Editie 39: december 2021/januari 2022

Page 1

Editie 39, december 2021 / januari 2022

LIFE

ESPECIAL Nederlandstalig magazine over het leven in Spanje

Columbus en grondwet

Op ontdekkingsreis in Cádiz Digitaal huiswerk

Computers inzamelactie overhandigd

Hippe kunst

Belgische wijnmakers in Cártama

Eetbaar lesmateriaal Wandelen in nieuwste natuurpark


t a i l o r - m a d e

l i v i n g

www.nalipemi.com | info@nalipemi.com | +34 619 34 20 43

Costa del Sol

-

French Riviera

-

Geneva

-

Oman

-

Dubai


COLOFON

EDITORIAL

ESPECIAL LIFE TEAM Eva Meenhorst Joyce van Ombergen-Jong Kaspar Huijsman Marcel Boers Maybritte van Blijderveen Nazli van den Kieboom Ronald Dorlas Sander Klomp Susanna Verboon Helga van der Zon

PUBLISHERS Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188 Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com ADVERTENTIES sales@especial-life.com

Terwijl de mensheid van de ene in de andere crisis lijkt te tuimelen zit er volgens ons niet veel anders op dan maar gewoon door te gaan met het grootste deel van de dagelijkse dingen. En vooral de aandacht blijven richten op al het mooie dat het leven te bieden heeft. Wat ons betreft is dat mooie heel duidelijk: keer op keer verrast Andalusië ons weer met prachtige natuur, zonsondergangen, heerlijke gerechten en bijzonder sympathieke mensen. En daar hebben we een heel magazine mee gevuld! Susanna Verboon ging op bezoek bij de hotelschool voor een letterlijk kijkje in de keuken bij de toekomstige chef-koks van Málaga. Ronald Dorlas kreeg een rondleiding in de bodega van een Belgische wijnmaker in Cártama en proefde de mogelijkheden die de moscateldruif biedt. Eva Meenhorst vertelt enthousiast over de nieuwste trend in de kunstwereld waarmee ze zelf ook zelf druk aan het experimenteren is geslagen. En Helga van der Zon dook in de hoe en waarom van de verklaring tot Parque Nacional van haar favoriete wandelgebied Sierra de las Nieves. En omdat zowel vrienden als adverteerders uit de makelaarswereld het al maandenlang enorm druk hebben, vroegen wij ons af wat er aan de hand is op de huizenmarkt tegenwoordig. We wisten een aantal van hen te strikken voor een ESpecial Sessie. Een editie die je uitnodigt ook van al het mooie van Andalusië te genieten. Wij hebben met veel plezier onze ervaringen met jullie, onze lezers, gedeeld. Zo aan het einde van het jaar permitteren we ons toch nog even een ‘stichtelijk woord’: we hopen van harte dat ook jullie alle gedenkwaardige momenten van het leven delen, dat maakt ze alleen maar nog mooier!

ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com Free bi-monthly Dutch magazine. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com Alle rechten voorbehouden ©2014-2021 Foto cover: Playa La Caleta Cádiz

Marjan & Maria ES Life 3


UW PARTNER IN SCHOON EN BETER LEVEN. OOK IN SPANJE!

FILTER CHLOOR UIT WATER

SLA ZONNEENERGIE OP IN THUISACCU’S

LEEF GEZOND FILTER UW WATER

BESPAAR ELEKTRICITEITSKOSTEN EN SPAAR HET MILIEU

Uit onderzoek blijkt dat chloor in leidingwater blaaskanker veroorzaakt. Filter chloor en slechte smaak uit uw leidingwater of maak van grondwater zuiver drinkwater.

Sla uw zonne-energie op in accu’s en gebruik deze elektriciteit wanneer u die nodig heeft. Genereer energie waar geen faciliteiten zijn.

+ 775,excl. btw

• UV filter verwijdert 99,9% van alle bacteriën, parasieten en virussen • Verwijdert slechte smaak, geur, chloor, pesticiden, chemicaliën en cysten • Hoge capaciteit filtratie tot 45 liter per minuut • 4 Fasen filtratiesysteem, kies de juiste filters voor uw toepassing • Makkelijk te installeren

complete set

3.500,excl. btw

• Te gebruiken als enige bron van energie of in combinatie met de locale netstroomaanbieder (hybride) • Plug-and-play oplossing, alle techniek is ingebouwd waardoor installatie eenvoudig en goedkoop is • Genereer elektriciteit waar u ook bent, zonder voorzieningen van de overheid • Bewezen oplossing onderscheiden met een prestigieuze award

www.vanhall-innovations.com | info@vanhall-innovations.com | +31 40 295 1099


INHOUD

LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS 16 Topkoks in wording 28 Overhandiging computers 30 Especial Sessies 48 Wijn op eenzame hoogte NIEUWS & COLUMNS

06

45 Vamos a la playa 47Groepsimmuniteit 55 Business Buzz 61 300 miljard schuld

22

36 ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR 06 Op ontdekkingstocht in Cádiz 22 Crypto kunst 36 Wandelen in de Sierra de las Nieves

PRAKTISCH 63 Culturele agenda 66 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners

ES Life 5



op ontdekkingstocht in

Cádiz

Cádiz is vrijwel volledig omringd door de zee die zo belangrijk is geweest voor het ontstaan van de stad. Eeuwen geleden was Cádiz het commerciële centrum van Europa en zelfs nog een tijdje de plek waar de Spaanse regering zetelde. In het Cádiz van nu zijn heden en verleden samengesmolten tot een levendige stad die de bezoeker uitnodigt voor een paar dagen cultuur, gastronomie en strand. Tekst & foto’s: Maria Kupers


Er zijn welgeteld drie wegen om Cádiz binnen te komen, twee daarvan gaan over een brug en de derde langs een smalle strook strand. De unieke ligging van de stad was bepalend voor haar geschiedenis. Het schiereiland was makkelijk te verdedigen en uit documenten blijkt dat er al in 1.100 voor Christus mensen woonden. De haven van Cádiz is altijd een belangrijk punt geweest voor schepen die vanaf de Atlantische Oceaan richting de Middellandse Zee voeren en voor de handel met de rest van Spanje en Europa. In de zestiende en zeventiende eeuw was Cádiz het commerciële centrum van Europa. Twee keer per jaar gingen meer dan 30.000 mensen aan boord van de schepen richting ‘Las Americas’, de koloniën van Spanje.

Verwarrende geschiedenis

Het verhaal over de handel met de Spaanse koloniën is doorspekt met uitdrukkingen die op het eerste gezicht voor verwarring zorgen. Men spreekt over Cádiz als vertrekpunt voor de reizen van Columbus naar Las Americas maar de paleizen waarin de koopmannen woonden heten Casa de los Cargadores de Las Indias. Ik vraag Jesús Carrillo om opheldering. Hij is gids en tijdens een wandeling door de stad vertelt hij me alles over de geschiedenis en wat daar vandaag de dag nog van te zien is. In Cádiz en omgeving hebben altijd buitenlanders gewoond, zoveel zelfs dat je op straat meer Portugees, Engels, Italiaans, Nederlands dan Spaans hoorde praten. Niet alleen de haven van Cádiz maar die van alle plaatsen in de Bahía de Cádiz werden gebruikt voor de handel met andere continenten. In de tijd van Columbus behoorde het gebied tot het eigendom van de Duque de Medinaceli en was niet direct in handen van de Spaanse Kroon.

Hoe zit het met Columbus?

Christoffel Columbus werd in 1451 in Genova in Italië geboren. Al jong wilde hij de wereld ontdekken en werd zeevaarder. Omdat het Ottomaanse Rijk de handelsroute met Azië (Las Indias) had gemonopoliseerd moesten andere landen op zoek naar een nieuwe route. De Portugezen besloten via Kaap de Goede Hoop te gaan. Columbus bedacht dat het mogelijk zou moeten zijn via het westen te varen. Hij verbleef twee jaar in het Castillo de San Marcos in Puerto de Santa Maria, het verblijf van de Duque de Medinaceli, om het project voor zijn expeditie op te zetten. ES Life 8

De graaf vond de reis een goed plan maar schrijft in zijn aanbevelingsbrief aan de koning dat Columbus niet vanaf Puerto de Santa Maria zou moeten vertrekken. Die stad is namelijk niet in handen van het koninkrijk maar van de adel, de opbrengsten en rechten die voortvloeiden uit deze missie zouden dan voor de adel zijn. De verhoudingen tussen de adellieden onderling zouden dan op scherp komen te staan. Op 3 augustus 1492 vertrekt de expeditie uit de haven van Palos de la Frontera in Huelva. Die plaats had nog een belastingschuld bij het koninkrijk en kon die op deze manier terugbetalen.

Las Indias is Las Americas

Het idee van Columbus dat je via het westen ook naar Azië moet kunnen zeilen klopt dan wel, maar hij wist niet dat er nog een heel continent tussen ligt. Als hij bij de diverse eilanden van Midden-Amerika aankomt denkt hij in Azië te zijn aanbeland en plant de Spaanse vlag op de nieuw ontdekte grond, waaronder Cuba, Mexico en Jamaica. Hij keert terug naar Spanje met slaven, goud, zilver en andere exotische waren. Daarna gaat hij nog drie keer op reis, naar wat men nog steeds denkt dat ‘Las Indias’ zijn, dan wél vanuit de Bahia de Cádiz. Hij sterft in 1506 zonder te weten dat hij nooit naar Azië is gezeild.

Van vesting naar stad

Nu er een nieuwe route was kon er weer volop gereisd worden. Geheel onlogisch was het middelpunt van die handel niet een kustplaats maar het meer in het binnenland gelegen Sevilla. Via Sanlúcar de Barrameda voeren schepen de Guadalquivir op naar de stad. Daar werd alles uitgeladen, overgeladen en verwerkt. Ook al het papierwerk voor de handel met de koloniën werd in Sevilla geregeld, onder andere bij de Casa de la Contratación. Maar bij de riviermonding en ook stroomopwaarts slibde de rivier steeds verder dicht. Veel schepen lieten een deel van de lading al achter aan de kust en uiteindelijk besloot men, onder luid protest van de adel in Sevilla, in 1717 de Casa de la Contratación naar Cádiz te verhuizen. In de daaropvolgende jaren verhuisden ook de kooplui, bankiers, ambtenaren van andere instanties en fabrieken naar de kust. Alleen de tabaksindustrie bleef in Sevilla bestaan.


De kathedraal


Monument voor de grondwet


Nieuwsgierig aagje

De afgelopen jaren ga ik altijd op stap met een gids, niet alleen omdat ik dan de beste informatie krijg voor een artikel, ook omdat ik zelf altijd dingen wil weten die je niet op websites vindt. Ik ga echter nooit met een groep en al helemaal niet met de ‘free tours’, het moet wel leuk en maatschappelijk verantwoord blijven. Ik heb Jesús Carrillo gevonden via de gemeente en zie op zijn Facebookpagina dat hij altijd leuke weetjes deelt en zich bovendien inzet voor lokale economie en goede doelen. Nadat ik zelf al een dag op mijn gemak door de stad heb geslenterd, treffen we elkaar op de Plaza de España. Daar staat een enorm standbeeld met daarop onder andere de tekst ‘libertad de imprenta’. Dat soort uitspraken vallen bij mij altijd in goede aarde, maar waarom staat dat daar?

De allereerste en onbekende grondwet

Elk jaar op 6 december viert Spanje het feit dat er op die datum in 1978 gestemd mocht worden over een nieuwe grondwet. Een gedenkwaardig moment, zeker na tientallen jaren dictatuur, maar de allereerste grondwet stamt uit 1812. In die tijd was de regering van Spanje in Cádiz gevestigd, eigenlijk was Cádiz toen het enige vrije Spanje dat nog over was. Napoleon Bonaparte had op listige wijze de Spaanse koning overgehaald het land beschikbaar te stellen voor zijn legers. Die wilden naar Portugal om vandaaruit de Britten te verslaan. Terwijl de koninklijke familie in de beloofde kastelen in Frankrijk op vakantie gingen bleek al snel dat ze bedonderd waren. De vakantie was een gevangenschap en de legers van Napoleon waren dan wel op weg naar Portugal maar bezetten op hun weg ook meteen even Spanje. Toen de troepen bij Ciclana en San Fernando aankwamen werden ze tegengehouden op hun weg naar Cádiz.

Tijdens de onafhankelijkheidsoorlog was Cádiz de hoofdstad van Spanje, ook de nationale munt - een C met een kroontje erboven - werd er geslagen. In 1810 kwamen vertegenwoordigers van alle steden en provincies bij elkaar in het gemeentehuis van San Fernando om vervolgens vandaaruit samen naar de kerk te gaan. Tijdens de kerkdienst werd hen gevraagd hun trouw aan Spanje te zweren. Iedereen deed dat en daarmee werden de ‘Cortes de Cádiz’ opgericht, vergelijkbaar met de StatenGeneraal.

Traditioneel versus modern

Tot dan hadden alleen de Verenigde Staten en Frankrijk een grondwet. De leden van de Cortes wilden dat ook Spanje een dergelijke ‘moderniteit’ zou krijgen. Voordat het zover was liepen de gemoederen regelmatig hoog op. Er waren kamerleden die vonden dat de macht van de koning ingeperkt moest worden, vooral ook omdat die nog steeds rustig in Frankrijk zat. Anderen wilden dat de oude manier van het land besturen bleef bestaan. Op allerlei gebieden bleek dat er twee kampen waren ontstaan: liberaal en conservatief. Toen in 1810 de vrijheid van meningsuiting en vrije pers in werd gevoerd waren het vooral de liberalen die snel terrein wonnen. Debatten werden openbaar en er kwamen meer kranten en vlugschriften, de conservatieven wisten hier niet goed mee om te gaan. In de cafés werden bijeenkomsten georganiseerd waarbij politici in debat gingen met elkaar en met het publiek. Op 19 maart 1812 werd uiteindelijk de nieuwe grondwet goedgekeurd, de inhoud was uitermate vernieuwend voor die tijd. Het was de eerste aanzet voor werkelijke democratie en de inperking van de macht van de koning en de kerk. Niet alleen werd de persvrijheid gegarandeerd, er kwam ook een verbod op de inquisitie. Toen koning Fernando VII in 1814 terugkeerde naar Spanje schafte hij de grondwet, en alle andere decreten en wetten van de Cortes, overigens meteen weer af.

ES Life 11


Uitzicht op de Bahia de Cádiz vanaf la Alameda


Overzichtelijk en gezellig

Cádiz is de ideale stad voor mensen die alles op loopafstand willen: strand, lekker eten, cultuur en shoppen. In het centrum zelf zitten voornamelijk hostals, die leeftijd ben ik inmiddels gepasseerd dus ik kies voor het enige boutique hotel in de stad. Casa Canovas is een omgebouwd adelijk pand en ligt in een rustige zijstraat maar toch op minder dan 10 minuten lopen van de kathedraal. Eigenlijk liggen alle bezienswaardigheden in Cádiz minder dan 10 minuten lopen van elkaar. De bewegwijzering is goed, op internet kun je vooraf alles al uitzoeken en je tickets voor de diverse musea reserveren.

Eten

In en rondom het centrum zitten veel restaurants en bars met een uitgebreide keuze aan gerechten. Zoals te verwachten valt in een kuststad kunnen visliefhebbers hier hun hart ophalen. In de buurt van de kathedraal overheersen de restaurants met plaatjes in plaats van letters op de menukaart, voor de wat verfijndere gerechten kun je beter de zijstraatjes inlopen.

Wat moet je zien?

Natuurlijk heb je de kathedraal van Cádiz, het Gran Teatro Falla (hart van het carnaval), de oude toegangspoort Puerta de Tierra en diverse musea op je lijstje van bezienswaardigheden staan. We voegen er nog wat aan toe:

La viña

Wijk vlakbij het strand La Caleta, met veel (vis) restaurants en terrasjes. De naam verwijst naar de wijngaarden die hier vroeger lagen.

Playa La Caleta

Dit was vroeger de vissershaven van Cádiz, aan beide kanten van het strand ligt een kasteel dat je kunt bezoeken. Mooie zonsondergang boven zee en het strand waar vooral oudere bewoners elkaar het hele jaar door treffen voor een praatje en een duik in de zee.

Torre Tavira

Alle panden van de handelaars met ‘Las Indias’ hebben torens. Vanaf daar kon men de zee in de gaten houden en dus zien wanneer hun schepen in de buurt van de haven kwamen. Er zijn er nog 133 overgebleven, de Torre Tavira is één van de hoogste en je kunt deze bezoeken. https://www.torretavira.com

Plaza de España en Plaza Mina

Beide pleinen zijn met hun banken en grote bomen uitstekende plekken om even tot rust te komen in deze bruisende stad. Op de Plaza Mina vind je bovendien ook nog enkele terrasjes. Mercado Central In het marktgebouw uit 1830 kun je niet alleen de dagelijkse verse boodschappen halen. Er is een hele ‘straat’ met kraampjes waar je allerlei soorten tapas, drankjes en maaltijd kunt bestellen. Alle kramen delen het terras, het maakt dus niet uit waar je je gerecht vandaan haalt. Op de buitenmuren van de Mercado staan interessante muurschilderingen over verleden van Cádiz.

het

Meer info: www.facebook.com/jesusguiacadiz hotelcasacanovas.com www.cadizturismo.com/municipios/cadiz

ES Life 13


Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants

en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.

• Gerechtelijke en buitengerechtelijke civiele zaken • Koop en verkoop van onroerend goed • Belastingadvies en accountantsdiensten • Corporate law, handelsmaatschappijen

• Erfrecht: testamenten en successie • Handelsmerken en patenten • Strafrechtzaken • Afwikkeling faillissementen • Algemeen fiscaal en juridisch advies

C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA

96

TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es ESPANJE!


U W H U I S O P M A AT G E M A A K T, K A N T E N K L A A R O P G E L E V E R D

Denkt u erover een villa te bouwen aan de Costa del Sol? Neem contact met ons op voor meer informatie of een afspraak

TURNKEY CONTEMPORARY DESIGNER HOMES BUILT TO NOTHERN EUROPEAN STANDARDS

www.iddomus.com / info@iddomus.com / +34 627 183 118

/@iddomus


hotelschool La Consuela

Ambassadeurs van de Andalusische gastronomie

ES Life 16


Als je dan een keer toevallig in Churriana terechtkomt, een nietszeggende wijk onder de rook van Málaga, dan zou je zo maar eens door heerlijke geuren naar een prachtig verscholen landgoed kunnen worden gelokt. In het voormalige landhuis van de consul van Pruisen is de hotelschool La Cónsula gevestigd. Een bijzondere plek voor een hotelschool waar historie, natuurschoon, gastronomie en het verzorgen van een culinaire belevenis door elkaar lopen. Tekst: Susanna Verboon. Foto’s: Susana Verboon, La Cónsula

Het prestigieuze landhuis La Cónsula werd begin 1800 gebouwd in opdracht van de consul van Pruisen. Later werden er prachtige botanische tuinen aangelegd door de familie Heredia, die ook in het bezit was van de botanische tuin La Concepcí on in Málaga en waren Ernst Hemingway en Gerald Brenan vaak geziene gasten. Uiteindelijk heeft de gemeente Malaga het landgoed aangekocht en er in 1993 een hotelschool in gevestigd onder de vlag van de Junta de Andalucia. Hemingway, die zelfs over een eigen slaapkamer beschikte in het landhuis, beschreef La Cónsula als: “Het is een prachtige villa in de bergen rondom Málaga. Het huis is enorm, magnifiek en fris. Het heeft een tuin die net zo mooi is als de botanische tuin van Madrid.” Hij sloot af met: “Het geserveerde eten en drinken zijn hier altijd fantastisch”. De laatste opmerking was een bijzondere voorloper van de toekomst: een hotelschool waar iedere dag met veel liefde en passie wordt gekookt.”

De basis en Michelin sterren

We spreken met Isabel Lopez, assistent opleidingen. Ze vertelt dat er drie hotelscholen in de regio Málaga zijn waarvan La Cónsula er een is. Isabel voegt trots toe dat La Cónsula landelijke faam heeft en ze studenten ontvangen uit het hele land. Dat komt onder andere, legt ze uit, omdat we naast het opleiden van gedegen koks ook willen inspringen op het bedrijfsmatige aspect van het openen van een restaurant. Want vergeet niet dat een groot deel van onze studenten zelf een restaurant wil openen.

Zo is er al een groot aantal voorgegaan, waarvan enkelen zelfs beroemd en met welverdiende Michelin sterren zoals, Dani Garcia met Restaurant, Diego Gallegos, de chef-kok van restaurant Sollo, ook wel bekend als de chef van de caviar en José Carlos Garciá met zijn gelijknamende restaurant. Dat spreekt zeker tot de verbeelding van onze studenten.” We vragen haar wat deze hotelschool nog meer onderscheidt? Isabel vervolgt enthousiast: “We bieden hier twee opleidingen aan: de koksopleiding en de opleiding voor gastheer/ gastvrouw. We werken met een team docenten dat bestaat uit professionals uit de hotel- en restaurantwereld, zij hebben over het algemeen zelf in sterrenrestaurants gewerkt en hebben nog steeds hun contacten daar. Daarnaast laten we maar kleine aantallen studenten toe: ieder jaar 25 en door Covid dit jaar maar 15 studenten, terwijl we jaarlijks wel honderden aanvragen krijgen. Door het relatief kleine aantal studenten kunnen we hen veel aandacht schenken. Als laatste focussen we ons op de basis. De basis betekent in dit geval het leren van de kooktechnieken, snij – en haktechnieken, producten leren kennen en weten hoe ze te bereiden.” Lachend voegt ze toe: “Soms komen er studenten met de vraag hoe snel ze de kooktechnieken van Ferran Adrià, (een Spaanse chef-kok met wereldberoemd restaurant El Bulli) bij ons kunnen leren. Ach, dan moeten we ze toch even weer met hun beide benen op de grond zetten, bij ons leer je namelijk eerst grondig het beheersen van de basis kooktechnieken.”

ES Life 17


Innovatie

Inmiddels is even, tussen de lessen door, Jesus Camarero aangeschoven. Hij is het hoofd van het team van docenten. We vragen hem naar de innovatie in de gastronomie. Jesus: “de filosofie van de hotelschool op het gebied van de gastronomie bestaat uit het leren van technieken, concepten en traditionele recepten. Vanuit daar werken we aan innovatie.” Hier leren onze studenten bijvoorbeeld met vier producten steeds iets nieuws uit te proberen. Eerst moeten ze weten wat een perfecte gazpacho is, daarna gaan we andere ingrediënten toevoegen of weghalen. Denk bijvoorbeeld aan een gazpacho met kreeft. De traditionele Andalusische keuken is een belangrijk onderdeel van de opleiding. Onze studenten zijn uiteindelijk ook de toekomstige ambassadeurs van de gastronomie van Andalusië. We experimenteren steeds meer met Aziatische kruiden en specerijen in onze gerechten. Maar de tendens is dat we steeds meer teruggaan naar het product zoals het vlees, gevogelte of vis. Dat moet een hele goede kwaliteit hebben en het liefst uit de regio komen, seizoensgebonden. Dan heeft iedereen er het meeste profijt van.”

ES Life 18

Restaurant Gourmet

Het centrum heeft naast de opleidingen ook een restaurant gourmet dat opent voor het algemene publiek. De studenten kunnen op die manier hun kookkunsten presenteren en de nieuwe gastheren en gastvrouwen in spé kunnen hun serveervaardigheden tonen aan het publiek. Sinds woensdag 3 november kunnen culinaire liefhebbers zich weer laten verwennen met een complete 3- gangen lunch inclusief de bijpassende wijnen. Wij hadden meteen voor die eerste dag gereserveerd om deze gastronome belevenis zelf te ervaren. We werden zeer vriendelijk ontvangen en naar onze tafel begeleid. Als voorgerecht kregen we een tropische salade met kreeft geserveerd. Als tussengerecht langzaam gegaarde bacaloa met een saus van saffraan, gevolgd door varkenshaas met een saus van Pedro Ximenez en boleten. Het dessert was een mooie combinatie van zuur – en zoettonen door de luchtige citroenmousse en de mangosorbet.


De wijnen gingen goed samen met de gerechten: een droge witte wijn, Flor Floris, gemaakt van de Moscatel druif en voor het vleesgerecht een Juan Gil, van de druivensoort Monastrell. Het dessert werd gecombineerd met een gerijpte, fluweelzachte Pedro Ximenez dessertwijn.

Juan Carlos voegt toe dat voor hem belangrijk was dat de praktijkonderdelen van de school aansluiten bij het dagelijks leven. Doordat we straks ook echt moeten koken voor het publiek, dat geeft mij een extra drive om nog harder mijn best te doen.”

Kooktechnieken oefenen

We vragen hen naar hun toekomstplannen na de opleiding. Juan Carlos is resoluut: “Ik wil in sterrenrestaurants over de hele wereld gaan werken. We leren hier namelijk ook Duits en Engels, dus dan moet ik best ver kunnen komen, voegt hij lachend toe.” Alba wil graag haar eigen restaurant openen met als aandachtsgebied allergie. Er komen steeds meer mensen met uiteenlopende allergieën en daar moeten restaurants veel meer op inspelen. Ik wil graag concepten leveren waar gastronomie en allergie centraal staan.”

Op de vraag of we ook nog wat studenten mogen spreken, reageert Isabel meteen positief. Ze begeleidt ons naar de keuken, het kloppend hart van La Cónsula. Het water loopt ons meteen in de mond door alle heerlijke geuren. Het is er een drukte van belang. De studenten van het eerste jaar koken iedere dag voor hun medestudenten. De tweedejaars studenten oefenen hun technieken en koken voor het publiek. Gelukkig vinden we er twee bereid om ons in alle hectiek te woord te staan. Juan Carlos Sanchez Benito (26) en Alba Gonzaliez Martin (24), twee jonge studenten uit het tweede jaar. We vragen hen waarom ze voor La Cónsula hebben gekozen. Alba: “Dat was een makkelijke keuze voor mij omdat La Cónsula grote bekendheid geniet, de school staat overal heel goed aangeschreven. Dat biedt weer meer kansen op een mooie baan.”

Trends voor het kerstdiner

Als laatste vragen we hen nog naar de laatste trends voor het Kerstdiner. Juan Carlos vertelt dat hij vooral inzet op de details. De kalkoen blijft wel, maar het spannende is juist om de toevoegingen erbij te kiezen. Dus in plaats van een roomsaus, een frambozensaus bijvoorbeeld. Alba ziet meer uitdaging in de nagerechten, we doen zeker wel iets met turron, dat is nu eenmaal wat erbij hoort, maar ik denk dan meer aan een mousse van Turon of juist een mix van verschillende zoetigheden. Want de turron, borrachuelos en roscos de anis horen nu eenmaal bij het Kerstdiner voegt ze lachend toe en datzelfde geldt voor de Rosco de Reyes, aan die laatste wil ik niets veranderen, die zijn gewoonweg te lekker zo.”

Het is mogelijk om te reserveren op iedere dinsdag, woensdag en donderdagmiddag vanaf twee uur ´s middags. Voor deze bijzondere culinaire ervaring rekent La Cónsula het schappelijke bedrag van twintig euro. (Info over reserveren) Telf. 600 168 822

ES Life 19


DECOR Cathelijne de Vilder: interior designer bij Acoola Decor

Showroom: Carril de Picaza 30, San Pedro (Marbella) www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655

WABI SABI! Een Japanse trend die imperfectie viert. Karaktereigenschappen zijn organische vormen, natuurlijke materialen, aardse kleuren, eenvoudige styling. Het gaat nauw samen met de waardering voor de natuur. Hieronder enkele tips om deze minimaistische, chique look te realiseren: • • • • • •

Kies organisch en imperfecte meubels Selecteer natuurlijke kleuren Creëer een rustplek Kies en combineer eerlijke materialen Werk met de natuur Zoek de imperfectie

Indien je denkt aan symetrie, niet doen! Verzamel geen clutter en zoek naar de juiste balans op een zo natuurlijk mogelijke manier. Veel plezier!


astonishing furniture for flabbergasting homes

www.meublaria.eu | info@meublaria.eu +34 683 640 425

24H GP HOME DOCTOR SERVICE  Helicopteros

Sanitarios, is the leading GP Home Doctor and Emergency Service on the coast.  English speaking professionals.  No age limit or medical restrictions.  Fleet of ambulances equipped with the most advanced technology.  Less than the price of a cup of tea per day. d

Always by your side Become a member now

www.helicopterossanitarios.com  info@helicopterossanitarios.com  (+34) 952 81 67 67  MARBELLA - FUENGIROLA - MANILVA

LET’S GET SOCIAL:


zeer exclusieve kunst

CRYPTO ART Wie weet wat crypto art is, steek je hand op! Dat zullen er niet veel zijn.... de wereld van digitale kunst is nog ontzettend nieuw. Nieuw en hip: vorig jaar alleen al werd er meer dan 90 miljoen dollar aan deze kunstvorm uitgegeven. Maar wat is crypto art nu eigenlijk precies? Een uitleg van een kunstenares (ondergetekende) die zelf nog maar net in deze wereld verzeild is geraakt..... Tekst: Eva Meenhorst. Foto: opensea.io


In 2010-2011 begonnen kunstenaars hun werk online aanbieden, betaling kon alleen met crypto currencies. Zo konden zij ook meegaan met de ontwikkeling van ongecontroleerde geldbewegingen op internet. Maar de trend van digitale kunstenaars, crypto art en NFT’s (uitleg volgt) begon eigenlijk pas aanzienlijken vormen aan te nemen sinds vorig jaar. Tweehondertwintigduizend mensen werden actief in deze handel en er werd een omzet van meer dan 250 miljoen dollar behaald. Investeerders hebben bij elkaar 90 miljoen dollar geïnvesteerd in digitale kunst. En dat binnen een jaar tijd. En wat er wel niet allemaal gebeurt in deze wereld! Zo anders, nieuw, en vaak onbegrijpelijk voor een leek.

Even photoshoppen?

Er zijn op het moment zoveel superinteressante tekenen fotobewerkingprogramma’s beschikbaar, dat bijna iedereen die enigszins thuis is op de computer of iPad al gauw gave digitale afbeeldingen kan maken. Zowel als tekenaar of als fotograaf. Maar de crypto art wereld heeft specifiek te maken met het feit dat deze digitale kunst alleen te koop is op websites waar je met crypto currency kunt betalen.

De mix van digitale kunstenaars is zeer divers. Er zijn erbij die echt prachtige plaatjes kunnen maken en waar je meteen aan afziet dat er uren, dagen of waarschijnlijk wel weken aan gewerkt is. De kunstwerken zijn een feest voor het oog. Daarbij kan het zijn dat het plaatje als geheel, of een onderdeel ervan, beweegt. Bij sommige kan het oor er ook plezier aan beleven, crypto art kan dus eigenlijk niet alleen een afbeelding zijn (hoewel misschien wel het belangrijkste) maar de afbeelding kan ook een soort ervaring overdragen; iets wat je boeit, intrigeert, waar je meer van wilt zien.

Kunst aan de muur

De koper, net als met ‘gewone’ kunst, wil dat specifieke plaatje hebben. Misschien alleen op zijn mobiel zodat hij er zelf plezier aan kan beleven wanneer hij maar wil. Of zodat hij het aan anderen kan laten zien. Maar er zijn ook mensen die de gekochte afbeelding op hun muur projecteren, als behang in huis of op de zaak. Dan zijn er nog professionele partijen, denk aan evenementenorganisaties, DJ’s etc, die bepaalde afbeeldingen zoeken voor een bepaald project. Anderen printen hun aangekochte digitale kunststuk op een mooi canvas en hangen dat aan de muur.

ES Life 23



De meeste kopers zijn echte verzamelaars. Als je op Twitter kijkt dan zie je dat deze verzamelaars ook vaak oproepen plaatsen. Zij vragen aan kunstenaars om hun beste of laatste digitale projecten te ‘droppen’ (te laten zien) in de commentaren van hun ‘post’. De verzamelaars willen kopen: hun Bitcoins of andere crypto currency uitgeven en investeren.

Echt unieke kunst

De kunstenaars zelf worden digital artists genoemd. De kunstwerken zijn NFTs (Non Fungable Tokens; een uniek digitaal eigendom) en de verzamelaars van deze kunst zijn de NFT collectors. Er zijn bekende platformen waar de NFTs worden aangeboden zoals Opensea.io of Wise.art. Om als digitale kunstenaar je eigen online galerie te hebben moet je ook een crypto wallet hebben en dus in deze currency betalen voor deelname. Het unieke aan de digitale kunstvorm en de verhandeling ervan, is dat de naam van de kunstenaar altijd aan de afbeelding vast zal zitten. En die van de koper. Dus kopiëren is moeilijk. Bovendien krijgt de kunstenaar elke keer een percentage bij doorverkoop van zijn kunstwerk. De betaling is bijzonder veilig. Voor degenen die nog nooit met crypto currency gehandeld hebben; de veiligheid van je crypto wallet en dus ook van de door jou gemaakte of aangekochte werken is uitermate hoog. Op sommige werken kun je bieden, andere hebben een vraagprijs. Sotheby USA organiseerde dit jaar de eerste echte openbare NFT verkoop.

Wat kost dat?

De prijzen die voor crypto art betaald worden zijn eveneens enigszins ‘vreemd’. Er worden enorm hoge bedragen betaald voor afbeeldingen waarvan een leek echt niet snapt waarom. En sommige heel mooie ‘ingewikkelde’ plaatjes worden aangeboden voor lage prijzen. Niet lang geleden werd een Nyan Cat-meme plaatje verkocht voor 590 duizend dollar. De afbeelding zelf is natuurlijk geen 590 duizend dollar waard. Technisch gezien zou een gebruiker deze meme op Google kunnen vinden, vastleggen met een screenshot, downloaden of opnieuw maken met Photoshop, toch?

De persoon die de Nyan Cat-meme NFT heeft gekocht, is niet de eigenaar van de meme, maar wel van de NFT. Wat hij eigenlijk bezit, is een stukje code op de Ethereum-blockchain (een van de vele crypto currencies) die het eigendom toont van het unieke ‘token’ (data-item) dat aan de meme is gekoppeld: dat is de reden waarom je de meme die je op Google hebt gedownload niet kunt verkopen - dat bestand bevat die code niet. Bovendien heeft het niet de hoge resolutie en dus niet de kwaliteit van de NFT.

Gebruik met mate

Voor degenen die geïnteresseerd zijn na het lezen van dit artikel en op onderzoek uitgaan naar NFT’s...... hier volgt speciaal voor jullie een waarschuwing. Soms lees je op de sociale media dat crypto art collectors echt verslaafd zijn aan het kijken naar NFTs en zelfs zeggen dat het achter elkaar NFTs bekijken zelfs beter is dan sex! Dus je verdiepen in deze nieuwe kunstvorm is prima, maar met mate! Want te veel kan leiden tot ....een klagende partner? :-)

Aanraders

Om een idee te krijgen hoe deze digitale kunst er dan in het ‘echt’ uitziet, zou je een kijkje kunnen nemen op Instagram bijvoorbeeld. De mensen achter @beeple_crap laten afbeeldingen zien van goede kwaliteit en die een heel groot crypto art publiek aanspreken. Het zijn meestal heel rare, gekke, soms zelfs een beetje kinderachtige afbeeldingen. @marterium is een Duitse kunstenaar met prachtige afbeeldingen. Zo ook de werken van @felix_rothschild. @maltjik is heel origineel met altijd dezelfde mensfiguren in zijn kunst. @tylekki maakt prachtige afbeeldingen van natuurfoto’s. @gifgalamirissa is een Spaanse kunstenares met heel vernieuwende projecten. Veel Instagramgebruikers kennen @nudeyogagirl en zij is ook onlangs begonnen met het maken van NFTs.

ES Life 25


13.000 m² SHOWROOM & alles op voorraad

UW SPECIALIST IN BUITENMEUBILAIR Kom langs en bekijk de nieuwe collectie!

U vindt ons hier: Autovía del Mediterráneo A7 Exit 272 Vélez - Málaga Onze ingang bevindt zich achter tankstation Repsol. Gratis parkeren.

Openingstijden: Maandag - Zaterdag: 9:00 - 20:00 uur Zondag: gesloten

WWW.DETROPEN.ES INFO@DETROPEN.ES

(+34) 642 651 074 (+34) 678 30 7706


REAL ESTATE INVESTMENTS INSURANCES

ONTDEK MÉÉR VAN SPANJE EN PORTUGAL

+34 639 67 18 93

admin@vancamp.es Vraag ons ! Wij spreken uw taal.

ACTIE: GRATIS 2 FIETSEN MEE! T.W.V. 100 EURO

Vanessa Van Camp www.spainvancamp.com

Wakker worden aan een azuurblauw meer, herten spotten in een national park, lokale specialiteiten ontdekken, snorkelen bij verlaten stranden, bodega´s bezoeken, wandelen, fietsen... het kan allemaal vanuit een comfortabele en veilige camper met Nederlandse uitleg en service. Boek direct en neem naast onze lijst met tips ook twee gratis fietsen mee! Actiecode: SCEL2020

WWW.IBEROCAMPER.COM | +34 609 120 233

Dé slaapspecialisten van de Costa del Sol

www.rogerslinnerie.com

Eigen atelier:

Boxsprings en matrassen: maatwerk tegen concurrende prijzen en snél geleverd Nederlands bedtextiel: alle maten uit voorraad leverbaar

Avenida Carlota Alessandri 158, La Carihuela - Torremolinos · Schuin tegenover Carihuela Park - Discotheek Voom Voom Openingstijden: maandag t/m zaterdag: 10.00 - 14.00 u. en verder op afspraak: 604360158. Eigen parkeer oprit


ES Life 28


Dank, jouw oude laptop, computer of tablet krijgt een tweede leven! ESpecial inzamelactie - de overhandiging Laptops, tablets, monitoren, printers, iphones, computers… in de afgelopen maanden hebben lezers hun tweedehands materiaal ingeleverd bij Electronbox in Fuengirola en Mobile Service Point in Elviria. Daar zijn de harde schijven professioneel leeggehaald en is de benodigde software geïnstalleerd zodat ze nog een tijd gebruikt kunnen worden. Op 19 november heeft Residencia Estates twee auto’s volgepakt en alles afgeleverd bij het kantoor van de Cruz Roja in Marbella. Van daaruit wordt het verdeeld over de kantoren in de hele provincie. De grotere computers en Imacs zullen worden gebruikt voor workshops die het Rode Kruis organiseert om mensen te leren omgaan met diverse computerprogramma’s. Al het andere materiaal wordt in bruikleen gegeven aan gezinnen die zelf geen computers hebben.

Ook iets doen?

Het Spaanse Rode Kruis helpt veel gezinnen die het financieel moeilijk hebben. Zodra een gezin om hulp vraagt om bijvoorbeeld de elektriciteitsrekening of eten te kunnen betalen, wordt er meteen gekeken wat het gezin verder nog nodig heeft. Zo is er begeleiding om een baan te vinden en worden kinderen online geholpen met hun huiswerk. Via https://www2.cruzroja.es/alta-socio-web kun je je opgeven als donateur van Cruz Roja. Het minimumbedrag per jaar is 36 euro, meer is natuurlijk altijd welkom.

DOCTORS @electronbo

ES Life 29


ESPECIAL SESSIES

Oververhitte huizenmarkt?

Het lijkt wel of iedereen tegenwoordig aan de Costa del Sol wil wonen. Makelaars en alle aanverwante bedrijven zijn bijna zeven dagen per week bezig met bezichtigingen, koopcontracten, hypotheken en sleuteloverhandigingen. Wat is er gebeurd, is er sprake van een oververhitte huizenmarkt? Marjan Schut nodigde Belgische en Nederlandse experts uit voor een goed gesprek aan tafel in de modelwoning van Iddomus. Tekst: Maria Kupers


Mooi weer, aardige mensen, goede voorzieningen en slechts drie uur vliegen van België en Nederland, wie wil er nu niet in de provincie Málaga wonen? Voor de lockdowns en andere beperkende maatregelen was de Costa del Sol al een geliefd gebied maar in de afgelopen twee jaar is er van alles veranderd op de huizenmarkt. Bas Mulders, eigenaar van Andalusië Specialist, merkt dat mensen niet meer als een investering kopen. “Voorheen was het een tweede huis om nu te verhuren en later misschien te gaan wonen. Maar nu zoekt men direct een huis voor zichzelf. Weg uit Nederland.” Ook Gert Cleymans van Iddomus Developers merkt dat klanten andere eisen stellen. “Ze zijn van plan om bij de eerstvolgende lockdown in hun nieuwe huis te kunnen wonen. Als ze hier al een huis hebben moet dat aangepast worden zodat ze comfortabel kunnen leven.”

Met dank aan corona

Net als overal heeft al het gedoe rondom het coronavirus ook een enorme invloed gehad op de manier van werken van de makelaars hier. Marijke de Nier van Residencia Estates was hogelijk verbaasd toen ze in het voorjaar van 2020 huizen via een videocall verkocht. “Mensen die dit gebied al kenden wilden via whatsapp het huis zien en besloten meteen dat ze het wilden kopen. Het tekenen van de akte bij de notaris gebeurde met een volmacht aan hun advocaat hier in Marbella. Ik zag de klanten pas voor het eerst in levenden lijve bij het overhandigen van de sleutel. Ik dacht dat ik met 21 jaar ervaring alles al gezien had, maar dit…” Ook Mark Verhulst van Azull deed de bezichtigingen en verkoop vorig jaar via video. “Dit jaar willen mensen nog steeds de eerste bezichtigingen via video, om de uiteindelijke beslissing te nemen komen ze even over. De makelaars hebben tijdens de eerste weken van de lockdowns in Europa misschien even wat rust gehad, daarna kregen ze het alleen maar drukker. Daar zijn volgens de experts diverse redenen voor. “Je geld op de bank zetten heeft totaal geen zin meer vandaag de dag. Vastgoed levert nu en hoogstwaarschijnlijk later meer op, als het niet in geld is dan wel in woonplezier” aldus Martin Faessen van WeCare Mortgages.

De thuisbasis

De pandemie heeft er echter ook voor gezorgd dat mensen meer zijn gaan nadenken over wat ze willen in het leven. En omdat er veel meer tijd binnenshuis is doorgebracht moet een huis nu ook aan andere wensen voldoen. Niet alleen op het gebied van de kwaliteit van materialen en indeling, ook een tuin of balkon staan nu bij vrijwel iedereen op het wensenlijstje. Het verplichte thuiswerken heeft mensen doen inzien dat je makkelijk op afstand kunt werken. En als die afstand dan drie uur vliegtijd kost maakt dat ook niet zo veel uit. “Mijn klanten zijn jonger tegenwoordig, mensen die alles behalve hun baan in Nederland opzeggen en online gaan werken” vertelt Marijke.

“Klanten stellen hogere eisen aan hun woning” Koopjes scoren?

In Nederland heb je je huis vandaag de dag bijna binnen een dag verkocht en dan ook nog voor een hoger bedrag dan de vraagprijs. Hoe zit dat hier, hebben we ook te maken met die gekte? Volgens de gespreksgenoten loopt het hier niet zo’n vaart. Er is nog steeds voldoende aanbod maar dat betekent niet dat er fors onderhandeld kan worden. “Ik kom ze nog steeds tegen, de mensen die denken dat ze de verkopers een gunst verlenen door hun huis te kopen. En dat ze daarom wel 25% onder de vraagprijs kunnen bieden” lacht Bas Mulders. Volgens Gert Cleymans is er langs de kust zo langzamerhand wel sprake van een gebrek aan grond “de mooiste plekken, met uitzicht op zee of natuur, zijn al verkocht. Dat betekent dat een groot deel van de nieuwbouw zich verplaatst naar het binnenland, daar zijn nieuwe interessante projecten op dit moment. Mark Verhulst merkt dat mensen realistischer zijn geworden, bij nieuwbouw probeert men niet meer te onderhandelen over de prijs. “Bij de verkoop van bestaande huizen probeert men het vaak nog wel, maar meestal krijg je er niet veel van af.”

ES Life 31


Waar betalen ze dat van?

“Er zijn veel regels die dit tegenwerken, vanuit de overheid maar ook projectontwikkelaars zelf stellen vaak een maximum aan het aantal huizen dat binnen een nieuwe urbanisatie gekocht kan worden.”

Volgens Marijke, Bas en Martin is dit absoluut niet het geval. Witwassen is vandaag de dag absoluut niet makkelijk meer en de gewoonte om een lagere koopprijs in de akte te zetten is ook vrijwel volledig afgeschaft, er is te veel controle. Het zijn mensen met spaargeld en die een forse winst hebben gemaakt met de verkoop van hun huis in België of Nederland die hier zonder hypotheek een huis kopen.

Omdat de pandemie niet een financiële crisis was hebben de bezichtigingen alleen een korte tijd stilgelegen, totdat de videobezichtiging normaal werd. Bouwprojecten zijn gewoon doorgegaan en ook daarvan kregen klanten een videoupdate. Makelaars hebben hun werkwijze moeten veranderen maar raakten niet persé klanten kwijt. In de sector zijn dan ook weinig tot geen faillissementen geweest en is er dus ook niet echt sprake geweest van een scheiding tussen kaf en koren.

Er zijn nog steeds heel veel mensen die het geld voor een huis zo op tafel leggen. Zijn het de steenrijken of de witwassers die naar de Costa del Sol komen?

“Geen sprake van oververhitte markt” Martin Faessen sluit echter nog steeds wel hypotheken af voor Nederlandse en Belgische klanten. “Een Spaanse hypotheek krijgen is op zich niet moeilijk, je moet echter wel een passende hypotheek weten te vinden en niet zomaar een aanbod van een bank ondertekenen. Je kunt zelfs een half jaar na de aankoop nog een hypotheek aanvragen, handig voor het geval je snel moet beslissen. Ik behandel veel aanvragen van vijftigplussers, het merendeel Nederlanders.”

Over bubbels en cowboys

Heeft de pandemie er nu voor gezorgd dat er weer een vastgoedbubbel aan het ontstaan is en dat de zogenaamde ‘cowboy makelaars’ zijn verdwenen? Iedereen aan tafel roept meteen dat beide statements niet het geval zijn. “Er is niet voldoende bouwgrond dus er kan niet te veel gebouwd worden” aldus Gert Cleymans. Martin zegt dat hij op dit moment hypotheekaanvragen krijgt voor projecten die in 2024 en 2026 opgeleverd worden, er is dus geen sprake van een overaanbod. Bas Mulders merkt dat mensen wel investeren in een tweede huis maar dat echte speculatie bijna niet voorkomt.

ES Life 32

Opletten geblazen

Er zijn de afgelopen jaren dus steeds meer mensen die een huis willen kopen in het zuiden van Spanje. Onder hen zijn kopers die zich grondig voorbereiden maar ook mensen die niet echt een doordacht plan van aanpak hebben. Iedereen aan tafel heeft wel eens te maken gehad met klanten die eigenlijk geen idee hadden van waar ze aan begonnen en op een bepaald moment zelfs gefrustreerd afhaken. Mark Verhulst is heel stellig in zijn advies: wees kritisch als het gaat om het kiezen van een makelaar. “Een mooie site is snel gemaakt en het geeft een indruk van een bedrijf, maar kijk vooral naar andere dingen. Welke service biedt iemand, hoe lang zitten ze al in het vak en hoe zijn ze in het persoonlijk contact, het moet klikken.” Bas en Marijke zijn het volledig met hem eens. De huizensites dienen volgens hen alleen om een idee te krijgen van wat er in een bepaald gebied te koop is. Een makelaar neemt de tijd om de wensen van de klant te leren kennen zodat er gericht gezocht kan worden. “Niet alleen kennen wij de regio en het aanbod hier, we hebben ook voldoende ervaring om te weten wat de verwachtingen van mensen uit het buitenland zijn. Juist door die combinatie zijn we in staat vraag en aanbod bij elkaar te brengen” aldus Marijke de Nier.


Martin Faessen Mendiela

Gert Cleymans

Eigenaar WeCare Mortgages www.wecaremortgages.com

CEO Iddomus Developers www.iddomus.com

Mark Verhulst

Bas Mulders

Sales Director Azull www.azull.com

Eigenaar Andalucía Specialist www.andaluciaspecialist.com

De Sessies We zitten regelmatig met lezers om tafel om met hen over verschillende onderwerpen te praten. Artikelen van eerdere Sessies vind je terug op www.especial-life.com Marijke de Nier Eigenaar Residencia Estates www.residenciaestates.com



JE TIELEMAN-KEUKEN waar koken een feest is! Samen koken, nieuwe gerechten uitproberen en dan lekker samen aan tafel. Meer dan ooit nemen we daar tegenwoordig de tijd voor. Een mooie en praktisch ingerichte keuken met alle snufjes die je maar kunt wensen maakt het bereiden van een maaltijd nóg aangenamer. Tieleman is de keukenspecialist die keukens levert en monteert door heel Nederland en ver daarbuiten. Dankzij de gespecialiseerde kennis, de kwalitatief hoogwaardige producten en de eigen montagedienst is het mogelijk een totaalpakket aan te bieden van ontwerp tot en met de montage op locatie. Dit alles in nauwe samenwerking met u en de betrokken partijen.

Tieleman Keukens streeft naar nul opleverpunten en gaat voor 100% klanttevredenheid, dat is de basis in het doen en denken van alle medewerkers. Al meer dan 55 jaar wordt de reputatie van leverancier van kwaliteitskeukens waargemaakt. Perfecte oplevering Met montage en service wordt nog ‘ouderwets’ omgegaan en wordt daarnaast ook uitgevoerd door eigen vakmensen. het plaatsen van een keuken is een zeer nauwkeurig werk, waarvoor Tieleman Keukens een team van uitsluitend zelf opgeleide monteurs in huis heeft. Vakmensen die zeer klantgericht werken en hart voor de zaak hebben. Zij gaan pas weg als u 100% tevreden bent. www.tieleman.nl


NATIONAAL PARK SIERRA DE LAS NIEVES

Wandelen langs de heksenkloof ES Life 36


Sinds juli 2021 heeft Andalusië een derde Nationaal Park: de Sierra de las Nieves. In mijn tijd als eigenaresse van Hotel La Posada del Angel in Ojén was er elke dag wel iemand die in dat gebied een wandeling wilde maken. Wij kennen dan ook zelf alle paadjes en prachtige uitzichten aan de Ojén-kant van het park. Maar wat maakt dit gebied zo bijzonder dat het nu de hoogste bescherming geniet? Tekst en foto’s: Helga van der Zon

Als een natuurgebied de status van Nationaal Park krijgt, komt er extra geld beschikbaar voor het beheer en de ontwikkeling van het park. En verrassend: daarnaast is er financiële ruimte voor het bevorderen van natuurgerichte recreatie, voorlichting en onderzoek. Voor de Sierra de las Nieves heeft een jaarlijkse begroting van bijna 1,5 miljoen euro. Bovendien is er voor specifieke projecten meer geld beschikbaar. De dorpen die direct in de buurt van het Nationaal park liggen profiteren ook van deze nieuwe status. Meer bezoek van natuurliefhebbers levert immers meer inkomsten op.

Bergen door botsing

De Sierra de las Nieves maakt deel uit van de Serranía de Ronda. Die ontstond miljoenen jaren geleden toen de Europese en Afrikaanse tektonische platen botsten. De Sierra de las Nieves ligt precies daar, waar aan de westkant de 2 bergketens samenkomen. Door plooiingen en het over elkaar schuiven van aardplaten is een complex systeem van hoge bergtoppen, diepe ravijnen, geulen en rivieren, kloven en grotten gevuld met grondwater in diverse lagen ontstaan. Het water uit dit gebied wordt overigens gebruikt als drinkwater voor bewoners van de omliggende gemeenten. Het hele berggebied is 100.000 hectare groot, het Nationaal Park is met haar 23.000 hectare daar een onderdeel van. Naast de witgrijze kalksteen toppen (karst), zijn er ook roodachtige periodiet rotsen. Deze laatste hebben een vulkanische oorsprong en komen op aarde nauwelijks voor. Een drietal heuvels heeft deze unieke geologisch oorsprong en zijn roodbruin van kleur (Corona, Abanto en Plaza de Armas). De contrasten zijn groot. De hoogste bergen zijn de Torrecilla (1919 m) en de Peñon de los Enamorades (1775m). Maar er zijn ook ondergrondse diepten zoals de GESM kloof (1101m) en de Sima del Aire (-658m). Al met al is de bijzondere en unieke geologische gesteldheid van dit gebied één van de redenen om van dit park een Nationaal Park te maken.

ES Life 37


Flora en Fauna

Een andere reden voor de benoeming tot Nationaal Park is de flora en fauna in het gebied. De meest bekende unieke flora is de Pinsapo. Deze spar werd in 1838 ontdekt. Inmiddels is duidelijk dat deze boom miljoenen jaren geleden, in de ijstijd, in uitgestrekte bossen voorkwam. De bossen van pinsapo’s (pinsapares) zijn uniek in Europa en bevinden zich in Andalusië alleen op de kalkhoudende bodems in de Serranía de Ronda: in de Sierra de las Nieves, de Sierra Canucha (ten noord-westen van Ojén) en in de Sierra del Pinar (Grazalema). Daarnaast komen ze voor in het gebied van Los Reales de Sierra Bermeja, maar dan op de rode periodiet gronden. Over het algemeen staan de bomen op de noordelijke hellingen, beschermd tegen overmatige zonnestraling en uitdroging. De pinsapo is de belangrijkste reden geweest om de Sierra de las Nieves tot Nationaal Park te verklaren.

ES Life 38

Mens en natuur

In dit gebied leven mensen al eeuwenlang in perfecte harmonie met de natuur. Vanwege de overvloedige natuurlijke rijkdom, de adembenemende landschappen, de brede variëteit aan ecosystemen en de aanwezigheid van unieke planten zoals de pinsapo was het natuurgebied al eerder benoemd tot Parque Natural en Reserva de Biosfera. Daarnaast heeft de Sierra de las Nieves een rijke culturele, historische en etnologische erfenis. De naam ‘de las Nieves’ heeft haar oorsprong in het feit dat er in de winter op de toppen van de bergen sneeuw kan vallen. Deze sneeuw werd vroeger bewaard in putten, die in de zomer ’s nachts met muilezels werd vervoerd naar de dorpen voor koeling. Deze putten zijn op sommige plaatsen nog te vinden.


De wandelpareltjes

Een selectie van de mooiste wandelingen in de Sierra de las Nieves: Sendero Tajo de la Caina en Sendero Saucillo, beiden circulair vanaf Yunquera Sendero La Pozuela vanaf Refugio de Juanar (zie Especial Life, juni 2021) Canelón de Istan, een wandeling naar een waterpoel voor een verkoelende duik Castano Santo, een kastanjeboom van 1000 jaar oud met een omvang van 14m en 23m hoog Monumento Natura: El Pinsapo de la Escalereta, de oudste pinsapo van ongeveer 350-550 jaar, 26 m hoog, 5m dik en een kruin van 200 m2 (Parauta) En ik voeg hier graag nog aan toe: de EcoReserva Ojén, opvang voor hulpbehoevende wilde dieren, educatie en onderzoek.

Wat gaat er veranderen

Met de komst van het Nationaal Park komt er op korte termijn geld beschikbaar vooral voor stimulering van toeristisch gebruik van het park door de realisatie van onderstaande punten. • Yunquera: een kantoor van waaruit het beheer wordt geregeld • Een bezoekerscentrum in Parauta (zona llamada Conejeras) bij de ingang van de Camino de Quejigales (ook vertrekpunt voor beklimming van de Torrecilla), op de weg tussen Ronda en San Pedro • Een bezoekerscentrum bij de ingang van Tolox • Een natuurklaslokaal voor milieu-educatie in El Burgo • Een informatiecentrum in de dorpen die tot het park behoren • Overnachtingsplaatsen voor campers

Het Parque Nacional Sierra de las Nieves 1. Behoorde tot het Parque Natural en is nu ook Nationaal Park 2. Behoort nog steeds tot Parque Natural maar niet tot het Nationaal Park 3. Behoorde niet tot Parque Natural, maar is toegevoegd aan het Nationaal Park

ES Life 39


Wandeling Tajo de la Caína

(niveau medio, hoogteverschil 232 m) Midden in het Nationaal Park ligt een tweetal circulaire wandelingen van zo’n 2 uur. Tijdens deze wandelingen heb je het beste zicht op de bijzondere pinsapo. Wij doen de “Tajo de la Caína” die vertrekt vanaf Mirador Luis Ceballos. Vanuit Yunquera verlaten we de A366 (richting Ronda), na het benzinestation, om af te slaan naar links, de Camino de Sierra de las Nieves, in de richting van het sportcomplex (polideportivo municipal). In de zomer is het niet mogelijk om hier met de auto naar toe te rijden (gesloten aprilhalf oktober). In dat geval kun je de auto, na 4.2 km op een kleine parkeerplaats achterlaten en dan het pad volgen tot de mirador. Tot de mirador is het 2,5 km, over een makkelijk te lopen pad met prachtige uitzichten. Hier en daar zie je al een eenzame pinsapo, maar voornamelijk Aleppo dennen en mediterraan struikgewas.

Vanaf de mirador heb je een spectaculair uitzicht op het enorme bos met sparren. Vanaf de mirador gaan we rechtsaf (ronde tegen de klok in). Van de twee paden nemen we het onderste. Na enige tijd komen we aan in het woud. De bomen zijn enorm en bieden veel schaduw, op de route staan af en toe paaltjes met pijlen, je kunt eigenlijk niet fout gaan. De volgende aanwijzing is een natuurlijke mirador: la Era de los Gamones. Van hier hebben we uitzicht op de mirador van ons vertrekpunt en het dorp Yunquera. De kust en de zee kunnen we vandaag niet zien, het is te heiig. Ook de roodbruine rotsen van de Cerro Corona zouden te zien moeten zijn. Hier bevinden zich dus twee soorten gebergten, dicht bij elkaar. Maar snel door, want het mooiste van de wandeling komt nu. Loop een klein stukje door naar boven, na zo’n 5 minuten begint de Tajo de la Caína, een enorme kloof in het gebergte, meer dan 100 meter omlaag. Vanaf daar domineert ‘la Cañada de las Carnicerías’. En ook deze berg staat weer vol met pinsapo’s.

Kaartje: @eforestal - http://www.forestry.es

ES Life 40


We lopen terug naar de Era en nemen het pad naar rechts. We moeten straks nog ergens het dal oversteken, maar lopen op hoogte in een bocht naar de smalste oversteek. Via de Cañada (bergengte) del Alhucemar dalen we af naar een zonnig stuk met dennenbomen en mediterraan struikgewas. Daarna volgt een stijl klimmetje weer terug naar de mirador waar we begonnen. De wandeling was prachtig. Maar in het voorjaar of wanneer de dennenappels aan de bomen hangen, zal het waarschijnlijk nog mooier zijn. We willen deze wandeling sowieso nog een keer doen, net na zonsopgang, om de Spaanse Ibex en andere bijzondere dieren te zien. Na afloop van de wandeling bezoeken we nog één van de witte dorpjes. In Yunquera brengen we een bezoek aan Bar Quini. Hier bestellen we twee drankjes en twee heerlijke broodjes lomo. Al met al € 8,50 bij elkaar, inclusief een heleboel vriendelijkheid. Ook hiervoor komen we graag nog een keer terug, alleen dan met wat meer tijd voor een uitgebreidere maaltijd.

ES Life 41

Tajo de La Caína: volgens de legende komt de naam komt van een vrouw bijgenaamd La Caína, die volgens de kerkelijke rechtbank (la Inquisición) van de rots moest worden gegooid vanwege hekserij.


namaste - s a f a r i spowered by nature

ERVAAR AFRIKA √ safari in Tanzania √ op maat gemaakte reizen √ avontuur is gegarandeerd namastesafaris.nl

ALS JE ZELF NIET MEER

KUNT VERTELLEN WAT JE LAATSTE WENSEN ZIJN

Je staat nu midden in het leven maar er kán een moment komen dat alles verandert. En dan wil je natuurlijk wel dat jouw wensen voor de laatste momenten van je leven gerespecteerd worden. De enige manier in Spanje om dit juridisch vast te leggen, is via het medisch testament. Daarin geef je aan wat je wilt op het gebied van: √ behandeling √ medicatie √ donorschap √ wettelijk vertegenwoordiger √ euthanasie Hulp en vertaling bij het invullen en registreren van jouw medisch testament. www.medischtestament.com


AZULL, VASTGOEDMAKELAAR AAN DE COSTA DEL SOL

KOOP GEEN KAT IN EEN ZAK

AL WAT JE MOET WETEN VOOR JE VASTGOED KOOPT AAN DE COSTA DEL SOL

I NF O S E S S I E

16 DEC 2 8 JA N MARBELLA

WAAROM DEELNEMEN? We leggen je haarfijn uit wat de best scorende projecten aan de Costa de Sol zijn. Voorstelling van projecten key ready en nu extra voordelig. Voorstelling projecten op plan met de beste prijs/kwaliteit.

Azull Office Costa del Sol Our Space Oasis Business Centre Ctra. de Cádiz km 176 29602 Marbella, Málaga España Ontvangst vanaf 10u met een kopje koffie of thee

OOK VOLGENDE VRAGEN KOMEN AAN BOD

Start presentatie stipt om 10u30

Hoeveel huurinkomsten haal je nu werkelijk? Hoe zit het met bankgaranties, bouwvergunning?

DEELNAME GRATIS Inschrijven verplicht via

Welke kosten heb je als eigenaar?

Mark Verhulst gsm +34 657 326 812 mark@azull.info Of via www.azull.info

Hoe zit het met de belastingen?

Dé makelaar voor jouw huis in Spanje

www.azull.info info@azull.info


Hills Café & Restaurant

Indonesische rijsttafel Als je iets wilt vieren met je familie of vrienden of gewoon een heerlijke lunch wilt, dan is dit verborgen juweeltje een uitstekende plaats om naar toe te gaan. Kies voor de rijs�afel en de tafel komt helemaal vol te staan met allemaal bakjes rijst, stokjes saté, knapperige kroepoek en geurende groente- en vleesgerechten. Wat ons betre� de beste rijs�afel aan de kust! Elke zaterdag van 12.30 tot 16 uur

Hills Café & Restaurant Benavahavis Hills Country Club Bel voor reserveringen: 952 856 171 of mail hillscafe@benahavishills.com

CDS

CLINICA DENTAL SORIANO

Uw Nederlandse tandarts aan de Costa del Sol gespecialiseerd in kroon- en brugwerk

Leonard Pelzer: We zijn gespecialiseerd in herstellen van uw gebit door middel van kronen en bruggen waarbij vaak implantaten (en chirurgie) overbodig zijn.

Maak een vrijblijvende afspraak voor een informatie consult.

951 31 70 21 of bezoek onze site: www.cdsoriano.com voor

na

voor

na

Calle Calvario 8, Edificio Marbelsun 1, 6e etage, deur 11 (tegenover de kerk in calle Calvario) Marbella - Centrum


COLUMN Vamos a la playa “Je komt er zeker heel vaak?” deze vraag wordt mij regelmatig gesteld sinds ik in Spanje woon. Standaard is mijn antwoord “Nee, niet echt eigenlijk. Tenminste niet zo vaak als voor mijn emigratie”. Voor de mensen die niet in een vakantieland wonen is het misschien ondenkbaar dat je er niet regelmatig een bezoek aan brengt als je er relatief zo dichtbij woont én ook nog eens over meer dan 300 dagen zon per jaar beschikt. Ik heb het natuurlijk over het strand! Herinneringen In Nederland woonde ik net zover bij het strand vandaan als nu en ik kwam er vaak. Ik heb er dan ook veel mooie herinneringen. Zo herinner ik me de kleffe witte boterhammen met kaas die ik op het strand at toen ik klein was. Standaard met wat zand, maar ach dat schuurde de maag en ziek werd je er niet van. Sterker nog; het was goed voor je immuunsysteem. Net zoals het goed was om te onthouden bij welk nummer strandpaal je ouders achter hun windscherm lagen, zodat je ze zonder paniek en tranen snel terugvond. Ik herinner me de viskar op het harde zand waar we naartoe renden voor een portie kibbeling of een grote zure bom. Maar ook het ijsje op de terugweg naar de auto en het gevoel van rood verbrande billen. Als tiener kwam ik er met een groep vrienden om te bakken totdat de zon onderging. Het ijsje was inmiddels vervangen door een bak patat en een biertje. Het strand was ook de plek waar ik heenging als ik mijn hoofd wilde leegmaken of behoefte had aan nieuwe energie of inspiratie. De wind waaide al mijn zorgen weg en schrijven bij een strandtent hielp me om mezelf en het leven beter te begrijpen. Dromen Het strand was ook de plek waar ik ten huwelijk werd gevraagd en waar we later met ons gezinnetje kwamen om zandkastelen te bouwen, lange wandelingen te maken en te dromen over onze toekomst. Het was dan ook op het strand dat we onze kinderen vertelden dat we gingen emigreren. Playa Sinds ik in Spanje woon, is mijn relatie met het strand veranderd. In de zomer vind ik het er te warm en druk door de hoeveelheid toeristen. In het voor- en najaar ga ik er soms heen voor een wandeling of lunch bij een strandtent. Heel sporadisch zelfs voor een paar uur ontspannen op een zonnebedje met een fijn boek en goed gezelschap. Maar waar ik in Nederland naar het strand ging om mijn hoofd leeg te maken, loop ik nu door mijn eigen boomgaard of maak ik een wandeling over de campo. En schrijven doe ik tegenwoordig waar en wanneer ik maar kan, want ‘Life is a beach’ ten slotte!

Joyce van Ombergen-Jong Internship & personal coach www.jongleren.es / www.yourjourney.academy ES Life 45


WEGWIJS IN HET ERFRECHT HAK & REIN VOS JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN

D

NEDERLAN

SPANJE

TESTAMEN

T

TESTAMENTO

SCHENKINGEN

DONACIONES HERENCI

ERFENIS

AS

GEN

IN BELAST

IMPUE

STOS

Nalatenschap in Nederland en Spanje, precies zoals u het wilt!

Achtergronden en actuele informatie:

Of u nu in Nederland of in Spanje woont of in beide landen bezit heeft, wij stellen het juiste testament voor ú op. Zo weet u zeker dat uw wensen worden uitgevoerd en uw nabestaanden probleemloos en belastingvriendelijk erven.

Op onze website vindt u zeer uitgebreide inhoudelijke informatie over erfrecht, nalatenschappen en schenkingen en de fiscale aspecten daarvan. Scan de QR-code voor een eerste indruk van onze dienstverlening.

HAK & REIN VOS

juridisch adviseurs en notarissen Nederland: Meentweg 8, 8224 BP Lelystad

www.erfrechtinspanje.nl info@erfrechtinspanje.nl tel.: 965.020.254 (vanuit Spanje) tel.: 0320-247394 (vanuit Nederland)

Spanje: Calle Jacinto Benavente 23, Marbella Calle W.A. Mozart 3 Spanje, Albir


COLUMN Groepsimmuniteit bij huisdieren Het afgelopen anderhalve jaar hebben we veel gehoord en gelezen over vaccinaties in het kader van COVID 19. Concepten als groepsimmuniteit, het herhalen van vaccinaties, opbouwen van afweerstoffen en diverse varianten van het virus zijn regelmatig aan bod gekomen. Je zou denken dat we toch inmiddels wel iets begrijpen van hoe virussen te werk gaan. Hoe groot is dus de schrik nu er uit recent onderzoek is gebleken dan nog geen 70 procent van de honden in Spanje een geldige hondsdolheid (rabies) enting heeft. Laat staan dat de duizenden straatkatten überhaupt ooit ingeënt zijn. En dat terwijl het in Spanje toch wettelijk verplicht is honden, katten en fretten jaarlijks tegen hondsdolheid in te enten. Het feit dat dit niet genoeg gebeurt betekent dat de groepsimmuniteit veel te laag is, dat betekent weer dat een uitbraak van hondsdolheid helemaal nog niet zo’n onwaarschijnlijk scenario is. Zeker hier aan de Costa del Sol, de plek waar iedereen die naar en van Marokko reist langskomt. In dat land komt hondsdolheid regelmatig voor. Het is ook een zoönose, dat betekent dat het van dier op mens kan overgaan. Waarom we geen hondsdolheid willen krijgen is heel simpel: je hebt 98 % kans dat je hieraan overlijdt. Dat geldt dus voor honden, katten, fretten maar ook voor mensen. Rabiës wordt veroorzaakt door een Lyssa virus en wordt overgebracht door besmet speeksel, door bijten of krabben. Het ziekteverloop kent verschillende fasen en het kan wel een jaar duren voor het begint. Eerst treden er allerlei niet specifieke klachten op zoals rillingen, koorts, niet lekker voelen, verminderde eetlust,misselijkheid, braken en hoofdpijn. De wond kan pijn doen en jeuken. In de daaropvolgende neurologische fase, kunnen hyperactiviteit, nekstijfheid, toevallen en verlammingen optreden. Ongeveer de helft van de patiënten ontwikkelt lucht –en/of waterfobie. Hierbij treden ernstige spierspasmen op bij het voelen van lucht, het zien of drinken van water. Samen met een verhoogde aanmaak van speeksel ontstaat zo het schuimen uit de mond. Uiteindelijk belandt de patiënt in coma en overlijdt. In het paspoort van uw hond, kat of fret staat wanneer de laatste rabiësvaccinatie is gegeven en tot wanneer het geldig is. Laten we met z’n allen in elk geval het risico van hondsdolheid vermijden!

Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com ES Life 47


belgische wijnboer op eenzame hoogte Op de top van de Sierra de Cártama ligt Bodegas Sànchez Rosado. Daar ontmoet ik Bruno Laureys uit België, de huidige eigenaar van de bodega. Vanaf daar hebben we een prachtig uitzicht over de wijngaard en in de verte in het dal, het dorp Càrtama. Een mooie plek voor een goed gesprek over waterstress, hitte, druiven en natuurlijk wijn. Tekst & foto’s: Ronald Dorlas, Thomas Thompson

ES Life 48


ES Life 49


Wijnbouw sinds de Romeinen

De Romeinen waren de eersten die hier hun eigen wijn maakten. Toen de Phylloxera Luis tussen 1840 en 1870 alle wijnstokken in Europa uitroeide is er rondom Cártama nooit meer wijn gemaakt. Bruno vertelt dat Enrique Sànchez Rosado uit Màlaga in 1998 het 7 hectare grote landgoed La Chamuscà kocht. Zijn plan was de wijnbouwtraditie in dit gebied te herstellen. In 2000 beplantte Enrique het eerste perceel van 1,5ha met druivenstokken. In 2007 werd de bodega gebouwd en de eerste wijn geproduceerd. Helaas moest Enrique in 2016 wegens zijn gezondheid de wijnbouw opgeven.

Belgische overname

Bruno Laureys en zijn vrouw Darifa El Makrini wonen sinds 2013 in Málaga. Zij zijn fervente wijnliefhebbers, vooral van Bordeauxwijnen. Viavia kwamen zij rond 2016 in contact met de familie Sànchez Rosado en besloten de wijnmakerij van hen over te nemen. Het Belgische echtpaar had hun eerste oogst in 2017. Zij breidden de wijngaard uit en beplantte in maart 2019 nog een perceel van 1 ha met 4.000 druivenstokken: Merlot, Cabernet-Sauvignon, Syrah en Garnacha. Het plan is om de wijngaard in de komende jaren elk jaar met een hectare uit te breiden. Alle soorten druiven worden geënt op dezelfde Amerikaanse wortel om phylloxera te voorkomen. Daarna duurt het drie jaar voordat aan de druivenstokken voldoende druiven groeien om te kunnen oogsten.

ES Life 50

De in 2019 geplante wijngaard zal pas in 2022 de eerste oogst leveren. In de tussentijd wordt een deel van de druiven ingekocht van druiventelers in Ronda en Mollina.

Hard werk in de wijngaard

Bruno runt de wijnmakerij samen met Darifa, zij zijn allebei zeer betrokken bij het onderhoud van de wijngaarden, de oogst en het maken van de wijn. Ze worden daarbij geholpen door oenoloog Rafael Lopez, die vanaf het begin met de familie Sànchez Rosado betrokken is, en één of twee contractarbeiders uit Càrtama voor het onderhoud van de wijngaard. Tijdens de oogstperiode loopt dat op tot 8 à 10 man, waaronder Bruno, Darifa, Rafael en zijn beide zoons. Aangezien het op deze steile en rotsachtige heuvels niet mogelijk is met machines te werken wordt alles met de hand gedaan. Daardoor gaat het gereedmaken van het land voor de druivenstokken zeer langzaam en kan het beplanten wel een jaar duren. Het voordeel van werken met de hand is dat er veel aandacht aan kwaliteit kan worden besteed.

Hete en droge zomers

In Cártama valt er in de zomer nagenoeg geen regen en de temperatuur in de wijngaard kan oplopen tot wel 40°C, dus zouden de druivenstokken het niet volhouden zonder irrigatie. De grond bestaat uit klei, kwarts en grind en is zeer arm.


De wijngaard wordt vanaf half mei tot aan de oogst in augustus geïrrigeerd met water uit eigen bron. De bodega heeft voor de zekerheid ook nog twee reservoirs van 50.000 liter en 100.000 liter die gedurende de winter gevuld worden vanuit de bron. Zo is er in de zomer net genoeg water om te irrigeren. Teveel water is echter niet goed, een beetje waterstress zorgt ervoor dat de druivenstok diepe wortels gaat groeien. Daardoor worden er ook meer mineralen uit de bodem opgenomen en dat proef je terug in de druiven.

Vroege oogst

De druiven worden in augustus geoogst. Het exacte oogstmoment wordt bepaald aan de hand van het suikergehalte in de druiven, dat vanaf juli wekelijks gemeten wordt. De druiven moeten voldoende rijp zijn, maar het suikergehalte mag niet te hoog oplopen, zodat het alcoholpercentage in de wijn niet te hoog wordt. De wijnen hebben al een relatief hoog alcoholpercentage: de witte heeft 13% alcohol, de rode 14 -14,5%.

Van druiven naar wijn

In de bodega staan moderne, temperatuur gecontroleerde roestvrijstalen fermentatievaten. Die zitten nu vol met de oogst van 2021. De druiven worden per soort apart gefermenteerd, want iedere soort heeft zijn eigen optimale fermentatie tijd tussen 2 en 3 weken. De fermentatie is inmiddels afgelopen, nu laat men de wijn rusten tot januari om dan verder te rijpen op Frans eikenhouten vaten.

We lopen naar de kelder waar die vaten liggen. Toen Bruno de bodega kocht had die slechts vijf eikenhouten vaten, ondertussen zijn er twintig bijgekocht. Daarin liggen nu de de crianza 2019 en reserva 2017 te rijpen. Die wijnen zullen begin volgend jaar gebotteld worden, zodat de vaten vrijkomen voor de rijping van de 2021 oogst. Ook de rijping op vat verloopt voor iedere druivensoort apart, want de rijpingstijd is per druivensoort verschillend. Pas vlak voor de botteling van de wijn wordt de assemblage van de verschillende druiven gemaakt door Bruno samen met Rafael, de oenoloog. De productie is nu 10.000 flessen per jaar en kan worden uitgebreid tot 25.000 flessen (150 hectoliter).

Cartima Siglo XXI

Bruno verkoopt zijn wijnen onder de naam Cartima Siglo XXI. Cartima is de Romeinse naam voor Cártama en verwijst naar de eeuwen oude wijnbouwtraditie daar. Siglo XXI geeft aan dat de wijn van de 21ste eeuw is. Zijn wijn valt onder de Denominación de Origen Sierras de Màlaga en staat onder toezicht van de Consejo Regulador. Bruno wil wijnen maken die afwijken van het klassieke Spaanse patroon, want hij ziet er geen heil in te concurreren met de bekende Spaanse wijnen zoals Verdejo of Rioja. Hij maakt vier wijnen: een witte, een rosé, een rode crianza en een rode reserva.

ES Life 51


Moscatel Secco is een droge witte wijn. Bruno maakt die van ingekochte druiven van een perceel in Axarquia, omdat de grond en het klimaat in Sierra de Càrtama niet geschikt is voor de moscatel druif. In Axarquia wordt van de moscatel druif voornamelijk zoete witte wijn gemaakt, maar Bruno vindt het interessant om een droge witte wijn te maken van de moscatel de alejandria, omdat het een typische druif uit Màlaga is. Moscatel levert een aromatische witte wijn, die zich onderscheidt van andere Spaanse witte wijnen. Na de fermentatie rijpt de wijn 3 maanden op de lie en dan ondergaat de helft van de wijn nog eens 3 maanden rijping en malolactische gisting op Frans eikenhouten vaten om de wijn wat ronder te maken en meer lengte te geven. Rosado is een rosé wijn van Syrah. Volgens Bruno wordt er weinig goede rosado gemaakt in Andalusië. Het ziet er naar uit dat hij gelijk heeft, want zijn rosado 2019 is inmiddels uitverkocht. De rosado ondergaat eveneens 3 maanden rijping op de lie in het roestvrijstalen vat. De oogst van 2021 zit nog in het vat en komt in het begin van 2022 in de verkoop.

ES Life 52

Bruno beoogt rode wijn te maken in de stijl van Bordeaux op basis van Merlot en Cabernet-Sauvignon, druivensoorten die bij de wijnconsument wel bekend zijn. Daarnaast gebruikt hij in de assemblage Syrah en Grenache en in de toekomst misschien Petit-Verdot, een druif die ook veel in Bordeaux gebruikt wordt en die in klimaat van Càrtama goed gedijt. Met hoofdzakelijk Merlot druiven gaat Bruno’s wijn richting de stijl van St. Emillion. Crianza 2017 is Bruno’s eerste eigen oogst. Het is een assemblage van 1/3 Merlot, 1/3 CabernetSauvignon en 1/3 Syrah. De wijnen worden apart gerijpt op Frans eikenhouten vaten gedurende 12 maanden. Na de assemblage ondergaat de wijn nog 12 maanden rijping in de fles voordat die in de verkoop komt. De Crianza 2018 ligt nog op de fles te rijpen en komt beging volgend jaar in de verkoop. Bruno is van plan de Crianza 2021 van slechts Merlot en Cabernet-Sauvignon te maken om nog dichter bij de stijl van St. Emillion te komen. Reserva 2017 heeft 18 maanden rijping op Frans eikenhouten vaten gehad en moet dan 2 jaar in de fles rijpen, dus die komt ook in het begin van 2022 beschikbaar.


En wat is het resultaat?

De rondleiding in bodega eindigt aan de proeftafel, waar de glazen en kazen al klaar staan. Wij proeven eerst de Moscatel Secco 2020: die heeft een mooie heldere goudgele kleur; aromatische neus, licht bloemig met peer, annanas, citrus en een vleugje honing; mond vullend met concentratie en intensiteit in balans met fris fruitige zuren, mooie lengte met een licht bittertje in de afdronk. Bruno drinkt deze wijn graag bij mosselen, bij lichte kazen; ik zou hem ook kunnen drinken bij een zachte vis als lubina a la sal. De Crianza 2017 is mooi helder, robijnrood; in de neus heeft die zwoele aroma’s van rijp (gestoofd) donkerrood en zwart fruit/bosvruchten met tonen van balsamico, mocca, en mooi geïntegreerd eikenhout; hij is vol in de mond met mooie concentratie en hoog in alcohol (14%), elegante zuren zijn in balans met rijpe tannines, die de wijn structuur geven en een mooie lange en fruitige afdronk. Deze wijn combineert mooi bij tapas zoals albondigas en jamon, rood vlees zoals magret de pato, rijpe kazen.

Marketing en verkoop

Bruno heeft een nieuwe etiketten ontworpen voor de wijnen. Bloemen op het Moscatel etiket verbeelden de aroma’s in de wijn. De Crianza heeft een ballerina op het etiket die de elegantie van de wijn verbeeldt. Bruno verkoopt zijn wijnen in de toprestaurants en vinotecas in Màlaga, waar hij zelf graag komt. Hij onderhoudt nauw contact met zijn klanten door zelf de wijn in Málaga te bezorgen. U vindt zijn wijnen onder andere bij Chiringuito Miguelito el cariñoso aan Playa Pedregalejo, Los Patios de Beates, Restaurante Amador (van wijlen de Nederlandse kunstenares Irene van Vlijmen), Alexso, Marisqueria Jacinto, Primitivo in El Palo, El Refectorium, Mesón Santiago. Verder ziet Bruno het marktpotentieel voor zijn wijnen vooral in Noord-Europa (Scandinavië, Benelux, Duitsland en Frankrijk). De bodega ontvangt veel toeristen uit die landen, die graag wijn meenemen of naar huis laten verzenden. Zij waarderen het verhaal achter de wijn, dat zij de wijnboer hebben ontmoet en weten waar de wijn vandaan komt. U kunt Bodega Sànchez zelf bezoeken voor een rondleiding en een proeverij. Kijk op de website www.bodegasSànchezrosado.com of bel met +34 648 790 070

ES Life 53


electro-experts voor thuis

THUIS ALLES GOED GEREGELD Judith en Eric, bekend van Satelliet Systemen, brengen expertise aan huis. Of u nu vernieuwing wenst op het gebied van televisie, internet, alarmsystemen of een wasmachine of koelkast nodig hebt, u kunt rekenen op vakmanschap, advies op maat, fantastische service en perfecte installatie. Alle merken leverbaar! Vandaag besteld, morgen in huis!

TV, AUDIO, INTERNET

ALARM INSTALLATIES

WITGOED & HUISHOUDING

BOUW BEGELEIDING

TV, internet en audio systemen vernieuwen snel. Wij beschikken over up-to-date kennis én apparatuur.

Er komt het één en ander kijken bij het installeren van een alarmsysteem. Wij staan klaar voor advies en montage.

Altijd lastig wanneer een huishoudapparaat kapot gaat. Eén telefoontje en u heeft morgen al een nieuwe machine in huis.

Tijdens de bouw is het handig alvast na te denken over uw electro-systemen. Wij geven graag advies en begeleiding.

Volg ons op facebook voor de laatste up-dates en mooie aanbiedingen: JEsystemsSPAIN

Mijas, Costa del Sol • 952 591 603 • 676 888 565

WWW.JE-SYSTEMS.NET | INFO@JE-SYSTEMS.NET


COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ

Gerust je beide oogjes toe

Samen altijd beter

De wereld om ons heen verandert continu en de zorg om ons milieu was wereldwijd nog nooit zo actueel als nu.

Ondernemers aan de Costa del Sol doen zaken met allerlei andere nationaliteiten, maar toch is het prettig om zo nu en dan samen te komen met mensen die dezelfde culturele achtergrond hebben.

Roger´s Linnerie eist al jarenlang van textielleveranciers dat ze aan de strengste milieu- en sociale voorschriften voldoen. We werken daarom alleen met leveranciers die de REACH-normen voor chemische stoffen volgen en ´Oeko-Tex 100´ gecertificeerd zijn, gericht op het verminderen van het chemische risico voor de menselijke gezondheid en het milieu. Zo is al ons bedtextiel getest op schadelijke stoffen en blijft onder strenge controle. Biologische katoen heeft bovendien ook een groot voordeel voor de consument: omdat het eindprodukt niet in contact is geweest met pesticiden hoeft het tijdens het productieproces ook niet nabehandeld te worden met veel hard en soms vervuild water. Het voelt veel schoner en zachter aan. De allernieuwste bedtextiel collectie ORGANIC BASICS van onze hofleverancier Beddinghouse is tevens stonewashed met mineraalkiezels waardoor het helemaal als een 2e huid aanvoelt. Het jeans stiksel rondom de overtrekken en slopen geven je bed tevens een stoere vintage look. Dé nieuwe trend voor 2022 is er in frisse basic tinten en voor de Costa del Sol exclusief verkrijgbaar bij Roger´s Linnerie in Torremolinos.

Ellas is een netwerk voor Nederlandstalige vrouwelijke ondernemers in de provincie Málaga. De leden zijn allemaal zakenvrouwen, sommigen van hen runnen een bedrijf met personeel, anderen zijn zelfstandig ondernemer en we hebben ook leden die een managementfunctie bij een bepaald bedrijf. Ieder heeft een eigen vakgebied, ervaringen en netwerken waar je uit kunt putten. Buiten dat hebben de leden ook vaak onderling contact, omdat ze samenwerken aan een project of bijvoorbeeld hun belastingzaken door een ander lid laten afhandelen. Elke tweede dinsdag van de maand ontmoeten we elkaar, om een lichte maaltijd te delen en dan is er een bepaald thema of een activiteit die inhoud aan de avond geeft. Heb je interesse je bij Ellas aan te sluiten, stuur dan een bericht aan: contact@ellas-spanje.com voor meer informatie. www.ellas-spanje.com

www.rogerslinnerie.com

ES Life 55


PPPPPPPP CCCCC

Become a member and enjoy unlimited services throughout the year. 1 annual contribution = ◊ Unlimited consultation ◊ As many repairs or chores as you wish

Met ons advies onderneemt ú de juiste stappen in Spanje.

◊ Professional team ◊ Within 24 hours ◊ Neat finish

Fiscaal & Juridisch Advies Spanje Nederland Aan- & Verkoopbegeleiding Onroerend Goed Spanje Belasting Aangiftes Spanje Nederland Overige fiscale en juridische diensten Nieuw adres: Calle Venus Edf. 8, prt. 9, 1D Urb. Sun Beach - Costalita Area Marbella - Estepona

◊ English, French, Spanish, Dutch ◊ Free user-friendly APP

PPPPPPPP CCCCC ,P ARE ,,

Spanje: Marbella Nederland: Breda (+34) 951 419 998

''

,

.

info@doorakkerstaxlaw.com www.doorakkerstaxlaw.com

LUXE ELEKTRISCHE GOLFTROLLEYS met of zonder afstandsbediening partner van www.golfted.com info@golfted.com T. +31 6 2222 3303

uponcode Maak gebruik van de co alig ESP049 en ontvang eenm p! nkoo € 49,- korting op uw aa

Kijk op ww w.golfted.com Rechtstreeks van de importeur en zonder tussenhandel! Dat zie je absoluut terug in de prijs. Bekijk ons assortiment op www.golfted.com met elektrische golftrolleys van RVS, Aluminium en Carbon.

€699,-

Aluminium met afstandsbediening € 699 RVS zonder afstandsbediening € 729 RVS met afstandsbediening vanaf € 789 Carbon lichtgewicht v.a. € 1.449


COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ

Azull zoekt makelaar Azull is een vastgoedmakelaar, gespecialiseerd in de verkoop van Spaanse woningen aan Belgen en Nederlanders. Ons kantoor in Marbella zoekt een ervaren makelaar, een teamspeler met passie voor mensen en vastgoed. Jouw job = klanten begeleiden in hun zoektocht naar hun droomwoning. Je bezoekt samen met de streek en zoekt de meest passende woning. Je onderhandelt de beste voorwaarden. Na de verkoop sta je de klanten bij. Begeleiding naar de advocaat en informatie geven hoe dit werkt in Spanje en hun thuisland. Je werkterrein: van Nerja tot Sotogrande, onze accountmanagers vullen je agenda.

Een must • • • • • •

minimaal 2 jaar ervaring als vastgoedmakelaar aan de Costa del Sol resident (min 2 j.) in Spanje, je kent de streek teamspeler maar ook zelfstandig werker vlot 2 talig (Nederlands-Engels, Frans is een plus). Beheersing Spaans gewaardeerd zeer vlot met de computer Je werkt vanaf kantoor en vanaf thuis

Wat bieden we? • • •

Een aantrekkelijke vergoeding Firmawagen met tankkaart GSM en laptop

Hoe solliciteren?

Laat je verwennen tijdens de feestdagen Of je nu uit eten gaat met je partner, vrienden of familie, als chef-kok Javier Ponte voor je kookt heb je gegarandeerd een smakelijke maaltijd. Javier is de samensteller van de menu’s van de restaurants Paella’s y más en San Francisco Marbella. Zijn teams van koks maken de uitgelezen gerechten voor elke gelegenheid. Paella’s y más is een modern urban restaurant waar je van verfijnde Spaanse gerechten kunt genieten. Alles wordt gemaakt met verse producten uit de regio. De specialiteiten zijn diverse soorten paella’s, gegrild vlees, salades en zeevruchten. Het restaurant heeft een groot zonnig terras, en een bar. Het is uitstekend geschikt voor een romantisch diner, een zakenlunch en feestelijke bijeenkomsten. San Francisco Marbella, is een gezellige gastro cocktail bar in het centrum van Marbella. Op het menu staat een uitgebreide selectie tapas om te delen, de specialiteit is gegrild vlees en vis. De cocktail bar is de perfecte plek om met collega’s, vrienden of familie het glas te heffen op de feestdagen. Beide restaurants hebben speciale groepsarrangementen en Oudjaarsmenu’s. Hoogste tijd om te reserveren! www.restaurantepaellasymas.com www.sanfranciscomarbella.com

Mail je CV en motivatie voor 31 januari naar mark@azull.info en marleen@azull.info in cc. Enkel mails met CV én motivatie worden behandeld.

ES Life 57


ecofynder NATUURLIJKE VERZORGING

ESpecial kortingscode: PROMO20

BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997 • • • • • • • • •

nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies

Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas

Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona Frank van Krimpen +34 951 135 973 | +34 628 111 989 admin@construxus.es


COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ

Docenten op stage in Málaga Málaga was al een tijd hot and happening voor toeristen en studenten. Nu komen ook docenten naar Zuid-Spaanse stad voor een internationale ervaring. Ze komen hier om hun leerlingen diehier stage lopen te bezoeken maar gaan ook op bezoek bij Spaanse scholen en andere lokale organisaties. Het in Málaga gevestigde stagebemiddelingsbureau JongLeren.es organiseerde al de stages voor de studenten en nu dus ook voor de docenten. Door docenten kennis te laten maken met het onderwijs en bedrijfsleven in Spanje ontstaan er unieke samenwerkingen tussen scholen en bedrijven in Nederland en Spanje, met als resultaat een boost voor de internationalisering in het onderwijs. De gemeente Málaga heeft toegezegd samen te gaan werken met JongLeren.es en mbo school Scalda in een platform met scholen en bedrijven uit Nederland, Frankrijk, Oostenrijk en Portugal. In dit samenwerkingsverband staat centraal jongeren efficienter te laten aansluiten bij de arbeidsmarkt. www.jongleren.es

Uit eten voor een goed doel, smakelijk! Uit eten gaan bij Vino Mio is altijd al lekker maar het wordt nèt iets smakelijker als je daarmee ook meteen een goed doel steunt. Hélène Mostertman is al jaren actief met diverse sociale projecten en heeft in 2019 ‘Heal the world’ opgericht. Op die manier worden alle acties voor goede doelen gecoördineerd. Op de website www.healtheworld-project. org kan je meer informatie hierover vinden. Als je bij Vino Mio komt eten en zegt dat je Heal the world steunt, dan gaat 10% van jouw rekening naar het goede doel van die maand.

Specialiteiten

Bij Vino Mio tref je een creatieve keuken aan. Een combinatie van gerechten die de Hélène tijdens haar reizen rondom de wereld verzameld heeft. De krokodil en de kangoeroe zijn wel het meest originele voorbeeld. Maar de supermalse steak en de bacalao zijn ook zeker een aanrader. Verder staan er verschillende salades op de kaart en zelfs Saté Bali kan je bij Vino Mio eten.

Nederlandse borrel

Elke eerste donderdag van de maand organiseert Vino Mío een borrel met gratis bitterballen. Je kan tot 4 dagen van tevoren bij Hélène aanmelden. Haar telefoonnummer is 0034 615 689570 www.restaurantevinomio.es

ES Life 59


San Francisco is een sfeervolle en hedendaagse kosmopolitische gastrobar met een stedelijk terras in het hart van Marbella.

NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING

Chef Javier Ponte brengt u met zijn enthousiasme, creativiteit en passie voor koken een veelzijdig en werelds menu. Hij haalt zijn inspiratie uit de vele reizen die hij gemaakt heeft en de verschillende culturen waar hij gewoond heeft, waaronder België, Zwitserland, Spanje en de Verenigde Staten. Bel ons of reserveer direct op onze website: T: +34 952 868 898 W: sanfranciscomarbella.com Calle Camilo Cela José 4 Marbella

NU OOK TAKE AWAY & THUIS BEZORGING

TRADITIE EN PASSIE OP ELK BORD

Calle Hermanos Salom 3, Marbella | +34 952 822 511 reservas@restaurantepaellasymas.com | www.restaurantepaellasymas.com


COLUMN 300 miljard schuld In meerdere van onze wekelijkse beleggersvideos op ons YouTube kanaal Hugo Investing, kwamen we er ook nu niet onderuit om het over China te hebben. Alweer? Jazeker…maar China is hot en blijft dat nog wel even. Deze keer zijn het de ontwikkelingen in de Chinese vastgoedmarkt.

De vastgoedmarkt in China

De vastgoedmarkt in China beslaat bijna een derde (29%) van het Bruto Binnenlands Product. Ter vergelijking: in Amerika is dat 6% en Nederland 9%. Het is dus een grote markt. In totaal staan er in China 450 miljoen woningen. Negentig miljoen daarvan (20%) staan leeg. Hoe komt dit? Dit komt omdat de winst die gemaakt wordt op de verkoop van een huis, onbelast is. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld aandelen, en het maakt de Chinese huizenmarkt tot een beleggingsmarkt. Daarbij gebruikt deze vastgoedmarkt ongeveer 10% van de wereldwijde vraag naar grondstoffen. De effecten van deze markt hebben dus een wereldwijde invloed! Begin dit jaar publiceerde UBS een rapport over de projectontwikkelaars in China. Daarbij brachten ze 52 ontwikkelaars in beeld. Vijf daarvan kregen de code groen, maar liefst 39 de kleur oranje en acht de kleur rood. Evergrande was een van die acht…

Wat is Evergrande?

Tot enkele weken geleden had in Europa niemand van het Chinese bedrijf Evergrande gehoord, een van de grootste projectontwikkelaars van China. Evergrande heeft een schuld van 300 miljard dollar. Dat klinkt natuurlijk als enorm, en dat is het ook. Maar zolang je aan je verplichtingen kunt voldoen, is er niet veel aan de hand. Dat kunnen ze echter niet meer. In de eerste periode van dit jaar daalde de verkoop van nieuwe woningen namelijk met 20%. Ze hebben de afgelopen weken al meerdere keren verzuimd om rente te betalen op hun leningen. Als dit zo blijft, is er een grote kans dat ze failliet gaan. Een faillissement raakt 200.000 medewerkers en indirect 3,5 miljoen personen met een zakelijke relatie.

Conclusie

Dat de vastgoedmarkt in China in de problemen zit, lijkt me duidelijk. Ik ben benieuwd wat de Chinese overheid gaat doen, zodat dit geen wereldprobleem wordt. *Wekelijks nemen Martin Totte, Kaspar Huijsman en Taco te Gussinklo de BeursRedacteurs op. Deze kunt u zien via het YouTube-kanaal: https://bit.ly/Bop-Hugo.

Kaspar Huijsman is founder en director van Hugo Investing (voormalig BinckBank Spanje & Portugal) en is zelf ook gepassioneerd belegger. kaspar@hugoinvesting.com De informatie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen.

ES Life 61


OP MAAT GEMAAKTE MEUBELS VAN STEIGERHOUT Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro de Alcantara. Voor inspiratie & meubels op maat! Ma - Vrij: 10-16 uur Za: op afspraak

Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara Tel.: 620 230 376 www.woodfactory.es info@woodfactory.es


AGENDA ACTIVITEITEN / MUZIEK Las luces del botánico 27 november - 29 januari 18.30 - 23u https://laslucesdelbotanicomalaga.com/

Zambomba Alejandro Estrada 22 december, 20u, Teatro Cervantes Málaga www.teatrocervantes.com/

Ballet de Notenkraker 30 december 20u, Málaga www. teatrocervantes.com

NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Bijeenkomsten eerste dinsdag van de maand Ellas (ellas-spanje.nl) Bijeenkomsten tweede dinsdag van de maand

SPAANSE FEESTDAGEN 6 december Día de la Constitución 8 december Día de Inmaculada 24 december Noche buena

Belgian Business & Community Club (bbcce.be)

25 december Navidad

Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es)

6 januari Día de los Reyes

Club Tulipan (www.clubtulipan.nl) Golfwedstrijden elke dinsdag op verschillende banen

28 februari Día de Andalucía Evenement vermelden? Stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 63


DECOR

SHADE

HOMES

EVENTS

Showroom: Carril de Picaza 30, 29670 San Pedro | www.acoola-living.eu | info@acoola.eu | +34 951 162 542


NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS Martin Faessen WeCare Mortgages Hypotheken in Spanje info@wecaremortgages.com www.spanjehypotheek.com hypotheken

MORTGAGES

Lynn Van Wilderode Primrose Real Estate info@primrose-realestate.com Belgische Costa del Sol makelaar www.primrose-realestate.com

Andalucía Specialist Uw exclusieve aankoopmakelaar Bas Mulders www.andaluciaspecialist.com

Zigtema Idiomas Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336

Barbara Ingenbleek EuroEconomics marbella@euroeconomics.com Advocaten en accountants www.euroeconomics.com

Welex Abogados y Economistas Advocaten, Economen & Acccountants C/Ramón Gómez de la Serna 23, Marbella Telf +34 952 775 521 www.welex.es

JongLeren.es Joost Jong Stage- en projectbemiddeling in en rond Málaga www.jongleren.es

AJ Automotive Services Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091 www.invoerinspanje.nl

Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos www.rogerslinnerie.com

Uw bedrijf in een kadertje? Stuur een mail naar: sales@especal-life.com

ES Life 65


NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS HUISARTSEN Alhaurin el Grande Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230

Nerja Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881

El Morche Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065

ORTHOPETEN Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857

Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992 Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775 Nueva Andalucía Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154 Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279 TANDARTSEN Marbella Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021 Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392 Mijas Clinica Monte Blanco, Hans Kools - 952 475 972 Nueva Andalucia Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110

UROLOOG Marbella / Pizarra Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369 THUISZORG Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 Benalmadena Anneke Verhoeff - 619 287 481 Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291 El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443 PSYCHOLOOG Marbella Marlies van Boxtel - 697 878 694 Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928 Nerja/Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996

Torremolinos Clinica Montemar - Snezana Kools 661 470 111

PODOLOOG / PEDICURE Torremolinos Desiré González Bossaers- 951 339 219

FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE Pizarra / Monda Markus Link Fasciatherapie & massage- 684 123 107

DIERENARTSEN Estepona Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165 Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049

Benalmadena Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025 Fuengirola/Mijas Marielle de Bruin - 670 663 910 Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710

Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626

algemeen noodnummer 112 Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 66


Marbella Club Hotel | www.lijomi.eu | info@lijomi.eu



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.