MAGYARORSZÁGI GÖRÖGÖK ORSZÁGOS ÖNKORMÁNYZATA 1054 BUDAPEST, Vécsey u. 5.
ελληνισμός Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας • Μάιος 2015
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΆΤΙΚΗ ΓΙΟΡΤΉ
MAJÁLIS
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΉ ΛΑΜΠΡΉ ΣΤΟ ΧΩΡΙΌ HAGYOMÁNYOS GÖRÖG HÚSVET BELOIANNISZBAN ΣΤΡΑΤΉΣ ΤΣΊΡΚΑΣ SZTRATISZ CIRKASZ
1
tartalom Τα νέα μας Híreink
Οι γιορτές μας Az ünnepeink
7
3
Πολιτιστική ατζέντα Kulturális programok
Ιστορία Történelem
2
Η χώρα του ουράνιου τόξου Szivárványország
20
8
12
Λογοτεχνία Irodalom
Χωρίς σύνορα Határtalanul
24
Σκονάκι Puska
26
30
Αθλητικά Sport
16
Αξιολόγηση της περασμένης χρονιάς για τον Σύλλογο
A Syllogos tavalyi évét értékelték a küldöttek
Συνέλευση του Πολιτιστικού Συλλόγου Ελλήνων Ουγγαρίας συγκλήθηκε στις 2 Απριλίου 2015 όπου οι εκπρόσωποι συζήτησαν τις δραστηριότητες και τα οικονομικά του Συλλόγου για το έτος 2014, ενώ αποφάσισαν και για τις εκδηλώσεις της φετινής χρονιάς. Τα έσοδα του 2014 ανήλθαν στα 2.733.000 φιορίνια, ενώ τα έξοδα ανέρχονται στα 3,7 εκατομμύρια, ξεπερνώντας κατά πολύ τον προϋπολογισμό. (Η διαφορά καλύφθηκε με οικονομικές ενισχύσεις από τον πρόεδρο.) Ανάμεσα στα πιο σημαντικά έξοδα συμπεριλαμβάνεται το ενοίκιο της έδρας στην οδό Baross (550.000 φιορίνια). Εκτός από τις δικές του διοργανώσεις (όπως Πάσχα, Πρωτομαγιά, Ημέρα Αθλητισμού, εκδρομή στον Γράμμο, Πολυτεχνείο) ο Σύλλογος υποστήριξε οικονομικά και διάφορες άλλες εκδηλώσεις. Χορήγησε 200 χιλιάδες για την κατασκήνωση των παιδιών στην Ελλάδα, και 240 χιλιάδες συνολικά για τις διάφορες εκδηλώσεις στο χωριό Μπελογιάννης. Η συναυλία του Zoltán Kollonay, Έλληνα καλλιτέχνη στην Nagykanizsa χρηματοδοτήθηκε με 50 χιλιάδες φιορίνια. Με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Ερευνών καταφέραμε να ψηφιοποιήσουμε τα παλιά μητρώα του Συλλόγου, που αποτελούν πρωτότυπη βάση για τις μετέπειτα έρευνες. Δυστυχώς, λόγω αποτυχημένων διαγωνισμών που κληροδοτήθηκαν από την προηγούμενη ηγεσία, χρειάστηκε να επιστραφούν 440.000 φιορίνια, ευτυχώς όμως μετά την λήξη της απαγόρευσης που ίσχυε τα τελευταία χρόνια, ο Σύλλογος από το 2014 παίρνει εκ νέου μέρος στους κρατικούς διαγωνισμούς. Από διαγωνισμούς απέσπασε 1,5 εκατομμύρια φιορίνια συνολικά για την λειτουργία του και για εκδηλώσεις, ενώ τα έσοδα από συνδρομές ανέρχονται στις 191.000. φιορίνια. Ο Σύλλογος μαζί με την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας αποτελούν συνιδιοκτήτες της Μη Κερδοσκοπικής Ανώνυμης Εταιρείας «Οίκος Ελληνισμού» (Görögség Háza Nonprofit Kft.), τα λογιστικά έξοδα της οποίας τα τελευταία χρόνια καλύπτονταν αποκλειστικά από τον Σύλλογο. Για να τεθεί σε λειτουργία η εταιρεία αυτή ίσως χρειαστεί ο Σύλλογος να αναλάβει διάφορα καινούρια καθήκοντα και έργα, τα οποία θα επιφέρουν έσοδα, «χειρόπιαστα» και από την κοινότητά μας επίσης. Συμπεραίνοντας μπορούμε να πούμε ότι η λειτουργία του Συλλόγου κατά το 2014 – παρά το αρνητικό ισοζύγιο – ήταν επιτυχής, διότι μετά από πολλά χρόνια ξεκίνησαν ξανά οι δικές του εκδηλώσεις, και η δραστηριότητά του επεκτάθηκε και πέραν της λειτουργίας της έδρας στην οδό Baross. Εδώ να σημειωθεί ότι στον Σύλλογο φιλοξενούνται αφιλοκερδώς και οι πρόβες διαφόρων πολιτιστικών οργανώσεων (χορωδίες, χορευτικά), όπως και οι εκδηλώσεις του Συλλόγου Φίλων και Οπαδών του ΚΚΕ. Υπήρξε επιτυχία και με την ίδρυση του Τμήματος Φυσιολατρών, εντούτοις φαίνεται σκόπιμο να ιδρυθούν και άλλα τμήματα. Επίσης επιτυχής ήταν και η «αναζωογόνηση» της ελληνικής κοινότητας στην πόλη Debrecen, έργο το οποίο θα μπορούσε να επεκταθεί και στις πόλεις Nyíregyháza και Szolnok. Καθορίστηκαν και τα προγράμματα για το 2015, όπου πέρα από τις μόνιμες εκδηλώσεις (Πρωτομαγιά, Πολυτεχνείο) θα προσφερθεί οικονομική υποστήριξη και σε διάφορες άλλες επίσης, όπως στην εκδήλωση μνήμης για τα 50 χρόνια ίδρυσης του Σχολείου της συνοικίας Lakatos. Ψηφίστηκε επιχορήγηση 200.000 φιορίνια για το φετινό πασχαλιάτικο πανηγύρι στο χωριό Μπελογιάννης. Το Τμήμα Φυσιολατρών για φέτος σχεδιάζει επίσκεψη στο Βίτσι, ενώ ο Σύλλογος θα υποστηρίξει οικονομικά και φέτος τη διοργάνωση παιδικής κατασκήνωσης στην Ελλάδα. Καινούρια πρωτοβουλία αποτελεί φέτος η διάλεξη της 21ης Απριλίου με ιστορικό περιεχόμενο, που αποτελεί την πραγματοποίηση περσινών σχεδίων, η οποία θα ολοκληρωθεί με μια σειρά προβολής ταινιών, με εναρκτήρια την προβολή στις 16 Μαΐου.
A Magyarországi Görögök Kulturális Egyesületének küldöttgyűlése 2015. április 2-án ülésezett. A küldöttek megvitatták az egyesület 2014. évi tevékenységét és gazdálkodását, illetve döntöttek az idei évi programokról. Az egyesületnek 2 millió 733 ezer forint bevétele származott 2014-ben, míg kiadásai ezt jóval meghaladták, mintegy 3 millió 700 ezer forintot tettek ki. (A különbözetet az elnök saját anyagi hozzájárulásai fedezték.) A fontosabb kiadási tételek között szerepelt a Baross utcai helyiség bérleti díja (550 ezer forint). Saját rendezvényein kívül (húsvét, majális, sportnap, Grammosz-túra, Politechnio) a Syllogos más rendezvényeket is támogatott 2014-ben. A gyermekek görögországi táborához 200 ezer forinttal, különböző beloianniszi projektekhez pedig összesen 240 ezer forinttal járult hozzá. Kollonay Összességében Zoltán nagykanizsai görög művész tavalyi jubileumi kijelenthető, hogy a koncertjét 50 ezer forinttal támogatta az egyesület. Syllogos 2014. évi Sikerült a Kutatóintézet működése – a negatív támogatásával digitalizálni a Syllogos egykori egyenleg ellenére – anyakönyveit, amely jó alapul szolgálhat a későbbi sikeresnek tekinthető kutatásokhoz. Sajnos örökölt pályázatok kapcsán 440 ezer forint visszautalási kötelezettsége keletkezett az egyesületnek, ám jó hír, hogy a korábbi évek tiltása után, tavaly már ismét részt vehetett az állami költségvetés forrásaira kiírt pályázatokon. Működésre és rendezvényekre összesen 1 millió 500 ezer forintot nyert pályázatokon a Syllogos, tagdíjbevétele 191 ezer forint volt. A Syllogos az országos önkormányzattal közösen tulajdonosa a Görögség Háza Nonprofit Kft.-nek, amelynek könyvelési feladatait az elmúlt években kizárólag a Syllogos költségeiből fedezték. A kft. működésének beindítása számos új feladat átvállalását jelentheti, amely a közösség számára is látható bevételeket eredményezhet. Összességében kijelenthető, hogy a Syllogos 2014. évi működése – a negatív egyenleg ellenére – sikeresnek tekinthető, hiszen hosszú évek után újra kialakultak saját rendezvényei, s tevékenysége nem korlátozódik csupán a Baross utcai helyiség működtetésére. Itt kell megjegyezni, hogy a Syllogos ad otthont számos kulturális egyesület (kórus, tánccsoport) próbáinak, de a KKE baráti köre is térítésmentesen veheti igénybe rendezvényeire a Syllogos helyiségét. Sikeresnek mutatkozott a Természetjáró Tagozat létrehozatala is, ezért célszerűnek látszik új tagozatok indítása is. Sikernek tekinthető a debreceni görög közösségi élet beindulása, s ennek folytatása lehet a nyíregyházi és szolnoki görög családok bevonása közösségünk vérkeringésébe. A 2015. évi programok meghatározásakor a kialakult állandó programok (május 1-jei rendezvény, Politechnio) mellett néhány új ötlet is támogatást kapott a küldöttektől, illetve kimondottan a 2015. évre vonatkozó jubileumi rendezvényeket (50 éves a Lakatos-telepi iskola) is támogat az egyesület. Az idei beloianniszi húsvétra 200 ezer forint támogatást szavazott meg a küldöttgyűlés. A Természetjáró Tagozat idén Vici-túrát tervez. A Syllogos idén is hozzá kíván járulni a gyermekek görögországi táboroztatásához. Idén új kezdeményezés az április 21-i történelmi előadás, amely tulajdonképpen a tavalyi programterv megvalósítása, s ez egészül ki egy háromrészes filmvetítési rendezvénysorozattal, melynek első részére május 16-án kerül sor.
ΣΠ
szp
Τα νέα μας | Híreink | 3
Τιμητική εκδήλωση για τους βετεράνους Η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας με μια ξεχωριστή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 4 Απριλίου στο Ξενοδοχείο Actor, τίμησε τους βετεράνους μαχητές και μαχήτριες της δοξασμένης Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που αγωνίστηκαν με το όπλο στο χέρι εναντίον των ξένων κατακτητών και συνεργατών τους για τη λευτεριά, την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία της πατρίδας μας την περίοδο 1940-1950.
του Θανάση Ζιανού
ΗΑυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας με μια ξεχωριστή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 4 Απριλίου στο Ξενοδοχείο Actor, τίμησε τους βετεράνους μαχητές και μαχήτριες της δοξασμένης Εθνικής Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας που αγωνίστηκαν με το όπλο στο χέρι εναντίον των ξένων κατακτητών και συνεργατών τους για τη λευτεριά, την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία της πατρίδας μας την περίοδο 1940-1950. Όσοι μπόρεσαν από τους, υπερήλικες πλέον, λίγους συμπατριώτες αγωνιστές, οι περισσότεροι ανάπηροι και άρρωστοι, παραβρέθηκαν στην εκδήλωση καθώς και αρκετοί συγγενείς, γνωστοί και φίλοι, εκφράζοντας την συμπάθεια και αγάπη τους σε αυτούς που πρωτοστάτησαν στον ηρωικό αγώνα του λαού μας. Παρόντες μεταξύ άλλων ήταν οι κ.κ. Γιώργος Κουκουμτζής, πρόεδρος της ΑΕΟΥ, Θεόδωρος Σκεύης, επίτιμος πρόεδρος της ΑΕΟΥ, οι αντιπρόεδροι Σπύρος Αγκάρντι, Βασίλης Αγγελίδης και Σαράντης Μαντζουράκης, ο γραμματέας της Λέσχης Φίλων και Οπαδών ΚΚΕ Ουγγαρίας Βίκτωρας Φαρατζής και ο εκπρόσωπος της ελληνικής εθνικότητας στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο Λαοκράτης Κοράνης. Την εκδήλωση άνοιξε ο γνωστός ηθοποιός Νίκος Δημουλάς χαιρετώντας τους βετεράνους κι ευχόμενος καλή υγεία και μακρόχρονη ζωή. Οι μουσικοί Β.Αγγελίδης και Σ.Μαντζουράκης τραγούδησαν το ποίημα του γράφοντα «Ο ξενιτεμένος» μελοποιημένο από τον Β.Αγγελίδη. Ακολούθησε απαγγελία ποιημάτων, «Χώμα ελληνικό» του Γεώργιου Δροσίνη από τον Ν.Δημουλά, «Πατρικό σπίτι» της Κίτσας ΠαπαδοπούλουΚουκουμτζή που απήγγειλε η ίδια, και τέλος η Δήμητρα Κεκέ-Κανακαρίδου απήγγειλε το ποίημα του Κώστα Βάρναλη «Οδηγητής» αφιερωμένο στους 2ΟΟ εκτελεσθέντες κομμουνιστές την 1η Μαΐου του 1944 από τους Γερμανούς. Ο Β.Φαρατζής μετέφερε τους χαιρετισμούς της Κ.Ε του ΚΚΕ και αναφέρθηκε με λίγα λόγια στους αγώνες του λαού μας στην Εθνική Αντίσταση και τους παράγοντες που προκάλεσαν τον εμφύλιο, στην αντιδραστική κυβέρνηση του Καΐρου, στους δοσίλογους ταγματασφαλίτες. Τόνισε τον ρόλο των κομμουνιστών που πρωτοστάτησαν στον αγώνα της ΕΑ, όπου χιλιάδες μέλη, ανώτερα, κατώτερα και μεσαία στελέχη θυσιάστηκαν για τη λευτεριά του ελληνικού λαού. Ακολούθησε η απονομή των καλοφτιαγμένων τιμητικών ενθυμίων στους πρώην μαχητές τα οποία με συγκίνηση παρέλαβαν ευχαριστώντας την ΑΕΟΥ για την ξεχωριστή τιμή που τους έκαναν. Αυτή η εκδήλωση τιμάει και τους ίδιους τους οργανωτές που όλοι τους είναι παιδιά και εγγόνια, απόγονοι αγωνιστών. Οι ίδιοι μπορούν να είναι υπερήφανοι για τους προγόνους τους. Δυστυχώς αρκετοί προσκεκλημένοι βετεράνοι δεν μπόρεσαν να παρεβρεθούν λόγω προχωρημένης ηλικίας και επιδεινωμένης υγείας. Αυτούς θα τους επισκεφτούν κατ’ οίκον μέλη της ΑΕΟΥ για να τους παραδώσουν τα ενθύμια. Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να κάνω μια πρόταση. Θα ήταν καλό να ιδρυθεί ένας Σύλλογος Απογόνων της ΕΑ και του ΔΣΕ που να αποτελείται ως επί το πλείστον από νέους με κύριο σκοπό τη διατήρηση και εκλαΐκευση των αγώνων της ΕΑ, συνεργασία με τις αντίστοιχες ελληνικές οργανώσεις, την ΚΝΕ και φυσικά τη Λέσχη Φίλων και Οπαδών ΚΚΕ Ουγγαρίας. Είναι αναγκαίο γιατί σε λίγα χρόνια θα φύγουν από τη ζωή και οι λίγοι ακόμα εναπομείναντες αντιστασιακοί . Στο τέλος της εκδήλωσης προσφέρθηκε γεύμα που καταναλώθηκε με μεγάλη όρεξη. Ευχαριστούμε όσους συνέβαλαν στην οργάνωση και πραγματοποίηση αυτής της εορταστικής τιμητικής εκδήλωσης που συμπίπτει και με την 70η επέτειο απελευθέρωσης της Ουγγαρίας από τον φασιστικό ναζισμό, όπου έδωσαν τη ζωή τους 150.000 σοβιετικοί στρατιώτες και αξιωματικοί.
4
| Τα νέα μας | Híreink
Tiszteletadás a veteránoknak A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata egy, az Actor Hotelben, 2015. április 4-én tartott különleges rendezvény keretében tisztelgett a dicsőséges Nemzeti Ellenállás, valamint a Demokratikus Hadsereg veterán harcosai és harcosnői előtt, akik kezükben fegyverrel küzdöttek az idegen megszállók és hazai támogatóik ellen, a szabadság, függetlenség és a demokrácia eszméiért, az 1940-1950 –es években.
Thanaszisz Zianosz
A kevés, még életben lévő, aggkorú görög harcos – legtöbbjük beteg és rokkant – többsége eljött hozzátartozóik, barátaik és ismerőseik társaságában, akik tiszteletüket és szeretetüket fejezték ki a görög nép harcában kimagasló szerepet vállalt hősök iránt. A rendezvényen jelen volt Kukumzisz György, az MGOÖ elnöke, Szkevisz Theodorosz, az MGOÖ tiszteletbeli elnöke, Agárdi Szpírosz, Angelidisz Vaszilisz és Mandzurakisz Szarandisz elnökhelyettes urak, Faratzis Victor, a KKE Magyarországi Baráti Köre titkára, valamint Koranisz Laokratisz görög nemzetiségi szószóló. Az eseményt Dimulász Miklós, a méltán közismert színész nyitotta meg, aki jó egészséget és hosszú életet kívánva köszöntötte a veteránokat. Angelidisz és Mandzurakisz művész urak előadták e sorok írójának az Angelidisz úr által megzenésített „O xenitemenosz” című versét. Ezután verscsokor következett: Georgiosz Droszinisz „Görög föld” című versét Dimulász Miklós adta elő, Papadopulu-Kukumzi Kica pedig saját, „Apai ház” című versét szavalta el. Végül Kosztasz Varnalisz „Vezető” című versét, mely az 1944. május 1-jén, a németek által kivégzett 200 kommunista emlékére íródott, Kanakaridu-Keke Dimitra adta elő. Faratzis úr a KKE központi tanácsának üdvözletét tolmácsolta, és pár szóban megemlékezett a görög nép Nemzeti Ellenállás keretében folytatott harcairól és a polgárháborúhoz vezető okokról, a kairói reakcionista kormányról és a kollaboráns rendfenntartókról. Kiemelte a kommunisták vezető szerepét a Nemzeti Ellenállásban, melynek során tagok és vezetők ezrei adták életüket a görög szabadságért. Ezután igényes emlékplakettek átadására került sor a veteránok részére, akik meghatottan vették át azokat, megköszönve az MGOÖ –nek ezt a különleges megtiszteltetést. Ez a rendezvény a szervezőket is ünnepli, ők mind az egykori harcosok gyermekei és unokái, akik joggal büszkék elődeikre. Sajnos néhány meghívott veterán nem lehetett jelen egészségügyi állapota és öreg kora miatt, őket az MGOÖ képviselői lakhelyükön fogják felköszönteni, és számukra az emlékplaketteket átadni. Ehelyütt szeretnék javasolni valamit. Jó lenne megalapítani a Nemzeti Ellenállás és a GDH utódainak egyesületét, mely főként fiatalokból állna, az Ellenállás küzdelmeinek, emlékezetének megőrzése és továbbvitele céljából, együttműködve hasonló görög szervezetekkel, a KNE-vel és természetesen a KKE Magyarországi Baráti Körével. Szorít az idő, mert néhány év múlva már nem lesz közöttünk ez a maroknyi, még élő ellenálló. A rendezvény végén ebédet szolgáltak fel, melyet kellemesen el is fogyasztottak. Köszönjük mindenkinek, aki az esemény megvalósításában részt vett, amely éppen egybeesett Magyarország fasizmus alóli felszabadításának 70. évfordulójával, melyben 150.000 szovjet katona és tiszt adta életét.
Τα νέα μας | Híreink | 5
Ημέρα μνήμης του Ν.Μπελογιάννη Εκδήλωση στο χωριό Μπελογιάννης πραγματοποιήθηκε στις 30 Μαρτίου, ημέρα εκτέλεσης του κομμουνιστή ήρωα Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του πριν από 63 χρόνια με την κατηγορία της κατασκοπείας. Στην εκδήλωση, το πολιτιστικό πρόγραμμα της οποίας επιμελήθηκε η δασκάλα του χωριού, Ευτυχία Κουτσαλιάρη με τη συμμετοχή μαθητών του σχολείου, παραβρέθηκε οπρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Γιώργος Κουκουμτζής και μίλησε ο δήμαρχος του χωριού Κώστας Παπαλέξης, ο οποίος αναφέρθηκε στον Νίκο Μπελογιάννη, κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή στα γεγονότα της εποχής και διαβεβαίωσε πως το όνομα του χωριού δεν πρόκειται να αλλάξει. Στη συγκέντρωση μίλησε εκ μέρους της Λέσχης Φίλων του ΚΚΕ Ουγγαρίας, ο Βίκτωρ Φαρατζής. Στην ομιλία του ανέδειξε το ταξικό περιεχόμενο της πολιτικής που οδήγησε στη δολοφονία του Νίκου Μπελογιάννη, και τις ευθύνες συνολικά της αστικής τάξης και του κράτους της. Επίσης έγινε αναφορά στις σημερινές δυσκολίες στη ζωή των εργαζομένων, και στην Ελλάδα και στην Ουγγαρία και τόνισε την ανάγκη διαφύλαξης της ιστορικής αλήθειας. Τέλος, οι επίσημοι φορείς της ελληνικής κοινότητας Ουγγαρίας κατέθεσαν
στεφάνια και τα παιδιά απόθεσαν κόκκινα γαρύφαλλα στο άγαλμα του Ν.Μπελογιάννη στην κεντρική πλατεία του χωριού, ως ελάχιστο φόρο τιμής στην μνήμη του.
Ο ΥΠΕΞ της Ελλάδας στη Βουδαπέστη
Budapesten tárgyalt a görög külügyminiszter
Ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση του πρωθυπουργού Βίκτωρ Όρμπαν στις 6 Απριλίου ο Έλληνας υπουργός εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς επισκέφθηκε την Ουγγαρία. Πριν τις επίσημες διαπραγματεύσεις του πραγματοποίησε ανεπίσημη συνάντηση με την ηγεσία της ελληνικής κοινότητας της Ουγγαρίας. Στο δείπνο μαζί με τον πρέσβυ κ. Δημήτρη Γιαννακάκη πήραν μέρος και ανώτερα στελέχη της ελληνικής πρεσβείας. Ο κ.υπουργός ενδιαφέρθηκε για την καθημερινή ζωή των Ελλήνων της χώρας, για την ιστορία της μετεμφυλιακής ελληνικής διασποράς στην Ουγγαρία. Την επομένη ο κ. Κοτζιάς μαζί με τους ομολόγους του από την Σερβία και την ΠΓΔΜ καθώς και τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας πραγματοποίησε συνομιλία με μέλη της ουγγρικής κυβέρνησης για θέματα ενεργειακής πολιτικής. Ο υπουργός Εξωτερικών και Εξωτερικής Οικονομίας της Ουγγαρίας κ. Péter Szijjártó μετά της συνδιασκέψεις ανακοίνωσε τη σύσταση ειδικής επιτροπής εργασίας για την προετοιμασία της βελτίωσης των υποδομών. Σύμφωνα με τα σχέδια, το ρώσικο φυσικό αέριο μετά το 2019 θα φτάνει στην Ουγγαρία με το «Τουρκικό Ρεύμα» μέσω Ελλάδας, ΠΓΔΜ και Σερβίας, διά του αγωγού Tesla. Επ’ ευκαιρίας της συνάντησης στην Βουδαπέστη ο Έλληνας υπουργός διαπραγματεύτηκε με τον Σκοπιανό ομόλογό του Νίκολα Πόποβσκι. Αναφορικά με τη διαμάχη για την ονομασία της ΠΓΔΜ ο κ.Κοτζιάς εξέφρασε την υποστήριξή του για την συνέχιση των διαπραγματεύσεων πάνω στις προτάσεις του ΟΗΕ, καθώς και την πρόθεση της Ελλάδας να υποστηρίζει την ένταξη της πρώην γιουγκοσλαβικής χώρας στην ΕΕ και στην Ευρω-Ατλαντική ζώνη. Οι δύο υπουργοί δήλωσαν ρητά ότι τα μέτρα για την επανάκτηση της εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο χώρες θα συμβάλλουν στην βελτίωση των διμερών σχέσεων, αλλά θα διευκολύνουν επίσης και την εξεύρεση αμοιβαίας αποδεκτής λύσης στη διαμάχη για την ονομασία. Κατά τις διαπραγματεύσεις του κ.Κοτζιά με τον υπουργό Εξωτερικών της Σερβίας Ivica Dačić πέρα από την ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων συμφώνησαν και στην επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Βελιγράδι. ΣΠ
Április 6-án, Orbán Viktor miniszterelnök meghívására Magyarországra érkezett Nikosz Kotziasz görög külügyminiszter. Másnapi tárgyalásai előtt kötetlen vacsorán találkozott a magyarországi görög közösség vezetőivel. A vacsorán Dimitrisz Jannakakisz nagykövet kíséretében részt vettek a görög követség vezető tisztségviselői is. A miniszter kíváncsi volt a magyarországi görögök mindennapjaira, a polgárháború után kialakult görög diaszpóra magyarországi történetére. Nikosz Kotziasz másnap a FYROM és Szerbia külügyminisztere, valamint Törökország EU-ügyi miniszterének társaságában a térség energiaellátásáról értekezett a magyar kormány tagjaival. Szijjártó Péter, Magyarország külgazdasági és külügyminisztere a tanácskozás után bejelentette, hogy a felek szakértői munkabizottságot hoznak létre az infrastrukturális fejlesztések előkészítésére. A tervek szerint az orosz gáz 2019 után a Török Áramlat révén Görögországon, Szkopjén és Szerbián át a Tesla névre keresztelt gázvezetéken jutna el Magyarországra. A budapesti esemény lehetőséget szolgáltatott arra is, hogy a görög tárcavezető tárgyalásokat folytasson szkopjei kollégájával, Nikola Popovszkival. A névvita kapcsán Kotziasz támogatását fejezte ki az ENSZ által javasolt tárgyalások folytatására, illetve kifejezte Görögország szándékát a volt jugoszláv tagköztársaság európai uniós és euroatlanti integrációs törekvéseinek támogatására is. Mint azt a két tárcavezető leszögezte: a két ország közötti bizalom újraépítését szolgáló intézkedések segíthetnek a kétoldalú kapcsolatok javításában, de megkönnyíthetik a megállapodást a névvitában, egy kölcsönösen elfogadott elnevezésről is. Ivica Dačić szerb külügyminiszterrel folytatott tárgyalásain Kotziasz a kétoldalú kapcsolatok erősítése mellett Alekszisz Ciprasz görög miniszterelnök belgrádi látogatásáról állapodott meg.
6
| Τα νέα μας | Híreink
szp
PROGRAMAJÁNLÓ - 2015. május Kapcsolattartó: Stefanidu Janula (06703120783, stefaniduj@gmail.com)
Zene Mydros - www.mydros.hu 05. 09. (szombat) 18:00 Ferencváros, József Attila lakótelep, Közösségi Ház (Budapest, IX. kerület, Toronyház utca 3/b.) 05. 22. (péntek) 19:00 Szigetmonostor, Árpád utca 15. 05. 23. (szombat) 18:00 Csepel, Radnóti Miklós Művelődési Ház (Budapest, Vénusz utca 2.) 05. 24. (vasárnap) 17:00 Göd, Duna Csárda (Göd, Jósika utca 16.) 05. 29. (péntek) 19:00 Kispest, KMO Művelődési Ház (Bp., XIX. kerület, Teleki utca 50.) 05. 30. (szombat) 19:00 Görögség Háza - a Romiosyni kórus estje (Bp., IX. kerület, Börzsöny utca 2-4.) 05. 31. (vasárnap) 18:00 Nemzetiségi Nap -Angyalföld (Bp., XIII. kerület, Babér utcai templom tere) Fanari Májusban minden csütörtökön: 19:00 Gyradiko (Bp., III. kerület, Pünkösdfürdő és Királyok útja sarok) Májusban minden pénteken: 19:00 Estia Gyradiko (Bp., XIII. kerület, Victor Hugo utca 35.) Palio Buzuki 05. 01. (péntek) 15:00 Május 1. rendezvény a Görögség Házánál (Bp., IX. kerület, Börzsöny utca 2-4.) 05. 11. (szombat) 13:00 Budaörsi Nemzetiségi Napok, utcabál (Budaörs, Fő út) 05.17. (vasárnap) 16:00 Pondoszi genocídium emléknap Görögség Háza (Bp., IX kerület, Börzsöny utca 2-4.) Akropolis Compania 05. 02. (szombat) 17:00 Szentendre, Kálvária út 18. (Barcsay Jenő Általános Iskola aulája) Sirtos - www.sirtos.hu Májusban minden vasárnap: 18:00 Óbudai Művelődési Központ (Bp., III. kerület, San Marco utca 81.) Sarantis Mantzourakis - www.sarantismantzourakis.hu
Egyház www.patriarchatus.hu Konstantinápolyi Egyetemes Patriarchátus Magyarországi Exarchátusának Szent Hierotheosz és Szent István kápolnája (Budapest, V. kerület, Váci utca 55., I. emelet 1.) • • • • •
Májusban minden szombaton: 18:00 - Esti Istentisztelet Májusban minden vasárnap: 09:00 - Hajnali Szolgálat; 10:00 - Szent Liturgia 05. 21 (csütörtök) 8:00 Úr mennybemenetele, Szent Konstantin és Heléna ünnepe 05. 31. (vasárnap) 09:00 - Hajnali Istentisztelet Pünkösd Vasárnap: 10:00 - Ünnepi Szent Liturgia
Egyéb Kariatidák - www.kariatidak.hu 05. 30. (szombat) 11:00 Évzáró „Pireuszi Esték” - Kávéházi beszélgetések „Magyar Nagyasszonyok”, Árpádházi Szent Piroska élete. Előadó: Józsa Judit kerámiaszobrász. Helyszín: Váci Utca Center (Bp., V. kerület, Váci utca 81. – a Fővám térhez van közel) 05.17. (vasárnap) 16:00 Pondoszi genocídium emléknap - Görögség Háza (Bp., IX kerület, Börzsöny utca 2-4.) Helidonaki 05.17. (vasárnap) 16:00 Pondoszi genocídium emléknap - Görögség Háza (Bp., IX kerület, Börzsöny utca 2-4.) 05. 31. (vasárnap) 18:00 Nemzetiségi Nap -Angyalföld (Bp., XIII. kerület, Babér utcai templom tere) Romiosyni kórus 05. 30. (szombat) 19:00 Görögség Háza - a Romiosyni kórus estje (Bp., IX. kerület, Börzsöny utca 2-4.) Ellinismos táncegyüttes 05 09. (szombat) 15:00 Budaörsi Nemzetiségi Napok (Budaörs, Fő út) 05.17. (vasárnap) 16:00 Pondoszi genocídium emléknap - Görögség Háza (Bp., IX kerület, Börzsöny utca 2-4.) 05. 29. (szombat) 19:00 Kőrösi Csoma Sándor Művelődési Központ (Kőbánya, Előd utca 1.) 05. 31. (vasárnap) 18:00 Rákospalota, Csokonai Művelődési Központ (Bp., XV. kerület, Eötvös utca 64.) XV. kerületi Görög Nemzetiségi Önkormányzat rendezésében (Rákospalota) 05. 31. (vasárnap) 11:00-től egész napos rendezvény, Görög Gyermeknapi Matiné. Kvízmester: Partics Krisztina. Helyszín: Csokonai Művelődési Központ (Bp., XV. kerület, Eötvös utca 64.) Természetjáró Tagozat 05. 10. (vasárnap) 10:00 Pomáz, HÉV állomás a találkozási pont, DobogókőPilismarót az útvonal. 05.24. (vasárnap) 10:00 Széll Kálmán tér a találkozási pont, Budai-hegység az útvonal.
TV-Rádió görög nyelvű adásai •
05. 14. (csütörtök) 06:00 - Duna TV – Rondó
•
05.14. (csütörtök) 12:00 – Duna World - ismétlés
•
05. 28. (csütörtök) 06:00 - Duna TV - Rondó
•
05. 28. (csütörtök) 12:00 - Duna World - ismétlés
•
Májusban minden csütörtökön: 13:00-13:30 - MR4 Rádióban görög nyelvű műsor hallható. Ismétlés minden szombaton: 01:00-kor. (Középhullámon a 873, vagy a1188khz).
Πολιτιστική ατζέντα | Kulturális programok | 7
Παραδοσιακή Λαμπρή στο χωριό Μπελογιάννης Σοφία Πιπιτσούλη
Ας κλείσουμε μέσα μας τα λόγια του Πατριάρχη μας: „Είμαστε όλοι αδιάσπαστα ενωμένοι με πίστη, αγάπη και ελπίδα για το μέλλον. Καλή Πασχαλιά! Χριστός Ανέστη!’’
Κυριακή 12 Απριλίου 2015 και το χωριό Μπελογιάννης έχει την τιμητική του. Όλη η Ομογένεια των Ελλήνων της Ουγγαρίας γιορτάζει φέτος στο χωριό την ημέρα του Πάσχα. Η άνοιξη έχει βάλει την πινελιά της να στολίσει το χωριό για να μας υποδεχτεί, η φύση υπέροχη… Οι αμυγδαλιές άσπρες νυφούλες, τα δέντρα καταπράσινα ενώ οι παπαρούνες δίνουν το δικό τους αγωνιστικό αναστάσιμο χρώμα. Η εκκλησιά φωτεινή, χαρούμενη μας υποδέχεται στην είσοδο του χωριού. Η μέρα ηλιόλουστη με ένα ελαφρύ αεράκι να χαλαρώνει την ατμόσφαιρα. Από όλη την Ουγγαρία καταφτάνουν οι επισκέπτες, από το Μίσκολτς, την Ταταμπάνια και τα διάφορα διαμερίσματα της Βουδαπέστης. Μαζί μας βρίσκεται και ο βουλευτής της κυβέρνησης από την Πιερία κ. Ζαννάς Ζήσης, φιλικός, ομιλητικός, ο οποίος θέλησε να μοιραστεί αυτές τις στιγμές μαζί μας στο ιστορικό χωριό. Στο γήπεδο του χωριού όλα είναι έτοιμα για τη φιλοξενία και μας περιμένουν. Την εκδήλωση ξεκινάει ο πρωτοπρεσβύτερος Ιωσήφ Κάλοτα όπου ευλόγησε τα κόκκινα αυγά που είχαν προετοιμάσει οι νοικοκυρές του χωριού με πολλή αγάπη και διάβασε το γιορτινό μήνυμα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Χαιρετισμούς απευθύνουν και ο γενικός αντιπρόεδρος της Αυτοδιοίκησης κ. Αγκάρντι καθώς και ο δήμαρχος του χωριού κ.Παπαλέξης, ο πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης του χωριού κ.Ντούλας και ο βουλευτής κ.Ζαννάς. Μετά ακολούθησε το πατροπαράδοτο τσούγκρισμα των αυγών με ανταλλαγές ευχών, προσφέρθηκε γεύμα με αρνάκι και ποτά και ακολούθησε γλέντι μέχρι αργά το απόγευμα. Όμορφη στιγμή της γιορτής αποτέλεσε το τεράστιο σοκολατένιο αυγό που δώρισε στην κοινότητα ευχόμενος χρόνια πολλά ο συμπατριώτης μας Λεωνίδας Ραφαελιάν, ξακουστός κατασκευαστής βιολιών στην Κρεμόνα της Ιταλίας. Σε όλη την εκδήλωση ο πρόεδρος της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας κ. Κουκουμτζής και ο πρόξενος κ. Τσώκος βρίσκονταν κοντά μας και διασκέδασαν με τις οικογένειές τους. Ας κλείσουμε μέσα μας τα λόγια του Πατριάρχη μας: ‚’ Είμαστε όλοι αδιάσπαστα ενωμένοι με πίστη, αγάπη και ελπίδα για το μέλλον. Καλή Πασχαλιά! Χριστός Ανέστη!’’
Hagyományos görög húsvét Beloianniszban Sofia Pipitsouli
Zárjuk szívünkbe Pátriárkánk üzenetét: „Mind felbonthatatlanul össze vagyunk kötve a hit, a szeretet és a jövőbe vetett remény által. Kellemes Húsvéti Ünnepeket! Krisztus feltámadt!’’
8
2015. április 12-én, vasárnap, Beloiannisznak kitüntetett szerep jutott: az összes magyarországi görög itt ünnepelte idén húsvét napját. A tavasz díszes ecsetvonásaival fogadott minket a falu, csodálatos volt a természet... A mandulafák, mint fehérbe öltözött menyasszonyok, a zöldellő fák, a pipacsok pedig a feltámadás színével járultak az összképhez. A fényes templom örömmel fogadott minket a falu határán. A nap verőfényes volt, egy kis könnyed szellő fújdogált, hogy felfrissítse a levegőt. Magyarország minden részéről érkeztek látogatók: Miskolcról, Tatabányáról és Budapest különböző kerületeiből. Körünkben volt a barátságos és beszédes Zannas Zisis kormányzati képviselő is Pieriából, aki osztozni akart velünk ezekben a pillanatokban, a történelmi faluban. A község futballpályáján minden kész volt a vendéglátásra. A rendezvény nyitányaként Kalota József tiszteletes megáldotta a piros tojásokat, amelyeket a falu házigazdái nagy szeretettel készítettek, és felolvasta Vartholomeos pátriárka ünnepi üzenetét. Ezt követték az MGOÖ általános elnökhelyettese, Agárdi Szpírosz, a falu polgármestere, Papalexisz Kosztasz, a helyi görög önkormányzat elnöke, Dulasz Takisz és Zannas képviselő úr köszöntői. Ezután a hagyományos tojáskoccintás következett kölcsönös jókívánságok, báránysült és italok kíséretében, majd késő délutánig tartó mulatság kezdődött. Az ünnep egyik legszebb pillanata volt az a hatalmas csokitojás, amelyet Leonidas Rafaelian honfitársunk, a híres cremonai hegedűkészítő mester ajánlott fel közösségünknek. A rendezvény során körünkben volt a Magyarországi Görögök Országos Önkormányzatának elnöke, Kukumzisz György és Loukas Tsokos konzul úr, akik családjaikkal együtt mulattak.
| Οι γιορτές μας | Az ünnepeink
9
Ο Εορτασμός της 25ης Μαρτίου στην Βουδαπέστη Βούλα Αυγουροπούλου Με ποικίλες εκδηλώσεις τίμησαν οι Έλληνες της Ουγγαρίας την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821 σε διάφορες περιοχές της χώρας όπου ζουν οργανωμένα, με κεντρικό τον εορτασμό στη Βουδαπέστη στον οποίο φέτος συμμετείχαν διακεκριμένοι καλλιτέχνες της παροικίας. Την καθιερωμένη δοξολογία στο παρεκκλήσι αγίων Ιεροθέου και Στεφάνου χοροστατούντος του σεβασμιότατου Μητροπολίτη Αυστρίας και Εξάρχου Ουγγαρίας και Μεσευρώπης Αρσένιου, ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο μνημείο της πλατείας Πέτεφι -με την παρουσία στρατιωτικού αγήματος του Ουγγρικού Στρατού που απέδωσε τις καθιερωμένες τιμές- από τον πρέσβη της Ελλάδος Δημήτριο Γιαννακάκη, τον πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας Αντώνιο Θεοχάρους, τον σεβασμιότατο μητροπολίτη Αρσένιο, τον δήμαρχο του Δήμου Μπελογιάννης Κώστα Παπαλέξη, τον επίτιμο πρόεδρο της Α.Ε.ΟΥ. Θεόδωρο Σκεύη, την πρόεδρο της Α.Ε.Β. Σταματούλα Αρβανιτίδου, τον Σπύρο Αγκάρντι εκ μέρους του Π. Σ.Ε.ΟΥ. και τον Άνταλ Λάντος–Λύκα απόγονο της πρώτης Διασποράς των Ελλήνων. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους πολλά μέλη της ελληνικής παροικίας, ενώ συμμετείχε η Χορωδία και η Μαντολινάτα του Δήμου Ναούσης ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο και το απολυτίκιο της Υπερμάχου Θεοτόκου.
‚ εμπνευσμένη από την Επανάσταση του 21, η υψίφωνος Κλειώ Μυτιληναίου που ερμήνευσε το τραγούδι των Σουλιώτισσων και η ηθοποιός Αθηνά Παπαδημητρίου που απήγγειλε το ποίημα του Ιωάννη Βηλαρά “Νερό-φωτιά-τιμή”. Μουσικά διάνθησαν τη βραδιά η χορωδία Καρυάτιδες, το συγκρότημα Ακρόπολις, οι Σαράντης Ματζουράκης, Γκάμπορ και Τάμας Σμούκ, και ξεσήκωσαν με τον λεβέντικο χορό τους οι χορευτικές ομάδες Ήλιος, Χελιδονάκι και Ελληνισμός. Τέλος, η ορχήστρα Συρτός φρόντισε για τη διασκέδαση του κόσμου που συνεχίστηκε μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και μέχρι αργά το βράδυ. Θερμά συγχαρητήρια στους διοργανωτές της εκδήλωσης, στον πρόεδρο της ΑΕΟΥ Γιώργο Κουκουμτζή και στους αντιπροέδρους, στην πρόεδρο της ΕΑΒ Σταματούλα Αρβανιτίδου και σε όσους συνέβαλλαν άμεσα ή έμεσα στην πραγματοποίηση του προγράμματος.
Στην γιορτή που πραγματοποιήθηκε στο Πολιτιστικό Κέντρο Ραντνότι παρακολουθήσαμε ένα καλά δομημένο πρόγραμμα υψηλού επιπέδου το οποίο επιμελήθηκε και παρουσίασε ο ηθοποιός Νίκος Δημουλάς και συμμετείχε σε αυτό απαγγέλοντας ένα απόσπασμα από τον Θούριο του Ρήγα αλλά και το ποίημαύμνο για την χώρα μας του φιλέλληνα Ούγγρου ποιητή Ντάνιελ Μπέρζενη (1776-1836) “Νέα Ελλάδα”. Χαιρετισμό απηύθυνε ο πρέσβης της Ελλάδος κ.Γιαννακάκης κάνοντας λόγο για την σπουδαιότητα του ελληνικού ξεσηκωμού, ορόσημο στην αναγέννηση του Ελληνικού Έθνους, ενώ ο πρωτοπρεσβύτερος Ιωσήφ αναφέρθηκε στη διπλή σημασία -εθνική και θρησκευτικήτης γιορτής. Ανάμεσα στους καταξιωμένους καλλιτέχνες που συμμετείχαν στο πρόγραμμα ήταν και ο ελληνικής καταγωγής μουσικοσυνθέτης Ζόλταν Κόλοναϊ με δική του σύνθεση σε πρώτη εκτέλεση Κλειώ Μυτιληναίου / Mitilineou Cleo
10 | Οι γιορτές μας | Az ünnepeink
Το χορευτικό Ελληνισμός / Ellinismos táncegyüttes
A március 25-ei nemzeti ünnep Budapesten Avgouropoulou Voula A magyarországi görögök idén is rendezvények sokaságával ünnepelték országszerte az 1821. március 25-ei görög szabadságharc évfordulóját. A központi rendezvényen, Budapesten, közösségünk kiemelkedő művészei léptek fel.
fellépett ő maga is, Rigasz Fereosz „Thuriosz” című művének egy részletével, valamint a filhellén Berzsenyi Dániel „Új Görögország” című, óhazánkat dicsőítő költeményével. Köszöntőbeszédeikben a görög nagykövet, Giannakakis úr a szabadságharc jelentőségét, mint a görög nemzet reneszánszának sarokkövét méltatta, Kalota József protopresbiter pedig az ünnep kettős, nemzeti és egyházi voltát hangsúlyozta.
A Szent Hierotheosz és Szent István ortodox kápolnában őexcellenciája Arszeniosz bécsi metropolita, Magyarország és Közép-Európa exarchája celebrálta a doxológiát. Ezután katonai tiszteletadással kísért koszorúzás Az ünnepi műsor résztvevői között volt következett a Görögség Emlékművénél, Kollonay Zoltán, görög származású A magyarországi a Petőfi téren, melyen részt vett Dimitrios zeneszerző is, aki saját, 1821-es ihletésű Giannakakis görög nagykövet, Antonios művét elsőként az ünnepen mutatta be; Clio görögök idén Theocharous ciprusi nagykövet, őexcellenciája Mitilineou szoprán a Szuli-beli asszonyok is rendezvények Arszeniosz metropolita, Papalexisz Kosztasz, dalát énekelte el, valamint Papadimitriu Athina Beloiannisz község polgármestere, Szkevisz színésznő is, aki Joannisz Vilarasz „Tűz-Vízsokaságával Theodorosz, az MGOÖ tiszteletbeli elnöke, Becsület” című művét adta elő. Arvanitidu Sztamatula, az FGÖ elnök ünnepelték Az est zenei aláfestéséről a Kariatidák asszonya, a Syllogos képviseletében Agárdi Bendegúz Szpirosz, az MGOÖ általános országszerte az 1821. kórusa, az Acropolis Compania, Szarandisz Mandzurakisz, Smuk Gábor és Smuk Tamás elnökhelyettese, valamint Lantos – Lyka március 25-ei görög gondoskodtak, a hangulatot pedig az Iliosz, Antal, az első magyarországi görög diaszpóra a Helidonaki és az Ellinismos táncegyüttesek leszármazottja. Az eseményen tiszteletüket szabadságharc virtuóz táncai fokozták. A program végeztével tették még a honi görögség tagjai, Nausza a Sirtos együttes zenéje perdítette táncra az évfordulóját. Város Kórusa és Mandolinegyüttese pedig egybegyűlteket a hajnali órákig. előadta a görög nemzeti himnuszt, valamint az „Ypermachos Theotokos” bizánci záróéneket. Szívből gratulálunk a rendezvény szervezőinek, az MGOÖ Az esti ünnepségen, amelyre a RAM Colosseum Művelődési Központban került sor, egy magas színvonalon kivitelezett kulturális műsornak lehettünk tanúi, amely Dimulász Nikosz (Miklós) színész-szervező munkáját dicsérte. Ennek során
Η χορωδία Καρυάτιδες / Kariatidák kórusa
elnökének, Kukumzisz Györgynek és elnökhelyetteseinek, az FGÖ elnök asszonyának, Arvanitidu Sztamatulának, valamint mindenkinek, aki közvetlenül, illetve közvetve hozzájárult a program megvalósulásához.
Οι γιορτές μας | Az ünnepeink | 11
Στρατής Τσίρκας (Κάιρο 1911- Αθήνα 1980)
Sztratisz Cirkasz Caruha Vangelio írása
γράφει η Ευαγγελία Τσαρούχα Ένα από τα έργα της ελληνικής λογοτεχνίας -μεταξύ των και αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας όπως ο Κατζούρμπος του Γεωργίου Χορτάτση- που ήδη είναι μεταφρασμένα στην ουγγρική γλώσσα και που προσμένουν στο συρτάρι την ολοκληρωμένη δημοσίευσή τους, είναι και η Χαμένη Άνοιξη του Στρατή Τσίρκα. Στη δεκαετία του ’70, ο σύζυγός μου ο Κάλμαν είχε προτείνει στον Εκδοτικό Οίκο EUROPA για έκδοση τη “Λέσχη” από την τριλογία “Ακυβέρνητες Πολιτείες” του Στρατή Τσίρκα , στην οποία τριλογία περιγράφει τον πόλεμο, την αντίσταση, και τις ταξικές συγκρούσεις τον καιρό του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου, στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής. Για πολιτικούς λόγους απορρίφθηκε η πρότασή του. Το 1976 εκδόθηκε στην Αθήνα η “Χαμένη άνοιξη” του Στρατή Τσίρκα, ως πρώτο μέρος μιας καινούριας τριλογίας , με τον τίτλο “Δίσεχτα χρόνια”. Έμελλε να ‘ναι και το τελευταίο έργο του συγγραφέα. Στη δεκαετία του ’80, παρ’ όλες τις δίσεχτες συνθήκες της ζωής μας, μεταφράσαμε το μυθιστόρημα, η EUROPA το δέχτηκε, αλλά το 1990 συνέβησαν άλλα πιο σημαντικά γεγονότα, και έτσι μου έμεινε κι αυτό το χειρόγραφο στο συρτάρι.
12 | Λογοτεχνία | Irodalom
Az athéni Akropolisz
„(…) Most már az új Görögország lassanként emelkedvén romjaiból, s mintegy ébredezni kezdvén százados álmából, újra élednek azon nagy nevek, melyeknek mindenikéhez édes és fellelkesítő emlékezet van ragadva. Mindenkinek hazája Görögország, mert mindenki onnan vette tudományát, s mindnyáján ott jártunk oskolába, mintegy boldog gyermeki aranykorára emlékezik az egész emberiség, ha Görögországnak hajdani virágzó idejére tekint vissza (…) És ki az, kinek keblét át ne hatná egy édes öröm, midőn az ideálok hazáját valósággal látja előtűnni a mintegy ismeretlen távolból visszakerülni, vagy mintegy ismét visszaköltözni hozzánk Olümpról az isteneket, s ki ne, ki ne kívánna az új Görögországnak szerencsés előmenetelt?”
ΩΡΟΣΚΟΠΙΟ ( Αποσπάσματα από το μυθιστόρημα Χαμένη άνοιξη)
Κυριακή, 4 Ιουλίου ΤΡΙΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ που ξαναγύρισα στην πατρίδα, κι όσο περνούν οι μέρες, όλο και πιο πολύ πιστεύω, πως, απ’ όλες τις πόλεις του κόσμου, στην Αθήνα μπορείς να έχεις τα πιο ανέλπιστα συναπαντήματα. Μέσα σ’ ένα πρωινό, είδα τον Γιώργο Σεφέρη να μπαίνει στου “Φλόκα” και τον Κώστα Βάρναλη να τα πίνει στο υπόγειο καρβουνιάρικο του Θανάση, στο Κολωνάκι. Εκεί συχνάζουν τώρα συνταξιούχοι και παλαίμαχοι διπλωμάτες κάθε πρώτη Δευτέρα του μήνα μαζί με τις αλλοδαπές γυναίκες τους, καθηγητές, θεολόγοι, δικηγόροι, γερασμένα στελέχη της Αριστεράς, αλλά και καμιονιέρηδες, οδοκαθαριστές, αστυνομικοί “εκτός υπηρεσίας”, από το γειτονικό Τμήμα. Αυτά κι άλλα πολλά μου έμαθε μ‘ ένα καρτούτσο κοκκινέλι, ο Βησσαρίων, που με αναγνώρισε πρώτος, τι θηρίο, ρεμάλι τώρα, κι οι χειλάρες του έχουν κρεμάσει άλλο ένα δάχτυλο, κοντεύουν ν’ αγγίξουν το πηγούνι του. Συγκινήθηκε ο μπαγάσας και μου θύμισε τον καιρό που τον είχαμε για τις συνδέσεις με τα φυλάκια του ΕΛΑΣ πίσω απ’ τον Αρδηττό και να κορόμηλο δάκρυ, κι ο Θανάσης, που μπήκε αμέσως στο νόημα, να με κοιτά στα μάτια και να μη δείχνει τίποτε. Ξεδιαλύθηκε και ένα μυστήριο παλιό είκοσι τριών χρόνων: Ο Βησσαρίων ήταν που έσουρε μια νύχτα το ελάφι του Εθνικού Κήπου, μες στη μεγάλη πείνα της Κατοχής – λύσσαξαν οι μπουραντάδες να βρουν τον ένοχο. Αυτός το έσφαξε και το έφαγε σχεδόν όλο μονάχος του, λίγδωσε όμως το άντερό του και κατόπι το μαρτύριο της πείνας ήταν χειρότερο από πριν. (…..) Προχτές στο μπαρ του Απότσου είδα να πίνουν το ούζο τους την ίδια στιγμή ο Ώντεν,με δυο Αμερικάνους “αυτοεξόριστους”, ο Λώρενς Ντάρρελ με τον Γιώργο Κατσίμπαλη κι ο Ηλίας Ηλιού μόνος του. Περασμένα μεσάνυχτα έτυχε να διαβαίνω έξω απ’ την Λέσχη των Λαμπράκηδων, στην οδό Πειραιώς, είδα να βγαίνει ο Μίκης Θεοδωράκης και μαζί του ένα τσούρμο κορίτσια με λαμπερά πρόσωπα – χρόνια είχα να αντικρίσω αυτά τα ολάνοιχτα μάτια. (….) Δεκαοχτώ χρόνια έλειπα, δεν είναι περίεργο αν όλα μου φαίνονταν σαν παραμύθι. Έχω βέβαια, το νου μου να μη μεθύσω απ’ την ευδαιμονία της παλιννόστησης, να μη πιάσω και βρίσκω τα πάντα ωραία, και χάσω την αίσθηση του μέτρου. (…) Ακόμη πιο εξαίσιο απ’ τις παλιές γνωριμίες και τις καινούριες συναντήσεις είναι η ελπίδα για μιαν άλλη ζωή, που βλέπω να χαράζει εδώ. Αθήνα, η πιο ανοιχτή πόλη του κόσμου! Πόσο μεγάλη βόλτα χρειάστηκε να κάνω για να σ’ ανακαλύψω κι εσύ να βρίσκεσαι μέσα στα πόδια μου: Μασσαλία, Παρίσι, Πράγα, Βουδαπέστη, Γράμμος, κι ύστερα, Μπούκλες, Σόφια, Μόσχα, Τασκένδη. Εκεί πια νόμισα πως τελείωνε η ζωή μου, η ζωή μου που διάλεξα, τα επίλοιπα χρόνια θα κυλούσαν πάντα μέσα στην ίδια προοπτική, σταχτιά ή ρόδινη, αδιάφορο. Έγιναν τρομερά πράγματα, δε θέλω να μιλήσω, δε θέλω μήτε να τα σκέφτομαι, τα λάθη τα δικά μας και των άλλων, ξέρω πως δεν ήρθε η στιγμή, ίσως και να μην έρθει ποτέ, ίσως και να μην είμαι άξιος εγώ για να καταπιαστώ με δαύτα. Οι φίλοι ωστόσο, οι συγγενείς, οι σύντροφοι, τα πλήθη, που είχαμε αφήσει πίσω και θαρρούσαμε πως είχαν πέσει σε χειμερία νάρκη, όπως είχαμε πέσει εμείς, κι ας λέγαμε τ’ αντίθετο στον Τύπο και τα ραδιόφωνα, εκείνοι, δηλαδή ο κόσμος, ο λαός, όχι μόνο δεν είχαν παραιτηθεί (“το όπλο παρωπίδα” και πράσινα άλογα!) αλλά και πάλευαν πιο σωστά, λιγόλογοι, ανυποχώρητοι. Κατέβαιναν σ’ όλες τις εκλογικές μάχες. Πότε κέρδιζαν δέκα έδρες, πότε καμία, πότε είκοσι τέσσερις,. Δεν ήταν η πραγματική τους δύναμη ήταν μόνο το βαρόμετρο που έδειχνε το κλίμα της τρομοκρατίας της Δεξιάς. Όταν όμως στα 1958 η ΕΔΑ κέρδισε 79 έδρες κι έγινε αξιωματική Αντιπολίτευση, τότε η τρομοκρατία ξαναδυνάμωσε. Το παρακράτος, σ’ όλη του την έξαρση, αλώνιζε τον τόπο ασύδοτο κι αποθρασυνόμενο. Στα 1961 γίνονται οι εκλογές της βίας και της νοθείας με βάση το σχέδιο “Περικλής” κατασκεύασμα της CIA. Ο Παπανδρέου κήρυξε τον “ανένδοτο αγώνα”. Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη και η πάνδημη κηδεία του κάνουν να τρίξουν τα θεμέλια της παντοκρατορίας της Δεξιάς. Ο Καραμανλής, που ήξερε πως η εξουσία έχει περάσει ολόκληρη στα χέρια του παρακράτους, παραιτείται και φεύγει για το Παρίσι. Ήρθε η εκλογική νίκη του Νοέμβρη κι έπειτα του Φλεβάρη, κάτι θαμποχάραξε στον ορίζοντα. Οι πόρτες αργά και λίγο-λίγο άνοιγαν επιτέλους!
Λογοτεχνία | Irodalom | 13
HOROSZKÓP Részlet Az elveszett tavasz című regényből
Κυριακή, 4 Ιουλίου
„Alig három hete vagyok itthon, s máris, ahogy múlnak a napok, egyre biztosabban hiszem, hogy a világ valamennyi városa közül Athénban esnek meg az emberrel a legváratlanabb találkozások. Egyik délelőtt Jorgosz Szeferiszt látom belépni a Flokasz-ba, egy másik alkalommal Kosztasz Varnalisszal találkozom, amint ott borozgat Thanaszisz pincekocsmájában Kolonakiban. Ez utóbbi helyen mostanában minden hónap első hétfőjén nyugalmazott és kiérdemesült diplomaták tanyáznak külföldi illetőségű feleségeikkel együtt, egyébként professzorok, teológusok, ügyvédek, elaggott baloldali funkcionáriusok látogatják, valamint kamionsofőrök, utcaseprők, sőt a szomszédos őrsről is be-betér egy-egy rendőr, ha éppen nincs szolgálatban. Erről és még sok minden másról Visszarion mesélt egy üveg recina mellett, aki rögtön rám ismert. Bivalyerős fickó volt hajdan az istenadta, most már csak árnyéka önmagának, ajka még egy ujjnyit nyúlt azóta, szinte már az állát verdesi. Elérzékenyült a vén lókötő, mihelyt a régi szép időkre terelődött a szó, amikor összekötőnk volt, túl Arditoszon, az ELASZ őrállomásai között, potyogtak a könnyei, s Thanaszisz is azonnal kapcsolt, csak nézett rám némán, s igyekezett úgy tenni, mint aki semmit sem ért az egészből. Megoldódott egy több mint húsz esztendős rejtély: kiderült, hogy Viszarion volt, aki elcsalta a szarvast a Nemzeti Kertből a megszállás alatt a nagy éhínség idején – dühöngtek is a fasiszták, hogy nem találták meg a tettest. Levágta, meg is ette, majdnem az egészet egyedül, vesztére, mert kitágultak a belei, s még elviselhetetlenebbé vált az éhezés, mint azelőtt. (…) Tegnapelőtt Apocosz bárjában az egyik asztalnál Audenen akadt meg szemem, ott hörpölte az ánizspálinkát két amerikai „önkéntes számkivetettel”, a másiknál Lawrence Durell iddogált Jorgosz Kacimbalisszal, odébb meg Iliasz Iliu egymagában. Késő éjszaka, jóval éjfél után, a pireuszi úton a Lambrakisz Ifjúsági Szövetség Klubja előtt elhaladva Mikisz Theodorakiszt láttam kilépni egy csapat lelkes fiú és leány kíséretében – évek óta nem találkoztam ilyen nyílt tekintetű fiatalokkal. (…) Tizennyolc évig éltem távol, csoda-e hát, hogy minden olyannak tűnik, mintha tündérmese volna? Mondogatom is magamnak, nem szabad, hogy elvakítson a hazatérés öröme, nem szabad a boldogságtól megrészegülni, mindent megszépíteni, s a józan ítélőképességet feladni. (…)” A régi ismeretségeknél és az új találkozásoknál is nagyszerűbb élmény azonban egy más élet reménye, amelynek körvonalai kezdenek itt kibontakozni. Athén, te vagy a világ legnyíltabb városa! Micsoda nagy utat kellett megtennem, hogy felfedezzelek, miközben itt heversz a lábam alatt: Marseille, Párizs, Prága, Budapest, Grammosz, majd aztán Bulkes, Szófia, Moszkva, Taskent! Ott már úgy hittem, utam véget ért, ez az út, amelyet magam választottam, s hátralévő éveimet szép csendesen, ugyanabban a szürke vagy rózsaszínű perspektívában fogom leélni. Félelmetes dolgokat értem meg, nem akarok beszélni erről, gondolni sem akarok rá, mi is hibáztuk, mások is, tudom, nem jött el az ideje, talán nem is fog eljönni soha, talán nem is vagyok képes arra, hogy ilyesmivel foglalkozzam. Barátaink, rokonaink, elvtársaink azonban, a tömegek, akiket otthon hagytunk, s akikről azt hittük, hogy téli álomba dermedtek, mint ahogy mi is tettük, hiába is bizonygattuk ennek az ellenkezőjét sajtóban, rádióban, szóval ők, az emberek, a nép, nemcsak, hogy nem mondtak le semmiről („Lábhoz tett fegyverrel”, s efféle ostobaságok!), hanem küzdöttek tovább, még jobban, szűkszavúan, ámde egy tapodat sem hátrálva. Minden választási harcban elindultak. Néha sikerült tíz mandátumot szerezniük, néha egyet sem, más alkalommal huszonnégyet. Nem a valós erőviszonyok mércéje volt ez, csak a jobboldali terror klímáját híven mutató barométer. Amikor azonban 1958-ban az EDA 79 mandátumot szerzett, és hivatalosan is elismert ellenzéki párt lett, a terror útja egyre nagyobb méreteket öltött. A titkos szervezetek árnyékállama vérszemet kapott, és gátlástalan aktivitásba kezdett. 1961-ben az erőszak és a csalás légkörében zajlottak le a választások a CIA sugallta Periklész-terv szerint. Papandreu meghirdette a „megalkuvás nélküli harcot”. Grigorisz Lambrakisz meggyilkolása és össznépi tüntetésbe torkolló temetése megmutatta, mennyire megrendültek a jobboldal egyeduralmának alapjai. Karamanlisz, belátva, hogy a hatalom teljesen az árnyékállam kezébe csúszott át, lemondott, és Párizsba emigrált. Eljött a novemberi választási győzelem, majd az újabb győzelem februárban, valami biztató jel megcsillant a láthatáron. A kapuk, ha későn is, ha csak egy ujjnyira is, végre megnyíltak! (Szabó Kálmán fordítása)
14 | Λογοτεχνία | Irodalom
Ή ξερες ότι…
Tudtad-e, hogy... Miliosz Katalin
• κατά τη διάρκεια των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων θυσιάζονταν περίπου 100 ταύροι προς τιμήν του Δία; • στα θέατρα της αρχαίας Ελλάδας ο κάθε ρόλος παιζόταν από άντρες ή αγόρια; Φορούσαν τεράστιες μάσκες που εξέφραζαν την ψυχική διάθεση των χαρακτήρων, κάνοντας έτσι ακόμα και τους πιο μακρινούς θεατές να ευχαριστηθούν την παράσταση. • η λέξη «βάρβαρος» έχει ελληνική προέλευση; Έτσι αποκαλούσαν τους ξένους που δεν μιλούσαν ελληνικά, γιατί μην καταλαβαίνοντας τη γλώσσα τους, άκουγαν μόνο βαρ-βαρ-βαρ (μπλαμπλά δηλαδή). • ο Άγγλος ποιητής λόρδος Βύρωνας ήταν λάτρης του ελληνικού πολιτισμού και των Ελλήνων, που η αφοσίωσή του τον έκανε να πάει στην Ελλάδα και να πάρει μέρος στην Επανάσταση του 1821 ενάντια στους Τούρκους; Σε ηλικία 36 χρονών όμως λόγω πυρετικής νόσου πέθανε. Τιμάται ως εθνικός ήρωας από τους Έλληνες. • ο μέσος όρος ηλικίας στην αρχαιότητα για τις γυναίκες ήταν 36 χρόνια, για τους άντρες 45, ενώ σήμερα η προσδοκώμενη διάρκεια ζωής ανέρχεται στα 81 και 76 χρόνια αντίστοιχα; Οι Έλληνες θεωρούνται από τους πιο υγιείς του κόσμου, πράγμα στο οποίο συμβάλλουν τα μέγιστα το ιδανικό κλίμα και η σωστή διατροφή. Επιπλέον φημίζονται για τον θετικό χαρακτήρα, την καλή τους διάθεση και την αισιοδοξία τους. Είναι λυπηρό όμως ότι ο αριθμός των καπνιστών στην Ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος σε όλη την Ευρώπη. • ο ελληνικός ύμνος αποτελείται από 158 στροφές; Είναι έργο του Ζακυνθινού ποιητή Διονυσίου Σολωμού με τίτλο «΄Υμνος εις την Ελευθερίαν» και το μελοποίησε ο Κερκυραίος Νικόλαος Μάντζαρος. Είναι εμπνευσμένος από την απελευθέρωση από το Οθωμανικό ζυγό, και από το 1864 αποτελεί τον επίσημο ύμνο του Ελληνικού κράτους. • η πιο πλούσια γλώσσα σύμφωνα με το Βιβλίο των ρεκόρ «Γκίνες» είναι τα ελληνικά, με εγγράμματη ιστορία 34 αιώνων; Η ελληνική σήμερα μιλιέται από 13 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Πολλές λέξεις της λατινικής έχουν Ελληνική προέλευση, καθώς οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τα ελληνικά γράμματα στα μαθήματα της φυσικής και των μαθηματικών.
• minden ókori olimpia ideje alatt mintegy 100 bikát áldoztak fel Zeusz oltárán? • az ókori Görögországban minden színházi szerepet férfiak és kisfiúk játszottak? Az előadók hatalmas maszkokat viseltek, amelyre a karakter érzelmi állapotát festették, így a nézők még a leghátsó sorokból is tökéletesen élvezhették a darabot. • a barbár szó a görög barbaroiból származik? Régen a hellének keresztelték így el azokat, akik nem beszéltek görögül, hisz halandzsájukból mindössze annyit értettek, hogy bar-bar-barbar. • Lord Byron brit költő annyira elkötelezett volt a görög nép és kultúrája iránt, hogy a függetlenségi háború idején Hellászba utazott, hogy a törökök ellen harcoljon? Az ott kapott lázas betegség 36 évesen azonban a halálát okozta. A helyiek nemzeti hősként tisztelik. • míg az ókorban a görög nők átlagéletkora mindössze 36 év volt, a férfiaké pedig pusztán 45, ma ezek az értékek már 81 és 76 esztendőre módosultak? A helléneket az egyik legegészségesebb nemzetnek is tartják, mely jellemzőhöz a kedvező klíma és a helyes táplálkozás is nagymértékben hozzájárul. Arról nem is beszélve, hogy pozitív hozzáállásuk, vidámságuk és optimizmusuk messze földről híres. Szomorú tény azonban, hogy Európában itt a legmagasabb a dohányosok száma. • a görög himnusz 158 versszakból áll? A költemény a zakinthoszi költő, Dionisziosz Szolomosz műve, melynek címe „Himnusz a Szabadsághoz”. Zenéjét a korfui Nikolaosz Mandzarosz komponálta. A szerzeményt az Oszmán Birodalom alól való felszabadulás ihlette, 1864-től pedig már hivatalos himnuszként szerepel mindenhol. • Guinness Rekordok Könyvében a görög, mint leggazdagabb nyelv szerepel? A 34 századnyi írásos emlékkel bíró nyelvet ma mintegy 13 millióan beszélik világszerte. A latin nyelv rengeteg szava hellén eredetű, betűit pedig matematika és fizika órán ismertetik meg a diákokkal. • a Jóbarátok sztárjának, Jennifer Anistonnak az eredeti vezetékneve Anasztaszakisz? Édesapja, Jannisz Krétán született, majd az Amerikai Egyesült Államokban tanult tovább, töltött katonai szolgálatot, majd New Yorkban sikeres színészi karriert futott be. Jennifer gyermekkorában egy évet töltött Hellászban a családjával, mielőtt New Yorkba költöztek.
• το πραγματικό επώνυμο της ηθοποιού Τζένιφερ Άνιστον, από την πασίγνωστη σειρά «Φιλαράκια» είναι Ανασασάκη; Ο πατέρας της Γιάννης γεννήθηκε στην Κρήτη, και μετακόμισε στις ΗΠΑ για σπουδές, όπου και ολοκληρώνοντας τη στρατιωτική του θητεία έγινε επιτυχημένος ηθοποιός. Η μικρή Τζένιφερ για ένα χρόνο έζησε και στην Ελλάδα με την οικογένειά της. • στην Ελλάδα η μεγαλύτερη απόσταση στεριάς και θάλασσας είναι 137 χιλιόμετρα; Έτσι, από οποιοδήποτε σημείο της χώρας μέσα σε μερικές ώρες μόνο μπορεί κανείς να κάνει μια βουτιά στα δροσερά κύματα.
• a legnagyobb távolság a görög szárazföld és a tenger között mindössze 137 km? Így az ország bármelyik pontjáról egy kis szerencsével egy-két órán belül máris csobbanni lehet a hűs habokban.
Ενδιαφέροντα | Érdekességek | 15
dr. Orosházi Györgyné Nelli
„Πάντα πρέπει να έχεις στόχους στη ζωή, γιατί χωρίς στόχους θα έχεις γεράσει” της dr. Miliosz Nikolett
„Δεν είναι πάντα εύκολο να δουλεύεις με παιδιά, εάν όμως ο εκπαιδευτικός έχει καλή διάθεση, θα δουλεύει με περισσότερη ευχαρίστηση και υπομονή”
Η Γενική Συνέλευση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας τον Ιανουάριο του 2015 εξέλεξε την dr. Orosházi Györgyné Nelli ως διευθύντρια του 12τάξιου Συμπληρωματικού Σχολείου Ελληνικών, απόφαση η οποία εγκρίθηκε και από τον Υφυπουργό Ανθρωπίνων Πόρων της Ουγγαρίας. Η κ.Nelli διετέλεσε επικεφαλής επί χρόνια και στο Δημοτικό Σχολείο Δήμου Μπελογιάννη με αγάπη, ταπεινότητα και ένα υψηλό επίπεδο επαγελματισμού, και με τον ίδιο τρόπο διευθύνει σήμερα και το 12τάξιο. Δεν είναι η πρώτη φορά που είστε διευθύντρια … Όχι, ανάμεσα το 2009 και το 2011 είχα την τύχη να εκτελώ τα ίδια χρέη στο δημοτικό σχολείο του χωριού Μπελογιάννης, και το ευχαριστήθηκα πολύ, παρόλο που στο παρελθόν ούτε που το σκέφτηκα να γίνω διευθύντρια. Συνταξιοδοτήθηκατε ως διευθύντρια; Στην αρχή εργαζόμουν ως καθηγήτρια στο χωριό Iváncsa για 25 χρόνια απ’ όπου και συνταξιοδοτήθηκα. Τα τελευταία χρόνια δίδασκα τις πρώτες τέσσερις τάξεις όταν ο τότε δήμαρχος του Μπελογιάννη, Ριζογιάννης Κώστας μου ζήτησε να αναλάβω τη διεύθυνση σχολείου τους. Το δημοτικό σχολείο Νίκος Μπελογιάννης δεν μου ήταν άγνωστο άλλωστε: για ένα εξάμηνο διετέλεσα υπεύθυνη της πρώτης τάξης, καθώς το σχολείο το επισκεπτόμουν τακτικά για χρόνια ως μέλος της Επιτροπής Παιδείας του Νομού Fejér. Θυμάμαι όταν ο δήμαρχος μου το πρότεινε για πρώτη φορά εγώ αρνήθηκα, αλλά εκείνος δεν το έβαλε κάτω και τελικά του είπα πως δέχομαι προσωρινά. Όταν μου ξανατηλεφώνησε με χαιρέτησε ως εξής: «Καλή σας ημέρα, κυρία διευθύντρια», και με συνεχάρη για την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, σύμφωνα με την οποία από την 1η Ιουλίου 2009 και για ένα χρόνο διοριζόμουν επικεφαλής του δημοτικού σχολείου «Νίκος Μπελογιάννης». Ξεκίνησα λοιπόν καταβάλλοντας μεγάλες δυνάμεις για να ανταποκριθώ: μελετούσα τα παλιά μου βιβλία από το πανεπιστήμιο, ψυχολογία, διεύθυνση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, παιδαγωγικά προγράμματα. Άρχισα να δουλεύω λοιπόν με πολλή αγάπη, παροτρύνοντας και ενθαρρύνοντας τους συναδέλφους μου, προσφέροντάς τους βοήθεια όταν την χρειάζονταν. Ευτυχώς ο δήμαρχος – ως εκπρόσωπος του αρμοδίου για το σχολείο φορέα – ενδιαφερόταν συνέχεια για τη λειτουργία και τις ανάγκες του σχολείου, δίνοντας συχνά το παρόν. Στην αρχή του σχολικού έτους είχαμε να αντιπετωπίσουμε σοβαρά προβλήματα, κυρίως την έλλειψη διδακτικού προσωπικού, διότι αρκετοί εκπαιδευτικοί μας εγκατέλειψαν την τελευταία στιγμή. Τότε απευθύνθηκα στους καλύτερους δασκάλους της περιφέρειας οι οποίοι και μας βοήθησαν ως ωρομίσθιοι. Εισήγαγα αρκετές καινοτομίες που δέχτηκαν με χαρά εκπαιδευτικοί και μαθητές, όπως π.χ. τον τίτλο του «Μαθητή του μήνα» που απονεμόταν σε μαθητές που παρουσίαζαν κάποια ιδιαιτερότητα. Είμαι υπερήφανη για την βελτίωση του σχολείου. Προς το τέλος της χρονιάς είχαμε αποκτήσει μεγάλη υπόληψη κι έλεγαν, πως οι μαθητές μας κερδίζουν τον κάθε διαγωνισμό και το κάθε βραβείο. Το κύρος του σχολείου εξαπλωνόταν γρήγορα, προσελκύσαμε και μαθητές από τα γειτονικά χωριά. Ώσπου πέρασε η πρώτη χρονιά. Ναι. Με την λήξη του πρώτου χρόνου μου ζητήθηκε εκ νέου να μείνω, πράγμα που το δέχτηκα με μεγάλη χαρά. Προσπαθούσα να διατηρώ την καλύτερη δυνατή σχέση και με τους συναδέλφους – τους έκανα εκπλήξεις, κάποιο μικρό δωράκι, έναν πρωινό καφέ, ένα λουλούδι. Δεν είναι πάντα εύκολο να δουλεύεις με παιδιά, εάν όμως ο εκπαιδευτικός έχει καλή διάθεση, θα δουλεύει με μεγαλύτερη ευχαρίστηση και περισσότερη υπομονή. Ποια ήταν η ειδικότητά σου; Ως διευθύντρια δίδασκα λογοτεχνία. Ήταν πολύ δύσκολο να συνηθίσουν τα παιδιά να διαβάζουν. Σκέφτηκα λοιπόν μια μέθοδο: κάθε τόσο τους διάβαζα από ένα ενδιαφέρον απόσπασμα ενός βιβλίου, ξαφνικά όμως σταματούσα. Εκείνοι απαιτούσαν να συνεχίσω, εγώ όμως τους έλεγα τέλος, να δανειστούν το έργο από τη βιβλιοθήκη και να το διαβάσουν μόνοι τους. Έχω πτυχίο εκπαιδευτικού γενικής εκπαίδευσης επίσης. Νοσταλγώ μια μέρα όταν δίδασκα ιστορία, έπρεπε να μλήσω για τη Συνθήκη του Τριανόν στην πιο άτακτη τάξη το σχολείου. Φοβόμουν στην αρχή, πώς να τους πω για το σπουδαιότατο αυτό θέμα, τελικά όμως πέτυχε πολύ, γιατί με άκουγαν με το στόμα ανοιχτό. Αρχικά δεν προοριζόσουν όμως για δασκάλα... Ναι, έτσι είναι. Ήμουν άριστη μαθήτρια, κι ήρθαν έτσι τα πράγματα να γίνω χημικός: σπούδασα Αιθέρια και Φυτικά Έλαια και βρέθηκα στο συνεταιρισμό Szilasmenti όπου εργάστηκα ως υπεύθυνη εργαστηρίου του Αποστακτηρίου. Έπειτα για μερικά χρόνια στο Εργαστήριο Βιοχημείας του νοσοκομείου Sportkórház, δούλεψα στο Κέντρο
16 | Η χώρα του ουράνιου τόξου | Szivárványország
Υγείας του Gödöllő, και μ’ άρεσε πολύ να ασχολούμαι με τους ασθενείς. Είχα μια δύσκολη ζωή, αλλά έχω πολλή αγάπη μέσα μου και διαπίστωσα, πως αν δίνεις αγάπη θα σου επιστραφεί με το παραπάνω.
Πώς βλέπεις τις σημερινές απαιτήσεις; Είναι απλώς ένας «αγώνας» με την ύλη, ή εμφανίζονται μήπως και τα συμφέροντα των παιδιών; Οι σωστές βάσεις είναι το πιο σημαντικό πράγμα στα δημοτικά σχολεία, πάνω στις οποίες και βασίζονται πολλά πράγματα, Ήταν η αγάπη αυτή που σε οδήγησε στο επάγγελμα του όπως η στάση των παιδιών απέναντι στη μάθηση, το σχολείο και εκπαιδευτικού; η ύλη. Δυστυχώς στις μέρες μας η ποσότητα της διδακτέας ύλης Αρχικά ούτε που το σκέφτηκα να γίνω δασκάλα, ώσπου ο άντρας έθεσε στο περιθώριο της κατάλληλες μεθόδους μάθησης. Σε ένα μου πήρε μετάθεση στο Besnyő ως Περιφερειακός Κτηνίατρος. ιδανικό σχολείο θα μιλούσα πολύ με τους μαθητές, και θα τους Ήμουν μόνη στο σπίτι με το δεύτερο παίνευα όλους, τον καθένα για τις δεξιότητές του. Αυτό παιδί μας, και στην επαρχία δεν το λεπτό σημείο ότι κάθε παιδί έχει κάτι ξεχωριστό, υπήρχαν θέσεις εργασίας για πρέπει να εντοπίσουμε και να το χειριστούμε για να τα Πιστεύω ότι το χημικούς, όπου τελικά ήταν ιδέα του ενθαρρύνουμε. Πρέπει βέβαια και να συμβαδίζουμε με άντρα μου να γίνω εκπαιδευτικός την εποχή μας. Δεν θα βαθμολογούσα τα παιδιά γιατί «κλειδί» είναι η εφόσον μ’ αρέσει τόσο πολύ να αυτό πολλές φορές τα αγχώνει και τα εμποδίζει να ασχολούμαι με παιδιά. αναπτύξουν τα δυνατά τους σημεία. Θα τους μετέδιδα αγάπη, μέσα από Πήγα να εργαστώ στο τοπικό πάρα πολλές πληροφορίες μέσα από συνομιλίες, δημοτικό σχολείο ως ανειδίκευτη ζωγραφιές, ταινίες. Θα πηγαίναμε πολλές φορές την οποία και θα εκπαιδευτικός – τότε ακόμη υπήρχε εκδρομή επειδή τα παιδιά έχουν οπτική μνήμη που κι αυτή η ευκαιρία – αν και δεν ήμουν βοηθά τα μέγιστα στην εμπέδωση του υλικού. Τα περάσουμε τις σίγουρη εάν κάνω για παιδαγωγός. παιδιά αν σε αγαπούν θα δεχτούν να κάνουν ακόμα Μια φορά επισκέφτηκε ένας και πράγματα που δεν τους αρέσουν. Πρέπει να τα πληροφορίες εκπαιδευτικός ελεγκτής το σχολείο. ενθαρρύνουμε και να φωτίσουμε τον δρόμο για το Μην μπορώντας να εξηγήσω καθένα. στα παιδιά πώς να ζωγραφίσουν ένα στέμμα, ζωγράφισα μια τουλίπα κι έσβησα το κάτω μέρος της, για να καταλάβουν κάπως Πώς είναι ένας καλός εκπαιδευτικός κατά τη γνώμη σου; τον τρόπο. Ο ελεγκτής με πλησίασε και μου είπε πως είμαι Πιστεύω ότι το «κλειδί» είναι η αγάπη, μέσα από την οποία και γεννημένη εκπαιδευτικός. Έκπληκτη τον ρώτησα γιατί, κι εκείνος θα περάσουμε τις πληροφορίες. Τα παιδιά νομίζουν πως δεν μου απάντησε: «Το βλέμμα με το οποίο κοιτάς τα παιδιά, όπως είμαι αυστηρή, έχω όμως κι εγώ τις απαιτήσεις μου τις οποίες τις τους μιλάς δείχνει ότι είσαι προορισμένη για το επάγγελμα αυτό». «επιβάλλω» με αγάπη, ζητώ με αγάπη, επομένως δεν νιώθουν Αργότερα έβγαλα την Ανωτάτη Σχολή, εργάστηκα δύο χρόνια στο πίεση και δεν φέρνουν αντιρρήσεις. Besnyő, και μετά στο Iváncsa. Πώς είναι ένας καλός διευθυντής; Γιατί δέχτηκες την διεύθυνση του 12τάξιου Ελληνικού Σχολείου; Να μην είναι αυταρχικός, αλλά δημοκρατικός και να δουλεύει Για να είμαι και πάλι ανάμεσα σε παιδιά. Αγαπώ πολύ τους σε ομάδα. Να προσπαθεί να λαμβάνει αποφάσεις για το κοινό νέους, αισθάνομαι και πάλι την ζωντάνια, έχω πάλι καθήκοντα, καλό και να μην συμπεριφέρεται εγωιστικά. Είναι πολύ ωραίο σκέφτομαι τρόπους να βελτιωθεί το σχολείο και να διαμορφωθεί να επικρατεί καλή ατμόσφαιρα στην αίθουσα των δασκάλων. καλή ατμόσφαιρα ανάμεσα στους συναδέλφους. Έχω πάρει και Πρέπει να υπάρχει συνεργασία για το καλό των μαθητών, αλλιώς δώρα από τα παιδιά, πασχαλινές ζωγραφιές. Τα έχω φυλάξει δεν γίνεται. σαν ωραία ενθύμια. Αισθάνομαι πολύ όμορφα εδώ, συνάντησα πολλούς καλούς ανθρώπους. Τις προάλλες είπα σε έναν γνωστό Τον ελεύθερό σου χρόνο πώς τον περνάς; μου, ότι σε κάποια προηγούμενη ζωή μου θα πρέπει να είχα Τελευταία είμαι πολύ απασχολημένη. Μ’ αρέσει όμως να διαβάζω, στενές σχέσεις με τους Έλληνες. Ίσως να ήμουν κι εγώ Ελληνίδα, να βλέπω καμιά καλή ταινία, λατρεύω και τα σταυρόλεξα. Αγαπώ ποιος ξέρει. Ήδη το νιώθω το σχολείο να είναι και λίγο δικό μου, τις βόλτες, και τα καλοκαίρια ξεκουράζομαι δίπλα στη λίμνη και νοιάζομαι πολύ για την τύχη του. Μπάλατον. Μ’ αρέσει και το θέατρο, να πηγαίνω στην όπερα και να ακούω οπερέτες επίσης. Είμαι της γνώμης ότι πάντα πρέπει να έχεις στόχους στη ζωή, γιατί χωρίς στόχους θα έχεις γεράσει.
Η χώρα του ουράνιου τόξου | Szivárványország | 17
dr. Orosházi Györgyné Nelli
„Mindig legyen valami célod az életben, mert ha már nincs, azaz öregség jele” dr. Miliosz Nikolett rovata
„Nem mindig könnyű a gyerekekkel, de ha a tanároknak jó a hangulata, a gyerekekkel is könnyebb, hozzájuk is nagyobb türelmük van.”
A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzatának közgyűlése a 12 Évfolyamos Kiegészítő Görög Nyelvoktató Iskola élére 2015 januárjában dr. Orosházi Györgyné Nellit választotta meg, majd a döntés az Emberi Erőforrások Minisztériumának államtitkára részéről is megerősítésre talált. Nelli számára nem idegen az igazgatói tisztség, hiszen korábban a Nikosz Beloiannisz Általános Iskolát is vezette. Szeretettel, szakmai alázattal és tökéletes profizmussal. Ahogyan most a budapesti görög iskolát is. Nem újdonság számodra az igazgatói lét… Nem, hiszen 2009 és 2011 között Beloianniszban, az ottani általános iskolában is volt szerencsém betölteni ezt a posztot, és - habár korábban el sem tudtam magam képzelni igazgatóként-, nagyon szerettem. Igazgatóként mentél nyugdíjba? Nem, ez a lehetőség később talált meg. 25 éven át Iváncsán dolgoztam tanárként, onnan mentem nyugdíjba. Utolsóként alsósokat tanítottam, nagyon fájó szívvel köszöntem el az iskolától és a gyerekektől, de sajnos az akkori igazgatónőnek nem voltam a szíve csücske. Fél év elteltével keresett meg Beloiannisz akkori polgármestere, Rizojannisz Kosztasz, hogy szeretnék, ha elvállalnám az iskola vezetését. Akkor már nem volt ismeretlen számomra a Nikosz Beloiannisz Általános Iskola, hiszen fél évet tanítottam az első osztályban, miután a korábbi tanító nénijük felmondott, de a Fejér Megyei Oktatási Bizottság tagjaként is sokat jártam azt megelőzően az iskolában. Emlékszem, az első megkeresés 2009 márciusának végén érkezett, de akkor egyértelmű nem volt a válaszom, ám a polgármester úr nem adta fel. Áprilisban, majd májusban is megkeresett, én mindannyiszor nemet mondtam, annyi kikötéssel, hogy amennyiben mást nem találnak, átmeneti jelleggel segítek. Innentől kezdve azonban folyamatosan jelekkel találkoztam. Először a volt elsős beloianniszi tanítványaimmal álmodtam, majd összefutottam a korábbi gyakorlatvezető tanárommal, aki e lehetőségről hallva csak bátorítani tudott. A harmadik jel júniusban talált meg, akkor egy olyan műsort láttam a televízióban, amelyben egy igazgatónő mesélt arról, hogy a kezdeti nehézségek leküzdése után milyen jól érzi magát az iskolában, amelyet vezet. A következő hétvégén ismét felhívott a polgármester úr, és már úgy köszönt: „Jó napot kívánok, igazgató asszony!” Majd gratulált ahhoz, hogy a beloianniszi képviselőtestület bizalmat szavazott nekem, így 2009. július 1-től egy évre én lettem a Nikosz Beloiannisz Általános Iskola igazgatója. Innentől kezdve gőzerővel kezdtem készülni a feladatra, elővettem a régi tankönyveimet, vezetéslélektant, iskolavezetést, pedagógiai programot tanulmányoztam. Egyet azonban elhatároztam már rögtön az első percben: nem szeretnék olyan igazgató lenni, mint az enyém volt Iváncsán. Nagy szeretettel kezdtem el a munkát, dicsérve, ösztönözve a kollegáimat, segítve őket ott, ahol szükségük volt rá. Szerencsére a polgármester – a fenntartó képviseletében - sűrűn érdeklődött az iskola után, többször átjött, meglátogatott bennünket, folyamatosan figyelt arra, hogy mire van szükségünk. A tanév elején számos nehézséggel kellett szembenéznünk, többek között a tanárhiánnyal is, ugyanis az utolsó pillanatban többen elhagyták az iskolát. Ekkor megkerestem a környék legjobb tanárait, akik óraadóként segítették a munkánkat. Számos új dolgot vezettem be, amit mind a diákok, mind a munkatársaim szívesen fogadtak, ilyen volt például a „Hónap diákja” cím, amit annak a diáknak osztottunk ki, aki valamilyen szempontból kiemelkedett a többiek közül. Nagyon büszke vagyok, hiszen sikerült az iskola színvonalát emelni, versenyekre vittük a gyerekeket, sokszor én, a saját kocsimmal. Az év végén már ott tartottunk, hogy úgy emlegettek minket, mint azt a beloianniszi iskolát, ahonnan a diákok minden érmet elvisznek, minden versenyt megnyernek. Az iskola jó híre gyorsan terjedt, és a környező falvakból is átcsábítottuk a gyerekeket. El is telt az egy év… Igen. Az első év lejártát követően ismét megkértek, maradjak, de akkor már én is kedvet éreztem hozzá. Igyekeztem a munkatársakkal is a lehető legjobb kapcsolatot kiépíteni, többször leptem meg őket egy-egy apró figyelmességgel, egy-egy gőzölgő reggeli kávéval, mikulásvirággal. Nem mindig könnyű a gyerekekkel, de ha a tanároknak jó a hangulata, a gyerekekkel is könnyebb, hozzájuk is nagyobb türelmük van. Mit tanítottál? Igazgatóként irodalmat tanítottam, de nagyon nehéz volt rászoktatni a gyerekeket, hogy olvassanak. Ennek orvoslására azt találtam ki, hogy bevittem egy könyvet, elkezdtem olvasni belőle egy érdekes részt, majd abbahagytam, a gyerekek pedig követelték, hogy olvassam tovább. Mondtam, nincs tovább, menjetek, kölcsönözzétek ki a könyvtárból és olvassátok el.
18 | Η χώρα του ουράνιου τόξου | Szivárványország
Noha a magyar tanítása volt a kedvencem, mindent szerettem tanítani, csak testnevelést nem, ugyanis általános tanítói diplomám is van. Emlékezetes számomra, mikor történelmet tanítottam, és egy különösen rendetlen osztálynak kellett Trianonról mesélnem. Előre féltem, hogy fogom előadni ezt a nagyon fontos témát, de végül olyan jól sikerült, hogy néma csendben hallgatták az előadást a diákok. Pedig eredetileg nem is tanárnak készültél… Nem bizony. Általános iskolában végig kitűnő tanuló voltam, ám nyolcadikban kémiából az osztályfőnököm nem akarta megadni az ötöst. Minden tanár kérte, ne rontsa le a bizonyítványom, mert úgysem készülök vegyésznek. Ezt meg is ígértem, mert utáltam a kémiát. Aztán a sors úgy hozta, hogy édesapám meghalt, nekem pedig jött egy lehetőség, és vegyész lettem. Növény- és illóolaj vegyészetet tanultam, így kerültem a Szilasmenti Termelőszövetkezetbe, ahol a lepárlóüzemben dolgoztam, laborvezető voltam. Ezt követően a Sportkórházban dolgoztam néhány évet, a tudományos biokémia laborban egészséges sportolókkal foglalkoztam, többek között azt vizsgáltuk, hogyan alakul a tejsavszint egészséges terhelés hatására. Ezt követően Gödöllőn dolgoztam, az ottani rendelőintézetben. Nagyon szerettem a betegekkel foglalkozni. Nehéz életem volt, de nagyon sok szeretet van bennem, és az a tapasztalatom, ha adok, azt vissza is kapom. A szeretet vezetett el a tanári pályára? Eszembe se jutott, hogy tanár legyek, ám a férjemet Besnyőre helyezték át körzeti állatorvosnak. Éppen otthon voltam a második gyermekemmel, de vegyészként vidéken nem tudtam elhelyezkedni. Százhalombattára mehettem volna három műszakos munkarendbe, de azt két kisgyerek mellett nem tudtam elvállalni. A férjem vetette fel az ötletet, hogy ha annyira szeretek gyerekekkel foglalkozni, menjek el tanárnak. Elmentem a helyi általános iskolába, ahol dolgozni kezdtem képesítés nélküli pedagógusként, akkor még volt ilyen lehetőség, bár egyáltalán nem voltam benne biztos, hogy pedagógusalkat vagyok. Egy alkalommal szakfelügyelő jött az iskolába ellenőrzést végezni. A gyerekeknek nem tudtam elmagyarázni, hogyan rajzoljanak koronát, így felrajzoltam egy tulipánt, letöröltem az alját, és mondtam, hogy így képzeljék el a korona elkészítését. A szakfelügyelő odajött hozzám, és azt mondta, hogy született pedagógus vagyok. Elképedve kérdeztem, hogy miért, hiszen nem gondoltam magamról ezt. Azt mondta: „Ahogy te a gyerekekre ránézel, ahogy a gyerekekhez szólsz, predesztinál téged erre a pályára.”. Ezt követően végeztem el a főiskolát. Besnyőn dolgoztam két évet, ezt követően kerültem át Iváncsára, onnan mentem nyugdíjba. Nyugdíjas voltam, amikor a beloianniszi polgármester felkért arra, hogy tanítsam az elsős osztályt januártól év végéig. Előző decemberben volt egy karácsonyi műsoruk, ott találkoztam a gyerekekkel, akik nagyon el voltak keseredve, hogy a tanító nénijük ott hagyja őket. Akkor ismerkedtem meg velük.
Miért vállaltad a 12 Évfolyamos Görög Iskola vezetését? Hogy újra gyerekek között lehessek. Nagyon szeretem a fiatalokat, megint érzem, hogy élek, megint van feladatom, azon gondolkodom, hogyan tehetném jobbá az iskolát, hogyan alakítsak ki jó légkört a munkatársakkal. Már ajándékot is kaptam, a gyerekek rajzoltak nekem húsvétra. Ezt eltettem, és szép emlékként őrzöm. Nagyon jól érzem itt magam, nagyon sok jó emberrel találkoztam. Azt mondtam éppen egy ismerősömnek, valamelyik életemben erős kötődésem lehetett a görögökkel. Lehet, hogy én is görög voltam. Már egy kicsit a magaménak érzem az iskolát, fontos nekem a sorsa. Hogy látod a mai követelményrendszert? Pusztán verseny az ismeretanyaggal vagy a gyerekek érdekeinek szem előtt tartása is megjelenik benne? Egy általános iskolában az alapok a legfontosabbak, ott dől el sok dolog, a gyerekek hogyan viszonyulnak az iskolához, a tanuláshoz, hogyan állnak az ismeretanyaghoz. Sajnos ma már az elsajátítandó ismeretanyag mennyisége háttérbe szorítja a lehető legmegfelelőbb tanítási módszert. Ha egy ideális iskolát képzelek el, sokat beszélgetnék a diákokkal, mindig mindenkit megdicsérnék, mert nincs olyan, hogy valaki nagyon „buta”, mert valamiben mindenki jó. Ezt a pillanatot kell elkapni, hogy ösztönözzük a gyerekeket. Persze haladni is kell a korral. Nem osztályoznék, mert az sokszor csak stresszeli a gyerekeket, nem feltétlenül hozza ki belőlük képességeik legjavát. Nagyon sok információt adnék nekik beszélgetéseken, rajzokon, filmeken keresztül. Sokat mennék velük kirándulni, rengeteg dolgot mutatnék nekik vizuálisan is, hiszen a gyerekek nagyon befogadóak. A legfontosabb, hogy ha valakit szeretnek a gyerekek, attól elfogadnak mindent, még azt is, amit nem szívesen csinálnak. Ösztönözni kell a gyerekeket, megtalálni az utat hozzájuk. Szerinted milyen egy jó tanár? Azt gondolom, a szeretet a kulcs, ezen keresztül kell átadni az információt. Rám mindig azt mondják a gyerekek, hogy nem vagyok szigorú, pedig ez nem igaz, nekem is megvan a követelményrendszerem, csak szeretettel adom át, szeretettel kérek, így már nem is tűnik kényszernek, akkor már nem is vitatkoznak, hogy ezt vagy azt nem szeretnék. Milyen egy jó igazgató? Ne legyen autokrata, mindenféleképpen demokratikus legyen, csoportban dolgozzon. Mindig úgy próbáljon meg döntést hozni, hogy az mindenkinek jó legyen, ne legyen önző. Nagyon jó érzés az, mikor jó hangulat van a tanári szobában. Együtt, a diákokért kell dolgozni. Másképpen nem is lehet. Mit csinálsz a szabadidődben? Mostanság nincs sok szabadidőm, de ha akad, nagyon sokat olvasok, jó filmeket nézek, imádok keresztrejtvényt fejteni. Nagyon szeretek sétálni, nyáron a Balaton mellett vagyok, pihenek. Nagyon szeretek színházba járni, szeretem az operát, de kedvencem az operett. Azt vallom, mindig legyen valami célod az életben, mert ha már nincs, azaz öregség jele. Köszönöm, hogy beszélgettünk!
Η χώρα του ουράνιου τόξου | Szivárványország | 19
Ελληνικά μνημεία στο Ferencváros γράφει ο Dr. György Antal Diószegi Αναφορικά με τις πολύπλευρες φιλελληνικές και φιλoουγγρικές Working με σκορ 3-2. Τον Ιανουάριο 15.000. κόσμος περίμενε σχέσεις, οι δράσεις των Ελλήνων της Πέστης στην συνοικία τους επιστρέφοντες ήρωες στο σιδηροδρονικό σταθμό Keleti, οι Φερεντσβάρος είναι άξιες μνήμης ακόμα και σήμερα. Η οικογένεια πανηγυρισμοί κρατούσαν μια ολόκληρη εβδομάδα.» (5) Malaky υπήρξε μέλος της ελληνικής εκκλησιαστικής κοινότητας Αξίζει να αναφερθούν οι λαμπερές ικανότητες του Mihály Malaky της Πέστης από το 19ο αιώνα, πράγμα για το οποίο διαθέτω στην διαχείρηση και τη διεύθυνση της ομάδας του. Υπήρξε ηγέτης τεκμήρια έως το 1913. Με αφορμή των 115 ετών από την ίδρυση «με καλό μάτι»: ανακάλυψε δύο ταλέντα, αγόρια 16 χρονών, τα του Αθλητικού Ομίλου Ferencváros (FTC) το 2014 φυτεύτηκαν οποία τα πήρε μαζί του στο γήπεδο της λεωφόρου Soroksári, 11 σφένδαμοι προς τιμήν ταλαντούχων νέων αθλητών του 19ου τον Imre Schlosser και τον Gyula Rumbold, που ήταν από τους αιώνα, της ιδρυτικής ενδεκάδας δηλαδή της ποδοσφαιρικής κορυφαίους ποδοσφαιριστές της εποχής. «Σαν έφηβοι έπαιζαν ομάδας του Ferencváros. Ανάμεσά τους ήταν και τα τρία όλη μέρα στο οικόπεδο „Bögyi” με μια πάνινη μπάλα, παρέα τα ελληνικής καταγωγής αδέλφια Malaky: ο Mihály, o János (των άλλα παιδιά». Είναι σημαντικό ότι το οικόπεδο αυτό βρισκόταν φώναζαν Γιάννη, με την ελληνική μορφή του ονόματός του) και ο δίπλα στην πλατεία Petőfi, όπου ο Malaky πήγαινε συχνά για Szilárd (ελλ. Κωνσταντίνος, γι’ αυτό τον αποκαλούσαν Κώστα). δουλειές. (6) Δεν ήταν τυχαία, ότι ο Mihály Malaky βρισκόταν Η εντεκάδα έγινε γνωστή ως «Οι Νέοι της οδού Mester», «Η συχνά για δουλειές στην πλατεία αυτή, όντας ενεργό μέλος της συντροφιά των έντεκα», και αργότερα αποτέλεσαν τον «πυρήνα ελληνορθόδοξης κοινότητας, έτσι είναι σημαντικό να αναφερθούν του αθλητισμού της συνοικίας αυτής». Ένας απ’ αυτούς ήταν οι οικογενειακές σχέσεις αυτής της ελληνικής οικογένειας. και ο «Γιάννης». Τα «αδέλφια Malaky ήταν μέλη της εξαιρετικά Ο Miklós Malaky ο νεότερος (1836-1912), γιος του Miklós Malaky φιλαθλητικής κοινότητας του Φερεντσβάρος», η οποία στις 15 του πρεσβύτερου (?-1859) παντρεύτηκε την Máriα Gregor, με Απριλίου του 1899 «αποφάσισε να ιδρυθεί ο Όμιλος»: ένας από την οποία απόκτησαν τρεις γιους, τους ποδοσφαιριστές της FTC, τα πέντε μέλη του Δ. Σ. ήταν ο János Malaky. καθώς και τρεις κόρες, Mária, Anna και Helena (ή Ilona). Αναφορές Η θέση για τη διεξαγωγή για τον πατέρα τους Miklós ιδρυτικής συνέλευσης ορίστηκε τον νεότερο διαθέτουμε από το κτίριο του Συλλόγου Πολιτών το 1904: υπήρξε ιεροφύλακας του Ferencváros. Απόφαση της και εξέχον μέλος της ελληνικής συνέλευσης ήταν ο όμιλος να εκκλησιαστικής κοινότητας ονομάζεται FTC, το σύνθημα της Πέστης. Ο αδελφός του να είναι «ΉΘΟΣ-ΙΣΧΥΣAntal Malaky (1840-1878) ΟΜΟΝΟΙΑ» και τα επίσημα απεβίωσε τον Νοέμβριο του χρώματα να είναι λευκό και 1878, και υπήρξε ιεροφύλακας πράσινο. (1) Ο Mihály Malaky της κοινότητας επί 20 χρόνια. (1878-1932) και ο János Malaky Στις 22 Νοεμβρίου έλαβε χώρα (1876-1922) ως ποδοσφαιριστές η κηδεία του σύμφωνα με το του Φερεντσβάρος υπήρξαν ελληνορθόδοξο τυπικό στο εξέχουσες προσωπικότητες. ειδικό κτήριο στην οδό Aldunasor «Ο FTC έπαιξε φιλικό αγώνα 4, (σήμερα πλατεία Petőfi 3). απέναντι στον Α. Ο. της Óbuda Κατά τα 16 χρόνια γάμου του στις 25 Μαρτίου 1900, μπροστά ο Antal Malaky απόκτησε τους σε 1500 θεατές. Η ενδεκάδα Gyula, Miklós, Anna, Zsófia, του Φερεντσβάρος αποτελείτο Helena, Lucretia και Irén. Η από τους: Weisz, Gabrowitz Mária Malaky, χήρα μητέρα των E., Gabrowitz K., Taffel, Békés Antal και Miklós απεβίωσε τον A., Békés G., Pápai, Horváth, Οκτώβριο του 1861 σε ηλικία Malaky M., Maros, Malaky J.». 59 ετών, κηδεύτηκε επίσης στα (2) πλαίσια ορθόδοξης τελετής. Η Ο Mihály Malaky πήρε μέρος με Ilona Malaky Kovács Józsefné επιτυχία και σε διεθνή αγώνα ήταν ήδη χήρα τον Οκτώβριο του Εις μνήμην των πεσόντων του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, έργο Μιλτιάδη Μάννου. ως επιθετικός! Στις 13 Απριλίου 1948, όταν απεβίωσε η χήρα του Manno Miltiadesz alkotása az I. világháborúban elesett hősök emlékezetére. 1901 η FTC φιλοξένησε την αδελφού της, Mihály Malaky. Η Servette της Ελβετίας με τελικό σκορ 4-4. Το πρώτο γκολ νεκρολογία του Mihály (1880-1932) δημοσιεύτηκε στο περιοδικό σημειώθηκε από τον Mihály Malaky. (3) Ο ίδιος ως μέλος της Nemzeti Sport (ελλ. Εθνικός Αθλητισμός) στο τεύχος της 27ης ομάδας FTC το 1901 κατέκτησε την Τρίτη θέση του ουγγρικού Μαρτίου 1932. (7) πρωταθλήματος. Συμμετείχε σε οκτώ αγώνες του Φερεντσβάρος Οι πλέον σημαντικές προσωπικότητες της ελληνικής κοινότητας (5 του πρωταθλήματος και 3 διεθνείς) και σημείωσε 1 τέρμα, καθώς της Πέστης μετά το 1918 ήταν οι Mihály Malaky (1878-1932) και το 1925 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Αιωνίου Πρωταθλητή της György Malaky (κατοικία: Βουδαπέστη, πλατεία Petőfi 4), καθώς FTC. (4) και οι Leonidasz Manno και Miltiadesz Manno (1879-1935). Την άνοιξη του 1911 η ομάδα English Wanderers έκανε περιοδεία Κατάφερα να βρω ένα έγγραφο (ψηφοδέλτιο της ελληνικής στην Ουγγαρία και επικράτησε του MTK και του BTC, στην εκκλησιαστικής κοινότητας) στα αρχεία της εκκλησίας, στο οποίο λεωφόρο Üllői όμως ηττήθηκε από την Φερεντσβάρος με σκορ τα ονόματα των Mihály Malaky και Miltiadesz Manno αναφέρονται 3–0. Χάρη στη λαμπρή νίκη αυτή η FTC ξεκίνησε μια περιοδεία μαζί. στην Γερμανία και την Αγγλία. «Ο αρχηγός Mihály Malaky και οι Διασταυρώνοντας τα παραπάνω στοιχεία έγινε ξεκάθαρο, 16 παίκτες πέρασαν μήνες στο εξωτερικό βγάζοντας πέρα με δικά ότι το έργο του Miltiadesz Manno «Πράσινοι αετοί» από το τους χαρτζιλίκια, επειδή ο όμιλος πλήρωνε μόνο τη διαμονή και 1928 εξηγείται με την στενή φιλική και πατριωτική σχέση που τη διατροφή. Η FTC έπαιξε τέσσερις αγώνες στη Γερμανία και διατηρούσε με τους Szilárd και Mihály Malaky, πρωταθλητή σε όλες βγήκε νικήτρια, μεταξύ άλλων επικράτησε και της Hertha και πασίγνωστο, επιτυχημένο ηγέτη του Φερεντσβάρος. Φέτος Berlin. Ακολούθησαν δύο αγώνες στο Λονδίνο, όπου νίκησε το κλείνουν τα 80 χρόνια από τον θάνατο του Miltiadesz Manno
20 | Ιστορία | Történelem
(1879–1935) εξαιρετικού καλλιτέχνη και επιτυχημένου αθλητή. Από το 1902 ήταν μέλος του Συλλόγου Κωπηλασίας «Παννονία» και αναδείχθηκε 11 φορές πρωταθλητής Ουγγαρίας έως το 1906 σε μονό σκιφ. Στο διεθνή στίβο ήταν επίσης επιτυχημένος: ως εκπρόσωπος της Ουγγαρίας επικράτησε του πρωταθλητή Ευρώπης Fitzgerald στον αγώνα Molsey του 1906. Το 1912 στους Ολυμπιακούς της Στοκχόλμης υπήρξε μέλος της ουγγρικής οκτάδας. Ήταν σημαντικό γεγονός επίσης ότι ήταν απόγονος παλαιών Ελλήνων εμπόρων της Ουγγαρίας. Ο γιος του István Manno, Dömötör Manno, έμπορος δημητριακών, ήταν κάτοικος της Πέστης στην οδό Régiposta 11, και απεβίωσε σε ηλικία 82 χρονών τον Απρίλιο του 1917. Ο Μιλτιάδης Μάννο (1879–1935), γιος του εμπόρου Dömötör (Δημητρίου) Manno υπήρξε εξαιρετικός καλλιτέχνης και αθλητής, δημοφιλέστατο πρόσωπο της εποχής του σε κάθε του ιδιώτητα. Ήταν και κορυφαίος εκπρόσωπος διαφόρων αθλημάτων. Ο όμιλος BTC στα πλαίσια του πρώτου ουγγρικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου του 1901 κατέκτησε την πρώτη θέση χωρίς καμία ήττα, με πρώτο σκόρερ τον Miltiadesz Manno (1), ο οποίος ήταν σέντερ-φορ της ομάδας. Τα έτη 1901 και 1902 υπήρξε πρώτος σκόρερ των πρώτων ουγγρικών δύο πρωταθλημάτων, καθώς με την ομάδα BTC αναδείχθηκε πρωταθλητής και μέλος της Εθνικής Ουγγαρίας. Το ρεκόρ του υφίσταται μέχρι και σήμερα: το 1901 τερμάτισε 17 φορές μέσα σε 6 μόνο αγώνες! Κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο αγωνίστηκε ως αξιωματικός του Α’ συντάγματος ουσάρων και τραυματίστηκε πολλές φορές.
Φιλοτέχνησε και διάφορα μνημεία του Α’ Παγκοσμίου, τα έργα του μ. ά. στις πόλεις Esztergom, Pécs, Nyergesújfalu και Dalmand υπάρχουν μέχρι και σήμερα. Στα τελευταία χρόνια του εργαζόταν ως υπεύθυνος του Ιδρύματος Αθλητισμού του στρατού ως λοχαγός. Απεβίωσε στα 55 του στις 16 Φεβρουαρίου 1935 στη Βουδαπέστη. Ο θάνατος του Μιλτιάδη Μάννου καταχωρήθηκε και σε ληξιαρχική πράξη, φωτογραφία της οποίας μου παρείχε ο κ. Σπύρος Μπ. Αγκάρντι, καθώς ο φωτογράφος János Ilku την μετέτρεψε στην παρούσα μορφή. Μια είδηση της εποχής αναφέρει τα εξής: «Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους αθλητές. Σε ηλικία 18 ετών αναδείχθηκε πρωταθλητής ποδηλασίας της Ουγγαρίας. Απέκτησε μεγάλο κύρος και ως ποδοσφαιριστής σέντερ-φορ, μέλος της τότε πρωταθλήτριας ομάδας BTC. Πέρα από τον αθλητισμό ήταν πασίγνωστος και ως ένας από τους κορυφαίους ζωγράφους με τις μοναδικού στυλ αφίσες του, και στο εξής κανένας παγκόσμιος και ουγγρικός αθλητικός αγώνας – ειδικά στην Σουηδία – δεν θα μπορούσε να διαφημιστεί χωρίς τα έργα του Μάννου. Το άγαλμά του κατέκτησε δεύτερη θέση στους Ολυμπιακούς του Λος Άντζελες το 1932. Απέκτησε μεγάλη φήμη και ως γελοιογράφος. Κατά τα τελευταία του χρόνια διετέλεσε καθηγητής του Ιδρύματος Κατάρτισης Εκπαιδευτικών Αθλητισμού και Στρατού «Toldy Miklós». Έλαβε μέρος στον Παγκόσμιο Πόλεμο ως λοχαγός ουσάρων και αποκτώντας πολλές διακρίσεις.» (2)
Görög emlékek a Ferencváros történetében Dr. Diószegi György Antal írása Ferencvárosban a pesti görögök közül többen is olyan kimagasló tevékenységet fejtettek ki, mely napjainkban is méltó a megemlékezésre a filhellén magyar és hungarofil görög kapcsolatrendszer sokrétűsége jegyében. A Malakyak a pesti görög egyházközség tagjai körébe tartoztak a XIX. századtól kezdve: egészen 1932-ig vannak erről adataim. 2014-ben a Ferencvárosi Torna Club megalapításának 115. évfordulója alkalmából 11 juharfát ültettek el azon fiatalok emlékezetére, akik a XIX. század utolsó éveiben igen lelkesen és kiválóan fociztak, majd pedig az FTC megalapításában is részt vettek. E labdarúgó fiatalok közé tartozott a három görög Malaky-testvér: Malaky Mihály, Malaky János (őt Jáni névvel illettek a társai, ami a Jánisz/Ioannisz görög keresztnév magyar változata) és Malaky Szilárd (akit Koszta névvel illettek a társai, ami a Konsztantinosz görög keresztnév magyar változata). A „Mester utcai fiatalok” a „Tizenegyek bandája” néven „váltak ismertté a környéken”: ezen „gyerekek képezték a magját a későbbi ferencvárosi sportnak”, akik közé tartozott Malaky „Jáni” is. A „Malaky gyerekek” a „Ferencváros sportszerető lakossága és sportolni vágyó ifjúsága” közé tartoztak: „1899. április 15-én … elhatározzák az egyesület létrehozását”; 5 fős „tisztikart” választottak meg: egyikük Malaky János lett. „Kitűzték az alakuló közgyűlés helyét és idejét is a Ferencvárosi Polgári Kör …. épületében.” A közgyűlés elfogadta, hogy „a klub neve FTC”, „jelmondata: ERKÖLCS-ERŐEGYETÉRTÉS”, és „színe: fehér-zöld” legyen. (1) Malaky Mihály (1878-1932) és Malaky János (1876-1922) ferencvárosi labdarúgóként jelentős személyiségek voltak! „A Ferencvárosi Torna-Club 1900. március 25-én barátságos mérkőzést játszott az Óbudai Torna Egylet ellen. A mérkőzésre 1500 néző volt kíváncsi. A Ferencváros a következő összeállításban lépett pályára: Weisz – Gabrowitz E., Gabrowitz K. – Taffel, Békés A., Békés G., - Pápai, Horváth, Malaky M.,
Maros, Malaky J.”. (2) Malaky Mihály nemzetközi mérkőzésen is részt vett, méghozzá csatárhoz méltóan, eredményesen! 1901. „április 13-án a svájci Servette volt az FTC vendége, a végeredmény 4-4 lett”. „Az első gólunkat Malaky Mihály szerezte.” (3) Malaky Mihály „1901-ben az FTC csapatában játszott, és tagja volt a bajnoki bronzérmet szerzett együttesnek”: a „Fradiban nyolc mérkőzésen szerepelt (5 bajnoki, 3 nemzetközi) és egy gólt szerzett”; „az FTC örökös bajnoka” lett 1925-ben. (4) „1911 tavaszán az English Wanderers túrázott Magyarországon. Legyőzték az MTK-t, a BTC-t, de az Üllői úton 3-0-s vereséget szenvedtek az FTC ellen. Ennek a fényes győzelemnek köszönhette az első portyáját a Ferencváros. A mieink Németországban és Angliában vendégszerepeltek. Malaky Mihály csapatvezető 16 játékossal indult útnak, akik hónapokig maguk gyűjtögették a költőpénzüket, ugyanis az egyesület csak az utazási költséget és az ellátást tudta finanszírozni. Az FTC négy meccset játszott Németországban, amit mind meg is nyert, többek között saját pályáján győzte le a Hertha Berlint, majd két találkozó következett Londonban. A Wokingot 3-2 arányban sikerült felülmúlni … a januárban hazatérő hősöket 15000 fős tömeg fogadta a Keleti pályaudvaron, és még hetekig ünnepelték őket.” (5) Fontos utalnom arra, hogy Malaky Mihály tudatos csapatépítő és kiváló sportvezető szakember volt a magyar labdarúgás korabeli világában! Itt indokolt rögzíteni, hogy Malaky Mihály „jószemű sportvezető” volt, aki felfigyelt „arra a két 16 éves gyerekre, akiket aztán magával vitt a Soroksári úti pályára”: egyikük Schlosser Imre, másikuk Rumbold Gyula volt, akik a korszak nagy labdarúgói közé tartoztak. Ők ketten kamaszként „a „Bögyi” nevű grundon naphosszat rúgták a rongylabdát a környékbeli srácok” társaságában: e grund kapcsán fontos, hogy „a Petőfi tér környékén” volt, ahová „Malaky Mihály ügyes-bajos dolgait intézve gyakran járt”. (6) Indokolt rögzíteni, hogy a „Petőfi
Ιστορία | Történelem | 21
Ληξιαρχική πράξη θανάτου του Μιλτιάδη Μάννου Manno Miltiadesz elhunytát rögzítő anyakönyvi bejegyzés.
tér környékén” nemcsak úgy véletlenül járt Malaky Mihály, hanem a pesti görög egyházközség cselekvő tagjaként tevékenykedő személyiségként, és e körben fontos kiemelni e görög család rokonsági adalékait! A pesti görög egyházközség tagja, idősebb Malaky Miklós (?1859) fia, ifjabb Malaky Miklós (1836-1912) feleségül vette Gregor Máriát: az ő gyermekeik voltak az FTC-s Malaky-fúk, valamint a leányaik, Mária, Anna, Helena (másként Ilona). 1904ből van adat az édesapjuk, ifjabb Malaky Miklós görög egyházfi tevékenységéről, aki a pesti görög egyházközség jelentősebb tagjai közé tartozott. Malaky Miklós testvére volt Malaky Antal (1840-1878), aki 1878 novemberében hunyt el: 20 éven át volt egyházfi a görög egyházban, és 1878. november 22-én „a görög egyház szertartása szerint” került sor a beszentelésére „a gyászházban, azelőtt Aldunasor 4., most Petőfi tér 3. sz.” alatt. (Az 1878-ban megboldogult Malaky Antal 16 éven át tartó házasságából született gyermekei voltak Gyula, Miklós, Anna, Zsófia, Helena, Lucretia és Irén.) Ifjabb Malaky Miklós, Malaky Antal és Malaky Mária özvegy édesanyja 1861 októberében hunyt el, 59 éves korában: őt is görög szertartás szerint temették el. Kovács Józsefné Malaky Ilona özvegy volt 1948 októberében, a testvére, Malaky Mihály özvegyének elhunytakor. Malaky Mihály (1880-1932) nekrológja a Nemzeti Sport 1932. március 27-én megjelent számában olvasható. (7) A pesti görög egyházközség legjelentősebb tagjai közé tartoztak Trianon után Malaky Mihály (1878-1932) és Malaky György (lakcím: IV. kerület, Petőfi tér 4.), valamint Manno Leonidasz és Manno Miltiadesz (1879-1935). Sikerült egy olyan iratot (egy görög egyházközségi szavazólapot) is találnom a görög egyház anyagában, melyen Malaky Mihály és Manno Miltiadesz neve együtt szerepel. A fenti adatok összefüggésrendszerében nyilvánvalóvá vált, hogy Manno Miltiadesz 1928. évi „zöld sasos”–alkotása azzal függ össze, hogy remek baráti és görög egyházközségi kapcsolatban állt Malaky Szilárddal és Malaky Mihállyal, a Ferencváros kiválóságával, a közismert és igen sikeres sportvezetővel. 1935-ben, 80 esztendeje hunyt el Manno Miltiadesz (1879– 1935), aki kivételes művészi és sportolói teljesítményt ért el. Evezősként 1902-től a Pannonia Evezős Egyletben versenyzett: egypárevezős hajóban 11 magyar bajnokságot nyert 1906-ig. Nemzetközi téren is sikeresen képviselte a magyar színeket: 1906-ban a Molsey-regattán megverte az Európa legjobbjának
tekintett Fitzgeraldot. 1912-ben Stockholmban, az olimpián a magyar evezős-nyolcas tagja volt. Családi viszonyai tekintetében kiemelendő, hogy ősei a magyarországi görög kereskedők közé tartoztak. Manno István fia, Manno Dömötör gabonakereskedő Pesten, a Régiposta utca 11. szám alatt lakott: 82 éves korában hunyt el, 1917 áprilisában. A magyarországi görög kereskedő, Manno Dömötör fiaként született Manno Miltiadesz (1879–1935), a kiváló művész és sportember. Minden minőségében kora különlegesen színes egyéniségeként közkedveltségnek örvendett. Számos sportág kiemelkedő teljesítményű képviselőjeként lett közismert. Labdarúgásban az 1901-ben megtartott első magyar „bajnokságot veretlenül nyerte a BTC, az első gólkirály Manno Miltiadesz (BTC) lett”. (1) Labdarúgóként a középcsatári poszton játszott. 1901-ben és 1902-ben az első két magyar bajnokság gólkirálya volt: csapatával (Budapesti Torna Club) megnyerte a bajnokságot is, ekkor lett válogatott labdarúgó. 1901-ben 17 gólt lőtt 6 mérkőzésen: e rekordja ma is fennáll! Az első világháborúban az 1. honvéd huszárezred tisztjeként többször megsebesült. Számos I. világháborús emlékművet alkotott (többek között Esztergomban, Pécsett, Nyergesújfalun és Dalmandon napjainkban is láthatóak a művei). Manno Miltiadesz elhunytát anyakönyvi bejegyzés is rögzítette: a fényképet Agárdi Bendegúz Szpírosz bocsátotta a rendelkezésemre, és Ilku János fotóművész szerkesztette át a közzétett alakjában. Egy korabeli híradás ekként emlékezett meg róla: mint „sportember, egyaránt a legkiválóbbak közé tartozott”; „18 éves korában Magyarország országúti kerekpáros bajnoka lett”; „a BTC színeiben labdarúgóként tűnt fel”; mint „középcsatár, nagy nevet szerzett az akkori bajnokcsapatban”. A sport mellett „közfeltűnést keltettek új stílust jelentő plakátjai, amelyek annyira megnyerték a közönség tetszését, hogy még külföldön is, különösen pedig Svédországban, minden valamirevaló versenyt Manno-plakáton hirdettek”; mint „festőművész, szintén a legelsők közé tartozott”. „1932-ben a los-angelesi olimpiai játékokon szobrával második díjat nyert. Ezenkívül, mint karikatúra rajzoló is országos nevet szerzett. A legutóbbi években a magyar királyi Toldy Miklós honvéd-sportoktató és tanárképző intézet tanára volt. … A világháborúban, mint honvédhuszár százados, vitézül harcolt, és több kitüntetésben részesült.”. (2)
Πηγές / Források: Malaky. (1) A hétvégén lesz 115 éves az FTC - meghívó - Üllői út 129. ulloi129.hu/2014/04/30/hetvegen-lesz-115-eves-az-ftc-meghivo/– letöltve 2015. január 6.; (2) A Ferencvárosi Torna-Club első nyilvános mérkőzése ... www.huszadikszazad.hu/.../a-ferencvarosi-torna-club-elso-nyilvanos-mer... – letöltve 2015. január 6.; (3) Zsiga László, FTC Múzeum: A 4900. mérkőzés következik! - FTC foci - Csak a FRADI ... www.hotdog.hu/frankcity/ftc-foci/a-4900-merkozes-kovetkezik– letöltve 2015. január 6.; (4) FTC Baráti Kör honlapja » Blog Archive » A Fradi mai ... www.ftcbaratikor.hu/.../a-fradi-mai-szakosztalyai-uszas-1-resz-1904-193... – letöltve 2015. január 6.; (5) Zsiga László, FTC Múzeum: Az 1910-es évek. www.fradi.hu/hu/club/tortenet/az-1910-es-evek/20121126/c/504 – letöltve 2015. január 6.; (6) Nagyok voltunk, híresek... - Erkölcs, Erő, Egyetértés. www.erkolcseroegyetertes.hu/nagyok-voltunk-hiresek– letöltve 2015. január 6.; (7) A Testnevelési és Sportmúzeum Közleményei. I. Szerkesztették Dr. Szerbák Elek és Adorján Gábor. Bp., 1982. 69. o. ; Manno. (1) Budapest lexikon. L-Z. II. kötet. Főszerkesztő Berza László. Bp., 1993. 9. o.; (2) Magyar Távirati Iroda. Napi hírek. Napi tudósítások. 1935. február 16. szombat. 13. o
22 | Ιστορία | Történelem
Δημοτικό σχολείο Λάκατος
Μια συγκινητική, αξέχαστη συνάντηση Σοφία Ακριτίδου
(Kép: Eva Kotsoni)
Στα μέσα της δεκαετίας του ‚60, με την παύση της προσωρινής διαμονής των Ελλήνων στο Ντόχανγκιαρ (Dohánygyár), το κράτος πήρε την απόφαση να παραχωριήσει σε όλες τις οικογένειες σύγχρονες και νέες κατοικίες που χτίζονταν εκείνα τα χρόνια σε διάφορα δημοτικά διαμερίσματα της πρωτεύουσας. Με την απόφαση αυτή, 86 οικογένειες τακτοποιήθηκαν στη συνοικία Λάκατος του 18ου δημοτικού διαμερίσματος του Λούριντς (Lőrinc). Μαζί με τις οικογένειες αυτές έφτασαν και πολλά παιδιά σχολικής ηλικίας. Με την καινούρια συνοικία, παράλληλα χτίστηκε και το καινούριο, σύγχρονο για τα δεδομένα της εποχής, Δημοτικό Σχολείο, στο οποίο με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, τον Σεπτέμβριο του 1965, αμέσως εγγράφηκαν και 40 ελληνόπουλα ενώ στη συνέχεια ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στους 145 μαθητές. Από την πρώτη σχολική χρονιά, παράλληλα με τα πρωινά ουγγρικά μαθήματα, άρχισαν και τα μαθήματα της ελληνικής γλώσσας, τις απογευματινές ώρες. Οι δυο Ελληνίδες δασκάλες ήταν η Παπαδημητροπούλου Χρυσούλα, στις πρώτες τάξεις, και η Μαμμή Ελένη στις μεγαλύτερες. Τέσσερα βασικά μαθήματα διδάσκονταν τα χρόνια εκείνα: ανάγνωση, γραμματική, ιστορία και γεωγραφία. Το 1968 η Μαμμή Ελένη συνταξιοδοτήθηκε και την θέση της πήρε η Σοφία Ακριτίδου. Οι Έλληνες μαθητές του Δημ. Σχολείου Λάκατος, εκτός από τα καθημερινά μαθήματά τους, έπαιρναν μέρος όχι μόνο στις σχολικές και διάφορες εκδηλώσεις του 18ου διαμ./τος, αλλά και στις κεντρικές ελληνικές εθνικές γιορτές, καθώς και σε εκπαιδευτικούς διαγωνισμούς -με πολύ καλά αποτελέσματα- που οργάνωνε η ελληνική Εκπαιδευτική Επιτροπή. Στο διαγωνισμό του 18ου διαμ./τος “Ποιός ξέρει τί” („Κi mit tud”) το 1969 και 1973, η χορωδία και το χορευτικό μας πήραν την πρώτη θέση, το χρυσό βραβείο.
Με τον νόμο του 1982, από τις 76 ελληνικές οικογένειες, οι περισσότερες επαναπατρίστηκαν και σήμερα έμειναν μόνο 16. Ως τότε ζούσαμε όλοι μαζί σαν μια μεγάλη οικογένεια. Οι μανάδες, τα απογεύματα μετά τη δουλειά, κατέβαζαν τα παιδιά τους στην παιδική χαρά, αυτά έπαιζαν κι εκείνες στα παγκάκια συζητούσαν ώρες ολόκληρες. Οι άντρες τους επίσης κι αυτοί μετά τη δουλειά συγκεντρώνονταν καθημερινά στα συνηθισμένα παγκάκια, έπαιζαν χαρτιά, σκάκι, τάβλι και συζητούσαν με πάθος για τα πολιτικά. Σήμερα, δυστυχώς, όλα αυτά έσβησαν, δεν υπάρχουν...
Συνάντηση πρώην μαθητών του Δημοτικού Σχολείου Λάκατος Όπως είχε ανακοινωθεί και στο τεύχος του Ιανουρίου, στις 18 Απριλίου πραγματοποιήθηκε η πολυπόθητη συνάντηση των πρώην Ελλήνων μαθητών, για τα 50χρονα του Δημοτικού Σχολείου ΛΑΚΑΤΟΣ στο 18ο διαμ. του LŐRINC. H εκδήλωση άρχισε εγκαινιάζοντας την ιστορική φωτογραφική έκθεση, με την σύντομη ομιλία του διευθυντή Κούμπα Γκάμπορ και στη συνέχεια οι μαθητές του Λούριντς και Βέτσις παρουσίασαν έναν ελληνικό χορό, καταχειροκροτούμενοι από το παραβρισκόμενο ουγγρικό κοινό. Στην φωτογραφική έκθεση ιστορίας των 50 χρόνων σχολικής ζωής, συμμετείχαμε και ‚μεις οι Έλληνες με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, προβάλλοντας την διδασκαλία ελληνικών και τις πλούσιες πολιτιστικές εκδηλώσεις εκείνης της εποχής. Στη συνέχεια δόθηκε η ευκαιρία σε όλους τους παραβρισκόμενους να ανταμώσουν με τους παλιούς συμμαθητές και δασκάλους τους. Μεγάλη ήταν η αγωνία και η χαρά τους, που με την αφορμή τούτη είχαν την τύχη να φιληθούν, να αγκαλιαστούν και για πολλά λεπτά να μένουν αγκαλιασμένοι, σιωπηλοί. Ευχάριστο ξάφνιασμα ήταν για όλους μας, που ανταμώσαμε και με πρώην μαθητές που ήρθαν από Θεσ/νίκη, Αθήνα και Σουηδία, σ’ αυτή την ιδιαίτερης σημασίας συνάντηση. Και γι’ αυτούς του ίδιους ήταν σημαντικό, γι’ αυτό και ταξίδεψαν από τόσο μακριά. Οι παλιοί μαθητές μπαίνοντας στην αίθουσα κάθησαν στα θρανία και ανακάλεσαν στη μνήμη τους πάμπολλες αναμνήσεις, σχολικές και παιδικές περιπέτειες από την εποχή. Συνεργείο
της
τηλεοπτικής εκπομπής ΡΟΝΤΟ ετοίμασε ντοκιμαντέρ και συνεντεύξεις με τον Χονδροματίδη Μιχάλη, την Κοτσώνη Εύα και την Πολιτίδου Μαρία. Οι παρόντες στην είσοδο του σχολείου βγήκαν αναμνηστική φωτογραφία, και μετά πήγαν όλοι μαζί συμβολικά στα τέσσερα 9όροφα κτήρια, όπου κατοικούσαν οι περισσότερες ελληνικές οικογένειες. Κράτησαν ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των νεκρών και μετά ο καθένας πήρε το δρόμο του για τον Οίκο του Ελληνισμού, όπου η ευχάριστη συνάντηση συνεχίστηκε με γλέντι, μουσική, τραγούδια και χορό. Στη συνέχεια ακολούθησε ζεστή, πατριωτική συζήτηση και διασκέδαση ως τις βραδινές ώρες.
Στο τέλος του άρθρου αυτού θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους συμμετείχαν στην θαυμάσια και επιτυχημένη αυτή ωραία συνάντηση, τον πρόεδρο της Α.Ε.ΟΥ. Κουκουμτζή Γιώργο, τους αντιπροέδρους Αγκάρντι Σπύρο και Αγγελίδη Βασίλη, την πρόεδρο της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Βουδαπέστης Αρβανιτίδου Σταματούλα για τον επιτυχημένο διαγωνισμό, την δασκάλα Τσαρούχα Χριστίνα και τον χοροδιδάσκαλο Κολλάτο Φώτιο, τους μαθητές, τα χορευτικά συγκροτήματα Ελληνισμός και Χελιδονάκι, τις οικοδέσποινες Μαυροπούλου Ευαγγελία, Πολίζου Ελένη, Καλαϊτζίδου Μάρθα, τον Μπουρουλίτη Απόστολο για την οργάνωση και το καλό κέφι στο γλέντι. Συγγνώμη αν ξέχασα κάποιον. Κλείνω με την ευχή να διοργανώνονται πιο συχνά τέτοιου είδους συναντήσεις!
Ιστορία | Történelem | 23
Πρωτομαγιά
Γιορτή των λουλουδιών και των εργαζομένων της Σοφίας Πιπιτσούλη „Λουλούδια ας διαλέξουμε και ρόδα και κρίνα κι ελάτε να πλέξουμε στεφάνια με κείνα στο Μάη που σήμερα προβάλλει στη Γη…” παραδοσιακό
Το ήξερες αυτό Ο Μάιος ή Μάης είναι ο τρίτος μήνας της άνοιξης. Γιορτάζουν τα λουλούδια και οι εργαζόμενοι, γιορτάζουν η ειρήνη και η μανούλα. Η λέξη Μάιος προήλθε από την ελληνική λέξη μαία που σημαίνει τροφός= μητέρα. Μαία έλεγαν και την μητέρα του Ερμή γι’ αυτό κι ο Μάιος είναι αφιερωμένος στον Ερμή. Την πρώτη μέρα του Μάη, το έθιμο είναι να πηγαίνουμε στην εξοχή και να φτιάχνουμε στεφάνια από λουλούδια. Η πρώτη μέρα του Μάη είναι μέρα αγώνα και απεργίας για τους εργαζόμενους. Ζητούν δικαιώματα για τις συνθήκες εργασίας τους.. Στις 5 Μαΐου γιορτάζουμε την ειρήνη με διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, χωρίς πολέμους και δυστυχία. Την πρώτη Κυριακή του Μάη γιορτάζει και η μανούλα.
Κατασκευή Γιορτάζει η μανούλα! Φτιάξε την καρτούλα και πρόσφερέ την… (δώσε την) Υλικά: 1. 2. 3. 4. 5.
Μια κόλλα χαρτί Α4 γαλάζια Το πατρόν με το στεφάνι Το ποιηματάκι Κόλλα Μπογιές
Οδηγίες: Δίπλωσε το χαρτί στη μέση. Κόλλησε το πατρόν με το στεφάνι και χρωμάτισέ το. Γράψε μέσα στην κάρτα το ποιηματάκι: Έχω την πιο γλυκιά μανούλα την αγαπώ πολύ πολύ γιατί για μένα είναι ευχούλα που μ’ έφερε σ’ αυτή τη γη. και … Σε αγαπώ, μαζί με το όνομα σου και την ημερομηνία. Έτοιμη η κάρτα σου. Μην ξεχάσεις να τη συνοδεύσεις με ένα γλυκό φιλί.
Σπαζοκεφαλιά Ώρα να βάλουμε το μυαλό να δουλέψει! Αν λύσεις σωστά θα σχηματιστεί κάθετα το όνομα μιας γιορτής της άνοιξης: 1. _ _ _ _ _ _ _ Η 1η Μαΐου για τους εργαζομένους είναι... 2. _ _ _ _ _ _ _ _ _ Ένα άσπρο λουλούδι της άνοιξης... 3. _ _ _ _ _ _ _ Οι εργαζόμενοι δουλεύουν 8 ώρες, δηλαδή... 4. _ _ _ _ _ _ _ Πλέκουμε με λουλούδια στην εξοχή… 5. _ _ _ _ _ _ _ Πηγαίνουμε την πρώτη μέρα του Μάη ... 6. _ _ _ _ _ Ο τρίτος μήνας της άνοιξης … 7. _ _ _ _ _ Λέγεται αλλιώς το λουλούδι … 8. _ _ _ _ _ _ _ _ Λέγεται η 1η για τους εργαζομένους … 9. _ _ _ _ _ _ _ Ζητούν ίσα δικαιώματα στη … 10. _ _ _ _ Λέγονται αλλιώς τα τριαντάφυλλα … (Λύσεις: απεργία, μαργαρίτα, οχτάωρο, στεφάνι, εξοχή, Μάιος, άνθος, εργατική, δουλειά, ρόδα)
Σου προτείνω να ακούσεις από το διαδίκτυο: • Γεια σου, κύριε Μενεξέ, σε στίχους Οδυσσέα Ελύτη και μουσική Δ. Λάγιου
24 | Σκονάκι | Puska
Βουλή των Εφήβων Οι νέοι μας δίνουν πάντα το παρόν! Συνεχίζουν τα παιδιά μας να εκπροσωπούν τους νέους της Ομογένειάς μας στη Βουλή των Εφήβων στην Ελλάδα και να μας βγάζουν ασπροπρόσωπους στις εργασίες της. Μέσα από διάφορες δραστηριότητες, αρκετά απαιτητικές, που πρέπει να συμμετάσχουν και να ολοκληρώσουν με επιτυχία, κερδίζουν το εισιτήριο για τη συμμετοχή τους. Ας διαβάσουμε όμως το άρθρο του Λάμπρου Μιχαλόπουλου, αντιπροσώπου μας στη Βουλή των Εφήβων το καλοκαίρι του 2014 για να μας δώσει μια γεύση.
Συμμετοχή στις εργασίες της Βουλής των Εφήβων του Λάμπρου Μιχαλόπουλου Τον Ιούλιο του 2014 είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω, ως ένας από τους 300 Έφηβους Βουλευτές, στις εργασίες της ΙΘ΄ Συνόδου της Βουλής των Εφήβων, στην οποία είχαν δηλώσει συμμετοχή 13.087 μαθητές, από 1.004 σχολεία. Οι εργασίες της Βουλής των Εφήβων ολοκληρώθηκε με τη συνεδρίαση της Ολομέλειας των 300 Εφήβων Βουλευτών που προέρχονταν από την Ελλάδα, την Κύπρο και τα σχολεία της Ομογένειας. Τις εργασίες της Βουλής των Εφήβων τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας και ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Ευάγγ. Μεϊμαράκης Για πρώτη φορά, οι Έφηβοι Βουλευτές, με τη συνδρομή του Συνηγόρου του Παιδιού, επεξεργασθήκαμε και προετοιμάσαμε, σε επιμέρους Επιτροπές, ένα ολοκληρωμένο νομοσχέδιο με θέμα “Κανονισμός Λειτουργίας των Μαθητικών Κοινοτήτων”, θέλοντας να αντικαταστήσουμε τον υπάρχοντα Κανονισμό Λειτουργίας, ο οποίος παρέμενε ίδιος εδώ και τριάντα περίπου χρόνια. Μέσα από αυτή τη διαδικασία εμείς οι Έφηβοι Βουλευτές είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε πώς ένα Νομοσχέδιο περνάει από τη Βουλή των Ελλήνων, πώς τροποποιείται κατά τη φάση της επεξεργασίας του και πώς τελικά ψηφίζεται για να γίνει νόμος του κράτους. Ο νέος Κανονισμός, περιελάμβανε τις προτάσεις και απόψεις μας, που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια εργασιών των επιμέρους Επιτροπών, φιλοδοξώντας να εκφράσει τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς μας, να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες μας και να ενισχύσει τη συμμετοχή μας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων που αφορούν στη λειτουργία του σχολείου. Το περιεχόμενο του νέου Κανονισμού εισάγει ένα σαφέστερο πλαίσιο αρχών, δικαιωμάτων και ευθυνών των μαθητών καθώς και ένα αντιπροσωπευτικότερο σύστημα στην εκπροσώπηση των τάξεων στα 15μελή Συμβούλια. Απώτερος στόχος των προτεινόμενων διατάξεων ήταν στα Μαθητικά Συμβούλια να εκλέγονται πλέον όχι απλώς οι πιο δημοφιλείς μαθητές αλλά οι πιο ικανοί, καθώς καθιερώνεται ότι κατά τη διάρκεια της δημόσιας γενικής συνέλευσης ο κάθε υποψήφιος θα μπορεί να παρουσιάζει στην μαθητική κοινότητα τους επιδιωκόμενους στόχους για τη θητεία του. Προβλέπεται, επίσης, διαδικασία ανάκλησης μελών και διαδικασία λογοδοσίας και σαφέστερη διαδικασία απολογισμού έργου.
Ελλήνων. Για πρώτη φορά, επίσης, η Βουλή των Εφήβων είχε δικαίωμα άσκησης κοινοβουλευτικού ελέγχου, με τον Υπουργό Παιδείας να απαντά σε έξι επίκαιρες ερωτήσεις που του θέσανε έφηβοι βουλευτές, συμβάλλοντας, με τον τρόπο αυτό, την μετεξέλιξη της Βουλής των Εφήβων σε ένα “ζωντανό κύτταρο” διαλόγου με την κυβέρνηση. Μία από τις ερωτήσεις που ετέθησαν στον Υπουργό Παιδείας ήταν σχετική και με τις ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό και βιβλία στα σχολεία της ομογένειας. Ο κ. Λοβέρδος δεσμεύθηκε ότι στο προσεχές διάστημα θα καλέσει τους Συντονιστές Εκπαίδευσης του εξωτερικού να καταθέσουν εκθέσεις για τις ελλείψεις στα σχολεία της Ομογένειας. Με τη σειρά του, ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, κ. Ευάγγ. Μεϊμαράκης, προσδιόρισε το μήνυμα της ΙΘ΄ Συνόδου της Βουλής των Εφήβων, επισημαίνοντας ότι η σύνθεση και η σύγκλιση απόψεων, μέσω διαλόγου και κατανόησης, αποτελούν τον “θεμέλιο λίθο” της ελεύθερης έκφρασης και της δημοκρατίας. Ολοκληρώνοντας τις εργασίες της Βουλής των Εφήβων, δεσμεύθηκε ότι οι επιτυχημένες καινοτομίες του εκπαιδευτικού προγράμματος θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια, προτρέποντάς μας τη νεανική μας ορμή να την μετατρέψουμε σε κινητήρια δύναμη. Συμμετοχή και στην Κ΄ Σύνοδο 2015 της Βουλής των Εφήβων Φέτος, και με την υποστήριξη της διευθύντριας του σχολείου κ.Orosházi, η Λητώ Πετκάρη κατάφερε να ολοκληρώσει επιτυχώς την διαδικασία και θα ταξιδέψει στην Ελλάδα να εκπροσωπήσει τους νέους μας. Τα επίσημα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις 6 Απριλίου 2015. Συγχρόνως αυτή η συμμετοχή τής έδωσε τη δυνατότητα να λάβει μέρος και στο διαγωνισμό διηγήματος της Βουλής. Καλή δύναμη, Λητώ, περιμένουμε και τα δικά σου νέα!
Το νομοσχέδιο παραδόθηκε στον Υπουργό Παιδείας κ. Ανδρ. Λοβέρδο, με το αίτημα να το προωθήσει προς ψήφιση στη Βουλή των
Σκονάκι | Puska | 25
Πειραιάς,
ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Μεσογείου
Το ταξίδι, ένας τρόπος να χρησιμοποιούμε ενεργητικά τον ελεύθερο χρόνο μας, έχει γίνει πλέον μέρος της καθημερινότητάς μας. Οι αποστάσεις έχουν μειωθεί με την ανάπτυξη των μεταφορικών μέσων, ενώ ο ανταγωνισμός των εμπόρων ως προς τις τιμές πολλές φορές οφελεί τον πελάτη. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για διακοπές, καθώς δεν υπάρχουν ούτε απρόσιτα μέρη ούτε ιδιαίτερα μεγάλες αποστάσεις. Δεν υπάρχουν όρια, εκτός βέβαια από τις οικονομικές μας δυνατότητες. γράφει η Miliosz Katalin
Πριν από πολλά χρόνια όταν τα αεροπλάνα ακόμα φαίνονταν ουτοπία, η διέλευση στα νησιά από τις ελληνικές ακτές συνολικού μήκους 15.000 χλμ. γινόταν μόνο με πλοία. Σήμερα, αν και πραγματοποιούνται πτήσεις από διάφορα αεροδρόμια του εξωτερικού, ο ρόλος της ελληνικής ακτοπλοΐας παραμένει σημαντικός. Μερικοί παίρνουν μέρος σε κρουαζιέρες στα πλαίσια μονοήμερης εκδρομής, κάποιοι άλλοι όμως περνούν όλες τις διακοπές τους σε πλοία. Η χώρα διαθέτει αναρίθμητα πανέμορφα λιμάνια, αυτή τη φορά όμως θα γνωρίσουμε από κοντά το μεγαλύτερο απ’ όλα, την ελληνική όαση των πλοίων, τον Πειραιά. Η ιδανική αυτή τοποθεσία είχε ανακαλυφθεί ήδη από τους αρχαίους Έλληνες, με πρωτοβουλία του Περικλή και του Θεμιστοκλή εδώ κτίστηκε το λιμάνι της Αθήνας. Το ίδιο έγινε και το 1834 με την επανίδρυση της πρωτεύουσας, κι έκτοτε ο Πειραιάς είναι ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Μεσογείου. Είναι άγνωστες για πολλούς οι διάφορες παλιές ονομασίες του Πειραιά όπως Porto Leone, Porto Drago ή Ασλάν Λιμάν. Δύο καθοριστικές χρονολογίες από την σύγχρονη ιστορία του Πειραιά είναι το 1829 με την έλευση νέων κατοίκων και το 1835 με την ίδρυση του τοπικού δήμου. Οι αρχές του 20ου αιώνα ξεκίνησαν με ανάπτυξη, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος όμως έφερε καταστροφή, όπως παντού. Μετά την παρακμή, την δεκαετία του ‘50 άρχισε σιγά-σιγά μια νέα περίοδος ανάπτυξης. Η πόλη-λιμάνι βρήσκεται στην άκρη της Αττικής, ανατολικά των Αθηνών, απ’ όπου είναι και εύκολη η πρόσβαση με την πράσινη (1η) γραμμή του μετρό. Όσοι θέλουν να πάνε κρουαζιέρα στα νησιά του Αιγαίου θα ξεκινήσουν από εδώ. Εκτός από τους χιλιάδες τουρίστες όμως ο Πειραιάς φιλοξενεί και φορτηγά πλοία με πολλούς τόνους φορτίων καθημερινά. Ο Πειραιάς σε ετήσια βάση δέχεται περίπου 19 εκατομμύρια επιβάτες και 24.000 πλοία, καθώς πάνω από 1.500 υπάλληλοι εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες. Το 2013 ήταν το 43ο ανάμεσα στα παγκόσμια λιμάνια θαλάσσιων μεταφορών. Κάνοντας μια εδρομή εδώ θα βρούμε πολλά αξιοθέατα εκτός από τα καράβια. Δημοφιλής σημείο συνάντησης είναι ο Όμιλος του Ολυμπιακού, όπου πέρα από την αθλητική ιστορία της περιοχής μπορούμε να «γευτούμε» και την αγάπη των ντόπιων για το ποδόσφαιρο. Αξίζει να επισκεφτούμε το Αρχαιολογικό και το Ναυτικό Μουσείο, καθώς και το θέατρο της πόλης. Μετά από λίγη βόλτα θα βρεθούμε και στο Μικρολίμανο, το γραφικότατο αλιευτικό λιμάνι στην άκρη της χερσονήσου Πειραιά. Εδώ βρίσκεις εύκολα μια καλή ταβέρνα για να γευτείς φρέσκες νοστιμιές από ψάρια και θαλασσινά. Επισκεπτόμενοι το λιμάνι της Ζέας θα βρεθούμε στον κόσμο της χλιδής, με τα πολυτελή κότερα αξίας εκατομμυρίων ευρώ. Στην αρχαιότητα φιλοξενούσε και μέρος του στόλου του Θεμιστοκλή. Οι λάτρεις της νυχτερινής ζωής θα βρούν πολλά και διάφορα μπαράκια και κέντρα διασκέδασης. Δίπλα στον Πειραιά βρίσκεται η Καστέλλα, πάνω στον λόφο του Προφήτη Ηλία. Αξίζει να σκαρφαλώσουμε για να δούμε την ανεπανάληπτη θέα με δρομάκια γεμάτα παραμυθένια μικρά σπίτια. Στα Βοτσαλάκια, την ελεύθερη παραλία του Πειραιά ο καθένας μπορεί να κάνει μια βουτιά στα νερά του Σαρωνικού κόλπου, ενώ όσοι θέλετε να επιστρέψετε με ιδιαίτερο δώρο ας περάσετε από την λαϊκή αγορά με αντίκες που λειτουργεί κάθε Κυριακή. Αμέτρητες και οι πανέμοφρες εκκλησίες, οι περισσότερες κτίστηκαν τον 19ο αιώνα, όπως για παράδειγμα ο Καθεδρικός Ναός Πειραιώς και ο Ι. Ν. Αγίας Τριάδας. Το γραφικό αυτό λιμάνι ενέπνευσε και διάφορους σκηνοθέτες. Εδώ γυρίστηκε, μεταξύ άλλων, και η ταινία «Ποτέ την Κυριακή» με πρωταγωνίστρια την Μελίνα Μερκούρη που μάγεψε το κοινό του εξωτερικού και τους παρακίνησε να επισκεφτούν την Ελλάδα. Διάσημη πειραιώτισσα ήταν και η ηθοποιός Κατίνα Παξινού, η οποία με την ταινία «Για ποιον χτυπά η καμπάνα» βραβεύτηκε με το Όσκαρ Β’ γυναικείου ρόλου, καθώς και τη Χρυσή Σφαίρα. Στον Πειραιά, τέλος, γεννήθηκε ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους, ο Γιάννης Τσαρούχης, στο έργο του οποίου μπορεί κανείς να εντοπίσει πολλά λαϊκά και λαογραφικά στοιχεία, ιδιαίτερα σε πίνακές του που απεικονίζουν τον πειραϊκό λιμένα.
26 | Xωρίς σύνορα | Határtalanul
Pireusz,
a Földközi-tenger egyik legforgalmasabb kikötője Miliosz Katalin írása A legtöbben, ha Görögországra gondolnak, égszínkék tengert, napfényt, vakítóan fehér házakat, több ezer éves ókori emlékeket vizualizálnak. Nem véletlenül lettek ezek az ország védjegyei, hiszen messze földről utaznak ide évente turisták milliói, hogy nyári vakációjukat Hellászban töltsék. Az utazás, mint a szabadidő eltöltésének egy aktív formája, mára beleivódott a mindennapjainkba. A távolságok a közlekedés fejlődésével lerövidültek, a hasonló termékeket kínáló kereskedők árcsatája pedig sokszor az utazóknak kedvez. Számtalan lehetőség áll a nyaralni vágyók rendelkezésére, hiszen ma már nincs megközelíthetetlen hely vagy legyőzhetetlen táv. A határ a csillagos ég – na meg persze a pénztárca vastagsága.
lész és Themisztoklész javaslatára Athén kikötőjét itt építették ki. 1834-ben, a főváros újraalapításakor ez szintén így történt, Pireusz pedig azóta a Földközi-tenger egyik legforgalmasabb kikötőjének számít. Sokan nem tudják, hogy az idők folyamán igen sok névvel bírt: a Porto Leone, a Porto Drago vagy az Aslan Port név is Pireuszt takarta. A modern Pireusz történelmében két meghatározó évszám szerepel. 1829-ben új telepesek érkeztek a területre, 1835-ben pedig megalapították a helyi önkormányzatot. A XX. század elején szép fejlődés következett, ám a második világháború, mint mindenhol, itt is pusztítást hozott magával. Ebből a hanyatlásból az ’50-es években szép lassan ismét gyarapodás indult meg. Az Athéntól délre, a zöld (1-es) metróval könnyedén megközeSok-sok évvel ezelőtt, amikor a líthető kikötőváros az Attikai-félrepülőgépek még csak utópiának sziget szélén helyezkedik el. Aki tűnhettek, a mintegy 15 000 kmhajón tervezi megközelíteni az es parthosszal bíró Görögország Égei-tenger egy szigetét, innen szigeteire való átjutás egyedül indul útjára. Ám nemcsak utasok hajóval volt megoldható. Ma már százai fordulnak itt meg nap, mint ugyan a világ rengeteg nagyváronap, a teherhajók hatalmas men�sa indít közvetlen repülőjáratokat nyiségű árut pakolnak le, hogy itt a kisebb-nagyobb földdarabkákújra megrakodva, ismét útra kelra, Hellász flottájának szerepe jenek. így is jelentőségteljes maradt. Το ρολόι του Πειραιά σε φωτογραφία εποχής / A pireuszi óra 60-as evékben Pireusz évente mintegy 19 millió Van, aki egy fakultatív kirándulás utas állomása, egy esztendőben erejéig élvezi a habok ringatását, de van, aki vakációjának nagy kb. 24000 hajó fordul meg itt, és több mint 1500 ember gonrészét a fedélzeten tölti. Az országban rengeteg szebbnél-szebb doskodik róla, hogy minden zökkenőmentes legyen. 2013-ban a kikötőt találunk, ismerjük most meg kicsit közelebbről a legna- világ 43. legforgalmasabb teherszállító kikötője volt. gyobbat, a hajók görög oázisát, Pireuszt! Ám ha ellátogatunk ide, nemcsak a hajókban gyönyörködheElhelyezkedését már az ókorban is kedvezőnek találták, Perik- tünk, bőven akad egyéb látnivaló is. A helyiek egyik kedvenc
Kαστέλλα / Kasztella
Xωρίς σύνορα | Határtalanul | 27
zarándokhelye az Olympiakosz klub. Itt nemcsak a környék Aki valami különleges régiséggel szeretne hazatérni, nézzen kösporttörténelmével ismerkedhetünk meg, de az itt élők futball rül a minden vasárnap megrendezett antik vásáron! iránti rajongását is megtapasztalhatjuk. A környéken rengeteg gyönyörű templomot találunk, legtöbbjük Érdemes ellátogatni a Régészeti- és Tengerészeti Múzeumba is, a 19. században épült. Ilyen például a pireuszi katedrális és a és gyönyörködni a város színházának épületében. Egy kis séta Hagia Triada is. árán eljuthatunk a Pireuszi-félsziget végén lévő halászkikötőig, A kikötő festői környezete több rendezőt is megihletett, itt forgatMikrolimanoig, mely a nap bármely ták például Melina Merkuri főszeszakában festői látványt nyújt. Nareplésével a Pireusz gyermekeit. gyon könnyű errefelé jó tavernára A filmnek nagy szerepe volt abbukkanni, és dőzsölni a friss, ínyban, hogy elvarázsolja a messze csiklandó halfogásokban és tengeföldön élőket, és rabul ejtse őket ri gyümölcsökben. arra motiválván, hogy mielőbb A fényűzés pazar világába csöptiszteletüket tegyék Görögországpenhetünk, ha a Zea kikötőbe érban. kezünk, itt horgonyoznak ugyanis Pireusz híres szülötte Katina Paa milliókat érő luxusjachtok. Az xinu színésznő, aki 1943-ban az ókorban itt dokkolt Themisztoklész „Akiért a harang szól” című filmhadiflottájának egy része is. ben nyújtott alakításáért kiérdeAz éjszakai élet szerelmesei is melte a legjobb női mellékszerepmegtalálhatják itt a számításaikat: lőnek járó díjat, sőt, ugyanebben számtalan bár és szórakozóhely az évben még a Golden Globe-ot várja a mulatni vágyókat. is neki ítélték. Pireusz szomszédságában találha- Γ. Τσαρούχης: Αποθήκαι Κεράνη, 1964 / J. Tsaruhisz:Keranisz raktár, 1964 Pireuszban látta meg a napvilágot tó Kasztella, amely a Profitisz Iliasz Jannisz Tsaruhisz, aki olajfestménevű dombon található. Hódítsuk meg a csúcsot az igazán szép nyein leginkább gyenge, sérülékeny nőket és férfiakat ábrázolt. panorámáért és az itt álló, meseszép házakkal teli utcácskákért! A szürrealizmus egyik fő képviselője az Athénban született NiPireusz szabadstrandja a Votsalakia, ahol mindenki csobbanhat kosz Engonopulosz, aki egy-egy festményén hűen tükrözte a egyet a Szaronik-öböl vizében. rendkívül megkapó pireuszi miliőt.
28 | Xωρίς σύνορα | Határtalanul
‚ Το “ 21” στην σκηνή
‚ A “ 21” című színdarab
Βούλα Αυγουροπούλου Στο πλαίσιο εορτασμού της 25ης Μαρτίου, η Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του Μπούνταορς (Budaörs) διοργάνωσε εκδήλωση στο Κέντρο Νεότητας του δήμου το οποίο γέμισε με πολλούς καλεσμένους, ανάμεσά τους ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Αρσένιος, οι πρέσβεις Ελλάδος και Κύπρου, ο πρόεδρος της ΑΕΟΥ, ο εκπρόσωπος της ελληνικής εθνικότητας στο ουγγρικό κοινοβούλιο και εκπρόσωποι άλλων εθνικοτήτων. Τις καθιερωμένες ομιλίες για το ιστορικό της επανάστασης του 1821 ακολούθησε το ομώνυμο θεατρικό έργο “21” -κείμενο: Φώτης και Νώντας Κολλάτος, μουσική επιμέλεια: Σίλβια Ίντζογλου, Γιώργος Κολλάτος- που παρουσίασαν οι ηθοποιοί Ράνια Ευαγγελινού και Φώτης Κολλάτος, το οποίο αποτελούνταν από διάφορα σύντομα ευφάνταστα σκετς, πολλά με επιθεωρησιακό χαρακτήρα, όπου το σήμερα εναλλασόταν με το χθες, παιγμένα από τους δύο ηθοποιούς με ζωντάνια, μπρίο, αλλά και δραματική ένταση όπου χρειαζόταν. Από τη σκηνή πέρασαν ο Κολοκοτρώνης, οι γυναίκες του Σουλίου, το κρυφό σχολειό αλλά και... ο Τσίπρας με την Μέρκελ, κάνοντας έναν παραλληλισμό με τη σημερινή πραγματικότητα. Δεν έλειψαν οι χιουμοριστικές τηλεοπτικές περσόνες, ενώ κορυφαία δραματική στιγμή αποτέλεσε ο χορός του Ζαλόγγου. Συγχαρητήρια στους συντελεστές της παράστασης για τη δουλειά και την φαντασία τους, προσφέροντας με αυτό τον τρόπο στο ελληνικό κοινό της πόλης κάτι διαφορετικό από τα συνηθισμένα.
Voula Avgouropoulou Az 1821. március 25-ei nemzeti ünnep apropójából a Budaörsi Görög Önkormányzat megemlékezést tartott a Budaörsi Ifjúsági Központban. A népes közönség soraiban megjelentek többek között: őexcellenciája Arszeniosz metropolita, Görögország és Ciprus nagykövetei, az MGOÖ elnöke, a görög nemzetiségi szószóló, valamint más nemzetiségek képviselői is. Az ünnepi beszédeket követően a „’21” című színdarab következett Kollátosz Nondasz és Fotisz tollából, melyhez Intzoglu Szilvia és Kollátosz Jorgosz válogatták a zenét. A mű – Kollátosz Fotisz és Rania Evangelinou szereplésével – több rövid, ötletes szkeccsből állt, melyekben a múlt keveredett a jelennel, a két színész pedig, hol drámaisággal, hol élettelien alakította a különféle szerepeket: Kolokotronisz, a Szuli-beli asszonyok, a titkos iskolák, de még Ciprasz és Merkel is megfordultak a színpadon, a két idősík párhuzamát bemutatva. A televíziós „celebek” karikatúrái előtt a drámai csúscspontot Zalongo tánca jelentette. Minden résztvevőnek gratulálunk az előadás megszervezéséhez és színpadra viteléhez, mely üde, szokatlan és újszerű színfoltja lett a város és a helyi görögök kulturális életének. A színdarabot az követte, majd
Ellinizmosz táncegyüttes műsora ezután a Palio Buzuki zenekar szórakoztatta az egybegyűlteket, egészen a késő esti órákig.
Ακολούθησαν παραδοσιακοί χοροί από το χορευτικό συγκρότημα “Ελληνισμός” και τέλος η ορχήστρα “Παλιό Μπουζούκι” διασκέδασε τον κόσμο μέχρι αργά.
Επέτειος του 1821 στο χωριό Μπελογιάννης
1821-re emlékezett a beloianniszi görög közösség
Η ελληνική κοινότητα του Μπελογιάννης στις 28 Μαρτίου τίμησε την Επανάσταση του 1821. Η εκδήλωση ξεκίνησε με δοξολογία στον Ι. Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στην αυλή του οποίου στη συνέχεια κατατέθηκαν στεφάνια στο Μνημείο των Μαρτύρων. Στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα συμμετείχαν οι μαθητές του Δημοτικού Σχολείου «Νίκος Μπελογιάννης» καθώς και το χορευτικό του Συλλόγου «Πύργος». Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο πρέσβυς της Ελλάδας κ. Δημήτριος Γιαννακάκης καθώς και ανώτατα στελέχη φορέων της ελληνικής κοινότητας της Ουγγαρίας.
A beloianniszi görög közösség március 28-án emlékezett meg az 1821-es görög szabadságharcról. Az ünnepi rendezvény a Szent Demeter, Konstantin és Heléna templomban doxológiával kezdődött, majd a templomkertben a mártírok emlékművének megkoszorúzásával folytatódott. A kulturális programban a Nikosz Beloiannisz Általános Iskola diákjai és a Pyrgos Egyesület táncosai adtak elő színvonalas műsort. Az eseményt megtisztelték jelenlétükkel Dimitrisz Jannakakisz budapesti görög nagykövet, illetve a magyarországi görög közösség vezető tisztségviselői is.
Εκδηλώσεις | Események | 29
100 μέρες
από τους 1ους Ευρωπαϊκούς Ολυμπιακούς αγώνες Πιπιτσούλη Σοφία
100 nap
az első Európai Olimpiai Játékokig Pipitsouli Sofia
Αυτή τη φορά δε θα σας μεταφέρω κάτι που άκουσα ή διάβασα και θεώρησα ενδιαφέρον. Θα σας περιγράψω μια ξεχωριστή εκδήλωση στην οποία συμμετείχα ενεργά και θέλω να μοιραστώ μαζί σας.
Ezen alkalommal nem olyasvalamiről fogok mesélni Önöknek, amiről hallottam vagy olvastam, és érdekesnek véltem. Egy különleges rendezvényről szólok, amelyben magam is részt vettem, és amelyet szeretnék Önökkel megosztani.
Στις 8 Μαρτίου η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή γιόρτασε με μια ξεχωριστή τελετή στο Παναθηναϊκό Στάδιο, το ορόσημο των 100 ημερών μέχρι την έναρξη των πρώτων Ευρωπαϊκών Ολυμπιακών Αγώνων «Μπακού 2015» που θα γίνουν 12-28 Ιουνίου στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν.
Március 8-án, vasárnap, a Görög Olimpiai Bizottság egy különleges ünnepséget tartott a Panathinaikos Stadionban, abból az alkalomból, hogy 100 nap múlva Bakuban kezdetét veszik az első Európai Olimpiai Játékok. Az eseményre 2015. június 12. és június 28. között kerül sor Azerbajdzsán fővárosában.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με την είσοδο 50 σημαιοφόρων που έφεραν τις 50 σημαίες των χωρών της Ευρώπης εντός του Παναθηναϊκού Σταδίου, στο οποίο αναβίωσαν το 1896 οι Ολυμπιακοί Αγώνες, ενώ φιλοξένησε και αθλήματα των Ολυμπιακών Αγώνων «Αθήνα 2004». Πραγματοποιήθηκε σκυταλοδρομία με Έλληνες αθλητές και αθλήτριες από αθλήματα στα οποία θα πάρει μέρος η Ελλάδα στη διοργάνωση, με σκυτάλη που ήταν ειδικά κατασκευασμένη και έφερε στον κορμό της τις 50 σημαίες των ευρωπαϊκών χωρών που θα μετάσχουν στους αγώνες. Τελευταία δρομέας ήταν η πρωταθλήτρια του μπιτς βόλεϊ Βίκυ Αρβανίτη, που παρέδωσε τη σκυτάλη με τελικό αποδέκτη τον Πρέσβη του Αζερμπαϊτζάν στην Ελλάδα. Την εκδήλωση παρακολούθησαν μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας και Εθνικής Ολυμπιακής Ακαδημίας, Ισίδωρος Κούβελος, μέλη της Ολομέλειας της ΕΟΕ, Ολυμπιονίκες και πρωταθλητές.
A rendezvény 50 zászlóvivő belépésével kezdődött, akik Európa 50 zászlaját hozták be a Panathinaikos Stadionba, oda, ahol 1896-ban az Olimpiai Játékok újjáéledtek, és amely 2004-ben az Athéni Olimpiai Játékok alatt az atlétákat látta vendégül. Ezután felhangzottak a himnuszok: az olimpiai Anastasia Zanni szoprán előadásában, majd Azerbajdzsán és Görögország nemzeti himnusza. A program váltófutással folytatódott, görög sportolók és sportolónők részvételével, akik olyan sportágakat képviseltek, melyek szervezésében Görögország is részt vesz. A váltófutás során speciálisan kialakított stafétát használtak, amely gerincében egyesítette annak az 50 országnak a zászlaját, amelyek szerepelni fognak a játékokon. Az utolsó futó a strandröplabda élsportolója, Viki Arvaniti volt, aki a stafétát legvégül Azerbajdzsán görögországi nagykövetének nyújtotta át.
Στον χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της ΕΟΕ, τόνισε: «Σε αυτούς τους Αγώνες θα μετάσχουν 6.000 αθλητές σε 20 διαφορετικά αθλήματα, δώδεκα εκ των οποίων θα κρίνουν το εισιτήριο πρόκρισης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Η Ελλάδα μας θα λάβει μέρος με πάνω από 100 αθλητές.” Εκτός από την πρωταθλήτρια του μπιτς βόλεϊ Βίκυ Αρβανίτη, στη σκυταλοδρομία μετείχαν κατά σειρά οι εξής αθλητές: Μαρία Πρεβολαράκη (πάλη), Θανάσης Κυνηγάκης (κολύμβηση), Γρηγόρης Σουβατζόγλου (τρίαθλο), Νίκος Τσακίρης (μπάντμιντον), Αλέξανδρος Τσανικίδης (πυγμαχία), Γιώργος Σιμιτσής (τάεκβοντο), Σοφία Πιπιτσούλη (κανόε καγιάκ), Αριάδνη Χόρτη (τοξοβολία), Νίκος Κοντοχριστόπουλος (ξιφασκία), Γιώργος Τσουρούτας (ξιφασκία), Κώστας Παπαγεωργίου (επιτραπέζια αντισφαίριση), Βασιλική Μιλλούση (ενόργανη γυμναστική), Λευτέρης Κοσμίδης (ενόργανη γυμναστική). Ας ευχηθούμε καλή επιτυχία σε όλη την ελληνική αποστολή, το μέλλον όπως βλέπετε είναι εδώ ! Το μέλλον διεκδικεί την όμορφη πλευρά της Ελλάδας!
30 | Αθλητικά | Sport
A rendezvényen megjelentek többek között a Nemzetközi Olimpiai Akadémia és a Nemzeti Olimpiai Akadémia elnöke, Isidoros Kuvelos, az Európai Olimpiai Bizottság közgyűlésének tagjai, olimpikonok és élsportolók. Az EOB elnöke köszöntőbeszédében azt hangsúlyozta: „Ezen az Olimpián 6000 sportoló szerepel majd 20 különböző sportágból, ezek közül 12 megszerzi majd a továbbjutás lehetőségét a Riói Olimpiai Játékokra. Hazánk több mint 100 sportolóval fog részt venni az eseményen, és mint az EOB elnöke, szeretnék sok sikert kívánni nem csupán sportolóinknak, hanem azeri barátainknak is ahhoz a nagy eseményhez, amely országukban megrendezésre kerül. Nagy erőfeszítést kívánt a rendező ország részéről, nagyszerű létesítményeket alkottak, és biztosíthatom Önöket, hogy egy rendkívüli, kifogástalanul megszervezett Olimpiának nézünk elébe. Biztos vagyok benne, hogy ennek az új intézménynek fényes jövője lesz.” A strandröplabda élsportolóján, Viki Arvanitin kívül a váltófutásban a következő sportolók szerepeltek még: (sorrendben) Maria Pervolaraki (birkózás), Thanasis Kinigakis (úszás), Grigoris Souvatsoglou (triatlon), Nikos Tsakiris (tollaslabda), Alexandros Tsanikidis (ökölvívás), Giorgos Simitsis (taekwondo), Sofia Pipitsouli (kajak-kenu), Ariadni Horti (íjászat), Nikos Kondohristopoulos (vívás), Giorgos Tsouroutas (vívás), Kostas Papageorgiou (asztalitenisz) Vasiliki Milloussi (szertorna), Lefteris Kosmidis (szertorna). Kívánjunk tehát sok sikert az egész görög küldöttségnek, a jövő ahogy látják- itt van! A jövő megvilágítja majd Görögország szép oldalát!
Πρωτιές στην κολύμβηση για τους μαθητές του χωριού Μπελογιάννης
Beloianniszi úszósikerek a Nyuszi Kupán
Νέες επιτυχίες στον αθλητικό τομέα για τους μαθητές του σχολείου Ν.Μπελογιάννης στο Κύπελλο Κολύμβησης “Nyuszi Kupa” όπου συμμετείχαν. Πιο συγκεκριμένα διακρίθηκαν οι:
A beloianniszi diákok ismét sikereket értek el úszásban. A Nyuszi Kupán a következő eredmények születtek:
Κιατίπης Αριστοτέλης (Γ›τάξη) - 25μ. ίπτιο: 1η θέση
Kiatipisz Arisztotelisz (3. osztály) - 25 méteres hátúszás: 1. helyezés.
Βλαχοπούλου Αφροδίτη (Δ›τάξη) – 25μ. ίπτιο : 1η θέση
Vlahopulu Aphrodité (4. osztály) - 25 méteres hátúszás: 1. helyezés.
Szelényi Vanessza (Ε›τάξη) – 50μ. ελεύθερο: 1η θέση
Szelényi Vanessza (5. osztály) - 50 méteres gyorsúszás: 1. helyezés.
Παρζίνκας Αριστοτέλης (ΣΤ› τάξη) – 50μ. πρόσθιο: 1η θέση
Parzinkasz Arisztotelisz (6. oszt.) - 50 méteres mellúszás: 1. helyezés.
Ludányi Máté (ΣΤ› τάξη) – 50μ. ίπτιο: 1η θέση
Ludányi Máté (6. osztály) - 50 méteres hátúszás: 1. helyezés.
Κιατίπης Γιάννης (8η τάξη) – 100μ. πρόσθιο: 1η θέση
Kiatipisz Jannisz (8. osztály) - 100 méteres mellúszás: 1. helyezés.
Κωστόπουλος Βαγγέλης (Δ› τάξη) – 25μ. ίπτιο: 2η θέση
Kosztopulosz Vangelisz (4. osztály) - 25 méteres hátúszás: 2. helyezés.
Fülöp Kiara (Δ› τάξη) – 25μ. πρόσθιο: 2η θέση
Fülöp Kiara (4. osztály) - 25 méteres mellúszás: 2. helyezés.
Κιατίπη Δάφνη (Ε› τάξη) – 50μ. ελεύθερο: 2η θέση
Kiatipi Daphni (5. osztály) - 50 méteres gyorsúszás: 2. helyezés.
Koller Gergely (Γ› τάξη) – 50μ. ίπτιο: 3η θέση
Koller Gergely (3. osztály) - 50 méteres hátúszás: 3. helyezés.
Ludányi Luca (Γ› τάξη) – 25μ. ίπτιο: 3η θέση
Ludányi Luca (3. osztály) - 25 méteres hátúszás: 3. helyezés.
Γαλάνη Φιλαρέτη (Ε› τάξη) – 50μ. ελεύθερο: 3η θέση
Galani Filareti (5. osztály) - 50 méteres gyorsúszás: 3. helyezés.
Csorba Renáta (ΣΤ› τάξη) – 50μ. ελεύθερο: 3η θέση
Csorba Renáta (6. osztály) - 50 méteres gyorsúszás: 3. helyezés.
Pulai Amira (Β› τάξη) – 25μ. ίπτιο: 5η θέση
Pulai Amira (2. osztály) - 25 méteres hátúszás: 5. helyezés.
Σκυταλοδρομία 4x50μ. – κορίτσια: 2η θέση (Szelényi Vanessza - Fülöp Kiara - Κιατίπη Δάφνη- Γαλάνη Φιλαρέτη).
4x50 méteres gyorsváltó – lányok: 2. helyezés (Szelényi Vanessza - Fülöp Kiara - Kiatipi Daphni - Galani Filareti).
Σκυταλοδρομία 4x50μ. – αγόρια: 2η θέση (Κιατίπης Γιάννης – Παρζίνκας Αριστοτέλης - Ludányi Máté – Κιατίπης Αριστοτέλης)
4x50 méteres gyorsváltó – fiúk: 2. helyezés (Kiatipisz Jannisz - Parzinkasz Arisztotelisz - Ludányi Máté Kiatipisz Arisztotelisz)
Πολλά συγχαρητήρια στα παιδιά και ευχαριστίες για την προετοιμασία τους στην Μουτάφη Νίκη Αφροδίτη!
Gratulálunk gyerekek, nagyon ügyesek vagytok! Köszönet a felkészítőnek, Mutafi Niké Afroditinek!
Στη Βουδαπέστη η Εθνική Νεανίδων Χειροσφαίρησης της Ελλάδας
Budapesten járt az U17-es görög női kézilabda-válogatott
Ανάμεσα στις 20 και 22 Μαρτίου η Ουγγαρία φιλοξένησε τους συμμετέχοντες της προκριματικής φάσης του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος χάντμπολ νεανίδων, στα πλαίσια της οποίας – εκτός των Εθνικών ομάδων Γερμανίας και Ουκρανίας – συμμετείχαν και τα ταλέντα της Ελλάδας. Το τριήμερο, διοργανωμένο από την Ουγγρική Ομοσπονδία Χειροσφαίρησης, διεξήχθη στο κλειστό γήπεδο του Elektromos Művek μπροστά σε πλήθος θεατών και με άψογη ατμόσφαιρα. Οι Ελληνίδες προήλθαν από 9 διαφορετικούς ελληνικούς ομίλους. Την πρώτη ημέρα επικράτησαν της Ουκρανίας με καλύτερη παίκτρια την Ολυμπία Ανδρίτσου (Μ. Αλέξανδρος Γιαννιτσών). Το τουρνουά ολοκληρώθηκε σύμφωνα με τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αν και οι Ελληνίδες ηττήθηκαν από την διάσημη ουγγρική και την γερμανική ομάδα, η τρίτη θέση ωστόσο αποτελεί επίσης θετικό αποτέλεσμα με τόσο δυνατούς αντιπάλους. Από το γκρουπ προκρίθηκαν οι Ουγγαρία και η Γερμανία.
Március 20. és március 22. között Magyarország látta vendégül az egyik U17-es női kézilabda Európa-bajnoki selejtezőcsoport résztvevőit, amelynek keretében a német és az ukrán válogatottak mellett Görögország ifjú tehetségei is képviseltették magukat. A Magyar Kézilabda Szövetség által szervezett háromnapos torna végig teltház előtt és kiváló hangulatban zajlott az Elektromos Művek sportcsarnokában. A görög lányok kilenc görög csapatból lettek kiválogatva. Az első nap szép győzelmet arattak az ukrán válogatott felett, a legjobb játékosnak a 6-os számú mezben játszó Olympia Andritsou (Megas Alexandrou) bizonyult. A verseny a papírforma szerint alakult. Ugyan a görögök a méltán híres magyar nemzeti válogatottat és a német válogatottat sem tudták legyőzni, de a csoport harmadik helye is kiváló eredményt jelent egy ilyen erős mezőnyben. A selejtezőcsoportból Magyarország és Németország jutottak tovább.
Συγχαρητήρια στις Ελληνίδες αθλήτριες και στους προπονητές για την αξιοπρεπή συμμετοχή τους!
Gratulálunk a tisztes helytállásért a görög lányoknak és edzőiknek! Király Iliász
Ηλίας Κίραϊ
Αθλητικά | Sport | 31
Γρηγόρης Βλαχόπουλος (1938-2015)
Vlahopulosz Grigorisz (1938-2015)
Ο Γρηγόρης ήταν ένα από τα θύματα του Εμφυλίου Πολέμου, που πήραν το δρόμο της ξενιτιάς, για να σωθούν από πείνα, δυστυχία και κατατρεγμό. Ήταν ένα από τα παιδιά της Ελλάδας που δε χαρήκανε την αγκαλιά της μάνας τους, δε χαρήκανε παιχνίδια. Τα μόνα που έπαιζαν ήταν το κρυφτό, το τσελίκι, η καμήλα, τα πετρόβολα, το κυνηγητό και μεταπολεμικά το σκάσιμο των σφαιρών. Αυτά τα παιχνίδια είναι άγνωστα σήμερα για τις νεότερες γενιές. Αρκετά παιδιά μείνανε ορφανά, προπάντων μετά την έναρξη του δευτέρου ανταρτικού κινήματος. Τα ελληνικά στρατεύματα με αμερικανική υποστήριξη βομβαρδίζουν αράδα τα βουνά της Βόρειας και Βορειοδυτικής Ελλάδας αλλά και τα ανταρτοχώρια. Η Ελλάδα φλέγεται, καίγεται το πελεκούδι και κραυγάζει “ΣΩΣΤΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ”. Η προσωρινή κυβέρνηση του Βουνού παίρνει απόφαση να βγάλει από τα σύνορα της Ελλάδας και να σώσει τη ζωή των παιδιών από τις μαχόμενες περιοχές και να τα φυγαδεύσει στις Σοσιαλιστικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Μιλάμε για περίπου 27-30 χιλιάδες παιδιά. Φεύγοντας έξω από τα χωριά (τη νύχτα) τα ξεπροβοδούν παππούδες, γιαγιάδες με βουρκωμένα μάτια, μάνες με μαύρα δάκρυα αποχαιρετούν τα τρομαγμένα παιδικά πρόσωπα μέσα στη νύχτα. Κλάμματα, φωνές, τσιρίγματα. Όλη τη νύχτα πορεία και την ημέρα κρυφτά στους θάμνους, στα βράχια και στα χαντάκια για να μην αντιληφθούν από τα ανιχνευτικά αεροπλάνα “γαλατάδες” και κρυφά ψάχνουν να βρουν τα αδέλφια τους που σκορπίστηκαν στη νυχτερινή πορεία. Του Γρηγόρη η μοίρα ήτανε να βρεθεί στη φιλόξενη Λαϊκή Δημοκρατία της Ρουμανίας και από κει - μετά από έξι χρόνια – το 1954, ήρθε στην Ουγγαρία και εγκαταστάθηκε στο χωριό Μπελογιάννης, όπου έσμιξε με την οικογένειά του. Είναι ένα από τα παιδιά της ηλικίας αυτής που έζησε τη φρίκη της Κατοχής και τον Εμφύλιο σπαραγμό. Είναι παιδιά που δεν ξέρανε τι θα πει χαρά, χαμόγελο και ποτέ δεν παραπονούνταν. Σε εκείνη την άθλια μεταπολεμική κατάσταση τα παιδιά αυτά δεν προλάβανε να πάνε σχολειό. Τα σχολεία, όπως και τα περισσότερα χωριά της Ελλάδας τα κάψανε οι Γερμανοί με την Κατοχή. Κι΄ όμως, στις λαϊκές χώρες, χιλιάδες παιδιά της πολιτικής προσφυγιάς σπούδασαν και αποφοίτησαν από σχολές μέσης εκπαίδευσης και ανώτερες / ανώτατες σχολές. Ο Γρηγόρης δούλεψε στη βιομηχανική παραγωγή κι εκεί στο εργοστάσιο ασχολήθηκε και με το ποδόσφαιρο. Τέλη του 1950, όταν ο ποδοσφαιρικός όμιλος Όλυμπος Βουδαπέστης πέρασε στην τρίτη εθνική κατηγορία Ουγγαρίας, ο τότε χειριστής της ομάδας λόγω υγείας υπέβαλε παραίτηση και απεχώρησε. Ήταν ο Μιχάλης Πολυχρονίδης, οποίος δήλωσε επίσημα, ότι τον Γρηγόρη Βλαχόπουλο προτείνει για να καλύψει τη θέση του. Έτσι κι έγινε. Την περίοδο αυτή – αρχές του 1960- ο Γρηγόρης βοήθησε πολλά παιδιά που ήταν απόφοιτοι τεχνικών σχολείων, κάτοικοι του χωριού Μπελογιάννης, να εγκατασταθούν στη Βουδαπέστη, στο Dohánygyár. Τους δήλωσε σαν ποδοσφαιριστές του ομίλου «Όλυμπος» κι άλλους στην ομάδα βόλεϊ. Έτσι τους τακτοποίησε. Στη συνέχεια άλλαξε δουλειά και από τα μέσα του 60’ εργάστηκε στο Zugló αρχικά ως συντηρητής και αργότερα μέχρι τη συνταξιοδότησή του, ως διευθύνων συντήρησης κεντρικής θέρμανσης της συνοικίας Kacsóh P., όπου είχε στην εποπτεία του πάνω από 1500 διαμερίσματα. Στη δουλειά του ήταν πάντα επιμελής, συνειδητός αλλά και αυστηρός. Δεν ανεχόταν τις πονηριές, και μια ζωή καταπολεμούσε την αδικία και το ψέμα. Για αυτό τον αγαπούσε και τον σεβόταν τόσο το στενό του περιβάλλον όσο και οι συνάδελφοί του. Γρηγόρη μου, Καλό Ταξίδι. Να είναι ελαφρύ το χώμα της φιλόξενης Ουγγαρίας που θα σε σκεπάσει.
A Magyarországi Görögök Országos Önkormányzata, a Magyarországi Görögök Kulturális Egyesülete, a Fővárosi Görög Önkormányzat, a Magyarországon működő görög szervezetek, illetve Beloiannisz község görög és magyar lakói nevében engedjék meg, hogy búcsút vegyek honfitársunktól, barátunktól, Vlahopulosz Grigorisztól, egy nagyszerű embertől, aki szerénységével, segítőkészségével kitűnt közülünk. Hosszú ideig küzdött betegsége ellen, de az legyőzte, és 2015. március 14-én elhalálozott. Szeretett lakóhelyén, a IX. kerületi József Attila-lakótelepen, kedves otthonában hunyt el.
Επικήδειος από τον Τάκη Χριστοδουλάκη 27 Μαρτίου 2015, Κοιμητήριο Κίσπεστ
32 | Φόρος τιμής |
Vlahopulosz Grigorisz 1938-ban, a Kasztoria megyei Hionato faluban született, földműves családból származott. Vlahopulosz Jorgosz és Vlahopulu Szultana második gyermekeként látta meg a napvilágot. A család első gyermeke nővére, Aszpaszia volt, aki 1983-ban hunyt el. Harmadikként született testvérük, Ziszisz, közösségünk közismert személyisége, Beloiannisz falu egykori tanácselnöke, s a rendszerváltás utáni első polgármestere, a Görög Országos Önkormányzat korábbi elnökhelyettese. Görögország hármas, olasz-német-bolgár fasiszták általi megszállása megváltoztatta országunk helyzetét. A barbár hódítók azt gondolták, hogy leigázva, leláncolva népünket, szolganemzetet faragnak belőle. Szolgává akkor válik egy ember, egy nemzet, ha nem hisz erejében, és nem küzd az igazságáért. Szabadságszerető népünk a láncok ellenében nem szűnt meg harcolni, hitt az erejében, ezt teszi még a mai napig is. Szerte Görögországban erősödött a görög nép hatalmas küzdelme a fasizmus ellen nemzeti függetlensége kivívásáért. Hősies helytállása nagyszerű példát mutatott a világ népeinek. Hasonló hősies tettek voltak Kasztoria megyében, lakosai egy emberként vettek részt a küzdelemben, hallgatva az idő szavára. Az EAM (Nemzeti Felszabadítási Front), az ELASZ (Görög Népi Felszabadító Hadsereg), az EPON (Pánhellén Ifjúsági Szervezet) és más ellenállási szervezetek soraiban harcoltak, feláldozván életüket is a nemes cél érdekében. Grigorisz édesapja, Jorgosz, élen járt ebben a harcban. 1943-ban tagja lett a Görög Kommunista Pártnak (GKP). Háza a partizánok titkos gyülekezőhelyévé vált mind a megszállás, mind a polgárháború idején. Az EAM Központi Szervező Bizottsága 1941. október 10-én felhívással fordult a görög néphez, valamennyi görög hazafihoz, akik független, felszabadított Görögországot szerettek volna látni. Felhívással fordult valamennyi párthoz, azok szervezeteihez, minden társadalmi osztályhoz, hogy egységben fogjanak össze a felszabadító harcban, küzdjenek az éhség ellen, küzdjenek a szabadságért a népi uralom biztosításáért. A felszabadítás után Ideiglenes Kormányt szerettek volna létrehozni, amely szabad választások révén megszavazza az új görög parlament tagjait és az alkotmányt. Ez a vágy nem teljesült, mert a görög nagypolgári osztály, a királyi ház és az angol-amerikai imperialisták beavatkoztak hazánk belügyeibe, s eljuttatták országunkat egy testvérgyilkos polgárháborúig. A Varkizai Egyezmény után Kasztoria megye lakói szörnyű napokat éltek át. Hogy életben maradhassanak, választaniuk kellett a terror, a kivégzések, a vérbíróságok által hozott igazságtalan ítéletek vagy a hegyekbe menekülés, a partizánná válás között, mely a dicső Görög Demokratikus Hadsereg kötelékét jelentette. Hionato faluban és környékén Grigorisz édesapja megszervezte a partizánok támogatását, részt vett a védősáncok építésében. Segített akkor is, amikor a gyermekeket a bombázások és a polgárháború szörnyűségeitől kellett megmenteni, kiváló szervezőkészségről téve tanúbizonyságot. A Grammosz környéki falvak porrá égtek. A grammoszi ütközet idején Hionato falu és környéke gyermekei Albániába menekültek. Először Grigorisz, majd utána testvérei és családtagjai is átkeltek a határon. Albániában Skodra városa volt a gyülekezőhelyük. Amikor 1948-ban a népi demokratikus országok és a Szovjetunió politikai menedékjogot adott a görög politikai menekülteknek, Grigorisz a vendégszerető Romániába került, testvérei pedig Magyarországra. Először a tulgesi, majd a tirgovistei görög gyermekotthonban élt, más gyerekek Nagyváradon, Blajban, Floricában, Botosaniban. Ezen otthonokban, mind Romániában, mind a többi volt szocialista országban, hazafias nevelésben részesültek a gyermekek, mert olyan kiváló tanárok oktatták őket, mint Jorgosz Athanasziadisz, Elli Alexiu, Harilaosz Japanasz, Jorgosz Zoidisz, Fofo Vasziliu, Periklisz Kalodikisz, Tanaszisz Micopulosz, Mihalisz Raptisz és sokan
Σταυρούλα Γιαπαντζάκη (1955 – 2015) mások. Nekik sikerült a menekült gyerekek szívébe ültetni a hazaszeretetet, a csillapíthatatlan vágyat a görög földre való visszatérésre. Ez igaz volt azokra a gyermekekre is, akik már nem Görögországban születtek. Grigorisz családja nagyon sokszor hallotta: „Én görögnek születtem, görögként szeretnék meghalni!” Ziszisz nagypapa és Grigorisz szülei, testvéreivel együtt 1950 óta Beloianniszban éltek. Grigorisz apja, Jorgosz 1950. május 15-én került a faluba, a település első tizenöt lakosa között volt. Mint kőműves, odaadással vett részt a falu építésében, büszke volt erre a munkájára is, ahogy családtagjaira is. Grigorisz 1954-ben került Romániából Beloianniszba, majd 1959-ben Budapestre költözött, a dohánygyári kolónia lakója lett. Fiatal tagként részt vett a Syllogos munkájában is. Különösen szerette a labdarúgást. Az 1960-70-es években intézője és egyben mindenese volt a legendás budapesti görög labdarúgó-csapatnak, az Olimbosznak. Életének utolsó szakaszában külön büszkeséggel nézte unokáinak, Alexisznek, Thomasznak és Dimitrisznek sikereit a labdarúgásban, illetve a jégkorongban. Nem hagyott ki egy edzést sem, ha tehette, minden mérkőzésen jelen volt. A ’60-as években állandó látogatója volt a Magyarországon Élő Görög Politikai Menekültek irodájának. Sohasem tagadta eszméjét, egyetértett a GKP irányvonalával, nem távolodott el tőle, s életének utolsó percéig kitartott mellette. 1961-ben megnősült, feleségül vette Karapetku Szofiát. Két kislányuk született, 1964-ben Hriszula és 1967-ben Anna. Egész életében büszke volt leányaira. Hazafias neveltetésének köszönhetően tisztelte mind saját, mind népe történelmét, s ezt adta tovább leányainak is, akik méltóképpen képviselik édesapjuk eszméjét, aktív résztvevői az önkormányzati és egyesületi munkának. Harmincnyolc éven keresztül dolgozott a Főtávnál, számtalan kitüntetést és jutalmat kapott, fűtésszerelő csoportvezetőként tevékenykedett. Még nyugdíjazása után több mint tíz évvel is számított rá a vállalat vezetése tanácsadóként, amikor bonyolult problémákat kellett megoldani. Különleges megbecsülése volt munkatársai körében. Nagyon sok barátja volt, mind munkahelyén, mind lakóhelyén. 1985-ben leánya, Hriszula megajándékozta az első unokájával, Alexandrával, 1987-ben pedig Alexisszel, majd Anna leánya 2000-ben Thomasszal és 2003-ban Dimitrisszel. Valósággal imádta unokáit, s amit megtehetett értük, nagyvonalúan mindig meg is tette. 2003-ban elhunyt szeretett felesége, Szofia, s ekkor Grigorisz nagy megpróbáltatáson ment keresztül. Nagy öröm volt számára unokájának, Alexandrának az esküvője. Halála nagy szomorúságot okozott családjának, rokonainak, barátjainak, görögöknek és magyaroknak egyaránt. Gyászolják és búcsúznak tőle leányai – Hriszula és Anna -, unokái – Alexandra és férje, Tamás, továbbá Alexisz, Thomasz és Dimitrisz -, vejei – István és Jorgosz -, testvére, Ziszisz és felesége, Magdolna, unokahúga, Szultána, unokaöccsei – Jorgosz, Zsolt - és családjaik, unokatestvérei – Dulasz Takisz és felesége, Anasztaszia, illetve Meszimerisz Vangelisz, Dimitrisz, Jannisz - és családjaik. Nagy fájdalommal búcsúzik tőle a Szkevisz-család is, barátsága nagy megtiszteltetés volt számukra. Kedves Grigorisz! Pótolhatatlan űrt hagysz magad után, mindig gondolni fogunk Rád. A görög közösség nevében őszinte részvétünket fejezzük ki tisztelt családodnak, kedves rokonaidnak. Fájó szívvel búcsúznak Tőled magyar barátaid a Főtávtól és a József Attila-lakótelepről is. Nemsokára befogad a vendégszerető magyar föld. Emléked szívünkben élni fog!
(Elhangzott 2015. március 27-én, a Kispesti Temetőben – búcsúztató szöveg: Szkevisz Theodorosz)
Στις 10 Ιανουαρίου 2015, πέθανε από ασθένεια η Χάμπινε Σταυρούλα Γιαπαντζάκη. Κηδεύτηκε στο νεκροταφείο Βάσγκιαρι του Μίσκολτς στις 16 Ιανουαρίου. Στην κηδεία της την αποχαιρέτησαν τα δύο παιδιά της, η αδελφή της Βασιλική, οι συγγενείς της, οι συνάδελφοι της, επίσης και πολλοί συμπατριώτες Έλληνες και φίλοι Ούγγροι. Η Σταυρούλα γεννήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1955 στο Μίσκολτς. Ήταν κόρη της Μαρίας Βασιλακάκη και του Παναγιώτη Γιαπαντζάκη, αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ. Τις πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες σπουδές της τις έκανε στο Μίσκολτς. Πτυχίο δασκάλας πήρε από την παιδαγωγική Ακαδημία του Ντέμπρετσεν. Ήταν δημοφιλής και συνεπής παιδαγωγός. Αγάπησε πολύ τη δουλειά της. Το 1991 παντρεύτηκε και απόκτησε δύο παιδιά, τον Κάροϊ και τον Τάμας. Αλλά ο γάμος της δυστυχώς δεν κράτησε πολύ. Ο πρώην άντρας της άφησε την οικογένειά του χωρίς καμιά βοήθεια. Έτσι η Σταυρούλα μόνη της ανάθρεψε τα παιδιά της. Ο μεγάλος της γιος τέλειωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Μίσκολτς στον κλάδο οικονομολογίας και τώρα εργάζεται σε μια τράπεζα. Ο Τάμας είναι τριτοετής φοιτητής στο ίδιο πανεπιστήμιο στον κλάδο ηλεκτρολογίας. Αιώνια η μνήμη σου αγαπημένη μας Σταυρούλα. Χρήστος Τσορμπατζόγλου
Σερταρίδης Γιώργος (1954-2015) Ακριβέ μας Γιώργο, Με βαρύ πόνο και θλίψη σού απευθύνουμε τον ύστατο χαιρετισμό, η μητέρα σου, η γυναίκα σου, τα παιδιά σου, τ’αδέλφια σου και όλοι οι συγγενείς και φίλοι. Ύστερα από μακρόχρονη αρρώστια έπαψε να χτυπάει η πονεμένη σου καρδιά. Ήσουν ακόμη νέος και θα μπορούσες να ζήσεις όμως η μοίρα έτσι το θέλησε να φύγεις από τη ζωή στα 61 σου χρόνια αφήνοντας πίσω πόνο και οδύνη σε όλα τα μέλη της οικογένειάς σας και ιδιαίτερα στην απαρηγόρητη μάνα σου. Ο αξέχαστος Γιώργος Σερταρίδης γεννήθηκε το 1954 στη Βουδαπέστη, γιός του Γιάννη Σερταρίδη και της Ελένης Παπαδοπούλου. Αποφοίτησε από ανώτερη τεχνική σχολή και εργάστηκε σε διάφορες επιχειρήσεις ως μεσίτης. Ήταν πολυαπασχολούμενος και δεξιοτέχνης. Για αρκετά χρόνια βασανιζόταν από καρδιακές παθήσεις. Τελικά άφησε την τελευταία του πνοή κατά τη διάρκεια εγχείρησης καρδιάς στο φημισμένο καρδιολογικό νοσοκομείο Βάροσμαγιόρ. Αγαπητέ κι αξέχαστε Γιώργο, Όλοι εμείς οι συμπατριώτες, φίλοι και γνωστοί, Έλληνες και Ούγγροι, εκφράζουμε τα συλλυπητήριά μας στην απαρηγόρητη μάνα σου, στη σύντροφό σου Άνικο, στα παιδιά σου Αλέξη, Ορέστη και Γιώργο, στο εγγονάκι σου Νίκο, στα αδέλφια σου Νίκη και Νίκο και σε όλους τους συγγενείς και φίλους σας όπου κι αν βρίσκονται. Ας είναι ελαφρύ το χώμα της φιλόξενης ουγγρικής γης που θα σε σκεπάσει. Αιωνία η μνήμη σου! Θανάσης Ζιανός
33
Ελληνικός κινηματογράφος στη Βουδαπέστη Ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος έδωσε το παρόν στην ουγγρική πρωτεύουσα με 2 ταινίες να προβάλονται στα πλαίσια δύο μεγάλων ξεχωριστών φεστιβάλ της πόλης. Η ταινία “XENIA” του Πάνου Κούτρα, βραβευμένη στο φεστιβάλ του Ρίο και με πετυχημένη συμμετοχή στο περσινό Φεστιβάλ των Καννών, κέρδισε τις εντυπώσεις ανάμεσα στο ουγγρικό κοινό, λαμβάνοντας μέρος στο φετινό Φεστιβάλ Γαλλοφωνίας που διεξάχθηκε στη Βουδαπέστη, στο οποίο η Ελλάδα μετέχει για τρίτη κατά σειρά χρονιά με την συνεργασία του γραφείου τύπου της ελληνικής πρεσβείας. Το έργο είναι ένα ταξίδι δρόμου δύο αδερφών σε μια χώρα που τους θεωρεί ξένους αλλά δεν παραιτούνται από το δικαίωμα να ονειρεύονται και ν’ αναζητούν μια καλύτερη ζωή. Η ταινία “Α” του Στάθη Αθανασίου αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση καθώς είναι το πρώτο φίλμ στην Ευρώπη που χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά μέσω crowd-funding (από το κοινό). Συμμετείχε στο Στάθης Αθανασίου/Stathis Athanasiou διαγωνιστικό μέρος του Φεστιβάλ Τιτάνικ στα μέσα Απριλίου και προβλήθηκε στον κινηματογράφο Πούσκιν παρουσία του σκηνοθέτη. Είναι μια σύγχρονη αλληγορία του μύθου της Αντιγόνης όπου σε ένα άγριο, αστυνομοκρατούμενο περιβάλλον που συνθλίβει τους πάντες η ηρωίδα προσπαθεί να αντιπαρατεθεί με τους εσωτερικούς φόβους. Αγωνιώδες και με ένταση το πρώτο μέρος, ποιητικό και ατμοσφαιρικό το δεύτερο με την ασπρόμαυρη φωτογραφία και την καλοεκτελεσμένη αυθεντική μουσική να συμβάλλουν στο αποτέλεσμα αφήνοντας αιωρούμενο το αρχικό ερώτημα ”Είναι ο ανθρώπινος νόμος δικαιοσύνη;”. Βούλα Αυγουροπούλου
Ημέρα της Γυναίκας στο Ζούγκλο Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας οργανώθηκε από την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων του Ζούγκλο εκδήλωση στις 7 Μαρτίου στο μοντέρνο και λειτουργικό νέο Κέντρο των Εθνικοτήτων του τοπικού δημοτικού διαμερίσματος. Την γιορτή άνοιξαν με χαιρετισμό τους η πρόεδρος Χριστίνα Πάρτιτς με την αντιπρόεδρο Χρυσούλα Παπαβραμίδη και ακολούθησε πρόγραμμα στο οποίο πήραν μέρος οι μικρότεροι μαθητές ελληνικής γλώσσας του σχολείου Χάιος Άλφρεντ με τις δασκάλες τους, η χορωδία Καρυάτιδες με τραγούδια σχετικά με γυναίκες και το χορευτικό Ελληνισμός σε παραδοσιακούς χορούς με τις όμορφες, νέες φορεσιές τους. Στο τέλος της γιορτής σε όλες τις γυναίκες και τα κορίτσια προσφέρθηκαν κόκκινα γαρύφαλλα και η διασκέδαση συνεχίστηκε με μεζεδάκια, κουβέντα και χορό με τη μουσική συνδρομή της ορχήστρας Ακρόπολις. Β.Α.
Πρόσκληση Οι Αυτοδιοικήσεις Ελλήνων Ουγγαρίας, Βουδαπέστης και 6ου δημοτικού διαμερίσματος σας προσκαλούν στην εκδήλωση μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου της Μικράς Ασίας που θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 17 Μαΐου ώρα 4μ.μ.στον Οίκο Ελληνισμού ( Bp.1098, Börzöny u.2). Μετά το πρόγραμμα θα γίνουν τα αποκαλυπτήρια αναμνηστικής πλάκας. Η παρουσία σας θα μας τιμήσει ιδιαίτερα. Ελληνική οικογένεια του Πόντου
ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας Εκδότης: Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας Υπεύθυνος Έκδοσης: Κουκουμτζής Γεώργιος Αρχισυνταξία: Αυγουροπούλου Βούλα Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Σέλτνερ Λεβέντε Διεύθυνση Σύνταξης: 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Τηλέφωνα: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Φαξ: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Τυπογραφείο: Copycat kft. ISSN: 1786-0989
34 | Διάφορα | Egyéb
ELLINIZMOSZ
A M.G.O.Ö. kiadványa Kiadó: a M.G.O.Ö. Testülete Felelős kiadó: Kukumtzisz Jorgosz Főszerkesztő: Avgouropoulou Voula Grafika: www.aitosz.hu 1054 Budapest, Vécsey u. 5. Telefon: 06-1-302 7274, 06-1-302 7275 Fax: 06-1-302 7277 e-mail: ellinismos@hotmail.com Nyomda: Copycat kft. ISSN: 1786-0989
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
MEGHÍVÓ
Η χορωδία «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ» σας καλεί και φέτος για 7η συνεχή χρονιά στη συναυλία της, να τιμήσουμε τα γενέθλια του μεγάλου μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη ο οποίος φέτος συμπληρώνει τα 90 του χρόνια. Σας περιμένουμε στην παρέα μας για να πούμε μαζί αξέχαστα τραγούδια του. Το Σάββατο 30 Μαΐου 2015, ώρα 18:00 στον Οίκο Ελληνισμού ( Budapest ΙΧ. Βörzsöny u.2.) Στο πρόγραμμα μας συμμετέχουν: η χορωδία «ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ» ο Χρήστος Φουντανέλλας, μπουζούκι και η ορχήστρα «ΜΥΔΡΟΣ». Στη συνέχεια θα ακολουθήσει γλέντι με την ορχήστρα «ΜΥΔΡΟΣ»
Szeretettel meghívunk egy közös éneklésre, 2015. május 30-án, szombaton, 18 órakor a Görögség Házába (1098 Budapest, Börzsöny u. 2-4.). A ROMIOSYNI kórus hetedik zenés irodalmi koncertjét Mikis Theodorakisnak szenteljük, aki idén 90 éves. Kísér: Fountanellas Christos (buzuki) és a Mydros együttes. A műsort táncház követi a Mydros zenekarral.
Χορηγοί της βραδιάς: υπουργείο Ανθρώπινου Δυναμικού, οι Αυτοδιοικήσεις Ελλήνων Βουδαπέστης, 2ου, 3ου και 8ου διαμερίσματος Az est támogatói: Emberi Erőforrások Minisztériuma, Fővárosi Görög Önkormányzat, II. III. és VIII. kerületi Görög Önkormányzatok
35
Πρωτομαγιά
Η Εργατική Πρωτομαγιά γιορτάστηκε από τους Έλληνες της Βουδαπέστης αλλά κι όσους ήρθαν από την επαρχία, στην εκδήλωση που οργανώθηκε στον προαύλιο χώρο του Οίκου του Ελληνισμού από την Αυτοδιοίκηση Ελλήνων Ουγγαρίας. Ομιλίες με αγωνιστικό περιεχόμενο για την ημέρα και για τις κατακτήσεις των εργαζομένων από τον Θανάση Ζιανό και τον Βίκτωρα Φαρατζή, δραστηριότητες και παιχνίδια για τα παιδιά και τους μεγάλους (φουσκωτό κάστρο, γκολφ, ζωγραφική στο δέρμα, πινγκ-πονγκ κ.α.), νόστιμα χωριάτικα πιάτα για όλους και ποτά, λουκουμάδες από την Ελλάδα, και φυσικά μουσική και τραγούδι από την ορχήστρα Παλιό Μπουζούκι και τον Β.Αγγελίδη που ξεσήκωσαν τον κόσμο στον χορό. Επίσης είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε το νεοαποκτηθέν έργο του φημισμένου γλύπτη Μέμου Μακρή που παραχωρήθηκε με δανεισμό στην Α.Ε.ΟΥ. από την Ουγγρική Εθνική Πινακοθήκη για 5 χρόνια, και παράλληλα είδαμε πώς προχωράνε οι εργασίες στο κτίριο που ετοιμάζεται εντατικά για να φιλοξενήσει στις αίθουσές του το 12τάξιο Σχολείο Ελληνικών. Ήταν μια όμορφη μέρα, με χαλαρή διάθεση και φιλική ατμόσφαιρα. Και του χρόνου! Β.Α.
36