Opleiding Taalleesspecialist

Wil jij de kwaliteit van het taalonderwijs op jouw school naar een hoger niveau brengen, zodat leerlingen beter meekomen met álle vakken? Schrijf je in voor de opleiding Taal- leesspecialist, vergroot je deskundigheid én die van je collega’s en word dé taal- of leesexpert op jouw school.

Inhoud

De opleiding tot Taal- leesspecialist is ontwikkeld voor leerkrachten en bouwcoördinatoren. Tijdens de opleiding werf je de kennis en ontwikkel je de vaardigheden die je nodig hebt om een succesvolle taal-leesexpert te zijn en om de kwaliteit van het taalonderwijs op jouw school naar een hoger niveau te brengen. De opleiding betaat uit drie modules.

Modules Opleiding Taal- leesspecialist

Module 1: Oriëntatie op je taak

Module 2: Didactiek

Module 3: Afronding en certificering

Waarom kies je voor de opleiding tot Taal-leesspecialist?

Je hebt een speciale belangstelling voor taal en beseft hoe cruciaal vaardigheden – zoals spellen, schrijven, woorden kennen en je goed uitdrukken – zijn voor een goede toekomst. Je wil daarom je professionele rol verbreden door een visie op het taal- en leesonderwijs te ontwikkelen en coördinerende taken met betrekking tot de taallessen op je te nemen. Omdat je van mening bent dat je als team nóg meer kunt bereiken in het geven van goed lees- en taalonderwijs, wil je ook leren hoe je de opgedane kennis het beste kunt delen met je collega’s.

Duur: 144 uur - 9 opleidingsdagen met 72 uur zelfstudie

Implementatie methode aanvankelijk lezen

Hoe zorg je dat jullie nieuwe aanvankelijk leesmethode zorgt voor een verbetering van het leesonderwijs in groep 3? Om dit te realiseren moet je niet alleen de inhoud en de didactiek van de methode kennen, maar ook de vaardigheden hebben om deze didactiek te vertalen naar je eigen klas.

Tijdens onze implementatietrainingen oefen je met de didactiek in de methode. Dit maakt ons aanbod uniek. We wisselen uitleggen en voordoen af met activerende werkvormen, waarin wordt verwerkt en geoefend.

Iedere school en ieder team is anders, met eigen kenmerken, ontwikkelingen en wensen. Daarom is ons implementatietraject altijd maatwerk. Om de implementatie passend te maken gaat een van onze leesspecialisten met je in gesprek om de inhoud voor het traject te bespreken.

Inhoud wordt volledig afgestemd met de school. Denk aan:

• Opbouw en structuur

• Didactiek van goed technisch leesonderwijs: o letter-klank koppeling o zoemend/ zingend lezen o woorden, zinnen en teksten lezen o voor – koor – duo o belang van tempo

• Didactiek van begrijpend luisteren en lezen: o wanneer begrijpend luisteren, wanneer starten met begrijpend luisteren o kenmerken van een les om tekstbegrip te bevorderen

• Didactiek van de andere taaldomeinen: o spelling o woordenschat o schrijven

• Differentiatie

• Toetsen: bespreken van de verschillende signaleringsmomenten

• Kwaliteitskaart

• Klassenbezoeken

We zijn door de uitgeverij opgeleid om de implementatie succesvol te begeleiden.

Implementatie methode voortgezet lezen

Hoe zorg je dat jullie nieuwe leesmethode zorgt voor een verbetering van het leesonderwijs en gemotiveerde lezers? Om dit te realiseren moet je niet alleen de inhoud en de didactiek van de methode kennen, maar ook de vaardigheden hebben om deze didactiek te vertalen naar je eigen klas.

Tijdens onze implementatietrainingen oefen je met de didactiek in de methode. Dit maakt ons aanbod uniek. We wisselen uitleggen en voordoen af met activerende werkvormen, waarin wordt verwerkt en geoefend.

Iedere school en ieder team is anders, met eigen kenmerken, ontwikkelingen en wensen. Daarom is ons implementatietraject altijd maatwerk. Om de implementatie passend te maken gaat een van onze leesspecialisten met je in gesprek om de inhoud voor het traject te bespreken.

Inhoud wordt volledig afgestemd met de school. Denk aan:

• Opbouw en structuur

• Didactiek van goed leesonderwijs: o nieuwste inzichten o woorden, zinnen en teksten lezen o belang van rijke teksten o effectieve instructie o complexiteit van begrijpend lezen o dieper tekstbegrip

• Differentiatie

• Activeren van leerlingen

• Bevorderen van leesplezier

• Volgen en toetsen

• Klassenbezoeken

We zijn door de uitgeverij opgeleid om de implementatie succesvol te begeleiden.

Implementatie taal/spelling methode

Hoe zorg je dat jullie nieuwe aanvankelijk taal/spellingmethode zorgt voor een verbetering van het taalonderwijs? Om dit te realiseren moet je niet alleen de inhoud en de didactiek van de methode kennen, maar ook de vaardigheden hebben om deze didactiek te vertalen naar je eigen klas.

Tijdens onze implementatietrainingen oefen je met de didactiek in de methode. Dit maakt ons aanbod uniek. We wisselen uitleggen en voordoen af met activerende werkvormen, waarin wordt verwerkt en geoefend.

Iedere school en ieder team is anders, met eigen kenmerken, ontwikkelingen en wensen. Daarom is ons implementatietraject altijd maatwerk. Om de implementatie passend te maken gaat een van onze taalspecialisten met je in gesprek om de inhoud voor het traject te bespreken.

Inhoud wordt volledig afgestemd met de school. Denk aan:

• Opbouw en structuur

• Gebruikte didactiek voor de verschillende taaldomeinen: o Woordenschat o Mondelinge taalvaardigheid o Schrijven o Taal verkennen o Spelling en grammatica

• Samenhang tussen de taaldomeinen

• Thematisch werken met de methode

• Effectieve instructie (en koppelen aan gehanteerd instructiemodel in de school)

• Differentiatie

• Activeren van leerlingen

• Volgen en/of toetsen

• Referentieniveaus

• Digitaal werken: voor- en nadelen

• Kwaliteitskaart

• Klassenbezoeken

We zijn door de uitgeverij opgeleid om de implementatie succesvol te begeleiden.

Effectief begrijpend luisteren en lezen

Begrijpend lezen wordt gezien als de belangrijkste vaardigheid en de grootste voorspeller voor (school)succes. Tegelijkertijd is het een complexe vaardigheid. Goed kwalitatief onderwijs geven op het gebied van begrijpend luisteren en lezen is daarom zeer relevant.

Tijdens dit traject zorgen we dat de leerkrachten handvatten krijgen om hun leesonderwijs te verbeteren. Het traject wordt op maat gemaakt door aan te sluiten bij de methode en middelen die op de school worden ingezet.

Inhoud:

• Kenmerken goede lezer

• Sleutels voor effectieve begrijpend luister/ leesles

• Effectieve instructie en lesopbouw

• Differentiatie

• Taaldenkgesprekken

• Begrijpend kijken

• Begrijpend lezen van online teksten

• Activerende werkvormen

Duur: 6 bijeenkomsten van 3 uur

Close reading

Begrijpend lezen wordt vaak genoemd als de belangrijkste vaardigheid. Regelmatig blijkt op scholen dat leerlingen moeite hebben met het begrijpen van teksten. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Kijkend naar de huidige methoden voor begrijpend lezen is zichtbaar dat deze over het algemeen gericht zijn op het aanleren van leesstrategieën en het uitbreiden van de woordenschat. Leerlingen zijn niet daadwerkelijk met de tekst bezig en lezen de tekst slechts oppervlakkig. Hierdoor wordt niet gewerkt aan een beter tekstbegrip.

Close Reading is een in Amerika ontwikkelde aanpak die teruggaat naar de kern: het lezen zelf. Door intensief, kritisch en herhaald te lezen ontstaat interactie met de tekst, wat leidt tot beter tekstbegrip. Hierbij wordt gekozen voor afwisselende, complexe teksten, waardoor meer uitdaging wordt geboden.

Inhoud:

• Bepalende factoren voor begrijpend lezen

• Traditioneel versus modern onderwijs in begrijpend lezen

• Theoretische achtergronden van Close Reading

• Oefenen met voorbereiden van Close Reading sessies: o Teksten selecteren en de complexiteit van teksten bepalen o Problemen in de tekst vaststellen, aandachtspunten en doelen bepalen o Tekstgerichte vragen stellen

• Verschillende tekstsoorten

• Aantekeningen maken bij Close Reading

• Activerende werkvormen toepassen om te werken aan tekstbegrip

Duur: 4 bijeenkomsten van 3 uur

Interactief voorlezen en begrijpend luisteren

Bij jonge kinderen is interactief voorlezen een krachtig middel om taal te stimuleren. Door interactie te bevorderen zal verhaalbegrip worden gestimuleerd, ontwikkelen de leerlingen hun woordenschat en vergoot je het plezier.

In deze bijeenkomsten leer je om op een doelgerichte manier het verhaalbegrip bij kinderen te stimuleren. Door theorie te koppelen aan de praktijk verbeteren de deelnemers op een actieve manier hun kennis en vaardigheden.

Inhoud:

• Wat is het verschil tussen interactief voorlezen en begrijpend luisteren?

• Welke vragen stel je aan kinderen?

• Welke activerende werkvormen kun je inzetten om interactie te bevorderen?

• Hoe zorg je ervoor dat kinderen dieper nadenken en leren oplossingen te verzinnen?

• Hoe model je bij het voorlezen?

Voor wie: Leerkrachten en onderwijsassistenten van groep 1 t/m 3 (4)

Duur: 2 bijeenkomsten van 3 uur

Activerende werkvormen bij begrijpend luisteren en lezen

Interactie is één van de belangrijkste sleutels voor een effectieve begrijpend luister- en leesles. Wanneer kinderen in gesprek zijn over de tekst zal er dieper tekstbegrip plaatsvinden.

Om dit te stimuleren is het fijn als je als leerkracht je koffer gevuld hebt met activerende werkvormen om zo de interactie te bevorderen en de betrokkenheid en het plezier van de kinderen te vergroten.

Inhoud:

• Onderbouwing over interactie tijdens begrijpend luisteren en lezen

• Voorbeelden van diverse werkvormen

• Toepassen voor jouw praktijk

Duur: 1 bijeenkomst van 3 uur

Effectief omgaan met risicolezers

Uit diverse onderzoeken is gebleken dat een kwart van alle leerlingen de basisschool verlaat als ‘zwakke lezer’. Daartegenover is geconstateerd dat 95% van de leerlingen een succesvolle lezer zou kunnen worden als zij een effectieve leesinstructie krijgen.

Risicolezers zijn leerlingen die onvoldoende van de door de leerkracht gegeven instructie profiteren en daardoor dikwijls steeds verder achterop raken. Voor deze leerlingen is het krijgen van effectieve instructie dus extra van belang.

Risicolezers hebben een leesdeskundige leerkracht nodig die hen deze instructie kan geven, kennis heeft van hun onderwijsbehoeften en weet welke leerkrachtvaardigheden moeten worden ingezet.

Inhoud:

• Kenmerken van effectief (lees)onderwijs

• Wat zijn risicolezers?

• Onderwijsbehoeften van risicolezers

• Leerkrachtvaardigheden op het gebied van technisch lezen

• Het geven van een effectieve leesinstructie

• Convergente differentiatie binnen het leesonderwijs

• Het formuleren van prestatiedoelen voor risicolezers

• Succesvolle leesinterventies

• Het stimuleren van de leesmotivatie

Duur: 2 bijeenkomsten van 3 uur

Dyslexie

Ongeveer 5% van de kinderen tussen 7 en 11 jaar oud heeft dyslexie. Dus ook in jouw klas zitten leerlingen met dyslexie. Sommigen zullen gediagnosticeerd zijn, anderen (nog) niet.

In deze trainingen kijken we naar de specifieke kenmerken van leerlingen met dyslexie en welke interventies helpend zijn. Deze interventies zul je echter breder kunnen inzetten, omdat ze vaak ook algemeen gelden voor goed technisch lees- en spellingsonderwijs

Inhoud:

• Dyslexie of leesachterstand: wat zijn de specifieke kenmerken van dyslexie?

• Normen vanuit protocol (tevens verschil 2.0 en 3.0)

• Ondersteuningsniveau 1 t/m 4: o kenmerken van de ondersteuningsniveaus o passende interventies

• Dyslexie en NT2: o wanneer is het een taalachterstand? o wanneer is het dyslexie? o oorzaken onderdiagnose

Duur: 3 bijeenkomsten van 3 uur

Leesmotivatie

Leesvaardigheid is fundamenteel voor succes op school en later op de arbeidsmarkt. Gemotiveerde lezers verhogen hun leesvaardigheid door meer te lezen, wat weer leidt tot beter lezen en beter leesbegrip, waardoor ze ook sneller geneigd zijn om een nieuw boek te gaan lezen.

Lezen levert een grote bijdrage aan diverse taaldomeinen, zoals woordenschat, begrijpend lezen, technisch lezen en spelling. Gerichte inspanning om de leesmotivatie te stimuleren is essentieel in het onderwijs, omdat uit onderzoek blijkt dat leerlingen in hun vrije tijd vooral lezen als het moet en te weinig omdat ze dat graag willen.

Inhoud:

• Bepalende factoren die invloed hebben op leesmotivatie

• De Leescirkel van Chambers

• Werkvormen om leesmotivatie te stimuleren

• Soorten boeken en presentatie

Duur: 1 bijeenkomst van 3 uur

Vergroten van de woordenschat

Om succes te hebben op school is woordenschat een voorwaarde. (Bijna) alles wat op school wordt aangeboden staat of valt met de grootte van de woordenschat van de leerling. Kwalitatief goed woordenschatonderwijs is dus een voorwaarde om goed onderwijs aan te bieden.

Woordenschatonderwijs heeft, al voelt het wel eens anders, echt effect. Echter ook hier zijn niet de gebruikte methodes doorslaggevend, maar de leerkrachtvaardigheden. In deze training staat de bewezen effectieve didactiek van woordenschatonderwijs centraal.

Inhoud:

• Belang van goede woordenschat

• Brede en diepe woordkennis

• Viertaktdidactiek

• Woordclusters

• Woorden selecteren en differentiëren

• Doelen van woordenschatonderwijs

Duur: 3 bijeenkomsten van 3 uur

Spreken en luisteren met kinderen

Gesprekken zijn noodzakelijk voor taalontwikkeling. Toch zien we in de onderwijspraktijk dat de lessen mondelinge taalvaardigheid een ondergeschoven kindje zijn. Vaak beperkt het zich tot de lessen spreken en luisteren van de methode. Echter gesprekken zijn de noodzakelijke brug tussen lezen, schrijven, doen en denken. Ze stimuleren de taal- en denkontwikkeling. Een actieve bijdrage en betrokkenheid van de leerlingen is daarvoor essentieel.

Tijdens deze training leer je hoe je deze actieve bijdrage kunt stimuleren door de juiste vragen te stellen of soms juist door niets te zeggen.

Inhoud:

• Belang van het voeren van gesprekken

• Functies van taalproductie

• Rol van de leerkracht: verbaal en non-verbaal

• Actieve bijdrage van leerlingen stimuleren

• Taaldenkgesprekken

• Referentieniveaus mondelinge taalvaardigheid

• Rol van coöperatieve werkvormen

Duur: 2 bijeenkomsten van 3 uur

Interactief schrijfonderwijs

Het is belangrijk je te realiseren dat het leren van taal een sociaal proces is. Kinderen leren taal door het veel te gebruiken. In interactie met anderen en rondom betekenisvolle contexten. Dat geldt ook voor schrijven. Bovendien is schrijven een weerspiegeling van het denken. Door te schrijven kunnen kinderen ook tot dieper denken komen. Het is daarmee een belangrijk instrument om kinderen te helpen bij het leren. Door schrijven in te zetten bij vakken als begrijpend lezen en wereldoriëntatie kun je de leeropbrengst van leerlingen vergroten.

Maar schrijven is geen makkelijke vaardigheid om (aan) te leren. Hoe zorg je dat jouw leerlingen toch actief en betrokken oefenen met schrijven? In deze training doe je kennis op over de didactiek van het schrijven en hoe je je leerlingen kunt ondersteunen in de schrijfontwikkeling. Je leert hoe je een krachtige taalleeromgeving kunt neerzetten, waarbij interactie en betekenisvolle activiteiten centraal staan. Vanuit de theorie maken we de koppeling naar jouw onderwijspraktijk.

Inhoud:

• Actief denken door te schrijven

• Didactische principes van schrijfonderwijs

• Scaffolding of ondersteuning bij de schrijffasen

• Feedback en revisie

• Koppeling met mondelinge taalvaardigheid, kennisopbouw en begrijpend lezen

Duur: 3 bijeenkomsten van 3 uur