²ÏݳñÏ §²½¹³Ï¦Ç
ÚÇßáõÙ »Ù »õ å³Ñ³ÝçáõÙ
äáõ¿Ýáë ²Ûñ¿ë, ²ñųÝÃÇÝ - 83ñ¹ ï³ñÇ - ÂÇõ 13.561 - 9 ÐáÏï»Ùµ»ñ 2014 - лé. (54 11)4775 7595
Ընդդիմադիր ուժերը նափալմի տակառներով յարձակած են Նոր Գիւղի վրայ
гɿå
Ը
նդդիմադիր զինեալ ահաբեկիչները հոկտեմբեր 2ին հալէպի Նոր Գիւղի շրջանը ռմբակոծած են նափալմ նիւթով պատրաստուած տակառներով, որուն պատճառով հրոյ ճարակ դարձած են եօթը բնակարաններ եւ ուրիշներ ալ կրած են մեծ վնասներ։ Այս մասին կը հաղորդէ հալէ պի «Գանձասար» շաբաթաթերթի գլխաւոր խմբագիր Զարմիկ Պօղիկեան: «Անօթեւան մնացած շրջանի բնակիչներուն օգնութեան հասան Նոր Գիւղի ակումբի տղաքը, որոնց ջանքերով կարելի եղաւ երկնաբարձ հրդեհը շիջանել եւ ժողովուրդը անվնաս տեղափոխել», կը նշէ Զարմիկ Պօղիկեան։ Նշենք, որ նափալմը դիւրավառ հեղուկ է եւ ՄԱԿը 1980էն
ի վեր անոր գործածութիւնը պատերազմական ոճիր կը համարէ։ հոկտեմբեր 1ին Նոր Գիւղի
շրջանին վրայ արձակուած կազի տակառներուն պատճառով ալ վիրաւորուած էին երկու հայեր:
«Կուտակային կենսաթոշակներու մասին» նոր օրէնքի սահմանադրականութիւնը վիճարկելու նախաձեռնութիւնը սկսած են հ.Յ.դ. եւ Բարգաւաճ հայաստան կուսակցութեան խմբակցութիւնները: Քառեակի միւս երկու քաղաքական ուժերը` հայ Ազգային
Քոնկրեսը եւ ժառանգութիւնը, նպատակայարմար չէին նկատած այդ հարցով Սահմանադրական դատարան դիմելը, սակայն խոստացած էին աջակցիլ այդ նախաձեռնութեան:
հՅդ-ն եւ Բարգաւաճ հայաստան Կուսակցութիւնը կուտակայինի հարցով դիմեցին Սահմանադրական դատարան
Ա
զգային ժողովի ոչ իշ խանական ուժերը «Կուտակային կենսաթոշակներու մասին» նոր օրէնքի սահմանադրութիւնը վիճարկելու խնդիրով դիմում ներկայացուցած են Սահմանադրա կան դատարան, «Ֆէյսպուք»ի իր էջին մէջ տեղեկացուցած է Ազգային ժողովի հ.Յ.դ. խըմբակցութեան պատգամաւոր Արծուիկ Մինասեան: «Կուտակային կենսաթոշակներու մասին» նոր օրէնքը յարակից փոփոխութիւններով սահմանադրութեան հակասելու վերաբերեալ դիմումը ներկայացուեցաւ Սահմանադրա կան դատարան (դիմումը եւ կից փաստաթուղթերը` 500 էջ)», գրած է պատգամաւորը: Արծուիկ Մինասեան հրա պարակած է նաեւ Սահմանա դրական դատարան դիմելու դիմումնագիրը, որմէ կ՛երեւի, որ դիմումին տակ ստորագրած են հ.Յ.դ. եւ Բարգաւաճ հա յաստան կուսակցութեան պատգամաւորները, անկախ պատ գամաւոր Խաչատուր Քոքոպե լեան, ընդհանուր` 33 պատգա մաւոր:
Մարդու իրաւունքներու հարցերով ՄԱԿ-ի Գերագոյն Յանձնակատարը դատապարտած է Տէր Զօրի եկեղեցւոյ պայթեցումը
Մ
արդու իրաւունքներու հարցերով ՄԱԿի գերագոյն յանձնակատարը դատապարտած է «իսլամական պետութիւն» ծայրայեղական խմբաւորման գրոհայիններու կողմէ Տէր Զօրի Սրբոց Նահատակաց եկեղեցւոյ պայթեցումը: Այս մասին, ըստ Tert.am-ի, յայտարարած է Մարդու իրաւունքներու գծով ՄԱԿի գերագոյն յանձնակատարի խօսնակ Ռուպերթ Քոլուիլը: «Մեզի տեղեկացուցած են, որ «իսլամական պետութիւն»ը Սեպ տեմբերի կէսերուն կարեւոր հայկական եկեղեցի ոչնչացուցած է Սուրիոյ մէջ` Տէր Զօր: Մենք կը դատապարտենք եկեղեցւոյ եւ կրօ նական այլ հաստատութիւններու ոչնչացումը», ըսուած է յայտարարութեան մէջ, ուր նաեւ կը նշուի, որ ատիկա բնորոշ է խմբա(Þ³ñ.Á ¿ç II)
Թրքական փոթորկոտ գարուն` քաղաքական եղանակի կանխատեսումներով
Մ
իջինարեւելեան տարածաշրջանային պատերազմը կտրուկ դիմափոխութիւններու կ՛ենթարկուի: Եթէ Սուրիոյ պարագային բանակ-ազատ բանակ ձեւաչափով էր առաջին փուլը, ապա անիկա վերածուեցաւ ՏԱհԵՇվարչակարգ ընդհարումներու վրայ կեդրոնացած պատերազմի: հիմա արդէն մարտերու թէժ կէտերուն մէջ ներգրաււած են քիւրտերն ու իսլամական պետութեան զինեալները: Անշուշտ որոշ տարբերութիւններով` իրավիճակը ընդհանուր առումով նոյնն է իրաքի պարագային: Այնտեղ եւս իրադարձութիւններուն վրայ բացուած լուսարձակները կը վերաբերին իսլամական պետութեան ուժերուն կողմէ վերահսկուող տարածքներուն եւ ինքնավար Քիւրտիստանի սահմաններու պահպանման: իրաք-Սուրիա այս գիծը կ՛ենթարկուի վերիվայրումներու: հասարակաց եզրերը իսլամական պետութեան եւ քրտական ուժերուն կողմէ վերահսկուող տարածքներու յստակացման, սահմաններու ճշդման եւ նոր շրջաններու գրաւման կը վերաբերին: Տարբերութիւնը կ՛երեւի նաեւ միջազգային ընտանիքի միջամտութեան տարողութիւններուն: Թէեւ թէ՛ իրաքի եւ թէ՛ մինչ այժմ Սուրիոյ պարագային դաշնակից ուժերու գործողութիւնները կը մնան սահմանափակ եւ այն տպաւորութիւնը կը ձգեն, որ սահման չհատելու, կարմիր գիծերը չանցնելու զգուշացումներ են իրականացւածները եւ ոչ թէ իսլամական պետութեան երեւոյթը արմատախլելու: Կրօնական պիտակի տակ այս գործիքը յայտնաբար տակաւին պէտք է աշխարհաքաղաքական ուժերուն, տարածա շրջանին մէջ բաժանարար ծրագիրներ իրականացնելու համար: Քարիւղի հանքերու կէտերը իրադրութիւններու զարգացման, տեղաշարժերու արձանագրութեան եւ տարածքներու վերահսկողութեան համար մղուող պայքարներուն մէջ նշանակալի կարեւորութիւն կը ներկայացնեն բնականաբար: Թէ՛ իրաքի եւ թէ՛ Սուրիոյ պարագաներուն, ռազմավայրերը այլ բան չեն յուշեր: Քրտական ինքնիշխանութեան սահմաններու նախագծումը պարզ է, որ աշխարհաքաղաքական օրակարգ է: Այս իրողութիւնը ինքնին անհանգստացնող անշրջանցելի նախադրեալ է Անգարային համար, որ յայտնաբար մեծ ճիգերու մէջ է միջազգային մեկուսացման մէջ չյայտնուելու հա մար: Այսպէս. իսլամական պետութեան մօտ պատանդներ ունենալու պատրուակով Անգարան միջազգային դաշինքին մաս կազմել-չկազմելու տատանումներով, փորձեց սուղ գինով վաճառել խորհրդարանի իր որոշումը` մաս կազմելու ռազմական գործողութիւններուն: Սուրիական պատերազմի առաջին օրէն Անգարայի կողմէ յանկերգուող ապահովութեան գօտիի առաջադրանքին վրայ եկաւ աւելնալու նաեւ ոչ թռիչքային գօտի հաստատելու ծրագիրը: Այս բոլորը կը միտին քրտական տարածքներուն եւ թրքական սահմաններուն միջեւ պատնէշային գօտիներ հաստատել: իսկ այս պարագային իսլամական պետութիւնը Անգարայի առաջադրած գօտիներու ձեւաւորման համար ճիշդ գործիքն է: Չէ բացառուած, որ Թուրքիան իսլամական պետութեան դէմ միաւորուած ուժերու սահմանափակ օդային գործողութիւններուն ձեւական մասնակցութիւն ունենայ: Վերիվայրումներով յատկանշուող Անգարայի դիրքորոշումները կը նախանշեն մեկուսացման դաշտ չմտնելու փորձերը: Փաստօրէն քրտական տարածքներու սահմանագծման հարցն է, որ հիմնական հակասութեան մէջ կը դնէ աշխարհաքաղաքական կեդրոններն ու Անգարան: Այս վերջինը զինելով եւ ֆինանսաւորելով իսլամական պետութիւնը այժմ կը փորձէ յենուլ անոր` պաշտպանելու իր սահմանները: Սահմաններու համար ապահովութեան գօտի ստեղծելու առաջադրանքը կ՛ենթադրէ, որ վտանգուած են սահմանները: իսկ սահմաններու վտանգուածութիւնը նախադուռն է տարածքային ամբողջականութեան սասանման: Քաղաքական եղանակային կանխատեսումները սկսած են խօսիլ թրքական փոթորկոտ գարնան մը մասին: Մանաւանդ որ չեն հերքուիր Թուրքիոյ քիւրտերը զօրաշարժի հրաւիրող պաշտօնական կոչերը:
ARMENIA
II
Èû½³Ý
հրանդ Տինքի այրիին կոչը՝ տերսիմահայերուն
Ն
որ Յառաջ».- Զուիցերիոյ Լօզան քաղաքին մէջ տեղի կ՚ունենար Տերսիմի հայերուն զօրակցութեան «հայ Տերսիմ» օրը, բնաբան ունենալով Տերսիմի հայերուն նկատմամբ կիրարկուած ցեղասպան քաղաքականութիւնը եւ անոնց ներկայ վիճակը: Ձեռնարկի ընթացքին ելոյթներով հանդէս եկած են Տերսիմահայերու ընկերակցութեան ներկայացուցիչներ Սթեֆան Ճեմ հալաւուրթ եւ Ռոպէր Ռեճեփ Քայեան, որոնք նշած են, որ հրանդ Տինքի` սեփական կեանքը արժած հաւատքն ու կեցուածքը մեծապէս ոգեշնչած են Տերսիմի հայերը: Անոնք ուշադրութիւն հրաւիրած են այն փաստին վրայ, որ 1915 թուականէն առաջ եւ յետոյ Տերսիմահայերու ենթարկուածը իսկական ցեղասպանութիւն եղած է: Կարեւոր համարելով տարածաշրջանին մէջ եկեղեցիներու, վանքերու եւ դպրոցներու վերանորոգման աշխատանքները` հալաւուրթ յայտնած է, որ իրենց յառաջիկայ ծրագիրներուն մէջ են կրօնական դասընթացքներ սկսիլը եւ Տերսիմի կեդրոնը եկեղեցի կառուցելը: Ձեռնարկի մասնակիցներէն Յովսէփ Սէյրանի փաստած է, որ ցեղասպանութիւնը այսօր ալ կը շարունակուի տարբեր ձեւերով: Անոր համոզումով` անցեալէն մնացած հետքերու եւ մշակոյթի ոչնչացման ուղղուած ջանքերը եւս ցեղասպանութեան ուղեկցող գործողութիւններ են: իր խօսքով ներկաներուն դիմած է ձեռնարկին ներկայ Ռաքէլ Տինք` հրանդ Տինքի այրին, որ Տերսիմահայերուն կոչ ուղղած է չվախնալու սեփական արմատներուն վերադառնալու գաղափարէն: «Միայն այդպէս է, որ կարելի պիտի ըլլայ նպաստել՝ հանրութեան իրականութեան հետ առերեսումին։ Մեզ իրարու աւելի մտերմացնողը մեր ընդհանուր ցաւերն են», ըսած է ան: Ձեռնարկին ելոյթներով հանդէս եկած են երգչուհի Յասմիկ Յարութիւնեան, աշխարհահռչակ դուդուկահար Ջիւան Գասպարեան:
È»éݳÛÇÝ Ô³ñ³µ³Õ
Սուրիահայերը գլխաւորաբար կը զբաղին երկրագործութեամբ
Ե
ՐԵՒԱՆ, «Արմէնփրէս».– Ներկայ դրութեամբ Արցախի մէջ բնակութիւն հաստատած է շուրջ 200 սուրիահայ՝ 30-35 ընտանիք: հայաստանի Պետական Տնտեսագիտական համալսարանին մէջ ուսանողներուն հետ ունեցած հանդիպման ընթացքին այս մասին յայտնած է Լեռնային Ղարաբաղի վարչապետ Արա Յարութիւնեանը՝ պատասխանելով դասախօսներէն մէկուն հարցումին: «Նրանք հիմնականում ապրում են Քաշաթաղի շրջանում, զբաղւում են հողագործութեամբ: Մենք նրանց ապահովել ենք բնակարանային պայմաններով, ստեղծել ենք պայմաններ, որպէսզի նրանք կարողանան արդիւնաւէտ աշխատել», ըսած է վարչապետը։ Ան ընդգըծած է, որ Քաշաթաղի շրջանին մէջ կան մեծ մակերեսով հողեր, որոնք չեն օգտագործուիր եւ անոնք տրամադրուած են սու-
Âáõñùdz
հակահայ «Թալէաթ փաշա կոմիտէ»ն կը պատրաստուի 2015ին
հ
ակահայ գործունէութիւն դրսեւորող թրքական կազմակերպու թիւներէն «Թալէաթ փաշա կոմիտէ»ն կը պատրաստուի հայոց ցեղասպանութեան 100ամեակին: Այս մասին յայտարարած է նշեալ կազմակերպութեան ղեկավար իսմայիլ հաքքը Բեքինը՝ Ատրպէյճանական vesti.az կայքէջին տուած հարցազրոյցին մէջ: Այն հարցին, թէ թրքական կողմը ինչպիսի՞ միջոցառումներ կը նախատեսէ հակազդե-
լու համար հայոց ցեղասպանութեան 100ամեակի հայկական նախաձեռնութիւններուն, Բեքինը պատասխանած է. «իմ տեղեկութիւններով որոշ կազմակերպութիւններու հետ միասին թրքական պետութիւնը
ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 9 ÐáÏï»Ùµ»ñ 2014
գրքեր պիտի հըրատարակէ: «Թալէաթ փաշա կոմիտէ»ն 2014ի հոկտեմբեր 12ին խորհրդակցական ժողովի պիտի հրաւիրէ իր անդամները, որպէսզի բոլորին ներկայացնենք 2015ին նախատեսւած մեր գործունէութեան ծրագի-
րը»: Թրքական «Ուլուսալքանալ» լրատուական կայքէջի հաղորդմամբ՝ նոյն հակահայ գործիչը տեղեկացուցած է, որ կը նախատեսեն աշխարհի տարբեր երկիրներու մէջ գիտաժողովներ կազմալերպել, հեռարձակել հաղորդումներ տարբեր ռատիոկայաններով ու հեռուստաալիքներով:
րիահայերուն: «Սիրահայերը շատ լաւ աշխատում են, մանաւանդ որ նրանք հիմնականում այն մարդիկ են, ովքեր Սիրիայում ըզբաղուել են ցորենի արտադրութեամբ եւ հիմա իրենց փորձըն օգտագործում են Արցախի գիւղատնտեսութիւնը զարգացնելու հարցում», դիտել տուած է Յարութիւնեան։ Ան շնորհակալութիւն յայտնած է այն սուրիահայերուն,
որոնք Արցախի մէջ ապրելու փափաք յայտնած են՝ ընդգծելով, որ իրենք պարտաւոր կը զգան այդ մարդոց համար ապրելու եւ գործելու բարենպաստ պայմաններ ստեղծելու: «Այս տարին այնքան էլ բարենպաստ չի եղել հողագործութեան համար, եւ մենք պէտք է քայլեր ձեռնարկենք, որպէսզի չէզոքացնենք այն տնտեսական վնասները, որ կարող են կրել սիրիահայերը», յայտնած է:
г۳ëï³Ý
Աշակերտներուն թիւը հետզհետէ կը նուազի
հ
այաստանի Ազգային վիճակագրական ծառայութեան կողմէ կատարուած եւ հայաստանի 2013ի ընկերային կացութեան վերաբերող զեկոյցին մէջ յատուկ բաժին յատկացուած է դպրոցներուն` լուսարձակի տակ առնելով այն, թէ վերջին տասը տարիներուն ի՛նչ յառաջընթաց արձանագրուած է այս բնագաւառին մէջ: 10 տարի առաջ աշակերտներուն թիւը մօտ 1,4 անգամ` 141.400 աշակերտով աւելի էր: Այս ցուցանիշին նահանջը կարելի է բացատրել ժողովրդագրութեան անբարենպաստ վիճակով` ծնելիութեան նուազմամբ, արտագաղթով: Նաեւ պէտք չէ անտեսել այն փաստը, որ որոշ ընտանիքներ պարզապէս նիւթական կարելիութիւն չունին դպրոցական ծախսերը հոգալու: 2001-2002 տարեշրջանին ընտանիքներուն հետ հայաստանէն հեռացած էր 9.600 աշակերտ, իսկ մէկ տարի անց ցուցանիշը կրկնակի նուազած էր` կազմելով 4.700: Այնուհետեւ 2003-2004 տարեշրջանին արտագաղթը նուազած էր 3.000ի: հաշուետու տարեշրջանին արտերկիր մեկնած է մօտ 5.500 աշակերտ: Ուսումնասիրուող ժամանակաշրջանին երկրին մէջ հանրակրթական հաստատութիւններուն թիւը նուազած էր
38 միաւորով: Այսպէս, պետական դպրոցներուն թիւը նուազած է (50 միաւորով), իսկ ոչ պետականներունը` աճած (12 միաւորով): Տոկոսային յարաբերակցութեամբ բացասական տարբերութիւնը այնքան ալ շատ չէ` նուազումը 3 տոկոս է: հաշուի պէտք է առնել նաեւ այն, որ առկայ դպրոցները բընաւ լիարժէք ծանրաբեռնուածութեամբ չեն աշխատիր: Բնականաբար, դրական կողմ ալ կայ: Տասնամեակի ընթացքին դպրոցական համակարգիչներու թիւը 3.400էն հասած է մինչեւ 13.000ի: Եթէ նախապէս իւրաքանչիւր 148 աշակերտ կ՛ունենա՛ր 1 համակարգիչ, ապա հաշուետու տարուան ընթացքին իւրաքանչիւր 20 աշակերտ ունեցած 1 համակարգիչ:
Մարդու...
(Þ³ñ. ¿ç I-Ç)
ւորման գործունէութեան, որուն գրոհայինները հիւսիսային իրաքի մէջ կը պայթեցնեն մզկիթներ, սրբավայրեր եւ եկեղեցիներ: Յայտարարութեան մէջ կը նշուի, որ Սուրիոյ մէջ ինչպէս կառավարական ուժերու, այնպէս ալ հակակառավարական զինուած խումբերու վարքը կը շարունակէ կրօնական եւ հնագիտական վայրերու ոչնչացման յանգեցնել: Կը նշուի նաեւ, որ այս տարի աւելցած են հակակառավարական զինուած խումբերու յարձակումները կրօնական հաստատութիւններու վրայ, ներառեալ` Սուրիոյ մէջ գտնուող եկեղեցիներու: «Կրօնական հաստատութիւնները յատուկ պաշտպանութեան տակ առնուած են միջազգային մարդասիրական օրէնքով եւ պէտք է յարգուին ու պաշտպանուին բոլորի կողմերէն», ըսուած է յայտարարութեան մէջ:
ARMENIA
ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 9 ÐáÏï»Ùµ»ñ 2014
III
²ÏݳñÏ
гñó³½ñáÛó êÇñdzÛáõÙ ÉáÛë ï»ëÝáÕ ÙÇ³Ï Ñ³ÛÏ³Ï³Ý ß³µ³Ã³Ã»ñÃǪ
Գանձասարի խաչին հմայքը
§¶³ÝÓ³ë³ñ¦Ç ·É˳õáñ ËÙµ³·Çñ.
Զարմիկ Պօղիկեան. «Եթէ անգամ մէկ հայ մնայ Սիրիայում, պարտաւոր եմ մնալու»
հ
ետաքրքիր է, Սիրիայում ապրողներն այսօր հայաստանից, Սփիւռքից ի՞նչ են ակնկալում, ինչի՞ կարիք ունեն: -- Մեր հիմնական խնդիրն այսօր Սիրիայում մեր գոյութիւնը պահպանելն է, որպէսզի նուազագոյն վնասներով դուրս գանք տագնապից: իսկ սիրիական տագնապն այսօր միջազգային տարողութիւն է ստացել եւ ժողովրդավարութեան, ազատութեան շղարշի տակ Սիրիան միջազգային, քաղաքական շահերի, բախումների թիրախ է դարձել: Մենք՝ որպէս փոքրամասնութիւն, ամենաշատ տուժողներից ենք, որովհետեւ թուով քիչ ենք եւ անմիջական բախումների մէջ մասնակից չենք: Սիրիահայ համայնքն առաջին իսկ օրից իր ինքնուրոյն ուղեգիծը ունեցաւ, ժողովրդավարութեան, արդար հասարակարգի ջատագովներից մէկը եղաւ եւ դէմ եղաւ բռնարարքներին: Երբեք չներքաշուեց որեւէ քաղաքական կողմի բռնարարքների մէջ, ջատագովը հանդիսացաւ Սիրիայի համակեցութեան, տարածքային ամբողջականութեան պահպանմանը եւ փորձեց լեզու գտնել նոյնիսկ ընդդիմադիրների հետ: Գործակցութեան ձեռք մեկնեց բոլոր այն կողմերին, որոնք Սիրիայի ընդհանրական շահերի ջատագովներ են եւ այդ ծիրի մէջ են գործում: հիմա մեր գլխաւոր խնդիրը մեր ապահովութեան, անվըտանգութեան հարցն է: Եւ շընորհակալ լինելով հայրենի պետութեանը, հայրենի, սփիւռքահայ բոլոր կառոյցներին՝ նիւթական եւ բարոյական զօրակցութեան համար, որ մինչ օրս շարունակւում է, մեր փափաքն է, որ առաջիկայ հանգրուանին այս ժամանակաւոր լուծումներն աւելի լուրջ գործընթաց ստանան, այսինքն, հայ քաղաքական միտքն ուղղուի գտնելու աւելի լուրջ լուծումներ այս տագնապում: Սիրիահայ համայնքը աստիճանաբար նըւազում է, նօսրանում է, մեր ցանկութիւնն է, որ դուրս եկողները կարողանան հաստատւել հայրենիքում: հայրենադարձութեան յստակ ծրագրի մշակում է անհրաժեշտ, որը պէտք է իրականանայ հայրենի պետութեան, կուսակցութիւնների, կազմակերպութիւնների, եկեղեցական կենտրոնների համատեղ ճիգերով, գործնական ծրագրերով: Մենք այսօր կարիք ունենք գործնական ծրագրերի, որպէսզի փրկենք սիրիահայ համայնքից դուրս եկող մեծ թուով հայութեանը:
-- Սեպտեմբերի 18-19ը մեկնարկող հայաստան-Սփիւռք համահայկական 5րդ համաժողովն անդրադարձաւ նաեւ սիրիահայ համայնքի հիմնախնդիրներին: Այս ուղղութեամբ հետաքրքիր է լսել ձեր կարծիքը, յատկապէս, որ դուք նոյնպէս հրաւիրւած էիք համաժողովին: -- հաւատում եմ, որ նման համաժողովները շատ օգտակար են, որովհետեւ այնտեղ հնչում են բոլոր կողմերի տեսակէտները: համաժողովին Սիրիայից բաւականին մեծ թուով պատասխանատուներ, լրագրողներ մասնակցեցան, որոնք իրականութիւնն աւելի յստակ, առարկայական ձեւով ներկայացուցին եւ վեր հանեցին Սիրիայի համայնքի մտահոգութիւնները, պահանջները, վտանգի տարողութիւնը եւ լուծումների գծով առաջարկները: Այս ժողովը կարողացաւ լաւ առաջարկների, լուծումների յանգել, բայց կը դառնայ միայն ատաղձ: Եւ այս ատաղձն է, որ յետագայում պէտք է օգտագործուի այնպիսի համաժողովների ժամանակ, որտեղ որոշումներ առնողները լիազօրութիւն ունեն համայնքի ճակատագրի, հայրենադարձութեան ծրագրի մըշակման մէջ որոշիչ դեր կատարելու: Այսինքն, այս համաժողովը ատաղձը պէտք է հանդիսանայ, որ ապագայում հայրենադարձութեան մշակման համար մենք յատուկ օրակարգով համաժողով իրականացընենք հայրենի պետութեան եւ Սփիւռքի կազմակերպութիւնների, կուսակցութիւնների, եկեղեցական կենտրոնների մասնակցութեամբ, որպէսզի գործնական լուծումների հանգնենք: Մենք կարիքն ունենք վերջնական հայրենադարձութեան ծրագրի մշակման՝ համահայկական ճիգերով եւ գործնական արդիւնքներով: Որպէսզի մարդիկ, հայաստան գալով, ստիպուած չլինեն մտածելու Եւրոպա գաղթելու, այլ երկրներ գնալու մասին: Ընդհակառակը, փափաքում ենք, որ այն սիրիահայերը, որոնք լքում են Սիրիան, գան կայք հաստատեն հայրենիքում: Կաթիլ առ կաթիլ, քայլ առ քայլ հաւատան, որ հայրենիքն իրենց համար լաւագոյն կեցութեան վայրը կարող է դառնալ, որովհետեւ մեր երկիրըն է, մեր հողն է: Սփիւռքի մէջ մենք վաղ թէ ուշ ձուլուելու ենք: -- Եւ իմ վերջին հարցը. ի՞նչն է ձեզ հալէպում պահել: -- Նախ, իմ կապուածութիւնը համայնքի հետ, իմ ընտանիքի, հարազատների ներկա-
յութիւնը: ինձ հալէպում է պահել իմ ստանձնած աշխատանքի պատասխանատուութիւնը, որովհետեւ ես այս աշխատանքը կատարելու պատասխանատըւութիւն ունեմ: Եթէ անգամ մէկ հայ մնայ Սիրիայում, պարտաւոր եմ մնալու, եւ ինձ պէս պատասխանատուութիւն ստանձնող շատ անձնաւորութիւններ: Պարտաւոր ենք մեզ վստահւած առաքելութիւնը կատարել՝ հակառակ բոլոր վըտանգների: Միակ ցանկութիւնս է, որ Սիրիայում, ինչպէս նաեւ հայաստանում, խաղաղութիւն լինի: Վերջին անգամ հայրենիք էի այցելել 1991 թուականին: Երբ մի քանի օր առաջ եկայ, շատ դրական տպաւորութիւններ ստացայ: Այստեղ հաստատուած սիրիահայերը, թէեւ նիւթական դժուարութիւններ ունեն, շատ աւելի լաւ պայմանների մէջ են ապրում: հասկանում եմ բոլորի դժուարութիւնները. տագնապի մէջ են, ապագան չեն տեսնում, բայց ապահով են այստեղ: հայրենիքը գիրկը բացեց եւ ընդունեց բոլորին, սիրիահայն էլ իր ներդրումը պէտք է բերի: Ոչ թէ միայն ակնկալութեամբ գայ հայրենիք եւ մտածի, որ ամէն ինչ պատրաստ, դիւրին պէտք է լինի իր համար: Ո՛չ, սիրիահայը աշխատասէր է, շնորհալի է, աշխատունակ ու կազմակերպըւած: Մենք ունենք արհեստաւորներ, արուեստագէտներ, մըտաւորականներ, գիտնականներ: Ու երբ նրանք այստեղ են հաստատւում, թող իրենց ներդրումը բերեն, այլ առ քայլ հայրենիքի մէջ կայք հաստատեն: Փափաքս է, որ խաղաղութիւն լինի Սիրիայում, որ մեր համայնքը կարողանայ երբեմնի իր կենսունակութիւնը գըտնել: Թէկուզ աւելի տկարացած, բայց վերականգնուելու ներուժը մենք ունենք:
(Þ³ñ.2 ¢ í»ñç)
Զրուցեց՝ ԼՈՒՍիՆԷ ԱԲՐԱհԱՄԵԱՆ
դ
արերու աղօթքներով սրբացած այս վանքը, որ գերի մնաց 70 տարի անաստուածներու շղթաներով: Ղարաբաղցին երգ մըն ալ հիւսեց Գանձասարը գովերգող, յուզող, լացնող եւ հպարտացնող. «Վանիր, վանիր ինձնից տառապանքը»: Վերջին տողը խիստ յուզիչ` «Աւա՜ղ, ճեղք է տալիս Գանձասարը»: Տառապած, ճեղքուած, փուլ գալու ենթակայ Գանձասարը իր թեւերով հասաւ 21րդ դար եւ կը հովանաւորէ հաւատացեալ համայն հայ ազգը: հիմա ճամբաները բաց են, ազատ է մեր երկիրը Ղարաբաղով, ուր կ՛այցելեն բիւրաւոր հայորդիներ: Երանելի են անոնք, որոնցմէ մէկը` Տիգրան Գալայճեան, 2014ի Խաչվերացի տօնին ներկայ եղած էր Գանձասարի վանք: Տիգրան Գալայճեանը վաղուց չէի տեսած, Լիբանանի մէ՞ջ էր, թէ՞ արտասահման, չէի գիտեր: իր անունը յիշեցուց ինծի քրոջս որդին` Անդրանիկը, իր կարգին այցելած` Գանձասար, ուր կը հանդիպի Տիգրանին: Յիշողութիւնը կ՛արթնցնէ քաղցր յիշատակ մը Տիգրանին մտքին մէջ: Ան յիշած է անպայման իր տուած առաջին երգահանդէսը, որուն յաջողութեան անդրադարձած էի մեր թերթով, երախտագիտութեան զգացումն էր անկասկած, որ յիշեցուցած էր իրեն իր նախկին օրերը եւ իր երգահանդէսին արձագանգը: Տիգրան եւ Անդրանիկ հանդիպումէն ստեղծուած է հին օրերէն գեղեցիկ յիշատակ մը. կիրակի յետմիջօրէի մը ընտանեկան հանդիպումի մը ընթացքին Անդրանիկ ինծի կ՛երկարէ նուրբ, բարակ շղթայի մը վրայ ամրացուած փայտեայ խաչ մը ու կ՛ըսէ. «Տիգրան Գալայճեանը ղրկեց քեզի Գանձասարէն…»: հակառակ երկար տարիներ թաւալած ըլլալուն` յիշեցի Տիգրանը եւ իր երգահանդէսը. նոյն ատեն բարձրաձայն ըսի շուրջիններուս, «Տիգրանը երախտագէտ տղայ է եղեր»: Տիգրանին ծանօթացած էի տարիներ առաջ, երբ ան զիս հրաւիրած էր իր երգահանդէսին: Ներկայացուցած էր ինքզինք. «ԼԵՄի «Արաբօ» մասնաճիւղէն եմ: Ես լսած էի Արաբոյի անունը իբրեւ նուիրեալ հերոս. նոյն պահուն ուրախացած էի, որ նոր սերունդէն դաշնակցական պատանիներ եւ երիտասարդներ ներշնչուած են մեր ազգային ազատագրական պայքարի հերոսներէն: Վստահ եմ, որ այդ ներշնչումն էր, որ տարած էր Տիգրանը Գանձասար, որուն խաչին երկրպագելու կը հրաւիրէր զիս: Պարանոցէս անցուցի բարակ շղթայով խաչը` համբուրելէ ետք, ապա մտովի ըսի Ս. Խաչի մէկ աղօթքը:
ՇԱհԱՆդՈՒԽՏ
ARMENIA
IV
гÛáó ò»Õ³ëå³ÝáõÃÇõÝ
êáõñdz
ì»ñ³ûÍáõÙ ø»ë³åÇ ê© ²ëïáõ³Í³ÍÇÝ ºÏ»Õ»óõáÛ
Ødzó»³É ³·³õáñáõû³Ý ²ñï³ùÇÝ ¶áñÍáó ܳ˳ñ³ñáõÃÇõÝÁ ÏÁ Ññ³ï³ñ³Ï¿
«հայկական ջարդերը եւ ՄԹ քաղաքականութիւնը» փաստաթուղթեր
Ե
ՐԵՒԱՆ (հՅդ մամլոյ դիւան).- Միացեալ Թագաւորութեան Արտաքին Գործոց Նախարարութիւնը 30 Սեպտեմբերին համացանցի վրայ հրատարակած է «հայկական ջարդերը եւ ՄԹ քաղաքականութիւնը» վերնագրով 54 փաստաթուղթեր, 14 Ապրիլ 2009էն 27 Յունիս 2014ի միջեւ գրուած։ Փաստաթուղթերը կը պարունակեն Արտաքին Գործոց Նախարարութեան տարբեր բաժանմունքներու կողմէ գրուած նամակներ Միացեալ Թագաւորութեան նախարարներու, պատգամաւորներու, ինչպէս նաեւ «տեղեկութեան ազատութեան օրէնք»ի հիման վրայ, 14 Մարտ 2014ին թիւ 0298-14 դիմումը ներկայացնողին, որուն ալ ուղարկուած են վերոյիշեալ փասթաթուղթերը՝ 27 Յունիս 2014ին։ դիմում ներկայացնողը ուզած է «հայոց ցեղասպանութեան» եւ «հայոց ցեղասպանութեան ճանաչման ուղղութեամբ Նորին Վեհութեան քաղաքականութեան» վերաբերեալ բոլոր փաստաթուղթերը՝ 16 հոկտեմբեր 2008էն ասդին։ Արտաքին Գործոց Նախարարութեան Արեւելեան Եւրոպայի եւ Կեդրոնական Ասիոյ բաժնէն դիմում ներկայացնողին կը տեղեկացնեն, թէ իրեն չեն տրամադրեր բոլոր փաստաթուղթերը, որովհետեւ օրէնքը կ՚արտօնէ չհրապարակել այն փաստաթուղթերը, որոնց բովանդակութիւնը կրնայ վնաս հասցնել Միացեալ Թագաւորութեան արտաքին քաղաքականութեան եւ կամ այնպիսի նիւթեր, որոնք արդէն հրապարակուած են եւ դիմում ներկայացնող շատ հաւանաբար արդէն ունի զանոնք։ 16 հոկտեմբեր 2008ը այն թուականն է երբ հայոց ցեղասպանութեան մասին Միացեալ Թագաւորութեան կեցուածքին վերաբերող նիւթեր տրամադրուած են իրաւաբան Ճէֆրի Րոպեըրթսընին, ով այդ նիւթերու հիման վրայ, 9 հոկտեմբեր 2009ին հրապարակեց ուսումնասիրութիւն մը՝ «Արդեօք տեղի ունեցա՞ծ է հայոց ցեղասպանութիւնը – Յղումներով՝ Արտաքին գործոց եւ հասարակապետութեան նախարարութեան փաստաթուղթերուն, որոնք ցոյց կու տան թէ ինչպէս բրիտանացի նախարարներ, Խորհրդարանն ու ժողովուրդը ապակողմնորոշուած են»։ Այս օրերուն, Աւստրալիոյ, Գանատայի, Միացեալ Նահագներու եւ Միացեալ Թագաւորութեան մէջ որպէս գիրք լոյս կը տեսնէ նոյն հարցի մասին Րոպեըրթսընի աւելի ընդարձակ ուսումնասիրութիւնը՝ «Անյարմար ցեղասպանութիւն մը – Այսօր ո՞վ կը յիշէ հայերուն»։ Գիրքը նաեւ կ՚անդրադառնայ այս նորագոյն հրապարակուած փասթաթուղթերով դրսեւորուած բրիտանական եւ հայոց ցեղասպանութիւնը ճանչնալ մերժող քաղաքականութեան երկերսայնութեան եւ սնանկութեան։ Միացեալ Թագաւորութեան հայ դատի Յանձնախումբի պատասխանատու Սեւան Արթին Արտաքին Գործոց Նախարարութեան հրապարակումի առիթով ըսաւ. «Ճէֆրի Րոպեըրթսընի նման ազդեցիկ իրաւաբանի մը կողմէ գրուած այս գիրքը չէր կրնար անտարբեր ձգել Միացեալ Թագաւորութեան Արտաքին Գործոց Նախարարութիւնը, ով շտապեց հրապարակել հարցին առնչուած եւ հեղինակին տրամադրուած փաստաթուղթեր, այդպիսով փորձելով ինչ-որ ձեւով ինքզինք արդարացնել, նոյնիսկ՝ նախքան գիրքին հրատարակութիւնը այստեղ։ Նոր տուեալներու հիման վրայ Միացեալ Թագաւորութեան կեցուածքը վերագնահատելու պատուէրը իրաւաբան Րոպերթսընին տուած ենք մենք՝ Միացեալ Թագաւորութեան հայ դատի Յանձնախումբը։ Մենք նաեւ գնած ենք գրքէն հազար օրինակ՝ թիրախաւորուած տարածելու համար քաղաքական, լրատուական եւ այլ շրջանակներու։ Նաեւ՝ ծրագրած ենք գրքին շնորհանդէս կազմակերպել խորհրդարանէն ներս»։
Se solicita material relativo al Genocidio Armenio
A todos los interesados, se solicita archivos familiares para un proyecto documental sobre el Genocidio Armenio. Se está buscando fotos y relatos de sobrevivientes del genocidio armenio en la diáspora, en particular en argentina. Para más información por favor contactar a Hernán Khourian al siguiente email: wasiberran@gmail.com o al teléfono 0221-15-5041797
ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 9 ÐáÏï»Ùµ»ñ 2014
ê
áõñÇáÛ ï³·Ý³åÇ ÁÝóóùÇÝ µ³½Ù³ÃÇõ »Ï»Õ»óÇÝ»ñ »õ ëñµ³ï»ÕÇÝ»ñ ù³Ý¹áõ»ó³Ý ϳ٠ÑñáÛ ×³ñ³Ï ¹³ñӳݫ áñáÝó ϳñ·ÇÝ Ñ³Û »Ï»Õ»óÇÝ»ñ« ³ÝÏ³Ë Çñ»Ýó Û³ñ³Ýáõ³Ý³Ï³Ý å³ïϳݻÉÇáõûݿݫ ÝáÛÝå¿ë íÁݳëÝ»ñ Ïñ»óÇÝ: ø»ë³åÇ ·ñ³õÙ³Ý »õ ³½³ï³·ñÙ³Ý ÁÝóóùÇÝ« µÁݳϳñ³ÝÝ»ñáõ »õ ·áñͳï»ÕÇÝ»ñáõ ÏáÕùÇÝ Í³Ýñûñ¿Ý ³Ûñ»ó³Ý »õ ëñµ³åÕÍáõ»ó³Ý »Ï»Õ»óÇÝ»ñÝ áõ ·»ñ»½Ù³Ý³ïáõÝ»ñÁ: ø»ë³åÇ í»ñ³¹³ñÓ¿Ý Û»ïáÛ« Â»Ù³Ï³É ²é³çÝáñ¹ÇÝ »õ ²½·© Çß˳Ýáõû³Ý áõß³¹ñáõÃÇõÝÁ Ï»¹ñáݳó³õ »Ï»Õ»óÇÝ»ñáõ í»ñ³Ýáñá·Ù³Ý áõ í»ñ³ûÍÙ³Ý ³ß˳ï³ÝùÇÝ íñ³Û« ¹åñáóÇ »õ µÝ³Ï³ñ³ÝÝ»ñáõ í»ñ³Ýáñá·Ù³Ý ½áõ·³Ñ»é: Ú³çáñ¹³µ³ñ« Û³ïáõÏ ÍÇë³Ï³ñ·áí«í»ñ³ûÍáõ»ó³Ý ¶³ñ³ïáõñ³ÝÇ »õ ¾ëÏÇõñ³ÝÇ »Ï»Õ»óÇÝ»ñÁÝ áõ Ù³ïáõéÝ»ñÁ« áñáÝó Ù¿ç Ñ»ñóµ³ñ êáõñµ »õ ³ÝÙ³Ñ å³ï³ñ³·Ý»ñ Ù³ïáõóõ»ó³Ý »õ ËáñÑáõñ¹Ý»ñ ϳï³ñáõ»ó³Ý: ì³ñ¹³í³éÇ« ì»ñ³÷áËÙ³Ý »õ ʳãí»ñ³óÇ ïûÝ»ñáõÝ ³é³çÝáñ¹ ëñµ³½³Ý ѳÛñÁ ù³Ñ³Ý³Û ѳÛñ»ñáí »õ ²½·©Çß˳Ýáõû³Ý Ý»ñϳ۳óáõóÇãÝ»ñáí Çñ³Ï³Ý³óáõó »Ï»Õ»óÇÝ»ñáõ í»ñ³µ³óÙ³Ý Íñ³·ÇñÁ: ²Ûë ß³ñùÇÝ, í»ñçÇÝÁ »Õ³õ ø»ë³åÇ ê©²ëïáõ³Í³ÍÇÝ »Ï»Õ»óÇÝ: ì³ñ³·³Û êñµáÛ Ê³ãÇ ïûÝÇ Ý³Ëûñ»³ÏÇÝ« Þ³µ³Ã« 27 ê»åï»Ùµ»ñÇ Û»ïÙÇçûñ¿ÇÝ« ¶»ñß©î© Þ³Ñ³Ý êñµ© ²ñù© ê³ñ·Ç뻳ݫ ÎñûÝ³Ï³Ý ÅáÕáíÇ ³Ý¹³ÙÝ»ñ ²ñÅ©î© î³Ã»õ ²© øÑÝÛ© ØÇù³Û¿É»³ÝÇ« ²ñÅ© î© Ø³ßïáó ²© øÑÝÛ© ²ñ³å³ÃÉ»³ÝÇ »õ ²ñÅ© î© ¼³ñ»Ñ øÑÝÛ© Þ³ù³ñ»³ÝÇ« ²½·© Çß˳Ýáõû³Ý óճϳÝáõû³Ýó ϳå
ïdzñ ä»ïñáë ÚáíѳÝݿ뻳ÝÇ« ø»ë³åÇ ÑáíÇõ ²ñÅ© î© ØÇõéáÝ øÑÝÛ© ²õ»ïÇ뻳ÝÇ« Ã³Õ³Ï³Ý Ï³½Ù»ñáõ« ßñç³ÝÇ å³ïÏ³Ý Ù³ñÙÝÇ »õ ÙÇáõÃÇõÝÝ»ñáõ Ý»ñϳ۳óáõóÇãÝ»ñáõ« Û³ïϳå¿ë ù»ë³å³µÝ³Ï Ù»ñ ѳõ³ï³ó»³É ÅáÕáíáõñ¹Ç ½³õ³ÏÝ»ñáõ ÑáÍ µ³½Ùáõû³Ý Ý»ñϳÛáõû³Ý ϳï³ñ»ó »Ï»Õ»óõáÛ í»ñ³ûÍáõÙÁ: Þ³µ³Ã »ñ»ÏáÛ»³Ý ųÙÁ 4ÇÝ« Ý³Ë Ï³ï³ñáõ»ó³õ ø»ë³åÇ »õ ¶³ñ³ïáõñ³ÝÇ »Ï»Õ»óÇÝ»ñáõ ·Ùµ¿ÃÝ»ñáõ »õ ½³Ý·³Ï³ïáõÝ»ñáõ ˳ã»ñáõÝ ûñÑÝáõÃÇõÝÝ áõ ûÍáõÙÁ« ѳٳӳÛÝ Ù»ñ »Ï»Õ»óõáÛ ÍÇë³Ï³ñ·Ç ³õ³Ý¹áõû³Ý« Áëï áñáõÝ Çõñ³ù³ÝãÇõñ ³é³ñÏ³Û Ï³Ù ëå³ë« áñ ÏÁ ·áñͳÍáõÇ »Ï»Õ»óõáÛ Ù¿ç« Û³ïáõÏ ³ÕûÃùáí« Éáõ³óáõÙáí« ûÍáõÙáí ÏþÁÝͳÛáõÇ ²ëïáõÍáÛ: ²Ýáñ Û³çáñ¹»ó ÝáÛÝ »Ï»Õ»óÇÝ»ñáõ Ëáñ³ÝÝ»ñáõÝ
Û³ïáõÏ ²ëïáõ³Í³Ùûñ (Ù³ÝáõÏ ÚÇëáõëÁ ·ñÏÇÝ Ù¿ç) å³ïÏ»ñÝ»ñáõÝ ëñµ³·áñÍáõÙÁ: ÆëÏ »Ï»Õ»óõáÛ ûÍÙ³Ý Ñ³Ù³ñ Ëáñ³ÝÇ ë»Õ³ÝÇÝ« ËáñÑñ¹³ñ³ÝÝ»ñáõÝ« ÙÏñï³ñ³ÝÇÝ« ë³ñϳõ³·³ï³Ý (³õ³Ý¹³ï³Ý) »õ Ù³Ûñ ¹ñ³Ý ûÍáõÙÁ: ²Ûë ³éÃÇõ ³é³çÝáñ¹ ëñµ³½³Ý ѳÛñÁ Çñ ·áѳµ³Ý³Ï³Ý ³ÕûÃùÇÝ »õ å³ï·³ÙÇÝ Ù¿ç« áñáõÝ Çµñ»õ µÝ³µ³Ý áõÝ¿ñ© §²Ûë ïáõÝÁ ³ÕûÃùÇ ïáõÝ åÇïÇ ÏáãáõǦ (Øï 21©13©) ·Ý³Ñ³ï»ó ѳÛáõû³Ý ÁݹѳÝ-
ñ³å¿ë áõ ù»ë³å³Ñ³Ûáõû³Ý Û³ïϳå¿ë ϳåáõ³ÍáõÃÇõÝÁ ²ëïáõÍáÛ ï³Ý »õ ѳÛÏ³Ï³Ý ³õ³ÝÇÝ« ÇÝãå¿ë ݳ»õ ³Ý¹ñ³¹³ñÓ³õ ³ÕûÃùÇ Ï³ñ»õáñáõû³Ý áõ îÇñáç å³ï³ë˳ÝÇÝ ³ñųÝÇ ¹³éݳÉáõ ÇñáÕáõû³Ý: ²Ý Û³ïϳå¿ë Áݹ·Í»ó Ü© ê© ú© î© î© ²ñ³Ù ²© γÃáÕÇÏáëÇ ³Ýí»ñ³å³Ñ ½ûñ³ÏóáõÃÇõÝÝ áõ ûñÑÝáõÃÇõÝÝ»ñÁ, áñå¿ë½Ç §í»ñ³µ³óáõÇÝ Ù»ñ ³ÕûÃùÇ ïáõÝ»ñÁ »õ ÷³é³õáñáõÇ Ù»ñ î¿ñÝ áõ öñÏÇãÁ¦: ÄáÕáíáõñ¹Á« áñå¿ë ѳõ³ïùÇ ·»Õ»óÇÏ ¹ñë»õáñáõÙ« »ñÏÇõÕ³Íáõû³Ùµ Ùûï»ó³õ áõ ѳٵáõñ»ó ˳ã»ñÝ áõ ëñµ³å³ïÏ»ñÝ»ñÁ « ³ÕûûÉáí êáõñÇ³Ï³Ý Ñ³Ûñ»ÝÇùÇ Ë³Õ³Õáõû³Ý »õ Ù»ñ ÅáÕáíáõñ¹Ç ÷ñÏáõû³Ý ѳٳñ: ºñ»ÏáÛ»³Ý ųÙÁ 7.30ÇÝ ³é³çÝáñ¹ ëñµ³½³Ý Ñûñ »õ í»ñ³å³ïõ»ÉÇÇÝ ·É˳õáñáõû³Ùµ« ²½·©Çß˳Ýáõû³Ý« ÎñûÝ³Ï³Ý ÅáÕáíÇ« ù»ë³å³Ñ³Ûáõû³Ý« Èǵ³Ý³Ý¿Ý, ²ñ³µ³Ï³Ý Ødzó»³É ¾ÙÇñáõÃÇõÝÝ»ñ¿Ý« ȳóùÇ³Û¿Ý »õ гɿå¿Ý Å³Ù³Ý³Í ËáõéÝ»ñ³Ù ѳÛáñ¹ÇÝ»ñ ø»ë³åÇ ³õ³Ý¹³Ï³Ý §Ø³ë³ñ³¦ÇÝ ßáõñçѳٳËÙµáõ»ó³Ý« ׳߳ϻóÇÝ §÷ñ÷áõé¦Á« §µÏ»Õ¦Á »õ Ùdzëݳµ³ñ ø»ë³åÇ ³õ³Ý¹³Ï³Ý å³ñ»ñáí« ÇÝãå¿ë ݳ»õ ϳ½Ù³Ï»ñåáõ³Í Û³Ûï³·ñáí ×á˳óáõóÇÝ »ñ»ÏáÝ: ÎÇñ³ÏÇ« 28 ê»åï»Ùµ»ñÇ ³é³õûïáõÝ« Û»ï §·Çß»ñ³ÛÇݦ »õ §³é³õûﻳݦ ųٻñ·áõÃÇõÝÝ»ñáõÝ êáõñµ »õ ³ÝÙ³Ñ ³Ý¹ñ³ÝÇÏ å³ï³ñ³·Á ݳ˳·³Ñ»ó ³é³çÝáñ¹ ëñµ³½³Ý ѳÛñÁ« å³ï³ñ³·ÇãÝ ¿ñª Ø»ÍÇ î³ÝÝ ÎÇÉÇÏÇáÛ Ùdzµ³Ý ѳÛñ»ñ¿Ýª Ðá·ß© î©Ô»õáݹ ìñ¹© ´¿Ý¹¿½»³Ý« Ù³ëݳÏóáõû³Ùµ Ñá·»õáñ³Ï³Ý³ó ¹³ëáõÝ: ²õ³ñïÇÝ« ëñµ³½³ÝÁ å³ï·³Ù»ó Ñ»ï»õ»³É µÝ³µ³Ýáí© §Ø³ñ¹áõ àñ¹ÇÇÝ Ýß³ÝÁ åÇïÇ »ñ»õÇ »ñÏÝùÇ Ù¿ç¦ (24©30)« »õ µ³ó³ïñ»ó ê© Ë³ãÇ ïûÝ³Ï³Ý Ï³ñ·Á »õ Ó³ÛÝ« ê©ú©Ê©Ç §Ø»ÕñǦ Ù³ëݳ×ÇõÕÇ Ï³½Ù³Ï»ñåáõû³Ùµ« µ»ñùûñÑÝ¿ù ϳï³ñáõ»ó³õ£ ÐáõëÏ« »Ï»Õ»óõáÛ Ù¿ç ѳõ³ï³ó»³É ÅáÕáíáõñ¹ÇÝ Ñ»ï ÛÇß³ï³ÏÇ Éáõë³Ýϳñ ÙÁ ³éݻɿ »ïù« Ý»ñϳݻñÁ ³ñÓ³Ïõ»ó³Ý ³ëïáõ³Í³ÛÇÝ ûñÑÝáõû³Ùµ »õ ˳ճÕáõû³Ùµ£