De krant die verder kijkt in de stad
OCTOBER 2020 | 6E JAARGANG NR. 111 | KIJK VOOR HET LAATSTE UTRECHTSE NIEUWS OP
DUIC.NL
Op bezoek bij Dress for Succes
Voor ruimte in Utrecht moet je het dak op NIEUW in Nederland U kunt langer thuis blijven wonen! De nieuwste type Boxspring voor senioren! Voor het eerst een hoog-laag bed en box-
Maak gebruik van de actie: lever uw oude
spring in -1. Wie wil er nu een ‘zieken-
bed in en ontvang tot max. € 500,- retour bij
huisachtig’ bed in huis? Ervaar het heerlijke
aanschaf van een hoog-laag boxspring. Vraag
comfort van een echte boxspring en het ge-
naar de voorwaarden.
mak van een zorgbed thuis en dat dan ook nog in een huiselijke sfeer! Keuze uit div. kleu-
Alleen voor lezer van dit blad.
ren en 17 verschillende maten, want alles is
Advies en opmeten aan huis
maatwerk! Wegens overweldigend succes nu
volledig kosteloos.
een tijdelijke actie; maak vrijblijvend een afspraak bij u thuis!
BEKEND VAN TV WINNAAR BESTE IDEE 2020!
50% KORTING! ALLEEN VOOR LEZERS VAN DIT BLAD*
P Nu een hoog-laag-boxspring ter introductie al voor *
€ 1995,-
i.p.v. €
P
3995,-
P P P P
*Prijs o.b.v. 1 pers. Excl. matras. Maat o.b.v. 80x200cm
P
beoordeeld met
Tillift alsmede zijrekken geschikt!
8,7
Indien nodig zorgbed voor later
Verrijdbaar
P. 10
Stand van zaken over corona in Utrecht
Rug-/ benen elektrisch verstelbaar + hoog laag functie Verrijdbaar middels onopvallende wieltjes met rem Geen motoren zichtbaar Geen kabels zichtbaar 1 jaar slaap garantie In- uitstap verlichting (optioneel) Ergonomisch maatwerk per individu Levensloop bestendig bed conform vereisten “Langer thuis wonen, voor nu en later!”
158
mensen gingen u voor
Makkelijk stofzuigen onder bed
Fotografie: Robert Oosterbroek
NIEUW in Nederland De gildeslapen
Makkelijker opmaken matras
Utrecht volgens Bart en Maarten van Sonnenborgh 010 333 04 60
- www.degildeslapen.nl U k u n t l a n g e r t h u i s b l i j v e n w o n info@degildeslapen.nl en!
De nieuwste type Boxspring voor senioren! DE GILDESLAPEN Adv. 263x390mm.indd 1
16-09-20 17:40
“Je hoeft de vloer niet bij elkaar plat te lopen om iets voor elkaar te kunnen betekenen.”
Voor het eerst een hoog-laag bed en box-
Maak gebruik van de actie: lever uw oude
spring in -1. Wie wil er nu een ‘zieken-
bed in en ontvang tot max. € 500,- retour bij
huisachtig’ bed in huis? Ervaar het heerlijke
aanschaf van een hoog-laag boxspring. Vraag
comfort van een echte boxspring en het ge-
naar de voorwaarden.
mak van een zorgbed thuis en dat dan ook nog in een huiselijke sfeer! Keuze uit div. kleu-
Alleen voor lezer van dit blad.
ren en 17 verschillende maten, want alles is
Advies en opmeten aan huis
010 333 04 60
maatwerk! Wegens overweldigend succes nu volledig kosteloos. info@degildeslapen.nl - www.degildeslapen.nl
burendag 2020
een tijdelijke actie; maak vrijblijvend een afspraak bij u thuis!
BEKEND VAN TV
WINNAAR BESTE IDEE 2020! TWEEDE DRUK VAN BOEK VERGETEN GEBOUWEN 50% KORTING! ALLEEN VOOR LEZERS VAN DIT BLAD* VAN ARJAN DEN BOER P Rug-/ benen elektrisch NU OVERAL TE KOOP baar + hoog laag functie Nu een hoog-laag-boxspring ter introductie al voor • verstel 100.000 lokale lezers * P Verrijdbaar middels lende wieltjes met rem € 1995,- i.p.v. € 3995,• onopval 23 kranten per jaar *Prijs o.b.v. 1 pers. Excl. matras. Maat o.b.v. 80x200cm P Geen motoren zichtbaar kabels zichtbaar Meest gelezen nieuwsmedium van Utrecht P• Geen
NU OOK ONLINE TE BESTELLEN!
JOUW BEDRIJF HIER? Alleen NU vanaf €250,-
Professionele
Voor deze en alle andere advertentieplekken: adverteren@duic.nl
geertjealgeramedia.nl
P P P
Levensloop bestendig bed conform vereisten “Langer thuis wonen, voor nu en later!”
158
mensen gingen u voor beoordeeld met
Tillift alsmede zijrekken geschikt!
8,7
Makkelijk stofzuigen onder bed
Indien nodig zorgbed voor later
1 jaar slaap garantie In- uitstap verlichting (optioneel) Ergonomisch maatwerk per individu
Verrijdbaar
Makkelijker opmaken matras
VIDEO’S MAKEN met je smartphone
Boek nu een
online of offline
training!
P. 16
Advertenties
Geurende rozen als buren Het Dorpshart fase 4 - Hoef en Haag
Fase 4 deel 1
Start verkoop medio oktober Wonen in oud-Hollandse stijl in het hart van Hoef en Haag Op zoek naar de levendigheid en knusheid van een dorp? In de jongste wijk van Hoef en Haag ontmoeten reuring en rust elkaar. Gelegen in het hart van Hoef en Haag, rondom de Rozentuin of aan een van de mooie pleintjes beleef je hier de gezelligheid van het dorp Hoef en Haag.
Binnenkort starten we met de online verkoop van de 52 woningen in Het Dorpshart fase 4. Schrijf je nu alvast in op de website en kies jouw favoriete woning!
www.hoefenhaag.nl
Hier op deze gezellige plek komt het beste van 2 werelden samen. • Wonen in oud-Hollandse stijl met 3 verschillende woningbreedtes • Ruime woonkamer met toegang tot de diepe achtertuinen
AM DUURZA S OO EN GASL
• Complete keuken met inbouwapparatuur (behalve type B) • 3 tot 4 slaapkamers en luxe badkamer op de eerste verdieping • Tweede verdieping met diverse indelingsmogelijkheden • Vloerverwarming op de begane grond en eerste verdieping • Gasloos, gereed voor de toekomst • Optioneel uit te breiden met een of meerdere dakkapellen en/of een
Type D
uitbouw aan de achterzijde
• Beukmaat 6,o meter breed • Woonoppervlakte van circa 163 m² tot 167 m² • Koopsom vanaf € 433.900,- v.o.n.
• Optioneel interieuradvies door binnenhuisarchitect • Vele afbouwmogelijkheden als wand- en vloerafwerking, trapafwerking, zonwering, keuken en badkamerinrichting in het exprience center Homestudios te Utrecht
Type C • Beukmaat 5,4 meter breed • Woonoppervlakte van circa 128 m² tot 132 m² • Koopsom vanaf € 364.900,- v.o.n.
Type B • Beukmaat 5,1 meter breed • Woonoppervlakte van circa 110 m² tot 115 m² • Koopsom vanaf € 250.000,- v.o.n.
ONTWIKKELING Hoef en Haag C.V. is een samenwerking tussen AM en BPD Ontwikkeling
VERKOOPINFORMATIE Via Makelaardij
De Keizer Nieuwbouw
0347 37 42 77
0347 75 11 70
info@viamakelaardij.nl
nieuwbouw@dekeizer.nl
3
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
INHOUD Nieuws
4 DUIC in Beeld Pompoen
7 Ga het dak op
Genoeg ruimte op de Utrechtse daken
9 Theater
RUIMTE
Z
ware hiphop beats en rappende perfomers, het was al even geleden dat ik dat had gehoord. In de Utrechtse Stadsschouwburg kan het nog, zo werd duidelijk tijdens de première van 1001 van theatergezelschap DOX. De directeur van de Stadsschouwburg, Lucia Claus, was blij dat het publiek de weg naar het theater wist te vinden. Een positief geluid, maar toen kwam het kabinet met nieuwe maatregelen. Een van de nieuwe regels is dat er maximaal dertig personen in een ruimte aanwezig mogen zijn, maar er zou ook plek zijn voor uitzonderingen. Toen deze krant naar de drukker ging werd er binnen de Veiligheidsregio nog druk gediscussieerd of theaters een uitzondering moeten krijgen. Het
was nog niet bekend. Toch besloten we om het verhaal over een avondje uit in het theater – in iets aangepaste vorm – wel te publiceren in deze krant. Ook met maximaal 30 bezoekers zal er namelijk nog theater te zien zijn in de stad. Over ruimte gesproken; we hebben in deze krant ook een verhaal over de daken in de stad. Want met een steeds voller wordende stad zoeken pioniers naar nieuwe plekken om ruimte te creëren. Het initiatief Dakdromen ziet mogelijkheden op de platte daken van Utrecht. Robert Oosterbroek
We kunnen nog steeds naar het theater
10 Corona
Hoe staan we ervoor?
15 Met de auto of de fiets?
DE VERANDERENDE STAD IN BEELD
Mobiliteit in een groeiende stad
Cultuur/Uit 16 Utrecht volgens...
Bas en Maarten van het Sonnenborgh
17 Utrechtse kunstenaars... Joyce Overheul
MOREELSEHOEK Utrecht is constant in
17 Horeca update
De laatste horecaontwikkelingen in de stad
19 Uittips
beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er
Er is nog genoeg leuks te doen
op sommige plekken heel
Stad / Leven
terwijl andere straten en
21 Op bezoek bij
+- 1976 2020
anders uit dan vroeger, pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze
Dress for succes
rubriek laten we dat zien.
22 Arjan den Boer
Gepleisterde woningen in Voordorp
Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.
23 Puzzel
Zoek de zeven verschillen
Colofon REDACTIE Robert Oosterbroek CONTACT REDACTIE 030 - 633 18 90 redactie@duic.nl
Social Media AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Charlie van DIjk, Ilana Noot en Marcel Gieling
GEDELEGEERD UITGEVER Sanne Dijkgraaf, sanne@duic.nl
ART DIRECTION EN VORMGEVING ddk.nl en redactie DUIC
ADVERTEREN 030 - 740 04 44, Helling 13, 3523 CB Utrecht, adverteren@duic.nl Sanne Dijkgraaf, sanne@duic.nl, 06 - 28 24 65 66 Laura Peek, laura@duic.nl
UITGEVERS Joris Daalhuisen en Martijn Rademakers
VRAGEN OVER DISTRIBUTIE? Pierre Schoonhoven via pierre@duic.nl, 06 - 14 41 56 56
Website DUIC.nl
Facebook DUICNL
Twitter @duicnl
Instagram duic.nl
Ondernemend Utrecht in beeld Geef je op voor DUIC in Zaken Utrecht heeft ruim 40.000 ondernemers, waarvan bijna 10.000 met personeel. De stad barst bijna uit elkaar van de prachtige initiatieven die al die ondernemers opzetten. De mensen van DUIC in Zaken willen graag laten zien wat er allemaal voor moois gebeurt bij Utrechtse ondernemers en ondernemende Utrechters. In samenwerking met De Utrechtse Internet Courant (DUIC.nl) maken Utrechtse ondernemers Gert-Jan Jansen, Julian de Keijzer en Martijn Rademakers DUIC in Zaken. Sinds 22 mei van dit jaar, elke week een nieuwe aflevering met o.a. Holomoves.nl, wedrivesolar.nl, jaarbeurs.nl, kvk.nl, ExploreUtrecht.nl, Warmtebouw.nl. Ook het Ondernemersfonds en Parkmanagement kwamen aan bod. GERT-JAN JANSEN PRESENTEERT WEKELIJKS EEN NIEUWE AFLEVERING OP DUIC.NL/ONDERNEMEN
Ook een keertje jullie verhaal vertellen in DUIC in Zaken? Mail ze via diz@duic.nl
4
NR. 111 | OCTOBER 2020
Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
5
NR. 111 | OCTOBER 2020
Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC IN BEELD
Tekst: Robert Oosterbroek / Fotografie: Bas van Setten
Pompoen
K
ijken en wegen, dat gebeurde volop bij het NK Pompoen Kweken in de Botanische Tuinen. Vooral dat wegen was een secuur klusje, want diegene met de zwaarste pompoen werd gekroond tot winnaar. Een serieuze tak van sport waar de deelnemers erg druk mee zijn geweest. De groentes zijn zo groot dat ze ook niet meer gewoon te tillen zijn. Met aanhangwagens werden ze aangevoerd en
met behulp van een vorkheftruck op hun plek gelegd. De kwekers keken toe, en vroegen zich af wie de grootste had. Terwijl ze slurpten aan een pompoensoepje zagen de deelnemers en toeschouwers dat Wouter de Wever naar huis ging met het goud. Zijn pompoen woog maar liefst 711,5 kilo. Daarmee is overigens niet het Nederlandse record van 774 kilo verbroken. a
6
NR. 111 | OCTOBER 2020
Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
HET DAK OP
Op de daken van Utrecht is nog genoeg ruimte Wie op zoek is naar ruimte in de stad kan het dak op, want daar liggen nog heel veel ongebruikte vierkante meters. Nou zijn een paar rooftopbars misschien wel welkom in de stad, maar daken kunnen ook bijdragen aan tal van serieuze uitdagingen. “De toekomst van de stad ligt op het dak”, aldus Dakdromen. Dit initiatief wil de komende tijd een pilotdak inrichten om te laten zien hoe die toekomst er dan uit kan zien. Dat het gebruik van daken al flink aan verandering onderhevig is, zien we bij nieuwe bouwprojecten. Het Smakkelaarsveld bijvoorbeeld.
Tekst en fotografie: Robert Oosterbroek
H
et mag ondertussen bekend zijn: de stad wordt steeds voller, er moet hoognodig iets aan duurzaamheid gedaan worden en Utrecht is ook niet altijd klaar voor hevige regenbuien en extreme hitte. Elke keer speelt ook weer de vraag hoe we die steeds vollere stad willen inrichten. Volgens verschillende partijen kunnen daken daarbij een belangrijke rol spelen. Een stad als Rotterdam is daar al veel verder in, daar hebben ze een meerjarenplan voor multifunctionele daken. In Utrecht zou ook meer moeten gebeuren. Merel Daniel is een van de initiatiefnemers van Dakdromen, een groep Utrechters die het dak op wil. We ontmoeten haar dan ook op hoogte, op het dak van de voormalige bibliotheek aan de Oudegracht. Om haar heen zijn technische installaties, maar ook vrije – en zo gewilde – vierkante meters. “Utrecht is vol, maar als je vanuit een heel ander perspectief kijkt, dan is dat helemaal niet zo. Er is zo veel ongebruikt potentieel.” Merel staat daar niet alleen in. Arda Basak van projectontwikkelaar Lingotto houdt zich als projectontwikkelaar al jaren bezig met gebouwen en dus ook met daken.
Het is nu nog het ‘lelijkste stukje’ van de Utrechtse binnenstad, maar daar komt verandering in. De bouw van het nieuwe Smakkelaarsveld is begonnen. Op deze artist impression is goed te zien hoe de daken gebruikt gaan worden; geen grijze daken maar groene daken, zonnepanelen en een publiek toegankelijk dak. Bij nieuwe bouwprojecten worden daken steeds beter gebruikt. Maar de initiatiefnemers van Dakdromen zien ook vooral graag dat huidige platte daken in de stad beter benut gaan worden.
Hij is ook betrokken bij de ontwikkelingen op het Smakkelaarsveld. Dit is nu nog een van de lelijkste plekken van de binnenstad, maar daar gaat verandering inkomen. Er komen meerdere gebouwen met woningen en kantoren, én er zal geen grijs dak te zien zijn. Arda vertelt: “Vroeger was een dak een dak, meer niet, maar er is gelukkig een shift gaande. Nu kijken we hoe we
daken beter kunnen benutten. De gemeente Utrecht dringt er tegenwoordig bij ontwikkelaars op aan om daken goed te gebruiken.” Groene en blauwe daken Bij het Smakkelaarsveld komen groene daken, blauwe daken, zonnepanelen en tot slot een openbaar toegankelijk dak. Op groene daken wordt beplanting aangebracht, dit
kunnen mos en sedum zijn maar ook complete bomen. Dat zorgt voor isolatie, verkoeling en is goed voor de biodiversiteit. Blauwe daken worden gebruikt om bij hevige regenval het water goed op te vangen. Riolen kunnen steeds minder goed extreme buien aan, dus het is handig als daken een soort buffer vormen. Zonnepanelen worden uiteraard gebruikt om op een duurza-
7
NR. 111 | OCTOBER 2020
Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Merel Daniels, een van de initiatiefnemers van Dakdromen, zou het dak van de voormalige bibliotheek graag ggebruiken als proeftuin me manier elektriciteit op te wekken. Bij het Smakkelaarsveld komt tot slot ook nog een publiek toegankelijk dak: “De groene en blauwe daken zijn natuurlijk mooi, maar daar hebben de Utrechters niet direct iets aan. Daarom vonden we het mooi om ook iets toe te voegen waar iedereen wat aan heeft. Er komt dus een dak dat toegankelijk is voor het publiek, met een rooftopbar. Iedereen is daar welkom om langs te gaan. Zo heeft de hele stad er wat aan.” Volgens Merel gaat het niet alleen om blauwe en groene daken maar juist ook om het toevoegen van kwaliteiten die nu in de verdrukking zijn. “Het is doel is om multifunctionele daken te maken. Die zowel de duurzaamheid als de leefbaarheid van de stad ten goede komen. De platte daken kunnen we gebruiken bij de verdichtingsopgave, zodat we een inclusieve stad kunnen blijven waar plek is voor iedereen.” De term verdichting wordt steeds vaker gebruikt door partijen die binnenstedelijk willen bouwen. Dus meer woningen in de bestaande stad, in plaats van bouwen in de groene omgeving eromheen. Ook de gemeente Utrecht is voorstander van verdichten. Daardoor wordt het dus wel voller in de stad en moeten we met z’n allen de steeds schaarser wordende ruimte delen. Merel: “En daarom is het nu tijd om naar de potentie van al die platte daken te kijken.” Ateliers of kleine woningen Merel durft breed te denken: “Met pionieren moet je natuurlijk altijd kijken wat er allemaal mogelijk is, we moeten durven te dromen. Het dak biedt de kans om dat wat er in een wijk ontbreekt alsnog toe te voegen. Ik zou in de Binnenstad niet direct veel horeca bouwen op daken, want daar hebben we voldoende van. Maar is het niet mogelijk om atelierruimtes te maken, kleine woningen of groene daken om te recreëren en ontmoeten? Door gebruiksfuncties toe te voegen wordt ook het verduurzamen van daken interessanter voor dakeigenaren omdat er inkomsten gegenereerd kunnen worden. Zo maak je de bussinescase voor het duurzaam herontwikkelen van een dak makkelijker rond.” De Utrechtse is niet alleen in haar plannen.
Ze heeft een team van gelijkgestemden en organisaties die graag willen meedenken. Dakdromen wil zo snel mogelijk het dak op om te kijken wat er allemaal mogelijk is en waar de begrenzingen liggen. “Het eerste wat we nu willen doen, is het concreet maken door een pilotdak in te richten. Door te doen krijg je vanzelf boven tafel wat we nog moeten oplossen met elkaar zodat het dakpotentieel benut kan worden. Dat willen we snel doen, want loze ruimte in een stad als Utrecht kunnen we ons eigenlijk niet meer per-
Utrechters die de toren niet kennen: het was ooit een kantoor van ING maar tegenwoordig vullen diverse restaurants en bars het pand. “En op het dak hebben we verschillende functies toegevoegd zoals een terras en een skydeck. Maar ook iets heel bijzonder; een gigantische schommel. Bezoekers kunnen op het dak schommelen en uitkijken over de stad.” Zowel Arda als Merel zeggen dat het gebruik van daken in andere landen al veel verder is. Merel: “In Nederland zijn we natuurlijk erg gebonden aan regels terwijl andere landen daar los-
‘Utrecht is vol, maar als je vanuit een heel ander perspectief kijkt, dan is dat helemaal niet zo’ mitteren. Door het goede voorbeeld te geven willen we anderen inspireren om het dak te zien als een kans. Met ons eerste pilotdak willen we kijken welke opties er zijn en wat de problemen zijn die we tegenkomen. Zo is bij veel daken de ontsluiting lastig, want hoe kom je er? En hoe zit het met de constructies? En de juridische status?” Schommelen Projectontwikkelaar Arda is in ieder geval enthousiast. De daken van de gebouwen op het Smakkelaarsveld zijn bijzonder, maar het bedrijf waar Arda werkt is bij meer unieke daken betrokken. “Het is dan wel niet in Utrecht, maar de bekende A’DAM Toren hebben we ook herontwikkeld en daar waren we tot voor kort nog eigenaar van. Normaal gesproken verkopen we projecten direct nadat ze klaar zijn, maar dit was ons kindje dus dat willen we eerst even laten opgroeien. Het concept dat we hadden bedacht – enorme menging van functies in 1 gebouw – wilden we eerst waarmaken, en de kinderziektes eruit te halen.” Voor de
ser mee omgaan, daar kunnen ze makkelijker iets bijbouwen op het dak.” Arda voegt daaraan toe: “Van oudsher bouwen we in Nederland voornamelijk monofunctioneel, gewoon vaste bouwblokken voor alleen wonen of alleen werken. Dat is wat beleggers en investeerders graag in hun portefeuille willen; een zo zuiver mogelijk ‘product’, zonder gedoe. Het mengen van functies zijn we nog niet echt gewend, maar met de verdichtingsopgave komt daar langzaam verandering in.” Het dak op Zo uniek als de A’DAM Toren hoeft niet elk dak in onze stad te worden, maar ook de gemeente Utrecht ziet dat daken iets te bieden hebben. Wel lijkt het daarbij vooral om duurzaamheid en klimaatbestendigheid te gaan. Zo stelt de gemeente honderdduizenden euro’s beschikbaar aan bewoners die een groen dak willen aanleggen. Bewoners kunnen een aanvraag doen om wat geld te krijgen zodat het aanleggen van het dak betaalbaarder wordt. Dit is erg populair, de
gemeente heeft de pot al een paar keer moeten bijvullen omdat het beschikbare geld op was. De gemeente vindt daarnaast zonnepanelen ook belangrijk. Het doel is om in 2025 op 20 procent van de daken zonnepanelen te hebben, vorig jaar lagen die op 13 procent van de daken. Terwijl Merel op het dak van de voormalige bibliotheek staat, vertelt ze dat ze hoopt dat de gemeente (eigenaar van het complex) een van de panden beschikbaar stelt om te kijken wat er op het dak allemaal mogelijk is. “Nu is het moment om met elkaar de problemen die op het maaiveld zijn ontstaan op te lossen. Op het dak ligt de kans om de stad van de toekomst te bouwen met andere waarden dan die op het maaiveld. Juist daarom is het belangrijk dat de gemeente meedoet en regie neemt over de toekomst van de stad.”
Welke bijzondere daken hebben we al in de stad? Ook in Utrecht zijn er al een paar bijzondere daken te vinden. Zo is de voetbalclub Faja Lobi gehuisvest op het dak van de garage van de Ikea. De Dafne Schippersbrug, een grote fietsbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal, is verwerkt in het dak van een basisschool. Hoewel Utrecht niet veel horeca op daken heeft, is er zeker wel wat te vinden. Zo is de bovenkant van de Watertoren op Rotsoord omgebouwd tot restaurant. Dat parkeergarages vaak leeg zijn op de bovenste verdieping was ook duidelijk op het Utrecht Science Park, daar heeft meerdere jaren het dakterras De Daktuin gezeten op een van de garages. Op het gebouw het Noorderlicht aan de Oudenoord hebben de bewoners weer gezamenlijk een groot dakterras. Bij de bioscoop in Leidsche Rijn Centrum kunnen bezoekers films kijken op het dak. En ook het benoemen waard: de honderden groene daken van de bushaltes in Utrecht.
Advertentie
Flexwerken in Utrecht Thuiswerken is het nieuwe normaal. Misschien heb je je kantoorruimte wel helemaal opgezegd of besluit je geen vaste dagen meer op de zaak te zijn. Toch heb je soms behoefte aan een andere omgeving, betere koffie of mensen om je heen. Utrecht barst van de fijne flexwerkplekken waar je veilig terecht kunt. DUIC selecteerde er een aantal voor je.
DÉ WERK- EN ONTMOETINGSPLEK VOOR ONDERNEMEND UTRECHT
OLDSKOOL SAMEN WERKEN BIJ DAAR
ZOEK DE RUIMTE OP BIJ BAR BOLSJEWIEK!
Het iconische gebouw met ‘het torentje’ aan de Lange Viestraat is recent omgetoverd tot dé werk- en ontmoetingsplek voor ondernemend Utrecht. ING & De Stadstuin bieden hier een bedrijvige plek met comfortabele werkplekken in een inspirerende omgeving. Je bent hier welkom om te werken of om af te spreken. Maar er is meer! Doe kennis en inspiratie op tijdens één van de kleinschalige events zoals een workshop, zitkuilgesprek of speeddate met een expert. Kortom, een plek voor nieuwe inzichten en antwoorden. Een plek met én voor ondernemende mensen.
Spring op je fiets en kom bergen werk verzetten bij DAAR. Kies een plekje, beneden aan de bar of aan de grote tafel. Of nestel je ergens boven in een rustig hoekje, omringd door planten en subtiel spectaculaire details. Gebruik extra schermen, beamers, de flipover of de printer. Na afloop reken je een halve/hele dag af met pin of op je strippenkaart. Even geen zin in Zoom of Teams!? Boek DAAR exclusief voor je cursisten, collega’s of vrienden en Act like you own the place! Je vindt onze lichte en open Urban Office midden op Rotsoord.
Sinds 1 februari is Bar Bolsjewiek gevestigd in de Stadstuin. Een ruime zaak van 250m2, in een wat rauwere, Oost-Europese setting met veel groen. Naast goede koffie kun je hier genieten van een uitgebreide ontbijt- en lunchkaart, met bijvoorbeeld Russische syrniki-pannenkoeken of een flatbread-tempeh. Elke donderdag en vrijdagavond wordt buiten de pizza-oven aangestoken en kan je je werkdag afsluiten met een desempizza op het deels overdekte stadsstrand. Maandag t/m woensdag geopend van 9.00 tot 18.00, donderdag en vrijdag van 9.00 tot 22.00.
Lange Viestraat 1, Utrecht
Helling 150, Utrecht
Europalaan 20, Utrecht
www.destadstuin.nl
www.daar.space
www.barbolsjewiek.nl
HET KANTOOR WAAR JE ALTIJD AL VAN DROOMDE
VONDELPARC; EEN KANTOOR VOOR ÉÉN DAG PER WEEK
KOM FLEXEN BIJ DANEL EN SPAAR VOOR GRATIS KOFFIE
Co-working bij FIG. Het lichte, frisse en ruim opgezette restaurant van FIG is de perfecte ruimte om je goed te kunnen concentreren en eindelijk eens die to-do lijst er doorheen te knallen! Kom een paar uurtjes zitten met een heerlijke kop oatmilk cappuccino of neem een abonnementje met o.a. onbeperkt koffie, thee en gezonde lunch voor maar 17e per dag. Voor of na je werkdag toe aan wat beweging? Ze geven ook nog eens super fijne small-group sport trainingen! Check holyfig.nl
Met de nieuwe maatregelen heb je genoeg ruimte nodig om een veilige werkplek te creëren, maar een groter kantoor betekent hogere vaste lasten. Thuis werken kan, alleen live contact met je collega’s is ook onmisbaar. Bij Vondelparc bieden ze een one day office; een ruim kantoor waar je met je team één dag per week samenkomt. Ontvangst door receptie, snelle wifi, een eigen keuken en station Vaartsche Rijn voor de deur. De prijs wordt gehanteerd middels een strippenkaart. Bij 5 strippen betaal je €225,- per dag, bij 10 strippen €200,- per dag.
Bij Bar-Brasserie Danel kun je perfect terecht voor flexwerk. Naast heerlijk eten en drinken biedt de brasserie een fijne plek om te werken met, niet onbelangrijk in deze tijd, een zee aan ruimte. Met genoeg stopcontacten, snelle WiFi en echt goede koffie is Danel helemaal ingericht om aan jouw werkwensen te voldoen. Even weg van huis aan het werk met een heerlijk vers broodje voor de lunch. En om je een beetje te belonen biedt Danel een koffiespaarkaart voor een gratis kop met wat lekkers.
Vondellaan 2, Utrecht
Vredenburgkade 11, Utrecht
www.vondelparc.nl
www.danel-utrecht.nl
Kaatstraat 173, Utrecht
www.holyfig.nl
9
NR. 111 | OCTOBER 2020
Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
We kunnen nog een avondje uit: naar het theater Het voelt misschien nog wat apart om in een halflege theaterzaal te zitten maar het is een van de weinige avondjes uit die nog mogelijk zijn. Met oplopende coronacijfers lijkt het er ook niet op dat er binnenkort veel meer mogelijk is. Natuurlijk zijn ook de cafés en restaurants open, maar voor spektakel, harde muziek, intieme dans, goede grappen en andere uitspattingen is het podium in de theaters nu toch echt de plek. Toen deze krant naar de drukker ging was het nog niet bekend of theaters een ontheffing krijgen op het maximumaantal mensen van 30. Dat besluit gaat mogelijk wel gevolgen hebben voor de programmering van de Stadsschouwburg.
H
et stadsgezelschap Theater Utrecht krijgt harde klappen door corona. In hun thuishaven, de bijzondere Paardenkathedraal, staat een grote tribune waar 180 bezoekers kunnen plaatsnemen. Met de huidige maatregelen is er plek voor tussen de 30 en 50 bezoekers, afhankelijk van de regels. Vorig jaar ging een dansende en ravende menigte nog los bij Permanent Destruction, maar in november komt het vervolg op dit theatrale concert en zal de menigte bestaan uit stilzittende mensen. Maar het is niet alleen bitter, er kan weer opgetreden worden, perfomers staan weer op de planken en bezoekers kunnen eropuit. Een avondje uit is nog mogelijk. De komende tijd staan er dan ook meerdere premières van Theater Utrecht op de agenda. De poëtische theatervoorstelling Zwarte Lente trapt af op 2 oktober. Twee weken later, op 16 oktober, is het de beurt aan Quake. In de Stadschouwburg gaat deze nieuwe productie van regisseur Casper Vandeputte – gemaakt door Theater Utrecht in samenwerking met DOX – in première. Normaal zijn dit grote feestelijke gebeurtenissen. Nu nog steeds feestelijk, maar wel iets kleiner. Quake Afgelopen maanden waren ook spannend voor Casper en zijn team. Hij blikt nog een keer terug naar begin dit jaar toen de repetities voor Quake – een energieke, ontwapenende en muzikale (dans)voorstelling van een groep aanstormende multitalenten over hoe het verleden in ons doorleeft
Isabelle Kafando, tweede van rechts in Quake: een energieke, ontwapenende en muzikale (dans)voorstelling van een
groep aanstormende multitalenten over hoe het verleden in ons doorleeft.
Tekst: Robert Oosterbroek
– begonnen. “We zaten in de tweede repetitieweek toen de ellebooggroet werd ingevoerd. Toen dachten we nog dat we het daar wel mee konden oplossen. Maar al snel werd duidelijk dat het anders ging lopen.” De repetities werden ook getroffen door de coronamaatregelen. “Dat had echt invloed op het maken van het stuk. Ik wilde eigenlijk tweewekelijks repeteren en dan kon ik tussendoor verder schrijven aan de voorstelling. Dat moest helemaal anders.” Isabelle Kafando speelt in Quake en vertelt ook: “Ik weet nog goed dat we als spelers afscheid namen na de repetitie met in gedachten dat we elkaar weer na twee weken zouden zien, maar toen kwam de lockdown. Toen was het uit met de pret.” Gelukkig mochten de performers na een paar maanden weer samenkomen. Eerst op anderhalve meter maar daarna ook weer dichter bij elkaar. Isabelle: “Ja dat was geweldig, natuurlijk konden we ook wel op afstand repeteren maar samen kom je tot de energie die je nodig hebt om een top stuk te maken.” Ook de komende tijd zal het nog anders blijven, vertelt Casper: “In de oude wereld was het ondenkbaar dat een acteur ‘s avonds niet op het podium zou staan omdat die ziek is. Dan slikte je maar een paar paracetamols en ga je gewoon door. Nu is het al over als een acteur een lichte keelpijn heeft. Dat is een hele andere wereld en dat vergt ook een andere voorbereiding. Quake is ook zo gemaakt dat de show kan doorgaan als er iemand uitvalt.” Overigens past de thematiek van de voorstelling prima bij de huidige tijd. Casper:
“De voorstelling gaat ook over grote gebeurtenissen en hoe die doorwerken vanuit de geschiedenis naar het heden. Ook wat er nu gebeurt gaat alle geschiedenisboeken in. We weten nu nog niet hoe dit effect gaat hebben op de toekomst. Zo is er een sterke thematische verwantschap tussen de voorstelling en de wereld waarin we nu leven.” Isabella sluit af: “We gaan nog even keihard repeteren en dan mogen we echt het podium op. We hebben wat obstakels gehad, maar het is nu tijd om weer te gaan spelen. Hopelijk gaan we veel mensen blij maken.” Quake gaat 16 oktober 2020 in première in Stadsschouwburg Utrecht en speelt daarna tot en met december 2020 door het land. 1001 De directeur van de Utrechtse schouwburg, Lucia Claus, was recent nog aanwezig bij een andere première. Die van 1001, een productie van het Utrechtse DOX. De voorstelling heeft elementen uit Arabische hiphop, storytelling en spoken word. Dikke beats waren er te horen, de voorstelling voelde soms aan als een hiphop-feest en is een ode aan een van de mooiste verhalen uit de geschiedenis. Opvallend was dat het publiek op het podium zat. Claus: “Toen we weer open mochten vonden we het leuk om binnen de maatregelen allemaal te kijken wat mogelijk was. Daarbij hebben we ook andere opstellingen bedacht die we misschien normaal niet zo snel zouden doen. Bijvoorbeeld ook dat het publiek met stoelen – en per gezelschap een klein tafeltje – op het podium zit.” De première verliep feestelijk,
met champagne en applaus. Het is een van de vele voorstellingen die weer te zien is. “En dat is heel fijn”, vertelt Lucia. “We programmeren sinds 2 september weer volop. Natuurlijk zijn er ook voorstellingen die nu even wat minder goed op te voeren zijn, zoals grote opera’s en musicals. Maar er is echt nog genoeg te zien. Zelf kijk ik bijvoorbeeld erg uit naar de voorstelling Adem van Nasrdin Dchar op 21 oktober.” Dat stuk haakt ook aan bij vandaag de dag, want Nasrdin vraagt zich af hoe ze over tien jaar zullen terugdenken aan dit 2020. In de grote zaal van de Stadsschouwburg kunnen, met 1,5 meter afstand ongeveer 200 bezoekers. De nieuwe standaardregel is echter 30 personen, theaters hopen op een uitzondering maar daar is nu (29 september) nog geen uitsluitsel over. “Het publiek weet de weg weer te vinden. Natuurlijk blijft het met de ontwikkelingen spannend. Maar we zijn erg blij en positief dat we weer kunnen programmeren en dat de mensen komen. We zijn ook heel tevreden hoe het verloopt, en dat krijgen we ook terug. Zo worden de mensen persoonlijk naar hun plek verwezen, dat maakt het prettiger en het draagt ook bij aan de hele avond. Want het zijn gewoon weer echt feestelijke momenten. Ook van de theatermakers horen we dat ze blij zijn dat ze hun werk en passie weer kunnen uitvoeren.” a
10
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Stand van zaken coronavirus: hoe staan we ervoor en wat zijn de nieuwe maatregelen? Terwijl iedereen hoopte dat de maatschappij langzaam terug kon naar het oude normaal, lieten de coronacijfers afgelopen weken een minder veelbelovend beeld zien. Sterker nog, de cijfers zijn volgens experts ronduit verontrustend. Het kabinet besloot op 28 september in het hele land strengere maatregelen in te voeren om het virus de kop in te drukken. Het aantal positieve testen loopt te snel op en als we niet ingrijpen verliezen we de controle, is de boodschap. Zelfs met de maatregelen die nu zijn aangekondigd, verwacht het kabinet dat er half oktober ruim 400 ic-bedden bezet zijn. Een goed moment voor DUIC om een tussentijdse balans op te maken. Hoe gaat het met Utrechters tijdens de coronacrisis en wat gaan we merken van de nieuwe maatregelen? Tekst: Ilana Noot / Fotografie: Robert Oosterbroek
O
ok in Utrecht is duidelijk dat het virus nog niet is verdwenen. Tussen 16 en 29 september zijn er bijna 1.000 Utrechters positief getest. Café Le Journal sloot de deuren na eerst één en toen drie positief geteste personeelsleden, de nachtbussen van U-OV en Syntus kunnen in de garage blijven en de eerste mensen die hun coronaboete aanvochten verschenen in de rechtbank. De nieuwe maatregelen zullen voor de meesten dan ook niet helemaal als verrassing zijn gekomen. België en Duitsland kondigden twee weken geleden vlak na elkaar aan dat Utrecht vanwege het oplopende aantal besmettingen code rood kreeg. Iedereen die vanuit de regio naar een van de buurlanden reist, krijgt bij aankomst te maken met preventieve tests, het invullen van formulieren en zelfquarantaine. Niet alleen de Duitsers en Belgen bleken bezorgd, ook de directeur van de Utrechtse GGD uitte haar zorgen. Tijdens een bijeenkomst van de gemeenteraad presenteerde Nicolette Rigter cijfers over de aantallen besmettingen in Utrecht. De zorg is zich volgens haar aan het voorbereiden op ‘zwaar weer’. Vooral in de Utrechtse binnenstad blijkt het aantal besmettingen hoog, maar ook de wijken Zuidwest, Noordwest, Noordoost en Overvecht hebben hoge scores. Volgens Rigter worden de meeste mensen ziek omdat ze buiten het virus oplopen. “Dat kan dan zijn in het verkeer of op het werk. Ook daar zien we best wel vaak besmettingen ontstaan”, zei ze. Volgens Rigter moet het gedrag van mensen worden bijgestuurd. “Het gaat om het individuele gedrag van mensen, want een besmetting is zo gepiept.” Ook landelijk ligt de nadruk steeds meer op individueel gedrag. Het kabinet kwam op 28 september met een nieuw maatregelenpakket dat het zogenoemde reproductiegetal van het virus terug moet
gaan dringen. Vóór het weekend dacht het kabinet nog dat alleen voor een paar grote steden maatregelen nodig waren, maar niet veel later werd duidelijk dat ze landelijk moeten worden ingevoerd. Het pakket geldt voorlopig voor drie weken, waarna opnieuw gekeken wordt hoe de cijfers ervoor staan. De maatregelen zijn opgedeeld in twee grote categorieën: regels voor binnen en regels voor buiten. Binnen Naast de inmiddels zeer bekende regels (houd anderhalve meter afstand, vermijd drukte, blijf thuis bij klachten en was je handen stuk) legde minister-president Rutte de nadruk op de werkomgeving. Thuiswerken blijft de norm, tenzij dat echt niet kan. Als op een werklocatie een besmetting plaatsvindt, kan die locatie voor twee weken worden gesloten. Verder is vooral groepsgrootte een belangrijk punt in de nieuwe maatregelen. Mensen mogen thuis drie gasten ontvangen naast het eigen huishouden en exclusief kinderen tot en met 12 jaar. In andere gebouwen dan je eigen huis geldt dat er met één huishouden of met maximaal vier mensen uit verschillende huishoudens een gezelschap mag worden gevormd. In één ruimte mogen maximaal 30 mensen samen zijn. Kinderen vallen daar ook onder. Sportkantines blijven de komende drie weken gesloten. Horeca mag tot 21.00 uur mensen ontvangen en om 22.00 uur moet de zaak dicht zijn. Horecagelegenheden zijn nog steeds verplicht om bezoekers te vragen zich te registreren. Ook reserveren voor een bezoek aan de bibliotheek of een museum blijft. Nieuw is dat mensen met een contactberoep ook aan hun klanten gaan vragen om hun gegevens op te schrijven. In overleg met brancheorganisaties wordt lokaal gekeken hoe grotere winkels, zoals supermarkten, twee keer per
dag een boodschappenuur voor ouderen en kwetsbare groepen kunnen houden. Winkels moeten ook weer deurbeleid invoeren om ervoor te zorgen dat mensen anderhalve meter afstand van elkaar kunnen houden. Buiten Bij buitenactiviteiten zonder ‘continue doorstroming’ van mensen geldt een maximum van 40 personen, exclusief personeel. Op plekken waar wél doorstroming is, zoals in dierenparken en op markten, geldt een norm voor het aantal bezoekers per vierkante meter. Sportwedstrijden op amateur en professioneel niveau worden gespeeld zonder publiek en ook bij trainingen mag niemand komen kijken. Het advies van het kabinet is verder om het aantal reisbewegingen zoveel mogelijk te beperken. Uitzonderingen Voor het maximumaantal van 30 mensen binnen en 40 mensen buiten gelden uitzonderingen, bijvoorbeeld bij een uitvaart of betoging en voor mensen die met anderen godsdienst belijden. Ook onderwijsinstellingen, trainingsinstellingen, kinderopvang, openbaar vervoer, sportgelegenheden, jeugdverenigingen en luchthavens vallen onder de uitzonderingsregel. Voor detailhandel, markten, bibliotheken, monumenten, dierentuinen, pretparken, kermissen en andere plekken waar sprake is van doorstroom, gelden voorwaarden om van de uitzondering gebruik te mogen maken. Detailhandel moet deurbeleid voeren en venstertijden invoeren voor kwetsbaren. De andere genoemde locaties overleggen met de veiligheidsregio, die per locatie een maximumaantal bezoekers vaststelt. De GGD gaat met instellingen voor ouderenzorg overleggen over extra maatregelen, zodat mensen met een kwetsbare gezondheid goed worden be-
schermd. Bijvoorbeeld door het gebruiken van beschermingsmiddelen, het doen van tests en afspraken over contact en bezoek. De Utrechtse raad gaat op 1 oktober nog in debat over de aanpak van het coronavirus in Utrecht. Dat debat werd al voor de nieuwe maatregelen gepland, namelijk kort na de bijeenkomst waar de GGD-directeur haar zorgen uitte. De fracties wilden toen in debat over de regionale maatregelen, die dus inmiddels landelijk gelden. Ook moet er gepraat worden over de inrichting van de openbare ruimte, testcapaciteit in Utrecht en de rol van de gemeenteraad. Sportwereld De maatregelen raken, net als het eerdere pakket, weer veel sectoren in de samenleving. Ook in Utrecht voelen bedrijven de klap, zoals in de sportwereld. De Vechtsebanen krijgt bijvoorbeeld bijna 300.000 euro van de gemeente Utrecht om de coronacrisis te overleven. Zonder financiële impuls kan de Vechtsebanen de deuren niet openen voor het nieuwe schaatsseizoen dat begin oktober van start gaat. De organisatie liep tot juli dit jaar al ruim 122.000 euro mis door de coronamaatregelen. Voor het aankomende schaatsseizoen wordt een schade van ongeveer 200.000 euro verwacht. De gemeente gaat er wel vanuit dat er geschaatst kan worden. “Indien er een nieuwe lockdown wordt afgekondigd verandert de situatie. We zullen dan hierover apart in gesprek gaan met de Vechtsebanen.” Ook FC Utrecht wordt opnieuw geraakt, vooral door de maatregel dat sportwedstrijden zonder publiek worden gespeeld. Voor de club betekent dat dat de wedstrijd FC Utecht – sc Heerenveen achter gesloten deuren plaatsvindt. “Voorop staat nu het bestrijden van het coronavirus en de verspreiding ervan beperken”, aldus Algemeen
Advertenties
Nijenhuis&Houpst Makelaars wordt Nijland Makelaars!
Nijenhuis&Houpst Makelaars Utrecht is al jaren onderdeel van de Nijland Groep met 4 makelaarskantoren op de Utrechtse Heuvelrug: in Bilthoven, Doorn, Utrecht en Zeist. Vanaf 1 oktober krijgen alle vestigingen dezelfde naam: Nijland Makelaars én ze krijgen een nieuwe huisstijl, die past bij hun missie: Voel je thuis! Jolanda Spaan van Nijenhuis&Houpst Makelaars: “Onze groep bestaat dan wel uit 4 makelaarskantoren, we voelen ons al jaren echt één bedrijf. Daar hoort ook één naam bij en de missie ‘Voel je thuis’ klopt helemaal. We verkopen huizen en helpen mensen met het vinden van een nieuw huis. Ons hele team leeft mee met onze klanten. Het is echt onze passie om mensen een nieuw thuis te geven. Zeker in deze coronatijd blijkt maar weer hoe belangrijk het is om een fijn huis te hebben. Met veel klanten hebben we een persoonlijke band. Zij voelen zich echt thuis bij ons. Daar doen we alles voor: naast een prettig persoonlijk contact, hebben we veel extra diensten. We maken voor iedere klant een persoonlijk plan van aanpak. Daar kan heel veel bij horen: een professioneel filmbedrijf voor een optimale presentatie van het huis, een architect die een nieuw ontwerp maakt van een verouderd huis met kostenplaatje van de verbouwing, zodat kopers een beter beeld krijgen van de mogelijkheden of een uitgekiende marketingcampagne via sociale media. We zijn blij dat onze nieuwe naam, logo en huisstijl weer helemaal passen bij wie wij zijn. Wilt u zich ook ergens thuis voelen? De koffie en een leuk cadeautje, waarmee u uw huis nog meer een thuis maakt, staan klaar!”
Het team van Nijland Makelaars Utrecht heeft er zin in!
Nijenhuis&Houpst Makelaars Utrecht • Kievitstraat 4 Utrecht • www.nijland.nl Directeur Thijs van Es. “Afgelopen weekend zagen we dat de coronaregels uitstekend opgevolgd werden in ons stadion, waar we erg trots op waren en wat hoopvol was voor de toekomst. Laten we hopen dat de maatregelen het gewenste effect hebben en dat we daarna verder kunnen met de lijn die we ingezet hebben.” Horeca En dan is er nog de horeca. De nieuwe maatregelen schrijven voor dat horecazaken maximaal 30 gasten mogen ontvangen en dat de zaak om 22.00 uur leeg moet zijn. “Opnieuw wordt de horeca de dupe van de nieuwe coronamaatregelen”, zegt Erik Derksen, vicevoorzitter van Koninklijke Horeca Nederland Utrecht en de eigenaar van vier Buurten-restaurants in Utrecht. “Dat terwijl de besmettingsgraad in de horeca onder de 5 procent ligt.” De maatregelen pakken de horeca onevenredig hard aan, vindt Derksen. Hij neemt een van zijn eigen restaurants als voorbeeld: “Bij Buurten in de Gaard kan ik binnen makkelijk 80 mensen kwijt, maar ik mag er nu maar 30 binnenlaten. Dat is absurd.” En dat de sluitingstijd naar 22.00 uur verschuift: “Daar is niemand blij mee.” Boetes In de gemeente Utrecht werden tot nu toe 372 mensen beboet voor het overtreden van de coronaregels. Dat zijn 104 boetes per 100.000 inwoners en is iets meer dan in Amsterdam, blijkt uit cijfers van het Openbaar Ministerie die RTL Nieuws heeft ingezien. Het gaat dan alleen om individuele bekeuringen en niet om boetes aan ondernemers. Mensen worden bekeurd voor bijvoorbeeld niet genoeg afstand houden of met een te grote groep samenkomen. Volwassenen die een coronaboete hebben gekregen moeten 390 euro betalen. Onlangs verschenen in de
Utrechtse rechtbank de eerste mensen die hun coronaboete aanvochten. De vier Utrechters waren het niet eens met de boete die ze in april van dit jaar kregen en ze stapten naar de rechter. Die veroordeelde ze alle vier, maar de bedragen van drie van de boetes werden aangepast. Dat gebeurde omdat de rechter het bedrag niet in proportie vond of omdat rekening werd gehouden met de persoonlijke omstandigheden van de verdachten. Handhaving Burgemeester Den Oudsten liet voor de invoering van de nieuwe maatregelen al weten weer strenger te gaan handhaven op de coronamaatregelen. Locaties waar besmettingsclusters ontstaan, worden sneller gesloten en boa’s gaan weer meer de parken in om mensen aan te spreken die geen afstand houden. Na die aankondiging werden in het Griftpark gelijk 51 waarschuwingen uitgedeeld en viel er één boete. Bij Park Paardenveld kregen 25 bezoekers een waarschuwing. Over drie weken kijkt het kabinet opnieuw hoe het met de coronacijfers gaat. “Dit virus is als een mammoettanker. Het kost tijd om bij te sturen en af te remmen”, zei minister De Jonge. “Het effect van wat we vandaag doen, zien we pas over één á twee weken terug.” Het weegmoment over drie weken is volgens De Jonge een T-splitsing. “Of we slagen erin het aantal besmettingen te laten dalen en dan kunnen we kijken hoe we weer terug kunnen naar de regionale aanpak, met meer maatwerk per regio. Of we slagen daar niet in en dan zijn hardere maatregelen nodig, die ons dichterbij die intelligente lockdown, vergelijkbaar met het voorjaar brengen. Dat is het pad dat we voor ons zien en dat we vandaag (28 september, red.) inslaan.”
SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING
5,AF € 7 AL VAN GDEEL PER DA
• • • • • • • •
4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen* Op een unieke locatie in Utrechts nieuwste hotspot Rotsoord Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, fiets of auto Flexibele catering, van drankjes tot diners Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard Standaard gratis koffie, thee en water Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn 365 dagen per jaar, ook in de avond
DIRECT RESERVEREN? Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl. Liever bellen of appen? Check de mogelijkheden bij Pierre via 06-14415656. Kijk voor een indruk van alle zalen op
WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL * Tijdelijke aanpassing maximaal personen per zaal: Kantine 20 | Uitkijkpost 10 | Recreatiezaal 10 | Huiskamer 3
Advertenties
18
h a r t vo o r h i s t o r i e e n c u l t u r e e l e r f g o e d i n s t a d e n r e g i o U t r e c h t
oktober 2020
WORD NU LID EN KRIJG DE EERSTE DRIE MAANDEN CADEAU Interesse in de geschiedenis van stad en regio Utrecht en wilt u het behoud van Utrechts erfgoed steunen? Word dan lid van de Historische Vereniging Oud-Utrecht. Het kost weinig en u krijgt er veel voor terug:
Doe mee met Oud-Utrecht! De singel is weer rond. De Domtoren staat in de steigers. Oude gebouwen, zoals het postkantoor en de Werkspoorfabriek, krijgen nieuwe functies. Tentoonstellingen openen, boeken verschijnen, Utrechts 900e verjaardag komt eraan. Erfgoed staat midden in de belangstelling van de groeiende stad. De bijna 100-jarige vereniging Oud-Utrecht is dan ook springlevend met meer dan 2000 leden. We hebben nieuwe leden veel te bieden: activiteiten en publicaties, maar ook mensen leren kennen en meedoen in commissies en redacties. En in deze periode zijn we ook online extra actief.
•
elke twee maanden het rijk geïllustreerde Tijdschrift OudUtrecht
•
tweemaandelijks een digitale Nieuwsbrief over de historische actualiteit
•
elk jaar het diepgravende Jaarboek Oud-Utrecht
•
in februari de prestigieuze Van der Monde-lezing
•
maandelijks het Historisch Café in Bibliotheek Neude
•
acht keer per jaar een lezing in het Bartholomeus Gasthuis
•
ledenkorting in de webshop van Oud-Utrecht (bv. op het Stegenboek)
•
exclusieve excursies, waaronder de Grote Dagexcursie
•
korting op tentoonstellingen en activiteiten van musea en erfgoedpartners
•
de mogelijkheid om actief te worden in één van de commissies
Als u zich nu aanmeldt als lid betaalt u tot 1 januari 2022 slechts € 37,50 ( jongeren tot 26 jaar en U-pashouders € 20,-). Als extra’s ontvangt u dan nog in 2020 twee nummers van het Tijdschrift Oud-Utrecht en het Jaarboek 2020. Aanmelden kan op www.oud-utrecht.nl
Je kunt Oud-Ut maken delijkse met Ut nis van ‘Aanleid tentoon ook naa teresse
Aan he conserv sica van kunnen meesta ken dat podcas Corona ‘Dat pa hoofdka vator S len uit
www.oud-utrecht.nl
Historisch Café
Website en nieuwsbrief
Maandelijks organiseert Oud-Utrecht op vrijdagmiddag het Historisch Café, sinds kort in de Bibliotheek Neude. Joost Boomsma (35), lid van de activiteitencommissie sinds 2016, is blij met deze locatie. Niet alleen omdat er (normaal gesproken) meer ruimte is, maar ook omdat Oud-Utrecht en de bibliotheek elkaar versterken. ‘We verrijken de culturele programmering in het oude postkantoor en hopen ook publiek te trekken dat Oud-Utrecht nog niet kent’.
De digitale nieuwsbrief en de website van Oud-Utrecht geven niet alleen informatie over de activiteiten, maar bieden ook artikelen, verhalen, wandelingen en fietstochten. Jan Schrauwen (74), lid sinds 2008, is actief als webredacteur. ‘Ik kan vaardigheden uit mijn werkzame leven opnieuw inzetten en leer ondertussen bij over de geschiedenis van Utrecht. Ik doe dit in nauw overleg met de communicatiecommissie. De website is onlangs vernieuwd en heeft nu veel meer te bieden.’ De nieuwsbrief, die bijna 2.000 abonnees
Joost streeft naar variatie in onderwerpen en sprekers. ‘Het kan over archeologie gaan, kunst, architectuur of bedrijven die niet meer bestaan, zoals Demka. Sprekers die veel foto’s van vroeger laten zien zijn altijd erg leuk.’ Op 13 november a.s. gaat het over virussen en pandemieën in het verleden van Utrecht. Door Corona is er slechts plaats voor 45 bezoekers en is (gratis) reserveren nodig. Voor- en achteraf gaat de bar van café Noda onder de theaterzaal open.
Podcas
Lezingen
Tijdschrift Oud-Utrecht
Naast maandelijkse lezingen in het Bartholomeus Gasthuis — zoals op 28 oktober over de Utrechtse adel — wordt jaarlijks de Van der Monde-lezing gehouden. Joyce Pennings (61) is sinds 1995 actief bij OudUtrecht. ‘De lezingen die ik de laatste jaren mede organiseerde, trokken een geïnteresseerd publiek. Dat komt door de kwaliteit van de sprekers die hun onderwerp helder, laagdrempelig en beeldend kunnen verwoorden. Ook de ambiance van de locatie, de Pieterskerk, speelt mee.’ Joyce betreurt het dat de lezing altijd snel is ‘volgeboekt’ (er kunnen 290 personen in de Pieterskerk). ‘Jammer, want we gunnen het meer mensen van binnen en buiten de vereniging.’ Wel worden er videoregistraties gemaakt. De Van der Monde-lezing 2021 is gepland op 9 februari met Leen Dorsman, hoogleraar universiteitsgeschiedenis. ‘Leen is een gewaardeerd spreker en bekroond docent, die ons gaat vertellen over de relatie tussen stad en universiteit.’
Het tweemaandelijkse Tijdschrift OudUtrecht staat vol met interessante artikelen over de geschiedenis van stad en regio. Het is rijk geïllustreerd en de onderwerpen variëren van de middeleeuwen tot de late 20e eeuw. Lisette Le Blanc (62) is sinds 2016 redactielid. ‘We hebben een inspirerend redactieteam met leden uit verschillende hoeken, zoals het archief, de gemeente en (kunst)historici. Er komt in ons blad veel aan bod: politiek, maatschappij, religie, kunst, muziek, literatuur…’
telt, vormt een belangrijk communicatiekanaal. ‘In de Coronatijd waren er nauwelijks activiteiten te melden, toen hebben we de nieuwsbrief thematisch opgebouwd rond 75 jaar bevrijding’. De vereniging was de afgelopen maanden ook zeer actief op Facebook. De komende tijd zullen de online-activiteiten volgens Jan belangrijk blijven. ‘Er komen ook videoregistraties op de website van lezingen en bijeenkomsten.’
Elk jaar stelt de redactie een dubbeldik themanummer samen, dat in 2020 ging over Utrecht Boekenstad. ‘De keuze van het thema komt tot stand in de zomer tijdens de tuinvergadering. Dan wordt er gebrainstormd met een glas wijn erbij.’ Lisette is blij met de recente restyling van het tijdschrift. ‘Het is overzichtelijk, prettig leesbaar en heeft een frisse en moderne uitstraling gekregen. En vol prachtige artikelen, want over Utrecht raak je nooit uitgeschreven.’
N V U G
(O G
O
me Na
Do va
na
Advertenties
oktober 2020
h a r t vo o r h i s t o r i e e n c u l t u r e e l e r f g o e d i n s t a d e n r e g i o U t r e c h t
Podcast Oud-Utrecht
Commissie Cultureel Erfgoed
Je kunt tegenwoordig ook luisteren naar Oud-Utrecht tijdens het sporten, schoonmaken of onderweg. In de (ongeveer) maandelijkse podcast spreekt Arjan den Boer (48) met Utrechtse historici over de geschiedenis van de stad en hun fascinatie daarvoor. ‘Aanleiding is vaak de actualiteit, zoals een tentoonstelling of publicatie, maar ik vraag ook naar de achtergrond en persoonlijke interesses van m’n gespreksgenoten’.
‘Als er iemand iets met erfgoed wil doen, dan vinden wij daar iets van. Liever hergebruik van monumentale gebouwen dan leegstand of verval’, zegt Tom de Zeeuw (42). Hij is sinds twee jaar voorzitter van de Commissie Cultureel Erfgoed van OudUtrecht. ‘De commissieleden zijn de ogen en oren, door hun kennis kunnen we veel verschillende zaken oppakken.’ Zo werd in 2019 het ‘Stegenboek’ gepubliceerd.
19
Nacht van de Utrechtse Geschiedenis Jaarboek Oud-Utrecht
Aan het woord kwamen bijvoorbeeld stadsconservator René de Kam en schrijfster Jessica van Geel. ‘Het mooie is dat we alle tijd kunnen nemen om de diepte in te gaan, meestal zo’n drie kwartier. Luisteraars blijken dat juist waarderen.’ Eerst nam Arjan de podcast op in Utrechtse horeca, maar door Corona zijn het andere plekken geworden. ‘Dat pakt eigenlijk goed uit, zoals in het hoofdkantoor van a.s.r. met bedrijfsconservator Sigrid Vegter. We zaten op oude stoelen uit gebouw De Utrecht.’
Oudrtikelen o. Het is variëren e eeuw. actielid. tieteam oals het orici. Er k, maatuur…’
dik theng over t thema de tuinnstormd met de ‘Het is eft een n. En vol t raak je
In het Jaarboek, dat alle leden ontvangen, staan uitgebreide achtergrondartikelen. Tolien Wilmer (72) is al sinds 1977 lid, toen ze net in Utrecht kwam wonen en werken. ‘Ik lees graag over de geschiedenis van de stad. Veel aspecten daarvan komen aan bod in het Jaarboek. Als redacteur help ik graag mee aan het verspreiden van deze kennis. Zeer verrassend vond ik het vorige Jaarboek over Utrecht in 1919, toen de Eerste Wereldoorlog net voorbij was.’ Het ene jaar heeft het Jaarboek een thema, het andere jaar is het een verzameling artikelen over uiteenlopende onderwerpen. ‘In november verschijnt het nieuwe Jaarboek, met bijdragen over onder andere de Maliebaan, poëzie op straat en een Utrechtse jongen van de Amsterdamsestraatweg die als priester-architect over de hele wereld kerken en kloosters bouwde.’ Ook wordt al gewerkt aan het volgende thema: ‘De gezonde stad’.
De commissie heeft eerder bereikt dat ‘Het huis van Mien’ een gemeentelijk monument werd. ‘Nu wordt Post 65 (erfgoed van na 1965) actueel, een periode met veel architectonische vrijheid. De gemeente maakt momenteel een eerste inventarisatie. Wij hebben ook een lijst en zijn benieuwd wat er overlapt. De Musketon in Lunetten gaat ons aan het hart.’ De commissie vraagt ook aandacht voor de invloed van evenementen op erfgoed en pleit voor een goede balans.
NACHT VAN DE UTRECHTSE GESCHIEDENIS
(ONLINE) VIERING VAN DE GESCHIEDENIS VAN UTRECHT
OKTOBER 2020
met op zaterdag 10 oktober de online Nacht van de Utrechtse Geschiedenis
Dompel jezelf onder in verhalen van oost naar west Utrecht en verder! nachtvandeutrechtsegeschiedenis.nl
De eerste ‘Nacht’ organiseerde Oud-Utrecht in 2018 met Het Utrechts Archief. Het werd een succes. De tweede keer haakten universiteit, gemeente en musea aan bij een groots evenement op meerdere locaties. ‘Dit jaar wilden we een combinatie: intiem zoals de eerste, maar ook bruisend zoals de tweede Nacht’, vertelt Thea Boekhout (61), bestuurslid sinds 2016. ‘Je kon vorig jaar de levendigheid en energie voelen door de vele activiteiten. Maar sommige bezoekers konden niet kiezen en waren bang iets te missen.’ Vanwege Corona wordt de derde Nacht van de Utrechtse Geschiedenis een digitale editie. Met op 10 oktober een livestream van de verkiezing van de jonge historicus van het jaar en een pubquiz met Koos Marsman. ‘Helaas kan een online programma niet op tegen de echte Nacht. Maar de erfgoedpartners zijn enthousiast en al met al krijg je een mooi beeld van de Utrechtse geschiedenis.’ Vanaf 1 oktober is er op de website namelijk dagelijks een ‘geheim van de dag’, passend bij thema van de Maand van de Geschiedenis: Oost-West.
Advertenties
THEATER UTRECHT PRESENTEERT:
ZWARTE LENTE
he
r
ru een poëtische theatervoorstelling over liefdesverdriet, afscheid en het einde van de natuur. oktober in De Paardenkathedraal
e
QUAKE
Kas
een energieke, muzikale (dans)voorstelling over hoe het verleden in ons doorleeft. oktober & december in Stadsschouwburg Utrecht
het grootste kasteel van Nederland rijk aan verhalen ruim 55 hectare park en tuinen elke dag geopend www.kasteeldehaar.nl Kasteellaan1, Haarzuilens (Utrecht)
Nieuwe huisstijl Bilthoven, Doorn, Utrecht en Zeist
Onze missie? Voel je thuis! Daar gaat het om: dat u zich thuis voelt in uw nieuwe huis, uw nieuwe omgeving én dat u zich thuis voelt bij ons. Dat is ons doel! Wilt u zich ook ergens thuis voelen? Om ons nieuwe merk te vieren, hebben wij een gratis cadeautje voor u: een lampion waarmee u uw huis nog meer een thuis maakt. De gratis lampion en een kopje koffie staan voor u klaar op één van onze vestigingen. Kijk op www.nijland.nl. Tot snel!
op = op
Onze vier makelaarskantoren in Bilthoven, Doorn, Utrecht en Zeist krijgen allemaal dezelfde naam: Nijland Makelaars. Twee van onze vestigingen hadden nog een andere naam: Vellinga Makelaars Doorn en Nijenhuis&Houpst Makelaars Utrecht. Dat gaat nu veranderen. Samen krijgen we ook een nieuwe huisstijl!
15
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Mobiliteit in een groeiende stad Tekst: Ilana Noot / Fotografie: Perry Perfors
Een groeiende stad is onlosmakelijk verbonden met mobiliteitsproblematiek. Ook in Utrecht, waar volop wordt gebouwd binnen de stadsgrenzen. Het inwoneraantal van de stad groeit komende jaren van 352.000 naar ruim 400.000. De gemeente Utrecht probeert met een mobiliteitsplan in te spelen op deze groei. Het verkeer wordt anders ingericht, met als doel: “Een aantrekkelijke en gezonde stad, ook in de toekomst”. Daarvoor moeten auto’s wijken en komt er meer plaats voor voetgangers, fietsers en deelvervoer. Ambitieuze plannen, maar hoe krijgt de gemeente Utrechters zover om de auto te laten staan?
In twee dagen tijd is een van de drukste kruispunten van Utrecht ingericht. De kruising Vredenburgknoop / Catharijnesingel is een van de knelpunten voor de doorstroming van fietsers
R
uud van Breda is onderzoeker bij Dijksterhuis en Van Baaren, een on- derzoeksen adviesbureau op het gebied van gedrag en gedragsverande- ring. Hij houdt zich vooral bezig met mobiliteitstransitie en verkeersveiligheid. Volgens hem is zo’n transitie een grote opgave, maar de gemeente kan met een paar maatregelen de overgang soepeler laten verlopen. Een van die maatregelen is het opnieuw inrichten van de infrastructuur. “De auto neemt nu veel plek in, waardoor automatisch minder ruimte is voor fietsers. Dat heeft invloed op de leef baarheid en de kwaliteit van wonen en verblijven in de stad. Het is nu nog een gevecht om wie de ruimte krijgt”, zegt Van Breda. “De infrastructuur moet eerst worden ingericht voor fietsers. Mensen laten de auto niet staan als ze vervolgens met de fiets een enorme omweg moeten maken om op de plaats van bestemming te komen. Fietspaden moeten daarnaast veilig aanvoelen en mensen moeten kúnnen fietsen en comfortabel zijn op de fiets. De jeugd groeit lang niet altijd meer op met fietsen.” Veiligheid is in Utrecht een heikel punt. Onlangs bleek uit
onderzoek van de gemeente dat er maatregelen genomen moeten worden, omdat Vredenburg op korte termijn te druk wordt met fietsers. Nu al fietsen hier dagelijks tienduizenden mensen. “Het is heel positief dat zo veel mensen fietsen, maar het wordt natuurlijk wel gevaarlijk als iedereen tegelijk op de fiets stapt”, zegt Van Breda. Hij zegt dat het spreiden van fietsverkeer kan helpen om het veilig te houden. “Dat proberen we al op autowegen, maar het is ook belangrijk voor fietsers. Tussen 8 en 9 uur en tussen 16 en?17 uur hebben we een heel drukke spits. Als iedereen rond die tijd op de fiets stapt, is dat niet te doen. Met spreiding kan je ervoor zorgen dat het minder druk wordt. De gemeente kan dat stimuleren, maar ook de werkgevers en onderwijsinstellingen. Die moeten hun medewerkers en studenten de kans geven op andere tijden te beginnen.” Gewoontes Niet alleen de infrastructuur, maar ook gewoontes van mensen spelen een grote rol. “Veel mensen kiezen uit gewoonte voor de auto. Iemand die in het verleden een negatieve ervaring met het open-
baar vervoer heeft gehad, kiest eigenlijk automatisch voor de auto. Als je iemand die dat uit gewoonte doet vraagt naar zijn redenen, gaat hij waarschijnlijk dan pas nadenken en zijn keuzes verklaren”, zegt Van Breda. “Diegene zal misschien denken dat het sneller of goedkoper is, maar de echte reden om de auto te nemen is moeilijk te achterhalen.” Verkeersdeelnemers laten nadenken over hun persoonlijke motivatie helpt om mensen vanuit de auto op de fiets te krijgen. “Redenen om te kiezen voor de fiets verschillen per persoon. De een fietst om na het werk zijn hoofd leeg te maken, de ander omdat het gezond is”, zegt Van Breda. Maar de gemeente kan haar inwoners wel een handje helpen. “De gemeente moet proberen aan te haken bij de behoeften van mensen. In Utrecht wordt bijvoorbeeld een app getest waarmee je als fietser punten kan sparen die je kan inruilen voor cadeaukaarten en kortingen.” Ook het aanbieden van nieuwe soorten fietsen werkt. “Mensen moeten ervaren dat het fijn is om te fietsen. Dat kan bijvoorbeeld door mensen speedbikes uit te laten proberen”, zegt Van Breda.
Deelauto’s De fiets is niet in alle gevallen een realistische vervanging van de auto. “Als je op vijf kilometer afstand van je werk woont, kun je makkelijk de fiets pakken, maar als je voor je werk regelmatig naar klanten moet, kom je al snel uit bij de auto. Toch staan particuliere auto’s in Nederland 90 procent van de tijd stil, terwijl ze wel veel plaats innemen in de openbare ruimte”, zegt Van Breda. Deelvervoer kan voor dat probleem een uitkomst zijn. “Als mensen auto’s gaan delen, heb je minder voertuigen nodig. Dat zorgt ervoor dat je sneller de transitie kan maken naar elektrische auto’s. Als twee buren allebei hun auto verkopen, hebben ze samen het geld voor een elektrische auto, terwijl ze dat alleen misschien niet hadden gehad”, zegt Van Breda. “Maar die omschakeling is wel moeilijk. Als je je auto verkoopt in ruil voor een deelauto heb je bijvoorbeeld geen zekerheid dat je altijd over die auto kan beschikken. Deelmobiliteit is een innovatie. Het moet een oud systeem gaan vervangen, maar de deelauto is nog niet zo efficiënt als hij in potentie zou kunnen zijn.”
De rol van de gemeente Om mensen ervan te overtuigen dat ze hun eigen auto beter kunnen inruilen voor een fiets of deelauto is communicatie vanuit de gemeente volgens Van Breda belangrijk. “Mensen bereiken kan via campagnes, maar ook gerichter door bijvoorbeeld in gesprek te gaan met nieuwe inwoners van de stad over hoe ze straks gaan reizen.?Je kunt het die mensen vervolgens zelf uit laten zoeken, maar je kan als gemeente ook kijken naar manieren om nieuwe bewoners gelijk te laten kennismaken met andere vormen?van vervoer. Bijvoorbeeld met een probeeraanbod om bepaald openbaar vervoer of deelvervoer te testen.” Volgens Van Breda moet de gemeente goed inzicht hebben in de gevolgen van het mobiliteitsplan voor inwoners. “Als het gaat over mobiliteitstransitie, wordt al snel met termen als duurzamer en veiliger gegooid. Onze boodschap is altijd: hoe ziet dat er in de praktijk dan uit?”, zegt hij. “Je moet als gemeente goed weten welk gedrag je van mensen vraagt, wie je doelgroepen zijn en wat hun drijfveren en behoeftes zijn. Als je dat in kaart hebt, kun je dingen gaan veranderen.” a
16
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Utrecht volgens de oud- en huidige directeur van Sonnenborgh
Maarten Reichwein is sinds een paar weken de nieuwe directeur van Sonnenborgh. Hij volgt ouddirecteur Bas Nugteren op. Na bijna tien jaar als directeur van het museum en de sterrenwacht geeft hij het stokje door aan Maarten. Die blijft daarnaast ook werken als directeur van het Wetenschapsknooppunt van de Universiteit Utrecht. We vroegen Bas en Maarten onder meer wat ze zo leuk vinden aan Sonnenborgh en wat hun lievelingsplekken zijn in de stad. Wat vinden jullie zo leuk aan Sonnenborgh? Bas: “Ik denk het enthousiasme van het publiek. Ze worden enthousiast door de sfeer van dit complex, maar het heeft ook te maken met het enthousiasme van de medewerkers en vrijwilligers. Het is het verhaal dat je vertelt. Daarmee laten we de betekenis van wetenschap zien. Dat kan je goed uitleggen aan de hand van sterrenkunde. Het is iets wat iedereen fascineert: het heelal, de sterrenkunde en het onbegrijpelijke daarvan.” Maarten: “Ik vind ook de locatie en het complex indrukwekkend, omdat het al een verhaal op zichzelf is. Het is een hele historische plek, maar als museum is het relatief jong. Mensen die je hier rondleidt, denken dat het er altijd zo uit heeft gezien, maar het is natuurlijk enorm in beweging en ontwikkeling geweest.” Bas: “Ik vind het heel bijzonder dat hier wordt verteld over de wetenschap die hier voor een deel is bedacht. In de collegezaal waar wij vertellen, hebben de wetenschappers gestaan die het zelf hebben waargenomen en bedacht. Dat heeft iets heel aparts.” Bas, je bent bijna tien jaar directeur geweest. Hoe beviel dat? “Het beviel mij heel goed. Ik kwam hier met een beetje toeval terecht.
Ik werkte bij de universiteit, die was toen nog verantwoordelijk voor Sonnenborgh. De directiefunctie was niet goed ingevuld en ik werd gevraagd. ‘We zien wel hoe het gaat’, dacht ik. Ik had eerder dit soort klussen gehad. En ik ben een liefhebber van het denken en lezen over sterrenkunde, maar ik ben geen astronoom. Als ik kampeerde zat ik altijd voor de tent met een sterrenkaart.” Maarten, waar wil je als de nieuwe directeur graag mee aan de slag de komende tijd? “Een van de dingen die me opvalt, is de plek van Sonnenborgh in de stad. Het bastion en de geschiedenis van de stadsmuur zijn ook onderdeel van Sonnenborgh. Dat verdient ook de aandacht. In 2022 vieren we ‘Utrecht 900 jaar’. Dat is iets om naar vooruit te kijken.” Bas, blijf je nog betrokken bij Sonnenborgh? “Tot mijn grote genoegen, en ik hoop ook van anderen, heb ik mij aangemeld als rondleider.” Maarten: “Bas is historicus en ik ben met Open Monumentendag aangeschoven bij een lezing die hij gaf. Het is heel leuk om te horen wat voor kennis hij allemaal heeft over Sonnenborgh.” Bas: “Er is geen enkele reden om te zeggen: ‘Ik doe niets meer’. En ik vind het heel leuk. Als directeur
heb ik altijd al rondleidingen gegeven. Voordat je het weet zit je een uur aan mij vast en leg ik uit hoe een spectrograaf werkt.” Maarten: “Ja, dat weet ik uit ervaring.” Bas: “We hadden tijdens de winter een probleem met de centrale verwarming. Ik had er zelf al naar gekeken, maar de technicus had het binnen tien minuten opgelost. Hij was nog nooit in Sonnenborgh geweest. Nou, twee uur later vertrok hij pas. Dat wilde hij ook: hij wilde van alles weten. Dat heb ik ook weleens gehad met een agent die langskwam na een inbraak. Hij verzamelde zelf ook meteorietsteentjes.” Hoe en wanneer was je voor de eerste keer in Utrecht? Maarten: “Ik ben opgegroeid in Zeist en ik heb een keer in het Academisch Ziekenhuis gelegen. Dat was toen nog aan de Catharijnesingel. En mijn vader werkte bij de Provincie. Het kantoor was destijds in Paushuize op de Kromme Nieuwegracht. Daar stond een Coca Cola-automaat in de gang, dat weet ik nog goed.” Bas: “Voor mij was dat rond 1960 voor een bezoek aan mijn oom en tante aan het Victor Hugoplantsoen. Wij hadden in het buitenland gewoond en kwamen in die tijd weer in Nederland wonen. Toen reed je met de auto nog helemaal
Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Robert Oosterbroek
door de stad.” Wat is je lievelingsplek in Utrecht? Bas: “Als je in de tuin van Sonnenborgh zit, kan je dat met geen andere plek vergelijken. Zo’n avontuurlijk complex als hier heb je nergens.” Maarten: “Ik woon al twintig jaar in Lombok, vlakbij de Munt. Ik heb er een bootje liggen. Daar vind ik het ook heel erg mooi.” Bas: “Ik vind het Domplein ook werkelijk fantastisch. Ook door het historische besef dat daar hangt. Ik kan nooit goed kiezen tussen het Domplein en Sonnenborgh.” Wat is jouw mooiste herinnering aan Utrecht? Maarten: “In mijn studententijd was ik schipper op de rondvaart. Ik werkte voor een Amsterdamse reder. Wat ze in Amsterdam deden met de kleine rondvaartboten, wilde ik in Utrecht ook. Dat waren toen al elektrische boten. Het zou de Museumboot moeten worden door de Nieuwegracht. Dat was toch wel lastig varen. Het was daar nauw en ondiep. Onder de achterste bank zat een pijp waar je je arm doorheen kon steken als je wat boutjes losdraaide. Zo kon je de studentenjasjes of de winkelwagentjes op de bodem opzij duwen.” Bas: “Ik heb tot mijn vijfde, zesde jaar in Irak gewoond. Daar ben ik
geboren. Toen kort in Amersfoort, daarna in Iran, weer in Amersfoort en Wageningen. Uiteindelijk ging ik Geschiedenis studeren in Utrecht. Ik was blij dat ik niet meer alsmaar hoefde te verhuizen.” Waar beleef je de leukste avond in Utrecht? Bas: “Ik ga het liefst naar een mooie film.” Maarten: “Ik vind het leuk om na het werk te borrelen. In de wintertijd naar Le Clochard en in de zomertijd naar Ledig Erf. Het is ongelofelijk dat Le Clochard nog bestaat.” Bas: “Toen ik ging studeren was dat de enige Franse bistro in de stad.” Maarten: “Het was ook een van de weinige tenten waar je tot ’s avonds laat kon eten. Na mijn studententijd ben ik het een beetje uit het oog verloren. Totdat er een aantal jaar geleden opeens iemand zei: ‘Zullen we naar Le Clochard?’ Ik moest zoeken waar het ook alweer zat. Het is leuk om daar ‘even’ wat te drinken en er vervolgens ontzettend lang te blijven hangen.” Utrecht is… Bas: “…een warm bad.” Maarten: “…mijn thuis en toekomst.”
17
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
UTRECHTSE KUNSTENAARS
Joyce Overheul, gefascineerd door ‘hoe en waarom’ Joyce Overheul neemt niets voor lief, aan alles wat ze maakt gaat een lang onderzoek vooraf. Bijvoorbeeld: Het ‘waarom’ de broekzakken in een herenbroek groter zijn dan die in een vrouwenbroek. Het levert een interessant historisch verhaal op. Ze sluit haar onderzoek af met een prachtige tas, die zij maakt van 53583(!) glazen kralen. Hierover straks meer. Utrecht kent vele kunstenaars. Kunstkenner en auteur Marcel Gieling heeft jarenlang een kunsthandel gehad in Utrecht en schrijft voor DUIC-portretten over deze makers.
J
oyce Overheul, geboren in 1989 in Den Bosch, groeit op met haar vader, moeder en een jonger zusje. Haar vader heeft een kantoorbaan bij een baggerbedrijf en haar moeder is werkzaam in het onderwijs. Het is voor Joyce dan ook onduidelijk waar haar artistieke genen gezocht moeten worden. Na haar middelbare schoolopleiding begint ze in 2008 aan een vierjarige opleiding ‘Fine Arts’ aan de Hoge School voor de Kunsten (HKU) in Utrecht. Ze sluit haar studie af in 2012 met daarbij een, in hetzelfde jaar gevolgde, masteropleiding. Met die bagage stapt ze de grote wereld van de kunsten in. In financieel opzicht heeft zij een voorsprong op menig ander afgestudeerde. Al tijdens haar studie maakt zij een website waarop zij door haarzelf gemaakte haakpatronen voor het maken van knuffels aanbiedt. Tot haar eigen verbazing verkoopt zij die tot op heden zo goed dat het haar in staat stelt in volledige vrijheid haar beroep als onderzoekend kunstenaar uit te oefenen. In haar zeer uiteenlopende kunstuitingen spelen politieke thema’s en vrouwenrechten een belangrijke rol – in mijn inleiding noemde ik haar onderzoek naar het verschil in
dames- en herenbroekzakken. Haar onderzoek voerde terug naar de vroege zeventiende eeuw toen vrouwen een beurs droegen. Dat is de opmaat geweest voor de moderne vrouwenhandtas van nu. Nog steeds zijn de broekzakken in vrouwenkleding (te) klein. Enige emancipatie op dit gebied hebben de modeontwerpers nog niet doorgevoerd! Er zijn tal van intrigerende projecten waarin de Utrechtse kunstenaar onderzoek verricht voordat het eindproduct een gezicht krijgt. Neem nou haar project Dr. Pill; Joyce vraagt aan bekenden en onbekenden haar een pil met bijsluiter te sturen die door de afzenders wordt gebruikt. Ze analyseert 180 pillen waaruit zij een pil maakt die alle problemen oplost. Natuurlijk is deze pil dodelijk want anders zou die niet alle problemen oplossen! Er wordt een heuse placebo van gemaakt. Het is een spel, ze zoekt grenzen op tussen alledaagse realiteit en kunst. Amerika Een bijzonder project waarmee de kunstenaar zichzelf op de kaart zet zijn portretten gemaakt van lichtgevende radioactieve horlogewijzertjes. Het verhaal hierachter begint
portret maakte van een van de ‘Radium Girls’ zoals deze vrouwen werden genoemd. Ik vind de insteek waarmee de kunstenaar haar vak als kunstenaar vormgeeft intrigerend en interessant en ik ben niet de enige. In 2015 krijgt zij, als jong talent, een stimuleringsbijdrage van het Mondriaanfonds. Daarnaast is zij een graag geziene exposant. Zij exposeerde haar werk natuurlijk in Utrecht bij o.a. Kunstliefde, waar zij ook lid is, maar ook in Spanje, Portugal, Italië, Iran en Nepal. Jammer genoeg zijn dit jaar tentoonstellingen die op haar agenda stonden vanwege de coronamaatregelen afgezegd. Het geeft haar rust en tijd om in haar werkruimte, dat zich in de Vlampijp Ateliers bevindt, een nieuw onderzoek te starten. a
in Amerika. In het begin van de vorige eeuw beschilderden vrouwen de horlogewijzers met giftige verf. Dat deden zij met een klein penseeltje. Van hun leidinggevenden moesten zij de haren van het penseeltje na ieder wijzertje in hun mond tot een puntje draaien. De verf op het volgende wijzertje kon dan sneller worden aangebracht. Dat verhoogde de productie. Na verloop van tijd toonden enkele vrouwen symptomen van vergiftiging. Het duurde niet lang voordat de oorzaak hiervan werd ontdekt: de verf. Het werd duidelijk dat de fabrieksleiding al wist dat de gebruikte verf giftig was. Als een postuum eerbetoon aan deze vrouwen verzamelde Joyce 2500 van deze wijzertjes waarmee ze een lichtgevend
HORECA UPDATE
Ondanks corona ook nieuwe plannen Utrecht is een stad vol met leuke horeca en er gebeurt een heleboel. In deze rubriek vertellen we jullie de ontwikkelingen van de afgelopen weken.
Tekst: Charlie van Dijk
Het nijntje museum gaat uitbreiden en er komt een nieuw hotel
D
e landelijke coronamaatregelen, die de overheid op maandag 28 september bekendmaakte, treffen de Utrechtse horeca ‘onevenredig hard’. Dat is de reactie van Erik Derksen, vicevoorzitter van Koninklijke Horeca Nederland Utrecht en de eigenaar van vier Buurten-restaurants in Utrecht. Volgens hem krijgt de horeca het zwaar te verduren, in tegenstelling tot winkels, supermarkten en de privésfeer. “Het voelt voor ons oneerlijk.” Ondanks de maatregelen, sluiten enkele zaken tijdelijk de deuren vanwege besmettingen onder het personeel. Café Le Journal aan de Neude is hier één van. Daar kregen twee personeelsleden een positieve testuitslag. Ze lieten zich testen nadat een collega besmet bleek. Het café blijft gesloten totdat de eigenaar en de GGD het verantwoord vinden om weer open te gaan. Ondertussen komen er nog steeds nieu-
we, originele concepten bij in de Utrechtse horeca. Aan de Nachtegaalstraat, op de plek waar voorheen De Refter zat, vind je nu restaurant Taboe. Vanwaar die naam? De eigenaars, Lotte Dolderman en ‘Chef Tom’, willen experimenteren met het combineren van ingrediënten en smaken. Etiquette speelt in hun restaurant daarom een bijrol. “Wij koken op niveau, maar we houden niet van opsmuk. Je hoeft hier niet in driedelig pak te komen. Er ligt linnen op tafel, maar alleen omdat dat het servies complementeert. We doen graag dingen die normaal niet gebeuren, dus die taboe zijn.” Het experimenteren met smaken wordt ook aan tafel aangemoedigd: “Waarom moet je altijd witte wijn drinken als je vis eet? Je kan ook rood proberen. We hebben nu zelfs een gerecht waarbij we een cocktail serveren.” En smaakt een gerecht je zó goed, dat je het liefst je bord wil aflikken? Dan mag je zelfs dat gewoon doen.
In het pand aan de Schoutenstraat, dat enkele jaren leegstond, wordt druk geklust. Daar opent in november Vegitalian; een Italiaans restaurant met vegetarische en plantaardige gerechten op de kaart. Het is het nieuwste concept van horecaondernemers Wichert van Rijn en Joep van den Bersselaar. Het duo kiest voor een van ’s werelds populairste keukens: de Italiaanse. Maar die staat voor velen juist bekend om het vlees en de kaas. Sommige ingrediënten moeten dus worden vervangen, maar dat betekent niet dat in ieder gerecht imitatievlees komt. “We gaan veel koken met mooie producten, vooral verse en gefermenteerde groenten. Maar in een paar gerechten willen we vleesvervangers gebruiken, zoals de lasagne.” Deze en andere Italiaanse klassiekers die het restaurant gaat serveren, zoals pasta’s en Napolitaanse pizza’s, kunnen overigens ook worden afgehaald of thuisbezorgd.
Ook zijn er plannen voor het voormalig Altrechtpand aan de Lange Nieuwstraat. De nieuwe eigenaar van het gebouw wil hier een duurzaam museumhotel beginnen. Christiaan Groeneweg, hoofd transformaties bij projectontwikkelaar VORM, vertelt dat het een uniek concept moet worden: “We transformeren hierbij het monumentale pand met behoud van alle monumentale structuren en vervangen het gebouw naast de historische binnentuin voor nieuwbouw. Beide panden samen maken een bijzonder hotelconcept mogelijk.” In het hotel moeten 84 kamers komen, waaronder speciale themakamers. De inrichting van deze kamers wordt volgens de plannen geïnspireerd op verschillende Utrechtse iconen, denk aan een Rietveld-kamer of een De Stijl-kamer. In de binnentuin krijgt Centraal Museum bovendien ruimte om het nijntje museum uit te breiden. a
Advertenties
NIEUW in Nederland U kunt langer thuis blijven wonen! De nieuwste type Boxspring voor senioren! Voor het eerst een hoog-laag bed en box-
Maak gebruik van de actie: lever uw oude
spring in -1. Wie wil er nu een ‘zieken-
bed in en ontvang tot max. € 500,- retour bij
huisachtig’ bed in huis? Ervaar het heerlijke
aanschaf van een hoog-laag boxspring. Vraag
comfort van een echte boxspring en het ge-
naar de voorwaarden.
mak van een zorgbed thuis en dat dan ook nog in een huiselijke sfeer! Keuze uit div. kleu-
Alleen voor lezer van dit blad.
ren en 17 verschillende maten, want alles is
Advies en opmeten aan huis
maatwerk! Wegens overweldigend succes nu
volledig kosteloos.
een tijdelijke actie; maak vrijblijvend een afspraak bij u thuis!
BEKEND VAN TV WINNAAR BESTE IDEE 2020!
50% KORTING! ALLEEN VOOR LEZERS VAN DIT BLAD*
P Nu een hoog-laag-boxspring ter introductie al voor *
€ 1995,-
i.p.v. €
P
3995,-
P P P P
*Prijs o.b.v. 1 pers. Excl. matras. Maat o.b.v. 80x200cm
P
Levensloop bestendig bed conform vereisten “Langer thuis wonen, voor nu en later!”
158
mensen gingen u voor beoordeeld met
Tillift alsmede zijrekken geschikt!
8,7
Makkelijk stofzuigen onder bed
Indien nodig zorgbed voor later
De gildeslapen
Rug-/ benen elektrisch verstelbaar + hoog laag functie Verrijdbaar middels onopvallende wieltjes met rem Geen motoren zichtbaar Geen kabels zichtbaar 1 jaar slaap garantie In- uitstap verlichting (optioneel) Ergonomisch maatwerk per individu
Verrijdbaar
Makkelijker opmaken matras
010 333 04 60
info@degildeslapen.nl - www.degildeslapen.nl
19
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
Vanwege de coronamaatregelen kan het zijn dat programmeringen en evevementen worden aangepast. Bekijk daarom online voor de laatste informatie.
De Nederlandse Filmroute
U SESSIONS
Waar: Binnenstad Wanneer: 26 september – 3 oktober Prijs: Gratis
Waar: Achter de computer Wanneer: 2 en 3 oktober Prijs: Gratis
De Nederlandse Filmroute-app neemt je mee langs beroemde filmscènes die zijn opgenomen in Utrecht. Je kunt de app gratis downloaden en aan de hand daarvan een wandeling maken door de Utrechtse binnenstad. Je komt zo langs de opnamelocaties van verschillende filmscènes, zoals de beroemde grachtenscène uit de film Amsterdamned van Dick Maas. De app is beschikbaar voor Android en iOS.
Tijdens de intelligente lockdown in het voorjaar besloot de organisatie van U SESSIONS om artiesten én bijzondere plekken in Utrecht een spotlight te geven. Muzikanten, videografen en audiotechnici krijgen een podium bij unieke locaties die normaal te druk zijn. Bij Bunk Hotels, De Nijverheid en op een sloep in de gracht, bijvoorbeeld. Op de website van U SESSIONS verschijnen vrijdag en zaterdag twee nieuwe sessies die zijn opgenomen in Bibliotheek Neude. En die kun je dus gewoon achter je computer bekijken.
Standup-comedyshow ‘Eerlijk’ van Anuar Utrecht Rainbow Festival Waar: Verschillende locaties in Utrecht Wanneer: 9 – 11 oktober Prijs: Wisselend Utrecht kleurt het weekend van 9 tot 11 oktober in alle kleuren van de regenboog tijdens de eerste editie van het Utrecht Rainbow Festival. Verschillende organisaties slaan de handen ineen om tijdens het Coming Out-weekend het Utrecht Rainbow Festival te organiseren. Tijdens het LHBTQI+-festival zijn in Utrecht verschillende inspirerende, culturele en feestelijke activiteiten te beleven. Zo is er een theaterworkshop en een ‘roze wandeling’, maar er kan ook gekart worden bij de Kartfabrique. Het festivalweekend begint vrijdag 9 oktober met het hijsen van de regenboogvlag.
Waar: Stadsschouwburg Utrecht Wanneer: 10 oktober, 21.30 uur Prijs: Normaal 17 euro, t/m 18 jaar 10 euro De Utrechtse standup-comedian Anuar stond drie jaar niet op het podium met een solovoorstelling, maar afgelopen seizoen keerde hij terug. Anuar is onder andere bekend van de Ramadan Conference, waarvoor hij samen met Rayen Panday en Najib Amhali door het land toerde. In de reprise van zijn show ‘Eerlijk’ houdt Anuar de samenleving een spiegel voor en legt hij verbinding tussen mensen. “Met humor omarm ik de wereld”, zegt Anuar zelf. Tickets voor de show om 21.30 uur zijn nog verkrijgbaar via de website van de Stadsschouwburg.
KENNER TIPT - FILMDESKUNDIGE VINCENT BRONS
Corpus Christi
Corpus Christi, genomineerd voor de Oscar voor Beste Internationale Film, volgt ex-misdadiger Daniel wanneer hij een nieuwe identiteit aanneemt als priester. In Polen is dit blijkbaar realiteit: bijna om de maand wordt daar een crimineel ontmaskert tijdens het imiteren van een geestelijke. Daniel is altijd al aangetrokken geweest tot de kerk, maar mag vanwege zijn strafblad niet toetreden. Wanneer hij verhuist naar een klein dorp en hoort over de toekomstige aankomst van de nieuwe priester Tomasz, besluit hij zijn rol in te nemen. Voor hij het weet, geeft hij sprankelende missen en vertrouwen de bewoners hun geheimen aan hem toe. De film neemt een interessante bocht wanneer Daniel hoort over een tragisch ongeluk dat de gemeenschap getraumatiseerd heeft. Hij ontdekt vervolgens zijn talent voor pastorale zorg als hij probeert de beschadigde inwoners te helpen. Corpus Christi is een verrassende plot-twister en dankzij het slim geschreven script, een bedachtzame, sfeervolle film.
Wat? Wanneer? Waar? Web:
Corpus Christi Vanaf 8 oktober te zien Louis Hartlooper Complex www.hartlooper.nl
Energieke dansvoorstelling Quake Waar: Stadsschouwburg Utrecht Wanneer: 14 en 15 oktober, 20.00 uur Prijs: Normaal 23,50 euro, t/m 18 jaar 10 euro, CJP en U-Pas 18,50 euro Theater Utrecht presenteert samen met DOX de energieke, ontwapenende en muzikale (dans)voorstelling Quake. De productie van regisseur Casper Vandeputte gaat over hoe het verleden in ons doorleeft. Net als een aardbeving duizenden kilometers verderop hier een vloedgolf kan veroorzaken, zijn wij producten van onze geschiedenis. Quake wordt gemaakt door acht getalenteerde performers die hun persoonlijke ‘quakes’ op verschillende plekken in de tijd en op de aarde hebben liggen. Zij doen vol zelfbewustzijn hun verhaal. De première van de voorstelling is uitverkocht, maar voor de twee try-outvoorstellingen zijn nog kaarten.
Advertenties
“Een gesprek met je buur is nog leuker met een goede bak koffie.�
dan een verre
vriend burendag 2020
fotograaf Marieke Odekerken
beter een goede buur
21
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
OP BEZOEK BIJ
‘Met een big smile staan mensen hier voor de spiegel’ Op het bedrijventerrein van Lage Weide zit een bijzondere kledingwinkel verborgen: Dress for Success. De afgelopen jaren moest de non-profit organisatie regelmatig op zoek naar een nieuwe locatie. Eerder hadden ze een onderkomen in onder meer Zuilen, Lunetten en in winkelcentrum De Gaard in Tuindorp. Mensen met een kleine beurs kunnen er gratis terecht voor een nieuwe outfit en adviezen voor een sollicitatiegesprek. Ook mensen die op zoek zijn naar een werkervaringsplek, stage of vrijwilligerswerk zijn welkom. De kleding, schoenen en accessoires worden onder meer gedoneerd door winkels, maar ook door particulieren. ‘De eerste indruk moet gewoon goed zijn: van je tenen tot je kruin.’ Tekst: Bo Steehouwer / Fotografie: Robert Oosterbroek
“H
et idee is om mensen te ondersteunen om weer economisch zelfstandig te worden en werk te vinden”, zegt manager Trijntje Knaapen. Samen met 24 vrijwilligers runt zij de winkel in Utrecht. “Dat doen we door ze een mooie outfit mee te geven. Wij zeggen: een goede eerste indruk maak je maar één keer. Die moet gewoon goed zijn: die gaat van je tenen tot je kruin.” Elk jaar komen er tussen de 200 en 250 mensen langs bij Dress for Success, van jong tot oud. Trijntje vindt het mooi om te zien dat een nieuwe outfit mensen goed kan doen. “Als mensen dingen passen en uit het pashokje komen, zie je ze als het goed is gewoon rechterop staan. Met een big smile staan ze dan voor die spiegel. Dat is al de eerste stap.”
Volgens Trijntje doet Dress for Success meer dan alleen een nieuwe, nette outfit meegeven. “Je krijgt ook advies, zoals over de kleuren die je goed staan. Het is de hele ervaring. Ze kunnen hun verhaal even doen. Mensen hebben soms echt schrijnende verhalen. We hebben aandacht voor ze. Dat is heel belangrijk.” Iedereen die langskomt in de winkel, wordt van top tot teen gekleed. Daarbij wordt onder andere gekeken naar
de functie waar ze op gaan solliciteren. “Verder kijken we naar wat iemand fijn vindt om aan te hebben. Het moet niet alleen passen bij de functie, maar ook bij de persoon. En als derde is het afhankelijk van wat we in de winkel hebben hangen.” Ze vertelt over een mevrouw die langskwam en duidelijk wist waar ze naar op zoek was: een donkerblauw jasje en broek met lichtblauwe blouse. Maar Trijntje had andere plannen. “Het was een veilige keuze. Ze zag er mooi uit, maar ik stelde voor om eens een jurkje te proberen. Ze kwam weer uit het pashokje, met het jasje erover, en ze zag er zo mooi uit. Ze ging er rechterop door staan. Dat zijn de leuke dingen. Dat jurkje heeft ze toen ook mee naar huis gekregen.” Wereldwijd Om langs te mogen komen in de winkel, moet je een afspraak maken. Mensen weten Dress for Success soms zelf te vinden, maar meestal worden ze doorgestuurd. Bijvoorbeeld door verschillende gemeentes of UW. Een waterdichte methode om te checken of iemand wel echt recht heeft op een bezoekje is er niet per se. “We geloven iemand wel op zijn blauwe of bruine ogen”, zegt Trijntje. “Mensen moeten al zoveel uitleggen. Er kan wel eens iemand tussendoor glippen, maar
in principe willen we weten wat voor uitkering iemand heeft en hoelang al. We hebben een registratiesysteem en vragen ter plekke door. Als iemand gaat zitten jokken, hebben we dat al snel door. En als je genoeg geld hebt, kom je hier niet winkelen.” In Nederland zijn negen winkels van Dress for Success gevestigd, maar het is een wereldwijd concept dat halverwege de jaren negentig begon in Amerika. Over de hele wereld zijn er meer dan 150 winkels in 25 landen. Het is bedacht door een Amerikaanse vrouw. “Zij kreeg een erfenis van haar grootmoeder en wilde daar iets moois mee doen voor vrouwen. De huidige CEO, Joi Gordon, is overigens ook geweldig: als je haar hoort praten ben je verkocht. Ze zegt: ‘We willen dat iemand de beste versie van zichzelf in de spiegel ziet.’” Nederland is overigens het enige land waar ook mannen gekleed worden. Nabellen Dress for Success in Utrecht heeft een afspraak met de gemeente. Ieder jaar moeten er minimaal 110 mensen uit de bijstand worden geholpen. “Dat aantal moeten we wel halen, want daar is onze begroting op gebaseerd. Daar krijgen we vergoeding voor.” Vier keer per jaar is er overleg met de gemeente. Dan moet Trijntje laten zien wie ze gekleed hebben. “Er zijn natuurlijk ook veel mensen die een Wajong- of (lage) WW-uitkering hebben, een minimumuitkering of helemaal geen. Maar daar krijgt Dress for Success verder geen vergoeding voor van de gemeente. Het gaat echt om de bijstand in Utrecht, die krijgen we vergoed.”
Een vrijwilliger van Dress for Success belt alle klanten na om te horen hoe ze het vonden in de winkel. En of ze success hebben gehad bij hun sollicitatie. “Het is leuk en vooral nuttig om te laten zien wat voor succes we hebben, ook voor de gemeente.” Gemiddeld is ruim 65 procent van de klanten succesvol en vindt sneller dan ze hadden verwacht weer werk. De kleding en het advies van de vrijwilligers van Dress for Success geeft hen vaak meer zelfvertrouwen, vertellen ze na afloop van hun bezoek. De reactie van klanten die de winkel binnenlopen is meestal hetzelfde, zegt Trijntje. “We krijgen vaak te horen: ‘Ik wist niet dat de kleding zo mooi was’, en: ‘Wow, het is echt een winkel.’” Pizza brengen Hoewel ze bijvoorbeeld bij de Kledingbank en de kringloopwinkels ook bepaalde standaarden hanteren voor de kleding die ze verkopen, zijn ze bij Dress for Success net wat strenger. Zo’n tachtig procent van de donaties die Dress for Succes krijgt, komt namelijk niet door de keuring. “Het moet echt goed, schoon en eigentijds zijn.” In de winkel wordt de geselecteerde kleding door de vrijwilligers gewassen en gestreken. “Een tijdje terug kwam een meneer de dag na zijn bezoek weer langs. Dit keer om pizza te brengen, omdat hij zo blij was. Dat is superleuk.” De komende maanden verwacht Trijntje dat het drukker wordt in de winkel. Het is stilte voor de storm, denkt ze. “Door de coronacrisis komen er veel werkzoekenden bij met een kleine beurs. Zij zijn ook allemaal welkom bij ons.”a
22
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
NIEUWE MONUMENTEN: 1970 – 2000
Gepleisterde woningen in Voordorp Tekst: Arjan den Boer / Fotografie: BONAS Archiwijzer
Voor woonwijken uit de jaren negentig wordt wel de term ‘witte schimmel’ gebruikt. Het staat voor eentonige nieuwbouw zonder identiteit, niet zelden uitgevoerd in poreuze witte steen die snel vuil wordt. Een deel van de Utrechtse wijk Voordorp vormt hierop een gunstige uitzondering. De woningen en appartementen van architect Theo Bosch zijn wel licht van kleur, maar robuust gestuct in pasteltinten. Ze staan aan de Bisschop Romerostraat, Thomas Masarykstraat, Kemal Atatürkstraat en Pal Maleterstraat.
I
n de ‘Stadsrandstudie’ van 1985 werd het gebied tussen Tuindorp-Oost en de A27 tot woningbouwlocatie bestempeld. De ontwikkeling begon in 1990 als een publiek-private samenwerking tussen de gemeente Utrecht en projectontwikkelaar Bouwfonds. Het plangebied, ingeklemd tussen wegen, spoorlijnen en het Veemarktterrein, werd vernoemd naar het nabijgelegen Fort Voordorp. Architect Aat van Tilburg (1942) maakte het stedenbouwkundig plan, dat aansloot op het groene karakter van Tuindorp-Oost. De Kapteijnlaan werd doorgetrokken als Bisschop Romerostraat, de ruggengraat van de nieuwe wijk die uitmondt in een halfrond plein met vijver. Het gebogen stratenpatroon van Voordorp heeft de structuur van een blad met nerven. Het bestaande terrein van Volkstuinvereniging ‘Ons Buiten’ is als groengebied in de wijk opgenomen. Waaiervorm Op basis van het stedenbouwkundig plan ontwierpen drie architecten elk een deel van de woningen: Aat van Tilburg zelf, Pietro Ham-
mel en Theo Bosch (1940-1994). Alle woningen in Voordorp kregen lichtgekleurde muren en deels ronde vormen. In het zuidelijke gedeelte verrees het waaiervormige ‘buurtje van Bosch’ met zeven blokken gestapelde woningen en vijf rijen eengezinswoningen. Als overgang naar het achterliggende groengebied lopen de appartementengebouwen (met benedenwoningen) in hoogte af van vijf naar drie verdiepingen. De appartementen zijn gedeeltelijk via een open galerij bereikbaar. De gepleisterde woonblokken hebben afgeronde hoeken en aan de kant van de Romerostraat hoge glazen erkers. De golvend gevormde balkons met stalen balustrades rusten op enkele slanke kolommen. Een open patrijspoort siert de achterste trappenhuizen. De rijtjes eengezinswoningen hebben aan de uiteinden opvallende ronde aanbouwen. Per bouwlaag neemt de diepte van de woningen af, met een getrapte vorm als resultaat. De zolderverdiepingen hebben in het midden een halfronde glazen dakstrook, die de bijnaam ‘treincoupeetje’ kreeg. Deze zorgt voor stahoogte en bo-
vendien voor veel licht en uitzicht op de groene omgeving. Aan de tuinzijde maakt een doorlopende strook van serres de woonkamers ruimer. De bergingen aan de straatkant hebben een licht tapse vorm voor een weidser uitzicht vanuit de keukens. Architect Bosch had zich eerder gespecialiseerd in stadsvernieuwing in binnensteden. Hij maakte het stedenbouwkundig plan van de Nieuwmarktbuurt in Amsterdam en ontwierp daar een tiental panden, zoals het Pentagon-complex aan de Sint Antoniesbreestraat. Van 1971 tot 1982 werkte hij samen met Aldo van Eyck, met wie hij aandacht voor de menselijke maat gemeen had. Ze kregen een conflict over het ontwerp van het P.C. Hoofthuis, een universiteitsgebouw aan de Amsterdamse Singel dat Bosch vervolgens alleen voltooide. Landleven Theo Bosch was altijd een pleitbezorger geweest van ‘compacte functiemenging’ in de stad en uitgesproken tegenstander van slaapsteden. Voordorp was zijn eerste project op een buitenste-
delijke locatie, dus hij had iets te bewijzen. Net als bij zijn stadsvernieuwingsproject Sijzenbaan in Deventer greep de architect terug op het Nieuwe Bouwen. Belangrijkste inspiratiebron vormde de Kiefhoek van J.J.P. Oud uit 1930, een Rotterdams arbeiderswijkje met witgestucte huizen. Met behulp van nieuwe isolerende materialen (Strikotherm) maakte Bosch er een eigentijdse versie van met strakke gevels en geometrische vormen. In plaats van wit pleisterwerk koos hij voor de pasteltinten lichtgeel (bijna crême) met een lichtblauwe ‘plint’. Het zijn rustige kleuren die toch een warm en levendig beeld geven. De woningen oogstten veel waardering. Het project werd bekroond met de Archinorm Stadsverfraaiingsprijs en de Rietveldprijs 1993. De jury van die Utrechtse architectuurprijs, destijds voorgezeten door architect Sjoerd Soeters, meende dat het project zonder twijfel Gerrit Rietvelds goedkeuring had kunnen wegdragen. Vooral de geslaagde combinatie tussen stedelijk en landelijk wonen werd geprezen. In het juryrapport stond: “De ont-
spannenheid van het landleven, die in menige uitbreidingswijk wordt vernietigd door de doodse strengheid van het gemiddelde woningbouwplan, is in dit complex op bewonderenswaardige wijze gehandhaafd.” Het buurtje van Theo Bosch staat er nog altijd fraai bij. De woningen, inmiddels ingebed in het groen, zijn duidelijk tijdlozer gebleken dan de rest van Voordorp. Ook gemeentelijk architectuurhistoricus Bettina van Santen, die een inventarisatie maakt ven eventuele nieuwe monumenten, vindt ze erg geslaagd. “Vooral de eengezinswoningen hebben bijzondere kwaliteiten, zoals een mooie plattegrond en de rondlopende serre en karakteristieke halfronde dakvorm. Maar ook de waaiervormige opzet van het hele complex met de in hoogte aflopende appartementengebouwen vormt een geslaagd geheel. In het nieuwe bestemmingsplan Voordorp hebben ze daarom al het predicaat ‘cultuurhistorisch waardevol’ gekregen.” a
23
NR. 111 | OCTOBER 2020 Kijk voor het laatste Utrechtse nieuws op DUIC.nl
DUIC PUZZEL
ZOEKPLAAT Zoek de zeven verschillen
Kan je niet alle 7 verschillen vinden? Laat gratis je ogen meten bij Van den Bergh Optiek. Als DUIC-lezer ontvang je in 2020 een gratis brillendoekje.
OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN
ONDER DE MENSEN
De kansen zien Oh! Voeg dit nog even toe: je gaat de kleinere dingen waarderen als je een beperking hebt. Misschien is dat wel waarom ik altijd zo positief ben”, vertelt de 29-jarige Manon van den Heuvel met een glimlach. Ze is een inspiratie voor veel mensen met én zonder een beperking, maar zelf is ze erg bescheiden: “Ik heb gewoon vanuit huis meegekregen om kansen te zien en positief in het leven te staan.” ‘Welkom op dé feelgood blog op www.manonvandenheuvel.com over leven met een beperking!’ Zo opent de website van Manon. Ze maakt blogs en video’s om andere mensen met en zonder beperking te inspireren. “Ik doe dat door mijn eigen ervaringen te delen op verschillende gebieden: wonen, werken, reizen, relaties, alles wat met leven met een beperking te maken heeft. In mijn geval een rolstoel en Niet Aangeboren Hersenletsel. Daarbij vraag ik ook aan mijn volgers wat zij graag zouden willen zien om zo veel mogelijk aan te sluiten bij de behoeften van andere mensen met een beperking.” “Ik vind het geweldig wanneer mensen met een beperking elkaar steunen in wat ze doen en ik vind het belangrijk dat mensen zich gezien voelen”, aldus Manon. “Als je een beperking hebt, heb je soms, of misschien wel vaak, het gevoel dat je buiten de maatschappij valt, maar ieder mens is mooi en waardevol op zijn of haar eigen manier. Ik hoop dat ik dat aan mensen mee kan geven.” Manon wil dat mensen zonder beperking iets beter zien hoe het is om een beperking te hebben. Ze heeft zich nooit anders gevoeld dan andere kinderen. Natuurlijk, het was soms
lastiger om mee te doen aan feesten en partijen, maar haar ouders hielpen haar ook flink. “Mijn vader was projectleider in de bouw en hij zette zich op een groter niveau in voor toegankelijkheid”. Manon lacht, “dan ging hij met klanten op de bouwplaats flink in discussie: hoe komen rolstoelen binnen? Mijn moeder was meer op microniveau bezig om te zorgen dat moeders van vriendinnen rekening met mij hielden.” Op vijfjarige leeftijd liep Manon hersenletsel op door een auto-ongeluk en kwam in een rolstoel terecht. Haar motoriek werd aangetast en dat maakt het moeilijker om te bewegen, maar beïnvloedt ook de spraak, ademhaling en evenwicht. “Ja, dat is vervelend hoor, maar wat ik erg lastig vind zijn de cognitieve beperkingen”, legt Manon uit. “Daardoor kan ik me moeilijk concentreren en ben ik snel moe. Dat beperkt me eigenlijk vooral, want dat is er al-tijd. Dat is wel echt stom.” Ze woont in een mooi, licht én toegankelijk appartement van Stichting Fokus in Leidsche Rijn (of wil Manon dat liever niet?) en rondde haar hbo-opleiding Personeel en Arbeid af. Ze werkte eerst voor Rabobank Nederland en later als recruiter voor talent met een ar-
beidsbeperking. “Begin 2018 moest ik daar helaas mee stoppen, want ik hield het niet meer vol. Daar kan ik wel verdrietig over zijn. Als het even niet lukt en er is kortsluiting in mijn hoofd omdat ik het overzicht weer kwijt ben. Ik heb ook al jaren een mental coach. Die helpt me ook hiermee om te gaan.” Manon kan zich nu wel volledig richten op haar blog. Al jaren houdt ze een website bij met persoonlijke tips en trucs die het leven met een beperking aangenamer en gezelliger maken. Ook op vakanties laat ze zien hoe ze het voor elkaar krijgt om te genieten van het leven. Thuis heeft ze namelijk hulp van
de medewerkers van Stichting Fokus Wonen, maar die gaan niet mee een weekje naar het buitenland. Door te laten zien hoe toegankelijk hotels of steden in het buitenland zijn, baant ze de weg vrij voor andere mensen met een beperking die de wens hebben om op vakantie te gaan. “Ik word soms zelfs herkend! Het is heel prettig om ervaringen te delen met lotgenoten en mensen het gevoel te geven dat ze er niet alleen voor staan. Er zijn veel jonge meiden die het prettig vinden om inspiratie te krijgen door wat er allemaal wél kan!”
Onder de Mensen is een serie verhalen van DUIC in samenwerking met de gemeente Utrecht waarin we zoeken naar voorbeelden van hulp, ondersteuning en initiatieven in de stad. Bij wie kun je terecht voor een steuntje in de rug om je leven weer op de rit krijgen? Hoe ondersteunen en helpen mensen elkaar om een stapje verder te komen? Wie zijn de enthousiaste initiatiefnemers die opstaan voor hun buurt? Hoe ondervinden Utrechters de gevolgen van de coronamaatregelen?
NU OOK IN UTRECHT
Tot
-50% korting op alle merken