Visie 14 februari 2020 by CM ziekenfonds

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

NR 3 - VRIJDAG 14 FEBRUARI 2020

Zo sterk is

liefde >4

UIT ERVARING

Tom, de bloemist > 10-11 TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

Bart KaÃ«ll en Luc Appermont

> 16

HETACV.BE - JAARGANG 76 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 28.02.2020 - REGIO

BLZ. 13

VAN DE WEEK

KEUVELEN OVER DE KOERS, DE KINDEREN EN HET WEER

DE QUOTE

MARC LEEMANS, VOORZITTER ACV

ondag, bij de bakker. ‘Ze komen niet overeen. En ze doen toch hun goesting.’ Met die twee zinnen werd de politieke toestand van het land gefileerd, rond het mandje met de weekendkrant. Daarna ging het snel over tot de orde van de dag. Pistolets en koffiekoeken. Het ongeloof in de politieke klasse, of de teleurstelling zo u wil, is immens. Het trof me keihard zondagochtend. Vertrouwen in politiek en in goede politieke leiders is nochtans wat we nu echt wel nodig hebben. Want de toestand is ernstig. Het begrotingstekort zal dit jaar oplopen tot 12 miljard euro, maakte het Planbureau zopas bekend. En dat na de vijf jaar lange doortocht van een regering die bij haar aantreden in 2014 verklaarde dat ze het begrotingstekort zou wegwerken; men mocht ze daar zelfs op afrekenen. Ze kreeg veel extra rugwind van de internationale hoogconjunctuur. En ze vroeg vooral veel van de bevolking. Een indexsprong, zware besparingen in de sociale zekerheid en in overheidsdiensten, verregaande loonmatiging, de verhoging van de pensioenleeftijd … Dat blijkt allemaal voor niets te zijn geweest. Omdat dat geld besteed werd aan minder belastingen op ondernemingswinsten. Aan een verlaging van de werkgeversbijdragen voor onze sociale verzekering. Aan allerlei nepstatuten zonder belastingen en sociale bijdragen. Enkele kwalijke gevolgen van dit cadeaubeleid haalden de voorbije weken de voorpagina’s. Er is dat begrotingstekort van 12 miljard. En eerder al dat de sociale zekerheid afstevent

op een tekort van 5,9 miljard euro. Onwezenlijke bedragen. Sprekender zijn de gevolgen. Het tekort aan handen in de zorgsector leidt tot hogere sterftecijfers. Veiligheids- en hulpdiensten, u weet wel: de mensen die dag en nacht klaarstaan voor de burger, zijn zwaar onderbemand en kunnen hun opdrachten niet meer aan. Jonge mensen lopen nu een hoger risico op armoede dan ouderen. Dat zijn onze kinderen van wie we hopen dat ze het beter zullen hebben dan hun ouders.

‘Jonge mensen lopen nu een hoger risico op armoede dan ouderen. Dat zijn onze kinderen van wie we hopen dat ze het beter zullen hebben dan hun ouders’

in de sociale zekerheid om (hun) tekorten te dichten. Dus minder geld voor pensioenen, voor zorg, voor werkloosheidsuitkeringen. En dat op het moment dat de bevolking veroudert. Anders gezegd: wie de voorbije jaren al serieus inleverde, zal dat nogmaals moeten doen. En als het niet lukt om rond dit programma een regering te vormen, dan moeten we maar opnieuw gaan stemmen. Of dan moet het land maar gesplitst worden. De kiezers hebben op 26 mei heel duidelijk gemaakt dat ze die rechtse recepten niet meer lusten. Alle partijen van de regering-Michel verloren zwaar. Nu, acht maanden later, is het hoog tijd om de spelletjes achterwege te laten. En om het land met een eerlijk beleid opnieuw op het goede spoor te zetten. Zodat we op zondag bij de bakker zonder gêne kunnen keuvelen over de koers, over de kinderen, over het weer. Laat dat de ultieme lakmoesproef voor de

‘Het grootste argument voor de kortere werkweek is de geschiedenis. Achturendag, betaald verlof en werkvrij weekend kwamen er zonder een Belgische frank in te leveren en zonder de economische rampspoed te veroorzaken die sommigen voorspelden.’ Politicoloog Olivier Pintelon in Nachtwacht op Canvas

HET GETAL

In Oslo en Helsinki stierf vorig jaar geen enkele voetganger of fietser in het verkeer. Verkeersveiligheid staat in Scandinavië hoog op de agenda. In Noorwegen stierven in 2018 twintig mensen per miljoen inwoners; in ons land waren dat 52 mensen per miljoen inwoners.

volgende regering zijn. En toch bestaan ze, de politici die ons op dit punt brachten én zeggen dat ze zo verder willen. Dat er geen sprake van kan zijn om de wurggreep rond loononderhandelingen ook maar iets te lossen. Dat het geen optie is om de ongedekte taxshift te herbekijken. Dat er miljarden bespaard moeten worden

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

M/V/X VAN DE WEEK

Bong Joon-ho De Zuid-Koreaanse regisseur won de Oscar voor beste film. Het is de eerste keer dat een niet-Engelstalige film deze prestigieuze filmprijs kon wegkapen. De voorbije jaren kreeg de organisatie van de Oscars veel kritiek omdat er bij de genomineerden, en dus ook bij de winnaars, weinig sprake was van diversiteit.

ACTUEEL

Digitalisering dwingt bedrijven tot nieuwe veiligheidsmaatregelen

Cyberkwetsbaarheid Recente cyberaanvallen op bedrijven en overheden tonen een wel erg duistere schaduwzijde van de digitalisering. ‘Het is niet zozeer de vraag of je door een cyberaanval getroffen zal worden, maar wel wanneer.’ TEKS T SIMON BELLENS

ILLUS TRATIE RUTGER VAN PARYS

erwijl het die maandag 13 januari in Ieper nog diep in de nacht is, begint de Chinese afdeling van weefgetouwenbouwer Picanol aan een nieuwe werkweek. Zoals altijd starten ze eerst de computers op, maar ditmaal verschijnen er enkel felblauwe schermen. In een van de vestigingen in Roemenië, China of Ieper heeft een werknemer een link of bestand in een mail geopend die het hele digitale netwerk vergrendelt. Van de door computers aangestuurde ijzergietmachine tot de displays waarop de monteurs hun montageplannen zien: bijna twee weken ligt de productie stil. Ook onder andere vliegtuigonderdelenbouwer Asco uit Zaventem, bakkerijleverancier Ranson uit Harelbeke en de gemeente Willebroek kregen onlangs te maken met een aanval van zogenaamde ransomware. Via een meestal onoplettend geopende link of bijlage in een mail dringt een code het netwerk binnen die alle data versleutelt. De cybercriminelen vragen vervolgens losgeld om alles opnieuw vrij te geven. ‘Het wordt altijd afgeraden om dat te betalen’, vertelt ethisch hacker Inti De Ceukelaire. ‘Maar soms is het beter om een pragmatische kosten-batenanalyse te maken. In het geval van de gemeente Willebroek vroegen ze 7 000 euro, Picanol heeft ter vergelijking al meer dan een miljoen uitgegeven om alles op te lossen. Als je geen goede backups hebt, is het soms kiezen tussen betalen of failliet gaan.’

‘Alles moest met elkaar geconnecteerd zijn en eigenlijk was dat vaak niet nodig’ STEFAAN WILLIAMS ACV-AFGEVAARDIGDE BIJ PICANOL

Meldingsplicht In 2019 ontving het Centre for Cyber Security Belgium, dat het federale cyberveiligheidsbeleid coördineert, 4 484 meldingen van cyberaanvallen, tegenover 1 600 meldingen in 2018. Ook de federale politie kreeg in 2019 40 procent meer aangiftes van cybercriminaliteit dan het voorgaande jaar. ‘Het gaat dan vooral over phishing mails, die vissen naar een geldstorting, bijvoorbeeld om een pakketje te verzenden’, vertelt Katrien Eggers van het centrum. ‘Helaas laten veel mensen zich daar nog aan vangen. In 2019 hadden we 93 gevallen van ransomware.’ ‘Die cijfers geven geen volledig beeld’, gaat Eggers verder. ‘Ze liggen deels aan onze toegenomen bekendheid en omdat we slachtoffers ook stimuleren om incidenten te melden. Particuliere slachtof-

fers geven die immers zelden aan en bedrijven maken een aanval niet graag bekend uit angst voor imagoschade. Er is dus een groot dark number. Zolang er geen meldingsplicht is, kennen we de grootte van het probleem eigenlijk niet. Maar we gaan ervan uit dat iedereen vroeg of laat slachtoffer kan worden van een cyberaanval.’

(Niet zo) ver van mijn bed Bij Intigriti voert Inti De Ceukelaire een online gemeenschap aan van liefst tienduizend hackers. Net als cybercriminelen sporen zij bij hun klanten – zoals Telenet of het UZ Leuven – digitale kwetsbaarheden op, maar met het doel om de cyberveiligheid te verbeteren en malafide hackers voor te zijn. ‘Ik hoor bij sommige bedrijven dat er geen budget voor is voor cyberveiligheid’, zegt hij. ‘Maar zal er budget zijn als iemand 250 000 euro losgeld vraagt? In veel gevallen werkt men pas mee nadat er iets gebeurd is. Cybersecurity voel je niet als je het goed doet, daardoor zien sommige bedrijven alleen een grote kostenpost.’ Dat beaamt Katrien Eggers: ‘Veel bedrijven schatten de kans klein in dat ze zelf het slachtoffer van een cyberaanval zouden worden. Waarom zouden ze ons treffen?, denken ze. Maar sommige aanvallen zijn helemaal niet gericht, ze gaan naar duizenden bedrijven tegelijk in de hoop dat iemand toehapt.’ ‘Bedrijven hebben een lang digitaliseringstraject afgelegd, maar dat zorgt voor een nieuwe kwetsbaarheid’, gaat De Ceukelaire verder. ‘Omdat we nu bijna alles met het internet doen, kan een cyberaanval een echte ramp zijn. Ook voor klanten, want cybercriminelen vragen soms losgeld om gevoelige klantengegevens niet openbaar te maken. Mijn bedoeling is om cyberveiligheid prioritair te maken. We leiden in Vlaanderen nog steeds veel goede ontwikkelaars op die nauwelijks op de hoogte zijn van cyberveiligheid.’

Verantwoordelijkheid Meteen na de aanval heerste bij Picanol een sfeer van ongeloof en onzekerheid. ‘Uiteindelijk werd beslist om de werknemers naar huis te sturen’, vertelt ACV-afgevaardigde Stefaan Williams. ‘Ze moesten zelf bellen om te vragen of ze de volgende dag konden werken, want door de aanval had Picanol geen contactlijsten meer van hun werknemers. Eigenlijk wisten ze op dat moment niet meer wie er bij hen werkte.’ 880 arbeiders en 296 bedienden vielen terug op een tijdelijke werkloosheidsuitkering wegens overmacht. ‘We waren als vakbondsafgevaardigden voltijds bezig om al die werkloosheidsdossiers op te maken en om de mensen zo goed mogelijk in te lichten als er nieuws was. Dankzij een goede samenwerking met de directie is dat al bij al heel vlot verlopen. Het klinkt misschien raar, maar we come back stronger.’ Volgens Inti De Ceukelaire moeten bedrijven verantwoordelijk worden gesteld voor hun cyberveiligheid. ‘Een aanval kan iedereen overkomen en fouten gebeuren altijd, maar hoe gaan ze ermee om? Communiceren ze transparant over hun cyberveiligheid en de schade na een aanval? Pakken ze de problemen voldoende aan? Sommige bedrijven kan het niets schelen dat ze onveilig zijn. Het zou verboden moeten zijn om te gokken met de gegevens van klanten.’ ‘Mijn persoonlijke aanvoelen’, zegt Stefaan Williams, ‘is dat een deel van de digitalisering zal worden teruggeschroefd. Hier kon iedereen overal vrij op het internet en alles moest met elkaar geconnecteerd zijn. Eigenlijk is dat vaak niet nodig.’

Hoe kunnen we ons beschermen? Zowel bedrijven als individuen staan in dit digitale tijdperk voor nieuwe veiligheidsuitdagingen. Iedereen kan zich beter beschermen, maar hoe? Voer updates altijd meteen uit en werk op ondersteunde besturingssystemen met antivirussoftware. ‘Windows 7 is uit den boze, want Microsoft ondersteunt dit systeem niet langer’, vertelt Inti De Ceukelaire. Maak regelmatig van het netwerk gescheiden back-ups. Open geen verdachte berichten en stuur ze door naar verdacht@safeonweb.be. Zorg ervoor dat je netwerk goed afgeschermd is en dat er schotten staan tussen verschillende delen van het netwerk. Niet alles moet noodzakelijk geconnecteerd zijn. Voor grote bedrijven is er specifieke anti-ransomware software. Wees als bedrijf voorbereid: maak een risicoanalyse, een back-up systeem en recovery plan. Het Centre for Cyber Security Belgium heeft verschillende webinars en een gids over cyberveiligheid. >>> https://ccb.belgium.be/nl/publication/webinars-over-cyberveiligheid Wees waakzaam voor valse berichten als ransomware of fishingmails en klik daarin nooit op bestanden of bijlagen.

ACTUEEL

14 februari - Valentijn, feest van de liefde

In goede en kwade

dagen TEKST MICHIEL VERPLANCKE, AMÉLIE JANSSENS, SIMON BELLENS FOTO’S LEO DEBOCK, JAMES ARTHUR

‘Vroeger waren we geliefden, maatjes, minnaars, nu ben ik vooral zijn verzorgster’ MARIE-MADELEINE BOSSANT (63)

ACTUEEL

Marie-Madeleines man Eddy heeft jongdementie

k ben er zeker van dat Eddy mij nog graag ziet. Ik zie dat aan zijn ogen, de manier waarop hij kijkt naar mij als ik iets zeg. Dat is een van de weinige manieren waarop hij mij dat nog kan laten merken.’

‘Eddy heeft jongdementie, ondertussen al meer dan veertien jaar. Hij kan niet meer praten en nog weinig bewegen. Toen we de diagnose kregen, waren we compleet ontredderd. We gaan daar samen doorkomen, zeiden we. Niets bleek minder waar. Na een tijdje valt dat samen weg.’ ‘Terwijl we vroeger geliefden, maatjes, minnaars waren, ben ik nu zijn verzorgster. We zijn in 1977 gehuwd en we hadden een mooie relatie. Zoals de zee en het strand. Met elkaar verbonden, een geven en nemen. Nu is dat volledig anders.’ ‘Je moet veel geduld hebben, leren omgaan met een ander persoon. Heel even heb ik getwijfeld aan onze relatie. De balans was weg. Als ik hem vroeg om naar het recyclagepark te gaan, weigerde hij plots. Omdat hij die opeenvolging van stappen niet meer aan kon. We hebben vaak ruzie gemaakt toen. Achteraf, toen ik wist waaraan het lag, voelde ik mij daar schuldig over. Maar ik kan dat niet meer goedmaken. Eddy heeft nooit een ziekte-inzicht gehad, geweten wat er precies met hem scheelde. Dus we hebben daar nooit met elkaar over kunnen praten. Dat vind ik jammer.’ ‘Alles waar je ooit samen van droomde, is plots weg. Dat is aanpassen. Maar het is niet allemaal kommer en kwel, want ondertussen heb ik Eddy leren kennen op een andere manier. Zijn zachtere kant komt meer naar boven.’ ‘Ik weet dat hij ervan hield om zich mooi op te kleden. Nu trek ik hem elke dag zijn mooiste kleren aan. We hoeven niet te wachten tot zondag. Hij kan ook mateloos genieten als ik zijn haren was, bij een voetbadje of een douche.’ ‘Als ik hem op een tedere, zachte manier was, dan is dat voor mij een vorm van intimiteit. Ik word er blij van als ik hem zo zie genieten. Het is zalig dat ik hem dat nog kan geven.’ ‘42 jaar geleden hebben we elkaar beloofd om voor elkaar te zorgen, in goede en kwade dagen. Dus doe ik dat graag en met liefde.’

>>> In de documentaire Liefde in Tijden van Jongdementie van Leo De Bock delen Marie-Madeleine, Eddy en andere mensen met jongdementie hun ervaring met de ziekte. De première vindt plaats op 11 maart in CC Het Spoor in Harelbeke. Op 26 mei kun je de documentaire zien in de gebouwen van Cera in Leuven. Meer info op www.cchetspoor.be en www.cera.be.

Griet en Youri fietsen na het werk samen naar huis ‘Soms stuur ik haar overdag een berichtje met de vraag of we een date hebben’, lacht Youri. ‘Het is een heel eenvoudige manier om even een half uur tijd met elkaar door te brengen.’ Griet stemt in. ‘Zodra we thuiskomen, worden we in beslag genomen door onze drie kinderen. Maar dat half uur is van ons. We bespreken praktische zaken, hebben het over de kinderen en we kunnen even ventileren over het werk. Dan is dat uit ons systeem en hoeven de kinderen ons gezaag – hun woorden – niet te horen.’ (lacht)

Jessica en haar man combineren onregelmatige uren met hun gezin ‘Ik ben stewardess, mijn man is brandweerman. Vroeger was ik vaak tussen twee en zeven dagen weg van huis, voor langeafstandsvluchten. Sinds de komst van ons dochtertje ben ik overgestapt naar een ander werkritme. Ik werk nu deeltijds en enkel in het weekend. Mijn man werkt in ploegen van 24 uur, ook tijdens het weekend. Onze gesynchroniseerde agenda’s houden ons gezin draaiende.’ (lacht)

Souzan en Fouad kwamen via de gezinshereniging weer samen na hun vlucht uit Syrië ‘Terwijl mijn man in België enkel zijn asielaanvraag en een mogelijke gezinshereniging kon afwachten, probeerde ik als alleenstaande moeder met onze twee zonen en dochter in Turkije te overleven. Dat was voor ons allebei een heel moeilijke periode. Na bijna anderhalf jaar weg van elkaar, kregen we groen licht. Ik was bang dat onze jongste zijn papa niet zou herkennen, hij was twee en had hem zo lang alleen op video call gezien, maar op de luchthaven was hij de eerste die naar hem toe liep. Nu weten we zeker dat we niet zonder elkaar kunnen. In Syrië konden we terugvallen op familie, maar hier hebben we alleen elkaar. Wij, samen met onze kinderen, maken hier een familie.’

OPINIE FORUM

PATRICK DEBOOSERE DEMOGRAAF EN AUTEUR VAN ‘LANG LEVE DE VERGRIJZING’

EEN OSCAR VOOR DE SOCIALE ZEKERHEID

Een vloedgolf?

e OESO, de club van de rijke landen, riep België op om de pensioenleeftijd aan de levensverwachting te koppelen als oplossing voor de stijging van de pensioenuitgaven. Soms denk ik dat de OESO haar eigen rapporten niet leest. Onlangs nog schreef ze dat twintig procent van de vijftigers het moeilijk heeft op het werk door gezondheidsredenen. De mantra ‘we worden altijd maar ouder’ is fout. De levensverwachting stijgt omdat meer mensen oud worden. We zijn steeds beter in het voorkomen van vroegtijdige sterfte. Dat is fantastisch. Maar het verouderingsproces is niet veranderd. De 65-plusser vandaag is nog altijd even oud als twintig jaar geleden. Wie dat beseft, weet dat het optrekken van de pensioenleeftijd geen oplossing is. Als meer mensen oud worden, is er meer geld nodig voor pensioenen. Maar waarom heet een geleidelijke stijging van drie procent over vele jaren een ‘vloedgolf’? Wat was de taxshift dan? Een tornado? Twee procent van het bbp met één handtekening. Een miljardencadeau voor de bedrijven. De korting van de regering-Michel op de sociale werkgeversbijdrage is goed voor veertien procent van de totale loonkosten. Een onverantwoorde ontwrichting van de sociale zekerheid.

Was dit onbekwaamheid? Of zoals sommigen beweren een bewuste strategie om de sociale zekerheid op droog zaad te zetten? Het is een publiek geheim dat voormalig minister van Financiën Van Overtveldt een overtuigd aanhanger is van het neoliberalisme, een extreme ideologie die de sociale zekerheid als een opstap naar het socialisme ziet. De landen waar die ideologie het verst is doorgedrongen, de VS en het VK, kennen de afgelopen decennia een echte sociale ravage. Voor het eerst sinds de Eerste Wereldoorlog daalt de levensverwachting er al een paar jaar op rij. Natuurlijk is het mogelijk om een geleidelijke stijging in de uitgaven voor pensioenen te betalen. Er is rijkdom genoeg in dit land. We hebben politici nodig met lef om ons sociaal model te verdedigen en de sirenenzang van het neoliberalisme te doorprikken.

Ontdek de

All-inclusive vakanties

LUC VAN GORP, VOORZITTER CM

Een arme broer en zus die met smoesjes infiltreren in een steenrijke familie en zich met leugens proberen op te werken op de sociale ladder. Dat is – kort samengevat – het uitgangspunt van de Zuid-Koreaanse film Parasite, die enkele dagen geleden bekroond werd met de Oscar voor beste film. Parasite mag dan een tragikomische film zijn, het verhaal is bittere ernst. Met zijn film klaagt regisseur Bong Joon-ho de grote kloof aan tussen arm en rijk. Een arm gezin in Zuid-Korea zou volgens de regisseur 564 jaar moeten sparen om een huis te kopen zoals dat van de rijke familie in de film. Sinds de jaren tachtig is de Zuid-Koreaanse economie razendsnel aan het groeien. De welvaart nam toe, maar de rijkdom is heel ongelijk verdeeld. De reden valt niet ver te zoeken. De welvaart mag enorm toegenomen zijn, de welvaartsstaat is niet gevolgd. De sociale zekerheid is nauwelijks uitgebouwd. In Zuid-Korea word je beter niet ziek, wil je niet met torenhoge kosten voor gezondheidszorg geconfronteerd worden. De werkdruk is gigantisch, maar daar staat weinig sociale bescherming tegenover. Gaan we even naar de andere kant van de plas. In de Verenigde Staten beland je beter niet onverwacht in een ziekenhuis. De ziekenhuisfactuur heeft er nog het meeste weg van een kraslot – weliswaar één waarbij je altijd verliest. Als je geluk hebt, valt het verlies mee. Wie bevalt, komt er in het ene ziekenhuis vanaf met een rekening van 4 000 dollar. Wie pech heeft en het verkeerde ziekenhuis kiest, riskeert 70 000 dollar te betalen. De prijs staat niet in verhouding tot de kwaliteit van de zorg. Wie zich geen dure privéverzekering kan veroorloven, is de klos.

zo snel voorkomen. Bijna zou je zeggen: uiteraard niet. Zo vanzelfsprekend vinden we het dat we onze ziektekosten voor een groot deel terugbetaald krijgen. Zo logisch beschouwen we het dat we een uitkering krijgen wanneer we zonder werk vallen. Zo voor de hand lijkt het te liggen dat we een pensioen uitbetaald krijgen nadat we stoppen met werken. We beseffen maar half hoe goed we verzekerd zijn. Onze sociale zekerheid lijkt zo evident dat we er nauwelijks nog bij stilstaan wat voor een wonderlijk project dat is. Ruim elf miljoen Belgen die samen overeenkomen om elkaar te verzekeren tegen risico’s, zoals ziekte, werkloosheid of een arbeidsongeval. Vele landen in de wereld, wellicht Zuid-Korea en de Verenigde Staten op kop, benijden ons om zoveel solidariteit.

‘Onze sociale zekerheid lijkt zo evident dat we er nauwelijks nog bij stilstaan wat voor een wonderlijk project dat is’ De sociale zekerheid viert dit jaar haar 75ste verjaardag. Maar niets garandeert dat het een feestjaar wordt. Met een begrotingstekort van 12 miljard euro kijken sommigen gretig in haar richting als deus ex machina om elders gegraven putten te delven. In die val mogen we niet trappen. Wie de sociale zekerheid afbreekt, bouwt armoede en sociale ongelijkheid op. Laat ons dat schitterende model nooit als zo vanzelfsprekend beschouwen, dat het uitgehold wordt zonder dat we het door hebben. Daarom gaat onze Oscar naar … de sociale zekerheid.

Ja, ook ons land kent nog te veel armoede. En ook in België kan de kost voor gezondheidszorg hoog oplopen. Maar dergelijke schrijnende en extreme toestanden zullen bij ons gelukkig niet

van Corsendonk clubs

Zin in een verwenvakantie? Boek een all-inclusive vakantie bij Corsendonk en geniet van een zorgeloze vakantie aan scherpe prijzen! Aan de kust (Duinse Polders in Blankenberge), of in de Kempen (De Linde) Geniet van onze buffetten en dranken à volonté Te boeken op verschillende data in de paas-, mei-, en zomervakantie Op het terrein: minigolf, petanque, speeltuin, sportvelden,...

Bekijk alle all-inclusive arrangementen op:

corsendonkhotels.com Of bel: De Linde: 014 38 99 80 Duinse Polders: 050 43 24 00

Jouw kijk

Mantelzorg Ik ben zelf een vijftal maanden mantelzorger geweest voor mijn terminaal zieke man. Ik heb in eerste instantie gekeken om palliatief verlof op te nemen, doch dit was financieel niet te dragen. Wij hadden nog maar net een huis gekocht en de rekeningen moeten ook betaald worden. Ik had het geluk van een goed statuut te hebben waardoor ik geen beroep moest doen op tijdskrediet en toch thuis kon zijn.

Voor mijn man, onze kinderen en mezelf is het heel waardevol geweest om de periode dat mijn man ziek was, voor hem te kunnen zorgen. Dit heeft er ook voor gezorgd dat hij minder externe hulp nodig had.

van de financiële kant. Ik begrijp dan ook niet dat er zoveel werkeloosheidsuitkeringen worden uitbetaald en dat er geen volwaardig “palliatieve uitkering” bestaat. Uiteindelijk is die uitkering maar tijdelijk ...

Ik weet niet hoe ik dit zou moeten bolwerken wanneer ik had moeten blijven werken. Laat staan de tijd die je samen niet kan doorbrengen omdat je verplicht moet werken omwille

Naam bekend bij de redactie

ACTUEEL

Poetshulpen voeren actie

Gezinszorg: 5 000 banen in gevaar De plannen van de Vlaamse Regering om poetshulp binnen de gezinszorg af te schaffen, brengt vijfduizend banen in gevaar. Voor ACV Voeding en Diensten is dit onaanvaardbaar. Het ACV voerde daarom op 4 februari actie bij Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke.

‘Voor veel ouderen zijn we het enige bezoek van de dag’ Sandra Blomme (links op de foto) en Nadia Dubois werken allebei als huishoudhulp bij Familiehulp in de regio Oostende. Sandra zes jaar, Nadia al 32 jaar. ‘Wij gaan poetsen bij bejaarden en zorgbehoevende mensen’, vertellen ze. ‘Eén keer per week gaan we bij onze cliënten, om er telkens vier uur te werken. In principe hebben we elk onze vaste cliënten.’

TEKS T WIM TROCH

et Vlaams Regeerakkoord wil dat de huidige poetstaken binnen de gezinszorg overgaan naar de dienstenchequesector. Het gaat concreet om vijfduizend huishoudhulpen, die bij ouderen en hulpbehoevende personen poetsen en andere huishoudelijke taken verrichten. Door de plannen wordt hun baan nu onzeker. ‘Deze poetshulpen hebben jarenlang gewerkt onder een zeer onzeker nepstatuut. Na jarenlang onderhandelen konden wij voor hen eindelijk vaste jobs in de non-profit regelen. Nu worden die jobs opnieuw bedreigd’, aldus Bart Vannetelbosch, nationaal secretaris van ACV Voeding en Diensten. Poetshulpen in de gezinszorg werken in de non-profit, terwijl dienstenchequemedewerkers meestal voor commerciële bedrijven werken. Maar ook inhoudelijk zijn er verschillen, legt Vannetelbosch uit: ‘Poetsen bij zwaar zorgbehoevende cliënten is iets anders dan poetsen bij een modaal gezin. Zorgbehoevenden hebben nood aan extra aandacht. Het

Daardoor ontstaat een vertrouwensband tussen poetshulp en cliënt, ook al omdat de dames méér doen dan alleen maar poetsen. ‘We strijken ook, en helpen met het wassen en eten. Omdat we voor veel ouderen soms het enige bezoek van de dag zijn – of soms zelfs van enkele dagen – is het ook belangrijk dat we een praatje slaan met de mensen. Veel mensen zijn eenzaam, of hebben verdriet. Daar moet je mee kunnen omgaan.’ Daarom krijgen de huishoudhulpen ook regelmatig vorming en opleiding. ‘Onder meer over psychologische ondersteuning. Wij werken toch in specifieke omstandigheden’, zeggen de dames. De Vlaamse Regering wil nu dat ons werk door dienstenchequemedewerkers, die goedkoper zijn, wordt gedaan. Als dat plan wordt uitgevoerd, zijn we bang dat we onze baan zullen verliezen’, besluiten Sandra en Nadia.

personeel heeft extra vaardigheden nodig zoals omgaan met dementie, verplaatsen van minder mobiele mensen of signalen herkennen.’

Een delegatie van ACV Voeding en Diensten werd ontvangen bij Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke. ‘De minister had begrip voor onze argumenten’, zegt Vannetel-

bosch. ‘Hij wilde zeker verder overleggen, al gaf hij ook te kennen dat hij het Vlaams Regeerakkoord niet zomaar naast zich neer wilde leggen.’ Wordt dus nog vervolgd.

Van lagere naar middelbare school

Hoe kies je de juiste school en studierichting voor je kind? Welke studierichting en welke middelbare school passen het best bij je kind? Ouders van kinderen uit het vijfde of zesde leerjaar schuimen de komende weken infoavonden en opendeurdagen af. Zo hopen ze straks samen de juiste keuze te maken. Het onderzoeksproject Transbaso onderzocht dit keuzeproces en ontwikkelde enkele handige tips en tools om jou en je kind op weg te helpen.

Begin op tijd

In veel scholen kan je inschrijven in de periode februari – maart. Ook de centrale aanmeldingssystemen (zoals in Antwerpen en Gent) starten rond deze tijd. Maar de opendeurdagen van de scholen vallen meestal later. Begin dus al in het vijfde leerjaar met het bezoeken van scholen. Voor de ouders zijn ook de infoavonden interessant.

Luister en kijk naar je kind Je kan samen met je kind op verken-

ning gaan en praten over de keuze die hem of haar te wachten staat. Wat doet je kind graag? Waar is het goed in? Wat vindt het zelf belangrijk bij een secundaire school? Laat je kind de zoektocht naar een school ook in eigen handen nemen. Dat kan bijvoorbeeld door de ‘Checklist van Inspecteur Keus’. Bij een bezoek aan een middelbare school kan je kind hierop de informatie over de school bundelen en evalueren. >>> Je vindt de checklist op www.vanbasisnaarsecundair.be.

Verzamel informatie

Op www.onderwijskiezer.be kan je scholen en richtingen zoeken op basis van de belangstelling van je kind of testen wat zijn of haar belangstellingen zijn. Bezoek ook zeker de websites van scholen in je buurt. Kijk naar foto’s, lees verslagjes over schooluitstappen, lees de pedagogische

visie, hoe ze omgaan met ouders, enzovoort. Spreek ook je netwerk aan. Praat bijvoorbeeld met ouders die al kinderen op de middelbare school hebben. Je kan ook altijd terecht bij de leerkrachten, zorgleerkrachten en bij het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding). >>> www.vanbasisnaarsecundair.be

‘De overgang naar het middelbaar onderwijs is een belangrijk scharnierpunt in de schoolloopbaan van een kind’, benadrukt Karin Goosen van UGent en coördinator van het onderzoeksproject Transbaso (van UGent, VUB, UA, AP en HoGent). ‘Met hun keuze voor een studierichting bepalen de kinderen toch al voor een stuk hun verdere studiemogelijkheden. En hun keuze kan gevolgen hebben. Valt de studierichting of school tegen, dan hebben de kinderen een faalervaring. Wat dan weer voor schoolmoeheid kan zorgen. Daar staan kinderen zelf niet altijd bij stil. Ouders hebben dus een belangrijke taak. Zij moeten hun kinderen wegwijs maken in de verschillende opties en hen letterlijk leren kiezen.’

DOSSIER

De Lijn hertekent openbaar vervoer in 15 vervoersregio’s

‘Veel slechter dan nu

kan het in de Westhoek niet’ Het is gedaan met bushokjes op minder van 750 meter van de voordeur. Voortaan maakt die ‘basismobiliteit’ plaats voor een ‘basisbereikbaarheid’. ‘Dat klinkt hip, maar de term dekt de lading niet.’

TEKST/BEELD SIMON BELLENS

an het station van Veurne woeden nog de uitlopers van de storm Ciara. Een kleine groep mensen trekt zich voor de ijzige wind terug in muts of jaskraag, terwijl ze wachten op bus 50 van Veurne naar Ieper. Die rijdt vandaag zeven keer, de vroegste om acht voor zeven ’s morgens, de laatste om kwart over zeven ’s avonds. Ze hebben geluk en moeten maar twintig minuten wachten. Als ze die missen, komt de volgende drie uur later. Stilaan is het een uitdaging geworden om in de Westhoek een bus te nemen. De regio is notoir achtergesteld als het op openbaar vervoer aankomt. Een grondige hertekening van het vervoerslandschap van De Lijn moet daar vanaf 2022 verandering in brengen en zorgen voor een beter ‘vervoer op maat’. ‘Het is niet gemakkelijk’, geeft een jonge vrouw op lijn 50 toe. Ze werkt voor koekjesfabrikant Jules Destrooper in Lo-Reninge en maakt regelmatig gebruik van de buslijn. ‘Er zijn zo weinig bussen per dag. Soms moet ik in Ieper overstappen, maar als ik mijn overstap mis, zit ik vast.’

Basisbereikbaarheid In 2001 werd onder toenmalig minister van Mobiliteit Steve Stevaert het principe van ‘basismobiliteit’ ingevoerd: niemand mocht verder dan 750 meter van een bushokje wonen. Dat zorgde voor een opwaardering van het openbaar vervoer, maar ook voor veel investeringen in buslijnen met weinig reizigers. Ook lijn 50 is op dit uur niet populair, maar ik tel toch een handvol gebruikers. De vorige Vlaamse regering besliste daarom over te stappen op een ander principe: ‘basisbereikbaarheid’. Bedoeling is om het aanbod beter op de vraag af te stemmen. De Lijn deelt het Vlaamse openbaar vervoernetwerk daartoe op in verschillende lagen. In de eerste laag moet de NMBS de ‘ruggengraat’ zijn tussen steden en van de rand naar de stad. Een tweede laag is het ‘kernnet’, grote lijnen waarnaar veel vraag is. Vijftien vervoersregio’s moeten daarna zorgen voor een ‘aanvullend net’ met vaste trajecten waar de vraag

‘Heel veel staat of valt met het nieuwe vervoer op maat, maar daarover is vandaag vooral onduidelijkheid’ SANDRA ROSVELDS, BEWEGING.NET

lager ligt. En voor een ‘vervoer op maat’, waar er volgens De Lijn te weinig potentiële vraag is om een vaste lijn te verantwoorden. Dat vervoer op maat moet via een soort overkoepelende mobiliteitscentrale gebeuren, met belbussen of mogelijk open schoolbussen, maar ook met deelsystemen en ritten van private taxibedrijven. Daar bekijkt men dan welke rit ze op maat van je traject kunnen aanbieden. De buschauffeur op lijn 50 naar Ieper hoopt alvast dat het beter wordt. ‘Veel slechter dan nu kan het niet’, zegt hij. ‘De bussen in de Westhoek zijn een klucht. Er is bijna niets. Daarnet ben ik van Ieper naar hier gereden met een lege bus, een ledige rit, maar dan mag ik niemand meenemen, waarom eigenlijk? De belbus wordt wel gebruikt. Maar dan moet ik soms veertien kilometer rijden om iemand twee kilometer ver te brengen. Ze slagen er niet in om een systeem te hebben waarbij gewoon de dichtstbijzijnde bus die persoon oppikt. Ik denk dat je hier op de beste lijn van de Westhoek zit.’

Participatietrajecten In de nieuwe plannen krijgen lokale besturen meer inspraak. Elke vervoersregio heeft een eigen raad, waarin onder meer het departement Mobiliteit en Openbare Werken, De Lijn en de gemeentes vertegenwoordigd zijn. Zij maken een omvattend mobiliteitsplan op voor de hele regio. Voetnoot: dat moet allemaal met het huidige budget van De Lijn, verzekerde minister van Mobiliteit Ben Weyts. Het grootste deel daarvan (500 miljoen euro) gaat naar het kernnet, en dan vooral naar Antwerpen en Gent. De

‘Er zijn maar een paar lijnen per dag. Als ik mijn overstap mis, zit ik vast’ BUSREIZIGER OP LIJN 50

vervoersregio’s mogen met de overige 225 miljoen euro het aanvullende net en het vervoer op maat beheren. Afgelegen regio’s Limburg, dat als één regio telt, en de Westhoek krijgen het grootste deel voor het vervoer op maat. Om in elke regio tot een gedragen mobiliteitsplan te komen, starten de vervoersregioraden binnenkort een participatietraject op. Gebruikers, experten en sociale organisaties kunnen daarin hun stem laten horen. ‘Voorlopig zijn de plannen nog heel vaag en theoretisch’, vertelt Sandra Rosvelds van beweging. net dat in verschillende vervoersregioraden is uitgenodigd. ‘In dat overleg willen wij vooral helderheid verkrijgen. Heel veel staat of valt met het nieuwe vervoer op maat, maar hoe gemakkelijk wordt het om dat te reserveren? Hoe dicht kunnen ze je bij huis afzetten? Wij zullen erop hameren dat het systeem niet te rigide of te duur wordt. Als de mobiliteitscentrale straks een gewone taxirit aanbiedt, valt die misschien erg prijzig uit.’

Opstapje naar privatisering Om in het rustieke Beauvoorde te geraken, bekend om zijn pannenkoeken en paté, zet de chauffeur van lijn 50 me af bij de halte Weg naar Dorp in Wulveringem. Vandaar is het nog een halfuur te voet naar het

ACTUEEL

Waarom antibiotica gebruiken levensgevaarlijk kan zijn De winter is halfweg. Maar nog voor we kunnen uitkijken naar de lente, moeten we een nieuwe griepepidemie overwinnen. Samen met het griepvirus neemt het gebruik van antibiotica toe. Want we denken wel eens dat we met antibiotica sneller zullen genezen. Toch pas je er beter mee op. vaarlijk. De bacteriën kunnen ongeremd hun gang gaan tot je erg ziek wordt of zelfs sterft.

TEKS T STEPHANIE LEMMENS

ntibiotica zijn geneesmiddelen die werken tegen ernstige infecties veroorzaakt door bacteriën. Gebruik je ze te vaak of wanneer het niet nodig is, dan kunnen die bacteriën resistent worden. Dat betekent dat het antibioticum je niet meer kan helpen om te genezen. En dat is ge-

De laatste jaren ontdekken wetenschappers nog zelden nieuwe antibiotica. Dat de reeds bestaande antibiotica blijven werken als we ze écht nodig hebben, is dus letterlijk van levensbelang. En daar kun jij mee voor zorgen.

GEBRUIK ZE ENKEL ALS HET MOET Doorgaans beschikt het lichaam over uitstekende natuurlijke afweermechanismen. De meest voorkomende infecties genezen spontaan op een paar dagen tijd. Gebruik antibiotica alleen als een arts de infectie heeft beoordeeld en vindt dat antibiotica nodig zijn.

? Antibiotica zijn enkel effectief tegen bacteriën Antibiotica werken enkel als we ziek zijn door bacteriën. Bij ernstige infecties, zoals een longontsteking of bacteriële hersenvliesontsteking, kunnen ze levens redden.

Antibiotica helpen niet tegen virussen Antibiotica hebben dus geen nut bij griep, verkoudheid, acute bronchitis en de meeste vormen van keel- en oorontsteking. Want deze infecties worden veroorzaakt door virussen.

Ook bij bacteriën zijn antibiotica niet altijd nodig Ook bacteriële infecties genezen vaak spontaan na enkele dagen. Het lichaam heeft dan specifieke antilichamen aangemaakt die de indringers uitschakelen.

GEBRUIK ZE GOED Ook al krijg je het geneesmiddel door je arts voorgeschreven, er is heel wat dat je zelf kunt doen om je resistentie tegen antibiotica terug te dringen.

Kasteel van Beauvoorde. De enige lijn die stopt in de dorpskern van Beauvoorde, rijdt maar twee keer in de namiddag. Na een wandeling in de velden, bel ik daar de belbus op om me weer naar Veurne te brengen. De vrouw van de belbuscentrale zegt dat de eerstvolgende belbus al gereserveerd is in de andere richting en me dus niet kan meenemen. Een paar uur later is er een belbus die me naar de vaste lijn kan brengen, waar ik op bus 50 moet overstappen. In de toekomst zou de mobiliteitscentrale hier dus idealiter ook een beroep moeten kunnen doen op taxi’s die in de regio rondrijden. Niet alleen opent dat het openbaar vervoer voor meer samenwerking met private spelers, het Vlaams Regeerakkoord kondigde ook aan dat de regering De Lijn in 2020 wil vergelijken met andere regionale, internationale en privémaatschappijen. ‘De Lijn moet aantonen dat ze de beste is’, verduidelijkt Sandra Rosvelds. ‘Wij vrezen dat men zo de deur open zet voor een privatisering van het openbaar vervoer. In één vervoersregio wil men nu al experimenteren met concurrentie van privéspelers – denk bijvoorbeeld aan Flixbus – maar waar is nog onduidelijk. Wij denken dat privébedrijven vooral zullen inzetten op de rendabelste ritten en zo blijft De Lijn over met het minst rendabele aanbod. Hoe kan je dan verwachten dat de kostenefficiëntie omhoog gaat?’

Respecteer de dosissen en tijdstippen Neem zorgvuldig en op het voorgeschreven tijdstip de dagelijkse hoeveelheid in. Sla nooit een inname over en gebruik de voorgeschreven hoeveelheid.

Maak antibioticakuur volledig af Maak je antibioticakuur volledig af. Ook als je je na een paar dagen al beter voelt. Dat is nodig omdat de bacteriën slechts geleidelijk worden vernietigd.

Bewaar de antibiotica niet Hou nooit restjes antibiotica bij voor een volgende keer. Breng ze naar je apotheker om ze te laten vernietigen.

Word Antibiotic Guardian en dring de resistentie tegen antibiotica terug. >>> Meer info via www.antibioticguardian.com/dutch.

Genderwet uitgebreid De genderwet, die je beschermt tegen discriminatie op basis van geslachtsverandering, genderidentiteit en genderexpressie, werd onlangs uitgebreid. Wie gediscrimineerd wordt op basis van gender kon al langer terecht bij het federale Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM) en bij de Vlaamse ombudsdienst. Hun bevoegdheid is voortaan fors uitgebreid met de criteria vaderschap, meemoederschap, borstvoeding, adoptie en medisch begeleide voortplanting en seksekenmerken.

Met deze uitbreiding is elke vorm van discriminatie omdat je kinderen hebt of wil, verboden. Wie gediscrimineerd wordt, kan gratis en in alle vertrouwen bij het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen of bij de Vlaamse ombudsdienst terecht voor inlichtingen en juridische steun.

>>> www.igvm-iefh.belgium.be www.vlaamseombudsdienst.be

UIT ERVARING

Elke maand laten we iemand aan het woord die vanuit zijn of haar werk naar de wereld kijkt. Deze keer is dat BLOEMIST TOM.

‘Op verwennerij bezuinigen we niet’ 14 februari is ongetwijfeld één van de drukste dagen voor een bloemist. Maar ook tijdens de rest van het jaar zeggen we veel met bloemen. De bloemist ziet ons dan ook bij de mooiste én de moeilijkste momenten in het leven.

TEKS T AMÉLIE JANSSENS ILLUS TRATIE PETER GOES

l van de overkant van de straat is het duidelijk dat het Valentijn is. In de etalage dwarrelen papieren hartjes naar beneden en is rood de hoofdkleur. ‘Elk jaar zie ik de drukte in de winkel rond Valentijn en denk ik: er is toch nog veel liefde in de wereld’, zegt bloemist Tom. ‘Ondanks alle miserie willen mensen nog graag tonen dat ze elkaar graag zien. En dan grijpen ze vaak naar bloemen.’ ‘Wat me de laatste jaren opvalt, is dat ook de jeugd steeds vaker bloemen koopt, ook naast Valentijn en moederdag. Hun grootouders hadden de traditie om elke week een boeket te kopen waarmee ze hun woonplaats wat opfleurden. Hun ouders kochten nog wel planten, maar het verwaterde een beetje. Vandaag zie ik vaak twintigers en dertigers die bewust kiezen voor groen en kleur in huis. Het zorgt voor leven in de brouwerij. En soms wordt het zelfs als hobby gezien, planten en bloemen onderhouden. Het geeft hen rust.’

‘Ik zie de drukte in de winkel rond Valentijn en denk: er is toch nog veel liefde in de wereld’ TOM

‘Veel mensen zeggen dat bloemen tegenwoordig een luxeproduct zijn. Dat klopt ergens wel, mooie bloemen kosten wat. Maar het houdt mensen niet tegen om ze te kopen. Dat past in een bepaalde levenshouding, denk ik. Het zijn mensen die wel bezig zijn met wat alles kost en bewust nadenken over hun uitgaven. Maar die tegelijkertijd niet willen bezuinigen op zichzelf verwennen. De ene keer doen ze dat door eens lekker uit eten te gaan. De andere keer halen ze een mooi boeket dat hen een week lang plezier bezorgt.’ ‘Want dat stellen die klanten wel voorop: de kwaliteit. Ze verwachten bloemen die een tijdje mooi blijven. Voor die kwaliteit willen ze dan gerust wat

betalen. Zo zit ik zelf ook in elkaar. Hier zijn wel tien bakkers in de buurt, maar als ik zin heb in een boterkoek, wil ik de lekkerste boterkoek eten en ga ik die met plezier tien kilometer verder halen.’ (lacht) Ons gesprek wordt even onderbroken. Een oudere dame komt de winkel binnen, ze is op zoek naar een plantje voor het graf van haar man. Tom doet enkele suggesties, ze kiest een plant met witte bloemen die ze nadien thuis kan uitplanten. ‘Die persoonlijke aanpak, daarvoor komen mensen terug’, vertelt Tom achteraf. ‘Ik maakte ook de rouwstukken voor de begrafenis van die man. Dat schept een band met de klant. Er is sprake van vertrouwen.

ZO ZIT DAT EERSTE HULP

Moet elk bedrijf een opgeleide EHBO-hulpverlener hebben? Een ongeval of plotse ziekte kan altijd gebeuren. De werkgever is dan verantwoordelijk voor de eerste hulp. Volgens het Koninklijk Besluit van 15 december 2010 betreffende de eerste hulp wil dat zeggen dat de werkgever zo snel mogelijk eerste hulp moet bieden in het geval iemand onwel wordt of bij een ongeval. Ook het eventuele vervoer naar het ziekenhuis of naar huis moet de werkgever regelen. Daarnaast voert de werkgever de

contacten met de gespecialiseerde noodhulp. Er moet dus in elke organisatie een EHBO-verantwoordelijke aangeduid zijn. Vanaf 20 werknemers moet de organisatie zelfs een hulpverlener opleiden en vanaf 500 werknemers moet er een verpleegkundige zijn. Ook een EHBO-lokaal is verplicht, maar dat betekent niet dat er geen andere activiteiten, zoals vergaderingen, kunnen plaatsvinden. Het moet

vooral net zijn, een goede verlichting en verwarming hebben en verlucht kunnen worden. Bovendien moet er warm water voorhanden zijn en moet je je handen kunnen wassen. Naargelang de grootte van de organisatie en de risicoanalyse die een preventieadviseur en bedrijfsarts opmaken, worden de vereisten strenger en moeten er meer aangeduide personen, hulpverleners en/of verplegers aanwezig zijn.

VOEDINGSSUPPLEMENTEN

Neem ik het best extra vitaminen tijdens de wintermaanden? ‘Ik geloof dat bloemen een rol kunnen spelen in een verwerkingsproces’ TOM

Als ik een rouwstuk maak, probeer ik daar altijd de overleden persoon in te weerspiegelen. Zo was er bijvoorbeeld de begrafenis van een man die aan boogschieten deed en ook het sterrenbeeld boogschutter had. In het kiststuk verwerkte ik dan een pijl. Bij het overlijden van een lieve grootmoeder bouwde ik een bloemstuk op rond vijf vlinderorchideeën. Die symboliseerden de vijf kleinkinderen van de vrouw. Op die manier vertellen die bloemen ook telkens een verhaal en krijgen ze emotionele waarde. Dat geldt trouwens ook voor bruidsboeketten. Bij een bruidje die haar moeder had verloren, verwerkte ik een medaillon van de overleden mama in het boeket. Ik geloof dat bloemen een rol kunnen spelen in een verwerkingsproces. Of dat ze simpelweg mensen blij maken. Een bos bloemen is nooit zomaar een bos bloemen.’

Nu verkoudheden, griep en andere kwalen alomtegenwoordig zijn, grijpen veel mensen naar extra ‘vitamientjes’. Maar zijn voedingssupplementen nodig om de wintermaanden door te komen? Voor gezonde mensen zijn voedingssupplementen overbodig. Als je evenwichtig en gevarieerd eet, volstaat je voeding om de vitaminen en mineralen in je lichaam op peil te houden. Als je te vet, te zout, te weinig vezelrijk … eet, kan je dat ongezonde eetpatroon niet compenseren met een vitaminekuur. Veel stoffen die je lichaam nodig heeft, haal je rechtstreeks uit je voeding, niet uit een flesje. Bovendien helpen supplementen niet om je weerbaar te maken tegen ziekten die veroorzaakt worden door een onevenwichtig voedingspatroon.

Dat wil niet zeggen dat niemand baat heeft bij voedingssupplementen. Als je arts na een bloedonderzoek supplementen aanraadt, kan dat een tekort aan vitaminen of mineralen opvangen bij bepaalde ziekten, na sommige operaties of bij bepaalde diëten. Ook in heel specifieke situaties kunnen voedingssupplementen aangewezen zijn. Zo krijgen zwangere vrouwen de raad om foliumzuur in te nemen. Extra vitamine D kan aanbevolen worden bij kinderen tot vier jaar, zwangere vrouwen, vrou-

wen die borstvoeding geven, vrouwen na de menopauze, mensen die bijna geen blootstelling hebben aan zonlicht, 70-plussers, mensen met osteoporose en volwassenen met een maag bypass. Neem dus enkel supplementen als je arts ze voorschrijft. Hou je steeds aan de aanwijzingen. Supplementen innemen die je niet nodig hebt, kan schadelijk zijn. Bovendien kunnen ze de werking van sommige geneesmiddelen beïnvloeden.

RECHTZET TING

Gunsttarief belastingen op aanvullend pensioen voor lange loopbaan In het vorig nummer van Visie brachten we op pagina 5 een stuk over het gunsttarief voor belastingen op het aanvullend pensioen in geval van een lange loopbaan. In de eerste alinea slopen twee foutjes. Hieronder vind je de correcte informatie.

Wie sneller stopt met werken, betaalt meer belastingen op het kapitaal van het aanvullend pensioen (uitkeringen in het kader van een groepsverzekering, pensioenfonds of sectoraal pensioenplan), dat opgebouwd is door werkgeversbijdragen. Het tarief is normaal 20 procent bij een pensioen vanaf 60 jaar, 18 procent vanaf 61 jaar en

16,5 procent vanaf 62 jaar. Het tarief van 16,5 procent is altijd van toepassing bij wettelijk vervroegd pensioen. De laagste aanslagvoet, 10 procent, volgt vanaf de wettelijke pensioenleeftijd (op 65 jaar) op voorwaarde dat men effectief actief is gebleven tot aan de pensionering.

TOT JE DIENST

WANDELWEKEN

Ontspannen in Spa Hou je van wandelen in de Ardennen? Dan is Domaine de Nivezé in Spa een goede plek. Domaine de Nivezé is een vakantieen herstelcentrum van CM. Van 24 april tot 1 mei en van 18 tot 25 september kun je er deelnemen aan een wandelweek. Elke dag trek je eropuit met een gids. Ook nordic walking, een voetgangersrally en zelfs een safari staan op het programma. De kostprijs bedraagt 420 euro. Speciaal voor de Nederlandstalige gasten pakt het centrum van 24 april tot 1 mei uit met een Vlaamse week. Deelnemen kost 360 euro. >>> www.niveze.be tel. 087 790 000

DIENSTENCHEQUESECTOR

Eindelijk ontwerpakkoord Sinds november strijden de huishoudhulpen uit de dienstenchequesector voor een loonsverhoging. Begin deze maand kwam het tot een ontwerpakkoord met een brutoloonsverhoging van 0,8 procent vanaf 1 januari 2020. De personeelsleden in de dienstenchequesector krijgen ook een eenmalige cadeaucheque van 20 euro. De thuisstrijkers krijgen een onkostenvergoeding van 10 procent bovenop het brutoloon. Daarnaast worden kwalitatieve maatregelen uitgewerkt zoals een charter tegen grensoverschrijdend gedrag en mobiliteit, en komt er een uitbreiding van de aanmoedigingspremies voor ouderschapsverlof. ‘Deze voordelen kwamen er dankzij syndicale acties’, aldus Pia Stalpaert van ACV Voeding en Diensten.

MONTEERDERS

Vergoeding vervoer Op 1 februari 2020 steeg de vergoeding van de werkgever in het privévervoer met 1,1 procent door de loonnorm plus 0,74 procent door de index in de sector Monteerders (paritair comité 111.03).

VACATURES CM ZOEKT Analist businessprocessen CM-Zorgkas Procesverantwoordelijke Service Management/Major Incident Manager Teamverantwoordelijke voor het secretariaat van de Verplichte verzekering Payroll Officer Medewerker Compensation & Benefits 100 % - onbepaalde duur - Schaarbeek

www.cmjobs.be

COC ZOEKT Administratief medewerker 50 % – onbepaalde duur – Brussel

Assistent-Vakbondsverantwoordelijke

50 % – onbepaalde duur – Antwerpen

www.coc.be

COV ZOEKT sociaal-juridisch medewerker 100 % – onbepaalde duur – Brussel

www.cov.be

Nieuwe brochure

Alle info over lonend studentenwerk Steeds meer studenten verdienen wat bij met een studentenbaan. Maar ook bij studentenwerk komen heel wat rechten en plichten kijken. Het ACV helpt je met alle vragen, in een gloednieuwe brochure. TEKST WIM TROCH

at is het minimumloon van een jobstudent? Mag een jobstudent overuren presteren? Hoe zit het met belastingen en de gezinsbijslag? En wat als je tijdens je studentenbaan een ongeval hebt? Het zijn vragen die je als jobstudent misschien niet meteen stelt bij je aanwerving, maar ze zijn wel belangrijk. Ook als ouder van een jobstudent is het goed om op de hoogte te zijn van de regelgeving. Alle nuttige info over studentenwerk is voortaan gebundeld in de brochure ‘Lonend studentenwerk’. Je kan de nieuwe brochure gratis online raadplegen op de website van ACV Enter, het ACV voor jongeren. Of je kan een papieren versie ophalen in een ACV-dienstencentrum in je buurt.

Wie mag werken als jobstudent? Vanaf je vijftiende mag je werken als jobstudent. Als je de eerste twee jaren van het secundair onderwijs nog niet hebt doorlopen, moet je wachten tot je zestiende. Een maximumleeftijd om te werken als student is er niet, maar je moet wel ingeschreven zijn in een erkende onderwijsinstelling, de lessen volgen en je mag geen uitkering krijgen (behalve een leefloon).

Is er een proefperiode? Je studentencontract bevat een (betaalde) proefperiode van drie dagen. Tijdens die perioden mogen jij en de werkgever het contract eenzijdig beëindigen, zonder verdere verplichtingen.

Wat met feestdagen? Als een van de tien wettelijke feestdagen in de periode van je contract valt, dan krijg je deze betaald. Valt de dag op een zondag (of een andere ‘inactiviteitsdag’ van de onderneming)? Dan krijg je op een andere dag vrijaf. Moet je toch werken op een feestdag? Dan heb je recht op betaalde inhaalrust.

Wat als ik ziek word? Breng je werkgever op de hoogte, zoals dat in je arbeidsreglement staat. Als je minder dan een maand in dienst bent, heb je geen recht op gewaarborgd loon tijdens je ziekte; na je eerste maand in dienst wel.

Hoeveel mag ik werken?

Leden én studerende jongeren die zich gratis lid maken van het ACV (Enter lidmaatschap) kunnen met hun vragen over studentenwerk ook terecht bij de telefonische Infolijn Studentenarbeid (02 244 35 00), chat (www.chatmetisa.be) of mail (isa@acv-csc.be).

Per kalenderjaar kan elke jobstudent 475 uren werken aan een verlaagde sociale bijdrage (RSZ), ongeacht het aantal werkgevers. De uren kun je bijhouden op www.studentatwork.be. Als student mag je maximaal twaalf maanden bij dezelfde werkgever werken. Wie meer dan 475 uren per kalenderjaar werkt, betaalt voor die uren het gewone RSZ-tarief. Opgelet, want dat heeft soms gevolgen voor de gezinsbijslag of de belastingen.

>>> Wie tussen 15 en 25 jaar en student of

>>> Meer uitleg en antwoorden op nog andere vra-

stagiair is kan zich gratis lid maken van ACV Enter. www.acv-enter.be

gen vind je in de brochure ‘Lonend studentenwerk’. Neem snel een kijkje op www.acv-enter.be.

ISA

Vrijwilligerswerk in het buitenland

Heb je komende zomer nog vrije tijd? Zou je graag naar het buitenland trekken én je terwijl nuttig bezighouden? Dat kan als vrijwilliger bij Intersoc! Als vrijwilliger trek je voor tien dagen naar een van onze hotels in Tsjechië of Zwitserland. Je doel? Onze gasten een zorgeloze reis bezorgen. Dat doe je als afwasser, kinderanimator, restaurantmedewerker, schoonmaker enzovoort. Wat je ook doet, je bent een belangrijke schakel in de vakantiebeleving van onze vakantiegasten. Om onze appreciatie uit te drukken, zorgen wij voor het vervoer naar en van onze hotels en voor je verblijf in all-inclusive. In je vrije tijd kan je samen met je collega’s genieten van de hotelfaciliteiten, het animatieaanbod en natuurlijk de prachtige omgeving.

Voel je het kriebelen?

Meer informatie over onze werkvakanties vind je op www.intersocwerkvakanties of je kan ons bellen op 02 246 47 34

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week Bart Kaëll (59) & Luc Appermont (70)

TEKS T SIMON BELLENS FOTO ID / MAARTEN DE BOUW

Bart en Luc, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

Bart: ‘Er is nog maar weinig respect voor elkaar, weinig normen en waarden. Als je ziet hoe mensen met elkaar omgaan op sociale media … dat vind ik een van de ergste dingen van deze tijd. Het zou al wat beter zijn als er bij elke post ten minste een foto stond, als het niet zo anoniem was.’ Luc: ‘In mijn kindertijd werd dat niet getolereerd, maar nu is er een pampermentaliteit en worden mensen niet meer bijgestuurd als ze zich niet gedragen. Vroeger was het ondenkbaar dat je iemand die op een correcte manier autoriteit heeft verworven, respectloos zou behandelen.’

Welke mooie waarden danken jullie aan je ouders?

Luc: ‘Mensen denken soms dat het artiestenleven alleen rozengeur en maneschijn is, maar wij zijn van nulkomma-nul-nul-nul begonnen. Je krijgt niets voor niets in het leven, dat hebben we meegekregen. Heel anders dan een pampercultuur. Bart ook, hij komt uit een middenstandsmilieu, zijn vader was stukadoor.’ Bart: ‘Als wij een jaar of negen waren, was onze moeder in de zomervakantie niet thuis en dan kregen wij elke dag een opdracht: stofzuigen, onkruid wieden … Als ik zei dat mijn schoolvrienden dat niet moesten doen, zei mijn moeder: Dan moet je daar maar gaan wonen. Dat heeft me gevormd om discipline en doorzettingsvermogen te krijgen.’

Wat zouden jullie graag beter kunnen?

Bart: ‘Ik zou liever wat geduldiger zijn. Aan dat doorzettingsvermogen hangt ook perfectionisme vast en dat levert soms stress op.’ Luc: ‘Voor mij gaat het om praktische zaken in het leven. Ik moet al een be-

roep doen op Bart als ik een lijst wil ophangen. Hij is ook de keukenprins, dat zou ik graag gelijker verdelen.’ Bart: ‘Ik ook!’ (lacht)

Waaraan besteden jullie te weinig tijd?

Bart: ‘Aan mijn ma! Wij wonen in Leuven, zij in Oudenaarde. Ze zou me liefst elke dag zien, maar al ga ik regelmatig langs, dat lukt natuurlijk niet.’ Luc: ‘Aan vrienden en familie in het algemeen. We doen ons ding zo graag en dan wil je al die verplichtingen nakomen, maar daardoor moeten we wel eens leuke dingen missen.’ Bart: ‘Soms ook op het laatste nippertje. Dan heb je al afgesproken en komt er nog een optreden of de televisie tussen. Het helpt dat we in dezelfde sector werken. We begrijpen dat van elkaar.’

Welk boek of welke film heeft laatst indruk gemaakt?

Bart: ‘Ik ben nogal een Netflixkijker en daar sleur ik Luc in mee, maar hij haakt al af als er nog maar af en toe geschoten wordt. Zelfs als de muziek spannend wordt, loopt hij al weg. Wij houden wel erg van series als The Crown.’

Luc: ‘Ik zoek graag de geschiedenis en biografie op van mensen die ik graag heb. Ik lees meer dan Bart. Vaak ook van mensen uit de sector, zoals de voormalige presentatrice Paula Sémer of de Nederlandse tvproducent Joop van den Ende.’

Wat zouden jullie uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

Luc: ‘Met alle toenemende files verliezen we veel tijd. Een soort Beam me up, Scotty zoals in Star Trek waarmee je van de ene naar de andere plek kan teleporteren, zou handig zijn.’ (lacht) Bart: ‘Ik dacht aan een gigantisch kanon dat je in de lucht kon schieten tegen de CO2, een soort CO2-oplosmiddel.’

Waar op de wereld zouden jullie je nog thuis kunnen voelen?

Bart: ‘Al 35 jaar bezoeken wij jaarlijks onze vrienden in Bangkok en van daaruit hebben we al heel wat omliggende landen bezocht. Wij houden erg veel van Azië: het eten is er natuurlijk, de mensen zijn zo vriendelijk, het klimaat aangenaam. De kuststad Hua Hin vinden we heel leuk. Het Oostende van Thailand, zou je kunnen zeggen, waar ook de koninklijke familie een buitenverblijf heeft. Daar maken wij dan dagelijks lange strandwandelingen.’

Wat zou iedereen op school moeten leren?

Bart: ‘Respect voor elkaar en voor elk levend wezen.’ Luc: ‘Ik vind dat de Nederlandse taal achteruitgaat. Ook onze cultuur en onze waarden moeten we beter leren. Dat wil niet zeggen dat je onder de kerktoren moet blijven, maar je kan alleen een open blik op de wereld hebben als je weet waar je vandaan komt.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom? Luc: ‘Wayne Dyer, dat was een Amerikaanse professor en schrijver die mijn leven helemaal heeft omgegooid toen ik hem toevallig als vijftienjarige leerde kennen. Hij probeert verstaanbare tools aan te reiken om gewoon een goed mens te zijn.’ Bart: ‘Ik heb ooit na mijn eerste plaat tien minuten gesproken met de ondertussen overleden Franse chansonnier Gilbert Bécaud. Maar dat is zo’n all-round vakman en publieksmenner dat ik met hem eigenlijk een hele dag over ons vak zou willen spreken.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

Bart: ‘Ik had altijd een Plan B: fotografie of grafisch ontwerp in de reclamewereld. Maar dat was meer om mezelf rustig te houden, want ik heb altijd in het Plan A geloofd, dat zat zo diep in mij.’ Luc: ‘Mocht ik geen presentator zijn, dan zou ik graag voor de klas hebben gestaan. Ik vind dat je niets voor jezelf moet houden, zeker kennis niet. Ook butler spreekt me wel aan. Ik heb graag een dienende functie en geniet ervan om voor mensen te zorgen.’