VORM & Inhoud 2019/2020

2019 2020

EN INHOUD

STATE of the ART

Samenwerken met partners en samen tot het beste resultaat komen

100 jaar VORM

Geen toekomst zonder verleden

De Haagse Binckhorst Omvangrijk project in centraal randstad

2

VOORWOORD

Geen toekomst

zonder verleden

Achter ons ligt een enerverend 100ste jaar. Een jaar waarin het verleden samen met de toekomst een prominente plaats had. We hebben gememoreerd, herdacht én gevierd.

In dit bijzondere jaar overleed Daan van der Vorm sr. op 93-jarige leeftijd. Er is geen toekomst zonder verleden. We kijken dan ook met trots terug hoe alle betrokkenen in het memoreren van het verleden en het vieren van de toekomst, een rol hebben gespeeld en hoe we met elkaar ‘ondertussen’ prachtige projecten hebben ontwikkeld en prijzen hebben gewonnen.

VORM is een familiebedrijf en we vinden het leuk om mooie successen en mijlpalen ook met de achterban te delen. Met alle werknemers, partners en opdrachtgevers hebben we onze 100-jarige trots mogen delen. Er zijn veel mensen op de VORM-feesten geweest.

Twee zonnige feestelijke dagen aan boord van een schip, een dag voor onze partners en een dag voor onze medewerkers met hun partners. Veel mensen hebben elkaar ontmoet, er is gelachen en gedanst en er zijn verhalen gedeeld. In Amsterdam hebben we met onze opdrachtgevers ons feestje nog eens groots mogen vieren op de Provada. Samen met de gezinnen van onze medewerkers hebben we in december ons 100ste jaar nog eens extra gevierd op de ijsbaan, met koek en zopie, in Rotterdam.

een betrouwbare werkomgeving waarin eigen ondernemerschap een kans is. Die betrouwbaarheid als werkgever, het willen winnen als team en meegaan met de markt, geeft ons bedrijf een grote aantrekkingskracht op (toekomstige) werknemers.

Ons bedrijf is voor het tweede

achtereenvolgende jaar uitgeroepen tot het krachtigste B&U-bouwbedrijf van Nederland.

We zijn oprecht blij en trots. Deze objectief beoordeelde award is gebaseerd op onze cijfers. We kunnen hiermee aantonen dat we een financieel gezond en stabiel bedrijf zijn.

Als kers op de taart is Daan ook nog uitgeroepen tot vastgoedman van het jaar 2019!

Het vormt een mooie afsluiting van ons 100ste jaar en daar zijn we ontzettend trots op. VORM wil graag een voorbeeld zijn voor de branche, een inspirator. Dat wij deze prijzen winnen, bevestigt alleen maar dat we goed bezig zijn.

Klaar voor de volgende 100...

Winnen als een team

We verwachten met onze Rotterdamse roots een mooie Rotterdamse toekomst.

Prachtige projecten ontwikkelen en bouwen in een stad waar we zelf deel van uitmaken en waar we de kans krijgen om onze reputatie goed neer te zetten. En er is veel te doen: de druk en verantwoordelijkheid om betaalbare woningen te bouwen is groot. Ons stokpaardje is innoveren. Dat hebben we nodig om de huizenprijzen te drukken binnen het deel waarop wij invloed hebben en om het verschil te kunnen maken.

Met heel veel zin en energie gaan we, samen met onze partners en medewerkers, de volgende 100 jaar tegemoet...

Ons bedrijf heeft een stabiel DNA ontwikkeld, gevoed door 100 jaar ervaring. We bieden

Daan en Hans

Terug naar onze roots We kijken met gezonde spanning uit naar onze terugkeer naar Rotterdam. Ons toekomstige kantoor is een monumentaal pand en dat wordt op ‘VORM-wijze’ spectaculair opgeknapt.

Zo wordt er een glazen verdieping gemaakt in Rotterdam en door een gigantische kraan in één keer op het dak gezet. Daar gaan we ongetwijfeld het journaal mee halen...

VORM EN INHOUD

“ Ons bedrijf heeft een stabiel DNA ontwikkeld, gevoed door 100 jaar ervaring”

3

4

INHOUD

IN DIT NUMMER 02 VOORWOORD – DAAN EN HANS 16 KOPERS AAN HET WOORD 26 VEILIGHEIDSDAGEN 28 VASTGOEDMAN VAN 2019 29 BEDRIJFSAWARD B&U-BOUWBEDRIJVEN 30 TUINENHOVEN 34 DE ROTTERDAMSE SCHOOL 38 ST. LIDWINAHUIS 40 OP STAP MET BRITT 46 YOURS LEIDEN 64 VORM MAAKT HET IN ROTTERDAM

TROTS OP 05 HOUTHAVEN 15 HET TERRAS AAN DE MAAS 18 STATE OF THE ART 22 VERDE VISTA 23 DE STADHOUDERS 24 DE LANGE STALLEN

VORM VISIE 06 EENVORMIG 10 VISIE OP DE TOEKOMST 12 TERUGKIJKEN IS TERUGGEVEN 32 ALLE HUISWENSEN ONDER ÉÉN DAK 47 STUDENTENCAMPUS 48 MVO 58 VORM 2050

COLUMN 08 EIGENZINNIG ONDERNEMERSCHAP – MAXIME VERHAGEN 31 OMZIEN – EWOUT BLINDE SAMENWERKEN 20 HET BESTE RESULTAAT 50 STARTUPS 55 DONATIES 60 HOMEBLOCKS

IN BEELD 09 DE PULS 14 SOZA 52 BINCKHORST 56 SLUISHUIS 62 BOLD

100 JAAR VORM 07 36 42 54

VAN ROTTERDAM NAAR ROTTERDAM HET ROTTERDAM VAN VORM EERBIEDWAARDIG EXPERIMENTHUIS DE GESCHIEDENIS VAN HET VORM-LOGO

In deze VORM & Inhoud vind je bij verschillende artikelen een QR-code. Door de camera van je smartphone te richten op de code word je automatisch doorgestuurd naar een website.

Werkt dit niet, download dan een QR-code applicatie via de app-store van je mobiele telefoon.

Scan of klik de QR-code en je kunt deze VORM & Inhoud digitaal lezen. Of kijk op www.vorm.nl/vorm-inhoud-2019.

TROTS OP

LIFE Een bijzonder woongebouw met maatschappelijke relevantie

VORM EN INHOUD

Op fietsafstand fietsafstand van de binnenstad en aan het water van het IJ transformeert een bedrijventerrein naar een bijzondere woonbuurt: Houthaven. In dit ‘Venetië van Amsterdam’ verrijst onder meer LIFE, een bijzonder woongebouw waar hulp en zorg binnen het gebouw is geïntegreerd.

Voor deze bijzondere doelgroep – betrokken 60-plussers uit Amsterdam – is LIFE een complex waar je zo lang mogelijk zelfstandig kunt blijven wonen met als centrale gedachte: ‘naar elkaar omzien’.

5

In de plint van het gebouw is een centrum voor dagbesteding ontwikkeld als ‘huiskamer’ voorvoor de buurt.

Hier Hier kunnen bewoners ‘huiskamer’ de buurt. kunnen en buren terecht voor zomaar een kop een bewoners en buren terecht voor zomaar koffikoffie e en een zelfgebakken koek,koek, of voor kop en een zelfgebakken of voor de buurtbingo. de buurtbingo.

De dagbesteding, dede thuiszorg enen het Deze dagbesteding, thuiszorg het intramurale gedeelte van het gebouw met 48 zorgunits en 6 gemeenschappelijke woonkamers, worden geëxploiteerd door zorgorganisatie Cordaan. Cordaan neemt de verantwoordelijkheid voor de zorg voor ouderen in hun laatste levensfase. Tevens is een gezondheidscentrum in het gebouw gevestigd met huisartsen, fysiotherapeuten en een apotheek.

Met nog geen vijf opleverpunten gemiddeld per woning is een prima prestatie neergezet en zijn de kopers, huurders en zorgverleners louter positief. Daar waar de Houthaven vooral de reputatie heeft van ‘een buurt waar alleen de rijken kunnen kopen’, daar hebben wij een complex gerealiseerd met een maatschappelijke relevantie, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en naar elkaar kunnen omzien.

6

VORM VISIE ARTIKEL

Eenvormig VORM is een familie van bedrijven. In een kleine eeuw zijn we uitgegroeid tot één van de vijftien grootste bouw- en ontwikkelbedrijven van Nederland en bedenken wij oplossingen voor de woonwensen van nu. Hierbij zijn veiligheid en duurzaamheid geen doelen, maar een logisch gegeven. Wij begrijpen het hele traject van ontwikkeling, bouw en verkoop, omdat we oog hebben voor wat de klant beweegt. Dat is onze kracht.

EEN ZWERM SPECIALISTEN

TOEKOMST

In ons fijnmazige VORM-netwerk ‘vliegen’ veel talenten mee. Zoals een vogelzwerm als eenheid verschillende vormen kan aannemen en iedere vogel bijdraagt aan het succes van de groep, zo maken wij als een zwerm specialisten gebruik van onze collectieve intelligentie binnen de verschillende VORM-bedrijven. Wij kunnen daardoor doen waar anderen denken en winnen als een team.

We voelen ons allemaal sterk met elkaar verbonden en presenteren ons om die reden als één VORM op het gebied van ontwikkeling, bouw, verkoop, herbestemming, transformatie, renovatie en vastgoedonderhoud. Als eenvormig team staan wij klaar om vernieuwende projecten uit te voeren en samen met partners mooie uitdagingen aan te gaan.

VORM EN INHOUD

100 JAAR

7

VORM IN BEELD

1919 DE OORSPRONG De geschiedenis van VORM begint 100 jaar geleden op het politiebureau.

Of beter gezegd met het politiebureau. De bouw van dit politiebureau op de Heijplaat in Rotterdam is het eerste zelfstandige uitgevoerde bouwproject.

Van een rijk verleden naar een mooie toekomst. Wat 100 jaar geleden begon in Rotterdam komt terug naar Rotterdam.

VORM heeft Rotterdam in 1922 jaren van de vorige de jonge 1919 eeuw al veroverd met onder BOERGOENSEVLIET andere op Niet ver van dehet oude politiebureau kern van het geboortedorp Charlois wordt op de Boergoensevliet door oprichter de Heijplaat, de PSCHORR en Daan van der Vorm met eigen handen een twee-ondereen-kaphuis gebouwd. De weilanden zijn inmiddels de Weena tunnel. verdwenen, maar de woning staat er nog steesd. verdwenen, maar de woning staat er nog steesd.

1923 PSCHORR Rotterdam danst! Voor welk deel VORM verantwoordelijk is, is niet precies helemaal duidelijk, zeker is dat ze in ieder geval de grote danszaal direct achter het restaurant hebben gebouwd.

1952

Dit markeert de start van VORM.

1949 DE STEENENMUUR Met een ‘bellewagen’ reed Opa van der Vorm elke maandagochtend vroeg weg om mensen uit Charlois op te halen om in de Biesbosch een grote boerderij te realiseren: ‘De Steenenmuur’. Dit was de start van de wederopbouw.

WEENA TUNNEL Lees meer over de Weena tunnel op pagina 36.

van Rotterdam

1962 HEEMRAADSSINGEL VORM hoofdkantoor aan de Heemraadssingel in Rotterdam.

naar Rotterdam

2019

2002 RENOVATIE KANTOORPAND Het kantoor in Papendrecht drastisch gerenoveerd.

Meer wetenwordt over de Uiteraard door VORM zelf. geschiedenis van VORM? Scan of klik de QR-code en bezoek onze website waar je de tijdlijn vindt met de 100-jarige historie van VORM.

2012

DE BOEKENBERG Een gebouw dat wel de kroon op het Spijkenisse van VORM genoemd mag worden. De iconische Boekenberg vormt misschien wel een (letterlijk) hoogtepunt in 100 jaar bouwprojecten van VORM.

VORM BESTAAT 100 JAAR Een historisch moment.

VORM bestaat 100 jaar.

Van medewerker tot leverancier, iedereen geniet mee van de viering van dit heugelijke feit.

100 JAAR

VORM IN BEELD

1919 DE OORSPRONG De geschiedenis van VORM begint 100 jaar geleden op het politiebureau.

Of beter gezegd met het politiebureau. De bouw van dit politiebureau op de Heijplaat in Rotterdam is het eerste zelfstandige uitgevoerde bouwproject.

1922 1919 BOERGOENSEVLIET Niet ver van de oude kern van het geboortedorp Charlois wordt op de Boergoensevliet door oprichter Daan van der Vorm met eigen handen een twee-ondereen-kaphuis gebouwd. De weilanden zijn inmiddels verdwenen, maar de woning staat er nog steesd.

1923 PSCHORR Rotterdam danst! Voor welk deel VORM verantwoordelijk is, is niet precies helemaal duidelijk, zeker is dat ze in ieder geval de grote danszaal direct achter het restaurant hebben gebouwd.

1952

Dit markeert de start van VORM.

1949 DE STEENENMUUR Met een ‘bellewagen’ reed Opa van der Vorm elke maandagochtend vroeg weg om mensen uit Charlois op te halen om in de Biesbosch een grote boerderij te realiseren: ‘De Steenenmuur’. Dit was de start van de wederopbouw.

WEENA TUNNEL Lees meer over de Weena tunnel op pagina 36.

1962 HEEMRAADSSINGEL VORM hoofdkantoor aan de Heemraadssingel in Rotterdam.

2019 2002 RENOVATIE KANTOORPAND Het kantoor in Papendrecht wordt drastisch gerenoveerd.

Uiteraard door VORM zelf.

2012 DE BOEKENBERG Een gebouw dat wel de kroon op het Spijkenisse van VORM genoemd mag worden. De iconische Boekenberg vormt misschien wel een (letterlijk) hoogtepunt in 100 jaar bouwprojecten van VORM.

VORM BESTAAT 100 JAAR Een historisch moment.

VORM bestaat 100 jaar.

Van medewerker tot leverancier, iedereen geniet mee van de viering van dit heugelijke feit.

1941 VERSTOPPEN VOOR DE DUITSERS Opa van der Vorm weigerde voor de Duitsers te werken.

Groot materiaal bestond toen nog niet echt, maar wat er was werd voor de Duitsers verstopt.

1945 EINDE OORLOG

1965 OVERNAME V.L.A.M. Er werden veel bedrijven overgenomen door VORM, maar misschien de meest significante van het familiebedrijf in de geschiedenis is de Vlissingse Aannemingsmaatschappij (V.L.A.M).

Het toenmalige kantoor van V.L.A.M. is tot de dag van vandaag het kantoor van VORM in Papendrecht.

1968

AHOY Lees meer over de AHOY op pagina 36.

2019

1982 DE PEPERKLIP Lees meer over de Peperklip op pagina 37.

SLUISHUIS Veel ambities binnen een project. Sluishuis wordt een bijzonder landmark wat door VORM en Besix RED in 2023 opgeleverd wordt. Een markant carrĂŠvormige bebouwing die hoog boven het water uittorent en straks de entree vormt van de wijk IJburg.

MAASKANT VORM gaat terug naar Rotterdam! In 2020 verhuist VORM vanuit Papendrecht naar de Nieuw Maaskant aan de Schiehavekade in Rotterdam.

2020

8

COLUMN

DOOR MAXIME VERHAGEN

Op 23 mei mocht ik bij het 100-jarig jubileumfeest van VORM aanwezig zijn.

Een bijzondere bijeenkomst en dito prestatie, wat niet ieder bouwbedrijf gegeven is.

Maar VORM is dan ook niet zomaar ieder bouwbedrijf.

Al generaties lang is veel ruimte voor vernieuwende en innovatieve ideeën en vooruitstrevend ondernemerschap.

De VORM-methode staat voor mij gelijk aan eigenzinnigheid.

De onlangs overleden Daan van der Vorm senior liet deze eigenzinnigheid al zien. Hij zag massabouw als de grootste naoorlogse verandering. Toen er een tekort was aan arbeidskrachten, haalde hij als eerste aannemer Engelse bouwvakkers naar Nederland. Zijn gedachtegoed vormde het bedrijf en de sector.

Ondernemen tegen de stroom in is tekenend voor VORM. In 100 jaar van lokale Rotterdamse bouwer tot een ontwikkelende bouwer die behoort tot één van de grootste en krachtigste bouwers in dit land. VORM maakt duidelijke keuzes om koploper te blijven.

GROTE OPGAVEN

DE VORM-METHODE: EIGENZINNIG ONDERNEMERSCHAP

En koplopers hebben we hard nodig, als sector staan we namelijk voor grote opgaven. Denk hierbij aan het woningtekort, de energietransitie en het bereikbaar houden van Nederland. De oplossing hiervoor ligt vaak niet in harder werken, maar in efficiënter, slimmer en transparanter werken. VORM zet in op betaalbaar wonen en wil in 2025 50% sneller en 20% goedkoper bouwen, gebruikmakend van prefab oplossingen.

VORM betekent niet alleen veel voor de sector, maar ook voor Bouwend Nederland. Zo richtte Van der Vorm senior voor het AVBB, één van de rechtsvoorgangers van Bouwend Nederland, de subdivisie Waterweggebied op. Hij was hiervan eerst penningmeester en daarna voorzitter. Hij zette zich ook in om leerscholen in te richten om vakmensen op te leiden. Vakmensen die we heel hard nodig hebben. Voor deze inzet en verdiensten ben ik VORM erg dankbaar. Deze jarenlange ervaring kunnen we ook goed gebruiken om Bouwend Nederland verder te versterken.

EIGENZINNIGHEID 100 jaar geleden zat het pittige en eigenzinnige al in het DNA van de broers Daan en Jan. 100 jaar later zit dit karakter nog steeds diep in de vezels van de familie Van der Vorm. En ik ben ervan overtuigd dat het juist deze eigenzinnigheid is die ervoor zorgt dat VORM ook de komende 100 jaar succesvol blijft.

In de komende jaren zullen we nog veel uitdagingen tegenkomen. Maar met ondernemers als VORM zullen we deze om weten te buigen in kansen voor de toekomst. Ik wens Daan, Hans en alle medewerkers van VORM nog vele jaren van eigenzinnig ondernemerschap toe!

IN BEELD

VORM EN INHOUD

9

Puls De

De gemeente Amsterdam heeft het ontwerp van VORM geselecteerd als winnend concept. De gemeente had vooraf meegegeven dat zij een bruisende invulling aan het gebouw wilden geven.

Het moest voor dynamiek zorgen in de tot nu toe wat saaie Zuidas, juist ook na kantoortijden. De uitvraag van de gemeente Amsterdam is door VORM en de partners zeer goed geanalyseerd.

Dat heeft geresulteerd in een doordachte, allesomvattende invulling van het concept.

VORM als

winnende partij In 2021 start de bouw van De Puls.

In de Amsterdamse Zuidas, tussen de A10 en de sportvelden, verrijst deze stadsbiotoop met bioscoop, bowlingbaan, horeca, woningen en kantoren. Amsterdam heeft hoge eisen gesteld aan de kwaliteit van de middenhuurwoningen, circulariteit, duurzaamheid, stadsnatuur, mobiliteit en openbare voorzieningen.

De kracht van het winnende ontwerp is de symbiose van alle voorzieningen in het gebouw.

Wonen, werken en vrije tijd op unieke wijze geïntegreerd. In balans met elkaar. Niets is dominant. Er zijn voor de voorzieningen geen aparte ingangen waar mensen anoniem door verdwijnen. Zelfs de kantoorlobby is niet geïsoleerd van de rest, maar is een essentieel onderdeel van het geheel op de plint. Na werktijd hoef je niet na te denken over de locatie van een avondje uit: het kan allemaal in De Puls. Borrelen, eten, film kijken...

De Puls is bereikbaar voor iedereen en gaat 24/7 voor dynamiek zorgen in de Zuidas.

Het gebouw met circa 58.000 m2 vloeroppervlakte is volledig zelfvoorzienend en energieneutraal.

Zo worden voor de gevels slimme energieopwekkende materialen gebruikt. De oplevering van het complex is gepland in 2023.

VORM werkte voor de tender van De Puls samen met een groot aantal partners, waaronder MVSA Architects, VMX Architects en DELVA Landscape Architecture / Urbanism. VORM heeft laten zien dat een effectieve samenwerking met de betrokken partners in het proces kan leiden tot een groots product.

10

VORM VISIE

Visie op de toekomst

Ontwikkelen en bouwen is twee keer zo moeilijk als tien jaar geleden. De lat ligt hoog in deze hectische tijd; er spelen allerlei factoren een rol die projecten en het ontwikkelen ervan vertragen. De complexiteit om planologische kaders goed vast te stellen wordt steeds groter en de stakeholders zijn veeleisender. Vergunningen worden daardoor moeilijker afgegeven.

Daarbij is de ambtelijke capaciteit in de grote steden niet groot genoeg om het gewenste aantal van 100.000 woningen te bereiken. De voorraad ‘eenvoudige’ bestemmingsplannen raakt op en je hebt bij alle stakeholders door de complexiteit meer ervaring nodig dan beschikbaar is. De uitdaging van nu zit in de transformatie van bedrijventerreinen in of dicht bij steden naar duurzame woongebieden: hoge bouwkosten op ingewikkelde plekken waardoor plannen moeilijker haalbaar zijn. Desondanks nemen we als VORM hierin heel graag het voortouw om zo een bijdrage te blijven leveren aan een betaalbare en duurzame woningmarkt. Wij kennen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. We willen van ‘kampioen dure woningen’ naar ‘kampioen betaalbare woningen’. Vanaf 2025 willen we jaarlijks 5000 betaalbare woningen realiseren. In 2018 zijn we gestart met 2.650 woningen, waarvan 1.600 betaalbaar.

Die ambitie van betaalbaar wonen pakken we via al onze bedrijven op en zien we nu al terug in onze orderboeken. Met het dit jaar opgerichte bedrijf VORM 2050 in het bijzonder willen we nog verder versnellen door het meteen heel anders op te pakken. In plaats van ontwikkelen en bouwen van woningen, gaan we ze samenstellen.

Dus geen langdurige veranderingsprocessen, maar meteen vanaf de start al anders aanpakken. John de Geus vertelt daar in het artikel over VORM 2050 meer over. Onze doelen met VORM 2050 zijn om direct te beginnen – want doen is de beste manier van denken – en vanaf 2025 elk jaar 5.000 betaalbare woningen af te leveren die 20% goedkoper en 50% sneller zijn samengesteld.

INNOVATIES Persoonlijk vind ik innovaties voor ons vak als ontwikkelaar en bouwer een heel groot woord. Dan denk ik meer aan computers, de eerste elektrische auto of het plaatsen van een hartklep via een hoofdbloedvat in de lies. In ons vak is er meer sprake van kleine en grote verbeteringen en het zien en pakken van de kansen die er zijn.

Meer zoals in de topsport. Elke dag verbeteren resulteert in bijna 200 verbeteringen per jaar. Van de kansen die je ziet 25% echt oppakken; daarmee kun je het verschil maken. Dit is typisch de cultuur van VORM. Onze ’medewerkers geven we de ruimte om dat te doen en dat zien we terug in onze aanpak en projecten. Soms geef ik ze een zetje door nieuwe markten, kansen en veranderingen te initiëren.

Er zijn altijd collega’s die dat dan oppakken en daarmee de ideeën omzetten in successen, waarmee alle VORM’ers samen waanzinnig mooie projecten maken, hún projecten; daardoor zijn we samen een mooie familie van bedrijven geworden.

ZO MAAR EEN RIJTJE VAN VORM-SUCCESSEN: In 2020 gaan we richting de 2.000e VORM 6D-woningen.

Het oprichten van Homeblocks: waarbij we prefab sanitaire en technische ruimten als units naar binnen schuiven. BOLD die vol zit met duurzame installaties, waaronder de PowerWindows. Daarmee willen we de glasindustrie uitdagen om dit wereld­wijd massaal toe te passen. VORM Finance, dat meer dan ­duizend hypotheken per jaar verstrekt en de duurzaamheid in woningen vergroot.

Sinds 2014 zijn er 18 projecten (€ 2,5 miljard omzet) in Amster­dam in ontwikkeling, waarvan er inmiddels zes zijn opgeleverd, waaronder STATE en Houthaven; daar zijn we enorm trots op. En het winnen van De Puls op de Zuidas, weer een icoon erbij. Sluishuis die een paar keer per jaar voor centerfold mag spelen in de Cobouw, een unieke uitdaging waar menig bouwershart sneller van gaat kloppen. Onze ambities die realiteit worden in transformatiegebieden zoals in de Binckhorst in Den Haag, waar we met vier projecten meer dan 2.500 woningen ontwikkelen en realiseren. Het oprichten van VORM 2050. Prachtige transformaties in Leiden en Rotterdam, bekijk de Rotterdamse School, een pareltje. Door het toepassen van groen maken we het wonen in de steden steeds aantrekkelijk en gezonder en heeft dit ook een positief effect op de biodiversiteit en hittestress. Wat uiteraard ten goede komt van de insecten en vogels in de stad. Renoveren in een flits, in een paar dagen zijn de bewoners weer van ons af. Houtskeletbouw initiatieven. Ons nieuwe kantoor van VORM Materieel is onder andere helemaal van hout gebouwd en uiteraard helemaal zelf energie opwekkend.

TROTS OP VORMERS Ik zou nog eindeloos kunnen doorgaan, maar het aantal woorden is op. Allemaal initiatieven en projecten van onze VORM-collega’s.

Jullie zien een aantal daarvan in deze V&I terug. En voordat de successen er zijn, is er heel veel inzet getoond. Soms is het nodig om avonden, weekenden en nachten door te werken. Zeker op projecten en tenders waar de deadlines soms sneller naderbij komen dan dat we onze ambities en ideeën op papier hebben.

Maar ook bij het verkopen en afronden van projecten gaat er veel privétijd inzitten, we verkopen immers geen woningen overdag als iedereen aan het werk is. Dus is dat avond- en weekeindwerk.

Kortom heel veel inspiratie, maar ook veel transpiratie van alle betrokken VORM’ers.

VORM EN INHOUD

11

100 jaar vooruit Ik mag dit werk doen vanaf 2003. Daarvoor had ik vijf jaar samengewerkt vanuit mijn rol bij Kanters met VORM (zeg maar vijf jaar proeftijd). Het is de mooiste baan die er is. Ik krijg van Daan alle ruimte om te ondernemen. Daan, enorm bedankt daarvoor!

Daarmee krijgen we ook de kans nieuwe initiatieven te nemen die op gevoel top zijn, maar formeel wat meer onderbouwing nodig zouden hebben. Met mijn directe collega’s (Peter, Aldo, Harold en Ewout) krijgen we onze torenhoge ambities, weliswaar niet gemakkelijk, maar toch voor elkaar. Met alle collega’s van alle leidinggevende teams van alle bedrijven en afdelingen en de meiden van het directiesecretariaat brengen we dit weer verder tot de successen zoals we die kennen. Korte lijnen dus, transparant, doelgericht met maximaal aanpassingsvermogen. Dat maakt dat de gehele organisatie en alle medewerkers van VORM kunnen bijdragen en dat ook doen. Het is mooi om te zien hoe betrokken en trots al onze medewerkers zijn. Ik mocht begin december 16 nieuwe medewerkers begroeten, waaraan je ziet dat de ‘VORM-vonkjes’ snel overslaan.

Dus als je mij vraagt om 100 jaar vooruit te kijken dan wens ik dat VORM over 100 jaar nog dezelfde ondernemende ontwikkelaar en bouwer is, maar dan op de manier van dan. Het zal wel totaal anders gaan (ik heb nog geen idee hoe). Als de VORMmanier van werken maar blijft en VORM een familie van bedrijven blijft, met trotse, initiatief nemende en betrokken medewerkers met uiteraard het mooie blauwe VORM-logo.

Hans Meurs

We staan

in de startblokken voor de volgende 100 jaar

Algemeen directeur

We staan in de startblokken voor de volgende 100 jaar.

12

VORM VISIE

Terugkijken is teruggeven Een verrassend concept en een hoog afwerkingsniveau; dat is OP Oostenburg in Amsterdam. VORM ontwikkelt hier - samen met vele partners - een nieuw leefgebied op een unieke locatie met een verscheidenheid aan bebouwing. Neem bijvoorbeeld De Hout. Een verrassend, houten gebouw. De Vijzel, stoer, extra duurzaam (EPC = 0,2) en gebouwd met circulaire bakstenen en beton. Of luxe en compact, zoals De Susanna. Leven in een opvallende woontoren? Dat kan in De Admiraal.

WONEN, WERKEN EN ONTMOETEN In de veelzijdige gebouwen op het eiland zijn faciliteiten ontwikkeld voor verschillende gemeenschappen. De combinatie wonen, horeca en winkels, maakt van dit eiland een hoogwaardig woon-, werk- en leefgebied. OP Oostenburg wordt een trekpleister voor de stad, een mix van oud en nieuw. De omgeving nodigt samenzijn uit. De karakteristieke monumentale publiekstrekker ‘De Werkspoorhal’ doet dienst als eigentijdse ontmoetingsplek. Ook de binnentuinen zijn er voor ontmoeting; mensen kunnen daar met elkaar

barbecueën. Verder is er ruimte om te varen, te zwemmen, en te vissen. Er is ruimte voor creativiteit.

VORM SAMEN MET PARTNERS VORM heeft op unieke wijze met heel veel partners samengewerkt (met onder meer Steenwell, Van Wijnen, Markus en Hillen & Roosen) om de in totaal 49 gebouwen neer te zetten. Iedereen was nodig en heeft op hoog niveau gepresteerd. Iedere partner kwam gemaakte afspraken na. Met zoveel partners en beleggers naar behoren samenwerken is uniek.

De uitvraag van een tender goed analyseren en begrijpen is essentieel

VORM EN INHOUD

13

Wat geeft VORM terug aan Nederland VORM heeft ambitie en wil altijd onderscheidend zijn. Kwaliteit neerzetten waar mensen optimaal profiteren van een stedelijk leefgebied om te wonen, te werken en te ontmoeten. Deze karaktereigenschappen maken het mogelijk om steeds meer complexe projecten en leefgebieden te ontwikkelen. In Amsterdam bijvoorbeeld, is de laatste tijd een mooi aantal tenders gewonnen. Dat is niet toevallig: VORM is creatief, scherp en flexibel een durft een stap verder te gaan dan de concurrentie. Dit resulteert in winnende concepten. Concepten waarin locaties weer een kloppend hart zijn van een stad, zoals De Puls in Amsterdam, dat de nieuwe woonkamer wordt van de Zuidas.

VISIE OP MAAT Bij gebiedsontwikkeling in een stad is visie nodig. Een visie op maat, omdat iedere stedelijke ontwikkeling iets anders vraagt. Niet alle projecten vragen om een ondergrondse garage voor uitsluitend elektrische (deel)auto’s. Het hangt af van de omgeving en de noodzaak in het betreffende gebied. Kortom, ieder project krijgt bij VORM de maatwerkoplossing waar het om vraagt.

LEEFBAARHEID VERBETEREN De uitvraag van een tender goed analyseren

en begrijpen is daarbij essentieel. Bij het werken aan een tender geven we antwoord op deze uitvraag. We denken na over waar Nederland beter van wordt en willen op die manier de leefbaarheid van iedere generatie verbeteren. Dat is de kracht en de bijdrage van VORM. In de praktijk worden de verwachtingen van opdrachtgevers, omwonenden en toekomstige bewoners regelmatig overtroffen.

DESKUNDIGHEID IN EEN TEAM VORM ontwerpt en realiseert projecten altijd samen met een team van (vaste) partners.

Er wordt gekeken welke deskundigen bij een bepaald project nodig zijn; alle disciplines krijgen de maximale aandacht. In deze zorgvuldige selectie vraagt VORM de stakeholders en andere betrokkenen naar hun mening en visie.

AMBITIE De rode draad is dat VORM altijd leert van het verleden, om het steeds beter te doen.

De kernwaarden van VORM die je terug ziet in de mentaliteit van onze werknemers zijn ambitie met een winnaars-mentaliteit, steeds een stapje verder denken en jezelf willen blijven vernieuwen. De uitdaging aangaan, iets essentieels toevoegen en verbeteren van de leefbaarheid van Nederland. Dat is wat we willen teruggeven. 

14

IN BEELD

SoZa

Bij de verkoop van het voormalig gebouw van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SoZa) kregen de nieuwe eigenaren een opdracht mee.

Nieuwe eigenaren: VORM Ontwikkeling en MRP Development.

Zij opereren gezamenlijk als MRP SoZa B.V. MRP Soza B.V. kreeg de opdracht van Gemeente Den Haag om op een korte termijn voor een kansrijk stedelijk klimaat te zorgen.

Samen met 87 Hagenaars moesten 88 statushouders binnen hun eigen mogelijkheden kunnen werken aan hun toekomst en die van de stad Den Haag. Die opdracht werd in 2018 gerealiseerd en opgeleverd.

Oud wordt nieuw:

Project ‘AnnA’

Het oude SoZa-gebouw wordt binnenkort gesloopt om plaats te maken voor een nieuw levendig woon- en werkgebied in de stad. Project AnnA; een woon- en werkgebied voor zo’n 3.500 mensen. Torens van 75 meter tot 130 meter hoog.

De statushouders die inmiddels al in het oude SoZa-gebouw wonen, krijgen de kans om opnieuw in aanmerking te komen voor een woning in het nieuwe gebied.

Naast circa 1.200 woningen en 2.000 werkplekken komt er ruimte voor ontmoetingen, voorzieningen, een volwaardig stationsplein, veel groen en betere verbindingen naar de wijken. In het gebied komt 3.500 m2 extra openbare ruimte die groen wordt ingericht.

TROTS OP

Het Terras aan de Maas is een dubbelproject, met twee vergelijkbare appartemententorens. Het is een ontwerp van architect Cees Dam en zijn zoon Diederik (van Dam & Partners Architecten). Er is veel aandacht besteed aan de afmetingen en de vormen van de buitenruimten die als een soort linten om het gebouw zijn gedrapeerd. Vanaf deze terrassen kijk je uit over de Oude Maas, het groene achterland van Spijkenisse of de dynamische haven van Rotterdam.

De eerste toren is in 2013 al opgeleverd. Het dak van de stallinggarage is ingericht als terrastuin en speelplaats voor een kleinschalig kinderdagverblijf. De tweede toren van 23 woonlagen, met 116 koopappartementen en 68 huurappartementen, wordt iets lager dan de eerste.

De afstand tussen beide gebouwen wordt circa veertig meter.

Er zijn geen gasaansluitingen in de woningen.

De toren krijgt een centraal warmtepompsysteem.

Door de combinatie met een extra afleverunit in de berging van iedere woning, wordt het voorverwarmde water verhit tot minimaal 55 graden Celsius. De tweede toren van Het Terras aan de Maas heeft een deels inpandige garage en tevens een ‘activiteitendak’, die ingericht gaat worden als tennisbaan met een daktuin. De definitieve invulling wordt nog vastgesteld met huidige en toekomstige bewoners.

Om de toren te realiseren werkt VORM samen met Dam & Partners Architecten, Maasdelta Groep en VOF Dijkzone, waarin Ballast Nedam, Dura Vermeer en VORM deelnemen.

VORM EN INHOUD

Het Terras

AAN DE MAAS

15

16

INTERVIEW

KOPERS

aan het woord In Nieuwerkerk aan den IJssel wordt aan een nieuwe wijk gebouwd: Esse Zoom. Een wijk, opgedeeld in woonbuurten met ieder een eigen karakter. ‘Watertuinen’ is zo’n buurt.

Dit wooneiland is een samenwerking tussen Blauwhoed en VORM. De 33 woningen grenzen allemaal met hun tuin aan het water.

Sinds mei 2019 woont Daniël Smits met zijn partner en dochter in een van de prachtige tweekappers. Zij ontvangen ons gastvrij in hun nieuwe thuis en vertellen hun verhaal. Daniël legt aan ons uit waarom hij inmiddels ‘VORM-fan’ is.

Wat waren uw verwachtingen van dit project?

Als je een weiland ziet waarvan je weet dat er een woonwijk gaat verrijzen, dan is het lastig om er een beeld bij te vormen.

Je weet dat je een mooie woning koopt en de verwachting is natuurlijk dat het goed gebouwd wordt en alles technisch klopt.

Niet te veel opleverpunten. Maar we snapten ook dat er dingen fout kunnen gaan; er zijn zo veel radartjes in het hele bouwproces, dat moet maar in elkaar passen.

En wat waren uiteindelijk de ervaringen?

De mensen van VORM hebben onze verwachtingen overtroffen. De personen waar wij vooral mee te maken hadden waren Samantha (Kroon, kopersadviseur, red.), Patrick (Faasse, uitvoerder, red.) en Ron (Luitwieler, voorman van het project,

red.). Samantha liet ons bijvoorbeeld eerst uitgebreid onze woonwensen vertellen, voordat zij zelf met allerlei opties kwam.

Ze stemde haar ideeën af op ons verhaal en dacht geduldig met ons mee. Haar enthousiasme werkte aanstekelijk. Ze legde onze wensen en vragen altijd aan Patrick en Ron voor en ook voor hen was, in onze beleving, niets te veel. Een nader inzicht over de plafondafwerking bijvoorbeeld was geen probleem, het werd ter plekke aangepast.

Deze mensen hebben echt het verschil gemaakt als team en hebben laten zien dat ze passie hebben voor hun werk. Dat zal ons altijd bijblijven.

De plannen voor ‘Watertuinen’ zijn mede tot stand gekomen in co-creatie met bewoners. Was u daarbij betrokken?

Wij konden vanwege omstandigheden niet op die inloopavond aanwezig zijn.

Ik heb niet het gevoel dat ik iets gemist heb, omdat onze inbreng, ook achteraf dus, zeer serieus genomen werd door dit team. Er werd steeds snel gereageerd op onze vragen en wensen en daar kwamen creatieve oplossingen voor terug.

Heeft u voorbeelden van creatieve oplossingen?

Zowel Patrick, Ron als Samantha hadden ideeën die wij zelf nooit bedacht zouden hebben. We vonden onze badkamer bijvoorbeeld aan de kleine kant. Samantha heeft toen een indeling bedacht waarbij muurtjes werden verplaatst met als resultaat een riante badkamer, een grotere slaapkamer en, als klap op de vuurpijl, een inloopkast die er eerst niet was. Hoe mooi wil je het hebben?

Een ander voorbeeld gaat om twee voorzetwanden in de badkamer die niet volgens onze wensen waren geplaatst. Een berichtje van ons aan Patrick leverde op dat alles werd gerealiseerd zoals we hadden afgesproken. Geen discussie nodig. Na het herstel kregen we ook meteen een berichtje ter geruststelling dat alles weer in orde was: de wanden waren weer zoals we ze hadden bedacht, opnieuw netjes en vakkundig betegeld.

VORM EN INHOUD

17

De mensen van VORM hebben echt het

verschil gemaakt als team en hebben laten zien dat ze passie hebben voor hun werk.

Is dit uw eerste ervaring met een nieuwbouwproject?

Onze vorige woning was ook een nieuwbouwhuis. Prima gebouwd allemaal, maar zonder kopers­begeleiding en weinig contact met de bouwer. De betrokkenheid en het enthousiasme van medewerkers waarmee we nu te maken hadden, dat was nieuw voor ons.

Wat maakte u uiteindelijk een VORM-fan?

Wij zagen duidelijke verschillen binnen de bouw van deze wijk. De tweede fase die door VORM is gerealiseerd en waar ons huis deel van uitmaakt, is kwalitatief beter afgewerkt, tot in de details, ook qua materialen. Kijk, als er niet wordt bespaard

op materialen die voor bewoners niet direct zichtbaar zijn, dan weet je dat het met de rest ook goed zit. Daar worden we vrolijk van. We hebben gebruik gemaakt van een duurzaamheidspakket met onder meer zonnepanelen op het dak. Er zitten allerlei innovatieve details in het huis zoals usbwandcontactdozen.

Maar wat ons echt blij heeft gemaakt, zijn de medewerkers van VORM. Ze namen ons letterlijk mee op de bouw in het proces. Ze lieten ons allerlei afwerkingstechnieken zien en staken hun trots over de kwaliteit niet onder stoelen of banken. Het enthousiasme en het mee willen denken met ons, hebben we als een waanzinnig warm bad ervaren. De hele machine draaide gewoon goed: teamwork!

Deelt u deze ervaring met andere bewoners voor zover u weet?

Ja, ik hoor het van anderen ook terug. Ik heb al gehoord van mensen die hier graag ooit nog een huis zouden willen, maar dan moet het wel een ‘VORM-huis’ zijn.

Is er al een favoriet plekje in huis?

Wij worden vrolijk van het hele huis. De ruimte is prachtig. Het uitzicht vanaf de bank naar buiten, kopje koffie erbij, heerlijk toch! Het licht komt ’s morgens de keuken binnen en ook de rest van de dag is het huis heerlijk licht. Hier gaan we voorlopig niet meer weg.

18

TROTS OP

“Bouwen doe je met een team.

Alleen doe je niks, iedereen is nodig.”

– Henk Vermeulen, Projectleider

VORM EN INHOUD

STATE OF THE ART

De net opgeleverde woontoren markeert de ontwikkeling van het Amstelkwartier.

Wat ooit een vervallen industrieterrein was, ontpopt zich als een zeer gewild woongebied. STATE is in ±4 jaar tijd ontwikkeld en gebouwd en in mei 2019 opgeleverd. De realisatie van dit duurzame en klimaatneutrale gebouw (EPC = 0,15) is een uitdagende puzzel geweest.

Uiteindelijk is STATE een markant gebouw geworden; geïnspireerd op het Flatiron Building in New York, een wereldberoemde wolkenkrabber in neo-renaissancestijl.

Het gebouw van 22 verdiepingen hoog bestaat uit 305 woningen, waarvan 102 sociale sectorwoningen en 43 koopappartementen en een commerciële ruimte. De appartementen hebben een prachtig uitzicht over Amsterdam en de Amstel. Maximaal comfort en luxe met een internationale allure.

19

20

SAMENWERKEN

Samen tot het

beste resultaat gekomen

Kees van Rooijen van Bouwbedrijf Van Rooijen-Balk (links) samen met Henk Vermeulen van VORM.

VORM EN INHOUD

21

‘Winnen als een team’, is een van de kernwaarden van VORM. Het project STATE in Amsterdam is hier een mooi voorbeeld van.

De realisatie van STATE ging niet vanzelf.

Zo hebben VORM en Van Rooijen-Balk zeven keer een proefgevel gemetseld om de gedachte van de architect achter het ontwerp praktisch te kunnen vertalen.

“Bouwen doe je met een team. Alleen doe je niks; iedereen is nodig,” aldus Henk Vermeulen, projectleider van VORM op dit project. Hij illustreert met mooie voorbeelden hoe belangrijk samenwerking met de verschillende partijen is geweest.

METSELWERK Een van de samenwerkende partijen bij dit project was Bouwbedrijf Van Rooijen-Balk, verantwoordelijk voor het metselwerk van de gevel. Met Kees van Rooijen heb ik alle procedures voor de bouw vooraf besproken en vastgelegd: van de plaatsing van de steigers tot aan de manier van bevoorraden op de bouwplaats. Dat bespaart veel tijd en het voorkomt dat er achteraf onduidelijkheden zijn.

PROEFMUURTJES Er deden zich problemen voor bij het metselen van de gevel. ZZDP Architecten had de intentie om grote verspringingen in de gevel te laten zien. Maar dat was praktisch en technisch niet uitvoerbaar. Kees en ik hebben veel gepuzzeld, samen met de architect. Er zijn proefmuurtjes gemetseld, net zolang tot de architect er vrede mee had en, niet onbelangrijk, het ook technisch uitvoerbaar was. Alle partijen hebben veel inbreng gehad en wij hebben het praktisch kunnen vertalen.

LIFTVERKEER Je komt altijd dingen tegen die je een volgende keer anders doet. Het transport rondom de bouwlift in de toren; daar hebben we veel leerpunten uit gehaald.

Met honderd man een bouwlift gebruiken op een bouwplaats vraagt veel inzet van de liftcapaciteit en dat heeft op dit project

te veel tijd gekost. Om te voorkomen dat het liftverkeer stagneert tijdens een volgend project, is er een lift-coördinator nodig. Er moet iemand zijn die het liftgebruik van mensen en materialen slimmer en veiliger laat verlopen. Dat idee gaan we samen met betrokken partijen uitwerken op basis van onze ervaringen tijdens de bouw van STATE.

LEAN-BOUWEN Iedere morgen hielden we, zoals gebruikelijk, een ‘dagstart’ met alle betrokken partijen.

Alle onderaannemers waren daar altijd bij aanwezig. Zo’n dagstart is een kenmerk van ‘LEAN-bouwen’. Alles bespreken met alle partijen over wat er die dag op de planning staat. Je vragen kunnen stellen.

Het voorkomt veel problemen omdat ieder zijn eigen expertise kan inbrengen en onduidelijkheid zoveel mogelijk wordt voorkomen. Een effectieve manier om met verschillende disciplines gezamenlijk iets moois neer te zetten. Je weet wat je aan elkaar hebt, wat je kunt verwachten en wat er van jou verwacht wordt.

TEGELWERK Een mooi voorbeeld is de efficiënte samenwerking met Tegelzetbedrijf Zwarthoed-Kirry. Rondom tegelwerk is er normaal gesproken veel uit te zoeken en uit te testen. Dat kost tegelzetters veel kostbare tijd. Zwarthoed-Kirry heeft vooraf aan de bouw met 3D-tekeningen laten zien hoe het tegelwerk moest worden uitgevoerd.

Alles was al uitgedacht en vastgelegd in de 3D-tekeningen. De tekeningen waren voor elke tegelzetter inzichtelijk en duidelijk. Voor een tegelzetter is dit erg prettig werken.

TOOLBOXMEETING Helaas ontstaat er regelmatig schade op de bouwplaats en aan materialen, ook bij STATE. Die schadegevallen worden vaak niet gemeld, zelfs niet als de schade

onopzettelijk is veroorzaakt. Facédo kwam met het initiatief om dit bespreekbaar te maken in een ‘toolboxmeeting’ voor alle werknemers op de bouw. We gaan deze presentatie samen voorbereiden. We willen werknemers confronteren met wat het teweeg brengt om schade te herstellen.

Wat daarvoor nodig is. Zowel qua kosten als energie. Als je mensen hiervan bewust maakt en laat zien wat hun, vaak ook onbewuste, houding veroorzaakt, dan zorgt dat mogelijk voor gedragsverandering.

Schade kost minder als het op tijd wordt gemeld. En ook hierin werken we met onze partners samen.

22

TROTS OP

VERDE VISTA Opgeleverd project van VORM 6D Wonen

De projecten binnen Verde Vista maken deel uit van de gebiedsontwikkeling rondom de verlegde A4 in Leiden, Leiderdorp en Zoeterwoude-Rijndijk en zijn onderdeel van de overkoepelende gebiedsontwikkeling door Ontwikkelmaatschappij Meerburg.

Met de gebiedsontwikkeling is rekening gehouden met het behoud van het groene en landelijke karakter en de ligging ten opzichte van de A4. In Verde Vista zelf is er nu eigenlijk niets van de A4 te merken.

Het project Verde Vista ging niet vanzelf. De uitdaging om op het voormalige tracé van de A4 te bouwen, vlak naast de nieuwe tunnel, was groot. Daar komt bij dat de ontwikkeling en verkoop van de eerste deelfases zich afspeelde in de crisisjaren.

Na een herontwikkeling van de eerste deelfase is de verkoop opnieuw gestart. Maar ook daarna ging het niet zo voorspoedig als gepland. De luxe tweekappers en vrijstaande woningen met een eigen ligplaats aan doorgaand vaarwater, werden in eerste instantie nauwelijks verkocht. Langzaamaan en mondjesmaat werden kopers gevonden. Tot de markt omsloeg en voor de laatste deelfase de kopers in de rij stonden. En begrijpelijk.

Het eindresultaat overtreft zelfs de verwachtingen die vooraf met de artist impressions gewekt werden.

Met de VORM 6D-woning krijgen onze kopers 100% maatwerk tegen de prijs van een standaard woning. We zijn bijzonder trots dat we dit als VORMhebben gerealiseerd.

VORM EN INHOUD

23

100 jaar vooruit

Maurits, Frederik Hendrik en Casimir

De Stadhouders in Den Haag

De panden op het voormalige kantorenplein aan het Verhulstplein in Den Haag stonden al jaren leeg. VORM Ontwikkeling en CBRE hebben de locatie getransformeerd tot nieuw woongebied achter de duinen.

De drie statige woongebouwen die daar verrezen, hebben hun namen ontleend aan drie voormalige stadhouders: Maurits, Frederik Hendrik en Casimir.

Een ensemble van drie statige en duurzame woongebouwen, gezamenlijk De Stadhouders.

Het nieuwe woongebied ligt op twaalf minuten fietsen van het Binnenhof. Bij de totaal 280 woningen ligt het accent op slim en duurzaam. Vanuit de woningen is er uitzicht over zee en land en alle woningen hebben een hoog afwerkingsniveau. In de kelder onder de drie gebouwen bevinden zich de privé parkeerplaatsen en elk appartement heeft de beschikking over een eigen berging.

De drie Stadhouders hebben een eigen karakter: Frederik Hendrik kenmerkt zich door een spectaculaire sfeervolle hal van vijf verdiepingen hoog met als

blikvanger een groene wand. Naast 42 huurappartementen, heeft het gebouw 57 luxe koopappartementen waarvan 4 penthouses. De woningen zijn verdeeld over 15 woonlagen.

Ik werk nu 12,5 jaar bij VORM. Dit jubileumjaar ben ik me nog meer bewust van de rijke geschiedenis van ons bedrijf, maar ook daarvoor leefde dit al bij mij. Als we een sessie hadden over de visie van de onderneming haalde Daan van der Vorm wel eens situaties uit het verleden aan. Als hij dan vertelde hoe hij ooit als hulpje in de keet was begonnen, vind ik dat heel mooi om te horen. Nog fijner vind ik dat je merkt dat je in een familiebedrijf werkt. Zo kent Daan iedereen. En niet alleen van naam, hij weet echt wie je bent.

Ik ben hier ooit begonnen omdat VORM een ontwikkelende bouwer is. Hierdoor zou ik niet alleen kunnen leren over de financiële kant, de inkomsten, maar ook over de bouwbaarheid, de uitgaven.

Mijn idee was om daarna naar een sec ontwikkelaar over te stappen, maar daar heb ik geen seconde de behoefte toe gevoeld. Ik kreeg hier zoveel kansen aangeboden.

Ik mocht een eigen ontwikkeltak opzetten in VORM Collectief, een afdeling begeleiden en nu mag ik een rol pakken als leidinggevend ontwikkelaar. Dat laatste is een puzzel waar ik voorlopig mijn handen vol aan heb.

Maurits is met zes woonlagen het laagste woongebouw van de drie. Er zijn 88 luxe huurappartementen, met alle voordeuren grenzend aan een open binnenhof.

Stadhouder Casimir heeft acht woonlagen met 61 huurappartementen en 32 ‘cityappartementen’. Allemaal gasloos en een EPC van 0 voor de koopappartementen.

Net als bij Maurits, grenzen alle voordeuren aan een open binnenhof.

Met verkoopprijzen vanaf €279.000 zijn de appartementen bereikbaar voor een brede doelgroep.

De plek van het voormalige Nillmij gebouw en het Texaco tankstation heeft hiermee een nieuwe kwalitatieve en duurzame invulling gekregen.

Thomas van den Doel – Ontwikkelmanager VORM

24

TROTS OP

De Lange Stallen De eerste fase van project ‘De Lange Stallen’ in Rockanje is inmiddels opgeleverd.

De gemeente Rockanje had al in 2015 de ambitie voor gasloze en nul-op-demeter (NOM-)woningen uitgesproken. De samenwerking WaVo, de bouwcombinatie van VORM en Van Waning, gaven in 2017 uiteindelijk invulling aan de uitwerking van deze ambitie. De ‘6D-conceptwoning’ van VORM werd doorontwikkeld met partner Klimaatgarant tot de gasloze ‘6D-conceptwoning’. Innovatieve duurzame installatiecomponenten zijn op een slimme wijze in de woning opgenomen. Hierbij zijn ook de opties ‘EPC = 0’ en ‘NOM’ uitgewerkt en beschikbaar.

Isolatie: Bouwkundig worden de woningen optimaal geïsoleerd inclusief verbeterde kierdichting en luchtdoorlatendheid.

Beglazing: De beglazing is een ‘hoogwaardige’ dubbele beglazing A++.

Douchepijp-wtw: Wtw staat voor WarmteTerugWinning.

Een douchepijpwtw haalt warmte uit wegstromend douchewater en gebruikt die om koud leidingwater voor te verwarmen.

Het voorverwarmde water gaat naar de mengkraan van de douche.

Gebalanceerd ventilatiesysteem: Een gebalanceerd ventilatiesysteem (ook WTW genoemd) zorgt naast de afzuiging van toilet, badkamer en keuken, voor toevoer van verse lucht naar de verblijfsruimten.

In de woning zijn geen gevelroosters boven de kozijnen nodig.

Verwarming: De woning wordt verwarmd door middel van vloer­ verwarming (een lage temperatuur­ verwarming (LTV)).

Francois Longayroux is projectontwikkelaar bij Klimaatgarant en vertelt: “De rijwoningen van project De Lange Stallen zijn uitgevoerd met de ‘NOM’-optie en de twee-onder-een-kapwoningen met de optie ‘EPC = 0’. De huizen van project De Lange Stallen zijn volledig gasloos en door het toepassen van hoogwaardig glas, goede isolatie en kierdichting, moderne installaties en meerdere zonnepanelen, zijn de bewoners als het ware hun eigen energieleverancier. De slimme installatie bevindt zich onder andere onder de grond.

Een individuele warmtepomp haalt via een bronsysteem warmte uit de bodem en brengt die over op de vloerverwarming.

Een groot voordeel is dat, buiten het stookseizoen, in de zomerperiode via het bronsysteem koeling wordt gehaald uit de bodem. Met deze koeling is het mogelijk om de temperatuur van de woningen met enkele graden te verlagen.”

Koeling: De woning wordt tevens passief gekoeld d.m.v. het vloerver­ warmingssysteem.

Zonnepanelen: De woningen worden voorzien van voldoende zonnepanelen, die deels of volledig voorzien in elektralevering voor de woning.

VORM EN INHOUD

NUL-OP-DE-METER-WONINGEN VASTSTELLEN Klimaatgarant heeft voor VORM de berekening uitgevoerd om een nul-opde-meter-woning vast te stellen. Al bij een Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) van nul wordt de door de zonnepanelen opgewekte hoeveelheid energie ingezet om het energieverbruik van de technische installaties op jaarbasis tot nul te reduceren.

Bij de NOM-woningen worden zowel het energieverbruik van de technische installaties als het energieverbruik voor huishoudelijk gebruik tot nul gereduceerd.

Daardoor zijn de bewoners niet meer afhankelijk van fluctuerende energieprijzen.

Bij de koop van de installatie wordt met Klimaatgarant een exploitatieovereenkomst aangegaan voor een periode van minimaal vijf jaar die per jaar verlengd kan worden. Hierbij is het onderhoud inbegrepen. Jaarlijks wordt de warmtepomp gecontroleerd, de filters van de gebalanceerde ventilatie (de WTW) vervangen, en worden de douchepijp-wtw en zonnepanelen gereinigd. De monitoring vindt op afstand plaats; waarbij de bewoner zelf inlogt en inzicht heeft in het energieverbruik.

In het geval van storingen of vragen, is er een helpdesk beschikbaar om vragen van de bewoner te beantwoorden.

Het instellen en gebruik van de warmtepompinstallatie is bijzonder eenvoudig. Een warmtepomp werkt voor een lange tijd op lage temperaturen en is daardoor energiezuinig. De temperatuur van de woning wordt feitelijk eenmalig door de bewoner op de kamerthermostaat op zijn comfortwens ingesteld.

Omvormer: Is een apparaat die de DC-spanning van de zonnepanelen omzet in AC-spanning voor de apparaten in de woning.

Bronsysteem: Een verticaal boorgat van om en nabij de 150 meter waarin men een gesloten bodemlus laat zakken om energie van deze diepte te gebruiken voor zowel het verwarmen en koelen van de woning als het bereiden van warm tapwater.

Warmtepomp: Een warmtepomp is een apparaat dat warmte verplaatst of zelfs oppompt en brengt de energie van het ene medium over op een ander medium. Bij de VORM 6D-conceptwoning wordt een water/ water warmtepomp met hoog rendement toegepast.

25

100 jaar vooruit In 1999 ben ik als typiste begonnen bij VORM. Mijn vriendin was hier directiesecretaresse en via een tip van haar heb ik gesolliciteerd op de openstaande vacature. Het was in het begin even wennen want ik had 23 jaar niet buitenshuis gewerkt, maar na een halfjaar ‘viel het kwartje’ en wilde ik niet meer weg.

Toen ik begon bij VORM was het kleinschaliger dan nu. Ik moest dan ook erg wennen aan het steeds drukkere en groter wordende bedrijf. Ik woon nu zelf in een echt VORM-huis van project Merwehoofd in Papendrecht. Ik heb het hele proces van begin tot eind meegekregen en het was iets waar ik trots op kon zijn als VORM’er. Ik kijk terug op een leerzame en een leuke tijd waar ik veel nieuwe mensen heb mogen ontmoeten en vrienden heb gemaakt.

In 2020 ga ik VORM, na 21 mooie jaren, verlaten en van mijn pensioen genieten.

VORM heeft een speciaal plekje in mijn hart inclusief alle collega’s en alle mooie herinneringen die ik hier gemaakt heb.

Ik wens VORM en VORM’ers alle goeds.

Voorraadvat: Een buffer waarin warm water wordt opgeslagen voor dagelijks gebruik. Deze wordt verwarmd door de warmtepomp.

Betty van der Welle – Receptioniste

26

SAFETY

Veiligheidsdagen Veiligheid is een kwaliteit die bij VORM hoog in het vaandel staat. Het is de belangrijkste voorwaarde om onze mooie projecten goed te kunnen afleveren. Veilig werken zorgt ervoor dat onze medewerkers, onze klanten, onze bouwpartners en andere betrokkenen uit onze omgeving, veilig thuis kunnen komen.

Om een veilige werkomgeving te blijven waarborgen zijn in oktober 2019, voor het derde jaar op rij, de VORM Veiligheidsdagen georganiseerd. Niet alleen VORM-medewerkers werden voor deelname uitgenodigd, ook een aantal bouwpartners van VORM. Voor VORM is veiligheid niet een punt waarop je concurreert, maar juist één waar je de samenwerking zoekt.

De VORM Veiligheidsdagen vinden plaats bij VORM Materieel. Het geeft onze medewerkers en bouwpartners een kans om elkaar in persoon te ontmoeten en ervaringen te delen rondom het thema Veiligheid.

Tijdens de Veiligheidsdagen van 2019 stond het onderwerp ‘Veilig werken op hoogte’ centraal. Gecertificeerde, deskundige trainers van onze partner ‘Safe Site Valbeveiliging’ hebben alle facetten van valbeveiliging behandeld. De toenemende realisatie van hoogbouw vraagt van ons om de mensen, die daar werkzaam zijn, daar goed op voor te bereiden. Daarnaast is een interactieve workshop verzorgd met de inzet van gedragsdeskundigen en acteurs, om op een positieve wijze richting te geven aan veiligheidsgedrag. Terugkijkend mogen wij concluderen dat het een leerzaam evenement is geweest.

We zijn trots op onze medewerkers en bouwpartners die deze dagen tot een succes hebben gemaakt. Ons streven is om steeds meer mensen aan te laten sluiten bij onze Veiligheidsdagen.

Op die manier kunnen we samen een bijdrage leveren aan veilig werken en ‘gewoon thuiskomen’.

Scan of klik de QR-code en bekijk de complitatie­ video van de VORM Veiligheidsdagen.

VORM EN INHOUD

27

100 jaar vooruit Het is bijzonder om bij een bedrijf te werken dat al zo lang bestaat. Het geeft aan dat het een stabiel bedrijf is, dat vele economische crises heeft doorstaan. Dat ik nu al 37 jaar bij VORM werk heeft er mee te maken dat er volop mogelijkheden zijn voor je ontwikkeling.

Door mijn functie hoor je van sollicitanten ook wel hoe het bij andere bouwbedrijven is. Het lijkt dat bij VORM wellicht meer wordt verwacht van je, dat je over de grenzen van je functie/taken heen kijkt/handelt, maar dat geeft juist een groter verantwoordelijkheidsgevoel en betrokkenheid.

Het bijzondere van de afdeling HR is, denk ik, dat we voor alle vragen aandacht hebben en samen met de medewerker/leidinggevende tot oplossingen proberen te komen. We hopen hiermee een afdeling te zijn met een lage drempel, waar men altijd terecht kan. Wij zorgen dat de primaire arbeidsvoorwaarden goed zijn en stabiel, zodat de medewerker zich kan richten op zijn taken.

De workshops

1 Werken op hoogte Bij ‘veilig werken op hoogte’ is het voorkomen van een val de belangrijkste veiligheidsmaatregel. Een goede uitrusting en het juiste gebruik van valbeveiliging is evengoed essentieel: het kan levens redden.

3 Redden op hoogte Nu in Nederland steeds meer op grote hoogte wordt gebouwd, is het belangrijk dat iedereen die op hoogte werkt de gevaren daarvan kan onderkennen en de bijbehorende veilige werkmethoden goed beheerst.

2 Aanspreken op gedrag De verwachting is dat de hoeveelheid (bijna-) ongelukken op bouwplaatsen omlaag kan, als men elkaar meer durft aan te spreken op onveilig gedrag op de werkvloer.

Vooruit Als ik vooruitkijk, komen er nog veel veranderingen aan, de verhuizing, andere manier van werken, een nieuwe generatie die de arbeidsmarkt gaat betreden en die zal ook een nieuwe en andere dynamiek brengen. Dat maakt dat er steeds uitdagingen blijven en dat je jezelf nog steeds ontwikkelt. Dat is een dynamiek die het leuk blijft houden.

Het houdt je ‘jong’ en betrokken.

4 Levensreddend handelen In de praktijktraining levensreddend handelen leren alle deelnemers hoe je met een AED (defibrillator) iemands leven kunt redden. Voor VORM is het van belang dat zoveel mogelijk mensen in staat zijn in actie te komen wanneer zich een geval van hartfalen voordoet.

Joke Villanueva - HR manager/ business partner

28

ONDERSCHEIDEND

Vastgoedman van 2019Â

Daan van der Vorm is in Amsterdam, tijdens het vastgoeddiner Trends 19 in Harbour Club, op 28 november 2019 uitgeroepen tot vastgoedman van het jaar 2019.

VORM EN INHOUD

29

Bedrijfsaward B&U-bouwbedrijven CRITERIA Een vastgoedman of -vrouw moet zich in het betreffende jaar op bijzondere wijze hebben onderscheiden in de Nederlandse vastgoedsector.

Voormalig burgemeester van Tilburg, en voorzitter van de jury, Peter Noordanus: “De jury van Vastgoedmarkt prijst Daan om zijn innovatief ondernemerschap waardoor hij in staat is kwalitatief hoogwaardige en tegelijkertijd betaalbare woningen te bouwen.”

HET ONDERNEMERSCHAP VAN DAAN Daan ontwikkelde in de crisisjaren, samen met zijn algemeen directeur Hans Meurs, een manier om sneller en goedkoper te bouwen. VORM draagt duidelijk bij aan de opgave om Nederland te voorzien van honderdduizenden betaalbare woningen.

Als twitteraar onder het pseudoniem ‘Ministerie van VORM’, geeft Daan vooral politici als Trump (“mafkees”) en D66-leider Rob Jetten (“je praat poep”) vaak de volle laag. Daan noemde zichzelf, in een interview met Cobouw, onlangs nog de ‘Joker van het bedrijf’.

VORM is voor de tweede keer op rij uitgeroepen tot het krachtigste B&Ubouwbedrijf (burgerlijke- & utiliteitsbouw) van Nederland. Eerder won VORM deze prijs voor het boekjaar 2017. De award voor het boekjaar 2018, is op 13 november 2019 uitgereikt in het toekomstige kantoor van VORM in Rotterdam.

De jury prijst het ondernemerschap van Daan en de innovatie waarmee hij in staat is om ondanks de gestegen grondprijzen en bouwkosten, toch betaalbare woningen te ontwikkelen.

HOE ZIET DAAN DEZE TITEL EN WAT MAAKTE HEM VASTGOEDMAN VAN HET JAAR? Eerlijk gezegd sta ik er wat ambivalent in. Het is natuurlijk waardering voor je werk en dat is prettig.

Maar ik zie het vooral als teamprestatie. Ons team heeft het mogelijk gemaakt dat we op deze manier in beeld komen. Ik doe zoiets niet alleen. Mijn naam is aan het bedrijf verbonden en daarom ben ik degene die de prijs in ontvangst neem; maar feitelijk komt de eer het hele VORM-team toe. Als bedrijf leveren wij een titanenprestatie.

Hans Meurs speelt, als Algemeen directeur, voor mij een sleutelrol omdat onze manieren van leidinggeven in het bedrijf, naadloos op elkaar aansluiten. Er is geen sprake van ‘twee kapiteins op een schip’; dat zou niet werken en dat is in niemands belang. We hebben ieder onze eigen rol, met onze eigen karakters. Voor mij is het belangrijk om te weten wat er speelt in het bedrijf. Ik wil van wel en wee op de hoogte zijn. Ondertussen geeft Hans leiding aan het bedrijf en bedenkt en brengt hij op tijd vernieuwingen en neemt de organisatie daar in mee en motiveert hen tot de beste teamprestaties.

Daan van der Vorm (links) en Hans Meurs (midden) worden gefeliciteerd door Jeroen Mandjes (rechts) van B&U.

Bouw&bedrijfsinfo volgt sinds 2004 de financiële prestaties van meer dan 300 grote en middelgrote B&Ubouwbedrijven. Bedrijfsinformatie wordt verkregen uit de cijfers van de bedrijven zelf, aangevuld met openbare bronnen. Zo wordt de Krachtigste Index samengesteld waaruit het winnende bedrijf wordt bepaald. Als krachtigste B&U-bouwbedrijf scoort VORM wederom het hoogst op de criteria bedrijfsgrootte, rendement, liquiditeit, solvabiliteit en stabiliteit.

Twee keer achter elkaar zo’n prijs winnen is een goede erkenning van onze prestaties als gezond bedrijf. De prijs is gebaseerd op objectiviteit, op onze cijfers. Gedurende een boekjaar is steeds in te zien hoe de ranking van de betrokken bedrijven verloopt. Mooi en best spannend om deze ontwikkeling te zien. We zijn oprecht blij met deze erkenning. We kunnen hiermee aantonen dat we een financieel gezond en stabiel bedrijf zijn.

30

RENOVATIE EN TRANSFORMATIE

Tuinenhoven

renovatietechnieken

Op 25 februari 2019 ondertekenden Stichting Woonbron en VORM de overeenkomst voor het verduurzamen van 277 sociale huurwoningen in de jaren 60-wijk Tuinenhoven in Rotterdam-IJsselmonde.

Voor dit project werkte VORM samen met partner Rc Panels.

RENOVATIETECHNIEKEN Na het handmatig slopen van het volledige gevelmetselwerk, worden de woningen, voorzien van prefab geveldelen waarin de kozijnen en deuren al zijn aangebracht.

De woningen krijgen een volledig nieuwe buitenschil met 17 cm isolatie. Met het nieuwe CO2 gestuurde ventilatiesysteem resulteert dit in toekomstbestendige woningen met energielabel klasse A. Bewoners kunnen tijdens de reno­vatie gewoon in hun woning blijven.

COMMUNICATIE MET DE BEWONERS De betrokken bewoners hebben vooraf algemene informatie gekregen over het project. Daarnaast is per woning een gedetailleerde stappenkaart uitgereikt.

Daarop staat aangegeven wanneer en door wie welke werkzaamheden in hun woning worden uitgevoerd. De werkzaamheden binnen de woning worden zo veel mogelijk gelijktijdig uitgevoerd. Intensieve communicatie met de bewoners voorkomt veel onduidelijkheid.

SAMENWERKING MET RC PANELS EN STICHTING WOONBRON Met een tempo van acht woningen per week loopt het project strak op planning.

Door intensieve samenwerking met Rc Panels en Woonbron hebben we een werkmethode ontwikkeld waarbij het mogelijk is om de gevels in een hoog tempo te plaatsen, met een minimum aan overlast voor de huurders. Eind april 2020 worden de woningen opgeleverd.

COLUMN

VORM EN INHOUD

DOOR EWOUT BLINDE

Omzien Geschiedenis is niet bepaald het meest populaire schoolvak. Menigeen van ons heeft dit vak bij de eerste mogelijkheid laten vallen.

Ook ik, maar ik wilde dan ook accountant worden en geen historicus.

Pas later ben ik geschiedenis gaan waarderen: inmiddels ben ik al jaren penningmeester van de historische vereniging in mijn geboortedorp, weliswaar na lichte aandrang van mijn vader (op straffe van onterving, grapte ik graag), en verzorg ik ook nog eens de redactie van het verenigingsorgaan. En ik vind ’t nog leuk ook.

Ewout houdt zich bezig met de financiële, juridische en fiscale structuur van onze projecten en samenwerkingen en is ter zake vraagbaak voor directie en organisatie. Ook is hij verantwoordelijk voor de jaarverslaggeving.

Ewout is sinds juni 2008 in dienst van VORM; daarvoor was hij als accountant meer dan twintig jaar bij de jaarrekeningcontrole van VORM betrokken. Over historie gesproken…

De geschiedenisleraar van mijn dochter had een gouden vuistregel: geschiedenis gaat over oorzaak en gevolg. Dit gegeven heeft de filosoof George Santayana gebracht tot zijn: those who do not know history’s mistakes, are doomed to repeat them. Overigens al lang voordat meneer Barends zijn geschiedenislessen ging geven, dus hier heb ik mijzelf enige dichterlijke vrijheid vergund ten aanzien van oorzaak en gevolg. Santayana’s uitspraak wordt in het Nederlands meestal vrij vertaald als ‘wie zijn geschiedenis niet kent, is gedoemd haar te herhalen’. Geschiedenis is dus niet alleen leuk, maar ook nog eens nuttig.

BARMHARTIGHEID Hoe zit het dan met die bijbelse uitdrukking, ‘doe goed en zie niet om’? Welnu, algemeen wordt aangenomen dat deze uitdrukking (die overigens niet letterlijk zo in de schrift is terug te vinden) niet met geschiedenis te maken heeft, maar met barmhartigheid: wie goed doet, hoeft geen angst voor vergelding te hebben, die hoeft dus niet over zijn schouder te kijken.

Bij maritiem dienstverlener (vroeger zeiden we ‘baggerbedrijf’) Van Oord – net als VORM een familiebedrijf met een lange historie – laten ze met trots foto’s van biezenwerkers ‘met hun klompen in de modder’ zien; ook Opa Van Oord staat op die foto’s. Met de handel in biezen (voor stadse mensen: dat zijn wilgentenen, waarmee zinkstukken worden gemaakt voor de fundering van dijken) is het bij Van Oord in 1868 namelijk allemaal begonnen. Want je hoort te weten waar je vandaan komt.

GOED GEBOUWD Gelukkig heeft men ook bij VORM historisch besef en wordt er niet alleen 100 jaar vooruitgekeken, maar ook terug op de afgelopen 100 jaar. Om dan weer te concluderen dat VORM al 100 jaar vooruitgaat. Blijkbaar is VORM in staat om van zijn fouten te leren.

Niet dat VORM in het verleden veel fouten maakte, overigens: meneer Daan sr. merkte over het eerste bouwwerk van VORM, de politiepost op Heijplaat, immers al op: “Het gebouw staat er nog, dus het zal wel goed gebouwd zijn.”

31

32

VORM VISIE

Alle huiswensen

onder één dak Met de koop van een nieuwe woning begint de voorpret: het aankleden en inrichten van het huis. Om bij te dragen aan een zo ontspannen mogelijk keuzeproces voor de klant, heeft VORM de beschikking over de ‘alles-in-éénshowroom’. Alle huiswensen uitzoeken onder één dak. De klant kiest en betaalt; de garantie is goed en centraal geregeld. Het keuzeproces wordt een feestje waarbij klanten meteen kennis kunnen maken met hun nieuwe buren.

De toekomst van een alles-in-één-showroom…

“Fijn dat alles op 1 locatie georganiseerd is, zowel het gesprek met de kopersadviseur, als met de adviseurs voor het sanitair, tegelwerk en de keuken!”

-V ertelt een koper van VORM.

VORM EN INHOUD

33

100 jaar vooruit

VORM is hiervoor een samenwerkings­ verband aangegaan met ERA Contour in Rotterdam (De Warehouse) en met Dura Vermeer in Haarlem (THUIS). Afhankelijk van de locatie van de bouwprojecten, kunnen klanten terecht bij een van de showrooms waar alles onder één dak uit te zoeken is.

VORM hoeft klanten niet meer het hele land door te sturen naar diverse showrooms.

SAMENWERKEN EN WINNEN ALS EEN TEAM Een van de drie kernwaarden van VORM is ‘winnen als een team’. In dat kader past de samenwerking met ERA Contour en Dura Vermeer. Deze bouwers hebben enorm veel ervaring en expertise in de alles-in-éénshowrooms. Om ‘een wedstrijd te winnen’ moet je hoger scoren dan de andere partij.

Het is een bewuste keuze van VORM geweest om geen showroom te ontwikkelen, maar hiervoor aan te haken bij onze ervaren partners. Uiteindelijk bieden wij zo onze klanten wat zij nodig hebben op het gebied van deskundig begeleide woninginrichting.

Meedoen en als team ‘de wedstrijd winnen’ is veel doeltreffender voor alle partijen: de beide partners krijgen met de kopers van VORM-huizen meer klanten binnen en VORM voorziet in een behoefte voor hun klanten.

SERVICE EN DESKUNDIGHEID In beide showrooms is er deskundig advies op het gebied van keukens, sanitair, tegels, elektra en binnendeuren (inclusief hangen sluitwerk, wand- en vloerafwerking, raamdecoratie, etc.)..

Er zijn voldoende pauzemomenten om in alle rust de eerste indrukken te verwerken onder het genot van hapjes, drankjes en

“Een inspirerende omgeving waarbij alles binnen handbereik is, van de binnendeuren tot de inrichting van de technische ruimte in de woning.”

desgewenst een lunch. Het is ook mogelijk om juist niet alles op één dag uit te zoeken, maar verdeeld over twee dagdelen.

Er zijn vooraf afspraken gemaakt met VORM en de installatiebedrijven zodat alle betrokken partijen op de hoogte zijn van de keuzes van de aanstaande bewoners. De kopersadviseurs helpen de klanten keuzes maken, de klanten bepalen wat ze willen en de rest regelt VORM. Zo kunnen kopers van VORM-huizen zich zorgeloos verheugen op hun nieuwe woning.

De showroom verkoopt alleen de onderdelen. Het vervoer en de plaatsing van tegels wordt door een tegelzetter gedaan; sanitair door installateur en de keukenleverancier plaatst, vaak na oplevering, zelf de keuken.

VORM investeert met haar partners in dure installaties en zorgt ervoor dat deze betaalbaar zijn voor de markt. Over deze installaties, zoals de warmtepomp, kan in de showrooms ter plekke uitleg of een demonstratie worden gegeven. Daarnaast kunnen de kopers de afwerking van het huis zien. Klanten kunnen materialen zien en voelen. Keukens worden via deze showrooms, als projectaanbieding van VORM, verkocht voor een prijs die elders niet voorkomt bij deze kwaliteit. In een klantgerichte omgeving deze belangrijke aankopen doen; dat inspireert.

Bijna 43 jaar geleden ging ik bij VORM aan de slag. In 1977 had VORM een voor mij interessante vacature bij het bedrijfsbureau. Het paste mij als een jas en het kantoor lag ook nog eens op loop- en fietsafstand van huis. Lange dienstverbanden zijn voor veel werknemers niet meer zo voor de hand liggend, maar binnen het bedrijf heb ik veel ruimte gekregen voor verdere ontwikkeling. In de tijd tussen ‘medewerker bedrijfsbureau’ en mijn huidige functie als projectmanager heb ik steeds gevarieerd en uitdagend werk kunnen doen, en dat maakt het verschil. Tel daarbij op de plezierige bedrijfscultuur, prettige omgang met collega’s, de ruimte om te ondernemen en verantwoordelijk te zijn…er waren wat mij betreft geen redenen om het VORM-schip te verlaten. Ik hoop dat dit voor de nieuwe generatie VORM’ers ook als kans gezien wordt; jezelf ontwikkelen binnen het bedrijf en daar de uitdagingen zien.

Vooruit VORM werkt aan mooie projecten waar we als team aan meewerken en trots op mogen zijn. In mijn functie werk ik met onze adviseurs en bouwpartners aan de voorbereiding van de projecten.

Met de jonge generatie collega’s samenwerken is ook mooi. We leren van elkaar. Volgens zeggen is mijn pensioen nabij en ik zal er alles aan doen om de estafettestokjes ‘ervaring en kennis’ goed over te dragen.

Wim Nederlof Wim Nederlof – Projectmanager – Projectmanager

34

RENOVATIE EN TRANSFORMATIE

Transformatie

De Rotterdamsche School

Een historisch pand met een nieuwe toekomst In het hart van Rotterdam, op de hoek van de Breitnerstraat, is een markant schoolgebouw getransformeerd tot eigentijds woongebouw: De Rotterdamsche School.

Een bijzondere transformatie, klaar voor de toekomst. De historische en karakteristieke vormgeving van het gebouw is gekoesterd, in de kapel en in de monumentale trappenhuizen zijn de glas-in-loodramen bewaard gebleven. Het schoolgebouw is een gemeentelijk monument waar verschillende onderwijsinstellingen hun intrek hebben gehad, met in de laatste jaren het Albeda College.

Het handhaven van de monumentale onderdelen en het werken op een zeer beperkte bouwplaats zorgde voor de nodige uitdagingen tijdens de transformatie.

De gerealiseerde appartementen zijn verdeeld over vier delen die met hun namen refereren aan het schoolgebouw van weleer: Het Klooster, De Kapel, Het Lyceum en De Gymzaal. De 39 appartementen zijn in januari 2019 opgeleverd. De woonoppervlakten variëren tussen de 85 en 155 m2 en hebben allemaal een unieke indeling.

Naast dat de historische waarde van dit historische pand behouden is gebleven, is deze transformatie – van schoolfunctie naar woningen – een kwalitatieve verbetering van de woonomgeving in het Rotterdamse centrum.

IN MEMORIAM Als geboren Rotterdammer vertelde Daan van der Vorm sr. altijd trots over de markante familiegeschiedenis. Over hoe het allemaal is begonnen met een kantoor aan huis. Daan van der Vorm sr. heeft altijd veel betekend op sociaal terrein en voor leerscholen in de bouwwereld. Zijn leiderschap en visie zijn van onschatbare waarde geweest. Nog dagelijks profiteert VORM van het krachtige fundament dat door hem is gelegd. De bouw van de boerderij ‘De Steenen Muur’, als zijn eerste eigen project, was de voorbode van de grote wederopbouwprojecten die de jaren daarop zouden volgen.

Op de vraag of hij aangesproken wilde worden met ‘Daan van der Vorm’ of toch liever met ‘Daan senior’, zei hij altijd met een kwinkslag: “Wat kan mij dat schelen, het is mij om het even”.

Na zijn kleurrijke carrière heeft Daan van der Vorm sr. in 2003 zijn bedrijf overgedragen aan zijn zoon Daan met de woorden: “Daan, de zwik is van jou en ik kom maandagochtend een kop koffie drinken”. Hij heeft dat tot het laatst toe volgehouden.

Daan van der Vorm jr.: “Mijn vader volgde het bedrijf op de voet en we zijn ontzettend dankbaar dat hij het 100jarig bestaan van VORM nog heeft meegekregen. Zijn betrokkenheid bij het bedrijf was maximaal. Binnen het terugkijken op 100 jaar VORM, kijken we met dankbaarheid terug op zijn leven in gezondheid.”

“ Mijn zoon Daan is een goeie opvolger en doet het uitstekend. Hij heeft hele goeie mensen om zich heen. ” – Daan van der Vorm sr.

“Pap, het is gedaan.” Het waren de betekenisvolle woorden van Daan jr. tijdens de uitvaartdienst van zijn vader.

Daan sr. overleed, in het jaar dat VORM 100 jaar werd, na een rijk en mooi leven op 12 april 2019. Hij werd 93 jaar. Een bijzondere man. Een gewone man. Gewoon een bijzondere man.

36

100 JAAR VORM

Het Rotterdam van

VORM

VORM gaat terug naar Rotterdam. Terug, inderdaad, want VORM begon er ooit in Charlois (‘Sjáárloos’), onder de rook van de havens. Vanaf 2020 is datzelfde Charlois het uitzicht van het nieuwe hoofdkantoor van VORM: de Nieuwe Maaskant. VORM heeft overal in Rotterdam voetsporen liggen.

Te veel om op te noemen eigenlijk. Daarom houden we het bij vier echte Rotterdamse iconen: het Weena, het Ahoy, de Peperklip en de Nationale Nederlanden. Loop effe mee door het Rotterdam van VORM.

De tunnel van oom Herman Gelukkig hebben we de foto’s nog. En wat zijn ze mooi.

Een kaarsrechte weg, dwars door de leegte van de Rotterdamse binnenstad. Net iets voor het Groothandels­ gebouw verdwijnt de weg in een messcherpe autotunnel.

Tijdens de Opbouwdag op 19 mei 1952 wandelden de Rotterdamse burgemeester, wethouders en andere hoogwaardigheidsbekleders door de tunnel van VORM. Oom Herman en Daan sr. hadden die tunnel aangelegd tussen 1951 en 1952.

Een havenstad die zo snel groeide als Rotterdam in de jaren 50, kon natuurlijk niet zonder goede uitvalswegen. De Weenatunnel leidde het autoverkeer ongehinderd naar het westen in de richting van de havens. De Weenatunnel was onderdeel van het plan om Rotterdam weer op de kaart te zetten als zakelijk centrum; VORM droeg niet voor het eerst (en zeker niet voor het laatst!) zijn steentje bij aan de herrijzenis van Rotterdam.

Weenatunnel

67 jaar

1952

AHOY

48 jaar

1971 Kroon op Zuid 15 januari 1971 drukte prins Claus op de knop. Ahoy aan het Zuidplein was officieel geopend. Ahoy betekende van alles voor Rotterdam: de kroon op de wederopbouw, de vervanging van het legendarische oude Ahoy’, de opleving van Rotterdam-Zuid, de verbinding tussen Rotterdam en het platteland, podium voor internationale sporters en popsterren, en ga zo maar door. In moordtempo bouwde VORM samen met Nedam tussen 1968 en 1970 het iconische gebouw van architecten Ernest Groosman en Floor van der Stoep.

Op het laatste moment moest er nog wat geld tegenaan, want er was een gat in de begroting ontstaan. Dat loste Daan van der Vorm sr. op zijn Rotterdams op: hij ging naar de wethouder, zei dat-ie extra geld nodig had en dat-ie niet het stadhuis uit ging voordat hij het had. Om 8 uur ’s avonds zwichtte de arme wethouder. Hij zal er geen spijt van hebben gehad: dit gebouw van VORM met zijn voor die tijd gigantische overkapping loste alle beloftes ruimschoots in. Tot op de dag van vandaag, want volgend jaar is het Rotterdamse Ahoy het podium voor het Eurovisie Songfestival. Rotterdam, loving you is a winning game…

VORM EN INHOUD

37

De Peperklip

37 jaar

1982

Gebouw met een smoel De Peperklip is zonder twijfel het meest besproken bouwwerk van VORM. Het plan was om de onder matrozen zo geliefde hoerenbuurt Katendrecht tegen de vlakte te gooien en aan de Binnenhaven een ‘eroscentrum’ (ambtenarentaal voor hoerenbuurt) te realiseren. De omgeving had dan volgens de gemeente Rotterdam wel een stoere, architectonische tegenhanger nodig. Een gebouw met een smoel. Architect Carel Weeber kreeg de opdracht om eens lekker uit te pakken. En dat deed-ie. Weeber ontwierp een halve kilometer lange flat van 5 verdiepingen in de vorm van een opengebogen paperclip. Met de typische gevelsteentjes verwees hij naar de containerterminals op de Maasvlakte.

Delftse Poort/ Nationale Nederlanden

28 jaar

1991

Wonen in een containerterminal? Moet kunnen, toch?

VORM had een primeur met de Peperklip.

Het was de eerste sociale woningbouw die volledig met geprefabriceerde betonelementen werd gebouwd. De bouw verliep zeer snel en voorspoedig. Voor de bewoners begon het gedonder helaas al vóór oplevering. Binnen no time veranderde de Peperklip in een afvoerputje voor mensen die nergens anders in Rotterdam een woning konden krijgen. Met desastreuze gevolgen voor de leefbaarheid. De laatste tien jaar is op dat vlak gelukkig veel veranderd, waardoor de Peperklip niet alleen een architectonisch icoon is, maar ook een icoon van de sociale woningbouw.

Spiegeltje, spiegeltje aan ‘t Weena…

VORM kreeg in de jaren 60 en 70 het spel van overnames aardig in de vingers. In 1979 nam VORM het gerespecteerde bouwbedrijf Muys & de Winter (Muwi) over van het in zwaar weer verkerende Nederhorst. Muwi werd overgenomen door VORM, maar bleef zijn eigen projecten uitvoeren. Eind jaren 80 kwam er een wel heel prestigieus project op haar pad. Architect Abe Bonnema had de prijsvraag gewonnen voor het ontwerp van het nieuwe hoofdkantoor van Nationale-Nederlanden, te verrijzen op een braakliggend veld naast station Rotterdam-Centraal. De combinatie Muwi-BrederodeBAM mocht het bouwen.

Bonnema ontwierp twee torens van spiegelend glas met de naam ‘Delftse Poort’, verwijzend naar het 19e-eeuwse station met dezelfde naam dat hier ooit stond. De hoogste toren is 151 meter en is daarmee lange tijd het hoogste kantoorgebouw van Nederland geweest.

Geen kleine prestatie van de bouwers, wetende dat de Rotterdamse bodem voornamelijk uit blubber bestaat én wetende dat de hoogste toren bovenop de tunnelbuis van de metro rust! Nationale-Nederlanden betrok in 1991 hun nieuwe hoofdkantoor. In 1994 deed VORM Muwi van de hand. Maar de toren, die bleef.

38

RENOVATIE EN TRANSFORMATIE

St.

Transformatie

Lidwinahuis (project Karakter) Leiden

Het historische gebouw van de voormalige kinderkliniek St. Lidwinahuis in Leiden, is getransformeerd tot drie aan elkaar geschakelde woonblokken.

Daarin zijn acht herenhuizen en tien stadsappartementen verdeeld over vier woonlagen.

VORM EN INHOUD

39

© Roos Aldershoff Fotografie · Het was een complexe constructieve uitdaging, compleet met funderingsherstel. Hierbij zijn circa 275 stalen boorpalen aangebracht waarbij de omliggende monumentale panden niet beschadigd mochten worden. Muren, daken en gevels zijn hersteld en gerenoveerd. De oude (kapel) ramen zijn vervangen door nieuwe, met respect voor en behoud van het oude monumentale karakter. De bestaande kapel, waarin het altaar is behouden, is opgesplitst in vier woningen met extra tussenlaag. In een van de herenhuizen is een monumentale trap volledig behouden als trap voor de huidige woning.

SAMENWERKING MET KOPERS De kopers van de woningen zijn individueel meegenomen in het hele proces. Kenmerkend voor

dit soort werk is dat er gedurende de uitvoering afwijkingen worden geconstateerd in het bestaande pand. Om dit goed en naar wens van onze klanten te vertalen naar oplossingen, hebben we de kopers op meerdere momenten persoonlijke rondgeleid door het gebouw. In overleg met hen zijn oplossingen gezocht en gevonden voor de geconstateerde afwijkingen in het gebouw. Deze maximale betrokkenheid is het resultaat ten goede gekomen; het opleveringsproces is vloeiend en met minimale opmerkingen verlopen.

HISTORIE EN TOEKOMST Er staat nu een uniek gebouw in Leiden, met een nieuwe bestemming: bijzondere woningen die inmiddels allemaal zijn opgeleverd. Een mix van historie en toekomst.

De karakteristieke glas-in-loodramen zijn een van de voorbeelden van oude oorspronkelijke elementen die bewaard zijn gebleven.

40

DAGJE VORM

Een dagje met Britt We lopen een dag mee met Britt, één van onze ambitieuze conceptontwikkelaars.

We geven je hiermee een kijkje in de keuken hoe een werkdag bij VORM eruit ziet.

Ik begin d e dag vroeg , maar nee m altijd even de tijd om ru stig te ontbijt en.

Een goed begin van de da g!

Mijn naam is Britt, ik ben 26 jaar oud. Ik heb Bouwkunde gestudeerd in Delft. Tijdens de Real Estate Career Day op de TU Delft sprak ik VORM voor het eerst. Destijds was ik op zoek naar een stage waarin ik in de eerste fase van ontwikkelprojecten betrokken kon zijn. De stage bij VORM is heel goed bevallen, want na mijn afstuderen ben ik teruggekomen. Inmiddels werk ik bijna 2 jaar met veel plezier als conceptontwikkelaar. Samen met mijn collega’s Abdessamed en Derek ben ik verantwoordelijk voor de acquisitie van projecten in de regio Rotterdam. Daarbij werken we hard aan tenders en één-op-één kansen.

07.00 uu

r:

VORM verhuist in 2020 terug naar Rotterdam en ik heb het geluk deel uit te maken van het interieurontwerpteam. Elke week zitten we met een aantal VORM’ers samen met de architecten, om de inrichting van De Nieuwe Maaskant te bespreken. En het wordt super gaaf!

r week Eens pe e met de nemen w ht en de ac directie lle a V’s VORM-B ekomen binneng oor en kansen d e we welk beslissen s n o r o vo hiervan nt zijn. interessa nsen ka e Met d lecteren die we se eling afd gaat de ntwikke to p e c con met n e m sa ling – de BV’s – een van ag. aan de sl

r

08.30 uu

12.00 uur

09.00 uur

Na met het pr ojectteam maanden hard gewerkt te hebben (en na wat heel korte nach ten en weekenden… ), hebben we we er een Rotterdam se tender ingedien d!

Wat voelt het goed om het af te hebben en het indieningsboe k in handen te hebb en.

Elke dag lunchen we met zijn allen beneden in de kantine; een gezellig moment om even niet over werk te praten.

Daarna gaan we vaak tafelvoetballen en wie met 10-0 verliest moet kruipen.

12.15 uur

VORM EN INHOUD

op stap

41

100 jaar vooruit Ondanks dat ik pas twee jaar deel uitmaak van het VORM-team, ben ik me zeer bewust van de geschiedenis van VORM. Ik ben er trots op dat ze zichtzelf, in een steeds veranderende wereld, bleven verbeteren. Tegen het einde van de crisis, die in 2007 begon, investeerde VORM alweer in projecten in Amsterdam.

Er is lef voor nodig om zo’n risico te durven nemen.

Bij VORM is het mogelijk om je persoonlijke ambitie te vertalen in eigen ondernemerschap. Je kunt het verschil maken omdat je ertoe doet binnen het bedrijf. Vooropgesteld dat je de kernwaarden van VORM, onder meer het winnen als team en leren van fouten, eigen maakt. Anders heb je niets bij het bedrijf te zoeken.

Vooruit Ik ben trots op mijn werk. De tender die we recentelijk wonnen, De Puls, was geweldig om aan mee te werken.

Ik zou heel graag een stabiele factor willen worden binnen het bedrijf. Een belangrijke bijdrage leveren aan de grootste uitdaging voor Nederland: het woningtekort. Met VORM iets betekenen voor de Nederlandse huizenmarkt.

Een tastbare bijdrage leveren door kwalitatieve kantoorruimten te realiseren waar mensen met plezier in werken en tot ontwikkeling komen. Uiteindelijk komt dat ten goede aan de B.V. Nederland.

ning is het Na de tenderindie ontspanning. e etj be een r tijd voo ik aanwezig n be Ab t Samen me oed’ in stg Va bij ‘Rotterdam interessante Lantaarnvenster. Een komende en de en lop r ove dag Rotterdam, ontwikkelingen in ekers. met inspirerende spr

17.30 uur

14.00 uur

Voor de Bruggenloop op 8 december hebben we met een groep sportieve collega’s hard getraind! Wekelijks rennen we met een aantal sportievelingen een rondje vanaf kantoor. Daarna mogen we uiteraard lekker op de bank ploffen.

Pieter van Fulpen – Senior Concept­ontwikkelaar

42

100 JAAR VORM

Eerbiedwaardig

experimenthuis Begin mei 2019 ontvingen Hannah en Christiaan Frederiks – de huidige bewoners van politiepost Heijplaat – een brief van de gemeente Rotterdam waarin hun huis werd aangewezen als gemeentelijk monument. Een grote eer voor het allereerste project van VORM ooit.

In 1919 metselden de twee broers Daan en Jan van der Vorm met eigen handen de kleine, maar gezag uitstralende politiepost.

VORM EN INHOUD

43

De politiepost was het eerste

zelfstandig uitgevoerde bouwproject van VORM. ‘Het staat er nog steeds, dus

het zal wel goed gebouwd zijn’, zei mijn vader altijd.

– Daan van der Vorm sr.

Boven: voorgevel in detail op de werktekening van de Gebr.

Van der Vorm van 10 juni 1919.

Rechts: de politiepost op Heijplaat rond 1927, inclusief de originele gestreepte luikjes voor het zolderraam.

SLOOPHAMER

SS ROTTERDAM

Bijna was de politiepost van VORM samen met de rest van Heijplaat tegen de vlakte gegaan. Luidkeels protest van de ongeveer 2.000 bewoners stopte de sloophamer.

Milieuwetgeving bemoeilijkte vanaf de jaren 80 bewoning van Heijplaat, want de industrie in de omringende havens was niet bepaald bevorderlijk voor de volksgezondheid van de Heijplaters. Veel industrie verdween echter in de loop van de tijd richting het westelijk havengebied en de Maasvlakte. Daarmee verdween ook een groot deel van de dreiging voor de volksgezondheid. Inmiddels heeft Heijplaat juist een woonfunctie gekregen.

Daarnaast zijn de Hogeschool Rotterdam en het Techniek College Rotterdam neergestreken in voormalige gebouwen en loodsen van de Rotterdamsche Droogdokmaatschappij (RDM).

De RDM: je kunt er niet omheen op Heijplaat. Al lang verdwenen, maar zeker niet vergeten. In 1902 streek de scheepsbouwer hier neer. Op Heijplaat bouwde en repareerde de RDM grote oceaanschepen en onderzeeboten. Het hart van iedere rechtgeaarde Rotterdammer barst nog steeds uit zijn borstkas bij het zien van foto’s van tewaterlatingen die vanaf Heijplaat plaatsvonden, zoals die van de SS Rotterdam in 1958.

MARINUS DE GELDER Marinus de Gelder, de sociaal voelende directeur van de RDM, was de geestelijk vader van tuindorp Heijplaat. RDM had gekozen voor Heijplaat vanwege de strategische ligging middenin de havens.

Een nadeel was echter dat Heijplaat ver van de stad lag. Arbeiders werkten daardoor

liever voor scheepswerven dichterbij huis zoals Wilton.

CHOCOLADEDORP De Gelder vond inspiratie voor zijn probleem in het buitenland. In Birmingham had chocoladefabriek Cadbury vergelijkbare vraagstukken. Als oplossing had Cadbury het tuindorp Bourneville laten bouwen waar de fabrieksarbeiders na het werk tussen het groen en met veel ruimte om zich heen konden bijkomen en opladen voor een nieuwe werkdag. De Gelder wilde zijn probleem op dezelfde manier oplossen.

Hij vond “dat de opvoedende kracht van smaakvolle huizen” niet mocht worden onderschat. Hij zocht en vond steun bij de gemeente om naast de RDM een tuindorp te bouwen met ruime woningen en veel groen. Voorwaarde voor bewoning: je moest in dienst zijn bij de RDM.

44

100 JAAR VORM

De Politiepost in zijn huidige staat. Verduurzaamd, maar nog even karakteristiek als 100 jaar geleden.

VRIJGEZELLENHUIS

DE ERFENIS

Tussen 1914 en 1917 werden de eerste 311 woningen opgeleverd. Heijplaat had door zijn geïsoleerde ligging veel voorzieningen ‘op het dorp’: meerdere scholen, een ‘vrijgezellenhuis’, een bibliotheek, een badhuis, een koffiehuis (waar het verboden was om sterke drank te schenken) en een ontspanningsruimte. Waar het nog aan ontbrak op Heijplaat was een politiepost.

Ondanks de paradijselijke ligging tussen al dat groen gebeurden er toch af en toe dingen die het daglicht niet verdroegen. Het dichtstbijzijnde politiebureau was kilometers verderop op Feijenoord.

Kleinzoon Daan van der Vorm jr. vertelt hierover: “Mijn opa en Jan werkten destijds allebei als uitvoerder bij de broers Dura. Ze bouwden tijdens de Eerste Wereldoorlog een HBS-school op Zuid. Het waren allebei pittige jongens, hoor”, zei hij altijd. Toen die aanbesteding langskwam, konden zij dankzij wat geld uit een erfenis inschrijven en de opdracht verwerven. Daar is het allemaal mee begonnen.” Eind mei 1919 wonnen ze als laagste inschrijver de opdracht voor de politiepost voor een bedrag van fl. 25.245,-. Over de bouw weten we verder niet veel. Het gebouw huisvestte op het hoogtepunt in de jaren 50 maar liefst 16 dienders. Zij deelden één fiets, de rest deden ze te voet. Ergens in de jaren 90 verkocht de politie de post aan particulieren. Het onderhoud schoot erbij in en het pand verviel.

DE AANBESTEDING De gemeente Rotterdam schreef op 17 mei 1918 een aanbesteding uit voor ‘het bouwen van een politiepost aan de Rondolaan, in het tuindorp ‘Heijplaat’. De gebroeders Daan en Jan van der Vorm schreven hier nog niet op in. De eerste ronde leverde echter geen aannemer op. Een jaar later werd de politiepost opnieuw aanbesteed en wel op 3 mei 1919.

OVERWOEKERD Jaren later zochten architect en hogeschooldocent Hannah Frederiks en haar man Christiaan geen dertien-in-

een-dozijn-woning. In de woorden van Hannah: “We wilden een gek huis. We zagen de politiepost op een veilingsite staan, waar die dan eigenlijk niet had moeten staan. Na wat bellen, kregen we een telefoonnummer en konden we het huis bezichtigen.” Begin 2012 troffen zij de politiepost aan de Rondolaan in uitgewoonde en overwoekerde staat aan. Het dak lekte, een balk was verrot en er waren schimmelproblemen doordat isolatiemateriaal verkeerd was aangebracht. Maar dit huis was zo stevig gebouwd, dat het een grondige renovatie waard was.

PAARDENSTAL Hannah en Christiaan gingen aan de slag met als motto: je kunt met respect voor het pand een oudere woning verduurzamen.

Ze begonnen met het restaureren van de woonkamer en de bovenverdieping. Ze isoleerden de daken, het kantoorgedeelte en vervingen het cachot (met “gemak”) door een moderne wc. De voormalige paardenstal isoleerden ze in zijn geheel.

VORM EN INHOUD

100 jaar vooruit

Het isolatiemateriaal is aan de binnenkant bevestigd om de architectuur van het pand niet aan te tasten.

Als historicus ben ik me zeer bewust van de 100-jarige geschiedenis van VORM. Ik help VORM graag door de historische context te geven waarin hun gebouwen ooit zijn gebouwd. Ik denk dat dat een verdieping en verrijking aan het verhaal van VORM geeft, ook met het oog op het heroveren van de Rotterdamse markt.

De verhuizing naar Rotterdam is echt een ‘welkom terug’ in een van de meest chauvinistische steden die ik ken. Het is maar goed dat VORM zulke machtige voetsporen in de havenstad heeft.

EXPERIMENTHUIS Energiebedrijf Eneco had Heijplaat bovendien uitgekozen als pilot om te experimenteren met duurzame energie.

Het huis van Hannah en Christiaan werd experimenthuis van Eneco. De eerbiedwaardige politiepost kreeg 15 PV-panelen voor elektriciteit en 2 zonnecollectoren voor warm water op het dak. De panelen werden op het zuidelijke dak gelegd dat toevallig ook iets naar binnen ligt. Als je voor de politiepost staat, zijn daardoor de panelen aan het zicht onttrokken.

TESLA POWERWALL Aan de zijmuur van de voormalige stal werd een kast opgehangen waarin oude autobatterijen de opgewekte stroom op konden slaan. Later werden de batterijen vervangen door een Tesla Powerwall, ook als test. Overproductie van elektriciteit gaat terug naar het net en wordt gesaldeerd. In de praktijk hebben Hannah en haar man zelden extra stroom nodig.

Ze zoeken nog wel een oplossing voor de verwarming van het huis. De zonneboiler is onvoldoende om het huis warm te krijgen, Wel is de boiler goed voor warm water in de douche en keuken.

45

’T ZAL WEL GOED GEBOUWD ZIJN Hannah en Christiaan hebben nog wensen voor wat betreft de afwerking van het pand, maar het fundament is goed. Daan van der Vorm jr. over de politiepost: “De politiepost was het eerste zelfstandig uitgevoerde bouwproject van VORM. “Het staat er nog steeds, dus het zal wel goed gebouwd zijn”, zei mijn vader altijd.” Politiepost Heijplaat is klaar voor de komende 100 jaar.

Oorspronkelijk kom ik uit de omgeving van Rotterdam. Toen ik in de geschiedenis van 100 jaar VORM dook, was dat vaak een (hernieuwde) kennismaking met gebouwen en wijken.

Ik was het meest verrast door Pschorr, het internationale concertpodium waar legendes als Louis Armstrong en Josephine Baker optraden. Als je het nou hebt over Rotterdamse iconen…

Pschorr, Ahoy, de Peperklip, de politiepost op Heijplaat, de vele scholen die VORM op Zuid heeft gebouwd… Er gebeurt van alles in en met die gebouwen, maar ze staan er nog en hebben betekenis voor duizenden, soms zelfs voor tienduizenden mensen. Van Pschorr is al 80 jaar geen baksteen meer te vinden en toch leeft het gebouw voort in de herinnering.

In 2050 ben ik wel een heel oude kerel, maar ik hoop dat ik over 50 jaar zie dat VORM gebouwen is blijven bouwen die zo’n verschil maken.

De Tesla Powerwall aan de oude politiepost.

Pieter van Gent – Historicus, PastFuture

46

INTERVIEW

Yours Leiden

In Leiden, Lammenschans, staat het zes verdiepingen hoge nieuwbouwcomplex Campus (Y)ours, ontwikkeld en gebouwd voor studenten. “Dit is de komende drie jaar mijn thuis,” zegt de 18-jarige Duitse studente Carla Schneider.

Studente Carla over wonen in Yours Carla koos bewust voor nieuwbouw. Ze houdt van netjes en opgeruimd. Voor haar geen kamer in een oud studentenhuis met een rommelige keuken die ze moet delen met andere studenten.

gebruik gemaakt van een warmtepompboiler, een ventilatiesysteem met warmteterugwinning (WTW) en zonnepanelen. “Het WTW-systeem werkt prima en zorgt in de zomer ook voor koele lucht,” aldus Carla.

VEILIG WONEN

ZUINIG MET WATER EN REKENING HOUDEN MET ELKAAR

Om het complex en hun eigen verdieping te betreden maken de studenten gebruik van een persoonlijk chipkaartje. Carla vindt het een veilig idee dat niet iedereen het gebouw of de verschillende verdiepingen kan betreden. Net als de fietsenberging en de wasserette, die zijn ook alleen toegankelijk met de chipkaart.

De studenten delen de inhoud van de boiler met de buurman of buurvrouw. Studenten moeten op deze manier rekening houden met elkaar zodat iedereen een warme douche heeft. In Carla’s bewoordingen “Het is goed om geen water te verspillen en rekening met elkaar te houden. Ik douche altijd heel snel.”

MODERNE EN MILIEUZUINIGE APPARATUUR Het hoekappartement waar Carla woont is 27 m2 groot. Ze beschikt over een eigen keuken, badkamer én een balkon. Het gebouw heeft geen gasaansluiting en beschikt over moderne milieuzuinige apparatuur. In het complex wordt

GOEDE GELUIDSISOLATIE “Het is een heerlijke plek om te studeren. Het is er rustig. Zelfs de bouwgeluiden elders op het terrein zijn amper hoorbaar vanwege de goede isolatie.”

VORM VISIE

VORM EN INHOUD

47

Studentencampus dankzij brede samenwerking

uit 197 studentenwoningen en 423 compacte woningen voor Young Professionals en zal eind 2020 worden opgeleverd. Leiden is straks een nieuw stukje duurzame stad rijker. Architect en stedenbouwer van het gehele project is Mecanoo te Delft. In het plan zijn ook commerciële ruimtes opgenomen die primair zijn gericht op de bewoners.

BREDE SAMENWERKING De campus verrees dankzij de samenwerking tussen gemeente Leiden, VORM, Ballast Nedam, Syntrus Achmea Real Estate & Finance en DUWO (voor verhuur en beheer).

“Wij zijn trots dat we erin zijn geslaagd om met onze partners in een behoefte voor starters te voorzien in Leiden,” zegt directievoorzitter George Dröge van Syntrus Achmea Real Estate & Finance.

COMBINATIE VAN DUURZAME SYSTEMEN De nieuwe studentenwoningen op de campus zijn uiterst duurzaam en helemaal klaar voor de energietransitie. De campus voldoet daarmee aan de door de gemeente Leiden gestelde duurzaamheidseisen.

FIJNE WOONPLEK

Nog geen zes minuten fietsen van het historische centrum van Leiden en NS-station Lammenschans, ligt studentencampus (Y)ours.

Ballast Nedam Development en VORM zijn door de gemeente Leiden in 2011 geselecteerd voor de ontwikkeling en realisatie van een sociaal duurzame (studenten)campus in Leiden. Als ‘VOF De Leidse Schans’, zijn beide partijen het totale plan ingegaan.

Inmiddels zijn de fases 1 en 2 gerealiseerd en is fase 3 van start gegaan. De opgeleverde gebouwen bestaan uit 1.050 studentenwoningen, 117 starterswoningen (huur en koop) en 90 starterswoningen. Het laatste gebouw in aanbouw bestaat

De sociaal duurzame campus is voor vele honderden Leidse studenten een fijne woonplek met een gemengd leefklimaat en een kwalitatief hoge uitstraling, voor studenten goed betaalbaar.

De huurprijzen liggen (na aftrek van huurtoeslag) tussen de €254 en €319. De woningen zelf zijn voor het overgrote deel ruime studio’s met eigen voorzieningen.

MINISTER VOL LOF OVER RESULTAAT Op 26 augustus jl. heeft de minister van Binnenlandse zaken Kajsa Ollongren het tweede deel van de campus geopend die naar verwachting in 2020 geheel zal zijn afgerond. De minister was vol lof over het bereikte resultaat.

“Een goede en betaalbare woning in de buurt van je opleiding is heel belangrijk. De Leidse Schans laat zien dat als verschillende partijen hun krachten bundelen, mooie dingen ontstaan. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het huisvesten van studenten.

En nog duurzaam ook,” aldus een tevreden minister.

48

VORM VISIE

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een methodiek die antwoord dient te geven op vragen uit de maatschappij, vanuit het perspectief van de klant. Wij willen weten wat er leeft in de maatschappij, welke behoeften hier zijn.

De consequenties van het tekort aan zorgpersoneel vertalen naar woningen waarin de ouder wordende mens zo lang mogelijk veilig kan blijven wonen.

Ontmoetingen tussen mensen faciliteren in gebouwen en leefgebieden. Duurzaam ontwikkelen om een bijdrage te leveren aan de verbetering van het klimaat.

VORM investeert al jaren in projecten met een maatschappelijke relevantie.

Investeringen in initiatieven en activiteiten die een rijk aanbod bieden of die duurzame gebouwen opleveren.

De Boekenberg in Spijkenisse: zeer duurzaam en CO2-neutraal. In het transparante icoon dat volledig remontabel is, zijn maar liefst 116 FSCvurenhouten spanten toegepast.

Sociale duurzaamheid en energieprestaties BOEKENBERG, SPIJKENISSE Uit onderzoek blijkt dat 10% van de bevolking in Spijkenisse analfabeet was; een uitdaging voor de gemeente om daar verandering in te brengen. VORM heeft een belangrijke bijdrage geleverd met de duurzame bouw van bibliotheek De Boekenberg.

De Boekenberg neemt zijn maatschappelijke rol. Niet door alleen passief kennis te bieden, maar door een ‘third place’ te zijn: een plek waar je, naast wonen en werken, komt om te ontspannen, zoals je dat ook doet in een park of een café.

DE PULS, AMSTERDAMSE ZUIDAS Verbinding met de omgeving staat centraal in het gebouw De Puls in Amsterdam. Een plek met maatschappelijke betekenis, ofwel

sociale duurzaamheid. In De Puls komen diversiteit, betaalbaar wonen, werken en leisure bij elkaar, wat uniek is voor de Zuidas.

We verbinden ze door het creëren van ‘common ground’, een plek waar iedereen zich welkom en thuis voelt.

ENERGIEPRESTATIES BOEKENBERG EN DE PULS Zowel De Boekenberg als De Puls, zijn energieneutraal. De Boekenberg is volledig in hout opgetrokken en in z’n geheel remontabel. Circulair avant la lettre. De innovatie van energieopwekking in de gevel wordt toegepast op De Puls. In deze zeer hoog stedelijke omgeving, waar groen en biodiversiteit al snel onder druk staan, zijn de energieprestaties bijzonder ambitieus en doeltreffend te noemen.

VORM EN INHOUD

Het MVO- en duurzaamheidsbeleid In 2019 heeft VORM zich gecommitteerd aan de Sustainable Development Goals van de VN en nemen wij ook daarin eigen verantwoordelijkheid. De SDGs zijn een vervolg op de millenniumdoelen van 2000 en gaan niet alleen over ontwikkeling, maar ook over duurzaamheid.

“Onze duurzaamheidsdoelen werden vooral projectmatig behaald en misten een grote lijn. De SDGs hangen er nu als kapstok boven. We willen klimaat- en energiedoelen concreet uitwerken om tot positieve resultaten te komen. Een project als Sluishuis – dat volledig gasloos is – wordt hier nu aan gekoppeld,” zegt Norbert Schotte, innovatiemanager bij VORM. Hij legt uit op welke manier VORM zich committeert aan de Sustainable Development Goals van de VN. Uit de mondiale ontwikkelingsagenda van de VN zijn 6 van de 17 SDGs gefilterd.

Doelen waaraan VORM een positieve bijdrage kan leveren of waarmee VORM

zich kan onderscheiden in projecten, producten en diensten binnen eigen expertises en mogelijkheden.

INVESTEREN MET MAATSCHAPPELIJKE IMPACT De bouw- en ontwikkelingssector heeft een aandeel van 40% in de uitstoot van CO2.

Je kunt dat negeren en gewoon doen wat je deed, óf je erkent je invloed en neemt je maatschappelijke verantwoordelijkheid als bouwer/ontwikkelaar. Wij sluiten onze ogen niet voor de grondstoffenschaarste en voor het tekort aan betaalbare woningen.

Je kunt niet alles op politiek afschuiven; wat kunnen wij zelf bijdragen? Het is het erkennen van maatschappelijke problemen en daar waar je kunt, help je.

WAT DOE JE PRAKTISCH AAN EEN WERELDWIJD PROBLEEM?

49

maken met de energie die het vraagt om te produceren. Een praktische oplossing zou een hybride gebouw zijn: naast beton veel hout gebruiken. Hout is als bouwmateriaal het meest duurzaam vanwege een lange levenscyclus: na eventueel demonteren kun je het net zolang verwerken tot het uiteindelijk als houtsnippers wordt gebruikt.

Er komt pas CO2 vrij bij verbranden van hout, eerder niet.

PRIORITEIT VAN VORM De klimaatambities uit Parijs betekenen dat het energiesysteem ingrijpend moet worden veranderd. De SDGs doen in Nederland en in de vastgoedsector meer en meer hun intrede. Pensioenfondsen en beleggers geven aan dat het door hen geïnvesteerde kapitaal boven gemiddeld duurzaam moet presteren en daarnaast een positieve bijdrage moet leveren aan de SDGs. Met name in de steeds verdergaande verstedelijking in ons land.

China en Amerika bekleden de eerst een tweede plek als het gaat om CO2-uitstoot.

Als de betonindustrie een land zou zijn, zou het op de derde plaats staan. Dat heeft te

In de omgeving van De Puls, waar groen en biodiversiteit al snel onder druk staan, zijn de energieprestaties bijzonder ambitieus en doeltreffend.

Scan of klik de QR-code om op de hoogte te blijven van het MVO ondernemen van VORM.

50

SAMENWERKEN

VORM INVESTEERT IN INNOVATIEVE

STARTUPS

VORM streeft ernaar om op het gebied van duurzaamheid en technologie altijd een stap extra te doen, om op die manier een voorbeeldfunctie te vervullen.

VORM heeft onder meer geïnvesteerd in Physee PowerWindows, Healthy Workers, Floorplanner en KYP FLOW. Vier startups die perfect aansluiten op waar VORM voor staat: innovatie, vernieuwing en ondernemerschap.

“ We werken samen met en investeren in deze vooruitstrevende startups, omdat we met elkaar in staat zijn de noodzakelijke verandering in de bouw te bewerkstelligen” – Norbert Schotte, Innovatiemanager

VORM EN INHOUD

PHYSEE Physee heeft met ‘PowerWindows’ slimme, energie-opwekkende ramen geproduceerd. De ramen bestaan uit zonnecellen en sensoren in het glas die lokaal in de gevel groene stroom opwekken. Zonder in te leveren op het architectonisch ontwerp.

De zonne­cellen wekken de groene stroom op en de sensoren meten temperatuur, licht en luchtkwaliteit. Gebouwen worden zo energiezuiniger en comfortabeler. Samen met PHYSEE neemt VORM de leiding in duurzame innovatie. Physee heeft een financiering opgehaald van 1,5 miljoen om de ontwikkeling en de verkoop van deze transparante, slimme en duurzame geveloplossingen voor gebouwen te versnellen. In het project BOLD worden deze gevels al toegepast. De ramen wekken energie op; dit resulteert in een EPC van -0,12.

HEALTHY WORKERS VORM heeft geïnvesteerd in deze startup en gaat voor de komende vijf jaar een samenwerking aan met Healthy Workers. Dit bedrijf gebruikt zowel kwantitatieve data (sensoren) als kwalitatieve data (feedback van werknemers) om een gebouw optimaal vitaal te maken. Voorbeeld: de sensoren meten dat het CO2-gehalte toeneemt bij een vergadering. De medewerkers zelf geven aan dat

51

ze duf worden bij te lange vergaderingen en bevestigen daarmee wat de sensoren meten. Op basis daarvan worden maatregelen genomen zoals ‘niet langer dan een uur vergaderen’ of de ventilatie wordt verbeterd. Ook wat betreft geluid kun je op deze manier meten hoe je het gebouw en de werknemers vitaal houdt.

FLOORPLANNER VORM is aandeelhouder van deze startup. Floorplanner biedt de oplossing voor een leek om voor zijn eigen huis een inrichting of indeling te ontwerpen. Je bent als leek de architect, compleet met ‘kennis’ over al dan niet weg te halen binnenmuren. “It’s like AutoCAD meets The Sims!”

KYP FLOW KYP FLOW is door VORM geïnitieerd. Een ontwikkelproces is vrij standaard. In de bouw wordt desondanks graag het wiel steeds opnieuw uitgevonden om het vervolgens als uniek te presenteren.

KYP FLOW digitaliseert standaard processen die intern en voor partners inzichtelijk zijn. Door het gericht standaardiseren van een proces is er meer duidelijkheid voor alle betrokkenen en is het mogelijk om het standaard proces continu te verbeteren door een ingebouwde feedback-loop.

INNOVATIES EN SAMENWERKEN Er is nog een wereld te winnen als het gaat om ‘smarthomes’.

Het gaat erom te denken vanuit de klant en de maatschappij: bijvoorbeeld het tekort aan zorgpersoneel, vergrijzing en de energietransitie. Met de partners Sonos, producent Niko en Itho Daalderop ontwikkelt VORM zinvolle toepassingen als antwoord op de behoeften van de maatschappij.

Met deze partners is VORM bezig gebruikerservaringen te inventariseren en ‘user stories’ te valideren: wat kun je oudere mensen bieden zodat ze langer in hun eigen huis kunnen blijven wonen? Bijvoorbeeld een paniekknop of een melding naar kinderen als er nog geen beweging is geweest, zodat kinderen kunnen bellen. Bij een smarthome kun je ook denken aan stopcontacten die zichzelf uitschakelen als opladen voltooid is.

Op dit moment wordt een groot deel van de extra energie die wordt opgewekt, teruggeleverd aan het net. Dit is per definitie inefficiënt. Wij streven naar 100% gebruik van wat je opwekt.

Wij geloven dat een smarthome een belangrijk element is in de energietransitie, en tegelijk kan zorgen voor een fijnere woonbeleving voor onze klanten.

52

IN BEELD

De Haagse Binckhorst

VERKLEURT NAAR HOOGSTEDELIJK WOON-WERKGEBIED MET KARAKTER De Binckhorst in Den Haag verkleurt van monofunctioneel en versteend bedrijventerrein naar een karakteristiek, innovatief en duurzaam woonwerkgebied. Stoer wonen en werken komen hier samen met de sfeer en identiteit van ‘industrieel, creatief en een tikkeltje rauw’.

Er komen hier 5.000 woningen, waarvan VORM er een kleine 2.000 realiseert in zeven projecten, verspreidt over de deelgebieden Trekvlietzone, Binckhaven en Binck Eiland. De Binckhorst heeft een strategisch zeer aantrekkelijke ligging in het Central Innovation District, voor het Haagse stadscentrum en de regio.

De Binckhorst vormt de nieuwe stadsentree met regionale oriëntatie en van economische betekenis.

BINCK EILAND Binck Eiland, bestaande uit De Binck, Binck Plaats en Binck Kade, is een samenwerking tussen VORM, BPD en Local, de Ontwikkelingscombinatie Binck Zuid. De bouw wordt door VORM uitgevoerd. Binck Eiland loopt voorop in de transformatie van de Binckhorst. VORM transformeert deze prachtige plek aan de rand van Voorburg en de Binckhorst, naar een nieuw wooneiland met zo’n 240 woningen. Wonen aan het water, dichtbij de binnenstad, met fenomenaal uitzicht.

Dat is Haags Hip Wonen!

Binck Eiland ligt op het voormalig SDUcomplex. Dit complex bestond uit een kantoorgebouw en een bedrijfshal van circa 26.000 m2. De ontwikkeling is een voorbeeld van circulair bouwen. Het kantoorgebouw is getransformeerd tot een karakteristieke woongebouw. De loods is gedemonteerd en heeft een nieuw leven als museum in Barneveld. Binck Eiland is in 2017 verkozen tot het beste toekomstige woningbouwproject van Den Haag. Transformatie loont, en met deze prijs wordt de visie op een duurzame, leefbare stad nogmaals beloond!

– De Binck Een sterk begin van de complete transformatie in Den Haag is inmiddels opgeleverd: De Binck. De Binck betreft het SDU-kantoorgebouw dat is getransformeerd tot circa 70 woningen.

– Binck Plaats De plaats waar de bedrijfshal van SDU heeft gestaan wordt de nieuwe locatie voor 46 ruime en stoere herenhuizen met prachtige daktuinen tot 15 meter diep: Binck Plaats;

met uitzicht over het water van de Binckhorsthaven. De duurzame woningen hebben een EPC van 0 tot 0,19. De begane grond heeft, met een netto plafondhoogte van 3 meter, een luxueuze uitstraling.

De daktuinen lopen over in een groot, collectief dakpark. Bewoners kunnen kiezen uit diverse indelingsvarianten en hebben een eigen parkeerplek in een overdekte parkeergarage. De parkeergarage biedt eveneens parkeerplaatsen voor de woningen van De Binck en de appartementen van Binck Kade. Hiermee wordt een autoluw eiland gerealiseerd. De bouw van Binck Plaats is inmiddels gestart.

– Binck Kade Direct aan het water, op de rand van het groene Binck Eiland komen twee appartemententorens: Binck Kade. De appartemententorens zijn afwijkend in hoogte met een hoge en een lage toren. Het worden de blikvangers aan de Trekvliet. Totaal worden 113 appartementen gerealiseerd. De luxe appartementen en penthouses bieden zicht op Oud Rijswijk.

VORM EN INHOUD

53

100 jaar vooruit De absolute trigger om naar VORM te gaan was indertijd de reisafstand: wonen en werken in Papendrecht; vijf minuten fietsen. Super! Ik had ervaring in calculatie, inkoop, werkvoorbereiding en uitvoering. VORM Ontwikkeling werd in 2001 als nieuwe afdeling opgericht.

Ontwikkelen zou voor mij een heel nieuw deel van het bouwproces ontvouwen.

Dat leek me leuk. En is dat is uitgekomen.

BINCK BLOCKS – Gestapelde ‘buurtjes’ De tender Trekvlietzone kavel 1A ging over hoge ambities en vraagstukken die horen bij het nieuwe binnenstedelijke ontwikkelen. Een opgave die VORM op het lijf geschreven is. De inschrijving Binck Blocks van VORM kwam als winnaar uit de bus. Met Binck Blocks wordt een gestapelde stad gemaakt, voor iedereen die houdt van wonen in een ‘Brooklyn-achtige’ omgeving, ongeacht leeftijd en gezinssamenstelling.

Nieuwe woontypologieën, collectieve concepten en flexibiliteit komen bij elkaar in een woontoren van 122 meter hoog met 289 woningen en de hoogste circulaire, energetische en natuurinclusieve ambities.

In Binck Blocks woon je niet zomaar op de 7e of 36e verdieping. De toren kent gestapelde ‘buurtjes’. Deze zijn net als de bestaande buurten van een stad herkenbaar, en met een eigen identiteit en sfeer. Alle buurtjes hebben hun eigen karakteristieke gezamenlijke plek, zoals een dakpark, een speelstraat of stadsbalkon. Wonen in Binck Blocks is wonen in een verticale stad. De stapeling van buurten is herkenbaar terug te zien in het silhouet van de toren, en levert de stad Den Haag een iconisch gebouw op, die de stadsentree in de Binckhorst herkenbaar markeert.

BINCK CITY PARK – Creatieve bedrijvigheid Binck City Park wordt het hoogstedelijke centrum van de Trekvlietzone. Hier woont men aan het park en het water. VORM realiseert hier in drie gebouwen meer dan 1.000 woningen met in de plint detailhandel en creatieve bedrijvigheid. Op het dak van de circulaire parkeer­garage komen sportfaciliteiten en een park, waar bewoners van Binck City Park midden in de drukke stad kunnen ontspannen. Het

plan brengt betaalbare (huur)woningen naar de Binckhorst in een gezonde, groene setting. De woontoren van 140 meter hoog is de hoogste ontwikkeling van VORM. In een recordtijd van circa acht maanden van acquisitie is de omgevingsvergunning ingediend.

BINCKPARK – Parkeergarage Met BinckPARK heeft VORM de tender Trekvlietzone kavel 1B gewonnen. BinckPARK is de stoere en industriële parkeergarage die recht doet aan het rauwe karakter van de wijk. Het collectieve dakpark is een groene oase van rust in de hoogstedelijke Binckhorst, én circulair en klimaatadapatief. De centrale, openbare parkeergarage is een bijzondere eyecatcher. Zeer gebruiksvriendelijk ontworpen en het biedt ruimte aan circa 580 parkeerplaatsen en een mobiliteitshub voor de Binckhorst. In de plint komen City Lofts voor de starter op de woningmarkt. De tweelaagse indeling biedt de mogelijkheid voor eigen bedrijfjes aan huis. Zo krijgt het maaiveld een levendige en prettige aanblik en ontstaat er een aantrekkelijke routing naar de Fokker Haven.

Er zijn inmiddels veel mooie projecten gepasseerd. ‘Het Land’ in Spijkenisse heeft iets speciaals voor mij. Tijdens fase 1 begon de economische crisis, waardoor de woningen echt huis-voor-huis verkocht werden. Om uiteindelijk zeven succesvolle, renderende deelfases te realiseren waar kopers nu voor in de rij staan, dat is fantastisch. Het project heeft daarom model gestaan voor 6D-wonen en conceptwoningen.

Vooruit Het is mooi dat zo’n doorleefd bedrijf als VORM nog zo jong en vitaal is.

Ik ben daar trots op. Mijn blik op de toekomst is gericht op het werken aan verdere optimalisering, differentiatie, het terugdringen van faalkosten en succesvolle projecten binnen de B.V. van Conceptwoningen. Dat zie ik als een mooie uitdaging voor de toekomst.

ONE MILKY WAY – Wonen, werken en horeca One Milky Way wordt de innovatieve eyecatcher aan de Innovation Lane van Den Haag. Hier komen wonen en werken samen. VORM realiseert hier in een woontoren een mix van 219 beleggershuuren koopwoningen bovenop creatieve bedrijvigheid en horeca. Tevens wordt een parkeergarage gerealiseerd met bovenop een dakpark.

Scan of klik de QR-code en luister naar de podcast met Ester Vrij in de Haagse Vastgoed week.

Gerrit Jan Otterman – Ontwikkelmanager

54

100 JAAR VORM

Huisstijlontwikkeling De geschiedenis van het VORM-logo In 1919 werd het bedrijf ‘Gebroeders van der Vorm’ opgericht en was de bouw van ‘De Politie­post op Heijplaat’ het eerste bouwproject van de gebroeders Daan en Jan. Een noodzakelijk en ‘simpel’ naambordje op de bouwkeet groeide al snel uit tot een gestileerd en gemakkelijk te monteren bord, compleet met het adres van het bouwbedrijf.

Door de 100-jaren heen heeft het familiebedrijf Van der Vorm diverse organisatie- en huisstijlveranderingen doorgevoerd.

Het huidige logo van VORM is gebaseerd op drie vlakke figuren; het vierkant, de cirkel en de driehoek. Deze figuren vormen nog altijd de basis van het huidige logo. Maar hoe is dit logo tot stand gekomen? Een stukje geschiedenis van het VORM-logo.

VORM was destijds een echt Rotterdams georiënteerd bouwbedrijf, met het Rotterdamse wapen op de bouwborden. Dat wapen werd door de meeste Rotterdamse bouwbedrijven gebruikt om als zodanig herkend te worden. De familie Van der Vorm besloot een partij te benaderen die hen kon helpen om een huisstijl te ontwikkelen waaraan ze – ook buiten Rotterdam en door nietRotterdammers – als Rotterdams bedrijf herkend zouden worden.

In 1970 kwam er een contact tot stand met ‘Allied International Designers Ltd.’ uit Londen, de ontwerper van het Albert Heijnlogo. Namens dat bureau bezocht Eric Baskerville het bedrijf met de volgende motivatie: “De eerste vereiste om tot een oplossing te komen is het uitzoeken, analyseren en omschrijven van het probleem. Dat is belangrijk, want men kan nooit een oplossing geven van het vraagstuk als men het probleem niet kent.” ~uit het archief Hij besloot de letters ‘VORM’ als uit­gangspunt te nemen voor het logo, met blauw en geel als huiskleur en zo kreeg het bedrijf een nieuw, herkenbaar gezicht dat door het familiebedrijf goed werd ontvangen: “Er is een (vrij bewerkt) gezegde dat luidt: ‘simplisme verraadt genialiteit’; men maakte gebruik van de combinatie van bedrijfsnaam en een goed embleem en zo ontstond VORM.” ~uit het archief Het logo was zo ontworpen dat er gemakkelijk aanpassingen konden worden doorgevoerd, zonder de herkenbaarheid te verliezen. Het bedrijf had (en heeft nog steeds) een gezicht.

SAMENWERKEN

VORM EN INHOUD

55

Donaties Ter ere van ons 100-jarig jubileum hebben we van verschillende partners donaties mogen ontvangen voor Stichting Daniel van der Vorm.

Een bedrag van €16.700; dit bedrag werd door VORM aangevuld tot een totaal­ bedrag van €25.000 en geschonken aan de stichting Hulpcentrum Portland. Zij gaan dit besteden aan het project ‘Thuis aan de Vliet’.

Daniel van der Ham (links) van Stichting Hulpcentrum Portland ontvangt de cheque uit handen van Daan van der Vorm.

Daan van der Vorm heeft dit namens Stichting Daniel van der Vorm gedoneerd aan de Stichting Hulpcentrum Portland.

Deze stichting gaat het bedrag besteden aan het project ‘Thuis aan de Vliet’. ‘Thuis aan de Vliet’ is een project in de wijk OudCharlois in Rotterdam. Tweehonderd meter verderop staat het geboortehuis van de opa van Daan van der Vorm jr. Samen met zijn zus heeft Daan jr. dit project uitgekozen om in te investeren. De locatie heeft zeker een rol gespeeld bij de keuze. Daarnaast past het project inhoudelijk bij de waarden van de familie Van der Vorm.

DE OPEN HUISKAMER VAN OUDCHARLOIS: ‘THUIS AAN DE VLIET’ Met de donaties wil Stichting Hulpcentrum Portland een duurzaam project faciliteren op een gezonde financiële basis: het opstarten, faciliteren en uitbreiden van een ‘open huiskamer’ in Oud-Charlois. Er zijn diverse organisaties die op het gebied van eenzaamheid, taalachterstand en armoede,

veel inspanningen hebben geleverd en dat nog steeds doen. Desondanks zijn de genoemde problemen nog volop actueel. In Oud-Charlois kunnen we meer bewoners uit de doelgroep bereiken.

DANK AAN DE DONATEURS Op deze plaats willen we alle donateurs, partners en stakeholders, bedanken dat zij de investering in dit project mede mogelijk hebben gemaakt.

DOEL VAN HET PROJECT Het doel van een open huiskamer in Oud-Charlois, is onder meer om mensen, organisaties en kerken met elkaar te verbinden. ‘Thuis aan de Vliet’ wil de dialoog tussen bewoners met een verschillende culturele achtergrond en geloofsovertuiging op gang brengen, als antwoord op de aanhoudende eenzaamheid in de buurt.

Er worden activiteiten zoals computeren smartphonelessen, taallessen en gespreksgroepen georganiseerd en er is ruimte voor de voedselbank en het wijkrestaurant. Voor het komende jaar staat ook het onderwerp kinder- en jeugdwerk op de agenda. Het project richt zich vooral op de kwetsbare en eenzame wijkbewoners.

Scan of klik de QR-code en bezoek de website van Hulp- en Ontmoetingscentrum Portland.

56

IN BEELD

SLUISHUIS

Veel ambities binnen één project Het Amsterdamse Sluishuis, waarvan de bouw in december 2018 startte, wordt een bijzonder landmark. De carrévorm met een oplopende bebouwing die hoog boven het water uittorent, markeert straks de entree van de wijk IJburg.

Minstens zo bijzonder worden ook de duurzaamheidsscores en energieprestatie van het gebouw. Dat het Sluishuis zoveel verschillende ambities waarmaakt, is voor een deel het resultaat van de uitstekende samenwerking tussen VORM, BESIX RED, BESIX en BOUWINVEST.

De tender voor het Sluishuis zagen wij, als VORM, als een mooie gelegenheid om met BESIX samen te werken. Zij hebben ervaring met zeer radicale architectuur, bijvoorbeeld in verschillende golfstaten. Andersom weten wij veel van het ontwikkelen en bouwen in Amsterdam. BESIX wist ons te overtuigen voor de Deense architect Bjarke Ingels (BIG) te kiezen die bekend staat om zijn zeer bijzondere ontwerpen. En wij haakten BARCODE ARCHITECTS aan om een goede brug te slaan tussen de Deense en

Nederlandse regelgeving en architectuur.

Daarop zijn we de tender aangegaan als slimme match van verschillende expertisen.

Op de bouwplaats staat momenteel een zeer gedetailleerde mock-up van een geveldeel. Dat is een mooi voorbeeld van een idee dat voortkomt uit onze samenwerking. Bij BESIX is men gewend te werken met zeer kritische architecten en dat is BIG. Door zo’n mock-up te maken, waarover iedereen zijn opmerkingen

kan geven, voorkom je dat je in een later stadium meningsverschillen krijgt over de uitvoering. De architect is overgevlogen om dit te bekijken en dan worden op millimeterniveau alle details besproken en vastgelegd. Ook de enorme uitkraging van het gebouw is spannend en voor zulke extreme constructies beschikt BESIX in Brussel over een eigen engineeringsbureau dat ons perfect aanvult.

VORM EN INHOUD

57

100 jaar vooruit Zo’n zes jaar geleden ben ik via Hans Meurs bij VORM terechtgekomen. VORM is een organisatie die zichzelf heeft bewezen door te anticiperen op de toekomst. Het is niet voor niets al jaren de slogan van het bedrijf: ‘VORM de toekomst’. Zo kun je de concurrentie steeds een stap voorblijven.

‘Survival of the fittest’ past perfect bij het bedrijf: wie zich het beste aanpast, overleeft.

Het proces centraal In mijn werk staat het proces voor mij centraal: faciliteren, begeleiden en leren van eerdere fouten. We hebben dat onder andere bereikt in de projecten van Sancta Maria. Het eerste gebouw op het landgoed verliep qua proces niet vlekkeloos. Omdat er door ons totaal zeven gebouwen zijn getransformeerd, hebben we ruim de kans gekregen én benut om te verbeteren. Steeds willen verbeteren is kenmerkend voor VORM. Verbetering in kwaliteit, tijd en kostenbesparing.

Toch is de bouw niet de enige, grote uitdaging van dit project. Een andere is de veelheid aan ambities, die stuk voor stuk torenhoog zijn. Schroef de ene ambitie omhoog en je duwt de andere omlaag.

Het was dus vooral belangrijk om van alle stakeholders te horen wat ze belangrijk vinden en wat ze héél belangrijk vinden.

Neem duurzaamheid. Aan het EPC van 0,0 doen we natuurlijk geen concessies, maar de manier waarop we dit gaan behalen

wordt wel anders dan in de tenderfase was bedacht. Zo hebben we een solareiland toegevoegd omdat we op het dak onvoldoende zonnepanelen kwijt konden.

We wilden namelijk ook geen concessies doen aan de scenic walk op het dak. Ook hadden we een eigen car-sharing concept bedacht voor de bewoners, maar inmiddels zijn er zoveel marktpartijen die dit aanbieden dat we daar aansluiting bij zochten. Zo blijf je de invulling van de ambities bijsturen.

Vooruit In de huidige markt is het lastig om voldoende mensen met de juiste competenties binnen te halen. Maar we moeten blijven werken aan professionalisering en zelfstandigheid van de teams. Als er minder tijd voor sturing van de teams nodig is, dan is er meer tijd beschikbaar voor de ontwikkelingen van de toekomst.

Stijlvolle houten bouwhekken Rondom de bouwplaats zijn houten bouwhekken geplaatst die passen bij de stijl van project Sluishuis. De omwonenden zijn blij met deze gezellige uitstraling! Vermeldingswaardig is ook dat de leverancier van de hekken zijn medewerkers helpt bij hun re-integratie in de arbeidsmarkt.

Rob Meijer – Hoofd realisatie VORM Transformatie en Renovatie

58

VORM VISIE

VORM 2050 20% goedkoper en 50% sneller Door een overbelaste arbeidsmarkt neemt het aantal mensen dat kan en wil werken in de bouw steeds verder af, de grondstoffen worden schaarser en dus duurder, terwijl de behoefte aan betaalbare woningen blijft en zelfs toeneemt.

‘VORM 2050’ is toekomstgericht en staat voor 20% goedkoper en 50% sneller.

Om in te spelen op de behoefte aan betaalbare woningen is de ambitie van ‘VORM 2050’ nodig.

RICHTEN OP VERNIEUWDE PROCESSEN Gebouwen zijn complex geworden met allerlei duurzaamheidseisen. Hoger gekwalificeerde bouwvakkers zijn schaars.

Te veel werkzaamheden worden nog op de bouwplaats uitgevoerd met alle gevolgen van dien. Er moet efficiënter ontwikkeld en gebouwd worden.

Het ontwikkelen en bouwen van huizen is op dit moment een te versplinterd proces geworden. Veel partijen en disciplines hebben hun deel in het proces. Die partijen nemen nu elk een klein onderdeel van het project onder handen en veelal wordt niet veel verder gekeken dan de eigen discipline.

Dat kan efficiënter en overzichtelijker.

VORM EN INHOUD

ONTWIKKELEN MET MINDER PARTIJEN Versplintering binnen een ontwikkel- en realisatieproces is niet efficiënt. Als medeontwikkelaars meerdere en completere disciplines aanbieden als geheel, vermindert het aantal partijen dat moet afstemmen binnen een project. De verantwoordelijkheid kan dan verdeeld worden per discipline. De gevelbouwer bijvoorbeeld, kan zijn expertise inzetten tijdens de ontwerpfase en daar invloed op uitoefenen. Er zijn al projecten aangewezen waar we met maximaal 12 partners gaan samenwerken. Dat is best een stap als je bedenkt dat er gewoonlijk zomaar ruim 40 partijen betrokken zijn.

Partijen worden uitgedaagd om daar innovatief mee om te gaan en hun aanbod te bundelen. Kozijnbouwers gaan partijen zoeken om hele gevels te kunnen leveren in plaats van alleen kozijnen. Je ziet nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan.

VAN TRADITIONEEL NAAR VERNIEUWEND De bouw is een traditionele sector die al jaren gewend is te bouwen zoals het altijd ging. Er is veel te winnen als het gaat om tijdwinst en kostenbesparing. Waar de bouw vroeger vooral ‘werkplaats’ was, waar ter plekke veel moest worden uitgetest, zijn prefab-onderdelen veel effectiever. Als je ergens in een fabriek, met alle beschikbare faciliteiten, complete gevels kunt maken en uittesten, dan voorkom je faalkosten.

Er kunnen veel meer onderdelen van een gebouw elders ontwikkeld, getest en gemaakt worden om het vervolgens als ‘lego’ in elkaar te zetten op de bouwplaats.

STANDAARDISEREN Een laatste belangrijke stap om sneller te bouwen en kosten te besparen is het standaardiseren van componenten. Dat

Daar ligt de uitdaging en ambitie voor betaalbare woningen: ‘VORM 2050’!

59

kan nog veel verder doorgezet worden.

Is een element eenmaal uitontwikkeld en met succes toegepast, dan ligt het voor de hand om dit te herhalen. Niet iedere keer een nieuw legosteentje bedenken, hooguit het bestaande steentje steeds beter en goedkoper maken. Waarom zou je bij ieder project het wiel moeten uitvinden in de ontwerpfase?

Een digitale catalogus met elementen waar je nog wel flexibel mee om kan gaan, bespaart tijd en geld. Je kunt een computer aan het werk zetten met deze gestandaardiseerde elementen. Door parametrische ontwerpen worden de beste combinaties berekend op gebied van bouwregelgeving, betaalbaarheid en maakbaarheid. Met de architect wordt gekeken naar uitstraling en stedenbouwkundige context. Deze manier van samenwerken garandeert uiteindelijk de verkoopbaarheid, passend binnen de ambitie van betaalbaar wonen.

HOMEBLOCKS Een mooi voorbeeld van VORM 2050 is Homeblocks (zie ook pagina 60/61). Op het moment dat deze prefab woonelementen op de bouwplaats aankomen, is alles getest en werkend. Door dit ‘lopende bandsysteem’, wordt de kwaliteit van deze ruimtes aanzienlijk verhoogd en worden kosten verminderd.

60

SAMENWERKEN

HOMEBLOCKS

PREFAB WOONELEMENTEN UIT FABRIEK Samen met het Rotterdamse bedrijf Giesbers Holding is VORM een nieuw bedrijf gestart: Homeblocks. Het bedrijf produceert prefab badkamers, -toiletten, -meterkasten en technische ruimten. De units worden vervolgens op vrachtwagens gezet en als kant-en-klare elementen de woningen ingeschoven. Homeblocks beperkt zich niet tot prefab badkamers en is veel meer een prefab elementenbouwer.

PREFAB SANITAIRE EN TECHNISCHE RUIMTES – Prefab sanitaire ruimtes Er is een standaard lijst ontwikkeld met verschillende sanitairpakketten waar de koper uit kan kiezen. Er is keuze uit verschillende vloer- en wandbekledingen zodat iedere koper zijn eigen stijl kan vormgeven.

‘PLUG-AND-PLAY’ Het installeren van de prefab units in de woningen op de bouwplaats, is een kwestie van plug-and-play. Alles wat binnen in de fabriek gedaan kan worden, wordt daar ook gedaan. Zo min mogelijk op de bouwplaats om de bouw te verlichten en het milieu te ontlasten.

TOEKOMSTGERICHT – Prefab technische ruimtes In de technische ruimte staat de technische apparatuur die nodig is voor de huidige en moderne woning zoals warmtepompen, boilers, e-installatie en WTW.

De prefab badkamers en- toiletten worden zonder keramische tegels geproduceerd, en uitgevoerd met moderne wandbekledingen van betonlook- tot tegellook met als grondstof gerecycled hout. Hierdoor zijn

de elementen in zijn geheel demontabel en daardoor makkelijker te herstellen en te renoveren.

– Circulaire economie Alle individuele transporten, zoals de warmtepompen, de WTW-units en het sanitair, zijn geconcentreerd, zonder dozen, zonder extra single verpakkingen. Door het inkopen van materialen zonder overbodige verpakkingen, worden afvalstromen- en materiaaltransporten naar fabriek en bouwplaats, tot een minimum beperkt.

Deze slimme manier van bouwen bespaart tijd en reduceert faalkosten: er liggen steeds minder losse onderdelen op de bouwplaats die gestolen of vernield kunnen worden.

Zo draagt Homeblocks op meerdere vlakken bij aan het stimuleren van de circulaire economie.

– Langer doorwerken en kennis doorgeven De gehele productie van de Homeblockunits, vindt plaats in een geconditioneerde ruimte waar geen belemmeringen van weersomstandigheden zijn. Het aantal effectieve productie-uren wordt bijna verdubbeld omdat er geen tijdverlies is aan ‘heen en weer lopen’ op de bouwplaats voor overleg en het beklimmen van steigers en trappen. Door de soms barre

VORM EN INHOUD

61

“ Op den duur ontstaat een ‘automotive’ proces rondom ontwerp, ontwikkeling, productie en verkoop” HOMEBLOCKS IN DELFT In het appartementencomplex in de wijk Buitenhof in Delft, worden de Homeblocks al toegepast. Daar wordt één technische ruimte voor twee woningen ingezet. Die installatie unit wordt in de corridor van het complex geplaatst waardoor bewoners bij reparatie en afspraken niet thuis hoeven te blijven. De ruimte is eenvoudig bereikbaar voor het bedrijf die de service verzorgt.

ELEMENTEN IN DE NABIJE TOEKOMST ONTWIKKELEN weersomstandigheden en risicovolle omstandigheden kunnen vakmensen minder lang doorwerken omdat lichamelijke klachten bijvoorbeeld toenemen. Voor de Homeblocks hoeven ze geen trappen, steigers, liften of andere gevaarlijke situaties op te zoeken. Hierdoor kunnen vakmensen hun jarenlange ervaring langer inzetten om hun kennis en kunde, in een ideale omgeving, over te brengen aan de volgende generatie.

Ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen hier worden opgeleid.

PRODUCTIEPROCES Het proces wordt continu geëvalueerd en verbeterd. Ondanks dat het een productieproces is, is ieder stuk dat van de band af komt uniek. Het proces wordt gedocumenteerd, voorzien van een serienummer en wordt met een handtekening vastgelegd. Mochten er problemen ontstaan, dan kan men precies het ‘wie, wat en wanneer’ achterhalen. Het probleem kan dan sneller worden opgelost; en nog belangrijker, deze verbeterpunten kunnen direct worden verwerkt bij andere units van dezelfde productie. Hierdoor verbetert de kwaliteit continu en faalkosten worden drastisch verminderd.

AUTOMOTIVE PRINCIPE Op den duur ontstaat een ‘automotive’ proces rondom ontwerp, ontwikkeling, engineering, productie en verkoop, zoals uit de auto-industrie: achter elkaar door. Om de zoveel minuten rolt er dan een uniek prefab product van de band. Dit kostendrukkende proces is Arbo-technisch verantwoorder en het vermindert CO2 uitstoot.

De technische apparatuur voor de moderne woning, zoals warmtepompen, boilers, e-installatie en WTW, worden onder ideale omstandigheden getest.

In Bergambacht hebben we een ruimte gevonden die we hebben ingericht als bedrijfshal. Tegelijkertijd zijn we op zoek naar een locatie voor een nieuwe fabriek zodat we verder kunnen gaan met het ontwikkelen van zoveel mogelijk geprefabriceerde elementen voor de bouw. In 2025 willen we 5.000 units per jaar aan productiecapaciteit gerealiseerd hebben.

Homeblocks zet hiermee de eerste stappen om de transitie naar geprefabriceerde bouw te versnellen in het belang van klant en medewerker.

62

IN BEELD

De innovatieve gevel van

energieleverende

woontoren BOLD In een van de hipste wijken ter wereld verrijst de energieleverende woontoren BOLD, aan de overkant van ’t IJ in het Amstelkwartier, recht tegenover Station van Amsterdam.

INNOVATIE EN DUURZAAMHEID De bouw van BOLD is gestart.

De PowerWindows van Physee worden geplaatst met hoogwerkers.

Alle verticale rasters zijn van maaiveld tot dakrand voorzien van pv-panelen.

De dakranden zijn anderhalve meter verhoogd, zodat de zonnepanelen goed onderhouden kunnen worden. Er is een glazenwassersinstallatie ontworpen met een zo klein mogelijke draaicirkel, zodat er zoveel mogelijk zonnepanelen kunnen worden toegepast op het dak.

Om de innovaties op de juiste manier toe te passen, was een hechte samenwerking tussen VORM, Oever Zaaijer, Facédo, Physee en Klimaatgarant, onontbeerlijk.

VORM EN INHOUD

Vanuit de woonkamer is er een maximaal en magnifiek uitzicht over ’t IJ en de binnenstad.

‘POWERWINDOWS’ In de gevels zijn de ‘PowerWindows’ van startup Physee toegepast. De zonnestralen die op de ‘PowerWindows’ terechtkomen, worden omgezet in duurzame energie. Voor BOLD worden de nieuwste generaties PowerWindows toegepast samen met energie efficiënte ‘EESYgrid’ dat energie per verdieping opslaat en zo altijd duurzame energie -opgewekt in het glas- aanbiedt aan de bewoners.

BELEVING EN DUURZAAMHEID Met de zwart, matte pv-panelen is de gebouwschil van BOLD zonder twijfel een bijzondere verschijning. Het is architect Chris Zwiers van Oever Zaaijer gelukt om een statig, modern en high tech gebouw te ontwerpen. De keuze van de pv-panelen is een mooi compromis geworden tussen rendement en esthetica. De immense raampartijen bieden de gevels maximaal uitzicht over het IJ en de binnenstad. Met BOLD neemt VORM een grote stap op het gebied van duurzaamheid en innovatie.

Naast de PowerWindows en de gevel van zonnepanelen, wordt de woontoren voorzien van een zeer energiezuinig klimaatsysteem. Hierdoor wordt een EPC (energie prestatie coëfficiënt) van -0,12 gerealiseerd. Dit betekent dat BOLD meer energie oplevert dan het zal verbruiken.

63

64

VOORUITBLIK

VORM maakt het in Rotterdam

Rotterdamse roots verloochenen zich niet. De verhuizing van VORM van Papendrecht naar Rotterdam is aanstaande.

Het VORM-team kijkt ernaar uit. Er is bewust niet voor nieuwbouw gekozen; er is al genoeg leegstand en VORM gaat voor duurzaam, ook voor ons eigen kantoor.

NIEUWE MAASKANTGEBOUW Er zijn door Daan van der Vorm en Hans Meurs, zo’n 50 locaties bekeken. Die voldeden allemaal niet aan de verwachting.

Uiteindelijk viel de keuze op het oude gebouw ‘De Nieuwe Maaskant’ aan de Schiehaven. Een monumentaal pand met karakter, nog niet helemaal af, zodat er nog een eigen stempel op gedrukt kan worden.

Architect Maaskant is, naast dit pand, onder andere bekend van de Euromast en het Groothandelsgebouw.

STRATEGISCHE PLEK Inmiddels is VORM de trotse eigenaar van het unieke pand aan de Schiehaven.

In november 2019 is de bouwvergunning afgegeven; in januari gaat de renovatie van start om in augustus 2020 dan echt

in Rotterdam aan de slag te kunnen in de nieuwe werkomgeving.

Een fantastisch gebouw op een fantastische plek die door Daan van der Vorm als een “stoere, ruimtelijke plek met geschiedenis” wordt beschreven. Rauw en Rotterdams.

EXTRA VERDIEPING Hoe mooi het pand ook was: in de huidige staat zou het te klein zijn voor VORM. Het bestaande pand wordt eerst zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat teruggebracht.

Gangetjes en kleinere ruimtes die in de loop der tijd in het pand zijn gemaakt, worden gesloopt waardoor er weer een grote, open ruimte ontstaat. De ontwikkeling en plaatsing van de extra verdieping op het Maaskantgebouw is spectaculair.

Die verdieping wordt in Rotterdam gemaakt.

Een functioneel en eigentijds kantoor, gericht op het werken in de toekomst.

EEN SPOOR DWARS DOOR HET GEBOUW VORM maakt, zoals altijd bij een renovatie, gebruik van de aanwezige karakteristieken.

Dwars door het oude Maaskantgebouw loopt een treinspoor. Het spoor is een essentieel element van de historie van het gebouw en moet daarom van de monumentencommissie in het ontwerp worden meegenomen. Daar is creatief mee omgegaan: om die ruimte toch te kunnen gebruiken zijn er spreekruimtes ontworpen in de vorm van treinwagons; zowel klassieke als abstracte moderne doosjes. Een mooie referentie naar het verleden, gericht op de toekomst.

VORM EN INHOUD

65

Ons nieuwe kantoor: een impressie van het resultaat na de renovatie.

HET ‘NIEUWE WERKEN’ In het nieuwe kantoor worden de werkplekken afgestemd op de toekomst met nieuwe technologieën en mogelijkheden. We gaan bijvoorbeeld werken met grote interactieve schermen die het technisch mogelijk maken met elkaar te communiceren en te werken zonder enige beperking van afstanden. Tussen al die techniek is er veel ruimte voor ‘groen’, ter bevordering van een gezond werkklimaat. En er komt een gezellig ‘VORM-café’ waar je ook ’s avonds de mogelijkheid hebt om wat te eten. Het kantoor biedt volop ruimte voor ontmoetingen met de klant, partners en met medewerkers onderling. Dit bevordert de onderlinge samenwerking en het werkplezier.

FOCUS OP ROTTERDAM De komende tijd ligt de focus van VORM vooral op Rotterdam. Dan is het handig dat je daar ook fysiek zit; de ambities zijn vanuit het nieuwe pand veel beter te realiseren. VORM wordt herkend als Rotterdams bedrijf: positief, no nonsense, duidelijk. Geen praatjesmakers; gewoon helder communiceren.

EEN VERRIJKING VOOR DE STAD

Een echte innovatieve Rotterdamse bouwende ontwikkelaar is terug in de stad

Rotterdam heeft inmiddels weer veel locaties op de rol die ontwikkeld moeten worden. De stad begint weer te tenderen. Om die nieuwe kansen in Rotterdam te benutten, is vorig jaar het ‘Team Rotterdam’ opgezet. Dit team gaat zelf op zoek naar partijen die samen met VORM mee willen bouwen aan de stad. Er zijn gesprekken met corporaties over de mogelijkheden van nieuwbouw en transformatie en de expertise van VORM daarin. Met het nieuwe kantoor aan de Schiehaven zit VORM middenin de dynamiek van de ontwikkeling van de stad. In de andere grote steden staat VORM al goed op de kaart. Dat gaat in Rotterdam zeker ook lukken. Rotterdamse roots verloochenen zich niet.

VORM feest Wie jarig is en 100 jaar wordt, mag feest vieren. En dat hebben we gedaan! Een prachtig jaar waarin we volop hebben stilgestaan bij deze mooie mijlpaal. Samen met alle medewerkers en partners die het mogelijk hebben gemaakt dat we na 100 jaar nog steeds actief, innovatief en springlevend zijn.

Met elkaar hebben we er een feest van gemaakt.

De grote opkomst was voor ons heel waardevol.

Het mooiste geschenk.

Trots kijken we terug op deze momenten bij het Apollo Hotel, de Ocean Diva, de Schaatsbaan in Rotterdam en de PROVADA in Amsterdam. Herleef ons jubileum met een selectie van de foto’s op deze pagina en bekijk de compilatievideo met de QR-code. The Kik, de Wannebiezz, Lee Towers, The Hermes House Band, Maan, ze komen allemaal weer voorbij en we denken er met veel plezier aan terug.

Dank jullie allen voor dit waanzinnige succes van het voor ons zo bijzondere en ongelooflijk mooie jaar.

VORM EN INHOUD

67

Colofon Redactie adres:

VORM Holding B.V. Afdeling Klant- en bedrijfscommunicatie Postbus 16, 3350 AA Papendrecht Tel. 078 642 13 00

Vormgeving en productie: NOSUCH Group, Rotterdam www.nosuchgroup.com

Copy:

Jeannette Nederlof Paolo Bouman (56/57) Pieter van Gent (42-45)

Druk:

Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

FotograďŹ e:

Aad Hoogendoorn: pagina 25 (Betty), 27 (Joke), 33 (Wim), 41 (Pieter), 53 (Gerrit Jan).

Groosman: pagina 36 (Ahoy) Hannah: pagina 45 Jos Kottman: pagina 65 (onder) Milan Hofmans: pagina 28, 35, 54, 64, MVRDV: pagina 48 (De Boekenberg) Niek Hage: pagina 16/17, 20, 46, 60/61, Peter Lodder: pagina 3, 11, 23 (r), 26/27, 41 (portret Britt), 55, 56 (r), 66/67 Piet Mes: pagina 38 Roos: pagina 5, 15, 18, 21, 22, 23, 24/25, 30 (onder), 34, 39, 47, 52, 56, 62, Stadsarchief Rotterdam: pagina 36 (Weenatunnel)

Met medewerking van onze partners:

Francois Longayroux, Colin Giesbers, Benno van Dam, Dominique Zondervan, Maxime Verhagen, Kees van Rooijen, Martin Janssen, Pieter van Gent, Hannah en Christiaan Frederiks, Wendy Braanker,

Met medewerking van onze collega’s van VORM:

Daan van der Vorm, Hans Meurs, Norbert Schotte, Marcel van Veen, Abdessamed Azarfane, Pieter van Fulpen, Sander van der Wolf, Niek Smook, Henk Vermeulen, Bijn Worms, Thomas van den Doel, Betty van der Welle, Joke Villanueva, Ewout Blinde, Wim Nederlof, Rob Meijer, Britt van der Zandt, Gerrit Jan Otterman, John de Geus, Ramona Bosua, Ad van de Graaf, Jan Verhaar, Michiel de Vries, Rick van der Starre, Arno de Haas, Harold Clabbers, Marco Vogelzang, Wendy Poppelaar, Tim Boeter, Edwin van den Berg, John Monde, Camiel Wicherts, Amer Mrahorovic.

Voor het geheel of gedeeltelijk overnemen of bewerken van artikelen dient men toestemming van de redactie te vragen. In de meeste gevallen zal die graag worden gegeven.

Voorbehoud

Als in dit blad meningen staan over mogelijke toekomstige ontwikkelingen, mogen deze niet worden beschouwd als een advies.