AirWorldTurkiye_Sayi01

TÜRKİYE NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017 / SAYI:1 • www.airworldturkiye.com.tr

Şehir merkezinde kalan sanayi siteleri taşınacak

HATASIZ BİR HAVA ŞEBEKESİNİN ÖNEMİ

SPONSOR SPONSOR

İşletmelerde enerji verimliliğinde, invertörlü kompresörlerin etkileri

SEKTÖREL DERGİ

MAKİNA TANITIM GRUBU KAPATILDI TÜRKİYE’DE VE DÜNYA’DAN POMPA VE KOMPRESÖR SANAYİİ RAPORU

ASO: SEFERBERLİK HIZLI BAŞLADI

KOSGEB Faizsiz Kredi Uygulamasında Banka Krizi

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 1

HABER

İÇİNDEKİLER 74 18

6

SANAYİ SİTELERİ ŞEHİR DIŞINA TAŞINACAK

10 MAKİNA TANITIM GURUBU KAPATILDI TİCARET ATAŞELERİNİ 12 ATO, BULUŞTURDU Türkmenistan’a dev bayrak direği

16

18

KOSGEB Faizsiz Kredi Uygulamasında Banka Krizi

Dalgakıran Kompresör, 100’ün üzerinde ülkeye ihraç yapıyor

19

ve DÜNYA’DAN POMPA VE 26 TÜRKİYE KOMPRESÖR SANAYİİ RAPORU UYGAR ASANSÖRDEN DOĞA VE ÇEVREYE DUYARLI KOMPRESÖR YATIRIMI

34

basınçlı havanın yeni yüzü

38 KHEELL KOMPRESÖR

2 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Hannifin, 100 Yılını 43 Parker Kutluyor!

44 Atlas Copco, Orcan Basınçlı Hava Makinaları’nı satın aldı

İşletmelerde enerji

invertörlü 48 verimliliğinde, kompresörlerin etkileri

54 ASO: SEFERBERLİK HIZLI BAŞLADI standartları hakkında 58 Motor genel bilgiler 64 HATASIZ BİR HAVA ŞEBEKESİNİN ÖNEMİ

70 ELEKTRİK KAZALARINDA İLK YARDIM “Çevre dostu teknolojiler ile sanayi etkinliklerinin zararlarını azaltmak mümkün”

74

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 3

HABER

Editörden

İmtiyaz Sahibi Alişiroğlu Dergi ve İnternet Yayıncılığı ve Reklam Hizmetleri Yazı İşleri Müdürü Murat ALİŞİROĞLU Grafik / Tasarım Eda ÇELİK Haber MUHABİRİ Merve KILIÇ Yayın İdare Merkezi Bağdat Caddesi 387/3 Ostim Yenimahalle/ANKARA Tel: +90 (312) 385 84 17 Fax:+90 (312) 385 84 18 Yayın Komisyonu Murat ALİŞİROĞLU-Kalara Kompresör Abdullah Karban-Asban Kompresör Murat TÜYLÜOĞLU-Tüylüoğlu Blower Mehmet KARSLI-Sarmak Kompresör Kadir YOLDAŞER-Kheell Kompresör Baskı Kalkan Matbaa San.ve Tic. Ltd.Şti.

Büyük Sanayi 1.Cad. Ali Bey İş Hanı No: 99/A İskitler-Altındağ/ANKARA Tel :0312 342 16 46 Fax :0312 384 57 46 Reklam ve Abonelik İletişim murat@airworldturkiye.com.tr ISSN No: 2564-6540 Basım Tarihi: 21.04.2017 Yayının Türü: Yaygın-Süreli Yayın Üç Ayda Bir Yayınlanır

Bu Dergide yayınlanan yazılardaki sorumluluk yazarlarına, ilanlardaki sorumluluk ilan veren kurum ve kişilere aittir.

Yayınlanan yazılar için yazarlara ücret ödenmez .

Air World’ten yayın hayatına Merhaba Hava Dünyası Sektörünün üreticileri, tedarikçileri, satıcıları ve yatırımcılarına güvenerek, çıktığımız bu yolda ilk sayımızda dergimize destek veren tüm meslektaşlarıma, üreticilere ve dostlarıma sonsuz teşekkür ediyorum. Özellikle sektörün sorunları, devlet destekleri, üreticilerin tıkandığı konularda yetkililer ile yapılacak mülakatta sizden gelen istek ve temennileri dillendirebileceğimiz bir yayın olacak olan dergimiz, sektörün sesi ve sözcüsü olmaya adaydır. Burada siz değerli sektör bileşenlerinin dergimize vereceği destek bizim sesimizin daha gür çıkmasını ve sorunlarımızı muhataplarına daha kolay anlatmamızı sağlayan bir güç olacaktır. Bu gücün hepimizin, tüm hava dünyasının gücü olabilmesi içinde tüm hava dünyasını kapsayacak bir dernekleşmeye götürecek yolda dergimiz üzerine düşen ve sizlerden gelebilecek istekleri ve tüm önerileri sizlerle paylaşacaktır.

Değerli meslektaşlarım ve dergimizin okurları, sektörümüzü genel olarak ele aldığımızda özellikle son on yılda yerli kompresör, blower, vakum, kurutucu, azot ve oksijen jeneratörü imalatçılarının katetmiş olduğu yol takdire şayandır. Sektörümüz ülkemizin sanayileşmesine büyük katkılar sağlamış, sektör bileşenleri yatırımlarıyla ciddi bir istihdam ve katma değer yaratırken, başta kompresörün anavatanlarına dahil yüzlerce ülkeye yaptıkları ihracat ile ülkemize ciddi döviz girdisi sağlamışlardır. Sektöre ciddi katkılar sağlayan Makine Tanıtım Gurubu’nun kapatılmasının sektörümüze olacak etkilerini özellikle bu sayımızda işlemeye çalıştım. Makine Tanıtım Gurubu’nu kurup, on yıl kadar liderlik yapan MTG Başkanımız Sayın Adnan Dalgakıran beye ülkemiz Makine sektörüne verdiği emek nedeniyle sektör adına teşekkür ediyoruz.

Değerli meslektaşlarım ve okurlar, yerli imalatçılarımızın bundan sonra ülkemiz adına yakalaması gereken hedeflerden birisinin de marka yaratmak ve uluslararası pazarda aranılan bir marka haline getirmek olması gerekir. Bunun içinde Kalite ve AR-GE yatırımlarının teşvik edilmesi gerektiği bir gerçektir.

Kompresör sektöründe son dönemlerin en büyük sorunu ise sektördeki haksız rekabet, mesleki davranış ve etik kuralların hiçe sayılmasıdır. Bu davranışı yapan firmalar ve bayiler her bölgede farklılıklar gösterebilir. Şu anda yerli kompresör sektörüne en çok zararı veren de maalesef yine içimizdeki meslektaşlarımızdır. Türkiyede kompresör sektörünün büyümesi sürecinde etik değerlerin dikkate alınmadığı ve göz ardı edildiğini düşünenlerin azımsanmayacak kadar çok olduğu kanaatindeyim.Haksız rekabet, kalite,yanlış bilği,yanlış yönlendirme diyoruz. Hepsi etik değerleri özümsememekle ilgili ve tabi tüm sektörlerde genel kabul görecek etik değerlerin, etik kodların bulunmaması da bu konuda büyük etken. Bu nedenle sektörün kurallarını koyacak bir yapıya bir dernege veya odaya ihtiyaç duyulduğu son dönemlerde daha yüksek sesle dile getirilmeye başlandı. Ülkemizin içinden geçtiği bu zorlu dönemde, yaşadığımız hain darbe girişimi ve tüm terör olaylarında şehit olanlara Allah’tan rahmet diliyorum. Bu tür alçakça saldırılara karşı vatandaş olarak birlik ve beraberliğimizden ödün vermemeliyiz.

Dergimizin ilk sayısının sektörümüze ve ülkemize hayırlı olmasını temenni ediyorum…

Murat ALİŞİROĞLU murat@airworldturkiye.com.tr 4 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 5

HABER

SANAYİ SİTELERİ ŞEHİR DIŞINA TAŞINACAK Yerleşim alanları içinde kalan sanayi sitelerinin taşınması planlanıyor. Bu taşınma sonrası ortaya çıkacak arsaların değeri 17 milyar lirayı buluyor. Sanayi sitelerini şehir dışına çıkarma yetkisi ise Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı veriliyor.

6 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

HABER

S

anayi Bakanlığının görevleri yeniden belirlendi. Sanayi için yatırım alanları belirlemek bakanlığın görevleri arasına girdi, yerleşim alanlarındaki sanayi sitelerini taşıma yetkisi de bakanlığa verildi.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yerleşim alanı içinde olup şehir dışına çıkarılması gereken sanayi sitelerinin arsa değerini 17 milyar TL olarak belirledi. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, buralardaki iş yeri sahipleriyle görüşüp mutabakata vararak bunları şehir dışına taşımayı istediklerini söyledi.

Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kanunu’nda da değişikliğe gidilerek Bakanlığın görevleri yeniden belirleniyor.

Bu kapsamda, yerleşim alanları içerisinde bulunan sanayi sitelerinin ve sanayi işletmelerinin yerleşim alanları dışına taşınmasına yönelik faaliyetleri yürütmek Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının görevleri arasına giriyor.

Bakanlığın hesabına göre maliyet 17 milyar lira Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı

Faruk Özlü, tasarının Komisyondaki görüşmeleri sırasında dönüşümü sanayi sitelerindeki işyerleri ile anlaşarak hayata geçireceklerini belirtti. Bakan Özlü, “Anadolu’nun her tarafında sanayi siteleri var bir kısmı da şehrin içerisinde. Bunlar, 1970’li yıllarda yapılmış, küçük yapılar, 50-100 metrekare dükkânlar. Şehir merkezinde kaldıkları için iyi bir görüntü oluşturmuyorlar, çok yeterli de değiller. Artık daha büyük, 500-1000 metrekare dükkânlar daha kullanışlı. Bunların arsaları çok değerli. Biz bir hesaplama yaptık, yaklaşık 17 milyar liralık bu dönüşümden bir bedel çıkıyor.

Arzumuz odur ki; bu sanayi sitelerinin sahipleriyle, yani dükkân sahipleriyle görüşüp, onlarla mutabık kalıp hem belediye hem özel idarelerle görüşüp bunları şehre makul mesafede, temiz, pırıl pırıl, modern sanayi çarşılarına taşıyalım istiyoruz. Çünkü ellerindeki mülk aslında bu dönüşümü çevirebilecek durumda” dedi. Bakan Özlü, tüzel kişiliği kooperatif olan küçük sanayi sitelerinde anlaşarak bu dönüşümü sağlayacaklarını belirterek, “Zoraki olmaz” dedi.

Sanayi bölgelerini bakanlık oluşturacak

Öte yandan, MHP tasarıyla ilgili hazırladığı karşı oy yazısında Bakanlığın hesapladığı 17 milyar TL’lik arsa değerine dikkat çekerek, tasarıyla gayrimenkul ve arsa rantının hayata geçirilmek istendiğini belirtti. Komisyonda kabul edilen bir önergeyle ‘sanayi için yatırım alanları belirlemek’ Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının görevleri arasına alındı.

Yapılan düzenlemeye neden ihtiyaç duyulduğunu Bakan Özlü şöyle anlattı: “Mevcut yapıda, Organize Sanayi Bölgesi kurmak için müteşebbis heyet oluşmakta ve yer tespit teklifi gelmekte. Bizim heyetler de gidip, inceliyor. Bakanlık burada aslında çok proaktif olamıyor. Sanayi parseli Türkiye’de ciddi bir sorun, sanayicilerimize ucuz sanayi parseli bulmak durumundayız. Mesela Gebze’deki bir OSB’de parsel fiyatı Singapur’daki sanayi parseli kadar fiyatlı. Dolayısıyla, biz Bakanlık olarak bize gelen müracaatlardan mütevellit değil de kendimiz de Türkiye’nin belli bölgelerinde sanayicilerimize sanayi parseli oluşturabilir miyiz?

Bu çalışmayı yapmak için yetki arzu ediyoruz” dedi.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 7

HABER

İSTANBUL’DAKİ SANAYİ SİTELERİ TAŞINMAYA KARŞI

S

anayilerin taşınması konusu Sanayi Bakanlığı’nın yetkileri arasına girince uzun süredir beklemede olan “Sanayiler şehir dışına çıkarılsın” tartışması yeniden alevlendi. İstanbul’da sayıları 70’e yaklaşan ve yaklaşık 250 bin kişinin istihdam edildiği sanayi sitesi işverenleri, nitelikli personel, pazara ve limana yakınlık avantajları nedeniyle yerlerini terk etmek istemiyor. İstanbullu sanayiciler, “İnsan kaynağı çok zor bulunuyor.

Tecrübe edinenlerle taşınırsanız bir anlamı var. Nereye taşınacağı da çok önemli. Yoksa o sanayi yok olabilir de” değerlendirmesinde bulunuyor.

Kirlilik taşıyan, çok fazla su tüketimi olan tesislerin şehirden taşınmasının doğru olduğunu savunan sanayiciler, çevreye zararı olmayan, ustalık gerektiren işletmelerin ise şehirde kalmasından yana.

Türkiye genelinde bakıldığında, sayıları 469’u bulan küçük sanayi sitelerinin arazi değeri 17 milyar lira olarak hesaplanıyor. Tek başına fiili istihdam sayıları da 600 bine yakın. İstanbul özelinde incelendiğinde, mobilyacılardan dokumacılara, matbaacılardan otomotivcilere,

mermercilerden demircilere, vinçcilerden kimyacılara olmak üzere 70’e yakın sanayi sitesi mevcut.

Bunlar arasında İkitelli’de Atatürk Oto Sanayi Sitesi, Ümraniye’de İMES, Başakşehir’de mutfakçılar, trikocular, Tuzla’da gemiciler, Esenyurt’da alüminyumcular ve yine İkitelli’de ayakkabıcıların olduğu (AYOKSAN) küçük sanayi siteleri arasında bulunuyor. Bu bölgelerde 32 bine yakın firma faaliyet gösteriyor. İstihdam sayısı 250 bini buluyor. Buna Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) de eklendiğinde çalışan sayısı 700 bine yaklaşıyor.

Arsası değerlenen fabrikalar şehir dışına taşındı

Öte yandan fabrikaların şehir dışına taşınması için gürültü kriteri de getirilmiş, bu kriteri taşıyamayanların da taşınması istenmişti. Bununla birlikte son dönemde, büyük şehirlerde arazi değerlerinin artması sanayiciyi şehri terk etme noktasına gelirdi. İstanbul’da Büyükdere Caddesi, İkitelli, Ümraniye, Maslak gibi bölgelerde şehir ortasında kalan ve arsa değeri yükselince fabrikası taşınan araziler üzerinde, alışveriş

8 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

merkezleri, rezidanslar, beş yıldızlı oteller ve iş merkezleri yükselmeye devam ediyor. Hatta bazı büyük sanayiciler de arazilerini terk ederek yerlerini gayrimenkul projelerine bırakırken, bazıları da hizmet portföyüne gayrimenkulü de ekledi.

Bunlar arasında Ülker Grubu’nun, Sağlam İnşaat ile Pendik’teki 178 bin metrekarelik arazisine iş merkezi ve rezidans kurması bulunuyor.

Eczacıbaşı, İş Bankası ortaklığıyla Büyükdere Caddesi’ndeki Renault ve Eczacıbaşı fabrikalarının bulunduğu yere Kanyon AVM ve rezidanslar inşa edildi. Zorlu Grubu ise Zincirlikuyu’daki Karayolları arsasını alarak buraya alışveriş merkezi yaptı.

Bovner Holding, Yenibosna’daki eski Altınyıldız fabrikasının yerine rezidans ve alışveriş merkezi inşa etti.

Anadolu Grubu da Kartal’da Anadolu Motorun’un 45 bin metrekarelik eski fabrika arazi üzerine 800 milyon liralık yatırımla iş ve konut bloklarından oluşan AND projesinin temelini attı. Şişecam’ın Eskişehir’e taşıdığı Topkapı’daki fabrika arazisi üzerinde, İş GYO ve Nef ortaklığında 470 milyon dolarlık konut ve rezidanslar yükseldi.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 9

MAKİNA TANITIM GURUBU KAPATILDI Bütçeleri milyonlarca doları bulan 16 tanıtım grubu için kapatma kararı gereği Makine Tanıtım Grubu da kapatıldı.

MTG Başkanı Dalgakıran, “Kurunun yanında yaş da yanmasın” dedi.

T

ürkiye’nin ihracatını artırmak amacıyla kurulan sektörel tanıtım grupları kapatılıyor.

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’ndan geçen tasarı kapsamında 16 tanıtım grubunun tamamı kapatılacak, bütçeleri ise Ekonomi Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’ne (TİM) devredilecek. Tanıtım faaliyetleri tek çatı altından yürütülecek.

Hedef ise verimliliği artırmak. Konuyla ilgili karar gruplara ulaşmaya başladı. Bu gelişme üzerine bazı gruplar tasfiye süreci başlatırken, bazıları ise kararı protesto ederek, konuyu yargıya taşıyacaklarını ifade etti.

Performansa bakılsın

Yaşanan gelişmeleri değerlendirmek amacıyla bir araya gelen Makine Tanıtım Grubu (MTG) üyeleri, kararı “Makine Tanıtım Grubu kapatılmaz” sloganıyla protesto ederek sosyal medya aracılığıyla paylaştı. MTG Başkanı Adnan Dalgakıran, “Karar komisyondan geçti.

Bizler, kurunun yanında yaş da yanmasın istiyorduk. Çalışan ve katma değer yaratan gruplar bu düzenlemeden ayrı tutulmalıdır” dedi.

Dalgakıran, “Orta Anadolu Makine İhracatçılar Birliği’nden ve Makine Tanıtım Grubu’nun çalışmaları sayesinde 10 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

makineciler bürokrasinin, medyanın ve diğer sanayi kollarının gözünde güçlü bir lobiye sahip oldu. Tıkır tıkırla sektörde ciddi bir uyanış oluştu.

“Görevde olduğum 10 yıllık süre zarfında birliğimizi ayakta tutarak sektöre ve sektör derneklerine can suyu olmaya çalıştık. Ancak birliğimiz, İstanbul Elektrik ve Elektronik Makine İhracatçıları Birliği, iklimlendirme İhracatçıları Birliği, Savunma Sanayi İhracatçıları Birliği olarak parçalara ayrıldı. Alınan kararlara saygımız sonsuz ama bu parçalı yapıyla makine sektörünü tek bir sektör halinde hareket etme gücünü kaybettirdi. Bu parçalı yapı birliğimizi yıprattı. Biz şu bu sıkıntılardan dolayı Makine Tanıtım Grubunu kapatmayı düşünüyoruz” dedi.

Dalgakıran, ‘’10 yıllık emek, bir kapatın emriyle boşa gitti. Ben yoruldum, arkadaşlarımı da olabileceğine inandırdığım için üzgünüm, beni affetsinler’’ dedi Dalgakıran, 5-6 ay içerisinde MTG’nin tasfiye işleminin sona ereceğini söyleyerek şöyle devam etti: “Orta Anadolu Makine İhracatçılar Birliği olarak Makine Tanıtım Grubu adına ihracat yapanlardan binde yarımlık kesinti yapıyoruz. Ancak İstanbul Elektrik

ve Elektronik Makine İhracatçıları ayrıca Türkiye İhracatçılar Meclisi Birliği, İklimlendirme İhracatçıları (TİM) himayesinde her sektörü Birliği, Savunma Sanayiden ihracatçı kapsayan Türkiye Tanıtım Grubu’nun Birliği’nden geçirirse bu kesintiyi kurulacağı bilgisi de yer aldı. ödemiyor. Şöyle bir adaletsizlik TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, doğdu Orta Anadolu Makine ekonomi bakanlığı’nın son serbest İhracatçılar Birliğinden ihracatını bölgeler kanunu içinde bir maddeyle geçiren makineci tanıtım gruplarının binde yarım tanıtım kurulmasının grubuna para kaldırılması ve ödüyor. kurulmuş olanların “Bu açıdan da kapatılmasıyla baktığınız zaman ilgili bir tasarrufta MTG yükünü sınırlı bulunduğunu sayıda makine belirterek, “Burada kurum olarak bizim sanayicisinin bir talebimiz yok. üstüne yüklemiş Bakanlığın tasarrufu. oluyoruz adil bir Yeni dönemde bölüşüm olmuyor.

TİM Başkanı tek bir tanıtım Bu adaletsizliği Mehmet Büyükekşi grubu olacak. gidermek mümkün Bakanlığın yeni değil. Bunun çıkardığı kanunda önüne geçmenin onbinde 3’e kadar tek yolu MTG yine ihracatçılardan kesinti yapılacak. kapatarak diğerlerinin makine Kanun çıktı ama bu uygulamanın ödemesinin önüne geçmek. 30 esaslarıyla igili düzenleme yapma Mayıs’ta gerçekleştirilecek yönetim yetkisi yine bakanlıkta. Esaslar daha net kurulu toplantısında detaylarını değil” dedi.

MTG’nin kapatılmasının detaylarını konuşacağız. Sanırım 5-6 ay içinde tavsiye edeceğiz gibi görünüyor.”

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bünyesinde yer alan sektörel tanıtım grupları şöyleydi: n Makine Tanıtım Grubu n Deri Tanıtım Grubu n Su Ürünleri Tanıtım Grubu n Narenciye Tanıtım Grubu n Un ve Unlu Mamuller Tanıtım Grubu n Kanatlı Tanıtım Grubu n Kuru Meyve Tanıtım Grubu n Makarna, Bulgur, Bak. ve Bit. Yağ. Tan. Grb n Seramik Tanıtım Grubu n Süs Bitkileri Tanıtım Grubu n Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi n Fındık Tanıtım Grubu n Savunma ve Havacılık Tanıtım Grubu n Şekerli Mamüller Tanıtım Grubu n Plastik Tanıtım Grubu n Kozmetik Tanıtım Grubu

“Harcalamalar tek tek incelendi”

2016 başında Türkiye’de bulunan 16 tanıtım grubunun faaliyet ve bütçelerine yönelik Ekonomi Bakanlığı tarafından inceleme başlatılmıştı. İhracatçıları da rahatsız etmeye başlayan grupların topladıkları parayı yurtdışında hangi tanıtımda harcadıkları tek tek incelendi. Bakanlık gruplardaki yolsuzluk iddiaları için ise özel bir birim kurdu.

Sektörel tanıtım gruplarına gönderilen tebliğde faaliyetlerinin sona erdiği bildirildi. Bu kısa tebliğde

17’nci Genel Kurulu’nu gerçekleştiren Makina İhracatçıları Birliği, yayınlanan kanunla kapatılmasına karar verilen Makina Tanıtım Grubu’na emeği geçenlere hatıra plaketi verildi.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 11

HABER

İHRACATI ARTIRMAK İÇİN ÇALIŞAN ATO,

TİCARET ATAŞELERİNİ BULUŞTURDU Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, 4’üncü Ticaret Ataşeleri Buluşması’nda, “Sizleri dostlarımız olarak görüyoruz. Var olan ticari ilişkilerimizi daha da ileriye taşımak adına bize düşen her ne varsa elimizden geleni yapmaya hazırız” dedi.

12 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

E

konomik cephede üzerine düşeni yapmak ve Ankara’nın ihracatını artırmak için çalışmalarını sürdüren ATO, Ankara’daki büyükelçiliklerin ticaret ataşeleri ile meclis üyelerini bu yıl dördüncüsünü düzenlediği Ticaret Ataşeleri Buluşması’nda bir araya getirdi. ATO Başkanı Gürsel Baran, bir otelde düzenlenen 4. Ticaret Ataşeleri Buluşması’nda yaptığı konuşmada, Ankara’nın ihracat potansiyelinin artması ve ATO üyelerinin yeni pazarlara açılmasını istediklerini söyledi. Ticaret ataşeleriyle her zaman iş birliği içinde çalışmaya hazır olduklarını belirten Baran, “Sizler, dış ticaretimizin vazgeçilmez aktörlerisiniz. Ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkiler bizleri birbirimize bağlıyor. Siyasi alanda ne olursa olsun ticari bağlar kuvvetli olduğunda bu öteki alanlara da sirayet ediyor ve normalleşme süreci hızlanıyor. Sizleri dostlarımız olarak görüyoruz. Kapımız sizlere her zaman açık. Var olan ticari ilişkilerimizi daha da ileriye taşımak adına bize düşen her ne varsa elimizden geleni yapmaya hazırız” diye konuştu.

Baran, “Ticaret, Ankara Ticaret Odasında konuşulur” düsturu ile Ankara’nın ticaretini, tüccarını, istihdamını, kalkınmasını ilgilendiren her konunun ATO’da konuşulmasını hedeflediklerini bildirdi. Ankara’nın dış ticareti hakkında bilgi veren Baran, ATO üyelerinin dünyanın her ülkesine ve serbest bölgeye ihracat yaptıklarını kaydetti. Baran, Ankara’nın 2016 yılı sonu itibariyle 10,8 milyar doları ithalat olmak üzere toplam 17,3 milyar dolarlık dış ticaret hacmine sahip olduğunu belirtti. Ankara’nın son 10 yıllık süreçte önemli bir büyüme kaydettiğini dile getiren Baran, “Ankara artık eski Ankara değil. Sanayide, ticarette çok büyük mesafeler kat ettik. 2023 yılına sanayisiyle, tarımıyla, hizmetler sektörüyle; ekonomide de başkent olarak girmeyi hedefliyoruz” dedi.

Fuar alanı ve yurt dışı uçuşlar sorununun çözülmesiyle Ankara’nın çehresinin değişeceğini vurgulayan ATO Başkanı Baran, “Ankara, yeni yapılan Yüksek Hızlı Tren Garı, Akyurt Fuar Alanı ve yurt dışına

HABER direkt uçuşlarla Anadolu’nun dünyaya açılan kapısı haline gelecek” ifadelerini kullandı.

“Devletimizin yanındayız”

Jeopolitik önemi ve ekonomik gelişimi nedeniyle terör örgütlerinin hedefi olan Türkiye’nin zor ve sıkıntılı bir süreçten geçtiğini ifade eden Baran, şunları kaydetti: “Milletimizin birliğini ve bütünlüğünü hedef alan saldırılar karşısında Ankara Ticaret Odası olarak her zaman devletimizin ve milletimizin yanında yer alacağımızı buradan bir kez daha ilan etmek istiyorum. Ülkemizin istiklali ve istikbali bizim için her şeyin önünde gelir. İş dünyasının temsilcileri olarak ekonomik cephedeki sorumluluğumuzun farkındayız ve bu alanda teyakkuzdayız. Yaşadığımız onca sıkıntıya rağmen ekonomimiz dimdik ayaktadır. Üzerimizdeki kara bulutlar dağıldığında ülkemiz yeniden bölgenin parlayan yıldızı olacaktır.”

ATO Dış Ticaret ve Uluslararası İşbirliği Özel İhtisas Komisyonu Başkanı Ali Rıza Koç da konuşmasında Ankara’yı sahip olduğu ticari ve jeopolitik avantaj sayesinde firmaların dünyaya açıldıkları merkez haline getirmek istediklerini söyledi.

Koç, “Odamız farklı coğrafyalarda yürüttüğü fuar, heyet organizasyonları ve benzeri çalışmalarla üyelerini yurt dışına taşımakta ve firmalarımızı ülkelerinizdeki iş dünyası ile bir araya getirmektedir. Bugünkü buluşma

ile mevcut ortaklıkları daha da artıracağımızı ve gelecekteki yeni ve daha büyük işbirliklerimizin temellerini de atacağımıza inanıyorum” diye konuştu.

Başbakan Yıldırım telgraf gönderdi

Başbakan Binali Yıldırım ve çok sayıda bakan, 69 ülkenin ticaret ataşelerinin bir araya geldiği 4. Ticaret Ataşeleri Buluşması’na telgraf ve çiçek gönderdi. Başbakan Yıldırım telgrafında, “Bugün dünyanın en büyük ekonomileri içinde yer almayı hedef alan Türkiye, inanıyorum ki üretim, istihdam ve ihracatta bulunduğu seviyenin çok üstüne çıkarak küreselleşme akımlarının içinde varlığını ve gücünü daha da arttıracaktır. Bu anlamlı buluşma vesilesi ile ticaret ataşelerimize gücümüze güç katan kıymetli hizmetleri dolayısıyla takdir ve şükranlarımı sunuyorum” ifadelerine yer verdi.

4. Ticaret Ataşeleri Buluşması’na AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Fatih Şahin, Ekonomi Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Vekili Hüsnü Dilemre, Savunma Sanayi Müsteşar Yardımcısı Köksal Liman, MÜSİAD Ankara Şube Başkanı İlhan Erdal, ATO Yönetim Kurulu ve Meclis Üyeleri ile çok sayıda davetli katıldı.

ATO Başkanı Baran, gece boyunca ticaret ataşelerinin masalarına giderek tek tek sohbet etti. ATO Meclis üyeleri de dış ticaret yaptıkları ve potansiyel gördükleri ülke ticaret ataşeleriyle görüşerek bilgiler aldılar.

ATO, ABD’den Gana’ya 69 ülkeyi bir araya getirdi 4. Ticaret Ataşeleri Buluşması’na ABD, Afganistan, Almanya, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Bahreyn, Bangladeş, Belçika, Benin, Bosna Hersek, Brezilya, Cezayir, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ekvator, Endonezya, Etiyopya, Fas, Fransa, Gana, Güney Afrika, Güney Sudan, Gürcistan, Hırvatistan, Irak, İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanada, Katar, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Kore, Kosova, Lübnan, Lüksemburg, Litvanya, Makedonya, Meksika, Moldova, Nijer, Nijerya, Norveç, Özbekistan, Polonya, Portekiz, Rusya, Slovenya, Sri Lanka, Sudan, Taipei Tayvan, Uganda, Ukrayna, Ürdün, Yunanistan, Zambiya, Kolombiya, Fildişi Sahili, Filistin, Suudi Arabistan, Moritanya ve İran ticaret ataşeleri katıldı.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 13

HABER

14 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 15

HABER

Türkmenistan’a KOMPRESÖRLÜ dev bayrak direği

E

llite İnşaat firmasıyla imzalanan sözleşmeyle, Enti Mühendislik, Türkmenistan’ın Turkmenbashi, Balkanabat ve Dashkhovuz şehirlerine dikilmesi planlanan 100 mt uzunluğunda 3 adet dev bayrak direği projesini üstlenerek, yerli üretim ve sanayimizi, yurt dışında en iyi şekilde temsil etmeyi başardı. Enti Mühendislik, Türkmenistan dev bayrak direklerinin proje, üretim ve montaj aşamalarını 4 ay gibi kısa bir sürede gerçekleştirerek, anıtsal mühendislik alanındaki tecrübe ve prestijini perçinlemiştir.

Dairesel konik olarak imal edilen bayrak direklerine, 600

16 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

metrekare bayrağın rüzgarsız havada dahi dalgalanmasını sağlayan kompresör sistemi ve tesisatı eklenmiştir.

Bu sistem Jeneratör, trafo, komresör, tesisat ve destekleyici ek ünitelerden oluşmaktadır.

Kompresör Sİstemİ: n 1600 kW Jenaratör n 1600 kW trafo n 4 adet 315 kW Kompresor (7.5 bar) n 10.000 lt hava tankı n Hava kurutucu n Havalandırma fanları n İklimlendirme Klimaları n Direk içinde hava tesisat boruları ve bayrağa üfleme nozulları.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 17

HABER

KOSGEB Faizsiz Kredi Uygulamasında Banka Krizi

B

ilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü , 10 Şubat 2017 tarihinde KOSGEB binasında, Sıfır Faizli Kredi Desteği başvurusunun açılışını gerçekleştirmişti. Özlü, 50 bin lira üst limitli bu kredinin faizsiz, ayrıca kredinin geri ödeme koşullarını da cazip tutarak ilk 12 ay ödemesiz, kalanı ise üçer aylık eşit taksitler halinde ödenebilecek toplam 36 ay vadeli bir kredi olacağını bildirmişti.

20 Şubat’ta başvuruları başlayan faizsiz kredi kullanımına hak kazanmak icin bilgisayar başına geçen esnaf günlerce sisteme giremedi.

Cumhurbaşkanımızın ısrarla üzerinde durduğu ve kamu kurumlarında istemediği bürokrasi KOSGEB de ve bankalarda esnafı çileden çıkarttı.

Mayıs başı itibariyle de başvurusu uygun bulunan ve krediyi kullanmaya hak kazanan bir çok esnaf banka engeline takılarak hakkına tanımlanmış olan kredi imkanından yararlanamıyor. Bankalar KOSGEB’in sadece faizi ödediğini, ana paranın sorumluluğunun bankada olduğunu ileri sürerek esnafı geri çeviriyor.

Hükümetin kobilere can suyu projesi desteği vermek icin 461 bin KOBİ’ye verilmesini istediği 50 bin TL’lik krediyi KOSGEB bürokrasisi ve bankalar büyük ölçüde engelledi.

Kredi almak icin bankalara giden esnafa bankalar ek şartlar öne sürerek, KOSGEB de firmaların bir çoğunun limitini düşürdü. Esnaflar banka engeline takılarak kredi desteğinden faydalanamadı.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ve TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken’in bankalara yaptırım uyarısından sonra da bir çok esnaf bankalardan red cevabıyla geri döndü. Esnaflar ise kredi kullanım süresinin dolması konusunda endişe ediyor.

Yeni belgeler istendi

KOSGEB bürokrasisinin limit düşürmesini fırsat bilen bankacılar kredileri tırpanladı. 20 bin TL’lik kredi bankada 10 bin TL’ye indirildi.

Krediye ulaşma kriterleri limit düşüşüyle de sınırlı kalmadı.

Bankaya giden işletmelerden finansal uygunluk kriterleri adı altında aralarında ev ve araba ipoteği de bulunan onlarca yeni belge talep edildi. İlk günden binlerce esnaf ‘finansal uygunluğunuz yok’, ‘puanınız tutmuyor’ veya ‘çekiniz yazılmış’ gibi gerekçelerle kapıdan geri çevrildi.

KOSGEB’in sitesi çöktü

KOSGEB’in internet sitesi çöktü. Çoğu zaman siteye erişilemedi.

18 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

internet sitesinden neredeyse hiçbir kullanıcının talebine cevap verilemedi. KOSGEB’in çağrı merkezlerine de ulaşılamadı.

Ankara-Ostim’de konuştuğumuz bir çok esnaf KOSGEB gibi bir kurumun internet sitesine girmek için gece saat 3-4 gibi kalktıklarını ama yinede giremediklerini belirttiller.

Bir esnaf ‘’facebook ve twiter’a milyonlarca insan tüm dünyadan girerken problem yaşanmıyor ama biz KOSGEB’in sitesine bir avuç insan giremiyoruz, gittiğimizde de bürokrasiyi aşamıyoruz’’diyerek şöyle devam etti. ‘’Özellikle 2016 yılında yaşanan ve bir çok esnafın da şehit olduğu 15 Temmuz darbe girişiminin ülkemize her alanda verdiği zarar ortadayken, bankaların 2016 yılının ikinci yarısından sonra cirosu düşen firmalara sanki bu ülkede bu hain saldırı yaşanmamış gibi, banka yöneticilerininde sanki bu ülkenin vatandaşı değilmiş ve olan biteni bilmiyormuş gibi firmalara cirosunun düşmesini de öne sürüp olumsuz cevap vermesi kabul edilemez’’ dedi.

Dalgakıran Kompresör’den 100’ün üzerinde ülkeye ihracat

İ

stanbul Karaköy’de kurulan Dalgakıran Kompresör 1965 yılından beri kompresör sektöründe yer alıyor. Türkiye’nin en büyük endüstriyel kompresör üreticisi ve ihracatçısı olan firma bugüne kadar yaptığı yeni yatırımları ile bugün toplamda 25.000 m2 kapalı alana sahip, birbirine entegre üç fabrika ile İstanbul Sancaktepe’de üretimini gerçekleştirmeye devam ediyor.

Firmanın ürünleri arasında; kayış-kasnak ve direk akuple yağlı, yağsız sabit ve değişken hızlı vidalı kompresörler, tek ve çift kademeli, booster tipi pistonlu kompresörler, basınçlı hava sistemleri iş ortakları için ağır hizmet tipi pistonlu & vidalı hava kompresörleri, pistonlu & vidalı booster kompresörler, yağlı & yağsız hava kompresörleri, yüksek basınç ve gemi kompresörleri, çimento nakil kompresörleri, denizcilik ve enerji istasyonlarına yönelik start havası kompresörleri, değişken devirli vidalı kompresörler, her türlü basınçlı hava kurutma cihazları, alçak basınçlı silobas kompresörleri, dizel kompresörler, vidalı seyyar kompresörleri, PET şişeleme sistemleri, basınçlı hava kurutucuları, filtre grupları, jeneratörler ve soğutma sistemleri yer alıyor.

yapan firma kompresör ve basınçlı hava teknolojilerinde Türkiye’nin ilk ve tek ArGe merkezi olmak için çalışmalarını sürdürüyor.

Firmanın, ISO 9001, ISO 14001, OHSAS 18001, Türk ve Fransız Loydu, Marine Tip Onay Sertifikaları, CE ve Ürün Güvenliği Sertifikasyonu, TSE, TSEK, GOST-R, UKRSEPRO ve Turqum gibi bir çok kalite sertifika ve belgeleri mevcut. Tamamı CE Sertifikasına sahip olan Dalgakıran ürünleri bu sertifika gereği, Makine Direktifi ile birlikte elektriksel olarakda LV (Low Voltage) ve EMC (Electromagnetic Compatibility) gibi güvenlik testlerine tabii tutuluyor.

Üretiminin % 70’ini ihraç ediyor

Üretiminin % 70’ini 100’ün üzerinde ülkeye ihraç eden Dalgakıran Kompresör, yurtdışında ayrıca Rusya, Ukrayna ve Almanya’da kendi şirketleri ile hizmet vermeye devam ediyor. Firma farklı lokasyonlar da satış ve dağıtım kanallarına sahip, 50’nin üzerinde exclusive bayi ile ulaşılması en güç bölgelere dahi geniş servis ağı ile hizmet veriyor.

Dalgakıran, Ar-Ge kadrosu ise yalnızca kendi tasarımı olan ürünleri üretiyor. Ürünlerinin gelişimi için şirket bünyesinde çalışmalar

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 19

HABER

AEMOT, elektrik motor sektöründe

teknolojik yenilikçi çözümler Sektörde 33 yılı aşkın süredir hizmet veren, tecrübesi, finansal alt yapısı, teknik kadrosu ve idari departmanlarıyla uluslar arası normları kendi prensipleriyle özümsemiş, bölgemizdeki en önemli Elektrik Motor fabrikalarından biridir.

A

EMOT Elektrik Motorları 34 yıldır trifaze asenkron elektrik motor sektöründe faaliyet göstermekte olup Türkiye’nin en önemli elektrik motoru imalatçılarından biridir.

Firmamızın üretimi Aksaray’da olup 28.000 m2 kapalı alanda, 63 tip gövdeden 315 tip gövde büyüklüğüne kadar, 0.12 kW - 200 kW güç değerleri arasında 2-4-6-8-12 kutuplu AC trifaze elektrik motorları üretimi gerçekleştirmektedir. Firmamız enerji verimliliğine ve yüksek güçlerde motor üretimine odaklanarak ve kapasitemizi her geçen gün artırarak başta ülkemizin enerji açığını minimuma indirgemeyi ve sonrasında yaptığı teknolojik çalışmalarla Avrupa’da ve dünyada adından söz ettirmeyi amaç edinmiştir.

Enerji verimliliği artık günümüzde en önemli konuların başında geliyor. Dünyada hükümetler, sivil toplum kuruluşları özel sektör firmaları tüm enerji politikalarını değiştirirken yenilenebilir enerji ve enerji tasarrufuna yönelik yatırımlar her geçen gün artmaya devam ediyor. Ülkemizde de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB) önderliğinde yürütülen projelerin başında da verimsiz elektrik motorlarının yüksek verimli elektrikli motorlarla dönüştürülmesi projesi var.

Elektrik motorlarının önemi de her geçen gün artıyor. Türkiye’de tüketilen elektriğin %36’sı elektrik motorları tarafından tüketilmektedir.

Elektrik motoru üzerinde yapacağımız iyileştirmeler ülkemiz açısından çok büyük kazanımlara yol açacaktır. Bilindiği üzere Türkiye ve AB ülkeleri 2012 yılında IE1 motor verimliliğinden IE2 motor verimliliğine geçmiş, 2015 yılında 7.5 kW ve üzeri motorlar için; IE2 verimliliğinde ise değişken hız sürücüler ile tahrik edilmesi ya da minimum IE3 motor verimli olması zorunluluğu gelmiştir.

2017’de de bu durum 0,75 kW üstü motorlar için geçerli olacaktır. Diğer ülkelere baktığımızda ise Şekil 1’de gösterildiği gibi bir tabloyla karşılaşıyoruz.

20 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Şekilden de anlaşılacağı gibi elektrik

motorları için değişim süreci birçok ülke için tamamlanmış ya da tamamlanmak üzeredir.

AEMOT Elektrik Motorları üretiminin %30’unu ihraç etmektedir. Özellikle Avrupa’daki çoğu müşterimiz 2015 yılından beri IE3 motorları talep etmektedir. Ülkemizde de BSTB önderliğinde dönüşümü planlanan milyonlarca motor bulunmaktadır. Bu kapsamda, BSTB ile UNDP tarafından, söz konusu dönüşüm programına katkıda bulunulacak GEF projesi hazırlanmış ve AEMOT da bu projenin ortakları arasında yer almıştır. Bütün bu gelişmeler ışığında firma olarak tamamen IE3 ve IE4 motorlara

HABER

odaklanarak büyük bir yatırım yaptık. Tüm eski kalıplarımızın üzerinde oynamak yerine bütün ürün gamındaki kalıpları IE3 ve IE4 motora yönelik değiştiriyoruz.

Bugün itibarıyla %80 oranında IE3 motorlarımız hazır. Türkiye’de ilk olarak 132 grubunda ve 160 grubunda sürücüsüz asenkron olarak IE4 motorlarımızı piyasaya sürdük. 2017 yılı sonu itibarıyla IE3 ve IE4 verimli motorlar tüm ürün gamımızda olacak. Yeni ürünlerimizle birlikte birçok değişim projesine de başlamış bulunuyoruz.

etapla Avrupa’nın en teknolojik test laboratuvarlarından birine sahip olacağız. Bu test laboratuvarında invertörlerin (frekans hız sürücülerinin) verim testleri bile yapılabilecek. Bu testler ışığında değişim projelerinin hız kazanacağına inanıyoruz. Aynı zamanda yerli elektrik motor üreticileri olarak kurduğumuz EMOSAD’ın çalışmaları hız kazanmış ve bu dernek sayesinde devlet ve özel sektör arasında resmi bir bağ kurulmuştur.

Ülkemizde her yıl yaklaşık olarak 1.5 milyon adet motor satışı yapılmaktadır. Sektörde yerli üreticilerin payı %65, yabancı üreticilerin payı ise %35 civarındadır.

Yukarıda bahsedildiği üzere değişim projeleri 2017 yılı itibarıyla hız kazanacak fakat diğer yandan da piyasaya girecek yeni motorların denetimini yaparak yüksek verimli motorların piyasada olması gerekmektedir. BSTB tarafından yürütülen denetimler hız ve etkinlik kazanmaya başlamıştır.

TSE laboratuvarlarında piyasadan toplanan birçok motor test edilmektedir.

Buraya kadar bahsettiğimiz hususlar, motorlardaki elektriksel verimlilik üzerine yapılan çalışmalardı. Ancak bunların yanısıra enerji kaybı olarak nitelendirdiğimiz plansız duruş kalkışlardan ve kullanıcıların yanlış ürün seçiminden kaynaklanan enerji kayıpları da mevcuttur.

Bu kayıplar neticesinde bir ürün geliştirerek motorların arızasını önceden belirleyen bir sistemiyle motorların tahmini olarak ne zaman duruş yapacağını kullanıcılara bildirebiliyoruz. Aynı zamanda kullanıcıların gereksiz yere yüksek güçte motor seçimlerini yaptığımız testlerle engellemeye çalışıyoruz.

AEMOT elektrik motorları olarak 900 kW’a kadar test altyapısını hayata geçiriyoruz. 2017’nin Ocak ayında hazır hale getirdiğimiz 450 kW güç aralığına kadar olan ilk

Kısacası yerli üretici olarak yatırımlarımızın %90’ı enerji verimliliğiyle ilgilidir. İleride ülkemiz bu konuda bizim gibi üreticilerin yatırımları ve devlet politikalarımızla

elektrik motor üretim merkezi haline gelecektir. Yüksek enerji verimli motorları, hem üreticiler hem de kullanıcılar olarak teşvik etmemizle birlikte önümüzdeki yıllarda ülkemizdeki motor sektörü dünyada adından sıkça söz ettirecektir.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 21

HABER

22 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 23

HABER

Yeni CompAir

Yağsız Kompresör Serisi: Pure Alman kompresör üreticisi CompAir yağsız (oil-free) kompresör üretiminde dünyanın en önde gelen markalarından. Yeni Pure Air yağsız kompresör serisi birçok yeni özelliği ile piyasanın en rekabetçi oilfree kompresörü olmaya aday.

24 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Air

HABER

T

amamen yağsız çalışan CompAir Dryclon vida grubu gıda, içecek, kimya, ilaç, boya ve elektronik gibi yağsız hava ihtiyacı olan sektörlerin koşullarına göre tasarlanmış. ISO 8573-1 Class Zero koşullarında hava kalitesi aynı zamanda silikon da içemiyor (silicon free air). İki kademeli yağsız vida grubu birbirine temas etmeyen, hassasiyetle tasarlanmış ve üretilmiş rotorlardan oluşuyor. CompAir tarafından üretilen yağsız vida gurubu elektriksiz nickel-teflon kaplaması sayesinde yüksek sıcaklık ve aşınmaya karşı vida değişim maliyetini ortadan kaldırıyor.

Basınçlı hava, her iki kademeden sonra ara soğutucularla soğutuluyor, buna ilave olarak vida gurubu kapalı devre su soğutmalı olduğu için neredeyse izotermal verimde bir basınçlı hava elde ediliyor. CompAir Pure Air neredeyse ortamdan emdiği sıcaklıkta basınçlı hava üretebilen tek kompresör olarak oldukça iddialı.

Intercooler ve aftercooler sonrasına yerleştirilen elektronik seviye kontrollü kondens tahliye cihazları ise standart donanımda yer alıyor.

CompAir D Serisi yağsız kompresörün yenilikçi tasarımı yanında diğer kompresör üreticilerinden ayrıldığı en önemli özellik, 5,7” dokunmatik ekranlı gelişmiş Delcos XL kontrol sistemi.

CompAir tarafından tasarlanan Delcos XL; ortam basınç ve sıcaklığı, her kademede giriş ve çıkış basıncı ve sıcaklığı gibi birçok gerekli parametreyi tek bir ana ekranda gösteriyor. Basit menüsü ve geniş dokunmatik ekranı sayesinde kompresör basıncını kontrol etmek ve haftalık çalışma programı ayarlamak çok basit hale getirilmiş. Son 64 hatanın kaydı ve hata anındaki tüm kompresör bilgilerine de ekrandan erişmek mümkün. Bu fonksiyon, servis ve bakım personelinin işini çok kolaylaştıracaktır. Delcos XL ile sunulan en benzersiz özellik ise hat basıncı, debi, motor hızı gibi

CompAir D Serisi Yağsız Kompresör parametrelerin saatlik ve haftalık kaydının tutulması. Ekranda haftalık debi analizini görmek her işletmenin işine yarayacaktır. Ayrıca Delcos XL tüm bu özelliklerini Türkçe menüyle gösteriyor.

Yağsız kompresör piyasasına yeni bir rekabet getirecek gibi görünen CompAir Pure Air oil free serisi, sunduğu tüm yenliklerle birlikte 6yıl/44.000saat Assure Garanti programı ile yine piyasanın ezberlerini bozacak gibi görünüyor.

Teknolojide iddialı olan CompAir D Pure Air yağsız kompresörler satış fiyatı konusunda iddialı, detaylı bilgi için DHE Endustriyel ile bağlantıya geçebilirsiniz.

CompAir Dryclon İki Kademeli Vida Grubu

Compair Delcos XL Kontrol

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 25

ANALİZ

TÜRKİYE ve DÜNYA’DAN POMPA VE KOMPRESÖR SANAYİİ RAPORU

S

ıvı pompa imalat sektörü, çeşitli sıvıları farklı amaçlarla basmak için çeşitli alanlarda kullanılan muhtelif tip, model, tasarım ve büyüklükteki pompa ve aksamlarının üretimini kapsamaktadır.

1 Ocak 2008 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan “AB Aktiviteye Göre Ürünlerin İstatistiksel Sınıflandırılması Sistemi” ürün odaklı sınıflandırma esasına dayandığından üretim miktarlarının belirlenmesinde kullanılmaktadır. TÜİK tarafından yayınlanan üretim istatistiklerine ilişkin veriler bu sistem esas alınarak düzenlenmiştir.

Ticarete konu olan tüm ürünler için iki temel sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır. Detaylı veriler için Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (The Harmonized Commodity Description and

Coding Systems) kısaca Armonize Sistem kullanılırken, sektörel değerlendirmeler için Uluslararası Standart Ticaret Sınıflaması (SITC Rev.3, Standart International Trade Classification) kullanılmaktadır.

Pompa ve kompresörler, Standart Uluslararası Ticari Sınıflandırmaya (SITC) göre 742 ve 743. bölümlerde sınıflandırılmıştır. Pompa ve kompresörlerin “AB Aktiviteye Göre Ürünlerin İstatistiksel Sınıflandırılması Sistemi” (CPA:2009), SITC Rev.3 ve Armonize Sisteme göre sınıflandırılması aşağıda verilmektedir.

CPA No: 28.13.12 (Yakıt, yağlama, soğutma ve beton harcı için pompalar), 28.13.12 (Sıvılar için diğer ileri geri pozitif yer değiştirmeli (deplasmanlı) pompalar), 28.13.13 (Sıvılar için diğer dönel, pozitif yer değiştirmeli (deplasmanlı) pompalar),

26 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

28.13.14 (Diğer santrifüjlü pompalar, sıvılar için; diğer pompalar), 28.13.21 (Vakum pompaları), 28.13.23 (Kompresörler, soğutma ekipmanları için), 28.13.24 (Hava kompresörleri (çekilebilir olması için tekerlekli bir şasi üzerine monte edilmiş)), 28.13.26 (İleri geri yer değiştirmeli (deplasmanlı) kompresörler), 28.13.27 (Dönel yer değiştirmeli (deplasmanlı) kompresörler (tek veya çok şaftlı)), 28.13.28 (Diğer kompresörler), 28.13.31 (Pompa parçaları; sıvı elevatörlerinin parçaları), 28.13.32 (Hava veya vakum pompalarının parçaları; hava veya gaz kompresörlerinin parçaları, aspiratörlerin ve davlumbazların parçaları) SITC No: 742 (Sıvı Pompalar), 743 (Kompresörler) Armonize No: 8413 (Sıvı pompalar), 8414 (Kompresörler)

ANALİZ Ülkemizde ilk pompa üretimi çok az sayıda firma ile 1950’li yıllarda başlamıştır.

1965 yılından itibaren ülkemizde döküm teknolojisinin gelişmesine paralel olarak pompa imalatı da hızla gelişmeye Pompa-Kompresör Üretimi (Miktar: Adet) başlamıştır. Sektördeki büyük işletmeler CPA Kod Ürünler 2010 2011 2012 2013 2014 az olup, genellikle orta ve küçük işletmeler yer almaktadır. Türkiye çapında Pompalar (yakıt, bölgelere göre en fazla işletme Marmara yağlama, soğutma ve ve Ege Bölgesindedir. Daha sonra Orta 28.13.11 beton harcı için) 8.581.753 11.241.019 7.361.206 6.737.835 7.896.236 Anadolu Bölgesi gelmektedir. İl bazında Diğer ileri geri pozitif bakıldığında ise İstanbul, Konya ve yer değiştirmeli İzmir en önemli şehirlerdir. Sektördeki (deplasmanlı) pomfirmalar Türk Pompa ve Vana Sanayicileri palar Derneği (POMSAD) çatısı altında c c c c 28.636 28.13.12 (sıvılar için) toplanmışlardır. Bugün POMSAD’ın 44 üyesi bulunmaktadır. Sektörde bazı Diğer dönel, pozitif pompa tiplerinde ihtisaslaşmış firmalar yer değiştirmeli olduğu gibi, ihracata yönelmiş, AR(deplasmanlı) pomGE çalışmalarına geçmiş kuruluşlar da palar bulunmaktadır. Dalgıç pompada üretim 3.201 5.513 4.467 c c 28.13.13 (sıvılar için) yapan genellikle büyük kuruluşlardır.

Diğer santrifüjlü Kapasite artışları, darboğaz giderme pompalar, sıvılar için; ve modernizasyonunun yanı sıra tevsi 28.13.14 diğer pompalar 322.335 499.569 558.153 658.w605 684.169 kapasiteler niteliğindedir.

28.13.21 Kompresör sektörüne baktığımızda Vakum pompaları c 788.385 c 371.333 341.623 ise, hava kompresörleri olarak endüstriyel tipte pistonlu ve vidalı 28.13.23 Kompresörler, soğutkompresörler üretildiğini görmekteyiz. ma ekipmanları için c c c 917 c Hava kompresörleri konusunda az Hava kompresörleri sayıda firma, Hollandalı ve Alman (çekilebilir olması için lisansör firmaların teknolojik desteğiyle 28.13.24 tekerlekli bir şasi üzeüretimin yanısıra kendi tasarımları olan rine monte edilmiş) 6.334 7.533 7.261 16.572 18.162 ürünler de üretmektedirler. Pistonlu ve vidalı tip kompresörlerin emek yoğun İleri geri yer değişürünler olması ülkemizi bu alanda tirmeli avantajlı kılmaktadır. Bazı firmalarımız 28.13.26 (deplasmanlı) kompdoğrudan lisansör firmalara satış yaparak resörler 6.178 6.100 8.926 18.248 27.691 kalite ve fiyat konusunda kendilerini Dönel yer değiştirkanıtlamışlardır. meli Küçük ve orta ölçekli işletmeler (deplasmanlı) kompsektörde ağırlıklı paya sahiptir. Ülkemizde resörler (tek veya pek çok küçükorta büyüklükteki tesis 2.922 4.485 c 11.511 23.084 28.13.27 çok şaftlı) “atölye tipi” üretimle imalat yapmaktadır. Üretim miktarları düşük olup, işgücü kalifiye değildir. Maliyetler düşük, fakat 28.13.28 Diğer kompresörler 61.084 33.238 39.483 43.718 71.642 kalite de düşüktür. Giderek dışarıya açılan Pompa parçaları; büyük/orta firmalarda ise üretim CNC 28.13.31 sıvı elevatörlerinin (Bilgisayarlı Sayısal Kontrol) tezgahlara parçaları . . . . . dayanmaktadır. Üretim hatları minimum Hava veya vakum stok/maksimum işçi verimi/sürekli pompalarının parçakalite kontrole göre düzenlenmektedir. ları; hava veya gaz Kapasite/üretim miktarları giderek kompresörlerinin artmaktadır. Son yıllarda sektörde önemli parçaları, aspiratörlegelişmeler olmuş, büyük firmalarda 28.13.32 rin ve davlumbazlapompa üretimleri, AB ülkelerindeki rın parçaları . . . . . teknolojiye paralel bir gelişme yaşamıştır.

Yapılan yatırımlarda hedefler ihracatı öngörmüştür. Tesislerde CNC tezgahlar c : 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanununun gizli verilerle ilgili maddesi uyarınca bilgiler verilmemiştir. büyük çapta kullanılmaya başlamıştır. . : Uygulanamamıştır. (PRODTR Listesinde ölçü birimi Türk Lirası olan ürünlerin “Satış miktarı” verilememiştir.) Ayrıca, mühendislik hizmetlerinin yoğun

TÜRKİYE’DE ÜRETİM

Kaynak: TUİK (15.06.2016 tarihinde mevcut olan verilerle)

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 27

ANALİZ olduğu özel pompalar da üretilmektedir.

ISO 500 Listesinde Yer Alan Pompa Üreticisi Firmalar 2010 yılı 500 büyük firma 144 Hema Endüstri A.Ş. İstanbul 311 Baymak Makina San. ve Tic. A.Ş İstanbul 332 Samsun Makina San. A.Ş. Samsun Kaynak: İstanbul Sanayi Odası

Son yıllardaki en önemli gelişmelerden biri AR-GE çalışmalarının devlet desteği ile ulaştığı boyuttur.

Birçok firma ürünlerini geliştirmek amacıyla AR-GE projeleri hazırlamış ve TÜBİTAK ve/veya TTGV desteği almıştır. Özellikle büyük ölçekli bazı firmalar ürün performanslarını yükseltmişler ve maliyetlerde önemli

oranda tasarruf sağlamışlardır.

Enflasyon ve ekonomik kriz bu sektörde de daralmaya yol açmış, talepte dalgalanma, fiyatlarda istikrarsızlık yaşanmıştır. Kredi maliyetlerinin yüksekliği, maliyetlerde finansman giderlerini de arttırmıştır. Sektörün ihracata yönelmesi, pompa üretim miktarlarında artışa ve kapasitelerin büyümesine olanak sağlayacaktır.

CE işareti, Avrupa Birliği’nin, teknik mevzuat uyumu çerçevesinde hazırlanan Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamına giren ürünlerin bu direktiflere uygun olduğunu ve gerekli bütün uygunluk değerlendirme faaliyetlerinden geçtiğini gösteren bir Birlik işaretidir. CE işareti, ürünlerin

amacına uygun kullanılması halinde insan can ve mal güvenliği, bitki ve hayvan varlığı ile çevreye zarar vermeyeceğini, diğer bir ifadeyle ürünün güvenli bir ürün olduğunu gösteren bir işarettir. CE işareti, Avrupa Birliği’nin uyulması mecburi olan mevzuatı kapsamında yer alan bir işaret olduğu için AB üyesi ülkelerde ve Türkiye’de piyasaya arz edilecek olan ürünlerin bu işareti taşıması zorunludur. (CE İşareti ile ilgili detaylı bilgi için bakınız: www.sanayi.gov.tr (AB Teknik Mevzuat Sistemine İlişkin Genel Bilgi, CE İşareti); www.ekonomi. gov.tr (AB Teknik Mevzuat Uyumu ve CE İşareti)

TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARETİ İhracat

Sektörün toplam ihracatı (sıvı pompalar ve kompresörler) 2015 yılında, 2014 yılına göre %18 oranında azalmış ve 702,7 milyon dolara gerilemiştir.

Pompa-Kompresör İhracatımız (Değer: 1000 ABD $) GTİP

841311 841319 841320 841330 841340 841350 841360 841370

Ürünler Servis İstasyonları/Garajlarda Kullanılan Türde Yakıt/Yağ Dağıtım Pompaları Ölçü Tertibatlı Diğer Sıvı Pompaları El Pompaları İçten Yanmalı Pistonlu Motorlar Yakıt, Yağ/Soğutma Pompaları Beton Pompaları Diğer Doğrusal Deplasmanlı Pompalar (Pozitif Hareketli) Diğer Döner Deplasmanlı Pompalar Diğer Santrifüjlü Pompalar

2013

2011

2012

8.173

9.019 11.487 12.262 13.375

7.295 3.269

7.913 2.979

7.076 3.358

2014

Ülkelere Göre Pompa-Kompresör İhracatımız (Değer: 1000 ABD $

6.015 3.775

2015

4.611 2.870

26.383 30.602 31.786 35.951 33.687 7.927 7.441 13.783 15.626 11.354 72.619 96.323 88.540 96.671 75.306 34.330 32.759 37.567 47.635 37.522 43.245 46.576 56.305 60.514 51.338

841381 Diğer Pompalar 44.837 45.519 51.164 62.794 46.256 841382 Sıvı Elevatörleri 1.187 689 1.552 793 1.996 Pompaların Aksam115.816 108.581 118.251 129.239 104.101 841391 Parçaları Sıvı Elevatörlerine Ait 841392 Aksam; Parçalar 234 370 781 1.112 1.359 Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, 8414 Vantilatör, Aspiratör 353.053 342.982 370.975 392.346 318.896 Toplam 718.368 731.750 792.624 864.734 702.670

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi

28 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2015 Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015 Pay (%) Almanya 182.222 164.874 173.146 181.052 138.814 19,8% A.b.d.

34.648 46.820 46.763 44.988 43.803 6,2% İngiltere 32.130 27.058 29.048 30.326 28.609 4,1% İran 26.642 23.883 22.334 36.762 28.291 4,0% Irak 35.358 46.143 47.775 38.749 26.356 3,8% Türkmenistan 18.280 13.499 21.939 27.828 25.340 3,6% Suudi arabistan 9.683 13.359 17.688 20.064 22.077 3,1% İtalya 30.491 27.941 23.772 32.450 20.728 2,9% Rusya federasyonu 33.693 35.204 43.163 40.588 19.609 2,8% Azerbaycan 23.042 27.379 33.764 31.028 19.055 2,7% Fransa 15.112 10.793 12.222 17.534 17.223 2,5% Polonya 11.426 12.236 13.891 16.508 16.892 2,4% Mısır 6.686 9.269 11.016 13.920 13.163 1,9% Belçika 14.491 14.137 13.992 14.368 12.397 1,8% Ege serbest bölge 8.808 14.233 11.288 10.944 12.306 1,8% B.a.e.

4.470 5.071 7.307 10.482 10.726 1,5% Cezayir 5.993 7.395 7.057 9.581 10.504 1,5% Kazakistan 6.110 8.116 9.435 11.216 8.866 1,3% Ürdün 3.119 3.622 3.695 4.744 8.602 1,2% İspanya 6.211 6.635 7.440 8.861 8.401 1,2% Romanya 27.768 13.046 7.630 22.291 8.285 1,2% Güney afrika cum. 3.159 4.560 8.986 8.251 7.449 1,1% Gürcistan 11.973 11.077 11.661 10.012 7.386 1,1% Fas 3.626 4.724 3.651 5.262 6.181 0,9% Bulgaristan 6.135 6.840 8.044 6.493 6.145 0,9% İlk 25 Ülke 561.274 557.914 596.709 654.304 527.211 75,0% Genel Toplam 718.368 731.750 792.624 864.734 702.670 100,0% Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi

ANALİZ

İthalat

Sektörün toplam ithalatı (sıvı pompalar ve kompresörler) 2015 yılında, 2014 yılına göre yaklaşık %9,6 oranında azalarak 1,86 milyar dolara gerilemiştir.

Pompa-Kompresör İthalatımız (Değer: 1000 ABD $ GTİP

Ürünler

Servis İstasyonları/ Garaj larda Kullanılan Türde Yakıt/ Yağ Dağıtım 841311 Pompaları

Ölçü Tertibatlı Diğer Sıvı 841319 Pompaları 841320 El Pompaları

2011

2012

2013

2014

2015

Ülkelere Göre Pompa-Kompresör İthalatımız (Değer: 1000 ABD $) Ülkeler

2011

2012

2013

2014

2015

2015 Pay (%)

Çin

332.821 394.157 482.366 401.342

403.786

21,8%

Almanya

342.487 325.825 370.490 387.148

309.713

16,7%

İtalya

294.309 276.816 290.890 248.455

190.053

10,3%

8.056

5.040

5.534

5.901

8.184

Fransa

190.048 132.452 123.198

96.532

107.551

5,8%

5.897

6.959

3.098

5.564

4.779

Çek cumhuriyeti

42.098

59.575

100.452

117.455

93.786

5,1%

8.989

12.283

15.579

14.964

13.154

A.B.D.

82.664

78.211

80.726

99.264

88.679

4,8%

İngiltere

71.787

66.574

73.170

63.825

57.806

3,1%

Güney kore

71.685

52.630

75.168

56.912

56.934

3,1%

İçten Yanmalı Pistonlu Motorlar Yakıt, Yağ/Soğutma 216.327 841330 Pompaları

181.523

196.018 202.649 202.123

Slovakya

63.196

70.471

74.110

64.276

53.824

2,9%

43.342

43.827

48.094

Japonya

40.142

35.950

93.317

43.889

49.723

2,7%

Belçika

38.307

41.268

49.787

45.981

43.463

2,3%

Macaristan

24.962

18.712

20.416

23.621

38.810

2,1%

Hindistan

35.317

23.331

22.848

39.859

38.804

2,1%

İspanya

76.685

32.973

60.810

50.302

36.045

1,9%

Romanya

9.094

7.547

20.788

33.220

32.510

1,8%

Brezilya

43.614

45.269

40.938

27.583

25.478

1,4%

Avusturya

29.726

32.373

28.007

29.723

25.164

1,4%

Polonya

10.094

14.137

19.878

21.993

22.472

1,2%

Portekiz

8.306

9.076

12.273

16.873

19.460

1,1%

Hollanda

20.744

14.043

27.817

24.291

15.413

0,8%

İsveç

23.192

16.231

15.856

16.294

14.145

0,8%

Danimarka 28.369

22.261

23.248

24.380

13.929

0,8%

İsviçre

13.023

11.557

12.550

15.902

13.520

0,7%

Tayvan

18.849

14.961

15.632

16.599

13.311

0,7%

Sırbistan

522

373

2.059

5.531

10.602

0,6%

Beton Pom841340 paları

Diğer Doğrusal Deplasmanlı Pompalar (Pozitif 841350 Hareketli)

Diğer Döner Deplasmanlı 841360 Pompalar

Diğer Santrifüjlü 841370 Pompalar

Diğer Pom841381 palar Sıvı Ele841382 vatörleri

58.270 66.910

73.753

164.428 93.459

85.141 75.301

40.470

91.668 75.507

243.633

208.965

269.121 251.660 258.083

92.545

55.866

52.235

67.701

49.701

1.064

937

753

1.969

668

126.543

119.255

Pompaların Ak841391 sam-Parçaları 129.556 Sıvı Elevatörlerine Ait Aksam; 1.421 841392 Parçalar

8414

75.929

47.452

1.030

988

118.798 106.203

4.395

986

Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör, Aspiratör 1.162.388 1.095.167 1.261.214 1.165.614 999.182

Toplam

2.038.397 1.887.820 2.229.776 2.047.109 1.850.709

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi

İlk 25 Ülke 1.912.041 1.796.773 2.136.794 1.971.250 1.774.981 95,9% Genel Toplam

2.038.397 1.887.820 2.229.776 2.047.109 1.850.709 100,0%

Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 29

ANALİZ

DÜNYA TİCARETİ İhracat

İTHALAT

Pompa ve Kompresör Dünya İhracatı (GTİP No:8413, 8414, Değer: Milyon ABD $) Ülkeler ÇHC Almanya ABD İtalya Japonya Fransa Meksika Güney Kore İngiltere

2011 14.705 21.393 15.574 8.913 11.911 5.595 3.212 3.123 4.066

Belçika Çek Cum. Hollanda Tayland İsviçre Kanada

3.779 2.797 3.309 2.033 2.434 2.292

Singapur Macaristan

1.800 2.014

Avusturya Romanya Hindistan Polonya İspanya

1.498 1.207 1.213 1.130 1.313

Tayvan

1.259

Brezilya

1.657

2012 16.091 20.320 17.273 8.836 10.753 5.231 3.583 3.490 4.008 3.622 2.656 2.942 2.006 2.148 2.327

1.785 1.852

1.421 1.114 1.264 1.307 1.242

1.254

1.779

2013 17.964 21.530 17.916 9.057 9.673 5.316 3.824 3.720 4.159 3.730 2.868 3.255 2.189 2.408 2.120

2.032 1.927

1.479 1.374 1.515 1.649 1.390

1.279

1.388

2014 19.780 22.317 18.423 9.704 9.392 5.624 4.201 3.950 4.138 3.682 3.072 3.254 2.501 2.315 2.358

2.076 2.233

1.510 1.526 1.487 1.458 1.411

1.389

1.392

Danimarka

1.462

1.438

1.416

1.430

İsveç

1.302

1.222

1.245

1.240

Norveç

718

Hong Kong

Slovakya

Türkiye

Genel Toplam

865

995

2007

2008

2009

ABD

17.643

19.158

19.524

21.557 21.072

CHC

10.833

9.475

10.382

10.559

8.966

Almanya

9.728

9.289

9.899

10.189

8.388

Meksika

4.721

5.419

5.255

5.816

5.407

Fransa

5.738

5.082

5.162

5.200

4.442

Kanada

4.568

4.982

4.725

5.140

4.408

İngiltere

4.492

3.951

4.263

4.657

4.179

Güney Kore

3.679

4.002

4.255

4.454

4.168

Japonya

3.760

3.770

3.632

3.819

3.572

İtalya

3.834

3.345

3.460

3.520

3.150

Suudi Arabistan

2.194

2.347

2.704

2.542

2.659

Rusya Fed.

3.758

4.149

4.653

3.890

2.510

Tayland

2.201

2.610

2.642

2.578

2.473

Hindistan

2.435

2.657

2.245

2.311

2.258

985

İspanya

2.307

1.931

2.103

2.280

2.151

703

Belçika

2.405

2.263

2.374

2.337

2.108

0

2.456

1.893

2.261

2.039

Macaristan

1.944

1.648

1.950

2.146

1.940

Hollanda

2.577

2.336

2.369

2.339

1.926

Polonya

2.146

1.909

2.048

2.196

1.911

Singapur

1.587

1.886

1.903

2.469

1.911

Türkiye

2.038

1.888

2.230

2.047

1.851

2.882 2.784 2.477 2.301 2.015 1.996

1.851 1.783

1.538 1.474 1.446 1.347 1.303

1.291

1.205

1.202

1.159

1.091

1.263

1.227

1.184

1.084

1.021

633

712

805

784

763

741

Malezya

700

2015 18.889 18.802 16.396 8.599 8.372 4.638 4.243 3.948 3.773

718

835

732

888

793

953

865

131.222 131.474 137.581 143.615 127.656

Kaynak: Trademap

ABD, AB ve EFTA ülkelerinde sektör ürünleri talebi yüksektir ve pazar kararlı bir biçimde gelişme göstermektedir. Dalgıç pompada 30.000 adet/yıl, santrifüj pompada 80.000100.000 adet/yıl kapasiteler optimal miktarlardır. Böylece birim maliyetler düşmekte, bilgisayarlı üretim tezgâhları verimli çalışabilmektedir. Ayrıca, AB ülkelerinde işletme başına üretim miktarları yüksektir. Böylece CAD/CAM (Bilgisayar Destekli Tasarım/Bilgisayar Destekli İmalat) sistemleri ve otomatik malzeme yükleme stoklama donanımları ile modern teknoloji uygulanmaktadır. Kalıp ve ürün tasarımları ile malzeme tasarrufu yapılmakta, yeni malzemeler seçilmekte, ürün performansları arttırılabilmektedir.

AB ülkelerinde AR-GE çalışmaları süreklilik kazanmıştır.

Cironun %2,5-5’i AR-GE’ye ayrılmaktadır.

AB ülkelerinde, elektrik, yakıt ve doğal gaz gibi girdilerin fiyatları ülkemizden daha ucuz olup, bu avantaj maliyetleri etkilemektedir.

30 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Pompa-Kompresör Dünya İthalatı (GTİP No: 8413, 8414, Değer :Milyon ABD $) Ülkeler

BAE

2010

2015

Genel Toplam 136.823 136.833 142.602 148.091 131.695

Kaynak:Trademap

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 31

HABER

32 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 33

SEKTÖRDEN

UYGAR ASANSÖRDEN DOĞA VE ÇEVREYE DUYARLI KOMPRESÖR YATIRIMI Uygar Asansör, KOSGEB’in 1.500.000 TL’lik faizsiz kredi desteği ile asansör atık ısısından fabrika ofislerini ısıtacak sistem için, Özen Kompresör bölge ana bayii Kalara Pnömatik firması ile anlaştı.

Uygar Asansör’ün kurucusu Kemal Aksöz

34 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

3

D modelleme yönetimi ile üstün teknolojiye sahip tezgah ve robotlarla senkronize olarak üretim yapma gücüne sahip olan işletme, Türkiye’nin alanındaki en büyük yatırımını yaparak Temelli’de ki yeni fabrika yatırımında invertörlü Özen Vidalı Kompresörü tercih etti.

Temel üretimleri; AVM, metro, yüksek katlı binalar ve kamu binaları olan Uygar Asansör, bunların yanı sıra villa asansörlerinde de kullanılmak üzere; seri üretim şeklinde Türkiye’de markalaşmış Otomatik Kat ve Kabin Kapıları, Kabin, Karkas ve Buton sistemleri üzerine hizmet vermektedir.

Uygar Asansör’ün kurucusu Kemal Aksöz, özellikle Temelli’de kurdukları fabrikanın bir çok yeniliği beraberinde getireceğini belirtti.

Aksöz, ‘’İşletmelerde pnömatik sistemlerin artmasıyla birlikte yoğun şekilde kullanılan hava kompresörleri için bir çok yerli yabancı firma ile görüştüklerini belirterek, tercihlerini Özen Kompresör’den yana kullandıklarını belirtti.

Aksöz, ‘’Kalara Pnömatik, fabrikamızın yüksek maliyetli olan ofis ısıtması ile duş ve sıcak su maliyetlerinin çok cüzzi bir yatırımla yeni aldığımız direk akuble İnvertörlü Özen Hava Kompresörün atık ısısı ile karşılayacağımızı belirtti.

Fabrikamızın özellikle çevreye duyarlı, sürüdürebilir verimlilik esasına göre planlarını yaptığı yeni yatırımında bizim için önemli bir yekün tutan ısıtma giderleri ve doğaya salınacak atık ısının, kompresöre takılacak bir esanjör yardımı ile fabrika ısıtmasında kullanılması fikri çok önemliydi.

Ankara Sincan OSB’de bulunan Bronz Metal firmasında ki uygulamaya da baktığımızda 30 kw lık bir kompresör ile 85 C gibi yüksek bir ısıtma sağlanabilmesi bizi çok heyecanlandırdı. Asil ve yedek olarak almış olduğumuz iki kompresörde de kullanılmasını

SEKTÖRDEN istediğimiz esanjörlerle bu işe kesin çözümü doğayla dost çözüm üreterek bulmuş olduk’’dedi.

Kalara Pnömatik firması adına açıklama yapan firma sahibi Murat Alişiroğlu da, ‘’Kalara Pnömatik olarak kuruluşumuzdan bu güne kadar önceliğimiz; yeni kurulacak fabrikalarda yatırımcıları doğru yönlendirmek oldu. Uygar Asasansör firması kendi sektöründe lider bir firma, kaliteden ödün vermeyen, en iyisi için sürekli çalışan bir işletme.Düne kadar yabancı bağımlılığının en yüksek olduğu asansör sektöründe yerli ürünleri ile ülkemizin ihtiyacı olan asansörleri ve ekipmanlarını üretip, yurt dışında da 20 den fazla ülkeye ihracaat yapan ayrıca ülkeye döviz girdisi sağlayan firmadır. Biz firmaya verdiğimiz İnvertörlü Direk Akuble Özen Marka Kompresörün içine yerleştirdiğimiz bir esanjör ile isterlerse şebekeden gelen suyu ısıtıp banyo ve mutfaklarında kullanılmasını, isterlerse ofis ve fabrika ısıtmada mevcut kombi ye bağlantı yapıp kullanılmasını sağladık’ dedi.

Alişiroğlu ,’’Malesef ülkemizde sanayide kullanılan kompresörler hava üretirken kullandıkları elektrik enerjisinin %80 gibi büyük bir kısmını ısı enerjisi olarak dışarı atıyor. Biz Kalara Pnömatik olarak kompresörlerin içine eklediğimiz esanjörle bu atmosfere salınan ısı enerjisi ile işletmelerin sıcak su ve ısıtma giderlerini düşürerek daha verimli kullanılmasını sağladık.Bilindiğinin aksine bunun kompresöre hiçbir zararı yok tam tersine bir çok açıdan faydası var’’ dedi.

Alişiroğlu, ‘’Kompresörlerde enerji verimliliği, kullanılan enerji miktarının değil, ne kadar hava gerektiğinin tespitinin yapılarak ve kaliteden ödün vermeden, ürün başına tüketilen enerjinin azaltılmasıdır. Enerji verimliliği, enerjinin gereksiz fazla kullanım sahalarını belirlemek ve israfı asgari düzeye indirmek veya tamamen

ortadan kaldırmak için alınan önlemlerin bütünüdür. Isı esanjörü diğer adıyla plakalı esanjörler bu bağlamda kullanılacak en önemli ve yatırımı maliyeti en düşük argümanlardır’’dedi.

Alişiroğlu, ’’Son yıllarda hükümetin gerçekçi enerji politikaları ve yapılan HES, GES, RES gibi çalışmalar nedeniyle ülkemiz enerji arzında sıkıntı yaşamadı ve kendi kendine enerjide yeten bir konuma geldi.

Tüm Türkiye’de ki fabrikaları düşündüğümüzde plakalı ısı esanjörlerinin Enerji ve Çevre Bakanlıklarımızca yasal düzenlemelerle vidalı hava kompresörlerde zorunlu olması sağlanabilinir’’dedi.

Alişiroğlu, ‘’Güçlü bir Türkiye için hepimizin taşın altına elimizi koyması gerekiyor. Enerji tasarrufu her alanda milli bir görevdir. Hiç kimsenin farkına bile varmadığı bir konu ‘’Dünyada ki en pahalı enerji basınçlı hava’’dır. Hava üretirken elektrik tüketiyoruz.

Elektrik ülkemizde başka bir enerji olan ithal doğalgazdan üretiliyor. Ülkemiz için ciddi maliyetli bir enerji olan basınçlı havayı üretirken ortaya çıkan atık ısıyı biz atmosfere salıyoruz. Esasen ülkemizin milli servetini dışarıya kendi ellerimizle bilmeden gönderiyoruz’’ dedi.

Plakalı Eşanjör

2017 2017NİSAN-MAYIS-HAZİRAN NİSAN-MAYIS-HAZİRAN//AIR AIRWORLD WORLDTÜRKİYE TÜRKİYE ‹‹ 35 35

HABER

“KALİTE TESADÜF DEĞİLDİR.”

BU BİR İLANDIR

ATH ENDÜSTRİYEL KOMPRESÖR

Firmamız, ülkemizin sanayisinde önemli bir yere sahip olan kompresör sektöründe satış, servis ve danışmanlık hizmeti vermek üzere kurulmuştur.

1992 senesinden bu yana sektör içerisinde kazanılan tecrübeyi 2007 yılında kurduğumuz ATH ENDÜSTRİYEL MAK.ELEKT.İTH.İHR.SAN.TİC.LTD. ŞTİ. firmasıyla devam ettiriyoruz.

Firmamız TSE belgeli bir servis olup sektörün önde gelen firmalarından bir çok markaya hizmet vermektedir. Portföyümüzde ağırlıkla Atlas Copco marka kompresörler bulunmaktadır, bu kompresörlerin periyodik bakımları ve genel revizyonlarını da garantili olarak yapmaktayız.

Atlas Copco kompresörlerin revizyon işlemi istenildiği takdirde yerinde yapılmaktadır.

Uzman kadromuz ile kompresör ve basınçlı hava ile ilgili tüm sorunlarınızda ve ihtiyaçlarınızda zaman sınırı olmadan 24 saat hizmetinizdeyiz.

Kompresör satış ve servis hizmetlerimiz dışında 2. El kompresör satışı ve kiralama hizmetlerimizde mevcut olup bu konularda da taleplerinizi karşılamaya hazırız.

“KALİTE TESADÜF DEĞİLDİR.”

Saygılarımızla AVNİ KARADUMANOĞLU

36 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

ATH ENDÜSTRİYEL MAK.ELEKT.İTH.İHR.SAN.TİC.LTD.ŞTİ.

ADRES: 1122.Cadde 1470.Sokak No:42 İvogsan/ANKARA TELEFON: 0312 394 77 84 - 85 • FAX: 0312 394 77 86 • ACİL TEL: 0533 341 63 63 athendustriyel@gmail.com

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 37

HABER

basınçlı havanın yeni yüzü

‘kheell’

Sürekli gelişen teknolojisi, yüksek performanslı ürünleri ve mutlak müşteri memnuniyeti ile Türkiye ve Dünya’da basınçlı hava sektöründe öncü firmalarından biri olan Ekosan Kompresör, Kheell markasıyla yurtiçi ve yurtdışında sektörün yeni yüzü oldu.

38 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

HABER

E

KOSAN KOMPRESÖR, ürettiği basınçlı hava kompresörleri ile inşaat, madencilik ve endüstri alanında bir çok önde gelen firmalara hizmet vermektedir.

Kurulduğu günden bu yana edindiği bilgi birikimiyle ve tecrübeleriyle basınçlı hava sektörüne katkı sağlayan EKOSAN KOMPRESÖR, bu yönüyle kendi alanında diğer firmalara üstünlük sağlamaktadır. Sağladığı tüm hizmetlerin her şartta arkasında durmaya öncelik veren EKOSAN KOMPRESÖR, bu yaklaşımıyla sektörde ‘’müşteri memnuniyetini en üst düzeyde taşıyoruz’’ farkını kurulduğu günden bu yana emin adımlarla sürdürmektedir.

Mutlak müşteri memnuniyeti

Ürettiği standart kompresörlerin beraberinde ihtiyaç çeşitliliğine göre ürün yelpazesini genişleten EKOSAN KOMPRESÖR, kheell ve blowsa markaları ile üretim ve ihracat çalışmalarına yön vermektedir. Bu anlamda iyi hizmet verebilmek için stratejiler belirlemekte ve geliştirmektedir.

EKOSANIN ürünleriyle hizmet verdiği alanlar şu şekilde özetlenebilir:

Otomotiv, İnşaat, Maden, Medikal, Endüstriyel tesisler, Tekstil, Alçak basınçlı havanın ihtiyaç duyulduğu her alanda.

EKOSAN KOMPRESÖR, üretimini kendi tesisinde gerçekleştirdiği ürünlerle, kendisini bir çözüm ortağı olarak seçen müşterilerine gerçekçi ve tamamen ihtiyaca yönelik çözümler sunabilmek için çalışmaktadır. Bu anlamda en büyük farkımız müşteri odaklı hizmet vermektir.

Türkiye de ve dünyada yüz de yüz başarılı şekilde verimliliğini sürdürmeyi hedefleyen firmaların her zaman çözüm ortağı ve ilk tercihi olma amacıyla kurulan EKOSAN KOMPRESÖR, yatırımlarını bu doğrultuda yapmaktadır.Geleceğe dönük hedeflerde de hizmet verdiği firmalarla aynı yolda uzun yıllar ‘basınçlı havada çözüm ortağı’ esasına dayalı bir anlayış yer almaktadır.Aynı zamanda ürettiği ürünlerin %25 ini ihraç eden EKOSAN KOMPRESÖR ilerleyen zamanlarda % 50 ye çıkarmayı hedefliyor.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 39

HABER

Dost Kompresör Ülke Müdürlüğü’ne Ayhan Akova atandı Türkiye, 10 Mart 2017: Atlas Copco Group şirketlerinden Dost Kompresör’ün Ülke Müdürlüğü’ne Ayhan Akova atandı. İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Ayhan Akova, Atlas Copco Kompresör Tekniği iş alanında 1996-2010 yılları arasında Satış Mühendisi olarak görev aldı. 2011 yılında IAT (Endüstriyel Hava Bölümü) Bölüm Müdürü olan Akova, 3 Nisan 2017 tarihinden geçerli olmak üzere Dost Kompresör Ülke Müdürlüğü görevine getirildi.

40 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 41

HABER

Kompresör Debisi: FAD nedir Kompresör alırken nelere dikkat edilmeli? Bu basit sorunun cevabı her zaman o kadar basit değil. Türkiye’de kompresörleri motor gücüne göre sınıflandırmak alışkanlığı yaygın.

“100 kW kompresör ihtiyacımız var”, “75 kW kompresör fiyatı nedir” gibi ifadeleri sık sık duyarsınız. Peki bu kadar enerji harcayan kompresörler karşılığında size ne verir?

K

ompresörün amacı basınçlı hava üretmek olduğuna göre alacağınız kompresörün gerçekte ne kadar hava üreteceğini iyi araştırmalısınız: yani kompresörün debisini. Basitçe söyleyecek olursak aynı motor gücüne sahip iki kompresörden, aynı basınçta hangisi daha çok hava üretiyorsa sizin için daha ekonomik olanı o demektir. Ancak kompresör üreticileri bu konuda her zaman dürüst davranmayabiliyorlar.

Bunun nedenle kompresör dünyasında hava debisini ölçmek için bir standart geliştirilmiştir. FAD (Free Air Delivery) olarak bilinen bu yaygın ölçüm yöntemi; ortam sıcaklığı, ortam basıncı ve nem gibi dış etkilerden bağımsız bir biçimde kompresörün gerçek performansını gösterir.

FAD ölçümü ISO 1217 (Annex C) ve DIN 1945 (Part 1 Annex F) standartlarında tanımlanmıştır. FAD, debi birimlerinde ifade edilir. Bazı üreticiler CFM olarak da belirtirler. Peki CFM nedir sorusu akla gelebilir. Aslında cfm de bir debi birimi: feet3/dakika (dakikada akan kübik feet hava).

basma hacmini (displacement volume) yazarlar. FAD’den yüksek olan bu değeri dikkate almak yanıltıcı olur çünkü bu değer teoriktir ve bu miktarda havayı pratikte hiçbir kompresör basamaz. Bununla birlikte kompresörün çıkışındaki hava debisini ölçmek de kompresör performansı hakkında tek başına doğru sonuç vermez.

Aynı Debide İki Kompresör (Çıkış Sıcaklıkları Farklı)

Şekilde 20 ⁰C ortamda çalışan ki kompresörün de 10bar basınçta, 100m3/saat hava bastığını düşünelim. Fakat soldakinin hava çıkış sıcaklığı 50 ⁰C iken sağdakinin 30 ⁰C olduğunu varsayalım. Çıkıştaki hava debisi eşit gibi görünse de aslında bu iki kompresörün performansı eşit değil.

FAD Ölçümü: ISO 1217 Annex C

Şekilde basitçe gösterildiği üzere kompresörün emdiği havanın basıncı (ortam basıncı) ve giriş sıcaklığı (ortam sıcaklığı) ölçülür. Kompresör çıkışında ise çıkış basıncı ve havanın çıkış sıcaklığı ile birlikte çıkış debisi ölçülür. Ortamın bağıl nemi ve buhar basıncı da düzeltme faktörü olarak hesaba katılır ve aşağıdaki formülle FAD hesaplanır.

FAD ölçümü kompresör debisini ölçmenin en doğru yoludur. Ancak düşük kaliteli kompresör üreticilerinin birçoğu broşürlerine FAD değerini değil, kompresörün 42 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Tanklar Soğudukça Havanın Basıncı Düşer

Şekilde görüldüğü gibi basınçlı hava tankları soğuyup ortam sıcaklığına geldikçe soğuyan havanın hacmi azalacak ve tanktaki basınç düşecektir. Düşen basıncı yeniden yükseltmek için soldaki kompresörün daha fazla çalışması gerekir. Bu örnekte soldaki kompresör sağdakinden %6 daha az “FAD” hava üretmektedir.

Sonuçta aynı miktar hava için %6 daha fazla elektrik/para harcamak anlamına gelir.

KAYNAK: http://www.kaeser.com/int-en/download.ashx?id=tcm:17-4888

Parker Hannifin, 100 Yılını Kutluyor!

Bir asırlık büyüme ve inovasyonun ardından kurucu Art Parker’ın girişimci ruhu, bu etkin global mühendislik gücünde yaşamaya devam ediyor.

İ

STANBUL, 14 Nisan 2017 – Hareket ve kontrol teknolojilerinde dünya lideri Parker Hannifin Corporation (NYSE:PH), 13 Mart 1917’deki kuruluşunun üzerinden tam 100 yıl geçmesini kutladı. Bu kutlamaların bir parçası olarak şirket, www.parker. com/centennial adresinde bir yüzüncü yıl dönümü web sitesi açtı. Parker Hannifin Corporation’ın Türkiye Satış Şirketi olan Parker Hareket ve Kontrol Sistemleri Tic. Ltd. Şti ise Türkiye’deki kuruluşunun 10. yılını 2 Temmuz 2017 tarihinde kutlayacak.

Bu anlamlı ve önemli senede, Parker Türkiye, Ankara ve İstanbul’da birer tam gün sürecek etkinlik ile müşterileri, tedarikçileri, distribütörleri ve hem Türkiye’den hem de farklı ülkelerden çalışanlarını bir araya getirmeyi planlıyor. Kayıt olan herkesin ücretsiz katılabileceği “Parker.Biz.TR” adı verilen etkinlik ile ilgili detaylara http://www.parker.biz.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO Tom Williams, “Bu yıl, geçmişi ve bizden önceki büyük başarıları saygıyla anıyor ve Parker’ı bugün olduğu şirket yapan insanları, kültürü ve değerleri kutluyoruz.” dedi ve devam etti: “Harikulade ekip üyelerimiz, Parker’ın başarısının temelini oluşturuyor ve önümüzdeki 100 yıl daha, parlak bir geleceğe doğru şirketin büyümesini

sağlamaya devam edecekler.”

Pnömatik fren sistemi ve sızdırmaz rakor imalatçısı Parker Appliance Company, vizyoner mühendis Arthur L. Parker tarafından kuruldu ve ilk yıllarında Cleveland, Ohio’daki küçük bir dairede onun iş ortağı Carl Klamm ile birlikte geliştirildi.

Art’ın adına alınan ilk patent ise elektrik jeneratörünün hızını düzenleyen hidrolik bir cihazı detaylandırıyordu. O zamandan bu zamana geçen yüzyıl içinde şirket, 8000’in üzerinde buna benzer patent alarak aralarında yaşam bilimleri, petrol ve gaz, inşaat ve tarımın da bulunduğu çeşitli sanayi ve havacılık-uzay pazarlarında teknolojik inovasyonun hızını belirlemeye yardımcı oldu.

Art Parker tarafından yerleştirilen bu girişimci ruh, müşterilerin üretkenliklerini ve kârlılıklarını artırmalarına, hareket ve kontrol teknolojilerinde sınırları genişletmelerine yardımcı olmak için yeni yollar keşfeden 55.000’in üzerinde ekip üyesi ile Parker’ın bugün dönüştüğü şirkette net bir şekilde görülüyor. Parker, Art Parker’ın bizzat kendisinin 1930’larda çalışanlarına yaptığı konuşmaya dayanan güçlü bir kültürel felsefeyi de koruyor: “Başarımız; adil anlaşmalara, sıkı çalışmaya, iş bölümüne ve kaliteli ürünlere dayanıyor.”

100 yıldır Parker çözümleri, sayısız teknoloji atılımına olanak tanıdı ve de imalat sanayinde, dünya savaşlarında, uzayın keşfinde ilerlemeyi ve neredeyse hareket eden insan yapımı her makinede inovasyonu destekledi.

Bugün, Parker’ın teknoloji uzmanlığı, dünyanın her bölgesinde yüz binlerce müşteriye hizmet veren dokuz temel teknoloji platformuna yayılıyor. Şirketin ürünleri, çeşitli global pazarlar için hareketi kolaylaştıran yüksek mühendislik ürünü bileşenlere ve sistemlere sahip hareket eden her şeyde ve de kontrollü sıvı ve gaz akışında bulunabiliyor. Parker’ın faaliyetleri, 50’nin üzerinde ülkede 300’ün üzerinde üretim tesisinden 13.000’in üzerinde bağımsız dağıtım ortağı ve 3.000’in üzerinde ParkerStore endüstriyel perakende konumu ile kullanıcılara ulaşıyor.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 43

HABER

Atlas Copco, Orcan Basınçlı Hava Makinaları’nı satın aldı Sürdürülebilir verimlilik çözümlerinin lider sağlayıcılarından Atlas Copco, Türkiye’de Atlas Copco endüstriyel kompresörler ve ilgili ürünlerin distribütörlük ve servisini sağlayan Orcan Basınçlı Hava Makinaları San. ve Tic. Ltd. şirketini satın aldı.

İ

stanbul merkezli Orcan’ın 17 çalışanı bulunuyor, İstanbul Avrupa yakası ve Türkiye’nin Trakya bölümünde hizmet veriyor. Şirket, imalat ve genel endüstride kullanılan Atlas Copco kompresör ve hava şartlandırma sistemlerinin satış ve servis hizmetlerini yürütüyor.

Atlas Copco Kompresör Tekniği Başkanı Nico Delvaux satın alma ardından, “Orcan ekibinin aramıza katılmasından dolayı çok mutluyuz. Türkiye’deki müşterilerimizin verimliliklerini arttırmada birlikte daha başarılı olacağımıza inanıyoruz” dedi.

Taraflar satın alma fiyatını açıklamamaya karar verdiler. Satın alma ardından şirket, Atlas Copco Kompresör Tekniği iş alanının bir parçası oldu.

44 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 45

HABER

46 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 47

HABER

İşletmelerde enerji verimliliğinde

invertörlü kompresörlerin etkileri Bir çok işletmede plansız bir şekilde alımı yapılan kompresörlerin işletmenin toplam enerji giderinin içinde en büyük sarfiyatı yapan bir ekipman olduğunu maalesef yatırımcılarımızın çoğu bilmemektedir. Doğru bir kompresör seçimi için sanayicilerimizin alınacak kompresörün markasına veya fiyatına değil, kullanılacak işe uygunluğuna, enerji verimliliğine, kullanılan kompanenetlere ve vermiş olduğu serbest hava debisine bakabilirler.

Murat Alişiroğlu murat@kalara.com.tr

48 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Y

ıllardır yabancı markaların teknolojik üstünlüklerinden dolayı Pazar lideri olduğu ülkemizde,özellikle son 10 yıldır vidalı,scroll,booster,yüksek basınç ve oilfree kompresörlerde yerli üreticilerimiz dünyaca ünlü kompresör firmalarını ,yine yapmış oldukları uluslararası iş birlikleri ile yakalamış ve bu alanda ülkemizi dışa bağımlılıktan kurtarmışlardır.Yerli kompresör firmalarının bu başarısı yatırımcının ilk yatırım maliyetlerinin ciddi oranda düşmesine ve kompresör üreten firmaların yakaladıkları vida&motor teknolojisi ilede enerji sarfiyatında ciddi kazanım elde etmelerini sağlamaktadır.Kompresör teknolojisinde bahsettiğimiz bu güzel gelişmelerle beraber,ülkemizdeki enerji maliyetlerinin yüksek olması yatırımcının ilk yatırımda veya sonradan birçok ekipmanla birlikte kompresör konusunda da ele almasına sebep olmuştur.

Günümüzteknolojisinde ise %35 ‘lere varan enerji tasarrufu sağlayan invertörlü kompresörlerbu bağlamda ön plana çıkmaktadır. Öyleyse genel olarak invertörlü kompresörleri,sanayicimizin bildiği

İNVERTÖRLÜ KOMPRESÖR NEDİR VE NE FAYDA SAĞLAR? Bu Kompresörler Frekans Kontrollü,sanayi dilinde sürücülü veya değişken devirli diye adlandırılan hava kompresörleridir. Çok açık ifade ile invertörlü kompresörler; işletmenin ne kadar hava ihtiyacı var ise o kadarlık bir elektrik tüketerek hava ihtiyacınızı karşılayacaktır. Uzun Vadede Elektrik maliyetinde büyük avantaj sağlayan bu kompresörün dezavantajı ise invertör ünitesinden dolayı maliyetlerinin yüksek olmasıdr. İnvertör gerek yağ enjekteli gerekse yağsız vidalı kompresörlerde değişken hava ihtiyaçlarını karşılar. Kısaca invertör; kompresörlerde basıncı sabit tutmak için tercih edilen güncel bir kontrol mekanizmasıdır.

HABER isimlerle sürücülü veya değişken devirli kompresörleri kısaca tanıyalım.

HAVA KOMPRESÖRLERİNDE İNVERTÖR UYGULAMASI NASIL YAPILIR?

Hava Kompresörlerine invertör(frekans kontrol cihazı) kompresörün elektrik panosuna yerleştirilir.Bu invertör kompresörün elektronik sensörlerinden gelen bilğilere göre motorun çalışma gücünü ve devrini otomatik olarak kontrol eder.Bu şekilde hareket eden bir kompresörün kayışkasnak’lı olması motor devrindeki değişikliğin vidaya iletilmesinde sıkıntı doğurabileceğinden,burada sanayicimizin invertörlü kompresör seçiminde kompresörün direk akuble olmasına dikkat etmesi tavsiye edilir. İnvertörlü kompresörlerde motor devri ile vida gurubu erkek rotor devrinin aynı olması en yüksek verimi sağlar.Yeni nesil invertörlerde iki değer arasında yani minimum ve maksimum motor devirleri arasında sonsuz ayar yapılabilmektedir.Bu Bağlamda doğal olarak kompresörün ‘’one to one drive’’ olması en yüksek verimliliğe ulaşmamızı sağlayacaktır.

İNVERTÖRLÜ KOMPRESÖR ALIMINDA NELERE DİKKAT ETMEK GEREKİYOR?

İnvertörlü kompresörlerde dikkat edilmesi gereken ve uygulamada yanlış ypıln hususları şöyle sıralayabiliriz; maalesef yanlış makine seçiminden dolayı invertörlü kompresörlerin çoğu işletmelerde %80-%100 kapasitearalığında çalışmaktadır.Bunun nedenleri farklıdır.Fakat en büyüklerinden birisi konusunda yetkin olmayan satış mühendisleridir.Kompresör satışında sorumlu arkadaşların ticari kaygılardan ve invertör fiyat farkından dolayı fiyat ve doğru makine arasına sıkışması,rakibe üstünlük sağlama çabası adı altında firmalara gereğinden daha düşük Kw ta kompresör satıp fiyat avantajını yakalama çabası en büyük yanlışlardan bir tanesidir.Yine,yeni ve deneyimsiz bazı arkadaşların yanlış makine vermemek adına yüksek

kw ‘lı kompresörleri yatırımcıya doğru kompresör gibi satması ve kompresörün sürekli olarak en düşük kw’da çalışmasıyla motorun kendini soğutamaması,makinenin ticari ömrü için ciddi bir darbedir. İnvertörlü kompresörlerde kompresörlerde sürekli olarak minumum düzeyde hava çekilmesi, motorun kendini soğutamamasına,dolayısıyla motor sargılarının kavrulmasına ve deformesine sebep olur.

Bazı durumlarda ise invertörlü kompresör %100 yükte çalışıp %5 lik invertör kayıpları sebebiyle normal invertörsüz kompresörlerden daha fazla daha fazla enerji sarfiyatına sebep olabilmektedir. İnvertörlü kompresörü siz %100 kullanıyorsanız(binlerce firma gezdiğim için bizzat gördüğüm sıkıntıdır bu)invertörden yararlanamıyorsunuz demektir.

Esasen istenen değişken hava ihtiyacı olan işletmelerde hava ihtiyacı pik yaptığında,yani en yüksek seviyeyeçıktığında hava ihtiyacının karşılanması için kompresörün bu ihtiyaçtan sonra %40-60 veya %6080 seviyelerinde çalışmaya devam ederek rahatlamasıdır.Her zaman tam yükte çalışan bir invertörlü kompresör yatırımcı için doğru bir yatırım olmaktan çıkmıştır.Sonuç olarak firmalar şayet vardiyalı sistem ile çalışıyorsa ve/veya gün içerisinde hava kullanımında kısmi yük değişimleri oluyorsa invertörlü kompresörler işletmelerinde enerji sarfiyatını düşürür.Ancak böyle durumlarda invertörlü kompresörler yatırımcıya kazanç sağlayabilir.

Alınacak invertörlü kompresör bunu sağlayacak kapasitede olmalı ve doğru seçilmelidir. Özellikle son on yıldır yerli kompresör üreticileri invertörlü kompresör uygulamalarında ciddi başarılara imza attıkları gibi yurt dışı bir çok makro projede artık Türk malı invertörlü kompresörleri de görebilmekteyiz.Sanayicilerimizin yerli üretime destek vermesi,bu bağlamda ülkemizde yapılan yerli imalat hava kompresörlerine özellikle vidalı,invertörlü ve oil free kompresörleri destekleyerek bir yerde dünyanın en pahalı enerjisi

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 49

HABER olan basınçlı havanın üretilmesi konusunda yüksek teknolojinin ülkemizde kullanılmasına destek olmaları beklenmektedir.

Yatırımcıların kompresör seçiminde yerli sanayiciden yana tavır alması bu sektörde yeni yatırımcıların sahaya girmesine ve en iyi teknolojik yatırımın ülkemize gelmesine olanak sağlayacaktır.Artık yerli imalat kompresörler gerek Türkiye ‘de gerekse yurtdışında bir çok pazarda dünyaca tanınan yabancı menşeili firmalarla kıyasıya rekabet etmektedir.

İNVERTÖRLÜ KOMPRESÖRLER HER İŞLETMEYE GEREKLİ MİDİR?

Hayır, her işletme için invertörlü kompresör yatırımı gerekli değildir.

Değişken hava değeri olmayan firmalar için özellikle yüksek kw‘lı kompresörlerde bu ciddi araştırma gerektiren bir yatırımdır. Öncesinde vidalı kompresör bulunan firmaların değişen hava değerleri yoksa, yapılacak yatırımla yapmayı düşündüğü enerji tasarrufunu iyi kıyaslaması gerekir. İşletmelerde tam yükte çalışan bir çok gereksiz invertörlü kompresör bulunmaktadır.

BİR KOMPRESÖR SONRADAN İNVERTÖRLÜYE ÇEVRİLEBİLİNİR Mİ?

Bu şekilde maalesef iki taraf adına kazanç sağlama adı altında sonradan yapılmış birçok invertörlü kompresör gördüm. Öncelikle burada harcanan her kuruş milli servettir. Bir kompresörü sonradan invertörlüye çevirmek ve ondan uzun vadede randuman almak imkansıza yakındır. Doğru olan değişken devirli kompresörleri sonradan invertörlüye çevirmek değildir. İnvertörlü kompresörler ilk tasarım aşamasından itibaren tasarlanmalıdır. Bu Kompresörlerde kullanılacak her kompanent ona göre seçilmeli ve dizayn edilmelidir.

Sonuçta invertör tüm kompresörü kontrolünde tutan, motor devirlerini ayarlayan yeri geldiğinde yükselten, yeri geldiğinde minumum düzeye çeken bir cihazdır. Kompresörde oluşacak balansın belli frekans değerlerinde atlattırılması ancak sıfırdan invertörlü kompresör dizaynı ile mümkündür. Sonradan yapılan invertörlü kompresörlerde bu titreşimler özellikle bazı frekans değerlerinde ciddi şekilde kendini göstermektedir. Belli bir süre sonrada maalesef sananayicimiz düzgün çalışan kompresöründen de olmaktadır.

DEĞİŞKEN DEVİRLİ (İNVERTÖRLÜ) KOMPRESÖRLERİN GELENEKSEL KOMPRESÖRLERE GÖRE FARKLILIKLARI: n invertörlü kompresörler başta çalışmaz(böylece ortalama %25-30 enerji tasarrufu yapılır). n invertörlü kompresörlerde kompresör motoru ve invertör beraberce çalıştığı için elektrik sistemi problemsiz çalışır. İnvertör sayesinde sonsuz dur-kalk (start-stop) yaptırabilir. Bu arada demeraj aşırı akım yüklerine sebep olmaz. n Kompresörde bulunan şok bobini ve EMC filtresi standarttır. n kompresör motoru devir aralığı %25%100 aralığında degişken bir yapıda seçilmiştir standart değildir. n Kompresörler herhangi bir P aralıgında degil talep edilen net basınç değeri set edilerek çalışır. Bu sayede P sebebiyle alınan %1 lik exstra enerji yükünden tasarruf yapılır (İstenilen set degeri üzeri her 1 bar exstra yük ort. %1 Fazladan enerji harcanmasına neden olur).

P = Basınç Farkı

50 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 51

TEKNİK BİLGİ

BLOWER TEKNOLOJİSİ

52 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

TEKNİK BİLGİ

B

lower, motordan aldığı hareket ve zamanlama dişlileri vasıtası ile döküm gövde içerisinde rulmanlı yataklar yardımıyla birbirine ters yönde dönen iki adet 8 şeklindeki çelik rotoru döndürerek hava emmeye veya basmaya yarayan pozitif deplasmanlı makinalardır. Bu rotorlar iki veya üç kanatlı olabilir. Üç kanatlı rotorlara sahip olan blowerlar iki kanatlı rotorlara sahip olanlara göre daha az titreşimli olarak çalışırlar.

İki Kanatlı Rotor

Üç Kanatlı Rotor

Pozitif deplasmanlı (Roots tipi) blower, sabit hacimli gazın sistem içinde itilmesi görevini gerçekleştirir. Roots blower kompresörlerin tersine içerideki gazı sıkıştırmaz.

Basınç artışı, sabit hacimli gazın, pompa çıkışında karşılaştığı yükten dolayı oluşur. Pozitif yer değiştirmeli hava pompalarında gaz akış debisi, sistemdeki basınç değişimlerine rağmen nispeten sabittir.

Blower içerisine emilen havanın, bir filtreden geçirilerek verilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde rotorlar ve gövde içerisine biriken pislikler aşınmalara yol açarak kapasitenin düşmesine yol açacaktır. Emiş ve basma kısmındaki tıkanıklıkların oluşabileceği düşünülerek mutlaka emniyet vanasının bulunması gerekmektedir. Belirli bir yönde çalışan blowerin çalışma yönü değiştirilmemelidir. Çıkış kısmında bulunan kirli hava emilirse blowerin ömrünü daha erken tamamlamasına yol açacaktır. Bunu engellemek için çalışma yönüne uygun çekvalf kullanılmalıdır.

Blowerin emiş veya basma ağzı kesinlikle kapalı olacak şekilde çalıştırılmamalıdır. Bu şekilde blower gereksiz yere yükte çalıştırılarak yine ömrünü erken tamamlamasına sebep olunmuş olur.

Aynı zamanda Roots tipi diye de anılan bu blowerlar adını 1854 yılında bu pozitif deplasmanlı blower prensibini bulan Amerikalı Francis ve Philander Roots isimli iki kardeşin soyadından alır.

Blower rotorları zamanlama dişlileri ve rulmanlı yataklar vasıtasıyla döndürüldükleri için pompa gövdesine ve birbirlerine temas etmeden çalışmaktadır. Bu nedenle rotorların yağlanmasına gerek yoktur. Sistemin sadece hava veya gazla çalışması ortamın temiz kalmasını sağlamaktadır.

Francis ve Philander Roots, 1854 Dolayısı ile temiz bir gaz akışı gerektiren, kimyasal uygulamalarda, kültür balıkçılığında, pnömatik taşıma uygulamalarında, madencilik ve arıtma sektörlerinde blower büyük avantaj sağlar.

Parça Listesi 1. Hava Körüğü – Blower 2. Şase - Base Frame 3. Susturuculu Emiş Filtresi - Suction Silencer Filter 4. Elektrik Motoru - Electric Motor 5. Basınç Emniyet Ventili - Pressure Relief Valve 6. Basınç Göstergesi - Pressure Gauge 7. Çek valf - Check Valve 8. Yedek Çıkış - Spare Outlet 9. Titreşim Önleyici Takozlar - Anti-vibration Mountings 10. Motor Gerdirme Yayları - Motor Tensioning Springs 11. V Kayış Tahrik - V Belt Drive 12. Kayış Kasnak Muhafazası - Belt and Pulley Guard 13. Havalandırma Fanı - Ventilation Fan 14. Sıcaklık Göstergesi - Temperature Gauge 15. Filtre Doluluk Göstergesi - Filter Check Indicator 16. Akustik Kabin - Acoustic Cabin Uygulama Alanları • Atıksu ve Temiz Su Arıtma Tesisleri • Merkezi Sistem Vakum Uygulamaları • Pnömatik Taşıma Sistemleri (Seyrek Faz) • Araç Üstü Ekipman Uygulamaları (Vidanjör ve Kombine Araçlarda) • Havalandırma Sistemleri • Zirai İlaçlama Sistemleri • Yüzey İşlem Sistemleri • Ve Benzeri Sayısız Uygulamalar 2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 53

İSTİHDAM

Seferberlik hızlı başladı Ankara Sanayi Odası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısı üzerine “istihdam seferberliğine” katılarak istihdamın arttırılmasına yönelik bir dizi çalışma başlattı. ASO Başkanı Nurettin Özdebir, “ASO olarak büyük bir seferberlik başlatıyoruz. Tüm üyelerimize ulaşıp ülkemiz adına bu kampanyanın başarılı olması için elimizden geleni yapacağız” dedi.

54 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

A

nkara Sanayi Odası “istihdam seferberliği kampanyası” çerçevesinde ilk olarak tüm üyeleriyle temas kurarak üyelerinin istihdam artışı için yapabileceklerini tespit edip, onlara destek olacak. Ayrıca İŞKUR’la çeşitli sanayi odaklarında bir dizi toplantı düzenleyen ASO, kurumun yaratılan yeni istihdama yönelik desteklerini anlatıyor. İlk etapta Ostim ve ASO 1. OSB’de yapılan toplantılar, daha sonra diğer sanayi odaklarında da gerçekleştiriliyor.

Ankara Sanayi Odası ayrıca oransal ve sayısal olarak en yüksek istihdam artışı gerçekleştiren üyelerini ödüllendirecek. İki kategoride verilecek ödüller, Ocak ve Mart ayı SGK bildirgeleri arasındaki istihdam artışını baz alacak. ASO, birinci kategoride en yüksek istihdam artışını gerçekleştirecek üyelerini ödüllendirecek. İkinci kategoride ise oransal olarak çalışan sayısını en çok artıran ASO üyesi firmalar ödül almaya hak kazanacak. Ödüller, nisan ayı içinde düzenlenecek törenle sahiplerine verilecek.

Başlattıkları kampanya hakkında bilgi veren ASO Başkanı Nurettin Özdebir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ekonomi Şurası’nda oda başkanlarını görevlendirdiğini belirterek, “Biz de bu çağrıyı destekleyerek ASO olarak büyük bir seferberlik başlatıyoruz.

Tüm üyelerimize ulaşıp ülkemiz adına bu kampanyanın başarılı olması için elimizden geleni yapacağız” dedi. İstihdamla ilgili pek çok destek bulunduğunu belirten Özdebir,

İSTİHDAM “İŞKUR’la düzenleyeceğimiz toplantılarla bu destekleri üyelerimize tekrar hatırlatacağız.

Gerek bu toplantılarla gerek birebir kuracağımız temaslarla istihdam artışı konusunda üyelerimizi motive edeceğiz” diye konuştu.

Yapılan son KDV ve ÖTV indirimlerinin ilgili sektörlerde piyasada ciddi bir canlanma yarattığına da dikkat çeken Özdebir, bu kampanyaların dönem dönem diğer sektörlerde de gerçekleştirilmesinin istihdamı olumlu etkileyeceğini sözlerine ekledi.

İlk toplantı OSTİM’de yapıldı

Ankara Sanayi Odası, İşkur’la birlikte istihdam desteklerinin anlatılacağı toplantılar zincirinin ilkini Ostim OSB’de gerçekleştirdi.

ASO Başkanı Nurettin Özdebir, Çalışma ve İşkur il Müdürü Ahmet Taşan ve Ostim OSB Başkanı Orhan Aydın’ın açılış konuşmalarını yaptığı toplantıda, işkur uzmanları yürürlükte olanlarla birlikte yeni istihdam destekleri hakkında bilgi verdi. Özdebir, “Türkiye’nin hızlı bir büyüme sürecine girebileceğini tahmin ediyorum” dedi. Çalışma ve İşkur il Müdürü Ahmet Taşan da, işsizlere iş bulma konusunda büyük bir çaba çinde olduklarını vurguladı. Ankara’da 200 ayrı noktaya stand kurarak İşkur desteklerini anlatmaya çalıştıklarını belirten Taşan, “şubat ayında işverenlerimiz 15 bin işçi talebinde bulundu. Bu talebin 10 binini karşıladık. Kalan kısmını da karşılamaya çalışıyoruz. Mesleki

ASO Başkanı Nurettin Özdebir yeterlilik konusundaki sıkıntıları da sizlerle birlikte aşmaya çalışacağız” dedi.

Ostim OSB Başkanı Orhan Aydın da sanayicilerin çalıştıracak işçi bulamadıklarına vurgu yaparak, ”Akşama kadar insanlar iş arıyor bir taraftan işsiz insanlarımız var. Diğer yandan da sanayicilerimiz diyor ki ‘biz adam arıyoruz bulamıyoruz’.

Sanayi tarafından baktığımız zaman evet aradığımız adamı bulamıyoruz, okullar bizim istediğimiz adamı tam yetiştirmiyor bir sürü söyleyeceğimiz şey var. ‘Devletin politikaları üretim odaklı olmadığı için biz niye adam çalıştıralım’ gibi bir sürü şey bulabiliriz. Biz de çalıştırdığımız insanlara sunduğumuz şartlar, ortamlar, imkanlar kendimize bakıp bir muhasebe yapmamız lazım” şeklinde konuştu.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 55

İSTİHDAM

“Yaklaşık 1 milyon kişiye her yıl iş bulmamız lazım” ASO, İşkur’la birlikte istihdam desteklerinin anlatıldığı toplantılar zincirinin ikincisini ise ASO 1. OSB’de gerçekleştirdi.

Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir ve Çalışma ve İşkur il Müdürü Ahmet Taşan’ın açılış konuşmalarını yaptığı toplantıda, işkur uzmanları yürürlükte olanlarla birlikte yeni istihdam destekleri hakkında bilgi verdi.

Toplantıda konuşan ASO Başkanı Nurettin Özdebir, her yıl yaklaşık 1 milyon kişiye iş sağlanması ve bunun için ekonominin yıllık yüzde 5-7 büyümesi gerektiğini belirterek, “Nisan ayından itibaren işsizlik oranında düşüş ve piyasada rahatlama olacağına inanıyorum” dedi.

“Daha çok istihdam sağlayan bir Kahramankazan”

Ankara Sanayi Odası, İşkur’la birlikte istihdam desteklerinin anlatıldığı toplantılar zincirinin üçünsünü Kahramankazan’da yapıldı.

Kahramankazan Belediyesi’nin ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıda, Ankara Sanayi Odası

Başkanı Nurettin Özdebir, Çalışma ve İşkur il Müdürü Ahmet Taşan ve Kahramankazan Belediye Başkanı Lokman Ertürk birer açılış konuşması yaptı. Toplantıda konuşan ASO Başkanı Nurettin Özdebir, Devletin istihdamı artırmak konusunda aldığı tedbirlerin yatırımcının yatırım iştahını yeniden kabartmak amacını taşıdığını belirtti. İŞKUR İl Müdürü Ahmet Taşan da Ankara İl Müdürlüğü olarak istihdamın korunması ve artırılması yönünde çalışmalara devam edeceklerini bildirdi.

Kahramankazan Belediye Başkanı Lokman Ertürk ise daha çok üreten, daha çok istihdam sağlanan bir Kahramankazan için çalışmalarına aralıksız devam edeceklerini belirtti.

Açılış konuşmalarından sonra katılımcılara işkur ve sgk uzmanları yürürlükte olanlarla birlikte yeni istihdam destekleri hakkında bilgi verdi.

“Tedbirler önceden hazırlandı”

Toplantıların dördüncüsü ise Anadolu OSB’de gerçekleştirildi.

Toplantıya ASO Başkanı Nurettin Özdebir, Ankara Çalışma ve İş

Kurumu İl Müdürü Ahmet Taşan, Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürü Tuncay Cevheroğlu, Anadolu OSB Başkanı Hüseyin Kutsi Tuncay ve çok sayıda işadamı katıldı.

Cumhurbaşkanının 2009 krizinden sonra da bu konuyla ilgili bir çağrı yaptığını ve o çağrı sonucunda 1 buçuk milyon kişinin istihdama katıldığını hatırlatan ASO Başkanı Özdebir, “Bu sefer daha çok katılımla işsizlik rakamlarını dibe indireceğimize inanıyorum. Sayın Cumhurbaşkanımız bunu isterken bunu kolaylaştıracak birtakım tedbirler de daha önceden hazırlandı.

Biz şimdi sanayicilerimize tedbirleri, o kolaylıkları izah etmeye çalışıyoruz, bir kişi daha fazla alsınlar” diye konuştu.

Türkerler Holding’ten güçlü destek

ASO Başkanı Nurettin Özdebir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın çağrısı üzerine başlatılan istihdam seferberliğine yönelik çalışmalarıyla ilgili, ASO üyesi Türkerler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Türker ile birlikte basın toplantısı düzenledi. Özdebir, istihdam seferberliği kapsamında üyelerine ulaşmaya başladıklarını belirterek, “Yıl sonuna kadar toplam 8 bin 388 kişinin işe alınması planlanıyor. Bu rakamın, Türkerler Holding’in 7 bin 279 kişilik istihdamıyla beraber 15 bin 667’ye ulaşması öngörülüyor” dedi.

Türkerler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Türker ise ekonomide yaşanan dalgalanmaların, küresel ve bölgesel istikrarsızlıkların yol açtığı psikolojik iklimden kaynaklandığını söyledi. Holdingin devam eden projelerinde toplam yatırım miktarının 5 milyar dolar olduğunu dile getiren Türker, “Bugün Türkiye’nin her zamankinden daha hızlı koşmaya, üretmeye ihtiyacı olduğunun bilincindeyiz. Türkiye ekonomisindeki istikrarın devamı için bundan sonra da çok daha güçlü bir şekilde çalışmaya, üretmeye devam edeceğiz” dedi.

56 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 57

MÜHENDİSLİK BİLGİLERİ

Motor standartları hakkında genel bilgiler Elektrik Motorlarının standartlarını belirleyen ve bunları yayınlayan iki temel kurum IEC ve NEMA’ dır.

IEC (International Electrotechnical Commission) Avrupa tabanlı bir kuruluş iken NEMA (National Electrical Manufacturers Association) Amerikan standartlarını için çalışmaktadır.

Aşağıda açıklanan bilgiler IEC standartlarına dayanarak hazırlanmıştır. Türkiye’de ise konu ile ilgili düzenleme Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından IEC’ye dayanarak yapılmıştır.

Koruma Sınıfları IEC 34 – 5 :

Motorlar, koruma derecelerine göre I P_ _ koduyla sınıflandırılmışlardır.

I P _ _ (Ingress Progress) diziminde ilk rakam katı maddelere karşı korumayı tarif ederken ikinci rakam sıvılara karşı korumayı belirtmektedir.

Aşağıda anlatılan standardın Türk Standartlarındaki (TS) karşılığı TSE’nin TS3209 / Nisan 1999 kitapçığında detaylı olarak anlatılmıştır.

İlk Rakam Katı Maddelere Karşı

0 - Korumasız 1 - 50 mm’den büyük cisimlere karşı koruma. El teması gibi.

2 - 12 mm’den büyük cisimlere karşı koruma. Parmak gibi.

3 - 2.5 mm’den büyük cisimlere karşı koruma. El aletleri gibi.

4 - 1 mm’den büyük cisimlere karşı koruma. İnce teller gibi.

5 - Toza karşı koruma 6 - Toza karşı tam koruma

İkinci Rakam Sıvı Maddelere Karşı

0 - Korumasız 1 - Dikey olarak gelen sulara karşı koruma. Su damlaması gibi.

2 - Dikeyden 15 ° ‘ye kadar açıyla gelen sulara karşı koruma.

3 - Dikeyden 60 ° ‘ye kadar açıyla gelen sulara karşı koruma.

4 - Tüm yönlerden gelen sıçrayan sulara karşı koruma.

5 - Tüm yönlerden gelen fışkıran sulara karşı koruma.

6 - Tüm yönlerden gelen güçlü su fışkırmalarına karşı koruma.

7 - Geçici süre suya daldırmaya karşı koruma. 0.15 m. ile 1 m. arası.

8 - Sürekli suya daldırmaya karşı koruma.

İzolasyon Sınıfları IEC 34 – 1 :

IEC standartlarının 34 – 1 bölümünün içerisinde izolasyon değerlerinin derecelendirilmesi de yer verilmiştir.

Motorların sargıları ve kullanılan izolasyon malzemeleri dayandıkları ısıya göre sınıflandırılmış ve bu ayrım harflerle ifade edilmiştir.

İzolasyon Sınıfı

A

Isı yüksekliği Maksimum sargı ısısı Ortam ısısı Kızgın nokta için sınır

105 100 40 5

58 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

E

B

F

H

120 115 40 5

130 120 40 10

155 140 40 15

180 165 40 15

Pek kullanım alanları bulunmasa da Y ve C sınıfı izolasyon sınıfları da mevcuttur. Bunlardan Y sınıfı (eski gösterimi O’dur) 90 °C sıcaklık sınırını belirtirken, C sınıfı 180 °C’den büyük sıcaklık sınırını belirtmektedir.

MÜHENDİSLİK BİLGİLERİ Yandaki tabloda belirtilen değerlerin grafiksel gösterimi ise aşağıdaki gibidir.

Yukarıda anlatılan standardın Türk Standartlarındaki (TS) karşılığı TSE’nin TS3336 / Mart 1979 kitapçığında detaylı olarak anlatılmıştır.

Standart motorlar 40 ° C ortam ısısına ve 1000 m. rakım yüksekliğine göre imal edilmişlerdir. Bu değerleri aşan çalışma şartları motorun performansına etki edecektir. Etkilenme oranları aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

40 ° C ‘nin üzerindeki ortam ısılarının motor gücüne etkisi (1000 m.’den düşük rakımlar için)

Ortam Isısı ° C 40 45 50 55 60 70

Önerilen Çıkış Gücü % 100 % 96.5 % 93 % 90 % 86.7 % 79

1000 m.‘nin üzerindeki rakım yüksekliklerinin motor gücüne etkisi (40 ° C ‘ den düşük ortam ısıları için)

Rakım Yüksekliği Önerilen Çıkış Gücü 1000 m. % 100 1500 m. % 97 2000 m. % 94.5 2500 m. % 92 3500 m. % 86.5 4000 m. % 83.5

Uzun yılların tecrübelerine ve gözlemlerine dayanarak ısınma ve izolasyon hakkında şu iki saptama yapılabilir ; 1 – Motor yükündeki % 4 ‘lük bir artış, ısıda % 10’ luk bir artışa neden olmaktadır.

2 – İzolasyon sınıfının, kızgın noktasının % 10 aşılması, izolasyon ömrünün % 50 kısalması ile sonuçlanmaktadır.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 59

60 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 61

HABER MÜHENDİSLİĞİ TESİSAT

HATASIZ BİR HAVA ŞEBEKESİNİN ÖNEMİ

DOĞRU KURULMUŞ HAVA DAĞlTIM SİSTEMLERİ NİÇİN ÇOK ÖNEMLİDİR? 62 62 ›› AIR AIR WORLD WORLD TÜRKİYE TÜRKİYE // NİSAN-MAYIS-HAZİRAN NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017 2017

TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ

Mehmet KARSLI

Makina Mühendisi

Bugünki durum; Komple bir basınçlı hava sistemi üç ana bölümden meydana gelmiştir:

1- Kompresör dairesi, 2- Basınçlı hava hattı, 3- Servis hatları.

verim artacaktır. n Kayıpları en aza indirildiği için enerji maliyeti düşmüş olacaktır. n Bir barlık basınç düşümü %7 ilave enerji maliyeti getirmektedir.

olarak ortaya çıkmaktadır.

Oysa, sistem yanlış dizayn edilmiş olabileceği gibi, boru hesapları hatalı olabilir veya hava aksesuarları yetersiz seçilmiş olabilir. Tüm bu hatalar, tüketim noktalarına ulaşana dek basınçlı havayı etkileyebilir.

Sanayide en çok yapılan hata, hava sisteminin dizayn sırasında öngörülenden çok daha fazla yüklenmesidir. Bu tüketim noktalarındaki hava basıncının çok düşmesine yol açar. Diğer bir neden de şebekede hava kaçakları bulunmasıdır. Hava aksesuarlarının kötü kalitede olması veya yanlış seçilmesi de gereksiz basınç kaybına neden olabilir.

Basınç kaybının önlenmesi enerji maliyetini düşüreceği için, hava dağıtım sistemlerinin hatalarının giderilmesi çok ÖNEMLİDİR. Aynı görüş, yeni sistemlerin dizaynında da geçerlidir.

Tüm bunlar daha düşük maliyette daha yüksek prodüktivite anlamına geldiği için, müşterilerimizin işletme ekonomisi optimize edilmiş olacaktır.

Bir basınçlı hava sistemi bir zincir gibidir ve hiçbir zincir en zayıf halkasından daha güçlü olamaz. Basınçlı hava zincirindeki halkalar, kurutucular, filtreler, valfler, bağlantılar, hortumlar, v.b.dir.

KOMPLE SİSTEM Kompresör dairesinin doğru plânlanıp tesis edildiğini farz etsek bile, hava dağıtım sistemi yetersiz olabilir. Nitekim, endüstri kuruluşlarında yapılan bir araştırmada basınçlı hava tesisatlarının % 70’inin önemli ölçüde hatalı’ olduğu ortaya çıkmış bulunmaktadır.

Bu da kullanılmakta olan havalı el âletinin % 70’inin,kapasitelerinin oldukça altında kullanıldığı anlamına gelmektedir. Çoğu zaman tesisattaki bu tip hatalardan dolayı el âletinin kendisi suçlanmakta ve bu da havalı el âletlerinin aleyhine bir durum

Verimli Hava Hattı avantajları

Doğru olarak dizayn edilmiş bir basınçlı hava dağıtım sisteminin müşterilerimize sağlayacağı yararlar şunlardır: n Gereken hava basıncından çalışacakları için havalı el âletlerinin güvenilirliği artmış olacaktır. n Havalı âletlerin kapasiteleri tam olarak kullanılabileceği için

Her iyi sistem, birçok zincir halkasının toplamıdır. Dolayısıyla en iyi yaklaşım, hava hattı sorununu bir bütün olarak ele alıp, çözmektir.

2017 2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN NİSAN-MAYIS-HAZİRAN // AIR AIR WORLD WORLD TÜRKİYE TÜRKİYE ‹‹ 63 63

TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ

DOĞRU BİR HAVA DAĞITIM SİSTEMİ NEDİR? Doğru bir hava dağıtım sistemi,

n En az kayıpla hava tüketimini karşılar, n Önceden planlanmış olan tüm sistemin hava ihtiyacına cevap verebilir.

Havalı Aletlerin teknik verilerinin çoğu, 6 bar giriş basıncına göre hesaplanmıştır. Giriş basıncı, havalı aletin girişindeki hava basıncıdır. Alet, 6 bar giriş basıncında % 100 kapasiteyle çalışacak şekilde dizayn edilmiştir.

Bu yüzden 6 bardan daha düşük herhangi bir hava basıncı yetersizdir.

Böyle bir sistemin avantajlarından yararlanmak için şu koşullar yarine getirilmelidir: Hava basıncının yetersiz seviyeye düşmesi çok kolaydır.

Daha uzun bir hortum kullanmak veya aynı hatta çalışan alet sayısını arttırmak yeterlidir.

% 20 ve daha üzeri mevcuttur.

Aşırı kaçakların önlenemediği ve demode ekipmanla çalışan bazı tesislerde kompresöre beslenen her üç liradan biri sokağa atılmaktadır.

Özellikle basınçlı havayla çalışan büyük sanayi kuruluşlarında bu kayıp hatırı sayılır boyutlara ulaşmaktadır. Tozlu yüzeylerin ve elbise ve giysilerin temizlenmesi amacıyla hava kullanımı da bu kayıplara katkıda bulunmaktadır.

3/8’’ (10mm) çapında bir hortumun bu amaçla kullanılması 105 l/s’lik bir hava kaybına yol açacaktır. Bu da 33 kW enerji gerektirmektedir.

3. Yeterli hava kapasitesi

1. Tüketim noktalarında yeterli hava basıncı bulunmalıdır 2. Minimum hava kaçağı 3. Yeterli hava kapasitesi 4. Yeterli hava kalitesi 5. İyi dizayn edilmiş bir şebeke 6. Yeterli hava hattı aksesuarları 7. İyi dökümante edilmiş bir sistem

1- Tüketim noktalarında yeterli hava basıncı

Tork kumandalı sıkma motorları haricindeki tüm havalı el âletleri hava basıncından direkt olarak etkilenirler. Örneğin,taş motorlarında malzeme kaldırma hızı hava basıncı düştüğü takdirde oldukça azalır.

2 Minimum hava kaçağı

Doğru tesis edilmiş ve kullanılmakta olan bir hava dağıtım sisteminde kaçak, kurulu kapasitenin %5’ini geçmemelidir.

Oysa günümüzde % 15 kaçak çok sık rastlanan bir değer olup, 64 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Basınçlı hava miktarının yetersiz olması, tüketim noktalarındaki hava basıncının düşmesine yol açar. Halihazırda mevcut olan el âletlerinin performansını ne ölçüde etkileyeceğini araştırmadan hava hattına yeni âletler ilâve etmek sık yapılan hatâlar arasındadır. Bu nedenle, doğru bir hava dağıtım sisteminin kompresör kapasitesi, en uzak tüketim noktalarında bile, 6 bar giriş basıncı olacak şekilde seçilmelidir.

TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ 4. Yeterli hava kalitesi

Hava kalitesi kavramı şunları içerir: 1. Hava içinde bulunabilecek toz, pas gibi bar türlü katı parçacıklar 2. Çig noktasıyla ilgili olarak basınçlı hava içinde bulunan su miktarı 3. Basınçlı hava içinde bulunan yağ miktarı Basınçlı havayla çalışan bir ekipman için belirli hava kalitesi söz konusudur. Gerek ekipmandan tam verim alınabilmesi, gerekse hava dağıtım sisteminin ekonomik çalışmasının sağlanması açısından bu kıstaslar çok önemlidir.

1. Tüm faktörleri hesaba katmak suretiyle doğru bir boyutlandırma 2. Mevcut ve birkaç yıllık bir süre için tüm hava tüketim noktalarına hava temin edebilecek bir boru plânı 3. Kapalı devre veya ring tipi bir ana boru hattının kullanılma ihtimali 4. Korozyon vb. sakıncaları önleyecek şekilde boru malzemesinin seçimi 5. Bağlantı ve çıkışların basınç kayıplarını önleyecek şekilde dizaynı Bu noktalar hava dağıtım sisteminin ana yatırım kalemlerini ihtiva ettiğinden maliyet hesapları üzerinde çok etkisi vardır. Örneğin, ilk yatırım maliyetini en az seviyede tutmak amacıyla küçük ebatlı boru seçilirse basınç kaybı artacağından işletme maliyeti yükselir. Tersi yapılarak büyük boru seçilirse da yatırım maliyeti artacağından dizaynın önemi anlaşılmış olur.

6. Yeterli hava hattı

Bu konudaki tavsiyelerimiz için bölüm 5’e bakınız, özellikle 20 yıldan daha eski olan mevcut tesislerin çoğu istenen kalitede hava temin etmekte yeterli değildir.

Düşük verim, kısa âlet ömrü ve aşırı âlet bakım masrafları bu tesislerin yenileştirilmesini cazip hale getirmiştir.

5. İyi, bir şebeke dizaynı Doğru bir şebeke dizaynında aşağıdaki noktalar dikkatle göz önünde bulundurulmalıdır:

Basınç kaybı ve hava kaçaklarından doğan kayıpları azaltmak için kaliteli hava hattı

aksesuarlarının seçimi çok önemlidir. Valf, hava şartlandırma üniteleri, hortum ve bağlantılarda kaliteye önem vermek suretiyle, 1. iş için uygun aksesuarlar kullanılmış olur, 2. mümkün olan an yüksek hava debisinde en az basınç kaybı sağlanır, 3. bakım maliyeti azaltılmış olur, 4. normal koşullarda daha uzun ömür elde edilir.

7. Iyi dokümante edilmiş bir sistem

Hava dağıtım sistemlerinin gelecekte geliştirilmesi, mevcut sistemin tüm dokümanlarının elde hazır olmasıyla mümkün olabilir.

Eğer bu yapılamazsa çizim, makine listesi, kurulu kapasite, istenen performans, gerçek ve belirtilen hava tüketimiyle ilgili bilgiler toplanmalıdır.

Buda, 1. mevcut tesisler için hava sistemleriyle ilgili dokümantasyon gerektirir. Bu bilgiye dayanarak hava sisteminin düzeltilip geliştirilmesiyle ilgili kararlar alınabilir.

2. yeni tesislerde ise müşterinin istekleri tesisi belirler ve kurulan her hava sistemiyle ilgili tüm dokümanlar bulundurulur.

Müşterilerimizin sorunlarını ve çözümleri sistematik bir şekilde belgelendirmek suretiyle bu konudaki bilgi ve tecrübemizi sürekli olarak arttırmaktayız.

Bugün müşterimizin sorununu bilgisayara beslediğimiz takdirde, bilgi ve deneyimimizin sonucu olan çözüm derhal ekranda görülebilmektedir.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 67

TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ

KÖTÜ BİR SİSTEMİN MALİYETİ

Hava sisteminin ne zaman düzeltilip geliştirileceği daima müşterinin vereceği bir karardır.

Ancak, yetersiz bir hava dağıtım sisteminin sonuçlarını ona açıklamak Sarmak Kompresör+Mühendislik olarak ana sorumluluklarımızdan biridir. Bilinen nokta, kötü bir hava dağıtım sisteminin çok masraflı olduğudur. Bu da, kötü sistemin hatalarının ve maliyetlerinin araştırılmasıyla belirlenebilir.

Yetersiz bir hava sisteminin en belirgin emareleri şunlardır: 3. Hava kapasitesinin kaybı, 4. Enerji tüketiminin artması, 5. Havalı âletlerin çıkış gücünün düşmesi, 6. Havalı âletlerin erken yıpranması, 7. Hatalı borulama plânından dolayı önleyici bakımın zorlaşması, Bu arazların getirdiği maliyetler aşağıda belirtilmektedir.

kapasiteli bir çelik dökümhanesini ele alalım. Döküm temizleme atelyesinde kapasitenin % 1’i oranında malzeme kaldırıldığını varsayarsak, yılda 90 ton malzeme kaldıracak şekilde taşlama ihtiyacı ortaya çıkar. 50 işçilik bir kuruluşta bu, adam başı yılda 1.8 ton demektir. 5.5 kg/saat kapasiteli bir taş motoru yılda 327 saat kullanarak bu ihtiyaca cevap verebilir. Eğer. hat basıncı 5.5 bara düşmüşse, aynı iş hacmi için işlem zamanı % 19 artarak, yılda 390 saate çıkar. Bir operatörün maliyetinin 30.-TL/saat olduğunu düşünürsek, 50 işçide (390-327) x 50 x 30 = 94.000.- TL/yıl olur.

Bu ek maliyete verim düşüklüğünün doğuracağı maliyet de eklenmelidir,

Hava kapasite kaybı, ve artan enerji tüketimi hava kaybının iki sonucudur. Bir hava dağıtım sisteminde rastlanabilecek en sık ve pahalı hastalık budur. Kompresör kapasitesinin % 20’sinin kaçakla kayba uğraması pek ender değildir. Çeşitli, çapta boru deliklerinden kaybedilen hava miktarı ve tekabül ettiği güç kaybı aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Kaçak Çapı 6 Bar’da Kaçak Enerji Yılık Maliyeti (mm) Miktarı Maliyeti (TL)

(lt/sn) kW 1 1 0,3 288 3 10 3,1 2976 5 27 8,3 7968 10 105 33,0 31680 Yıllık 4000 saat , 1kWh = 0,24 TL

Düşük hava kalitesi para kaybıdır

Sonuç; Belirtilenden daha düşük bir çalışma basıncı, kısa sürede önemli bir maliyet artışı getirecektir. Örnek 2 – Delme

Aşağıdaki örneklerde bu gösterilmektedir: Örnek 1 – Taşlama Test parçası normal alaşımsız çeliktir. Bu sonuçları endüstriyel koşullara uygulayınca tablo daha çarpıcı olarak ortaya çıkmaktadır. Örnek olarak yıllık 9.000 ton

Hava kaçağı para kaybıdır

Güç kaybı hesabında, kaçan havayı sıkıştırmak için gerekli güç gözönüne alınmıştır. Kaçağı karşılamak için enerji tüketiminin artacağı kolayca anlaşılmaktadır.

Çalışma basıncının çok düşük olması para kaybıdır

Hava motorunun çıkış gücü ve hızı, çalışma basıncına bağlıdır. Şekilde de görüldüğü gibi giriş basıncında 6 bardan 5 bara bir düşüş, çıkış gücünde yaklaşık % 25’lik bir azalmaya neden olur. 2 barlık bir düşüş ise % 49’luk bir azalma demektir. Özetle, düşük çalışma basıncı üretim kaybına neden olmakta ve maliyeti arttırmaktadır.

bir maliyet artışına neden olacaktır.

Görüldüğü gibi, çalışma basıncı 0.5 bar düştüğünde, delme süresi %60oranında artmaktadır. Ornek 1’deki maliyet artışı ve verim kaybı hesapları aynen burada da uygulanabilir.

Sonuç : Belirtilenden daha düşük bir çalışma basıncı, kısa sürede önemli

68 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Hava kalitesiyle ilgili şu üç faktör basınçlı hava sistemlerinin İşletme maliyetini etkiler: n Yetersiz yağlama n Hava içerisindeki nem n Hava içerisindeki yabancı maddeler, Bu faktörlerin getireceği maliyetler direkt ve endirekt olarak ikiye ayrılır.

Direkt ve endirekt maliyete örnek olarak;

Basınçlı hava potansiyel enerjisi ile hava motoru veya piston benzeri mekanik sistemler ile hareket enerjisi elde edilirken yağlama yetersizliği nem ve yabancı maddeler cihaz ömürlerini direct olarak etkilerken, Endirekt olarak ürün kalitesi ve işlem süresi gibi konularda negative etkiler oluşturmaktadır.

Veya Elektrik-Elektronik ve Lazer Teknolojilerine ait sistemlerde nem, partikül ve yağ ihtiva eden hava kullanılması durumunda doğrudan cihaz arızaları yaşanmaktadır.

Görüldüğü gibi geçmişten gelen sistemlerde basınçlı hava kalitesi ihtiyacı hep var olmakla birlikte gelişen teknoloji ve kullanılan ekipman hassasiyetleri ile birlikte İhtiyaç olunan hava kalitesinde daha da önem kazanmıştır.

“Sistem Dizaynı için Gerekli Bilgiler” 2. sayıda devam edecek...

İş GÜVENLİĞİ

ELEKTRİK KAZALARINDA İLK YARDIM

70 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

İş GÜVENLİĞİ

E

ndüstriyel gelişmelere paralel olarak elektrik enerjisinin insan yaşamındaki yeri her geçen gün biraz daha artmaktadır.Günlük yaşantımız içinde,elektrikli cihazlarla adeta birlikte yaşamaktayız.Bu sebeple,elektrikle ilğili kazalar da,diğer nedenerle meydana gelen kazalara oranladaha büyük ölçülerde can ve mal kaybına sebep olmaktadır.Kazaların önlenmesi konusunda alınması gerekl güvenlik tedbirlerinin yanında özellikle elektrik çarpması durumunda yapılacak ilk yardım uygulamaları,pek çok kazalının yeniden hayata döndürülmesini sağlıyabilmektedir.

Elektrik enerjisi insan organizmasında,

n Solunum ve kalp durması n Şok bilinç kaybı n Çeşitli derecelerde yanıklar n Kasılma,kramp,düşmeler,kırıklar n Böbreklerin çalışmasının bozulması gibi olayları meydana getirir Elektrik Çarpmalarında, n Vücuttan geçen akımın miktarı n Akımın geçtiği yol n Akıma maruz kalma süresi n Vücut direnci önemlidir Örneğin göğüs bölgesinden geçen akım,göğüs kaslarında kramplar oluşturabilir ve solunum durabilir.Kalp üzerinden akım geçmesi sonucu kalp kasıkasılma özelliğini yitirir,dolayısıyla dolaşım durur.Bu durumlar elektrik kazalarının en ciddi boyutudur.

Yapılacak tek şey 112 gelene kadar

İLK YARDIM ÇANTASI

temel yaşam desteği uygulamaktır.

Yapay solunum ve kapalı kalp masajı (Temel yaşam desteği) nasıl yapılır?

1- Öncelikle olay yeri güvenliği sağlanır,kazalıyla elektrik kaynağının teması kesilir.ortam elektriksel olarak izole hale getirilir.

2- Derhal bilinç kontrolü yapılır, omuzlarına dokunarak ve yüksek sesle seslenerek tepki verip vermediğine bakılır. Tepki yoksa bilinç kapalıdır.

Derhal 112 aranır. Zira kalp fibrilasyona girmiş,görevini yapamıyor olabilir.

112’de bulunan defibtilasyon cihazının erken gelmesi şansı artıracaktır.

3- Kazalı sırtüstü sert bir semine yatırılır ve yanına çökülerek pozisyon alınır.

4- Solunum yolu açıklığı sağlanır a)Sıkan giysiler gevşetilir b) Ağız içi kontrolü yapılır, varsa yabancı cisim, takma diş vb. çıkartılır. c) Baş-çene pozisyonu verilerek (çene kemiği zemine göre 90 C olacak şekilde baş geriye doğru ittirilerek) dilin soluk borusundan uzaklaştırılması sağlanır.

5) Bak-dinle hisset yöntemi ile 5 saniye süre ile soluk alıp almadığına bakılır. Soluk almıyorsa; 6) 2 Kez suni solunum yaptırılır.

7) 30 kez dış kalp masajı yapılır.

8) 30 Kalp masajı, 2 solunum yaptırılarak işleme 112 gelene kadar, yorgunluktan yapamaz hale gelinceye kadar ya da kazalıda yaşam belirtisi olana kadar devam edilir.

Acil Tıp Derneği aşağıda yazılanların ilkyardım çantası içinde bulunmasını önermektedir.

1 Adet künt uçlu makas 3 çift lateks eldiven 5Adet 5x5 cm Gazlı bez 5 adet 10x10 cm gazlı bezi 2 adet 2 mx10 cm rulo sargı bezi 1 adet üçgen bandaj 2 adet ağzı kapanabilir plastik poşet 2 adet çengelli iğne Temel yaşam desteği bilği formu 1 adet suni solunum apızlığı

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 71

HABER

72 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 73

ÇEVRE VE ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ

“Çevre dostu teknolojiler ile sanayi etkinliklerinin zararlarını azaltmak mümkün” Çevre Mühendisi Gökhan Kan, “Sanayi etkinlikleri sırasında oluşan atıklar çevre kirliliğine ve önemli sağlık sorunlarına neden oluyor. Oysa çevre dostu teknolojiler kullanılarak sanayi etkinliklerinin zararlarını azaltmak mümkündür” dedi.

74 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

ÇEVRE VE ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ İnsanlık tarihinin yönünü değiştiren birçok önemli gelişme vardır. Bunlardan biri de Sanayi Devrimi’dir. 1700’lü yıllarda başlayan Sanayi Devrimi’nden sonra makine kullanımı tüm dünyada giderek yaygınlaştı. Demir ve çelik kullanımı arttı. Buhar, elektrik, petrol gibi yeni enerji kaynakları devreye girdi. Tarımsal üretimi hızlandıran makineler yapıldı. Fabrikalar kurulmaya başlandı. Çeşitli ulaşım ve iletişim araçları geliştirildi.

Günlük yaşantımızla ilgili pek çok gereksinimimizi sanayi etkinlikleri sayesinde karşılayabiliyoruz.

Ancak bu etkinlikler sırasında oluşan atıklar çevre kirliliğine ve önemli sağlık sorunlarına neden oluyor. Oysa çevre dostu teknolojiler kullanılarak sanayi etkinliklerinin zararlarını azaltmak mümkündür. Örneğin, yenilenebilir enerji kaynakları kullanılarak kirliliğin ortaya çıkması önlenebilir ya da kirliliği azaltacak yeni teknolojiler geliştirilebilir.

n Sanayi etkinlikleri hangi çevre sorunlarına yol açar?

Hava kirliliği, toprak kirliliği, atık üretimi, aşırı su tüketimi, küresel ısınma, ozon tabakasının incelmesi, asit yağmurları, geniş alanların kullanımı vb.

Atıksu sorunu: Pek çok değişik sektörü barındıran organize sanayi bölgelerinden çıkan atık sular verildikleri dere, nehir v.s gibi alıcı ortamları kısa sürede kirletmekte ve bu suların geçtiği yerlerdeki tarım alanlarının zarar görmesine neden olmaktadır. Bu

nedenle organize sanayi bölgelerinde yapılacak araştırmanın ardından sektör türüne göre ön arıtma ve nihai ortak arıtma ile bu zararların önlenmesi mümkündür. Ancak her bir tesisin uygulayacağı tesisi içi önlemler ve ön arıtma gibi tekil çözümler ve ortak arıtma için bulunacak çözümler ekonomik olmalıdır. İşletme ve ilk yatırım giderlerine katılım payları, fabrikaların ön incelemesinden sonra arıtmaya gönderecekleri atık su miktarı ve o tesis için belirlenecek kirlilik yükü üzerinden alınmalıdır.

Ayrıca ortak arıtmaya kabul kriterleri tespit edilmelidir. Bu belirlemede ortak arıtmaya gelmesi halinde arıtma sistemini bozacak kirleticiler dışında kalan tüm kirleticilerin ortak arıtmaya alınması üzerinde durulmalıdır.

Hava kirliliği sorunu: Organize sanayi bölgelerinde bulunan tesislerde proses ısı ihtiyacı ve ısınma gibi ihtiyaçların karşılanması için yakma sistemleri kullanılmaktadır. Bu işlemlerde çoğunlukla kömür, fuel oil ve doğalgaz gibi fosil yakıtlar kullanılmaktadır. Bu yakıtların yakılması neticesinde atmosfere kirletici gaz emisyonları atılmaktadır.

Bu kirletici maddeler mevcut yakma sistemlerinin eski veya yeni olmasına ve iyi işletilip işletilmemesine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Yakıtlardan ve proseslerden ortaya çıkan kirleticilerin çevreye ve insan sağlığına zarar vermemesi için OSB yönetimince Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği uyarınca ve belirlenen esaslar çerçevesinde işletme denetimleri yapılmalıdır. İdare yönetiminin gerek görmesi halinde fabrikalar yakıt değişimi, kazanların değiştirilmesi, ısı yalıtımı, bakım yapılması ve 2 senede bir Akredite kuruluşlar tarafından gerekli ölçümlerin yapılması v.b konularda tedbirler almalıdır.

Katı atık sorunu: Organize sanayi bölgelerinde çok çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler yer aldığından dolayı atık türleri de farklılık göstermektedir.

Genel olarak bu atıklar evsel nitelikli atıkların dışında kaplama ve metal işleme atıkları, reaktif atıklar, tekstil atıkları, boyalar, reçineler, atık yağlar, kirlenmiş kaplar,

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 75

ÇEVRE VE ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ organik kimyasallar v.b olarak sıralanabilir. Bu atıklar çevreye ve insan sağlığına olan etkileri nedeniyle tehlikeli atık olarak nitelendirilebilmekte ve ayrı olarak bertaraf edilmesi gerekmektedir.

Katı atık kontrolünde izlenecek yöntemin belirlenmesinde aşağıdaki konular izlenebilir; n Faaliyet gösteren firmaların atık özellikleri belirlenmelidir. n Hammaddelerin girişinden ürün olarak ortaya çıkıncaya kadar aşamalar izlenmeli ve gereksiz atık oluşumu önlenmelidir. n Toplanan atıkların gerektiğinde depolanabileceği, atıklarını kendi araçlarıyla getirebileceği yerler oluşturulmalıdır. Özellikle tehlikeli atıkların depolanabileceği güvenli alanlar oluşturulmalıdır. n İşletmeler, Atık bertarafı ve diğer konularda uzmanlaşmış, Çevre konularında yeterlilik belgesi almış, Çevre Danışmanlık Hizmetleri veren kuruluşlardan yardım alabilirler.

Gürültü sorunu: Organize sanayi bölgelerin deden kaynaklanan gürültü genelde işletmelerde kullanılan makinalardan kaynaklanmaktadır. Ancak herbir tesisten çıkan gürültü genellikle kendi sınırları içinde kalmakta tüm OSB düşünüldüğünde ise uğultu şeklinde kendini göstermektedir.

Sonuç: Planlı kalkınmanın bir gereği olarak geliştirilmiş olan organize sanayi bölgeleri ülkemizde sanayileşmenin çevreye vereceği en az zarara indirebilmek açısından en uygun modeldir. Bu avantajı kullanarak herbir OSB için bir çevre yönetim sistemi ve atık minimizasyon sistemleri geliştirilmelidir. Bu sistem içerisinde OSB’ nin hangi safhada hangi tedbirleri alması gerektiği gibi hususlar ayrıntılı olarak ele alınmalı ve sistem dinamik olmalı, heryıl gözden geçirilerek fabrikalarda ve OSB genelinde meydana gelen değişiklikler kaydedilmelidir.

OSB idareleri özellikle kuracakları çevre yönetim sistemine fabrikaların katılımını sağlamalı ve hazırlanacak program uygulanabilir ve çoğunluk tarafından kabul edilmiş olmalıdır. Birbirinden bağımsız çevresel faaliyetler sorunların çözümü için yeterli olmamaktadır.

Gerek faaliyetleri kapsayacak sonuçları ölçümleyecek insanları sistemin içine çekecek ve sürekli gelişimi amaçlayacak bir yönetim modeline ihtiyaç vardır.

Devlet kurumlarının işletmelerin

76 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

çevre yönetim uygulamalarına teşvik sağlayabilmek için kurumsal ve hukuki yapıyı gözden geçirmeleri gerekmektedir.

OSB yönetimleri kendi sorumlulukları altında faaliyet gösteren tesisler için Çevre Yönetim Sistemi uygulamalarına geçmeli ve genel olarak şirkletlerde ve özellikle KOBİ’lerde çevre duyarlılığını desteklemelidir. Öte yandan şirketler çevresel faaliyetlerle ilgili düşünce biçimini değiştirmeli ve çevrenin iş dünyasının gelişmesinde önemli bir faktör olduğunu benimsemelidir.

Bu maddedeki idari para cezalarının 1/1/2014 tarihinden itibaren uygulanması ile ilgili olarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 29/1/2014 tarihli ve 28897 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/1 sayılı 2872 sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Verilecek İdari Para Cezalarına İdarî nitelikteki cezalar şunlardır: a) Ek 4 üncü madde uyarınca emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine 500 Türk Lirası, yönetmeliklerle belirlenen standartlara aykırı emisyona sebep olan motorlu taşıt sahiplerine 1.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. b) Hava kirliliği yönünden önemli etkileri nedeniyle kurulması ve işletilmesi yönetmelikle izne tâbi tutulan tesisleri, yetkili makamlardan izin almadan kuran ve işleten veya iznin iptal edilmesine rağmen kurmaya ve işletmeye devam eden veya bu tesislerde izin almaksızın sonradan değişiklik yapan veya yetkili makamların gerekli gördükleri değişiklikleri tanınan sürede yapmayanlara 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Bu tesislerde emisyon miktarları yönetmelikle belirlenen sınırları aşıyorsa 48.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. İzne tâbi tesisleri, aldıkları izin belgesinde veya yönetmeliklerde öngörülen önlemleri almadan veya yönetmeliklerde belirlenen emisyon standartlarına ve sınırlamalarına aykırı olarak işletenlere 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. c) Hava kirliliği yönünden kurulması ve işletilmesi izne tâbi olmayan tesislerin işletilmesi sırasında yönetmelikle belirlenen standartlara aykırı emisyona neden olanlara 6.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Bu Kanunun ek 9 uncu maddesine aykırı davrananlara 2.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Bu bendin birinci paragrafında öngörülen fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi halinde verilecek ceza toplu veya ferdî ısıtılan konutlarda her bağımsız bölüm için 300 Türk Lirasıdır. Bu cezai sorumluluk toplu ısıtılan konutlarda yöneticiye, ferdî ısıtılan konutlarda ise konutu kullanana aittir.

d) Hava kirliliği yönünden özel önem taşıyan bölgelerde veya kirliliğin ciddi boyutlara ulaştığı zamanlarda ve yerlerde veya kritik meteorolojik şartlarda yönetmeliklerle öngörülen önlemleri almayan, yasaklara aykırı davranan ya da mahallî çevre kurullarınca bu konuda alınan kararlara uymayanlara bu maddenin (b) ve (c) bentlerinde öngörülen cezalar bir kat artırılarak verilir.

Bu fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi halinde cezai sorumluluk bu maddenin (c) bendinin üçüncü paragrafına göre tespit edilir. e) Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecine başlamadan veya bu süreci tamamlamadan inşaata başlayan ya da faaliyete geçenlere yapılan proje bedelinin yüzde ikisi oranında idarî para cezası verilir. Cezaya konu olan durumlarda yatırımcı faaliyet alanını eski hale getirmekle yükümlüdür. Çevresel Etki Değerlendirmesi sürecinde verdikleri taahhütnameye aykırı davrananlara, her bir ihlal için 10.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. f) 11 inci maddeye göre kurulması zorunlu olan atık alım, ön arıtma, arıtma veya bertaraf tesislerini kurmayanlar ile kurup da çalıştırmayanlara 60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. g) 12 nci maddede öngörülen bildirim ve bilgi verme yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere 6.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. h) Bu Kanunun 14 üncü maddesine göre çıkarılan yönetmelikle belirlenen önlemleri almayan veya standartlara aykırı şekilde gürültü ve titreşime neden olanlara, konutlar için 400 Türk Lirası, ulaşım araçları için 1.200 Türk Lirası, işyerleri ve atölyeler için 4.000 Türk Lirası, fabrika, şantiye ve eğlence gürültüsü için 12.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. ı) Bu Kanunda öngörülen yasaklara ve sınırlamalara aykırı olarak ülkenin egemenlik alanlarındaki denizlerde ve yargılama yetkisine tâbi olan deniz yetki alanlarında ve bunlarla bağlantılı sularda, tabiî veya sunî göller ve baraj gölleri ile akarsularda; 1) Petrol ve petrol türevleri (ham petrol, akaryakıt, sintine, slaç, slop, rafine ürün, yağlı atık vb.) tahliyesi veya deşarjı yapan tankerlerden, bin (dahil) gros tona kadar olanlar için gros ton başına 40 Türk Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara, bu miktar ve ilave her gros ton başına 10 Türk Lirası, beşbin gros tondan fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar ve ilave her gros ton başına 100 Kuruş, 2) Kirli balast tahliyesi yapan tankerlerden bin (dahil) gros tona kadar olanlar için gros ton başına 30 Türk Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara bu miktar ve ilave her gros ton

ÇEVRE VE ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ başına 6 Türk Lirası, beşbin gros tondan fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar ve ilave her gros ton başına 100 Kuruş, 3) Petrol türevleri (sintine, slaç, slop, akaryakıt, yağlı atık vb.) veya kirli balast tahliyesi yapan gemi ve diğer deniz vasıtalarından bin gros tona kadar olanlar için gros ton başına 20 Türk Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara bu miktar ve ilave her gros ton başına 4 Türk Lirası, beşbin gros tondan fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar ve ilave her gros ton başına 100 Kuruş, 4) Katı atık bırakan veya evsel atıksu deşarjı yapan tanker, gemi ve diğer deniz araçlarından bin (dahil) gros tona kadar olanlar için gros ton başına 10 Türk Lirası, bin ilâ beşbin (dahil) gros ton arasında olanlara bu miktar ve ilave her gros ton başına 2 Türk Lirası, beşbin gros tondan fazla olanlara ise, yukarıdaki miktarlar ve ilave her gros ton başına 40 Kuruş, idarî para cezası verilir.

Tehlikeli madde ve atıkların deşarjı durumunda uygulanacak idarî para cezaları, petrol ve türevleri kategorisi esas alınarak on katı verilir.

Kirliliğin oluşmasını müteakip gemi veya deniz aracının kendi imkânları ile neden olduğu kirliliği giderdiğinin tespit edilmesi durumunda, idarî para cezası 1/3 oranında uygulanır.

Cezanın derhal ve defaten ödenmemesi veya bu hususta yeterli teminat gösterilmemesi halinde, gemiler ve götürülebilen diğer deniz vasıtaları en yakın liman yetkilisine teslim edilerek seyrüseferden ve faaliyetten men edilir. Banka teminat mektubu veya geminin bağlı olduğu kulüp sigortacısı tarafından düzenlenecek teminat mektubu teminat olarak kabul edilir.

Yabancı devlet egemenliği altındaki sularda bu devletlerin mevzuatının Türk bayraklı gemiler tarafından ihlali durumunda, ilgili devletin ceza uygulamaması ve Türkiye’nin cezalandırmasını talep etmesi durumunda bu Kanun hükümleri uygulanır.

Bu bendin birinci paragrafı dışında, bu Kanun ve bu Kanun uyarınca çıkarılan yönetmeliklere aykırı olarak ülkenin egemenlik alanındaki denizlere ve yargılama yetkisine tâbi olan deniz yetki alanlarına, içme ve kullanma suyu sağlama amacına yönelik olmayan sulara atık boşaltanlara 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Yukarıda öngörülen fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi halinde her konut ve bağımsız bölüm için 600 Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezai sorumluluk, müstakil konutlarda konutu kullanana, diğer konutlarda ise yöneticiye aittir. i) Bu Kanunun ek 8 inci maddesi uyarınca yürürlüğe konulan yönetmelik hükümlerine aykırı davrananlara 1.000 Türk

Lirası idarî para cezası verilir. j) Kanunda ve yönetmelikte öngörülen yasaklara veya standartlara aykırı olarak veya önlemleri almadan atıkları toprağa verenlere 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Bu fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi halinde her konut ve bağımsız bölüm için 600 Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezai sorumluluk, müstakil konutlarda konutu kullanana, diğer konutlarda ise yöneticiye aittir. k) Bu Kanunun 9 uncu maddesinin (a) bendinde belirtilen hususlara aykırı olarak biyolojik çeşitliliği tahrip edenlere, (d) bendi uyarınca ilan edilen Özel Çevre Koruma Bölgeleri için tespit edilen koruma ve kullanma esaslarına aykırı davrananlara ve (e) bendinin ikinci paragrafı uyarınca sulak alanlar için yönetmelikle belirlenen koruma ve kullanım usûl ve esaslarına aykırı davrananlar ile (f) bendinde belirlenen esaslara ve yasaklamalara aykırı davrananlara 20.000 Türk Lirası, (e) bendinin birinci paragrafına aykırı davrananlara 100.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. (1) l) Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (c) bendine aykırı olarak anız yakanlara her dekar için 20 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskûn mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır.

Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (d) bendi uyarınca tespit edilen esaslara aykırı olarak ülkenin egemenlik alanlarındaki denizlerden ve kazasına tâbi olan deniz yetki alanlarından, akarsular ve göller ile tarım alanlarından belirlenen esaslara aykırı olarak kum, çakıl ve benzeri maddeleri alanlara metreküp başına 120 Türk Lirası idarî para cezası verilir. m) Bu Kanunun ek 2 nci maddesinde öngörülen çevre yönetim birimini kurmayanlara 6.000 Türk Lirası, çevre görevlisi bulundurmayanlara ya da Bakanlıkça yetkilendirilmiş firmalardan hizmet almayanlara 4.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. n) Bu Kanunun 9 uncu maddesi uyarınca belirlenen koruma esaslarına aykırı olarak içme ve kullanma suyu koruma alanlarına, kaynağın kendisine ve bu kaynağı besleyen yerüstü ve yeraltı sularına, sulama ve drenaj kanallarına atık boşaltanlara 48.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.

Bu fiilin konutlarla ilgili olarak işlenmesi halinde her konut ve bağımsız bölüm için 1.200 Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezai sorumluluk, müstakil konutlarda konutu kullanana, diğer konutlarda ise yöneticiye aittir.

Bu alanlarda Kanuna ve yönetmeliklere aykırı olarak yapılan yapılar 3194 sayılı İmar Kanununda belirlenen esaslara göre yıktırılır.

o) Bu Kanunun 11 inci maddesinde öngörülen acil durum plânlarını yönetmelikle belirlenen usûl ve esaslara uygun olarak hazırlamayan ve bu plânların uygulanması için gerekli tedbirleri almayan, ekip ve ekipmanları bulundurmayanlar ile yerel, bölgesel ve ulusal acil durum plânlarına uymayanlara 12.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. p) Bu Kanunun 13 üncü maddesinde öngörülen malî sorumluluk sigortasını yaptırmayanlara 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. r) Bu Kanunda ve yönetmeliklerde öngörülen usûl ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere 60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. s) Umuma açık yerlerde her ne şekilde olursa olsun çevreyi kirletenlere 100 Türk Lirası idarî para cezası verilir. t) Tehlikeli atıkların her ne şekilde olursa olsun ülkeye girişini sağlayanlara ayrı ayrı 2.000.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. u) Tehlikeli atıkları ilgili mercilere ön bildirimde bulunmadan ihraç eden veya transit geçişini yapanlara 2.000.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. v) Bu Kanunda ve ilgili yönetmeliklerde öngörülen yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak tehlikeli atıkları toplayan, ayıran, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, yeniden kullanan, taşıyan, ambalajlayan, etiketleyen, bertaraf eden ve ömrü dolan tehlikeli atık bertaraf tesislerini kurallara uygun olarak kapatmayanlara 100.000 Türk Lirasından 1.000.000 Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. y) Tehlikeli kimyasallar ve bu kimyasalları içeren eşyayı bu Kanunda ve ilgili yönetmeliklerde belirtilen usûl ve esaslara, yasak ve sınırlamalara aykırı olarak üreten, işleyen, ithal ve ihraç eden, taşıyan, depolayan, kullanan, ambalajlayan, etiketleyen, satan ve satışa sunanlara, 100.000 Türk Lirasından 1.000.000 Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.

Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t), (u), (v) ve (y) bentlerinde öngörülen idarî para cezaları kurum, kuruluş ve işletmelere üç katı olarak verilir.

Bu maddede öngörülen ceza miktarlarını on katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Bu maddenin uygulamasında Türk Ceza Kanunu ile diğer kanunların, fiilin suç oluşturması haline ilişkin hükümleri saklıdır.

2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 77

HABER

2017 ŞUBAT YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ YATIRIMIN YERİ

FİRMANIN ADI ADRESİ

SEKTÖRÜ

YATIRIMIN CİNSİ

SABİT YATIRIM KAPASİTESİ (TL)

KAPASİTESİ

İzmir Tire O.S.B.

Alli Gıda Ürün. San. Ve Tic.ith. ihr.ltd.şti

İmalat - Gıda Ve İçki

Komple Yeni Yatırım

7.450.000

Mısır konservesi 15000 TON/ YIL

Ankara

Ats Doğal Ürünler Gıda İnşaat Nakliyat Elektronik Day. Tük.

Mal. San. Ve Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Gıda Ve İçki

Komple Yeni Yatırım

4.500.000

Ketçap ve Muhtelif Sos 18000 TON/YIL

Mersin Tarsus O.s.b.

Göymen Food Gıda San. Ve Tic. A.ş.

İmalat - Gıda Ve İçki

Komple Yeni Yatırım

99.000.000

İrmik 114750000 KG/YIL

18.980.500

Makarna 110160000 KG/YIL

Malatya 2.O.s.b.

Arılar İnşaat Gıda San. Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Gıda Ve İçki

Modernizasyon

1.100.000

Dondurma imalatı 15847260 LİTRE/YIL

İzmir O.s.b. Makendi Endüstriyel Ürünler Madencilik Ve Kimya Sanayi Ve Ticaret Ltd. Şti.

İmalat - Gıda Ve İçki

Komple Yeni Yatırım

4.000.000

Kakao tozu 16 TON/GÜN

Tekirdağ Türkgücü O.s.b.

Seval Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Gıda Ve İçki

Komple Yeni Yatırım

28.000.000

Et İşleme (Döner, köfte, salam, sosis) 12000 TON/YIL

Kayseri O.s.b.

Argun Demir Çelik Metal Ve Mobilya Malzemeleri San. Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Dokuma Ve Giyim

Komple Yeni Yatırım

10.920.000

Örme kumaş 6000000 M/TÜL

Niğde O.s.b.

Orteks Tekstil Ürünleri San. Ve Tic.Aş.

İmalat - Dokuma Ve Giyim

Tevsi

56.930.000

Pamuk ipliği (Ring İplik) 768386 KG/YIL

Gaziantep II. O.s.b.

Burteks Tekstil San.ve Tic.a.ş.

İmalat - Dokuma Ve Giyim

Modernizasyon

13.530.000

Pamuklu dokumalar (özel kumaşlar hariç) 1323 TON/ YIL

Bursa Uludağ O.s.b

Modanlı Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Dokuma Ve Giyim

Komple Yeni Yatırım

13.000.000

Raşel Örme 380000 KG/YIL

İstanbul

Gmz İnşaat Malz. San. Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Kağıt

Komple Yeni Yatırım

11.000.000

Duvar kağıdı 6000000 M2/ YIL

Erzurum

Uçarlar Orman Ürünleri Dekorasyon İnş. Mob. Ve Market İşlet.

San. Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Kağıt

Komple Yeni Yatırım

25.000.000

Vinil duvar kağıdı 10000000 M2/YIL

Merkez 2.O.s.b.

78 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017

Sirke 600 TON/YIL

13.122.516

4.515.071

İstanbul

Hünkar Gıda Makina San. Ve Tic. A.ş.

Manisa Akhisar O.s.b.

İmalat - Kağıt

Komple Yeni Yatırım

14.500.000

Kağıt veya kartondan tabak ve bardak 40000000 ADET/ YIL

Meltem Kimya Ve Tekstil San. İth İmalat - Lasİhr Ve Tic. A.ş. tik-Plastik

Komple Yeni Yatırım

45.000.000

Pet kavanoz ve ambalaj 75000000 ADET/YIL

Bolu Karma Ve Tekstil İhtisas O.s.b.

Cam Merkezi Sanayi Ve Ticaret A.ş.

İmalat - Cam

Komple Yeni Yatırım

17.920.000

Cam işleme ve Temperleme (Fırın Camı) 2500000 M2/YIL

Tokat Erbaa O.s.b

Bull Salça Konserve Gıda İml.ve Tic.aş

İmalat – Gıda Ve İçki

Komple Yeni Yatırım

8.588.000

Salça üretimi 900000 KG/YIL

İzmir

Taşkıranlar Halı Paz.mob.inş.

San. Ve Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Orman Ürünleri

Komple Yeni Yatırım

29.000.000

Muhtelif soslar 900000 KG/ YIL Oturma odası (koltuk) takımı 20000 ADET/YIL Kanepe ve çekyat 20000 ADET/YIL Yatak 150000 ADET/YIL

Bursa Nilüfer O.s.b.

Paye Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti.

İmalat - Taşıt Araçları

Komple Yeni Yatırım

11.700.000

Otomotiv Yedek Parçaları İmalatı 68000 KG/YIL

Düzce

Abdul Samet Andiç Doruk Metal Nakliyat

İmalat - Madeni Eşya

Komple Yeni Yatırım

8.707.390

B.y.s. adi metallerden diğer eşyalar 80000 TON/YIL

K.maraş

Maker Metal Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi

İmalat - Madeni Eşya

Komple Yeni Yatırım

9.080.000

Muhtelif Alüminyum Mutfak Eşyası 3400000 ADET/YIL

Çanakkale O.s.b.

Asten Jant Lastik Makina Ve Pazarlama Sanayi Dış Ticaret Limited Şirketi

İmalat - Makina İmalat

Komple Yeni Yatırım

23.200.000

Jant (Traktör Jantı, Forklift Jantı, İş Makinesi Jantı) 20000000 KG/YIL

Konya O.s.b.

Hürsan Hidrolik Pres Ve Takım Tezgahları San.ve Tic.a.ş.

İmalat - Makina İmalat

Komple Yeni Yatırım

16.940.000

Hidrolik Pres İmalatı 3000 ADET/YIL

Ankara Anadolu O.s.b.

Nero Endüstri Savunma Sanayi A.ş.

İmalat - Makina İmalat

Komple Yeni Yatırım

15.610.000

Savunma sanayine yönelik araç üstü dizel jeneratör,otomatik yangın söndürme ve algılama sistemi,NBC filtre,komuta kontrol sistemleri ve EMI EMC test yapıları imalatı 8900 ADET/YIL

Ankara

Itc-Ka Enerji Üretim San. Ve Tic. A.ş.

Hizmetler - Diğerleri

Komple Yeni Yatırım

178.000.000

Atık Bertarafı ve Geri Kazanımı 240000 TON/YIL

Kaynak EKONOMİ BAKANLIĞI Verileri 2017 NİSAN-MAYIS-HAZİRAN / AIR WORLD TÜRKİYE ‹ 79

HABER

YILLIK 100TL

ABONELİK FORMU SUBSCRIBE FORM

ABONE BİLGİLERİ / SUBSCRIBE INFORNATION Alişiroğlu Dergi ve İnternet Yayıncılığı ve Reklam Hizmetleri Bağdat Caddesi 387/3 Ostim Yenimahalle/ANKARA Tel: +90 (312) 385 84 17 Fax:+90 (312) 385 84 18

(*) Doldurulması zorunlu alanlar / (*) Indicates required fields

Adı ve Soyadı/Name&Surname*:...................................................................................................................................

Firma/Company*:...........................................................................................................................................................

Vergi Dairesi/N/A*:..........................................................................................................................................................

Vergi No/VAT No*:.......................................................................................................................................................... murat@airworldturkiye.com.tr

Türkiye İş Bankası İvedik Bulvar Şubesi IBAN:

TR51 0006 400000143840027184

Telefon/Phone*:..............................................................................................................................................................

Faks/Fax*:......................................................................................................................................................................

E-Posta/E-mail*:.............................................................................................................................................................

Adres/Address*:............................................................................................................................................................. .........

Lütfen adres ve telefon değişikliklerini abone servisimize bildiriniz. Dergiler mesai saatlerinde teslim edileceğinde, mesai saatlerinde bulunacağınız adresi forma doldurmanızı önemle rica ederiz. Banka makbuzunuzla birlikte gönderiniz. Lütfen bu formun bur kopyasını kendinize saklayınız.

80 › AIR WORLD TÜRKİYE / NİSAN-MAYIS-HAZİRAN 2017