Visie 10 september 2020 by CM ziekenfonds

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

NR 13 - DONDERDAG 10 SEPTEMBER 2020

Aangepast werk na arbeidsongeval © Wouter Van Vooren

Nicole moet met de taxi naar het werk >3

Wat is de economische schade van de coronacrisis? ‘Vanaf 2021 verwachten we meer collectieve ontslagen’, zegt Renaat Hanssen van de ACV-studiedienst. ‘De bijzondere regeling rond tijdelijke werkloosheid wegens overmacht en de verhoogde uitkering waren de voorbije maanden gelukkig een grote hulp.’

Alles over het

MANTELZORGVERLOF

Theatermaker en muzikant Jaouad Alloul > 16 TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

Uit Ervaring: de dansjuf > 10 CM.BE

Hoe voorkom je irritatie door een mondmasker? > 11

HETACV.BE - JAARGANG 76 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 24.09.2020 - REGIO

BLZ. 13

INTERVIEW

De zomer van ...

LUC VAN GORP VOORZITTER CM TEKST AMÉLIE JANSSENS FOTO FAYE PEYNAERT

Hoe was uw zomer? ‘Ik weet het niet goed, ik hou er een dubbel gevoel aan over. Het was een zomer als geen ander, op alle mogelijke fronten. Het werd een thuisvakantie met lange wandelingen in mijn omgeving en zomeravonden op mijn terras. Een tiental dagen is het me gelukt om te deconnecteren. Maar tegelijkertijd bleef ik malen, over het contactonderzoek en het politieke gehakketak. Intens positieve momenten wisselden af met een heel onbestemd gevoel. Het verbaasde me dat zoveel mensen de tijd vonden en namen om langs de zijlijn commentaar en kritiek te spuien. Maar ik bleef ook mensen tegenkomen, uit de zorgsector of contactonderzoekers bijvoorbeeld, die dag en nacht hebben doorgewerkt om anderen te helpen.’

Er kwam veel kritiek op het contacton derzoek en op de rol van de ziekenfonds en. Met wat u vandaag weet, zou u die rol opnieuw opnemen? ‘Absoluut. Wij hebben die taak opgenomen vanuit een ethische verantwoordelijkheid. Het contactonderzoek is de manier om een gevoel van gezondheid terug te geven aan de mensen. Zonder dat onderzoek gaan we opnieuw in lockdown, zo eenvoudig is het. Het was en is onze opdracht om call agents en field agents te leveren en dat verloopt prima. Misschien hadden we meer voorwaarden moeten stellen aan bijvoorbeeld de technische kant van het platform. En binnen de verschillende schakels van de ketting liep er soms iets fout. Je kan pas mensen opbellen als je een naam en een correct telefoonnummer voor je hebt liggen. Toch moet iedereen beseffen dat die moeilijkheden normaal zijn. Hoe kan je ooit klaar zijn voor zoiets? Het virus heeft ons op alle vlakken verrast en gedwongen om snel actie te ondernemen. Ik kan alleen benadrukken dat er enorm hard gewerkt is, door alle spelers en op alle niveaus.’ Dat is iets om te herhalen, dat zoveel mensen zich hard blijven inzetten? ‘Dat vind ik wel. Het heeft me positief verrast hoe solidair de grote meerderheid van de mensen bleef, ook tijdens de moeilijkste momenten. Ondanks de politieke onzekerheid, blijven mensen hun best doen om de regels te volgen, om anderen te beschermen. Het zou de politiek moeten doen beseffen hoe correct we allemaal in het leven staan. In plaats van te vertrekken vanuit wantrouwen.’ Moet vertrouwen dan de basis zijn voor een nieuwe federale rege ring? ‘Vooral het vertrouwen in de burgers. De politiek moet, nu meer dan ooit, het eigenbelang overstijgen en vertrekken van de vraag: waarmee moeten we volgens de bevolking bezig zijn? Dan kom je automatisch uit bij een leefbare combinatie van werk en leven, met correcte vergoedingen voor

wie werkt en een vervangingsinkomen voor wie dat tijdelijk niet mogelijk is. Je komt dan uit bij een groter klimaatbewustzijn en de nood aan betaalbare cultuur voor iedereen. En natuurlijk ook bij zorg op maat. Zulke thema’s zijn groter dan de ideologische verschillen binnen de politiek. Vertrekken vanuit goed willen doen voor de mens, daar kan toch niemand tegen zijn?’ Vertrekken vanuit de mens, dat is ook wat CM blijft doen? ‘Onze transformatie naar een gezondheidsfonds stelt de mens inderdaad centraal. Dat betekent dat we sommige dingen anders aanpakken. We werken daarvoor met het model positieve gezondheid dat we verder blijven uitrollen. Gezondheid is nu eenmaal meer dan niet ziek zijn. Ook een zinvol leven, jezelf accepteren, financieel rondkomen, je sociale contacten, en nog zoveel meer hebben een invloed op je gezondheid. Dat model willen we mee realiseren in de gezondheidszorg, ondersteund door nieuwe vormen van dienstverlening en versterkt door een digitale transformatie. Dit gaat natuurlijk breder dan gezondheidszorg alleen. We zullen dan ook samenwerken met partners en de politiek om in te zetten op zingeving, kwaliteit van werk en leven en beter omgaan met tijd.’ Heeft Covid-19 de deuren breder open gezet voor een nieuw soort samenleving, denkt u? ‘Met CM kaarten we al lang de problemen aan: 415 000 langdurig zieken, de zorgen om ons klimaat, de mobiliteitsproblemen, stress die meer en meer mensen de das omdoet, het leven in een ratrace. Het virus heeft ons alleszins op de rem doen staan. En de voorbije maanden werd door steeds meer mensen de vraag gesteld: willen we nog terug naar hoe het voordien was? Ik denk dat er enorme opportuniteiten zijn om alles te herdenken: economie, politiek, klimaat, onderwijs, zorg enzovoort. De vraag is: gaan we die kansen benutten? Als je wil vertrekken vanuit het belang van de burger, dan heb je volgens mij geen andere keuze.’

‘Ondanks de politieke onzekerheid, blijven mensen hun best doen om de regels te volgen, om anderen te beschermen’ LUC VAN GORP

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

ACTUEEL

Met een arbeidsbeperking of na langdurige ziekte opnieuw aan het werk Voor mensen met een arbeidsbeperking bestaan er verschillende tegemoetkomingen om de werkplek aan te passen. En ook voor langdurig zieken die zelf graag het werk willen hervatten, kan aangepast werk een oplossing bieden. TEKST AMÉLIE JANSSENS FOTO WOUTER VAN VOOREN

nder een arbeidsbeperking vallen mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aandoeningen die het moeilijker maken om werk te vinden of een baan uit te oefenen. Denk bijvoorbeeld aan autisme, slechthorendheid, slechtziendheid, epilepsie, een spierziekte of een chronische depressie. Je kunt een arbeidsbeperking laten erkennen door de VDAB. Met een erkenning kun je een beroep doen op hulp en tegemoetkomingen. Welke tegemoetkomingen bestaan er? Heb je een door de VDAB erkende arbeidsbeperking, dan kun je het recht op volgende tegemoetkomingen aanvragen: bijstand van een tolk voor dove of slechthorende werknemers en werkzoekenden; een tegemoetkoming voor arbeidsgereedschap, -kleding en arbeidspostaanpassingen (denk bijvoorbeeld aan een braillelezer of een aangepaste stoel); een tegemoetkoming in de kosten van het woon-werkverkeer (als je bijvoorbeeld een beroep moet doen op een begeleider of aangepast vervoer). Ook voor werkgevers die een persoon met een erkende arbeidsbeperking aanwerven, bestaan er tegemoetkomingen om aanpassingen te doen op de werkvloer. Hij heeft dan misschien ook recht op de Vlaamse ondersteuningspremie (VOP). Die compenseert de extra kosten en lagere productiviteit van de werknemer met een beperking. Aan het werk na langdurige ziekte Heb je je baan lange tijd moeten onderbreken wegens ziekte of een arbeidsongeval en wil je graag opnieuw aan het werk? Misschien zijn er bepaalde ingrepen mogelijk om dat eenvoudiger te maken. Je kan contact opnemen met je arbeidsarts of de adviserend arts van je ziekenfonds om de mogelijkheden te bekijken. Vooraleer je dat doet, kan je ook de ACV Bijblijfconsulent raadplegen om samen de mogelijkheden te bekijken.

>>> www.teruginhetzadel.be >>> www.vdab.be/arbeidshandicap

Na tussenkomst van ACV-afgevaardigden

Een taxi brengt Nicole De Schrijver naar het werk 17 jaar geleden kreeg Nicole een arbeidsongeval op de terugweg naar huis na de nachtshift. Na acht jaar thuis revalideren, kon ze na een tussenkomst van de ACV-afgevaardigden opnieuw aan het werk in een andere afdeling, met behoud van loon. Bovendien wordt ze iedere ochtend met de taxi naar het werk gebracht. ‘Ik weet niet meer precies wat er gebeurd is’, vertelt Nicole. ‘Ik kwam met mijn brommer onder een auto terecht. Mijn rechterbeen werd helemaal verbrijzeld en mijn knie brak in twee stukken. Ik bracht acht maanden in een rolstoel door, onderging enkele operaties en kon uiteindelijk acht jaar niet werken. Tot vandaag moet ik de hele dag een brace dragen.’ ‘Na die acht jaar moedigde de controlearts me toch aan om contact op te nemen met mijn werkgever, Westrock in Gent (gespecialiseerd in de productie

werkgever waren tussengekomen. Daar werk ik nu halftijds, verdeeld over vier werkdagen van telkens vijf uur. En dankzij hen kon ik ook mijn oorspronkelijke loon behouden.’ ‘Omdat ik niet met de auto kan rijden, kreeg ik van de verzekering een scootmobiel. Daarmee kwam ik elke ochtend van Deinze naar het werk. Ruim anderhalf uur, door weer en wind. Na het werk kwam mijn man me oppikken en laadden we de scooter in onze auto.’

van verpakkingen voor de farmaceutische sector, red.). Ik werkte voordien de vaste nachtshift aan de afwerkingslijn. Dat was fysiek niet meer haalbaar. Gelukkig kon ik een functie opnemen in het archief, nadat de afgevaardigden van ACVBIE bij mijn

‘Dat konden we niet meer aanzien’, vertellen de ACVBIE-afgevaardigden. ‘Tijdens het eerste overleg met de nieuwe Directeur Operaties legden we hem de foto van de scooter voor en deden we haar verhaal uit de doeken. Hij ging akkoord om tussen te komen in de kosten van een taxi. Sinds ruim een jaar wordt Nicole thuis opgehaald en naar het werk gebracht.’

Sociaal Fonds wil vrachtwagenchauffeurs met een beperking naar de sector lokken Het Sociaal Fonds Transport en Logistiek stelt een vrachtwagen ter beschikking voor de opleiding van vrachtwagenchauffeurs met een fysieke beperking. Daarmee wil het fonds meer mensen aan het werk krijgen in de sector. Opleidingsinstellingen als VDAB, FOREM en Bruxelles Formation kunnen de aangepaste vrachtwagen gebruiken voor hun opleidingen voor het rijbewijs CE en het attest van vakbe-

kwaamheid. Het voertuig werd zo aangepast dat de chauffeur het volledig aan het stuur kan bedienen of bijvoorbeeld enkel het linker- of rechterbeen moet gebruiken. Met die aangepaste vrachtwagen wil het fonds ook werkgevers tonen dat de aanpassingen niet noodzakelijk ingrijpend en duur hoeven te zijn. Bovendien voorzien de verschillende overheden ook in bepaalde tussenkomsten in die kosten.

Onze zorg voor jou stopt nooit “Huishoudelijk werk is er altijd. Sabrina gelukkig ook!”

Wat er ook gebeurt, jouw huishoudelijke ondersteuning is onze prioriteit!

Viënna

Ontdek ook onze andere diensten op www.familiehulp.be Familiehulp dienstencheques 078 15 00 45 dienstencheques@familiehulp.be

Familiehulp dienstencheques

ACTUEEL

Tijdelijke werkloosheid

Corona niet langer automatisch overmacht Alleen de zwaarst getroffen sectoren kunnen sinds 1 september nog corona inroepen als overmacht voor tijdelijke werkloosheid. Andere sectoren moeten zich daarvoor nu beroepen op economische redenen. Het ACV helpt leden bij de omschakeling, maar botst ook op vreemde gevolgen in de praktijk.

nomische redenen’ zelf wat versoepelingen door corona. Anders dan in het klassieke systeem laat economische werkloosheid momenteel ook arbeiders toe om tot acht weken in tijdelijke werkloosheid te gaan in plaats van de normale vier weken. De maximale duur van economische werkloosheid voor bedienden wordt ook verhoogd. Voor hen geldt voorlopig een maximum van acht weken bovenop de klassieke limiet. De uitkering van 70 procent van het (begrensde) brutoloon wordt vanaf deze maand ook toegekend bij economische overmacht. Daardoor zullen werknemers in een sector die niet als ‘zwaar getroffen’ wordt gezien toch geen financiële gevolgen moeten dragen bij tijdelijke werkloosheid. Andere versoepelingen, zoals een bijkomende twee euro toeslag van de werkgever, lagere toegangsvoorwaarden en de verlaagde bedrijfsvoorheffing, blijven ook van kracht. Ten slotte laat de minister nog weten dat het de bedoeling is om vanaf 2021 terug te keren naar het klassieke systeem.

TEKST NILS DE NEUBOURG

e regels voor tijdelijke werkloosheid kenden bij de aanvang van de coronacrisis een vergaande versoepeling. De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) beschouwde sinds maart alle tijdelijke werkloosheid door corona als overmacht. Daarnaast ging ook de uitkering naar boven, met 70 procent van het (begrensde) brutoloon en de RVA-toeslag van 5,63 euro. Op 1 september kwam er een einde aan die regeling. Sindsdien gelden die regels alleen nog voor de zwaarst getroffen sectoren. In andere sectoren kunnen werknemers nog steeds op tijdelijke werkloosheid gezet worden, zij het dan wegens economische redenen. De vraag rees welke sectoren nu precies als ‘hard getroffen’ werden gezien. In juli kwam daarop een antwoord. Vooral sectoren waar in het tweede kwartaal van 2020 minstens een op de vijf arbeidsdagen omgezet werd in coronawerkloosheid of economische werkloosheid, zouden binnen de categorie ‘zwaar getroffen’ vallen. De definitieve lijst werd nog maar recent opgesteld. Vooral bedrijven en werknemers binnen de toerisme-, luchtvaart- en evenementensector kunnen overmacht blijven inroepen.

Kafka Toch komt de lijst met heel veel uitzonderingen. Dat maakt de praktische uitvoering niet eenvoudig. ‘De lijst maakt soms een onderscheid binnen subsectoren. Zo kunnen binnen de sector van de autobussen en autocars

Verandert er iets voor mijn tijdelijke werkloosheid? bijvoorbeeld alleen nog touringcarafdelingen overmacht inroepen. Daardoor krijg je kafkaiaanse toestanden waarbij binnen hetzelfde bedrijf verschillende regels gelden’, zegt Kris Vromant van het ACV. Bedrijven die buiten die sectoren actief zijn, zullen voor tijdelijke werkloosheid door corona voortaan een beroep moeten doen op economische redenen. Daarvoor moeten ze een omzetdaling kunnen aantonen van minstens tien procent, liet minister van Werk Nathalie Muylle weten. Het inroepen van tijdelijke werkloosheid mag dan wel weer wat moeilijker zijn, toch kent het stelsel van ‘eco-

Zelf tijdelijk werkloos in een sector die niet langer binnen de flexibele overmachtregeling valt? Of weet je niet zeker of er in jouw sector nieuwe regels gelden? Het ACV volgt de situatie van haar leden op. Als de veranderingen op jou van toepassing zijn, zal de vakbond zelf contact met je opnemen om je dossier in orde te brengen. Op de website van het ACV vind je de meest actuele informatie.

>>> wwww.hetacv.be

Jeugdbewegingen redden de zomer Dankzij de inzet van vele jeugdbewegingen konden duizenden kinderen en jongeren veilig genieten van een heerlijk zomerkamp. Een welkome afwisseling na een voorjaar in lockdown. Dat geldt ook voor KAJ de MUG uit Brussel. De groep, hoofdzakelijk Brusselse asielzoekers uit onder meer Syrië, Somalië en Afghanistan, verbleef aan de kust in De Haan. ‘We werkten met aparte bubbels per slaapkamer die we ook toepasten tijdens de activiteiten, het eten en de afwas’, vertelt Pol Arnauts, een van de begeleiders. ‘Onze jongeren waren zo blij en dankbaar dat ze erbij mochten zijn. Een van hen zei dat hij de voorbije tijd tussen muren geleefd had en zo blij was dat hij een week corona kon vergeten.’

ACTUEEL

Europees Parlement roept sociale dumping in transportsector halt toe

‘Een stap richting eerlijk wegvervoer’ Het Europees Parlement heeft het mobiliteitspakket goedgekeurd. ‘Een belangrijke stap in de goede richting voor een eerlijke transportsector en betere arbeidsvoorwaarden voor de vrachtwagenchauffeurs’, zegt ACV-Transcom. De eerste maatregel over rij- en rusttijden is inmiddels al in voege.

‘Het pakket bevat een aanzienlijk aantal maatregelen om de sociale dumping, oneerlijke concurrentie en postbusbedrijven in de Europese transportsector aan te pakken’

TEKST WIM TROCH FOTO ID/CARLO COPPEJANS

a drie jaar onderhandelen heeft het Europees Parlement het mobiliteitspakket goedgekeurd. Dat nieuwe pakket omvat allerlei maatregelen voor het wegtransport. De ambitie is om niet alleen de werkomstandigheden van de chauffeurs te verbeteren, er wordt ook duidelijkheid gecreëerd over detachering van buitenlandse chauffeurs en over het gebruik van tachografen. ‘Het pakket bevat een aanzienlijk aantal maatregelen om enerzijds de sociale dumping, oneerlijke concurrentie en postbusbedrijven in de Europese transportsector aan te pakken, en anderzijds ook de werken leefomstandigheden van de chauffeurs te verbeteren’, klinkt het bij Roberto Parrillo van ACV-Transcom. Vooreerst wordt de invoering van de slimme tachograaf met tien jaar vervroegd. Daarmee kunnen vrachtwagens in de hele Europese Unie op afstand gecontroleerd worden. Bovendien zal die verplichting niet enkel gelden voor vrachtwagens, maar ook voor lichte bestelwagens. ‘Dat ook de lichte bestelwagens aan dezelfde regels moeten voldoen, is belangrijk. Zo wordt vermeden dat transportbedrijven door bestelwagens in te zetten de rij- en rusttijden die wel gelden voor vrachtwa-

ROBERTO PARRILLO, ACV-TRANSCOM

Chauffeurs die hun wekelijkse rust moeten doorbrengen in de cabine van hun vrachtwagen zijn voortaan verleden tijd. gens zouden kunnen ontlopen’, zegt Parrillo. ‘De betere controle op rij- en rusttijden is niet enkel in het belang van de veiligheid van de chauffeurs, maar van alle weggebruikers.’

Degelijke slaapplaats Twee essentiële maatregelen uit het pakket tegen sociale dumping – waarbij goedkopere chauffeurs uit Oost- en Centraal-Europa aan lage lonen voortdurend in lidstaten met hogere minimumlonen, zoals ons land, rijden – zijn sinds 20 augustus ook effectief in voege. Die moeten een einde maken aan de erbarmelijke werkomstandigheden van die buitenland-

se vrachtwagenchauffeurs. Ze zijn vaak maandenlang van huis, en slapen in het weekend in hun vrachtwagen op parkings. Voortaan hebben zij het recht om elke maand naar huis of de operationele basis van het bedrijf te gaan. Dat betekent dat alle buitenlandse chauffeurs tegen 20 september hiervan al een eerste keer hebben kunnen gebruikmaken. Bovendien wordt het verboden om hun wekelijkse rust door te brengen in de cabine. De werkgevers zijn verplicht om te zorgen voor een degelijke accommodatie. Hierdoor verbeteren niet alleen de werken leefomstandigheden van de chauffeurs, maar wordt ook duidelijk wat het operatio-

neel centrum van een bedrijf is, en waar de chauffeur woont en werkt. Daarenboven moeten ook de voertuigen zelf elke acht weken terug naar het land waar ze zijn ingeschreven. ‘Dit zijn dus zeer belangrijke maatregelen in de aanpak van postbusbedrijven’ (bedrijven die hun officiële vestiging bijvoorbeeld ergens in Oost-Europa hebben, maar eigenlijk vanuit Nederland of ons land opereren, red.), zegt Parrillo. ‘De nieuwe cabotageregel, waarbij buitenlandse chauffeurs na maximaal drie ritten binnen een andere lidstaat gedurende vier dagen geen enkele nationale rit meer mogen uitvoeren in dat land, moet ertoe bijdragen dat oneerlijke concurrentie tussen Belgische en (goedkopere) buitenlandse chauffeurs verdwijnt.’ De maatregelen worden gefaseerd ingevoerd. ‘Het Europees Parlement heeft gestemd voor een betere handhaving van de regels, voor effectievere controles, voor eerlijkere concurrentie, voor betere arbeidsomstandigheden voor bestuurders en tegen sociaal en ecologisch onhoudbare bedrijfsmodellen. De implementatie ervan is een stap in de richting van een eerlijkere wegvervoerssector’, besluit Parrillo.

Aanvulling op werkloosheidsuitkering in kapperssector

4-DAAGS WANDELARRANGEMENT INCLUSIEF KAMER EN ONTBIJT, MET KOFFER NABRENGSERVICE:

Werknemers in de sector kappers, fitness en schoonheidszorgen die door de coronacrisis tijdelijk werkloos werden, hebben op hun werkloosheidsvergoeding een aanvulling van tien euro per dag gekregen. ACVBIE heeft de voorbije maanden voor ruim twee miljoen euro aan supplementen uitbetaald.

- 1 overnachting in Priorij Corsendonk inclusief ontbijt de volgende ochtend - 1 overnachting in Corsendonk Hooge Heyde inclusief ontbijt de volgende ochtend - 1 overnachting in Corsendonk Turnova inclusief ontbijt de volgende ochtend - Wandelroutes tussen beide hotels, koffers worden nagebracht - Gratis parking

De sector van de kappers, fitness en schoonheidszorgen kreeg het door de coronacrisis zwaar te verduren. Midden maart moesten alle kapperszaken, wellness- en fitnesscentra volledig sluiten. Na bijna twee maanden konden de activiteiten weer hervat worden, maar onder strenge hygiënevoorwaarden.

Voor de werknemers in de sector betekende de twee maanden lange lockdown dat ze technisch werkloos werden. Om de getroffen werknemers te steunen, werd de vergoeding voor tijdelijke werkloosheid verhoogd. Via sectoraal overleg spraken de sociale partners een aanvulling af van tien euro per dag. De voorbije maanden heeft ACVBIE zo meer dan twee miljoen euro uitbetaald aan uitkeringen voor werknemers in de kapperssector. Leden van ACVBIE kregen dat supplement automatisch, niet-leden moeten een officieel verzoek indienen.

Prijs per persoon: € 189,50 Uitbreiding van het arrangement mogelijk naar een gastronomische formule met 3x diner (exclusief dranken). Prijs per persoon: € 323,50 Prijzen op basis van 2 personen per kamer. Exclusief toeristenbelasting.

Reserveer nu via: info@corsendonkhotels.com

OPINIE FORUM

JOHAN LEMAN PROFESSOR EMERITUS ANTROPOLOGIE KU LEUVEN EN VOORZITTER FOYER VZW

CO-CORONA MARC LEEMANS VOORZITTER ACV

Niets mis met overgangsrituelen, áls het speels blijft

ommigen vinden rituelen maar niets. Anderen vinden er structuur, troost, sterkte en schoonheid in. Zeker is alleszins dat rituelen een fundamentele rol spelen in iedere gemeenschap. Met regelmaat duikt die symboliek in ons leven op. Zo zijn er overgangsrituelen. Er zijn ook andere rituelen. Studentendopen zijn normaal een speelse variant op die overgangsrituelen, zoals ook de ontgroening in het leger dat is. Daar is niets mis mee. Wél is belangrijk dat het speels blijft. Want dat is de bedoeling van die rituelen: camaraderie creëren en iemand opnemen in een (sub)cultuur, maar een die wel aansluiting blijft vinden bij de samenleving. Bij de studentendoop van Reuzegom met dramatische afloop ontbrak die speelse factor, maar ook de samenhang met de algemene samenleving. Noem daarom gerust hun ontgroeningritueel ontspoord.

Bij overgangsrituelen wordt er afscheid genomen van een vroegere levensfase en overgestapt naar een nieuwe. De begeleider van het ritueel activeert die overgang met eenvoudige symboliek. Dat zie je ook historisch bij het christelijk doopsel. Wordt daarnaast ook een sterke en blijvende camaraderie beoogd, heel precies tussen de leden die deelnemen aan het overgangsritueel, dan verloopt het ritueel vaker over een langere tijd. Tijdens die overgang moeten diegenen die over willen ook regelmatig een reeks opdrachten uitvoeren. Bijvoorbeeld bij specifieke leeftijdsgroepen in Afrika duiken zo’n rituelen wel eens op. Maar evengoed kan het gaan over een overstap naar een criminele of maffieuze organisatie. Dan wordt zelfs iets sacraals geïntegreerd. Denk aan de Cosa Nostra of de oude Russische Goelagmaffia. Er zijn dus veel varianten. Studentendopen zijn dus niet anders dan overgangsrituelen die we allemaal al lange tijd kennen. Voor sommigen biedt het bevestiging of houvast, voor anderen gaat het om een overgang naar een nieuwe fase. Helaas ontspoorde dat ritueel bij Reuzegom zodanig dat Sanda Dia die nieuwe fase niet gegund werd.

Viel je iets op in Visie? Heb je een vraag? Jouw reactie of lezersbrief kan je sturen naar lezers@visieredactie.be

Al snel na de uitbraak van de coronacrisis begon de discussie over het post-coronatijdperk: wat als deze crisis achter de rug is? Aanvankelijk werd gedacht dat er we er snel door zouden zijn. Ondertussen zitten we al in de tweede golf. In plaats van post-corona worden het nog maanden co-corona. Waarbij strenge algemene maatregelen plaatsmaken voor een combinatie van versoepelde maatregelen, met veel gerichtere noodingrepen zodra er een besmettingshaard is. Daar komt bij dat de komende maanden ook zullen getekend worden door een aanhoudende golf van faillissementen en aankondigingen van collectieve afdankingen. Dat is al voor de zomer begonnen, maar zal nog een tijd aanhouden.

‘Je krijgt het niet uitgelegd dat miljardenwinst uit een nanoseconde speculatie minder belast wordt dan een veel lager loon uit een leven lang transpiratie’ Een lichtpuntje (hopelijk): op het moment dat ik dit schrijf (maandag 7 september) ziet het ernaar uit dat we eindelijk mogen beginnen te hopen op een echte federale regering. We zitten ondertussen al 640 dagen zonder volwaardige regering. In een onuitgegeven crisis. Verantwoordelijke politici kunnen dit niet langer rekken. Het ACV houdt zich altijd ver van het partijpolitieke gekrakeel. De kleur van de kat is niet belangrijk, als ze maar muizen vangt. Toch ben ik gematigd optimistisch over het initiatief van christendemocraten, socialisten, liberalen en groenen om samen een nieuwe federale

regering te vormen. Deels omdat het moet. Want als dit niet lukt, is het vat echt af. En gaan we naar nieuwe verkiezingen. Met de vraag of die iets aan de patstelling zullen veranderen. Maar vooral ook gematigd optimistisch omdat ik hoop dat eindelijk met het ‘Zweeds’ beleid zal gebroken worden. Want dat was het echte signaal van de kiezer: het beleid van de regering-Michel werd heel duidelijk afgestraft. Dit land heeft veel tijd verloren inzake armoedebestrijding, de verbetering van de kwaliteit van de jobs, de investeringen in welzijns- en gezondheidsvoorzieningen … Hoog tijd om dat recht te zetten. Absoluut cruciaal is dan de invoering van fatsoenlijke belastingen op vermogens en vermogenswinsten. En van een digitaks, waar België het voortouw moet nemen: technologiegiganten die hier winst maken moeten ook hier belast worden of ze kunnen hun diensten niet meer aanbieden. Zelfs Comeos, de werkgeversfederatie van de handelszaken, is nu vragende partij voor een digitaks, om een gelijk speelveld te creëren met de spelers uit de e-commerce. Waarop wacht de politiek dan? ‘Een euro is een euro’ lijkt me in deze regeringsonderhandelingen het devies. Voor de zoveelste keer: je krijgt het niet uitgelegd dat een miljardenwinst uit een nanoseconde speculatie minder belast wordt dan een veel lager loon uit een leven lang transpiratie. Heilige huisjes moeten omver. Maar welke regering het ook wordt, we zullen in alle onafhankelijkheid de balans opmaken van het regeerakkoord. We zijn niet de handpop van welke partij dan ook. We zullen toejuichen wat goed zit en contesteren wat fout zit, via overleg en als het niet anders kan via actie.

Wintervakanties voor volwassenen in Zwitserland

Laat je verwennen en verbazen tijdens onze vakanties voor volwassenen in Zwitserland. Reis naar het hotel met je eigen wagen of met de bus. Zowel wandelen, genieten van de rust, skiën, als meegaan op excursies behoren tot de mogelijkheden. Het sneeuwzekere Flims beschikt over 224 km aan pistes. Hier kan je heerlijke winterwandelingen maken langs de prachtige meren of cultuur opsnuiven in o.a. Liechtenstein en Chur. Reis van 20 tot 27 februari, van 27 februari tot 6 maart of van 6 tot 13 maart 2021 naar Flims vanaf 917 euro in volpension. De toeslag voor een single kamer bedraagt 133 euro. In het autovrije Wengen wachten er 206 km aan pistes op jou. Je maakt excursies naar o.a. het Jungfraujoch en Bern. Reis naar Wengen van 27 maart tot 3 april 2021 vanaf 742 euro in volpension. Voor een single kamer betaal je 133 euro extra. Er zijn ook gratis single kamers.

Zin om naar Zwitserland te reizen? Meer info of boeken kan via www.intersoc.be of 070 233 119

ACTUEEL

Erkenning voor mantelzorgers

Wie krijgt recht op mantelzorgverlof? Veel mensen zorgen voor een zieke partner, een kind met een beperking, een hulpbehoevend familielid of een bejaarde buur. Sinds 1 september kunnen zij bij hun ziekenfonds een erkenning als mantelzorger aanvragen. TEKST MARTINE CREVE FOTO MINE DALEMANS

et ziekenfonds kan twee verschillende attesten afleveren. Je krijgt een erkenning als mantelzorger of als mantelzorger met sociaal recht. Voor de beide erkenningen gelden andere voorwaarden. Zowel de mantelzorger als de persoon voor wie je zorgt, moet aan welomschreven criteria voldoen. Ook minderjarigen kunnen voor de beide erkenningen in aanmerking komen.

Erkenning als mantelzorger Je wordt als mantelzorger erkend als je een vertrouwensrelatie of een nauwe band hebt met de persoon voor wie je zorgt. Je woont in België en bent ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister. De persoon voor wie je zorgt, krijgt naast jouw hulp als mantelzorger ook ondersteuning van minstens één professionele zorgverlener.

Erkenning als mantelzorger met sociaal recht Voor een erkenning als mantelzorger met sociaal recht zijn de voorwaarden strenger. Naast de criteria die gelden voor een erkenning als mantelzorger moet je minstens 50 uur per maand of 600 uur per jaar hulp bieden. De tijd die je aan opleiding als mantelzorger besteedt, zit daarin vervat. En de persoon voor wie je zorgt, moet beantwoorden aan een van de omschreven voorwaarden van zorgbehoefte. Die persoon heeft een score van minstens 12 punten voor de graad van zelfredzaamheid in het kader van het onderzoek ‘medische voorwaarden voor tegemoetkomingen personen met een handicap’; heeft met een score van minstens 12 punten recht op de inkomensvervangende tegemoetkoming, de integratietegemoetkoming, de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden, of het zorgbudget voor ouderen met een zorgnood; heeft recht op de uitkering ‘Hulp van derden’; heeft als ambtenaar recht op een medisch pensioen met een uitkering ‘Hulp van derden’ met minstens 12 punten; heeft in het kader van het zorgbudget zwaar zorgbehoevenden een score van 35 punten op de BEL-schaal of 13 punten in de BELRAI-screener of 6 punten op de som van de modules IADL en ADL in de BELRAI-screener;

Raf bleef na een herseninfarct gedeeltelijk verlamd. Zijn echtgenote Martine kan sinds 1 september een erkenning als mantelzorger aanvragen bij het ziekenfonds. heeft volgens de KATZ-schaal recht op het B- of C-forfait; voldoet aan een van de medische criteria voor het zorgforfait voor chronisch zieken; voldoet aan de medische voorwaarden die recht geven op bijkomende kinderbijslag voor kinderen met een handicap of ernstige ziekte (Vlaanderen: erkenning zorgtoeslag voor kinderen met een specifieke ondersteuningsbehoefte); heeft recht op verhoogde kinderbijslag (oude verworven rechten). Als de persoon voor wie je zorgt geen geldig attest kan voorleggen, helpt het ziekenfonds om na te gaan of je er een kunt aanvragen.

Erkenning aanvragen bij het ziekenfonds De beide erkenningen vraag je aan bij het ziekenfonds van de mantelzorger. Je vult daarvoor het formulier Verklaring op erewoord voor erkenning mantelzorger in. Jij en de persoon voor wie je zorgt, moeten het document ondertekenen. Bezorg het binnen de dertig dagen na ondertekening aan je ziekenfonds. Als het ziekenfonds je aanvraag aanvaardt, dan ben je erkend als mantelzorger vanaf de datum dat je de verklaring op erewoord ondertekent. Je ontvangt een attest. Voor de erkenning als mantelzorger is het onbeperkt geldig, voor de erkenning als mantelzorger met sociaal recht blijft het één jaar geldig. Het is

dus zinvol de erkenning als mantelzorger met sociaal recht aan te vragen als je weet dat je dat jaar mantelzorgverlof zal opnemen. De beide erkenningen kunnen altijd stopgezet worden als de voorwaarden niet meer voldaan zijn. Het ziekenfonds erkent in eenzelfde periode tot drie mantelzorgers met sociaal recht voor één zorgbehoevende persoon. De aanvraagdatum bepaalt wie tegelijkertijd kan erkend kan worden.

Mantelzorgverlof Kreeg je van het ziekenfonds een erkenning als mantelzorger met sociaal recht? Dan kun je mantelzorgverlof aanvragen. Dat is niet het geval met de erkenning als mantelzorger alleen. Je kunt het mantelzorgverlof voltijds opnemen. Dat is beperkt tot één maand per zorgbehoevende persoon. Je kunt ook de helft of een vijfde minder werken. Dat kan maximaal twee maanden per zorgbehoevende persoon. Ben je mantelzorger terwijl je een ziekteof moederschapsuitkering krijgt? Vraag daarvoor toestemming aan de adviserend arts van je ziekenfonds. Hij stelt vast of je gezondheidstoestand verenigbaar is met de rol als mantelzorger.

Mantelzorgverlof aanvragen bij werkgever Het mantelzorgverlof vraag je aan bij je werkgever. Zowel werknemers als ambte-

naren kunnen dat doen. Vraag het mantelzorgverlof schriftelijk of met een aangetekend schrijven aan, minstens zeven dagen vooraf. Neem ook contact op met de RVA voor de onderbrekingsuitkering. Het mantelzorgverlof wordt toegevoegd aan de bestaande thematische verloven zoals palliatief verlof of verlof medische bijstand. Het zal op dezelfde manier vergoed worden als het verlof om medische bijstand. Als je bijvoorbeeld het werk volledig onderbreekt, krijg je een vergoeding van 765,33 euro netto voor een maand mantelzorgverlof. Voor alleenstaanden met kinderen gelden andere bedragen.

>>> www.cm.be/erkenning-mantelzorger >>> www.cm.be/mantelzorgverlof

Voor meer info kun je terecht in het CM-kantoor of bij de Zorglijn:

Antwerpen: 03 221 95 95 Limburg: 011 280 281 Oost-Vlaanderen: 078 152 152 Vlaams-Brabant & Brussel: 078 15 34 00 West-Vlaanderen: 050 20 76 76

ACTUEEL

Collectieve ontslagen door de coronacrisis

‘Dit is de stilte voor een storm waarvan nog niemand de omvang kan inschatten’ Het blijft koffiedik kijken hoe groot de economische schade van de coronacrisis zal zijn. Stilaan komt een carrousel van collectieve ontslagen op gang, maar ‘de grote massa ontslagen verwachten we pas in 2021’.

TEKS T SIMON BELLENS FOTO ID / FRED DEBROCK

e maatregelen om de verspreiding van de Covid-19-pandemie tegen te gaan, hebben sinds maart wereldwijd voor een ongeziene economische terugval gezorgd. Zo vielen in april ruim 1,2 miljoen Belgen terug op een tijdelijke werkloosheidsuitkering (in juli waren dat nog steeds 400 000 mensen) en spendeerden de Vlaamse en federale overheid tientallen miljarden aan steunmaatregelen. In het begin van de crisis leek de economische consensus dat dit voor de nationale schatkist en de economie niet noodzakelijk een groot probleem hoefde te zijn. Op voorwaarde weliswaar dat de maatregelen tijdelijk waren en dat de overheid krachtdadig optrad om het economische weefsel te behouden, zodat de economische groei na de crisis weer als vanouds aantrekt. Ondertussen sleept de coronacrisis al acht maanden aan en is het einde nog niet in zicht. De meeste sectoren geven, volgens een bevraging van de werkgeversorganisaties bij hun leden, te kennen dat het omzetverlies de laatste maanden afneemt maar aanzienlijk blijft, vooral bij kleinere ondernemingen. Sectoren als de evenementensector en de horeca staan er nog slechter voor. ‘Het blijft zeer moeilijk om een goed zicht te krijgen op de uiteindelijke economische schade’, zegt econoom aan de KU Leuven André Decoster. ‘Vandaag kijken we anders naar de situatie dan in april, de crisis zal langer duren dan we dachten en een deel

aniël Rys ©D

‘Wij vrezen dat ontslagen werknemers over een paar maanden vervangen zullen worden door onzekere arbeidskrachten’ PATRICK VANDERHAEGHE (ACV VOEDING EN DIENSTEN) OVER DE COLLECTIEVE HERSTRUCTURERING BIJ SODEXO BELGIUM

Bij Sodexo zouden 380 banen verdwijnen na een collectieve herstructurering ten gevolge van de coronacrisis.

van de schade zal waarschijnlijk permanent zijn. Ooit zullen we moeten nadenken over hoe de mensen die vandaag weinig verliezen kunnen bijdragen ten opzichte van degenen die in de hoek staan waar de klappen vallen. Op lange termijn betekent dat een tijdelijke solidariteitsbelasting, maar dat is pas aan de orde als de economie weer aantrekt en de gezondheidscrisis van de baan is. We zullen moeten leren leven met een overheidsschuld van 120 tot 130 procent, maar er is de komende maanden geen enkel probleem om die te financieren.’

Wet-Renault In juni voorspelde de Nationale Bank dat er meer dan 180 000 extra werklozen zouden bijkomen. Ter vergelijking: voor de coronacrisis telde België ongeveer 330 000 werklozen. Ook het Federaal Planbureau maakte toen gewag van 57 000 extra werklozen in 2020 en 90 000 extra werklozen in 2021. Die onheilspellende cijfers zijn inmiddels naar beneden bijgesteld. Uit de enquête van de werkgeversorganisaties blijkt een verwacht verlies van meer dan 50 000 banen. Arbeidsbemiddelingskantoren zoals

de VDAB noteerden voorlopig al 24 000 extra werkzoekende werklozen. Dat aantal zou dus nog verdubbelen tegen het einde van het jaar. Verschillende bedrijven – zoals Brussels Airlines en schoenenwinkelketen Brantano – maakten al hun intentie bekend om tot collectieve ontslagen over te gaan. Dat is de noodzakelijke eerste stap volgens de zogenoemde wet-Renault, die strikt de procedures voorschrijft in geval van grote herstructureringen. Daarna volgt een onderhandelingsfase met de vakbonden die de werkgever niet eenzijdig kan afsluiten.

Cateraars en fastfoodketens Uit cijfers van de federale overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg bleek in juli dat er in het tweede kwartaal van 2020 vier keer meer aangekondigde collectieve ontslagen waren dan in het eerste kwartaal. In totaal stonden 3 604 banen op de tocht. Dat is veel, maar helaas niet uitzonderlijk. Sinds 2010 waren er zeven kwartalen met een groter banenverlies.

ACTUEEL

RUG- OF NEKPIJN DOOR SLAAPPROBLEMEN

Deelnemers gezocht voor onderzoek

Sinds het begin van de zomer heeft het ACV een online meldpunt voor werknemers van bedrijven waar faillissementen of collectieve ontslagen dreigen. Via een online formulier kunnen ACV-leden die zich in die situatie bevinden, zich aanmelden. Daarna neemt de vakbond contact op om het dossier te vervolledigen en probeert ze de werknemersrechten maximaal te verdedigen.

Slaapproblemen gaan vaak gepaard met rug- of nekpijn. De Universiteit Gent en Vrije Universiteit Brussel onderzoeken of het verbeteren van de slaap ook de pijnklachten vermindert. Ben jij kandidaat om mee te doen? De aangeboden behandeling bestaat uit kinesitherapie (educatie en oefentherapie). Voor de start en na afloop doe je enkele testen waaronder een (thuis) slaapanalyse en een vragenlijst invullen. Deelnemen aan de studie is gratis. Je kunt de behandeling volgen in UZ Gent of UZ Brussel (in Jette).

>>> Reageer via slaapenpijn@vub.be en geef je naam en gsm-nummer.

>>> www.hetacv.be/falingen

DEMENTIE

Neem deel aan webinars ‘Net zoals bij Compass Group (cateraar waar in juni 550 banen geschrapt werden, red.) zien we bij Sodexo dat de coronacrisis wordt gebruikt als een opportuniteit om over te gaan op flexibeler en meer deeltijds werk, plannen die al langer op tafel lagen. Wij vrezen dus dat de ontslagen werknemers over een paar maanden vervangen zullen worden door onzekere en flexibele arbeidskrachten.’ Vanderhaeghe houdt naar eigen zeggen zijn hart vast voor de horeca: ‘Die sector omvat niet alleen kleine restaurants en cafés, zoals dat in de media verschijnt, maar ook de fastfoodketens, hotels en cateringbedrijven. Ik vermoed dat daar in de komende maanden nog collectieve ontslagen zullen vallen.’

Naar aanleiding van de Werelddag Dementie, die plaatsvindt op 21 september, organiseert CM twee webinars (online infosessies) rond dementie. Op 21 september om 20 uur kun je deelnemen aan Voor ik het vergeet van Wannes Deleu. Hij trok eind 2018 een maand bij zijn grootmoeder die aan dementie leed, in het woonzorgcentrum in. Op 20 oktober om 20 uur geeft Kasper Bormans tips over Tijd maken voor mensen met dementie – 52 manieren om te blijven communiceren. Kasper Bormans doet onderzoek om de levenskwaliteit van mensen met dementie en hun omgeving te verhogen. Schrijf je vooraf in.

>>> www.cm.be/agenda

2021

‘In het tweede kwartaal van 2020 waren er vier keer meer aangekondigde collectieve ontslagen dan in het eerste kwartaal’ PATRICK VANDERHAEGHE

Ook bij cateraar Sodexo Belgium wil de directie overgaan tot een collectieve herstructurering. Door het toegenomen thuiswerk maken drastisch minder werknemers gebruik van de bedrijfscatering, waardoor in de collectieve keukens en ondersteunende functies ongeveer 380 banen zouden verdwijnen. ‘Volgens ons zijn die ontslagen voorbarig’, vertelt Patrick Vanderhaeghe van ACV Voeding en Diensten. ‘Ondanks de hulp van de regering met de tijdelijke werkloosheidsregeling, heeft de directie besloten om het opkomende economische herstel niet af te wachten.’

‘De grote massa collectieve ontslagen verwachten we pas vanaf 2021’, bevestigt economisch adviseur van de ACV-studiedienst Renaat Hanssen. Hij beaamt dat de bijzondere tijdelijke werkloosheidsregeling vanwege overmacht door corona, waarbij de overheid soepel omspringt met de term ‘overmacht’ en de uitkering tot 70 in plaats van 65 procent van het brutoloon werd verhoogd, een belangrijke hulp is. In de zomer besliste de regering om die regeling tot het einde van het jaar te verlengen voor zwaar getroffen sectoren. ‘Zolang dat er is’, besluit hij, ‘schuiven sommige bedrijven eventuele herstructureringen voor zich uit, maar wanneer dat wegvalt, verwachten we in de distributiesector, de horeca, en de cultuur- en evenementsector veel ontslagen, ook collectief. Tot nu toe viel dat erg mee, maar dat is de stilte voor een storm waarvan niemand de omvang al kan inschatten.’

RAILPASS

Hulp bij aanvraag gratis treinritten NMBS Nog tot eind september kunnen alle inwoners van België die ouder zijn dan 12 jaar (of die 12 jaar worden voor eind maart 2021) een gratis Hello Belgium Railpass aanvragen. Dit is een van de initiatieven van de federale regering om de inwoners en het binnenlands toerisme te steunen in deze coronatijden. De Railpass moet online aangevraagd worden, via www. hello-belgium.be. Maar omdat dit niet voor iedereen zo eenvoudig is, is er een speciaal telefoonnummer (02 200 15 15) voor wie hulp kan gebruiken bij het invullen of geen toegang heeft tot internet. Met de Hello Belgium Railpass heb je recht op twaalf gratis treinritten verspreid over zes maanden. De railpass is geldig vanaf 5 oktober 2020.

>>> www.hello-belgium.be of 02 200 15 15.

UIT ERVARING

Elke maand laten we iemand aan het woord die vanuit zijn of haar werk naar de wereld kijkt. Deze keer is dat DE DANSJUF.

‘Nog steeds zijn er mensen die opkijken van jongens die dansen’ TEKS T AN-SOFIE BESSEMANS ILLUS TRATIE PETER GOES

p 1 september openden de scholen weer hun deuren. Ook de secundaire dansschool waar Eva lesgeeft. ‘Onze leerlingen staan letterlijk te trappelen. Ze zijn heel gemotiveerd. Aan hun inschrijving gaan dan ook audities vooraf.’ De criteria? ‘We kiezen hen op basis van hun lichaamsbouw, hun flexibiliteit, heeft hij of zij goede voeten, artistiek potentieel, gevoel voor muziek, is het iemand die zonder schrik de ruimte inneemt? Natuurlijk hebben we ons al eens vergist. Sommige leerlingen maken de verwachtingen niet waar, anderen in wie je het niet had gezien doorlopen toch een mooie carrière.’ De professionele danswereld blijft weggelegd voor een minderheid, geeft Eva toe. ‘Je hebt ontzettend veel doorzettingsvermogen nodig, je kan de uren die je oefent maar beter niet tellen. En dan is er nog het fysieke aspect. Voor de grote gezelschappen geldt nog steeds dat je enkel aangenomen wordt als je zeer, zeer slank bent. Je mag een beetje afwijken, maar in klassieke dans blijft dat silhouet de norm.’

Wel voetbal, geen dans Niet elke ouder wil zijn kind op dansles hebben, vertrouwt Eva ons toe. ‘Nog steeds zijn er mensen die opkijken van jongens die dansen. De danswereld blijft voor veel mensen ook onbekend, want een kaartje voor een voorstelling is relatief duur. Ondanks televisieprogramma’s als Sterren op de dansvloer en Hanne danst wordt dans nog steeds gezien als iets voor een klein publiek en waar we

‘Dansen houdt je jong, het is goed voor lichaam en geest’ DANSJUF EVA

makkelijk zonder kunnen. Uiteraard zou ik graag willen dat meer mensen dans ontdekken en waarderen. Leg maar eens uit aan je leerlingen waarom er tijdens corona voetbalmatchen doorgaan, maar geen dansvoorstellingen.’ Over Covid-19 gesproken, online lesgeven vindt Eva erg moeilijk. ‘Leerlingen vandaag zijn veel beter geïnformeerd dan ik zelf was toen ik hun leeftijd had. Ze hebben alles gezien, internet maakt voorstellingen uit het verleden of een ver land toegankelijk. Maar een spektakel live meemaken is toch van een

heel andere orde. Hetzelfde geldt voor een les, de magie gaat voor een stuk verloren. Ken je dat prentje dat op sociale media rondgaat van een computer met eronder Ceci n’est pas une école? Op een videoplatform zie je niet goed de ademhaling, de spieren … Maar het gaat niet enkel om sport en de techniek. Als leerkracht wil je ook expressie, je wil je leerlingen als kunstenaars zien groeien. Ze moeten gevoel en betekenis kunnen creëren. Andere dansvoorstellingen meemaken, naar muziek luisteren, musea bezoeken … Dat voedt hen. Levenservaring uiteraard ook. Het gaat met vallen en opstaan.’

ZO ZIT DAT ONTSLAGVERGOEDING

Wat als ik ontslagen word tijdens mijn tijdskrediet voor zorg? Ontslagen terwijl je je job combineert met tijdskrediet voor zorg? Dan heb je voortaan recht op een volledige ontslagvergoeding, zoals je die ook zou krijgen als je voltijds werkt. Dat heeft het Hof van Cassatie tijdens de zomer beslist na een klacht van het ACV. Om wat extra tijd te kunnen besteden aan zorg, bijvoorbeeld voor een zwaar ziek familieleden of kinderen met een handicap, kun je tijdsAls danser moet je van jezelf leren houden. ‘Het is geen toeval dat mensen vaak niet durven te dansen in publiek. Bewegen is het eerste wat we doen, de mens heeft altijd gedanst en slechts weinigen genieten er niet van, maar niet iedereen wil het doen voor het oog van toeschouwers. De meeste leerlingen starten onzeker. Hun lichaam is ook nog in volle ontwikkeling. Jezelf laten zien op een podium vraagt dus moed. En het publiek kan pas van jou houden als jij van jezelf houdt.’

Heb ik recht op een aanmoedigingspremie bij 1/10 ouderschapsverlof?

In verschillende films en televisieseries zien we vaak hoe hard de dansers en danseressen strijden om de mooiste rollen in de voorstelling. Speelt die competitie ook mee in het echte leven? ‘Uiteraard bestaat er competitie tussen onze leerlingen. Maar competitie is er op allerlei domeinen in ons leven. Een leerkracht kan dat aanmoedigen op een goeie manier: overstijg jezelf, bind niet de strijd aan met anderen. De sterke momenten in een voorstelling zijn trouwens niet een solo of een duet, maar de dans samen, in groep: een massa mensen die op hetzelfde moment hetzelfde doen, dat is toch pas echt overweldigend?’

‘De mens heeft altijd gedanst, maar niet iedereen wil het doen voor het oog van toeschouwers’

CORONA

DANSJUF EVA

Maanden van keihard oefenen, jezelf opofferen, loont dat voor een voorstelling van anderhalf uur? ‘Dansers botsen voortdurend aan tegen de tijd. Het lichaam is ook niet eeuwig: zodra je 40-45 wordt, zegt het lijf van een profdanser neen. Maar voor de acrobatiek van de jeugd krijg je wel virtuositeit en finesse in de plaats. Pas op, dansen houdt je ook jong: het is goed voor lichaam en geest. Het is goed voor de coördinatie, denk maar bij parkinsonpatiënten, en het kan ook therapeutisch werken. Je ontmoet elkaar op een andere manier als je samen danst. Voor de profs is het alle moeite toch waard. Als je danst, toon je een kant van jezelf die de buitenwereld normaal niet ziet. Je bent vrijer, kunt zijn wie je wil zijn. Daar kan weinig tegenop.’

Vooral voor vrouwen is dat een goede zaak. Zij nemen namelijk tot vijf keer vaker dan mannen tijdskrediet voor zorg op. Daardoor worden vrouwen dus ook veel vaker geconfronteerd met ontslag tijdens tijdskrediet. Het ACV is tevreden dat die ongelijke behandeling van vrouwen nu is opgelost.

OUDERSCHAPSVERLOF

Wie in de privésector of in de socialprofitsector werkt in het Vlaams Gewest, kan een aanmoedigingspremie krijgen wanneer hij of zij tijdskrediet opneemt. Dat kan ook voor de thematische verloven, zoals ouderschapsverlof, verlof voor medische bijstand of palliatief verlof. Die aanmoedigingspremie is een aanvullende uitkering van de Vlaamse overheid, boven op de onderbrekingsuitkering van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).

Competitie

krediet opnemen. Maar bij ontslag betekende dat tot voor kort dat je verbrekingsvergoeding berekend werd op basis van het deeltijds loon. Voortaan moet de werkgever die vergoeding berekenen op basis van het voltijdse loon. Ook voor de beschermingsvergoeding van zes maanden loon geldt dezelfde regeling. Op die vergoeding heb je als werknemer recht wanneer het tijdskrediet zelf de reden is voor het ontslag.

Sinds 1 september kun je ook een aanmoedigingspremie aanvragen als je ‘één tiende ouderschapsverlof’ opneemt. Dat ouderschapsverlof van één dag per veertien dagen, of elke week een halve dag, is sinds juni vorig jaar mogelijk. De premie aanvragen kan via de website van de Vlaamse overheid. Ook als jouw één tiende ouderschapsverlof voor 1 september begon en nog steeds loopt, kun je de aanmoedigingspremie nog aanvra-

gen. Werknemers in de privésector zullen maandelijks 34,32 euro bruto krijgen als ze 1/10de ouderschapsverlof nemen. Voor werknemers uit de social profitsector bedraagt de premie maandelijks 85,80 euro bruto.

>>> Alle info over de aanmoedigingspremies en de formulieren om ze aan te vragen vind je op www.vlaanderen.be/aanmoedigingspremies.

Hoe voorkom ik huidirritatie door een mondmasker? Corona dwingt ons om een mondmasker te dragen. Door te kiezen voor een katoenen versie in een sobere kleur en make-up te beperken, kun je huidirritatie voorkomen. Mondmaskers helpen om besmetting met het coronavirus tegen te gaan, maar kunnen huidirritatie veroorzaken als je ze lange tijd draagt. Vooral contactpunten zoals de neusbrug, de bovenkaken en de oren zijn gevoelige plaatsen. Doordat je zweet in je masker, geraken de talgklieren in je gezicht gemakkelijker verstopt. Daardoor kunnen acné en eczeem vererge-

ren. Probeer niet aan je gezicht te komen. Die neiging vergroot als je een mondmasker draagt. Was je handen voor je het aandoet. Wees zuinig met make-up. Dat voelt plakkerig aan en kan de huid irriteren. Het vocht dat door je ademhaling achter het masker vrijkomt, kan de huid uitdrogen. Een mondmasker uit absorberend materiaal als katoen kan dat beperken. Je doet er ook goed aan om twee mondmaskers op zak te hebben. Dan kun je wisselen als het ene te vochtig wordt. Zo droogt je huid minder uit en blijf je bovendien beter beschermd. Kies voor een neutrale

kleur. Als de binnenkant van een mondmasker fel gekleurd is, dreigt een overgevoelige huid allergisch te reageren op kleurstoffen. Dat geldt ook voor synthetische materialen. Vervang regelmatig je mondmasker. Was het op 60 graden met zeep of leg het in kokend water om de bacteriën te doden. Een wegwerpmondmasker gebruik je beter maar een keer. En geef wat extra aandacht aan de verzorging van je huid.

TOT JE DIENST

OPROEP

Laureaten van de arbeid Dit voorjaar werd de procedure opgestart voor de toekenning van de eretekens van de arbeid. Door de coronacrisis is de procedure voor werknemers in private sociale organisaties (zoals ziekenfondsen, kinderbijslagfondsen, vakbonden, sociale secretariaten of werkgeversorganisaties) aangepast. De deadline voor het indienen van kandidaturen werd verschoven, maar waar vroeger de kandidaat zichzelf moest inschrijven om deel te nemen aan de toelatingsproeven, kun je nu ook een collega voordragen die zich tijdens de coronaperiode extra verdienstelijk heeft gemaakt. Nog tot 30 september kunnen kandidaten worden voorgedragen, of kun je jezelf inschrijven.

>>> www.iret-kiea.be

SOLIDARITEITSACTIE SAMANA

Nog loten te koop

Tot 15 oktober zijn er nog loten te koop voor de jaarlijks solidariteitsactie van Samana. De opbrengst komt ten goede van langdurig zieke mensen. Je kunt loten aanschaffen bij de plaatselijke Samana-afdelingen of via overschrijving op rekeningnummer BE82 7995 5039 4368 Samana, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel (met vermelding ‘Tombola’). Noteer op het overschrijvingsformulier je volledige adres om de loten te kunnen bezorgen. Een tombolaboekje met vijf loten kost 5 euro. Er zijn tientallen aankoopcheques te winnen met een waarde van 25 euro tot 1 250 euro. Daarnaast maak je kans op een Audi A4. De trekking vindt plaats op 23 oktober.

>>> www.samana.be

VACATURES HUIS VAN DE ARBEID ZOEKT Assistent-diensthoofd voor de Technische Diensten, met specialisatie in HVAC-technieken Onbepaalde duur - 100 % - Schaarbeek www.aeropolistoday.be CM ZOEKT Adviserend artsen Onbepaalde duur - 100 % - Vlaanderen 3 paramedici Bepaalde duur (12 maanden) - 100 % West-Vlaanderen 2 paramedici (verpleegkundige) Onbepaalde duur - 100 % Gent en Limburg Directie-assistent Medewerker interne communicatie Onbepaalde duur - 100 % - Schaarbeek Educatief medewerker Kazou Onbepaalde duur - 100 % Vlaams-Brabant www.cmjobs.be ACV ZOEKT Infrastructure Engineer Software Engineer Infrastructure Support Onbepaalde duur - 100 % - Schaarbeek vacatures.hetacv.be

30 deelnemers gezocht

CM start met Gezondheidsraad Vrijwilligers nog meer inspraak geven in het gezondheidsbeleid van CM. Dat is de bedoeling van de Gezondheidsraad die in oktober start. CM zoekt naar kritische kandidaten. TEKS T MARTINE CREVE

Wat?

Waarom?

Gezondheid draait om veel meer dan niet ziek zijn. Het hangt nauw samen met kwaliteit van leven. Goed in je vel zitten, familie en vrienden hebben om op terug te vallen, zin ervaren in wat je doet, het leven de moeite waard vinden. Al die aspecten beïnvloeden mee je gezondheid. De Gezondheidsraad ver trekt vanuit die visie.

CM hecht veel belang aan het advies van haar leden. Daarom zijn de leden al lang vertegenwoordigd in de besturen om het beleid mee uit te stippelen. CM start nu met een Gezondheidsraad die zal inzoomen op gezondheidsbeleid in de meest brede betekenis. Vrijwilligers en beroepskrachten formuleren er samen voorstellen over hoe we de algemene gezondheid van de samenleving kunnen verbeteren.

Moet tandzorg beter terugbetaald worden? Hoe staat CM tegenover euthanasie? Ook op die en andere vragen zoekt de Gezondheidsraad een antwoord en formuleert daarover adviezen. Die kunnen het beleid van CM sturen en inspiratie geven om eigen diensten en producten te ontwikkelen of te verfijnen. De Gezondheidsraad bestaat uit 45 leden. Naast de 30 vrijwilligers maken er ook tien CM-beroepskrachten en vijf experten deel van uit.

Wie? Je aangesproken voelen door de waarden van CM en een positieve ingesteldheid, zijn basisvoorwaarden om je als – vrijwilliger kandidaat te stellen. De algemene gezondheid van de samenleving helpen verbeteren, is een belangrijke bekommernis. In de Gezondheidsraad geef je niet alleen je eigen mening, maar je deelt ook de signalen

die je opvangt in je omgeving. Je beschikt dus over een uitgebreid netwerk dat je kunt consulteren. Je hebt oog voor lokale zorgnoden en kunt die ruimer vertalen. Stevig debatteren en vorming volgen, schrikken je niet af. Je spreekt vlot Nederlands of Frans en hebt minstens een passieve kennis van de andere landstaal. Je kunt deelnemen als je geen actief politiek mandaat beoefent. Je kunt je kandidaat stellen tot 20 september. Ten laatste 9 oktober krijg je een antwoord.

Wanneer en waar? De CM-Gezondheidsraad komt vijf keer per jaar samen: in februari, april, juni, oktober en december. De bijeenkomsten vinden telkens plaats in Brussel van 18.30 tot 21 uur. De eerste vergadering is gepland op 21 oktober. We onderzoeken ook de mogelijkheid om online deel te nemen.

>>> Meer info en kandidaatstelling op www.cm.be/gezondheidsraad >>> Met vragen kun je terecht bij ben.eersels@cm.be

VAKANTIES JONGEREN & LENTE WINTER 2021 2020 -

op kazou.be

B175xH105.indd 1

STRAFFE VAKANTIES, STRAFFE CM-KORTINGEN 01/09/2020 18:53

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week theatermaker en muzikant Jaouad Alloul (34)

TEKS T NILS DE NEUBOURG FOTO DANIEL ENRIQUE

Jaouad, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Goed nieuws. We worden overladen met verhalen van mensen en plekken die een donker beeld schetsen van onze wereld. Ik ben niet blind voor de verschrikkelijke dingen die gebeuren, maar er zijn ook enorm veel kleine initiatieven van solidaire mensen. Helaas komen die te weinig aan bod. Media is voor velen de enige manier om in contact te komen met anderen en speelt daar dus een grote rol.’

Welke mooie waarde dank je aan je ouders?

‘Dankbaarheid en doorzettingsvermogen. Mijn ouders zijn in de jaren 60 naar België gekomen. Ze kwamen terecht in een land waar ze de uitzondering waren; ze spraken de taal niet. Toch slaagden ze erin om deel te worden van onze maatschappij en ze mee op te bouwen. Ondertussen brachten ze ook nog acht kinderen groot. Voor mij is dankbaarheid je bewust blijven van alles wat je hebt. Want zodra je iets gewoon bent, verlies je die dankbaarheid makkelijk.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Als je niet goed luistert, ontdek je niet waar een ander echt mee zit. Er gaat heel veel verloren in woorden. Door te luisteren, hoor je tussen de regels wat iemand eigenlijk wil zeggen. Dat wil ik beter kunnen. Ik heb al miscommunicatie ervaren omdat ik mezelf verloor in het bedenken van een antwoord zonder eerst écht te luisteren.’

hele set regels, beperkingen en culturele bagage die erbij hoort. Het is heel fijn om tot een specifieke gemeenschap te behoren, maar als je eigen ontwikkeling erdoor beperkt wordt, kan die gemeenschap ook toxisch zijn. In zo’n geval leef je niet vanuit je hart. Die druk kennen we allemaal: een huis en auto kopen, kindjes maken …’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Een pil die ons empathisch maakt. Empathie kan je trainen als een spier, maar dan moet je wel actief contact zoeken met anderen. Dat helpt je inleven in iemands leven of verhaal. Helaas gebeurt dat weinig en is er zelden begrip voor bijvoorbeeld de persoon van kleur, de migrant, de LGBT-persoon (diverse vormen van seksuele ori ëntatie en identificatie, red.), de vluchteling, de thuisloze, de sekswerker …’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Ik heb de drukte van een stad en haar prikkels nodig, maar ook de natuur om diezelfde prikkels weer los te laten. Daar kan je weer genieten van het eenvoudige. Die combinatie zorgt voor balans.’

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘Aan mijn familie. Ik ben een work aholic. Omdat mijn passie mijn job is, werk ik graag en vooral veel. Dat vind ik ook ergens jammer, want ik heb 18 neefjes en nichtjes voor wie ik te weinig tijd maak. Ondanks dat ik hen doodgraag zie.’

‘Iedereen zou moeten kunnen mediteren. De wereld is enorm gejaagd, nog extra aangespoord door sociale media. Jonge mensen zijn daaraan even onderhevig. Het lijkt mij dus ook verstandig dat we vanaf jonge leeftijd leren stilstaan. We zijn namelijk zo vaak bezig met wat was of nog moet komen, terwijl er eigenlijk alleen maar die 24 uur in een dag zijn. Als je je daarvan bewust bent, ga je met meer zekerheid door het leven.’

Waaraan besteed je te weinig tijd?

Welke film of serie heb je het laatst gezien en heeft indruk op je gemaakt?

‘De Netflixserie Unorthodox geeft de nodige inzichten en begrip voor een gesloten Joodse gemeenschap, zoals die in Antwerpen. Je krijgt een echte blik achter de schermen. Voor mij is het ook heel herkenbaar, want je ziet de strijd tussen trouw aan de gemeenschap waarin je bent opgegroeid en de buitenwereld die je minder beperkt. Ik ben zelf islamitisch opgevoed, dus ook met een

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen?

‘Graag met de Zuid-Afrikaanse fotografe Zanele Muholi. Zij noemt zichzelf een visual activist photographer en stopt thema’s als LGBT en klimaatopwarming in haar werk. Dat doet ze bijvoorbeeld door recyclagemateriaal te gebruiken als kostuum. Zo verwerkt ze verschillende verhalen in haar foto’s. Persoonlijk vraag ik me vooral af

hoe zij zich als zwarte, lesbische vrouw voelt in een land dat tot voor kort nog wit-gedomineerd was en waar men niet altijd openstaat voor andere geaardheden. In die zin is zij een lotgenote, omdat we beiden niet in vakjes thuishoren en er dikwijls uitstappen.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Synchroonzwemmer, met zo’n badmuts. (lacht) Ik ben een zeemeermin in hart en nieren: in het water voel ik me vrij. Als kind keek ik uren naar synchroonzwemmen, verbaasd over hoe je in seconden figuren als bloemen kon vormen. Het is dansen in het water, je hebt dus elegantie nodig, maar ook communicatie. Daardoor is het tegelijk iets individueels en toch gezamenlijks.’