Markeret biokimik te Infarkti akut i miokardit

MARKERET BIOKIMIK TE INFARKTI AKUT I MIOKARDIT

Prof.Dr.Valdete Topรงiu Studentja: Edona Halili

P Ë R M B A J T J A 01 02 03 04

HYRJE – INFARKTI AKUT I MIOKARDIT

` DIAGNOSTIFIKIM TË IAM KRITERIUMET PËR

KARAKTERISTIKAT E MARKERIT IDEAL

MARKERET BIOKIMIK TE IAM

INFARKTI MIOKARDIAL Është nekrozë e parikthyeshme e muskulit kardiak që shkaktohet si pasojë e një ishemie të zgjatur ATEROSKLEROZA Ateroskleroza shkaku me i zakonshem i vdekjes në boten perendimore

PATOFIZIOLOGJIA

GJINIA

MOSHA

Meshkujt janë më të prekur se femrat para moshës 60 vjeç. Pas kësaj moshe reziku është i njëjtë

80%

60%

Incidenca rritet me moshën, por në të shumtën e rasteve IM ndodh pas moshës 65 vjeç.

SIMPTOMAT

Të dhënat anamnestike dhe shenjat klinike

Analizat kliniko-biokimike ose markerët biokimik

Ndryshimet në EKG

KRITERIUMET NË BAZË TË CILËVE BËHET DIAGNOSTIKIMI I IAM

KRITERET PËR NJË MARKER BIOKIMIK

ANALIZIMI ME METODA TË THJESHTA DHE TË SHPEJTA

DUHET TË MBETET I NGRITUR NË GJAK PËR DISA DITË NDJEJSHMËRIA E LARTË Duhet të jetë i dukshëm në gjak menjëherë pas dëmtimi të miokardit SPECIFIK PËR INDET E MIOKARDIT Perqendrimi i lartë në indet e miokardit mirëpo i ulet te indet tjera jo miokardiale

KARAKTERISTIKAT E MARKERIT KARDIAK IDEAL MADHËSIA

01 APLIKIMI

DALJA NË QARKULLIM

08 M. KARDIAK

07

STABILITETI

02

06

LOKALIZIMI QELIZORË

SPECIFITETI PER DEMTIME IREVERSIBILE

03

04

KLIRENSI

05 PËRPARËSIA E PËRCAKTIMIT LABORATORIK

MARKERET BIOKIMIK Përdorimi i tyre prej markereve të parë të perdorur e deri më sot

❶

KREATIN KINAZA CK CK-MB

LAKTAT DEHIDROGJENAZA

TROPONINA

LDH HBDH

T-I T-T

❺

❹

MIOGLOBINA

❷

❸

ASPARTAT AMINOTRANSFERAZA

AST

MARKERET E TJERË MË TË RINJË Për zbulimit të hershëm të dëmtimit të IAM janë:  Glikogjen fosforilaza BB  Raporti mioglobine/ Anhidras karbonik III  Proteina lidhëse e acidit yndyror në zemër (FABP)

ASPARTAT AMINOTRANSFERAZA AST Me vite është konsideruar si marker i hershëm në diagnostikimin e IAM

Më vonë, përdorimi i saj bëhet i kufizuar për shkak të ngritjes së tij në trauma ndaj muskujve skeletik dhe sëmundjet e mëlçisë Nivelet e aktivitetit të AST në serum fillojnë të rriten: o 3-8 orë pas fillimit të dëmtimit të miokardit o Vlerat më të larta i arrin pas 24 orëve o Kthehet në nivele normale në 3-6 ditë

LAKTAT DEHIDROGJENAZA (LDH) LDH është enzimi më i përhapur në organizëm Nivelet e aktivitetit të LDH në serum fillojnë të rriten: o Brenda 12 orëve o Vlerat maksimale i arrin pas 48 orë o Mbetet e ngritur për 4-14 ditë Përdorimi i saj është dekurajuar për shkak të mos-specificitetit të saj Nivelet e saj të rritura janë gjetur në: Distrofinë muskulare ,mioglobinuri, leukemia, anemia pernicioze, megaloblastike dhe hemolitike Sëmundjet renale dhe tek karcinomat e përgjithësuara

IZOENZIMET E LDH

01

02

03

04

05

LDH 1

LDH 2

LDH 3

LDH 4

LDH 5

HBDH (hidroksibutirat-dehidrogjenaza)

KREATIN KINAZA (CK) Kreatin-fosfati është burimi kryesor i energjisë i cili mundëson kontrakcionin e muskujve Kreatin kinaza konsiderohet si enzimi kryesorë në metabolizmin e muskujve Nivelet e aktivitetit të CK në serum fillojn të rritet: o Brenda 4-6 orëve o Vlerat maksimale i arrin pas 24 orë o Kthehet në vlerat normale pas 2-3 ditëve Prania e saj në sasi të mëdha në muskujt skeletor dhe nivelet e rritura të gjendura në crregullime të ndryshme e bëjnë atë të papërshtatshme si një shenjë e dëmtimit kardiak

Distrofia muskulare

Alkoolizmi

VLERAT E RRITURA TĂ‹ CK

Aksidentet cerebro vaskulare

Hipo tiroidizmi

Hipotermia

IZOENZIMET E KREATIN KINAZES CK-MM - Muskujt e skeletit CK-MB - Muskulin e zemrës

CK-BB - Indin trunorë

CK-MB është konsideruar si 'Standardi i Artë' për konfirmimin e IAM Nivelet e saj fillojnë të rriten: o Pas 3-5 orë o Vlerat maksimale arrijnë pas 16-20 orë Eshtë vërtetuar roli i CK-MB-së, në paralajmërimin e reinfarktit

Në këto raste pas rënjes së aktivitetit të CK-së dhe CK-MB-së, fillon rritja e sërishme vetëm e izoenzimit CK-MB, ndërsa enzimi CK mbetet i qetë.

CK-MB, gjindet në dy izoforma si: CK-MB1 dhe CK-MB2

CK - MB

MIOGLOBINA Mioglobina, gjindet në citoplazmën e të gjitha qelizave të miokardit.

Eshtë proteinë me peshë të vogël molekulare dhe përbën hem-in Nivelet e dukshme të mioglobinës në gjak gjenden herët: o Pas 2 deri 3 orë o Vlera maksimale e saj është marr pas 6 - 12 orë o Normalizohet gjatë 24 orëve të ardhshme

TROPONINA Troponina konsiderohet si marker biologjik për detektimin e dëmtimeve të miokardit Ajo është një proteinë kardio-specifike me specifitet dhe sensivitet të lartë për nekrozën e muskulit të zemrës Troponina në indin e miokardit ka dy lokalizime o Gjindet në citosol (cTnT 6.8% ; cTnI 4.1%) o Struktrurat e aparatit kontraktil të miokardit Troponina është një kompleks proteinash që ndodhet në filamentin e hollë të muskujve të strijuar që përbëhen nga tre nën-njësitë: o Troponina T (TnT), Troponina I (TnI) dhe Troponina C (TnC)

Si shenues biokimik për diagnozen e dëmtimit të miokardit janë: o TnT dhe TnI Këto troponina kardiake shfaqen në gjak herët : o Pas 3-4 orë o Vlerat maksimale i arrijnë pas 18-24 orëve o Koncentrimi është i rritur për 4-14 ditë

MARKERET POTENCIAL TË INFLAMACIONIT APO FORMIMIT TË TROMBIT

PROTEINA C REAKTIVE (CRP) PROKALCITONINA

RRITJA E SEDIMENTIT DHE LEUKOCITEVE

LDL HDL Triglicerideve Lipoproteines (a)

REFERENCAT BIOCHEMICAL MARKERS OF MYOCARDIAL INJURY , Indian Journal of Clinical Biochemistry, 2007 / 22 (1) 10-17, P.K. Nigam ,Department of Cardiology, King George’s Medical University, Lucknow ENZIMOLOGJIA KLINIKE, Prof.Valdete Topciu