Visie 7 mei 2020 by CM ziekenfonds

BLAD MET EEN MENING VOOR EEN WERELD IN BEWEGING

s #trot s n op om bare

e Uitne e > 8 affich NR 9 - DONDERDAG 7 MEI 2020

Rechtbank verbiedt oneerlijk bijverdienen

7 tips om maagklachten te verminderen

Tien vragen aan videomaker en radiopresentatrice Linde Merckpoel

‘Te weinig controleurs

om naleving afspraken op de werkvloer op te volgen’

inds maandag 4 mei zijn veel mensen opnieuw aan het werk op het bedrijf na een lange periode van tijdelijke werkloosheid of thuiswerken. Bedrijven en vakbonden lanceerden op nationaal niveau een gids met aanbevelingen om het werk opnieuw te kunnen opstarten. Sommige sectoren werkten dit nog verder uit, rekening houdend met de specifieke werkomstandigheden binnen hun bedrijven.

Volgens het ACV moet de naleving van de geldende afspraken, rond afstand houden en ontsmetting bijvoorbeeld, goed gecontroleerd worden. En moeten werkgevers indien nodig ook een sanctie krijgen als de regels niet correct worden toegepast. Daarvoor zijn een pak meer inspecteurs nodig voor de inspectie Toezicht Welzijn op het Werk. Volgens de vakbond is die inspectie, met amper 141 inspecteurs, al jaren onderbemand.

Eerste stappen uit de lockdown

>5 > 16

Nieuwe uitdaging voor scholen • Gemis weegt zwaar voor 65-plussers Zullen we ons anders verplaatsen? • Stel doktersbezoeken niet uit TWEEWEKELIJKSE UITGAVE

BEWEGING.NET

CM.BE

> 2-6

HETACV.BE - JAARGANG 76 - AFGIFTE BRUSSEL X - P806000 - VOLGEND NR 21.05.2020 - REGIO

BLZ. 13

EXIT CORONA

Gedeeltelijke heropening scholen plaatst leerkrachten en leerlingen voor nieuwe uitdagingen

‘De verwachtingen moeten worden bijgestuurd’ Vanaf 18 mei zullen de scholen voor sommige leerjaren heropenen, maar niet zonder de nodige voorzorgsmaatregelen. ‘Het zal niet altijd lukken om die te respecteren, maar ook dan blijft het belangrijk om vertrouwen uit te stralen.’

vaak een verkeerde uitleg’, zegt ze. ‘Ouders zeggen bijvoorbeeld dat kleuters nog klein zijn of dat grote broer veel moet leren. Het is een misvatting dat in de kleuterklas niet zou worden geleerd.’

Eigen schuld ‘Hoe thuis over corona gecommuniceerd wordt, beïnvloedt de ervaring van het kind’, vertelt Ilse Aerden. ‘Sommige ouders leggen de situatie rustig uit, anderen reageren zelf emotioneel of zwijgen er liever over. Het is belangrijk dat ouders klaar staan om de gevoelens van de kleuter te ontvangen, zoals: Ik wil ook naar school gaan, of: Ik ben bang van corona. Op die leeftijd hebben kinderen de neiging om te denken dat iets hun eigen schuld is, dat ze bijvoorbeeld niet naar school mogen omdat ze stout zijn geweest of omdat de juf hen niet terug wil.’

TEKS T SIMON BELLENS FOTO ID/DIETER DEWULF

aatstejaars in het secundair onderwijs en eerste-, tweede- en zesdejaars in de basisschool zullen vanaf 18 mei niet meer voor een gesloten schoolpoort staan. Vlaamse scholen kunnen op vrijdag 15 mei zelfs al een dag proefdraaien. Allerlei coronavoorzorgsmaatregelen werden al snel na de aankondiging versoepeld, omdat de onderwijskoepels en vakbonden vraagtekens plaatsten bij de haalbaarheid. Leerlingen zullen met maximaal veertien in een klaslokaal zitten en zijn vanaf de middelbare school verplicht om een mondmasker te dragen, net als alle leerkrachten. ‘De verwachtingen over wat normaal is, zullen moeten worden bijgestuurd’, zegt hoogleraar schoolpsychologie aan de KU Leuven Karine Verschueren. ‘Het zal er vreemd uitzien en dat zullen leerkrachten vaak opnieuw moeten uitleggen. Wat nu gebeurt is ongewoon, maar we doen dat om samen het virus te overwinnen. Die boodschap is heel belangrijk.’ Ook leerkrachten zullen zich moeten aanpassen. ‘Het is belangrijk dat leerkrachten

vertrouwen uitstralen en zeker niet gaan straffen als het niet altijd lukt om de voorzorgen in acht te nemen. De leerkracht is een bron van veiligheid en steun voor kinderen. Zelfs al voel je als leerkracht angst om een kindje aan te raken, dan nog mag je dat niet laten blijken of het kind van je afduwen. Vragen hoe de kinderen zich voelen en oprecht luisteren, is erg belangrijk.’

Grote broer en zus Voor welke leerjaren weer naar school kunnen, lijken er weinig pedagogische redenen. Volgens Karine Verschueren zijn ze vooral gekozen vanuit het standpunt van het onderwijs. ‘Het gaat om de beginjaren van het lager onderwijs’, legt ze uit, ‘waarin leerlingen lees- en rekenvaardigheid onder de knie moeten krijgen, en om overgangsjaren, waarvoor eindtermen gehaald moeten worden en dus misschien extra aandacht nodig is.’

‘Het is belangrijk om de situatie voor kleuters bevattelijk en voorspelbaar te maken’ CAROLINE VANCRAEYVELDT, UCLL

Kleuters blijven nog even thuis. ‘De verlenging van de lockdown wordt een uitdaging voor sommige kleuters, maar dat wordt niet altijd erkend’, zegt Ilse Aerden, onderzoeker aan de UC Leuven-Limburg en gespecialiseerd in kinderen tot acht jaar. Ouders die aan hun kinderen moeten uitleggen waarom grote broer of zus wel al naar school mag en zij nog niet, moeten volgens Aerden vooral eerlijk blijven en ook niet bang zijn om toe te geven als ze het zelf niet goed weten. ‘Ik hoor daarover

Expert vroege kindertijd aan de UC Leuven-Limburg Caroline Vancraeyveldt hamert daarom op het belang van perspectief voor kleuters. ‘Het is belangrijk om de situatie bevattelijk en voorspelbaar te maken. Samen met de kleuter kunnen ouders onderzoeken hoe met deze nieuwe situatie om te gaan. Als je bijvoorbeeld weet dat je samen grote broer of zus naar school mag brengen, dan wordt dat een nieuw ritueel dat de dag voor kleuters structureert.’ ‘Uit onderzoek van de Odisee Hogeschool blijkt dat vooral ouders met jonge kinderen uitputting ervaren tijdens de lockdownperiode’, stipt Vancraeyveldt aan. ‘Zelfzorg van ouders is hier een vaak vergeten maatschappelijk aandachtspunt. Ook ouders hebben nood aan perspectief, en aan andere mensen om de zorg voor hun kind te helpen dragen.’

PETER WOUTERS VOORZITTER BEWEGING.NET

NIEUWE TIJDEN Intussen kennen we allemaal wel een buur of een vriend die ziek werd, of zelfs een familielid. Hopelijk herstellen ze goed. Als dat niet zo mocht zijn, bied ik u mijn oprechte medeleven aan. Afscheid nemen is één van de vele facetten waarbij we op zoek moeten naar een nieuwe invulling. Het gemak waarmee we voorheen een verjaardag, een geboorte of een overlijden konden meemaken, is even weg. Rituelen die niet meer kunnen plaatsvinden, maken ruimte voor andere gedragingen. Eigenlijk is het een fijne gedachte dat we in deze periode samen zoeken naar nieuwe dingen die de kern van onze relaties met elkaar opnieuw kun-

nen vertegenwoordigen. Zoals de dankbaarheid die we plaatsen bij Moederdag. In het magazine van Femma stond mooi beschreven hoe we lang geleden Moederdag vierden en met welke vijf tips we dit vandaag kunnen doen. Wij beleven een indrukwekkende periode maar wat echt van belang is, blijft rechtop staan. Onze sociale zekerheid ving de ergste problemen in deze crisis goed op. We mogen daar trots op zijn. Toch zien we verbeteringen. We hebben als sociale organisaties de voorbije periode heel wat kwesties op de tafels van Vlaamse en federale ministers moeten leggen. Dikwijls met succes. Traditioneel bereiden de sociale organisaties zich in deze periode voor op Rerum Novarum. Wat al-

lemaal beter kan na corona, moeten we vandaag noteren en bestuderen. Volgende Visie zetten we een eerste stap. Als straks het virus minder is, moeten we werken aan een Nieuwe Tijd. Laat dat nu net de vertaling zijn van Rerum Novarum. De affiche die u in het midden van deze Visie vindt, past in dat kader. Als dank aan al wie ons helpt, als proficiat aan uzelf en als blik naar morgen.

>>> Op 22 mei kun je een webinar volgen met Peter Wouters en Liesbeth De Winter van beweging.net, naar aanleiding van Rerum Novarum. Inschrijven kan via www.strategiesandleaders.com/ nl/webinar

Redactieadres: Visie, PB 20, 1031 Brussel - tel. 02 246 31 11 - e-mail: info@visieredactie.be • Lezersbrieven: lezers@visieredactie.be • Abonnementen: www.beweging.net/ abonnementvisie • Verantwoordelijke uitgever: Liesbeth De Winter (nationale pagina’s), artikels ‘regio’ vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Redactie: Simon Bellens, Nils De Neubourg, Wim Troch, Marjan Cauwenberg, Tinne Van Woensel, Rooni Theeboom, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Martine Creve, Dieter Herregodts, Stephanie Lemmens, Elien Steen, Anneleen Vermeire, Michiel Verplancke • Hoofdredactie: Amélie Janssens • Vormgeving: Gevaert Graphics • Druk: Coldset Printing Partners • Visie verschijnt tweewekelijks en is inbegrepen in het lidmaatschap van CM, ACV bouw - industrie & energie, ACV-CSC METEA, ACV-Transcom en ACV Voeding en Diensten •

EXIT CORONA Patiënten stellen ook dringende zorg uit

‘We zien nu de gewone aandoeningen in een ernstigere graad’ een vertrouwenspersoon die zich zorgen maakt over kwetsbare mensen, vragen we om ons dat te signaleren.’

Mensen meden in de strikte lockdown hun huisarts en het ziekenhuis. Zelfs ernstige klachten werden vaak genegeerd, wat niet zonder gevaar is. Sinds 4 mei is de niet-dringende zorg hervat. ‘Op een veilige manier. Wacht niet met aanhoudende problemen’, beklemtoont Dirk Avonts van de huisartsen vereniging Domus Medica. TEKST MARTINE CREVE FOTO IRIS DENOLF

irk Avonts: ‘In de lockdown zaten wij met onze vingers te draaien, want patiënten mochten voor niet-dringende zorg niet komen. Ze bleven ook weg omdat beelden van drukke spoeddiensten, af en aan rijdende ziekenwagens en vermoeide verpleeg kundigen de indruk wekten dat de hele medische wereld overbelast was. Maar die overbelasting bestond alleen in de sectoren die met COVID-19 te maken hadden. Voor dringende medische problemen bleven huisartsen en spoeddiensten altijd bereikbaar. Toch wachtten patiënten ook met ernstige klachten zo lang mogelijk om bij de huisarts langs te gaan.’

Ver stadium ‘Zo belde een patiënt mij in een huisartsenwachtpost op met klachten over vaak plassen en een branderig gevoel daarbij. Hij had er al een week last van. Ik vroeg hem om langs te komen en stelde een urineweginfectie en beginnende diabetes vast. Het was jaren geleden dat ik

‘De ambulante zorg in de ziekenhuizen is tegelijk met de huisartsen herstart. Als we patiënten verwijzen naar een specialist, nemen we nu zelf contact op om een afspraak te maken. Om de angst voor besmetting in het ziekenhuis weg te nemen, leggen we het non-COVID-19 traject duidelijk uit. Onze begeleidende rol wordt nog groter.’

de diagnose in zo een ver stadium stelde. We zien de gewone aandoeningen nu in een ernstigere graad en dat verontrust ons. Als bijvoorbeeld een urineweginfectie niet op tijd behandeld wordt, kan er definitieve schade aan de nieren optreden.’ ‘Sinds 4 mei hernemen we de routinezorg. Het is belangrijk dat onder meer chronisch zieke mensen de regelmatige controles hervatten. Als bijvoorbeeld patiënten met diabetes niet op tijd een behandeling krijgen, kan dat leiden tot blijvende oogschade met een verminderd zicht tot gevolg. De zorg verloopt nu absoluut veilig. De huisartsenvereniging Domus Medica stelde daarvoor richtlijnen op.’

Niet te vroeg, niet te laat ‘Patiënten bellen altijd eerst met de huisarts. Als er geen tekens van COVID-19 zijn, dan mogen ze langskomen. We dringen erop aan om tijdig op de afspraak te zijn. Niet te laat, maar ook niet te vroeg om patiënten samen in de wachtzaal te vermijden. Een mondmasker dragen is nodig, voor de patiënt en de huisarts. En zowel bij het binnenkomen als het weggaan moet de patiënt de handen

Te snel gelinkt aan COVID-19

‘Met de aangepaste werkwijze is het quasi onmogelijk dat de patiënten of de huisarts besmet raken’ DIRK AVONTS, HUISARTSENVERENIGING DOMUS MEDICA

ontsmetten met alcoholgel die voorzien is. Het is wennen aan deze werkwijze. Maar zo is het quasi onmogelijk dat de patiënten of de huisarts besmet raken. Patiënten die zorg nodig hebben maar niet langskomen, bellen we zelf op. Een mantelzorger of

‘Toegegeven, drie kwart van de problemen waar mensen mee naar de huisarts komen, gaan vanzelf over. Aarzel toch niet om te bellen over een aanhoudende klacht die je ongerust maakt. Dat is de afgelopen maand te vaak gebeurd. Een mama wachtte meer dan drie dagen om de huisarts in te schakelen voor haar zoontje die buikklachten had. Ze weet het aan stress door deze hele coronasituatie. Het was nipt om de appendicitis te opereren.’ ‘Pijn in de borststreek wordt nu snel gelinkt aan COVID-19, terwijl dat ook een hartinfarct kan zijn. Als die pijn genegeerd wordt, kunnen er hartritmestoornissen optreden wat tot een plotse dood kan leiden. De patiënt zal tijd nodig hebben om weer sneller te reageren. Het vertrouwen in de veiligheid van medische voorzieningen is te paard weggegaan maar komt nu te voet terug.’

Gaan we anders leven door corona? We zetten ons ondertussen allemaal al bijna twee maanden in om de befaamde curve klein te krijgen. En dat lijkt te lukken. De coronacrisis toont ons zo hoe we met persoonlijke inzet een grote impact kunnen hebben. Ook met ons koopgedrag kunnen we een positieve invloed hebben. Iets om te onthouden wanneer alle winkels binnenkort weer hun deuren openen. TEKST NILS DE NEUBOURG

oor met z’n allen de coronamaatregelen te respecteren drongen we het aantal besmettingen drastisch terug. Maar dat was niet de enige positieve trend. Ook de uitstoot van broeikasgassen verminderde waardoor de luchtkwaliteit verbeterde. ‘Momenteel leren we dat ons individueel gedrag ook echt een invloed heeft. Als we allemaal thuisblijven, zien we hoe dat werkelijk een effect heeft op het aantal ziekhuisopnames. Eenzelfde redenering gaat op voor bijvoorbeeld het milieu of eerlijke handel. We zien nu letterlijk hoe ons eigen gedrag ertoe doet.’ Dat zegt professor koopgedrag Iris Vermeir. Als lid van het

onderzoekscentrum BE4LIFE van de Universiteit Gent doet zij onderzoek naar ons koopgedrag. Ze gaat na wat we consumeren en vooral waarom. Volgens de onderzoekster vormt corona een moment van verplichte bezinning over onze dagelijkse consumptie. ‘Eigenlijk hebben we een hekel aan verandering en houden we het liefst vast aan oude patronen. Maar op dit moment hebben we geen andere keuze.’ We staan allemaal – misschien tegen wil en dank – stil bij ons koopgedrag. ‘Doorgaans is zo’n opgelegde verandering geen lang leven beschoren’, waarschuwt Vermeir. Toch acht ze de kans groot dat we nu wel een langdurig effect op ons koopgedrag gaan zien. ‘Momenteel

zijn alle voorwaarden voor zo’n duurzame verandering aanwezig.’

Back to basic In deze coronacrisis draait het allemaal om onze gezondheid. Dat merk je ook aan wat we kopen, volgens Vermeir. ‘We weten uit onderzoek dat gezondheid een grote invloed heeft consumptie. Nu moeten we allemaal op zoek naar een gezonde

‘We hebben een hekel aan verandering. Maar nu hebben we geen keuze’ IRIS VERMEIR, UGENT

en duurzame levensstijl. We herbekijken onze voeding, komen meer buiten of halen de fiets boven. Door thuiswerk staan we stil bij ons pendelgedrag en de werkprivébalans. We kweken momenteel dus nieuwe gewoontes. Het is voor velen een soort back to basic.’

‘Ook bepaalde waarden kunnen we weer ontdekken of herontdekken. Het gezin krijgt nu meer aandacht: we koken samen met de kinderen of spelen weer gezelschapsspelletjes. Sommigen onder ons zullen zelfs gevoelens van nostalgie ervaren. Anderen kunnen misschien niet anders omdat het inkomen wegvalt. Alleszins vragen we ons nu meer af wat we écht nodig hebben en staan we stil bij de overconsumptie van onze maatschappij.’ De omstandigheden veranderen niet alleen onze gewoonten. Ze leiden ook tot meer kennis. Velen ontdekten de lokale boer of namen een abonnement op een groentemand. ‘Zelfs als we na een langere tijd toch zouden hervallen in onze oude gewoonten, hebben we ondertussen toch meer kennis. Die verdwijnt niet zodra de maatregelen wat gelost worden. We weten nu bijvoorbeeld beter wat gezonde en duurzame voeding is of waar we die kunnen kopen.’

EXIT CORONA

Mobiliteit na corona

Steden geven meer ruimte aan voetgangers en fietsers Kansen voor deelmobiliteit

Nu de activiteiten in bedrijven, winkels en ondernemingen weer op gang beginnen te komen, zullen we ons weer meer kunnen verplaatsen. Gedaan dus met lege bussen, verlaten treinstations en desolate autowegen. Of gaan we onze mobiliteit nu helemaal anders aanpakken?

Die maatregel moet ook de deelmobiliteit – vooral dan de steps en de fietsen – opnieuw zuurstof geven. Want omdat de meeste verplaatsingen tot nu toe ontraden of zelfs verboden werden, trokken verscheidene aanbieders van deelsteps en dergelijke zich even terug. Een rondvraag van Autodelen.net – het netwerk van aanbieders en gebruikers van deelmobiliteit – leerde dat alle aanbieders het aantal ritten en afgelegde kilometers vlak na de lockdown van 13 maart sterk zag dalen.

TEKS T WIM TROCH

Bij ons rijden sinds deze week de meeste bussen, trams en treinen weer volgens de gewone dienstregeling. Aan gezien thuiswerk de norm blijft, zijn er voorlopig nog veel minder pendelaars dan normaal. Toch is het ook nu in een trein of op een bus vrijwel onmogelijk om altijd anderhalve meter afstand van de

oe we ons voortaan zullen verplaatsen, zal nog moeten blijken. De kans is reëel dat het openbaar vervoer op korte termijn aan populariteit zal inboeten. Onderzoek toont immers dat het vertrouwen in het openbaar vervoer sterk is aangetast. Een Britse enquête bij drieduizend pendelaars leert dat drie op de tien bevraagden bezorgd is over de mogelijkheden om afstand te bewaren op het openbaar vervoer. Bijna de helft van de pendelaars wil minder gebruik maken van trein, metro of bus na de quaran taine maatregelen.

Mondmaskers zijn voorlopig verplicht op openbaar vervoer. Dat moet het veiligheidsgevoel in bus, tram of trein verhogen. andere reizigers te bewaren. Daarom zijn voorlopig mondmaskers (of eventueel een sjaal die mond en neus bedekt) verplicht voor reizigers ouder dan 12 jaar. Wie de trein neemt moet zijn of haar mondmasker ook in stations en op de perrons dragen.

Koning Auto? De Britse enquête leert dat 56 procent van wie geen auto heeft, er na de crisis wel een wil kopen. Grijpt Koning Auto opnieuw de macht? Dat de brandstofprijzen momenteel vrij laag staan, maakt autorijden mo-

menteel weer aantrekkelijker, maar overal in Europa grijpen grote steden dit moment aan om opnieuw meer ruimte te geven aan voetgangers en fietsers. In Parijs en Milaan, bijvoorbeeld, maar ook in Brussel. Grote delen van de hoofdstad worden omgevormd tot woonerf, waar voetgangers en fietsers dus voorrang hebben op gemotoriseerd verkeer. In drukke assen zoals de Wetstraat en de Louizalaan zullen zelfs rijstroken verdwijnen, ten voordele van bredere fietspaden. In totaal komen er veertig kilometers fietspad bij.

Toch hoeven de aanbieders van deelmobiliteit niet met de handen in de haar te zitten. In diverse wereldsteden heeft het coronavirus juist een boost gegeven aan fietsen stepdelen. Mensen zonder een eigen fiets geven daar de voorkeur aan een deelfiets of -step op het openbaar vervoer. Het Brusselse Billy Bike, dat elektrische deelfietsen aanbiedt, zag de laatste weken zijn aantal ritten zelfs verdubbelen. Volgens wetenschappers is het risico op coronabesmetting via deelfietsen of andere deelvoertuigen niet hoger dan bij het winkelen, als je de voorschriften rond handhygiëne en afstand in acht neemt. De sector ziet de crisis als een opportuniteit. Door het stilvallen van het verplaatsingspatroon, verplicht telewerken, het herwaarderen van de eigen buurt en de positieve impact op milieu is de kans reëel dat een deel van de bevolking zijn gedrag blijvend zal wijzigen na de crisis, klinkt het bij Autodelen.net.

OKRA vraagt aandacht voor sociaal contact

‘Gemis van familie en vrienden is zwaar voor 65-plussers’

TEKST AMÉLIE JANSSENS

r is binnen de exit-strategie te weinig aandacht voor het psychosociale aspect van de ouderen’, steekt Johan Truyers van OKRA meteen van wal. ‘De nadruk ligt op gezondheid en werk. Dat begrijpen we uiteraard. Maar als we het mentale aspect blijven negeren, verkleint het draagvlak en houden we de maatregelen niet lang meer vol, vrees ik.’ ‘Virologen hebben zich vanaf dag één gefocust op het strikt gescheiden houden van generaties. De psychologische impact van het doorknippen van het generatiecontact kan en mag niet onderschat wor-

den. Binnen de groep van experts die de exit uitwerken, moeten meer inspanningen gebeuren om ook creatief na te denken over sociaal contact tussen mensen. Met babbelboxen werken, bijvoorbeeld, waarin mensen elkaar op veilige afstand toch kunnen ontmoeten. Er kunnen wel degelijk manieren gevonden worden om mensen bij elkaar te brengen zonder al te grote risico’s te lopen.’ In het kader van de afbouw van de lockdown wordt door sommige virologen gesteld dat je dit wat sneller kan doen voor jongeren, dan voor ouderen. ‘Maar heel wat 65-plussers rekenen zichzelf eigenlijk niet tot de risicogroep van deze pandemie’, gaat Truyers verder. ‘Er wordt een leef-

Grootouders verlangen intens naar het weerzien met de kinderen en kleinkinderen. Ouderenorganisatie OKRA heeft het moeilijk met het gebrek aan perspectief voor ouderen binnen de exit-strategie.

‘De groep van ouderen is zeer divers. Heel wat 65-plussers zijn nog heel actief, bijvoorbeeld in het verenigingsleven’, stelt Johan Truyers van OKRA. tijdsgrens gehanteerd om bepaalde beslissingen op te baseren. Maar die groep van ouderen is heel divers. Bijna tien procent van de 65- tot 69-jarigen in Vlaanderen is nog professioneel actief, ook in essentiële sectoren. Heel wat gepensioneerden zijn

actief in het verenigingsleven of vangen kleinkinderen op. Daar zijn toch grote verschillen met de zorgbehoevende ouderen in de woonzorgcentra. In de maatregelen zou men met die diversiteit meer rekening moeten houden.’

EXIT CORONA Sociaal overleg centraal in economische heropstart

Sectoren bekijken hoe ze veilig werk kunnen garanderen

TEKST SIMON BELLENS, AMÉLIE JANSSENS FOTO JAMES ARTHUR

Helemaal gerust ben ik echter niet over de heropstart. Als ik zie dat in sommige grote sectoren zoals de bouw of de metaalsector geen akkoord werd bereikt tussen vakbonden en werkgevers over preventieve veiligheidsmaatregelen, stel ik me vragen. Is de gezondheid van medewerkers niet belangrijk genoeg? Twijfelen bedrijven aan de haalbaarheid van een veilige werkomgeving? Geloven ze niet in de kracht van het overleg? Ik heb er het raden naar, maar geruststellend vind ik het niet.

Zonder vaccin moet de volksgezondheid ook op de werkvloer gegarandeerd wor-

DAF in Oevel nam de nodige maatregelen om het werk te kunnen hervatten. den en dus zal voor velen het werk er anders uitzien dan voor de pandemie. De vakbonden maakten samen met werkgeversorganisaties een sectoroverschrijdende gids om de verspreiding van het virus op de werkvloer tegen te gaan. De veertig pagina’s tellende gids benadrukt de hygiënische voorschriften, zoals regelmatig handen wassen, en het belang van social distancing in alle facetten van het werk. Vanaf het woon-werkverkeer tot

Controle op afspraken is cruciaal, inspectie zwaar onderbemand Het ACV vraagt dat de vacatures bij de inspectie Toezicht Welzijn op het Werk snel ingevuld worden. De inspectie moet volgens het ACV een sleutelrol spelen in de exit-strategie, door te controleren of de afspraken rond veilig werk nageleefd worden. ‘We zijn ervan overtuigd dat in veel bedrijven afspraken nageleefd zullen worden’, zegt Kris Van Eyck van het ACV. ‘Maar de voorbije weken kregen we ook talloze vragen van werknemers waar dat niet het geval is. Geen mogelijkheid om afstand te houden, gezamenlijk vervoer, geen handgels, onvoldoende wasplaatsen, geen mondmaskers, enzovoort. Om de heropstart goed te laten verlopen is het belangrijk dat er ook controle is op de veiligheidsafspraken en dat klachten ook daadwerkelijk opgevolgd worden. Handhaving van afspraken is even belangrijk als afspraken maken.’

TERUG VEILIG AAN HET WERK? Na weken van lockdown hernamen heel wat bedrijven op 4 mei hun activiteiten. Die start is vrij grondig voorbereid. Terecht, want het gaat om de gezondheid van mensen. Er is op nationaal niveau door vertegenwoordigers van bedrijven en vakbonden een gids met heel concrete aanbevelingen uitgewerkt. In veel sectoren werd dit verder op maat geconcretiseerd. En op de valreep ging de regering dan toch in op de vraag van het ACV om het regime van ouderschapsverlof te versoepelen.

Op 4 mei ging de eerste fase van de veelbesproken exit-strategie van de Nationale Veiligheidsraad in. Om een veilige heropstart van de economie te verzekeren, neemt het sociaal overleg werkvloer per werkvloer aangepaste maatregelen.

e maatregelen om de COVID19-pandemie in te dijken legden het economische leven stil op nooit vertoonde schaal. Naar schatting één derde van alle economische activiteit werd opgeschort, berichtte de Economic Risk Management Group (ERMG), die in opdracht van de federale regering de economische gevolgen van de coronacrisis in kaart brengt. Na veel vijven en zessen, en onder veel voorbehoud, werd een gefaseerde strategie bedacht om de economie voorzichtig opnieuw op te starten. Vanaf 4 mei mochten de industrie en bedrijven die specifiek zakendoen met andere bedrijven, het zogenaamde business-to-business of B2B, weer aan de slag. Kleinhandelszaken volgen een week later. Dat alles onder voorbehoud en afhankelijk van een verdere afname van het aantal nieuwe besmettingen.

MARC LEEMANS VOORZITTER ACV

Een zeer belangrijke rol is daarbij volgens de vakbond weggelegd voor de inspectie Toezicht Welzijn op het Werk. Zeker ook voor kmo’s, waar geen vakbondsafvaardiging is. Maar de inspectie is al jaren onderbezet. ‘Er zijn vandaag 141 inspecteurs aan het werk, terwijl dat er 177 zouden moeten zijn. Dat maakt dat er al jaren veel te weinig inspecties gebeuren in ondernemingen en bouwbedrijven.’ ‘We vragen dan ook dat de openstaande vacatures snel ingevuld worden. En dat de inspectie Toezicht Welzijn op het Werk in de periode van heropstart versterkt wordt met de andere sociale inspectiediensten zodat ook deze kunnen toezien op de naleving van de veiligheidsafspraken. En dat er een streng sanctiebeleid wordt toegepast, want anders hebben controles geen zin.’

de lunchmomenten, sanitaire pauzes en het gedrag op de werkvloer. Werkgevers moeten die hygiëne- en afstandsmaatregelen maximaal mogelijk maken, door bijvoorbeeld in handgel te voorzien of waar nodig tijdelijk extra toiletten te plaatsen zodat werknemers elkaar niet met velen kruisen bij een sanitaire stop. Het belang van de schoonmakers van arbeidsplaats en -middelen neemt dus alleen nog toe. Collectieve beschermingsmiddelen, zoals afscheidingen van plexiglas, krijgen voorrang op individuele bescherming, zoals specifieke beschermende kledij. Mondmaskers kunnen bijkomend nodig zijn. Liften zijn te vermijden of gelimiteerd qua gebruikers. De lunch zal gebeuren met een tafeltje tussen en bij voorkeur met een zelf meegebrachte maaltijd. Telewerk blijft, voor de functies die het toelaten, het devies. Alle voorschriften moeten ook goed gecommuniceerd worden naar externen, zoals leveranciers, klanten of uitzendkrachten. ‘Om het zo eenvoudig mogelijk te houden, stelde het ACV twee handige checklists op’, zegt Stijn Gryp van het ACV. ‘Het is belangrijk dat het sociaal overleg maximaal ingezet wordt om de heropstart zo vlot mogelijk te laten verlopen. De bedoeling is dat die algemene gids per sector een meer specifieke invulling krijgt, want per sector liggen de gevoeligheden soms anders.’

>>> De algemene gids, de checklists voor veilig werk, en de gemaakte afspraken per sector vind je op www.hetacv.be/coronavirus

Ook de regering nam trouwens een paar vreemde beslissingen. Al weken wordt gehamerd op de 1,5 meter afstand houden. Maar in het Ministerieel Besluit dat de heropstart regelt, is die verplichting verdwenen. Thuiswerk is voor niet-essentiële bedrijven ook niet langer de norm. Tel daar nog bij dat de inspectie die moet toezien op een veilige werkomgeving al jaren onderbemand is. Ook bijzonder storend is dat er niets is voorzien voor mensen uit een risicogroep of voor wie samenwoont met iemand die behoort tot een risicogroep. Ook zij moeten gewoon aan de slag. Kan u zich dat voorstellen, als uw partner bijvoorbeeld kampt met een hart- of longaandoening? Het is meteen ook een voorproefje voor al wie denkt dat er na deze pandemie vanzelf een andere, veel betere wereld zit aan te komen. Met meer respect voor al wie de economie doet draaien, met een sterke sociale zekerheid, met meer steun voor de zorg en sterke overheidsdiensten, met meer aandacht voor welzijn, met een faire fiscale bijdrage van iedereen. Ik hoop het samen met u, maar vanzelf zal dat allemaal niet gaan. De oude gedachten verdwijnen niet zomaar. En het kan in het post-corona tijdperk, waar we trouwens nog lang niet zijn, nog helemaal de andere kant uit. Zoals het helaas ook ging na de financiële crisis van 2008.

ACTUEEL

Brieven uit het hart voor Moederdag

Zet mama in de lettertjes Dit jaar zullen we wat creatiever moeten zijn om onze mama’s te verrassen met Moederdag. Wat als je haar eens een echte brief zou schrijven? Eentje waarin je neerpent wat zij voor jou betekent en hoe je je bij deze rare tijden voelt. Of ze nu dicht bij je, ver van je of al in de hemel is. Een brief kan veel voor haar en voor jou betekenen. Jules, Ella en Chris geven alvast prima voorbeelden mee.

Jules Hendrickx (8) schrijft samen met zus Ella (10) naar mama Annemie Mesdagh (38) die werkt op de kinderspoedafdeling van ZNA Paola Kinderziekenhuis. De tijdelijke afdeling is er voor kinderen die mogelijk besmet zijn met het coronavirus.

Allerliefste mama, Het is Moederkesdag. Papa zegt dat het niet de echte is, toch wil ik graag een briefje voor je schrijven. Ik kan al goed zonder fouten schrijven, maar gelukkig helpt Ella mee. Ik ben heel trots op wat je doet: jij verzorgt de zieke kindjes in het ziekenhuis die misschien het coronavirus hebben. Ik weet zeker dat jij dat geweldig goed doet. Het is wel vervelend dat je daardoor niet meer zoveel thuis bent in het weekend. Jij bent de liefste, tofste, leukste, mooiste, grappigste en coolste mama die er bestaat. Daarom wil ik je bedanken voor alles wat je voor me doet. Dat is wel veel hoor: boterhammen smeren, eten maken, lief zijn voor ons, onze kleren strijken, het huishouden doen, helpen met huiswerk, met ons spelen en ons in bed stoppen ... Het is heel leuk als je ’s avonds in bed mijn voeten masseert. Eerst kon ik daar niet tegen en moest ik keihard lachen. Nu lukt het al beter en voelt dat echt goed. Dat ik ’s morgens in ’t weekend

met Ella, papa en jou lekker kan knuffelen in bed, vind ik ook heel fijn. Het zijn nu toch maar rare tijden. Ik zou graag willen dat het stomme virus doodgaat, zodat niemand meer ziek wordt. We moeten veel thuisblijven, we kunnen niet naar school en ik kan niet meer met mijn vrienden spelen. De kans is groot dat mijn lentefeest niet doorgaat. En ik mis ook de voetbal. Gelukkig kan ik nog kaarten van Pokemon ruilen met mijn vrienden Seth en Louis dankzij Houseparty. We steken de kaarten bij elkaar in de brievenbus, dan is het veilig. Het was ook keileuk om de grote olifantenpuzzel van 1 000 stukken samen met je te maken. Daar zijn we wel drie weken mee bezig geweest. En nu hangt de puzzel op in mijn kamer. Ik hoop dat we allemaal gezond blijven! Lieve kussen van Jules en ook van Ella

Chris Van Gerven (53, rechts op foto) schrijft haar moeder Josée Custers (93), die verblijft in woonzorgcentrum Toermalien in Genk.

Liefste ma, gezin en later voor de kleinkinderen, met pa, deed je vol overgave. Thuis was het de zoete inval van familie, buren en vrienden. In mijn herinneringen zie ik iedereen weer rond de tafel zitten. Hoeveel liters koffie zou je niet geschonken hebben?

Het zal wellicht de eerste keer zijn dat we jou niet letterlijk in de bloemetjes kunnen zetten voor Moederdag. De coronamaatregelen laten het niet toe dat we je komen bezoeken in het woonzorgcentrum. Het voelt heel vreemd aan om je nu al weken niet meer te zien. Als we bellen of skypen, dan stemt het mij altijd gerust dat het nog goed met je gaat, hoewel we elkaar missen. Ik ben erg bezorgd en hoop dat je virusvrij mag blijven. Ondanks je hoge leeftijd is je gezondheid altijd wankel geweest. Meermaals hebben Marie-Rose (midden op foto) en ik, je dochters, aan je bed gezeten niet goed wetend welke kant het zou uitgaan. Telkens opnieuw vond je weer levenskracht, ook al was het moeilijk na het overlijden van je oudste dochter Nicole. Ma, wat ik in je bewonder is je streven naar perfectie zowel in je huishouden vroeger, als in de prachtige handwerken. Zelfs nu is die perfectie nooit helemaal weg. Het zorgzame dat ik ook wel in mij heb, komt zeker van jou. Zorgen voor je

Toen ik op 11 maart het bericht kreeg dat bezoek niet meer toegelaten was in de woonzorgcentra, sloeg dit in als een bom. Bijna dagelijks bracht ik je een bezoekje. In een eerste opwelling wilde ik je naar huis halen. Maar ik zou je nooit de verzorging kunnen bieden, die het personeel van Toermalien jou biedt. Naast goede zorg brengen zij ook kleur in jullie dagelijkse leven. Ik besef nu meer dan ooit dat de slogan van Toermalien ‘samen thuis’ daadwerkelijk samen thuis is. Ik kijk ernaar uit om je terug te zien. Stiekem kan ik je vertellen dat ik je typische afsluiter zijt voorzichtig bij elk afscheid toch wel mis. Ja, ma, zeker en vast! Chris

LUC VAN GORP, VOORZITTER CM

MOEDERDAG De maatregelen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan, zijn begin deze week voor de eerste keer versoepeld. Bedrijven heropenen, het openbaar vervoer rijdt opnieuw op volle kracht en we mogen meer sporten. Het geeft hoop. Hoop dat we straks eindelijk weer op bezoek kunnen bij familieleden. Hoop dat we opnieuw vrienden kunnen uitnodigen voor een barbecue. Hoop dat we op een warme zomerdag toch een dagje naar zee mogen of een terrasje kunnen doen in het café om de hoek. Hoop ook voor Chris, dat ze binnenkort weer op bezoek kan bij ma Josée in het woonzorgcentrum. En hoop voor Ella en Jules dat ze straks terug naar school mogen en dat het voor mama wat minder druk wordt in het ziekenhuis. Hun ontroerende

brieven hierboven geven weer wat we allemaal voelen. We maken er het beste van, maar het is voor iedereen behelpen. We botsen steeds meer op onze grenzen. Allemaal snakken we naar het einde van deze lockdown. Maar tegelijkertijd zijn we realistisch. De vele mondmaskers die we in het straatbeeld zien opduiken, doen ons beseffen dat er nog heel wat struikelblokken op ons pad liggen. Een terugkeer naar vroeger is nog niet aan de orde. Dat zullen we zondag des te meer voelen. Moederdag zal er voor veel mensen anders uitzien dan ze al zoveel jaar gewoon zijn. Laat ons daarom minstens virtuele bloemen bezorgen aan alle mama’s die in een woonzorgcentrum verblijven en enkel via telefoon of online

contact kunnen hebben met hun kinderen, aan alle mama’s die zich vandaag de ziel uit het lijf werken in de zorgsector, aan alle mama’s die hun job al weken combineren met lesgeven aan de kinderen, aan alle mama’s die besmet zijn met het coronavirus en mogelijk vechten voor hun leven, aan alle mama’s die geen bezoek mogen ontvangen van hun kinderen of kleinkinderen, aan alle mama’s die dag in dag uit onze samenleving dragen … Zij verdienen het meer dan ooit. Maak er ondanks alles een mooie Moederdag van.

ACTUEEL

Rechtbank geeft vakbonden gelijk

Oneerlijk bijverdienen niet langer mogelijk Het Grondwettelijk Hof heeft de ‘bijkluswet’ vernietigd. Daarmee volgt het Hof de stelling van het ACV dat deze wet, die het mogelijk maakte om tot 6 340 euro per jaar onbelast bij te verdienen, de principes van gelijkheid en non-discriminatie schendt. TEKST WIM TROCH FOTO ID/SANDER DE WILDE

a ‘cash for car’ en de effectentaks gaat nu een derde regeling uit het zomerakkoord uit 2017 van de regering-Michel op de schop. De ‘bijkluswet’ moest het mogelijk maken om tot 6 000 euro onbelast bij te verdienen. Concreet gaat het om diensten van burger tot burger (zoals occasioneel een bijles geven of het gras maaien), maar ook om structurele hulp in verenigingen (zoals helpen op een activiteit) of in sportclubs (voetbaltraining geven of het sportterrein onderhouden). Ten slotte was de regeling ook van kracht voor erkende digitale platformen. Zo zouden koeriers en chauffeurs bij deelplatformen zoals Deliveroo of Uber Eats ook volgens dit systeem kunnen werken. Het plafond wat je maximaal op deze manier mocht verdienen werd intussen verhoogd tot 6 340 euro per jaar.

Witwaswet Het ACV keerde zich – samen met de andere vakbonden, maar ook met het Vlaamse netwerk van armoedeorganisaties – van in het begin tegen dit systeem. De middenstandsorganisaties deden niet anders, op basis van concurrentievervalsing. Het grote probleem ervan is dat wie in het stelsel werkt geen sociale bijdragen of belastingen betaalt op de geleverde prestaties. Bovendien worden er ook geen sociale rechten opgebouwd, zoals pensioen of vakantiegeld. Chris Serroyen, hoofd van de ACV-studiedienst, spreekt van een ‘witwaswet die gewone banen ondermijnt’.

Onbelast bijverdienen is oneerlijk, vindt het Grondwettelijk Hof. Daarmee volgt de rechtbank het standpunt van vakbonden en armoedeorganisaties. ‘Waarom zou je nog een normale baan aanbieden als je die activiteiten net zo goed kunt organiseren via een totaal onbelast circuit’, vraagt hij zich retorisch af. ‘Trouwens, in dat stelsel gaat het niet zomaar over iets bijverdienen. 6 340 euro per jaar, dat is meer dan wat een voltijds werkende alleenstaande aan een minimumloon na vier maanden overhoudt.’ Een oneerlijk systeem, vindt nu ook het Grondwettelijk Hof. De rechtbank stelt in zijn arrest dat personen die dezelfde activiteiten uitoefenen ‘zonder redelijke verantwoording zeer verschillend behandeld worden’. Ongeoorloofde discriminatie, dus. De rechtbank volgt met deze uitspraak de redenering van de vakbonden. Het ontbreken van enige arbeidsbescherming en sociale zekerheid is niet alleen discriminerend, het is ook niet zonder ri-

Volwaardig statuut

‘Wie werkt, verdient een ordentelijk statuut, met een afdoende sociale bescherming’ CHRIS SERROYEN, ACV-STUDIEDIENST

sico voor wie in zulk systeem werkt. Velen van hen die werken in dit stelsel hebben in deze coronacrisis bijvoorbeeld geen enkele bescherming tegen inkomensverlies. ‘Het minste wat je nu kunt verwachten van de regering, is dat ze na het vernietigende arrest van het Grondwettelijk Hof uit eerlijke schaamte over de brug komt met compensaties voor deze mensen’, vindt Serroyen.

Wat moet er nu met de bijkluswet gebeuren? De regering zal zich er niet vanaf kunnen maken met cosmetische ingrepen, zegt het ACV. De vakbond pleit voor een volwaardig statuut voor de medewerkers van deelplatformen. ‘Wie werkt, verdient een ordentelijk statuut, met een afdoende sociale bescherming. We zien geen reden waarom we naar een soort van derde statuut zouden moeten gaan tussen vrijwilliger en werknemer in, of tussen werknemer en zelfstandige in’, zegt Serroyen. Ook voor wie in de vrije tijd iets wil bijverdienen, zijn er al mogelijkheden. ‘De huidige Vrijwilligerswet laat al toe dat forfaitaire kostenvergoedingen worden betaald, binnen bepaalde grenzen. Als de kosten toch hoger zijn, dan laat de wet ruimte om dat dossier per dossier te versoepelen’, besluit Serroyen.

Noodfonds voor COVID-19-acties wereldwijd Ook in Afrika, Azië en Latijns-Amerika slaat het coronavirus toe. De partnerorganisaties van WSM, het vroegere Wereldsolidariteit, zetten concrete acties op voor de vele mensen die door corona bedreigd worden.

en tekort aan zorginfrastructuur en medisch materiaal, een gebrek aan voedsel en drinkwater en een ontoereikende sociale bescherming maken het in veel landen moeilijk om de crisis te bedwingen. In die landen proberen de partners van WSM concrete acties te ondernemen om de bevolking te ondersteunen. ‘Met mo-

biele klinieken geven gezondheidsmutualiteiten in Burkina Faso, Benin en Mali preventieadvies’, vertelt Andre Kiekens van WSM. ‘Ze verdelen zeep en mondmaskers en richten de eigen gezondheidscentra zo goed mogelijk in om extra patiënten op te vangen. Bij lokale overheden dringen ze aan op duidelijke richtlijnen voor de bevolking. In Bangladesh ontwikkelde gezondheidsorganisatie GK een betaalbare coro-

nabloedtest. De GK-gezondheidswerkers werken hard om zo veel mogelijk mensen te sensibiliseren en verdelen voedselpakketten aan wie op straat komt te staan. In de Dominicaanse Republiek zetten de organisaties MOSCTHA en FEI een preventiecampagne op voor Haïtiaanse migranten, ze voorzien in zorg voor besmette personen en verdelen voedsel. In Guatemala doet partner MOJOCA hetzelfde voor straatjongeren. En in Nepal bereikten vakbonden een akkoord met de overheid rond steunmaatregelen voor werknemers.’ ‘Omdat solidariteit verder reikt dan de eigen landsgrenzen, kunnen onze partners

voor de financiering van hun acties rekenen op het speciale noodfonds van WSM’, geeft Andre Kiekens nog mee. ‘En uiteraard zijn alle giften nog altijd welkom. Alleen samen kunnen we een crisis van deze omvang aanpakken.’

>>> Giften zijn welkom op de rekening: BE41 8900 1404 3510, met de mededeling: Wereldwijd tegen corona. >>> Alle info over de acties van de WSMpartners: www.wsm.be/nl/coronanews

G ys -

www.trotsopons.net

Par

#NieuweTijden

Â©

an rV tge Ru

p ra

UIT ERVARING

Elke maand laten we iemand aan het woord die vanuit zijn of haar werk naar de wereld kijkt. Deze keer is dat ONGEDIERTEBESTRIJDER KURT.

‘Ik probeer mensen en hun leven soms in de goede richting te duwen’ Lente, planten komen tot bloei en dieren worden weer wakker. Maar insecten of knaagdieren zijn niet altijd graag geziene gasten in huis of de tuin. Dan staat de ongediertebestrijder klaar om te helpen. Met minstens evenveel raad als daad.

TEKS T NILS DE NEUBOURG ILLUS TRATIE PETER GOES

k zie vandaag de gevolgen van klimaatopwarming al in mijn job. Ongedierte zal de komende jaren een steeds groter probleem vormen. Want hoe warmer, hoe meer insecten,’ vertelt Kurt. Hij is ongediertebestrijder. ‘Maar ook ratten zijn aan een opmars bezig. Dat heeft dan weer te maken met onze houding. Tot de jaren 70 keken mensen niet erg op van een muis of rat in huis. Ze zetten toen zelf een val of lieten iemand komen. Iedereen deed zo z’n deel. Tegenwoordig zeggen mensen eerder ‘dat zijn niet mijn ratten en dus ook niet mijn verantwoordelijkheid.’ Soms maken we het zelfs erger, net omdat we steeds meer begaan zijn met dieren. We zetten bakjes water of hangen vetbollen voor de vogels. Maar ook ratten vinden dat interessant.’ ‘Vroeger had je op bijna iedere straathoek een mollenvanger. Als je er nu één per gemeente vindt, is dat al veel. Daarom dat ik hier in de buurt niet bij honderden maar wel al bij duizenden mensen over de vloer ben geweest. Ook voor andere dieren dan mollen. Daarnaast kom ik ook bij bedrijven, van bakkerijen tot crematoria, of van het stadion van Racing Mechelen tot de Antwerpse stadsschouwburg. Soms krijg ik zelfs telefoon uit Amerika. Er zijn mensen die daar werken maar hier nog een huis hebben. Op hun internetcamera zien ze dan mollen in hun tuin.’ ‘Ik belandde eerder wat toevallig in deze branche. Bij de vrijwillige brandweer leerde ik wespen bestrijden. Mollen vangen leerde ik in mijn jeugd van een oude mollenvanger. Die andere dieren konden zo moeilijk niet zijn, dacht ik. Maar ondertussen zit ik al wel aan mijn dertiende opleiding om helemaal bij te blijven. (lacht) Het helpt ook dat ik geen afkeer heb van vieze dingen.’ ‘Soms krijg ik de vraag waarom ik toch zo goed ben in wat ik doe. Ik probeer vooral te denken als een

‘Discretie is ook een belangrijke eigenschap voor mijn werk’ KURT, ONGEDIERTEBESTRIJDER

dier. Als ik een huis voor een eerste keer zie, vraag ik me vooral af hoe ik als rat of muis binnen kan geraken. Daarnaast is het ook de trots voor mijn werk die me motiveert om zo goed mogelijk te zijn. Ooit had ik grote moeite om bij een klant de mollen te vangen. Wanhopig nam ik de toen 84-jarige mollenvanger van wie ik het vak leerde met mij mee. Ik vroeg hem wat ik verkeerd deed. Maar ik deed alles goed, vond hij. Hij gaf me zelfs een negen op tien. Daar was ik blij mee, maar die oude mollenvanger bekeek me ontevreden. Hij vond dat ik een tien moet halen. Het ontbrak mij toen nog wat aan Fingerspitzengefühl. Letterlijk, want ik moest gewoon in de grond kunnen vóélen of een gang gebruikt wordt door mollen. Ik volgde zijn advies. Enkele dagen daarna haalde ik twee mollen uit de grond en ging ze hem trots tonen. ‘Nu krijg je die tien’, zei hij. Dat was trouwens niet alleen voor de mollen, maar vooral omdat hij merkte dat ik zelf er helemaal voor ging. Dát maakt het verschil.’

Luisteren ‘Ik krijg heel veel respect en dankbaarheid voor wat ik doe. Dat komt omdat ik echt luister. Soms hebben klanten ook al genoeg andere problemen. Dan probeer ik vertrouwen te geven dat we het ongedierte gaan aanpakken. Want als je bijvoorbeeld midden in een echtscheiding zit, wil je daarbovenop niet nog extra zorgen over insecten.’ ‘Tijd nemen en luisteren is ook belangrijk omdat de angst tussen de oren zit. Ik los al veel problemen op door gewoon te luisteren en eens aandachtig rond te kijken. Als ik vallen zet, zijn die beestjes nog niet gevangen, maar mensen vinden al wel meteen meer

rust. Soms neem ik een van mijn vier m’n kinderen mee op ronde. Ze vinden dat fascinerend. Zo had mijn oudste zoon ooit al zelf een wespennest verwijderd terwijl ik nog bezig was met mijn uitleg. Hij kwam zeggen dat het in orde was en dat we naar een volgende klant konden. Toen heb ik hem moeten uitleggen dat mijn werk geen escape and run is.’ ‘Soms krijg ik iets té veel vertrouwen en word ik betrokken in het privéleven. Dan weet ik bijvoorbeeld meer dan de echtgenoot. (lacht) Discretie is dus ook een belangrijke eigenschap voor mijn job. Problemen, van welke soort dan ook, hang je niet aan de grote klok. Dat is eigenlijk zoals een huisarts.’ ‘Je moet ook eerlijk kunnen zijn in mijn job. Soms is het vooral de klant die moet veranderen. Dat moet je dan ook zeggen. Want als je dat niet doet, zal het ongedierte blijven komen. Dat is helaas vaak een harde boodschap die soms tot tranen leidt. Zo heb ik eens een klant afgewezen. Ik kwam binnen en zag overal kakkerlakken. Door al het afval vond ik zelfs het toilet niet meer. Die problemen waren groter dan alleen wat kakkerlakken. Toen ik de bewoner vertelde dat ik de plicht heb om zulke situatie te melden aan de gemeente, was ze boos. Maar nadien heeft ze wel de nodige hulp gekregen. Daar heeft ze me nog voor bedankt. In zulke situaties probeer je eigenlijk mensen en hun leven een beetje in de goede richting te duwen.’

Dierenliefhebber ‘Hoewel ik wel eens wordt uitgemaakt voor ‘moordenaar’ ben ik eigenlijk een grote dierenliefhebber. Daarom kan ik dieren ook niet zien lijden. Soms

ZO ZIT DAT DIGITAAL

Wat kan ik bij arbeidsongeschiktheid online doorsturen naar het ziekenfonds? ‘Ik ben een grote dierenliefhebber. Ik kan dieren niet zien lijden’ KURT, ONGEDIERTEBESTRIJDER

Kun je door ziekte of een ongeval langere tijd niet werken, dan moet je je ziekenfonds verwittigen. Het getuigschrift voor arbeidsonge schikt heid kun je tijdelijk online bezorgen. Het inlichtingenblad voor de berekening van je uitkering mag je voortaan altijd digitaal invullen en terugsturen. Gedurende de coronatijd kun je het getuigschrift voor arbeidsonge schiktheid online doorsturen naar het ziekenfonds. Het speciale CO VID-19-attest mag ook de huisarts rechtstreeks naar het ziekenfonds mailen. Bij een mail moet altijd een leesbare scan (PDF) of foto van het ingevulde getuigschrift als bijlage

toegevoegd worden. De informatie die enkel in de tekst van een mail staat, is niet geldig. Niet alleen bij een besmetting met het coronavi rus mag je het getuigschrift online doorgeven. Dat is ook het geval bij andere aandoeningen of een ongeval. Belangrijk blijft wel dat je de vooropgestelde termijn voor aflevering bij de adviserend arts van het ziekenfonds respecteert. Het getuigschrift voor arbeids ongeschiktheid online bezorgen, kan zolang de coronatijd aanhoudt. Als de adviserend arts je arbeids ongeschiktheid erkent, dan krijg je een inlichtingenblad toegestuurd. Dit document is nodig om je uitke

ringen te berekenen. Het is mogelijk om dat voortaan altijd via mail of Doccle te ontvangen. Werknemers kunnen dat inlichtingenblad ook on line invullen en terugsturen. Daar voor moet je een account aanmaken op www.cm.be en moet je eenmalig je e-ID koppelen aan je account. Eens je het inlichtingenblad volledig ingevuld en doorgestuurd hebt, krijg je een PDF van de doorgestuurde versie. Jij hoeft verder niets meer te doen. Ook na de coronatijd kun je deze online werkwijze blijven ge bruiken.

>>> www.cm.be/ berekening-uitkering

HOSPITALISATIEVERZEKERING

Vergoedt het CM-Hospitaalplan nazorg die uitgesteld werd door de coronacrisis?

vinden klanten vergif te wreed en krijg ik de vraag of ik geen diervriendelijke oplossingen heb. Het enige dat ik dan kan doen, zijn lijmplaten. Daar blijven die beestjes letterlijk op plakken. Nadien krijg ik wel te horen dat ‘ze nogal hebben afgezien’. Dat kon ik na tuurlijk voorspellen. Andere oplossingen zijn er niet echt. Mollen kan je hoogstens enkele weken verjagen door rook door de gangen te blazen. Maar daarna ko men ze toch terug. En bovendien heb je alle insecten in de grond gedood.’

Gevaar ‘Gevaar moet je erbij nemen in mijn job, maar mijn eigen veiligheid komt wel altijd op de eerste plaats. Al kan een vinger altijd tussen een klem komen te zit ten of ik moet al eens van een dak springen omdat een heel nest wespen ineens rond mijn hoofd vloog. Maar soms komt het gevaar eerder onverwacht. Ik werd eens opgeroepen voor een rat in een zetel. Bij het voelen in die zetel, merkte ik meteen dat het geen rat was. Wat het ook was, het gleed gewoon weg. Bij het weghalen van de bekleding vond ik een slang van twee meter. Die mensen wisten niet waar dat beest vandaan kwam. Toen ik de zoon, die net thuiskwam, vroeg of hij soms een huisdier kwijt was, werd hij met een rood. Hij had in zijn kamer een terrarium voor die slang, zonder dat zijn ouders dat wisten. Hij was al drie dagen z’n slang kwijt, maar durfde thuis niets te zeggen. De moeder hebben ze nog met de ambulance moeten wegvoeren, want die was in alle staten.’

Bij een opname in het ziekenhuis komt het CM-Hospitaalplan tege moet in de kosten. In de meeste gevallen komen ook de kosten een maand voor en tot drie maanden na de opname in aanmerking. Die periode kan uitgebreid worden als behandelingen zijn uitgesteld door corona. Als je in het ziekenhuis wordt opge nomen, dan betaalt eerst de ziekte verzekering een deel van de kosten terug. Nadien geeft het CM-Hospi taalplan aan alle aangeslotenen een tegemoetkoming volgens de norma le voorwaarden onder meer voor ver

blijfskosten, geneesmiddelen en ho noraria tijdens de opname. Dat is ook het geval voor eventuele ambulante kosten (kosten buiten het ziekenhuis) die verband houden met de opname en gemaakt zijn een maand voor en drie maanden na de opname. Die periodes kunnen nu worden uit gebreid als een opname of prestaties na een opname werden uitgesteld door de coronacrisis. Dat geldt ook als vooronderzoeken worden herno men of buiten de termijn van een maand voor de opname vallen we gens een uitgestelde opname door corona.

Zodra je de ziekenhuisfactuur hebt ontvangen, kun je hiervan aangifte doen. De zorgverlener of het zieken huis moet met een attest bevestigen dat behandelingen werden uitge steld of hernomen. Vul zelf het aan vraagformulier Tegemoetkoming ambulante kosten COVID-19 in. Je vindt het op de CM-website. Zo weet het CM-Hospitaalplan om welke kosten het precies gaat. Bezorg alle docu menten samen met de kosten aan je ziekenfonds.

>>> www.cm.be/ verzekeringen-corona

KINDEREN OPVANGEN

Hoe vraag ik corona-ouderschapsverlof aan? Sommige ouders hebben tegen woordig een dubbele job: zorg voor de kinderen en hulp bij het afstandsonderwijs terwijl ze ook nog thuiswerken. Om de druk van de ketel te halen, introduceert de regering het corona-ouderschaps verlof. Daarmee kunnen ouders tijdelijk bijkomende vakantie opne men om voor kinderen of pleegkin deren te zorgen. Dat verlof is extra, en telt niet mee voor het krediet van het gewone ouderschapsverlof.

Het speciale ouderschapsverlof vraag je drie werkdagen voor de start ervan aan bij je werkgever, met zijn akkoord kan het ook snel ler. Die moet binnen de zes werk dagen en alleszins vóór de start van het voorziene verlof oordelen of je het ouderschapsverlof kan opnemen. Als het verlof goedge keurd is door de werkgever, kun je het verlof zelf online aanvragen bij de RVA.

pleit voor een verlenging, maar daar is voorlopig nog niets over be slist. Daarnaast zijn er nog andere voorwaarden. Zo moet je onder meer al langer dan een maand aan de slag zijn bij je huidige werkge ver. Je kunt het verlof opvragen als 1/5e werkonderbreking als je vol tijds werkt of een halftijdse onder breking als je minstens 75 procent werkt.

>>> www.hetacv.be/coronavirus Het corona-ouderschapsverlof is op te nemen tot 30 juni. Het ACV

TOT JE DIENST

Zo voorkom je maagklachten

Belg slikt te veel maagzuurremmers Bijna iedereen heeft wel eens last van een moeizame vertering, een opgeblazen gevoel, brandend maagzuur of een zure oprisping. Na een zware maaltijd, bijvoorbeeld. Al te snel grijpen we bij zulke klachten naar geneesmiddelen. TEKST STEPHANIE LEMMENS

o’n 25 tot 40 procent van de Belgen heeft regelmatig last van maagklachten. In de meeste gevallen kunnen die klachten geen kwaad en gaan ze vanzelf weer over. Toch bestrijden we ze vaak met maagzuurremmers. Die zorgen ervoor dat je maag minder zuur zal produceren, waardoor de maagsappen minder agressief worden en je eventuele oprispingen minder voelt. Het aantal personen dat maagzuurremmers neemt, is de laatste tien jaar in ons land verdubbeld. Ze behoren tot de meest voorgeschreven geneesmiddelen ter wereld. Ongeveer de helft van de mensen die ze inneemt, heeft ze waarschijnlijk niet nodig of gebruikt ze langer dan nodig. Er duiken ook ongewenste neveneffecten op, zoals hoofdpijn, buikpijn, huiduitslag, verstopping, diarree, winderigheid, misselijkheid en braken. Grijp daarom niet meteen naar geneesmiddelen als je last hebt van je maag. Even geduld hebben of een gezondere levensstijl aannemen, kan vaak al voldoende zijn. Enkel als de klachten je dagelijkse leven te fel verstoren, blijven aanslepen of steeds terugkomen, kun je in samenspraak met je huisarts tijdelijk geneesmiddelen overwegen. Gebruik je al een langere tijd een maagzuurremmer? Overleg dan met je arts of je onder begeleiding je medicatie kunt afbouwen.

7 tips tegen maagklachten

Volg een gezond en evenwichtig voedingspatroon boordevol vezelrijke producten, zoals fruit, groenten en granen. Drink ook voldoende water. Zo voorkom je verstopping, wat kan helpen om maagzuur tegen te gaan.

Vermijd voedingsmiddelen en dranken waarvan je merkt dat ze klachten uitlokken of verergeren. Schrap per keer een voedingsmiddel om na te gaan of de klachten verbeteren. Voorbeelden zijn alcohol, koolzuurhoudende dranken, koffie, chocolade, pepermunt, scherpe kruiden of citrusvruchten.

Vermijd uitgebreide en vetrijke maaltijden. Neem rustig de tijd om te eten en kauw voldoende lang op je voedsel, dat bevordert een goede spijsvertering. Neem je hoofdmaaltijd zo’n drie tot vier uur voor het slapen. Met een volle maag naar bed gaan, verhoogt de kans op een branderig gevoel in je maagstreek.

Kamp je met overgewicht of is je gewicht recent toegenomen? Dan helpt afvallen vaak om de klachten te verminderen.

Heb je ’s nachts last van je maag? Dan kun je het hoofdeinde van je bed met een tiental centimeter verhogen. Zo vloeit je zure maaginhoud minder gemakkelijk terug naar je slokdarm en verminderen je klachten.

Stop met roken. Roken veroorzaakt, naast andere negatieve gevolgen, een verhoogde productie van maagzuur en een verslapping van de sluitspier tussen je maag en je slokdarm.

Draag geen knellende kleding ter hoogte van je maag. Buig niet voorover, maar zak door je knieën als je moet bukken. Zo voorkom je dat de druk in je buikholte verhoogt, wat maagzuur kan veroorzaken.

>>> www.cm.be/maagklachten

TELEBLOK

VACATURES CM ZOEKT Actuarieel Analist Coördinator sociale relaties Medewerker relatiebeheer ICT COMM Engineer – Network security Analist programmeur Specialist database administration Data warehouse engineer in SAP Business objects Onbepaalde duur - 100 % - Schaarbeek

Adviserend arts

Onbepaalde duur - 100 % - meerdere plaatsen in België

Helpdeskmedewerker Onbepaalde duur - 100 % - Haeren

Maatschappelijk werker zorglijn Bepaalde duur (6 maanden) - 100 % Berchem

www.cmjobs.be

Virtuele fuif Heb je er nood aan om je zinnen te verzetten en nog eens met vrienden af te spreken, zonder de coronamaatregelen te overtreden? Neem deel aan De Inuwkotfuif die Teleblok op 14 mei vanaf 21 uur online organiseert. Pat Krimson & Loredana zorgen voor muziek en animatie. Feest samen met je vrienden virtueel mee.

>>> www.inuwkotfuif.be

BEWEGEN OP VERWIJZING

Zonder verwijzing van huisarts Voldoende bewegen is belangrijk voor onze gezondheid, ook nu we thuis moeten blijven. Lukt dat niet of kun je moeilijk volhouden? Een Bewegen Op Verwijzing-coach zet je op weg. Daarvoor betaal je een beperkt bedrag, als je een verwijsbrief van de huisarts kunt voorleggen. Door corona valt die voorwaarde tijdelijk weg. De coaching naar meer beweging gebeurt nu telefonisch. De Vlaamse overheid financiert dit project. Een coach vind je op de website.

FIETSVAKANTIE IN DE KEMPEN MET KOFFER NABRENGSERVICE

Deze zomer op zoek naar een unieke vakantie in eigen land? De Kempen is vlot bereikbaar, vlak, groen en vol afwisseling. Terwijl u naar het volgend Corsendonk hotel fietst brengen wij uw koffers na. 3-DAAGSE FIETSVAKANTIE MET KOFFERNABRENGSERVICE

- 1 overnaching met ontbijt in Priorij Corsendonk - 1 dag heerlijk fietsen langs velden, bossen en abdijen - 1 overnachting met ontbijt in Corsendonk De Linde in Retie - 1 dag fietsen langs meren, kanalen en natuur - Koffer nabrengservice inbegrepen Prijs per persoon: €102,5 p.p. Prijs single: €166,50 p.p. Voorwaarden op onze website

014/46.2800 | info.priorij@corsendonkhotels.com

Bekijk al onze fietsarrangementen: corsendonkhotels.com/fietsvakantie

>>> www.bewegenopverwijzing.be

BANKREKENINGNUMMER DOORGEVEN

Vakantiegeld bouwvakkers ACV ZOEKT Secretaris/esse voor secretariaat dagelijks bestuur Onbepaalde duur - 100 % - Schaarbeek

vacatures.hetacv.be

Voor arbeiders in de bouwsector wordt het vakantiegeld van 2020 gestort op 18 juni. Het is daarvoor noodzakelijk om je bankrekeningnummer door te geven. Als je dat nog niet gedaan hebt, kan dat online door je aan te melden op www.socialsecurity.be onder de hoofding ‘Burger’ bij ‘Toegang tot

de beveiligde onlinediensten’, of met het formulier dat je opvraagt bij het Vakantiefonds Bouw. Ten laatste voor 31 mei moet je dat formulier ingevuld per post opsturen.

>>> info@vakantiefondsbouw.be of 02 529 80 11

SECTOR NON-FERRO

Indexering

Op 1 mei 2020 stijgen de lonen, de tegemoetkoming van de werkgever in het privévervoer en de vergoedingen bestaanszekerheid in de sector non-ferro (PC 105).

16 UITLAATKLEP Het leven is vaak rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan. Net daarom staat Visie graag even stil en stellen we een Bekende of Boeiende Vlaming tien vragen om tot rust te komen.

Deze week videomaker en radiopresentatrice Linde Merckpoel (35)

TEKS T AMÉLIE JANSSENS FOTO VRT

Linde, 1

Waarvoor is er te weinig aandacht in de samenleving?

‘Voor vertraging en verstilling. Ik had net nog een pittig gesprek met iemand omdat ik had gezegd dat deze periode voor mij gerust dubbel zo lang mag duren. Dat klinkt misschien vreemd. Maar mij doet het deugd dat alles zo simpel is, binnen bepaalde lijnen en afspraken. Geen overvolle agenda meer. Ik besef ook wel dat dit een luxe-opmerking is. Ik kan blij worden van deze vertraging maar tegelijkertijd komen heel veel mensen hier net door in de problemen. Voor een recente video ging ik langs bij de voedselbedeling, op acht minuten fietsen van mijn huis. Daar wordt dat contrast heel duidelijk. Voor veel mensen staat alles vandaag op losse schroeven. Ook dat mogen we niet uit het oog verliezen.’

Welke mooie waarde dank je aan je ouders?

‘Gretigheid, gulzigheid en de appreciatie voor een goedgevulde tafel. Ik eet heel graag: alles en veel. En ik wil zoveel mogelijk nieuwe dingen proeven. De Amerikaanse kok Julia Child zei Mensen die graag eten, zijn altijd de beste mensen. Ik geef haar gelijk. Al mijn beste vrienden eten graag. Het heeft natuurlijk ook betrekking op hoe ik in de wereld sta, met een open blik, heel nieuwsgierig en met een grote honger naar ervaringen.’

Wat zou je graag beter kunnen?

‘Opletten, focus behouden. Het wordt precies erger met de jaren. Ik heb soms echt moeite om een artikel tot het einde uit te lezen. In die zin past mijn job wel perfect bij mij. Ik werk korte projecten af en kan snel overgaan naar het volgende thema of de volgende opdracht. Onlangs heb ik me wel voorgenomen om opnieuw meer boeken te lezen. Ik wil dat echt trainen en onderhouden.’

Waaraan besteed je te weinig tijd?

‘Overduidelijk: ik wil meer lezen. Ken je de Japanse term tsundoku? Het betekent dat je boeken koopt en ze

opstapelt, zonder ze ooit allemaal gelezen te krijgen. Ik heb het goed zitten. (lacht) Maar ik heb goede voornemens, zoals ik al zei. Ik wil tegelijk minder tijd doorbrengen met mijn gsm in mijn hand. Ik oefen daar heel concreet op. Als mijn tafelpartner op restaurant even naar het toilet is, laat ik mijn gsm bewust in mijn zak zitten. Ik dwing mezelf dan om rond te kijken: welke kleuren hebben de muren? Wat dragen de andere klanten? Wie zouden ze zijn?’

Welke film heeft laatst indruk op je gemaakt?

‘Onlangs was ik helemaal mee met Daisy Jones & The Six van Taylor Jenkins Reid. Het is een fictief verhaal over een muziekgroep. Hoe de leden samenkomen en een glorieperiode beleven en ze daarna uit elkaar spatten. Ik wist heel goed dat het over een fictieve band ging maar ging nadien toch eens op Spotify zoeken of ik geen albums kon vinden. Om boeken uit te kiezen, laat ik me graag leiden door mensen die er iets van kennen én die mij kennen. In die zin is een goede boekenwinkel zoals een BHwinkel. Waar ik binnenstap en ze zeggen dat ze iets voor mij liggen hebben: een sportief model,

geen strikjes, geen kant en in mijn maat. Heerlijk. (lacht) Zo laat Annelies van Buchbar me regelmatig weten dat ze een boek voor mij heeft liggen. Zalig om zo iemand in mijn leven te hebben.’

Wat zou je uitvinden om van de wereld een betere plek te maken?

‘Ik zou iedereen de mogelijkheid willen geven om makkelijk te reizen. Om op plekken te komen en te voelen hoe de wereld in elkaar zit. Dat geeft ons wat meer realiteitszin, denk ik. Je voelt hoe rijk we zijn op sommige vlakken en hoe arm op andere. Reizen is zo krachtig, het is wat ik het allerliefste doe. Vandaag is dat jammer genoeg niet voor iedereen weggelegd.’

Waar op de wereld zou jij je nog thuis kunnen voelen?

‘Ik voel me heel snel ergens thuis. Het is een droom van mij om ooit te emigreren. En dan bedoel ik niet naar Frankrijk of Italië. Liever ergens ver weg om een heel ander leven op te bouwen. De bestemming ligt niet vast. Het kan ZuidAfrika worden of Indonesië maar evengoed Vietnam. Ik sta voor alles open.’

Wat zou iedereen op school moeten leren? ‘Falen. Mislukken in iets is soms ook oké. Dat is het leven. Ik kan daar ook wel mee worstelen. Ik ben niet iemand die alles Pinterest-perfect wil. Toch ben ik me-

zelf onlangs ook eens helemaal verloren in mijn werk. Dan word ik niet de mooiste versie van mezelf, soms zelfs een beetje bruut. Gelukkig is mijn dichtste collega, Arnout, ook mijn beste vriend. Hij wijst me daar dan op.’

Stel dat je eens zou kunnen afspreken met een bekend persoon, met wie zou je dan een terrasje willen doen?

‘Een bekend persoon kan ik niet meteen bedenken. Zeven jaar geleden overleed mijn grootmoeder, de moeder van mijn moeder. Een fantastische vrouw. Er zijn zo van die mensen die je nog wat vragen zou willen stellen. Met haar zou ik graag zo’n herkansing willen. Ze was van eenvoudige komaf en kon iets groots halen uit kleine dingen. Een fiere vrouw ook. Ik ben nu 35 jaar. Onlangs hoorde ik mezelf voor de eerste keer een vrouw noemen. Dat was confronterend maar het voelde wel juist. Ik heb enkele boeiende jaren achter de rug. Over dat soort zaken zou ik het met haar willen hebben.’

Welk beroep zou je uitoefenen, als je niet kon doen wat je nu doet?

‘Ik zie nog enkele opties. Ik zou bijvoorbeeld een geweldige maître zijn in een goed restaurant. Ik heb bewondering voor gastheren en gastvrouwen die de juiste toon vinden. Ik hoef geen vlotte ober die op zijn hurken naast mij komt zitten. Je kent ze wel. (lacht) Sta toch recht, wij zijn geen vrienden. Een goede maître geeft je het gevoel thuis te komen zonder te familiair te worden. En in een ideale wereld word ik natuurlijk auteur van reisgidsen.’

>>> Onder de noemer #BijLinde maakt Linde Merckpoel video’s over grote en kleine verhalen. Je vindt de video’s op YouTube.