14 - TOEKOMST IN DE OUDHEID
Toekomst zien in de klassieke oudheid
Koen van Raaij - Het orakel van Delphi: als je iets weet over de klassieke oudheid, zal je er wel eens over gehoord hebben. Het was een heilige plek voor de Oude Grieken, waar inwoners en soms zelfs vorsten heengingen om raad te krijgen. Zo kon je goede raad krijgen over wat je moest doen of zelfs een voorspelling van de toekomst ontvangen. Dit orakel heeft een belangrijke rol gespeeld in de klassieke tijd: steden bezochten het orakel soms met de vraag of zij de oorlog moesten verklaren tegen een andere stadsstaat. De voorspellingen werden gedaan door de Pythia, een priesteres die visioenen kreeg omdat ze in contact stond met de goden.
E
r is niet heel veel bekend over de Pythia, om- kan verklaren waarom de Pythia zulke klanken maakte. dat er niet veel bronnen gevonden zijn uit die Het orakel is keer op keer geraadpleegd in tijden van tijd. De glorietijd van het orakel was al in de zevende en zesde eeuw v.Chr. en bronnen uit die tijd zijn schaars. Er zijn zelfs mythen die beweren dat het orakel veel ouder is en dat het al in de dertiende eeuw v.Chr. gebruikt werd door raadzoekenden. Voor Apollo stond het orakel in contact met andere goden, zoals o.a. Poseidon. Het orakel lag in de bergen van Delphi, vrij verafgelegen van stadstaten als Athene en Sparta. Ook buitenlandse vorsten kwamen het orakel raadplegen, wat wederom de zeer invloedrijke rol van de plek benadrukt. Maar hoe ging de raadpleging van het orakel precies? De heilige tempel was gewijd aan de god Apollo. Hij was o.a. god van Het Licht en dus kon hij “zien” wat er bij de mensen aan de hand was. Zo formuleerde hij zijn raad, die hij doorgaf via de Pythia. De Pythia was een zeer bijzondere priesteres: als je eenmaal Pythia werd, was je dit voor de rest van je leven. De vrouwen kregen visioenen van Apollo en konden zo toekomst en verleden “zien”. Tijdens een raadpleging begonnen ze allemaal onverstaanbare taal uit te kramen. Dit was de raad van Apollo, die zorgvuldig werd vertaald door een aantal priesters. Zij maakten een boodschap op uit de taal die de Pythia sprak. Deze boodschap was echter vaak heel cryptisch en raadselachtig, waardoor het nog een hele puzzel was om het te ontcijferen. Als je het orakel had geraadpleegd, moest je vaak dus nog een “raadsel” ontcijferen om echt iets nuttigs uit de boodschap te halen.
Het orakel vertelde hem dat hij ‘een groot rijk zou verwoestten’ en zo geschiedde: zijn eigen rijk ging ten onder. Historici hebben zich lang gebogen over hoe de Pythia in contact stond met de goden. Het verhaal ging dat de Pythia onder invloed was van dampen uit een rotsspleet. De Pythia zat op een driepotige kruk boven deze spleet en raakte bedwelmd door de dampen, die haar in contact brachten met Apollo. Dit verhaal is heel lang als een mythe beschouwd, maar recent onderzoek heeft aangetoond dat er inderdaad ethyleengas vrij kwam op die plek. Dit is een licht hallucinogeen gas en het EINDELOOS JAARGANG 25, NR. 7
De Pythia van Delphi, die vaak “high” was door het gas uit de grond.
