 800 kilometer afleggen, van aan de voet van de Pyreneeën tot in Santiago.’

Wat haal je eruit voor jezelf?

‘Het was de mooiste maand van mijn leven. De ontmoetingen onderweg zijn verrijkend. En op zo’n tocht leer je doorzetten. Zo kreeg ik last van een ontstoken pees. Ik was alleen. Op een verlaten plein ben ik ingestort. Dat was mijn moeilijkste moment. Ik heb me herpakt. Ik heb ervaren dat je er voldoening uithaalt als je niet opgeeft. Een levensles.’

JEROEN BERNAER (34)

‘PELGRIMSPASPOORT STEEDS BIJ ME’

Onmisbaar voor...

‘Ik had tijdens de tocht mijn vormselkruisje meegenomen en onderweg heb ik een medaillon gekregen. Beide heb ik nu nog steeds bij me. Ook al was mijn drijfveer niet religieus, deze attributen gaven me een houvast.’

‘Ook mijn notitieboekje en pelgrimspaspoort had ik bij me en liggen nu nog altijd ergens in de buurt. In het paspoort verzamel je stempels. Daarmee kun je bewijzen dat je minstens de laatste honderd kilometer te voet hebt afgelegd. Zo kun je een Compostela krijgen, een certificaat. Ik was langer op tocht. Daar was ik trots op. Ik voelde me geroutineerd, een echte pelgrim.’

‘Je leert veel over jezelf. Wat is belangrijk in mijn leven?

Ik heb beseft dat ik rust en eenvoud nodig heb. Ik ben dichter bij mezelf gekomen. Daar ga ik nu mee verder, onder andere in mijn werk. Ik schrijf en ben een uitgeverij gestart. Ik wil mijn eerste roman publiceren.’

Wat is de kracht van zo’n bedevaart?

‘Iedereen heeft het wel eens lastig. Een bedevaart helpt om tot jezelf te komen. De ontmoetingen, de gesprekken, de rust. Sommige ervaringen voelen zelfs spiritueel aan.

Een oude vrouw die mij met een enkele blik begreep toen ze zag dat ik pijn had. De rust die me overviel toen ik tijdens een tocht in de mist plots in een weide vol schapen stond.’

‘Ver of dichtbij, mensen op bedevaart delen iets. Velen worstelen, zijn op zoek naar zichzelf, of willen hun dankbaarheid tonen voor iets dat ze overwonnen hebben.

Iedereen heeft zijn verhaal. Eigenlijk kom je als een andere persoon terug, zonder dat je het beseft.’

EEN GEZOND LEVEN IS PAS VERZEKERD

ALS HET DAGELIJKS KRIEBELT OM ER OP UIT TE TREKKEN. Jij moet doen waar je zin in hebt.

Maak je geen zorgen over eventuele medische kosten: dat doen wij wel.

• Het CM-Hospitaalplan beschermt je tegen hoge kosten bij ziekenhuisopname.

• Het CM-MediKo Plan beschermt je tegen medische kosten buiten het ziekenhuis, zoals remgeld, tandzorg, hoorapparaten, brillen en lenzen.

Combineer beide verzekeringen en je krijgt 5% korting op de premie van het CM-Hospitaalplan! www.cm.be/verzekeringen MOB verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming met maatschappelijke zetel in België en toegelaten onder nummer 150/01 om de tak 2 ‘ziekte’ te beoefenen. Bij betwisting gelden de algemene voorwaarden.

Ondernemingsnummer 0851.601.503

CM016_Leef_ADV JUNI 03.indd 1

01/06/2018 11:08

13

#KRIEBELS

VLINDERS OF VERBEELDING?

Kriebels in je buik

Het overkomt je plots: een buik vol kriebels.

Uit verliefdheid, van de zenuwen, in de achtbaan … Hoe komt het dat we dat fladderend gevoel ervaren? Kunnen we die vlinders in toom houden?

En wat is precies hun nut? Wij gingen te rade bij gedragsneuroloog Peter Paul De Deyn.

TEKST MARION AUSSEMS ILLUSTRATIE ANNELIEN SMET

14

Peter Paul De Deyn: ‘Dat rare gevoel in je buik, misschien ook een bonzend hart of een krop in de keel, zijn signalen die je in je hoofd waarneemt. Als er iets gebeurt waarvan we ondersteboven zijn — positief of negatief — gaat ons lichaam in vecht-vluchtmodus. Dat proces wordt aangestuurd door het deel van ons zenuwstelsel dat reflexmatig handelt: ons onbewust zenuwstelsel.’

ZO ONTSTAAN KRIEBELS

NEURO-WAT?

‘Belangrijke spelers bij kriebels zijn ook de zogenaamde neurotransmitters. Simpel uitgelegd: dat zijn stofjes die ervoor zorgen dat alles in ons lichaam goed met elkaar kan communiceren. Die neurotransmitters zorgen dus voor een goede verbinding tussen de hersenen, het zenuwstelsel en de organen.

Mensen die een moeilijke periode doormaken, die niet meer echt geraakt worden door de dingen des levens en nergens nog kriebels bij voelen, hebben vaak een verstoorde werking van de neurotransmitters.’

BIJSTUREN KAN

‘Volgens mij ervaart elk mens van tijd tot tijd kriebels. Dat kan haast niet anders, want zo werkt het fysiologische systeem. En kriebels

as Legrève

GENIET, MET MATE

‘Gelukkig maar dat er kriebels zijn: het is een soort van verhevenheid, een bijzondere ervaring waarin je terechtkomt. Ze kunnen je ook op elk moment overvallen, kennen geen leeftijd en laten zich niet voorspellen. Zelfs in je dromen kunnen ze opduiken.’

hom

‘Stel dat ik voor een klif sta, dan gaat in eerste instantie mijn onbewust zenuwstelsel tekeer en word ik overspoeld door kriebels in mijn buik. Pas nadien ga ik tegen mezelf zeggen: ik ga niet vallen en breng mezelf in veiligheid. Deze keer is mijn bewust zenuwstelsel aan het werk, dat de situatie intussen heeft geanalyseerd en bijstuurt. Daar heeft het even tijd voor nodig.

Naast helder denken met je bewust zenuwstelsel kunnen ook meditatie, mindfulness en yoga helpen om kriebels te bedaren. Zo breng je rust in je hoofd en zorg je voor een normale bloedtoevoer naar alle organen.’

hebben ook wel degelijk een functie. Ze waarschuwen je bijvoorbeeld voor een gevaarlijke situatie zodat je je kunt verdedigen, laten je merken dat je op het juiste pad zit en maken je bewust van opportuniteiten. Wat een gezonde portie kriebels is? Zolang de kriebels als een signaal binnenkomen, je ze nog min of meer naar je hand kunt zetten en ze niet je hele zijn overnemen, lijkt me dat normaal.’

©T

‘Concreet. Als er gevochten of gevlucht moet worden, stuurt dat onbewust zenuwstelsel meer bloed naar organen die het nodig hebben.

Dat zijn vooral ons hart en onze longen, die moeten in vecht-vluchtsituaties immers presteren en kunnen daarbij alle extra munitie gebruiken. Er wordt dan even minder ingezet op organen die in dit vecht-vluchtproces van minder belang zijn.

Het spijsverteringssysteem bijvoorbeeld krijgt zo minder bloedtoevoer dan normaal. Het is net die verminderde bloedtoevoer die ervoor zorgt dat je vlinders in je buik waarneemt. Je verbeeldt

je de kriebels eigenlijk een beetje, maar er gaat wel een echt fysiologisch proces aan vooraf.’

PETER PAUL DE DEYN GEDRAGSNEUROLOOG

Peter Paul De Deyn is verbonden aan het Born-Bunge Instituut aan Universiteit Antwerpen. Hij is er wetenschappelijk directeur en leidt het laboratorium van neurochemie en gedrag en verricht daar samen met zijn team dementieonderzoek.

Als professor geeft hij les aan de faculteiten Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige wetenschappen en Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen van Universiteit Antwerpen.

15

2X #KRIEBELS

De eerste

kus

‘Er hing iets in de lucht'’

ULRIKE GULDENTOPS (23, RECHTS) HOUDT VAN KAZOU EN VAN FEMKE VAN DE LAER (20)

16

© Guy Puttemans

‘We hebben elkaar leren kennen op monicursus.

Ik was al moni, Femke nog cursist. Het klikte meteen.

Toeval of niet, die zomer zouden we samen op Kazouvakantie vertrekken. Er hing iets in de lucht, iets wat ik nooit eerder gevoeld had. Voor Femke had ik nog niet over liefjes nagedacht, laat staan over mijn geaardheid.

Onze eerste kus, vlak voor die vakantie, betekende heel veel voor mij. Nu zijn we bijna drie jaar samen. Onze zomers staan in het teken van elkaar en van Kazou: maar liefst vier keer gaan we samen op vakantie!’

ER KNETTERT IETS TUSSEN CHRISTIANE BELLEMANS (66) EN WILFRIED PENNE (71) ‘Of hij wat stroom mocht gebruiken, vroeg een jonge loodgieter me aan de deur van het appartement waar ik werkte, meer dan vijftig jaar geleden. Tien minuten later belde hij weer aan. De stekker was losgekomen, zei hij. De jongen vroeg me een kus. Ik was pas vijftien, het was mijn eerste echte kus. De volgende dag was de jongen er niet meer. Ik wist niet eens zijn naam. 37 jaar later leerde ik Wilfried kennen. Tijdens een wandeling wees hij een appartement aan. Hij had daar ooit een meisje gekust. Hij had daarvoor met opzet de stekker uit een stopcontact getrokken. Toen kwam alles terug. Dat waren wij twee geweest. Soms zeg ik nog: de eerste en de laatste kus zullen van jou zijn.’

17

© Wouter Van Vaerenbergh

‘De eerste en laatste kus zullen van hem zijn’

5 MYTHES DOORPRIKT

Zomerse steken en beten Zomer? Zalig! Maar ook hoogseizoen voor wriemelende beestjes en prikkende planten. Over insectenbeten en andere zomerse huidirritaties doen de wildste verhalen de ronde. We legden vijf wijdverspreide mythes voor aan dermatologen Lieve Brochez en Lien Depaepe van het UZ Gent.

TEKST MARJOLEIN CUVELIER

1

Bij heel jonge kinderen gebruik je ’s nachts beter enkel een muggennet.’

WIE VAKER GESTOKEN WORDT DOOR MUGGEN, HEEFT ZOETER BLOED

‘Muggen maken geen verschil tussen zoet en zuur. Word je vaak gestoken, dan heeft dat wellicht te maken met een combinatie van je lichaamsgeur, genetische aanleg en lichaamswarmte. Waarom muggen een voorkeur hebben, werd al vaak onderzocht. Maar nog geen enkele studie heeft echte duidelijkheid gebracht.’

GESTOKEN! WAT NU? ‘Probeer niet te krabben, want daardoor reageert je huid heviger op de beet. Je krijgt dan nog meer jeuk. Koel de bult eventueel af met een ijsblokje.’

2

HOE VOORKOMEN? ‘De beste bescherming tegen muggenbeten is een insectenspray met DEET. Omdat er verschillende vormen en concentraties zijn, vraag je het best raad aan je apotheker.

18

PIJN NA BIJEN- OF WESPENSTEEK BESTRIJD JE DOOR GIF TE VERHITTEN

‘Soms wordt gesuggereerd om een lepeltje te verwarmen en dat zo dicht mogelijk tegen de gestoken huid te houden. De hitte zou het gif afbreken. De werking hiervan is niet bewezen en bovendien is de kans op brandwonden bijzonder groot. Je kunt de plek wel afkoelen, je bent dan sneller van de pijn af.’

HOE VOORKOMEN? ‘Bijen en wespen steken je enkel als ze zich bedreigd voelen. Blijf rustig en sla niet wild om je heen. Meestal laten ze je dan snel met rust.’

GESTOKEN! WAT NU? ‘Gaat het om een bijensteek? Verwijder de angel zo snel mogelijk door hem er met je nagel uit te schrapen. Reinig het wondje en ontsmet eventueel. Het is normaal dat bijen- en wespensteken lokaal rood worden en opzwellen.

Om de pijn te verzachten, kun je een ijsblokje gebruiken of een pijnstiller nemen. Raadpleeg onmiddellijk een arts als ook andere delen van je lichaam opzwellen, zoals lippen, handen of voeten, of als je duizelig of kortademig wordt, diarree krijgt of moet overgeven.’

3

TEKEN MOET JE VERDOVEN VOOR JE ZE VERWIJDERT

4

‘Agressieve “verdovende” stoffen zoals alcohol, nagellak of deodorant verhogen de kans dat de teek zijn gif loslaat in je lichaam. Niet doen dus! Controleer na een verblijf in de natuur zorgvuldig je hele lichaam.

Merk je een teek op, verwijder hem dan meteen. Gebeurt dat binnen de 24 uur, dan is de kans klein dat je besmet wordt met de ziekte van Lyme, tekenencefalitis of andere ziektes.’

HOE VOORKOMEN? ‘Plan je een

uitstapje naar het bos? Of ga je wandelen in het hoge gras? Draag dan een lange broek en lange mouwen. Gebruik eventueel bijkomend een insectenspray met DEET. Omdat er verschillende vormen en concentraties zijn, vraag je het best raad aan je apotheker. ’ GEBETEN! WAT NU? ‘Neem de teek met een pincet of tekentang zo dicht mogelijk bij de huid vast. Trek hem voorzichtig in een rechte beweging uit de huid en zorg ervoor dat je zijn lijf niet samenknijpt.

Hou de huid rond de beet in de gaten. Verschijnt er in de volgende weken een rode cirkel of voel je je grieperig? Raadpleeg dan een arts.’

PLASSEN OP EEN KWALLENBEET VERZACHT DE PIJN

‘Misschien dat de warmte en het zuur de pijn eventjes verzachten, maar dat is dan heel tijdelijk. In Australië, waar er een giftige soort rondzwemt, wordt azijn aangebracht na een beet. Dat voorkomt dat de kwal nog meer gif afgeeft na een beet. Azijn helpt niet bij alle kwallensoorten en wordt aan de Belgische kust enkel aanbevolen na contact met de kompaskwal.’

HOE VOORKOMEN? ‘Zwem je in de zee, dan kun je een kwallenbeet moeilijk uitsluiten. Liggen er kwallen op het strand, let dan op waar je gaat. Ook dode kwallen kunnen nog bijten. Gelukkig komen bij ons geen gevaarlijke soorten voor.’

GEBETEN! WAT NU? ‘Spoel de huid af met warm of zout water, bijvoorbeeld zeewater. Gebruik geen koud zoet water, dat doet de kwal nog meer gif vrijgeven. Ga niet over de kwallenbeet wrijven, dan verspreid je het gif. Verwijder zichtbare tentakels met een pincet. Probeer de onzichtbare tentakels er zachtjes af te schrapen met een hard plat voorwerp, zoals een bankkaart. Ook hier is het normaal dat de beet rood wordt en gaat zwellen.’

5

BRANDNETELSTEKEN ZIJN GOED VOOR DE BLOEDSOMLOOP

‘Bij aanraking met brandnetels komt er in je huid een stof vrij die histamine heet. Die zorgt ervoor dat je blaasjes en jeuk krijgt. De bloedvaten in de huid zetten zich heel lokaal - open. Dat het invloed zou hebben op de algemene bloedsomloop, is niet bewezen.’

HOE VOORKOMEN? ‘Een brandnetel is heel goed te herkennen. De prikkende brandharen zijn duidelijk te zien om de stengel en de blaadjes zijn getand. Probeer aanraking met een brandnetel te vermijden, al is een brandnetelsteek volstrekt onschadelijk.’

GESTOKEN! WAT NU? ‘De irritatie van de huid verdwijnt meestal binnen enkele uren. Eventueel kun je de huid even afspoelen om de brandhaartjes te verwijderen.

Probeer niet te wrijven, want dan verspreid je de brandharen. Houd de huid koel. Krijg je een uitgebreide reactie, zoals moeite met ademhalen of zwellingen bij de lippen of de tong? Raadpleeg dan onmiddellijk een arts.’

19

SPREEKUUR

JETLAG OP VAKANTIE

REIS DOOR DE TIJD Maak je een verre vliegtuigreis, dan kan die je dag- en nachtritme in de war sturen.

Hoe kom je een jetlag te boven? En wat kun je doen voor je vertrekt zodat zo’n jetlag minder hard aankomt?

WAT IS EEN JETLAG?

Maak je een verre vliegtuigreis naar het oosten of het westen en doorkruis je verschillende tijdzones, dan kun je last krijgen van een jetlag. Je biologische klok loopt dan niet meer gelijk met de lokale tijd. Reis je naar het noorden of het zuiden en overschrijd je weinig tijdzones, dan blijf je ervan gespaard.

WAT ZIJN DE SYMPTOMEN?

Hoe verder je reist en hoe meer tijdzones je overschrijdt, hoe meer klachten je kunt hebben. Vlieg je naar het oosten en moet je je klok vooruit zetten, dan heb je vaak meer klachten dan wanneer je naar het westen reist. Je kunt ook meer last ondervinden met het ouder worden.

Belangrijke klachten zijn problemen met het in- of doorslapen.

Je kunt je ook heel moe voelen op een moment dat je eigenlijk wakker moet zijn. Andere symptomen zijn concentratie- en geheugenproblemen, prikkelbaarheid, stemmingswisselingen en maag- of darmklachten.

WAT KUN JE ERAAN DOEN?

Een jetlag kun je niet behandelen. Eigenlijk kan je lichaam zich per dag maar een uur (in oostelijke richting) tot maximaal twee uur (in westelijke richting) aanpassen. Reis je verder, dan moet je even doorbijten tot je lichaam gewend is aan de nieuwe situatie.

HOE KUN JE HET RISICO BEPERKEN?

ELISE RUMMENS (36) PREVENTIE-ARTS CM Elise is onze huisdokter. Haar stokpaardje op het vlak van gezondheid is beweging. Daarom zie je haar dinsdagavond springen, vliegen, duiken, vallen en weer opstaan. Dan heeft ze haar wekelijkse parkourtraining.  www.cm.be/dehuisdokter

20

Je kunt wel enkele dingen doen zodat een jetlag minder hard aankomt. Probeer goed uitgerust te vertrekken. Je kunt enkele avonden voor je vertrekt wat vroeger (als je naar het oosten reist) of later (als je naar het westen trekt) naar bed gaan.

Hou jezelf hiervoor niet wakker als je je te moe voelt. Je kunt daarnaast bij vertrek je horloge al instellen op de tijd van je bestemming. Eet bovendien niet te zwaar tijdens je vlucht en drink veel. Vermijd cafeïne en alcohol. Als je op je bestemming zo snel mogelijk het plaatselijke levensritme volgt en voldoende frisse buitenlucht opsnuift, is je jetlag ook wat sneller verteerd.

Is het niet mogelijk om geregeld naar buiten te gaan, zorg dan dat je overdag voldoende kunstlicht hebt.

Maak je een kortdurende, verre reis, dan kun je proberen je eigen ritme zoveel mogelijk aan te houden. Probeer dan je lichten donkercyclus hieraan aan te passen.

FACTCHECK

FACTCHECK

VEROORZAKEN HOOGSPANNINGSKABELS KINDERLEUKEMIE? Volgens Nederlandse onderzoekers hebben kinderen die in de buurt van bovengrondse hoogspanningslijnen wonen een hogere kans om leukemie te krijgen.

WAAR KOMT DIT NIEUWS VANDAAN?

HOE MOETEN WE DIT NIEUWS INTERPRETEREN?

Onderzoekers van de Nederlandse Gezondheidsraad analyseerden alle gepubliceerde wetenschappelijke studies over de effecten van hoogspanningslijnen op het ontstaan van leukemie bij kinderen. Enkele vroege studies, zoals die van de Britse wetenschapper Draper, toonden een mogelijk verband aan tussen de magnetische velden die de lijnen opwekken en kinderleukemie.

Twee recentere studies vonden echter geen statistisch significant verband en verwijzen naar andere risicofactoren.

De Nederlandse onderzoekers besluiten dat er mogelijk aanwijzingen zijn voor een oorzakelijk verband tussen de magnetische velden rond elektriciteitslijnen en het optreden van leukemie bij kinderen. In Nederland is de impact beperkt. Om de twee jaar zou er één geval van kinderleukemie mogelijk verband houden met elektriciteitslijnen.

Om een betrouwbare studie op te zetten, zou een willekeurige groep kinderen verplicht in de buurt van een hoogspanningslijn moeten wonen. Dit soort onderzoek is onmogelijk en onethisch, dus moeten wetenschappers zich baseren op ‘observationele studies’. Daarbij komen wetenschappers niet tussen, maar analyseren ze enkel wat er gebeurt.

In dit geval hebben de ouders zelf besloten om bij een hoogspanningslijn te wonen, bijvoorbeeld om financiële redenen. Die keuze houdt verband met bepaalde eigenschappen van de ouders, zoals werkomgeving, sociale status of rookgewoonten. Daardoor is het mogelijk dat niet de hoogspanningslijnen, maar bijvoorbeeld de werkomgeving en levensstijl de kans op leukemie verhogen.

CONCLUSIE ONVOLDOENDE BEWIJS Recente studies vonden geen verband tussen hoogspanningskabels en kinderleukemie. Oudere studies wel. Een sluitende conclusie is er dus niet. In elk geval blijkt de impact beperkt. Het besluit dat er ‘aanwijzingen zijn voor een oorzakelijk verband’ betekent concreet dat het bewijsmateriaal beperkt is en dat de invloed van toeval niet uit te sluiten valt.

BRON: www.gezondheidenwetenschap.be

21

ZONNEBESCHERMING

Daar is de zon,

smeren maar?

‘Beperk je tijd in de zon en zoek zoveel mogelijk de schaduw op.’

Dat is het belangrijkste advies van de dienst Dermatologie UZ Gent en Brigitte Boonen, expert huidkankerpreventie bij Stichting tegen Kanker. We belichten drie risicogroepen die extra goed moeten opletten.

TEKST MARJOLEIN CUVELIER FOTO’S LIEVEN VAN ASSCHE

Als het weerbericht ons waarschuwt voor een UV-index hoger dan drie, dan weten we wat ons te doen staat: een laagje zonnecrème en klaar.

‘Dat is alvast een eerste misverstand,’ zegt Boonen, ‘dat we voldoende tegen de zon beschermd zijn als we ons een keertje hebben ingesmeerd.’

‘Ten eerste zou je je om de twee à drie uur moeten insmeren. Weinig mensen doen dat, weten we uit onderzoek.

Ten tweede gebruiken de meeste mensen niet genoeg zonnecrème.

Een volwassene heeft per smeerbeurt twee eetlepels zonneproduct nodig om gezicht, lijf en benen in te smeren.’

‘Veel belangrijker is dat je zoveel mogelijk uit de zon blijft, zeker tussen 11 uur en 16 uur. Zo vermijd je al de helft van de schadelijke straling. Aangepaste kledij zoals een hoedje en een zonnebril zijn een must. Zonnecrème biedt geen volledige bescherming, daarom is de combinatie met de andere maatregelen erg belangrijk.’

Eva Uyttendaele - heeft licht huidtype

‘Meer in de schaduw dan anderen’ Het is geen populaire boodschap, bevestigt Eva Uyttendaele (38). ‘Ik heb een haat-liefdeverhouding met de zon. Toen ik een jonge twintiger was, wilde ik koste wat het kost een bruin kleurtje. Ik smeerde me nauwelijks in en probeerde zoveel mogelijk zon te krijgen. Dat ik snel verbrandde, negeerde ik.’ Maar in Eva’s familie komt huidkanker voor en sinds ze dat weet, is ze stukken voorzichtiger geworden. ‘Nu zoek ik altijd de schaduw op. En zonnecrème heeft een vaste plek in mijn handtas.’

22

Brigitte Boonen: ‘Blond haar, blauwe ogen, bleke huid, veel sproeten … Eva neemt inderdaad het best haar voorzorgen, want ze heeft een licht huidtype en dus minder zonnekapitaal. Je zonnekapitaal is de hoeveelheid UV-straling die je huid gedurende je leven kan verdragen. Algemeen kun je stellen dat lichte huidtypes maar één derde zonnestraling aankunnen in vergelijking met donkere huidtypes.’

Kim Jonckheere heeft jonge kinderen

‘Altijd schouders bedekken’ ‘Hou ook kinderen extra in de gaten. Zij hebben een dunnere huid waardoor de UV-stralen dieper doordringen’, zegt Boonen. Het betekent dus ook dat ze meer schade oplopen door de UV-straling.’

Kim Jonckheere (31) is mama van Mona (5) en Rosie (3, foto). Als geen ander weet ze dat ze haar kinderen tegen de zon moet beschermen. ‘We hebben alle drie een hoge gevoeligheid. Als ik mijn kinderen in de volle zon zie lopen, word ik al een beetje zenuwachtig. Maar het is moeilijk om ze helemaal uit de zon te houden.

Als het niet anders kan, zorg ik ervoor dat ze zeker een hoedje en een zonnebril op hebben. En dat ze kleren dragen die hun schouders bedekken. We zijn geen zonnekloppers. Naar zee of bakken aan een zwembad? Nee bedankt, dat is te veel gedoe.’

Dat is goede aanpak, volgens Brigitte Boonen. Wat kinderen betreft is de preventie in landen als Australië veel beter doorgedrongen. ‘Daar zie je dat bijna alle kinderen een pet, zonnebril en dicht geweven T-shirts dragen. Hier in België is best wel nog wat werk aan de winkel.’

Tony Van Herpe - werkt buiten

‘Witte vlekken door zonneschade’ Tony Van Herpe (53) staat in voor het onderhoud van gebouwen. ‘Ik werk dus zeer vaak buiten en ben me bewust van de gevaren van de zon. Ik ga jaarlijks naar de dermatoloog om al mijn huidvlekken te laten controleren’. Hij toont zijn hand: ‘Zie je deze witte vlek? Dat stukje huid maakt geen pigment meer aan en is extra gevoelig voor de zon, zegt mijn dermatoloog.’

Dat bevestigt ook Brigitte Boonen: ‘Typische zonneschade. Zulke vlekken kun je met het blote oog zien,

maar ook onderhuids zijn dat soort vlekken er en die zie je niet. Reden te meer om je goed in te smeren.

Tony heeft een extra gevoeligheid. Bij kalende mannen schijnt de zon recht op de hoofdhuid.

Hij heeft er alle belang bij om zich daar ook goed te beschermen’, zegt Boonen. Tony stemt in: ‘Doe ik.

Sinds mijn kapsel in die zin aangepast is, draag ik altijd een pet in de zon’, lacht hij.

23

Ben je chronisch ziek of mantelzorger?

Het forum zet in op jouw kracht!

BEURS van patiĂŤntenverenigingen Interactieve WORKSHOPS, inspirerende LEZINGEN Mantelzorghoek met o.a. WOUTER DEPREZ HUIS VAN DE TOEKOMST met de nieuwste snufjes in de medische wetenschap

Vakantiesalon met SAARTJE VANDENDRIESSCHE

EN ZOVEEL MEER...

Mis het niet en kom op 29 september 2018

naar het Elisabeth Center Antwerpen

Gratis naar het forum? schrijf je in op www.samana.be / forum en gebruik deze code

#f18-Leef Uitgebreid programma www.samana.be/forum Nog vragen info@samana.be of 02 246 47 71

LEZERSRUBRIEK

Uit jouw leven gegrepen CM-HOSPITAALPLAN

Ik ben aangesloten bij het CM-Hospitaalplan. Toen ik uit het ziekenhuis ontslagen werd, deed ik bij CM aangifte van mijn opname. Eens ik de factuur kreeg, ging ik opnieuw naar het CM-kantoor om die te laten nakijken. Pas dan betaalde ik het aangerekende bedrag. En dan was het wachten op de terugbetaling. Bestaat er geen mogelijkheid om de rekening rechtstreeks te vereffenen tussen het ziekenhuis en de verzekering? Dan moet ik alleen de opleg betalen.

Willy Van Brande

Hallo Willy,

Je laat je ziekenhuisfactuur het best eerst nakijken door de CM-consulent vooraleer ze te betalen. Hij gaat na of alle bedragen correct werden aangerekend. Is dat niet het geval, dan kan aan het ziekenhuis gevraagd worden om de factuur aan te passen. Als de ziekenhuisfactuur rechtstreeks tussen het ziekenhuis en de verzekering wordt vereffend, wordt die controle moeilijk en betaal je misschien te veel door een foute facturatie. Correcte betalingen helpen bovendien het CM-Hospitaalplan mee betaalbaar te houden voor onze leden. Bezorg je je ziekenhuisfactuur na controle onmiddellijk aan het CM-Hospitaalplan, dan krijg je de vergoeding binnen de betalingstermijn die de ziekenhuizen meestal hanteren. Zo moet je het bedrag van de factuur niet voorschieten.

GEZONDHEIDSFONDS CM verandert van ziekenfonds naar gezondheidsfonds. De nadruk verschuift van genezen van ziekte naar goed in je vel zitten. Ik ben ergotherapeut van opleiding, maar door medische problemen heb ik mij omgeschoold tot zorgkundige. Ik werk nu in een woonzorgcentrum waar men de mens achter de zorgvrager ziet. Bewoners zijn er heel tevreden over. Omdat ik mezelf heb moeten omscholen, heb ik het belang ervaren van de mens en niet de ziekte centraal te stellen in de gezondheidszorg. Net zoals rehabilitatie, dat vertrekt van de mens achter de cliĂŤnt met zijn wensen en zijn zorgbehoeften en dus niet van de ziekte of stoornis op zich. Rehabilitatie heeft als doel de kwaliteit van leven te verbeteren en dus niet de volledige genezing.

PRATEN In januari verloor ik mijn echtgenoot na een zware strijd tegen kanker. Ik blijf hem missen. Ik krijg veel steun van heel veel lieve mensen. Maar ik ondervind evengoed dat ik niet met iedereen kan spreken over dit verlies.

Als ik vertel hoe ik mij voel, dan beginnen sommige mensen onmiddellijk over hun eigen problemen. Er was zelfs iemand die mij vroeg: Ben jij daar nu nog niet over? Ongelukkig zijn maakt deel uit van het leven.

Mogen praten over je gevoelens helpt om te kunnen verwerken wat er is gebeurd.

STERKER Enkele jaren geleden is mijn eerste kleinkind geboren. Na een halfuur geluk kreeg Toon een hartstilstand.

Toon heeft slechts veertien dagen mogen leven. Mijn dochter is een creatieve kleuterjuf die veel heeft kunnen doen tijdens haar verwerkingsperiode. Mijn schoonzoon wou ook iets doen voor zijn zoon en als IT-er maakte hij de website www.ToonMe.be, om anderen te steunen en te troosten. De site heeft ondertussen al veel mensen kunnen inspireren. De positieve ingesteldheid van mijn kinderen bij deze echt moeilijke gebeurtenissen, heeft ook mij sterker gemaakt.

Gudrun Nollet

Nadina Vermeersch

Alain Van Eeckhout

Deel je ervaringen

Wij horen graag wat belangrijk is in jouw leven. Zit je met een praktisch probleem, heb je een frustratie, zoek je een oplossing ...

Aarzel niet om met ons in dialoog te gaan. Wij luisteren en antwoorden je met plezier. facebook.com/CMziekenfonds

lezersbrieven@cm.be

@CMziekenfonds

25

Eerste hulp bij

afstuderen Studeer je binnenkort af? Dan zet je naast een welverdiende vakantie het best ook enkele administratieve to do’s in je agenda.

TEKST

ANJA GIEGAS

NOG GEEN JOB? Niet meteen een job na je studies?

Schrijf je in bij VDAB of Actiris (in Brussel). Als je afstudeert in juni of juli, schrijf je je het best in voor 10 augustus. Zo begint je beroepsinschakelingstijd te lopen vanaf 1 augustus. Schrijf je je later in, dan geldt de datum van inschrijven als startdatum. Je beroepsinschakelingstijd duurt 310 dagen, of een jaar zonder de zondagen. Nadien heb je recht op een inschakelingsuitkering.  Inschrijven doe je via www.vdab.be.

WEL EEN JOB? Proficiat! Je kunt je meteen inschrijven bij CM (zie verder).

ZELFSTANDIGE WORDEN? Als je wilt starten als zelfstandige, moet je je aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Zo bouw je rechten op voor je sociale zekerheid. Het attest van het sociaal verzekeringsfonds geldt als bewijs van aansluiting en wordt automatisch aan CM bezorgd. Je rechten beginnen te lopen nadat je de eerste sociale zekerheidsbijdrage betaald hebt.  Meer info vind je op www.cm.be/zelfstandigen.

26

WAAROM AANSLUITEN BIJ CM? In België ben je verplicht om in orde te zijn met de ziekteverzekering. Op die manier wordt een groot deel van je medische kosten terugbetaald en ontvang je een uitkering als je niet kunt werken door ziekte, ongeval of moederschapsrust. Dankzij een jaarlijkse bijdrage geniet je als CM-lid bovendien van een brede waaier aan diensten en voordelen - denk bijvoorbeeld aan reisbijstand, extra tegemoetkomingen voor brillen en lenzen, of een tegemoetkoming voor een sportabonnement.

UITKERING ARBEIDSONGESCHIKTHEID OF MOEDERSCHAPSRUST Normaal moet je een wachttijd doorlopen vooraleer je een uitkering kunt krijgen bij arbeidsongeschiktheid of moederschapsrust. Het gaat dan respectievelijk om 12 en 6 maanden, waarin je gedurende een bepaald aantal dagen moet hebben ge­­werkt of gestempeld. Als schoolverlater kun je vrijstelling van wachttijd krij­gen: als je begint te werken of stempelen binnen de 13 maanden na je studies, kun je meteen aanspraak maken op uitkeringen. Om je recht op uitkeringen te blijven behouden

moet je, ook na je wachttijd, wel regelmatig blijven werken of stempelen.

WANNEER AANSLUITEN? Als student ben je doorgaans aangesloten via je ouders. Ook tijdens je beroepsinschakelingstijd blijf je verzekerd via hen. Zelf aansluiten bij CM moet je pas doen zodra je begint te werken (als loontrekkende of zelfstandige), als je beroepsinschakelingstijd voorbij is of wanneer je 25 wordt - ook als je dan nog studeert. Opgelet, als je deeltijds leert en werkt, moet je je verplicht aansluiten in het jaar waarin je 19 wordt.  Aansluiten bij CM kan via www.cm.be/afgestudeerd.

Daar vind je ook meer info over je eerste stappen na je schoolcarrière.

WIN

Maak kans op een gepersonaliseerde trui met je geboortejaar op via www.cm.be/afgestudeerd.

3X

CM TOT JE DIENST MEER INFO & ALLE VOORWAARDEN OP w ww.cm.be/voordelen

GRATIS GIDS VOOR SCHOOLVERLATERS Wat moet er in een arbeidscontract staan? Heb je vakantie als je pas begint te werken?

Kun je vrijwilligerswerk doen als je zonder werk zit? Het antwoord op deze en nog veel meer vragen vind je in De gids voor schoolverlaters en werkende jongeren.

LEDENVOORDEEL Gratis te bestellen of te downloaden via www.cm.be/gids.

VERZEKERD IN HET ZIEKENHUIS Bij een ziekenhuisopname kunnen de kosten snel oplopen. Het CM-Hospitaalplan* komt tegemoet in de kosten bij hospitalisatie (ook bij een dagopname) en in de kosten die gepaard gaan met de voor- en nazorg (vanaf een maand voor de hospitalisatie tot drie maanden erna).

LEDENVOORDEEL Tot en met 24 jaar betaal je slechts 3,94 euro per maand. Ook daarna blijft de premie heel voordelig.

REISBIJSTAND Om iedereen een zomer zonder zorgen te garanderen — ook in het buitenland — rekent CM op Mutas. Ga je naar het buitenland op reis? De alarmcentrale van Mutas staat 24 uur op 24 voor je klaar. Neem je Europese ziekteverzekeringskaart mee en sla het telefoonnummer van Mutas op in je gsm: 0032 2 272 09 00. In geval van hospitalisatie, contacteer Mutas binnen de 48 uur.

LEDENVOORDEEL De CM-reisbijstand geldt wereldwijd voor kinderen en jongeren met kinderbijslag. Voor andere CM-leden geldt een geografische beperking. Voor het overzicht van de landen, meer info en voorwaarden: www.cm.be/reisbijstand.

*MOB verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming met maatschappelijke zetel in België en toegelaten onder nummer 150/01 om de tak 2 ‘ziekte’ te beoefenen. Bij betwisting gelden de algemene voorwaarden. Ondernemingsnummer 0851.601.503

27

#KRIEBELS

‘Genieten is een kunst’ ACTEUR EN TELEVISIEMAKER JORIS HESSELS (38) WIL DWALEN DOOR DE STRATEN ‘Genieten is een kunst, eentje die ik nog moet leren. Ik kan maar moeilijk op vakantie gaan, ik mis die innerlijke rust. Als ik op citytrip ga, blader ik als een bezetene door een reisgids. Waarom eigenlijk?

Ik zou liever dwalen door de straten. Zonder uitgestippeld plan. Niks moet, alles mag: als dat lukt, voel ik me gelukkig. Deze zomer ga ik kamperen met mijn zoon Oscar. Campings staan symbool voor mijn eigen jeugd. Precies alsof ik die nu samen met mijn zoon aan het herbeleven ben.’

131

© Lieven Van Assche

 Joris is een grote twijfelaar, en geeft toe dat hij het ook allemaal niet weet. Lees het volledige interview op www.leefmagazine.be.

LEEF - GEZONDHEIDSMAGAZINE VAN CM

28