Visie 20 december 2019 by CM ziekenfonds

blad met een mening voor een wereld in beweging

Regio Aalst - NR 22 - vrijdag 20 DECEMBER 2019

CM-ziekenhuisbarometer

Fouten in facturen blootgelegd Niet alleen in een eenpersoonskamer maar ook in een tweepersoonskamer kan de rekening voor de patiënt hoog oplopen, zo blijkt uit de ziekenhuisbarometer van CM. Artsen rekenen er voor bepaalde ingrepen hoge niet-vergoedbare honoraria aan. Daardoor liep de factuur voor een borstverkleining in een ziekenhuis op tot 2 763 euro. Na publicatie van deze gegevens, controleerde dat ziekenhuis op haar beurt die hoge facturen en stelde een fout vast. Het ziekenhuis zal de patiënten vergoeden. Laat dus altijd je ziekenhuisfactuur nakijken door CM vooraleer ze te betalen.

Aimé Gysemberg wordt 75 jaar op 28 december. Net als onze sociale zekerheid. ‘Als mensen me vragen hoe oud ik ben, zeg ik vaak even oud als de sociale zekerheid’, vertelt hij. ‘Ik vestig daar graag de aandacht op, want weinig mensen beseffen wat die sociale zekerheid precies voor ons betekent.’

> 2-3

Ook dit zijn de feestdagen rienden ie en v l i m fa hun

Kerstmarkt in de hulpgevangenis DJ Vinny werkt de hele nacht

>6 >7

Zeevaarders missen familie en vrienden

tweewekelijkse uitgave

beweging.net

cm.be

HETacv.be - jaargang 75 - afgifte brussel x - p806000 - volgend nR 17.01.2020 - REGIO

BLZ. 13

ACTUEEL

Marnick Emmers (27) studeert aan Sociale School Heverlee

75 jAAR SOCIALE ZEKERHEID

og voor het einde van de Tweede Wereldoorlog sloten werkgevers en vakbonden een Pact voor Sociale Solidariteit. Op 28 december 1944 werd dit vertaald in de Besluitwet, de basis voor de opbouw van de naoorlogse sociale zekerheid. En dus viert onze sociale zekerheid haar 75ste verjaardag. En we hebben reden tot vieren. Zonder de sociale zekerheid zou 42 procent van de Belgische bevolking in armoede leven. Zonder de sociale zekerheid zouden mensen als Maarten en Kristina die broodnodige tijd met hun kind niet kunnen doorbrengen. Zonder de sociale zekerheid zou Heidi haar waardevolle zorg niet kunnen betalen. Of zou Marnik zijn loopbaan geen andere richting kunnen geven. Voor zoveel mensen zorgt de sociale zekerheid voor kansen, rust of stabiliteit. Toch zetten enkele beslissingen van de afgelopen beleidsperiodes een domper op de feeststemming. Bij elke begrotingsdiscussie was het bang afwachten: op welke manier zou men de gepensioneerden, zieken en werklozen weer treffen? De sociale zekerheid moest steeds weer een inspanning leveren om het begrotingstekort weg te werken. Voor eerlijke bijdragen was heel wat minder aandacht. En naast de aanhoudende budgettaire druk, zetten sommige politici ook de aanval in op het solidariteitsprincipe dat aan de basis ligt van de sociale zekerheid. Werklozen? Die willen niet werken. Armen? Die hebben hun kansen niet gegrepen. Gelukkig blijkt uit enquêtes dat de sociale zekerheid nog behoorlijk wat steun krijgt. Maar dat brede draagvlak moet ze blijven verdienen. Het is daarvoor cruciaal dat de sociale zekerheid echt beschermt. Dat ze een menswaardig inkomen biedt, ongeacht welk ongeluk iemand mee moet maken. Sociale zekerheid is een maatschappelijke keuze, geen voorgeschreven wet. En positieve maatschappelijke keuzes zijn hun geld meer dan waard. Wij vragen dat dit federaal parlement meewerkt aan de verdediging van het belang van een sterke sociale zekerheid. Sociale gelijkheid en een goede verdeling van belastingen over arbeid, kapitaal en verbruik zorgen voor vertrouwen van eenieder in ons land. Dan heb je aan ons een goede bondgenoot! Luc Van Gorp • Marc Leemans • Peter Wouters CM ACV beweging.net

‘Toen ik van school kwam, had ik deze opleiding niet aangekund’ ‘Binnenkort start mijn stage als leerlingenbegeleider in een middelbare school. Mocht dat daarna ook mijn job kunnen worden, zou dat fantastisch zijn. Dat zou meteen ook een grote verandering zijn met de sector waarin ik nu werk. Want voorlopig ben ik ook nog deeltijds aan de slag als metaalarbeider bij Hegge in Hamont-Achel. Dat combineer ik met deeltijds tijdskrediet voor mijn opleiding aan de Sociale School Leuven. Daar ben ik – hopelijk – bezig aan mijn laatste jaar van de opleiding sociaal werk.’ ‘Met mijn ervaring kan ik leerlingen binnenkort ook geruststellen. Want het is geen ramp als je op je 18 jaar nog

niet helemaal weet wat je wil in je leven. Dankzij dat vangnet van het tijdskrediet zijn er later ook nog kansen. Toen ik van school kwam, had ik deze opleiding niet aangekund. Mijn maturiteit heeft me nu zeker geholpen.’ ‘Een viertal jaar geleden kwam ik tot het besef dat ik de job van metaalarbeider niet voor de rest van m’n leven wil blijven doen. Dan moet je kiezen: ga je op zoek naar een andere job of misschien iets studeren? Zonder tijdskrediet had ik die sprong waarschijnlijk nooit gewaagd want ik kon financieel nergens op terugvallen. Een andere richting verkennen was dan geen optie en dan zat ik waarschijnlijk voor de rest van m’n leven vast in dezelfde job.’ ‘Op mijn werk zijn ze flexibel in mijn tijdskrediet. Ik kan tijdens het jaar zelfs mijn werkdagen veranderen afhankelijk van mijn lessen. Het helpt enorm als je werkgever je ook steunt in de opleiding.’

Heidi Vandenwijngaerden (40) heeft astma

‘In mei bereik ik soms al mijn maximumfactuur’ ‘Aan een ernstige longontsteking heb ik astma overgehouden. Ik krijg regelmatig opstoten waarvoor ik zware geneesmiddelen moet nemen. Maar die hebben veel bijwerkingen waardoor mijn gezondheid sterk verzwakt is. Omdat de kracht in mijn spieren vermindert, kan ik niet goed meer stappen en heb ik nu een rolstoel nodig. Per jaar beland ik drie tot vier keer in het ziekenhuis. Er is een jaar geweest met elf opnames. De kostprijs die het ziekenhuis voor een verblijf van vier dagen aan het ziekenfonds vroeg, was volgens de factuur ruim 3 800 euro. Het grootste deel daarvan is voor rekening van de ziekteverzekering. Zelf zou ik dat onmogelijk kunnen betalen. Mijn aandeel bedroeg 224 euro.’ ‘Elk jaar kom ik in aanmerking voor terugbetaling door de maximumfactuur (MAF). Dan heb ik een vastgesteld bedrag voor medische kosten overschreden en krijg ik de rest van het jaar het remgeld voor gezondheidszorg terugbetaald. Het gebeurt dat ik dat bedrag in de maand mei al bereik. De MAF is een heel effectieve maatregel. Toch blijven er kosten, bijvoorbeeld voor sommige geneesmiddelen, soms tot wel 300 euro per maand. Want

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

niet-terugbetaalbare geneesmiddelen en verzorgingsproducten tellen niet mee voor de MAF. En ik heb er een resem nodig volgens een strikt schema. Ik volg elke weekdag kinesitherapie. Omdat ik een erkenning heb voor een ernstige aandoening, krijg ik alle sessies voor een groot deel terugbetaald.’ ‘Ik werk deeltijds voor de basketbalploeg van Leuven. Ik doe dat werk zeer graag en ik ben blij dat ik dat mag en kan doen. Daarnaast krijg ik een gedeeltelijke ziekte-uitkering. Maar met mijn inkomsten alleen zou ik nooit toekomen om de zorg die ik nodig heb te betalen.’

actueel

Teks t Martine creve, nils de neubourg, simon bellens, amélie janssens Foto’s James Arthur

Maarten (31) en Kristina (31) werken halftijds

‘Ik wil dat mijn dochter weet wie ik ben’ Noor is zeven maanden jong. Pas vanaf januari gaat ze naar een onthaalmoeder, want mama Kristina en papa Maarten kozen ervoor om tijdskrediet en ouderschapsverlof op te nemen. De voorbije maanden werkten ze allebei halftijds. ‘Noor was in de eerste maanden geen al te goeie slaper’, vertelt Kristina. ‘We hebben echt moeten trainen op het zelfstandig inslapen in haar bedje. Ik ben zo blij dat Maarten of ik er altijd waren om dat te kunnen doen. Dat gaf haar een gevoel van veiligheid en rust.’ ‘Ik wil dat mijn dochter weet wie ik ben’, zegt Maarten. ‘En door echt tijd met haar door te brengen, voel ik me ook nuttig als papa.’ Minder werken om er voor Noor te zijn was dus een bewuste keuze. ‘Ik werk in de sociale sector’, gaat Kristina verder. ‘In die context heb ik het continu over het belang van een goeie hechting. Dit past dus gewoon in mijn denkkader.’ Het ouderschapsverlof en tijdskrediet kwamen

ook uit praktische overwegingen van pas, zegt Maarten. ‘Pas vanaf januari was er een plekje vrij in een voor ons haalbare opvangplaats. We hebben geen auto en zochten opvang op maximaal tien kilometer van huis, liefst onderweg naar het werk. En dus moesten we enkele maanden overbruggen.’ Beide jonge ouders zijn enthousiast over de mogelijkheden om even minder te werken. Vanaf januari werkt Maarten opnieuw voltijds, Kristina vier vijfde. Maar ook in de toekomst zouden ze nog graag af en toe meer tijd vrijmaken om bij Noor te kunnen zijn. ‘Rust inbouwen voor ouders brengt rust voor kinderen. En op lange termijn zorgt dat voor gezondere en gelukkigere kinderen, daar ben ik van overtuigd’, stelt Kristina. ‘Wij zijn dus honderd procent voor de uitbreiding van alle systemen rond bevalling en ouderschap. Waarom blijven we oververmoeide werknemers te vroeg naar het werk sturen waar ze dan toch niet goed presteren?’

Jackie Van Hyfte (49) werkt bij autozetelbouwer Adient in Assenede

‘Tijdelijke werkloosheid helpt ontslagen te vermijden’ in tijdelijke werkloosheid. Dat was eigenlijk een vorm van onderlinge solidariteit: door afwisselend tijdelijk werkloos te zijn, draagt iedereen een beetje bij en verliest niemand definitief zijn werk.’

‘Wij maken autozetels voor de Volvofabriek in Gent. Als daar het productieniveau afneemt, moeten wij soms een beroep doen op de tijdelijke werkloosheidsregeling. Ik herinner me dat er plots stakingen waren in Frankrijk, waardoor goederen niet aangeleverd konden worden. Toen moesten we van de ene op de andere dag gaan stempelen. De mensen waren verrast, maar ook gerustgesteld. Door de uitkering is er minder inkomensverlies; bij ons vult het bedrijf die uitkering ook aan. Hoe minder je moet stempelen, hoe liever natuurlijk, maar de tijdelijkewerkloosheidsuitkering is een goed vangnet.’

‘Momenteel produceert Volvo minder wagens. Sinds februari 2019 tot januari volgend jaar zitten daarom alle productiegebonden arbeiders in de tijdelijke werkloosheid, tot de productie weer op het normale peil komt. Misschien was het voor de werkgever gemakkelijker om mensen te ontslaan, maar het zou zonde zijn om goede mensen af te danken en na bijna een jaar te vervangen door mensen van wie je niet weet of ze goed zijn.’

‘Ik werk al 28 jaar bij Adient. Vroeger waren er altijd wel een aantal mensen

Lieve Van Keer (73) is nog steeds actief

‘Dankzij pensioen kan ik eigen keuzes maken’ ‘Als het gaat over hun inzet zijn veel mensen van mijn leeftijd echte shoppers. Er zijn namelijk zo veel mogelijkheden bij verenigingen of initiatieven. Rond mijn zestig jaar ben ik door hervormingen op mijn werk op SWT gegaan. Maar uitgeteld was ik nog lang niet. Ik spendeer veel tijd aan het organiseren van lezingen voor OKRA, de vereniging voor 55-plussers. Met een team van twaalf gepensioneerden organiseren we activiteiten over de actualiteit, wetenschap, cultuur enzovoort. Vorige week hadden we nog een lezing over verleiding en intriges in de opera’s van Mozart.’ ‘In tegenstelling tot wanneer ik werkte, loopt alles nu door elkaar. Eigenlijk was ik nog nooit zo flexibel als nu. Als een van mijn kleinkinderen plots ziek is, gooi ik meteen mijn planning om. Dat zie ik ook

bij andere gepensioneerden. Weinig leeftijdsgenoten voldoen aan het clichébeeld van de uitgetelde gepensioneerde. Weinig van hen zitten stil. Helaas soms ook noodgedwongen. Ik heb toiletdames gekend in Brusselse cafés. Zij deden dat werk tot hoge leeftijd, alleen om een beetje te kunnen rondkomen. Als je pensioen niet volstaat ben je alleen nog maar bezig met je zorgen te maken. En dan mag je nog geen grote zorgen of medische problemen hebben.’ ‘Nog niet zo lang geleden was ik in Benin. Daar zijn ouderen compleet afhankelijk van hun familie. Want zoals in grote delen van de wereld bestaat daar helemaal geen pensioen voor de meeste mensen. Op eigen benen staan is dus uitgesloten. Dankzij ons pensioensysteem kan je eigen keuzes blijven maken. Al is dat gewoon je kinderen en kleinkinderen kunnen uitnodigen voor taart en koffie of een etentje.’

Roel Van Giel (41) is huisarts

‘Zorg uitstellen om financiële redenen gebeurt bij ons minder’ ‘Dankzij de terugbetalingen van de ziekteverzekering is de zorg door huisartsen voor iedereen betaalbaar en toegankelijk. Dat is ongelooflijk belangrijk, want wij zijn de eerste toegangspoort naar gezondheidszorg. Omdat de financiële drempel laag is, kunnen wij als huisarts zieke mensen heel snel opvolgen en kunnen wij ook ziektes voorkomen. Dagelijks werken wij aan de gezondheid van mensen, zodat ze zich fysiek en mentaal goed voelen. Dat komt de samenleving ten goede.’ ‘Soms schrik ik wel als ik hoor hoe moeilijk sommige mensen het hebben om rond te komen. Voor hen is de regeling betalende derde een belangrijke ondersteuning. Dan

betalen zij de huisarts enkel het remgeld en wordt de rest van het honorarium rechtstreeks vereffend tussen de huisarts en het ziekenfonds. Huisartsen zouden die maatregel nog meer moeten kunnen toepassen. Dat verlaagt de drempel nog meer. Het eAttest waarbij de huisarts het doktersbriefje zelf online doorstuurt naar het ziekenfonds, is voor iedereen een voordeel. Want de terugbetaling gebeurt sneller. Die werkwijze maakt het de patiënt gemakkelijk en daar ben ik voorstander van. Zorg uitstellen bij de huisarts om financiële redenen, komt bij ons minder voor. Dat gebeurt meer bij gespecialiseerde zorg en voor geneesmiddelen.’

ACTUEEL

CM-ziekenhuisbarometer schudt ziekenhuizen wakker In de ziekenhuisbarometer vergelijkt CM elk jaar de tarieven die leden betalen in het ziekenhuis. Wat opvalt? Een ziekenhuisopname in een kamer voor twee of meer personen kost gemiddeld zes keer minder dan in een eenpersoonskamer. Toch kan de rekening ook in een tweepersoonskamer serieus oplopen.

Dezelfde ingreep, 30 keer duurder Dat is bijvoorbeeld het geval voor een borstverkleining door functionele hinder. Voor die ingreep rekenen bepaalde ziekenhuizen regelmatig niet-vergoedbare honoraria aan. Sommige ziekenhuizen doen dat enkel voor opnames in een kamer voor twee of meer personen. Daardoor kan de kostprijs op gelijke hoogte komen als die voor een eenpersoonskamer, waar je geen niet-vergoedbare honoraria maar wel ereloonsupplementen moet betalen.

BRUSSEL

VLAANDEREN

BRUSSEL

BEVALLING

€ 807

€ 201

€ 1 191

€ 120

€ 1 104

€ 141

€ 768

€ 142

€ 453

VLAANDEREN

HEUPPROTHESE

VLAANDEREN

Opvallende statistieken

CATARACT

CM berekende op basis van de ziekenhuisfacturen van haar leden de kostprijs van veelvoorkomende ingrepen per kamertype in ziekenhuizen over heel Vlaanderen en Brussel. In een kamer voor twee of meer personen betaal je opvallend minder dan in een eenpersoonskamer. Maar er zijn ook grote verschillen, afhankelijk voor welke ingreep en in welke regio je naar het ziekenhuis gaat.

BRUSSEL

VLAANDEREN

BRUSSEL

HEUPPROTHESE twee- of meerpersoonskamer

VLAANDEREN

BRUSSEL

BEVALLING

€ 1 523

€ 683

€ 1 624

€ 213

€ 2191 € 251

€ 210

€ 836

€ 3 106

€ 3 747

KOSTPRIJS DUURSTE ZIEKENHUIZEN € 5 381

n een eenpersoonskamer betaalt een patiënt gemiddeld zo’n 1 619 euro per opname uit eigen zak, zo blijkt uit de vijftiende editie van de ziekenhuisbarometer van CM Gezondheidsfonds. Voor een kamer voor twee of meer personen is dat 278 euro. Daar mogen artsen namelijk geen ereloonsupplementen aanrekenen. Dat zijn vergoedingen die artsen vragen bovenop hun honoraria. Maar ook voor wie samen met andere patiënten op één kamer ligt, kan de factuur hoog oplopen. Voor bepaalde ingrepen rekenen sommige ziekenhuizen alleen niet-vergoedbare honoraria aan in een kamer voor twee of meer personen. Dat zijn vergoedingen die de patiënt zelf moet betalen. Daardoor kan de kostprijs ten laste van de patiënt voor dezelfde ingreep (bijna) even hoog uitkomen als in een eenpersoonskamer.

€ 1 761

€ 3 202 € 387

BRUSSEL

Teks t Stephanie Lemmens

€ 724

KOSTPRIJS GOEDKOOPSTE ZIEKENHUIZEN

>>> Wil je weten hoeveel je precies voor deze ingrepen per ziekenhuis betaalt? Surf dan naar www.cm.be/interactieve-kaarten.

VLAANDEREN

CATARACT

eenpersoonskamer

De vermelde kostprijs is de mediaan: dit wil zeggen dat de helft van de patiënten (mogelijk) minder betaalt, de helft (mogelijk) meer.

Andere ziekenhuizen doen het omgekeerde. Zij factureren voor die ingreep enkel niet-vergoedbare honoraria in eenpersoonskamers. De kostprijs is voor de patiënt in die ziekenhuizen tot ruim 30 keer hoger in eenpersoonskamers tegenover kamers voor twee of meer personen. In nog andere ziekenhuizen betalen patiënten dan weer nooit niet-vergoedbare honoraria voor deze ingreep.

Creatief met inkomsten ‘Uiteraard kunnen er individuele situaties zijn die een enigszins andere aanpak verei-

sen, maar zulke grote prijsverschillen voor dezelfde ingreep zijn niet te verantwoorden’, zegt CM-voorzitter Luc Van Gorp. ‘We kunnen niet anders dan concluderen dat ziekenhuizen en/of artsen creatieve manieren zoeken om extra inkomsten te verkrijgen. Niet-vergoedbare honoraria zijn er daar één van, maar ook de ereloonsupplementen, kamersupplementen of comfortsupplementen voor bijvoorbeeld een koelkast of een televisie op de kamer, blijven oplopen.’ En al die kosten zijn voor rekening van de patiënt. Zelfs een hospitalisatieverzekering biedt niet altijd garan-

tie, aangezien niet alle verzekeringen nietvergoedbare honoraria terugbetalen.

Ziekenhuis ontdekt fout Na publicatie van de ziekenhuisbarometer controleerde een ziekenhuis op haar beurt hoge facturen die patiënten moesten betalen voor een borstverkleining. Ze stelden een fout vast en zullen die rechtzetten. Het ziekenhuis zal de patiënten vergoeden. Laat altijd je ziekenhuisfactuur nakijken door CM vooraleer ze te betalen.

Zeven tips om je ziekenhuisfactuur onder controle te houden 1 Vraag een kostenraming Vraag voor je opname een raming van de kostprijs van je ziekenhuisverblijf. Laat een duidelijk onderscheid maken tussen een opname in een eenpersoonskamer en een opname in een kamer voor twee of meer personen. Heel wat ziekenhuizen bieden op hun website kostenramingen aan voor veelvoorkomende ingrepen.

2 Lees aandachtig voor je tekent Je kamerkeuze duid je aan op de opnameverklaring. Bekijk het document op de website van je ziekenhuis of vraag die – als dat kan – op voorhand op. Zo kun je de tekst rustig doornemen voor je ondertekent. Kies (kosten)bewust of je een eenpersoonskamer of een kamer voor twee of

meer personen wenst. Ereloon- en kamersupplementen zijn verboden in een kamer voor twee of meer personen. Maar door de aanrekening van niet-vergoedbare erelonen of comfortsupplementen, zoals een televisie of een koelkast, kunnen de kosten toch nog hoog oplopen.

3 Praat erover met een zorgverlener Durf aan je zorgverlener te vragen hoeveel een behandeling je zal kosten. Zorgverleners zijn wettelijk verplicht om je te informeren over de te verwachten kostprijs. Zijn er kosten die de ziekteverzekering niet terugbetaalt? Bespreek dan de alternatieven met je arts om samen tot de beste oplossing te komen.

4 Kies bewust voor ‘diverse kosten’ Kies bewust van welke goederen en diensten die los staan van de medische zorg je gebruik wilt maken. Denk aan hygiëneproducten, eten en drinken voor je partner of een kapper. Consulteer daarvoor vooraf de lijst ‘diverse kosten’ op de website van je ziekenhuis. De lijst is ook beschikbaar in het ziekenhuis. Alleen diensten en goederen waar je uitdrukkelijk om gevraagd hebt, mogen aangerekend worden.

5 Check je verzekering Heb je een hospitalisatieverzekering? Ga dan goed na wat ze (niet) dekt. Zo is het belangrijk om te weten wat het maximale

percentage ereloonsupplementen is dat je verzekering dekt.

6 Schakel je ziekenfonds in Leg je ziekenhuisfactuur steeds voor aan je ziekenfonds voor je ze betaalt. Consulenten kunnen uitleg geven en gaan na of er geen fouten of ongerechtvaardigde kosten in staan. Is dat het geval? Dan kan de dienst Ledenverdediging je factuur betwisten bij het ziekenhuis.

7 Verwittig het ziekenhuis Neem contact op met je ziekenhuis als je je factuur door omstandigheden niet op tijd kunt betalen.

ACTUEEL

Ver van huis met kerst en nieuw

‘Je familie wordt er niet beter van als jij droevig bent’ Maar liefst 25 procent van de zeevaarders neigt naar depressie. Met de feestdagen voor de deur bezocht Visie in Zeebrugge de bemanning van het schip Baltica, die lange tijd ver van huis is en de feestdagen niet met familie kan vieren. TEKST Simon Bellens FOTO Joke Couvreur

e ophaaltrap aan de kaaizijde van de Baltica zakt traag naar beneden. Door regen en wind betreden we het zeven verdiepingen hoge container- en afrolschip. Op de glibberige treden, niets voor hoogtevreeslijders. Dat is alvast een aandoening die zeevaarders kunnen missen als de pest. Een andere onwelkome, maar al te menselijke last is heimwee. Deze bemanning is afkomstig uit de Filipijnen en Finland en blijft zes tot acht maanden aan een stuk aan boord. ‘We hebben allemaal wel eens last van heimwee’, vertelt Gonzaga Melchor. De 43-jarige matroos onderhoudt het schip en komt uit het eiland Bohol, centraal in de Filipijnen. ‘Zeker toen ik voor het eerst een halfjaar van huis was. Je mist je familie en je bent bang dat er iets met jou gebeurt terwijl je ver van huis bent. Gelukkig stelden mijn collega’s me gerust. Na twee of drie arbeidscontracten word je dat gewoon.’ Ook tweede officier Jeffrey Gagan (34) uit Marikina, op een uurtje van de Filipijnse hoofdstad Manilla, herkent dat gevoel. ‘Wanneer je thuis bent en op een nieuwe werkreis moet vertrekken, is dat best hard, maar het heeft geen zin om te treuren. Je familie wordt er niet beter van als jij droevig bent. De realiteit is dat je moet werken.’

‘Het gelukkigste moment voor een zeevaarder is naar huis gaan’ Jeffrey Gagan, zeeman

Een paar dagen geleden werd Jeffreys zoon twee jaar oud en ook met kerst en nieuw zal hij niet bij zijn familie zijn. ‘In de elf jaar dat ik zeeman ben, heb ik Kerstmis misschien drie keer thuis gevierd’, zegt hij. Dat hebben Jeffrey en Gonzaga in hun carrière op zee leren aanvaarden. ‘Zolang ik geld kan opsturen naar mijn familie vind ik het niet zo erg’, vertelt Gonzaga. ‘Dit is voor mij de enige manier om genoeg te verdienen om voor mijn familie te zorgen. Ik ben trots dat ik mijn neefjes en nichtjes naar school kan laten gaan.’

Jeffrey Gagan: ‘In de elf jaar dat ik zeeman ben, heb ik Kerstmis misschien drie keer thuis gevierd’.

Goed gemoed In oktober 2019 publiceerde de Amerikaanse universiteit van Yale de resultaten van een bevraging over mentale gezondheid bij 1 572 zeevaarders. Maar liefst een kwart behaalde een score op de vragenlijst die in hoge mate overeenstemt met een medische diagnose van depressie. Dat is veel meer dan in de algemene bevolking of in andere beroepsdomeinen. 20 procent van de zeevaarders had zelfs suïcidale gedachten. Sociale isolatie van vrienden en familie, een te hoge werkdruk en een lange contractduur zouden bijdragen aan een hoog depressierisico. Daarnaast is de contractcyclus van groot belang: de eerste dag thuis na de periode op zee is de gelukkigste, de laatste dag voor een nieuw vertrek een dieptepunt. Het ergst is wanneer een contract onverwachts verlengd wordt. Jeffrey herkent dat: ‘Een aantal jaar geleden mocht ik bijna naar huis. Ik zou met mijn vrouw, toen nog mijn vriendin, op vakantie gaan. Maar de man die mij kwam vervangen, was niet op tijd. Twee dagen voor we de haven bereikten, werd mijn vertrek uitgesteld. Dat is deprimerend, maar je moet sterk blijven. Het gelukkigste moment voor een zeevaarder is naar huis gaan.’ De Finse kapitein van de Baltica Jussi Blom begrijpt dat. ‘Het leven aan boord is best saai’, zegt hij, ‘de ene dag gaat over in de andere.’ ‘Daardoor word je snel oud’, beaamt Christian Roos, scheepsinspec-

teur bij de internationale zeevaartvakbond ITF. Hij was zelf lang havenarbeider en controleert nu de werken leefomstandigheden op schepen. ‘Wanneer je op zee bent, lijken alle dagen op elkaar en verlang je weer naar huis. Maar wanneer je thuis bent, vliegt de tijd.’ Aan boord van de Baltica zien de kamers en gemeenschappelijke ruimtes er net en gerieflijk uit. Kapitein Blom leidt ons rond langs de ontspanningsruimte, met onder meer een televisie, een Playstation en een bar met borrelnootjes en Doritos. Een bijzonder uitgebreide fitness, met een roeimachine en allerlei gewichten, en een echte Finse sauna maken de faciliteiten compleet. Niet slecht, want volgens het Yale-onderzoek gaan meermaals per week sporten en een goed gemoed samen.

Bereikbaar Vandaag wordt kapitein Blom 49 jaar. Of hij al iets van zijn familie gehoord heeft? ‘Zeker, al veel telefoontjes en berichtjes gekregen. Dat gaat nu gemakkelijker dan vroeger.’ Het internet en wifi hebben veel veranderd in het dagelijkse leven van de zeevaarder. Zowel Gonzaga als Jussi vertellen hoe ze vroeger lange brieven naar hun vriendin schreven. ‘Soms duurde het wel vier maanden voor die mijn vriendin bereikt had’, zegt Gonzaga. Tegenwoordig belt hij haar elke avond voor het slapengaan en elke ochtend voor het werk. Het Yale-onderzoek stelt dat toegang tot het internet op zee de kans vergroot om in

‘90 procent van onze consumptiegoederen wordt over zee vervoerd’ Christian Roos, scheepsinstructeur

de zeevaart werkzaam te blijven. ‘Langs de andere kant’, merkt Christian Roos op, ‘kan die onmiddellijke bereikbaarheid voor extra stress zorgen. Beeld je maar eens in dat je een berichtje van je vrouw krijgt omdat ze met de kleine naar de spoed moet. Een uur later is alles misschien in orde, maar als je dan tijdelijk op zee geen verbinding hebt, zit jij wel je kas op te vreten.’ ‘Dit schip is een goede werkplaats’, besluit Jeffrey. ‘Hier is weinig stress en de rusttijd wordt goed gerespecteerd. Ik heb op schepen gewerkt waar je veertien uur aan een stuk moest doorgaan. Dat haalt je gemoed naar beneden. We werken hier ook al lang met dezelfde crew, dan word je een hechte groep.’ ‘We zijn hier net een familie’, zegt Gonzaga, die al negen jaar op de Baltica werkt, het langst van de Filipijnse bemanning. ‘Ik probeer een grote broer voor de anderen te zijn. Als ik zie dat een collega heimwee heeft, dan nodig ik hem uit om samen tijd te spenderen, een film te kijken en wat te praten, grapjes te maken. Ik geef hen advies en hou een oogje in het zeil. Net zoals mijn collega’s dat vroeger met mij deden.’

OPINIE

Kwb helpt op kerstmarkt in hulpgevangenis

FORUM

De eindejaarsperiode is de tijd bij uitstek om met familie en vrienden door te brengen. Dat is echter niet voor iedereen mogelijk. Voor gevangenen, bijvoorbeeld. Terwijl zij hun straf uitzitten, of soms hun proces afwachten, worden ze dezer dagen extra geconfronteerd met hun eenzame opsluiting. Om de eenzaamheid van de gedetineerden in de Hulpgevangenis van Leuven te doorbreken, organiseren vzw De Rode Antraciet en kwb Vlaams-Brabant al verschillende jaren een kerstmarkt.

KRIS PEETERS Mobiliteitsexpert

Waarvan ik wakker lig?

Teks t WIM TROCH

ergens van, eerlijk gezegd. Nog altijd droom ik van een betere wereld: rechtvaardiger, vriendelijker, veiliger, democratischer dan de huidige.

Ook al zijn we al een flink eind opgeschoten. Vandaag zijn we beter af dan ooit tevoren. Democratie en vrije meningsuiting, de gelijkheid van man en vrouw, mensen- en zelfs dierenrechten. Stuk voor stuk zijn het recente verworvenheden. Zo pril dat ze nog niet definitief verworven zijn. In deze tijd van versnellende verandering verlangen mensen naar houvast: de zekerheid van wat goed is en wat slecht en zelfs van wie goed is en wie slecht. Logisch dat velen hun hoop stellen op mensen die pretenderen dat te weten. ‘Sterke leiders’ noemen we ze. Al blijken ze in de praktijk uit niet meer te bestaan dan een machopak en een ego dat dagelijks moet worden besproeid met aandacht. Die sterke leiders hebben het niet zo op onze verworvenheden begrepen. Terecht. Democratische, economische en sociale rechten kwamen er precies om de macht van despoten aan banden te leggen. Zo komt het dat mijn nachtmerrie vaak begint bij het opstaan. Wanneer de radio zijn nieuws van de nacht braakt en de krant vuilbekkend in de bus ligt. Verwijten, verdachtmakingen, scheldpartijen over en weer. Wat ooit debat was, is nu ruzie. Wie er niet aan wil meedoen, is een naïeve Gutmensch. Wie er iets aan wil veranderen, is een wereldvreemde activist. Wie niet zegt wat hoort, hoort er niet meer bij. Er zijn de goeien en de slechten. En je kunt maar beter bij de goeien horen, dat weten we nog uit onze tijd van ‘cowboy en indiaan’. Alleen is het nu menens. De medemens is een concurrent, de concurrent een tegenstander, de tegenstander een vijand. Van de vijand maken we de karikatuur die we bekampen. Zo wordt democratie de dictatuur van een veronderstelde meerderheid. En uiteindelijk gewoon een dictatuur. Tenzij er genoeg dromers wakker blijven.

-10%

+ gratis borstband en drinkbus t.w.v. € 46,90 Tunturi crosstrainer, roeitrainer, loopband en hometrainer

lk jaar helpt een andere kwb-groep uit Vlaams-Brabant mee op de kerstmarkt in de hulpgevangenis van Leuven. Dit weekend helpen vrijwilligers van kwb Zemst Centrum mee, vorig jaar was dat kwb Weerde. Bart Tanghe, voorzitter van kwb Weerde, was erbij. ‘Twee jaar geleden hebben we met onze kwb-groep een bezoek gebracht aan de landloperskolonie in Merksplas. Onze gids daar sprak over 9999, een documentaire over geïnterneerden in ons land. Dat is een aangrijpende film, over mensen in de vergeetput van onze maatschappij. Ik polste even in onze groep of er interesse zou zijn in het gevangenisproject van kwb Vlaams-Brabant. Meteen toonden zich een tiental leden bereid om mee te werken.’ ‘Sommige mensen vroegen me waarom we iets zouden moeten doen voor gevangenen, die toch iets mispeuterd hebben. Maar het is niet aan ons om te oordelen.’ De hulp tijdens de kerstmarkt maakt deel uit van een heel traject. Na een infoavond volgde een bezoek aan de gevangenis, zodat de omgeving tijdens de kerstmarkt wat meer vertrouwd is. ‘Het is best confronterend. Alsof je met een katapult terug in de tijd werd geschoten. Maar de kerstmarkt is echt iets waar de gevangenen naar uitkijken. Het is een welgekomen afwisseling in hun eentonige dagelijkse routine. Ik heb een paar woorden kunnen uitwisselen met enkele gedetineerden, maar echt veel werd er niet verteld. Dat was ook niet de bedoeling.’

De gedetineerden kregen jetons, waar ze een kop koffie en een stuk pizza mee konden krijgen. Er waren ook volksspelen, en een muziekgroepje zorgde voor sfeer. ‘De kerstmarkt duurde ongeveer twee uur, dubbel zo lang als hun normale wandeling. Voor ons gaf het veel voldoening. We hebben het gevoel dat we iets positiefs hebben gedaan. Het is zeker een ervaring die we nooit zullen vergeten’, aldus Bart. ‘De kerstmarkt is enerzijds een manier om de kerstperiode, die in de gevangenis voor heel veel mensen toch erg moeilijk is, ook binnen te brengen in de gevangenis’, vertelt Lies Kortleven, cultuurfunctionaris van vzw De Rode Antraciet in de Leuvense hulpgevangenis. ‘Anderzijds is het door de samenwerking met kwb ook een manier om de buitenwereld even binnen te brengen. Dat betekent een ongelofelijke meerwaarde. Nieuwe gezichten zien, ervaren dat mensen zich willen inzetten voor hen – zelfs in de kerstperiode – is ongelofelijk belangrijk.’ ‘Oorspronkelijk organiseerden we een kerstfeest in de bezoekzaal van de gevangenis. Daar wilden echter meer gedetineerden aan deelnemen dan dat er in de bezoekzaal kunnen of mogen. Wij zijn dan op zoek gegaan naar een alternatief want we wilden niemand uitsluiten voor een kerstfeest.’ ‘Bijna de helft van de gedetineerden in de Leuvense Hulpgevangenis krijgt nooit bezoek. Dan is de kerstmarkt wel een welkome afwisseling’, besluit Lies.

we wensen je een fit en gezond nieuw jaar Van plan om in 2020 aan je conditie te werken? Prima voornemen. Ga thuis aan de slag met een hometrainer, crosstrainer, roeitrainer, loopband ... bij Goed vind je vast het toestel dat bij je past. En op een weegschaal met een BMI-meter kan je het resultaat van je inspanningen opvolgen. Handig en nuttig. Profiteer nu van onze voordelige eindejaarsacties. Meer info in je Goed thuiszorgwinkel of op www.goed.be.

€ 81,05

€ 49,99

weegschaal Omron BF214

Actie niet cumuleerbaar met andere kortingen of voordelen. Geldig tot en met 31/01/2020 in Goed Thuiszorgwinkel en op onze webshop.

Advertentie_Visie_Fitness_255x103mm_V12_2019.indd 4

13/12/2019 08:22

ACTUEEL

Aan het werk tijdens de feestdagen

‘Ik ben niets anders gewoon’ Tijdens de feestdagen genieten heel wat mensen van een paar dagen vrijaf. Maar terwijl de meesten vieren, moeten sommige mensen werken. Om te zorgen dat we kunnen eten, om onze veiligheid te garanderen, of om ervoor te zorgen dat we kunnen feesten. Vincent Cloots (31) is zo iemand. Hij zal op oudejaarsavond op vier plaatsen als DJ Vinny platen draaien. ‘Omdat ik het al jaren doe, heb ik niet het gevoel dat ik iets mis. TEKST WIM TROCH FOTO STEFAAN VAN HUL

udejaarsavond wordt druk voor Vincent, bij muziekliefhebbers beter bekend als DJ Vinny. Hij start de avond rond 23 uur in Zottegem, om daarna via Londerzeel en Zonderschot in Waarloos te eindigen. ‘Dat zal vermoedelijk ergens tussen zeven en acht uur ’s morgens zijn’, vertelt hij. ‘Ik doe dit al voor de vijftiende keer op rij, waarvan weliswaar pas de laatste vijf keren met meerdere locaties op één avond. Vroeger was de dj in een discotheek de hele avond dezelfde, maar nu zijn het vaker duo’s of verscheidene dj’s die muziek draaien.’

‘Tijdens oudejaarsnacht wordt er onder de collegadj’s eens getoast, maar het uitgebreidere tafelen houden we voor achteraf’ DJ Vinny

Wat vind je ervan dat je moet werken op een moment dat iedereen aan het feesten is? ‘Ik ben eigenlijk niets anders gewoon. Omdat ik het al jaren zo doe, heb ik ook niet echt het gevoel dat ik iets mis. Bovendien – en dat klinkt misschien heel vreemd – sta ik niet te springen voor druktes. En op oudejaar kan het wel eens drukker zijn dan in gewone weekends. Ik vermijd liever mensenmassa’s. Geef mij maar mijn discobar waar ik – vaak wat afgeschei-

den – kan doen wat ik graag doe: muziek draaien en de mensen die wel graag in grote menigtes staan de avond van hun leven laten beleven!’ Wat vindt je familie ervan dat je niet bij hen kunt zijn op oudejaar? ‘Ik ben vanuit mijn gezin en familie altijd gesteund geweest in wat ik doe: als ik moet gaan werken op belangrijke dagen kan ik rekenen op begrip. Hoe jammer ze dat inwendig ook vinden, ze laten dit niet gauw blijken en zijn trots dat ik op die avond op een podium sta. We zorgen dan samen wel voor een moment – bijvoorbeeld het weekend nadien – om samen lekker te eten.’ Is er voor jou een verschil tussen werken op oudejaar en draaien op een ‘gewone’ vrijdag- of zaterdagavond? ‘Zeker wel, op oudejaar is het toch altijd iets specialer. Het begint al met de kledij. Iedereen doet extra z’n best en dus voel ook ik wat sociale druk om mijn haar extra

in de plooi te leggen. (lacht) Ook de aftelling moet tot in de puntjes voorbereid zijn en geeft een extra stresske aan de avond. Het publiek komt ook vroeger naar de zaken waar er gefeest wordt en is daarom meestal net iets sneller in the mood. Of het ligt aan het feit dat ze thuis al een glaasje gedronken hebben, dan wel dat iedereen extra hard naar deze dag uitgekeken heeft, laat ik in het midden.’ ‘Zelf uitgebreid feesten zit er op oudejaar niet in. Ik wil ook niet dat de mensen rekening moeten houden met het feit dat ik vroeger weg moet. Ik drink nog wel het aperitief mee, en soms eet ik ook het voorgerecht mee. Tijdens de nacht wordt

er onder de collega-dj’s dan nog eens getoast, maar het uitgebreidere tafelen houden we dus meestal voor achteraf.’ Zijn er – behalve oudejaar – nog feestdagen waarop je moet draaien? ‘Meestal moet ik niet op de feestdagen zelf draaien, maar wel de avonden ervoor. Op 10 november – voor Wapenstilstand – moest ik bijvoorbeeld draaien. Ook kerstavond was heel lang een avond waarop ik aan de bak moest, maar de laatste twee jaar heb ik ervoor gekozen om mijn energie meer te verdelen en die avond bij familie door te brengen, om dan met oudejaar honderd procent opgeladen aan de draaitafels te verschijnen.’

GA JE FEESTEN? GENIET VAN DE MUZIEK MAAR BESCHERM JE OREN De oren langdurig blootstellen aan hard geluid brengt gehoorschade toe, die niet te herstellen is. Voorkomen is dus de boodschap. Moeilijk, als je weet dat veel organisatoren van fuiven de wetgeving rond geluidspreventie niet kennen. CM organiseerde dit jaar samen met UGent een onderzoek naar geluidspreventie. Metingen tijdens onder meer 100-dagenfuiven in Oost-Vlaanderen toonden aan dat de muziek in bijna drie kwart van de gevallen te luid stond. Uit een bevraging bij bijna 200 van de organisatoren blijkt dat de meerderheid de wetgeving niet kent. Bovendien lijken jongeren niet wakker te liggen van geluidsoverlast. Vier op de vijf beschouwen lawaai niet als problematisch en vinden gehoorbescherming niet belangrijk. Meer dan negentig procent draagt geen gehoorbescherming. ‘Nochtans is het belangrijk dat jongeren veilig naar muziek luisteren’, zegt CMgezondheidsexperte Griet Speeckaert. ‘Te luide muziek kan blijvende schade veroorzaken voor je gehoor, maar geeft ook meer risico op stress, hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, hartfalen ...’ CM Gezondheidsfonds onderneemt acties om gehoorbescherming onder de aandacht te brengen en deelt al jaren oordopjes uit op allerlei muziekevenementen.

>>> Meer over gehoorbescherming op www.cm.be/ iets-zachter-even-straf

DOSSIER

Aantal zware arbeidsongevallen blijft hoog

Recordaantal aangiftes geweigerd Fedris, de federale instelling voor arbeidsongevallen en beroepsziekten, heeft cijfers bekendgemaakt over de arbeidsongevallen in 2018. Vorig jaar werden 168 462 arbeidsongevallen aangegeven. Dat is het hoogste aantal van de laatste vijf jaar.

168 462

21 338

134

aangiftes van arbeidsongevallen

aangiftes niet erkend door de verzekeringen

dodelijke arbeidsongevallen

TEKS T WIM TROCH

et lijkt goede nieuws: het aantal aangiftes van arbeidsongevallen is sinds de jaren tachtig in dalende lijn. Maar er is ook slecht nieuws, zegt Herman Fonck van het ACV. ‘De dodelijke ongevallen en de arbeidsongevallen met blijvende handicap blijven al decennialang rond dezelfde aantallen zweven. De daling zit dus bij de lichte arbeidsongevallen, en dan is het maar de vraag in welke mate onderaangifte een rol speelt.’

vallen is het oké voor de verzekeraar als de partijen onderling iets kunnen regelen. De verzekeringspremie moet dan ook niet worden verhoogd. Bij zware ongevallen loont het wel de moeite voor de werkgever om het ongeval aan te geven: het gaat dan al snel om hogere bedragen.’

‘Werkgevers zien wel vaker op tegen de administratieve last van de aangifte van lichte arbeidsongevallen’, licht Fonck toe. ‘Ze verkiezen vaak om het zelf informeel te regelen met het slachtoffer. Of om helemaal niets te regelen. Net zoals bij verkeersonge-

Een deel van de ongevallen die wel worden aangegeven, wordt door de verzekeringsmaatschappijen niet erkend. ‘Vorig jaar werden 21 338 aangiften niet erkend’, zegt Fonck. Dat is ongeveer dertien procent van de gevallen. ‘Een record. Sommige verzekeraars

weigeren zelfs tot een kwart van de aangiften die ze binnenkrijgen. Hierop is veel te weinig controle door Fedris. Want in de gevallen waar Fedris de nietaanvaarde aangiften steekproefsgewijs controleert, blijkt dat in bijna tien procent van de aangiften de verzekeraars hun oordeel ‘spontaan’ bijstellen, en de aangifte alsnog aanvaarden. Aangenomen kan worden dat 1 920 slachtoffers in 2018 onterecht een vergoeding voor arbeidsongevallen werd geweigerd. Wij vragen daarom een betere controle op de verzekeraars: alle weigeringsgevallen moeten onderzocht worden.’

Michael Broeckx, Gianna Salvo en Sven Schuer, ACVafgevaardigden bij Janssen Pharmaceutica in Beerse en Geel

Sam Billiauw, ACV-afgevaardigde bij Axima Refrigeration Wevelgem

‘Streefdoel: nul arbeidsongevallen’

‘Elke onveilige situatie moet onmiddellijk gemeld worden’

‘Janssen Pharmaceutica heeft in ons land verschillende vestigingen. In Beerse – waar zo’n 4 000 mensen werken – zit de afdeling onderzoek en ontwikkeling. Je hebt er dus vooral laboratoria. In Geel gebeurt de chemische synthese van actieve farmaceutische producten. Daar worden nieuwe farmaceutische producten ontwikkeld. Er werken zo’n 750 mensen.’ ‘Op de site in Geel kennen we elk jaar zo’n vijf tot tien arbeidsongevallen met werkverlet per jaar. Doorgaans gaat het over minder ernstige letsels. Voor het laatste ernstige incident moeten we terug naar 2015, toen tijdens het laden van een tankwagen met een afvalstroom een steekvlam vrijkwam.’ ‘Vergeleken met de chemische industrie scoren we behoorlijk goed. Zeker als je weet dat we in Geel steeds met nieuwe chemicaliën en nieuwe fabricageprocédés werken. Ons bedrijf hanteert dan ook hoge standaarden voor wat betreft veiligheid. Het streefdoel is nul arbeidsongevallen, al zal dat in de praktijk onhaalbaar zijn.’ ‘Waar we in het begin vaak te maken kregen met chemische irritaties of brandwonden, zijn dat soort

ongevallen de laatste jaren volledig uit de statistieken verdwenen. Nu gaat het vaker over ongevallen met lichamelijke kneuzingen of rugproblemen.’ ‘Initiatieven om het risico op arbeidsongevallen te verkleinen komen zowel vanuit de directie als vanuit de vakbondsdelegatie. In het algemeen loopt de samenwerking vlot. Op de maandelijkse vergadering van het Comité ter Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) worden de ‘hoog risico-incidenten’ besproken. We kennen ook een ‘gele knop-systeem’: iedereen wordt aangemoedigd om potentieel gevaarlijke situaties te melden. We overleggen ook over de blootstelling van werknemers aan chemicaliën, en over punten die te maken hebben met ergonomie. Externe firma’s nemen ons risicobeheersingsysteem onder de loep en formuleren adviezen.’ ‘In het algemeen kunnen we stellen dat de collega’s zich bewust zijn van het belang van de veiligheidsvoorschriften. En bij Janssen Pharmaceutica zijn er dat heel wat. Uiteraard is niets waterdicht en wordt er wel eens gezondigd. In ons bedrijf wordt een cultuur aangemoedigd om elkaar dan aan te spreken. Aan die cultuur moet elke dag gewerkt worden.’

‘In september 2018 vond er in ons bedrijf een ernstig arbeidsongeval plaats. Een collega maakte een zware val. Die collega is nu weer aan het werk, maar heeft er toch enkele letsels aan overgehouden. De directie heeft na het ongeval meteen zeer goed gereageerd. De volgende dag werden de syndicale delegatie en de preventieadviseur bijeengeroepen om samen met de grote baas te bekijken hoe dit ongeval kon gebeuren, en wat er moest gebeuren om zulke ongevallen te vermijden. Er zijn toen enkele aanpassingen gebeurd.’ ‘De directie en vakbondsafgevaardigden hameren erop dat veiligheid erg belangrijk is. Elke onveilige situatie moet onmiddellijk gemeld worden. Soms merken we dat ervaren collega’s af en toe wat minder aandacht aan veiligheid besteden, maar dan wijzen we op het belang daarvan. Voor elke situatie worden risicoanalyses opgesteld. In het algemeen verloopt alles dus veilig. Sinds dat zware ongeval van vorig jaar zijn er gelukkig geen grote ongevallen meer gebeurd.’

ACTUEEL

Meer dan 140 000 dienstenchequewerknemers ijveren voor schoon loon

Poetshulpen staken op 8 januari

De loononderhandelingen in de dienstenchequesector zitten nog steeds muurvast. De poetshulpen staken daarom op 8 januari. Een duizendtal poetshulpen ging op 28 november de straat op. Zij willen een loonsverhoging van 1,1 procent, zoals afgesproken in het Interprofessioneel Akkoord (IPA) 2019-2020, maar de werkgevers weigeren al sinds de zomer daarmee akkoord te gaan. In de eerste weken van december volgden daarom meer acties. Ook het laatste loonoverleg sprong af, waardoor nu een sociaal bemiddelaar wordt aangesteld. ACV Voeding en Diensten mobiliseert op 8 januari voor een algemene staking in de dienstenchequesector.

behoren de uurlonen van dienstenchequewerknemers met ongeveer 11 euro bruto tot de laagste van het land. ‘ACV Voeding en Diensten wil met de werkgevers snel een akkoord bereiken over een loonsverhoging en met de Vlaamse overheid komen tot een duurzame financiering van de zwaar gesubsidieerde sector’, zegt voorzitter Pia Stalpaert. Weerwerk, het collectief van Vlaamse huisartsen, arbeidsgeneesheren en syndicalisten publiceerde daarnaast een open brief waarin het zich zorgen maakt over de gezondheid van de poetshulpen. Zo is het werk extra vatbaar voor spieren gewrichtsproblemen.

>>> Op www.acv-voeding-diensten.be vind je meer In Visie van 22 november 2019 berichtten we al over de moeizame loononderhandelingen in de dienstenchequesector. Hoewel de sector in België meer dan een miljoen gebruikers heeft en meer dan 140 000 werknemers (veelal kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt),

14 355 arbeidsongevallen met blijvende handicap

info en kan je als werknemer registreren dat je staakt. >>> Je kan je poetshulp en de actie steunen door de petitie te tekenen op www.iksteunmijnhuishoudhulp.org/

Sociale uitkeringen stijgen vanaf 1 januari

Minimumuitkering tijdelijke werkloosheid stijgt

Cijfers voor de privésector in 2018

Vanaf 1 januari 2020 stijgen een heleboel sociale uitkeringen. Die verhogingen komen er dankzij de goedkeuring door het ACV van het ontwerp van interprofessioneel akkoord begin dit jaar.

In 2018 waren er 134 dodelijke arbeidsongevallen in de privésector. Een kwart daarvan viel in de transportsector. ‘De meest gevaarlijke sectoren blijven de bouwsector, het vervoer, de uitzendsector en een aantal industrietakken die de rest van de sectoren ver achter zich laten. Opvallend is ook een forse toename in de horecasector, wellicht door de thuislevering van maaltijden, dat aan populariteit wint.’

In april bereikten werkgevers- en werknemersorganisaties in de Groep van Tien een ontwerp van interprofessioneel akkoord (IPA) voor de periode 2019-2020. Het ABVV wou dit ontwerp niet goedkeuren, maar het ACV hield voet bij stuk en zette voluit in op de uitvoering van het akkoord. Met resultaat, uiteindelijk werd nagenoeg heel het hele akkoord omgezet in nationale en sectorale cao’s en wetteksten. In de loop van 2019 gingen al een hele reeks verbeteringen in, zoals die voor het woon-werkverkeer of van een reeks minimumuitkeringen in de sociale zekerheid en de sociale bijstand. Vanaf 1 januari 2020 volgt een nieuwe ronde van verbeteringen van uitkeringen en pensioenen in uitvoering van dit akkoord. Zo worden voor tijdelijk werklozen alle minimumuitkeringen gelijkgesteld aan het niveau van ‘gezinshoofden’, wat neerkomt op een verhoging van 62,7 procent voor een samenwonende en 20,8 procent voor

een alleenstaande. De verlaging die de regering-Michel doorvoerde voor de inkomensgarantie-uitkering (IGU) voor onvrijwillig deeltijds werkende samenwonenden en alleenstaanden wordt nu teruggeschroefd. Dit betekent een verhoging van de uurtoeslag met 42,3 procent voor alleenstaanden en met 150,4 procent voor samenwonenden. Jongeren die beginnen te werken en gebruik maken van de regeling jeugdvakantie om toch betaalde vakantie te kunnen nemen, zullen voor die dagen een hogere vergoeding krijgen. Daarnaast zijn er ook nog verbeteringen voor bepaalde pensioenen en ziekte-uitkeringen. Dit alles komt bovenop de index, die voor de periode 20192020 geschat wordt op 3,4 procent. En er is nog goed nieuws. Dinsdag kwamen de sociale partners tot een akkoord in de Nationale Arbeidsraad om de bedrijfstoeslag voor SWT’ers (het vroegere brugpensioen) met 1,28 procent te verhogen vanaf 1 januari 2020. Dit is de eerste verhoging boven 1 procent sinds 2005.

>>> Voor een volledig overzicht van alle verbeteringen: www.hetacv.be

Studenten evalueren vier vijfde onderwijs

‘Geen stress meer om groepswerk te plannen’ Hogeschool- en universiteitsstudenten sluiten binnenkort het eerste semester af met examens. Voor de studenten Sociaal Werk van hogeschool UCLL meteen het moment om het nieuwe lessysteem te evalueren. Sinds september volgen zij nog maar vier dagen per week les. De vijfde dag kunnen ze invullen met bijvoorbeeld studiewerk of praktijkopdrachten.

‘Dankzij die lesvrije dag kan ik mijn cursussen vlot bijhouden’, vertelt Nina. ‘Vorig jaar volgde ik een andere studierichting. Daar had ik constant het gevoel achterop te zitten. Dat heb ik nu gelukkig niet meer. We hebben nu ook een vaste dag om groepswerken in te plannen. Voor ons dus geen stress meer om een moment te vinden waarop we allemaal vrij zijn.’ ‘Dit vier vijfde systeem biedt ons ook een goede voorbereiding op de thuiswerksystemen die in het werkveld steeds meer voorkomen’, vult Geertrui aan. ‘We leren hier verstandig om te gaan met onze tijd en ons werk goed te plannen. Dat komt zeker van pas.’

De studenten halen meteen de belangrijkste redenen aan voor de school om dit systeem in te voeren. ‘Vijf dagen werken, twee dagen weekend. Tot enkele jaren geleden was dit voor veel mensen het stramien van de werkweek. Maar de arbeidsmarkt verandert, de mogelijkheden om de werkweek anders in te delen nemen toe. En daar moet ook het onderwijs op inspelen’, zegt Marnik Bodson van de opleiding Personeelswerk (HR). ‘De studenten krijgen de regie zelf in handen. Vroeger kregen we vaak te horen dat de lessen moeilijk te combineren waren met de vele taken en praktijkopdrachten. Wel, de studenten hebben nu de mogelijkheid om dat beter in te plannen. Kiezen ze voor een andere invulling van de lesvrije dag, dan is dat hun keuze en verantwoordelijkheid.’ De eerste reacties bij de studenten zijn alvast positief. UCLL monitort het systeem continu en zal ook de verdere effecten nog onderzoeken.

vraag & antwoord

De flinterdunne grens tussen flexibiliteit en uitbuiting

De importoppas en de wokchinees ‘Licht laten schijnen op plekken waar het donker is, is een goeie taak voor journalisten’, vertelt Emiel Woutersen. Hij en zijn collega’s belichten in het boek ‘Uitgebuit’ de donkerste kantjes van de Nederlandse arbeidsmarkt. Teks t amélie janssens

illus tratie RUTGER VAN PARYS

ederland telde dit jaar meer dan drie miljoen flexwerkers, waaronder een miljoen zelfstandigen zonder personeel (ZZP’er). En helemaal onderaan de arbeidsmarkt, goed verborgen, gebeurt een pak illegale arbeid met alle risico’s van dien. Verschillende journalisten van Investico, een Nederlands platform voor onderzoeksjournalistiek, gingen anderhalf jaar ondergronds. In ‘Uitgebuit’ brengen ze de vaak pijnlijke verhalen van ZZP’ers, keuken- en schoonmaakpersoneel op cruiseschepen, au pairs en arbeiders in de land- en tuinbouw. Hoe is een land als Nederland eigenlijk in deze situatie terechtgekomen? Emiel Woutersen: ‘We zijn heel trots op het poldermodel, de consensuscultuur zit diep in onze volksaard. Toen de werkgevers anders begonnen om te gaan met arbeid en de mensen die die arbeid verrichten, hebben andere partijen waarschijnlijk te traag gereageerd. Omdat het niet in onze aard zit. Het paste ook goed bij de jaren ’90: alles ging goed, we zagen de toekomst positief tegemoet. Op dat moment boden die initiatieven rond een meer flexibele arbeidsmarkt een antwoord op een aantal noden. Het was pas bij de financiële crisis dat er vragen rezen, dat problemen kwamen bovendrijven. Maar dan was het systeem al geïnstalleerd. Maar het is dus wel het gevolg van keuzes en beleid. Dit is ons niet zomaar overkomen.’ Sommige beleidskeuzes maken uitbuiting mogelijk, stellen jullie. ‘Nederland kent bijvoorbeeld de zogenaamde au pair-regeling. Onder het mom van een cultureel uitwisselingsprogramma kwamen in 2017 meer dan duizend buitenlandse vrouwen tussen 18 en 31 jaar naar Nederland om er voor de kinderen van Nederlandse gezinnen te zorgen. En volgens de officiële informatiewebsite mogen ze ook lichte taken uitvoeren. Maar liefst dertig procent van de au pairs werkt zo veel dat ze eigenlijk huishoudelijk werker zijn. En er wordt niets

gedaan om die uitbuiting te voorkomen. Hun werkomstandigheden worden amper gecontroleerd. Het wokakkoord is nog zoiets. Daarin staat dat het nodig is dat Chinese werknemers hier komen werken omdat Nederlands werknemers niet in de keukens van goedkope restaurantjes willen werken. Zo geef je natuurlijk toe dat het veel te zwaar werk is. En dus maken we het makkelijker om Chinezen naar hier te halen. Terwijl je natuurlijk ook iets zou kunnen doen aan de arbeidsomstandigheden. Dat wok-akkoord werd onlangs trouwens nog verlengd.’ Jullie ondervroegen vaak mensen die hun situatie niet als problematisch zagen. Hoe komt dat? ‘We spraken inderdaad enkele mensen die het zelf niet zo erg vonden. Poolse jongens en meisjes vertelden ons bijvoorbeeld dat ze hier meer verdienden dan thuis als IT’er. Dan nemen ze de rest er maar even bij. En de jongen die via Temper (een soort elektronisch prikbordsysteem met een aanbod van kortdurende jobs, red.) werkte, die vond het wel leuk om zelf te kunnen bepalen wanneer hij werkte. Maar heel veel andere mensen hebben er echt wel een probleem mee, hoor. Het is niet zo dat ze elke dag fluitend naar het werk gaan. Soms ondergaan ze het omdat het toch nog beter is dan de situatie in hun land. Of omdat ze denken dat ze geen andere keuze hebben.’ Als sommige werknemers het geen probleem vinden, waarom moeten wij dit soort flexibele arbeid dan veroordelen? ‘Allereest is er het morele aspect. Je kan het toch niet oké vinden dat mensen uitgebuit worden, te weinig betaald krijgen en enorme veiligheidsrisico’s lopen? Denk maar aan het verhaal van Tariq (zie inzet, red.). Maar je kan het ook als oneerlijke concurrentie zien. Omdat bedrijven, door te weinig te betalen en heel slim gebruik te maken van arbeidskrachten die veel minder bewust zijn van hun rechten, heel veel geld verdienen. Als mensen er zelf voor kiezen om heel flexibel te werken, kan je hen dat niet kwalijk nemen. Maar het wordt problematisch als dat betekent dat ook andere mensen steeds minder betaald worden en minder rechten hebben. Want de arbeidsmarkt neemt natuurlijk stilaan ook die lonen over. Zo verdienen bedrijven heel veel geld door bepaalde zekerheden op de arbeidsmarkt af te breken.’ Jullie benoemen ook de specifieke rol van de uitzendkantoren. Waar loopt het precies fout? ‘Uitzendwerk vervult wel een nuttige positie. Maar heel wat bedrijven, ook de grote kantoren, hebben er echt een sport van gemaakt om mensen niet meer dan het minimumloon te betalen. Dat trekt de hele arbeidsmarkt naar beneden. De flexibilisering van de

arbeidsmarkt is legaal, daar werden allerlei constructies voor ontworpen. Mensen zwart in dienst nemen, is illegaal. Uitzendwerk zit er eigenlijk een beetje middenin. Ze worden constant op de vingers getikt, omdat ze bijvoorbeeld te weinig betalen. Dan doen ze er snel 50 eurocent bij, om net niet illegaal bezig te zijn. Zulke spelletjes worden er gespeeld. Mensen die eindeloos in uitzendconstructies blijven hangen, daar is het systeem niet voor bedoeld. En ook niet om mensen zo goedkoop mogelijk in te zetten. Maar dat is het wel geworden.’

‘Veel uitzendbureaus hebben er een sport van gemaakt om mensen niet meer dan het minimumloon te betalen’ Emiel WOUTERSEN

Overheid en bedrijven moeten dus meer verantwoord te werk gaan. En wij, als consument? ‘Uitbuiting vindt meestal plaats achter hoge muren of gesloten deuren. En het is waar dat mensen zich liever niet afvragen hoe het kan dat het pakketje dat je vanavond bestelt morgen om 11 uur al aan je voordeur staat. Toch vind ik het te gemakkelijk om te wijzen naar de consument. Consumenten kunnen eigenlijk heel weinig doen, net omdat het probleem zo alomtegenwoordig is. Het haalt niets uit om een bepaalde supermarkt links te laten liggen, want ook de andere supermarkten werken met onderbetaald tijdelijk personeel. Ik blijf er dus bij: de verantwoordelijkheid ligt bij bedrijven en de overheden. En bij gebrek aan actie bij de bedrijven, moet de overheid ingrijpen. Strengere regels en meer controle.’

zo zit dat TELEBLOK

Hoe maak ik een examenplanning? Het zijn zware weken voor de studenten, want in januari is het examentijd. Een goede planning geeft zelfvertrouwen. Teleblok zet je met studieplanners op weg. Een goede voorbereiding op de examens start met het opmaken van een examenplanning. Daardoor krijg je een overzicht van al het werk dat je moet doen. Dat geeft druk, maar het motiveert je ook. Die planning maakt je productiever. Maar hoe pak je zo’n planning aan? Teleblok, de online hulplijn van CM, stelt vijf soorten voor. Een planning per dag, per week, per maand, op lange termijn en een vakplanner.

De vakplanner bijvoorbeeld laat je inschatten hoeveel tijd je per vak nodig hebt en welk materiaal je zal gebruiken. Hij doet je het werk in kleine taakjes kappen. Want per onderdeel noteer je de tijd die je eraan denkt te besteden en de manier waarop je die leerstof zal verwerken. Wat je kent, kun je nadien afvinken. Vergeet geen beloning voor jezelf te vermelden, want die heb je verdiend. Las regelmatig korte pauzes in. Beweging is de ideale afleiding. Bewaar de planning op een goed zichtbare plaats. Dan kun je hem vaak bekijken en aanpassen indien nodig.

Sla niet in paniek als je planning niet meer klopt. Er is nog niets verloren. Wees niet te kritisch voor jezelf, want dat is een belemmering om verder te doen. Praat met mensen die je vertrouwt. Je kunt ook gratis chatten met Teleblok. Van 6 tot 29 januari bieden vrijwilligers elke avond van 18 tot 23 uur een luisterend oor. Zij ondersteunen je en zoeken samen met jou naar antwoorden.

>>> De studieplanners kun je downloaden op www.teleblok.be.

OP UW GEZONDHEID

Alcohol op het werk, mag dat?

Biologische paprika’s Het is Sinterklaasavond 2015 in de serre van een biologische paprikaboer. Tariq is samen met een collega de grond aan het ‘stomen’. Een doorsnee klus voor de 22-jarige klusjesman: hij doet het elke zaterdag. Hij spant een groot zeil over de aarde en zet dat aan de buitenkant met kettingen vast, zodat er geen lucht kan ontsnappen. De stoom spuit uit ondergrondse buizen naar buiten en blijft gevangen onder het zeil. Het kokende water heeft een temperatuur van meer dan 120 graden en doodt alle schimmels en ziektekiemen in de grond. … Tariq ziet dat een luchtbel het zeil doet opbollen. Hij loopt naar de bel toe om die met zijn voet weg te drukken. Zo doet hij dat meestal en andere instructies of ander advies heeft hij nooit gehad. Eigenlijk hoort een externe expert dit soort klussen te doen, maar die kost extra geld.

In deze periode wordt ook op de werkvloer vaak geklonken op wat voorbij is en wat nog komen moet. Maar wat zijn de regels rond alcohol op het werk?

streeks met de medewerkers. Er moet minimaal een verklaring over het alcohol- en drugsbeleid opgenomen worden in het arbeidsreglement. Maar bedrijven kunnen er ook voor kiezen

om samen met de vakbonden meer gedetailleerde regels uit te werken rond preventie, regelgeving en procedures bij acuut en chronisch misbruik en hulpverlening.

Er is geen wet die alcohol op het werk verbiedt. Maar, volgens de Arbeidsovereenkomstenwet en de Welzijnswet is het de verantwoordelijkheid van de werkgever om een veilige en gezonde werkomgeving te creëren voor de medewerkers. Alcohol toelaten, houdt in dat kader risico’s in. Sinds 2010 is er dan ook een cao die bepaalt dat werkgevers een preventief alcohol- en drugsbeleid moeten uitwerken. Dat gebeurt in overleg met de ondernemingsraad, het CPBW, de vakbondsafvaardiging of recht-

… ’Ik legde mijn voet erop. En toen ontplofte het.’ … Hij valt tussen de rafelige stukken plastic op de grond, de stoom verbrandt zijn huid. ‘Ik voelde zweet of vuil op mijn gezicht en probeerde dat weg te wrijven. Toen ik mijn hand weer weg haalde, zag ik dat de huid van mijn gezicht aan mijn handen was blijven plakken.’ … Verder zijn er alleen flarden van herinneringen. Hij krijgt niet mee dat zijn baas verbiedt dat er een ambulance wordt gebeld. Tariqs collega’s brengen hem in paniek naar het ziekenhuis, waar ze hem onder een valse naam inchecken bij de spoedeisende hulp. Hij is dan al weggezakt in een coma. Uittreksel uit ‘Uitgebuit’, Emiel Woutersen Stichting Investico, Uitgeverij Atlas Contact.

Nieuwe regelgeving

Mag ik op oudejaarsavond vuurwerk afsteken? Dit eindejaar is het in Vlaanderen voor het eerst verboden om vuurwerk af te steken. Het Vlaams Parlement keurde in april een decreet hierover goed. Het verbod kwam er vooral om dieren te beschermen. Tijdens oudejaarsnacht gebeurden veel

ongelukken met angstige dieren. Het verbod geldt ook voor voetzoekers, wensballonnen en carbuurkanonnen.

ming geeft via een vergunning. Vroeger gold de omgekeerde regel: vuurwerk was toegelaten, tenzij je gemeente het verbood.

In enkele gemeenten mag je als particulier wel nog vuurwerk afsteken, maar enkel als de gemeente de expliciete toestem-

In Brussel is het privégebruik van vuurwerk al langer niet toegestaan.

TOT JE DIENST

Nieuwe functieclassificatie in PC 323 Het nieuwe jaar introduceert ook een nieuwe functieclassificatie in paritair comité 323 ‘Beheer van gebouwen en dienstboden’. Het inkomen van een werknemer wordt bepaald aan de hand van zijn of haar functie, naast het aantal jaren relevante ervaring. Om willekeur tegen te gaan, zijn er in de sector nieuwe afspraken gemaakt over welke job bij welke functie past. De vorige regeling over de functieclassificatie was namelijk flink verouderd. Vanaf 1 januari moeten werkgevers die nieuwe concrete en objectieven maatstaven toepassen bij het bepalen van het loon van werknemers. Daarom moeten werknemers ook voor het einde van dit jaar vernemen of ze in dezelfde functieclassificatie blijven of dat er misschien een verhoging of verlaging zit aan te komen. Een verlaging van functie mag zich echter niet vertalen in een lager loon.

Vacatures Beweging.net zoekt Adviseur Studiedienst 100 % - Schaarbeek – onbepaalde duur www.beweging.net

COC zoekt Nationaal secretaris secundair onderwijs (detachering) 100 % - Schaarbeek – onbepaalde duur

Welke CM-voordelen wijzigen in 2020? Als CM-lid heb je recht op een pak voordelen en kun je een beroep doen op ondersteunende diensten. Dat aanbod is mogelijk dankzij jouw ledenbijdrage. De CM-diensten en -voordelen zijn een aanvulling op de rechten die je hebt via de ziekteverzekering. Vanaf 1 januari 2020 wijzigen sommige voordelen. Een greep uit het CM-pakket. Teks t Martine Creve

Terugbetaalde sessies psychotherapie verdubbeld Bijna een op de vier Belgen krijgt in zijn leven te maken met psychische problemen. De nood aan psychologische hulpverlening is groot. Maar de kostprijs is soms een belemmering. Daarom verdubbelt CM vanaf volgend jaar het aantal terugbetaalbare sessies psychotherapie van 12 naar 24 per persoon. Kinderen en jongeren met kinderbijslag krijgen per sessie tot 30 euro terugbetaald (maximaal 50 procent van het betaalde honorarium). Voor jongeren met de verhoogde tegemoetkoming is dat 45 euro (maximaal 75 procent). De terugbetaling voor volwassenen bedraagt tot maximaal 10 euro per sessie. Leden met de verhoogde tegemoetkoming krijgen tot maximaal 15 euro terug. Om recht te hebben op een tegemoetkoming moet de psychotherapeut wel een overeenkomst hebben met CM. Hogere tegemoetkoming voor kraamzorg Met een pasgeboren baby in huis heb je de handen vol. Voor hulp bij de verzorging van je kindje en om een handje

Met jouw ledenbijdrage stelt CM een eigentijds voordelenpakket samen. toe te steken in het huishouden, kun je kraamzorg inschakelen. CM maakt die hulp betaalbaar en verhoogt in 2020 de tegemoetkoming. Dan heb je recht op maximaal 5 euro per gepresteerd uur kraamzorg door een erkende dienst voor gezinszorg. De tegemoetkoming geldt voor maximaal 30 uur kraamzorg per kind en per ouder die bij CM is aangesloten. Als beide ouders lid zijn van CM, kan de vergoeding dus tot 300 euro oplopen. De tegemoetkoming wordt uitgekeerd voor kraamzorg vanaf drie maanden voor de vermoedelijke bevallingsdatum tot drie maanden na de geboorte. Gratis babyspullen ontlenen Bij een geboorte heb je veel spullen nodig. Kies je voor borstvoeding, dan is een afkolftoestel interessant. Daarmee kun je moedermelk afkolven en kan je kindje ook moedermelk krijgen als de mama er niet is. CM-leden die recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming kunnen vanaf volgend jaar bij Goed thuiszorgwinkel een afkolftoestel (type een- of tweefase) tot drie maanden gratis ontlenen. Dat is ook mogelijk voor een babyweegschaal en een aerosol. Andere CM-leden ontlenen het materiaal tegen een voordeeltarief.

Niet-dringend ziekenvervoer naar het ziekenhuis Geraak je niet alleen op een consultatie bij een specialist in het ziekenhuis? Dan kun je als CM-lid via het telefoonnummer 078 15 95 95 niet-dringend ziekenvervoer aanvragen. Dat doe je het best zodra je de datum van de afspraak weet. Het bedrag dat je moet betalen varieert naargelang het soort vervoer dat je nodig hebt en de reden waarom je ziekenvervoer vraagt. Zittend vervoer voor bijvoorbeeld een consultatie naar het ziekenhuis kost je voor een enkele rit 15 euro. Voor liggend vervoer is dat 30 euro per rit. Voor niet-dringend ziekenvervoer voor nierdialyse en oncologie gelden andere tarieven.

>>> Meer info, voorwaarden en andere CM-voordelen en -diensten op www.cm.be/cm-voordelen. Voordelige ledenbijdrage Met jouw ledenbijdrage stelt CM een eigentijds voordelenpakket samen. In 2020 betaal je daarvoor 7,45 euro per maand of 89,40 euro per jaar. Personen ten laste betalen geen bijdrage. Koos je voor betaling via domiciliëring? Dan zal het lidgeld in januari van je bankrekening gaan.

vacatures.hetacv.be

ACV BIE zoekt Software tester - support engineer 100 % - Brussel – onbepaalde duur vacatures.hetacv.be

ACV PULS zoekt Administratief medewerker 100 % - Turnhout – bepaalde duur vacatures.hetacv.be

CM zoekt Juridisch dossierbeheerder Quality & Data analyst Financieel analist verzekeringen 100 % - Schaarbeek - onbepaalde duur

Adviserend arts 100 % - meerdere regio’s - onbepaalde duur

ZOMER ’20

www.cmjobs.be Visie-ad-B175xH105.indd 1

STRAFFE VAKANTIES, STRAFFE CM-KORTINGEN TOT € 245 KORTING* VOOR CM-LEDEN *ALGEMENE VOORWAARDEN OP KAZOU.BE

ZOEK &BOEK

OP KAZOU.BE

11/10/2019 20:32

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week actrice Maaike Neuville (36)

tekst Nils De Neubourg foto bas bogaerts

Maaike, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

Waaraan besteed je te veel tijd?

‘We kijken weinig om naar mensen die om verschillende redenen hulp nodig hebben. Dat zijn de zwakkeren onder ons: zieke mensen, armen, mensen zonder huis, enzovoort. Dat is kenmerkend voor deze tijd. Dat we tegenwoordig besparen op dingen als zorg, onderwijs en cultuur is een teken aan de wand. Consumeren en winst maken is van groot belang. Wat geen geld opbrengt, wordt snel als nutteloos beschouwd. De grootste slachtoffers daarvan zijn de minderbedeelden.’

‘Ik spendeer nogal veel tijd op facebook. In diezelfde tijd had ik een boek kunnen lezen of een goede film kunnen kijken. Tegelijkertijd vind ik er ook tips voor die boeken of films. Of ik kom er letterlijk mensen tegen. Soms is die tijd op Facebook dus wel geoorloofd.’ (lacht)

‘Het is eigenlijk best grappig en ik verwachtte het helemaal niet: de nieuwste film van Frozen. Ik heb ‘m samen met mijn dochter gezien. Hoewel er naar mijn smaak te veel

Welke mooie waarde dank je aan je ouders?

‘Vertrouwen, in het leven en in mezelf. Wanneer het wat minder goed gaat – een gevoel dat iedereen eens kent – zegt er iets in mezelf dat alles goedkomt. Al is dat misschien niet op de manier die ik hoop of verwacht. Als ouder kan je zoiets meegeven door niet te krampachtig de levensloop van je kinderen te willen bepalen. Vanaf een bepaalde leeftijd moet je kunnen loslaten. Mijn ouders vonden een goed evenwicht, waarbij mijn vader misschien eerder stond voor het loslaten en mijn moeder voor een bijna bovenmenselijke liefde. (lacht) Die combinatie was heel kostbaar.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Zingen! Al lijkt dat misschien wat oppervlakkig. Het is wel iets wat ik heel graag beter wil kunnen. Als artiest zoek je altijd een vertaling van iets wat in jezelf leeft. Ik doe dat door te spelen, films te maken en te schrijven. Dat zijn al heel wat uitlaatkleppen. Maar met muziek kan je een ander heel direct raken, soms zelfs zonder woorden. Dat moet fantastisch zijn.’

Welke film heb je het laatst gezien en heeft indruk op je gemaakt?

wordt gezongen, raakte het verhaal mij wel. Het gaat over koningin Elza die een roep hoort en die beantwoordt. Dat is voor mij een verhaal over ‘heel worden’, en dat is schoon. Al is dat natuurlijk niet helemaal wat mijn dochter eruit haalde.’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Ik weet niet of ik nog iets kan toevoegen door iets nieuws uit te vinden. Alles is er eigenlijk al. We hebben al alle tools om van deze wereld een betere plek te maken. Alleen gebruiken we ze niet altijd. Het klinkt wat melig, maar als we wat meer naar ons hart zouden luisteren, wordt de wereld vanzelf een betere plek.’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Gewoon waar ik ben. Ik hoef geen andere plek dan mijn thuis, bij de mensen die ik graag zie, om me goed te voelen. Soms ontsnap je niet aan de mallemolen van het dagelijkse leven. Op zulke momenten kom ik gewoon thuis tot rust. In het verleden ging ik ook elders op zoek naar die rust. Maar ik kwam tot de conclusie dat ik daarvoor eigenlijk geen stap hoef te zetten.’

Wat zou iedereen op school moeten leren?

‘In deze tijden: de gevolgen van de klimaatopwarming. Dat zou gewoon het grootste vak op school moeten zijn. Het is de grootste dreiging die ons als mensheid momenteel boven het hoofd hangt. Het gaat dan ook over een bewustzijn dat we allemaal letterlijk op dezelfde wereld leven.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen en waarom?

‘Meer dan een terrasje zou ik nog liever stage lopen in het leven van Chantal Akerman of Tolstoj. De eerste was een filmmaakster. Ik heb enorm veel respect voor de manier waarop ze ongedwongen en vanuit haar eigen verlangen films maakte. Ze schikte zich niet naar de heersende normen. Ook een ontmoeting met de Russische schrijver Tolstoj lijkt me fantastisch. Hij schreef enorm meeslepend en tegelijkertijd kon hij ook zijn levensvisie in zijn werken en personages verweven. Zijn roman ‘Anna Karenina’ is misschien wel een van de kernboeken in mijn leven.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Er zijn al heel wat dingen die ik graag doe waar ik nu eenmaal al mee bezig ben. Al zou ik dat wel willen aanvullen met iets heel ambachtelijks. Iets met mijn handen, zoals een schoenenmaker. Ondanks dat het heel basaal is, kan je er toch plezier in vinden. Of misschien toch worstelaar of danser. Dat is dan minder ambachtelijk, maar des te fysieker.’ (lacht)