Visie 1 september 2022

werknemersweggelegd 5 BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING Interview Leegloop in leraarskamerde Na de breuk voorGezondheidszorgjekind De diëtist ‘Wekelijks frieten moet kunnen’ maarOpleiding:TEERAANWATDOENcruciaal,slechtsvoor Oost-Vlaanderen Broeiklas helpt met huiswerk 13|p806000|77jaargang|XBRUSSELAFGIFTEKANTOOR||OOST-VLAANDEREN|1¬09¬2022|MAANDELIJKSEUITGAVE|volgendnR29.09.2022 B-PPPB- BELGIQUE-BELGIE(N)bpost 00000 B-PPPB- BELGIQUE-BELGIE(N)00000 B-PPPB- BELGIQUEBELGIE(N)00000

2 ¬ VISIE 4 Dossier Medische beslissingen na scheiding 6 Knipsels 8 Interview Onderwijsexperts Brigitte Vermeersch en Koen Van Kerkhoven 11 Factcheck Worden er te vaak antibiotica gebruikt? 12 Achtergrond Werken en een opleiding volgen: hoe gaat dat samen? 15 Burgerpanel Moet je gratis kraanwater krijgen op res taurant? 16 Beeld van de maand 18 Uit ervaring Een andere kijk op de wereld. Deze maand: Diëtist Ward 19 2120KortCultuurRegio Feiten en verhalen uit jouw regio 24 Gevat in vijf woorden Timon Verbeeck, Tiktokker inhoud.

Start Opleiding helpt vooruit en opent deuren. Voor jong en ouder. De boodschap is: blijf leren, of geef elkaar je kennis door. Journaliste Brigitte Vermeersch ging zelf opnieuw voor de klas staan om het lerarentekort te onderzoeken. Belangrijk, zeker als je weet dat de scholen met de meeste kansarme en kwetsbare leerlingen het meeste leerkrachten moeten missen. Een goeie start gewenst! Veel leesplezier!

Een andere FototaalBelga

Redactieadres Visie, PB 20, 1031 Brussel ¬ e-mail: info@visieredactie.be ¬ Lezersbrieven lezers@visieredactie.be ¬ Abonnementen www.beweging.net/abonnementvisie ¬ Verantwoordelijke uitgever Liesbeth De Winter ¬ Redactie Simon Bellens, Jelle De Bock, Nils De Neubourg, Dominic Zehnder, Lieven Bax, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Rachel Michel, Sofie Buysse, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen ¬ Hoofdredactie An-Sofie Bessemans, Wim Troch ¬ Vormgeving Gevaert Graphics ¬ Druk Coldset Printing Partners ¬ Visie verschijnt maandelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten ¬ De beschrijving van de CM-diensten en -voordelen in deze publicatie heeft enkel een informatieve waarde. Bij twijfel of betwisting gelden enkel de statuten van het ziekenfonds. Meer info: www. cm.be/statuten ¬

VisiehoofdredacteurBessemans,An-SofievankeuzeDe

VISIE ¬ 3

Het is volgens mij zijn soort taal die we vandaag nodig hebben, willen we de grote problemen aanpakken: een taal die ons doet kijken. Het cliché van het beeld dat meer zegt dan duizend woorden, geldt onverminderd. Als we een verschil willen maken, zal het niet met de woordenbrij zijn waarin we verzand raakten. Woorden zijn een waardeloos alarmsignaal.

Al in 1972 waarschuwde de Club van Rome in het ‘Grenzen aan de groei’-rapport voor de catastrofale gevolgen van de opwar ming van de aarde. Met maar liefst 216 pagina’s vol alarmerende woorden, alstublieft. Sindsdien keert de onheilspel lende klimaattaal met de regelmaat van de klok terug. Deze zomer was één van ongekende warmte en droogte. Alles wat we dachten voor eeuwig begraven te hebben onder gletsjerijs en op rivierbo

dems, kwam weer boven: van dode alpinisten over historische scheepswrak ken. Beelden van al die relicten domineren al weken de media.

De ondertussen 82-jarige bard en bovenal beeldhouwer hanteert een andere taal dan de meeste mensen. Hij is spaarzaam met woorden, troonde me mee naar zijn werken, haalde tijdens onze ontmoeting zijn klarinet ook even boven en speelde een paar noten.

Dat proberen we nu toch al vijftig jaar.

Luc Van Gorp, voorzitter CM

Daar moeten we goed naar kijken: naar de dingen die bovenkomen, naar tot de korrel uitgedroogde bodems met diepe groeven, naar het gele gras, naar van leven versto ken uitgedroogde riviertjes. Door te zien wat we aanrichten, gaat de urgentie van de klimaatcrisis misschien eens écht door dringen. Door erover te praten alvast niet.

Tevergeefs.

Ge moet niet zoveel spreken.’ Dat zei Willem Vermandere me toen we een maand geleden afscheid namen bij zijn atelier in Steenkerke, pal tegenover de dorpskerk gevuld met zijn beelden.

¬ Tekst An-Sofie Bessemans Sami* en zijn vrouw zijn uit elkaar. ‘De kinde ren zijn twee weekends per maand bij mij om dat mijn ex vrouw en ik ver van elkaar zijn gaan wonen. Na een bezoek aan een specialist voor een van de kinderen beseften we dat de alimentatie hoge of uitzonderlijke medische kosten niet dekt. Sindsdien bezorgt mijn ex me regelmatig een overzicht van alle consul taties en het remgeld dat ze heeft betaald en kom ik in de helft tussen.’

De regelgeving van de wettelijke ziektever zekering is bij elk ziekenfonds identiek, net als de terugbetalingstarieven. Gezinnen met een laag inkomen kunnen wel recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming.

Goed luisteren naar wat het kind zelf denkt en wenst is ook voor medisch personeel belangrijk. De zorgverlener kan altijd

‘Het kan zijn dat het ene ziekenfonds bijvoorbeeld een tegemoetkoming in de kosten van een speelpleinwerking aanbiedt en de ander niet; het kind kan enkel genieten van de voordelen van het ziekenfonds van de gerechtigde.’

4 ¬ VISIE Dossier. Gescheiden wegen, gedeelde

Voor die maximumfactuur wordt rekening gehouden met het domicilie van het kind. De remgelden van het kind worden in rekening gebracht in het gezin waarin het kind gedomicilieerd is, ongeacht of de ouders Verschillensamenleven.’komenpas om het hoekje loeren bij de diensten en voordelen bovenop de wettelijke ziekteverzekering.

Tot voor kort kon het kind alleen in het gezin van de gerechtigde mee aanleiding geven tot verhoogde tegemoetkoming, maar sinds 1 juli, na een veroordeling van het Grondwettelijk Hof, kan dat voor de gezinnen van beide ouders. Er geldt ook een maximumfactuur voor wie veel uitgaven voor geneeskundige verstrekkingen heeft.

Komt een ex bij de dokter

‘In de vakantie ging ik met onze zoon drin gend naar de tandarts. Ik had zijn kids ID niet bij, want mijn ex wil dat niet meegeven met de jongste. Ik betaalde de volle pot en kon dan wel via het ziekenfonds van mijn ex mijn aandeel terugkrijgen, maar dat was best in ‘Losgewikkeld.’vande kosten zijn we het als ouders niet altijd eens over de medische zorg. Dat gaat verder dan vaccins. Onze dochter sport inten sief en kloeg regelmatig over haar pols. Ik heb lang moeten aandringen voor mijn ex een grondiger onderzoek nodig vond.’

‘Op een moment contacteerde de juf mij om dat ze bezorgd was over het emotioneel wel zijn van onze zoon, samen met een achter stand in spelling. Ik besprak dit met mijn ex, maar mijn invloed is beperkt. Een tijd later kwam aan het licht dat hij een paar afspraken met een psycholoog had gehad. Ik werd op geen enkele manier betrokken. Toen ik zelf contact opnam met de psycholoog bleek dat ze ervan uitging dat de pluspapa zijn vader *Samiwas.’iseen schuilnaam

‘De terugbetaling van medische zorg voor een kind hangt altijd vast aan één gerech tigde’, vertelt verzekerbaarheidCM-beleidsmedewerkerTomDeSpiegeleer. ‘Als je uit elkaar gaat, kan het zijn dat het wenselijk is om het kind bij de andere ouder als persoon ten laste aan te sluiten.’

Rechten van het kind Goeie afspraken en communicatie zijn essentieel, ook als het over behandelingen gaat. Karen Mullié, jurist bij CM, benadrukt dat het belang van het kind steeds centraal moet staan. ‘Dat moeten zowel ouders als zorgverleners voor ogen houden. Betrek het kind en elkaar. Ook het kind heeft rechten als patiënt. De wet bepaalt duidelijk dat het kind altijd betrokken moet worden bij de uitoefening van zijn rechten als patiënt.

Terugbetalingzorg

‘Tot slot is er de optionele hospitalisatiever zekering. Het is de ouder die beslist of die zichzelf en dus zijn gezin aansluit bij een hospitaalplan. De andere ouder heeft daar geen zeggenschap over, want betaalt de bijdrage niet. Vind je het belangrijk dat je kind een hospitalisatieverzekering heeft, dan maak je daar best op voorhand afspraken over.’

‘Nog veel meer mensen hebben onze hulp nodig’

Wie met het kind een zorgverlener bezoekt, betaalt ter plaatse de consultatie. Wil je enkel het remgeld betalen, dan is een identificatie van het kind nodig. Leg het rijksregisternum mer voor met een kids ID of met een isi+ kaart. Die laatste kan de gerechtigde ouder (ook in tweevoud) aanvragen bij het ziekenfonds.

Privacy van het kind In een ideaal scenario is er een goede communicatie tussen ouders, kind en zorgverlener die het kind ten goede komt. Maar wat als die er niet is? ‘Ouders hebben recht op informatie van hun kind’, aldus Gregory Destickere, jurist bij CM. ‘Wie ouderlijk gezag heeft kan de zorgverlener contacteren om het dossier in te kijken of bepaalde gegevens op te vragen, als je je legitimeert op basis van je ID-kaart en het vonnis, trouwboekje of de geboorteakte. Anderzijds kan niet alle medische informa tie gedeeld worden. Het recht van de ouders om informatie over hun kind te krijgen, steunt op het ouderlijk gezag dat eindigt wanneer het kind meerderjarig wordt. Ook als een minderjarige zijn rechten als patiënt zelfstandig uitoefent en/of zich verzet tegen de inzage, dan heeft de ouder geen recht op informatie. Stel: een meisje gaat alleen naar de dokter omdat ze de pil wil. Dan kan de arts oordelen of het meisje dat kan beslis sen en ze de omvang van haar beslissing begrijpt, zonder de ouders erin te kennen. Dan oefent ze haar rechten autonoom uit.’

‘Veel mensen ervaren barrières om zorg te zoeken’, zegt Zhor. ‘Ze weten niet hoe ze digitaal een afspraak kunnen maken, zijn analfabeet, of ondervinden financiële drempels. Sommigen zitten in een sociaal isolement en hebben door negatieve ervaringen geen vertrouwen in het zorgsysteem. Maar vooral de taal is een barrière.’ Zelf communiceert Zhor met haar cliënten in het klassiek Arabisch, het Marokkaans-Arabisch, het Frans, het Engels, het Nederlands, of het ‘IkSpaans.kenBorgerhout en Antwerpen-Noord vanbuiten’, vertelt Zhor, die lang in de wijk woonde en er nog familie heeft. ‘Daardoor weet ik goed naar waar ik iemand verder kan verwijzen. Maar elke dag ontmoet ik nieuwe mensen die hulp nodig hebben. Het is belangrijk dat we hen blijven opsporen, er zijn nog veel meer mensen die we moeten vinden.’

VISIE ¬ 5 Actueel. kiezen het kind onder vier ogen te spreken als hij dat aangewezen vindt of het kind dat zelf aangeeft. Daarnaast is het ook belang rijk als zorgverlener om stil te staan bij wie er mee in de consultatieruimte zit, wat is hun relatie tot het kind, wie heeft er nog een ‘Alsrol?’de zorgverlener oordeelt dat het kind in staat is tot een redelijke beoordeling van zijn belangen en de gevolgen van een behandeling voldoende goed kan inschat ten, kan het kind zelfstandig één of meerdere rechten als patiënt uitoefenen, zoals bijvoorbeeld de keuze voor een bepaalde behandeling. Dat is de grote kracht van de wet patiëntenrechten: waar vroeger vaak over het hoofd van de minderjarige heen werd gepraat, wordt die nu betrokken.’

Met het gejoel van spelende kinderen op de achtergrond gaat community health worker Zhor Boulaich Kasmi op het Terloplein in Borgerhout van bankje naar bankje om zorgbehoevende mensen aan te spreken. Ze begeleidt een man met een handicap, een oorlogsslachtoffer uit Syrië, naar de huisarts. Of ze maakt een afspraak bij het OCMW voor een vrouw zonder papieren, die een factuur van vijfduizend euro kreeg voor een ‘Traditioneelborstkankerbehandeling.moetenmensen zelf hun weg vinden naar de zorgverlener’, legt Mathias Neelen uit, Vlaams coördinator van het community health work. ‘Wij gaan naar de mensen toe.’ Het begon als een gezamenlijk proef project van de ziekenfondsen in enkele wijken, die per provincie werden uitgekozen op basis van verschillende armoedeparameters. Ondertussen weten de community health workers in Vlaanderen meer dan tweehonderd personen per maand te bereiken, veelal mensen zonder schooldiploma. ‘Daardoor vragen ook andere steden, zoals Veurne, om er een werking op te zetten’, zegt Neelen. ‘Het project is nu verlengd tot eind 2022, maar onze bedoeling is om op meer plaatsen en op langere termijn te kunnen werken.’

¬ Tekst Simon Bellens ¬ Foto Jelle De Bock

Zo’n anderhalf jaar geleden gingen community health workers voor het eerst de straat op om kwetsbare mensen naar noodzakelijke zorg te begeleiden. Vandaag zijn ze een onmisbare schakel in het sociale weefsel van de wijken waarin ze werken.

In 2020 – in volle coronapandemie – verlieten 64 197 jongeren in Vlaanderen de school. Eén jaar later was 6,6 procent of 4 213 van deze schoolverlaters ingeschreven als werkzoekend. Dat blijkt uit het Schoolverlatersrapport van de VDAB. In de afgelopen tien jaar lag het percentagewerkzoekendennooitlager. De jongeren konden profite ren van de heropleving van de arbeidsmarkt. Het hebben van een diplo ma blijft nog steeds een troef om werk te vinden.

Voor wie een BSO- en TSO-richting volgde, loonde het om een zevende jaar te volgen. Voor BSO-richtingen verlaagde het denpercentagewerkzoekenvan12naar 8 procent, voor TSO halveerde het percentage van acht naar vier procent.

Schoolverlatersrapport VDAB Diploma blijft lonen

ACV CONGRES 100 voorstellen voor 2030

Er is een akkoord over het beperken van dagcontracten in de uitzendsec tor. Bij overmatig gebruik van dagcontracten moeten ondernemin gen een extra RSZ-bijdrage betalen. Tussen 2015 en 2020 waren de helft van alle uitzendcontracten dagcon tracten. In 2019 en 2020 ging het telkens om minstens 2,5 miljoen, ondanks de coronacrisis. Dat dagcon tracten lang niet alleen gebruikt worden om onvoorspelbare piekmo menten op te vangen, is dus duidelijk. Door te werken met opeenvolgende dagcontracten schuiven bedrijven de kosten voor superflexibele arbeid af op de sociale zekerheid. Mensen die met dagcontracten werken, zijn vaker werkloos en kunnen bij ziekte niet terugvallen op gewaarborgd loon betaald door de werkgever. Naast het ontraden van dagcontrac ten via een extra bijdrage blijft het huidige principe overeind dat dagcontracten enkel gebruikt kunnen worden wanneer daarvoor een noodzaak is, zonder dat dit een businessmodel mag worden. Het akkoord treedt in werking op 1 januari 2023 en is ook van toepassing op jobstudenten.

In gesprek over verlies in de zorg

VOLG ONS NOG MEER VISIE-NIEUWS? Ga snel naar www.visie.net, of volg ons op E Visiekrant Q Visie_mag D Visie_mag /ID©TimDirven BELGA©

Heb jij ideeën of voorstellen over rouw en rouwzorg in onze samenleving? Neem dan deel aan de BE-CARED-klankbordgroepen van UZ Gent in Baal (26-09), Borgerhout (29-09) of Gent (06-10). Het BE-CARED-project wil naasten en nabestaanden van (kanker)patiënten rouwzorg op maat bieden. Vooral zorgverleners, kanker patiënten en mensen die recent van kanker genezen zijn, naasten en nabestaanden van kankerpatiënten en beleidsmakers die affiniteit hebben met oncologie, rouwzorg of palliatieve zorg worden uitgenodigd om mee na te denken over de toekomst van rouwzorg.

Het Vlaams ACV wil werken aan een beter Vlaanderen in 2030. Daarvoor gingen ze de voorbije maanden al op zoek naar goede ideeën. Uit de meer dan duizend ideeën die ver zameld werden, presenteert het ACV op 7 en 8 september honderd voorstellen op het Vlaams ACV-Congres in Gent. Onder de titel ‘Ruimte maken voor elkaar’ worden rond zes uitdagin gen – gaande van zorg en gelijke kansen op de arbeidsmarkt tot de klimaatproblemen en het mobiliteitsvraagstuk – voorstellen geformu leerd voor een betere samenleving. In de volgende Visie en op onze online kanalen lees je er meer over.

www.uzgent.be/klankbordgroepen-be-cared

6 ¬ VISIE Knipsels. Voorgesneden

Van alle schoolverlaters die in 2020 ongekwalifi ceerd de betraden,arbeidsmarktwasgemiddeld 23,4 procent na een jaar werkzoekend. Schoolverlaters met een getuigschrift of diploma secundair onderwijs haalden een werkzoekendenpercenta ge van 8,1 procent. Schoolverlaters met een hoger diploma behaalden gemiddeld het laagste werkzoeken denaandeel: van hen was na één jaar nog 2,4 procent op zoek naar een baan.

DoorbraakUITZENDSECTOR over beperking dagcontracten

ROUWZORG DOE JE VOORSTEL

~

Door de technische evolutie binnen de wereld van hoorapparaten zijn er steeds meer oplossingen om helder te horen. We vertellen je graag meer tijdens een boeiende namiddag. Meer info via www.goed.be/hoorevents of via 03 205 69 20. Inschrijven kan tot 20 september.

jeschrijfnuinplaatsenzijnbeperkt

Wie recht heeft op de premie, mag die zeker niet vergeten aan te vragen. Je ACV-afgevaardigde kan je hierbij helpen.

BELGA© HET 100CIJFER 000

EVGENIY LEVCHENKO De Nederlandse profvoetballer Mark van der Maarel is onlangs voor de tweede keer vader geworden. Hij koos ervoor om de eerstvol gende wedstrijd niet te spelen om bij zijn gezin te zijn. Dat werd maar lauw onthaald door zijn trainer bij FC Utrecht en een deel van de voetbalfans. Van Levchenko, voorzit ter van de Vereniging van Contractspelers, krijgt hij alle steun. ‘Van der Maarel geeft hier een heel positief signaal mee af. Er is voor voetballers meer dan werk. Laat hem een voorbeeld zijn voor andere profs’, zegt hij in het Algemeen Dagblad. hoorevent ‘een nieuwe wereld in hoorzorg’ 26 - 30 september ma 26 september Hasselt, Corda Campus di 27 september Laakdal, Domein De Vesten woe 28 september Grimbergen, Salons De Romree don 29 september Sint-Denijs-Westrem, Holiday Inn Gent-Expo vrij 30 september Hooglede (Gits), De Oude Melkerij

Proces tegen PostNL en GLS van start In de correctionele rechtbank van Antwerpen wordt morgen, vrijdag 2 september, het proces tegen GLS en PostNL hervat. Die twee pakjesbezor gers worden samen met een aantal (onder-)aannemers vervolgd voor sociale fraude. Na klachten voerden sociale inspecteurs controles uit. Daarbij stelde men tal van inbreuken vast, zoals zwartwerk, het niet kunnen voorleggen van arbeidsovereenkomsten en inbreuken op de werkloosheidsregle mentering. Ook zou er sprake zijn van Hetschijnzelfstandigheid.proceswerdvorig jaar al ingeleid, deze herfst volgen de pleidooien. Het ACV stelde zich burgerlijke partij.

Langdurig werklozen Extra premie bij nieuw werk Vanaf 1 september zijn er voor langdurig werklozen die werk hebben gevonden enkele nieuwe premies. Wie langdu rig werkloos is (minimaal 312 dagen in 15 maanden) en een baan vindt in een knelpuntberoep, kan gedurende maximaal drie maanden naast zijn of haar loon een bijkomende uitkering krijgen. Die bedraagt 25 procent van de uitkering die hij of zij zou ontvangen bij volledige werk Ookloosheid.langdurig werklozen die gaan werken in een ander gewest dan waar ze wonen, kunnen vanaf 1 september rekenen op zo’n premie. Er zijn wel een aantal voorwaarden. Zo moet je onder meer een contract kunnen voorleggen van minimaal drie maanden, mag je niet vrijwillig werkloos zijn geworden, en mag je nieuwe werkgever geen onderne ming zijn waar je de laatste zes maanden al eens hebt gewerkt.

Zoveel gevallen van obesitas zijn in Londen vermeden, dankzij het verbod op reclame voor junkfood in op het openbaar vervoer. Dat hebben Britse onderzoekers berekend. Sinds 2019 is er een verbod op reclame voor voeding met veel calorieën, zout, vet of suiker. Dat bespaart de Britse gezondheidszorg meer dan 200 miljoen pond, aldus de onderzoekers.

¬

Eindelijk een voetballer die de keuze durft te maken voor zijn vrouw en kinderen

8 ¬ VISIE Interview. Tekort aan leraren als donkere schaduw over start passie’last‘Administratieveschooljaarbreektde VOOR ONDERWIJSEXPERTE BRIGITTE VERMEERSCH EN KOEN VAN KERKHOVEN VAN DE CHRISTELIJKE ONDERWIJSCENTRALE IS LEERKRACHT HET MOOISTE BEROEP TER WERELD.

¬ Tekst

1 september, dat is: opnieuw die vroege wekker zetten, je haasten naar de schoolpoort, en hopen dat er iemand is om voor de klas te staan. Ook voor komend schooljaar beroert het lerarentekort de gemoederen. ‘We moeten vertrouwen leren schenken aan leer krachten’, vinden Brigitte Vermeersch en Koen Van Kerkhoven. Simon Bellens

VISIE ¬ 9 BIO BRIGITTE VERMEERSCH doceerde ooit Latijn, maar werkt al sinds de jaren negentig voor de VRT nieuwsdienst, waar ze het onderwijs opvolgt. In 2017 stond ze een maand lang weer voor de klas bij anderstali ge kinderen.

VERMEERSCH ¬ ‘Wat leerkrachten drijft is om de passie voor een vak te kunnen delen met kinderen, hen te inspireren om te leren. Die administratieve last breekt de passie, en daardoor verliezen we talentrijke leerkrachten. Net zij die het meest gemotiveerd zijn, willen niet geremd worden door allerlei regels.’

¬ KOEN

¬ Foto’s Wouter Van Vooren >>

VANKOENKERKHOVEN werd in 2016 secretaris gene raal van de Christelijke Onder wijscentrale (COC). Voor zijn vakbondscarrière was hij leraar wiskunde, en directeur van het Mariagaarde Instituut in West malle. oefeningen wel. Je had zijn gezicht moeten zien, plots begreep hij: Ik ben niet dom, ik kan het wel. Zoiets motiveert enorm. Ik hoor dat leraren geen hoge eisen meer mogen stellen, maar dat móét om het leerplezier aan te wakkeren.’ 100 redenen staat bol van zulke gepassio neerde anekdotes. Toch daalt het aantal inschrijvingen in de lerarenopleiding jaar na jaar, en blijven er in Vlaanderen elk schooljaar zo’n vierduizend lerarenvaca tures openstaan. Ongeveer een vijfde van alle startende leraren verlaat het onder wijs bovendien alweer na vijf jaar. Hoe is het ooit zover kunnen komen?

VAN KERKHOVEN ¬ ‘Eén van de klachten die ik alsmaar vaker krijg, luidt: Wij worden gedwongen om vijf op tien te geven. De druk van de ouders is zo groot geworden dat de perceptie leeft dat de lat lager moet. Een paar juridische dossiers zijn genoeg om in een school een klimaat te creëren waarin leraren alles op papier moeten zetten, uit angst voor een beroepsprocedure na een C-attest.’

VAN KERKHOVEN ¬ ‘Ik betreur dat de onderwijskoepels (verenigingen van schoolbesturen, zoals het Gemeenschaps onderwijs of het Katholiek Onderwijs, red.) scholen nog onvoldoende aanmoedi gen om die planlast te bevragen. Scholen Sinds bijna de helft van de Vlaamse leerlingen tijdens het vorige schooljaar regelmatig lesuren miste omdat het aan leerkrachten ontbrak, staat het lerarente kort bovenaan de politieke agenda. Ook de nieuwe eindtermen voor de tweede en derde graad van het middelbaar onder wijs deden stof opwaaien. Het Grondwet telijk Hof vernietigde die uiteindelijk, omdat ze te gedetailleerd zouden zijn en de vrijheid van onderwijs schenden. Om over de alarmerende signalen over het dalende niveau nog maar te zwijgen. Onder druk van zowel de onderwijskoe pels als de vakbonden probeerde minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) zij-in stromers voor de klas aan te trekken door de anciënniteitsmogelijkheden te verhogen, en lanceerde hij onder meer een grootschalige promocampagne: ‘Lesgeven is alles geven.’ Allemaal om het beroep van leerkracht weer aantrekkelijk te Nochtansmaken. is er voor onderwijsexperte van de VRT, en voormalig leerkracht Latijn, Brigitte Vermeersch eigenlijk geen mooier beroep denkbaar. Samen met Greet Decin, die de lerarenopleiding aan hogeschool UCLL vormgeeft, verzamelde ze getuige nissen van leraren over wat hen dreef om ooit in het onderwijs te stappen. Dat resulteerde in 100 redenen om leraar te worden. ‘Op een positieve manier geeft het boek alle kanten van het beroep weer, ook de scherpe’, vindt Koen Van Kerkhoven van COC. Vijf op tien Onlangs gaf Vermeersch bijles Latijn aan een jongen die de moed dreigde op te geven. ‘Maar hij bleek gewoon zijn verbuigingen niet te kennen. Ik zei hem: Op een wit blad moet jij alle naamvallen uit je hoofd kunnen opschrijven. Daarna lukten de De druk van de ouders is groot geworden VAN KERKHOVEN

10 ¬ VISIE Interview. Tekort aan leraren als donkere schaduw over start schooljaar

hebben een eergevoel over hun manier van werken en ervaren een bevraging daarover snel als kritiek. Volgens mij is er nood aan externe experten, meedenken.’arbeidsorganisatiespecialisten,zoalsdie

Brigitte Vermeersch: ‘Veel leerkrachten hebben het gevoel dat ze niet meer vertrouwd worden.’

Moeten het dan allemaal idealis ten zijn voor de klas? VERMEERSCH ¬ (denkt na) ‘Wel een beetje, op z’n minst. Als je echt leraar bent, doe je dat met hart en ziel, en kinderen voelen het meteen of je echt betrokken bent.’

VAN KERKHOVEN ¬ ‘Bij de laatste cao hebben we verworven dat leerkrachten al na één schooljaar een tijdelijke aanstelling van doorlopende duur kunnen krijgen, een voorwaarde voor een vaste benoeming. Maar alleen bij een positieve beoordeling. Nu horen we dat scholen terughoudender zijn om die positieve beoordeling te geven.’

We jagen de beste leerkrachten dus weg?

VAN KERKHOVEN ¬ ‘De overheid heeft de opdracht om de inhoud van het onderwijs te omschrijven, maar moet voldoende vrijheid laten voor het opvoedingsproject van een school en de vorming van leerlingen. Finaal moet die vrijheid ook bij de leerkrachten liggen, daar is nu te weinig ruimte voor. Daaraan heeft iedereen wat schuld, ook de onderwijskoepels moeten hun leerplannen VERMEERSCHversoberen.’¬‘Hetberoep is de voorbije jaren ook moeilijker geworden. In de klas zit een diverser publiek, en sommige kinderen hebben zware rugzakjes. Toen ik een maand lang weer les ging geven, voelde ik meteen dat ik wilde bijleren over hoe ik met die superdiversiteit kon omgaan. Je moet een beleid ontwikkelen dat leerkrach ten daarin ondersteunt, en hun kansen geeft om bij te leren. Bijvoorbeeld van andere scholen die zo’n expertise al hebben.’ Beoordeling Toch ziet Vermeersch jonge leerkrach ten vooral afknappen op de onzeker heid. ‘Voor een schooljaar hebben ze een tijdelijke baan, maar in augustus weten ze nog niet waar ze in september kunnen starten. Dat is de keerzijde van het systeem van vaste benoemingen, jongere leerkrachten dreigen uit de boot te vallen.’

Dat is toch absurd in tijden van een groot lerarentekort? VERMEERSCH ¬ ‘Je zou denken dat scholen er alles aan doen om leer krachten te behouden. Het lerarente kort kan scholen ertoe te dwingen om een goed personeelsbeleid te voeren. Scholen met een goed personeelsbe leid, die vertrouwen geven aan hun leerkrachten en een complementair team weten samen te stellen, zullen geen lerarentekort meer hebben. Maar bij werkgevers leeft ook het idee dat de veelheid aan regels een soepeler >> personeelsbeleid tegenhoudt.’

VERMEERSCH ¬ ‘Elke leerkracht heeft eigen talenten. Laat een leerkracht die goed kan vertellen toch volop vertellen, of iemand die goed games in zijn lessen verwerkt dat uitwerken. Die diversiteit tussen leraren is net goed, maar het beleid moet dat toelaten. We moeten leren om vertrouwen te schenken aan leerkrachten, zowel de overheid, de ouders, de directies en de koepels … de hele samenleving. Veel leerkrachten hebben nu het gevoel dat ze niet meer vertrouwd worden, dat hun expertise niet gezien wordt.’

VAN KERKHOVEN ¬ ‘Wij willen een kritisch-constructieve partner zijn, maar a ls ik hoor wat zo’n soepeler personeelsbeleid voor sommigen inhoudt, dan zitten daar voor onze achterban onaanvaardbare voorstellen tussen. Men wil bijvoorbeeld dat besturen met meerdere scholen mogen beslissen in welke school leerkrachten moeten werken, zonder dat ze daar zelf inspraak in hebben. Of meer lesuren laten geven voor hetzelfde loon. Op die manier gaan wij elkaar heel moeilijk vinden.’ Het verschil maken Niet alleen de administratieve last, de onzekerheid of een gebrek aan vertrou wen verklaren voor Van Kerkhoven het nijpende lerarentekort: ‘Vandaag worstelen veel sectoren met krapte en dan is het onderwijs het eerste slachtoffer. Onderwijzers zijn ook voor andere sectoren interessant, ze zijn empathisch, didactisch, hebben de nodige kennis … dan zijn de financiële voorwaarden niet onbelangrijk. Minister Weyts herhaalt vaak dat loon niet het eerste probleem is, maar het is wel effectief om mensen op korte termijn tot het beroep aan te trekken. De private sector plukt de mensen weg uit het VERMEERSCHonderwijs.’¬‘Toch maken sommi gen ook de omgekeerde beweging. Je ziet mensen die iets missen in de private sector, en bewust als zij-instro mer voor het onderwijs kiezen omdat ze daar het gevoel hebben dat ze iets zinvols doen. Ze maken een verschil in het leven van een kind.’

aan. Piet

Belgen gebruiken nog te vaak antibiotica

Factcheck.

Mag ik Facebook altijd installeren op mijn werk-gsm?

VISIE ¬ 11

Inmiddels heeft de consumptie zich bijna hersteld tot het –weliswaar dalende – niveau vóór COVID-19. Zeker tandart sen schrijven nog steeds flink wat niet-aanbevolen antibioti ca voor, blijkt uit de studie van CM. ‘En dat is een slechte zaak’, zegt ook Lucy Catteau, onderzoekster antibioticaresis tentie bij Sciensano. ‘Hoewel er een daling is, blijven mensen nog te vaak antibiotica nemen. Daarom is het belangrijk dat we voorschrijvers en patiënten hierop blijven wijzen.’

Een daling is sindsdien merkbaar, zo leert een CM-studie die de evolutie volgde van antibioticage bruik bij CM-leden tussen 2015 en 2021. Zowel het aantal gebruikers als het volume van gebruikte antibiotica neemt af. Maar daar speelde ook de pande mie een rol in, toen mensen door de beperkingen minder snel besmettingen opliepen en als ze ziek werden, de drempel voor een doktersbe zoek hoger lag.

Een professionele laptop of smartphone die je ook in je vrije tijd mag gebruiken staat vaak op de loonfiche beschreven als een voordeel van alle aard. Maar in hoeverre kan zo’n laptop of smartphone nog gelden als een ‘voordeel’ buiten het brutoloon als je niet elke app die je wil kunt Verwachtinstalleren?jenaar Netflix te kunnen kijken op de laptop van je werk, neem dan de ICT-policy door van je werk. Zo kom je niet voor verrassingen te staan zodra je contract is getekend. Stel je gaandeweg vast dat de toegang tot bepaalde apps of websites is geblokkeerd, dan kun je altijd in overleg gaan met de werkgever om dit toch toe te staan of om het materiaal niet langer als een voordeel van alle aard aan te rekenen. Het is wel gebruikelijk dat je niet eender wat op je professionele laptop kan installeren. Je werkgever kan de installatie van bepaalde software bijvoorbeeld tegen gaan uit privacy- en veiligheids Weetoverwegingen.datjewerkgever je trouwens niet kan verplichten om een gsm of laptop van het werk als privé-voordeel aan te nemen. Als je die niet als privévoordeel wil gebruiken, mogen ze niet meegerekend worden in je loon. het Van den Bergh, adviseur ACV-studiedienst FEIT

We vragen

Ondanks verstrenging van de terugbetalingsregels en een actieplan van de overheden gebruiken we nog te vaak antibiotica.

FABEL?OFWAAR!

VeldeVandeID/Frederiek©

De Belg staat bekend als een van de grootste antibiotica gebruiker van de Europese Unie. Daardoor werken we resistentie in de hand en riskeren we ‘superbacteriën’ te ontwikkelen, waartegen beschikbare geneesmiddelen minder effectief zijn. Om het tij te keren, wijzigden de terugbetalingsregels voor antibiotica en lanceerde de overheid een kingscampagne.bewustma

Achtergrond. De opleidingsmotor slaat maar niet aan

12 ¬

VISIE VIER WaarDREMPELSzit er zand in de motor en hoe lossen we het op? Een onderzoek in opdracht van het Vlaams Departe ment Werk en Sociale Economie bracht voor het eerst in kaart welke factoren bepalen of iemand al dan niet een opleiding volgt. Daarvoor legden onderzoekers hun oor te luisteren bij zowel volwassenen die een opleiding volgden als bij mensen die er om diverse redenen niet toe kwamen. Uit die gesprekken blijken er vier grote drempels op de weg naar een opleiding.

¬ Tekst Nils De Neubourg

Ondanks zowel de Vlaamse als Europese ambities om levenslang leren meer in te burgeren. ‘Vanaf 2025 wil de EU bovendien dat 47 procent van de volwassenen ergens gedurende het jaar minstens één opleiding volgt’, zegt Sam Coomans, onderwijsexpert van het ACV. ‘Van dat cijfer staan we voorlopig nog veraf. Dat we dan na ruim vijftien jaar stilstand over drie jaar wel plots dat richtcijfer gaan halen, lijkt dan ook zeer onwaarschijnlijk.’ Laag minderdiploma,opleiding Het opleidingsniveau blijkt een belangrijke factor. Want van alle volwassenen met enkel een diploma lager onderwijs, volgde in 2021 slechts 7,1 procent een opleiding. Met het opleidingsniveau stijgen ook de deelnamecijfers voor opleidingen. Onder mensen met een diploma hoger onderwijs loopt het cijfer op tot Leren en werken, en daarnaast nog een huishouden bestieren: geen makkelijk opdracht. Dat laat zich ook zien in de cijfers: een kleine minderheid combineert een opleiding met het werk. ‘Maar zonder regelmatig een opleiding te volgen ben je heel kwetsbaar op de arbeidsmarkt.’ Waar loopt het mis? En hoe kan het beter?

Slechts 1 op de 5 volgtvolwasseneneenopleiding

Een op de vijf volwassenen volgde in 2021 een opleiding. Meer specifiek gaat het over 19,9 procent van de 25- tot 64-jarigen die volgens statistiekbureau Statbel vorig jaar deelnam aan een opleiding. Daarmee trappelen we als land al minstens sinds 2005 ter plaatse.

Daarnaast is ook de sector bepalend voor hoe vaak werknemers een opleiding volgen. Sectoren die goed scoren zijn de internationale organisa ties en de financiële sector. Daartegen over staan sectoren als de bouwnijver heid, administratieve en ondersteunende diensten, groot- en detailhandel, reparaties van auto’s en de horeca waar het laagst aantal opleidingen gevolgd wordt. Daar volgde slechts een op de zes volwasse nen een opleiding gedurende het afgelopen jaar.

ongeveer 30 procent. ‘Beter, maar ook dat aandeel ligt nog steeds ruim onder de beoogde doelen’, beschouwt Coomans die cijfers. ‘Voor het verschil tussen opleidingsni veaus waarschuwen we al langer. Want als leren tijdens de loopbaan steeds belangrijker wordt, groeit zo ook de kloof tussen kort- en hoogge schoolden nog verder. Bovendien het zijn net de jobs met lagere diplomaver eisten die als eerste dreigen te verdwij nen door automatisering en digitalise ring. Mensen zonder of met een beperkte scholing zijn dus het kwets baarst op de arbeidsmarkt.’

Tebegeleidingweinig Bedrijven Onduidelijkeoponvoldoendezetteninopleidingmogelijkhedentotopleiding

Oplossing zorg voor een betere en actieve begeleiding naar opleidingen VDAB, de leerwinkel en het inburgeringstraject kunnen helpen bij het vinden van een geschikte opleiding. Ook de werkgever speelt daarin een belangrijke rol. Helaas blijkt uit onderzoek dat vooral hoogopge leide werkers door de werkgever gestimuleerd en geholpen worden, terwijl net werknemers met een lagere scholing het kwetsbaarst zijn in de veranderende arbeidsmarkt. Onderzoekers pleiten daarom voor begeleiding op maat met leercoaches.

‘Toen ik jong was, was er thuis weinig geld om te studeren. Ook daarna was er op het werk weinig aandacht voor opleidingen. Informatie vond ik pas later, bij het ACV. Nu probeer ik collega’s zelf te informeren over hun mogelijkheden door folders uit te delen. Iedereen verdient de kans om in zijn toekomst te investeren.’

Het ACV helpt je bij het levenslang leren

‘Toen ik aan een avondopleiding grafische vormgeving begon, vertelde mijn werk gever me dat ik met mijn uitzendcontract geen opleidingsverlof kon krijgen. Dat dat niet klopt, kwam ik alleen te weten omdat ik me niet zo snel laat afschepen. Minder mondige mensen vallen uit de boot. Vandaag verzorg ik als trainer het opleidingstraject bij Ontex, dat onder meer luiers en maandverband produceert. Dat doe ik voor zowel nieuwe collega’s in de productieruimte als de collega’s die al langer in dienst zijn. Werkgevers sturen in het algemeen te weinig aan op opleiding, dat doen ze vooral in functie van het bedrijf en niet altijd in functie van het individu. Oplossing stimuleer en verplicht bedrijven om opleiding voor alle medewerkers te voorzien De leercultuur binnen een onderneming, de steun van de werkgever en stimule rende evaluatiegesprekken spelen een belangrijke rol in het aanmoedigen van werknemers om opleiding te volgen. Helaas blijken die momenteel nog vooral toe te komen aan hoger opgeleide werknemers. Andere werknemers worden geacht om zelf initiatief te nemen. Het onderzoek besluit dat het belangrijk is ‘dat mensen uitgedaagd worden tot leren binnen hun werkcontext en dat beleidsiniti atieven werkgevers daarin verder ondersteunen.’ Er is dus ook werk aan de winkel voor de werkgever.

Oplossing maak leren, werken en het privéleven combineren makkelijker Leren combineren met je werk en privéleven is niet altijd makkelijk.

Oplossing maak informatie over levenslang leren toegankelijker Het versnipperde opleidingsaanbod leidt tot een gebrek aan overzicht. Zelfs wan neer iemand gemotiveerd is om een opleiding te volgen dreigt die door de wirwar aan informatie af te haken. Daar ligt volgens onderzoekers een belangrijke rol weggelegd voor beleidsmakers en opleidingsverstrekkers om de bevolking op een heldere manier te informeren over leermogelijkheden, kosten, toegangsvoorwaar den en financiële steun. ‘En pas de communicatiewijze aan aan de behoeften en noden van de lerende’, besluiten de experten in het onderzoek.

‘Om mijn rol als werknemersvertegenwoordiger beter te kunnen vervullen volg ik een opleiding syndicaal werk aan de hogeschool. Eén dag per week volg ik les, daarnaast kruipt er natuurlijk ook tijd in voorbereidingen, studie en papers schrijven. Dankzij syndicaal verlof kan ik op een redelijke termijn afstuderen. Met alleen het Vlaams opleidingsverlof zou mijn halftijdse opleiding zes jaar duren, als alles al goed loopt. Voor collega’s die alleen ’s avonds tijd heb ben, is het bijna onmogelijk. Bovendien krijg ik thuis grote steun. Want mocht mijn vrouw niet halftijds werken, was het sowieso onmogelijk.’

Operator Tom Mijs (35) schoolt zich om tot opvoeder Magazijnier Johan Bovoy (49) volgt een graduaat aan de UCLL

Laura Verbiest (29) is JessicatrainerKwanten (49) moedigt collega’s bij Farm Frites aan zich bij te scholen

Het is duidelijk: leren en werken combineren is voor iedereen interessant. Alleen loop je makkelijk verloren in alle opleidingen, verlofstelsels, rechten … ACV helpt je graag op weg met www.hetacv.be/opleiding. iswerk-privé-opleidingCombinatiemoeilijk

‘Ik werkte dertien jaar onder meer als lasser en operator. Maar ik heb altijd gevoeld dat dat niet was wat ik echt wil. Twee jaar geleden, met een loopbaanbegeleider, kwamen we uit bij een opleiding tot opvoeder in de jeugd en gehandicaptenzorg, een knelpuntberoep. Zonder loop baanbegeleiding en het meedenken van de VDAB was ik nu niet aan mijn opleiding bezig.’

Zeker wie wil omscholen om een knelpuntberoep op te nemen, botst op die hindernis. Een oplossing zou kunnen zijn om in een uitkering te voorzien voor wie zich voltijds wil toeleggen op het omscholen tot een knelpuntberoep. Daarnaast kan praktische ondersteuning zoals toegankelijke kinderopvang en een tegemoetkoming voor de werkgever voor de tijdelijke vervanging van een werknemer die een opleiding volgt de combinatie makkelijker maken.

Turnhout en reist

Rob: , De prijs is vaak te hoog , ‘Elke horecazaak in ons land heeft kraanwater van goede kwaliteit beschikbaar. Water van de kraan drinken in plaats van afgebotteld bronwater is ook veel ecologischer. Als je op restaurant water bestelt en in een karaf geserveerd krijgt, weet je niet of daar bronwater in zit. Het zou fijn zijn als je als klant gratis kraanwater aangeboden krijgt. Het is beschikbaar maar commerciële aspecten primeren vaak. De prijs voor water op restaurant is bovendien vaak te hoog.’ in het lab uit Syrië en woont met haar gezin in Lier. in graag.

3 LEZERS MENINGHUN DE STELLING , Maak kraanwater voor horecaklanten gratis Burgerpanel.An (56) Souzan (34) Rob (41) ARTHURJAMES© BOUWDEMAARTEN© BOUWDEMAARTEN©

van een tuinbouwbedrijf en houdt van varen. vluchtte

ELKE MAAND LATEN DRIE LEZERS HUN LICHT SCHIJNEN OVER EEN NETELIGE KWESTIE ¬ INTERVIEW AN-SOFIE BESSEMANS EN DOMINIC ZEHNDER werkt

woont

14 ¬ VISIE An: , Hitte vraagt erom , ‘Niet iedereen drinkt graag kraanwater, maar over smaken valt niet te twisten! Een feit is dat we de laatste zomers geconfronteerd worden met warm weer. Op verschillende evenementen werd er dan ook gratis water uitgedeeld door de hitte. Het gratis ter beschikking stellen van een karaf kraanwater op een restauranttafel is in veel andere landen vanzelfsprekend. Ook hier zou het fijn zijn, om na je dorst gelenigd te hebben met een glas water, nog zo goed te genieten van een frisse pint of glaasje wijn.’ Souzan: , Een extra gerecht in plaats van water , ‘Ik geloof dat we moeten samenwerken in het belang van het milieu en de klimaatverandering, en dat restaurant eigenaren die een kan gratis kraanwa ter aanbieden aan hun klanten, een grote bijdrage leveren aan het vermin deren van afval en transport. Als de eigenaar van het restaurant gratis kraanwater aanbiedt, lijkt me dat geen groot verlies voor hem, omdat dit veel klanten kan aantrekken en terug zal doen komen, of hen zal aanmoedigen om een extra gerecht te bestellen in plaats van flessen water.’

MARC LEEMANS, Voorzitter ACV

©TIMDIRVEN

het ACV, maar een wet, de Generatiepactwet, die stelt dat vakbonden en werkgevers tegen 15 sep tember over de besteding van dat geld een advies aan de regering moeten opleveren. Maar zelfs nu, op het moment dat de nood zo hoog is, willen de werkge vers daarover niet aan tafel komen. Zelfs voorbereidend rekenwerk van het Planbureau mag niet gebeuren. Terwijl het bedrijfsleven, ook dat deel dat ferme winsten boekt, voor zichzelf aandringt op steunmaatregelen van de regering. Een schande is het. Ik hoop dat de burgerzin het de komende weken alsnog haalt op plat egoïsme.

Maar daarmee zijn de facturen deze winter niet betaald. Daarom maakt het me zo kwaad dat meer dan 900 miljoen euro voor de verhoging van de pensioe nen en sociale uitkeringen niet kan worden ingezet. Omdat werkgeversor ganisaties spelletjes spelen. Die 900 miljoen euro, dat is de zogenaamde welvaartsenveloppe. Door de vakbon den afdwongen in de nasleep van het zogenaamde Generatiepact van 2005. Dat geld moet dienen om tweejaarlijks de pensioenen en sociale uitkeringen, die vaak onder de armoedegrens zitten, te Hetverhogen.ishetniet

VISIE ¬ 15

Schandalige spelletjes met de laagste inkomens

Gelet op de papierprijs ga ik hier geen lijst maken van alles wat het afgelopen jaar spectaculair in prijs is gestegen. Gelukkig hebben we de indexering die ervoor zorgt dat een deel van de gezinnen nog enigszins het hoofd boven water kunnen houden. Enigszins, want de indexaanpassing komt met maanden vertraging en lang niet alle prijsstijgingen worden gedekt door de indexering. Maar ook, het moet gezegd: voor de laagste inkomens helpt het sociaal tarief voor energie dat de regering uitwerkte ook in deze zeer moeilijke tijden. Toch maak ik me grote zorgen over wat er ons nog staat te wachten. De eerste minister heeft wellicht gelijk als hij zegt dat er moeilijke winters aanko men. Maar ik verwacht dan tegelijk ook dat alle regeringen in dit land én de sociale partners met oplossingen Bangmakerijkomen. alleen lost niets op. Liefst in overleg met en niet tegen elkaar. Zij het zonder valse verwachtingen te creëren: één makkelijke wonderoplos sing is er niet. Het zijn leerling-tove naars die dat beloven of geloven. Finaal zit de oplossing in minder energie verbruiken en zelf meer energie produceren zodat we afgeraken van onvoorspelbare en bloeddorstige leveranciers.

Kop langernoginhetzand?

In 2019 was het nog met trots dat Antwerps schepen voor de haven Annick De Ridder (N-VA) mee de eer ste spade in de grond stak op de werf van chemiebedrijf Borealis. Vandaag, drie jaar later, ligt de werf in Kallo stil nadat in juli bekend werd dat 174 bouwvakkers het slachtoffer zijn van uitbuiting en mensenhandel. Borealis was toen al minstens twee maanden op de hoogte. Sindsdien schetst iedere nieuwe onthulling in de zaak een steeds schrijnender beeld van de situatie van de werfarbeiders in onderaanne ming: onveilig en onzeker onderdak, dreigementen en gebrek aan hulp door de overheid. De klap op de vuurpijl was de ontdekking vorige week dat diezelfde werknemers onder druk van het rekruteringsbe drijf weer illegaal aan het werk moesten bij BASF. Keep Discovering, zoals het motto van Borealis luidt. ~ Foto Kristof Pieters

VISIE ¬ 17 IN BEELD

die geen goed voedingspatroon hebben en hun prestaties willen verbeteren. En ook kankerpatiënten die in het kader van hun behandeling op hun voeding moeten letten.’

¬ DIËTIST WARDELKE MAAND LATEN WE IEMAND AAN HET WOORD DIE VANUIT ZIJN OF HAAR WERK NAAR DE WERELD KIJKT. DEZE MAAND IS DAT DIËTIST WARD*.

18 ¬ VISIE Uit ervaring. De diëtist L

Tijd nemen om met mensen te praten is volgens Ward essentieel. ‘Het mentale aspect speelt een belangrijke rol. Mensen kunnen niet eindeloos veel balletjes in de lucht houden. Wie wil vermageren moet daar vaak veel moeite voor doen, maar het gezinsle ven of het werk maken het vaak moeilijk om voedingsadviezen te volgen. Mensen storten hun hart bij mij uit. Zeker als er ook een pathologische aandoening bij komt kijken. Iemand die luistert en samen met hen kijkt wat goed en fout loopt doet al veel. Als ik merk dat er meer aan de hand is, verwijs ik hen wel uiteraard door naar een specialist. Ik ben tenslotte geen psycholoog.’ keer per week frieten eten moet kunnen

¬ Tekst

Diversiteit Wie zijn de cliënten van Ward? ‘Mensen die willen vermageren maken eigenlijk maar ongeveer een derde uit van mijn cliënteel. Ik zie vooral Belgen hebben de reputatie om bourgondiërs te zijn. Maar die levensstijl heeft een keerzijde. Uit de Ge zondheidsenquête van 2018 van Sciensano bleek namelijk dat bijna de helft (49,3 procent) van alle volwassen Belgen met overgewicht kampt. Een diëtist kan je dan helpen om je van overtollige kilo’s te ver lossen. Maar eigenlijk doet een diëtist veel meer dan dat, leren wij van Ward*. ‘Slechts een derde van mijn cliënten komt naar mij om af te vallen.’ Dominic Zehnder ¬ Illustratie Peter Goes

Eén

‘Ofwel eten we heel ongezond, ofwel enkel sla’ mensen met diabetes,slikproblemen,maag-darmklachten,ondervoeding,nierproblemen,sporters

Een gemiddelde werkdag bestaat voor een diëtist net zomin als een gemiddel de cliënt. ‘Ik werk op een praktijk, maar ga ook op huisbezoek bij mensen die om gezondheidsredenen niet tot bij mij geraken. Tijdens de coronabeper kingen deed ik online consultaties, maar dat werkt voor veel cliënten niet goed. Voor maag-darmpatiënten is het dan wel weer een zegen. Zij durven vaak hun huis niet uit omdat ze schrik hebben om diarree of andere klachten te krijgen onderweg. Online kan ik hen helpen zonder dat ze het ongemak van die verplaatsing erbij moeten nemen.’

ichtjes zenuwachtig begeef ik mij naar het zonovergoten terrasje waar ik met Ward afgesproken heb. Buik ingetrok ken, mijn kleding zo gekozen dat de kilootjes die er door de goedgevulde festivalzomer zijn bijgekomen, niet opvallen. Maar Ward veegt meteen alle zenuwen van tafel. ‘Mensen denken altijd dat diëtisten kwade mensen zijn die neerkijken op al wie ook maar aan een zakje chips denkt. Maar dat klopt helemaal niet. We wijzen wie bij ons komt niet met het vingertje, maar gaan samen op zoek naar een haalbaar eetpatroon. De tijd waarin diëtisten iedereen hetzelfde bundeltje met exact dezelfde uitleg gaven, ligt ver achter ons.’

• Administratief medewerker dienstverlening –

Of hij ten slotte nog tips wil delen? Een brede grijns verschijnt op zijn gezicht. ‘Stop met diëten. Wij schommelen vaak van het ene extreem naar het andere. Ofwel eten we zeer ongezond, ofwel gaan we enkel nog maar sla eten. Maar dat hou je niet vol. Je moet op zoek gaan naar de gulden midden weg en af en toe eens zondigen. Als je geen gezondheidsproblemen hebt en bijvoorbeeld één keer per week naar de frituur wil, dan moet je dat doen en het je laten smaken.

durvenMaag-darmpatiëntenvaakhunhuis ¬ DIËTIST

voor

• Beleidsondersteunend coördinator ACV Innovatief – Schaarbeek ACV Voeding en Diensten zoekt • Klachtenbehandelaar –

Volgens Ward ontbreekt het een groot deel van de bevolking nog steeds aan de brood nodige kennis over voeding. ‘Vooral wie een minder lange opleiding heeft gekregen of een andere culturele achtergrond heeft, mist vaak basiskennis. En wie het minder breed heeft, valt helaas ook vaak terug op goedko pere en ongezondere levensmiddelen.’

Zolang het met mate is, kan dat in een gezond voedingspatroon geen kwaad.’

CMwww.hetacv.be/jobszoekt • Software engineer – Schaarbeek • Functioneel Analist HR – Schaarbeek • Product Owner – Schaarbeek • Consulent – Brussel • Teamverantwoordelijke – Haren • Teamverantwoordelijke – Sint-Niklaas ~ Pasarwww.cmjobs.bevzwzoekt • Medewerker ledenadministratie – Brussel ~ www.pasar.be

Schaar

TANDZORG: NIEUWE VOORWAARDEN Terugbetaling wordt uitgebreid Sommige voorwaarden voor terugbetaling van tandzorg zijn sinds 1 juli gewijzigd. Voor terugbetaling van bepaalde verstrekkingen bij de tandarts gelden leeftijds grenzen. Sinds 1 juli zijn die in sommige gevallen uitgebreid waardoor je langer of eerder een terugbeta ling krijgt. Dat geldt bijvoorbeeld voor het jaarlijkse mondonderzoek. Dat krijg je voortaan terugbetaald tot de leeftijd van 80 jaar. Voordien was dat tot 67 jaar. Voor tandextracties (trekken van een tand) is de leeftijd voor recht op terugbetaling gezakt van 53 naar 50 jaar. Ook voor sommige parodontale prestaties zijn nieuwe criteria van toepassing. ~ www.cm.be/tarieven TOMBOLA Rechtzetting solidariteitsactie Samana

VISIE ¬ 19 Kort.

• Collega’s

Een zetduivel was aan het werk in Visie 11 van 16 juni, toen we de uitslagen bekendmaakten van de nationale tombola van zorgvereniging Samana, ten bate van mensen met een chronische ziekte. De blauwe loten in alle series met het nummer 136226 winnen een So dexo-cheque ter waarde van 250 euro. Winnaars moeten hun lot onder gesloten omslag, met vermelding van naam en adres op de rugzijde van het lot, verzenden naar ‘Samana, dienst Tombola, Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel’. Onze excuses. zoekt met feeling en interesse ICT –beek Brussel Brussel

‘De overheid zet nog te weinig in op preven tie als het over obesitas en eetstoornissen gaat. Daarover wordt nu gesproken, dus ik hoop dat er iets concreets uit komt. Gelukkig werk ik onder andere in een huisartsenprak tijk waar patiënten niet per consultatie hoeven te betalen. Daar kan ik ook mensen bereiken die het zich anders niet zouden kunnen veroorloven om naar een diëtist te gaan’, vertelt Ward.

*Ward is een schuilnaam WARD

VACATURES Nieuwe medewerkers gezocht ACV

Dit jaar trekt het grootste bloemencorso van het land voor de zeventigste keer door de straten van Loenhout, in de Noorderkempen. Meer dan vier miljoen bloemen sieren ruim dertig praalwagens. Het resultaat van maandenlange inzet van honderden vrijwilligers en buurtschappen. ~ 11 september in www.bloemencorsoloenhout.beLoenhout

FILM Bloemencorso Loenhout 2. 3.

20 ¬ VISIE

1.

VREDEFEESTENBALLONNENWEELDESINT-NIKLAAS

STOET Breintrein 6 3 5 1 4 9 2 5 5 4 1 3 2 7 8 6 5 2 8 3 9 6 8 9 7 4 8 Sudoku © De Puzzelaar

Wat in 1948 begon als een feest om de bevrij ding van de stad te herdenken, is ondertussen uitgegroeid tot een gratis festival van de hoop en vrede. Voor velen staan de Vredefeesten ook gelijk aan de ontelbare heteluchtballonnen, naast concerten, activiteiten en een wereld markt. Tijdens de editie 2022 stijgen er maar liefst 44 warmeluchtballonnen, 10 speciale vormballonnen en heel wat telegeleide miniballonnen op de Grote Markt op. ~ 2 tot 4 september op verschillende plaatsen in www.vredefeesten.beSint-Niklaas

Cultuur. Een selectie Cinema Trottoir Film Festival Het Brusselse Maximiliaanpark – be kend als toevluchtsoord voor gestrande asielzoekers – leent haar naam aan Cinemaximiliaan, filmplatform voor nieuwkomers en vluchtelingen. Onder tussen vond het een thuis in Molenbeek en kwam het tijdens de zomer met een eerste eigen openluchtfilmfestival: Cinema Trottoir. Nog tot 17 september kun je er op zaterdagavond op de stoep terecht voor een film uit de festivalse lectie. Vooraf kun je aanschuiven aan de eettafel.gemeenschappelijke ~ liaan.orgwww.cinemaximi36ManchesterstraatinMolenbeek

‘Ik heb zelf vier jaar een stuk mantelzorg opgenomen voor mijn moeder. Ik deelde die taak met mijn oudere zus waardoor we elkaar konden aflossen en de ander even op adem kon komen. Maar zelfs dat was zwaar. Had ik toen maar geweten dat Oppas aan huis bestond!’ Draai gevonden Na de dood van zijn moeder wist Bart meteen dat hij graag vrijwilligerswerk wilde doen in een zorgende rol. Eerst was hij actief in een rust- en verzorgingstehuis, maar hij vond pas echt zijn draai als vrijwilliger bij de dienst Oppas aan huis. ‘Je hebt hier meer mogelijkhe den tot intens contact en er is meer tijd voor persoonlijke aandacht en zorg’, legt Bart uit. Betutteling De taken van een oppasvrij williger zijn divers en hangen uiteraard af van de moge lijkheden die er nog zijn. In het geval van Bart is het vooral aanwezig zijn, heel veel luisteren en de mantel zorger maximaal ondersteu nen door allerlei praktische taken op te nemen. Bart: ‘Ik heb de voorbije jaren al vaak gemerkt dat oudere mensen het er moeilijk mee hebben om zo afhankelijk te zijn. Ik probeer daarom respect te hebben voor wat ze nog wel kunnen en hen niet te betuttelen. Dat vind ik heel belangrijk.’ Maatwerk Bart heeft intussen een aantal vaste oppasadressen. Maar toch is elke opdracht anders. ‘De mensen voor wie ik de zorg opneem zijn anders, maar ook de man telzorgers uiteraard. Wat voor de ene werkt, werkt niet noodzakelijk voor de andere. Zo bieden wij toch een beetje maatwerk. Ik zou alleszins niet meer zonder dit engage ment willen. Het heeft mijn leven rijker gemaakt, dat sowieso.’ Nu jij! Zorgend Vrijwilligerswerk is volop op zoek naar nieuwe vrijwilligers. Twijfel je of oppas wel iets voor jou is? Er zijn tal van mogelijkheden voor vrijwilligers. Kom ze ontdekken tijdens de infoses sie in Berchem (Post X, Bors beeksebrug) op donderdag 15 september om 14 uur. Zo leer je alle werkingen kennen en ontdek je vanzelf welke het beste bij jou past. Wil je erbij zijn, schrijf je dan voor 12 september in antwerpen@cm.bezorgendvrijwilligerswerk.via

Prijs: 60 euro, CM-leden 28 euro, CM-leden met een verhoogde tegemoetkoming 14 euro Inschrijven: www.samana.be/ vorming of 03 221 95 70

INFOSESSIE ‘Mantelzorger voor een persoon met (jong) dementie’

VISIE ¬ 21 Jouw regio. Provincie Antwerpen

Tijdens deze infosessies voor mantelzorgers staan we stil bij dementie in de wereld, in Vlaanderen en bij je thuis. Hoe geef je dementie een plaats in jouw leven en hoe kun je om gaan met moeilijke situaties? Aanvaarding, respect en humor spelen hierbij een belangrijke rol. Wanneer: Donderdag 22 september van 14 tot 16.30 uur Waar: DC De Metteberg, Sint Maartensberg 2, Bonheiden Prijs: gratis Inschrijven: www.samana.be/ vorming of 03 221 95 70 CURSUS ‘Geboeid perfectionisme’door

Wanneer: Vrijdag 7, 14, 21 en 28 oktober van 13.30 tot 16.30 uur Waar: Pastoraal Groenenborgerlaancentrum,149,Wilrijk

‘Als het goed moet zijn, doe je het maar beter zelf.’ Herken jij jezelf in deze uitspraak? Dan is de kans groot dat er een perfec tionist in jou zit. Uiteraard is er helemaal niets mis met je best te willen doen of jezelf te blij ven verbeteren. Het wordt pas een probleem wanneer niets nog goed genoeg is en je geen taken meer uit handen durft geven of je jezelf geen enkel foutje meer gunt. Deze cursus is er voor mensen met een chroni sche ziekte.

De dienst Oppas aan huis van CM zorgt ervoor dat mantelzorgers even ontlast worden van hun taken. Een vrijwilliger komt aan huis en neemt die taken even over. Zo krijgt de mantelzorger die broodnodige teug zuurstof om er daarna weer tegenaan te kunnen. Bart is een van die vrijwilligers en hij weet als geen ander hoe belangrijk zijn engagement is.

Broodnodige pauze

- Je bent de laatste 3 jaar niet ontzet uit je recht tot sturen.

- Je hebt het afgelopen jaar geen andere leerling-chauffeur begeleid.

Heb je interesse? Neem dan contact op met Hans Cools, projectmede werker vrijwilligerswerk via hans.cools@regioneteland.be.

Als rijcoach help je jongeren met het behalen van een rijbewijs. Je neemt de rol op van begeleider en geeft hen de kans om te oefenen op de weg. De jongeren die deelnemen aan het project hebben al een basis voertuigbeheersing gevolgd via de rijschool. Je spreekt wekelijks af met jouw kandidaat-bestuurder om te oefenen. Voor wie wil wordt er een auto ter beschikking gesteld. Als rijcoach volg je vooraf een basisopleiding. Doorheen het traject voorzien we terugkommomenten, ondersteuning en begeleiding.

MOEF!* Neteland vergroot kans op werk voor jongeren door rijopleiding

Jouw regio. Provincie Antwerpen 22 ¬ VISIE I

VRIJWILLIGERS WELKOM

Profiel - Je hebt minstens 8 jaar een geldig Belgisch of Europees rijbewijs B.

n de Kempen zijn er veel industrieterreinen en is er in prin cipe dus veel kans op werk. Helaas is het openbaar vervoer vanuit de nabijgelegen dorpskernen naar de industrieter reinen minimaal. De fiets is een mooi alternatief voor wie in de nabije omgeving van het industrieterrein woont. Bij grotere afstanden, of als je zelf je kinderen naar school of opvang moet brengen, is de auto echter vaak het efficiëntst.

Opleidingen en intervisies Ook kwb rijbewijs, dat al ervaring heeft met vergelijkbare projecten, draagt haar steentje bij. ‘Wij bieden de vrijwil ligers die binnen zo’n project een jongere willen begeleiden naar het rijbewijs een vor mingsmoment aan’, ver telt Siegmund opfrissingvoorrijbewijs.stafmedewerkerHermans,kwb‘Wevoorzienhenookineenvandekennis van de wegcode, en begeleiden en onder steunen hen tijdens de rijopleiding van de kandidaat-bestuurder.

- Je kan je ongeveer een jaar engageren.

Ze kunnen steeds bij ons terecht voor vragen over de rijopleiding. Tot slot organiseren we ook intervisies om het rijopleidingstraject op te volgen, waarop zowel de kandidaat-bestuurder als de bege leider uitgenodigd kunnen worden.’

Geen auto of begeleider Bij veel vacatures in de regio wordt verwacht dat sollicitanten een B-rijbewijs hebben. Zonder vermindert de kans op werk aanzien lijk. Ook enkele jongeren in het project zeggen dat geen rijbewijs hebben een drempel is bij het zoeken naar werk, maar het halen van een rijbewijs brengt eveneens obstakels met zich mee. Een opleiding bij een rijschool is te duur voor het gezinsbudget van sommige families, en vrije begeleiding is niet mogelijk omdat ze geen auto ter beschikking hebben of niemand hebben om hen te begeleiden.

Op weg naar een duurzame tewerkstelling zijn er voor jongeren heel wat drempels. Om deze weg te werken, pakken de zeven besturen van het samenwerkingsakkoord Neteland Welzijn & Zorg (Grobbendonk, Herenthout, Herentals, Kasterlee, Lille, Olen en Vorselaar) samen met het Centrum voor Algemeen Welzijn (CAW), Arktos, Emino en VDAB uit met het project MOEF! Neteland. Ook de dienst rijbewijs van kwb werd ingeschakeld voor haar expertise op het vlak van vrije begeleiding. Slechte bereikbaarheid van werkplekken, in combinatie met het kostenplaatje van een rijbewijs, is één van de drempels die werkzoekende jongeren ervaren. Trajectgezel Iedereen tussen 18 en 30 jaar uit de regio Neteland die deze moei lijkheden ondervindt en gemoti veerd is om er een oplossing voor te zoeken, kan deelnemen aan het project en krijgt dan een trajectge zel. Die begeleidt de jongere volledig op maat én in de richting die de jongere zelf kiest. De partners van MOEF! Neteland bereiken de jongeren op een outreachende, aanklampende manier. De jongere zelf staat te allen tijde aan het stuur van zijn eigen traject, en gaat samen met de partners op zoek naar het antwoord op zijn specifieke hulpvraag op het vlak van mobiliteit of een ander thema.

CONTACTEER JOUW REGIO ACV provincie Antwerpen 02 244 30 00 CM provincie Antwerpen 03 221 93 beweging.net39 provincie Antwerpen 015 29 25 50

BOEK De onzichtbare wooncrisis

Aan de hand van zijn boek “De onzichtbare wooncrisis” legt Joy Verstichele de crisis van het Vlaams woonbeleid in cijfers en de realiteit achter deze cijfers uit. Joy doet ook een betoog over hoe we uit de wooncrisis kunnen raken en hoe we een menselijker en socialer woonbeleid kunnen voeren. Wanneer : Donderdag 15 september om 19.30 uur Waar : in het Koetshuis Beerse Prijs: gratis toegang, iedereen welkom Inschrijven: wel graag je komst vooraf melden via bewegingspuntbeerse@outlook.com

www.arktos.be/nl/vorming/moefnetelandSiegmund

Hermans, stafmedewerker kwb rijbewijs, geeft vorming aan vrijwillige begeleiders

Eerste initiatief in Herentals

Wist je dat 30 procent van de private huurders na het betalen van hun huur te weinig overhoudt om menswaardig te leven? Dat 84 procent van alle woonsubsidies naar eigendomsondersteu ning vloeit, 14 procent naar sociaal huren en 2 procent naar privaat huren?

Op 15 september 2022, niet toevallig aan de vooravond van de Week van de Mobiliteit, start een eerste cursus voor vrije be geleiders in Herentals. Al een tiental vrijwilligers willen jonge ren begeleiden binnen het project. Kwb Herentals stad en kwb Herentals St. Jan ondersteunden het project alvast door de oproep om vrijwilligers te werven bekend te maken aan hun leden. ‘Onze afdeling heeft in het verleden reeds vele voorbereidingscursussen voor het theoretische examen georganiseerd voor kandidaat-be stuurders en hun ouders’, vertelt Marc Campforts , voorzitter van kwb Herentals St. Jan. ‘Later werden dat de cursussen voor vrije begeleiders. Die trokken mensen uit de hele regio rond Herentals.’ Marc Heylen van kwb Herentals stad heeft zichzelf ook al inge schreven voor de opfrissingscursus van de wegcode. ‘In het verle den maakte we steeds reclame bij onze leden voor de cursussen van de buur-afdelingen. Onze afdeling heeft vooral veel affiniteit met fietsen. Zo hebben we een eigen recreatieve groep wielertoe risten en organiseren we een infonamiddag op 17 september 2022 over veilig fietsen met moderne fietsen zoals elektrische fietsen.’

WIE KAN BIJ MOEF! NETELAND TERECHT? - jongeren tussen 18 en 30 jaar - die op het moment van de aanmelding werkloos zijn moeilijkheden ervaren bij hun zoektocht naar een duurzame tewerkstelling - en in Herentals, Olen, Vorselaar, Grobbendonk, Herenthout, Kasterlee of Lille wonen HOE KOM JE BIJ MOEF! NETELAND TERECHT? - Via doorverwijzing door VDAB, CLB, CAW, OCMW … - Deze organisaties kunnen jongeren doorverwijzen/aanmelden via telefoon, mail of

Provincie AntwerpenJouw regio. VISIE ¬ 23

*MOEF! staat voor Motivation, Oriëntation, Employment, Future. Het project wordt gerealiseerd met financiële middelen van het Europees Sociaal Fonds.

Op de herdenkingsdag van Rerum Novarum (26 mei 2022, Hemelvaartsdag) reikte de vzw Cardijn in het Halse stadhuis voor de elfde keer de tweejaarlijkse Cardijnprijs uit. Met de Cardijnprijzen worden opmerkelijke projecten in de geest van Cardijn beloond. Het gaat dan om projecten zowel op regionaal, landelijk als mondiaal vlak. De vereniging De Schooltas uit Zele won deze editie de hoofdprijs: een cheque van 1 500 euro.

De tijd dat zowat alle kinderen op school een warme maaltijd aten, is lang voorbij. Maar voor tal van ouders, die zelf op het werk kunnen eten of tijdens de middagpauze buitenshuis kunnen lunchen, blijft het een handig middel om de avondrush behapbaar te houden. ’s Avonds, na een lange werkdag en de bijbehorende pendeltijd, is een broodmaaltijd op tafel toveren is een pak makkelijker dan te moeten koken. Zeker tussen huiswerkbegeleiding, naschoolse activiteiten en andere huishoudelijke taken in.

Dat is niet alleen maar slecht nieuws voor al die gezinnen waarvoor warme schoolmaaltij den vooral handig zijn. Voor sommige kinde ren, die in precaire omstandigheden opgroei en, is die warme maaltijd op school soms de enige fatsoenlijke maaltijd die ze krijgen. Als ze die al kunnen nuttigen, want voor heel wat kinderen is zelfs die warme maaltijd geen op tie, wegens te duur. Kinderen die naar school komen met een lege of nauwelijks gevulde boterhamdoos, je leest er meer over in het artikel op blz. 23.

Europese Kindergarantie

Als criteria bij het uitreiken van de Car dijnprijzen, gelden o.a. het bevorderen van de ontplooiing van de jeugd, de bestrijding van kansarmoede en het verbeteren van de levensomstandigheden van achterge stelde groepen. De vereniging De Schooltas beantwoordt hier zeker aan. Via hun project ‘WIJ circuLeren’ kunnen 30 jongeren zich bekwamen in de herstelling en recyclage van smartphones, tablets en laptops. De School tas is een initiatief van ACV-Zele dat inzet op huiswerkbegeleiding, techniek, begeleiding naar werk, oefenkansen Nederlands, … Voor leerlingen biedt het een brug tussen schoolen gezinsleven, voor hun ouders biedt het een brug naar werk en verhoogt het hun geletterdheid en zelfredzaamheid.

Ook CongKreet uit Ternat ontving 1 000 euro steun als prijs. Deze organisatie maakt acties en projecten in dorpen in Congo concreet op het terrein waar, zoals de bouw van nieuwe klaslokalen, het plaatsen van waterreser voirs in een materniteit, het leveren van heel wat geschonken materiaal, het versterken van de scholenband tussen Sint-Angela Ternat en LakuLanza in Idiofa, … Klimakkers uit Halle ten slotte kreeg 750 euro steun. Deze vzw, gegroeid uit Pajo power, stampt vanuit het Pajottenland en de Zennevallei met jongeren duurzame projecten uit de grond. Wie al winkelde in LokaalHalle – een coöperatie die boeren uit de streek en consumenten verbindt – kent alvast een deeltje van hun werking.

In maart 2021 lanceerde de Europese Com missie de ‘Europese Kindergarantie’, een reeks maatregelen die kwetsbare kinderen de nodige ondersteuning moeten bieden door een aantal essentiële diensten voor alle >> p. 22 ¬ Tekst Sofie Neyens

¬ Tekst Karin Kustermans In het nieuwe schooljaar 2022-2023 zul len de warme schoolmaaltijden in tal van scholen echter fors duurder worden, of zelfs helemaal verdwijnen. De reden is niet ver te zoeken: de ongeziene prijsstijgingen die we in heel de maatschappij ervaren, eisen ook hier hun tol. De hele keten staat onder druk: niet alleen de prijs van de ingrediënten is gestegen, maar ook de verpakkingskosten en vooral de productiekosten, met als uit schieter de prijs van elektriciteit en andere energiebronnen. Leveranciers rekenen de stijgende prijzen door in de prijzen van de maaltijden. In verschillende scholen zal bovendien voor het eerst geen vaste jaarprijs meer gegarandeerd worden, in andere werd beslist helemaal geen warme maaltijden meer aan te bieden.

De geest van Cardijn blijft leven in projecten

VISIE ¬ 21 Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel

Meer info over vzw Kardinaal Cardijn: mail guy.tordeur@skynet.be

De warme maaltijd die het verschil maakt

Het glas halfvol ‘De duurdere prijzen brengen ook frus traties met zich mee. Dan geven we tips om het glas halfvol te zien. Door erover te praten, kom je al snel tot een oplossing’, besluit ze. ~ Steun Kommaraf of de voedselbanken in België via www.foodbanks.be of www.kommaraf.be. Of plan een gratis gesprek met een gezondheidsconsulent via www.cm.be/gezondheidsconsulent.

Zij is een van de vele vrijwilligers die het bedelingspunt ondersteunt bij het voor bereiden en bedelen van de voeding. ‘We ontvangen mensen die, na doorverwijzing van het OCMW, voeding komen halen.’

Jouw regio. Vlaams-Brabant en Brussel 22 ¬ VISIE

Ook naarmiddenklassersdevoedselbank

‘Zowel de voedings- als energieprijzen stijgen enorm. Personen die het al moeilijk hadden, komen nu nog meer in de problemen. We zien dan ook een stijging van het aantal klanten’, vertelt vrijwilliger Lieve van voedselbedelingspunt Kommaraf in Aarschot.

¬ Tekst Cathelijne Jennes ¬ Foto Christophe Ketels kinderen te waarborgen, zoals gezond heidszorg en onderwijs. De Europese Commissie wil zo de vicieuze cirkel van generatiearmoede doorbreken en streeft naar gelijke kansen voor kinde ren ongeacht hun achtergrond. Een van de aanbevolen maatregelen is dat elk kind dagelijks minstens één gratis gezonde maaltijd op school zou moeten krijgen. Eén gezonde maaltijd per dag kan een wereld van verschil maken. Het aantal kinderen en jongeren met overgewicht daalt. Kinderen en jongeren maken kennis met gezonde voeding en leren gezonde gewoontes aan, die ze meedragen in hun latere leven. Maar ook op het vlak van kinderarmoede heeft dit een gun stig effect. Doordat kinderen niet meer met een lege maag op de schoolban ken zitten, zullen ze zich beter kunnen concentreren en betere schoolresulta ten halen. En laat een betere scholing nu net één van de manieren zijn om de vicieuze cirkel van generatiearmoe de te doorbreken. Wishful thinking? De Europese Kindergarantie is geen wet, maar een serie aanbevelingen voor de lidstaten. In België, waar maar liefst één kind op de zeven in kans armoede opgroeit, zijn gratis warme schoolmaaltijden voorlopig niet aan de orde. Er hangt dan ook een serieus prijskaartje aan zo’n maatregel. Maar experten zijn het erover eens dat die kosten zichzelf terugbetalen door de grote gezondheids- en andere winsten die zo geboekt worden. Gezondheids problemen, armoede en werkloosheid vormen immers een hoge kost voor een samenleving. De Europese Commissie baseert zich trouwens niet alleen op theoretische denkoefeningen, maar ook op prak tijkvoorbeelden: in Zweden en Finland krijgen kinderen, zowel in het basisals in het secundair onderwijs, al 70 jaar lang dagelijks een gratis gezonde lunch op school, met alle gunstige effecten die erbij horen. Onmogelijk is het dus alvast niet.

p. 21 >>

Gezondheidsconsulent Je voeding goedkoop houden is een hele uitdaging, maar elke avond een gezonde maaltijd op tafel toveren is nog moeilijker.

Vraag en aanbod Tegelijkertijd merkt Kommaraf dat de schenkingen afnemen. ‘Bedrijven hebben steeds minder overschotten. In de toe komst vrezen we een nog grotere stijging van klanten, waarbij ons aanbod misschien niet kan volgen. Daarom is het belangrijk dat armoedebestrijding prioriteit krijgt op alle beleidsniveaus.’

Ook deze tips geeft ze mee: ‘Winkel alleen om producten grondig te vergelijken. Kies diepvriesgroenten en –fruit, plan een veggiedag, kijk boven en beneden in de winkelrekken en ga creatief aan de slag met je etensresten.’

Dringend ‘Ook mensen uit de middenklasse ko men bij ons terecht’, deelt Lieve. Het feit dat deze groep momenteel bij Kommaraf langsgaat, toont aan dat het armoedepro bleem steeds groter wordt en dringend aangepakt moet worden. ‘Mensen die mo menteel nog reserve hebben, houden het hopelijk nog een tijdje vol tot de prijzen weer dalen.’

CM helpt je op weg. ‘Want je moet niet naar ongezonde voeding grijpen om de prijs te doen zakken’, vult CM-gezondheidsconsu lente Hannelore Baudaer aan. Simpele tips Zij gaat aan de slag met gezondheids vragen van CM-leden. ‘Door samen een realistisch doel op te stellen, help ik hen op weg naar een betere levenskwaliteit.’ Welk advies geeft Hannelore mee om goedkoop en gezond te winkelen? ‘Plannen! Maak een weekmenu en boodschappenlijstje. Begin met kleine stapjes als je merkt dat het moeilijk is.’

Vorig jaar startte Evelien het project op in negen Gentse scholen. ‘Momenteel breiden we uit naar vijf nieuwe steden, waaronder Vilvoorde en Leuven. Hiervoor hebben we nood aan lokale partners. In Leuven werken we samen met Naomi Dries van Rikolto.’

‘In de toekomst hopen we aanwezig te zijn in alle centrumsteden’, gaat Evelien ver der. ‘Een plan van aanpak is er al. Hiervoor zijn we nog op zoek naar lokale partners.

Elk gezin lijdt onder de duurdere winkelkar, dat is ook zichtbaar op school. Enchanté vzw beseft dit maar al te goed. Projectmedewerker Evelien Pissens bouwt daarom mee aan het project Brood(doos)nodig en gaat zo de strijd aan tegen het lege-brooddozenprobleem.

Binnenkort willen we workshops rond gezonde voeding inrichten voor ouders en leerkrachten. Daarvoor gaan we in zee met bekende foodbloggers. We zien het groots!’ lacht ze. ~ Zelf een brooddoos trakteren? Of wil je lokale partner worden? Dat kan via www.brooddoosnodig.be ~ Interesse als school? Mail academie.Neembrooddoosnodig@enchantevzw.benaarMeerwetenovergezondevoeding?eenkijkjeopdeCM-Gezondheidswww.cm.be/agenda

Schenk eens een brooddoos

met chips, pizza als lunch ... Sommige leerlingen krijgen zelfs niets mee... schrijnend. ¬ EVELIEN PISSENS Vlaams-Brabant en BrusselJouw regio. CONTACTEER JOUW REGIOvbb@beweging.net¬Tekst Cynthia Bulteel

Gratis groenten en ontbijthoekjes ‘Verschillende scholen ondernemen zelf al actie op vlak van gezonde en toegankelijke maaltijden. Zo voorzien ze bijvoorbeeld in gratis fruit of groenten. Ook zagen we ontbijthoekjes opduiken. Brood(doos)nodig ondersteunt dergelijke initiatieven. Wie wil kan een voedzame maaltijd schenken aan een leerling in nood.’

E

Brooddozen

nchanté werkt met hartelijke handelaars waar je, naast je eigen inkoop, ook een ander kunt trakteren. ‘Hiermee willen we kwetsbare mensen meer betrekken in de maatschappij’, legt Evelien uit. Brooddozen delen Ook kinderen behoren tot die kwetsbare groepen. Zo is Brood(doos)nodig ontstaan. ‘Brooddozen met chips, pizza als lunch ... Sommige leerlingen krijgen zelfs niets mee. Schrijnend’, zucht Evelien. ‘We beslo ten het project uit te breiden: van hartelij ke handelaars naar hartelijke scholen!’

VISIE ¬ 23

Leuven strijdt mee ‘Wij zetten ons al jaren in voor gezonde maaltijden op school’, vertelt Naomi. ‘In september stappen vier Leuvense scholen in het project: het Miniemeninstituut, VTI Leuven, Heilig Hartinstituut Heverlee en de Zevensprong. We werken op maat van de school, die weet immers wat voor zijn leerlingen het beste werkt. Stad Leuven is heel betrokken bij het project, wat ons een extra boost geeft.’

Gezocht: lokale partners

Vertrouwenspersoon De persoon met de zorgbehoef te en hun vertrouwenspersoon hebben zelf de touwtjes in handen. ‘Ze kiezen welke infor matie over de thuissituatie ze met ons delen’, vermeldt Inge. ‘Achteraf vatten we de belang rijkste informatie nog eens samen in een persoonlijke mail of brief.’ In de toekomst zullen mensen steeds langer thuis wonen.

Ergotherapeuten Inge (zone Noord-Limburg) en Jens (zone Zuid-Oost-Limburg) gaan al jaren aan huis bij mensen met een zorgnood. ‘Doordat we hulp bieden in de thuissituatie is de dynamiek en het contact rauwer, echter. What you see, is what you get.’ Cathelijne Jennes ¬ Foto Mine Dalemans

Meer www.beweging.net/limburginfo: ‘Samen met de zorgbehoevende en diens mantelzorger bekijken we het dagelijks functioneren en de zelfredzaamheid in de eigen leefomgeving. Als we merken dat dit beter kan, geven we advies over mogelijke hulp middelen of woningaanpassin gen in bijvoorbeeld de keuken of badkamer. We keren soms terug om het hulpmiddel uit te testen of om het gebruik ervan toe te lichten’, deelt Inge.

Nergens beter dan thuis ‘De meeste personen komen bij ons via de Zorglijn of dienst Maatschappelijk Werk te recht’, vertelt Jens. ‘Er zijn geen voorwaarden. Iedereen met een zorgvraag kan bij de dienst ergobegeleiding en woonadvies aankloppen.’ Advies op maat Toch is het voor sommige mantelzorgers vijf voor twaalf. ‘We horen dikwijls: je had veel eerder moeten langskomen. We zien vaak dat de draagkracht bij de mantelzorgers op is’, merkt Jens op. Dan proberen Inge en Jens advies op maat mee te geven. ‘Want vaak zijn kleine aanpas singen voldoende om ze op weg te helpen. Doordat we in de thuisomgeving aanwezig zijn, proberen we hen in de eerste plaats eraan te herinneren om een partner, zoon of dochter te zijn voor de zorgbehoevende.’

Ook dit najaar kun je weer als zorgbehoevende of mantelzor ger deelnemen aan diverse infosessies en cursussen in Limburg. Vraag snel de nieuwe brochure van Samana aan en bekijk het uitgebreide aanbod. Of spendeer je tijd creatief door een zelfgemaakt cadeau aan een onbekende te schenken. Tot 1 oktober kun je je inschrijven voor deze nationale ruilactie. ~ Bekijk het nieuwe aanbod via www.samana.be. Of schrijf je in voor de ruilactie www.creativitijd-samana.be.via FIETSBIEB Eerste -14-jarigenSurplacenKampioenschapLimburgsvoor Tijdens de autoloze zondag op 11 september 2022 in Hasselt vindt het eerste Limburgs Kampioenschap Surplacen voor de jeugd plaats. Alle -14-jarigen kunnen hieraan gratis deelne men aan de stand van beweging. net op het kolonel Dussartplein tussen 12 en 16 uur. Inschrijven doe je ter plaatse. Met dit verkeersveiligheid.bovendienonderFietsenvankinderfietsenlokalepromootkampioenschapDeFietsbiebzijnuitleenpuntenvanenhetgebruikdefietsvanjongsafaan.iscoolenjefietsgoedcontrolehebbenisbelangrijkvoorde

‘Maar hoe gaan we dit efficiënt organiseren? Thuiszorg heeft immers zijn grenzen. Enerzijds zal een tweeverdienersgezin minder tijd hebben om zorg te bieden. Anderzijds is het perso neel een groot vraagteken. Zijn er bijvoorbeeld zes instanties nodig om iemand koste wat het kost langer thuis te laten wonen? We moeten ons dan de vraag stellen of een zorginstel ling een optie is’, stelt Jens.

LANGER THUIS WONEN De grenzen aan thuiszorg

‘Gelukkig moeten we die niet alleen beantwoorden. We vormen een tandem met an dere CM-diensten en bekijken samen de situatie’, besluit Inge resoluut. ~ Ontvang je ook graag gratis woonadvies van een ergothe rapeut? Meer info via cm.be/ergobegeleiding.www.

VISIE ¬ 21 Jouw regio. Limburg SAMANA Creatieve ruilactie

¬ Tekst

Ergotherapeuten Jens en Inge merken vaak dat de draagkracht bij mantelzorgers op is. Kleine aanpassingen zijn soms al voldoende om ze weer op weg te helpen.

ZOMERUNIVERSITEIT zorg welzijn

Eind

Vera Jans, Katrien Ruytjens en Wim Pinxten geven hun visie over ethische uitdagingen in de zorg tijdens de jaarlijkse zomeruniversiteit.

2022 Ethisch omgaan met

Een meedogenloze pandemie gevolgd door een onvoorspelbare oorlogscrisis met ondertussen een klimaatcrisis die woedt. Elk levensdomein wordt hierdoor op de proef gesteld. De impact op de sa menleving is groot en terecht stellen we ons gedrag in vraag. Hoe gaan we ethisch verantwoord om met deze uitdagingen?

en

Wil je weten wat zij hierover precies te vertellen hadden tijdens de Zomeruni versiteit? En ook interesse in de andere invalshoeken ‘economie & arbeidsmarkt’ met prof. Ive Marx, Filip Vanlommel en minister Jo Brouns of ‘energie & klimaat’ met onderzoeker Josefine Vanhille, Leuvens schepen David Dessers en Leen Smets van Saamo? Herbekijk alle lezingen via beweging.net/zomeruniversiteit.

JANS, Vlaams Parlementslid (o.a. commissie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) en gemeenteraadslid in Lanaken: ‘Politici hebben de taak om een helikop terzicht te behouden en verschillende belangen af te wegen en te verzoenen. Mijn kompas is de overtuiging dat er gezorgd moet worden voor een toeganke lijke, betaalbare en kwaliteitsvolle zorg. De wisselende context waarin telkens andere noden naar boven komen, maakt

Dit is ook het moment om essentiële vragen te stellen over hoe we voor elkaar zorgen. Investeren we voldoende in levenskwaliteit of komen onze basis zorg behoeften in het gedrang? Hoe democra tisch is onze zorg georganiseerd? Is er nog voldoende ruimte voor empathie en zorg wanneer winstmodellen het overnemen? Hoe kunnen we evolueren naar een duur zaam zorgbeleid en ethisch verantwoorde PROF.praktijk?DR.

Jouw regio. Limburg 22 ¬ VISIE

augustus vond de jaarlijkse zomeruniversiteit van beweging.net Limburg plaats. Met als thema ‘Ethisch omgaan met actuele uitdagingen’ stond de tweede dag in het teken van zorg en welzijn. Vanuit verschillende invalshoeken belichtten Wim Pinxten, Katrien Ruytjens en Vera Jans dit onderwerp. ¬ Tekst Bart Bynens ¬ Foto Mine Dalemans gen van zorg is doordrongen van ethi sche vragen. In de zoektocht naar een best mogelijke kwaliteit van zorg moet immers vaak een complex evenwicht gezocht worden tussen conflicterende waarden en belangen, met aandacht voor onder meer de autonomie van zorgvrager en zorgverlener, de toegankelijkheid van zorg, (levens)kwaliteit, de draagkracht en het welzijn van zorgverleners, de veilig heid, betaalbaarheid en haalbaarheid van VERAzorg.’

WIM PINXTEN, hoogleraar en onderzoeker Zorg en Ethiek aan UHasselt: ‘Het organiseren, verlenen en ontvan beslissingen nemen moeilijk. Hoe garan deren we de kwaliteit van onze zorg als we niet voldoende zorgverleners heb ben? Hoe organiseren we onze zorg met beperkte middelen? Wat is er nodig om meer vertrouwen en ruimte aan zorgver leners te KATRIENgeven?’RUYTJENS is docent ethiek aan zorgopleidingen en werkt als ethiekon dersteuner voor verschillende zorgorga nistaies. Zij bekijkt de vraag vanuit het perspectief van zorg- en hulpverleners: ‘Wat zijn uitdagingen om dag in dag uit aan het bed van de patiënt of cliënt goede zorg te kunnen verlenen? Hoe kunnen we morele stress ombuigen naar morele veerkracht? En wat kan daarbij de rol zijn van een werkgroep ethiek, een ethische commissie of een ethicus?’

‘Wij zitten niet te wachten op grootse gebaren maar af en toe een teken van waardering zou fijn zijn.’ Dat zegt Karen Simoens die bijna 9 jaar als zorgkundige werkt in woonzorgcentrum Vinkenhof in Houthalen-Helchteren.

Dief Een 1-2-3 oplossing voor het personeels tekort is er niet. Heel wat beroepen in de zorgsector zijn ondertussen een knelpunt beroep. ‘Wie er echter aan begint puur om dat het werk garandeert, houdt het meestal niet lang vol. Anderzijds maakt gelegenheid ook de dief’, zegt Karen. ‘Er is jobkeuze genoeg in de zorg. En dus worden loon- en arbeidsvoorwaarden gewikt en gewogen. Je kan het mensen niet kwalijk nemen dat ze aan hun eigen portefeuille denken.’

KAREN

Kleren Die omstandigheden zijn niet evident. ‘Vele dagen achter elkaar werken in wis selende posten met een constant gebrek aan personeel. Neen, dat kruipt niet in je koude kleren’, vertelt Karen. Gelukkig maakt Karen deel uit van een bijzonder goed team. ‘De zorg voor onze bewoners komt altijd op de eerste plaats. Dreigt dit in het gedrang te komen, dan steken we een tandje bij.’ Karen beseft maar al te goed dat dit niet altijd en overal kan. ‘Dat is intriest. Niet enkel voor bewoners, patiënten of cliënten maar ook voor het personeel dat zijn job graag goed wil doen maar er de kans niet meer voor krijgt.’

Waardering Het personeel dat er nu is, moet volgens Karen dan ook in de watten worden gelegd. ‘En dan heb ik het niet louter over het loon, vermits deze vastliggen volgens barema-akkoorden. Maar dat bijvoorbeeld de Dag van de Zorg wordt vergeten, vind ik een gemiste kans. Wij zitten niet te wachten op grootse gebaren maar af en toe een klein teken van waardering zou al heel fijn zijn.’ Thuis Ondanks alles doet Karen haar job super graag. ‘Ik zorg graag voor mensen. Ik zorg voor hen zoals ik voor mijn familie zou doen. Het woonzorgcentrum is voor de bewoners hun thuis. Ik wil dan ook dat ze gelukkig zijn, dat ik de laatste jaren voor hen nog mooi kan maken en dat ze niet alleen zijn wanneer hun tijd is gekomen. Ja, het is hard werken maar je maakt voor veel mensen het verschil en dat geeft een enorme voldoening.’‘Ik zorg graag voor mensen. Ik zorg voor hen zoals ik voor mijn familie zou doen.’ werkzaamSIMOENS,indezorg

LimburgJouw regio. VISIE ¬ 23 CONTACTEER JOUW REGIO limburg@beweging.net

¬ Tekst en foto Vicky Jans Hart Constant is het in het nieuws: er is een nijpend tekort aan zorgpersoneel. De hui dige krapte op de arbeidsmarkt zal daarin niet snel verandering brengen. Maar is een tekort aan handen in de zorgsector niet een oud zeer? ‘Je moet dit werk met hart en ziel doen. Werken met zorg- en hulpbe hoevenden is niet voor iedereen wegge legd’, zegt Karen. Corona hielp de zaak er ook niet op vooruit. De beelden van uitge putte zorgverleners liggen nog niet zo lang achter ons. ‘Hoewel’, zegt Karen, ‘waar we tijdens corona veel dankbaarheid kregen, is er vandaag al heel wat minder begrip voor onze werkomstandigheden.’

Het personeel dat we nu hebben, moeten we in de watten leggen

THEO ¬ ‘Weet je, als zo’n kind naar Broeiklas komt, dan heeft het al veel ontgooche lingen meegemaakt. Maar al snel merkt het dat dankzij die begeleiding, een schooltaak wel lijkt te lukken. Als ik dan vraag: ‘Vond je het moeilijk?’, dan antwoordt zo’n kind: ‘Het was helemáál niet zo moeilijk!” En als zo’n kleintje ‘s anderen daags in de klas zijn of haar hand opsteekt, en vol trots zegt ‘Ik kan het’, dan is mijn voldoe ning compleet. Daar doen we het voor!’ Veel succes in het nieuwe schooljaar. Zoals Theodomir zijn er talloze vrijwilligers die met kleine initiatieven grote impact realiseren. Wekelijks wordt er één voorgesteld op de facebookpagina van beweging.net. Neem er eens een kijkje en laat je verder inspireren via www.wedoenerietsaan.be, waar je alle verhalen kan nalezen. #wedoenerietsaan Nee, Broeiklas is al lang niet meer die kleine organisatie die vijf jaar geleden in Aalst is opgericht. Nu is het een volwassen vzw met 100 vrijwilligers, die jaarlijks zo’n 120 kinderen uit maatschappelijk kwetsbare gezinnen huiswerkbegeleiding geven. ‘Als zo’n kleintje mij zegt: ik kan het, dan maakt me dat telkens weer heel gelukkig!’,verklaart Theodomir Nsengimana waarom hij nog steeds bezieler is van dit project.

VISIE ¬ 21 Jouw regio. Oost-Vlaanderen

Broeiklas bestaat enkel in Aalst? THEO ¬ ‘Klopt. En daar kiezen we bewust voor. We geven de huiswerkbegeleiding op een centrale plaats en daarnaast ook nog eens in vier Aalsterse scholen. We willen absoluut vermijden dat lange afstanden ouders zouden afschrikken. Sedert vorig jaar hebben we wel een uitbreiding gedaan. Vrijwil ligers bieden nu ook studiebe geleiding op vier scholen aan leerlingen die taal- of leerach terstand hebben opgelopen als gevolg van de coronacrisis. Het project kreeg de naam brugklas 4+.’ Jullie rekenen jaarlijks op zo’n 100 vrijwilligers. Hoe vinden zij de weg? THEO ¬ ‘Wel, zo’n 40 procent daarvan zijn onze vaste vrijwil ligers. De rest zijn student-vrij willigers. Ze vinden hun weg naar onze begeleiding vanuit diverse (onderwijs)opleidingen. Vaak past Broeiklas binnen een sociale stage om studenten te laten kennismaken met een kwetsbare doelgroep. Ze leren hier veel uit voor zichzelf, maar ook om later met een ruimere blik in het werkveld te staan. Leuk om te weten is dat er ook een samenwerking is met het Sint-Jozefscollege en het Sint-Maartensinstituut. Zo kunnen jongeren uit het vijfde middelbaar ook de smaak te pakken krijgen om huiswerkbe geleiding te geven.’

Tekst: Koen Browaeys – Foto: James Arthur THEODOMIR is al vijf jaar bezieler van de Aalsterse vzw Broeiklas “Als een kind dan wél zijn hand durft op te steken in de klas, dan maakt mij dat intens gelukkig!”

THEODOMIR (THEO) ¬ ‘In 2017 zijn we met studiebegeleiding gestart voor lagereschoolkin deren die risico lopen om ach terstand te hebben door hun kwetsbare gezinssituatie. Ik zag in mijn buurt dagelijks ouders die geen kennis hebben van al die heel specifieke (Vlaam se) vakken. En middelen om studiebegeleiding te betalen, hebben ze al zeker niet. Op de markt moet je al gauw op 14 euro per uur rekenen. Bij ons betalen ze een symbolisch bedrag van vier euro – koekje en drankje inbegrepen. Aan kansentarief is het zelfs maar 1,5 euro per uur begeleiding.’

Je vertelt ook dat jullie steeds meer de ouders wil len betrekken. Lukt dat? ‘We doen dat eigenlijk al van het prille begin. Die betrokkenheid is nodig om de geboekte voor uitgang niet te laten verloren gaan. Papa of mama krijgen tips over hoe de kinderen thuis huis werk moeten aanpakken. Het gebeurt dat ouders ook andere hulpvragen stellen. Dan zullen onze medewerkers gezinnen toeleiden naar diensten als Huis van het kind, Uitpas, Utopia of vierde wereldgroepen enz.’ Waar vind jij nu de voldoe ning om na vijf jaar nog steeds bezieler en bestuur der te blijven van deze mooie organisatie?

EN JIJ...?

Hou je van reizen? Steek je graag de handen uit de mouwen en beteken je graag iets voor andere mensen? Dan ben jij net als Koen Haesaert misschien de geschikte kandidaat om als vrijwilliger de vakantieteams van Samana te versterken.

VAKANTIEVRIJWILLIGER

¬ Tekst Astrid Boost ¬ Foto Bas Bogaerts K oen Haesaert uit Eeklo werkte vroeger als verpleegkundige maar moest noodgedwongen stoppen met werken door hartritmestoornissen. ‘Ik ben graag onder de mensen en wil mijn tijd nuttig invullen. Daarom koos ik ervoor om vrijwilliger te worden. Toen ik vrienden hoorde vertellen over de Samana-vakanties dacht ik meteen: dat is iets voor mij. En zo beland de ik een jaar geleden bij Samana. Ik begeleidde al verschillende vakanties maar ben daarnaast ook actief in het Samana Café in Eeklo en ik ondersteun het lotgenotencontact. Als vrijwilliger meegaan op vakantie betekent de handen uit de mouwen steken om de vakantiegangers optimaal en zorgeloos te laten genieten van hun vakantie. ‘We helpen de mensen bij het wassen, aankleden, eten en we begeleiden hen tijdens de activiteiten doorheen de dag. Wat je daarvoor terugkrijgt, is onbetaalbaar. De vriendschap en dank baarheid zijn voor mij het mooiste geschenk. Na elke vakantie ga ik naar huis met een rugzak vol mooie herinneringen. Je leert bovendien veel relativeren. Zo was er eens een rolstoelpatiënt die zei: mijn leven loopt op wieltjes. Die uitspraak zal ik nooit vergeten.’

22 ¬ VISIE Ook vakantievrijwilliger bij Samana worden? Begint het na het lezen van Koens verhaal te kriebelen om ook als vrijwilliger deze vakanties te ondersteunen? Samana organiseert in het najaar verschillende ·infomomenten.Gent:dinsdag 13 september en woens dag 26 oktober om 10, 14 en 19 uur Online: donderdag 15 september en dinsdag 8 november om 19 uur Sint-Niklaas: dinsdag 4 oktober en dinsdag 8 november om 14 en 19 uur Voor meer info, mail oostvlaanderen@samana.be.naar ~ www.cm.be/vrijwilligers

Jouw regio. Oost-Vlaanderen

BIJ SAMANA Dat is geven en nemen

SAMANA DUOWERKING Wil jij buddy worden? De Duowerking van Samana slaat de handen in elkaar met Buddywerking Vlaanderen om sociaal isolement bij psychisch kwetsbare mensen te doorbreken. Dit doen we door bete kenisvol, gelijkwaardig en vriendschappelijk een-op-eencontact tussen een persoon met een psychische kwetsbaarheid en een vrijwilliger. De duo’s worden gevormd op basis van interesses, mogelijkheden, persoonlijkheid … Als buddy maak je regelmatig tijd vrij om samen op stap te gaan en om leuke, alledaagse dingen te doen zoals wandelen, winkelen, iets gaan drinken … Wil jij als buddy aan de slag gaan? Schrijf je in voor de gratis basisopleiding: • Zaterdag 5 november van 9.30 tot 16 uur in Dienstencentrum De Schakel in Zottegem; • Zaterdag 3 december van 9.30 tot 16 uur in de Boomgaard in Dendermonde.

Als oppasser zorg je voor toezicht en gezelschap bij zorgbehoevende personen en geef je zo de mantelzorger even wat ademruimte. Ben je graag op de baan? Dan kun je aan de slag als chauffeur bij CM-Mobiel, de dienst die vervoer aanbiedt voor mindermobiele personen. Administratief onderlegd? Met CM-Spaak zorgen we voor hulp aan huis bij administratieve taken. Wil je graag je steentje bijdragen? Kom vrijblijvend langs tijdens een van volgende •infomomenten:Zottegem:maandag 12/09 om 13.30 uur, Metsstraat 15; • Gent: dinsdag 13/09 om 9.30 uur, Martelaarslaan 17; • Aalst: dinsdag 13/09 om 13.30 uur, Sint-Jorisstraat 27; • Deinze: donderdag 15/09 om 13.30 uur, Kortrijkstraat 88; • Oudenaarde: dinsdag 22/09 om 9.30 uur, Sint-Jozefsplein 7; • Eeklo: donderdag 22/09 om 13.30 uur, Garenstraat 46; • Dendermonde: maandag 26/09 om 13.30 uur, de Boomgaard, Papiermolenstraat 2; • Sint-Niklaas: vrijdag 30/09 om 9.30, Castrohof, de Castrodreef 2. Kom jij ook? Laat ons iets weten kerteBeneenKunofzorgendvrijwilligerswerk.oostvlaanderen@cm.bevia092675905.jeernietbijzijn?Wemakengraagmetjoupersoonlijkeafspraak.jezelfmantelzorgerenwensjeeenberoepdoenoponzedienstverlening?Neemdanzecontactopenwebekijkendemogelijkheden.

VISIE ¬ 23 Oost-VlaanderenKort.

verschil?jijMaakhet

Meer info en inschrijven via febe.vergotte@samana.be, 09 267 53 75 of 0471 33 47 73.

Digitaal sterk met Educo! In deze snel veranderende tijden zijn degelijke opleidingen onmisbaar. Bijleren kan deu ren openen, je carrière vooruithelpen, je zelfvertrouwen een boost geven en je simpelweg gelukkiger maken! Bij Educo kan je terecht voor kortlopende, praktijkgerichte opleidingen voor pc, Mac en mobiele toestellen. In hun aanbod vind je zowel online als offline opleidingen, afgestemd op verschillende doelgroepen. Ben je professional of particulier, computerleek of doorwin terde gebruiker? Er is voor elk wat wils. Op de website www.educo.be vind je een overzicht van de opleidingen. ACV-leden en OKRA-leden genieten 10 procent korting.

~ Heb je vragen? Aarzel niet om contact op te nemen op het nummer 09 241 89 79 of via mail naar info@educo.be. Educo vzw - Computeropleidingen | Communicatie en Media Koning Albertlaan 27, 9000 Gent, www.educo.be Kazou on the road Van de Beekse Bergen tot de Spaanse costa’s, van Londen tot de Noorse meren … Dankzij Kazou maakten afgelopen zomer heel wat jongeren herinneringen voor het leven! Elk engagement, groot of klein, maakt een verschil, voor jezelf en je omgeving. Vrijwilligers zijn een onmisbare schakel in heel wat thuis zorgsituaties. Het zijn mensen met veel of wei nig tijd maar met het hart op de juiste plaats. Zij brengen Maria naar haar doktersafspraak of houden Staf even gezelschap. Heb jij wat vrije tijd en zin om nu en dan eens bij te springen bij mensen in jouw buurt?

A ls Conscience zijn volk leerde lezen, dan mag Kazou ongetwij feld in het grootboek van verdienste worden opgenomen als de organisatie die - zeker in de beginja ren - het Vlaamse jeugdige volkje leerde kennismaken met reizen en vakantie. Door de jaren heen hebben deze CM-jongerenva kanties niets aan populariteit ingeboet. Zo genoten de voorbije twee maanden maar liefst 11 300 West-Vlaamse jongeren van één van de 257 Kazou-vakanties in binnen- en buitenland. Voor de begeleiding stonden ruim 1 500 West-Vlaamse moni’s in, waaronder ook Rune en Robbe Devreker. Kartonnen valiezen De Gistelse broer en zus hebben hun enga gement alvast van geen vreemden mee. De pretoogjes van opa Jan Renty (71) uit Gistel glinsteren nog als hij terugdenkt aan zijn monitijd bij de toenmalige Preventieve Luchtkuren, die later zouden vervellen in Jeugd & Gezondheid en vervolgens in het huidige Kazou. ‘Ik herinner mij dat het aanbod toen beperkt was tot een binnen landse vakantie in Heusden voor de 9- tot 11-jarigen en een Zwitserland-vakantie voor de 14- en de 17-jarigen. Het was in de jaren zestig en de tijd van de legendarische kartonnen valiesdozen. Ik ben een zevental jaar als moni actief geweest en beleefde er onvergetelijke avonturen. Het was ook de omgeving waar ik mijn echtgenote Gerda leerde kennen, die als verpleegkundige meetrok.’ Stamvader Jan kreeg navolging van dochters Tine en Jo. Tine (46), leerlin genbegeleider aan het SIGO in Gistel, houdt eveneens warme en mooie herinneringen over aan haar Kazou-periode. ‘Mijn ouders stimuleerden ons om een stuk engagement op te nemen. Ik was ongeveer een zestal jaar als moni actief. Voor mij was het een heel mooie invulling van een stuk vakan tietijd. Je leert verantwoordelijkheid nemen en omgaan met verschillende types van mensen. Ik ben ook een drietal jaar mee geweest met vakanties voor jongeren met autisme.’ Traditie in ere Rune Devreker (20) houdt, samen met broer Robbe, het Kazou-engagement binnen de familie in ere. ‘De Kazou-sfeer was in ons gezin nooit ver weg, want mijn pa Jan was jarenlang Kazou-diensthoofd bij CM Oostende’, lacht Rune. ‘Ik ben sedert 2018 actief als moni en volgde naast de basiscur sus ook de hoofdmonicursus. Zo begeleidde ik deze zomer een drietal buitenlandse vakanties. Ik sta ook in voor een stuk vorming, maar ben verder niet zo actief in de moniwerking. Alhoewel ik een moni feestje niet snel afsla’, vertelt de studente toegepaste taalkunde. Broer Robbe (17) is pas aan zijn tweede moni-jaar toe, maar heeft de microbe aardig te pakken. ‘In die korte tijdsspanne stond ik toch al mee in voor de begeleiding van een vijftal vakan ties. Iets wat mij uitermate beviel.’ Moni worden? Ook kriebels om moni te worden? Dan kan je vanaf het jaar dat je 16 wordt de basis cursus volgen. Deze basiscursus gaat door in de paasvakantie. ~ Info: www.kazou.be

75 JAAR KAZOU-VAKANTIES

Kazou-moni’s… een mooie familietraditie

VISIE ¬ 21 Jouw regio. West-Vlaanderen

¬ Tekst Marc Beke ¬ Foto Geert Demuynck

75 jaar Kazou, verpakt in drie generaties moni’s: stamvader Jan Renty, dochter Tine Renty, kleindochter Rune Devreker en kleinzoon Robbe Devreker.

Drie generaties

Ruim 75 jaar is Kazou, de jeugddienst van CM, de drijvende kracht achter de befaamde en onnavolgbare jongerenvakanties. Een driekwarteeuw stevige werking die op zaterdag 1 oktober in Puurs wordt gevierd met Kazoutique, een feest voor alle moni’s en beroepskrachten.

‘Kindergeld verliezen na 475 uur werken? Fake news!’

22 ¬ VISIE

Vanwaar die verwarring rond de 475 uur?

Hoe zit dat nu met die kinderbijslag? NICKY ¬ ‘Wie jonger is dan 18 jaar verliest sowieso het groeipakket – zoals de kinderbijslag nu heet – niet. Studenten ouder dan 18 (en jonger dan 25), behouden het groeipakket tijdens de eerste 475u en daarna elke maand ze onder de 80 werk JONG ACV WEST-VLAANDEREN IS OPTREKKEN UURGRENS JOBSTUDENTEN NADELIG

NICKY ¬ ‘De eerste 475 uur kan je als jobstudent werken aan de verlaagde RSZ-bijdrage van 2,71%. Daarna betaal je 13,07%, zoals elke werknemer. Maar in ruil voor die 13,07% bouw je wel sociale rechten op, zoals bijvoorbeeld vakantie geld.’

¬ Tekst en foto Jeroen Pollet D ie 475 uur is het maximum dat je kan werken aan een sterk verlaagde sociale bijdrage (RSZ). Het klopt niet dat je kindergeld verliest als je die grens overschrijdt en het zou voor de meeste studenten zelfs interessanter zijn als ze meteen het volle RSZ-tarief zouden betalen’, zegt Nicky Howie van Jong ACV West-Vlaanderen. De open brief en de reactie van Jong ACV zorgden voor veel vragen, zeker in een (kust)provincie als West-Vlaanderen waar toerisme en horeca belangrijke sectoren zijn. We vroegen Nicky daarom om wat meer info. uren blijven. 475 uur komt ongeveer overeen met drie maanden voltijds werken, 80 uur per maand is ongeveer halftijds. Dus je kan in feite drie maanden voltijds werken en dan de rest van het jaar halftijds blijven werken zonder een eurocent aan gezinsbijslag te verliezen.

Half augustus lanceerde Kortrijks horecabaas Hannes Catanzaro een open brief aan het beleid. Naar eigen zeggen dreigt hij 30 jobstudenten te verliezen, omdat ze aan de grens van 475 gewerkte uren komen. Open VLD sprong meteen op de kar en stelde voor om die grens op te trekken naar 600 uur. Jong ACV volgt de argumenta tie niet en spreekt zelfs van fake news.

NICKY HOWIE, Jong ACV

Dat lijkt me voor een student best veel.’

‘Studenten houden netto meer over als ze de volle RSZ-bijdrage zouden betalen.’

Nicky Howie (Jong ACV West-Vlaanderen) informeert jongeren over hun rechten en plichten als jobstudent.

Jouw regio. West-Vlaanderen VOLGENS

Het Vredescollectief reageert tevreden: ‘Een bewijs dat als bezorgde burgers en organisa ties de handen in elkaar slaan, we tot veel in staat zijn. En in dit geval het bestuur tot inzicht kunnen brengen’, aldus Wim David.

NICKY ¬ ‘Het lijkt nadelig dat je meer bijdrage moet betalen, maar de meeste jobstudenten doen op het einde van de rit netto voordeel. Ze krijgen namelijk vakantiegeld en door het lage loon ook een werkbonus. Zo hou je als jobstudent meer over dan met de verlaagde bijdrage én je bouwt bovendien ook sociale rechten op.’ Wat is het probleem dan? NICKY: ‘Ook de werkgever heeft geen verlaagd RSZ-tarief meer na die 475u. De student wordt dus duurder voor hem. Mogelijk sprong Open VLD daarom op de kar, maar dan moeten ze de correcte redenen geven. Ik heb dhr. Catanzaro trouwens op Radio 2 West-Vlaanderen horen vertellen dat hij gerust wat meer wilde betalen, als de studenten dat maar niet hoeven te doen. Dan is er eigenlijk geen probleem, want dat is al zo.’ Hoe zit dat met de belastingen trou wens?

Twee Tony’s on tour!

~ Info en inschrijvingen: 051 75 00 37 en aanbod.wvl@samana.be

NICKY ¬ ‘Heel technisch, maar daarom kan je ook gratis bij ons terecht met al je vragen over werken als jobstudent!’ Meer info via de gratis infolijn studentenarbeid: www.chatmetisa.be, 02 244 35 00. ‘GOESTING IN ZIN’ TE OOSTDUINKERKE

Vergunning Frontnacht ingetrokken

Check voor je vertrekt en maak een afspraak

Als lid van het kersverse Vredescollectief Ieper ondertekende ACV West-Vlaanderen de open brief om de vergunning voor het festival ‘Frontnacht’ in Ieper te herbekijken. ‘De teksten van verscheidene groepen die zouden komen optreden, roepen op tot haat, geweld, racisme en discriminatie en verheerlijken openlijk fascisme en nazisme. En dit dan nog in Vredesstad Ieper...’, zegt provinciaal ACV-voorzitter Wim David. ‘Door de programmering van dit soort bands kon de organisatie onmogelijk voldoen aan de opgelegde voorwaarden in de vergunning. De enige optie was dus het intrekken ervan, wat uiteindelijk ook gebeurde.’

¬ 23

CM West-Vlaanderen Voor je ziekenfondszaken bel of mail naar de CM-consulenten: 050 44 05 00 of westvlaanderen@cm.be Vragen over zorg en maatschappelijk werk? Bel of mail de Zorglijn: 050 20 76 76 of vindAllezorglijn.westvlaanderen@cm.beinformatieoverdeCM-dienstverleningjeopwww.cm.be/kantoren.

Regioredactie Beweging.net West-Vlaanderen, 051 24 04 44, westvlaanderen@beweging.net VISIE

WestWest-Vlaanderen-VlaanderenContact.Kort.

ACV West-Vlaanderen Contacteer het ACV via: afspraak (telefonisch of op kantoor): ACV-kantoren051www.hetacv.be/contactwww.afspraakACV.be235800zijnnaafspraak toegankelijk. Een overzicht van alle contactmogelijkheden (incl. ACV-brievenbussen) vind je via www.hetacv.be/contact.

NICKY ¬ ‘Je betaalt zelf belastingen vanaf een belastbaar inkomen van 13 242.86 euro. Wat je aan RSZ-bijdrage betaalt, zit niet in dat bedrag, dus wat je bruto verdient, mag nog iets hoger zijn. Let op: vanaf een bepaald bedrag ben je niet meer fiscaal ten laste van je ouders en dan moeten zij meer belastingen betalen. Dat bedrag hangt af van de gezinssituatie en varieert tussen de 7 272.50 en de 10 910 euro belastbaar inkomen.’ Best wel complex!

Zingeving… Steeds meer mensen zoeken hoe ze vanuit diepere waarden zin kunnen geven aan hun leven en samenleven. Op 29 september verzorgen Tony De Jans, zinge vingscoördinator beweging.net, en acteur en tekstschrijver Hans Van Cauwenberghe met zijn band Nonkel Tony een muzikale zingevingsavond in Feestzaal Witte Burg te Oost duinkerke. Aanvang om 19.30 uur stipt. Deelname: 8 euro. Inschrijven tot 26 september via westvlaanderen@beweging.net Meer info: www.beweging.net/west-vlaanderen

BIJ CHRONISCHE ZIEKTE OF HANDICAP

Financiële tegemoetkomingen

Als je een chronische ziekte of een beperking hebt, kan je in heel wat gevallen een beroep doen op bepaalde voordelen. Tijdens een infonamiddag op donderdag 6 oktober bij CM, Beneluxpark 22 in Kortrijk kom je aan de weet of je hiervoor in aanmerking komt. Aanvang om 13.30 uur en gratis toegang. Wel vooraf inschrijven. Een organisatie van Samana en de CM-gezondheidsacademie.

WIJZIGINGEN ACV-DIENSTVERLENING

In de komende weken en maanden zijn er in verschillende ACV-kantoren wijzigingen op til (openingsuren onthaal, locatie…). Daarnaast verhuisden de afgelopen periode verschil lende ACV-brievenbussen. Op www.hetacv.be/contact vind je altijd de juiste informatie. Check dit dus zeker vooraf. De ACV-dienstverlening werkt op afspraak. Een afspraak kan je inboeken via www.afspraakACV.be of 051 23 58 00.

VREDESCOLLECTIEF TEVREDEN MET BESLISSING

Is dat dan niet nadelig?

‘Ik heb een scenario nodig vooraleer ik mij volledig voor de camera kan uitleven. Pas wanneer ik weet wat ik ga doen, valt de stress weg. Ik wil mensen niet teleurstellen. Daarom probeer ik ervoor te zorgen dat een video altijd beter is dan de vorige. Maar volgens mijn mama ga ik daar absurd mee om. (lacht) Ik kan soms zeven uur aan een video werken en die dan niet op mijn kanaal zetten. Omdat ik het belangrijk vind om trots te zijn op wat ik maak.’ ‘Ik maak video’s voor een sociaal medium. Dat zorgt ervoor dat mijn toekomst allesbehalve vastligt. Alles in mijn leven hangt momenteel af van het platform, maar ook over hoe relevant anderen mijn video’s vinden. Wanneer mensen niet meer zouden kijken, valt er veel stabiliteit weg. Dat is een heel enge gedachte. Dus ik probeer mezelf zo veel mogelijk heruit te vinden. Maar voorlopig heb ik nog veel vertrouwen in het platform en de toekomst van sociale media.’

¬ Tekst Jelle De Bock ¬ Foto Elias Verwilt

Tiktokker en bedenker van Kinderwoord van het jaar

woordeningevat5

‘Jongeren praten over mijn video’s op de speelplaats. Ik probeer een goed voorbeeld te zijn voor hen. Toen ik eens het woord fuck in een video gebruikte, voelde ik mij die avond nadat ik de video online zette schuldig. Andere mensen hebben mij toen verzekerd dat het geen probleem is. Ik ben blij dat ik van mijn platform ook gebruik kan maken om dingen die ik belangrijk vind onder de aandacht te brengen. Zo deed ik met plezier mee aan een campagne van Kom Op Tegen Kanker tegen roken.’

OOSTVLAANDEREN

Ongezond

PerfectionistTimonVerbeeckToekomstVoorbeeldMedia

‘Ik ben blij dat TikTok zijn plaats binnen de traditionele media begint te krijgen. In het begin kon ik onmogelijk aan mijn ouders en grootouders uitleggen wat ik deed. Maar nu ik al een aantal keer op televisie ben gekomen met ma stobbe, dat uitgeroepen is tot Kinderwoord van het jaar, en een Gouden K heb gewonnen (een award van de Ketnetkijkers, red.) beginnen ze het te begrijpen. Ik amuseer mij enorm wanneer ik video’s maak en de kijker kan meenemen in mijn verhaal.’

‘Ik spreek nu wat tegen mijn eigen winkel, maar er is nog te weinig aandacht voor hoe ongezond sociale media kunnen zijn. TikTok is langs de ene kant een veilige plek om te experimenteren. Ik sta met mijn camera in het midden van de straat te dansen in een jurk en niemand geeft me daar een slecht gevoel over. Anderzijds merk ik dat het succes van mijn video online bepaalt of ik een goede of een slechte dag heb. Zeker jongeren, die in volle ontwikkeling en beïnvloedbaar zijn, moeten zich van de risico’s van sociale media bewust zijn.’