M AART 2021
Het abc
van de vochttherapie
Amoureux,
resultaat van goed ondernemerschap
Peter Broeckx neemt
afscheid als CRV-voorzitter
VEETEELTVLEES IS EEN UITGAVE VAN CRV BV IN OPDRACHT VAN COÖPERATIE KONINKLIJKE CRV U.A.
VV03-cover.indd 2
09-03-2021 14:49
DE MOOISTE BILLEN VAN HET LAND • FERTI VLEESVEE MINERALENBOLUS •
VERHOOGDE VRUCHTBAARHEID
MAXIMALE GROEI
OPTIMALE WEERSTAND
Voor jongvee (vanaf 150 kg) en volwassen vee. SAMENSTELLING: zink, koper, mangaan, jodium, cobalt, selenium*, vitamine B6, vitamine B2, vitamine B12, vitamine E* * Hoog aandeel in vergelijking met andere boli.
6 maanden werkzaam
2
Vruchtbaarheid
Weerstand
Groei
veeteeltvlees JANUARI 2021 VERKRIJGBAAR BIJ UW DIERENARTS OF BESTEL OP VETANIMALCARE.NL
VV03_p02.indd 2
08-03-2021 14:02
INHOUD RUBRIEK E N
5 7 13 17 20 29 30 32 33 34 35
hoofdartikel vochttherapie
Van de redactie Fokkerijnieuws Alpha- & Z-generatie: Jan te Riele CRV-coöperatienieuws CRV-bedrijfsnieuws Uit de dierenartsenpraktijk: een pasgeboren binnenstebuitenkalf Managementnieuws Marktinfo voer Marktinfo vee Agenda Anders bekeken HOOFDA RT IK E L
8 Het abc van de vochttherapie
8
REPORTAG E
14 Amoureux Hof ter Goedtmoed is het resultaat van goed ondernemerschap van de jonge fokkers Céline Joye en Jeroen Wyseur MANAGE M E N T
18
Infographic: nood aan Europese soja blijft zeer groot PORTRET
Alpha & Z Jan te Riele
fokkerij COT-veiling
22 Peter Broeckx neemt afscheid als voorzitter van Coöperatie CRV FOKKERIJ 26 Stierenveiling op COT in Laren wil de marktpartij voor topstieren zijn
13
MAART 2021
Het abc
van de vochttherapie
Amoureux,
VAN CRV BV IN OPDRAC
Jeroen Wyseur:
Peter Broeckx:
‘Met gesekst sperma heb ik van elk dier zeker één vaars’
‘Data hebben een enorm sectorbelang’
Peter Broeckx neemt
resultaat van goed ondernemerschap
VEETEELTVLEES IS EEN UITGAVE
26
afscheid als CRV-voorzitter
HT VAN COÖPERATIE KONINKL
IJKE CRV U.A.
09-03-2021 14:49 VV03-cover.indd 2
BIJ DE COVER
De verbeterd roodbonten van de familie Te Riele waren begin maart al op de weide te vinden (foto Harrie van Leeuwen)
14
22 veeteeltvlees MAART 2021
VV03-inhoud.indd 3
3
09-03-21 16:39
Jorgen Ealse 17 x Hendrik van de Valkenweide
Een stap vooruit Ki-code: 942429 ⊲ Nieuwe baggerbonte vrb-stier ⊲ Uiterst correct en best ontwikkeld ⊲ Dikke lendenen en fraaie rondingen
Wilt u sperma van Jorgen of andere verbeterdroodbontstieren bestellen, bezoek dan onze webshop op CRV4all.nl/shop of CRV4all.be/shop
154-21 Ad VV-JAN-Jorgen.indd 2
03-03-21 12:58
VAN DE REDACTIE
echte waarde van een landbouwproduct?
Kent men nog de
Nagenoeg in elk maatschappelijk debat dat met onze leefomgeving te maken heeft, wordt onze sector mee in het bad getrokken. En niet altijd vanuit de juiste benadering. Dat bleek onlangs ook in Vlaanderen, toen een juridische uitspraak de vergunning voor een kippenbedrijf blokkeerde, maar die vooral het Vlaamse stikstofbeleid op de schop gooide. Daarbij keek nagenoeg iedereen naar de veehouderij als voornaamste veroorzaker van stikstofdepositie in natuurgebieden. Ook in Nederland weten ze hier ondertussen alles van. Maar waarom kijkt men in zulke debatten toch steeds naar de veehouderij als voornaamste bron van het probleem? Is het stikstof, natuur, ontbossing, klimaat of welzijn, vaak verengt het debat naar de veehouderij. Is het omdat wij het minste verweer hebben, de moeilijkste argumentatie, of eerder omdat men de sector niet kent? Misschien is het toch vooral dat laatste, wat onlangs nog bleek tijdens een debat georganiseerd door de universiteit van Gent. De moderator, die meermaals uit haar rol viel en maar al te graag een mening liet doorschijnen in het debat, bleek de sector niet altijd
goed te kennen. Zo werd menig wenkbrauw gefronst bij de andere leden van het debat toen ze cijfers aanhaalde over de exportwaarde van de Vlaamse veeteelt en benoemde dat de veevoerproducenten niet lokaal verankerd zijn. Wie zoekt, die vindt, zeker online. Over veehouderij en landbouw is een schat van informatie te vinden op het web: cijfers, feiten en meningen. Maar de informatie over wat de echte waarde van de sector is, lees je er amper. Het voorzien van lekker, gezond en vooral voldoende voedsel, dat is toch de basisopdracht? Door jarenlang over voldoende voeding te beschikken zijn we het als normaal gaan beschouwen. Dat grote distributieketens dat ook zo denken, bewijzen ze door de grootste marketingstunts toe te passen met voeding. Hoe wil je dan dat een consument de echte waarde van wat hij koopt kan inschatten of zich ook gaat verdiepen in de achtergrond van het product? Niet dus! Of zoals ethicus Stef Aerts terecht stelde in hetzelfde debat: we gaan nog eerder verhongeren dan dat onze auto stilvalt.
WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-editorial.indd 5
5
09-03-21 14:02
Hoogwaardige biovoeders
Kleistraat 4, Maarkedal | Tel. +32 (0)9 382 90 70 | www.biovam.be | info@biovam.be
JOSKIN VEEWAGENS: DE TOP VOOR DIEREN
BIOVAM005_ad VTV Biovam.indd 1
4/03/2021 11:45
De veewagens zijn ontworpen volgens de CE normen voor het respect van de dieren en het grootste gemak en veiligheid voor de gebruiker
RDS MODELLEN: 5 TOT 9 M • • • • •
Volledig gegalvaniseerd Bakbodem uit hars Vering van de dissel en de assen Vastgeschroefd trekoog naar keuze Gelijk met de grond
De zijhekken zijn aan een vering gemonteerd en passen op alle oude en nieuwe veewagens Zijhekken naar keuze: • draaibaar • op rails • telescopisch
R MODELLEN: 5 TOT 6 M • Geverfde bak
W U E I N
groen
09B
joskin.com
6
veeteeltvlees MAART 2021
VV03_p06.indd 6
08-03-2021 14:05
FOKKERIJNIEUWS
Simon Noppen nieuwe directeur bij BBG Vanaf 1 april 2021 gaat de Vlaming Simon Noppen BBG leiden. De Belgian Blue Group (BBG) is de productie- en exportpoot voor het Belgisch-witblauwras van de Waalse veeverbeteringsorganisatie AWE en de Nederlandse-Vlaamse holding CRV. Simon Noppen volgt in die functie Alain Hogge op. Alain Hogge zelf volgt dan weer Christophe Boccart op, de algemeen directeur van AWE, die op pensioen gaat. Simon Noppen (39) is vader van drie kinderen en woonachtig in het Vlaams-Brabantse Lubbeek. Hij begon zijn carrière als filiaalmanager bij Colruyt. In 2011 maakte hij van zijn passie
voor en hobbyfokkerij in het Belgisch- witblauwras, zijn werk; hij trad in dienst bij CRV, achtereenvolgens als fokkerijadviseur Belgisch witblauw en nadien als productmanager Belgisch witblauw. In 2018 trad hij toe tot het exportteam van BBG als exportmanager voor onder andere Duitsland, Oostenrijk en het Verenigd Koninkrijk. ‘In het binnenlands gebruik ligt onze focus vooral op onderzoek en ontwikkeling, waaronder genomics, ‘aldus Simon Noppen. ‘Het is dankzij de omzet uit de export dat verder onderzoek en verdere ontwikkeling mogelijk zijn in het ras.’
Recordprijs op veiling Blonde Génétique De eerste RJ-veiling van 2021 van het centraal opfokstation Blonde Génétique was meteen een schot in de roos. Met een verkoopprijs van 13.151 euro voor de stier Pikatxu RRJ werd het veilingrecord van het opfokstation gebroken.
Pikatxu (Mozart X Mikela X Hordega), gefokt door maatschap Michicourt uit Behasque Lapiste, woog op dertien maanden ouderdom 637 kg. Hij realiseerde op het opfokstation een groei van 1,714 kg per dag. De stier kreeg volgende fokwaarden na de eigenprestatie-
toets: groei 113, bespiering 107, skeletontwikkeling 103, raskwaliteiten 110, beenwerk en gang 108, vleesindex 116 en speenindex 118. De 24 stieren met kwalificatie RJ behaalden een gemiddelde verkoopprijs van 5479 euro.
Excellente limousinveiling te Carlisle De recente limousinveiling in het Engelse Carlisle was een topper. De gemiddelde veilingprijs voor de 69 aangeboden stieren lag op 9381 euro, een plus van 1698 euro tegenover de gemiddelde veilingprijs in 2020. Het verkooppercentage bedroeg 79 procent. Ook 38 stuks vrouwelijk fokvee gingen vlot van de hand voor 3655 euro, een plus van 815 euro ten opzichte van het gemiddelde in 2020. Pointhouse Paul werd de veilingtopper met een verkoopprijs van 50.964 euro. Paul werd gefokt door Michael Diamond uit Garvagh
(Noord-Ierland). De in september 2019 geboren stier heeft Goldies Jackpot als vader. Paul heeft een sterke pedigree met Ampertaine-, Wilodge- en Sarkelybloed. De stier is homozygoot voor het myostatine-gen F94L. Desondanks bezit Paul een mooie verwachtingsfokwaarde (EBV) voor geboortegemak van –0,90. De stier bezit beste verwachtingsfokwaarden voor gewicht op 200 en 400 dagen alsook een mooie verwachtingsfokwaarde vleesproductie van 48 punten. Met zijn fokwaarde vleesproductie behoort hij tot de top 10 procent van het ras.
Pointhouse Paul
Stirlingveiling noteert topprijzen voor angus Op de februariveiling in het Schotse Stirling ging het fokvee van het aberdeen-angusras vlot van de hand. 66 stieren werden geveild voor een gemiddelde veilingprijs van 7510 euro, een plus van 784 euro ten opzichte van 2020. Niet minder dan zeven stieren kregen een bod met vijf cijfers. Het verkooppercentage bedroeg 86 procent. De in mei 2019 geboren stier Galcantray Jedi Eric V287 werd in Stirling de veilingtopper
met 18.202 euro. De stier werd gefokt op het Galcantraybedrijf van David Walker uit het eveneens Schotse Nairn. Galcantray Jedi Eric (Jac Just Eric N026 x Galcantray Jilli Erica N615) bezit een fokwaarde voor gebruikskruising van +34 (rasgemiddelde is +33) en een fokwaarde zuivere fokkerij van +44 (rasgemiddelde +43) .
Galcantray Jedi Eric
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-fokkerijnws.indd 7
7
09-03-21 11:13
DIERGEZONDHEID VOCHTTHERAPIE
Het abc van de v
8
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Hoofd.indd 8
09-03-21 14:01
e vochttherapie ‘Help, mijn kalf heeft diarree en vertoont uitdrogingsverschijnselen!’ Een vochttherapie is de oplossing. Maar welke elektrolytenoplossing is aangewezen? Zowel voor orale toediening als voor een infuusbehandeling zijn verschillende mogelijkheden op de markt. Het beste middel eruit halen is geen sinecure. De wijze van toediening speelt ook een rol. TEKST GUY NANTIER
D
iarree bij het kalf kan veroorzaakt worden door verschillende ziekteverwekkers. Hoewel elke diarreeverwekker specifieke eigenschappen (leeftijd bij optreden van diarree, uitdroging, sterfte, kleur van mest ...) vertoont, is het onmogelijk om op basis van deze eigenschappen of klinische verschijnselen de ziekteverwekker met zekerheid aan te duiden, omdat diarree vaak door meerdere kiemen tegelijkertijd veroorzaakt wordt. Toch is het belangrijk om de ziekteverwekker te kennen om een passend behandelingsschema in te kunnen zetten. Het stellen van een juiste diagnose met hulp van de bedrijfsdierenarts is hierbij belangrijk. Door diarree treedt er vochtverlies op, die afhankelijk van de graad van diarree kan variëren van 8 tot 10 procent, en zelfs 20 procent. Daarnaast gaan er met het vocht ook een groot aantal belangrijke elementen, zoals bicarbonaat, natrium, kalium en chloor verloren, wat zorgt voor een verstoring van de zuur-basebalans met een verzuring van het bloed tot gevolg.
Uitdrogingsgraad vastleggen Deze verzuring wordt bovendien in veel gevallen, voornamelijk bij kalveren die ouder zijn dan 7 dagen, sterk in de hand gewerkt door bacteriële fermentatie van onverteerde voedingsbestanddelen ter hoogte van de dikke darm. Door de diarree is er ook een verminderde opname
van energie en heeft het kalf een verhoogd verbruik van energie. Er ontstaat dus een energietekort. De toe te dienen hoeveelheid vocht bij vochtverlies is afhankelijk van de uitdrogingsgraad van het dier, de onderhoudsbehoeften (50 ml per kg lichaamsgewicht per dag) en het nog te voorziene verlies. De mate van uitdroging kan bepaald worden aan de hand van klinische parameters (zie tabel 1) of de huidplooitest (zie kader op pagina 11). De vochtbalans van een normaal tot matig uitgedroogd kalf kan op peil gebracht worden door toediening van een elektrolytenoplossing via een slokdarmsonde of door het kalf zelf te laten zuigen of drinken. Voor erg uitgedroogde kalveren is een infuusbehandeling noodzakelijk. Meestal wordt naar een economisch compromis gezocht, waarbij eerst één liter – of hoogstens enkele liters – infuus toegediend wordt, zodat de zuigreflex terugkeert, waarna verder vocht via de muil wordt verstrekt.
Verscheidenheid in elektrolyten Zowel voor orale toediening als voor een infuusbehandeling zijn er verscheidene oplossingen op de markt, respectievelijk ORS-oplossingen (oral rehydration solutions) en infusievloeistoffen genaamd. In de praktijk spreekt men van elektrolytenoplossingen. Er zit echter behoorlijk wat verschil tussen de heel brede waaier aan ORS-oplossingen. Het is best ingewikkeld om de beste eruit te filteren. Dierenarts
Tabel 1 – Het schatten van de graad van uitdroging en het vochtverlies op basis van klinische symptomen
graad van uitdroging klinische symptomen
normaal
licht
matig
zwaar
vochtverlies (% van lich.gew.) huidplooitest diepte oogbol neusspiegel zuigreflex uitwendige temperatuur houding kalf temperatuur (°C)
2,5-5 normaal normaal vochtig en warm goed normaal rechtstaand > 38,5°
6-8 3-5 sec licht verdiept vochtig en warm goed normaal rechtstaand > 38,5°
8-10 5-10 sec ingezakt kleverig verminderd koud neerliggend (kan nog recht) 38,5°
10-14 > 10 sec diepliggend droog en koud afwezig ijskoud zijdelings neerliggend (kan niet meer recht) 37°
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Hoofd.indd 9
9
09-03-21 14:01
DIERGEZONDHEID VOCHTTHERAPIE Hans Van Loo van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Gent geeft aan waarin ze op elkaar lijken: ‘Ze hebben alle als doel om zoveel mogelijk vocht in het lichaam te houden: ongeveer 80 procent van het ORS-vocht blijft in het lichaam, terwijl dit maar 50 procent is bij gewoon water.’ Tussen de oplossingen zitten op de eerste plaats grote verschillende met betrekking tot de toegevoegde alkalinisator: bicarbonaat, acetaat, citraat of propionaat. Van Loo: ‘Kalveren met diarree verzuren en deze alkalinisator zorgt voor een correctie van de zuurtegraad. Wanneer een ORS met een te sterke alkalinisator gebruikt wordt, dan is de lebmaag-pH te lang verhoogd met dus kans op passage van pathogenen, zoals Salmonella of E. coli, die anders de zure lebmaag niet overleven. Dit geldt vooral voor bicarbonaat, dat soms minder goed kan zijn voor erg jonge kalveren.’
Dat effect is er veel minder met acetaat, citraat of propionaat als alkalinisator, aldus de dierenarts. Anderzijds heeft bicarbonaat een snellere werking, terwijl de andere alkalinisatoren eerst in de lever gemetaboliseerd moeten worden om werkzaam te zijn. Acetaat en propionaat hebben dan weer als bijkomend voordeel dat ze ook de absorptie van natrium en water mee faciliteren en dat ze energie produceren na metabolisatie. Dat doet bicarbonaat niet.
Nog meer verschillen Ook de ‘strong ion difference’ (SID) van een oplossing is van belang. SID is het resultaat van de formule ([natrium] + [kalium] – [chloor]) van de elektrolytenoplossing. ‘Wanneer deze berekening een negatief resultaat oplevert, is de oplossing zuurmakend’, legt Van Loo uit. ‘Is het resultaat positief, dan is de oplos-
De keuzes op de werkvloer door Karlijn Janssens
‘Heel jonge kalveren, zeg maar kalveren van één of twee dagen oud, die aan de diarree zijn, zien wij de laatste jaren nog heel weinig in onze praktijk,’ vertelt dierenarts Karlijn Janssens van de dierenartspraktijk Vanmeer uit Linter (B.). ‘De reden is dat het vaccinatiebeleid en het biestmanagement heel sterk verbeterd zijn op de bedrijven. Meest voorkomend zijn relatief gezonde kalveren met een matige voedingsdiarree of kalveren met een ongecompliceerde rota-infectie. Hierbij volstaat een orale toediening van een elektrolytenoplossing. De diarree zal snel passeren.’ De dierenarts is er voorstander van om standaard een probiotica bij te geven om de darmflora te helpen herstellen. Verder stelt ze vast dat bedrijven met een melktaxi opvallend minder met voedingsdiarree te maken krijgen. ‘Een constante manier van melkverstrekking in hoeveelheid en temperatuur helpt voedingsdiarree te voorkomen.’
10
‘De moeilijkste patiënten die wij in onze dierenartspraktijk zien, zijn al wat oudere kalveren van drie à vier weken oud, die al enkele dagen aan de diarree staan als gevolg van een rota-infectie in combinatie met cryptosporidiose’, vervolgt de dierenarts. ‘De darmfunctie is dan heel ernstig ontregeld en het bloed verzuurd. Dan is eerst een infuustoediening met glucose plus bicarbonaat plus zouten nodig, gevolgd door een orale verstrekking van een elektrolytenoplossing en een beperkte melkvoorziening.’ ‘Belangrijk is dat de veehouders het verschil goed kennen tussen uitdroging en verzuring,’ geeft Janssens aan. De tekenen van uitdroging zijn diepliggende ogen, verminderde huidelasticiteit, niet drinken en sufheid. Tekenen van verzuring zijn normale, heldere ogen en normale huidelasticiteit, maar sufheid en moeizamer rechtstaan en een wankelende gang (‘dronken kalf’).
Karlijn Janssens: ‘Met deze kennis kan de veehouder het verschil maken. Bij boeren met een zeer goed elektrolytenbeleid zie je verzuring doorgaans meer, omdat zij de uitdroging zeer goed onder controle hebben met hun ORS-toediening.’ Verzuurde kalveren krijgen de veehouders ondanks intensieve ORS-therapie niet goed terug op de been. Op melkveebedrijven, zo blijkt volgens de dierenarts, is standaard bicarbonaat voorradig om verzuurde kalveren snel weer op de been te helpen. ‘Op vleesveebedrijven zou dit ook een meerwaarde zijn. De dosering en toediening hiervan dient altijd wel in overleg met de dierenarts te gebeuren om de correcte dosis te bepalen. Foutief gebruik kan leiden tot een overdosis met andere problemen tot gevolg.’ Karlijn Janssens heeft altijd zo’n viertal elektrolyten in voorraad bij zich: Diakur, Effydral, Enerlyte Plus en Calf-Lyte. ‘Welke ik inzet, hangt onder andere af van de specifieke situatie, zoals de graad van verzuring van het bloed.’ Volgens de praktijkdierenarts drinken de kalveren alle elektrolyten eigenlijk heel graag. Bij warme, hete dagen, zoals België en Nederland nu al twee jaar op rij gekend hebben, adviseren de dierenartsen uit de DAP Vanmeer hun cliënteel om voortaan bij de kalveren een ‘goedkoop’ elektrolyt in het drinkwater te mengen. Dit wordt per 25 kg verkocht door de veevoederindustrie (kalvermesterijen). ‘Op zulke warme dagen hebben de kalveren dorst en kan hittestress optreden met pensverzuring tot gevolg. Het is dan belangrijk dat hun groei niet afremt en dat ze niet ziek worden. Zie het als een extraatje, een sportdrankje voor topatleten.’
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Hoofd.indd 10
09-03-21 15:40
Huidplooi ‘optrekken’ om uitdroging te controleren Bij kalveren met diarree moet regelmatig de hydratatietoestand gecontroleerd worden. Dit kan zeer eenvoudig door in de hals van het kalf een huidplooi ‘op te trekken’. Wanneer men deze huidplooi loslaat, dient de huid onmiddellijk terug te keren naar haar oorspronkelijke positie. Bij kalveren die er slecht aan toe zijn, zal de huidplooi een tijdje blijven staan, terwijl bij deze kalveren ook de ogen wegzinken in de
oogkas. In een nog verder stadium zullen de kalveren dermate uitgedroogd zijn dat ze niet meer rechtop kunnen staan. De kans dat dergelijke kalveren genezen, is klein. Bij de kalveren waarbij de diarree tijdig wordt waargenomen en waarbij op tijd begonnen wordt met een rehydratatiebehandeling, treedt in de meeste gevallen een spoedig herstel op.
sing alkaliserend: de pH-waarde gaat stijgen, dus minder zuur worden. Het is de SID die ook het alkaliserend karakter van een oplossing bepaalt, naast de aanwezigheid van de alkalinisator.’ De osmolaliteit (de hoeveelheid van opgeloste deeltjes) is een ander punt van verschil. Die wordt vooral bepaald door het natriumgehalte en het gehalte aan glucose of glucosevervangers van het product. Dankzij deze osmolaliteit wordt water in de bloedbaan getrokken vanuit de darm. Hans Van Loo: ‘Is deze osmolaliteit te hoog door te veel natrium en/of glucose, dan is er kans op negatieve gevolgen, zoals een vorm van darmverlamming of ileus genaamd.’ Daarnaast verschillen de oplossingen ook in de energie-aanbrengers (suikers) en het al of niet bevatten van waterbindende voedingsvezels. ‘Deze waterbindende voedingsvezels zorgen voor een betere consistentie van de ontlasting,’ geeft Van Loo aan. ‘Meer dan dat zit er niet achter. Het is zelfs zo dat er wat controverse over bestaat, omdat deze vezels de glucose-absorptie zouden kunnen verminderen, wat weer de werking van het elektrolyt vermindert.’ Verder zijn er ook veel verschillen in de smaakversterkers die worden toegevoegd aan de oplossingen en die bepalen of een kalf het product beter of minder goed wil opnemen. ‘Niet onbelangrijk natuurlijk als je een orale therapie wil opstarten’, vindt de dierenarts. Van Loo geeft verder nog mee dat elektrolytenoplossingen ook nog kunnen verschillen in de aanwezigheid van vitamines, mineralen, pre- of probiotica en lactoferrine. Lactoferrine zorgt ervoor dat bacteriën niet de kans krijgen om te vermenigvuldigen, waardoor het een interessante aanvulling kan zijn. ‘Zorg vooral ook voor een correcte bereiding van de elektrolytenoplossing,’ aldus nog de dierenarts. ‘Lees dus de bijsluiter van het product. En geef kalveren altijd toegang tot vers water.’
Melk en/of elektrolyt? De hypothese van het onthouden van melk bij een kalf met diarree is achterhaald. Vroeger dacht men dat melk slecht verteerd werd en daardoor de diarree zou verergeren. Onderzoek heeft echter aangetoond dat kalveren waarbij de melkgift niet gestopt wordt, een even lange diarreeperiode hebben als kalveren die van de melk worden gehaald. Kalveren die melk blijven krijgen, hebben een min-
Via een infuus kan door de dierenarts extra vocht toegediend worden
der negatieve energiebalans, geïllustreerd door een hoger eindgewicht na de diarreeperiode. Het risico op meer vochtverlies door het optreden van diarree weegt niet op tegen de voordelen van het blijven doorgeven van melk. Bovendien bevat melk stoffen die instaan voor een sneller herstel van de darmcellen. Melk weghalen bij kalveren gedurende maximaal één dag is enkel te adviseren bij pensdrinkers of bij kalveren met diarree die geassocieerd wordt met bacteriële overgroei, gekenmerkt door een dikke buik met veel gas en ileus. Bij het maken van een behandelschema moet men er rekening mee houden dat bepaalde orale oplossingen minder geschikt zijn om in de melk te mengen. Bij dergelijke producten moet dan tussen de toediening van de oplossingen en melk minimaal een uur zitten om de melkstremming niet te hinderen.
Beter via emmer of speenemmer De hydratatievloeistof wordt het best verstrekt in verschillende kleine hoeveelheden: minstens drie
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Hoofd.indd 11
11
08-03-21 15:40
DIERGEZONDHEID VOCHTTHERAPIE
Vochttherapieschema voor een kalf van 40-50 kg De elektrolytenoplossing kan het best meedere keren per dag worden verstrekt. Dierenarts Karlijn Janssens van dierenartspraktijk Vanmeer uit Linter (B.) legt uit: ‘Minstens drie keer per dag moet praktisch haalbaar zijn, nog frequenter is beter, maar arbeidsintensiever.’ Ze geeft aan dat de elektrolytenoplossing het best via een emmer of speenemmer kan worden verstrekt. Dat is namelijk veiliger dan via sondevoeding. Bij sondevoeding is er risico op ‘pensovervulling’ en beschadiging van de luchtpijp/slokdarm. Om afkoeling van het kalf te voorkomen helpt het om de oplossing lichaamswarm toe te dienen. Zo hoeft
tijdstip
hoeveelheid
’ s morgens minimaal een uur later ’s middags minimaal een uur later ’s avonds minimaal een uur later
1,5-2 liter melk 1-1,5 liter elektrolytenoplossing 1,5-2 liter melk 1-1,5 liter elektrolytenoplossing 1,5-2 liter melk 1-1,5 liter elektrolytenoplossing
Tabel 2 – Voorbeeld van een vochttherapieschema voor een kalf van 40 tot 50 kg
het kalf ook geen extra energie te gebruiken om de koude vloeistof zelf op te warmen. Karlijn Janssens: ‘Het is altijd aangeraden om melk te blijven geven. Eventueel wordt de melk een dag afgebouwd naar een kleinere
hoeveelheid. Enkel in zeer uitzonderlijke gevallen adviseer ik om een dag enkel en alleen elektrolyten toe te dienen. Dit is wel het maximum, omdat het kalf anders te veel zal verzwakken.’
keer per dag. Nog frequenter is nog beter, indien praktisch mogelijk natuurlijk. Toediening via emmer of speenemmer is wat veiliger dan via sondevoeding. Bij dit laatste bestaat immers het risico op pensovervulling en beschadiging van de luchtpijp/slokdarm. Lichaamswarm toedienen helpt om verdere afkoeling van het kalf te vermijden en voorkomt bovendien dat het kalf extra energie moet verbruiken om de koude vloeistof zelf ‘op te warmen’. Enkel en alleen elektrolyten toedienen is niet ideaal. Als dat toch gebeurt is één dag het maximum, omdat het kalf anders te veel zal verzwakken. Elektrolytenoplossingen hebben immers een laag energiegehalte (gemiddeld 100 kcal per liter), terwijl een kalf van 50 kilo zo’n 2000 à 3500 kcal per dag nodig heeft. Bij ziekte en in koude omgeving liggen de behoeften nog hoger. Indien het herstel van het kalf niet vlot verloopt of de toestand van het kalf achteruitgaat, is het altijd raadzaam om snel de dierenarts te raadplegen. Die kan via een gepast infuus extra vocht voorzien. Aldus zijn al heel wat kalverlevens gered. l
Samenvatting – De verscheidenheid in elektrolyten is groot. Raadpleeg uw dierenarts hierover. – Het onthouden van melk bij een kalf met diarree is niet wenselijk. – De hydratatievloeistof wordt het best in verschillende kleine hoeveelheden verstrekt. – Door het verschil te kennen tussen uitdroging en verzuring kan een kalf snel terug op de been worden gebracht.
12
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Hoofd.indd 12
09-03-21 15:56
GENERATIE ALPHA EN Z JAN TE RIELE
‘We mogen best trots zijn op ons enige Nederlandse vleesras’ Elke generatie heeft zo zijn benaming(en). De generatie geboren tussen 1990 en 2000 wordt de (inter)netgeneratie of Z-generatie genoemd. De generatie geboren tussen 2000 en 2010 is de Googlegeneratie of alpha(α)-generatie. Wie is onze alpha- en Z-generatie in de vleesveesector? Wat typeert hen, wat drijft hen, welke dromen hebben ze? Eén zaak staat als een paal boven water: ze (m/v) hebben een passie voor vleesvee. In dit nummer een portret van Jan te Riele (26).
TEKST WIM VEULEMANS
Sinds kort maakt hij deel uit van het vleesveebestuur van Coöperatie CRV in Nederland. Jan te Riele uit Vaassen zit daarnaast ook al in maatschap met zijn ouders. Hun bedrijf omvat 300 verbeterd roodbonten en heeft 90 hectare land in gebruik. ‘Toen ik 18 was, hebben mijn ouders me de kans gegeven om in maatschap met hen te stappen, daar ben ik hun dankbaar voor. Ik focus me vooral op de fokkerij en de gezondheid van de veestapel.’ De dagen dat hij niet op het bedrijf is – hij werkt ook 40 uur per week op een biologisch melkveebedrijf – zorgt hij ervoor dat de voerwagens gevuld zijn, zodat zijn ouders geen voer meer hoeven te laden. Een gezellige avond met vrienden slaat hij ook niet af, maar zijn grootste passie is toch deelnemen aan vleesveetentoonstellingen. En met succes, onder meer met een van zijn favoriete koeien, Odile van Vredenburg. Op elfjarige leeftijd heeft ze tien keer gekalfd en haar nafok is super. Ze leverde zowel fokstieren als vrouwelijke nakomelingen waarmee Jan al deelnam aan keuringen. Op verbeterd roodbont is Jan bijzonder trots. ‘Het is het enige Nederlandse vleesveeras dat er is en daar mogen we best trots op zijn. We moeten daarbij alleen niet de kwaliteiten van het ras vergeten: voldoende maat en bespiering. Het moeten wel echte dikbillen zijn’, lacht Jan. Over de toekomst heeft de jonge vleesveehouder minder een beeld. ‘Ik vind het lastig, want er komen steeds meer regels op ons af. Je weet soms niet waar je aan toe bent.’ Toch hoopt hij later het bedrijf volledig over te nemen en het voort te zetten zoals het nu is.
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-GeneratieAZ.indd 13
13
08-03-21 11:47
BEDRIJFSREPORTAGE JOYE-WYSEUR
Amoureux, resultaat van goed ondernemerschap Het ondernemerschap spat ervan af bij de twee jonge vleesveehouders Jeroen en Céline Wyseur-Joye. Getuige de investeringen op hun landbouwbedrijf en de structuur in hun dagelijks werk. Hun eerste succes is de kersverse ki-stier Amoureux. TEKST WIM VEULEMANS
D
iep in het westen van Vlaanderen, vlak bij de Franse grens, ligt het kleine dorpje Reningelst. Het dorp is een deelgemeente van Poperinge, een stad met een zwaar verleden iets meer dan honderd jaar geleden. Met op de achtergrond de bekende Kemmelberg duikt het bedrijf op van Céline Joye (30) en haar man Jeroen Wyseur (40). Samen hebben ze er een vleesveebe-
drijf met ongeveer 120 witblauwen en akkerbouw. Jeroen startte na zijn afstuderen al met een grondwerkenbedrijf, later nam hij ook nog een bedrijf over dat afbraakwerken uitvoert. Naast de loodsen voor de machines, een stal en een bewaarloods voor aardappelen staat achteraan ook een loods met extra diepte en een hoge nok. De loods dient voor de mestopslag en de voerkuilen.
Het bedrijf investeerde onder meer in ondersteuning met stappentellers
14
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Bedrijfsrepo.indd 14
09-03-21 14:46
er ers
BEDRIJFSPROFIEL
Reningelst
eigenaren Jeroen Wyseur (40) en Céline Joye (30) plaats Reningelst veestapel 120 witblauwen en 60 kalvingen grondgebruik 60 ha met mais, gras, tarwe, aardappelen, wortelen en erwten
‘Tien jaar terug namen we een rundveebedrijf op deze locatie over’, vertelt Céline. ‘Het was een gemengd bedrijf met rundvee en akkerbouw. Het waren geen stamboekdieren, de veehouder kocht steeds wel goede stieren aan en had een stal met grote, zware dieren.’
Met passie en zakelijkheid Het aantal witblauwen trokken Jeroen en Céline niet op, wel werd er volop geïnvesteerd. Nieuwe loodsen, ook voor de machines, doken op en ook het huis en een aangelegen gebouw werden grondig gerenoveerd. Ze verbouwen ook nog aardappelen, wortelen, erwten, tarwe en mais op een oppervlakte van circa 60 hectare, inclusief grasland. ‘Twintig en dertig jaar waren ze toen ze het bedrijf overnamen en volop gingen investeren. Als boerendochter had Céline al langer de droom om boerin te worden, Jeroen ontdekte de passie voor koeien via Céline, maar ook via zijn grootvader – zijn ouders hadden een akkerbouwbedrijf en een winkel met groenten en fruit – alsook via een stage tijdens zijn studies. Wie even met het jonge koppel praat over rundveehouderij, ontdekt al snel een verschil tussen beiden. Terwijl Jeroen vol passie over hun koeien en de fokkerij praat, is Céline wat zakelijker in de benadering. Maar vergis je niet, elke koe of elk kalf duidt ze aan met naam en afstamming. ‘Klopt wel wat’, lacht Jeroen. ‘Zo zijn we een goede match. Als ik een dier wil laten insemineren met een bepaalde stier, zal Céline me al wel eens aangeven dat niet te doen, omdat de kalveren niet goed opgroeiden. Of dat ik een koe niet meer mag insemineren.’
Kalven tussen oktober en april Nog een gegeven dat van de overlater is overgenomen, is het feit dat alle dieren tussen oktober en april kalven. ‘Op die manier houden we onze zomer wat vrij’, vertelt Céline. ‘Dan is het ook best druk in onze andere onderneming.’ Om die strakke timing te kunnen houden, hanteren ze een vrij streng vruchtbaarheidsmanagement op het bedrijf. ‘De dieren kalven gemiddeld twee keer op het bedrijf en worden dan verkocht’, geeft Céline aan. ‘Bij de vaarzen insemineren we steeds met gesekst sperma, twee kansen krijgen ze. Dat gebeurt ook al eens bij een enkele koe.’ Dieren die na drie keer insemineren – het bedrijf maakt gebruik van de ki-service bij CRV – niet drachtig zijn, gaan in het hok bij de stier, momenteel een zoon van Tétu. ‘Op die manier kunnen we de strikte timing aanhouden’, voegt Jeroen eraan toe. ‘Wel is het belangrijk om geen tochten te missen en dat was in onze eerste jaren nogal eens het geval. Ik ben elke werkdag op de baan en Céline is dan ook vaak op het bureau bezig. Maar een investering in stappentellers en vruchtbaarheidsondersteuning bracht dat weer op orde. Het is
een geweldige investering, vanaf het kantoor zien we de tochten’, lacht hij. De voorbije jaren werd er nog meer geïnvesteerd in technische ondersteuning. Zo worden hoogdrachtige dieren opgevolgd door de ‘spinnetjes’ van Medria, zij volgen de temperatuur van het dier op. En ook Coloquick, een toestel voor de pasteuristatie van biestmelk, is er. ‘We werken deels met eigen biest, maar ook met biest afkomstig van twee vaste bedrijven in de buurt’, vertelt Céline. ‘We mengen die en daarom pasteuriseren we ze. De kwaliteit is goed, maar een kalf krijgt dus nooit biest van de eigen moeder.’ Over de vraag of beide bedrijven, het landbouwbedrijf en het grondwerkenbedrijf, elkaar in de weg zitten, zijn ze meteen duidelijk. ‘Absoluut niet’, is Jeroen duidelijk. ‘Maar het vergt goeie afspraken. Beiden zijn we door de dag wel druk bezig, maar met regelmaat bespreken we samen wat er de komende dagen en weken allemaal te doen is en hoe we dit gaan aanpakken. Het vergt dus wel een planning.’ De ochtendlijke werken, voeren en kalveren, doen ze meestal samen en daarna trekt Jeroen naar een van zijn werven. ‘In het weekend doen we dan samen de taken die we niet alleen kunnen’, vult Céline aan. ‘Wat in het ene bedrijf goed is, kan je ook voor het andere bedrijf toepassen. Organisatie is alles, ook voor het werken met koeien.’
Alles gericht op de vrouwelijke fokkerijlijn Beide veehouders hebben een grote passie voor hun dieren en de fokkerij. Namen van koeien worden vlot geciteerd, generaties aangeduid en vaders opgenoemd. Wat opvalt, is de veelheid aan stieren die bij het aanschouwen van de veestapel genoemd wordt. ‘We gebruiken heel bewust gesekst sperma’, zegt Jeroen na een tussentijds telefoontje. ‘We willen vooral fokken met een vrouwelijke lijn en dus zo min mogelijk stieren hebben. OmDe voer- en mestkuilen zijn gelegen in een nieuwe, overdekte loods
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Bedrijfsrepo.indd 15
15
09-03-2021 16:56
BEDRIJFSREPORTAGE JOYE-WYSEUR
Alle dieren worden minstens twee keer met gesekst sperma geïnsemineerd
dat we onze vaarzen graag vóór 24 maanden gekalfd willen zien, is een lichter kalf wenselijk. Dat zorgt voor een vlottere kalving, een minder belastende dracht en een sneller herstel. Met vrouwelijke kalveren heb je daar meer kans op.’ Maar voor Jeroen is er nog een belangrijke reden voor het gebruik van gesekst sperma. ‘Op die manier ben ik zeker dat ik van elk dier zeker één vaars heb om mee verder te fokken. Want dat willen we toch allemaal als fokkers.’ Voor de leeftijd bij eerste kalving willen ze niet meteen veel jonger dan 24 maanden gaan. ‘Het is natuurlijk wel zo dat de optimale leeftijd voor elk dier verschillend is’, redeneert Jeroen. ‘Uiteindelijk is het belangrijk dat ze voldoende kunnen groeien en dat ook na het afkalven verder kunnen doen. Eerder dan 14 maanden oud zal ik toch niet laten insemineren.’
Focus op groei Doordat er een vrij ruim aanbod is van stieren met gesekst sperma, is de stikstofcontainer op het hof goed gevuld. Het lijstje vaders bij de jongste kalveren is ruim, met onder meer: Persan, Rejoui, Nox, Vidal, Jet-Set. Maar de meestgehoorde naam is toch die van Tétu de la Coue, een zoon van Oiseau. ‘Die kalveren doen het hier inderdaad goed, het worden allemaal straffe vaarzen. In een ki-stier zoek ik altijd naar groei en gestalte. Dat hoeft niet extreem te zijn zoals bij Tétu, +3 is al goed. Maar ik kijk ook naar voldoende vlees, een goede, brede voorhand zie ik graag. Beenwerk en een vlotte vruchtbaarheid sluiten mijn selectiecriteria af.’ Daarbij is het doel niet meteen het fokken van kampioenen, maar wel het vermijden van uitval en een slecht ondereind in de veestapel. Gevraagd naar hun favoriete stier, noemen beide jonge vleesveehouders in koor: ‘Attribut. Dat zijn allemaal mooi bevleesde koeien met uitstraling en voldoende gewicht’, verduidelijkt Jeroen. In het verleden van het bedrijf, bij de vorige eigenaar, werd er vooral gewerkt met eigen stieren. Bij de overname van het bedrijf maakten dan ook twee stieren nog de dienst uit. ‘Onze voorganger kocht echt wel goede stieren aan voor zijn veestapel’, aldus Jeroen, die een aantal stamboekkaarten uit het verleden toont. Onder die stieren zat ook een volle broer van gewezen nationaal kampioene Fleurie de Waleffes (Galopeur x Avenir). ‘Een van de twee stieren die we overnamen van de vo-
16
Verschillende nieuwe loodsen verschenen naast de stal
rige eigenaar, leverde ons wel problemen op’, getuigt Jeroen. ‘Nagenoeg alle kalveren die van hem geboren werden, bleken hamartoom te hebben, blijkbaar was de stier daarvan drager. We hebben dan drachten onderbroken en de stier afgevoerd.’ Ondanks deze mindere ervaring is er steeds een dekstier terug te vinden in de stal. ‘Onze opkuisstier’, lacht Céline. ‘Hij zorgt ervoor dat we onze strakke planning kunnen aanhouden.’
Amoureux, het eerste succes Een kleine twee jaar geleden lieten ze zich door een collega-fokker overhalen om eens deel te nemen aan een keuring, een passie die vooral Jeroen al van jongs af had en die hij nu ook deelt met zijn oudste dochter. ‘Dat was in Wulpen, maar dat jaar namen we ook deel in Erpe-Mere.’ In 2019 volgde een eerste succes in Affligem. Hun stier Amoureux Hof ter Goedtmoed won er zijn rubriek. De zwarte stier is een zoon van Litige uit de bekende Uniek van Ter Bos (v. Hazard), waarvan Céline en Jeroen een embryo kochten bij fokker Geert Demasure. ‘Het was een unieke ervaring, die eerste keer winst, maar dat was nog niet alles. Ik kon Céline ook bellen dat ik de stier verkocht had, aan BBG. Ik denk niet dat ze me meteen geloofde’, lacht Jeroen. Ondertussen is Amoureux ingezet als proefstier bij CRV en wacht hij op zijn eerste fokwaarden. Wie de recente foto’s en video met de stier van BBG online bekijkt, kan zien dat de stier een opmerkelijke evolutie heeft doorgemaakt en dat tot trots van beide fokkers. ‘Eigenlijk zou niet Amoureux de eerste stier zijn die we op de ki hadden’, voegt Céline nog even toe. ‘Dat zou Ambiorix van Ten Aard zijn, een zoon van Attribut die we hier een aantal jaren in dekdienst hadden. Maar jammer genoeg tekende hij voor para-tbc.’ Op het bedrijf is naast de beperkte invloed van een aangekochte stier ook wat vreemd bloed terug te vinden in de vrouwelijke lijn. ‘Af en toe durven we wel eens een vaars aan te kopen’, vult Jeroen aan. ‘Nooit voor een zotte prijs, maar wel gericht op vers bloed in de stal.’ Met hun eerste stier bij de ki, Amoureux, hebben zowel Céline als Jeroen de smaak van de fokkerij met witblauw goed te pakken, al blijven ze beiden vrij nuchter in hun ambitie. ‘Een gezonde veestapel’, beaamt Jeroen het doel. ‘En vooral beide bedrijven naast elkaar goed doen, dat is belangrijk voor ons’, sluit Céline af. l
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Bedrijfsrepo.indd 16
09-03-21 14:47
CRVCOÖPERATIENIEUWS
CRV introduceert Young CRV Op donderdagavond 8 april geeft de directie van CRV het startschot voor Young CRV. Vanaf dat moment kunnen jongeren in Nederland en Vlaanderen lid worden. Het lidmaatschap staat open voor iedereen tussen de 16 en 36 jaar met interesse in de rundveehouderij. Young CRV is een initiatief van de drie jongerenraden van CRV. Zij organiseren dan ook de online kick-off. Tijdens een webinar interviewt jongerenraadslid Susan Dijkshoorn de directie van CRV, waarbij ook de deelnemers vragen kunnen stellen. Vervolgens zullen de directeuren het startschot geven voor Young CRV. Aansluitend is er een inleiding over kalveropfok door dieren-
arts Vera Captein. Zij zal een inleiding houden over de invloed op de latere prestaties van de periode voor en direct na de geboorte van een kalf. De eerste 500 jongeren die zich aanmelden als lid van Young CRV, krijgen een jas. Ook maken ze kans op drie rietjes SiryX (gesekst) sperma van een stier naar keuze om hiermee een vaarskalf te kunnen fokken uit hun favoriete pink, vaars of koe. Jongeren die geïnteresseerd zijn in het lidmaatschap van Young CRV, kunnen een e-mail sturen naar young.crv@CRV4all.com voor een inschrijfformulier. Zodra het lidmaatschap is geregistreerd ontvangen zij een bevestiging. Het lidmaatschap is gratis.
Wil je erbij zijn op 8 april? Meld je aan via de website van de coöperatie: www.cooperatie-crv.nl/
Nieuwe vleesveebestuurder Raf Jonckers Tijdens de districtswebinars is afscheid genomen van districtsbestuurders en zijn hun opvolgers en opvolgsters gekozen. Zij zijn in de ledenraad van 11 maart benoemd voor een periode van vier jaar. CRV bedankt de oudbestuurders voor hun inzet voor de coöperatie en wenst de nieuwe veel succes. Raf Jonckers uit Linter is nieuw in het bestuur van het district NoordoostVlaanderen en zal zich binnen de ledenraad van CRV speciaal inzetten voor de belangen van vleesveehouders. Hij heeft samen met zijn vader Karel een bedrijf met 120 melkkoeien en 50 Belgisch witblauwe koeien met bijbehorend jongvee. ‘We zijn de laatste jaren met het melkvee uitgebreid, maar willen het vleesvee beslist niet vaarwel zeggen. We hebben veel passie voor het witblauwras en door de kosten laag te houden levert de vleesveetak een wezenlijke bijdrage aan de rentabiliteit van ons bedrijf’, legt hij uit. ‘Zo brengen de vleeskoeien de mindere kwaliteit gras tot waarde en beweiden ze de percelen die ongeschikt zijn om te maaien.’ De nieuwe CRV-bestuurder ziet een goede toekomst voor het Belgischwitblauwras. ‘Als meest efficiënte vleesras van de wereld kan het een belangrijke bijdrage leveren aan de productie van kwalitatief hoogwaardig rundvlees met een lage CO2-voetafdruk’, denkt hij. ‘Daarom moeten we ons in de fokkerij blijven richten op dieren die goed ruwvoer, zoals weidegras, kunnen verwerken en niet op dieren die enkel op krachtvoeders gedijen.’ Raf verwacht dat de afzet van sperma van het witblauwras zal profiteren van de wereldwijd toenemende populariteit van het gebruik van vleesstieren voor de gebruikskruising. ‘Om goede stieren voor de gebruikskruising te kunnen selecteren heeft BBG een witblauwpopulatie nodig met voldoende variatie. Dit biedt mogelijkheden voor fokkers van het zuivere ras’, denkt hij. Binnen CRV zal Raf zich hard maken voor een professionele benadering van de vleesveefokkerij. ‘Ik verwacht veel voordeel van de introductie van merkerfokwaarden en als ik zie hoeveel data we voor de melkveefokkerij beschikbaar hebben, dan kunnen we in de vleesveefokkerij nog mooie stappen vooruit maken.’ Daarbij is het volgens de nieuwe bestuurder belangrijk dat geluiden vanuit de vleesveepraktijk, via districtsbestuurders, worden doorgespeeld naar het hoofdbestuur van de coöperatie en het management van het bedrijf CRV. Daar zal ik mij voor inzetten. Als vleesveehouders vragen of opmerkingen hebben, dan hoor ik dat graag.’ Raf Jonckers: ‘De toenemende populariteit van de gebruikskruising bij melkvee biedt kansen voor fokkers van het witblauwras’
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-CRVCoopNws.indd 17
17
09-03-21 11:14
INFOGRAPHIC SOJA
Nood aan Europese soja blijft zeer groot De nood aan eigengeteelde soja is groot in Europa. Ondanks een kleiner areaal ‘pionierssoja’ doordat de opbrengst achterbleef, blijven er kansen voor een rendabele teelt. De veredeling in de maisteelt naar hogere opbrengsten heeft er ook jaren over gedaan. TEKST GUY NANTIER
D Soja kent een makkelijke teelttechniek, is een veerkrachtig gewas en is goed tegen warmte en droogte bestand
e sojateelt is relatief jong in Noord-Europa. Sinds 2011 werd er gestart met de veredeling van het gewas in Nederland en Vlaanderen. Volgens het Nederlandse Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bedroeg het areaal soja in Nederland in 2020 zo’n 132 hectare. Dat is mijlenver van de beoogde 10.000 hectare ‘nedersoja’ die voercoöperatie Agrifirm en de nationale en provinciale overheden in 2016 nastreefden. Die hectaren soja zouden in het bouwplan van akkerbouwers de zomertarwe vervangen.
Klein duimpje Europa In België is het pionieren met soja gestart in 2012. Het areaal in 2020 bedroeg 91 hectare. In Vlaanderen zou volgens het ILVO een rendabele sojateelt vooral ten koste gaan van het areaal korrelmais (–3,8%), wintergerst
(–0,7%) en wintertarwe (–0,6%). Op Europese schaal (EU-28) is de sojateelt met 900.000 hectare in 2019 marginaal ten opzichte van de wereldspelers. Brazilië verbouwde zo’n 35 miljoen hectare, de Verenigde Staten 31 miljoen hectare en Argentinië zo’n 18 miljoen hectare. In Europa zijn de grote spelers Italië met 273.000 hectare, Frankrijk 164.000 hectare en Roemenië met 145.000 hectare. Tien procent van de wereldproductie, of 34,4 miljoen ton soja, komt jaarlijks naar de Europese Unie. Daarvan is 14 miljoen ton in de vorm van sojabonen en 30,9 miljoen ton in de vorm van sojaschroot. Nederland voerde in 2019 ongeveer 4 miljoen ton sojabonen en 2,5 miljoen ton sojaschroot in. Voor België was dit ‘slechts’ 0,5 miljoen ton sojabonen en 1,3 miljoen ton sojaschroot (FAOstat, 2019). Maar de invoer geschiedt niet alleen in de vorm van ruwe bonen en schroot. Er is ook nog de invoer van olie, bio-diesel of soja verwerkt in voedingsproducten. De omvang van de ‘soja-import’ is dus groter, maar niet zo evident te becijferen.
Minimaal 3,5 ton opbrengst nodig Ondanks dat soja een makkelijke teelttechniek kent, een veerkrachtig gewas is en goed tegen warmte en droogte bestand is, is de ontoereikende financiële opbrengst, naast de late afrijping, wellicht de hoofdreden waarom de teelt niet van de grond komt. In de aanvangsjaren was de gemiddelde opbrengst 2,5 ton per hectare. In 2020 – na negen jaar van veredeling – bedroeg de opbrengst zo’n 3 ton. Ter vergelijking: de veredeling van mais kende – na de introductie midden jaren zestig van de vorige eeuw – een progressie van 1,6 procent droge stof per jaar. Van 1992 tot 2018 steeg de drogestofopbrengst met 42 procent (bron: WUR, Handboek snijmais 2020). Om de teelt rendabel te krijgen is minimaal 3,5 ton nodig en moet het nettosaldo meer zijn dan graan of zo’n 1000 euro per hectare. Soja is voorlopig blijven steken op 500 à 600 euro per hectare.
Ingekuilde soja mogelijk oplossing Sojabonen vormen momenteel de basis voor een aantal humane voedingsproducten. Het restproduct uit het persen van de bonen – het sojaschroot – gaat daarna naar de veevoederindustrie. Het inkuilen van soja als groene plant vormt een optie voor de veehouderij. Sojakuil is in regio’s zoals het noorden van de Verenigde Staten en Oost-Canada een gangbare praktijk. De mogelijkheden van sojakuil in Vlaanderen worden momenteel onderzocht door ILVO en Hogent. l
18
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-InfographicKosten.indd 18
08-03-21 11:50
OPMERKINGEN
KOSTEN IN EURO/HA
WERKGANGEN
ploegen, zaaiklaar leggen, vals zaaibed, zaaien, sproeien voor en na opkomst, bemesten, pikdorsen: 165 euro per hectare
535
ZAAIZADEN + INOCULATIE
luchtstikstoffixerende bacteriën voor een gewas als soja zijn van nature niet aanwezig in onze landbouwgronden, daarom moeten de zaden voor de uitzaai worden behandeld
290
GEWASBESCHERMING
onkruidbestrijding voor en na opkomst
206
BEMESTING
soja heeft weinig N-bemesting nodig
77
DROGEN
ACTIVITEITEN
(ILVO, 2018)
2 euro per procent vocht per ton, 3 ton per hectare, 5% vocht drogen
45
TRANSPORT
Raming van de teeltkosten verbonden aan de teelt van droge sojabonen
5 €/ton; 15 euro per ton, 3 ton3 per hectare ton/ha
45
TOTAAL TEELTKOSTEN
1.183 veeteeltvlees MAART 2021
VV03-InfographicKosten.indd 19
19
08-03-21 11:50
CRVNIEUWS
Bwb-proefstier Azghan des Volées ki-code 945122 geboren: 27-09-2018
verkoper:
schofthoogte: 137 cm (+4) 24 mnd.
fokker: Idem
gewicht:
haarkleur:
Schofthoogte 90,00
896 kg 24 mnd.
Philippe Lebrun-Cloet, Saint- Gérard blauw & wit
30 cm op 24 mnd. Besp. Type Beenwerk 89,30 84,70 78,00
Alg. voorkomen 85,00
PANACHE DE CENTFONTAINE
SHERIFF DE CENTFONTAINE CAUSTIQUE DE LA HESBAYE 80 / 90 / 88 / 78 / 85 / 89
Eindbeoordeling 88,80
Azghan is een pure vleesstier met voldoende gestalte en een mooi gewicht. Azghan behaalde zelf een eindbeoordeling van 88,8 punten en is met genomics voorspeld voor een eindtotaal van 111 punten. Daarbij is hij vrij gemakkelijk in gebruik op de courante bloedlijnen.
MYRTILLE DE CENTFONTAINE EBONY DE LA HAIE MADAME VOSGIENNE DE LA HESBAYE
ROULETTE DE LA HESBAYE LANGOUREUX DE FOOZ
OPAQUE DE FOOZ LIESSE DE FOOZ
URNE DES VOLÉES 100 / 89 / 87 / 86 / 85 / 89
AUTEUR DE LA GRIGEOULE LINOTTE DES VOLÉES
EMILIE DES VOLÉES
Bwb-proefstier Lover de Hotte ki-code 945110 geboren: 02-04-2019
verkoper:
CSB-veiling, Ciney
schofthoogte: 128 cm (+6) 15 mnd.
fokker:
Bruno Denis, Fauvillers
gewicht:
haarkleur:
blauw & wit
Schofthoogte 90,00
714 kg 15 mnd.
Deze uitzonderlijk groeizame en zware stier werd aangekocht op het opfokstation in Ciney. Zijn origine laat een breed gebruik toe. Lover is te gebruiken op dieren met voldoende bespiering.
35 cm op 15 mnd. Besp. Type Beenwerk 87,70 84,30 90,00
Alg. voorkomen 75,00
DESTIN DU CHATEAU FALLOIS
Eindbeoordeling 87,90
DAMIER DE WALEFFES XANTIA DU CHATEAU FALLOIS EBONY DU PONT D’HERBAIS
OCRE DE WALEFFES 80/ 86 / 80 / 78 / 70 / 84 JARDINIÈRE DE WALEFFES
GOURMANDE DE WALEFFES ROCKY DU PONT DE MESSE
EDIFIANT DU PONT DE MESSE CAVALIÈRE DU PONT DE MESSE
TORNADE DE HOTTE 80 / 86 / 85 / 86 / 75 / 86
SOLWAY VIEW DYNAMITE RADINE DE HOTTE
20
NOIX DE HOTTE
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-CRVNws.indd 20
08-03-21 15:45
Bwb-proefstier Norman van de Zighoeve ki-code 945094 geboren: 31-12-18
verkoper:
schofthoogte: 128 cm (+2) 18 mnd.
fokker: idem
gewicht:
haarkleur:
844 kg 18 mnd.
Geboco bv, Oostkamp blauw & wit
30 cm op 18 mnd.
Schofthoogte 80,00
Besp. Type Beenwerk 86,33 84,14 92,00
Alg. voorkomen 75,00
Eindbeoordeling 86,34
De moederlijn van Norman is van uitzonderlijke makelij. Uit stammoeder Volka de Somme kwamen reeds vele nazaten op de ki-centra (Cabarrus du Fautril, Label de Spy, Officiel de Haute Somme). Normans moeder komt van het bedrijf van Luc Hoeckman uit Opbrakel.
IMPERIAL DE L’ÉCLUSE
ATTRIBUT DU FOND DE BOIS
ORAGEUSE ET DU FOND DE BOIS FÉDÉRAL DE L’ALLEMOINE
RÉPUTÉ DE ROUPAGE 78 / 88 / 83 / 90 / 80 / 87 INSCRITE DE ROUPAGE
BRETONNE ET DE ROUPAGE EBONY DE LA HAIE MADAME
WHISKY 0226 VAN HET NEGENBONDER
8595 ICI VAN NIEUWENHOVE
IOLA VAN OPBRAKEL
BRINGLEE BLACKSTAR ET EMMA VAN OPBRAKEL
CLARA VAN OPBRAKEL
Stierkeuze op maat met fokkerijadvies achter de koe CRV introduceert voor fokkers van het Belgisch-witblauwras een nieuwe service: fokkerijadvies achter de koe. Als u hiervan gebruik maakt, komt de veestapeladviseur bij u in de stal. Samen bepaalt u het fokdoel en achter de koe beslist u welke stier hier het beste op
past. Zo krijgt u voor iedere koe paringsadvies op maat met als resultaat een uniforme veestapel die past bij uw voorkeur. Heeft u vragen of wilt u gebruikmaken van fokkerijadvies achter de koe? Neem dan contact op met CRV Klantenservice:
klantenservice@crv4all.com of 088-00 24 440 (Nederland) of klantenservice.be@crv4app. com, 078-15 44 44 (Vlaanderen). U kunt ook contact opnemen met veestapeladviseur Frank Steukers: (0032) (0)472-18 07 63 of Simon De Coninck: (0032) (0)470-90 47 22.
Bwb-proefstier Vendange du Bois d’Auge ki-code 945098 geboren: 21-03-2015
verkoper:
schofthoogte: 130 cm (+7) 16 mnd.
fokker: idem
gewicht:
haarkleur:
Schofthoogte 95,00
697 kg 16 mnd.
Jeannine Maldague en François Demars blauw & wit
n.b. Besp. Type Beenwerk 89,70 84,70 84,00
Alg. voorkomen 85,00
GROMMIT HOF TER ZILVERBERG
Eindbeoordeling 89,70
Opnieuw een zoon van Courtois met maat en gewicht. Moedersvader Ebloui stond gekend voor zijn vlot op te fokken kalveren met veel homogeniteit. Vendanges grootmoeder Ninette behaalde 88 punten eindtotaal met 88 punten op beenwerk en 80 punten algemeen voorkomen.
ADAJIO DE BRAY CLAVER HOF TER ZILVERBERG GALOPEUR DU SARTAY
COURTOIS DE LA HESBAYE 83 / 94 / 90 / 79 / 95 / 92 AURELLE DE LA HESBAYE
SARCELLE DE LA HESBAYE DAFYDD D’OCHAIN
EBLOUI DE WIHOGNE 3988 MINETTE DU BOIS D’AUGE 80 / 85 / 84 / 94 / 75 / 85
VITALITÉ ET DE WIHOGNE MAILLON 3585 BOCHEROULE NINETTE BOIS D’AUGE
HOMARINE BOIS D’AUGE
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-CRVNws.indd 21
21
08-03-21 15:45
PORTRET PETER BROECKX leeftijd 57 opleiding Graduaat landbouw , Thomas More Geel carrière voorzitter Coöperatie CRV 2017-2021, RvC-voorzitter CRV 2015-2021, voorzitter CRV Vlaanderen vzw 2015-2021, ondervoorzitter Boerenbond 2005-2013, voorzitter VLAM 2007-2013
Boerenbestuurder plooit terug naar Dessel Zes jaar lang stond Peter Broeckx mee aan het stuur van CRV, eerst als voorzitter van de raad van commissarissen, later als voorzitter van de coöperatie. Nieuwe technieken moeten we als sector omarmen, maar we moeten er wel voor zorgen dat ze in boerenhanden blijven, meent hij. TEKST WIM VEULEMANS
M
et de ochtendlijke werkzaamheden op het melkveebedrijf achter de rug trekt Peter Broeckx zich vaak terug op een grote zolderkamer boven de woonst, een vroegere hooizolder. Dit is, zeker sinds de aanvang van de coronapandemie, zijn tweede habitat geworden. Vanhieruit zat hij een veeltal vergaderingen voor en ook nu heeft hij er zijn plek voor het finale gesprek met VeeteeltVlees als afscheidnemend CRV-voorzitter. ‘Ik weet dat sommigen denken dat mijn vertrek er eentje is als een dief in de nacht’, steekt Peter Broeckx meteen van wal. Op de CRV-ledenraad van 11 maart jongstleden nam hij afscheid van het CRV-bestuur en gaf hij de fakkel door aan Wietse Duursma uit Bellingwolde. ‘Het is mijn keuze om nu mijn mandaat door te geven aan een opvolger’, vervolgt hij. ‘Twee jaar geleden heb ik getwijfeld of ik mijn toen aflopende mandaat wel wou vernieuwen. Maar er lag nog wat werk op tafel, met onder meer een directiewissel. Twee jaar later is het wel tijd voor opvolging.’ En met die opvolging moet je volgens de Desselse melkveehouder vanaf dag één van het mandaat bezig zijn. ‘Continuïteit binnen een bestuur en een bedrijf is essentieel en daarvoor moet je als organisatie ook inzetten op talentontwikkeling. Zo hebben we ons als gehele bestuur hier goed op kunnen voorbereiden.’
22
Broeckx beschouwt het in die optiek ook als een compliment dat nog maar weinigen zich herinneren dat CRV zes jaar geleden – bij zijn aantreden – nog in een bestuurscrisis zat. In 2015 trad hij aan als voorzitter van de raad van commissarissen bij CRV en later – bij de fusie van de Vlaamse en Nederlandse coöperaties — ook als voorzitter van de Coöperatie CRV. En dat was meteen ook zijn tweede bestuursperiode nadat Broeckx ook al tot 2007 bestuurder was bij VRV en CRV. In de tussenperiode was hij actief bij de Vlaamse Boerenbond en VLAM.
Ontwikkelingssnelheid in veeverbetering Ook al zit er maar acht jaar tussen beide bestuursperiodes bij de veeverbeteringsorganisatie, toch merkt Broeckx een aantal grote verschillen. ‘Op de eerste vergadering van de raad van commissarissen bij CRV in het voorjaar van 2015 stond de afschaffing van het proef-, wacht-, fokstierprogramma voor holstein op de agenda,’ herinnert hij zich nog goed. ‘Genomics vond steeds meer zijn weg in de fokprogramma’s, maar ook bij de veehouders op het erf. Toen ik vertrok in 2007 was er nog maar sprake van enkele individuele merkers. Zo snel gaat het met de techniek.’ Volgens de gewezen bestuursvoorzitter bij CRV zit er een enorme ontwikkelingssnelheid in de fokkerij en vooral de dataverzameling. Voor hem mag CRV hierin niet op
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Portret.indd 22
09-03-21 14:13
haar lauweren rusten en moet er volop geïnvesteerd worden. Maar meteen komt dan ook het steentje in zijn schoen naar boven. ‘Data-verzameling door een stamboek is geborgd en vooral: er is toezicht op door de controlerende overheid’, vertelt Broeckx. Hij verwijst daarbij naar de frequente aanvallen van bedrijven of personen die twijfelden aan de goede bedoelingen van Coöperatie CRV, maar waarbij de toezichthoudende overheden of de rechtbank CRV steeds in het gelijk stelde. ‘Er is steeds een duidelijke scheiding tussen wat coöperatie en stamboek is en wat het bedrijf is. Als anderen dat dan afdoen als windowdressing, gaat dat mijn petje te boven. Wij worden dan als bestuurders op onze integriteit gepakt, men doet het steeds af alsof wij als veehouders het belang van onze collega’s niet vooropstellen.’ De ervaren bestuurder ziet zichzelf ook vooral als een boerenvertegenwoordiger, eerder dan een vertegenwoordiger van het bedrijf. ‘Wij zijn als bestuurders steeds verantwoordelijk geweest voor de invulling van de Coöperatie CRV als een fokkerijorganisatie. Het wringt toch dat anderen daaraan twijfelen. De coöperatie, dat zijn veehouders.’
Concept stamboek onder druk Broeckx merkt op dat waar vroeger data in de veehouderij vooral en nagenoeg enkel vanuit het stamboek wer-
Peter Broeckx: ‘Zonder internationalisering geen fokkerijzeggenschap’ den verzameld, dit nu meer een internationaal, globaal gegeven is met meer spelers dan alleen maar de stamboeken. ‘Data hebben een enorm sectorbelang, maar de commercie loert om de hoek. Met de jaren hebben data steeds meer een waarde gekregen’, vult hij aan. ‘Een stamboek is een filter waar die data doorheen moeten om ze op de kwaliteit te kunnen controleren en te kunnen gebruiken voor bijvoorbeeld fokwaarden. Het stamboek zorgt voor het sectorbelang, het ras staat in een stamboek op de eerste plaats. Maar als stamboeken met beperkte budgetten ook data moeten gaan inkopen bij derden, wordt het een moeilijke opdracht.’ Voor Broeckx komt het concept stamboek zoals we dat nu allemaal kennen, op termijn steeds meer onder druk. ‘Je merkt nu al dat grote internationale spelers zelf data gaan verzamelen, hun eigen algebra erop loslaten en zo tot een eigen index komen. Elk voor zich. En dat is niet mijn voorkeur, maar het is wel de trend. Ik merk dat
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Portret.indd 23
23
09-03-21 14:13
PORTRET PETER BROECKX
steeds minder mensen in de sector er wakker van liggen dat informatie die hoofdzakelijk op management is gericht, wel of niet door de kwaliteitsfilters van het ras of stamboek geraken.’ Broeckx wijst erop dat vroeger de data zelf verzameld werden door de stamboeken en verwerkt tot fokwaarden. Andere commerciële partijen maakten daar dan gebruik van en zorgden ook voor een financiële ondersteuning van de stamboekwerking. ‘Of dit in de toekomst nog kan, is een vraag tot debat’, aldus Broeckx.
Veehouders aan het stuur Dat CRV een coöperatie is, is voor Broeckx eerder een grote kracht dan een belemmering in de ontwikkeling.
‘Je hebt op die manier een veel betere voeling met de basis, de veehouders, dan wanneer je gewoon een bedrijf bent. De veehouders staan immers mee aan het stuur.’ Zo verwijst hij naar de ontwikkeling van een bedrijfsstrategie voor de komende jaren die mede vanuit de coöperatieve structuren opgebouwd wordt. ‘CRV zou een zuivere sales-/serviceorganisatie kunnen zijn, maar dan valt wel de hele onderbouw met leden weg. Je verliest lokale invloed op bijvoorbeeld je eigen fokdoel, maar ook op de tools die je als veehouder nuttig acht voor je veestapelmanagement.’ Voor CRV en de leden is die invloed van grote waarde, aldus Broeckx. ‘Destijds hebben we met VRV ook die oefening moeten maken: terugplooien op de eigen
Peter Broeckx: ‘Het oog en de feeling van de meester hebben hun waarde, maar men heeft er met merkertesten een tool bij’ 24
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Portret.indd 24
09-03-2021 15:39
Peter Broeckx: ‘Je merkt dat internationale spelers zelf data gaan verzamelen en eigen fokwaarden maken. Dat is niet mijn voorkeur, maar het is wel de trend’ markt of aansluiten bij een mondiaal fokprogramma. Hadden we gekozen voor het eerste, dan hadden we nu als Vlaamse veehouders geen enkele zeggenschap meer in fokkerij.’ Dat geldt volgens hem ook voor data. In die mate is hij enthousiast over programma’s als JoinData en DjustConnect, waarbij bedrijven en organisaties makkelijk data kunnen delen en de boer toch aan het stuur zit. Waar holstein al veel langer een internationaal marktgegeven is, is de laatste jaren ook de vleesveehouderij meer mondiaal geworden, voornamelijk als ‘beef on dairy’. ‘Een goed aanbod van vleesveegenetica wordt steeds belangrijker voor globaal opererende fokkerijorganisaties.’ Maar volgens Broeckx mag je die markt absoluut niet als een restmarkt beschouwen en zomaar de reststroom uit de zuivere fokkerij afzetten als gebruikskruising. ‘Je moet ook hier de fokkerij zelf in handen nemen, hoeveel en welke stieren heb je nodig en deze zelf gaan selecteren. In andere landen lachen ze niet als ze toevallig een zwaardere bevalling hebben. Belgisch witblauw levert een geweldig product, maar heeft last van een minder positief imago in sommige landen. Dat zit ons in de weg, maar mag ons niet tegenhouden. We moeten gewoon zorgen voor een goed product.’
Kijken naar elke vorm van groei Voor Peter Broeckx is er eigenlijk geen weg meer terug. Voor hem is terugplooien op de eigen markt geen optie meer, wel investeren en ontwikkelen. En dat kost natuurlijk geld. ‘Internationaliseren doe je in de eerste plaats om omzet te creëren voor de eigen investeringen’, verduidelijkt hij de keuzes van CRV. ‘Internationale verkoop van genetica via vertegenwoordigers of eigen dochterondernemingen is het meest voorkomend. Daarbij ondersteunt die verkoop het eigen fokprogramma, omdat het een bijdrage levert in de kosten van dat programma.’ Maar Broeckx geeft aan dat een aantal dochterbedrijven zich in hun markten verder hebben ontwikkeld door een bredere werking uit te bouwen, zoals via het aanbieden van managementoplossingen. ‘CRV heeft al die vormen de voorbije twintig jaar ontwikkeld’, gaat hij verder. ‘Dat is een traject van vallen en opstaan, met tegenvallers en schitterende resultaten. Natuurlijk moeten dochterbedrijven op hun operationeel resultaat beoordeeld worden, maar de eerste winst is de bijdrage in de kosten van de thuismarktontwikkeling door de verkoop van die producten en diensten die voor die thuismarkt ontwikkeld zijn.’ Als voorbeeld geeft hij aan dat het holsteinfokprogramma zonder de internationale bijdrage een derde kleiner zou zijn, met alle gevolgen van dien voor de genetische vooruitgang. ‘Ik meen dat de huidige omvang van CRV onvoldoende is voor alle noodzakelijke investeringen om relevant te blijven in de toekomst’, geeft hij stellig aan. ‘Daarbij kijk ik naar elke vorm van groei. Autonome groei? Dat spreekt voor zich, maar is niet eenvoudig te realiseren.
Overnames kunnen waardevol zijn, maar je bent dan wel beperkt in mogelijke targets, de relevantie van die partij voor de eigen werking of de overnameprijs.’ Ook fusies sluit hij niet uit, maar het is evenzeer een complexe oefening van gezamenlijke visie versus zeggenschap en controle.
Debat nodig over precisieveredeling Volgens Broeckx moet de sector nieuwe technieken omarmen. Hij verwijst daarbij naar de invloed van merkerselectie in de holsteinfokkerij. ‘Fokkerij is de voorbije jaren veel meer veranderd op rasniveau dan de fokkerij in de individuele veestapels. Een individuele veehouder heeft wel meer tools gekregen om zijn fokkerij te optimaliseren, zoals genomics.’ Volgens Broeckx blijft de feeling voor fokkerij nog steeds belangrijk, goede koefamilies hebben nog steeds een groot belang in de fokkerij, ze worden zelfs breder gebruikt. En vooral de genetische vooruitgang is veel groter. ‘En dat zal ook zo zijn in het Belgisch-witblauwras, het oog en de feeling van de meester hebben hun waarde, maar men heeft er met merkertesten een tool bij.’ Over de toepassing van precisieveredeling of genetische modificatie is hij nog scherper. ‘De Europese richtlijn is nu twintig jaar oud. In die jaren is er veel veranderd, ook de techniek. Wat ook blijkt, is dat verschillende wetenschappers vragen om deze techniek ook te kunnen aanwenden voor de verduurzaming van onze landbouwmodellen. Het is dus dringend tijd dat hierover op een objectieve manier gedebatteerd wordt.’ Dat debat zal ook intern bij CRV gevoerd moeten worden. ‘Nu mag het nog niet in Europa, maar wat doen we als precisieveredeling wel zou mogen? Ook bij onze leden ligt dit debat gevoelig. Je merkt ook dat deze discussie vaak vanuit een eigen achtergrond wordt gevoerd. Maar toch zal het in de toekomst opnieuw op de agenda komen en dan is het goed om als coöperatie een duidelijke visie te hebben samen met de leden.’ Hij wijst op het feit dat onze samenleving hierin niet altijd even consequent handelt en dat precisieveredeling elders in de wereld wel wordt toegepast. ‘We moeten goed beseffen dat er geen hek rond Europa staat voor producten die enkel via het eindproduct worden gecontroleerd. Wij willen soja die niet genetisch gemodificeerd is, maar die gaat dan wel naar andere landen in het veevoer. En vooral, hoe bewijs je dat je iets niet gebruikt hebt? Dat wordt toch steeds moeilijker.’ En nu? ‘Terugplooien in Dessel’, lacht de melkveehouder. ‘En wat meer fietsen.’ Momenteel ligt er voor Peter Broeckx nog geen nieuwe uitdaging op tafel, maar hij is wel duidelijk. Al wat op zijn pad terechtkomt, zal hij bekijken en evalueren. Een nieuwe uitdaging slaat hij dus niet af. ‘Maar CRV is zowel bestuurlijk als intern klaar voor de toekomst. Daar ben ik gerust in’, sluit hij het gesprek af. l
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Portret.indd 25
25
09-03-21 17:28
FOKKERIJ COT-VEILING
Online veilen en
sociaal contact houden Eind maart heeft op het centraal opfokstation in Laren een nieuwe stierenveiling plaats. Voor de nieuwe voorzitter, John van Kouwen, is de veiling het platform om kwalitatieve stieren van verschillende rassen te promoten. TEKST WIM VEULEMANS
O
p het centraal opfokstation (COT) in het Gelderse Laren zijn tien blonde d’Aquitainestieren, zes limousinstieren en drie piemontesestieren opgefokt, die op de veiling van zaterdag 27 maart te koop aangeboden worden. Zoals steeds, zijn de stieren lepto-, ibr- en bvd-gecertificeerd en voor het blonde d’Aquitaineras op axonopathie en handzaamheid beoordeeld. Daarnaast zijn van al deze stieren beoordelingsen groeicijfers bekend.
26
Betrouwbare cijfers zijn het afgelopen jaar steeds belangrijker geworden, meent de nieuwe voorzitter van Stichting COT, John van Kouwen (50). ‘We merken inderdaad dat kopers nog kritischer gaan kijken naar de cijfers en daardoor ook hun keuze voor een stier van cijfers laten afhangen’, meent Van Kouwen. ‘Vroeger was vooral het optisch beoordelen van een stier belangrijk, maar door de gevolgen van de coronamaatregelen zijn kopers toch anders gaan oordelen en letten ze nauwkeuriger op de cijfers van de stieren. Natuurlijk moeten we zorgvuldig evalueren hoe we dan met de nieuwe omstandigheden omgaan. Zo heeft het online veilen zeker zijn meerwaarde en voordelen boven fysiek veilen. Online gaat niet meer weg, maar veel fokkers missen nu het sociale contact met elkaar. Toch willen we ons sterk maken om die beide aspecten goed te matchen in de toekomst.’ Van Kouwen nam in het najaar van 2020 de voorzittershamer over van Henk Tessemaker, die erelid werd van het bestuur. De nieuwe voorzitter is woonachtig in Nieuwegein. Hij is momenteel actief in de marketing en sales voor de plantensector, waarbij hij grote bedrijven ondersteunt in de verkoop en promotie van hun afzet. ‘Ik ben
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-COT.indd 26
09-03-21 14:57
Kijkdagen op afspraak Wegens de geldende coronamaatregelen dienden belangstellenden een tijdafspraak voor zaterdag 13 en 20 maart te maken om het aanbod aan stieren live te bekijken. De dieren worden te koop aangeboden op 27 maart middels een online verkoop op het internetplatform www.cot-stierenveiling.nl.
John van Kouwen is de nieuwe voorzitter van Stichting COT
een zoon van melkveehouders, maar dertig jaar geleden kwam ik in aanraking met het blonderas, dat tot 2016 op ons bedrijf de dienst uitmaakte. Door onteigening hebben we die activiteiten echter moeten stopzetten.’
COT op de kaart gezet Zijn ervaring vanuit de marketing wil Van Kouwen voortaan ook graag delen met de fokkers in Nederland. Via het COT kunnen topstieren op de best mogelijke manier gepresenteerd worden, wat moet resulteren in de beste prijs voor de fokker. ‘Dat is onze langetermijnvisie en daar zijn onze doelstellingen steeds aan gerelateerd’, bevestigt de voorzitter. We willen de marktpartij zijn voor de fokkers aangesloten bij de verschillende vleesveestamboeken.’ Volgens Van Kouwen is de prijsvorming goed en zien steeds meer fokkers de meerwaarde van het COT en de veiling. ‘Het is cruciaal dat we voldoende kwalitatief aanbod hebben voor potentiële kopers, zowel een verscheidenheid aan verschillende rassen als voldoende stieren van deze rassen’, verduidelijkt hij. ‘De resultaten van onze opfok zijn goed, het COT staat er en dat is
mede de verdienste van mijn voorganger als voorzitter, Henk Tessemaker. De voorbije tien jaar heeft hij het COT op de kaart gezet, zoals met de verhuizing van Toldijk naar Laren.’ Van Kouwen omschrijft Tessemaker als een ervaren bestuurder die de verschillende stamboeken kon motiveren om hun leden stieren te laten aanmelden. ‘Dat is niet altijd een eenvoudige opdracht’, meent hij. ‘Het is een evenwichtsoefening waarmee je onderliggende belangen van elk ras met elkaar kunt matchen. Maar als COT-bestuursploeg zijn we daar tot nu toe succesvol in.’ l
Video: online COT-veiling VeeteeltVlees maakte video-opnamen van de stieren die tijdens de online COT-veiling op 27 maart worden aangeboden. Deze zijn te bekijken op: www.veeteeltvlees.nl of www.veeteeltvlees.be
Tabel 1 – Aanbod van dieren voor de online COT-veiling van 27 maart 2021
naam
geboortedatum
vader
moedersvader
blonde d’Aquitaine BAC Bakersfield Pierre BAC Bakersfield Patrick BAC Rembrandt BAC Pedro BAC Play Boy BAC Paco BAC Pegagus Malo BAC Rocky v.d. WH BAC Pompei v.d. WH BAC Pantani
07-11-2019 04-11-2019 11-01-2020 21-10-2019 01-09-2019 20-12-2019 11-10-2019 29-01-2020 01-12-2019 26-09-2019
Bak. Nathan Guernica Highnoon de Col Dizier du Moulin BAC Herve Hilario Hordago Idalgo Imperial Fromant
limousin Primo LCO Cowporation Paradis Cowporation Prince Cowporation Patzer Cowporation Pieter Lievenoogen Roland
07-11-2019 21-09-2019 15-12-2019 21-09-2019 10-09-2019 09-01-2020
Nobel Nevada Rep Nevada Rep Ampertaine Elgin Gagneur Julius Vom Eiderland
piemontesen BB Piero Fortwijk 312 Fortwijk 314
25-01-2020 Vicon 19-12-2019 Scudo 03-03-2020 PCO Fortwijk 281
gewicht av karakt. 03-03-’21
gram/ dag eigenaar, woonplaats
85 87 84 87 85 86 86 86 84 84
86 87 84 88 87 87 87 85 86 87
7 8 9 8 9 8 8 8 8 8
715 728 695 762 851 646 781 522 739 817
1496 1345 1370 1555 1008 1378 1185 1101 1261 1109
M. Bakker Bultman, ’t Harde M. Bakker Bultman, ’t Harde J. Staal, Ruinen R. Wiekeman, Ruinen E. en M. Neerincx, Elst E. en M. Neerincx, Elst M. Gerritsen, Maurik J. Schilder, Hoogwoud J. Schilder, Hoogwoud C. Mintjes, Oostmalle
84 85 88 93 89 86
87 87 87 85 87 87
86 87 88 89 89 86
8 8 8 8 8 7
666 692 651 730 852 631
1277 908 950 1059 1193 1345
fam. Bosch, Daarle Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam Cowporation, Alblasserdam M. van Lievenogen, Soerendonk
86 89 87
84 85 85
85 88 85
8 8 8
541 646 572
1622 B. Hooijer, Ophemert 1479 J. H. Dekker, Veeningen 1513 J. H. Dekker, Veeningen
ontw.
type
bsp beenw.
Furet du Moulin Bak. Geerte Dizier du Moulin Armendarits Buffalo Barbes Tilbury Jasmin Iguskia Einstein
87 89 87 88 88 86 88 83 87 87
86 87 82 88 87 88 87 84 85 87
86 86 85 87 88 88 87 86 88 89
Guiseppe P Innocenti Ivan Claeys Ampertaine Gigolo Ampertaine Gigolo Lievenoogen Henk
87 89 89 90 90 87
86 85 88 87 88 84
Unico Fortw. Bonito 73 Richard
85 86 85
85 87 85
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-COT.indd 27
27
09-03-21 14:57
Têtu de la Coue Oiseau x Quiet
34 mnd: 1175 kg, 153 cm (+12)
Een optimale groei met behoud van kwaliteit Ki-code: 780204 ⊲ Index op 14 maanden: – Gewicht: 120 – Gestalte: 121 – Economische index: 128 ⊲ Karkasindex mannelijk: 107
Wilt u sperma van Têtu of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op CRV4all.nl/shop of CRV4all.be/shop
756-20 Ad VV-DEC-Tetu.indd 2
05-03-21 09:40
UIT DE DIERENARTSPRAKTIJK ANTHONY DE SCHRIJVER Aan de hand van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk schrijven vier dierenartsen over diergezondheid in de vleesveehouderij. Om en om beschrijven Anthony De Schryver, René Bemers, Piet De Meuter, en Hans Van Loo maandelijks vastgestelde ziektebeelden, uitgevoerde behandelingen en/of mogelijke preventiemaatregelen.
fot waar
Een pasgeboren kalf dat
binnenstebuiten gekeerd is naam aandoening Schistosoma reflexum verschijnselen rug gekromd, gewrichten van de poten verstijfd, open buik- en borstholte, ingewanden liggen bloot oorzaak onbekend, mogelijk een genetisch defect of omgevingsfactoren in de vroege dracht behandeling geen overlevingskans ,
Wat een routinekeizersnede zou moeten zijn, werd uiteindelijk een twee uur durende onderneming. Op een mooie zonnige weekenddag belde een veehouder uit de buurt dat zijn zwartgevlekte koe aan het kalven was. De boer had zelf ondertussen al eens in de koe gevoeld en maakte mij duidelijk dat er zeker een tweeling in zat. Hij had immers een kop en vier poten gevoeld. Eens aangekomen begon ik de koe te wassen, scheren en natuurlijk ook lokaal te verdoven. Ook gaf ik een epidurale verdoving in de staart tegen het persen van de koe. Daarna werd de huid ontsmet met alcohol en de flank ingesneden. Tot dat moment was er nog niet verdachts aan de hand. Toen de buik eenmaal open was en ik het kalf probeerde vast te nemen doorheen de baarmoederwand, besefte ik dat er iets niet klopte. De baarmoeder was niet mooi gevuld en het kalf lag in een abnormale, onnatuurlijke houding. Ik voelde enkel een kop, de thorax en enkele poten. De buik en achterhand waren verdwenen. Toen ik de uterus opende en het stijve kalf eruit probeerde te halen, zagen we dat we te maken hadden met een embryonale misvorming. Het kalf was dood, de buik was open en de
ribben waren omgebogen als een paraplu. De ingewanden waren niet omsloten door spieren en huid. De buik van het kalf was open. Dit congenitale defect is een Schistosoma reflexum. Sommigen spreken dan van een binnenstebuitenkalf. Schistosoma reflexum is een zware, niet levensvatbare misvorming van het kalf. Hierbij is de rug sterk gekromd en zijn de gewrichten van de poten verstijfd. De buikholte en borstkas zijn open en de ingewanden liggen bloot. De organen liggen dan als het ware aan de buitenkant. Deze aandoening komt voornamelijk voor bij herkauwers. Tijdens de ontwikkeling van het embryo worden bepaalde zaken niet correct aangelegd, waardoor de misvorming ontstaat. De grootste oorzaak ligt in een genetisch defect of in mindere mate in omgevingsfactoren die een invloed hebben op het embryo tijdens de vroege dracht. De precieze oorzaken zijn tot op heden nog niet volledig gekend. Schistosoma reflexum komt bij ongeveer 1 op de 5000 kalvingen voor. De verlossing kan door het uitzagen van het kalf of via een keizersnede. Beide ingrepen houden een risico in voor het moederdier. Veel hangt af van de graad van misvorming en zwaarte van het kalf.
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-DAP.indd 29
29
08-03-21 16:44
MANAGEMENTNIEUWS
Vion heeft runderslachterij Adriaens definitief in handen ECONOMIE – De Belgische runderslachterij Adriaens is definitief in handen van Vion. Ex-CRV-voorzitter Hans Huijbers vervoegt het managementteam bij Adriaens. Hij moet de integratie binnen de Vion Group in goede banen te leiden. Hans Huijbers is geen onbekende in de Belgische veeteelt. De melkveehouder uit het Nederlandse Wintelre was jarenlang als voorzitter het gezicht van CRV. Hans Huijbers was nadien van 2009 tot 2019 voorzitter van boerenbelangenbehartiger ZLTO. Hij was sinds 2009 tevens lid van de raad van commissarissen van de Vion Group. Hans Huijbers
In zijn nieuwe functie zal Hans Huijbers zich richten op de contacten met de Belgische veehouders en het begeleiden van de integratie binnen Vion. Ronald Lotgerink, CEO van Vion: ‘Hans Huijbers heeft het afgelopen decennium als commissaris de strategische continuïteit van de organisatie mede vormgegeven. De afgelopen maanden heeft hij de overname van Adriaens voorbereid. Zijn ervaring in de fooden agri-sector is daarbij van onmiskenbare waarde geweest. Ik ben blij dat hij met zijn kennis en ervaring een bijdrage gaat leveren aan het managementteam van Adriaens om de activiteiten voor onze klanten verder te versterken.’
Opvallende daling geslachte runderen in 2020 ECONOMIE – Over het hele jaar 2020 werden in België 780.000 runderen naar de slachtbanken geleid. Dat is een daling met 7 procent tegenover het jaar ervoor. Dat
meldt Statbel, het Belgisch Instituut voor de Statistiek. Hiermee wordt de dalende trend – ingezet in 2017 – verder bevestigd. Gemiddeld werden er in 2020 zo’n 65.000
runderen per maand geslacht. De rundveesector staat hiermee op de derde plaats na pluimvee (25 miljoen per maand) en varkens (929.000 per maand).
Psoroptes-schurftmijt vaker resistent tegen ivermectines GEZONDHEID – De psoroptes-mijt is de schurftmijt die het meest voorkomt bij rundvee in België en die vooral runderen van het Belgisch witblauwe ras aantast. Onderzoek van de faculteit Diergeneeskunde van UGent toonde aan dat de resistentie van de psoroptes-mijt tegenover ivermectines steeds vaker een probleem wordt. In oktober 2020 werd de hulp van DGZ ingeroepen op een rundveebedrijf dat te kampen had met een besmetting met de psoroptesmijt. Ondanks dat er correcte maatregelen genomen werden en dat er een tweevoudige behandeling met ivermectines uitgevoerd werd, kreeg het bedrijf de besmetting niet onder controle. Onderzoek waarbij het aantal mijten voor en na de behandeling werd geteld, toonde aan dat het aantal mijten na de behandeling zelfs was toegenomen. De runderen wassen met foxim had op dit bedrijf wel het gewenste effect. Onderzoek van de faculteit Diergeneeskunde van UGent toonde al aan dat de resistentie van de psoroptes-mijt tegenover ivermec-tines steeds vaker een probleem wordt. Op twaalf van de zestien bedrijven die door hen werden opgevolgd, kwam deze resistentie voor.
30
Deze vorm van resistentie verdient absoluut de aandacht bij de aanpak van psoroptesschurft bij het Belgisch witblauwe ras en moet nog verder en breder onderzocht worden.
Eens te meer blijkt aandacht voor preventie van cruciaal belang, ook in de aanpak van schurft.
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-managementnws.indd 30
08-03-21 15:37
Nederlandse mestproductie onder de plafonds MAATSCHAPPIJ – De Nederlandse mestproductie ligt in 2020 onder de plafonds voor stikstof en fosfaat. Dat blijkt uit cijfers van het CBS, dat de dierlijke productie van zowel stikstof als fosfaat monitort. De uitscheiding van stikstof over alle dierlijke sectoren heen is in 2020 met 4 miljoen kilo toegenomen tot 494 miljoen kilogram. Dat is nog onder het Europese stikstofplafond van 504,4 miljoen kilo. De stijging is het gevolg van de toegenomen stikstofproductie door de melkveehouderij. De stikstofproductie door de melkveehouderij steeg in 2020 boven het sectorplafond: de melkveesector heeft in 2020 in totaal 289,9 miljoen kilogram stikstof uitgescheiden of 3,6 procent meer dan vorig jaar. De andere sectoren noteerden lagere stikstofuitscheidingen. De hoeveelheid fosfaat daalde opnieuw en komt uit op 151 miljoen kilo. Fosfaat ligt daarmee ruim onder het totaalplafond van 172,9 miljoen kilo.
Zowel voor stikstof als voor fosfaat blijft de Nederlandse mestproductie onder het plafond
ADVERTENTIE
Vlaams stikstofbeleid aan flarden MAATSCHAPPIJ – Na Nederland heeft nu ook Vlaanderen een stikstofarrest. Een vernietiging van een vergunning voor een kippenstal zet de stikstofregeling op losse schroeven met verregaande gevolgen voor de economie. De Raad voor Vergunningsbetwistingen heeft de vergunning voor de uitbreiding van een kippenstal in Kortessem vernietigd. Voor het eerst verbrak een Belgische rechter daarmee een vergunning louter op basis van de stikstofregeling. De stal van de kippenhouder ligt dicht bij een waardevol natuurgebied dat deel uitmaakt van het netwerk van Natura 2000-gebieden. Volgens de rechter kan het bedrijf niet bewijzen dat het natuurgebied door de uitbreiding niet verder wordt aangetast door stikstofdepositie. De uitspraak van de Raad voor Vergunningsbetwistingen heeft een grote precedentwaarde en maakt nieuwe vergunningen voor alle economische sectoren aartsmoeilijk: projecten in de havens, infrastructuurwerken, bedrijventerreinen, vergunningen voor stallen of ontwikkeling van vastgoed. Om de kwetsbare natuur in stand te houden werkt Vlaanderen sinds 2014 met een voorlopig (boekhoud)systeem voor de uitstoot van stikstof: Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Een definitief PAS laat evenwel op zich wachten, omdat al jaren getwist wordt over de verdeling van ver-vuilruimte onder landbouw, industrie, woningbouw en transport.
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-managementnws.indd 31
31
09-03-21 14:10
MARKTINFO VOER
Rust op de voermarkt met zeer hoge prijzen
ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)
februari 2021 fokvee mestvee
gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )
mengvoer
32
4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 0 0 0 0 0
0,0 0,0 240,0 125,0 150,0 174,2 268,0 252,0 268,0 260,0 400,0 216,0 458,0 350,0 360,0 23,0 74,3 98,7 290,8 335,2 300,8 253,9 236,4
975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 949 1.122 1.108 1.178 1.149 1.149 1.149
wa
rin
s i g/ kg d
g/k gd 52 67 75 2 21 79 113 115 117 103 161 102 251 158 202 119 138 96 118 161 132 97 97
vev
74 173 185 49 70 97 128 120 94 97 344 158 482 400 324 132 249 197 195 264 241 172 172
dve
s g/k gd
940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 943 1.035 1.036 1.093 1.068 1.062 1.062
%)
Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.
be
natte bijproducten
re
grondstoffen eiwit
s
ds g/k g grondstoffen energie
34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 11,5 27 42 87 87 87 87 87
vem
%d
s structuur
maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard (15% re) fokvee eiwitrijk (20% re) afmest groeibrok afmest finish
16,20 124,50 17,00 112,40
Zoek, vervang en bespaar
(bron: Liba)
ruwvoer
y/y
m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar
VOEDERWAARDEPRIJZEN
februari 2021
kvem kg dve kvevi kg dve
m/m
vo (e/ erwa ton ard ) ve epr vi ijs ma voe rktp de rijs t rw .o. aar v. de pri js (
– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 9 februari 2021. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) stijgt naar 16,2 eurocent, de waarde van eiwit stijgt naar 124,5 eurocent per kg dve. Alweer een gestage stijging van de voerprijzen. – In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarde. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie. – De prijzen van de granen blijven op een hoog niveau. Ook de prijzen op termijn blijven hoog: tarweprijzen voor de nieuwe oogst noteren boven de 200 euro per ton. De oorzaak voor deze hoge graanprijzen zijn de krappe eindvoorraden richting de nieuwe oogst. Voor de langere termijn zal het afwachten zijn wat de nieuwe oogst gaat brengen. – De sojaprijzen zijn de laatste weken een beetje gedaald, al blijven de prijzen op een zeer hoog niveau liggen. In Zuid-Amerika blijven de verwachtingen slecht. De te verwachten kleinere oogst raakt ook nog eens vertraagd door behoorlijke regenval in Brazilië. Het zuiden van Brazilië en Argentinië blijven bovendien te maken hebben met extreme droogte. Vanuit de USA komen de berichten dat er een groter areaal soja is ingezaaid; dit kan voor de komende oogst wat ruimte voor lagere noteringen geven. – De DDGS- en raapprijzen volgen de sojaprijzen. DDGS is zeer beperkt leverbaar op dit moment. Raap op termijn is met de huidige kennis mogelijk een interessant product. – Prijzen van vulmiddelen blijven duur en bieden weinig alternatief voor de granen en soja. – Bijproducten zijn veelal beperkt leverbaar en duur geprijsd. – Advies: kunt u schuiven met ruwvoer, dan kunt u het beste eerst de goede kwaliteit aanspreken; aldus kunt u over een tijdje zien of de prijzen verbeterd zijn én kunt u op korte termijn de minste krachtvoerachtigen voeren.
m/m
73,2 99,2 175,8 68,3 101,0 171,5 303,8 303,4 323,5 274,1 340,1 273,8 430,2 303,6 367,0 37,0 81,2 119,2 279,7 331,6 299,3 264,4 253,0
y/y
137 183 148 102 88 83 83 95 118 79 106 115 98 62 91 83 104 101 101 96 93
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-marktinfo VOER.indd 32
08-03-21 12:20
MARKTINFO VEE w
bron:BVK BVKvzw vzw Bron:
2020 2020 2020 2020
€ 580 € 580
2020 2020
€ 120 € 120
2020 2020
€€55 55
55
1010
15 15
20 20
25 25 30 30 week week
35 35
40 40
45 45
50 50
BROUTARDS BROUTARDS BLONDE BLONDE D’AQUITAINE D’AQUITAINE 5,0 5,0 euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw) euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)
U-€3,33 U-€3,33
3,0 3,0
U-€3,22 U-€3,22
2,5 2,5
2020 2020 2020 2020
RR-€2,32 -€2,32
2020 2020 2020 2020
RR-€2,30 -€2,30
55
1010
15 15
20 20
25 30 25 week week
35
40 40
45 45
50 50
Bron: veemarkten VeemarktenBelgië België Bron:
bron: veemarkt VeemarktAgen Agen(Fr.) (Fr.) Bron:
U-€ 2,88 U-€ 2,88 U-€ 2,83 U-€ 2,83 R-€ 2,67 R-€ 2,67 R-€ 2,60 R-€ 2,60
2,5 2,5
2,0 2,0 1 1
5 5
dikbilstier dikbilstier gelijkgestelde gelijkgestelde goedgevormde goedgevormde 60% 60% 55% 55% verwerking verwerking
eoro/100 kg, levend gewicht (excl. btw) eoro/100 kg, levend gewicht (excl. btw)
€€341,50 341,50
300 300
307,50 €€307,50
2020 2020
219,00 €€219,00
2020 2020 179,00 €€179,00
2020 2020
152,50 €€152,50
150 150
5
5
10 10
15 15
2020 2020
20 20
25 30 25 30 week week
35 35
40 40
45 45
50 50
20 20
25 30 25 30 week week
35 35
40 40
45 45
50 50
dikbil dikbil gelijkgestelde gelijkgestelde goedgevormde goedgevormde 55% 55% 50% 50% verwerking verwerking
€ 287,50 € 287,50
€ 235,00 € 235,00 € 170,00 € 170,00
150 150
2020 2020 2020 2020
2020 2020 2020 2020
€€150,00 150,00
100 100
2020 2020
€€107,50 107,50
2020 2020
€€77,50 77,50
50 50 11
2020 2020
250 250
200 200
15 15
55
10 10
15 15
20
30 25 30 week
35 35
40 40
45 45
50 50
KARKASPRIJZEN WERELDWIJD
Bron: European Market Observatories Observatories
350 350
10 10
2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020 2020
250 250
STIEREN STIERENBELGISCH BELGISCH WITBLAUW WITBLAUW
Bron: Bron: Veemarkten veemarkten België België
3,0 3,0
200 200
3,5 3,5
100 100 1 1
3,5 3,5
300 300
4,0 4,0
2,0 2,0 11
U-stieren 250-300 kg R-stieren250-300 250-300kg kg U-stieren U-stieren250-300 300-350kgkg R-stieren R-stieren300-350 300-350kg kg U-stieren GN R-stieren geen notering 300-350 kg GN geen notering
KOEIEN KOEIEN BELGISCH BELGISCH WITBLAUW WITBLAUW
U-stieren 250-300 kg U-stieren 250-300 R-stieren 250-300 kg kg R-stieren 250-300 U-stieren 300-350kg kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg
4,5 4,5
4,0 4,0
eoro/100kg, kg,levend levendgewicht gewicht(excl. (excl.btw) btw) eoro/100
€ 730 € 730
200 200 100 100 00 11
dikbilstier dikbilstier dikbilvaars dikbilvaars dubbeldoel stier dubbeldoel stier melkvee stier melkvee stier
bron:veemarkt VeemarktLes LesHérolles Hérolles(Fr.) (Fr.) Bron:
euro (max.) per stuk (excl. btw) euro (max.) per stuk (excl. btw)
1000 1000 900 900 800 800 700 700 600 600 500 500 400 400 300 300
BROUTARDS LIMOUSIN BROUTARDS LIMOUSIN euro(gem.)/kg (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw) euro levend gewicht (excl. btw)
NUCHTERE NUCHTEREKALVEREN KALVEREN
land Groot-Brittannië Uruguay Europa Australië Verenigde Staten Nieuw-Zeeland Argentinië Brazilië
Waarde* feb. 2021
trend (m/m**)
– 325,00 368,00 401,00 330,00 275,00 297,00 292,00
*euro/100 kg geslacht gewicht stieren **m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-Marktinformatie.indd 33
33
08-03-21 11:46
Ja H
AGENDA KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN 2 september 16 september
Nationale charolaiskeuring, Lignières (Frankrijk) Nationale blonde d’Aquitainekeuring, St. Gaudens (Frankrijk)
VEILINGEN 27 maart 22 april 17 juni
COT-veiling, Laren (Nederland) Veiling Blonde Génétique, Casteljaloux (Frankrijk) RJ-veiling limousin, Lanaud (Frankrijk)
De koeien van de familie Bijl uit Waarschoot laten zich het winterrantsoen goed smaken BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, DEMODAGEN Foto: Kristina Waterschoot 15-17 mei 23-26 juli 14-17 september 5-8 oktober 7-12 december
Landbouwbeurs Aquitanima, Bordeaux (Frankrijk) Landbouwbeurs Libramont (België) Landbouwbeurs Space, Rennes (Franrkijk) Sommet de l’Elevage, Cournon (Frankrijk) Landbouwbeurs Agribex, Brussel (België)
COLOFON
Alle data zijn onder voorbehoud vanwege de coronapandemie. Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschijnt tweemaal per maand,voor uitgezonderd Raadpleeg de website veeteeltvlees.nl of veeteeltvlees.be een januari, juni, juli en december. actuele stand van zaken. redactie
VOORUITBLIK
APRIL GRAS
hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tijmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverij Rochus Kingmans
redactie-adres
Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem,
telefoon 026 38 98 800 Met het mooie weer van de voorbije weken Vlaanderen: Van Thorenburghlaan 14, 9860 Oosterzele, tel. 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 namen de eerste voorjaarswerken aanvang. e-mail veeteelt@crv4all.com Ook verschenen hier en daar de eerste koeien in het landschap. Vaakabonnementsprij wel tijdelijk, wants/jaar de Nederland en België € 70,30 grasgroei stond nog niet op punt. apriloverige landenIn€het 132,90 In combinatie met abonnement op vakblad nummer is gras dan ook het hoofdthema. VeeteeltVlees € 10 korting. VeeteeltVlees staat daarbij bij6% een aantal Prijzenstil excl. btw. Abonnementen zijn kalenderjaar nieuwe inzichten in degebaseerd teelt vanopgras en de en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk rol van gras in de bedrijfsvoering per kwartaal. op een veeBel voor opgave van een abonnement: bedrijf. Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) Verderop in dit nummer wordt de recente (078 15 44 44) België: VRV-klantendienst e-mail klantenservice.nl@crv4all.com publicatie van fokwaarden en indexen van beide witblauwstamboeken besproken. Ook advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Willem Gemmink, spreken we met de nieuwe CRV-voorzitter. Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com
illustraties/foto’s
De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zijn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).
COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Wim Veulemans redactie Guy Nantier, Inge van Drie, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman, Florus Pellikaan en Grietje de Vries fotografie Harrie van Leeuwen foto- en beeldbewerking Rogier van der Weiden vormgeving René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster hoofd eindredactie en vormgeving Mirjam Braam hoofd CRV-magazines Jaap van der Knaap redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com
34
abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 77,00, overige landen € 135,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt bedraagt een abonnement € 138,00 per jaar, overige landen € 255,00 per jaar. Prijzen excl. 9% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging@ is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com
van artikelen is alleen toegestaan na Overname van artikelen isOvername alleen toegestaan na toestemtoestemming van de redactie. Hoewel aan de ming van de redactie. Hoewel aan de samenstelling van de van de inhoud de meeste zorg is inhoud de meeste zorg is samenstelling besteed, kan door de redactie besteed, kan de redactie geen aansprakelijkheid geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke aanvaarden voor mogelijke onjuistheden of onjuistheden of onvolledigheden. onvolledigheden. Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsAlle auteursrechten en overige intellectuele rechten ten aanzien van (de inhoud van) dezeten uitgave eigendomsrechten aanzien van (de inhoud worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten van) deze uitgave wordenberusten uitdrukkelijk bij CRV BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit voorbehouden. Deze rechten berusten bij CRV VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit openbaar gemaakt worden na schriftelijke toestemming Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV. of openbaar gemaakt worden na schriftelijke
advertentie-afdeling Jannet Fokkert en Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 698 e-mail advertenties@crv4all.com
Druk: Moderna Printing, Paal-Beringen Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565
toestemming van CRV. ISSN 01.68-7565
illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van VeeteeltVlees. Uitzonderingen zijn de foto’s van Wayne Hutchinson (7), MacGregor Photography (7), Karlijn Janssens (10), faculteit Diergeneeskunde UGent (11), Stephan Vileyn (14-16).
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-agenda.indd 34
VX01-editorial.indd 7
09-03-21 11:17
E
vo tu of lijk cir To fee du lijk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui
O P
Ar in sta Jas
ANDERS BEKEKEN
veeteeltvlees MAART 2021
VV03-anders bekeken.indd 35
35
08-03-21 12:18
BIRTH-WATCH BIRTH-WATCH BIRTH-WATCH BIRTH-WATCH FOR FOR FOR FOR COWS COWS COWS COWS DéDé Dé geboortemelder geboortemelder Dé geboortemelder geboortemelder met met met visie met visie visie !!visie !!!! !!
N W KOE UW KOEKOE
24/7 24/7 24/7 DIGITALE DIGITALE 24/7 DIGITALE DIGITALE TEMPERATUUR TEMPERATUUR TEMPERATUUR TEMPERATUUR BEWAKING BEWAKING BEWAKING BEWAKING VAN VAN UW VAN UW VAN KOE UW KOE UW KOEKOE
N DE AAN DE KALVING KALVING DE KALVING
24/7 digitale temperatuur bewaking van uw koe AUTOMATISCHE MELDING ± 24 UUR VOORAFGAAND AAN DE DE KALVING AUTOMATISCHE AUTOMATISCHE AUTOMATISCHE MELDING MELDING MELDING ± 24 ± 24 UUR ±UUR 24VOORAFGAAND UUR VOORAFGAAND VOORAFGAAND AAN AAN AAN DE KALVING KALVING DE KALVING automatische melding ± 24 uur voorafgaand aan de kalving rechtstreeks beschikbaar op uw smartphone of OF tablet RECHTSTREEKS BESCHIKBAAR OP OP UW SMARTPHONE OF TABLET RECHTSTREEKS RECHTSTREEKS RECHTSTREEKS BESCHIKBAAR BESCHIKBAAR BESCHIKBAAR OP UW UW OPSMARTPHONE UW SMARTPHONE SMARTPHONE OF TABLET TABLET OF TABLET zeer gebruiksvriendelijk
OF NE TABLET TABLET OF TABLET
ZEER ZEER GEBRUIKSVRIENDELIJK ZEER GEBRUIKSVRIENDELIJK GEBRUIKSVRIENDELIJK ZEER GEBRUIKSVRIENDELIJK
€1000,incl btw
1.000,000,00,-
€1.000,€1.000,€1.000,€1.000,-
CL. BTW INCL. BTWBTW
INCL. INCL. BTW INCL. BTW INCL. BTW BTW
CONTACTGEGEVENS CONTACTGEGEVENS CONTACTGEGEVENS CONTACTGEGEVENS
AFARO.NL @HAFARO.NL ARO.NL
HAFARO: HAFARO: HAFARO: HAFARO: +31(0)6 +31(0)6 +31(0)6 34+31(0)6 17 3434 63 1717 09 63 3463 09 170963 -09 - INFO@HAFARO.NL - INFO@HAFARO.NL - INFO@HAFARO.NL INFO@HAFARO.NL
@LIERMAN.BE MAN.BE RMAN.BE
L. LIERMAN: +32(0)475 61 08 36 - - LUC@LIERMAN.BE L. L. LIERMAN: LIERMAN: L. LIERMAN: +32(0)475 +32(0)475 +32(0)475 6161 0808 36 613608 36 - LUC@LIERMAN.BE - LUC@LIERMAN.BE LUC@LIERMAN.BE
COM MM
WWW.BIRTH-WATCH.COM WWW.BIRTH-WATCH.COM WWW.BIRTH-WATCH.COM WWW.BIRTH-WATCH.COM 36
veeteeltvlees MAART 2021
VV03_p36.indd 36
08-03-2021 14:13