Ο Νίκος Γεωργίου Σκλεπάρης (12.4.1969), μέλος μιας όμορφης φαμίλιας που έδει ξε αγάπη για τα γράμματα...
Η Σαπφώ Παναγιώτη ΕυαγγελινέληΧατζηγιατρουδάκη, όταν έπλαθε όνειρα για το μέλλον...
Ο Στρατής Γιάννη Χαλέλης (1957), ο μετέπειτα «Ολύμπιος» φροντιστής της τηλεθέασης του νησιού μας...
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Αγιασώτικη πολυδιάσπαση....................................................................................................... ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Ο Λέσβιος ποιητής Αρης Ταστάνης......................................................................................... ΓΙΩΡΓΟΥ ΤΣΑΛΙΚΗ, Η Αγιάσος πριν από ογδόντα χρόνια....................................................................................................... ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΒΑΔΑ, Η Χορωδία της Μυτιλήνης. Θύμησες από τα χρόνια του μεσοπολέμου ....................................... ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, Γρηγόρης Στυλιανού Κουντουρέλης. Στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης................................... ΑΝΤΩΝΗ ΒΑΛΕΣΗ, Σύλλογος Αγιασωτών Μυτιλήνης «η Αγιά Σιών».................................................................................... ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΠΑΠΑΝΗ, Πενήντα χρόνια στο σχολείο. Ο ... αραμπατζής!.................................................................................. ΟΜΗΡΟΥ ΠΑΠΑΝΗ ΜΑΡΙΓΩΣ, Αίσιον (ποίημα). ΜΑΡΙΑΣ ΠΑΤΣΕΛΗ - ΚΑΜΙΝΕΛΗ, «Αγία Σιών» (ποίημα). ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΚΑΜΑΤΣΟΥ, Αντίς ναν ανιβεί του λάδ’ (ποίημα). ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΣ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ - ΚΛΕΙΔΑΡΑ, Φεγγάρι μου αστραφερό (ποίημα).................................................................................................................................................... ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΟΥΤΖΟΥΡΕΛΗ, Ας ήταν... (ποίημα). ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΚΑΜΑΤΣΟΥ, Τιχνίτις είχι του χουριό (ποίημα). ΜΑΡΙΑΣ ΑΓΙΑΣΩΤΟΥ - ΑΑΜΠΡΙΝΟΥ, Αγρύπνια (ποίημα). ΣΠΥΡΟΥ Κ. ΚΑΡΑΜΟΥΝΤΖΟΥ, Η μυγδαλιά (ποίημα)..... ΠΡΟΚΟΠΗ I. Π ΑΠΑΛΑ, Η Λέσβος τίμησε το Στρατή Αναστασέλλη........................................................................................ ΣΟΦΙΑΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗ - ΚΟΥΔΟΥΝΕΛΗ, Οι Αγιασώτες στην Εστία Νέας Σμύρνης............................................................ ΜΗΤΣΟΥ Ν. ΤΣΙΑΜΗ, Βιβλιοκριτική........................................................................................................................................... Τα πθίτκα μας (Προκόπης Κουτσκουδής. Χρίστος Γλεζέλης, Ερμόλαος Χατζηβασιλείου. Γρηγόριος Παπαπορφυρίου)... ΓΙΑΝΧΑΤΖ, Σας πληροφορούμε............................................................Γ. ....................................................................................... ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Φίλιππας Καραμάνης. Ακοίμητος φρουρός στις επάλξεις του καθήκοντος..................... ΓΙΑΝΧΑΤΖ, Αυτοί που φεύγουν...................................................................................................................................................... ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ Π. ΣΤΑΥΡΑΚΕΛΗ, Ελεύθερο βήμα. Τι είχες, Γιάννη; Τι έχω τώρα! (Πρόγραμμα Ιωάννης Καποδίστριας).. Εισφορές.............................................................................................................................................................................................. Κοινωνικά............................................................................................................................................................................................
Σελ. 3 4 6 10 12 15 17
18 19 20 23 27 28 29 30 31 32 33 34
ΕΞΩΦΥΛΛΟ
Δυο γερόντισσες της Μπουτζαλιάς ποζάρουν μπροστά στο φακό της «Αγιάσου»... (Διαφάνεια Γιάννη Χατζηβασιλείου. Αγιάσος,
16.8.1988)
ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ
Οι αμυγδαλιές βιάστηκαν και εφέτος να φορέσουν τα γιορτινά τους... (Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Κρεστενίτης ποιη τής Γιώργης Καλογερόπουλος-Κάλβιος)
Ι5ΧΝ 1106-3378
ΑΓΙΑΣΩΤΙΚΗ ΠΟΑΥΔΙΑΣΠΑΣΗ Η Α γιάσ ος, ό π ω ς κ α ι άλλα ο ρ εινά κεφ α λο χ ώ ρ ια τη ς Ε λ λ ά δ α ς , γ ν ώ ρ ισ ε α π ό π α λ ιά τ ις ο δ υ ν η ρ έ ς σ υ ν έ π ε ιε ς τ η ς μ ε τ α ν ά σ τ ε υ σ η ς . Π ροσ φ ιλή κ α ι ά ξια τέκνα της π ή ρ α ν κ α τά κ α ι ρ ούς το δρ όμ ο της φυγής, θεληματικά ή αθέλη τα, κ α ι π ά σ χ ισ α ν να σ τερ ιώ σ ο υ ν τη ζήση το υ ς σε μ α κρινές η πείρους, σε χώ ρ ες της επαγγελίας, αλλά κ ά π ο τε κ α ι σε τό π ο υ ς του ξεπεσμού... Ό π ο υ κ α ι να ψ ά ξ εις, ό π ο υ κ α ι να σ τα θ είς, θ α β ρ ε ις Α γ ια σ ώ τ ε ς , σ υ σ π ε ιρ ω μ έ ν ο υ ς ή δ ι ά σ π α ρ τ ο υ ς . Π α ν τ ο ύ α φ ή ν ο υ ν τη σ φ ρ α γ ίδ α το υ ς, τα χ ν ά ρ ια το υ ς, την ιό ια ιτερ ό τη τά το υ ς, την α ρετή τ ο υ ς , μα κ α ι τα ε λ α ττώ μ α τ ά το υ ς . Ε ρ γ ά ζο ν τα ι σκληρά, δ η μ ιο υ ρ γο ύ ν π ερ ιο υ σ ίες, π ρ ο κ ό β ο υ ν . Κ ρ α τ ο ύ ν τη ν ελ λ η ν ικ ό τη τά το υ ς μέσα στο σ τρ όβ ιλο το υ κ ο σ μ ο π ο λ ιτισ μ ο ύ , π ο υ σ ιγ ά α λ λ ά σ τα θ ερ ά π α ρ α σ έ ρ ν ε ι στη δ ίν η το υ κ α ι την π ιο σ τέρ ια εθνική συνείδηση... Ε δ ώ κ α ι λ ί γ ο κ α ιρ ό ο ι Α γ ι α σ ώ τ ε ς τ η ς Μ υ τ ιλ ή ν η ς σ υ σ π ε ιρ ώ θ η κ α ν κ α ι ί δ ρ υ σ α ν
Σ ύ λ λ ο γ ο με τη ν ε π ω ν υ μ ία «Η Α γ ία Σ ιώ ν » . Α να σ κ ο υμ π ώ θ η κ α ν, ά ρ χ ισ α ν τη δουλειά , δη μ ι ο ύ ρ γη σ α ν γέφ υ ρ ες επ α φ ή ς. Σ τό χ ο ς το υ ς να β ο η θ ή σ ο υ ν την Α γ ιά σ ο , ν α μην τη ν α φ ή σ ο υ ν να ξεπ έσ ει. Τ α μέλη π ο λ λ ά , ο ι μ π ρ ο σ τά ρ η δ ες ά ν θ ρ ω π ο ι δο κ ιμ α σ μ ένη ς α ξιοσ ύνη ς. Τα π ρ ώ τ α β ή μ α τα σ τα θ ε ρ ά , ο α μ η τ ό ς τη ς ο λ ιγ ό χ ρ ο ν η ς π ο ρ ε ία ς κ α ι δ ρ ά σ η ς ικ α ν ο π ο ιη τ ικ ό ς , το μ έλ λ ο ν ελπ ιδο φ ό ρ ο ... Ό λ ο ι ο ι δ ρ ό μ ο ι φ έ ρ ν ο υ ν σ τ η ν Α γ ιά σ ο . Α υ το ύ ς τ ο υ ς δ ρ ό μ ο υ ς ο δ εύ ο υ ν ο ι α π α ν τ α χ ο ύ Α για σ ώ τες, γ ια τ ί α γ α π ο ύ ν με π ά θ ο ς το ν τό π ο τ ο υ ς . Τ α σ ω μ α τ ε ία « Η Α γ ία Σιοάν», « Φ ιλ ο π ρ ό ο δ ο ς Σ ύ λ λ ο γ ο ς Α γ ια σ ω τώ ν » Α θ ή να ς κ α ι « Φ ιλ ο π ρ ό ο δ ο ς Π α ρ ο ικ ία Α για σ ω τώ ν» δγήη εγ α π ο τ ε λ ο ύ ν το μ εγ ά λ ο ά ξ ο ν α , π ο υ μ π ο ρ ε ί να β οηθή σ ει γ ια π ε ρ α ιτ έ ρ ω π ρ α γ μ α τ ώ σ ε ις σ το ν ευρύτερο χώ ρ ο του π ο λιτισ μ ο ύ... ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Αναμνηστική φωτογραφία αναγνωστηριακών της Αγιάσου και ομογενών της μακρινής φιλόξενης δεύτερης πατρίδας Αυστραλίας, μπροστά στο «ΟρβΓΗ Ηοιι§6» του ΧχΒηυγ (9.11.1994). (Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Μιχάλης Χριστοφαρής ή Καμπάς)
Ο ΛΕΣΒΙΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΑΡΗΣ ΤΑΣΤΑΝΗΣ* Ο λυρικός απολογητής του χειμαζόμενου ανθρώπου της εποχής μας Ο
Α ρης Τ αστάνης είδε το φ ω ς της ζω ής το
1952 σ ’ ένα γ ρ α φ ικ ό χ ω ρ ιό της Λ έσ βου, σ τα Π αράκοιλα. Σε η λικία εννέα ετώ ν αναγκάστηκε με το υ ς γ ο ν είς του, α ν θ ρ ώ π ο υ ς του κ α θη μ ερ ι νού μόχθου κ α ι της β ιο π ά λ η ς, ν ’ ακολουθή σ ει το δρόμο της φ υγής κ α ι να βρει α ρ αξοβόλι στην π ο λ υ ά ν θ ρ ω π η π ρ ω τεύ ο υ σ α . Ε ξ α π α λ ώ ν ο ν ύ χ ω ν α ισ θ ά νθ η κ ε έντο να τ ο υ ς σ υ ν εχ ιζ ό μ εν ο υ ς κ ρ α δ α σ μ ο ύ ς της μ ετεμ φ υ λ ιο π ο λ εμ ικ ή ς π ε ρ ιό δ ο υ , κ α θ ώ ς κ α ι τ ο υ ς π ό ν ο υ ς μ ια ς α ν ία τ η ς πάθησης τω ν κά τω άκρω ν, π ο υ του α ιχ μ α λ ώ τι σε την εφηβεία στα νοσ οκομεία κα ι π ο υ τελικά το ν κα θή λω σε σ το ν Κ α ύκ α σ ο της α ν α π η ρ ία ς. Σ π α ρ α ξ ικ ά ρ δ ια η ο μ ο λ ο γ ία το υ σ το π ο ίη μ α «Απολογία», α π ό τη σ υλλογή «Συνοικισμός» του 1979: Όλη μου η ζωή κυλά πάνω σε μέταλλα και λάστιχα.
Ό ν τ α ς μ α θ η τ ή ς τ ο υ γ υ μ ν α σ ίο υ , ο Α ρ η ς Τ α σ τά νη ς ένιω σ ε την α νά γκ η να βρει δ ιέξ ο δ ο α πό το β α σα νισ τικό π ρ ο σ ω π ικ ό του πρόβλημα κ α ι να κα τα θέσ ει μ α ρ τυ ρ ίες ψ υ χ ικ ή ς ευα ισ θη σ ία ς κ α ι α γ ω ν ισ τ ικ ο ύ σ το χ α σ μ ο ύ . Α ρ χισ ε να δ ια β ά ζ ε ι με π ά θ ο ς π ο ιη τ έ ς , δ ικ ο ύ ς μ α ς κ α ι ξ έ ν ο υ ς, κ α ι να γ ρ ά φ ε ι σ τ ίχ ο υ ς . Π ρ ω το εμ φ α νίστηκε το 1975, με το π ο ίη μ α «Μπορείς», στο Η μερολόγιο της «Δ ιεθνούς Έ νω σ ης Α να πήρω ν Κ α λ λ ιτεχ ν ώ ν » , το ο π ο ίο κ υ κ λ ο φ ό ρ η σ ε, σε 15 γλώ σ σ ες, σ ’ ό λο ν το ν κόσμο. Το επόμενο έτος εξέδωσε την πρώτη ποιητική συλλογή του, με τον ε ν δ ε ικ τ ικ ό τ ίτ λ ο «Π ίσω α πό γ υ ά λ ιν ο υ ς τοίχους», η ο π ο ία π α ρ ά τις α δυνα μ ίες τεχνικής μαρτυρούσε τα λέντο κ α ι έδινε υ π ο σ χέσ εις γ ια υψηλότερα πετά γμ α τα στο χώ ρο της τέχνης του λόγου. Π ολύ γρ ή γο ρ α ο νέο ς π ο ιη τή ς κ α τά φ ερ ε ν ’ α π ο μ α κ ρ υ ν θ εί, σε μ ικ ρ ό ή μεγάλο βαθμό, α π ό κάποιες αδυναμίες, που χαρακτηρίζουν συνήθως τα π ρ ω τό λ εια , ό π ω ς η σ τιχ ο υ ρ γικ ή α τεχ ν ία , ο πλατειασμός, η επιτήδευση με στόχο τον εντυπω σιασμό, η θεματική μονομέρεια, η άνευρη εικον ο π λ α σ ία , η γλω σ σ ικ ή π ε ν ία κ α ι η δο γ μ α τικ ή προσήλωση σε ιδεολογικά, κ οινω νικ ά κ α ι π ο λ ι τικά σχήματα. Οι έφτα συλλογές που ακολούθη * Σύντομη εισήγηση στο 2ο Συμπόσιο Ποίησης (Αθήνα 21-24 Γενάρη 1998), του οποίου το θέμα ήταν «Ελληνική Γλώσσα και Ποίηση».
Ο ποιητής Άρης Ταστάνης (Από το βιβλίο του Κώστα Γ. Μίσσιου, Η «Λεσβιακή Ανοιξη» εν καρποφορία, τόμος δεύτερος, Μυτιλήνη 1994, σ. 444).
σαν, «Αιολικά» (1977), «Δεκατέσσερα ποιήματα για τον Φώτη Αγγουλέ» (1979), «Συνοικισμός» (1 9 7 9 ), « Α π ό π ε ιρ ε ς π ρ ο σ α ρ μ ο γή ς» (1 9 8 2 ), «Νυχτερινές στάσεις» (1985), «...και άκουγε τον άνεμο» (1991), κα θώ ς κ α ι «Αιολικά (1991), β ρ ίσ κ ο ντα ι σε α νο δικ ή π ο ρ εία κ α ι μ α ρ τυρ ούν γενικά φ ιλ ό τιμ ες π ρ ο σ π ά θ ειες τιθάσευσης του λ ό γο υ κ α ι α ν α γ ω γ ή ς σε κ α θ α ρ ό τε ρ ε ς μ ο ρ φ ές ποίησης. Η π ο ίη σ η το υ Ά ρη Τ α σ τά ν η ε ίν α ι π ο ίη σ η λυρική, εξομολογητική, αγω νιστική, κοινω νική. Ε ίν α ι ξεχείλισ μ α εκ βαθέω ν, π ικ ρ ό π α ρ ά π ο ν ο , δ ια μ α ρ τ υ ρ ία , κ ρ α υ γ ή α γ ω ν ία ς , σ α ρ κ α σ μ ό ς , μ ή νυμ α α γ ά π η ς γ ια τη ζω ή κ α ι το ν π ά σ χ ο ν τ α άνθρω πο, οραματισμός μελλούμενης αδελφοσύ νης και ειρήνης. Ο λ υ ρ ισ μ ό ς το υ , π η γ α ίο ς κ α ι δ ιά χ υ τ ο ς σ ’ όλες τ ις σ υλλογές, είν α ι δροσερή α νά β ρ α, π ο υ φ α νερώ νει π λ ο ύ σ ιο σ υ να ισ θη μ α τικ ό κόσμο. Ο
ποιητής εμπνέεται α πό τη φύση, α πό τον έρωτα, το « γ λ υ κ ύ π ικ ρ ο ν ά μ ά χ α ν ο ν ο ρ π ετο ν » , α π ό τα γαλανά νερά του Α ιγαίου, από την Α ιολία, δηλα δή τη Λέσβο, την «ευλογημένη γη της ελιάς», από το ρομαντικό κλίμα της γενέτειράς του, που του δυ ν α μ ώ ν ει τη ν ο σ τα λ γ ία , την π εθ υ μ ιά της ε π ι σ τρ ο φ ή ς, α π ό το σ υ γ κ ιν η σ ια κ ό π α κ τ ω λ ό της ανέμελης π α ιδ ικ ή ς η λ ικ ία ς, α λλά κ α ι α π ό την Αθήνα, με τα πολλά κεντρίσματα του νου και της καρδιάς. Α ξιοπ ρ όσ εκ τη κ α ι η έντονη εξομ ολογη τικ ή διάθεση της ποίησ ή ς του, π ο υ είνα ι ειλ ικ ρ ινή ς κ α ι σ υγκινεί βαθύτατα. Μ αρτυρεί α υτογνω σ ία , σ υ μ β ιβ α σ μ ό με τη σ κ λη ρ ή π ρ α γ μ α τ ικ ό τ η τ α , ιώ βεια εγκαρτέρηση, α λλά π α ρ ά λλη λα κ α ι εξισ ο ρ ρ ο π η τικ ή α γ ω ν ισ τικ ό τη τα , ό χ ι σ υνη θισ μ έ νη. Ο π ο ιη τή ς έχει επ ίγνω σ η το υ π ρ ο σ ω π ικ ο ύ του προβ λήμ α τος, της σ ω μ ατική ς του ομηρίας, κ α ι εκ φ ρά ζει π ο ικ ιλ ό τ ρ ο π α ω ς ά ν θ ρ ω π ο ς το ν π ό νο του, το π α ρ ά π ο ν ό του, την κ ατάθλιψ η της μ ο ν α ξ ιά ς , α λ λ ά δ ε ν ο δ η γ ε ί τ α ι σε ν ο σ η ρ ή μ ε λ α γ χ ο λ ία , σε μ ο ιρ ο λ α τ ρ ία , σε α π ό γ ν ω σ η . Ε ίνα ι ένας, θα λέγαμε, ενεργητικός α π α ισ ιό δ ο ξος, π ο υ ξέρει να κ ο ντα ρ ο μ α χεί με τις α ν τ ιξ ο ό τητες της ζω ής, να π ερ νά νικητής μέσα α πό τις σ υμπληγάδες της μ οίρα ς. Α γω νίζετα ι κ α ι δ ια ν θ ίζ ε ι το φ τ ε ρ ω τ ό τ ο υ λ ό γ ο με π ο λ λ έ ς ν ό τ ε ς α ισ ιο δ ο ξ ία ς, χ α ρ ά ς κ α ι ελ π ίδ α ς για ένα κ α λ ύ τερο α ύ ρ ιο , έστω κ α ι α ν κ α τά κ α ιρ ο ύ ς β λέπει τα ό ν ειρ ά το υ να δ ια ψ ε ύ δ ο ν τ α ι κ α ι ο ά ν θ ρ ω π ο ς, ω ς ά τομο κ α ι ω ς μέλος της κ ο ινω νία ς, να οδεύει π ρ ο ς το χειρότερο. Η ποίηση του Άρη Ταστάνη δεν εξα ντλείτα ι στο άτομο ούτε σε π ρ ο σ ω π ικ ές κα τα σ τά σ εις και σε τρ α υ μ α τικ ά β ιώ μ α τα. Ε ίν α ι ποίηση ευρύτε ρ ω ν σ τ ό χ ω ν , π ο υ φ ιλ ο δ ο ξ ε ί ν ’ α γ κ α λ ιά σ ε ι όλους τους α νθρ ώ πους, να στείλει μηνύματα σ ’ ό λ ο ν το ν κ ό σ μ ο , να τρ α γ ο υ δ ή σ ει τ ο υ ς τ α π ε ι νο ύ ς, το υ ς κ υ νη γη μ ένο υ ς, το υ ς κ α τα φ ρ ο νεμ έν ο υ ς, Ξ εκ ιν ώ ν τα ς α π ό ο ικ ο γ ε ν ε ια κ έ ς μνήμες, α π ό σ υσ σ ω ρ ευ μ ένες π ικ ρ ίε ς , α π ό ιδ ε ο λ ο γ ικ ά πισ τεύω κ α ι οράματα, από διηγήσεις π ο υ α γκ υ λ ώ νο υ ν κ α ι π ο ν ο ύ ν , α π ό μεγάλες αγοονιστικές π α ρ α δ ό σ εις του τό π ο υ , α π ό δ ρ α μ α τικ ές κ α τα σ τά σ εις του χτες κ α ι α π ό ο δυνη ρ ές δ ια π ισ τ ώ σ ε ις το υ σ ή μ ερα , ε ξ α κ τ ιν ώ ν ε τ α ι ο υ σ ια σ τ ικ ά π έρ α α π ό τό π ο κ α ι χρ ό νο . Κ ά τω α π ό το ν ε π ί π α γ ο της εντο π ιό τη τα ς τω ν κ ο ιν ω ν ικ ο π ο λ ιτ ικ ώ ν γ ε γ ο ν ό τ ω ν τη ς ν ε ό τ ε ρ η ς ισ τ ο ρ ία ς μ α ς, ε ίν α ι εύκ ολο να δ ια κ ρ ίν ε ι κ α ν ε ίς το ν α ιώ ν ιο ά ν θ ρ ω π ο , π ο υ α γ ω ν ίζ ε τ α ι γ ια ιδ α ν ικ ά , π ο υ
Η προμετωπίδα του οχτασέλιδου προγράμματος (δια στάσεων 24x15) του 2ου Συμποσίου Ποίησης (Αθήνα, 21-24.1.1998).
ονειρεύεται την ειρήνη, π ο υ πολεμά την α δικ ία κ α ι την εκμετάλλευση, π ο υ δρομολογεί τη λύση τω ν κ α υ τώ ν π ρ ο β λ η μ ά τω ν κ α ι την κ ο ιν ω ν ικ ή δικαιοσύνη. Ε ίνα ι πολύ δύσκολο, μέσα στα στενά πλα ίσια π ο υ επ ιβ ά λ λ ει ο π ιε σ τ ικ ό ς χ ρ ό ν ο ς της κ λ εψ ύ δρας, να εκπορθήσεις το οχυρό ενός καταξιω μέ ν ο υ π ο ιη τ ή , εκ λ ε κ το ύ μ έ λ ο υ ς τη ς Ε τ α ιρ ε ία ς Ε λλή νω ν Λ ο γο τεχνώ ν. Ο Ά ρης Τ α σ τά νη ς α π ό πολύ νω ρίς πίστεψε στην αποστολή της ποίησης και τω ν εμπνευσμένων δημιουργώ ν της. Με τους α β ία σ τ ο υ ς , α ν ε π ιτ ή δ ε υ τ ο υ ς , ε λ ε ύ θ ε ρ ο υ ς κ α ι α γω νισ τικ ο ύ ς σ τίχο υ ς του έδωσε λα μ π ρ ά δ είγ ματα λυρισμού, αλλά συγχρόνω ς έγινε και μαχη τικ ό ς απολογητής του χειμαζόμ ενου α νθρώ που της εποχής μας. ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η ΑΓΙΑΣΟΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΟΓΔΟΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ Ενδιαφέρουσα καταγραφή των ετών 1917-1918 Α γ ι ά σ ο ς , μ ια π α ν έ μ ο ρ φ η κ ω μ ό π ο λ η της Λέσβου, με εργατικούς κα ι πα νέξυ π νο υ ς κ α το ί κ ους, π ο υ με τα π α λ ικ α ρ ίσ ια φ ερ σ ίμ α τά το υ ς έδωσαν το «παρών» σ ’ όλες τις δύσκολες στιγμές της ισ τορίας του νησιού μας. Έ ζησαν όλοι μαζί α γα πη μ ένοι, σαν ένα βουερό μελίσσι, κ α ι αυτό φ α ίν ε τ α ι κ α ι α π ό τη ν π α ρ α κ ά τ ω π ισ τ ό τ α τ α (χωρίς διορθω τικές παρεμβάσεις), αναδημοσιευό μενη καταγραφή τω ν σελίδων 196-197 «Οδηγού», ο ο π ο ίο ς βρίσκεται στο π ρ ο σ ω π ικ ό μου α ρχείο και ο ο π ο ίο ς α να φ έρ ετα ι σ τις α ρχές του α ιώ να μας και συγκεκριμένα στα έτη 1917-1918. ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΛΙΚΗΣ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΔΕΣΒΟΥ ΑΓΙΑΣΣΟΣ (Κάτοικοι 7.000) Κ ο ιν ό τη ς τοϋ νομοϋ και τής νήσου Μ υ τι λήνης. Αποτελείται έκ τής
Ο συνεργάτης μας Γιώργος Τσαλίκης (Σκίτσο φιλοτεχνημένο απο το Μίλτη Παρασκευαΐδη)
σης. ’ Ωνομάσθηέκ το ϋ π ρ ώ το υ α υ τή ς θεμελιωτοΰ Μοναχού Α γίο υ "Ασσου, μονάσαντος ένταϋθα, κατά σχετικήν παράδοσιν, περί το έτος 1150. Ε Ινεή τ ρ ίτη σ η μ α ίνο υ σ α π ό λ ις τής Αέσβου. Απέχει τής Μυτιλήνης ώρας 4 δι ’ όδοϋ αμαξιτής. Εΐνε έκτισμένη επί μαγευτικής τοποθε-
Η Αγιάσος στα χρόνια του μεσοπολέμου. (Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Γεώργιος Ευστρατίου Σκλεπάρης)
σίας επί ύψους 100 μέτρων είς τά ΒΑ πρανή τοϋ. ό ρ ο υς "Ο λ υ μ π ο ς." Εχει ώ ρα ϊον κ ο ιν ο τικ ό ν κήπον, τής «Παναγίας» καλούμενον και έκτεινόμενον πρός τα νότια τής πόλεως. Παρ αυτήν, είς θέσιν «Πιτζίλια», διατηρούνται ερείπια τής αρχαίας «Πενθίλης», επί λόφου δέ πρός τά ΒΑ λείψ ανα ένετικ ο ϋ φ ρουρ ίου, το «Κ άστρο» ή «Καστέλλι». Κοινότης πλούσια έχουσα μεγίστην κτηματικήν περιουσίαν. Προϊόντα. Γεωργικά: Κάστανα 150-160.000 οκάδες, όπώραι, έλαιον, όσπρια, δημητριακά, κ η π εύσιμ α έκλεκτά. Μ άρμαρα έρυθρόχροα. Βιομηχανικά: Πήλινα άγγεϊα, δέρματα κατειργασμένα, κέραμοι, οινοπνευματώδη ποτά, σάκκοι, υφάσματα, μάχαιραι κλπ. Α ρχα ί: Είρηνοδικείον. Π τα ισμ α το δ ι κ ε Ιο ν. Ύποθηκοφυλακεΐον. Συμβολαιογραφεία. Α σ τυ νομία. Ναοί: Α γ ία Τριάς. Θεοτόκος Κ οίμησις μ ε τ ’ εικό νο ς τής Θ εοτόκου θεω ρουμένης θα υμ α τουργού. Σ χολεία: "Η μιγυμνάσιον κλπ. π α ίδ ε υ σ ις είς τόν Γ ενικόν "Οδηγόν Αέσβου). ["Ημιγυμνάσιον: Κ αθηγηταί δύο. Διευθυντής: Ν ουλέλης Θεόφιλος. Μαθηταί 34. Δημ. εξατά ξ ιο ν Α ρ ρ έν ω ν : Δ ιδ ά σ κ α λ ο ι 7. Δ ιευ θ υ ν τή ς: Π απουτσιδάκης Ιωάννης. Μ αθηταί 419. Δημ. Π ε ν τα τά ξ ιο ν Θ ηλέων: Δ ιδ α σ κ ά λ ισ σ α ι 5. Δ ιε υ θ ύ ν τρ ια : Χ ρ ισ τ ο φ ο ρ ίδ ο υ Μ α ριά νθη. Δυο φίλοι επαγγελματίες, ο υποδηματοποιός Ευστράτιος Μαθήτριαι 289]. Προκοπίου Ιακώβου (Χατζηφουτνή) και ο πραματευτής Π ανηγύρεις: Τήν 15ηνείς τόν Αλκιβιάδης Παναγιώτου Χατζηπροκοπίου (δεξιά). Ναόν Θεοτόκου τής θαυματουργού. (Τη φωτογραφία παραχώρησε η Φεβρωνία Ευστρατίου Ιακώβου - Καραφύλλη)
Φίρμα του παλαιού παντο πωλείου του Σταύρου Βασιλείου Παπουτσέλη, το οποίο βρισκόταν στο «Χάνι», απέναντι από την άλλοτε στέγη του Δημαρχείου... (Φωτογραφία Δημητρίου Αμπουλού. Αγιάσος 1987)
γιά ν ν η ς Π αν., Μ α ρ α γκ ό ς Κ ω ν σ τα ν τίν ο ς, Μ π ο για τζ ή ς Ε ύ σ τρ ., Ν έδρα ς Θ εμ ισ το κ λή ς, Αγγειοπλαστεϊα: Κ ουρ Κ ουρτζής Π ληγηνιάτης Γεώργ., Π ολυπάθου Παν., ΠουΗλίας, Τζίνης Βασίλειος, Τζίνης Προκόπιος. δεράς Μιχαήλ, Σεμέλης Βασ., Σεμέλης Εύστρ., Α γ γ ε ιο π ω λ ε ία : Τ ά λ ιο ς Ε ύ σ τ., Σουσαμλής Παν., Σ τιάνου Παν., Τάλιος Μιχ., σταύρου Δημ. Χ α τζηεμ μ α νο υή λ Θ εμιστ., Χ α τζη εμ μ α νο υ ή λ ’ Α ρ τ ο π ο ι ε ί α :Α νδρι ώτ ης Ευστρ., Βαλέτσας Παν., Χατζηπαναγιώτου Αθαν., Χατζηραβδέλης Ευστρ., Κλήμου Ευστρ., Παπάζογλου ΠαραΔημ., Ψυρούκης Παν. μυθιώτης Θεόδ., Σάββα Ευστρ., Χαλέλης Εύστ. Κουρεία: Μ αριγλής Σοφοκλής, Ν ταγκέλης Παν., Χαλέλης Ν. Παν. Παν., Π ατράκης Προκ., Π λημαρτέλης Εύστρ., Ασβεστοποιεϊα: Κωδωνέλλης Παρ. Τοπανλής Γρηγόριος. Γαλακτοπωλεία: Ζαμπαδέλης Θεοδ. Κ ρεο πω λεία : Τ σ ό κα ρ ο ς Α ν τ ., Χ α τ ζ η ε μ Εδωδιμοπωλεία: Β οροντέλης Παν., Γαβές μανουήλ Παν., Χατζηκομνηνού Εύστρ., Χ α τζη Γ ρ ηγό ριο ς, Ε ύ α γ γ ε λ ιν ο ύ Ε ύσ τ., Ζ ε ϊμ π έ κ η ς κομνηνού Νικ. Γεώργιος, Η λ ιο γ ρ α μ μ έ ν ο ς Γ., Κ α κλα μά νο ς Μ α γειρεία : Ν ίδρ α ς Ν εοκλής, Π α σ χα λιά ς Η λία ς, Κ ολομοϋνδος Θεόφιλος, Κ οντενέλης Κωνστ. Εύστ., Κοντινού Παν., Μ αριγλής Εύριπ., Νουλέ Μαχαιροποιεία: Μαμήλης Παν.. Παπουτσής λης Θεμ., Ο ικονόμου Γ., Π απένης Π ροκόπης, Χαρ. Σάββας Α ν ., Σ αμσαρδέλλης Α π ., Σ κλεπάρης Όδοντοϊατροί: Καραφύλλης Εύστρ. Εύστ., Τράγος Ε., Χατζηβασιλείου Βασίλειος, Ο ίν ο π ν ευ μ α το π ω λ εϊα : Α ν δ ρ ικ ο ύ Π αν., Χ α τ ζ η μ υ λ ή ς Π., Χ α τζ η φ ώ τη ς Ε ύσ τ., Χ ρ ι Βαρουτέλης Εύστρ., Γαβές Γρηγ., Γερέλλης Θεμ., στοφαρής Παν., Χ ρισ τοφ ής Γρηγ., Χ ριστοφ ής Γ ρηψ έλλης Π αναγ., Δ ό γκ ο ς Ε ύσ τρ., Ζ ερ ο υ Παν. τιλέλλης Δημ., Καρατζάς Εύστρ., Κοντανέλλης Ιατροί: Μ αριγλής Θεμιστοκλής, Σκληπάρης Παν., Κ ο ντα νο ύ Παν., Κ ω μ α ΐτο υ Παν., Μ ά Παν., Τζανετής Ίωάν. γειρα ς Α ν θ ., Μ α ρα γκό ς Κ ω νστ., Μ α ριγλή ς Ιχθυοπω λεία: Β ουνάτσος Γεώργ., Δ ό γγο ς Σοφ., Μ πεγιάζης Εύστ., Π απάνης Προκ., ΡουΕύστρ., Τζίτζικας Εύστρ., Ταράνης Βασίλειος. γκέλης Δημ., Σαμαραδέλλης Απ., Σιμέλης Εύστ., Καφενεία: Α νδρ ικ ο ύ Παν., Γληζέλης Παν., Σουσαμέλλης Παν., Στιάνου Παν., Τάλιος Μιχ., Ζ ε ρ δ ιλ έ λ λ η ς Δ ημ., Κ α ρ α τζά ς Ε ύ σ τρ ά τιο ς , Χατζηεμμανουήλ Παν., Χατζηπαναγιώ του Κ ο ν τα ν ο ύ Π αν., Κ ο υ το υ ρ α τζ ή ς / Π αν., Χατζηραβδέλης Δημ., Χατζηφώτης Εύστ. Κωμαΐτου Παν., Μ άγειρας Α νθιμος, ΜαγλουΕ π α γ γ ε λ μ α τ ία ι
Γνωστή άλλοτε στην Αγιάσο ήταν και η πανάρχαια πιλητική τέχνη.,.Στη φωτογραφία (1945;) διακρίνονταν από αριστερά, ο Ευστράτιος Σαββέλης (Πατάτα), ο Ευστράτιος Προκοπίου Χατζηκομνηνός (Κόλλυβας), ο Ευστράτιος Τραγέλης και ο πιλητής (κετσετζής) Προκόπιος Χατζηκομνηνός (Κόλλυβας). (Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Ευστράτιος Προκοπίου Χατζηκομνηνός. Χ^άηεγ)
Τα σακοποιεία της Αγιάσου παλαιότερα επεξεργάζο νταν την αιγότριχα και απασχολούσαν πολλούς εργά τες και εργάτριες... Αναμνηστική φωτογραφία της προπολεμικής περιόδου, στον Κήπο της Παναγίας. Διακρίνονται, από αριστερά, ο Μιχαήλ Καρίκας, ιεροψάλτης του Ιερού Προ σκυνήματος της Παναγίας Αγιάσου και μετέπειτα πρωτοψάλτης της Μητρόπολης Μυτιλήνης, ο Ευστράτιος Αξιομάκαρος (καθήμενος), ο μετέπειτα ιερέας Προκόπιος Κουρτζής και ο Αριστοφάνης Μολυβιάτης (καθήμενος).
(Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Χρίστος Πράτσος)
Ν., Κ ά ν α ρ ο ς Φώτης, Π α ρ α μ υ θ έλλη ς Α π ., Ρουμπάνης Τζοάννος, Ρούσου Εύστ. "Υποδηματοποιεία: Α ν α σ τα σ έλλη ς Π ο λύ δω ρος, Γ ια τρ ο ύ Ιω ά ν ν η ς, Δ ε μ η ρ γ κ έ λ λ η ς Προκόπ., Ιακώβου Εύστράτιος, Καμνέλλης Ιω άννης, Κ απτανής Παν., Κ αραδέλλης Σταύρος, (Τη φωτογραφία παραχώρησε ο Γρηγόριος Μπράτσος) Δ ιβ α νό ς Εύστρ., Μ πάλεσης Α ν τ., Μ πάλεσης Όπλοδιορθωταί: ΜακρέλΝικ. Βασ., Π α π α θ εο φ ρ ά σ το υ Δημ., Τζένης Παν., Πεταλωτήρια: Κοτουκόδης Εύστ.,Τοπανλής ΚυριάκοςΕύστρ., Φραντζής Εύστρ., Φραντζής Κ ασμάτσος, Κ υπριω τέλλης ’ Π ατρικάς Θεμιστοκλής, Χατζησταύρου Παν. Γρηγ., Ρουγκέλης Γεώργιος. "Υ φ α σ μ ά τω ν έμ π ο ρ ο ι: Α ν α σ τ α σ έ λ λ η ς Ραφεία: Λιμπερής Μιλτ., Σκορδάς Εύστρ. "Ηρακλής, Βασιλάκης Σταύρος, Κ ύπριος Χ ρ ι Σ ά κ κω ν κ α τα σ κ ευ α σ τα ί: Γ κ ιζέλ λ η ς Θ., στόφας, Μ αλακέλης Γρηγ., Μ αλακέλης Ιωάν., Γ ο ύνα ρ η ς Π αν., Α ο υ λ α δ έ λ λ η ς Γ εώ ργιο ς, Μ ο υ λ α δ ο ύ λ α ς Π αν., Μ π ά λεσ η ς Σ ω τήριο ς, Καχιλέλλης Θεμ., Καχιλέλλης Π., Παπάνης Αν., Σπανέλης Δημοσθ., Σταυρακέλλης Εύστρ., Χ α Πιγέλιος Βασ. ή Ηλίας. τζηπρο κο π ίο υ Α λ κ ., Χ α τζη π ρ ο κ ο π ίο υ Μ ιχ., Σ α ν δ α λ ο π ο ιεία : Ι α τ ρ ο ύ Α ρ χ ο ν τ ίτ σ η ς , Χατζηπροκοπίου Περ. Κάναρος Φώτιος, Ρούσσος Σταύρος. Φαρμακεία: Μωυσόγλου Παν. Σιδηρουργεία: Ρουγγέλης Γεώργιος. Χρυσοχοεία: Σκουτέλλης Γρηγόριος. Συμβολαιογραφεία: Βαμβουρέλλης Δημ. Τσαρουχοποιεία: Κλειδαράς Εύστ., Κάναρος
Η ΧΟΡΩΔΙΑ ΤΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Θ ύμ η σες από τα χ ρ ό ν ια του μ εσ ο π ο λ έμ ο υ Ε ίχ α τ ε λ ε ιώ σ ε ι τ ις δ υ ο τ ά ξ ε ις το υ Η μ ι γ υ μ ν α σ ίο υ Α γ ιά σ ο υ κ α ι σ τ ις α ρ χ έ ς το υ Σ ε πτέμβρη του 1930 κατέβηκα στη Μ υτιλήνη, για να σ υ ν ε χ ίσ ω τη ν τ ρ ίτ η τά ξ η το υ ε ξ α τ ά ξ ιο υ Γυμνασίου της. Ή ταν η πρώτη φορά που έφευγα μακριά α π ’ το χωριό μας και μικρός, όπω ς ήμουνα, μόλις δεκατεσσερισήμισι χρονώ, ο πατέρας μου έστησε γύρω μου έναν κλοιό από συγγενείς και φίλους του, για να με προσ τατεύουν και να με βοηθούν σε κάθε περίπτωση. Λίγους μόνο θ ’ αναφέρω ονομαστικά, γιατί ήταν ολόκληρος ... λόχος. Το Στρατή Χατζη μ α νόλη , μ ε τ έ π ε ιτ α γ υ ν α ικ ο λ ό γ ο , το Γ ιά ννη Χ ατζηνικόλα, δάσκαλο, -και με τους δυο συγκα τοίκη σα - το Θ εόφ ιλο Ν ουλέλη κ α ι το ν Κ ώ στα Τ ζη ρίδη , κα θη γη τές, κ α ι το ν εξά δελφ ο Μ ήτσο Ευστρατίου Τσέγκο, που του εύχομαι από τα βάθη της καρδιάς μου να ζήσει άλλα εκατό χρόνια. Κι από κοντά ο μεγαλειώδης Στρατής Π απανικόλας,
που α π ’ τις π ρ ώ τες μέρες « α π ’ τ ’ α φ τί κ α ι στο δάσκαλο» της Χ ορω δίας με πηγαίνει, το μουσικό και πιανίστα Κώστα Χατζηευστρατίου, που ήταν κ α ι α ρ χιμ ο υ σ ικ ό ς του Ο ρ φ α ν ο τρ ο φ είο υ Μ υ τι λήνης. Η Χ ορω δία της Μ υτιλήνης στεγαζόταν στον όροφ ο π α λ α ιο ύ κ τιρ ίο υ , κοντά στο ξενο δο χείο "Μεγάλη Βρετανία", στο μικρό δρόμο που έβγαζε τότε στον Αρχοντομαχαλά. Η Χ ορ ω δία της Μ υτιλήνης, με π ρ όεδρ ο τον προοδευτικό δικηγόρο και σπάνιο άνδρα Μανόλη Κάβουρα, που τον είχαμε στην τελευταία τάξη του Δ ιδασκαλείου καθηγητή στην αστική δικονομία , και με μέλη του Συμβουλίου, που δε θυμάμαι ύστε ρα από 67 χρόνια, εκτός από το Γεώργιο Βιτούλια, το Γεώργιο Βοστάνη και τον πνευμ ατικό άνδρα Στρατή Π απανικόλα, πρόσφερε μεγάλο κα λλιτε χνικ ό, ψ υχα γω γικό και εκπα ιδευτικ ό έργο στην πόλη της Μυτιλήνης. Οι χορωδοί ήταν όλοι αρσενικοί και πάνω από
Αναμνηστική φωτογραφία από εκδρομή της Χορωδίας Μυτιλήνης στην Παναγία της Τήνου, στη μεγάλη γέφυρα του ατμόπλοιου «Δρντένα». Από τους καθήμενους εσωτερικά, από αριστερά, αναγνωρίστηκαν οι παρακάτω: 1.Νίκος Μούχος (σταυροπόδι). 2. Δημήτριος Καβαδάς (ακριβώς πίσω). 3. Θεόφραστος Βιτούλιας (με λευκό καπέλο). 4. Κώστας Πατλάκας (μπροστά). 5. Στρατής Χατζηλενούδας (ραβδοφόρος). 6. Αργυρής Κρητικός (στρατιώτης). 7. Γεώργιος Πασβούρης. 8. Δημήτριος Κυπραίος. 9. Νίκος Μιχαήλ. Στην περιφέρεια: 1 (;). 2 (;). 3 (;). 4. Στρατής Κάργας. 5 (;). 6 (;). 7. Γιάννης Μανολακέλης. 8. Νίκος Μυρογιάννης...
30 τον αριθμό. Α π ’ αυτούς θυμάμαι, χω ρίς καμιά αξιολόγηση προτεραιότητας, τους: Δημήτρη Λεοντή, Α ίσ ω να Ε υ σ τρ α τιά δ η , Β αγγέλη Κ α ρ α γ ιά ν ν η , Γιάννη Βονοφακίδη, Γιάννη Μανολακέλη, Γιώργο Πασβούρη, Στρατή Κάργα, Αργύρη Κρητικό, Νίκο Βολογιάννη, Θεόφραστο Γεωργίου Β ιτούλια και Κώστα Πατλάκα. Σ ’ αυτούς βέβαια συγκαταλέγεται και η αφεντιά μου... Ο Κ ώ σ τα ς Π α τ λ ά κ α ς , π ο υ έ π α ιζ ε κ α ι στη Μ αντολινάτα που λειτουργούσε και εκείνη, όπω ς κ α ι η Μ εικτή Ε κ κ λησ ια σ τική Χ ο ρ ω δία , με την υ ψ ίφ ω ν ο Ε υ γ ε ν ία Α ρ ά π η , κ ά τω α π ό την ίδ ια στέγη με την ανδρική χορωδία της Μυτιλήνης και με τον ίδιο μουσικό δάσκαλο, αν και ήταν διαθέ σ ιμ ο ι σε κ ά θε ζήτηση ο ι μ ο υ σ ικ ο ί: Α ν τώ ν η ς Σκέντερ, Γιάννης Άντοβικ και Γιάννης Διανέλος. Στη Μεικτή Εκκλησιαστική Χ ορω δία ήταν και η Θ ά λ εια Φ ρ υ δ ά κ η , ίσ ω ς κ α ι η κ ο υ ν ιά δ α το υ Σ τρ α τή Π α π α ν ικ ό λ α Δ ήμ η τρα (Δήμη) Π ετρ οχείλου κι άλλα π ολλά κ ο ρ ίτσ ια κι α γό ρ ια θρη σκευόμενα και μη. Το μουσικό περ ιβά λλον του χώ ρου ήταν μια πολιτισμένη και φιλική ατμόσφαιρα. Μ ικροί μεγά λοι ήταν το ίδιο όλοι ευγενικοί και καλόκαρδοι, όπω ς τα ιριάζει στους ερασιτέχνες τραγουδιστές, που αποβλέπουν όχι μόνο στην ευχαρίστηση των άλλω ν, αλλά και στους ίδ ιο υ ς με τα τρ α γο ύ δ ια τους. Α ποτέλεσμα να πη γα ίνουμ ε τα κ τικ ά σ τις καθορισμένες μέρες και ώρες και να μη φεύγουμε σαν κυνηγημένοι, όταν τελείωνε το μουσικό μάθη μα, αλλά να το διασκεδάζουμε με συζητήσεις κι εύθυμα τραγούδια. Πολλές φορές μάλιστα να μας ... προκαλεί ο δάσκαλός μας παίζοντας στο πιάνο χορευτικά κομμάτια εκείνης της εποχής, φοξ-τροτ και άλλα, που δε θυμάμαι, και να γίνεται χορευτι κός ... χαμός! Εγώ εκεί για πρώτη φορά χόρεψα ευ ρ ω π α ϊκ ο ύ ς χο ρ ο ύ ς με ... δασκάλα τη Θ άλεια Φρυδάκη, έτσι παράπονού μενο, όπως μ’ έβλεπε, να χορεύουν οι άλλοι - ακόμα και μεταξύ τους - κι εγώ να βλέπω από μακριά σαν ... ανάπηρος. Εδώ τότε, ένα απόγευμα, ο κυνηγός ταλέντων Στρατής Π απανικόλας μου πρότεινε να παίξω σ ’ ένα θεατρικό έργο, που έγραψε, και μάλιστα σε γυναικείο ρόλο. Το ωραίο φύλο τότε δύσκολα ανέ βαινε στη σκηνή. Βέβαια ατύχησε σ ’ εμένα, για τί δεν υπήρξα ποτές θεατρικό ταλέντο. Με την ίδρυση και λειτουρ γία του Δ ιδ α σ κ α λ ε ίο υ το φ θ ιν ό π ω ρ ο το υ 1931, η Χ ο ρ ω δ ία Α νδρώ ν Μ υτιλήνης δέχτηκε φλογερό χορω διακό α ίμ α σ τις φλέβες της, με τη συμμετοχή στο Δ ι οικητικό Συμβούλιό της του διευθυντή Ευάγγελου Π α π α νούτσου, και αρκετά πα ιδιά-μα θητές, που ξ ε π έ τα ξ α ν α π ’ τ ις ε π ίμ ο ν ε ς π ρ ο σ π ά θ ε ιε ς π ο υ έκανε ο ίδιος, μαθαίνοντάς μας, παράλληλα με τα
μαθήματα κα ι τις άλλες ενασχολήσεις μας, και πολλά ευ ρ ω π α ϊκ ά τρ α γούδια . Κ αι την επόμενη σχολική χρονιά, με τα τριάντα κορίτσια -αγόρια, που πέτυχαν στις εισιτήριες εξετάσεις, και με τον ερχομό του έξοχου μουσικού μαέστρου Γιάννη Διανέλου από την Κ ύπρο, το σχολείο μας με τις δυο τά ξεις του γρήγορα εξελίχτηκε σε μουσικό εκπαιδευτικό και χορω διακό κέντρο, που συνδέ θηκε α π ο δ ο τ ικ ά με τη Χ ο ρ ω δ ία Α ν δ ρ ώ ν Μ υ τιλήνης. Φ ω τογραφίες δεν μπορέσαμε να βρούμε ούτε της Μ εικτής Χ ορ ω δία ς μας ούτε της Χ ορω δία ς Α νδρώ ν Μ υτιλήνης. Σ ’ αυτή που παραθέτουμε εικονίζεται ένα "μέρος" της ανδρικής Χ ορω δίας Μ υτιλήνης. Την τράβηξε ερα σιτέχνης επιβάτης π ά ν ω στη μ εγά λη γ έ φ υ ρ α το υ α τ μ ό π λ ο ιο υ «Α ρντένα», όταν την άνοιξη του 1935 γυρίζαμε α π ό το νησί της Τ ήνου α π ό ένα δ ια φ η μ ισ τικ ό τ α ξ ίδ ι, π ο υ α ν τ α γ ω ν ίζ ο ν τ α ν οι α τ μ ο π λ ο ϊκ έ ς εταιρείες «Αρντένα Ντόγια» και «Μαίρη Μ.» στη ναυσιπλοϊκή γραμμή Πειραιά-Μ υτιλήνη. Θαρρώ τότε προσφέρανε και μια ζεστή μακαρονάδα με μπόλικο κεφαλοτύρι Μ υτιλήνης στους επιβάτες της Γ ' θέσης. Ο Β α σ ίλ η ς Α ρ χ ο ν τ ίδ η ς στο δ η μ ο σ ίευ μ α
«Προσωπική μαρτυρία. Ο Ε. Παπανούτσος στο Διδασκαλείο Μυτιλήνης», γράφει: «Πραγματικά ο νέος Δ ιευ θ υ ν τή ς του Δ ιδ α σ κ α λ είο υ π ρ όσ φ ερ ε πολλά στη Δεσβιακή Άνοιξη. Η συμμετοχή και η καθοδήγηση της χορωδίας, οι ομιλίες του, οι πρω τότυπες και α νεπανάληπτες σχολικές γιορτές, η καρποφ όρα διεύθυνση του Διδασκαλείου, η συγ γραφική εργασία, που εξακολούθησε στη Λέσβο, όχι μόνον ενίσχυσαν το λεσβιακό πνεύμα, αλλά και προδιέγραψαν τη θέση, που επρόκειτο να κατα λάβει ύστερα στον πνευματικό χώρο της Ελλάδας μετά το Β ' Π α γ κ ό σ μ ιο Π όλεμ ο. Κ α ν έν α ς δεν ξεχνά την ομιλία του, όταν πέθανε ο Καβάφης, τη βοήθειά του στην παράσταση της χορω δίας, όταν α νεβ ά σ τη κε το έργο το υ Ιτα λ ο ύ δ ρ α μ α τ ικ ο ύ Ρίταπάοΐΐο «Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε», και όπου έπαιξε και η εξαιρετική σύντροφος της ζωής του Ιουλία Παπανούτσου, την εορτή για τα εκατό χρό νια από το θάνατο του Γκαίτε (1832-1932) από τα παιδιά του Διδασκαλείου και του Γυμνασίου, όπου παρουσιάστηκαν σκηνές από τα έργα του μεγάλου ποιητή της Γερμανίας και τραγουδήθηκαν ποιήματά του, μελοποιημένα από διάσημους μουσικούς της Ευρώπης...». (Βλέπε «Αφιέρωμα στον Ευάγ γελο Παπανούτσο», Αθήνα 1980). Αθήνα, 12.12.1997
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΒΑΔΑΣ
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΤΥΔΙΑΝΟΥ ΚΟΥΝΤΟΥΡΕΛΗΣ Στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης άνε πενήντα χρόνια από τότε που έφυγε από κοντά μας ο Γρηγόρης Κουντουρέλης, μια από τις μεγαλύτερες μορφές που ανέδειξε η Λέσβος στο δημοκρατικό κίνημα. Ο Γρηγόρης Κ ο υ ντο υ ρ έλη ς γεννήθηκε στην Α γιάσ ο το 1905. Σε νεαρή η λ ικ ία , με το νόμ ο 4229/1929 (ιδ ιώ ν υ μ ο ), φ υλακίστηκε στη Φ ολέ γ α ν δ ρ ο , ό π ο υ ή τα ν κ α ι γ ρ α μ μ α τ έα ς της Κ .Ο. εξό ρ ισ τω ν κ ο μ ο υ ν ισ τώ ν (1932-1933). Π έρασε α π ό π ο λ λ ά ξ ε ρ ο ν ή σ ια , κ α θ ώ ς κ α ι α π ό τη ν Α κροναυπλία το 1937. Το 1941 βρέθηκε κ ρ α τού μ εν ο ς σ το Σ α ν α τ ό ρ ιο Α σ β ε σ τ ο χ ω ρ ίο υ Θ εσ σαλονίκης, γραμματέας της Κ .Ο. κρατουμένω ν, από όπου δραπέτευσε σ τις 8 Α πρίλη του 1941, μαζί με 18 ακόμα εξόρ ισ τους α γω νισ τές, οι 15 π ε ρ ίπ ο υ α π ό τ ο υ ς ο π ο ίο υ ς ή τα ν Α κ ρ ο ν α υ πλιώ τες. Μ εταξύ τους οι παρακάτου: Ο Σ πύρος Κ ω τσάκης, ο μετέπειτα κ α π ετά ν Ν έστορας του Α ' Σ ώ μ α το ς Σ τ ρ α τ ο ύ το υ Ε Λ Α Σ , ο Γ ιά ν ν η ς Σ α λ ά ς , α π ό τ ο υ ς η γ έτες το υ κ ιν ή μ α τ ο ς τω ν φ αντάρω ν της Μέσης Α νατολής στα 1942-1943, μ ετέπ ειτα π ο λ ιτ ικ ό ς ε π ίτ ρ ο π ο ς το υ Δ .Σ . στη Σάμο, ο Αλέκος Ιω αννίδης (Αθήνα), ο Θανάσης Ζ ιώ γ α ς (Δ υ τ ικ ή Μ α κ ε δ ο ν ία ), ο Γ ιά ν ν η ς Π ολυχρ ο νά κ η ς (Κρήτη) κ α ι ο Τ άσ ος Α να γνω στόπουλος (Π ελοπόννησος).
Γρηγόρης Στυλιανού Κουντουρέλης (1905 - 1948)
Αναμνηστική φωτογραφία συντρόφων... Διακρίνονται, από αριστερά, ο Σπύρος Κωτσάκης, ο Γρηγόρης Κουντουρέλης, καθοδηγητής της Ομάδας Ασβεστοχωρίου, και ο Βαγγέλης Βασβανάς. (Από το βιβλίο του Σπύρου Κωτσάκη, Εισφορές, Αθήνα 1984, σ.18)
Σ ύ μ φ ω ν α με όσ α μας γ ρ ά φ ε ι ο Σ π ύ ρ ο ς Κωτσάκης στο βιβλίο του «Εισφορά», πριν δραπε τεύσουν, ο Κουντουρέλης και οι συγκρατούμενοί το υ μ ίλ η σ α ν γ ια νέο Ε ικ ο σ ιέ ν α , γ ια Φ ιλ ικ ή Εταιρεία, για κλεφτουριά.2 Οι Γερμανοί μπήκαν στη Θεσσαλονίκη την επό μενη μέρα, σ τις 9 Α πρίλη, και όλοι οι δραπέτες τρ ά β η ξα ν γ ια τη γε ν έ τε ιρ ά το υ ς , με σ κ οπ ό να συγκροτήσουν αντιστασιακές οργανώσεις. Ο Γρηγόρης Κουντουρέλης έφτασε το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Απρίλη στη Λέσβο, όπου και έρ ιξε το ν π ρ ώ τ ο σ π ό ρ ο της Α ν τίσ τα σ η ς στην Αγιάσο και στη Μυτιλήνη. Στην Α γιά σ ο έκανε σ υζη τή σ εις με π α λ ιο ύ ς κομουνιστές για σύσταση «μετώπου». Σ τις αρχές του 1942 ο Στρατής Π ασχαλιάς γνωρίστηκε με το Μανόλη Α αμπαδαρίδη και έγινε η σύνδεση με τη Μ υτιλή νη . Έ τ σ ι η α ρ χικ ή π α ρ έα τω ν Α ντώ νη Κ αναρέλη, Στρατή Π ασχαλιά, Γιάννη Π ατράκη, Σωκράτη Φ ραντζή, έγινε οργάνω ση, στην οποία μπήκαν και οι Λ εω νίδας Κουζέλης, Στρατής Ηρ. Α ν α σ τα σ έλ η ς, Σ τ ρ α τ ή ς Σ κ λ έ π ο ς , Π ρ ο κ ό π η ς Μ πουρλής, Δημήτρης Τσουπής, Ό μηρος Κ οντού λης, Θρασύβουλος Κουταλέλης, Νικόλαος Χατζη σταύρος και αργότερα ο Μ ιχάλης Σ υ νοδινός, ο Σ τ ρ α τ ή ς Κ α π ά τ ο ς , ο Χ ρ ισ τ ό φ α ς Κ α ν ιμ ά ς , ο Στρατής Καβαδέλης, ο Δημήτρης Σπηλιαδής και άλλοιλ Πρώτο μέλημα της οργάνωσης ήταν η μεταφορά στο χωριό και η απόκρυψη των όπλων των διαλυ μένω ν σ τρ α τιω τικ ώ ν μ ο νά δ ω ν του νη σ ιού, με σκοπό τη μελλοντική χρησιμοποίησή τους για την
π α τρίδα και το λαό. Ο Γρηγόρης Κουντουρέλης, ερχόμενος στο νησί, πρωτοστάτησε στην ίδρυση αντιστασιακής οργάνω σης και στη Μ υτιλήνη. Η δράση του αναστάτωσε την Ασφάλεια, η οποία τον συνέλαβε μετά από προδοσία. Παραπέμφθηκε μαζί με τους Φώτη Δήμου, Δ ημήτριο Σίμο, Δημήτριο Χωριανόπουλο, Γεώργιο Τσαγκαρέλη, Παναγιώτη Μαυρογιώργη, Σταμάτη Πατλάκα και Δουίζο, στο Γερμανικό Σ τρ α τοδικ είο Μ υτιλήνης, με βασικό μάρτυρα κατηγορίας το διοικητή του Τμήματος Α σ φ α λεία ς Μ υτιλή νη ς μ ο ίρ α ρ χ ο Ν ικόλα ο Ιω άννου, γνωστό γερμανόφιλο. Δ ικάστηκαν από 2 χρόνια φυλακή ως 6 χρόνια ειρκτή. Αθώωσαν την Ελένη Β α σ ά λου κ α ι το Σ τρατή Λ ά μ π ρ ο υ . Την εποχή αυτή η δίω ξη του κ ομ ουνισ μ ού ήταν ένα πρόσχημα. Στην ουσία καταδιω κόταν καθετί που είχε σχέση με την πρόοδο και την πάλη του λαού μας ενάντια στον κατακτητή. Σ τις 15 Ιούλη το υς μετέφεραν σ τις φυλακές Επταπυργίου Θεσσαλονίκης και τους παρέπεμψαν στο Ανώτερο Γερμανικό Στρατοδικείο Θεσσαλο νίκης. Η δίκη έγινε στις 5 Νοέμβρη 1941. Μ άρτυ ρας κ α τη γο ρ ία ς π ά λ ι ο Ν ικ όλα ος Ιω ά ννου. Το Στρατοδικείο τελικά τους αθώωσε. Αργότερα ο Γρηγόρης Κ ουντουρέλης βρέθηκε εξόριστος στο Σ α νατόριο Π έτρας, όπου έφτασε εκ εί με μ ια ο μ ά δ α 22 φ υ μ α τ ικ ώ ν α π ό την Α κ ρ ο ν α υ π λ ία , σ τ ις α ρ χ έ ς Μ άρτη το υ 1942. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονταν ανώ τατα στελέ χη του Κ Κ Ε , ό π ω ς ο Γ. Ιω α ν ν ίδ η ς, ο Κ ώ σ τα ς Θέος και άλλοι. Δραπέτευσαν ξανά τον Ιούλη του 1942. Ο Γρηγόρης Κ ουντουρέλης ήταν συγκρα-
Η ομάδα Ακροναυπλιωτών εξόριστων στο Ασβεστοχώρι. Διακρίνονται, από αριστερά, όρθιοι: Α. Κάρτας, Θανάσης Ζιώγας, Αλέκος Σιέμπης, Γιάννης Σαλάς, Σωτήρης Κανελλόπουλος, Γρηγόρης Κουντουρέλης, Σπύρος Κωτσάκης, Ελπιδοφόρος Αντωνάτος, Τάσος Αναγνωστόπουλος, Αάξαρος Παπάζογλου, Νίκος Ρουμελιώτης, Φώτης Στασός, Αλέκος Παπαγεωργίου. Καθιστοί, από αριστερά: Αλέκος Διοήλης (Ιωαννίδης), Βαγγέλης Βασβανάς, Μήτσος Παγώνης και Γιάννης Πολυχρονάκης. (Από το βιβλίο του Σπύρου Κωτσάκη, Εισφορές, Αθήνα 1984, σ.15).
τούμενος με το Χ αράλαμπο Θεοδοσίου και εντά χτηκαν στις Κ.Ο. Μ ακεδονίας. Ο Κουντουρέλης διετέλεσε γραμματέας της Π.Ε. Έδεσσας του ΚΚΕ κ α ι μ ετέπ ειτα μέλος της Π .Ε. Δ υ τικ ή ς Μ α κε δ ο ν ία ς το υ Κ Κ Ε . Το Μ άη το υ 1946 ήρθε στη Μυτιλήνη μετά τη σύλληψη του Κώστα Βασάλου κ α ι ανέλαβε γρ α μ μ α τέα ς της Π .Ε. Λέσβου του ΚΚΕ, σε κατάσταση ημιπαρανομίας. Θα έβγαινε
Ο Προκόπης Πανταζής, ο οποίος νοσηλευό ταν κρατούμενος και αυτός στο ίδιο δω μάτιο του Βοστανείου Νοσοκομείου, αργότερα έγρα ψε:
είκοσι, και τι δε γνώρισε, πόσες δυσκολίες δεν αντιμετώπισε... Μ Συνελήφθη ξανά στις 22 Δεκέμβρη 1947, ύστε ρα α π ό νέα π ρ ο δ ο σ ία . Μ ετά α π ό α π ά ν θ ρ ω π α βασανιστήρια, που κράτησαν μέρες, μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο της Μ υτιλήνης με σχισμένη την κ ο ιλ ιά , όπου δεν άργησε να ξεψυχήσει. Πέθανε στις 5 Γενάρη 1948, ημέρα Δευτέρα και ώρα 7 το α πόγευμ α . Η επίσημη α ιτ ιο λ ο γ ία του θ α νά του του ή τα ν « π ε ρ ιτ ο ν ίτ ιδ α , σ υ ν επ εία τρ α ύ μ α το ς κοιλίας»5. Ο Γρηγόρης Κ ουντουρέλης ήταν π ά ντα στην πρώτη γραμμή και έφυγε "ορθοστατών και ορθοβα δίζω ν", ό π ω ς θα έλεγε ο Κ ώ σ τας Λ ουλές, σε ηλικία 43 ετών. Κ λείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ό τι ζουμ ε σε μια επ οχή , ό π ο υ η ισ το ρ ία ξα να γρ ά φ ετα ι. Την ισ το ρ ία βέβαια τη γρ ά φ ο υν πάντα οι νικητές. Κ ά ποιοι μπορεί να βιάζονται, ίσως «επειδή άλλαξαν οι καιροί», η ιστορία όμως ποτέ δε β ιά ζετα ι κ α ι τα ά τομ α σαν το Γρηγόρη Κουντουρέλη θα μένουν άσβεστα στη μνήμη του λαού μας.
«Ένας ένας περνούσαν από το νου / του οι ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ μάρτυρες, σε μια παρέλαση βογκητών και θανά του. Πρώτος στην κορυφή ο Γρηγόρης ο καθο 1. Βασίλη Γ. Μ παρτζιώ τα, Κι άστραψε φως η δηγητής. Είχε αφήσει την τελευταία του πνοή Α κ ρ ο ν α υ π λ ία ! Ε κ δ ό σ εις « Σ ύ γ χ ρ ο ν η Ε π ο χ ή » , στο ίδιο τούτο δωμάτιο που νοσηλευόταν κι Αθήνα 1986, σ. 128. αυτός. Είχε ανοίξει την κοιλιά του με ξυραφάκι 2. «Έκανε σ ’ ένα διπλανό θάλαμο σύσκεψη η στο μπουντρούμι και τον κουβάλησαν στο νοσο κομματική φράξια. Ομόφωνα αποφασίσαμε να κομείο. Τι πέρασε άραγες για να θέσει τέρμα στη φύγουμε και να πάει ο καθένας στον τόπο του, ζωή του! Σε τι δίνη στροβιλίστηκε η ψυχή του; ή όπου αλλού μπορεί, κι εκεί να οργανώσει την «Κοινή γάρ η τύχη και το μέλλον άδηλον!» αντίσταση. Το νέο Εικοσιένα. Χαρακτηριστικό έγραφε η μπ ά ντ ατου τοίχου στο σπ ίτι ενός ότι εκείνες τις ώρες και ημέρες όλοι μιλούσαμε φίλου του. Κι ακολουθούσαν άλλοι κι άλλοι με «σεόρους, λέξεις, σκέψεις, πο υ μας έρχοντα ν μια αράδα σκοτεινή». Πολλοί που είχαν πέσει από το ’21,τη Φ ιλική Ε τα ιρεία και την κλεαπό τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσμα φτουριά. Μ ’ αυτό το πνεύμα μίλησε ο γραμμα τος κι ανάμεσά τους η Έλλη, η εικοσάχρονη τέας μας ο Γρηγόρης Κ ο υντο υρέλλης κι όσοι κοπέλα! Άκουγε τον απόηχο από το βόγκο των π ή ρ α μ ε το λό γο στο θά λαμο» ( Σ π ύ ρ ο υ Α. μαρτυρίω ν, η συνείδησή του, βαρκούλα στη Κωτσάκη (Νέστορα), Εισφορά στο χρονικό της θύελλα, περνούσε μεγάλα Πάσχιζε να Κ α το χή ς και της Ε θνικής Α ν τίσ τα σ η ς σ την στεριώσει το στίγμα του να μην καταποντιστεί». Αθήνα, Ε κ δ ό σ εις « Σ ύ γ χ ρ ο ν η Ε π ο χή » , Α θήνα (Προκόπη Πανταζή, Ο τραυματίας αναστενάζει, Κέδρος, Αθήνα 1984, σα. 124-125).
στο β ο υ νό σ τ ις 15 Δ εκέμβρη 1947 μ α ζί με το Μιχάλη Λιαρούτσο, αλλά ανέβαλε, επειδή εκείνες τις μέρες περίμενε να γεννήσει η γυναίκα του, σε π α ρ α ν ο μ ία κ α ι α υτή , το μ ο ν α δ ικ ό το υ γ ιο . Ο Μ ιχάλης Λ ια ρούτσ ος στο τελευταίο του βιβλίο αναφέρει: «Ο Γρηγόρης είναι έμπειρος, ξεσκολι
σμένος στην παρανομία, τόσα χρόνια, πάνω από
1986, σ. 12. 3. Π .Κ . Κ εμ ερλή - Α .Σ . Π ο λ υ χ ρ ο ν ιά δ η , Η
Α ντίσταση στη Αέσβο (Πηγές και Π τυχές της), Αθήνα 1988, σσ. 237-239). 4. Μ ιχάλη Λ ιαρούτσου, «Τών εν έρημίαις και όρεσι...», Εκδόσεις «Εντός», Αθήνα 1996, σ. 180. 5. Δήλωση Στυλιανού Αναγνώστου, υπαλλήλου Β.Ι.Ν. Μυτιλήνης. ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΑΛΟΓΕΡΑΣ
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΑΣΩΤΩΝ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ .
«Η ΑΓΙΑ ΣΙΩΝ» Στην υπηρεσία της νυφούλας του Ολύμπου
Μ ε τη συμμετοχή πλήθους Α γιασω τώ ν, που είναι εγκαταστημένοι στη Μ υτιλήνη, έγιναν στις 12 Ν οεμβρίου 1997 τα εγ κ α ίν ια τω ν Γ ρα φ είω ν το υ ν εο σ ύ σ τα τ ο υ Σ υ λ λ ό γ ο υ Α γ ια σ ω τώ ν Μ υ τιλήνης "Η Α γία Σιών". Ο Σ ύλλογος ιδρύθηκε το Μ άιο του 1997 και τον Ιούνιο έκανε την πρώτη γενική του συνέλευ ση, α πό την ο π ο ία κ α ι εκλέχτηκε το Δ ιοικη τικό τ ο υ Σ υ μ β ο ύ λ ιο . Τ α μέλη τ ο υ Δ ιο ικ η τ ικ ο ύ Συμβουλίου, ό π ω ς συγκροτήθηκε σε σώμα, είναι: Π ρ ό εδ ρ ο ς: Σ τρ α τή ς Π α π ο υ τσ έλ η ς. Α ν τ ιπ ρ ό ε δρος: Γ ιώ ργος Κ ω μαΐτης. Γενικός Γραμματέας: Β α σ ίλ η ς Κ ο λ ο μ ό ν δ ο ς . Τ α μ ία ς : Σ τ ρ α τ ή ς Γ υ ρέλης. Μ έλη: Α ν τώ ν η ς Β άλεσ ης, Π α ν α γ ιώ τ η ς Τσόκαρος κ α ι Π αναγιώ της Λενέτης. Τα γρ α φ εία το υ Σ υ λ λ ό γο υ β ρ ίσ κ ο ντα ι στην οδό Ν α υ μ ά χ ο υ Α π ο σ τό λ η 17-19, στο δ εύ τερ ο ό ρ ο φ ο κ α ι κ α τ α λ α μ β ά ν ο υ ν 60 τ ε τ ρ α γ ω ν ικ ά μ έτρ α . Το τ η λ έ φ ω ν ο τ ο υ Σ υ λ λ ό γ ο υ ε ίν α ι το (0251) 42481. Συνήθης ημέρα συνεδριάσεω ν του Δ ιο ικ η τικ ο ύ Σ υμ β ο υλίο υ είνα ι τα α π ο γεύ μ α τα της Τετάρτης. Στο Σύλλογο έχουν εγγραφ εί ω ς σήμερα 250 π ε ρ ίπ ο υ μέλη, π ο υ α ν τ ισ τ ο ιχ ο ύ ν σ τα 2/3 τω ν ο ικ ο γ ε ν ε ιώ ν τω ν Α γ ια σ ω τ ώ ν π ο υ κ α τ ο ικ ο ύ ν
στην πόλη της Μ υτιλή νη ς. Σ υ ν ο λ ικ ά ο ι Α γ ια σ ώ τες π ο υ κ α τ ο ικ ο ύ ν σ την π ρ ω τ ε ύ ο υ σ α το υ νησιού υπ ολογίζοντα ι γύρω στους 700. Η ιδέα για τη δημιουργία του Συλλόγου ξεκί νησε ύστερα από τη συνειδητοποίηση τω ν π α ρ α κάτω δεδομένων: α. Ό τ ι υπά ρχει μεγάλος α ριθμός Α γιασωτών, που κατοικούν στη Μ υτιλήνη και τω ν ο π οίω ν οι δεσμοί κ α ι με τη γενέτειρά τους, αλλά και μεταξύ τους, καθίστανται ολοένα κ α ι π ιο χαλαροί. β. Για λό γο υς επ α γγελμ α τικ ή ς ενασχόλησης το σ η μ α ντικ ό τερ ο επ ισ τη μ ο νικ ό δ υ ν α μ ικ ό της Α γιά σ ο υ έχει εγκ α τα σ τα θ εί στη Μ υτιλήνη. Το δυναμικό αυτό θα μπορούσε να συνεισφέρει ποικ ιλο τρ ό π ω ς στην α νάπτυξη (κοινω νική, π ο λ ιτ ι σ τική, ο ικ ο ν ο μ ικ ή ) το υ χ ω ρ ιο ύ , α ν με κ ά π ο ιο τρόπο λειτουργούσε οργανω μένα κ α ι ερχόταν σε τακτική επαφή με το χω ριό, τους φορείς του και τα προβλήματά τους. Η μεγάλη α ντα π ό κ ρ ισ η , π ο υ παρατηρήθηκε σ τις εγγραφές τω ν μελών, έδειξε ότι η δη μιουρ γία του Συλλόγου ήταν απαίτηση κα ι α να γκ α ιό τητα. Κ αι η π ρ οσ φ ορ ά του θα είνα ι σημαντική, εάν κ α το ρ θ ώ σ ει να δ ρ α σ τη ρ ιο π ο ιή σ ε ι όλο το δυναμικό, που σήμερα διαθέτει. Στην τελετή τω ν εγκαινίω ν παρέστη ο νομάρ-
Στιγμιότυπο από την τελετή των εγκαι νίων των Γραφείων του Συλλόγου Αγιασωτών Μυτιλήνης «Η Αγία Σιών» (12.11.1997). Ο σεβασμιότατος μητροπολί της Μυτιλήνης Ιάκωβος ιερουργεί, βοηθούμενος από τους ιερείς Γρηγόριο Μαριγλή και Νικόλαο Βουλμέ (δεξιά). Αριστερά δια κρίνεται ο νομάρχης Αέσβου Αλέκος Μαθιέλης...
χη ς Α λέκ ο ς Μ α θιέλ η ς, ενώ μ ή νυμ α έσ τειλε ο δήμαρχος Μ υτιλήνης Θ εόδωρος Χ οχλάκας. Τον αγιασμό τέλεσε ο σ υμ πα τριώ της μας σεβασμιότα το ς μ η τρ ο π ο λίτη ς Μ υτιλή νη ς Ιά κ ω β ος, π ο υ αμέσω ς μετά ενίσχυσε εξ ιδ ίω ν το Σ ύλλογο με π ο σ ό 50.000 δ ρ α χ μ ώ ν . Π οσό 10.000 δ ρ α χ μ ώ ν προσέφερε επίσης και ο αειθαλής πρεσβευτής της Αγιάσου στη Μ υτιλήνη Δ ημήτριος Τσέγκος. Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν γύρω στους 100 σ υ μ π α τρ ιώ τες μας, π ο υ είχ α ν την ευ κ α ιρ ία να τα πούνε αργότερα στη μικρή δεξίωση π ο υ α κ ο λούθησε. Στην τελετή τω ν εγ κ α ιν ίω ν παρέστη επίσ ης κ α ι ο δήμαρχος Α γιάσου Ν ικόλαος Σουσαμλής, που υποσχέθηκε αμέριστη συμπαράσταση (υλική κ α ι ηθική) στο Σ ύλλογο. Μ άλιστα, λίγες μέρες μ ε τ ά , σε υ λ ο π ο ίη σ η τη ς υ π ό σ χ ε σ ή ς τ ο υ , το Δ ημοτικό Σ υμ β ο ύλιο Α γιά σ ου ενέκρινε για το Σύλλογο οικονομική ενίσχυση 300.000 δραχμώ ν. Σημαντική επίσης ήταν η βοήθεια που προσέ φερε ο ξυ λ ο γλ ύ π τη ς Δ η μ ή τρ ιος Κ α μ α ρ ός, π ο υ δώρισε στο Σύλλογο 150.000 δραχμές, προκειμέ νου να γυριστεί ένα ντοκιμαντέρ για το αγιασώ τικ ο προσ κύνημ α τω ν επ ισ κ επ τώ ν στην Π α ν α γία . Το ντο κ ιμ α ν τέρ β ρίσ κ ετα ι στη δ ια δ ικ α σ ία του μοντάζ και θα παρουσιαστεί σε ειδική εκδή λωση μέσα στην άνοιξη του 1998. Για το 1998 ο Σ ύλλογος σχεδιάζει τις π α ρ α κάτω εκδηλώσεις: α. Στα μέσα του Γενάρη θα κόψει την π ίτα του και θα παρουσιάσει το Η μερολόγιο που εξέδωσε με θέμα « Μ ο υ σ ικ ές μνήμες της Α γιά σ ο υ » . Τα κείμενα κ α ι τις φ ω το γρ α φ ίες του Η μερολογίου
επ ιμ ελ ή θ η κ ε ο σ υ μ π α τ ρ ιώ τ η ς μ α ς κ α θη γη τή ς παραδοσιακής μουσικής Θ εοφάνης Σουλακέλης. β. Στο τέλος του Γενάρη θα τιμήσει με φ ιλ ο λογικό μνημόσυνο το Στρατή Α ναστασέλη, τον α ξ ε π έ ρ α σ τ ο σ α τ ιρ ικ ό λ ο γ ο τ έ χ ν η μ α ς, με την ευ κ α ιρ ία της σ υμ πλή ρω σ ης ενός έτους α π ό το θάνατό του. γ. Στα μέσα του Φλεβάρη θα διοργανώ σει τον α ποκ ριά τικ ο χορό του. δ. Το διήμερο της α ποκ ριά ς, σε συνεργασία με τον Κ αρναβαλικό Σύλλογο κ α ι το Δήμο, θα π ρ ο σ πα θή σ ει να βοηθήσει, ώ στε να γ ιο ρ τ α σ τ ε ί το καρναβάλι, που πέρυσι δεν έγινε. ε. Μέσα στην άνοιξη ετοιμάζει, σε συνεργασία με το Δ ή μ ο Α γ ιά σ ο υ κ α ι το Π α ν ε π ισ τ ή μ ιο Α ιγαίου, μια ημερίδα με θέμα τις α να πτυξια κ ές δυνατότητες του χω ριού. στ. Τ έλος, το κ α λ ο κ α ίρ ι, σε σ υ νερ γα σ ία με τον «Ό λυμ πο», σχεδιάζει μια έκθεση φ ω το γρ α φίας, για να τιμήσει τα 60 χρ ό νια α πό την ίδρυση του αθλητικού σωματείου του χω ριού. Κ λ είν ο ντα ς αυτή τη σ υνο π τικ ή πα ρ ουσ ία σ η τω ν σ κοπώ ν κ α ι τω ν σ τόχω ν του Συλλόγου, το Δ ιοικ η τικ ό Σ υμ βούλιο ευχα ρισ τεί θερμά όλους όσοι βοήθησαν (είτε υλικά είτε ηθικά) τα π ρ ώ τα β ή μ α τα τ ο υ Σ υ λ λ ό γ ο υ κ α ι υ π ό σ χ ε τ α ι ό τ ι σε σ υνερ γα σ ία κ α ι με το υ ς φ ο ρ είς το υ χ ω ρ ιο ύ θα δώ σει όλες του τις δυνά μ εις, γ ια ένα κ αλύτερο α ύ ρ ιο , α ν τά ξ ιο τω ν π α ρ α δ ό σ εω ν κ α ι της ισ το ρίας της Αγιάσου. ΑΝΤΩΝΗΣ ΒΑΛΕΣΗΣ
Πολλοί Αγιασώτες αντα ποκρίθηκαν στο κάλεσμα του νεοσύστατου Συλλόγου «Η Αγία Σιών» και παραβρέθηκαν στην τελετή των εγκαινίων των Γραφείων του, στις 12.11.1997.
ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ο ... αραμπατζής! "Αραμπάς μι τα καρούλια, δύσκουλ’ που ’νι η Άλγιβρα", έλεγε ένα μαθητικό απόφθεγμα της επο χής μας. Κ αι όχι μόνο η Αλγεβρα, αλλά δύσκολη ήτανε γενικώς η μαθητική ζωή, το σχολείο φυλακή, η τάξη το κελί, κι εμείς πάντα κρατούμενοι, ψάχνο ντας αφορμή γ ια ... απόδραση. Κ αι αν δε γινότα ν να εξασφαλίσουμε κά ποια νόμιμη απόδραση από την καθημερινότητα (καμιά ψ ευ το α ρ ρ ώ σ τια , κ α μ ιά «κ α τσ κ ινιά » (κοπά να ), κα μιά α περ γία τω ν καθηγητώ ν, καμιά θεομηνία τέλος πάντων), ακόμα και η ολιγόλεπτη απόδραση από την τάξη ήταν φυγή προς την ... ελευθερία και την επιζητούσαμε όλοι αντί παντός τιμήματος. Και για να δείτε ότι καμιά φορά το τίμημα που πληρώναμε ήταν ακριβό, θα σας διηγηθώ μια από αυτές τ ι ς ... αποδράσεις. Ή μ α σ τε, θ υ μ ά μ α ι, στην έβδομη Γ υ μ να σ ίο υ (σημερινή Β ' Λυκείου) και είχαμε Φυσική με καθη γητή τον αγαπητό εξάδελφο Στρατή Παπάνη. (Μην ξεχνά μ ε ό τ ι οι Π α π ά νη δ ες είμ α σ τε γ εν ικ ώ ς ... δασκαλοσόι). Π ρος το τέλος λοιπόν της ώρας με έστειλε σε μια αποθήκη-εργαστήριο στο δεύτερο όροφο του Σχολείου μας (το κεντρικό κτίριο του Α ' Αρρένων Μ υτιλήνης), να του βρω και να του φέρω ένα κατσαβίδι. Άλλο που δεν ήθελα εγώ, πήρα και δυο άλλους συμμαθητές μου, το Φραγκίσκο Καρίπη, τον επο νομαζόμενο Μικέ, και τον Ψ αρό το Γιώργο, τον κολλητά μου, και πήγαμε για ... εξερεύνηση ... στα άδυτα της αποθήκης. Τι θησαυρό κρυμμένο περιεί χε αυτό το σκοτεινό δω μάτιο, δεν μπορώ να σας περιγράφω με ακρίβεια. Υλικά διάφορα, εργαλεία, έπιπλα, βιβλία κλπ. "ατάκτως ερριμμένα", έδιναν την εικόνα του χάους της δημιουργίας. Χ ω θήκαμε λο ιπ ό ν μέσα και με περισσό ζήλο αρχίσαμε την εξερεύνηση, σκαλίζοντας τα πάντα, σ χ ο λ ιά ζ ο ν τα ς κ α ι π α ίζ ο ν τα ς με ό ,τι βρίσκαμε. Μ έχρι που ανακαλύψ αμε κάπου και ένα μυτερό μαχαίρι - στιλέτο και αρχίσαμε να το πετάμε στις π ό ρ τες κ α ι να το κ α ρφ ώ νουμ ε δεξιά αρισ τερά , μιμούμ ενοι τον Τσαρλς Μ πρόνσον στο «Και οι εφτά ήσαν υπέροχοι», που μόλις π ρ ιν από λίγες μέρες είχαμε παρακολουθήσει "παράνομα" φυσικά, ως "ακατάλληλο", στον κινηματογράφο. Η ώρα περνούσε, αλλά εμείς, απορροφημένοι από τις ... θεάρεστες δραστηριότητές μας σε αυτό τον απόμακρο λαβύρινθο, ούτε που ακούσαμε την κ ουδούνα , που με τόση τέχνη κα ι ευσυνειδησία
χτυπούσε ο επιστάτης μας ο κυρ Μιλτιάδης. Την επόμενη ώρα είχαμε Σαμάρα. Και ενώ εμείς αμέριμνοι εξασκούμαστε στις ... πολεμικές τέχνες, με το πέταγμα του μαχαιριού, ξαφνικά ανοίγει η πόρτα και προβάλλει η κεφάλα του συμμαθητή μας του Γιάννη Τσεσμελή, του επονομ αζόμ ενου "γη γριγιά". Το ιπτάμενο μαχαίρι περνά ξυστά από το κεφάλι του και καρφώνεται με δύναμη στην πόρτα, ευτυχώς χωρίς να τον τραυματίσει. Η "γριγιά", αφού μας ρίχνει μερικές "κόσμιες" χριστοπαναγίες, μας ανακοινώνει επισήμως και με τη σχετική ... χαιρεκακία "Ρε σεις, λάτι τώρα κάτου τσ ι σ α ς γ υ ρ ε ύ γ ’ το υ Π α ν α γ έ λ ’" (Π α ν α γ ιώ τη ς Σαμάρας ή αλλιώς "του Π αναγέλ’ του ουκνό"). Ζεματισμένοι εμείς, για τί ξέραμε λίγο πολύ τι μας περιμένει, πήραμε το κατσαβίδι και γραμμή για την τάξη. Περιέργως, μόλις μπήκαμε μέσα, ο Σαμάρας με ύφος φιλικό και μελιστάλαχτο, αφού μας κοίταξε αρκετή ώρα εξεταστικά, μας ρώτησε: "Μ ουρά μ ’, τουν αραμπατζή τουν πληρώσατι;" Εμείς, με ύφος μισοκακόμοιρο και μισοηλίθιο, μείναμε άφω νοι, μην κατανοώ ντας την ουσία της ερώτησης. Οι άλλοι απο κάτω χασκογελούσανε και διασκέδαζαν με τον πόνο και την αμηχανία μας. Τέλος εγώ βρήκα το θάρρος να ψελλίσω "ποιον αραμπατζή εννοείται, κύριε καθηγητά;" Και ο Σαμάρας με φωνή γεμάτη ειρωνεία. " Α ν τ ίχ ιμ π ή γ ιτ ι τ ρ ε ις τ ρ ε ις να φ έ ρ ιτ ι του κατσαβίδ’ και δεν πήριτι αραμπά α του φουρτώσιτι απάνου, για να μην του σκώ νιτι τσόλας;" Και απευθυνόμενος τώρα, δυστυχώς, αποκλειστικά σ ’ εμένα. "Πάνι τώρα μάνι μάνι συ, κύριε Βιδολόγε, στου γραφείου τσι φέρι τουν Κ αραϊσκάκ’ (την πιο μεγάλη βέργα δηλαδή), γιατί έχουμι δλεια". Περιττό, νομίζω, να συνεχίσου την ... πονεμένη κυριολεκτικά εξέλιξη της ιστορίας μας, γιατί όλοι την φαντάζεστε. Κ αι, ως συνήθως, λόγω ... ιδιαίτερης αγάπης κ α ι σ υ μ π ά θ εια ς, την πλή ρω σ α κ υ ρ ίω ς εγώ κ α ι λιγότερο οι άλλοι δυο της παρέας, αφού εγώ παλι καρίσια ανέλαβα και την ευθύνη της ... αρχηγίας της αποστολής "Αναζητήσατε κατσαβίδι, κοινώ ς βιδολόγο, δΐορ." Αθήνα, 18.1.1998
ΓΙΑΝΝΗΣ Α. ΠΑΠΑΝΗΣ
ΑΝΤΙΣ ΝΑΝ ΑΝΙΒΕΙ ΤΟΥ ΑΛΛ’...
ΑΙΣΙΟΝ Σκύλε φονιά! Αουλοπρεπή! Αεν έχεις τίπ ο τα δικό σου... κ α ι νιώ θω σύβαθη ντροπή για σε -τον άσπονδο εχθρό σου. Λύσσα τα δόντια , όσο θες' βήμα δεν κάνω προς τα πίσ ω ... Αρνούμαι το μακάβριο το χθες... κ α ι σ παραγμένος θα νικήσω .
Αντίς ναν ανιβεί του λάδ’, πάλι του κατιβάζιν τσι τα διπλά τσι τρίδιπλα α πί τς αγρότις βγάζιν. Χ ιλιάδις τόν’ σπουρέλϊα ρίχνουνι σν αγουρά τσι φ τ’νύν’ του λάδ’ τσι κέρδη βγάξουνι μι ουρά. Αε θα τ ’ αφήσουνι του λάδ’ να βρει τουν ίσιου δρόμον, αφού ’νι απρουστάτιφτου π ’ του κράτους τσι π" του νόμου. Ειδών ειδών σπουρέλϊα μέσα στου λάδ’ τα βάζιν, του κράτους είνι θϊατής, απί καρσί λουγιάζιν. 'Ο πιτι έχ ’ κουμμάτ’ μαξούλ’, γ ’ ιλέφαντις του τρώνι τσι γοι αγρότις ζήτουλις στου κράτους πλια γινόντι. Τς α γρότις κανές δε τς προυστατέβ’ π ’ τ ’ αρπακτικά τα όρνια. του λάδ’ του ρουφούν γ ’ ιλέφαντις α π ’ τα παλιά τα χρόνια. Υπεύθυνου για τν αγρουτιά είνι του κράτους μόνου, που τνι κρατεί σν ιντατική χρόνια μ ’ ινέσεις μόνου. Γοι α γρότις μαζώνουνι τς ιλιές τσ ’ άλλοι του τρων του λάδ’ντο τσι, σα πιθάνιν, πα στα βνα θ’ αφήσιν του τουμ άρ’ντουν. Αγιάσος, Αύγουστος 1997
ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΜΛΤΣί
(ανέκδοτο)
ΟΜΗΡΟΣ ΠΑΠΑΝΗΣ ΜΑΡΙΓΩΣ
ΦΕΓΓΑΡΙ ΜΟΥ ΑΣΤΡΑΦΤΕΡΟ
«ΑΓΙΑ ΣΙΩΝ» Τς Α γιάσιους γο ι Μ υτιληνιοί Σύλλουγού κάναν τώρα, κάλλιου α ρ γά παρά πουτέ, ά γ ια να είνι γη ώρα. Γη ώρα να ’νι γη καλή τσ ι γη ιβλουγημένη, μπρουστά να πα γιου Σύλλουγους, φίλοι μ ’ αγαπημένοι. Γοι ίδ γ ’ να δούμι προυκουπή, αλλά τσ ι του χουριό μας, που πρέπ’ να του προυσέχουμι σαν του ιν ’κουτσυριό μας. «Αγιό Σιών» βαφτίσαντουν τσ ι γω θα πάγου πόσου, να μας προυσ έχ’ γη Π α να γιά , που ’νι σ τουλίδ’ σν Α γιάσου. Να δούμι πώς θα προυχουρή σ ’ γη δλεια έγ ιο υ τ’ που ’νι φ ίνα, ά ρ α γι θα προυκόψ ουμι, σα τς ά λλ’ που ’νι σν Αθήνα; Ό μους γ ο ι α θρώ π’ μας είνι ά ξ ’ έγ ιο υ τ’ που αναλάβαν, να τς συγχαρώ θα ήθιλα, γ ια τ ί του καταλάβαν. Τ σ’ αφού σκιφτήκαν έξυπνα, πήραν τ ’ προυτουβουλία, βάλαν μπρουστά του αίσθημα, τν α γ ά π ’ τ ’ χουριού, τ ’ φ ιλία . Τσι να μας, μ ’ ένα κάλισμα ή ρτα μ ι έδιου τώ ρα, μ ’ ένα σκουπό, α π ί χουριό να γ ίν ’ γη Α γιάσου χώ ρα. Εύχουμ’ ικμέρους όλουν μας καλή ιπ ιτυχία , γη «Α γιά Σιώ ν» να ’χ ’ πρόουδου τσ ι κάθι ιφ τυ χίά . Ιπίσης θέλου να ιφχηθώ πουλύχρουνους, σπουδαίους, γη Π α να γιά να βουγηθά να είνι π ά ν τ’ ακμαίους. Να πω τσ ι γ ια του πρόιδρου, σίγουρα έ χ ’ α ξία , τ ’ χρ ό ν’ να τουν δούμι μες σ τ’ Βουλή τσ ι πρώ τουν σν ιξουσ ία. Μυτιλήνη, 1997
ΜΑΡΙΑ ΠΑΤΣΕΛΗ -ΚΑΜΙΝΕΛΗ
Σ τέκομα ι στο παράθυρο, κ οιτά ζω το φ εγγά ρ ι, στον ουρανό ολόχρυσο, σαν το π α ιδ ί, γελά . Κ ρύβεται μες στα σύννεφα να ζιά ρικ α , με χάρη, κ α ι πά λι φανερώ νεται κ α ι μου χα μογελά . Α πλώ νω τα δυο χ έρ ια μου, την α γκ α λ ιά μου α νοίγω , φ εγγά ρ ι μου αστραφτερό, έλα πιο χαμηλά, να π ά ρ ε ις την α γά π η μου, να π ά ρ ε ις τα (φιλιά μου κ α ι να τα π α ς στην κόρη μου που είνα ι μακριά. Ό τ α ν τη βρεις να κ ά θ ετα ι, κατέβα στην π ο δ ιά της κ α ι ρίξε τ ις α κ τίνες σου στα ολόχρυσα μαλλιά. Κι απόθεσε, φ εγ γά ρ ι μου, μέσα στην α γκ α λ ιά της της μ ά να ς την α παντοχή κ α ι τα ζεσ τά φ ιλ ιά . Αγιάσος, 18.1.1995
ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΠΑΠΑΣΤΑΜΑΤΙΟΥ-ΚΛΕΙΑΑΡΑ
ΑΣ ΗΤΑΝ...
ΑΓΡΥΠΝΙΑ
Σ ε είδα χθες στον ύπνο μου κ ι ήσουν μικρό κ α ι στρουμπουλό, σαν τότε π α ιχνιδιά ρ ικ ο , σκερτσόζικο, τρελό.
Οι λογισμοί αφ άνισ αν όλους τους ω ροδείχτες. Σ τα βλέφαρά μου έστησε α γχόνες η νυχτιά . Τις νίκες μου μετάτρεψ ε σ ’ απρόβλεπτες μου ήττες, στη μυσ τική της έφοδο η μαύρη σ τρ α τιά .
Μ ε τρ ά β α γες με τ ’ α π α λά κ α ι τρυφ ερά χερ ά κ ια κ α ι τρ έχα μ ε στην α γορ ά να βρούμε π α ιγνιδά κ ια .
Δ ιαλαλητές της α γρ υπνία ς μέτρησαν τα κοκόρια, κι αυτή μου την α νη φ ό ρ ια ως την αστροφυγή. Α υτρω τικά οι ίριδες ανοίξανε τα στόρια του νου μου, γ ια να δείξουνε πω ς ήρθε η αυγή.
Αεν ξέρ εις πόσο το ’θελα, να ’τα ν α υτό α λήθεια , σαν κ ά τι που δια β άζα μ ε μαζί στα παραμ ύθια!
Μα με χτυπούν κατάστηθα του ήλιου τα μ α χ α ίρ ια . Το βλέμμα π έφ τει πανό) μου της μέρας μ ’ απονιά . Κάλλιο στης νύχτα ς να ’μενα τα πα γω μένα χέρ ια , σαν σταλακτίτης δακρύων σε σπηλιού σ κοτεινιά.
Ας ήταν να γυρίζανε πίσω τα χρόνια κείνα, να ’σου ν μικ ρ ό, να ’μουνα νιος! Αλλ’ όμω ς τι να κά νουμε, δε γ ίν ε τα ι αλλιώς.
ΜΑΡΙΑ ΑΓΙΑΣΩΤΟΥ - ΑΑΜΠΡΙΝΟΥ
Το πρώ το μου το γιά τρ εψ ες, μ ο υ ’βγαλες παρακλάδι κ α ι δε μου λ είπ ει σ ήμερα το π α ιδ ικ ό το χ ά δ ι.
Ν ω ρίς κ α ι φέτος άνθισε η μυγδαλιά στον κήπο, την πόρ τα της μισάνοιξε στης Α νοιξης το χτύπο.
Το άλλο ε ίν ’ α γιά τρ ευ το θα σβήνω λίγο λίγο, ω σότου να ’ρ θ ’ η ώ ρα μου γ ια π ά ν τα να σου φύγω .
Μ ’ αφορμή λίγη λιακάδα π ά ει κόντρα στον καιρό, όμορφη με πονηράδα π ιά νει πρώτη το χορό.
Η ΜΥΓΔΑΛΙΑ
Μυτιλήνη, 16.3.1998
Με λουλούδια στολισμένη η νυφ ούλα του Γενάρη, μελισσούλες περιμένει, τ ’ άλλα δέντρα να σνομπάρει.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΟΥΤΖΟΥΡΕΛΗΣ
ΤΙΧΝΙΤΙΣ ΕΙΧΙ ΤΟΥ ΧΟΥΡΙΟ Τ ιχνίτις είχι του χουριό στα θκα μας τα ζαμάνια, που κάνανι καμπαναριά τσ’ όμουρφα σιντριβάνια. Σ ’ Φ αμάκα ένα σιντριβάν’ του ποίτσι Βρουλιώτ’ς γ ι γέρους, μ ’ ένα σκαρπέλου τσι σφυρί πτν αρχή ίσ ια μ ’ του τέλους. Ε ίν’ ένα αριστούργημα τσι μι μιγάλη τέχνη, που έγινι στα χρόνια μας απί ιρασιτέχνη. Γοι αθρώπ’ γοι παλιοί στα έργα είχαν απουμουνή, μ’ ένα σκαρπέλου σιντριβάν’ δε θα ξαναγίνει. Τιχνίτις αυτουδίδακτοι κάνανι Παρθινώνις, που θα τς θαμάζιν γινϊές σ’ ατέλειουτους ιώνις. Π αλιά έργα αθάνατα πουτές δε θα πιθάνιν, για τί δεν έχει πλια μαστόρ’, για να τα ξανακάνιν. β Ρ βΙ
νΑΙΛΤ'·
Μα η γειτό νισ σ α σ υκιά της εμίλησε με γνώ ση: Γ ια τί βιάζεσαι, κυρά; Ο βοριάς θα σε πα γώ σ ει! Η μικρούλα μυγδαλιά με κ α μ ά ρ ι α πα ντά : Μ ε λουλούδια στα χ ιο νιά χα ίρ ο μ α ι, καλέ, διπλά! Αλκυόνες του χειμώ να κι ανθισμένη μυγδαλιά, σύμβολα ζωής α ιώ νια , όαση στην παγω νιά. Κηφισιά, 25.1.1998
Αγιάσος, ϊ 0.8.1995
ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΜΑΤΣΟΣ
ΣΠΥΡΟΣ Κ. ΚΑΡΑΜΟΥΝΤΖΟΣ
Η ΛΕΣΒΟΣ ΤΙΜΗΣΕ ΤΟ ΣΤΡΑΤΗ ΑΝΑΣΤΑΣΕΛΛΗ Η μΉ τιλη ν α « , κ ο ιν ω ν ία -κ α ι ό χ ι μ ό ν ο τίμησε τελευταία , με την ένθερμη π α ρ ο υ σ ία της το Σ τρ α τή Α να σ τα σ έλλη , το ξ ε χ ω ρ ισ τό τέκ νο της «Λ εσβιακής Α νοιξης», έναν α κριβώ ς χρ όνο μετά το θ ά να τό του. Η διη μερίδα τιμ ή ς κ α ι μνήμης, π ο υ συνδιοργ α ν ώ θ η κ ε α π ό τ ο Φ ιλ ο τ ε χ ν ικ ό Ό μ ιλ ο Μ υ τ ιλ ή ν η ς «ο Θ ε ό φ ιλ ο ς » , α π ό τ ο Σ ύ ν δ ε σ μ ο Φ ιλ ο λ ό γω ν Ν ομ ού Λ έσβου κ α ι α π ό το νεο σ ύ σ τα το Σ ύ λ λ ο γο Α γ ια σ ω τώ ν Μ υ τιλή νη ς «Α γία Σ ιώ ν», με την ο ικ ο νο μ ικ ή στήριξη της Ν ο μ α ρ χ ια κ ή ς Α υ το διο ίκ η σ η ς Λ έσβου κ α ι το υ Δ ήμου Α γιάσου, στέφτηκε α π ό πλήρη επιτυχία . Ό λ ο ι ο ι σ υντελεσ τές της διή μ ερ η ς εκ δή λω σης, ομιλητές, π α ρ ο υ σ ια σ τές, ερα σ ιτέχνες ηθο π ο ιο ί, δ ο ύ λ ε ψ α ν με π ά θ ο ς , γ ια ν α χ α ρ ίσ ο υ ν σ το κ ο ιν ό δ υ ο β ρ α δ ιέ ς γ ε μ ά τ ε ς μνήμη , κ έ φ ι, σ υ γ κ ίν η σ η . Δ υ ο β ρ α δ ιέ ς με το Σ τ ρ α τ ή Α ν α στασέλλη. Τ η ν π ρ ώ τη μέρα, 31 Ια ν ο υ ά ρ ιο υ , μίλησε η φ ιλό λο γο ς κ α ι κ ρ ιτικ ό ς Α νθούλα Δ ανιήλ για το λ ο γ ο τ ε χ ν ικ ό κ υ ρ ίω ς έρ γο το υ Α ν α σ τα σ έλ λ η . Τ ίτ λ ο ς τη ς ο μ ιλ ία ς τη ς ή τα ν «Σ τρα τής Α ν α στα σέλλης ένας... καθημερινός άγγελος». Το λ ό γ ο μ ε τ ά π ή ρ ε ο ν ο μ ικ ό ς κ α ι ι σ τ ο ρ ι κ ό ς Π α ν τελ ή ς Α ρ γύ ρ η ς. Θ έμ α της ο υ σ ιώ δ ο υ ς κ α ι τεκ μ η ρ ιω μ ένη ς ο μ ιλ ία ς το υ ή τα ν «Ο δυσεύρε-
Σκίτσο του Στρατή Αναστασέλλη, φιλοτεχνημένο από το Μίλτη Παρασκευαΐδη (14.5.1989)
τος Σ τρα τής Α ναστασέλλης». Στη σ υ ν έχ εια ο φ ιλ ό λ ο γ ο ς Π α ν α γ ιώ τ η ς Σ κ ο ρ δ ά ς έφ ερ ε στη θύμηση του κό σ μ ο υ το ν Α να σ τα σ έλλη , π ο υ
Προμετωπίδα του τρίπτυχου προγράμματος - πρόσκλησης για τις εκδηλώσεις τιμής και μνήμης του Στρατή Αναστασέλλη.
ίσ ω ς έτσ ι τ ο ν γ ν ώ ρ ιζ α ν ο ι π ε ρ ισ σ ό τ ε ρ ο ι, το. Στρατή της σ ά τιρ α ς, α π α γγέλλο ντα ς, στο α γ ια σ ώ τικο ιδίω μ α , σ τίχο υ ς α π ό το α νεπ α νά λ η π το έ ρ γ ο τ ο υ . Ο ε π ίσ η ς φ ι λ ό λ ο γ ο ς Δ η μ ή τ ρ η ς Π α τ ίλ α ς με τη ν εισ ήγησ ή το υ α να ζή τη σ ε τ ο ν α ν τ ικ α τ ο π τ ρ ισ μ ό της ισ τ ο ρ ία ς σ τις σ υ λ λ ο γές « Β λ ο υ τ ίν α Γ ια π ρ α κ ά δ ιν α » κ α ι « Α ν ά σ τ α ο λα ός». Τ έλος η πρ ώ τη μέρα έκλεισε με το για τρ ό -σ υ γγρ α φ έα κ α ι ζω γ ρ ά φ ο Μ άκη Α ξιώ τη, ο ο π ο ί ο ς μ ίλ η σ ε γ ι α τ ο ε ικ α σ τ ικ ό έ ρ γ ο τ ο υ Α ναστασέλλη. Η δεύτερη β ρ αδιά είχε ω ς πα ρ ουσ ια σ τή το ν π νευμ α τώ δη Βαγγέλη Χ α τζη μ α νό λ η , π ο υ ήταν ν τ υ μ έ ν ο ς με λεσβιακή π α ρ α δ ο σ ια κ ή φ ο ρ εσ ιά . Π αρουσ ίασ ε π ρ ώ το ν τον ποιητή-δη μοσ ιογρά φ ο Λ ευτέρη Π α π α δ ό π ο υ λ ο , ο ο π ο ίο ς α φ η γή θηκε π ώ ς γνω ρίστηκε με το Στρατή Α ναστασέλλη κ α ι τ ι φ ά ρ σ ε ς ε ίχ α ν σ κ α ρ ώ σ ε ι α π ό κ ο ιν ο ύ . Σ τη σ υνέχεια ο δη μ οσ ιογρ ά φ ος Ό μ η ρ ο ς Κ οντούλης μίλησε γ ια το Στρατή, τότε π ο υ ζούσε στη γενέ τειρ ά του, την Α γιάσο, κ α ι για τα έντονα π ο λ ι τ ι σ τ ι κ ά ε ν δ ια φ έ ρ ο ν τ ά τ ο υ . Τ ε λ ε υ τ α ίο ς ο Α ντώ νη ς Βάλεσης με την ο μ ιλ ία του «Στρατής Α ναστασέλλης: Βίος και πολιτεία » ξ α ν ά φ ερ ε στη μνήμη γ ν ω σ τ ά κ α ι ά γ ν ω σ τα π ε ρ ισ τ α τ ικ ά , με ά ρ τ ι α α π ό δ ο σ η , π ο υ ο μ ο λ ο γ ο υ μ έ ν ω ς «έκλεψε» την παράσταση. Κ α τά τη διά ρ κ εια της ο μ ιλ ία ς το υ Β ά λεσ η α π ά γ γ ε ιλ α ν σ α τ ιρ ικ ο ύ ς σ τίχ ο υ ς του τιμ ώ μ εν ο υ ο Π ρ ο κ ό π η ς Π α π ά λ α ς («Ά ιντι πλια»), η Μ α ρ ία Α ϊβ α λ ιώ τ ο υ («Πάγ ’ το υ λ ά δ ’») κ α ι η Μ α ρ ιά ν θ η Σ τεφ α ν ή («Στου
Στιγμιότυπο από τις εκδηλώσεις της πρώτης μέρας (31.1.1998). Διακρίνονται, από αριστερά, οι ομιλητές: Μάκης Δξιώτης, Δημήτρης Πατίλας, Παντελής Αργυρής, Ανθούλα Δανιήλ και Παναγιώτης Σκορδάς.
Ν .Ο .Μ .» ), ε ν ώ ο Π α ν α γ ιώ τ η ς Ψ υ ρ ο ύ κ η ς (Γραμμέλης) διάβασε το «Μαύρο κουτί». Τέλος ο π α λ α ίμ α χ ο ς Γ ιά ν ν η ς Π α σ π ά τ η ς έκ α νε τ ο ν κ ό σ μ ο ν α γ ε λ ά σ ε ι κ α ι ν α σ υ γ κ ιν η θ ε ί με τ ις θύμησες το υ κα λύτερ ου φ ίλ ο υ του. Ο Χ α ρ ίτο ς Μ ικές εξάλλου κ α ι ο Σ τρατής Λ υρής, μέλη της θ ε α τ ρ ικ ή ς ο μ ά δ α ς τ ο υ Φ .Ο .Μ ., έ π α ιξ α ν το σκετς του Α ναστασέλλη «Σούζις...». Το στερνό γεια σας το ακούσαμε α π ό το ν ίδιο το Στρατή, α π ό μ α γ ν η τ ο φ ω ν η μ έ ν η σ υ ν έν τευ ξ η π ο υ είχε δώ σει στο "πρυτανείο" του Κ ήπου το τελευταίο του κ α λοκα ίρι. Α ξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους, όσοι εργάστηκαν για τη διη μ ερ ίδα τιμ ή ς κ α ι μνήμης
Δφίσα, διαστάσεων 30x42εκ., για τις εκδηλώ σεις τιμής και μνήμης του Στρατή Αναστασέλλη.
Από την έκθεση φωτογραφίας, έργων ζωγραφικής και βιβλί ων του Στρατή Ανα στασέλλη, που λει τούργησε στο φουαγιέ του Θεάτρου του Φ.Ο.Μ. . (Τη φωτογραφία παρα χώρησε ο Παναγιώτης Σκορδάς)
το υ α ξ έ χ α σ τ ο υ κ α ι π ά ν τ α ε π ίκ α ιρ ο υ Σ τρ α τή Α ν α σ τα σ έλ λ η . Ξ ε χ ω ρ ισ τ ά σ υ γ χ α ίρ ο υ μ ε τ ο υ ς π ρ ο έ δ ρ ο υ ς Π ε ρ ικ λ ή Μ α υ ρ ο γ ιά ν ν η , Σ τ ρ α τ ή Α να γνώ σ του κ α ι Σ τρατή Π απουτσέλλη, γ ια το ό μ ο ρ φ ο προσ εγμ ένο π ρ ό γρ α μ μ α , γ ια το ν α ν α μνηστικό φάκελο, κ α θώ ς κ α ι γ ια την α φ ίσ α π ο υ τυπώ θηκε για την εκδήλωση. Α ξ ίζ ε ι να σ η μ ειω θ εί σ υ μ π λ η ρ ω μ α τ ικ ά ό τι στο φ ουα γιέ, κ α τά τη διά ρ κ εια της εκδήλωσης, λειτούργησε έκθεση ζω γ ρ α φ ικ ώ ν έργω ν, χ α ρ α κτηρισ τικώ ν φ ω το γρ α φ ιώ ν, κα θώ ς κ α ι βιβλίω ν
του τιμώ μενου. Υ π ά ρ χει σκέψη να εκδοθούν τα π ρ α κ τ ικ ά της δ ιη μ ερ ίδ α ς κ α ι ν α φ ιλ ο τεχν η θ εί π ρ ο το μ ή , γ ια ν α το π ο θ ε τ η θ ε ί σ το ν Κ ή π ο. Θ α ε ίν α ι κ α ι α υ τή ε λ ά χ ισ τ ο ς φ ό ρ ο ς τ ιμ ή ς τ ο υ τό π ο υ κ α ι της π ο λ ιτε ία ς για το μεγάλο Στρατή, ο ο π ο ίο ς α σ τειευ ό μ εν ο ς έλεγε, όσο ζούσ ε, ό τι τη ν ή θ ε λ ε με ο μ π ρ έ λ α , γ ι α ν α μ η ν τ ο ν « κ ο υ τ σ λ ο ύ ν οι δ ικ ο υ χ τ ο ύ ρ ις » , ό π ω ς τ ο ν Κλεάνθη... Π ΡΟΚ ΟΠ Η Σ I. Π Α Π Α Λ Α Σ .
Πολλοί αυτοί που τίμησαν με την παρουσία τους τη μνήμη του Στρατή Αναστασέλλη... (Τη φωτογραφία παρα χώρησε ο Παναγιώτης Σκορδάς)
ΟΙ ΑΓΙΑΣΩΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΣΤΙΑ ΝΕΑΣ ΣΜΥΡΝΗΣ Κ οπή της π ίτα ς, π α ρ ο υ σ ία σ η του νέο υ δίσκ ου κ α ι τω ν βιβλίω ν Σ τ ι ς 18 Ιανουάριου 1998, στη ζεστή και φιλόξενη αίθουσα της Εστίας Νέας Σμύρνης, πραγματο ποιήθη κε α πό το "Φ ιλοπρόοδο Σ ύλλογο Α γ ια σωτών" η παρουσίαση του βιβλίου "Θρύλος και ιστορία της Αγιάσον της νήσον Λέσβον" του αεί μνηστου δασκάλου Στρατή Κολαξιζέλη, του πονή ματος του ιδίου και του Β ασιλείου Τραγέλη "Η Αγιάσος και τα π έρ ιξ", καθώ ς και του δεύτερου δ ίσ κ ο υ , με το ν τίτλ ο "Μονσική παράδοση της Αέσβον. Μελίσματα στην Αγιάσο, Β . Οι σκοποί
της ψνχής μας". Π έρυσι, τέτο ιο ν π ερ ίπ ο υ κα ιρ ό, ο Σ ύλλογός μας στην ίδ ια α ίθουσ α π α ρ ο υσ ία σ ε το ν πρ ώ το δίσκο του. Και οι δυο αυτές εκδηλώσεις εντάσσο νται στα πλαίσια των προσπαθειών του Συλλόγου μας για περίσωση στοιχείω ν του λα ϊκού π ο λ ιτι σμού της Αγιάσου. Ό λοι μας γνωρίζουμε ότι είμαστε στο κατώφλι του 21ου αιώνα. Πολλά πράγματα αλλάζουν γοργά στη ζωή μας και περισσότερα θ ’ αλλάξουν στο μέλ λον, μια και η τεχνολογία καλπάζει. Ό λοι μας επο μένως επιβάλλεται να διατηρήσουμε ακραιφνή τον ελληνισμό μας μ’ όλο το σφρίγος και το φως του, αν δε θέλουμε να πέσουμε στην αχρησία ενός μηδενισ τικ ο ύ κ ο σ μ ο π ο λιτισ μ ο ύ , που ήδη χτυ π ά την πόρτα μας. Ο "Φ ιλοπρόοδος Σύλλογος Αγιασωτών" πρ ο σπαθεί να αντισταθεί στα καταλυτικά ρεύματα των κ α ιρ ώ ν , π ο υ π ά νε να ισ ο π εδ ώ σ ο υ ν τα π ά ν τ α ,
π α τρ ίδ α , θρησκεία, ο ικ ο γένεια . Π ρ ο σ π α θ εί να περισώσει τα ήθη και τα έθιμα του χωριού μας, για να τα βρουν και οι γενιές που έρχονται, να διδα χτούν α π ’ αυτά και ν ’ αντλήσουν στοιχεία γόνιμα, που θα τις θωρακίσουν στις επερχόμενες σαρωτικές αλλαγές.
"Αντλούμε από τις ρίζες μας στοιχεία πον σιγονρεύονν τα βήματά μας στο αύριο" είναι το έμβλημα του Συλλόγου μας και α π ’ αυτό εμπνέετα ι ολό κ λη ρ ο το Δ ιο ικ η τ ικ ό Σ υ μ β ο ύ λ ιο , π ο υ α ποτελείτα ι από τους: 1. Βασίλη Λ ούπο, π ρ ό ε δρο και ψυχή του Συλλόγου μας, που καταβάλλει φ ιλότιμες προσπάθειες, για να συσπειρώσει και για να πολλαπλασιάσει τα μέλη του. 2. Νεκτάριο Χ ατζη προκοπίου, πρω τοπρεσβύτερο, α ντιπ ρ ό ε δρο κ α ι ένα α π ό τα π ιο δ ρ α σ τή ρ ια μέλη, π ο υ πρωτοστάτησε στην ηχογράφηση του πρώτου και του δεύτερου δίσ κου στο σ το ύ ν τιο του Ρ α δ ιο φ ω νικού Σ ταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπου εργάζεται α ποδοτικά εδώ και αρκετά χ ρ ό νια. 3. Π αναγιώτη Σταυρακέλη, γενικό γραμμα τέα, που μοχθεί και α γω νίζετα ι για το Σύλλογό μας. 4. Ε υ σ τρ ά τιο Π ανανή, τα μ ία , που φυλάει σαν κέρβερος τα λεφτά του Συλλόγου και τα δια χειρίζεται με σύνεση. 5. Χ ρίστο Γλεζέλη, από τα ιδρ υ τικ ά μέλη του Σ υλλόγου μας, με θητεία σε όλα τα Δ ιο ικ η τικ ά Σ υμ βούλια , με μεγάλη π ρ ο σ φ ο ρ ά στο Σ ύ λ λ ο γ ό μ α ς. 6. Π α ν α γ ιώ τ η Μ ακ α ρ ώ ν η , π ο υ τ ρ έ χ ε ι κ α ι α γ ω ν ίζ ε τ α ι γ ια το
Ο σεβασμιότατος μητροπο λίτης Μυτιλήνης Ιάκωβος και ο θεοφιλέστατος επί σκοπος Κερνίτσης Δεόντιος, συνεπικουρούμενο! από τον αντιπρόεδρο του Συλ λόγου - πρωτοπρεσβύτερο Νεκτάριο Χατζηπροκοπίου, ιερουργούν και ευλογούν την πίτα.,.Παρίστανται, από αριστερά, μέλη του προεδρείου, ο Πανα γιώτης Σταυρακέλης, ο Μι χαήλ Κορομηλάς, ο Βασί λης Λούπος (πρόεδρος) και η Σοφία Κουδουνέλη...
Σύλλογό μας. 7. Στρατή Ευαγγελινέλη, το μεγάλο επ ιχειρ η μ α τικ ό μυαλό, που συνέλαβε τ ις ιδέες της χρηματοδότησ ης τω ν δίσ κ ω ν, τω ν βιβλίω ν και του τουριστικού οδηγού, και που αγωνίστηκε σθεναρά γ ι ’ αυτό, αφού τα οικονομικά του Σ υλ λόγου μας είναι πενιχρά . 8. Μ ιχαήλ Κορομηλά, δραστήριο μέλος του Συλλόγου μας και δαιμόνιο "φ ω τορ επόρ τερ ", που α π α θ α ν α τ ίζε ι με μεράκι κ α ι ευ α ισ θ η σ ία κάθε εκδήλω σή μας. 9. Σ ο φ ία Κουδουνέλη - Π απουτσή, που από τη μεριά της βάζει κι αυτή ένα μικρό λιθα ρ ά κ ι στο όλο έργο που π ρ α γμ α τοποιεί ο Σ ύλλογός μας. Ό λο ι ενω μένοι καταβάλλουμε κάθε δυνατή π ρ ο σ π ά θ εια , για να προβάλουμε το νησί μας και τη γενέτειρά μ α ς, π ο υ τό σ ο α γ α π ο ύ μ ε , κ ι α ς ζ ο ύ μ ε μ ίλ ια μακριά. Εφέτος είχαμε την τύχη να είναι ανάμεσά μας και ο σεβασμιότατος μητροπολίτης μας Ιάκωβος, ο οποίος από την αρχή στάθηκε θερμός συμπαραστά της και ο ικ ο νο μ ικ ό ς αρω γός τω ν π ρ ο σ π α θ ειώ ν μας. Τον ευχαριστούμε θερμά γ ι’ αυτό. Χ αιρετίζο ντα ς την εκδήλωσή μας, εξέφρασε τη λύπη του, γιατί το χωριό μας, η Αγιάσος, ερημώνει, μαραζώ νει, αφού οι νέοι το εγκαταλείπουν, αναζητώντας καλύτερη τύχη αλλού... Μετά πήρε το λόγο ο πρόεδρος του Συλλόγου Βασίλης Λούπος, ο οποίος καλωσόρισε τους προ σκεκλημένους και απηύθυνε χαιρετισμό για το νέο έτος. Α κολούθη σα ν τα κ α θ ιερ ω μ ένα α γ ια σ ώ τικ α κ ά λ α ν τα , τρ α γ ο υ δ ισ μ έν α α π ό τη χ ο ρ ω δ ία του Συλλόγου, και η κοπή της π ίτα ς από το θεοφιλέ στατο επίσκοπο Κερνίτσης Λεόντιο και το μητρο πολίτη Μυτιλήνης Ιάκωβο. Μετά πήρε το λόγο ο α ντιπρόεδρος του Σ υλ λόγου πρω τοπρεσβύτερος Ν εκτάριος Χ ατζηπρο κοπίου, ο οποίος ευχαρίστησε θερμά το μητροπο λίτη μας για την ηθική και υλική συμπαράστασή του στο Σύλλογό μας και αναφέρθηκε στις δραστη-
Ο Γιάννης Χ ατζηβασιλείου παρουσιάζει το βιβλίο του Στρατή Κολαξιζέλη «Θρύλος και ιστορία της Αγιά σον» και το πόνημα του ιδίου και του Βασιλείου Τραγέλη «Η Αγιάσος και τα πέριξ».
ριότητες του Σ υλλόγου, α ν α κ ο ιν ώ ν ο ν τα ς ό τι η επόμενη π ρ ο σ π ά θ εια θα είνα ι η έκδοση τρ ίτο υ δίσκου, με π α λ ιά τρ α γούδια («το μοιρολόγι της Παναγίας» και άλλα), και η φωτομηχανική ανατύ πω ση τω ν Α π ά ν τω ν του Α γιασώ τη λ ο γίο υ του περασμένου αιώνα Βασιλείου Βράνη. Στη συνέχεια ο Γιάννης Χατζηβασιλείου, φιλόλογος καθηγητής, επίτιμος πρόεδρος του Συλλόγου μας, διευθυντής κ α ι α ρ χισ υντά κ τη ς του π ερ ιο δ ικ ο ύ "Α γιάσος", πήρε το λόγο και παρουσίασε το βιβλίο του δασκά λου Στρατή Κολαξιζέλη "Θρύλος και ιστορία της
Δίπτυχη πρόσκληση (διαστάσεων 10x20 εκ.) για την παρουσίαση του δίσκου «Μελίσματα στην Αγιάσο», του βιβλίου του Στρατή Κολαξιζέλη «Θρύλος και ιστορία της Αγιάσον» και του πονή ματος του ιδίου και του Βασιλείου Τραγέλη «Η Αγιάσος και τα πέριξ».
Ο πατήρ Νεκτάριος Χατζηπροκοπίου διευθύνει τη χορωδία...
Αγιάσον της νήσον Αέσβον", καθώς και το πόνημα του ιδίου και του Βασιλείου Τραγέλη "Η Αγιάσος και τα πέριξ ", μια που την επιμέλεια της έκδοσής τους είχε αναλάβει ο ίδιος. Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο Μιχαήλ Κορομη λάς, καθηγητής φυσικός, μέλος του Δ ιοικητικού Σ υ μ β ο υ λ ίο υ το υ Σ υ λ λ ό γ ο υ , κ α ι π α ρ ο υ σ ία σ ε ζ ω ν τ α ν ά το δ εύ τερ ο δίσ κ ο «Μ ελίσματα στην
Αγιάσο». Στη συνέχεια ο Θ εοφάνης Σουλακέλης, εγγονό ς του α είμνη σ του π ρ ω το π ρ εσ β ύ τερ ο υ Ν ικ ο λ ά ο υ Π α π ο υ τ σ έ λ η , π ο υ ε ίν α ι κ α θ η γη τή ς της ελλη νικής π α ρ α δ ο σ ια κ ή ς μ ουσ ικ ής, π ρ ό εδ ρ ο ς και καλλιτεχνικός διευθυντής του «Κέντρου Αιγ α ια κ ώ ν Λ α ο γ ρ α φ ικ ώ ν κ α ι Μ ο υ σ ικ ο λ ο γ ικ ώ ν
Ε ρ ε υ ν ώ ν » , π ή ρ ε το λ ό γο κ α ι μίλη σ ε γ ια το ν π ο λ ύ μ ο ρ φ ο μ ο υ σ ικ ό π λ ο ύ τ ο της Λ έσ βου, με έμφαση στα τ ρ α γ ο ύ δ ια κ α ι το υ ς σ κ ο π ο ύ ς της Α γιάσου. Ε πίσ ης η φ ιλό λο γο ς Κ α τερίνα Σ τα ύ ρου, κά τοχος ΌΕΑ στην εθνολογία, ερευνήτρια του παραδοσιακού χορού και φίλη της Αγιάσου, μίλησε με κ ο λ α κ ε υ τ ικ ά λ ό γ ια κ α ι α νέλυσ ε το ύφος τω ν χορών. Και καθώς οι μουσικοί μας Χαρίλαος Ρόδανος (βιολί), Ν ικ όλα ος Κ α λ α ϊτζή ς ή Μ π ιν τα γ ιά λ α ς (σαντούρι) και Χρίστος Παπανικολάου (λαουτοκιθάρα) έπαιζαν ζω ντανά τα κομμάτια του δίσκου και τα μέλη της χορευτικής ομάδας του Συλλόγου μας, με τις παραδοσιακές ενδυμασίες τους ζωντά νευαν επί σκηνής τους παλιούς χορούς, με τη συμ-
Στιγμιότυπο από το χορό με τα ποτηράκια...
μ ετοχή κ α ι της χ ο ρ ω δ ία ς μ α ς -γ υ ν α ικ ώ ν της Αγιάσου, που μερικές είχαν έρθει ειδικά από το χωριό για την εκδήλωση - ξεσηκώθηκε το ακροατή ριο, που σιγοτραγουδούσε και φανερά συγκινημένο χειροκροτούσε αδιάκοπα, επιβραβεύοντας έτσι την π ρ οσ πά θειά μας αυτή κ α ι δ ίν ο ν τά ς μας την καλύτερη ηθική ικανοποίηση. Στο τέλος μάλιστα, όταν οι χορευτές και οι χορεύτριες κατέβηκαν από τη σκηνή, αγκαλιασμένοι και ενωμένοι όλοι μαζί, ξένοι και Αγιασώτες, χόρευαν τα τελευταία τρ α γούδια, μέσα στην αίθουσα, δίνοντα ς φανερά το μήνυμα π ω ς π ρ έπ ει να ενω θούμε, ν ’ αφήσουμε κατά μέρος τις όποιες διαφορές μας, τα μίση και τα πάθη. Θα ήταν παράλειψ ή μας να μην αναφέρουμε ότι την εκδήλωσή μας αυτή τίμησαν με την παρου σία τους άνθρωποι του πολιτικού και επιστημονι κού κ ό σ μ ο υ , τω ν γ ρ α μ μ ά τ ω ν κ α ι της τέχ ν η ς, καθώς και εκπρόσω ποι τω ν λεσβιακών σωματεί ων. Χαιρέτισαν και επιβράβευσαν την προσπάθειά μας αυτή με τα καλύτερα λόγια, με τηλεγραφήματά τους, ο βουλευτής Λέσβου Νίκος Σηφουνάκης, ο νομάρχης Λέσβου Αλέκος Μαθιέλης, ο τ. υπουρ γ ό ς Σ τ α ύ ρ ο ς Δ ή μ α ς, ο δ ή μ α ρ χ ο ς Α θ η ν α ίω ν Δημήτρης Α βραμόπουλος, οι ο π ο ίο ι λόγω α νει λημμένων υποχρεώσεών τους δεν ήταν δυνατό να παραβρεθούν. Ιδ ια ίτ ε ρ η χ α ρ ά μας έδω σε η π α ρ ο υ σ ία του συμπατριώτη μας Αντώνη Μηνά, γνωστού από τις όμορφες θεατρικές επιθεωρήσεις, που κατά κ α ι ρούς γράφει, επιμελείται και παρουσιάζει με πολύ μεγάλη επιτυχία . Η συγκίνησή του ήταν τέτοια, που ακούστηκε να λέει: "Τι θα έχανα, αν δεν ερχό
Ε υχαριστούμε θερμά τον εγγονό του αείμνη στου δασκάλου Στρατή Κ ολαξιζέλη Π αναγιώ τη Λ ιν α ρ δ ή , ο ο π ο ίο ς π α ρ α χ ώ ρ η σ ε δ ω ρ εά ν στο Σύλλογό μας τα πνευμ α τικά δικα ιώ μα τα για το βιβλίο του πα π π ο ύ του "Θρύλος και ιστορία της Αγιάσου", καθώ ς κ α ι τον ανεψ ιό του ιστορικού σεβάσμιο πρεσβύτη ιατρό Αριστείδη Τζανετή, που παραβρέθηκε. Ευχαριστούμε θερμά αυτούς που μας βοήθησαν με οποιονδήποτε τρόπο στην πραγματοποίηση της εκδή λω σ η ς α υ τή ς, το θ ερ μ ο υ ρ γό π ρ ό εδ ρ ο της Ε στίας Νέας Σ μύρνης Α υγουσ τίνο Κ αμπά, που μας φιλοξένησε κ ι εφέτος, όσ ους μας κάλυψαν δημοσιογραφικά - τηλεοπτικά, ειδικά το κανάλι "Μ ΕΟΑ", π ο υ σ τιγ μ ιό τυ π α της εκδήλωσής μας παρουσίασε στην εκπομπή της Λιάνας Κανέλη "Μη
μου τη μέρα
τάραττε".
Ευχαριστούμε θερμά το μητροπολίτη Μυτιλή νης Ιάκω βο, το Δήμο Α γιάσ ου κ α ι το Α να γνω στήριο «η Α νάπτυξη», που αγόρασαν βιβλία, για να μπορέσουμε να καλύψουμε ένα μέρος από το κόστος της έκδοσής τους. Ευχαριστούμε επίσης θερμά όλους τους συγ χω ριανούς μας και τους φίλους, που μας τίμησαν με την παρουσία τους και μας ενθάρρυναν με τα ε π α ιν ε τικ ά το υ ς λ ό για , π α ρ α β λ έ π ο ν τ α ς τ ις ό ποιες ατέλειές μας, αφού όλοι μας είμαστε ερασι τέχνες, π ο υ όμω ς ό ,τι κά νουμε είνα ι κατάθεση ψυχής και αγάπης για το χω ριό μας, την όμορφη Αγιάσο μας... ΣΟΦΙΑ ΠΑΠΟΥΤΣΗ-ΚΟΥΑΟΥΝΕΛΗ Συμβολαιογράφος Αθηνών
μουνα!"
Ο χορευτικός πυρετός μεταδόθηκε προς το τέλος της εκδήλωσης και στο κοινό...
ΙΒ Π1Β Α Π © Κ ΙΡ Π'Τ Π Κ ΠΙ ΣΤΡΑΤΗ Π. ΚΟΛΑΞΙΖΕΛΗ "Θρύλος και ιστορία της Α γιά σου” Αθήνα 1997
Ο ι ανατυπώ σεις έργων π α λ α ιό τερ ο ι συγγρα φέων, όταν μάλιστα αναφέρονται στην καταγραφή της ιστορίας περιοχώ ν, που υπήρξαν σημαντικές και διέγραψαν ζωηρά τα βήματά τους στη διαδρο μή τω ν χρόνω ν, όπω ς συμβαίνει στην περίπτωσή μας με τη νύμφη του Ολύμπου, την Αγιάσο, αποτε λούν εκδόσεις που προσφέρουν πραγματική υπη ρεσία στην πολιτισμική και στην πνευματική ανά πτυξη του χώρου, στον οποίο αναφέρονται. Και ιερό χρέος όλω ν μας είνα ι να περισώ σουμε την κληρονομιά της παράδοσης του τόπου μας. Α πό την άποψ η αυτή είνα ι ά ξια πρ οσ οχή ς η απόφαση του "Φ ιλοπρόοδου Συλλόγου Α γιασω τών" Αθήνας, ο οποίος είχε την πρω τοβουλία να φέρει στο φως δυο σημαντικές εκδόσεις, δυσεύρε τες και χρησιμότατες, του φλογερού και φιλέρευνο υ π α τ ρ ιώ τ η ε κ π α ιδ ε υ τ ικ ο ύ Σ τρ α τή Π. Κ ο λαξιζέλη ή Κακκάβη (1877-1963), με τα βιβλία "Η Α γιά σ ο ς και τα π έ ρ ιξ " (εν Α θ ή να ις 1896) κ α ι "Θ ρύλος και ιστορία της Α γιά σ ο ν της νήσον Αέσβον"(Μυτιλήνη 1947-1953), για ν ’ αποτελέσουν π ο λύ τιμ η συμβολή στην ισ το ρ ία της λεσβιακής γραμματείας. Γεγονός, που αξίζει ανεπιφύλακτα να επαινεθεί. Και υπήρξε ακόμη ευχής έργο, γιατί την επιμέλεια της ύλης, τη βιογραφία του ιστορικού, την εργογραφία, τη λεπτομερειακή ευρετηρίαση, το πλούσιο φωτογραφικό υλικό κτλ., ανέλαβε, με την επιστημονική γνώση, την υπευθυνότητα που τον διακρίνει και την ευσυνειδησία, ο γνωστός ιστορι κός και φιλόλογος Γιάννης Χατζηβασιλείου. Και θα ήταν ακόμη παράλειψη να μην αναφερθεί εδώ η αμέριστη συμπαράσταση και η συνδρομή, στη μνη μειώδη αυτή έκδοση, του μητροπολίτη Μυτιλήνης κ. Ια κ ώ β ο υ , του Δ ήμου Α γιά σ ο υ , κ α θ ώ ς κ α ι του Αναγνωστηρίου "η Ανάπτυξη". Έ νας ογκώδης τόμος 550 σελίδων καταγράφει σε πέντε τεύχη και δεκαοχτώ κεφάλαια την ιστορία της Αγιάσου, αρχίζοντας από την πατριδογνωσία της, με αναφορές σε γραπτές πηγές της ιστορίας της, καθώς και σε προφ ορικές μαρτυρίες, α π ’ όπου άντλησε στοιχεία ο συγγραφέας, για ν ’ αναφερθεί στην προ του ένατου αιώνα μετά Χριστόν ιστορία της αρχαίας Πενθίλης και Καρύνης, στην εποχή των εικονομάχων (κτίση της Αγιάσου ως προσκυνήματος και ως μοναστηριού), στα "δεινά", στην απόκτηση βασιλι κού φιρμανιού ασυδοσίας και στην κλοπή του, στις
εκκλησίες της Παναγίας και της Αγίας Τριάδας, στα σχολεία, στο νοσοκομείο, στη διάλυση του μοναστη ριού, ως τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας, και σε λίγα, μετά την απελευθέρωση της Δέσβου. Και αυτά όλα λίαν ενδεικτικώς. Θα ήταν ομολογουμένως σκόπιμο ν ’ αναφερθούμε λεπτομερειακά στα επί μέρους κεφάλαια του βιβλίου, για να καταδειχθεί το ευρύτερο ενδιαφέρον που παρουσιάζουν, η ερευνη τική εμβέλεια και η πολυγνω σία του συγγραφέα, καθώς και η ακρίβεια και ο έμμονος ζήλος στην ανα ζήτηση των πηγών. Δυστυχώς, ούτε ο χώρος το επι τρέπει ούτε η ευσύνοπτη παρουσίαση, στην οποία στοχεύει η προκειμένη αναφορά. Το ιστορικό τούτο πόνημα, άθλος πραγματικός, έχει πολύπλευρες δια στάσεις και εξυπηρετεί ευρύτατο φάσμα στόχων και συμπερασμάτων όχι μόνο για τον απλό αναγνώστη, αλλά και για τον ειδικό μελετητή. Θα έλεγα απερί φραστα ότι αποτελεί πολύτιμο και διαφω τιστικό οοτριΐδ για μια πλατιά ανασκόπηση και διερεύνηση του μελλοντικού ιστορικού. Τα ιστορικά στοιχεία και ο λαογραφικός πλούτος που περιλαμβάνονται αποτελούν χρήσιμο υλικό για κάθε μελετητή, που θα επιχειρήσει στο μέλλον να ανακεφαλαιώσει, με πρό σθετες επισημάνσεις, τις έρευνες για την ιστορική ταυτότητα της Αγιάσου. Εξάλλου η σαφήνεια και η απλή διατύπωση καθιστούν το ιστόρημα χρήσιμο και στον απλό αναγνώστη. Ο "δάσκαλος" Στρατής Π. Κολαξιζέλης, ο ανή συχος δημιουργός, το ακριβό πνευματικό τέκνο, που ύστερα από πολύχρονο υπεράνθρωπο μόχθο, σε δυσ π ρ όσ ιτο α ρ χεια κ ό υλικ ό, έφερε στο φω ς άγνωστα στοιχεία, κατέγραψε την ιστορία της γενέ τειράς του και την παρέδαισε ως έργο ζωής και ως πολύτιμη κληρονομιά στους μεταγενέστερους, αξί ζει την αναγνώριση και την ευγνωμοσύνη μας. Αθήνα, 18.2.1998
ΜΗΤΣΟΣ Ν. ΤΣΙΑΜΗΣ
ΒΙΒΛΙΑ ΑΓΙΑΣΩΤΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ •Βιβλία των Αγιασωτών φιλολόγων Δημήτρη και Γιάννη Παπάνη διατίθενται στα βιβλιοπωλεία της Μυτιλήνης (Γιάννη Χατζηδανιήλ, Θεόδωρου Χαλκίδη, Μιχάλη Περιφεράκη), καθώς και στην Α γιάσ ο, στο κα τά σ τη μ α της Ε λένης Α λέκου Παπάνη. •Ευστρατίας Τσοκάρου-Μ ητσιώνη, Παλιές ιστορίες απή τ'ν Αγιάσον, Μυτιλήνη 1997.
Μ ’χάλ’ς. Δμήτ’ς κατάλαβι τσ’ εν ίβαλι πλάκα. Σάνι πέρασι λίγ’ ώρα, χουρίς α παίζ’ του πικάπ, σκώστσι Μ’χάλ’ς απί τ ’ καρέγλα τσ’ είπι στς αθρώπ’ τ ’ καφινιδιού: Ρε σεις, είδιτι τι μουρφιά έχ’ γ’ ησυχία! ΧΡΙΣΤΟΣ ΓΛΕΖΕΛΗΣ (ΠΟΥΠΟΥΣΑΣ)
ΜΗΠΩΣ ΕΙΣΤΕ ΜΟΥΣΙΚΟΣ;
ΓΗ ΜΙΓΑΛ’ ΣΑΡΑΚΟΥΣΤΗ
Ο
Πάνος Κουμλέλης για λόγους υγείας αναγκάστη κε να κλείσει εδώ και αρκετό καιρό το καφενείο του, προς μεγάλη απογοήτευση των πελατών του, που περι μένουν με ανυπομονησία να ξαναλειτουργήσει το στέκι τους. Απαρηγόρητοι, ορφανοί και χήροι, χάσανε τα νερά τους... Είχαν, βλέπετε, καλομάθει από τους εκλεκτούς μεζέδες, που τους έφτιαχνε η κυρα-Βρετάνη, και από την απλοχεριά του καφετζή, με τα ξέχειλα πιάτα... Μια μέρα, καθώς ψώνιζα στο απέναντι μανάβικο του Τσουκαρέλη, άκουσα τον παρακάτω διάλογο, ανάμεσα σε δυο πιστούς πελάτες, που όλες αυτές τις μέρες τη βγάζουν πάνω στο πεζούλι της πόρτας του κλειστού καφενέ: - Ρε Σ τυ λ ιά ν’, τι μ α θ α ίν’ς, θα κρατήσ’ πουλύ τσιρό γη Μιγάλ’ Σαρακουστή; - Ξέρου τσι γω, ρε Κουστή... Θιος τσι γη Παναγιά να βάλιν του χέρντουν τσι να γίνιν τσι γοι δυο καλά, γιατί αλλιώς, σα π ’ σι βλέπου τσι μι βλέπ’ς, θα καταλήξουμι μιτανάστις στ’ Χαντράλ’, στα ϊξάρχεια...
Ε ν α ς παλιός Πλουμαρίτ’ς φοιτητής ιξιτάζντου φιλουσουφία στου Βασίλ’ του Τατάκ’, που ’νταν καθη γητής στου Πανιπιστήμιου τς Θισσαλουνίκ’ς. Ήνταν καλό μουρά τσ’ είχι γιρό μυαλό τσι μνημουν’κό σάνι κανέναν, αλλά σ’ ουρισμένα μαθήματα ήνταν σκράπας, γιατί ένι διέβαζι. Τ’ φιλουσουφία ε τν ήθιλι καθόλ’. Είχι ρίξ’ τουν αφαλόντ στου Σπουδαστήριου τς Γλουσσουλουγίας. Απ’ ούλ’ τς καθηγηταί αγάπα πιο πουλύ τουν Αντριώτ’ τσι του βουγηθόντ του Θαβώρ’... Κάθα φουρά που τουν ρώτα Τ ατάκ’ς, Γ ιάνν’ς κούνι συνέχεια τα χέριαντ, σα μαέστρους, τσι προυσπάθγι κάτ’ να πει, αλλά εν τα κατίφιρνι. Γιου καθη γητής παραξινέφτσι τσι ρώτ’σιντουν σν αρχή αν είνι μουσικός, αλλά πήρι αρνητική απάντησ’. Καταπόδ’, τ ’ έκανι ιρουτήσεις, αλλά γη βιλόν’ είχι κουλλήσ’ στου «που λέει ο λόγος, κύριε καθηγητά», ... «που λέει ο λόγος, κύριε καθηγητά...». Γιου Τατάκ’ς, μακαρ ίτ’ς σήμιρα, φιλόσουφους μι τα ούλαντ, κατάλαβι πς είχι μπρουστάντ φοιτητή αδιέβαστουν τσι τ ’ είπι, προυτού τουν απουλύσ’: Ο λόγος, παιδί μου, λέει,
αλλά εσείς εδώ και αρκετή ώρα δε λέτε τίποτα! ΕΡΜΟΑΑΟΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΒΑΑΑΜΙ ΑΟΥΚΑΝ’ΚΟΥ...
Αγιάσος, 5.7.1997
ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΚΟΥΤΣΚΟΥΔΗΣ
ΒΑΑΙ Μ’ ΤΝ ΗΣΥΧΙΑ Π ριν πουλλά χρόνια σ’ Καμαρού τ ’ Παναγιώτ’ του καφινέ γλιντούσαν πουλλοί φίλ’. Του πικάπ έπιζι, χουρίς α σταματά καθόλ’, τσι γοι παρέγις χουρέβγαν τσι γ ίν ’ντου μιγάλου τα β α το ύ ρ ’. Γι Μ ’χ ά λ ’ς γι Σιάχους, του Τζόν’, σχουριμένους σήμιρα, σικλιντίζντου τσ’ ένι μπόργι καθόλ’ τ ’ φασαρία. Τι να ’κανι όμους, ένι γέν’ντου τσ’ αλλιώς. Σουφίστσι όμους α τς κάν’ ένα χ ’νέρ’, για να κάτσιν κάτου, α ντουσιουντίσ’ κουμμάτ’ του τσιφάλιντ. Είπι πους θέλ’ α χουρέψ’ τσι φτος. Γι γιος τ ’ καφιτζή, γι Δμήτ’ς γι Πατούνα, σχουρι μένους τσι φτος σήμιρα, που ίβαζι τς πλάτσις τσι χου ρέβγαν, είπι σ’ πιλάτις α κάτσιν κάτου, γιατί ήρτι γη σειρά τ ’ Τζόν’ α χουρέψ’. Σάνι κάτσαν κάτου, ρώτ’σι ποια πλάκα θέλ’ α τ ’ βάλ’. Βάλι μ’ τν ησυχία, είπι
Ε ν α ς Αγισσώτ’ς, Θιος σχουρέσ’ τουν, σπούδαζι σπιτσέρ’ς σν Ιταλία, αλλά δυστυχώς ένι τέλειουνι πουτές. Πατέρασιντ, Μπάνους, είχι πλια μπαγιλντίσ’ να π ’λεί λάδ’ τσι να τ ’ στέν’ παράδις. Έ να καλουτσαίρ’, σ’ πάψις, τουν ρώτ’σι μ’ απουρία. - Ε Γιάνν’, τίντα ’μαθις, τόσα χρόνια π ’ παγαίν’ς στου πανιπιστήμιου; - Κβάρα πράματα έμαθα, πατέρα! Να, πους σ’ Γιρμανία προυδέψαν πουλύ γοι α θρώ π’ τσι πους ήβραν τσι μια μηχανή, που τς βάζ’ς απί μπρουστά του γρούν’ τσ’ απί τν άλλ’ βγαίν’ν λουκάν’κα!... - Τούτ’ γη μηχανή, γιε μ’, είναι προυτνή, τνι ξέρου τσι ’γώ, τν έχιν μαθμέν’ τσ’ άλλ’ χουριανοί! Μόνου π ’ τνι δλέψαμι ανάπουδα, βάλαμι λουκάν’κου τσι βγάλαμι γρούνια! Αδΐοπα, 12.12.1997
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΠΑΠΟΡΦΥΡΙΟΥ (ΤΣΙΡΟΣ)
«ΓΗ ΣΑΠΦΩ ΜΑΣ» ΣΤΟ ΙΠΠΕΙΟΣ Ιδιαίτερη επιτυχία σημείωσε η παράσταση που έδωσε, στην α ίθουσ α π ο λ λ α π λ ώ ν χρήσεοτν του Γυμνασίου - Λυκείου Ιππείου, το Α ναγνωστήριο «η Α ν ά π τυ ξ η » Α γ ιά σ ο υ , σ τις 3.1.1998, ημέρα Σάββατο, με τη λεσβιακή επιθεώρηση του Αντώνη Μηνά «Γη Σαπφώ μας».
Καίτη Μεσηνέζη - Πλατσή. Στο τέλος της εκδήλω σης ο Τάκης Χατζηαναγνώστου, ως πρόεδρος του σ ω μ α τείου, επέδω σε σ τον τιμ ώ μ εν ο , π ο υ ήταν βαθύτατα συγκινημένος, αναμνηστική πλακέτα...
ΒΡΑΒΕΙΟ «ΜΙΛΤΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΣ»
ΗΩ ΑΓΓΕΛΗ Σ τ η ν Αίθουσα Τέχνης Κρεωνίδης (Κανάρη 24, Κ ολω νάκι) λειτούργησε από 27.1. έως 14.2.1998 Έκθεση έργων της εκλεκτής Σκοπελιανής ζω γρά φου Ηώς Αγγελή, με θέμα «Τα μέσα διομάτια».
Η ΛΕΣΒΙΑΚΗ ΠΑΡΟΙΚΙΑ ΤΙΜΗΣΕ ΤΟ ΒΑΓΓΕΑΗ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ
Η
Κ ο ιν ό τη τα Σ κ ο π έλ ο υ , με την αρω γή της Ν ομ αρχια κή ς Α υτοδιοίκη σ ης Λέσβου κ α ι με τη στήριξη τω ν Υ πουργείω ν Εθνικής Π α ιδεία ς και Θρησκευμάτων και Αιγαίου, προκήρυξε τον πρώτο δ ια γ ω ν ισ μ ό γ ια την α π ο ν ο μ ή το υ β ρ α β είο υ «Μ ίλτος Κουντουράς». Το βραβείο θα απονέμεται κάθε δυο χρόνια σε νέους επιστήμονες, ως σαρά ντα χρονών, για τη συγγραφή παιδαγωγικής εργα σίας, σχετικής με τον εκπαιδευτικό δημοτικισμό...
ΟΙ ΠΕΤΡΑΝΟΙ ΧΙΩΤΕΑΗΑΕΣ ... Σ τ ι ς 22.1 .1 9 9 8 , στην α ίθ ο υ σ α Λ ό γο υ κ α ι Τ έχ νη ς της « Φ ιλ ε κ π α ιδ ε υ τ ικ ή ς Ε τ α ιρ ε ία ς » , η Λ εσβιακή Π α ρ ο ικ ία τίμησε το λα μ π ρ ό Λ έσβιο μελετητή και συγγραφέα Βαγγέλη Καραγιάννη για την πλούσια πνευματική του δράση. Για τον τιμώ μενο μ ίλ η σ α ν ο α ν τ ιπ ρ ό ε δ ρ ο ς της Λ εσ β ια κ ή ς Π αροικίας Η λίας Π απαδόπουλος και οι συγγρα φ ε ίς Τ ά κ η ς Χ α τ ζ η α ν α γ ν ώ σ τ ο υ κ α ι Σ τρ α τή ς Μ ο λ ίν ο ς. Χ α ρ α κ τη ρ ισ τικ ά κ είμ ενα διά β α σ ε η
Ο ι αδελφοί Χιωτέλη, από τη γραφική Πέτρα, υπόσχονται να συμβάλουν στην προώθηση της του ριστικής κίνησης του νησιού μας, με το Γραφείο Γενικού Τουρισμού που ά νοιξα ν πρόσφατα στην Κ αλλιθέα (Π λατεία Δαβάκη 2 κ α ι Θησέως, τηλ. 9532964 - 9532965, ΡΑΧ 9532965)... ΓΙΑΝΧΑΤΖ
ΦΙΛΙΠΠΑΣ ΚΑΡΑΜΑΝΗΣ Ακοίμητος φρουρός στις επάλξεις του καθήκοντος
η σύζυγός του Κλεάνθη (Κόκα) και ο πολυαγάπητος μοναχογιός του Στρατής, καθηγητής της Αγγλικής φιλολογίας, καθώς και οι άλλοι συγγενείς. Τον θρη νήσαμε όμως κι όλοι εμείς, οι συμπατριώτες του, οι συνάδελφοί του, οι φίλοι του, οι συνεργάτες του, οι μαθητές του. Υπήρξε ωραίος άνθρωπος. Με το ήθος και με τις πράξεις του θα κρατά μέσα μας αναμμένο το καντηλέρι της μνήμης του... ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ
Ο Φ ίλιπ π α ς
Ευστρατίου Κ αραμάνης είδε το φως της ζωής το 1915 στη Σμύρνη, άλλ’ αντρώθηκε στο χ ω ρ ιό της Μ εγα λό χα ρ η ς, ό π ο υ κ α τέφ υγε, κοντά σε συγγενείς, η μητέρα του με το μεγαλύτερο α δερφ ό του Δ ημητρό κ α ι με τον ίδιο , τότε που συντελέστηκε ο χαλασμός της Μικρασίας... Εξ απα λώ ν ονύχω ν έδειξε ασυνήθιστη επιμέ λεια, φ ιλερ γία κα ι φ ιλομ ά θεια , κ α ι κέρδισε την αγάπη και την εκτίμηση των δασκάλων του. Αφού παρακολούθησε, με υψηλές επιδόσεις, τα εγκύκλια μαθήματα, αρχικά στην Αγιάσο και στη συνέχεια στη Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή ως υπότροφος του Κ αλαγάνειου Κ ληροδοτήματος, φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και αποθησαύρισε πολλά εφόδια, που του επέτρεψαν να διακριθεί στο χώρο της εκπαίδευσης ως χα ρ ι σματικός δάσκαλος και ως άξιος προϊστάμενος... Υπηρέτησε την πατρίδα όχι μόνο ως εκπαιδευ τικός, αλλά και ως έφεδρος αξιωματικός. Β αφτί στηκε στην κολυμπήθρα τω ν αγώ νω ν του έθνους, κατά τη διά ρ κεια του ελλη νοϊτα λικού πολέμου. Συμμετείχε ενεργά και στα δρώμενα της κατοχικής κ α ι της μ ετα κ α το χ ικ ή ς π ε ρ ιό δ ο υ κ α ι επ έδειξε πατριω τισμό, αλλά και σύνεση και ανθρω πισμό, όπως απαιτούσαν τα δύσκολα και πέτρινα χρόνια της νεότερής μας ιστορίας... Υ πήρξε ά νθ ρ ω π ο ς με ευαίσθητες κεραίες, με πλούσιο εσωτερικό κόσμο, με πηγαίο λυρισμό και με έντονη καλλιτεχνική διάθεση. Από πολύ νωρίς, από τα φοιτητικά του χρόνια, οι πνευματικές ανη συχίες τού άνοιξαν το δρόμο του γραπτού λόγου. Δημοσίευσε σε περιοδικά και σε εφημερίδες εργα σίες θεολογικού περιεχομένου, άρθρα, χρονικά, ποι ήματα, διηγήματα, κριτικά σημειώματα. Το βιβλίο του «Φως πρώτο μέγα» (1981) είναι συγκλονιστικό ιστορικό χρονικό της εποποιίας του 1940-1941... Ο Φ ίλιππας Καραμάνης έφυγε από κοντά μας στις 2 Οκτώβρη 1997. Τον έκλαψαν, με πόνο ψυχής,
Η προμετωπίδα του Ημερολογίου τοίχου του έτους 1998 του «Φιλοπρόοδου Συλλόγου Αγιασωτών».
Ο « Φ ιλ ο π ρ ό ο δ ο ς
Σ ύ λ λ ο γ ο ς Α γ ια σ ω τώ ν » , συνεχίζοντας την παράδοση, εξέδωσε και εφέτος ένα καλαίσθητο Η μερολόγιο το ίχου, με εικόνες α πό το χω ρ ιό . Την επ ιμ έλ εια είχε ο καθηγητής Μ ιχά λ η ς Κ ο ρ ο μ η λ ά ς, δ ρ α σ τή ρ ιο μ έλο ς του Δ ιο ικ η τικ ο ύ Σ υμ βουλίου, ά νθ ρ ω π ο ς με έντονη καλλιτεχνική διάθεση. Αξιοποίησε, με τον καλύτε ρο δυνατό τρόπο, φ ω τογραφ ικό υλικό δικό του, κ α θ ώ ς κ α ι τω ν εκ λεκ τώ ν σ υ ν ερ γ α τώ ν Σ τρατή Ευαγγελινέλη, επίσης δραστήριου μέλους του Δ.Σ., και Γρηγόρη Ξανθού, φωτορεπόρτερ. ΓΙΑΝΧΑΤΖ
ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΦΕΥΓΟΥΝ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Μ ΙΧ. ΣΟΥΣΑΜ ΛΗΣ (1928-1997)
Ιη ιη ο ιη ο π ιπ η
ΣΤΡΑΤΗΣ ΕΡΜ . ΦΑΪΑΑΣ (1941-1980)
Ο Στρατής Ερμολάου Φ αϊδάς, μηχανολόγοςηλεκτρολόγος, αν και άφησε τα εγκόσμια πριν από πολλά χρόνια, εξακολουθεί να ζει στη μνήμη μας, και τούτο, γιατί άφησε στο πέρασμά του δείγματα επιμέλειας, φ ιλοπονίας, προοδευτικότητας, εντι μότητας, καλοσύνης και ανθρωπιάς...
ΜΑΡΙΑΝΘΗ ΑΗΜ. ΤΣΕΓΚΟΥ (1905-1996) Ε ν α ς ακόμη Α για σ ώ τη ς της δ ια σ π ο ρ ά ς , ο Ευστράτιος Μιχαήλ Σουσαμλής, άφησε τη στερνή του πνοή στις 3 Σεπτέμβρη 1997, στη μακρινή, φιλό ξενη δεύτερη πατρίδα του, στο δγάηογ. Ή ταν γόνος της πολύκλαδης όμορφης, φίλεργης και φιλόμουσης φαμίλιας των Σουσαμλήδων. Από νωρίς μπήκε στο στίβο της ζωής και εργάστηκε σκληρά. Το 1956 ήρθε στο δγάπογ, όπου παντρεύτηκε την εκλεκτή συμπα τρ ιώ τισ σ ά του Σ α π φ ώ Κ ω ν σ τ α ν τίν ο υ Χ α τζη χρυσάφη, με την οποία απόχτησε τρεις γιους, το Μιχαήλ, τον Κ ωνσταντίνο και τον Παναγιώτη. Η βάσκανη μοίρα όμως δεν τον άφησε να χαρεί περισ σότερο. Η ασθένεια, που τον βασάνιζε για μεγάλο χρονικό διάστημα, τον οδήγησε τελικά στο μοιραίο. Ευτύχησε να πάρει στην αγκαλιά του ένα εγγονάκι, παιδί του Κωνσταντίνου, στο οποίο δόθηκε και το όνομά του. Ευχόμαστε να είναι ελαφρό το χώμα της μακρι νής του πατρίδας. Στη βαρυπενθούσα οικογένεια, στη σ ύζυγο Σ α π φ ώ κ α ι στα π α ιδ ιά , κα θώ ς κ α ι σ το υ ς εκ λ εκ το ύ ς σ υ ν ερ γ ά τ ες μας Σ τρ α τή κ α ι Π αναγιώτη Χ ατζηχρυσάφη, εκφράζουμε τα ειλ ι κρινή συλλυπητήριά μας.
Α π ό τις 23.11.1996 η Αγιάσος έχασε τη Μαριάνθη Πολυδώρου Αναστασέλη, σύζυγο του θαλερού πρε σβύτη Δημητρίου Τσέγκου, πολύτιμου συνεργάτη της «Αγιάσου», και αγαπημένη αδερφή του εκλεκτού λογοτέχνη Στρατή Αναστασέλη, που κι αυτόν πρό σφατα τον θρηνήσαμε. Όσο ζούσε, στάθηκε στο πλευ ρό του συζύγου της πραγματική πρέσβειρα του χω ριού της Μεγαλόχαρης στη Μυτιλήνη. Η περίσσια καλοσύνη της συντηρεί ακοίμητη την παρουσία της στη θύμηση όλων μας... ΓΙΑΝΧΑΤΖ
ΕΛΕΥΘ ΕΡΟ Β Η Μ Α ΤΙ ΕΙΧ ΕΣ, ΓΙΑΝΝΗ; ΤΙ ΕΧΩ ΤΩΡΑ! (Πρόγραμμα Ιωάννης Καποδίστριας) Δ υσ τυχώ ς, για μια ακόμα φορά έλαμψε με την απουσία του από τα τελευταία δρώμενα - Πρόγραμμα Ιιοάννης Καποδίστριας- το μεγάλο, οικονομικό, εμπο ρικό, πολιτιστικό και θρησκευτικό κέντρο του νησιού μας, από τη σύσταση του ελληνικού κράτους. Μικροκομματισμοί, μισαλλοδοξίες και πάθη, οδήγη σαν τον ιστορικό μας δήμο στη σημερινή του κατάντια, με αποτέλεσμα, μετά το τελευταίο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δημόσιας Διοίκησης για τη «Συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης», να μείνει μόνος και ορφανός, ακόμα και από τα φυσικά του παι διά (Ασώματος, Ίππειος, Κεραμιά, Δάμπου Μύλοι), σ’ αντίθεση με άλλους δήμους, που άδραξαν τη μοναδική ευκαιρία που τους παρουσιάστηκε στο κατώφλι του 21ου αιώνα και πρόσθεσαν στο δυναμικό τους ακόμα και τα «εξώγαμά» τους. Προύχοντες της Αγιάσου, σ’ όποιο μετέριζι και αν βρίσκεστε, με τέτοια πολιτική οδηγείτε τη νύφη του λεσβιακού Ο λύμπου στην α φ άνεια και στην καταστροφ ή. Κ αι τούτο, γ ια τ ί είνα ι βέβαιο, με μαθηματική ακρίβεια, ότι μετά από 30-40 χρόνια ο δήμος μας θ ’ αποτελεί παρελθόν, - απλώς θα είναι ένα παραθεριστικό κέντρο δυο μηνών-, αφού το σημερινό δυναμικό του κατά πλειοψηφία το α πο τελούν μεσήλικες και γέροντες. Κ αθημερινά οι καμπάνες των εκκλησιών μας κρούουν τον κώδω να του κινδύνου, θυμίζοντάς μας τον επερχόμενο θάνατο της κωμόπολής μας, χωρίς την παραμικρή αντίδρασή μας. Η ευθύνη όλων μας είναι μεγάλη, γιατί αντί να δώσουμε πνοή και δύναμη στο δήμο μας περιμένουμε καρτερικά το μοιραίο. Τα όπλα που δια θέτουμ ε είνα ι π ολλά , αλλά δυστυχώς τα έχουμε αφημένα στην άκρη, και την α ίγλη του π α ρ ε λ θ ό ν το ς μας την α ν τ ιγ ρ ά φ ο υ ν πισ τά - και καλά κάνουν- οι άλλοι δήμοι και οι κοινότητες του νησιού μας, με αποτέλεσμα να γνω ρίζουμε μέρα με τη μέρα τη μεγαλύτερη παρακμή, από τότε που συστάθηκε η Αγία Σιών. Ό σο είνα ι κ α ιρ ό ς ακόμα, όλοι οι φ ορ είς, οι κάτοικοι, αλλά και οι ξενιτεμένοι μας, θα πρέπει να πάρουμε εδώ και τώρα τις αποφάσεις μας, για να προσδώσουμε το συντομότερο δυνατό τη θέση που αρμόζει στην ιστορική κωμόπολή μας. Θα πρέπει να ξεκινήσει από εφέτος η αναβίωση τω ν λ α ο γ ρ α φ ικ ώ ν εκδηλώ σ εω ν με πο λυ π λη θή συγκροτήματα, καθ’ όλη τη διάρκεια της αποκριάς, σ ’ όλους τους κατάλληλους χώρους της κω μόπο λης. Έ τσι θα τονωθεί ο χειμερινός τουρισμός, που
τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε χειμερία νάρκη. Τους κα λοκαιρινούς μήνες πρέπει να διοργανώ νονται ποικίλες εκδηλώσεις, πνευματικές, καλ λιτεχνικές, θρησκευτικές, αθλητικές. Τα έξοδά τους μπορούν να καλύπτονται από χορηγίες του δήμου, του Ιερού Π ρ ο σ κ υ νή μ α το ς της Π α ν α γ ία ς, του Αναγνωστηρίου «η Ανάπτυξη», του «Φιλοπρόοδου Συλλόγου Α γιασω τώ ν» της Αθήνας, του Υ πουρ γείου Π ολιτισμού, του Υπουργείου Αιγαίου, από κοινοτικά κονδύλια, από χορηγίες επιχειρήσεων, από τους τοπικούς επιχειρηματίες. Α κόμα α π ό το Π ρ ό γ ρ α μ μ α Ιω ά νν η ς Κ αποδίστριας, όσο είναι καιρός, θα πρέπει ν ’ αντληθούν κονδύλια, για να δρομολογηθούν τα παρακάτω : Σ ύγχρονη ξενο δο χεια κ ή μ ονάδα στο χώ ρο του Κήπου της Π αναγίας, δίπλα στον ΟΤΕ, δεύτερος σταθμός αυτοκινήτων στο Σταυρί, ΚΛΠ Η, πάρκιν α υ το κ ινή τω ν σε χ ώ ρ ο υ ς «προ τω ν πυλώ ν» της κωμόπολης, αναπαλαίωση οικισμών του παρελθό ντος, μονάδα επεξεργασίας φρούτω ν και ίδρυση Ια τ ρ ικ ο ύ Κ έν τρ ο υ ... Για την εφ α ρ μ ο γή του Προγράμματος Ιωάννης Καποδίστριας, την επόμε νη πενταετία υπολογίζεται ότι θα διατεθούν περισ σότερα από ένα τρις σε 804 νέους δήμους και κοι νότητες σ’ όλη την επικράτεια... ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ Π. ΣΤΑΥΡΑΚΕΛΗΣ
ΝΟΜΟΣ ΑΕΣΒΟΥ Α. Συνιστώνται οι κατωτέρω δήμοι και κοινότητες: - Δήμος Αγίας Παρασκευής, αποτελούμενος από τις κοινότητες: 1. Α γίας Παρασκευής, 2. Νάπης, οι οποίες καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Αγίας Παρασκευής της τέως κοινότητας Αγίας Παρασκευής. - Δήμος Ατσικής, αποτελούμενος από τις κοινότητες: 1. Αγίου Δημητρίου, 2. Ατσικής, 3. Βάρους, 4. Δάφνης, 5. Κ αρπασίου, 6. Καταλάκκου, 7. Αύχνων, 8. Σαρδών, οι οποίες καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Ατσικής της τέως κοινότητας Ατσικής. - Δήμος Γέρας, αποτελούμενος από τις κοινότητες: 1. Μεσαγρού, 2. Παλαιοκήπου, 3. Παπάδου, 4. Περάματος, 5. Πλακάδου, 6. Σκοπέλου, οι οποίες καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Παπάδου της τέως κοινότη τας Παπάδου. - Δήμος Ερεσού, αποτελούμενος από το δήμο Ερεσού και από τις κοινότητες: 1. Α ντισσας, 2. Βατούσας, 3. Μεσοτόπου, 4. Πτερούντας, 5. Σιγρίου, 6. Χιδήρων, που κ α τα ρ γο ύ ν τα ι. Έ δρ α του δήμου ο ρ ίζετα ι ο οικ ισ μ ός Ερεσού του τέως δήμου Ερεσού. - Δήμος Ευεργέτουλα, αποτελούμενος από τις κοινό τητες: 1. Α σωμάτου, 2. Ιπ π είου, 3. Κάτω Τ ρίτους, 4.
Κεραμείων, 5. Λάμπου Μύλων, 6. Μυχούς, 7. Συκούντας, οι οποίες καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικι σμός Συκούντας της τέως κοινότητας Συκούντας. - Δ ήμος Καλλονής, α π ο τελο ύ μ ενο ς από το δήμο Καλλονής και από τις κοινότητες: 1. Αγρας, 2. Ανεμότιας, 3. Σκαλοχωρίου, 4. Φιλίας, που καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Καλλονής του ' τέως δήμου Καλλονής. - Δήμος Λουτροπόλεως Θερμής, αποτελούμενος από το δήμο Αουτροπόλεως Θερμής και από τις κοινότητες: 1. Κώμης, 2. Μ ιστεγνών, 3. Νέων Κυδωνιών, 4. Πηγής, 5. Πύργων Θερμής, που καταργούνται. Έδρα του δήμου ορί ζεται ο οικισμός Λουτροπόλεως Θερμής του τέως δήμου Αουτροπόλεως Θερμής. - Δήμος Μανταμάδου, αποτελούμενος από τις κοινό τητες: 1. Κάπης, 2. Κλειούς, 3. Μανταμάδου, 4. Πελόπης, οι οποίες καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Μανταμάδου της τέως κοινότητας Μανταμάδου. - Δήμος Μήθυμνας, αποτελούμενος από το δήμο Μήθυμνας και από τις κοινότητες: 1. Αργέννου, 2. Λεπετύμνου, 3. Συκαμινέας, που καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Μήθυμνας του τέως δήμου Μήθυμνας. - Δήμος Μούδρου, αποτελούμενος από τις κοινότητες: 1. Καλλιόπης, 2. Καμινίων, 3. Κοντοπουλίου, 4. Μούδρου, 5. Παναγίας, 6. Πλάκας, 7. Ρεπανιδίου, 8. Ρουσσοπουλίου, 9. Ρωμανού, 10. Σκανδαλιού, 11. Φισίνης, οι οποίες καταργούνται. Έ δρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Μούδρου της τέως κοινότητας Μούδρου. - Δ ήμος Μ ύρινας, απ ο τελο ύ μ ενο ς από το δήμο Μ υ ρ ινα ίω ν και από τις κ ο ινό τη τες: 1. Θ άνους, 2. Κάσπακα, 3. Κ ορνού, 4. Πλατέος, που καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Μυριναίων του τέως δήμου Μυριναίων. - Δήμος Μυτιλήνης, αποτελούμενος από το δήμο Μυτιλήνης και από τις κοινότητες: 1. Αγίας Μαρίνας, 2. Α λυφαντώ ν, 3. Α φάλω νος, 4. Λουτρών, 5. Μ όριας, 6. Παμφίλων, 7. Παναγιούδας, 8. Ταξιαρχών, που καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Μυτιλήνης του τέως δήμου Μυτιλήνης. - Δήμος Νέας Κούταλης, αποτελούμενος από τις κοινό τητες: 1. Α γκαρυώ νω ν, 2. Κ αλλιθέας, 3. Κ οντιά, 4. Λιβαδοχωρίου, 5. Νέας Κούταλης, 6. Πεδινού, 7. Πορτιανού, 8. Τσιμανδρίων, που καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζε ται ο οικισμός Κοντιά της τέως κοινότητας Κοντιά. - Δήμος Πέτρας, αποτελούμενος από το δήμο Πέτρας και από τις κοινότητες: 1. Στύψης, 2. Υψηλομετώπου, οι οποίοι καταργούνται. Έδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Πέτρας του τέως δήμου Πέτρας. - Δήμος Πλωμαρίου, αποτελούμενος από το δήμο Π λω μα ρίου και από τις κ ο ινό τη τες: 1. Α κρασίου, 2. Αμπελικού, 3. Μεγαλοχωρίου, 4. Νεοχωρίου, 5. Παλαιοχωρίου, 6. Πλαγιάς, 7. Τρύγονα, που καταργούνται. Έδρα του Δήμου ορίζεται ο οικισμός Πλωμαρίου του τέως δήμου Πλωμαρίου. - Δήμος Πολιχνίτου, αποτελούμενος από το δήμο Π ολιχνίτο υ και από τις κοινότητες: 1. Β ασιλικώ ν, 2. Βρίσας, 3. Αισβορίου, 4. Σταυρού, που καταργούνται. Εδρα του δήμου ορίζεται ο οικισμός Πολιχνίτου του τέως δήμου Πολιχνίτου. Β . Στον πιο πάνω Νομό δε συντρέχει περίπτωση ανα γνώρισης κοινότητας σε δήμο. Γ. Στο δήμο Α γιά σ ου και στην κ οινότητα Αγίου Ευστρατίου δεν επέρχεται μεταβολή.
ΜΝΗΜΗ ΠΡΟΣΦΙΛΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ Ο Γ εώ ρ γιος Β α σ ιλ είο υ Σ ιν ιό ρ ο ς π ρ όσ φ ερ ε 5.000 δρχ. στη μνήμη της μητέρας του Μαριάνθης Σινιόρου. Η Ευαγγελία Παναγιώτη Κουρτζέλη πρόσφερε 5.000 δρχ. στη μνήμη του Ν ικολάου Χ α τζη χρ υ σάφης που απεβίωσε στο δγάηογ. Ο Ν ικόλαος Σκλεπάρης πρόσφερε 1.000 δρχ. στη μνήμη του αδελφού του Μιλτιάδη Σκλεπάρη. Ο Ν ικόλαος Σκλεπάρης πρόσφερε 1.000 δρχ. στη μνήμη της αδελφής του Αλίκης Σκλεπάρη, που πέθανε στις 9.5.1997 στη Βραζιλία. Ο Δημήτριος Καβαδάς πρόσφερε 5.000 δρχ. στη μνήμη του Παναγιώτη Τσακίρη. Η Σοφία Σαμοθράκη πρόσφερε 5.000 δρχ. στη μνήμη του συζύγου της Κομνηνού Σαμοθράκη. Η Μυρσίνη Τσακού - Παυλίδου πρόσφερε 5.000 δρχ. στη μνήμη του πατέρα της Παναγιώτη Τσακού και της θείας της Μυρσίνης Πασχαλιά. Ο Γρηγόριος Ξανθός πρόσφερε 5.000 δρχ. στη μνήμη του θείου του Ευστρατίου Καρατζά. Α ν ώ ν υ μ ο ς π ρ ό σ φ ερ ε 5.000 δρ χ. στη μνήμη Ερμολάου, Ειρήνης και Ευστρατίου Φαϊδά, καθώς και στη μνήμη Παναγιώτη Δουκάρου. Ο Βασίλειος Τραγέλης (Ιοήαηηοδύυτβ) πρόσφε ρε 15.000 δρχ. στη μνήμη τω ν γονέων του, Πλου τάρχου και Χριστίνας, και του παππού του Βασι λείου Τραγέλη. Αισθανόμαστε την υποχρέωση να ευχαριστή σουμε θερμά όλους όσοι στηρίξουν την εκδοτι κή προσπάθεια του Συλλόγου μας, καθώς και όλες τις άλλες δραστηριότητές του.
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ Για κάθε πρ ό β λη μ α π ο υ έχει σχέση με το Σύλλογο ή με το περιοδικό «Αγιάσος», παρακαλούμ ε τα μέλη, το υ ς σ υ ν δ ρ ο μ η τές κ α ι το υ ς φίλους, ν ’ απευθύνονται άμεσα στον εκάστοτε αρμόδιο (πρόεδρο, ταμία, διευθυντή του περιο δικού κτλ.) και όχι έμμεσα, με παραγγελίες. Και τούτο, για τί πολλές φορές δεν ενημερώνονται έγκαιρα ή σωστά οι υπεύθυνοι, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κάποτε δυσαρέσκεια ή να τους καταλογίζεται άδικα αδράνεια και αδιαφορία. Α.Σ.
ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΜΑΣ Α. Κυκλοφόρησαν πρόσφατα τα βιβλία που εξέδωσε ο «Φιλοπρόοδος Σύλλογος Αγιασωτών»: 1. [Ε .Π. Κ ο υ λα ξιζέλλη -Β .Π . Τ ρα γέλλη ], Η ΓΑΜΟΙ Αγιάσος και τα έριξ, εν Αθήναις 1896. Δρχ. 1.500. π 2. Στρατή Π. Κολαξιζέλη, Θρύλος και ιστορία -Δ η μή τριος ΕρμολάουΤσουμπανέλης της Α γιάσον της νήσου , Αθήνα 1997. Αμερισούδα Γρηγορίου Βασλά Δρχ. 5.000. - Αναστάσιος Σταύρου Τσομπανέλης Τα β ιβλία δ ια τ ίθ ε ν τ α ι α π ό το Σ ύλλογο με Μυρσίνη Χρίστου Παπαγεωργίου άμεση παράδοση, κατά τις ώρες λειτουργίας των Γραφείων, ή επί αντικαταβολή (1.700 και 5.400 δρχ. αντίστοιχα). Επίσης διατίθενται από τους ΒΑΦΤΙΣΗ κ α τά τ ό π ο υ ς α ν τ α π ο κ ρ ιτ έ ς το υ π ε ρ ιο δ ικ ο ύ Σ τις 20 Α υγούστου 1997 τελέστηκε στον ιερό «Αγιάσος», τα ονόματα και οι διευθύνσεις των ναό του Αγίου Γεωργίου Κάτω Χ άλικα το μυστή οποίων αναγράφονται παρακάτω. ριο της βάφτισης της κορούλας του Γεωργίου και Β. Επίσης διατίθενται βιβλιοδετημένοι τόμοι της Δ έσποινας Παυλή Μ υρσίνης. Στους ευτυχείς του περιοδικού «Αγιάσος», με άμεση παράδοση γονείς ευχόμαστε να τους ζήσει το νεοφώτιστο και στα Γραφεία του Συλλόγου ή επί αντικαταβολή να το κα μ α ρώ σ ουν κ α ι σ τους νο ν ο ύ ς Νίκο και (12.000δρχ.). Α ' τόμος (1-25, 1980-1984), Β ' Βίλη Κόρακα να είναι πάντα άξιοι. τόμος (26-45, 1985-1988), Γ ' τόμος (46-67, 19881991) και Δ ' τόμος (68-85, 1992-1994). Οικογένεια ΓΙΑΝΝΗ και ΑΡΙΑΔΝΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ Στο Θεόδωρο Ερμολάου Χατζηράλλη και στην Ελευθερία Ανέστη Π ερόγλου, που τέλεσαν τους γάμους τω ν σ τις 30 Α υγούστου 1997, στον ιερό ναό Ε υα γγελίσ τρια ς Α κλειδιού, εκφράζουμε τα θερμά συγχαρητήριά μας και ευχόμαστε βίο ανέφε λο και ευτυχή. Οικογένεια ΓΙΑΝΝΗ και ΑΡΙΑΔΝΗΣ ΧΑΤΖΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
ΘΑΝΑΤΟΙ
ΔΙΟΡΘΩΣΗ Στη δεύτερη λεζάντα της σελίδας 2 του π ροη γούμενου τεύχους να γραφεί 0,26 αντί 26, και στη λεζάντα της σελίδας 25 να γρα φ εί Έ κδοση α ντί Εκδόσεις.
- Χατζηαργυρίου Βασίλειος Νικολάου (Αθήνα, 8.7.1997) - Καπασάκη Ντίνα, το γένος Τακιδέλη (Αθήνα, 13.11.1997) - Καραδεμίρη Ελένη, χήρα Ανδρέου - Καραδεμίρη Κυριακούλα Χριστόφα - Ταμβάκη Ελένη, χήρα Παναγιώτου - Στόικου Μαρία, χήρα Χριστόφα - Σιμέλη Μαρία, χήρα Ιωάννου - Βουνάτσου Αικατερίνη, χήρα Δημητρίου - Ιακώβου Αντώνιος Παναγιώτου - Δημέλη Μαρία, χήρα Θεοδώρου (Αθήνα)