Toksikologjia kozmetike_Cosmetic Toxicology

TOKSIKOLOGJIA NË PRODUKTET KOZMETIKE

P U N UA N Edona Halili |Gëzime Muji

ASISTENTE Arbneshë Arbneshi

PËRMBAJTJA

• • • •

• •

HYRJE FAKTE DHE STATISTIKA ÇKA JANË TOKSINAT? SI HYJNË TOKSINAT NË ORGANIZËM? PËRBËRSITË E DËMSHME QË GJENDËN NË KOZMETIKË EFEKTET ANËSORE

HYRJE Përdorimi i kozmetikës nga njerëzit paraprin qysh në historinë e shkruar.

Ato janë përdorur nga kultura të ndryshme për arsye të ndryshme të tilla si qëllimet tradicionale, artistike apo estetike. Disa përbërës që janë përdorur për qëllime kozmetike varijojnë nga malakiti, bakri jeshil, galena, sulfuri merkurik dhe plumbi i bardhë në kohët e lashta me ftalat, okside hekuri, parabene, alkilfenole dhe shumë të tjerë në shoqërinë moderne të sotme.

Lëkura jonë është organi më i madh

FACTS STATISTICS

Mesatarisht njerëzitë perdorin rreth 9-15 produkte të kujdesit personal çdo ditë Shumica e këtyre produkteve përmbajnë së paku 20 Përbërës në të cilët shumë prej tyre janë të dëmshëm për trupin tonë

Hulumtuesit amerikanë kanë identifikuar: 10.500 KIMIKATE NË KOZMETIKË Ketu janë përfshirë: Kancerogjene, Pesticide, Toksina riprodhuese, Plastifikues,Surfaktantë

INSTITUTI KOMBËTAR I SIGURISË DHE SHËNDETIT NË PUNË (NIOSH) ANALIZOI 2,983 KIMIKATE TË PËRDORURA NË PRODUKTET E KUJDESIT PERSONAL DHE KONSTATOI SE:

884 ISHIN TOKSIKE 778 SHKAKTONIN TOKSICITET AKUT 313 SHKAKTONIN MUTACION BIOLOGJIK 376 SHKAKTONIN ACARIM TË LËKURËS DHE SYVE 148 SHKAKTUAN TUMORE 218 SHKAKTUAN KOMPLIKIME RIPRODHUESE

PRODUKTET KOZMETIKE JANË DEFINUAR SI : "Çdo partikulë që synon të aplikohet në trupin e njeriut për pastrimin, zbukurimin, nxitjen e atraktivitetit ose ndryshimin e pamjes pa ndikuar në strukturën ose funksionet e trupit"

PRODUKTET KOZMETIKE PËRFSHIJNË: KREMRA PËR PEËRKUJDESJEN E LËKURËS PRODUKTET E FOSHNJËVE DEODORANTËT EKSFOLIANTËT SHAMPONET BUZËKUQËT PARFUMET LOSIONET PUDRA

ÇKA JANË TOKSINAT? "Toksina" teknikisht definohet si çdo substancë e dëmshme apo i referohet një kimikati të natyrshëm (prodhuar nga një bimë ose kafshë) Toksinat mund të jenë molekula të vogla, peptide ose proteina që janë të afta të shkaktojnë sëmundje Bashkëveprojnë me makromolekula biologjike siç janë enzimat ose receptorët qelizorë

SI HYJNË KËTO TOKSINA NË TRUPIN E NJERIUT

?

LËKURA

Lëkura mund të ndahet në tre pjesë të dallueshme: EPIDERMË | DERMË | HIPODERMË LEHTËSIA NË TË CILËN SUBSTANCAT ABSORBOHEN NË LËKURËN TONË VARET NGA NJË NUMËR FAKTORËSH: Strukturën dhe madhësinë e kimikatit Integriteti i lëkurës (i dëmtuar apo i paprekur) Temperatura e lëkurës Kohëzgjatja e ekspozimit Zona e ekspozuar e trupit

This is a 100% real image of your skin under a microscope

SI HYJNË KËTO TOKSINA NË TRUPIN E NJERIUT

?

R R U G Ë T Ë TJ E R A ❶ Inhalimit ❷ Depozitimit në rrugët e frymëmarrjes ❸ Absorbimit në qarkullimin e gjakut përmes mushkërive ❹ Gëlltitjës

PËRBËRSITË MË TË DËMSHËM QË GJENDËN NË KOZMETIKË

PARABENET PHTHALATES

AROMAT (Fragrance)

HIDROKINONI DIOKSINA

MEA (Monoethanolamine) DEA (Diethanolamine) TEA (Triethanolamine)

PLUMBI DHE METALET E TJERA

AROMAT SINTETIKE ÇFARË ËSHTË AROMA? “Fragrance”përcaktohet nga FDA si një kombinim i kimikateve që i jep çdo parfumi aromën e saj të dallueshme GJENDEN NË: Parfume, Deodorant, Shampone, Sapune, Losione trupi, Krema

RREZIQET SHËNDETSORE Kanceri, Alergjitë, Ndjejshmeritë, Migrena, Astma, Toksiciteti riprodhues

P H TA L AT E S ÇKA JANË

FUNKSIONI

F TA L AT E T ?

Plastifikues, Tretës aromash

Ftalatet ose ftalat esteret, janë estere të acidit ftalik Ftalatet janë një grup i kimikateve që përdoren për të zbutur dhe rritur fleksibilitetin e plastikës Ftalatet e përdorura gjerësishtë: DBP DEP DEHP

GJENDEN NË Parfume, Produkte aromatike, Ngjyra të kozmetikës, manikyrin e thonjeve

POPULLATA E PREKSHME Gratë shtatëzena, Nënat me gji dhënie

RREZIQET SHËNDETSORE Çrregullime endokrine, Kancer, Toksiciteti riprodhues dhe të zhvillimit

RREZIQET më të mëdha shëndetësore të

shkaktuara nga

FTALATET Ulja e fertilitetit Astma dhe alergji Lindje e parakohëshme Vështirësi në të mësuar Rritje të gjoksit tek meshkujt Pubertet i herëshem te femrat Kanceri i prostates dhe testikujve Defekte të lindjës të organeve seksuale mashkullore

FUNKSIONI: Prezervativ

PARABENET

GJENDEN NË:

PARABENET janë aktualisht disa kimikate të dallueshme me një strukturë të ngjashme molekulare

75 deri 90% të të gjitha produkteve kozmetike në treg Shampo,Kondicioner, Kremra,Pastrues fytyre

RREZIQET SHËNDETSORE Çrregullime endokrine Toksicitet zhvillimor dhe riprodhues Kancer

DISA LLOJE: Etilparaben Butilparaben Izobutilparaben Izopropilparaben Metilparaben Propilparaben

KOMPONIMET E ETANOLAMINES [MEA, DEA, TEA] FUNKSIONI: Surfaktant (Agjentet shkumuës) GJENDEN NË: Shampo,Kondicioner,Ngjyra, Kremra,Parafinë dhe dyllë, Vajra farmaceutike,Bojë për vetulla etj.

RREZIQET SHËNDETSORE Kanceri, Toksiciteti i sistemit organik, Probleme mjedisore

PLUMBI DHE METALET E TJERA TE RENDA

METALET E RËNDA në produktet kozmetike janë: Plumbi Arseniku Merkuri Alumini Zinku Kromi Hekuri Kadmiumi GJENDEN NË Buzëkuq, Pastë dhëmbësh Eyeliner dhe llak të thonjve

PLUMBI ËSHTË NJË NEUROTOKSINË QË SHKAKTON: Abortin Redukton fertilitetin Çrregullime hormonale Çrregullime menstruale Probleme në sjellje dhe gjuhë Vonesa në fillimin e pubertetit tek femrat dhe meshkujt

RREZIQET SHENDETSORE TE SHKAKTUARA NGA PLUMBI

RREZIQET SHENDETSORE

TE SHKAKTUARA NGA

MERKURI

Toksicitet në sistemin reproduktiv Toksicitet në sistemin respirator

Toksicitet në sistemin nervor Toksicitet në hormonet e tiroides Toksicitet në sistemin imun

RREZIQET SHENDETSORE TE SHKAKTUARA NGA METALET TJERA

GJENDEN NË:

HYDROQUINONE

Kremra për ndriqimin e lëkurës, Pastrues të fytyrës dhe lëkurës, Kondicioner të flokëve, Ngjyra të flokëve

Hidrokinoni tregtohet më agresivisht tek ngjyrat për aftësinë e zbardhjes në kremrat e lëkurës POPULLATA E PREKESHME: Çdokush është i prekshëm ndaj efekteve të hidrokinonit, por më shumë popullata që përdor zbardhues të lëkurës

RREZIQET SHENDETSORE: Kanceri Irritim të traktit respirator Toksiciteti i sistemit organik

DIOKSINA DIOKSINA nuk listohet si një përbërës apo ingridient por është nënprodukt i përbërsve të tjerë SHKAKTON: Përshpejtimin e plakjës, Kancer, Dëmtime të SNQ, Dëmtime fetale të zhvillimit të trurit dhe dëmtime në sistemin imun PËRBËRSITË QË KANË DIOKSINË SI NËNPRODUKT: Triklosani, Polietilen glikolet (PEG), Emulfikuesitë etj.

PËRBËRSITË TJERË QË DUHET SHMANGUR:

KARBONI I ZI AKRILATI

POLIETILEN GLIKOLET (PEG) KOMPONIMET BUTILUESE

SILIKONET SULFATET

1,4 DIOKSANA TOLUENI

FORMALDEHIDI NANOMATERIALET

EFEKTET ANESORE TE SHKAKTUARA NGA TOKSINAT

DIOKSINA Përshpejtues i plakjës

- Victor Yuschenko

DERMATIT AKUT

DERMATITI I KONTAKTIT Shkaktohet më së shpeshti nga: Aromat, Parabenet dhe Formaldehidet

Prej të gjitha rreziqeve shëndetsore ato më të shpeshta të shkaktuara nga produktet kozmetike janë toksiciteti në sistemin riprodhues, kanceri dhe alergjitë

KONKLUZIONET

Ajo cfarë ne duhet të bejmë është që të lexojmë qdo herë etiketat dhe të refuzojmë që të blihen produktet me përbërës të dëmshëm dhe ti zëvendësojmë ato me produkte më të sigurta

“

A smile is the best makeup any girl can wear -Marilyn Monroe

R E F E R E N C AT [1] 10 TOXIC INGREDIENTS THAT MIGHT BE IN YOUR MAKEUP (2018) [online] https://www.annmariegianni.com/toxic-chemicals-in-makeup-industry/

[2] HOW DO TOXICS ENTER OUR BODIES? (2018) [online] https://www.ursamajorvt.com/blogs/the-blog-cabin/37974081-how-do-toxics-enter-our-bodies

[3] CHEMICALS OF CONCERN (2018) [online] http://www.safecosmetics.org/get-the-facts/chem-of-concern/

[4] WHAT ARE TOXINS? (2015) [online] https://www.ursamajorvt.com/blogs/the-blog-cabin/17977869-what-are-toxics

[5] TOXICOLOGY OF COSMETICS (2014) [online] http://www.authorstream.com/Presentation/shahlajaved-2375327-toxicology-cosmetics/

[6] TOXINS IN COSMETIC (2018) [online] https://www.slideshare.net/hlex/toxins-in-cosmetics-presentation