3.4 Deontologie

3.4.1 PRINCIPE

Aangezien het beroep van deskundige geen beschermd en gereglementeerd beroep is, is er geen bindend deontologisch kader waaraan iedere deskundige zich moet houden bij de uitoefening van zijn activiteiten. De deskundige die bij het uitvoeren van zijn opdracht op tuchtrechtelijk vlak in gebreke blijft, zal zich moeten verantwoorden voor de daartoe bevoegde raad van de beroepsvereniging waarvan hij deel uitmaakt. Indien de activiteiten van de deskundige kaderen binnen de uitvoering van de activiteiten van een beschermd en gereglementeerd beroep zullen de deontologische verplichtingen hiervan onverminderd van toepassing blijven. Zo zal de BIV-erkende vastgoedmakelaar die in een bepaalde zaak als deskundige tussenkomt ook bij deze activiteit rekening moeten houden met de deontologische voorschriften van het BIV, ook al zal in de praktijk maar een beperkt deel van deze regels inhoudelijk relevant zijn met betrekking tot de activiteiten van de deskundige. 3.4.2 ETHIEK VAN DE DESKUNDIGE

Algemeen kunnen volgende ethische waarden worden vooropgesteld bij de uitvoering van deskundigenopdrachten:  eerlijkheid en waardigheid;  de rechten en plichten van betrokken partijen respecteren, onder meer: - zorgvuldig omgaan met verstrekte gegevens; - eerlijke communicatie; - collegialiteit.  deskundigheid en permanente vorming;  onafhankelijkheid en onpartijdigheid;  vermijden van belangenconflicten;  respecteren van een beroepsgeheim. 3.4.3 BEROEPSGEHEIM

Een aantal beroepscategorieën zijn gehouden aan het wettelijk beroepsgeheim: «Art. 458 Strafwetboek: Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd, en deze bekendmaken buiten het geval dat zij geroepen worden om in recht of voor een parlementaire onderzoekscommissie getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht die geheimen bekend te maken, worden gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met geldboete van honderd euro tot vijfhonderd euro. »

Dit wettelijk beroepsgeheim geldt enkel voor personen die een noodzakelijke vertrouwensfunctie uitoefenen of aan wie wettelijk of volgens vaste gebruiken vertrouwelijke informatie wordt toevertrouwd. Dit wettelijk beroepsgeheim is niet van toepassing op vastgoedmakelaars, landmeter-experten, architecten, schade-inspecteurs enz.

Uiteraard zijn een aantal van deze beroepen wel gebonden aan een deontologisch beroepsgeheim, zoals dit vervat zit in de deontologie van het eigen beroepsinstituut. Dit deontologisch beroepsgeheim legt in de meeste gevallen dezelfde beperkingen op dan het beroepsgeheim bedoeld in art. 458 Sw., maar inbreuken zullen enkel tuchtrechtelijk bestraft kunnen worden. Overeenkomstig art. 8, §3 Privacywet is de gerechtsdeskundige bij de uitvoering van een gerechtelijk deskundigenonderzoek wél onderworpen aan het wettelijk beroepsgeheim, ongeacht de beroepscategorie waarvan hij deel uitmaakt. 3.4.4 RICS ETHICS AND PROFESSIONAL STANDARDS

Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS) is een internationale beroepsvereniging die vastgoed- en bouwprofessionals groepeert. RICS bevordert en handhaaft de hoogste professionele kwalificaties en standaarden in de ontwikkeling en het beheer van grond, vastgoed, bouw en infrastructuur. Deze vereniging hecht veel belang aan ethiek en professionele gedragscodes. De vastgoedopleiding aan HoGent is RICS-geaccrediteerd. RICS-leden moeten zich bij de uitoefening van hun beroepsactiviteiten te allen tijde houden aan vijf algemene ethische principes: 1. “handel met integriteit” 2. “bied altijd een hoge kwaliteit van dienstverlening” 3. “handel op een wijze die het vertrouwen in het beroep bevordert” 4. “behandel anderen met respect” 5. “neem verantwoordelijkheid” In bijlage 1 bij deze syllabus wordt weergegeven op welke manier deze algemene principes concreet in de beroepspraktijk vertaald worden. Deze algemene ethische principes worden binnen RICS verder uitgewerkt en gedetailleerd in professional statements, practice statements, codes of practice, guidance notes en information papers.  professional statements en practice statements zijn gedragscodes die alle RICSleden verplicht moeten naleven bij de uitoefening van hun professionele activiteit. Voorbeelden van professional statements zijn het Red Book voor de uitvoering van waardebepalingen, “RICS Property Measurement” voor de opmeting van gebouwen en de “Gedragscode en professionele richtlijnen voor vastgoedmakelaars”.  codes of practice en guidance notes (GN) zijn praktijkcodes waarin aanbevelingen zijn opgenomen die algemeen beschouwd worden als regels van goede praktijk bij de uitoefening van verschillende professionele activiteiten. Voorbeelden van guidance notes zijn de publicatie “Duurzaamheid en taxaties van commercieel vastgoed” of het Black Book voor de uitvoering van building surveying. Naleving van deze codes of practice is sterk aanbevolen en wordt soms ook verplicht opgelegd.  information papers (IP) zijn toelichtingsnota’s die RICS-leden actuele informatie verschaffen over de praktische uitoefening van hun vakgebied.