Spis treści 2. Życie liturgiczne Kościoła
3. Słowo od redakcji
Odbudować zaufanie – ksiądz Marcin Orawski Etyka – nasze refleksje A może warto zaufać? – ksiądz mjr Tomasz Wola
4. Rozważanie Słowa Bożego Zaufanie a perspektywa niepewnej przyszłości – ks. mjr Tomasz Wigłasz 5. Relacje z pracy
kapelanów ewangelickich i działalności EDW Mateusz Jelinek
8. Temat numeru Chłopak z Marsa. Rozmowa z Navalem – Anna Hopfer-Wola
Życie liturgiczne kościoła Maj
Hasło miesiąca: „Otwórz swoje usta w obronie niemego i w sprawie wszystkich opuszczonych!” (Prz 31,8). 1 maja: Święto Pracy – prośba o błogosławieństwo w pracy. 2 maja: 4. Niedziela po Wielkanocy – Cantate („Śpiewajcie Panu pieśń nową” Ps 98,1). 3 maja: Święto Konstytucji 3 Maja. Dzień apostołów Filipa i Jakuba Młodszego. 9 maja: 5. Niedziela po Wielkanocy – Rogate („Proście!” Mt 7,7a). Niedziela poświęcona modlitwie. 13 maja: Wniebowstąpienie Pańskie – Syn Boży odszedł do Ojca i powtórnie przyjdzie na ziemię sądzić żywych i umarłych. 16 maja: 6. Niedziela po Wielkanocy – Exaudi („Słuchaj, Panie, głosu mego!” Ps 27,7). 23 maja: 1. Dzień Świąt Zesłania Ducha Świętego – pamiątka powstania Kościoła. 24 maja: 2. Dzień Świąt Zesłania Ducha Świętego. 30 maja: Święto Trójcy Świętej.
10. Wydarzenia z
Kościoła EwangelickoAugsburskiego w RP Mateusz Jelinek
12. Okiem cywila
Zaufanie – Marek Hause Śmierć jako właściwość ludzkiego życia – Rafał Ćwikowski
13. Na celowniku ewangelika Zaufaj nowym drogom, czas nowy zbliża się – Łukasz Cieślak 14. Jedynie Słowo
Małowierny – Piotr Lorek
15. Tornister W sprawie karabinka „Grot” – mł. chor. w st. spocz. Andrzej Korus 16. Psycholog
Zaufanie sobie – Alina Lorek
18. Na duchowym froncie
Cisza zaufania – ks. prof. Marek Uglorz
19. Z kart historii
Ksiądz Aleksander Falzmann – Joanna Brzastowska
Polecamy Marek Hause
Czerwiec
Hasło miesiąca: „Trzeba bardziej słuchać Boga niż ludzi.” (Dz 5,29). 3 czerwca: Święto Bratniej Pomocy im. Gustawa Adolfa – poświęcone wzajemnej pomocy. 6 czerwca: 1. Niedziela po Trójcy Świętej. 13 czerwca: 2. Niedziela po Trójcy Świętej. 20 czerwca: 3. Niedziela po Trójcy Świętej. 24 czerwca: Dzień narodzin Jana Chrzciciela. 25 czerwca: Pamiątka Wyznania Augsburskiego. Tego dnia w 1530 roku, na Sejmie w Augsburgu uroczyście ogłoszono wyznanie wiary ewangelickiej przed cesarzem Rzeszy Niemieckiej Karolem V. 27 czerwca: 4. Niedziela po Trójcy Świętej. 29 czerwca: Dzień apostołów Piotra i Pawła.
Lipiec
„Bóg nie jest On daleko od każdego z nas. Albowiem w nim żyjemy i poruszamy się, i jesteśmy.” (Dz 17,27-28).
Hasło miesiąca:
2 lipca: Dzień nawiedzenia Marii Panny – pamiątka wizyty Marii u jej krewnej, Elżbiety, która nosiła w łonie Jana Chrzciciela. Elżbieta, napełniona Duchem Świętym, zaśpiewała wtedy hymn: „Błogosławionaś ty między niewiastami.” 4 lipca: 5. Niedziela po Trójcy Świętej. 11 lipca: 6. Niedziela po Trójcy Świętej. 18 lipca: 7. Niedziela po Trójcy Świętej. 22 lipca: Dzień Marii Magdaleny. 25 lipca: 8. Niedziela po Trójcy Świętej. Dzień apostoła Jakuba Starszego.
Redaktor naczelny: ks. Marcin Orawski Zastępcy redaktora naczelnego: Anna Hopfer-Wola, mł. chor. w st. spocz. Andrzej Korus
– Nie liczysz reszty, którą dostajesz? – Nigdy... Ty liczysz?
Kolegium redakcyjne i stali współpracownicy: Joanna Brzastowska, Łukasz Cieślak, Ewa Grünhaut, Marek Hause, Mateusz Jelinek, Alina Lorek, Piotr Lorek, Daria Stolarska, Karolina Suchan-Okulska, ks. Marek Uglorz Zdjęcie na okładce: Naval – były żołnierz GROM, pisarz, konsultant. Fot. archiwum autora. Adres redakcji: 00-909 Warszawa, ul. Nowowiejska 26, tel.: 22 684 09 60, faks: 22 684 09 40, e-mail: redakcja@wiaraimundur.pl Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do ich redagowania, zmiany śródtytułów i tytułów oraz skracania tekstów. Skład, łamanie, opracowanie graficzne, druk oraz kolportaż: APOSTOLICUM Drukarnia Księży Pallotynów Prowincji Chrystusa Króla, ul. Wilcza 8, 05-091 Ząbki, tel. 22 771 52 30, 14; sklep@apostolicum.pl
nasze refleksje Słowo od redakcji
Odbudować zaufanie W 2011 roku, w pierwszym numerze Wiary i Munduru, który miałem zaszczyt redagować, profesor Adam Daniel Rotfeld, w rozmowie z Anną Hopfer-Wolą, powiedział: „Jedno jest pewne: świat przyszłości nie będzie prostym przedłużeniem świata nam znanego. To będzie zupełnie nowa jakość. Co więcej, myśmy powoli w tę nową jakość weszli, tylko tego często nie zauważamy. Monsieur Jourdain w sztuce Moliera nie wiedział, że od 40 lat mówi prozą. My też mówimy prozą, tylko zdarza się niektórym myśleć, że to pieśń przyszłości”. Słowa wypowiedziane 10 lat temu okazały się proroctwem. Dziś, w obliczu pandemii COVID-19, jesteśmy już niemal pewni – świat przyszłości, i to nawet tej najbliższej, nie będzie zwykłą kontynuacją tego, co znamy z przeszłości. Jeszcze rok temu, gdy uczyliśmy się praktycznego znaczenia słowa „lockdown”, nieustannie słyszeliśmy o powrocie do normalności po dwóch, może czterech tygodniach obostrzeń. Obecnie rzadziej słyszymy o normalności, ponieważ nikt nie wie, jak ta normalność miałaby wyglądać. Wiemy tylko, że będzie inaczej, a właściwie, że już jest. Jedną z „ofiar” kryzysu epidemicznego stało się zaufanie. Podważane są opinie i decyzje, nie tylko polityków – bo to już działo się wcześniej. Niestety, poważnie nadszarpnięte zostały też autorytety specjalistów, podejrzewanych o służenie koncernom farmaceutycznym, ludziom sprawującym władzę albo światowym spiskom. Brak zaufania szybko przeniósł się na relacje społeczne, a nawet rodzinne. Tymczasem nie da się żyć bez zaufania. Bez niego nie zaistnieje żaden związek, żadna przyjaźń, ale też żaden biznes i wspólny projekt. Jeśli chcemy przetrwać, to nie ma innej drogi dla nas, jako istot społecznych – trzeba szukać i odbudowywać zaufanie. Więc, wybierając główny temat najnowszego numeru WiM, postanowiliśmy porozmawiać o tej ważnej, naszym zdaniem, kwestii i zachęcić do refleksji. Jednocześnie, po 10 latach redagowania czasopisma, przychodzi mi pożegnać się z Wami, Drodzy Czytelnicy. Żegna się też kilku autorów, a wśród nich Anna Hopfer-Wola, która napisała: „Dziękuję za zaufanie, jakim zostałam obdarzona. To było dobre i inspirujące dziesięć lat. Czy się opłacało? Nie, ale było warto.” Potwierdzam – warto było. Dziękuję wspaniałym Autorom i Współpracownikom, a ponad wszystko, Wam – Szanowni Czytelnicy. To był niezwykły czas, w którym udało się nawiązać relacje z ludźmi różnych profesji, poglądów i miejsc zamieszkania. Połączył nas wspólny projekt oraz zaufanie. To na zawsze pozostanie częścią mojego życia. Dziękuję. Życzę miłej lektury
Marcin Orawski
A może warto zaufać? Niektórzy z nas jako „dojrzali” życiowo ludzie nie zdają sobie sprawy, jak łatwo możemy wypaczyć myślenie o zaufaniu czy nawet samo zaufanie dzieci. W rezultacie doświadczenia z dzieciństwa, niefortunne komentarze, niespełnione obietnice stają się milowymi krokami, które tworzą przyszłe problemy naszych pociech. Dzieje się tak, gdy na przykład powtarza się dziewczynkom, że „wszyscy mężczyźni zdradzają” albo stwierdzając, że „w telewizji tylko kłamią”. Dochodzi jeszcze do tego kłamstwo, jako metoda wychowawcza, czy oszukiwanie, jako forma „dawania sobie rady w życiu”. Oczywiście, tak działają nie same słowa, ale słowa, które współgrają z czynami. Kiedy sami źle funkcjonujemy i w swoim życiu posługujemy się kłamstwami – dziecko to widzi. Kiedy stawiamy mu zbyt wygórowane wymagania, które są wręcz niemożliwe do spełnienia, to dziecko dla świętego spokoju obieca spełnienie, ale tego nie dokona, ponieważ nie jest w stanie. Stąd bierze się powolne tworzenie fundamentów pod brak zaufania, pod lęk przed relacjami partnerskimi, brak radości i zadowolenia w życiu i brak świadomości, że są ludzie czy instytucje, na których można polegać. Musimy uczyć dzieci, że wraz z zaufaniem uzyskają radość, szczególnie w zmaganiu się z codziennymi problemami. Dotyczy to związków małżeńskich, relacji między dziećmi a rodzicami, relacji pomiędzy żołnierzami oraz wielu innych płaszczyzn naszej egzystencji. Poczucie pewności, że mamy kogoś, komu możemy bezgranicznie ufać, jest sprawą bezcenną. Bez zaufania człowiek powoli ginie, gdyż w przełomowych chwilach swojego życia nie będzie miał do kogo udać się po pomoc. Brak ufności będzie prowadzić do samotności wyniszczającej człowieka. Jednak należy pamiętać, że istotą zaufania jest delikatność, którą trudno się pozyskuje, a łatwo traci. „Mieć” zaufanie. Nigdy się nie „ma” zaufania. Zaufanie to nie jest coś, co się posiada. To coś, czym się obdarza. „Darzy się” zaufaniem... Éric-Emmanuel Schmitt
ks. mjr Tomasz Wola
redaktor naczelny
Nakład: 1500 egz. więcej na stronie: www.edw.wp.mil.pl Rys. Karolina Suchan-Okulska
Rok XIV nr 2 (70) maj-lipiec 2021
3