Circulaire-IT E-paper Q2 2022

Circulaire IT nieuws • achtergrond • ecosysteem

LuteijnMedia

De uitdagingen voor Refurbished hardware

Overheid komt in beweging

‘De data is er, nu nog de transparantie’ E-paper Q2 2022 Achtergrondinformatie voor aanbieders en afnemers van Circulaire IT producten en diensten DATACENTERWORKS • INFOSECURITY MAGAZINE • CLOUDWORKS • ITCHANNELPRO

Luteijnmedia.nl is live Media-experts in Telecom, IT & Cloud 6 tech platforms voor IT & telecom

4

2

platformen voor B2B tech eindgebruikers

channel platformen www.itchannelpro.nl www.circulaire-it.nl

www.cloudworks.nu www.datacenterworks.nl www.infosecuritymagazine.nl www.infosecuritymagazine.be www.businessenit.nl

nieuw

LuteijnMedia bereikt de beslissers in de Nederlandse IT- & telecombranche 90%

20

bereik onder Nederlandse telecom & IT-professionals

edities van vakbladen per jaar

25.000+

15.000+

volgers op LinkedIn,

2 miljoen+

abonnees van de vakbladen

28

22.000+

nieuwsbrieven per maand

unieke websitebezoekers per maand

17.000+

45.000+

abonnees op de nieuwsbrieven

views in 2021

LuteijnMedia

Het meest complete bereik in de IT & Telecom www.luteijnmedia.nl | telefoon +31 653 510 690

website bezoeken per maand

Content marketing of adverteren?

Bekijk onze mediakits 2022 op luteijnmedia.nl

www.itchannelpro.nl | www.circulaire-it.nl (nieuw april 2022) www.cloudworks.nu | www.datacenterworks.nl | www.infosecuritymagazine.nl & www.infosecuritymagazine.be | www.businessenit.nl 2

juni 2022

redactie@luteijnmedia.nl

Colofon

Inhoud (G)Oude(n) Rommel

5

Circulaire ICT wordt volwassen door focus op business

6

‘Kansen, maar ook werk voor refurbished’ Levendige discussie tijdens de Circulaire IT Summit

8

Circulaire-IT informeert directie en management over nieuws en ontwikkelingen over circulariteit, hergebruik en MVO binnen de IT. Circulaire-IT publiceert dagelijks content op de website en verschijnt periodiek als digitale PDFuitgave.

Uitgever & commercie Eric Luteijn eric@luteijnmedia.nl +31 653 510 690 Lead editor Michiel van Blommestein michiel@luteijnmedia.nl +48 504 988 002

Reverse IT draagt bij met praktische circulaire oplossingen’ ‘Circulaire IT is onontgonnen terrein’

12

Martijn van Engelen, SNEW: ‘Circulair is geen jeukwoord’

14

Bijzondere mix van arbeidsparticipatie en circulaire IT De passie van … ICT vanaf Morgen

webredactie Michiel van Blommestein redactie@circulaire-it.nl

16

Vormgeving Content Innovators, Den Haag

CircularElectronicsDay promoot circulaire elektronica

18

Duurzaamheidvraagstuk in overzicht

20

Grote kansen voor tweedehands datacenter-apparatuur

22

Vijf Handvaten voor circulaire-IT

25

Van afval naar productiemiddel

26

Recente ontwikkelingen rond circulaire IT Circulair gaat hand in hand met langere levensduur

28

Omslag naar circulaire ICT inkoop moet afvalstapel drastisch inperken

30

Renewd geeft mobiele elektronica een tweede leven ‘Goed voor milieu en portemonnee’

32

Daan Terpstra, SDIA: ‘CO2-verbruik overwegen bij ICT-beslissingen’

34

OPEN-minded circulaire uitdagingen aanpakken

36

Sales director Fulco Rouwhorst van Reuzado Datavernietiging als vast onderdeel van de dienstverlening

38

‘IT-apparatuur veilig en gestructureerd afvoeren’

40

iuppiter B.V.: ‘Kwaliteit van gebruikte hardware vrijwel gelijk aan nieuw’

44

Abonnementen luteijn@mijntijdschrift.com +31 (0)88 22 666 80 Druk Veldhuis Media B.V., Raalte Circulaire-IT is een uitgave van LuteijnMedia BV Varenmeent 5 1218 AN Hilversum www.circulaire-it.nl Kopij kan worden ingezonden in overleg met de redactie. Geplaatste artikelen vertegenwoordigen niet noodzakelijk de mening van de redactie. De redactie noch de uitgever aanvaarden enige aansprakelijkheid voor de inhoud van artikelen van derden, ingezonden mededelingen, advertenties en de juistheid van genoemde data en prijzen. Foto-kopie en overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk op welke wijze dan ook, is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie en onder vermelding van: ‘overgenomen uit Circulaire-IT’, met link en eventueel met vermelding van de uitgave.

juni 2022 Circulaire IT

3

Circulaire-it.nl is live Alles over Circulaire IT op één platform

Website met dagelijks nieuws, ontwikkelingen en achtergrondinformatie over Circulaire IT Bedrijvengids met 300+ bedrijfsprofielen; wie is wie?

Wekelijkse nieuwsbrief met 10.000+ ontvangers naar IT en telecom channel, management en directies bij het mkb, grootzakelijke markt en overheid 4x per jaar online whitepaper over nieuws en achtergronden Ronde tafel discussies over actuele onderwerpen (online en/of live) Georgia Pro Source Sans Pro c m y k

93,65 65,43 01,25 00,00

c m y k

48,62 02,56 100,0 00,00

Fysieke netwerkevenementen

Circulaire IT

LuteijnMedia LuteijnMedia

Jaarcongres ‘Circulaire IT in Nederland’ op 16 november 2022

Circulaire IT

LuteijnMedia

Circulaire IT-community Samenwerking met kennisinstanties

Circulaire IT

Is jouw bedrijf actief op het gebied van Circulaire IT?

LuteijnMedia LuteijnMedia

nieuws • achtergrond • ecosysteem

Circulaire IT

LuteijnMedia

nieuws • achtergrond • ecosysteem

LuteijnMedia

Doe dan mee aan onze volgende bijeenkomst op 29 september.

Stuur een mail naar redactie@luteijnmedia.nl

Het meest complete bereik in de IT en Telecom www.luteijnmedia.nl | telefoon +31 653 510 690 www.itchannelpro.nl | www.circulaire-it.nl www.cloudworks.nu | www.datacenterworks.nl | www.infosecuritymagazine.nl & www.infosecuritymagazine.be | www.businessenit.nl 4

juni 2022

redactie@luteijnmedia.nl

(G)Oude(n) Rommel

Nog niet zo lang geleden omvatte de markt voor circulaire IT eigenlijk maar twee dingen: Goedkope tweedehandse apparaten voor consumenten, en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De technologische ontwikkelingen in de ICT maakt dat ‘nieuw’ de norm is.

Michiel van Blommestein is Lead Redactie van

Dat begint echter langzaam te veranderen. De noodzaak voor het terugdringen van de CO2-uitstoot heeft de wetgever -primair die in Brussel- ertoe bewogen om steeds strenger toe te zien op hergebruik.

circulaire-it.nl

Grondstoffen moeten steeds meer uit gebruikte elektronica worden gewonnen. Wie dat niet doet, moet daar een verdomd goede reden voor hebben. De right to repair, waarin onder meer wordt geregeld dat producenten voor een langere periode reserveonderdelen moeten garanderen, is ook een van die doorbraken.

Noodgedwongen Maar het is niet alleen de druk van boven die circulaire IT aanjaagt. Het beruchte chiptekort doet afnemers steeds meer inzien dat ze de levensduur van hun apparaten moeten oprekken. Het is geen wonder dat partijen die circulaire diensten aanbieden -van de verwerking van e-waste naar refurbished smartphones en steeds vaker ook hergebruikte servers- steeds nadrukkelijker aanwezig zijn in de markt.

Maar er is nog een lange weg te gaan. De Nederlandse overheid, die zo prat gaat op circulariteit, gaat in haar eigen aanbestedingen nog steeds uit van ‘nieuw’. Het percentage van herwonnen grondstoffen uit e-waste is nog steeds niet wat het moet zijn. En gebruikte apparaten blijven voor consumenten een soort stigma met zich mee dragen.

‘Gebruikte apparaten blijven voor consumenten een soort stigma met zich mee dragen.’

Ons nieuwe platform: Circulaire-IT.nl Genoeg te doen, dus. Daarom dat LuteijnMedia, uitgever van ITchannelPro, is gestart met het platform Circulaire-IT.nl. Deze ePaper is daar een van de eerste resultaten van. Hierin vindt u een selectie van verhalen en interviews die het afgelopen jaar in de uitgaves van LuteijnMedia zijn verschenen. Kom je in juni ook naar ons eerste netwerkevent en in november naar het congres Circulaire IT? Want hoewel de circulaire business nog relatief jong is, zijn er genoeg zakelijke mogelijkheden om de markt te ontwikkelen.

Ook ontvang ik graag jullie nieuws redactie@circulaire-it.nl

• juni 2022 Circulaire IT

5

Circulaire ICT wordt volwassen door focus op business Bij circulaire IT wordt vooral gedacht aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en gebruikte hardware. Maar daarmee doe je de markt tekort. Hoewel er duidelijk stappen moeten worden gezet op het gebied van beeldvorming en penetratie bij mainstream-afnemers, lijkt circulariteit eindelijk de wind in de zeilen te krijgen.

Door Michiel van Blommestein

6

Circulaire IT juni 2022

Chiptekort en transportproblemen cruciale onderdelen van lifecyclebeleid Circulaire-IT is een nieuw initiatief van ITChannelPro inclusief een geheel eigen website. De redactie heeft afgelopen weken en maanden veel tijd gestoken in het samenstellen van een lijst van circa 300 bedrijven en organisaties met circulaire diensten en producten. Dat bleek veel voeten in de aarde te hebben. Veel van de aanbieders op de initiële lijst dragen tot op zekere hoogte aan circulaire IT, maar positioneren zich niet als zodanig in de markt. Is een reparatieshop in Wijchen circulair? Tot op zekere hoogte wel, want door reparatie verleng je de levensduur van iPhones. Daarom zijn veel reparatieshops in de lijst ook veel plaatselijke partijen.

consultants op het gebied van lifecycle management en circulariteit meer nadruk op het MVO-aspect. Datzelfde geldt voor goede doelen en belangenverengingen die soms meer oog hebben voor fondsenwerving dan het redden van de planeet.

MVO naar de achtergrond Dat geldt echter ook steeds vaker voor bedrijven die circulariteit wél overduidelijk op de eerste plaats zetten. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) speelt vaak nog wel een rol, maar wordt tegelijkertijd steeds meer gezien als een vies woord. Mede daardoor stellen grote distributeurs, resellers en lifecyclemanagementbedrijven vooral de business case centraal. MVO wordt gezien als iets dat je doet om een groen voetje bij de maatschappij te halen, terwijl het businessmodel niet per se vliegt. Een logische gedachtegang, maar wel eentje die snel veroudert.

Hypocriete overheid Terug naar de consultants – in onze lijst staan er een stuk of tien. Zij zijn er vooral voor om te helpen bij het halen van doelstellingen tegenover de overheid. De Nederlandse overheid stelt immers allerlei potjes ter beschikking om de recycling van ICT-apparatuur te stimuleren. Elektronisch afval kun je al jaren niet zomaar weggooien.

Een steeds groter deel van de e-waste moet worden gerecycled. En dat is natuurlijk nobel en het genereert business voor partijen die dat kunnen. Geen wonder dat sommige afvalverwerkers zich begeven in wat soms wel ‘urban mining’ wordt genoemd: edelmetalen winnen uit afgeschreven hardware. De regels daarvoor zullen de komende jaren verder worden aangescherpt en je kunt erop wachten dat leveranciers verplicht worden gebruikte hardware in te nemen. Daar zitten nog wel forse drempels aan, bijvoorbeeld omdat leasevarianten van mobiele apparaten, zoals in de Verenigde Staten gebruikelijk is, door de BKR-registraties niet mogelijk zijn.

Dan is er de overheid en Europa die steeds meer eisen stellen aan apparatuur. Denk aan Right to Repair, iets waarvoor lang in Brussel is gelobbyd en waarvoor echt Europees beleid wordt gemaakt. In weerwil van grote smartphonefabrikanten overigens. Mede daarom leggen dat

Maar terwijl de overheid wel actief bezig is met het promoten van circulariteit, is het dezelfde overheid die als afnemer amper stappen zet. In onze gesprekken met grote refurbishers klinkt een frustratie door dat er in tenders amper ruimte is voor gebruikte apparatuur. Dat obstakel maakt het moeilijk

voor dit type partijen om echt te kunnen concurreren met aanbieders van ‘nieuwe’ hardware. Dat weerhoudt ze er niet van om de laatste jaren te professionaliseren.

Steeds meer hebben goede banden met de grote fabrikanten. De markt voor gerefurbishde smartphones blijft weliswaar grotendeels beperkt tot Apple, maar voor algemene ICT-apparatuur zien we toch wel een verbreding. Value Recovery, oftewel het opnieuw inzetten van afgeschreven apparatuur, wordt steeds serieuzer genomen. Dat komt mede door de wereldwijde problemen in de supply chain: de levensduur van hardware oprekken, is - zolang het chiptekort en de transportproblemen aanhouden - een cruciaal onderdeel geworden van het lifecyclebeleid.

Wiping Het wipen van opslagmedia is een belangrijke markt die door circulariteit erg opkomt. De AVG-wetgeving maakt het belangrijk om harde schijven op een correcte manier leeg te maken of ze te vernietigen als dat niet kan. Alleen met certificaten kan hardware worden ingezet voor refurbishing of recycling.

Onder de streep kent circulariteit dus heel veel aspecten. De uitdaging is het te herkennen binnen allerlei soorten business en diensten. Maar het is vooral zaak scherp te hebben dat milieuzaken allang niet meer de focus is. De business staat voorop. En eerlijk is eerlijk: dat maakt een branche volwassen.

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

•

MVO staat minder centraal dan voorheen

juni 2022 Circulaire IT

7

‘Kansen, maar ook werk voor refurbished’

Levendige discussie tijdens de Circulaire IT Summit De markt voor circulaire mobiele apparaten heeft de laatste jaren grote stappen gezet richting volwassenheid. Steeds meer bedrijven begeven zich in het markt voor refurbished gebruikte telefoons en in de politiek wordt beleid gevormd om de circulaire ICT verder vorm te geven. Er is nog wel een lange weg te gaan, blijkt tijdens de Circulaire IT Summit.

Door Michiel van Blommestein

Vanaf het begin van de discussie spatte het enthousiasme er vanaf. De markt voor circulaire apparaten smacht naar erkenning en ondersteuning. De eerste stelling tijdens de summit was ‘de Nederlandse markt is voornamelijk op nieuwe producten gericht’ en wordt door alle deelnemers herkend.

Retailers, producenten en operators kiezen veelal voor nieuw devices en laten gebruikte en duurzame apparaten links liggen. Daar hebben ze hun redenen voor. “Iedereen weet wat de nieuwste iPhone kost”, zegt Eric Schoenmakers, CEO van leapp. “Dat maakt het een dankbaar referentieproduct waarmee ze mensen naar hun winkel kunnen halen. Het maakt hen bijna niet uit of je er winst of verlies op draait.”

Providers Ook voor de providers geldt dat het apparaat op zichzelf niet belangrijk is: een nieuw toestel is een manier om de klantrelatie op te bouwen. “Sterker nog”,

voegt Dennis Boerekamps, directeur van The New Wholesale Company, eraan toe, “ze werken er zeer actief aan mee door afspraken te maken met leveranciers.” Daar komt bij dat consumenten nog onbekend zijn met circulaire apparaten. “De verhouding van de aandacht voor circulair vergeleken met die voor het nieuwste van het nieuwste is natuurlijk totaal zoek”, zegt Schoenmakers.

Hoe dan ook worden consumenten nauwelijks aangemoedigd tot de aanschaf van gebruikte apparaat. “Via contracten bij hun operator of een ander kanaal kunnen ze iedere twee jaar een nieuw device krijgen”, zegt Toon Muller, Business Development Manager Trade In bij Tech Data. De stimulans zoals die in de autobranche ontbreekt, aldus de panelleden. “Begrijp me niet verkeerd: nieuw moet er zijn, het blijft de voedingsbodem van de markt, maar het blijft onevenwichtig”, zegt Schoenmakers.

Eric Schoenmakers 8

Circulaire IT juni 2022

Vicieuze cirkel doorbreken Maar hoe doorbreek je dit? Dat moet volgens de deelnemers vanuit de overheid komen. “Je komt alleen uit deze vicieuze cirkel met een lager BTW-tarief”, zegt Jan-Willem van Dijk, Managing Partner bij Forza Refurbished. “Als dat zou gelden voor de refurbished markt, dan zou dat al een enorme impuls geven. Daardoor worden de prijsverschillen met nieuwe apparaten groter. Als het prijsverschil te klein is, blijven klanten nieuw kopen.”

Daarnaast is het belangrijk dat overheden de gebruikte apparaten gaan toelaten tot hun aanbestedingen. “Er is geen reden dat het niet kán, maar ze willen het niet”, zegt Jip van Asperen, partner bij iUsed en Swoop. “Ook een refurbished apparaat kun je managen, in mobile device management op zetten en er security policies op zetten.

Ze horen het goede voorbeeld te geven.”

Dennis Boerekamps

‘Vicieuze cirkel doorbreken met een lager BTW-tarief’ Ab Seghrouchni, Country Manager bij Recommerce, ziet in het buitenland voorbeelden van hoe ook kan. “In Frankrijk is er een decreet dat overheidsinstanties verplicht 20 procent van hun apparatuur uit hergebruik te halen. Daar komt een keihard signaal van de overheid om refurbished te stimuleren. Dat kan natuurlijk ook in Nederland.” Muller vindt dat lokale overheden bijvoorbeeld scholen moeten ondersteunen en stimuleren om refurbished toestellen in te zetten.

Europees Keurmerk Het in contact komen met de overheid is ook een van de belangrijkste doelstellingen van het Keurmerk Refurbished, dat door Techniek Nederland met verschillende leveranciers is opgezet (zie kader). Maar, zo zegt Van Dijk, er is nog veel werk aan de winkel om door te dringen tot de politiek. “Op Europees niveau heb je EUREFAS, de vereniging voor refurbished, die gemeenschappelijke belangen en standpunten van de hele industrie definieert en bepleit, waaronder uniformiteit in heel Europa”, zegt Seghrouchni. “Nu zie je in alle landen dat ze een eigen keurmerk creëren.” Het Nederlandse keurmerk, zo zegt Van Dijk, ziet een samenwerking met EUREFAS in ieder geval wel zitten.

Als het om fabrikanten gaat, zijn de

Bram Wingens

verschillen groot. Wie de markt voor refurbished apparaten gaat, zal weinig Android-toestellen vinden. De concurrentie met goedkope nieuwe apparaten is niet te doen. “Samsung heeft 17 modellen onder de prijs van de goedkoopste iPhone”, zegt Boerekamp. “Die verkopen extreem goed, maar ze zijn wel allemaal nieuw met een aanzienlijke CO2 footprint. Geen van deze goedkope smartphones wordt gerefurbished omdat het niet financieel niet uit kan. Ze gaan nog geen jaar mee, maar dat maakt niet uit als ze toch maar 79 euro kosten.” Ook Muller ziet het. “Van de devices die we terugnemen is 80 procent Apple en misschien 15 procent Samsung.

De rest is verwaarloosbaar.”

Apple vs. Android Het is in de refurbished markt dus Apple dat de klok slaat. “Apple beweegt actief mee met duurzaamheid”, zegt Bram Wingens, CEO van Renewd. “Als je een iPhone koopt, kom je er niet onderuit om het oude toestel in te leveren. Ook werkt

Apple actief mee om de apparaten terug naar de markt te brengen en is er een financial services-model, waardoor de toestellen ook na een lease worden ingenomen.” Van Asperen stelt daar wel tegenover dat Apple moeilijker doet over Right to Repair. “Voor derden is het extreem moeilijk om reserveonderdelen te krijgen.

De ondersteuning op Apple-toestellen is ook het langst.”

Het beeld bestaat dat smartphones niet lang genoeg meegaan, maar dat is volgens Van Dijk niet zo. “De stelling dat smartphones maar kort meegaan, klopt gewoon niet”, zegt hij. “Een iPhone uit 2016 wordt nog steeds ondersteund. En ook na ondersteuning kan hij nog makkelijk 2 jaar mee.” Wingens voegt daaraan toe dat 10 procent van de afgeschreven iPhones wordt weggedaan door cosmetische mankementen en niet vanwege technische problemen. De ‘tienjarige smartphone’, een Duits initiatief in Europa

Ab Seghrouchni

juni 2022 Circulaire IT

9

‘Consumenten zijn nog onbekend met circulaire apparaten’

waarbij wordt gelobbyd om de levensduur van smartphones te rekken, is er dus eigenlijk al. Althans, als het gaat om Apple-apparaten. “Android laat echt de andere kant van de markt zien”, zegt Schoenmakers.

Niet modulair genoeg In de media wordt ook nogal eens geschreven dat telefoons vandaag de dag niet modulair genoeg zijn. Zelfs de accu is niet meer eenvoudig vervangbaar.

Logischerwijs komt dat de levensduur niet ten goede. Maar volgens het panel zijn die klachten ongegrond en maakt het voor de circulariteit niets uit. “De meeste smartphones overleven de duur van een goede accu niet meer”, zegt Boerekamp.

“Je hebt het bijvoorbeeld ook over waterdichtheid en veiligheid”, noemt Wingens. “Veel filmpjes van ontploffende iPhones die circuleren, komen eruit voort dat iemand een goedkope accu in de telefoon probeert te plaatsen. Je moet de veiligheid kunnen waarborgen.”

De productie van modulaire apparaten is op zich toch wel een concept dat de circulariteit ten goede kan komen, vindt Seghrouchni. “Er zijn wel een paar fundamentele problemen”, zegt Schoenmakers. “Er zit zoveel op het

Jan-Willem van Dijk 10

Circulaire IT juni 2022

moederbord zelf dat te maken heeft zaken als energiezuinigheid en snelheid van dataverwerking. Ik voorzie geen productieproces waarin zulke dingen modulair kunnen zijn.”

Zakelijke markt Muller zegt dat het de refurbished markt er goed aan zou doen zich te richten op de zakelijke markt. “Vergelijk het met de autobranche”, zegt hij. “Hoeveel mensen rijden er nu privé in een elektrische auto?”

Maar wederom werpt Schoenmakers tegen.

“Overheidsingrepen in Noorwegen hebben tot een enorme revolutie geleid.” Wingesn: “De retail is nog zoekende, maar met deze groep kun je wel refurbished toestellen vinden in vrijwel alle grote winkels.” (zie kader).

Uiteindelijk gaat iedere telefoon uiteindelijk uit de roulatie. “Zo’n 20 tot 35 procent van de materialen kan niet hergebruikt worden”, zegt Van Asperen. “In theorie kan dus 65 tot 80 procent van de materialen wél worden teruggewonnen. Daarvan komt in de praktijk te weinig weer in omloop.” Maar wie gaat dat betalen, vraagt Wingens retorisch. “Voor consumenten heeft een afgeschreven smartphone geen waarde.

Niemand koopt het op dus blijft het in de keukenlade liggen en komt niet meer in omloop. Er is geen bewustzijn, al worden er

Toon Muller

wel al stappen gezet met kortingen op de thuiskopieheffing op initiatief van het Keurmerk Refurbished.”

“Als je trade-in wil doen, dan zijn de resellers nodig”, zegt Seghrouchni. “Met een aantal partijen zijn we in gesprek hoe we trade-in in Nederland actiever kunnen vormgeven. Ik roep de operators en resellers dan ook op om klanten al in de customer journey te laten weten dat hun oude device ook waarde heeft.” Een uitdaging in terugnameprogramma’s is de data op de apparaten, die moet gewist worden, voegt Van Asperen eraan toe.

Wingens vult aan: “Een inruilsysteem zoals in de Verenigde Staten zou welkom zijn, maar de BKR staat dat in Nederland in de weg. In de VS least iedereen zijn toestel.

Dat kan in Nederland niet.”

Chiptekort Een van de laatste besproken onderwerpen is het chiptekort dat een mogelijke stimulans lijkt te zijn voor de refurbished markt. “Maar het kan de markt ook in slaap sussen. Door de schaarste werken bedrijven langer door met hun apparatuur”, merkt Muller. “Voor de circulariteit is goed, maar wij krijgen geen of minder oude hardware aangeboden. Wij hebben daar wel last van gehad.”

Frank Hulshoff (Flex IT): ‘Circulair is high-tech’

Ook verbaast hij zich erover dat resellers zelden aan hun zakelijke klanten vragen of ze een bod mogen doen op oude hardware.

“Het is zo laagdrempelig, maar het zit totaal niet tussen de oren. Resellers zouden meer kunnen verdienen aan het terugnemen van oude hardware dan aan het leveren van nieuwe.”

Aandacht voor refurbished Uiteindelijk, zo concluderen de partijen, zou het goed zijn als refurbished meer onder de aandacht komt van overheden,

consumenten en bedrijven. “Consumenten wereldwijd zijn daar nu niet mee bezig”, constateert Schoenmakers. “Pogingen om het onder de aandacht te brengen, verzanden in zweverige algemeenheden.

Maar ik verwacht wel dat dit thema meer gaat leven naarmate mensen het ook beter hebben. Dan gaat er meer aandacht naar het welzijn van de wereld waar we in wonen. Daar pluk je op enig moment wel de vruchten van.”

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

•

Ook CCO Frank Hulshoff van Flex IT ziet dat de branche nog veel moet doen op het gebied van circulariteit.

De organisatie kan volgens hem beter en bij tenders bij van de overheid staat het onderwerp amper op de agenda. “Dat terwijl het met de kwaliteit goed zit”, zegt hij in een gesprek die plaats vond na de Summit. Frank kon door omstandigheden niet aanwezig zijn.

Flex IT heeft een belangrijke positie bij de grote channelpartners, bijvoorbeeld met een HP Approved Selection, legt hij uit.

Zoals de deelnemers van de rondetafel aangaven: zolang de branche gericht is op de verkoop van nieuwe producten, kijkt de klant ook in eerste instantie naar. “Wie zijn eigenlijk de influencers in het tendertraject”, vraagt Frank zich af.

“Managers zijn niet kieskeurig over welke laptop of telefoon wordt aangeschaft en ze hoeven zich er dus niet in te verdiepen.”

Goede richting

Het keurmerk is volgens hem een stap in de goede richting. Maar het moet wel gepaard gaan met belangenbehartiging, vindt hij ook.

“Niet alleen bij de overheid, maar ook bij de grote commerciële partijen.

Daarom zetten wij stappen om het proces anders in te richten. Wij hebben mensen die het gesprek actief aangaan bij de klant. Het imago van circulaire IT kan ook een flinke oppoetsbeurt gebruiken. Er zit een onprettige zweem om groene initiatieven heen”, zegt Frank. “Maar uiteindelijk hebben we het primair over technologie. Daarom zijn we een partner van de Formule 1. Dat is geen hobbyproject, maar geeft aan dat we ons sterk inzetten voor technologische ontwikkeling.”

‘In refurbished markt is alles Apple dat de klok slaat’

Jip van Asperen

juni 2022 Circulaire IT

11

Reverse IT draagt bij met praktische circulaire oplossingen’

‘Circulaire IT is onontgonnen terrein’ Reverse IT levert sinds 2014 nieuwe en refurbished mobile devices, zoals barcodescanners. Het bedrijf dankt zijn bijzondere positie aan het verlengen van de levensduur van deze randapparatuur op kantoor. CEO Edgar Beck en key account manager Ries Modderkolk vertellen het verhaal. door Rashid Niamat

Het verhaal van Reverse IT is onlosmakelijk verbonden met het verhaal van Edgar. Hij is ruim 29 jaar actief in managementfuncties in de IT-sector in Nederland en Duitsland. Sinds 2009 was hij ook mede-eigenaar van Retail Trading Business. In 2013 verlegt RTB de focus van multivendor-support naar mobile devices. “Die markt interesseerde mij al langer en hierin was nog veel te winnen”, zegt Edgar. “De levensduur verlengen tegen een acceptabele prijs was ontgonnen terrein.” Omdat de naam RTB

niet goed aansloot op de veranderde bedrijfsactiviteiten is gekozen voor Reverse IT. Gefragmenteerde markt De markt voor dit soort devices is zeer gefragmenteerd. Tot enkele jaren terug was dit ook een markt met een groot aantal verschillende besturingssystemen.

“Voorheen werden devices na drie of vijf jaar vervangen omdat ze veel worden gebruikt en er niet altijd voorzichtig mee wordt omgegaan. Fabrikanten hadden productie

‘Circulair is meer dan bestaande hardware langer gebruiken’

Edgar Beck 12

Circulaire IT juni 2022

en onderhoud op afgestemd”, legt Edgar uit.

“Wij zijn ons gaan richten op verlenging van de levensduur.” Reverse IT levert EOLsupport, houdt voorraden gebruikte onderdelen aan en zorgt voor onderhoud.

Schot in de roos Die marktbenadering is een schot in de roos. Reverse IT maakt een serieuze kostenbeheersing mogelijk bij bedrijven die niet zonder dit soort devices kunnen. In plaats van defecte devices vervangen is er nu de optie om gebruikte devices in te

zetten. Met onderhoud wordt een levensduur van zeven jaar mogelijk. “Dat succes leidde natuurlijk wel tot enige wrevel in de markt, ook bij de fabrikanten.

Onze leidraad van circulariteit was voor de concurrentie aanvankelijk een nieuw thema”, zegt Edgar. “De hoeveelheid materialen die we met en voor de klanten besparen, is echt heel groot.”

Van product naar dienst Vraag- en aanbodzijde van deze bijzondere markt zijn inmiddels doorgegroeid. Net als Reverse IT. Het bedrijf heeft zijn portfolio uitgebreid en is gegroeid van 3 naar 20 medewerkers. Het is officieel partner van Honeywell, Soti, Zebra en Datalogic. Verder is het verwachtingspatroon van de klanten veranderd.

Ries vertelt dat de marktvraag opschuift van product naar dienst. “Een scanner is onmisbaar en moet het gewoon altijd doen.

Daarom neemt de vraag naar onderhoudscontracten toe. De markt zit ook te springen om proactieve controle. Wij kunnen de devices remote uitlezen. Op die manier signaleren we storingen snel en zijn we echte uitval voor. Wij kunnen de

gezondheid van een complete pool scanners permanent monitoren. Dat voorkomt stilstand van processen in een keten. We ontlasten IT-afdelingen bij de klanten omdat die minder ongepland onderhoud moeten uitvoeren. Met de nieuwere devices en software kan ook de firmware remote worden ge-update en nieuwe apps worden toegevoegd. Dit soort mobile devices krijgt steeds meer functies en worden ingezet op nieuwe terreinen zoals de zorg.“ Verhuur De kracht van Reverse IT is vanaf dag één dat het kleine en grote klanten even goed bedient. Daarom kan het zo goed inspelen op specifieke eisen. Reverse IT verhuurt grote aantallen scanners om te voldoen aan de seizoenspieken in de retail en bij transportbedrijven. Edgar: “We hebben daarvoor een grote pool van scanners ter beschikking. Klanten die hiervoor kiezen, en dat zijn er tientallen in de Benelux, besparen meer dan de aanschafkosten.

We hergebruiken goede scanners en besparen zo grondstoffen en transportkosten, plus de onvermijdelijke uitstoot bij transport.”

Vrachtbrieven Circulair is voor Reverse IT meer dan bestaande hardware langer gebruiken.

Samen met ISV’s kijkt het naar procesoptimalisaties in ketens. Edgar: “Op dit moment zijn papieren vrachtbrieven in viervoud nog steeds de regel. Dat document, de CMR, krijgt een digitale variant, de eCMR waarmee we niet alleen papier besparen, maar ook tijd en geld, aangezien de kans op verlies en fouten drastisch afneemt.” Ries voegt daaraan toe: “Je moet eens weten hoeveel printers als reservemachine worden aangehouden voor dit type document. Een nieuwe of refurbished handscanner, in combinatie met de eCMR, bespaart daarom ook nog eens stroom, inkt en de aanschaf van printers.”

Het verhaal van Reverse IT zet mobile devices in de schijnwerpers. Onmisbare devices voor veel processen en ketens. En devices dragen nu al in meerdere opzichten bij aan praktische circulaire oplossingen.

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

Reverse IT verlengt levensduur mobile devices

•

Ries Modderkolk

juni 2022 Circulaire IT

13

Martijn van Engelen, SNEW: ‘Circulair is geen jeukwoord’ Termen als ‘duurzaamheid’ en ‘circulariteit’ hebben de neiging in het zweverige te blijven hangen. Echte stappen maken met circulariteit, vereist een business case, vindt oprichter en CEO Martijn van Engelen van SNEW. Mede door de eigen harde business case mag het bedrijf vanaf maart het ECG-certificaat voeren.

Door Michiel van Blommestein

Martijn heeft een lange loopbaan in de ICT en gebruikte die ervaring bij de oprichting van SNEW (spreek uit: as new) in 2013.

Maar er lag een diepere basis aan ten grondslag. “Als 18-jarige zag ik in de autosloperijbranche hoe waardevol gebruikte onderdelen zijn”, vertelt hij. “Hoe fabrikanten de levensduur van hun onderdelen verkorten. Zo ben ik in de wereld van de service-onderdelen terechtgekomen.”

Van VERbruik naar GEbruik Het concept van SNEW is een verlengde daarvan: het VERbruikersproces omzetten in een GEbruikersproces, waarbij de lifecycle van onderdelen op de eerste plaats staat. “In de elektronicabranche verdampt 70 procent van de grondstoffen en wordt 30 procent hergebruikt”, zegt Martijn. “Als we dat niet goed oplossen, kunnen op een gegeven moment geen nieuwe smartphones meer gemaakt. Grondstoffen zijn eindig, dus daar moeten we over nadenken. Juist door de keten goed te sluiten en de levenscyclus te verlengen, kun je vervangingsinvesteringen uitstellen. Op een gegeven moment heb je geen nieuwe grondstoffen meer nodig. Mensen willen geen producten kopen, ze willen comfort.”

Het hoeft volgens Martijn niet zo te zijn dat een grondstof na gebruikt te zijn ook per se is verbruikt. “We zijn experts in product

lifecycle management in de breedste zin van het woord”, vat Martijn samen. “We sluiten naadloos aan op de processen bij klanten of partners. Zo hebben we een serviceprobleem opgelost voor Proximus.

Het is een kwestie van verlengen naar vervangen, en van vervangen naar verlengen. Hergebruik eerst, recycle later.

We streven naar het omvormen van producten naar diensten. Neem printers. De apparaten zelf zijn weinig waard, de cartridges zijn het verdienmodel. Na 3 tot 5 jaar is een computer afgeschreven, maar hij is nog gewoon goed. Iets is echter pas echt goed ondersteund als ook de lifecycle daarin wordt meegenomen. We zijn koploper in het behoud van functionaliteit en daarmee de duurzaamheid van apparatuur.”

Preventief onderhoud SNEW gebruikt het percentage hergebruik en recycling van alle binnengekomen goederen, gemiddelde levensduur van producten, gebruiksduur van de eerste cyclus en tweede (hergebruik)cyclus, CO2-besparing (hergebruik versus nieuw) en bespaarde grondstoffen door hergebruik respectievelijk recycling als belangrijkste kerncijfers. Dat gaat verder dan het puur doorverkopen of leasen van systemen.

Martijn noemt het ‘cruciaal’ om naar de bestemming van een product te kijken. “Na het preventief onderhoud, wat zeer

Echte stappen maken met circulariteit, vereist een business case

14

Circulaire IT juni 2022

belangrijk is, bijvoorbeeld de lamp van het product blijven branden. Daar zorgen wij voor.”

Daar zijn verschillende manieren voor, die sterk afhangen van het specifieke project.

“De levensduur van laptops kun je met drie tot vijf jaar verder rekken, maar het kan nog veel langer door ze om te bouwen tot remote desktops ”, noemt Martijn. SNEW onderzoekt zulke mogelijkheden. Maar het zijn vaak ook projecten voor ondersteuning van systemen die niet langer worden onderhouden. “Voor een grote cruise maatschappij verzorgen we het onderhoud voor het telefoonsysteem”, zegt hij. “Op papier is de centrale sterk verouderd. Maar omdat hij vooral intern wordt gebruikt, zetten we onze kennis in om het onderhoud van dat systeem uit te voeren. Als we zelf geen in-house kennis zouden hebben, zetten we partners met die kennis. In dit geval is de dienst dus communicatie.”

ECG-certificaat Het is bij SNEW allemaal tot in detail uitgedacht. Mede daardoor ontvangt het bedrijf in maart, als eerste Nederlandse onderneming, het Economy for the Common Good (ECG)- certificaat. Het wordt uitgereikt aan waardegedreven bedrijven die zich inzetten voor waardigheid, solidariteit en sociale rechtvaardigheid en milieuduurzaamheid.

“Onze partners hebben zo de zekerheid dat ze zaken doen met een ethische en duurzame onderneming”, zegt Martijn.

Maar voor Van Engelen moet de volgende stap worden genomen. De weerstand in de markt moet worden doorbroken, vooral onder producenten. “Verandering is moeilijk. Maar ze denken nog dat ze geen nieuw product op de markt kunnen zetten als gebruikte apparaten verkopen”, zegt

Martijn. “Er moet dus op zakelijk mee worden omgesprongen. Nu zien veel mensen ‘circulair’ nog een beetje als een jeukwoord, maar dat is het niet. Maar het is gezond verstand om geld te verdienen zonder dat het ten koste gaat van de wereld. Waardecreatie op andere vlakken, dat is de toekomst.” istekst

Verbruikersproces omzetten in gebruikersproces

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

15

Bijzondere mix van arbeidsparticipatie en circulaire IT De passie van … ICT vanaf Morgen ICT vanaf Morgen werkt al enige jaren aan arbeidsparticipatie en circulaire IT. Beide onderwerpen hebben de belangstelling van ITchannelPRO. Daarom vertellen Ewout Nijland en Laurens Overtoom over ‘De passie …’ voor hun uitzonderlijke initiatief.

Het is onmogelijk om het nut en succes van ICT vanaf Morgen te begrijpen op basis van een telefonisch interview. Op locatie in Alkmaar krijgt ITchannelPRO een echte indruk van de plek, de werkzaamheden en het potentieel. Bij het betreden van het pand valt direct de inrichting op. Een deel van de ruimte is duidelijk herkenbaar als een productieruimte waar hardware wordt ontmanteld of gerepareerd. Het andere deel komt veel huiselijker over. Later tijdens het gesprek zal Laurens uitleggen waarom dat zo is. Bij de rondleiding door Ewout valt op hoeveel werk er wordt verzet.

Oprichters Laurens heeft na jaren in de grafische sector begin deze eeuw het roer volledig omgegooid. Hij besloot de drukpers gedag te zeggen en zich volledig te richten op re-integratietrajecten. Hij volgde hiermee zijn ware passie en koos ervoor mensen te helpen op weg naar werk. Een jaar of vijf geleden kwam hij Ewout tegen. Die heeft een achtergrond als hotelier, maar stapte in 2001 over naar de ICT. Hij heeft een detacheringsbedrijf. Samen zijn ze de oprichters van ICT vanaf Morgen.

omgeving en mensen. We weten echter ook dat in 1.000 kilo gebruikte smartphones 120 gram goud zit. De kijk op grondstoffen, winning, gebruik en hergebruik, moet anders en het kan dus ook anders.”

Social Enterprise En zo ontstond het idee om reintegratieprojecten te combineren met het recyclen van IT. Dat was de start van ICT vanaf Morgen. Aanvankelijk als een stichting, maar inmiddels is het een social enterprise. Het gedachtegoed zit in de stichting, de werkzaamheden worden uitgevoerd door de BV. “Om een social enterprise te kunnen zijn, moet je de verkeers- en geldstromen gescheiden houden”, legt Laurens uit. “In ons geval is het sociaal ondernemerschap gebaseerd op twee pijlers: circulair en arbeidsparticipatie.”

Pijler circulair De eerste pijler, circulair, betekent dat ICT vanaf Morgen gebruikte IT-producten krijgt aangeleverd. Waar mogelijk worden die geschikt gemaakt voor hergebruik. Dat is inclusief het deskundig wipen van de

‘Ons ondernemerschap is gebaseerd op circulair en arbeidsparticipatie’ “Laurens leerde me over onze afhankelijkheid van IT. Dag in dag uit zijn we als samenleving bezig met ICT”, zegt Ewout. “We kunnen niet meer zonder. Het moet steeds sneller en beter. De keerzijde van alle innovaties is wel dat we de aarde uitputten. Daar wilde hij wat aan doen.”

datadragers en de IT voorzien van een nieuw besturingssysteem. Voor die activiteiten wordt binnenkort de ISO 9001-certificering verwacht. Die geeft aan hoe serieus men de werkzaamheden oppakt. Overigens verlangen klanten die ISO-certificering steeds vaker.

Laurens vult hem aan: “Er moet 1.000 kilo erts uit de grond worden gehaald voor 50 gram goud. De omstandigheden tijdens dat proces zijn verschrikkelijk voor de

Afnemers van de gebruikte hardware zijn onderwijsinstellingen en bedrijven, omdat het veelal gaat om grotere aantallen.

Particulieren kunnen bestellen via de

16

Circulaire IT juni 2022

webshop. De vraag hoe Ewout en Laurens aan de hardware komen, is een opmaat naar de andere pijler van de social enterprise. Laurens: “Bedrijven zijn steeds meer gericht op zoek naar een goede bestemming voor de hardware die ze zelf niet meer nodig hebben. Onze leveranciers, zoals de Volksbank, willen ook geen geld ontvangen voor de hardware die volledig is afgeschreven. Wat ze wel willen, is dat het een goede bestemming krijgt. Ze zoeken een oplossing die de aanzet tot circulaire IT vergroot. Ze koppelen het ook aan sociale aspecten die zij belangrijk vinden, zoals het helpen van mensen die op afstand staan van de arbeidsmarkt.”

Pijler arbeidsparticipatie “ICT vanaf Morgen heeft als doel mensen te helpen bij het re-integratieproces”, vertelt Ewout. “Wij zijn een veilige plek waar vooral autistische jongeren een nieuwe start maken, gericht op arbeidsparticipatie.

Daarom besteden we hier ook veel aandacht aan de inrichting van het gebouw.

De huiselijke uitstraling, de keuze voor muziek en bepaalde accenten zijn bewust gekozen.”

In totaal werken er 45 mensen bij ICT vanaf Morgen. Dat is een groot aantal voor de ruimte, maar dat komt vooral omdat de werktijden zeer verschillen. “Iedereen werkt in zijn eigen tijd, zeker als je het hebt over de tijd die moet worden ingevuld vanuit leertrajecten”, geeft Ewout aan. “Het gebeurt dat iemand na twee maanden al afzwaait, al is dat nu door corona wat lastig geworden. Anderen hebben een jaar of meer nodig. Om je een indruk te geven, in 2019 hebben we hier 75 mensen geholpen op weg naar werk of de schoolbanken.”

De afgelopen jaren hebben dus veel mensen ICT vanaf Morgen verlaten om elders te starten. Het is een goed signaal als Laurens en Ewout geen contact meer hebben met hen, zegt Ewout. “Ze gaan een

Ewout Nijland en Laurens Overtoom van ICT vanaf Morgen

nieuw leven in. We horen nog wel eens wat, bijvoorbeeld van ouders, maar wij vragen er niet actief om.”

ICT vanaf Morgen maakt evenmin actief reclame voor de re-integratietrajecten. De primaire doelgroep zijn mensen die thuiszitten. Die worden in de regel geactiveerd door de directe omgeving, maar ook de ambulante begeleiders, of de WMO-afdeling van een gemeente spelen hierin een rol.

Internet en social media Daarnaast is ook internet belangrijk. Ewout: “Het komt regelmatig voor dat ouders op het internet gaan zoeken en dan bij ons uitkomen. Via social media worden ook succesverhalen gedeeld. Daarvan merken we echt de impact. En tenslotte willen veel van onze klanten ook wel de succesverhalen horen. Ook dat zorgt ervoor dat we worden gevonden.”

Los van dat meer informele traject, weten de instanties in de regio Alkmaar ondertussen wel van het bestaan van ICT vanaf Morgen. Gemeentes en instanties met een goede onderlinge samenwerking tussen de afdelingen, weten de weg inmiddels te vinden en helpen daarmee een grote en diverse groep cliënten. “Het ontschotten, dus het samenwerken met andere disciplines, is erg belangrijk. Onze doelgroepen kunnen bekend zijn bij verschillende instanties, maar niet iedere afdeling weet van ons bestaan”, zegt Laurens.

Doorgroeien Het verhaal van Ewout en Laurens gaat nadrukkelijk ook over groei. Daarbij draait

het niet om de commerciële successen van het bedrijf, dat overigens werkt zonder subsidies. Met groei wordt hier bedoeld de verbreding van het aanbod, omdat daar behoefte aan is binnen het reintegratietraject.

“Vanaf de start heeft de gebruikte hardware altijd een centrale rol gespeeld”, zegt Ewout. “Dat is voor de mensen hier een goed startpunt om

Hij maakt daarbij duidelijk dat de vraag vanuit de markt groot is, maar dat ICT vanaf Morgen niet op alle vragen ja kan zeggen. “Met elk verzoek dat ik krijg, ga ik eerst terug naar de groep hier. We kijken goed of we het kunnen waarmaken. De druk op de jongens hier mag niet te groot worden. Als we de risico’s te groot vinden, geven we dat duidelijk aan. We willen alles kunnen afronden en ook gewoon kunnen factureren. Onze klanten begrijpen dat.”

‘Leveranciers willen dat hardware een goede bestemming krijgt’ werknemersvaardigheden op te doen. Maar naarmate we langer bezig zijn, zien we de beperkingen van die veelal repeterende handelingen. De jongens hier geven ook aan dat ze meer willen. Daarom blijven we om ons heen kijken naar ruimte voor uitbreiding van ons aanbod.”

Tegelijk merkt Laurens in zijn gesprekken met de bedrijven die de hardware ter beschikking stellen, dat zij ook wel meer willen van ICT vanaf Morgen. Dat ze de gebruikte hardware afstaan en zo zorgen dat er werkervaring wordt opgedaan, is inmiddels niet meer het enige dat wordt besproken. “We doen al enige tijd werkplekmigraties. De meeste bedrijven en IT-dienstverleners in de regio hebben daarvoor de mensen niet meer. Het is een activiteit die perfect bij ons past. De feedback van klanten en onze jongens is erg positief. Verder zetten we nu de eerste stappen met remote werkplekbeheer.”

Targets Sales-gedreven ondernemingen hebben altijd targets. Bij ICT vanaf Morgen liggen de prioriteiten duidelijk anders. Voor dit jaar is er nog de opening van een filiaal in Zaanstad gepland. Dat is dan de tweede regio waar ICT vanaf Morgen actief is. De afspraak met de gemeente Zaanstad en Purmerend is om 43 mensen te begeleiden naar werk. Laurens: “Wij hebben een totaal andere aanpak dan werkbedrijven. Die kijken naar procedures,. Bij ons speelt dat niet. Wij vinden altijd wel een passende aanpak.”

Laurens: “Er is niets mooier dan iets kunnen betekenen voor deze mensen. Van een uitzichtloze situatie thuis naar een betere situatie en een baan. Dat is gewoon fantastisch. Daar doen we het voor.”

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

17

CircularElectronicsDay promoot circulaire elektronica Meer dan 20 organisaties hebben zich verenigd in een wereldwijd initiatief om de sociale en milieuproblemen van elektronica - onder andere gebruikt in datacenters - aan te pakken. Het Circular Electronics Initiative heeft tot doel organisaties en gebruikers aan te moedigen tot een meer verantwoorde omgang met de elektronische goederen die zij gebruiken. Een kernactiviteit van het initiatief is het jaarlijkse evenement door Robbert Hoeffnagel

“#CircularElectronicsDay loopt nu een paar jaar en heeft veel aandacht getrokken, en we hebben het gevoel dat er meer kan worden gedaan. Dit is niet een kwestie van slechts één dag van het jaar, maar iets waar we over moeten blijven praten.

Daarom hebben we dit initiatief nu gevormd”, legt Andreas Nobel, Development Manager bij TCO Development, een van de oprichtende organisaties, uit.

Eindige hulpbronnen De huidige, lineaire manier van produceren en consumeren van producten vernietigt kwetsbare ecosystemen, waardoor waardevolle natuurlijke hulpbronnen en cruciale grondstoffen verloren gaan. In een circulaire economie wordt verantwoordelijker omgegaan met hulpbronnen. Het doel van het Circular Electronics Initiative is om bewustzijn te creëren rond de noodzaak van een langere

Bijna 80 procent van de CO2-uitstoot vindt plaats tijdens de productiefase 18

Circulaire IT juni 2022

levensduur van elektronische producten en meer recirculatie van alle materialen, terwijl afval wordt geminimaliseerd.

“De hulpbronnen op onze planeet zijn eindig en we moeten onze verantwoordelijkheid nemen. Het initiatief heeft alles te maken met het helpen van kopers en consumenten om dit te doen - om op een meer verantwoorde manier om te gaan met de elektronica die ze gebruiken. Niemand kan alles doen. Maar iedereen kan wat. Het Circular Electronics Initiative heeft een aantal concrete dingen verzameld die je kunt doen om bij te dragen aan de transitie om IT meer circulair en duurzamer te maken”, vervolgt Andreas Nobel.

Checklist voor meer circulair en duurzaam beheer van datacenterapparatuur: • Evalueer. Is het echt nodig om uw huidige apparatuur te vervangen? Zo niet, maak er dan een uitdaging van om het nog een jaar te gebruiken en volgend jaar opnieuw te evalueren.

• Verleng de levensduur van uw producten.

Dit is vaak het belangrijkste dat u kunt doen om de ecologische voetafdruk van uw gebruik te verkleinen.

• Upgrade en repareer producten zodat ze langer meegaan. Er is veel vraag naar gebruikte producten, dus maak gebruik van de tweedehandsmarkt en koop en verkoop daar uw producten.

• Als u een nieuw product moet kopen, kies dan producten met een duurzaamheidscertificering die robuuste

criteria bevat en verificatie door een derde partij vereist.

•A ls u een tweedehands product kunt kopen, zorg er dan voor dat u de nodige leveranciersonderzoeken uitvoert naar de productkwaliteit en -prestaties.

•K ies een duurzaam product dat langer meegaat. Vermijd het kopen van niet repareerbare elektronica die u na een korte gebruikstijd moet weggooien.

•C ompenseer de e-waste footprint van uw nieuwe product, hetzij door een product met een vergelijkbare footprint te recyclen, hetzij door de compensatie als service aan te schaffen.

•G ooi het niet weg! Elektronica bevat waardevolle bronnen die hergebruikt kunnen worden. Als het niet mogelijk is om uw oude producten opnieuw te gebruiken of te verkopen, breng ze dan

naar een elektronicarecycler of opknapbedrijf waar ze op verantwoorde wijze zullen worden behandeld.

30 procent “Aangezien bijna 80 procent van de CO2-uitstoot van bijvoorbeeld een ITapparaat in de productiefase plaatsvindt, zal een langere levensduur van het product duidelijk leiden tot een lagere gemiddelde jaarlijkse uitstoot. Door twee jaar aan de levensduur van het product toe te voegen, wordt de uitstoot met maar liefst 30 procent verminderd. Zoals je kunt zien, hebben circulaire benaderingen een reële impact op het milieu”, benadrukt Andreas Nobel.

•

Dit artikel verscheen eerder in DatacenterWorks

juni 2022 Circulaire IT

19

Duurzaamheidvraagstuk in overzicht

Het is niet altijd even duidelijk wat er precies gebeurt in Brussel en wat de duurzaamheidsdoelstellingen van de EU voor 2030 zijn. Daarom stippen we hier de meest concrete ontwikkelingen aan. Het lijkt of in Nederland vooral duurzame energieopwekking onderwerp van gesprek is. door Rashid Niamat

Right to Repair In Brussel gebeurt momenteel achter de schermen meer dan een gemiddelde buitenstaander opvalt. Zo komt er een regeling die de juridische basis levert voor het ‘right to repair’. Deze regel geldt voor witgoed, bruingoed en consumentenelektronica. De verwachting is niet alleen dat dit gaat bijdragen aan het verlengen van de levensduur van genoemde apparatuur. Het recht op reparatie kan ook serieus bijdragen aan het verbeteren van het imago van bedrijven die al jarenlang actief zijn op dit terrein. Met een wettelijk kader wordt het tevens 20

Circulaire IT juni 2022

eenvoudiger om eisen te stellen aan de kwaliteit van die werkzaamheden.

Minder export van e-waste Ook wordt de omgang met afval aangescherpt. De EU wil de uitvoer van elk soort afval drastisch verminderen. E-waste is al langer aan eisen onderworpen. De focus wordt nu meer verlegd naar het afval binnen de grenzen houden, omdat het gaat om grondstoffen. Recycling en circulair krijgt dus meer aandacht. De verwachting is dat het nog makkelijker moet worden om de oude consumentenelektronica van de hand te doen. In Nederland is het

inzamelen van gebruikt witgoed al goed geregeld, maar dit zal moeten worden uitgebreid naar de andere apparatuur.

Een recente peiling van de Duitse overheid laat overigens zien dat de overgrote meerderheid van de bevolking voor statiegeld op mobieltjes is, omdat het aanzet tot recycling en meer duurzaamheid. Iets dergelijks zou dus op termijn ook in Nederland kunnen gaan spelen. Niemand kan nog precies aangeven wat daarvan de gevolgen zijn voor het kanaal. Het lijkt wel waarschijnlijk dat het nieuwe business oplevert.

‘Brussel wil oplossingen voor industriële accu’s en batterijen’

Recycling van accu’s Wat ook business – en werkgelegenheid – gaat opleveren, is de inzameling van oude accu’s. Met de komst van elektrische auto’s moet de EU een strategie ontwikkelen om die producten op een verstandige wijze te recyclen. De focus ligt op de 800.000 ton accu’s van auto’s. Maar Brussel wil ook dat er oplossingen komen voor de 190.000 ton industriële accu’s en 160.000 ton batterijen van consumentengoederen die de EU nu nog elk jaar verbruikt.

Oplaadstekkers Begin juli maakte de Europese Commissie bekend dat het na de zomer komt met een plan tot vermindering van het aantal oplaadstekkers. Ook hier geldt dat men twee doelen nastreeft: minder gebruik van grondstoffen en langer gaan gebruiken wat reeds voorhanden is.

Nederland - duurzame energieopwekking We hebben in Nederland ondertussen de

bijzondere situatie dat er in delen van het land zoveel duurzame energie wordt opgewekt dat het niet meer kan worden teruggeleverd. De netwerkbeheerders maken die onbalans inzichtelijk en hebben plannen voor de ingrijpende opwaardering van de energienetten. In dat verband er ook problemen met de verdeling van (duurzame) stroom. De vraag is groter dan het aanbod.

Gevolg is dat in diverse delen van het land moet worden gekozen tussen de aanleg van woonwijken of bedrijfsterreinen.

uitgebreid aan de orde gekomen. De belangstelling voor deze onderwerpen neemt steeds verder toe. Dat laat zien dat het onderwerp leeft in het IT-kanaal.

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

Het gaat hier dus niet alleen om een datacenter dat niet kan worden neergezet, ook al is dat in de pers het meest genoemd.

Zelfs de bouw van grotere productiebedrijven en distributiecentra loopt mogelijk gevaar. Dat zet dus een rem op nieuwbouw, uitbreiding en verhuizing. Niet omdat de ruimte schaars is, maar omdat er simpelweg te weinig infrastructuur voorhanden is voor het transport en de levering van de benodigde duurzame energie.

Belangstelling voor duurzaamheid en ciruclair Enkele van de hierboven genoemde punten zijn het afgelopen kwartaal op de website van ITchannelPRO juni 2022 Circulaire IT

21

Grote kansen voor tweedehands datacenter-apparatuur Kunnen we een betrouwbare datacenterinfrastructuur creëren als we niet alleen hagelnieuwe apparatuur gebruiken maar ook tweedehands systemen en componenten? Jaak Vlasveld, directeur van Green IT Amsterdam en trekker van het onderzoeksproject ‘ReStructure’, denkt van wel. Maar dan moeten we wel zorgen dat we goed begrijpen hoe een markt voor gebruikte datacenter-apparatuur werkt. door Robbert Hoefnagel

Het zij u vergeven als u nog nooit serieus nagedacht heeft over tweedehands apparatuur voor uw datacenter. En mocht u dit al eens overwogen hebben, dan is de kans groot dat u dit idee weer snel terzijde hebt gelegd. Het valt immers niet mee om de weg te vinden in de markt voor gebruikte systemen en installatie. Het ontbreekt aan transparantie (wie levert wat?), hoe zit het nu precies met service en onderhoud, hoe kunnen we op verantwoorde wijze vaststellen in welke conditie een tweedehands apparaat zich bevindt en - zeker als er software bij betrokken is - hoe zit het eigenlijk met licenties en gebruiksrechten?

Doorzettingsvermogen Dit is zeker geen uitputtend lijstje met vragen, maar het geeft een aardige indruk van het doorzettingsvermogen dat een datacenter manager moet hebben om daadwerkelijk gebruikte producten of apparaten aan te schaffen. “Dat is zonde”,

meent Jaak Vlasveld. Hij is directeur van de stichting Green IT Amsterdam en vanuit die functie nauw betrokken bij het onderzoeksproject ReStructure. Andere deelnemers aan dit onderzoeksproject zijn SURFsara, Sims Recycling Solutions en Aliter Networks.

Wie het verslag van dit inmiddels afgeronde researchproject leest, zal onmiddellijk het motto van dit onderzoek zien: ‘Towards a truly Circular Model for Data Center Equipment’. Daar slaat die typering ‘zonde’ van Vlasveld ook op: eenmaal niet meer in gebruik wordt veel apparatuur in een datacenter simpelweg afgevoerd. Soms naar een recyclingbedrijf, maar veelal simpelweg richting afval. “Zonder dat we eigenlijk onderzoeken of we deze apparatuur een tweede leven zouden kunnen geven”, constateert Vlasveld. “Dat is opmerkelijk. De onstuimige groei die websites als Marktplaats en Peerby doormaken, geeft wel aan dat steeds meer consumenten niet per se een nieuw product aanschaffen als zij bijvoorbeeld - in huis gaan klussen. In veel gevallen blijkt een tweedehands product net zo goed als een nieuw aangeschaft apparaat. Wie kijkt naar de kosten en baten zou met een tweedehands product zelfs wel eens veel beter uit kunnen zijn.”

Segmenteren Cruciaal - ook voor de consument - is natuurlijk dat het aangeschafte tweedehands product in goede staat is.

Een gebruikte boormachine kunnen we nog wel even testen voordat we deze kopen. En

22

Circulaire IT juni 2022

een refurbished iPhone 6s wordt vaak ongezien gekocht. Maar een chiller? Of een stroomverdeler? Netwerkkabels? Dan wordt het vaak lastiger.

Daar komt nog bij dat de term ‘tweedehands’ wel erg algemeen is, meent Vlasveld. “Sommige gebruikte producten kunnen - zoals die boormachine - door de nieuwe eigenaar direct weer in gebruik worden genomen. Maar in andere gevallen is meer nodig, een revisie bijvoorbeeld.

Daarom hebben we in het ReStructureonderzoek een analyse van de markt voor gebruikte datacenter-apparatuur gemaakt en deze in een aantal segmenten ingedeeld.”

Vier soorten hergebruik Deze verdeling is te zien in onderstaande figuur. “We maken onderscheid in vier soorten hergebruik: reuse, refurbish, remanufacture en recycle. Afhankelijk van de vraag in welke groep een tweedehands product zich bevindt, zien wij kansen. Soms moet het apparaat alleen gecheckt worden op compleetheid, in andere gevallen is een kleine reparatie nodig. In weer andere gevallen dient het product gerefur¬bished te worden voordat het weer door een nieuwe eigenaar in gebruik kan worden genomen.”

Allereerst de groep ‘reuse’. Denk hierbij aan IT-hardware, racks en kabinetten, kabels en dergelijke. “Hier volstaat veelal een controle op compleetheid en op functioneren. Bij IT-hardware komt wellicht nog een extra stap kijken, aangezien zich op servers en op storage-apparaten natuurlijk software of data kan bevinden. Er zal een check moeten plaatsvinden of deze geheel

verwijderd zijn. Of dat het apparaat inclusief software mag worden verkocht.”

Garanties Hoe zit dit - zeg maar - logistiek in elkaar?

De producten zullen verzameld en opgehaald moeten worden. Vervolgens dient de genoemde controle op compleetheid en functioneren te worden gedaan. Complete en naar behoren functionerende producten kunnen direct door richting een nieuwe gebruiker. Is een mankement vastgesteld of ontbreekt een onderdeel dan zal dit eerst gerepareerd en compleet gemaakt dienen te worden. Een vraag hierbij is natuurlijk wel: wie garandeert dat het product compleet is en goed functioneert?

In de groep ‘refurbished’ komen we in principe dezelfde product¬groepen als bij reuse tegen. Alleen gaat het nu om producten en apparaten die - voordat ze weer gebruikt kunnen worden - eerst gereviseerd moeten worden. Met andere woorden: de systemen dienen gedemonteerd te worden, gecontroleerd en bijvoorbeeld schoongemaakt, waarna alles weer kan worden gemonteerd. Hierna kan het product of apparaat worden overgedragen aan een nieuwe eigenaar.

Stap verder De groep ‘remanufacture’ gaat nog een stap verder. We zien hier als nieuwe productgroep ook IT-componenten staan.

In deze groep gaat het om producten en apparaten die gedemonteerd worden, waarna de diverse componenten - na controle op functioneren en dergelijke - weer als basis dienen voor een nieuw apparaat. Vaak zal het dus gaan om geheel nieuwe apparaten en niet zozeer om het opnieuw samenstellen van het oorspronkelijke systeem.

Tenslotte ‘recycling’. Gaat het in de vorige groep om het tot een aantal componenten of onderdelen terugbrengen van een apparat, bij recycling gaan we nog een stap verder. In deze groep wordt vooral gekeken naar het terugwinnen van materialen en grondstoffen.

Track & trace “De tweedehandsmarkt is tot nu toe verre van transparant”, zegt Vlasveld. “Daarmee bedoel ik dat er voor zowel partijen die apparatuur willen aanbieden als datacenters die gebruikte apparaten zouden willen afnemen weinig duidelijkheid bestaat. Als ik gebruikte apparatuur wil verkopen, hoe doe ik dat dan? Of: als ik ‘2nd user equipment’ wil aanschaffen, waar kan

ik dat dan doen? Wie controleert de apparatuur op compleetheid en correct functioneren? Hoe zit het met service en support?”

In het ReStructure-project is hiervoor een model ontwikkeld. Centrale rol in dit model is weggelegd voor een track & tracesysteem. Hiermee kunnen producten en de componenten waaruit deze zijn opgebouwd worden gevolgd. “Het is de bedoeling dat dit gebeurt gedurende alle stadia waaruit de levenscyclus van het product of apparaat bestaat. Met dit track & tracesysteem kan worden vastgelegd én gecommuniceerd in welke mate de producten en hun componenten worden hergebruikt.”

Ladder “Binnen de ICT- en datacentersector wordt traditioneel echter weinig informatie gedeeld. Dat begrijp ik wellicht nog wel vanuit concurrentieoogpunt, maar wie hergebruik van elektronische apparatuur nastreeft kijkt daar natuurlijk anders naar.

Bovendien speelt hier mee dat leveranciers vaak grote aantallen verschillende modellen leveren, waarbij deze modellen elkaar ook nog eens heel snel opvolgen.

Daarnaast constateer ik dat de expertise en juni 2022 Circulaire IT

23

de data die nodig is voor het calculeren van de lifecycle-impact nog niet erg ontwikkeld is.”

Dat maakt het lastig dit soort info in een model op te nemen. “Maar er is wel een alternatief. Dat is de zogeheten ‘ladder van circulariteit’. Daarmee zetten we als het ware inspanning en opbrengst om tot hergebruik en circulariteit te komen tegen elkaar af. Dat gebeurt aan de hand van negen begrippen die alle beginnen met de letter ‘R’: • Refuse • Reduce • Redesign • Reuse • Repair • Refurbish • Remanufacture • Re-purpose • Recycle • Recover (met name energie) Hoe hoger de trede van de ladder (gemeten vanaf de onderste trede ofwel Recover), hoe beter het hergebruik van grondstoffen is, legt Vlasveld uit. “Een datacenter manager kan aan de hand van deze ladder dus bepalen hoe de balans is tussen de inspanning die hij moet leveren en de (circulaire) opbrengst die daarmee wordt gerealiseerd. Naarmate we meer ervaring en kennis opdoen en er meer consensus ontstaat over de manier waarop lifecyclekosten berekend dienen te worden, kunnen we in de toekomst binnen het track & tracesysteem veel nauwkeuriger berekeningen maken over de vraag wat de impact van hergebruik zal zijn.”

Resultaten Het ReStructure-project is zonder twijfel ambitieus te noemen. Het creëren van de 24

Circulaire IT juni 2022

keten van partijen om hergebruik van datacenter¬apparatuur op grotere schaal mogelijk te maken is niet eenvoudig. “Toch hebben we een aantal interessante resultaten bereikt”, stelt Vlasveld.

Allereerst heeft een groep van bedrijven en organisaties aan het onderzoek deelgenomen. “Samen vullen zij een groot deel van de benodigde keten in. Bovendien is er nu duidelijk sprake van onderling vertrouwen. We hebben ook goed in beeld welke rollen er in deze keten vervuld dienen te worden, welke verantwoordelijkheden daarmee gemoeid zijn en welke activiteiten daarbij behoren.”

“Ook is een business model ontwikkeld dat als basis voor deze keten kan dienen. Dat biedt een fundament voor een verdienmodel. Want iedere onderneming die in deze keten deelneemt wil graag aan circulariteit werken, maar wil natuurlijk ook simpelweg geld verdienen.”

Heel belangrijk is verder dat ook de specificaties voor het genoemde track & trage-systeem zijn vastgesteld. Daarbij is ook duidelijk welke product- en componentcategorieën via dit systeem gevolgd dienen te worden.

Roadmap Het blijft bij ReStructure echter niet alleen bij het opzetten van een model. De roadmap van het project voorziet tevens in een pilot-project, waarbij een eerste afnemer van tweedehands apparatuur wordt samengebracht met een leverancier van overtollig geworden datacenterapparatuur. De zogeheten ‘launching customer’ wordt binnenkort bekend, de partij die overtallige DC-

apparatuur zal aandragen, is SURFsara.

“Daarbij gaan we ook daadwerkelijk gebruikmaken van het track & tracesysteem. De database die hiervoor nodig is, wordt momenteel ingericht. Zodra de pilot start, zullen we - in eerste instantie uiteraard op kleine schaal - producten en componenten identificeren en via het systeem volgen.”

Doel van deze pilot is uiteraard om kennis en ervaring op te doen. Want daar ontbreekt het momenteel nog duidelijk aan, meent Vlasveld. “Er is nog veel bewustwording nodig. Tegelijkertijd ontbreekt het aan kennis om liftcyclekosten te berekenen. We moeten dus nog veel met aan¬names werken. Wij zijn er echter van overtuigd dat er grote kansen liggen als we gebruikte datacenterapparatuur een tweede leven kunnen geven.

Er zijn heel veel applicaties en services die helemaal niet ‘the latest and greatest’ hardware nodig hebben. Die kunnen prima en tot in lengte van jaren functioneren op basis van apparatuur die wellicht al een paar jaar oud is. Apparaten en systemen selecteren die wat betreft capaciteit en bijvoorbeeld snelheid optimaal passen bij een applicatie of een service, levert interessante kostenbesparingen op. En voorkomt dat veel apparatuur onnodig richting de vuilnisbelt verdwijnt. Dat scheelt kosten en is pure winst als we kijken naar de impact van datacenters en ICT op milieu en leefomgeving.”

•

Dit artikel verscheen eerder in DatacenterWorks

Column

Vijf Handvaten voor circulaire-IT Circulariteit en duurzaamheid raken vooral sectoren met een grote impact op het gebruik van energie en grondstoffen. De IT is zo’n sector. Daarom is de interesse voor circulaire IT begrijpelijk en noodzakelijk. Het belang van circulaire IT is helder, maar er is nog veel angst omdat het nog onbekend terrein is. Hierdoor zien wij veel kleine projecten. We ‘doen iets met circulariteit’, maar helaas levert dat vaak nog te weinig op. Aan de hand van vijf kernwoorden wil ik laten zien wat er nodig is voor het versnellen van de transitie naar circulaire IT: 1.

2.

3.

4.

5.

Strategie Investeren Risico Samenwerken Geduld Door Roel Remkes

Het circulair maken van de IT realiseer je niet met kleine losse projectjes. Circulaire IT vraagt om een bewuste visie, missie, strategie en een holistische aanpak. Als directies een circulaire en duurzame koers uitzetten, zal dat ook terugkomen in alle producten, diensten en activiteiten.

Als ‘Circulsoof’ verken ik de circulaire en duurzame onderneming van de toekomst. Deze twee thema’s passen echter nog niet goed in het huidige denken over ondernemingen. Daar is dus

Investeren is belangrijk. De transitie naar circulaire IT kost gewoon geld want er zijn daarvoor andere diensten, businessmodellen en ketens nodig zoals retourstromen.

Een traditioneel IT-product wint het financieel gezien voorlopig nog van een circulair IT-product. Investeringen zijn nodig om het duurzame financiële resultaat op de lange termijn een kans te geven.

nog werk te doen.

Het circulair maken van de IT realiseer je niet met kleine losse projectjes. Streamer Strategische keuzes maken en investeren betekent risico’s nemen. Doorgaan op de oude voet leidt tot grotere risico’s, zoals grondstoffentekorten en hogere prijzen. Dit vormt een gevaar voor het voortbestaan van ondernemingen en de hele sector.

Meer risico nu, om te komen tot circulaire IT, leidt in de toekomst tot minder risico, door het borgen van de beschikbaarheid en betaalbaarheid van grondstoffen en producten.

Samenwerken in de keten is cruciaal. In de circulaire economie wordt gesproken van een ecosysteem. Hierin werkt iedereen samen aan dezelfde circulaire doelen.

Leveranciers, fabrikanten, transporteurs, resellers, klanten, gebruikers, consultants en nieuwe circulaire partners, zoals remanufacturers, refurbishers en recyclers. De kosten en baten (investeringen en risico’s) worden eerlijk verdeeld in het ecosysteem, zodat iedereen betrokken blijft en circulaire IT haalbaar wordt.

Ten slotte: geduld. De circulaire IT is gericht op de lange termijn en vraagt om een mindset gericht op de toekomst. De transitie kost tijd. Er is nu een periode waarin de ‘oude IT’ een oneerlijk financieel voordeel heeft ten opzichte van circulaire IT. Dit voordeel eindigt wanneer circulaire IT een feit is. Of wanneer wij nu niets doen en de beschikbaarheid en betaalbaarheid van grondstoffen in het gedrang komt. Welke keuze maak jij?

•

Roel Remkes is een allround business professional met een achtergrond in duurzaamheid en IT. Als delivery manager werkt hij aan innovatieprojecten op het snijvlak van business, duurzaamheid/ circulair en tech.

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

25

Van afval naar productiemiddel Op het gebied van de circulaire economie zijn het afgelopen jaar grote stappen gezet. De Europese Unie en de Nederlandse overheid komen met steeds meer wortels, maar ook met knuppels, om het bedrijfsleven te bewegen tot het verlengen van de levensduur van hun ICT-hardware en andere bedrijfsmiddelen.

Door Michiel van Blommestein

Het idee om ICT-hardware te hergebruiken was decennialang eigenlijk niet aan de orde. Technologie verouderde zo snel, dat een nieuw leven geen optie was. Dat terwijl reparatie buiten de garantie om nooit echt aantrekkelijk werd. Consumenten kochten liever een nieuw, moderner apparaat, terwijl bedrijven zich keurig hielden aan de afschrijftermijnen.

De branche was al wel in beweging gekomen als het gaat om energiebesparing en efficiëntie. Daar waar het daadwerkelijk invloed heeft op de kosten van eindklanten, hebben fabrikanten en dienstverleners

goeddeels uit zichzelf maatregelen genomen om lager uit te vallen dan de concurrentie. Denk aan datacenters, waar een lage PUE-waarde een USP is geworden. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen heeft eveneens een vlucht genomen, in eerste instantie vooral omdat het goed is voor de PR. Maar als het gaat om echte circulariteit, blijkt dat vooral de overheid stokken en wortels moet bieden.

Het begin: de AEEA-richtlijn In EU-verband is daar in 2012 al een voorzichtige start mee gemaakt met de hernieuwde richtlijn Afgedankte Elektrische

en Elektronische Apparatuur (AEEA). Die richtlijn is niet alleen opgesteld om het verwerken van elektronisch afval beter te reguleren, maar ook om het ontstaan van elektronisch afval terug te brengen. Naast ICT-apparatuur en smartphones valt ook witgoed hieronder. Elektronisch afval moet gescheiden worden verzameld, er worden doelen gesteld als het gaat om het hergebruik van elektronisch afval, en illegale export wordt aan banden gelegd. De harmonisatie van alle registers moet de papieren rompslomp terugbrengen. 70 tot 85 procent van de afgedankte apparatuur moet worden ingezameld.

Dat heeft al resultaat opgeleverd. Tussen 2010 en 2018 is het aandeel van elektronisch afval dat volgens de regels in Nederland is gerecycled gestegen van een derde van het totaal naar de helft. Een kwart was in 2018 niet-gecertificeerd gerecycled. In de praktijk betekent dat dat het is gemengd met bijvoorbeeld oudmetaal. En het laatste kwart wordt weggegooid, geëxporteerd, of gewoon niet gedocumenteerd, zo blijkt uit onderzoek van UNU/UNITAR uit 2020.

Toch is niet alles koek en ei. Omdat de AEEA vooral is gericht op recycling, is er geen motivatie om de levensduur van

‘Helft Nederlands elektronisch afval volgens de regels gerecycled’ 26

Circulaire IT juni 2022

apparatuur te verlengen. Dat is vooral merkbaar in de markt voor ICT-apparaten, en smartphones in het bijzonder.

Gemiddeld gaat een smartphone drie jaar mee. Dat kwam altijd overeen met de levensduur van de accu, maar dat is nou juist een onderdeel dat relatief eenvoudig is te vervangen. Tegenwoordig worden smartphones vooral afgeschreven door de afnemende prestaties en verouderende specificaties.

Circulair actieplan en Right to Repair Daarnaast is de schatting dat nog steeds minder dan 40 procent van het elektronisch afval in Europa wordt gerecycled, terwijl de elektronische afvalberg ieder jaar groeit met 2 procent. Daarom heeft de Europese Commissie in 2020 het zogenaamde Actieplan voor de Circulaire Economie toegevoegd aan de Europese Green Deal.

Het doel is dat duurzaam geproduceerde producten de norm worden, dat de levensduur van elektronische producten wordt opgerekt en dat de afvalberg zelf verder wordt teruggedrongen.

Zulke maatregelen worden nu snel na elkaar voorgesteld. Denk aan de recente verplichting voor laders om gebruik te maken van USB-C. Zo kunnen gebruikers al hun apparaten opladen met dezelfde lader, van smartphone tot laptop. Dat moet een einde maken aan de ‘harde’ koppelverkoop van apparaat met lader. Het Europees parlement moet nog instemmen met het voorstel. Maar dat lijkt een formaliteit omdat in 2020 al is ingestemd met een resolutie. Producenten krijgen vervolgens 24 maanden om zich aan te passen aan de nieuwe regels.

Een ander kernonderdeel van het actieplan is de invoering van het Right to Repair, oftewel het principe dat gebruikers kosteloos toegang hebben tot technische informatie die nodig is voor reparatie. En ook dat reserveonderdelen gedurende een

verplichte minimumperiode worden geleverd, waarbij vaak het doel van 10 jaar wordt genoemd. Aan de levertijden van deze onderdelen komt een maximum te hangen, om te voorkomen dat producenten reparaties via de achterdeur saboteren. Het wordt verboden producten specifiek te ontwerpen om de levensduur te verkorten.

Niet iedereen is hier natuurlijk blij mee.

Vooral Apple verzet zich met hand en tand tegen de USB-C-verplichting en Right to Repair. Tegen het eerste voert het bedrijf aan dat het zou leiden tot het massaal weggooien van oude Lightning-laders, en dat het de innovatie juist zou remmen.

Tegen Right to Repair voerde Apple lang aan dat alleen zij de servicekwaliteit kunnen garanderen bij reparaties, en dat consumenten door Right to Repair worden afgescheept met slordig werk wat de levensduur van apparaten alleen maar verkort. Ondertussen heeft Apple het verzet op dit punt gestaakt, ook omdat in de meeste staten van de VS een Right to Repair-wet van kracht is.

MIA en VAMIL Met alleen verplichtingen kom je er niet. De praktijk leert dat naast verplichtingen ook financiële lokkertjes een belangrijk instrument zijn om organisaties een bepaalde kant op te duwen. Zeker als het gaat om duurzaamheid en circulariteit. In mei van het afgelopen jaar luidde ABN Amro de noodklok dat ondanks de mogelijke besparingen slechts één op de drie ICT-beslissers duurzaamheid meeneemt als criterium bij de inkoop van producten en diensten. Bijna een derde noemt als belangrijkste reden dat ze andere prioriteiten hebben. Zo voeren de snelheid, veiligheid en continuïteit van IT traditioneel de boventoon bij deze beslissingen. De duurzame inkoop van IT wordt voor 32 procent van de ICT-beslissers beperkt door de hoge kosten en voor ruim een kwart door een gebrek aan kennis.

Maar ook daarvoor staat het een en ander op stapel. In Nederland worden duurzame investeringen in 2022 extra gestimuleerd, via een uitbreiding van de MilieuInvesteringsaftrek (MIA) en de Willekeurige Afschrijving Milieu-investeringen (VAMIL).

Het totale budget voor MIA en VAMIL komt uit op 169 miljoen euro, waarbij de MIA met 30 miljoen omhoog is gegaan. De aftrekpercentages voor de MIA gaan naar respectievelijk 27, 36 en 45 procent, en de maximale investering die kan worden afgetrokken verdubbelt naar 50 miljoen euro.

Circulaire IT als hoofdthema Duurzaamheid en circulariteit zijn dus in een ware stroomversnelling gekomen, en de ICT-branche is druk bezig om het allemaal te verwerken. Bovendien raakt het allerlei andere thema’s. Denk aan de effectieve vernietiging van data op opslagmedia wanneer een server of desktop wordt hergebruikt. Of hoe een smartphone volledig te refurbishen, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, zodat ook overheden dit meenemen in hun aankoopbeleid.

Om die redenen begint ITchannelPro met een platform geheel gericht op circulaire IT, met publicaties, vier netwerkmomenten, rondetafels, een congres, een wekelijkse nieuwsbrief op woensdag en een aparte website: circulaire-it.nl. Met deze community stellen we het ecosysteem in staat om met elkaar de circulaire doelen te behalen. Door beslissers en partners te informeren over wat er allemaal gaande is: op technische gebied, maar ook juridisch en fiscaal, en met een volledig bedrijfsoverzicht met gratis deelname.

Naast de gebruikelijke argumenten dat het beter is voor het milieu, is het namelijk ook iets waar business uit gehaald wordt.

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

Minder dan 40 procent van het Europese elektronisch afval wordt gerecycled

juni 2022 Circulaire IT

27

Recente ontwikkelingen rond circulaire IT

Circulair gaat hand in hand met langere levensduur ITchannelPRO volgt de ontwikkelingen rond circulaire IT in Nederland en Europa. De belangrijkste punten van de afgelopen periode zijn risicovol afval en een langere levensduur.

Door Rashid Niamat

Het afgelopen jaar heeft de redactie van ITchannelPRO gesprekken gevoerd met bedrijven die zich inzetten voor circulaire IT. Enkele van die interviews staan in deze uitgave, met ICT vanaf Morgen, Renewd en Reuzado. Tijdens dit soort gesprekken komt regelmatig aan bod dat het verwerken van gebruikte hardware niet geheel risicoloos is. Als de levensduur van hardware niet verder kan worden verlengd, is demontage een logische volgende stap.

De bedrijven die wij tot nu toe hebben gesproken, hebben daarvoor strakke procedures. Men moet wel. Mensen en gebouwen lopen gevaar als er iets fout gaat en er zijn vergunningen die de nodige eisen stellen.

beschikken over de juiste papieren en kennis. Maar weinig bedrijven in Nederland kunnen deze producten veilig en verantwoord verwerken. Daarom zou een groot deel van dit soort materialen alsnog worden geëxporteerd.

Dat betekent dat er elders in de EU werkgelegenheid wordt gestimuleerd voor het verwerken van ons afval met soms aanzienlijke restwaarde. De EU heeft recent nog berekend om hoeveel werkgelegenheid het gaat. Eind 2016 waren er in de EU 4 miljoen banen direct toewijsbaar aan bedrijven die zich bezighouden met circulariteit. Daarbij zijn bijvoorbeeld ook bouwmaterialen en wit- en bruingoed

Circulair is nu al goed voor 4 miljoen banen.

Dat het fout kan gaan, heeft men meegemaakt in de regio Botlek, in de eerste week van september. Daar ontstond brand op een schip met gemengde lading. Naast oud metaal waren er ook lithiumbatterijen aan boord. Die batterijen kwamen tot ontbranding. Het blussen van deze brand heeft dagen geduurd. Groot geluk daarbij was in dit geval dat een schip een afgescheiden omgeving is. De schade voor de omringende omgeving was daardoor gelukkig gering.

Export en werkgelegenheid Bij het inzamelen van gebruikte hardware zijn de accu’s en batterijen niet de enige componenten die voorzichtig moeten worden behandeld. Dat geldt ook voor de meeste beeldschermen. De redactie van ITchannelPRO heeft ondertussen begrepen dat lang niet alle verwerkers daarvoor 28

Circulaire IT juni 2022

meegeteld. De verwachting is dat dit aantal snel toeneemt in de komende jaren. Tot 2025 is er ruimte voor 700.000 nieuwe banen. Bij die aanname is men uitgegaan van de huidige productiecycli en levensduur.

Veranderende marktomstandigheden Die aanname lijkt voor IT echter niet meer op te gaan. In deze sector is sprake van totaal veranderde marktomstandigheden.

Die zijn te herleiden tot twee punten: de coronapandemie en de tekorten aan componenten. Het mag duidelijk zijn dat er een link is tussen deze twee punten.

Bij de tekorten aan componenten denkt men vooral aan chips, waarvan de prijzen zijn geëxplodeerd. Uit de kwartaalcijfers en andere meldingen van hardwarefabrikanten blijkt dat ook de prijzen van kunststof en aluminium voor de

behuizingen flink zijn toegenomen.

Producten assembleren is lastiger geworden door het ontbreken van al die onderdelen en het eindproduct is ook nog eens flink duurder. Voor sommige hardware

wordt de levertijd inmiddels geoffreerd in maanden, waar dat voorheen in weken was.

Gunstig voor refurbished De prijsverhogingen en onzekere levertijden zijn gunstig voor alle leveranciers van refurbished hardware. Vorig jaar

profiteerden deze bedrijven vooral van het feit dat fabrikanten en distributeurs niet konden leveren. De productie in het Verre Oosten was tot stilstand gekomen en de voorraden in de magazijnen waren heel snel uitverkocht door de lockdowns. Nu is het de combinatie van te hoge prijzen en extreme levertijden die de vraag naar refurbished verder aanjaagt. ITchannelPRO ziet ook dat er nu veel meer vraag is naar andere hardware dan laptops en desktops.

Servers, routers en switches gaan als warme broodjes over de toonbank.

Levensduur Smartphones Het is niet bekend of deze nieuwe omstandigheden invloed hebben op de IT-afvalberg in de EU. Een voorstel van de Duitse regering kan daarop wel invloed gaan hebben. Meerdere bronnen melden namelijk dat de Duitse regering werkt aan een plan voor het verlengen van de levensduur van smartphones. Het is in eerste instantie een aanvulling op de EU-brede regel over beschikbaarheid van onderdelen en updates van besturingssystemen. Berlijn wil dat fabrikanten liefst zeven jaar lang softwareupdates en onderdelen leveren voor zowel smartphones als tablets. Dat hoeven ze overigens niet gratis te doen. Met deze stap zet Berlijn de Europese Commissie onder druk. Brussel onderhandelt op dit moment namelijk over een verlenging van de feitelijke levensduur van dit soort devices tot vijf jaar.

Beide plannen kunnen rekenen op forse weerstand van fabrikanten en importeurs.

Als deze devices echt zoveel langer meegaan, heeft dat enorme consequenties voor de verkoop van nieuwe devices. Ook telco’s die stunten met nieuwe toestellen bij verlenging van abonnementen moeten dan op zoek naar alternatieven.

Te veel accu’s en batterijen De onderbouwing van het Duitse voorstel is inmiddels ook bekend. Men spreekt van hoge urgentie omdat de schaarste van bepaalde grondstoffen veel sneller toeneemt dan gedacht. Ook is er specifiek verwezen naar het afvalprobleem van met name accu’s en batterijen. Het aanbod hiervan zou sneller toenemen dan de capaciteit om deze verantwoord te verwerken in de EU of Duitsland.

Langere levensduur voor smartphones en baanbrekende laptops

Bij dat grotere aanbod denkt men vooral aan de grote en zware accu’s in e-auto’s.

Met de grootschalige verwerking daarvan heeft nog bijna niemand ervaring. Naast deze groep bijzondere accu’s moet er nog een enorm aantal afwijkende batterijen worden verwerkt. Deze batterijen zitten vooral in IoT-devices. Uit onderzoek, mede mogelijk gemaakt door de EU, blijkt dat tegen 2025 dagelijks 78 miljoen van dit soort batterijen worden verbruikt.

Met de huidige kennis en capaciteit kan op dit moment maar 40 procent van die soort ‘specials’ worden gerecycled. Dat percentage zal in korte tijd fors omhoog moeten. Als dat niet mogelijk is, kan Brussel de fabrikanten van IoT-devices dezelfde regels opleggen als die voor smartphones.

Baanbrekend van Intel Ook Intel zet een stap die mogelijk kan leiden tot minder afval. Dat bedrijf is vooral bekend als maker van chips. Het heeft recent bekendgemaakt een nieuw soort laptop in de markt te gaan zetten. Daarvoor is het begrip baanbrekend absoluut van toepassing.

Intel levert al enige jaren minicomputers, de NUCs. Die zijn om meerdere redenen populair. Ze bieden een bijzondere combinatie van een klein formaat, krachtige prestaties en zuinigheid. Typerend voor een NUC is ook dat nagenoeg alle hardware op een mini-moederbord zit. Het idee wordt dan ook nagebootst door tal van pcmerken.

De NUC krijgt nu een laptopvariant. De eerste laptop die Intel uitbrengt, is ook opgebouwd rond dat complete minimoederbord. Maar dat is in dit geval wel simpel vervangbaar door bijvoorbeeld een exemplaar met een zwaardere CPU of GPU. Het is baanbrekend wat Intel doet met deze eerste modulaire laptops. De totale levensduur van een laptop kan dankzij deze slimme zet extreem makkelijk worden verlengd. Het is wachten op de stappen van de concurrentie.

Smartphones en laptops die langer meegaan. Het lijkt weinig te maken te hebben met circulaire IT. Toch is het een vast onderdeel van dit thema. Voor de Green Deal van de EU staat circulair namelijk ook voor alle activiteiten die bijdragen aan minder gebruik van grondstoffen. Dat is heel goed te realiseren door het verlengen van de effectieve levensduur van devices.

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

29

Omslag naar circulaire ICT inkoop moet afvalstapel drastisch inperken De Nederlandse ICT-keten staat garant voor een continue groeiende stroom aan afgeschreven ICT-hardware. Vanaf dit jaar danken we gezamenlijk ruim 50 miljoen ICT hardware producten af. Om de toenemende digitalisering in de Nederlandse samenleving haalbaar en duurzaam te maken is het bevorderen van circulariteit in de ICT-keten cruciaal.

Door Robbert Hoeffnagel

Doel is om de inkoop van circulaire alternatieven te stimuleren

30

Circulaire IT juni 2022

Met een jaarlijks inkoopvolume van 43 miljoen ICT-producten heeft vooral het Nederlands bedrijfsleven grote impact en kan het de transitie naar circulariteit in de keten versnellen om zo de regionale ambitie van 100% circulaire inkoop in 2030 te realiseren. Als alle bedrijven de omslag naar circulaire ICT inkoop maken door, in een eerste cruciale stap, de levensduur van hun apparatuur op te rekken van 3-4 naar 5-7 jaar, kunnen afvalstromen en uitstoot met 50 procent worden teruggedrongen, om vervolgens naar de nul te werken aan de hand van volledige circulariteit. Dit blijkt uit het onderzoek ‘Naar een circulaire keten voor ICT’ van het Utrecht Sustainability Institute (USI) in opdracht van de Amsterdam Economic Board.

De uitkomsten van het onderzoek vormen het startpunt van een multidisciplinaire werkgroep, vanuit datacenterenergiebesparingsinitiatief LEAP, waaraan hardware leveranciers, resellers, inkopers, datacenters, overheden en kennisinstellingen meedoen. De werkgroep gaat een handreiking opstellen voor inkopers. Daarnaast gaan zij ervaring opdoen met de toepassing van verschillende circulaire oplossingen, en met de monitoring van circulair gebruik van ICT. Doel is om de inkoop van circulaire alternatieven te stimuleren. De Amsterdam Economic Board zet hiermee actief in op het informeren en stimuleren van inkopende organisaties om energieefficiënte circulaire ICT in inkoop en aanbestedingen te integreren in de context van de regionale ambitie om te komen tot 100% circulaire inkoop in 2030.

ICT-sector als één van meest vervuilende sectoren De Nederlandse ICT-hardwarestapel groeit jaarlijks met vijf miljoen producten, en per jaar worden er 860.000 ICT-producten méér weggegooid dan het jaar ervoor. Met een ‘voorraad’ van 247 miljoen ICTproducten in 2018, een jaarlijkse stijging van vijf miljoen producten met een gemiddelde afschrijvingstermijn van 5 jaar, komen er vanaf 2021 jaarlijks ruim 50 miljoen ICT-producten ‘vrij’. ICT is daarmee hard op weg één van de meest vervuilende sectoren te worden. Productie en gebruik

van hardware kost veel energie en gaat gepaard met vervuiling – zowel in de productiefase als in de afvalfase. De huidige bijdrage van de mondiale ICTsector aan emissies (productie en gebruik) wordt geschat op drie tot zes procent. Dat komt in de buurt van de uitstoot van de mondiale cementindustrie. Recente studies voorspellen dat, als de huidige groeilijn doorzet, productie en gebruik van ICT verantwoordelijk is voor 14 procent van de mondiale broeikasgasemissies in 2040. Dat is vergelijkbaar met de emissies van de gehele transportsector of het energieverbruik in de gebouwde omgeving wereldwijd.

Consuminderen, levensduurverlenging, hergebruik en refurbishment Het terugdringen van de negatieve impact van productie en gebruik van ICT blijkt niet alleen een kwestie van het verlagen van het energieverbruik en het maken van de overstap naar hernieuwbare energiebronnen. De maatschappij moet gelijktijdig versneld circulaire ICT hardware omarmen om tot verdere broeikasgasreductie te komen. Het maken van hardware van steeds nieuwe grondstoffen is namelijk enorm energieintensief en vertegenwoordigt 45% van de totale potentie van CO2 reductie. Daarnaast voorkomt circulariteit in ICT hardware dat schaarse materialen afkomstig van kritieke grondstoffen uitgeput raken. Circulaire oplossingen zoals consuminderen, levensduurverlenging, hergebruik en refurbishment blijken essentieel om de CO2-footprint van ICT binnen de perken te houden en bieden volop kansen voor ondernemers, om structureel minder hardware aan te schaffen, meer in te zamelen, repareren of verbeteren, en terug in de Nederlandse economie te brengen.

“Nederlanders investeren jaarlijks zo’n €9,5 miljard in ICT-hardware. De zakelijke markt neemt hiervan 55% voor haar rekening. Dit geeft goede mogelijkheden om te sturen op een circulaire ICT-keten. Zo kunnen inkopende organisaties een belangrijke bijdrage leveren om de leveringszekerheid van ICT te verbeteren, de milieu-impact te verlagen en de nationale en regionale economie te versterken. Daarnaast zorgt

circulaire ICT voor kostenreductie bij inkopende organisaties. Uit onderzoek blijkt dat door levensduurverlenging hardware inkopers een besparing van 20% of meer op de aanschafkosten kunnen realiseren. De keuze voor refurbished apparatuur levert inkopende organisaties in de regel 50% of meer kostenbesparing op, zonder in te hoeven boeten aan functionaliteit en kwaliteit.”, aldus Claire Teurlings, Lead Circulaire Economie bij de Amsterdam Economic Board.

Circulaire ICT-keten vooralsnog nichemarkt Ondanks dat grote hardware producenten investeren in circulaire oplossingen, blijft circulaire ICT vooralsnog een nichemarkt, met een beperkt aandeel van slechts enkele procenten, ten opzichte van conventionele productie en verkoop. Goede voorbeelden hiervan zijn modulaire hardware waarbij verouderde componenten kunnen worden vervangen en Flexibel productontwerp gericht op het vervangen of toevoegen van modules. Ook is er een stijgende populariteit voor lease- of servicemodellen voor hardware. Waardoor een verschuiving ontstaat van ‘betalen voor bezit’ naar ‘betalen voor gebruik’.

“Er zijn al hele mooie oplossingen in de markt beschikbaar. HPE en Dell Technologies werken inmiddels aan innovaties in materiaalgebruik en design for reusability, zodat de toegang tot en ontmanteling van componenten makkelijker wordt. Toch zien we tegelijkertijd dat zowel de zakelijke als de consumentenmarkt eigenlijk nog nauwelijks naar circulaire oplossingen vragen. Komt bij dat zolang toeleveranciers in de keten zich nog geen zorgen maken over de beschikbaarheid en schaarste van kritieke grondstoffen, de urgentie voor circulariteit simpelweg nog niet (financieel) wordt gevoeld. Ook in de toeleveringsketen is dus meer bewustzijn nodig over de urgentie en verdient de potentie van circulair ICT – voor ICT-bedrijven én klanten – meer zichtbaarheid”, aldus Jeroen van der Tang, Duurzaamheidsmanager bij NLdigital.

•

Dit artikel verscheen eerder in Datacenterworks

juni 2022 Circulaire IT

31

Renewd geeft mobiele elektronica een tweede leven

‘Goed voor milieu en portemonnee’

Weinigen weten dat de productie van mobiele telefoons grote impact heeft op het milieu. In dat licht geeft Renewd gebruikte telefoons, tablets en smartwatches een tweede leven. ITchannelPRO sprak CEO Bram Wingens over circulaire trends. door Hans Steeman

In mobiele devices zijn dure, schaarse en edele materialen en grondstoffen verwerkt, er is veel transport voor nodig om ze naar de markt te brengen en bij de productie ontstaat ook nog eens een aanzienlijke CO¬2-emissie. Zo kost het produceren van een moderne smartphone gemiddeld al snel 100 liter water, ontstaat er 55,5 kilo aan CO2 en wordt al snel 137 kilo aan ruwe grondstoffen verbruikt. Veel van die materialen worden ook nog eens gedolven in mijnen onder slechte omstandigheden.

En het gaat om enorme aantallen, mede omdat consumenten bijna jaarlijks naar de winkel worden gelokt voor een nieuw exemplaar. Hierdoor ontstaat een stuwmeer van gebruikte telefoons en smartwatches die doorgaans nog in uitstekende staat verkeren.

Allemaal ingrediënten die CEO Bram Wingens triggerden: “Dat moest beter

kunnen.” Hij richtte Renewd op in 2014 en is inmiddels een succesvolle en groeiende speler in deze refurbished markt. “Een telefoon is dus een product met een stevige impact op de omgeving, maar er liggen kansen”, zegt Bram. “Het is een jaarlijks terugkerend patroon; zodra grote spelers als Samsung en Apple nieuwe modellen aankondigen, bieden gebruikers hun huidige telefoon in grote volumes aan voor inruil. Afhankelijk van de kwaliteit, krijgen ze daar een aardig bedrag voor terug en dan krijgt het toestel een nieuw leven.”

Hoogste kwaliteit Opkopers kopen deze geretourneerde telefoons en starten een proces van controle en selectie om al het aangeboden materiaal naar waarde te schatten. Des te beter het toestel, des te hoger de inruilwaarde en des te hoger het kwaliteitslabel dat eraan wordt gehangen.

‘Succesvol met mobiele telefoons, smartwatches en Macbooks’ 32

Circulaire IT juni 2022

Renewd koopt enkel toestellen in van de hoogste kwaliteit (A), dus zonder zichtbare visuele schade. Bram: “Op 80 centimeter afstand moet je geen schade kunnen waarnemen aan het toestel. Dat is onze kwaliteitsnorm.” Als de batterij van het toestel te oud is, met een restcapaciteit van minder dan 85 procent, dan wordt dat ontdekt in het testproces en moet deze worden vervangen door geautoriseerde reparateurs. Hierin is Renewd zeer strikt en uniek.

100 procent origineel “Al onze toestellen worden uitsluitend gerepareerd door gecertificeerde reparatiecentra van bijvoorbeeld Apple, indien nodig. En daarbij worden enkel originele onderdelen gebruikt”, zegt Bram.

“Dankzij deze duidelijke keuzes garanderen we dat de toestellen van Renewd voldoen aan dezelfde kwaliteitsnorm als een nieuw exemplaar. We geven twee jaar garantie op het product en leveren hem in een mooie (milieuvriendelijke) verpakking met een originele kabel en lader. Zeker nu de meeste fabrikanten de software tenminste vijf jaar blijven ondersteunen, is een toestel van Renewd een goede en economische keuze.

Hergebruik is altijd goedkoper. Hoeveel goedkoper, hangt af van veel factoren.”

Louter via het kanaal Renewd verkoopt zijn producten enkel via het kanaal aan zakelijke afnemers. Via deze partners komen de toestellen uiteindelijk terecht in winkels en worden ze aangeboden onder het Renewd-label. Op dit moment bestaat het portfolio uit mobiele telefoons van Apple, Samsung en Google, iPads, smartwatches en MacBooks. Alle producten zijn klaargemaakt voor verkoop via hetzelfde certificeerde en gecontroleerde proces. Het concept is zeer succesvol.

“Refurbished is het snelst groeiende segment in de telecommarkt, zeker nu de productie onder druk staat door schaarste aan chips.”

Maar er is meer Renewd is qua concept al goed voor het milieu, maar het bedrijf gaat nog een stap verder. Zo sloot Renewd zich als een van de eerste bedrijven aan bij het Europese Green Consumption Pledge Initiative. Dit is een Europees initiatief met duurzaamheid als kernmissie. Renewd staat hierbij naast grote namen als L’Oréal en LEGO. Via dat programma wordt ook de CO2 gecompenseerd die men zelf produceert.

Onderdeel van het initiatief is het laten groeien van bomen in Ethiopië. “We zeggen expliciet bomen te laten groeien. Het is dus meer dan een boompje planten”, verzekert Bram. “We creëren een complete infrastructuur om de lokale bevolking bomen te laten planten en onderhouden.

Het is een ombuiging van de landdegradatie en armoede door herstel van boslandschappen. Goed voor het milieu en de lokale bevolking. Onder de naam: ‘WeForest, making Earth Cooler’ zorgen we voor een compleet ecosysteem.” sistekst

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

33

Daan Terpstra, SDIA: ‘CO2-verbruik overwegen bij ICT-beslissingen’ Voor een duurzame infrastructuur moet je eigenlijk (eerst) weten wat ICT-bedrijven en producenten van apparatuur uitstoten. Door de complexe keten lijkt dat op het eerste gezicht een ondoenlijke taak.

Toch is de data er al maar ontbreekt het vooral aan transparantie, meent Executive Chairman Daan Terpstra van de SDIA. “Je wil uiteindelijk toe naar een productpaspoort.”

Door Michiel van Blommestein

De ICT-branche zoekt constant naar manieren om de CO2-uitstoot te verminderen. Dat begint al voordat een server voor het eerst wordt opgestart en zelfs al voor het transport. “Om te komen tot een productpaspoort is een pragmatische aanpak essentieel”, zegt Daan. Zijn Sustainable Digital Infrastructure Alliance (SDIA) is een onderzoeksorganisatie met als doel het verduurzamen van de ICT-infrastructuur.

Hoeveel CO2 er in totaal in een apparaat zit, is een moeilijke berekening, weet Daan maar al te goed. Maar het is volgens hem zeker mogelijk om al tijdens het gebruik met genoeg data te komen, ook al is het CO2-plaatje pas aan het einde van de levenscyclus volledig. “Het doel is om tijdens het gebruik in te kunnen spelen op de uitstoot”, zegt hij. “Dat geeft consumenten, bedrijven en andere inkopers de mogelijkheid om hieromtrent geïnformeerde beslissingen te nemen.”

Later in de levenscyclus worden zaken als recycling en hergebruik relevante factoren.

“En met recycling bedoelen we niet het winnen van restmetalen na het strippen

van een apparaat”, legt hij uit. “Het gaat om de economische waarde en ecologische voetafdruk die verborgen zit in het apparaat. Kunnen we die behouden en inzetten in toekomstige applicaties.”

Cruciaal onderdeel van deze end-of-lifediscussie is dat het verder gaat dan kijken naar de impact op het milieu. Vooral de economische impact moet daarin de boventoon voeren. “Hoe komen we uit de cyclus waarbij we onze hardware iedere drie, vier of vijf jaar vernieuwen, en hoe kunnen we hardware een nieuw doel geven?”

Routekaart Het van oorsprong Duitse initiatief SDIA is ondertussen actief in heel Europa. De primaire activiteit is onderzoek, met als doel de business case in duurzaamheid te ontsluiten voor de leden. In de wereld van circulair beleid speelt het orgaan een grote rol, met praktisch ingestoken stuurgroepen, zodat bedrijven en individuele onderzoekers als partners echt de middelen vinden om op de lange termijn bezig te zijn met duurzaamheidskwesties. Het uiteindelijke doel van de SDIA is een routekaart naar een

Pragmatische aanpak essentieel om te komen tot productpaspoort 34

Circulaire IT juni 2022

duurzame digitale infrastructuur, als fundering voor een duurzame economie.

Vanaf april dit jaar begint de organisatie in opdracht van de RVO een nieuw onderzoeksproject rond circulaire IT, samen met onder andere de TU Delft en onder leiding van het AMS Instituut. Daan: “Een vraag die we willen beantwoorden, is hoeveel CO2 er nou in het apparaat zit dat je gebruikt.” Een complexe vraag, maar cruciaal om te komen tot dat productpaspoort. “De essentiële stap is om het niet perfect te willen doen. Je moet volledig zijn in je data. Maar het moet ook hand in hand gaan met pragmatiek. Zo kom je op een snellere manier in de buurt van wat voor alle partijen relevant is.”

Waardeketen Het is volgens Daan belangrijk, omdat eventuele uitkomsten dan sneller ook in de praktijk gebracht kunnen worden. Dat geeft mogelijkheden om de voordelen van dergelijke berekeningen te benutten, zo zegt Daan. “Het kost altijd tijd, dus dat wil je verkorten. Daarvoor kan de data worden verzameld die ieder bedrijf en instituut in de waardeketen heeft rond de CO2-voetafdruk en emissies die uit de hardware voortkomt.” Producenten hebben toegang tot die data, en het zou volgens Daan helpen als ze het voordeel ervan inzien om het te delen.

“Die mogelijkheden hebben ze ook, vooral omdat producenten goed weten hoe hun eindproducten worden vervaardigd”, zegt Daan. “Afzonderlijke chips of onderdelen staan niet in de schijnwerpers, maar de eindproducten wel. Daarvan wil je de gegevens inzichtelijk hebben, want dat is

Hoeveelheid CO2 in apparatuur is een moeilijke berekening waar inkopers hun beslissingen op baseren.”

Definities Dat geeft ook de mogelijkheid om te komen met uniforme standaarden rond duurzaamheid. Dat zou duurzaamheidsclaims van grote bedrijven ook kunnen versterken, zo zegt hij. “Als je ieder jaar je datacenter leeghaalt en er nieuwe apparatuur in zet, dan heeft dat impact”, weet Daan. “Het laat onverlet dat transparantie essentieel is als je klanten beter wilt informeren.” Hij wijst erop dat veel beslissingen binnen de ICT nog worden genomen op basis van inschattingen. Het zou volgens hem goed zijn te kijken naar sectoren die verder zijn in de inzet van uitstootgegevens, en hier de methoden op aanpassen.

Daan benadrukt overigens dat onderzoekspartijen als SDIA geen beleid voorschrijven. “Wij faciliteren geïnformeerde beslissingen”, zegt hij. “We oordelen niet over het datacenterbeleid van organisaties. Daar zitten goede redenen achter. Maar het is wel belangrijk dat klanten die informatie kunnen meenemen in hun beslissingen.” Leden van de SDIA kunnen zo winstgevende oplossingen ontwikkelen, waar de volledige gemeenschap van profiteert.

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

35

OPEN-minded circulaire uitdagingen aanpakken

Sinds 1 maart geeft Stichting OPEN invulling aan de wettelijke producentenverantwoordelijkheid voor e-waste. Verdere krachtenbundeling van elektronicaproducenten is namelijk nodig vanwege de aangescherpte Europese en Nederlandse inzameldoelstellingen. Jeroen van der Tang van NLdigital vertelt over het eerste half jaar van stichting OPEN en de gerapporteerde inzamelresultaten over 2020.

Door Jeroen van der Tang

36

Circulaire IT juni 2022

Als onderdeel van NLdigital organiseerde de stichting ICT Milieu tot dit jaar de inzameling en verwerking van afgedankte elektrische apparaten voor de Nederlandse digitale sector. De meeste producenten hebben in 2020 een Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) aangevraagd voor afgedankte elektrische apparaten. Met zo’n AVV rapporteren en betalen alle producenten aan één regie-organisatie die de inzameling en recycling optimaal kan organiseren. Hiervoor hebben de elektronicaproducenten de stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (OPEN) opgericht. Tien voormalige producentenorganisaties zijn hierin opgegaan, waaronder stichting ICT Milieu.

Belangen sector Door de komst van stichting OPEN komt er een einde aan de rol van stichting ICT Milieu. NLdigital richtte deze stichting eind jaren ’90 op om op sectorniveau invulling te geven aan de wettelijke producentenverantwoordelijkheid voor afgedankte ICT-hardware. Eind vorig jaar werd 20 jaar ICT Milieu gevierd, samen met de mijlpaal van 300 miljoen kilo ingezamelde ICT-apparaten. Door hoogwaardige, gecertificeerde verwerking is driekwart van dit volume aan materialen teruggewonnen om opnieuw in te zetten in producten.

Stichting ICT Milieu heeft een bestuur met directeuren uit de digitale sector. En ook een NLdigital-netwerk met specialisten: de MilieuBeleidsGroep. Binnen Stichting OPEN blijven wij op deze manier de belangen van de digitale sector vertegenwoordigen.

Digitale sector blijft het goed doen Het wettelijk kader voor elektronicaproducenten is al jaren de Europese WEEE Directive en de Nederlandse Regeling Afgedankte en Elektrische en Elektronische Apparaten (REEA). De belangrijkste doelstellingen hierin zijn de inzameldoelstelling en de hergebruikdoelstelling. De doelstelling voor

hergebruik wordt nog steeds ruim gehaald; in 2020 werd 81 procent van het materiaal teruggewonnen. Het doel voor inzameling is in 2019 verhoogd van 45 procent naar 65 procent van het gemiddelde gewicht dat de afgelopen drie jaar op de markt is gezet.

Hoe staat het ervoor?

De laatste rapportage van het Nationaal WEEE Register over het jaar 2020 hanteert niet meer één getal voor de productgroep ICT. Die is nu verdeeld over drie rapportagegroepen: schermen en monitoren, grote apparaten en klein ICT. In de eerste twee zitten apparaten uit diverse groepen, de laatste is exclusief voor ICT. De categorie klein ICT doet het heel goed met een inzamelpercentage van 92 procent.

Ook de twee andere categorieën - waar ICT onderdeel van is - liggen boven het overall gemiddelde: schermen en monitoren 84 procent en grote apparaten (exclusief zonnepanelen) 52 procent.

Het totale inzamelresultaat over alle groepen was 44 procent inclusief zonnepanelen en 57 procent exclusief zonnepanelen. Zonnepanelen maken inmiddels bijna een derde uit van het volume ‘put on market’, maar komen uiteraard niet binnen drie jaar terug voor recycling. In de berekening wordt hiermee rekening gehouden. We zijn er dus nog niet wat betreft de collectieve doelstelling.

Grip krijgen op lekstromen Belangrijke randvoorwaarden die het succes zullen bepalen, liggen in het wettelijk kader en de handhaving van lekstromen. Gecertificeerde verwerking van afgedankte elektronica blijft cruciaal voor een goed milieu-resultaat en het halen van de doelstelling. Want alleen gecertificeerd verwerkte kilo’s tellen mee voor het inzamelresultaat. Daarom herhaalt NLdigital de oproep aan de sector om gebruik te maken van gespecialiseerde elektronica-recyclers die zijn gecertificeerd volgens CENELEC (voorheen WEEELabex).

De overheid werkt aan een afgifteplicht aan gecertificeerde verwerkers.

Voor het verder in kaart brengen van lekstromen, is het van belang dat we inzicht krijgen in de exportstromen voor hergebruik van gebruikte ICT. Want apparaten die voor hergebruik naar het buitenland gaan, zijn in Nederland niet meer beschikbaar voor inzameling en recycling. Sinds eind vorig jaar staat in de Regeling AEEA een registratie- en rapportageverplichting voor de export van elektronica voor hergebruik.

Alle producenten, refurbishers, brokers, goede doelen et cetera, die tweedehands elektronica exporteren, moeten zich melden bij het nationaal WEEE-register en jaarlijks het geëxporteerde volume rapporteren.

Circulaire e-wastesector Ook Stichting OPEN heeft een actieplan om de inzameldoelstelling van 65 procent te behalen. Het plan bestaat uit 11 acties die extra volume moeten opleveren, zoals meer inzamelpunten voor afgedankte elektronica van bedrijven. Daarnaast is het goed om alvast na te denken over de houdbaarheid van de huidige doelstellingen in het licht van de lange levensduur van sommige apparaten (bijvoorbeeld zonnepanelen, e-bikes en led-verlichting) en de brede circulaire economie. De komst van de Service Centers biedt al andere circulaire opties dan recycling, bijvoorbeeld verdere doorsortering voor hoogwaardige verwerking en hergebruik van onderdelen.

NLdigital is aan het begin van de coronapandemie gestart met het initiatief #AllemaalDigitaal. Zo organiseerden we dat gebruikte, gedoneerde laptops van (lid) bedrijven na professionele refurbishment konden worden gebruikt door het onderwijs en andere doelgroepen die hier anders geen toegang tot hadden. Een mooi voorbeeld waar sociaal, inclusief en circulair samenkomen. Al met al kijken we trots terug en met vertrouwen vooruit.

•

Jeroen van der Tang, Public Policy Manager Duurzaamheid bij NLdigital Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

‘Verwerken van elektronica cruciaal voor een goed milieu-resultaat’ juni 2022 Circulaire IT

37

Sales director Fulco Rouwhorst van Reuzado

Datavernietiging als vast onderdeel van de dienstverlening Het gaat goed met het Noord-Hollandse bedrijf Reuzado. Het team groeide de afgelopen jaren van dertien naar veertig fte. Dat team focust op dienstverlening, opkoop en verkoop van gebruikte hardware en datavernietiging. Sales director Fulco Rouwhorst legt uit dat deze activiteiten nauw met elkaar zijn verbonden.

Door Rashid Niamat

Behalve het veilig verwijderen van afgeschreven hardware van werkplekken, zorgt Reuzado ook voor het zo efficiënt mogelijk herinrichten van die werkplek. Het bedrijf houdt voor meerdere partners voorraad aan van gebruikte en voorbereide hardware. “Dienstverlening is onze belangrijkste pijler”, zegt Fulco. “Als onderaannemer van bekende IT-bedrijven, maar ook als directe uitvoerder. Het is belangrijk om alle IT op een verantwoorde en gecontroleerde manier uit een bedrijf te halen. Via een ticketsysteem komt de melding dat ergens vervanging of uitbreiding nodig is. Wij zorgen dat de desktop of laptop hier al is voorzien van de juiste image, rijden naar de klant en sluiten het device aan. Omdat we alles op voorraad 38

Circulaire IT juni 2022

hebben, is dit meestal dezelfde dag geregeld.”

Datavernietiging Het vernietigen van data wordt steeds belangrijker. Reuzado heeft er op meerdere manieren mee te maken. Als het bedrijf ergens devices verwijdert van de werkplek, willen klanten de garantie dat alle data van de machines is verwijderd. Bedrijven en instellingen moeten dat wel eisen, om datalekken en schandalen te voorkomen.

Het is ook mogelijk om alleen de drager te ontdoen van data. “We hebben klanten die ons harde schijven geven met het verzoek die te wissen of vernietigen. Sommige klanten eisen dat dragers op locatie worden gewist of vernietigd. Daarom lanceren we

binnenkort de meest geavanceerde, hightech en milieuvriendelijke mobiele oplossing van Nederland”, aldus Fulco.

Reuzado is gold partner van Blancco, marktleider voor het wissen van datadragers. Reuzado werkt uitsluitend met Blancco behalve bij defecte harde schijven, schijven die niet kunnen worden gewist of als de klant het eist. Dan kiest men voor vernietiging in de shredder.

Vervolgens wordt een beroep gedaan op de firma Huiskes dat de minuscule restanten van de harde schijven overneemt van Reuzado. Het afval wordt gesorteerd en verwerkt tot granulaat. Ook hier wordt elke stap van elke individuele datadrager gedocumenteerd.

“Het in kaart brengen en registreren van iedere handeling heeft niet alleen te maken met de eisen van Weeelabex”, legt Fulco uit.

“Met name voor de dataveiligheid, willen we voorkomen dat (resten van) defecte dragers worden verhandeld zonder dat wij en onze klanten daarvan weten. Daarom zijn we selectief met de keuze voor partners voor de verwerking van restproducten.”

Inkoop en verkoop De IT die Reuzado uit bedrijven haalt of krijgt aangeleverd, vertegenwoordigt uiteraard waarde. Complete machines worden, na het wissen van alle data en revisie, wereldwijd te koop aangeboden.

Het bedrijf kiest voor een strikte B2Bbenadering. Het aanbod is dan ook breder dan alleen desktops en laptops. Het omvat alle IT die aanwezig is op de werkvloer.

High impact specialisten Voor het aanbod wil Reuzado niet alleen afhankelijk zijn van vaste partners. Fulco: “Onze bevlogen mensen vinden het een geweldige uitdaging om bedrijven te informeren over onze unieke werkwijze.

Hun eigen specialistische benadering is origineel en de impact heeft een hoge success rate. Het leidt tot nieuwe klanten en interessante projecten.”

Indrukwekkend trackrecord Bedrijven kiezen voor Reuzado omdat het maatwerk biedt en beschikt over een indrukwekkend trackrecord. In een markt met veel nieuwkomers is er nog iets dat de doorslag geeft. Er zijn maar weinig partijen die uitsluitend werken met eigen, gekwalificeerde medewerkers en echt elke stap vastleggen. Daarnaast heeft Reuzado tegen eind dit jaar een drievoudige ISOcertificering voor alle processen. Met de lancering van de nieuwste dienst is bijna niets meer onmogelijk en kunnen zelfs veeleisende klanten worden bediend op het gebied van dataveiligheid.

Reuzade is selectief met de keuze voor partners “Bedrijven zien echt wel de risico’s van het argeloos omgaan met gebruikte hardware, zeker na een gesprek met één van onze specialisten. Het komt daarom regelmatig voor dat we na een eerste contact al snel het verzoek krijgt om een afsluitbare rolcontainer voor gebruikte hardware ter beschikking te stellen. De klant belt als de bak vol zit en kan worden omgeruild voor een lege. Elke container heeft een eigen code, want ook nu weer geldt dat we alles documenteren.”

“Voor veel bedrijven is datavernietiging een onbekende factor of een pijnpunt bij de verkoop van gebruikte hardware”, zegt Fulco. “Datavernietiging is een integraal onderdeel van onze professionele dienstverlening. We garanderen dat de klant een goede prijs en bestemming van zijn hardware en dat er niets misgaat met de datadragers.“

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

39

Daan van Nieuwenhoven, CTC IT Solutions:

‘IT-apparatuur veilig en gestructureerd afvoeren’ Nu organisaties zorgvuldig omgaan met hun data, is inzicht in de afvoer en verwerking van oude IT-apparatuur cruciaal. Werkende hardware zomaar afdanken, is niet meer acceptabel. Bovendien zijn grondstoffen schaars en verwacht de maatschappij dat bedrijven de levensduur van ITapparatuur maximaal benutten. “Over oude IT-apparatuur afvoeren wordt vaak niet goed nagedacht”, zegt Daan van Nieuwenhoven van CTC IT Solutions.

Door Michiel van Blommestein

40

Circulaire IT juni 2022

Tot voor kort was het afschrijven van IT-apparatuur een kwestie van de overbodige hardware laten ophalen, zonder omkijken. De gevoeligheid van data heeft echter gezorgd voor een omslag, naast de onduidelijkheid over wat er precies gebeurt met de systemen. Sinds de start van CTC IT Solutions in 2004 heeft de aanbieder van IT-Asset Disposition Diensten (ITAD Diensten) zich hard gemaakt voor een hoog serviceniveau en het aansluiten op de

wensen van bedrijven. “Aan de voorkant zie je al geruime tijd dat de aanschaf van IT-apparatuur zoals laptops, pc’s, smartphones en servers tot in de puntjes is geregeld, met tenders, RFI’s en RFP’s”, zegt partner Daan bij CTC IT Solutions. “Maar aan de achterkant was niets inzichtelijk.

Projecten voor het verwijderen van oude IT-apparatuur en randapparatuur worden vaak niet goed gepland. Wij bieden maximaal inzicht en verantwoording in dat proces.”

‘Wij creëren een Chain of Custody’

Het gevolg is dikwijls dat die oude apparatuur ergens wordt opgeslagen zonder dat er iets mee gebeurt. Dat neemt kostbare ruimte in en zorgt voor risico’s op het gebied van dataleken, terwijl die apparatuur vaak wel restwaarde vertegenwoordigt. Grote bedrijven hebben soms duizenden oude laptops liggen, die per stuk toch nog een paar honderd euro waard kunnen zijn. “Ze bevatten ook datadragers. Data moet je correct verwijderen. Die vormen een veiligheidsrisico voor datalekken, dus de data hierop moet zeker verwijderd worden.

Wij ontzorgen bedrijven daarin, en maken met heldere rapportages inzichtelijk wat er gebeurt aan de achterkant”, zegt Daan.

Volgsysteem Inzichtelijkheid is een sleutelelement van de activiteiten van CTC. Het wordt steeds belangrijker om te bewijzen dat wet- en regelgeving volledig wordt gevolgd. De AVG vereist bijvoorbeeld dat organisaties er alles aan doen dat gevoelige data niet op straat komt te liggen. Dat die is opgeslagen op afgeschreven harde schijven valt daar net zo goed onder. Alle leveranciers van ITAD kunnen op zich gegevensdragers wipen of vernietigen. Maar niet allemaal houden ze net als CTC nauwkeurig bij waar iedere drager zich bevindt, en welke medewerker op dat moment verantwoordelijk is.

En dat is waar CTC zich volgens Daan onderscheidt in de markt. “Om te beginnen zijn al onze mensen in het bezit van een VOG en bij ons in vaste dienst”, zegt hij.

“We hebben ook onze eigen shredders voor het vernietigen van harde schijven en datadragers. Alles gebeurt in-house of op wens bij de klant op locatie.” Wie langskomt bij het bedrijf in Nieuwegein, ziet een zeer modern gebouw van 6.000

vierkante meter met een Klasse 4-beveiliging. Dat straalt een strakke organisatie uit. “We verpakken de apparatuur bij de klant om beschadiging te voorkomen. En we stellen altijd een nauwkeurig rapport op”, verzekert Daan.

Het registratieproces is misschien wel het belangrijkste aspect van de werkwijze van CTC. Op ieder moment wordt geregistreerd wat er precies wordt uitgevoerd, en door wie. “We creëren een Chain of Custody”, legt Daan uit. “We registreren on-site wat er weggaat en weten altijd wie welke palet op welk moment heeft meegenomen voor verdere verwerking.” CTC voldoet aan de normen ISO 27001 en NEN 7510 voor informatiebeveiliging, ISO 9001 voor hun processen, en ISO 14001 voor het milieu.

Voor het wipen van schijven is het bedrijf ook Gold Partner van Blancco, marktleider op het gebied van het grondig gecertificeerd wissen van datadragers. De klant ontvangt dan ook van iedere gewiste datadrager een officieel certificaat.

Restwaarde en goede doelen CTC werkt (internationaal) veelal voor grote organisaties die IT-apparatuur gebruiken zolang deze binnen de garantie valt. De restwaarde van de apparaten is volgens Daan dan ook aanzienlijk. “Ik denk dat 80 tot 90 procent van wat wij doen, structureel is. We nemen apparaten in en zorgen ervoor dat ze weer geschikt zijn voor doorverkoop. Daar profiteert de klant volledig van. 99 procent van wat we ophalen, gaat als product naar de markt voor gebruikte apparatuur en als het echt niet anders kan als grondstof.” CTC is merkonafhankelijk en biedt op die manier een verdienmodel voor ICT-resellers.

De nauwkeurig uitgedachte manier waarop CTC werkt, komt ook naar voren in de goede doelen stichting van het bedrijf: Stichting ITdonations. Steeds meer organisaties willen apparatuur doneren voor het goede doel. Maar dat is niet altijd praktisch, legt Daan uit. “ITdonations zet de gedoneerde apparatuur om in contanten, die volledig gaan naar het gekozen goede doel van de klant”, zegt hij. “Je kan tien laptops doneren aan een school, maar meestal hebben ze meer aan een bedrag dat ze zelf kunnen investeren.” Alles dat wordt verzameld via ITdonations, gaat zonder enige overhead naar de goede doelen. “Geen vergoedingen voor bestuurders, en geen operationele kosten die worden ingehouden.”

•

Dit artikel verscheen eerder in ITChannelPro

juni 2022 Circulaire IT

41

&

Héél veel aanbieders Circulaire IT doe jij mee?

42

Circulaire IT juni 2022

Doe je mee?

Stuur je nieuws en persberichten naar redactie@circulaire-it.nl

www.circulaire-it.nl juni 2022 Circulaire IT

43

iuppiter B.V.: ‘Kwaliteit van gebruikte hardware vrijwel gelijk aan nieuw’ Ook datacenters zoeken naar manieren om kosten te besparen en de uitdagingen in de supply chain het hoofd te bieden.

Refurbished servers winnen daardoor in populariteit. Dat vraagt om een specifieke expertiseset, zo zegt Saban In, oprichter van iuppiter BV. Door Zuza Nazaruk

44

Circulaire IT juni 2022

De onafhankelijke B2B-leverancier iuppiter is gevestigd in Rotterdam en levert zowel gebruikte servers als afzonderlijke onderdelen. Saban begon het bedrijf in 2015 vanuit huis en heeft dus al relatief veel ervaring in de markt voor tweedehands hardware.

Waarom heb je besloten je op deze markt te begeven?

Saban: Om twee redenen. Op persoonlijk vlak wilde ik graag voor mezelf beginnen en niet teveel leunen op de kennis die ik bij een ander bedrijf had opgedaan. Ik kwam uit een wereld van nieuwe server- en pccomponenten. Ik ging vanuit hier opzoek naar een nieuwe markt en leveranciers.

In het grotere plaatje stoorde ik me namelijk aan de inefficiëntie binnen het handelen met nieuwe hardware en componenten. De meeste serveronderdelen hebben een lange levensduur, maar mensen vervangen ze na twee tot drie jaar.

Dat is duidelijk geldverspilling. Maar er speelt meer. Er worden zoveel grondstoffen gebruikt voor de productie van deze onderdelen, waarvan veel zeldzame grondstoffen het belangrijkst zijn. De winning hiervan is moeilijk en geeft een hoge CO2-uitstoot, en gebeurt bovendien vaak onder erbarmelijke arbeidsomstandigheden waarbij bijvoorbeeld kinderarbeid niet geschuwd wordt. En dan hebben we het nog niet eens over de stapels elektronisch afval die achterblijven wanneer we onderdelen zo snel weggooien. Al deze problemen worden verminderd als men tweedehands apparatuur aanschaft: het meest duurzame is wat er al is. Afgezien van mijn interesse in de handel in computer-onderdelen, ligt er dus een sterke focus op duurzaamheid.

Ik ben met CPU’s begonnen omdat deze mij altijd al gefascineerd hebben: verbazingwekkend hoe zoiets kleins een cruciale rol heeft binnenin een computer.

De eerste paar jaar stonden we binnen ons netwerk bekend als ‘the processor boys’.

De vraag naar processoren was een niche, maar groeide gestaag - dus ik zag dat er veel potentie was voor mijn bedrijf om te groeien. Omdat we naast processoren ook meer en meer geheugenkaarten, drives en andere onderdelen inkochten, groeide de ambitie om servers te configureren op bestelling van klanten. Dat hebben we eind 2019 bereikt.

Wat is het verschil tussen nieuwe en refurbished servers?

En wat doe je als het slecht is? werkgelegenheid

Kwaliteit en prestaties zijn vrijwel hetzelfde.

Het zijn dezelfde onderdelen, alleen ouder en niet rechtstreeks uit de fabriek. Ze zullen lang genoeg meegaan om aan de behoeften van de klanten te voldoen. Het grootste verschil zit in de prijs: en dan hebben we het over een paar duizend euro verschil per server. Simpel gezegd zijn we een stuk goedkoper.

Dan verkopen we het uiteraard niet.

Gelukkig hebben we een goede relatie met onze leveranciers, dus sturen we het meestal terug en krijgen we vervanging.

Hoe refurbish je de servers? En hoe configureer je ze?

Allereerst testen we onze servers bij binnenkomst. Dan halen we eventueel de extra onderdelen eruit om er een een kale server van te maken. Aangezien we voornamelijk aan CTO (configured-toorder) doen, passen we de server aan volgens de behoeften van de klant. We plaatsen bijvoorbeeld een prestatiegerichte koeler in plaats van een normale koeler, of een tien Gigabit netwerkkaart in plaats van een één-Gigabit versie. Na de configuratie testen we ze opnieuw.

In welk opzicht heb je je moeten aanpassen nu je tweedehands hardware aanbiedt?

Het stroomlijnen van alle retouren en kwaliteitscontrole vereist de nodige aandacht, en is erg belangrijk in onze business. Die focus was er veel minder toen ik nog met nieuwe componenten werkte. Voor tweedehands apparatuur heb je een goed systeem nodig voor het accepteren van retourzendingen: van een goed serviceteam tot aan duidelijke afspraken met betrekking op garanties.

Dit heeft ook betrekking op een andere uitdaging waar we bij iuppiter voor staan.

We werken nauw samen met onze leveranciers, maar zelfs de grootste bedrijven sturen ons soms verkeerde producten, of servers die nutteloos zijn tot het punt dat ze niet meer te gebruiken zijn.

We zijn afhankelijk van wat we kopen, dus als dit gebeurt, is het pijnlijk. Je moet je aanpassen en kunnen bijsturen.

Ervaren jullie problemen met gegevensbescherming?

Nee, omdat we aandacht besteden aan het wissen van gegevens. Allereerst werken we met leveranciers die vrijwel alleen gewiste schijven leveren. Bovendien hebben we hier machines staan die gegevens nogmaals wissen volgens de zeer hoge norm binnen onze branche. Elke schijf die we inkopen, gaat door een van deze machines.

Welke veranderingen heb je in de markt voor tweedehands hardware opgemerkt sinds je bent begonnen?

We zien een groeiende belangstelling voor onze gebruikte producten. Door het tekort aan microchips dat vorig jaar begon, merken steeds meer mensen dat tweedehands hardware efficiënt is, en beter beschikbaar kan zijn dan de aanschaf van nieuwe hardware. Bovendien heeft de COVID-19 pandemie met het thuiswerken ervoor gezorgd dat mensen meer data verbruiken, waardoor de vraag naar onze servers is toegenomen.

Wat zijn je plannen voor de toekomst?

Ik ben erg dankbaar voor waar we nu al staan. Ik ben blij en trots om met 20 geweldige mensen te werken. In de toekomst wil ik iets openen in de VS. We zijn al halverwege het realiseren van deze droom. Iets anders waar we ons op willen focussen, is het openen van een webshop.

We zullen zien waar het vanaf daar heen gaat, en hopen te blijven uitbreiden - maar nooit te snel en ten koste van een gezonde werkomgeving, gewoon wanneer de vraag en ruimte er is.

•

Maar het is ook het leuke deel. Ik zeg altijd dat tweedehands servers net een doos bonbons zijn: je weet nooit wat je krijgt. De ene keer is het goed, de andere keer slecht.

juni 2022 Circulaire IT

45

LuteijnMedia

Het meest complete bereik in de IT en Telecom Datacenters en grote computerruimtes

IT en Telecom channel

circulaire d • ecosysteem

nieuws • achtergron

INFOSECURITY

Alles over innovatie in ICT

MAGAZINE

JAARGANG 18 - OKTOBER 2021 - WWW.INFOSECURITYMAGAZINE.NL

Jaargang 11, oktober 2021

B2B eindgebruikers IT management

NetApp

Shared storage voor Windows en Linux workloads

ERNST VEEN: REGELT JOUW ACCOUNTANT JE SECURITY?

PATRICK MCBRIDE: HOE VEILIG IS EEN TPM?

HashiCorp

Het belang van Zero Trust voor het automatiseren van secrets

HYBRIDE WERKEN VRAAGT OM EEN

GEÏNTEGREERD SECURITYPLATFORM

Parkstad IT

Het voorbeeld van een geslaagde samenwerking FLOOR TERRA: WAT IS EEN DPIA?

En verder Geconnecteerde, interactieve displays zorgen voor betere samenwerking via de cloud I Startschot NL MWC 2022 I DSM verbetert klantervaring met SAP Commerce Cloud | www. cloudworks.nu

B2B eindgebruikers (cyber) security

www.luteijnmedia.nl | telefoonnummer +31 653 510 690 www.itchannelpro.nl | www.circulaire-it.nl www.cloudworks.nu | www.datacenterworks.nl | www.infosecuritymagazine.nl & www.infosecuritymagazine.be | www.businessenit.nl redactie@itchannelpro.nl