ελληνισμός 2012/06

ΕΤΟΣ: 18ο ‘Εκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

ELLINIZMOSZ ORSZÁGOS

MAGYARORSZÁGI ÖNKORMÁNYZATÁNAK

GÖRÖGÖK KIADVÁNYA

Στέ��ος & Άντρεα Παπαγεωργ�ου Με χρώμα κ�ι φαντασία Steliosz & Andrea Papageorgiu Színnel és képzelettel

ΙΟΥΝΙΟΣ 2012

750 FT 3€

G�rö� es� K�b��y��

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Τα νέα μας

Ενημερωτικό σημείωμα του Λαοκράτη Κοράνη

Αγαπητοί Αναγνώστες, Μετά από δυο μηνών αποχή μου από τη στήλη, θα ήθελα να σας ενημερώσω για τα τρέχοντα γεγονότα στην κοινότητά μας. Το σημαντικότερο είναι πως η υλοποίηση της υπόθεσης του σχολείου του χωριού μας φτάνει στην ολοκλήρωσή της. Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν από πέρσι και σχεδόν κάθε μέρα οι πρόεδροι με εντολή και απόφαση του Δ.Σ. βρίσκονταν σε διαβουλεύσεις με τους κρατικούς φορείς και βέβαια με τον δήμαρχο του χωριού Μπελογιάννης. Βάσει των εργασιών αυτών, το σχολείο Μπελογιάννης θα περάσει από τον Δήμο του χωριού στη δικαιοδοσία της ΑΕΟΥ. Να θυμήσω ότι από τον Φεβρουάριο μέχρι σήμερα το Δ.Σ. της αυτοδιοίκησης συνεδρίασε πέντε φορές, με πρώτο θέμα στην ημερήσια διάταξη αυτό του σχολείου. Το δεύτερο ζήτημα που συζήτησε το σώμα ήταν ο Οίκος του Ελληνισμού. Εδώ προσπαθήσαμε να προκηρύξουμε διαγωνισμό για την υλοποίηση των σχεδίων οικοδόμησης του οίκου μας, λόγω μη συμβατού διαγωνισμού με τις πρώην αποφάσεις του σώματος, οπότε κλήθηκε η νομική επιτροπή να ετοιμάσει τον διαγωνισμό σύμφωνα με τον κανονισμό του νόμου περί εθνικοτήτων. Σε δέκα μέρες προβλέπεται η συνεδρίαση του σώματος εκτάκτως για να προκηρύξει το διαγωνισμό. Και τώρα μερικά ζητήματα τα οποία προκύψανε στo εσωτερικό του σώματος και τα οποία θα πρέπει να γνωρίζει και το κοινό, γιατί το αξίωμα του εκπροσώπου στο σώμα του Δ.Σ. γίνεται με εκλογή από τα μέλη της κοινότητάς μας και όχι με διορισμό. Συνεχίζεται η υπόθεση του Λευτέρη Κανάκη στο δικαστήριο εργατικών διαφορών, όπου η οικονομική απαίτηση του Κανάκη πλέον φτάνει την ετήσια αμοιβή όλων των μελών του Δ.Σ.

Πρέπει να γνωρίζει το κοινό πως στην έκτακτη συνεδρίαση του Φεβρουαρίου το σώμα έκρινε την άμεση απομάκρυνση του Λ.Κανάκη από την θέση του διοικητικού. Το άλλο θέμα που προκύπτει με τα δικαστήρια, μετά από δική μου καταγγελία, είναι η μήνυση που υπέβαλα για το άρθρο που δημοσιοποιήθηκε στην εφημερίδα «MAGYAR NEMZET» σχετικά με τον Οίκο του Ελληνισμού. Ήδη παρέπεμψα στα δικαστήρια τους Λευτέρη Κανάκη και Σπύρο Καπαρέλη για συκοφαντική δυσφήμιση του ονόματός μου στον εδώ Ελληνισμό, και αυτό δύο μέρες πριν ψηφιστεί ο νόμος περί μειονοτήτων δίνοντας αφορμή στη βουλή να ξεθάψει το θέμα του „ETNOBIZNISZ”. Στην πρώτη δίκη ο Κανάκης κατηγορηματικά απέρριψε ότι είπε όλα αυτά που έγραψε στο άρθρο του ο δημοσιογράφος, ενώ ο Καπαρέλης είπε ότι δεν έδωσε συνέντευξη αλλά απλώς αυτά που γράφτηκαν στην εφημερίδα ήταν “κουβέντες του καπηλειού”. Στις 2 Ιουλίου αναμένεται η κατάθεση του δημοσιογράφου. Σας ενημερώνω ότι το δικαστήριο με απάλλαξε από τις κατηγορίες των Κανάκη-Καπαρέλη που είχαν υποβάλει με καταγγελία τους στο ανώτατο διοικητικό όργανο του κράτους για τις εθνικότητες τον Οκτώβρη του 2011, για τη δράση μου ως προέδρου το διάστημα 2οο7-2ο1ο (μετοχές ΜOL, κακοδιαχείρηση, αγορά ακινήτου του Οίκου του Ελληνισμού και αεροπορικό εισιτήριο Ν. Γιαννακάκη). Η απόφαση είναι καταδικαστική για τον Λευτέρη Κανάκη ως διευθυντής διοικητικού προσωπικού που ήταν το ίδιο διάστημα. Τέλος θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι συγκεκριμένοι εκλογικοί αντιπρόσωποι λείπουν συνεχώς από τις συνεδριάσεις δυσκολεύοντας με αυτό τον τρόπο το έργο του σώματος.

3

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Τα νέα μας

Ο

Ενα χρυσό και πέντε χάλκινα για την Ελλάδα στο Ντέμπρετσεν

Άρης Γρηγοριάδης κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στα 100μ ύπτιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Κολύμβησης που διεξάχθηκε 21-27 Μαΐου στο Ντέμπρετσεν. Ο Έλληνας πρωταθλητής τερμάτισε σε χρόνο 53.86, αφήνοντας πίσω του τον Γερμανό Χέλγκε Μόιβ, ο οποίος είχε επικρατήσει στον ημιτελικό. Στα έξι μετάλλια έφτασε η ελληνική συγκομιδή των μεταλλίων στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κολύμβησης με τους Γιάννη Δρυμωνάκο και Νέρι Νιαγκουάρα να κατακτούν το χάλκινο μετάλλιο στα 400μ. μικτή ατομική και στα 50μ. ελεύθερο αντίστοιχα. Η χώρα μας συγχρόνως έκανε ρεκόρ συγκομιδής μεταλλίων σε ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, με τα έξι (ένα χρυσό και πέντε χάλκινα), έναντι πέντε που είχε κερδίσει το 2006 στη Βουδαπέστη.

Προς όλους τους ενδιαφερόμενους Αξιότιμοι Πρόεδροι και Εκπρόσωποι Αυτοδιοικήσεων και Οργανώσεων Σας ενημερώνουμε ότι η εφημερίδα μας εκδίδεται σε μηνιαία βάση. Στόχος μας είναι να προβάλλονται όλες οι Αυτοδιοικήσεις, Σύλλογοι και Οργανώσεις Ελλήνων της Ουγγαρίας.Για την επίτευξη αυτού του σκοπού παρακαλείστε να στέλνετε τα άρθρα και τις ανακοινώσεις σας στην ηλεκτρονική

Υπενθυμίζεται ότι ήδη η ελληνική αποστολή είχε κάνει ρεκόρ συμμετοχής σε τελικούς με 16. Ο νεαρός Παναγιώτης Σαμιλίδης κατέλαβε την τρίτη θέση στα 200 μ. πρόσθιο με χρόνο 2.09.72. Δυο χάλκινα μετάλλια κατέκτησε ο Γιάννης Δρυμωνάκος, στα 200μ πεταλούδα και στα 400μ. μικτή ατομική. Μακράν πρώτος και στα δυο αγωνίσματα ήταν το μεγάλο αστέρι της Ουγγαρίας, Λάσλο Τσεχ.

διεύθυνση της εφημερίδας: ellinismos@ hotmail.com . Είμαστε πρόθυμοι για μια στενή συνεργασία μαζί σας!

– Στείλτε μας τα σχόλια, τις παρατηρήσεις ή τις προτάσεις σας.

– Ενημερώστε μας για τις δραστηριότητες του Οργανισμού ή της Αυτοδιοίκησής σας,ή της επιχείρησής σας (Ανακοίνωση, Δελτίο Τύπου ή Πρόσκληση, κλπ ) – Η Συντακτική Επιτροπή παρακαλεί

Βανδάλισαν το Μνημείο των Μαρτύρων

Τ

ο Μνημείο των Μαρτύρων στην οδό Vizafogó, έργο του Αγαμέμνονα Μακρή, βανδάλισαν άγνωστοι γράφοντας αντισημιτικά συνθήματα στη βάση του στα τέλη Μαΐου. Είχαν προηγηθεί αντίστοιχοι βανδαλισμοί στο μνημείο των Εβραίων στην οδό Pozsonyi και στο σοβιετικό μνημείο της πλατείας Ελευθερίας στο 5ο διαμέρισμα (απ’ τα πιο “πολυπαθή” μνημεία της πρωτεύουσας). Να θυμήσουμε ότι το αυθεντικό έργο του Μακρή φιλοτεχνήθηκε το 1959 και τοποθετήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν στη μνήμη των θυμάτων του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου που άφησαν την τελευταία τους πνοή στο συγκεκριμένο στρατόπεδο. Το μνημείο που βρίσκεται στην όχθη του Δούναβη είναι αντίγραφο, αποτελείται από έντεκα φιγούρες μικρότερου μεγέθους και ανεγέρθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 στη μνήμη των αντιστασιακών μαχητών, όσων αρνήθηκαν να συνεργαστούν με το φασισμό και διωκόμενων που εκτελέστηκαν τον χειμώνα του 1944-1945 στον Δούναβη. Πολλοί ερμηνεύουν ως αφορμή για τις παραπάνω επιθέσεις το εξής συμβάν: στα μέσα του προηγούμενου μήνα, το άγαλμα του Μίκλος Χόρτι (στο τιμόνι της χώρας τα χρόνια 1920-1944 ) στο χωριό Κέρεκι της επαρχίας Σόμογκι, λίγες μέρες μετά την ανέγερσή του -γεγονός που προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις καθώς για πρώτη φορά μετά από 72 χρόνια φτιάχτηκε άγαλμα για τον αμφιλεγόμενο κυβερνήτη- βρέθηκε περιλουσμένο με κόκκινη μπογιά και με τα συνθήματα “δολοφόνος του κόσμου, εγκληματίας πολέμου” γραμμένα. Β. Αυγουροπούλου

4

τους ανταποκριτές και τους αρθρογράφους της εφημερίδας μας να αποστέλλουν τα άρθρα και τις ανταποκρίσεις τους στο όνομα της Βούλας Αυγουροπούλου. Επίσης σας ενημερώνουμε ότι η ύλη της εφημερίδας κλείνει την 1η του μηνός. Όλα τα άρθρα που δημοσιεύονται εκφράζουν την άποψη του συγγραφέα.Ο κάθε αρθρογράφος είναι υπεύθυνος για το περιέχομενο του γραπτού που δημοσιεύει. Η Σύνταξή μας έχει όμως το δικαίωμα να κάνει διορθώσεις ορθογραφίας,ύφους και σύνταξης. Η Συντακτική Επιτροπή της εφημερίδας ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Minden, az újságunkban megjelenő vélemény kizárólag a cikkek íróinak nézetét fejezi ki. Minden cikkíró maga felelős a megjelent cikk tartalmáért. Szerkesztőségünknek azonban joga van helyesírási és mondattani javításokat végezni.

Az ELLINIZMOSZ Szerkesztőbizottsága

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Τα νέα μας

Ε

«Support for Greece» (Υποστήριξη για την Ελλάδα)

ίκοσι δύο επιφανείς ξένοι επιστήμονες, 20 από τους οποίους είναι νομπελίστες στους τομείς των θετικών επιστημών (Ιατρική-Φυσιολογία, Φυσική και Χημεία), δημοσίευσαν επιστολή στο διεθνούς κύρους περιοδικό «Science», με την οποία ζητούν τη λήψη μέτρων για την ενίσχυση της Ελλάδας, ώστε να βγει από τη σοβαρή κρίση. Την ίδια επιστολή μάλιστα έστειλαν σε Ρομπάι, Μπαρόζο και Σουλτς. Η επιστολή έχει τίτλο «Υποστήριξη για την Ελλάδα» (Support for Greece) και την πρωτοβουλία για αυτήν εμφανίζεται να έχει ο διακεκριμένος γερμανός γιατρός-ιολόγος Χάραλντ Tσουρ Χάουζεν, κάτοχος του Βραβείου Νομπέλ Ιατρικής 2008. Οι επιστήμονες προτείνουν την καλύτερη αξιοποίηση των διαρθρωτικών ευρωπαϊκών κεφαλαίων, ώστε να ενισχυθούν στην Ελλάδα οι τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας και της τεχνολογίας, οι οποίοι, όπως επισημαίνουν, έχουν πληγεί από την έλλειψη πόρων, παρόλο που είναι σημαντικοί για την έξοδο από την κρίση. Οι επιφανείς επιστήμονες καλούν ακόμα τους ευρωπαίους ηγέτες να φροντίσουν για την επιβίωση και τη ανάπτυξη των επιστημονικών και τεχνολογικών ινστιτούτων της Ελλάδας.

Μεταξύ άλλων, οι νομπελίστες εισηγούνται ένα μέρος από τους διαθέσιμους πόρους των διαρθρωτικών ταμείων για την Ελλάδα να κατευθυνθεί σε καινοτομικά προγράμματα επιστήμης και τεχνολογίας. Επίσης προτείνουν να τεθεί σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα προώθησης της συνεργασίας ανάμεσα σε μεγάλα ευρωπαϊκά κέντρα έρευνας και τεχνολογίας και υψηλού επιπέδου ελληνικές επιστημονικές ομάδες. Ακόμα, ζητούν να διασφαλισθεί η συμμετοχή της Ελλάδας στους μεγάλους ευρωπαϊκούς επιστημονικούς οργανισμούς και να αρχίσει ένα πρόγραμμα δημιουργίας νέων κοινών ευρωπαϊκών και ελληνικών ιδρυμάτων αριστείας, δίνοντας έμφαση σε εκείνα τα επιστημονικά πεδία όπου η Ελλάδα έχει ήδη μια ισχυρή ευρωπαϊκή παρουσία και τα οποία μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην περαιτέρω τεχνολογική ανάπτυξη της. Στη επιστολή αναγνωρίζεται η ύπαρξη ενός ισχυρού ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού στην χώρα μας και τονίζεται ότι, με τη λήψη των κατάλληλων μέτρων και με τη βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας, η χώρα θα είναι σε θέση σταδιακά να γίνει πιο ανταγωνιστική.

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΓΙΑ ΞΕΝΟΥΣ ΥΠΗΚΟΟΥΣ

Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (I.K.Y.) προκηρύσσει εξήντα (60) θέσεις υποτροφιών για ξένους υπηκόους (αλλογενείς ή ομογενείς) προς παρακολούθηση μαθημάτων και σεμιναρίων Ελληνικής Γλώσσας και Πολιτισμού. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ 1. Να είναι ξένοι υπήκοοι.

2. Να είναι κάτοχοι πτυχίου Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών ή Πολιτικών Επιστημών -Ανωτάτης Εκπαίδευσης ξένου Πανεπιστημίου. Επιλέξιμοι επίσης είναι οι κάτοχοι πτυχίου άλλων ειδικοτήτων, εφόσον διδάσκουν την ελληνική ως ξένη γλώσσα.

3. Ηλικία έως 40 ετών (έτος γέννησης μετά το 1972).

4. Να έχουν στοιχειώδη, τουλάχιστον, γνώση της ελληνικής γλώσσας. Οι υποψήφιοι θα πρέπει να καλύπτουν τις ανωτέρω προϋποθέσεις έως την προθεσμία υποβολής των αιτήσεων Τα σχετικά έντυπα διατίθενται από τις Ελληνικές Διπλωματικές Αρχές, από τα γραφεία του Ι.Κ.Υ. ή από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος www.iky.gr Όλα τα ανωτέρω έγγραφα θα πρέπει να είναι συνταγμένα ή μεταφρασμένα στην ελληνική ή στην αγγλική ή στη γαλλική γλώσσα. Υποψήφιοι, οι οποίοι υπήρξαν ή είναι υπότροφοι του Ι.Κ.Υ. αποκλείονται της επιλογής. Αιτήσεις υποψηφίων που φοιτούν στο τελικό έτος σπουδών πριν από τη λήψη του πτυχίου τους δεν θα εξετάζονται. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΑΣ Η προθεσμία υποβολής ηλεκτρονικής υποψηφιότητας λήγει στις 30 Ιουνίου 2012. Τα υπόλοιπα παραστατικά πρέπει να αποσταλούν ταχυδρομικώς έως τις 10 Ιουλίου 2012. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν μετά τον Ιούλιο 2012.

5

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Οι γιορτές μας

Ελληνική παραδοσιακή βραδιά στο Κιούμπανια Του Θανάση Ζιανού

Η

Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του 10ου Διαμερίσματος της Βουδαπέστης διοργάνωσε για 11η χρονιά ελληνική παραδοσιακή βραδιά, η οποία πραγματοποιήθηκε την 1η Ιουνίου 2012 στο Πολιτιστικό Κέντρο του Κιούμπανια. Στην όμορφη αυτή εκδήλωση πήραν μέρος αρκετοί συμπατριώτες μας απ’ το εν λόγω διαμέρισμα αλλά και πολλοί Ούγγροι.

Παραβρέθηκε ο Έλληνας Πρέσβης κ. Γεωργιλές με τους συνεργάτες του κ. Σταματέκο και κ Βλαχάκη, ο αντιπρόεδρος της ΑΕΟΥ κ.Σιανός, ο πρόεδρος του ΠΣΕΟΥ κ.Κουκουμτζής, μέλη της ελληνικής Αυτοδιοίκησης του Ζούγκλο, ο σύμβουλος του γραφείου του δημάρχου κ. Tóth Béla, η dr. Kántásné, η dr. Szobó Ivett υπεύθυνη του γραφείου ανθρωπιστικών θεμάτων του δημαρχείου, η κ.Jógané Szabados Henrietta υπεύθυνη των εθνικοτήτων του διαμερίσματός μας κ.α.

6

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα παρουσίασαν η χορωδία Ρωμιοσύνη με την συνοδεία των μουσικών Χρ.Φουντανέλλα στο μπουζούκι, Gábor Smuk στο ακκορντεόν και Tamás Smuk στην κιθάρα. Η Fani Ungár ήταν εκπληκτική στο χορό της φωτιάς κι ενθουσίασε το κοινό με τις συντονισμένες κινήσεις και τον ακροβατικό δυναμισμό της. Το γνωστό χορευτικό συγκρότημα Ελληνισμός καταχειροκροτήθηκε όπως και η μαθήτρια Καλλιόπη Νάγκι που τραγούδησε όμορφα ένα παραδοσιακό θρακιώτικο. Τον χορό της κοιλιάς παρουσίασε η Brigitta Mezei ξεσηκώνοντας το κοινό ενώ το πρόγραμμα έκλεισε με τους ήχους του Ζορμπά που χόρεψε ο γνωστός σε όλους László Szeltner. Το γλέντι συνεχίστηκε με χορούς και τραγούδια που έπαιξε η πολυμελής ορχήστρα του ταλαντούχου μουσικοτραγουδιστή Γιώργου Κολλάτου. Το πρόγραμμά τους ήταν εξαιρετικά ποιοτικό και κεφάτο. Φυσικά από μια τέτοια εκδήλωση δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα νόστικα ελληνικά φαγητά και ποτά. Τέλος θα πρέπει να συγχαρούμε και τις δυο οικοδέσποινες της βραδιάς, την Σοφία Πιπιτσούλη και τη Δωροθέα Έντρες για την άριστη παρουσίαση του προγράμματος.

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Οι γιορτές μας «ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΜΕΡΑ» στο Ζούγκλο Οι Αυτοδιοικήσεις Ελλήνων, Βουλγάρων και Σέρβων του Ζούγκλο διοργάνωσαν και φέτος την έκτη κατά σειρά κοινή πολιτιστική τους συνάντηση, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιουνίου 2012 στον Οίκο των Εθνικοτήτων του Ζούγκλο στην πλατεία Ράκοτσι 13. Στην παραδοσιακή αυτή φιλική συνάντηση πήραν μέρος πολλοί κάτοικοι των προαναφερόμενων εθνικοτήτων του 14ου Διαμερίσματος της Βουδαπέστης. Αρκετοί συμπατριώτες και συμπατριώτισσες συμμετείχαν και από άλλα διαμερίσματα της πρωτεύουσας ακόμη και συγγενείς μας από Ελλάδα και Αμερική. Καθώς και υπάλληλοι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Ζούγκλο, η διευθύντρια του Σχολείου «Hajós Alfréd», κ.Hosszúné Barta Etelka, με δύο δασκάλες, οι πρόεδροι των Αυτοδιοικήσεων των Αρμένιων, Ρουσίνων και Σλοβάκων κ.α. Το καταπράσινο προαύλιο με τα δέντρα που το στολίζουν, οι μελωδίες της μουσικής από το «ΠΑΛΙΟ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ» και της ορχήστρας «ΠΡΑΒΟ» των Βουλγάρων, όλοι να κάθονται παρέες-παρέες γύρω απ’ τα τραπέζια μιλώντας αχόρταγα για την παλιά και τη νέα ζωή τους, και με τα παιδιά να πηδούν χαρούμενα στο φουσκωτό κάστρο (felfújható légvár) που ήταν στημένο στην άκρη του αυλόγυρου, όλα αυτά συντέλεσαν στη δημιουργία μιας πολύ φιλικής και ευχάριστης ατμόσφαιρας. Έτσι όταν άρχισε η ορχήστρα μας να παίζει διάφορα λαϊκά τραγούδια και ο φίλος μας Νίκος Σερταρίδης, γνωστός μουσικός και τραγουδιστής στην κοινότητά μας, αν και άρρωστος, δεν άντεξε στον πειρασμό, άρπαξε το ακκορντεόν

του, έπαιξε και τραγούδησε με την ψυχή του μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της ορχήστρας. (Μπράβο Νίκο!). Αλλά δεν έλειψαν και οι χοροί, προπαντός οι ελληνικοί, όλων των μερακλήδων νέων και μεγαλυτέρων ακόμη και υπερηλίκων. Η ελληνική κουζίνα, η βουλγάρικη και η σέρβικη συναγωνίζονταν ποια να προσφέρει τα πιο νόστιμα φαγητά, τα βουλγαρο-σέρβικα κεμπαμπτσέ, ο ελληνικός μουσακάς, ο μπακλαβάς κ.α. καταναλώθηκαν με μεγάλη όρεξη, συνοδευόμενα με μπίρα και αναψυκτικά. Οι τρεις πρόεδροι που χαιρέτησαν τους παραβρισκόμενους, μεταξύ άλλων, μας ανακοίνωσαν και ένα δυσάρεστο νέο που μας λύπησε. Αυτή ήταν η τελευταία φορά που συναντιόμα-

7

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Οι γιορτές μας

σταν εδώ σ’ αυτόν τον Οίκο, διότι ο Δήμος αποφάσισε να μετακομίσουμε στην πλατεία Csertői του 14ου Διαμερίσματος από την 1η Ιουλίου. Το γλέντι κράτησε μέχρι αργά το βράδυ. Νομίζουμε ότι έμειναν όλοι ευχαριστημένοι και από αυτήν την συνάντηση. Πάντως η εκδήλωση ήταν

άριστα οργανωμένη, φύγαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις, ευχόμενοι αναμεταξύ μας να ξανανταμώσουμε του χρόνου στον καινούριο πλέον χώρο. Θανάσης Ζιανός

Η μουσική εκδήλωση της Ρωμιοσύνης

Τ

ην καθιερωμένη πλέον μουσική συνάντηση πραγματοποίησε και φέτος η χορωδία Ρωμιοσύνη, για τέταρτη συνεχή χρονιά, στις 2 Ιουνίου στο ξενοδοχείο Actor. Η εκδήλωση ήταν αφιερωμένη στην επέτειο των 90 χρόνων απ’ τη Μικρασιατική Καταστροφή, προβλήθηκε σχετικό ντοκυμαντέρ με τα γεγονότα εκείνης της περιόδου και ακολούθησε το μουσικό πρόγραμμα αποτελούμενο από τραγούδια δυο μεγάλων μουσικοσυνθετών, του Μανώλη Χιώτη και του Απόστολου Καλδάρα. Όσοι βρέθηκαν εκεί πέρασαν μια ευχάριστη, μελωδική και κεφάτη βραδιά, σιγοτραγούδησαν με τη χορωδία, την οποία συνόδευε 5μελής ορχήστρα υπό τον Χρ. Φουντανέλλα, αλλά και χόρεψαν με τα τραγούδια που στη συνέχεια έπαιξε η ορχήστρα Μύδρος. Στην εκδήλωση παραβρέθηκε ο Έλληνας Πρέσβης με τους συνεργάτες του, ο Πρόεδρος της Α.Ε.ΟΥ.

8

καθώς και μέλη της ομογενειακής κοινότητας. Β.Α.

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Πολιτιστική ατζέντα G���� ����������: ���������� �� ����������� � XIII. ���������� του Dr. Diószegi György Antal

A

II. kerületi és XIII. kerületi görög önkormányzatok szervezésében 2012. május 18-án két hagyományőrző eseményre került sor. 16 órakor koszorúzási ünnepség keretében emlékeztek meg Dimitrisz Hadzisz író Görögországban és Magyarországon napjainkban is ható életművéről: a Budapest, XIII. kerület Váci út 132. számú ház falán lévő emléktáblájánál megjelent görögök és magyarok egyaránt lerótták tiszteletüket.

17 órától a Dagály utca 15. szám alatti Gyermek és Ifjúsági házban került sor arra az emlékőrző konferenciára, melynek levezető elnöke Dr. Dzindzisz Jorgosz történész, a Fővárosi Görög Önkormányzat elnöke volt: sorrendben az alábbi előadások hangzottak el.

A Görög Kultúráért Alapítvány szakértőjeként jómagam A X-XV. századi görögség Magyarországon címet viselő előadásomban ismertettem az alapítványunk által megjelentetett, és az újbudai és újpesti görög nemzetiségi önkormányzatok támogatása révén kiadott, Ungrovlachia a Hunyadiak koráig. Magyarok és görögök a X–XV. században (Bp., 2011.) címet viselő 292 oldalas (70 oldal forrásjegyzéket rögzítő) könyvem főbb tényeit, és az általam fontosnak talált összefüggéseket. E mű az Árpádkor magyarságának a Kárpát-medencét magyar birodalommá tevő állameszméje okán azt tárgyalja, ami a korabeli magyar műveltségi kört a görög Konstantinápolyhoz kötötte.

Ezt követően pedig egy, a XIII. és a XVI. kerületi görög nemzetiségi önkormányzatok támogatása révén kiadott görög család- és helytörténeti füzet bemutatójára is sor került: Dr. Diószegi György Antal: Adalékok a magyarországi görög Lykanemzetség történetéhez. Lantos-Lyka Antal:

9

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Πολιτιστική ατζέντα Lykalógia, avagy - a Lyka-család egy családtag szemével. Bp., 2012.

Ez a kiadvány a magyarországi görög Lyka-nemzetség történetét mutatja be: külön is kiemelendő, hogy az egyik szerző, Lantos-Lyka Antal a Lyka-család leszármazottjaként a XVI. kerületi görög nemzetiségi önkormányzat munkájában vesz részt 2011 óta képviselőként.

Király Íliász „A pondoszi genocídium” címet viselő előadásából az alábbi gondolatokat fontos kiemelni: „Május 19. a Pondoszi genocídium emléknapja.

Ez a tragikus esemény szinkronban zajlott az örmény, és az asszír, vagy más néven káldeus népek elleni irányuló szervezett népirtásokkal. A három nemzet sorsközössége, hogy mind a korabeli török állam keresztény vallású „...ezeknek a kisebbségéhez tartozó polgársága, borzalmaknak és a többségi társadalomhoz tartozó, valódi, komoly iszlám vallású törököktől szenvedtek el erőszakot. A népirtás mérlege következmásfél millió örmény, 350.000 pondoszi ményei nem görög, és 150.000 arab ajkú asszír voltak a keresztény- a legvisszafogottabb nemzetközi becslések szerint. Fontos tudnunk, igazsághogy ezeknek a borzalmaknak valódi, szolgáltatáskomoly következményei nem voltak a ban” nemzetközi igazságszolgáltatásban. A korabeli nagyhatalmak, a mai divatos kifejezéssel élve elhatárolódtak a felelősök felkutatásától és elítélésétől.

Fel kell ismernünk, hogy Hitler és köre sem követhette volna el a XX. század legborzalmasabb eseményét, a holokausztot, ha az 1915-ös genocídiumnak konkrét következményei lettek volna. A náci vezetés pontosan informált volt az anatóliai népirtással kapcsolatosan, hiszen a Német és a Török Birodalom szövetségesek voltak. A világ történelme során több népirtást követtek el: pogányok a keresztények ellen, keresztények pogányok ellen, muszlimok keresztények ellen és pogányok (nácik) a zsidók ellen. Mindenki lehet áldozat, és mindenki lehet agresszor is. Éppen ezért fontos, hogy az 1915-ös a török állam keresztény kisebbségei, mint a pondoszi görögség ellen irányuló népirtása, ne csak a pondosziak, és ne csak a görögök, hanem

10

mindenki számára ismert legyen. Hiszen nyelvekből, vallásokból, kultúrákból sok van, de Emberiségből csak egy.”

Dzindzisz Jorgosz a Politika és Egyház, Petőfi téri templom 1946-1949 címet viselő előadásában ismertette azokat a történéseket, melyek 1946-1949 között a Petőfi téri görög templomot építő görög kereskedők korabeli utódai és a korabeli hatalmi potentátok között folytak: eredeti dokumentumokat feltáró nagy jelentőségű kutatómunkája révén egyértelműen azt fogalmazta meg, hogy a görög templom akkori birtokosai csak 25 évre gondolták a templomot használatba átadni, és ezt is csak a templom felújítási munkálatai érdekében tették, hiszen a II. világháború után ezek a görög leszármazott családok már egyáltalán nem voltak olyan anyagi helyzetben, hogy a templomot ért háborús károk helyrehozatalát saját erőből meg tudták volna tenni. A Petőfi téri görög templom görög leszármazott főgondnokai tehát azzal a feltétellel engedték volna be a Varjú által vezetett magyar ortodox egyházközséget a templomba, ha a súlyosan megsérült templom rendbehozatalát Varjúék megoldják, pénzt szereznek a felújításhoz. Szándékuk viszont nem tudott érvényesülni: egyrészt Varjú esperes nem tudta megszerezni a megígért támogatást, másrészt pedig kényszerhelyzetüket kihasználó magyar hatalmi erők éppen fenti megállapodás tervezetet használták fel arra, hogy Moszkva beavatkozását kérjék . A Varjúnak írt szándéknyilatkozatot durván megváltoztatva, meghamisítva nyújtották át a moszkvai patriarchátusnak, kérve ezáltal fennhatósága kiterjesztését a görög alapítású egyházközségekre is.

Ez a csalárd magatartás okozta a ma is fennálló, szándékellenes, és ezáltal jogellenes helyzetet.

A görög emlékőr zés érdekében megtartott fenti konferencia azt a cél szolgálta, hogy minél szélesebb körben közismertté váljanak a kutatási eredmények a görögök történetének sokrétű világából!

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Πολιτιστική ατζέντα

MAGYAR NYELVŰ PROGRAMAJÁNLÓ 2 0 1 2 . J Ú L I U S – AU G U S Z T U S

Zene Mydros • Július 7. szombat 15:00 óra Csepel Királyerdei Művelődési Ház kertje Budapest XXI kerület Szent István út 230 • Augusztus 4. szombat 19:30 óra Göd Duna Csárda Jósika utca 16.

• www.mydros.hu Stefanidu Janula és zenekara • Július 12. és 26. csütörtök 20:00 Evezős Sörkert Budapest III. kerület Nánási 67.Vagy a Duna felől Római Part 34.

• Augusztus 5. Szent István Park Budapest XIII. kerület • Augusztus 9. és 23. csütörtök Evezős Sörkert • www.janula.hu Cosombolis (popzenész) • Augusztus 12. vasárnap 20:00 óra Balatongyörök • Augusztus 31. péntek 22:00 óra Várpalota • www.cozombolis.hu Fanari - Jannakis • Július-augusztus minden csütörtök 19:00 Gyradiko Budapest III. kerület Pünkösdfürdő és Királyok útja sarok Fanari - Zeus • Július-augusztus minden vasárnap 13:00 Gyradiko • www.zeus.hu Balkan Fanatik • Július 4. szerda 18:00 óra Velence Efott Fesztivál • Július 22. vasárnap 20:30 óra Körmend Alterába Fesztivál • Augusztus 17. péntek 20:30 óra PeCsa Garden Budapest XIV. kerület Zichy Mihály út 14.

• Augusztus 26. vasárnap Szentendre.

• www.balkanfanatik.hu Palio Buzuki • Augusztus 25. szombat 16:00-17:00 óráig Budaörs, Utcabál, Fő út Egyéb

Papadimitriu Athina • Július 5. csütörtök 19:00 óra Honfoglalás RAM Colosseum Budapest XIII. kerület Kárpát utca 23.

• Július 6. péntek 19:00 óra Müller Péter: Szeretett Könyv (Önálló est) Leányfalu Művelődési Ház • Július 20. péntek 19:00 óra „Utolsó Betyár” Komárom Lovas Színház Lovarda tér 1.

• Augusztus 11. szombat 19:00 óra Honfoglalás Velence Művelődési Ház.

• Augusztus 12. vasárnap 19:00 óra Honfoglalás Ráckeve Művelődési Ház.

Beloiannis falu • Július 27. péntek 17:00 óra Nemzetiségi tánctalálkozó és bábelőadás a Fő téren.

• Augusztus 3. péntek 17:00 óra Retrock zenekar a Fő téren.

• Augusztus 19. vasárnap 16:00 órától Kenyérszentelő ünnep. Fő téren.

Tánc Helidonaki • Augusztus 5. vasárnap 19:00-20:00 óráig Szent István Park Budapest XIII. kerület Ellinismos • Augusztus 25. szombat 16:00- 17:00 óráig Budaörs, Utcabál.

TV, Rádió görög nyelvű adásai • Július 12. csütörtök 12:29 óra m1. Rondó című műsora. Ismétlés 28. péntek Duna TV 06.00 óra • Augusztus 9. csütörtök 06:00 óra m1. Rondó című műsora. Ismétlés 23. péntek 06:00, m1, 13:00 óra • Augusztus minden csütörtök 13:00 MR4 rádióban hallható a görög nyelvű műsor. Minden szombaton ismétlés 00:01 (Középhullámon a 873 vagy 1188 khz.)

Egyház • Konstantinápolyi Egyetemes Patriarchatus Magyarországi Exarhátusának Szent Hierotheosz és Szent István kápolnája Budapest V. kerület Váci utca 55. I. emelet 1.

• www.patriarchatus.hu • Július 20. csütörtök és 26. péntek Isteni Liturgia • Augusztus minden szerda, csütörtök, péntek 18:00 Könyörgő Kánon • Augusztus minden hétfő 08:00 óra Isteni Liturgia • Augusztus minden vasárnap 18:00 óra Ünnepi Alkonyati Szolgálat • Augusztus 20. hétfő 09:00 óra Kápolna Ünnepe Hajnali Szolgálat és Isteni Liturgia.

Kapcsolattartó Stefanidu Janula tel.: 06-70-31-20-783 e-mail: stefaniduj@gmail.com

11

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Δρόμοι / Utak

HATÁRTALANUL Kréta

Miliosz Kati írása

Kedves Honfitársaim!

„Nem remélek semmit.

Nem félek semmitől.

Szabad vagyok.”

12

Eddigi megszokott, magyar határokon belül tett túráinkat most hosszabb utakra cseréljük, és görög hazánkba látogatunk majd el hónapról-hónapra. A jó idő és a nyári szabadság közeledtével bizonyára már sokan elkezdték törni a fejüket a következő megcélzandó desztináción, amely még felfedezésre vár. Ebben szeretnék egy kis segítséget nyújtani, mind az odajutás, mind az ott fellelhető csodák, mind a hasznos tippek tükrében. Évről-évre bebizonyosodik, hogy a görög szigetvilág népszerűsége töretlen. Minden esztendőben százezrek találják meg a kikapcsolódáshoz nélkülözhetetlen feltételeket ezeken a kisebb-nagyobb földdarabkákon.

Hogy kinek melyikre esik a választása, teljesen egyéntől függ, ami azonban majdnem biztos, hogy legtöbbjüknek a hamisítatlan, egyedi és utánozhatatlan Kréta áll a lista elején.

A hellén föld legnagyobb szigete méltán vívta ki a legnépszerűbb helyet országa ranglistáján.

Ideutazva a turista ugyanis mindent megtalál, ami a nyaraláshoz szükséges lehet: tengert, napfényt, hegyeket, kulturális kikapcsolódást, kiváló ízeket és kedves embereket, mindezek pedig a különleges, semmihez sem fogható krétai életérzéssel párosulnak.

A rendkívül hosszú történelemre visszatekintő sziget az évszázadok során bőven gondoskodott arról, hogy az utókor nyomon követhesse a civilizáció fejlődését. Ki ne hallott volna már a minószi kultúra virágzásáról, Ariadné és Thészeusz történetéről, Minotauruszról és a labirintusról?

A Zeusz szülőföldjének is tartott Kréta fővárosa Iraklion, ahol a Régészeti Múzeum segít feleleveníteni a letűnt korok mindennapjait, egy rendkívül tartalmas gyűjteményt tárva elénk. Gyönyörű kilátásban lehet részünk, ha felkapaszkodunk a kikötőben álló XIV. századi velencei erőd falaira.

Itt találhatjuk a Zorba, a görög atyjának, Nikosz Kazantzakisznak a sírját, jellegzetes feliratával: „Nem remélek semmit. Nem félek semmitől. Szabad vagyok.” A város egyik népszerű találkozási pontjától, az Oroszlános-kúttól indulva rengeteg taverna és kávézó esik az utunkba, ahonnan megpihenve és feltöltődve indulhatunk tovább.

Energiára márpedig szükségünk van ahhoz, hogy

bejárjuk a várostól pár km-re fekvő, mintegy 20 000 m2-es knosszoszi palotát. A majdnem 4 ezer éves falak sajnos ma már csak romos állapotban tekinthetőek meg, képzelőerőnkre hagyatkozva azonban, és az itt elhelyezett makettek segítségével elénk tárulhat az ókori élet pompája.

Szintén a minószi palota maradványait csodálhatjuk meg Malián is, mely méretében ugyan szerényebb az előbbinél, feltárása azonban a mai napig tart. Egy harmadik palota romjai találhatóak Phaisztoszon; ennek megmászásához mindenképpen kényelmes cipőt válasszunk!

A búvárkodás szerelmeseinek paradicsoma mindenképpen Elounda városa. Itt ugyanis egy félig víz alatti település falai között úszkálhatunk.

Megéri hát szemüveget ragadni és alámerülni!

Itt váltható jegy a Spinalonga szigetére közlekedő hajókra, ahol hátborzongató kirándulásban lehet részünk: ez az apró földdarabka ugyanis 1913-tól a leprabetegek lakhelye volt.

Itt, a velencei erőd falai mögött ugyanúgy folytak a hétköznapok, mint bárhol máshol a világban, azzal a különbséggel, hogy lakóiknak az ezen falak által körülzárt tér jelentette a világot.

Utolsó lakója az orvostudomány fejlődésének köszönhetően 1957-ben hagyhatta el a kicsiny szigetet.

Mindenképpen tegyünk egy rövid sétát Agios Nikolaos festői utcácskáin! A Voulismenitavacska környéke igazán képeslapra illő!

Strandolásra válasszuk Herszonisszoszt, a sziget egyik legnagyobb turistaparadicsomát vagy Vait, mely banánültetvényével és apróhomokos partjával természetvédelem alatt áll. Ha hoszszabb utat is hajlandóak vagyunk megtenni a hűs habokért, szálljunk hajóra Görögország legdélibb városában, Ierapetrában, és meg se álljunk Hrisszi szigetéig! Ne feledjük azonban, hogy az itt található mindössze egy taverna nem biztos, hogy kielégíti majd minden óhajunkat, és ivóvíz sem áll a rendelkezésünkre! A környezet azonban, a türkizkék víz által simogatott fehér homok gyorsan feledteti ezt velünk.

A Dikteon Andron-cseppkőbarlangban ismét körülölel minket a mitológia világa; megcsodálhatjuk azt a helyet, ahova a monda szerint anyja rejtette Zeuszt, nehogy apja a többi testvéréhez hasonlóan őt is felfalja.

Ha rabul ejtett minket a helyi rövidital, a raki, akkor mindenképpen tegyünk egy kis kitérőt a csöppnyi Miamou falvacskájába: állítólag itt ízlel-

Ιούνιος 2012 • ΈΤΟΣ: 18°

Δρόμοι / Utak

1. hetjük meg ugyanis a legfinomabb változatát.

A túrázni vágyók ne hagyják ki a Szamaria-szurdokot sem, amelynek 16 km-es hossza rengeteg kitartást és jó kondíciót igényel. Európa leghos�szabb szurdokának kőfalai néhol elérik az 500 méteres magasságot. Ha erre haladunk, utunk a Líbiai-tengerhez vezet, jutalomképpen hűsöljünk a habokban!

De választhatjuk Kréta egyik legszebb strandját is, az Elafoniszosz-szigetet, amelyet keskeny homoksáv köt össze a szárazfölddel, ahol a homok rózsaszín árnyalatú, a víz pedig tökéletesen áttetsző.

hogy Krétán tölti szabadságát. A helyiek és a már itt járt turisták is mind azt vallják, hogy egy hét nem elég a Nagy Sziget felfedezésére. Ez valóban igaz, viszont ne hagyjuk, hogy ez a kedvünket szegje, hiszen van, amihez elég pár pillanat is: meglátni egy krétai napsütötte, mosolygós arcát, és hagyni, hogy átjárjon minket a szabadság, az életszeretet és a boldogság nyugalma.

„Több kultúra és civilizáció összeolvadásának lehetünk szemtanúi”

2.

Szintén kihagyhatatlan Rethimnon városa, ahol több kultúra és civilizáció összeolvadásának lehetünk szemtanúi.

Végül, de nem utolsósorban tegyük tiszteletünket az Arkadi kolostorban, amely egy szörnyű vérengzésnek a helyszíne. 1866-ban nők és gyermekek haltak itt hősi halált, mikor is felrobbantották magukat a török katonák elleni védekezés érdekében. A legenda szerint, ha az itt élő szerzetesek által készített rézsípba belefújunk, a hősök lelke éber marad.

Természetesen ennél százszor több látnivaló és élmény vár minden utazóra, aki úgy dönt,

3.

1. Agios Nikolaos 2. Knossos 3.Szamaria szurdok

13

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Χρώμα & Φαντασία Στέλιος Παπαγεωργίου

“ Ένας κόσμος από φαντασία μπορεί να μας πάει παραπέρα” Της Β.Αυγουροπούλου

Az Istenek magánya

Σ

τις 21 Μαΐου εγκαινιάστηκε η έκθεση του Στέλιου και της Άντρεα Παπαγεωργίου με τίτλο “Πατέρας & Κόρη - Apa és Lánya” στο Πολιτιστικό Κέντρο του MOM. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Πρόξενος της Ελληνικής Πρεσβείας κ. Σταματέκος, ο υπεύθυνος του γραφείου Τύπου κ. Βλαχάκης, ο Πρόεδρος της Α.Ε.ΟΥ κ. Κοράνης και μέλη της ομογενειακής κοινότητας της πρωτεύουσας.

Magányos cédrus

χαρτογράφος σε ερευνητικό κέντρο, ενώ ήδη έχει προηγηθεί η πρώτη του έκθεση σε πινακοθήκη του Καΐρου σε ηλικία 22 χρόνων. Αργότερα μπαίνει στη δουλειά του και στη ζωή του ο ηλεκτρονικός υπολογιστής που τον γέμισε ενθουσιασμό και όρεξη, παρέχοντάς του απέραντες δυνατότητες δημιουργίας. Έτσι μετακινήθηκε απ’ τον παραδοσιακό τρόπο σχεδίου και άρχισε να χρησιμοποιεί μικτή τεχνική, με το κομπιούτερ να έχει τον πρώτο λόγο και στη συνέχεια σχεδιάζοντας ή ζωγραφίζοντας με το χέρι τις σαρωμένες εικόνες, δίνοντάς τους ζωή και τελειοποιώντας τες. Στα έργα του κυριαρχεί το ονειρικό στοιχείο, θέματα που τον έχουν απασχολήσει είναι η μοναξιά, η γυναίκα, η ομορφιά, η φύση, η αρχαία Ελλάδα. Όπως λέει ο ίδιος, η δημιουργία έργων είναι για κείνον πρωτίστως έκφραση, μα θέλει να δείξει στους δικούς μας ανθρώπους εδώ, ότι πέρα απ’ τον ρεαλιστικό κόσμο υπάρχει κι ένας κόσμος από φαντασία που μπορεί να μας πάει παραπέρα από την καθημερινότητα και να διευρύνει τους ορίζοντές μας. Ευχή του είναι η προώθηση και ενίσχυση της τέχνης από τα οικονομικά πετυχημένα μέλη της κοινότητάς μας για να γνωρίσει και να ενδιαφερθεί περισσότερος κόσμος για το έργο τους. Όνειρό του είναι να πραγματοποιήσει μια έκθεση στην Ελλάδα που τη θεωρεί πατρίδα του.

Minden elmúlik

Γεννημένος στην Ουγγαρία από Έλληνες γονείς -πρόσφυγες του εμφυλίου-, ο Στέλιος Παπαγεωργίου αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση αυτοδίδακτου καλλιτέχνη. Από μικρό παιδί του αρέσει να ζωγραφίζει, περνάει ώρες στα μουσεία μελετώντας τα έργα μεγάλων ζωγράφων. Παράλληλα σπουδάζει κτηνιατρική, απόφαση που του υπαγορεύει η αγάπη του για τα ζώα και η πεποίθηση πως μπορεί να του εξασφαλίσει τα προς το ζην σε αντίθεση με την αβεβαιότητα της τέχνης. Δεν αργεί να καταλάβει ότι δεν έχει πάρει τη σωστή κατεύθυνση και τα παρατάει. Βρίσκει τον εαυτό του εργαζόμενος σαν

14

Ιούνιος 2012 • ΈΤΟΣ: 18°

Szín és képzelet Papageorgiu Andrea

A

„Legtöbbször a drámai jellegű fák fognak meg”

z apai ágon második generációs kisebbségi görög Papageorgiu Andrea sikeres, fiatal festő.

Képzőművészeti tanulmányait már a gimnáziumban céltudatosan folytatta (Szent Margit Gimnázium, rajzszakos osztály, 1995-1999), majd 2001-ben bekerült a Magyar Képzőművészeti Egyetemre, Kovács Attila osztályába.

2007-ben lediplomázott, utána három éven át az Amadeus Alkotóház tagja volt. 2006-tól kilenc önálló kiállítása volt, a Hódmezővásárhelyi Tárlat négyszer is díjjal (különdíjak, Galyasi Miklós-díj) ismerte el festményeit, a 2009-es Artexport Munkácsy pályázaton pedig elnyerte a fődíjat.

Apa és lánya című kiállítása, melyen szintén képzőművész édesapjával együtt állította ki műveit, a budapesti MOM Kulturális Központban volt látható 2012. június 16-ig, itt beszélgettünk vele festészetről, fákról, görögségről.

– Festészetében felismerhetőek különböző stílusjegyek.

Mennyire tartja fontosnak a festészeti tradíciót? Törekszik arra, hogy a képeiben nyílt kapcsolódási pontokat mutasson?

Mint korábban említettem szeretem a fákat gyerekkorom óta. Érdekes, hogy milyen sokféle karaktert, «sorsot» tudnak megjeleníteni. Engem legtöbbször a drámai jellegű fák fognak meg.

– Görög gyökerei jelentenek-e valamit a művészetére nézvést?

– Konkrét összefüggésre nem tudok rámutatni a görög származásom és a festészetem között, de valószínűleg az erős színekhez való vonzódásom és az a vágyam, hogy a képeimnek intenzív, magával ragadó hatása legyen ebből fakad.

Első római

Alföldi táj

– Igen, fontosnak tartom a festészeti tradíciókat. Azt gondolom, hogy a képeimben sok minden ötvöződik a festészeti korszakokból és azoknak a festőknek a képeiből akiket szeretek és sokra tartok. Ez témánként is változik, hogy milyen előképek hatnak rám éppen. Például amikor táncosokat festettem, vagy éppen lovasokat a pályán akkor Degas képei jutottak közben eszembe és jellegében kicsit hasonlóra csináltam őket. van amikor ennél egyértelműbb utalást is teszek a képeimen.

Somogyfajszon egy művésztelepen a szobám emlékeztetett Van Gogh szobájára amit többször is megfestett. Ezért szándékosan hasonló nézőpontot választottam és a hajópadló durva deszkáit hasonló sárga színnel ábrázoltam. Ez egy utalás és tisztelettétel, de persze egészen más mint az eredeti kép, az én verzióm.

– Egyik önarcképén (Látszólagos harmónia) a növény áll a kép fókuszában, a saját portréja csak félig látható - mire utal ez a kompozíciós elrendezés?

– A Látszólagos harmónia című képem egy tematikus kiállításra készült aminek Összetartozunk volt a címe és a Forrás Galéria rendezte idén márciusban. Nagyon szeretem a növényeket és fákat ezért az ember és természet közötti összetartozást választottam témának. Ez a kapcsolat egészen ősi, de napjainkban már kezd teljesen elveszni, ezért lett a kép címe Látszólagos harmónia. Az önarcképi rész félbevágása egy kompozíciós játék. Így a figura a növény és a köztük lévő tér három részre osztja a képet.

– Sokszor szerepelnek növények, fák a képein. Miért?

– Milyen külföldi festők voltak Önre hatással?

– Elsősorban Van Goghot és Gauguint említeném akik leginkább hatottak rám, emellett nagy vonalakban elmondva az expresszionizmus, impresszionizmus és a reneszánsz is hatással volt rám.

Látszólagos harmónia

15

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Σκονάκι Το σχολείο γιορτάζει

Τ

ο 12τάξιο Συμπληρωματικό Σχολείο Ελληνικών, τα τμήματα προσχολικής απασχόλησης καθώς και τα μικρά παιδάκια του χορευτικού ΧΕΛΙΔΟΝΑΚΙ είχαν τη ευκαιρία να γιορτάσουν την ημέρα παιδιού και εκπαιδευτικού την Παρασκευή 25 Μαίου 2012 σε εκδήλωση που διοργανώθηκε με την ευγενική χορηγία της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης σε συνεργασία με την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Φερεντσβάρος στο Ferencvárosi Művelődési Központ. Η εκδήλωσή μας ήταν αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες και τα μηνύματα που στέλνουν από τα βάθη των αιώνων για συνεργασία, ευγενή άμιλλα, συναγωνισμό, ειρήνη, ομόνοια, ήθος και προώθηση του ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού.Το πρόγραμμα διανθίστηκε από την απαγγελία του Ολυμπιακού Ύμνου που συνόδευσε στο φλάουτο η μαθήτριά μας Πετκάρη Λητώ καθώς και από τραγούδια, όπου συνόδευσε τους μαθητές η κ. Έντιτ Βένγκρινιακ στην κιθάρα. Επίσης είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τον Γιώργο Αρβίθη ως Καραγκιόζη ο οποίος συμμετείχε στους Αγώνες αλλά έδινε ένα άλλο πνεύμα, όπου σατίριζε και καυτηρίαζε κάποια λεπτά σημεία των σημερινών αθλητών που συμμετέχουν στους Αγώνες μέσα από τα δικά του καθημερινά προβλήματα επιβίωσης που αντιμετώπιζε.

Οι μαθητές προσχολικής ηλικίας ντυμένοι Παρλαπίπες- παπαγάλοι βοήθησαν τον Κολοτούμπα σαν καλοί φιλοι να προετοιμαστεί σωστά για να λάβει μέρος στους αγώνες της Ζούγκλας δίνοντάς του συμβουλές τόσο για θέματα διατροφής όσο και άσκησης... απαγγελίες, μουσική, χορός, κίνηση από τους μικρούς χαριτωμένους μαθητές μας μαζί με την υπεύθυνη του τμήματος κ.Πιπιτσούλη Σοφία. Τα μικρότερα παιδάκια τραγούδησαν πρόσχαρα την

16

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Σκονάκι

Γιαγιά μας την Καλή μαζί με την υπεύθυνη κ.Οικονόμου Σοφία κρατώντας διαφορα ζωάκια στα χέρια τους. Τέλος η εκδήλωση πλαισιώθηκε από παραδοσιακούς χορούς που παρουσίασαν τα παιδιά προσχολικής και νηπιακής ηλικίας με την υπεύθυνη του χορευτικού συγκροτήματος κ. Αγκάρντι Ηλέκτρα ενώ ο μαθητής μας Ευάγγελος Νάγκυ τραγούδησε ένα παραδοσιακό τραγούδι συνοδεύοντάς το με φλογέρα. Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον κύριο Τζιντζή και την κυρία Θώμου που στήριξαν την εκδήλωσή μας, καθώς και τον κ.Σταματέκο, πρόξενο της Ελληνικής Πρεσβείας, και τον κ.Μιχαλόπουλο, εμπορικό ακολουθο, που μας τίμησαν με την παρουσία τους. Επίσης όλους τους γονείς που παραβρέθηκαν στην γιορτούλα μας και απόλαυσαν

A

τους μικρούς τους πρωταγωνιστές. ...πάντα νικητές να είστε στη ζωή με το ήθος και τη συμπεριφορά σας και ας μην ξεχνάμε τις έννοιες φιλία και άμιλλα που τόσο λείπουν από τη σημερινή μας ζωή... Θεοδοσία Χατζηευγενάκη εκπαιδευτικός

Az iskola ünnepel

12 Évfolyamos Kiegészítő Görög Nyelvoktató Iskola, a görög óvoda diákjai és a Helidonaki táncegyüttes gyermekcsoportja 2012. május 25-én a Ferencvárosi Művelődési Központban együtt ünnepelhette a gyermeknapot valamint a pedagógusnapot egy közös rendezvény keretein belül, mely a Fővárosi Görög Önkormányzat és a Ferencvárosi Görög Önkormányzat nagylelkű támogatásával valósult meg.

A rendezvény központi témája az Olimpiai Játékok voltak és azok az időtlen eszmék, melyeket képviselnek: együttműködés, nemes küzdelem, versenyszellem, béke, összefogás, sportszerűség, valamint a görög szellemiség és kultúra terjesztése. A műsor fényét emelte az Olimpiai Himnusz eléneklése, melyet diákunk, Petkári Litó fuvolán kísért,

valamint más dalok is, melyekben a diákokat Vengrinyák Edit kísérte gitáron. Lehetőségünk volt emellett megcsodálni Jorgos Arvithist Karagiozis szerepében, akinek részvétele az Olimpián egy másfajta, különleges színt vitt a műsorba: a saját, mindennapi életén és küzdelmein keresztül mutatta be és állította pellengérre a mai sportélet egyes kényes pontjait.

A „Dumagép papagájoknak” öltözött óvodások barátuk, Bukfenc majom segítségére siettek, és hogy helyes módon készülhessen fel a Dzsungelolimpiára különféle jó tanácsokkal látták el a táplálkozás és az edzés terén: versmondás, zene, tánc és mozgás egyvelegét láthattuk a bájos kisgyermekek tolmácsolásában vezetőjük, Pipitsouli Sofia társaságában.

17

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Σκονάκι A legkisebbek boldogan énekelték az „Η γιαγιά μας η καλή” című dalt vezetőjükkel, Ikonomu Szofiával, kezükben különféle állatokat tartva.

Rendezvényünket végül görög néptáncok tették teljessé az iskolai előkészítős és óvodás gyermekek előadásában, melyet a táncegyüttes vezetője, Agárdi Elektra segítségével tanultak be, Nagy Evangelosz diákunk pedig egy népdalt adott elő, és furulyán is játszott.

Szeretnénk köszönetet mondani Dzindzisz Jorgosz úrnak és Thomou Anna asszonynak a támogatásért, valamint Stamatekos úrnak, a Görög Követség konzuljának és Mihalopoulos

Τ

kereskedelmi attasé úrnak, hogy jelenlétükkel megtiszteltek bennünket. Köszönet illet továbbá minden megjelent szülőt és nagyszülőt, akik büszkén kísérték figyelemmel a kis művészeink műsorát. …legyetek mindig győztesek az életben, az erkölcs és az illem vezessen, és ne feledjük a barátság és a nemes verseny eszméit, amelyekre annyira szükségünk lenne manapság…

Theodosia Chatzievgenaki pedagógus

Ο κόσμος λάμπει σαν ένα αστέρι...

ην Πέμπτη 7 Ιουνίου 2012 οι μαθητές της πρώτης τάξης του 8τάξιου Δημοτικού Σχολείου Μπελογιάννης στις 8.30 το πρωί στο χώρο του σχολείου αποχαιρέτισαν την πρώτη τάξη και καλωσόρισαν το καλοκαίρι...

Την εκδήλωση παρακολούθησαν οι γονείς και οι συγγενείς των μαθητών ενώ μας τίμησε με την παρουσία του και ο Δήμαρχος του χωριού Μπελογιάννης κ. Κώστας Παπαλέξης ο οποίος είχε την ευκαιρία να απολαύσει τους μικρούς μαθητές.

Με γνωστά παιδικά τραγούδια, κίνηση, χορό, ερωταπαντήσεις μεταξύ τους, τα παιδιά έδειξαν τις γνώσεις που απέκτησαν στην ελληνική γλώσσα την χρονιά που πέρασε ... αριθμοί, γράμματα, χρώματα, λεξιλόγιο πλημμύρισαν την αίθουσα... χαρούμενες παιδικές φωνούλες επικοινωνόντας στα ελληνικά σε ένα παραδοσιακά ελληνικό σχολείο.

Καλό καλοκαίρι!

Θεοδοσία Χατζηευγενάκη δασκάλα της πρώτης τάξης του σχολείου

18

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Στο ράφι Ουγγαρία-Κύπρος: Από τις Σταυροφορίες στην Ευρωπαϊκή Ενωση

Έ

κθεση φωτογραφικού υλικού και παρουσίαση του βιβλίου “Ουγγαρία-Κύπρος: Από τις Σταυροφορίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση” (εκδ. Εν Τύποις) έγινε σε εκδήλωση που οργάνωσε η Κυπριακή Πρεσβεία την Παρασκευή 8 Ιουνίου στη κεντρική Βιβλιοθήκη Σάμπο Έρβιν στη Βουδαπέστη. Την εκδήλωση προλόγισαν ο Κύπριος Πρέσβης κ. Τσάμπερλαιν και ο Αναπληρωτής Γραμματέας του κράτους κ. Gergely Prőhle, παρουσία του Προξένου της Ελληνικής Πρεσβείας κ.Σταματέκου. Ακολούθησε παρουσίαση και σχολιασμός της έκδοσης από τον καθηγητή Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου κ. Γιώργο Καζαμία - ενός εκ των δύο επιμελητών του συλλογικού αυτού τόμου- και του καθηγητή κοινωνιολογίας κ. Νίκου Φωκά. Η έκθεση και το βιβλίο καλύπτουν τις σχέσεις της Κύπρου με την Ουγγαρία από τα χρόνια του πρώιμου Μεσαίωνα μέχρι σήμερα. Περιλαμβάνουν ενότητες για τους Κύπριους και Ούγγρους βασιλιάδες στις Σταυροφορίες, τους Κύπριους στην Ουγγαρία και τους Ούγγρους στην Κύπρο, τις διπλωματικές σχέσεις, τις πολιτιστικές ανταλλαγές, τις εμπορικές συναλλαγές, καθώς και τη θεμελίωση του κυπριακού ποδοσφαίρου από ούγγρους διεθνείς ποδοσφαιριστές. Ο τόμος είναι δίγλωσσος (ελληνικά-ουγγρικά) και αποτελεί προϊόν συλλογικής δουλειάς που έγινε στο πλαίσιο του Ερευνητικού Προγράμματος «Ευρωδακτύλιος», έχοντας ως στόχο τη δημιουργία μιας τράπεζας

πληροφοριών για τις διαχρονικές σχέσεις της Κύπρου με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόγραμμα υλοποιείται από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής και αποτελεί συνεργασία του Υπουργείου Εξωτερικών με το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Για τη συγγραφή του τόμου συνεργάστηκαν μελετητές που κάλυψαν ευρύ φάσμα θεμάτων. Όπως αναφέρουν στην εισαγωγή τους οι επιμελητές, “Θεωρούμε ότι η έρευνα ανέδειξε εντυπωσιακά στοιχεία και έφερε σε φως άγνωστες πτυχές των κυπροουγγρικών σχέσεων. Για τις ανάγκες της έρευνας αποδελτιώθηκαν κυπριακές και ουγγρικές εφημερίδες και περιοδικά. Επίσης έγινε έρευνα στο Κρατικό Αρχείο Κύπρου, στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας και αξιοποιήθηκε η υπάρχουσα βιβλιογραφία. Επιπλέον η ερευνητική ομάδα του προγράμματος πήρε συνεντεύξεις από άτομα που ζουν στη Κύπρο και στην Ουγγαρία, οι οποίοι έδωσαν μαρτυρίες και πληροφορίες για τις σχέσεις των δύο χωρών”. Επιμέλεια: Β. Αυγουροπούλου

19

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα

Szivárványország Agárdi Elektra

Miliosz Nikolett írása

H

„Ez nemcsak arról szól, hogy bemész, és leadsz egy órát. Az együttes olyan, mint egy nagy család, ahol az örömök mellett konfliktusok is akadnak, amit együtt kell megoldanunk.”

„egy-egy Rondó adás elkészítésébe rengeteg munkát fektetünk”

20

ogy miért választottam ezt a címet? Nem is tudom. Talán ez a cím fejezi ki legjobban azt, amire akkor gondoltam, mikor a rovat ötlete megszületett a fejemben. Olyan emberekkel szeretnék ugyanis hónapról-hónapra beszélgetni, akik jelentős és meghatározó alakjai a magyarországi görögségnek, egyéniségükkel, tudásukkal, tehetségükkel, munkájukkal színesebbé teszik közvetlen környezetünket, s ezáltal az országot is, amelyben élünk.

Nem szeretnék azonban szótlanul elmenni olyan honfitársaink mellett sem, akik valami érdekes, ám nem mindennapi dologgal foglalkoznak, hogy általuk a saját látókörünket is szélesíthessük, s megismerhessünk egy-egy másik világot is.

Harmadik beszélgetőtársam Agárdi Elektra, a Helidonaki Táncegyüttes művészeti vezetője, televíziós szerkesztő-riporter.

Táncolt már különböző görög együttesekben, tanított görög nyelvet, írt görög tankönyvet, dolgozott görög boltban, a görög követségen, táncot tanít, szerkeszt, riporterként tevékenykedik…

Mikor Ekát a beszélgetésünk elején arra kértem, röviden mutatkozzon be azok kedvéért, akik esetleg nem ismerik, hosszan sorolta, hogy mi mindent csinált eddig, ami a görögséggel kapcsolatos.

Bár - ahogy ő mondja – élete minden foglalkozására szívesen emlékszik vissza, mégis két szerelme van: a Helidonaki Táncegyüttes és a nemzetiségi televíziózás. Érdekes az élet, hiszen az egyik szerelmével éppen a másik kapcsán találkozott.

– Szóval, Eka, helyesebb úgy feltennem a kérdést, mit nem csináltál még?

– A saját szakmámban, a külkereskedelemben még nem dolgoztam... A főiskolai gyakorlatomat a Hungexponál töltöttem, de már ott is a sajtóosztályra kerültem, aminek kifejezetten örültem, hiszen mindig is érdekelt a média, a művészetek, a színpad és a tánc világa. Talán az eredeti, diploma szerinti képesítésemhez a legközelebb az állt, amikor egy médiafigyelő cégnél gazdasági hírszerkesztőként dolgoztam.

Ez azonban csak egy gyors állomás volt, hiszen ez idő tájt alakultak meg az első kisebbségi önkormányzatok, melyek felhívták a figyelmet a kisebbségekre, így egyre több szereplési lehetőséget kaptak olyan kisebbségi szervezetek, csoportosulások, amelyek már régebb óta működtek.

– Ekkor kezdődött a tévés karrier?

– Ekkor még csak a görög lapokba (Enimerotiko Deltio, Kafeneio) írogattam cikkeket, majd később, 1998-ban, a Helidonaki egy Pesti Vigadóbeli fellépése

során keresett meg Görög Athéna, hogy egy frankfurti görög táncegyüttessel kellene riportot készíteni a Rondó című televíziós műsor számára, amit örömmel vállaltam. Megcsináltam, és ott ragadtam. Így kezdődött.

– Mely műsorok kerülnek ki a kezeid közül?

– Elsősorban a Rondó. Ennek a műsornak jelenleg én vagyok a felelős szerkesztője, adásszerkesztője, ősztől műsorvezetője is. A Rondóról azt kell tudni, hogy nemcsak a görögök, hanem összesen hat nemzetiség magazinja: az örmény, a bolgár, a görög, az ukrán, a ruszin és a lengyel nemzetiségé. Kéthetente váltja egymást a 26 és az 52 perces műsor, ami kevésnek tűnhet, azonban egy-egy adás elkészítésébe rengeteg munkát fektetünk.

Ezenkívül vannak olyan műsorok, amelyekben alkalmanként társszerkesztőként működöm közre, ilyen például a P’amende, amellyel a közelmúltban Athénban jártunk, az ottani görög romák életéről forgattunk.

A Rondó a déli idősávban megy, amely ugyan nem főidő, de mégis a Déli Híradó után jövünk, ami jónak mondható. Sajnos a műsoridőpontok olykor-olykor változhatnak, mint például egy-egy ünnep alkalmával, de az internet korában ma már az MTV Videótárában minden adás visszanézhető, így mindenki megtalálhatja a szívének legkedvesebb részt. Mindezeken túl, amikor csak tehetem, a közösségi oldalon is ismertetem a következő adás tartalmát, hogy kedvet csináljak egy-egy újabb részhez.

– Nyilván sokan szeretnék, hogy náluk forgassatok. Hogy döntitek el, mi kerüljön adásba?

– Állandó hírszállítóink a nemzetiségi önkormányzatok, és a különböző társadalmi szervezetek. Arra viszont figyelni kell, hogy nekünk nagyon előre kell gondolkodnunk, nem elég, ha valaki 3-4 nappal a rendezvény előtt értesít minket.

Hogy mi alapján választunk? Egyrészt vannak az aktuális események, amelyekről szólnunk kell, másrészt pedig szerencsére mindig akad egy-egy olyan téma, ami érdekes lehet, legyen az egy portré, vagy egy olyan személy, akit az emberek ugyan ismernek, de adott esetben nem tudják, hogy valamely nemzetiség tagja. Azonban nemcsak a görög, hanem a többi öt nemzetiség tekintetében is gondolkodnom kell, egyik sem kerülhet sem túlzottan előtérbe, sem túlzottan háttérbe. Ezek a műsorok ugyan rólunk, nemzetiségekről szólnak, de nem csak nekünk, hanem mindenkinek. Így oda kell figyelnünk az anyanyelvi riportokra, de arra is, hogy ezek feliratozva legyenek, hogy mindenki megértse. Ebben anyanyelvi szerkesztők

Ιούνιος 2012 • EΤΟΣ: 18°

Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα segítségét veszem igénybe, de sokat segít az orosz nyelvismeretem is egyes nyelvek megértésében.

– Kiindulópont: érdekes rendezvény, végpont: Rondó magazin. Mi van közötte?

– Rengeteg munka. A legelső dolog a forgatás: ki kell választani a sok rendezvény közül azt, amelyik egyrészt aktuális, fontos esemény, másrészről a hasonló rendezvények közül a legnagyobb nézői érdeklődésre tarthat számot, természetesen mind a hat nemzetiség érdekeit szem előtt tartva. A forgatás után végig kell nézni a leforgatott anyagot, és dönteni arról, hogy mit használunk fel belőle, milyen jellegű anyag készüljön, hír jellegű legyen, hosszabb beszámoló arról, hogy az esemény megtörtént, vagy kiemelve egy szereplőt, portré. Az erről szóló döntés után a képi megjelenítés nagyban függ a vágó munkájától is, de összességében azt mondhatom, hogy figyelembe véve a hangkeverést, illetve az utólagos simításokat is, egy 52 perces Rondó adás elkészítése körülbelül 7-8 napos munka eredménye. Ráadásul a médiában más időszámítás szerint élünk, hiszen a rendezvények nagy részére este vagy hétvégén kerül sor.

– A Rondó révén közelebbről is rálátsz öt másik nemzetiség életére. Véleményed szerint mi az, amit tanulhatunk tőlük?

– Mindegyik nemzetiség más és más, nincs két egyforma, noha mindenki próbálja az értékeit megtartani, a hagyományait ápolni.

A ruszinoknál erősebb a vallás, az oktatás talán a bolgároknál a legszervezettebb, az örmények a történelmükre, művészetükre nagyon büszkék, van olyan kiállításuk, ami vándorol, és minden helyszínen kiegészül bizonyos elemekkel, hol szobrokkal, hol kerámiákkal, de sehol sem ugyanaz. Az ukránoknak a közösségi hagyományok fontosak, a görögök pedig igen aktívak, ami a rendezvényszervezést illeti, csakúgy, mint a lengyelek, akiknek munkáját a Lengyel Intézet is segíti. Nekünk talán arra kellene jobban figyelni, hogy egy napon ne legyen több helyszínen rendezvényünk, hiszen nem vagyunk ehhez elegen, így túlságosan elaprózódunk.

– Térjünk át a másik nagy szerelemre, a táncra! Említetted korábban, hogy táncoltál a Syllogos táncegyüttesben, majd később az Ilioszban, de hogyan született meg a Helidonaki?

– Amikor kicsi gyerek voltam, csodálkozva néztem a táncosokat a színpadon, de mikor éppen annyi idős lettem, hogy táncolni kezdhettem volna, gyerekként nem volt erre lehetőségem. Mikor felnőttem, hasonló problémára figyeltem fel, hiszen a görög rendezvényeken, görög iskolában rengeteg gyerek volt, akik szintén nem tudtak táncolni, nem lévén görög tánccsoport gyerekeknek.

Angelidu Afrónak a ’90-es évek elején volt ugyan egy kezdeményezése, a vasárnapi gyerekklub, de amikor ez megszűnt, ismét

űr maradt utána. Ezért gondoltunk arra, hogy induljon el a Görög Országos Önkormányzat szárnyai alatt egy szakkör jellegű foglalkozás, és az időre bíztuk ennek a formálódását. Az első próbán több mint 20 gyerek jelent meg, majd középiskolások is csatlakoztak, és világossá vált, hogy ez a dolog él, működik, és a fiatalok szívvel-lélekkel csinálják – így alakult meg 1996 márciusában a Helidonaki. Június 1-jén az Iliosz „Panigiri” rendezvényén volt a bemutatkozó fellépésünk, ahol közel 30 gyerek állt színpadra. Ez a mag tulajdonképpen ma is megvan, ők ma már a harmincas korosztály, akiknek lassan a gyerekei is olyan korúak lesznek, hogy táncolni kezdhetnek, sőt van, aki már jár is hozzánk. Az elmúlt 16 év alatt több mint 100 gyerek táncolt az együttesben, ami hatalmas eredmény!

– Ma is szívesen járnak a gyerekek próbákra…

– Igen, jelenleg három csoportunk van: vannak a legkisebbek, a 4-7 éves korosztály, akik a görög ovinak becézett görög játszóházba is együtt járnak, így ezek a kicsi gyerekek már elkezdtek kötődni egymáshoz. A következő korosztály a 13-14 évesek, akik van, hogy a nagyokkal próbálnak együtt, hiszen a legnagyobb csoport próbája előtt van egy egyórás felzárkóztató próba. A nagyokkal pedig az a mag táncol, akik már 10-16 éve táncolnak, ők már vagy főiskolások, vagy egyetemisták, vagy dolgoznak. Ez a csapat egészül ki az „öregekkel”, ha sikerül a munkát, gyereket, családot összeegyeztetni egy-egy fellépés erejéig.

– Azt viszont szögezzük le, hogy a gyerekek, fiatalok nemcsak táncot tanulnak!

– Így van, gyerekek 99%-a görög származású, akiknek nemcsak görög táncot, hanem görög hagyományokat, kultúrát, népismeretet is tanítunk. Törekszünk arra, hogy minél többet beszéljünk egymás között görögül, ha egy-két szót is tanul a gyerek, már siker. Néhány évvel ezelőtt két görögországi tánctanár is segítette munkánkat, Antonopoulos Jorgos és Hariton Haritonidis. Közülük Jorgossal jelenleg is együttműködünk. Most nyári szünetet tartunk, de szeptemberben újra indulnak a próbák minden korosztálynak, nagy szeretettel várjuk az újoncokat is! A próbák pontos idejéről az Ellinismos újságban, illetve a közösségi oldalon is mindenkit értesítünk majd.

– Egyszer jártam benn a legkisebb korosztály próbáján, elképesztően aranyosak, de ahányan voltak, annyifelé szaladtak.

Hogy bírsz velük? Milyen hosszú egy-egy ilyen próba?

– 4-7 éves gyerekekről lévén szó, egyszer tele vannak energiával, máskor viszont fáradtabbak, nincs módszer, mindig ad hoc jelleggel kell kitalálnom valamit, mindig más működik. Egy próba általában 60 perc, de kb. 25 perc az az időintervallum, amíg egyhuzamban figyelni tudnak, utána játszunk, görög zenét hallgatunk, görögül beszélek hozzájuk, tornázunk, amit éppen kérnek. Nagyon fontos, hogy a tánc és a fellépések által türelmet és fegyelmet, csapatmunkát is tanulnak, egyre több dolgot jegyeznek meg. A szülők a próbákon nem vesznek részt, de sokszor van, hogy a gyerekek egy-egy alkalom végén szeretnék megmutatni, hogy mit tudnak, de egyébként a munkánk eredménye a színpadon is látszik. Én ott állok a színpad mellett, és a függöny mögül segítek, ha szükséges.

– Meddig?

– Nem tudom, majd az idő eldönti, de nyilván, ha már nem is állok majd közvetlenül a színpad mellett, mindig ott leszek segítségként, mert én ezt szeretem csinálni. Amíg nem találok valakit, aki ezt ugyanilyen lelkesedéssel csinálja, addig mindenképp maradok. Ez nemcsak arról szól, hogy bemész, és leadsz egy órát. Az együttes olyan, mint egy nagy család, ahol az örömök mellett konfliktusok is akadnak, amit együtt kell megoldanunk.

– Köszönöm, hogy beszélgettünk!

21

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα

“Στο φώς του σπίρτου”

Tα ελληνικά μνημεία της πόλης Diószeg του Dr. Diószegi György Antal

Ο Τα ιστορικά στοιχεία για τον Ελληνισμό του Diószeg σβήνουν μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, γι’αυτό και είναι πολύ σπουδαίο γεγονός ότι πριν από λίγα χρόνια εντοπίστηκε το ληξιαρχικό μητρώο τους

Ο στρατηγός Pál Kiss, απόγονος παλιάς ελληνικής εμπορικής οικογένειας από το Diószeg απόκτησε μεγάλο κύρος όντας ένας από τους θρυλικούς ήρωες της ουγγρικής επανάστασης του 1848-49

22

ι Έλληνες του νομού Bihar για κέντρο τους επέλεξαν το Diószeg, επειδή στην πόλη Debrecen υπήρξε έντονος εμπορικός ανταγωνισμός, πράγμα που μαρτυρούν και διαταγές από το 1618 που ρύθμιζαν τις εμπορικές δραστηριότητες των Ελλήνων στην αγορά της. H ονομασία της πόλης Diószeg (ουγγρ. περίπου «Καρυδομέρι») σύμφωνα με την παράδοση και την επιστήμη οφείλεται σε μια καρυδιά που υπήρξε κάποτε ορόσημο της περιοχής (το μαρτυρούν και σφραγίδες του οικισμού από το 1608 και 1691). Αρκετά νωρίς εξελίσσεται σε πόλη χάρη στους μεγάλης σημασίας αμπελώνες στη βουνοπλαγιά από τον 16ο αιώνα. Η πόλη ονομαζόταν και Ér-Diószeg, MezőDiószeg (Bihardiószeg από το 1910), καθώς έγινε σημαντικό κέντρο της ελληνικής εμπορικής κομπανίας για στρατηγικούς λόγους: έχει την ίδια απόσταση από τις δύο σημαντικές πόλεις Debrecen και Nagyvárad (Οράδεα).

H κομπανία ιδρύθηκε το 1735 (ταυτόχρονα με εκείνη της πόλης Székelyhíd) από Έλληνες της πόλης, αλλά δυστυχώς σώζονται μόνο ελάχιστες μαρτυρίες γι’ αυτούς. Τα ιστορικά στοιχεία για τον Ελληνισμό του Diószeg σβήνουν μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, γι’αυτό και είναι πολύ σπουδαίο γεγονός ότι πριν από λίγα χρόνια εντοπίστηκε το ληξιαρχικό μητρώο τους. Ο εκ Diószeg γιατρός και ιστορικός Dr. József Szabó, αναφέρει ότι βρέθηκε το 70σέλιδο ελληνικό μητρώο (με βαπτίσματα από το 1812 έως το 1882, γάμους 1814-46, κηδείες 1807-1881) που έχει την εξής εισαγωγή στα ουγγρικά: «Γενικόν Μητρώον Βαπτίσεων, Γάμων και Κηδειών της Μη Ενωμένης Ελληνικής Εκκλησίας του Diószeg, που τηρείται από την Ημέραν 12ην Μαΐου του Έτους 1812 διά χειρός του Ενοριακού Ιερέα κου Pál Popovits.» Άλλη μια ιδιαιτερότητα είναι ότι στο βιβλίο καταχωρήθηκε και ο μεγάλος Ούγγρος χημικός János Irinyi (18 Μαΐου 1817 – 17 Δεκεμβρίου 1895), εφευρέτης του αθόρυβου σπίρτου: γεννήθηκε στον κοντινό Albis και βαπτίστηκε χριστιανός ορθόδοξος στον ελληνικό ναό του Diószeg. Ο θάνατος του πατέρα του (που ήταν επίσης ελληνορθόδοξος) γράφτηκε στο ίδιο μητρώο της ενορίας της τοπικής ελληνικής εμπορικής κομπανίας, έργο που

αποτελεί το πιο συναρπαστικό ίσως στοιχείο της ιστορίας των ελληνοουγγρικών εκκλησιαστικών σχέσεων και της ουγγρικής ορθοδοξίας το 19ο αιώνα. (Υποθέτω ότι ο κορυφαίος Ούγγρος ποιητής Attila József από την πλευρά του πατέρα του καταγόταν κι εκείνος από παλιά ελληνορθόδοξη ουγγρική οικογένεια της Μολδοβλαχίας, αλλά αυτό απαιτεί περαιτέρω έρευνες). Η ορθόδοξη οικογένεια Irinyi ονομάστηκε έτσι από τον οικισμό Iriny (παλιά Irény) του νομού Szatmár, και το επώνυμο Irinyi (όπως και το Ernyey) κατά την κρίση μου προέρχεται από το όνομα του Αγίου Ειρηναίου. Ο ελληνικός ναός του Diószeg στεκόταν ανάμεσα στα 1783-1868 στη σημερινή θέση του λεγόμενου «Πάρκου Ελλήνων», απέναντι από τον ναό των καλβινιστών. Αρχικά τον διατηρούσε η κομπανία, αργότερα η ελληνική οικογένεια Kiss, αλλά τέλος κατεδαφίστηκε το 1868, ένα χρόνο μετά το θάνατο του στρατηγού Pál Kiss.

Οικόσημο της ελληνικής καταγωγής οικογένειας Kiss στο Diószeg

Ιούνιος 2012 • EΤΟΣ: 18°

Όλος ο κόσμος...μια Ελλάδα Ο ίδιος ο στρατηγός, απόγονος παλιάς ελληνικής εμπορικής οικογένειας από το Diószeg, απόκτησε μεγάλο κύρος όντας ένας από τους θρυλικούς ήρωες της ουγγρικής επανάστασης του 1848-49. Ο επίσης ελληνικής καταγωγής αξιωματικός György Rozomillet ή Rozvány έγραψε ένα άρθρο για την μνήμη του Pál Kiss στην εφημερίδα Ellenőr. Οι στρατηγικές ικανότητες του Kiss είναι ιδιαίτερα γνωστές σε επιστημονικούς-ιστορικούς κύκλους, οι ελληνικές ρίζες του όμως ελάχιστα. Ο στρατηγός Pál Kiss γεννήθηκε το 1809 ως απόγονος ελληνικής εμπορικής οικογένειας του Diószeg, και υπήρξε ο πιο υψηλόβαθμος ελληνικής καταγωγής αξιωματικός της ουγγρικής επανάστασης. Ο πρόγονός του, ο Έλληνας έμπορος Pál Kiss από το Bihardiószeg και η σύζυγός του Άννα Bimbó-Lázár – μαζί με τα παιδιά τους Ιωάννη, Γεώργιο, Κωνσταντίνο, Δημήτριο, Παύλο και Ελισσάβετ – στις 7 Απριλίου 1795 απέκτησαν τίτλο ουγγρικής ευγενείας. Ο κορυφαίος ερευνητής γενεαλογικών δέντρων Iván Nagy γράφει ως εξής: «Το έτος 1795 ο βασιλέας Φραγκίσκος Α’ απένειμε στον Pál Kiss τίτλο ευγενείας (Adami Scuta gentil. tom. V.). Το οικόσημο φέρει ασπίδα οριζόντια χωρισμένη στα δύο. Το πάνω μέρος με γαλάζιο φόντο φέρει γυναικεία μορφή με τρεις χρυσούς σίτους στο δεξί και δύο κόκκινα σταφύλια στο αριστερό. Το κάτω, ερυθρό μέρος φέρει χρυσό λιοντάρι με σπαθί στο δεξί του και χρυσή ζυγαριά στο αριστερό. Από το κράνος πιο πάνω ξεπροβάλλει παρόμοιο λιοντάρι. Το ύφασμα δεξιά είναι αργυρόγαλάζιο, αριστερά είναι χρυσό-ερυθρό.» Το σπαθί συμβολίζει τις στρατιωτικές δραστηριότητες, ενώ η ζυγαριά τις λαμπερές εμπορικές επιτυχίες. Απόγονος μιας από τις πιο σημαντικές ελληνικές οικογένειες γαιοκτημόνων της περιοχής Tokaj-Hegyalja ο Miklós Constantin (Tolcsva 1795-;), παντρεύτηκε την Mária Kiss (Diószeg 1798-;) που καταγόταν από την προαναφερόμενη ελληνική οικογένεια (μητέρα της ήταν η Anna Bimbó-Lázár). Η διαθήκη της το 1843 μαρτυρά την ύπαρξη σημαντικής περιουσίας. Σχετικά με τον στρατηγό Kiss αξίζει να γνωρίσουμε και τους Bimbó-Lázár, οι οποίοι ανήκαν ανάμεσα στις σπουδαιότερες ελληνικές οικογένειες της περιοχής του Tokaj (Papademos Charis ή Szerviczky, Karácsonyi, Constantin, Keffala, Kondorossy, Agora, Pusztay, Dogály, Moraly, Duvary, Pacsó, Parda, Kristóf, Kiró, Lázár, Demeczky, Koszta, Lefter, Görög). Ο έλληνας János Bimbó-Lázár ήταν έμπορος οίνου τον 18ο αιώνα και ούγγρος ευγενής, καθώς αναφέρεται και στον κατάλογο κτηματιών αμπελιών του Tokaj ως ενοικιαστής το 1754.

Ο στρατηγός Pál Kiss μετεπαναστατικά εγκαταστάθηκε στο Tiszafüred και καλλιεργούσε κτήματα. Απεβίωσε στις 27 Μαΐου 1867 και κηδεύτηκε σε τρεις μέρες. Ο Εndre Tariczky ρωμαιοκαθολικός εφημέριος του Tiszafüred (από τους ιδρυτές του Μουσειακού Συλλόγου) γράφει τα ακόλουθα για την κηδεία στο φύλλο του περιοδικού Eger (τεύχος 23ο): «Ο Στρατηγός Pál Kiss εκηδεύτη στις 30 του τρέχοντος μηνός στο Tisza-Füred σύμφωνα με την ελληνική Ορθόδοξη πίστη από τον κκ. Vazul Popovics, ιερέα της πόλης Karcag, με τόση μεγαλοπρέπεια που η πόλη δεν είχε την τύχη να δεί ποτέ. Εκφωνήθηκαν διάφοροι επικήδειοι, και επάνω από τον δοξασμένο εκλιπόντα, τους συγγενείς του και το τεθλιμμένο πλήθος μετεωριζόταν ο φύλακας άγγελος με το στεφάνι της παρηγοριάς στο χέρι του. Ύστερα η νεκρική πομπή εξεκίνησε, και πρωτού φτάσει στο νεκροταφείο περνώντας από την ρωμαιοκαθολική και την καλβινιστική πλατεία ειπώθηκαν έπαινοι για τα πολιτικά και στρατιωτικά κατορθώματα του νεκρού. Και τέλος στο κοιμητήριο ο συνταξιούχος συνταγματάρχης Lenkey εγκωμίασε τις ηρωικές αξίες του πρώην στρατηγού και συμμαχητή του». Ο τάφος του βρίσκεται στο νεκροταφείο της λεωφόρου Örvényi. Το μουσείο του Tiszafüred (σήμερα φιλοξενείται στο λεγόμενο «Αρχοντικό Lipcsey») το 1952 ονομάστηκε Pál Kiss, καθώς το όνομά του φέρει ένα τοπικό σχολείο και μία ομάδα προσκόπων επίσης.

Στο ελληνικό μητρώο καταχωρήθηκε και ο μεγάλος Ούγγρος χημικός János Irinyi (1817 – 1895), εφευρέτης του αθόρυβου σπίρτου: γεννήθηκε στον κοντινό Albis και βαπτίστηκε χριστιανός ορθόδοξος (απόδοση στα ελληνικά: Βασί- στον ελληνικό λης Στεφόπουλος) ναό του Diószeg

Πηγές: Zoltay Lajos: Debrecen város százados küzdelme a görög kereskedőkkel. Debrecen, 1935.| Petri Edit: A görögök közvetítő kereskedelme a 17-19. századi Magyarországon. In.: Századok. 1996. 1. | Dr. Takáts Sándor: A székelyhidi és diószegi görög kereskedők kiváltsága. In.: Magyar Gazdaságtörténelmi Szemle 1902. 9. | Dr. Szabó József: Egy felfedezés története. Biharország. biharmegye. ro/node/1200 – κατεβασμένο 1/05/2012: Εθνικά Αρχεία Ρουμανίας, ληξιαρχικά μητρώα νομού Bihar: DJAN-Bihor, fond Colecţia Registrele de stare civilă, dosar 383. (τα ιερά σκεύη του ελληνικού ναού μεταφέρθηκαν στο σημερινό ρουμάνικο ορθόδοξο ναό του Bihardiószeg.) | Ιστοσελίδα της Dr. Judith Irinyi: www.irinyi.eu | Sasvári László: Egy tolcsvai görög kereskedő feljegyzései. In.: Honismeret 1981/1. | Dr. Diószegi György - Diószegi Krisztina: Στοιχεία των ελληνικής καταγωγής αξιωματικών της ουγγρικής επανάστασης. Bp., 2010. | Sasvári László: Az orthodoxia Tokajban. In.: Egyházi Krónika, έτος XV. 1966/3-4. | V. Molnár László: Orosz kolónia Tokaj-Hegyalján. In.: História 98/056 | Bencsik János: A tokaji szőlőhegyek művelése, a szőlős ingatlan becsértéke a 18. század közepétől.

In.: Χρονικό του Μουσείου Herman Ottó 28-29. 1991. | Vadász István: Kiss Pál honvédtábornok életútja. In.: Gulyás Katalin-Horváth László-Kaposvári Gyöngyi szerk.

Tisicum. Χρονικό των Μουσείων νομού Jász-NagykunSzolnok 20. 2011. σελ.100.

23

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Οι ρίζες μας

Γιάννης Τσιαμασιώτης

“ότι πετύχαμε έγινε χάρη στην ενότητα” Του Θανάση Ζιανού

Σ

ε αυτό το τεύχος σας παρουσιάζουμε τον αγωνιστή συμπατριώτη μας Γιάννη Τσιαμασιώτη, του Γεωργίου και της Μαρίας, κάτοικο του 13ου Διαμ/τος Βουδαπέστης. Ας ακούσουμε τη σύντομη σταδιοδρομία της ζωής του.

– Γεννήθηκα στις 27 Φλεβάρη του 1929 στο χωριό Περιβόλι (Δερελί) του νομού Φθιώτιδας. Κατάγομαι από αγροτική οικογένεια, είμαστε 4 αδέρφια, εγώ και οι τρεις μικρότερες αδερφές μου η Ευανθία, Θωμαή και Βασιλική. Τελειώνοντας το δημοτικό σχολείο στο χωριό μου, έδωσα εξετάσεις πρώτα στο γυμνάσιο Δομοκού και μετά στο γυμνάσιο Λαμίας όπου και φοίτησα μέχρι την ΣΤ΄ Τάξη. Εξαιτίας του πολέμου αναγκάστηκα να διακόψω τις σπουδές μου και να φροντίσω την οικογένειά μας, αφού τον πατέρα μας, μαζί με άλλους χωριανούς, τον συνέλαβαν οι Γερμανοί και τον έκλεισαν σε στρατόπεδο της Θήβας. Κατά τύχη γλίτωσε από μια μαζική εκτέλεση λόγω του ότι συμπληρώθηκε ο αριθμός των εκτελεσθέντων.

– Πώς και πότε οργανώθηκες στο κίνημα; – Οι κάτοικοι του χωριού μας συμμετείχαν μαζικά στον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης κατά των ξένων κατακτητών και λόγω της ομηρίας του πατέρα μου ήταν επόμενο να συμβάλω κι εγώ ο ίδιος σ’ αυτούς τους αγώνες. Ήμουν οργανωμένος στα Αετόπουλα και στη συνέχεια πάλεψα από τις γραμμές της θρυλικής ΕΠΟΝ. Το 1948 έγινα μέλος του ΚΚΕ. Η περιοχή της Ρούμελης ήταν η ανταρτομάνα του ΕΛΑΣ. Ανέδειξε ηρωικούς καπεταναίους, τον Άρη Βελουχιώτη, τον Νικηφόρο, τον Νάκο Μπελή, τον Διαμαντή και πολλούς άλλους. Το 1947 κατατάχτηκα στο ΔΣΕ. Με το τμήμα που

24

υπηρετούσα κάναμε μια μεγάλη και βασανιστική πορεία από τη Ρούμελη ως το Βίτσι. Εκεί εμάς τους νεοσύλλεκτους μας εκπαίδευσαν στον χειρισμό όπλων και στα πιο βασικά καθήκοντα που έπρεπε να κατέχει ο μαχητής του ΔΣΕ. Μετά μας μετέθεσαν σε μάχιμα τμήματα. Έλαβα μέρος σε πολλές μάχες όπως σε αυτές των μεγάλων επιχειρήσεων του Γράμμου το καλοκαίρι του 1948 και μετά στο Βίτσι. Πήρα μέρος στη μάχη της Νάουσας, της Φλώρινας κλπ. Στις 13 Μαΐου 1949 στη σκληρή μάχη που δώσαμε στο ύψωμα Κουλκουθούρια Βιτσίου, τραυματίστηκα σοβαρά στο αριστερό μου πόδι. Μεταφέρθηκα στην Αλβανία και το φθινόπωρο του 1949 ήρθα στην Ουγγαρία. Το 1954 τέλειωσα την Παιδαγωγική Ακαδημία, ενώ παράλληλα δίδαξα στο Μπάλατοναλμαντι και στο ελληνικό σχολείο του Φέχερτσουργκο. Στο διάστημα 1954-58 φοίτησα στο Πανεπιστήμιο Οικονομολογίας Marx Károly Βουδαπέστης, απ’ όπου πήρα πτυχίο απ’ το τμήμα Εξωτερικού Εμπορίου. Στη συνέχεια εργάστηκα ως στέλεχος πωλήσεων στην Artex, υπήρξα τμηματάρχης στην Konsumex, ενώ στα έτη 1977-1983 διετέλεσα Α’ Γραμματέας

ΙΟύνΙΟς 2012 • EΤΟς: 18°

Φόρος τιμής της εμπορικής αντιπροσωπείας της Ουγγαρίας στο Βουκουρέστι. Το 1965 έλαβα τιμητική διάκριση άριστου εργαζόμενου και το 1974 μου απονεμήθηκε έπαινος του Υπουργείου Εξωτερικού Εμπορίου. Το1989 τιμήθηκα με το ειδικό σήμα για την “Άριστη Εργασία” από το υπουργικό συμβούλιο της Λ.Δ. της Ουγγαρίας. Το 1962 παντρεύτηκα με την ουγγαρέζα Μαρία Νήμετ με την οποία αποκτήσαμε την κόρη μας Κάταλιν και το γιο μας Γιώργο, ο οποίος δημιούργησε οικογένεια και μας χάρισε μια χαριτωμένη εγγονή, την Ταμάρα.

– Πες μας λίγα πράγματα για τις κοινωνικές σου υπηρεσίες.

– Όπως ήδη ανέφερα, το 1948 έγινα μέλος του ΚΚΕ, πάντα έπαιρνα μέρος στις εκδηλώσεις των οργανώσεών μας και προσπαθούσα να εκπληρώσω τις υποχρεώσεις μου απέναντι στο κόμμα, αλλά και να βοηθάω όσο μπορώ τους συμπατριώτες μας στην επίλυση των προβλημάτων τους. Ένα διάστημα διετέλεσα μέλος του προεδρείου του MEASZ, βοήθησα όσο μπόρεσα για να δοθεί λύση και να αναγνωριστεί η πολεμική αναπηρία που δικαιούνταν οι ανάπηροί μας συμπατριώτες. Δυστυχώς με λίγα αποτελέσματα. Στο 13ο διαμέρισμα που κατοικώ ήμουν ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της τοπικής Αυτοδιοίκησης Ελλήνων. Μαζί με όλα τα μέλη της Αυτοδιοίκησης καταβάλαμε πολλές προσπάθειες για τη διατήρηση των

παραδόσεών μας, τα ήθη και τα έθιμα, τη γλώσσα μας και την αγωνιστικότητά μας, με σχετικά καλά αποτελέσματα.

– Αγαπητέ σύντροφε Γιάννη, άκουσα με προσοχή όσα μας αφηγήθηκες για τη ζωή σου, την συμμετοχή σου στους αγώνες του λαού μας για την λευτεριά και την ανεξαρτησία. Καθώς και τη συμβολή σου στις τεράστιες προσπάθειες που καταβλήθηκαν απ’ το ΚΚΕ, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της πολιτικής προσφυγιάς, για την διατήρηση των παραδόσεών μας, του πολιτισμού και της γλώσσας μας. Σήμερα, μετά από τόσα χρόνια, πώς βλέπεις τον Ελληνισμό της Ουγγαρίας και τί προσδοκείς για το μέλλον του; – Δυστυχώς δεν είμαι και τόσο αισιόδοξος. Εμείς ότι πετύχαμε το πετύχαμε χάρη στην ενότητα, στην αγάπη, στην αλληλεγγύη και στην αλληλοεκτίμηση που υπήρχε μεταξύ μας. Σήμερα δυστυχώς αυτά λείπουν, υπάρχει αντιζηλία μεταξύ πολλών στελεχών μας, δεν υπάρχει συναίνεση, συνοχή ανάμεσά τους. Ελπίζω στο μέλλον τα ξεπεραστούν αυτά τα προβλήματα.

– Αυτό όλοι μας το επιθυμούμε και το ευχόμαστε. Αγαπητέ Γιάννη σ’ ευχαριστώ για τη συνέντευξη. Εκ μέρους των αναγνωστών της εφημερίδας μας σου ευχόμαστε καλή υγεία και μεγάλο κουράγιο.

– Κι εγώ σας ευχαριστώ.

Φόρος τιμής

Σ

Σαμαρινιώτης Θωμάς 1925 – 2012

τις 17 Μαΐου πέθανε στο 9ο Διαμέρισμα της Βουδαπέστης ο παλαίμαχος Θωμάς Σαμαρινιώτης. Γεννήθηκε στη Σαμαρίνα της Καστοριάς σε φτωχή οικογένεια. Ο πατέρας του, Γιάννης Σαμαρινιώτης (Σαρμανιώτης), ήταν τσαγκάρης, η μητέρα του δούλευε στο σπίτι. Ήταν 6 αδέλφια, 3 αγόρια και 3 κορίτσια, από τα οποία ζει μόνο ένας αδελφός του. Μετά την επιδρομή των ιταλο-γερμανικών επιδρομέων στη χώρα εντάσσεται στις ένοπλες ομάδες ως μαχητής του ΕΛΑΣ. Μετά το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου συμμετείχε στον Εμφύλιο, στις μάχες των Γρεβενών και της Σαμαρίνας, και βοήθησε επίσης πολλούς αντάρτες να περάσουν κρυφά τα γιουγκοσλαβικά σύνορα. Στην Ουγγαρία έφτασε το 1950. Εγκαταστάθηκε στο Καπνεργοστάσιο, όπως και πολλοί άλλοι συμπατριώτες του. Εκεί γνώρισε τη γυναίκα του, την Κυριακούλα Παρζίνκα. Απόκτησαν δύο γιους, τον Γιάννη και τον Θανάση. Από το 1953 -και επί τριάντα χρόνια-

δούλευε στην Εταιρεία Σιδήρου και Χάλυβα στο Kőbánya (Kőbányai Vas- és Acélművek) ως πλάστης, καθώς και άλλα δέκα χρόνια μετά την συνταξιοδότησή του. Ήταν δραστήριο μέλος του κόμματος και της ελληνικής κοινότητας, συμμετείχε στο χτίσιμο του χωριού Μπελογιάννης, και από το 1958 ήταν βοηθός της ελληνικής ποδοσφαιρικής ομάδας «Όλυμπος». Η γυναίκα του απεβίωσε το 1994 και πριν από τέσσερα χρόνια, το 2008, έχασε και τον μεγάλο του γιο, τον Γιάννη, με τον οποίο συγκατοικούσε αρκετά χρόνια. Ο χαμός του γιου του άφησε μεγάλο πόνο στην καρδιά του. Κηδεύτηκε στις 7 Ιουνίου 2012 στο Új Köztemető, εκεί όπου αναπαύονται οι αγαπημένοι του. Τον επικήδειο εκφώνησε ο πρόεδρος της Α.Ε.ΟΥ. Τον αποχαιρέτησαν ο γιος του, Θανάσης και τα τρία εγγόνια του, ο Αλέξης, ο Κρίστιαν και ο Θανάσης καθώς και η ελληνική κοινότητα της Ουγγαρίας. Αιώνια η μνήμη του.

25

Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας

Γεύσεις

Σνίτσελ Αγαπητοί μαs αναγνώστεs αυτό το μήνα θα ήθελα να σαs προτείνω 2 νοστιμότατεs συνταγέs σνίτσελ, η μια είναι με κιμά και η άλλη με κοτόπουλο. Η συνταγή με το κοτόπουλο συνιστάται σε αυτούs που προσέχουν ιδιαίτερα την υγεία τουs και τη γραμμή τουs. Καλή σαs όρεξη! Σνίτσελ από κιμά Υλικά – 1 κιλό κιμά μοσχαρίσιο – φρυγανιά όση πάρει – 1/2 φλιτζάνι τσαγιού κρασί και νερό(μισό με μισό) – 4 κουταλάκια του γλυκού κοφτά αλάτι – πιπέρι και κύμινο ή πάπρικα – 1 με 2 αβγά

Υλικά για το πανάρισμα – αλεύρι – αβγό χτυπημένο με λίγο νερό και λάδι – φρυγανιά όση πάρη

Εκτέλεση Ζυμώνουμε όλα μαζί τα υλικά πολύ καλά τουλάχιστον για κάνα δεκάλεπτο. Πλάθουμε μπιφτέκια σε σχήμα οβάλ και κατόπιν τα περνάμε από το αλεύρι, το αβγό και τη φρυγανιά. Για να γίνουνε ακόμη πιο νόστιμα βάζουμε λίγα μπαχαρικά και στο αυγό. Στη συνέχεια τα βάζουμε σε δίσκο με λαδόχαρτο και τα αφήνουμε σκεπασμένα στο ψυγείο για 1 ώρα. Τα ψήνουμε σε βαθιά κατσαρόλα στην οποία προηγουμένωs βάλαμε αρκετό λάδι και το κάψαμε καλά, μέχρι να ξανθύνουν. Τα βγάζουμε και τα σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο για να διατηρηθούν ζεστά. Μπορούμε να τα σερβίρουμε με πατάτες τηγανιτές ή πουρέ και σαλάτα

Σνίτσελ με κοτόπουλο Υλικά – Φιλέτα από κοτόπουλο – κέτσαπ και μουστάρδα – λίγη ρίγανη – αλάτι,πιπέρι – 2 αυγά ή γιαούρτι – φρυγανιά όση πάρει

Εκτέλεση Πλένουμε καλά τα φιλέτα, τα αλατοπιπερώνουμε, προσθέτουμε την κέτσαπ μαζί με τη μουστάρδα, τη ρίγανη και τα ανακατεύουμε καλά. Τα βάζουμε στο ψυγείο για 1 ώρα (αν θέλετε μπορείτε να τα ψήσετε και κατευθείαν, αλλά αν τα αφήσετε θα γίνουν πιο ζουμερά). Χτυπάμε τα αυγά μαs, ρίχνουμε μέσα ένα ένα τα κομμάτια σνίτσελ, τα γυρνάμε και από τις 2 μεριές και έπειτα τα πανάρουμε με τη φρυγανιά. Μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα αυγά με το γιαούρτι για να γίνουν ακόμα πιο ελαφρά. Βάζουμε στο ταψί ένα κομμάτι λαδόκολλα, τη λαδώνουμε με λίγο λάδι και τοποθετούμε τα σνίτσελ επάνω. Ψήνουμε στους 200 βαθμούς μέχρι να ροδίσουν.

26

ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ

Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκδότης: το Σώμα της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Διευθύνων Σύμβουλος της Σύνταξης: Κοράνης Λαοκράτης Αρχισυνταξία: Βούλα Αυγουροπούλου Σελιδοποίηση: Lajos Németh Διεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Φαξ: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Τυπογραφείο: Copycat kft.

ISSN: 1786-0989

ELLINIZMOSZ

A M.G.O.Ö. kiadványa Kiadó: a M.G.O.Ö. Testülete A szerkesztőség ügyvezetője: Koranisz Laokratisz Főszerkesztő: Voula Avgouropoulou Tördelő: Németh Lajos Szerkesztőség cime: 1054 Budapest, Vécsey u. 5.

Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Fax: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Nyomda: Copycat kft.

ISSN: 1786-0989

Φεστιβάλ Εθνικοτήτων στο 13ο διαμέρισμα